VAN THYS TOT NYS 100 JAAR BELGISCH KAMPIOENSCHAP VELDRIJDEN HOUTEKI ET
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
1921
DE BOER, HIJ PLOEGDE VOORT
V E L DR I J DE N
Het kampioenschap moest net als in 1914 twee keer worden betwist. Veertien dagen eerder, op 13 februari, was de eerste uitgave in mist opgegaan. De Belgische Wielrijdersbond praatte zich, volgens de journalisten, uit de omknelling met een leugentje om bestwil: een wantrouwige hovenier dacht dat ‘bandieten en inbrekers’ op zijn domein papiertjes hadden uitgestrooid om bij valavond toe te slaan en had die verwijderd. In werkelijkheid hadden de organisatoren zonder toestemming van de betrokken boer het BK-parcours gemarkeerd op een veld dat klaar lag om te bezaaien. De kwade landbouwer verwijderde het papieren spoor zodat van een wedstrijd geen sprake kon zijn. Het strijdperk was het Josaphatpark in Schaarbeek. Van de 166 ingeschrevenen haalden er die zondag 27 februari 126 hun rugnummer af. Alleen de renners die ook al veertien dagen eerder waren opgedaagd, mochten van start gaan. De wedstrijd lag snel in zijn plooi. René Vermandel ging al vroeg op de loop, met Gaston Carels in zijn zog. Op de wintervelodroom in Schaarbeek werd de spurt om de tricolore trui gewonnen door Vermandel. Cureghem Sportif won het interclubkampioenschap.
1910 LOCATIE
12
VAN THYS TOT NYS
1921 • 27 FEBRUARI • BRUSSEL • 126 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
René Vermandel Gaston Carels Theophile Van Eetvelde Henri Verheyleweghen Henri George Henri Moerenhout Lode Budts Lintermans Jean-Baptiste Mosselmans Adolphe Coppez
Rechts de winnaar, links Gaston Carels.
De Belgische Wielrijdersbond kende de organisatie van het kampioenschap van 1921 een jaar eerder al toe aan de hoofdstedelijke club Bruxelles/Brussel Sportif. Die zou, met de steun van Les Sports, tot en met 1938 blijven instaan voor de titelstrijd. VAN THYS TOT NYS
13
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
1927 V E L DR I J DE N
ALS EEN DUIVEL UIT EEN DOOSJE
Het veldrijden groeide tijdens het interbellum als kool. Voor het elfde kampioenschap meldden zich bijna 300 deelnemers en een enorme massa publiek. Brussel Sportif stond opnieuw in voor de organisatie, ondanks de terugval van de plaatselijke clubs. Het strijdtoneel bevond zich in de buurt van de Quatre Bras, de Vier Armen. Ons land werd al weken geteisterd door wisselvallig weer en dat was die zondag 6 maart niet anders. De 35 km lange omloop was op verschillende plaatsen herschapen in een modderbad en dat brak nogal wat favorieten zuur op. Een paar pechvogels gaven er al vroeg de brui aan, anderen zakten letterlijk door hun poten. Halfweg leidden Van Dam en Ronsse. De latere winnaar Jean Meeuwis beende het duo bij en liet het even later aan zijn lot over. De 21-jarige Kalmthoutenaar, later nooit meer op het podium van het BK, werd niet meer bedreigd. Hij hield Georges Ronsse, de wegwereldkampioen van 1928 en 1929, liefst ruim twee minuten van zich af. De Waal Emile Deguitte liep nog meer dan twee minuten later over de streep om brons te pakken. Zijn club Sport et Charité Gilly won het interclubklassement.
1927 • 6 MAART • BRUSSEL • 272 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
22
VAN THYS TOT NYS
Jan Meeuwis Georges Ronsse Emile Deguitte Jules Goedhuys Camille De Graeve Arthur Laurent Camille Ceuppens Emile Joly Louis Eloy Leon Louyet
in 1u52’48” op 2’28” op 4’58” op 6’00” zelfde tijd zelfde tijd op 6’53” op 7’29” zelfde tijd op 8’38”
VAN THYS TOT NYS
23
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
1934 V E L DR I J DE N
EENMAAL, ANDERMAAL: VERKOCHT
Vier Armen bleef het goed doen als locatie voor het kampioenschap. Natuurlijke hindernissen genoeg voor wat in de sportbladen op dat moment nog altijd veldlopen heette. Voor deze editie, georganiseerd door Brussel Sportif, meldden zich 165 deelnemers. Het gros was jong grut en dat was niet opgewassen tegen specialist en uittredend kampioen Maurice Seynaeve. De West-Vlaming had eerder die winter al in Frankrijk het Critérium International de Cyclo-Cross, de voorloper van het WK, gewonnen en duldde ook op die 25ste februari geen tegenstand. Hij ging er al snel vandoor en had bij de aankomst een voorsprong van liefst vier minuten op Jules Geens en Raymond Gouverneur. Maar de spichtige Seynaeve werd wel gediend door het lot. Twee van zijn grootste concurrenten, Leopold Roosemont en Pierre Houbrechts, werden door pech teruggeslagen. Roosemont zat zelfs in het spoor van de latere winnaar toen hij met een bandbreuk werd geconfronteerd. De tweede van 1933 verloor minuten. De Stoempersclub uit Leuven was nog eens de beste in de interclub.
1934 • 25 FEBRUARI • BRUSSEL • 165 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Maurice Seynaeve in 1u31’30” Jules Geens op 3’40” Raymond Gouverneur op 4’40” Antoine Dignef zelfde tijd Charles Verhaegen zelfde tijd Louis Trekels zelfde tijd Maurice Coqueriaux zelfde tijd Anton Cave op 5’45” Jules Schepers zelfde tijd Jean Luppens zelfde tijd
De start aan Vier Armen.
34
VAN THYS TOT NYS
Aan het interclubkampioenschap was de prestigieuze wisseltrofee Alfred Martougin verbonden. Martougin was voorzitter van de Belgische Wielrijdersbond en eigenaar van het gelijknamige chocoladebedrijf in Borgerhout. Tussen de twee wereldoorlogen was hij een van de belangrijkste industriĂŤlen van het land. In de jaren 1960 werd het bedrijf overgenomen door de Nederlandse chocoladereus Van Houten. VAN THYS TOT NYS
35
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
1960
NEUS TEGEN DE RUG
V E L DR I J DE N
Zou het Firmin Van Kerrebroeck op een boogscheut van zijn woonplaats Oudenaarde eindelijk lukken zijn zesde titel te grijpen? Dat was ook de vraag die de 72 deelnemers en duizenden toeschouwers zich in Everbeek (vandaag een deelgemeente van Brakel) stelden. Hij maakte op een droog en door de vorst goed berijdbaar parcours meteen zijn intenties duidelijk. Van bij de start ging hij er vandoor met Roger De Clercq, al jaren een sta-in-deweg. Ook Bertrand Bettens en de pas 19-jarige Albert Van Damme klampten zich in hun wiel vast, maar werden overboord gegooid. De twee leiders losten elkaar van geen vin. Nu eens gaf Kerre het tempo aan, dan weer Clercqske. Neus tegen rug knokten ze verder. De spurt met twee werd gewonnen door de snellere De Clercq. De strijd om de derde plaats werd nog een thriller. Die werd in het voordeel van Pierre Kumps beslecht. Uittredend kampioen René De Rey eindigde in de verre achtergrond als negende. Maar hij had een goed excuus: hij was pas hersteld van een griep. Gentse Velosport, de club van de nieuwe kampioen en Firmin Van Kerrebroeck, won het interclubklassement.
1960 • 7 FEBRUARI • EVERBEEK • 70 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Roger De Clercq in 1u02’33” Firmin Van Kerrebroeck op 3 lengten Pierre Kumps op 1’10” Herman Van Caester op 1’48” Jos Matheussen zelfde tijd Bertrand Bettens zelfde tijd Albert Van Damme zelfde tijd Albert Van Hoolandt op 2’00” René De Rey op 2’47” Charles Van Houtte op 3’15”
De dagen die volgden ontspon zich in de pers een geanimeerde discussie over het aantal deelnemers aan het BK. Te veel, luidden de commentaren. En zeker te veel renners die geen specialisten waren. Dat leidde al bij de start tot valpartijen. Er werd gesuggereerd de startplaatsen niet langer bij lottrekking toe te kennen maar een ‘methode te zoeken om de grote kanshebbers in de vorenste linies op te stellen’. 80
VAN THYS TOT NYS
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
WK - BK: 5 - 4
1972
V E L DR I J DE N ‘Lastig, oerlastig,’ zo omschreven de pennenridders de omloop in Lembeek. Geen spek voor de bek voor outsiders, liet uittredend kampioen Erik De Vlaeminck zijn rivalen meteen aan den lijve ondervinden. De wedstrijd was nauwelijks op gang gebracht of de wereldkampioen, blijkbaar gestoken door een wesp, reed al alleen voorop. Albert Van Damme, eenzaam in de achtervolging, trapte zo hard hij kon maar naderde geen meter. Integendeel, twee valpartijen telden hem definitief uit voor de titel. Ook al omdat hij bij zijn tweede tuimeling zijn stuur brak. Nog verderop knokten de streekgenoten Michel Baele, Julien Vanden Haesevelde, Marc De Block en René De Clercq om de resterende brokjes. Van Damme zouden ze niet meer bedreigen, elkaar wel. Het was uiteindelijk Baele, de steenbakker uit Zwalm, die het brons om de nek kreeg. De rest volgde op minuten. Voor De Vlaeminck was het al de vierde titel, een minder dan zijn voorlopige resem wereldtitels. Het tweede (officieuze) kampioenschap voor corporatieven, samen met de profs aan de start, werd gewonnen door de gedubbelde Kamiel Dedeckere.
1972 • 6 FEBRUARI • LEMBEEK • 35 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Erik De Vlaeminck in 1u07’15” Albert Van Damme op 49” Michel Baele op 2’18” Julien Vanden Haesevelde op 3’12” Marc De Block op 5’12” René De Clercq op 5’35” Flori Ongenae op 6’46” Kamiel Dedeckere op 1 ronde Gerard David op 1 ronde Alfons Van Parijs op 1 ronde
De Belgische Wielrijdersbond, niet blind voor de hoogdagen die het veldrijden beleefde, splitste de kampioenschappen verder op. Nadat in 1968 al aparte klassementen werden ingevoerd voor profs en amateurs en iets later ook de corporatieven voor de driekleur streden, werden in 1972 de eerste kampioenschappen voor juniores en nieuwelingen betwist. Beide jeugdcategorieën kwamen aan de start in een en dezelfde wedstrijd. Na afloop werden twee truien uitgereikt.
VAN THYS TOT NYS
115
Amateurs De strijd om de kroon bij de amateurs werd van voor tot achter beheerst door Robert Vermeire, die al meteen na de start als een pijl uit een boog wegschoot. Een verrassing, want de West-Vlaming was een slechte starter. Hij kreeg bovendien een handje toegestoken door de geluksfee. Norbert Dedeckere, een van zijn grootste concurrenten, sukkelde in de eerste ronde met een weerbarstige ketting en reed ook nog eens lek. Dat werd dus achtervolgen.
Uitslag 1. Robert Vermeire 2. André Geirland 3. Norbert Dedeckere 4. Jan Teugels 5. Leo Arnouts Juniores 14 november 1971 Erembodegem 1. Joseph Six 2. Charles Palmans 3. Luc Valepijn
in 1u01’00” op 0’27” op 0’37” op 1’33” op 2’03”
in 49’55” op 0’20” op 0’45”
VAN THYS TOT NYS
117
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
ERG EENZAAM AAN DE TOP
1986
V E L DR I J DE N In Koersel werd een nieuw gebruik geboren en dat zorgde voor de enige opwinding van de dag: net voor de streep wipte Roland Liboton van zijn fiets om hem triomfantelijk in de lucht te steken. Niemand die er aan had getwijfeld dat de beste van zijn generatie op een besneeuwd parcours zijn zevende titel op zak zou steken. Samen met Rudy De Bie ontsnapte Liboton bij het begin van de wedstrijd aan een massaval. Paul De Brauwer was wel op achtervolgen aangewezen en deed dat met veel overgave. De titelverdediger kreeg hij nooit meer in zicht, De Bie wel. Zijn inspanning werd beloond met zilver, Bieke gaf het brons niet uit handen. Maar beide profs beëindigden de wedstrijd wel na een paar amateurs. Ook die vormden geen bedreiging voor Liboton, al jaren erg eenzaam aan de top.
1986 • 8 JANUARI • KOERSEL • 71 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Roland Liboton in 1u07’00” Ludo De Rey op 0’37” Dirk Pauwels op 0’42” Eric Vervaet op 0’50” Paul De Brauwer op 0’52” Rudy De Bie Johan Ghyllebert Rudy Thielemans Christiaan Hautekeete Paul Herijgers
VAN THYS TOT NYS
157
158
VAN THYS TOT NYS
Amateurs Achter de rug van Roland Liboton streden ook de amateurs voor de titel en zij zorgden voor een spannende bedoening. Danny De Bie kon Liboton lang volgen, maar raakte een balk en viel. Hij verdween later uit de wedstrijd met een pijnlijke knie. Het commando werd overgenomen door Dirk Pauwels. In de slotronde werd die nog voorbij gesneld door Ludo De Rey, zoon van tweevoudig profkampioen René.
Uitslag 1. Ludo De Rey 2. Dirk Pauwels 3. Eric Vervaet 4. Rudy Thielemans 5. Christiaan Hautekeete Cyclosportieven 1. Herman Van Loon 2. Marc Lenaerts 3. Erik Berghmans
op 0’05” op 0’13”
in 51’30” op 1’10” op 1’45”
Juniores - 12 januari - Bioul 1. Wim Lambrechts 2. Kurt De Roose 3. Geert De Vlaeminck Nieuwelingen - 12 januari - Bioul 1. Paul Engels 2. Ronny Poelvoorde 3. Eddy Van Bouwel
VAN THYS TOT NYS
159
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
1997 V E L DR I J DE N
TERUGKEER VAN EEN OUDE KRIJGER
Paul Herijgers kwam al een paar seizoenen door allerlei omstandigheden niet meer in aanmerking voor de titel en verscheen in De Mosten hongerig aan de start. In de aanvangsfase liet hij de tegenstand even rollebollen. Arne Daelmans brak de wedstrijd in zijn dooie eentje open en zou op een bevroren ondergrond tot de streep een hoofdrol blijven opeisen. Erwin Vervecken deed er vier ronden over om zijn gouwgenoot terug te grijpen. Een ander span knokte even hardnekkig om vooraan aansluiting te krijgen: Paul Herijgers en Mario De Clercq. Het duurde tot de voorlaatste ronde voor het kopduo een kwartet werd en dat bleef zo tot de finish. Een aanval van Vervecken in de laatste ronde werd verijdeld door een lekke voortube. Voor Herijgers het sein om toe te slaan en de spurt in te zetten. Zowel Daelmans als De Clercq waren volkomen verrast. Het succes van Herijgers was er een van de wilskracht. Een jaar eerder was de 34-jarige Kempenaar in Dwars door Morbihan zwaar op zijn knie terechtgekomen. Hij twijfelde er lang over of hij nog wel zou doorgaan als renner.
1997 • 12 JANUARI • HOOGSTRATEN • 56 DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
196
VAN THYS TOT NYS
Paul Herijgers Mario De Clercq Arne Daelmans Erwin Vervecken Marc Janssens Peter Willemsens Kris Wouters Danny De Bie Alex Moonen Bert Vervecken
in 57’30” zelfde tijd zelfde tijd op 0’08” op 0’48” op 0’49” op 1’32” zelfde tijd zelfde tijd op 2’25”
198
VAN THYS TOT NYS
Beloften Sven Nys verscheen als superfavoriet aan de start, maar beet zijn tanden stuk op de jongere Bart Wellens. Die was net overgestapt van de juniores, maar dicteerde ook in zijn nieuwe categorie meteen de wet. Tot halfweg duldde Wellens nog het gezelschap van David Willemsens, Berden, Nys en een jojo spelende Pelgrims. Een tempoversnelling was er te veel aan voor Nys en Willemsens. Alleen Berden spartelde nog even tegen, maar ook hij viel er met nog drie ronden te gaan af.
Uitslag 1. Bart Wellens 2. Ben Berden 3. David Willemsens 4. Sven Nys 5. Robby Pelgrims
in 51’46” op 0’18” op 0’21” op 1’35” op 2’00”
Cyclosportieven - 11 januari - Mol 1. Danny Bervoets in 40’50” 2. Eric Teck op 0’11” 3. Peter Pulmans op 0’17” Juniores - 11 januari - Mol 1. Davy Commeyne in 40’00” 2. Kim Van Bouwel op 0’01” 3. David Roodhooft op 0’14” Nieuwelingen - 11 januari - Mol 1. Sven Vanthourenhout in 30’00” 2. Tim Van Nuffel op 0’30” 3. Tomas Ingels op 0’40”
VAN THYS TOT NYS
199
BE L GI SC H K A M PIOE NSC H A P
2004 V E L DR I J DE N
ZANDHAAS LAAT ZICH NIET AFSCHIETEN
De Moedige Supporters, al jaren in de weer voor de Krawatencross in de Lilse Bergen, mochten voor het kampioenschap zowat 20.000 toeschouwers verwelkomen. Die kregen waar voor hun geld. Bart Wellens, een halve buurman, zette er in zijn regenboogtrui in de enorme zandbak van bij de start de beuk in. Alleen Mario De Clercq kwam nog terug, maar dat kostte hem wat tijd en veel energie. Sven Nys en co waren voorgoed uitgeteld. Met hun tweetjes knokten Wellens en De Clercq tegen de rest. Drie toertjes werkte Wellens met een defect versnellingsapparaat af, maar hij durfde niet van fiets te wisselen uit vrees dat hij zijn kwelgeest nooit meer zou bijbenen. Toen die wissel niet meer te vermijden viel, wachtte De Clercq hem uiteraard niet op. Even zag de Oost-Vlaming zijn derde driekleur voor zich uit wapperen, maar Wellens vocht zich als een echte zandhaas terug voorin. Zijn inspanning bekocht De Clercq later met een zware dip. Een paar foutjes in het zand waren er helemaal te veel aan. Wellens behaalde zijn eerste proftitel en evenaarde Erwin Vervecken. Zijn Spaarselectploegmaat was als eerste kampioen geworden in alle categorieën. De Clercq bleef tweede, Nys was op ruime afstand goed voor brons.
2004 • 11 JANUARI • LILLE • ? DEELNEMERS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Bart Wellens Mario De Clercq Sven Nys Arne Daelmans Sven Vanthourenhout Peter Van Santvliet Erwin Vervecken Ben Berden Davy Commeyne Tom Vannoppen
Elites zonder contract 1. David Willemsens 2. Rudi Van de Sompel 3. Tim Pauwels
228
VAN THYS TOT NYS
in 1u01’22” op 0’10” op 1’07” op 1’17” op 1’28” op 1’28” op 2’55” op 3’22” op 3’43” op 4’23”
in 1u06’17”
VAN THYS TOT NYS
229
230
VAN THYS TOT NYS
VAN THYS TOT NYS
231
Niels Albert was de beste bij de juniores.
Het podium van de nieuwelingen.
232
VAN THYS TOT NYS
Beloften Al na een kwartier was duidelijk dat de tricolore trui rond het jonge bovenlijf van Wesley Van Der Linden, Bart Aernouts of Geert Wellens gedrapeerd zou worden. Een stevige demarrage van Van Der Linden, de kampioen van 2003, volstond om zich van zijn gezelschap te ontdoen. De Oost-Vlaming vond een bondgenoot in de regen. Die maakte van de zandvlakte die hij verafschuwde een modderpoel waarin hij zich thuis voelde.
Uitslag 1. Wesley Van Der Linden 2. Bart Aernouts 3. Geert Wellens 4. Jorn Van der Veken 5. Klaas Vantornout
in 52’14” op 0’50” op 1’37” op 1’50” op 2’21”
Vrouwen 1. Anja Nobus 2. Loes Sels 3. Katleen Vermeiren
in 36’32” op 0’39” op 1’08”
Juniores - zaterdag 10 januari - Lille 1. Niels Albert in 42’07” 2. Bart Verschueren op 1’41” 3. Davy De Scheemaeker op 1’45” Nieuwelingen zaterdag 10 januari - Lille 1. Tom Meeusen 2. Dries Govaerts 3. Ben Arnouts
in 29’21” op 0’52” op 1’06”
Cyclosportieven en Masters A zaterdag 10 januari - Lille 1. Peter Willemsens in 38’51” Masters B zaterdag 10 januari - Lille 1. Mario Lammens
in 43’33”
Masters C zaterdag 10 januari - Lille 1. Franky Van Tongelen
in 29’15”
Masters D zaterdag 10 januari - Lille 1. François Mertens
in 33’08”
VAN THYS TOT NYS
233