Afscheid 2022

Afscheid Maart 2022

UITVAARTSPECIAL BIJ WEEKBLAD DE MAAS&WALER EN WIJCHENS WEEKBLAD WEGWIJS

Afscheid is een gezamenlijke uitgave van Uitgeverij de Maas&Waler en Wijchens Weekblad Wegwijs

issen • a Een afdruk van liefde..

Annemarie Gooiker-Loeffen, theoloog/reli-ondernemer

“De Liefde laat zich kennen op vele manieren en in vele tradities.

Uitgangspunt in mijn werk zijn de verhalen van mensen en de Liefde in hun leven.”

ma. t/m vr. van 08.30 - 17 20.00 uur Een tastbare herinnering door middel van een vingerafdruk en/of het verwerken van as

♥ Voorganger bij uitvaarten en ♥ Huwelijksceremonies (ook als BABS) ♥ Geestelijk verzorger bij levensvragen 06-15255718 annemarie.gooiker@animamea.info www.animamea.info

De week na het overlijden van een dierbare staat in het teken van afscheid nemen.

Beneden-Leeuwen

0487 – 745 004

info@jmjuweliers.nl

06 – 4311 7222

www.jmjuweliers.nl

Bruggink & van Beek notarissen • adviseurs

enBruggink & van Beek notarissen • adviseurs 44 Bruggink & van Beek arissen.nl Op de dag van de plechtigheid staan wij graag voor u klaar. We hebben diverse mogelijkheden voor afscheidsbijeenkomsten en/of koffietafel.

We zorgen voor een intieme sfeer om met elkaar na te praten en herinneringen op te halen.

Neem vrijblijvend contact met ons op om uw wensen te bespreken.

Afscheid in Theaterzaal Unieke afscheidsdienst in onze Theaterzaal met intiem licht en mooi geluid.

Theaterzaal met of zonder tribune.

Foto’s en/of video’s op professioneel projectiescherm van 6 meter breed.

Openingstijden: ma. t/m vr. van 08.30 - 17.00 uur en na afspraak op dinsdagavond tot 20.00 uur Oosterweg 6 6602 HD Wijchen je ergens TAls (024) 641 45niet 44 over ná wilt denken, is het over ‘die tijd’ dat je er zelf niet meer bent. Toch is het wél belangrijk E info@bvbnotarissen.nl om je erfenis goed te regelen. www.bvbnotarissen.nl

13913

Passend afscheid nemen

Zandstraat 118c

Zo weet je zeker dat alle zaken ná je overlijden (door)gaan zoals jij het wilt. Of het nu gaat om de toekomst van je kinderen, van je huisdier, of je Facebookaccount, een notaris helpt je graag om alles goed te regelen.

Openingstijden: ma. t/m vr. van 08.30Wil-je17.00 uurNeem engerust nacontact afspraak meer informatie? met ons op, op wij staan je graag te woord. dinsdagavond tot 20.00 uur

www.bvbnotarissen.nl

Oosterweg 6 6602 HD Wijchen T (024) 641 45 44 E info@bvbnotarissen.nl

www.bvbnotarissen.nl

13913

arissen.nl

Openingstijden: ma. t/m vr. van 08.30 - 17.00 uur en na afspraak op dinsdagavond tot 20.00 uur

13913

Oosterweg 6 Bogerd Van Heemstraweg 53 6651KH HD Druten Wijchen 6602 T 0487-517127 (024) 641 45 44 info@bogerddruten.nl E info@bvbnotarissen.nl

notarissen • adviseurs

Afscheid: Uitvaart themanummer bij Wijchens Weekblad Wegwijs en de Maas&Waler Heb geen angst voor de dood, want zolang wij er zijn, is de dood er niet en als de dood er is, zijn wij er niet meer’ Aldus zei ooit Marcus Tullius Cicero, een Romeins staatsman en schrijver die leefde van 106 v.C. tot 43 v.C. Cicero is de enige Romein van wie een bijna volledige biografie overgeleverd is. Bovenstaande spreuk die hij bij leven heeft geuit en die na al die eeuwen de tand des tijds heeft doorstaan, spreekt nog altijd velen aan.

Leven en dood zijn onafscheidelijk, zonder leven geen dood, zonder dood geen leven.

De dood en het afscheid zijn

thema’s waar men meestal niet graag over nadenkt tijdens het leven, laat staan waar men graag over praat.

Met deze special over afscheid nemen proberen wij toch op passende wijze deze thema’s wel bespreekbaar te maken of u aan het denken te zetten.

Zowel regionale als landelijke ondernemers bieden daarom in deze special duidelijke informatie over trends en ontwikkelingen in de uitvaartbranche. Daarbij zijn er ook andere verhalen over bijvoorbeeld bijzondere manieren van rouwverwerking en is er aandacht voor de ervaringen met het bijwonen van een uitvaart via livestream. Daar-

KRINGLOOP

Goederen inbrengen tijdens openingstijde n Gratis ophaalservice 0646-632820

DE OUDE SCHOOL

Openingstijden: di-wo-do-vrij-za van 10.00 - 17.00 uur

BOEKEN, SCHILDERIJEN, SPEELGOED, TAFELS, STOELEN, KASTEN, SERVIESGOED, BESTEK, BANKSTELLEN, DVD’S, CD’S, LAMPEN, BEDDEN, LP’S, KLEDING, SCHOENEN ETC.

naast vertellen drie Maas en Walers over wat muziek voor hen betekent en wat hun visie is op muziek tijdens een uitvaartplechtigheid.

Een praktisch naslagwerk om te bewaren en om wellicht stil te staan bij de vraag ‘wat zou ik wensen voor mijn eigen uitvaart?’

Wessels Uitvaartverzorging Voor een persoonlijke en waardige uitvaart, Wessels Uitvaartverzorging ongeacht waar u verzekerd bent.

Wessels Uitvaartverzorging

Voor en Wilt u uw huis leeg Wilma en Voor een een persoonlijke persoonlijke en waardige Vincent Tromp en bezemschoon? waardige uitvaart, uitvaart, Wessels Uitvaartverzorging ongeacht waar uu verzekerd bent.

Na overlijden, voor verkoop of voor de ongeacht waar verzekerd bent.

Wessels Uitvaartverzorging Wessels Uitvaartverzorgin woningstichting? Wij ontruimen uw woning T (024) 641 26 95 erzorging en Wessels Uitvaartverzorging snel en tegen een betaalbare prijs. Voor een persoonlijke Wilma en

en Voor een persoonlijke en Wilma en waardige uitvaart, Voor een persoonlijke Elckerlycweg 3 Wijchen Vincent waardigeen uitvaart, waardigeTromp uitvaart, w: www.kringloopdeoudeschool.nl Voor een persoonlijke Vincent Tromp en ongeacht waar u verzekerd bent.

E: info@kringloopdeoudeschool.nl ongeacht waar u verzekerd ongeacht waar bent. u verzekerd bent. waardige uitvaart,

DRUTEN jke Horst 3, 6651AG M: 0646-632820 rt, Welkom zondag 24 februari BENEDEN-LEEUWEN GRATIS PARKEREN ongeacht waar u verzekerd bent.

T (024) 641 26 Brouwersstraat 36, 6658AE Wilma en TWilma (024)en 641 Wilma 26 95 95 en kerd Voorbent.

KOOPZONDAGEN zie inloop middag WIJCHEN

Holenbergseweg 11, 6604AJ

www.kringloopdeoudeschool.nl of onze Facebookpagina Kringloop de Oude School

Vincent Tromp Vincent Trom Vincent Tromp Wilma en Elckerlycweg 33 Wijchen van 14.00 tot 17.00 uur Elckerlycweg Wijchen Vincent Tromp

ma en T (024) 26T95(024) 641 26 9 ent T romp zondag 24 641 februari TWelkom (024) 641 26 95

Welkom zondag 24 februari

Eerder stoppen met werken?

Uw nalatenschap écht goed regelen?

Ik denk graag met u mee, in oplossingen. na te laten heeft. Of dat financieel plan, één van de nu gaat om een groot onderdelen van financiële planning, kan helpen inzicht vermogen en een eigen bedrijf of een eigen woning te krijgen in wat u nodig (met overwaarde) en een heeft om uw wensen en spaarpotje. Met het maken ambities te realiseren. van een plan kunnen uw Het geeft inzicht in uw nabestaanden besparen op huidige financiële situatie, erf- en schenkbelasting en inkomsten en ook uitgaven, laat u hen zorgeloos achter. en biedt perspectief voor Uw kinderen bij leven de toekomst. Dat kan fijn Voor mediation bij scheiding, fiscaalvriendelijk al iets zijn als u bijvoorbeeld arbeidsconflict oftezakelijk geschil schenken?

Ook daarover overweegt eerder adviseer ik u graag. stoppen met werken, DRUTEN/NIJMEGEN • Wilt u in goed overleg scheiden van uw partner, zonder dat de kinderen wanneer u geld wil sparen Mijn naam is onder lijden? voor de toekomst (van uw Register Executeur Jeroen Bueters.erAls Als Registerexecuteur ben een Financieel planner, • Bent u in conflictkinderen), geraakt met uwinvestering werkgever, werknemer of vennoot? ik, naast financieel- en wil doen of er ‘gewoon’ Nalatenschapsplanner • Of ligt u overhoop met een bedrijf of instantie? nalatenschapsplanner, zeker van wilt zijn dat u uw en Registerexecuteur tevens gespecialiseerd zaakjes goed op orde heeft. denk ik graag met u JB Mediation bemiddelt bij echtscheidingen, arbeids confl icten, in de afwikkelingen van Kort samengevat zorg ik mee over uw financiële re-integratietrajecten en zakelijke geschillen. nalatenschappen, waarin ik graag, samen met u, voor situatie. Bijvoorbeeld Onder professionele begeleiding van een onpartijuw nabestaanden bij zowel inzicht éngaat overzicht. wat uw wensen zijn bij ankelijke dige en onafh mediator u tijdens juridische, financiële, fiscale leven, maar ook voor op zoek naar de oplossing die het Registermediator gesprekken alsJeroen praktische zaken bijsta.

Nalatenschap de nalatenschap bij uw mr.

Bueters: beste past bij álle partijen. Er is aandacht voor Als nalatenschapsplanner overlijden. Mijn doel? alle aspecten die bij een confl ict naar boven “Open minded en Als lokale, deskundige help ik u graag bij de Overzicht verschaffen en kunnen komen: de financiële, juridische én met veel respect partner en betrouwbare keuze wat er gebeurt inzicht verstrekken in uw emotionele kanten. u graag van dienst. financiën, zodat dit u rust met uw financiën vóór voorben alleikpartijen…”

Als u uw confl ict of geschil zorgvuldig wilt Benieuwd naar wat ik voor en ná uw overlijden. geeft, voor nu én later. aanpakken, dan bent u bij JB Mediation aan het uw persoonlijke situatie Nalatenschapsplanning juiste adres. kan betekenen? Deel uw (ook wel Estateplanning Financiële wensen en wensen en ideeën en ik verplichtingen variëren flink genoemd) is geschikt Meer informatie? denk graag met u mee. voor iedereen die iets in iedere levensfase. Een

Van Leeuwen Natuursteen Bouwen en Gedenken in Natuursteen Asbestemmingen Vervaardigd uit diverse materialen

• Urnen • Mini-urnen • Knuffelkeien • Assieraden

Monumenten • Grafmonumenten / Urnstenen • Grafaccessoires / Versieringen • Reparatie en aanpassingen

Bezoekt u dan onze website: www.jbmediation.nl en/of neem telefonisch contact met ons op.

FINANCIEEL RAADGEVERS JB Mediation

JB Financieel Raadgevers mr. Jeroen Bueters

Jonkerbosplein 52

06 - 2127 2749 49 33 33 06-21 info@jbmediation.nl jeroen@jbfinancieelraadgevers.nl

6534 AB Nijmegen

www.jbmediation.nl

Actief in het Land van Maas en Waal en het Rijk van Nijmegen

JB Mediation Advertentie-A5 DEF.indd 1

Zijveld 85 A | 6658 KV | Beneden-Leeuwen | 0487-591880 www.vanleeuwennatuursteen.nl | www.urn-steen.nl

25-01-16 10:17

Koningstraat 99 6651 KK Druten 0487 - 53 17 59

“Waarom werken jullie in de uitvaart? Altijd verdriet en ellende.”

Deze vraag wordt ons zeer regelmatig gesteld. En het antwoord is eigenlijk heel simpel: wij willen iets betekenen voor mensen. Wij willen ervoor zorgen dat het afscheid de mensen een goed gevoel geeft en dat men daarmee verder kan. Dáárom werken wij met veel liefde voor alle mensen die ons nodig hebben. Omdat we om mensen geven en ieder recht heeft op een mooie en passende uitvaart.

Als u de uitvaart via Uitvaartverzorging Maas & Waal regelt, gaan we samen met u alle nodige afspraken maken met het crematorium, de kerk, of welke locatie u ook kiest. Ook regelen we de begraafplaats of het kerkhof van uw keuze. We verzorgen samen met u een mooie uitvaart. We zorgen voor de thuisopbaring, of de opbaring in ons uitvaartcentrum.

We zorgen voor rouwdrukwerk, -advertenties, de uitvaartkist, het rouwvervoer en we regelen de afscheidslocatie. U kiest uiteraard zelf de locatie. Ook als u bij een van de grote verzekeringsmaatschappijen bent verzekerd kan Uitvaartverzorging Maas & Waal uw uitvaart geheel naar uw wens verzorgen en alles met de betreffende verzekeringsmaatschappij regelen.

Regelmatig komt het voor dat we voor het sterven al contact hebben met degene die gaat sterven en zijn of haar familie. Zo kunnen we alle wensen vooraf bespreken en vastleggen. Dat geeft rust en zekerheid voor iedereen. Uiteraard is een voorbespreking vrijblijvend en geheel kosteloos.

Als u voor een andere uitvaartonderneming heeft gekozen kunt u ook gebruik maken van ons mooie uitvaartcentrum. Iedere andere uitvaartonderneming mag gebruik maken van ons uitvaartcentrum en ook voor de mensen die via andere ondernemingen komen staan wij klaar als ze in ons uitvaartcentrum verzorgd willen worden en/of opgebaard willen wonen. Waar uw ook vandaan komt, wie uw uitvaart ook verzorgd, u bent hier welkom.

Het verhaal van reli-ondernemer Annemarie Gooiker - Loeffen

Over leven met hart en ziel Annemarie Gooiker - Loeffen is als theoloog en voormalig pastor sinds 5 jaar pionier op het gebied van het ondernemerschap in de wereld van religie, zingeving en ritueelbegeleiding.

Zij is eigenaar van reli-onderneming Anima Mea (Latijn voor: mijn ziel). Als hart- en zielzorger, zoals ze haar professie omschrijft, begeleidt zij mensen bij levensvragen middels gesprekken, retraites en meditatie en gaat zij voor in afscheidsdiensten.

Door: Sandy Theunissen Als tiener zong Annemarie Gooiker-Loeffen (47) in een jongerenkoor. De liedteksten vormden een bron van inspiratie voor de thema’s, waar Annemarie als tiener al mee bezig was: de zin van leven, lijden en sterven, de vraag naar wie je bent als mens in het grotere geheel. Haar studiekeuze sloot hierop aan. Ze volgde twee opleidingen aan de universiteit van Nijmegen: religiestudies en theologie met een aanvullende pastorale opleiding. In die jaren trouwde zij, ging in Bergharen wonen en kreeg met haar man vier kinderen.

Hart- en Zielzorger Annemarie is een gelovig mens, levend vanuit wat hart en ziel haar ingeven. Leidend daarin is de Liefde, die zij heeft leren kennen binnen de Christelijke traditie. Voordat zij zelfstandig ondernemer werd, heeft zij jarenlang als pastor, bij onder andere Parochie de Twaalf Apostelen gewerkt. Ze vertelt: “De Liefde laat zich kennen op vele manieren en in vele tradities.

Uitgangspunt in mijn werk

Het ontsteken van een kaarsje blijft een ritueel die menigeen nog steeds wel eens doet. zijn de verhalen van mensen en de Liefde in hun leven”.

Daarmee is de drijfveer in haar werk dezelfde gebleven als toen zij nog in de kerk werkte, namelijk de zorg voor de ziel, de binnenkant van het leven. “Ik bereik nu echter de mensen, die de weg naar de kerk niet meer kunnen vinden of bewust de kerk verlaten hebben. Met name op cruciale momenten in het leven, zoals bij ziekte en afscheid, zoeken mensen naar bezinning en betekenisgeving.

Ik word gevraagd om mensen in dat proces te begeleiden, zowel bij leven als bij sterven en daarna.”

Waardig afscheid “Ik luister naar de wensen van de nabestaanden als het gaat om muziek, foto’s en film, woorden die men wil

spreken. Ik kan helpen bij het schrijven van een levensverhaal en indien gewenst kan ik voorgaan in de kaarsenrite, een zegening met gebed en aan de hand van een bijbelverhaal een overweging houden. Samen zoeken we naar verbinding tussen het leven van de overledene, de mens die hij of zij was en de mensen die afscheid moeten nemen. Met behulp van een symbool of ritueel tillen we het afscheid boven het alledaagse uit. Ik vind het heel belangrijk, dat elk mens een waardig afscheid krijgt.

En dat wie achterblijven in de verbondenheid van het afscheid kracht en troost opdoen voor de tijd die komen gaat.”

Waardevolle herinneringen “Het voorgaan in afscheids-

diensten brengt me vaak in crematoria, maar steeds vaker ook op andere locaties. Denk bijvoorbeeld aan een café of voetbalveld, een kasteel of de Kapelberg, bij mensen thuis in de tuin, de eigen bedrijfsloods of boerenschuur. En soms ga ik nog voor in een kerkgebouw met een gastvrije pastoor. Vele momenten blijven mij bij.

Een dementerende mevrouw die spontaan begint mee te zingen met een Marialiedje voor haar overleden man; de kaarsjes die leerlingen in de schoolaula aansteken, verbonden via de livestream bij het afscheid van hun medescholiere, die op dat moment ook in het licht wordt gezet.

Op de Kapelberg heb ik een uitvaart meegemaakt in de stromende regen en een keer gedurende een hittegolf, maar de nabestaanden bleven bij deze heilige plek: weer of geen weer. Mensen gaan dan wel niet meer naar de kerk, maar daarmee is de hang naar houvast in het leven, naar geloof niet verdwenen.”

Troost en kracht “Het verdriet van anderen raakt mij niet onberoerd, maar ik blijf mijn werk mooi en inspirerend vinden. Een bekend kerklied, wat voor mij helemaal waar is, luidt: ‘Daar waar vriendschap is en liefde, daar is God’. God is voor mij niet te grijpen, niet onder één dak te huisvesten. Ik laat Hem vrij en zoek en ontmoet Hem in mensen. Daar waar ik met hen de gebrokenheid van het leven deel, komt de schoonheid van het leven naar boven. Dat geeft nabestaanden troost en kracht om verder te gaan. En mij de moed om als Hart- en Zielzorger door te gaan.”

Waalstede

Coöperatie CoöperatieDELA DELA(Draagt (Draagt Elkanders ElkandersLasten) Lasten)isisininmaart maart 1937 te Eindhoven opgericht 1937 te Eindhoven opgericht met metals alsdoel doeleen eenwaardige waardige uitvaart uitvaartvoor vooriedereen, iedereen, ongeongeacht stand of acht rang,rang, stand of afkomst. afkomst.

Daar staan we Daar staan we nu, na 84 jaar, nu, 85 jaar, nogUsteeds nognasteeds voor. hoeft geen voor. U hoeft geen lid te zijn lid te zijn van onze coöperatie van onze coöperatie om om gebruik te maken van onze gebruik te maken van onze dienstverlening. DELA gelooft dienstverlening. DELA gelooft in een eenwaardig waardigafscheid afscheidvoor voor in iedereen, maar gelooft vooral iedereen, maar gelooft vooral datwe weererzijn zijnvoor voorelkaar. elkaar. dat

BIJUUIN INDE DEBUURT BUURT BIJ In Nederland Inmiddels heeftheeft DELADELA een inmiddels 24 crematoria, landelijke dekking metwaaronder crematoria en uitvaartcentra, waaronder Crematorium en uitvaartcenCrematorium en uitvaartcentrum trum Waalstede in Nijmegen.

Waalstede in Nijmegen.

En Crematorium en uitvaart-

De Linge

En Crematorium en uitvaartcentrum de Linge in Tiel. centrum de Linge in Tiel. Twee Twee eigentijdse locaties, de eigentijdse locaties, de inrichting inrichting is huiselijk, warm en is huiselijk, warm en kleurrijk. kleurrijk.

Afscheid nemen in een Afscheid nemen neemt in een geen mooie mooie ambiance ambiance neemt geen verdriet verdriet weg, het helpt wél weg, helpt van wél mooie bij het crebij hethet creëren eren van mooie herinneringen aanherinneringen een verdrietig aan een verdrietig moment. moment.

Crematorium Waalstede en de Crematorium Waalstede en de bieden Linge bieden diverse Linge diverse mogelijk-

mogelijkheden voor zowel grotere heden voor zowel grotere als als kleinere groepen. kleinere groepen.

Waalstede heeft naast de grote Waalstede heeft naast de grote aula ook een kleine aula, bij deze aula ook kleine aula, aan bij te kleine aulaeen is de inrichting deze kleine aula de inrichting passen van een meer traditionele aan te passen van huiselijker een meer opstelling naar een traditionele opstelling naar een indeling. huiselijker indeling.

Beide crematoria crematoria hebben hebbenininde Beide de aula in koffiekamer de koffiekamer aula of inofde door de door de grote ramen mooi grote ramen een mooieen uitzicht op uitzicht op de natuur. de natuur.

CONTACT Heeft u een vraag of wilt u meer weten over de mogelijkheden in onze crematoria?

W ij informeren u graag. U kunt contact met ons opnemen via 024 351 52 00.

W ilt u een overlijden melden dan kunt u 24 uur per dag bellen met 0800 955 66 55.

Herinneringen; het meest waardevolle bezit Bij een groot verlies zijn herinneringen iemands meest waardevolle bezit.

Er zijn een hoop manieren om de herinneringen aan dierbaren levend te houden. Bijvoorbeeld door kleding van een dierbare te hergebruiken in een knuffel of deken, door een herinneringenkastje te maken met dierbare spullen, door as of een haarlok van de overledene te verwerken in een sieraad of door een pot te vullen met mooie herinneringen. In sommige gevallen stellen mensen voor hun overlijden zélf die blijvende herinnering samen. Iets dat steeds vaker gebeurt en als zeer waardevol wordt ervaren.

Een jaar geleden werd vanuit die gedachte Stichting Komma opgericht.

Stichting Komma helpt uitbehandelde ouders kosteloos een blijvende herinnering na te laten aan hun kinderen in de vorm van een Komma, een memory box met daarin een professioneel opgenomen videoportret en kaarten voor de kinderen.

Toen presentator, schrijver en ondernemer Marc de Hond in 2020 op 42-jarige leeftijd te horen kreeg dat hij uitbehandeld was, besloot hij zoveel mogelijk beeldmateriaal na te laten aan zijn twee jonge kinderen. Zelf had hij dit gemist van zijn eveneens veel te vroeg overleden moeder Jasmin. Ter nagedachtenis aan hun beiden, begonnen zijn broers, Michel en Brian, Stichting Komma.

Videoportret Het videoportret wordt gemaakt door een gesprekspartner en cameraman. In het portret worden alle aspecten van het leven besproken die voor de ouder belangrijk zijn.

Natuurlijk komen ook de kinderen één voor één uit-

voerig aan bod. Zo blijft het levensverhaal, de stem en mimiek voor altijd bewaard voor de kinderen. Naast het portret krijgen de ouders een memory box in de vorm van een komma, met voor elk kind drie kaarten waarin een persoonlijke boodschap geschreven kan worden voor belangrijke momenten in het leven van de kinderen.

Het team van Stichting Komma bestaat uit enthousiaste, betrokken vrijwilligers en professionele cameramensen. In het eerste jaar hebben zij al bijna 200 gezinnen door heel Nederland mogen helpen.

Aanmelden kan via de website: www.stichtingkomma.nl.

Naast een videoportret of fotoboek zijn er ook tastbare manieren om de herinneringen aan dierbaren levend te houden. Denk aan producten waarin kleding van overleden dierbaren hergebruikt wordt, maar bijvoorbeeld ook aan een unieke zandknuffel met het gewicht van een overleden baby’tje.

Anne Veldhuijzen en Marie-Louise van Heijst van Sam voor jou.

Fotografie: Marjolijn de Graaf

leven bij je kunt dragen.

Bij Elliz in Company werken mensen die een afstand tot de maatschappij en arbeidsmarkt ervaren aan bijzondere producten én zichzelf.

Door het leren werken aan betekenisvolle producten, als dekens en knuffels van dierbaar textiel, en het stellen Dierbaar textiel van persoonlijNa het verlies ke leerdoelen, van een naaste Soms komen probeert Elliz is de achtergeherinneringen in Company de bleven kleding stiekem uit mijn eigenwaarde een intiem deel ogen en van de makers van de erfenis.

In deze klerollen over mijn te vergroten.

Tijdens elk dingstukken wangen maakproces liggen herinervaren zij een neringen en grote verantwoordelijkheid verhalen verscholen. De om met aandacht, liefde en vezels en draden herbergen geduld iets moois te maken. iemands identiteit, in geur, Voor meer informatie: zie: kleur en motief. Maar wat ellizincompany.nl kan je ermee, als weggooien of doneren een stap te ver is? Textielwerkplaats Elliz Een Sam voor jou in Company, gevestigd in Sam is een zandknuffel met Zaltbommel, maakt van dit het geboortegewicht van je dierbare textiel mooie geoverleden baby. De knuffel bruiksobjecten als dekens, wordt exclusief voor de ouders knuffels en tassen. Hierdoor gemaakt. Omdat elke Sam blijft de emotionele waarde individueel handgemaakt is, van de kledingstukken voortheb je zelf invloed op de kleurleven in een nieuwe fysieke stellingen van jouw Sam. Op vorm die je in jouw dagelijks deze manier wordt een knuffel

gemaakt die bij jou, je gezin en je baby past. Als je wilt kun je eigen stof van kistje, wiegje of mandje opsturen die we verwerken in je eigen Sam. Door Sam kunnen ouders weer even het gewicht van hun overleden baby vullen. De lege armen en handen worden daadwerkelijk gevuld met een mooie, unieke, persoonlijke, handgemaakte knuffel met het gewicht van hun overleden baby. De knuffels worden stuk voor stuk met de hand gemaakt door vrijwilligers die helaas zelf een groot verlies met zich meedragen. Zo weet de ontvangende ouder zeker dat hun eigen Sam gemaakt is met begrip voor hun verdriet.

Een Sam voor jou is opgericht door Sanne Veldhuijzen en Marie-Louise van Heijst. De dochter van Sanne (Juliëtte) is helaas in 2016 overleden.

Marie-Louise is klinisch verloskundige in een academisch ziekenhuis en is zij regelmatig getuige van het verdriet dat een overleden baby losmaakt.

Meer informatie: www.eensamvoorjou.nl.

Overlijdensrituelen bij Hindoes Aandacht en respect voor de overledenen staan centraal Hoe verloopt het rouwproces in de hindoestaanse gemeenschap? Welke afscheidsrituelen kennen zij en wat houdt dit dan precies in? Jaipalsingh Lalbahadoersing, de hindoepriester in de tempel Shree Raam Mandir en zijn dochter Aashna zijn afkomstig uit Suriname.

Sinds 1983 zijn zij woonachtig in Wijchen. Samen vertellen zij over hun geloof, het hindoeïsme en alle rituelen rondom het afscheid nemen.

Door: Lars Regeer & Sandy Theunissen We lopen de trap op naar de bovenste verdieping. We trekken onze schoenen uit en betreden de tempel. De ruimte straalt rust uit en op het altaar staat een breed scala aan gekleurde beelden.

“Dit zijn allemaal vormen van god” legt Jaipalsingh Lalbahadoersing (69) uit. “In het hindoeïsme geloven we erin dat er 1 god is en dat deze verschillende gedaantes kan aannemen. Man, vrouw, half mens half dier, blank of met een donkere huidskleur.” Lalbahadoersing is priester in de tempel van de hindoestaanse gemeenschap in Wijchen en hij schetst samen met zijn dochter een beeld van het afscheid nemen in het hindoeïsme.

“Onze gemeenschap bestaat in Wijchen momenteel uit ongeveer vijfentwintig gezinnen. Als priester heb ik in het verleden ook afscheidsrituelen begeleid. Die beginnen soms al als iemand terminaal is. Als priester probeer je dan voornamelijk troost te bieden. Voor de familie is de dag van de crematie, één van de zwaarste. Als priester draag je een behoorlijke verantwoordelijkheid om zo’n dag en alle rituelen zo goed mogelijk te begeleiden. Ik heb het ook altijd als een eer

Priester Jaipalsingh Lalbahadoersing staat voor het altaar in de tempel Shree Raam Mandir. Hindoestanen geloven erin dat god in allerlei gedaantes aanwezig is geweest op aarde. Fotograaf: Sandy Theunissen ervaren om dit voor de families te mogen doen.”

Loslaten “Als de mogelijkheid daar is, dan wordt er door alle naasten nog voor de dood persoonlijk afscheid van iemand genomen. Dikwijls wordt er dan gezongen of wordt uit het heilig geschrift voorgelezen. Dit ritueel kan helpen bij het loslaten.

Nadat een persoon overleden is, wordt door de familie in samenwerking met de uitvaartverzorgers gezorgd voor het wassen en aankleden van het lichaam. Ook wordt een lichtje geplaatst bij het hoofdeinde van de overledene. Gezorgd wordt dat dit lichtje blijft branden.

De gedachte hierachter is dat het pad van de ziel hierdoor verlicht mag worden, waar de ziel ook heen gaat.”

Crematie “Zolang de persoon thuis of in het rouwcentrum opgebaard ligt, gaat men langs om afscheid te nemen.

Indien de overledene thuis

wordt opgebaard, wordt die plek van tevoren goed schoongemaakt. Ook blijven familieleden de hele nacht om beurten wakker om bij de overledene te zijn. Soms wordt er gelezen uit geschriften, worden heilige liederen gezongen en soms worden er spreuken of de naam van god gereciteerd. De uitvaart zelf vindt in het crematorium plaats. Over het algemeen worden hindoes gecremeerd; dit omdat het lichaam, dat uit de vijf elementen aarde, water, lucht, vuur en ether bestaat, na de verbranding het snelst weer in deze vijf elementen kunnen worden opgenomen. De as van de overledene wordt vervolgens, vaak binnen twaalf dagen vanaf de crematie, in stromend water uitgestrooid.

Sommigen brengen de as naar India om het daar in de heilige Ganges rivier uit te strooien.”

Rouwen “Rondom het afscheid vinden er een aantal rituelen plaats.

Deze zijn deels thuis en

deels in het crematorium. De tempel zelf speelt bij zowel geboorte als overlijden geen rol. De tempel wordt gezien als een reine plek, juist in een periode van rouw komen families van de overledene daarom niet hier naartoe.

Het geloof staat in deze periode wel centraal; het gebed, de bezinning, het samen zijn en het besef dat er nog een leven na de dood is.

Zodra iemand komt te overlijden gaan de naasten naar de familie zelf toe om te rouwen, maar ook na de crematie komen zij nog minstens tien dagen bijeen om te lezen uit het heilige geschrift en om samen te rouwen. Deze bijeenkomsten heten baithak en starten meestal een dag na het overlijden en gaan door tot de tiende dag geteld vanaf de crematie.

Op de 10e dag volgt een ritueel waarbij piends (speciale rijstmeelballetjes) geofferd worden voor verschillende gedeelten van het lichaam, zodat de ziel in een volgend leven een gezond en compleet lichaam mag verkrij-

gen. Na afronding van de rituelen kan de familie ervoor kiezen om weer te komen bidden in de tempel.”

Lalbahadoersing: “Het is heel mooi zoals het in het hindoeisme eraan toegaat. Je wordt tijdens deze periode van rouw echt omringd door lieve mensen om je heen. Je bent in die periode bijna nooit alleen. Er wordt in die periode extra goed voor je gezorgd. In het huis van de overledene wordt er tot de dag van de crematie niet meer gekookt.

De overige familieleden of kennissen brengen dan maaltijden mee. De gemeenschap is erg behulpzaam.”

Bezinning “Tot en met de dertiende dag wordt naast reinheid zoveel mogelijk eenvoud betracht.

Dames dragen minder kleurrijke kleding, ze dragen geen of weinig make-up en sieraden. Er wordt geen vis, vlees of ei gegeten en er wordt geen alcohol genuttigd. Ook

worden er geen scherpe kruiden en knoflook en uien gebruikt. Het is immers een tijd voor gebed en bezinning, voor rouw en verwerking.

Waarbij uiterlijkheden niet meer op de voorgrond staan en getracht wordt de aandacht naar binnen te keren.”

Reïncarnatie “Er worden, ook jaren nadat iemand dood is, nog diensten gehouden om de overledene te eren en te herdenken, zodat zij nooit vergeten worden en om te zorgen dat het goed gaat met deze pitra’s (mensen die al overleden zijn).

Daarnaast geloven hindoes ook dat de ziel onsterfelijk is en steeds een ander lichaam kan aannemen. Dit aannemen van lichamen gebeurt net zolang totdat de ziel verlost raakt. Bij die verlossing verblijft men altijd bij god.

Afhankelijk van de resultaten van de verrichtte karma krijgt men na dit leven een andere levensvorm. Vanuit

Priester Jaipalsingh Lalbahadoersing verricht het ritueel Shiva Abhishek. Dat is het schenken van water aan de god Shiva.

Fotograaf: Sandy Theunissen dit geloof in wedergeboorte of reïncarnatie worden bij het overlijden diverse rituelen verricht om de gang naar het hiernamaals voor de ziel gunstiger te laten verlopen.

Gehoopt wordt dat de ziel van de overledene in een nog gunstigere positie als mens terugkeert of verlost raakt.”

Voordat we naar beneden gaan vouwen Lalbahadoersing en zijn dochter hun handen in gebed en richtten zich nog een laatste keer tot de goden op het altaar.

Bij het afscheid worden we vriendelijk wel thuis geheten en vol indrukken verlaten we de tempel.

Bijzondere rouwboeketten en - arrangementen op maat Als u iemand in uw omgeving verliest, is een persoonlijk afscheid heel belangrijk. De invulling van dit afscheid vraagt soms om bijzondere bloemen of vormen. Natuurlijk bloemen van Marieke houdt rekening met uw wensen en stelt alles in het werk om bijzondere verzoeken te vervullen.

Persoonlijk gesprek Wanneer u rouwwerk wilt laten verzorgen door Natuurlijk bloemen van Marieke, kunt u een persoonlijk gesprek aanvragen. U kunt dan rustig uw persoonlijke wensen overleggen. Uw verzoeken worden vanzelfsprekend

integer en met de grootst mogelijke zorg behandeld. U kunt boeken met voorbeelden inzien, zodat u een indruk heeft van wat er mogelijk is. Bij de bloemen kunt u altijd een bijpassend lint of kaart kiezen.

Bezorgen Uiteraard kunnen wij uw rouwwerk ook bezorgen bij de kerk of het rouwcentrum.

Natuurlijk Bloemen van Marieke Hogestraat 11, 6651 BD Druten Tel. 0487-51 60 08 www.natuurlijkbloemenvanmarieke.nl info@natuurlijkbloemendruten.nl

Iederéén heeft een verhaal, hoe kort je leven ook was, iedere nieuwe uitvaart is een nieuw avontuur om vorm te geven aan het verhaal & afscheid’ Gedetailleerde draaiboeken, moodboards en wensenlijstjes zijn vaak voorbehouden aan de blijde gebeurtenissen in het leven.

Maar juist na een overlijden kan een persoonlijk afscheid, met oog voor de wensen van de overledene of de nabestaanden, zoveel troost bieden. ‘Zoals ieder mens anders is, mag ook het afscheid anders zijn’, aldus uitvaartonderneemster Heidie van den Heuvel. ‘En daarbij is eigenlijk alles mogelijk.’

De tijd dat een uitvaart standaard bestond uit een condoleance, afscheidsceremonie en koffietafel in het rouwcentrum is voorbij. ‘Ik ben van mening dat je een uitvaart moet kunnen vormgeven op de manier zoals jij dat wenst. Als dat de “traditionele” manier is, dan is dat helemaal oké. Ik wil gewoon graag dat men ergens voor kiest vanuit het idee dat alles mogelijk is.’

Ze laat het woord ‘bijna’ daarbij bewust weg.

‘Als je komt te overlijden, of als een dierbare is overleden, wil je je niet bezighouden met de vraag of een idee wel of niet haalbaar is.

Belangrijkste is zijn of haar levensverhaal.

We vinden altijd een manier waarop het afscheid daar mooi bij aansluit’, aldus Heidie.

Afscheid in festivalsfeer ‘Afgelopen zomer nog; de uitvaart van een jonge moeder, die voor haar overlijden alles al had geregisseerd. Haar wens was een afscheid in festivalsfeer. Dan kun je denken, pff, dat is toch niet te regelen. Maar ik zag het juist als uitdaging om datgene te realiseren wat zij en haar nabestaanden voor ogen hadden. Het werd uiteindelijk een afscheidsdag in een weiland, met een stretchtent als overkapping, live muziek en een zee aan bloemen. Mensen zaten her en der, net als op een festival, in groepjes op het gras.

De Wind..

De wind waait.. en fluistert je naam Ik weet dat je moet gaan... dat je aan de andere zijde... naast me zult staan Ik sluit mijn ogen.. en zeg hoeveel ik van je hou..

De Wind waait.. en fluistert je naam.. wat fijn dat hij je meeneemt op je volgende reis.. naar je nieuwe bestaan..

Tot ooit mijn lief.. tot ooit allemaal...

De wind fluistert je naam... ik moet je laten gaan.... .. eens zien wij elkaar weer...

Heidie van den Heuvel

Er was ruimte voor een lach en een traan, en vooral voor een hoop herinneringen. De organisatie was een hele klus, maar jeetje… wat was het mooi en lief. Om onderdeel te mogen zijn van zo’n mooi afscheid was zo bijzonder en waardevol.’

Meedenken Heidie begrijpt dat lang niet iedereen het afscheid vooraf van a tot z heeft uitgestippeld.

‘Zeker als een overlijden onverwacht komt, weet je vaak niet waar te beginnen. Laat staan dat je kunt nadenken over ideeën en wensen omtrent de uitvaart. In die omstandigheden neem ik mensen aan de hand, en kijk ik samen met hen naar wat er allemaal kan. Meedenken, aanvulling geven, is in die fase het belangrijkst. Ook dan kom je er samen uit om een mooi en waardig afscheid te creëren’.

Natuurbegraven Het belangrijkste is dat men op de hoogte is van de mogelijkheden; zowel op het gebied van de afscheidsceremonie, maar ook met betrekking tot opbaring en uitvaart. De tijd dat er alleen gekozen kon worden voor crematie of begraven is voorbij. Tegenwoordig behoort ook resomeren tot de mogelijkheden. Ook voor wat betreft begraven zijn er steeds meer opties.

Natuurbegraven is daar een van, waarbij de overledene eeuwig te ruste wordt gelegd te midden van de natuur. ‘Ik merk dat deze vorm van begraven sterk in opkomst is’, vertelt Heidie. ‘En ik begrijp dat heel goed. Het idee is mooi; het lichaam wordt als het ware teruggegeven aan de natuur. De plaats van het graf - op het als natuurbegraafplaats aangewezen natuurgebied - kies je zelf; op een open veld met bloemen, vlakbij de bosrand of in de buurt van het ven.’ Er zijn onder meer natuurbegraafplaatsen in Molenhoek (Mookerheide), Schaijk (Maashorst) en Arnhem (Heidepol). Deze terreinen zijn altijd vrij toegankelijk. ‘Je kunt er gewoon een wandelingetje maken; eens kijken hoe zo’n locatie eruit ziet, de sfeer proeven. Het is een aanrader om dat eens te doen.’

Het mooie van natuurbegraven is dat het

afscheid over het algemeen informeler en relaxter is. Laatst had ik een uitvaart waar ook kinderen bij aanwezig waren. Die renden na de afscheidsceremonie met hun vlieger over het veld. Een prachtig tafereel, opa had het prachtig gevonden en oma genoot ondanks haar verdriet. Dat maakt zo’n moment een stuk minder beladen.’

Veranderingen De afgelopen twee jaar hebben veel van Heidie gevraagd. ‘Telkens weer veranderingen, voortdurend schakelen, en zoeken naar de manieren waarop het afscheid conform de wensen en ideeën kon plaatsvinden.

Toch kon er uiteindelijk veel. Ik ben blijven werken (binnen de regels) zoals ik voorheen ook deed, bij de mensen thuis komen, thuis opbaren en balsemen, het was soms goed zoeken’, geeft ze toe.

‘Maar het heeft ook iets moois en intiems gebracht doordat de groepen klein waren.’ Ze is blij dat de beperkende maatregelen rondom overlijdens en uitvaarten inmiddels geschrapt zijn. ‘Dat is voor iedereen het fijnst.’

Ik kan jou Niet meer aanraken En toch Raak jij mij Voortdurend

Uitvaartverzorging voor: Iedereen die we kunnen helpen, wij begeleiden binnen Maas en Waal en inmiddels ver daar buiten.

Van den Heuvel uitvaartverzorging Telefoon: 06-549 907 48 (24 uur per dag bereikbaar) E-mail: info@vandenheuveluitvaart.nl Website: www.vandenheuveluitvaart.nl

Voorregeling Steeds vaker wordt Heidie uitgenodigd om langs te komen om alle wensen samen door te nemen.

Meestal bij een naderend overlijden, maar regelmatig ook om het maar geregeld te hebben. Dit geeft rust en voor de achterblijvers is het heel fijn om te weten wat de wensen zijn.

Kennisoverdracht Op het gebied van afscheid nemen is ontzettend veel mogelijk. Heidie verzorgt daarom graag informatiebijeenkomsten voor verenigingen, en groepen verpleegkundigen en verzorgenden. Tijdens de bijeenkomst wordt uitleg gegeven over balseming (thanatopraxie) en andere zaken rondom de uitvaart.

Meer weten of een informatiebijeenkomst plannen? Neem contact op met Heidie via tel. 06-54 99 07 48 of per mail: info@vandenheuveluitvaartzorg.nl.

Afscheidscentrum Wanneer een opbaring thuis niet mogelijk of gewenst is, dan kan worden gekozen voor een uitvaartcentrum. Van den Heuvel uitvaartverzorging heeft een eigen uitvaartcentrum, Uitvaarthuiys Klein Alverna. Nabestaanden kunnen hier 24 uur per dag terecht om de overledene te bezoeken. Het kleinschalige en huiselijke rouwcentrum, inclusief privétuin, biedt ook mogelijkheden voor kleine condoleances en/of afscheidsdiensten.

Zie ook: www.uitvaartkleinalverna. nl. Kom gerust een keer kijken om kennis te maken en te ervaren hoe het ook anders kan.

Muziek die bindt, raakt, troost of herinnert Tijdens de meeste uitvaarten speelt muziek een belangrijke rol. Muziek kan zorgen voor een moment van bezinning of troost bieden. Het kan bijdragen aan mooie herinneringen aan de overledene en zorgen voor binding tussen de rouwende nabestaanden. Muziek heeft de eigenschap te kunnen raken en het is heel persoonlijk welk muziekstuk dat bij iemand teweegbrengt. Drie mensen uit de regio vertellen erover en over hun passie voor muziek.

15 april in Boven-Leeuwen.

‘Gery vertelt: ‘Geschikt voor een afscheidsceremonie vind ik sfeervolle hartverwarmende muziek die troost biedt aan de nabestaanden, maar ook recht doet aan de muzieksmaak en voorkeur van de overledene. Belangrijke momenten in ons leven zijn vaak gekoppeld aan muziekherinneringen. Daarom is het belangrijk muziek te kiezen die bijdraagt aan de herinnering van de overledene. Muziek helpt ons met afscheid nemen en het verlies te verwerken.’

‘Voor mijn afscheidsceremonie zou ik kiezen voor Pachelbel’s Canon, Time in a bottle van Jim Croce, Abendempfindung van Mozart, een stukje uit ‘De nieuwe wereld’ van Dvorák. Wat ik ook mooi vind is ‘Laat me’ van Ramses Shaffy wat onze drie zoons op mijn verjaardag zongen voor mij. Zij vonden dat erg toepasselijk…..’

lust en mijn leven. Een mooi afwisselend beroep dat tegelijkertijd mijn hobby is.

Bijzonder geschikt voor een afscheidsceremonie vind ik persoonlijk klassieke muziek, bijvoorbeeld het Lacrimosa uit het Requiem van Mozart.

Dit is koormuziek, heel sober en toch heel intens, ontroerend en troostvol. Het is de laatste inspiratie van Mozart, op papier gezet vlak voor zijn eigen dood, en voltooid door een leerling.’

‘Klassieke muziek weet te relativeren en zorgt voor rust.

De afgewogen structuur en opbouw maken het mogelijk keer op keer opnieuw te genieten van bekende melodieën. Vaak richten die zich rechtstreeks tot het hart en het gemoed. Mits je daar voor openstaat.’

Gery Vermeulen Gery Vermeulen is klassiek opgeleide mezzo soprano en zangpedagoge in haar privépraktijk ZingYES! in Druten. Daarnaast verzorgt Gery zangworkshops. Als zangeres is zij nog volop actief en zong zij onlangs in Beneden-Leeuwen met harpist Remy van Kesteren liederen van Fauré en de Mauthausen liederen van Mikis Theodorakis. Naast haar passie voor zang zet Gery zich in voor de organisatie van de Eigentijdse Matthäus-Passion en de Com-Passion concerten dit jaar op 10 april in Wijchen en

Fred Hommersom

Maarten-Jan Dongelmans Maarten-Jan Dongelmans uit Beuningen is historicus-musicus, publicist en koordirigent.

Hij vertelt: ‘Muziek is mijn

Fred Hommersom uit Dreumel vertelt: ‘Muziek is mijn uitlaatklep, sterker nog: een dag zonder muziek is voor mij een dag niet geleefd. Ik houd van alle soorten muziek van klassiek tot hardrock. Ik zit al 46 jaar in verschillende bandjes, zoals Flash, dertig jaar Travel, tien jaar Parttime,

Salmon River Rockers, Nipple Six en nu weer Travel 2.0 of Travel 2.0 PLUS, waarmee we (als het weer kan) heel Nederland afreizen om bruiloften en partijen te verzorgen.

Maar mijn hart ligt toch bij rock en hardrock. Vandaar dat ik samen met Toon van Rooij (drummer) jaren op zoek ben geweest naar muzikanten die dit ook mooi vinden, maar dit ook kunnen spelen. In oktober 2018 was het zover. Ronny Vermeulen was eerst de zanger, later Wouter Lock, Frank Loderus op basgitaar en Iwan Lemmers op gitaar. Ons debuut was in 2019 op het Zeeltje in Deest. Helaas kwam Iwan door corona te overlijden in maart 2021, waarna we na vele telefoontjes aan het telefoonnummer van Sebastiaan Schelfhout uit Wamel kwamen, die direct ja zei. Het belooft een geweldig succes te worden.’

‘Bij een afscheidsceremonie vind ik dat de muziek gedraaid moet worden die terugslaat op het leven van de overledene. Niet meer dat eeuwige Waarheen, Waarvoor. De muziek die gedraaid moet worden, is die iemand mooi vond. Ikzelf heb al wat crematies meegemaakt waar de muziek van Rowwen Hèze voorbijkwam, rockmuziek of Jantje Koopmans.’

‘Op mijn begrafenis zou ik graag een gitaarnummer gedraaid hebben, namelijk Andante Concitato van Bagheera. Dit nummer heeft verschillende muziekstijlen en telkens als ik dit draai zwijmel ik helemaal weg, zo mooi vind ik het, kippenvelmoment’, besluit Fred.

Vervolg pagina 11

met de familie kijken hoe we tot een mooi en passend afscheid van de overledene komen.’

ADVERTORIAL - Hannie Wessels over haar liefde voor het vak

Afscheid nemen doe je met bloemen

Van Lith Uitvaartverzorging

Janeck Jansen namens Van Lith Uitvaartverzorging vertelt: ‘Het Hannie Wessels maakt afgelopen jaar wisselde het beal bijna veertig jaar met leid constant en ook momenteel veel passie rouwbloempast de overheid de regels ook stukken.

De bloemiste, die regelmatig aan. Maar in het alhaar roots in Wijchen heeft gemeen geldt dat de uitvaarten liggen en daar nog steeds momenteel een stuk kleiner zijn woont, graagals bijgevolg nadoor de komt beperkingen bestaanden op bezoek van de coronamaatregelen.om Maar op een persoonlijke zelfs in deze lastige tijd manier horen we regelmatig van families terug dat rouwwerk door te spreken. een uitvaart kleinere, besloten Klassiek of in juist een mokring bloemstuk. juist ook héél Alles mooi kan dern is zijn.’

mogelijk.

‘Ondanks de beperkingen kunnen we gelukkig nog steeds veel betekenen voor onze families. Er is Bloemenzaak in Wijchen namelijk nog steeds heel veel wél Op haar 21e maakt mogelijk, waarbij we ze bij de Van Lith Uitvaartverzorging altijd samen overstap van kokkin naar

Door: Lars Regeer

‘Wat wij in deze coronatijd veel

aanbieden zijn een diensten in het ze jaren later nieuw beherinneringshuis in Oss, omdat gin maakt in Nijmegen, wordt wenog daarsteeds ook catering bij kunnen ze benaderd door leveren, een aspect dat toch heel klanten uit haar eigen dorp. belangrijk en bijna onmisbaar is bij een afscheid.’

Passie

Bijna veertig jaar tijd oefent zewij al ‘Opvallend in deze is dat weer het vak uit.

En dat doet van families steeds vaker het ze met veel plezier.

“Bloemen verzoek krijgen om een uitvaart te regelen bij wonderlijks, leven. Familiesze hebben iets kunnentroost vooraf en al bij ons terecht bieden warmte.

Het met verkropte alle vragen emoties. en verzoeken zijn Het die zij hebben. Wij zetten dan al hun geeft mij voldoening dat ik er wensen op een rijtje en zorgen voor iemand kan zijn in zo’n dat hun uitvaart in grote lijnen moeilijke periode.” al is vastgelegd. Dat geeft bij nabestaanden rust in het hoofd, Persoonlijk mocht het moment van overlijIn haar boek en op haar den van een familielid daarwebzijn, aldus Janeck. site staan meerdere voor-

beelden; een bed van rozen, bloemist. Het blijkt een schot een levensboom en een in de roos. Ze heeft de bloem“Een uitvaart in besloten kring sierkunst al snel in de vingers rouwwerk waarin anjers en kan ook héélcymbidiums mooi zijn”zijn verwerkt. en groeit in Wijchen tijdens haar tijd bij de bloemisterij in “Een wens van de nabestaanWijchen uit tot een begrip. Als den. Die bloemen zaten ook

in het bruidsboeket van de Wil je een afspraak maken met Hannie om uw rouwwerk overledene.” persoonlijk door te spreken?

Hannie komt graag langs om kanop via op een persoonlijke manier Geheel in de traditie van de afgelopenContact jaren zal opnemen er ook dit jaar 2 53755231.

Langskomen in rouwwerk door Allerzielen te spreken. november tijdens weer het06 ritueel vuur gehouden worden op de begraafplaats in Wijchen. haar grote en prachtige win“Het voordeel hiervan is dat Iedereen is hierinwelkom, ongeacht of ukel nuin gelovig bent of niet, om Nijmegen (15 minuutalle wensen het rouwwerk een briefje aan het vuur te geven van eenHier dierbare jes rijden) kan ook. staan verwerkt kunnen worden.

Ik ter nagedachtenis overledene. altijd veel bloemen, wat het kan verschillende stijlen makiezen makkelijker maakt. ken, van modern tot klassiek.

Ine van Gaalen Meer informatie: Het gaat erom dat u tevreden www.hanniewessels.nl bent.”

2 November Allerzielen.

Hannie Wessels

Indien gewenst kom ik persoonlijk bij u langs met mijn eigen boek met voorbeelden, zodat u hier zelf een mooi bloemstuk uit kunt kiezen.

Wijchens Rouwwerk Wijchens rouwwerk Nijmeegs Rouwwerk

Prachtige en betaalbare bloemstukken uit eigen boek.

Bezoek aan huis mogelijk

U kunt zelfs bij ons in de winkel zelf het bloemstuk voor uw dierbare maken, waarbij wij u graag helpen.

Natuurlijk is het ook mogelijk om iets persoonlijks in het arrangement te verwerken, zoals takken of bloemen uit de eigen tuin.

U kiest bij ons voor vertrouwd, persoonlijk, zowel klassiek als modern vakwerk, dat wij altijd zelf bezorgen.

Tevens hebben wij een website waar u rechtstreeks kunt bestellen. Dit kan ook handig zijn voor familie en vrienden, wij stemmen indien gewenst de bloemstukken op elkaar af.

Hannie Wessels

Wijchens rouwwerk

U bent altijd welkom bij

Bloemenveld XL Fenikshof 5, Nijmegen.

Met vriendelijke groet,

Hannie Wessels

Wijchens rouwwerk

Bloemenveld XL - Fenikshof 5, Nijmegen - T. 06 53755231 of 024 7600540 - www.hanniewessels.nl - www.bloemenveld.eu

Afscheid op afstand MAAS EN WAAL – Net als zovele sectoren in onze maatschappij moet ook de uitvaartbranche in corona-tijd creatief zijn, wikken, wegen en inspringen op weer nieuwe regels. De livestream was een van de nieuwe ontwikkelingen die zich aandienden. Uitvaartondernemers en een ervaringsdeskundige aan het woord.

Wat duidelijk wordt is dat nabestaanden kritisch worden op het aantal mensen dat ze willen uitnodigen. Jolanda Hijmans, van de gelijknamige Uitvaartverzorging: ‘Veel mensen worden kieskeuriger.

Het hoeft allemaal niet meer zo kolossaal. De livestream is een alternatief, vooral toen je nog maar dertig bezoekers

mocht hebben, maar volgens mij geen blijvertje. De sfeer is toch erg belangrijk, en die kun je nooit goed pakken als je dat via de laptop moet volgen.’

Hanneke Wissing, coördinator van een woonlocatie voor mensen met een verstandelijke beperking, moest samen met bewoners noodgedwongen een uitvaart van een van hen via de livestream volgen.

‘Voor sommigen is het beter in emotionele zin. Er is meer afstand, maar ze hebben het toch gezien. Het is gebeurd, want “hij was op teevee”. Aan de andere kant, die afstand is voor anderen weer moeilijk.

Het blijft behelpen.’

Hijmans is over de kwaliteit van de livestreams tevreden.

ADVERTORIAL

Beeld en Geluid bij herdenkingsdienst of uitvaart.

Bij een sterfgeval moet er plotseling veel geregeld worden en is het moeilijk om de juiste voorbereidingen te treffen. Vaak wordt er niet gedacht aan het beeld en geluid.

Voor mensen die spreken tijdens een herdenkingsdienst is het belangrijk dat zij goed verstaanbaar zijn voor alle aanwezigen. Alleen dan kunnen zij de juiste sfeer geven aan hun verhaal. Ook een eventuele fotopresentatie en- of filmvertoning moet helder en duidelijk zijn.

Op een respectvolle en correcte manier kunnen wij u hierbij de best mogelijke kwaliteit garanderen.

Wij werken nauw samen met de uitvaartbegeleider waardoor u zoveel

mogelijk wordt ontzorgt.

Enkele diensten die wij leveren: • Projectie van foto’s en film • Geluidversterking • Afspelen van muziek • Opname van het beeld en geluid • Verlichting • Enz. Wij informeren u graag over onze mogelijkheden.

MusicPos mulukom@me.com tel: 0487-513497

‘Het ziet er vaak erg goed uit, met een standaardbeeld. Het crematorium vraagt of het nodig is. Commerciële bedrijven verzorgen de video’s ook, maar daar zijn soms prijzen aan verbonden die ik aan de hoge kant vindt. Daar is niet zo heel veel vraag naar merk ik.’

De livestream en video van de

uitvaart zullen zeker in het assortiment blijven, stelt Ingrid van Dijk van Uitvaartverzorging en uitvaartcentrum Maas en Waal. Toen dertig bezoekers de max was, steeg de vraag. ‘Beuningen biedt de gelegenheid tot het uitnodigen van honderd mensen, en dat blijkt voor velen een acceptabel aantal,’ stelt Van Dijk.

Nabestaan na zelfdoding Jaarlijks sterven er in Nederland zo’n 1.800 mensen door zelfdoding. Behalve dat het overlijden doorgaans onverwacht komt, is de ontreddering is vaak groot. Het rouwproces kan na een zelfdoding moeizamer verlopen doordat veel vragen onbeantwoord blijven, er sprake kan zijn van schuldgevoelens en de omgeving vaak niet de ondersteuning kan bieden die nodig is doordat er soms een taboe en een oordeel rust op zelfdoding. Om deze groep nabestaanden te ondersteunen organiseert de afdeling Preventie van Pro Persona Connect elk jaar een gespreksgroep.

Psycholoog Dominique Ebbeng begeleidt nabestaanden die met zelfdoding werden geconfronteerd. ‘Juist omdat het rouwproces voor deze groep zo anders verloopt, kan herken-

ning in en begrip voor elkaars verhalen troost en steun bieden. Ook al is de situatie van iedereen anders.’

Schuldgevoelens Dominique geeft aan dat rouwen na een overlijden door zelfdoding in grote lijnen overeenkomt met een rouwproces na een natuurlijke dood. Toch zijn er ook duidelijke verschillen. ‘Rouw na zelfdoding duurt daardoor meestal veel langer.

Er kunnen factoren een rol spelen die het rouwproces belemmeren. Zoals de waarom-vraag of de vraag of je meer had kunnen doen om het te voorkomen. Nabestaanden worstelen dikwijls met zingevingsvragen: ‘Wat was de zin van zijn/haar bestaan?’ en ‘Heeft het zin dat ik nog verder ga?’. Het leven lijkt zinloos zonder degene met wie jarenlang lief en leed is gedeeld. Andere aspecten die het verwerkingsproces kunnen be-

lemmeren zijn de schuldvraag en de schuldgevoelens rond de zelfdoding. Deze zijn groter dan bij andere doodsoorzaken. Nabestaanden vragen zich vaak af: ‘Wat had ik kunnen doen om dit te voorkómen?’. ‘Waarin ben ik tekort geschoten?’ en ‘Heb ik iets verkeerds gedaan?’.

verhaal. Ook wordt gesproken over rouwtaken, gevoelens van schuld en schaamte, en reacties uit de omgeving. Daarnaast is er ruimte voor eigen thema’s.

Dominique legt uit dat er nog steeds een taboe rust op zelfdoding. ‘Het blijkt niet gemakkelijk om er met anderen over te praten. Vrienden en kennissen weten vaak niet goed hoe te reageren op het verlies van de nabestaande en de nabestaande weet vaak niet goed hoe je om de juiste steun kan vragen.

Men wil het elkaar niet moeilijk maken, maar daarin doen ze elkaar soms ook tekort.’

Nieuwe gesprekgroep De start van een nieuwe groep staat gepland in Nijmegen op dinsdag 15 maart 2022. Vooraf vindt een kennismakingsgesprek plaats waarin men samen kijkt of dit passend is.

Er zijn acht tot tien wekelijkse bijeenkomsten, van 15.00 tot 17.00 uur. Nabestaanden die willen deelnemen of behoefte hebben aan extra informatie over de gespreksgroep, kunnen contact opnemen met Dominique Ebbeng via tel. 026-3124483 of per mail: preventie@propersona.nl.

In de gespreksgroep ‘Nabestaan na zelfdoding’ komen al deze onderwerpen aan bod. Elke deelnemer doet zijn

Denk je aan zelfmoord? Praat vandaag nog met iemand. Bel 0800-0113. Voor meer info kijk op www.113.nl.

Met liefde geplukt en geschikt....

Wij zetten ons vakmanschap met liefde in om iets moois te maken van de allermooiste bloemen.

Acaciastraat 38, 6602 EN Wijchen | Telefoon 024-6419883 | E-mail: info@devalendries.nl | www.devalendries.nl

Uitvaartcentrum Monica Zeegers Hoogstraat 15 6611 BV Overasselt info@monicazeegers.nl

024 - 645 02 59 06 - 558 247 43 www.monicazeegers.nl

in één keer goed!

024-6450259

Uitvaartcentrum Monica Zeegers Hoogstraat 15 6611 BV Overasselt info@monicazeegers.nl

Uitvaartcentrum Monica Zeegers 024 - 645 02 59 Hoogstraat 15, 6611 BV Overasselt 06 - 558 247 43 www.monicazeegers.nl info@monicazeegers.nl - www.monicazeegers.nl

Familiebericht plaatsen Daar waar vroeger overlijdensadvertenties veelal terug te vinden waren in de regionale dagbladen, zien we deze nu steeds vaker terug in de lokale huis-aan-huiskranten.

Dat is niet zo vreemd. Het lokale bereik van de huis-aan-huiskranten is veel groter en de plaatsingskosten zijn vele malen lager.

De familiepagina’s in de Maas&Waler en Weekblad Wegwijs zijn goed gelezen pagina’s en de lezers hebben een sterke binding met de krant en de regio. Zeer geschikt dus om veel mensen te bereiken.

Aanleveren van familieberichten Deze kunnen rechtstreeks of via uw uitvaartondernemer worden aangeleverd.

Neem voor meer informatie en de uiterste aanlevertijden contact op met de betreffende krant.

De Maas& Waler:

Wegwijs:

E-mail: advertentie@demaasenwaler.nl Tel.: (0487) 52 44 14

E-mail: info@drukkerijdekleijn.nl Tel.: (024) 645 40 03

Advertorial

Natuurbegraafplaats Landgoed Mookerheide

‘Opgaan in de natuur’ Gedenkboom Willy Weijers bezoekt een paar keer per week de plek van haar man Ton. “Soms sta ik er gewoon een half uur te mijmeren, soms leg ik een paar bloemen neer, of praat ik tegen hem. Ik woon in de buurt en kan heel gemakkelijk naar hem toe. Ik loop steeds een andere route door het natuurgebied. Onderweg zie ik wel eens een eekhoorn of een ree wegschieten, en een tijd geleden zat er een zandhagedis op zijn gedenkteken. Ik vind het fijn dat Ton en ik de plek samen hebben uitgekozen. We hoefden niet lang te zoeken. Hij zei: ‘Tegenover die twee grote dennen. Het lijkt me

schitterend dat ik daarnaar kan kijken.’ We zijn daarna nog een paar keer terug geweest. Hij was toen al ziek en zat in een rolstoel.

We aten een bounty en zeiden tegen elkaar: ‘Hoe lang zal het nog duren?’ We hebben een plek gekozen met een gedenkboom, dat leek ons mooi. Na het overlijden van Ton heb ik de boom samen met de kinderen en kleinkinderen geplant. Als het gedenkteken is opgegaan in de natuur, dan is de eik er nog. Ooit kom ik naast Ton te liggen en als de kleinkinderen hier dan wandelen kunnen ze zeggen: ‘Hier liggen ze nou, die twee’.”

Karin Verwielen

Heb je er wel eens over nagedacht? Een eigen plek te kiezen in een natuurgebied waar je na de dood weer opgaat in de natuur? Natuurbegraven betekent eeuwige grafrust in de schoonheid van de natuur.

Vlakbij Nijmegen, tussen Groesbeek en Molenhoek, ligt in een glooiend heuvellandschap van bossen en open velden Landgoed Mookerheide.

In dit prachtige natuurgebied van Natuurmonumenten is het sinds 2019 mogelijk om een laatste rustplaats in de natuur vast te leggen, voor eeuwig. Manager Karin Verwielen vertelt: “Wandelaars en fietsers hebben vaak niet door dat ze op de natuurbegraafplaats zijn. Je ziet hier geen grafstenen, de natuur staat voorop. De enige markering op de natuurgraven is een houten gedenk­ teken en soms enkele losse bloemen.”

KIES JE EIGEN PLEK Natuurbegraven is sterk in opkomst

in Nederland. “De meeste mensen die hier een plek reserveren, doen dat bij leven en welzijn. Ze kiezen voor een plek op Landgoed Mookerheide omdat ze na hun dood op willen gaan in de natuur of omdat ze bijzondere herinneringen hebben aan het landgoed en het bijbehorende jachtslot. De een kiest voor een plek langs de bosrand of bij een statige oude eik. De ander gaat voor een zonnige plek op het open veld tussen de meidoorns en het brem. Grafrechten hoeven niet verlengd te worden, een plek op de natuurbegraafplaats is voor eeuwig. Nabestaanden hoeven niet voor een natuurgraf te zorgen, dat doet de natuur. Het geeft mensen rust om het goed geregeld te hebben.”

Benieuwd naar de natuur op Landgoed Mookerheide? Kom wandelen of maak een afspraak voor een rondleiding.

Natuurbegraafplaats Landgoed Mookerheide, Heumensebaan 18, Molenhoek, 024 2036230, contact@landgoedmookerheide.nl, www.mookerheide.nl

Natuurbegraafplaats Landgoed Mookerheide, Heumensebaan 18, Molenhoek, 024­2036230, contact@landgoedmookerheide.nl

Advertentie

Mijn nalatenschap laat haar naam voortleven

John Riper woont in Capelle aan den IJssel. Samen met zijn vrouw Karin maakte hij in het verleden verre reizen.

Zij besloten een testament op te laten maken voor het geval er iets fout zou gaan tijdens een van hun trips.

Samen besloten zij na te laten aan drie goede doelen.

‘Het is een klassiek verhaal: er moest een boekenplank opgehangen worden en ze had geen boormachine. Ik zou wel langskomen om te helpen. Dat boekenplankje is nooit opgehangen, maar een half jaar later woonde ze wel bij mij.’

‘Nalaten geeft een goed gevoel. Het maakt je echt een stukje gelukkiger.’

‘In december 2013 bleek Karin een zeer kwaadaardige agressieve tumor te hebben. Onze levens veranderden radicaal. We werden heel close. We bespraken alles met elkaar omdat we wisten dat elke dag de laatste kon zijn.’

‘Na Karins overlijden heb ik ons testament enigszins herzien.

Ik heb de goede doelen die we samen hebben uitgekozen in stand gehouden.

Maar ik kwam erachter dat ik ook een fonds op Karins naam kon oprichten.

Zo blijft Karin voortleven en wordt ons nalatenschap ingezet voor de strijd tegen de ziekte waaraan zij is overleden.

Dat vind ik een heel prettig idee.’

Kijk voor meer verhalen en informatie op toegift.nl en lees hoe anderen hun idealen laten voortleven.

‘Het verleden moet je niet vergeten, je moet het koesteren’

Achter iedere steen schuilt een verhaal Een plek om tot rust te komen, te rouwen of weer even terug te denken aan die goeie ouwe tijd. Een begraafplaats heeft voor iedereen een andere betekenis. Bezoekers van het kerkhof nabij de Antonius Abt kerk delen hun verhaal.

Door: Lars Regeer Tussen het Laantje en de Meerdreef, schuin tegenover de Antonius Abt, ligt het grootste kerkhof van de gemeente Wijchen. Zo’n 1640 graven telt het katholieke kerkhof. Een boel oer-Wijchense namen zijn van de grafstenen af te lezen. Straten, Van den Broek, Kersten en Willems komen in veelvoud voor.

Het is zondag en het is redelijk druk op het kerkhof in Wijchen. Geregeld komen er mensen langs om een rondje langs hun dierbare(n) te maken. Ondanks de relatieve drukte is het dorpskerkhof een oase van rust. Het waaien van de wind en het geluid van de vogels overheersen.

De mussen laten zich niet weerhouden door Moeder Natuur – die vandaag een gure dag heeft voorgeschoteld – en fluiten enthousiast.

Geen donkere plek Het grind knispert onder de voeten van Patricia Peters-Ariëns die op weg is naar de uitgang. Ze komt van de andere kant van de begraafplaats af, waar haar beide ouders liggen. Voor haar is het kerkhof geen donkere plek. “Niet iedereen komt graag op een kerkhof, maar ik heb daar geen moeite mee. Ik kom hier al van kleins af aan.”Haar moeder kwam hier iedere dag naar

het graf van haar man, Patricia’s vader. Na het overlijden van haar moeder nam zij de zorg van het graf over. “Ik ben de jongste van ons gezin en dacht: ik ga ervoor zorgen dat het er mooi bij blijft liggen.”

Ze vindt de begraafplaats een fijne plek. “Het heeft mij ook geholpen bij het verwerken van het verlies. Mijn vader overleed op 77-jarige leeftijd door een fout van het ziekenhuis; ze hadden hem de verkeerde medicijnen gegeven waardoor zijn nieren het begaven. Dat hakte er wel in. Een plek waar je tot rust kan komen en je gedachten kunt laten gaan, is dan fijn. Als ik hier ben, komen er vaak weer mooie herinneringen naar boven.”

Om haar vingers heeft ze meerdere sieraden, waarvan de meeste met een speciale betekenis. “Ik heb een ring

met de vingerafdruk van mijn moeder en een ring waarin de as van mijn zus, die drie jaar geleden is overleden, is verwerkt. Op deze manier draag ik ze altijd bij me.”

Dankbaar De geboren en getogen Wijchenaar Ton heeft aan de andere kant van de begraafplaats zijn blik op de herdenkingsmuur gericht. “Wat mij hier brengt? Veel familieleden van mij liggen hier begraven”, zegt de statige man, die liever niet met zijn achternaam in de krant wil.

Zijn vader, moeder en broer liggen begraven op het katholieke kerkhof. “Mijn moeder is in 2010 overleden. Ze is 91 geworden en heeft haar eigen zoon zien gaan. Mijn broer is in 2009 op 56-jarige leeftijd aan melanoom overleden. Veel te jong. Als

ik hier ben, denk ik vaak terug aan die goeie ouwe tijd van vroeger. Mijn broer was altijd positief. Twee jaar lang heeft hij gestreden en hij ging nooit bij de pakken neer zitten. Hij deed mee aan tal van experimenten. ‘Al is het alleen al voor de generatie na mij’, zei hij dan.”

Het bezoek aan de begraafplaats geeft hem rust. “Het leven is zo gejaagd geworden. Veel mensen zeggen: je moet het verleden vergeten en weer doorgaan. Ik vind juist dat je het verleden moet koesteren. Stilstaan bij het verleden maakt mij dankbaar. Pluk de dag, denk ik vaak als ik de begraafplaats verlaat.”

Het afwikkelen van een nalatenschap Als iemand uit uw omgeving overlijdt, kunt u te maken krijgen met een erfenis.

Na een overlijden is het afwikkelen van een erfenis niet het eerste waar nabestaanden aan denken. Toch moet na een overlijden een en ander geregeld, gekozen en vastgelegd worden.

De verklaring van erfrecht en de administratieve zaken Voordat u met de erfenis aan de gang gaat, is het belangrijk dat u bedenkt of u de erfenis wilt accepteren. U bent als erfgenaam namelijk niet verplicht een erfenis te accepteren. U heeft keuzes om een nalatenschap zuiver of beneficiair te aanvaarden of zelfs te ver-

werpen. Als u de erfenis heeft geaccepteerd dan gaat u de praktische en fiscale zaken regelen en de administratie doen.

Bijvoorbeeld: het opzeggen van abonnementen en lidmaatschappen en het afhandelen van verzekeringen en doen van erfbelasting. Vaak vragen instanties om een verklaring van erfrecht. Dit is een verklaring van de notaris waarin onder meer staat wie de erfgenamen zijn maar ook wie namens de erfgenamen mag handelen.

Ook als een verklaring van erfrecht niet direct nodig is, is het belangrijk om tijdig advies bij de notaris in te winnen.

Hoe kunt u belasting besparen?

Wist u dat veel testamenten

clausules bevatten waarmee u het betalen van (erf)belasting of eigen bijdragen voor de langdurige zorg kunt uitstellen of besparen?

Wist u dat u hiervoor in de eerste maanden na het overlijden actie moet ondernemen.

Als u hier (te) lang mee wacht vervalt de kans om aanspraak te kunnen maken op deze fiscaal voordelige regelingen.

Wat kan de notaris voor u doen?

De afwikkeling van erfenissen behoort tot onze dagelijkse werkzaamheden. Wij bemiddelen tussen de erfgenamen en hebben specialistische kennis van de erfwet en het belastingrecht bij overlijden. Wij kunnen voor u de complete afwikkeling

of dat deel dat u wenst in goede banen leiden.

Met vragen over bovenstaande kunt u op afspraak tijdens onze ruime openingstijden bij ons terecht. Desgewenst tijdens onze avondopenstelling op maandag- of donderdagavond.

Familienotaris Als familienotaris streven wij naar een levenslange band met onze klanten. Zo leren wij u écht kennen.

En dat biedt ons de mogelijkheid om u op alle belangrijke momenten in uw leven het juiste advies en de juiste, deskundige begeleiding te geven.

Met deze persoonlijke benadering en met onze heldere en duidelijke taal onderscheiden wij ons van anderen.

Voor een betrokken team. daadnotarissen.nl Bij het verlies van een naaste komt er veel op je af. Ons team staat juist dan voor je klaar, zodat jij je kan concentreren op wat er écht toe doet.

Beek • Beuningen • Druten • Groesbeek

T (088) 024 78 00 E info@daadnotarissen.nl