De Groene Maas&Waler by de Maas&Waler

De groene

Maas&Waler Duurzaamheidsspecial bij Weekblad de Maas&Waler

Foto: John van Gelder

Voor u ligt de derde editie van ‘de Groene Maas&Waler’, een special over duurzame alternatieven, energiezuinige mogelijkheden en milieubewuste keuzes. Om u te inspireren, te motiveren en misschien aan te zetten tot nadenken.

Begin met isoleren.

Isoleren is relati ef makkelijk en goedkoop te realiseren, zorgt voor een p rettig klimaat en maakt je huis direct energiezuiniger.

Verduurzamen? Wij maken het makkelijk. Ook voor je duurzame bouwproject en het juiste advies! Alle duurzame bouwmaterialen voor nieuwbouw en renovatie onder één dak.

hormes.nl 024 641 31 61

De Groene Maas&Waler Na een succesvolle lancering in 2020, presenteren wij nu vol trots de tweede editie van ‘de Groene Maas&Waler’. In deze special vindt u alles over duurzaamheid, energiebesparende maatregelen en milieubewuste keuzes. Of het nu gaat om wonen, ondernemen, vervoeren, leven, eten of recreeëren; duurzaamheid speelt op alle gebieden een belangrijke rol. Steeds vaker kiezen mensen voor duurzame alternatieven, of nemen op zijn minst het besluit om bewuster met de planeet om te gaan. De coronacrisis heeft deze ontwikkeling versneld. Sinds de invoering van de coronamaatregelen hebben huizenbezitters bijvoorbeeld meer geïnvesteerd in de verduurzaming van hun woning. En ook bedrijven hebben tijdens de coronacrisis de investeringen in duurzaamheid flink opgevoerd. In deze bijlage laten regionale ondernemers zien welke duurzame oplossingen er zijn en hoe snel de ontwikkelingen op dit vlak gaan. Daarnaast besteden we aandacht aan duurzaamheid in onderwijshuisvesting, en aan het onlangs getransformeerde dorpshuis De Hucht in Alphen, dat qua energie zelfvoorzienend is. Tot slot een artikel om de vingers bij af te likken; over een bakkerij die voor haar producten gebruik maakt van groente en fruit dat niet voldoet aan het ‘schoonheidsideaal’. Kortom, een bijlage die informeert, inspireert en motiveert. Wij wensen u veel leesplezier.

BESPAREN OP DE ENERGIEREKENING? Met regelmatig onderhoud zorg je dat jouw cv-ketel veilig en zuinig blijft werken. Een goed afgestelde cv-ketel leidt tot wel 25% minder gasverbruik! Sluit daarom binnen 5 minuten een cv-ketel onderhoudscontract af en ontvang een gratis koolmonoxidemelder. Kijk voor meer informatie, onze tarieven en het online afsluiten op romijnders.nl

Vijverlaan 9 · 6602 CX Wijchen · 024 - 64 88 222 · www.romijnders.nl

advertorial

Woonstichting De Kernen verduurzaamt fors verder 300 huurwoningen krijgen een hybride warmtepomp De Kernen vervangt bij huurders de CV-ketel voor een moderne, op de toekomst gerichte installatie. De corporatie geeft aan dat het tijd is voor de volgende stap in verduurzaming: er worden 300 hybride warmtepompen in bestaande woningen geplaatst.

Marc van Wordragen, projectleider van De Kernen: “We zien dat wij in de dorpen waarin onze woningen liggen, fors bij kunnen dragen aan het behalen van de klimaatdoelen. Met deze duurzame aanpassingen hebben we hier samen met de bewoners een positieve invloed op. En zo’n installatie zorgt voor

meer wooncomfort. We hebben overigens de afgelopen jaren onze huurwoningen ook al geïsoleerd en/ of voorzien van zonnepanelen.” Marc vervolgt: “In dit project rusten we 300 woningen uit met een warmtepomp in combinatie met een CV-ketel. Het is de beste oplossing op dit moment voor onze bestaande woningen. Ook vervangen we nu bij keukenrenovaties de gasaansluiting door een inductie-aansluiting. Zo kan er direct bespaard worden op het gasverbruik en wordt ook hierdoor de CO2 uitstoot verminderd.” Waarom nu? Marc: “Er stond een groot aantal CV-ketels op de planning om vervangen te worden. Dit was een

Nieuwe techniek

Hybride warmtepompen zijn er in diverse soorten, zodat deze kunnen aansluiten bij wat er technisch mogelijk is in een woning. De Kernen gaat twee soorten toepassen: de ventilatielucht warmtepomp en lucht-water warmtepomp. Zo kan er goede ervaring opgedaan worden. Het is een mooie combinatie tussen de bestaande CV-ketel en de nieuwe warmtepomp. Dit maakt dat het een ‘tussensysteem’ is, oftewel hybride.

uitgelezen kans om het anders én duurzaam aan te pakken. De urgentie is immers groot. Waar we dat nu al kunnen doen, zullen we dat ook realiseren. In samenwerking met installatiebedrijf Kemkens uit Oss hebben we dit project op poten gezet en willen dit nog voor 2022 afronden.” Andere woonbeleving Wonen in een huis met een hybride warmtepomp is iets anders. Marc: “We gaan de bewoners samen met Kemkens goed begeleiden in het gebruik van deze moderne warmtetechniek, die je overigens al overal in de nieuwbouw ziet. Het werkt gewoon net even anders en dus zullen mensen hier ook anders mee om moeten gaan. Zo is het systeem erg constant. Dit betekent dat je de thermostaatknop niet in een keer 5 graden naar boven of naar onder moet draaien. Ook zal de totale energierekening gelijk of lager zijn, waarbij de verdeling anders is: elektra zal iets stijgen, maar gas zal fors dalen.”

ISOLATIESPECIALISTEN IN:

Containerverhuur en big bags

Bent u bezig met slopen, renovatie of een verbouwing? Wij hebben de juiste container voor u.

• Warmtepompsystemen • Scheepvaart / jachtbouw • On- Offshore • Isolatiematrassen • Brandtechnische, thermische en akoestische isolatie • Steigerbouw

Postbus 60, 6658 ZH Beneden-Leeuwen Waterstraat 6, 6657 CP Boven-Leeuwen Tel. (0487) 510 716 - isolatiebedrijf@franssen.nl

Zowel voor particulieren als bedrijven. Varenschut 17A, 5705 DK Helmond Tel. (0492) 660 396 - info@isolin.nl

Wijchen – Boven-Leeuwen (Voormalig De Ruiter BV)

Tel 0487 59 2238 - www.cjansengrondverzet.nl

www.franssen.nl

de Groene Maas&Waler

Verduurzaming schoolgebouwen is complex Door Aafke Labout

De onderwijssector biedt veel kansen voor verduurzaming. Er is een grote behoefte aan het verbeteren, verduurzamen en vernieuwen van schoolgebouwen. Toch blijft investeren in (duurzame) onderwijshuisvesting in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan. Hoewel het juridisch eigendom van de gebouwen bij het schoolbestuur ligt, zijn de gebouwen in economische zin eigendom van de gemeente. En dat maakt het doen van duurzame investeringen complex. Groeisaam PO verzorgt het onderwijs op 23 scholen in West Maas en Waal, Druten en Beuningen. De stichting is verantwoordelijk voor de invulling en uitvoering van het onderwijs, de gemeente voor de huisvesting. ‘We kunnen als stichting heel veel willen op het gebied van duurzaamheid, maar het is de gemeente die dat moet bekostigen, of het schoolbestuur als we de investering kunnen terugverdienen in bijvoorbeeld een lagere energierekening. Het probleem is dus het beperkte budget van de gemeente en de school zelf’, vertelt Anne Verhees, bestuurslid bij de scholenstichting. Ze benadrukt daarbij dat de stichting haar scholen graag wil verduurzamen, maar dat de gebouwen ‘slechts’ faciliterend zijn. ‘Natuurlijk is

er ook in het onderwijsproces aandacht voor duurzaamheid, we willen leerlingen bewust maken van het goed, en met respect, omgaan met de omgeving. Op de scholen wordt afval zo goed als mogelijk gescheiden. Daarnaast zorgen we er samen voor dat ramen en deuren niet onnodig openstaan, al geldt die regel vanwege corona op dit moment niet.’ Onderhoud aan schoolgebouwen, en het daarin meenemen van energiebesparende maatregelen, vraagt volgens Anne om specifieke kennis en een brede kijk op de opgave. ‘Zeker als je kijkt naar de regelgeving.’ Voor het aanpakken van de huisvestingsopgave en de mogelijkheden voor verduurzaming is dan ook de hulp ingeroepen van OCS. Duurzaamheidsscan Lonneke Mientjes, adviseur gebouwbeheer bij OCS: ‘Wij kijken niet alleen naar het onderhoud dat noodzakelijk is, maar ook naar kansen voor verduurzaming. Om te bekijken welke maatregelen doorgevoerd kunnen en mogen worden, wordt jaarlijks bij een aantal scholen een duurzaamheidsscan uitgevoerd. Per onderdeel bekijken we hoe het is gesteld met de duurzaamheid, en wat er voor nodig is om deze te vergroten. Stel je moet het dak vervangen, dan is het slim om ook direct isolatie aan te brengen, in plaats van dat over enkele jaren te doen. Bij de keuze voor maatregelen, is de terugverdientijd leidend.’

Het groene schoolplein van het IKC in Beneden-Leeuwen. Ze geeft aan dat je, als het gaat om huisvesting, ook realistisch moet blijven. ‘Van een schoolgebouw van 40 jaar oud kun je geen volledig energiezuinig pand maken. In die gevallen moet je het doen met de middelen die je wel tot je beschikking hebt. Zowel praktisch als financieel. Maar alle kleine beetjes helpen. Ook als het gaat om duurzaamheidsmaatregelen.’

pand is het IKC in Beneden-Leeuwen, dat in 2019 werd opgeleverd. Het gebouw, waarin twee basisscholen, een middelbare school en kinderopvang huizen, is onder andere voorzien van zonnepanelen en een warmtepompsysteem, daarnaast is het pand goed geïsoleerd. Ook is een groen schoolplein gerealiseerd. Om binnen het budget te blijven, moesten soms veel concessies worden gedaan. Ook de stichting heeft geïnvesteerd in het pand. Het resultaat mag er wezen! Ook voor de komende jaren staan er een aantal scholen op de rol voor een grondige renovatie.

LEVERANCIER EN INSTALLATEUR VAN HOOGWAARDIGE ZONNEPANELEN

Voor industrie, agrariers & energiecooperaties. Alle scholen van Groeisaam PO zijn inmiddels voorzien van led verlichting, HR++ glas en HR cv ketels. Een Ontwikkeling en realisatie zonnevelden. aantal daarvan beschikken ook over zonnepanelen. Het meest duurzame

Foto: John van Gelder Samen optrekken Graag maakt Anne van de gelegenheid gebruik om gemeenten op te roepen om samen op te trekken als het gaat om het verduurzamen van schoolgebouwen. ‘Wanneer wij in gesprek blijven over het onderhoud en de meerjarenplanning, dan voorkom je dat nú grootschalige aanpassingen worden gedaan, terwijl je, bij wijze van spreken, over vijf jaar nieuwbouw gaat plegen. Door zaken rondom onderwijshuisvesting goed af te stemmen, kun je verstandigere afwegingen maken en tot duurzame oplossingen komen.’

Gratis SDE aanvraag

LEVERANCIER EN INSTALLATEUR VAN HOOGWAARDIGE ZONNEPANELEN Voor industrie, agrariers & energiecooperaties. Gratis SDE aanvraag

 Keizer Karelplein 32Q, 6511 NH Nijmegen |  + 31 (0)24-848 01 17 |  info@arienssolar.nl

WWW.ARIENSSOLAR.NL

0240339.pdf 1

21-2-2020 11:16:51

Tot 75% energiebesparing: isolatie loont altijd. BEUNINGEN – Energiezuinig (ver)bouwen wordt steeds belangrijker, om de CO2-uitstoot te beperken maar ook vanwege de alsmaar stijgende energieprijzen. Er is daarbij veel terechte aandacht voor het duurzaam opwekken van energie. Toch begint verduurzamen met aandacht voor goede isolatie, legt Roderik Hendriks van RH Isolatie uit. ‘Het is eigenlijk heel eenvoudig; als de buitenkant van een woning of bedrijfspand, ik noem dat de schil, goed geïsoleerd is, dan is er ‘s winters minder energie nodig om een woning te verwarmen en andersom ook om een woning bij mooi weer aangenaam koel te houden.’

Direct merkbaar Wat isoleren aantrekkelijk maakt als manier om een woning te verduurzamen is volgens Hendriks het feit dat het resultaat direct merkbaar is en de investering verhoudingsgewijs laag. ‘Dat resultaat is overigens niet alleen een aanzienlijke besparing op de maandelijkse energierekening; een goed geïsoleerd huis of bedrijfspand zorgt ook voor comfort en daarmee woon- en werkgenot.’ Isoleren volgt volgens Hendriks bovendien voor vrijwel iedere Ne-

derlandse huizenbezitter. ‘In een doorsnee niet of slecht geïsoleerde woning bijvoorbeeld gaat nog altijd tot 75% van het totale energieverbruik verloren. Dat komt simpelweg door ons klimaat. Is de binnentemperatuur hoger of lager dan de buitentemperatuur, dan ontstaat er energietransport. Door muren, da-

ken, vloeren en glas.’ Om de temperatuur constant te houden is daarom verwarming of airco nodig. Beslist geen energiezuinige systemen, tenzij – u snapt het – er door isolatie minder warmtetransport plaatsvindt.

toepassingen. ‘Isolatie aanbrengen hoeft niet moeilijk te zijn, maar het is wel belangrijk om het goed te doen en op details te letten, zodat een maximaal resultaat wordt geboekt.’

Roderik vertelt met passie en deskundigheid over de verschillende

Voor vragen kunt u contact met Roderik Henriks opnemen.

RH Isolatie Goudweg 2-K 6641 TGH Beuningen www.rhisolatie.nl Tel. 06 46 39 29 27

Gaat u verbouwen, slopen of uw tuin aanpakken? Met een afvalcontainer van Joop Rodenburg Sloopwerken & Puinrecycling bent u snel en voordelig van uw rommel af. Vrijwel alle vormen van afval kunnen door ons worden verwerkt. Denk aan bijvoorbeeld grof vuil, bouwen sloopafval, puin, hout, dakafval, grond en groenafval. Wij leveren de afvalcontainer snel (vaak dezelfde dag nog!) en wanneer het u uitkomt op de door u gewenste plek. En de prijs? Die is inclusief het plaatsen en ophalen van de container, 14 dagen containerhuur en duurzame afvalverwerking.

Ook verkoop van diverse soorten, zand,tuingrond, grind, split etc.

Hee� u speciﬁeke vragen over het soort afval of twijfelt u hier aan? Geen probleem, neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij helpen u graag verder.

Wij hebben ook 2 mobiele puinbrekers

• • • • • •

Puin Grond Hout Groen Matrassen Volume/Tempex

• • • • • •

Geïmpregneerd hout BSA (bouwen sloopafval) Autobanden IJzer Gips / Yton Glas

Openingstijden: Maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot 16.30 uur. Zaterdag: van 8.30 uur tot 15.00 uur.

Joop Rodenburg, Kerkstraat 60 Druten (oude terrein van Hendrix) 0487-59 24 98 www.jooprodenburg.nl

de Groene Maas&Waler

Met taarten in actie tegen voedselverspilling Door Aafke Labout

‘Wist je dat er wereldwijd zo’n 30 procent van al het eten weggegooid wordt?’ Aan het woord is de Beuningse Jeanne van Ittersum, fanatiek voorstander van duurzame oplossingen in onze samenleving én mede-oprichter van Trash‘ure Taarten. ‘In onze bakkerij maken we hartige en zoete taarten met eten dat anders wordt weggegooid. Denk aan appels en peren met een kleine beschadiging, bananen met een gebarsten schil, aardbeien met een vlekje, of ander fruit dat niet voldoet aan het ‘schoonheidsideaal’.’

Niet alleen afgekeurd fruit, maar ook klasse B eieren vinden hun weg naar de Nijmeegse bakkerij. Evenals misvormde groente, zoals kromme wortels, die niet machinaal verwerkt kunnen worden. ‘Allemaal producten die anders gewoon weggegooid zouden worden. Zo zonde. En bovendien onnodig. Deze producten voldoen nog aan alle wettelijk vastgestelde normen en zijn dus perfect zijn voor het maken van taarten’, aldus Jeanne. ‘Alle ingrediënten worden na ontvangst dezelfde dag nog verwerkt tot halffabricaat of eindproduct.’

Duurzaam en creatief Onze manier van voedsel produceren is de grootste veroorzaker van klimaatverandering, leerde de Beuningse tijdens haar studie Milieukunde. En uiteindelijk belandt maar liefst een derde deel van al dat voedsel gewoon in de kliko... ‘Ik was er al vrij snel uit dat ik hier iets tegen wilde doen. Samen met Anton van Kooij en Beuningenaar Bram Swartjes startte ik in 2017 Trash‘ure Taarten, waarmee we op een bewuste, duurzame en vooral creatieve manier de strijd aan wilden gaan met voedselverspilling. Sindsdien hebben we al duizenden kilo’s gered van de afvalberg.’ Bruidstaarten Bij het inslaan van hun ‘afgedankte’ ingrediënten richten Jeanne en Anton zich vooral op bedrijven die aan het begin van de voedselketen staan, zoals telers en kwekers. Ook wordt samengewerkt met groothandels. De reacties zijn enthousiast; bedrijven vinden het fijn dat hun voedsel een tweede kans krijgt. ‘De kwekerij waar wij frambozen afnemen is bijvoorbeeld ontzettend trots op de bruidstaarten die we met hun fruit maken. Toch kunnen we helaas niet al het voedsel redden’, geeft Jeanne aan. ‘Het gaat om zulke hoeveelheden, daarvoor zijn zowel onze opslagruimte als de mankracht niet toereikend.’

Foto: Iris Immink Binnen en rondom de bakkerij werken mensen met een migratie achtergrond. ‘Zij kunnen zo werkervaring opdoen en een vak leren. Ook op dat vlak willen we iets betekenen voor de samenleving.’ Een winkelpand heeft Trash’ure taarten, omwille van duurzaamheid, niet. ‘Bij ons gaat alles op bestelling. Bovendien wordt alles met een volledig elektrische bus aan huis bezorgd.’ Mogelijk worden in de

toekomst pick-up points in de omgeving van Nijmegen gerealiseerd. Mensen die graag een afhaalpunt gerealiseerd zouden zien, wordt gevraagd hun belangstelling kenbaar te maken via info@trashuretaarten.nl. Meer informatie: trashuretaarten.nl.

Zelf voedselverspilling voorkomen Inventariseer voordat je boodschappen gaat doen wat je nog in de kast hebt liggen, maak een boodschappenlijstje, en laat je in de winkel niet verleiden om méér of andere producten te kopen.

Kloosterboerderij van Buuren WAAR DUURZAAMHEID EN DIERENWELZIJN EEN VANZELFSPREKENDHEID ZIJN.

Bij Kloosterboerderij van Buuren in Horssen zie je de buitenvarkens lekker in de modder wroeten of heerlijk lui liggen te snurken. In de stal zie je een zeug (zonder kooi!) met biggetjes in het stro. De biggen hebben zo een goede start voordat ze naar buiten gaan. Behalve varkens zie je ook imposante vleeskoeien in de wei of in de stal. En de kippen die gehouden worden voor de eieren scharrelen ook gezellig rond. Robert van Buuren: “Ik ben een jaar of tien geleden in Horssen als hobby begonnen met twee Belgisch Witblauwe koeien, ofwel dikbillen. Een vriendelijk ras met geweldige vleeskwaliteit. Ook kwamen er kippen en het eerste biggetje.” Ook duurzaamheid is belangrijk. “De zonnepanelen voorzien in de stroom, we telen het gras voor onze koeien zelf, halen zemelen bij de molen in Wijchen, er broeden patrijzen op het land, we planten boompjes en struiken voor schaduw voor de varkens. Voor de bijen hebben we fruitboompjes gepoot en een speciaal bloemenmengsel op een aantal plaatsen. Een gedeelte van het gras maaien we niet zodat de weidevogels hier rust vinden.” Het is uniek dat de boer die zijn vee verzorgt, ook het vlees ervan verwerkt. “Ik kan hier alles zelf uitbenen, in lapjes snijden, burgers of worst maken. We laten rundvlees rijpen en ham drogen. Onze kracht is ons kwaliteitsvlees én het maatwerk. Van een varkensrack tot dry aged côte de boeuf en natuurlijk ook een braadworstje, speklap of een riblap. Ook verkopen we kip (van Betsy’s Kip uit Groesbeek) en we hebben nog allerlei ideeën voor de toekomst.” Inmiddels weten veel mensen de weg naar de boerderijwinkel te vinden. “We genieten van het enthousiasme van onze klanten over het vlees, om ze de boerderij te laten zien. Én van de vele fietsers en wandelaars die even stoppen om te kijken naar de rondrennende varkens in de wei.”

Thuisbezorgen of afhalen? Dat kan ook!

Bestel uw vlees ook gemakkelijk en snel via

www.kloosterboerderijvanbuuren.nl Hier leest u ook meer over ons en onze dieren.

Openingstijden: Woensdag Vrijdag Zaterdag

13.00 tot 18.00 uur 9.00 tot 18.00 uur 09.00 tot 17.00 uur

Kloosterweg 31, 6631 KL Horssen.

ENERGIE IS JUIST DICHTBIJ

solar2led.nl Hogelandseweg 40 - Nijmegen

024 - 360 10 65

Als het niet anders kan, dan doen we het liever zelf Gebiedscoöperaties Vitaal West Maas en Waal en Vitaal Druten Wie zijn we? • Twee jonge gebiedscoöperaties in gemeenten Druten en West Maas en Waal • Een club van inmiddels meer dan 190 leden uit beide gemeenten • Voor duurzame wind- en zonne-energie op de juiste plaats • Verantwoordelijk zijn voor een leefbare wereld voor onze kinderen en kleinkinderen • We hebben een brede visie over hernieuwbare energie tot 2050

Wie doet er nog meer mee? Iedereen kan meedoen We kunnen het niet alleen.

Waar staan we voor? • Een verantwoorde bijdrage leveren aan het klimaatakkoord • Eerst de daken van woningen en bedrijven vol leggen met zonnepanelen • Een combinatie van wind- en zonne-energie realiseren • Samenwerken met gemeenten en andere stakeholders • Lokale ondernemers bij onze plannen betrekken • Nieuwe opslagmogelijkheden van energie onderzoeken • Collectief aanpakken van isolatie van onze huizen • Gasnet behouden voor toekomstige waterstof techniek • Inspelen op veranderingen en meedoen met nieuwe technieken

Wat kan het opleveren? • Schone energie uit onze eigen gemeenten • Subsidies en opbrengsten voor onze eigen inwoners • Financieel participeren in projecten voor alle dorpsbewoners • Een maatschappelijk verantwoorde inpassing voor een vitaal buitengebied • Nastreven tot 100% eigenaarschap van projecten • Opbrengsten blijven maximaal voor onze inwoners • Opbrengsten waar verenigingen en dorpen van kunnen profiteren

Overweging: Met de betaling van uw energierekening en brandstofrekening vergroot u iedere dag de rijkdom van de olieproducenten. Waarom niet eenmalig EUR 100 voor de coöperatie voor een betere leefomgeving voor u, uw kinderen en kleinkinderen?

Wordt u ook lid? www.vitaalmaasenwaal.nl Samen aan de slag voor een vitaal en duurzaam Maas en Waal.

de Groene Maas&Waler

Vernieuwd Dorpshuis De Hucht, multifunctioneel en één met Alphen Door Anne-Bregtje Schelfhout

ALPHEN – Als straks de deuren van het vernieuwde dorpshuis De Hucht weer open mogen, stappen Alphenaren in een zee van duurzame ruimte en licht in contact met de omgeving door de doorkijken naar de Maasdijk en de kerktoren. Een wereld van verschil, duurzaam en licht in alle opzichten, een groot verschil ten opzichte van het oude dorpshuis.

Acht jaar geleden startte het project en het resultaat mag er zijn. Architect frank marcus van buro marcus architecten in Beneden-Leeuwen, mocht de metamorfose voor zijn rekening nemen. Frank Marcus vertelt: ‘In dit gebouw komt alles terug waar we graag aan werken en wat wij allemaal duurzaam toepassen, het totaalverhaal van begin tot eind. Het vorige dorpshuis was donker, gesloten en maakte geen contact met de omgeving. Dit nieuwe gebouw is multifunctioneel, geschikt voor gelijktijdig divers gebruik. Denk aan sporten, dansen, darten, muziek, biljarten,

yoga, kaarten, eten, bar, vergaderen en dorpsrituelen zoals trouwen en afscheidsdiensten.’ ‘Qua duurzaamheid is er eerst goed nagedacht over hergebruik van bestaande ruimtes die nog voldoen, bijvoorbeeld de gymzaal. Ook qua materialen is er gekeken naar wat we konden hergebruiken, zoals de kozijnen of de prachtige houten vloer van de gymzaal. Daarnaast hebben we oude bouwmaterialen hergebruikt. Een mooie ‘bio-logische’ oplossing hebben we ingezet als akoestische isolatie, namelijk het hergebruik van oude spijkerbroeken.

Als jonge rockers gedempt worden door oude spijkerbroeken’ Zo worden straks jonge rockers gedempt door oude spijkerbroeken! Verder is er door aan de buitenkant te werken met een onbehandelde houtsoort rekening gehouden met de natuur. Hier kunnen vogels, insecten en vleermuizen hun huisvesting vinden. En het is het eerste

Architect Frank Marcus (rechts) en bestuursvoorzitter van De Hucht Roland van der Heijden. Foto: John van Gelder gasloze dorpshuis in de regio, energiezuinig. Duurzamer krijg je niet.’ ‘Ik ben erg enthousiast over het eindresultaat en er heeft een bepaald effect plaatsgevonden: het dorp voelt dat het van haar is. Dat vind ik het mooiste resultaat. Er is echt een dorpshart gemaakt voor de

gebruikers’, besluit Frank. Roland van der Heijden, voorzitter van De Hucht, vindt het een uniek dorpshuis geworden. ‘Hiervoor hebben we een heel proces doorlopen. Als je terugkijkt, is het een intensief en vooral een constructief proces geweest. Natuurlijk waren

er hobbels, maar door de goede samenwerking met Frank als architect-bouwmeester, de aannemers, onderaannemers, gemeente, het bestuur, de vrijwilligers en de buurtbewoners is alles opgelost en goed gekomen. Zodra we open kunnen, volgen nog een officiële opening en een groot feest.’

marcus a rc h i t e c t e n Foto: August Swietkowiak

Foto: August Swietkowiak

advertorial

Maxxinno passeert op veel fronten huidige warmtetechnieken Op het Leeuwense bedrijventerrein Veesteeg-West aan De Onderstal bevindt zich in een fraai bedrijfspand al enige jaren een innovatief bedrijf dat zich volledig richt op hoogfrequente stralingswarmte en revolutionair verwarmen. Wim van Elk, eigenaar van Maxxinno (een samenvoeging van Maximale Innovatie) was al in de vorige eeuw wereldwijd dé allereerste bedenker van het zogenoemd accumulerend verwarmen, oftewel het nieuwe verwarmen en liep daarmee toen al voorop in het hoogfrequent verwarmen door middel van infrarood techniek. Het bedrijfspand van Maxxinno aan de Onderstral in Beneden-Leeuwen. Foto: John van Gelder

Met een Maxxinno iHeatpanel© kan men gedeeltelijk of gehele woningen, kantoren, bedrijfspanden en winkels probleemloos op de gewenste comfortabele temperatuur brengen. De techniek garandeert naast het hoge comfort ook een laag verbruik. Andere voordelen zijn de zeer lage installatiekosten, opvallend lage stookkosten en geen onderhoud (dus ook geen duur jaarlijks onderhoudscontract). Bij aanschaf bespaart men al gauw zo’n 20.000 euro in vergelijking met een warmtepomp. De levensduur bedraagt 20-25 jaren en deze vorm van verwarmen kenmerkt niet alleen een snelle opwarming maar vooral ook een gezonde manier van verwarmen. Als een zonnetje Eigenaar Wim van Elk vertelt met een leuke woordspeling: ‘We prijzen ons dan ook erg gelukkig dat Maxxinno draait als een zonnetje. Ondanks de corona-omstandighe-

den zien wij gelukkig nog steeds mogelijkheden om ons bedrijf gezond te houden. Deze periode heeft ons namelijk ook de kans gegeven om ons bedrijf eens onder de loep te nemen. Doordat onze productie in Duitsland was gestationeerd voelden we namelijk regelmatig de dreiging van het sluiten van de grenzen en/of uitgestelde leveringen.’ Die stagnatie moest geen hinder opleveren bij levering aan de klant. Eigen productie Daarom wordt er momenteel de laatste hand gelegd aan de bouw van een geheel eigen productielijn in het moderne pand in Beneden-Leeuwen zodat Maxxinno is voorbereid op verdere groei én productie in eigen beheer. Deze uitbreiding vergroot in aanzienlijke mate de algehele fabricagecapaciteit met maar liefst 50% wat het streven van Maxxinno symboliseert. Wim van Elk schat in dat de

productie aan De Onderstal nog voor de zomer kan starten. Deze uitbreiding is een cruciale factor, die helpt om de unieke verwarming met succes vandaag maar vooral ook in de toekomst relevant te laten zijn. Van briljant idee naar internationaal succes Het iHeatpanel© van Maxxinno was het allereerste serieuze alternatief voor ruimteverwarming waarbij gas of een warmtepomp overbodig zijn. Bij convectieverwarming door CV of warmtepomp wordt de lucht verwarmd. We kennen allemaal de zogenaamde koudebruggen die warmte laten verdwijnen door ventilatiekanalen, raamventilatie, een afzuigkap of openstaande ramen en deuren. Daardoor ontstaat veel warmteverlies. Ook de opgestegen warmte bevindt zich niet in dat deel van de ruimte waar je er het meeste comfort van zou hebben. Hoe anders

is dat dan met het verwarmen door een iHeatpanel© van Maxxinno? Wim vertelt: ‘De ruimte wordt door de hoogfrequente straling snel en vooral ook op een schone manier verwarmd omdat er geen luchtbeweging plaatsvindt en er zo ook geen huismijt rond dwarrelt. Je ervaart een flinke besparing in stookkosten en er zijn geen onderhoudskosten. De installatie is heel eenvoudig. De verwarming is duurzaam, geen gasverbruik en volledig circulair. Daarnaast zijn de panelen ruimtebesparend omdat ze aan het plafond worden bevestigd. Dat stelt je in de gelegenheid je huis nog makkelijker in te richten. Er hangt immers geen stoffige radiator meer aan de wand.’ Blijvend innoveren en het door ontwikkelen zit bij Van Elk in het bloed en tevens in het DNA van het bedrijf Maxxinno. Het technisch inzicht en innovatievermogen waren én blijven altijd ontzettend belangrijk en zorgen voor continuïteit. Hoe verwarmt een iHeatpanel©? Met een piekspanning van 1300 W (slechts de helft van een kleine elektrische kachel) kan een vloeroppervlakte van 25 m2 worden verwarmd waarbij wordt uitgegaan van een hoogte van 2 tot 3,5 meter. Daarbij wordt zelfs de vloer accumulerend verwarmd. Nadat de gehele ruimte op zeer aangename wijze de gewenste temperatuur heeft bereikt, neemt het verbruik dankzij de speciale thermostaat aanzienlijk af. Als de temperatuur

De showroom van Maxxinno laat de mogelijkheden zien. Foto: John van Gelder

Wim van Elk 0,3 graden is afgenomen wordt er met een minimum aan elektrisch verbruik weer verwarmd tot de gewenste temperatuur weer is bereikt. Duurzaamheid Met de hr-panelen van Maxxinno bespaar je niet alleen zo’n 25% aan stookkosten maar spaar je ook het milieu. Dat duurzaamheid op alle mogelijke facetten door Maxxinno wordt afgewogen blijkt ook uit het feit dat er veel aandacht is voor de verpakking. Die moet vooral veel bescherming bieden aan de producten maar moet daarnaast niet belastend zijn voor het milieu. Ook de panelen zijn volledig recyclebaar. Alleen op afspraak Mocht u als particulier of bedrijf een vrijblijvend bezoek willen brengen aan de showroom dan is dit uitsluitend op afspraak mogelijk. Bellen voor een afspraak kan via 0487 769 049 of mailen naar info@maxxinno.nl

Maxxinno, het nieuwe verwarmen. De Onderstal 11, 6658 KZ Beneden- Leeuwen Tel. 0487 769 049 - e-mail: info@maxxinno.nl www.maxxinno.nl

advertorial

“Ik hoor graag van een onafhankelijk iemand wat het beste is” BENEDEN-LEEUWEN Steeds meer mensen kiezen ervoor om hun huis zo duurzaam en energieneutraal mogelijk te maken. Zo ook Gradus Lam uit Beneden-Leeuwen. Met de nodige voorkennis besloot hij om zich verder te laten informeren bij het Energieloket van de gemeente.

Gradus en zijn vrouw wonen sinds één jaar in Beneden-Leeuwen. “We wilden eigenlijk een levensloopwoning waar alles begane grond is, maar daar kwamen we gewoon niet aan. Toen zagen we dit huis met mogelijkheid tot een grote aanbouw voor een slaap- en badkamer.” Het huis was een behoorlijk klushuis, maar gelukkig is Gradus een klusser met veel ervaring in de interieurbouw. Het huis is gebouwd in ’62 en laat qua isolatie veel te wensen over. “Dan ga je onderzoeken wat de mogelijkheden zijn en dan kom

je toch met wat vragen bij de gemeente.” En zo kwamen ze bij het Energieloket. Onafhankelijk advies “Je kunt alles wel zelf gaan uitpluizen, maar dat is zoveel werk. Laat het Energieloket dat maar doen. Zij hebben er verstand van. En als ze het niet weten, zoeken ze het uit.” Zo weten ze de minimale hoeveelheid isolatiemateriaal waar je subsidie voor krijgt. Maar ze zoeken ook uit wat het beste product is voor jouw huis. “Je hebt verschillende soorten spouwisolatie. Ik hoor graag van een onafhankelijk iemand wat het beste is. Niet van iemand die mij het duurste wil aansmeren.” Volop aan het isoleren Inmiddels heeft zijn huis nieuwe kozijnen, zijn de tussengevel en vloer geïsoleerd en is er vloerverwarming. Half april wordt de spouwmuur nog geïsoleerd. “Dan is bijna alles wel gedaan om het maximale eruit te halen.” Het dak isoleert Gradus zelf en ook de aanbouw maakt hij zelf. Dat is handig, maar heeft wel één nadeel. “Het werk dat je zelf doet, mag je niet subsidiëren.”

Foto: fotograaf

Gradus Lam aan het werk met de aanbouw Duurzame toekomst In zijn vorige huis was Gradus ook al duurzaam bezig en ook in zijn werk heeft hij er veel mee te maken. “Ik denk dat veel mensen onderschat-

Foto: John van Gelder

ten wat er allemaal mogelijk is. Daar geeft het Energieloket goed advies over.” Je huis verduurzamen kost geld, geeft ook Gradus toe. “Je krijgt nooit helemaal terug wat je erin

stopt. Maar het gaat niet om mij. Ik doe dit voor mijn kinderen en kleinkinderen. Hun toekomst.” www.energieloketwestmaasenwaal.nl

Alle beetjes helpen, doet u ook mee? Je eigen woondossier helpt je!

Wilt je je koopwoning energiezuinig maken? Bijvoorbeeld met zonnepanelen, isolatieglas of dakisolatie maar heb je onvoldoende financiële middelen? Check dan of je in aanmerking komt voor een duurzaamheidslening: www.westmaasenwaal.nl/duurzaamheidslening

Meld je aan voor de nieuwsbrief duurzaamheid Blijf op de hoogte van de alle duurzame activiteiten van de gemeente West Maas en Waal. Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief via www.westmaasenwaal.nl/aanmelden-nieuwsbrief

tips

Groene erfafscheiding In plaats van houten schuttingen kun je ook hagen en struiken planten als erfafscheiding. Groene erfafscheidingen bieden schuilplaats en voedsel aan vogels en insecten. Daarnaast houden ze de tuin koel. Ook zijn ze goed voor de waterhuishouding in onze dorpen. Kies eens voor eetbare bessenstruiken. Leuk toch?

Vul ‘m in en maak kans op een gratis energiemeter! Het invullen van een persoonlijke woondossier levert je veel inzichten en praktische tips op over energiezuinig wonen. Specifiek voor jouw woning en jouw situatie. In je woondossier staan jouw woning-, energie- en gedragsgegevens. Deze vul je zelf in. Op basis van deze gegevens, krijg je een actieplan op maat. Het invullen van je persoonlijk woondossier is gratis en doe je via www.energieloketWestMaasenWaal.nl/persoonlijk-woondossier.

Duurzaamheidslening voor energiebesparende maatregelen

Klimaat

Gratis en onafhankelijk advies over energiezuinig wonen? Maak een afspraak met het Energieloket! Bel: 0345 50 40 12 Mail: westmaasenwaal@energieloketrivierenland.nl Kijk: www.energieloketWestMaasenWaal.nl Kom: iedere maandag tussen 15:00 – 18:00 uur op het gemeentehuis, Dijkstraat 11 in Beneden-Leeuwen. Let op: alleen op afspraak!

Schuil- en voederplekken Insectenhotels, nestkastjes, een paar oude takken en een haag bieden schuilplaatsen aan vlinders, insecten, vogels, egels en padden. Een voederhuisje, bloemen en een composthoop zorgen voor voedsel. Zo help je heel eenvoudig de natuur een handje.

Foto: Nicole van den Hurk

Beplanting Kies vaste planten die bij je tuin passen. Houd rekening met licht, schaduw, vochtige en droge plaatsen. Kijk ook eens wat het bij de buren goed doet. Dat doet het waarschijnlijk ook goed in jouw tuin. Kom je er niet uit? Vraag advies bij een tuincentrum of een lokale hovenier. Samen Iedereen geniet van groen. Kijk eens samen met uw buren naar uw tuinen en uw omgeving. Hoe kunt u samen ervoor zorgen dat de omgeving groener wordt?

De Groene Maas&Waler

Huisman Etech Experts

Denkend in oplossingen Als Maas en Waals familiebedrijf is Huisman Etech Experts al meer dan 65 jaar actief in elektrotechniek. Dagelijks adviseren, installeren en onderhouden wij elektrotechnische installaties in uiteenlopende sectoren. Daarbij staat de klant altijd centraal. Door kwaliteit en flexibiliteit zijn wij in staat om u volledig te ontzorgen. Daarbij hoort natuurlijk een serviceorganisatie die 24/7 voor u bereikbaar is.

Zonne-energie De afgelopen jaren zie je een steeds groter wordend bewustzijn voor duurzaamheid. Mensen willen een bijdrage leveren aan het milieu en daarnaast profiteren van de voordelen die dat met zich meebrengt. Zo is de groei in het toepassen van zonne-energie enorm. De opbrengst hiervan is sterk verbeterd en de kosten zijn verlaagd. Daardoor is de terugverdientijd flink korter geworden. Wij leveren en monteren zonnepanelen voor particulieren, maar ook voor grote bedrijfsmatige projecten.

Beveiligingsinstallaties Ook voor alarmsystemen, deurintercom of camerabewaking bent u bij ons aan het juiste adres. Als erkend beveiligingsbedrijf bieden wij u de juiste oplossingen om uw eigendommen te beveiligen. Want je wilt immers met een veilig gevoel van huis en een gerust hart gaan slapen. Ongenode gasten zijn daarbij natuurlijk niet welkom. Wij adviseren u met een advies op maat. Onze adviseur komt graag bij u langs en verzorgt een vrijblijvend advies. Als specialist zijn we bekend met de modernste technieken en systemen.

Werken bij Huisman Etech Experts Huisman Etech Experts is werkzaam binnen een breed gebied in de elektrotechniek. Dat biedt onze medewerkers veel afwisseling en interessante, niet-alledaagse uitdagingen. Opleidingen vormen dan

We focussen op ontwikkeling en groei. We geven voorlichting op o.a. basisscholen, MBO en HBO en ondersteunen het Techlokaal Maas en Waal. Door de techniek naar de jongeren toe te brengen, kiezen ze straks mogelijk voor het werken

ook een belangrijk onderdeel voor onze medewerkers. Zowel extern als intern zijn er mogelijkheden om je kennis te verbreden en verdiepen. Jaarlijks starten wij een talentenklas voor jonge monteurs en ben je al wat verder dan kun je deelnemen aan onze topklas voor ervaren medewerkers.

in deze mooie dynamische wereld. Ook kunnen scholieren en studenten bij ons terecht voor stages, studieopdrachten en afstudeerstudies. Ben je nieuwsgierig geworden of heb je interesse in wat we doen, kom dan eens bij ons praten.

Voor bedrijf en particulier, voor nieuwe en bestaande installaties, onze medewerkers staan graag voor u klaar.

Huisman Etech Experts Koningstraat 101, 6651 KK Druten Tel. 0487-518555 www.huismanwerkt.nl www.huismanetech.nl

Geniet nu nóg meer van de zomerzon! Tijdens de zomer genieten we veel van de zon. Met zonnepanelen van Huisman Etech Experts geniet u het hele jaar, want zonnepanelen werken niet alleen als de zon zichtbaar schijnt, maar ook bij bewolkt weer. Wilt u uw energierekening verlagen en gebruik maken van zonnepanelen? Kom dan nu in actie en e-mail of bel ons. Eén van onze adviseurs komt dan bij u thuis om de mogelijkheden met u door te nemen. Aansluitend brengen wij vrijblijvend een advies en offerte uit.

Koningstraat 101, Druten T +31 487 51 85 55 W www.huismanetech.nl

Verbeterd

Wijzonol Muurverf Verbeterd Wijzonol Verbeterd Extramat MuurverfWijzonol

KRINGLOOP

Verbeterd

Makkelijke verwerking Wijzonol Muurverf Extramat Streeploos eindresultaat Muurverf Extramat Makkelijke verwerking Grote vooruitgang Extramat in Biobased Makkelijke verwerking Streeploos eindresultaat

euw

Makkelijke verwerking

Streeploos eindresultaat Grote vooruitgang eindresultaat vooruitgang in Biobased Streeploos Grote Grote vooruitgang in Biobased in Biobased

Scan de QR code Ontdek de Wijzonol Bioseries

Nieuw

Scan de QR code Ontdek de Wijzonol Bioseries

DE OUDE SCHOOL

Openingstijden: di-wo-do-vrij-za van 10.00 - 17.00 uur

Wilt u uw huis leeg en bezemschoon? Na overlijden, voor verkoop of voor de woningstichting? Wij ontruimen uw woning snel en tegen een betaalbare prijs.

Scan de QR code Ontdek de Wijzonol Bioseries

Tevens zorgen wij voor het milieubewust afvoeren van afval. Al uw bruikbare spullen en kleding worden hergebruikt. Bel voor een afspraak wij komen graag langs voor advies. mob. 0646-63 28 20 of kijk op www.kringloopdeoudeschool.nl

DRUTEN Nieuw Nieuw

Biobased-achtig Biobased-achtig obased-achtig goede kwaliteit Zijveld 12 - 6658 DG Beneden-Leeuwen - T (0487) 59 13 92 goede kwaliteit oede kwaliteit E info@vangelderverf.nl - I www.vangelderverf.nl

Horst 3, 6651AG

BENEDEN-LEEUWEN Waterstraat 23, 6658 AA

w: www.kringloopdeoudeschool.nl E: info@kringloopdeoudeschool.nl M: 0646-632820

GRATIS PARKEREN

Voor koopzondagen zie www.kringloopdeoudeschool.nl of onze Facebookpagina Kringloop de Oude School Holenbergseweg 11, 6604AJ WIJCHEN

SOCIAAL MAAS EN WAAL MAAKT ZICH STERK VOOR DUURZAAMHEID

Het klimaat redden is geen makkelijke operatie. Meerdere infusen zijn nodig. Gelukkig krijgen we er veel voor terug. Minder energieverbruik, schonere lucht en een groenere leefomgeving. Praat ook mee over duurzame energie en sluit je aan.

Het klimaat aan het infuus INFUUS 1:

INFUUS 2:

Inwoners kunnen bij het energieloket aankloppen voor het verduurzamen van hun eigen woning. Vanaf 1 januari 2021 is er ook landelijke wetgeving: BENG. Deze regeling verplicht dat alle nieuwbouw bijna energieneutraal moet worden. In 2022 gaat dit ook gelden voor bestaande bouw. Een goede stap vooruit!

De gemeenten gaan werken met een klimaatadaptatieplan. Dat is goed nieuws! Er moet meer ruimte komen voor groen door minder verharding toe te passen in de openbare ruimte. Dit geldt zowel voor nieuwbouw, als voor bestaande wijken. Wij gaan voor een groen straatbeeld!

INFUUS 3:

INFUUS 4:

Het overschakelen op nieuwe energiebronnen om je huis te verwarmen is een uitdaging. Gemeenten worden door de rijksoverheid geholpen om via proeftuinen wijken aardgasvrij te maken. In overleg met inwoners wordt er gekeken hoe een wijk het beste van het gas af kan. Dit laat het draagvlak enorm toenemen.

Sociaal Maas en Waal zet zich met de gemeenten in voor natuurbehoud en biodiversiteit. De natuurgebieden in de omgeving krijgen te veel stikstof binnen. In de omliggende sloten verdwijnen hierdoor erg veel waterplanten. Het natuurbehoud heeft een ambitieus plan nodig. Daar gaan we voor!

Energiebesparing

Wandel met ons mee

Verwarming

Opwarming

Natuurbehoud

Sociaal Maas en Waal maakt zich in de gemeenteraden in Druten en West Maas en Waal sterk voor duurzaamheid en natuurontwikkeling. Wil jij ook meewerken aan duurzame gemeenten in Maas en Waal? Kom met ons wandelen op 10 en 11 april en ga corona-proof in gesprek over wat de mogelijkheden zijn. Meld je aan bij info@sociaalmaasenwaal.nl met je naam en woonplaats en welke dag je wilt komen wandelen.

Samen houden we onze buurt schoon! Zwerfafval opruimen voor jong en oud Om gezond te blijven is het belangrijk dat je blijft bewegen. Maak daarom regelmatig een ommetje of korte wandeling. Dit kan ook als Wijkheld. Wijkhelden ruimen zwerfafval op. Een Wijkheld helpt mee aan een schone en positieve leefomgeving. Een club vrijwilligers waar ook jij bij wil horen! Voor het opruimen van zwerfafval krijgen Wijkhelden jong en oud van Dar een veiligheidshesje, emmer, knijper en speciale zwerfafvalzakken. Je kunt meedoen in je eentje, met wat buurtgenoten of met een groepje kinderen. Zij krijgen er ook nog eens een zakcentje voor. Help je mee aan een schone en frisse buurt?

ok Meld je o ijkheld w s l a n a a lden.nl e h k j i w op

Drutense zonneparken leveren energie voor 24.000 huishoudens Dat het Kimaatakkoord geen ver van je bed show is, blijkt uit het feit dat alle Nederlandse gemeenten bezig zijn met plannen rondom grootschalige opwek uit zon en wind. Ook in Druten moet de komende jaren duurzame energie opgewekt gaan worden. En als dat niet met windmolens is, dan is dat wel met zonneparken. De boodschap van André Springveld, wethouder duurzaamheid binnen de gemeente Druten, is kort maar krachtig: ‘Met alleen zonnepanelen op daken gaan we de duurzaamheidsopgave waar we voor staan niet oplossen. Andere grootschalige energiebronnen zijn noodzakelijk.’ In het geval van Druten is specifiek gekozen voor zonne-energie. ‘Zonneparken zijn mooier inpasbaar in de ruimte dan windmolens’, aldus Springveld. ‘En als je de grond waarop zo’n zonnepark wordt gerealiseerd dubbel kunt gebruiken - bijvoorbeeld om schapen op te laten grazen of kleinfruit op te kweken - dan snijdt het mes aan twee kanten.’ Aanvankelijk werd door de gemeenteraad ingezet op circa 50 hectare aan zonneparken. Later werd dit uitgebreid naar 80. Met de opbrengst uit de zonneparken kunnen jaarlijks ongeveer 24.000 huishoudens van energie worden voorzien, oftewel heel Maas en Waal.

Dit geldt voor zowel huiseigenaren als huurders. Voor ondernemers bestaat de mogelijkheid om tegen een gunstig tarief zonnepanelen te plaatsen op hun bedrijfspand.

Foto: Ger Loeffen Projecten Er liggen inmiddels verschillende initiatieven voor te ontwikkelen locaties, verdeeld over de gemeente. Onlangs werd gestart met de realisatie van het drijvend zonnepark Uivermeertjes. En ten zuiden van de Maas en Waalweg, worden zonneparken Zevent en Larendeel ontwikkeld. De vergunningen hiervoor worden op korte termijn aangevraagd. Via energiecoöperatie Vitaal Druten kunnen inwoners uit Druten en omgeving participeren in deze zonneweiden en meepraten over de inrichting van de zonneweiden en de manieren waarop de omgeving van dit project kan profiteren.

Ook mogen zonneparken Oude Weide, De Hooge Bobbert, De Groenendaal en Zevend een vergunning aanvragen. Het is de bedoeling dat minimaal 50 procent van onze inwoners meedoet aan deze zonneparken. Lening en subsidie Naast grootschalige opwek, spelen binnen de gemeente meer zaken als het gaat om duurzaamheid. Zo kunnen inwoners tegen een zeer lage rente geld lenen voor het isoleren van de woning of de aanschaf van zonnepanelen, en kan men via Winst uit je Woning gebruik maken van een voucher om energiezuinige maatregelen te treﬀen.

Verduurzaming De gemeente is daarnaast bezig met het verduurzamen van gemeentelijke objecten en wijkcentra. Als voorbeeld noemt Springveld De Doorkijk in DrutenZuid, dat enkele jaren geleden volledig verduurzaamd en gerenoveerd is. Ook bij de opknap van het tegenover gelegen wooncomplex Vlakkers, eigendom van Woonwaarts, speelt duurzaamheid een belangrijke rol. ‘Het gebouw is volledig geïsoleerd en voorzien van zonnepanelen. Door het installeren van een warmtepomp is het gebruik van gas hier niet langer nodig.’ Ontwikkelingen Springveld geeft aan dat de gemeente de ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie nauwlettend in de gaten houdt. Hij benadrukt dat de gemeente ervoor openstaat te experimenten met andere wijzen van energieproductie. ‘Denk aan geothermie (aardwarmte) of bijvoorbeeld het opwekken van stroom uit oppervlaktewater. Totdat hierover meer bekend is, houden we ons, voorlopig althans, bij zonneparken. Daarmee gaan we duurzaam en goed voorbereid de toekomst tegemoet.’

Samen zorgen voor een mooie en schone buurt Het voorjaar is begonnen! Planten en bomen lopen uit en de voorjaarsbloemen geven kleur aan tuinen en grasveldjes. In een mooie groene buurt zijn mensen graag buiten en dat maakt ze blij en gezond. Wijkbeheerders én inwoners zorgen samen voor een steeds mooiere en schonere gemeente Druten! Helpt u ook mee?

Meehelpen in het groen

Wist u dat al verschillende groepen inwoners helpen met het groenonderhoud in hun buurt? Dit zorgt voor een mooie buurt en meer contact met elkaar. Helpt u ook mee in het groen in uw buurt? Meld u aan bij Patricia van Wolferen. Zij is groenbeheerder bij de gemeente Druten. U bereikt haar op 088 432 70 00.

Zwerfafval opruimen

Minder zwerfafval op straat en in de natuur. Dat wil toch iedereen? In de gemeente Druten zijn daarom verschillende groepen inwoners actief. Een groep inwoners zorgt voor schone Aﬀerdense en Deestse Waarden. Na corona gaan leerlingen van beide Pax Christi locaties elke week op pad in de buurt van de school. En de Wijkhelden zijn actief. Dit zijn kinderen én volwassenen die regelmatig een schoonmaakrondje door de buurt lopen en zwerfafval opruimen. Ook scholen doen hieraan mee. Helpt u ook mee? Aanmelden doet u bij de Dar via www.wijk-helden.nl. U krijgt dan materialen zoals een emmer, knijper, hesje en afvalzakken.

Duurzaam Deest

Samen met inwoners en partners heeft de gemeente in beeld gebracht wat er nodig is om de openbare ruimte in Deest een duurzaam karakter en een groene uitstraling te geven. En dat komt niet alleen de gezondheid van Deestenaren en leefbaarheid in Deest ten goede. Het is ook heel hard nodig! In de toekomst krijgen we meer te maken met extreme neerslag en langere perioden van droogte en hitte. Een duurzame openbare ruimte helpt om bestand te zijn tegen het veranderende klimaat.

Duurzame Warmte Deest 8 april om 20.00 uur Online informatieavond Meld u aan via warmtedeest@drutenwijchen.nl

Van het aardgas af

Het doel is om vanaf 2050 geen aardgas meer te gebruiken voor de verwarming, het koken en warm water. We onderzoeken nu hoe we Deest in de toekomst duurzaam kunnen verwarmen. Dat doen we samen met het Transitieteam. Dit team bestaat uit inwoners van Deest en de experts van Energie Samen, Nevision en de gemeente. Lees meer op www.druten.nl/warmtedeest

Meer en ander groen

Door meer groen en ander groen te planten, maken we de omgeving aantrekkelijker. Groen is goed voor de gezondheid en het klimaat. Door meer biodiversiteit aan te brengen, oogt het fleuriger en er is ook meer ruimte voor bijen en andere insecten. Bij ander groen kunt u ook denken aan groene daken, groene gevels of bijvoorbeeld een plukbos of dorpsmoestuin.

Coronamaatregelen

Het coronavirus zorgt voor veel beperkingen. Meehelpen in het groen en zwerfafval opruimen kan gewoon. Houd u wel aan de coronamaatregelen. Ga alleen aan de slag of met z’n tweeën op 1,5 meter afstand. Verdeel bijvoorbeeld het werk in het groen op de dagen en tussen buren.

Gemeentehuis: Heuvel 1, Druten Contact: 088-432 70 00 of info@druten.nl Meer informatie vindt u op www.druten.nl

Gemeente Beuningen plaatst mezenkastjes tegen eikenprocessierups BEUNINGEN - De gemeente hing vorige week 100 nestkastjes op om de overlastgevende eikenprocessierups te bestrijden. Wethouder Piet de Klein hielp de collega’s van de gemeentewerf hierbij tijdens één van zijn meeloopdagen. Verschillende mezen hadden al de lente in hun hoofd want vrijwel direct namen zij hun intrek in één van de nestkastjes. De kastjes zijn gemaakt door het Vrijwillig Landschapsbeheer Beuningen. De gemeente hoopt dat de kastjes koolmezen en pimpelmezen aantrekken. Pimpelmezen en koolmezen eten immers graag eikenprocessierupsen. Een nest jonge meesjes kan dagelijks honderden rupsen verorberen. Zo wordt de overlast voor inwoners verminderd. Want eikenprocessierups zorgen in het voorjaar en zomer voor veel overlast. De rups heeft namelijk brandharen die bij aanraking kunnen zorgen voor jeuk of een branderig gevoel. Mezen hebben een trucje om af te rekenen met de brandharen van de rups. Ze slaan de rups tegen een tak. De rups laat dan van schrik al

z’n brandharen schieten. Daarna kan de mees de rups rustig oppeuzelen zonder brandharen in zijn bek. Eikenbomen Zoals de naam al doet vermoeden leeft de eikenprocessierups op eiken. De mezenkastjes zijn opgehangen op plekken waar vorig jaar rupsennesten aanwezig waren. Het gaat om eiken bij onder andere scholen, fietspaden en sportverenigingen. De kastjes zijn gemaakt door de vrijwilligers van Vrijwillig Landschapsbeheer Beuningen. Een eerdere levering is helaas verloren gegaan tijdens de brand op de gemeentewerf. De nestkastjes zijn bevestigd met speciale gecoate schroeven die niet roesten en de eikenbomen niet beschadigen. Overige maatregelen De eikenprocessierups wordt in de gemeente Beuningen al langer bestreden. Dat doet men, behalve met het ophangen van de mezenkastje, met inzet van biologische bestrijdingsmiddelen en het wegzuigen van rupsennesten. De bestrijdingsmiddelen zijn niet gevaarlijk voor vogels, en bestaan uit aaltjes (wormpjes) en bacteriën die alleen de rupsen door maken.

de Groene Maas&Waler

Biodiversiteitsplan voor bewoners buitengebied West Maas en Waal Wilde bijen, vlinders, egels en andere dieren hebben het moeilijk en kunnen wel wat hulp van bewoners gebruiken. Om bewoners op weg te helpen, start Stichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG) in opdracht van de gemeente West Maas en Waal een project voor meer biodiversiteit. Grondeigenaren in het buitengebied van de gemeente West Maas en Waal kunnen gratis advies krijgen om de biodiversiteit op hun terrein te versterken. Dit plan maakt SLG in overleg met de eigenaar.

Biodiversiteitsplan op eigen erf Advies kan gaan over het creëren van voedsel- en nestgelegenheid voor vogels, egels, vlinders, wilde bijen en insecten. Of zorgen met inheemse struiken, bomen en bloemen voor een langere bloei. Adviseur Femke Wolthaus van SLG maakt in overleg met de eigenaar een biodiversiteitsplan. Zo ontstaat een bloeiend bijenlandschap dat ook

voor andere dieren een geschikte leefomgeving biedt. De beplanting en zaaigoed voor inheemse bijenbloemen kunnen bewoners met aantrekkelijke korting aanschaffen. Positieve ervaring Joost Huisman uit Beneden-Leeuwen heeft een biodiversiteitsplan laten maken. Afgelopen weekend heeft hij beplanting ontvangen en direct aangeplant: “Er is een mooi biodiversiteitsplan gemaakt door adviseur Femke. Daarin staat duidelijk waar wat komt te staan. Zelf heb ik eigenlijk te weinig ervaring om zo’n plan te maken. Dus het is super dat we hierin geadviseerd werden. We hebben een vogelbosje met diverse soorten en een

gevarieerde haag aangeplant. Ook de steenuilenwerkgroep is langs geweest en hebben een steenuilenkast opgehangen.” Heeft u interesse in een biodiversiteitsplan? Bewoners in het buitengebied kunnen zich aanmelden voor een biodiversiteitsplan via www.landschapsbeheergelderland.nl onder het kopje Activiteiten > Biodiversiteit. Veldbezoek kan ook digitaal Na aanmelding voor deelname aan dit project krijgen bewoners bezoek van een adviseur van SLG. SLG houdt zich hierbij aan de richtlijnen van het RIVM. Ook is het mogelijk om de inventarisatie van het perceel en advies digitaal te regelen. Samen bekijken en bespreken zij de wensen voor het erf, de grond en de aanwezige beplanting. Dit leidt tot een gratis beplantingsplan. Op een centrale uitdeeldag komend najaar ontvangen alle deelnemers hun plantmateriaal en (nest)kasten. Zaaigoed wordt thuis afgeleverd wanneer het zaaiseizoen aanbreekt.

Hypotheken • Verzekeringen • Sparen

Wilt u uw woning verduurzamen? Wilt u duurzaam investeren in uw woning? Er zijn verschillende mogelijkheden om dit te financieren. We gaan graag met u bekijken wat mogelijk is Advisie groep regelt het deskundig en onafhankelijk! Maak nu een vrijblijvende afspraak met ons. 0487-506784

Hypotheken

Verzekeren

U� p�� vo�� A��-��ec��i� �u��z�� nst��la��e�

Sparen&Lenen

Van Heemstraweg 53, Druten (gebouw d’n Bogerd 1e verdieping) T 0487 50 67 84 • www.advisiegroep.nl

Wij zijn een professionele organisatie op het gebied van installaties en www.krechtinginstallatie.nl dakwerken, voor zowel de particuliere als de zakelijke markt. Kijk op onze website voor ons bedrijfsprofiel, onze diensten en referentieprojecten. Wij willen ons team van vakmensen uitbreiden en hebben daarvoor de volgende twee vacatures:

advertorial

Kleine klus, snel geregeld Last van kleine elektrotechnische problemen maar met grote gevolgen? Speciaal voor MKB-bedrijven in de regio hebben we de oplossing, onze afdeling ‘Relatiewerk’. RTP Elektrotechniek staat bekend als een betrouwbare partner als het gaat om de elektrotechnische inrichting van bouwen verbouwprojecten. Dat is natuurlijk mooi, maar wat veel regionale collega-ondernemers niet weten is dat wij onze kennis en ervaring net zo gemakkelijk inzetten voor grote projecten als voor kleinere incidentele klussen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan aanpassingen als het plaatsen of aanpassen van een meterkast, het omleggen van telefoon- en/of dataleidingen, het plaatsen van brand- of CO2-melders enzovoort.”

Onze afdeling Relatiewerk Geen één bedrijf kan tegenwoordig nog zonder elektriciteit. Daarom is het van belang dat uw elektriciteit zorgvuldig is aangelegd én wordt onderhouden. Het uitgangspunt van onze dienst ‘Relatiewerk’ is het direct helpen van onze opdrachtgevers. Onze vakmensen ontzorgen de kleinere commerciële/non-profit bedrijven en retail-organisaties.

Klussen die vallen onder relatiewerk zijn onder andere: * installeren van meterkasten; * laadpalen; * datanetwerken; * monteren camerasystemen; * aanleggen van een brandmeldsysteem; * vervangen van verlichting; * advies bij verbouwing.

Tevreden over de werkzaamheden? Dan kunt u afspraken maken met onze elektriciens om ook het onderhoud in het vervolg te ontzorgen! Heeft u bij ons een onderhoudscontract? Dan hanteren wij een 24-uurs service, dus zodra er een storing of kortsluiting ontstaat kunt u direct bij één van onze elektriciens terecht.

Voor al uw elektriciteitsklussen en renovatie

Ideaal voor MKB en retail kleine klus

kijk op rtp.nl of bel 0487 585 100

snel geregeld

Van Heemstraweg 47, 6654 KD AFFERDEN (Gld), Tel. 0487 – 585100, www.rtp.nl, info@rtp.nl

t s i l a i c e p s s t e ﬁ e h c s i r t k e l e e t s t De groo ! n e k e r t s m o n e l a a W n e s a a M van

TSPLEZIER IE F M O R B N E S 2000 M² FIET NGSERVICE E R B N E LA A H GRATIS OP

Klepperheide 13a - 6651 KM Druten - Telefoon 0487 - 519093 - www.degroottweewielers.nl

OPENINGSTIJDEN Ma gesloten Di - vr 09:00 - 18:00 Za 09:00 - 17:00

Agrarisch Maas en Waal zet stappe

Zonnepanelen in Dreumel • •

Op veel daken van agrarische bedrijven wordt energie opgewekt voor eigen gebruik en de omgeving. Veel restproducten uit de levensmiddelenindustrie staan dagelijks op het menu bij onze dieren.

Rustende koeien in Puijﬂijk

• • •

De gemiddelde leeftijd van onze koeien gaat jaarlijks omhoog. Bij 83% van melkveehouders grazen de koeien buiten. De Nederlandse melkveehouderij is de duurzaamste en eﬃcientste van de wereld.

•

Via warmtepompen wordt restwarmte uit een luchtwasser benut om vloerverwarmingen van biggen te verwarmen.

Waterschapsranden in Wamel

• •

Op waterschaps-akkerranden wordt niet bemest en gespoten. Hierdoor blijft het water in de sloot schoon. Op deze randen groeien meer kruiden en andere grassen, deze zijn weer een voedingsbron voor wild en insecten.

appen voorwaarts in duurzaamheid

• • • • •

De fruitteelt sector in Maas en Waal is veelal planet proof. Regenkappen boven kersen zorgen ervoor dat het fruit niet nat wordt. Hierdoor zijn er minder bespuitingen nodig. Netten/insectengaas zorgt ervoor dat er minder schadelijke insecten bij het fruit komen. Er wordt gewerkt met druppel bevloeiing. Hierdoor verdampt er veel minder water. Natuurlijke bestuiving middels bijenhotels.

Regenkappen en netten in Alphen

Houtkachel in Beneden-Leeuwen • • • Gemarkeerde nesten in Puiﬂijk

Nesten worden opgezocht en er worden stokken bij gezet. Zo kan er met landbewerken omheen gereden worden. Er wordt gewerkt met houtkachels die branden op snoeihout uit de omgeving. De kachel verwarmt de stal zodat het warm is voor de kuikens. Pluimveehouders hebben samen middels een coöperatie, een energiecentrale opgericht in Moerdijk waar via verbranding pluimveemest wordt omgezet in groene stroom.

Reacties:zltolandvanmaasenwaal@zlto.nl

Winnaars zonnepanelenset

Hoe groen is de Maas&Waler zelf eigenlijk? MAAS EN WAAL – Met deze special bieden wij onze lezers een informatief naslagwerk, waarin allerhande duurzaamheidstoepassingen en milieubewuste alternatieven worden besproken. Maar hoe duurzaam is uw vertrouwde weekblad nu eigenlijk zelf? Nou, best duurzaam! We leggen het u graag uit.

Willem en Sanne nemen hun prijs in ontvangst van Erik Peters

Gemeente West Maas en Waal helpt

Op 30 maart reikte wethouder Erik Peters van de gemeente West Maas en Waal de prijs ‘gratis zonnepanelen’ uit aan Willem en Sanne uit Wamel.

Wethouder Erik Peters vindt het erg belangrijk dat inwoners van de gemeente West Maas en Waal aan de slag gaan om energiezuiniger te wonen: “Niet alleen voor het milieu, maar ook voor je portemonnee. We hopen dat we met ons Energieloket zoveel mogelijk mensen kunnen helpen die hun huis willen verduurzamen. Woningeigenaren kunnen er terecht voor onafhankelijk advies. En dat is tegenwoordig wel nodig!”

Willem: ”We hebben al een behoorlijk energiezuinig huis. En elektriciteit opwekken met onze eigen zonnepanelen, hoort er dan ook helemaal bij.” Ze vroegen een offerte aan voor zonnepanelen via de collectieve inkoopactie van Energieloket West Maas en Waal. “Ik wist dat het energieloket het uitzoekwerk al had gedaan. Dat was handig. En toen ik de offerte kreeg, bleek dat het advies en de prijs prima waren. Daarna werd ik opgebeld: we hadden de prijs van de gratis zonnepanelen gewonnen, geweldig!”

Denk je ook aan zonnepanelen? Je kunt nog mee profiteren! Energieloket West Maas en Waal biedt nog steeds een collectieve inkoopactie voor zonnepanelen aan. Kijk voor meer informatie hierover op www.energieloketwestmaasenwaal.nl/zon. Maar ook voor alle andere vragen over energiebesparing in je woning kun je terecht bij het energieloket.

Steeds energiezuiniger wonen Willem en Sanne wonen in een huis dat gebouwd is in 2012. “Onze energierekening is al niet hoog. Maar als je ziet wat er allemaal mogelijk is om nóg een lagere energierekening te halen door nog minder energie te verbruiken, groeit de wil om steeds weer een stukje verder te gaan. En zelfs ‘van het aardgas af’ ligt nu ook binnen handbereik.”

De basis voor de krant die elke week bij u op de mat valt, vormt logischerwijs papier. Daarmee is direct het meest tastbare voorbeeld van hoe duurzaam deze krant is, besproken. De Maas&Waler wordt namelijk, net als deze bijlage, gedrukt op 100 gerecycled papier. Het is dus niet zo dat voor iedere uitgave van de Maas&Waler aan de andere kant van de wereld een tropisch regenwoud wordt ontbost, integendeel. Oud papier vormt namelijk de perfecte basis voor nieuw papier. Veelal wordt gebruik gemaakt van kranten- en hygiënepapier evenals golfkarton, dat door consumenten thuis gescheiden wordt ingezameld. Voor het persen van tekst en beeld op dat papier wordt daarnaast gebruik gemaakt van groene stroom van Nederlandse windenergie.

Digitaal is niet altijd duurzaam

Sceptici beweren dat een krant lezen op smartphone of tablet een duurzaam alternatief is voor de papieren krant, net als dat het streamen van muziek beter is voor het milieu dan het luisteren naar vervuilende cd’s. Toch berusten deze aannames niet op feiten. Hoewel door EU-wetgeving de meest giftige stoffen uit consumentenelektronica zijn verdwenen, blijft een feit dat voor de productie van bijvoorbeeld een iPad veel milieubelastende grondstoffen nodig zijn. De weg die deze populaire tablet aflegt, voordat het product vanuit China in Nederland aankomt, draagt eveneens niet bij aan het duurzaamheidsniveau ervan. Vergeet daarbij ook niet hoeveel stroom verbruikt wordt om de servers en datacentra, die het online lezen van een krant mogelijk maken, te laten draaien. Volgens een rapport van international paper company uit 2009 zorgt het lezen van een papieren krant jaarlijks voor twintig procent minder CO2-uitstoot. Het is niet aan ons om deze claim te bevestigen dan wel te ontkrachten, maar wat vaststaat is dat digitaal niet altijd duurzaam is. In ieder geval kan worden geconcludeerd dat de papieren krant het milieu niet meer belast, dan wanneer diezelfde krant digitaal wordt gelezen. Wij blijven ons dus met veel plezier inzetten om de Maas&Waler iedere week bij u op de mat te krijgen, zonder het milieu hierdoor onnodig te belasten.

TERRASSCHERM Cassettescherm 5x3 met Somfy motor

TERRASSCHERMIncl. montage en BTW NU €1450,- 5x3 Cassettescherm

met Somfy motor

Incl. montage GRATIS draadloze windbeveiliging en BTW

NU €1450,-

t.w.v. €129,- bij aankoop van een cassettescherm met Somfy handzender.

GRATIS draadloze windbeveiliging SLUIT VOOR EEN LAGER ENERGIEVERBRUIK EEN ZON-Op OF TEMPERATUURSENSOR AAN,van EN een LAAT UW al onze t.w.v. buitenzonweringen €129,- bij aankoop HORRENACTIE GRATIS metgarantie Somfy handzender. ELEKTRISCHE ROLLUIKEN OF ZONWERING AUTOMATISCH SLUITEN ALS IN DEjaar ZOMER DE ZON SCHIJNT. krijgtcassettescherm u vijf MONTAGE EN INMETEN Bel voor een GRATIS prijsopgave bij u thuis Op al onze buitenzonweringen HORRENACTIE GRATIS ROLLUIKEN, MARKIEZEN, ROLLUIKEN Heroal rolluiken in combinatie krijgt u met vijf jaarZONDER garantie SCREENS, UITVALSCHERMEN, MEERPRIJS

MONTAGE EN de INMETEN voor een GRATIS prijsopgave bij uKAP thuis nieuwste SomfyBel RS100 motor IN RONDE

TERRASSCHERMEN, BINNENZONWERING, TERRASOVERKAPPING, ROLLUIKEN, MARKIEZEN, HORREN EN GARAGEDEUREN SCREENS, UITVALSCHERMEN, TERRASSCHERMEN, BINNENZONWERING, TERRASOVERKAPPING, HORREN EN GARAGEDEUREN

Standaard 7 jaar garantie

Heroal rolluiken in combinatie met de nieuwste Somfy RS100 motor Standaard 7 jaar garantie

WWW.MEGALUXZONWERING.NL WWW.MEGALUXZONWERING.NL

LEVERBAAR ROLLUIKEN Showroom geopend ZONDER MEERPRIJS afspraak: INop RONDE KAP VanLEVERBAAR Heemstraweg 97

6641 AC Beuningen 0481-353007 06 51111303 Showroom/ geopend info@megaluxzonwering.nl op afspraak: www.megaluxzonwering.nl Van Heemstraweg 97 6641 AC Beuningen 0481-353007 / 06 51111303 info@megaluxzonwering.nl www.megaluxzonwering.nl

de Groene Maas&Waler

Regenwormen tegen wateroverlast Een positieve impact op het klimaat begint in de eigen tuin. Meer groen draagt onder meer bij aan meer biodiversiteit, waterberging bij hoosbuien en het tegengaan van hittestress. Operatie Steenbreek probeert inwoners daarom te enthousiasmeren om hun tuin te vergroenen. Een van de onderwerpen uit de campagne is de inzet van regenwormen tegen wateroverlast. Regenwormen zijn er in soorten en maten. Afhankelijk van de soort maken ze horizontale of verticale gangen in de grond. Tot wel drie meter diep. Dat verbetert de bodemstructuur, waardoor hemelwater sneller wegzakt. Ook in de Maas en Waalse kleigrond. Evenwicht Zakt regenwater niet snel weg in

uw tuin, dan kan dat komen omdat de bodem is vastgereden door bouwverkeer. Of de grond is dichtgeslagen omdat regenwormen er geen of te weinig voedsel vinden. Regenwormen leven in de bodem en trekken afgevallen bladeren en ander dood organisch materiaal de grond in. Dat is hun voedsel. De regenwormen zullen door het graven van de gangetjes vaste, natte of harde grond opengraven. Dat maakt de grond los zodat lucht, water en grond weer in evenwicht gebracht wordt. Water zakt er sneller in weg. Planten kunnen beter groeien. Ze gebruiken de pierenpoep als voeding en de gangetjes geven vrij baan voor hun wortels. Compost Regenwormen zullen u volop helpen als u herfstbladeren tussen uw planten niet weg harkt, maar laat liggen. Is dat te ruig, dan kunnen de

Foto: Operatie Steenbreek

Operatie Steenbreek Het doel van de Operatie Steenbreek is om de burgers te enthousiasmeren om hun tuin te vergroenen. Meer groen in de wijk draagt bij aan meer biodiversiteit, waterberging bij hoosbuien en het tegengaan van hittestress. Ongeveer 40 procent van het stedelijke oppervlakte is in bezit van particulieren; inwoners maken met hun tuininrichting daarom een groot verschil. Deelnemende gemeenten organiseren onder de campagne Operatie Steenbreek acties om samen met inwoners en bedrijven te vergroenen. In Beuningen doet de gemeente dat in samenwerking met Het Dijkmagazijn.

bladeren op een composthoop, om later de compost tussen de planten aan te brengen. Dat kan ook tussen het gras of gazon. Met zo’n laag voelen de aanwezige regenwormen zich thuis. Ze zullen zich voortplanten en u helpen met het afvoeren van overtollig regenwater. Regenwormen trekken tuinvogels aan zoals merels en lijsters, die zo’n lekkere

pier niet versmaden. Ze belonen u met hun mooie gezang.

Tips Een groene leefomgeving woont prettiger. Daarnaast trekt groen vogels en andere dieren aan. Zij blij en u blij. Voor tips en inspiratie om te vergroenen, zie: steenbreek.nl.

MAN KOOP BIJ DE K O O T E DIE H N! A K N E R E REPAR

Vanaf 16 april starten wij weer met het perkplantenseizoen van: perkplanten, hang- en kuipplanten, geraniums en fuchsia’s etc. Jonkerstraat 36A in Weurt

www.kwekerijtermeer.nl zondags gesloten

www.stiga.nl www.stiga.nl

Industrieweg 1 DRUTEN

w w w. b e r g t r a c . n l

NIEUW SHUTTERS

-25% -15% RAAMDECORATIE

HORREN

Frisse lucht naar binnen en insecten blijven buiten.

Elke

R AT I

ZONWERING

t/m 24 april

AANLEG Uiteraard verzorgen

wij ook de professionele aanleg van je kunstgras

33,95

26,00

ACTIE PRIJS

28,50

19,95

netto netto per m2

SOFIA

40 mm hoog 2.590 g/m2

KUNSTGRAS

netto netto per m2

INDI

1600m2 Showtuin 40 mm hoog 2.290 g/m2

Duurzaam met een natuurlijke uitstraling

BEL VOOR EEN AFSPRAAK:

085 8888001

VRAGEN? BEL ONS: 085 8888 001 Beerseweg 10a | 5431 LC CUIJK navigatie kies: heiligenberg