Duurzame mobiliteit en de parkeernorm

ERIK GRIETENS [ BOND BETER LEEFMILIEU ]

Nieuwe bouwprojecten zorgen voor bijkomend autoverkeer. Heel wat gemeentebesturen en omwonenden vrezen dat die extra wagens de beschikbare parkeerplaatsen op straat innemen en voor verkeersoverlast zorgen. Zeker bij grotere bouwprojecten worden daarom parkeernormen vastgelegd: het aantal parkeerplaatsen dat een ontwikkelaar op eigen terrein moet voorzien, al dan niet ondergronds.

Parkeernormen zijn een bevoegdheid van de gemeentebesturen. In de meeste gemeenten liggen zulke normen vrij hoog en vaak gaan ze uit van meer dan één parkeerplaats per woning. Gemiddeld gaat het om anderhalve tot twee parkeerplaatsen per woning, soms worden zelfs drie parkeerplaatsen per woning opgelegd, twee voor bewoners en één voor bezoekers. Dergelijke hoge parkeernormen leiden ertoe dat autoverkeer ook op langere termijn gestimuleerd wordt. In een klimaatvriendelijke gemeente wil je net het omgekeerde doen. Dat vraagt om strakke normen, gecombineerd met een sturend parkeerbeleid op straat. Wat is een goede parkeernorm? Het autobezit in Vlaanderen bedraagt gemiddeld 1,3 auto’s per huishouden. Maar er zijn grote verschillen. In steden ligt het autobezit een pak lager dan in landelijke gemeenten. In Antwerpen en Gent bijvoorbeeld, ligt het autobezit rond 0,8. In plattelandsgemeenten is dat algauw 1,4 wagens per gezin. Het aantal benodigde parkeerplaatsen is ook afhankelijk van het sociaal-economisch profiel van de bewoners, de aanwezigheid van een bedrijfswagen of het aantal gezinsleden. Nog bepalender is de nabijheid van openbaar vervoer en de wandelafstand tot winkels en voorzieningen. De parkeerbehoefte berekenen is dan ook maatwerk en verschilt van project tot

project en van gemeente tot gemeente.

In een klimaatvriendelijke gemeente streef je, afhankelijk van de lokale situatie, daarom best naar zo laag mogelijke parkeernormen, die je ook best als maximum vastlegt. Veelal zijn parkeernormen een minimum, meer parkeerplaatsen bouwen mag ook. Al doe je dat beter niet.

Om gemeentebesturen te helpen, bestaan er zogenaamde parkeerkencijfers van de Vlaamse overheid: gemiddelde cijfers met een vork tussen een minimum en maximum naargelang het soort activiteit en type omgeving. Parkeernormen kun je als gemeente algemeen vastleggen in een verordening of op maat van een project vastleggen in de vergunning.

Zet de fiets centraal

Om bij een krappe parkeernorm overlast in de omliggende straten te voorkomen, is het belangrijk om voldoende alternatieven te voorzien. Het eerste alternatief is de fiets. Ook voor het aantal fietsstalplaatsen kan je een parkeernorm voorzien, een fietsparkeernorm. Omdat je in een klimaatvriendelijke gemeente fietsen wil stimuleren, leg je deze best wél vast als minimum. Meer mag altijd. De algemene basisregel is dat je meer fietsenstallingen voorziet dan autoparkeerplaatsen: dubbel zo veel liefst. Standaard wordt hiervoor uitgegaan van 2 fietsparkeerplaatsen voor iedere eerste slaapkamer, verhoogd met één fietsenstalling per extra slaapkamer. Net zoals voor autoparkeerplaatsen bestaan er ook voor fietsenstallingen algemene richtlijnen of kencijfers. Belangrijk is ook dat de fietsenstallingen makkelijk bereikbaar zijn en liefst inpandig worden voorzien, zodat ze afgesloten kunnen worden. Plan je fietsparkeerplaatsen dichter bij de woning dan autostaanplaatsen. Zo grijpen bewoners het snelst naar de fiets.

MEER INFORMATIE: Vademecum parkeernormen Vlaamse overheid: Mobiel Vlaanderen - Mobiliteitsbeleid - Vademecums

Fietsberaad CAhier 5: Van parkeer en stallingsnormen naar een mobiliteitsnorm https://fietsberaad.be/documenten/ cahier-nr-5-parkeer-en-stallingsnormen/