Fax…

“Kan ik hier documenten printen”, vraagt een man bij de toonbank. Wij hebben geen printer, dus moet ik hem teleurstellen. “Een kopieerapparaat misschien?” Nee, ook niet. Nauwelijks vraag naar en als je er wel eentje hebt is het doorgaans één en al ellende. Toen ik vroeger op de Ferdinand Bolstraat van Amsterdam werkte, hadden wij een kopieerapparaat staan. Los van doorlopende storingen, was het ook een bron van ergernis en irritatie voor zowel de klant als voor ons. Kan hij niet vergroten en verkleinen? Heb je geen geel papier? Kan het niet wat donkerder of lichter? Ik heb per ongeluk te vroeg op de start knop gedrukt. Ik heb maar één kwartje bij mij. Hij maakt toch maar één kopietje, want dit is erg vertrouwelijk. Mag ik voor de zekerheid even achter die deurtjes kijken?

Ik heb per ongeluk een kopie van de achterkant gemaakt, krijg ik nu mijn geld terug? Heb ik vijftig kwartjes nodig als ik vijftig kopieën wil maken? Willen jullie er steeds even een muntje ingooien? Dan kan ik ondertussen mijn boodschappen doen.

Ik heb gisteren vier kopieën gemaakt maar ik heb ze achteraf niet nodig. Kan ik ze terugbrengen?

Je wilt niet weten hoeveel problemen een kopieerapparaat kan geven. Vaak staan ze bij een supermarkt, maar ook daar doen ze het vaker niet dan wel. Mensen gooien er vreemde munten in, plat getimmerde bierdoppen en geven het apparaat een schop als het eindresultaat hun niet bevalt. Vandaar dat bijna niemand er meer aan begint. Daar komt bij dat heel veel mensen tegenwoordig thuis zelf een printer met scanner hebben of heel simpel met telefoon of tablet een kopie kunnen maken. Naast kopieën en printjes vraagt een enkeling ook of wij misschien een fax hebben staan. Een fax! Dat is een apparaat dat al met al geen al te lang leven heeft gehad. Met de opkomst van het internet en de mail is die in zeer korte tijd totaal overbodig geworden. Toch zijn er nog mensen die ze willen gebruiken en denken dat een boekwinkel de uitgelezen locatie is om zo’n apparaat te vinden. “Ik wil graag een fax versturen. Hoeveel kost dat bij jullie?”

Een man staat voor de toonbank met een vel papier in zijn handen. Ik leg uit dat wij geen fax hebben en hem dus niet kunnen helpen. “Geen fax? Welke boekwinkel heeft er nu geen fax?” De vraag is echter verkeerd. Hoeveel boekwinkels hebben wél een fax? “Ik denk 99,4% van de boekwinkels, meneer. Mogelijk dat er ergens op Texel of Terschelling nog eentje staat.” Hij kijkt mij vol verbazing aan. “Nou, dat lijkt mij sterk. Je kunt toch nog wel ergens een fax versturen in Nederland?” Persoonlijk durf ik dat te betwijfelen, maar je weet maar nooit. Misschien dat er in Zeeland een museum bestaat met antieke voorwerpen. Bij een loket met gelukstelegrammen en een ratelend morseapparaat. “Ik heb werkelijk geen idee, meneer. Ik heb zelf al een jaar of vijftien geen fax apparaat meer gezien en zou niet weten waar u terecht kan. Niet in Almere-Haven in ieder geval en wij zijn het oudste deel van Almere. Dat zegt wel genoeg, denk ik zo.”

“Hoe moet ik dit dan versturen?”, vraagt hij teleurgesteld. Ik stel voor om de brief in een envelop te doen en er een postzegel op te plakken. “Nee”, zegt hij echter. “Het moet er vandaag zijn en dat gaat met de post niet lukken.” Ik opper de mogelijkheid om het per mail te versturen. Dan hebben ze het ook binnen een paar tellen. “Ik heb geen computer”, zegt hij echter en laat zien dat het papier inderdaad volledig is volgeschreven.

En geen fax, denk ik bij mijzelf. “Misschien heeft iemand in uw kennissenkring een computer en een scanner?” Blijkbaar had hij dat eerder op de dag allemaal al bedacht en was een fax de enige overgebleven oplossing. “Of zelf brengen”, opper ik nog als allerlaatste mogelijkheid. Daarna waren mijn ideeën wel zo’n beetje opgedroogd. “Nou, aan u heb ik duidelijk ook niet veel”, zegt hij uiteindelijk tegen mij. Ik kijk hem na terwijl hij met grote passen mijn winkel verlaat.

In gedachten gooi ik vanachter de toonbank een zware faxrol naar zijn hoofd.