Afscheid Maart 2021
UITVAARTSPECIAL BIJ WEEKBLAD DE MAAS&WALER EN WIJCHENS WEEKBLAD WEGWIJS
Afscheid is een gezamenlijke uitgave van Uitgeverij de Maas&Waler en Wijchens Weekblad Wegwijs
Wessels Uitvaartverzorging Voor een persoonlijke en waardige uitvaart, ongeacht waar u verzekerd bent. Wessels Uitvaartverzorging
Wessels Uitvaartverzorging
Eerder stoppen met werken? Uw nalatenschap écht goed regelen? Ik denk graag met u mee, in oplossingen. na te laten heeft. Of dat financieel plan, één van de nu gaat om een groot onderdelen van financiële planning, kan helpen inzicht vermogen en een eigen bedrijf of een eigen woning te krijgen in wat u nodig (met overwaarde) en een heeft om uw wensen en spaarpotje. Met het maken ambities te realiseren. van een plan kunnen uw Het geeft inzicht in uw nabestaanden besparen op huidige financiële situatie, erf- en schenkbelasting en inkomsten en ook uitgaven, laat u hen zorgeloos achter. en biedt perspectief voor Uw kinderen bij leven de toekomst. Dat kan fijn Voor mediation bij scheiding, fiscaalvriendelijk al iets zijn als u bijvoorbeeld arbeidsconflict oftezakelijk geschil schenken? Ook daarover overweegt eerder DRUTEN/NIJMEGEN adviseer ik u graag. stoppen met werken, • Wilt u in goed overleg scheiden van uw partner, zonder dat de kinderen Mijn naam is wanneer u geld wil sparen onder lijden? voor de toekomst (van uw Jeroen Bueters.erAls Register Executeur Financieel planner, Als Registerexecuteur ben een • Bent u in conflictkinderen), geraakt met uwinvestering werkgever, werknemer of vennoot? Nalatenschapsplanner ik, naast financieel- en wilmet doen er ‘gewoon’ • Of ligt u overhoop een of bedrijf of instantie? en Registerexecuteur nalatenschapsplanner, zeker van wilt zijn dat u uw denk ik graag met u tevens gespecialiseerd zaakjes goed op orde heeft. JB Mediation bemiddelt bij echtscheidingen, arbeids confl icten, mee over uw financiële in de afwikkelingen van Kort samengevat zorg ik re-integratietrajecten en zakelijke geschillen. situatie. Bijvoorbeeld nalatenschappen, waarin ik graag, samen met u, voor Onder professionele begeleiding van een onpartijwat uw wensen zijn bij uw nabestaanden bij zowel inzicht én overzicht. dige en onafh ankelijke mediator gaat u tijdens leven, maar ook voor juridische, financiële, fiscale Registermediator gesprekken op zoek naar de oplossing die het de nalatenschap bij uw alsJeroen praktische zaken bijsta. Nalatenschap mr. Bueters: beste past bij álle partijen. Er is aandacht voor overlijden. Mijn doel? Als nalatenschapsplanner alle aspecten die bij een confl ict naar boven “Open minded en Overzicht verschaffen en Als lokale, deskundige help ik u graag bij de kunnen komen: de financiële, juridische én met veel respect partner inzicht verstrekken in uw en betrouwbare keuze wat er gebeurt emotionele kanten. financiën, zodat dit u rust met uw financiën vóór voorben u graag van dienst. alleikpartijen…” Als u uw confl ict of geschil zorgvuldig wilt geeft, voor nu én later. Benieuwd naar wat ik voor en ná uw overlijden. aanpakken, dan bent u bij JB Mediation aan het uw persoonlijke situatie Nalatenschapsplanning juisteen adres. Financiële wensen kan betekenen? Deel uw (ook wel Estateplanning verplichtingen variëren flink genoemd) is geschikt wensen en ideeën en ik Meer informatie? in iedere levensfase. Een denk graag met u mee. voor iedereen die iets
Wilma en Voor een persoonlijke en Voor een persoonlijke Vincent en Tromp waardige uitvaart, waardige uitvaart, Uitvaartverzorging ongeacht uu verzekerd bent. ongeacht waar verzekerd Wesselswaar Uitvaartverzorging Wessels Uitvaartverzorging T (024) 641bent. 26 95 ging en persoonlijke en Wessels Uitvaartverzorging Wilma en en Voor een persoonlijke Wilma en3 Wijchen en Elckerlycweg ardige uitvaart, Voor een persoonlijke Vincent waardigeen uitvaart, waardigeTromp uitvaart, Voor een persoonlijke Vincent Tromp waar u verzekerd bent. ongeacht waar u verzekerd ongeacht waar bent. u verzekerd bent. waardige uitvaart,
Welkom zondag 24 februari ongeacht waar u verzekerd bent. T (024) 641 26 inloop middag Wilma en TWilma (024)en 641 Wilma 26 95 95 en ent. Vincent Vincent Tromp Vincent Tromp Wilmatot en van 14.00 17.00Tromp uur Elckerlycweg Elckerlycweg 33 Wijchen Wijchen Vincent Tromp
T (024) 26T95(024) 641 26 95 romp zondag 24 641 februari TWelkom (024) 641 26 95
Bezoekt u dan onze website: www.jbmediation.nl en/of neem telefonisch contact met ons op.
FINANCIEEL RAADGEVERS JB Mediation
JB Financieel Raadgevers mr. Jeroen Bueters
Jonkerbosplein 52
06 - 2127 2749 49 33 33 06-21 info@jbmediation.nl jeroen@jbfinancieelraadgevers.nl
6534 AB Nijmegen
www.jbmediation.nl
Actief in het Land van Maas en Waal en het Rijk van Nijmegen
JB Mediation Advertentie-A5 DEF.indd 1
25-01-16 10:17
Welkom Tzondag Passende mode voor iedere gelegenheid (024) 641Elckerlycweg 2624 95 februari 3 Wijchen Elckerlycweg 3 Wijchen inloop middag inloop middag Elckerlycweg 3 Wijchen Elckerlycweg 3 Wijchen bezit, 26 95 Uw dierbaarste van 14.00 tot uur Welkom zondag 24zondag februari Welkom van 14.00 tot 17.00 17.00 uur24 februari Welkom 24 februari inloop middag zondag 24zondag februari inloop middag Wijchen onze expertise! inloop van middag 14.00van tot 17.00 14.00 uur tot 17.00 uur oop middag ruari van 14.00 tot 17.00 uur .00 tot 17.00 uur
ur
Juwelier Hogestraat 10-12 Druten | T. (0487) 51 26 54 | www.akkermans-juwelier.nl
Een afspraak maken is altijd mogelijk
Hogestraat 46 6651 BM Druten www. annettemode.nl 0487-512241 App 06-14276400
Uitvaart themanummer bij Wijchens Weekblad Wegwijs en de Maas&Waler
“Het leven is er om vandaag van te genieten” Het afgelopen jaar hebben we geleerd dat gewone dingen niet vanzelfsprekend zijn en dat het leven van de ene op de andere dag ingrijpend kan veranderen. Het maakte dat we vaker na zijn gaan denken over het afscheid, en de vraag ‘wat als ons dat overkomt’.
over het gebruik van klankschalen in de laatste levensfase en informatie over uitvaarten in coronatijd. Want hoewel er vanwege de maatregelen bepaalde dingen níet mogelijk zijn, kunnen er ook weer heel veel dingen wél. Nabestaanden en uitvaartondernemers vertellen hoe ze het afgelopen jaar beleefd hebben, en met de maatregelen zijn omgegaan.
In samenwerking met regionale en landelijke uitvaartondernemers, en andere ondernemers die zich bezighouden met afscheid, hebben we een overzicht samengesteld van de vele mogelijkheden die er zijn op dit vlak.
Gebruik de bijlage als uitgangspunt om met elkaar in gesprek te gaan, of na te denken over wat u straks zelf zou willen ‘als het zover is’. Want ook al laat de dood hopelijk nog lang op zich wachten, een gesprek over ‘wat als het zover is’ kan nooit kwaad.
Van de vorm en locatie van de afscheidsceremonie, tot de keuze voor een kist of wade, en de manier van opbaren. Daarnaast informeren wij u over enkele praktische zaken met
betrekking tot overlijden. Evenals voorgaande jaren treft u in de special ook enkele verhalen rondom het thema afscheid, waaronder een artikel over het hospice in Wijchen, een verhaal
Van Leeuwen Natuursteen Bouwen en Gedenken in Natuursteen Asbestemmingen Vervaardigd uit diverse materialen Bij ons bent u aan het juiste adres voor een uniek aandenken van uw geliefde. Handgemaakte (mini) urnen of memorials met as-reservoir van tin. Van urn-roos tot sculptuur en ambachtsbeeldje. Leverbaar uit onze eigen collectie of op maat gemaakt naar uw eigen idee of ontwerp.
• Urnen • Mini-urnen • Knuffelkeien • Assieraden
Monumenten • Grafmonumenten / Urnstenen • Grafaccessoires / Versieringen • Reparatie en aanpassingen
Ook met huisdiermemorials kunnen we u van dienst zijn.. Greffelingsestraat 25 - 6626 AP Alphen +31 (0)487-561918 - info@detingieterij.nl - www.detingieterij.nl
Zijveld 85 A | 6658 KV | Beneden-Leeuwen | 0487-591880 www.vanleeuwennatuursteen.nl | www.urn-steen.nl
Van den Heuvel uitvaartverzorging Door Elly Bruns
Uitvaart is mijn leven
Het leek wel voorbestemd, de overstap die Heidie maakte. In haar horecatijd ontving ze regelmatig families en uitvaartorganisaties voor een koffietafel of uitvaartdienst en dacht dan: dit kan toch veel persoonlijker, losser, zachter. Ik zou het anders doen…. Heidie maakte acht jaar geleden de overstap en heeft daar absoluut geen spijt van: “het maakt mij gelukkig dat ik mensen mag bijstaan en er voor hen mag zijn in de moeilijkste periode van hun leven; het afscheid nemen van een geliefde. Een persoonlijk afscheid met speciale aandacht voor de jonge kinderen in de familiekring is voor mij een vanzelfsprekendheid.”.
Alles is mogelijk
Van den Heuvel Uitvaartverzorging is er voor iedereen – ongeacht met wie men een verzekering heeft afgesloten - en begeleidt uitvaarten binnen en buiten Maas en Waal. Voor Heidie is het elke keer een uitdaging om het afscheid vorm te geven op een manier die past bij de overledene én bij de nabestaanden. Ze is op een laagdrempelige manier het verlengstuk van de familie en vertaalt hun wensen naar de mooiste oplossingen. Soms hebben de overledenen al heel veel zelf voorbereid maar meestal is dat niet het geval. Gelukkig hebben veel mensen wel kenbaar gemaakt of ze gecremeerd of begraven willen worden, waarbij natuur begraven een bijzonder mooie manier en een opkomende trend is. Maar naast die keuze moet er nog zoveel meer beslist worden. Ook balsemen hoort tot de mogelijkheden. Dat doet Heidie’s doch-
ter Lieke, die daarvoor opgeleid is. En dat balsemen kan thuis maar ook in het gekozen rouwcentrum. Balsemen, ofwel thanatopraxie, zorgt ervoor dat koeling van het lichaam niet meer nodig is. Door balseming voelt het lichaam
zachter aan en kan de natuurlijke teint terugkeren. Dit maakt het contact met de overledene tijdens de opbaring en het afscheid fijner, warmer en toegankelijker, wat als bijzonder prettig wordt ervaren.
Van den Heuvel Uitvaartverzorging ontzorgt de familie en deelt de beslismomenten op: vandaag heeft dit prioriteit, morgen en overmorgen gaan we daar en daar beslissingen over nemen. Dat maakt het lichter en overzichtelijker. Heidie: “men denkt ook vaak dat in coronatijd bijna niets mogelijk is maar dat is absoluut niet zo. We komen bij de mensen thuis, baren thuis op en mogen nog steeds koffietafels organiseren in het crematorium. Ook bijzonder vervoer, een bijzondere afscheidslocatie, filmopname per drone, muzikale begeleiding, zoals een harpist en of zangeres, ik kan het allemaal regelen. Ook zorg ik altijd voor een persoonlijke attentie voor de nabestaanden, zoals een herinneringssteentje of troostknuffels voor de kinderen”.
Afscheidscentrum Klein Alverna
Indien thuis opbaren van de overledene niet kan of niet wenselijk is, is Uitvaarthuiys Klein Alverna een mooi alternatief, ook beschikbaar voor andere uitvaartleiders. De nabestaanden krijgen een sleutel van het rouwcentrum zodat ze op elk gewenst moment bij de overledene kunnen zijn. Een huiselijke woonkamersfeer maakt het prettig vertoeven en ja, zelfs intiem. Er kunnen ook condoleancemomenten en/of afscheidsdiensten worden georganiseerd. Een recente verbouwing waarbij zelfs een privétuin is gerealiseerd maakt dat er nog meer mogelijk is qua beleving. Met haar perfectionistische instelling zal Heidie alles doen wat in haar vermogen ligt om ervoor te zorgen dat nabestaanden kunnen terugkijken op een zeer bijzonder en gedenkwaardig afscheid. Heidie heeft oog voor detail, zet zich volledig in en kan ad hoc inspringen op wat er op dat moment nodig is. “Ik ben het verlengstuk van de nabestaanden en wil mét hen zo goed als mogelijk samen door die moeilijke dagen. Je kunt namelijk maar een keer afscheid nemen en dan moet het perfect zijn.” Ook daarna biedt Heidie nog ondersteuning aan in het rouwproces. Met haar coachingsvaardigheden kan ze helpen bij rouwverwerking, onverwerkt verdriet of trauma’s. In de eerste dagen na het overlijden maar ook na het afscheid komen er veel emoties los bij nabestaanden. Er bestaat geen blauwdruk voor rouwverwerking en Heidie kan dat maatwerk bieden.
Kennisoverdracht
Behalve deze manier van ondersteuning geven, voelt Heidie de missie om haar kennis over te brengen. Ze organiseert informatiemiddagen en -avonden voor verzorgenden die bijvoorbeeld in de thuiszorg, een hospice, een zorgcentrum of een verpleeghuis werken. ‘We geven voornamelijk uitleg over balseming en beantwoorden alle vragen over uitvaarten en de mogelijkheden die er zijn. Thanatopraxie (tijdelijke balseming) is een relatief nieuwe discipline binnen de uitvaartbranche. Het is verbazend hoeveel vragen er zijn, het enthousiasme is bijzonder tijdens deze bijeenkomsten.
Met een lach en een traan
Heidie: ‘Het voelt voor mij als een voorbestemming en een voorrecht dat ik mensen mag bijstaan in de moeilijkste periode van hun leven: het afscheid nemen van een dierbare. Hoe ik dan met alle emoties kan omgaan voor, tijdens en na een uitvaart? Het is alsof ik een deken over me heen krijg, waardoor ik alles kan voelen en op alles kan anticiperen en de nabestaanden goed kan begeleiden. Ik krijg vaak terug gekoppeld van families, dat zij die deken en rust ook hebben gevoeld en ervaren en daar dankbaar voor zijn. En vergeet niet dat er ook momenten zijn om te lachen. Het voorbije leven wordt gevierd, dat mag ook met een lach en een wijntje…..” Mocht u een oriënterend gesprek willen met Heidie dan kan kunt u met haar contact opnemen.
Van den Heuvel uitvaartverzorging Telefoon: 06-549 907 48 (24 uur per dag bereikbaar) E-mail: info@vandenheuveluitvaartzorg.nl Website: www.vandenheuveluitvaartzorg.nl
Uitvaarthuiys Klein Alverna E-mail: info@uitvaartkleinalverna.nl Website: www.uitvaartkleinalverna.nl Uitvaartverzorging voor: Iedereen die we kunnen helpen, wij begeleiden binnen Maas en Waal en inmiddels ver daar buiten.
ADVERTORIAL
Verklaringvanerfrecht.nl Via deze site kan men - wanneer er iemand is overleden - online een verklaring van erfrecht aanvragen op een moment waarop dat de aanvrager schikt; snel, eenvoudig, tegen een vooraf vastgesteld aantrekkelijk tarief én in de meeste gevallen zonder een bezoek aan het notariskantoor. Vaak hebben de erfgenamen een verklaring van erfrecht nodig om bijvoorbeeld te kunnen aantonen dat zij recht hebben op het banktegoed van de overledene. Verklaringvanerfrecht.nl is mede in het leven geroepen, omdat in de praktijk blijkt dat mensen vaak (te) lang moeten wachten op een verklaring van erfrecht. Ook is gebleken dat het notarieel honorarium dat voor een verklaring van erfrecht in rekening wordt gebracht
schap verzorgen, tegen een zeer aantrekkelijk uurtarief. Op Verklaringvanerfrecht.nl vindt u alles onder één dak. Als het voor u lastig is om digitaal met ons te communiceren is er ook gewoon een mogelijkheid om aan tafel met elkaar in gesprek te gaan. De website Verklaringvanerfrecht.nl is een initiatief van Internetnotarissen B.V. en Van Ark & van der Waaij Notarissen. U bent daarmee verzekerd van een gezamenlijke notariële werkervaring van méér dan 100 jaar.
soms wel tot vier keer hoger ligt dan de prijs die door Verklaringvanerfrecht.nl wordt gerekend. Een extra reden dus om gebruik te maken van dit voordelige juridisch alternatief.
Maar er zijn nog meer voordelen als u kiest voor Verklaringvanerfrecht.nl. De mensen achter deze website zijn erfrechtspecialisten en kunnen voor u de gehele (fiscale) administratie in de nalaten-
Vragen?
Heeft u nog vragen of wilt u liever persoonlijk contact? Wij zijn bereikbaar via: : www.verklaringvanerfrecht.nl : info@verklaringvanerfrecht.nl : 0487-597724
Annefleur Botteram werd 28 lentes jong * 18-11-1992
† 11-12-2020
Door Sandy Theunissen
Wat als je te horen krijgt dat je dochter een agressieve vorm van kanker heeft. Het overkwam Emiel en Maureen Botteram. Maureen vertelt over haar dochter Annefleur. Ze vertelt over de prachtige jonge vrouw die ze was. Over haar avontuurlijke en zorgzame karakter, maar ook over haar ziekteproces en uiteindelijk over de laatste weken voordat ze in haar bijzijn haar laatste adem uitblies. “Annefleur was een jonge, intelligente meid die midden in het leven stond. Avontuurlijk, vastberaden, positief, krachtig en lekker eigenwijs. In haar puberteit zocht ze precies zo de de grenzen op, maar ze ging er nooit echt overheen. Als ouders moesten we haar al vroeg loslaten. Ze was pas 17 toen ze al verhuisde naar Miami om daar Engelse lessen te gaan volgen. Ze ontmoette daar een Franse jongen, werden verliefd en verhuisden samen naar Brussel. Hier heeft ze de Hogere Hotelschool gevolgd en in 2015 is ze daar Magna cum laude afgestudeerd. Al snel kreeg ze een leidinggevende functie bij hotel Marriott. Na vier jaar vond ze het tijd worden om nog iets meer van de wereld te gaan ontdekken. Ze heeft haar baan en appartement opgezegd, we reden de Boedelbak weer voor en ze kwam weer thuis wonen.” “In mei 2019 is ze vertrokken. Helemaal alleen met een rugzak de wijde wereld in. Ze reisde van Canada, via de Verenigde Staten naar Midden-Amerika om later af te zakken naar Zuid-Amerika. De reis in Chili hebben we samen gedaan. Ik ben naar haar toegegaan en drie weken hebben we samen rondgetrokken. We zagen de mooiste gletsjers en de hoogste bergen. Ze wijst naar de muur waar vier schilderijtjes hangen. Die foto’s hebben we daar gemaakt. Het werd een reis om nooit te vergeten. Op 8 januari vloog ik terug en een paar dagen later belde ze op en vertelde ze dat ze in het ziekenhuis was geweest om een echo te laten maken van haar buik. Ze voelde een verdikking, had wel wat pijn en vertrouwde het niet helemaal. De
arts concludeerde dat er een cyste zat die ze moest laten verwijderen. Ze heeft direct een vliegtuig geboekt. Op woensdag kwam ze aan, op vrijdag had ze haar eerste onderzoek en op maandag is de cyste, van maar liefst 15 centimeter, verwijderd. Achteraf bleek dit het begin van het einde te zijn.” “Twee weken later hoorde we dat er in de cyste kwaadaardige kankercellen waren aangetroffen, maar vertelden de artsen ons toen: ‘Annefleur is nog jong. Het is een sluimerende kankervorm, we houden het goed in de gaten.’ Tijdens een operatie zijn de eierstok en cyste verwijderd en ze werd ‘schoon’ verklaard.” Wat voelden ons ontzettend blij en opgelucht. Ze raadde wel aan om een IVF-behandeling te laten doen. Annefleur was toen 27 jaar en er was een kans van 30 procent dat de kanker in de andere eierstok terug zou komen.” “Een traject van zware IVF-behandelingen volgde. Ze doorstond het dapper en ze was vastbesloten om ervoor te gaan. Ze was weer levenslustig als altijd. Ze kreeg verkering met Joost, deed leuke dingen met haar vriendinnen, begon bij Meneer Smit in de bediening. Vanuit haar maatschappelijke betrokkenheid heeft Annefleur zich samen met haar vriendin Mandy in de coronatijd ingezet voor mensen met een hulpvraag. Hierdoor is ze uiteindelijk zelfs nog verkozen tot Wijchenaar van het jaar. Net voor de zomer begon ze nog aan een nieuwe studie. Het leven lachte haar weer toe. Totdat ze eind september met hevige buikklachten terugkwam van vakantie. Ik merkte direct al aan haar dat de pijn menens
was. Op enig moment gingen we weer voor een onderzoek naar het ziekenhuis. Voor de zekerheid had ik haar tas al gepakt. Er werd 4,5 liter vocht weggehaald en na een punctie en CT-scan bleek het goed mis te zijn. Het was toen half oktober. De grond zakte onder mijn voeten vandaan. Mijn meisje ziek en niet zomaar ziek, maar echt ernstig ziek. Op 22 oktober onderging ze een zware chemo, maar na tien dagen hoorden we dat deze niet was aangeslagen. Op een nieuwe scan zagen de artsen dat haar hele buikholte al vol zat met tumoren. Ze bleek een agressieve vorm van kanker te hebben. Direct wist ik, deze strijd gaat ze niet overleven. Ik was volledig lamgeslagen, maar hield me sterk voor Annefleur. Bij haar kwam het nieuws veel langzamer binnen. Vanwege haar optimistische en sterkte karakter greep zij zich vast aan iedere strohalm die voorbij kwam. Tevergeefs.” “Op 2 november hoorde we dat de artsen niks meer voor haar
konden doen. Haar arts zei tegen haar: “We gaan het zo comfortabel mogelijk voor je maken.” Twee dagen later was ze thuis. Hier in de hoek van de kamer voor het raam.” Haar blik blijft op de plek gericht waar een paar maanden geleden haar meisje nog wekenlang heeft gelegen. Ondertussen vertelt ze verder. “De tumoren in haar buik drukten tegen haar darmen aan. Hierdoor kwamen deze volledig stil te liggen, waardoor ze niet meer in staat was om te eten. Het enige wat ze nog binnenkreeg was water. De kilo’s vlogen eraf. De huisarts gaf al aan dat we er rekening mee moesten houden dat er een moment zou kunnen komen waarop haar hart het zou begeven. Hij besprak met Annefleur de mogelijkheid van euthanasie of sedatie, waarbij je ervoor kiest om langzaam in slaap te worden gebracht. In haar ogen waren dit twee dezelfde dingen waarbij ze nog wel aangaf dat ze deze laatste optie in eerste Lees verder op pagina 8
instantie niet wilde, omdat ze ons dit niet wilde aandoen om dan nog voor haar te zorgen. Een lieve, zorgzame gedachte, maar wij hebben toen aangegeven dat we dit juist wel fijn zouden vinden. Op die manier werd ze niet abrupt uit ons leven weggehaald, maar konden we haar nog verzorgen en aanraken. Ze stelde de huisarts nog wel de vraag: “En wat als ik nu gewoon uiteindelijk zelf sterf, dat kan toch ook?” Dat was inderdaad de derde optie en zo geschiedde.” “In de eerste weken ontvingen we veel bezoek. Annefleur vond het fijn om haar vriendinnen en familie nog geregeld te zien. Nog voor haar haar ging uitvallen heeft ze met haar vier beste vriendinnen nog een tattoo laten zetten en een fotoshoot gedaan. Vriendschappen waren voor haar zeer waardevol. Bij het afscheid zei ze steevast: “Tot de volgende keer.” Tegelijkertijd waren we in deze eerste weken ook nog volop aan het stoeien met het toedienen van de morfine en andere me-
dicatie. Haar vriend Joost heeft waanzinnig goed voor haar gezorgd.” “In de derde week ontstond er een kantelpunt. We merkte dat de morfine het echt van haar begon over te nemen. Gelukkig heeft ze tot en met de laatste dag nog heldere momenten gehad en was ze gewoon aanspreekbaar. ‘s Nachts wisselden Joost en ik elkaar af. Om en om lagen we op een bed naast haar. Als ik bij haar lag, streelde ik zachtjes door haar haar, fluisterde lieve woordjes in haar oor. Het was een periode met een lach en een traan. Door haar delier deed ze soms gekke dingen, dan ging ze swipen in de lucht, vroeg of ik even naar de mensen buiten op het terras wilde lopen en nog meer van dat soort dingen. We hebben oneindig
vaak tegen elkaar gezegd dat we van elkaar houden. Op de eerste dag heeft ze stakkato drie punten opgeschreven voor haar afscheid. Cremeren - geen dure steen mijn as uitstrooien op een mooie plek.” “Wonderbaarlijk heeft ze het vanaf haar thuiskomst nog vijfeneenhalve week volgehouden. Op vrijdagmiddag 11 december blies ze in ons bijzijn om 16.00 uur heel rustig haar laatste adem uit.” Er valt een stilte. De kitten, die Annefleur nog voor haar dood had uitgezocht, ligt rustig op Maureen’s schoot te spinnen. Dan hervat Maureen zich en laat mij wat foto’s van haar dochter zien. “Hier was ze zestien. We lopen naar een groot portret waar ze met zijn vijven opstaan. Alexander, Emiel, Jannik, Annefleur en Maureen. Ze pakt haar telefoon en scrolt
langs wat herinneringen. Samen bekijken we de beelden. Met een glimlach vertelt ze trots hoe mooi en lief ze was. We hebben het afscheid heel persoonlijk gemaakt. In het crematorium in Beuningen konden we met maximaal 100 mensen op gepaste afstand bij elkaar komen. Er waren persoonlijke verhalen, muziek, foto’s en na afloop hebben we gezorgd voor bier, een goede wijn en tapas. Dit paste bij haar. Annefleur was altijd zo energiek en vol humor. Dat mis ik nu nog het meest. Als mensen aan me vragen: “Hoe gaat het nu met je?” Dan kan ik daar, hoe zeer ik deze vraag ook waardeer, nu eigenlijk nog geen antwoord op geven. Ik besta en ik adem. Sta iedere dag op en ga ‘s avonds weer naar bed. We wandelen veel en ik praat over het verdriet en het gemis met de mensen die me dierbaar zijn. Het even zal nooit meer worden als voorheen, maar hopelijk komt er ooit een moment dat ik de nieuwe realiteit kan accepteren. Annefleur zal altijd deel van ons blijven uitmaken. In ons hart dragen wij haar met ons mee”
Met liefde geplukt en geschikt.... Bloemen passen bij allerlei bijzondere momenten in het leven, ook bij de dood. Wij vertalen vakkundig en met liefde uw laatste eerbetoon in een boeket of bloemstuk, die we met zorg samenstellen van de mooiste bloemen.
Acaciastraat 38, 6602 EN Wijchen | Telefoon 024-6419883 | E-mail: info@devalendries.nl | www.devalendries.nl
Klankschalen bieden ondersteuning in laatste levensfase Door Aafke Labout Wendy Willemsen is werkzaam als soundhealer en gebruikt in haar werk met mensen met dementie regelmatig klankschalen. Uit observatie blijkt dat klankschalen een zeer rustgevend effect kunnen hebben bij deze doelgroep. Angst en onrust kunnen plaats maken voor rust en ontspanning in zowel het hoofd als in het lichaam. Vierenhalf jaar geleden verdiepte ze zich in het gebruik van klankschalen bij stervensbegeleiding. ‘Behandeling middels klankschalen is een vorm van palliatieve zorg die nog relatief onbekend is’, geeft Wendy aan. ‘Toch kunnen de schalen heel ondersteunend zijn in de laatste levensfase. Door de harmonie van de klanken en de trillingen kunnen mensen meer tot zichzelf komen. Je ziet dat mensen soms gespannen of onrustig zijn, dat hun ademhaling hoog zit. Klankschalen kunnen dan voor verlichting zorgen. Ook wanneer iemand al in slaap is. Je merkt dat er een vorm van ontspanning ontstaat en de ademhaling dieper en rustiger wordt. Daar hoef je niks voor te doen. Dat gebeurt vanzelf. Mensen hoeven ook geen ervaring met klankschalen te hebben om er baat bij te hebben.’
Veel mensen kennen klankschalen van een bezoek aan de sauna of in relatie tot yoga of meditatie. De vibrerende tonen hebben een therapeutisch effect; ze geven rust en brengen lichaam en geest in balans. Dat je met klankschalen ook op een zachte en respectvolle manier het stervensproces kunt ondersteunen is nog relatief onbekend. Terwijl deze vorm van palliatieve zorg heel waardevol kan zijn.
niets anders doen dan waken en afwachten. Het is fijn te weten dat je dan toch iets kunt bieden om dat proces te verlichten. Overigens kan een behandeling met klankschalen overal plaatsvinden: zowel thuis, als in een hospice of het ziekenhuis.’ Mensen die meer willen weten over de meerwaarde van klankschalen, of nieuwgierig zijn naar hoe klankschalen ondersteuning kunnen bieden in de laatste levensfase, kunnen contact opnemen met Wendy, via wenwillemsen@gmail.com. Voor meer informatie, zie: www.flowingsounds.nl.
Een manier om klankschalen toe te passen.
Loslaten Waar Wendy normaalgesproken de klankschalen boven het lichaam van boven naar beneden beweegt, om te aarden, doet ze dat bij mensen die stervende zijn precies andersom. ‘Zij mogen het leven juist loslaten. Het samenspel van de klanken en trillingen ondersteunt dat proces. Ik ge-
bruik hierbij geen zware schalen, maar de wat hogere klanken.’
Verlichting Wanneer mensen in de laatste fase van het leven zijn beland, kun je vaak niet veel anders doen dan het hen zo comfortabel mogelijk maken, legt Wendy uit. ‘Je kunt als dierbaren feitelijk
Wendy Willemsen. Foto’s: Jos van Tongeren
Afscheidsfotografie, voor een blijvende herinnering Als fotograaf leg ik verschillende momenten in het leven van mensen vast, zo ook het afscheid. Een rouwreportage zorgt voor een blijvende herinnering aan een moment dat vaak in een roes wordt beleefd en biedt daarnaast troost, ook aan hen die niet bij een afscheid aanwezig konden zijn. Vakkundig, geduldig en onopvallend leg ik vast wat u graag in beeld gebracht wil hebben. Benieuwd naar wat ik voor u kan betekenen? Bel of mail gerust voor een kennismaking.
John van Gelder John van Gelder is vrijwilliger bij stichting Make a Memory. Van Heemstraweg 123, 6651KH Druten | 06 125 70 700 johnvangelder@upcmail.nl | www.johnvangelder.nl
V.l.n.r. Lion Fransen-Koopmans, Rachelle van Kempen en Jacqueline Reijers.
Gaan zoals je bent..! Arnhem daar als nieuw werkgebied bijgekomen. Met het toetreden van het werkgebied Arnhem veranderde niet alleen de bedrijfsstructuur, zo gingen we van franchisenemer voor Monuta naar participant-mede aandeelhouder maar breidden we ook ons totale damesteam uit naar zeven medewerkers. Dat bracht al een grote verandering met zich mee. Tevens werden we trotse eigenaar van een prachtig eigen uitvaartcentrum in Arnhem Zuid, Eimerssingel-West 7. Nog geen 25 minuten rijden van Crematorium Beuningen.
Wij zijn er Wij zijn Wij zijn Wij er zijn er voor u. er voor u. voor u. voor u.
Steeds vaker gebruiken wij in ons werk deze zin. En het is waar! Niks standaard uit het boekje genoemd Café Doodgewoon biedt ruimte voor een zoals het zou moeten gaan…nee gewoon pasgezellige nazit en de mogelijkheid om te toosten op send zoals je was. Daarbij is geen enkel verzoek het leven! vreemd of vraag onmogelijk. Samen zorgen wij Lion Fransen, Jacqueline Reijers en Rachelle van Kempen voor een liefdevolle laatste herinnering. De uitLion Fransen, Jacqueline Reijers en Rachelle van Kempen Daarnaast beschikken wij over 2, 24 uurs kamers waar vaart maken we zo persoonlijk mogelijk, Lionen Fransen, Jacqueline Reijers enzodat Rachelle van Kempen n Fransen, Jacqueline Reijers Rachelle van Kempen va Iedere uitvaart is speciaal u als nabestaanden een sleutel krijgt van deze kamer. deze een echte weerspiegeling is van het leven va Iedere uitvaart is speciaal o Uitbundig of ingetogen, dat maakt niet uit. U heeftUitbundig een eigen pantry voor koffie, thee en frisniet en uit. van uw dierbare. De mogelijkheden zijn groot, oku of ingetogen, dat maakt van overledene. Dat kan thuis in de tuin zijn, m Dat kan thuis in de tuin zijn, maar Iedere uitvaart is speciaalIedere uitvaart is speciaal van overledene. De overledene en de mensen eromheen maken het Geboren worden en sterven zijn zulke intieme toiletvoorzieningen. U kunt op uw eigen tijd uw dier- maken het alles is bespreekbaar. ku De overledene en de mensen eromheen ook op de tennisbaan of in de manege. Na aflo Uitbundig of ingetogen, dat maakt niet uit. ook op de tennisbaan of in de manege. Na afloop Uitbundig of ingetogen, dat maakt niet uit. O bijzonder. Wij mogen daar deelgenoot van zijn en na Geboren worden sterven intieme De Wij kamer kunt udaar zelf aankleden metvan zijn en na momenten. Het isen een eer omzijn vanzulke een van die bare bezoeken. Als het maar waardig blijft.. bijzonder. mogen deelgenoot kunt ucontact het leven vieren met een borrel of glasO De overledene en devan mensen eromheen maken het kunt u het leven vieren met een borrel of glas wijn. De overledene en de mensen eromheen maken het een week intensief met de familie, hebben momenten. Het is een eer om een van die Geboren worden en sterven zijn zulke intieme boren worden en sterven zijn zulke intieme persoonlijke foto’s, intensief accessoirescontact en bloemen. Defamilie, reac- hebben momenten deelgenoot te mogen zijn. een week met de Ook dat mag tegenwoordig. bijzonder. Wij deelgenoot van en zijn en na Ook dat kan tegenwoordig. bijzonder. mogen deelgenoot van zijn endaar na “H wijmag vaak het gevoel datkan wijen de overledene hebben momenten temogen mogen zijn. een eer om van eenWij van die daar deelgenoot omenten. Het is een eermomenten. om6van eenHet vanis die ties vanwij familieleden zijn altijd zeer hartelijk over deze hebben Al meer dan jaar verzorgt Monuta Jacqueline “H vaak het gevoel dat wij de overledene een week intensief contact met de familie, hebben een week intensief contact met de familie, hebben O gekend. Het is zo bijzonder om te ervaren dat wij momenten mogen omenten deelgenoot mogeninzijn. warme gekend. en huiselijke kamers; het voelt om net alsof we dat wij Uitvaartcentrum Arnhem Zuid Reijerste uitvaarten dedeelgenoot regio Maas enteWaal. Onzezijn. Prachtige, waardevolle momenten O Het is zo bijzonder te ervaren “Het was goed zo” wij vaak het gevoel dat wij de overledene hebben “Het was goed zo” opgenomen in de familiekring alsof wij wij vaak het gevoel dat wijwaardevolle de overledene hebben en worden Prachtige, momenten gewoonworden bij omaopgenomen thuis zijn. Zo vertrouwd en intiem. alsof wij Hetgeruime uitvaartcentrum hebben verbouwd enJacqueline zo uitvaartverzorgers zijn goed op de hoogte van alle Al tijd werken wij,we Lion Fransen, en in de familiekring Ons streven is altijd om alle wensen van de ove gekend. Het is zo bijzonder om te ervaren dat wij Ons streven is altijd om alle wensen van de overledene gekend. Het is zo bijzonder om te ervaren dat wij w een van hen zijn. Met liefde zetten wij daarom onze Al geruime tijd werken wij, Lion Fransen, Jacqueline Prachtige, waardevolle momenten achtige, waardevolle momenten gerestyled er een van warme en huiselijke sfeer is tradities en gebruiken in dit werkgebied. Uiteraard Reijers en dat Rachelle Kempen als uitvaartverzorgers w een van hen zijn. Met liefde zetten wij daarom onze en nabestaanden zorgvuldig te vertalen naar ee worden opgenomen in de familiekring alsof wij en nabestaanden zorgvuldig te vertalen naar een worden opgenomen in de familiekring alsof wij te warmte en deskundigheid in voor de nabestaanden. Reijers en Rachelle van Kempen als uitvaartverzorgers Al uitvaartverzorger geruime tijdJacqueline werken wij, Lion Fransen, Jacqueline geruime tijd werken Lion Fransen, u graag meer over de mogelijkheden rondwaar je je, ondanks een ieders verdriet, metwij, onze Lion Fransen-Koopmans bij Monuta Jacqueline Reijers BV. Ditwelkom is voorvoelt. ons het We vertellen te warmte en deskundigheid in voor de nabestaanden. waardevol, warm en persoonlijk afscheid. Wij zi een van hen zijn. Met liefde zetten wij daarom onze waardevol, warm en persoonlijk afscheid. Wij zijn pas een van hen zijn. Met liefde zetten wij daarom onze p bij Monuta Jacqueline Reijers BV. Dit is voor ons het Reijers Rachelle Kempen als uitvaartverzorgers jers en Rachelle van alsen uitvaartverzorgers We beschikken over sfeervolle metin banken als Kempen geboren en getogen Maasvan & Waler voorop. Daarmooiste beroep tereen wereld. Wij aula komen het werk om een passend afscheid, ongeacht waar u verzekerd p tevreden als de nabestaanden aan het eind van warmte en deskundigheid in voor de nabestaanden. tevreden als de nabestaanden aan het eind van de warmte en deskundigheid in voor de nabestaanden. Vele mogelijkheden voor persoonlijk afscheid mooiste beroep ter wereld. Wij komen in het werk bijBV. Monuta Jacqueline Reijers BV.werkgeDit is voor ons hetgrote Monuta Jacquelinenaast Reijers Dit isgeruime voor ons bent. Neemt umogelijkheden gerust contact op via 0487persoonlijk - 51 82 49 of afscheid en een leestafel voorkwetsbaar een informele dienst en daarom zijn we ook tijdhet actief in het mensen tegen op een moment Vele voor plechtigheid “Het was goed plechtigheid zeggen: “Hetvan was goedmens zo.” zeggen: W Hetwww.monutajacquelinereijers.nl. unieke ieder mag doorklinken in dezo.” op een moment beroep wereld. Wij komen werk oiste beroep ter wereld. Wij komen in hetter werk kijkt u op: een aangeklede koffietafel. Onze baren daarom bied Demooiste Liemers en Doesburg. Sinds maart 2020 isin hetmensen isaansluitend het zo tegen belangrijk dat kwetsbaar er meteen een vertrouwd W Het unieke van ieder mens mag doorklinken in de
Voor, Voor, tijdens tijdens en en na na de de uitvaart. uitvaart. Voor, oor, tijdens en na de tijdens uitvaart.en na de uitvaart.
mogelijkheden voor persoonlijk afscheid Vele mogelijkheden voorVele persoonlijk afscheid om uitvaart. Hierin is veel mogelijk tegenwoordig. Denk het zoontstaat. belangrijk dat er meteen een vertrouwd mensen tegen op kwetsbaar moment enis daarom nsen tegen op een kwetsbaar moment en een daarom gevoel Natuurlijk is er veel verdriet, maar om uitvaart. Hierin veel mogelijk tegenwoordig. Denk Wijisbij vertellen u graag meer over dejazz mogelijkhede HetNatuurlijk unieke van ieder mens magWij doorklinken in demuziek vertellen u graag meer over de mogelijkheden rondHet unieke van ieder mens mag doorklinken in de b aan die de overledene hoort, zoals of gevoel ontstaat. is er veel verdriet, maar is het zo belangrijk dat er meteen een vertrouwd het zo belangrijk dat er meteen een vertrouwd er zijn ook prachtige, waardevolle momenten die je bki aan muziek die bij de overledene hoort, zoals jazz of om een passend afscheid, ongeacht waar u verze uitvaart. Hierin is veel mogelijkom tegenwoordig. Denk een passend afscheid, ongeacht waar u verzekerd uitvaart. Hierin is veel mogelijk tegenwoordig. Denk rock. Of kies voor een locatie die past bij het leven er zijn ook prachtige, waardevolle momenten die je is er veel verdriet, samen maar met een familie beleeft. voel ontstaat. Natuurlijk isgevoel er veelontstaat. verdriet,Natuurlijk maar ki rock. Of kies voor een locatie die past bij het leven gerust op via 0487 - 51 82 aanfamilie muziek die bij jazz de overledene hoort, zoals jazz ofcontactbent. bent. Neemt u gerust op viaNeemt 0487 -u51 82 49contact of aan momenten muziek diesamen bij de overledene hoort, zoals of een beleeft. er zijn ook prachtige, die je met zijn ook prachtige, waardevolle momenten diewaardevolle je kijkt u op: www.monutajacquelinereijers.nl. rock. Of kies voor een locatie die past bijwww.monutajacquelinereijers.nl. het leven kijkt u op: samen met een familie beleeft.rock. Of kies voor een locatie die past bij het leven men met een familie beleeft.
Monuta Jacqueline Reijers Monuta Jacqueline Reijers p/a Goorstraat 2 Horssen Goorstraat Horssen Tp/a0487 - 51 822 49 nuta Jacqueline Reijers Monuta Jacqueline Reijers 0487 - 51 82 49 p/a Goorstraat 2 Horssen ET info@monutajacquelinereijers.nl Goorstraat 2 Horssen E info@monutajacquelinereijers.nl T 0487 - 51 82 49 I www.monutajacquelinereijers.nl I www.monutajacquelinereijers.nl 0487 - 51 82 49
205x140 1Monuta Jacqueline Reijers.indd 1 140 Monuta Jacqueline Reijers.indd
E info@monutajacquelinereijers.nl EI info@monutajacquelinereijers.nl www.monutajacquelinereijers.nl I www.monutajacquelinereijers.nl
Reij JacquelineJacqueline Reijers
205x140 Monuta Jacqueline Reijers.indd 1 205x140 Monuta Jacqueline Reijers.indd 1 30-01-19 13:10
30-
Een laatste groet in coronatijd: denken in mogelijkheden, ondanks de beperkingen Door Anne-Bregtje Schelfhout
MAAS EN WAAL – Mocht een familielid overlijden, dan leeft bij veel mensen momenteel het idee dat er door de coronamaatregelen nog maar weinig kan en mag. Veel nabestaanden denken dat door de opgelegde beperkingen bijvoorbeeld balseming en opbaring thuis niet meer mogelijk zijn. En de uitvaart zelf zou er sober en onpersoonlijk door worden. Juist door de beperkingen ontstaan er mooie initiatieven en kan de intimiteit van een klein groepje tijdens het afscheid nemen als fijn en warm worden ervaren. Drie uitvaartverzorgers, Van den Heuvel Uitvaartzorg, Uitvaartverzorging Maas & Waal en Van Lith Uitvaartverzorging bespreken de diverse mogelijkheden rondom afscheid
Van den Heuvel Uitvaartzorg ‘Bij de nabestaanden blijf ik juist thuiskomen, want dat is het meest persoonlijk, ook bij de coronagezinnen. De eenzaamheid is daar al zo groot aanwezig dat ze uitkijken naar ieder bezoek dat ik breng’, vertelt Heidie van den Heuvel namens Van den Heuvel Uitvaartzorg. ‘Afscheid nemen van een overledene, hem of haar kleden, de laatste verzorging zelf doen... Het mag en kan gewoon thuis of in een verzorgingsruimte. Het laten balsemen, zodat in alle rust afscheid genomen kan worden - ook als iemand corona had - mag ook. Evenals het thuis opbaren. Als er voor thuis opbaren wordt gekozen, is het makkelijker om verspreid over de dagen mensen persoonlijk afscheid te laten nemen en zo toch met elkaar het verdriet te kunnen delen. Ik merk dat daar nu nog meer behoefte aan is dan voorheen, omdat er rondom het overlijden opeens een bepaalde eenzaamheid voor de verdrietige families ontstaat, omdat niemand weet wat nu wel of niet te doen. De hang naar elkaar om weer een knuffel te mogen geven, is groot. En die knuffel hebben ze juist zo hard nodig.’ ‘Door de kleine hoeveelheid
genodigden ontstaan de meest mooie, persoonlijke en bijzondere afscheidsceremonies, zoals live zangeressen met harpist. Daarbij kan er gelukkig altijd nog meegekeken worden via livestream, zodat mensen het er later toch met familieleden over kunnen hebben. Ik merk dat nabestaanden dat enorm fijn vinden. In plaats van het condoleanceregister te tekenen, kan men er nu voor kiezen om een kaartje met een herinnering aan de overledene achter te laten of op te sturen. Op die manier ontvangen nabestaanden de meest bijzondere verhalen en herinneringen’, aldus Heidie. Gezien de vele onduidelijkheden, raadt Heidie aan om bij het eerste telefoongesprek met de uitvaartverzorger direct de vraag te stellen of diegene de wensen van de nabestaande kan invullen, of uit bescherming voorwaarden/ beperkingen hanteert. ‘Je bent altijd, verzekerd of niet, vrij om te kiezen voor diegene die bij je past’, benadrukt ze. ‘Het is te hopen dat we binnenkort weer naar honderd personen mogen, want het kiezen is voor
“Door de huidige omstandigheden ontstaan er mooie initiatieven omtrent afscheid nemen”
nabestaanden vaak ontzettend moeilijk… je wilt iedereen er graag bij hebben. Maar tegelijkertijd ervaart eenieder de intimiteit van het kleine groepje ook als enorm fijn en warm... wat het weer bijzonder maakt’, aldus Heidie.
Uitvaartverzorging Maas & Waal ‘Catering is op dit moment gelukkig wel weer beperkt mogelijk’, vertelt Ingrid van Dijk-Visser namens Uitvaartverzorging Maas & Waal. De uitvaartdiensten zien er anders uit, het is veel intiemer en daardoor misschien soms
opbaren prima kan, alleen het rouwbezoek is door deze regel eigenlijk onmogelijk geworden. Maar, de mogelijkheid is er zeer zeker wel en er wordt tot op heden ook gebruik van gemaakt. Wij baren dus nog steeds thuis op, hoewel de vraag hiernaar nu zeker minder is, en men meer in het uitvaartcentrum wil opbaren.’ Ingrid van Dijk merkt op dat er juist nú heel mooie, intieme uitvaarten plaatsvinden. ‘Sommige mensen kiezen bewust voor een afscheidsdienst waarbij alleen het eigen gezin aanwezig is. Dan krijg je een heel persoonlijke uit-
“Er vinden nu heel mooie, intieme uitvaarten plaats” zelfs mooier dan met heel veel mensen.’ Uitvaartverzorging Maas & Waal krijgt zowel de vraag om thuis bij mensen te komen, als de vraag om in het uitvaartcentrum de uitvaart te regelen. Ingrid van Dijk: ‘In beide gevallen staan we de mensen bij op de manier die voor hen het beste is, uiteraard met de nodige bescherming. Als je mensen thuis wilt opbaren, mag er op dit moment (februari 2021) maar één bezoeker per dag komen. Dit maakt dat het thuis
vaart’, geeft ze aan. Om familieleden, vrienden, collega’s en buren toch de gelegenheid te geven het afscheid bij te wonen, kiezen - nog meer dan in de eerste coronagolf - families ervoor de uitvaart via een livestream uit te zenden. Ook het vastleggen van alle persoonlijke momenten door een fotograaf die hier een mooi herinneringsboek van maakt, komt vaak voor’, besluit Ingrid van Dijk. Lees verder op pagina 12.
Vervolg pagina 11
met de familie kijken hoe we tot een mooi en passend afscheid van de overledene komen.’
Van Lith Uitvaartverzorging Janeck Jansen namens Van Lith Uitvaartverzorging vertelt: ‘Het afgelopen jaar wisselde het beleid constant en ook momenteel past de overheid de regels ook regelmatig aan. Maar in het algemeen geldt dat de uitvaarten momenteel een stuk kleiner zijn door de beperkingen als gevolg van de coronamaatregelen. Maar zelfs in deze lastige tijd horen we regelmatig van families terug dat een uitvaart in kleinere, besloten kring juist ook héél mooi kan zijn.’ ‘Ondanks de beperkingen kunnen we gelukkig nog steeds veel betekenen voor onze families. Er is namelijk nog steeds heel veel wél mogelijk, waarbij we bij Van Lith Uitvaartverzorging altijd samen
‘Wat wij in deze coronatijd veel aanbieden zijn diensten in het herinneringshuis in Oss, omdat we daar ook catering bij kunnen leveren, een aspect dat toch heel belangrijk en bijna onmisbaar is bij een afscheid.’ ‘Opvallend in deze tijd is dat wij van families steeds vaker het verzoek krijgen om een uitvaart te regelen bij leven. Families kunnen vooraf al bij ons terecht met alle vragen en verzoeken die zij hebben. Wij zetten dan al hun wensen op een rijtje en zorgen dat hun uitvaart in grote lijnen al is vastgelegd. Dat geeft bij nabestaanden rust in het hoofd, mocht het moment van overlijden van een familielid daar zijn, aldus Janeck.
“Een uitvaart in besloten kring kan ook héél mooi zijn”
2 November Allerzielen. Geheel in de traditie van de afgelopen jaren zal er ook dit jaar op 2 november tijdens Allerzielen weer het ritueel vuur gehouden worden op de begraafplaats in Wijchen. Iedereen is hier welkom, ongeacht of u nu gelovig bent of niet, om een briefje aan het vuur te geven ter nagedachtenis van een dierbare overledene. Ine van Gaalen
Hannie Wessels
Indien gewenst kom ik persoonlijk bij u langs met mijn eigen boek met voorbeelden, zodat u hier zelf een mooi bloemstuk uit kunt kiezen.
Wijchens Rouwwerk Wijchens rouwwerk Nijmeegs Rouwwerk
Prachtige en betaalbare bloemstukken uit eigen boek. Bezoek aan huis mogelijk
U kunt zelfs bij ons in de winkel zelf het bloemstuk voor uw dierbare maken, waarbij wij u graag helpen. Natuurlijk is het ook mogelijk om iets persoonlijks in het arrangement te verwerken, zoals takken of bloemen uit de eigen tuin. U kiest bij ons voor vertrouwd, persoonlijk, zowel klassiek als modern vakwerk, dat wij altijd zelf bezorgen. Tevens hebben wij een website waar u rechtstreeks kunt bestellen. Dit kan ook handig zijn voor familie en vrienden, wij stemmen indien gewenst de bloemstukken op elkaar af.
Hannie Wessels
Wijchens rouwwerk
U bent altijd welkom bij
Bloemenveld XL Fenikshof 5, Nijmegen. Met vriendelijke groet,
Hannie Wessels
Wijchens rouwwerk
Bloemenveld XL - Fenikshof 5, Nijmegen - T. 06 53755231 of 024 7600540 - www.hanniewessels.nl - www.bloemenveld.eu
art”
en
Gemeente gaat voor overleden zusters zorgen
Het verborgen kerkhof Generaties lang was dit kerkhof onttrokken aan de dagelijkse Wijchense blik. Zo begint Henk Folmer zijn artikel over het Tienakker kloosterkerkhof in de Apostelbode, het periodiek van de Twaalf Apostelen parochie. Het kerkhof lag midden in het tuin- en boerderijgebied van het klooster, vervolgt Folmer. De privacy was de zuster heilig, concludeert hij. Foto: Arno van Eldijk We gaan ervan uit dat de 407 zusters die er begraven zijn hun eeuwige rust al lang verworven hebben. Maar met die privacy is het inderdaad iets minder. En dat de zuster daar aan hechtten, dat maakt Henk Folmer in zijn artikeltje wel aannemelijk. In 1942, midden in de oorlog, werd er om het toen omsloten Tienakkerterrein, ook nog een muurtje gemetseld.
geleden dus, overgedragen aan de gemeente. Een gemeentelijk monument was het al. En de status van cultureel erfgoed had het kerkhof al. Ruimen was door die omstandigheid geen optie. Gelukkig. Want de begraafplaats biedt, net als alle andere kerkhoven, rust, en ruimte tot overpeinzing. Bijvoorbeeld over de eenvormigheid die alle zusters postuum gelijk maakt.
lijker’ dan de anderen; die rusten met z’n drieën onder een monumentaal grote grafsteen. Je kunt ook even stilstaan bij het jaar 1948. Toen werden alle 148 graven die daar sinds 1858 waren gedolven, geruimd. Om er vervolgens weer overledenen in bij te kunnen zetten. Toen die bezet waren, werd er een tweede gestorvene in bijgezet, en daarna een derde.
Keramiekatelier Keramiekatelier
ste zuster begraven. De gemeente nam dus een jaar geleden de zorg voor het begraafplaatsje over. Daar is nu nog niets van te zien, maar er worden, bevestigt wethouder Paul Loermans, plannen gemaakt om het muurtje te herstellen, zodat het niet omvalt, en om een tekstbord bij de dodenakker te plaatsen met uitleg over de geschiedenis ervan. Dat hebben, zo kunnen oudere Wijchenaren nog getuigen, de zusters die er liggen ook wel verdiend.
“er is voorgoed verdwijnt als je debewaart” herinnering bewaart” “erniets is nietsdat dat voorgoed verdwijnt als je de herinnering Dat muurtje werd, tegelijk met de rest van het kerkhof, op 14 oktober 2019, anderhalf jaar
Persoonlijke Urnen en Herinneringsobjecten Persoonlijke Urnen en Herinneringsobjecten Bijna alle zusters. De eerste drie moeder oversten waren iets ‘ge-
Tot oktober 2000 ging dat door. Toen werd op Tienakker de laat-
• naarwens wens en opop maatmaat gemaakt • naar en gemaakt • mogelijkheid omom eraan mee temee werkente werken • mogelijkheid eraan of kiesuit uit de collectie van unieke objecten • of• kies de collectie van Keramiekatelier unieke objecten Koesterkeien & Herinneringsobjecten & Urnen • • • •
persoonlijk, naar wens en op maat gemaakt of keuze uit de collectie voor volwassenen en kinderen mogelijkheid om er zelf aan mee te werken
www.terrazul.nl
|
06-10168605
|
Wijchen
Lieve mensen, Al weer een jaar geleden werd in ons land de eerste Covid-19 besmetting vastgesteld. Vele families hebben te maken gehad met één of zelfs meerdere overlijdens onder moeilijke omstandigheden. Ondanks de beperkingen, hebben we er toch weer samen iets bijzonders van weten te maken. Juist bij een uitvaart in kleine kring, kom je tot de kern met toespraken recht uit het hart. Niets voor de bühne. Dat was ontroerend om te mogen aanschouwen. Mensen die niet aanwezig konden zijn, uitte hun betrokkenheid door thuis een favoriet muziekstuk van de overledene op te zetten of een kaarsje aan te steken op het moment van de uitvaart. Er werden gesproken (video)berichten gestuurd en vertoond op de schermen in de aula van het crematorium. En wat te denken van de erehagen? Over saamhorigheid gesproken. Ingewikkelder verliepen de bijeenkomsten in de koffiekamer na afloop. Hoe kun je elkaar troosten op 1,5 meter afstand? Daar heb ik ook geen passend antwoord op. We staan te popelen om de oude vertrouwde draad weer op te pakken. Van harte hoop ik met jullie dat het niet lang meer zal duren, maar laten we het goede van de afgelopen periode niet overboord gooien en de saamhorigheid blijven koesteren. Ook na de Corona-tijd, kun je nog steeds de uitvaart in kleine kring houden. Daar heb je geen Corona-excuus voor nodig. Eventueel kun je op een ander moment mensen de gelegenheid geven naar het uitvaartcentrum te komen voor de persoonlijke condoleance gecombineerd met een persoonlijk afscheid van de overledene. Op die manier kan iedereen, toch zijn/haar persoonlijke betrokkenheid uiten en zelf ook afscheid nemen. Dat hoeft echt niet altijd op de dag van de uitvaart zelf. Doordat er het afgelopen jaar meer mensen vrij plotseling zijn overleden, krijgen wij vaker vragen over het vastleggen van de laatste wensen. Mensen doen dat voornamelijk om nabestaanden te helpen. Maar bedenk ook het volgende: Je kunt ook nabestaanden in meer of mindere mate beperken in hun vrijheid en creativiteit als alles al geregeld en bepaald is. Ruimte voor eigen invulling kan juist zo helpen bij de rouwverwerking. Mijn advies: Noteer wat er echt toe doet, voorzie dat van een datum en zorg voor een goede adressenlijst, liefst ook digitaal. Als je verwacht dat de kinderen onderling onenigheid kunnen krijgen over diverse keuzes, zou dat wél een reden kunnen zijn om iets meer vast te leggen. Bel, app of mail mij maar als ik iets voor je kan betekenen. Ik wens jullie allemaal de warmte toe van elkaar en van het zonnetje.
Hartelijke groet, Monica Zeegers
Uitvaartcentrum Monica Zeegers Hoogstraat 15 6611 BV Overasselt info@monicazeegers.nl
024 - 645 02 59 06 - 558 247 43 www.monicazeegers.nl
Uitvaartverzorging en Uitvaartcentrum Maas & Waal Koningstraat 99, 6651 KK Druten 0487 - 53 17 59 Een passend afscheid, geheel volgens uw wensen. Uitvaartverzorging: wat is het toch bijzonder om mensen bij te mogen én kunnen staan als ze in een verdrietige situatie zitten. Want hoe de relatie met de overledene ook was, er is altijd verdriet. Dit kan gemis zijn, maar het kan ook gaan om gemiste kansen. De dood is zo definitief en dat maakt het meteen moeilijk. Samen met de familie van de overledene zijn of haar uitvaart zo vorm te mogen geven dat het een passend afscheid wordt en een begin van de rouwverwerking mag zijn is en blijft heel speciaal en dierbaar. We werken met zorg en aandacht en verzorgen zowel uitvaarten voor mensen die bij een maatschappij verzekerd zijn, als voor mensen die niet verzekerd zijn. Ruim een jaar geleden openden we de deuren van ons uitvaartcentrum aan de Koningstraat 99 in Druten. Ons mooie uitvaartcentrum, waar niet alleen de mensen welkom zijn die door onze uitvaartverzorging de uitvaart laten verzorgen, maar waar ook overledenen opgebaard worden waarvan de nabestaanden een andere uitvaartonderneming in de arm hebben genomen. Iedere overledene kan hier opgebaard worden of er kan een uitvaartdienst gehouden worden voor die persoon. Ook mensen die een rituele bewassing nodig hebben zijn van harte welkom. In het eerste jaar hebben we al veel mensen mogen ontvangen en waren de reacties zeer positief. Een uitvaart is altijd een emotionele gebeurtenis en het is belangrijk en erg fijn als je jezelf dan welkom voelt en als je weet dat alles wat geregeld moet worden ook daadwerkelijk goed geregeld wordt. Voor zowel de mensen die voor Uitvaartverzorging Maas & Waal kiezen als voor families die een ander bedrijf gekozen hebben staan we klaar en werken we met veel passie in ons mooie centrum. Er kan gebruik gemaakt worden van een van de familiekamers, waarvan men de sleutel krijgt zodat de familie altijd hun overledene kan bezoeken, of men bezoekt de overledene op afspraak. Voor meer informatie kunt u uiteraard bellen of kijken op de website: www.uitvaartmaasenwaal.nl
KRINGLOOP
DE OUDE SCHOOL
Een Een sieraad sieraad met meteen een onvergetelijke herinnerin herinnering onvergetelijke herinnering
Openingstijden: di-wo-do-vrij-za van 10.00 - 17.00 uur
Wilt u uw huis leeg en bezemschoon? Na overlijden, voor verkoop of voor de woningstichting? Wij ontruimen uw woning snel en tegen een betaalbare prijs. Tevens zorgen wij voor het milieubewust afvoeren van afval. Al uw bruikbare spullen en kleding worden hergebruikt. Bel voor een afspraak wij komen graag langs voor advies. mob. 0646-63 28 20 of kijk op www.kringloopdeoudeschool.nl Zandstraat 118c Ben-Leeuwen Zandstraat 118c Ben-Leeuwen
DRUTEN
w: www.kringloopdeoudeschool.nl
Horst 3, 6651AG
E: info@kringloopdeoudeschool.nl
BENEDEN-LEEUWEN
www.jmjuweliers.nl www.jmjuweliers.nl
06 06-4311 7222 06-4311 7222
M: 0646-632820
Waterstraat 23, 6658AA
GRATIS PARKEREN
WIJCHEN
Voor actuele info zie www.kringloopdeoudeschool.nl of onze Facebookpagina Kringloop de Oude School
Holenbergseweg 11, 6604AJ
ADVERTORIAL
De intimiteit van een uitvaart ingetogen vastgelegd Na een sterfgeval is een fotoreportage van de herdenkingsbijeenkomst, kerkdienst, crematie of teraardebestelling nu niet het eerste waar je als nabestaande aan denkt. Er is zoveel verdriet en om al die tranen vast te leggen op foto’s…nee dat asjeblieft niet. Door zijn jarenlange ervaring in de journalistieke en documentaire fotografie is Ger Loeffen in staat een uitvaart op gepaste wijze in beeld te brengen. Niet alleen de uitvaart maar ook de intimiteit van de ontvangst thuis van familie en vrienden kan hij ingetogen vastleggen. Om in dergelijke omstandigheden goed te kunnen werken moet de fotograaf zich kunnen inleven en zich tegelijkertijd kunnen losmaken van gevoelens en sans gêne kunnen werken. Loeffen’s ervaring is dat nabestaanden vaak het fotoalbum pakken om de dag nog eens te beleven. Het gaat hierbij niet zo zeer om de technische kwaliteit van de foto´s maar om de inhoud ervan en de manier van fotograferen. Heeft de fotograaf de empathie om in dergelijke omstandigheden te kunnen werken, het verdriet te voelen van het gemis en dat op een respectvolle manier te kunnen vastleggen in beeld. Loeffen: “Enige tijd geleden vroeg een goede vriend mij enkele foto’s te maken na het overlijden van zijn partner. Foto´s werden gemaakt van haar toen ze thuis lag opgebaard, van het vertrek thuis, de indruk-
wekkende stoet en tijdens de herdenking in het crematorium. Het viel mij zwaar, dat wel, maar het resultaat was prachtig. Een document van een mooie dag waar familie, vrienden en kennissen nog vele jaren doorheen zullen bladeren. En, zonder nu meteen de therapeut uit te willen hangen, het lijkt me ook goed middel voor de verwerking van het verlies.” De fotografische mogelijkheden die Ger Loeffen u kan aanbieden zijn groot. Van een ingetogen fotoreportage van alleen de herdenking en uitvaart tot een meer uitgebreide persoonlijke reportage. Met zijn grafische achtergrond kan Loeffen dat componeren tot een mooi beeldverslag in een fotoboek. Ook kan internet worden gebruikt waardoor verre familieleden de mogelijkheid wordt geboden tijdens of kort na de uitvaart getuige te zijn een gedenkwaardige dag.
Ger Loeffen Fotograaf Dwars Hommelstraat 2 6641 KX Beuningen 0653-831426
‘Zeg tijdig; sorry, ik vergeef je, ik hou van je, ik dank je’ Door Sandy Theunissen Bij een opname vragen we allereerst: “Waar kunnen we je mee plezieren om het nog zo aangenaam mogelijk voor je maken? We vragen de gast dingen als: “Wat vind je lekker om te eten en te drinken? Wat zou je nog willen doen? Wat vind je fijn? Is er nog een soort van bucketlist? We zorgen voor de mensen in hun laatste levensfase en streven ernaar om dit zo prettig mogelijk te laten verlopen. Mensen komen naar het hospice om te sterven, anderen te ontlasten of omdat er niemand is die voor hem of haar kan zorgen. Op het moment dat iemand bij ons binnenkomt wordt de praktische zorg uit handen genomen. Deze zorg wordt in de thuissituatie met liefde verleend, maar zodra de mensen hier zijn, kan dit worden losgelaten. Dan is er weer ruimte om de liefhebbende partner, zoon, dochter, vriend of vriendin te zijn. Er ontstaan weer mooie gesprekken, er is aandacht en liefde voor elkaar. Tegelijkertijd kan de gast, degene die in het hospice verblijft, weer meer tot zichzelf komen. Voor de stervende komt er hier vaak meer ruimte om toe te geven aan de vermoeidheid, de pijn en de emoties. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, verblijven hier mensen van jong tot oud. De verblijfsduur is maximaal drie maanden, maar dit kan eventueel in overleg met huisarts, verpleegkundige, de gast en familie nog worden verlengd. Vaak wordt er teruggeblikt op het leven. Er komen vragen als: ‘Wie ben ik eigenlijk geweest? Wie zijn er belangrijk voor me geweest? Wat is voor mij belangrijk geweest? Waar heb ik me voor inzet? Welke keuzes in mijn leven waren achteraf bepalend? Mensen staan stil en blikken terug op het leven. Soms spelen er nog dingen waar ze iets mee willen, soms zijn er angsten of is er verdriet om het loslaten. Er zijn ook gas-
Hoe neem je afscheid als je weet dat je leven eindig is. In Hospice Wijchen hebben ze hier dagelijks mee te maken. Geestelijk verzorger en vrijwilligster Marike Meek en Jessica Reijnen, een van de twee coördinatoren, vertellen over hun ervaringen. “Hier bij het hospice is het geen dagen aan het leven toevoegen, maar leven aan de dagen.”
Foto: Sandy Wijnhoven ten die dit niet zo ervaren, iedereen beleeft het op zijn of haar eigen manier.” Het bijzondere hier is dat er veel vrijwilligers werkzaam zijn. De vrijwilligers zijn een mooie aanvulling als gesprekspartner tijdens de palliatieve fase. Juist vanwege de diversiteit in achtergrond, leeftijd, levenservaring, man of vrouw. De gasten kunnen met zo’n vrijwilliger een gesprek aangaan. Echt op gevoel een keuze maken met wie je dit gesprek aangaat. De gesprekken gaan over: ik merk dat het achteruit gaat, ik heb angst, dingen die ze nog graag eens willen doen of mensen die ze nog willen spreken. Het is echt contact van mens tot mens. Vrijwilligster en geestelijk verzorger Marike Meek: “Als geestelijk verzorgende ben je iemand die er is om nog levensvragen te beantwoorden en vooral te luisteren. Dit staat los van het geloof. Soms wordt er wel gevraagd om een bepaald ritueel om het afscheid vorm te geven. Bijvoorbeeld door het voordragen van een gedicht, het geven van een zegen of iets anders. Dit kan rust en vertrouwen geven en is altijd
op verzoek van de gast of familie. De periode hier is niet alleen wachten op de dood, de tijd hier is zeker ook betekenisvol. Cicely Saunders, een van de oprichters van de palliatieve en hospicezorg, zei ooit: Tijdens een verblijf in het hospice voegen we leven toe aan de dagen, niet de dagen aan het leven. Het groepje rondom een gast wordt steeds kleiner naarmate ze hier langer verblijven. Eerst zijn er nog de familieleden, de vrienden, buurtgenoten. Maar beetje voor beetje gaan ze terug naar de kern. De kleinste kern... die van partner, kinderen of die ene goede vriend. Alles keert steeds meer naar binnen. Je lichaam geeft het op en de geest keert ook steeds meer naar binnen. Sommige gedachtes en gevoelens zijn al uitgesproken en soms voel je de zwaarte in de kamer, maar vinden mensen niet de kracht en de woorden om uit te spreken wat ze eigenlijk nog zeggen willen. Of durven ze het niet meer, omdat ze bang zijn voor de reactie en de confrontatie liever uit de weg gaan. Reijnen: “Als ik dit merk en ik
heb het gevoel dat de gast hier behoefte aan heeft dan ga ik bewust even naar hem of haar toe. Soms voor een goed gesprek maar vaker nog voor een praatje. Niet alle gesprekken zijn zwaar, we halen mooie herinneringen op en lachen veel. Vaak is er naast zitten al voldoende voor iemand om te praten en te uiten, maar de mensen kiezen zelf heel bewust bij wie ze hun verhaal willen doen.” Meek: “Wij sluiten aan bij de behoeftes en vragen van de gast.” Vaak komen de gesprekken onverwachts, juist op de momenten die niet zo zeer bewust worden gecreëerd om te praten, maar tijdens het inzetten van de krulspelden, het kijken van een voetbalwedstrijd, het bladeren door een fotoalbum of de boeken van Pedro Willems, Allenig op ‘n benkske. “Er is een citaat van Manu Keirse, oud-minister van volksgezondheid in België en schrijver over rouwverwerking”, vertelt coördinator Jessica Reijnen. “Hij schreef onder andere het boek ‘Helpen bij verlies en verdriet’. Hierin staat een treffend gedicht, dat gaat zo: ‘Zeg tijdig... sorry, ik vergeef je, ik hou van je, ik dank je’ “Als het lukt om dit op iemands sterfbed uit te spreken, dan is hiermee eigenlijk alles gezegd. Het citaat heeft de warmte van het gesprek, de eerlijkheid vanuit jezelf om sorry te zeggen. Je gooit je hart open. Ik denk dat het heel moeilijk is om bij het afscheid je weer wat meer open te stellen. Het werkt denk ik heel helend voor de nabestaanden. Het uitspreken van je dankbaarheid, ik houd van je, of dat iemand trots op je is. Dat doet zoveel met iemand. Het wordt vaak als vanzelfsprekend gezien en ik denk dat het juist daarom vaak onbesproken blijft.
Anders dan de standaard uitvaart “De ontwikkelingen in de uitvaartbranche staan niet stil en er wordt steeds vaker afgeweken van de standaard.” Aan het woord is Orlanda Adams, oprichtster van het online uitvaart platform RememberMe. nl. Zij heeft als doel het publiek zoveel mogelijk te informeren en inspireren omtrent rouw, verlies en de uitvaart. Iedereen krijgt er vroeg of laat immers mee te maken. Daarnaast helpt zij hen bij het organiseren van een passend en persoonlijk afscheid, waar nabestaanden met een goed gevoel op terug kunnen kijken. Levensmoment “Ieder levensmoment wordt tegenwoordig heel persoonlijk aangepakt. Hoewel op overlijden en uitvaarten nog een beetje een taboe rust, willen mensen ook daarin iets wat beter bij henzelf of een naaste past”, vertelt Orlanda. Het probleem is echter dat heel veel mensen nog niet zo goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden. Er wordt nog vaak in standaard beelden gedacht. Zo hoor ik regelmatig ‘Mag dat dan?’ Er mag en kan echt veel meer dan de meeste mensen denken. Denken in mogelijkheden Adams adviseert anderen om te denken in mogelijkheden, niet in beperkingen. Je eerst online oriënteren is een goede optie, er is veel informatie beschikbaar over wat er allemaal mogelijk is. Zo is het bijvoorbeeld niet verplicht dat het afscheid plaatsvindt bij een traditionele locatie zoals een uitvaartcentrum of in de aula van het crematorium. Was iemand dol op tuinieren of vaak met een goed boek in de tuin te vinden? Dan is het zelfs mogelijk om een uitvaart in eigen tuin te organiseren. Door te kiezen voor een locatie die
bij de overledene past creëer je een persoonlijke en warme sfeer voor het afscheid. Ook kisten kunnen steeds meer worden aangepast aan voorkeuren. Ze kunnen worden uitgerust met prints met bijvoorbeeld foto’s en spreuken, ze krijgen soms ook een wrapping en er bestaan eco-varianten. Neem maar eens een kijkje op de pagina hiernaast! De juiste match Een goede match met de uitvaartondernemer kan bijdragen aan een uitvaart die helemaal is afgestemd op de persoonlijke wensen. Een intakegesprek helpt, als de tijd daarvoor is, bij het maken van de juiste keuze.
Als je in dat gesprek voelt dat het niet helemaal klikt, kun je ook beslissen om met een andere partij in zee te gaan. Er zijn ook onafhankelijke partijen die kunnen helpen bij het vinden van de juiste uitvaartondernemer. Het is erg belangrijk om bij al deze zaken stil te staan, zeker omdat er vaak meerdere dagen intensief wordt samengewerkt met de uitvaartondernemer om het afscheid vorm te geven. Een uitvaart kan je maar één keer goed doen. Als deze mooi is en bij de persoon past, kan dat bijdragen aan de rouwverwerking. RememberMe staat voor een uitvaart met een gekleurd randje. Dit houdt in dat wij de uitvaart regelen zoals jij het voor ogen hebt. We luisteren naar jouw wensen en stellen aan de hand hiervan de perfecte uitvaart samen, passend binnen jouw budget. Ons motto: niets moet alles mag. We verzorgen uitvaarten door het hele land. Uitvaart regelen? Neem 24/7 contact met ons op: 085 0475508 of info@rememberme.nl.
Persoonlijke uitvaartkisten – Draagbaren – Waden – Urnen
Bij Beerenberg bieden wij; Uw persoonlijke kist • Een full colour print • op hout
• Verschillende kleuren binnenbekleding • Kwaliteit & betaalbaarheid
Kosteloos en vrijblijvend • ontwerp
• Direct persoonlijk contact met de familie
Bezorging binnen 24 uur •
• Ervaring en vakmanschap
Dimitri Jagtenberg en Mark Beerens
Waterstraat 11A | Beneden-Leeuwen | 06 40 58 14 15 | www.beerenberg.nl | info@beerenberg.nl
Praktische zaken na een overlijden
Waar moet je beginnen? Wanneer een naaste is overleden, komt er ontzettend veel op je af. Toch moeten er heel wat praktische zaken geregeld worden. Maar waar begin je, en waar moet je aan denken?
Overlijden melden Als eerste is het zaak om het overlijden te melden. Bij een overlijden in een ziekenhuis of zorgcentrum gebeurt dit automatisch. Is iemand thuis overleden, breng dan als eerste de dienstdoende (huis)arts op de hoogte. Deze kan het overlijden officieel vast stellen. Het is goed om te weten of de overledene als donor staat geregistreerd. De huisarts kan dit opzoeken in het Donorregister.
Naasten inlichten Licht de directe naasten in en geef ze eventueel nog gelegenheid om
langs te komen (uiteraard afhankelijk van de op dat moment geldende RIVM- maatregelen).
Aangifte doen Zodra het overlijden officieel is bevestigd, moet er aangifte gedaan worden bij de burgerlijke stand. Vaak doet de uitvaartondernemer dat. Door de gemeente wordt een verklaring van overlijden opgemaakt, waarvan een uittreksel wordt afgegeven. Bewaar dit uittreksel van deze verklaring goed.
gelijkheden en keuzes rondom de uitvaart. Denk bijvoorbeeld aan de keuze voor de kist, de rouwkaart, een overlijdensadvertentie, bloemen, vervoer of muziek. Controleer of er een testament of wilsbeschikking is. Wellicht staan hier ook wensen in over de uitvaart en andere zaken rondom het afscheid.
Bank benaderen
Na de uitvaart
Meld zo snel mogelijk het overlijden bij de bank van de overledene. De bank blokkeert dan de rekeningen die op naam staan van de overledene. Er kan dan niets meer van de rekening worden afgeschreven.
Ook na de uitvaart komt er nog veel regelwerk op u af. Denk bijvoorbeeld aan het opzeggen van verzekeringen en abonnementen en het aanvragen van eventuele uitkeringen. Wacht hier niet te lang mee. Op internet zijn er ook handige lijstjes te vinden, die aangeven waaraan u moet denken. Ook uitvaartondernemers en -verzekeraars hebben veelal zo’n overzicht beschikbaar.
Uitvaartverzorger benaderen Meld het overlijden bij een uitvaartverzorger. Dat is belangrijk, want die regelt bijvoorbeeld dat het lichaam van de overledene wordt opgehaald. De meeste uitvaartverzorgers zijn 24 uur per dag bereikbaar. Is er een uitvaartverzekering, dan zou u die kunnen bellen. Weet echter wel dat u niet verplicht bent om een uitvaartverzorger van de verzekeraar in de arm te nemen. U mag kiezen wie u wilt inschakelen.
Uitvaart regelen Vervolgens moet de uitvaart geregeld worden. De uitvaartverzorger informeert u over alle mo-
WIJ DENKEN MET U MEE
CREMATORIUM JONKERBOS
Crematorium Jonkerbos ligt aan de rand van Nijmegen en staat bekend om de persoonlijke dienstverlening. Voor, tijdens en na de plechtigheid De plechtigheid kan op alle denkbare manieren worden ingevuld. Bijvoorbeeld met mooie samengestelde muziek en een beeldpresentatie. Ook voorafgaand aan de plechtigheid kunt u bij ons terecht. In onze afscheidskamer kunt u op uw eigen manier afscheid nemen van uw dierbare. Na de plechtigheid verzorgen wij verschillende cateringarrangementen op maat.
Weg door Jonkerbos 51 6532 CN Nijmegen T 024 - 356 56 45 E info@crematoriumjonkerbos.nl www.crematoriumjonkerbos.nl
Wat te doen met social media accounts na overlijden Tegenwoordig maakt bijna iedereen gebruik van social media. Toch zijn er maar weinig mensen die hebben vastgelegd wat er met het Facebook, Instagram, Twitter of LinkedIn account moet gebeuren nadat ze zijn overleden. Voor nabestaanden rijst vaak de vraag hoe om te gaan met deze ‘digitale erfenis’.
Per social media platform verschillen de mogelijkheden. Bij Facebook en Instagram zijn er twee mogelijkheden met het account na overlijden. Nabestaanden kunnen een verzoek indienen het account te verwijderen of men kan een herdenkingsstatus instellen, er komt dan ‘ter nagedachtenis aan’ boven het profiel te staan. Voor veel mensen kunnen de berichten, foto’s en video’s op de tijdlijn van een overleden persoon bijdragen aan de rouwverwerking. Het geeft misschien troost en daardoor zal niet iedereen direct tot het
opheffen van een account over willen gaan.
Account verwijderen Bij LinkedIn en Twitter is het voor de nabestaanden ook mogelijk het account van de overledene te verwijderen. Dit gaat via een online formulier, waarbij de overlijdensakte meegestuurd dient te worden. Op de websites van de populaire platformen Snapchat en TikTok staat niets vermeld over het verwijderen van een account na overlijden van een gebruiker. Uiteraard is het account wel te verwijderen
via de gebruikelijke procedure. Als het gaat om de social media accounts denkt u misschien niet direct aan Google, toch hebben de meeste mensen een account bij een of meerdere diensten van Google (YouTube, Google+, Gmail). Let erop dat bij het opheffen van een Gmail account al het mailverkeer zal worden verwijderd.
Vooraf vastleggen Het is mogelijk om vooraf vast te leggen wat er met online accounts moet gebeuren na overlijden. Dit kan bij social media platforms zelf (zoals bijvoorbeeld Google en Facebook), maar ook door zelf een lijstje bij te houden van websites waar u een profiel of account heeft. Bewaar dit op een plek die gemakkelijk vindbaar is voor uw
nabestaanden. Uw gebruikersnaam en een bewijsstuk van uw overlijden is voor social media diensten meestal genoeg om uw profiel te verwijderen. Een andere optie is het opstellen van een social media testament bij de notaris, waarin vastgelegd wordt welke online profielen u heeft, wat gebruikersnamen en wachtwoorden zijn en wat er na uw overlijden met de accounts moet gebeuren. Er wordt dan ook een ‘social media executeur’ aangewezen. Op internet zijn allerlei praktische tips te vinden voor het opstellen van een social media testament (zoekterm: digitale erfenis) en het beheren van sociale media accounts na overlijden (zoekterm: social media overlijden).
In alle rust en privacy opbaren en afscheid nemen. 24-uurs familiekamers
• Voor iedereen en alle uitvaartondernemingen • Ongeacht of en waar u verzekerd bent.
• Sfeervol ingericht • Dag en nacht toegang met uw eigen sleutel
Ceremoniehuis Druten
Voor meer informatie of bezichtiging: Koningstraat 93 Druten (op de algemene begraafplaats) Tel. 0411-755 226 of 06-539 568 11 www.ceremoniehuisdruten.nl
Aula en terras voor: • Condoleances • Afscheidsdiensten • Ruime parkeergelegenheid
Waalstede
Coöperatie DELA (Draagt Elkanders Lasten) is in maart 1937 te Eindhoven opgericht met als doel een waardige uitvaart voor iedereen, ongeacht rang, stand of afkomst. Daar staan we nu, na 84 jaar, nog steeds voor. U hoeft geen lid te zijn van onze coöperatie om gebruik te maken van onze dienstverlening. DELA gelooft in een waardig afscheid voor iedereen, maar gelooft vooral dat we er zijn voor elkaar. BIJ U IN DE BUURT In Nederland heeft DELA inmiddels 24 crematoria, waaronder Crematorium en uitvaartcentrum Waalstede in Nijmegen. En Crematorium en uitvaart-
De Linge
centrum de Linge in Tiel. Twee eigentijdse locaties, de inrichting is huiselijk, warm en kleurrijk. Afscheid nemen in een mooie ambiance neemt geen verdriet weg, het helpt wél bij het creeren van mooie herinneringen aan een verdrietig moment. Crematorium Waalstede en de Linge bieden diverse mogelijk-
heden voor zowel grotere als kleinere groepen. Waalstede heeft naast de grote aula ook een kleine aula, bij deze kleine aula de inrichting aan te passen van een meer traditionele opstelling naar een huiselijker indeling. Beide crematoria hebben in de aula of in de koffiekamer door de grote ramen een mooi uitzicht op de natuur.
CONTACT Heeft u een vraag of wilt u meer weten over de mogelijkheden in onze crematoria? W ij informeren u graag. U kunt contact met ons opnemen via 024 351 52 00. W ilt u een overlijden melden dan kunt u 24 uur per dag bellen met 0800 955 66 55.
ADVERTORIAL
Bruggink & van Beek Beeld en Geluid bij notarissen • adviseurs herdenkingsdienst of uitvaart.
& van Beek
n • adviseurs www.bvbnotarissen.nl
Zo weet je zeker dat alle zaken ná je overlijden (door)gaan zoals jij het wilt. Of het nu gaat om de toekomst van je kinderen, van je huisdier, of je Facebookaccount, een notaris helpt je graag om alles goed te regelen.
meer informatie? met ons op, op 08.30Wil -je17.00 uurNeem engerust nacontact afspraak wij staan je graag te woord.
Bruggink & van Beek notarissen • adviseurs
Openingstijden: ma. t/m vr. van 08.30 - 17.00 uur en na afspraak op dinsdagavond tot 20.00 uur Oosterweg 6 6602 HD Wijchen T (024) 641 45 44 E info@bvbnotarissen.nl
13913
www.bvbnotarissen.nl
Bij een sterfgeval moet er plotseling veel geregeld worden en is het moeilijk om de juiste voorbereidingen te treffen. Vaak wordt er niet gedacht aan het beeld en geluid. Voor mensen die spreken tijdens een herdenkingsdienst is het belangrijk dat zij goed verstaanbaar zijn voor alle aanwezigen. Alleen dan kunnen zij de juiste sfeer geven aan hun verhaal. Ook een eventuele fotopresentatie en- of filmvertoning moet helder en duidelijk zijn. Op een respectvolle en correcte manier kunnen wij u hierbij de best mogelijke kwaliteit garanderen. Wij werken nauw samen met de uitvaartbegeleider waardoor u zoveel mogelijk wordt ontzorgt. 13913
Oosterweg 6 6602 Wijchen Als jeHD ergens niet over ná wilt denken, is het over ‘die tijd’ T (024) 641 45 44 dat je er zelf niet meer bent. Toch is het wél belangrijk E info@bvbnotarissen.nl om je erfenis goed te regelen.
13913
Openingstijden: ma. t/m vr. van 08.30 - 17.00 uur en na afspraak op dinsdagavond tot 20.00 uur
Familiebericht plaatsen Daar waar vroeger overlijdensadvertenties veelal terug te vinden waren in de regionale dagbladen, zien we deze nu steeds vaker terug in de lokale huis-aan-huiskranten. Dat is niet zo vreemd. Het lokale bereik van de huis-aan-huiskranten is veel groter en de plaatsingskosten zijn vele malen lager. De familiepagina’s in de Maas&Waler en Weekblad Wegwijs zijn goed gelezen pagina’s en de lezers hebben een sterke binding met de krant en de regio. Zeer geschikt dus om veel mensen te bereiken. Aanleveren van familieberichten Deze kunnen rechtstreeks of via uw uitvaartondernemer worden aangeleverd. Neem voor meer informatie en de uiterste aanlevertijden contact op met de betreffende krant.
De Maas& Waler:
Wegwijs:
E-mail: advertentie@demaasenwaler.nl Tel.: (0487) 52 44 14
E-mail: info@drukkerijdekleijn.nl Tel.: (024) 645 40 03
Enkele diensten die wij leveren: • Projectie van foto’s en film • Geluidversterking • Afspelen van muziek • Opname van het beeld en geluid • Verlichting • Enz. Wij informeren u graag over onze mogelijkheden.
MusicPos mulukom@me.com tel: 0487-513497
Het afwikkelen van een nalatenschap Als iemand uit uw omgeving overlijdt, kunt u te maken krijgen met een erfenis. Na een overlijden is het afwikkelen van een erfenis niet het eerste waar nabestaanden aan denken. Toch moet na een overlijden een en ander geregeld, gekozen en vastgelegd worden. De verklaring van erfrecht en de administratieve zaken Voordat u met de erfenis aan de gang gaat, is het belangrijk dat u bedenkt of u de erfenis wilt accepteren. U bent als erfgenaam namelijk niet verplicht een erfenis te accepteren. U heeft keuzes om een nalatenschap zuiver of beneficiair te aanvaarden of zelfs te verwerpen. Als u de erfenis heeft geaccepteerd dan gaat u de praktische en fiscale zaken regelen en de administratie doen. Bijvoorbeeld: het opzeggen van abonnementen en lidmaatschappen en het afhandelen van verzekeringen en doen van erfbelasting. Vaak vragen instanties om een verklaring van erfrecht. Dit is een verklaring van de notaris waarin onder meer staat wie de erfgenamen zijn maar ook wie namens de erfgenamen mag handelen. Ook als een verklaring van erfrecht niet direct nodig is, is het belangrijk om tijdig advies bij de notaris in te winnen. Hoe kunt u belasting besparen? Wist u dat veel testamenten clausules bevatten waarmee u het betalen van (erf)belasting of eigen bijdragen voor de langdurige zorg kunt uitstellen of besparen? Wist u dat u hiervoor in de eerste maanden na het overlijden actie moet ondernemen. Als u hier (te) lang mee wacht vervalt de kans om aanspraak te kunnen maken op deze fiscaal voordelige regelingen. Wat kan de notaris voor u doen? De afwikkeling van erfenissen behoort tot onze dagelijkse werkzaamheden. Wij bemiddelen tussen de erfgenamen en hebben specialistische kennis van de erfwet en het belastingrecht bij overlijden. Wij kunnen voor u de complete afwikkeling of dat deel dat u wenst in goede banen leiden. Met vragen over bovenstaande kunt u op afspraak tijdens onze ruime openingstijden bij ons terecht. Desgewenst tijdens onze avondopenstelling op maandag- of donderdagavond. Uw familienotaris in Beuningen en Druten ............................................................ Familienotaris net iets meer notaris ............................................................ Als familienotaris streven wij naar een levenslange band net iets meer notaris met onze klanten. Zo leren wij u écht kennen. En dat biedt ons de mogelijkheid om u op alle belangrijke momenten in uw leven het juiste advies Van Heemstraweg 64 A Beuningen Tel 024 - 678 22 44 Het kan ook ubegeleiding gebeuren: op een te bepaald moment in uw leven kunt Hogestraat u zelf niet en de juiste, deskundige geven. Met deze 6 Druten Tel 0487 - 58 15 30 meer uw eigen beslissingen nemen. Bijvoorbeeld bij dementie of door een ernpersoonlijke benadering met onze heldere en Het kan ook uen gebeuren: op een bepaald moment in uw leven kuntinfo@waalstroomnotarissen.nl u zelf niet stig ongeluk of ziekte. Wie betaalt dan de rekeningen, wie houdt de administratie meer uw eigen beslissingen nemen.van Bijvoorbeeld bij dementie of door een ernduidelijke taal onderscheiden wij ons anderen. bij en doet de belastingaangiften? En wie zorgt voor uw huisdieren? Steeds vaker www.waalstroomnotarissen.nl
wat als je zelF Geen beslissinGen meer kunt nemen? wat als je zelF Geen beslissinGen meer kunt nemen?
stig ongeluk of ziekte. Wie betaalt dan de rekeningen, wie houdt de administratie krijgen wij hier vragen over. In een levenstestament of volmacht kunt u een bij en doet de belastingaangiften? En wie zorgt voor uw huisdieren? Steeds vaker vertrouwenspersoon aanwijzen die namens u beslissingen neemt als u dat zelf krijgen wij hier vragen over. In een levenstestament of volmacht kunt u een tijdelijk of definitief niet meer kunt. Deze vertrouwenspersoon zorgt ervoor dat vertrouwenspersoon aanwijzen die namens u beslissingen neemt als u dat zelf uw belangen goed worden behartigd. Als u niet meer thuis kunt wonen, dan tijdelijk of definitief niet meer kunt. Deze vertrouwenspersoon zorgt ervoor dat moet deze een nieuw tehuis voor u zoeken en namens u beslissen wat er met uw belangen goed worden behartigd. Als u niet meer thuis kunt wonen, dan uw huis en inboedel moet gebeuren. Het gaat niet alleen om zakelijke beslissinmoet deze een nieuw tehuis voor u zoeken en namens u beslissen wat er met gen maar ook om beslissingen over uw medische behandeling. uw huis en inboedel moet gebeuren. Het gaat niet alleen om zakelijke beslissin-
Gratis inloopspreekuur Gratis inloopspreekuur wanneer? wanneer? Elke dinsdag in de maanden januari en Elke dinsdag in deuur maanden januari februari van 11.00 tot 12.30 uur. en februari van 11.00 uur tot 12.30 uur. waar? waar? Op onze kantoren in Beuningen en Druten