Magazyn Biomasa 9(60)/2019 by Magazyn Biomasa

nR 9 (60) paźdZiernik 2019 ISSn 2353-9321

PIERWSZA W POLSCE BIOGAZOWNIA III GENERACJI OTWARTA

zdj. Janusz Świdurski – Fotorealizacje

/ Wyzwania regulacyjne dla branży biogazu w 2020 r. / Czy ciepłownictwo uratuje rynek biomasy w Polsce? / Katalog – Dostawcy Zawodowi Biomasy

od redakcji

Lepsze czasy dla biomasy? Bardzo chcielibyśmy, by tak właśnie było, by nastały lepsze czasy dla biomasy i jej krajowych producentów. Na horyzoncie jawią się pewne sygnały, które jednak każdy odczytuje inaczej, z własnej perspektywy. Dla lokalnych producentów biomasy trwające modernizacje ciepłowni komunalnych mogą stanowić szansę na zmaksymalizowanie zysków i stabilizację produkcji w dłuższym okresie. Niezbędnym warunkiem są jednak rzetelne i obustronnie korzystne umowy, gwarantujące ciepłowniom jakość biomasy i jej terminowe dostawy, a producentom – współpracę na lata i optymalną cenę. Niestety, modernizacja ciepłowni to proces niełatwy. Nie tylko dlatego, że wciąż toczy się walka o dofinasowanie, ale też z powodu sytuacji w branży budowlanej, w której wyraźnie odczuwany jest brak pracowników. A zatem kto podjął się modernizacji ciepłowni, musi mieć stalowe nerwy. Kto tego nie zrobi do 2030 r., skazany zostanie na likwidację. Przypomnę jednak, że kilka miesięcy temu eksperci Forum Energii opracowali raport „Transformacja ciepłownictwa 2030”, z którego wynika, że Polska będzie w stanie ograniczyć emisję CO2 o ponad 40 proc. z tego sektora do 2020 r. Ale trzeba działać… Do ponownego rozwoju rynku biomasy agro prawdopodobnie przyczynić się mogą aukcje 2020 roku. W zaproszeniu do konsultacji projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z OZE w tych aukcjach w nie do końca jasny sposób wskazano, że planuje się powrót do współspalania. Wątek ten wymaga wyjaśnień, bo rynek wydaje się nie do końca przygotowany na taki powrót. Trzeba też zastanowić się czy warto? Czy biomasą dla dużych jednostek wytwórczych nie „ściemnimy” faktycznego obrazu poziomu wykorzystania OZE w Polskim ciepłownictwie? Dariusz Zych na naszych łamach komentuje: „Nie ma najmniejszego sensu rozwijać obu kierunków energetycznego zużycia biomasy i należałoby wybrać ten jedynie słuszny – rozwój kogeneracji. Jeśli nasz rząd skutecznie i nieodwołalnie wdroży taki kierunek rozwoju, my, jako dostawcy biomasy, zaspokoimy zapotrzebowanie kilkudziesięciu lokalnych elektrociepłowni lokalną biomasą”. Unia nas pogania. Czasu na zmiany jest coraz mniej. Ale jeśli legislatorzy posłuchają przedstawicieli sektora biomasowego, także w zakresie wykorzystania potencjału upraw roślin energetycznych w Polsce, to okazać się może, że postawienie na biomasę będzie najlepszą decyzją ostatnich lat.

Beata Klimczak Redaktor naczelna

spis treści

magazyn dla profesjonalistów

AKTUALNOŚCI 6 8

Aktualności Polska Aktualności świat

FORUM BIOMASY

Komu służyć będzie lista urządzeń grzewczych dla programu „Czyste Powietrze”?

WYWIAD

Polska może być trendsetterem zielonych technologii – twierdzi minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz

BIOGAZ

IV Kongres Biogazu – 2019 rokiem przełomu dla branży?

Biogaz – innowacje

36 39

Pierwsza w Polsce biogazownia III generacji otwarta Biogazownia inna niż wszystkie – rozmowa z Ewą Woźniak, prezes zarządu Dynamic Biogas

BIOGAZ – PRAWO

Kluczowe wyzwania regulacyjne dla polskiej branży biogazu w 2020 roku

TECHNOLOGIE

Wielkopolska stawia na technologie wodorowe

INWESTYCJE

Skoczów: modernizacja, ekologia, czysta energia

KATALOG

Zawodowi dostawcy biomasy

NOWE RYNKI

Biomasowa Białoruś. Czy polscy dostawcy wykorzystają ten potencjał?

BIOMASA

62 68

Biomasa bierze ciepłownictwo Sytuacja na rynku biomasy energetycznej – komentarz Dariusza Zycha

KOGENERACJA

Kogeneracja musi być na pierwszym planie

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Samorząd musi zaangażować się w elektromobilność

WYDARZENIA

78 79 80 81 82

Gaz, silnik, olej – jak użytkować, żeby nie tracić? O biopaliwach w transporcie Biomass for Energy – Ukraina ma potencjał Sukces branż drzewnej i meblarskiej Jubileusz 10-lecia European Biogas Association 130 tys. zwiedzających na AGRO SHOW 2019 POL-ECO SYSTEM 2019 – największe spotkanie branży komunalnej i ochrony środowiska Harmonogram branży

spis treści

IV Kongres Biogazu – 2019 rokiem przełomu dla branży? /

Polska może być trendsetterem zielonych technologii / 12

Kogeneracja musi być na pierwszym planie / 66 Członek UPEBI

Prezes Zarządu: Maciej Roik maciej.roik@magazynbiomasa.pl Członek Zarządu: Maciej Kosiński maciej.kosinski@magazynbiomasa.pl Biuro Zarządu: Monika Michalska biuro@magazynbiomasa.pl tel: +48 791 44 33 22 Wydawca: Biomass Media Group Sp. z o. o. ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6, KRS: 0000626900 tel: +48 791 44 33 22 biuro@magazynbiomasa.pl magazynbiomasa.pl Dział finansowy: Marta Kosińska marta.kosinska@magazynbiomasa.pl +48 512 321 956

Redaktor naczelna: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl

Korekta: Elżbieta Ignacionek Skład: Studio DoDo

Redakcja: Jolanta Kamińska jolanta.kaminska@magazynbiomasa.pl

Adres redakcji: Magazyn Biomasa ul. Polna 7 62-006 Kobylnica k/Poznania redakcja@magazynbiomasa.pl

Rafał Wąsowicz rafal.wasowicz@magazynbiomasa.pl

magazynbiomasa.pl

Dział sprzedaży reklam: Agnieszka Kęczkowska agnieszka.keczkowska@magazynbiomasa.pl +48 730 291 100 Łukasz Kaźmierczak lukasz.kazmierczak@magazynbiomasa.pl +48 535 100 204 Dział prenumeraty: prenumerata@magazynbiomasa.pl +48 791 44 33 22

Członek założyciel PRP

fb.com/magbiomasa Nakład: 2500 egzemplarzy Druk: Betmor Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

Aktualności Polska zaplanowanym postojom remontowym bloków 2-7,

Aukcje OZE 2019

jakie wyznaczono na 2020 r. Inwestycja ma zakończyć się z początkiem 2021 r.

Urząd Regulacji Energetyki opublikował harmonogram aukcji OZE 2019 r. Odbędą się one w trzech

Mamy ponad 100 biogazowni rolniczych

turach: w dniach 25-26 listopada, 2,3,4 grudnia oraz prawdopodobnie 9-13 grudnia. Pierwsza z listopadowych aukcji jest skierowana do istniejących instalacji biogazowych o mocy

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w paździer-

powyżej 1 MW na biogaz składowiskowy, bio-

niku zaktualizował ,,Rejestr wytwórców biogazu

gaz z oczyszczalni oraz inny biogaz, a także dla

rolniczego”. Obecnie jest w nim 91 podmiotów, które

instalacji termicznego przetwarzania odpadów,

posiadają 101 biogazowni. Ostatnią zarejestrowa-

instalacji spalania wielopaliwowego oraz dla

ną instalacją jest biogazownia Przybroda Sp. z o.o.

instalacji spalania biomasy. Aukcje dla biogazowni

(czytaj s. 36). Wcześniej, we wrześniu, zarejestro-

rolniczych o mocy powyżej 1 MW zaplanowano na

wano Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Marszal”,

26 listopada. 11 grudnia ma się odbyć aukcja dla

które prowadzi biogazownię w Morągu. W lipcu do

nowych biogazowni rolniczych o mocy nie więk-

rejestru dołączyło Przedsiębiorstwo Wielobranżo-

szej niż 1 MW. W aukcji z 13 grudnia, o wsparcie

we KIER w Drzycimiu, a w maju IN-ECO Sp. z o.o.

będą mogły się ubiegać nowe biogazownie o mocy

w Skrzatuszu.

Trwa modernizacja Elektrowni Połaniec

Warszawa ma nowy system dotacji

Modernizacja Instalacji Odsiarczania Spalin (IOS) to

Warszawiacy mogą uzyskać wyższą dotację na likwi-

kolejna prośrodowiskowa inwestycja Enea Elektrow-

dację kopciucha, przy czym jej wysokość zostanie

nia Połaniec. Koszt inwestycji to prawie 40 mln zł

dostosowana do rodzaju budynku i skali inwestycji.

brutto. Zadanie jest powiązane z modernizacją

Kwota wzrosła z 7 tys. zł do 12 tys. zł. Teraz kolejną

elektrofiltrów i wpisuje się w program dostosowania

zachętą dla mieszkańców domów jednorodzinnych,

Elektrowni Połaniec do konkluzji BAT. Prace w ob-

którzy zdecydują się m.in. na podłączenie do gazu,

szarze absorberów będą ściśle podporządkowane

będzie dodatkowe 10 tys. zł na nową lub modernizozdj. Enea

NR 9 (60) październik 2019

powyżej 1 MW.

waną instalację grzewczą. Na jeszcze lepsze warunki będą mogły liczyć osoby, które chcą korzystać z ciepła sieciowego – dofinansowanie może wynieść aż 40 tys. zł. Z kolei zdecydowani na zastąpienie kopciucha gruntową pompą ciepła mogą liczyć nawet na 50 tys. zł wsparcia od miasta. Zarządzający budynkami wielorodzinnymi również otrzymają wyższe kwoty dopłat do ekoinwestycji. Nowa uchwała proponuje zwiększenie dotacji na podłączenie budynku wielorodzinnego do sieci gazowej – do 80 tys. zł (obecnie jest to 15 tys. zł); do sieci ciepłowniczej – do 90 tys. zł (obecnie 20 tys. zł); instalację gruntowej pompy ciepła – do 100 tys. zł (obecnie można uzyskać do 40 tys. zł). Władze stolicy nie wspierają wymiany kotłów na nowe opalane paliwem stałym, w tym pelletem.

Aktualności Polska

Inspekcja Handlowa ukarze mandatami za sprzedaż kopciucha

próbowano wwieźć zanieczyszczone lakierami

Znowelizowana ustawa Prawo Ochrony Środowi-

odpady przypłynęły niezgodnie z przepisami

ska czeka na podpis prezydenta. Uzupełnia ona

o transgranicznym przemieszczaniu odpadów.

istniejący system wymagań dla kotłów na pali-

Główny Inspektorat powiadomił o sprawie

wo stałe, wprowadzanych do obrotu na terenie

norweskie władze i wszczął postępowanie ad-

Polski, wzmacnia uprawnienia Inspekcji Handlo-

ministracyjne. Statek z transportem wrócił do

wej do kontroli, a także wprowadza narzędzia

Norwegii.

i farbami zrębki drzewne. W ładowni wśród odpadów były także metale oraz fragmenty płyt pilśniowych i laminowanych, przemieszane z gąbką tapicerską. Inspektorzy stwierdzili, że

umożliwiające ograniczenie importu kotłów IH sprawdzane będą m.in.: zgodność urządzeń z wymaganiami, w tym poprzez badania laboratoryjne kotłów, posiadanie odpowiedniej dokumen-

Będzie wsparcie dla producentów kotłów

tacji, świadectw, certyfikatów itp. Nowelizacja

Producenci kotłów na biomasę i pomp ciepła

pozwoli także organom inspekcji na ograniczenie

otrzymają wsparcie na technologie i inwestycje

wprowadzania urządzeń do obrotu i – w przypad-

– ogłoszono nowy program, na który zarezerwo-

ku wykrytych nieprawidłowości – nakładanie kar

wano 200 mln zł. Ma zostać uruchomiony już

pieniężnych.

w listopadzie przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. – Staramy się stworzyć polską prze-

100 mln zł na zbiórkę odpadów foliowych w całym kraju

wagę konkurencyjną na rynkach europejskich, a być może i światowych. Staramy się stworzyć branżę, która pod względem innowacyjności i nowoczesności rozwiązań będzie mogła konku-

Ministerstwo Środowiska podsumowało pilotaż

rować z najlepszymi rozwiązaniami w Europie –

programu „Usuwanie folii rolniczych i innych

powiedział wicepremier Jarosław Gowin. Jeszcze

odpadów pochodzących z działalności rolniczej”.

niedawno szacowano, że na polski rynek rocznie

Efektem zrealizowanych w siedmiu gminach

trafia ok. 200 tys. urządzeń pozaklasowych.

działań jest zagospodarowanie ponad 1156 t

Celem wprowadzenia programu jest wsparcie dla

odpadów z folii rolniczych, siatki i sznurka do

realizacji dwóch innych: „Czystego Powietrza”

owijania balotów, opakowań po nawozach i typu

i „Stop Smog”.

big bag. Ten wynik był powodem opracowania

NR 9 (60) październik 2019

niespełniających wymogów naszego kraju. Przez

Aktualności Polska

kolejnego programu zbiórki opakowań foliowych

opracowała Beata Klimczak

– tym razem tym razem w całym kraju. Przeznacza się na niego 100 mln zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Wyjaśniamy Zanieczyszczona zrębka wróciła do Norwegii

W „Magazynie Biomasa” nr 8 (59) wrzesień 2018 s. 54 ukazał się artykuł „Powstaje baza urządzeń grzewczych dla programu „Czyste Powietrze”, które-

Inspektorzy WIOŚ udaremnili próbę importu

go autorami są Piotr Zacharski i Michał Chędożko

do Polski ponad 2300 t odpadów z Norwegii.

Eksperci Projektu „Czyste Urządzenia”, IOŚ-PIB,

Zamiast biomasy – drewna i korka, do kraju

a nie, jak podpisano, Agnieszka Stangreciak, IOŚ-PIB. 7

zdj. Business Wire

Aktualności Świat

Biomasa ogrzeje co najmniej 2 mln amerykańskich domów Amerykańska Administracja Informacji Energetycznej (EIA) przewiduje, że w trakcie zimy 2019/2020 ok. 2 mln (2 proc.) krajowych gospodarstw domowych będzie do ogrzewania wykorzystywać biomasę drzewną, w tym pellet,

Bloom Energy z biogazowym projektem w Indiach Firma Bloom Energy, specjalizująca się w dostarczaniu technologii do produkcji „zielonej” energii, podpisała wspólnie z EnergyPower porozumienie dotyczące budowy biogazowni w Indiach. Biometan produkowany w instalacji będzie zasilał ogniNR 9 (60) październik 2019

wa paliwowe, które z kolei dostarczą odnawialną energię do regionu Shirala. Substratem dla biogazowni mają być bioodpady, czyli resztki kuchenne i restauracyjne z okolicznych miast. – Budowana bioelektrownia to projekt pilotażowy. Jeśli wszystko

jako podstawowe paliwo. To mniej o ok. 6 proc. w porównaniu do poprzedniego sezonu zimowego. Kolejne 8 proc. domów planuje spalać drewno i jego pochodne jako paliwo rezerwowe. Zgodnie z raportem, biomasa częściej stosowana jest jako źródło ciepła na terenach wiejskich. W 2015 r. zaledwie 6 proc. mieszkańców miast korzystało z drewna do ogrzewania swoich domów. Największe zużycie zanotowano wówczas w stanie Nowa Anglia – ok. 21 proc. EIA przewiduje także, że produkcja energii elektrycznej z biomasy w USA spadnie z 27,7 mln kWh w 2019 do 26,7 mld kWh w 2020 r.

pójdzie zgodnie z planem, podobne biogazownie zostaną wybudowane w większości stanów Indii – deklaruje Shyam Vasantrao Raut, prezes zarządu EnergyPower. Moc instalacji w Shirala wyniesie 4 MW. Uruchomienie obiektu zaplanowano na pierwszą połowę 2020 r.

Gubernator New Hampshire przeciwko biomasie W sierpniu br. gubernator amerykańskiego stanu New Hampshire Chris Sununu zawetował pro-

Nowa instalacja do biorafinacji Valmet

jekt ustawy House Bill 183, którego celem było zwiększenie inwestycji biomasowych w tym regionie. Projekt przewidywał m.in. obowiązek zakupu przez spółki energetyczne energii wytwo-

W listopadzie 2020 r. Valmet planuje otworzyć

rzonej w instalacjach zasilanych biomasą. Sunu-

w swoim centrum badawczym w Sundsvall w Szwe-

nu argumentował swoją decyzję tym, że dalsze

cji pilotażową instalację do biorafinacji. Koncern

wsparcie dla biomasy kosztowałoby zbyt wiele

od wielu lat rozwija projekty związane z branżą bio-

stanowy budżet i finalnie mieszkańców. Na skutek

energii, biopaliw i biochemikaliów. Nowa instalacja

decyzji gubernatora już dwie z sześciu stanowych

ma rozwijać technologię konwersji biomasy. W te-

elektrowni biomasowych ogłosiły zamknięcie.

sty zaangażowani będą zarówno klienci, jak i part-

Niepokój panuje także wśród przedsiębiorców

nerzy Valmet. Inwestycja obejmie sprzęt o nazwie

sektora leśno-drzewnego, które planują masowe

BioTrac, który bazuje na systemie kontroli DNA

zwolnienia swoich pracowników. Twierdzą oni,

przedsiębiorstwa. Docelowo może być on wykorzy-

że decyzja gubernatora odbije się na gospodarce

stywany w różnych procesach i przy zastosowaniu

New Hampshire, w której rynek biomasowy stano-

różnych materiałów.

wi ważny element.

zdj. Ence

Aktualności Świat

dotyczące nowo opracowanych standardów certy-

Kolejna instalacja na biomasę uruchomiona w Hiszpanii

fikatu. Do tej pory do organizacji spłynęło ok. 1 tys.

Firma Ence ogłosiła pod koniec września uru-

przyszłego roku.

uwag zainteresowanych podmiotów, które obejmują szeroki zakres specjalistycznej wiedzy branżowej. Nowa norma ENplus, nad którą prace rozpoczęto pod koniec 2018 r., ma zostać opublikowana wiosną

chomienie nowego biomasowego bloku w hiszpańskim mieście Huelva. Elektrownia o mocy 46 MW została podłączona już do krajowej sieci energetycznej i wyprodukowała pierwszy megawat energii z biomasy. Tym samym cały

Sektor biopaliw lotniczych rośnie

kompleks Ence w Huelva, gdzie pracują dwa

Prace nad zastosowaniem OZE w lotnictwie trwa-

kotły biomasowe, zwiększył moc z 91 do 137 MW.

ją od lat. Światowy lider w sektorze odnawialnego

Pełną operacyjność nowy blok osiągnie w grud-

diesla, koncern Neste, otworzył w holenderskim

niu tego roku, obecnie trwają ostateczne testy

Hoofddorp centrum dla rozwijającej się branży

wyposażenia zakładu. Możliwości produkcyjne

lotnictwa „odnawialnego”. – Jesteśmy zdeterminowa-

instalacji oszacowane są na 299 tys. MW rocznie,

ni, aby ograniczyć emisyjność przemysłu lotniczego.

co odpowiada zapotrzebowaniu na energię ok.

Nasze odnawialne paliwo Neste MY zostało prze-

56 tys. domów.

testowane już na ponad 1 tys. lotów komercyjnych i jest w sprzedaży – mówił Peter Vanacker, prezes firmy. Aby zaspokoić rosnący globalny popyt, Neste

Certyfikat ENplus do zmiany?

zwiększyło zdolności produkcyjne do 100 tys. t bio-

7 października stowarzyszenie Bioenergy Europe,

koncern będzie w stanie produkować ponad milion

właściciel systemu certyfikacji pelletu drzewnego

ton Neste MY rocznie.

paliwa do silników odrzutowych rocznie. Do 2022 r.

ENplus, ogłosiło, że przechodzi gruntowny przegląd swoich wymagań i procedur dot. ENplus. Do

Aktualności świat opracowała

30 listopada potrwają konsultacje publiczne

Jolanta Kamińska 9

forum biomasy

Komu służyć będzie lista urządzeń grzewczych dla programu „Czyste Powietrze”? Paulina Fic podinspektor/ekodoradca, Urząd Gminy Nowy Targ Lista na pewno będzie pomocna w wyborze urządzeń, ułatwi wyszukiwanie, przyspieszy realizację projektu. Mieszkańcy gminy Nowy Targ do tej pory nie zgłaszali problemów związanych z wyborem urządzeń do programu „Czyste Powietrze”. W przypadku, kiedy mieszkaniec poprosi o pomoc w wyszukiwaniu takich urządzeń, otrzyma link do baz instalacji, które spełniają wymagania projektu.

Magdalena Gzyl podinspektor/ekodoradca, Urząd Miejski w Słomnikach Mieszkańcy Gminy Słomniki mają problem z wyborem odpowiedniego urządzenia grzewczego. Obecnie ekodoradca służył pomocą w doborze odpowiedniego źródła NR 9 (60) październik 2019

ciepła. W Małopolsce mamy bazę niskoemisyjnych urządzeń grzewczych, dostępną na stronie www.powietrze.malopolska.pl. Każdy z mieszkańców zachęcany jest do wejścia na tę stronę i wyboru odpowiedniego kotła. Wspomnę, iż na stronie tej jest dostępny wybór nie tylko certyfikowanych Ecodesignem kotłów, ale i miejscowych ogrzewaczy, jak np. kominki, które również posiadają odpowiednie certyfikaty i są niskoemisyjne. Na pewno dodatkowa strona, na której mieszkańcy będą mieli dostęp do bogatej oferty kotłów, będzie pomocna w wyborze odpowiedniego dla siebie urządzenia.

Przemysław Lebda ekodoradca, gmina Kamionka Wielka Tego typu lista byłaby na pewno bardzo pomocna dla potencjalnych inwestorów programów dotacyjnych. Mieszkańcy najczęściej są zagubieni w natłoku szerokiej oferty urządzeń, wśród których niejednokrotnie przeciskają się jeszcze te niższych klas efektywności stanowiące konkurencję cenową dla urządzeń najnowocześniejszych. Na rynku można obecnie zaobserwować okazyjne wyprzedaże kotłów niższych klas 3, 4 i 5.

Piotr Zawała inspektor/ekodoradca, Urząd Gminy Gdów Gmina Gdów realizuje Program Operacyjny 4.4.2 oraz 4.4.3. Mieszkańcy, do tej pory przyzwyczajeni do zakupu dowolnej jakości i klasy kotłów, mieli i wciąż mają problem z doborem urządzenia spełniającego wymogi Uchwały Antysmogowej. Dlatego też ujednolicona baza urządzeń grzewczych ułatwi decyzję i rozwieje wątpliwości, czy dany typ jest właściwy. Pomoże również ekodoradcy rzetelnie doradzić, który kocioł zakupić. 10

II Narodowy Kongres Biometanu 9 GRUDNIA 2019 POZNAŃ

Zarejestruj się już dziś i zyskaj rabat! Maciej Kosiński +48 792 122 038 biometan@magazynbiomasa.pl

Biometan w Polsce …nowe perspektywy dla krajowych wytwórców energii

W programie wydarzenia: • technologie fermentacji • oczyszczanie biogazu • gospodarka biometanem • biometan w transporcie • gazowa infrastruktura sieciowa • wykorzystanie produktów ubocznych biometanowni • magazyny gazu • uwarunkowania środowiskowe • aspekty prawne

Organizatorzy:

Patroni medialni:

wywiad

Polska może być trendsetterem zielonych technologii Z minister przedsiębiorczości i technologii Jadwigą Emilewicz rozmawia Beata Klimczak. NR 9 (60) październik 2019

Dlaczego Ministerstwo Przedsiębiorczości

być barierą do rozwoju, a nawet przyczyną upadku.

i Technologii zajęło się tematyką energii

Zdajemy sobie sprawę, że do 2030 roku koszt energii

i energetyki rozproszonej?

wytwarzanej ze źródeł konwencjonalnych nie będzie

Koszty energii są jednymi z najistotniejszych kosz-

malał. Wiąże się to z tzw. podatkiem węglowym, czyli

tów prowadzenia działalności gospodarczej zarówno

kosztami zakupu uprawnień do emisji CO2. Musimy

przez małych, jak i dużych przedsiębiorców, w tym

zatem podjąć starania, aby być w stanie utrzymać

takich, dla których przygotowaliśmy pakiet rekom-

konkurencyjność polskich małych i średnich firm,

pensat – przemysłów energochłonnych. Przypo-

aby zapewnić im tanią i czystą energię elektrycz-

mnijmy, że to jest 300 podmiotów w Polsce, które

ną. Oczywiście, chcemy, by taką energię miał także

konsumują ok. 25 proc. całkowitej, wyprodukowanej

każdy Polak w swoim domu. Ten sektor jest w miarę

energii.

bezpieczny, ponieważ taryfa dla Gru-

Jednocześnie

py G jest regulowana.

są odpowiedzialne za zatrudnienie ok. 8,3 proc. aktywnych zawodowo

Biogazownia jest bardzo ważnym ogniwem w domknięciu cyklu: zaprojektuj, wyprodukuj, skorzystaj i zaprojektuj – wprowadź do obrotu po raz drugi

Na początku stycznia, po kryzysie cenowym w końcówce ubiegłego roku i znaczącym wzroście cen energii elektrycznej, ogłosiłam program Energia Plus, którego celem było legislacyjne i finansowe wsparcie

Polaków.

prosumenckiej energetyki rozproszo-

Tego typu

nej. Myślę, że minione kilka miesięcy

mechanizmy ochronne funkcjonują w innych

było rewolucją w tym zakresie. Od początku roku

państwach członkowskich. W Polsce ich brakowało,

mamy ponad 11 tys. nowych instalacji fotowoltaicz-

mimo że zabierano się za ich wprowadzenie 11 lat,

nych! Ale celem, który postawiłam sobie w styczniu,

robiąc w sumie trzy podejścia. Dopiero nam udało

jest doprowadzenie do tego, by jeden 200 MW blok

się sfinalizować ten projekt.

energetyczny, a jest takich kilkadziesiąt, zastąpić

Z drugiej strony mamy małe i średnie przedsię-

elektrowniami słonecznymi funkcjonującymi na

biorstwa, dla których rosnące koszty energii mogą

dachach domów, tak aby zainstalowana w nich moc

wywiad była w stanie wygenerować ilość energii zbliżoną

z celów strategicznych, horyzontalnych jest unieza-

do bloku węglowego, przy praktycznie zerowej

leżnienie się czy dywersyfikacja w dostawach gazu.

emisji podczas jej produkcji. Jedną taką instalację

Im więcej sami będziemy w stanie produkować gazu,

już mamy. Wydaje się, że do końca roku powstaną

tym będziemy bardziej suwerenni, bardziej bezpiecz-

jeszcze trzy takie „dwusetki”.

ni, a wreszcie będziemy ten gaz mieć w opłacalnych,

Rewolucja prosumencka, o której pani mówi,

rynku. Po drugie biogazownie to także źródło taniej

i program Energia Plus skierowane są do małych

i czystej energii elektrycznej oraz cieplnej. To rzecz

i średnich przedsiębiorstw. Gdzie w tym systemie

niebagatelna. Obecnie w Krajowym Ośrodku Wspar-

jest wsparcie dla rolników prowadzących

cia Rolnictwa zarejestrowanych jest 91 producentów

działalność gospodarczą?

(posiadających łącznie 101 instalacji) biogazu rolni-

O nich także nie zapomnieliśmy. Przypomnę, że

czego. Potencjał szacowany przez krajowych i zagra-

w znowelizowanej ustawie o odnawialnych źródłach

nicznych producentów jest zdecydowanie większy

energii, która weszła w życie pod koniec sierpnia,

(nawet na 3 GW mocy zainstalowanej). Spróbujmy

mamy zapisy dotyczące energetycznych spółdziel-

porównać się z Niemcami, gdzie takich biogazowni

ni rolniczych. Dzięki tym zapisom rolnicy mogą

jest ponad 11 tys. Biorąc pod uwagę wielkości krajów,

korzystać z ulg podatkowych na tworzenie małych

z całą pewnością możemy wielokrotnie zwiększyć

lokalnych spółdzielni. W pierwszej kolejności fo-

liczbę takich producentów dzisiaj w Polsce.

towoltaicznych. Przypomnę, że znieśliśmy bariery,

I wreszcie po trzecie – traktując bardzo odpowie-

które wiązały się z tym, że rolnik mógł korzystać

dzialnie środowisko i emisję gazów cieplarnianych,

z preferencyjnej, 8 proc. stawki VAT, jeśli zamonto-

mamy świadomość, że to metan pochodzący z pro-

wał instalację na dachu domu, ale już na tę, którą

dukcji rolnej i zwierzęcej, a nie przemysł jest obec-

ulokował na oborze, stodole czy po

nie światowym źródłem problemów, wskazywanym

prostu na polu podatek VAT wy-

przez ekspertów na całym świecie. Redukcja emisji

nosił 23 proc. Wprowadziliśmy

metanu oraz wprowadzenie odpowiednich me-

także ułatwienia związane

chanizmów zachęty dla podmiotów jest również

z przyłączeniem do sieci

ważne z uwagi na czekające nas zmiany w poli-

dystrybucyjnej oraz pro-

tyce energetyczno-klimatycznej UE (non-ETS).

cesem koncesjonowania,

W innym wypadku przedsiębiorcy, a tym samym

które umożliwiają funkcjonowanie wielu wytwórców energii elektrycznej w ramach jednej spółdzielni. Te zasady są korzystne dla rolników czy biogazowni.

NR 9 (60) październik 2019

przewidywalnych cenach – tańszy niż obecnie na

polska gospodarka, mogą dotkliwie odczuć konsekwencje konieczności dostosowania się do obowiązku redukcji emisji gazów cieplarnianych w tych sektorach. I to ostatni powód, dla którego tą tematyką zajął się minister odpowiedzialny za gospodarkę.

Właśnie, biogazownie i biogaz to również

Biogazownie to

coraz ważniejsze

także ważne ogniwo

instrumenty w kilku

w zagospodarowaniu

gałęziach gospodarki

odpadów, wskazane

kraju.

w dokumencie „Mapa

Jeśli mówimy o bio-

drogowa Gospodarki

gazowni to mówimy

o Obiegu Zamkniętym”.

o niej z trzech po-

„Mapa drogowa Gospo-

wodów. Po pierwsze

darki o Obiegu Zamknię-

dlatego, że jednym zdj. MPiT

tym” przygotowana 13

wywiad z wieloma ekspertami, branżami, międzyresortowo,

urządzeń grzewczych. Jak obecnie ocenia pani

to ponad dwa lata pracy, dokument o charakterze

sytuację tego sektora?

strategicznym, który ma przekierować tory polskiej

Polska ma bardzo dobrze rozwiniętą branżę

gospodarki. Ta w wielu obszarach działa dzisiaj na

kotlarską, która te tzw. kopciuchy produkowa-

zasadach: zaprojektuj, skonstruuj, wykorzystaj, wy-

ła. Droga, jaką przeszły warsztaty produkcyjne

rzuć. My jednak dążymy do tego, aby działać według

w ciągu ostatnich 10 lat, jest imponująca, bo są to

zasady: zaprojektuj, wyprodukuj, skorzystaj i zapro-

obecnie bardzo nowoczesne firmy. Legislacyjny

jektuj – wprowadź do obrotu po raz drugi. Biogazow-

impuls zamknięcia rynku kopciuchów odbywał

nia jest więc bardzo ważnym ogniwem w domknięciu

się naprawdę w stałym dialogu z branżą. I w tym

tego cyklu. Mówimy o wykorzystaniu czegoś, co

dialogu dopracowaliśmy wszystkie aspekty. Po

dzisiaj jest odpadem, np. bioodpadem, który możemy

pierwsze branża jest w stanie produkować kotły

nadal prze-

w standardzie Ecodesign, czyli

twarzać. War-

tym, który jest wymagany pro-

to podkreślić, że polskie podmioty rozwijają również rodzime

Warto inwestować, warto inspirować, aby Polska rzeczywiście była awangardą na polu czystej energii, w tym także biogazu

gramami wsparcia. Listą produktów, w większości polskich, dysponuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

NR 9 (60) październik 2019

technologie

Z przedstawicielami kotlarzy

wytwarzania

i Narodowym Centrum Badań

i wykorzystania biogazu. Ponieważ biogaz to sektor

i Rozwoju dopracowaliśmy program transformacji

wzrostowy na świecie, warto postawić na rozwój pol-

tej branży ogłoszony niedawno przez wicepremiera

skich rozwiązań technologicznych w tej sferze.

Jarosława Gowina. Zauważamy bowiem, że z całą pewnością obszarem inwestycyjnie wzrastającym

Przedstawiciele sektora biogazu potrzebują

są pompy ciepła. Mamy już kilku lokalnych pro-

wsparcia, bo ich inwestycje jeszcze do niedawna

ducentów tych urządzeń. Myślę, że w tym segmen-

były „niebankowalne” – jak to sami określali,

cie możemy mieć wiele do powiedzenia. Mamy

a ryzyka wysokie.

nadzieję, że to będzie impuls modernizacyjny,

Zachęcamy do inwestowania, do rozmowy, do inspi-

który przestawi branżę z kotłów na paliwo stałe na

rowania nas – administracji, które jeszcze elementy

energetykę odnawialną z głębi ziemi.

wymagają zmiany legislacyjnej, choć myślę, że część z nich już konkretnie i konsekwentnie zaprojekto-

Jaką widzi pani Polskę za 5 lat?

waliśmy. Przed nami regulacje dotyczące magazy-

Z całą pewnością widzę Polskę z silnie rozwijającą się

nowania energii. Dziś, gdy mówimy o energetyce

gospodarką. Trend, który mamy dzisiaj, a który budzi

przyszłości, podstawowym wyzwaniem staje się

podziw, zostanie utrzymany na tym samym poziomie

magazynowanie energii – to „Święty Graal” współ-

przez najbliższe dekady. Robimy też wszystko, by

czesnego świata, który daje możliwość zgromadzenia

zdjąć łatkę, którą nam przyczepiono, a która jest nie-

energii, na przykład w magazynie biogazu i wytwo-

prawdziwa – truciciela środowiska. Chcemy przejść

rzenie z niego energii elektrycznej, gdy odnawialne

transformację, ale na warunkach do udźwignięcia

źródła energii nie pracują lub gdy dostarczają jej

społecznie i gospodarczo. Nie naszym wyborem

mniej. Warto inwestować, warto inspirować, aby

było zbudowanie polskiego systemu energetycznego

Polska rzeczywiście była awangardą na polu czystej

w oparciu o węgiel, ale dziś robimy w tym zakresie

energii, w tym także biogazu.

ogromny skok. Dlatego marzy mi się Polska będąca trendsetterem technologii, w tym przede wszystkim

Czysta energia i „Czyste Powietrze” to walka

niskoemisyjnych technologii optymalnie wykorzystu-

z tzw. kopciuchami. Długo opierała się ona na

jących potencjał surowcowy, nie tylko na Europę, ale

restrykcjach wobec producentów i dystrybutorów

może także na dynamiczne rynki wschodnie.

materiał promocyjny

Oleje i smary w biogazowni B iogaz jest trudnym paliwem dla silnika. Duża

ilość zanieczyszczeń przekłada się na szybszą

degradację oleju, zużycie elementów silnika oraz

korozję. Przykładanie dużej wagi do wyboru oleju silnikowego w biogazowni jest w pełni uzasadnione. Jednak należy pamiętać, że serce układu kogeneracyjnego to nie jedyne miejsce, które wymaga wysokiej jakości olejów i smarów. Poznajmy główne punkty smarowania w biogazowni i dedykowane środki smarne na przykładzie produktów ExxonMobil. Sprężarki i pompy próżniowe do zwiększenia ciśnienia biogazu wymagają oleju o wydłużonej nym parametrem oleju do tego zastosowania jest

II/II+ do syntetycznych. Zmianie olejów bazowych

niski współczynnik trakcji, który pomaga zwiększyć

towarzyszyła pełna modyfikacja pakietu dodatków.

efektywność energetyczną sprężarki. Przykładem

Nowy olej z powodzeniem może zastąpić dotychczas

takiego produktu jest syntetyczny Mobil Glygoyle 68

stosowany Mobil Pegasus 610.

lub Mobil Glygoyle 100.

Generator prądu. Łożyska generatora skutecznie

Wymiennik ciepła. Specjaliści ExxonMobil do

chroni wyżej opisany smar syntetyczny Mobilith

smarowania łożysk, w tym łożyska wentylatora,

SHC 100. Warto poznać również zalety obiegowe-

polecają smar syntetyczny Mobilith SHC 100. W tym

go środka smarnego Mobil DTE Oil Named. Jego

przypadku poza ochroną sprzętu bardzo istotny jest

wszechstronność sprawiła, że jest stosowany w wielu

skuteczny rozruch w niskich temperaturach. Wybór

urządzeniach przemysłowych, również w układach

tego smaru pomaga uzyskać oszczędności dzięki

kogeneracyjnych. Alternatywnym produktem może

możliwości wydłużenia okresów między przesmaro-

być wcześniej wspomniany Mobil Polyrex EM.

waniami. Alternatywnym produktem jest smar Mobil

Systemy hydrauliki siłowej. Rekomendowane jest

Polyrex EM z zagęszczaczem polimocznikowym.

użycie wysokiej jakości olejów hydraulicznych prze-

Zapewnia wysoką odporność na korozję i pomaga

znaczonych do pracy w szerokim zakresie temperatur.

ograniczyć hałas. Z kolei do smarowania przekładni

Takim produktem jest Mobil DTE 10 Excel, który sku-

polecany jest syntetyczny olej Mobil SHC 600, po-

tecznie kontroluje poziom zanieczyszczeń i podnosi

magający ograniczyć nieplanowa-

niezawodność pompy hydraulicznej.

ne przestoje i prace serwisowe.

Z kolei łożyska silnika elektrycznego

Silnik. Najnowszym olejem

pompy z powodzeniem można sma-

ExxonMobil do nowoczesnych

rować produktami Mobilith SHC 100

silników czterosuwowych zasila-

lub Mobil Polyrex EM.

NR 9 (60) październik 2019

żywotności, który zapewni skuteczną ochronę. Istot-

nych agresywnym biogazem jest Mobil Pegasus 610 Ultra. Nowy

Szczegółowe zalecenia dotyczące

olej z nazwy przypomina dobrze

smarowania znajdziesz w informa-

znane produkty Mobil Pegasus, ale

cjach producenta sprzętu lub kontak-

w rzeczywistości to nowatorska

tując się z autoryzowanymi dystrybu-

formulacja. ExxonMobil w nowych

torami olejów i smarów Mobil:

produktach stosuje oleje bazowe

www.dexol.pl, www.ekonaft.com.pl,

najnowszej generacji od Grupy

www.mobipol.pl, www.smartplus.pl. 15

BIOGAZ

IV Kongres Biogazu

– 2019 rokiem przełomu dla branży? Ponad 160 przedstawicieli sektora biogazowego dyskutowało w Poznaniu, podczas IV Kongresu Biogazu, o kondycji branży, perspektywach rozwoju i kluczowej z punktu widzenia biogazowników stabilności przepisów. Gościem konferencji była minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz. NR 9 (60) październik 2019 // Kongres Biogazu to przede wszystkim spotkanie podsumowujące aktualną sytuację sektora w Polsce. Dyskusję w tym roku

BIOGAZ

ijają cztery lata od mometu, gdy jako branża spotkaliśmy się podczas I Kongresu Bioga-

zu. Od tego czasu kilkakrotnie przechodziliśmy od stanów euforii, przez lęk, w końcu – umiarkowany optymizm (...). Zrównoważony, spokojny rozwój to sytuacja, którą dzisiaj obserwujemy – tymi słowami Maciej Roik, prezes wydawnictwa Biomass Media Group, organizator spotkania, otworzył IV Kongres Biogazu. Do Hotelu Mercure, w którym odbywała się konferencja, przyjechało ponad 160 gości: właścicieli biogazowni, inwestorów, dostawców technologii i usług dla instalacji biogazowych, przedstawicieli

// Ponad 160 przedstawicieli branży pojawiło się w tym roku na Kongresie Biogazu

stowarzyszeń branżowych, administracji rządowej i przedstawicieli władz lokalnych. Gościem specjalnym IV Kongresu Biogazu była minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz, której wystąpienie zainaugurowało kon-

// Od lewej: Andrzej Lewicki – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, i Henryk Kamiński – Agimix Poland

otworzył panel z udziałem ekspertów i gości konferencji

NR 9 (60) październik 2019

ferencję. – Biogaz może opłacać się z wielu powodów

// Michał Ptaszyński z Urzędu Marszałkowskiego prezentował plany woj. wielkopolskiego dotyczące wykorzystania potencjału biogazu w regionie

BIOGAZ

NR 9 (60) październik 2019

// Gościem specjalnym konferencji była minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz, która zadeklarowała wsparcie dla sektora biogazowego

// Od lewej: Ronnie Beld i Hubert Exterkate – Flexxolutions GFS

– powiedziała J. Emilewicz, zapraszając branżę do tworzenia prawa, które będzie sprzyjało rozwojowi tego sektora OZE. Lepsza sytuacja, nowe perspektywy Kongres Biogazu jako coroczne spotkanie branży podsumowuje aktualną sytuację sektora. A ta jest // Ryszard Chmielina – Wielkopolski Klub Ekologiczny

coraz lepsza, co dostrzegają zarówno właściciele

TERGOPOWER to wywodzący się z Norwegii inwestor sektora energetyki odnawialnej, który rozwija projekty oparte na sprawdzonych technologiach, spełniające wymagające normy środowiskowe UE.

SKANDYNAWSKA KULTURA BIZNESOWA DOŚWIADCZONY ZESPÓŁ

Na rynku polskim TergoPower koncentruje się na budowie najnowocześniejszych elektrowni i elektrociepłowni biomasowych oraz na inwestycjach w biogazownie rolnicze. Zapraszamy do współpracy: # właścicieli biogazowych projektów inwestycyjnych zainteresowanych ich sprzedażą, # gospodarstwa oraz przedsiębiorstwa dysponujące biomasą możliwą do wykorzystania w biogazowniach rolniczych, # rolników zainteresowanych współpracą przy dostawach słomy, # samorządy zainteresowane budową elektrociepłowni biomasowych i biogazowni rolniczych, # przedsiębiorstwa energetyki cieplnej zainteresowane transformacją na efektywne systemy ciepłownicze przy zachowaniu konkurencyjnych cen ciepła.

www.tergopower.com info@tergopower.com

BIOGAZ

NR 9 (60) październik 2019

// Sponsorzy i Partnerzy IV Kongresu Biogazu: TergoPower, ExxonMobil, Shell Polska, Tedom, KWE AB Energy Polska, Agimix, Vogelsang, Energia Polska, Polbiotech, Kancelaria Prawna TTW, Instytut Inżynierii Biosystemów, Ekohelp, Wolf System, Erich Stallkamp, Yara Poland, Metropolis Doradztwo Gospodarcze, Centrum Elektroniki Stosowanej CES, Nanosens, BOŚ Bank, Polskie Stowarzyszenie Biometanu

biogazowni, jak i dostawcy technologii. – Prawie 90 proc. biogazowników, z którymi współpracujemy, chce rozbudowywać swoje bioelektrownie – komentował Michał Tarka z kancelarii TTW. Wtórował mu Łukasz Wilczyński z KWE AB Energy Polska, który zauważył, że 2019 rok jest rekordowy pod względem zapytań o silniki do biogazowni. Tematem, który budził szczególne zainteresowanie, był biometan. O perspektywach jego rozwoju mówił m.in. Marek Pituła z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu, który argumentował, że biometanem są mocno zainteresowane rafinerie Lotos i Orlen.

// Od lewej: Rajmund Reichel – Wolf System, i Arkadiusz Witowski – Eko Energia Grzmiąca

REKLAMA

Kontakt: Yara Poland Sp. z o.o. ul. Jacka Malczewskiego 26 71-612 Szczecin Przedstawiciel: Piotr Wons, tel. +48 609 700 741 e-mail: piotr.wons@yara.com

www.yara.pl

Yara BPO 20

Optymalizacja Produkcji Biogazu. Usuwamy problem siarkowodoru w kanalizacji i biogazowniach. Zwiększenie wydajności

BIOGAZ

// Andres Libak – Lundsby Biogas

NR 9 (60) październik 2019

// Od lewej: Olga Janicka i Justyna Rębas – Chemat

// Wojciech Tuzimek – PPHU Ekohelp

// Partnerem merytorycznym konferencji była Kancelaria Prawna Tarka Trupkiewicz i Wspólnicy. Na zdjęciu Michał Tarka w rozmowie z red. naczelną „Magazynu Biomasa” Beatą Klimczak REKLAMA

BIOGAZ

NR 9 (60) październik 2019

// Beata Klimczak i Maciej Roik z Biomass Media Group z minister Jadwigą Emilewicz (w środku)

– Te koncerny muszą „zazieleniać” swoją działalność – przekonywał M. Pituła. Kwestie technologiczne omawiali m.in. Tomasz Dusza z Tedom, Mateusz Jarosz z Shell Polska czy Jacek Dach z Instytutu Inżynierii Biosystemów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jeden z bloków tematycznych został poświęcony roli biogazowni w gospodarce obiegu zamkniętego. Ten temat przedstawili Jacek Chrząstek z firmy Strabag oraz Piotr Szewczyk z ZUOK „Orli Staw”, który omawiał planowaną, przełomową inwestycję biogazową Zakładu.

// Od lewej: Marzena Skąpska – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, i Elżbieta Jerzak – Krajowa Spółka Cukrowa

REKLAMA

BEZPIECZEŃSTWO

ŚRODOWISKO

kontrola procesu produkcji biogazu

kontrola parametrów biogazu

niższe koszty eksploatacji silników

kontrola procesu odsiarczania

obliczanie wartości energetycznej

NANOSENS Sp. z o.o. ul. Sowia 15, 62-080 Tarnowo Podg.

STACJONARNE I PRZENOŚNE ANALIZATORY BIOGAZU

PRODUKCJA

tel. +48 618146411 e-mail: biogaz@nanosens.pl

www.nanosens.pl

BIOGAZ Jaka przyszłość czeka branżę? Duże emocje wzbudził panel dyskusyjny z udziałem ekspertów i gości Kongresu. Podczas debaty biogazownicy dzielili się swoimi obawami i wątpliwościami co do interpretacji przepisów prawnych. Mimo trudnych doświadczeń paneliści przyznawali, że 2019 można nazwać rokiem przełomu. – Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie projektu tak, by był on jak najbardziej elastyczny pod każdym względem – mówił Jacek Wojerz z TergoPower Polska. – Eksperci podkreślali także konieczność aktywnego udziału przedstawicieli branży w tworzeniu prawa i korzystnych przepisów. – Czerpmy z doświadczeń np. Włochów. Instalacjom, którym kończył się system wsparcia, włoski rząd zaproponował biometanową furtkę – mówił Łukasz Wilczyński. Dlaczego rolnicy nie inwestują w biogaz? brak zainteresowania ze strony rolników budową instalacji biogazowych. Okazało się, że oprócz kwestii finansowych, kolejnym problemem jest dla nich // Piotr Tarkowski – Vogelsang

nowy system wsparcia, bo jeszcze nikt go w pełni nie REKLAMA

NR 9 (60) październik 2019

Jednym z bardziej burzliwych tematów dyskusji był

BIOGAZ

NR 9 (60) październik 2019

// Panel dyskusyjny z udziałem (od lewej): Henryka Kamińskiego – Agimix Poland, Jacka Wojerza – TergoPower, oraz Łukasza Wilczyńskiego – KWE AB Energy Poland

// Wojciech Składowski – Saria Polska i Arkadiusz Witowski – Bio Energia Grzmiąca REKLAMA

// Tomasz Kacprzak – Vogelsang, Piotr Podobiński – Netzsch Pumpen & Systeme, Krzysztof Kudłacik – Vogelsang

BIOGAZ

NR 9 (60) październik 2019

// Wśród prelegentów Kongresu Biogazu znaleźli się m.in. Jacek Chrząstek – Strabag (pierwszy od lewej), oraz prof. Jacek Dach – UP Poznań (w środku)

// Karol Wyrzykowski i Katarzyna Gowin – Centrum Elektroniki Stosowanej CES

// Artur Olesienkiewicz – Polbiotech Laboratorium

// TergoPower to nowy gracz na krajowym rynku biogazu. O planach firmy opowiadał Jacek Wojerz

// Tomasz Kajdan – Biowatt

// Brygida Chabowska-Żyła – Gamawind

NR 9 (60) październik 2019

BIOGAZ

// Paweł Machalski – WestWind Energy Polska

BIOGAZ

NR 9 (60) październik 2019

// Krzysztof Maciąg – TEDOM Poland

// Andrzej Sobczak i Ewa Jeżewska – ExxonMobil // Sławomir Łazarski – PGB Serwis

// Michał Muraszko – Energia Polska

// Krzysztof Puzdrowski – Erich Stallkamp

BIOGAZ

// O rozwiązaniach dla kogeneracji opowiadał Łukasz Wilczyński z KWE AB Energy Polska

NR 9 (60) październik 2019

REKLAMA

// Od lewej: Łukasz Bartkiewicz i Bartosz Janc – Metropolis Doradztwo Gospodarcze

BIOGAZ

// Cezary Gwardecki – Shell Polska

NR 9 (60) październik 2019

// W sesji networkingowej wzięło udział ponad 25 firm

// Piotr Szewczyk – ZUOK „Orli Staw”

// Roman Żabka – Bioelektrownia

// Aleksandra Rzepczyk i Aleksander Siuda – BZK i Wspólnicy

BIOGAZ

// Marek Pituła z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu zaprezentował potencjał biometanu w Polsce

NR 9 (60) październik 2019

przetestował. – Prawo tworzone jest dla samego prawa. Nikt jednak z „góry” nie schodzi na dół, do rolników, by z nimi rozmawiać o pewnych kwestiach, by sprawdzić, czy mają środki na inwestycje – mówił jeden z uczestników Kongresu. A inny dodał: – Ministrowie mówią: „rozwijamy OZE”, ale tak naprawdę to kto je rozwija? My, właściciele zakładów produkcyjnych, z całą otoczką prawną i mnóstwem codziennych problemów. Jacek Wojerz z TergoPower pokusił się o małą, ale bardzo trafną analizę problemu. Mówił, że gospodarstwa produkcyjne to rodzinne biznesy. Ich rozwój bazuje na wiedzy, doświadczeniu i determinacji właścicieli. – Oni nie chcą znów uczyć się czegoś nowego. Nie chcą ryzykować własnym majątkiem. Boją się i nie wierzą, że w Polsce tego typu inwestycje, jak biogazownia, są bezpieczne – mówił J. Wojerz. – Z rolnikami są trudne rozmowy, ale na pewno

// Yashar Zeynali – Aprovis REKLAMA

Idealne do biogazu • komory fermentacyjne ze stali szlachetnej, • systemy mieszania, • pompy i separatory, • kompletne instalacje. Erich Stallkamp Polska sp. z o.o. Noskowo 1 • 76-122 Wrześnica tel. 59 810 75 91 • kom. 502 220 696 info@stallkamp.pl

www.StallkamP.Pl 31

BIOGAZ będziemy walczyć, by zmienić ich nastawienie – dodał. – Kiedyś na spotkania przyjeżdżało bardzo wielu rolników – przypomniał Łukasz Wilczyński z KWE AB. – Jeśli jednak co chwila zmienia się zasady gry, to nie można się dziwić, że rolnicy nie chcą inwestować. Piotr Szewczyk z ZUOK „Orli Staw” słusznie zauważył, że żyjemy w epoce specjalizacji. – I nie możemy wymagać od rolnika, by zajmował się wszystkim: od produkcji żywności po utylizację odpadów – podkreślił. Większośc uczestników konferencji przyznawała, że do zmiany funkcjonowania sektora biogazowego potrzebne są nie tylko zmiany w przepisach, ale także zupełnie nowe modele biznesowe takich inwestycji, które zabezpieczą interesy każdej ze stron. // Maurycy Nazdrowicz – Nanosens

Rozmowy tradycyjnie przeniosły się w kuluary oraz

NR 9 (60) październik 2019 // Po oficjalnej części konferencji odbył się dla chętnych „Bieg po energię” REKLAMA

Gas Technology: FriCon – Gas Cooling Systems ActiCo – Activated Carbon Filters Gas Heat Exchangers Gas Boosters Maintenance & Service

Exhaust Technology: Exhaust Gas Heat Exchangers Heat Recovery Steam Generators Catalytic converters and SCR (DeNox) – Systems Silencers

BIOGAZOWNIA Z WYKORZYSTANIEM

TECHNOLOGII WESTWIND

Zasadniczym celem biogazowni z systemem WestWind, jest optymalne wykorzystanie substratów przeznaczonych do wygazowania zarówno pod względem uzyskania „zielonej” energii pochodzącej z procesu fermentacji jak i wykorzystania uciążliwych substratów ze względu na wysoką zawartość związków azotu. W procesie przetwarzania oddzielane są związki azotu od pofermentu i wykorzystane do produkcji takich surowców, jak: ściółka hodowlana, nawozy, mineralne dodatki paszowe. Innym, ważnym elementem technologii jest recyrkulacja wody pochodzącej z pofermentu zawierającej substancje wspomagające fermentację - jest ona zawracana do procesu. Przewagą naszej technologii nad innymi systemami biogazowymi jest wprowadzanie pomiotu kurzego nawet w udziale większym niż 70% wygazowywanych substratów oraz wspomniany proces recyrkulacji, sprawiający, że przestaje być konieczna utylizacja pofermentu (w szczególności rozlewanie go na polach).

KLuCZOWE ETAPY PROCESOWE Z uRZądZENIAMI TECHNOLOGII WESTWINd: 1. układ podawania substratu: system mieszania wraz z innymi urządzeniami. 2. Przygotowanie chemiczne substratów: reaktor hydrolizy. 3. układ fermentacji: fermentory wraz z podgrzewaniem i systemem mieszania. 4. Wysokosprawna kogeneracja (wykorzystanie spalin do procesu). 5. układ obróbki pofermentu: a) separacja wody procesowej od suchego pofermentu z jego dalszym suszeniem; b) obróbka wody procesowej (zatężanie, produkcja wody amoniakalnej, oczyszczanie). Technologia może być wykorzystywana albo w nowo projektowanych biogazowniach, albo w zakładach już istniejących – jako element modernizacji.

ul. Gdańska 4a, 87-100 Toruń, e-mail: info@w-biogaz.pl, tel: +48 56 652 89 10

BIOGAZ

// Kolacja branżowa w Hotelu Mercure po zakończeniu konferencji

NR 9 (60) październik 2019

w przestrzeń sesji networkingowej, którą organizato-

fermentacji. Mieli niepowtarzalną okazję do zapo-

rzy zaaranżowali dla uczestników Kongresu.

znania się z elementami technologicznymi instala-

Drugiego dnia konferencji, 17 września, uczestnicy

cji, która znajduje się na terenie doświadczalnego

Kongresu wybrali się do Przybrody, gdzie mogli

gospodarstwa rolniczo-sadowniczego Uniwersytetu

zwiedzić biogazownię III generacji w przeded-

Przyrodniczego w Poznaniu.

niu jej oficjalnego otwarcia (relacja z otwarcia na s. 36). Dowiedzieli się, jak przebiega w niej proces

Jolanta Kamińska, Beata Klimczak Zdjęcia: Janusz Świdurski – Fotorealizacje

Jeśli chcielibyście Państwo podzielić się opinią o IV Kongresie Biogazu zapraszamy do kontaktu: redakcja@magazynbiomasa.pl

// Dziękujemy Państwu za udział w konferencji, inspirujące rozmowy i wartościowe opinie – zespół Biomass Media Group. Od lewej: Michał Plutowski, Agnieszka Kęczkowska, Łukasz Kaźmierczak, Monika Michalska, Marta i Maciej Kosińscy, Wojciech Szybisty, Beata Klimczak. Na dole: Jolanta Kamińska i Maciej Roik

materiał promocyjny

Shell Mysella – oleje najnowszej generacji do silników gazowych

konsekwencji zwiększają

Waukesha czy Cummins – i generatorów,

ryzyko korozji i znacznie

np. Gusacor, 2G czy Tedom. Shell prowadzi

skracają żywotność oleju. Dlatego

badania, w ramach których wykonuje testy

środki smarne muszą chronić

eksploatacyjne – efektem są coraz bardziej

silnik i wydłużać okres przydat-

zaawansowane formulacje podnoszące

ności sprzętu do eksploatacji

trwałość oleju. Shell ma w swojej ofercie

poprzez neutralizację kwasów

także nowoczesną usługę monitorowania

produkowanych podczas spalania,

stanu oleju – Shell LubeAnalyst. Dzięki

utleniania czy nitrowania samych

niej można szybko ocenić stan oleju, określić

olejów.

potencjalne problemy, dokonać porównania

Znając te zagrożenia i rosnące

wydajności maszyn i podjąć odpowiednie

obciążenia silników gazowych,

działania prewencyjne.

Shell systematycznie unowocze-

Szeroka oferta handlowa, rozbudowana sieć

śnia swoje produkty. Jednym z naj-

dystrybutorów Shell i sprawnie zorganizowana

popularniejszych w Polsce olejów przeznaczonych

logistyka zapewniają szybką realizację zamówień

do silników spalających gazy agresywne jest Shell

zarówno do dużych, jak i małych przedsiębiorstw.

Mysella S5 S40. Ofertę uzupełniają produkty prze-

Każdy klient może liczyć na elastyczne podejście

znaczone do silników spalających gaz ziemny – Shell

i profesjonalną obsługę wysoko wykwalifikowanych

Mysella S5 SN i najnowszy Shell Mysella S6 N40.

doradców technicznych.

Zmniejszają one ryzyko powstawania osadów i utrzymują silniki na wysokim poziomie czystości. W celu optymalizacji składu olejów i spełniania

NR 9 (60) październik 2019

Na rynku obserwujemy stale rosnącą liczbę stacjonarnych silników zasilanych różnego rodzaju gazami (powstającymi w wyniku rozkładu śmieci, biomasy czy osadów ściekowych). Gazy te ze wzgledu na swój skład, agresywne oddziaływanie na silnik i podwyższone ryzyko nitracji przyspieszają degradację oleju.

Więcej informacji: www.shell.pl/energetyka zapytaniaolejesmary-pl@shell.com

coraz bardziej restrykcyjnych norm, Shell współpracuje z największymi producentami silników – firma posiada aprobaty od m.in. MWM, GE Jenbacher, Caterpillar, MAN, MTU, Rolce Royce, Perkins, Wartsila, 35

Biogaz – innowacje

Pierwsza w Polsce biogazownia III generacji otwarta Na początku października w Przybrodzie koło Poznania uruchomiono i uroczyście otwarto pierwszą w Polsce biogazownię III generacji. Instalacja znajduje się w Rolniczo-Sadowniczym Gospodarstwie Doświadczalnym należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. NR 9 (60) październik 2019 36

Biogaz – innowacje

śród niemal stu gości znajdowały się władze

a wydajność, w porównaniu do standardowych bio-

Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu,

gazowni zasilanych kiszonką kukurydzianą, wyższa

obchodzącego jubileusz 100-lecia działania, władze

o 25-27 proc. – tłumaczył. Jako wsad do biogazowni

samorządowe województwa wielkopolskiego, wice-

można zastosować obornik, gnojownicę, wytłoki

marszałek województwa podlaskiego Stanisław Dere-

warzywno-owocowe i inne odpady przetwórstwa

hajło oraz minister przedsiębiorczości i technologii

rolno-spożywczego. Są to substraty bezkosztowe,

Jadwiga Emilewicz.

co oznacza dla biogazowni dodatkowe przychody.

– Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu od zawsze

W bioelektrowni zastosowano technologię Dynamic

był uczelnią, której działania wpisywały się w aktu-

Biogas DB®, która oferuje zaawansowane rozwiąza-

alne trendy gospodarcze – mówił podczas otwarcia

nia w procesie fermentacji. Pozwala na zmaksyma-

prof. dr hab. Jan Pikul, rektor UPP.

lizowanie uzysku biogazu, który charakteryzuje się – Biogazownia rolnicza pracująca w technologii

Dlaczego instalacja w Przybrodzie nazywana jest

DB® jest najnowocześniejszym światowym roz-

biogazownią III generacji? Podczas otwarcia wyjaśnił

wiązaniem w dziedzinie fermentacji, wykorzystuje

to prof. Jacek Dach z UP Poznań.

bowiem siedem patentów w bardzo wysokim stopniu

– Biogazownia może fermentować prawie wszystko

podnoszących dynamikę procesu i maksymalizu-

poza drewnem i jego pochodnymi. Jej sprawność

jących uzysk biogazu o podwyższonej zawartości

teoretyczna to 97 proc. (8,5 tys. godzin rocznie),

metanu – tłumaczył Mirosław Michalak z Dynamic zdj. Janusz Świdurski – Fotorealizacje

Biogazownia III generacji

Biogas. Instalacja należąca do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu to doskonały przykład gospodarki obiegu zamkniętego. Nie tylko przetwarza odpady rolnicze i je dezodoryzuje, ale także jest elementem walki ze smogiem. – Dzięki naszej biogazowni unikniemy emisji 6,8 tys. t dwutlenku węgla do atmosfery rocznie – mówił Jan Pikul, rektor UPP.

NR 9 (60) październik 2019

podwyższoną zawartością metanu.

Potencjał biogazowni w Polsce – 8 mld m3 metanu – taki mamy potencjał biogazowy w Polsce – mówił prof. Jacek Dach, którego zespół odpowiedzialny jest za nadzór technologiczny nad instalacją w Przybrodzie. – To od 6 do 10 tys. biogazowni – przekonywał. Biogazownia w RSGD została w całości zbudowana w oparciu o polskie rozwiązania techniczne i technologiczne. Dzięki swej modułowej budowie, wykorzystaniu głównie skręcanych elementów ze stali jako materiału konstrukcyjnego, możliwe jest dostarczenie całej instalacji na plac budowy w kontenerach oraz szybki montaż. Technologia posiada więc olbrzymi potencjał eksportowy. Dzięki stalowej konstrukcji zbiorników, które są odporne na szybkie nagrzewanie, rozruch może nastąpić nawet w ciągu kilku dni (w typowych biogazowniach trwa to zazwyczaj kilka miesięcy). Co więcej, instalacja, poza wylewkami 37

zdj. Janusz Świdurski – Fotorealizacje (3)

Biogaz – innowacje

NR 9 (60) październik 2019

// Wśród gości otwarcia biogazowni w Przybrodzie była minister Jadwiga Emilewicz. Na zdjęciu z Mirosławem Michalakiem z Dynamic Biogas

betonowymi pod fermentorami, jest całkowicie demontowalna. To sprawia, że w razie wystąpienia nieprzewidzianych dla inwestora sytuacji może być sprzedana i przeniesiona w inną lokalizację. Zielone światło dla biogazu? – To dla mnie wyjątkowa przygoda z kilku powodów – powiedziała na otwarciu biogazowni minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz. – Uważam, że biogaz to niedoinwestowany sektor, a jako minister wspieram rozwój energetyki rozpro-

// Goście mogli oglądać drobiazgową makietę biogazowni wydrukowaną na drukarce 3D

szonej. W MPiT jest to dla nas racja stanu – mówiła J. Emilewicz. Bliźniacze obiekty, jak ten w Przybrodzie, stawiane są także w kilku innych miejscach w kraju, a także w stanie Północna Karolina w USA oraz w Kanadzie. Lokalizacje nie są przypadkowe. Biogazownie III generacji pozwalają na szybkie zagospodarowanie odpadów z farm, produkują ciepło, energię elektryczną, nawóz organiczny. Wpisują się w zasady idei zrównoważonego rozwoju. Beata Klimczak 38

// Rektor UPP Jan Pikul podczas otwarcia biogazowni III generacji

Biogaz – innowacje

Biogazownia inna niż wszystkie

Dlaczego państwa biogazownia jest wyjątkowa?

gamy substratów niż w tradycyjnych rolniczych

Przede wszystkim dlatego, że cała biogazownia waży

biogazowniach. Pionierskim rozwiązaniem jest także

92 t. Mieści się w ośmiu morskich kontenerach. Jest,

zastosowanie specjalnie opracowanego mieszadła,

w odróżnieniu od innych proponowanych na rynku

które doskonale radzi sobie ze zmorą wszystkich

rozwiązań, powtarzalna. To właśnie było naszą inten-

biogazowni, jaką jest kożuch. Ale ten efekt jest po-

cją – stworzenie czegoś na wzór IKEA: takie same mie-

chodną idei, z jaką tworzyliśmy mieszadło. Chodziło

szadła, takie same fermentatory, takie same zawory.

nam o taką jego konstrukcję, która w razie awarii

Inni oferenci promują swoje technologie jako produkt

pozwoli na szybkie wyjęcie i wymianę. Na świecie

indywidualny, dopasowany do potrzeb każdego gospo-

pracuje już 28 takich mieszadeł od 7 lat i jak dotąd

darstwa, czyli skrojone na miarę. Natomiast my mamy

była konieczność wymiany zaledwie dwóch. Stosu-

moduł, który może funkcjonować na całym świecie

jemy też nowatorskie rozwiązanie dotyczące pomp.

i wszędzie jest dokładnie taki sam jak w Przybrodzie.

W naszym systemie montowane są dwie równoległe. W przypadku awarii wystarczy przełączyć pracę sys-

Na czym polega przewaga państwa biogazowni

NR 9 (60) październik 2019

Z Ewą Woźniak, prezes zarządu Dynamic Biogas, rozmawia Beata Klimczak.

temu na drugą pompę, a zepsutą oddać do serwisu.

nad innymi dostępnymi na rynku? Rozpoczynając pracę nad zmodernizowaniem

Gdzie, oprócz Przybrody, funkcjonują tego typu

funkcjonowania biogazowni, a więc nad technologią,

instalacje?

którą obecnie oferujemy, chcieliśmy stworzyć polski

Obecnie budujemy sześć takich biogazowni. Powstają

produkt eksportowy – także w zakresie modelu

na terenach Wielkopolski i w Lubuskiem. Inwestuje-

biznesowego. Muszę tu podziękować konkurencji,

my także w Kalifornii i Północnej Karolinie w USA

której przedstawiciele mówili, że na pewno się nie

oraz w Kanadzie. Świadomie użyłam słowa „inwestu-

uda, puniszowali (z ang. dawali w kość) nas. To nas

jemy”, bo także nasz model biznesowy jest pionierski.

upewniało, że potrzebujemy jeszcze więcej energii

Biogazownie realizujemy na zasadzie zamknięcia

i poświęcenia, by dopracować tę technologię. I tak

układu hodowlanego w wielkotowarowych gospodar-

się stało. Przez 7-8 lat testowaliśmy nasze rozwiąza-

stwach rolnych, w których jest duża liczba zwierząt.

nia. Likwidowaliśmy mankamenty. Nasza biogazow-

Biogazownia jest dopełnieniem tego gospodarstwa.

nia to, mówiąc krótko, instalacja „wszystkożerna”:

Redukuje emisję gazów, produkuje nawóz bio, daje

z przodu dzik, z tyłu krowa. Jesteśmy w trakcie pa-

ciepło w korzystnej cenie dla całych miejscowości. Ko-

tentowania kilku rozwiązań. Mamy już jeden patent

rzyści są szybkie i obustronne. My zyskujemy, sprzeda-

na rozwiązania dotyczące zbiornika i mieszania. Cze-

jąc ciepło i energię elektryczną do sieci, a rolnik, bez

kamy na kolejny dotyczący procesu biochemicznego

inwestycji, pozbywa się gnojowicy, odpadów, otrzymu-

w fermenterze. Pozwala on na wprowadzenie szerszej

je nawóz. Przede wszystkim zaś zyskuje środowisko. 39

Biogaz – prawo

Kluczowe wyzwania regulacyjne dla polskiej branży biogazu w 2020 roku G

łówne zadania regulacyjne na rok 2020 w branży biogazowej to przede wszystkim przygotowanie nowego systemu wsparcia pro-

dukcji biometanu. Dla całej polskiej gospodarki nie lada wyzwaniem jest ograniczanie emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do biopaliw oraz konieczność produkcji i dostarczania na rynek coraz większych ilości biopaliw i biokomponentów zaawansowanych. Naszą odpowiedzią na te wyzwania może być dążenie do zwięk-

NR 9 (60) październik 2019

szenia wykorzystania surowców odpadowych do wytwarzania biokomponentów oraz biometanu zużywanego w transporcie oraz upowszechnienie technologii oczyszczania biogazu do parametrów biometanu, a także stosowanie pozyskanego biokomponentu (biowodoru) do procesów współuwodornienia i uwodornienia. Takie podejście pozwala oczekiwać możliwości podwójnego zaliczania do Narodowego Celu Wskaźnikowego (NCW) biometanu wykorzystanego do wytworzenia biowodoru, który byłby używany zamiast lub jako uzupełnienie wodoru stosowanego do paliw ciekłych. Ogromny potencjał odpadowy frakcji biodegradowalnych w miastach w połączeniu z rosnącymi ilościami odpadów z rolnictwa pozwala szacować, że możliwe jest zrealizowanie sporego procentu NCW z zastosowaniem gazu odnawialnego RNG. Powyższe wiązałoby się jednakże z koniecznością zapewnienia możliwości wtłaczania biometanu do gazowej sieci dystrybucyjnej. Oczywiście istnieją technologie, których rozwój pozwala na bezpieczne oznakowanie biometanu wtłaczanego do sieci, a ich wykorzystanie umożliwia określanie rzeczywistej ilości biometanu w produkcie końcowym (paliwie gazowym). Skoro unijny system wsparcia OZE nie ogranicza się jedynie do wspierania instalacji OZE wytwarzających energię elektryczną, droga jest

Biogaz – prawo otwarta. W najnowszej nowelizacji ustawy o bio-

wykonawcze dotyczące przeliczania i zaliczania ilo-

komponentach i biopaliwach ciekłych biometan

ści biometanu jako biokomponentu dla celów trans-

uwzględniony został jako nośnik energii dla środ-

portowych, nowe zasady obliczania chłonności stref

ków transportu. Skutkować to będzie znacznym

OSDg vs. obowiązki przyłączeniowe dla biometanu

zwiększeniem zapotrzebowania na to paliwo, co

oraz magazynowanie gazu i bioLNG, umożliwienie

stanowi wyzwanie, ale i szansę rozwoju dla pod-

zaliczania biometanu pobieranego z sieci gazowej

miotów funkcjonujących w branży biogazowej.

dla celów wewnętrznej redukcji emisji CO2 przez

Zapewnienie odpowiedniego procentowo udziału

polskich przedsiębiorców, standardy jakościowe dla

dla NCW w biowodorze pochodzącym z biometanu

biogazu bioodpadów komunalnych i osadów ście-

stanowi dalsze wyzwanie, które będzie mogło zostać

kowych czy wreszcie zmiany w zakresie certyfikacji

zrealizowane tylko we współpracy pomiędzy wszyst-

kryteriów zrównoważonego rozwoju i dostosowanie

kimi zainteresowanymi kontrahentami biznesowymi

ich do potrzeb rynkowych.

i rządowymi. Przed nami stworzenie nowoczesnych

Michał Tarka

i atrakcyjnych dla inwestorów ram prawnych i me-

Kancelaria Prawna Tarka Trupkiewicz I Wspólnicy

chanizmu wsparcia dla biometanu wykorzystywa-

ttw-legal.pl

nego dla celów transportowych. Kluczowe jest też przygotowanie i uruchomienie pierwszych projektów pilotażowych, które umożliwiłyby otwarcie krajow postaci biometanu. Tak więc podsumowując, oczekiwania branży biogazowej na najbliższą przyszłość to wspomniany powyżej system wsparcia dla biometanu, a także przepisy REKLAMA

NR 9 (60) październik 2019

wego rynku gazowego na uniwersalne paliwo z OZE

technologie

NR 9 (60) październik 2019

Wielkopolska stawia na technologie wodorowe Z inicjatywy Zarządu Województwa Wielkopolskiego powstała Wielkopolska Platforma Wodorowa. Ma ona ułatwiać kontakty międzyśrodowiskowe biznesu, nauki, samorządów lokalnych oraz organizacji pozarządowych, by wspólnie rozwijać potencjał zrzeszonych w jej ramach podmiotów na rzecz nisko- i zeroemisyjnej gospodarki. Jest to niezbędne ze względu na zmiany klimatyczne oraz zobowiązania wynikające z przynależności do świata cywilizacji XXI wieku.

technologie

bowiązująca obecnie Strategia Rozwoju Woje-

o utworzeniu Wielkopolskiej Platformy Wodoro-

wództwa Wielkopolskiego obejmuje zakres cza-

wej – mówi Jacek Bogusławski, Członek Zarządu

sowy do 2020 roku, dlatego Samorząd Województwa

Województwa Wielkopolskiego, który przewodniczy

przystąpił już do prac aktualizujących dokument

pracom Platformy.

na kolejną perspektywę czasową do 2030 roku. Ten

Tematyką wodorową zainteresowano również Wiel-

dokument, powstający na bazie szerokich konsulta-

kopolską Radę 30 – ciało doradcze zajmujące się

cji, jest niezbędny do dysponowania środkami Unii

wspieraniem budowy silnej, konkurencyjnej Wiel-

Europejskiej po 2020 roku.

kopolski dzięki współpracy władz regionalnych

Jednym z zagadnień poruszanych w prowadzonych

z wielkopolskimi przedsiębiorcami oraz przed-

konsultacjach jest rozwój alternatywnych źródeł

stawicielami ośrodków naukowo-badawczych.

energii i sposobów jej wykorzystania w budowie

W jej skład wchodzą m.in. prezesi najważniejszych

ekologicznie przyjaznych społeczeństw.

wielkopolskich izb gospodarczych oraz innych

– Zmiany klimatyczne i podjęte zobowiązania stra-

instytucji otoczenia biznesu.

tegiczne przez Unię Europejską i Polskę wymagają

– To właśnie w celu wsparcia przedsiębiorców oraz

rozpoczęcia zdecydowanych działań zmierzają-

konsorcjów naukowo-przemysłowych w procesie

cych do zapobieżenia ewentualnym niekorzystnym

wypracowywania innowacyjnych projektów o po-

zjawiskom gospodarczym, mogącym spowolnić

tencjale komercyjnym w oparciu o wodór, podjęto

rozwój regionu. Stąd decyzja Zarządu Województwa

decyzję o realizacji projektu kluczowego ze środNR 9 (60) październik 2019

ków regionalnego Programu Operacyjnego WRPO. Projekt, mający w przyszłości stanowić „koło zamachowe” wielkopolskiej gospodarki, będzie inkubować i wspierać wysokiej jakości projekty B+R+I w oparciu o technologie wodorowe – tłumaczy J. Bogusławski. – W ramach projektu powstanie zestaw dokumentów strategicznych umożliwiający przedsiębiorstwom budowę spójnego i konkurencyjnego systemu biznesowego opartego o niszowe rozwiązania wodorowe. Planowana jest także realizacja drugiego projektu wspierającego międzynarodową promocję regionu i przedsiębiorstw, które zainteresowane będą właśnie rozwojem rozwiązań wodorowych. Obecnie trwa intensywna współpraca z przedstawicielami światowych firm. Jedną z nich jest JOI Scientific Inc. (USA) – startup zajmujący się innowacyjną oraz neutralną dla środowiska technologią wytwarzania wodoru, który swoje pomysły rozwija dla NASA. Ważnym tematem prowadzonych rozmów była współpraca przy budowie ekosystemu innowacyjnych firm, startupów i instytucji naukowych zebranych wokół technologii opartych na wodorze. Samorząd Województwa Wielkopolskiego aktywnie poszukuje także partnerów w kraju i za granicą zaangażowanych w promocję i rozwój technologii opartych na wodorze. Zorganizowano wizytę studyjną w Japonii, gdzie w prefekturze Aichi w regionie Chubu przedstawiciele władz, uczelni i biznesu

zdj. Shutterstock

Wielkopolska Platforma Wodorowa jest ciałem opiniotwórczym i doradczym Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Członkostwo w WPW jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych podmiotów gospodarczych, jednostek naukowo-badawczych, instytucji publicznych, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych oraz osób fizycznych. Powołania i odwołania członków Platformy dokonuje Zarząd Województwa Wielkopolskiego. Członkowie WPW pełnią swe funkcje społecznie.

zdj. UMWW

technologie

NR 9 (60) październik 2019

// W połowie lipca Jacek Bogusławski, członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego, wręczył nominacje pierwszym członkom Wielkopolskiej Platformy Wodorowej

Wielkopolski zapoznali się z budową gospodarki

w całej Unii Europejskiej. Podczas konferencji

opartej na wodorze i konkretnymi technologiczny-

uczestnicy dyskutowali o możliwościach rozwijania

mi rozwiązaniami, zwłaszcza w sektorze transportu

ekosystemu innowacyjnych firm, startupów i insty-

(fabryka Mirai Toyoty).

tucji naukowych, oraz o tym, jak przekonać lokalną

W grudniu 2018 roku władze Wielkopolski zorganizowały wraz z Parlamentem

społeczność do wizji regionu inwestującego

Jednymi z najbardziej zaangażowanych podmiotów w Wielkopolsce są m.in. PAK Konin i Piła.

Europejskim

w technologie przyszłości i budowania wokół nich nowoczesnej gospodarki. Radni Komisji Gospodarki Sejmiku Województwa Wielkopolskiego uczestniczyli w wizycie studyjnej w hiszpańskiej Aragonii, gdzie m.in. zapoznali się z funkcjonowaniem prywatnej instytucji, finansowanej czę-

konferencję „Transformacja gospodarcza subregionu

ściowo przez rząd regionalny, wykorzystywanej do

konińskiego – kierunek wodór” w ramach pilotażo-

działań promocyjnych oraz badawczo-rozwojowych.

wego projektu „Science meets Parliaments – Science

Fundacja Hydrogen Aragon wyposażona jest m.in.

meets Regions”. Była to jedyna konferencja o wodo-

w stacje tankowania, laboratoria, miejsce do groma-

rze i jako pierwsza z 23 rozpoczynała cykl spotkań

dzenia i produkcji wodoru oraz przestrzeń coworkingową dostępną dla zespołów tam pracujących.

Obecnie trwa nabór do Wielkopolskiej Platformy Wodorowej. Należy zapoznać się z jej regulaminem, wypełnić ankietę dostępną na stronie iw.org.pl i przesłać na adres sekretariat. drg@umww.pl.

Instytucja ta może stać się prekursorem rozwiązań wodorowych dla Wielkopolski. Na początku 2019 r. zorganizowano konferencję pt. „POLSKA 2050: zeroemisyjny samorząd – Miasto Piła i subregion”. Wydarzenie było okazją do dyskusji

nad potencjałem wykorzystania technologii wodoro-

GWDA, Agencji Rozwoju Regionalnego w Ko-

wych w subregionie pilskim w oparciu o odnawial-

ninie oraz Zespole Elektrowni Pątnów Adamów

ne źródła energii, w celu budowania pozycji lidera

Konin.

wśród samorządów lokalnych w Polsce.

– Głównym tematem rozmów były metody

Na przełomie lutego i marca 2019 roku zorga-

wsparcia realizacji na poziomie regionalnym

nizowano kolejną wizytę w Japonii, a w kwiet-

rządowych planów strategicznych, dotyczących

niu odbył się wyjazd studyjny do Hanoweru.

przezwyciężenia problemów gospodarki wo-

Ich celem było zapoznanie się z dostawcami

dorowej, a także metody i narzędzia promocji

energii wodorowej w Azji i UE, prezentujący-

rozwiązań wodorowych oraz rozwoju systemu

mi swoją ofertę na Targach „Hydrogen + Fuel

szkolnictwa na rzecz kształcenia kadr do obsługi

Cells”.

gospodarki wodorowej – wyjaśnia J. Bogusławski.

Kolejne ważne wydarzenie przypadło na maj.

Z kolei w czerwcu przedstawiciele Wojewódz-

Samorząd Województwa Wielkopolskiego przy

twa Wielkopolskiego złożyli wizytę gospodar-

współpracy z firmą Snowdog zorganizował

czą w Japonii na II Polsko-Japońskim Forum

w ramach targów EXPOPOWER konferencję

Regionów w Tokio z prezentacją Wielkopolski:

„Meet Hydrogen: H2 Wielkopolska”. Podczas

„Polska – Japonia – regiony zmierzające wspól-

spotkania omawiano możliwości zastosowa-

nie w kierunku przyszłości opartej na wodorze:

nia wodoru

Wielkopolska – Japonia – moc

w Polsce

możliwości” oraz przedstawieniem

i na świecie, ekonomiczne i ekologiczne perspektywy wykorzystania wodoru

Samorząd województwa poszukuje partnerów do realizacji idei wykorzystania wodoru m.in. w USA, Japonii, Hiszpanii i Korei.

oraz jego

wielkopolskich spółek energetycznych. Odbyły się spotkania z przedstawicielami prefektur, miast oraz przedsiębiorstw związanych z energią opartą na wodorze. Umożliwiły one lepsze poznanie

komercyjne zastosowanie w gospodarce. Wśród

potencjalnych partnerów i nawiązanie kontak-

prelegentów byli m.in. przedstawiciele: Cen-

tów pomocnych przy wdrażaniu innowacyjnych

trum Innowacji w Dziedzinie Ogniw Paliwo-

rozwiązań związanych z energią opartą na

wych w Manchesterze, Instytutu Inżynierii

wodorze w naszym regionie. – Podczas wizyty

Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, Uniwersy-

w Namie, Prefektura Fukushima, mieliśmy oka-

tetu Chrystiana Albrechta w Kilonii,

zję zobaczyć budowę jednego z największych na

Nexus Sp. z o.o., Klastra Technologii Wodoro-

świecie zakładów produkcji wodoru, w którym

wych i Czystej Energii Węglowej, Meet Hydro-

prognozowana produkcja ma osiągnąć 900 t

gen Association. Co ważne, konferencja zapo-

rocznie – mówi J. Bogusławski. – Do produkcji

czątkowała całą serię wykładów zachęcających

wykorzystywana będzie energia słoneczna. Za-

do uczestnictwa w wodorowej rewolucji, które

kład powinien osiągnąć pełną zdolność produk-

odbywać się będą na całym świecie.

cyjną w 2020 roku.

– Także w maju wizytę złożyła nam delegacja z Korei

Również w czerwcu delegacja Województwa Wielko-

z Chungcheongnam-do – regionu partnerskiego

polskiego uczestniczyła w wizycie studyjnej w Hesji,

Wielkopolski – mówi J. Bogusławski.

podczas której rozmawiano między innymi na temat

W jej skład weszły osoby związane z technolo-

możliwości współpracy gospodarczej oraz nowych

giami wodorowymi: przewodniczący Chungnam

technologii wodorowych.

Hydrogen Energy Special Committee oraz przedstawiciel Departamentu Energii Administracji Regionalnej, którzy gościli w Poznańskim Parku Naukowo-Technologicznym, pilskiej spółce

NR 9 (60) październik 2019

technologie

Oprac. Beata Klimczak na podst. materiałów Departamentu Gospodarki Wydział Wielkopolska 2050 45

materiał promocyjny

Polbiotech Laboratorium Sp. z o.o. – dostawcą roku 2019

NR 9 (60) październik 2019 46

Jest wtorek, ok. godziny 10:30. Za chwilę do laboratorium wejdzie kurier. W każdej z dostarczonych paczek są próbki, na które od rana czeka 6-osobowy zespół specjalistów. Materiał do badań pobrano przed niespełna 24 godzinami w kilku biogazowniach rolniczych. Jeżeli próbobiorca wykonał wszystko prawidłowo, od razu wiemy, jakie próbki przesłano i co należy w nich zbadać. Na pierwszy ogień idą te, które dotarły z biogazowni, gdzie proces nie przebiega prawidłowo. Jeszcze tego samego dnia operatorzy będą wiedzieć, co można zrobić, by poprawić stabilność produkcji.

niektórych paczkach są substraty. Właścicie-

fermentora trafiło w krótkim czasie bardzo dużo

le biogazowni za 3-4 dni dowiedzą się, czy są

substratu. Operator zauważył już spadek produkcji

to surowce bezpieczne dla bakterii i jak je dozować,

biogazu. Natychmiast wysyłamy kuriera po próbki –

by nie przeciążyć fermentacji.

muszą być u nas w środę rano. Po analizach będzie-

Rozpoczynamy analizy. Każdy wie, co ma robić. Ktoś

my wiedzieli, jak najlepiej postąpić. Jednocześnie

analizuje pH i redox, ktoś inny właśnie oznacza

wysyłamy do biogazowni mikroelementy. Acinor

suchą masę i masę organiczną. W tym samym czasie

1000 jest u nas dostępny od ręki. Pomógł już w wielu

titrator kończy analizę kolejnego powtórzenia FOS/

podobnych sytuacjach. W biogazowniach, w któ-

TAC. Szum skrubera oznacza, że próbki za chwilę

rych jest stosowany codzienne, od wielu miesięcy

wejdą na destylarkę. Otrzymamy wyniki azotu ogól-

nie stwierdzamy poważniejszych zaburzeń procesu.

nego Kjeldahla, a wcześniej będziemy wiedzieli, ile

Oprócz Acinoru kurier zabierze paczki z opakowa-

jest azotu amonowego w każdej z próbek z fermen-

niami na próbki. Chcemy, by były zawsze w bioga-

torów. Wirówka kończy pracę. Uzyskany supernatant

zowniach. Czasem pojawi się jakiś nowy substrat do

autosampler będzie całą noc żmudnie dozował do

zbadania, czasem operator ma wątpliwości i chciałby

chromatografu. Rano będą wyniki profilu LKT. Po

sprawdzić, co się dzieje w fermentorze – dodatkowo,

niespełna 24 h od dostarczenia próbek będziemy go-

poza ustalonym cyklem badań. Przesłać próbki może

towi, by przekazać informacje do zleceniodawcy – że

w każdej chwili. Operatorzy i kierownicy biogazowni

jest dobrze albo że musi coś zmienić – by zachować

to dla nas bardzo ważni partnerzy. Informacje przez

stabilną i wydajną produkcję CH4. Dzwoni telefon

nich przekazane znacznie ułatwiają interpretację

– w jednej z biogazowni jest awaria automatyki. Do

uzyskanych wyników badań. Taka komunikacja

odbywa się telefonicznie, ale też mejlowo lub przez bazy danych umieszczone w chmurze. Dobra i szybka wymiana informacji jest niezbędna, aby procesem zarządzać optymalnie. Umieszczone w chmurze wyniki można łatwo analizować i szybciej reagować na nieprawidłowości. Taki monitoring biotechnologiczny kosztuje znacznie mniej niż długotrwała przerwa w produkcji. Odbieramy e-pocztę. Napisał ktoś zainteresowany badaniami biogazodochodowości. Wykonujemy je od lat – mamy dobrze opanowane metody wg DIN 38 414 (8) oraz VDI 4630. Międzynarodowe badania biegłości, w których POLBIOTECH jako jedyne laboratorium z Polski uczestniczył na przełomie 2018 i 2019 roku, potwierdziły nasze kompetencje w tym zakresie. Oferta, którą wysyłamy, dotyczy badań w zakresach temperatur – optymalnych dla mezofili i termofili. ratorium dopiero wtedy, gdy wszystkie dzisiejsze wyniki znajdą się w chmurze. Zleceniodawca wie, że je tam znajdzie, może z nami skonsultować i będzie mógł szybko podjąć ważne biznesowe decyzje. Jutro i w kolejnych dniach tygodnia otrzymamy następne próbki i postaramy się znowu doradzić, jak szybko i skutecznie rozwiązać problemy z biologią procesu lub jak im zapobiec. Gasimy światło. Przekręcając klucz w zamku

NR 9 (60) październik 2019

Koniec dnia. Ostatni pracownicy wychodzą z labo-

– słyszymy, że dzwoni telefon. Musimy wrócić. W słuchawce miły głos poinformował nas, że POLBIOTECH LABORATORIUM Sp. z o.o. został wyróżniony nagrodą „DOSTAWCA ROKU 2019 za wysokiej jakości usługi biotechnologiczne oraz usługi doradcze dla biogazowni”. Nagroda zostanie wręczona na II Międzynarodowej Konferencji Producentów Biogazu i Biometanu, Green Gas Poland, 2 października 2019 w Warszawie. To dla nas wielka radość, olbrzymi zaszczyt i zobowiązanie. Bardzo dziękujemy wszystkim, którzy oddali na nas głos. Zapraszamy do współpracy. Zapewniamy przecież „Wyraźny obraz biogazowni…” Artur Olesienkiewicz

INWESTYCJE

Skoczów: modernizacja, ekologia, czysta energia

NR 9 (60) październik 2019

W listopadzie 2018 roku w skoczowskiej oczyszczalni ścieków zakończył się proces rozruchu nowych elementów instalacji służącej przeróbce osadów ściekowych. Obecnie obiekt nie dość, że znacząco wpływa na poprawę jakości powietrza, to jeszcze produkuje biogaz. Ten zapewnia ok. 30 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną. Dzięki inwestycji aglomeracja Skoczów osiągnęła 95-procentowy poziom skanalizowania.

eden z najważniejszych obiektów inwestycji to

na naszym terenie (zwłaszcza w Brennej i Ustroniu)

tzw. zamknięta wydzielona komora fermentacyjna,

korzysta średnio ok. 20 tys. urlopowiczów – opo-

w której będzie ujmowany powstający w procesie

wiada Anna Kwiatkowska, prezes zarządu Miejskiej

stabilizacji biogaz. Komorę o pojemności 2250 m³

Spółki SKO-EKO Sp. z. o.o. Jak tłumaczy pani prezes,

wyposażono w mieszadło wolnoobrotowe. W komorze

proces oczyszczania ścieków generuje powstawanie

w temperaturze ok. 37 C zachodzi fermentacja mezo-

odpadów, zwłaszcza tzw. osadów ściekowych, które

filowa osadów wstępnych zagęszczanych grawitacyj-

są dużym zagrożeniem dla środowiska.

nie i osadów nadmiernych zagęszczanych mechanicz-

– Przed realizacją inwestycji unieszkodliwianie (stabili-

nie. Czystość biogazu zapewniona jest przez studnię

zacja) osadów odbywała się, jako jeden z licznych pro-

odwadniającą, odsiarczalnię oraz filtr siloksanów.

cesów, w otwartych komorach fermentacyjnych. W tym

W sumie wybudowano 23,5 km kanalizacji sanitarnej wyposażonej w dwie przepompownie. Dzięki temu ponad 1000 mieszkańców gminy Skoczów może skorzystać z kanalizacji. Ponadto aglomeracja Skoczów, uzyskując stopień skanalizowania ponad 95 proc., wypełniła dyrektywę unijną. Obecnie oczyszczalnia ścieków w Skoczowie oczyszcza ścieki sanitarne dopływające systemem kanalizacji sanitarnej z terenu trzech sąsiednich gmin: Skoczów, Brenna i części gminy Ustroń. – Świadczymy usługi oczyszczania ścieków dla ok. 50 tys. mieszkańców. Szacuje się, że z wypoczynku 48

Inwestycja w Skoczowie dofinansowana była przez Fundusze Europejskie w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko poprzez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska w Warszawie. Łączna wartość projektu 24 283 512,90 PLN brutto, w tym dotacja POiŚ 12 601 394,11 PLN, pożyczka WFOŚiGW Katowice 4 010 600,00 PLN, środki własne Miejskiej Spółki SKO-EKO Sp. z o.o. w Skoczowie wyniosły 7 671 518,79 PLN (w tym VAT).

// Oczyszczalnia przyjmuje ścieki dopływające systemem kanalizacji sanitarnej z terenu trzech gmin: Skoczów, Brenna i części gminy Ustroń

procesie uwalniane były do atmosfery gazy, które zali-

je tylko na wypadek postoju w pracy kogeneratora.

czają się do grupy gazów cieplarnianych. Podczas gdy

– Podążając w ślad za koniecznością walki o czyste

osady ściekowe są biomasą, która obok wiatru, wody

powietrze, skutecznie ograniczyliśmy emisję gazów

czy słońca stanowi doskonałe źródło energii odnawial-

do atmosfery, pozyskujemy czystą energię elektrycz-

nej – tłumaczy prezes skoczowskiej oczyszczalni.

ną i cieplną, a to wszystko jako element towarzy-

Jeśli w procesie fermentacji odetnie się dostęp

szący naszemu głównemu zadaniu – oczyszczania

tlenu do ścieków, osady ściekowe staną się czystsze,

ścieków sanitarnych – zaznacza Kwiatkowska.

NR 9 (60) październik 2019

zdj. SKO-EKO

INWESTYCJE

a produktem ubocznym będzie cenny biogaz. Przedmiotem zrealizowanej w Skoczowie inwestycji było właśnie wykonanie zamkniętej komory fermentacyjnej wraz z instalacją przesyłu osadów do komory, instalacją odbioru biogazu, jego oczyszczenia z zanieczyszczeń typu siarka i związki krzemu oraz

Anna Kwiatkowska prezes zarządu, Miejska Spółka SKO-EKO Sp. z o.o.

zainstalowanie kogeneratora do spalania biogazu,

Korzyści płynące z eksploatacji nowej

który produkuje energię elektryczną do 180 kW. Słu-

instalacji produkcji biogazu można rozpatrywać

ży ponadto do odzysku ciepła na poziomie 240 kW.

w dwóch aspektach: ekologicznym i ekonomicznym.

Ciepło pozyskiwane z kogeneracji służy do ogrzewa-

Jeśli chodzi o ten pierwszy, to zlikwidowanie emisji

nia osadu w komorze fermentacyjnej do temperatury

metanu i dwutlenku węgla do atmosfery ma wpływ

ok. 37 C oraz pomieszczeń oczyszczalni.

na ochronę warstwy ozonowej. Z kolei dzięki zmia-

Zmodernizowano ponadto starą kotłownię węglową,

nie ogrzewania z węgla na biogaz spalimy mniej pa-

którą przerobiono na kotłownię gazową, instalując

liw stałych, powstanie mniej odpadów typu popioły

dwa piece o mocy 250 kW każdy. Dzięki temu kotły

i żużle. Jeśli chodzi o aspekt ekonomiczny, to w cią-

gazowe stanowią zabezpieczenie dla prawidłowego

gu kilku miesięcy, od kiedy eksploatujemy biogazow-

funkcjonowania procesu fermentacji. Uruchamia się

nię, obserwujemy coraz większą sprawność instalacji, 49

zdj. SKO-EKO

INWESTYCJE

NR 9 (60) październik 2019

// W komorze w temperaturze ok. 37oC zachodzi fermentacja mezofilowa

mamy coraz większe doświadczenie w eksploatacji

tylko przyjazne dla środowiska, ale również dla

nowych urządzeń. Proces produkcji biogazu rośnie.

budżetów domowych. Po modernizacji Skoczowska

W ostatnich miesiącach produkcja biogazu zapew-

Oczyszczalnia Ścieków stała się jednym z najnowo-

nia do 30 proc. naszego zapotrzebowania na energię

cześniejszych w Polsce obiektów tego typu.

elektryczną. Pracujemy nad procesem tak, aby stale zwiększać produkcję biogazu, ponieważ daje to wymierne korzyści finansowe i znaczące ograniczenie kosztów oczyszczania ścieków, które przełożą się na wysokość ceny oczyszczania ścieków.

Artur Michalski zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW Bez wątpienia samorząd terytorialny

Mirosław Sitko burmistrz miasta Skoczów

to dla nas najważniejszy oprócz biznesu partner.

Budowa nowoczesnej biogazowni

wsparcie Ministra Ochrony Środowiska i Ministra

wychodzi naprzeciw oczekiwaniom

Energii. Pojawiają się wciąż nowe rozwiązania.

mieszkańców. Dzięki zamknięciu procesu fermenta-

Właśnie ruszył nowy program adresowany do osób

cji udało się ograniczyć w sposób znaczny uciążliwe

fizycznych „Mój prąd”. Na inwestycje przeznaczo-

zapachy, polepszając warunki bytowe okolicznych

ne jest 100 mld zł (program na 10 lat). Jesteśmy

domostw. Kolejnym efektem jest energia elektryczna,

otwarci na nowości. Za chwilę powstanie pierwsza

która powstaje w wyniku spalania metanu. W dobie

elektrownia geotermalna. Wchodzimy też w elek-

rosnących cen energii pozwala to obniżyć kosz-

tromobilność. Przeszkoda w szybszym rozwoju?

ty działalności spółki, co przekłada się na niższe

Niektóre technologie są obecnie drogie – to znie-

rachunki za ścieki. Jestem pewien, że w dłuższym

chęca samorządowców.

okresie korzyści płynące z tej instalacji będą nie 50

Współpracujemy z samorządowcami od lat. Jesteśmy otwarci na współpracę, do tego mamy mocne

Rafał Wąsowicz

K A TA L O G

B R A N Ż O W Y

TRANSPORT

RYNEK

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ

BIOMASY

ŚRODOWISKO ZARZĄDZANIE

EKOLOGIA

SUKCES

katalog

Dostawcy biomasy AgroWay Mariusz Jamrych ul. Hipolita Cegielskiego 14 88-300 Mogilno tel.: +48 607 594 789 e-mail.: biuro@agroway.eu www.agroway.eu

Anwa Włodarzewska 59A/8 02-384 Warszawa tel.: +48 509 540 946 e-mail: biuro@anwa.biz www.anwa.biz

NR 9 (60) październik 2019

Bioeko Grupa TAURON sp. z o.o. ul. Energetyków 13 37-450 Stalowa Wola tel.: +48 15 877 64 85 e-mail: sekretariat.bioeko@ tauron.pl www.bioeko.tauron.pl

Biomasa Partner Group Sp. z o.o. Modła Kolonia 5D 62-571 Stare Miasto tel.: +48 632 455 929 e-mail: biuro@biomasapartner.pl www.biomasapartner.pl

Biopellets Sp. z o.o. ul. Ostrobramska 101 04-041 Warszawa tel.: +48 512 487 060 e-mail: biuro@biopellets.pl www.biopellets.pl

Firma Agroway Mariusz Jamrych zajmuje się produkcją i sprzedażą pelletu ze słomy z przeznaczeniem jako ściółka dla zwierząt hodowlanych, jak i zarówno na cele opałowe. Ponadto zajmujemy się również handlem pelletem drzewnym i przemysłowym. Działamy na rynku polskim i na rynkach zachodnich. Oferujemy sprzedaż hurtową.

Jesteśmy firmą z piętnastoletnim stażem, specjalizującą się w sprzedaży pelletu drzewnego oraz słonecznikowego. W naszej dystrybucji znajdą Państwo najwyższej jakości pellet drzewny o średnicy 6 i 8 mm, wytwarzany bez dodatków substancji wiążących. Oferowany pellet spełnia normy systemu DIN Plus. Nasz produkt nadaje się zarówno do indywidualnych instalacji, jak i większych systemów grzewczych. Oferujemy dostawy hurtowe w big bagach (ok. 1100 kg szt.) oraz w workach 15 kg. Bioeko Grupa TAURON sp. z o.o. zajmuje się działalnością związaną z pozyskiwaniem, transportem i sprzedażą biomasy na potrzeby jednostek wytwórczych Grupy TAURON i klientów zewnętrznych oraz ze sprzedażą i zagospodarowaniem Ubocznych Produktów Spalania i Wydobycia w Grupie TAURON. Spółka Bioeko Grupa TAURON działa w oparciu o wieloletnie doświadczenie i znajomość rynku producentów i dostawców biomasy. Stworzony portfel dostawców surowca w oparciu o zakłady przetwórstwa drzewnego i pośredników handlowych pozwala na realizację dostaw biomasy na najwyższym poziomie. Biomasa Partner Group sp. z o.o. to ceniony producent certyfikowanego pelletu drzewnego ENplus i DINplus oraz pelletu ściółkowego i energetycznego ze słomy. Doświadczenie w obszarze pozyskania wysokiej jakości surowca, gwarantuje zabezpieczenie produkcji własnych, a także zewnętrznych produkcji partnerskich. Szeroki wachlarz dostawców, profesjonalizm i rzetelność pozwalają nam także być znaczącym i uznanym dostawcą biomasy drzewnej na cele energetyczne. Świadczymy kompleksowe usługi w zakresie transportu, spedycji i logistyki. Nasze atuty to szeroka gama produktów, nowoczesna technologia produkcji, doświadczony i kompetentny zespół, kompleksowy łańcuch dostaw.

Jesteśmy firmą zajmującą się produkcją pelletu z biomasy pochodzenia drzewnego. Produkowany przez nas pellet to granulat o średnicy 6 oraz 8 mm i długości około 2 cm. Pellet jest paliwem ekologicznym - emisja dwutlenku węgla podczas spalania jest równa ilości dwutlenku węgla pochłoniętego przez roślinę podczas jej wzrostu. Współpracujemy z dystrybutorami pelletu oraz firmami z branży energetyki przemysłowej.

LOOTOR TWÓJ

DOSTAWCA PELLETU Zadzwoń i rozpocznij współpracę już dziś! Firma Lootor sp. z o.o. jest producentem najwyższej jakości certyfikowanego pelletu drzewnego klasy A1 oraz ściółek dla zwierząt hodowlanych wytwarzanych ze słomy zbóż. Ofertę firmy uzupełnia produkcja biomasy energetycznej agro w postaci pelletu ze słomy i siana. Do końca 2019 roku spółka będzie mieć do dyspozycji trzy linie produkcyjne o łącznej wydajności ponad 100 tys. ton rocznie. Lootor Sp. z o.o. Ul. Poniatowskiego 24 66-436 Słońsk Tel. +48 882 028 057 e-mail: m.czerkas@lootor.com.pl

www.lootor.com.pl

katalog

W ofercie posiadamy: - zrębkę sortowaną po wysuszeniu. Frakcja drobna od 5 do 25 mm, frakcja gruba 25 do 40 mm. Posiadamy Galewer Wood również frakcję mieszaną. Aleksander Górny - drewno opałowe z rębaka dwuwalcowego śr. 4 do 11 cm, Żerniki, 88-150 Kruszwica dł. 8 do 15 cm tel.: +48 698 277 337 - drewno kominkowe, opałowe, rąbane. dł. od 20 do 40 cm. e-mail: galewerwood@gmail.com Wszystkie produkty z drzew iglastych, liściastych, jak również owocowych. Opcje dostawy w zależności od asortymentu: luzem, worki raszlowe lub big bag (1 m³ nasypowy).

Green Supplements Sp. z o.o. Rynek Kleparski 17 lok. 4 31-150 Kraków tel.: +48 533 386 008 e-mail: biuro@greensupplements.pl www.greensupplements.pl

Spółka Green Supplements Sp. z o.o. od roku 2012 dostarcza biomasę w formie pelletu z łuski słonecznika oraz pelletu drzewnego do energetyki zawodowej w Polsce. Dostarczana przez nas biomasa była i jest wykorzystywana przez największe grupy energetyczne w Polsce. Spółka oferuje również sprzedaż biomasy do odbiorców indywidualnych. W zakładach, w których wytwarzany jest dostarczany przez nas towar, niezależna firma audytorska wykonała audity miejsca i procesu produkcji. W ramach prowadzonej przez Spółkę działalności w ostatnim czasie wdrożyliśmy system należytej staranności (SNS).

NR 9 (60) październik 2019

Firma Lootor Sp. z o.o. jest producentem najwyższej jakości certyfikowanego pelletu drzewnego klasy A1 oraz ściółek dla zwierząt hodowlanych wytwarzanych ze słomy Lootor Sp. z o.o. zbóż. Ofertę uzupełnia produkcja biomasy energetycznej ul. Poniatowskiego 24 agro w postaci pelletu ze słomy i siana. Obecnie firma jest 66-436 Słońsk w trakcie znacznego zwiększania mocy produkcyjnych tel.: +48 882 028 057 e-mail: m.czerkas@lootor.com.pl zarówno w zakresie produkcji pelletu drzewnego jak też agro. Do końca 2019 roku spółka będzie mieć do dyspozywww.lootor.com.pl cji trzy linie produkcyjne o wydajności 36 tys. ton rocznie każda. MMB System dzięki dużemu doświadczeniu z powodzeniem dostarcza biomasę PKS do elektrowni. Palm Kernel Shell może być spalany jako samodzielne paliwo ekoloMMB System Sp. z o.o. giczne lub jako mieszanka z drewnem, przede wszystkim w kotłach fluidalnych, eliminując całkowicie ryzyko agloul. Racławicka 22/5 meracji złoża. Gwarantujemy najlepsze parametry fizycz42-217 Częstochowa ne i chemiczne. Zapewniamy wielkomasowe dostawy, tel.: +48 782 222 784 e-mail: office@mmbsystem.com które regularnie trafiają do Polski drogą morską. Praktyka zdobyta przez lata na rynku krajowym oraz wiedza i dowww.mmbsystem.com świadczenie w zakresie ruchu obiektów energetycznych, umożliwia wsparcie w zakresie doradztwa przy wyborze paliwa dla elektrowni.

Multon Sp. z o.o. ul. Mickiewicza 10 42-230 Koniecpol tel.: +48 343 608 650 e-mail: biuro@multon.pl www.multon.pl

Firma Multon Sp. z o.o. w swojej ofercie posiada zrębki drzewne oraz drewno zarówno do celów energetycznych, jak i do przemysłu celulozowego. Dostarczamy biomasę w postaci zrębki, trociny czy kory drzewnej. Zajmujemy się również utylizacją karpin. Skupujemy trociny, zrzyny, korę drzewną oraz inne podobne materiały. Ofertę dostosowujemy zarówno do podmiotu przemysłowego, jak i klientów poszukujących materiału opałowego. Zapewniamy wysoką jakość obsługi, a także samego zakupionego towaru.

katalog

Quercus Sp. z o.o. ul. Jana Pawła II 21 12-130 Pasym tel.: +48 896 213 168 e-mail: poczta@quercus.org.pl www.quercus.org.pl

Firma Quercus Sp. z o.o. jest wiodącym w Polsce producentem krajowej biomasy na cele energetyczne z ponad 25-letnim doświadczeniem w branży drzewnej. Najnowsza technologia produkcji pozwala nam oferować najwyższej jakości usługi dla elektroenergetyki, energetyki cieplnej oraz energetyki rozproszonej. Naszą ofertę stanowią: Dostawy biomasy na cele energetyczne. Dostawy zrębki przemysłowej. Rozdrabnianie drewna/gabarytów. Usuwanie samosiewów. Transport maszyn leśnych i ładunków ponadgabarytowych. Serwis i renowacje rębaków, rozdrabniaczy i samochodów ciężarowych.

transport biomasy

al. Zwycięstwa 173 81-521 Gdynia tel.: +48 586 907 385 e-mail: hello@bfi.pl www.bfi.pl

Działamy na rynku transportu towarów sypkich od 2011 roku. Organizujemy, nadzorujemy oraz świadczymy usługi przewozu i spedycji w transporcie towarów objętościowych z wykorzystaniem ruchomych podłóg oraz wywrotek. Dostarczamy surowce do producentów produktów papierniczych, listew podłogowych, biomasy, paliw alternatywnych oraz cementowni, ciepłowni i spalarni w całym kraju.

Trans Krusz Sp. z o.o. Sp. k. od prawie 30 lat świadczy usługi transportu towarów sypkich na terenie kraju jak i Unii EuTrans-Krusz ropejskiej. Tabor składa się w głównej mierze z ciągników Sp. z o. o. Sp.k. siodłowych z naczepami typu ruchoma podłoga o pojemul. Rybnicka 6 ności 92 m³ oraz wywrotek i hakowców. Posiadamy sto43-200 Pszczyna sowne zezwolenia na transport odpadów większości kratel.: +48 322 128 523 e-mail: transport@transkrusz.pl jów europejskich. Firma dąży do rozwoju floty i wdrażania nowoczesnych rozwiązań logistycznych celem spełnienia www.transkrusz.pl wymagań stawianych przez klientów.

NR 9 (60) październik 2019

Transport biomasy BFI Sp. z o.o. Sp.k.

Dostawcy technologii i urządzeń dla instalacji biomasowych AMS elektronik s.c. A. Sarbinowski B. Miecznikowski ul. Lipowa 31 66-225 Szczaniec tel.: +48 604 461 595 www.ams-elektronik.pl

Producent nowoczesnych, automatycznych i bezobsługowych suszarń taśmowych do suszenia sypkich produktów, takich jak trociny i rozdrobnione zrębki, poferment, wysłodki buraczane, paliwo alternatywne RDF itp. Producent automatycznych, specjalistycznych suszarń tarcicy, palet i drewna kominkowego.

Producenci kotłów na biomasę W naszej szerokiej ofercie znajdują się między innymi doskonałe jakościowo kotłownie ekologiczne. Są to nie tylko Compte For Tech kotły wodne na biomasę (np. zrębkę drzewną, trociny, wióul. Liściasta 13 ry, pył drzewny, pellet lub słomę), ale także piece, kotły na 89-600 Chojnice pellet w zakresie mocy od 150 kW do 12 MW. Proponowane tel.: +48 523 972 046 przez nas rozwiązania odznaczają się niezwykłą precyzją e-mail: office@compte-fortech.pl wykonania, a także bardzo nowoczesną i przemyślaną konwww.comptefortech.pl strukcją, dzięki czemu oferowane przez nas urządzenia niezawodnie służą naszym klientom przez długie lata.

katalog

ECOLOGIKA.PL Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 1A/19 63-600 Kępno tel.: +48 608 674 553 e-mail: t.burzala@ecologika.pl www.ecologika.pl

Energika M. Szamałek, Z. Szamałek Sp.j. Zasutowo, ul. Kwiatowa 11 62-330 Nekla tel.: +48 61 435 40 40 e-mail: biuro@energika.pl www.energika.pl

NR 9 (60) październik 2019

Przedsiębiorstwo Produkcyjne HEIZTECHNIK Sp. z o.o. Sp.k. ul. Drogowców 7 83 - 250 Skarszewy Tel.: +48 585 608 557 e-mail: biuro@heiztechnik.pl www.heiztechnik.pl

Sumitomo SHI FW Energia Polska ul. Młynarska 42 01-171 Warszawa tel.: +48 323 681 300 shi-fw.com

Firma posiada ponad 15-letnie doświadczenie w projektowaniu i wykonywaniu instalacji grzewczych wykorzystujących odnawialne źródła energii, a naszym głównym sektorem działalności jest ciepłownictwo wykorzystujące biomasę. W ofercie kotły na biomasę i agrobiomasę, kotły na odpady z produkcji mebli, płyt wiórowych, MDF, HDF, systemy pneumatycznego podawania pelletu i biomasy, systemy magazynowania biomasy, filtry przemysłowe, generatory i nagrzewnice gorącego powietrza. Dystrybutor urządzeń Uniconfort, D’Alessandro Termomeccanica i Dena Aspirazioni.

Energika Małgorzata Szamałek, Zbigniew Szamałek Sp.j. to rodzinna firma działająca w branży energetyki od ponad trzydziestu lat. W swoim portfolio posiada ponad 200 zrealizowanych inwestycji. W ofercie firmy znajdują się kotły na biomasę, parowe i wodne o wydajności powyżej 5-50 MWt. Każdy projekt opracowywany jest indywidualnie w zależności od potrzeb klienta. Gwarantujemy wysoką jakość, rzetelność i terminowość.

Przedsiębiorstwo Produkcyjne Heiztechnik to fabryka, która zajmuje się produkcją: kotłów grzewczych, kotłów centralnego ogrzewania, kotłów pelletowych, kotłów na biomasę i kotłów węglowych - automatycznych 5 klasy o mocy od 3,9 kW do 7 MW oraz kompletnych kotłowni kontenerowych i innych urządzeń grzewczych. Spełniając oczekiwania w zakresie niskiej emisii spalin, ekologii, oraz sprawności cieplnej posiadamy nową serię kotłów GreenLine, które spełniają wymogi 5 klasy oraz ECOdesign

Firma Sumitomo SHI FW powstała w 2017 roku po przejęciu przez japoński koncern Sumitomo Heavy Industries części kotłowej firmy Amec Foster Wheeler. Polska spółka firmy działająca pod nazwą Sumitomo SHI FW Energia Polska jest wiodącym dostawcą kotłów fluidalnych CFB oraz BFB do spalania wszelkiego rodzaju biomasy i paliw alternatywnych. Działalność polskiej spółki obejmuje projektowanie, produkcję, dostawę, montaż, uruchomienie oraz usługi serwisowe kompletnych obiektów kotłowych dla energetyki zawodowej, przemysłowej oraz ciepłownictwa.

Certyfikacja biomasy

BIOCONTROL Sp. z o.o. ul. J. Waszyngtona 34/36 81-342 Gdynia audyty uwierzytelniające: +48 533 505 083, system SNS: +48 609 134 954 e-mail: info@bio-control.pl www.bio-control.pl

BIOCONTROL jako niezależna strona trzecia jest wiodącym dostawcą usług audytu, weryfikacji i uwierzytelniania w sektorach energetyki odnawialnej, przemysłu i handlu. Każdego roku ponad milion ton biomasy uwierzytelnionej przez nas jest spalane w instalacjach OZE. Wiodące grupy energetyczne wytwarzające energię elektryczną i ciepło wybrało właśnie nas jako eksperta w zakresie weryfikacji dostawców biomasy, dokumentowania jej pochodzenia i kwalifikowalności oraz realizacji audytów. Stworzyliśmy i administrujemy system certyfikacji zrównoważonej biomasy na cele energetyczne – Krajowy Spis Uwierzytelnionej Biomasy – KSUB.PL

katalog

ul. Emaus 7/11 30-201 Kraków tel.: + 48 603 820 703 e-mail: officePL@nepcon.org, jkurowska@nepcon.org www.nepcon.org/pl

SGS Polska Sp. z o.o. ul. Jana Kazimierza 3 01-248 Warszawa tel.: +48 586 610 720; +48 324 492 512; +48 691 767 410; +48 691 767 435 586 610 708 e-mail: anna.tarnawska@sgs.com; jerzy.musik@sgs.com; janusz.marszalek@sgs.com ilona.olsztynska@sgs.com www.sgs.pl

Niezależna jednostka certyfikująca branży drzewnej i leśnej. Certyfikaty FSC, PEFC, legalności drewna LS, biomasy SBP, śladu węglowego CFM. Uprawnienia organizacji monitorującej w zakresie EUTR. Systemy Należytej Staranności.

SGS Polska Sp. z o.o. oferuje: badania laboratoryjne biopaliw stałych w akredytowanym Laboratorium SGS Polska Pracownia Paliw Stałych, inspekcje biopaliw stałych realizowane przez akredytowaną jednostkę inspekcyjną w zakresie oceny jakościowej i ilościowej biomasy, certyfikacje biopaliw stałych w tym pelletów drzewnych, certyfikacja V-Bioss INiG, certyfikacja systemu należytej staranności w obszarze oceny i kwalifikacji dostawców biomasy na cele energetyczne, audity miejsc wytwarzania biomasy na cele energetyczne.

Giełda biomasy

Baltpool UAB Žalgirio st. 90, building D Vilnius 09300 Lithuania tel.: +37 052 393 158 e-mail: biomass@baltpool.eu www.baltpool.eu

Baltpool Biomass Exchange to dynamicznie rozwijająca się na arenie międzynarodowej platforma internetowa, na której kupujący i sprzedający spotykają się, aby handlować biomasą. Obecnie Baltpool działa na Litwie, Łotwie, w Estonii, a - za pośrednictwem partnerów - także w Danii. W 2020 r. giełda rozpocznie działalność w Finlandii. Mówi się, że jest to jeden z najbardziej udanych modeli handlu biomasą w Europie, ponieważ jest łatwy w obsłudze, wydajny, przejrzysty i niezawodny. Baltpool zaprasza polskie firmy do rejestracji na giełdzie biomasy, a także do partnerstwa w tworzeniu lokalnej wymiany biomasy.

NR 9 (60) październik 2019

NEPCon Sp. z o.o.

doradztwo i konsulting KAPE oferuje kompleksowe usługi związane z modernizacją istniejących ciepłowni obejmujące doradztwo, studia wykonalności, projekty budowlane, dokumentacje przetargowe KAPE S.A. wraz z gwarancją dofinasowania wszystkich prac przedinAl. Jerozolimska 65/79 westycyjnych do 70 proc. kosztów całkowitych. Dofinanso00-697 Warszawa wanie pochodzi z programu ELENA (Europejski Bank Inwetel.: +48 667 624 500 e-mail: kskowronski@kape.gov.pl stycyjny). Program ukierunkowany jest na likwidację kotłów węglowych, ich przebudowę np. na biomasę i dostosowawww.kape.gov.pl nie ciepłowni do wymogów „efektywnego systemu ciepłowniczego”. Zainteresowanych zapraszamy do kontaktu.

Chcesz dołączyć wpis o swojej firmie do katalogu Dostawcy Zawodowi Biomasy w wersji on-line? Skontaktuj się tel.: +48 730 291 100; e-mail: agnieszka.keczkowska@magazynbiomasa.pl 57

materiał promocyjny

Internetowa giełda biomasy szuka partnerów w Polsce Baltpool to giełda biomasy, działająca na Litwie, Łotwie i w Estonii oraz - za pośrednictwem partnerów – także w Danii i Finlandii. Obecnie ma 423 członków.

zdj. archiwum Baltpool

ówi się, że jest to jeden z najbardziej udanych modeli zorganizowanego handlu biomasą,

który zapewnia przejrzystość, jest łatwo dostępny dla zainteresowanych stron, a także zwiększa wydajność.

NR 9 (60) październik 2019

Powód? Znormalizowane produkty i warunki umowy oszczędzają czas. Handlowcy cenią internetową platformę przede wszystkim za niezawodność. W ramach wymiany dostawa i płatność są zabezpieczone i gwarantowane przez system zabezpieczeń i kategoryzację dostawców. Krótko mówiąc: Baltpool działa na zasadzie aukcji, na której kupujący i sprzedający spotykają się, aby handlować biomasą. Mechanizm jest prosty i wygodny w użyciu, a firmy mogą dołączyć do platformy w szybki i skuteczny sposób. Dodatkową wartością jest możliwość zawierania zarówno długo, jak też krótkoterminowych kontraktów. Pozwala to kupującym i sprzedającym stosować strategie handlowe i reagować na wahania cen, w ten sposób osiągając większy zysk. W ramach giełdy stworzono również rynek SPOT, co zapewnia uczestnikom rynku dodatkową elastyczność. - Często kontaktują się z nami firmy z różnych krajów europejskich, które są zainteresowane współpracą w tworzeniu mechanizmów lokalnej wymiany biomasy. Chętnie dzielimy się dobrymi doświadczeniami zebranymi przez ostatnie 10 lat naszej działalności. Zapraszamy polskie firmy do przyłączenia się i wypróbowania naszej platformy lub do współpracy w tworzeniu lokalnych mechanizmów wymiany biomasy. To łatwe i opłacalne! - przekonuje Andrius Smaliukas, prezes zarządu Baltpool.

// Andrius Smaliukas, prezes zarządu Baltpool

Sukces platformy internetowej jest silnie związany z sukcesem litewskiego sektora biomasy. W ciągu ostatnich 5 lat, ten segment gospodarki osiągnął tam bardzo wysoki poziom – co więcej jest wydajny i elastyczny. Obrót na rynku biomasy sięga na Litwie 400 milionów euro, a cały sektor zatrudnia 7,5 tysiąca pracowników. Co więcej Litwa co roku eksportuje technologie biomasy o wartości 100 milionów euro. Wysokie zużycie biomasy na Litwie było głównym powodem zmniejszenia o 60 proc. zanieczyszczenia CO2 w systemie centralnego ogrzewania i pozwoliło państwu osiągnąć zatwierdzony przez UE cel zwiększenia energii odnawialnej do 23 proc. we wspólnym bilansie energetycznym.

Wiedza na wyciągniecie ręki

Fabryka pelletu od A do Z Praktyczna i fachowa wiedza na temat właściwego prowadzenia fabryki pelletu.

18-19 listopada 2019

WARSZAWA Centrum szkoleniowe PGNiG

Warsztaty adresowane są do: producentów pelletu, inwestorów zainteresowanych budową fabryki pelletu, dostawców technologii i urządzeń do granulowania, firm certyfikujących i patentowych, polskich i europejskich stowarzyszeń producenckich.

Koszt udziału 890 zł netto/os. magazynbiomasa.pl 792 122 038

ZAREZERWUJ miejsce już dziś! Liczba miejsc ograniczona!

maciej.kosinski@magazynbiomasa.pl

organizator:

patronat:

patronat medialny:

Nowe rynki

Biomasowa Białoruś. Czy polscy dostawcy wykorzystają ten potencjał?

NR 9 (60) październik 2019 60

Białoruski sektor drzewny robi wrażenie. Roczna produkcja zrębki sięga prawie 2 mln m3, a wartość eksportu drewna tylko w 2018 r. wyniosła ponad 141 mln dolarów. Te cyfry oraz bliskie sąsiedztwo Białorusi działają na wyobraźnię polskich dostawców biomasy. Nasz wschodni sąsiad jawi się jako naturalne zaplecze tego ekologicznego paliwa. Na pytania dotyczące białoruskiego rynku drzewno-biomasowego i celu listopadowej misji gospodarczej odpowiada Maciej Roik, prezes zarządu Biomass Media Group Sp. z o.o.

Nowe rynki

Co sprawiło, że jako Biomass Media Group

jeszcze potrafić się odnaleźć w tamtejszych realiach

zdecydowaliście się na organizację misji

biznesowych. Naturalnie w sposób absolutnie legalny

gospodarczej na Białoruś?

i transparentny. Na Białorusi działają państwowe agendy

Jako czasopismo branżowe na co dzień infor-

zajmujące się handlem drewnem. I tak Bellesexport jest

mujemy o problemach i wyzwaniach, z jakimi

odpowiedzialny za sprzedaż i promocję krajowych produk-

mierzy się sektor biomasowy. Często słyszymy od

tów z drewna, bazując na obsłudze ok. 80 największych

naszych klientów, że chcieliby produkować więcej

białoruskich tartaków. Z kolei Bellesbumprom zrzesza

pelletu, sprzedawać więcej zrębki, bo jest zbyt, ale

ok. 50 przedsiębiorstw, które są największym konsumen-

polski rynek jest niemal całkowicie wydrenowany

tem drewna w kraju. To z pracownikami Bellesbumprom

z surowca. To sprawiło, że w naturalny sposób

trzeba rozmawiać, żeby eksportować tarcicę. Co więcej,

zaczęliśmy zastanawiać się, jak moglibyśmy po-

przedsiębiorstwa koncernu są największym producentem

móc. Rozległe kontakty w sektorze biomasowym

mebli w Republice Białorusi. Podczas misji dajemy możli-

na całym świecie i wiarygodność wydawnictwa

wość spotkania się z przedstawicielami tych instytucji, co

sprawia, że białoruskie instytucje rządowe chętnie

sprawia, że można nawiązać bardzo ciekawe, biznesowe

podjęły z nami współpracę. I tak w lipcu zorga-

znajomości.

Nie tylko naszym, ale przede wszystkim zdaniem

Na co jeszcze mogą liczyć uczestnicy misji?

uczestników, dała ona możliwość kompleksowe-

Podczas spotkania, które odbędzie się na terenie Naro-

go zapoznania się z możliwościami współpracy

dowej Agencji Inwestycji i Prywatyzacji, będzie również

z rynkiem białoruskim.

możliwość poznania m.in. przedstawicieli Ministerstwa Leśnictwa, Białoruskiej Uniwersalnej Giełdy Towaro-

Czy organizując misję, nie stwarzacie

wej, Białoruskiej Izby Przemysłowo-Handlowej czy

konkurencji chociażby dla polskich

przedstawicieli znajdującej się pod Mińskiem strefy

producentów pelletu?

gospodarczej. Wyjazd to także zwiedzanie fabryki

Absolutnie nie. Jest wręcz przeciwnie – polscy

pelletu – „Swoods Export” (72 tys. t pelletu rocznie),

producenci mają okazję do zdobycia nowych źródeł

a także działającego na terenie ponad 150 tys. ha lasów

surowca. Działalność wydawnictwa jest nastawiona

zakładu zajmującego się produkcją zrębki – „Borisov”.

NR 9 (60) październik 2019

nizowaliśmy pierwszą edycję misji gospodarczej.

na promocję polskich producentów i wspieranie rodzimej produkcji. To cel, który przyświeca nam

Dla kogo jest organizowana misja?

od samego początku. W dzisiejszych czasach trzeba

Dla dostawców biomasy, operatorów ciepłowni i elek-

spoglądać na biznes szeroko, a granice nie mogą być

trowni, a także producentów pelletu, którzy szukają

żadnym ograniczeniem. Pomagamy poznać sposób

surowca lub poważnie myślą o rozpoczęciu produkcji

funkcjonowania białoruskiego rynku, by umożliwić

pelletu na Białorusi. Misja to także doskonała okazja, by

współpracę.

poznać możliwości sprzedaży technologii – w tym kontekście z pewnością na ciekawe kontakty mogą liczyć

Co to znaczy?

producenci kotłów biomasowych, linii do pelletowania

Białoruś jest dość specyficznym krajem. Upraszczając:

i brykietowania czy dostawcy maszyn do tartaków.

nie wystarczy chęć inwestowania i pieniądze, trzeba

Rozmawiała Beata Klimczak

Kontakt w sprawie misji: Tel. 507 786 173 e-mail: maciej.roik@magazynbiomasa.pl 61

Biomasa w ciepłownictwie

Biomasa bierze ciepłownictwo Ciepłownie miejskie, które mają jeszcze tylko dwa lata na modernizacje, muszą przestawić się na bardziej ekologiczne paliwa niż węgiel i pochodne. Wiele z nich stawia na biomasę, a skoro popyt rośnie, postępuje także fluktuacja cen.

NR 9 (60) październik 2019

ojawia się też pytanie, czy nie zabraknie nam

niesystemowe, czyli gospodarstwa domowe, które

biomasy. Tym bardziej że na 2020 rok zaplano-

wykorzystują 12 mln t węgla rocznie – komentował.

wano olbrzymią aukcję migracyjną dla współspalania biomasy z węglem.

Zmiany są konieczne

Jak twierdzi Andrzej Rubczyński, dyrektor ds. stra-

Powodów do zmian jest co najmniej kilka. Nadrzędne

tegii ciepłownictwa z think thanku Forum Energii,

miejsce zajmuje walka o czystsze powietrze. Ciepłow-

ok. 80 proc. małych systemów ciepłowniczych, które

nikom przyszło zmierzyć się także z problemem ro-

dostarczają ok. 40 proc. strumienia ciepła w skali

snących kosztów, na które składają się przede wszyst-

kraju, jest dziś nieefektywne. – Najprostszym ru-

kim drożejący węgiel (i wahania dostępności na rynku)

chem, moim zdaniem, byłaby przebudowa kotłowni

oraz koszty emisji CO2. Zakłady mają jeszcze tylko

na biomasowe. Sądzę, że u praktyków też pojawia się

dwa lata na przeprowadzenie modernizacji. Wiele

takie przekonanie, że należy dążyć do celu 50 proc.

z nich chce korzystać z opcji, którą stanowi biomasa.

udziału energii kogeneracyjnej, odpadowej i z OZE

Jednak jak twierdzi Urząd Regulacji Energetyki, prowa-

w ciepłownictwie. To nam stwarza miejsce dla tech-

dzący badania koncesjonowanych przedsiębiorstw cie-

nologii kogeneracji gazowej czy kotłowni na biomasę

płowniczych, dywersyfikacja paliw zużywanych do pro-

– mówił A. Rubczyński w wywiadzie dla „Magazynu

dukcji ciepła postępuje bardzo powoli. Paliwa węglowe

Biomasa”. – Ciepłownictwo powinno zrezygnować

stanowią prawie 72,5 proc. paliw zużywanych w źró-

z węgla jako pierwsze, zwłaszcza ciepłownictwo

dłach ciepła (w 2017 r. było 74 proc.). Zróżnicowanie

REKLAMA

zdj. Beata Klimczak

Biomasa w ciepłownictwie

paliw zużywanych do produkcji ciepła jest nieco

ziemny i 9,7 proc. biomasa. W ogólnym zestawieniu

większe wśród przedsiębiorstw produkujących ciepło

zużycia paliw jej udział spada jednak do 8 proc.

w kogeneracji. W tej grupie przedsiębiorstw również

– Podejrzewam, że większość surowca spalana jest

dominują paliwa węglowe, ale już 32 proc. stanowią

w dużych elektrociepłowniach zawodowych. W niewiel-

inne paliwa, w tym 6,3 proc. olej opałowy, 8,6 proc. gaz

kich źródłach jest go za mało – mówi A. Rubczyński. REKLAMA

NR 9 (60) październik 2019

// Cena metra sześciennego biomasy kształtuje się pomiędzy 30-60 zł.

Biomasa w ciepłownictwie Ciepłownie korzystają ze wsparcia

Potrzebują jednak wsparcia, bo inwestycje tego

Najwięcej zakładów korzystających z paliw odna-

rodzaju kosztują od kilku do kilkunastu milionów

wialnych, w tym biomasy leśnej, zlokalizowanych jest

złotych. Część wykorzystała możliwość i startowała

w województwach zachodnio-pomorskim, pomorskim

z projektami w programie „Odnawialne źródła energii

i podlaskim oraz łódzkim i warmińsko-mazurskim.

(OZE) oraz ciepłownictwo” w I osi priorytetowej PO-

I to one, ze względu na dostępność surowca, już

IiŚ 2014-2020 Zmniejszenie emisyjności gospodarki.

wcześniej zdecydowały się na zmiany. Przykładem

Poddziałanie 1.1.1.

może być Przedsiębiorstwo Usługowe Gospodarki

NFOŚiGW przeprowadził do czerwca cztery nabo-

Komunalnej

ry dotyczące poddziałania 1.1.1, w ramach

Sp. z o.o.

których wpłynęło 100 wniosków na kwotę

w Nidzicy. Ok. 86 proc. energii sprzedawanej w ca-

Eksperci szacują, że obecnie rynek potrzebuje ok. 9 mln t biomasy rocznie

łym systemie

dofinansowania 2 396,84 mld zł. W trzech konkursach zawarto 14 umów na łączną kwotę dofinansowania 157,88 mln zł, przy łącznym koszcie całkowitym inwestycji wynoszącym 407 mln zł. Na początku roku uruchomio-

NR 9 (60) październik 2019

ciepłowniczym miasta pochodzi z nowej kotłowni

ny został także pilotażowy program „Ciepłownictwo

biomasowej. Paliwem są zrębki drzewne oraz odpady

powiatowe”. Wnioski do niego można składać jeszcze

leśne i tartaczne. Paliwo dostarczane jest tu przez

do 20 grudnia br. Jedną z pierwszych firm, która już

dwóch dostawców – jednego głównego i dostawcę

skorzystała z tej możliwości, jest Przedsiębiorstwo

uzupełniającego.

Usług Komunalnych w Bornem Sulinowie. Budowana

Wiele mniejszych, miejskich ciepłowni, jeśli jeszcze

kotłownia ma funkcjonować jako podstawowe źródło

nie zainstalowało kotłów biomasowych, to prze-

produkcji energii cieplnej dla mieszkańców miejscowo-

prowadza właśnie modernizację swoich systemów.

ści. W projekcie przewidziano budowę dwóch kotłów

REKLAMA

GReen SupplementS Sp. z o.o.

wiarygodny dostawca najwyższej jakości pelletu z łuski słonecznika i pelletu drzewnego Green Supplements Sp. z o.o. Rynek Kleparski 17 lok. 4, 31-150 Kraków tel.: +48 533 386 008 e-mail: biuro@greensupplements.pl www.greensupplements.pl

o mocach 1,1 MW i 3 MW, ekonomizera kondensacyjnego i automatycznego podajnika oraz budowę magazynu zrębki. Od marca 2018 roku ciepło z biomasy produkuje także ZE PAK Konin. W lipcu tego roku Rada Nadzorcza podjęła decyzję o dalszych zmianach. Zmodernizowany zostanie istniejący kocioł wraz z turbogeneratorami, a dzięki temu powstanie druga jednostka wytwórcza opalana biomasą. Na co dzień produkować będzie prąd, ale w sytuacjach awaryjnych zasili turbogenerator produkujący ciepło dla Konina. Jak widać – zapotrzebowanie na biomasę wyraźnie rośnie. Eksperci szacują, że obecnie rynek potrzebuje ok. 9 mln t biomasy rocznie, a taką ilość są w stanie zapewnić polscy producenci. Gdzie pojawia się problem? Ciepłownicy jednak napotykają szereg problemów. Pierwszy to pieniądze. Przedsiębiorstw nie stać na inwestowanie, a ciepło nie jest produktem, którego cena może być windowana. Jeśli nie uda się im zdobycie wsparcia – odkładają projekt na później. Tylko że czasu na modernizację jest coraz mniej. Drugi problem – sama inwestycja budowlana. Na rynku brakuje wyspecjalizowanych pracowników, a ci ze Wschodu zmieniają się bardzo często. To powoduje opóźnienia w realizacji harmonogramu prac. Kolejny niepokój ciepłowników ma swe źródło w cenie i dostępności biomasy. Bo przecież popyt kształtuje podaż.

Biomasa w aukcjach na 2020 r. W październiku pod konsultacje poddano projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z OZE, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2020 r. Planowana jest sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej w nowych instalacjach, dzięki której mają powstać instalacje wykorzystujące m.in.: biomasę, w dedykowanej instalacji spalania biomasy (o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 1 MW) – 100 MW. Ponadto planowana jest sprzedaż wolumenu energii elektrycznej wytworzonej w istniejących dedykowanych instalacjach spalania biomasy, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 1 MW – 300 MW. 65

Biomasa w ciepłownictwie – Od zeszłego sezonu zainteresowanie ciepłowników biomasą jest znacznie większe – potwierdza Maciej Specylak, prezes Specmot, firmy zajmującej się obsługą plantacji wierzby energetycznej. – Cena metra sześciennego biomasy kształtuje się pomiędzy

Maciej Łęczycki rzecznik prasowy ZE PAK Konin

NR 9 (60) październik 2019

30-60 zł. Uzależniona jest od wilgotności i odległo-

ZE PAK Konin, jak każda tego typu firma,

ści od ciepłowni.

która ma podpisane umowy z miastem na

Wahania cen widoczne są w całym kraju. Dlatego

dostarczanie ciepła przez najbliższe lata,

zarówno jednej, jak i drugiej stronie potrzebne są

jest zobligowana do zawarcia umów z kon-

długoterminowe, racjonalne umowy – także w zakre-

trahentami dostarczającymi paliwo – w tym

sie gwarancji terminów i jakości dostaw. Producenci

przypadku biomasę. ZE PAK ma taką umowę

biomasy, zwłaszcza agro, na którą zapotrzebowa-

z miastem Konin, która zobowiązuje nas do

nie już rośnie, zapewniają, że paliwa wystarczy dla

dostarczania ciepła dla jego mieszkańców do

wszystkich. Czy na pewno?

2030 roku. Ustalając cenę dla odbiorców, mu-

Wystarczy przytoczyć tu choćby przypadek Finlan-

simy opierać się na zawartych, długofalowych

dii, która jest najbardziej zalesionym krajem Euro-

umowach zabezpieczających dostawy biomasy

py, a jednak zmaga się z wizją, że już w 2029 roku

o odpowiedniej jakości, w rozsądnej cenie,

zabraknie tam rodzimej biomasy. Obecnie w Fin-

w określonych terminach. Biomasa, która do

landii tylko 20 proc. energii produkuje się z węgla.

nas trafia, pochodzi od lokalnych dostawców.

Z braku innych alternatyw, jak np. gaz czy odpady,

Oczywiście, obserwujemy rynek, śledzimy

to biomasa jest dominującym paliwem. W przypad-

informacje i zauważamy na tym rynku pewne

ku Polski, na szczęście, myśli się także o wykorzy-

ruchy, ale nie mają one żadnego wpływu na

staniu RDF.

pracę zakładu.

REKLAMA

suszarnie drewna

Oferujemy: • zestawy suszące dobrane do jednostek o mocy cieplnej od 0,5 do 2 MW • taśmowe suszarnie produktów sypkich: – pofermentu z biogazowni – trocin do 2,5 t/h – zrębek – wysłodków buraczanych – lucerny – kukurydzy – wytłoków warzyw i owoców – paliwa alternatywnego RDF

AMS elektronik 66-225 Szczaniec, ul. Lipowa 31 tel. 604 461 595, e-mail: ams@e7.pl 66

Biomasa w ciepłownictwie biomasy. Gospodarka o Obiegu Zamknię-

Stanisław Kopcio kierownik ZEC Dzierżoniów

tym umożliwiająca elektrociepłowniom, i tu

ZEC, analizując rynek ciepłowniczy i zmiany,

ternatywne RDF spalane w instalacjach do

jakie zachodzą w ostatnich latach, głów-

tego przystosowanych, a takie widzieliśmy

nie zaostrzone normy emisyjne i znaczący

w Austrii, Niemczech, Szwajcarii, pracują bez

wzrost cen uprawnień do emisji CO2, podjął

szkody dla środowiska naturalnego. Emisje

decyzję o budowie instalacji kogeneracyjnej

z takich instalacji są niższe niż z instalacji

w technologii ORC. Uważamy, że dekarboni-

biomasowych czy węglowych. Odbiorcy w ta-

zacja w ciepłownictwie stała się faktem, a ten

kim przypadku nie będą narażeni na wzrost

proces będzie się rozwijał w następnych

cen spowodowany większym zapotrzebowa-

latach. Budowana przez nas instalacja będzie

niem na biomasę. Powyższe wymaga jednak

opalana biomasą w postaci zrębki drzewnej.

odpowiednich uwarunkowań prawnych

Nie martwimy się o możliwości pozyskania

i przychylności rządu, branża ciepłownicza (i

paliwa, bo ono jest na rynku, każdy z dostaw-

nie tylko) czeka z niecierpliwością na odpo-

ców, a jest ich kilku, jest w stanie zapewnić

wiednie kroki. Z naszych obserwacji widać,

dostawę całości zapotrzebowania na paliwo

że można w cywilizowany sposób wykorzy-

ok. 15 tys. Mg/rok. Inny temat to jego cena

stać źródło energii, które obecnie przyspa-

i tu stawiamy znak zapytania. Obecnie nie

rza problemów i znaczących kosztów jego

jest już niska, natomiast widzimy wyjście

utylizacji.

spalanie tych frakcji odpadów, których już nie można wykorzystać inaczej. Paliwo al-

Beata Klimczak REKLAMA

NR 9 (60) październik 2019

z tej sytuacji, które może zmienić rynek

chcę zaznaczyć – tylko elektrociepłowniom,

Biomasa w ciepłownictwie – komentarz

Sytuacja na rynku biomasy energetycznej Czy ciepłownictwo uratuje czy pogrąży rynek biomasy w Polsce? Komentarz Dariusza Zycha, eskperta rynku biomasy.

zdj. Archiwum D. Zych

ytuacja na rynku biomasy energetycznej jest, można by powiedzieć bardzo krótko – mętna, ale

NR 9 (60) październik 2019

dogłębnie rzecz ujmując, odpowiedź staje się mocno skomplikowana. Zacznijmy od małej porcji historii. Mamy okres 2008-2012 i bujny rozkwit kompletnie nieskoordynowanego rynku najróżniejszych produktów z kategorii biomasy i przeróżnych produktów biomasopodobnych. Dobrze rozwija się handel, a najbardziej biomasą importowaną. Elektrownie prześcigają się w ilości współspalanej biomasy i dość łatwym zarobku. Zdawać by się mogło, że dla producentów i dostawców biomasy nastały czasy prosperity, ale największe kokosy zbijali ci, którzy brali udział w tym spektaklu jako pośrednicy, kokosami również handlując. Olbrzymie ilości biomasy spalane są w sposób kompletnie nieefektywny w procesach wytwórczych energii elektrycznej przy sprawności procesowej sięgającej

w porywach do 38 proc., a w większości przypadków

technologiach paliwo biomasowe dla energetyki

oscylującej jednak wokół 33 proc. Pazerność energety-

zawodowej pozostało jedynie kilkanaście, a i one

ki zawodowej i kompletny brak kontroli nad rozwo-

traktują ten temat już nie jako główny, a raczej

jem ilościowym współspalania doprowadzają do zała-

uzupełniający. Podczas spotkań i rozmów znajdują

mania rynku i sytuacja z dnia na dzień diametralnie

się jednak i tacy, z ust których pada deklaracja chęci

się zmienia. Energetyka odwraca się od wytwarzania

współpracy z energetyką, ale już warunkowej. Rynek

energii z biomasy jako procesu nierentownego. Znów

da się odbudować, choć nie bez problemów i tro-

na wierzchu pozostali pośrednicy, którzy jak zwykle

chę to będzie musiało potrwać. Musi się on jednak

wyszli bez szwanku. Na przestrzeni kolejnych miesię-

opierać na jasnych i partnerskich zasadach. Z dru-

cy producenci i dostawcy jeden po drugim bankrutu-

giej strony dla elektrowni powolutku, aczkolwiek

ją lub kierują działalność w inną stronę. Dziś spośród

z dużą intensywnością, buduje się konkurencyjny

niemal 120 firm niegdyś wytwarzających w różnych

i ze wszech miar właściwy rynek biomasy w formacie

lokalnym. Rynek ten ma nieco inną specyfikę i, mam

biomasę to w mojej opinii ślepa uliczka. Im większa

nadzieję, że oparty będzie na innych zasadach. Muszę

jednostka wytwórcza energii elektrycznej, tym wię-

tu z bardzo dużym naciskiem wyrazić swoją opinię,

cej biomasy spalonej nieefektywnie, tym trudniej

że biomasa nie powinna trafiać do dużych elektrow-

funkcjonować wobec samokonkurencji cenowej na

ni, że powinna być wykorzystywana w kogeneracji na

terenie oddziaływania jednostki, tym wyższe ceny

poziomie miejsko-gminnym. Potencjał surowcowy

biomasy i w sytuacji jakichkolwiek zawirowań sku-

w zasadzie się nie zmienił i rozpatrując go w katego-

powych większe zamieszanie na rynku, o destruk-

riach pozyskania biomasy na zasadach zrównowa-

cyjnym wpływie spalania biomasy na same kotły

żonych, możemy zakładać dostępność do 5-7 mln t

dużej energetyki nie wspomnę. Oczywistym wydaje

biomasy pochodzenia rolnego oraz co najmniej 2 mln

się fakt, że nie ma najmniejszego sensu rozwijać

t biomasy pochodzenia drzewnego. Do tego poten-

obu kierunków energetycznego zużycia biomasy

cjału należałoby dodać wolumen biomasy z plantacji

i należałoby wybrać ten jedynie słuszny – rozwój

energetycznych, które co prawda w opłakanym stanie,

kogeneracji. Jeśli nasz rząd skutecznie i nieodwo-

ale wciąż jeszcze istnieją. Potencjał gruntów, które

łalnie wdroży taki kierunek rozwoju, my, jako

mogłyby być przeznaczone pod tego typu uprawy,

dostawcy biomasy, zaspokoimy zapotrzebowanie

sięga w naszym kraju ponad 2,5 mln ha. Nie uwzględ-

kilkudziesięciu lokalnych elektrociepłowni lokal-

niam tu dostępnej biomasy z przemysłu drzewnego,

ną biomasą. Nie wiem, jacy będą właściciele tych

gdyż ta ma nieco inne przeznaczenie. Będąc uczci-

jednostek, ale zakładam, że nie będzie to ta sama

wym, muszę zaznaczyć, że biomasa nie jest źródłem

energetyka koncernowa, a prawnicy przygotowujący

bezemisyjnym i w wielu przypadkach realną emisję

teksty umów współpracy nie będą skażeni jedno-

ma na poziomie nieco wyższym niż dobrze prowa-

stronnością i krótkowzrocznością.

dzone jednostki węglowe, a jej wyższość ogranicza

Trudno mi dziś orzec, czy naszej biomasy wystar-

się do odnawialności, czyli umownej bezemisyjności

czy dla wszystkich chętnych ciepłowników, ale

CO2 . Dlatego też jej stosowanie powinno być dość

proces zwiększania zapotrzebowania nie będzie

istotnie monitorowane i ograniczane w rejonach

nagły i skokowy, a systematyczny, co da czas na

o naturalnych skłonnościach terenowych i mikrokli-

skuteczną i przemyślaną odbudowę rynku i stwo-

matycznych do występowania zjawiska smogu.

rzenia bezpiecznych zasad współpracy dla obu

Podsumowując, choć biomasa dość dobrze wpisuje

stron. Rozproszone rynki nie stworzą już tak

się w politykę energetyczną, szczególnie na lokalnym

korzystnych okoliczności dla funkcjonowania

szczeblu, to jednak jej potencjał jest w ogromnej

pośredników, więc umowy zapewne będą podpisy-

mierze niewykorzystany. Nieumiejętność sformuło-

wane i realizowane bezpośrednio przez producen-

wania odpowiedniego systemu wsparcia ogranicza

tów paliw, a zatem sytuacja ta wykluczy spekula-

inwestycje w instalacje wykorzystujące biomasę.

cje i cenowe gry na ryzyku bez odpowiedzialności.

Mam nadzieję, że ustanowione wreszcie wsparcie dla

Dane na temat ilości i łącznej mocy jednostek,

kogeneracji przyniesie oczekiwany rezultat. Szkoda

które zostaną postawione przed koniecznością

tylko, że należy wybrać pomiędzy wsparciem z OZE

istotnych modernizacji, są niepokojące i zapewne

lub kogeneracji, jeśli wytwarzamy ciepło i energię

liczenie na to, że biomasa w zastępstwie węgla

elektryczną ze źródeł OZE.

rozwiąże sprawę, jest absurdem i nie należy tego

Wciąż istnieje szerokie pole do skutecznego

brać pod uwagę. Szacunki naszego środowiska

zwiększenia zużycia biomasy w energetyce, ale tej

mówią o potencjale wytwórczym biomasy na po-

opartej na kogeneracji lub nawet poligeneracji.

ziomie 30 TWh ciepła. Jeśli zainicjujemy jakiekol-

Jednoznacznie opowiadam się za systematycznym

wiek działania w kierunku wykorzystania choćby

i stopniowym przekierowaniem strumienia biomasy

50 proc. dostępnych gruntów pod plantacje ener-

zużywanej w elektrowniach do gmin i tych lokal-

getyczne, to powstanie możliwość podwojenia tej

nych jednostek wytwarzających ciepło i energię

wartości. Przed biomasą może być przyszłość i to

elektryczną na lokalne potrzeby. Budowa kolej-

wcale nie zadymiona, tylko trzeba podjąć przemy-

nych dużych jednostek wytwórczych spalających

ślane działania i być konsekwentnym.

NR 9 (60) październik 2019

Biomasa w ciepłownictwie – komentarz

Kogeneracja

Kogeneracja musi być na pierwszym planie

NR 9 (60) październik 2019 70

Kogeneracja pozwala na oszczędności paliw do produkcji energii elektrycznej i cieplnej, a dzięki temu na obniżenie kosztów funkcjonowania zakładów wytwórczych. Jest jednym ze skutecznych narzędzi w walce o czyste powietrze i lepszy klimat – oto wnioski z „Raportu o kogeneracji w ciepłownictwie”, który przygotowany został przez Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych (PTEZ) i Ministerstwo Energii.

olska energetyka i ciepłownictwo przechodzą

z wysokosprawnej kogeneracji. Chcielibyśmy, aby do

okres intensywnej transformacji. Najsilniej

2030 r. sięgnął on nawet 50 proc. w stosunku do po-

wpisuje się w nią rozwój kogeneracji. Po części także

ziomu produkcji z 2017 r., co znakomicie wpisałoby

dlatego, że jest ona mocno wspierana poprzez dzia-

się w projekt Polityki energetycznej Polski do

łania rządowe.

2040 roku roku – deklarował.

– Rozwój kogeneracji jest jednym z priorytetów

Zgodnie z raportem dzięki kogeneracji elektrocie-

działań Ministerstwa Energii. W minionym roku

płownie mogą zaoszczędzić nawet 40 proc. paliw.

udało się wdrożyć nowy mechanizm wsparcia usta-

Idzie to w parze także ze skutecznym zmniejszeniem

nowiony ustawą o promowaniu energii elektrycznej

emisji dwutlenku węgla – aż o dwie trzecie. Z danych

z wysokosprawnej kogeneracji oraz pakietem aktów

Agencji Rynku Energii S.A. dotyczących elektro-

wykonawczych. Mamy świadomość, że działania te

ciepłowni wytwarzających w skojarzeniu energię

mają ogromne znaczenie dla budowy nowych jed-

elektryczną i ciepło wynika, że na koniec 2018 r. moc

nostek kogeneracji i rozwoju efektywnych energe-

osiągalna zainstalowanych kotłów energetycznych

tycznie systemów ciepłowniczych – mówił Tadeusz

wyniosła 21 534 MW, a kotłów ciepłowniczych

Skobel, wiceminister energii, podczas prezentacji

7818 MW.

pierwszego „Raportu o kogeneracji w ciepłownic-

Elektrociepłownie wyprodukowały 28 106 612 MWh

twie” przygotowanego przez PTEZ i przedstawicieli

energii elektrycznej brutto. W tym w kogeneracji

czołowych polskich przedsiębiorstw ciepłowniczych,

wytworzono 19 673 479 MWh, co stanowi 70 proc.

a przedstawionego w momencie rozpoczęcia sezonu

całkowitej produkcji energii elektrycznej w elektro-

grzewczego. Minister dodał także, że mocno liczy na

ciepłowniach. Ze źródeł odnawialnych wyproduko-

skuteczność owej transformacji. – Mamy nadzieję

wano – 1 729 179 MWh. Podstawowym paliwem jest

także na ciągły wzrost produkcji energii elektrycznej

węgiel kamienny, którego zużyto 12,7 mln t. Koszty

Kogeneracja zakupu paliw oraz zakupu pozwoleń na emisję CO2 są istotnymi obciążeniami finansowymi dla elektrociepłowni. Warto porównać – w 2017 r. koszty zakupu uprawnień do emisji CO2 wyniosły 442 837 mln zł, a w ub. roku 833 392 mln zł. W 2018 r. średnia rentowność brutto elektrociepłowni to 8,76 proc. Jak w „Raporcie” komentuje Paweł Kaliński, wiceprzewodniczący Zespołu PTEZ ds. rynków ciepła, dyrektor Departamentu Rynku Ciepła PGE Energia Ciepła SA, ok. 75 proc. energii z sieci ciepłowniczych, która dzisiaj ogrzewa Polskę, pochodzi z kogeneracji. W dokumencie przygotowanym przez PTEZ przytacza się także dane z Urzędu Regulacji Energetyki, a dotyczące m.in. paliw w produkcji ciepła w elektrociepłowniach. Oprócz dominującego węgla (70,7 proc.), korzystają one z paliw gazowych (9,1 proc.) i biomasy (8,1 proc.), a w dalszej kolejności śmieci, olejów i innych. Pozycja biomasy w tym rankingu nie powinna się zmienić w najbliższych latach. – W sektorze elektrociepłowni w 2030 r. udział węgla do produkcji ciepła zmniejszy się o ok. 20 proc., czyli elektrociepłownie będą spalały rocznie o 2-3 mln t węgla mniej – ocenia Paweł Kaliński. Natomiast udział kogeneracji w produkcji ciepła sieciowego do roku 2030 ma się zwiększyć o ok. 20 proc. Co ważne dla odbiorców, już teraz cena ciepła z kogeneracji jest korzystna, bo wynosi wg URE

(dane z „Raportu o kogeneracji w ciepłownictwie”)

ok. 36,5 zł/GJ. W przypadku ciepła uzyskiwanego w tradycyjnej ciepłowni to koszt już 43,8 zł/GJ. Jak zaznacza ekspert, całkowita konsumpcja ciepła w systemach ciepłowniczych powinna utrzymać się w najbliższych 10 latach na stabilnym poziomie z lekką tendencją wzrostową. A to dlatego, że jest to ciepło tanie, a będzie jeszcze bardziej ekologiczne. – Produkcja energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji spełnia najwyższe normy środowiskowe, a wysoka wydajność tej technologii powoduje redukcję kosztów zewnętrznych związanych z zanieczyszczeniem środowiska. Kogeneracja jest też bardziej efektywna niż tradycyjne rozwiązania – pozwala maksymalnie wykorzystać energię pierwotną. Przy produkcji ciepła i energii elektrycznej oddzielnie sprawność elektrowni sięga ok. 40 proc., podczas gdy sprawność elektrociepłowni 80-85 proc., czyli jest dwa razy większa – podkreślił w „Raporcie” Zbigniew

Tab. 1. W procesie produkcji ciepła w elektrociepłowniach wykorzystano w 2018 r. następujący miks paliwowy: Udział paliw w produkcji ciepła

[PJ]

2018

paliwa stałe (węgiel)

200,5

70,7%

paliwa gazowe

25,7

9,1%

biomasa

23,1

8,1%

śmieci

3,5

1,2%

oleje

18,1

6,4%

inne

12,7

4,5%

w kogeneracji

(dane na podstawie opracowania URE „Energetyka cieplna w liczbach – 2018”).

zdj. Shutterstock

Kogeneracja

NR 9 (60) październik 2019

Kajdanowski, przewodniczący Zespołu PTEZ ds. pro-

zdrowotnych, ekologicznych, społecznych i ekono-

mocji kogeneracji, zastępca dyrektora Departamentu

micznych. Obecnie produkcja energii elektrycznej

Komunikacji Korporacyjnej PGE Energia Ciepła S.A.

i ciepła łączy się bezpośrednio z koniecznością

Warto też podkreślić, że kogeneracja także dla

ochrony klimatu i stosowania innowacji technolo-

małych źródeł jest jednym z najłatwiejszych eko-

gicznych – podkreślił Wojciech Dąbrowski, prezes

nomicznie rozwiązań mogących pomóc osiągnąć

Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodo-

efektywność energetyczną. – Dziś energetyka to nie

wych w artykule wstępnym do „Raportu”. Oprac. Redakcja

tylko skomplikowane procesy technologiczne i kosztowne inwestycje w infrastrukturę. Planując nasze

*„Raport o kogeneracji w ciepłownictwie 2019”

działania, koncentrujemy się również na kwestiach

dostępny jest na http://www.ptez.pl

Tab. 2. Moce osiągalne, cieplne i elektryczne w elektrociepłowniach 2014

2015

2016

2017

2018

Moc kotłów energetycznych osiągalna

[MW]

23 893

22 613

22 195

22 528

21 534

Moc kotłów ciepłowniczych osiągalna

[MW]

8999

9066

8564

8450

7818

Moc elektryczna osiągalna

[MW]

7066

6882

6956

7169

7040

Moc elektryczna przy osiągalnej mocy cieplnej

[MW]

5902

5805

5795

6030

5875

Moc cieplna przy osiągalnej mocy elektrycznej

[MW]

17 401

16 847

16 041

15 629

14 561

(dane z „Raportu o kogeneracji w ciepłownictwie”)

Oferta Sprzedaży Spółki CelOwej powołanej do realizacji inwestycji Fabryka Pelletu Agro w Cieplicach

• Siedziba: Pellet Plus Sp. z o.o., Biłgoraj, powiat Biłgoraj, woj. lubelskie • Miejsce realizacji projektu: Cieplice, 37-534 Adamówka, woj. Podkarpackie • Stan przygotowania projektu do realizacji: – uzyskano Decyzję Środowiskową – uzyskano warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej 15 kV – uzyskano Decyzję na zjazd z drogi krajowej 835 – uzyskano pozwolenie wodnoprawne na odprowadzenie wód – wykonano Projekt Budowlany, do pozwolenia na budowę – uzyskano Decyzję o Pozwoleniu na Budowę – w 2017 zaktualizowano oferty na dostawy maszyn (Włochy, Hiszpania, Polska) – rozpoczęto adaptację obiektów budowlanych

TECHNOLOGIA: • Przerób różnych rodzajów i form biomasy rolnej • Wydajność zakładu: 60 000 t/a • Wilgotność surowca: 15–35 % • Magazyny operacyjne surowca: 2×3500 m3 • Magazyn paliwa dla suszarni: 1 000 m3 • Wydajność sieczkarni: 10–12 t/h • Wydajność suszarni: 8 t/h • Wydajność wydziału granulacji: 2×5 t/h • Magazyn pelletu: 5 000 m3 • Spółka dysponuje terenem inwestycji: 1,7 ha, z halami o pow. 1480 m2

KontaKt: Pellet Plus Sp. z o.o. mob: 601-391-659 ; 797-012-113 pelletplus.zm@gmail.com

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Samorząd musi zaangażować się w elektromobilność

zdj. Solaris Bus & Coach

NR 9 (60) październik 2019

W trakcie wrześniowego Kongresu Nowej Mobilności przedstawiciele ponad 30 polskich miast podpisali deklarację na rzecz rozwoju elektromobilności. Powstała także Biała Księga Elektromobilności.

ELEKTROMOBILNOŚĆ

odczas konferencji samorządy uroczyście zadeklarowały współpracę, która do tej pory nie była

w żaden sposób usystematyzowana. – Kongres Nowej Mobilności zmobilizował samorządy, by wspólnie usiadły do stołu i razem stworzyły projekt nowelizacji ustawy o elektromobilności. Oczywiście, wspólnie z branżą oraz instytucjami rządowymi. Stworzyliśmy m.in. Białą Księgę Elektromobilności, która ma być do tego drogą. Mamy obecnie najliczniejszą grupę ds. wsparcia samorządów. Chcemy stworzyć prawo, którego wszyscy będziemy

„Deklaracja Miast na rzecz rozwoju Elektromobilności” została podpisana m.in. przez prezydentów i wiceprezydentów Wrocławia, Częstochowy, Kielc, Białej Podlaskiej, Lublina, Słupska, Warszawy, Wałbrzycha, Sosnowca, Wejherowa, Olsztyna, Krakowa, Piekar Śląskich, Ełku, Świętochłowic, Zielonej Góry, Suwałk, Nowego Sącza, Tczewa, Tarnowa, Piotrkowa Trybunalskiego, Łodzi, Puław, Ełku, Sosnowca, Torunia, Krosna i Kędzierzyna Koźla.

realizować, gdy ustalamy je wspólnie. Muszą one być

najpopularniejszych środków transportu, np. utwo-

ustalone w oparciu o realia – tłumaczy Maciej Ma-

rzenia sieci stacji ładowania, nie można oczekiwać,

zur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia

że łodzianie zaczną wymieniać auta z silnikami

Paliw Alternatywnych.

spalinowymi na samochody elektryczne. W najbliż-

Przedstawiciele polskich miast zdają sobie sprawę,

szych dniach ogłosimy przetarg na sieć punktów

że walka o poprawę jakości powietrza to praca na

ładowania – tłumaczy Adam Wieczorek, wiceprezy-

różnych polach. Wymaga ona m.in. wymiany taboru

dent Łodzi.

autobusowego na nisko- lub zeroemisyjny. Zdaniem

Wtóruje mu prezydent Lublina Krzysztof Żak:

ekspertów, którzy wzięli udział w Kongresie, elektry-

– Podpisanie „Deklaracji Miast na rzecz rozwoju

fikacja linii autobusowych musi być odpowiednio

Elektromobilności” jest bardzo ważnym krokiem,

i kompleksowo zaplanowana, tak aby mieszkańcy nie

który jednoczy samorządy w intensyfikowaniu

odczuli negatywnych skutków wymiany pojazdów

działań na rzecz rozwoju elektromobilności, a tym

konwencjonalnych na nisko- i zeroemisyjne.

samym w dbaniu o poprawę jakości życia miesz-

Przekonywał o tym Karol Obiegły, dyrektor ope-

kańców. Pojazdy zasilane energią elektryczną są

racyjny Grupy Volkswagen: – Zmiany klimatu są

przyszłością, ponieważ zmniejszają zanieczyszczenie

największym wyzwaniem naszych czasów. Branża

miast spalinami i hałasem. Świadome samorządy

transportowa odpowiada obecnie za 14 proc. emisji

wpisują się w te trendy.

dwutlenku węgla. Dlatego niejako naszym obowiąz-

Maciej Mazur tłumaczy, że ideą, dla której zorga-

kiem jest przyczynianie się do zmian w tym zakresie.

nizowano Kongres Nowej Mobilności, była próba

Normy emisji dla samochodów elektrycznych w Unii

przeniesienie ciężaru rozwoju elektromobilności

Europejskiej są coraz bardziej restrykcyjne. W 2025

z zarządzania centralnego na lokalne. – Do tej pory

roku aż 25 proc. modeli Volkswagena będzie elek-

samorządy były uzależnione od tego, co zrobił

tryczne. Planujemy sprzedawać 3 mln samochodów

ustawodawca. Dlatego w znikomy sposób samorzą-

elektrycznych rocznie – deklarował.

dowcy mogli wpływać na kształt przygotowywanych

W Lublinie samorządowcy zapowiedzieli współ-

przepisów. A przecież elektromobilność powinna

pracę w ramach tworzenia optymalnych warunków

być kształtowana właśnie w jednostkach samorządu

sprzyjających rozwojowi elektromobilności w swoich

terytorialnego. Stąd powinny wychodzić inicjatywy.

gminach. Główne zadania to rozbudowa flot pojaz-

Należy zacząć od potrzeb i oczekiwań mieszkańców.

dów elektrycznych i infrastruktury ładowania.

Działać zgodnie i w synergii z rozwojem i oczekiwa-

– Dlaczego władze Łodzi stawiają na rozwój elektro-

niami miast. Te wytyczne, które płyną z samorządów,

mobilności? Ponieważ to nie tylko kwestia rozwoju

musimy przekładać na język ustawowy. Tak by nie

cywilizacyjnego, ale też... zdrowia. Spory wpływ

tworzyć ustaw, których nie da się zrealizować w pol-

na zanieczyszczenie powietrza oraz hałas mają

skich realiach – wyjaśnia dyrektor PSPA.

prywatne samochody poruszające się po ulicach.

Przedstawiciele samorządów wskazali także

Ale bez wcześniejszego stworzenia alternatywy dla

na potrzebę edukacji oraz promocji rozwiązań

NR 9 (60) październik 2019

ambasadorami. Cele możliwe do spełnienia można

ELEKTROMOBILNOŚĆ nisko- i zeroemisyjnych i zapowiedzieli intensyfi-

wyjedzie na ulice Krakowa. To modelowy przetarg na

kację działań prowadzących do upowszechnienia

zakup i użytkowanie pojazdów elektrycznych. Zor-

pojazdów elektrycznych, zarówno w transporcie

ganizowano grupę zakupową, wykorzystano model

publicznym, jak i prywatnym.

finansowania w postaci wynajmu długoterminowego.

– Podpisanie „Deklaracji Miast na rzecz Rozwoju

Czyli można

Elektromobilności” wynika wprost z konsekwencji

to było zrobić. Kraków był jednym z nielicznych

działań realizowanych przez stolicę w tym obszarze.

samorządów, który wziął się za robotę, a nie komen-

Warszawa już dawno podjęła decyzję, w którym kie-

tował, że się nie da…

runku chce podążać. Miasto nie chce ograniczać się

W przypadku wspomnianego progu największym

do roli biernego obserwatora. Od lat popularyzujemy

problemem był bliski termin i brak narzędzi do re-

wiedzę, rozpowszechniamy najlepsze praktyki, ale

alizacji od ustawodawcy. To przykład tego, jak prawo

też inspirujemy działania zmierzające do realizacji

nie powinno być tworzone. Zamiast działać, trwała

wspólnych celów energetycznych i klimatycznych

dyskusja, jak ten wymóg przesunąć.

– zaznacza Robert Soszyński, wiceprezydent m.st. Warszawy.

NR 9 (60) październik 2019 76

Maciej Mazur dyrektor zarządzający PSPA

Robert Soszyński wiceprezydent Warszawy Już dziś 50 proc. pasażerów w Warsza-

Jaskrawym przykładem na to, że

wie jeździ środkami transportu publicznego, które

tworzone do tej pory ustawy bywają

nie emitują zanieczyszczeń – tramwajami, metrem,

oderwane od realiów polskich miast, jest ta o Stre-

SKM czy autobusami elektrycznymi. Do 2022 roku

fach Czystego Transportu. Ustawodawca wykreował

ten wskaźnik chcemy podnieść do 60 proc. Dążenie

system, który nie jest możliwy do wdrożenia na

to będzie realizowane przede wszystkim poprzez

poziomie lokalnym. Przyjął całkiem fajne założenia,

rozbudowę transportu szynowego, ale nie tylko.

ale zaproponowane obostrzenia są zbyt restrykcyjne

W lipcu podpisaliśmy umowę na zakup 130 elek-

jak na polskie realia.

trycznych autobusów przegubowych. To działanie

Podobnie z wymogiem flotowym. Oczywiście dobrze,

nie tylko w dużym stopniu wypełnia treść podpisa-

kiedy jest taki stymulant i sygnał od administracji

nej deklaracji, ale także stawia nas w gronie europej-

centralnej do realizacji ambitnych celów. Chodzi

skich liderów, jeśli chodzi o zakup zeroemisyjnych

jednak o to, by te cele nie były zbyt ambitne, a było

autobusów. Robimy to z myślą o naszych dzieciach,

realizowalne. Bo jeśli są nieco oderwane od rzeczy-

w trosce o jakość powietrza i przeciwdziałając

wistości, pojawia się wtedy pokusa udowadniania, że

zmianom klimatycznym. Dla osiągnięcia maksymal-

tych celów nie da się wdrożyć. Mamy efekt odwrotny

nej efektywności tych pojazdów rozbudowujemy

do zamierzonego.

również sieć ulicznych ładowarek pantografowych.

Pojawił się próg wdrożenia 10 proc. taboru elektrycz-

Zakupiliśmy urządzenia, które zostaną zainstalo-

nego dla samorządów, który ma obwiązywać od 2020

wane w dziewiętnastu lokalizacjach. Dzięki temu

roku. Wobec tego, że administracja centralna nie za-

elektrobusy będą mogły doładowywać baterie pod-

pewniła narzędzi do jego realizacji w postaci choćby

czas postojów na pętlach i, co za tym idzie, będzie

uruchomienia Narodowego Funduszu Transportu,

można wykorzystywać je z podobną sprawnością jak

dała asumpt do tego, żeby wszyscy pokazywali, że

autobusy o napędzie konwencjonalnym. Należy rów-

nie da się tego zrobić. Jedynym przykładem, który

nież wspomnieć o naszym zaangażowaniu w rozwój

pokazał, że można to zrobić, jest przetarg zrealizo-

dyskursu o elektromobilności. Od kilku lat inicjuje-

wany przez Krakowski Holding Komunalny. Dzięki

my i organizujemy „Kongres pojazdów elektrycznych

niemu na 47 autobusów elektrycznych, lada dzień

i infrastruktury do ich ładowania”, który zachęca

ELEKTROMOBILNOŚĆ do dyskusji nad przyszłością i wyzwaniami, jakie

lubelskiej komunikacji miejskiej stanowić będzie

stoją przed polską elektromobilnością. Odbywające

70 autobusów elektrycznych i 150 nowoczesnych

się w Warszawie spotkania rokrocznie gromadzą

trolejbusów. Będzie to 50 proc. wszystkich pojazdów

ludzi świata biznesu, nauki, ekspertów branżowych,

lubelskiej komunikacji miejskiej. Wybieramy przyja-

przedstawicieli władz centralnych, a także samorzą-

zny dla środowiska transport, zachęcając kierowców

dowców.

do pozostawienia prywatnego auta poza centrum, by wspólnie tworzyć czyste miasto do życia mieszkańców i odwiedzających Lublin.

Zielone miasto, już dziś przyjazne mieszkańcom, przyciąga inwestorów

Adam Wieczorek wiceprezydent Łodzi

i turystów, a jako ośrodek służący całemu regionowi

Na Kongresie Nowej Mobilności w Lu-

stawia na rozwój zrównoważonego transportu. Do

blinie byliśmy, jako miasto, przykła-

modernizowanej sieci dróg ekspresowych, linii kole-

dem dla innych. Łódź jest wskazywana jako wzór

jowych i lotniska powinna więc dołączyć infrastruk-

dla wdrażania elektromobilności. Jako pierwszy

tura dla pojazdów elektrycznych. W naszej ocenie

samorząd w Polsce oznakowaliśmy buspasy infor-

świadomi wyzwań klimatycznych mieszkańcy będą

macją o możliwości przejazdu autem elektrycznym.

coraz częściej wybierać tę formę transportu. Dlatego

Łącznie w całej Łodzi pojawiło się pierwsze 81

zdecydowaliśmy się na rozbudowę ogólnodostępnej

takich znaków. Udało się to dzięki świetnej współ-

infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych.

pracy z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alterna-

W 2018 roku rozpoczęliśmy współpracę z PGE Dys-

tywnych (PSPA), które opracowało dla naszego

trybucja S.A. przy tworzeniu metodyki wyznaczania

miasta system oznakowania pionowego i poziome-

lokalizacji punktów ładowania, a od ubiegłego roku

go dla elektromobilności. Nasze miejskie wodociągi

trwa współpraca z PGE Nowa Energia Sp. z o.o. przy

przymierzają się do wymiany floty aut i do 2025 r.

realizacji programu budowy stacji ładowania w na-

chcą, aby ponad 30 proc. ich pojazdów była zero-

szym mieście.

lub niskoemisyjna. Dziś testują pierwszy w zasobie

Elektromobilność to także naturalna konsekwen-

miejskich spółek samochód elektryczny. Już teraz

cja realizacji obszarów rozwojowych „Otwartości”

pracownicy spółki zauważają, że dzięki możliwo-

i „Przyjazności” przyjętej przez miasto strategii

ści korzystania z buspasów omijają miejskie korki

rozwoju do 2020. Kwestie mobilności miejskiej będą

i mogą być na miejscu awarii szybciej.

także ważnym elementem tworzonej, przy współ-

Zaś do końca 2020 r. w Łodzi powstanie ponad 200

udziale mieszkańców, strategii dla Lublina na rok

punktów ładowania aut elektrycznych. Będzie to

2030. Podpisana deklaracja to wyjście naprzeciw

jeden z kluczowych elementów rozwoju elektromo-

oczekiwaniom i jasny sygnał związany z tym, jak

bilności – nie tylko w Łodzi, ale i w skali kraju.

dużą wagę przykładamy do nowoczesnych sposobów

Planowany jest też zakup elektrycznych autobusów

sprawnego, bezpiecznego i nowoczesnego porusza-

dla Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji. Rynek

nia się po mieście.

samochodów elektrycznych sukcesywnie się rozwi-

Lublin od wielu lat stawia na elektromobilność,

ja, największe koncerny wprowadzają do sprzedaży

w szczególności w transporcie publicznym. Trolejbu-

samochody ładowane z gniazdka. Z ciekawostek?

sy, które w myśl ustawy o elektromobilności i pali-

Elektrycznie ładowany model Tesli był najlepiej

wach alternatywnych są autobusami zeroemisyjnymi,

sprzedającym się samochodem w USA w kategorii

stanowią obecnie blisko 1/3 taboru miejskiego i od

aut luksusowych. To się zdarzyło po raz pierwszy

66 lat są wizytówką Lublina. Do 2021 r., po realizacji

w historii.

projektów z udziałem środków europejskich, tabor

NR 9 (60) październik 2019

Krzysztof Żuk prezydent Lublina

Rafał Wąsowicz

wydarzenia

Gaz, silnik, olej – jak użytkować, żeby nie tracić? O gromna porcja fachowej wiedzy, integracja branży i próba

znalezienia odpowiedzi na pytania, które nurtują serwisantów

i użytkowników silników gazowych. W dniach 15-17 października w Bystrej odbyło się cykliczne szkolenie dla sektora wydobycia

i eksploatacji gazu pod hasłem „Środki smarne Shell – nowe kierunki dla sektora energetyki i gazu”. Wśród gości nie zabrakło dystrybutorów największych światowych marek oferujących silniki gazowe oraz ich użytkowników. Na szkoleniu byli obecni m.in. przedstawiciele firm Tedom, Ferox, BH Ruda, Cagen czy KWE. Oprócz dostawców rozwiązań, ogromną część uczestników stanowili użytkownicy silników działający

// Podczas swojego wystąpienia Mateusz Jarosz z Shell Polska analizował najczęstsze przyczyny awarii silników

w sektorze górniczym, komunalnym, a także biogazowym. NR 9 (60) październik 2019

Trzydniowe szkolenie rozpoczął Mateusz Jarosz z Shell, który analizował najczęstsze przyczyny awarii silników. Wśród czynników, które mają decydujący wpływ na płynną i bezawaryjną pracę, znalazł się dobór odpowiedniego oleju. Co więcej, omówiona została

// W szkoleniu w Bystrej udział wzięło około 80 osób

także kluczowa dla eksploatacji silników gazowych diagnostyka olejowa Shell LubeAnalyst. Jest to nowoczesna usługa monitorowania stanu środków smarnych stosowanych w maszynach oraz urządzeniach, dzięki której można ocenić stan oleju lub smaru, zidentyfikować potencjalne problemy czy dokonać porównania wydajności sprzętu. – Prawidłowy dobór oleju ma podstawowe znaczenie z punktu widzenia eksploatacji silnika i może sprawić, że nie będziemy narażać się na niepotrzebne koszty związane z usuwaniem skutków awarii – podkreślał Mateusz Jarosz z Shell Polska, równocześnie wskazując przykłady, na których było widać opłakane skutki złego doboru oleju.

// Zdaniem Marcina Bończyka, kierownika sprzedaży B2B w Shell Polska, sukcesem szkolenia było wprowadzenie do programu panelu użytkowników silników gazowych

Podczas tegorocznej edycji szkolenia nie zabrakło nowości. Pierwszą z nich było pojawienie się zagadnień z obszaru Przemysłu 4.0 oraz propozycje działań w zakresie tzw. TCO, czyli całkowitego kosztu użytkowania w segmencie silników gazowych. Drugą stanowił panel dyskusyjny „Eksploatacja i moje podejście do silników gazowych”, podczas którego przedstawiciele m.in. Operatora Gazociągów Przesyłowych Gaz System, PGB, Goodvaley, Neo Energy opowiedzieli o swoich doświadczeniach w zakresie eksploatacji silników gazowych. – Panel stał się okazją, by podzielić się swoimi indywidualnymi doświadczeniami z innymi uczestnikami szkolenia. Ta formuła zdecydowanie się sprawdziła, więc z pewnością będziemy ją kontynuować w przyszłym roku – podkreśla Marcin Bończyk, kierownik sprzedaży B2B w Shell Polska. Patronem medialnym szkolenia był „Magazyn Biomasa”. 78

Oprac. Redakcja

wydarzenia

uż po raz ósmy Krajowa Izba Biopaliw gościła

zagadnienia związane z instrumentami ochrony,

uczestników konferencji „Biopaliwa transporto-

jakimi są cła antydumpingowe i antysubsydiarne,

we”. Wzięło w niej udział niemal 120 osób z ośmiu

mające wyrównać szanse europejskich wytwórców

krajów. Po raz pierwszy prelekcje tłumaczone były na

biopaliw przed importem tanich biopaliw spoza Unii

język angielski. Gości powitał Zygmunt Gzyra, prezes

Europejskiej. Kulminacyjnym punktem dnia była

zarządu Krajowej Izby Biopaliw. Wykład otwierają-

debata ekspercka, w której moderator konferencji

cy zatytułowany „Wyzwania związane ze zmianami

Adam Stępień jako punkt wyjścia zaproponował

klimatu” wygłosił prof. Szymon Malinowski z Insty-

niedawną nowelizację ustawy o biokomponentach

tutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Alarik

i biopaliwach ciekłych oraz deklaracje o systema-

Sandrup, prezydent asocjacji etanolowej ePURE

tycznym wzroście poziomu blendingu. Uczestnicy

i członek zarządu World Bioenergy Association,

spotkania doszli do wniosku, że należy wspólnymi

przedstawił megatrendy w wykorzystaniu bioenergii

siłami działać na rzecz poprawy klimatu, jednak

ze szczególnym uwzględnieniem sektora transpor-

stopniować wymagania, by koncerny paliwowe,

tu, podkreślając, że osiągnięcie poziomu 20 proc.

główni realizatorzy polityki względem wykorzystania

energii z OZE w tym sektorze dla większości krajów

OZE w transporcie, miały możliwość dostosowania

stanowić będzie ogromne wyzwanie. Bartłomiej

swojej działalności.

Czyczerski z Business & Science Poland przedstawił

Oprac. Redakcja

Biomass for Energy – Ukraina ma potencjał Biomasa na Ukrainie to ogromny potencjał. W sek-

NR 9 (60) październik 2019

O biopaliwach w transporcie

torze bioenergii na Ukrainie pracuje 15 tys. osób. Mimo to całe OZE stanowią tylko ok. 8 proc. wyprodukowanej energii. Plany są jednak ambitne. Według założeń do 2070 roku cała energia na Ukrainie ma się „zazielenić”. W dniach 24-25 września w Kijowie odbyła się konferencja „Biomass for Energy” organizowana przez Ukraińskie Stowarzyszenie Bioenergii. Była okazją do rozmowy na temat wyzwań, jakie stoją przed ukraińskim sektorem energetycznym w najbliższych latach. – Ukraina jest krajem rolniczym i to stawia nas w uprzywilejowanej sytuacji, jeśli chodzi o moż-

Szansą na poprawę sytuacji ma być też inicjatywa

liwości produkcji energii z biomasy – podkreślał

„Global 100 proc. RE Ukraine”, której współtwórcą

Georgii Geletukha z Ukraińskiego Stowarzyszenia

jest piosenkarka Ruslana Lyzhychko. Jak podkreślała,

Bioenergii, jednocześnie wskazując, że to „możli-

dzisiaj wszyscy na Ukrainie powinni jak najmocniej

wość, by uniezależnić się energetycznie, równocze-

włączyć się w transformację energetyczną.

śnie zostawiając w kraju dużą część z 13 mld dol.

„Magazyn Biomasa” był patronem medialnym konfe-

rocznie, które nasi wschodni sąsiedzi wydają na gaz

rencji „Biomass for Energy”.

czy olej”.

Oprac. Redakcja 79

wydarzenia

Sukces branż drzewnej i meblarskiej W sercu Wielkopolski podczas targów DREMA, Furnica i Sofab 2019 swoją flagową ofertę zaprezentowało blisko 600 wystawców. Ekspozycja nowoczesnych maszyn, specjalistycznych urządzeń i narzędzi przyciągnęła do Poznania 15 450 zwiedzających profesjonalistów. W trakcie bloku targów można było śledzić najnowsze trendy w przemyśle meblarskim oraz branży obróbki drewna. Zwiedzający odkrywali potencjał nowoczesnych rozwiązań i zgłębiali wiedzę dzięki imponującej ofercie wydarzeń towarzysząMistrzostwa Polski we Wbijaniu Gwoździ i wiele

na żywo, odbyły się dwa kongresy „Polskie Meble

innych. Przyszłoroczna edycja bloku targów DRE-

– Konkurencyjna Polska” i Kongres Koopdrew oraz

MA, Furnica i Sofab odbędzie się w dniach

konferencja „Kobiety branży meblarskiej – Bądź

8-11 września 2020 r. na terenie Międzynarodo-

inspiracją, która zmienia świat”, a także strefa Dre-

wych Targów Poznańskich. Oprac. Redakcja

ma Design, inspirująca Drema Tools, emocjonujące

Jubileusz 10-lecia European Biogas Association zdj. EBA (2)

NR 9 (60) październik 2019

cych. W ramach targów pracowały aż trzy fabryki

iogaz w zrównoważonym rolnictwie, biome-

jubileuszem Europejskiego Stowarzyszenia Biogazo-

tan a dekarbonizacja transportu, perspektywy

wego (EBA), które świętowało 10-lecie działalności.

rozwoju branży biogazowej w Europie, nowe techno-

Polski sektor biogazu reprezentowała m.in. redakcja

logie – na te tematy dyskutowali uczestnicy Euro-

„Magazynu Biomasa”, a także mec. Michał Tarka

pejskiej Konferencji Biogazowej, która 19 września

z Kancelarii TTW.

odbyła się w Brukseli. Wydarzenie było jednocześnie 80

Oprac. Redakcja

wydarzenia

odczas XXI edycji Międzynarodowej Wystawy Rolniczej AGRO SHOW organizowanej przez

Polską Izbę Gospodarczą Maszyn i Urządzeń Rolniczych, która odbyła się 19-22 września br. w Bedna-

Źródło: PIGMiUR

130 tys. zwiedzających na AGRO SHOW 2019

rach koło Poznania, ofertę zaprezentowało niemal 730 wystawców z kraju i z zagranicy. Wystawę odwiedziło 130 tys. osób. Znakiem rozpoznawczym AGRO SHOW stały się pokazy maszyn w trakcie pracy, podczas których są możliwości oferowanego sprzętu. Rolnicy mogą

podczas którego dyskutowano na temat: „Wpływ

wówczas porównać osiągi techniczne prezento-

polityki rolnej Unii Europejskiej na kondycję deale-

wanych maszyn i urządzeń, a także porozmawiać

rów maszyn rolniczych. Założenie wspólnej polityki

bezpośrednio z producentami i dealerami. W tym

rolnej w kolejnym okresie budżetowym”.

roku po raz pierwszy zwiedzający mieli możliwość

Podczas AGRO SHOW 2019 odbyły się także m.in.

obserwowania pokazów z trybun, które zapełniały

finały organizowanych przez Izbę ogólnopolskich

się do ostatniego miejsca. Po raz pierwszy organi-

konkursów „Mechanik na Medal”, „Młody Mechanik

zatorzy wystawy zaprosili na AGRO SHOW firmy

na Medal”. oprac. redakcja

dealerskie na Forum Dealerów Maszyn Rolniczych,

POL-ECO SYSTEM 2019 – największe spotkanie branży komunalnej i ochrony środowiska

ajnowsze rozwiązania dla ochrony środowiska

przestrzeń konferencyjno-wystawiennicza EkoSfera or-

i sektora gospodarki komunalnej, a także licz-

ganizowana po raz trzeci przez Ministerstwo Środowi-

ne konferencje, szkolenia i debaty przyciągnęły na

ska oraz jubilata Narodowy Fundusz Ochrony Środo-

targi POL-ECO SYSTEM 8 tys. uczestników.

wiska i Gospodarki Wodnej, który obchodzi 30-lecie.

Panele dyskusyjne dotyczące kluczowych tematów

Uczestnicy targów mogli również zdobyć praktyczną

w ochronie środowiska towarzyszyły wystawom firm

wiedzę z zakresu funkcjonowania „Bazy danych o pro-

i spotkaniom ekspertów. Najnowsze rozwiązania dla

duktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami”

branży zaprezentowało ponad 300 firm z 12 krajów.

i w konferencji „Nowe wymagania przeciwpożarowe

Wręczono 10 Złotych Medali MTP – najbardziej

w gospodarce odpadami”, a także wziąć udział w Fo-

rozpoznawalnych nagród na polskim rynku przyzna-

rum Rozwoju Miast i wielu innych wydarzeniach.

wanych innowacyjnym produktom najwyższej jakości.

Kolejna edycja Międzynarodowych Targów Ochro-

Uczestnicy mogli wziąć udział w ponad 50 konfe-

ny Środowiska POL-ECO SYSTEM odbędzie się

rencjach, szkoleniach i wydarzeniach towarzyszącym

w dniach 20-22.10.2020 roku.

targom. Integralną częścią POL-ECO SYSTEM była

NR 9 (60) październik 2019

widzowie mogą przekonać się na własne oczy, jakie

oprac. redakcja 81

wydarzenia

Harmonogram branży Październik 2019 27-29

Instal System

Bielsko-Biała

http://www.targibielskie.pl

29-31

Argus Biomass Nordics and Baltics

Kopenhaga (Dania)

https://www.argusmedia.com/ conferences-events-listing/biomassnordics-baltics

Gala konkursu: TOPTEN Kotły

Katowice

http://www.pie.pl/topten.html

listopad 2019 13-14

European Biosolids & Organic Resources Conference & Exhibition

Leeds (Wielka Brytania)

http://www.eubia.org

13-14

Future of Biogas Europe

Amsterdam (Holandia)

http://european-biogas.eu

18-19

Warsztaty Pelletowe

Warszawa

https://magazynbiomasa.pl/warsztatyfabryka-pelletu/rejestracja/

23-24

Zero Waste

Warszawa

http://www.targi-zerowaste.pl/

28-29

Konferencja Rynki surowców i energii

Poznań

http://konferencja.fundacjaenergia.pl/

Poznań

https://magazynbiomasa.pl

gRUDZIEŃ 2019 9-10

II Narodowy Kongres Biometanu

STYCZEŃ 2020

NR 9 (60) październik 2019

17-19

Polagra Premiery

Poznań

https://www.polagra-premiery.pl/pl/

27-28

Kongres Powerpol

Warszawa

http://powerpol.pl/

29-30

Regen Europe, Biogas Europe, Bois Europe

Nantes (Francja)

https://www.regen-europe.com/en

Centralne Targi Rolnicze

Nadarzyn

https://centralnetargirolnicze.pl/

31-2. 02 REKLAMA

NOW

LIMITED EXHIBITION SPACE

BOOK NOW

BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019

BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019 BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019

B R U S S E L S I 2 2 - 2 3 O CCo-hosted T O B E with R 2019 • Meet over 200 industry experts • Organised by the number 1 bioenergy magazine • Co-hosted with the 12th Biofuels International Conference & Expo • Excellent networking opportunities • Free conference pass, lunches and access to networking functions for all sponsors and exhibitors

• Fantastic opportunity to highlight your company’s products and services at this established event • Visit the website for more information www.bioenergy-news.com/conference For a tailor-made package that meets your needs please contact Andrew Sigamany, + 44 20 8687 4191 conference@bioenergy-news.com

BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019 BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019

CONFERENCE & EXPO BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019 CONFERENCE & EXPO BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019

CONFERENCE & EXPO Exhibition space is limited and cannot be added to, so make sure you don’t miss out. Book the best position now. BRUSSELS I 22-23 OCTOBER 2019

www.bioenergy-news.com/conference 82

PIECE, KOMINKI

I NAGRZEWNICE PELLETOWE

WYBIERZ EKO-LOGICZNIE: OSZCZĘDZAJ I DBAJ O ŚRODOWISKO

Pomożemy Ci dofinansować zakup!

OFERUJEMY: • kotły i nagrzewnice pelletowe renomowanych polskich producentów, • kotły biomasowe, • certyfikowany pellet drzewny, • doradztwo w zakresie wymiany starych kotłów na ekologiczne urządzenia pelletowe, • pomoc w uzyskaniu finansowania.

Najlepsze ceny + bezpłatne doradztwo

Dofinansowanie aż do 90%

Ul. Polna 7 62-006 Kobylnica Tel. +48 530 245 751 biuro@cop360.pl www.cop360.pl

Nowość

list opa d 201 9

gii źródła ener

w TwOjej gm

inie

Już w listopadzie nowy numer magazynu dla gmin zainteresowanych „zielonymi” inwestycjami!

zdj. Shutterstock

Odnawialne

/ energia wiatrowa / energia słoneczna / hydroenergia / / energia z biomasy / energia z biogazu / / elektromobilność / efektywność energetyczna / ,,Troska o środowisko, czyste powietrze, bezpieczeństwo energetyczne oraz zagospodarowanie odpadów - to konkretne wyzwania, przed którymi stoją dzisiaj samorządy”. Przemysław Dębski Burmistrz Miasta i Gminy Pyzdry

Chcesz otrzymywać „Zieloną Gminę” na swoje biurko?

Zadzwoń: +48 731 522 600 e-mail: marcin.fajerski@zielonagmina.pl