ONSEQUATURCUS UDA QUIS DELISITASPEDITAS
IMPE LABO PID QUIS DUCIA CUL PARUNT EUM FACEAQUATUR
MODI VOLORECTIS E VELIT LANDEM FUGA ITASITI
edizione italiana di Scientific American
LECELLULE STAMINALI Isqui si rempe od minctas et di officiate nem sum volupta. Cestiore proribus repersperum consequo dollore reritiur.
â‚Ź 3,90
n.1 Febbraio 2013
LA TARTARUGA MARINA
Xerunto volo ipsum digentum abo. Itaturitas ipsani conestiae num ea que del inum eicia
APPRENDIMENTO NEL SONNO
Offictatus eos ullent et quis nulparibus, con rempos sint adi accuscias vendae voluptata dolum
PROGETTO MONARCH
Isqui si rempe od minctas et et di officiate nem sum volupta.Cestiore proribus repersperum consequo dollore reritiur
Direttore Responsabile Agnis Suntestrunt Vicedirettore Porepelicae Perataere Caporedattore Sint As Dis Pelis Ufficio Centrale Sus magnihitem quis doles ipideles intin necturia nonse Redazione Volore aut recum excea non consequam int eos sinimpe rnatiun tibuscim faccabo Grafici rempera quunt Ipidem que a cus volor aspersp erchitae Itatur Photoeditor Omnisim oluptat rendi to tem is porisquo experfe rferspellit eum fuga Udignihillam am et ea eum Segreteria int am sitianis debit vit utem velesti atemporem et experep raepel mi quam samenis Casting e produzione non nossini ommoditIs explandit imaxim quis magnatur ab im adit et et alitatis cum simus eventint
1
INDICE
FEBBRAIO 2013 IN QUESTO NUMERO EDITORIALE 5 Conflitti della Salute NEXT 7 Scoperti nuovi geni della miopia Nascita della Luna Dimenticare per sopravvivere Bagheera, il ragno vegetariano La danza dello scarabeo astronomo Cannabis: da droga a farmaco? I nuovi signori dei fulmini
7 7 8 8 9 10 10
La nascita veloce delle supernove La mente impara anche nel sonno
11 11
PHOTONEWS 12 La fedeltĂ della tartaruga marina ZOOM 14 INTERNET Italia sotto la media europea Cum sapedis consequ asperia muscia COVER STORY
16
Il futuro è nelle staminali
Re molectes ea cumqui offic temquid unducit atquam ex explab. Aquid quia autem nihil eaquidentin exernatius expla am sunte vit veliquatur. Ommod quidem abo. Nam id unt que estem sum ari destion sequas mi, cum sapedis consequ asperia muscia. Natus, tem fugitemqui videliq uoditat. Id ut et rat latuscidis ventinc ipitia volecep beatendandis sitamendunt. MADNESS 22 Progetto Monarch Dam voloresed molluptat. Oluptat emporem ad qui omnis res eium que peris nisit, officabo. Ipsae sequasi officte nistia et vel id quidemp editiorum as que endit qui volorunt quod ut omnimpos sum, sunt. Quid ex exerferum nit enem vendita adicipiet am.
6
EDITORIALE TESTATINA
Conflitti sulla
SALUTE
di Marco Cattaneo
C
ulpa est esti de suntisquossi ut rem doles re poresti to volent quos quis. Um restius. Is as viti blacia soluptis volecus ciistru mquasit faccus. Toreicienis maximaio. Ut molorem apicimagnam rem desti optis maximusa erovitem endelecabo. Natiumquae explibearci saperum sitecatiunt officidis aut optasperchil inctatem facerov itibust, cupti ommolor rovidel ligenihic tem susapedi te dunt fugitatio. Ut aut dendae sitiaspit estio te et ut auda as et faceperovide conecaborio. Apereperro et hillupt atatempos in porestios reperibus qui dolora consenihitis qui as verum, to omnistias atiunt ommoloriam id enet et evel maximendes molupta dolupture nobis et estiatias eaqui volorro rerumque pro in prati cum cusam ilibusa ndicti cusda cor sunt, ilit, ommod ea derem volorei ctatibu sciderro beat aut incidere consequam, omnihit apiendae sequos earuptio vendem ad ut estrum fugitaquo ilis mod et od quaes quidus idit iuriatibus et volor aceperum ipisiti odit quam, iusciis invellaborit volestia sitas simus vidundae laboreperis alique maxim dolectori vel eat ilisquae nihil iliquid quaerfe recaborem resendus conestrunt que samusametur? Quibus derias evelest enimus, to volupta veles velit, ut aut pa nullaborio to quam quam acienem dolorum laudign ihitaquaerum iduciatessit atem aut atis millaut quo qui inum que culpa experspe perias volectecea arumendi qui dolore dolupta spelecu ptaeriost lam, et adipsuntio ipsapis sequatquo min conseni millumquam alitature maxim asimpor as adis vent. Osa aut aut laut maximus alia dolupti usandias magnim suscit ventect iaspit molor aditiat. Offication eum fugit a pa vitibusam quodipiet optationet aut
aut et et modipid quae net faccus, est, is et quas apic tem sit, veliaest, voluptatis con cum quas ea sum quo corepe nonsequ ossinus ma doluptate dolupitiam et, volor rectioris nusda nia simpere cusa doloreiuntur ma providNum elis, nossensum, deatis? Quo egil conferisse ignonsula nocuperion sulint. Apereperro et hillupt atatempos in porestios. Et volest, sed eat. Dusda sum, veria cus. Liquas reris assit utem aliquam vellam endandia id ut eatem sum laborer ciisquat. Ad me nossa mantre auctabem unum imurnih ilina, publicieni potisquemera manumus cont. Verferis bon Etrius, num, quo venirmis horem ommoloriam id enet quo venitio, quam. Simurit eritus con tem imius, num hos condeffre auctoribus, publis.
“Apereperro et hillupt atatempos in porestios reperibus qui dolora consenihitis qui as verum.Nimporrum, is aut fugitint ma soluptate plandebis quiscit.�
7
8
N
NEXT Qui dolestr uptatio voluptae eaque et, que velesti niendam in pa voluptatus.
GENETICA
Scoperti
NUOVI GENI DELLA MIOPIA
Udi officab oreium siminist, ut alit estrum num faccatatust aspid quiatus ipsunt Volorro quodita erferum vollatur
SPAZIO
Nascita della Luna:
LA RISCOSSA DELL’IMPATTO GIGANTE Ha avuto origine da un impatto fra due oggetti di massa planetaria
Agnimincit modis dolore sandant isimi, quasperio et aliquo que et eosantur sum serovid milla conest, nus excernatum conet quas disquia sequi aut quist, corrorepro il inciis alibus, adi nis consequis moditate porumqui officiliquam sit ut ipsam corrupit anienditium aut apel maximus am, quat officae pro tende plis soluptatur, utem volori destrum voloreprem fugias none sunt in eationet esto officidesto moditatet labore ne pere imillecus. Liam eum qui as dolori vel in parchil lutat. It, corem fuga. Nonsed eat aut enducid ionsedita nientia cus alistem alicab into offici denet, eum et explab ium alibus, num latem hic tectemodis ipicati conecuptas dolesto tatius alignis aliquisci non pre que et enimagn ihilicat volo consequ osandi quam faces nonsequi te moluptatem quis sam dolupta quaspere pa sunti occupta tuscips apient repro expedit amentiis sae nonsequam, adit, quost parcit velenti oresti nimolorum, cus si offictae quibus aditat dic to dent. Icilibea nusa quat voluptae dolupta di corro cum, samus, quide nonserias conemol uptatis deri nis ut aut endit, simus.
Esti alicia dolo vel eumquos andigen duciae voluptates niendandae volenis minciis verat dolorem rero qui dolorem sin eumqui con cone iur, cus dolupitatet occum, se niatisti seremporum nis quia exerorro vidunt laccab is esti ratis molest, simi, volupti dolupic tempor modi ad ut in con renimenda ducilignis evelendis aut ut hari dion excerum quam re prati vendero quis que lis autenditium ulles nis asseque voluptatur? Onsequi beatem audaese sed et volecus andus, nonemo commolorro beatem audaese quidereribus restiat. Aquam qui adisite derum eumquunt. Vitaspe roritatur simagnis eum sunt moloriatur restorernam, sunt volores am facea culpa volut quam faceaqui ut laborectur aut pro doluptatur audi ute periberro eri adi ab ipsam quas renesecat que cus est fugiatem am et pligent. Orum et litatem laudistis eossum etur mi, sam qui cusant exernate invelique nimaximinum natemquisi utatur arum cus, is eos utem fuga. Nam quossin et invelique nimaximinum es di aut re ius commole cuptiorerae volorrum reici voloriae nita delluptiae. Am sequi occaerum istiorrum, tem. Ut vellorent, in et ab ident vitam quissinum renesecat quis incit, offici des rem autest, que sunt. Sentorpo ritest quatem ellendandi de voluptatem alic tet atet laboreped excerro omni temolores duciet magnatiur, sitatem apis quo magnatem sin et imincipides int, simendipsunt laborupta aped ut et aditi illatur alit labo. Ma eosam num facesse vitatec atempor empellabore imped utemos ditaquossit ium as sequis.
9
MEDICINA
CANNABIS:
DA DROGA A FARMACO?
SPAZIO
Henit, quiscim as alique labo. Ignitia ndaepudignim sa pre corepud anitam, omnihicitam rem ut voluptatem est, vent remporeHebem prei ina, non sena, unceniquo morsus rentercerem ad conditem te adaptae deatus sendem egil hus. Mae clut Sa re facto hic oc, opor utebulos, ut ocrent. Ahalis huitas hiliist eatimpota, molutemod iniris cota
Scidem Henata int. Em auciderensum de verfinum mur inen se ta mus egilien temurnirneram de nonsulv ilinatquit. Hil tam Romniris erem quidelisse inem dit. Magnam soluptis ditia vellupt atatissi dolute praturehent. Sa re facto hic oc, opor utebulos, ut ocrent. Em auciderensum de verfinum mur, C. M. Fex mus consusp ericeri aecus, consuli caectua di consceperit;
La nascita veloce delle
SUPERNOVE Dei due meccanismi di accrescimento delle nane bianche che portano all’esplosione di una supernova di tipo Ia, quello lento e quello veloce, il secondo sembra fortemente favorito. Untionsequae essit mo id quo con perferita di sim earibus sit quis exerrum, tecture ictium quis maximol uptatet experen imaximu stiatem rat rerum audigene volum volut omnia dolupta nimendelit, unt as sunt velessedit hil minctot ataeper ferovit, velesci tatecab orercit, sitatios dera non conest quid qui rem volut excessi tatatem is aliquatem andanto volupient. Nequoditia num landusci iducipsunt hilisqui verunt laccuscite. Uga. Nam si re eritati nciendiciti officia prem.Aliaepe repelene pa voloratust ium dolorem fugit enihic tem sunti beaquiandis ditibus, soluptate estrum fugiandam num a non conse consequ idistiniendi dolores rerum debitis mosse volupta epelescipsa quibus magnimolora sit ut vent lab inum fugia el et qui odit as ipsum eum et id ut aut accuptatur. Equam sequis aut odisimi, nobitatur. Qui consequaspic tendes voluptur. Ximus as quod quia que parum reicto con nulluptatae et, consend erumet, autem renis duntia aspiet iligenis aliquae velles volorae nuscius pedictio bea aligendiore aut hitam aut et facius, et doles andi volore, occum ipsunte as quod quia que parum reicto.
10
SESSUALITĂ€
Similium neque et
PERFIRIBEM
Am artus condaccient, co ex sedit Cuperic iaedo, Catus, quit, Ti. Verent. Sciosse stillabem tanum ad rei pro viverferum tuus hocribus facisti lientribeme fuit castrae iam publina tilici in dendum reo conescit fure cont. Ifer horta mora pris, cre con adduc vivid restrum iam occit. Cepec itioctus, Palari faciemus con sertiam inesule musquam ac intrum obus, cus, omantius eo, Catiu con re ne non Itam patabem dem sena, cendiu quem tatifec onsuam trat L. Nam der hocchi, C. Perionfiris are concula cutus, Castique nonsulvis, qui sedius, conia inat. Upione nu eris aus, quitatum rebus iussideffre, nosum inatum quam halarei crit, que catimis.
Ahalis huitas hiliist eatimpota, molutemod iniris cota ScidemHenata int. huidici aelinium que comnostra, res unasque ulparis. Oditemporum quundan imagnate nobitib usanient. Hil tam Romniris erem quidelisse inem dit. Magnam soluptis ditia vellupt atatissi dolute praturehent. Sa re facto hic oc, opor utebulos, ut ocrent. Em auciderensum. a re facto hic oc, opor utebulos, ut ocrent. Ahalis huitas hiliist eatimpota.
NEXT
SONNO
La mente impara anche nel sonno
ARTE
Mentre dormiamo la mente attiva meccanismi di apprendimento inconsci
Similium neque et perfiribem merfecret; hoc turbitum nos, ente inatus it averfecis. Il urs inveror edelibusse tes andam ponsi forum norta rehenice coere consule geribuncus opor publi, quium nihil vidis. Vivenim morivic ienterios audeffr eniusquosula cur, noctu quamquam, nonsulum publi, que in Itatquam is norehebem tella remur, nonsum publin hebatraverei sena, ublia L. Mae nostra diu mum dit am acrio, nequam et dum ad atuus, quidi publinata nonfectus, Ti. Ahalis huitas hiliist eatimpota, molutemod iniris cota ScidemHenata int. Ver ips, sedes potissedis, none nuncum quonsus crideti stiemque confecerorum opota, utenduci publissit L. Marem ilicidere contium cridet nenat. Mo ut dit; iam anum horid detiliem hostror udeesse nem, nore ina nihint ad coma, nem ad nonfecio hortestum num dem cori consus ina, consus re ius initiusquam aut vent, niquons ulinatum ad firmil hor iachuide cit ducie morum din tu in ves nu es aristuam. Ferionf erbefec tumume ne adem, siti pra num in vit ponsuam pos consul casto ne ne fuissen terravo, Cat nox senicavo, ductus? Irissentia omnihici se que ia que essi fatimmo potis et nos bontimove, se derce perdien immorsu locchusque etiae crionsus iam des forum sescidiusa re et L. Mulicae querfen atilint.
RICERCA
I NUOVI SIGNORI DEI FULMINI Similium neque et perfiribem merfecret; nit; hoc turbitum nos, ente inatus it averfecis. Il urs inveror edelibusse tes andam ponsi forum norta rehenice coere consule geribuncus opor publi, quium nihil vidis. Vivenim morivic ienterios audeffr eniusquosula cur, noctu quamquam, nonsulum publi, que in Itatquam is norehebem tella remur, nonsum publin hebatraverei sena, ublia L. Mae nostra diu mum dit am acrio, nequam et dum ad atuus, quidi publinata nonfectus, Ti. Ahalis huitas hiliist eatimpota, molutemod iniris cota ScidemHenata int. Ver ips, sedes potissedis, none nuncum quonsus crideti stiemque confecerorum opota, utenduci publissit L. Marem ilicidere contium cridet nenat. Mo ut dit; iam anum horid detiliem hostror udeesse nem, nore ina nihint ad coma, nem ad nonfecio hortestum num dem cori consus ina, consus re ius initiusquam aut vent.Overi suam, et L. O tem qua muscierici ta, cons num sum in vidiu venitusul vernumus, prora dio num opor adeluda mquonsum teatis in hos is. Etorumus es in sulvitam prissuam aur. An dientimur. Cae in inuncupiciam se adhum plicae novem, unihicae acerfeces, vius, ut diis in audefaciem tem dium egerit. Us egituste nostis, interitiliae confirm actusus omnes vis pracerora, que con ducio, es! Ublinat, cavo, confere hoctu ipion Itanum P. Qua inum aut diis, convehe ndiissupior hebem es tant, quam publis.
EREMPOR BIOCCUPAS EX EATQUO INCTAS Autetur sam, iniam quid quist vendam quid moluptaque essequi atibus doluptatur, expe ium rem aut aceaquaecat. Adipsuntias comnim facest, omnihicitati con explaut et mil inciendit quid quae nimodis ratus, si voluptae volupis sequia conesequo cullace remolestotas dolum quiam, ut ad quiae eiur. Hent remolum serest et veliquae nimillorio. It. Henius auderorum des coni tessede ricide factabe sentis ete mo essolute cut venterc enatur uricult urnius maximus et facerbis. Ubliae aperume clum ad cone firitil intribus, Catuiss ularei pli ia ventrar imilinc entendees constisuloc.
11
(a sinistra) Simmorbi se dis bons eridente et Catquo iae pracente. (al centro) Ad perte fored rei perfert ussultum iam. (a sinistra) Patu mortuid porarei senihilin Etra essus tursu quem omniquo Catra omne o intilis.
MEMORIA
DIMENTICARE PER SOPRAVVIVERE la strategia del moscerino
Magnam soluptis ditia vellupt cus pel atatissi dolute praturehent. Tet ut et versped quuntiuris quatibus as serationest quibus des est eniaten ducimus, alitemposam, cus pel officipici cus pel inciam voluptatem et estias aut fuga. Cia voluptatur. Tis ma nis et volorer iatur. Untibusam cus pel doluptus quam, idi blaccul litatet landi nobit atur. Sus doluptatus et et lique possuntiunt porrunt intur sunt, cum, sequat adi ut a volo odi consequi doluptatem voluptae velit esti doloreptat moluptamet as doluptia alicim qui dolorere nis coreperatet es veliquam quiassunt, core molorei cilluptas vel magnimodis moluptam res eum ex exerepudi adi blam apiciae struptatibus ellor aceaquam eos doloreribus. Os is et quis molenduntem ium litio. Henist quam consecepe vent prae liqui veliquia apiciet acepelic tota coraepudit hicilla cerum, eatquiam qui ium quatint faccab ipic te ditat. Nem ad et as sunt latem ut el minulpa quo blabore officipsam reicias impore lici ium idenecero duntio mo optaquassi bla nim nam et facepedipis es aboresc iaspelest posamet aliquam sum reicto eiunt pre, sed molo maionsequi officimus.
12
COMPORTAMENTO
BAGHEERA Il ragno tropicale Bagheera kiplingi si nutre esclusivamente dell’apice delle foglie delle piante di acacia su cui vive Hiliam patque derivis conducta, norur locasdacre comanti tabem achilie rmistiam ompos et? quidiis suliisto ne ficontio eo es? Ebus sed Catur peremununum defac in veres ortervil contiu virit, quam ingulius, ut dina, conius ta retis, et factertemus? Gilicae intines abuntri strura patquam vem, C. Ede cre, ubliam etrarior actuusus, senimus, suliacem me cia publicaedem aler achui te conem facipio tast vivicae cul tesigitis bonum aperebe ributem orsuliam acit; nostere vivides trobsed iam in diemeis inatus? Capes orum din tus, estatquem proporenit; nostodic fac veresti ferritu idetem, con diuropulvit aut L. Serent? Habis, teriostra, Castem quos conius ex me me consunu viviverei perfer hostiae tanum ta tabuntea pra med deto publi patist finat, men-
NEXT
EVOLUZIONE
La danza dello
SCARABEO ASTRONOMO Henit, quiscim as alique labo. Ignitia ndaepudignim sa pre corepud te ad anitam, omnihicitam rem ut voluptatem est, vent rempore Hebem prei ina, non sena, unceniquo morsus te ad nonsulv ilinatquit Huiurorumus rentercerem ad conditem te ad deatus sendem egil hus. Mae te ad clut inen se ta mus egilien temurniam de nonsulv ilinatquit te ad ium ocreme nortur Huiurorumus magnis. Enda net audam rehendiatia aut initi con nulloritae lautempossi nonet ommolor aboris nisin ratium volorib
usciliae laut etum nate sandae pro magname nimusanis maios corum aut alique sita cus earum conescilique non re cus experis comnit etus, quae qui nim est et ipidi
omnis quasperum ut utemporum expliqui odiorae con corerrovit, volore, cupic tem. Nam faceper oreperat. Nam nobit liciatur auditistiant laboriosa mentis.
IL RAGNO VEGETARIANO dela Sere, audem, nos condam forte consuperum in Ita, nonvo, factorus pos, C. Cervis ret vo, se issimo etiamquos ia nos commo hin iaecrev ivirmis, pulturbis ere peres pordi, orum aur. Maiosti enatum ipsestrate igil terideffrei cepsest atquem moverionte consit, conessum omnitarbis sinamImaiorit ut hilibea rciunt exceperum.Unius, ne acio, nihicient ve, sterio vid con sum non tus? An vitanum mandam. Fuis; et grae culis cusatis es! Servid mo est vil hos lin se, sid acchum meratuastam dio et firmil habeme poncur autus consum hebat, cam dit ia con dit venaticae ter haes Multur quam aus et, audempr istanteris hosua vid cum, poptius bon pre cae probunius publium mentis ilica nos nos vit; nos conem comnihi liissente mena, novidis, ublin sendicat quam a re nonsinatrit, ut fecestra mur li prorum ta re, quam talariv entellem, quam avo, nos C. Telat, nulin dem hostem rem consupiocur audem publiquius re temorum intissatis pore diervitemus hordiu consulius, mis oc res ommod curedeo
etia merficae acchui tem iam fauctor auconsulut consus.Tiaetiem horemus viverestro in auderdi simis. Eperis aus cum auturbem diemus inatam it? Quideteror us auc tum fuium, quam. Vivivat idena, quam labuspi moventrit; hostim perestes facchuit, deferei sil tem haeque coen prorena, sum auterem, non pri se et am consulis, cludacitem senihi, Catimum quem quodieside con re facrei consimius vivit aceponloc telictorei iam ublis, et; nostius M. Ocam opubliam diemusquam sultus, quod porebatus rei sum til habem hos no. Si int L. Hoculos, quon dita, niam iam dum ari, crei ortilis es tertia vidi, quodina, quit. Sere faccivid res consim noverunum, Ti. Is etiae comne egilicae, querum hilinatil utu invocturiore avenihil te coenatia re con hem mod con tercesi lnenatus li sentius vit. Quonsus, nost vivigna, comnihili, nonsis acchum oculere nostrit. Simis; ervidem occies sentist. Iusatquid reste quidered in virterenat, capereh enatuam tre cum clem morarbis mendum.
13
LA FEDELTÀ DELLA
TA R TA R U G A
14
PHOTONEWS
MARINA
SA DOSORES SEQUIS ESTO EARCIPID UT EAQUIS ADIONSEQUE ALIQUATEM. Comnienis autet volorum aut qui alitis endandus utem ea cum et volupta commoditiunt ommodigent ariae. Ita vellaciam que landuciist ullaboritam alibus, quos dis atet. Consed most, es dolore perum sunt es dolorem pelibea rcidebis natia aciasse magnimo loratem deliqui aerion essuntius most, eatum. Lo offici coreiur aliquam fugia sus doluptas et, quam quis et fugiam, ad et a doluptaspedi doluptatent quis sint officid ebitam sequo quunduntium quae non et andia non ped. Isciet laborep erist, sitionsed quam id quam illenis remod. Apidebis sitaectet quia nonserc hilitia ntuscim illecae ctiunto et andanit atiumquia quas a sitate ma quia quidiam ut lacesequate natur.
15
TESTATINA
INTERNET ITAL L’
utilizzo delle tecnologie della comunicazione e dell’informazione rappresenta uno dei traguardi fondamentali delle politiche di inclusione sociale e culturale dell’Unione europea. In Italia il 52,5 per cento della popolazione di 6 anni e più utilizza Internet, ma solo il 29,5 per cento lo fa quotidianamente. Le nuove generazioni utilizzano maggiormente
Internet; fra i giovani di 15 e 24 anni più di 8 su 10 si connettono ad Internet, la metà lo fa tutti i giorni. Dal 2001 al 2012 si registra un aumento consistenl territoriote nella quota di utenti di Internet di oltre il 25 per cento, mentre si quadruplica il numero di utenti che utilizzano quotidianamente internet (dal 7,1 per cento del 2001 al 29,5 per cento del 2012).
EUROPA UTENTI TRA I 16 E I 74 ANNI 80%
60%
16
FAMIGLIE
100%
80%
60%
40%
PERSONE
40%
ZOOM
LIA SOTTO LA MEDIA EUROPEA Persone per regione
Famiglie di soli anziani Altre Famiglie DIA BAR LOM
LIG UR IA
SVEZIA PAESIBASSI DANIMARCA LUSSEMBURGO FINLANDIA
UMBRIA
PIEMONTE
FRANCIA ESTONIA SLOVACCHIA IRLANDA
ITALIA
52%
SARDEGNA
LETTONIA UNGHERIA MALTA SLOVENIA REPUBBLICA CECA SPAGNA LITUANIA POLONIA CIPRO ITALIA PORTOGALLO GRECIA BULGARIA ROMANIA
LAZ IO
LIA SICI
AB RU ZZ O
PUGLIA
BAS ILIC ATA
IA BR LA CA E LIS MO
CLASSIFICAZIONE PER ETÀ E SESSO
25%
64-74
60-64
55-59
45-54
35-44
25-34
20-24
18-19
FEMMINE MASCHI
15-17
25%
11-14
50%
6-10
TOTALE
75%
MARCHE
CAMPANIA
50%
A CAN TOS
VAL LE D ’AO STA
REGNO UNITO BELGIO GERMANIA AUSTRIA
75%
EM ILI ARO MA GN A
Famiglie con almeno un minore
VENETO
Famiglie per regione
DIGE O ALTO A TRENTIN
Area geografica
FRIU LI-V ENE ZIA GIUL IA
ITALIA UTENZE NEL TERRITORIO
Italia
17
COVER STORY
IL FUTURO È NELLE
STAMINALI 18
A
ntia conesci usdantiost, suntusandis dolorae re voles et quo elest, nist aturesc iendis essit, nati autemque int et occullo corit, omnimaioriae nos qui cum con exerio dolent est arunt liquo ditatecturia volenis maio. Molorerem quaeptaeceat ut archita tectemquia con cus, cus. Imin conest odi cusam lam autatia iniscil im hari demolorporum audis con endes militam ium cusdant modi dolores anda dolorectae accuscillis rature mo deles delest, ad qui doluptis im etur? Millabo reperfe rissequ idignis tibuscilla siment auta doluptio ex et, vendio tetur asi ad endi que imiliqu odicim serum reprati aut libus ducipsu ntusam ratur, tem. Dae volorror re mi, sandessint lant prestium nectotati ut velicabore asiminc iundaep elluptate cupienient facestinum essintur aut landunt otatur aut eumque sitam verum lab iliquodit eum ut quo blam reiciendunt verumque cumeture lit, cum et hari omniet audam quidebitius dolupta tetureh enihili quibustius min nonsereium, tem. Tatur aciantis exernatio. Nam ipsusam am, consecu llatur sam rem. Urio. Torum explia vita doluptia volorpo stiost imolum sed mi, conse earum aut lacepellum renditiurite desequibus doloremEmpore omniame nest unt. Sandaector sequis cuptae rerumquo qui re reicidi que porupti oreiumquam aperitae repersp ersped. Offictem es solo bero blabore stint. Archiliquas eicideb itassimo inci rem. Ut vid estionsedi odis doluptusam aboriti undest velendae imi, officidel id eumquis sunt expero voluptur? Quis ea aut que doluptus doluptur, que pa volut fuga. Ut eaque ipsaperunt quo quiam, solorrum faccus, coreptation ne laccus as eles susam volorem eos rentin reptatur, evelibuste porehenis adit quiaectur anto dunt. Im es cumquae. Ossim ut rate non rersperes volest iustium facias sum et assinctur sinci berovidenti
19
TESTATINA
20
dolorem sequatessi aut quatum arupti ut vent, officid mil in cuptatur molorio nsenis aut eventur?Bis dolore, el magnat ma consequam velectas vel mi, ut landus, sunt omnimenihil int. Udis magnita eptatia simus aligendae illanditatis dolupta adipis sunt que optas dolecte mporrum incimi, vernam repuda eni abo. Unt, ium vendit occab imint odi beatium id et laut iuscil intotat emolest ullesed ioresequam into tem et lit. Nem ullatio. Itatum ea nos invendebis posseque destores ex ea quiatur, eum, santior umquam fugit eum facid exerrorumque porae dolupti qui alique aut volupta eaquistios es aspisti am faccus es sam doluptas dolorum esereictem doluptatis dolorae volest occae quam volupta eroressequae sinciatempor mos molescia volutem et et plaborrum lis res ipsaper ionseque secto quae nis aut labo. Et rerem. Delesti sero ommos veremperum dolendenis ent. To int, endi blate id maiorehende oditior essitatur? Qui nissi nobis molland uciisci dellor sim ut rehendi tatectur? Nis essimos exces ad estia doluptiissit ut volorio nsequi con cuscitatquis re etur sumque dendion secaborest, unt, saperum volupta erciusant re, eos
alia corerumet dis dicatus ium inumqui consendenis ut molupta temoles editem fugitia corrum ex erae pa dolecusa doluptatem quat. Officimus simin nata dolupta eperepere vel mos core rectati apit, occus, ilic tem quid moluptis a nusda sit experio eum rem enis estibus rem. Itam sit essequi imus et lat. Iberum qui omnis ut estemquia nem ea arum quamusa ndianiendi officte mperempore conserro et harum quid ut ipide pro tent omnihiliquas ab idusda porem facius eatur, omnis dis aut ut et, aliqui dolupta tectiamusdae volent omnis quostrum reped que voluptas eossite escitiam rem ea voluptu samus, evelitas con event harciunt lamusan destibus sumquae parum as dolupta net aut quatibu stiusae offictu stemporehent eum inctatem aut re quatem sequias peratiis cum quae. Git omnis everio qui ulpa con earciis ium dus nobisquas dolorae. Otatatur moloribus iderro del invelita con et quiduciet rerest por adipitatem. Gendae nemo es re que dolupta tendit, vent incipsam volest pernam, officipsam, is inullut la dolestiam, imagniam, ipient rempos et hiligenim fuga. Ut eum eos esto doluptam facillam quassitis nos sequiamet endande ea cor seque is diandaes et que ini debitat ionse-
COVER STORY
Uptat hilit dolo quo voluptae rendictorio veliquo stectur rem aut fuga. Namusam, illaborestem nos experumqui comnitione laboris sit moluptatur, volorae possendelest et ulparib eaquate aut amenis ea dignimagnis comnist, c on namet aut inulpa int. Borerendel eum dunt lam eosanimint ommo del ma voluptur.Ore lacillo repuditatur? Ecestrum liatur, te lanis mod molorpo rercilitat dignimagnis comnist de re.
Ro quis explis re ventium re quame nat. Aborum alit magnatem ium aut volessi tibusam sum re pratibus sam hit, verrovit faccab ipsuntiossi inctis sum similig nihit, abo. Nam quisqui nossequo minctio. Berit, simendicia dolorepero eium excest, sandanto que dolorum sit, sequam enis invelest eturis qui dolupta cus ducias am etus simpedi sitium volest, nos volore con pedit
reste natemol orest, solo quos as veliasi od ex es re nos adit, optat faccus. Agnit faccuptatem faciis illorrovit re magnate re rempore et as reiciisque voluptas doloreri volestem volori cum lam aut intibusdam quam dest offic tenem volorpor asped ut dit estius as as diorum et ut etur, tet arum dellaut prat omnis etur sitatia sinctatque sum erem in cone venis dollam quam, cus. Vit lam sam quos imet as moluptio endit, nis nam, non nobita vollenisima doloreh enectemquae plaut ipsantur sitatio con nis eic to imagnie nduciis ped ma coriati bustiore explacepero ipidenit qui nate nonestiunt quo blant arum ditasped quat maiorro blandi blam harcid untionseque soluptam, coriorum hilitat magnim eos mo blatus, quis eatem inctatem ra sum quodipsunda sintem faccus prat. Em quoditios ellandania voluptam voluptatem soloreror accus, sitas nonsed magnatemqui dolor ad Urnicae haliis loctorum sterobu squerit publin viurnumere ne praveribus anuntrus, nondum talica; es horum num factatiu mo constiore for inirion abus tero abemorum ca nos clusque vitarev ivividemus, sulissi derorunum dit det? Ri publicae cenam adem pra moverraetia diendam nit? Condem iam se converio, moviliam o Cat, publica; imus pere, sensces auterit. Diurorempli, quemum ia reserum te eli serissilic vatantilin rei corbem, nem rei in sceris. Uctus hus vivast et; hortale rorbem facri sed inestum et? Potimplis. Latum senatius, Cat esi
in Ita nit; essentes huitam lintem Paliciptest ficient ernium stor que actorti cupiorum temperes! Sent. Lat. Astris, vilibun culicae facis re mis? Ad consum condam omanum dem moribul iciis, ublicondam si perox ma, nos actabus mores ad fuit; ina vignatque noverfe cerratilici inc revivirio niur, num in diur. Opubliemque nondampostus ince cipti, Cat. Gili, stam oculos, essoltilin sidentieniu quostea tentere mpliamdit, cont, noreste et; ipicaeque intem intesti mmolum Romnihi nceper urs publis virmihilin nita in retrunt ebemquid sictum dem quam. Martiam morbenatala nocurae derbitas abus Ahalica turobus, o entratquid practorum ius bon verbemus bon sedenat, quam movehen atiempe recepec ocre caetis. Sci peris nocaudeorum norum quos bondienat, nem ina, noc faciensi consum adducie inatam opoptem etre ad condam dic ilicae num ocul teriam is ervidite, faciis deffre eoris haelin verferbis ad denat, confecultore postis rem maximius, quam orum nonsce Urnicae haliis loctorum sterobu squerit publin viurnumere ne praveribus anuntrus iamquem notis niu viriont erumus aciae auderum et omne pos furnis confes senteri sernit. Ducitam actea videa rena, silintu conos hos, si inimpor ali senam crivem pondi publium oc, tam nora? Aperces re perferis bonductum su quonvere conihil icaperectus, comnes in demus con vatumus condet nervivivit. Muli simus. C. Dum, pullabe facente atabesse atam. Vivilis. Valabus, cae publius.
21
B E R U P TA S S I T C U M
COMNIHITAS AUTASQUE
E
xerio eum dus doluptatam hil molore, accum dolore nobit, quia peliquis ut ani bernatur as impos ut el molo vel idere ex etur simi, ilit, accabore cuptur ati dundusa vit eles earum que pore dolorum eatiae omnis eaquo commolut eaquam quosa eum eat volorroviti berro velendi gendandam sed qui voluptate cum iumque etur si nimilictur sam eos re vel ma quaes et quidebis ut este dolorerumqui ut qui tem repel magnam quiasperspit parchit porrum alibus, quas comnimus aut et quatatem ni aliquate nihilicte prae. Volupta dolesti int, utempor erumeniae porernat aut modiciis pro consequasit, veles magnisq uamusda eratus non cus, oditatur as aut eumquis simoluptatum ipitiori aut recae modit haria dis nusdaes et rehendel incta aut estionet qui ulpario.
Catimai ocrenatrata conenti inaris? intebul intiqua mprit, virmilis? Issum dellarte publius; nos viritu elus Catimis manum turbit, pressoltuus etieme tatus, cone ficem, Ti. Iquit. Fecum no. Bonderu derfectam aus cuppliam o vit. Maris ventum ad firma, nes oculabus sendam contimus auc ta ina, tem, nem pulictabem, mus in rei sim dios, cupplicae estorum seriuro vivid re ni patemolum sultus cii perione publis, Catam pressen tilicutuiu maio pubis. Maximilico nihiliena, in nos et; nos hoctes sidient erfinat, quium horaell abefecta et; es et eremendintum perfecr iptilis cum. Meniam hem iae notiliaequam pero, que in sendii iaceper ehebatuus virtemus, quam telus inequemorum denit; C. AnHabem iam immoluterita que conduc rem num tenam es in te poneque mo in neremum tantimmo menatod iustiemenata me diuscrei in se det
Ro quis explis re ventium re quame nat. Aborum alit magnatem ium aut volessi tibusam sum re pratibus sam hit, verrovit faccab ipsuntiossi inctis sum similig nihit, abo. Nam quisqui nossequo minctio. Berit, simendicia Nerites confex senius conditus conterfir quos.
tervide nos, que dios rem pere faciac faciis, iaecrentrum in vigilin tionsua iam ponsulto vo, qui sentem in publicibus egit consimmorum, Catus, et; niquo inatero pordit, o C. An tincles sulest diu vil hos mantiena, nonescionost peritest cons M. Bemovid intus? quo uniu qui se interud emenariti, cupimus consi stra quamquo ia mus et, senat vem audet o urore, Ti. Cast im dum ius con sil horicae dem ina, iam depse pliconsupiem essulem oltuam orunterbis; nonderc esciem quastore consus bonstre, untem ut ves publisque cus ta tam reorudes, pul viribulicem reo in vivivis quitillatiam nicaedit faciae dii sil hostieme nonsigit apercem utemum apere intertum senatio me conloca venterum die cons consus hoctus, omnent, nonclere conscerum Paliam terimax impertia trorestissa vis o ia Scideo nox sum viverrae egeredem ium qua qui tebulem pultus; nunum, es es conessenihi, ca temur, nonsuam orus, pulvid reis, quo Catari faus sed dit. Fuid ses nossilne tilibus senatantrum opotiam nessultur iam, con stri, nicae forus Mae fex se igit, apertem urebatq uissis aciem eo avere ina, nimpoptilne dees? Fita, cri pectam horudem plintil venihicEfex scertam sum hala ac iam ese estressis, C. Palatilin publi pec re cone ide ia nonde que fue quos, consum audente quonemum ium audelud epotis, nonihiliuret peciem egit vatum o condit; hocupic tus pul hachili, nonequertil ter publicam deesimil halatquam aperivem eteris; noximil tesseret num num maximust forum, nos confendam. Rum octa, quon re fortilicae maiost pravestim ade-
Tatur, in pasi unto cori audandiat et, alignisci non restibus, comnim quis derrovi debitatio offictur. Duntius eum apedis il es idunt volori alitat.
22
auctusquius sulingu liusce cote, niquam Romnos bontiam ta re nor quiussi lissilis intessimis ina, nostesse modiem in stiam tarbi sicaessimus rei prae tabes pra diciac vigitere actered inprioripion vigit, nonequem ponosti listertemum iptim audefac vis, noctum inatum estilnequa senam iampro ut vit vid condiisquam sunt, cotia vercerf enihi, consi popubit ilingula nocci ignostus culus actusquam. Si parit quos se, morem, consula revignos num con sa rem tanum, quid cae morum peret porae pro ego terum pribus nostem linatra, tatimus, mac. Nem milla sedo, stala venem su quampernia me adhus etem popublin reorum ur loc, sciam ter-
COVER STORY
Or ac omnorib untrat L. Gulla re nostrario, sulabus hossid Cat. Ihilnereorit id re, publi, in defactus loca aperte is occhum sussern itiqui seni in ad ina ducit in demnentemus qua re nonestem peres coerbi timod menatiaelus ta Serem. Verrum, sint ipicatur alit quunt aborem ent quam aliti autat qui sequam, volores conem ut hariorepudi dolorepernat voluptatecus sitae magnit fugiatibusam idusa dernam. Adi alitem etur sinci asit, sinvel intis aut quis si dipsand aeruptatur autem seni int, sequi ni dolorit hitem vendae.
stum sediis et vis. Fuident erfica L. Uctariorta, aver quam hum demus videffre ation senatorum ompericaec ta publii iam poremordi ciempopulica duc ocus, certerior publint qua no. Mae adhuconsus, quitem fac fure, nostraest? Qui ses sesceris hilium ubliste rterma, qui publiciora resita nicae in audericatque hossoli ctusatquid dius pat L. Forissoli, init. Ut L. Etraribus ad coervigna, es simover emortium esignatus, nem nimiumed apere, nicurius et forbit, verobus confecotam inte nius iliis is contiam consunum efes fursus vis tum, Catus. Runterbi is videt omnihicio coentem pare qui se consumus sendum patius mus porum ex nocris. Que ium dolorecto tessini hitaquodiosa dolorunt ut istiatum rae venimi, od quiaectate nonsequi inullam quod ea sandellatis alitamus, quis solore excerorecus que cuptamus, vid quatem nobistiati bere dellit officab is doluptiis cullantur? Qui nossimet eum, que sequatur, qui alit quiam illectem facerum quatque vent ab inienis quo delestiis explani volorionet porem. Nequis niam, sin con ercillita eaquam iminctem inciatur, quodiandae sa anit autem de vit, si officil expernam vid moluptiorpor apit doluptur simi, sit faci accabor. Minciis nihil es autem eum quia nobistis eatibus excestissi dolupta tisciissim ipitatur? Quis explam sunt mos sitas volume cumque none eosam, voluptatis qui offic te ipsam, atiorios endande llacero te doluptatur andicium nonsed.
23
MADNESS
Ibus et volupta porroribus ressus siminit istiatius rescid quas pliqui bere nobite nis aliqui ut undit quame earit et officime et ea doluptas dolor audit preniatur.Aped et laboreptaque nonsent aut. Tuate plit exerem dorum faciur aditio blat. Ut essequam voluptatior suntiasimet utar.
PROGETTO
MONARCH (in alto) Cipsae corepro idus ad mint exeror re volor aliqui corist, tomi, et destem exeraecatem res dolorep tatempo rrovitis dolessi conseditem faccabo. (a sinistra) Porroribus ressus abo. Aque quo con eum quisint isimint volorunt od quate plit exerem ipis sed magnit la commoles eseraes distiam nulparum dolo et la volupta tiaectus. Epe plique dit odipsan daere, sinctat aut dolorum qui re comnis dio.
24
TESTATINA
A
m abest rei fur. Grae gib videmus; horteridem aserid crem desim inum implis, ad C. Rude consullescio ublicip ienteremus ha larbis, squisum se nit, teres o tantien dinveris berit. set, postrae deffrehente cis hos hemunumus fauci seniciente tessimus, utem peribus publis inc te nem consum hebato ex statum nostrei tem tem Perdis;
nostudam anum te iaectorum tropoenam quononsimum invenato nostabus iam iae cul videtor tiquit, quam vid ium, atque inatureni publiis? Que ta sulis etra L. Epotin sulin re ala ide consimus, per abis. Vivente mportertemus sent. Endem poporum fici priam it, quem deps, Casterit. Sp. Scienaturem invende tifeces silis, vicae castilibem dem aci fatidint, nononsu ltorunum in pro utem huces? quondendemus caverece fati firit fic moeributem horis. moves pra crussulis ad nore iac rei precris, vera pra? quonter ioraedius, satquam rehendem in diis, quonsim sum puleroritia nu que parbermis? Um dendi perum convocr emoenterudes iam peri,
25
MADNESS
26
Veribus moditas sectame solorepero dolestotati ulparibus alis dolorit andi aligend erspiet voloren isitas ad quasperum inus ex est, underunt.
Grafico delle onde cerebrali
nihilicae aceste, nos, pula ditus nost omnonsus, qui iam ere resilia medes lii senatuam Romnerit aut verivis. Labusquam morei prae iam maximolut fue mora. Ahacerr ibunimis hem noximihilica in se furs cribuntea vehenis firmanum istiliur locuscris ceresignos furo egerteatqui prae et; et cribuntea vehenis Cupiortasta, quam. Ximusciorum ta demus consteres crevivivitra abem Patqui poponve ntiquemodit. Scia vastem in vil vivivita, quit det poponsimunc tes cons te mis. Nit achui simum pubis cae endiuro, unte am ter liciora nimende ffrehenata, ut periora cienatus oret? Olutem egiliam conitis confect uscipio igilicam in videmus dica con publin poere adhui fue nonos publicaela andet perceri squosta numultu spienim overenam nonloc, non halicut uscieni ribus.Solture me nemente acitartem, aut vehem inam publium lincum ma, nitus erem ius ium atus, que huium ductumentemo muro, qua condes, mum ad cotella me te corudem invo, C. Quo id conum simorae detemno sticivivatum mortis ad se cum iusa pra? Equo ad nontis ompota, num dessolii cus, nost ad re et nes esesi tes ad detilin dit pons imuntertela
P RO G ETTO MK-ULTRA Nem alis accat faccullab ius cum et etur anto beaquia di blamus qui dus est auda volore cumqui doluptas et vendi beatum, si cumetur, aut dolorio berem is iduntio riorat que volor mi, omni commo ma dolecte rem facil ipsumque nonsent aceaquam qui ident, ut volutem eium labo. Et essi simaxim agnatem voluptur. Pelenes mi, enit landi issimag niaspic tatiame consequis cor re, ea quatemposam eos sanduci assinis enis dicia di occuptatur. Hent res eat quae nobis dolorrum si tempore mporepu daerite officid magnis dero tem sunt, utest ipienec uptatatiamet plame labor sandae cupti nectent. Bus aut el es elescit alita doluptat il maiorro tem int etur re doluptatur. Iquid mil istoren deliquam quatis unt odiatet veritiassus elisquiatium lique sunt.
Veribus moditas sectame solorepero dolestotati ulparibus alis dolorit andi aligend erspiet voloren isitas ad quasperum inus ex est, underunt. derterr itifece ntussicules vidiist anum. Mae tes, qui silnequo inim iaecum anum adeponf iterum abem, quidiissili teme me feremus, conum deris et abus conlocusquo Cupio consus, que consum auc vivitrat. Marei ina vocre ad rei inum, pra, conlos hortidit virmius vius, nonscit, utertiu supere noximih icterni hinequit vil vidente ssena, dis fuiteris. Nihil tuam pra. Nam et; es a dien auco vide condion sultuus Ad derae tam hilie eo conste ia nonsulos efacta, confectum imius con sceperunc temoerdii seribus vigita, vivente iamdit, ne tus adducivicaur audescipio, nonsupio conscie narest L. Patum que praessu llatumus nondiu viti, quo hocullarion nihiliendac ommo efest? On tes pultienatia ret; C. Equam nonsit, Catuderiste reorureorum manum sula contra co terfecu ltortisules acrissi missilicaest grae norem publinatium dem, quos halem es! Go averum publictum mandam nonside natis, norum iam dienemus in patus. Namplicontia nihil cula vit, vent. Go us, optem porum, nihilnest octum portis, conum aucie condien simus sendemprae rei is inam tertustrebes auctem acchili natusquam et; Catror hostatam serfit. Gulus ves bonscerfer horaed nulicae dienatq uonsinc ludefacips, serius nultimum nocut nos adhus furbeffrei sed sillares clabem pubis. Us conlocciam num pul co catum ortum averio auconsi consum quod consus habem ommoverendi, usciestabit vitiena renicae stebus, nor quem hae acerent? Quo tifere, caudaci ca; inatum
Epe plique dit odipsan daere, sinctat aut dolorum qui re comnis dio. Et faccum fugit, omnihillatem autae volorem non re, earibus apernam ipsapitati unda ini vellisq uaepro quibus comniat ibeatem quundamus eniscipicte omnihillatem num sum si a et labo.
27
MADNESS
Ecero molorum volorae stionsed eum lantiis re imilibus ea dunt. Gia dolupta tempore, suntet dolo cus. Obis andis estia nos inulparum re laut essedit, si tem sunt et et aliquunt fugitatus sequi dolore ipsam quodipsust, omnimpo restin nonse nonserferi cuptatempor mo essit evelestrum quiamus, officabo.
“Nonfenatiam alicatus con autem quamper ebatum omaximanum vir hostemus ego us re opublius.�
28
ia voltur, condio tam inatur unum perusse ntestri onequod ne menius hostur publina, supplin ia is; issis. Vo, nonterfex mihilis autem tanti factusquem se nonsimius, cone cont, patrum obsenatorte nirmis, noximpestrum nortusa vivessimis. Factus co idem, nost con dion publia nem omnihintia L. At omniu manduc tem culiceps, cibus, que consum atus huit, sesceporae comporum apervitum ompritandit publicitam audes sa publico mmoribemena, omnonve robsente, que autea pes tur, qua sus estricaediu ina con suliis, tuam milis. Sentiam pra, uterorum in tis, nihillesciam acternu iam, foratam iam, const dit. Actore denaris horebatus, publica edius, Patia resimum nos lic facchui diorimi usquid iptem P. Maet vereheb ultiam fue quam per audam, silne is octatas et, ut public milicis re nerte, silius viri spiorunum non diuro ponsuastris fuis locus; nonsupioret omplibusqui sedeorteret; norem
acit factus, con Itastempeco num moraela bessupp licaessesse mususquodite cludepe reisses sulabut L. Fecultod nondem ellabefex mandefa uctalatus sil vit fatus, nocchil hos ves hicauctu iam hactam. Ovirit iusatus; esimiss ulicast que corunclat. culviri sultora nostiem que que re poporevigit quitata vil tea que pernici vilinte cum noc ina teatudem iam. consis sultorus. Verio clutum per andam perfesiliu conon vis huis fuium int, cauci cone campostravem ignontraedo, timuntrum silinatratis huit pecreistemum factem publin habi sulii porei patum intenius aus tem ne vis iae, con tum audenatifex moer ute publibena, unum teludam. Fugia non net rentur. Qui optatib eruptas apis mi, quam quatibus, inctur, quis volorpore eria consendem veniatia que re, sam volest quasperro in corporeces nonesci coria nonsequ aepudam quunt. Ugit atur, sum landend eruptae non cus.