Hoog Tijd voor Elektriciteit! Een cahier met sterke ideeĂŤn van en voor scholen om het elektrotechnisch onderwijs te promoten
➔ Waarom is het hoog tijd voor elektriciteit? Hoog Tijd voor Elektriciteit. Met deze slagzin hebben scholen, waaronder misschien ook de uwe, vorig jaar hun elektrotechnische richtingen gepromoot. Hoog tijd voor elektriciteit, zeg dat wel. Uit Vormelek-onderzoek blijkt dat tot 57% van de werkgevers het moeilijker heeft gekregen om elektriciens aan te werven. Naast de kwantitatieve problemen – er zijn weinig kandidaten voor een vacature – zijn er ook kwalitatieve problemen: de sollicitanten zijn niet altijd gemotiveerd en vaak laat hun kennis te wensen over.
Deze problemen zijn toe te schrijven aan twee algemene tendensen. Vooreerst stromen technisch begaafde leerlingen nog al te vaak haast vanzelf door naar het algemeen onderwijs. Daarbij komt dat jongeren die wel voluit kiezen voor een technische of beroepsopleiding, niet altijd direct het vakgebied of type opleiding vinden dat het best bij hen past. Daardoor vertoont hun studieloopbaan al eens grillige sprongen en zitten er min of meer grote hiaten in hun kennis en vaardigheden.
➔ Stroom-Opwaarts maakt er werk van! Om hierin verandering te brengen, heeft Vormelek op verzoek van zijn sociale partners de campagne Stroom-Opwaarts gelanceerd. Deze campagne wil technisch getalenteerde jongeren stimuleren zodat ze positief en gemotiveerd kiezen voor het elektrotechnisch onderwijs. Stroom-Opwaarts gaat ook naar werkgevers met onder meer tips om succesvol schoolverlaters aan te werven. En natuurlijk betrekt de campagne ook de scholen. Onder meer met dit cahier.
➔ Hoog tijd voor een volgehouden promotiebeleid! Dit cahier wil u inspireren bij de uitwerking van een efficiënt promotiebeleid van elektrotechnisch onderwijs. In zo’n beleid moet er aandacht zijn voor rationelere studie-oriëntatie en een kwalitatief betere instroom in de elektrotechnische
richtingen. Cruciaal hierbij is het uitbouwen van duurzame contacten binnen de scholengemeenschap en met de basisscholen en ASO-scholen in de regio.
➔ Is een promotiebeleid wel nodig? Absoluut, zo blijkt uit contacten met diverse scholen. Want het gevaar bestaat dat zonder een algemeen, strategisch kader elk initiatief om het elektrotechnisch onderwijs te promoten wat blijft steken bij ‘goede bedoelingen’. 2
En dat is jammer, want we geven uiteindelijk allemaal het beste van onszelf bij zulke promotieacties. Dat is ten volle gebleken uit de Hoog Tijd voor Elektriciteit-campagne van 2007. Scholen zetten al hun creativiteit in
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
om elektrotechniek in de schijnwerpers te plaatsen. Laten we in dit cahier alle initiatieven, ideeën en voorstellen bundelen zodat we van elkaar kunnen leren.
Elk voorstel, elk idee, elk initiatief, op hun manier dragen ze bij tot een volgehouden promotiebeleid. Ze realiseren één van de volgende doelstellingen:
Talent ontdekken Kinderen en jongeren krijgen de kans om te ontdekken dat ze warempel technische knobbels zijn.
Talent aantrekken Succes voor de elektrotechnische richtingen bij u op school. De instroom verbetert doordat de jongeren al snel de weg vinden naar de richting die bij hen past.
Talent waarderen Ouders, leerkrachten en andere leerlingenbegeleiders krijgen oog voor het technisch talent van hun pupillen. En doordat ze zich bewust worden van de kansen die aan zo’n talent verbonden zijn, gaan ze het bovendien stimuleren.
Deze drie doelstellingen vormen de structuur van het cahier. Binnen elk onderdeel wil het cahier op twee niveaus inspireren: het geeft praktische ideeën voor de uitwerking
van promotieactiviteiten en daarnaast reikt het argumenten aan om komaf te maken met de hardnekkige vooroordelen tegenover het (elektro)technisch onderwijs.
➔ Voor we eraan beginnen: drie cruciale tips! Bereik meer door uw directie te betrekken Om binnen de scholengemeenschap of met de diverse scholen in uw regio tot samenwerking te komen, schakelt u het best ook uw directie in. Contacten op directieniveau maken soms initiatieven mogelijk die anders moeilijk van de grond komen. Maak van de lokale media uw bondgenoten U mag gerust wat ruchtbaarheid geven aan uw promotie-inspanningen. Klop daarom regelmatig aan bij de diverse lokale media en informeer ze over uw acties. U kunt een korte perstekst opsturen. Of kies voor de directe aanpak en ga eens praten met een lokale reporter. De gemeente kan u namen en contactgegevens bezorgen. Wijs de jongere de weg die bij hem past Elektrotechnisch talent kan op verschillende manieren tot bloei komen. Sommige jongeren zijn op hun best in een schoolse omgeving, andere jongeren voelen zich prima in hun sas als ze in een echt bedrijf het vak kunnen leren. Een voltijdse of deeltijdse opleiding, Syntra Leertijd, technisch of beroepsonderwijs, op elk talent past wel een van deze dekseltjes. Het is aan ons om het erop te zetten! 3
Inhoudstafel 1 Talent ontdekken 1.1 1.2 1.3 1.4
Bij 6- tot 12-jarigen - Nodig basisscholen uit - Ga naar de basisscholen - Nodig jongeren uit op een vrije dag - Blijf aanwezig Bij 12- tot 14-jarigen - Ondersteuning in de eigen school - Ondersteuning voor ASO-scholen De voordelen van deze initiatieven Conclusie
5 5 6 7 7 8 8 8 10 10
2 Talent waarderen
11
2.1 2.2 2.3 2.4
12 12 12 13 14 14
Leg contacten - met directie, CLB’s en collega’s uit andere scholen - met het grote publiek Informeer Documenteer Conclusie
3 Talent aantrekken
15
3.1 3.2 3.3 3.4
15 16 16 17 18 19 19
Met de opendeurdag - Toon wat elektrotechniek is - Geef uitleg bij de elektrotechnische opleidingen - Betrek de ouders! Met kennismaking voor de zesdeklassers Met een presentatieavond Conclusie
Dank • aan de scholen die hebben deelgenomen aan de actie Hoog Tijd voor Elektriciteit in 2006 • aan de leerkrachten die begin dit jaar aanwezig waren op de werkgroep over de promotie van het elektrotechnisch onderwijs. Hun inspiratie, suggesties en ideeën vormen de basis van dit cahier.
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
1
Talent ontdekken We promoten de elektrische kriebels! Om in het elektrotechnisch onderwijs de juiste leerlingen aan te trekken, is een brede aanpak nodig. Technisch talent komt niet zomaar uit de lucht gevallen. Vóór leerlingen een technische opleiding overwegen, moeten ze in aanraking gekomen zijn met elektrotechniek. Daarom doen u en uw collega’s vaak ook heel wat inspanningen voor kinderen en jongeren.
1.1
Bij 6- tot 12-jarigen Over doe-dagen, ontdekkingsnamiddagen en andere sprankelende ideeën voor scholieren
➔ Nodig basisscholen bij u uit Sommige scholen organiseren doedagen voor de lagere scholen uit de regio. Daarbij worden scholieren op een praktische en ludieke manier geïntroduceerd in de wereld van de elektrotechniek. Het gaat om een echte ontdekkingstocht door de verschillende ateliers, waarbij ze telkens verder knutselen aan een tof werkstukje. Dat mogen ze op het einde van hun tocht natuurlijk mee
naar huis nemen. De ontdekkingsreis duurt ongeveer een lesdag en gebeurt in kleine groepjes. Zo is er veel gelegenheid voor interactie. Geïnteresseerde basisscholen krijgen de gelegenheid om een of meer leerjaren in te schrijven. Om het initiatief beheersbaar te houden bieden vele scholen deze doe-dag gedurende een beperkte periode (één week bijvoorbeeld) aan.
Aandachtspunt! De periode dat deze doe-dagen lopen, zijn de ateliers en vakleerkrachten beperkt beschikbaar. De gewone lesactiviteiten zullen dus wat moeten worden aangepast.
5
➔ Ga naar de basisscholen In de eindtermen van het lager onderwijs is er ook aandacht voor (elektro)technische vorming. Voor veel leerkrachten is dit niet zo evident: het gaat om algemeen gevormde mensen met weinig ervaring ter zake. Bovendien missen basisscholen vaak het materiaal om technische lessen concreet in te vullen. Anders gezegd: basisscholen zijn maar al te blij als ze inhoudelijke en praktische ondersteuning
kunnen krijgen. Deze zijn allebei in uw school voorhanden. Deze ondersteuning kan vele vormen aannemen: u kunt een standaardaanbod formuleren naar basisscholen, waarop deze kunnen inschrijven; of u kunt ingaan op de specifieke behoeftes van scholen. U kunt enkel materialen aanbieden of ook vorming voor leerkrachten inrichten.
Tip! Waarom gaat u of een collega niet in de basisschool voor de klas staan? U haalt er met uw geoefend oog zo de technische talenten uit. En dan is het weer aan de onderwijzer(es) om die talenten verder te stimuleren.
Stroom-Opwaarts Elektriciens in actie: dat werkt! Niets zo inspirerend en fascinerend als een ‘echte’ vakman aan het werk te zien. De Stroom-Opwaartsdvd met beroepenfilmpjes geeft elektrotechniek een herkenbaar gezicht. Gebruik ze bij de diverse activiteiten. Dankzij u kan ook hier de lamp branden! Stroom-Opwaarts heeft voor de vijfde en zesde klas van het basisonderwijs een educatief pakket ontwikkeld, Hier brandt de lamp! Ga met basisscholen praten om naar aanleiding van dit pakket samen te werken. Het is mogelijk om inhoudelijke of materiële ondersteuning aan te bieden. U vindt het pakket op www.stroomopwaarts.be/ scholen.
EDUCATIEF PAKKET ELEKTRICITEIT - 3E GRAAD BASISONDERWIJS
FBO ?O>KAQ AB I>JM
Doe-traject om elektriciteit aantrekkelijk te brengen tijdens het vak Wereldoriëntatie
Goed om te weten! Natuurlijk doet u het er niet voor, maar weet wel dat scholen die kunnen rekenen op uw ondersteuning, u beter kennen... en dus ook sneller aan uw onderwijsaanbod zullen denken bij de oriëntatie van hun leerlingen. Vooroordelen doorbreken kan dus ook zonder veel woorden. 6
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
➔ Nodig jongeren uit op een vrije dag Het is ook mogelijk om kinderen individueel te bereiken, buiten klasverband. Dat kan op vrije dagen. Sommige scholen organiseren bijvoorbeeld op zaterdag spannende ontdekkingsnamiddagen, waar de nadruk ligt op doen en knutselen. Andere scholen doen een vergelijk-
baar aanbod in de vakantieperiode. Natuurlijk is het wat afwachten hoeveel kinderen hierop af zullen komen. Daarom is het een goed idee dit initiatief te koppelen aan een gegarandeerde publiekstrekker, zoals een opendeurdag of eetfestijn.
Goed om te weten! In veel gemeentes bestaat er een Roefeldag. Kinderen tussen 6 en 12 kunnen kennismaken met de ‘grote mensen’-wereld via allerhande leerrijke activiteiten. Heel wat bedrijven en organisaties stellen hun deuren open voor deze leergierige meisjes en jongens. Ook scholen kunnen een Roefel-activiteit aanbieden. Informeer u bij uw gemeente.
➔ Cruciaal: Blijf aanwezig!
Laat het technisch plezier nog even nazinderen!
Een kind dat door een van uw activiteiten de smaak te pakken heeft gekregen, neemt zijn enthousiasme mee naar huis. Zorg ervoor dat zijn interesse nog blijft nazinderen én dat zijn ouders er oog voor hebben. Want zij zijn het die het talent van hun kind kunnen stimuleren en in
juiste banen leiden. Laat daarom het kind bijvoorbeeld zijn werkstukje meenemen of een ander leuke gadget. Geef het kind ook een folder mee voor de ouders. Zet daarin de kansen van een technische vorming in de verf en ontkracht de vooroordelen met argumenten.
Op www.stroomopwaarts.be vindt u een kant-en-klare folder. Simpelweg downloaden en kopiëren!
7
1.2
Bij 12- tot 14-jarigen Ook nog werk aan de winkel in de 1e graad van het secundair onderwijs In het vak Technologische Opvoeding van de 1e graad is er heel wat aandacht voor elektrotechniek. De insteek is eerder theoretisch en de proefjes zijn niet altijd ‘uit het leven gegrepen’. Daarbij komt dat scholen vaak niet over voldoende middelen beschikken om het technologielokaal goed uit te rusten. Ontluikend elektrotechnisch talent dommelt op die manier soms in ... Jammer. Daarom hebben sommige scholen het initiatief genomen om ondersteuning te bieden. Er zijn verschillende mogelijkheden.
➔ Ondersteuning in de eigen school
Maak werk van een inspirerend technologielokaal
Overleg met directie en leerkrachten Technologische Opvoeding om meer te investeren in het eigen technologielokaal. Zo kunnen de leerkrachten in de beste omstandigheden les geven en worden de leerlingen optimaal gestimuleerd in hun technische talenten. Scholen die deze investering ge-
daan hebben, geven aan dat het ook kan leiden tot een grotere instroom vanuit de lagere school: een leerling die zin heeft in een technische opleiding en op een opendeurdag of bij een andere gelegenheid ziet dat hij al van in het 1e jaar les krijgt in een knap, goed uitgerust lokaal, wordt gegarandeerd enthousiast.
➔ Ondersteuning voor ASO-scholen In ASO-scholen is het niet zo vanzelfsprekend om te investeren in het vak Technologische Opvoeding. Een technisch talent dat toch gekozen heeft voor ASO en zich daar niet zo lekker voelt, krijgt op die manier niet echt de gelegenheid om uit te blinken in wat hij écht goed kan: techniek. De kans dat de
leerkrachten hem oriënteren naar een technische richting, wordt zo wel heel klein. Het is dus zeker een interessant idee om ASO-scholen te adviseren en misschien zelfs praktische, inhoudelijke en materiële ondersteuning te bieden.
8
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
Hallo, bij de Hulplijn Elektrotechniek U beschikt over een enorme knowhow op het vlak van theorie ĂŠn praktijk. Die kunt u aanbieden aan de leerkrachten Technologische Opvoeding. Via workshops of andere vormingsinitiatieven. Of misschien is er behoefte aan ‘instantbijstand’: naar aanleiding van concrete lessen of projecten hebben de leerkrachten vragen en problemen, waarop u snel een antwoord kunt formuleren. Ook over zo’n ‘hulplijn’-samenwerking kunnen afspraken worden gemaakt.
Stroom-Opwaarts Onder uw deskundige leiding op zoek naar de stroombron Leerrijke doe-activiteiten en een spannend internetspel, dat is wat het educatieve pakket Op zoek naar de stroombron brengt. Het is bestemd voor het vak Technologische Opvoeding en wil een aanvulling vormen op de theoretische lessen elektrotechniek. U bent beter dan wie ook geplaatst om leerkrachten Technologische Opvoeding te adviseren over dit pakket. Grijp daarom dit pakket aan om tot samenwerking te komen. Op zoek naar de stroombron is terug te vinden op www.stroomopwaarts.be/scholen.
EDUCATIEF PAKKET ELEKTRICITEIT - 1E GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS
M WLBH K>>O AB PQOLLJ?OLK 8 opdrachten om elektriciteit helder te brengen tijdens het vak Technologische opvoeding
zLA=JK
<N< E=L :=JG=H=F>ADEK
Ă&#x152;Â&#x2026;d][lja[alÂ&#x2026; kgmk d]k ^]mp \] dY jYeh]
Laat ook nu elektriciens in actie schieten! Gebruik de Stroom-Opwaarts-dvd met beroepenfilmpjes om jongeren te laten kennismaken met de talrijke jobs. Zien doet zin krijgen â&#x20AC;Ś
9[`l ]d]cljgl][`fak[`] Z]jg]h]f af \] cabc]j
â&#x17E;&#x201D; ooo&kljggeghoYYjlk&Z] â&#x17E;&#x201D; ooo&j]kl]rZjYf[`]k&Z]
â&#x17E;&#x201D; ooo&j]kl]rZjYf[`]k&Z]
â&#x17E;&#x201D; ooo&kljggeghoYYjlk&Z] <N< E=L :=JG=H=F>ADEK 9[`l ]d]cljgl][`fak[`] Z]jg]h]f af \] cabc]j
<N< <=K EzLA=JK @mal eÂ&#x2026;la]jk \] dĂ&#x152;Â&#x2026;d][lja[alÂ&#x2026; kgmk d]k ^]mp \] dY jYeh]
9
1.3 De voordelen van deze initiatieven of waarom dit alles wel degelijk de moeite loont De instroom zal niet drastisch toenemen. Wel is dit één van de vele manieren om een mentaliteitswijziging mogelijk te maken. Het water tussen de ASO-scholen en TSO/BSO-scholen wordt wat minder diep. Iedereen leert elkaar wat beter kennen,
1.4
het wederzijds begrip groeit, de studieadviezen worden wat minder stereotiep. Of bekijk het als volgt: u krijgt op die manier een voet tussen de deur. De dialoog wordt mogelijk waardoor het des te eenvoudiger wordt om vooroordelen weg te werken.
Conclusie
Mogen niet ontbreken in een efficiënt promotiebeleid dat talent wil ontdekken … • initiatieven om in basisscholen elektrotechniek binnen te brengen • activiteiten die kinderen laten kennismaken met de boeiende wereld van de elektrotechniek • acties om het vak Technologische Opvoeding in de 1e graad te versterken, in de eigen school én in ASO-scholen • goede info om de ouders te wijzen op de kansen van een elektrotechnische vorming
10
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
2
Talent waarderen Want een goed product verdient een goede naam Het talent is ontdekt, de interesse is gewekt. Toch zijn we er nog niet. Vóór de jongere de weg vindt naar het elektrotechnisch onderwijs, moet hij opboksen tegen vooroordelen: van zijn ouders, van de leerkrachten, van de CLB’s, en van andere mensen uit zijn omgeving. Wie is er beter dan u geplaatst om die vooroordelen te ontkrachten? Natuurlijk levert u op dit vlak al belangrijke inspanningen door contacten te leggen binnen de scholengemeenschap en met basis- en ASO-scholen uit de regio. Want waardering begint met positieve ontmoetingen. Maar er is meer nodig. Alle personen die invloed hebben op de studiekeuze, moeten er zich bewust van worden dat elektrotechnisch onderwijs een prima keuze is, en voor jongeren met talent zelfs de beste keuze is. Clichés doorbreken en ogen openen voor de mogelijkheden: dat staat het elektrotechnisch onderwijs te doen.
11
2.1 Leg contacten
➔ met directie, CLB’s en collega’s uit andere scholen
Toon wat het elektrotechnisch onderwijs waard is aan uw onderwijsconfraters
Geef directies van basis- en ASOscholen en medewerkers van CLB’s de kans om uw school te bezoeken. Doe dit bij voorkeur tijdens de schooluren. Dan zien ze een ‘school in actie’. Steevast – zo vertellen
scholen die hier ervaring mee hebben – valt de opmerking ‘dat de attitude van de leerlingen bijzonder positief opvalt’. En ze zijn het er ook allemaal over eens: het is er veel netter dan verwacht.
Tip! Werk samen naar aanleiding van de pedagogische studiedag. Sommige scholen bieden aan om een pedagogische studiedag over het thema technisch en beroepsonderwijs te ondersteunen. Het is de ideale gelegenheid om samenwerking tot stand te brengen en elkaar beter te leren kennen.
➔ met het grote publiek
Pak gerust uit met uw troeven en kwaliteiten
Spreek het grote publiek aan via een infosessie. Richt die in op een week-
avond of op een zaterdag om zo veel mogelijk mensen te bereiken.
Tip! Betrek een elektrotechnisch bedrijf uit de streek. Want onderwijsinstellingen en werkgevers zijn elkaars bondgenoten. Een betere instroom in het onderwijs leidt tot meer goede vaklui. En daar hebben werkgevers wel oren naar. De voordelen van zo’n samenwerking: • de werkgever kan wijzen op de talrijke kansen voor technisch geschoolde jongeren in de sector; geen beter argument om ouders te overtuigen die zich afvragen of zoon- of dochterlief wel goed terecht zal komen • de lokale pers is sneller geneigd een bijdrage over dit initiatief te brengen • ouders en andere geïnteresseerden stellen vast dat uw school geen ‘eiland’ is, maar wel degelijk verankerd is in de maatschappij en contacten heeft met het bedrijfsleven
12
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
2.2
Informeer Want onbekend is onbemind Of u nu onderwijsmensen of het grote publiek aanspreekt, goede informatie is altijd belangrijk. Een overzicht van de belangrijkste punten:
• belicht de verschillende richtingen met hun eigen profiel en finaliteit • ga in op de toekomstmogelijkheden: welke studie- en beroepsmogelijkheden bestaan er? Laat hierbij (oud-)leerlingen aan het woord die positief kunnen getuigen over hun keuze voor een technische of beroepsopleiding • wijs op de algemeen vormende waarde van het technisch onderwijs, in het bijzonder van doorstromingsrichtingen zoals elektriciteit-elektronica en elektromechanica. Verwijs naar het vaak stevige pakket wiskunde. En druk erop dat ook talen de nodige aandacht krijgen. Illustreer dit waar mogelijk door concrete projecten. Geef ook het woord aan uw collega’s algemene vakken • ga in op de nadelen van een eenzijdige oriëntatie naar het algemeen onderwijs
• wijs op de gevaren van een laattijdige oriëntatie: de jongeren missen de nodige basis en worden sneller schoolmoe • benadruk dat vooroordelen vooroordelen in stand houden: een verkeerde studieoriëntatie leidt tot het gevreesde watervalsysteem, dat watervalsysteem produceert gedemotiveerde en schoolmoeë jongeren, en die jongeren krijgen het achteraf knap moeilijk op de arbeidsmarkt. Kring gesloten, vooroordeel bevestigd • wijs erop dat inspanningen van het (elektro)technisch onderwijs maar kunnen renderen als basisen ASO-onderwijs meewerken; dat het ook in hun voordeel is dat leerlingen in de juiste richting zitten en hun talenten mogen ontwikkelen.
13
2.3
Documenteer
Want zo blijft de boodschap langer hangen De boodschap Hoog tijd voor elektriciteit moet blijven hangen, ook na de infosessie of het schoolbezoek. Daarom is het interessant de belangrijkste info te bundelen.
Zo hoeven mensen niet uit hun geheugen te putten wat nu ook weer de mogelijkheden zijn van elektrotechnisch onderwijs.
Uw leerlingen zijn de beste ambassadeurs Uw leerlingen leveren met hun geïn- op bezoek komen of op presentategreerde proef en andere eindwer- tieavonden voor het grote publiek. ken vaak knappe werkstukken af. En waarom geen lokale reporter uitLaat uw leerlingen ze voorstellen bij nodigen? Deze kan een flitsende rediverse gelegenheden: als directies, portage maken voor de plaatselijke CLB-medewerkers en ASO-collega’s tv-zender of het lokale infoblad.
2.4
Conclusie
Mogen niet ontbreken in een efficiënt promotiebeleid dat talent wil waarderen … • initiatieven om onderwijsmensen (directies, leerkrachten, CLB’s) uit basis- en ASO-scholen positief te laten kennismaken met uw onderwijsaanbod • aciviteiten om ook het grote publiek bewust te maken van de talrijke mogelijkheden voor technisch geschoolden • documentatie waardoor de boodschap langer blijft hangen
14
3
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
Talent aantrekken Want het elektrotechnisch onderwijs verdient alle talentrijke jongeren Het talent drijft boven, het enthousiasme is groot, ouders en leerlingenbegeleiders stimuleren en motiveren. Perfect! De voorwaarden zijn geschapen voor een efficiënt instroombeleid. Hoe pakken we dat aan?
3.1
Met de opendeurdag Een opendeurdag heeft vele functies: eindelijk kunnen ouders zien waar zoon- of dochterlief school loopt en krijgt iedereen die van ver of dichtbij bij de schoolwerking betrokken is, de kans om de school te bezoeken.
Maar natuurlijk komen jongeren die op zoek zijn naar een geschikte school, ook langs. Meestal mét hun ouders. De meeste van uw collega’s geven het aan: op dat ogenblik is de keuze ASO of TSO/BSO meestal al gemaakt. Daarom is zo’n opendeurdag een
goede gelegenheid om jongeren en hun ouders te vertellen wat de eigenheden zijn van het studiegebied elektrotechniek en welke soorten opleidingen er allemaal bestaan. Omdat een goede initiële studiekeuze erg belangrijk is voor een geslaagde schoolloopbaan, mag daar best wat aandacht naartoe gaan.
15
➔ Toon wat elektrotechniek is Scholen doen dit op de meest uiteenlopende manieren. Aan inspiratie duidelijk geen gebrek. Enkele suggesties: • organiseer spelletjes of andere doeactiviteiten • stel ateliers open • toon originele, speciale of spectaculaire opstellingen • presenteer de geïntegreerde proeven • stel stageprojecten voor • zet projecten in de kijker • geef demonstraties of rondleidingen • stel gereedschappen tentoon
Zeker doen! Laat de leerlingen hun geïntegreerde proef voorstellen. In de geïntegreerde proeven en andere eindwerken hebben de leerlingen veel tijd, energie en creativiteit gestoken. Ze hebben niet alleen bewezen dat ze verdorie goeie technici zijn, maar ook dat ze kunnen plannen en organiseren – dat ze van aanpakken weten. Daar mogen ze gerust fier over zijn. En laat ze daar dan ook mee uitpakken op de opendeurdag: laat de leerlingen zelf hun geïntegreerde proef voorstellen. Een orgelpunt voor de leerlingen zelf en heel inspirerend en wervend voor jongeren die zin hebben in elektrotechniek. Over enkele jaren staan zij daar misschien zelf de show te stelen… Tip! Betrek waar mogelijk de eigen leerlingen: stel ze aan als ‘gids’, geef ze de gelegenheid om over eigen realisaties te praten, verleen ze de titel van ‘ambassadeur van het vak’. Da’s goed voor het zelfvertrouwen van de eigen leerlingen. En de jongere die op zoek is naar een geschikte studierichting, kan vol bewondering opkijken naar die toffe vakman in spe.
➔ Geef uitleg bij de elektrotechnische opleidingen Wordt het TSO of BSO, Elektrotechnieken of Elektromechanica …? Geen simpele keuze. Zet de jongeren op weg door te wijzen op de belangrijkste verschillen tussen de richtingen op het vlak van • • • • •
praktijk en theorie wiskunde en andere algemene vakken aangeleerde technieken en concepten mogelijkheden om verder te studeren beroepsuitwegen 16
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
➔ Betrek de ouders! U weet het maar al te best: ouders kiezen mee voor hun kinderen. Bij hun keuze zoeken ze antwoorden op vragen als: ‘Zal mijn kind wel werk vinden? Welke uitwegen biedt een technische of beroepsvorming? Is het mogelijk om verder te studeren? Is dit wel een degelijke opleiding?’ Kom tegemoet aan hun bezorgdheden en vragen • door op te sommen welke aanvullende studies en beroepen mogelijk zijn • door te citeren uit kranten of VDAB-studies waaruit blijkt dat de elektrotechnische sector snakt naar meer werkkrachten • door oud-leerlingen te laten getuigen Tip! • door aandacht te besteden aan de veelheid aan beroepWerk op de opendeurdag met suitwegen een getuigenissenboek voor • maak een wand met recente vacatures of steek – samen oud-leerlingen. Daarin kunnen ze met de leerlingen! – een reportage ineen waarin verschilneerschrijven wat ze nu doen, wat lende soorten elektriciens aan het woord komen door de opleiding hun heeft opgeleverd. vooral niet te bescheiden te zijn Dit is interessant materiaal voor • pak uit met samenwerkingsverbanden met bedrijven, latere opendeurdagen. federaties, RTC en dergelijke meer – hieruit blijkt dat uw school toekomstgericht onderwijs aanbiedt • richt de schijnwerpers op initiatieven als sollicitatietrainingen, bedrijfsbezoeken, deelname aan diverse wedstrijden (waaronder de ) en projecten • vestig er de aandacht op dat leerlingen via de school het attest bedrijfsbeheer kunnen halen, of de VCA-proef kunnen afleggen Op al deze manieren zegt u: ‘Wij hebben het beste met de leerlingen voor.’
Belangrijk! Ga kennismaken met de ouders en laat ze kennismaken met u. Vormelek-onderzoek bewijst het: ouders die vertrouwd zijn met elektrotechnisch onderwijs moedigen hun kind gemakkelijker aan om zijn technisch talent te ontwikkelen. Spreek daarom ouders expliciet aan op een opendeurdag, vraag wat ze naar de school brengt en aan welke info ze behoefte hebben. Geef ze uitleg bij het aanbod op deze opendeurdag en wijs ze op toekomstige info-initiatieven.
Stuur de bezoekers niet met lege handen naar huis! Zorg ervoor dat uw bezoekers u niet vergeten. Dat kan door ze iets mee te geven. Spectaculair hoeft dat niet te zijn. Een eenvoudige folder kan volstaan. Die bevat de voornaamste informatie over de studie en toekomstmogelijkheden. En natuurlijk vermeldt de folder duidelijk hoe en wanneer inschrijven kan. Verwijs ook naar andere infomomenten en nodig uit om een kijkje te nemen op de website. 17
Zoek de confrontatie op! Waarom geen debat in de context van de opendeurdag? Nodig daarbij sprekers uit die het niet roerend met elkaar eens zijn, natuurlijk. In een debat komen gegarandeerd vooroordelen expliciet aan bod. Dat maakt het des te gemakkelijker om ze te ontkrachten. Als bovendien de toehoorders zich geroepen voelen om hun zegje te doen, is het debat helemaal een succes. Tips! • Geef het debat een uitdagende, prikkelende titel mee. Wat inspiratie: ‘Wie studeert nu nog elektrotechniek?!!’ ‘Elektriciens in spe wacht een succesvolle toekomst – waar wacht jij nog op?’ ‘Ik doe technisch onderwijs, want ik wil vooruit in het leven!’ • Laat het debat modereren door een lokale bekendheid.
Stroom-Opwaarts heeft nog meer in petto. Zo onder meer een kant-en-klare folder die de voordelen van elektrotechnisch onderwijs belicht en de vooroordelen uit de weg ruimt. De folder biedt ook een interessant overzicht van alle bestaande richtingen in het vakgebied en zoomt in op de talrijke beroepsuitwegen voor elektrotechnici. Vanaf 15 maart kunt u hem downloaden vanop www.stroomopwaarts.be. Hou de website trouwens in de gaten voor nog meer promotiemateriaal.
3.2
Met kennismaking voor de zesdeklassers
Zo kunnen ze de school ontdekken In het kader van promotiebeleid werkt u al samen met het basisonderwijs uit de regio. U ondersteunt de leerkrachten zodat elektrotechnisch talent al vroeg een kans krijgt. Trek deze samenwerking door en nodig specifiek de zesdeklassers uit voor een kennismaking met de school. En zeg in de uitnodiging dat naast juf of meester ook ouders welkom zijn.
18
Minischoolbeurzen in de regio? Sommige basisscholen richten minischoolbeurzen in om hun scholieren te helpen bij hun keuze van de middelbare school. Is dit ook het geval in een school uit uw regio? Zoek het uit en vraag wat uw school moet doen om erbij te zijn.
c a hie r | H oo g T i j d v oo r E l e k t r i c iteit !
3.3
Met een presentatieavond
Een solide idee Met een presentatieavond kunt u uw school en het studieaanbod voorstellen op een manier die heel wat minder inspanningen vraagt dan een opendeurdag. Dit initiatief kan ook tegemoetkomen aan de behoefte van jongeren en hun ouders die in de loop van het 1e trimester vaststellen dat een foute studiekeuze is gemaakt en die nu op zoek gaan naar een alternatief.
Zeker niet vergeten! Geef elke bezoeker een folder mee. Dat kan gerust eenzelfde soort folder zijn als voor de opendeurdag. Geef naast studieinfo ook duidelijke informatie mee over inschrijvingen.
Laat de volgende thema’s aan bod komen: • wat is elektrotechniek? • waarin verschillen de aangeboden richtingen? • hoe sluiten de richtingen in 2e en 3e graad op elkaar aan? • wat zijn de toekomstmogelijkheden?
Tip! Misschien vinden leerlingen het wel leuk om er die avond ook bij te zijn. Ze kunnen assisteren bij de rondleiding of antwoorden op bepaalde heel concrete vragen.
Geef ook nog een korte rondleiding in de school. Maak reclame! Om zeker te zijn van voldoende geïnteresseerden hangt u bijvoorbeeld affiches op in de plaatselijke bibliotheek en bij de handelaars van de winkelstraat. Kondig de infoavond ook aan in de lokale pers, op de eigen website en die van uw gemeente.
3.4
Conclusie
Mogen niet ontbreken in een efficiënt promotiebeleid dat talent wil waarderen … • een opendeurdag waarop de elektrotechnische richtingen hun beste beentje voorzetten • een kennismakingsmoment voor zesdeklassers uit de regio om uw school en haar studieaanbod te leren kennen • presentatieavonden waarop u jongeren en hun ouders informeert over uw school en haar studieaanbod
19
Bedenkingen bij deze promotievoorstellen? Hebt u nog bijkomende tips? Of wilt u uw mening kwijt over zin en onzin van een volgehouden promotie voor het elektrotechnisch onderwijs? Ga dan naar www.stroomopwaarts.be/leerkrachten/forum.
Stroom-Opwaarts is een campagne die Vormelek voert op initiatief van zijn sociale partners, zijnde de werknemersorganisaties ACV-Metaal en ABVV-Metaal en de werkgeversorganisaties FEDELEC, FEE, LVMEB en NELECTRA. De campagne heeft tot doel de instroom van arbeiders in de elektrotechnische sector te verhogen en richt zich behalve naar jongeren en hun ouders, ook naar werkgevers, scholen en opleidingscentra.
ESF investeert in jouw toekomst.