N
h
n
g
u
c
y
ù
g
n
g
ệ
t
ắ
c
ả
t
h
g
t
b
n
h
n
ê
ơ
d
n
ữ
r
u
ậ
n
o
t
n
c
g
h
ữ
2
“Typography is what language looks like.” - Ellen Lupton
3
Giới thiệu Chữ chiếm một vị trí quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Nghệ thuật chữ - Typography luôn song hành với người họa sĩ thiết kế đồ họa trong công việc cũng như đời sống. Hiểu về Typography để bắt đầu một chặng đường khám
phá đầy đam mê và thú vị, để cùng nhau làm việc và thành công! TYPOGRAPHY PRINCIPLES giới thiệu một phần những thuật ngữ cơ bản và hỗ trợ kiến thức để
sinh viên nghành thiết kế đồ họa có thể nắm bắt và hiểu sâu về chữ ứng dụng trong nhiều mặt của nghệ thuật thiết kế.
4
Nội dung MỞ ĐẦU
PHẦN 1: CÁC YẾU TỐ CHỮ CƠ BẢN Typeface & font Typefamily X-height Kerning - Tracking - Leading Size - Kích thước chữ Aligment - Canh lề
PHẦN 2: NHỮNG NGUYÊN TẮC CẦN CHÚ Ý KHI SỬ DỤNG CHỮ
5
Mở đầu
Cấu trúc chữ cơ bản Hiểu về cấu trúc chữ giúp các nhà thiết kế có thể chủ động trong việc khai thác và sử dụng chữ một cách tốt nhất.
Baseline: đường định vị đáy chữ cái viết thường Meanline: đường định vị đầu chữ cái viết thường Descender line: định vị phần đáy của phần thân dưới các chữ viết thường (g, p, y...) Ascender line: định vị phần thân trên các chữ cái viết thường(h, f...) X-height: chiều cao tỉ lệ chữ viết thường, giới hạn giữa baseline và meanline Cap height: chiều cao chữ viết hoa, giới hạn giữa baseline và ascender line
6
Ascender line
Cap height
Mean line
X-height
Base line
Descender line
7
8
Phần một
Các yếu tố chữ cơ bản
9
FON Font là một thuật ngữ mô tả cho sự ứng dụng của typeface, cụ thể là sau khi đã thiết kế xong một typeface, ngày nay các nhà thiết kế sẽ chuyển sang định dạng số để sử dụng trong các máy tính, định dạng chữ này được mô tả là một Font chữ. Font chữ thường được gắn liền với chiều cao X-height bằng đơn vị chữ là Point - pt (ví dụ: 12pt, 24pt, 36pt,...)
10
N
50pt
100pt
200 11
TYPE F AC E Là một thuật ngữ đề cập về hệ thống các kiểu chữ , và mỗi kiểu chữ khác nhau là một typeface riêng biệt. Ví dụ như Arial là một kiểu chữ, Gill Sans là một kiểu chữ, Adobe Caslon là một kiểu chữ v.v... và sau đó bắt đầu chuyển qua phần ứng dụng sử dụng, ví dụ như khắc chữ chữ từ thời xa xưa hay chuyển thành dạng số hóa cho máy tính như thời đại hôm nay. Nhìn chung typeface là đại diện chung cho kiểu dáng của một bộ chữ, được sáng tạo bằng bàn tay và khối óc của các nhà thiết kế.
12
E E
Old style
Garamond/Minion Transitional
Times New Roman/Baskerville Modern
Bodoni/Didot Slab serif
Clarendon/Rockwell
13
Humanist
Gillsan/Tahoma Geometric
Gotham/Futura
14
Script
Kunstler/Paplce Blackletter
Fette/Old English
15
TYPE
FAMI Type family là các thiết chung một kiểu dáng tương tự nhau trong một typeface, nhưng được thiết kế thêm nhiều phương án điều chỉnh về chiều ngang và độ dày thân chữ giúp các kiểu chữ có thêm nhiều phương án trình bày phù hợp với nhiều tình huống khác nhau.
16
Helvetica Neue
MILY
Regular Bold
Bold Italic
Condensed Black Condensed Bold Italic
Light Light Italic Medium Ultra Light 17
HEIGHT
Là thuật ngữ chỉ chiều cao của một chữ viết thường, giới hạn giữa hai đường baseline và meanline, khoảng các này có liên hệ với đơn vị của chữ sử dụng trong máy tính hiện nay là Point (pt), thông thường x-height giữa các kiểu chữ không bao giờ giống nhau, cùng một đơn vị point nhưng chiều cao các chữ có thể khác nhau. Vì vậy các nhà thiết kế luôn rất cẩn thận in ra các bản in để kiểm tra cũng như quan sát trực tiếp các kiểu chữ, giúp cho công việc thiết kế trở nên có tính thực tế.
18
Aa
Aa
X-HEIGHT
X-HEIGHT
Là thuật ngữ chỉ chiều cao của một chữ viết thường, giới hạn giữa hai đường baseline và meanline, khoảng các này có liên hệ với đơn vị của chữ sử dụng trong máy tính hiện nay là Point (pt), thông thường x-height giữa các kiểu chữ không bao giờ giống nhau, cùng một đơn vị point nhưng chiều cao các chữ có thể khác nhau.
Là thuật ngữ chỉ chiều cao của một chữ viết thường, giới hạn giữa hai đường baseline và meanline, khoảng các này có liên hệ với đơn vị của chữ sử dụng trong máy tính hiện nay là Point (pt), thông thường x-height giữa các kiểu chữ không bao giờ giống nhau, cùng một đơn vị point nhưng chiều cao các chữ có thể khác nhau.
Times New Roman
Myriad Pro
19
KER 20
RN Kerning là việc điều chỉnh không gian giữa hai chữ cái riêng biệt. Kerning đặc biệt quan trọng đối với việc sử dụng chữ ở kích thước lớn. Điều chỉnh khoảng cách kerning tốt sẽ giúp phần chữ trong một văn bản trở nên chặt chẽ và tạo nên hiệu quả đọc tốt hơn. Kerning chặt chẽ thường ứng dụng trong các logo hoặc các câu tiêu đề lớn, kerning khoảng cách rộng giúp văn bản trông thoải mái và dễ đọc hơn. Tùy thuộc vào tính chất của sản phẩm mà nhà thiết kế sẽ quyết định điều chỉnh cho phù hợp.
21
TRACK Tracking là khoảng cách giữa tổng các chữ trong một câu, tương tự như tính chất của kerning, tracking được điều chỉnh phù hợp sẽ làm tăng hiệu quả của sản phẩm thiết kế.
22
CKING 23
LEA 24
AD Leading là khoảng cách giữa các dòng chữ trong văn bản với nhau, là khỏang cách các dòng theo chiều thẳng đứng. Leading cơ bản xác định khoảng cách từ đáy chữ dòng dưới đến đáy chữ dòng trên. Leading gần tạo cảm giác ngột ngạt, chật chội; ngược lại leading rộng tạo cảm giác thoải mái, thư giãn.
25
48pt
18pt 11pt
TYPOGRAPHY
Nghệ thuật chữ
Chữ chiếm một vị trí quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Nghệ thuật chữ - Typography luôn song hành với người họa sĩ thiết kế đồ họa trong công việc cũng như đời sống. Hiểu về Typography để bắt đầu một chặng đường khám phá đầy đam mê và thú vị, để
cùng nhau làm việc và thành công! Typography principles giới thiệu một phần những thuật ngữ cơ bản và hỗ trợ
kiến thức để sinh viên nghành thiết kế đồ họa có thể nắm bắt và hiểu sâu về chữ ứng dụng trong nhiều mặt của nghệ thuật thiết kế.
26
S
SIZE Kích thước chữ trong máy tính thường sử dụng dơn vị là picas (viết tắt p) hay point (viết tắt pts). Các phần nội dung thường sử dụng kích thước từ 8pts-12pts, nội dung tiêu đề lớn sử dụng kích thước từ 12pts trở lên. Kích thước chữ là một phần quan trọng trong việc trình bày chữ. Thông thường chữ thường thể hiện dưới 2 dạng: chữ tiêu đề lớn và chữ nội dung đọc. Việc chọn kích thước chữ phù hợp giúp người đọc nắm bắt nội dung và tăng hiệu quả truyền đạt của sản phẩm thiết kế.
27
ALIGN Hệ thống canh lề sử dụng trong trình bày văn bản hoặc phối hợp các nhóm chữ với nhau. Các dạng canh lề bao gồm: canh lề trái, canh lề phải, canh giữa, canh đều hai bên.
Canh lề phải
TYPOGRAPHY
TYPOGRAPHY Nghệ thuật chữ
28
Nghệ thuật chữ
Canh lề trái
NMENT Canh giữa
Canh đều hai bên
TYPOGRAPHY Nghệ thuật chữ
Chữ chiếm một vị trí quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Nghệ thuật chữ - Typography luôn song hành với người họa sĩ thiết kế đồ họa trong công việc cũng như đời sống. Hiểu về Typography để bắt đầu một chặng đường khám phá đầy đam mê và thú vị, để cùng nhau làm việc và thành công! Typography principles giới thiệu một phần những thuật ngữ cơ bản và hỗ trợ kiến thức để sinh viên nghành thiết kế đồ họa có thể nắm bắt và hiểu sâu về chữ ứng dụng trong nhiều mặt của nghệ thuật thiết kế.
29
30
Phần hai
Những nguyên tắc cần chú ý khi sử dụng chữ trong thiết kế
31
1
Cân nhắc trong việc chọn lựa kiểu chữ Một ấn phẩm tốt cần chú ý ngươi xem, chọn lựa font chữ hợp lý giúp nổi bật nội dung và thể hiện rõ phong cách sản phẩm. Mỗi người thiết kế nên chọn cho mình một vài bộ font chữ ưa thích, nghiên cứu và tìm cách thể hiện để trở thành một phong cách riêng. Nên sử dụng những chữ chuẩn mực, dễ đọc. Các kiểu chữ hiện đại cho các nhóm chữ tiêu biểu.
32
2
Không dùng nhiều font trong một bản thiết kế Nên chỉ dùng tối đa 3 font chữ trong một bản thiết kế. Mỗi bản thiết kế cần nên chọn một font chữ chính, những font chữ còn lại giúp font chữ chính thể hiện rõ ý đồ. Mỗi bộ font chữ chuẩn đều có các kích cỡ khác nhau Light, Normal, Bold, Extra Bold, Narrow... Sử dụng phù hợp đã là một thiết kế đẹp.
33
34
3
Không nên sử dụng chữ quá giống nhau về cấu trúc cũng như định dạng trong một thiết kế
4
Sử dụng chữ hoa và chữ thường Những đoạn viết hoa sẽ làm người đọc có cảm giác chậm lại, trang trọng, sử dụng trong các tình huống đòi hỏi mang tính nghiêm túc hoặc nhấn mạnh một nội dung. Chữ viết thường sẽ đem lại cảm giác nhẹ nhàng, gần gũi... Kết hợp chữ hoa và chữ thường là giải pháp hay được sử dụng.
35
36
5
Sử dụng kích thưỡc chữ phù hợp Kích cỡ thích hợp để đọc thoải mái trong các ấn phẩm từ 8pt đến 12pts (point). Nhỏ hơn 8pts sẽ rất khó đọc, lớn hơn 12pts chỉ phù hợp với các nội dung tiêu đề.
6
Không sử dụng font chữ quá đậm hoặc quá mỏng trong văn bản Font chữ quá đậm sẽ gây mệt mỏi khi đọc, tạo cảm giác nặng nề. Font chữ quá mỏng thì độ tương phản giữa nền giấy và chữ không cao cũng gây cảm giác khó chịu. Nên chọn những font chữ Normal với độ dày chữ tính toán thuận lợi cho người xem.
37
38
7
Tuyệt đối không kéo dãn chữ Kéo dãn chữ sẽ làm hỏng đi cấu trúc chữ ban đàu mà người thiết kế đã dày công nghiên cứu, tính toán. Nên sử dụng những cỡ chữ phù hợp với từng hoàn cảnh: Narrow, Normal, Bold
8
Chú ý nghĩa của câu khi xuống dòng và điều chỉnh đoạn văn bản Tiếng Việt thông thường sử dụng nhiều từ ghép, vì vậy khi xuống dòng chú ý đừng làm hỏng nghiã của từ, thông thường gặp trong những tiêu đề. Bên cạnh đó nên chú ý cấu trúc của hàng xuống dòng sao cho đẹp mắt và hợp lý.
39
40
9
Hạn chế những đoạn
văn bản không đẹp mắt Tránh những lỗi mắc phải khi trình bày một đoạn văn bản “góa phụ’” và “mồ côi”.
10
Chú ý màu sắc của chữ khi thể hiện trên các nền màu khác nhau Tương phản là cách tốt nhất khi thể hiện chữ trên các nền màu khác nhau.
41
42
Typography principles:
Những nguyên tắc cơ bản của nghệ thuạt chữ
Bài tập môn TPG201
Trường Đại học FPT Tp.HCM
Giảng viên hướng dẫn: thầy Nguyễn Long Sinh viên thực hiện: Lý Nhật Hà Lớp GD1161
43