Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
1
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
1. INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN O voluntariado social permite, como moi poucas actividades humanas, que a persoa realice simultáneamente a súa identidade como cidadán e como cristián. Se son cidadán responsable, se son bo cidadán, haberei de ser voluntario social, e se son bo cristián, hei de ser un voluntario no campo do social, pois o cristián é chamado por Deus a evanxelizar, a construír o Reino de Deus. Así pois, o voluntario social cristián non é un novo tipo de voluntario. O voluntario cristián distínguese do voluntario social, non no que fai, senón nas motivacións, nos estímulos que lle veñen da fe, no estilo, no talante, que é o de Xesucristo. O voluntariado social é un modo, non o único, pero si un dos máis privilexiados, de vivir a nosa fe. Neste curso quérese conseguir un alto nivel de reflexión colectiva sobre a achega e o enriquecimiento persoal que a participación nunha asociación sen ánimo de lucro e de forma voluntaria proporciona en tres ámbitos: no persoal, na comunidade e no social. Cando falamos do ámbito persoal referímonos á evolución que se experimenta no sistema de valores e na adquisición de habilidades e destrezas psicosociales. A comunidade fai referencia todo o máis próximo, ao local, ás persoas e entidades coas que interactuamos ou podemos interactuar porque forman parte da rede do contexto social onde nos movemos. Ámbito social, usámolo para referirnos, desde un punto de vista máis genérico e estructural, ao global, ás políticas, prácticas, costumes e valores que definen o noso xeito de entender as relacións humanas e a contorna ambiental O reto, pois, é profundar, tanto coas persoas interesadas no voluntariado como coas organizacións de ou con voluntariado, achega do significado do mesmo e os seus implicaciones. Unha das liñas de traballo fundamental é a formación en voluntariado para promover a reflexión e o espírito crítico, dirixida tanto a nivel individual como a nivel colectivo. A nosa intención é, en definitiva, fomentar o voluntariado crítico e transformador. O voluntariado debe contribuír, en clave de innovación e en colaboración con outros axentes sociais, ao deseño, desenvolvemento e execución de políticas públicas tendentes a garantir o cambio social, tendo como horizontes prioritarios a loita contra a pobreza e as desigualdades e a construción dunha sociedade máis xusta e igualitaria. Resumindo, desde o noso punto de vista, a esencia do voluntariado e cal é o tipo de voluntariado que queremos promover, fundamentalmente a través da información e a formación, ten estas características: + É unha elección libre. + Implica un compromiso. + É gratuito e ademais desinteresado + O voluntariado, tanto para as persoas como para as organizacións, debe ser algo máis que realizar determinadas tarefas, sentirnos ben connosco mesmos, ocupar o noso tempo libre ou coñecer xente. O voluntariado, da mesma forma que o traballo das organizacións sociais, é importante porque nos permite implicarnos na sociedade na que vivimos para transformala e mellorala. É algo que realizamos, xa que logo, a favor doutras persoas e da sociedade. 2
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
+ Realízase a través das organizacións sociais, os seus programas e proxectos. Neste sentido, é un movemento que colabora en programas de forma organizada. O voluntariado é importante porque quen o realizan, participan na súa contorna e adoptan unha postura de denuncia ante as inxustizas sociais. Propoñen, reflexionan, acompañan, complementan, anticípanse e actúan potenciando o valor da xustiza social. A acción voluntaria desenvolve nas persoas que a exercen capacidades de tipo social, afectivo, comunicativo; así como valores que fomentan unha actitude crítica, solidaria, desinteresada, responsable,... Aspectos que contribúen ao desenvolvemento integral da persoa e ao desenvolvemento da comunidade en términos de convivencia. Neste curso, precisamente, quérese conseguir un alto nivel de reflexión colectiva sobre a achega e o enriquecimiento persoal que a participación nunha asociación sen ánimo de lucro e de forma voluntaria proporciona en tres ámbitos: no persoal, na comunidade e no social.
O voluntariado promove capacidades para o desenvolvemento persoal
O voluntariado promove capacidades para o desenvolvemento comunitario
O voluntariado promove capacidades para o desenvolvemento social
Sentido crítico, debate e denuncia.
Participación inmediata en intereses e obxectivos colectivos.
Diálogo intercultural. Defensa dos DDHH.
Apertura ao cambio. Empoderamiento. Autonomía persoal. Conciencia ética ante as desigualdades e inxustizas sociais.
Solidariedade. Acción voluntaria en unha asociación (desinterese económico).
Cooperación. Desenvolvemento sostible. Perspectiva global e perspectiva local.
Empatía.
Foros estructurados. Apertura ao espazo público: redes sociais e movementos sociais.
Coñecemento de se mesma.
Compromiso en e con a comunidade.
Responsabilidade.
Autoestima.
Apertura á transformación.
Ética: Dereitos e deberes sociais.
…
Asunción de riscos. Cooperación mutua. Capacidade de elixir, de calcular riscos e de afrontar
Produce beneficios para a comunidade. 3
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
os problemas. … Capacidade de demorar a necesidade de satisfacción inmediata. …
2. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA Á ADQUISICIÓN DAS COMPETENCIAS CLAVE A materia de Relixión e voluntarido ten coma obxectivo básico orientar o alumnado adolescente na escolla do seu proxecto de vida persoal.. Pola dimensión práctica desa racionalidade o proxecto requirirá que o alumnado vaia construíndo, desde a reflexión, un código ético de valores e normas que determinarán as súas decisións para guiar a súa conduta de tal xeito que realce a súa dignidade persoal, e, ao mesmo tempo, permita a súa realización plena e feliz como persoas e a promoción de relacións sociais marcadas polo recoñecemento das outras persoas, o respecto cara a elas, e pola finalidade de acadar cotas cada vez maiores de xustiza, tanto no nivel máis próximo á persoa como no nivel global. No plano didáctico, Voluntariado e formación relixiosa contribúe á consecución das competencias clave. Resulta evidente que o obxectivo de acadar maiores competencias sociais e cívicas está na súa propia constitución como materia. Pero a reflexión sobre o voluntariado tamén re-quire da posta en práctica da competencia comunicación lingüística, pola necesidade de rigor e claridade na exposición das propias ideas, e da capacidade dialóxica para comprender os puntos de vista alleos e aprender deles. Tamén resulta indis-pensable fomentar tanto a competencia aprender a aprender como sentido da iniciativa e espírito emprendedor, pois ambas inciden na necesidade de crecemento persoal, tanto na orde do exercicio dos procesos cognitivos como na do aprecio pola creatividade, o sentido crítico e o non estancamento. Para a reflexión sobre o voluntariado, ademais, é necesario coñecer e dialogar con pensadores que, coas súas teorías antropolóxicas, religiosas, éticas e políticas, foron moldeando tanto a nosa cultura como os valores de respecto, non violencia, liberdade, igualdade entre as persoas, solidariedade e pluralismo; valores que que fomentan o de desenvolvemento de competencia espiritual. É desde eses valores tamén se analiza o traballo científico e tecnolóxico, polo que tamén se traballa a competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía, non desde unha perspectiva substantiva, pero si desde a análise da actividade científico-tecnolóxica como actividade que debe ser acorde a valores éticos universais, tanto nos seus pro-cedementos como nos resultados que dela se poidan obter, Por último, a materia préstase a desenvolver nos alumnos e nas alumnas, tanto en traballos colaborativos como en tarefas individuais, a competencia dixital, que lles permita acceder e se-leccionar información, procesala e plasmar as súas creacións en produtos cunha innegable capacidade para a comunicación.
4
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Apuntamos, tamén, a oportunidade que nos brinda a materia para por en práctica metodoloxías didácticas activas e contextualizadas que faciliten a participación do alumnado en traballos cooperativos, a realización de tarefas, a aprendizaxe basea-da en problemas, estudo de casos, traballo por retos, … metodoloxías todas elas que confiren ao alumnado papel de axentes activos da súa propia formación. Poucas materias afondan no tratamento dos elementos transversais do currículo coma a de Voluntarido e formación relixiosa, tendo algún deses elementos, como a Educación Cívica e Constitucional, como parte nuclear, e necesitando o concurso dos outros, como a comprensión lectora, a corrección na expresión oral e escrita, o uso de ferramentas para a comunicación audiovisual e outros elementos TIC, ou a aposta polo emprendemento como antítese do estancamento e a pasividade. Pero, ademais, na ma-teria abórdanse temas como o desenvolvemento sostible, o abuso e maltrato de persoas con discapacidade ou o fomento da igualdade de oportunidades, porque nestes e outros é a reflexión ética quen ten que orientar a nosa conduta. A acción voluntaria desenvolve nas persoas que a exercen capacidades de tipo social, afectivo, comunicativo; así como valores que fomentan unha actitude crítica, solidaria, desinteresada, responsable,... Aspectos que contribúen ao desenvolvemento integral da persoa e ao desenvolvemento da comunidade en términos de convivencia. Os resultados da AVALIACIÓN DIAGNOSTICO do curso pasado foron aceptables, acadando un nivel medio. No presente curso seguiremos traballando na mesma dirección, potenciando especialmentea competencia lingüística, porque esixe exercitarse en escóitaa, a exposición e a argumentación. Por outra banda, a comunicación de sentimentos, ideas e opinións, imprescindibles para lograr os obxectivos destas materias, ao utilizar tanto a linguaxe verbal como o escrito, a valoración crítica das mensaxes explícitas e implícitos en fontes diversas e, particularmente, na publicidade e nos medios de comunicación, tamén axudan á adquisición da competencia. Finalmente, o coñecemento e do uso de termos e conceptos propios da análise do social, posibilitan o enriquecemento do vocabulario. 1º Comunicación lingüística (CCL). 2º Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT). 3º Competencia dixital (CD). 4º Aprender a aprender (CAA). 5º Competencias sociais e cívicas (CSC). 6º Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 7º Conciencia e expresións culturais (CCEC). 8º Competencia espiritual (CE) 3. OBXECTIVOS OBXECTIVOS DE ETAPA a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución es-pañola e do 5
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Estatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza a sustentabilidade. b) Consolidar unha madurez persoal e social que lles permita actuar de forma responsable e autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais. c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mu-lleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións existen-tes, e en particular a violencia contra a muller e impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade. d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe, e como medio de desenvolvemento persoal. e) Dominar, tanto na súa expresión oral como escrita, a lingua galega e a lingua castelá. f) Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras. g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e a comunicación. h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos e os principais factores da súa evolución. Participar de forma solidaria no desenvolvemento e mellora da súa contorna social. i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais e dominar as habilidades básicas propias da modalidade elixida. j) Comprender os elementos e procedementos fundamentais da investigación e dos métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a contribución da ciencia e a tecnoloxía no cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e o respecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable do territorio, con especial referencia ao territorio galego. k) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico. l) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, co-mo fontes de formación e enriquecemento cultural. m) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento per-soal e social e impulsar condutas e hábitos saudables. n) Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria. 6
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
o) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia e contribuir a súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado. 4. OBXECTIVOS DA MATERIA E CURSO 1. Sensibilizar e impulsar unha actitude activa do alumno cara ao voluntariado, para relacionar e transferir as experiencias entre distintos ámbitos influíndo positivamente no itinerario académico do alumnado. 2. Analizar os aspectos conceptuais e vitais sobre a participación e o voluntariado, en prol de sensibilizar e construír unha cidadanía sensible e activa coa acción voluntaria. 3. Orientar as eleccións do alumnado, favorecendo os comportamentos solidarios e altruístas. 4. Relacionar as distintas formas de voluntariado para revalorizar o tecido social e ás entidades sen ánimo de lucro. 5. Construír e desenvolver un proxecto de aula, que teña cabida nunha asociación de voluntariado, como medio para a sensibilización cara ás inxustizas sociais e para o coñecemento do contexto social tratando de involucrar a comunidade educativa. 6. Reforzar a eficacia do traballo cooperativo e do apoio do grupo, que nos abre ao recoñecemento das achegas das demais persoas e posibilita a contribución e influencia e autonomía persoal. 7. Facilitar o desenvolvemento do proceso de valoración e despertar unha actitude crítica que axude a interiorizar pautas de conduta e adoptar valores de xeito razoado e con criterio persoal. 8. Interiorizar os elementos do cristianismo que fundamentan o compromiso social deste. 9. Analizar as actitudes de Jesus de Nazaret que serven de referencia para a acción social, e construción do reino, do cristián de hoxe en día 5. CONTIDOS, SECUENCIA E TEMPORALIZACIÓN BLOQUE TEMATICO I: CRISTIANISMO E VOLUNTARIADO (1ª avaliación) I. TEMA: CREACIÓN DEL GRUPO DE TRABAJO I.1. El nudo: y tú ¿por qué no te mueves? I.2. Las reglas del juego. I.2. Creación de normas del grupo de trabajo II. TEMA: LA ESPIRITUALIDAD DE JESÚS Y EL COMPROMISO SOCIAL 7
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
III. TEMA: LA RESPONSABILIDAD DE UN CREYENTE CRISTIANO IV. TEMA: EL VOLUNTARIADO QUE NACE DEL EVANGELIO III.1. Cuestionario BLOQUE TEMATICO II: O CONCEPTO DE VOLUNTARIADO (2ª avaliación) V. TEMA: EL COMPROMISO SOCIAL V.1. Test sobre tu participación social V.1. Test sobre tu participación social VI. TEMA: DEFINICIÓN DE VOLUNTARIADO I VI.1. Círculos concéntricos: voluntariado VI.1.1. Círculos concéntricos VI.1.2. Palabras clave VII. TEMA: DEFINICIÓN DE VOLUNTARIADO II VII.1. La licuadora y/o ¡muévete! VII.1. ¡Muévete! VII.1. DVD Y tú, ¿por qué no? ¡Muévete! VIII. TEMA: ÁMBITOS DEL VOLUNTARIADO VIII. 1. ¿Un único mundo? o ¿muchos en uno? VIII.1. Transformando la realidad IX. TEMA: PERFIL DE LA PERSONA VOLUNTARIA I IX.1. A mi alrededor, ¿quiénes son las personas voluntarias? (1ª parte) IX.1. Encuesta sobre voluntariado X. TEMA: PERFIL DE LA PERSONA VOLUNTARIA II X.1. A mi alrededor, ¿cómo son las personas voluntarias? (2ª parte) VII.1. Mural del voluntariado XI. TEMA: RECOPILANDO XI.1. SMS: i t ¿pkn? ¡mvt! XI.2. Valoración intermedia del proceso XI.2. La diana BLOQUE TEMATICO III: PROYECTO SOLIDARIO DE COLABORACIÓN (3º avaliación) XII. TEMA: ASOCIACIONES DE VOLUNTARIADO XII.1. Conocemos y contactamos con las asociaciones de nuestro entorno (1ª parte) XIII. TEMA: ASOCIACIONES DE VOLUNTARIADO XIII.1. Conocemos y contactamos con las asociaciones de nuestro entorno (2ª parte) XIII.1. Encuentro con asociaciones 8
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
XIV. TEMA: diseño del proyecto I XIV.1. Aprendizajes del encuentro con las asociaciones y diseño de colaboración con una asociación (1º parte) XIV.1. ¿Qué hemos aprendido?, ¿qué podemos hacer?, ¿cómo podemos colaborar? XV. TEMA: diseño del proyecto II XV.1. Diseño del proyecto solidario con una asociación (2ª parte) XV.1.1. Escalera “construyendo nuestra propuesta de colaboración” XV.1.2. Análisis de la viabilidad del proyecto XV.1.3. ¡A soñar! ¿Cómo nos gustaría que fuera? ¿Cómo vamos a involucrar a la comunidad educativa? XVI. TEMA: diseño del proyecto III XVI.1. Diseño de proyecto solidario con una asociación (3ª parte) XVI.1.1. ¿Por dónde empezamos? Desarrollo del proyecto de colaboración con la asociación XVII. TEMA: diseño del proyecto IV XVII.1. Preparación de la difusión XVII.2. Valoración del proyecto. XVII.2.1. ¿Qué tal nos ha ido? Desarrollo del acto de la difusión del proyecto de colaboración DISTRIBUCIÓN POR AVALIACIÓNS AVALIACIÓN INICIAL Primeiro exame: Contidos de carácter xeral. É unha toma de contacto coa materia A avaliación inicial realizarase mediante probas elaboradas interdepartamentalmente que valoran as competencias claves do alumno/a. PRIMEIRA AVALIACIÓN TEMA I: CREACIÓN DEL GRUPO DE TRABAJO TEMA II: LA ESPIRITUALIDAD DE JESÚS Y EL COMPROMISO SOCIAL TEMA III: LA RESPONSABILIDAD DE UN CREYENTE CRISTIANO TEMA IV: EL VOLUNTARIADO QUE NACE DEL EVANGELIO SEGUNDA AVALIACIÓN TEMA V: EL COMPROMISO SOCIAL TEMA VI: DEFINICIÓN DE VOLUNTARIADO I TEMA VII: DEFINICIÓN DE VOLUNTARIADO II TEMA VIII: ÁMBITOS DEL VOLUNTARIADO TEMA IX: PERFIL DE LA PERSONA VOLUNTARIA I TEMA X: PERFIL DE LA PERSONA VOLUNTARIA II 9
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
TEMA XI: RECOPILANDO TERCERA AVALIACIÓN TEMA XII: ASOCIACIONES DE VOLUNTARIADO I TEMA XIII: ASOCIACIONES DE VOLUNTARIADO II TEMA XIV: diseño del proyecto I TEMA XV: diseño del proyecto II TEMA XVI: diseño del proyecto III TEMA XVII: diseño del proyecto IV ORDINARIA (FINAL) EXTRAORDINARIA (SETEMBRO) 6. CRITERIOS DE AVALIACIÓN RELACIONADOS COAS COMPETENCIAS CLAVE Criterios de avaliación
Comp. clave
a) Compara y prioriza conceptos que den sentido a un voluntariado (CCL) transformador de injusticias sociales. (CAA) (CE) b) Observa la aportación que personas realizan al beneficio (CSC) comunitario y muestra sensibilidad hacia las situaciones de injusticia social o discriminación. c) Identifica las motivaciones que empujan a las personas a ser (CAA) voluntarias y las compara con las propias. (CSC). d) Analiza en el contexto la diversidad social y cultural y reconoce la presencia en la sociedad de organizaciones de distinto tipo y fines (asociaciones culturales, sindicatos, partidos políticos, grupos religiosos, asociaciones de ocio y tiempo libre, de cooperación internacional, feministas, etc.)
(CCL) (CD) (CSC) (CCEC) (CE)
e) Selecciona la información relevante, explica la sensibilidad y (CCL) adhesión hacia el tejido asociativo que tiene su entorno familiar, (CMCCT). amistades, compañeras y compañeros. (CD) (CSC) (CCEC). f) Valora el compromiso y la labor voluntaria como aportación al (CSC) desarrollo comunitario y a la transformación social. (CCEC). (CMCCT) g) Elabora, siguiendo las fases de construcción de proyectos, un plan (CD). de trabajo para realizar en el centro colaborando con una asociación. (CAA) (CSIEE). 10
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
h) Participa en debates, respeta los turnos y opiniones y rechaza las (CCL) imposiciones y prejuicios. (CSIEE). i) Muestra una actitud constructiva ante los conflictos y su resolución, (CAA). se pone en el lugar de la otra persona y utiliza el diálogo y la (CSIEE) negociación como vía de entendimiento. (CE) j) Actúa con criterio propio y toma decisiones ante situaciones sociales (CAA) y hace una valoración crítica de los prejuicios y la discriminación hacia (CSIEE) personas de otras religiones, etnias, sexo, culturas… (CE) k) Valora las diferencias (culturales, personales…) como elemento (CAA) enriquecedor de su propia identidad. (CSC) (CSIEE) (CCEC). l) Participa de manera activa en la elaboración consensuada de (CCL) normas de convivencia y cumple los compromisos acordados entre (CAA) todas y todos. m) Se siente parte del grupo y se implica y disfruta con las actividades.
(CAA) (CSC)
7. ESTÁNDARES E RESULTADOS DE APRENDIZAXE AVALIABLES
ARE A Obx.
VOLUNTARIADO E FORMACIÓN RELIXIOSA Contido Criterios de avaliación
1º BACHARELATO
Estándares de aprendizaxe BLOQUE TEMATICO I: CRISTIANISMO E VOLUNTARIADO 6 Creación do Solucionar un problema Implicouse no 5 grupo de traballo de xeito conxunto, intento de "desatar" resaltando a necesidade o nó humano. da implicación e movemento de todas as persoas do grupo 6 Realizar unha Participa na 5 actividade colectiva, elaboración das mediante o xogo e normas. humor, para subliñar a importancia do traballo cooperativo e os principios metodolóxicos do curso. 8 A espiritualidade Construír en grupo un Contrasta as súas 9 de Xesús e o elenco conceptual que ideas previas coa
Comp. clave CCS CAA
CAA CSC
CE CSC 11
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE compromiso social 8 3
4 3
1º BACHARELATO
sirva de base para xustificar o compromiso cristián na acción social. Revisar e fixar os fundamentos do compromiso cristián destacando os valores necesarios para iso.. Coñecer e valorar o contexto en que nace e o ensino da doutrina social da Igrexa.
7
Identificar a dignidade humana como clave para unha convivencia xusta entre os homes, diferenciándoa dos recoñecementos que o Estado realiza a través das leis.
8 3
Coñecer e aplicar os principios fundamentais da doutrina social da Igrexa a diversos contextos.
8 9
7 9
A responsabilidade dun crente cristián
Diferenciar a motivación cristiá para participar no asociacionismo e voluntariado. Revisar y fijar los fundamentos del
CURSO 2015/2016
expostas no tema
Diferencia conceptos relacionados coa temática
CE CCL
Identifica problemas sociais de finais do século XIX. Estuda a súa evolución ata a actualidade e analiza as respostas da doutrina social da Igrexa. Elabora unha definición persoal sobre os termos, legal, ético e moral. Explica publicamente as diferenzas entre os termos coa axuda de medios audiovisuais Comprende e define con palabras persoais o significado de ben común, destino universal dos bens e subsidiariedade. Aplica a situacións concretas os devanditos principios xustificando o pensamento social da Igrexa Distingue as distintas motivacións para participar no voluntariado Coñece os fundamentos do
CCEC CE
CSC
CCL CE
CD CCL
CSC CE 12
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
compromiso social cristiano destacando los valores necesarios para ello.
compromiso social cristián
2 6
Recoñecer e respectar Reflexiona sobre a necesidade de sentido acontecementos no home. mostrados nos medios de comunicación e emite xuízos de valor sobre a necesidade de sentido..
CAA CSC
8
Comparar manifestacións históricas que permitan desvelar dende sempre o sentido relixioso do ser humano.
Identifica e diferencia a diversidade de respostas salvíficas que mostran as relixións.
CE CCEC
5 4
Dar razón da raíz divina da dignidade humana.
Descobre, a partir dun visionado que mostre a inxustiza, a incapacidade da lei para fundamentar a dignidade humana. Compara con textos eclesiales qu e vinculan a dignidade do ser humano á súa condición de creatura.
CCEC CE
9 7
Identificar e contrastar no momento actual diversas respostas de sentido
Cualifica as CSC respostas de sentido que ofrece o ateísmo, agnosticismo ou laicismo e contrástaas coa proposta de salvación que ofrecen as relixións. 13
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE 8 9
8 9 6 7
O voluntariado que nace do evanxeo
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Axudar a desenvolver a capacidade de descubrir e establecer relacións entre os conceptos sociais. Analizar a realidade social dende vos valores do Evanxeo Coñecer e distinguir os diferentes métodos utilizados pola persoa para coñecer a verdade.
Debate en torno á participación social
CCSC
Analiza textos e busca información
CCL CE
Identifica, a través de fontes, os diferentes métodos de coñecer a verdade na filosofía, a teoloxía, a ciencia e a técnica. Distingue que aspectos da realidade permite coñecer cada método. 1 Coñecer e aceptar con Recoñece con 3 respecto os momentos asombro e históricos de conflito esfórzase por entre a ciencia e a fe, comprender a orixe sabendo dar razóns divina do cosmos e xustificadas da distingue que non actuación da Igrexa. provén do caos ou o azar 7 Ser consciente da Aprende, acepta e necesidade de relación respecta que o entre ciencia e ética criterio ético nace para que exista do recoñecemento verdadeiro progreso da dignidade humano humana BLOQUE TEMATICO II: O CONCEPTO DE VOLUNTARIADO 7 O compromiso Identificar as Participa no traballo 6 social consecuencias do de equipo e asume Incumprimento das algún compromiso e normas e achegar ideas responsabilidade para establecer medidas correctoras coherentes e construtivas 4 Identificar ás inxustizas Diferenza entre 7 sociais próximas e inxustizas sociais mundiais.
CE CSC
CE
CCEC CE
CAA CSC CCL CAA CSIEE
CAA CSC CSIEE CCEC 14
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
1º BACHARELATO
7 6
Coñecer e comparar diferentes acepcións do termo cultura.
3 2
Ser consciente que a persoa é xeradora de cultura.
3 6
Caer na conta do cambio que o monacato introduce na configuración do tempo e o traballo.
3 2
Definición de voluntariado
2 3
5
Ámbitos do voluntariado
4
6 3
Perfil da persoa voluntaria
CURSO 2015/2016
Aclarar que se entende por voluntariado e os matices a ter en conta
Revisar e fixar os fundamentos do compromiso social destacando os valores necesarios para iso. Visibilizar as realidades existentes no noso ámbito Diferenciar os ámbitos de asociacionismo e voluntariado Ampliar a idea de ser voluntaria ou voluntario
Estuda, analiza e define o concepto de cultura en diferentes épocas e contrástao co carácter antropolóxico do ensino da Igrexa. Identifica os elementos propios de diversas culturas e elabora un material audiovisual onde as compare criticamente. Valora o traballo dos monxes por conservar a arte e a cultura grecolatina, elaborando un material audiovisual no que se recolla a síntese do seu estudo Contrasta a súa idea de voluntariado coa exposta polos outros grupos ou pola profesora ou profesor Diferencia conceptos relacionados coa temática Escoita e entende os intereses alleos Distingue os ámbitos do voluntariado e as súas características Elabora conclusións dos datos obtidos
CE CCSC
CSC CAA
CE
CSC CCEC
CAA CSC CSIEE CCEC CAA CSIEE CE CAA CSC CSIEE CCEC. CAA CSIEE 15
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
sen caer en Estereotipos ou prexuízos 2 Extraer conclusións Elabora conclusións 1 sobre a percepción que dos datos obtidos teñen as persoas enquisadas sobre o voluntariado e o perfil da ou o voluntario BLOQUE TEMATICO III: PROYECTO SOLIDARIO DE COLABORACIÓN 3 Asociacións de Señalar as asociacións Identifica, discrimina 6 voluntariado de voluntariado do e relaciona as ámbito geográfico do asociacións de alumnado para achegar voluntariado no seu as realidades e fines ámbito das súas actuacións correspondente de actuación. 5 Reflexionar sobre a Elabora propostas e 6 importancia de ideas para realizar colaborar nunha das colectivamente nun asociacións proxecto para o beneficio da comunidade 5 Intercambiar na aula a Ten información información sobre ordenada e asociacións que se comunícaa recolleu claramente na fase de investigación e recollida de datos 5 Diseño do Entender as fases que Distingue as proxecto hai que seguir para diferentes fases deseñar un proxecto para a creación dun protagonizado polas e proxecto os alumnos. 5 Definir os contidos do Escoita e propón en 7 proxecto relativos ás grupo grande accións, cronoloxía, recursos necesarios e responsabilidades 5 Difundir a experiencia Escoita e achega na comunidade ideas para difundir a educativa para experiencia conseguir o recoñecemento e valoración desta
CE
CSC CCEC
CAA CSIEE CE
CCL CAA
CCL CSIEE
CMCC T CD CAA CSIEE CCL CAA
CAA CSC
16
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
8. METODOLOGÍA As propostas pedagóxicas teñen en consideración a atención á diversidade e do acceso de todo o alumnado á educación común, adoitándose métodos que teñen en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe, favorezan a capacidade de aprender por si mesmos e promovan a aprendizaxe en equipo. Entre as estratexias, procedementos e accións organizadas e planificadas para posibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro dos obxectivos suscitados destacamos a metodoloxía inclusiva baseada na aprendizaxe cooperativa. O Colexio Plurilingüe Divina Pastora participa no proxecto de innovación metodolóxica “cooperar para aprender aprender a cooperar” que se desenvolverá en diferentes sesión ao longo de todo o curso nesta materia. A metodoloxía didáctica será nomeadamente activa e participativa, favorecendo o traballo individual e o cooperativo do alumnado, así como o logro dos obxectivos e das competencias correspondentes Coa finalidade de promover a comprensión de lectura e de uso da información, dedicarase un tempo á lectura na práctica docente nesta materia Promoverase a integración e o uso das tecnoloxías da información e da comunicación na aula, como recurso metodolóxico eficaz para desenvolver as tarefas de ensino e aprendizaxe. 9. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS A materia impartirase en castela. Non temos libro de texto. Impartiremos a asignatura por apuntes e a través de moodle. O itinerario básico desta materia vai dende o traballo previo do profesorado, mediante a lectura do material facilitado e a planificación da intervención, ata a aplicación co alumnado daquela na aula. Durante o proceso, a visita e o intercambio de persoas activistas do voluntariado ao centro ou na asociación deberían concretarse nun proxecto de colaboración colectivo enmarcado nas súas propias liñas de acción. Grazas ás actividades, o alumnado analizará e coñecerá moitos aspectos relacionados co voluntariado; pero, tamén, deseñará un proxecto que lle axudará, ao finalizar a experiencia, a visibilizar o camiño recorrido. É coma se fose subindo esta escaleira: Difusión e recoñecemento social do noso proxecto solidario Construción do noso proxecto solidario de colaboración cunha asociación Coñecemento de asociacións de voluntariado Achegamento ao concepto de voluntariado 17
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Ofrecemos estas pautas para ter en conta durante o itinerario: Informar e orientar ao alumnado sobre o proceso: - Datos e aclaracións do itinerario na súa globalidade, para que entenda que é o que se pretende, saiba que non é unha lección dun día e que se vai conseguindo co labor de cada un dos temas. Esta perspectiva axudará a visionar o inicio, o percorrido e o final do proceso ensino-aprendizaxe. - Comprobar que o alumnado está situado e motivado no proceso e no momento do proxecto. - Recordar ao inicio de cada tema os pasos recorrido, para enlazar cada unha das sesións. - Presentar e organizar ao inicio da sesión o traballo a realizar nese día. Adaptar as actividades ao grupo-aula - Se ben se propoñen unhas actividades cun desenvolvemento concreto, aconsellamos revisalas para adaptalas á realidade de cada grupo, de cada momento e do tempo dispoñible. Ás veces, pódense cambiar de orde, modificar os tempos, a metodoloxía, e mesmo seleccionar aquelas máis válidas para o grupo. - Suxerimos manter actividades que, ademais de traballar a parte conceptual, axuden a vivir situacións agradables ou que vaian calando nos valores e actitudes que queremos transmitir. Reforzar a cohesión e confianza do grupo - As actividades que formulamos inflúen directamente na conciencia, identidade e interacción das e os membros da aula, son técnicas e estratexias de dinámicas de grupo como son xogos, diálogos dirixidos, estudos de caso,trabajo en grupos,... - Os momentos de traballo cooperativo teñen prioridad sobre outros neste proceso. Mediante este ademais de incidir nas relacións do grupo-aula, estamos a transmitir implicitamente a importancia da implicación, da participación, da repartición de responsabilidades, da autoridade persoal e colectiva e da solidariedade no ámbito propio. Apoiar individualmente no proceso - Se ben nos parece primordial o grupo e o produto consecuencia do traballo en cooperación, non podemos esquecer cada alumna e cada alumno neste itinerario. Cada cual necesitará da nosa atención, do seu espazo seguro, o seu tempo e o encontro consigo. Pódense provocar momentos de reflexión individual, titorías formais e informais, sesións de relaxación,... - Cada persoa vai xogar un rol. Sería aconsellable promover a repartición de roles, funcións e responsabilidades para non caer en estereotipos, inercias ou manipulacións. - Cada cual autoavalíase e comparte o que desexa. Duración e estrutura dos temas 18
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
- Cada tema contará de catro sesión de 50 minutos aproximadamente, os fichas e material de traballo poderar realizarse en dous sesións e o resto as adicaremos a temas máis prácticos, como coloquios con voluntarios de diferentes asociación, visitas a diferentes institucións, pequeñas experiencias de voluntariado que nos acerquen máis a autentica realidades social do noso entorno. - Nos cadros das actividades explicamos cada un dos pasos a dar nelas. 10. AVALIACIÓN: PROCEDEMENTOS, INSTRUMENTOS, CRITERIOS CUALIFICACIÓN E CRITERIOS DE CORRECCIÓN E PUNTUACIÓN
DE
A avaliación non é unha parte inicial ou final do proceso de aprendizaxe, senón un elemento constitutivo e inseparable do mesmo. Trátase da reflexión continua mentres se desenvolve a acción. Pensar sobre o facer para identificar erros e problemas que dificultan a acción, para perfeccionar a aprendizaxe, para interiorizar o feito, para introducir correcciones, para comprobar os efectos da nosa acción, e para o recoñecemento social do esforzo realizado. Así mesmo, a avaliación é a recolleita de información de como se levou a intervención e en que medida cumpríronse, ou non, os obxectivos previamente propostos. De tal xeito que, unha vez analizada crítica e sistemáticamente, dita información, sirva para introducir axustes, modificacións e mellorar na planificación. Neste marco, a figura da persoa docente é fundamental porque, como xa se dixo, é unha modelo crave de como aprender e actuar. As súas funcións céntranse no deseño, a planificación, a organización dos procesos, a estimulación, o acompañamiento e a avaliación do alumnado. Para todo isto é necesario: => Crear un clima adecuado, favorecendo o intercambio e o diálogo. => Crear situacións que susciten problemas e contradicións sabendo, posteriormente, darlle solución para conseguir renovación de puntos de vista. => Escoitar, aconsellar e axudar na formación. => Construír un modelo teórico propio, adaptado á situación educativa. => Animar aos grupos e analizar o seu funcionamento, comprender o sentido e a dinámica das situacións que se suscitan. => Traballar sobre a propia persoa, o autoconocimiento é unha tarefa continua e de carácter obligatorio para calquera persoa que queira intervir sobre un grupo humano. => Contar con actitude de xenerosidade e de diálogo => Gañarse a confianza do grupo. => Encarnar os valores que pretende suscitar. => Manexar habilidades sociais que lle permitan interactuar en positivo. => Saber resolver e positivizar situacións adversas. => Ter conciencia da función social que desempeña. En definitiva, debe ser capaz de crear un clima de auténtica cooperación, incitar ao ou a destinataria a manter unha actitude de iniciativa, curiosidade e espírito crítico; non impoñer senón deixar descubrir. O ou a educadora debe estar disposta a aceptar valores e normas elaboradas polas ou os propios novos
19
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Haberá un exame por avaliación, 5 preguntas curtas sobre o contido explicado no aula, CADA PREGUNTA TERA UN VALOR PROPORCIONAL. A nota de avaliación obterase a partes iguais entre o examen e as anotaciós da clase e a participación do alumno en diversas experiencias puntuáis de voluntariado, cada columna equivale a un punto, un positivo implica un punto máis na avaliación, vacío o con negativo alguna das casillas implica punto non conseguido. A participación en acción puntuais de voluntariado poden de ser moi variadas: Voz Natura, Cáritas, Operación kilo, Festival y campañas de Ladesol (ONG Lazos de Solidaridad)…, o cualquier otra que resulte de interés para o alumnado. Elabora e respecta as normas da dinámica do aula
Responsable do trabajo e tareas encomendadas
Participa en acciones puntuais de voluntariado
A avaliación será continua, polo que non haberá recuperación. Superar unha avaliación implicará superar as anteriois. De non superar o cursos nas avaliación terá que facer o exame final: 10 preguntas obtidas dos exames de avaliación. O exame é de mínimos polo que será avaliado cun 5; de nos superarlo, en setembro seguimos os mesmos criterios. De presentarse, tendo o curso superado, a exame final para subir nota, as 10 preguntas do mesmo responderán o contido de todo o temario. A nota final obterase da media das tres avaliación. Tanto no nota final como nas avaliación, os decimáis iguais ou superiores a 0,5 suben o enteiro máis próximo; por debaixo do 0,5 baixan. 11. MÍNIMOS ESIXIBLES PARA A OBTENCIÓN DUNHA AVALIACIÓN POSITIVA Selecciona a información relevante, explica a sensibilidade e adhesión cara ao tecido asociativo que ten a súa contorna familiar, amizades, compañeiras e compañeiros. Elabora, seguindo as fases de construción de proxectos, un plan de traballo para realizar no centro colaborando cunha asociación. Participa en debates, respecta as quendas e opinións e rexeita as imposiciones e prejuicios. Mostra unha actitude constructiva ante os conflitos e a súa resolución, ponse no lugar da outra persoa e utiliza o diálogo e a negociación como vía de entendemento. 20
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Actúa con criterio propio e toma decisións ante situacións sociais e fai unha valoración crítica dos prejuicios e a discriminación cara a persoas doutras relixións, etnias, sexo, culturas? Valora as diferenzas (culturais, persoais…) como elemento enriquecedor da súa propia identidade. Participa de xeito activo na elaboración consensuada de normas de convivencia e cumpre os compromisos acordados entre todas e todos. 12. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE As medidas de atención á diversidade dende a materia atenderá á singularidade do alumnado debido ás súas condicións: Alumnos e alumnas con distinto nivel de competencia curricular. Algúns desenvolveron as capacidades e competencias da etapa ou cursos anteriores, outros só desenvolveron algunhas e outros teñen un nivel superior ao que lle correspondería. Alumnos/as que se atopan en distintos momentos de desenvolvemento somático e psicolóxico. Teñen diferentes ritmos de aprendizaxe, condicións físicas e psicolóxicas variadas que condicionan o seu desenvolvemento, ambientes socio familiares ricos ou pobres en estímulos, experiencias, expectativas,... Alumnos/as con distintas motivacións e intereses: Cercanos ao ambiente escolar e de estudo nuns casos, e moi lonxe noutros. Cun Autoconcepto positivo ou con falta de seguridade e confianza en sí mesmos. Alumnos/as con distintos estilos de aprendizaxe. Activo, Reflexivo, Teórico, Pragmático. Uns con estratexias cognitivas e outros que traballan mecanicamente. Alumnos/as procedentes de distintos ambientes e contextos socioculturais: Ambientes familiares ou sociais desfavorecidos ou enriquecedores, minorías étnicas ou culturais, emigrantes,... Esta singularidade será atendida principalmente a través dunha metodoloxía individualizada e ao mesmo tempo colaborativa, unha metodoloxía inclusiva baseada na aprendizaxe cooperativa utilizando as estruturas do programa Cooperar para aprender e aprender para cooperar. Ao alumnado no proceso de ensinanza-aprendizaxe prestaráselle unha atención individualizada en tres vertentes: - Adaptación dos contidos e actividades ás capacidades reais. Non esixindo o que non pode realizar: Reforzo Educativo ou Adaptación Curricular Significativa: poder aprender. - Motivación adecuada, partindo dos seus intereses, que posibilite unha aprendizaxe activa: querer aprender. - Dotación dunhas técnicas que fomenten os hábitos de traballo: 'saber aprender'. Entre as medidas de atención á diversidade diferenciamos aquelas que son ordinarias e extraordinarias. As ordinarias son: a metodoloxía cooperativa anteriormente citada, a adaptación de tempos e instrumentos ou procedementos de avaliación e os diferentes programas de reforzo: Reforzo nalgunhas aprendizaxes que presenten máis dificultades. Plans específicos para o alumnado que permaneza un ano máis. 21
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
Programas de reforzo para a recuperación dunha materia non superada no curso anterior. Programas de habilidades sociais e aula de convivencia. Entre as medidas extraordinarias destacamos: a “Adaptación Curricular Significativa”. Realízase unha modificación significativa do currículo. En colaboración cos mestres especialistas de Pedagoxía Terapéutica e asesorados polos Orientadores, apoyo del profesorado especialista en Pedagogía Terapéutica y/o en Audición y Lenguaje, Flexibilización de la duración del período de escolarización. 13. PROGRAMAS DE REFORZO PARA A RECUPERACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES DE CURSOS ANTERIORES Non procede. 14. PLAN ESPECÍFICO PARA O ALUMNADO QUE PERMANEZA UN ANO MÁIS Diálogo personal co alumno, que se recollerá na axenda do profesor, al menos dous veces no curso (e unha delas nos 15 primeiros dias do curso) Si su adaptación al nuevo grupo é boa e a sua sua marcha na asignatura positiva, no se realizará con el ninguna diferencación, pois poderímos conseguir un resultado contrario o desexado. Si no resultase ben incremetariamos o diálogo co alumno. 15. PROGRAMA DA EDUCACIÓN EN VALORES Fomentarase o desenvolvemento da igualdade efectiva entre homes e mulleres, a prevención da violencia de xénero ou contra persoas con discapacidade, e os valores inherentes ao principio de igualdade de trato e non discriminación por calquera condición ou circunstancia persoal ou social. Do mesmo xeito, promoverase a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto aos dereitos humanos, o respecto por igual aos homes e ás mulleres, e ás persoas con discapacidade, e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito, o respecto e a consideración ás vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo e de calquera tipo de violencia. A programación docente debe abranguer en todo caso a prevención da violencia de xénero, da violencia contra as persoas con discapacidade, da violencia terrorista e de calquera forma de violencia, racismo ou xenofobia, incluído o estudo do Holocausto xudeu como feito histórico. Evitaranse os comportamentos e os contidos sexistas e os estereotipos que supoñan discriminación por razón da orientación sexual ou da identidade de xénero, favorecendo a visibilidade da realidade homosexual, bisexual, transexual, transxénero e intersexual. Fomentarase como valor afianzar o espírito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crítico. No ámbito da educación e a seguridade viaria, promoveranse accións para a mellora da convivencia e a prevención dos accidentes de tráfico, coa finalidade de que os/as 22
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
alumnos/as coñezan os seus dereitos e deberes como usuarios/as das vías, en calidade de peóns, viaxeiros/as e condutores/as de bicicletas ou vehículos a motor, respecten as normas e os sinais, e se favoreza a convivencia, a tolerancia, a prudencia, o autocontrol, o diálogo e a empatía con actuacións adecuadas tendentes a evitar os accidentes de tráfico e as súas secuelas. Cooperación ao Desenvolvemento e Educación multicultural Voluntariado e formación relixiosa participa favorecendo o progreso dos pobos empobrecidos, fomentando e promoviendo programas de educación, medio ambiente, loita contra a pobreza, Dereitos Humanos e sanitarios, a través da interdependecia e a corresponsabilidad dun único mundo xusto para todas as persoas. - Programas de cooperación. - Comercio xusto. - Campañas de sensibilización. - Cooperación técnica. Lecer e Tempo Libre O voluntariado transforma o lecer en elemento de crecemento persoal e colectivo, ocupando creativa e solidariamente o tempo libre. - Cultura. - Educación. - Tempo libre en xeral. - Actividades deportivas. Educación para vos dereitos humanos e a paz O voluntariado apoia e promueve campañas e actividades en defensa dos dereitos das persoas fronte a calquera forma de violencia, racismo ou xenofobia. O voluntariado participa na promoción e defensa de dereitos de colectivos en situación de exclusión social, facilitando os servizos básicos e promoviendo a reinserción. Sensibiliza á sociedade das necesidades destes colectivos. - Pacifi smo. - Denuncia internacional. - Campañas de sensibilización. - Integración sociolaboral. - Terceira Idade. - Cárcere. - Inmigración. - Minorías étnicas. - Persoas refuxiadas. - Holocausto xudeu como feito histórico Discapacidades 23
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
O voluntariado participa en programas de prevención, tratamento e rehabilitación. Contribúe a erradicar calquera discriminación e favorece a súa inclusión na sociedade. - Discapacidades físicas, psíquicas e sensoriais. Educación para a saúde O voluntariado traballa na promoción da saúde, no desenvolvemento de hábitos de vida saudable e na resposta a situacións de necesidade sanitaria. - Asistencia hospitalaria. - Promoción da saúde. - Asociacións de persoas afectadas. - Asistencia hospitalaria. Protección Civil O voluntariado dá respostas a situacións de urxencia apoiando e realizando labores de axuda inmediata. - Accidentes e urxencias. - Incendios forestales. - Desastres naturais. - Asistencia en estrada. Educación ambiental O voluntariado participa desenvolvendo campañas de sensibilización, denuncias públicas ou legais contra aquelas actuacións que danan o medio ambiente, á vez que se elaboran alternativas concretas e viables. - Ecologismo. - Produción agrícola. - Defensa de animais. - Educación ambiental. Educación sexual, e para a igualdade entre sexos Ten como obxectivos: - Consolidar hábitos non discriminatórios, respectando todalas opción sexuais dás persoas - Desenvolver a autoestima e a concepción do propio corpo como expresión dá personalidade. - Consolidar actitudes de naturalidade non tratamento de temas relacionados coa sexualidade. - Adquirir información suficiente e científica de todos vos aspectos relativos á sexualidade. Educación para ou consumo Propón: 24
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
- Adquirir esquemas de decisión que consideren todas as alternativas e efectos individuais e sociais do consumo. - Desenvolver un coñecemento dous mecanismos do mercado, así como dous dereitos do consumidor. - Crear unha conciencia crítica ante ou consumo. - Analizar criticamente a realidade e corrixir xuízos sexistas. Educación viaria Propón dous obxectivos fundamentais: - Desenvolver condutas e hábitos que melloren a seguridade viaria. - Espertar a sensibilidade ante accidentar de tráfico e as súas repercusións económicas e sociais. Educación para a convivencia Pretende educar non pluralismo, en dúas direccións: - Favorecer ou diálogo como forma de solucionar as discrepancias entre individuos e grupos. - Respectar a autonomía, as formas de pensar e vos comportamentos doutros. - ou respecto ao Estado de dereito, ou respecto e consideración ás vítimas do terrorismo e a prevención do terrorismo e de calquera tipo de violencia. 16. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES 17. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR - Lectura do temario en cada sesión durante a explicación. - Colaboraremos desde a materia co plan lector do centro, cedendo o tempo lectivo que nos soliciten. - Ademáis motivaremos activamente os alumnos de cara o mesmo.. 18. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE INTEGRACIÓN DAS TIC Uso da plataforma moodle Al menos dous veces por avaliación Uso da pizarra dixital. Al menos dous veces por avaliación Videos de youtube. Al menos unha sesión por avaliación Total de sesións por avaliación: 5 19. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA (lei 4/2011 de convivencia) A programación docente cumprirá coa programación do plan de convivencia elaborada polo equipo de traballo o día 9 de setembro do 2011 e axustarase a normativa do R.R.I. Esta materia /área favorecerá os valores cívicos e democráticos dos alumnos co fin de favorecer a solución pacífica de conflitos. 25
Voluntariado e formación relixiosa
PROGRAMACIÓN DOCENTE
CURSO 2015/2016
1º BACHARELATO
20. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN Esta programación avaliarase de forma continua, mínimo unha vez o mes, a través das reunións do Departamento (R.Pr-PC.05.02) . Tamén realizarase o seu seguimento e avaliación en profundidade o remate de cada avaliación a través do modelo interno de “Acta de avaliación trimestral” (R.Pr-PC.05.01) e as conclusións de todo o ano reflictirase na memoria final de curso coas propostas de mellora correspondentes para o ano seguinte. 21. CONSTANCIA DE INFORMACIÓN Ó ALUMNADO E AS SÚAS FAMILIAS Os Departamentos, a través do profesorado, informarán a cada grupo de alumnas e alumnos, dos obxectivos, contidos, estándares de aprendizaxe (só primeiro), criterios de avaliación exixibles para obter unha avaliación positiva das distintas materias, así como os criterios de cualificación, os instrumentos de avaliación da aprendizaxe que se utilizarán, incluídas as materias pendentes de outros cursos e as medidas de reforzo e recuperación previstas. Estos criterios quedarán expostos no taboleiro da aula, comentaranse co alumnado, coas súas familias na primeira reunión a principio de curso e exporanse na intranet do Colexio: www.colexiodivinapastora.com O titor ou titora en primeiro curso informará ó alumnado dos requisitos que determinan a promoción a 2º de bacharelato e en segundo dos requisitos de titulación
26