Polacy
Warszawa jest pasjonująca formujących ją procesów l To właśnie urbanistyka odgrywa decydującą rolę w tym, jak odbieramy miasto
i jak się w nim czujemy. l Zrujnowane, obdrapane kamienice kształtują ludzi, którzy czują się wykluczeni, a zadbana, stonowana przestrzeń daje nam poczucie harmonii. l Przestałem zajmować się architekturą i rysować czarne linie planów kondygnacji, a zacząłem malować kolorowe plamy budynków, które latają w chmurach. l Zabudowa wysokościowa to aspiracja Warszawy sięgająca samego początku XX w. Jeszcze przed odzyskaniem niepodległości powstał tu najwyższy budynek w Imperium Rosyjskim: gmach PAST-y.
Marzena Tataj: Czy architekturę i urbanistykę należy traktować jak kościec miasta, który sprawia, że miasto może być przyjazne mieszkańcom, nawet mimo jego wielkości? Tytus Brzozowski: Na temat odczuwania architektury i jej wpływu na nasze samopoczucie powstała niejedna książka. To bardzo obszerne zagadnienie. Forma zabudowy, a szczególnie urbanistyka, ma olbrzymie znaczenie dla tego, jak odbieramy miasto i jak w nim funkcjonujemy. Jako dobry przykład zawsze podaję Saską Kępę, która działa jak małe miasteczko. Pośród zwartej, choć niewysokiej zabudowy znajduje się bardzo dużo dorodnej zieleni, dzielnicę łączy główna ulica z szerokimi chodnikami i całą masą usług – tu wszystkie podstawowe sprawy można załatwić na piechotę. Dzielnica ma swój park, a nawet plażę – Poniatówkę. Sukces Saskiej Kępy wynika z wielu czynników, ale główną rolę odgrywa tu właściwa urbanistyka – sposób, w jaki usytuowane są budynki, ich skala oraz właściwa gęstość zabudowy. Panują tu ład i harmonia, których często brakuje w innych częściach Warszawy. W pierwszej połowie XX w. powstało kilka innych osiedli mieszkaniowych, które reprezentują podobne cechy, dające komfort codziennego życia – Mokotów, Żoliborz, Kolonia Staszica. Wszystkie te miejsca były dokładnie planowane jeszcze przed rozpoczęciem zabudowy, z biegiem lat zarosły, elastycznie dostosowały się do potrzeb współczesnych mieszkańców, ale wszystko zaczęło się od planowania, które w ostatnich dekadach nie należało do naszych najmocniejszych stron. To właśnie urbanistyka odgrywa decydującą rolę w tym, jak odbieramy miasto i jak się w nim czujemy. Wiedeń, mający podobną jak Warszawa liczbę mieszkańców, uważany jest za jedno z najbardziej komfortowych i przyjaznych miast na świecie. Gdyby spróbować 48
© ATB
Z Tytusem Brzozowskim rozmawia Marzena Tataj.
nr 1 (35), 2021