Magazyn Biomasa nr 8(59) 2019 by Magazyn Biomasa

nR 8 (59) wrzesień 2019 ISSn 2353-9321

BIOGAZ NA ŚWIECIE A –KRAPORT

T A L O G K A T A L O G BRANŻY BIOGAZOWEJ JESIEŃ 2019

str. 45

BRANŻY BIOGAZOWEJ JESIEŃ 2019

zdj. Shutterstock

/ Nowa ustawa o OZE – kto zyskuje na zmianach? / Samochody na paliwo z biomasy – pierwsze testy już są

od redakcji

Słońce zaświeciło dla OZE Sierpień 2019 roku ma szansę przejść do historii jako miesiąc, w którym dokonało się wiele pozytywnych zmian dla odnawialnych źródeł energii w Polsce. Przede wszystkim weszła w życie nowelizacja ustawy o OZE i wiele z przepisów w niej zawartych (część realizowana będzie później). Zmienia się także program Energia

Targi w Weronie - Włochy

Plus, a wraz z nim poszerzona definicja prosumenta; rozpoczął się nabór wniosków w konkursie „Mój prąd”; zainaugurowano prace nad stworzeniem listy urzą-

19/22 Luty 2020

dzeń grzewczych, których emisyjność odpowiada wymaganiom programu „Czyste Powietrze”.

To tyko kilka zmian legislacyjnych, które mają istotny wpływ na funkcjonowanie branży OZE. Trzy z tych tematów, dotyczące przedsiębiorstw, a przygotowane przez ekspertów, prezentujemy na kolejnych stronach „Magazynu Biomasa”. Samą nowelizację ustawy komentują dla Państwa osoby działające w branży energetycznej i OZE. Jako że Biomass Media Group, wydawca „Magazynu Biomasa”, jest organizatorem corocznego Kongresu Biogazu, który odbędzie się w dn. 16-17 września w Poznaniu, na naszych łamach nie mogło zabraknąć także istotnych tematów biogazowych.

Najważniejsza międzynarodowa wystawa Ogromną dawkę wiedzy na ten temat przyniósł najnowszy raport „Biogas Statisti-

cal Report”. „W 2017 r. dziękipoświęcona biogazowi udało się uniknąć emisji 61 mln turządzeniom CO2 (!), ogrzewaniu oraz co odpowiada rocznej emisyjności całej Bułgarii.ciepła Te dane pokazują rolęze biogazowni do produkcji i energii spalania w kontekście polityki klimatyczno-środowiskowej” – pisze Jolanta Kamińska w artykule „Biogaz na świecie – raport branżowy”. Niestety, Polska w tym światowym zestawieniu nie wypada najlepiej, ale sami mamy tego świadomość, podnosząc się właśnie z ogromnego, trwającego kilka lat, kryzysu tej branży. Przetrwali go tylko

www.progettofuoco.com najwytrwalsi i ci, którzy posiadają własne źródło substratów – twierdzi Andrzej

Galiński, właściciel firmy „Biogal” w Boleszynie, instalacji, którą przedstawiamy na naszych łamach jako wzorcową. Dla podbudowania Państwa wiary w moc nowatorskich technologii publikujemy także ciekawą informację o samochodach, które jeżdżą na biopaliwie z… biomasy. A tych, którzy chcą więcej wiedzieć o znowelizowanej ustawie o biokomponentach i biopaliwach ciekłych zapraszam do artykułu, który przygotował dla nas Adam Stępień, dyrektor generalny i członek zarządu Krajowej Izby Biopaliw.

INFO: PIEMMETI Promozione Manifestazioni Tecniche spa I 35129 Padova • Via San Marco, 11/C Tel. +39 049.8753730 • Fax +39 049.8756113 info@piemmetispa.com

Beata Klimczak drewna

Redaktor naczelna

spis treści

magazyn dla profesjonalistów

AKTUALNOŚCI 6 8

Aktualności Polska Aktualności świat

FORUM BIOMASY 10

Zatłaczanie biometanu do sieci gazowej - opinie ekspertów

BIOGAZ NA ŚWIECIE 12

Biogaz na świecie – raport branżowy 2019

PRAWO 18 Nowelizacja ustawy o OZE w 2019 roku – skuteczna ochrona interesów wytwórców na regulowanym rynku OZE 22 Prosument – zmiany w instrumentach wsparcia 24 Nowelizacja ustawy o OZE – komentarze przedstawicieli branży

BIOGAZ 26 32 38 42 45

Boleszyn – wzorcowa biogazownia rolnicza Produkcja nawozu z pofermentu – najczęstsze błędy Energetyka biogazowa zasilaniem bazowym, nie odpadowym Biogazownicy czekają na wyłączenie z REACH Katalog branży biogazowej 2019

RYNEK KOTŁÓW 54

Powstaje baza urządzeń grzewczych dla programu „Czyste Powietrze”

BIOPALIWA 58 62

Samochody napędzane biopaliwami z biomasy leśnej? Rynek biopaliw - do 2023 będzie spokojnie?

WYDARZENIA 66

Harmonogram branży

spis treści

Biogaz na świecie – raport branżowy /

Samochody będą jeździć na biomasie? / 58 Członek UPEBI

Prezes Zarządu: Maciej Roik m.roik@biomassmediagroup.pl Członek Zarządu: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl Biuro Zarządu: Monika Michalska biuro@biomassmediagroup.pl tel: +48 791 44 33 22 Wydawca: Biomass Media Group Sp. z o. o. ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6 KRS: 0000626900 tel: +48 791 44 33 22 biuro@biomassmediagroup.pl www.biomassmediagroup.pl Dział finansowy: Marta Kosińska marta.kosinska@biomassmediagroup.com +48 512 321 956

Redaktor naczelna: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl Redakcja: Jolanta Kamińska j.kaminska@magazynbiomasa.pl Rafał Wąsowicz rafal.wasowicz@magazynbiomasa.pl Dział sprzedaży reklam: Agnieszka Kęczkowska agnieszka.keczkowska@biomassmediagroup.pl +48 730 291 100 Michał Plutowski michal.plutowski@biomassmediagroup.pl +48 536 100 122 Łukasz Kaźmierczak lukasz.kazmierczak@biomassmediagroup.pl +48 535 100 204 Dział prenumeraty: prenumerata@magazynbiomasa.pl +48 791 44 33 22

Członek założyciel PRP

Korekta: Elżbieta Ignacionek Skład: Studio DoDo Adres redakcji: Magazyn Biomasa ul. Polna 7 62-006 Kobylnica k/Poznania redakcja@magazynbiomasa.pl www.magazynbiomasa.pl fb.com/magbiomasa Nakład: 2500 egzemplarzy Druk: Betmor Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

zdj. E. Murawko/PEC Suwałki

Aktualności Polska

Program Agroenergia wesprze rolników Celem programu Agroenergia jest wsparcie związane z ograniczeniem negatywnego wpływu na środowisko działalności rolniczej. Dotacje i preferencyjne pożyczki pomogą rolnikom zmniejszyć zużycie chociażby wody. Poprawią też znacznie efektywność

PEC Suwałki buduje instalację spalania biomasy

energetyczną w gospodarstwach rolnych. Całkowity budżet programu to 200 mln zł. 120 mln przeznaczono na zwrotne formy finansowania, a 80 mln zł na wsparcie bezzwrotne. Rolnicy mogą otrzymywać

W PEC w Suwałkach – na terenie ciepłowni przy

wsparcie dla przedsięwzięć z zakresu nowych źródeł

ul. Przemysłowej 6A – trwa budowa dwóch kotłów na

ciepła i energii elektrycznej (w tym OZE) oraz maga-

biomasę o mocy 12,5 MW każdy. Wartość całego pro-

zynów energii.

jektu wynosi 40 683 140,90 zł. Realizacja inwestycji rozpoczęła się w maju br. – Prace są mocno zaawansowane i przebiegają zgodnie z planem. ZamontoNR 8 (59) wrzesień 2019

wane zostały już dwie komory paleniskowe – mówi Michał Buczyński, prezes zarządu PEC Suwałki

Powstaje Centrum Badawczo-Rozwojowe OZE

Sp. z o.o. Inwestycja współfinansowana jest z dwóch

W Pile powstaje Centrum Badawczo-Rozwojowe

źródeł:

OZE, które formalnie zainicjowane zostało w listo-

• pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środo-

padzie 2018 r. Inwestycję realizuje firma GWDA

wiska i Gospodarki Wodnej w wysokości

Sp. z o.o. Postawiono już panele fotowoltaiczne

17 381 997,91 zł,

i kontener biurowy, w którym prowadzone będą

• dotacji ze środków unijnych w wysokości 15 615 407,36 zł.

badania nad nowymi technologiami związanymi z odnawialnymi źródłami energii. Projekt ten,

Nowe kotły będą opalane biomasą leśną, tj. zrębka-

którego całkowity koszt wynosi 848 657,17 zł, jest

mi drzewnymi. Zastosowanie odnawialnych źródeł

zrealizowany na podstawie umowy konsorcjum

w produkcji ciepła pozwoli na redukcję emisji ga-

pomiędzy GWDA Sp. z o.o. a Państwową Wyższą

zów cieplarnianych o ok. 20 170 t rocznie. Zgodnie

Szkołą Zawodową im. Stanisława Staszica w Pile

z projektem kotły będą zlokalizowane w odręb-

i Izbą Gospodarczą Północnej Wielkopolski w Pile.

nym budynku, a wraz z nimi instalacje: podawania biomasy, odprowadzenia produktów spalania i oczyszczania spalin, komin, urządzenia pomocnicze i magazyn biomasy. Inwestycja jest kolejnym

material promocyjny

etapem (po wybudowanej instalacji oczyszczania

Deglomeracja kraju i przenosiny urzędów

spalin) dostosowania całej instalacji ciepłowni do

Wkrótce Międzyresortowy Zespół ds. Zrówno-

wymaganego poziomu emisji zanieczyszczeń do

ważonego Rozwoju Miast ma zająć się realizacją

powietrza, określonego prawem unijnym i polskim,

projektu deglomeracji kraju przygotowanego

oraz ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Zakoń-

przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technolo-

czenie budowy inwestycji zaplanowane jest na

gii. Zgodnie z Koncepcją Przestrzennego Zagospo-

koniec września 2020 roku.

darowania Kraju funkcje o charakterze krajowym powinny pełnić: – miasta o podstawowym znaczeniu dla struktury osadniczej: Warszawa, Kraków, Gdańsk-Gdynia,

Aktualności Polska zdj. Ministerstwo Środowiska

Wrocław, Poznań, Katowice – Aglomeracja Górnośląska, Łódź, Szczecin, Bydgoszcz z Toruniem i Lublin; – pozostałe ośrodki wojewódzkie pełniące szereg funkcji krajowych: Białystok, Gorzów Wielkopolski, Kielce, Olsztyn, Opole, Rzeszów, Zielona Góra; – ośrodki o znaczeniu regionalnym połączone Radom, Bielsko-Biała, Rybnik, Płock, Elbląg, Wałbrzych, Włocławek, Tarnów, Kalisz z Ostrowem Wlkp., Koszalin, Legnica, Grudziądz, Słupsk.

Piotr Woźny nowym prezesem NFOŚiGW

W wyniku gruntownej analizy wybrano też 31

Piotr Woźny otrzymał z rąk Henryka Kowalczyka,

urzędów centralnych, które potencjalnie najbar-

ministra środowiska, nominację na stanowisko prezesa

dziej nadają się do zmiany siedziby ze stolicy na

Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospo-

jedno z byłych miast wojewódzkich. Są wśród

darki Wodnej. Dotychczas Piotr Woźny był m.in. wice-

nich m.in.: Urząd Regulacji Energetyki, Centrum

ministrem w Ministerstwie Cyfryzacji, wiceministrem w

Projektów Polska Cyfrowa, Centralna Komisja

Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii, a w 2018

Akredytacyjna, Urząd Komunikacji Elektronicz-

wiceprezesem NFOŚiGW. Obecnie Zarząd Narodowego

nej, Centrum Unijnych Projektów Transporto-

Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

wych, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Polska

składa się z pięciu osób: Piotra Woźnego, oraz zastępców

Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Agencja

prezesa zarządu: Anny Mańk, Dominika Bąka, Marka

Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa czy też

Ryszki i Artura Michalskiego. Oprac. Redakcja

Agencja Mienia Wojskowego.

REKLAMA

NR 8 (59) wrzesień 2019

węzłami z główną siecią osadniczą: Częstochowa,

Wiodący dystrybutorzy WysokogatunkoWego pelletu We Włoszech DoświaDczenie ponad 10 lat w branży zaufanie 3 500 stałych odbiorców

PL 306

IT +39 392 9858557 PL +48 515 182258 kontakt@toscanapellet.pl www.toscanapellet.pl 7

zdj. VT Digger

Aktualności Świat zasilić ponad 26 tys. domów. Projekt powstał dzięki 25-letniemu porozumieniu firmy komunalnej Viridor i władz miejskich Glasgow. Szacuje się, że instalacja pozwoli uniknąć ok. 90 tys. emisji dwutlenku węgla do atmosfery rocznie.

Ścieki z festiwalu jako źródło energii Jeden z najbardziej znanych brytyjskich festiwali muzycznych Reading Festival robi zdecydowany krok w stronę OZE. W ramach inicjatywy „Green Energy Drive” ścieki z pięciu dni eventu odbierane z publicznych, festiwalowych toalet będą

Biogaz z farmy krów ogrzeje koledż w USA

gromadzone przez firmę Thames Water, przerabiane na biogaz i dalej na energię elektryczną. Organizatorzy Reading Festival założyli, że uda się przetworzyć ok. 750 tys. l ścieków. Cały proces

NR 8 (59) wrzesień 2019

Do końca 2020 roku w amerykańskim Vermont

będzie możliwy dzięki dziewięciu cysternom

powstanie instalacja fermentacji beztlenowej, która

o pojemności 19 tys. l dostarczanych do oczysz-

będzie największą tego typu w stanie Nowa Anglia.

czalni ścieków w Reading.

Biogazownia jest budowana na Goodrich Farm – farmie 900 krów mlecznych, których gnojowica będzie substratem zasilającym biogazownię. Wyprodukowany biogaz będzie zatłaczany do lokalnej

Biogaz z trawy morskiej?

sieci gazowej. Odbiorcami biometanu będzie m.in.

Prototypowa instalacja do produkcji biogazu

Middlebury College, a także spółka Vermont Gas. Do

z trawy morskiej powstała w laboratorium Yuka-

bioelektrowni dziennie trafi 100 t gnojowicy oraz

tan w Meksyku. Próby z wykorzystaniem grono-

ok. 180 t bioodpadów. Sama farma także skorzysta

rostów rozpoczęły się w 2017 roku, kiedy na mek-

na działaniu biogazowni, wykorzystując biogaz do

sykańskim wybrzeżu pojawił się problem z dużą

ogrzewania budynków gospodarczych, a poferment

ilością trawy morskiej wymywanej na brzegi.

w uprawach jako naturalny nawóz.

Według szefa projektu, Raúla Tapii Tussella, po oczyszczeniu i osuszeniu algi mogą wytwarzać

Szkocja z roku na rok zaostrza swoje prawo dotyczące segregacji odpadów, co skutkuje bardzo dużym poziomem ich odzysku. To pozwoliło na uruchomienie w sierpniu br. Glasgow Recycling and Renewable Energy Centre – Centrum Recyklingu i Zielonej Energii Glasgow. GRREC będzie przetwarzał rocznie ok. 200 tys. t odpadów kuchennych i zielonych, które trafiają na podmiejskie wysypisko i do biogazowni. Taka ilość wsadu pozwoli na produkcję energii elektrycznej zdolnej

nol. Pozwalają na to zmagazynowane w roślinach zdj. Bioenergy News

Prąd ze śmieci w Glasgow

biopaliwa, w tym biometan i biodiesel lub bioeta-

Aktualności Świat lipidy. Technologia naukowców zgłoszona jest

produkuje ok. 1500 m3 biogazu na godzinę

obecnie do opatentowania. Dalsze etapy projek-

o zawartości metanu blisko 53 proc. Dzięki jego

tu to stworzenie instalacji biogazowej na bazie

dalszej koncentracji i oczyszczeniu uzyskuje się

trawy morskiej poza laboratorium. Gronorosty

biometan o zawartości 94 proc. metanu, który

z wybrzeża meksykańskiego są wykorzystywane

zatłaczany jest do sieci gazowej – ok. 700 m3 na

także do produkcji butów czy papieru.

godzinę. Właściciel biogazowni wybrał technologię biologicznego odsiarczania z wykorzystaniem tlenu dostarczoną przez Atlas Copco. To pozwa-

Pellet energetyczny z odpadów węglowych

la m.in. na ograniczenie kosztów operacyjnych

zdj. Irish Times

o blisko 50 proc.

Od psiej kupy do… biogazu Władze kanadyjskiego Vancouver rozważają pomysł budowy biogazowni zasilanej… psimi odchodami. Jednym z powodów jest konieczność opróżniania foliowych worków, do jakich są wyrzucane, po to by foliówki mogły trafić do odpowiednich pojemników, zgodnie z zasadami polityki recyklingowej. Władze miejskie szacują,

Firma Silform z Irlandii Północnej kontynuuje prace nad pilotażową instalacją, która będzie przerabiać odpady powęglowe w energetyczny pellet. Projekt powstaje w County Tyrone, a jego uruchomienie planowane jest na listopad. – Rocznie przemysł węglowy generuje miliony odpadów, które po odpowiednim oczyszczeniu można wykorzystać – deklaruje szef Silform Ken

że w Vancouver żyje ponad 55 tys. psów, które rocznie generują prawie 7 tys. t odchodów. Pilotażowy projekt automatycznej separacji psich kup z torebek uruchomiono w 2016 r. i jego efekty były zadowalające. Teraz miasto chce pójść krok dalej i rozważyć kilka wariantów wykorzystania odchodów: jako substrat do biogazowni lub materiał do kompostowania.

Flockhart. Firma będzie pozyskiwać materiał m.in. z Niemiec i Polski. – Paliwo, nad którym pracujemy, może być stosowane przez różne gałęzie przemysłu w okresie przejścia na „zielone” źródła energii – mówi Flockhart. Silform pracuje także nad technologią BioCoal, która ma wytwarzać paliwo z odpadów powęglowych oraz pyłu drzewnego.

Valmet z nowym kontraktem w Niemczech Międzynarodowe przedsiębiorstwo Valmet specjalizujące się w rozwiązaniach technologicznych m.in. dla sektora energetyki dostarczy biomasowy kocioł oraz instalację do oczyszczania gazów spalinowych do Niemiec. Zamawiającym jest elektrociepłownia

Technologia Atlas Copco dla biogazowników Generator tlenowy firmy Atlas Copco ma pomóc niemieckim biogazownikom w uzyskaniu czystego, bardziej zrównoważonego metanu. Technologia obecnie stosowana jest w biogazowni Nat-UrGas Solschen w niemieckim Melle. Instalacja

BS Energy w Braunschweig. Nowa instalacja ma generować 20 MW energii elektrycznej 60 MW cieplnej. Podstawowym paliwem będzie drewno recyklingowe. Kocioł biomasowy zastąpi istniejący dziś blok węglowy. Uruchomienie zaplanowane jest na 2022 r. Aktualności świat opracowała Jolanta Kamińska 9

forum biomasy

Czy i jak Polska powinna korzystać z doświadczeń innych krajów przy opracowywaniu wymagań technicznych i jakościowych dla biometanu zatłaczanego do sieci gazowej? Marek Pituła prezes zarządu Polskie Stowarzyszenie Biometanu Chciałbym, aby pytanie brzmiało: czy i jak Polska powinna korzystać z doświadczeń innych krajów przy opracowywaniu systemów wsparcia operacyjnego i/lub inwestycyjnego dla biometanu zatłaczanego do sieci gazowej? Wówczas ma ono charakter retoryczny, a odpowiedź jest oczywista – TAK. Zawężanie tematu do spraw technicznych, dawno już zresztą przesądzonych, ma na celu „utopienie” tematu biometanu w morzu jałowych dyskusji na drugorzędne tematy. Tymczasem w Polsce nie mamy ani jednej biogazowni metanowej, w Europie na koniec 2017 r. było ich już 540 o zdolności produkcyjnej ok. 2 mld m3 biometanu, co stanowił blisko 0,5 proc. całego zużycia gazu ziemnego. Przodują oczywiście Niemcy z ok. 1 mld m3 produkNR 8 (59) wrzesień 2019

cji, na podium zajmują jeszcze miejsce Wielka Brytania i Szwecja. Na koniec 2018 r. biogazownie metanowe pracowały już w 17 krajach, ale najbardziej ambitne plany ma Francja, w której w latach 2017-2018 przybyło 41 instalacji. Francja odnotowuje największy wzrost instalacji biometanowych, m.in. ze względu na korzystne warunki, jakie stworzono w ramach systemów wsparcia. Ambitnym celem jest posiadanie przez ten kraj jak najszybciej 1000 biogazowni metanowych podłączonych do sieci, co pozwoliłoby zastąpić biometanem ok. 10 proc. zużywanego gazu ziemnego. Wykorzystanie wzorców francuskich, oprócz niewątpliwego skutku boomu inwestycyjnego, ułatwi wszelkie procedury w Brukseli, którymi jesteśmy bez przerwy straszeni.

Piotr Kaczmarek dyrektor Fiorentini Polska Sp. z o.o. Oczywiście, że tak. Zawsze warto podpatrywać innych, nie tylko po to, aby pewne rozwiązania kopiować, ale też w celu uniknięcia błędów popełnionych przez te kraje, firmy czy organizacje, które ten proces rozpoczęły wcześniej. Ponadto musimy pamiętać, że jesteśmy częścią Unii Europejskiej, w ramach której funkcjonują normy czy inne dokumenty obowiązujące wszystkie kraje członkowskie. Ponadto na poziomie europejskim prowadzi się różnego rodzaju badania dotyczące oddziaływania biometanu m.in. na odbiorniki gazu, np. silniki czy palniki w kotłach gazowych czy elementy infrastruktury sieci gazowej, których wyniki mogą być rekomendacją dla określenia wymagań jakościowych.

Firma TEDOM powstała w 1991 roku. W ciągu ćwierć wieku z małej firmy stała się spółką międzynarodową zatrudniającą ponad 500 pracowników i dostarczająca swe produkty na rynki dziesiątek krajów świata. W chwili obecnej jesteśmy światowym liderem w produkcji agregatów kogeneracyjnych zasilanych biogazem, gazem ziemnym i LPG. Dostarczyliśmy i uruchomiliśmy już ponad 8000 szt. jednostek kogeneracyjnych. Oferujemy agregaty w zakresie mocy 7–10.000 kW. Własna produkcja silników gazowych sprawia, iż instalacje CHP nie mają dla Nas tajemnic.

TEDOM POLAND Sp. z o.o. ul. Racjonalizatorów 10, 41-506 Chorzów tel. +48 32 721 83 96, +48 603 721 432 e-mail: handel@tedom.com

www.tedom.com

Biogaz na świecie

Biogaz na świecie – raport branżowy 2019

NR 8 (59) wrzesień 2019

Branża biogazowa w Polsce rozwija się, choć powoli. Zbyt wolno w porównaniu do innych państw członkowskich UE. Liderów gonią kraje, w których sektor biogazowy ma mniejszy potencjał niż polski, a które już dziś mogą pochwalić się zdecydowanie większą liczbą instalacji.

NR 8 (59) wrzesień 2019

Biogaz na świecie

ródłem wiedzy o rozwoju europejskiej bran-

do paliw kopalnych. W 2017 r. dzięki biogazowi

ży biogazowej jest m.in. coroczny raport

udało się uniknąć emisji 61 mln t CO2 (!), co

NR 8 (59) wrzesień 2019

Bioenergy Europe (dawniej AEBIOM), publiko-

odpowiada rocznej emisyjności całej Bułgarii.

wany przez stowarzyszenie od 2007 r. Prezentuje

Te dane pokazują rolę biogazowni w kontekście

on najnowsze fakty i informacje, a także unikal-

polityki klimatyczno-środowiskowej.

ne dane na temat sektora.

Prawie 1/3 wyprodukowanego w Europie bioga-

Według tegorocznego zużycie brutto energii

zu wykorzystywana jest w różnych sektorach:

z biogazu od 1990 roku zwiększyło się w Euro-

transportowym, usługowym, przemysłowym, rol-

pie aż 25-krotnie. Stała tendencja wzrostowa

niczym czy komunalno-bytowym. Biogazowymi

potwierdza potencjał i możliwości biogazu, które

liderami pozostają Niemcy i Włochy oraz Wielka

w ostatnich latach są jeszcze większe dzięki

Brytania. Te trzy kraje zużyły odpowiednio

rozwojowi zaawansowanych technologii i tanie-

50, 10,7 i 10,4 proc. energii z biogazu w końco-

jącym komponentom do instalacji (komory fer-

wym zużyciu energii brutto w UE.

mentacyjne czy jednostki do konwersji surowego

Zgodnie ze szczegółowymi danymi Eurostatu dot.

biogazu na biometan zatłaczany do sieci).

zużycia brutto energii z biogazu w Unii Europej-

Mimo tych optymistycznych informacji dane

skiej w 2017 r. Polska znajduje się mniej więcej

z 2017 roku pokazują, że udział biogazu w kra-

w połowie zestawienia z wynikiem 198 tys. toe,

jowej konsumpcji energii brutto UE wyniósł

przy czym produkcja energii elektrycznej z bio-

jedynie 1 proc., choć aż 12 proc. wykorzystywanej

gazu w naszym kraju wyniosła 94 tys. toe, energii

w Unii bioenergii wytwarzane jest w biogazow-

cieplnej 21 tys. toe, a bezpośrednie zużycie (prze-

niach. W porównaniu do gazu ziemnego wyko-

mysł, handel, budynki mieszkalne) 83 tys. toe.*

rzystanie biogazu wyniosło ok. 4 proc.

Udział biogazu w polskim transporcie – 0 proc. Wyprzedzają nas (poza wspomnianymi wyżej kra-

Jeden gaz – różne sektory gospodarki

jami) Francja, Czechy, Dania i Szwecja.

Według autorów raportu „Biogas Statistical Report” średnia „oszczędność” emisji gazów

Biogaz nie tylko rolniczy

cieplarnianych na jednostce wytworzonej energii

Co ważne, raport Bioenergy Europe dotyczy

z biogazu jest 200 proc. mniejsza w porównaniu

wszystkich instalacji produkujących biogaz,

Wykres 1. Liczba instalacji biogazowych w Unii Europejskiej w 2017 r. (wyodrębniono Niemcy i Włochy)

Źródło: EBA

ROZWIĄZANIA KOGENERACYJNE POD KLUCZ

NASZ SERWIS ROBI RÓŻNICĘ. PARTNERSTWO Z NASZYMI KLIENTAMI 365 DNI W ROKU, 24 GODZINY NA DOBĘ KWE AB ENERGY POLSKA SP. Z O.O. UL. MIEDZIANA 38 43-305 BIELSKO-BIAŁA, POLSKA TEL. 33 821 65 62 FAX. 33 821 50 93 DORADZTWO • PROJEKTOWANIE • BUDOWA • MONTAŻ • URUCHOMIENIE • SERWISOWANIE

WWW.GRUPPOAB.COM

Biogaz na świecie

Wykres 2. Substraty do produkcji biogazu w krajach europejskich (z wyłączeniem składowisk odpadów - wyrażone jako procent masy)

Rośliny energetyczne

Odpady rolnicze

Odpady komunalne, bioodpady

Odpady przemysłowe (gastronomiczne, browarnicze i gorzelniane)

Ścieki

Inne frakcje odpadów

Źródło: EBA

NR 8 (59) wrzesień 2019

a więc rolniczych, ale także działających przy

wykorzystania biogazu jest popularny zwłaszcza

składowiskach odpadów czy oczyszczalniach

w Danii, Francji i we Włoszech. Rozwojowi ta-

ścieków i innych. W 2017 roku mieliśmy ich

kich instalacji sprzyja system wsparcia, ale także

w kraju 308, co stawia Polskę na 7. miejscu w Eu-

możliwość tworzenia kooperatyw złożonych

ropie. Jednak do Niemców (10 971 biogazowni)

z kilku – kilkunastu gospodarstw, mleczarni czy

i Włochów (1665 biogazowni) nam daleko.

producentów żywności, które wspólnie inwestują

Aż 71 proc. biogazowni w Europie jest zasilanych

w biogaz, „pozbywając się” przy okazji odpadów

substratami

z własnych zakładów.

rolniczymi

Bioodpady, czyli bio-

(kiszonka roślin energetycznych, gnojowica, odpady

Impulsem do rozwoju biometanu w Europie jest m.in. konieczność udziału energii odnawialnej w unijnym transporcie na poziomie 14 proc. do 2030 r.

degradowalna frakcja odpadów komunalnych, mają olbrzymi potencjał w produkcji biogazu, a ich zużycie

rolnicze), 16

w poszczególnych kra-

proc. funkcjo-

jach unijnych rośnie

nuje przy oczyszczalniach ścieków, 8 proc. przy

z roku na rok. Na przeszkodzie jednak często

składowiskach odpadów, 4 proc. to biogazownie

stoi mało sprawny system segregacji tego typu

„komunalne” karmione bioodpadami oraz prze-

odpadów (jak np. w Polsce). Niemniej obowią-

mysłowe zasilane m.in. odpadami gorzelnianymi

zek selektywnej zbiórki odpadów i coraz bar-

lub browarniczymi. W przypadku 1 proc. instala-

dziej rygorystyczne prawo w tym zakresie będą

cji nie udało się ustalić autorom raportu rodzaju

impulsem do budowy bioelektrowni zasilanych

używanych substratów.

właśnie resztkami kuchennymi, restauracyjnymi

Biogazownie rolnicze o małej i średniej mocy (do

czy tzw. zieloną biomasą.

1 MW), pracujące przy gospodarstwach rolnych

coraz częściej traktowane są przede wszystkim

Nowy kierunek – biometan

jako sposób na utylizację pozostałości hodow-

Biometan, czyli oczyszczony do jakości

lanych i przetwórstwa rolniczego. Ten kierunek

gazu ziemnego biogaz (o zawartości metanu

Biogaz na świecie najczęściej nie mniejszej niż 96 proc.) to

ale kraje mają zamiar budować więcej. W Pol-

obecnie bardzo prężnie rozwijający się sektor

sce do tej pory nie działa żadna biometanow-

w branży biogazowej. Od 2011 do 2017 roku

nia, choć są pierwsze sygnały, że rynek wystar-

liczba biometanowni w UE oraz Norwegii

tuje w 2019 r.

i Szwajcarii wzrosła ze 187 do 540. Na bio-

Coraz tańsze technologie i komponenty oraz

metan stawiają m.in. Włochy, które w 2018 r.

powszechne już w Europie systemy wsparcia

przyjęły rządowy projekt budowy instalacji bio-

dla produkcji biogazu warunkują rozwój tej

metanowych mld euro. Podobnie Francja – dzięki korzystnym przepisom

Austria i Niemcy w największym stopniu w Europie wykorzystują do produkcji biogazu uprawy celowe jak kukurydza, sylfia czy sorgo

w kraju nad

się także postrzeganie biogazowni – z instalacji produkujących energię elektryczną i cieplną, na instalacje, które utylizując odpady rolnicze, komunalne i przemysłowe, doskonale wpisują się w mo-

Sekwaną pracuje już 67 instalacji, z czego

del gospodarki obiegu zamkniętego. A przy

w 2017 oddano do użytku 18, a na koniec 2018

okazji wytwarzają „zielony” prąd i ciepło.

– 23. To dopiero początek, bo francuski rząd

* toe - tona oleju ekwiwalentnego.

planuje budowę prawie 1000 biometanowni do

1 toe = 11,63 MWh.

końca 2020 (!). Niewielką liczbą instalacji mogą pochwalić się Belgia, Estonia i Irlandia – tam pierwsze obiekty produkujące biometan powstały w 2018 r.,

Opracowała Jolanta Kamińska na podstawie „Biogas Statistical Report 2019” Bioenergy Europe oraz danych Eurostat. REKLAMA

Miksowanie – tłoczenie – rozdrabnianie

NR 8 (59) wrzesień 2019

o wartości 4,7

branży. Stopniowo zmienia

Wasz Partner dla energii przyszłości Jako wiodący producent mimośrodowych pomp ślimakowych i specjalista w technologii biogazu oferujemy rozwiązania szyte na miarę w postaci systemów mieszających i transportujących ( wyporowe pompy ślimakowe NEMO®, wyporowe pompy rotacyjne TORNADO®) oraz systemów rozdrabniających ( M-Ovas®, N.Mac®)

NETZSCH Pumpen & Systeme GmbH Sp. z o.o. Przedstawicielstwo w Polsce Ul. Pileckiego 104/34 02-781 Warszawa info.nps-polska@netzsch.com www.netzsch-pumps.com

Wyporowa pompa slimakowa NEMO®, wyporowe pompy rotacyjne TORNADO® T2, rozdrabniacz dwuwałowy N.Mac® oraz macerator sitowo nozowy M-Ovas®

PRAWO

Nowelizacja ustawy o OZE w 2019 roku – skuteczna ochrona interesów wytwórców na regulowanym rynku OZE

zdj. Shutterstock

NR 8 (59) wrzesień 2019

Z końcem sierpnia zaczęły obowiązywać kolejne istotne zmiany wprowadzone nowelizacją ustawy o OZE z 2019 r. Przyjęte rozwiązania dotyczą zarówno instrumentu aukcyjnego, jak i komplementarnych instrumentów wsparcia w postaci FIT/FIP dedykowanych wyłącznie enumeratywnie wymienionym rodzajom OZE.

tym zakresie należy więc wskazać podsta-

w II połowie 2019 i 2020 r., a także zastanowić się

wowe kierunki wprowadzanych zmian, które

nad skuteczną ochroną interesów wytwórców przy-

ukształtują zasady stosowania tych instrumentów

gotowujących się do inwestycji w OZE.

PRAWO Najważniejsze zmiany w zakresie FIT/FIP

Prezesa URE kolejnych aukcji OZE zaplanowanych

Nowelizacja rozszerza zakres przedmiotowy rodzajów

na 2019 r., a dedykowanych w szczególności insta-

instalacji OZE dopuszczonych do korzystania z in-

lacjom wiatrowym oraz fotowoltaicznym, a także

strumentów FIP/FIT. Do stosownego katalogu doda-

dużym instalacjom wykorzystującym biomasę.

no w tym zakresie instalacje wykorzystujące biomasę

W aukcji OZE podstawową zmianą jest możliwość

jako kolejne stabilne i dość elastyczne źródło energii,

jednorazowej aktualizacji (korekta) złożonej oferty, na

które łatwo można dostosować do potrzeb energe-

podstawie której wytwórca wygrał daną aukcję OZE.

tycznych rynku. Co więcej, proponuje się również roz-

Zmiana oferty może polegać wyłącznie na ustaleniu

szerzenie poziomu mocy zainstalowanej elektrycznej

nowego okresu lub ilości sprzedawanej energii elek-

instalacji, które mogą korzystać z instrumentu FIP.

trycznej – co umożliwia stworzenie nowego harmo-

Dla instalacji wykorzystujących poszczególne katego-

nogramu sprzedaży poszczególnej ilości tej energii

rie biogazu oraz hydroenergię przedział ten podnie-

w poszczególnych latach składających się na okres

siono do poziomu 2,5 MW, natomiast dla instalacji

rozliczeniowy. Chodzi zatem o uwzględnienie ryzyka

biomasowych pozostawiono przy dotychczasowym

inwestorów związanego z trudnościami w zakresie

poziomie 1 MW. Proponowane zmiany dotyczą rów-

precyzyjnego określenia pierwszego dnia sprzeda-

nież małych dla których zasugerowano podwyższoną

Ustawa daje możliwości korzystania z aukcji oraz FIT/FIP do czerwca 2039 r.

OZE w kontekście długotrwałego procesu inwestycyjno-budowlanego. W tym zakresie ważne jest, że łączna ilość energii elektrycznej zaproponowanej do sprzedaży w ramach

stawkę

aukcji OZE nie może ulec zmianie, a dosto-

95 proc. ceny

sowaniu może podlegać wyłącznie podział

referencyjnej odpowiadającej właściwemu rodzajowi

tej energii na poszczególne lata. Zastrzeżenie to jest

instalacji OZE. W nowelizacji ustawy o OZE zakła-

ważne również z punktu widzenia drugiego z elemen-

da się również wydłużenie maksymalnego okresu

tów oferty, który może podlegać aktualizacji, jakim

wsparcia, w którym może być realizowana 15-letnia

jest moc zainstalowana elektryczna danej instalacji

sprzedaż energii elektrycznej w ramach instrumentu

OZE, z tym że oprócz braku wpływu na łączną ilość

FIT bądź FIP aż do 30 czerwca 2039 r.

sprzedawanej energii zmiana ta nie może również

W nowelizacji jednoznacznie doprecyzowano też

spowodować zmiany kwalifikacji koszyka aukcyjnego

zasady sprzedaży energii elektrycznej w ramach

w zakresie do 1 MW oraz powyżej 1 MW. Przedmio-

FIP. Przyjęta metoda rozliczania polegać będzie na

towa aktualizacja oferty może nastąpić najpóźniej

sprzedaży energii elektrycznej na rynku wybranemu

w terminie 14 dni przed dniem pierwotnie wskazane-

podmiotowi pod warunkiem, że dokonuje zakupu

go dnia pierwszej sprzedaży tej energii.

energii elektrycznej na zasadach innych niż określo-

W kontekście zasad przeprowadzania oraz rozlicza-

ne w art. 70c ust. 1-5 u.o.z.e. – tj. innej sprzedaży na

nia aukcji OZE proponuje się również doprecyzowa-

podstawie standaryzowanej umowy ze sprzedawcą

nie charakteru określanej przez ministra właściwego

zobowiązanym. Oznacza to, że wytwórca może za-

do spraw energii ceny referencyjnej, która również

wrzeć stosowną umowę sprzedaży energii elektrycz-

nie zawiera podatku VAT. Oznacza to wprowadze-

nej na zasadach rynkowych z wybranym przez siebie

nie spójności między poziomem ceny referencyjnej

podmiotem, w tym również z największymi spółkami

(netto) a poziomem ceny aukcyjnej oraz stałej ceny

obrotu dysponującymi statusem sprzedawcy zobo-

zakupu (netto). W ramach nowelizacji proponuje się

wiązanego.

również możliwość wydłużenia umów przyłączenio-

NR 8 (59) wrzesień 2019

instalacji OZE,

ży energii elektrycznej w ramach aukcji

wych do połowy 2021 r., które umożliwią przygotoNajważniejsze zmiany w zakresie instrumentu

wanie do systemu wsparcia stworzonych już pro-

aukcji OZE

jektów instalacji OZE wraz z uwzględnieniem czasu

Podstawowym celem wprowadzanych zmian jest

potrzebnego na realizację całego procesu inwestycyj-

umożliwienie skutecznego przeprowadzenia przez

no-budowlanego. 19

PRAWO Istotne zmiany dotyczą również zasad przeprowadza-

zespół celem wyprzedzającego zapewnienia najwyż-

nia aukcji w 2019 r. Nowelizacja umożliwia Prezesowi

szej jakości świadczonych przez nas usług. Nasi klien-

URE wybór sposobu przeprowadzenia aukcji w okre-

ci mogą liczyć na pełne wsparcie w zakresie postępo-

sie przejściowym, tj. przed pełnym dostosowaniem

wań koncesyjnych, analizy oraz negocjacji w ramach

systemu IPA do nowych rozwiązań. Ze względu na

umów branżowych, rekomendacji rynkowych dot.

obiektywne okoliczności (rodzaj aukcji, liczba uczest-

technologii i obrotu energią. Ponadto świadczymy

ników itp.), aukcja OZE może zostać przeprowadzona

doradztwo w kwestiach dotyczących, optymalnego

w najkorzystniejszy sposób, tj. w formule pisemnej

projektowania instalacji, a także skutecznego pozyski-

(„papierowej”) lub też przy zastosowaniu ofert składa-

wania finansowania inwestycji. Podstawą efektywności

nych z wykorzystaniem określonych funkcjonalności

naszego działania jest umiejętność zbudowania anali-

systemu IPA. Podkreślenia wymaga fakt, że oferta zło-

zy prawnej także w oparciu o przepisy prawa europej-

żona w ramach aukcji organizowanych w 2019 r. wią-

skiego i trendy biznesowe z nich wynikające.

że uczestnika i nie podlega modyfikacji ani wycofaniu,

Należy także podkreślić, iż TTW Legal jest jednym

co implikuje konieczność skutecznego przygotowania

z niewielu podmiotów przygotowanych do komplek-

się do uczestnictwa w tegorocznych aukcjach OZE

sowej obsługi postępowań aukcyjnych oraz FIP/FIT

oraz nie pozostawia miejsca nawet na drobne błędy,

dotyczących OZE, skutecznie realizującym upraw-

które z przyczyn formalnych mogą przekreślić szansę

nienia aukcyjne od początku ich funkcjonowania,

objęcia danej instalacji systemem wsparcia OZE.

z wymiernymi i widocznymi już skutkami. Poza skutecznością wynikającą z kompleksowej obsługi

NR 8 (59) wrzesień 2019

Skuteczna ochrona interesów wytwórców

prawnej inwestycji OZE, prawnicy mogą pochwalić

na regulowanym rynku OZE

się również przygotowaniem i wdrożeniem koncepcji

Jak wynika z przeprowadzonej analizy prawnej, trans-

rozwiązań prawnych dla branży OZE, które sku-

formacja polskiej energetyki w kontekście OZE nabiera

tecznie mogą być wykorzystane w aktach prawnych

tempa. W odpowiedzi na rosnące wymagania regula-

rangi ustawowej i wykonawczej.

cyjne i potrzeby inwestycyjne przeobrażającego się ryn-

Marcin Trupkiewicz

ku energii elektrycznej i gazu, swą działalność inaugu-

Michał Tarka

ruje Kancelaria Prawna Tarka Trupkiewicz i Wspólnicy

Kancelaria Prawna TTW Legal

(TTW Legal). Nowa kancelaria jako specjalistyczna, prawnicza firma butikowa zajmuje się kompleksowym doradztwem dla branży OZE. Wyróżnić można trzy obszary specjalizacji nowej kancelarii: biogaz i biometan, fotowoltaika prosumencka i komercyjna, a także energetyka wiatrowa. Inwestorzy chcący uzyskać niezbędne wsparcie w zakresie wytwarzania energii na bazie OZE muszą uczestniczyć w licznych formalnych procedurach specyficznego rynku regulowanego. Doświadczeni prawnicy kancelarii pod nadzorem Michała Tarki oraz Marcina Trupkiewicza, wspierają swoich klientów, począwszy od etapu przygotowania inwestycji, finansowania i wejścia do systemu wsparcia przez przygotowanie indywidualnego modelu optymalizacji przychodów, po zakup lub sprzedaż

projektów oraz wybudowanych instalacji. Siłą zespołu

BIURO POZNAŃ

BIURO WARSZAWA

TTW Legal jest wieloletnie doświadczenie, które pro-

ul. Piątkowska 116

ul. Piękna 15

centuje w postaci szybkości i trafności podejmowa-

60-649 Poznań

nych działań. Wszelkie nowe projekty aktów prawnych

tel. +48 (61) 671.0800

tel. +48 (22) 370.2800

są niezwłocznie i szczegółowo analizowane przez nasz

poznan@ttw-legal.pl

warszawa@ttw-legal.pl

00-549 Warszawa

Zielona Gmina Odnawialne

gii źródła ener

Nowość

lipi ec/s ierp ień 201 9

w TwOjej gm

inie

Które gminy stawiają na fotowoltaikę? Kisielice – 100 proc. energii z OZE W Margoninie zarabiają na wiatrakach

Magazyn dla włodarzy gmin, miast i powiatów zainteresowanych „zielonymi” inwestycjami!

/ energia wiatrowa / energia słoneczna / hydroenergia / / energia z biomasy / energia z biogazu / / elektromobilność / efektywność energetyczna / ,,Troska o środowisko, czyste powietrze, bezpieczeństwo energetyczne oraz zagospodarowanie odpadów - to konkretne wyzwania, przed którymi stoją dzisiaj samorządy”. Przemysław Dębski Burmistrz Miasta i Gminy Pyzdry

Chcesz otrzymywać „Zieloną gminę” na swoje biurko?

Zadzwoń: +48 790 439 216 e-mail: redakcja@magazynbiomasa.pl

PRAWO

Prosument – zmiany w instrumentach wsparcia

NR 8 (59) wrzesień 2019

zdj. Shutterstock

Energia Plus – pogram, przygotowany przez Międzyresortowy Zespół ds. Ułatwienia Inwestycji w Prosumenckie Instalacje OZE, przeszedł duże zmiany. Rozszerzono definicję prosumenta, uproszczono procedury przyłączeń do sieci.

ozszerzenie definicji prosumenta energii odna-

nadwyżek energii sprzedawcy zobowiązanemu bądź

wialnej niewątpliwie przyczyni się do rozwoju

sprzedawcy wybranemu na zasadach rynkowych.

znacznej liczby mikroinstalacji do 50 kW wśród

Doprecyzowano również zasady dotyczące dokony-

polskich samorządów oraz przedsiębiorców, ze

wania pomiarów energii elektrycznej oraz rozliczania

szczególnym uwzględnieniem MŚP. Wykorzystanie

tzw. opustów u prosumentów energii odnawialnej.

tzw. instrumentu opustu daje możliwości generacji

Chodzi w szczególności o przeciwdziałanie niekorzyst-

energii na własne potrzeby, przy wykorzystaniu cho-

nym praktykom stosowanym przez przedsiębiorstwa

ciażby źródeł fotowoltaicznych, na szeroką skalę dla

energetyczne dotyczące konieczności uprzedniego

wszystkich odbiorców końcowych, co przyniesie im

bilansowania ilości energii elektrycznej wprowadzanej

doraźne korzyści ekonomiczne oraz przyczyni się do

i pobieranej przez prosumenta w danej godzinie rozli-

realizacji wiążących Polskę celów OZE. W przypadku

czeniowej z wszystkich faz dla trójfazowych mikroinsta-

podmiotów prowadzących działalność gospodarczą

lacji. W tym kontekście kluczowe będzie opracowanie

z wykorzystaniem mikroinstalacji wprowadzano

szczegółowego rozporządzenia wykonawczego wyda-

także alternatywę w zakresie możliwości sprzedaży

wanego przez ministra właściwego do spraw energii

PRAWO w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw

energii elektrycznej. Liberalizacji uległy również zasady

gospodarki (aktualnie Ministerstwo Przedsiębiorczości

dotyczące konieczności przedstawiania do uzgodnienia

i Technologii), regulującego zasady dokonywania po-

projektów budowlanych dla instalacji fotowoltaicznych

miarów oraz rozliczania energii u prosumentów, a także

do 6,5 kW pod względem zgodności z wymaganiami

sposobu udostępniania danych pomiarowych między

ochrony przeciwpożarowej.

samymi przedsiębiorstwami energetycznymi oraz prosu-

Marcin Trupkiewicz

mentami energii odnawialnej.

Kancelaria Prawna TTW Legal

Odpowiednie przepisy wykonawcze w analogicznym trybie zostaną również wydane w zakresie zasad przyChodzi zatem o ustalenie spójnych wymagań technicznych stawianych przez OSD w zakresie przyłączania mikroinstalacji do sieci oraz warunków jej współpracy

Jadwiga Emilewicz minister przedsiębiorczości i technologii

z systemem elektroenergetycznym, a także ujednoli-

Pakiet realizuje kolejny cel programu

cenie warunków i trybu przyłączania mikroinstalacji

Energia Plus. Przedsiębiorcy, którzy wytwarzają energię

na podstawie uzyskania warunków przyłączenia albo

elektryczną z mikroinstalacji (czyli do maksymalnej

zgłoszenia przyłączenia, o którym mowa w art. 7 ust.

mocy 50 kW), dla których wytwarzanie energii elek-

8d Prawa energetycznego. Powyższe oznacza, że wpro-

trycznej nie jest głównym obszarem działalności, będą

wadzenie delegacji ustawowych do wydania przepisów

mogli być prosumentami energii odnawialnej. To samo

wykonawczych jednolicie i kompleksowo ureguluje za-

dotyczy spółdzielni energetycznych, które będą mogły

sady funkcjonowania prosumentów energii odnawial-

powstawać na wsiach i w gminach miejsko-wiejskich.

nej zarówno na etapie przyłączania mikroinstalacji do

Ustawa to jedna z dróg do zmniejszenia emisyjności

sieci, jak i opomiarowania oraz rozliczania wytwarzanej

naszej energetyki bez szkody dla polskiej gospodarki.

REKLAMA

NR 8 (59) wrzesień 2019

łączania mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej.

TARGI ZERO WASTE 2019 SPOSÓB NA OSZCZĘDNY I EKOLOGICZNY STYL ŻYCIA

11-12.10.2019 r.

www.targi-zerowaste.pl

PAWILON 1 WSTĘP WOLNY 23

PRAWO

Nowelizacja ustawy o OZE – komentarze przedstawicieli branży to od dawna. Na razie nie ma jednak wsparcia

NR 8 (59) wrzesień 2019

Bartłomiej Derski redaktor portalu Wysokienapiecie.pl

w tym kierunku.

Jeżeli chodzi o turbiny wiatrowe, to

dzielni w miastach. W tej chwili muszą to być gminy

wprowadzono przepisy umożliwiające postawienie

miejsko-wiejskie albo wiejskie.

tych, które wcześniej już uzyskały pozwolenie na

Kontynuując temat spółdzielni, rozliczenia są dla

budowę, czyli przed wejściem w życie bardzo rygo-

nich mniej korzystne. Oddając energię do sieci

rystycznych norm nazywanych w skrócie 10 h. Te

i pobierając ją z powrotem, spółdzielnia otrzymuje

pozwolenia wygasałyby już w najbliższym czasie,

tylko 60 proc. z wolumenu tej wysłanej. Koszty to aż

ponieważ nowo wprowadzone normy w zasadzie

40 proc. Jak rozumiem, ma to zachęcać te spółdziel-

uniemożliwiają realizację jakichkolwiek kolejnych

nie, by inwestowały w źródła i technologie, które

tego typu inwestycji wiatrowych na lądzie w Pol-

są w stanie pracować wtedy, kiedy nie ma wiatru

sce. Nowa ustawa ułatwia ich budowę. W związku

– biogazownie rolnicze, ogniwa paliwowe na wodór

z planowanymi dość sporymi wolumenami do

itd. Z moich rozmów z przedsiębiorcami, którzy

zakontraktowania na aukcjach OZE dla farm wia-

rozwijają tego typu inicjatywy, wynika, że te przepisy

trowych na lądzie jest szansa na powstanie jeszcze

są dla nich dość atrakcyjne, więc przewiduję rozwój

dodatkowo od 1,5 do 2 GW w lądowej energetyce

tego typu inwestycji.

korzystne rozwiązania, choć brakuje zmiany na tyle istotnej, by pozwalała na zakładanie tego typu spół-

wiatrowej. Jeśli zaś chodzi o przepisy prosumenckie, to wprowadzono m.in. zasady rozliczania biznesu na zasadach prosumenckich. To dość dobry kierunek, bo zasady są w miarę proste. Prosumenci ponoszą od 20 do 30 proc. kosztów, jeżeli wysyłają nadwyżki energii elektrycznej, której

Jeśli chodzi o spółdzielnie energetyczne, mamy dość

Janusz Gajowiecki prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej

nie są w stanie użyć, od razu do sieci. Następnie

Dwie ostatnie nowelizacje ustawy o OZE (z lipca

pobierają energię w momencie, kiedy produkcja

2018 r. i z sierpnia 2019 r.) dały szansę na powrót

z paneli słonecznych jest zbyt mała, by pokryć

energetyki wiatrowej na ścieżkę rozwoju po trwa-

ich zapotrzebowanie. Te 30 proc. kosztów to

jącym trzy lata zastoju inwestycyjnym. Impas był

wciąż mniej niż np. zainstalowanie magazynów

skutkiem uchwalonej latem 2016 r. ustawy o inwe-

energii w takim zakładzie produkcyjnym, więc

stycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, która

z punktu widzenia biznesu to się opłaca. Choć

wprowadziła minimalną odległość farm od zabudo-

w innych krajach na Zachodzie do magazynów

wań i terenów chronionych, tzw. zasadę 10 h.

energii się dopłaca. Pojawia się tam kolejny

Ostatnie regulacje nieco zliberalizowały kryterium

komponent na rynku energii. W Polsce nikt nie

odległościowe w przypadku najbardziej zaawanso-

inwestuje na razie w magazyny energii, a szkoda.

wanych projektów. Dlatego w najbliższych latach

Z punktu widzenia całego systemu energetyczne

będziemy znów świadkami dynamicznego przy-

powinny się już one w kraju pojawiać. Zwłaszcza

rostu mocy wiatrowych na lądzie. W efekcie prze-

jeśli chcemy budować kompetencje techniczno

prowadzonej w listopadzie 2018 r. aukcji w ciągu

-przemysłowe w tym zakresie, a rząd deklaruje

najbliższych lat powstanie 920 MW nowych mocy

PRAWO wiatrowych na lądzie. Z kolei pod koniec tego roku

OZE dzięki zmianom w ustawie, ale ja tego wspar-

zostanie przeprowadzona kolejna aukcja, na wspar-

cia nie widzę. Dla kogo jest korzystna prosumpcja?

cie rekordowo dużego wolumenu – 2,5 GW mocy

Dla spółek obrotu czy dla prosumenta? Instalacje

wiatrowych.

fotowoltaiczne produkują energię w godzinach, gdy

Niestety, przepisy tzw. ustawy odległościowej nadal

jest na nią największe zapotrzebowanie, a co za tym

uniemożliwiają inwestorom zastosowanie najnowo-

idzie – najwyższa cena. Prosument na własne potrze-

cześniejszych, najbardziej wydajnych turbin. Blokują

by pobiera energię w godzinach, gdy jest jej dużo

też tzw. dewelopowanie nowych projektów farm

i jest najtańsza. To czysty zysk dla spółek obrotu.

wiatrowych, które mogłyby zasilać polski system

Dodatkowo ustawodawca zagwarantował w systemie

elektroenergetyczny czystą i tanią energią.

opustów dodatkowy zarobek dla energetycznych

Jak wskazują nasze analizy, dynamiczny rozwój mocy

monopolistów. Inkasowanie nadwyżek produkcyj-

wiatrowych na lądzie do 24 GW w 2040 r. nie tylko

nych po 365 dniach – nie chce się tego komentować.

wzmocniłby bezpieczeństwo energetyczne kraju,

W przypadku wielu podmiotów gospodarczych de-

pozytywnie wpływając na obniżenie cen energii

cydujących się na własną produkcję prądu, mających

elektrycznej w Polsce, ale także wygenerowałby wokół

specyficzny model zużycia energii, może okazać się,

sektora nawet 42 tys. miejsc pracy, z czego ok.11 tys.

że lepszym wyjściem jest odsprzedaż energii za śred-

w firmach bezpośrednio współpracujących z branżą.

nią stawkę z TGE niż prosumpcja z niekorzystnym systemem opustów. W ostatniej nowelizacji ustawy

Ryszard Chmielina prezes Stowarzyszenia Wielkopolski Klub Ekologiczny

wielu zapisów unijnej dyrektywy RED II, co może

Nie wiem, czy ktokolwiek liczył na cud związany

OZE, co może w przyszłości zaowocować proble-

z nowelizacją ustawy o OZE. Legislacja prowadzona

mami ze stabilnością systemu energetycznego. Jeśli

pod pręgierzem unijnych kar za niewywiązanie się

chodzi o wsparcie dla OZE, to większe znaczenie niż

z udziału energii odnawialnej w roku 2020 nie może

ostatnia nowelizacja ustawy, mają program „Prąd +”

przynieść pozytywnych efektów. Obawiam się także,

oraz ulga termomodernizacyjna, z których każdemu

że nawet ten cel nie zostanie dzięki nowelizacji

polecam skorzystać.

skutkować większym ryzykiem inwestycyjnym. Nie widzę też najmniejszych oznak jakiegokolwiek planu rozwoju OZE w Polsce. Już teraz obserwujemy postępującą regionalnie koncentrację niektórych źródeł

spełniony. Minister energii dużo mówi o wsparciu

NR 8 (59) wrzesień 2019

o OZE nie widzę przeniesienia na lokalny grunt

Przygotował Rafał Wąsowicz REKLAMA

• REALIZACJA od 20 do 3000 m3/h • PROJEKT, WYKONANIE, MONTAŻ, URUCHOMIENIE, SERWIS • ROZWIĄZANIA DEDYKOWANE (od 1989r.)

ODSIARCZANIE: - biogazu

BIOSULFEX®

- powietrza Unikalna bezodpadowa technologia odsiarczania biogazu BIOSULFEX®. Siarkowodór H2S jest konwertowany do czystej siarki, która stanowi cenny surowiec. • BIOSULFEX® – urządzenie kompaktowe i mobilne

Nowość!!!

• AgroBIOSULFEX® – konwertuje odory rolnicze w wieloskładnikowy nawóz

www.zipromis.pl

SPRAWNOŚĆ

99,9% Eksploatacja

grosz/m3 BRAK ODPADU

EKO

Biuro Technologiczne: ul. Z. Krasińskiego 16/126 01-581 Warszawa Tel./Fax + 48 839 84 14 Adres siedziby: ul. T. Hołówki 3/43, 00-749 Warszawa e-mail: zipromis@zipromis.pl

Biogaz

Boleszyn – wzorcowa biogazownia rolnicza

NR 8 (59) wrzesień 2019

Biogazownia w Boleszynie, a właściwie całe przedsiębiorstwo Biogal, którego prezesem zarządu jest Andrzej Galiński, to obecnie jedno z najlepiej funkcjonujących w kraju przedsięwzięć branży OZE. Składa się z biogazowni rolniczej, farmy fotowoltaicznej, a w planach są także wiatraki. Dziś firma zaopatruje w ciepło dwie wsie i budynki użyteczności publicznej, jednak jak każda inwestycja tego typu „rodziła się w bólach”.

iogal w Boleszynie to jedno z trzech największych przedsiębiorstw w gminie Grodziczno. Bu-

dynki biogazowni, nieco oddalone od wsi, widać z daleka. Kilka lat temu, gdy Andrzej Galiński, właściciel fermy trzody chlewnej, zdecydował się zainwestować w instalację biogazową, spotkał się ze społecznym protestem. Ale był na to przygotowany. Dysponował opiniami dr. inż. Marcina Dębskiego z katedry Inżynierii Ochrony Środowiska Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Zaufał mu ówczesny wójt oraz rada gminy, a z czasem także mieszkańcy. Dzisiaj ciepło z biogazowni dociera do ok. 250 gospodarstw domowych i budynków użyteczności publicznej. Instalacja produkuje także nawóz organiczny, a do gminnej kasy trafiają pieniądze z podatków. Jednak problemy nie omijają firmy, która zdaje się w niektórych przypadkach torować drogę kolejnym inwestorom. Jak udaje się wytrwać w czasach mało przyjaznych biogazowniom, w rozmowie z Beatą Klimczak, opowiada właściciel firmy Andrzej Galiński. Z jakim problemem teraz się pan mierzy? Jesteśmy w takim momencie, że brakuje energii odnawialnej, a my mamy instalację, której nie możemy uruchomić. To jest nasz problem na dziś. Z perspektywy tych kilku lat funkcjonowania firmy uważam, że kierunek, którym poszliśmy, jest najbardziej właściwy. Fakt, że nie jest łatwo. Przykład? Przystę-

NR 8 (59) wrzesień 2019

Zdj. Beata Klimczak, BMG

Biogaz

puję do aukcji, na którą państwo przeznacza miliardy złotych, a ktoś wstawia do niej bzdurny zapis o odrzuceniu 20 procent złożonych ofert. W moim koszyku są cztery oferty, a mogłoby być dwadzieścia! Na tyle było zakontraktowanej mocy. To niepoważne. Niestety, ten zapis pozostał. W mojej ocenie łatwiej jest tym, którzy składając ofertę, nie mają jeszcze instalacji. A ja już ją mam. Podjąłem takie ryzyko, uwierzyłem w zapewnienia, że biogaz to właściwy kierunek rozwoju OZE. Muszę przyznać, że to dzięki obecnie rządzącym biogazownie mają rację bytu, bo gdyby nie wprowadzenie błękitnych certyfikatów, to nasze instalacje by poległy. Tak naprawdę wszystkie biogazownie stały na skraju bankructwa. Ktoś, kto nie miał własnego zaplecza substratów, działał na powierzonych albo pozyskiwał je z rynku, nie miał szans na funkcjonowanie. My mamy własne gospodarstwo, własną ziemię, w związku z tym jest nam łatwiej. 27

Zdj. Beata Klimczak, BMG

Biogaz

NR 8 (59) wrzesień 2019

// Instalacja do produkcji nawozu z pofermentu, który sprzedawany jest w sieci marketów

Skąd pomysł na biogazownię?

kilkanaście tysięcy tuczników rocznie. Przez lata sku-

Biogal jest konsekwencją naszej wcześniejszej

powaliśmy grunty. Ziemie są rozdrobnione. Wylewanie

produkcji trzody chlewnej. Fermowa, przemysłowa

gnojowicy na różnie położone kawałki ziemi rodziło

produkcja trzody wymusza na właścicielach działa-

wiele uciążliwych sytuacji. Mieszkańcy się nie skarżyli,

nia proekologiczne. Biogazownia jest rozwiązaniem

ale my sami czuliśmy się z tym źle i szukaliśmy roz-

dla szeregu problemów dużych ferm, czy to będzie

wiązania. A było nim postawienie biogazowni. Zresztą

ferma trzody, czy ferma bydła, czy jeszcze inna – każ-

roztaczano przed nami świetlaną przyszłość. Wierzy-

da powinna mieć biogazownię.

łem wtedy m.in. w program „Biogazownia w każdej gminie”, który zakładał budowę 2 tys. instalacji w Pol-

Ale lokalne społeczności ich nie chcą…

sce. A potem przyszedł nowy minister gospodarki

Społeczeństwo staje się coraz bardziej roszczeniowe.

i zdewaluował ten program.

Wieś staje się zapleczem dla mieszkańców miasta, a ci

uważają, że to oni powinni dyktować warunki, a nie

Pan także pozyskuje wsad z innych źródeł niż

rodzimi mieszkańcy, którzy mieszkają na wsi z dziada

własne gospodarstwo.

pradziada i są związani z produkcją rolniczą. Ograni-

Biogazownia na odpadach czy gnojowicy się nie

cza się im pole działania, wydziera kolejne tereny pod

utrzyma, musi być też inny wsad. My mamy alterna-

zabudowę. Nowi mieszkańcy zaczynają ograniczać

tywę w postaci przeterminowanej żywności. Rocznie

możliwości rozwoju rolników. Niemal codziennie

rozpakowujemy kilkanaście tysięcy ton jedzenia,

słyszymy o różnego rodzaju protestach i zakazach bu-

które powinno zaopatrywać Banki Żywności, a trafia

dowy. Myśmy też musieli przetrwać kryzysy. Hodujemy

do nas. Do tego kilkanaście tysięcy ton osadów. Dla-

600 sztuk loch w cyklu zamkniętym. Produkujemy

tego też pojawia się ten przykry zapach, zwłaszcza

Biogaz w takich temperaturach, jakie mieliśmy tego lata. To

ogrzewania węglowego. Opłaty wyliczamy na podstawie

jedyny moment, w którym czuć go na terenie naszej

powierzchni budynków. Przeciętnie dom o powierzchni

instalacji. Do gamy substratów dochodzi jeszcze

ok. 200 mkw. płaci 3500 zł netto rocznie za c.o. i c.w.u.

kiszonka, która jest buforem – neutralizuje zapachy,

Dajemy też pracę. Duża część załogi pochodzi z oko-

a dodatkowo równoważy proces technologiczny.

licznych miejscowości – w sumie to kilkanaście osób. Korzyści dla gminy to przede wszystkim podatki. Ob-

Jakie korzyści biogazownia daje okolicznym

ciążono nas nawet podatkiem od nieruchomości za wy-

mieszkańcom?

budowaną sieć. Z tego tytułu przychód dla gminy to ok.

Zaopatrujemy w energię cieplną ok. 250 gospodarstw

50 tys. zł rocznie. A Biogal jest chyba jedyną instytucją,

domowych, dwie wsie – Boleszyn i Mroczno. Miesz-

która nie ma zbudowanej drogi do swojej siedziby.

kańcy całkowicie

Do tego dochodzą podatki CIT ze spółki,

zrezygnowali z pie-

podatek z PIT-ów. To ogromne pieniądze.

Powstały więc dwie wsie ekologiczne. Wybudowaliśmy 21 km sieci cieplnej.

Ciepło dla gospodarstw domowych pochodzące z biogazowni jest nie tylko ekologiczne, ale też dużo tańsze

Korzyści, o których się nie mówi, to np. fakt, że budynki użyteczności publicznej ogrzewane są za pół ceny. Szkoła dzisiaj zaoszczędza między 65 a 80 tys. zł rocznie, bo nie ma palacza, który kosztował

Odbiorcy ciepła

ok. 45 tys. rocznie, nie kupuje węgla,

płacili tylko część

no i nie płaci tzw. emisyjnego. Personel

tzw. wpisowego w kwocie ok. 3 tys. zł za przyłącze. Ale

został zastąpiony przez guzik do włączania ciepła.

to koszt symboliczny, bo średnio, wyłączając koszty

Kościół i parafia, ośrodek zdrowia, dom ludowy, świe-

budowy źródła ciepła, musieliby zapłacić ok. 50 tys. zło-

tlice też teraz oszczędzają. Z naszego ciepła korzystać

tych. Nasze ogrzewanie jest o ok. 10-20 proc. tańsze od

będzie również Galbet, wytwórnia betonu mojego syna, REKLAMA

NR 8 (59) wrzesień 2019

ców węglowych.

Biogaz w której zastosujemy nowoczesną technologię wykorzy-

Chciałbym też rozwiązania sytuacji, w jakiej się

stania ciepła technologicznego z biogazowni rolniczej

znalazłem. Mam jeden budynek, w którym wytwa-

w procesie produkcji betonu. Jako rodzina Galińskich

rzamy energię, za którą dostajemy 550 zł za 1 MW.

zainwestowaliśmy w naszej gminie już ponad 70 mln zł.

Obok stoi budynek z dwoma generatorami, skąd sprzedajemy dzisiaj energię za 250 zł na rynku

Ale nie wszyscy tego chcieli.

równoległym, przez giełdę. Tu też musieliśmy

Przechodziliśmy taką drogę, jak wielu inwestorów.

przejść walkę o zmianę regulaminu, bo przecież

Też spotkaliśmy się z protestem. Ale ówczesne władze

biogazownia rolnicza nie jest wytwórcą koncesjo-

gminy były w 100 proc. przekonane do budowy insta-

nowanym energii, a działa jedynie na podstawie

lacji. Udowodniliśmy, że nasze argumenty, które były

wpisu do ewidencji. Wg mnie to tylko kwestia

używane w procesie inwestycyjnym, nie były wyssane

nazewnictwa. No cóż, przy okazji dowiedziałem się,

z palca. Jako inwestor okazaliśmy się prawdomówni.

że korzystając z tej możliwości sprzedaży energii,

Postawiliśmy farmę fotowoltaiczną. Nasza kolejna idea

wyprzedziłem epokę. Ale to nie jest pocieszenie

to wybudowanie wiatraków - nie było żadnego prote-

w sytuacji, gdy sprzedaję energię w dwóch różnych

stu ze strony

cenach, a przecież to ta sama instalacja, ten

mieszkańców.

sam gaz… Niestety, nie możemy uruchomić

Oczywiście, nie wszystkich można zadowolić. NR 8 (59) wrzesień 2019

Tak jak przy

W procesie mezofilnej fermentacji w biogazowni rolniczej powstaje naturalny nawóz organiczny

tej nowej instalacji w żadnym systemie. Przegraliśmy aukcję, na FIT/FIP się nie kwalifikujemy i nikt jeszcze nie wie, kiedy będą nowe aukcje. To kuriozum. Jako kraj kupujemy energię elektryczną po 1500 zł,

zaopatrywa-

bo taka była niedawno cena. A tu proszę:

niu domostw

instalację mamy polską, polskiego produ-

w ciepło, musieliśmy zróżnicować stawkę wg po-

centa i… problem typowo polski.

wierzchni mieszkalnej, skonstruować umowy, a każdy

Ale nie po to się spotkaliśmy, bym mógł ponarzekać.

miał do nich jakieś uwagi. Najpierw, równolegle z

Zależy mi, jako polskiemu przedsiębiorcy, polskie-

budową biogazowni w Boleszynie budowaliśmy sieć

mu rolnikowi, osobie prowadzącej polską rodzinną

cieplną dla jego mieszkańców. Przy realizacji inwestycji

firmę, by pokazać, że biogazownia naprawdę ma sens

w Mrocznie sytuacja była już inna. Jego mieszkańcy

– zwłaszcza dla lokalnej społeczności.

przyjeżdżali do Boleszyna i pytali, jak to jest z tym

Beata Klimczak

ciepłem, jak to funkcjonuje. Podchodzili do inwestycji ufnie, bo wiedzieli, że mają z tego tytułu same korzyści. Jakie są pana plany w zakresie OZE, jakie planuje pan inwestycje?

Tomasz Szczepański wójt gminy Grodziczno

Chciałbym postawić trzy wiatraki, zbudować sieć

Jako gmina mamy pozytywne zdanie

ciepłowniczą do Galbetu, zresztą ze wsparciem fun-

na temat funkcjonowania biogazowni

duszy z NFOŚiGW. No cóż, nie chciałbym o wszyst-

w Boleszynie. Warto odnotować przede wszystkim

kim mówić, ale jednym z zadań jest uruchomienie

to, że ponad 200 budynków korzysta z ciepła i cie-

basenu krytego, jaki wybudowaliśmy w Boleszynie.

płej wody dostarczanej z tej instalacji. Są to zarówno

Na razie brakuje na jego wyposażenie. Czekamy

gospodarstwa domowe, jak i budynki użyteczności

na jakiś program, żeby z niego pozyskać na ten cel

publicznej, jak np. szkoła. To na pewno podnosi

środki. Wszystko, co robimy, robimy z udziałem do-

komfort życia kilkuset mieszkańców. Jednak tym, co

tacji. Każde nasze działanie ma wsparcie, czy to jest

ważne jest dla całej gminy, to fakt, że domostwa te

budowa sieci ciepłowniczej, czy instalacja wytwarza-

po likwidacji pieców nie emitują do atmosfery szko-

nia nawozu naturalnego, który sprzedajemy w sieci

dliwych substancji. To dziś ma ogromne znaczenie,

marketów.

gdy wszyscy, i miasta, i wsie, walczymy ze smogiem.

materiał promocyjny

Diagnostyka silników gazowych to dziś absolutna konieczność O płacalność inwestycji w silniki gazowe jest jednym z najgorętszych tematów w rozmowach

z producentami biogazu. Koszty zakupu i utrzymania układu kogeneracyjnego mogą znacznie wzrosnąć, jeżeli zdecydujemy się na szukanie szybkich oszczędności i pomijanie procedur określonych

przez producenta urządzenia. O dobrych praktykach w diagnostyce silników gazowych rozmawiamy z Albertem Babiuchem, ekspertem ExxonMobil z zakresu smarowania i eksploatacji silników

degradację oleju. Nowy olej Mobil Pegasus 610 Ultra

gazowych w Polsce i Europie Wschodniej.

z powodzeniem może zastąpić dotychczas stosowany

Jak zmieniają się konstrukcje silników zasilanych

sokiej rezerwie alkaicznej TBN, która pozwala kom-

biogazem i wymagania względem olejów?

pensować duże ilości siarkowodoru występującego

Większość zmian konstrukcyjnych służy poprawie

w biogazie, jednocześnie zapewniając odpowiedni

produktywności. Priorytetem jest zwiększenie mocy,

poziom czystości silnika i ograniczone osadzanie

ograniczenie rozmiarów silnika oraz wzrost ogólnej

się popiołu w komorze spalania. Nowe oleje z serii

sprawności mechanicznej i elektrycznej silnika ga-

Mobil Pegasus odpowiadają takim oczekiwaniom.

zowego. Dla właściciela silnika gazowego o mocy

Dodatkowo na Kongresie promujemy nasz program

1 MW wzrost sprawności elektrycznej o 1 proc. to

analiz olejowych MSLA oraz profesjonalne wsparcie

zysk rzędu 30-40 tys. zł rocznie, więc jest o co wal-

w zakresie diagnostyki silników.

czyć. Nowoczesne silniki gazowe charakteryzuje wysokie BMEP, tj. średnie ciśnienie użyteczne. Podnie-

Jakie są największe zaniedbania właścicieli w za-

sienie ciśnień, temperatur pracy i obciążeń wymogło

kresie eksploatacji silników?

zmiany konstrukcyjne i wpłynęło na wymagania

Największe zaniedbania wynikają z przeceniania

wobec oleju. Mniejsza ilość oleju w układzie ozna-

własnej wiedzy na temat serwisowania silników gazo-

cza konieczność udoskonalania formulacji i wybór

wych. Bogate doświadczenie zdobyte przy silnikach

tylko najlepszych produktów.

Diesla i z zapłonem iskrowym na inne paliwa nie do

NR 8 (59) wrzesień 2019

Mobil Pegasus 610. Rynek oczekuje produktów o wy-

końca sprawdzi się w przypadku silników zasilanych biogazem. Po drugie, nadal zbyt mało firm korzysta z możliwości diagnostyki i monitoringu oleju w eksploatacji, co jest w szczególności istotne przy silnikach zasilanych biogazem. Pełna treść wywiadu na magazynbiomasa.pl/diaCo pokazuje ExxonMobil na IV Kongresie Biogazu?

gnostyka-silnikow-gazowych, a w nim:

Prezentujemy nasz najnowszy produkt, spełniający

Czy podkreślanie różnic w pracy silników zasilanych

oczekiwania właścicieli małych i średnich instalacji

biogazem i gazem ziemnym nie jest przesadzone?

o bardzo zmiennej jakości biogazu, gdzie występują

Jak ważna jest współpraca producenta olejów z kon-

duże wahania parametrów biogazu i konieczność

struktorami silników gazowych? Czy diagnostyka

kompensaty wpływu produktów spalania na szybką

silników biogazowych to dobra praktyka? 31

Biogaz

Produkcja nawozu z pofermentu – najczęstsze błędy

NR 8 (59) wrzesień 2019

Produkcja nawozu i polepszacza gleby z pofermentu powinna być jednym z działań optymalizujących zyski z funkcjonowania biogazowni. Jednak przedsiębiorcom bardzo często zdarzają się błędy, począwszy od tych wpływających na jakość produktu, po błędy formalne podczas składania wniosku o wprowadzenie nawozu na rynek.

iepoprawnie pobrane i źle zabezpieczone prób-

Poferment z biogazowni może być zaklasyfikowany

ki do badań (bywa że przez nieautoryzowanych

tylko jako nawóz organiczny albo środek poprawiają-

próbkobiorców), wykonywanie badań w nieakredy-

cy właściwości gleby. – Poferment to pozostałość po

towanych laboratoriach, wysoka zawartość pasoży-

produkcji biogazu z różnych surowców i odpadów

tów, a w końcu brak staranności przy wypełnianiu

organicznych, takich jak biomasa roślinna, odpady

dokumentów niezbędnych do rejestracji produktu

przemysłu rolno-spożywczego, nawozy naturalne, np.

w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi to tylko

gnojowica, pomiot ptasi, obornik – przypominała dr

niektóre z problemów, z jakimi borykają się bioga-

Agnieszka Rutkowska z Zakładu Żywienia Roślin i Na-

zownicy. Szerokiej i, jak się okazuje, trudnej tematy-

wożenia IUNG-PIB w Puławach. Wskazała, że z mocy

ce produkcji z pofermentu nawozów i substancji poprawiających właściwości gleby poświęcone

rozporządzenia ministra rolnictwa (z dnia

Urzędnicy twierdzą, że nie dojdzie tak szybko do nowelizacji ustawy o nawozach i nawożeniu, bo jest ona dopiero w konsultacjach z KE

18.06.2008 r.) nawozy i środki polepszające glebę muszą przejść badania chemiczne, biologiczne i rolnicze. Na wniosek producenta określane są natomiast parametry jakościowe. Przy czym badania chemiczne wykonywane są w IUNG-PIB oraz innych jednostkach akredytowanych na terenie UE i Polski.

było spe-

cjalne szkolenie „Zasady dopuszczania do obrotu

Badania tylko w jednostkach akredytowanych

produktów pofermentacyjnych na podstawie usta-

Badania biologiczne – IUNG-PIB, Państwowy In-

wy o nawozach i nawożeniu”. Przygotowane zostało

stytut Weterynarii – Państwowy Instytut Badawczy

przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa

w Puławach oraz jednostki akredytowane, a badania

– Państwowy Instytut Badawczy w Puławach na

rolnicze – IUNG-PIB, Instytut Ogrodnictwa w Skier-

wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

niewicach, Instytut Badawczy Leśnictwa w Sękocinie,

Biogaz Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach

Bogdan Janda z Głównego Laboratorium Analiz

i inne jednostki akredytowane w UE.

Chemicznych IUNG-PIB podkreśla, że zawsze warto

Obecnie jednak aż 2/3 biogazowników korzy-

wykonać badania wstępne, bo często pojawiają się

sta z tzw. drogi odpadowej. Wówczas masa

różnice między oczekiwaniami wytwórcy a rzeczy-

pofermentacyjna uznana za produkt uboczny

wistością. Należy je przeprowadzać tylko w akredy-

pracy biogazowni jest wprowadzana do obrotu

towanych jednostkach, bo tylko takie zapewniają

w wyniku postępowania zgodnie z art. 11 ustawy

miarodajność wyników.

o odpadach, czyli poprzez zgłoszenie marszałkowi województwa. Tylko 1/3 właścicieli instalacji

Mieć na względzie bezpieczeństwo ludzi

decyduje się na starania o wydanie pozwole-

Jedną z najważniejszych kwestii dotyczących pofer-

nia ministerstwa rolnictwa na wprowadzenie

mentu jest obecność w nim pasożytów, w tym np.

produktów fermentacji do obrotu. Jak twierdzili przedstawiciele MRiRW, procedura

salmonelli. Historia zna przypadki, co

Aż 96 proc. próbek pobranych z nawozów wytwarzanych na bazie odpadów z biogazowni zawierało jaja nicieni

nie jest tak

prawda z XX wieku, kiedy wykorzystanie zanieczyszczonego naturalnego nawozu organicznego spowodowało wystąpienie epidemii. W Niemczech w miejscowości Darmstadt zachorowało 89 proc. mieszkańców. Spożywali oni warzywa z okolicznych pól nawadnianych ściekami. W Stut-

NR 8 (59) wrzesień 2019

trudna, jak się wydaje, bo opiera się na pięciu

tgarcie na dur brzuszny zachorowało ok. 600 osób,

krokach: posiadanie produktu, pobranie prób,

a 10 zmarło. Przyczyną choroby było spożycie sałaty

zebranie opinii, złożenie wniosku i otrzymanie

nawożonej skażonym środkiem. Podobne przypadki

pozwolenia.

odnotowano na terenie Francji, a także w Polsce,

REKLAMA

Efektywne podawanie komponentów

ENGINEERED TO WORK

Dozownik PreMix® • uniwersalny dozownik w zabudowie z maceratorem RotaCut • skuteczna separacja ciał stałych i ochrona sekcji pompującej • przygotowanie rozdrobnionej i homogennej zawiesiny • wzrost efektywnołci fermentacji i produkcji biogazu • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Dozownik CC-Mix® • uniwersalny dozownik do substratów nie wymagających rozdrabniania • strefa separacji ciał stałych • sprawne mieszanie i podanie biomasy do fermentacji • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Zapytaj nas również o pompy, More Power from your biogas plant maceratory i rozdrabniacze!

Increase gas yield and operation reliability

Engineered to work

Kontakt: VOGELSANG Sp. z o.o. • Al. San Francisco 9 • 55-020 Rzeplin • www.vogelsang.pl • info@vogelsang.pl • tel 71 798 95 80 If economic and efficient operation of your biogasplant is needed, you need the rights components.

Vogelsang EnergyJet® solid matter feeder The efficient solution for trouble-free digester feeding • resistant to foreign matter and durable like a solid matter screw

Biogaz m.in. w Piszu, Braniewie, Chełmie i Ustrzykach

nie zapewnia zniszczenia jaj, a 30 st. C wspomaga

Dolnych (chorowało w sumie kilka tysięcy osób).

ich rozwój – podkreślała dr Zdybel. Jaja pasożytów

Przypadki te wskazała dr Jolanta Zdybel z Zakładu

posiadają 3-4 warstwy otoczki, w tym jedną chity-

Parazytologii Państwowego Instytutu Weterynarii

nową. W przyjaznym środowisku mogą przetrwać

w Puławach. Podkreśliła, że opinia PIWet-PIB jest

nawet 10 lat. Szczególnie groźne są nicienie, którymi

konieczna, gdy środek poprawiający właściwości

zarażona jest ok. jedna czwarta populacji ludzi na

gleby zawiera UPPZ (uboczne produkty pochodze-

świecie. Stąd konieczność kontroli nawozów przed

nia zwierzęcego) lub mączkę kostną. Ekspert podała

wprowadzeniem ich na rynek.

też zatrważające fakty z badań próbek pobranych w latach 2014-2018 z produktów pochodzących

Formalności wymagają staranności

z osadów ściekowych, odpadów z biogazowni i in-

Nie mniej problemów niż wyprodukowanie nawozu

nych źródeł. – Najbardziej zanieczyszczone jajami

dobrej jakości, nastręcza biogazownikom ostatni

pasożytów były próbki z biogazowni – podkreśliła J.

etap przed wprowadzeniem produktów na rynek

Zdybel. Aż 32 zawierało jaja z rodzaju Ascaris,

Lepiej, by instrukcja użytkowania nawozu przygotowana przez jego producenta była konkretna i krótka

Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Procedura wydaje się prosta, a jednak tak nie jest. Jednym z częstszych uchybień jest… brak podpisu wnioskodawcy

Trichuris,

na dokumentach albo brak podpisu

Toxocara

osoby upoważnionej do jego złoże-

w liczbie zdecydowanie większej niż dopuszczalna.

nia w imieniu danego podmiotu gospodarczego.

– Proces technologiczny w biogazowni nie zapewnia

W przypadku występowania przez pełnomocni-

eliminacji jaj pasożytów. Temperatura ok. 70 st. C

ka – brak dołączonego pełnomocnictwa. Bywa, że REKLAMA

Plastry oPon

NR 8 (59) wrzesień 2019

proc. z nich

– składania wniosków do Ministra

do Przykrywania silosów • Plastry z opon od samochodów ciężarowych charakteryzują się maksymalną stabilnością i długą żywotnością. • Nie gromadzą się w nich zanieczyszczenia i woda. • Łatwe w składowaniu – zajmują zdecydowanie mniej miejsca niż opony. • Powierzchnia krycia – 1m2, waga 13 kg.

TD Bergma Górki 24a, 82-500 Kwidzyn tel.+48 881 755 001, info@bergma.pl

www.bergma.pl 35

brakuje dokumentu potwierdzającego prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie produkcji nawozów, czyli tzw. kodów PKD 20.15z/38.21.z w odpisie z KRS lub we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. O brakach i błędach popełnianych przez wnioskodawców mówił Tomasz Gawroński z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wskazał 13 pozycji. Są wśród nich także, oprócz już wymienionych, m.in. braki sprawozdań z badań fizyko-chemicznych, mikrobiologicznych i rolniczych, brak opinii Instytutu Medycyny Wsi, PIWet, Instytutu Ochrony Środowiska, brak kopii (!) decyzji powiatowego lekarza weterynarii, brak opinii o przydatności nawozu czy środka polepszającego glebę do określonych upraw, a w końcu instrukcji stosowania i przechowywania czy dokumentu potwierdzającego opłacenie procedury (w kwocie 705 zł). Błędy te skutkują wysłaniem wezwań do wnioskodawcy przez ministerstwo w trybie art. 64 par. 2 k.p.a. Kolejne wskazane uchybienia (art. 50 k.p.a.) to np. niejednolita treść instrukcji użytkowania nawozu zaakceptowanej przez różne jednostki opiniujące, różnice między deklarowanymi parametrami nawozu a tymi wykazanymi w trakcie badań, a nawet zbyt skomplikowana albo zbyt uboga instrukcja korzystania z produktu, co może wprowadzać w błąd użytkownika. – Nieuzupełnienie wniosku we wskazanym w wezwaniu terminie skutkuje pozostawieniem go bez rozpoznania – podkreślał przedstawiciel ministerstwa. Wiedza i szkolenia w cenie Biogazownicy obecni na szkoleniu ocenili, że zdecydowanie łatwiej funkcjonuje im się w procedurze R10, czyli wykorzystania pofermentu jako substytutu nawozu. Chcieli też dokładnie znać czas trwania procesów badawczych i formalnych. Co prawda same analizy wykonywane są tylko raz w IUNG i PIWet, a kolejne instytucje bazują na ich wynikach, ale cała procedura trwać może ok. 4,5 miesiąca. – Instrukcję użytkowania i przechowywania można wysłać jednocześnie do wszystkich instytucji i dzięki temu zaoszczędzić trochę czasu – wskazywali prelegenci. Podkreślali także, że na razie projekt nowelizacji ustawy o nawozach i nawożeniu znajduje się w konsultacji Komisji Europejskiej. Szybkich zmian nie należy się więc spodziewać. Beata Klimczak

materiał promocyjny

Prawidłowa eksploatacja silników gazowych, odpowiedni dobór olejów i – w konsekwencji – potencjalne oszczędności wynikające z prowadzenia racjonalnej gospodarki smarnej. Shell Polska po raz kolejny zaprasza na cykliczne szkolenie techniczne dla przedstawicieli sektora wydobycia i eksploatacji gazu oraz energetyki.

ematyka kolejnego spotkania będzie obejmowała zarówno omówienie dotychczasowych rozwią-

zań smarowych oraz doświadczeń eksploatacyjnych, jak i nowych produktów – zaznacza Marcin Bończyk, kierownik sprzedaży B2B w Shell Polska. Oprócz typowej dla eksplatacji silników gazowych tematyki, pojawia się także zagadnienia z obszaru Przemysł 4.0 oraz propozycje działań w zakresie tzw. TCO, czyli całkowitego kosztu użytkowania w segmencie silników gazowych. Omówiona zostanie również, kluczowa dla eksploatacji silników gazowych, diagnostyka olejowa Shell

„Środki smarne Shell – nowe kierunki dla sektora energetyki i gazu” Bystra, 15-17 października 2019

NR 8 (59) wrzesień 2019

Środki smarne Shell – nowe kierunki dla sektora energetyki i gazu

Osoby zainteresowane uczestnictwem w spotkaniu proszone są o kontakt na adres email: marcin.bonczyk@shell.com lub radoslaw.gwardecki@shell.com

LubeAnalyst. Jest to nowoczesna usługa monitorowania stanu środków smarnych stosowanych

i moje podejście do silników gazowych”. Spotkanie

w maszynach oraz urządzeniach, dzięki której

odbędzie się w dniach 15-17 października w Bystrej.

można ocenić stan oleju lub smaru, zidentyfikować

Patronem medialnym wydarzenia jest „Magazyn

potencjalne problemy czy dokonać porównania

Biomasa”.

wydajności sprzętu. W tym roku do programu szkolenia „Środki smarne Shell – nowe kierunki dla sektora energetyki i gazu” wprowadzony został panel dyskusyjny „Eksploatacja 37

Biogaz - polemika

Energetyka biogazowa zasilaniem bazowym, nie odpadowym

NR 8 (59) wrzesień 2019

W majowym numerze „Magazynu Biomasa” ukazał się wywiad Beaty Klimczak z ministrem rolnictwa i rozwoju wsi Janem Krzysztofem Ardanowskim. Zasadniczo ze stanowiska ministra należałoby się cieszyć, ponieważ jako jeden z nielicznych piastujących w ostatnich latach to stanowisko sprawę biogazu rolniczego zauważa, jednak mimo wszystkich pozytywów, jakie energetyka biogazowa może dać, a nawet już daje, widzi ją wyłącznie jako awaryjne uzupełnienie energetyki tradycyjnej.

takim stanowiskiem się zdecy-

podbudowany. W międzyczasie poseł

dowanie nie można zgodzić, bo

NR 5 (56) maj 2019 ISSN 2353-9321

elletu.org

www.polskaradap

jako minister rolnictwa nie może

z tysiącem różnych problemów, a teskontaktuj się z nam i: info@polskarada pelletu.org

zapominać, że jest także ministrem od

Jeśli: – potrzebujesz porad y – masz pytania dotyc zące certyfikatów – potrzebujesz facho wej – chcesz zgłosić nieuc analizy zciwe działania w bra nży

rozwoju wsi. A tego z treści wywiadu wywnioskować raczej nie można.

cała branża pelleltu raze m

Prawie dwa lata temu, kiedy minister Ardanowski jeszcze ministrem nie

MAJ 2019

ni Świętokrzyskich oraz omówienia

i Rozwoju Wsi

przedstawienia planów Bioelektrow-

matyka energetyki biogazowej zeszła na plan dalszy. I nagle wypowiada się na temat wykorzystania potencjału biogazu rolniczego, który widzi tak, jak przed

zdj. Ministerstwo Rolnictwa

był, spotkaliśmy się w sejmie w celu

został ministrem, zaczął zmagać się

Min ister rol nic twa J. K. ar da nows Ki o bio ga zie

prawie dwoma laty, z wszystkimi prawie pozytywami, korzyściami „zarówno w ujęciu społecznym, środowisko-

bolączek trapiących energetykę

wym, jak i ekonomicznym”. Wymienia

biogazową. Wydawało się, że wreszcie

wszystkie niemal intraty, o których

spotkałem polityka energetyką biogazową zainte-

rozmawialiśmy w czasie sejmowego spotkania: „Ich

resowanego tak głęboko, że w ciągu nieodległego

(biogazowni) wszechstronne zastosowanie sprawia,

czasu dla tej energetyki zapali się wielkie zielone

że korzyści mogą odnosić nie tylko inwestorzy (rol-

światło. Stanowisko posła Ardanowskiego było tak

nicy), ale również lokalne społeczności na terenie

dalece zbieżne z naszymi postulatami, że z budynku

gminy, gdzie są zlokalizowane. Inwestycje te z uwa-

sejmu wyszedłem przepojony optymizmem i silnie

gi na możliwość wykonania bardzo dużej części

podzespołów w kraju, a także wykorzystywanie wy-

przesytu ziemniakami, kartoflami czy pyrami, jemy

łącznie krajowych surowców do produkcji biogazu,

więcej kasz, ryżu, warzyw strączkowych. Zmniejszył

przyczyniają się do rozwoju gospodarczego całego

się zatem o blisko 60 proc. areał uprawy ziemniaka.

kraju”. I tu minister ma rację. Za chwilę jednak

Jemy mniej niezdrowego cukru, to pozytyw, ale też

szybko sprowadza nas na ziemię – stwierdza, że:

sami bezmyślnie zlikwidowaliśmy polski przemysł

„biogazownie mogą stanowić stabilne źródło ener-

cukrowy, dzięki czemu o blisko 70 proc. skurczyła

gii elektrycznej, ale również być źródłem paliw ga-

się powierzchnia uprawy buraka cukrowego. W obu

zowych w sytuacjach awaryjnych”. I tu pan minister

przypadkach to setki tysięcy hektarów. Dodać należy,

się myli. Jeśli jest faktycznie ministrem rolnictwa

że rocznie marnujemy w Polsce ok. 10 mln t żywno-

i rozwoju wsi, nie może nie zauważać wieloletniej

ści. Świadczy to o tym, że o ile jeszcze dzisiaj pro-

walki środowisk biogazowych o usankcjonowanie

dukcja żywności może być podstawowym zadaniem

takiej gałęzi rolnictwa jak rolnictwo energetyczne,

rolnictwa, o tyle, przez jej rosnącą nadprodukcję,

które powinno stanowić bezpośrednie zabezpie-

należy szybko szukać dla rolnictwa zadań alterna-

czenie surowcowe obiektów energetyki biogazowej.

tywnych. I taką rolę powinno spełniać rolnictwo

I nie jako, ot, takie lokalne zabawy w uprawy, ale

energetyczne, oficjalnie usankcjonowane przez

wielohektarowe plantacje celowe wysokowydajnych

ministerstwo rolnictwa, odpowiednio nobilitowane

roślin energetycznych.

i w sytuacji grożącej nam katastrowy klimatycznej,

Planowa energetyka biogazowa może wchłonąć

preferowane. Należałoby uprawy roślin energetycz-

całość odpadów poprodukcyjnych przetwórstwa rol-

nych przeznaczonych dla energetyki biogazowej

no-spożywczego, całość przeterminowanej żywności

wyróżnić dopłatami (dopóki jeszcze są), a nie prze-

czy całość odpadów gastronomicznych i odpadów

znaczać bezsensownie pieniądze na różnego rodzaju

organicznych z gospodarstw domowych, ale bazą

głupoty, jak swego czasu miliony na uprawę orzecha

energetyki biogazowej, aby wpisała się widocznie

włoskiego. Ile z tych dotowanych orzechów rośnie

w politykę energetyczną Polski, musi być biomasa

dzisiaj w naszym kraju?

energetyczna z upraw celowych.

Był czas, kiedy z ministerstwem rolnictwa pro-

Stwierdzenie pana ministra, że dzisiaj głównym

wadziliśmy spór o powierzchnię upraw roślin

zadaniem rolnictwa jest produkcja żywności, jest

energetycznych w Polsce. Staliśmy na stano-

oczywistą półprawdą. Zmieniają się upodobania

wisku, że można przeznaczyć na te uprawy 2

smakowe Polaków – już nie napychamy się do

mln ha, na które składałyby się odłogi, ugory,

NR 8 (59) wrzesień 2019

zdj. Shutterstock

Biogaz - polemika

NR 8 (59) wrzesień 2019

pobocza dróg wszystkich typów oraz częściowo

dla danej rośliny areał średni plon z ha oraz po-

ziemie zwolnione z uprawy ziemniaka i buraka

ziom wygazowania z 1 tony suchej masy organicz-

cukrowego (pod uprawę buraka energetyczne-

nej następujące wartości: z buraków ok. 13 mld

go). Ministerstwo określało możliwości uprawy

m³ biogazu, z topinamburu ok. 9 mld m³ biogazu,

na 500 tys. ha, po roku na 1 mln ha, by w roku

z kukurydzy ok. 4,5 mld m³ biogazu, z traw ok.

2015 dojść do 1,5 mln ha. To już blisko naszych

2,5 mld m³ biogazu, co daje razem ok. 29 mld m³

2 mln ha. Naukowy Zespół Konsultacyjny przy

biogazu, co z kolei, licząc z dużą rezerwą, stanowi

Bioelektrowniach Świętokrzyskich z Kielc na

ok. 17,4 mld m³ biometanu, będącego równoważ-

jednym ze swych spotkań opowiedział się za

nikiem gazu ziemnego E50. Co to oznacza?

uprawą na tym areale czterech roślin: bura-

Można ten wynik zinterpretować w różny sposób,

ka energetycznego, kukurydzy, topinamburu

my przyjęliśmy (już w wyliczeniach opartych

lub rożnika przerośniętego (sylfi) oraz którejś

o dane z roku 2017), że 17,4 mld m³ biometanu

z traw energetycznych. Dzisiaj możemy powie-

to całość importowanego z Rosji gazu ziemnego

dzieć, że do tego katalogu możemy włączyć też

(12,75 mld m³) i dodatkowo ok. 5 tys. MW mocy

(dla wytrwałych plantatorów) ślazowiec pensyl-

elektrycznej zainstalowanej w wysokosprawnej

wański.

kogeneracji lub trigeneracji.

Swego czasu, na potrzeby VII Spotkania Intere-

Możemy się nawet pomylić o 1 mld m³ czy

sariuszy Międzynarodowego Projektu BIOMA-

nawet o 2 mld m³. Nic to nie zmienia, rząd

STER w Krakowie, przygotowaliśmy szacunkowe

wielkości zostaje praktycznie ten sam.

wyliczenie określające możliwy poziom ilościowy

Funkcjonujące w kraju środowiska nieprzychyl-

biogazu pozyskanego z upraw czterech wymienio-

ne OZE preferują opinię, że przeznaczenie 2

nych wcześniej grup surowców roślinnych. Przyję-

mln ha upraw na cele energetyczne sprowadzi

liśmy, że uzyskamy w oparciu o zagospodarowany

na Polaków nędzę i głód. Oczywiście, argument

REKLAMA

9-11.10.2019 POZNAŃ

Z A P RASZ A

NAJWAŻNIEJSZE TRENDY W BRANŻY

NOWOŚCI I PREMIERY RYNKOWE

BOGATY PROGRAM KONFERENCYJNY

NAJWAŻNIEJSI LUDZIE

KLUCZOWE TEMATY

STRATEGICZNE DECYZJE

CAŁA GAMA PRODUKTÓW I ROZWIĄZAŃ DLA OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI KOMUNALNEJ

PRZYJEDŹ I WEŹ UDZIAŁ W DYSKUSJI! Dowiedz się więcej na www.polecosystem.pl

Biogaz - polemika ten, jest jedynie krzykiem rozpaczy obrońców

Minister Ardanowski, co stwierdził w wywiadzie,

istniejącego energetycznego status quo.

do wrogów energetyki biogazowej się nie zali-

Przeczy temu zdrowy rozsądek, a niedowiarków mu-

cza, ba, wydaje się być jej sympatykiem. Jeżeli

szą przekonać następujące fakty:

zacznie dostrzegać faktyczny potencjał biomasy

liczba Polaków na koniec roku 2018 wynosiła

energetycznej dla tej energetyki niezbędny, jeśli

38 411 000 osób, z czego w kraju żyło

przewartościuje swoje przekonania i energetykę

ok. 35 911 000. Podobna, nieco niższa populacja

biogazową potraktuje jako poważnego partnera

(35 061 000) żyła w roku 1980. W tym samym roku

energetyki konwencjonalnej, a nie jedynie jako

rolnicy oraz hodowle ok. 1 800 000 koni. Jak wiadomo, średnia przeliczeniowa powierzchnia paszowa dla jednego konia wynosi ok. 1,5 ha (prof. Piotr Stypiński z SGGW – 1 ha, Polski

Energetyka biogazowa, oparta o biomasę z upraw celowych, może być jednym z istotniejszych elementów działań na rzecz przywrócenia bezpieczeństwa klimatycznego

da zielone światło rolnictwu energetycznemu, to uważam, że wpisze się na stałe do historii polskiej energetyki. Minister Ardanowski musi sobie zdawać sprawę, że energetyka biogazowa, oparta o biomasę z upraw celowych, może

Związek Hodowców

być jednym z istotniejszych

Koni – 1,74 ha). Zatem

elementów działań na rzecz

przy porównywalnej liczbie mieszkańców naszego

przywrócenia bezpieczeństwa klimatycznego.

kraju oraz przy bardzo zbliżonym areale upraw

Musi też wiedzieć, że w całym katalogu biomasy

(w 1980 wyższym niż obecnie) z całości zagospoda-

energetycznej mamy wiele roślin odpornych na

rowanych rolniczo ziem wypadało 2 700 000 ha na

suszę, co dla upraw w centralnej Polsce jest już

łąki i pastwiska.

nie bez znaczenia. Zakładam, że wie, iż susza at-

I o dziwo, nikt nie umarł z głodu, nikt z głodu nie

mosferyczna niedługo już może skutkować rolni-

chorował i mimo ogromnego niedostatku wszyst-

czą suszą hydrologiczną. I wtedy, bez rozsądnego

kiego, jakoś te trudne czasy przeżyliśmy.

podejścia do rolnictwa energetycznego i świado-

Konie niekoniecznie, bo dziś według GUS mamy

mych celowych upraw biomasy dla energetyki

ich w Polsce 185 494, zaś wg Polskiego Związku

biogazowej, koło się zamknie. Do zobaczenia

Hodowców Koni 273 006. I to jest moim zda-

w Polsce stepowej.

niem liczba rzeczywista.

NR 8 (59) wrzesień 2019

miały w Polsce

uzupełnienie awaryjne, jeśli

Wojciech Łukaszek REKLAMA

Biogaz

Biogazownicy czekają na wyłączenie z REACH

zdj. Shutterstock

NR 8 (59) wrzesień 2019

Polscy biogazownicy, producenci nawozu organicznego oraz produktów polepszających glebę, którzy mają stałe kontakty z kolegami z Niemiec, są zaniepokojeni informacjami, że ich także obowiązuje dyrektywa REACH. Kolejne badania i rejestracja oznaczają przede wszystkim wyższe koszty. Jednak wkrótce przepisy mają się zmienić.

O 42

dpowiedzi na pytanie, czy biogazownicy

Informacyjnym ds. REACH i CLP – Biurze do

wprowadzający na rynek nawozy i pro-

Spraw Substancji Chemicznych. Niestety, obawy

dukty polepszające glebę podlegają REACH,

naszych Czytelników potwierdziły się. – Na-

szukaliśmy u źródła, czyli w Krajowym Centrum

wozy czy produkty polepszające glebę nie są

Biogaz

– poinformowała „Magazyn Biomasa” dr inż. Monika Wasiak-Gromek, naczelnik wydziału KCI ds. REACH i CLP. Jednocześnie wytłumaczyła, że „najczęściej produkt uzyskany po procesie fermentacji jest identyfikowany jako substancja UVCB (o zmiennym składzie)”. Jak się okazuje, polscy producenci tego typu nawozów nie są osamotnieni w rozważaniach, czy należy rejestrować się w REACH, czy też nie. Niedawno podobne dyskusje toczyły się w Wielkiej Brytanii i w Niemczech. Organizacje branżowe zdecydowanie opowiedziały się za tym, że produkt pochodzący z biogazowni w ich ocenie nie podlega REACH. Ekspert z KCI twierdzi jednak inaczej. – Wytworzenie takiej substancji w ilości co najmniej 1 t w roku powoduje, że musi ona zostać zarejestrowana w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) zgodnie z przepisami art. 6 rozporządzenia REACH – twierdzi M. Wasiak-Gromek. Szczegóły rejestracji można znaleźć na stronie internetowej REACH w polskiej wersji językowej (https://reach.gov.pl/reach/pl/rejestracja/). Rejestracja jest obligatoryjna dla tych producentów, którzy wprowadzają na rynek więcej niż 1 t rocznie nawozu lub produktu polepszającego glebę. Co więcej – to podobno, nomem omen, dość kosztowna procedura. – Trudno wskazać konkretnie całkowity koszt rejestracji, gdyż jest on uzależniony od ilości

Projekt Rozporządzenia Komisji zmieniający załącznik V: Produkt pofermentacyjny jest pozostałością materiału półstałego lub płynnego, który został zdezynfekowany i ustabilizowany w procesie oczyszczania biologicznego, którego ostatnim etapem jest etap fermentacji beztlenowej, oraz w przypadku którego materiały użyte w tym procesie są materiałami biodegradowalnymi pochodzącymi wyłącznie z segregowanych materiałów innych niż niebezpieczne, takich jak odpady żywnościowe, obornik i rośliny energetyczne. Biogaz powstały w wyniku tego samego procesu, co produkt pofermentacyjny lub z innych procesów fermentacji beztlenowej, jak również kompost powstały w procesie rozkładu tlenowego podobnych materiałów biodegradowalnych, są już wymienione w załączniku V do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. W związku z tym produkt pofermentacyjny, który nie jest odpadem lub przestał być odpadem, powinien być również wymieniony w tym załączniku, ponieważ wymóg rejestracji tej substancji byłby niewłaściwy i zbędny, zaś jej zwolnienie z tytułów II, V i VI rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 nie powoduje uszczerbku dla celów tego rozporządzenia.

NR 8 (59) wrzesień 2019

wyłączone z przepisów rozporządzenia REACH

REKLAMA

PomPy Wangen w Twojej biogazowni Wangen – wiodący niemiecki dostawca pomp do biogazowni

nieZawodne roZwiąZania do pompowania, ZaładUnkU i wprowadZania prZy prodUkcji biogaZU

PomPa gardzielowa BIo-mIX KL-R i Zasysająca KL-S – komora zbiorcza kamieni – solidny kozioł łożyskowy – wiele otworów do czyszczenia – wydajność do 560 m3/h – ciśnienie do 48 bar – zawartość masy suchej do 45%

PomPa BIo-FeeD Zapytaj również o separator i rozdrabniacz X-Unit Kontakt: EKOHELP PPHU T. Sajdak, 48 366 27 20, Trzebińskiego 7, 26-617 Radom

zapytanie@ekohelp.com.pl, www.pompy-przemyslowe.pl 43

Biogaz rejestrowanej substancji, wymaganych informacji

Na szczęście interwencje członków branży

w dossier rejestracyjnym, wielkości rejestrującej

biogazowniczej i organizacji ich skupiających

firmy – tłumaczy ekspertka. – Opłatę wnoszoną

w Komitecie ds. REACH mają wkrótce przynieść

na rzecz ECHA można ustalić, korzystając z roz-

pozytywne zmiany.

porządzenia Komisji (WE) nr 340/2008 z póź-

– W lutym bieżącego roku został przegłoso-

niejszymi zmianami.

wany w Komitecie ds. REACH projekt zmiany

Szczególnie ważne znaczenie ma wielkość przed-

rozporządzenia REACH dotyczący zmiany

siębiorstwa, które chce dokonać rejestracji. Jeśli

załącznika V, w którym znajdują się zwol-

należy ono

nienia z rejestracji zgodnie z art. 2

do grona firm

ust. 7 lit. b) tegoż aktu prawnego.

MŚP – opłaty są znacznie niższe. Dla przykładu

Koszt rejestracji w ECHA zależy m.in. od wielkości firmy i skali produkcji

opłata za

Obecnie w załączniku V w punkcie 12 wymienione są kompost i biogaz jako produkty wyłączone z rejestracji – tłumaczy naczelnik Monika Wasiak-Gromek. – Nowe rozporządzenie

NR 8 (59) wrzesień 2019

substancje w ilości od 1 do 10 t rocznie dla mi-

uzupełni tę listę o produkt pofermentacyjny.

kroprzedsiębiorstwa, które przedkłada informację

Niestety, nie mamy informacji, kiedy zostanie

indywidualnie, to ok. 90 euro. W przypadku pro-

opublikowany. Myślimy, że najprawdopodob-

dukcji 1 tys. t substancji rocznie opłata dla tego

niej jesienią tego roku.

przedsiębiorstwa wzrasta już do ok. 1700 euro.

Zmienione przepisy wchodzą w życie dwudzieste-

Więcej informacji dotyczących opłat znaleźć

go dnia po opublikowaniu w Dzienniku Urzędo-

można na wspomnianej wyżej stronie interneto-

wym Unii Europejskiej.

wej w zakładce „opłaty”.

Oprac. Beata Klimczak

REKLAMA

APROVIS. Better Performance.

Gas Technology: FriCon – Gas Cooling Systems ActiCo – Activated Carbon Filters Gas Heat Exchangers Gas Boosters Maintenance & Service

Exhaust Technology: Exhaust Gas Heat Exchangers Heat Recovery Steam Generators Catalytic converters and SCR (DeNox)-Systems Silencers

Tel.: +49 (0) 9826 / 6583 - 025 · info@aprovis.com

www.aprovis.com

K A T A L O G BRANŻY BIOGAZOWEJ JESIEŃ 2019

Katalog branży biogazowej

Projektowanie i budowa biogazowni Agrikomp Polska Sp. z o.o. Ostrzeszów Pustkowie 34A 63-500 Ostrzeszów tel.: +48 693 199 951 e-mail: p.krawczyk@agrikomp.pl www.agrikomp.pl

Biowatt S.A. ul. Blacharska 2 61-006 Poznań tel.: +48 61 855 35 90 e-mail: biowatt@biowatt.pl www.biowatt.pl

NR 8 (59) wrzesień 2019

NATURALNA ENERGIA. plus Sp. z o.o. ul. Braniborska 58-68 53-680 Wrocław tel.: +48 71 341 02 19 e-mail: centrala@ naturalnaenergia.plus www.naturalnaenergia.plus

TP Biogas Sp. z o.o. ul. Królewska 16 00-103 Warszawa tel.: +48 22 110 31 39 e-mail: info@tergopower.com www.tergopower.com

West Wind Biogaz Sp. z o.o. ul. Gdańska 4A e-mail: info@w-biogaz.pl www.w-energy.pl/ biogazownie,16,pl.html

Firma zajmuje się doradztwem, projektowaniem, finansowaniem oraz budową biogazowni rolniczych w systemie „pod klucz”. Oferujemy uniwersalne instalacje wykorzystujące wiele rodzajów substratów pochodzenia rolniczego, jak i z zakładów przetwórczych. W Polsce zaprojektowaliśmy ponad 40 biogazowni o mocy od 40 kW do 2,4 MW. Posiadamy ponad 900 realizacji na całym świecie, w tym 5 na terenie naszego kraju. Biowatt S.A. zajmuje się projektowaniem, dostawą technologii i budową instalacji biogazowych. Dostarczamy wysokiej jakości technologie i budujemy biogazownie rolnicze, odpadowe, przemysłowe i składowiskowe. Oferujemy rozwiązania technicznie umożliwiające uzdatnianie biogazu do parametrów gazu ziemnego oraz zatłaczanie do sieci gazowych, jak również usługi uzyskania pozwolenia na budowę biogazowni oraz warunków przyłączenia do sieci energetycznej i gazowej. Służymy fachową pomocą na wszystkich etapach inwestycji. Firma działa w branży OZE ze szczególnym uwzględnieniem mikro i małych biogazowni o mocach od 11 do 70 kWe. Obsługuje pełen proces inwestycyjny: od projektowania przez dostawy rozwiązań kompaktowych, po montaż, uruchomienie, utrzymanie i serwis. Oferta adresowana jest do sektorów: rolno-spożywczego, przetwórczego i komunalnego, czyli tam, gdzie do wytworzenia energii może być wykorzystany upłynniony, biologiczny, uciążliwy dla środowiska odpad cyklu produkcyjnego. Firma jest w Polsce wyłącznym przedstawicielem belgijskiego producenta BIOLECTRIC NV. TergoPower to czołowy skandynawski inwestor sektora energetyki odnawialnej, który rozwija projekty oparte na technologiach niskoemisyjnych, spełniające normy energetyczne UE. Na rynku polskim TergoPower koncentruje się na budowie najnowocześniejszych niskoemisyjnych elektrowni i elektrociepłowni opalanych słomą oraz na inwestycjach w biogazownie rolnicze. Spółka chce wspierać ekologiczne ambicje i zobowiązania Polski w zakresie zmiany struktury paliw i realizacji projektów związanych z zieloną energią. Firma zajmuje się kompleksową obsługą tj. projektowaniem, budową oraz zarządzaniem biogazowni. Zastosowanie własnych technologii umożliwia znaczne podniesienie wydajności instalacji, istotną oszczędność wody w procesie pozyskanej z oczyszczania i redukcji pofermentu, a co najważniejsze użycie do produkcji biogazu substratów trudnych (tj. pomiot kurzy do 70 proc. wsadu, słoma zbożowa, gnojowica).

Katalog branży biogazowej

Produkcja energii elektrycznej i cieplnej

ul. Piekarska 86/18 43-300 Bielsko – Biała tel.: +48 33 818 80 50 e-mail: info@2-g.pl www.2-g.pl

Centrum Elektroniki Stosowanej Sp. z o.o. ul. Biskupińska 14 30-732 Kraków tel.: +48 12 269 00 11 e-mail: ces@ces.com.pl www.ces.com.pl

KWE AB Energy Polska Sp. z o.o. ul. Miedziana 38 43-305 Bielsko-Biała e-mail: kwe@gruppoab.com www.gruppoab.it/pl

Centrum Elektroniki Stosowanej CES Sp. z o.o. oferuje: systemy kogeneracyjne, osprzęt instalacji biogazowej, zasilacze rezerwowe UPS, systemy napędowe, izolatory. Pełen zakres usług, kompleksowe realizacje: projektowanie, dostawa, uruchomienie, serwis, zaawansowane systemy automatyki i sterowania procesem.

Firma KWE AB Energy Polska od ponad 15 lat zajmuje się dostawą gazowych układów kogeneracyjnych. Obecnie w ramach międzynarodowej grupy AB dostarcza układy kogeneracyjne zasilane różnymi typami gazów: gazu ziemnego, wysypiskowego, biogazu z oczyszczalni ścieków, biogazu rolniczego, gazu kopalnianego. Rozwiązanie to wraz z obsługą serwisową przyczyniają się do osiągania wysokich poziomów dyspozycyjności.

NR 8 (59) wrzesień 2019

2G Polska Sp. z o.o.

Jednostki 2G to idealne rozwiązanie dla każdego, kto chce w dłuższej perspektywie ograniczyć koszty energii i chce chronić się przed dalszymi wzrostami cen energii elektrycznej. Jako pionier, innowator i jeden z wiodących światowych producentów, rozproszonych systemów wytwarzania energii z wykorzystaniem kogeneracji od 1995 roku uruchomiliśmy tysiące zaawansowanych technologicznie, wysoce wydajnych modułów. Zadowoleni klienci w około 43 krajach potwierdzają jakość, wydajność i niezawodność naszych produktów i rozwiązań. Gama produktów 2G obejmuje układy kogeneracyjne o mocy od 20 kW do 4 000 kW.

REKLAMA

ŻELBETOWE

ZBIORNIKI PREFABRYKOWANE

• 7 500 zbudowanych zbiorników • 30 lat doświadczenia • projektujemy • produkujemy • budujemy

A-Consult Sp. z o.o. ul. Dalemińska 8b 61-614 Poznań tel. +48 61 866 07 27 e-mail: info@aconsult.pl www.aconsult.pl/dk/de/co.uk 47

Katalog branży biogazowej

TEDOM POLAND Sp. z o. o. ul. Racjonalizatorów 10 41-506 Chorzów tel.: +48 32 721 83 96 tel. kom: +48 603 721 432 e-mail: handel@tedom.com www.tedom.com

Firma TEDOM powstała w 1991 roku. W ciągu ćwierć wieku z małej firmy stała się międzynarodową spółką zatrudniającą ponad 500 pracowników i dostarczająca swe produkty na rynki dziesiątek krajów świata. W chwili obecnej jesteśmy światowym liderem w produkcji agregatów kogeneracyjnych zasilanych biogazem, gazem ziemnym i LPG, których dostarczyliśmy i uruchomiliśmy już ponad 8000 szt. Oferujemy agregaty w zakresie mocy 7 10.000 kW. Własna produkcja silników gazowych sprawia iż instalacje CHP nie mają dla nas tajemnic.

Technologie i komponenty dla biogazowni

ACES S.A.

ul. Łużycka 10 81-537 Gdynia tel.: +48 58 622 63 50 e-mail: aces@aces.pl www.aces.pl

NR 8 (59) wrzesień 2019

AGIMIX Poland Sp. z o.o. ul. Gościnna 45A 35-314 Rzeszów tel.: +48 17 854 49 41 fax: +48 17 852 60 54 e-mail: info@agimix.eu www.agimix.eu

TD Bergma Łucja Trojanowska-Lotsberg Górki 24A 82-500 Kwidzyn tel.: +48 881 755 001 e-mail: info@bergma.pl www.bergma.pl

ACES S.A. to uznany dostawca węgli aktywnych i filtrów węglowych wykorzystywanych do oczyszczania cieczy i gazów. Dzięki ciągłej pracy nad rozwojem naszych produktów jesteśmy w stanie dostarczyć naszym klientom zaawansowane rozwiązania filtracyjne wykorzystywane przy uzdatnianiu biogazu oraz oczyszczaniu spalin. Bazując na naszym doświadczeniu i kwalifikacji kadry wzbogaciliśmy naszą ofertę o zasyp złóż węglowych oraz serwis pogwarancyjny instalacji biogazowych.

AGIMIX Poland projektuje i produkuje mieszadła procesowe o osi pionowej i poziomej mające zastosowanie w procesach oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych oraz produkcji biogazu (fermentacji) z plonów roślinnych, gnojowicy, odpadów poubojowych. Projekty indywidualne są dostosowane do założeń technologicznych obiektu (procesu).

Firma TD Bergma od wielu lat zajmuje się recyklingiem opon do samochodów ciężarowych.Nasze flagowe produkty to maty zabezpieczające prace z użyciem materiałów wybuchowych, bufery drogowe, równiarki do dróg gruntowych oraz plastry opon - znane w Polsce pod nazwą flanki z opon. Plastry wykorzystywane są przez hodowców bydła i biogazownie do przykrywania silosów. Sprawdzają się zdecydowanie lepiej niż tradycyjne opony - nie gromadzi się w nich woda i zanieczyszczenia, zajmują mało miejsca w czasie składowania Każdy plaster waży 12 kg i przykrywa powierzchnię 1 m2.

Do produkcji biogazu oferujemy kompletną paletę pomp śrubowych niemieckiej firmy WANGEN. Do mieszania i wprowadzania fermentowanych subsEKOHELP PPHU T. SAJDAK tratów - pompy WANGEN KL-R BIO-MIX i BIO-FEED ze specjalnym systemem umożliwiającym serwis ul. Trzebińskiego 7 pomp bez wypinania ich z instalacji. Do pompowa26-617 Radom nia cieczy między fermentatorami oraz ich cyrkutel.: +48 48 366 27 20 e-mail: zapytanie@ekohelp.com.pl lacji, jak również do zasilania separatora - pompy WANGEN KL-S. Do separacji i rozdrabniania ciał www.ekohelp.com.pl obcych - system WANGEN X-Unit. EKOHELP - profesjonalne doradztwo w wyborze optymalnych rozwiązań pompowych dla biogazowni.

Katalog branży biogazowej

ul. Sowia 15 62-080 Tarnowo Podgórne tel.: +48 61 814 64 11 e-mail: biuro@nanosens.pl www.nanosens.pl

Ekowave Edward Kania Pisarzowice, ul. Słoneczna 2 55-330 Miękinia tel.: +48 662 455 716 +48 662 455 671 e-mail: biuro@ekowave.pl www.ekowave.pl

Erich Stallkamp Polska Sp. z o.o. Noskowo 1 76-122 Wrześnica tel.: +48 59 810 75 91 e-mail: info@stallkamp.pl www.stallkamp.pl

Zajmujemy się projektowaniem, produkcją, montażem i rozruchem urządzeń wchodzących w skład instalacji biogazu w oczyszczalniach ścieków komunalnych, biogazowniach rolniczych i przemysłowych oraz składowiskach odpadów. Nasza oferta obejmuje: złoża do odsiarczania biogazów w odsiarczalnikach: granulat Sulfur E; ruda darniowa; masa odsiarczająca na bazie rudy darniowej; węgiel aktywny. Proszki do wiązania H2S wewnątrz fermentorów: Sulfur FIX na bazie tlenków żelaza oraz Sulfur FIX2 na bazie wodorotlenków żelaza. Instalacje biogazu: przeglądy okresowe instalacji biogazu; naprawy zbiorników biogazu; naprawy pochodni biogazu; remonty dmuchaw biogazu.

Firma Stallkamp konstruuje, produkuje, dostarcza i montuje urządzenia do mieszania, pompowania, separowania, składowania i zagospodarowania płynnych odchodów zwierzęcych, substratów oraz masy pofermentacyjnej. Wieloletnie, bogate doświadczenie powoduje, że jesteśmy solidnym partnerem dostarczającym i serwisującym wysokiej jakości instalacje biogazowe oraz ich komponenty.

NR 8 (59) wrzesień 2019

NANOSENS Sp. z o.o.

NANOSENS jest polską firmą. Produkujemy urządzenia pomagające optymalizować i kontrolować proces produkcji czystej energii z biogazu. Analizatory biogazu z serii BIOTEX oferujemy w dwóch wersjach: analizator wielopunktowy BIOTEX MULTIPOINT i BIOTEX XL z ciągłą analizą składników mieszaniny gazowej. Analizatory biogazu NANOSENS są zbudowane w sposób modułowy, co pozwala na ich szybki i łatwy serwis, a w razie potrzeby rozbudowę o dodatkowe elementy pomiarowe. Dostarczamy również przenośne analizatory serii DP-27 BIO i DP-28 BIO, które służą do kontroli biogazu lub gazu wysypiskowego.

REKLAMA

Idealne do biogazu • komory fermentacyjne ze stali szlachetnej, • systemy mieszania, • pompy i separatory, • kompletne instalacje. Erich Stallkamp Polska sp. z o.o. Noskowo 1 • 76-122 Wrześnica tel. 59 810 75 91 • kom. 502 220 696 info@stallkamp.pl

www.StallkamP.Pl 49

Katalog branży biogazowej

Vogelsang Sp. z o.o. al. San Francisco 9 55-020 Rzeplin tel.: +48 71 798 95 80 +48 71 798 95 82 e-mail: info@vogelsang.pl www.vogelsang.pl

Producent dozowników komponentów PreMix i CC-Mix do biogazowni, pomp wyporowych typu CC i VX (śrubowe i rotacyjne), pomp rolniczych typu R, maceratorów RotaCut i rozdrabniarek X-Ripper. W ofercie specjalistyczne urządzenia dla rolnictwa m.in. pompy na wozach asenizacyjnych, systemy załadunku i rozlewu gnojowicy oraz rozdzielacze do agregatów uprawowych. Prowadzimy kompleksową obsługę serwisową wraz ze sprzedażą części zamiennych. Firma oferuje urządzenia do odsiarczania i oczysz-

Zespół Innowacyjny Promis czania biogazu, powietrza i innych gazów w oczyszSp. z o.o. czalniach i biogazowniach. W ofercie: kompaktowy ul. T. Hołówki 3/43 00-749 Warszawa tel.: +48 22 839 84 14 +48 603 607 111 e-mail: zipromis@zipromis.pl www.zipromis.pl

i mobilny BIOSULFEX® z unikalną sprawnością odsiarczania (99,9 proc.), AgroBIOSULFEX®, który konwertuje odory rolnicze w wieloskładnikowy nawóz. Usuwanie siarkowodoru (H2S) i konwersja na handlową siarkę (brak odpadów), usuwanie odorów i siloksanów.

Obrót energią elektryczną NR 8 (59) wrzesień 2019

Energia Polska Sp. z o.o. al. Kasztanowa 5 53-125 Wrocław tel.: +48 71 715 28 94 e-mail: sprzedaz@energiapolska. com.pl www.energiapolska.com.pl

Lider przekształceń na nowy wymiar polskiej nowoczesnej energetyki. Łączymy wytwórców energii elektrycznej, bazując na partnerstwie biznesowym. Ideą naszego działania jest 100 proc. energii z OZE do klienta końcowego. Dostosowujemy produkty do waszych potrzeb. Sprawdź, ile możesz zyskać na Energii Polskiej.

Smary i oleje ExxonMobil Petroleum & Chemical BVBA Polderdijkweg 3 B-2060 Antwerpen, Belgia tel.: 00 800 441 1603 e-mail: TechDeskEurope@ exxonmobil.com www.mobil.com/industrial

Jeden z największych na świecie dostawców paliw, olejów i smarów oraz produktów specjalistycznych. W swojej ofercie posiada serię wysokiej jakości olejów Mobil Pegasus™, szczególnie rekomendowanych do silników zasilanych gazem wysypiskowym, biogazem lub gazami zawierającymi halogenki organiczne. ExxonMobil od ponad 150 lat znajduje się w czołówce innowatorów technologicznych w dziedzinie środków smarnych. Oferuje zoptymalizowane rozwiązania i serwis techniczny umożliwiające utrzymanie przewagi rynkowej.

Krahn Chemie Polska oferuje szeroką gamę stabilnych termicznie cieczy przewodzących ciepło charakteryzujących się temperaturą pracy od -115 °C do 400 °C. Krahn Chemie Polska Syntetyczne oleje termalne o nazwie handlowej Therul. Marcelińska 90 minol ® zostały zaprojektowane w taki sposób, aby 60-324 Poznań spełniać wymagania operacyjne praktycznie każdego tel.: +48 502 638 158 e-mail: pawel.wilkanowski@krahn. systemu grzewczego. Ich zastosowania zapewnia szereg korzyści, takich jak doskonała wydajność cieplna eu, paulina.pauka@krahn.eu systemu, możliwość precyzyjnej kontroli temperatury www.krahn.eu w instalacji, a także znacząco przekłada się na korzyści ekonomiczne dla użytkownika.

Katalog branży biogazowej Shell jest wiodącym globalnym dostawcą środków smarnych, wytwarzanych w 40 blendowniach i 10 zakładach produkcyjnych na świecie. Dzięki Shell Polska Sp. z o.o. współpracy z wiodącymi producentami stacjonarnych ul. Bitwy Warszawskiej 1920r. nr 7A silników gazowych, Shell opracowuje oleje najwyższej 02-366 Warszawa jakości. Najnowszym produktem firmy jest Shell Mywww.shell.pl sella S6 N 40 – wysokowydajny olej, który pomaga zwiększyć ochronę silnika, poprawić efektywność i zmniejszyć częstotliwość wymiany oleju.

BIO-INDUSTRY ul. Grobelna 5/412 89-600 Chojnice tel.: +48 660 000 427 e-mail: biuro@bio-industry.pl www.bio-industry.pl

Posiadamy ponad 11-letnie doświadczenie zdobyte podczas prowadzenia biogazowni dla: Goodvalley Agro S.A., Polska Grupa Biogazowa S.A. oraz obsługę licznych biogazowni w Polsce. Zapewniamy komplementarne usługi od fazy deweloperskiej po działalność operacyjną biogazowni m.in. uzyskanie decyzji administracyjnych i opracowanie dokumentacji projektowej, uruchomienie procesu biologicznego, nadzór technologiczny, badania laboratoryjne (własne laboratorium) oraz produkty wspomagające proces fermentacji. Jesteśmy liderem w Polsce w zakresie zatwierdzania biogazowni przez Inspekcję Weterynaryjną.

Oferujemy kompleksową obsługę prawną działalności klientów, w tym m.in.: obsługę prawną inwestycji, pomoc prawną w sprawach bieżących, uzyskiwanie pozwoleń i decyzji administracyjnych, Brudkowski opracowywanie i weryfikację umów, zagadnienia i Wspólnicy Sp. j. regulacyjne, finansowanie transakcji, spraw korpoul. Domaniewska 39A racyjnych. W sprawach energetyki współpracujemy 02-672 Warszawa z wysokiej klasy ekspertami. Zapewniamy również tel.: +48 602 13 92 90 e-mail: p.banasik@brudkowski.com.pl doradztwo w sprawach spornych oraz reprezentację w takich postępowaniach przed sądami www.brudkowski.com.pl powszechnymi i arbitrażowymi, organami administracji państwowej i sądami administracyjnymi we wszelkiego rodzaju sprawach.

METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o. ul. Zakopiańska 197 60-467 Poznań tel.: +48 500 276 115 e-mail: wojciech.nawrocki@ metropolisdg.pl www.metropolisdg.pl

NR 8 (59) wrzesień 2019

Doradztwo, ubezpieczenia, finanse

METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o. z Poznania to jedna z wiodących firm doradczych w Polsce, plasująca się w czołówce rankingów. Specjalizujemy się w pozyskiwaniu dotacji i pożyczek dla szerokiego spektrum inwestycji środowiskowych i przemysłowych. Energetyka jest jednym z kluczowych obszarów działania i specjalizacji dotacyjnej spółki. Firma pozyskała najwięcej dotacji dla biogazowni w Polsce.

Celem Polskiego Stowarzyszenia Biometanu jest rozwój produkcji i wykorzystywania biometanu, Polskie Stowarzyszenie jako odnawialnego, niekopalnego źródła energii Biometanu otrzymywanej z biomasy. PSB jest ekspercką orgaul. Grzybowska 87, Concept Tower nizacją złożoną ze specjalistów branży biogazowej. 00-844 Warszawa Niezależnie od działalności statutowej, świadczy tel.: +48 608 550 931 usługi doradcze w zakresie budowy i eksploatacji e-mail: mp@biometan.org biogazowni metanowych. Obecnie PSB jest zaanwww.biometan.org.pl gażowane w projekty o łącznej zdolności produkcyjnej 24 mln Nm3 biometanu rocznie.

Katalog branży biogazowej

Kancelaria Prawna Tarka Trupkiewicz i Wspólnicy BIURO POZNAŃ ul. Piątkowska 116 60-649 Poznań tel.: +48 61 671 08 00 e-mail: poznan@ttw-legal.pl BIURO WARSZAWA ul. Piękna 15 00-549 Warszawa tel.: +48 22 370 28 00 e-mail: warszawa@ttw-legal.pl

Nowa kancelaria jako specjalistyczna, prawnicza firma butikowa zajmować będzie się kompleksowym doradztwem dla branży OZE. Szczególnie wyróżnić można 3 obszary: biogaz i biometan, fotowoltaika oraz elektrownie wiatrowe na lądzie i morzu. Prawnicy kancelarii wspierają swoich klientów począwszy od etapu przygotowania inwestycji, finansowania i wejścia do systemu wsparcia przez przygotowanie indywidualnego modelu optymalizacji przychodów po zakup lub sprzedaż projektów oraz wybudowanych instalacji.

Analiza, badania, nadzór technologiczny GP. CHEM. Laboratorium Badania i Analizy Biogazu & Inkubator Realizacji Technologicznych

NR 8 (59) wrzesień 2019

ul. Legionów 40A/3 87-100 Toruń tel.: +48 665 05 05 44 +48 665 163 303 e-mail: gp@gpchem.pl biuro@gpchem.pl www.gpchem.pl

Instytut Inżynierii Biosystemów Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ul. Wojska Polskiego 50 60-627 Poznań tel.: +48 61 848 71 56 e-mail: instytut@up.poznan.pl www.up.poznan.pl/iib www.ekolab.up.poznan.pl

GP. CHEM. zapewnia wsparcie technologiczne procesu fermentacji poprzez suplementację preparatów zmniejszających zawartość H2S w biogazie – FERROFIX-S oraz zmniejszających ilość azotu amonowego (pośrednio NH3) w masie fermentacyjnej przy jednoczesnym dozowaniu makro i mikroelemetnów - preparat BIOMM. Zapewniamy wsparcie merytoryczne oraz usługi certyfikowanych analiz biogazu zgodnych z wymogami DTR Państwa Agregatu. Usługi analizy oleju z agregatu kogeneracyjnego wykonujemy w czasie do 4 dni roboczych.

Działająca przy Instytucie Inżynierii Biosystemów Pracownia Ekotechnologii zajmuje się badaniami procesów fermentacji metanowej, kompostowania oraz metodami zagospodarowania odpadów organicznych. Jest to obecnie największe laboratorium biogazowe w Polsce wyposażone w 220 reaktorów do prowadzenia badań w technologii batch culture, 6 reaktorów do prowadzenia badań w technologii ciągłej.

REKLAMA

Świadczymy usługi doradcze w zakresie budowy biogazowni metanowych o łącznej zdolności produkcyjnej wynoszącej 24 miliony Nm3 biometanu rocznie. Dostawcy maszyn i urządzeń proszeni są o kontakt. Szczegóły na stronie: www.biometan.org.pl We are providing consulting services for the construction of methane biogas plants with a total production capacity of 24 million Nm3 of biomethane per year. Suppliers of machinery and equipment are requested to contact us. Details on the website: www.biometan.org.pl

Katalog branży biogazowej

Od 2006 r. świadczymy usługi badawcze i analityczne dla projektowanych, uruchamianych i działających biogazowni. Badamy substraty (biogazodoul. Rubież 46, budynek B chodowość), masę fermentującą, biogaz, wartość 61-612 Poznań nawozową i mikrobiologię pofermentu. Pomożemy tel.: +48 61 822 73 53 zamienić odpad w nawóz organiczny. Zapewniamy +48 601 056 137 uzupełnienie deficytu mikroelementów (Acinor e-mail: laboratorium@polbiotech.pl 1000). Badamy oleje silnikowe. Nasza kluczowa www.polbiotech.pl usługa to monitoring biotechnologiczny.

Polbiotech Laboratorium Sp. z o.o.

Zbiorniki dla biogazowni

ul. Dalemińska 8B 61-614 Poznań tel.: +48 61 866 07 27 e-mail: info@aconsult.pl www.aconsult.pl/.dk/.de/.co.uk

WOLF SYSTEM Sp. z o.o. ul. Budowlana 17 41-100 Siemianowice Śląskie tel.: +48 32 60 53 700 e-mail: mail@wolfsystem.pl www.wolfsystem.pl

A-Consult od 30 lat projektuje, produkuje i instaluje żelbetowe zbiorniki prefabrykowane o szerokim spektrum zastosowań. Zakres oferty obejmuje zbiorniki o wysokości do 14 m i średnicach do 60 m.

Firma od 50 lat buduje m.in. zbiorniki i silosy betonowe stosowane w rolnictwie oraz przemyśle. Naszą specjalnością są żelbetowe okrągłe zbiorniki dla biogazowni oraz zbiorniki na gnojowicę, dla oczyszczalni ścieków, silosy do magazynowania materiałów sypkich jak wióry, trociny czy zboże. Wyspecjalizowane brygady montażowe wykonują zbiorniki otwarte lub zamknięte ze stropem żelbetowym. Posiadamy własne komplety szalunków stalowych, które gwarantują maksymalną szczelność zbiorników bez potrzeby stosowania rur dystansowych i kotew, dzięki czemu mogą być bezpiecznie użytkowane przez długie lata.

NR 8 (59) wrzesień 2019

A-Consult Sp. z o.o.

REKLAMA

Specjaliści w dziedzinie węgla aktywnego do oczyszczania biogazu • Węgle aktywne do oczyszczania biogazu z siloksanów, siarkowodoru i odorów • Kompleksowa usługa wymiany złóż – usuniecie wysyconego złoża wraz z utylizacją oraz zasyp świeżego węgla

• Filtry węglowe z HDPE dla biogazu • Profesjonalny dobór złóż • Doradztwo technologiczne • Filtry do oczyszczania gazów ze stali czarnej

• ACES SA • ul. Łużycka 10 • 81-537 Gdynia • tel. 58 622 63 50 • e-mail: aces@aces.pl • 53

Rynek kotłów

Powstaje baza urządzeń grzewczych dla programu „Czyste Powietrze”

NR 8 (59) wrzesień 2019

2 września 2019 r. została uruchomiona baza urządzeń grzewczych spełniających wymagania programu priorytetowego „Czyste Powietrze”, realizowana przez Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy (IOŚPIB) w ramach programu priorytetowego „Wsparcie Ministra Środowiska w zakresie realizacji polityki ochrony środowiska” finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).

ramach realizacji tego projektu IOŚ-PIB

– Jednym z głównych problemów, z jakim mierzą

stworzy bazę danych urządzeń grzewczych na

się beneficjenci programu „Czyste Powietrze”, jest

paliwa stałe, ciekłe i gazowe, a także, co jest szczegól-

kwestia właściwego doboru urządzeń grzewczych.

nie ważne, urządzeń wykorzystujących odnawialne

Wynika on z braku powszechnie dostępnego, ujed-

źródła energii, na zakup i montaż których będzie można uzyskać wsparcie w ramach programu „Czyste Powietrze”. Uporządko-

noliconego źródła wiedzy na temat

Dostępność bazy urządzeń ma pomóc w podejmowaniu świadomych decyzji zakupowych przez wnioskodawców programu

wane i na bieżąco

możliwych do wykorzystania urządzeń proponowanych na rynku. Dlatego też IOŚ-PIB w ramach wsparcia programu priorytetowego zrealizuje i będzie aktywnie prowadził bazę danych urządzeń grzewczych spełniających wymagania programu – mówi dyrektor IOŚ-PIB, dr inż. Krystian Szczepański.

aktualizowane dane będą dostępne bezpłatnie dla

Rezultatem prowadzonych działań ma być uprosz-

wszystkich zainteresowanych na terenie całego

czony proces składania, a następnie rozpatrywania

kraju.

przedkładanych wniosków. Wojewódzkie Fundusze

NR 8 (59) wrzesień 2019

zdj. Shutterstock

Rynek kotłów

Jak to zrobili w Niemczech? W Niemczech funkcjonuje specjalna lista BAFA. Dokładnie określa wymogi w zakresie emisyjności urządzeń. Niemieccy producenci urządzeń grzewczych starają się także o zdobycie prestiżowego certyfikatu „Der Blaue Engel”, który został ustanowiony przez Ministerstwo Środowiska. Może się nim pochwalić aż 1500 producentów, którzy wprowadzają na rynek ponad 12 tys. produktów ze znakiem „Błękitnego Anioła”. Jego wymogi w stosunku do urządzeń grzewczych na paliwa stałe to przy mocy nominalnej: CO 160 mg/m3, NOx 150 mg/m3, OGC 8 mg/m3, pył 15 mg/m3; moc minimalna: CO 250 mg/m3, NOx 200 mg/m3, OGC 13 mg/m3, pył 15 mg/m3. Oznaczenie ekologiczne „Błękitny Anioł” jest przyznawane co cztery lata przez jury, które składa się z przedstawicieli biznesu, ochrony środowiska i nauki. „Błękitny Anioł”, jako prestiżowy znak oznaczający najwyższej klasy ekologiczność, przyjął się także w Austrii.

NR 8 (59) wrzesień 2019

Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz

samym stabilną i ciągłą poprawę jakości powie-

samorządy uczestniczące w programie nie będą już

trza. Ponadto będzie to skutecznie eliminować

musiały tworzyć oddzielnych zestawień.

występowanie przypadków nieuczciwej konku-

Dostępność bazy urządzeń ma pomóc w po-

rencji ze strony firm producenckich, które nie

dejmowaniu świadomych decyzji zakupowych

podjęły wysiłku organizacyjnego i finansowego

przez wnioskodawców i pozwolić im na szybkie

dla wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań

porównanie parametrów energetyczno-emisyj-

w konstrukcji swoich produktów.

nych urządzeń, co z kolei spowoduje zwiększenie

Aktualnie dostępny jest pierwszy moduł strony prze-

udziału w rynku najlepszych urządzeń, a tym

znaczony dla producentów urządzeń grzewczych.

REKLAMA

KOMPLETNE FABRYKI PELLETU

RDF/SRF/MSW osady pościekowe tworzywa sztuczne biomasa leśna i rolnicza ściółka dla koni & kotów poferment z biogazowni kompost & pomiot kurzy

ROLKI I MATRYCE Dla wszystkich granulatorów z matrycą pierścieniową i płaską.

www.granulatory.com T: 509 930 307

Rynek kotłów Każdy producent lub krajowy przedstawiciel produ-

komunalno-bytowym, a co za tym idzie – trwałą

centa może bezpłatnie zarejestrować się na stronie,

poprawę jakości powietrza.

a następnie za pomocą formularza on-line dodać

Aktywne prowadzenie i wspieranie bazy urządzeń

swój produkt spełniający wymagania programu. Po

grzewczych planowane jest, zgodnie z umową

weryfikacji przez ekspertów IOŚ-PIB, urządzenia

zawartą pomiędzy IOŚ-PIB a NFOŚiGW, do końca

zostaną umieszczone w bazie, a następnie przedsta-

2021 roku.

wione w podziale na kategorie:

Agnieszka Stangreciak, IOŚ

• kotły na paliwa stałe;

Więcej informacji oraz dostęp do bazy pod adresem:

• kotły gazowe kondensacyjne oraz olejowe;

czyste-urzadzenia.ios.edu.pl

• kolektory słoneczne; • panele fotowoltaiczne; Baza ma charakter informacyjny i nie będzie stanowiła rankingu ani informacji handlowej, a dodawane

dr inż. Krystian Szczepański dyrektor IOŚ-PIB

urządzenia będą uszeregowane w sposób losowy.

Umowa pozwoli beneficjentom pro-

Uruchomienie modułu przeznaczonego dla be-

gramu „Czyste Powietrze” na łatwiej-

neficjenta, z którego korzystanie również będzie

szy dostęp do sprawdzonych urządzeń grzewczych,

bezpłatne, planowane jest na początku października

zaopatrzonych w certyfikaty, spełniających nor-

2019 roku.

my ekologiczne. Będą oni mogli swobodnie i bez

Warto podkreślić, że powyższe działanie, poprzez

czasochłonnych poszukiwań wybrać odpowiednią

zapewnienie wysokiej jakości danych, przełoży

aparaturę grzewczą, a to z pewnością pomoże też

się na zapewnienie efektu ekologicznego w po-

przyspieszyć kompletowanie danych wymaganych

staci redukcji emisji ze spalania paliw w sektorze

przy przystępowaniu do programu. REKLAMA

100%

NR 8 (59) wrzesień 2019

• pompy ciepła.

energia odnawialna powered by

Kupujemy energię z OZE

+48 536 486 027 +48 577 911 316 e-mail: oze@energiapolska.com.pl

BIOPALIWA

Samochody napędzane biopaliwami z biomasy leśnej?

NR 8 (59) wrzesień 2019

zdj. Unipetrol

Unipetrol, czeska firma należąca do Grupy Orlen, niedawno zaprezentowała biopaliwo drugiej generacji wykonane z odpadów biomasy. Pierwsze jazdy próbne samochodów już się odbyły.

// Samochody „na biomasę” jeździły po Pradze

iopaliwo wytwarzane ze zrębków drzewnych,

może pomóc w osiągnięciu minimalnej zawartości

trocin, słomy lub glonów może wkrótce stać

energii w zaawansowanych biopaliwach po 2022 r.

się biokomponentem paliw drugiej generacji,

Prezentowane biopaliwo końcowe jest produ-

co pozwoliłoby sprostać coraz bardziej rygory-

kowane w laboratoriach UniCRE w Chempark

stycznym limitom emisji określonym przez Unię

Záluží u Litvínova w ramach COMSYN – projektu

Europejską. Jeśli ta technologia zostanie wykorzy-

innowacyjnego będącego częścią międzynarodo-

stana komercyjnie, dodanie paliwa wytworzonego

wego programu badań i innowacji UE,

przy użyciu zgazowania odpadów zrębkowych

HORIZON 2020.

BIOPALIWA Tylko na biopaliwie?

Fischera-Tropscha w technologiach rafineryjnych.

Skład chemiczny i możliwe zastosowanie nowego

W tym celu wykorzystaliśmy pilotażowe destylacje

paliwa znacznie różni się od obecnego biokompo-

i eksperymentalne jednostki testowe nabyte w ra-

nentu 1G. Wprowadzenie paliw 2G uzyskanych dzięki

mach modernizacji ośrodka badawczego wspiera-

technologiom wykorzystującym syntezę Fische-

nego ze środków UE. Mówiąc prościej, dodaliśmy

ra-Tropscha zmniejszy zawartość tlenu, a przede

frakcje o różnych punktach wrzenia do podobnych

wszystkim nienasyconych węglowodorów, które mogą

przepływów rafineryjnych i zmodyfikowaliśmy je

powodować osady polimeru w układzie paliwowym

do produktów, które nadają się do produkcji paliw

samochodów osobowych. W porównaniu z konwen-

wysokiej jakości – wyjaśnia Jiří Hájek, dyrektor sekcji

cjonalnymi paliwami kopalnymi, produkt technologii

rozwoju i innowacji UniCRE.

wyższą liczbę cetanową, która jest podstawowym

Potencjał dla biomasy

parametrem wydajności oleju napędowego.

Koncepcja opiera się na technologii wykorzystującej

Po dwóch latach testów przedstawiciele UniCRE

zgazowanie różnych rodzajów odpadów biomasy do

i innych współpracujących organizacji pokazali, że

gazów syntetycznych (tlenek węgla i wodór). W tej

biopaliwo wytwarzane ze zrębków drzewnych nie

koncepcji konwersja będzie miała miejsce w małych

musi być stosowane tylko jako dodatek, ale także, że

i średnich jednostkach produkcyjnych umieszczonych

pojazd z silnikiem diesla może być nim napędzany.

w pobliżu źródeł biomasy (10-50 kt/rok produktów

Ponadto nie stwarza ryzyka uszkodzenia pojazdu

syntezy Fischera-Tropscha). Technologia ta będzie

w przeciwieństwie do obecnie stosowanego estru

wykorzystywana do przetwarzania odpadów drzew-

metylowego oleju rzepakowego.

nych, słomy i innych pozostałości rolnych oraz różnych

– Przyjrzeliśmy się możliwościom oddzielania,

odpadów. W ramach tej koncepcji technologia zostanie

a następnie przetwarzania produktów syntezy

zintegrowana z lokalnymi źródłami wytwarzającymi REKLAMA

NR 8 (59) wrzesień 2019

wykorzystujących syntezę Fischera-Tropscha oferuje

LAT

+48 52 397 20 46, kom. 662 211 532 office@compte-fortech.pl

Producent kotłów www.compte-fortech.eu

zdj. Unipetrol

BIOPALIWA

// Prezentacji efektów działań Unipetrolu towarzyszyła akcja edukacyjna na temat paliwa ze zrębek

NR 8 (59) wrzesień 2019

energię elektryczną i ciepło, w których biomasa zosta-

rozważają integrację zaawansowanych biopaliw

nie ponownie wykorzystana przy 80 proc. efektywności

w istniejących jednostkach rafineryjnych. Rafineria

energetycznej. W trakcie zgazowania odpady lub bio-

Litvínov już przeprowadza podobny test operacyjny,

masa zostaną przekształcone w gaz syntetyczny (wodór

w którym olej roślinny jest dodawany do standardo-

i tlenek węgla). Późniejsza reakcja chemiczna tlenku

wego surowca kopalnego. Korzyści dla kierowców

węgla i wodoru w heterogenicznych katalizatorach

będą obejmować wyższą liczbę cetanową produktu

stworzy wymagane węglowodory i parę wodną. Ciekłe

biokomponentowego. Są też i minusy – wyższa cena

półprodukty zostaną następnie przetransportowane do

surowca, która przełoży się zapewne na cenę biopali-

istniejących rafinerii ropy naftowej, gdzie będą doda-

wa. – Jeśli zdobędziemy środki ze źródeł publicznych,

ne do paliw wysokiej jakości z wymaganym efektem

planujemy zbadać procesy związane z uprawą glonów

ograniczenia emisji. W ramach tej koncepcji liczba

w otwartych zbiornikach z wykorzystaniem odpadów

obiektów do konwersji pierwotnej biomasy wzrośnie,

dwutlenku węgla ze spalania paliw kopalnych lub

podczas gdy rafinerie będą stopniowo przekształcane

innych szczególnych procesów produkcyjnych, a na-

w miejsca produkcji biopaliw.

stępnie wykorzystanie biomasy produkowanej jako

Obecne prawodawstwo europejskie liczy na zwięk-

surowiec energetyczny – podsumowuje Jiří Hájek.

szony udział zaawansowanych biokomponentów

Oprac. Beata Klimczak

w paliwach po 2022 r. Dlatego UniCRE i Unipetrol

na podstawie materiałów prasowych Unipetrol

REKLAMA

RĘBAKI

ul. Świętokrzyska 2a, 27-400 Ostrowiec Św. Tel. +48 41 26 36 823,

+48 41 26 36 913

teknamotor@teknamotor.pl

SKORPION 280 RBG

www.teknamotor.pl

Polska Strefa

na Progetto Fuoco 2020 Zostań wystawcą strefy i weź udział w najważniejszych światowych targach pelletowych! Pakiet korzyści: wyposażone stoisko o powierzchni 8 m2 bilet parkingowy bezpłatny dostęp do Wi-Fi opieka tłumacza dla całej strefy specjalne oznaczenie strefy gwarantujące widoczność w pawilonie promocja strefy na stronie internetowej Progetto Fuoco i w katalogu targowym reklama wystawcy w magazynie “Mercato del pellet in Polonia”

115 tys. m2

powierzchni wystawienniczej

782

wystawców, w tym 322 zagranicznych

71 771

zwiedzających, w tym ponad 15 tys. zagranicznych

Zarezerwuj stoisko na targach: Jolanta Kamińska, +48 790 439 216 j.kaminska@magazynbiomasa.pl

ponad

300

pracujących urządzeń na terenie wystawy

BIOPALIWA

Rynek biopaliw – do 2023 roku będzie spokojnie?

NR 8 (59) wrzesień 2019

Ostatni niemal rok intensywnych działań legislacyjnych w obszarze biopaliw transportowych z całą stanowczością można określić jako jeden z kluczowych okresów walki branży o swoją przyszłość nie tylko na najbliższe lata, ale kolejną dekadę. 62

NR 8 (59) wrzesień 2019

BIOPALIWA

o decyzjach najpierw rządu, a po nim parlamen-

rzeczywisty poziom Narodowego Celu Wskaźnikowe-

tu, 9 sierpnia br. Prezydent RP Andrzej Duda

go, możemy uznać za ostatecznie zakończony.

podpisał przyjętą przez Sejm 19 lipca 2019 r. ustawę

Jak je możemy ocenić? Oczywiście to pryzmat rynko-

o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach

wy da na tak postawione pytanie ostateczną odpo-

ciekłych oraz niektórych innych ustaw, dzięki czemu

wiedź, ale z pewnością możemy czuć satysfakcję, że

proces dopełnienia obowiązku implementacyjnego

po raz kolejny jako Krajowa Izba Biopaliw, a szerzej

przez Polskę tzw. dyrektywy ILUC (tj. nowelizacji

ujmując – Polska Koalicja Biopaliw i Pasz Białko-

z 2015 roku dyrektywy RED), ale także ustalenia

wych, byliśmy merytorycznym partnerem w dyskusji

szeregu istotnych elementów wpływających na

o przyszłości branży i faktycznym jej głosem, 63

BIOPALIWA który do tego został realnie uwzględniony w final-

czego bronić. Trzeba również podkreślić, że gene-

nych rozwiązaniach. Rzecz jasna, każda nowelizacja

ralny wolumen biodiesla konieczny do realizacji

ustawy biopaliwowej (a było już kilkanaście!) to

NCW w kolejnych latach będzie nieznacznie, ale

trudne manewry i sztuka kompromisu pomiędzy

jednak rósł w związku ze wzrastającym poziomem

interesem sektora rolno-spożywczego a paliwowe-

nominalnym celu. Ustawa reguluje tę kwestię do

go, dla którego z kolei realizacja Narodowego Celu

2024 roku włącznie i w kontekście wartości, celu

Wskaźnikowego niekoniecznie jest celem numer 1.

w poszczególnych latach, jakie zostały wstępnie zaproponowane przez Ministerstwo Energii jeszcze

Kto zyska dzięki zawartym ustaleniom?

w projekcie, należy podkreślić, że dzięki efektywnym

Czy udało się tym razem uzyskać odpowiedni balans

działaniom Koalicji NCW zostało podwyższone

pomiędzy oczekiwaniami a możliwościami? No cóż,

do docelowej wartości na koniec okresu przejścio-

trzeba mierzyć siły na zamiary, w związku z czym

wego 9,1 proc.! Oznacza to, że nawet w przypadku

kluczowym punktem obranej przez Koalicję strategii

szybkiego wzrostu produkcji biopaliw zaawansowa-

było przede wszystkim utrzymanie dotychczasowego

nych i tych wytwarzanych z odpadów i pozostałości

wolumenu krajowych biokomponentów na rynku,

wciąż do klasycznych biokomponentów ze zbóż

których wykorzystanie w ramach NCW pozwala na

i rzepaku pozostanie duża przestrzeń rynkowa,

efektywne zagospodarowanie ponad 2 mln t rzepaku

umożliwiając wykorzystanie odgórnego limitu

i blisko 700 tys. t zbóż. Cel, wydawałoby się, mini-

7 proc. wynikającego z dyrektywy (co nie byłoby

mum, bo przyjęło się myśleć o gospodarce w kon-

możliwe w przypadku, gdyby nominalne NCW znaj-

tekście permanentnego wzrostu, ale trzeba zwrócić

dowało się poniżej tej wartości).

NR 8 (59) wrzesień 2019

uwagę przede wszystkim na zakres, w którym się poruszamy.

Na czym polega „pozytywny regres”?

Ten deter-

Progresu w tym zakresie nie ograniczy na-

minowany jest prawodawstwem europejskim, gdzie dobra perspektywa

Każda nowelizacja ustawy biopaliwowej to sztuka kompromisu pomiędzy interesem sektora rolno-spożywczego a paliwowego

wet opłata zastępcza, którą koncerny paliwowe mogą wnieść, zastępując tego typu daniną maksymalnie 20 proc. nominalnej wartości NCW w danym roku. Można więc powiedzieć, że wilk syta, a i owca cała (przynajmniej teoretycznie). Zwłaszcza że

nowej dyrek-

kontynuowany będzie również „pozytyw-

tywy RED2

ny regres” NCW w postaci mechanizmu

dla tzw. biopaliw konwencjonalnych, czyli wytwarza-

współczynnika redukcyjnego gwarantującego domi-

nych właśnie z surowców rolnych, to de facto utrzy-

nujący udział krajowej produkcji w ramach realiza-

manie… ustanowionego jeszcze w 2015 roku limitu na

cji tego obowiązku. Żeby skorzystać z tej preferen-

poziomie 7 proc. w ramach celu dla energii odnawial-

cji, podmioty paliwowe muszą bowiem wykorzystać

nej w transporcie o nominalnej wysokości 14 proc.

na poczet realizacji NCW co najmniej 70 proc. krajowych estrów i co najmniej 60 proc. polskiego

Wolumen biodiesla będzie rósł

bioetanolu. Szczegółowe wyliczenia towarzyszące

Przy efektywnej realizacji ustawy w przyjętym

ustawie wskazują, że już przy tych wartościach

kształcie mamy szansę na utrzymanie tego limitu

zabezpieczana jest nasza obecna produkcja. A to

na zbliżonej wartości, jako że kluczowym aspektem

z kolei oznacza, że osiągnięte porozumienie jest

będzie tu faktyczna wartość osiągnięta na koniec

swego rodzaju planem minimum, który przy odpo-

2020 roku. Mając na względzie fakt, że jesteśmy

wiedniej koniunkcji zdarzeń rynkowych może dać

w czołówce producentów biodiesla w Unii Europej-

nam ostatecznie wzrost wolumenowy wykorzysta-

skiej, tj. po Niemczech, Francji i Hiszpanii zajmuje-

nia rodzimej produkcji biopaliw. Stąd też się bierze

my 4., ale jakże nadal chlubne, miejsce z produkcją

generalnie pozytywna ocena ustawy z perspektywy

oscylująca wokół 900 tys. t estrów rocznie, było

branżowej. Podobnie jak w przypadku NCW, tak

BIOPALIWA i kluczowy mianownik w tych wyliczeniach usta-

normę dla całego roku kalendarzowego, poczynając

wowych w zakresie potencjału i budowania prze-

od 4,9 proc. w 2020 roku i zmierzając do docelowe-

strzeni rynkowej dla biopaliw, tj. sam rynek paliw

go poziomu od 2023 roku 6,2 proc. Taka wartość

ciekłych, nadal podlegał progresowi, co się tyczy za-

oznacza de facto całkowite wykorzystanie opcji B7,

równo oleju napędowego, jak i benzyn silnikowych.

co jest już praktykowane w wielu unijnych krajach,

Co równie ważne, to stabilizujący sytuację na rynku

m.in. w Austrii czy bliskiej nam Słowacji.

biopaliw konwencyjnych efekt wprowadzonych

Już w przyszłym roku jednak, dzięki takiemu roz-

ograniczeń ustawowych w zakresie wykorzystania

wiązaniu wolumen biodiesla, który będzie musiał

w ramach NCW mechanizmu podwójnego nalicza-

zostać wprowadzony na krajowy rynek paliw,

nia biopaliw wytwarzanych z odpadów i pozostało-

przekroczy 1 mln t. I to niezależnie od samego

ści (np. oleje posmażalnicze, tłuszcze zwierzęce), jak

obowiązku realizacji NCW, ponieważ blending

również tzw. biowęglowodorów ciekłych. Te, póki

funkcjonuje niezależnie i stanowi dodatkowe

co, nie są wytwarzane w Polsce, a zatem nie stano-

zabezpieczenie rynkowe dedykowane głównie

wią przestrze-

właśnie estrom metylowym.

ni rynkowej

O ile bowiem krajowe rafinerie

rzepaku. Blendowanie paliw – na czym polega?

uruchomią produkcję biokomponentów w zakresie tzw. technologii współuwodornienia (tj. powstających poprzez dodawanie oleju roślinnego do procesu rafinacji ropy naftowej), potencjalny uzysk paliwa odnawial-

Kolejnym

nego w ramach tej ścieżki produk-

ważnym

cyjnej nie będzie mógł być zaliczony

wymiarem praktycznym nowelizacji ustawy jest

w poczet realizacji obligatoryjnego blendingu. Reasu-

zapewnienie zwiększenia konsumpcji estrów po-

mując, perspektywy dla sektora biopaliwowego w Pol-

przez blendowanie, tj. dodawanie biodiesla do oleju

sce w świetle ostatniej nowelizacji ustawy są dobre.

napędowego w ramach normy jakościowej prze-

To może i wręcz powinien być szczególny impuls dla

widującej ich udział do 7 proc. objętościowo (stąd

dodatkowej podaży rodzimych surowców, w szczegól-

na stacjach paliwowych oznaczenie dystrybutorów

ności rzepaku. Bez krajowego surowca bowiem może

ON w postaci „B7”). Dotychczasowe rozwiązanie

zabraknąć i nam „armat” w kolejnej debacie noweliza-

zakładające różne poziomy minimalnego obligato-

cyjnej – lub tym razem już o całkiem nowej ustawie

ryjnego blendnicgu w poszczególnych kwartałach,

biopaliwowej, co nieśmiało zapowiada Ministerstwo

ale średniorocznie dające nieco poniżej 4,5 proc.

Energii w ramach implementacji dyrektywy RED2.

(tym razem w ujęciu energetycznym) zastąpiło

NR 8 (59) wrzesień 2019

Utrzymanie dotychczasowego wolumenu krajowych biokomponentów na rynku pozwala na zagospodarowanie około 2 mln t rzepaku i 700 tys. t zbóż

dla krajowego

Adam Stępień

rozwiązanie bardziej generalne przewidujące jedną

dyrektor generalny KIB REKLAMA

BEZPIECZEŃSTWO

ŚRODOWISKO

kontrola procesu produkcji biogazu

STACJONARNE I PRZENOŚNE ANALIZATORY BIOGAZU

PRODUKCJA

kontrola parametrów biogazu

niższe koszty eksploatacji silników

kontrola procesu odsiarczania

obliczanie wartości energetycznej

NANOSENS Sp. z o.o. ul. Sowia 15, 62-080 Tarnowo Podg.

tel. +48 618146411 e-mail: biogaz@nanosens.pl

www.nanosens.pl 65

wydarzenia

Harmonogram branży WRZESIEŃ 2019 Konferencja „Czysta energia, czyste powietrze w mieście”

Warszawa

http://reenergyexpo.pl

10-13

Targi DREMA

Poznań

https://www.drema.pl

10-11

Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnej Re-energy

Warszawa

http://reenergyexpo.pl

Bioenergy International Conference

Portalegre (Portugalia)

http://www.bioenergyconference.com

Forum Ciepłowników Polskich

Międzyzdroje

http://www.fcp.org.pl

Nowe źródło energii odnawialnej – przyszłością Polski. Naturalny osad denny (NOD) – lekarstwem na kryzys energetyczny

Tleń

www.fundacjahabitat.pl

16-17

IV Kongres Biogazu

Poznań

https://magazynbiomasa.pl/ kongres-biogazu/

17-19

Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie ENERGETAB

Bielsko-Biała

http://energetab.pl

19-20

Agro Show

Bednary

https://www.agroshow.eu

European Biogas Conference 2019

Bruksela (Belgia)

https://www.biogasworld.com/ event-detailed-view

26-27

Ogólnopolski Szczyt Gospodarczy

Siedlce

http://osg2019.pl/

Targi POL-ECO SYSTEM

Poznań

https://polecosystem.pl

Targi Zero Waste

Poznań

http://targi-zerowaste.pl

Progress in Biomethane Mobility

Neubausaal Schwäbisch Hall (Niemcy)

https://ibbk-biogas.com/ schedule/biomethane-2019

22-23

International Biomass Congress & Expo

Bruksela (Belgia)

https://http://ibtc. bioenergyeurope.org

24-25

Biomass For Energy

Kijów (Ukraina)

https://www.uabioconf.org

27-29

Instal System

Bielsko-Biała

http://www.targibielskie.pl

Argus Biomass Nordics and Baltics

Kopenhaga (Dania)

https://www.argusmedia.com/ conferences-events-listing/ biomass-nordics-baltics

European Biosolids & Organic Resources Conference & Exhibition

Leeds (Wielka Brytania)

http://www.eubia.org

Future of Biogas Europe

Amsterdam (Holandia)

http://european-biogas.eu

Poznań

https://magazynbiomasa.pl

11 15-18

24-25

NR 8 (59) wrzesień 2019

Październik 2019 9-11 10-11 15-17

29-31

listopad 2019 13-14 13-14

gRUDZIEŃ 2019 9-10

II Narodowy Kongres Biometanu

Targi w Weronie - Włochy

19/22 Luty 2020

Najważniejsza międzynarodowa wystawa poświęcona ogrzewaniu oraz urządzeniom do produkcji ciepła i energii ze spalania drewna

www.progettofuoco.com

INFO: PIEMMETI Promozione Manifestazioni Tecniche spa I 35129 Padova • Via San Marco, 11/C Tel. +39 049.8753730 • Fax +39 049.8756113 info@piemmetispa.com

PIECE, KOMINKI

I NAGRZEWNICE PELLETOWE

WYBIERZ EKO-LOGICZNIE: OSZCZĘDZAJ I DBAJ O ŚRODOWISKO

Pomożemy Ci dofinansować zakup!

OFERUJEMY: • kotły i nagrzewnice pelletowe renomowanych polskich producentów, • kotły biomasowe, • certyﬁkowany pellet drzewny, • doradztwo w zakresie wymiany starych kotłów na ekologiczne urządzenia pelletowe, • pomoc w uzyskaniu ﬁnansowania.

Najlepsze ceny + Bezpłatne doradztwo

Dofinansowanie aż do 90%

Ul. Polna 7 62-006 Kobylnica Tel. +48 530 245 751 biuro@cop360.pl www.cop360.pl