Magazyn Biomasa 10(100)/2023 by Magazyn Biomasa

RYNEK RYNEK RYNEK

BIOGAZU BIOGAZU BIOGAZU BIOMETANU I IBIOMETANU BIOMETANU AKTUALNOŚCI WYWIADY – ANALIZY – TECHNOLOGIE – INWESTYCJE – PRAWO – OPINIE EKSPERTÓW AKTUALNOŚCI AKTUALNOŚCI ––WYWIADY – WYWIADY – ANALIZY – ANALIZY – TECHNOLOGIE – TECHNOLOGIE – INWESTYCJE – INWESTYCJE – PRAWO – PRAWO – OPINIE – OPINIE EKSPERTÓW EKSPERTÓW

Biometan Biometan Biometan zapewnia zapewnia zapewnia niezależność niezależność niezależność energetyczną energetyczną energetyczną zdj. Bartosz Pilewski

zdj. BartoszPilewski Pilewski zdj. zdj.Bartosz Bartosz Pilewski

LISTOPAD LISTOPAD LISTOPAD 2023, 2023,nrnr 2023, 1010(100) (100) nr 10 (100)

Łukasz Semeniuk Łukasz Łukasz Semeniuk Semeniuk Łukasz Semeniuk Polska Grupa Biogazowa Polska Polska Grupa Grupa Biogazowa Biogazowa Polska Grupa Biogazowa

ISSN 2353-9321 ISSN ISSN 2353-9321 2353-9321

Innowacyjna technologia biogazu i biometanu

Nasza oferta Prowadzimy działania w zakresie uzyskiwania wsparcia finansowego na budowę biogazowni lub biometanowni. Analiza i studium wykonalności inwestycji Wykonujemy analizy pozwalające na znalezienie optymalnych rozwiazań pod względem technicznym oraz ekonomicznym.

Przygotowanie formalno-prawne inwestycji Pomagamy uzyskać Kartę Informacyjną Przedsięwzięcia, Raport Środowiskowy, Pozwolenie na Budowę oraz pozostałe pozwolenia niezbędne do budowy biogazowni bądź biometanowni, a także wykonujemy projekty techniczno-technologiczne.

Realizacje “pod klucz” Oferujemy kompleksowe rozwiązania dla biogazowni dzięki czemu możemy dostarczyć kompletną biogazownię lub biometanownię gotową do eksploatacji.

Świadczymy usługi nadzoru technologicznego Zapewniamy kontrahentom niezawodne i długotrwałe działanie naszych maszyn i urządzeń.

Jako Biogas System S.A. oferujemy technologię biogazowni bądź biometanowni, która pozwala na najbardziej wydajną produkcję biogazu z większości dostępnych matriałów organicznych. Zalety naszej metody to możliwość stosowania różnych rodzajów wsadów, bezodorowość, szybka i prosta budowa biogazowni bądź biometanowni oraz pełna automatyzacja całego procesu. Chcemy, aby nasze biogazownie i biometanownie były wysokoefektywne, dlatego w zaproponowanych rozwiązaniach opieramy się na sprawdzonych, zaawansowanych technologiach i rozwiązaniach technicznych. Więcej o nas: Biogas System S.A. Mobile: +48 734 800 800, E-mail: kontakt@biogas-system.com

Kompleksowa obsługa procesu inwestycyjnego biogazowni oraz biometanowni Projekty, doradztwo, budowa i serwis biogazowni oraz biometanowni

ul. Blacharska 2, 61-006 Poznań tel.: +48 61 885 35 90, e-mail: biowatt@ biowatt.pl

www.biowatt.pl

od redakcji

Kiedy rodzi się legenda…

7. Kongres

Drodzy Czytelnicy, Współpracownicy, Szanowni Reklamodawcy

Oto trzymacie w dłoniach setne wydanie z logo „Magazynu Biomasa”, którego wydawca – Biomass Media Group, wkrótce świętować będzie

10-lecie funkcjonowania na rynku mediów branżowych. Każde takie wydarzenie w historii firmy przywołuje wspomnienia…

Biometanu & Expo

Kiedy rozmawiałam niedawno z Panem Markiem Pitułą, zapytał mnie –

jak to się zaczęło, a raczej jaka jest nasza business legend. Nie zaczęłam

od samego początku, od tego, kiedy zrodził się pomysł na „Biomasę”, ale

od momentu, gdy już jako zarejestrowane wydawnictwo wynajmowaliśmy biuro w starym budynku na terenie EC Karolin w Poznaniu – dwa pokoiki i wc. Przywiezione z drukarni gazety zamieniały korytarz w magazyn, a telefonicznym rozmowom z przedstawicielami branży towarzyszyło nieustające kapanie wody z kranu…

Ale nie o to chodziło mojemu rozmówcy, a o zestawienie jakimi autami jeździliśmy wtedy, a jakimi dziś podróżuje Zarząd BMG.

Być może właśnie tak, poprzez widoczne i policzalne dobra, powinno się oceniać dynamikę rozwoju firmy. Z mojej perspektywy wygląda to zupełnie inaczej. Spotkaliśmy 10 lat

Beata Klimczak

temu, grono wspaniałych ludzi, i tu moja osobista „wycieczka” do Pana

Redaktorka naczelna

7-8 maja 2024 Międzynarodowe Targi Poznańskie

Wojtka Łukaszka – wizjonera i idealisty, dzięki któremu poznałam kilkoro naukowców współpracujących przy projekcie Bioelektrownie Świętokrzyskie. Ich spotkanie, na które otrzymaliśmy zaproszenie jako „Magazyn Biomasa”, było pierwszą konferencją, w której uczestniczyliśmy.

Dziś zespół „Magazynu Biomasa” organizuje cykliczne konferencje i kongresy branżowe, w których co roku uczestniczą setki przedstawicieli firm

polskich i zagranicznych. Nasze wydawnictwo jest znane i cenione także za granicą. Sprawujemy patronaty medialne nad konferencjami naukowymi oraz targami branżowymi takimi jak: Progetto Fuoco, Bio360 Expo, Energy Decentral, European Biogas Conference, World Biogas & Summit Expo, European Pellet Conference i wiele innych. „Magazyn Biomasa” to wydanie drukowane i e-wydanie dostępne w internecie, portal magazynbiomasa.pl, profile w mediach społecznościowych Facebook, Linkedin, X (Twitter), Instagram. To MY. Wierzymy w to, co robimy.

Save the date!

A udaje się nam dzięki Państwu!

Organizatorzy:

Dlatego skorzystam z okazji i serdecznie podziękuję za otwartość, za to, że służycie nam swą wiedzą, doświadczeniem, dzielicie się pomysłami, informujecie +48 792 122 038 o nowościach w branży i swoich projektach, ogłaszacie się na naszych stronach i uczestniczycie w organizowanych przez nas spotkaniach.

maciej.kosinski@magazynbiomasa.pl

To dzięki Wam i z Wami budujemy nowe branże!

magazynbiomasa.pl/narodowy-kongres-biometanu

Patroni medialni:

spis treści

n FORUM BRANŻY 5 Eksperci odpowiadają na pytanie czy 2023 szerzej otworzył drzwi dla biogazu w Polsce?

n KONGRES BIOGAZU 10 Program 8. Kongresu Biogazu w Warszawie

100. WYDANIE MAGAZYNU BIOMASA 12 15

Magazyn Biomasa to MY! Głos branży… o nas

BIOMETAN W PRAWIE 18 2,5 mld euro z programuREPowerEU dla Polski. Jeszcze w tym roku?

WYWIAD NUMERU 22 Biometan zapewnia niezależność energetyczną

BIOGAZ W PRAWIE 26 Biogazownie semi-szczytowe – środek na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego bez konieczności kosztownej rozbudowy sieci? 32 Specustawa biogazowa – uwaga na zapisy rozporządzenia!

RYNEK OZE 34 Odnawialne, lecz niestabilne, czyli o problemach ostatniego roku

RYNEK BIOMETANU 38 Strategie ograniczania ulotnych emisji metanu z instalacji biogazowych i biometanowych

BIOGAZ W PRAKTYCE 44 98,5% sprawności biogazowni. Michałowo działa jak w zegarku

BIOGAZ NA ŚWIECIE 48 52 56 60

W Szwecji to państwo kształtuje zieloną rewolucję Kondycja niemieckiego rynku biogazu i biometanu Potencjał ukraińskiego rynku biogazu i biometanu Ukraiński biometan będzie eksportowany do całej Europy?

BIOMETAN W PRAKTYCE 64 GOZ w rolnictwie: od odpadów do RNG 66 Innowacje w produkcji biometanu 70 ReFuels – zerowe emisje flot dzięki biometanowi

TECHNOLOGIE I KOMPONENTY W BIOGAZOWNI 74

Jak zoptymalizować proces mieszania w biogazowni?

FINANSOWANIE INWESTYCJI 80 Biogaz i jego potencjał. Finansowanie inwestycji biogazowych

PLANOWANIE INWESTYCJI 83 Biogazownia – opłacalny biznes czy drogie hobby? 88 Inwestujesz? Sprawdź, czy dobrze zaplanowałeś

BIOGAZ KOMUNALNY 93 Biogaz z bioodpadów z sektora komunalnego

UBEZPIECZENIA 98 Ubezpieczasz biogazownię? Sprawdź, jak płacić mniej

n KATALOG 101 Branży biogazowej i biometanowej 2023

/ magazyn dla profesjonalistów

/ magazynbiomasa.pl

Członek założyciel PRP

Zarząd/Board: Robert Rogosz – Prezes Zarządu robert.rogosz@magazynbiomasa.pl Maciej Kosiński – Co-owner maciej.kosinski@magazynbiomasa.pl Maciej Roik – Co-owner maciej.roik@magazynbiomasa.pl Redaktorka naczelna/Editor-in-chief: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl Korekta/Proofreader: Maria Kosińska Skład/Design: Studio DoDo Biuro Zarządu/Management office: biuro@magazynbiomasa.pl, +48 791 44 33 22 Wydawca/Publisher: Biomass Media Group Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 14/4, 61-881 Poznań NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6, KRS: 0000626900 +48 791 44 33 22, biuro@magazynbiomasa.pl Dział finansowy/Finance: Marta Kosińska – Co-owner marta.kosinska@magazynbiomasa.pl, +48 512 321 956 Redakcja/Editorial: Jolanta Kamińska – Co-owner Redaktorka prowadząca/Editor jolanta.kaminska@magazynbiomasa.pl, +48 790 439 216 Daria Lisiecka – Dziennikarka daria.lisiecka@magazynbiomasa.pl, +48 570 885 641 Natalia Konieczna – Project manager natalia.konieczna@magazynbiomasa.pl, +48 570 002 708 Anna Królikowska-Lenartowska Wydawczyni internetowa/Online and social media wydawca@magazynbiomasa.pl, +48 791 44 33 22 Dział sprzedaży reklam/Sale: Paweł Zygmanowski – Menadżer ds. marketingu i sprzedaży pawel.zygmanowski@magazynbiomasa.pl, +48 731 522 600 Beata Szczepaniak – Specjalistka ds. marketingu i sprzedaży beata.szczepaniak@magazynbiomasa.pl, +48 791 44 33 22 Agnieszka Wiktorowicz Specjalistka ds. marketingu i sprzedaży agnieszka.wiktorowicz@magazynbiomasa.pl, +48 730 291 100 Agata Szarata – Menadżerka ds. rozliczeń agata.szarata@magazynbiomasa.pl, +48 535 277 025 Dział prenumeraty/Subscription: prenumerata@magazynbiomasa.pl, +48 791 44 33 22 Adres redakcji/Adress: Magazyn Biomasa ul. Kwiatowa 14/4, 61-881 Poznań redakcja@magazynbiomasa.pl www.magazynbiomasa.pl fb.com/magbiomasa Nakład/Circulation: 3500 Wydanie online/online readers: 15000 Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

FORUM branży

Czy 2023 szerzej otworzył drzwi dla biogazu w Polsce? 2023 jest rokiem trudnym do skategoryzowania, ponieważ z jednej strony widzimy dużą grupę klientów zdeterminowanych do inwestycji w biogazownie lub biometanownie, a z drugiej strony niezmiennie otrzymujemy informacje o odmowach możliwości przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz nierealnych do spełnienia warunkach przyłączenia do sieci gazowej i problemach z dostępem do finansowania. Z ostatnią barierą radzimy sobie wspomagając naszych klientów poprzez nowy model sprzedaży, jakim jest dzierżawa jednostek kogeneracyjnych. Pomijając rekordową ilość realizacji (zakontraktowane dostawy 17 agregatów biogazowych w 2023 r.) uważam, że rozwój tej branży powinien być bardziej dynamiczny, chociażby ze względu na bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju oraz konieczność zwiększenia ilości zielonej energii w sieciach energetycznych i gazowych.

REKLAMA

NR 10(100) listopad 2023

Krzysztof Maciąg Dyrektor Handlowy TEDOM Poland

FORUM branży W 2023 roku sytuacja rynku biogazu w Polsce była dynamiczna. Wejście w życie przepisów z 13 lipca 2023 przyniosło szereg ułatwień dla branży, co bez wątpienia otworzyło drzwi dla rozwoju tego sektora energetycznego. Dodatkowo program „Energia dla wsi” również sprzyjał zwiększeniu zainteresowania inwestycjami w biogaz, wspierając projekty związane z odnawialnymi źródłami energii na obszarach wiejskich, co było krokiem naprzód w dążeniu do zrównoważonego rozwoju energeMarcin Białek Prezes Zarządu Biogas System

tycznego w tych rejonach. Wielu naszych klientów oczekuje uruchomienia programu FEnIKS, co również znacząco wpłynie na rozwój branży. Mimo tych pozytywnych inicjatyw, nasi klienci w dalszym ciągu napotykają przeszkody, szczególnie w kwestii warunków przyłączenia do sieci energetycznej. Przedłużające się procesy administracyjne i techniczne nie pomagają, a często zniechęcają potencjalnych inwestorów. Dodatkowo, w niektórych lokalnych społecznościach pojawia się opór wobec budowy nowych biogazowni. Brak świadomości mieszkańców o korzyściach płynących z biogazu, takich jak zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, produkcja energii odnawialnej czy lepsze zarządzanie odpadami organicznymi, przekłada się na protesty. To z kolei może wpływać na zwłokę lub nawet uniemożliwienie realizacji takich inwestycji.

NR 10(100) listopad 2023

Podsumowując, choć nowe przepisy stworzyły bardziej sprzyjające środowisko dla rozwoju biogazu, nadal istnieją wyzwania, które musimy pokonać, aby sektor mógł się w pełni rozwijać. Ważne jest, aby kontynuować działania edukacyjne wśród mieszkańców i usprawniać procesy administracyjne, aby maksymalnie wykorzystać potencjał biogazu w Polsce.

Na efekty wprowadzonych zmian prawnych trzeba będzie poczekać. Póki co bardziej widoczny jest brak koordynacji w obszarze gospodarki energetycznej. NFOŚiGW ze środków na transformację energetyczną wspiera budowę dróg lokalnych albo kupuje dwa helikoptery dla policji. Instalacje prosumenckie PV „puszczamy na żywioł”. W efekcie zablokowaliśmy możliwości włączenia do sieci stabilnych źródeł energii. Telewizja Polsat od roku Józef Adam Kowalczyk Prezes Zarządu Fundacja EURO-MOST

„buduje” elektrownię atomową. Ciekawe za ile i kiedy ona powstanie, tym bardziej, że jeszcze nikt na świecie realizując tego typu inwestycję nie zmieścił się w zakładanym budżecie ani harmonogramie prac. Przykłady chaosu i niekompetencji można mnożyć. Brak jakiejkolwiek koordynacji. W krajach Europy Zachodniej funkcjonują i spełniają swoją rolę instytucje czy agencje koordynujące całość polityki państwa w zakresie gospodarki energetycznej. U nas nie wiadomo kto rządzi: Ministerstwo Klimatu (nadzór merytoryczny), Ministerstwo Aktywów Państwowych (nadzór właścicielski nad elektrowniami, spółkami węglowymi i dystrybucyjnymi), OSD które ostatnie wolne moce przyłączeniowe blokują dla siebie. Orlen? A może NFOŚiGW, BGK czy PFR, które rywalizują między sobą o środki na gospodarkę energetyczną? A może grupy lobbystyczne? Każdy ciągnie miskę w swoją stronę.

QR CODE

Wygenerowano na www.qr-online.pl

FORUM branży Tworzy się tyle niepotrzebnych instytucji, ale brak jakiegokolwiek centralnego organu wyposażonego w odpowiednie kompetencje, który koordynowałby gospodarkę energetyczną. Może warto się nad tym zastanowić. Taka instytucja, która koordynowałyby centralnie działania w obszarze gospodarki energetycznej w zakresie promocji, edukacji i podziału wsparcia finansowego, byłaby z pewnością korzystna dla całej gospodarki, a dla rozwoju rynku biogazu i biometanu w szczególności, któremu najwyraźniej ciągle brak siły przebicia. Informacje o biogazie są spychane do programów rolnych. Niby wszyscy wiedzą, że biogazownia pracuje niezależnie od warunków pogodowych i pory roku, że biometan w przeciwieństwie do zielonego wodoru może bez problemu korzystać z istniejącej już infrastruktury dla LNG, CNG i gazu ziemnego, a dla zielonego wodoru trzeba tę infrastrukturę tworzyć, że biogazownie szczytowe pomogłyby uzupełnić niedobór energii rano i wieczorem. Mimo to nadal, nawet we władzach gmin, entuzjazmu dla biogazu nie widać, bo biogazownie nie przysparzają głosów w wyborach.

NR 10(100) listopad 2023

W 2023 roku uwidoczniło się największe ograniczenie dla wzrostu produkcji biogazu w Polsce, którym jest brak jego jasno określonej roli w miksie energetycznym. Choć podjęto pozytywne kroki, takie jak uchwalenie ustawy o biogazowniach rolniczych czy nowelizacja ustawy o OZE, działania te trudno uznać za wpisujące się w realizację szerokiego i spójnego planu rozwojowego. Jedynie 22% uczestników polskiego rynku biogazu rozważa Bartosz Safiejko Dyrektor Strategy&PwC Advisory

obecnie rozszerzenie łańcucha wartości do biometanu, co świadczy o wysokiej niepewności, wynikającej między innymi z braku odpowiednich zachęt inwestycyjnych. Jest to sprzeczne z trendami zachodnioeuropejskimi, gdzie biometan stanowi jeden z istotnych filarów transformacji energetycznej. Jako Polska posiadamy korzystne uwarunkowania i naturalną przewagę dla produkcji biogazu. Zasadnicze znaczenie ma zatem określenie strategii rozwoju tego źródła energii i jego roli w budowaniu niezależności i konkurencyjności polskiej gospodarki. Dopiero z takiej strategii powinny wynikać dalsze działania regulacyjne, nakierowane na usuwanie barier rozwojowych i wzmacnianie stabilności inwestycyjnej branży biogazowej.

PRODUKCJA I MONTAŻ NOWOCZESNYCH HAL NAMIOTOWYCH

MONTAŻ

GARAŻ DLA

NA WSPÓLNYM

SAMOCHODÓW

MURKU

CIĘŻAROWYCH

MAGAZYN WIÓRÓW DRZEWNYCH

HALE DWUSPADOWE

SEGREGACJA ODPADÓW

Skavska Hale Sp. z o.o. to polska firma, z dużym doświadczeniem

Dysponujemy własną spawalnią, ślusarnią oraz zespołem fachowców.

w branży metalurgicznej, działająca od 2015 roku. Specjalizujemy się

Wykonujemy nowoczesne hale namiotowe kompleksowo, projektujemy,

w produkcji hal namiotowych. Posiadamy własny zakład produkcyjny.

spawamy, transportujemy oraz montujemy we wskazanym miejscu.

KAŻDA HALA TO INNA HISTORIA, TAK JAK JEJ PRZEZNACZENIE...

SKAVSKA HALE SP. Z O.O., 98-400 Wieruszów, ul. Nowa 25 tel: +48 733 290 550, e-mail: biuro@skavska.pl

skavska.pl

8. Kongres Biogazu Biogaz – NoWE oTWaRCiE

14-15 GRUDNIA 2023 airport Hotel okęcie, Warszawa

PROGRAM WYDARZENIA dzień i

14 grudnia 2023 (czwartek)

8:30-9:30 9:45

Rejestracja uczestników, networking przy kawie Otwarcie 8. Kongresu Biogazu Maciej Kosiński, ,,Magazyn Biomasa”, prof. Jacek Dach, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

9:45-10:00

Prezentacja otwierająca: Dynamika zmian na polskim rynku biogazu w latach 2020-2023 Beata Klimczak, „Magazyn Biomasa”

10:00-10:50

Forum Liderów - panel dyskusyjny z udziałem ekspertów

10:50-12:10

Sesja I: Biogaz w Polsce i Europie - prawo i trendy 1/ Biogaz i biometan w Europie – raport 2023 Natalia Walczak, European Biogas Association 2/ Biometan w Polsce – perspektywa strategiczna i inwestycyjna Bartosz Safiejko, Strategy& Polska 3/ Zmiany prawne dla biogazu w 2023 – nowe otwarcie dla biogazu Maciej Szambelańczyk, WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr 4/ Pierwsza biometanownia w Polsce – case study Miłosz Krzymiński, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

12:10-12:30

Rozdanie nagród „Magazynu Biomasa”

12:30-12:50

Przerwa kawowa, networking

12:50-14:30

Sesja II: Kierunek dekarbonizacja – biogaz w transformacji energetycznej 1/ Raportowanie ESG a branża biogazowa Jakub Safijański, Konfederacja Lewiatan 2/ Biometan – game changer dla przemysłu Sabine Dujacquier, Polska Grupa Biogazowa 3/ Produkcja i wykorzystanie biogazu z ścieków i odpadów przemysłowych – doświadczenia z eksploatacji instalacji w pełnej skali technicznej Karol Trojanowicz, Seen Technologie 4/ Biogaz i biometan jako paliwa doby transformacji i niezależności energetycznej Tomasz Kajdan, Biowatt 5/ Decyzje środowiskowe dla biogazowni – przepisy a praktyczne aspekty jej uzyskiwania Monika Ostrowska, Bio-Industry

14:30-15:30

Lunch

15:30-17:00

Sesja III: Budowa i eksploatacja biogazowni – technologie i rozwiązania zwiększające wydajność instalacji (cz.1) 1/ Potrzeby własne energii elektrycznej, różnice konstrukcyjne i eksploatacyjne jednostek kogeneracyjnych – porównanie obiektów biogazowni oraz biometanowni Krzysztof Maciąg, Tedom Poland

Wydarzenie towarzyszące: Warsztaty biogazowe „Duńskie doświadczenia z biogazem”

2/ Postęp w produkcji biogazu: technologia mieszania SUMA, najważniejsze zalety dla operatorów biogazu i doświadczenia na rynku światowym Lena Undeutsch, Suma Ruhrtechnik 3/ Produkcja biometanu w Polsce – spostrzeżenia i koncepcje najlepszych praktyk w zakresie przemysłowych projektów biometanowych Hermann Benning, Revis Bioenergy 4/ Odsiarczanie biogazu z wykorzystaniem wodorotlenku żelaza Paweł Palkowski, FerroBio 5/ Zbiorniki żelbetowe prefabrykowane – trwałość, jakość, optymalizacja kosztów inwestycji Piotr Zając, A-Consult

8. Kongres Biogazu Biogaz – NoWE oTWaRCiE

17:00-18:00

14-15 GRUDNIA 2023 airport Hotel okęcie, Warszawa

Sesja IV: Finansowanie i ekonomika inwestycji biogazowych w Polsce 1/ Dostępne mechanizmy finansowania inwestycji i potencjał rynku biogazu i biometanu Katarzyna Kurbiel-Auleytner i Wojciech Lewandowski, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju 2/ Finansowanie inwestycji z funduszy krajowych i unijnych Wojciech Nawrocki, Metropolis Doradztwo Gospodarcze 3/ Jakich zmian w finansowaniu biogazowni oczekują inwestorzy? Józef Adam Kowalczyk, Fundacja Euro-Most

18:00-18:30

Panel dyskusyjny z udziałem ekspertów: Jak sfinansować projekt i zarabiać na biogazie?

18:30-19:30

Aperitif branżowy i networking

20:00

Kolacja branżowa

dzień ii

15 grudnia 2023 (piątek)

10:00-11:10

Panel dyskusyjny z udziałem ekspertów: Jak wykorzystać doświadczenia dojrzałych rynków w budowaniu branży biogazu w Polsce?

11:10-12:50

Sesja V: Budowa i eksploatacja biogazowni – technologie i rozwiązania zwiększające wydajność instalacji (cz.2) 1/ Wariantowość produkcji energii w biogazowni Marek Jedziniak, Biogas System 2/ Projekt pionierskiej instalacji dla zielonego transportu: największa zintegrowana instalacja do produkcji bio-LNG w Niemczech Tomasz Bukowski, go&biogas /EnviTec Biogas Poland 3/ Wpływ mieszania substratu w komorach fermentacyjnych na ilość produkowanego biogazu Karol Jędrzejewski, Xylem Water Solutions 4/ Personalizowane mikroelementy w wytwórniach biogazu i biometanu: know-how Methodo Chemicals Magdalena Wandulska, Methodo Polska 5/ Shell – działania kompleksowe Aleksandra Radwańska, Radosław Gwardecki, Shell Polska

12:50-13:10

Przerwa kawowa

13:10-14:10

Panel dyskusyjny z udziałem ekspertów. Globalny rynek – lokalna sprawa. Jak rozmawiać o biogazie ze społecznościami lokalnymi?

14:10-15:10

Sesja VI: Od biogazu do biometanu 1/ Standaryzacja technologii oszczyszczania biogazu Paweł Filanowski, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 2/ Certyfikacja polskiego biometanu na potrzeby rynku niemieckiego Henning Dicks, agriportance GmbH 3/ Potencjał bioodpadów z gospodarstw domowych i supermarketów w produkcji biometanu – case study Tallinn, Estonia Jani Kangasaho, Biovoima

15:10

Zakończenie 8. Kongresu Biogazu *Program konferencji może ulec zmianie

MAGAZYN BIOMASA TO MY • Maciej Roik Z wykształcenia historyk, z zawodu dziennikarz i wydawca, z zamiłowania kowboj i miłośnik życia na wsi. Prywatnie – mąż, ojciec 11-letniej Antosi, opiekun dwóch psów i dwóch kotów, ranczer, który snuje plany o posiadaniu własnych koni. Wolny czas to dla niego głównie podejmowanie niezliczonych aktywności sportowych, z których ostatnio najważniejsze są biegi maratońskie (dwa ukończone). Zawodowo – przez ostatnie 10 lat wraz ze wspólnikami, którzy stanowią część rodziny, buduje najsilniejszy w Polsce zespół dziennikarsko-handlowy zajmujący się biomasą.

• Maciej Kosiński Historyk, z mediami związany od 2006, od 8 lat żyje bardzo aktywnie uprawiając rozmaite sporty, nie zapominając jednak o odpoczynku, który bardzo sobie ceni. Na co dzień dzieli pracę zawodową z Żoną, która niezmiennie go inspiruje oraz ze wspólnikiem, z którym są jak bracia. Ten miks bywa ciekawą przygodą. Nie może żyć bez: kawy, Żony, dwóch Córek, wspólnika, dwóch psów, sportu, kanapy, na której uwielbia odpoczywać. Największe osiągnięcia: • wspaniały zespół Magazynu Biomasa, zbudowany przez ostatnie 10 lat, • półmaraton przebiegnięty w czasie 1:30,05.

• Marta Kosińska Analityka, strategia i finanse to jej żywioł. Czasami praca pochłania ją tak bardzo, że wszystko inne (pozornie) przestaje istnieć. Fanka biogazu i fermentacji beztlenowej, kochająca podróże do… zagranicznych biogazowni. Nie potrafi usiedzieć w miejscu, uwielbia rozmawiać o… biogazie i nowościach w branży. Prywatnie, niespełniona pianistka, mama dwóch córek i żona redakcyjnego Napoleona (Macieja).

• Beata Marcińczyk-Klimczak Napływowa poznanianka, znad morza. Politolożka i dziennikarka z wykształcenia. Z mediami związana od zawsze. Prywatnie matka trojga wspaniałych, dorosłych już dzieci. Książkoholiczka. Czyta niemal wszystko, co wpadnie jej w ręce, nawet instrukcje z IKEA. Zafascynowana światem, jego pięknem i serdecznością ludzi. Współwłaścicielka trzyletniej suki cane corso. Aktywnie działająca społecznie na rzecz seniorów. Od zarania w Rodzinie Magazynu Biomasa.

• Jolanta Kamińska Ukończyła stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Szczecińskim, Wielkopolanka od urodzenia, Poznanianka od 2010 roku. Od 2011 związana z branżą wydawniczą, od prawie 10 lat na pokładzie „Magazynu Biomasa”, gdzie koordynuje pracę redakcji i wspólnie z resztą zespołu walczy o lepsze jutro dla OZE. Prywatnie mama 6-letniej Zuzi, w wolnym czasie czyta kryminały na przemian z polską beletrystyką i ogląda horrory klasy B. Lubi jeść, jej ulubiona destynacja podróżnicza: Włochy.

• Anna Królikowska-Lenartowska Z wykształcenia kulturoznawczyni, na pokładzie Magazynu Biomasa – wydawczyni internetowa, w domu – mama Gabrysi i Juliana, żona Krzyśka. Wieczory najchętniej spędza w teatrze, kinie, na koncercie lub pod kocem z książką i ukochaną psiną – Milenką. Wielbi „Przyjaciół” i Quentina Tarantino. Prawdopodobnie pobiła rekord świata w ilości odtworzeń „Kill Billa”.

• Daria Lisiecka Licencjonowana polonistka, inżynier in spe. Wychowana na plantacji kwiatów i bez reszty w nich zakochana. W wolnych chwilach coś sieje, coś zbiera, wspina się po ścianach i górach oraz śpiewa mezzo-sopranem. Od niemal roku na pokładzie Magazynu Biomasa. Jest niezwykle pracowita, choć czas uważa za pojęcie względne. Doskonale odnajduje się w bezpośrednich kontaktach z ludźmi. Kocha ją kamera, z wzajemnością zresztą. Prawdopodobnie robi to, co lubi i dzięki temu jest osobą szczęśliwą.

MAGAZYN BIOMASA TO MY • Agnieszka Wiktorowicz Magister biotechnologii i zarządzania, od siedmiu lat na pokładzie Magazynu Biomasa. Wieloletnie przyzwyczajenie do aktywności nie pozwala jej siedzieć w miejscu przez co często bywa na różnych wydarzeniach. Kocha podróże w góry i książki. Dzięki Biomasie poznała świetnego górskiego przewodnika, którego pozdrawia! Bardzo upodobała sobie również włoskie i greckie klimaty, gdzie czuje się jak w domu. Prywatnie żona, mama Wiktorii. W posiadaniu dwóch rasowych dachowych kotów – Lali i Dżinu. Ostatnio jej celem stało się zwiedzenie wszystkich zoo w Polsce.

• Beata Szczepaniak Magister biologii eksperymentalnej. Od zawsze aktywna fizycznie, amatorka wielu sportów i tańca, jeździła m.in. maratony na „góralu” i pogrywała w bilard. W czasie wolnym przełamuje swój lęk wysokości podbijając coraz wyższe szczyty Tatr. Balans łapie w otoczeniu przyrody, najlepiej z widokiem na polskie góry i kubkiem dobrej kawy w ręce, choć kraj o kształcie przypominającym buta, także skradł jej serce. Od trzech lat zgłębia świat OZE jako członkini „Biomasowej” Rodziny. Realizacji kolejnych projektów Magazynu Biomasa poświęca się bez pamięci i poczucia czasu, dlatego w redakcji zwykle to ona gasi światło.

• Paweł Zygmanowski Urodzony w Wielkopolsce. Gdy śpiewano hity lat 80., podbijał ulice na dwukołowym cudzie. Po pracy, gdy nie wprowadza w życie kolejnych wielkich pomysłów, szaleje na motocyklu. Często spędza czas w kuchni, eksperymentując z nowymi przepisami i smakami. Ma pasję do kolejek wąskotorowych, a eksplorację podziemi traktuje jak osobistą przygodę Indiana Jonesa, tylko bez tajemniczych kul i zawsze w kasku. Tata wspaniałego młodego człowieka! Stara się być także jak najlepszym mężem. To syn i żona motywują go do realizacji marzeń. A jeśli kiedyś zniknie, szukajcie go na końcu świata, bo tam zawsze jest najciekawiej.

• Agata Szarata Od dzieciństwa ogromna miłośniczka przyrody i zwierząt, do zeszłego roku zawodowo z nimi związana. Studiowała w Anglii kierunek zoologiczny, potem pracowała z dzikimi zwierzętami w Birmingham Wildlife Conservation Centre, a następnie z psami i kotami w poznańskim schronisku. Kocha porządek i dobrą organizację, co pomaga jej w pracy w zabieganej redakcji. W wolnym czasie lubi spacerować na świeżym powietrzu z 3-letnim Olkiem i 10-letnią suczką o imieniu Gaja. Często też biega, jeździ na rowerze, a od niedawna także gra w tenisa.

• Maria Kosińska Wrześnianka z urodzenia i przywiązania. Z prasą związana zawodowo w różnych kontekstach od blisko 30 lat. Dwoje najlepszych na świecie dorosłych dzieci, cztery cudowne wnuczki. Codzienność spędza z ukochanym mężem i psami. Od kilku lat z pasją majsterkuje w komitywie z drewnem. Czas wolny najchętniej spędza z rodziną na działce. Spora półka wyczytanych biografii kobiet.

• Natalia Konieczna Czynny zawodowo prawnik, pasjonatka jazdy konnej i aktywnego spędzania czasu wolnego. Instruktorka jazdy konnej z wieloletnim doświadczeniem w pracy zarówno z dorosłymi jak i z dziećmi. Właścicielka małego zoo – koni, psów, kotka i rybki. Przez ostatnie lata związana z branżą prawną i administracyjną, od niedawna na pokładzie wydawnictwa Biomasa na stanowisku project managera.

MAGAZYN BIOMASA TO MY

Zrobiliśmy to! Maciej Roik Co-founder Magazyn Biomasa Niemal 10 lat minęło od momentu, kiedy pojechałem odebrać z drukarni pierwsze kilkaset egzemplarzy zerowego wydania Magazynu Biomasa. Trafiło do producentów pelletu, właścicieli biogazowni, dostawców biomasy do energetyki zawodowej, agend rządowych i wielu innych miejsc w większym lub mniejszym stopniu związanych z biomasą. To wydanie miało rozpalić wyobraźnię, opisać to, co dotąd nieopisane i stworzyć podwaliny pod nowy projekt wydawniczy dedykowany ludziom, którzy nie mieli swoich mediów branżowych. Wyboista, często bardzo trudna droga ostatecznie doprowadziła nas do miejsca, w którym jesteśmy dzisiaj. Trzymają Państwo w ręku 100 wydanie Magazynu Biomasa, które przez ostatnie 10 lat stało się głosem branży, które edukuje, walczy o jej interesy, a także realnie wpływa na działania, których celem jest poprawa jakości powietrza w Polsce. Pomysł na powstanie Magazynu Biomasa był prosty – wskazać i określić grupy ludzi i firm, które są skupione wokół biomasy, następnie uświadomić im, a potem stworzyć dla nich i z nimi branżę. To właśnie Magazyn Biomasa zaczął integrować osoby związane z biogazem, pelletem i biomasą, tworząc z rozproszonych do tej pory form działalności szeroko rozumianą branżę biomasową. Efektem było powstanie tytułów, które od wielu lat, pod egidą Magazynu Biomasa, acz w dedykowanej formie opisują branże: pelletową, biogazową i biomasową (rozumianą jako spalanie biomasy w ciepłownictwie i energetyce). Naszym kolejnym, przełomowym krokiem na drodze do rozwoju i integracji branży była organizacja spotkań. Pierwsze, niewielkie konferencje po latach przerodziły się w największe w tej części Europy kongresy i fora, które realnie wpływają na rozwój polskiego sektora biomasowego. 100 wydanie Magazynu Biomasa to dla całej naszej redakcji wielkie i bardzo ważne wydarzenie. Jego objętość, wysoka jakość merytoryczna oraz nakład najlepiej pokazują jaką drogę przebyliśmy. To wszystko nie udałoby się bez Państwa – naszych Czytelników, Reklamodawców i Autorów. To dzięki Wam Magazyn Biomasa urósł i cały czas rośnie. Wierzę, że kolejne 10 lat to czas „zielonych” przemian, w których biomasa będzie miała swój znaczący udział. Mogę też obiecać, że nasz zespół będzie o to wytrwale walczył.

Głos branży

O nas Anita Bednarek Sustainability & Strategy Development Manager Goodvalley Magazyn Biomasa to wydawnictwo branżowe, obok którego nie można przejść obojętnie. To profesjonalny magazyn, który odegrał i odgrywa ogromną rolę, nie tylko w popularyzacji wiedzy dotyczącej OZE i transformacji energetycznej, ale również w integrowaniu środowiska branżowego oraz, co bardzo ważne, w integracji biznesu z nauką, a także biznesu i nauki z administracją publiczną. Magazyn Biomasa to przede wszystkim ludzie, dzięki którym każdy może zgłębić tajniki wiedzy biogazowej, biometanowej, biomasowej, pelletowej, czy bioapliwowej w różnoraki sposób. Zarówno dzięki szerokiej gamie publikacji, jak i dzięki portalowi internetowemu, który jest doskonałą bazą wiedzy. Nie bez znaczenia pozostaje również uczestnictwo w konferencjach branżowych, organizowanych na najwyższym poziomie. Magazyn Biomasa jest zawsze tam, gdzie w branży dzieje się coś wartościowego i istotnego. Szczegóły wszystkich wydarzeń dopina na ostatni guzik, a do ich publikacji chce się po prostu wracać. Osobiście – kiedy poszukuję rzetelnej informacji związanej z tematyką szeroko rozumianego biogazu – w pierwszej

Paweł Jarzębowski Prezes Zarządu CEDRUS Z Magazynem Biomasa mam przyjemność współpracować od wielu lat, przez ten czas miałem możliwość obserwować jak się rozwija i ewoluuje. Doceniam starania i zaangażowanie całej redakcji w procesie integrowania kilku środowisk tj. biogazowego, biomasowego czy pelletowego. Dzięki cyklicznym wydaniom pisma na bieżąco śledzę informacje branżowe nie tylko na rynku polskim, ale także na świecie. Zawarte w nim wywiady, opinie specjalistów oraz szereg zagadnień związanych z branżą biomasy czy biogazu pomagają w podejmowaniu decyzji biznesowych. Kierunek jakim podąża CEDRUS to wdrażanie nowych technologii i rozwiązań w dziedzinie biomasy.

NR 10(100) listopad 2023

kolejności zaglądam do publikacji Magazynu Biomasa i znajduję w nich to, czego szukałam.

Zajmujemy się budową kompletnych linii technologicznych do przetwarzania biomasy szeroko rozumianej. Poczynając od linii do produkcji pelletu, przez suszarnie, do zagospodarowania pofermentu czy ciepła z biogazowni. Wykonujemy również pojedyncze urządzenia jak młyny, rozdrabniacze czy mieszalniki. Dzięki Biomass Media Group obserwujemy i monitorujemy interesujące nas sektory materii organicznych, co w konsekwencji w pewnym stopniu ukierunkowuje nasze działania w przedsiębiorstwie. Pozytywnym aspektem czasopisma jest propagowanie i promowanie polskiego przemysłu biogazowego i biomasowego, biorąc pod uwagę nowe dyrektywy RED, które bardzo mocno promują produkcję biopaliw z odpadów. Powinniśmy wspierać budowę zarówno małych biogazowni, jak i zlokalizowanych blisko nich przedsiębiorstw, chociażby przetwarzania biomasy, które dzięki takim rozwiązaniom mogą stać się niezależne energetycznie. Samowystarczalne przedsiębiorstwa przyczyniają się do mniejszej produkcji CO2, co w dzisiejszych czasach odgrywa kluczową rolę w ochronie środowiska i ekologii. Nie możemy zapominać o trudnej sytuacji na rynku pelletowym, który w tym właśnie czasie przechodzi recesję. Ważną sprawą jest wspieranie lokalnych producentów i ograniczenie importu biomasy do Polski z innych krajów czy nawet kontynentów. Podjęcie zdecydowanych kroków w tej sprawie, które ograniczą niekorzystne działania lobbystów oraz przyczynią się do prężnego rozwoju lokalnych producentów to zadanie dla nas wszystkich, również dla Magazynu Biomasa. To Magazyn Biomasa dzięki swojemu zasięgowi oraz prestiżowi może wpływać na kierunki rozwoju branży przez docieranie do coraz to większej liczny odbiorców, a w konsekwencji do osób, które mają wpływ na poprawę jakości funkcjonowania firm działających

Głos branży w naszej branży. Konieczna jest jeszcze większa integracja, tak, aby głos środowiska był słyszalny przez ustawodawców. To lokalni przedsiębiorcy płacą podatki, tworzą miejsca pracy i najlepiej czują odpowiedzialność za środowisko, realizując tym samym wymogi zawarte w dyrektywie RED czy ograniczając ślad węglowy. Setne wydanie Magazynu Biomasa jest potwierdzeniem, że poprzez edukację, popularyzację i profesjonalne podejście można zintegrować wiele środowisk w jednej branży i znaleźć w niej swoje miejsce. Wraz z całym zespołem CEDRUS życzę dalszego rozwoju oraz kolejnych interesujących wydań. 100 Lat!

dr inż. Paweł Filanowski ekspert ds. biometanu Zastanawiając się nad czynnikami, które wpłynęły na wzrost świadomości społeczeństwa w zakresie szeroko rozumianego biogazownictwa, pierwszą myślą jaka przychodzi mi do głowy jest działalność Biomass Media Group Sp. z o.o. W okresie ostatnich 10 lat to właśnie tam dzisiejsza kadra naukowa oraz raczkujące wówczas przedsiębiorstwa branżowe publikowały swoje materiały promocyjne, publicystyczne czy publicystyczno-naukowe. Pamiętam również zorganizowany I Kongres Biogazu w grudniu 2016 roku w Rawie Mazowieckiej, który już wtedy był ważnym wydarzeniem oczekiwanym przez branżę biogazową. To wydarzenie branżowe dziś jest jednym z największych w Europie. Miałem przyjemność uczestniczenia praktycznie we wszystkich Kongresach organizowanych przez Biomass Media Group w większości jako prelegent i stwierdzam, że poziom merytoryczny organizowanych wydarzeń zawsze był wysoki. Z moich obserwacji wynika, że redakcja Magazynu Biomasa stara się stale rozwijać swoją ofertę,

NR 10(100) listopad 2023

poszerzając jednocześnie świadomość swoich czytelników oraz, jak pokazały ostatnie lata, również sektora państwowego publikując wydania specjalne jak m.in. Rynek Biometanu czy Akademia Inwestora Biogazowego. To wydania niezwykle pożyteczne dla naszej branży. Droga Redakcjo, ze swojej strony życzę dalszych sukcesów oraz kolejnych okrągłych jubileuszy.

Adam Orzech Prezes NATURALNA ENERGIA.plus Sp. z o.o. Środowisko biogazowe w Polsce w ostatnich kilku latach znacząco się rozrosło. Składa się ono z podmiotów i osób zajmujących się tą technologią biznesowo, naukowo bądź publicystycznie oraz z dużej liczby pasjonatów i przyszłych inwestorów. W mojej opinii Magazyn Biomasa jest bardzo dobrym źródłem pozyskiwania informacji dla większości z wymienionych grup. Jednak najistotniejsza jest rola, jaką Magazyn pełni jako platforma wymiany doświadczeń w branży oraz prezentacji aktualnych trendów i uwarunkowań, np. prawnych, technicznych czy handlowych. To właśnie na łamach Magazynu znalazłem inspiracje nowych rozwiązań i produktów, a także mogłem się przyjrzeć, jak rozwija się konkurencja, która w przyszłości może stać się kooperantem. Nie do przecenienia jest aktywność redakcji wydawnictwa w obszarze organizacji spotkań przedstawicieli naszego środowiska. Mam na myśli nie tylko Kongres Biogazu, ale także spotkania warsztatowe i te indywidualne, biznesowe, do których doszło za pośrednictwem osób związanych z redakcją Magazynu. Posłużę się realnym przykładem. Już 3 lata temu, na Kongresie Biogazu, jako dostawca rozwiązań w zakresie mikrobiogazowni spotkałem specjalistę fermentacji osadów ściekowych. Dokładnie tych kompetencji brakowało w naszej firmie! Ten kontakt zaowocował powstaniem wspólnej koncepcji i opracowaniem nowego rozwiązania przeznaczonego dla małych, gminnych oczyszczalni ścieków komunalnych. Połączenie doświadczeń i wiedzy pozwoliło na wypełnienie luki rynkowej, gdyż wcześniej wytwarzanie biogazu z osadów było dostępne tylko dla dużych oczyszczalni. Jestem przekonany, że wiele podobnych przykładów znajdziemy wśród podmiotów i osób współpracujących z Magazynem Biomasa. Poprzez ten komentarz i przy okazji jubileuszowego, setnego wydania miesięcznika, nie chcę ograniczyć się jedynie do życzeń co najmniej równie efektywnych działań redakcji w przyszłości. Chcę podziękować zespołowi za aktywny udział nie tylko w integrowaniu, ale także w jakimś stopniu, w kształtowaniu środowiska biogazowego.

Głos branży

Marta Szukalska Kierownik sprzedaży Dankros Magazyny branżowe, takie jak Magazyn Biomasa, mogą pełnić istotną rolę w integrowaniu środowiska biogazowego, biomasowego i pelletowego poprzez różne mechanizmy. Oto kilka aspektów, które tę rolę pełnią: • Zachęcanie branży do dzielenia się wiedzą. Przekazywanie informacji na temat nowych technologii, projektów, badań rynkowych i najlepszych praktyk może sprzyjać współpracy i integracji w branży. • Poprzez artykuły, wywiady i inne formy komunikacji, magazyny mogą promować otwarty dialog między różnymi sektorami branży. To zachęcanie do wymiany perspektyw może sprzyjać budowaniu silniejszych relacji między firmami, instytucjami badawczymi, a także decydentami politycznymi. • Śledzenie najnowszych trendów, postępy technologiczne i innowacje w dziedzinie biogazu, biomasy i pelletów. To pozwala uczestnikom branży na bycie dobrze poinformowanymi i dostosowywanie swoich strategii do zmieniającego się otoczenia. • Środowisko biogazowe, biomasowe i pelletowe jest często poddawane wpływom regulacji i polityki. Magazyny branżowe mogą dostarczać informacji na temat najnowszych zmian prawnych i regulacyjnych, co pozwala przedsiębiorstwom dostosowywać się do nowych warunków. • Magazyny branżowe mogą wspierać i promować zrównoważone praktyki w produkcji i wykorzystaniu biogazu, biomasy i pelletów. To ważne, aby zwiększyć świadomość społeczną i promować bardziej Podsumowując, Magazyn Biomasa odgrywa kluczową rolę w integrowaniu środowiska biogazowego, biomasowego i pelletowego poprzez tworzenie platformy do wymiany wiedzy, komunikacji i promocji innowacji.

Piotr Zając Country Manager A-Consult Dysproporcja pomiędzy potencjałem rynku w Polsce a skalą rzeczywistych działań w obszarze biogazu i biometanu jest całkowicie niezrozumiała. Od początku istnienia oddziału A-Consult w Polsce

NR 10(100) listopad 2023

ekologiczne podejście.

współpracujemy z Magazynem Biomasa wypracowując wspólnie nasz wkład w niwelację tej dysproporcji. Wydawnictwa i wydarzenia branżowe tworzone przez Biomass Media Group to największe i najbardziej spójne źródła informacji na temat wciąż, niestety, raczkującej branży biogazu i biometanu. Fachowa wiedza, doświadczenie i dobra atmosfera poparte ciężką pracą to gwarancja sukcesu. Gratuluję „Biomasie” z okazji setnego wydania magazynu i życzę dalszych, również wspólnych, sukcesów.

Henryk Ignaciuk Polskie Stowarzyszenie Producentów Biogazu Rolniczego Na łamach setnego wydania Magazynu Biomasa chciałbym najpierw wyrazić moje uznanie i szacunek wobec całej redakcji, osobom odpowiedzialnym za kwestie techniczne oraz wszystkim zaangażowanym w proces wydawniczy. Jest to duże osiągnięcie i sukces całego zespołu, wypada więc życzyć im kolejnych stu, dwustu czy nawet kilkuset wydań. W świadomości społecznej nadal dominuje przekonanie, że odnawialne źródła energii to głównie słońce i wiatr. Magazyn Biomasa jest więc dla naszej branży istotną medialną przeciwwagą dla utrwalonego i błędnego podejścia, prezentując zalety naszego sektora przedsiębiorcom, przedstawicielom władzy i obywatelom. Dla mnie Magazyn Biomasa to platforma do dzielenia się wiedzą o biogazowniach rolniczych i ich roli w procesie transformacji energetycznej, ale też podkreślenia ogromnego potencjału w zakresie redukcji emisji, dzięki utylizacji obornika i gnojowicy (o czym więcej w wydaniu MB nr 83). Mam nadzieję, że temat ten będzie nadal „żywy” i podnoszony w przyszłych wydaniach Magazynu. Dziękuję więc serdecznie za tę możliwość i jeszcze raz gratuluję jubileuszu!

BIOMETAN W PRAWIE

NR 10(100) listopad 2023

2,5 mld euro z programu REPowerEU dla Polski. Jeszcze w tym roku? Pierwsza transza zaliczki dla Polski z programu REPowerEU w wysokości 2,5 mld euro (czyli blisko 11 mld zł) może dotrzeć do nas jeszcze w tym roku – donoszą media. Zapewne tak szybko to się nie stanie, ale decyzja została podjęta i pierwszy kwartał 2024 wydaje się bardziej realny. Jakie z tego wynikają możliwości dla sektora? 18

roceduralnie wyglada to tak – Komisja Europej-

Program REPowerEU zrodził się w marcu 2022 r.,

ska zatwierdziła zmiany w polskim KPO, więc

kiedy unijni przywódcy uzgodnili w Radzie Europej-

teraz Rada Europejska ma cztery tygodnie na akcep-

skiej, że trzeba jak najszybciej zakończyć zależność

tację tej decyzji. Poparcie przez nią wniosku Komi-

Europy od importu energii z Rosji. Dla przypo-

sji, będzie oznaczało kolejny krok, czyli podpisanie

mnienia, był to bardzo trudny okres, szczególnie dla

umowy finansowo-pożyczkowej z polskim rządem.

naszego kraju, kiedy po napaści Rosji na Ukrainę,

Aby możliwa była wypłata zaliczki (ok. 5,1 mld euro),

Polska zdecydowanie przyłączyła się do sankcji

w ramach prefinansowania budżetu RePowerEU,

w obszarze energetycznym – w rezultacie byliśmy

musi się to stać do końca tego roku. Połowa z tej

zmuszeni nawet do importu węgla z egzotycznych

kwoty może zostać wypłacona niedługo po podpi-

kierunków.

saniu umowy, a druga połowa – w ciągu dwunastu

Już w maju 2022 r. przyjęto oficjalnie program pod

miesięcy.

nazwą „REPowerEU”, zakładający m.in. zmniejszenie

NR 10(100) listopad 2023

BIOMETAN W PRAWIE

BIOMETAN W PRAWIE zapotrzebowania na energię w krajach UE w ilości

zrównoważonego biometanu należy zagwarantować

ekwiwalentu 116 mld m gazu ziemnego rocznie,

zgodność polityki inwestycyjnej z koncepcją „inte-

czyli aż o 30%. Cel ten mamy osiągnąć poprzez

ligentnej sieci gazowej” oraz wprowadzić przepisy

oszczędność energii (10 mld m ), zmiany w sektorze

zapewniające normy wykrywania wycieków metanu

mieszkaniowym (przez zwiększenie efektywności

i biometanu oraz zapobiegania im jako integralną

energetycznej i pompy ciepła – 37 mld), dywersyfika-

część wymogów bezpieczeństwa”.

cję dostaw i wiele innych działań.

W punkcie mówiącym o poprawie warunków dla

Nas najbardziej interesuje jedno z tych działań,

rozwoju odnawialnych źródeł energii wskazuje się

polegające na skokowym wzroście produkcji biome-

na konieczność zmian w ustawie o odnawialnych

tanu o 17 mld m , czyli o blisko pięć razy w stosunku

źródłach energii, takich jak wprowadzenie lepszych

do obecnej produkcji w UE. Na realizację tego celu

warunków funkcjonowania klastrów energii, wdroże-

Komisja Europejska chce przeznaczyć 37 mld euro,

nie zbiorowych modeli prosumentów energii, wdroże-

co wydaje się kwotą racjonalną, wystarczającą na

nie przepisów dotyczących nowych wspólnot energii

przykład na budowę około 3 tysięcy instalacji biome-

odnawialnej, wprowadzenie przepisów określających

tanowych o zdolności produkcji 5 do 6 milionów m

zasady działania jednego z modeli wspólnoty energii

rocznie.

odnawialnej oraz przyjęcie zasad prowadzenia działal-

Taka wielkość instalacji wydaje się być właściwą

ności gospodarczej dla sektora biometanu. Co ważne,

(jest to ekwiwalent instalacji produkującej energię

nowelizacja ma wydłużać również okres obowiązywa-

elektryczną o mocy zainstalowanej 2,5 – 3,0 MW) dla

nia systemu wsparcia OZE do 31 grudnia 2027 roku.

produkcji biometanu – nie wywiera nadmiernej pre-

W komponencie „G” REPowerEU zaleca się krajom

sji na środowisko i zapewnia opłacalność inwestycji

członkowskim, w tym Polsce, przyspieszenie transfor-

ze względu na swoją skalę.

macji w kierunku czystej energii, zwłaszcza poprzez

NR 10(100) listopad 2023

usprawnienie procedur wydawania pozwoleń na Jakie szanse dla Polski?

szybsze wdrażanie energii odnawialnej, rozbudowę

Polska, ze względu na znikomy stopień wykorzysta-

i modernizację sieci w celu umożliwienia nowych

nia dostępnych substratów w obecnej produkcji bio-

mocy odnawialnych, oraz poprzez zachęcanie do in-

gazu rolniczego (przeważnie jest to znacznie poniżej

westycji w sieci przesyłowe i dystrybucyjne na obsza-

1%), staje przed niepowtarzalną szansą skorzystania

rach wiejskich w celu zwiększenia zdolności przyłą-

z „bonusu zapóźnienia”, stając się atrakcyjnym ryn-

czania nowych odnawialnych źródeł energii do sieci,

kiem inwestycyjnym.

a także poprzez wspieranie rozwoju morskich farm

Jeżeli przyjąć proporcje alokacji środków w REPo-

wiatrowych. Jest duży nacisk na reformy ram praw-

werEU na różne działania w ramach tego programu,

nych dotyczących zezwoleń na przyłączenie do sieci

w tym ok. 10 – 12% na inwestycje w produkcję bio-

oraz odnawialnych źródeł energii, w tym społeczności

metanu, nawet z tej skromnej (w porównaniu z ca-

energetycznych, biometanu i odnawialnego wodoru.

łością oczekiwanych przez Polskę środków z KPO)

zaliczki, moglibyśmy sfinansować budowę kilkuna-

Ceny referencyjne dla biometanu a ograniczenia

stu instalacji biometanowych, czyli według naszego

Nie jest też bez znaczenia nasza własna miła nie-

rozeznania, więcej niż mamy obecnie zaawansowa-

spodzianka – ustalenie poziomu ceny referencyjnej

nych projektów biometanowych.

dla biometanu na poziomie 545 zł/MWh, czyli przy

W załączniku do projektu decyzji wykonawczej

obecnym kursie prawie 125 EUR MWh. To dobra

Rady UE w załączniku słowo ,,biometan” pojawia

cena, obecnie chyba najwyższa w UE, motywująca

się 10 razy, m.in. przy okazji opisu polityki inwesto-

do inwestycji i umożliwiająca rozliczenie w sen-

wania „wspierającej wyłącznie produkcję, przesył,

sownym terminie otrzymanego wsparcia inwesty-

dystrybucję i magazynowanie zrównoważonego

cyjnego (zgodnie z zasadą unikania podwójnego

biometanu, zgodnie z kryteriami zrównoważonego

wsparcia), które to wsparcie jest niezbędne ze

rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

względu na wysokie koszty inwestycyjne dla tego

W przypadku inwestycji w przesył i dystrybucję

typu instalacji.

BIOMETAN W PRAWIE Jest jednak w tej beczce miodu kilka łyżek dziegciu.

Zbyt mało uwagi poświęcono tematowi sieci gazo-

Otóż jest nim ograniczenie systemu wsparcia do

wych (biometanowych), przyłączy do tych sieci, jak

ekwiwalentu elektrycznego mocy zainstalowanej

również inwestycji w wytwarzanie biometanu.

w wysokości 1 MWee, co oznacza maksymalną

Jeżeli mamy mieć jakąkolwiek szansę na częściową

produkcję biometanu ze wsparciem do niewiele

chociaż realizację celów klimatycznych, prawdziwą

ponad 2 mln m rocznie. To ograniczenie istot-

dywersyfikacją energii i ostatecznie obniżenie kosz-

nie zmniejsza opłacalność inwestycji, powoduje

tów energii dla jej odbiorców, niezbędne są szybkie

niepotrzebne zwiększenie ilości procedur admini-

i w gruncie rzeczy proste działania, zgodne np.

stracyjnych dla większej ilości inwestycji (o ile do

z wnioskami Komisji Europejskiej, a przede wszyst-

nich dojdzie), duże nakłady inwestycyjne jednost-

kim oczekiwaniami inwestorów.

kowe na przykład w przyłącza (koszt przyłącza gazowego do sieci nie wykazuje zależności liniowej

Zmiany, zmiany, zmiany…

w relacji do wolumenu przesyłu), podobnie jak

Aby wesprzeć przyspieszenie procedur wydawania

w instalacje do uzdatniania biogazu do biometa-

pozwoleń na projekty dotyczące energii odnawialnej

nu.

i związanej z nimi infrastruktury Komisja zmienia

Niepokojący jest zbyt duży (naszym zdaniem) nacisk

(na szczęście) swój wniosek dotyczący dyrektywy

na przeznaczanie środków na działania „mające

w sprawie energii odnawialnej i zwraca się do

na celu procedur wydawania zezwoleń na odnawialne źródła energii, usunięcie barier w przyłączaniu

Ustalenie poziomu ceny referencyjnej dla biometanu na poziomie 545 zł/MWh, czyli przy obecnym kursie prawie 125 EUR MWh motywuje do inwestycji i umożliwia rozliczenie w realnym terminie wsparcia inwestycyjnego

o zapewnienie szybkiego porozumienia w ramach pakietu „Fit for 55”. Za pomocą zmienionego wniosku wdraża się zasadę uznania energii odnawialnej za nadrzędny interes publiczny, wprowadza się wyznaczanie „obszarów docelowych” oraz inne sposoby skrócenia i uproszczenia procesu wydawania pozwoleń przy jednoczesnym zmi-

odnawialnych

nimalizowaniu potencjalnego ryzyka

źródeł energii

i negatywnego wpływu na środowisko.

do sieci i promowanie umiejętności ekologicznych”.

W naszych warunkach ta ostatnia propozycja

Po przełożeniu tego tekstu na bardziej zrozumiały

oznacza nałożenie na wszystkie gminy w Polsce

język, możemy domyślać się, że będą to znowu ol-

obowiązku ustalenia co najmniej jednej lokalizacji

brzymie środki na „miękkie” działania, np. szkolenia

dla instalacji biogazowej czy biometanowej. Nie jest

urzędników (którzy są głównym problemem w „pro-

to zadanie trudne, włodarze każdej z gmin dosko-

cedurach wydawania zezwoleń i usuwaniu barier”)

nale orientują się w swoim terenie, a uzależnienie

nie mówiąc już o tak lubianym przez edukatorów

alokacji środków europejskich dla danej gminy od

„promowaniu umiejętności ekologicznych”.

spełnienia określonych warunków wpłynie zapewne

Rozsądniej brzmią słowa o „wsparciu efektywności

bardzo korzystnie na lokalne procesy decyzyjne.

energetycznej w sektorze mieszkaniowym i przy-

Na razie czekamy na ogłoszenie warunków konkursu

spieszone wycofywanie paliw kopalnych w ogrze-

w ramach Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej

waniu domów”. Nowe inwestycje mają obejmować

Gospodarki (FEnIKS), gdzie na nieznaczną kwotę

rozwój sieci dystrybucyjnych, nie tylko energii

środków (w porównaniu do tych środków, na które

elektrycznej na obszarach wiejskich (niewątpliwie

czekamy) oczekują chyba wszyscy, którzy mają w pla-

potrzebny), wsparcie budowy i modernizacji syste-

nach inwestycje w polski biometan.

mów magazynowania energii oraz (znowu) utworze-

Marek Pituła

nie funduszu wspierającego budowę morskich farm

Prezes Zarządu

wiatrowych.

NR 10(100) listopad 2023

usprawnienie

Parlamentu Europejskiego i Rady

Polskie Stowarzyszenie Biometanu 21

Wywiad numeru

Biometan zapewnia niezależność energetyczną Gotowość do zmian, odpowiedzialność za nowy porządek klimatyczny, polityka zrównoważonego rozwoju – dziś to te elementy na równi z kolejnymi rekordami sprzedażowymi i rozwojem technologicznym cechują liderów. O strategii TotalEnergies, która ma ambicję stać się głównym graczem w procesie transformacji energetycznej w Europie mówi Łukasz Semeniuk, dyrektor generalny Polskiej Grupy Biogazowej. NR 10(100) listopad 2023

TotalEnergies to koncern multienergetyczny, który obecnie inwestuje przede wszystkim w sektor OZE. Jak dziś, w dobie zmian klimatycznych, wygląda państwa strategia biznesowa? Zmiany klimatyczne są rzeczywistością i cała światowa społeczność musi się zmierzyć z powstającymi zagrożeniami i wyzwaniami. Kamieniem milowym w tym zakresie było przyjęcie Porozumienia Paryskiego w 2015 roku, w którym 195 państw zobowiązało się do zahamowania wzrostu średniej temperatury na Ziemi poprzez ograniczanie emisji. Ratyfikując to Porozumienie, Unia Europejska zadeklarowała osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku, co zostało zamienione w wiążące prawnie zobowiązanie w „Zielonym Ładzie” przyjętym przez UE w 2021 roku. TotalEnergies przyjęło to założenie, dążąc do osiągnięcia wspólnie ze społeczeństwem stanu „Net Zero” w roku 2050, w odniesieniu do całego cyklu wytwarzania oraz produktów energetycznych wykorzystywanych przez naszych klientów.

Materiał promocyjny

W związku z tym, od początku dekady TotalEner-

gies podejmuje zdecydowane działania, aby stać się firmą multienergetyczną i głównym graczem w procesie transformacji energetycznej. Dążymy do głębokiej zmiany naszej produkcji i sprzedaży, jednocześnie w dalszym ciągu zaspokajając potrzeby // Łukasz Semeniuk

zdj. (3) PGB

Wywiad numeru // Biogazownia o mocy 1 MW w Gołoszycach

energetyczne rosnącej populacji. W tym celu na

wymagana jest redukcja emisji gazów cieplarnianych

nowo opracowujemy i dywersyfikujemy naszą ofer-

netto o 40% do 2030 roku.

tę energetyczną, aby promować energię odnawial-

Aby osiągnąć powyższe cele klimatyczne, TotalEner-

ną i niskoemisyjne, a także oszczędne i rozważne

gies w wizji na 2050 rok założyła, że niskoemisyjna

wykorzystanie paliw kopalnych.

energia elektryczna będzie stanowić połowę całko-

W 2022 roku firma TotalEnergies zainwestowała

witej produkcji energii. Natomiast niskoemisyjna

około 5 miliardów dolarów w technologie niskoemisyjne. W latach 2024– 2028 inwestycje te mają stanowić 33% całkowitej wartości nakładów inwestycyjnych, które wyniosą

energia, w tym biogaz,

W 2022 roku firma TotalEnergies zainwestowała około 5 miliardów dolarów w technologie niskoemisyjne. W latach 2024–2028 inwestycje te mają stanowić 33% całkowitej wartości nakładów inwestycyjnych, które wyniosą od 14 do 18 miliardów dolarów rocznie

stanowiłyby jedną czwartą produkcji, a węglowodory (ropa i gaz) pozostałą jedną czwartą, przy czym emisje będą w pełni wychwytywane, poddawane recyklingowi lub kompensowane. Dodam, że TotalEner-

od 14 do 18 mi-

gies jest częścią BIP

liardów dolarów

(Partnerstwo Prze-

rocznie.

mysłowe Biometanu) – stowarzyszenia, które ma

Warto również wskazać, że celem Międzynarodowej

dążyć do osiągnięcia celu REPowerEU: 385 TWh

Agencji Energetycznej jest osiągnięcie neutralności

biogazu wyprodukowanego w Unii Europejskiej

pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 roku.

do 2030 roku oraz stworzenie rynku hurtowego na

Aby utrzymać próg wzrostu temperatury poniżej 2°C

poziomie UE. 23

Wywiad numeru // Biogazownia o mocy 1 MW w Gołoszycach

NR 10(100) listopad 2023 24

TotalEnergies w lutym tego roku kupił aktywa

18 pracujących instalacji i szereg nowych projek-

jednego z liderów krajowego rynku – Polskiej

tów w przygotowaniu. PGB wniosła także wysokie

Grupy Biogazowej. Dlaczego i w jakim stopniu to

kompetencje doświadczonych specjalistów, których

przejęcie pomoże w realizacji państwa celów?

profesjonalizm i zaangażowanie w pełni dorównują

Rok 2023 jest niewątpliwie przełomowy dla biogazu

istniejącym zespołom Biogas Business Unit w Tota-

w Polsce. Trzeba pamiętać, że nadal jesteśmy rozwija-

lEnergies. Dzięki dołączeniu do TotalEnergies 150

jącym się rynkiem, z dużym potencjałem, szacowanym

pracowników PGB, zespół Biogas BU praktycznie się

na czwarty co do wielkości wśród państw członkow-

podwoił.

skich Unii Europejskiej. Uniwersytet Przyrodniczy

Wiążemy duże nadzieje z rozwojem rynku biogazu

w Poznaniu wylicza, że Polska ma potencjał do

w Polsce. Nasza firma z dumą przyczynia się do

produkcji około 8 mld m biometanu rocznie. Polska

transformacji energetycznej i bezpieczeństwa

Grupa Biogazowa stała się w tym roku częścią kon-

energetycznego w Polsce, kontynuując rozwój

cernu TotalEnergies, który jest jednym z kluczowych

biogazu jako produkowanego lokalnie, odnawial-

graczy tego segmentu w Europie, posiadając po prze-

nego gazu, wytwarzającego niskoemisyjną energię

jęciu PGB 1,1 TWh zdolności produkcyjnych i ambi-

elektryczną. PGB odgrywa także ważną rolę w re-

cję 20 TWh ekwiwalentu biometanu brutto rocznie.

alizacji celów postawionych przez UE w zakresie

Przejęcie PGB zapewniło TotalEnergies dodatkowe

zrównoważonego rozwoju i niezależności energe-

moce produkcyjne na poziomie 0,4 TWh/rok, portfel

tycznej.

Wywiad numeru Czy może pan opowiedzieć o aktualnych

1 MW, w ekwiwalencie energii elektrycznej. Co

projektach biogazowych realizowanych przez

oznacza, że będzie produkował 21 GWh biometa-

TotalEnergies w Polsce?

nu rocznie.

i operatorem 18 działających instalacji o łącznej

Działania TotalEnergies w zakresie OZE

mocy 19 MW. Ostatnia z naszych inwestycji o mocy

w Polsce to jednak nie tylko biogaz.

1 MW została otwarta 25 września br. w Gołoszy-

Inwestujecie także w projekty wiatrowe

cach, w województwie świętokrzyskim. Planowana

i fotowoltaiczne. Który z tych sektorów jest dziś

roczna produkcja wynosi ponad 8,3 GWh energii

dla pana ważniejszy i dlaczego?

elektrycznej i blisko 8 GWh ciepła. Tym samym do

Jak wspominałem, TotalEnergies stale rozwija się

sieci energetycznej trafi kolejna porcja odnawialnej

na rynku energii odnawialnej, czy to wiatrowej, czy

energii elektrycznej.

słonecznej, aby stać się jednym z pięciu największych

Chcę również podkreślić, że otwarcie pierwszej

producentów energii odnawialnej na świecie. Dziś,

biogazowni pod szyldem TotalEnergies w Polsce, to

nasza moc zainstalowana w OZE wynosi 20 GW na

kolejny krok w realizacji założonej strategii. To też

całym świecie (13 GW energii słonecznej, 7 GW energii

krok do realizacji naszych celów w Polsce, zgod-

wiatrowej). Naszym celem jest osiągnięcie 35 GW mocy

nie z którymi do 2030 mamy zwiększyć potencjał

brutto w zakresie energii odnawialnej do 2025 roku

6-krotnie. Aktualnie realizujemy budowę dwóch

i 100 GW do 2030 roku, z czego planujemy 70 GW

kolejnych biogazowni oraz posiadamy kilkanaście

instalacji fotowoltaicznych i 30 GW elektrowni wiatro-

projektów inwestycyjnych w fazie projektowej. Jaką rolę w planach firmy odgrywa biometan? Chodzi o polski rynek. Biometan jest do-

wych na lądzie i na morzu.

TotalEnergies wiąże duże nadzieje z rozwojem rynku biogazu w Polsce. Odgrywamy ważną rolę w realizacji celów postawionych przez UE w zakresie transformacji energetycznej i bezpieczeństwa energetycznego

Nasza długoterminowa wizja zakłada, że w 2050 TotalEnergies będzie produkować około 50% swojej energii w postaci niskoemisyjnej energii elektrycznej, z pojemnością magazynową około 500 TWh/rok. TotalEnergies ma obecnie w Polsce lądową farmę wiatrową o mocy 20 MW.

celowym źródłem

Kolejna, również o mocy 20 MW

energii dla PGB,

zostanie uruchomiona w 2024

gdyż pozwala na najbardziej efektywne wykorzy-

roku. W fazie rozwoju jest też portfel projektów

stanie energii. Chciałbym podkreślić, że większość

fotowoltaicznych o łącznej mocy 206 MW.

naszych nowych projektów to będą biometanow-

Wszystkie wyżej wymienione projekty będą miały

nie. Mamy więc ambicję, żeby być głównym gra-

istotny wpływ na ochronę klimatu, poprawę jakości

czem również na rynku biometanu wykorzystując

środowiska, ale także na wzmocnienie bezpieczeń-

przede wszystkim nasze know-how z istniejących

stwa energetycznego kraju.

już biometanowni we Francji.

NR 10(100) listopad 2023

Polska Grupa Biogazowa jest obecnie właścicielem

Rozmawiała Beata Szczepaniak

Biometan daje możliwość niezależności energetycznej, w tym gospodarstw i przedsiębiorstw w Polsce. Jest jedynym odnawialnym zamiennikiem gazu ziemnego, który Polska musi aktualnie sprowadzać z całego świata. W tej sytuacji zwiększenie potencjału biometanowego będzie prowadzić do większego

PGB jest teraz częścią

bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju. Pierwszy projekt biometanowni zrealizowany przez TotalEnergies w woj. łódzkim będzie miał moc 25

Biogaz w prawie

NR 10(100) listopad 2023 26

Biogazownie semi-szczytowe – środek na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego bez konieczności kosztownej rozbudowy sieci? Na dzisiejszym dynamicznym i kapitałochłonnym rynku energetycznym poszukiwanie zrównoważonych i efektywnych rozwiązań zgodnych z wymogami związanymi z transformacją energetyczną staje się coraz bardziej palącym wyzwaniem.

Biogaz w prawie

kontekście „zazielenienia”

polskiego mixu energe-

tycznego występuje innowacyjne, jak dotąd mało popularne podejście – biogazownie pracujące w elastycznych godzinach w ciągu doby. Biogazownie semi-szczytowe mają zdolność dostosowywania się do zmiennej podaży i popytu na energię elektryczną. To oznacza, że mogą dostarczać energię do sieci w strategicznych momentach, gdy zapotrzebowanie jest największe i zmniejszać produkcję w okresach niższego zapotrzebowania – czego nie mogą zapewnić inne pogodozależne źródła OZE, niewyposażone Dzięki tej elastyczności biogazownie mogą pełnić rolę stabilizatora sieci, wspierając ją w przypadku nagłych skoków zapotrzebowania lub niestabilności w sieci, w tym w szczególności na terenach wiejskich. Prowadzi to do ograniczenia strat związanych z przesyłem i stabilnością dostaw energii

NR 10(100) listopad 2023

w kosztowne magazyny energii.

elektrycznej, a także przyczynia się do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Biogazownie semi-szczytowe to zaawansowane instalacje, w których biogaz jest produkowany nieprzerwanie, ale magazynowany w przestrzeniach nad zbiornikami pofermentacyjnymi oraz zakrytymi zbiornikami na poferment. Proces ten intensyfikuje się, gdy inne źródła niskoemisyjne wytwarzają dużą ilość energii elektrycznej, a jej ceny osiągają swoje najniższe poziomy. W chwilach szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną, zgromadzony biogaz staje się cennym nośnikiem energii, wykorzystywanym do wytwarzania 27

Biogaz w prawie energii elektrycznej. Tego typu biogazownie mogą

pogodozależnych instalacji OZE wymaga przede

być naturalnym magazynem energii.

wszystkim milionowych nakładów finansowych

Eksperymenty z biogazowniami semi-szczytowy-

w rozwój i modernizację sieci dystrybucyjnej. Po-

mi w Polsce były prowadzone przez Uniwersytet

łowicznym rozwiązaniem może być współdzielenie

Przyrodniczy w Poznaniu, jak również np. przez

infrastruktury przyłączeniowej (cable pooling), które

jednego z dostawców technologii biogazowej

pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie do-

w Polsce – agriKomp. W 2018 r. w gospodarstwie

stępnej mocy przyłączeniowej (niestety, w tym przy-

doświadczalnym w Przybrodzie, należącym do

padku instalacja dołączana jako druga nie otrzy-

Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, została

mywałaby wsparcia operacyjnego do wytworzonej

zbudowana biogazownia dostosowana do pracy

energii elektrycznej), ale dużo lepszym rozwiąza-

w trybie

niem jest podłączanie biogazowni do

semi-szczytowym. Pierwotny plan zakładał, że ta biogazownia będzie pierwszą w Polsce dedykowaną

Biogazownie mogą pełnić rolę stabilizatora sieci, wspierając ją w przypadku nagłych skoków zapotrzebowania lub niestabilności w sieci, w tym w szczególności na terenach wiejskich

instalacji semi-szczytowych. Zmiany prawne otwierają się na biogazownie semi-szczytowe? Jedna z nowelizacji ustawy – Prawo energetyczne5, wprowadziła nowe zapisy do art. 7 ustawy, które teoretycz-

NR 10(100) listopad 2023

instalacją

nie otwierają się na rozwój omawia-

szczytową,

nych instalacji.

pracującą przez 15 godzin na dobę z agregatem

Zmiany w art. 7 ustawy sprawiają, że inwestor

kogeneracyjnym o mocy 0,8 MW, zamiast standar-

planujący pozyskać warunki przyłączenia dla

dowych 24 godzin na dobę z agregatem o mocy

m.in. instalacji OZE służącej do wytwarzania

0,5 MW. Niestety, w tamtym okresie nie udało

energii elektrycznej/ciepła/biometanu z biogazu

się Uniwersytetowi wdrożyć instalacji w trybie

lub biogazu rolniczego, godzi się na ograniczenie

szczytowym, z przyczyn związanych ze wsparciem

mocy wprowadzanej do sieci przez swoją instalację

finansowym instalacji.

w określonych godzinach, jednocześnie zachowu-

W 2019 r. biogazownia w Przybrodzie została uru-

jąc możliwość wprowadzania energii elektrycznej

chomiona jako instalacja pracująca liniowo, operu-

do sieci z maksymalną mocą przyłączeniową przez

jąca przez całą dobę. Dla przypomnienia w bioga-

co najmniej 12 godzin w ciągu doby. W przypadku

zowniach pracujących liniowo biogaz wytwarzany

braku warunków przyłączenia, przedsiębiorstwo

jest w procesie fermentacji w sposób ciągły, energia

powiadamia inwestora o dostępnej mocy przyłą-

elektryczna (oraz ciepło z kogeneracji) produko-

czeniowej oraz szczegółowych zasadach ograni-

wana jest w agregacie kogeneracyjnym 24 h/dobę.

czeń mocy, które mogą stać się podstawą wydania

Według informacji jakie udało się uzyskać od

warunków przyłączenia. Ostateczne decyzje są

właścicieli instalacji, w dalszym ciągu funkcjonuje

uzależnione od zgody inwestora na przedstawione

ona w trybie liniowym, ale w każdym momencie

warunki. Z doświadczeń agriKomp Polska wynika,

możliwe jest przejście biogazowni na pracę w trybie

że w zakresie warunków przyłączenia operatorzy

szczytowym.

systemu dystrybucyjnego przy ich ocenie uwzględ-

lokalnych sieci dystrybucyjnych jako

Istotną barierą rozwoju biogazowni, oprócz kwestii

niają kryterium zapasu mocy w węzłach WN/SN.

formalnych i związanych z systemem wsparcia,

W przypadku źródeł pogodozależnych – poprzez

pozostaje przede wszystkim kwestia przyłączenia

uwzględnienie przez operatorów mocy zainsta-

instalacji do sieci. Ze względu na gwałtowy rozwój

lowanej źródeł wytwórczych (a nie mocy rzeczy-

źródeł wytwórczych włączanie nowych instala-

wistej), następuje zawyżenie mocy w systemie

cji OZE do sieci stało się bardzo utrudnione na

i w ten sposób operator dostrzega ograniczenia

większości obszaru Polski. Podłączanie nowych

możliwości podłączenia nowych źródeł. Co prawda

Biogaz w prawie operatorzy stosują współczynniki korekcyjne dla

Jedna z poprawek senackich zakładała dodanie

źródeł pogodozależnych, ale pozostają one na nie-

w przepisach po wyrazach „12 godzin w ciągu doby”

adekwatnych poziomach i w zależności od opera-

wprowadzania energii elektrycznej przez instalację

tora są one określone na różnych wartościach. Po-

do sieci z gwarantowaną mocą przyłączeniową przez

wyższe skutkowało odmowami wydania warunków

co najmniej 12 godzin, a przez pozostały czas doby

przyłączenia dla nowych biogazowni rolniczych,

z mocą równą połowie gwarantowanej mocy przy-

nawet o mocy poniżej 500 kW.

łączeniowej, nie mniejszej jednak niż moc umożli-

Zmiany legislacyjne w ww. ustawie nie stwarzają

wiająca wywiązanie się ze zobowiązań w zakresie

oczekiwanej przez rynek elastyczności. W zależ-

dostaw ciepła lub chłodu – jednak została odrzucona

ności od pory roku, pory dnia – praca biogazowni

przez Sejm.

semi-szczytowych na dla stabilności pracy systemu np. przez 8 godzin dziennie z pełną mocą w sezonie letnim, a przez np. 16 godzin w sezo-

Biogazownie semi-szczytowe mają zdolność dostosowywania się do zmiennej podaży i popytu na energię elektryczną. Mogą dostarczać energię do sieci w strategicznych momentach

propozycję przedstawiła Rada OZE Konfederacji Lewiatan. Zakłada ona, że inwestor wraz z warunkami przyłączenia od OSD otrzymywałby harmonogram dostępnych mocy w określonych godzinach dnia w trakcie roku. Niemniej podejmowane są negocjacje z operatorami systemów dystrybucji

nie zimowym przy

na wspomnianych wyżej zasadach,

wykorzystaniu

w oparciu o harmonogram miesięcz-

połowy mocy. Mechanizm skonstruowany w usta-

no-godzinowy (pomimo braku odpowiednich przepi-

wie stwarza konieczność pracy instalacji z pełną

sów wykonawczych).6 Jednym z pierwszych podmio-

mocą przez minimum 12 godzin na dobę. Zmiany

tów, któremu udało się uzgodnić w/w harmonogram

legislacyjne nie objęły ważnych z punktu widzenia

z operatorem jest agriKomp Polska.

właścicieli instalacji np. harmonogramów wyłączeń/

W miesiącach, kiedy zapotrzebowanie na moc jest

dostępnych mocy. Sprawia to, że trudniej jest zapro-

zwiększone biogazownia semi-szczytowa dysponu-

jektować odpowiedniej wielkości instalację (praca in-

je dodatkowym czasem generacji7, bez gwarancji

stalacji co najmniej 12 godzin na dobę – możliwość

wprowadzenia mocy. W okresie, gdy w ciągu doby

bezwarunkowego i nieplanowanego ograniczania

zapotrzebowanie na moc jest zapewniane przez inne

pracy instalacji przez OSD do 12 godzin na dobę).

np. pogodozależne źródła OZE, biogazownia nie

NR 10(100) listopad 2023

może być korzyst-

W zakresie harmonogramu ciekawą

REKLAMA

LEADING BY EXPERIENCE AND INNOVATION

PLANOWANIE I PROJEKTOWANIE EnviTec Anlagenbau GmbH & Co. KG – 14 Winklera Street – PL 60-246 Poznań

BUDOWA

SERWIS

WŁASNA EKSPLOATACJA ZAKŁADU

info@envitec-biogas.com — www.envitec-biogas.pl

Biogaz w prawie generuje energii elektrycznej, a biogaz jest magazy-

zmiennej premii rynkowej (korzystają z wahań

nowany. W momencie, gdy dochodzi do spadku ge-

cen, koncentrując produkcję energii w godzinach,

neracji innych źródeł OZE, biogazownia rozpoczyna

w których cena energii elektrycznej jest najwyż-

swoją pracę, a tym samym prowadzi do zapewnienia

sza) 11.

dostaw w newralgicznych dla systemu momentach.

Zgoła inaczej niż w Polsce wygląda w Niemczech

Polski rynek niewątpliwie wymaga dalszych zmian,

także kwestia przyłączenia i dostępu do sieci

nie tylko w zakresie kwestii przyłączenia do sieci, ale

elektroenergetycznej, co z pewnością także sprzyja

także systemu wsparcia.

rozwojowi i przyrostowi instalacji. W przypadku, gdy w Niemczech napotykano na dużą aktywność

Może premia za elastyczność?

inwestorów z sektora odnawialnych źródeł energii,

Interesującym rozwiązaniem w zakresie wsparcia

wprowadzono system socjalizacji kosztów zwią-

biogazowni (w tym szczególnie biogazowni semi

zanych z ograniczeniami czy odmowami przy-

-szczytowych) jest „premia za elastyczność” dla wytwórców, którzy produkują energię NR 10(100) listopad 2023

elektryczną w godzinach, kiedy jest najdroższa.

Za przykład

łączenia. Regulator uwzględnia

Już jedna trzecia niemieckich biogazowni12 pobiera premię za elastyczność, dzięki temu rynek niemiecki dysponuje dość pokaźnym wolumenem energii, który może wspierać bezpieczeństwo, stabilność dostaw energii w godzinowych szczytach dobowych

dobrze rozwi-

tych kosztów na społeczeństwo, przekładając je na odbiorców, ponieważ to oni mają zapewnić jak najwięcej energii w sieci przy jak najniższych kosztach. W Polsce natomiast operatorzy trzymają się planów rozwoju sieci. Konieczne może być przedefiniowanie filozofii taryfowania oraz zarządzania ograniczeniami systemowymi, aby bardziej efektywnie dostosować

jającego się rynku biogazowni z taką premią mogą

się do zmieniającej się sytuacji na rynku energii

posłużyć nasi zachodni sąsiedzi. Badanie przepro-

odnawialnej13.

wadzone przez Niemieckie Centrum Badań nad

Mimo zmian legislacyjnych z 2023 r., nadal istnieją

Biomasą (DBFZ) w Lipsku i Instytut w Wupper-

wyzwania związane z przyłączaniem instalacji do

talu przedstawia, że niemieckie elektrownie za-

sieci elektroenergetycznej. Jak zostało przedstawione

silane gazem ziemnym już w 2035 r. mają zostać

powyżej, biogazownie semi-szczytowe mogą funk-

zastąpione w całości biogazowniami. Biogazownie

cjonować obok innych źródeł OZE i je zastępować

mają być wykorzystywane w krótkim czasie i po-

w godzinach ich bezczynności w ramach istniejącej

zostawać elastyczne, m.in., gdy energia wiatrowa

sieci elektroenergetycznej.

lub słoneczna w systemie elektroenergetycznym

Biogazownie semi-szczytowe stanowią ogromny

będzie niewystarczająca do pokrycia bieżącego

potencjał ustabilizowania systemu energetyczne-

zapotrzebowania.

go, który obecnie zmaga się z dużą ilością źródeł

Aktualnie już jedna trzecia niemieckich biogazow-

pogodozależnych. Rolę tę obecnie pełnią źródła

ni pobiera premię za „elastyczność” (operatorzy

wysokoemisyjne przy wykorzystaniu kosztow-

instalacji otrzymują rzeczywistą cenę rynkową,

nego dla odbiorców rynku mocy. Biogazownie

a nie tylko np. cenę z aukcji), dzięki temu rynek

semi-szczytowe to z kolei rozwiązanie ustabili-

niemiecki dysponuje dość pokaźnym wolumenem

zowania Krajowego Systemu Elektroenergetycz-

energii, który może wspierać bezpieczeństwo, sta-

nego za pomocą rozwiązań niskokosztowych

bilność dostaw energii w godzinowych szczytach

dla operatorów systemu dystrybucyjnego. Co

dobowych. Biogazownie semi-szczytowe w Niem-

więcej, rozwiązanie to przynosi wiele dodatko-

czech osiągają cenę energii powyżej średniej ceny,

wych korzyści – inwestorami są polscy rolnicy,

która jest punktem odniesienia do wyliczenia

ograniczany (a wręcz redukowany) jest ślad

w taryfie możliwość rozłożenia

Biogaz w prawie węglowy w produkcji żywności, a rodzimi produ-

REKLAMA

cenci rolni są bardziej konkurencyjni na rynkach wspólnotowych. Potrzeba dalszych zmian legislacyjnych. Rynek jest na to gotowy, jednak obecne przepisy stwarzają trudności w realizacji tego typu przedsięwzięć. To ogromny, niewykorzystany niestety potencjał. Karol Czuryszkiewicz Radca prawny

Ponad 15 lat doświadczenia w kompleksowej obsłudze biogazowni! Projektowanie i eksPloatacja • Koncepcje technologiczne i biznesowe • Dokumentacja projektowa • Analizy due diligence • Rozruch technologiczny i biologiczny • Stały nadzór technologiczny • Optymalizacja działania biogazowni • Szkolenia dla operatorów UsłUgi laboratoryjne • Badania substratów • Badania masy fermentacyjnej • Badania pofermentu i gleby • Badania mikrobiologiczne pofermentu • Badania mikro i makroelementów • Analiza składu biogazu sPrawdzone ProdUkty

NR 10(100) listopad 2023

PRZYPISY: 1. Daria Lisiecka, prof. Jacek Dach: Moce przyłączeniowe już jutro mogą przestać być problemem, https://magazynbiomasa.pl/prof-dach-moce-przylaczeniowe-juz-jutro-moga -przestac-byc-problemem/. 2. Zakwalifikowanie instalacji jako instalacji o mocy powyżej 0,5 MW wiązałoby się z pogorszeniem opłacalności inwestycji, gdyż dla takiego rodzaju instalacji wsparcie (taryfa FIT) jest na niższym poziomie finansowym. 3. Daria Lisiecka, prof. Jacek Dach: Moce przyłączeniowe już jutro mogą przestać być problemem, https://magazynbiomasa.pl/prof-dach-moce-przylaczeniowe-juz-jutro-moga -przestac-byc-problemem/. 4. Biogazownia 1 MW pracująca w reżimie 12 godzinnym, wytwarza tyle samo energii i zużywa tyle samo substratów co biogazownia 500 kW pracująca w trybie liniowym, niemniej jednak otrzymuje znacznie niższą cenę za sprzedaną energię elektryczną. 5. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy prawo energetyczne (Dz. U. 2023 poz. 1681). 6. Tomasz Elżbieciak, Sieciowe preferencje miały pomóc biogazowniom, a mogą zaszkodzić, https://wysokienapiecie.pl/89439-sieciowe-preferencje-mialy-pomoc-biogazowniom-a-moga-zaszkodzic/. 7. Jeden z operatorów zastosował możliwość pracy biogazowni na minimalnych mocach co ułatwia jej eksploatację, a drugi uwzględnił możliwość wydłużenia pracy ze względu na porę roku i zmianę długości dnia/nocy. 8. Rekompensująca wyższe koszty inwestycyjne (magazyny na biogaz), które nie mogą być pokryte przychodami (nie mogą pracować, muszą czekać na swoją porę). 9. Kurzstudie zur Rolle von Biogas für ein klimaneutrales, 100% erneuerbares Stromsystem 2035, Martin Dotzauer, Tino Barchmann, Uta Schmieder , Nadja Rensberg, Walter Stinner, Karin Arnold, Christine Krüger, DBFZ Deutsches Biomasseforschungszentrum gemeinnützige GmbH, Wuppertal Institut für Klima, Umwelt, Energie. 10. https://www.netztransparenz.de/EEG/Jahresabrechnungen. 11. Daniela Thran, Karen Deprie, Martin Dotzauer, Peter Kornatz, Michael Nelles, Kai Sven Radtke & Harry Schindler, The potential contribution of biogas to the security of gas supply in Germany, 22 May 2023: https://energsustainsoc. biomedcentral.com/articles/10.1186/s13705-023-00389-1. 12. https://www.netztransparenz.de/EEG/Jahresabrechnungen. 13. Magdalena Skłodowska, Rolnicze biogazownie mają problem z przyłączeniem do sieci, https://wysokienapiecie. pl/74363-rolnicze-biogazownie-maja-problem-z-przylaczeniem-do-sieci/.

• Mikroelementy • Preparaty do odsiarczania na bazie żelaza • Węgiel aktywny • Preparaty wiążące azot amonowy • Enzymy • Odpieniacze • Zakiszacze do roślin energetycznych • Analizatory biogazu • Przepływomierze biogazu • Zestawy do FOS/TAC ochrona środowiska i decyzje administracyjne • Decyzje środowiskowe • Pozwolenia dot. gospodarki odpadami • Zgłoszenia i pozwolenia emisyjne • Pozwolenia zintegrowane • Sprawozdawczość dot. ochrony środowiska • Zatwierdzenie weterynaryjne i HACCP • Pozwolenia na wprowadzenie do obrotu pofermentu • Audyty środowiskowe

biuro@bio-industry.pl +48 660 000 427

www.bio-industry.pl 31

Biogaz w prawie

Specustawa biogazowa – uwaga na zapisy rozporządzenia!

NR 10(100) listopad 2023

Od 11 września br. obowiązuje ustawa z 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu. Natomiast od 18 października br. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które zawiera szczegółową listę substratów możliwych do wykorzystania w biogazowni rolniczej. Warto dokładniej przeanalizować oba dokumenty.

łatwienia odnoszą się do trzech kluczowych

Ułatwienia wprowadzone ustawą nie dotyczą wszyst-

obszarów: budowy, substratów produkcyjnych

kich planujących budowę biogazowni rolniczej, a kiero-

i nawozowego zagospodarowania pofermentu.

łącznie kilka przesłanek ustawowych dotyczących: Dla nowych inwestorów: 4 dotyczą planowania i realizacji inwestycji i polegają na przyspieszeniu procesu wydawania różnego

Materiał promocyjny

rodzaju decyzji.

wane są do konkretnej grupy inwestorów spełniających 4 kategorii podmiotu realizującego przedsięwzięcie – gospodarstwa rolne, branża przetwórstwa rolno -spożywczego, czy spółdzielnie energetyczne; 4 warunków lokalizacyjnych – teren do 1 ha;

Biogaz w prawie 4 t echnicznych instalacji – moc elektryczna na

dopuszczonych do wykorzystania w produkcji bio-

poziomie 3,5 MW lub 10,5 MW mocy cieplnej,

gazu rolniczego w rozumieniu Ustawy z 20 lutego

albo roczna wydajność produkcji biogazu rol-

2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

niczego do 14 mln m , albo biometanu z bio-

To oznacza, że poferment wytworzony z innych

gazu rolniczego do 8,4 mln m ;

substratów wykraczających poza listę z rozporzą-

4 rodzajów substratów wykorzystywanych do

dzenia nie będzie stanowił produktu pofermenta-

produkcji biogazu rolniczego – wyłącznie

cyjnego.

substraty określone ww. przepisach.

Należy również pamiętać, że nowe przepisy w ża-

Co ważne specustawa nie wprowadza ułatwień

den sposób nie zmieniają zapisów Ustawy o odpa-

w proces uzyskiwania decyzji środowiskowych

dach w zakresie przetwarzania odpadów w procesie

dla planowanych biogazowni rolniczych.

R3, czyli dopuszczenia odpadów do procesu fermentacji. Tak więc wszystkie biogazownie rolnicze

Dla istniejących biogazowni rolniczych:

nadal są zobowiązane do uzyskania zezwolenia na

4w prowadza uproszczenie procedury admini-

przetwarzanie odpadów w instalacji do produkcji

stracyjnej związanej z potwierdzeniem spełnia-

biogazu rolniczego.

uboczny – bez konieczności potwierdzania

Reasumując:

tego faktu decyzją marszałka województwa.

Każda biogazownia rolnicza przyjmująca do

Z uproszczenia muszą skorzystać wytwórcy

produkcji odpady przez system BDO nadal jest

substratu przed przekazaniem go do kon-

obowiązana posiadać zezwolenie na przetwarza-

kretnej biogazowni rolniczej. W praktyce to

nie odpadów w instalacji w procesie odzysku R3.

oznacza, że wytwórca substratu i biogazownia

Biogazownia rolnicza przyjmująca do produkcji

rolnicza będą obowiązane posiadać umowę

biogazu substraty spoza listy określonej w ww.

w tym zakresie;

rozporządzeniu nadal będzie wytwarzać poferment

4 zwolnienie z obowiązku rejestracji produktu

kwalifikowany jako odpad o kodzie 19 06 05/19

pofermentacyjnego jako nawozu lub środka

06 06. Jego wykorzystanie nadal będzie wymagało

poprawiającego właściwości gleby. Uproszczenie

uzyskania zezwolenia na przetwarzanie odpadów

dotyczy tylko przypadku wykorzystywania wy-

w procesie R10 lub decyzji MRiRW uznającej za

łącznie substratów określonych w ww. rozporzą-

nawóz lub polepszacz gleby.

dzeniu. Co ważne, lista tych substratów (w tym odpadowych) jest węższa niż katalog substratów/odpadów

NR 10(100) listopad 2023

nia warunków uznania substratu za produkt

Katarzyna Błocińska-Wolnikowska Kierownik ochrony środowiska Bio-Industry

RYNEK OZE

Odnawialne, lecz niestabilne, czyli o problemach ostatniego roku

NR 10(100) listopad 2023 34

Aby poprawić bezpieczeństwo energetyczne kraju i uniezależnić się od zewnętrznych dostawców, bez wątpienia należy zwiększyć tempo transformacji i jak najszybciej odejść od węgla. Planując kolejne inwestycje w odnawialne źródła należy mieć na uwadze specyfikę ich pracy oraz fakt, że większość z nich uzależniona jest od warunków pogodowych. Poza biogazem.

RYNEK OZE

oc generowana przez takie pogodozależne

była tak wysoka, że przekroczyła zapotrzebowanie

źródła może zmieniać się kilkadziesiąt razy

energetyczne kraju. Istotnym jest, że oba przypadały

w ciągu doby, co utrudnia stworzenie stabilnego

w niedziele niehandlowe, co z uwagi na ograniczenie

i bezawaryjnego systemu. Dodatkowo wydarzenia

sporej części gospodarki, spowodowało zmniejszenie

ostatniego roku pokazały, że aby uniknąć przeciążeń

zużycia energii przez konsumentów. Dodatkowo dni

sieci elektroenergetycznych produkcja energii musi

te charakteryzowały się korzystną aurą tzn. wietrzną,

być zrównoważona z jej zapotrzebowaniem.

a przy tym słoneczną pogodą. Przykładowo 8 października krajowa produkcja energii z OZE wynosiła

Odnawialne i niekontrolowane

15 GW, a dodatkowe 7 GW dostarczały elektrownie

Obecny rok jest w Polsce rekordowy pod wzglę-

konwencjonalne. Przy zużyciu na poziomie 14 GW,

dem produkcji energii pochodzącej z odnawialnych

podaż energii zdecydowanie przekroczyła jej popyt,

źródeł energii, zwłaszcza ze słońca oraz wiatru.

co w efekcie przełożyło się na spadek cen energii

Spowodowane jest to korzystnymi regulacjami,

oraz na zmiany w funkcjonowaniu poszczególnych

większą świadomością ekologiczną społeczeństwa

źródeł.

we wrześniu tego roku fotowoltaika wytworzyła

Skutki wywołane nadwyżką energii

1714 GWh, co stanowi wzrost o ok. 87% w porówna-

Aby zbilansować produkcję i zużycie, część energii

niu do roku ubiegłego, natomiast energia z wiatru

została wyeksportowana, a praca elektrowni została

dostarczyła 1160 GWh. W październiku udział OZE

ograniczona. Szczególnie odczuły to farmy fotowol-

w krajowym miksie energetycznym był najwyż-

taiczne, które zostały ,,odcięte” jako jedne z pierw-

szy w całym roku i wynosił ok. 25%. Co ciekawe,

szych, co zresztą nie zdarzyło się po raz pierwszy

również w tym miesiącu wystąpiły dwa momenty

(dla przypomnienia, pierwsze ograniczenie pracy

(8 i 15 października), w których produkcja OZE

OZE wystąpiło zaledwie kilka miesięcy wcześniej,

NR 10(100) listopad 2023

oraz dostępnością technologii. Według danych PSE

RYNEK OZE

NR 10(100) listopad 2023

23 kwietnia 2023 br.). Zgodnie z obowiązującymi

Analizując dane rynkowe można powiedzieć, że przy-

przepisami, które zostały zawarte w Rozporządzeniu

szłość należy do odnawialnych źródeł energii – tych,

Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943

których pracą można sterować. Biorąc pod uwagę

z dnia 5 czerwca 2019 roku w sprawie rynku we-

położenie geograficzne Polski i brak możliwości

wnętrznego energii elektrycznej – w takich przypad-

wykorzystania na dużą skalę elektrowni szczytowo

kach wytwórcy energii mogą wnioskować o rekom-

-pompowych, szansą wydają się biogazownie wypo-

pensatę za ekwiwalent mocy, którego nie mogli

sażone w magazyny energii. Rozwiązanie to powinno

sprzedać do sieci. Coraz częściej pojawiają się jednak

być stosowane na coraz większą skalę, ponieważ

głosy, że wypłacanie tego typu odszkodowań nie roz-

sprawia, że produkcja biogazu staje się bardziej

wiązuje problemu, a wręcz tworzy kolejne, ponieważ

elastyczna oraz dopasowana do zapotrzebowania

ich koszt ponosi operator sytemu elektroenergetycz-

odbiorców. Możliwość gromadzenia biogazu w mo-

nego. Jak podkreślają przeciwnicy tego typu rozwią-

mentach, gdy na TGE pojawiłyby się ujemne ceny

zań, środki te powinny zostać przeznaczone na inne,

uchroniłaby wytwórców przed spadkiem wartości

w ich ocenie bardziej naglące, wydatki takie jak mo-

wsparcia w ramach FIT/FIP. Ponadto, zgodnie z nie-

dernizacja i rozbudowa sieci. Co więcej w kontekście

dawno wprowadzoną Ustawą z dnia 28 lipca 2023 r.

kosztów jakie ponoszą producenci zielonej energii,

o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz nie-

w przypadku niedopasowania jej produkcji do zuży-

których innych ustaw, biogazownie, które posiadają

cia końcowego należy wspomnieć o szczególnej sytu-

magazyny energii, z uwagi na możliwość czasowego

acji jaka wystąpiła 15 października. Po raz pierwszy

ograniczania ich produkcji, będą miały większe szan-

w historii na Towarowej Giełdzie Energii (TGE) cena

se na uzyskanie warunków przyłączenia. Alternatywą

za 1 MWh energii elektrycznej była ujemna przez 6

dla magazynów energii może być elastyczne karmie-

godzin, przez co zgodnie Ustawą z dnia 20 lutego

nie, które pozwala na zwiększenie i zmniejszenie

2015 roku o odnawialnych źródłach energii (art. 93

produkcji biogazu w określonych momentach bez

ust. 4–5) godziny te zostały wyłączone z systemu

konieczności zmiany wyposażenia instalacji. Ostat-

wsparcia. W praktyce oznacza to, że każdy wytwórca

nie zmiany ustawodawcze, wprowadzenie programu

OZE korzystający z FIP/FIP musi skorygować ilość

„Energia dla wsi”, podwyższenie cen referencyjnych

energii elektrycznej wykazywanej w sprawozdaniach

– to wszystko sprawia, że w najbliższym czasie na

do URE, co spowoduje, że przychód ze sprzedaży

pewno będą powstawać nowe instalacje biogazowe.

energii będzie mniejszy, niż zakładany.

Im więcej z nich będzie pracowało szczytowo, a przynajmniej będzie miało taką możliwość, tym większy

Odnawialne i niestabilne

sukces odniosą wprowadzone zmiany, a sektor bioga-

Coraz częstsze nadwyżki zielonej i ,,niechcianej”

zu nie podzieli losu fotowoltaiki.

energii zagrażają stabilności systemu elektroenerge-

mgr inż. Aleksandra Łukomska

tycznego i powodują powstawanie wyższych kosztów,

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu/

zarówno po stronie producentów, jak i operatorów.

Dynamic Biogas

REKLAMA

Separatory membranowe prISm® pb aIr productS Modułowy, ekonomiczny sposób wytwarzania ciągłego strumienia biometanu na miejscu. Wykorzystując sprężony biogaz, selektywnie separują cząsteczki metanu. Skalowalna technologia pozwala dostosować rozwiązanie skrojone na miarę potrzeb każdego klienta. Zapraszamy do kontaktu: www.airproducts.com.pl Air Products Sp. z o.o. ul. Komitetu Obrony Robotników 48 02-146 Warszawa e-mail: dzikowm@airproducts.com

Rynek biometanu

Strategie ograniczania ulotnych emisji metanu z instalacji biogazowych i biometanowych

NR 10(100) listopad 2023

Sektory biogazu i biometanu w państwach członkowskich UE dążą do osiągnięcia 35 mld m3 produkcji biometanu rocznie do roku 2030, zgodnie z celami REPowerEU1,2.

związku z tym, w najbliższych 7 latach

ograniczania emisji w UE, a produkcja biogazu

zostanie uruchomiona znaczna liczba

i biometanu odgrywa kluczową rolę, uwzględnioną

nowych instalacji (ok. 5000), co przyczyni się do

w strategii UE dotyczącej metanu4, jako rozwiąza-

zapewnienia strategicznej autonomii UE w zakresie

nie zapobiegające emisjom z rolnictwa i gospodarki

energii odnawialnej. Stanowi to doskonałą okazję

odpadami. Bez zastosowania instalacji fermentacji

dla sektorów biogazu i biometanu do wdrożenia

beztlenowej, obornik i bioodpady pozostawione

najlepszych praktyk przy jednoczesnym zapewnieniu

na polach lub przechowywane w gospodarstwach

jeszcze wyższego poziomu zrównoważonego rozwoju

powodują niekontrolowane uwalnianie metanu.

i ogólnej wydajności operacyjnej instalacji fermenta-

Z drugiej strony, wprowadzenie ich do zamkniętego

cji beztlenowej (AD).

i kontrolowanego środowiska instalacji AD pozwala

W tym celu Europejskie Stowarzyszenie Biogazu, we

na wychwytywanie i wykorzystanie metanu, dzięki

współpracy z międzynarodowymi ekspertami w dzie-

czemu nie jest uwalniany do atmosfery. Niemniej

dzinie biogazu, przeprowadziło badanie dotyczące

jednak konieczne jest podjęcie wysiłków w celu

ulotnych emisji metanu pochodzących z instalacji

zminimalizowania emisji metanu mających miejsce

AD, aby wspierać i doradzać branży, europejskim

w instalacjach produkcyjnych. Ma to nie tylko po-

decydentom i operatorom AD. W tym artykule

zytywny wpływ na łagodzenie zmian klimatycznych,

przedstawimy główne wnioski i zalecenia płynące

ale także zwiększa bezpieczeństwo, pozwala unik-

z badania.

nąć strat finansowych, a także zwiększa akceptację

społeczną dzięki unikaniu nieprzyjemnych zapa-

Dlaczego należy unikać emisji metanu?

chów.

Ulotne emisje metanu w znacznym stopniu przy-

Jeśli chodzi o ramy polityczne, sektor biogazu musi

czyniają się do globalnego ocieplenia i należy

wykazać zgodność z kryteriami określonymi w dyrek-

ich unikać, aby osiągnąć wymagane ograniczenie

tywie REDII 2018/2001 UE. Te wymogi zrównowa-

emisji gazów cieplarnianych do 2030 i 2050 roku.

żonego rozwoju obejmują redukcję emisji gazów cie-

Przemysł biogazowy z założenia przyczynia się do

plarnianych w porównaniu z paliwami kopalnymi5.

Ulotne emisje metanu: źródło i pomiary

i wstępną obróbkę wsadu; b) proces fermentacji; c)

Ulotne emisje metanu to przypadkowe wycieki i roz-

wykorzystanie gazu; d) magazynowanie pofermentu;

proszone, niezamierzone emisje, które mogą mieć

e) obróbkę końcową pofermentu.

charakter strukturalny (wynikające z zastosowanych

Dokładne i porównywalne metody identyfikacji wy-

technologii) lub operacyjny (wynikające z zarzą-

cieków, a następnie pomiaru emisji metanu z insta-

dzania), występujące w pewnym momencie procesu

lacji produkujących biogaz, są pierwszym krokiem

produkcji biogazu, które obejmują: a) przyjmowanie

w kierunku strategii ograniczania emisji. Ogólnie

NR 10(100) listopad 2023

zdj. Shutterstock

Rynek biometanu

REKLAMA

WANGEN-EKOHELP_Biogaz_2023_BIOMIX_KL-S_120x82_PL.indd 1

22.08.2023 09:51:22

Rynek biometanu

Rys. 1 Ulotne emisje metanu (% wyprodukowanego metanu) z otwartych i zamkniętych magazynów pofermentu 10

n Open digestate – otwarte komory na poferment

Emisja metanu w całych łańcuchu produkcji

n Close digestate – zamknięte komory na poferment

8 7 6 5 4 3

2,7

0,7

1 0

NR 10(100) listopad 2023

rzecz biorąc, główne podejścia przyjęte w celu wy-

14044, 14067:2018 oraz UNI EN ISO 14064-1) czy

krywania i pomiaru emisji z instalacji fermentacji

GRI 305: Emissions (2016) od Global Reporting

beztlenowej można podzielić na dwie główne katego-

Initiative (GRI).

rie: oddolne (w lokalizacji/na poziomie komponen-

W tym kontekście ramy REDII ustanawiają metodo-

tów) i odgórne (poza lokalizacją/na poziomie całego

logię obliczania oszczędności emisji gazów cieplar-

obiektu). Podejście oddolne ocenia emisję metanu

nianych, w tym zestaw wartości standardowych7,

na miejscu, badając każde źródło emisji w instalacji

które operatorzy biogazowni mogą wykorzystać do

fermentacji beztlenowej. W związku z tym całkowite

udowodnienia spełnienia wymogów zrównoważone-

emisje z instalacji są określane poprzez zsumowanie

go rozwoju, a tym samym do uzyskania dostępu do

emisji z każdego indywidualnego źródła, począw-

wsparcia publicznego, osiągnięcia współczynnika

szy od utworzenia wykazu źródeł emisji/elementów

zero w ramach unijnego systemu handlu uprawnie-

instalacji, które mają zostać ocenione, przeprowa-

niami do emisji ETS oraz do zaliczenia na poczet ce-

dzonego za pomocą ankiety wypełnionej przez ope-

lów w zakresie energii odnawialnej8. Stosowanie war-

ratora instalacji. Natomiast podejście odgórne jest

tości standardowych może być wygodne i efektywne,

przeprowadzane poza terenem instalacji przy użyciu

oszczędzając operatorom biogazowni konieczności

technik modelowania teledetekcyjnego (np. modelo-

wykonywania obliczeń9. Jednak jedną z ich głównych

wanie odwróconej dyspersji – IDM; metoda dyspersji

wad jest to, że obejmują jedynie ograniczony zestaw

gazu znakującego – TDM; lidar absorpcji różnicowej

substratów (takich jak obornik, kiszonkę kukury-

– DIAL). Polega ono na pomiarze stężenia metanu

dzianą i bioodpady), nie uwzględniając szerokiego

w powietrzu w pewnej odległości od instalacji i po-

zakresu wsadów.

równaniu tych pomiarów z wartością bazową. Organy regulacyjne, operatorzy i interesariusze

Strategie łagodzące i poziom emisji metanu

w kilku państwach członkowskich UE opracowali

w biogazowniach w Europie

szeroką gamę podejść do oceny emisji, takich jak

Środki zaradcze i strategie mające na celu ograni-

różne narzędzia, które zapewniają wytyczne (np.

czenie emisji metanu można podzielić na: a) środki

Standard Rachunkowości i Sprawozdawczości Kor-

techniczne, w przypadku których twórcy instalacji

poracyjnej od GHG protocol) lub normy (Między-

AD i producenci sprzętu stale pracują nad dalszy-

narodowa Organizacja Normalizacyjna – ISO 14040,

mi udoskonaleniami technicznymi; b) podejścia

Rynek biometanu

Rys. 2 metanu (% wyprodukowanego metanu) z różnych etapów łańcucha dostaw biogazu w duńskich biogazowniach

Poferment

Uszlachetnianie biogazu

Wytwarzanie biogazu

Utrata emisji metanu w stosunku do wielkości produkcji (%)

0,5

1,5

operacyjne o udowodnionym wysokim stosunku

komponentów emitujących metan, wykorzystanie

korzyści do kosztów, takie jak wykrywanie i napra-

najlepszych dostępnych technologii (BAT) oraz

wa nieszczelności (LDAR), obejmujące wykrywa-

wdrażanie inspekcji poprzez kampanie pomiaro-

nie źródła i natychmiastową naprawę na miejscu

we; c) wtórne środki łagodzące, które zwiększają REKLAMA

NR 10(100) listopad 2023

Przetwarzanie pobranego surowca

Rynek biometanu skuteczność środków podstawowych i mogą obej-

Co więcej, porównując wskaźniki emisji metanu

mować działania związane z dzieleniem się wiedzą,

z instalacji fermentacji beztlenowej w Danii, które

takie jak szkolenia i publikacje, a także wdrażanie

wdrożyły programy monitorowania i łagodzenia,

dobrowolnych systemów samokontroli.

średni całkowity wskaźnik emisji metanu spada

Po wdrożeniu odpowiednich środków emisje

poniżej 1,31% ± 0,16 (rys. 2), co pokazuje ich sku-

metanu pozostaną minimalne. Niedawna analiza

teczność.

przeprowadzona przez Wspólne Centrum Badaw-

Podsumowując, skuteczne programy monito-

10, 11,12

cze UE wykazała,

rowania wprowadzone w kilku

że średni poziom

państwach członkowskich UE

emisji z działających instalacji AD w Europie wynosi około 2,5% całkowitej ilości wyprodukowanego metanu. Według bazy danych EUNB zakres szacowanych ulotnych emisji metanu w całym łańcuchu NR 10(100) listopad 2023

dostaw biogazu znacznie waha się od 0,1% do 10% ze

Najbardziej opłacalnym sposobem ograniczenia emisji metanu w instalacjach fermentacji beztlenowej jest regularna samokontrola punktów krytycznych w połączeniu z kampaniami wykrywania nieszczelności i naprawą wszelkich napotkanych wycieków

względu na różnice

oraz 15 lat doświadczenia w terenie pokazują, że najbardziej opłacalnym sposobem ograniczenia emisji metanu w instalacjach fermentacji beztlenowej jest regularna samokontrola punktów krytycznych w połączeniu z kampaniami wykrywania nieszczelności i naprawą wszelkich napotkanych wycieków. Raportowanie okresowe nie tylko pokazuje skuteczność realizacji programów monitoringu, ale także dostarcza

w wielkości, wieku i technologii instalacji. Jednak

danych do ustalenia współczynnika emisji dla

przy zastosowaniu najlepszych praktyk emisja me-

zasobów krajowych. W związku z tym każde

tanu podczas odbioru i magazynowania substratu

państwo członkowskie powinno opracować wła-

może zostać zredukowana do znikomego poziomu

sne strategie ograniczania emisji oraz połączyć

(0,1-0,3%). Na etapie procesu fermentacji emisje

wszystkie działania, które umożliwią biogazow-

wahają się w granicach 0,6–1,8% i mogą stać się

niom skuteczną kontrolę i zapobieganie emisjom

znikome, gdy fermentery z dachem elastycznym są

ulotnym, których ocena powinna być całościowa,

wyposażone w nieuszkodzone kopuły z podwójną

a tym samym uwzględniać wpływ spowodowany

membraną albo nieuszkodzoną komorę z pokry-

brakiem instalacji fermentacji beztlenowej. Jeśli

ciem betonowym. Emisje z jednostek kogeneracyj-

chodzi o środki legislacyjne, ograniczenie emisji

nych (CHP) szacuje się na około 2,5%, natomiast

metanu można osiągnąć poprzez dostosowanie

emisje z jednostek uszlachetniających w dużej

metod obliczeniowych w celu wykazania zgod-

mierze zależą od zastosowanej technologii (np.

ności z kryteriami zrównoważonego rozwoju

emisje z separacji membranowej wahają się od 0,4

(np. aktualizacja wartości standardowych w Za-

do 0,7%).

łączniku VI), aby uwzględnić już podjęte środki

Instalacje z zamkniętym magazynem pofermentu

łagodzące, takie jak członkostwo w programie

osiągają emisję poniżej 1% (rys. 1). Warto zauwa-

monitorowania metanu.

żyć, że baza danych EUNB wykazuje statystycznie

Pełny dokument i filmy podsumowujące wyniki są

istotne różnice w emisji metanu pomiędzy otwar-

dostępne w języku angielskim na stronie interne-

tymi i zamkniętymi magazynami pofermentu, co

towej EUNB (www.europeanbiogas.eu) w zakładce

podkreśla potrzebę wdrożenia środków mających

„Media center” – „Publications”.

na celu redukcję emisji z pofermentu. W związku

Gabriella Papa

z tym wiele krajów UE wprowadza obowiązkowy

specjalistka ds. technicznych i projektowych, Euro-

wymóg zamkniętego składowania pofermentu. 42

(np. w Danii, Szwecji i Szwajcarii)

pejskie Stowarzyszenie Biogazu (EBA)

PRZYPISY: 1. Dokument roboczy służb Komisji wdrażający plan działania REPowerEU: potrzeby inwestycyjne, akcelerator wodorowy i osiągnięcie celów w zakresie biometanu, SWD (2022) 230 final, 18/05/2022. 2. Partnerstwo Przemysłowe Biometanu: https://www.europeanbiogas.eu/about-us/partnerships/biomethane-industrial-partnership/. 3. https://www.europeanbiogas.eu/design-build-and-monitor-biogas-and-biomethane-plants-to-slash-methane-emissions/. 4. COM, 2020. COM/2020/663 final Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczący strategii UE na rzecz ograniczenia emisji metanu:https:// energy.ec.europa.eu/system/files/2020-10/eu_methane_strategy_0.pdf. 5. Wymagania dotyczące emisji gazów cieplarnianych różnią się w zależności od daty rozpoczęcia eksploatacji i ostatecznego wykorzystania biogazu/biometanu: https:// joint-research-centre.ec.europa.eu/welcome-jec-website/ reference-regulatory-framework/renewable-energy-recast2030-red-ii_en#:~:text=SUSTAINABILITY%20CRITERIA,financial%20support%20by%20public%20authorities. 6. Th e Greenhouse Gas Protocol, Corporate Accounting and Reporting standard, wydanie poprawione, WRI:https://ghgprotocol.org/sites/default/files/standards/ghg-protocol-revised.pdf. 7. Załącznik VI Dyrektywy (UE) 2018/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych– REDII.

8. Wkład branży biogazu i biometanu w realizację średniookresowych celów redukcji emisji gazów cieplarnianych i neutralności klimatycznej do roku 2050 (2020): https://www.europeanbiogas. eu/the-contribution-of-the-biogas-and-biomethane-industries -to-medium-term-greenhouse-gas-reduction-targets-and-climate-neutrality-by-2050/. 9. Giuntoli, J, Agostini, A, Edwards, R, Marelli, L, 2017 Solid and gaseous bioenergy pathways: input values and GHG emissionsCalculated according to methodology set in COM(2016) 767: Wersja 2, 2017. Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej (JRC):https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/ bitstream/JRC104759/ld1a27215enn.pdf. 10. Avfall Sverige (Ed.): Self-inspection of methane emissions – A description of the system for inventorying and reducing methane emissions from co-digestion plants, wastewater treatment plants and biogas upgrading plants Avfall Sverige’s Development Initiative ISSN 1103-4092 (2019) https://iwa-network.org/wp-content/uploads/2015/12/Self-Inspection-of-Methane-Emissions.pdf 11. Yngvesson, J., 2022. Utvardering och minskning av metanutsl–app från olika europeiska biogasanl–aggningskoncept (EvEmBi), in: Sverige, A. (Ed.). Avfall Sverige, https://vattenbokhandeln.svensktvatten.se/produkt/utvardering-och-minskning -av-metanutslapp-fran-olika-europeiska-biogasanlaggningskoncept-evembi/ 12. Fredenslund, A. and Scheutz, C.: Maximising climate protection through minimising gas leakage – the Danish biogas measurement programme, EGU General Assembly 2021, online, 19-30 kwietnia 2021, EGU21-16061, CO Meeting Organizer EGU21 (copernicus.org).

REKLAMA

soon See you at the ess as Congr 8th Biog from cember 14-15 De w! in Warsa

Industrial biomethane plants

Access to German market

NR 10(100) listopad 2023

Rynek biometanu

Project developer and constructor

Hermann Benning  h.benning@revis-bioenergy.de  +49 170 37 39 801 43

Biogaz w praktyce

98,5% sprawności biogazowni. Michałowo działa jak w zegarku W 2023 minęło równo 10 lat od narodzin pomysłu wybudowania biogazowni w podlaskim Michałowie. Instalacja rozpoczęła pracę w 2015 r. i dziś jest wzorcowym przykładem biogazowni rolniczej. W 2021 roku uruchomiono kolejny moduł, inwestor nie zamierza jednak na tym poprzestać. NR 10(100) listopad 2023 44

omysł na budowę biogazowni powstał w 2013

rozwoju współpracy – władze zwróciły się o środki

roku. Wiązało się to z tym, że w Michałowie

pomocowe, aby wybudować własny ciepłociąg łączą-

powstał Park Wodny – bardzo energochłonny obiekt,

cy biogazownię z budynkami gminnymi. My równole-

potrzebujący dużo ciepła. W październiku 2015

gle do inwestycji gminy rozbudowaliśmy naszą bioga-

roku uruchomiono biogazownię rolniczą o mocy

zownię o kolejną 600 kW instalację – mówi Lech

600 kW wraz z nitką ciepłociągu, która doprowadza

Gryko, prezes zarządu Zielonej Energii Michałowo.

ciepło do miejscowej szkoły i wspomnianej pływalni.

Dziś ciepło generowane przez silniki kogeneracyjne

Współpraca z biogazownią w tym zakresie pozwoliła

zasilane biogazem ogrzewa szkołę, pływalnię, ratusz,

Parkowi Wodnemu obniżyć koszty zakupu ciepła

przychodnię, liceum ogólnokształcące i gminny

o ok. 40%.

ośrodek kultury. Budowa kolejnej, 400 m nitki cie-

Inwestorem biogazowni jest spółka Zielona Energia

płociągu w październiku 2022, pozwoliła dołączyć

Michałowo. – Po pierwszym okresie funkcjonowania

do grona odbiorców ciepła także pobliskie osiedle.

instalacji, kiedy dowiedzieliśmy się, że potrafimy to

Plany na przyszłość to budowa trzeciej biogazow-

robić i ma to sens, ze strony gminy pojawiła się chęć

ni kogeneracyjnej o mocy 500 kW, która będzie

Biogaz w praktyce zdj. Jolanta Kamińska (4)

dostarczać ciepło do innej wspólnoty mieszkaniowej, dziś uzależnionej od paliw kopalnych. – To dla nas wyzwanie, ale i zobowiązanie, by w sezonie grzewczym dać ludziom gwarancję, że w ich mieszkaniach będzie ciepło – deklaruje L. Gryko. – W mojej opinii jesteśmy nie tyle biogazownią, co elektrociepłownią dostarczającą ciepło, które jest tanie, zielone, lokalne i pewne, niezależne od zawirowań na rynku paliw kopalnych – podkreśla. Wsadem wykorzystywanym w biogazowni jest kiszonka kukurydziana pozyskiwana z dzierżawionych przez inwestora pól oraz od miejscowych rolników. – To kolejna wartość dodana, ponieważ dookoła Michałowa mamy gleby z przewagą 5 i 6 klasy oraz łąki, niewiele tu urośnie. Zagospodarowujemy więc liczne nieużytki. Współpraca z biogazownią jest dla rolników lepszym rozwiązaniem niż np. produkcja ziarna kukurydzy, która w ostatnim czasie była wyjątkowo

Wysoka sprawność – odpowiedzialność dostawcy

// Od lewej: Krzysztof Maciąg, TEDOM Poland, Lech Gryko, Zielona Energia Michałowo

i właściciela

– podkreśla Krzysztof Maciąg, dyrektor handlo-

Jednostkę kogeneracyjną do biogazowni wybudowanej

wy TEDOM Poland. – Kluczowe jest odpowiednie

w 2021 dostarczyła firma TEDOM. – W 2022 w bio-

zarządzanie zakładem. W Michałowie to także

gazowni Michałowo pracowała łącznie przez 8633 go-

wysoka świadomość techniczna właścicieli i obsługi.

dziny, co daje 98,5% sprawności. Do sieci, po odjęciu

Dzięki temu jesteśmy w stanie uzyskać tak świetne

potrzeb własnych, instalacja wprowadziła 4785 MW

wyniki i takie sprawności. W ciągu ostatniego roku

– 91%. Do 30 września br. sprawność biogazowni wy-

kalendarzowego nasze urządzenie przepracowało

niosła ponad 90%, pracowaliśmy przez 98,5%, gdzie

8633 motogodziny – to oznacza brak jakiejkolwiek,

1,5% to obowiązkowe serwisy, które instalacja musi

nawet najmniejszej awarii, co z kolei wynika z dba-

przechodzić – prezentuje wyniki zakładu Lech Gryko.

łości załogi, stworzenia haromonogramów serwiso-

– Jako dostawca jednostek kogeneracyjnych mamy

wych i informowanie naszych pracowników o po-

wpływ na to, jak silnik pracuje, ale jest on niewielki

trzebach instalacji z odpowiednim wyprzedzeniem.

NR 10(100) listopad 2023

niekorzystna cenowo – przekonuje prezes.

// W 2021 biogazownia w Michałowie została rozbudowana o kolejny moduł o mocy 600 kW

Biogaz w praktyce kogenerację na oczyszczalni w Sokołowie Podlaskim, realizujemy dostawy dla 2 mleczarni i zakładu przemysłowego. W najbliższym czasie zamierzamy zbudować już 5 oddział serwisowy z magazynem części zamiennych zlokalizowany w Białymstoku, także po to, by odciążyć inwestorów i zagwarantować szybką reakcję serwisową oraz niemalże ciągłą pracę obsługiwanych instalacji – dodaje K. Maciąg. Społeczność nie protestowała, dziś kibicuje Co warto podkreślić, cały proces inwestycyjny był przeprowadzony z poszanowaniem lokalnej społeczności. Pierwsza biogazownia wywoływała obawy mieszkańców, ale kilka lat bezproblemowej pracy, brak gwałtownych zmian w mieszance substratowej, odpowiednie magazynowanie wsadu, dbałość o czystość w zakładzie – to wszystko złożyło się na akceptację inwestycji i aprobatę społeczności w przypadku rozbudowy instalacji. – Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że prawidłowo NR 10(100) listopad 2023

prowadzona instalacja to kultura techniczna i świadomość właściciela oraz operatorów biogazowni co // Poferment z biogazowni odbierają okoliczni rolnicy

należy robić, żeby nie przeszkadzać sąsiadom. Nie da się dobrze zarządzać zakładem zza biurka – mówi

W Michałowie działamy jak w zegarku – podsumo-

Krzysztof Maciąg. – Od siebie dodam, że warto

wuje K. Maciąg.

mieszkańców zaprosić do współpracy. W niewiel-

– Planujemy każdy krok. Wiemy, kiedy i przez jaki

kich gminach biogazownie nie powstają codziennie,

okres nasza jednostka kogeneracyjna będzie wyłą-

to spore wydarzenie. Tym bardziej warto zachęcić

czona z użycia i w taki sposób organizujemy sobie

lokalnych przedsiębiorców do współpracy, wskazując

pracę, aby zoptymalizować czas, w którym będzie

korzyści działania takiej bioelektrowni. Wspomi-

trwał serwis. Dzięki długiej współpracy z fachowca-

nałem już o zakupie kiszonki od rolników – to ich

mi z TEDOM, którzy dobrze znają naszą biogazow-

zysk. Będzie on większy, gdy gospodarz wykorzysta

nię, czujemy się bezpiecznie – mówi Lech Gryko.

w nawożeniu swoich pól poferment z biogazowni

– Jedną z najważniejszych rzeczy dla nas jako dostaw-

zamiast nawozów konwencjonalnych – te są przecież

ców urządzeń do biogazowni jest rozbudowa sieci

dziś dużo droższe. Biogazownia rolnicza integruje

serwisowej. Obecnie w promieniu 100 km od Białego-

lokalnie i tak powinno to wyglądać – podsumowuje

stoku mamy realizację 499 kW biogazowni w oko-

prezes Zielonej Energii Michałowo.

licach Zambrowa, zrealizowaliśmy i serwisujemy

Jolanta Kamińska

4 substrat do biogazowni to kiszonka kukurydziana, gnojowica, obornik i produkt uboczny z produkcji warzywnej, 4 biogazownie w Michałowie wybudowała firma agriKomp, silnik kogeneracyjny do modułu uruchomionego w 2021 dostarczyła TEDOM Poland, 4 obsługa biogazowni wymaga codziennie obecności w zakładzie 2 osób, 4 biogazownia uruchomiona w 2015 funkcjonuje w systemie aukcyjnym, natomiast instalacja z 2021 działa w systemie wsparcia FiT, 4 w ciągu 2 lat inwestor planuje dobudowę 3 modułu kogeneracyjnego o mocy 500 kW, który będzie generował ciepło dla kolejnych odbiorców Michałowa. 46

DOSTARCZAMY ROZWIĄZANIA

Biogaz na świecie

W Szwecji to państwo kształtuje zieloną rewolucję

NR 10(100) listopad 2023

W Szwecji, podobnie jak w innych krajach nordyckich, politycy uznali biometan i biogaz za środki do dekarbonizacji gospodarki. Produkcję i konsumpcję tych zielonych gazów, a także związane z nim technologie i infrastrukturę, wspierają połączone inwestycje na szczeblu krajowym, samorządowym i prywatnym. Szwedzkie państwo zapewnia dotacje inwestycyjne i premie za zrównoważoną produkcję biometanu, a rozwój infrastruktury tankowania jest przedmiotem wsparcia inwestycyjnego.

ektor biogazu i biometanu w Szwecji jest

strategię wsparcia, aby osiągnąć cel produkcji

przykładem kluczowej roli wsparcia państwa

10 TWh biometanu do 2030 roku.

w promowaniu wzrostu nowych technologii, co jest zgodne z koncepcją zaangażowanego państwa

(Nie)widzialna ręka państwa na rynku biometanu

w kształtowanie rynku, a zostało opisane w książ-

i biogazu

ce „Przedsiębiorcze Państwo” autorstwa Mariany

W sercu sukcesu Szwecji w tej dziedzinie leży sy-

Mazzucato. Koncepcja ta zakłada, że aktywna rola

nergia między bodźcami ekonomicznymi a ramami

sektora publicznego jest niezbędna w napędzaniu

regulacyjnymi. Od lat 90. wysokie podatki od CO2

innowacji, zwłaszcza w obszarach uznanych za zbyt ryzykowne dla inwestycji prywatnych.

ze zwolnieniami podatkowymi dla od-

Szwedzkie podejście do rozwoju sektora

nawialnych źródeł energii, napędzały

biogazu i biometanu stanowi przekonujący

zmianę w kierunku OZE i zielonych

przykład tej teorii w praktyce.

gazów, w tym biometanu. To podejście

W 2021 roku, zgodnie z danymi Ko-

było szczególnie skuteczne w promo-

misji Europejskiej, w Szwecji znajdo-

waniu jego wykorzystania w transporcie

wało się 207 biogazowni opierających

i energii z paliw kopalnych, w połączeniu

drogowym i ogrzewaniu.

działalność na bioodpadach. Kraj ten

Rozwój rynku biogazu i biometanu można

zaobserwował również wzrost liczby

w dużej mierze przypisać jako zasługę inwe-

biometanowni, w 2022 działało ich

stycjom w publiczny transport i biogazow-

72. Chociaż firmy przemysłowe zaczy-

nie. Wzrost ten był wspierany przez różne

nają sięgać po biometan, teraz jest on

rządowe programy inwestycyjne, co wskazuje

głównie wykorzystywany do transportu.

na jasną strategię państwa wobec tego sektora.

Obecne, regulacyjne mechanizmy wspar-

W 2022 r. rząd Szwecji ogłosił długoterminowy plan

cia zostały przedłużone, ale oczekuje się, że

inwestycyjny na rzecz produkcji biogazu, dzięki cze-

szwedzki rząd zaproponuje nową długoterminową

mu w zeszłorocznej ustawie budżetowej wydzielono

500 mln SEK (ok. 47,9 mln euro) na zwiększenie

przeznaczenie 700 mln SEK (ok. 67 mln euro) rocz-

produkcji biogazu i wzmocnienie konkurencyjności

nie na ten sam cel. Inwestycje te mogą być kontynu-

producentów. Na lata 2023 i 2024 zaproponowano

owane aż do roku 2040. REKLAMA

Ekonomiczne rozwiązania w zakresie transportu i magazynowania sprężonego wodoru, biogazu i CNG.

NR 10(100) listopad 2023

zdj. Shutterstock

Biogaz na świecie

Oferujemy konkurencyjne ceny i szybką dostawę.

Skontaktuj się z nami: info@megccng.com

megccng.com 49

Biogaz na świecie Sektor prywatny również odegrał kluczową

Wnioski

rolę, koncentrując się na wykorzystaniu rolni-

Droga Szwecji w rozwoju sektorów biogazu i bio-

czych i przemysłowych odpadów organicznych.

metanu jest świadectwem skuteczności interwencji

W ostatnich latach znacząca część nowej pro-

państwowej w pionierskich, nowych technologiach.

dukcji jest prowadzona przez prywatne podmio-

W Szwecji od lat kluczową rolę w procesie rozwo-

ty, które skupiają się głównie na wykorzystaniu

ju rynku odegrały bodźce ekonomiczne, takie jak

odpadów organicznych pochodzenia rolnicze-

wysokie opłaty za emisję dwutlenku węgla i zużycie

go, takich jak gnojowica czy odpady z rzeźni.

energii z paliw kopalnych, w połączeniu z ulga-

Współpraca między sektorem publicznym

mi podatkowymi dla zielonych gazów. Połączenie

a prywatnym podkreśla model państwa przedsię-

bodźców ekonomicznych, inwestycji w infrastruk-

biorczego, w którym państwo nie tylko finansuje

turę i środków regulacyjnych umieściło Szwecję

innowacje, ale również tworzy rynki dla nowych

na czele innowacji w dziedzinie zrównoważonej

technologii. Strategia Szwecji wykracza poza wsparcie produkcji, aby zachęcić do NR 10(100) listopad 2023

konsumpcji biometanu. Ustanowienie stref czystego transportu w miastach,

W 2022 r. rząd Szwecji ogłosił długoterminowy plan inwestycyjny na rzecz produkcji biogazu, dzięki czemu w zeszłorocznej ustawie budżetowej wydzielono 500 mln SEK (ok. 47,9 mln euro) na zwiększenie produkcji biogazu i wzmocnienie konkurencyjności producentów

gdzie dozwo-

z argumentacją Mazzucato w „Państwie Przedsiębiorczym”, ilustrując, że działanie rządowe bywa niezbędne w obszarach, gdzie rynek sam w sobie jest niewystarczający. Aktywność państwa jest kluczowa w rozwoju nowych rynków, takich jak rynek biogazu i biometanu, z kilku powodów. Po pierwsze, nowe technologie często napotykają na barierę w postaci braku początkowego finansowania. Państwowe inwestycje mogą wypełnić tę lukę, zapewniając niezbęd-

lony jest ruch pojazdów tylko elektrycznych i na-

ne środki na badania, rozwój oraz infrastrukturę.

pędzanych gazem, dodatkowo zachęca do przy-

Po drugie, dotacje i wsparcie finansowe od państwa

jęcia pojazdów zasilanych biometanem. Ponadto

zmniejszają ryzyko związane z inwestowaniem

wprowadzony w 2018 r. system podatkowy oparty

w nowe technologie, zachęcając sektor prywatny

na zasadzie Bonus-Malus (zgodnie z tą zasadą,

do angażowania się w te obszary. Po trzecie, po-

nagradzane jest korzystne zachowanie konsu-

przez odpowiednie regulacje, państwo może stwo-

menta – bonus – a karane zachowanie niezgodne

rzyć stabilne i przewidywalne środowisko, które

z pożądanym kierunkiem zmian – malus), odegrał

sprzyja innowacjom i rozwojowi nowych rynków.

kluczową rolę w promowaniu zakupu pojazdów

Wreszcie, w sektorze biogazu i biometanu, państwo

wykorzystujących skroplony biogaz. Chociaż sys-

może przyczynić się do rozwiązania problemów

tem ten jest stopniowo wycofywany po listopadzie

związanych ze zmianami klimatycznymi i zrówno-

2022 r., jego początkowa implementacja odegra-

ważonym rozwojem, wspierając technologie, które

ła znaczącą rolę w przejściu na czystsze opcje

są przyjazne dla środowiska. Przypadek w Szwecji

transportu. Te środki są zgodne z ambitnymi

pokazuje, jak skoordynowane wysiłki państwa mogą

celami Szwecji w zakresie redukcji emisji gazów

skutecznie katalizować i podtrzymywać rynki tech-

cieplarnianych, co potwierdza cel wytworzenia 10

nologii środowiskowych, dostarczając wzorce do

TWh biometanu do 2030 roku. Takie cele od-

naśladowania dla innych narodów w ich dążeniu do

zwierciedlają zaangażowanie państwa nie tylko we

zrównoważonych rozwiązań energetycznych.

wspieranie rozwoju technologii odnawialnych, ale

Bartłomiej Kupiec

także w ich integrację z szerszymi celami środowi-

Prawnik, analityk polityki energetyczno-klimatycznej,

skowymi kraju. 50

energii. To podejście jest zgodne

członek stowarzyszenia „Z energią o prawie”

#01

POZNAŃ 24 kwietnia 2024

KONGRES

carbon capture w Polsce utilization & storage

#business #opportunities #decarbonisation #technology

Kontakt : Natalia Konieczna natalia.konieczna@magazynbiomasa.pl +48 570 002 708 www.magazynbiomasa.pl

Biogaz na świecie

Kondycja niemieckiego rynku biogazu i biometanu Niemcy to jeden z pionierów biogazu i biometanu w Europie. Ten kraj od 30 lat buduje rynek, dlatego jego działania powinny stanowić przykład dla państw, które dopiero raczkują na tym polu. Na tej drodze były potknięcia, które dla Polski mogą być dobrą lekcją. NR 10(100) listopad 2023

becnie 242 wytwórnie biometanu dostar-

sprężarki pozwalającej na rozpoczęcie zatłaczania – czę-

czają gaz do niemieckich sieci. W ostat-

sto trwa to nawet półtora roku.

nich latach budowano rocznie niewiele nowych

Od niedawna pojawia się także problem wzrostu kosztów

instalacji, ponieważ biometan nie był szczególnie

przyłączania, który wynika z nowej interpretacji rozpo-

dochodowy oraz dlatego, że przestano wypłacać

rządzenia w sprawie dostępu do sieci gazowej (GasN-

dotacje bezpośrednie. Sytuacja ta zmie-

ZV). Stanowi ono, że koszty pierwszych 10

niła się po wybuchu wojny w Ukrainie.

kilometrów gazociągu łączącego biogazow-

W Niemczech znacząco wzrosło zainte-

nię z siecią gazową są dzielone między

resowanie zwiększeniem udziału

operatora instalacji i operatorów sieci

odnawialnego gazu. - Szacujemy,, że

gazowej. Wcześniej powszechną

około 500 operatorów istniejących

praktyką było, że koszty operatora

instalacji biogazowych chciałoby

instalacji za pierwszy kilometr były

wprowadzać swój biometan

ograniczone do 250 000 EUR. Do-

do sieci gazowej. Jednakże

prowadziło to do sytuacji, w której

ze względu na długie okresy

kilka projektów zostało anulowa-

uzyskiwania zatwierdzenia

nych, ponieważ koszty po stronie

wniosków o przyłączenie i wą-

operatorów znacznie wzrosły i konieczne było

skie gardła w dostawach, zanim

ponowne ocenienie opłacalności instalacji.

zakład będzie w stanie wprowadzić biometan do sieci mogą upłynąć

Czy substrat to problem?

nawet trzy lata – komentuje sytuację

Pierwsze lata budowania rynku sprawi-

tamtejszego rynku Martin Bensmann,

ły, że najpopularniejszym substratem dla

redaktor Biogas Journal.

niemieckich biogazowni stała się kiszonka kukurydzy.

Według Deutsche Energie-Agentur uzyskanie zgody na

Według opublikowanego w czasopiśmie naukowym

przyłączenie do sieci gazowej trwa w Niemczech średnio

Energies w 2022 r. artykułu pt. Economic Conditions

15 miesięcy w przypadku nowych projektów i 8 miesięcy,

of Using Biodegradable Waste for Biogas Production,

gdy chodzi o przedłużenie pozwoleń. Problemy technicz-

Using the Example of Poland and Germany, obecnie

ne pojawiają się także w związku z czasem dostarczania

w Niemczech 10% potencjału rolniczego wykorzystuje

Biogaz na świecie

Wzrost liczby biogazowni i całkowitej zainstalowanej mocy elektrycznej w megawatach [MW] w Niemczech (stan na 08.2023) 8000

10000

7000 8000

5000

6000

4000 4000

3000 2000

2000 1000 0

n Liczba biogazowni w Niemczech

— Zainstalowana moc elektryczna w megawatach

Rok

się pod uprawę specjalnych odmian kukurydzy na cele

i przemysłowego, pozwoliłyby na produkcję blisko

energetyczne.

56-115 TWh biogazu, gdzie pozostałości komunalne

– W ostatnich latach kwestia wykorzystywania kiszonki

stanowią 6,3 TWh, przemysłowe 27,1 TWh, odchody

jako substratu stała się utrudnieniem dla funkcjonowania

zwierzęce 21,4 TWh, a słoma oraz resztki pożniwne od-

instalacji. Susze powodują obniżenie plonów kukurydzy,

powiednio 0,58,1 TWh oraz 1,7 TWh. Warto zauważyć,

a to prowadzi do podniesienia cen wsadu. Ponadto coraz

że obecnie około 10 000 zakładów wytwarza 95 TWh

częściej dyskutuje się o tym, czy jest zasadne prowadze-

biogazu rocznie.

nie celowych upraw energetycznych na obszarach, które

– W Niemczech około 30% produkowanego obornika

mogłyby posłużyć do produkcji żywności. To wymusza

jest poddawane fermentacji. RED II i III uatrakcyjniają

zmiany w strukturze niemieckich biogazowni. Dochodzą

obornik i słomę. Oznacza to, że nadal istnieje duży po-

do mnie informacje o tym, że zwiększony popyt na inne-

tencjał wykorzystania obornika rolniczego do produkcji

go rodzaju wsad prowadzi nawet do sytuacji, gdzie kurzy

biometanu w sektorze transportu – informuje Martin

pomiot jest transportowany z Polski do Frankfurtu – mó-

Bensmann. – W niemieckim rolnictwie zachodzą jednak

wił Feliks Kurpiers, prezes zarządu WestWind Biogaz.

istotne zmiany strukturalne, co powoduje, że coraz więcej

Jak informuje Barometr Branży Biometanowej 2023 opu-

gospodarstw hodowlanych wycofuje się z produkcji.

blikowany przez Deutsche Energie-Agentur, ilościowe

Wynika to w szczególności z obecnej polityki rolnej i śro-

wykorzystanie gnojowicy wyraźnie wzrasta, co przekłada

dowiskowej, a także źle skonstruowanych ram prawnych.

się na 10,1% udziału w ogólnej produkcji energetycznej.

W ciągu najbliższych 10 lat ilość gnojowicy i obornika

Jest to wartość 3 razy większa niż 10 lat temu, jednak

ulegnie znacznemu zmniejszeniu, jeśli nie nastąpi zwrot

nadal widać ogromną przewagę kukurydzy nad innymi

w polityce rolnej – dodaje.

rodzajami substratu.

Pojawiają się więc sygnały, że kwestie substratu budują

Potencjał rynku jest jednak znacznie wyższy od tego,

niepewność wśród inwestorów. Z jednej strony potencjał

jaki obecnie się wykorzystuje. Największe niemieckie

nadal nie został spożytkowany, ale z drugiej – w perspek-

stowarzyszenie branżowe Fachverband Biogas infor-

tywie czasu może on się skurczyć, zwłaszcza dla instalacji

muje, że same odpady, pozostałości i produkty uboczne

opierających się na odpadach pochodzących z hodowli

z sektora nie tylko rolniczego, ale też komunalnego

zwierząt.

NR 10(100) listopad 2023

Zainstalowana moc elektryczna

Liczba biogazowni

6000

Biogaz na świecie Czy system wsparcia się sprawdza?

się z innymi wyzwaniami, jak choćby skomplikowane

– Niemieckim biogazowniom rolniczym przyjaznym

procesy administracyjne.

systemem dopłat „narzucono” produkcję energii i w tym

Wiele nakładających się mechanizmów rynkowych

tkwi zasadniczy problem. To przetwarzanie dedykowa-

stworzyło sytuację, w której to nie rolnikom, ale

nych upraw i wytwarzanie energii elektrycznej w ramach

przedsiębiorstwom operującym instalacjami, opłaca

rolnictwa powinno być elementarnym działaniem ope-

się inwestowanie w biogaz. Produkcja odnawialnego

ratorów energetycznych – zauważył Krzysztof Kozendra

gazu sprofesjonalizowała się i stała źródłem dochodu

z WestWind Energy.

dla firm z tego sektora. Świadczy o tym chociażby fakt,

Początkowo niemiecki rynek przeżywał bardzo dyna-

że jeśli już budowane są nowe instalacje, to mają one

miczny rozwój. Corocznie powstawały setki nowych

dużą moc.

instalacji. Dużą zasługę w tej kwestii miał system

NR 10(100) listopad 2023

wsparcia, jaki wprowadziła tzw. ustawa EEG (Erneuerba-

Kto potrzebuje niemieckiego biometanu?

re-Energien-Gesetz), która weszła w życie w 2000 roku.

W Niemczech lawinowo wzrasta zainteresowanie

Wprowadziła ona m.in. system taryf feed-in. W tamtym

bioLNG i bioCNG, co zachęca kolejnych inwestorów do

momencie głównym celem produkcji biogazu było wy-

tworzenia nowych instalacji biometanowych.

twarzanie energii elektrycznej.

– Obecnie rynek biometanu w Niemczech jest silnie

Duże znaczenie ma fakt, że na początku funkcjonowania

zdywersyfikowany. Szczególny rozwój następuje w ob-

EEG oferował wsparcie głównie dla biogazowni opiera-

szarze bioCNG/LNG ze względu na nietypowy sposób

jących się o kiszonkę kukurydzianą. Dopiero w 2012 r.

handlu emisjami gazów cieplarnianych. Firmy zajmujące

dokonano nowelizacji, która powstrzymała ten trend.

się olejami opałowymi oraz operatorzy stacji paliw muszą

W konsekwencji doszło chociażby do obniżenia dotacji

mieszać zrównoważone paliwa z paliwami kopalnymi.

dla instalacji stosujących jako substrat uprawy energe-

Jeśli ten kontyngent jest wypełniony i „emisja GHG”

tyczne.

zostaje „w magazynie”, można handlować tymi emisja-

Kolejną gwałtowną zmianą dla rynku stał się rok 2020,

mi. Działa to tylko w Niemczech – mówi Dirk Bonse,

kiedy setki instalacji utraciło dostęp do wsparcia w ra-

kierownik zakładu gazów odnawialnych w Fachverband

mach EEG. Zdecydowano wtedy, że dla tych blisko 700

Biogas e.V.

biogazowni okres funkcjonowania w ramach systemu

Popularność biometanu w transporcie urosła do takich

zostanie przedłużony o kolejne 10 lat. Zagrożone upad-

rozmiarów, że obecnie z 10 TWh wyprodukowanego

kiem były przede wszystkim małe instalacje, o mocy

gazu odnawialnego każdego roku 1 TWh jest kierowany

około 150 kW.

do tego właśnie sektora. Zapotrzebowanie na biometan

– Dla coraz większej liczby biogazowni dobiega końca

będzie nabierać tempa i to nie tylko z powodu zasilania

pierwszy 20-letni okres finansowania w systemie ustawy

pojazdów. Ten gaz wydaje się idealną odpowiedzią na

o odnawialnych źródłach energii. Są to zakłady produku-

bieżący konflikt zbrojny w Europie i związaną z nim

jące energię elektryczną i odsprzedające nadwyżki rynko-

potrzebę uniezależnienia się od dostaw rosyjskich surow-

we ciepła. Teraz w systemie aukcyjnym mogą otrzymać

ców. Warto zauważyć, że wojna doprowadziła do migracji

taryfę gwarantowaną na kolejne 10 lat – podaje Martin

miliona uchodźców na teren Niemiec, co także podnosi

Bensmann.

zapotrzebowanie energetyczne kraju. Dodatkowym

Eksperci podkreślają jednak, że proponowane taryfy są

bodźcem dla rynku biometanu jest stopniowa rezygnacja

opłacalne jedynie dla instalacji kogeneracyjnych – pro-

z elektrowni jądrowych, pomimo wciąż funkcjonującego

dukujących w skojarzeniu ciepło i energię elektryczną.

zapotrzebowania na zieloną energię.

Ewentualną alternatywą pozostaje skierowanie się w stro-

Niemiecki rynek czeka konieczna zmiana, która może nie

nę biometanu, co również może realnie przynosić zyski.

być łatwa, jeśli liczba instalacji nie ma osiągnąć tendencji

Rozwiązaniem dla instalacji nieobjętych wsparciem jest

spadkowej. Polsce pozostaje wyciągnąć lekcję i kształto-

skierowanie się na wolny rynek energii. Muszą jednak

wać swoją politykę biogazową tak, aby wspierać uniwer-

liczyć się z silną zależnością od dość niestabilnych cen

salność instalacji. Przede wszystkim powinny one być

energii. Funkcjonowanie w ramach wahającego się syste-

zdywersyfikowane pod względem surowców.

mu jest utrudnieniem dla rolników, którzy i tak borykają 54

Daria Lisiecka

Power up with green

Biogaz na świecie

NR 10(100) listopad 2023

Potencjał ukraińskiego rynku biogazu i biometanu Ukraina przechodzi okres transformacji, zwłaszcza w sektorze energetycznym. W tym kontekście produkcja biogazu i biometanu zyskuje na znaczeniu. Według REPowerEU – Unia do 2030 roku będzie potrzebowała 35 mld m3 biometanu rocznie. Ukraina potencjalnie może dostarczyć aż do 20% tej ilości. 56

10 do 21 mld m3 biometanu rocznie (dane Bio-

energy Association of Ukraine). Dla porównania UE wyprodukowała tylko 3,5 mld m3 biometanu w 2021 roku (dane European Biogas Association). Obecnie w Ukrainie działa 77 biogazowni, natomiast pierwsza biometanownia rozpoczęła działalność w regionie Czernihów w kwietniu 2023 roku. Produkuje 3 mln m3 biometanu rocznie, a oczysz-

czanie biogazu do biometanu następuje z wykorzystaniem technologii membranowej. W Ukrainie nie ma, co do zasady, potrzeby tworzenia nowej infrastruktury od postaw – biometan można wprowadzić do istniejącej sieci gazu ziemnego. Znacząco obniża to początkowe koszty instalacji, czyniąc przedsięwzięcie bardziej opłacalnym ekonomicznie. Jednakże, według Bioenergy Association of Ukraine, obecne inwestycje potrzebne dla budowy przeciętnej biometanowni wynoszą od 16,3 do 17,5 mln euro. Produkcja 1000 m3 biometanu w kraju kosztuje od 520 do 530 euro, z czego około 200 euro stanowią koszty surowców Środowisko regulacyjne Jednym z głównych instrumentów wsparcia produkcji energii elektrycznej z biogazowni w Ukrainie są taryfy gwarantowane, tzw. zielone taryfy. System ten przewiduje stałą cenę zakupu energii przez pań-

NR 10(100) listopad 2023

zdj. Shutterstock

rognozy wskazują na potencjalną produkcję od

stwo w cenach wyrażonych w EUR za 1 kWh energii elektrycznej i obowiązuje do 2029 roku. Ponadto prawo przewiduje możliwość przeprowadzania konkurencyjnej aukcji w celu przyznania wsparcia dla produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. Korzyścią wygrania aukcji jest długoterminowe wsparcie w postaci gwarantowanej ceny za sprzedaż energii elektrycznej do 20 lat od momentu uruchomienia biogazowni. Ukraiński ustawodawca opracował prawną definicję biometanu. Określił go jako biogaz, który spełnia fizyczne i chemiczne wymagania dla gazu ziemnego, zarówno w kwestii dostaw do systemu przesyłu i dystrybucji gazu, jak i do użytku jako paliwo w transporcie. Jest to kluczowa definicja, ponieważ stanowi ona podstawę regulacyjną dla produkcji i użycia biometanu. Dzięki tegorocznej nowelizacji w ustawodawstwie Ukrainy inwestycje w biogaz i biometan stały się jeszcze bardziej atrakcyjne. Zmiany te 57

Biogaz na świecie

NR 10(100) listopad 2023 58

oferują ulgi podatkowe, w tym zwolnienie z podatku

rozwijającego się ukraińskiego sektora, o czym

dochodowego na 5 lat oraz zwolnienia z VAT i cła

świadczą niedawne zmiany prawne.

przy imporcie nowego sprzętu. Współpraca między UE a Ukrainą i eksport Rejestr gwarancji pochodzenia

biometanu

W ramach działań mających na celu zwiększenie

Sektor biometanu jest jednym z najbardziej obie-

zaufania na rynku i usprawnienie handlu bio-

cujących obszarów współpracy między Ukrainą

metanem, Państwowa Agencja ds. Efektywności

a Unią Europejską. Biometan może być używany

Energetycznej i Oszczędności Energii Ukrainy

jako ekologiczny substytut gazu ziemnego, co

wprowadziła na koniec stycznia nowy rejestr

doskonale wpisuje się w agendę UE dotyczącą

biometanu. Ten rejestr działa jak elektroniczny

czystej energii i dywersyfikacji dostaw energii.

system księgowy zaprojektowany do uwierzy-

W lutym 2023 roku Komisja Europejska i rząd

telniania ilości biometanu wprowadzanego do

Ukrainy podpisały porozumienie w formie memo-

systemów transportu i dystrybucji gazu lub

randum, koncentrujące się na rozwoju zielonych

z nich wycofywanego. Pomaga także w tworze-

łańcuchów dostaw gazu, szczególnie biometanu.

niu gwarancji pochodzenia biometanu, które

Obie strony zobowiązały się wspierać inwestycje

są kluczowe zarówno dla użytku krajowego, jak

w jego produkcję i transport. Ponadto Ukraina

i eksportu. Aby się zarejestrować, biometanownia

zgodziła się również na harmonizację swoich

musi przejść niezależny audyt potwierdzający jej

przepisów, aby były one zgodne z regulacjami UE.

zdolność do produkcji biometanu. Audytor powi-

Jest to szczególnie istotne dla zapewnienia jakości

nien kierować się systemem certyfikacji biopaliw

i sprawnego handlu transgranicznego biometanem

Unii Europejskiej, aby móc później sprzedawać

między UE a Ukrainą.

gaz również w Europie. Po rejestracji wytwórca

Od maja 2023 roku Ukraina przyjęła unijne prze-

jest zobowiązany do składania miesięcznych

pisy dotyczące zasad wprowadzania biometanu do

sprawozdań, co pomaga śledzić wolumeny. Re-

sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. Jest to ka-

jestr nie tylko standaryzuje produkcję biometanu,

mień milowy, który może usunąć bariery techniczne

ale także zapewnia transparentność dynamicznie

i ułatwić ukraińskiemu biometanowi wejście na

zdj. Shutterstock

Biogaz na świecie prawne mają na celu usunięcie biurokratycznych i celnych przeszkód, które obecnie utrudniają Ukrainie eksport tego paliwa do UE. Wnioski i perspektywy na przyszłość Strategiczny rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym biogazu i biometanu, w Ukrainie oferuje wiele korzyści: rozwój gospodarki cyrkularnej, „zielone” miejsca pracy oraz przyspieszenie procesu akcesji do UE. W miarę jak rośnie zapotrzebowanie na czystsze źródła energii, konieczne będą masowe inwestycje w celu przebudowy i kształtowania ukraińskiego sektora biogazu i biometanu. Do powodzenia tego przedsięwzięcia niezbędny będzie aktywny udział międzynarodowych inwestorów. Współpraca między Ukrainą a UE jest nie tylko korzystna ekonomicznie; jest ona niezbędna przy realizacji celów klimatycznych UE oraz bezpieczeństwa energetycznego graczem w tym sektorze. rynek europejski. Ponadto Werchowna Rada (jednoizbowy parlament Ukrainy) rozpoczęła pracę nad umożliwieniem jego eksportu. Proponowane zmiany

Bartłomiej Kupiec Prawnik, analityk polityki energetyczno-klimatycznej, członek stowarzyszenia „Z energią o prawie” REKLAMA

Optymalizacja procesu produkcji biogazu urządzeniami NETZSCH

NR 10(100) listopad 2023

obu stron. Ukraina ma szansę stać się znaczącym

Efektywny transport różnych mediów Wybór odpowiedniej pompy optymalizuje proces i obniża koszty zużycia energii. NETZSCH oferuje Państwu: Obiektywne i idywidualne doradztwo Ponad 70 lat doświadczenia 5 różnych technologii Każda technologia oferuje konkretne korzyści. Skontaktuj się z nami, znajdziemy optymalne rozwiązanie dla Twojej aplikacji.

Uruchomienie i Konserwacja

Naprawy i Modernizacja

176 punkty serwisowe na całym świecie

Produkty NETZSCH dotycząca biogazu

Partnerstwo nie kończy się tylko na etapie sprzedaży Zapewniamy wsparcie od uruchomienia, przez konserwację aż po naprawę i modernizację pompy.

NETZSCH Pumpen & Systeme GmbH Sp. z o.o. Przedstawicielstwo w Polsce Ul. Pileckiego 104/34 · 02-781 Warszawa info.nps-polska@netzsch.com www.pumps-systems.netzsch.com

Biogaz na świecie

Ukraiński biometan będzie eksportowany do całej Europy? Dr Georgii Geletukha, prezes zarządu Stowarzyszenia Bioenergetycznego Ukrainy (UABIO), o tym jaką rolę ukraiński biometan odegra w krajowej gospodarce oraz o planach ekspansji rynku zielonych gazów. Rozmowę przeprowadziła Daria Lisiecka*. NR 10(100) listopad 2023

Potencjał ukraińskiego biometanu szacowany jest

wsparcia dla jakichkolwiek projektów. Dlatego

na 21,8 mld m /r. Zastanawia mnie, kiedy może on

idea jest taka, by działać w pełni komercyjnie i na

zostać zrealizowany? Ile czasu zajmie Ukrainie

takiej zasadzie ustalać stawki. Obecnie jest to

biometanowa rewolucja?

możliwe przy eksporcie biometanu. Dostarczając

Nie jest łatwo odpowiedzieć na to pytanie. Na począ-

biometan do innych państw, nie potrzebujemy

tek chciałbym zaznaczyć, że pomimo wojny udało

dodatkowego wsparcia. Ceny na rynku europej-

nam się ukończyć pierwszą biometanownię, która

skim plasują się na poziomie 90 euro/MWh i to

już rozpoczęła pracę. Do końca 2023 roku spodzie-

wystarcza dla komercyjnego operowania biome-

wamy się uruchomienia 4 kolejnych projektów bio-

tanownią.

metanowych w Ukrainie. Jeśli wszystko przebiegnie jak się spodziewamy, do końca roku całkowita moc

Czy planujecie wykorzystywać biometan

naszych biometanowni wyniesie 70 mln m /r. Widać

jedynie w gazociągach? A może docelowo

że ten sektor cieszy się zainteresowaniem inwesto-

pojawi się on także w transporcie

rów pomimo trwającego konfliktu.

i przemyśle?

Oczywiście, gdy tylko wojna się skończy, ta liczba

Planujemy poszerzyć katalog zastosowań biome-

stanie się znacznie wyższa. Spodziewam się, że po

tanu. W transporcie używać będziemy go w for-

zakończeniu konfliktu zbrojnego będziemy budować

mie sprężonej nazywanej bioCNG oraz w formie

50 biometanowni rocznie. Według mnie pierwszy

płynnej, a więc bioLNG. BioCNG jest przezna-

miliard m biometanu w Ukrainie popłynie do 2030,

czony głównie do samochodów osobowych, które

a do 2050 przewidujemy osiągnięcie 75% ogólnego

teraz są tankowane benzyną. BioLNG znajduje

potencjału. Będzie to blisko 16 mld m /r. biometanu.

zastosowanie do cięższych pojazdów, obecnie na-

Jest to bardzo realistyczny scenariusz.

pędzanych dieslem. Z bioLNG korzystać można

w transporcie morskim, a po pewnych modyfika-

Czy istnieje jakiś rodzaj wsparcia dla inwestorów

cjach nawet w lotnictwie.

budujących biometanownie, dotacje czy

Dostrzegamy jednak, że choć obecnie prawodaw-

niskooprocentowane pożyczki?

stwo umożliwia produkcję i zatłaczanie biometanu

Niestety nie. Ukraina nie jest dziś w stanie udzie-

do sieci, to aby w pełni wykorzystać go w transpor-

lać żadnych dotacji ani zapewniać jakiegokolwiek

cie, konieczne będzie poczynienie pewnych kroków.

zdj. UABIO

Biogaz na świecie

Potrzebujemy stworzenia i wdrożenia odpowiedniej

innych państw, ale jednocześnie będziemy rozwijać

legislacji, ale na razie nie ma postępu w tym kierun-

kwestie prawne użycia go w krajowym transporcie.

ku. Dlatego zaczniemy od eksportu biometanu do

Może za kilka lat rozpoczniemy ten proces. REKLAMA

NR 10(100) listopad 2023

// Georgii Geletukha, UABIO

bioLNG

Technologia do wytwarzania bioLNG. Umowy kupna bioLNG i certyfikatów redukcji emisji CO2

Jeśli są Państwo zainteresowaniu naszymi rozwiązaniami, zwiedzaniem instalacji referencyjnej, uzyskaniem ocen ekonomicznych Państwa projektu – serdecznie zapraszamy do kontaktu!

Kontakt w Polsce: Klaudiusz Nowotny, tel. +48 664 843 535, e-mail: klaudiusz.nowotny@nahtec.at 61

Biogaz na świecie

NR 10(100) listopad 2023

Ukraiński sektor rolniczy mierzy się teraz z wieloma

ambitny cel produkcji biometanu na poziomie 35

problemami – zaminowane pola, zniszczenie

mld m3/r. do 2030 roku. Obecnie UE produkuje 3,5

znacznej ilości maszyn rolniczych. To może

mld m3 tego „zielonego” gazu. Oznacza to, że chce

powodować obniżenie plonów. Czy zauważalny jest

zwiększyć tę ilość 10-krotnie w mniej niż 10 lat.

problem z dostępem do substratów dla biogazowni?

Pojawi się zatem zainteresowanie importem, aby

Myślę, że jest wręcz przeciwnie. Z powodu wojny

zrealizować założony cel. Z kolei plany na 2050 są

Ukraina ma ogromne problemy z logistyką. Nie je-

jeszcze ambitniejsze i przewidują 120 mld m3 biome-

steśmy w stanie transportować naszych towarów, jak

tanu rocznie.

choćby ziaren zbóż, ponieważ porty na Morzu Czar-

To oznacza, że biometan będzie pełnił taką funkcję,

nym zostały praktycznie zupełnie zablokowane przez

jaką aktualnie ma gaz ziemny. Gazy odnawialne za-

Rosjan. Jedynie pewnego rodzaju zezwolenia pozwa-

stąpią gazy kopalne. W przypadku gazów odnawial-

lają na eksport części zbóż, ale te zgody dotyczące

nych mamy trzy alternatywy – biometan, biowodór

przewozu są bardzo niestabilne. Ustala się je przykła-

i syntetyczny metan. Szacunkowo 40% będzie stano-

dowo na 2 miesiące, a następnie poddaje ponownym

wił biometan, 40% biowodór i 20% syntetyczny me-

negocjacjom. Rosja za każdym razem twierdzi, że nie

tan. Na ten moment technologie związane z biome-

przedłuży ustaleń tego paktu zbożowego.

tanem są najbardziej rozwinięte i w pełni pozwalają

Wobec tego nasi rolnicy notują ogromne straty. Ze-

na produkcję oraz sprzedaż. Biowodór i syntetyczny

brali dużą ilością ziarna, którego nie mogą sprzedać

metan pojawią się na rynku nieco później, zapewne

i brak im środków na kontynuowanie działalności.

po 2030 roku.

To powoduje, że coraz więcej z nich szuka alterna-

Wyjaśniam to, aby pokazać, że rynek jest ogromny,

tywnego sposobu na zarobek, niewymagającego roz-

a w Ukrainie są bardzo dobre warunki do wytwarza-

winiętej logistyki. Biometan może wypełnić tę lukę.

nia biometanu. Gdy już będziemy produkować te 21

Rolnicy będą produkować z pozostałości z produkcji

mld m3/r. ze średnią ceną 90 euro/m3, przyniesie to

rolnej biometan, który z łatwością można transpor-

Ukrainie ogromne przychody. Mamy szansę stwo-

tować przez istniejące gazociągi. Ten system będzie

rzyć potężny przemysł. Produkcja biometanu dla

działać pomimo wojny, jednak transport drogą

eksportu, ale też częściowo dla potrzeb krajowych,

lądową i morską może okazać się problematyczny

spowoduje pojawienie się nowych miejsc pracy,

w warunkach konfliktu zbrojnego. Dlatego rolnicy są

nowych wpływów z podatków, a także wiele innych

teraz bardzo zainteresowani produkcją biometanu

korzyści, także tych środowiskowych. Moje prognozy

i jego dystrybucją poprzez gazociągi.

dla biometanu w Ukrainie są bardzo optymistyczne. Uważam, że to najbardziej perspektywiczny sektor

Jaką rolę odegra biometan w odbudowie Ukrainy

dla inwestycji na ten moment.

po wojnie? Uważam, że stanie się bardzo ważnym sektorem

Wywiad przeprowadzono w sierpniu 2023 roku;

ukraińskiej gospodarki. Unia Europejska ustanowiła

całość dostępna jest na www.magazynbiomasa.pl

REKLAMA

BIOMETAN W PRAKTYCE

GOZ w rolnictwie: od odpadów do RNG We Włoszech ponad 7 tys. ton biometanu/RNG (ang. renewable natural gas) rocznie produkowane jest z odchodów zwierzęcych zbieranych ze 120 gospodarstw. Wszystko to dzięki technologii AB.

NR 10(100) listopad 2023 // Zespół biogazowni produkujących bioLNG zlokalizowany w okolicach m. Motta w północnych Włoszech

Materiał promocyjny

e Włoszech działa już kilka firm, które można

Jednym z przykładów instalacji zeroemisyjnej jest

uznać za sprawdzone w produkcji biometanu/

zespół dwóch zakładów produkujących biometan

RNG w trybie zeroemisyjnym. Temat ten jest również

w mieście Vicenza (Motta Energia i EBS). Posiadają

aktualny w Polsce, gdzie trwają prace nad rozwiązania-

one łącznie moc produkcyjną na poziomie 7000

mi prawnymi, które pozwolą rozwinąć się sektorowi

tysięcy ton ciekłego biometanu/RNG. Cały proces

biometanu. Oczywiście idealnym rozwiązaniem byłoby

rozpoczyna się od odchodów zwierzęcych ze 120 oko-

ujęcie w legislacji każdego rodzaju biometanu: siecio-

licznych gospodarstw. Do procesu fermentacyjnego

wego, bioCNG oraz bioLNG i usystematyzowanie zasad

wykorzystywany jest obornik bydlęcy i świński, gnojo-

obowiązujących w zakresie produkcji, wymagań tech-

wica i gnojówka, a także tzw. kurzeniec. Wytwarzany

nicznych oraz wsparcia dla poszczególnych nośników.

w zakładach bioLNG przeznaczony jest do zasilania

zdj. Gruppo AB (3)

BIOMETAN W PRAKTYCE

NR 10(100) listopad 2023

// Zespół urządzeń niezbędnych do wytwarzania bioLNG w sposób zrównoważony

transportu ciężkiego i dostarcza paliwo do ponad 200 ciężarówek, z których każda może przejechać średnio 100 tys. km rocznie. Obydwa zakłady są własnością Iniziative Biometano, przy czym EBS to istniejąca biogazownia przekształcona w biometanownię, natomiast Motta Energia to nowo wybudowany obiekt. Na potrzeby tego projektu firma AB z Orzinuovi, lider rozwiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju energii (od kogeneracji po biopaliwa), dostarczyła technologie obejmujące cały łańcuch transformacji biogazu w biometan/RNG. Uszlachetnianie biogazu odbywa się poprzez dwa systemy oczyszczania mem-

// Układ CHP niezbędny do zasilenia potrzeb własnych biometanowni

branowego BIOCH4NGE®, które przy pełnej mocy

które nie tylko stają się ekologicznym paliwem

produkcyjnej pozwalają wyprodukować łącznie 1200

produkowanym w sposób zeroemisyjny, ale także

Nm /h biometanu/RNG. Dwa skraplacze CH4LNG®,

wytwarzają nawóz. W rzeczywistości pozostałości

oparte na technologii Stirlinga, umożliwiają następ-

pofermentacyjne z procesu fermentacji beztlenowej

nie przekształcenie oczyszczonego LNG w ciekły

można wykorzystać jako nawóz zastępujący często

LNG, natomiast dwa kogeneratory ECOMAX®, które

importowane chemikalia, który oprócz tego, że jest

mogą być zasilane zarówno biogazem, jak i gazem

doskonałej jakości, jest w stanie wzbogacić glebę

ziemnym, wytwarzają energię na potrzeby procesów

w substancje organiczne i odżywcze, przyczyniając

technologicznych, spełniając dzięki temu wymogi

się znacząco do wychwytywania i magazynowanie

zrównoważonego rozwoju i gwarantując jednocze-

węgla w glebie.

śnie najlepsze wyniki ekonomiczne.

Obejrzyj film przedstawiający wspomnianą instala-

Ten przykład gospodarki o obiegu zamkniętym

cję: http://bit.ly/3EwyODg

zastosowany w rolnictwie umożliwia pełne wyko-

Łukasz Wilczyński

rzystanie wszystkich odpadów w łańcuchu dostaw,

KWE AB Energy Polska 65

BIOMETAN W PRAKTYCE

Innowacje w produkcji biometanu

Rys. 1 Opis elementów instalacji 1 – zasilanie biogazem 2 – kompresor biogazu 3 – biometan 4 – układ wylotowy CO2 5 – instalacja produkcji biometanu technologią adsorpcyjną 6 – rama (ułatwia transport i czynności utrzymaniowe)

5 6 1

zdj. Green Methane

NR 10(100) listopad 2023

Krajowy potencjał produkcji biogazu wynoszący 13 mld m3, a biometanu na poziomie 7-8 mld m3 stawiają Polskę w czołówce Unii Europejskiej1. Perspektywy rozwoju rynku są większe, bo dotąd zainstalowano u nas niewiele ponad 300 biogazowni, z czego około 130 jednostek to biogazownie rolnicze. Tymczasem w samych Niemczech funkcjonuje ich blisko 12 000, we Włoszech około 2000, natomiast we Francji ponad 1300. Nawet Republika Czeska jest rynkiem bardziej nasyconym instalacjami niż Polska. Jak to zmienić?

nwestorów motywuje nie tylko powierzchnia na-

Porównanie technologii

szego kraju oraz dostępność substratów, ale przede

Najbardziej rozpowszechnionymi technologiami

wszystkim regulacje Unii Europejskiej oraz zachęty

produkcji biometanu są membranowe, kriogeniczne,

w zakresie finansowania. Jednym z filarów pakietu

adsorpcyjne, absorpcyjne (fizyczne lub chemiczne),

klimatycznego UE „Fit for 55” jest odejście od gazu

biologiczne. Szczególnie dużą popularnością na rynku

ziemnego do gazów, które pozostają istotnie odnawial-

cieszy się wytwarzanie biogazu poprzez membranę. Na

ne oraz niskoemisyjne. Ponadto nadchodząca Dyrek-

rynku funkcjonuje wielu dostawców tej technologii,

tywa RED III również stawia przed Unią Europejską

którzy podkreślają stosunkowo niskie nakłady inwesty-

duże wyzwania związane ze źródłami kwalifikującymi

cyjne. Z drugiej strony coraz więcej inwestorów zwraca

się do produkcji energii, ciepła oraz chłodu.

uwagę na emisję gazów cieplarnianych do atmosfery

Ostatecznie sytuacja geopolityczna w naszym re-

z instalacji, w tym samego metanu, koszty operacyjne,

gionie stworzyła lukę podażową po gazie rosyjskim,

efektywność energetyczną i skalowalność instalacji.

którą może zastąpić albo paliwo dostarczane do

Dlatego przy współpracy z doradcami posiadający-

gazoportu, przesyłane gazociągiem transgranicznym

mi niezbędne kompetencje techniczne decydują się

– albo, a raczej przede wszystkim biogaz i biometan

na wybór chemicznych technologii absorpcyjnych

produkowane na miejscu, w Polsce. W myśl metodo-

(ang. Hot Potassium Carbonate Process Description). Ko-

logii RED III mającej na celu mierzenie śladu węglo-

rzystając z materiałów udostępnionych przez włoską

wego nie tylko na etapie produkcji, ale też łańcucha

firmę Green Methane, mającą doświadczenie w zakre-

dostaw oraz odległości transportowych – lokalnie

sie obu technologii wytwarzania biometanu, syntezę

produkowane biopaliwa będą w dłuższej perspekty-

charakterystyk można podsumować w następujący

wie uznane za priorytetowe.

sposób:

Technologia

Membranowa

Absorpcyjna

Nakłady inwestycyjne CAPEX

średnie

relatywnie wyższe

Wydatki operacyjne OPEX

średnie

niskie

Wpływ na środowisko*

średnie

niskie

Utrzymanie ruchu**

średnio trudne

uproszczone

Efektywność wytwarzania

wysoka

bardzo wysoka

Potrzeby w zakresie przestrzeni

średnie

niskie

Czystość biometanu

98,5% CH4

99,9% CH4

NR 10(100) listopad 2023

BIOMETAN W PRAKTYCE

* z punktu widzenia tzw. methane slip, czyli ilości metanu wymykającego się do atmosfery z procesów technologicznych ** technologia absorpcyjna ma niskie potrzeby kadrowe w zakresie utrzymania ruchu (UR, ang. O&M) z uwagi na duży stopień automatyzacji procesu REKLAMA

zdj. Green Methane

BIOMETAN W PRAKTYCE

3 4

Rys. 2. Przykład wdrożenia technologii absorpcyjnej 1 – typowa biogazownia rolnicza w okolicy msc. Ferrara (Włochy) 2 – układ zasilania biogazem 3 – produkcja biometanu 4 – układ bezpieczeństwa 5 – układ pomiaru i dystrybucji biometanu (w tym przypadku krajowa sieć dystrybucyjna)

NR 10(100) listopad 2023 68

Instalacja wytwarzania biogazu w miejscowości Ferrara

BIOMETAN W PRAKTYCE Referencyjna instalacja

pozwała utrzymać poziom wycieku metanu (me-

Dla pełnego zrozumienia różnic między wiodą-

thane slip) na najniższym z możliwych poziomów.

cymi technologiami, zarówno znaną i popularną

Od niedawna wspomniana firma świadczy usługi

membranową jak wschodzącą adsorpcyjną –

wsparcia także na polskim rynku przez doradztwo

warto omówić konkretny przykład wdrożonej

w doborze technologii (membranowa/absorpcyj-

już inwestycji. Niskie zapotrzebowanie na

na). To interesująca informacja, gdyż na rynku

powierzchnię pod inwestycję dla technologii

wciąż niewiele jest podmiotów, które w sposób

absorpcyjnej wynika z faktu, że kolumny są

obiektywny mogą przedstawić wady i zalety kon-

postawione pionowo.

kretnych rozwiązań, z myślą o redukcji kosztów

Uszlachetniony biogaz w postaci biometanu może

utrzymania instalacji czy redukcji wpływu na

być wykorzystany do następujących celów:

środowisko.

4 produkcja energii elektrycznej,

Paweł Jamrożek

4 wytwarzanie ciepła,

Konsultant OZE

Natomiast CO2 wychwycony w ramach układu również znajduje swoje przeznaczenie w wielu gałęziach przemysłu m.in. produkcja napojów gazowanych czy medycyna. Ostatecznie cały proces jest efektywny energetycznie oraz

Źródła: 1. Dach J., Janczak D, Lewicki A., Czekała W. 2020: Szacunki odnośnie potencjału biogazu rolniczego. Instytut Inżynierii biosystemów. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Materiał niepublikowany. Za: Kowalczyk-Juśko A., Dach J. 2022: Biogazownie jako element dochodzenia do neutralności klimatycznej rolnictwa. Raport Biogaz w Polsce. Biomasa. 2022 zdj. Green Methane

4 tankowania aut i innych pojazdów.

NR 10(100) listopad 2023

4 produkcja chłodu,

Rynek biometanu

ReFuels – zerowe emisje flot dzięki biometanowi ReFuels przoduje w redukcji emisji flot do zera dzięki biometanowi. Ciężarówki napędzane biometanem jako jedyne rozwiązanie, które można zastosować masowo na długich dystansach, pozostaną dominującym wariantem umożliwiającym osiągnięcie celów w zakresie emisji na lata 2030 i 2050 w transporcie ciężkim. NR 10(100) listopad 2023

rupa ReFuels to jeden z wiodących w Europie

odnawialnego biometanu RTFS z czołowym dostaw-

zintegrowanych dostawców odnawialnego

cą alternatywnej infrastruktury w Wielkiej Brytanii

i zrównoważonego bioCNG dla flot komercyjnych.

CNG Fuels, agregując upstream (popyt) i downstream

Od well-to-wheel ReFuels łączy wiodącego dostawcę

(podaż) w całym łańcuchu wartości biometanu.

2014-2023: Pionier w budowie rynku

Koniec 2026: Rozwój i masowa adaptacja

Długoterminowo: Ekspansja europejska i wielopaliwowa

Liczba stacji

30-40

120

Potencjał (liczba ciężarówek)

6,000

16,500

47,000

• zapotrzebowanie na bioCNG tony/rok (przy pełnych możliwościach)

225m

600m

1,250m

• z apotrzebowanie na bioCNG w TWh/rok (przy pełnych możliwościach)

3,1 Twh

8,3 TWh

16+TWh

Materiał promocyjny

Potencjał

// Baden Gowrie-Smith (CFO), Jasper Nillesen (Managing Director of RTFS), Philip Eystein Fjeld (CEO Refuels)

ReFuels – integracja RTFS i CNG Fuels

długoterminowe partnerstwo w celu zatłaczania

RTFS i CNG Fuels są pionierami w branży biome-

biometanu do sieci gazowej i spełnienia warun-

tanu i przodują w dostarczaniu niewspieranego, od-

ków zrównoważonego rozwoju dyrektywy RED II.

nawialnego i zrównoważonego biometanu dla rynku

Od tego czasu nasz rozwój przekroczył oczekiwa-

transportowego w całej Europie. Założone w 2016

nia, zarówno upstream jak i downstream w łańcu-

roku przez Jasper’a Nillesen’a, RTFS było pionierem

chu dostawy.

w pozyskiwaniu i dostarczaniu biometanu z certyfi-

Jako firma, która uwzględnia wymagania oraz

katem ISCC i dowodem zrównoważonego rozwoju,

potrzeby klientów, nieustannie ulepszamy naszą

podczas gdy CNG Fuels, założone w 2014 roku przez

ofertę biznesową, poszukując kreatywnych rozwią-

Philip’a Fjeld’a i Baden’a Gowrie-Smith’a, otworzyło

zań. Nasze podejście opieramy na zaufaniu i wza-

pierwszą stację tankowania bio-CNG w 2016 roku

jemnym zrozumieniu, budowaniu i utrzymywaniu

w Wielkiej Brytanii.

relacji z klientami. Nasza działalność jest nie tylko

RTFS i CNG Fuels zabezpieczyli popyt, zawierając

zrównoważona, ale również opłacalna dla wszystkich

długoterminowe umowy z pierwszą stacją tankowa-

interesariuszy.

nia bioCNG z wyłączną umową na dostawę biome-

Aby uzyskać dostęp do szerszej bazy inwestorów

tanu.

w ramach naszej długoterminowej strategii, 12 maja

Podjęliśmy również kroki w kierunku współpra-

2023 roku zostaliśmy notowani na giełdzie Euro-

cy z producentami biometanu, tworząc solidne,

next Growth Oslo pod symbolem giełdowym (REFL)

NR 10(100) listopad 2023

zdj. ReFuels

Rynek biometanu

Wolumen biometanu dostarczony przez ReFuels 2016-2023 (w MWh) 800000

700000

Dispensing (MWh)

600000

500000

400000

300000

200000

100000

0 2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

n Jan 2018-Oct 2023

po udanej emisji akcji o wartości 53,195 mln NOK

Długoterminowa współpraca z ReFuels

(4,6 mln EUR). Obecnie znajdujemy się w kluczo-

ReFuels przeprowadza rekordową liczbę testów

wym punkcie łańcucha dostaw biometanu, pozysku-

konsumenckich w swojej sieci stacji bioCNG,

jąc go bezpośrednio od producentów w ponad 10

korzystając z coraz bardziej zróżnicowanej grupy

krajach europejskich, koncentrując się na rozwijają-

operatorów flot. Infrastruktura CNG Fuels obsługuje

cych się rynkach, takich jak Polska, Ukraina, Czechy

obecnie 1430 pojazdów (stan na październik 2023),

i kraje bałtyckie.

z oczekiwanym wzrostem o 1000 pojazdów w samym

W 2024 roku spodziewamy się dostarczyć ponad

2024 roku i oczekiwanym wykładniczym wzrostem

1 TWh biometanu do naszej rozległej sieci 13 stacji

z roku na rok.

tankowania CNG Fuels w Wielkiej Brytanii, co stanowi

Ten stały i rosnący popyt na bioCNG umożliwia

90% udział w rynku brytyjskich stacji tankowania bio-

ReFuels oferowanie długoterminowych umów producentom biometanu.

metanu. Naszym celem jest rozszerzenie tej liczby do 30-40 stacji tankowania do końca 2026 roku, tworząc zapo-

ReFuels ma ambicję, aby zostać wiodącym w Europie zintegrowanym dostawcą alternatywnych paliw dla flot komercyjnych

zaprojektowana tak, aby pozostać i zachować odporność na zmienność rynku, pozostając jednocześnie wykonalną i opłacalną. Uważamy, że obie strony – producent i nabyw-

trzebowanie na

Nasza formuła cenowa została

biometan na poziomie ponad 3 TWh rocznie.

ca – powinny czerpać korzyści z silnego rozwoju

Patrząc w przyszłość, planujemy rozszerzyć liczbę

rynku, a jednocześnie mieć zrównoważony podział

stacji tankowania do nawet 120 w Wielkiej Bryta-

ryzyka.

nii i Europie kontynentalnej, tworząc potencjalne

Sektor transportu odpowiada dziś za 25% emisji

zapotrzebowanie na biometan na poziomie +16 TWh

gazów cieplarnianych w Europie, a redukcja emi-

rocznie. Nasza strategicznie zlokalizowana infra-

sji z tego sektora okazała się szczególnie trudna,

struktura jest gotowa na przyszłość wielopaliwową

zwłaszcza w przypadku samochodów ciężaro-

i może być przystosowana do zasilania wodorem

wych. Podczas gdy pojazdy wodorowe i elektrycz-

i energią elektryczną, oprócz biometanu.

ne są obiecującymi rozwiązaniami na przyszłość,

Rynek biometanu

Szacowane zapotrzebowanie (własne) ReFuels na biometan 2024-2032 (w MWh) 30000000 28.500.000 27500000

25000000

Dispensing (MWh)

22500000

20000000

17500000

15000000

12500000

10000000 3.850.000

7500000

5000000 800.000

2500000

0 2018

2019

2020

2021

2022

2023

2025

2024

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

w perspektywie krótko- i średnioterminowej

redukcji emisji gazów cieplarnianych i promowania

ciężarówki napędzane biometanem są jedynym

zrównoważonego transportu. Zacznijmy współpra-

rozwiązaniem, które można dziś zastosować na

cę już dziś redukując emisje flot do zera!

masową skalę. Cieszymy się z możliwości współ-

Maria Pieśla

pracy z Państwem w naszych wysiłkach na rzecz

ReFuels REKLAMA

NR 10(100) listopad 2023

Year

Technologie i komponenty w biogazowni

Jak zoptymalizować proces mieszania w biogazowni? Według ekspertów zajmujących się technologią biogazu, producentów urządzeń do biogazowni i pracowników odpowiedzialnych za eksploatację i serwis instalacji biogazowej, jedną z najważniejszych kwestii w procesie biogazowym jest prawidłowe wyposażenie zbiorników w system mieszania, który służyć ma efektywnej produkcji biogazu. NR 10(100) listopad 2023

odstawowy wpływ na produkcję biogazu ma właściwy dobór siły mieszania, jak i określenie ilości

mieszadeł. Mieszadła w komorach fermentacyjnych mają kilka, często wykluczających się funkcji, takich jak: nadanie biomasie odpowiedniej prędkości w zbiorniku, zapewnienie stałej temperatury i transfer świeżego substratu w całej objętości zbiornika, jak również przeciwdziałanie sedymentacji i tworzeniu się kożucha części flotujących. W Polsce są to zadania trudniejsze, gdyż instalacje biogazowe muszą przerabiać bardzo różne i zmienne substraty. Ma to ogromny wpływ na sposób projektowania i doboru mieszadeł, które muszą pracować w cieczy o różnych cechach reologicznych. Od sprawności i bezawaryjności mieszadeł (praktycznie na każdym etapie produkcji biogazu) zależą koszty pracy instalacji, związane zarówno z zapotrzebowaniem na energię elektryczną, jak i czynnościami konserwacyjnymi oraz serwisem mieszadeł. Mimo że wszyscy zgadzają się co do roli mieszania w procesie fermentacji, pod pojęciem „optymalnego mieszania” rozumieją różne technologie mieszania oraz zastosowanie urządzeń o różnej konstrukcji. Niniejszy artykuł próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie – czym jest optymalne mieszanie, czy jest tylko jedna metoda mieszania i jak w natłoku różnych propozycji znaleźć odpowiednie rozwiązanie dla swojej inwestycji.

Jarosław Spytek, Projektant, Zarządzanie projektem, PROEKO BIOGAS, (wykonawca biogazowni i biometanowni) Sprawdzenie czy założenia projektowe mogą zostać spełnione w realnych warunkach, ma szczególnie znaczenie przy projektowaniu instalacji mieszania w biogazowniach. Mamy tu bowiem do czynienia z bardzo dużymi zbiornikami, w których układ mieszania musi być zaprojektowany optymalnie dla różnego składu substratowego. W przypadku zbiorników magazynowych trudność przy doborze mieszadeł sprawia ich zmienny poziom napełnienia. Stosowanie uproszczonych algorytmów doboru i pozycjonowania mieszadeł bardzo często jest obarczone dużym błędem. Obecnie zastosowanie analizy CFD jest najtańszym i najbardziej skutecznym sposobem zaprojektowania efektywnego systemu mieszania, co ma bezpośredni wpływ na wynik finansowy instalacji.

Optymalizacja procesu mieszania na etapie

szybkoobrotowe, o tyle wraz ze wzrostem zawartości

projektowania

suchej masy, wskazany jest wybór mieszadeł śred-

Mieszadła pracują praktycznie na każdym etapie

nio- i wolnobrotowych. Drugim ważnym zadaniem

działania biogazowni. Ich dobór do każdego zbior-

związanym z homogenizacją jest zapobieganie se-

nika odbywa się w oparciu o parametry zbiornika

dymentacji frakcji ciężkiej i formowaniu się kożu-

(gabaryty, poziom napełnienia, wykonanie materiało-

cha na powierzchni substratu. To zadanie realizuje

we zbiornika itp.) oraz właściwości fizykochemiczne

się poprzez dobór właściwej ilości urządzeń, ich

substratu (skład jakościowy, temperatura, pH, zawar-

odpowiednie umiejscowienie na różnej wysokości

tość suchej masy itp.). Od zgodności tych danych

w zbiorniku i w odpowiedniej odległości względem

z rzeczywistością zależy pierwszy krok na drodze do optymalnego mieszania. Mieszadła spotykamy w zbiornikach wstępnych, magazynowych, dozujących, pracują również w najważniejszych z punktu widzenia procesu biogazowego zbiornikach fermentacyjnych i poferementacyjnych. Wspólnym celem pracy wszystkich mieszadeł, niezależnie od miejsca instalacji jest ujednolicenie stężenia biomasy. Realizacji tego celu służy przede wszystkim dobór mieszadeł o odpowiedniej prędkości obrotowej: o ile dla substratów o parametrach zbliżonych do wody sprawdzają się mieszadła

Radosław Łyziński Kierownik Sprzedaży w Suma Rührtechnik

NR 10(100) listopad 2023

zdj. Beata Klimczak

Technologie i komponenty w biogazowni

Dla efektywnej pracy instalacji biogazowej decydujący jest optymalny dobór mieszadeł. Odpowiednie wymieszanie substratu stwarza odpowiednie warunki rozwoju mikroorganizmów, niezbędne do wysokosprawnej produkcji biogazu. REKLAMA

Technologie i komponenty w biogazowni

Dr inż. Mariusz Domagała Wydział Mechaniczny Politechniki Krakowskiej

Substrat jak pole minowe Mimo tych wspólnych zadań w całym procesie, mieszadła w każdym zbiorniku odgrywają jednak też trochę inną rolę i mierzą się z innymi trudnościami w wykonywaniu swoich funkcji. Ich pierwszym i najtrudniejszym zadaniem jest przygotowanie substratu w zbiornikach wstępnych, zarobowych czy

NR 10(100) listopad 2023

Obliczeniowa mechanika płynów (CFD) to

dozujących. Zasadniczo w tych zbiornikach mamy do

dziedzina nauki, która wykorzystuje analizę

czynienia z wysoką zawartością suchej masy i naj-

numeryczną do badania przepływu płynów

bardziej niejednorodnym substratem, zawierającym

w rzeczywistych warunkach. Zakres wyko-

często elementy niepożądane z punktu widzenia

rzystania narzędzi tego typu jest bardzo

pracy mieszadeł. To właśnie tutaj substrat sprawia

szeroki i obejmuje przepływ płynów również

najwięcej trudności: do zbiorników często dostają się

z uwzględnieniem przemian fazowych, wymia-

ciała stałe, których nigdy nie definiuje żadna specyfi-

ny ciepła, reakcji chemicznych czy też inte-

kacja techniczna biogazowni: w przypadku substra-

rakcji z ciałami stałymi. Symulacje CFD mają

tów zwierzęcych np. części włókniste, w przypadku

szeroki zakres zastosowań: od przewidywania

odpadków spożywczych resztki opakowań, które

pogody po różne gałęzie przemysłu z projek-

umknęły pracy sortowni, w przypadku produkcji spo-

towaniem silników lotniczych włącznie. CFD

żywczej czy rolnej kamienie lub kawałki drewna itp.

można wykorzystywać jako narzędzia pro-

Optymalnie dobrane mieszadła muszą poradzić sobie

jektowania obiektów lub symulacji systemów

z agresywnością substratu dzięki odpowiedniemu

sprawdzając, jak będą zachowywać się w okre-

wykonaniu materiałowemu i wykazać się odpornością

ślonych warunkach. Symulacje numeryczne

względem substancji długowłóknistych, stanowiących

pozwalają na sprawdzanie różnych, nawet

najczęstsze źródło awarii wirnika, przegrzania silnika

bardzo kosztownych scenariuszy jeszcze na

lub uszkodzenia uszczelnienia. Na tym etapie pro-

etapie projektowania, bez konieczności pro-

cesu warto zastosować odpowiednie zabezpieczenia

wadzenia fizycznych eksperymentów. W tym

przed nawijaniem się włókien, jak osłony uszczelnień,

kontekście modelowanie przepływu cieczy

noże tnące czy pierścienie ochronne. Optymaliza-

w zbiornikach fermentacyjnych wyposażonych

cja procesu mieszania na tym etapie zależy zatem

w mieszadła przy wykorzystaniu narzędzi CFD

w pierwszej kolejności od realnego planowania do-

jest jak najbardziej uzasadnione dla uniknięcia

stępnego wsadu i od odpowiedniego zaprojektowania

kosztownych i często niestety nieodwracalnych

systemu kontroli, przygotowania i dozowania wsadu,

błędów projektowych, które mogą ujawnić się

tak aby ulżyć mieszadłom w tym pierwszym, trud-

dopiero na etapie eksploatacji, np. w postaci

nym etapie procesu biogazowego. Duże problemy dla

nieprawidłowego procesu mieszania, proble-

mieszadeł może generować także zmienność wsadu.

mów serwisowych i w konsekwencji niesatys-

I choć z perspektywy procesu mieszania najlepszym

fakcjonującego uzysku biogazu.

rozwiązaniem jest dostarczanie substratu o zbliżonych parametrach, to w rzeczywistości niestety często trudno tę jednorodność osiągnąć – w takim

siebie, jak również często dostosowanie konstrukcji

przypadku najlepszą opcją jest projektowanie miesza-

do pełnionej funkcji (np. różne mieszadła do rozbija-

deł w oparciu o najtrudniejsze warunki.

nia kożucha, inne do walki z sedymentacją). Trzecim

W przeciwieństwie do zbiorników wstępnych czy

wyzwaniem dla wszystkich mieszadeł jest eliminacja

dozujących (które w większości stanowią zbiorniki

stref matwych w zbiorniku. Tu zdecydowaną rolę

otwarte), zbiorniki fermentacyjne i pofermentacyjne

spełnia położenie mieszadła względem ściany zbior-

są zamknięte, pokryte najczęściej dachem mem-

nika, kąt ustawienia mieszadła (stały lub zmienny

branowym. Ta różnica podnosi poprzeczkę wyma-

podczas eksploatacji) oraz odpowiednia siła ciągu.

gań w stosunku do mieszadeł. Wszystkie zjawiska

niepożądane (kożuch, osady i strefy martwe), wpły-

na zewnątrz zbiornika i możliwością szybkiego dostę-

wają na funkcjonowanie bakterii fermentacyjnych,

pu do wirnika, bez zdejmowania dachu membrano-

od których zależy sprawność produkcji biogazu, ale

wego, lub mieszadła zatapialne wyposażone w spe-

również na bezpieczeństwo eksploatacyjne, żywot-

cjalne gazoszczelne boksy serwisowe. Optymalnemu

ność mieszadeł oraz nakłady serwisowe. Niewłaściwy

mieszaniu służy także odpowiedni dobór ilościowy

dobór urządzeń skutkuje zarastaniem zbiornika,

mieszadeł: nawet jeśli odpowiedni efekt mieszania

awariami, a co za tym idzie wysokimi kosztami czyn-

można osiągnąć za pomocą jednego urządzenia, le-

ności serwisowych (konieczność demontażu dachu,

piej zaplanować dwie sztuki, aby w przypadku awarii

opróżnienia zbiornika itp.), często czyszczeniem

mieć czas na podjęcie reakcji serwisowej.

zbiornika przez wyspecjalizowane firmy i co najgor-

Ostatni etap procesu biogazowego, w którym znajdują

sze – stratami produkcji. Zatem w tych zbiornikach –

zastosowanie mieszadła, to zbiorniki magazynowe,

obok standardowych wymagań jak wyżej – optymalne

które charakteryzują duże gabaryty i często prosto-

mieszanie powinno stanowić proces stabilny, równo-

kątny kształt. W tych zbiornikach problemem jest

mierny i bez przestojów. Spełnienie tych wymagań

sezonowa częstotliwość wywozu na pola (np. dwa razy

jest możliwe dzięki zastosowaniu mieszadeł bocz-

w roku), co w przypadku niewystarczającego miesza-

nych z możliwością zmiany położenia w płaszczyźnie

nia, mimo już stosunkowo niskiej zawartości suchej

poziomej i pionowej, mieszadeł zatapialnych wypo-

masy, przekłada się na częstą walkę z kożuchem na

sażonych w specjalne regulowane prowadnice lub

powierzchni zbiornika. Optymalizacja procesu mie-

odpowiednio dobranej kombinacji mieszadeł obydwu

szania w tych zbiornikach polega na przeciwdziałaniu

typów. Mieszaniu bez przestojów sprzyja także mon-

osadom poprzez zwiększenie częstotliwości mieszania

taż mieszadeł gwarantujących łatwy dostęp serwi-

i zastosowanie mieszadeł o długiej osi, które mają

sowy. Również w tym przypadku są to w pierwszej

duży zasięg działania i którymi można łatwo sterować,

kolejności mieszadła boczne z zespołem napędowym

sięgając do wszelkich zakamarków zbiornika. REKLAMA

NR 10(100) listopad 2023

Technologie i komponenty w biogazowni

Steverding Technologie mieszadeł Gerhart-Hauptmann-Str. 41 | 48703 Stadtlohn | Germany Tel. +49 (0) 2563 4611 | info@rt-st.de www.ruehrwerkstechnik-steverding.de

Wprawiamy Twój zbiornik w ruch

wydajnie | solidnie | przy niskich kosztach utrzymania

Technologie i komponenty w biogazowni

Marcin Wojciechowski Dyrektor Techniczny, PRODART (reseller oprogramowania CAD/CAM/CAE/CFD, usługi projektowe) Od kilkudziesięciu lat w procesie rozwoju produktu specjaliści korzystają z narzędzi wspomagających ich pracę, polegającą na digitalizowaniu idei w wirtualnej rzeczywistości. Pojęcia takie jak CAD, CAM, CAE, czyli komputerowe wspomaganie projektowania, wytwarzania i analiz metodą elementów skończonych są powszechnie znane. Celem używania narzędzi wspomagających proces projektowy, jest eliminacja błędów projektowych, optymalizacja konstrukcji oraz minimalizacja kosztów, związanych z budową prototypów. Nie wszyNR 10(100) listopad 2023

scy natomiast wiedzą, że istnieje możliwość cyfrowego zamodelowania płynów i analizy ich zachowań pod wpływem zewnętrznych warunków pracy, zwana CFD. Dzięki temu narzędziu możemy badać zachowania przepływów, wymiany cieplnej i innych zjawisk fizycznych, czyli procesy, z którymi mamy do czynienia w zbiornikach instalacji biogazowej. Dzięki zintegrowanemu środowisku, uzyskane wyniki, takie jak np. działające siły oporu, reakcje, mogą zostać wykorzystane w sposób asocjatywny w analizach wytrzymałościowych projektowanych urządzeń, wpływając na ich jakość i koszt wytworzenia.

dostosowanej do założeń danej biogazowni. Dzięki urealnieniu założeń odnośnie dostępnych substratów zyskujemy możliwość doboru właściwej ilości mieszadeł w stosunku do gabarytów zbiornika, możemy zaplanować odpowiednie ich umiejscowienie w zbiorniku oraz dobrać urządzenia o odpowiedniej mocy i sile ciągu. W zasadzie można podsumować, że jedyną cechą optymalnego systemu mieszania jest jego zmienność, rozumiana jako skrojone na miarę rozwiązanie dla każdej inwestycji. Czy istnieje zatem jakiś sposób (poza metodą empiryczną), aby zwiększyć szanse na optymalne mieszanie? Najlepszą opcją jest weryfikacja skuteczności procesu mieszania metodą komputerowej analizy mechaniki płynów – CFD (Computational Fluid Dynamics). Współczesne narzędzia dla optymalizacji procesu mieszania w biogazowni Analiza CFD umożliwia stworzenie numerycznego modelu symulującego ruch cieczy w zbiorniku, wymaga specjalistycznego oprogramowania, czasu na przeprowadzenie symulacji oraz wiedzy i doświadczenia, zdobytego w realizacji projektów. Efektem analizy komputerowej jest ocena efektywności mieszania w poszczególnych partiach zbiornika (na różnych wysokościach), możliwość optymalizacji wielkości siły mieszającej, ilości sztuk, mocy lub ustawienia mieszadeł, jak również określenie prędkości cieczy w zbiorniku. Sporządzając analizę CFD, jesteśmy w stanie przewidzieć procesy fizyczne zachodzące w zbiornikach i wyeliminować błędy, w szczególności wszystkie zjawiska niepożądane. Tego typu metoda stanowi swoiste ubezpieczenie zarówno dla inwestora, projektanta, technologa i dostawcy mieszadeł, że zaproponowany system będzie działać zgodnie z założeniami.

Doświadczenie przepustką do sukcesu

Jak mówi stare powiedzenie: wierzyć jest dobrze,

Jak widać optymalny system mieszania stanowi

a kontrolować jest lepiej. Przed podjęciem decy-

wypadkową dostarczenia prawidłowych danych

zji zakupowych warto sprawdzić efekt mieszania

w zakresie składu substratu w połączeniu z doświad-

dostępną metodą komputerową, zapewniając sobie

czeniem doborowym i technologicznym w zakresie

przede wszystkim właściwą jakość procesu mie-

całego funkcjonowania biogazowni. Tym samym

szania, a co za tym idzie pożądany efekt produkcji

oczywisty jest fakt, że przy projektowaniu biogazow-

biogazu i stopę zwrotu inwestycji.

ni nie działa metoda „kopiuj-wklej”, wybór urządzeń

Bakterie fermentacyjne na pewno „odpłacą się” sta-

musi być poprzedzony solidną analizą substratów

bilną i wydajną produkcją biogazu.

i rozważnym zaplanowaniem technologii. Celem

Mirosława Dyjak-Wojciechowska

jest stworzenie indywidualnej konfiguracji, ściśle

SUMA Rührtechnik GmbH

Technologie i komponenty w biogazowni

Michael Kraus Team Leader Engineering, SUMA Rührtechnik GmbH (producent mieszadeł dla biogazu)

Robert Bartosevič Technical Project Engineer, Green Genius

W naszym Dziale Konstrukcyjnym używamy

środowisko wewnątrz zbiorników, ułatwia

projektowania mieszadeł i symulacji przepływów w zbiornikach. Jedne programy są wykorzystywane do projektowania i optymalizacji wirników, inne służą do określenia obciążenia łopat wirnika i generowanej prędkości przepływu, jeszcze inne – do sprawdzania wytrzymałości śmigieł. Wyniki symulacji weryfikowane są w naszym zbiorniku testowym. Duża część naszej codziennej pracy – obok optymalizacji i rozwoju produktów – to symulacja zachowania przepływu celem sprawdzenia efektu mieszania w zbiornikach o różnym kształcie. Analizę CFD wykonuje się zawsze dla indywidualnego projektu tj. dla zbiornika o zdefiniowanych gabarytach, dla substratu o określonych właściwościach fizykochemicznych ze szczególnym uwzględnieniem przewidywanej zawartości suchej masy oraz dla doboru mieszadeł o określonej ilości, typie konstrukcji i położeniu w zbiorniku. Model obliczeniowy daje dla zadanych założeń jednoznaczną odpowiedź co do spodziewanego efektu mieszania w rzeczywistości.

zapewnia bardziej jednolite degradację substratów przez bakterie, zwiększa szybkość reakcji biologicznych i zmniejsza ryzyko nieprawidłowego działania procesów biologicznych, a zarazem poprawia margines bezpieczeństwa pracy biogazowni. Określenie rodzaju surowca, który będzie przetwarzany w biofermentatorze jest niezwykle istotne, aby obliczyć procent suchej masy i ostatecznie wybrać odpowiednie mieszadło. Równocześnie ważna jest współpraca z właściwym i godnym zaufania partnerem technologicznym, który posiada doświadczenie w branży biogazowej, w tym referencje dotyczące mieszania substratów o wysokiej zawartości suchej masy (10%), dysponuje szeroką ofertą mieszadeł o różnej konstrukcji dla doboru odpowiedniego rozwiązania dla każdego zbiornika, jak również wykorzystuje najnowsze narzędzia

NR 10(100) listopad 2023

wielu różnych, zaawansowanych narzędzi do

Dobre i niezawodne mieszanie

komputerowe przy konstruowaniu, doborze i symulacji pracy mieszadeł.

REKLAMA

FINANSOWANIE INWESTYCJI

Biogaz i jego potencjał. Finansowanie inwestycji biogazowych

NR 10(100) listopad 2023

Biogaz, jako niezależne od warunków atmosferycznych źródło energii, jest kluczowy dla stabilności i bezpieczeństwa energetycznego Polski. Jednocześnie sam potencjał biomasy do produkcji biogazu jest bardzo wysoki. Dlatego finansowanie inwestycji biogazowych i biometanowych w postaci dotacji i pożyczek preferencyjnych może być idealnym bodźcem do rozwoju rynku.

dzie szukać wsparcia finansowego? Przede

program „Energia dla wsi”. Można tutaj ubiegać się

wszystkim w Narodowym Funduszu Ochro-

o dotację i pożyczkę m.in. na inwestycje dot. budowy

ny Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie

instalacji wytwarzania energii z biogazu rolnicze-

(NFOŚiGW), który wdraża większość zarówno

go w warunkach wysokosprawnej kogeneracji oraz

programów finansowanych ze środków krajowych,

magazynów energii. Moc instalacji wspieranych

jak i programów zasilanych środkami unijnymi

w ramach programu wynosi od 10 kW do 10 MW,

w ramach nowej perspektywy finansowej na lata

w zależności o typu wnioskodawcy.

2021-2027. W kontekście finansowania ważnym

Do rozwiązania problemów spółek zajmujących się

elementem jest źródło pochodzenia biogazu. Programy wsparcia dotyczą oddzielnie biogazu

gospodarką odpadową

Decyzja dotycząca wyboru odpowiedniego źródła finansowania opiera się na wielu determinantach – gotowości inwestycji do realizacji, mocy zainstalowanej biogazowni czy też podmiotu realizującego inwestycje

produkowa-

i zagospodarowujących odpady komunalne, NFOŚiGW oferuje dotację i pożyczkę preferencyjną. Program „Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny” wspiera inwestycje polegające

nego z odpadów rolniczych – tutaj głównie program

na budowie nowych, rozbudowie lub modernizacji

„Enbergia dla wsi” z terminem naboru wniosków do

istniejących instalacji fermentacji selektywnie ze-

15 grudnia 2023, czy komunalnych – w ramach PP

branych bioodpadów komunalnych i wykorzystanie

„Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny”

uzyskanego biogazu do wytwarzania energii w wa-

z terminem naboru do końca czerwca 2024 roku.

runkach wysokosprawnej kogeneracji.

Odpowiedzią na potrzeby rolników i rolników

Ponadto są również bardziej uniwersalne programy

-przedsiębiorców w ofercie NFOŚiGW znalazł się

wspierające inwestycje biogazowe oraz biometanowe

zdj. Shutterstock

FINANSOWANIE INWESTYCJI

NR 10(100) listopad 2023

– bez względu na rodzaj zastosowanego odpadu.

właśnie jest FEnIKS), wspierane mogą być tylko bio-

Mowa przede wszystkim o programie Fundusze Eu-

gazownie o mocy pow. 0,5 MW en. elektrycznej jak

ropejskie dla Infrastruktury, Klimatu i Środowiska na

i cieplnej. Instalacje poniżej 0,5 MW będą wspiera-

lata 2021-2027 (FEnIKS na lata 2020-2027), Działa-

ne w ramach Regionalnych Programów Operacyj-

nie FENX 02.02 „Rozwój OZE” oraz PP Energia Plus.

nych, gdzie dla każdego województwa oferta jest

Nabór wniosków w ramach FENX 02.02 „Rozwój

nieco inna.

OZE” będzie trwać od 15 grudnia 2023 r. do 15 lu-

Alternatywą jest trwający program „Energia Plus”,

tego 2024. Choć samo działanie skierowane jest na

z terminem naboru do 13 grudnia 2024 roku. W tym

wsparcie szerokiego wachlarza inwestycji w OZE,

przypadku mówimy o preferencyjnej pożyczce

najbliższy nabór jest skierowany wyłącznie do inwe-

z możliwością umorzenia części jego kapitału do

stycji z zakresu:

10%, jednak nie więcej niż 1 mln zł i oprocentowaniu

4 budowy, przebudowy i modernizacji odnawialnych

na poziomie WIBOR 3M+0,5%.

źródeł energii w zakresie wytwarzania biometanu

Decyzja dotycząca wyboru odpowiedniego źródła

wraz z przyłączeniem do sieci gazowej,

finansowania opiera się na wielu determinantach –

4 budowy lub rozbudowy odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania energii elektrycz-

lowanej biogazowni czy też podmiotu realizującego

nej i/lub cieplnej z biogazu wraz z magazynami

inwestycje.

energii działającymi na potrzeby danego źródła

Pomocą w tym zakresie, zwłaszcza konsultacji pla-

OZE oraz przyłączeniem do sieci.

nów inwestycyjnych służą wyspecjalizowane insty-

Wnioskodawcami mogą być przedsiębiorcy. Warto

tucje i firmy oferujące wsparcie wykwalifikowanych

pamiętać, że zgodnie z tzw. linią demarkacyjną

doradców.

w ramach programów ogólnokrajowych (a takim 82

gotowości inwestycji do jej realizacji, mocy zainsta-

Iwona Poliwka

PLANOWANIE INWESTYCJI

Biogazownia – opłacalny biznes czy drogie hobby?

nergetyka jest najważniejszą dziedziną gospo-

w postaci pofermentu stanowi potencjalnie najbar-

darki, a dostęp do energii stanowi kluczowy

dziej stabilne źródło energii odnawialnej. Jednak

element jej rozwoju. Polska długo opierała jej pro-

ilość instalacji nie rośnie tak dynamicznie, jak wska-

dukcję na paliwach kopalnych jak węgiel, gaz ziemny

zywałby na to potencjał naszego kraju, a projektów

czy ropa.

w budowie nie ma wielu.

Ze względu na dynamiczne zmiany na świecie,

Dlaczego tak jest? Czy inwestorzy i banki nie wi-

w tym dotyczące polityki klimatycznej, powodu-

dzą tego biznesu jako najbardziej pożytecznego

jące zdecydowany odwrót od paliw kopalnych

dla środowiska, zwłaszcza jako źródła stabilnej

na rzecz źródeł odnawialnych – także nasz kraj

energii elektrycznej i ciepła pożądanego lokal-

otworzył się na OZE, które zdobywają coraz

nie?

większą popularność, zarówno wśród obywateli,

Odpowiedzi na to pytanie możemy oczekiwać w nie-

jak i przedsiębiorców. Ci ostatni coraz lepiej

dalekiej przeszłości.

NR 10(100) listopad 2023

Prawidłowe funkcjonowanie biogazowni daje optymalne rezultaty w postaci produkcji energii elektrycznej i cieplnej, utylizacji bioodpadów oraz produkcji pofermentu. Jednak wciąż wielu inwestorów popełnia błędy, których mogliby się ustrzec i zamiast zysków notują straty.

rozumieją, że w przypadku globalnej gospodarki i łańcuchów dostaw muszą ograniczać emisyj-

Właściwa lokalizacja gwarancją powodzenia

ność swojej produkcji i usług. Stąd wynika tak

Pierwsi inwestorzy mają ogromne doświadczenie

duże zainteresowanie energią ze źródeł odna-

w przygotowaniu, budowie oraz pracy biogazowni.

wialnych.

Czynnikiem, o którym mówi każdy z nich jest wybór

Najbardziej dynamiczny rozwój przeżywa foto-

odpowiedniej lokalizacji. Miejsce dla realizacji

woltaika. Farmy fotowotaiczne zagościły na dobre

projektu musi spełniać wiele determinantów, gdyż

w Polsce, pomimo mało efektywnej i pogodowo

w przeciwnym razie instalacja stanie się po prostu

zależnej produkcji. Energetyka wiatrowa po dobrze

drogim hobby.

zapowiadającym się starcie została wyhamowana

Miejsce wyboru dla projektu jest kluczowe. Podsta-

przez ustawę odległościową. Jednak ze względu na

wowy warunek to działka, w odpowiedniej odległości

wejście nowych technologii i większą moc turbin

od zabudowań mieszkalnych, w miejscu akceptowal-

rozwija się.

nym społecznie i samorządowo. Lokalizacja powinna

Najmniej doceniana jako OZE wydaje się energia

wyróżniać się dobrą infrastrukturą drogową, dedyko-

z biogazowni, a posiada same zalety. Oprócz utyliza-

waną dla dużych ciężarówek, które będą przyjeżdżać

cji bioodpadów oraz produkcji użytecznego nawozu

do instalacji z substratami, oraz cystern, które będą 83

PLANOWANIE INWESTYCJI

NR 10(100) listopad 2023

zabierać poferment. Należy również zweryfikować

Bez odpowiedniego żywienia nie jest możliwa

możliwość uzyskania warunków przyłączenia do

produkcja energii elektrycznej i cieplnej, dwóch

sieci elektroenergetycznej, gdyż bez możliwości

podstawowych źródeł przychodu.

przyłączenia, nie można mówić o realizacji projek-

Jeśli ilość substratów dostępnych w odległości

tu. W przypadku braku możliwości przyłączenia,

20 km zapewnia stabilne karmienie dla instalacji

jedynym możliwym rozwiązaniem jest budowa linii

o mocy biogazowni 500 kW i niekiedy przekracza

bezpośredniej i wykorzystanie jej przez energo-

te wartości, to budowanie większego obiektu jest

chłonne przedsiębiorstwo, lub duże gospodarstwo, ze

daleko posuniętym optymizmem, któremu poddała

stałym zapotrzebowaniem na przygotowywaną moc

się część inwestorów.

biogazowni. Lokalizacja a zbyt pofermentu

Lokalizacja a dostęp substratów

Optymalna lokalizacja zapewnia również zbyt na

Lokalizacja powinna być rozpatrywana również

poferment. Warto postarać się o jak najszybsze uzy-

pod kątem dostępności substratów, które za-

skanie certyfikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju

pewnią stałe, stabilne i powtarzalne dostawy.

Wsi dla tego produktu jako polepszacza gleby, czy

Projekt instalacji nie powinien być realizowany

nawozu organicznego, co pomoże w znalezieniu

bez głębokiej analizy dostępności takich odpa-

rolników zainteresowanych wykorzystaniem zero-

dów jak gnojowica, obornik, pomiot kurzy, wywar

emisyjnych nawozów. W przeszłości zarządzający

gorzelniany, odpady popaszowe, czy też kiszonka

instalacjami biogazowymi popełniali błąd nazywając

kukurydzy, a także inne poprodukcyjne odpa-

poferment odpadem. Doprowadziło to do płacenia

dy z przemysłu spożywczego. Planując budowę

za jego odbiór. Odpowiednia polityka i komunikacja,

biogazowni należy policzyć ile ton substratów,

informowanie rolników o tym jak wielkie zalety ma

za jaką cenę, z jakiej odległości można pozyskać

nawożenie tym produktem, jest w stanie zupełnie

ze stuprocentową pewnością. Wiele instalacji

zmienić dotychczasową, niekorzystną dla biogazow-

cierpi bowiem na brak dostępności substratów,

ni retorykę. Efektem powinno być rosnące zainte-

co przekłada się na ich niską produktywność.

resowanie odbiorem pofermentu. W przeszłości jak

wiemy, z powodu właśnie braku zainteresowania

produkcji, ale również poprawia wynik finansowy,

pofermentem instalacje zmniejszały produkcję

zwłaszcza jeśli odbiorca korzysta z niego przez cały

w obawie, by nie przelały się ich komory pofermen-

rok. Oprócz możliwości, jakie dają przyłączenia

tacyjne.

do obiektów samorządowych, zespołu budynków mieszkańców, co zdecydowanie poprawia lokalną

Wykorzystanie ciepła z biogazowni

akceptację dla projektu, odbiorem mogą być zainte-

Ważnym czynnikiem dla doboru wielkości instalacji

resowane podmioty, które postawią swoje urządze-

i miejsca lokalizacji jest pomysł na zagospodarowa-

nia na miejscu i będą korzystać z tego doskonałego

nie energii cieplnej. Gwarancja odbioru ciepła wpły-

źródła energii odnawialnej – na przykład na procesy

wa nie tylko na optymalne wykorzystanie potencjału

suszenia (drewna, zboża).

NR 10(100) listopad 2023

zdj. Shutterstock

PLANOWANIE INWESTYCJI

REKLAMA

PLANOWANIE INWESTYCJI Technologia tylko z referencjami

ważna jest możliwość jej pracy na różnych substra-

Dobór odpowiedniej technologii to kolejny ważny

tach. Stąd podstawą powinno być zadbanie o ich wła-

element dla zbudowania instalacji, która ma pracować

ściwe magazynowanie (zbiorniki wstępne na substraty

z sukcesem. Dobre referencje, dobór technologii do

ciekłe, silosy/magazyny zamknięte na substraty stałe).

wykorzystywanych substratów, gwarancje produkcji,

Nieodpowiednie przechowywanie sprawiło, że w kilku

gwarancje serwisowania oraz dostępność części serwi-

przypadkach pojawiły się obawy społeczeństwa czy

sowych to kluczowe wskazania do wyboru odpowied-

nowo powstająca instalacja nie będzie stale emitować

niego partnera. Wybór najlepiej poprzedzić kilkoma

nieprzyjemnych zapachów. Dodatkowo należy zwró-

wyjazdami do już działających biogazowni i rozmową

cić uwagę na możliwość stabilnego dozowania oraz

z ich właścicielami. Nie ma bowiem lepszej referen-

montaż odpowiedniego zestawu do przyjęcia, pocięcia

cji, niż inny zadowolony właściciel instalacji. Należy

i wprowadzenia substratów do procesu fermentacji.

tutaj pamiętać o odpowiednim doborze składowych

Instalacja, która może przyjąć tylko kukurydzę i gnojo-

instalacji, o których nie powinno się zapominać, jak

wicę jest ryzykowną inwestycją jeśli ma funkcjonować

pochodnia, czy też zamknięte, odgazowywane zbior-

przynajmniej 20 lat.

niki na poferment. Te ostatnie są wspominane przez

NR 10(100) listopad 2023 86

wielu doświadczonych inwestorów jako jedna z części

Pozostałe aspekty powodzenia inwestycji

inwestycji, których braku teraz żałują. Są bowiem

Dobór instalacji powinien być rozważany również

instalacje, które z zamkniętych, delikatnie podgrzewa-

pod względem efektywności zużycia własnej energii

nych zbiorników potrafią odzyskać jeszcze ok. 8-10%

na potrzeby podtrzymania procesów produkcyjnych,

więcej biogazu. To dużo w przypadku, gdy płaci się za

a także pod kątem optymalizacji możliwych elemen-

substraty, a taki element instalacji kosztowo stanowi

tów do serwisowania. Jednym z kluczowych części in-

mniej niż kilka procent kosztów całej instalacji. Dla

stalacji jest agregat kogeneracyjny, będący jej sercem,

optymalnego wykorzystania biogazowni w przyszłości

o który trzeba wyjątkowo dbać. Regularne badanie

REKLAMA

oleju, serwisowanie, weryfikacja ilości siarkowodoru

należy zadbać o dobrze wyedukowaną załogę,

w biogazie sprawią, że długo będzie można cieszyć się

która zna technologię, zna działanie i będzie w sta-

z jego bezawaryjnej pracy. Odpowiedni dobór agregatu

nie pracować z pełnym zaangażowaniem zgodnie

oznacza wybór renomowanego dostawcy. Tutaj nie

z przepisami i procedurami. Znalezienie odpowied-

powinno mieć miejsca szukanie oszczędności lub re-

niego zespołu i jego przeszkolenie powinno mieć

alizacja inwestycji oparta na prototypach, gdyż w kilku

miejsce zanim nastąpi rozruch instalacji. I tutaj

znanych przypadkach zakończyło się to dużymi pro-

w zasadzie należy wspomnieć o ważnym elemencie

blemami. Brak produkcji oznacza brak przychodów.

projektu, czyli finansowaniu. Doświadczony inwe-

Brak przychodów oznacza brak możliwości spłaty

stor może powiedzieć: biogazownia to operacyjny

kredytu, brak realizacji wskaźników przy dotacjach,

biznes i oprócz budowy instalacji i jej sfinansowania

a takiej sytuacji nie chciałby żaden inwestor.

należy liczyć się z potrzebą budżetu operacyjnego,

Dobór odpowiedniej technologii, optymalnego serwi-

na zakupy substratów, sprzęt niezbędny na instalacji,

sowania, zapewnia również udział z sukcesem instala-

płatności pensji, ubezpieczenia i podatków. Brak

cji w programie ubezpieczeniowym, przygotowanym

przygotowania finansowego na prowadzenie instala-

i realizowanym w Polsce. Okazało się, że jeśli biogazow-

cji może być poważnym problemem dla biznesu.

nicy połączą siły, można wynegocjować lepsze warunki,

Biogazownie to biznes z dużymi nakładami na inwe-

niż w przypadku jednej instalacji. Nowy inwestor bez

stycję. Wybór odpowiedniej lokalizacji, akceptacja

doświadczenia nie jest w stanie przewidzieć, co może

społeczna, dobór substratów i technologii oraz ze-

się zepsuć, jakie awarie mogą wystąpić, a także nie wie,

branie wiedzy o działaniu instalacji poprzez wyjazdy

że może ubezpieczyć instalację od utraty zysku.

studyjne, z pewnością sprawią, że będzie to opłacal-

Dobór lokalizacji ma jeszcze jeden czynnik, o któ-

ny biznes, a nie inwestycyjna porażka.

rym przyszły inwestor powinien pamiętać – jest nim

Sylwia Koch-Kopyszko

zespół pracowników. Budując kosztowną instalację

ekspert rynku biogazu REKLAMA

Efektywne podawanie komponentów

NR 10(100) listopad 2023

PLANOWANIE INWESTYCJI

Dozownik PreMix® • uniwersalny dozownik w zabudowie z maceratorem RotaCut • skuteczna separacja ciał stałych i ochrona sekcji pompującej • przygotowanie rozdrobnionej i homogennej zawiesiny • wzrost efektywności fermentacji i produkcji biogazu • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Dozownik CC-Mix® • uniwersalny dozownik do substratów niewymagających rozdrabniania • strefa separacji ciał stałych • sprawne mieszanie i podanie biomasy do fermentacji • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Zapytaj nas również o pompy, maceratory i rozdrabniacze!

Kontakt: VOGELSANG Sp. z o.o. Al. San Francisco 9, 55-020 Rzeplin poland@vogelsang.info www.vogelsang.info

N o wo ś ć !

Innowacyjne separatory XSplit do gnojowicy i pofermentu

PLANOWANIE INWESTYCJI

Inwestujesz? Sprawdź, czy dobrze zaplanowałeś

NR 10(100) listopad 2023 88

Przy każdej inwestycji, szczególnie biogazowej, pierwszym krokiem powinno być stworzenie jej konceptu technicznotechnologicznego skrojonego pod indywidulane potrzeby inwestora. Podstawowym zadaniem jest więc przeprowadzenie wnikliwej analizy przedinwestycyjnej, uwzględniającej zarówno aspekty techniczne, środowiskowe, jak i finansowe. Jak to zrobić?

zdj. Shutterstock

NR 10(100) listopad 2023

PLANOWANIE INWESTYCJI

ając na uwadze wszystkie trudności, które mogą czekać inwestora na tym wczesnym

etapie, należy m.in. skupić się na określeniu i zbadaniu możliwości uzyskania pozwolenia na budowę dla inwestycji biogazowej w konkretnej lokalizacji. Konieczne jest sprawdzenie możliwości przyłączenia instalacji do sieci, ponieważ coraz częściej ta kwestia staje się barierą dla realizacji biogazowni i biometanowni. Dość często zdarza się, że operator takiej sieci albo bardzo wydłuża wydanie decyzji w tej sprawie (może to trwać nawet pięć miesięcy) albo wręcz odmawia przyłączenia planowanej elektrowni biogazowej, tłumacząc, że brakuje do tego „warunków technicznych i ekonomicznych”. Jeśli nie zmieni zdania w tej kwestii, budowa biogazowni w danym miejscu nie jest możliwa. W związku z tym już na etapie planowania inwestycji należy uzgodnić z energetyką lub gazownią możliwość podłączenia instalacji biogazowej do sieci.

NR 10(100) listopad 2023

Dobór technologii Biogazownia to inwestycja na długie lata i pod każdym względem musi być bardzo dobrze przemyślana, nie należy zatem dopasowywać technologii na siłę pod regulamin programów dotacyjnych. W przypadku nowobudowanych instalacji biogazowych, czynnikiem determinującym końcowy sukces całej inwestycji jest wykorzystanie odpowiednich rozwiązań technicznych i technologicznych. Technologie, które obecnie znajdują zastosowanie w nowopowstających i projektowanych biogazowniach charakteryzują się wysoką wydajnością produkcji biogazu i biometanu, co pozwala na efektywniejsze wykorzystanie surowców. Nie zapominajmy jednak, że nie każda technologia będzie odpowiednia dla każdej inwestycji. W przypadku biogazowni rolniczych, ze

względu na zmieniający się rynek substratowy warto

odpowiedniej jakości produktu końcowego (nawozu/

zwrócić uwagę na rozwiązania, które pozwalają na

polepszacza glebowego).

fermentację szerokiej gamy odpadów organicznych

Opierając inwestycję o technologie zagraniczne war-

dostępnych na rynku (w szczególności materiałów

to również zweryfikować, czy warunki, w których do

odpadowych), co ma duże znaczenie dla bilansu

tej pory funkcjonowały (rodzaj i jakość surowca) po-

ekonomicznego inwestycji. Natomiast w przypadku

zwalają na odzwierciedlenie ich pracy w polskich re-

instalacji komunalnych (odpadowych) ważna będzie

aliach. Podobna sytuacja jest z ich przystosowaniem

odporność instalacji na zanieczyszczenia, jakie

do naszych warunków klimatycznych – zwłaszcza

mogą się znaleźć w substracie, jak i możliwości jego

na wschodzie kraju, gdzie zimą temperatura może

odpowiedniego oczyszczenia przed lub po procesie

spadać do kilkunastu stopni poniżej zera skutecznie

fermentacji, co determinować będzie produkcję

unieruchamiając podzespoły instalacji.

NR 10(100) listopad 2023

zdj. Shutterstock

PLANOWANIE INWESTYCJI

Dostępność serwisu dla maszyn i urządzeń

determinować będą ostateczny bilans finansowy

Niezależnie od stosowanej technologii, war-

inwestycji.

to również zwrócić uwagę na koszty serwisu

Nawiązując w tym miejscu do kwestii serwisów,

technicznego urządzeń i maszyn, które będzie

należy również wspomnieć o tym, że oprócz kosztów

musiał ponieść inwestor w późniejszych latach

istotny jest również czas reakcji serwisu i termin

eksploatacji. Rzeczywiste koszty eksploatacyjne

napraw. Te dwie kwestie mają kluczowe znaczenie

w zakresie serwisów i przeglądów poszczególnych

dla efektywności produkcji biogazu, szczególnie

elementów instalacji jeszcze jakiś czas temu były

w czasach ograniczonych dostaw podzespołów do

traktowane marginalnie lub całkowicie pomijane

maszyn i urządzeń. Najbardziej narażone finansowo

na etapie przedwstępnej analizy projektu. Obec-

są w tym przypadku biogazownie rolnicze, których

nie powinny być już standardem, ponieważ to one

przychód w przeważającej części opiera się na 91

PLANOWANIE INWESTYCJI produkcji energii, w przeciwieństwie do biogazowni

całej inwestycji należy skorzystać z usług profesjo-

komunalnych (odpadowych), dla których największą

nalnych firm z doświadczeniem na polskim rynku

część przychodu stanowi przychód z tytułu przyję-

biogazowym. Warto również oszacować potencjał

cia odpadów. Pamiętajmy również, że wyższe koszty

energetyczny planowanych do wykorzystania surow-

eksploatacji maszyn i urządzeń w przypadku instalacji biogazowych komunalnych wynikają z większego

ców. Zajmują się tym specjalistyczne

Opierając inwestycję o technologie zagraniczne warto zweryfikować, czy warunki, w których do tej pory funkcjonowały pozwalają na odzwierciedlenie ich pracy w polskich realiach

laboratoria biogazowe, które określają wydajność biogazową materiałów na podstawie pobranych próbek substratów. Drugą istotną kwestią jest odpowiednia koncepcja, a następnie wykonanie projektu technologicznego. Dobrze zaprojektowana instalacja pozwoli uniknąć długich

parku ma-

przestojów np. podczas konieczności

szynowego,

przeprowadzenia prac serwisowych

wysokich czasookresów pracy maszyn i silnie zanie-

w jednym ze zbiorników fermentacyjnych. Na tym

czyszczonego substratu (wsadu), którego biogazow-

etapie jednym z najważniejszych zadań, które będą

nie rolnicze nie miałyby możliwości zagospodaro-

miały znaczenie dla powodzenia przyszłej inwestycji

wać.

jest również dobór odpowiednich urządzeń takich

NR 10(100) listopad 2023

jak: rodzaj zbiornika fermentacyjnego lub systemu Podsumowanie

mieszania cieczy fermentacyjnej.

Mając na uwadze wszystkie wymienione ryzyka dla

dr inż. Kamil Kozłowski

biogazowni, już podczas planowania i projektowania

Biogas Technology

REKLAMA

XXIII Międzynarodowe Targi Ferma Bydła XXVI Międzynarodowe Targi Ferma Świń i Drobiu

23-25 lutego 2024 BCTW Bydgoszcz

• Specjalistyczne targi technologii hodowli i chowu • Panele dyskusyjne i prelekcje w ramach forum • Ekspozycja maszyn i urządzeń

upebbi Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego

BIOGAZ KOMUNALNY

Biogaz z bioodpadów z sektora komunalnego

Powstawanie bioodpadów i ich właściwości Zgodnie z definicją zawartą w Ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, odpady oznaczają „każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia jest obowiązany” [1]. Najczęściej stosowany podział odpadów wynika z sektora, w którym powstają, zgodnie z czym wymienia się odpady przemysłowe oraz komunalne. W ramach odpadów komunalnych wyróżnia się m.in. bioodpady, które pełnią

Bioodpady charakteryzują się szczególnymi właściwościami, dzięki którym mogą być wykorzystane w procesie produkcji biogazu, co wynika z ich zdolności do biodegradacji. Najważniejszą z właściwości jest wysoka zawartość materii organicznej, która często przekracza 90%, w suchej masie. Drugą właściwością jest stosunkowo wysoka zawartość wody charakteryzująca większość substratów zaliczanych do grupy

Istotnym elementem funkcjonowania systemu przetwarzania bioodpadów na biogaz jest częstotliwość ich zbiórki i dostarczania do instalacji

szczególną rolę w procesie produkcji energii. W myśl Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, bioodpady definiowane są jako „ulegające biodegradacji odpady z ogrodów i parków, odpady żywności i kuchenne z gospodarstw domowych, gastronomii, w tym restauracji, stołówek oraz zakładów zbiorowego żywienia, biur, hurtowni i jednostek handlu detalicznego, a także podobne odpady z zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność” [1]. W definicji zawarto miejsca, z których mogą pochodzić odpady klasyfikowane w tej grupie.

NR 10(100) listopad 2023

Odpady biodegradowalne stanowią główny selektywnie zebrany strumień wśród wszystkich wytwarzanych odpadów komunalnych w Polsce. W związku z tym należy stosować racjonalne kierunki ich zagospodarowania. Wśród preferowanych metod wymienić można procesy biologicznego przetwarzania odpadów, w których szczególną rolę pełni produkcja biogazu w wyniku procesu fermentacji metanowej.

bioodpadów. Przykładem odpadu o dużej zawartości wody (nawet powyżej 80%) będą odpady kuchenne zawierające m.in. niejadalne części owoców i warzyw oraz niespożyte owoce i warzywa.

Przeciwieństwem będą np. gałęzie, o znacznie mniejszym udziale wody. W wielu krajach na świecie, zarówno tych rozwijających się, jak i rozwiniętych, odpady ulegające biodegradacji stanowią dominujący strumień odpadów komunalnych. W związku z tym należy podjąć racjonalne działania, które pozwolą nie tylko zagospodarować odpady w sposób przyjazny środowisku, ale i uzyskać pewne korzyści [2]. Z każdym rokiem widoczny jest wzrost ilości odpadów komunalnych 93

BIOGAZ KOMUNALNY

NR 10(100) listopad 2023 94

zebranych selektywnie. W 2021 r. w Polsce wytwo-

(w przeliczeniu na jednego mieszkańca) zdecydowa-

rzono 13,674 mln ton (Mg) odpadów komunalnych

nie należy do najniższych w Unii Europejskiej.

odnotowując wzrost wytworzenia o 4,2% w stosunku

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego

do 2020 roku. W przeliczeniu na jednego miesz-

w 2005 r. selektywna zbiórka stanowiła jedynie

kańca oznacza to zwiększenie ilości wytworzonych

3% zebranych odpadów komunalnych (295 tys.

odpadów komunalnych z 344 kg w 2020 r. do 360

ton). W 2021 r. było to już 5,44 mln ton odpadów

kg w 2021 r. [3]. Należy jednak wspomnieć, że ilość

zebranych selektywnie, co stanowi około 40% ogółu

wytworzonych odpadów komunalnych w Polsce

wytworzonych odpadów komunalnych [3]. Aż 34%

zdj. Shutterstock

spośród wszystkich selektywnie zebranych odpadów stanowiły odpady biodegradowalne. Ilość ta pozwoliła omawianej grupie zdecydowanie zając pierwsze miejsce spośród wszystkich zebranych selektywnie odpadów w 2021 r. w Polsce. W związku z systematycznym wzrostem strumienia selektywnie zebranych bioodpadów należy podjąć działania zmierzające do zwiększenia liczby instalacji

BIOGAZ KOMUNALNY mogących przetworzyć bioodpady. Kluczową rolę

że czas ten jest wydłużony nawet do jednego mie-

w tym działaniu będą miały miejscowe biogazow-

siąca. Działania takie są niekorzystne, ponieważ

nie przetwarzające selektywnie zebrane bioodpady.

następuje rozkład bioodpadów powodujący nieprzy-

Aktualnie ich liczba w Polsce jest zdecydowanie

jemne zapachy, oraz skutkujący mniejszym uzyskiem

niewystarczająca (2 instalacje), jednak spodziewany

metanu w biogazowni. Dlatego czas odbioru biood-

jest ich wzrost.

padów powinien być możliwie jak najkrótszy, celem zminimalizowania niekontrolowanego rozkładu.

Wyzwania dotyczące przetwarzania bioodpadów

Przetwarzanie bioodpadów na biogaz, w wyniku pro-

na biogaz

cesu fermentacji metanowej jest jedną z najpopular-

Kluczowym aspektem dotyczącym zagospodaro-

niejszych metod ich zagospodarowania [5], a badania

wania odpadów

w tym temacie są prowadzone syste-

w biogazowniach

matycznie na całym świecie. Jednym

jest ich selektywna zbiórka i jakość. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 maja 2021 r. w sprawie NR 10(100) listopad 2023 96

sposobu selektywnego zbierania

Przetwarzanie bioodpadów na biogaz, w wyniku procesu fermentacji metanowej jest jedną z najpopularniejszych metod ich zagospodarowania, a badania w tym temacie są prowadzone systematycznie na całym świecie

wybranych frakcji

z popularnych kierunków prowadzenia badań jest wykorzystanie bioodpadów w procesie kofermentacji razem z innymi odpadami [6]. Ardolino i Arena prowadzili natomiast badania związane z analizą cyklu życia (ang. Life-cycle assessment) w zakresie przetwarzania bioodpadów na biometan [7]. O liczbie niezbędnych instalacji do

odpadów, bioodpady tak jak i szkło, metale, papier,

przetwarzania odpadów decyduje przede wszystkim

odpady opakowaniowe wielomateriałowe i tworzywa

ilość zebranych bioodpadów. Informacja ta jest bez-

sztuczne są zbierane selektywnie [4]. Mimo, że wy-

pośrednio związana z niezbędną przepustowością

dzielenie bioodpadów spośród strumienia odpadów

instalacji, tak aby zagospodarować cały strumień

komunalnych w Polsce ma krótką historię, to nadal

dostarczonych bioodpadów. Odnośnie minimalnej

ich jakość często jest utrudnieniem dla instalacji

przepustowości jaką powinna się charakteryzować

przetwarzających je.

biogazownia komunalna zdania są podzielone.

Zbieranie odpadów u źródła jest najważniejszym

Często mówi się o 10 000 Mg/rok, 15 000 Mg/rok

elementem w kontekście ich przetworzenia. Im

lub nawet większych. Warto jednak wspomnieć,

mniej zanieczyszczeń obecnych w bioodpadach,

że w technologii okresowej strumienie substratów

tym skuteczniejszy będzie proces ich przetworzenia.

mogą być mniejsze, a wśród dostępnych technologii

Takie działanie pozwoli uzyskać zarówno zakładany

można znaleźć nawet takie, które deklarują minimal-

efekt ekonomiczny, jak i liczne korzyści środowi-

ne zapotrzebowanie na mniej niż 5 000 Mg/rok.

skowe i społeczne. Wynika to z faktu, że obecność

Na wybór technologii przetwarzania odpadów mają

zanieczyszczeń zwiększa koszty zagospodarowania

wpływ ich właściwości, zwłaszcza zawartość wody i ma-

bioodpadów, a niepożądane składniki w strumieniu

terii organicznej oraz obecność wybranych składników

odpadów nie zostaną w pełni wychwycone, pozosta-

takich jak np. zawartość azotu. Wysokie uwodnienie,

jąc w produkcie końcowym po procesie fermentacji.

które jest niekorzystne w termicznych procesach, jest

Istotnym elementem funkcjonowania całego sys-

z kolei zaletą w biologicznych procesach przetwarza-

temu przetwarzania bioodpadów na biogaz jest

nia odpadów. Mikroorganizmy przetwarzające odpady

częstotliwość ich zbiórki i dostarczania do instalacji.

ulegające biodegradacji, zarówno w procesach tleno-

Ze względu na zdolność do biodegradacji, ich czas

wych (kompostowanie), jak i beztlenowych potrzebują

przebywania w pojemniku czy worku powinien być

odpowiedniego środowiska do rozwoju. W tym właśnie

krótki. Najczęściej bioodpady są odbierane z posesji

aspekcie woda pełni kluczową rolę. Zawartość wody

co jeden lub dwa tygodnie, ale zdażają się przypadki,

w substratach pełniących rolę wsadu do biogazowni

BIOGAZ KOMUNALNY jest jednym z podstawowych kryteriów podziału bioga-

zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu

zowni, w których technologie przetwarzania odpadów

zamkniętym, które są obierane przez wiele państw, jako

można podzielić na suchą oraz mokrą.

kierunki rozwoju w najbliższych latach. Wzrost ilości

Preferowanym kierunkiem wykorzystania wytwo-

i jakości selektywnie zebranych bioodpadów jest podsta-

rzonego biogazu jest jego przetworzenie w wyniku

wą prawidłowego funkcjonowania systemu. Tylko w tym

kogeneracji. Wytworzona energia elektryczna może

przypadku możliwe będzie prawidłowe funkcjonowa-

zostać wykorzystana na pokrycie zapotrzebowania

nie instalacji, przy jednocześnie korzystnym wpływie

energetycznego instalacji będących na wyposażeniu

na aspekty ekonomiczne związane z przetwarzaniem

zakładu, w którym przetwarzane są odpady, a ciepło

bioodpadów.

będzie wykorzystywane m.in. do podtrzymania tem-

Prof. UPP dr hab. inż. Wojciech Czekała

peratury w procesie fermentacji. Z kolei nadwyżki

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

mogą być przekazywane społeczności mieszkającej biorstw. Takie rozwiązania są powszechnie stosowane zarówno w Polsce, jak i na świecie. Alternatywnym podejściem jest natomiast wytworzenie i zagospodarowanie biometanu, którego rynek w Polsce zaczyna się dopiero rozwijać. Warto podkreślić, że produkcja biogazu oraz biometanu z odpadów jest zgodna z gospodarką o obiegu zamkniętym. Z tego względu należy podjąć działania zmierzające do zwiększenia liczby instalacji pozwalających zagospodarować odpady w przedstawiony wcześniej sposób. Podsumowanie Przetwarzanie odpadów zgodnie z obowiązującym prawem jest kluczowym elementem dotyczącym gospodarki odpadami. W przypadku podjęcia racjonalnych i bezpiecznych działań produkcja i wykorzystanie biogazu z bioodpadów wpisywać się będzie w koncepcje

Bibliografia: [1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach [2] Czekała W. 2023. Selective Collection and Management of Biowaste from the Municipal Sector in Poland: A Review. Applied Sciences 13, 11015. https://doi.org/10.3390/app131911015 [3] Główny Urząd Statystyczny – Ochrona środowiska 2022, Warszawa, 2022. [4] Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 maja 2021 r. w sprawie sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów [5] Glivin G., Kalaiselvan N., Mariappan V., Premalatha M., Murugan P.C., Sekhar J. 2021. Conversion of biowaste to biogas: A review of current status on techno-economic challenges, policies, technologies and mitigation to environmental impacts. Fuel 302, 121153. https://doi.org/10.1016/j.fuel.2021.121153 [6] Mudzanani K., Iyuke S.E., Daramola M.O. 2022. Co-digestion of wastewater treatment sewage sludge with various biowastes: A comparative study for the enhancement of biogas production. Materials Today: Proceedings 65 (3), 2172-2183. https:// doi.org/10.1016/j.matpr.2022.05.539

NR 10(100) listopad 2023

w pobliżu biogazowni bądź do okolicznych przedsię-

[7] Ardolino F., Arena U. 2019. Biowaste-to-Biomethane: An LCA study on biogas and syngas roads. Waste Management 87, 441453. https://doi.org/10.1016/j.wasman.2019.02.030

REKLAMA

PRZEŁOM W PRZETWARZANIU BIOODPADÓW I POFERMENTU Z BIOGAZOWNI

www.cedrus.org.pl biuro@cedrus.org.pl +48 501 334 765

Z pasji do ekologii i troski o naszą planetę, wspólnie tworzymy innowacyjne rozwiązania do przetwarzania odpadów biomasowych oraz kształtujemy procesy technologiczne stabilizujące bioodpady komunalne.

RAZEM MOŻEMY WIĘCEJ!

www.biostra.pl biuro@biostra.pl +48 534 480 829

ubezpieczenia

Ubezpieczasz biogazownię? Sprawdź, jak płacić mniej Od zawsze ubezpieczenie instalacji biogazowej niosło ze sobą pewne problemy. Do niedawna wyłącznie ubezpieczenie układu kogeneracyjnego od awarii i utraty zysku w wyniku awarii było dużym wyzwaniem, obecnie ubezpieczenie biogazowni od ryzyka ognia i wybuchu także staje się problemem. Firmy ubezpieczeniowe ustawicznie podnoszą składkę i wymagania dotyczące zabezpieczeń przeciwpożarowych. NR 10(100) listopad 2023

pieranie się na minimalnych zabezpieczeniach

w Anglii w pobliżu miejscowości Oxford. Biorąc

oznacza brak możliwości ubezpieczenia lub

pod uwagę, że w obu przypadkach przyczyną było

wysoką składkę. W ostatnich sześciu miesiącach

wyładowanie atmosferyczne, nie powinno mieć to

główny ubezpieczyciel biogazowni już dwukrotnie

istotnego wpływu, jednak stało się inaczej. Dla ubez-

podniósł stawkę doprowadzając ją do poziomu

pieczyciela był to wystarczający powód do podnie-

absurdu – przy jednoczesnym ograniczeniu ochrony.

sienia składki. W związku z powyższym konieczne

Jedną z przyczyn były wydarzenia, które przewinęły

jest zwrócenie uwagi wszystkich czytelników, wśród

się przez media: pożar zbiornika fermentacji wtórnej

których są właściciele biogazowni, firmy budowlane

w Polsce i wybuch 3 membran na jednej instalacji

i specjalistyczne wykonujące układy kogeneracyjne,

19-21 STYCZNIA 2024 nowości produktowe branży rolniczej prezentacja premier rynkowych oraz innowacyjnego sprzętu rolniczego na nowy sezon

ŚWIATOWE AGRO-PREMIERY® W POZNANIU Lokalizacja:

www.polagra-premiery.pl

Polski Kongres Rolniczy w czasie Polagra Premiery: maszyny do nowej WPR i ekoschematów, smartfarming, finansowanie inwestycji

ubezpieczenia instalacje gazowe i elektryczne, na zintensyfikowanie

W celu zabezpieczenia się przed poważnym wypad-

działań prewencyjnych. Niezbędne jest wyposażenie

kiem zaleca się:

biogazowni w następujące systemy bezpieczeństwa:

4 Wykonanie badań kamerą termowizyjną instalacji

4 Instalacje wykrywania pożaru oparte na urządze-

elektrycznej przy silniku i w szafach sterowniczych.

niach posiadających certyfikaty CNBOP z możli-

Często dochodzi do nieznacznego poluźnienia się

wością wysłania sygnału alarmowego do PSP lub

przewodu elektrycznego, a następnie do iskrzenia

firmy ochroniarskiej. Zwykle wystarcza aby detek-

i przegrzania izolacji. Warto prewencyjnie dokręcać

tory były umieszczone w pomieszczeniu układu

przewody w gniazdach i kontrolować ich stan;

kogeneracyjnego i z szafami sterowniczymi, choć

4S prawdzenie stanu izolacji na przewodach zasi-

z firm ubezpieczeniowych wymaga nawet, aby

lających mieszadła w miejscach styku stalowej

system obejmował wszystkie pomieszczenia na

osłony z przewodem elektrycznym.

terenie biogazowni. 4 System uniemożliwiający cofnięcie się ognia do

Niestety, zwykłe badania wymagane prawem budow-

instalacji gazowej w przypadku niekontrolowa-

lanym nie wystarczą, aby uchronić się od przykrych

nego rozprzestrzenienia się ognia w układzie

konsekwencji pożaru spowodowanego uszkodzeniem

kogeneracyjnym lub tzw. świeczce.

instalacji elektrycznej. Z mojego doświadczenia wy-

NR 10(100) listopad 2023

4 Instalacje wykrywania wycieku metanu i automa-

nika, że we wszystkich przypadkach, gdzie dochodzi-

tycznego odcinania dopływu biogazu ze zbiornika

ło do pożaru spowodowanego instalacją elektryczną,

magazynowego do sieci przesyłowej biogazu na

wcześniej były wykonane badania zgodnie z przepi-

terenie biogazowni.

sami prawa budowlanego i niczego nie wykryły.

4 Dodatkowo jedna z firm oczekuje, aby układ

Na koniec warto zwrócić jeszcze uwagę na zaopa-

kogeneracyjny umiejscowiony w kontenerze był

trzenie w wodę i sprzęt gaśniczy. Jak do tej pory na

w odległości minimum 5 m od jakichkolwiek

wszystkich znanych mi instalacjach biogazowych

innych zabudowań, umieszczony w budynku był

podręczny sprzęt gaśniczy jest sprawny, systematycz-

w wydzielonej strefie pożarowej o poziomie min.

nie kontrolowany przez wyspecjalizowane firmy. Go-

EI 60.

rzej jest natomiast z systemem hydrantów. Niestety,

Oczywiście wszystkie wymagania określone przez

wymagania firm ubezpieczeniowych są większe niż

zakłady ubezpieczeń nie mają żadnego odzwiercie-

określone w przepisach przeciwpożarowych. Wydaj-

dlenia w obowiązujących przepisach przeciwpożaro-

ność hydrantów jest często mniejsza niż ta zalecana

wych lub budowlanych, wynikają jedynie z głęboko

w Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego i jest to

zakorzenionych uprzedzeń do ryzyka związanego

częsty powód odmowy przyjęcia do ubezpieczenia

z prowadzeniem biogazowni.

przez największe firmy ubezpieczeniowe. Z tego

Istotnym problemem w starszych instalacjach są

względu najprostszym rozwiązaniem jest posiadanie

przegrzewające się instalacje elektryczne, które

na terenie biogazowni własnego zbiornika ppoż.

w konsekwencji prowadzą do drobnych pożarów. REKLAMA

EKO ENERGIA BROKER Mirosław Kreczman

Specjalizujemy się w ubezpieczeniach OZE • biogazowni • elektrowni wiatrowych • instalacji fotowoltaicznych POSiadamy dOświadcZEniE w ubEZPiEcZaniach dOtycZących rOlnictwa i PrZEmySłu rOlnO-SPOżywcZEgO

Kontakt: tel. 785-677-066, e-mail: m.kreczman@ekoeb.pl

100

Mirosław Kreczman

K A T A L O G

branży biogazowej i biometanowej 2023

katalog

agriKomp Polska Sp. z o.o. ul. Daszyńskiego 17 63-500 Ostrzeszów tel.: +48 693 199 951 e-mail: info@agrikomp.pl www.agrikomp.pl

Bio-Energetyka Sp. z o.o. ul. Sportowa 7 75-504 Koszalin tel.: +48 602 532 141 www.bio-energetyka.pl

Jesteśmy liderem w doradztwie, projektowaniu oraz budowie biogazowni rolniczych w systemie „pod klucz”. Zapewniamy pełny nadzór biologiczny, technologiczny i jednostek kogeneracyjnych. Posiadamy ponad 24 zrealizowane inwestycje na terenie naszego kraju. Specjalizujemy się w instalacjach kogeneracyjnych o mocy od 80 kW, ale również w biometanowniach czy instalacjach produkujących bioLNG.

Doświadczenie praktyczne poparte pracującą od 12 lat własną biogazownią. Sprawdzona i wydajna technologia na wszystkich zbudowanych biogazowniach. Trwałe i niezawodne rozwiązania dopasowane do Państwa potrzeb i możliwości. Praca ze zróżnicowanymi surowcami. Kompleksowa analiza projektu. Posiadamy klucz do Państwa sukcesu. Zapraszamy do współpracy.

Biogas System S.A. ul. Ks. mjr. K. Woźniaka 7a 40-389 Katowice tel.: +48 734 800 800 e-mail: kontakt@biogas-system.com www.biogas-system.com

BIOWATT S.A. ul. Blacharska 2 61-006 Poznań tel.: +48 61 855 35 90 e-mail: biowatt@biowatt.pl www.biowatt.pl

GICON® Group Tiergartenstrasse 48 01219 Dresden Niemcy tel.: +49 351 47878-0 e-mail: info@gicon.de www.gicon.de

Biogas System S.A. oferuje nowoczesne rozwiązania technologicznie w zakresie budowy innowacyjnych biogazowni. To wiarygodny partner biznesowy specjalizujący się w projektowaniu, budowie biogazowni i biometanowni „pod klucz”. Spółka pomaga w uzyskaniu pozwoleń formalno-prawnych oraz dofinansowania inwestycji. Proponując najnowocześniejsze rozwiązania techniczne, pozwalamy inwestorowi na osiągnięcie najlepszych rezultatów przy jednoczesnym zachowaniu zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska.

BIOWATT S.A. oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie projektowania, dostawy technologii, budowy biogazowni rolniczych i odpadowych oraz biometanowni. Dostarczamy wysokiej jakości komponenty i urządzenia oraz wydajną technologię produkcji biogazu z wszelkich odpadów organicznych. Zapewniamy sprawną budowę biogazowni „pod klucz” wraz z opieką serwisową. Prowadzimy procedury administracyjne w celu uzyskaniu pozwolenia na budowę dla biogazowni oraz warunków przyłączenia do sieci energetycznej i gazowej.

Projektowanie, budowa i utrzymanie biogazowni >>>>

NR 10(100) listopad 2023 102

GICON jest niezależną firmą inżyniersko- konsultingową. Zajmujemy się planowaniem rolniczych i przemysłowych biogazowni na pozostałości biogenne pochodzenia rolniczego, odpady spożywcze, resztki organiczne z odpadów mieszanych, jak również instalacje wzbogacania biogazu wedle różnych procedur. Obejmuje to cały obszar inżynieryjnego procesu kształtowania: od studium wykonalności, aż po projektowanie, wdrożenia i oddanie instalacji do użytku.

katalog

Nahtec GmbH to austriacka firma z ponad 20-letnim doświadczeniem w branży biogazu i spalania biomasy. Na swoim koncie mamy realizację ponad 60 instalacji biogazowych o mocy od 200 kWe do 7 Mwe. Oprócz biogazowni ściśle rolniczych realizujemy również instalacje oparte na substratach takich jak pomiot kurzy czy odpady (poubojowe oraz odpady bio wraz z instalacją segregacji). Mamy nasz własny oddział automatyki, gdzie od podstaw realizowane są układy sterownicze danej instalacji.

Suomen Biovoima Oy Kivääritehtaankatu 6 E 40100 Jyväskylä Finlandia tel.: +358 50 468 7907 e-mail: jani.kangasaho@biovoima.fi www.biovoima.com Biovoima to firma zajmująca się czystymi technologiami z siedzibą w Finlandii. Pracujemy jako dostawca „pod klucz” i integrator technologii w zakresie projektowania i zarządzania projektami biogazowni z określonymi surowcami oraz celami rentowności i zrównoważonego rozwoju. Zajmujemy się projektowaniem, zaopatrzeniem i budową biogazowni. Zajmujemy się również utrzymaniem zakładu i pomocą w jego eksploatacji, a także modernizacją już działających zakładów. Działamy w krajach Europy Północnej.

Naturalna Energia.plus Sp. z o.o. ul. Robotnicza 52A 53-608 Wrocław tel.: +48 71 341 02 19, +48 607 706 719 e-mail: centrala@naturalnaenergia.plus www.naturalnaenergia.plus Dostawca mikro i małych biogazowni o mocach do 74 kWe, wykorzystujących odpady sektora rolniczego i przetwórstwa rolno -spożywczego (gnojowicę, obornik, kurzeniec, wytłoki, obierki itp.) oraz gospodarki komunalnej (osady ściekowe i odpady zielone). Firma w Polsce jest wyłącznym, autoryzowanym partnerem producentów biogazowni BIOLECTRIC i METHANIA. Wybudowała i zarządza pracą ponad 75 instalacji. W trakcie realizacji jest kolejnych kilkanaście inwestycji, w tym na rynkach krajów nadbałtyckich.

WestWind Biogaz Sp. z o.o. ul. Gdańska 4A 87-100 Toruń tel.: +48 538 298 918 e-mail: info@w-biogaz.pl www.w-energy.pl WestWind Biogaz zajmuje się kompleksową obsługą biogazowni. Projektujemy, doradzamy, budujemy oraz pomagamy zarządzać biogazownią. Zastosowanie własnych technologii pozwala na podniesienie efektywności instalacji, pracę na substratach trudnych tj. pomiocie kurzym, słomie zbożowej i gnojowicy. Ponadto oczyszczony przez nas poferment staje się nawozem lub innym surowcem, przy znacznej oszczędności wody w procesie i wykorzystaniu ciepła odpadowego. Zapraszamy do współpracy.

ÖKOBIT GmbH Europa-Allee 57 54343 Föhren Niemcy tel.: +49 6502 93859-0 e-mail: info@oekobit-biogas.com www.oekobit-biogas.com/pl Jako producent i projektant biogazowni od samego początku ÖKOBIT należy do najbardziej poszukiwanych dostawców kompleksowych usług w branży, realizując ponad 250 projektów krajowych i międzynarodowych. Projektujemy i budujemy technicznie inteligentne, elastyczne pod względem substratu instalacje biogazu i biometanu, które optymalnie odpowiadają indywidualnym warunkom terenowym naszych klientów.

WITKOWITZ ENVI a.s. ul. Ruská 1142/30 703 00 Ostrava-Vítkovice Czechy tel.: +420 725 560 739 e-mail: envi@witkowitz.cz www.witkowitz-envi.cz

NR 10(100) listopad 2023

NAHTEC Sp. z o.o. ul. św. Filipa 23/3 31-150 Kraków tel.: +48 66 48 43 535 e-mail: klaudiusz.nowotny@nahtec.at www.nahtec.at

Firma Witkowitz ENVI projektuje i wykonuje biogazownie od 50 kw do 2 MW. Wykonujemy indywidualne projekty pod klucz w zależności od surowca wejściowego oraz wymaganej mocy. Dostarczamy rozwiązania techniczne m.in uzdatnianie biogazu do biometanu, wtłaczanie biogazu do sieci, bioCNG. Produkujemy i montujemy zbiorniki ze stali nierdzewnej oraz arkuszy szkliwionych. Gwarantujemy kompleksową opiekę nad klientem od projektu po uruchomienie biogazowni.

103

katalog

WPIP Green Energy Sp. z o.o. ul. Poznańska 31 62-020 Swarzędz tel.: +48 516 024 576 e-mail: adam.zamelczyk@wpip.pl www.wpipgreenenergy.pl WPIP Green Energy – spółka specjalizująca się w realizacji projektów pozwalających na pozyskiwanie energii odnawialnej. Działa w czterech segmentach rynku OZE (biogazownie, fotowoltaika, magazyny energii, przemysłowe pompy ciepła). Oferuje kompleksową obsługę zielonych inwestycji, zapewnia fachowe doradztwo.

NR 10(100) listopad 2023 104

2G Polska Sp. z o.o. ul. Piekarska 86/18 43-300 Bielsko–Biała tel.: +48 33 818 80 50 e-mail: info@2-g.pl www.2-g.pl

Technologie, urządzenia i komponenty dla biogazowni >>>>

Jednostki 2G to idealne rozwiązanie dla każdego, kto chce w dłuższej perspektywie ograniczyć koszty energii i chce chronić się przed dalszymi wzrostami cen energii elektrycznej. Jako pionier, innowator i jeden z wiodących światowych producentów rozproszonych systemów wytwarzania energii z wykorzystaniem kogeneracji, od 1995 roku uruchomiliśmy tysiące zaawansowanych technologicznie, wysoce wydajnych modułów. Zadowoleni klienci w około 43 krajach potwierdzają jakość, wydajność i niezawodność naszych produktów i rozwiązań. Gama produktów 2G obejmuje układy kogeneracyjne o mocy od 20 kW do 4 000 kW.

Air Products Sp. z o.o. ul. Komitetu Obrony Robotników 48 02-146 Warszawa tel.: +48 694 406 750 e-mail: dzikowm@airproducts.com www.airproducts.com.pl

Boerger Polska Sp. z o.o. ul. Toszecka 101 44-100 Gliwice tel.: +48 32 335 60 94 e-mail: info@boerger.pl www.boerger.pl

ELTECO Sp. z o.o. ul. XX Pijarów 5 31-466 Kraków tel.: +48 12 623 33 00 e-mail: marketing@elteco.pl www.elteco.pl

Air Products jest jednym z największych producentów gazów technicznych w Polsce oraz wiodącym dostawcą technologii w zakresie LNG na świecie. Firma posiada opatentowaną technologię membranową uzdatniania biogazu i referencje zdobyte przy konstrukcji ponad 60 instalacji w 16 krajach. Projektuje, buduje i obsługuje zakłady rozdziału powietrza oraz jest w stanie zapewnić instalacjom wytwarzającym gazy techniczne kompleksową obsługę – od montażu i uruchomienia aż po profesjonalny, całodobowy serwis.

Boerger to niemiecki producent urządzeń dla branży biogazowej i rolniczej. Urządzenia charakteryzuje zaawansowana konstrukcja, innowacyjność rozwiązań, różnorodność zastosowań oraz niezrównana łatwość serwisowania. W naszej ofercie znajdą Państwo pompy rotacyjne, rozdrabniacze, mieszadła, a dedykowanymi urządzeniami do branż biogazowej/ rolniczej są podajniki substratów, separatory oraz zbiorniki ze stali nierdzewnej.

Oferujemy kompleksową obsługę w zakresie doboru, dostawy, montażu oraz serwisu biogazowych agregatów kogeneracyjnych, systemów uzdatniania biogazu (odsiarczalnie, filtry, osuszacze, dmuchawy, pochodnie, zbiorniki, analizatory) oraz urządzeń zasilania rezerwowego. W ramach obsługi serwisowej zapewniamy planowe przeglądy, naprawy, remonty pośrednie i generalne z wymianą silników włącznie. Oferujemy również oryginalne części zamienne do silników biogazowych oraz materiały eksploatacyjne w atrakcyjnych cenach.

katalog

Gaznet Industrial OÜ Koszulka Mustamäe 44a 10621 Tallinn Estonia tel.: +372 5622 7007 e-mail: kristjan@megccng.com www.megccng.com

Dzięki ponad 10-letniemu doświadczeniu firma FERBECO Construct instaluje różnego rodzaju ściany i okładziny dachowe w nowych budynkach i projektach renowacyjnych. Montujemy wysokiej jakości, estetyczne materiały, odpowiednie do budynków gospodarczych, zbiorników na biogaz, stacji uzdatniania wody, a także obiektów przemysłowych i biur.

Gaznet jest partnerem handlowym i serwisowym norweskich wieloelementowych kontenerów gazowych produkowanych przez firmę Umoe Advanced Composites AS. Używamy mobilnych kontenerów MEGC do napełniania roztworami, a także do instalacji i konserwacji urządzeń gazowych. Gaznet oferuje różne rozwiązania w zakresie magazynowania i transportu wodoru, biogazu i CNG. Oferujemy zaawansowane rozwiązania, bezkompromisową jakość i bardzo konkurencyjne ceny.

KWE AB Energy Polska Sp. z o.o. ul. Miedziana 38 43-305 Bielsko-Biała e-mail: kwe@gruppoab.com www.gruppoab.it/pl

Łukomet – Krzysztof Łuszczyk Całowanie 91a 05-480 Karczew tel.: +48 22 7806355 e-mail: lukomet@lukomet.pl www.lukomet.pl

Firma KWE AB Energy Polska Sp z o.o. od ponad 20 lat zajmuje się dostawą gazowych układów kogeneracyjnych. Obecnie w ramach międzynarodowej grupy AB dostarcza układy kogeneracyjne zasilane różnymi typami gazów: ziemnego, wysypiskowego, biogazu z oczyszczalni ścieków, biogazu rolniczego, gazu kopalnianego. Poza układami kogeneracyjnymi poszerzyliśmy swoje portfolio o systemy uszlachetniania biogazu do parametrów biometanu, a także skraplanie do bioLNG oraz odzysk CO2 o jakości wymaganej przez branżę spożywczą. Jakość i rodzaj zastosowanych rozwiązań, wraz z obsługą serwisową, przyczyniają się do osiągania wysokich poziomów dyspozycyjności.

Od 1997 roku zajmujemy się realizacjami w zakresie technologii obrotu gnojowicą, począwszy od przygotowania jej w budynku inwentarskim, przepompowanie, miksowanie, napowietrzanie, separację, magazynowanie, zgazowanie w biogazowni, transport na pole, rozlewanie, aplikację naglebową i doglebową. Proponujemy rozwiązania własne i światowych liderów. Podzespoły i urządzenia nietypowe jesteśmy w stanie zaprojektować i wyprodukować we własnym zakresie na najwyższym światowym poziomie.

KSB Polska Sp. z o.o. ul. Świerkowa 1D 05-850 Ożarów Mazowiecki tel.: +48 602 707 463 e-mail: marek.borkowski@ksb.pl www.ksb.com/pl-pl KSB to wiodący dostawca pomp, mieszadeł i armatury od 1871 r. Nasze nakłady na badania i rozwój skutkują wysokosprawnymi i trwałymi produktami, gwarantującymi niskie koszty eksploatacji i maksymalną efektywność inwestycji. Dostarczamy pompy ciepłownicze, wod.-kan., ppoż., dla przemysłu, chemii, energetyki, zawory, zasuwy, przepustnice. Dla biogazowni oferujemy niezawodne mieszadła PHANTOM w wykonaniu HEAVY DUTY. Posiadamy serwis na terenie całej Polski – nowoczesne Centra Serwisowe Warszawa, Gliwice, Leszno.

MIXFLOW – ENERGY (grupa Baltina) Aleja Grunwaldzka 303 80-314 Gdańsk tel.: +48 58 676 55 39 e-mail: info@mixflow.com.pl www.mixflow.com.pl

NR 10(100) listopad 2023

FERBECO Construct Nelcastraat 15 8860 Lendelede Belgia tel.: +32 56 98 07 05 e-mail: info@ferbeco.be www.ferbeco.be

MIXFLOW – ENERGY wywodzi się z firmy Baltina. Jesteśmy dostawcą wysokiej jakości armatury odcinającej i regulacyjnej do instalacji gazowych, biogazowych i wodorowych. Wspieramy w doborze naszych urządzeń. Oferujemy: zawory kulowe, przepustnice, armaturę do palników i silników gazowych, filtry, zawory zwrotne, reduktory wysokiego i średniego ciśnienia, zawory szybkoodcinające EVA do systemów detekcji gazu (max. średnica do DN300!). Możliwość stosowania armatury w strefach zagrożenia wybuchem. Zapraszamy do współpracy!

105

katalog

NANOSENS Sp. z o.o. ul. Skórzewska 35 62-081 Wysogotowo tel.: +48 61 814 64 11 e-mail: biuro@nanosens.pl www.nanosens.pl NANOSENS jest Polską firmą z 30-letnim doświadczeniem, produkującą urządzenia pomagające optymalizować i kontrolować proces produkcji czystej energii z biogazu. W naszej ofercie znajdują się analizatory stacjonarne biogazu w trzech wersjach: BIOTEX SINGLEPOINT, BIOTEX MULTIPOINT i BIOTEX XL z ciągłą analizą składników mieszaniny gazowej oraz przenośne analizatory z serii DP-28BIO. NANOSENS zapewnia długoletnie wsparcie posprzedażowe w postaci części zamiennych i usług serwisowych.

NR 10(100) listopad 2023

Laitex Oy. Niezawodny Partner w podawaniu oraz transporcie biomasy, RDF i materiałów trudnych – od dostaw sprzętu po realizację projektów „pod klucz”. Nasze systemy to rozwiązania w zakresie magazynowania, transportu i dozowania paliw, od przyjęcia surowca do odbioru popiołu. Putzmeister Solid Pumps GmbH niezawodny w transporcie biomasy, past, osadów i materiałów gęstych (do 90% sm). Pompujemy w elektrowniach, biogazowniach, górnictwie, a także w recyklingu biomasy oraz odpadów niebezpiecznych.

SEEN Technologie Sp. z o.o. ul. Siennicka 29 04–394 Warszawa tel.: +48 725 553 333 e-mail: seen@seen.pl www.seentechnologie.pl SEEN Technologie to firma realizująca kompleksowo obiekty ochrony środowiska w Polsce i za granicą. Od ponad 30 lat specjalizuje się w zakresie technologii uzdatniania wody, oczyszczania ścieków, odzysku wody i surowców oraz produkcji i energetycznego zagospodarowania biogazu dla przemysłu i sektora komunalnego. Firma oferuje innowacyjne technologie. Posiada zespół inżynierów o długoletnim doświadczeniu i głębokiej wiedzy procesowej, z uprawnieniami projektowymi i wykonawczymi.

SJ Construction SJ Construction Sp. z o.o. ul. Staromiejska 1 11-700 Mrągowo tel.: +48 726 550 111 e-mail: office@sjconstruction.pl www.sjconstruction.pl SJ Construction oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie projektowania, doradztwa technologicznego, a także budowy biogazowni w formule „zaprojektuj i wybuduj”. Projektujemy i wykonujemy kompletne instalacje do przetwarzania UPPZ kategorii 2 i 3 przy biogazowniach rolniczych. W naszej ofercie znajdziecie Państwo oprzyrządowanie do biogazowni – stacje uzdatniania biogazu, instalacje rozdziału ciepła, kolektory stacji pomp, pochodnie, a także zbiorniki ze stali nierdzewnej, pasteryzatory oraz mobilne stacje pasteryzacji odpadów płynnych, muldy przyjęciowe i rozdrabniacze. Serdecznie zapraszamy do kontaktu.

106

Przedstawicielstwa w Polsce PwP Sp. z o.o. ul. Płocka 17 (lok. 11) 01-231 Warszawa tel.: + 48 22 862 75 30 e-mail: biuropwp@pwp.com.pl www.pwp.com.pl

Stefan Steverding Rührwerkstechnik GmbH Gerhart- Hauptmann- Strasse 41 48703 Stadtlohn Niemcy tel.: +49 2563 2088820 e-mail: info@rt-st.de www.ruehrwerkstechnik -steverding.de

Veolia Water Technologies Sp. z o.o. Warszawa, ul. Puławska 2, tel.: +48 22 568 83 00 Kraków, ul. Balicka 48, tel.: +48 12 423 38 66 Tychy, ul. Metalowa 3, tel.: +48 32 217 82 06 e-mail: info.poland@veolia.com www.veoliawatertechnologies.pl

Steverding Agitator Technology jest ekspertem w dziedzinie mieszadeł łopatkowych z ponad 25-letnim doświadczeniem. Wiemy, że obecnie oczekuje się najbardziej zaawansowanych rozwiązań technologicznych na każdym etapie wytwarzania energii. Nieustannie analizujemy i optymalizujemy nasze produkty uwzględniając innowacje techniczne, dzięki czemu uzyskujemy najlepsze rezultaty. Dziś jesteśmy partnerami i dostawcami komponentów systemowych dla wiodących producentów instalacji biogazowych w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Litwie i wielu innych krajach.

Veolia dostarcza rozwiązania, technologie i urządzenia w zakresie uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. Reaktory beztlenowe Biothane do oczyszczania ścieków z produkcją biogazu oraz membranowy system waloryzacji biogazu do biometanu MemGas ™ Biothane to rozwiązania cieszące się uznaniem licznych użytkowników. Firma posiada specjalistyczną wiedzę popartą licznymi realizacjami, zapewnia także usługi serwisowe, platformę wsparcia cyfrowego oraz środki chemiczne do oczyszczania wody i ścieków.

katalog

Vogelsang Sp. z o.o. al. San Francisco 9 55-020 Rzeplin tel.: +48 71 798 95 80, +48 71 798 95 81 e-mail: poland@vogelsang.info www.vogelsang.info

ul. Złota 59, budynek Skylight, XII p. 00-120 Warszawa tel.: +48 22 55 65 300/01 e-mail: sekretariat.pgeec@gkpge.pl

Produkcja energii elektrycznej i cieplnej >>>>

GE Energia Ciepła z Grupy PGE, jest największym w Polsce producentem energii elektrycznej i ciepła, wytwarzanych w procesie wysokosprawnej kogeneracji. Obszar zainteresowania PGE EC S.A.: udział w wytwarzaniu, jak również dystrybucji i wykorzystaniu biogazu i/lub biometanu tj.: budowa instalacji biogazu i biometanu jako właściciel lub współwłaściciel, akwizycja projektów dot. biogazowni i/lub biometanowni w każdej fazie rozwoju, konsultacje techniczne w zakresie przedsięwzięć związanych z przetwarzaniem odpadów w kierunku produkcji i zagospodarowania biogazu i/lub metanu.

PGB jest teraz częścią

Polska Grupa Biogazowa S.A. ul. Gotarda 9 02-683 Warszawa tel.: +48 22 548 49 00 e-mail: pgbiogaz@pgbiogaz.pl www.polskagrupabiogazowapl www.totalenergies.com Polska Grupa Biogazowa (PGB) specjalizuje się w skojarzonej produkcji ciepła i energii elektrycznej z biogazu w Polsce. Jest częścią globalnej firmy TotalEnergies będącej największym producentem biometanu we Francji i liderem w dziedzinie wytwarzania biogazu na rynku europejskim. Realizując postulat gospodarki o obiegu zamkniętym, PGB oferuje zagospodarowanie odpadów organicznych i dostawy pofermentu do nawożenia upraw. Ponadto PGB posiada 33 komory kubaturowe do suszenia drewna oraz 6 taśmowych.

Selena Green Investments Sp. z o.o. ul. Legnicka 48A 54-202 Wrocław tel.: +48 539 148 762, e-mail: kontakt.sgi@selena.com www.selenagreeninvestments.com Selena Green Investments jest spółką z Grupy Selena. Inwestujemy w odnawialne źródła energii oraz rozwiązania wspierające zrównoważony rozwój, takie jak projekty biometanowe, biogazowe, fotowoltaiczne i wiatrowe. Zawieramy umowy partnerskie z deweloperami, firmami produkcyjnymi, dostawcami substratów. Rozwijamy własny zespół odpowiedzialny za rozwój i eksploatację projektów biometanowych i biogazowych. Selena Green Investments zapewnia swoim partnerom stabilne warunki współpracy, wieloletnie kontrakty na odbiór substratów, a także współpracę w zakresie rozwoju technologii.

NR 10(100) listopad 2023

Producent dozowników komponentów PreMix i CC-Mix do biogazowni, pomp wyporowych typu CC i VX (śrubowe i rotacyjne), pomp rolniczych typu R, maceratorów RotaCut i rozdrabniarek X-Ripper. Nowość – ergonomiczne separatory gnojowicy i pofermentu XSplit! W ofercie specjalistyczne urządzenia dla rolnictwa m.in. pompy na wozach asenizacyjnych, systemy załadunku i rozlewu gnojowicy oraz rozdzielacze do agregatów uprawowych. Prowadzimy kompleksową obsługę serwisową wraz ze sprzedażą części zamiennych.

PGE Energia Ciepła S.A.

Systemy pokryw i zbiorniki dla biogazowni >>>>

107

katalog

A-Consult Sp. z o.o. ul. Czorsztyńska 2 60-474 Poznań tel.: +48 61 866 07 27 e-mail: info@aconsult.pl www.aconsult.pl/.dk/.de/.co.uk A-Consult od ponad 30 lat projektuje, produkuje i instaluje żelbetowe zbiorniki prefabrykowane o szerokim spektrum zastosowań. Zakres oferty obejmuje zbiorniki o wysokości do 14 m i średnicy do 70 m.

NR 10(100) listopad 2023 108

BIO-DYNAMICS Nijverheidstraat 28 B-8710 Wielsbeke Belgia tel.: +32 0471 06 33 71 e-mail: quinten.eyckmans @bio-dynamics.be www.bio-dynamics.be Bio-Dynamics specjalizuje się w budowie zbiorników monolitycznych ze zbrojonego betonu dla oczyszczalni ścieków, biogazowni oraz do zastosowań przemysłowych i rolniczych. Bio-Dynamics jest firmą rodzinną, posiadającą ponad 30-letnie doświadczenie w oczyszczaniu ścieków przemysłowych i inżynierii środowiska. Maksymalna średnica zbiorników to 50 m, a wysokość do 30 m, z dachem lub bez, pod ziemią lub naziemnie.

Skavska Hale Sp. z o.o. ul. Nowa 25 98-400 Wieruszów tel.: +48 730 208 280 e-mail: m.matschay@skavska.pl www.skavska.pl SKAVSKA HALE to firma produkująca i zapewniająca montaż nowoczesnych hal namiotowych, jak również zajmująca się produkcją powłok PCV. Opowiedz nam swoją historię, a my znajdziemy halę dla Ciebie. Produkt polski. Hale łukowe SKAVSKA HALE to nowoczesna forma, znanych już od dawna, hal plandekowych. Możliwość montowania obiektów na boksach z prefabrykowanych bloków „lego” pozwala na wygodne magazynowanie materiałów sypkich, substratów i surowców pofermentacyjnych.

Wolf System Sp. z o.o. ul. Budowlana 17 41-100 Siemianowice Śląskie tel.: +48 32 605 37 00 e-mail: mail@wolfsystem.pl www.wolfsystem.pl

W.P. SIGMA Sp. z o.o. ul. Słowackiego 5 62-025 Kostrzyn tel.: +48 602 235 380 e-mail: biuro@power-gen.pl www.power-gen.pl

Wolf-System to jeden z największych europejskich producentów monolitycznych zbiorników i silosów żelbetowych, w tym zbiorników dla biogazowni. Rocznie budujemy ponad 5 000 różnego rodzaju obiektów. Średnica naszych zbiorników i silosów wynosi od 4 do 40 m. Mogą one sięgać od 2 do 40 m. Dysponujemy opatentowanym systemem szalunku stalowego, który zapewnia szybką i ekonomiczną budowę. Naszą dumą jest specjalistyczna kadra inżynierska, jak i własne brygady montażowe. Nasi klienci mogą liczyć na fachowe doradztwo, profesjonalnie przygotowany projekt oraz szybką, precyzyjną budowę.

SIGMA Sp. z o.o. to doświadczony partner w zakresie produktów olejowych na rynku biogazowym. Jako autoryzowany i wyłączny dystrybutor olejów MOTUL z sektora Power Generation, dostarcza najwyższej jakości oleje do silników biogazowych na terenie całego kraju, zapewniając ich optymalną pracę. Kompleksowe doradztwo w zakresie wyboru odpowiedniego oleju, bieżąca obsługa, własne zaplecze magazynowe i ponad 30-letnie doświadczenie to gwarancja szybkiej reakcji i zapewnienie ciągłości pracy silników.

Smary i oleje dla biogazowni >>>>

katalog

Analiza, diagnostyka, nadzór technologiczny >>>>

Doradztwo prawne i konsulting biznesowy >>>>

Od 15 lat zapewniamy usługi doradztwa technicznego i środowiskowego dla branży biogazu i biometanu. Uzyskujemy decyzje środowiskowe, opracowujemy dokumentację projektową, przeprowadzamy audyty due diligence oraz uzyskujemy wszystkie decyzje eksploatacyjne. Nasz dział technologiczny uruchamia biogazownie, zapewnia stały nadzór technologiczny, badania laboratoryjne oraz dostarcza produkty: mikroelementy, preparaty do odsiarczania, węgiel aktywny, odpieniacze, enzymy, analizatory i przepływomierze biogazu.

POLBIOTECH LABORATORIUM Sp. z o.o. ul. Rubież 46, budynek B 61-612 Poznań tel.: +48 61 822 73 53, +48 601 056 137 e-mail: laboratorium@polbiotech.pl3 www.polbiotech.pl Od 2006 roku świadczymy usługi badawcze i analityczne dla projektowanych, uruchamianych i działających biogazowni. Badamy: substraty (m.in. szacowanie wartości oraz badania biogazodochodowości), próbki z fermentorów, skład biogazu, oznaczamy wartość nawozową i mikrobiologię pofermentu. Pomożemy zamienić odpad w nawóz organiczny. Zapewniamy uzupełnienie deficytu mikroelementów (Acinor 1000). Badamy oleje silnikowe. Nasza kluczowa usługa to monitoring biotechnologiczny biogazowni. Interpretujemy wyniki badań i doradzamy – jak utrzymać stabilny, wydajny i opłacalny proces produkcji biogazu.

Gałczyński Osowiecki Banasik Sp. j. ul. Zamenhofa 5/3A 00-165 Warszawa tel.: +48 602 139 290 e-mail: p.banasik@gobelgal.pl www.goblegal.pl

METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o. ul. Zakopiańska 197 60-467 Poznań tel.: +48 61 820 54 44 e-mail: info@metropolisdg.pl www.metropolisdg.pl

GOB jest kancelarią świadczącą pełny zakres usług prawnych. Pomagamy w większości zagadnień prawnych dotyczących energii odnawialnej, w tym biomasowej, słonecznej, wiatrowej i in. Zapewniamy innowacyjne i efektywne kosztowo porady w zmieniającej się branży energetycznej. Świadczymy kompleksowe doradztwo prawne m.in. przy: inwestycjach biogazowych od ich pierwszego etapu, umowach inwestycyjnych, umowach dotyczących obsługi biogazowni, bieżącej obsłudze prawnej producentów energii odnawialnej.

METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze jest jedną z wiodących na rynku polskim firm zajmujących się pozyskiwaniem zewnętrznego finansowania dla projektów środowiskowych, energetycznych (w tym OZE), innowacyjnych oraz dla przetwórstwa rolno-spożywczego. Spółki powiązane i zależne od Metropolis zrealizowały własne, dofinansowane projekty energetyczne: budowy biogazowni rolniczej o mocy 0,5 MW oraz farmy fotowoltaicznej o mocy 0,99 MW. Jest to dowód naszej praktycznej wiedzy z zakresu energetyki.

NR 10(100) listopad 2023

BIO-INDUSTRY ul. Grobelna 5/412 89-600 Chojnice tel.: +48 660 000 427 e-mail: biuro@bio-industry.pl www.bio-industry.pl

109

katalog

PRACOWNIA EKOTECHNOLOGII

Nauka, innowacje, stowarzyszenia branżowe >>>>

NR 10(100) listopad 2023

Polska Organizacja Biometanu ul. Mokotowska 33/35 00-560 Warszawa tel.: +48 22 370 2800 e-mail: biuro@bioCH4.org www.bioch4.org Polska Organizacja Biometanu (POB) powstała 6 września 2022 r. zrzeszając przedstawicieli wiodących grup paliwowych, energetycznych i ciepłowniczych działających na rynku krajowym oraz ekspertów branżowych. Najważniejszym celem POB jest rozwój rynku biometanowego, który może przyspieszyć proces transformacji energetycznej oraz pomóc w uniezależnieniu kraju od importu surowców energetycznych. POB reprezentuje interesy organizacji nie tylko w Polsce, ale również na forum międzynarodowym.

110

Pracownia Ekotechnologii Katedra Inżynierii Biosystemów Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ul. Wojska Polskiego 50 60-627 Poznań tel.: +48 61 848 71 56 e-mail: instytut@up.poznan.pl www.up.poznan.pl/iib Pracownia Ekotechnologii zajmuje się badaniami fermentacji metanowej, kompostowania oraz metod zagospodarowania odpadów organicznych. Jest to największe laboratorium tego typu w Polsce. Interdyscyplinarny zespół Pracowni składa się ze specjalistów z różnych dziedzin nauki: inżynierii rolniczej, biotechnologii, ochrony środowiska, geologii czy technologii żywności. Liczne projekty naukowe, prace zlecone oraz nadzory technologiczne i publikacje są najlepszą referencją jakości prowadzonych badań.

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ul. Wojska Polskiego 28 60-637 Poznań tel.: +48 61 848 70 01 e-mail: rektorat@up.poznan.pl www.puls.edu.pl Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu jest jedną z najbardziej znaczących uczelni przyrodniczych w kraju. Jego misja kształcenia jest ściśle związana z badaniami naukowymi, w których uwzględnia się nowe obszary wiedzy i zmieniające się potrzeby człowieka. Dzięki nowoczesnemu wyposażeniu wielu jednostek, osiągnięcia naukowe mogą być upowszechniane na forum krajowym i międzynarodowym, będąc przedmiotem transferu wiedzy do praktyki społeczno-gospodarczej oraz tworzenia więzi z przemysłem.

Polskie Stowarzyszenie Biometanu ul. Grzybowska 87 Concept Tower 00-844 Warszawa tel.: +48 608 550 931 e-mail: mp@biometan.org www.biometan.org.pl

Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego ul. Solec 18 lok. U 31 00-410 Warszawa tel.: +48 22 550 91 00 e-mail: upebi@upebi.pl www.upebi.pl

Celem Polskiego Stowarzyszenia Biometanu jest rozwój produkcji i wykorzystywania biometanu, jako odnawialnego, niekopalnego źródła energii otrzymywanej z biomasy. PSB jest ekspercką organizacją złożoną ze specjalistów branży biogazowej. Niezależnie od działalności statutowej, świadczy usługi doradcze w zakresie budowy i eksploatacji biogazowni metanowych. Obecnie PSB jest zaangażowane w projekty o łącznej zdolności produkcyjnej 24 mln Nm3 biometanu rocznie.

UPEBBI jest organizacją, która zrzesza firmy związane z biogazem rolniczym, ściekowym lub wysypiskowym. Stanowi silną reprezentację interesów przedsiębiorców działających w branży biogazowej wobec władz samorządowych, rządowych oraz innych podmiotów. Naszym nadrzędnym celem jest integracja branży biogazowej i biometanowej w Polsce i wspólne działanie na rzecz gospodarki biogazowej w naszym kraju pod hasłem RAZEM DLA BIOGAZU. Współpracujemy z instytucjami naukowo-badawczymi w celu wypracowania innowacyjnych rozwiązań technologicznych przyczyniających się do dynamiczniejszego rozwoju branży w Polsce i na świecie.

7. Kongres

Biometanu & Expo 7-8 maja 2024 Międzynarodowe Targi Poznańskie

Save the date!

Organizatorzy:

+48 792 122 038 maciej.kosinski@magazynbiomasa.pl magazynbiomasa.pl/narodowy-kongres-biometanu

Patroni medialni:

ŻELBETOWE

ZBIORNIKI PREFABRYKOWANE

A-Consult Sp. z o.o. ul. Czorsztyńska 2 60-474 Poznań tel. +48 61 866 07 27 e-mail: info@aconsult.pl www.aconsult.pl /dk/de/co.uk

8.000+ zbudowanych zbiorników 30+ lat doświadczenia projektujemy produkujemy budujemy