De Groene Maas&Waler by de Maas&Waler

De groene Maas&Waler Duurzaamheidsspecial bij Weekblad de Maas&Waler

Foto: John van Gelder

Voor u ligt de tweede editie van ‘de Groene Maas&Waler’, een special over duurzame alternatieven, energiezuinige mogelijkheden en milieubewuste keuzes. Om u te inspireren, te motiveren en misschien aan te zetten tot nadenken.

Begin met isoleren.

Isoleren is relati ef makkelijk en goedkoop te realiseren, zorgt voor een p rettig klimaat en maakt je huis direct energiezuiniger.

Verduurzamen? Wij maken het makkelijk. Ook voor je duurzame bouwproject en het juiste advies! Alle duurzame bouwmaterialen voor nieuwbouw en renovatie onder één dak.

hormes.nl 024 641 31 61

De Groene Maas&Waler

Goed advies is het halve werk bij de bouw van een duurzame woning PUIFLIJK – Toen Ronald en Klarieke Thoonen jaren geleden voor het eerst hun oog lieten vallen op een braakliggend bouwterrein in het dorpshart van Puiflijk, waren zij direct verkocht. Voor het comfort hoefde het gezin hun toenmalige woning niet te verruilen, evenmin voor de fijne buurt. De droom om een vrijstaande woning te kunnen bouwen gaf echter de doorslag. Het resulteerde eind 2017 in een duurzame moderne woning, ontworpen door Studio Kap+Berk met een knipoog naar de Bossche School. Dat anderen ellende ervaren van gaswinning vormde voor de familie Thoonen, daarmee verwijzend naar de problemen rondom de gasvelden in Groningen, een reden om te kiezen voor een huis zonder gasaansluiting. De aanwezigheid van enkel een all-electric warmtepomp voor verwarming van de woning is niet de enige maatregel die werd genomen om de woning haar uiteindelijke duurzame karakter te geven. ‘Zo zorgen twintig zonnepanelen op het dak ervoor dat ons huis een

nul-op-de-meterwoning genoemd mag worden’, vertelt Ronald. ‘Dat houdt in dat we over een jaar gezien bijna net zoveel energie zelf opwekken als we gebruiken.’ Primeur Om de warmte van de zon in de zomerdag buiten te houden, is de zuiden westkant van de woning volledig voorzien van volledig transparante zonwerende beglazing. ‘Zo profiteren we optimaal van daglicht, waardoor we pas als het echt begint te schemeren een lamp hoeven aan te maken. Tegelijkertijd maakt de beglazing koeling door middel van apparatuur overbodig, natuurlijke ventilatie volstaat.’ De woning van de familie Thoonen was de eerste in Nederland waar dit type glas werd toegepast. ‘Daarmee hadden zowel wij als de fabrikant een primeur’, aldus Ronald. De maatwerkkozijnen komen uit diens eigen bedrijf, Thoonen Metaalbouw in Nijmegen. Een bijkomend voordeel is dat de aanwezigheid van veel glas, met de mogelijkheid om de volledige achtergevel van de benedenverdieping te openen, zorgt voor een unieke verbinding met de tuin.

Ronald en Klarieke Thoonen. Foto: John van Gelder Goed advies Ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheidstoepassingen voor in en rondom huis volgen elkaar in rap tempo op, zo hebben ook Ronald en Klarieke ervaren. ‘Een goed advies is

het halve werk’, luidde voor hen dan ook het motto tijdens het gehele bouwproces. ‘Van schets tot realisatie, een periode van in totaal zo’n twee jaar, hebben we ons steeds door lokale professionals zoals Stu-

dio Kap+Berk en Huisman Etech Experts laten adviseren, iets wat ik iedereen die duurzaam bouwen overweegt, kan aanbevelen’, besluit Ronald.

Kloosterboerderij van Buuren WAAR DUURZAAMHEID EN DIERENWELZIJN EEN VANZELFSPREKENDHEID ZIJN.

In Horssen in het Land van Maas en Waal vind je Kloosterboerderij van Buuren. Een vleesboerderij waar je terecht kunt voor ambachtelijk scharrelvlees van Nederlandse landvarkens en Belgisch Witblauwe en Limousin koeien. Bij ons zijn dierenwelzijn, duurzaamheid en kwaliteitsvlees een vanzelfsprekendheid. Kom gerust zelf een kijkje nemen, we vertellen je er graag meer over. In de zomer grazen onze koeien in de wei, in de winter hebben ze ruime

Thuisbezorgen of afhalen? Dat kan ook! Wanneer

de situatie het weer toelaat organiseren wij een open dag.

stallen. Onze buitenvarkens scharrelen het hele jaar buiten rond. De zeugen krijgen hun biggen in een ruime kraamkamer, ze hoeven niet in een kooi. De biggen mogen langer bij de zeug blijven, en daarna gaan ze allemaal weer lekker naar buiten. Onze dieren hebben een fijn leven. Niet voor niets zijn we Vijfsterren Varkensboer (Varkens in Nood). Als de tijd rijp is brengen we de koeien en varkens zelf zonder stress naar een lokaal slachthuis. Daarna verwerken we zelf op ambachtelijke wijze het vlees, met net zoveel zorg als we aan de dieren geven. We streven een hoge kwaliteit na, zowel voor de dieren als voor de producten die we verkopen. Dat doen we sinds half maart in onze eigen slagerij op de boerderij. Zo beperken we de transportketen tot een minimum, met een lagere uitstoot als gevolg. Daar zijn we heel trots op! Tijdens openingstijden bent u van harte welkom voor een rondleiding op onze boerderij. U ziet dan onze dieren, hun verblijven en de slagerij. Bestel uw vlees ook gemakkelijk en snel via

www.kloosterboerderijvanbuuren.nl

ENERGIE IS JUIST DICHTBIJ

solar2led.nl Hogelandseweg 40 - Nijmegen

024 - 360 10 65

Hier leest u ook meer over ons en onze dieren.

Openingstijden: Woensdag en vrijdag 13.00 tot 18.00 uur Zaterdag

09.00 tot 17.00 uur

Kloosterweg 31, 6631 KL Horssen.

Dolfing Druten blijft zich verduurzamen Het bedrijf bestaat meer dan honderd jaar. Jan Dolfing begint in 1919 een kleermakerij in Emmen. Zijn oudste zoon, Geert Dolfing (senior), neemt het bedrijf over en opent in de jaren ’60 het gebouw in Druten op Westerhout. In 1977 neemt Peter Dolfing (derde generatie) de zaak over van zijn vader. Anno 2020 staat Geert Dolfing (junior) aan het roer en is daarmee de vierde generatie.

Dichtbij huis ‘Alle grondstoffen die wij gebruiken, komen van relatief dichtbij. Wij halen bijna alles uit Nederland en België en incidenteel vanuit Duitsland. Er komt dus geen vliegtuig of boot aan te pas, alleen maar een vrachtwagen. Ook dit zorgt ervoor dat we onze CO2-voetafdruk minimaal kunnen houden.’ Volgende stap Ons volgende doel is om al onze kledingstukken circulair te maken. Bij de laarzen is dat al gelukt, maar bij andere kledingstukken nog niet. Dat heeft te maken met de dikte van de coating van het materiaal. Bij de laars is die namelijk veel dikker. Er is al wel contact geweest met bedrijven over de circulaire kledingstukken maar we moeten nog even geduld hebben.’

Door Joep Oerlemans Bij Dolfing in Druten maken ze waterdichte kleding. Tal van bedrijfstakken maken gebruik van deze producten. Denk daarbij aan de agrarische, visserij en bouwsector. Tevens maakt het bedrijf ook waterdichte matrashoezen voor ziekenhuisbedden, autodaken en waterbedden.

sterk als de rest van het materiaal.’

Hoogfrequent lassen Geert vertelt: ‘Een veelgebruikte techniek bij het maken van onze producten is hoogfrequent lassen. Doeken gemaakt van PU (polyurethaan) en pvc (polyvinylchloride) lassen we aan elkaar. Door een metalen strip laten we spanning geleiden. Hierdoor mixen de PU en pvc-moleculen door elkaar, worden ze warm en aan elkaar gelast. De verbinding die dan ontstaat is net zo

Nieuwe duurzame stappen Bij Dolfing Druten vinden ze het belangrijk om milieubewust bezig te zijn. Het bedrijf blijft zich ontwikkelen om zijn voetafdruk kleiner te maken. Geert: ‘We hebben al een tijdje zonnepanelen op het dak, zodat we zoveel mogelijk in onze eigen energiebehoefte kunnen voorzien. Maar we hebben ook iets nieuws: Restmateriaal van producten opnieuw gebruiken. Bij het maken

van de jassen en andere producten blijven er steeds restjes doek over, hiervan maken we weer één nieuw doek. Dit kunnen we gebruiken voor nieuwe kledingstukken of andere toepassingen zoals kussens voor tuinmeubilair. Onze producten worden zo steeds duurzamer.’ ‘Tevens is het ons gelukt om onze laarzen van 100% gerecycled pvc te maken. In het verleden zaten de laarzen ‘vast’ aan de kleding. Nu zijn onze laarzen ook los te leveren van de kleding.’

Geert Dolfing. Foto: John van Gelder

Westerhout 1, 6651 CW Druten - 0487 512 823 www.dolfing.nl

ELECTRISCH FIETSEN GOED VOOR HET MILIEU? ZEKER WEL! Pegasus Siena 2019 model

• met 400 Wh accu (500 Wh tegen € 200,- meerprijs)

Pegasus Siena E8 Plus

• 2020 model met nieuw versterkt damesframe met brede lage instap. • Comfortabele instelbare verende voorvork, verende zadelpen en brede banden. • Veilige en goed doseerbare Magura hydrolische velgremmen • Bosch Active line plus 50 Nm motor • 400 Wh accu (500 Wh tegen € 200,- meerprijs)

Van € 2.499,- voor €

*ACTIES GELDIG ZONDER INRUIL

2.299,-

Van € 2.399,- voor

€

1.999,-

PLEZIER 2000 M² FIETS- EN BROMFIETS VICE GRATIS OPHAAL- EN BRENGSER

MAAK EEN VERRASSENDE SPANNENDE PROEFRIT!

Altijd wind mee én veel beter voor het klimaat dan de auto. De elektrische fiets is een snel, milieuvriendelijk en goedkoop alternatief voor korte autoritten. Ideaal als het op de gewone fiets te ver is naar de supermarkt of je werk. Kom Naar de Groot Tweewielers en bekijk het zeer ruime aanbod!

Gebruikte elektrische fietsen nu met vernieuwde accu inclusief 2 jaar garantie

ELEKTRISCHE FIETSEN ATB - RACE - KINDERFIETSEN

KLEPPERHEIDE 13A - 6651 KM DRUTEN TELEFOON 0487 - 519093 DE KOFFIE STAAT VOOR U KLAAR! WWW.DEGROOTTWEEWIELERS.NL

WIJ ZORGEN DAT U BLIJFT RIJDEN!

OPENINGSTIJDEN Ma 13:00 - 18:00 Di - Wo - Do 09:00 - 18:00 Vr 09:00 - 20:00 Za 09:00 - 17:00

De Groene Maas&Waler

Een duurzame woonomgeving begint in eigen tuin Door Femke Pierlo

De Groene Maas&Waler, bij Tuincentrum Bull in Beuningen vinden ze dat een goed idee. Eigenaar Richard Bull legt uit: ‘We moeten met z’n allen iets doen aan duurzaamheid. Dat kan in de tuin al met de kleinste dingen.’ Hij adviseert Maas&Walers maar al te graag hoe ze hier mee aan de slag kunnen.

Wateroverlast tegengaan ‘Wateroverlast blijft een groot probleem, dus is het zaak om stenen en tegels uit je tuin te halen. Hierdoor kun je hemelwater afkoppelen, waardoor het water in de grond komt in plaats van in het riool. Grond en planten nemen beiden veel vocht op,’ vertelt Richard. Vaak wordt bij een onderhoudsvriendelijke tuin gedacht aan een verharde tuin met een paar potten met planten erin, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn: ‘Denk bijvoorbeeld aan grind met een worteldoek in plaats van tegels. Meer planten

betekenen niet per se extra werk in je tuin. Je kunt de tegels uit je tuin halen en heesters met bodembedekkers poten,’ aldus Richard. Regenwater opvangen in een regenton is bovendien een goed idee. Dit gaat wateroverlast tegen en is beter voor je planten. Biodiversiteit Bij Tuincentrum Bull vinden ze biodiversiteit in de tuin erg belangrijk. ‘Op dit moment zijn er minder insecten in de particuliere tuinen omdat er steeds minder groen aanwezig is, wat voor de dieren resulteert in minder ruimte om te leven. Door wat groen in je tuin aan te brengen trek je vogels, insecten en vlinders aan. Dat is ook nog eens leuk voor jezelf, omdat je de natuur goed beleeft en er meer affiniteit mee krijgt,’ legt Richard uit. Insecten lok je naar je tuin met bijvoorbeeld vlinderstruiken, rode zonnehoeden (echinacea purpurea) en asters. Verder zijn vlinderkasten en insectenhotels een echte aanwinst voor de biodiversiteit in je tuin. Vogels houden van coniferen, waar ze beschut en beschermd kunnen zitten en nestelen.

Foto: John van Gelder Beleven van natuur Duurzaam tuinieren is volgens Richard vooral het bewust worden en beleven van de natuur. Een minimoestuintje is een goede manier om voor die beleving te zorgen. ‘De

kweekbak is een echte trend op dit moment. Hierin kun je peterselie, lavendel en munt in plaatsen. Verder is het mogelijk om je eigen groenten, zoals minitomaatjes en minikomkommers, te verbouwen.

Je moet hier wel tijd voor maken, maar het loont zich wel. Het geeft snel resultaat en daar word je enthousiast van,’ besluit Richard.

Regenton 100 ltr met voet

van 69,95 voor

44.95 Kruiden,

Margriet Ø 45 cm

oa, tijm, oregano, rozemarijn, munt p.stuk 2,99 excl. rotan mand voor € 6,49

5,99

vanaf

Fruitplanten o.a. Bramen, bessen

van 899,- voor

Trentino bank, tafel, 2 stoelen

799,-

hoek 3x3, hocker

Tuincentrum Bull van Heemstraweg 82 6641 AG Beuningen T: 024 677 21 93

1399,-

Clayfiber pot vanaf € 9,99

van 1279,- voor

Ibiza hoek, hoek 3x3, tafel

Geldig zolang de voorraad strekt en t/m 8 april 2020.

Bestel ook online

www.tuincentrumbull.nl

6.99

van 1799,- voor

Middelburg

van 8,99 voor

999,OPENINGSTIJDEN: ma t/m do: vrijdag: zaterdag: zondag:

09:30-18:00 uur 09:30-20:00 uur 09:30-17:00 uur 12:00-17:00 uur

Energiestrategie van probleem naar oplossingen Het Parijse klimaatakkoord en de daaruit voortvloeiende klimaatwet was niet mis te verstaan. Onze manier van leven moet anders. De opdracht die we hebben is duidelijk; minder energie verbruiken en de opwekking ervan moet duurzamer. We staan als samenleving voor een enorme uitdaging die vraagt om een allesomvattende oplossing.

Maas en Waalse Gebiedscoöperaties voor opwekking van hernieuwbare energie

Uitdaging We produceren met zijn allen teveel aan broeikasgassen. Op zich zijn dit goede gassen maar we produceren er meer van dan de natuur momenteel aankan. Dat proces moet worden afgeremd om een leefbare omgeving te houden. De overheid neemt nu haar maatregelen. In de klimaatwet is vastgelegd dat in 2030 49% en in 2050 95% van de CO2-reductie, ten opzichte van 1990, moet zijn gerealiseerd. De uitstoot van broeikasgassen moet fors omlaag. Het doel is om Nederland in 2050 energieneutraal te krijgen. Hoeveel de gemeenten Druten en West Maas en Waal hierin moeten bijdragen, wordt binnenkort duidelijk.

niet. En elke grote verandering stuit op verzet. Maar elke burger kan zelf zijn besparingen doen. Je huis isoleren, anders en minder consumeren helpt enorm. We zullen ons vervoer met andere brandstof gaan voorzien. De energie opwekking, zoals we die nu kennen uit vooral fossiele brandstoffen, moet en kan veel schoner. Zonne- en windenergie geeft weer toekomst aan volgende generaties. Maar dat moet wel groots worden aangepakt.

Alleen met zonnepanelen op de daken komen we er niet. Zonnevelden en windparken zullen ons steeds meer gaan bedienen in duurzamer energieverbruik. Ze vullen elkaar mooi aan om een constante levering te garanderen. Daartoe zijn er in Maas en Waal twee Gebiedscoöperaties opgericht: Vitaal Druten en Vitaal West Maas en Waal.

als gemeenten, milieuorganisaties, defensie, waterschappen enzovoort een samenwerkingsverband gesloten om de plannen in grote lijnen te omkaderen. Later zullen deze concreter uitgewerkt worden in het Gebiedsplan. De gemeenten en gemeentelijke regio’s stellen een plan op met daarin gewenste locaties en randvoorwaarden. Met deze instrumenten in de hand kunnen zonneparken en windmolens gebouwd worden.

Greendeal en Gebiedsplan Regionaal wordt er met partijen

Oplossing Eenvoudige oplossingen voor een complex probleem zijn er

Gebiedscoöperaties Maas en Waal Samen aan de slag met duurzame energie voor een vitale regio! Gebiedsplan Vraagstukken

Onze leefruimte, ons landschap en dus ook onze energie!

Opstellen gebiedsplan Op basis van Regionale Energiestrategie en wensen van de gemeente. Voorwaarden: verdeling lusten en lasten verbinden en betrekken van leden met grond stem bij de ontwikkeling van projecten door leden

Grootschalige energieprojecten Ruimtelijk

Sociaal

• Veel interesse grondposities • Regie locaties bij externe partijen NIET bij lokale bewoners

• Sprake van onredelijke verdeling lusten en lasten • Toename weerstand: lokale splijtzwam

Missie De gebiedscoöperaties met boeren, burgers en bedrijven dragen bij aan een vitaal én duurzaam Land van Maas.

Coöperatie ontwikkelt projecten Op basis van gebiedsplan en voorwaarden van leden worden haalbare projecten verkend en ontwikkeld

Lidmaatschap

Financieel rendement

Oplossingen Regie in lokale handen

Opbrengsten

Samen met lokale inwoners de ontwikkeling en realisatie van hernieuwbare energieprojecten organiseren

Opbrengsten vloeien terug naar lokale gemeenschap waardoor evenwichtige verdeling lusten en lasten ontstaat

Leden krijgen bij haalbare projecten de eerste mogelijkheid om financieel te participeren en rendement te ontvangen

Voor wie? Enkel inwoners van Maas en Waal of Druten

Wat krijg je? Stem in gebiedsontwikkeling Stem in voorwaarden voor verdeling energieopbrengsten in de regio Eerste mogelijkheid om financieel te participeren

Opbrengsten uit energieprojecten benutten voor het realiseren van een vitaal platteland.

Actieplan 2020 Fase 1 Tot 1 jan. 2021

Doelstellingen per gebiedscoöperatie: • Ledenaantal: 500 • Uitwerking gebiedsplan 2-3 hernieuwbare energieprojecten • Openstelling 1e participatie project voor leden

Green deal regio

Draagvlak en procesparticipatie vraagt om substantieel aantal leden uit de regio. FEB

Fase 2 1 jan. 2021 – 31 dec. 2023

ALV Keuze gebiedsplan

Eerste ALV

Ledenwerving

JAN

Wat vragen we? Actieve bijdrage in gebiedsproces Eenmalige inleg €100,-

Partijen uit de regio bundelen in een samenwerkingsovereenkomst om externe partijen te ontmoedigen

MAA

APR

MEI

JUN

JUL

AUG

SEP

OKT

NOV

DEC

Scenario’s gebiedsplan Overeenkomstig met de Regionale Energiestrategie én de visie van de gemeente een lokaal gebiedsplan opstellen met daarin wenselijke locaties en randvoorwaarden.

Verkenning projecten

Op basis van gebiedsplan concreet invulling geven aan de ontwikkeling en realisatie van zon- en windprojecten

JAN

Bestuurders van ZLTO Maas en Waal hebben eind vorig jaar twee gebiedscoöperaties voor de opwekking van duurzame energie opgericht. Ze kregen de naam Vitaal Druten en Vitaal West Maas en Waal. Het doel is om voor hun leden en bewoners de regie te houden in de opwekking van duurzame energie. Door de planning, ontwikkeling en realisatie van hernieuwbare energie in eigen hand te houden. Zo zien ze kansen om mee te werken aan de energietransitie. Hiermee blijft het platteland vitaal en deelt de samenleving in de Maas en Waalse dorpen mee in de winst. Meerwaarde voor de dorpen De energietransitie heeft grote gevolgen voor het buitengebied. Door zonneweides, daken vol panelen en windturbines ontstaat een ander beeld van de agrarische omgeving. Dat geeft geen fraaier uitzicht in de polder. Maar omwille van het milieu is het nodig. De gemeentelijke regio’s hebben van hogerhand een taak opgelegd gekregen. Gemeente Druten valt onder R.E.S. -regio (Regionale Energie Strategie) Arnhem/ Nijmegen en West Maas en Waal valt in regio FruitDelta Rivierenland. Elke gemeente moet een bijdrage leveren aan opwekking van duurzame energie. Boeren hebben de grond en de ruimte hiervoor, en voelen zich dan ook nauw betrokken. Zij nemen het initiatief. ZLTO wist: “Als het dan toch moet, dan houden we liever zelf de regie. Zo voorkomen we dat S.D.E-subsidies (Subsidie Duurzame Energie) wegvloeien naar het buitenland. Laten we de lusten en lasten dan maar samen delen. Daarom kozen we voor de vorm van een coöperatie. Iedereen kan meedoen. Particulieren, boeren, dorpen en verenigingen kunnen deelnemen. Zo maken we van een bedreiging een kans. Dorpsplatforms zijn benaderd om hierover mee te denken. Voor de inwoners was er informatie en de kans om lid te worden tijdens een dorpenronde van de gebiedscoöperaties. Bewoners kunnen meedenken, meedoen en investeren in een mooi maatschappelijk gedragen project.” Vitaal platteland Dit project is in zekere zin uniek. Jan van Lent en Geert van Bergen, voorzitters van respectievelijk Vitaal West Maas en Waal en Vitaal Druten, schetsen een doorkijk naar de toekomst. “Er gebeurt veel in het agrarisch buitengebied in deze twee gemeenten. Ook onwenselijke dingen als verloedering en leegstand van bedrijfsgebouwen. We moeten leegstand saneren, want dat is een bron van (drugs)criminaliteit. Door dit project voorkomen we veel ellende, en kunnen we het buitengebied leefbaar en aantrekkelijk houden. Met zonnepanelen op het dak, kan er asbest gesaneerd worden. In den lande lopen veel meer van deze projecten, maar deze coöperatie opgericht door boeren is daarom uniek. Vitaal platteland, in de ruimste zin van het woord, is het doel. Het kan een sociaal-maatschappelijk en economische meerwaarde geven. De energietransitie kan hiermee samengaan met een aantrekkelijk, leefbaar en werkbaar buitengebied. Goed voor het milieu, dorpelingen, toeristen en boeren.” Binnenkort: www.vitaalmaasenwaal.nl

De Groene Maas&Waler

Beuningse Boys: duurzaam naar de 2e klas Door Ger Loeffen

BEUNINGEN - In februari 2010 overhandigde toenmalig wethouder Cees van Ingen de sleutel van het gloednieuwe sportcomplex van Beuningse Boys aan toenmalig voorzitter van de Boys, Ronald van Engelen. De vereniging is direct na de Tweede Wereldoorlog opgericht en bestaat dit jaar 75 jaar. De Boys speelden tot 2010 op de velden op sportpark De Hutgraaf. Inmiddels is het sportpark aan de Ooigraaf tien jaar in gebruik en is een aantal zaken aan vervanging toe. Duurzaamheid staat dan vaak bovenaan het lijstje met prioriteiten. Zo werd het tijd de verlichting op het sportcomplex te vervangen. De oude verlichting bestond uit veertig armaturen met halogeenlampen. Per unit werd maar liefst 2 kWh (kilowattuur) gebruikt. De keuze was snel gemaakt voor de veel duurzamere ledverlichting. Met de vervanging van de halogeenverlichting voor ledverlichting was een investering gemoeid van maar liefst tachtigduizend euro. Voor deze investering kon de club een beroep doen op de ‘Stimuleringsregeling voor verduurzaming van maatschappelijk vastgoed’ van de gemeente Beuningen. Een aantal sportaccommodaties valt onder de

Kees Broekman bij de conventionele verlichting die vervangen is door duurzamere ledverlichting. Foto Ger Loeffen categorie ‘Maatschappelijk Vastgoed’. De gemeente heeft daar vorig jaar vierhonderdduizend euro voor beschikbaar gesteld. Voorzitter Kees Broekman: ‘Per jaar wordt door de club nu ongeveer

vijfduizend euro bespaard aan energiekosten. Maar de club bespaart op meer manieren. Bijvoorbeeld op efficiënter gebruik van koelkasten en luchtbehandeling. Zelfs de plastic roerstaafjes voor koffie en thee zijn vervangen door houten. Grote winst

is ook dat het effect heeft op de leden. Je geeft als organisatie het voorbeeld.’ Naast de besparing van energiekosten heeft de ledverlichting ook een zichtbaar voordeel: de velden zijn

helderder verlicht en beter uitgelicht. Ongetwijfeld zal dit tot betere spelprestaties leiden en promoveert Beuningse Boys binnen twee jaar naar de tweede klas van de KNVB.

Uw Partner in de Industrie, Retail en Agrarische sector Gratis SDE aanvraag Constructierapport Gecertificeerd Zonnekeur installateur Eén aanspreekpunt

www.arienssolar.nl

info@ariens-solartechniek.nl

06 511 11627

Samenwerking gemeenten op gebied van duurzaamheid

Energietransitie stopt niet Nederland staat voor een grote opgave; in 2030 moet 49 procent van alle elektriciteit duurzaam worden opgewekt. Om daar voor te zorgen vroeg het rijk aan alle dertig regio’s in Nederland om uit te rekenen hoeveel duurzame energie er kan worden Foto: Hans Barten

opgewekt binnen de regio. Gemeenten spelen hierin een belangrijke rol, en onderlinge samenwerking is nodig om tot een goed voorstel te komen. Reden voor de gemeenten Beuningen, Druten, West Maas en Waal en Wijchen om nauw contact te onderhouden. En om, daar waar het kan, samen te werken.

Wethouder André Springveld

Wethouder Ton de Vree

‘Duurzaamheid houdt tenslotte niet op bij de ge-

Foto: Henk Hulshof

meentegrens’.

Wethouder Titus Burgers

Regionale Energie Strategie (RES) Om de klimaatverandering te stoppen heeft Nederland als doel om tussen nu en 2030 de CO2-uitstoot met 49 procent te verminderen. Om dat doel te bereiken zijn alle dertig regio’s in Nederland aan de slag gegaan met de Regionale Energiestrategie (RES). Binnen de regio wordt onderzocht waar en hoe het best duurzame elektriciteit op land (wind en zon) opgewekt kan worden. Maar ook welke warmtebronnen te gebruiken zijn zodat wijken en gebouwen van het aardgas af kunnen. Waar is ruimte en hoeveel? Zijn de plekken maatschappelijk gezien acceptabel en financieel haalbaar? In een Regionale Energiestrategie (RES) beschrijft elke energieregio zijn eigen keuzes. Het Nationaal Programma RES ondersteunt de regio’s bij het maken van de RES.

Wethouders Piet de Klein (Beuningen), André Springveld (Druten), Ton de Vree (West Maas en Waal) en Titus Burgers (Wijchen) houden zich binnen de gemeenten bezig met het onderwerp duurzaamheid. Ze zijn bezig om de veranderingen op dat gebied binnen hun gemeente te coördineren en vorm te geven. De vier komen sinds een aantal maanden regelmatig bij elkaar om de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid te bespreken. Een goede inpassing van duurzame energie en warmte gaat verder dan de gemeentegrenzen, zeggen ze alle vier. Het gaat in dat geval niet om het bouwen van energieneutrale woonwijken of het plaatsen van zonnepanelen op sportcomplexen en bedrijfspanden, maar om grootschalige opwek van zonne- en windenergie. Projecten die gevolgen hebben voor én de eigen én de buurgemeenten. ‘Denk alleen al aan het feit dat grootschalige opwek meer dan eens gebeurt op de randen van de gemeentegrond’, geeft Ton de Vree aan. ‘Het is goed om daarover afspraken te maken en de plaats en de uitvoering van de verschillende projecten met elkaar, en als het kan op elkaar, af te stemmen.’ Twee energieregio’s Daarbij speelt er in het Land van Maas en Waal nog iets anders, wat

Wethouder Piet de Klein

goed overleg noodzakelijk maakt. Het gebied valt namelijk onder twee energieregio’s. Beuningen, Druten en Wijchen horen, met nog vijftien andere gemeenten, tot Regio Arnhem Nijmegen. West Maas en Waal valt, met zeven andere gemeenten onder het samenwerkingsverband FruitDelta Regio Rivierenland. Elke regio gaat aan de slag met een Regionale Energiestrategie (RES), en heeft eigen doelen om aan de gewenste hoeveelheid duurzaam opgewekte energie te komen (zie kader). Maar de te nemen maatregelen hebben ook gevolgen voor de aangrenzende regio. En precies dát is de reden om elkaar regelmatig te ontmoeten.

opwek van zon en wind een plek kunnen geven in het landschap. Daarbij gaat het niet alleen om de vraag wat de beste plek voor die plannen is, maar ook wat de gevolgen zijn voor de omgeving. Duurzaamheidsmaatregelen gemeenten Elke gemeente zet stappen om een zo groot mogelijke bijdrage te kunnen leveren aan de gestelde klimaatdoelen. De gemeente Beuningen gaat uit van windenergie, aangevuld met zonnevelden. De gemeente wil windmolens plaatsen in het gebied ten zuiden van de A73 en de Maas en Waalweg, waar ook Wijchen plannen heeft. De gemeente Wijchen maakte al verschillende stappen op het gebied van klimaatbeleid, waar-

`Mensen moeten zich bewust worden van het feit dat het zo niet langer kan’ Afstemming ‘We praten elkaar bij over de ontwikkelingen en over hoe het ervoor staat. En we bespreken de plannen en ideeën die er zijn. Daarbij kunnen we naar elkaar kijken en van elkaar leren’, zegt wethouder Titus Burgers. Ook is het goed om met elkaar ’te bekijken hoe we de grootschalige

onder het bouwen van een energieneutrale en aardgasloze nieuwbouwwijk, en het energieneutraal maken van bedrijventerrein Bijsterhuizen. Ze hopen op termijn drie windmolens te kunnen neerzetten op de grens van Wijchen en Beuningen. Ook zouden ze graag minimaal 30 hectare aan zonneparken ontwikkelen.

bij de gemeentegrenzen

Voor de bouw daarvan wordt weer samengewerkt met Druten, waarmee het een werkorganisatie vormt. Als het aan de gemeente Druten ligt komt er ook minimaal 30 hectare aan zonneparken, met bijvoorbeeld een drijvend zonnepark op de Uivermeertjes. André Springveld hoopt binnen een jaar het eerste zonnepark klaar te hebben. Wind is nu nog geen optie voor de Drutense gemeenteraad. ‘Dat er naar andere oplossingen gekeken moet worden is duidelijk, maar dat hoeven niet direct windmolens te zijn’, legt hij uit. ‘De ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld geothermie (aardwarmte) houden wij goed in de gaten.’ De gemeente West Maas en Waal heeft al twee zonneparken gebouwd, met een totale oppervlakte van 8 hectare. De parken kunnen bijna een kwart van het aantal huishoudens in West Maas en Waal voorzien van stroom. Hoewel de gemeente niet voor grote windmolens was in het gebied tussen de dorpen, ziet zij ook wel in dat deze oplossingen in de toekomst misschien nodig zijn. Omschakeling De energietransitie, en het aanvaarden van de gevolgen daarvan, vraagt volgens de vier wethouders een verandering in de manier van denken. ‘Mensen

moeten snappen dat het zo niet langer kan’, legt Piet de Klein uit. ‘De uitstoot van CO2 is zo groot dat het klimaat verandert en de aarde opwarmt. Het gebruik van duurzame energiebronnen, zoals bijvoorbeeld wind en zon, moet de CO2-uitstoot en die klimaatverandering zoveel mogelijk tegengaan. En wanneer je dát snapt, ga je er op een andere manier naar kijken.’ Ton de Vree vult hem aan: Van de gedachte ‘ik vind windturbines niet mooi’, schakelt men om naar ‘dit is een oplossing om klimaatverandering tegen te gaan’. Dat is wáarom is het zo belangrijk om mensen mee te nemen in het proces van lokale en regionale energietransitie. Om hen te enthousiasmeren en draagvlak te creëren. Alleen dan kunnen we de grootste stappen maken.’ Lokale projecten Naast grootschalige projecten, houden de vier gemeenten zich bezig met kleinschaligere projecten om het energieverbruik binnen de gemeente omlaag te brengen. Dat uit zich onder meer in het verduurzamen van scholen, dorpshuizen en gemeentelijke gebouwen. Particulieren en ondernemers Voor inwoners, ondernemers, sportverenigingen en organisaties zijn er verschillende regelin-

gen om hun woning, bedrijfspand of accommodatie te verduurzamen. Met Toekomstbestendig Wonen leningen zijn energiebesparende maatregelen en zonnepanelen tegen een scherpe rente te betalen. Via de Regeling Reductie Energiegebruik komt binnenkort een bijdrage voor kleinschalige duurzaamheidsmaatregelen beschikbaar. Hiermee kan men onder meer met korting de centrale verwarming laten inregelen. Met Toekomstbestendig Wonen

leningen kunnen inwoners tegen een scherpe rente geld lenen om energiebesparende maatregelen en zonnepanelen te betalen. Voor particuliere woningeigenaren is er de mogelijkheid om een energieadvies op maat te ontvangen en gezamenlijk isolatiemaatregelen en zonnepanelen in te kopen. Hiervoor werken de gemeenten samen met de partijen Winst uit je Woning (Beuningen/ Wijchen) en Susteen (Druten).

Winst uit je Woning is in beide gemeenten al gestart. Susteen begint in Druten als de coronamaatregelen voorbij zijn. West Maas en Waal biedt inwoners tegen een lager bedrag een woningscan aan en biedt ondernemers de mogelijkheid hun ‘dak te verzilveren’ door tegen een aantrekkelijk tarief zonnepanelen te plaatsen. De gemeentelijke energieloketten bieden informatie over de verschillende regelingen en mogelijkheden.

Meer informatie over duurzaamheid Beuningen energiek.beuningen.nl Druten www.duurzaamwonenplus.nl/druten Wijchen www.duurzaamwonenplus.nl/wijchen West Maas en Waal www.westmaasenwaal.nl/duurzaamheid Energieloketten Beuningen, Druten en Wijchen: www.duurzaamwonenplus.nl West Maas en Waal: www.energieloketwestmaasenwaal.nl Duurzaamheidsinitiatieven www.energievoorvier.nl (Beuningen) www.energiecooperatieleur.nl (Wijchen) www.duurzaamwonenweb.nl www.burgersgevenenergie.nl www.vitaalwestmaasenwaal.nl www.opgewektmaasenwaal.nl

De Groene Maas&Waler

Huisman Etech Experts

voor duurzame oplossingen in elektrotechniek ‘Een betere wereld begint bij jezelf’, een gezegde dat Huisman Etech Experts uit Druten toepast in haar eigen bedrijfsvoering. Als innovatieve totaalpartner in elektrotechniek behoort duurzaamheid tot een van de speerpunten van onze organisatie. Met onze kennis en ervaring kunnen wij onze klanten goed ondersteunen en adviseren op het gebied van duurzame elektrotechnische oplossingen. Dat Huisman Etech Experts niet stil zit op het gebied van duurzame ontwikkeling en bedrijfsvoering, blijkt wel uit het behalen van de ISO 14001 Milieucertificering afgelopen jaar. Hiermee toont Huisman Etech Experts aan structureel bezig te zijn met het verbeteren van de eigen milieuprestaties. Peter Huisman, mede-eigenaar van Huisman Etech Experts legt uit: ‘Duurzame bedrijfsvoering staat bij ons hoog in het vaandel. Om wat voorbeelden te noemen. Ons eigen energieverbruik hebben we inzichtelijk gemaakt en ons kantoor is voorzien van led-verlichting en zonnepanelen. Bij aankopen van nieuwe bedrijfswagens letten wij op de CO2 uitstoot en het energielabel. Wij hebben zelf enkele elektrische auto’s op de weg en twee oplaadpunten op ons bedrijventerrein. Een ander voorbeeld is dat wij tijdens de inkoopfase van materialen of producten

Huisman Etech Experts uit Druten is sinds 1955 dé innovatieve totaalpartner in elektrotechniek. Met ons team van goed opgeleide en betrokken medewerkers engineeren, installeren en onderhouden wij (elektrotechnische) installaties in uiteenlopende sectoren. Huisman Etech Experts streeft naar een zo groot mogelijke bijdrage aan een duurzame samenleving en ziet Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen als belangrijk onderdeel van de duurzame groei, zowel voor opdrachtgevers, eigen medewerkers en organisatie.

eerst onderzoeken of aanschaf wel noodzakelijk is en of er wellicht een duurzamer alternatief is. Ook kijken wij bij de leveranciersselectie naar duurzaamheidscriteria. Verder verzamelen wij ons afval gescheiden in en voeren deze op verantwoorde wijze af. Ook klanten kunnen accu’s, batterijen, TL-, PL-lampen en mobiele telefoons gratis inleveren bij onze verkoopbalie in Druten. Ons doel is om ons afval voorhonderd procent CO2 neutraal te verwerken.’

Hoe bewuster, hoe beter Een doel van Huisman Etech Experts is om mensen meer bewust te maken van het belang van duurzaamheid. Want hoe bewuster iedereen omgaat met energieverbruik en het scheiden van afval, hoe beter het is voor de leefbaarheid voor generaties na ons. Huisman Etech Experts streeft daarom naar een zo groot mogelijke bijdrage aan een duurzame samenleving en biedt als innovatieve totaalpartner in elektrotechniek voor zowel particulieren als bedrijven diverse oplossingen die duurzame ontwikkeling bevorderen. Denk hierbij aan laadpunten voor elektrische auto’s, zonnepanelen, led-verlichting of het optimaliseren van industriële processen. Peter Huisman vertelt: ‘Wij adviseren onze klanten in duurzame oplossingen; hoe meer mensen zich bewust zijn, hoe beter. Zo hebben wij veel expertise op het gebied van zonne-energie projecten. Wij installeren niet alleen zonnepanelen bij particulieren en bedrijven, maar wij verzorgen ook de AC-verdelers en het realiseren van de aansluitingen op het net. Zonnepanelen besparen veel geld. Wij berekenen

voor u de opbrengsten en terugverdientijd, zodat u uw investering kunt afstemmen op uw gebruik. Daarnaast hebben wij diverse nieuwe duurzame initiatieven gelanceerd. ‘Zo hebben wij voor de scheepvaart een hybride systeem ontwikkeld (zowel de hardware als de besturingssoftware) schepen kunnen hiermee geluidloos en zonder brandstofverbruik havens binnenvaren’, vertelt Peter Huisman. Een toepassing waar inmiddels al enkele schepen mee zijn uitgevoerd. ‘En samen met de brandstofleveranciers werken wij aan tankstations van de toekomst.’ Werken en carrière Continu innoveren, klanten adviseren en werken aan duurzame ontwikkeling maakt werken bij Huisman Etech Experts zo interessant. Peter Huisman: ‘Er zijn uitdagende, gevarieerde werkzaamheden binnen verschillende sectoren, zoals projecten binnen industriële automatisering, maritieme installaties, beveiligingssystemen en retail. Bij Huisman Etech Experts krijg je ruime ontwikkelings-, ontplooiings- en groeimogelijkheden. We doen er alles aan om je op de plek te brengen die jij ambieert. Of je nu een technische BBL-opleiding volgt, ROC-opleiding of HBO-opleiding hebt. Wíj helpen je door middel van onze interne opleidingen en scholing te groeien naar het hoogst haalbare niveau. Nieuwsgierig naar wat we dat doen of denk je gericht aan een toekomst in onze branche? Kom dan eens bij ons praten.’

Elektroshop voor doe-het-zelver en echte klusser De elektroshop van Huisman Etech Experts levert kwaliteitsmaterialen voor de doe-het-zelver én echte klusser. Daarnaast zorgt ons deskundig advies altijd voor de juiste oplossing. Of u nu als particulier of als bedrijf elektrotechnische materialen nodig heeft, u kunt altijd rekenen op goede service en prima ondersteuning. Kom vrijblijvend langs en laat u verassen door het uitgebreide assortiment en deskundig advies. Onze elektroshop is geopend van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur en op zaterdag van 8.00 tot 12.00 uur. Adres: Koningstraat 101, Druten.

Huisman Etech Experts Koningstraat 101, 6651 KK Druten Tel. 0487-518555 www.huismanwerkt.nl www.huismanetech.nl

De Groene Maas&Waler

Het “Kinderdijk” van de 21-ste eeuw Ondanks de moeilijke en onzekere tijd waarin we ons op dit moment bevinden, moeten we bezig blijven met maatregelen tegen de opwarming van de aarde en een goed leefklimaat. Maatregelen voor energietransitie, van fossiele brandstoffen naar duurzame energiebronnen, houden meer in dan het plaatsen van zonnepanelen en windturbines. Momenteel is de opwekking van elektriciteit actueel, maar we moeten ook gaan nadenken over de vraag hoe we onze huizen gaan verwarmen. De terechte vraag van onze inwoners is: Hoe moet dat? Wanneer? Wat gaat mij dat kosten?

Een warm huis, maar hoe? Voor het verwarmen van ons huis zijn er meerdere mogelijkheden: • Met de bestaande technieken: elektriciteit, warmtepomp of aardwarmte. • Nieuwe technieken zoals waterstof en warmte uit stromend water. Deze zijn niet op korte termijn toepasbaar. Daarom komt Sociaal Maas en Waal met een oproep aan de gemeentebesturen: • Kom met een routeplan over hoe, wat en wanneer.

• Geef aan welke ondersteuningsmaatregelen inwoners mogen verwachten. Sociaal Maas en Waal benadrukt dat samenwerking op het gebied van de energietransitie in de regio hard nodig is. ZLTO geeft een goed voorbeeld van het gezamenlijk optrekken van boeren en burgers door het oprichten van twee gebiedscoöperaties: Vitaal Druten en Vitaal West Maas en Waal. Regionale samenwerking Voor het realiseren van grootschalige zonne- en windenergieprojecten zal er over de gemeentegrenzen moeten worden gekeken. Versnippering van projecten en daardoor grote verstoring van onze mooie landschap moet voorkomen worden. De oplossing hiervoor ligt in één goed doordacht plan. Een mogelijk scenario is het plaatsen van windturbines langs de Betuwelijn. Er kan dan een lint van windturbines komen van Nijmegen tot Geldermalsen. Het “Kinderdijk” van de 21-ste eeuw. Als gemeenten hier financieel aan deelnemen, kan een deel van de opbrengsten terugvloeien naar de inwoners. Een zelfde scenario geldt voor de Maas en Waalweg N322,waar ook ruimte is voor windturbines en zonnevelden. Sociaal Maas en Waal gaat voor beide plannen en kiest nadrukkelijk voor een regionale insteek.

Foto: John van Gelder Sociaal Maas en Waal wil: - Start met informatievoorziening en voorlichtingscampagnes. - Energiebesparing: Wat niet verbruikt wordt, hoeft ook niet opgewekt te worden!. - Alle gebouwen met een maatschappelijke functie, zoals scholen en dorpshuizen binnen twee jaar

klimaatneutraal maken. - Alle nieuwbouw verplicht klimaatneutraal. - Met de regio werken aan één regionaal plan. - Grootschalige zonne- en windprojecten langs A15 en N322 - Een deel van de opbrengsten van grootschalige zonne- en windprojecten moet terugvloeien naar het algemeen belang.

VOOR EEN DUURZAAM EN SLIM MAAS EN WAAL

Energiezuinig wonen Wil jij graag energiezuinig wonen maar je weet niet of jouw woning hiervoor geschikt is? Doe dan gratis de warmtepompcheck op romijnders.nl

DOE DE

P WARMTEPOM

CHECK

ONZE DIENSTEN VOOR EEN ENERGIEZUINIG HUIS: · HR CV-ketels · Warmtepompen (hybride) · Zonneboilersystemen · Warmteterugwin (WTW) afzuigsystemen

Romijnders geeft warmte Vijverlaan 9 · 6602 CX Wijchen · 024 - 64 88 222 · www.romijnders.nl

De Groene Maas&Waler

MFA Batenburg heeft primeur

Eerste energie-neutrale gemeentelijke gebouw BATENBURG – In Batenburg is gestart met de bouw van een nieuwe MFA. Op het terrein van voetbalvereniging Batavia verrijst in het voorjaar van 2021 het nieuwe onderkomen voor de Batenburgse school St. Jan Baptist, gemeenschapshuis de Hostert en diezelfde voetbalvereniging. Architectenbureau Croonen is verantwoordelijk voor het ontwerp van de moderne en bovendien duurzame accommodatie, welke bij oplevering de primeur heeft het eerste energieneutrale gemeentelijke gebouw in Wijchen te zijn.

Om dit predicaat te mogen dragen worden verschillende slimme technologieën en duurzaamheidstoepassingen gecombineerd. ‘Het meest in het oog springend zijn de zonnepanelen die een groot gedeelte van het toekomstige dak zullen bedekken’, vertelt Ted van de Leur, projectleider namens de gemeente Wijchen. ‘De hellende daken van het gebouw zijn zodanig georiënteerd dat maximaal van de zon kan worden geprofiteerd. Tegelijkertijd beperken de grote overstekken de directe zoninstraling, waarmee het gebouw op een simpele en toch vernuftige wijze koel blijft in de zomer.’ In het algemeen zullen tem-

peratuurwisselingen beperkt invloed hebben op het binnenklimaat. ‘Dat komt doordat de accommodatie is ontworpen als een compact gebouw, met extra hoge isolatiewaarden. Een goed geïsoleerde en luchtdichte schil zorgt ervoor dat de gebouwinstallatie minder hard hoeft te werken en daarmee energiezuinig is.’ Behoefte in het gebouw Die gebouwinstallatie, een 4-pijps luchtwaterwarmtepomp, is in staat tegelijk te kunnen koelen en verwarmen middels vloerverwarming- en koeling. ‘Daarnaast wordt een gebalanceerd luchtbehandelingssysteem geplaatst met hoog rendement energieterugwinning. Het geheel is gestuurd op behoefte in het gebouw. Dit mede gezien de verschillende gebruikers, bezettingen en de oriëntatie van het gebouw. Duurzaamheid legt zich in het voorbeeld van MFA Batenburg namelijk op twee manieren uit. Naast de toepassingen die het gebouw energieneutraal maken, geeft ook de multifunctionaliteit en daarmee toekomstbestendigheid het gebouw een duurzaam karakter.’ Die toekomstbestendigheid uit zich onder meer in het feit dat de lesruimten van de school zodanig zijn vormgegeven, dat deze in de toe-

De plek waar mfa Batenburg moet verrijzen wordt bouwrijp gemaakt. foto: John van Gelder komst omgebouwd kunnen worden tot zelfstandige wooneenheden. Prachtig voorbeeld Op de vraag welke duurzaamheidstoepassing Van de Leur het meest trots maakt, antwoordt hij resoluut: ‘Geen specifieke toepassing, maar het gezamenlijk in bouwteamverband een duurzaam gebouw voor de toekomst te mogen realiseren. Ik wil dan ook graag benadrukken hoe belangrijk de rol is van alle

gebruikers, adviseurs en natuurlijk de aannemer. Dankzij hun inspanning is MFA Batenburg, zeker voor deze omgeving, bij oplevering een prachtig voorbeeld van hoe toekomstbestendigheid, bouwen werktuigbouwkundige alsook elektrotechnische maatregelen optimaal gecombineerd kunnen worden.’ MFA Batenburg mag dan het eerste energieneutrale gemeentelijke gebouw zijn, dat wil niet zeggen dat

Wijchen stilzit op het gebied van het verder verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed. ‘Ook bestaande gebouwen staan op onze duurzaamheidskalender. Zo worden binnenkort zonnepanelen geplaatst op MFA de Suikerberg en Sportzaal Achterlo in Wijchen. Daarnaast moet een op handen zijnde verbouwing van de gemeentewerf leiden tot een verbetering naar energielabel A. Zo werken we samen aan een duurzaam Wijchen’, besluit Van de Leur.

Samen houden wij onze buurt schoon! Zwerfafval opruimen voor jong en oud

Samen houden wij onze buurt schoon! Samen houden wij onze buurt schoon! Zwerfafval opruimen voor jong en oud Zwerfafval opruimen voor jong en oud Wijkhelden houden samen hun buurt schoon! Iedereen kan Wijkheld worden. Kinderen onder begeleiding van een volwassene en volwassenen alleen of samen in groepjes, ruimen zwerfafval op in hun eigen buurt. Wijkhelden krijgen spullen waarmee zij zwerfafval kunnen opruimen. Kinderen krijgen voor het opruimen een zakcentje van de gemeente.

Goed en leuk om te doen!

Wijkhelden houden samen hun buurt schoon! Iedereen kan Wijkheld worden. Kinderen

Wijkhelden houden samen hun buurt schoon! IedereenEen kan Wijkheld Wijkheld draagt worden.zijn Kinderen of haar

aan een schone ruimen en frisse onder begeleiding van een volwassene en volwassenensteentje alleen ofbijsamen in groepjes

onder begeleiding van een volwassene en volwassenen alleen of samen in groepjes ruimen zwerfafval op in hun eigen buurt. Wijkhelden krijgen spullen waarmee zij zwerfafval

leefomgeving. Het is natuurlijk ook zwerfafval op in hun eigen buurt. Wijkhelden krijgen spullen waarmee zij zwerfafval leuk en fijn om lekker buiten bezig

eenzijn! zakcentje vanandere de gemeente. kunnen opruimen. Kinderen krijgen voor het opruimen een zakcentje van de gemeente. kunnen opruimen. Kinderen krijgen voor het opruimen te Ook met Wijkhelden

Goed en leuk om te doen!

Een Wijkheld draagt zijn of haar steentje bij aan

een schone en frisse leefomgeving. Het is natuurlijk ook leuk en fijn om lekker buiten bezig te zijn! Ook met andere Wijkhelden in contact komen is leuk en gezellig. Doe ook mee!

Meer informatie en aanmelden: www.wijk-helden.nl

Goed en leuk om te doen!

in contact komen is leuk en gezellig. Doe ook mee!

Een Wijkheld draagt zijn of haar steentje bij aan

een schone en frisse leefomgeving. Het is natuurlijk ook leuk en fijn om lekker buiten bezig te zijn! Ook met andere Wijkhelden in contact komen is leuk en gezellig. Doe ook mee!

Meer informatie en aanmelden: www.wijk-helden.nl

Gaat u verbouwen, slopen of uw tuin aanpakken? Met een afvalcontainer van Joop Rodenburg Sloopwerken & Puinrecycling bent u snel en voordelig van uw rommel af. Vrijwel alle vormen van afval kunnen door ons worden verwerkt. Denk aan bijvoorbeeld grof vuil, bouwen sloopafval, puin, hout, dakafval, grond en groenafval. Wij leveren de afvalcontainer snel (vaak dezelfde dag nog!) en wanneer het u uitkomt op de door u gewenste plek. En de prijs? Die is inclusief het plaatsen en ophalen van de container, 14 dagen containerhuur en duurzame afvalverwerking. Hee� u speciﬁeke vragen over het soort afval of twijfelt u hier aan? Geen probleem, neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij helpen u graag verder. Ook verkoop van diverse soor ten, zand,tuingrond, grind, split etc.

Wij hebben ook iele puinbrekers mob 2

• • • •

Puin Grond Hout Groen

• • • •

Geïmpregneerd hout BSA (bouw en sloopafval) Matrassen Volume/Tempex

• • • •

Uw duurzame installatiepartner

Auto banden IJzer Gips / Yton Glas

Openingstijden: Maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot 16.30 uur. Zaterdag: van 8.30 uur tot 15.00 uur.

www.krechtinginstallatie.nl

Joop Rodenburg, Kerkstraat 60 Druten (oude terrein van Hendrix) 0487-59 24 98 www.jooprodenburg.nl advertorial

Kleine klus, snel geregeld Last van kleine elektrotechnische problemen maar met grote gevolgen? Speciaal voor MKB-bedrijven in de regio hebben we de oplossing, onze afdeling ‘Relatiewerk’. RTP Elektrotechniek staat bekend als een betrouwbare partner als het gaat om de elektrotechnische inrichting van bouwen verbouwprojecten. Dat is natuurlijk mooi, maar wat veel regionale collega-ondernemers niet weten is dat wij onze kennis en ervaring net zo gemakkelijk inzetten voor grote projecten als voor kleinere incidentele klussen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan aanpassingen als het plaatsen of aanpassen van een meterkast, het omleggen van telefoon- en/of dataleidingen, het plaatsen van brand- of CO2-melders enzovoort.”

Onze afdeling Relatiewerk Geen één bedrijf kan tegenwoordig nog zonder elektriciteit. Daarom is het van belang dat uw elektriciteit zorgvuldig is aangelegd én wordt onderhouden. Het uitgangspunt van onze dienst ‘Relatiewerk’ is het direct helpen van onze opdrachtgevers. Onze vakmensen ontzorgen de kleinere commerciële/non-profit bedrijven en retail-organisaties.

Klussen die vallen onder relatiewerk zijn onder andere: * installeren van meterkasten; * laadpalen; * datanetwerken; * monteren camerasystemen; * aanleggen van een brandmeldsysteem; * vervangen van verlichting; * advies bij verbouwing.

Tevreden over de werkzaamheden? Dan kunt u afspraken maken met onze elektriciens om ook het onderhoud in het vervolg te ontzorgen! Heeft u bij ons een onderhoudscontract? Dan hanteren wij een 24-uurs service, dus zodra er een storing of kortsluiting ontstaat kunt u direct bij één van onze elektriciens terecht.

Voor al uw elektriciteitsklussen en renovatie

Ideaal voor MKB en retail kleine klus

kijk op rtp.nl of bel 0487 585 100

snel geregeld

Van Heemstraweg 47, 6654 KD AFFERDEN (Gld), Tel. 0487 – 585100, www.rtp.nl, info@rtp.nl

De Groene Maas&Waler

Energie transitie voor West Maas en Waal en hoe gaat het CDA West Maas en Waal hier mee om? Vorig jaar heeft het CDA WMW al duidelijk aangegeven dat de energie transitie prioriteit heeft en maximaal ondersteuning gaat ontvangen van het CDA. Duurzaamheidsbeleid is en blijft van essentieel belang als we ook respect willen tonen voor de generaties die na ons komen. Intussen zijn er zonnepanelen te vinden op veel daken en op enkele land locaties waarbij de opbrengsten ten goede komen aan de gemeente. Verdere ontwikkeling van een energie neutrale maatschappij, gestuurd vanuit de overheid, wordt nu erg serieus genomen door alle partijen waarbij het CDA die altijd al hoog in het vaandel heeft gehad. Als oppositie partij hebben we niet altijd onze ambities waar kunnen maken echter nu het belang gezien wordt door mogelijk alle partijen krijgen we hier ook de wind in de zeilen. Met de andere gemeenten in de Regio Rivierenland is West Maas en Waal in gesprek hoe we samen op korte termijn energie door

middel van zon en wind kunnen opwekken. CDA West Maas en Waal kijkt ook naar de lange termijn en denkt hierbij aan de volgende initiatieven. • Waterkrachtcentrales • Nieuwe “kernenergie” • Waterstof • Biodiversiteit Het ontwikkelen van deze alternatieve bronnen vergt echter nog minimaal 10 jaar, wat betekent dat we in die tussentijd ook verstandig om moeten gaan met energie verbruik en het opwekken daarvan. Het continueren van het huidige beleid waarbij het investeren in zonnepanelen, in welke vorm dan ook, het inzetten van warmtepompen e.d. ook door het CDA West Maas en Waal wordt ondersteund. Hiervoor zijn dan ook subsidie mogelijkheden aanwezig. Op korte en lange termijn zijn dit essentiële zaken waar het CDA West Maas en Waal serieus mee bezig is en probeert als oppositie partij hier zich maximaal voor in te zetten. Het CDA is namelijk meer

Foto: John van Gelder dan een klassieke oppositiepartij. Door te praten in plaats van te roepen zien we vaak steun van de coalitiepartijen voor onze moties en standpunten. Zo is FD West Maas en Waal ook voorstander van de

opwekking van duurzame energie geworden, terwijl ze daarvoor altijd een felle tegenstander waren. Door samen te werken zorgen we voor een schoon, leefbaar en bruisend West Maas en Waal!

De CDA-fractie West Maas en Waal Frans van Gelder Riky Schellekens Vince van Ooijen

Studio KAP+BERK helder, duurzaam en tijdloos Studio Kap+Berk is een bureau voor architectuur-, interieur-, en meubelontwerp in Puiflijk van waaruit zowel regionaal als landelijk wordt gewerkt. DUURZAAM Duurzaamheid betekent voor studio Kap+Berk, dat naast bewuste keuzes voor materialen en energiemaatregelen, een ontwerp ook bestand is tegen de tijd. We streven naar tijdloze ontwerpen van een hoge kwaliteit, zowel in de bouwkundige uitvoering als ook in de keuzes van materialen, ontwerpstijl en woonprogramma. Zo ontwerpen we woningen waarbij we bijvoorbeeld rekening houden met een chillroom voor de kinderen nu, die later kan worden gebruikt als werk- of slaapkamer op de begane grond of reserveren we een (kast-) ruimte die

te zijner tijd tot lift kan worden verbouwd zodat de woning levensloopbestendig is. We zijn op de hoogte van de nieuwste energiemaatregelen en hebben een netwerk van specialisten, zodat onder andere isolatie, warmtepompen en zonnepanelen worden geintegreerd in het ontwerp. Bovenal ontwerpen en bouwen we met veel plezier gebouwen die passen bij hun bewoners en gebruikers zodat ze een (werk-) leven lang meegaan. Een eerste kennismakingsgesprek is altijd gratis en vrijblijvend. Marjolein en Mijntje www.kapenberk.nl 06-30457695 en 06-11050778

Energiezuinig en duurzaam wonen Verduurzaam je huis in 3 stappen. Start op Rabobank.nl/duurzaamwonen

De Groene Maas&Waler

Hoe groen is de Maas&Waler zelf eigenlijk? MAAS EN WAAL – Met deze special bieden wij onze lezers een informatief naslagwerk, waarin allerhande duurzaamheidstoepassingen en milieubewuste alternatieven worden besproken. Maar hoe duurzaam is uw vertrouwde weekblad nu eigenlijk zelf? Nou, best duurzaam! We leggen het u graag uit. De basis voor de krant die elke week bij u op de mat valt, vormt logischerwijs papier. Daarmee is direct het meest tastbare voorbeeld van hoe duurzaam deze krant is, besproken. De Maas&Waler wordt namelijk, net als deze bijlage, gedrukt op 100% gerecycled papier. Het is dus niet zo dat voor iedere uitgave van de Maas&Waler aan de andere kant

van de wereld een tropisch regenwoud wordt ontbost, integendeel. Oud papier vormt namelijk de perfecte basis voor nieuw papier. Veelal wordt gebruik gemaakt van kranten- en hygiënepapier evenals golfkarton, dat door consumenten thuis gescheiden wordt ingezameld. Voor het persen van tekst en beeld op dat papier wordt daarnaast gebruik gemaakt van groene stroom van Nederlandse windenergie. Digitaal is niet altijd duurzaam Sceptici beweren dat een krant lezen op smartphone of tablet een duurzaam alternatief is voor de papieren krant, net als dat het streamen van muziek beter is voor het milieu dan het luisteren naar vervuilende cd’s. Toch berusten deze aannames niet op feiten.

Het team van de Maas&Waler. Van links naar rechts: Chantal, Jeroen, Aafke, Sabrina, Bert, Ruben en Ruud. Anne-Bregtje en Hein staan niet op de foto. Hoewel door EU-wetgeving de meest giftige stoffen uit consumentenelektronica zijn verdwenen, blijft een feit dat voor de productie van bijvoorbeeld een iPad veel milieubelastende grondstoffen nodig zijn. De weg die deze populaire tablet aflegt, voordat het product vanuit China in Nederland aankomt, draagt eveneens niet bij aan het duurzaamheidsniveau ervan. Vergeet daarbij

ook niet hoeveel stroom verbruikt wordt om de servers en datacentra, die het online lezen van een krant mogelijk maken, te laten draaien. Volgens een rapport van international paper company uit 2009 zorgt het lezen van een papieren krant jaarlijks voor twintig procent minder CO2-uitstoot. Het is niet aan ons om deze claim te bevestigen dan wel

te ontkrachten, maar wat vaststaat is dat digitaal niet altijd duurzaam is. In ieder geval kan worden geconcludeerd dat de papieren krant het milieu niet meer belast, dan wanneer diezelfde krant digitaal wordt gelezen. Wij blijven ons dus met veel plezier inzetten om de Maas&Waler iedere week bij u op de mat te krijgen, zonder het milieu hierdoor onnodig te belasten.

advertorial

Inwoners van West Maas en Waal en Druten opgelet 15 jaar belastingkorting voor wie investeert in zonnepanelen zonder ontsierende panelen op je eigen pannendak. WEST MAAS EN WAAL – Energiecoöperatie Zonland onderzoekt momenteel de haalbaarheid om in plaatsen in de gemeenten West Maas en Waal en Druten te starten met een postcoderoos project voor de aanleg van een zonnepark. Een dergelijk project draagt niet alleen bij aan verduurzaming, maar het verbindt ook mensen en dat past goed bij de situatie waarin we ons nu bevinden. Inwoners met postcodes: 4001, 4005, 4007, 4053, 4054, 4062, 6621, 6626, 6627, 6651, 6658 en 6659 kunnen deelnemen aan het project, waarin ruimte is voor 380 panelen. De opstelling daarvan wordt Oost – West en de verwachting is dat als coöperatie jaarlijks circa 100.000 kWh kan worden opgewerkt. Belastingkorting De postcoderoosregeling heet officieel ‘regeling verlaagd tarief’. Deze regeling stelt dat je in aanmerking komt voor belastingkorting wanneer je: lid bent van een energiecoöperatie zoals Zonland, deelneemt als

investeerder in een zonnepark van de coöperatie, een kleinverbruikersaansluiting hebt en woont in het postcodegebied. Dit betekent dat je de energiebelasting inclusief de btw mag verrekenen voor elk kilowattuur dat jouw deel van de installatie heeft opgewekt, zolang dit niet meer is dan je zelf hebt gebruikt, met een maximum van 10.000 kWh. Je betaalt dus slechts voor de energie zelf en de levering ervan. De Belastingdienst garandeert dat je vanaf de startdatum van het project 15 jaar lang zonder wijzigingen gebruik mag maken van deze regeling. Daarnaast deel je mee in de inkomsten van stroomverkoop. Coöperatie Samen met je buren, vrienden en/of familie vorm je een coöperatie. Samen ben je eigenaar van een zonnepark. Zonland beheert daarvoor als ervaren partij de administratieve randzaken, net als onderhoud aan de installatie. Het grote voordeel is dat je zelf geen ontsierende panelen op je dak hoeft te plaatsen. Daardoor is deelnemen in een coöperatie ook geschikt voor mensen die in

een monument wonen of een pand hebben dat is aangemerkt als beschermd stads- of dorpsgezicht, net als woningeigenaren wiens woning niet geschikt is voor het plaatsen van panelen.

Wel groen en duurzaam, maar niet op je eigen dak.

Geïnteresseerd? Laat het ons dan weten door een berichtje achter te laten op onze website