467

Page 1

is there

HOPE? Ένας καλλιτέχνης με αυθεντικότητα που σπανίζει μιλάει στη LiFO.

τχ.467/10032016 ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

Από τον M. Hulot

που πηγαινουν οι προσφυγεσ Διωγμένοι πρώτα από τον τόπο τους κι έπειτα από την κουλτούρα τους απο τον ευγενιο αρανιτση

Νο1 to αγα freeπημένο της πpόress λης

www. lifo.gr animal

σκιεσ του προσφυγικου Ανάμεσα στη «δίχως όρους φιλοξενία» και στην εθνική στεγανοποίηση απο τον νικολα σεβαστακη

portraits

Λεπτομέρεια από έργο της Karen Barbouttis που παρουσιάζεται στην αίθουσα τέχνης S.G.Art Gallery.

αφιερωμα

σαρακοστη αποκριεσ σελ. 25


2 lifo – 10.3.16


posts γράμματα e-mails

Μερικά ακόμη καλά (και κακά) της Θεσσαλονίκης

feedback466

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ Το μεγάλο μας αφιέρωμα στη Θεσσαλονίκη συζητήθηκε και αγαπήθηκε πολύ. «Και άλλοι πέντε λόγοι να την αγαπάω», μας έγραψε ο annibas. «Επειδή η Nέα Παραλία είναι η καλύτερη ανάπλαση που έγινε στην Ελλάδα. Επειδή το πανεπιστήμιο είναι μέσα στην πόλη. Επειδή έχει το καλύτερο Βυζαντινό Μουσείο στην Ελλάδα. Επειδή στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και Κινηματογράφου όλες οι αίθουσες είναι κοντά. Επειδή μπορείς να κάνεις ποδήλατο και βόλτα δίπλα στη θάλασσα. Και ένας να με χαλάει: Ο Άνθιμος». Ο δε Αφιλοκερδώς Απλήρωτος πρόσθεσε: «Όλα αυτά τα υπέροχα, συν το πιο βασικό της στοιχείο: η γεωγραφική της θέση. Ό,τι κι αν σε βασανίζει, η θέα προς τον Θερμαϊκό την ώρα του ηλιοβασιλέματος, με τον Όλυμπο στο βάθος, αρκεί για να ηρεμήσεις». Να και η άλλη άποψη, όμως, απ’ τη moura: «Άλλο η εκδρομή του τριημέρου και άλλο η καθημερινότητα σε μια πόλη, από τις υποδομές της οποίας προσδοκώ διευκόλυνση και όχι καθημερινά σιχτιρίσματα. Δοκιμάστε, για παράδειγμα, να μετακινηθείτε καθημερινά με τη μοναδική (!) δημόσια συγκοινωνία που διαθέτει αυτή η πόλη του 1,5 εκατ. κατοίκων περίπου, δοκιμάστε να οδηγήσετε με ζιγκ-ζαγκ ανάμεσα σε έργα μετρό 20ετίας, να ψάξετε πάρκινγκ, να κάνετε ποδήλατο. Δοκιμάστε, περαιτέρω, την τύχη σας στην ανύπαρκτη αγορά εργασίας της πόλης και στην ενοικίαση υπερτιμημένων κατοικιών. Αναφέρετέ μου έστω έναν αξιοπρεπή χώρο πρασίνου μέσα στο κέντρο για περίπατο (και δεν εννοώ τα πραγματικά όμορφα τσιμέντα της Ν. Παραλίας). Βρείτε μου μία ίδιου πληθυσμιακού μεγέθους ευρωπαϊκή πόλη με μόνο ένα δημόσιο μέσο πρόσβασης στο μοναδικό της αεροδρόμιο. Συγγνώμη, πραγματικά, που έγινα κουραστική, αλλά έπειτα από 17 χρόνια παραμονής στην πόλη ως φοιτήτρια/εργαζόμενη, έχω βαρεθεί όσους λένε πόσο όμορφη είναι. Καιρός δεν είναι αυτοί που την αγαπάνε να δουλέψουν τα αρνητικά της;». ☛ Για την πολιτική ορθότητα και τα αντιδραστικά τρολ έγραψε ο Δημήτρης Πολιτάκης στη στήλη του και ο Double Helix σχολίασε: «Αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι υποστηρικτές της πολιτικής ορθότητας είναι ότι με τον τρόπο που επιβάλλονται οι κανόνες, σχεδόν δικτατορικά επιτυγχάνουν ουσιαστικά το αντίθετο αποτέλεσμα. Δεν εμπνέεις σεβασμό με την επιβολή κανόνων, αντίθετα καταπιέζεις τον κόσμο, προτρέποντάς τους να αντιδράσουν αλλιώς. Θεωρώ ότι αυτό μπορούν να το δουν ακόμα

και όσοι συντάσσονται υπέρ της πολιτικής ορθότητας επειδή τυχαίνει να συμβαδίζει με τη δική τους “ιερή αγελάδα”, αλλά αργά ή γρήγορα ο κλοιός θα στενέψει και γι’ αυτούς». Ο DimitrisT όμως τόνισε: «H μόδα σήμερα δεν είναι η πολιτική ορθότητα αλλά η μη πολιτική ορθότητα. Μπορείς να πεις κοτσάνες και αρκεί να τις πεις με τρόπο σαρκαστικό και χυδαίο για να περνιέσαι ότι τα λες έξω από τα δόντια, ότι λες μεγάλες αλήθειες, που οι άλλοι δεν τολμούν να πουν». ☛ «Γιατί δεν έχουμε ένα μεγάλο μουσικό φεστιβάλ, αντάξιο αυτών του εξωτερικού» αναρωτήθηκε ο Δημήτρης Κυριαζής στο ρεπορτάζ του και η Συννεφιά έστειλε το εξής σχόλιο: «Συγγνώμη, αλλά νομίζω ότι τα φεστιβάλ το έχουν παρακάνει και με τις τιμές και με τις πολύ κακές διοργανώσεις. Προσπαθώ να πείσω τον άντρα μου να δώσουμε τα 120 ευρώ (που δεν μας περισσεύουν) για τους Muse! Και μου απαντάει αρνητικά, λέγοντας ότι φοβάται πως η συναυλία θα είναι “πατάτα” λόγω διοργάνωσης (γιατί η αρχή δεν ήταν καλή – ανακοινώθηκε, εξαφανίστηκε κ.ο.κ.) και θα έχουμε πληρώσει 120 ευρώ για να στοιβαχτούμε μέσα στο κατακαλόκαιρο μαζί με χιλιάδες πάνω σε μια στενή αποβάθρα, για να ακούσουμε τους Muse να παίζουν 1 ώρα το πολύ! Όσο για το Terra Vibe, δεν συμφωνώ με όσους γκρινιάζουν για την τοποθεσία του (τη βρίσκω και σωστή και ωραία), αλλά η αλήθεια είναι ότι οι διοργανώσεις συναυλιών εκεί είναι, σχεδόν κάθε φορά, για κλάματα. Τι να πρωτοθυμηθώ. Τους Depeche Mode το 2009, που μείναμε εγκλωβισμένοι για 4 ώρες μέσα στο σκοτάδι μέσα στα αυτοκίνητά μας στην παλιά Εθνική, πίσω από το Τerra Vibe; Το ίδιο συνέβη και στους Black Keys πέρσι κι ας μην είναι γκρουπ του διαμετρήματος των Depeche Mode, κι ας μην ακυρώθηκε ξαφνικά η συναυλία, όπως το ’09! Να θυμηθώ το Rockwave του 2006, που κόντεψα να ποδοπατηθώ στην έξοδο γιατί δεν άνοιγαν ολόκληρη την πύλη και προσπαθούσαν 5.000 άνθρωποι να περάσουν από μια πορτούλα τόση δα; Ακόμα και το πιο απλό δεν κάνουν: δεν φροντίζουν λιγάκι το έδαφος στον χώρο και όλοι φεύγουν με στραμπουληγμένους αστραγάλους. Οπότε, ναι, σέβομαι την επιχειρηματική τους δραστηριότητα σε ένα τοξικό περιβάλλον οικονομικής κρίσης, αλλά πρώτα εκείνοι πρέπει να σέβονται τον πελάτη και να μη βασίζονται στο ότι θα πάμε να δούμε τους Muse/Depeche Mode/Editors/Placebo/κ.λπ. κ.λπ. κ.λπ., που τους αγαπάμε, ό,τι και να γίνει!».

Free Press. Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

10.3.16 – lifo

3


Index

id εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου

33 χρόνια Ίδρυμα δεστε μέσα από μια εξαιρετική έκδοση

υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας υπεύθυνος lifo.gr Άρης Δημοκίδης αρχισυντακτησ lifo.gr

Οι επιμελήτριες της επετειακής έκδοσης DESTE: 33 YEARS επιλέγουν τις 10+1 πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία του ΔΕΣΤΕ μέσα από τις περιγραφές του ιδρυτή και προέδρου του ιδρύματος, Δάκη Ιωάννου.

Θανάσης Χαραμής προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας συντονισμός ύλης Μαρκέλλα Ανδρικάκη συντακτική ομάδα

Σελ. 18

columnists: Νικόλας Σεβαστάκης

Αθηναίος της εβδομάδας: Τριαντάφυλλος Λαδάς

Ευγένιος Αρανίτσης Θοδωρής Αντωνόπουλος Ναταλί Χατζηαντωνίου

Ο ιδιοκτήτης μίας από τις πιο γνωστές ψαροταβέρνες του κέντρου αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.

Δημήτρης Πολιτάκης Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Σελ. 22

Κινηματογράφος: Θοδωρής

O μεγάλος οδηγός για το πιο fun τριήμερο του χειμώνα

Κουτσογιαννόπουλος Θέατρο: Ματίνα Καλτάκη Γεύση: Νίκη Μηταρέα

Όσα θα χρειαστείτε για την Αποκριά και την Καθαρά Δευτέρα στις επόμενες σελίδες.

StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας

Σελ. 25

Βασίλης Καψάσκης Κατερίνα Ηλιάκη

Αγάπη, πίστη, διαστροφή

Φιλιώ Ράγκου Δημήτρης Κυριαζής

Η Ρούλα Πατεράκη αναλαμβάνει να μεταφέρει στη σκηνή το βίαιο αριστούργημα του Λαρς φον Τρίερ.

Μαρίνα Πετρίδου Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά

Σελ. 37

Λάμπρος Αραπάκος Λένα Φουτσιτζή Θεόφιλος Δουμάνης

ΣΤΗΛΕΣ

ΑΚΟΜΑ

Ευγένιος Αρανίτσης

Good LifO

Σελ. 12

Δημήτρης Πολιτάκης Σελ. 13

Θοδωρής Αντωνόπουλος

φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης Πάρις Ταβιτιάν Freddie F.

Σελ. 25

creative media

Starfax

Kώστας Στανέλλος aτελιέ

Σελ. 45

Βανέσσα Φερλέ

Naked City

διόρθωση κειμένων

Σελ. 46

Μαρία Δρουκοπούλου γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου

Σελ. 13

senior direct market manager

Νικόλας Σεβαστάκης

Κώστας Μαντάς direct market managers

Σελ. 14

Βούλα Καραβαγγέλη

Δημήτρης Κυριαζής

Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος υποδοχή διαφήμισης

Σελ. 17

Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Boυλής 22, Αθήνα, 105 63, τηλ.: 210 3254 290, fax: 210 3249 785, info@lifo.gr

4 lifo – 10.3.16

Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου

Στο εξώφυλλο έργο του Hope

κωδικος εντυπου 7639


Φεστιβάλ Αθλητικών Ακαδημιών ΟΠΑΠ

Η τρίτη μεγάλη γιορτή του αθλητισμού στην Αθήνα με 880 παιδιά

Μ

ε μότο «Σήμερα αθλητές, αύριο καλύτεροι άνθρωποι», το μοναδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ΟΠΑΠ, μέσα από τις αθλητικές του ακαδημίες, συνεχίζει την επιτυχημένη του πορεία ανά την Ελλάδα, με στόχο τα παιδιά να μυηθούν στον αθλητισμό και τα ιδεώδη που σχετίζονται με αυτόν, όπως οι αξίες του ευ αγωνίζεσθαι, της ευγενούς άμιλλας και της ομαδικής προσπάθειας. Μετά την Κρήτη και την Πάτρα, τελευταίος σταθμός του ποδοσφαιρικού φεστιβάλ των ακαδημιών ήταν το Περιστέρι, την Κυριακή 6 Μαρτίου, όπου συμμετείχαν 880 παιδιά από 13 ακαδημίες ποδοσφαίρου και 1.400 γονείς. Οι μικροί αθλητές συμμετείχαν σε παιχνίδια ομαδικότητας και ποδοσφαιρικών δεξιοτήτων, μαθήματα για θέματα διατροφής μέσα από παιχνίδι, καθώς και σε μια βιωματική εμπειρία, αγωνιζόμενοι ως παραολυμπιακοί αθλητές. Στο Φεστιβάλ της Αθήνας, εξάλλου, συμμετείχε ομάδα πρεσβευτών αθλητών από διάφορα ολυμπιακά και παραολυμπιακά αθλήματα, μεταξύ των οποίων οι Γιώργος Καραγκούνης, Αντώνης Νικοπολίδης, Θοδωρής Παπαλουκάς, Βαγγέλης Μάντζαρης, Αντώνης Μάντζαρης, Γιάννης Αθηναίου, Ζήσης Σαρικόπουλος, Δημήτρης Τσιάμης, Στέλλα-

Ηρώ Λεδάκη, Βύρωνας Κοκκαλάνης, Τζένη Σκαρλάτου, Γιώργος Κουτσιούμπας, Γρηγόρης Πολυχρονίδης, Σεζόν Φερνάντες, και Δήμητρα Κοροκίδα. Φιλοσοφία του προγράμματος είναι καταρχάς τα παιδιά που συμμετέχουν σε αυτό να πάρουν εφόδια μέσα από την προσπάθεια και τη συνύπαρξη με άλλα παιδιά αλλά και με ειδικούς, αφού παρέχεται η κατάλληλη επιστημονική υποστήριξη όχι μόνο από προπονητές αλλά και από παιδαγωγούς, ψυχολόγους, διατροφολόγους κ.λπ., και να γίνουν, πρώτα απ’ όλα, σπουδαίοι άνθρωποι και μετά αθλητές ή/ και πρωταθλητές. Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο πρότζεκτ που αναπτύσσεται σε 125 ερασιτεχνικά σωματεία ποδοσφαίρου και στο οποίο συμμετέχουν 10.000 παιδιά, ηλικίας 7-10 ετών, και 450 προπονητές που έχουν αναλάβει να «δώσουν τα φώτα τους» στους μικρούς αθλητές. Το ταξίδι των Φεστιβάλ Αθλητικών Ακαδημιών ΟΠΑΠ συνεχίζεται σε Κατερίνη, Λάρισα, Άργος, Ιωάννινα, Ξάνθη και Θεσσαλονίκη. Stay tuned για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα «Αθλητικές Ακαδημίες ΟΠΑΠ» και τα φεστιβάλ στο www.sportsacademies.opap.gr/el.

10.3.16 – lifo

5


George Vaviloussakis, Banana, 2012, acrilycs on cardboard, 20x70 cm

iLoveAthens

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

τι είναι ο παράδεισος; PIRÉE

Τι είναι ο Παράδεισος; Αιώνιος ή άχρονος, γήινος ή επουράνιος, ανταμοιβή ή δικαίωμα; Η έκθεση συνιστά μια διερεύνηση των ερμηνειών, ατομικών ή συλλογικών, και προσπαθεί να ορίσει το πλαίσιο της μεταξύ τους συνομιλίας. Πραγματεύεται έννοιες όπως η ενοχή, η ντροπή, ο πειρασμός, το παράπτωμα, αλλά και η τελειότητα, η ευδαιμονία, η σχέση με τη φύση. Έννοιες που συνεχώς διευρύνονται ή μετατοπίζονται. Πού βρίσκονται, λοιπόν, σήμερα τα όρια του Παραδείσου ή, αλλιώς, πώς ορίζει η εποχή μας το ιδεώδες; Οι προσωπικές αναζητήσεις και αγωνίες είναι το υλικό με το οποίο οι καλλιτέχνες θα υφάνουν ένα πλέγμα υποθέσεων πάνω στην προοπτική της ύπαρξής μας, επιδιώκοντας να μας κάνουν να αναμετρηθούμε με τη σημερινή πραγματικότητα. Επιμέλεια έκθεσης: Γιώργος Βαβυλουσάκης. Εγκαίνια: Παρασκευή 18 Μαρτίου, 20:00 Διάρκεια έκθεσης: 18/3-17/4 PIRÉE, Κάστορος 78, Πειραιάς, 210 4082700, 6957 213213. Ώρες & ημέρες λειτουργίας: Τρ.-Σάβ. 11:00-21:00

6 lifo – 10.3.16


10.3.16 – lifo

7


8 lifo – 10.3.16


10

16

μαρτιου

Talkof theTown

2016

HOPE

kaλλιτεχνησ «Όταν κάθεσαι και φτιάχνεις ένα έργο, αυτό είναι πάντα μια μεγάλη περιπέτεια, μια έκπληξη» Από τoν M. Hulot

σελ. 15

επιμελεια: the lifo team

Η χήρα η Παναγιώτα

Τα χειλάκια σου τα ρούσα… Σήκωσε το φουστάνι σου

Η Παναγιώτα χήρεψε κι ενώ ποτέ δεν γύρεψε

να δω ανθό γλυκάνισου

απ’ τον Θεό μια χάρη

του γλυκάνισου τη γλύκα

στου μακαρίτη τη χρονιά

έχεις μάτια μου για προίκα

την έπιασε λιγοθυμιά

Ο ανθός σου δεν το ξέρει

για πούτσο παιχνιδιάρη.

μα όποιος τον κοιτά υποφέρει

Έναν χρόνο η Παναγιώτα

Τράβηξε τα μαλλάκια σου

που δεν έβγαλε κιλότα.

να δω τα δυο χειλάκια σου

Νταρντάνα βυζοκωλαρού

τα χειλάκια σου τα ρούσα

τσαχπινομάτα μπουταρού.

θα σ’ τα δάγκωνα αν μπορούσα…

Η δόλια η Παναγιώτα τα βράδια μόνη ξενυχτά

θα στ’ ανοίξω εγώ τα χείλη

με τα ποδάρια ανοιχτά

γλύπτης θα γενώ και σμίλη

μουσκίδι την κιλότα. Έναν χρόνο η Παναγιώτα που δεν έβγαλε κιλότα. Χαϊδεύει μόνη το μουνί πόση να κάνει υπομονή Και πόσο να αντέξει. Τρίβει τα χείλια τα χτυπά και τον Θεό παρακαλά μια πούτσα να της πέψει. Έναν χρόνο η Παναγιώτα που δεν έβγαλε κιλότα. Και πιάσαν’ τόπο οι προσευχές. Πήγαν ’να βράδυ δυο ψωλές χαλάλι η υπομονή. Πλάνταξαν κώλος και μουνί απ’ το πολύ γαμήσι. Κι από τότε η Παναγιώτα δεν ξανάβαλε κιλότα…

aπο τον δημητρη κυριαζη

TheBuzz

μασκα στολησ γιαννιτσαρου απο τη ναουσα. φωτο: παρισ ταβιτιαν

χοντρές, μακριές, με στύση

Μάνα με τρώει το μουνί, με γαργαλάει ο κώλος.

Η κακογαμημένη (15σύλλαβα)

Άμα σε τρώει ξύσε το και δος του κι ένα μπάτσο.

Τρέχουν από την καύλα μου – στα μπούτια- υγρά, ποτάμια.

Αυτό δεν θέλει ξύσιμο, αυτό δεν θέλει μπάτσο μόν’ θέλει αρχίδια μαλλιαρά και πούτσο κορδωμένο.

Τι να μου κάνει η πούτσα σου που είναι σαν την μπάμια.

Όλα σου τα ’δωσε ο Θεός

Για να χορτάσει το μουνί θέλει ψωλή γεμάτη.

μουνί βυζιά και κώλο και μένα τον κακόμοιρο

κι απ’ τη δικιά σου λείπουνε δυο δάχτυλα και κάτι…

τριακόσια δράμια ψώλο.

Σου στήνομαι στα τέσσερα καίγομαι από τον πόθο. τη χώνεις μες στον κώλο μου μα… ίσα που τη νιώθω. Για να χορτάσει ο κώλος μου θέλει λιγάκι πλάτος. μα εσένα είναι ο πούτσος σου λιανός π’ ανάθεμάτος. Απ’ τη βραδιά του γάμου μας είδα τη μαύρη τύχη. που βρήκα υποδεκάμετρο, ενώ έψαχνα για πήχη. Ενώ άλλα υποσχόσουνα πως θα συμβούν στο στρώμα. Εγώ θυμάμαι να ρωτώ «μπήκε ή όχι ακόμα;». Άσχημο πράμα το μουνί να ζει μες στην ορφάνια. να ψάχνει για παρηγοριά σε αγγούρια και ραπάνια. Θα φύγω, μια καλή ψωλή όπως τη θέλω να ’βρω. Να ’ναι μακριά να ’ναι χοντρή κι ας είναι κι από μαύρο…

Τράβα κόρη στο χωράφι Τράβα κόρη στο χωράφι.

Ένα μουνί αρρώστησε

Γνωμικά (15σύλλαβα)

Να μου φέρεις ένα παύλο*.

βαριά για να πεθάνει

Να μου φέρεις ένα παύλο.

το βάζουν μες στη ζάχαρη

Γυναίκα που στα χέρια της έχει πυκνά τις τρίχες.

Τράβα την ευχή μου να ’χεις.

δεν θέλησε να φάει. Του δίνουν πουτσοκέφαλο

δεν τη χορταίνει την ψωλή να ’ναι και δέκα πήχες.

Διάλεξέ τον κόρη να ’χει στην κορφή μεγάλη φούντα

κι αρχίνησε να τρώει.

Γυναίκα με μικρά βυζιά που μοιάζει με αγόρι.

και χοντρή, χοντρή τη ράχη.

αν τη γυρίσεις μπρούμυτα, σφυρίζει σα βαπόρι. Γυναίκα που κρατά σφιχτά τα μπούτια της κλεισμένα. πάει να πει πως ψάχνεται για πούτσο απεγνωσμένα. Γυναίκα που όταν την κοιτάς το βλέμμα χαμηλώνει. ζυγιάζει την πραμάτεια σου κάτω απ’ το παντελόνι. Γυναίκα με κλειστό γιακά και με βυζιά μεγάλα. Το προτιμά το μπρούμυτα καλύτερα από τ’ άλλα.

στην κορφή μεγάλη φούντα

8 γαμοτράγουδα, μέρες που 'ναι

Η ελληνική παράδοση δεν σταματά σε τίποτα προκειμένου να γιορτάσει την πιο διονυσιακή γιορτή του χρόνου.

Διάλεξέ τον πιο μεγάλο Να ’χει κόρη λίγα φύλλα

Και ένα παρακλητικό…

Να ’χει κόρη λίγα φύλλα

Όταν θα δεις ένα μουνί να ’χει τα χείλια τ’ όξω

Να ’ν’ χοντρός κι όταν τα βγάλω.

φώναξε για βοήθεια να ’ρθω κι εγώ να σπρώξω.

Φέρ’ τον να τον ξεφλουδίσω

Να του βάλω βουτυράκι

Να ’μουν πέτρα στην αυλή σου

Να του βάλω βουτυράκι Και στον φούρνο να τον ψήσω.

να με κατουράει το μνί σου.

*παύλος είναι ο καρπός από το καλαμπόκι σε κάποιες περιοχές της Κρήτης.

10.3.16 – lifo

9


100

0 50

50

0

50

0

100

100

0 50

100

50 0 50 0

50 0

Εικονογράφηση: Ατελιέ / LiFO

100

100

105000

100

100

100

100 500

500

500

100

500

500

0

50

100

100

500

500

458

50

50%

0

500

50

0

100

100

100

0

100

Έλληνες χρήστες χρησιμοποιούν τα social media πάνω από 3 χρόνια.

500

50

Talk of the Town

500

500

10

0

10

0

500

500

500

100

10

0

00 οταν τα social 1media 100γινονται προσοδοφορο επαγγελμα

Φανης Παυλοπουλος @fanellas

Τέσσερις Έλληνες που βιοπορίζονται (έστω και εν μέρει) από τα social media μιλούν στη LiFO για το πώς η κοινωνική δικτύωση μπορεί να αποδώσει οικονομικά. Από τη Μαρίνα Πετρίδου

Τ

2.000.000 εγγεγραμμένοι χρήστες υπάρχουν στο Ιnstagram που ανεβάζουν καθημερινά 60 εκατ. φωτογραφίες και πραγματοποιούν πάνω από 1,6 δισ. likes σε φωτο και βίντεο.

10 lifo – 10.3.16

ι σημαίνει πετυχημένος λογαριασμός στα social media; Κάποτε οι χιλιάδες followers ήταν αρκετοί για να ικανοποιήσουν τη ματαιοδοξία κάποιου, αλλά σήμερα η επιτυχία μεταφράζεται σε χρήματα, δωρεάν προϊόντα και ταξίδια με όλα τα έξοδα πληρωμένα. Τα social media μπορούν να γίνουν πηγή εισοδήματος, και μάλιστα καλού. Οι διαφημιστικές εταιρείες ψάχνουν λογαριασμούς για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους, επειδή η προώθηση μέσω social media με χιλιάδες followers είναι ένας σχετικά φθηνός τρόπος διαφήμισης. Προσεγγίζουν τους κατόχους των λογαριασμών, τους λεγόμενους «influencers», και, αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ τους, γίνεται έμμεση ή άμεση διαφήμιση στο μπλογκ ή στη σελίδα τους στο Facebook. Τις περισσότερες φορές οι διαφημίσεις είναι έμμεσες και προβάλλονται ως προσωπική επιλογή του κατόχου του λογαριασμού. Τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί στην Ελλάδα αυτό το είδος προώθησης προϊόντων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται όλο και περισσότεροι λογαριασμοί και μπλογκ. Αυτό όμως δεν είναι τόσο εύκολο όσο μπορεί να ακούγεται, απαιτεί πολλές ώρες δουλειάς και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της υπερέκθεσης. Ρωτήσαμε τέσσερις πετυχημένους Έλληνες «influencers» ποια είναι τα μυστικά για έναν πετυχημένο λογαριασμό, τι ακριβώς είναι αυτό που «πουλάνε» και τους ζητήσαμε να μας μιλήσουν για τη δική τους πορεία προς έναν κερδοφόρο λογαριασμό στα social media.

Κλειω Στασινου The muse and the ladybug Fashion blog «Το μπλογκ μου έχει 14.000 followers στο Facebook και 6.000 στο Instagram. Ξεκίνησα πριν από 4,5 χρόνια με το δικό μου, προσωπικό blog. Στη συνέχεια δημιούργησα τον λογαριασμό στο Facebook και στο Instagram» λέει η Κλειώ. «Στην αρχή το σκεπτικό ήταν ότι θα έκανα κάτι για μένα και θα το μοιραζόμουν με κάποιους, λίγους ακόμη. Για να είμαι ειλικρινής, ξεκίνησα λίγο με την ανασφάλεια ότι “έλα, μωρέ, τώρα, ποιος θα με διαβάζει;”. Δεν περίμενα με τίποτα αυτή την εξέλιξη! Τα πρώτα χρήματα ήρθαν σε σύντομο χρονικό διάστημα επειδή επένδυσα πολύ χρόνο και κόπο. Το να βγάλεις χρήματα είναι και εύκολο και δύσκολο. Θέλει πολλή δουλειά και αφοσίωση. Χρειάζεται να είσαι συνεπής σε αυτό που κάνεις, να το αγαπάς, να επενδύεις χρόνο, να είσαι επαγγελματίας, και λίγη τύχη, που κάνει τα πράγματα πιο εύκολα». «Ο τρόπος για να βγάλω χρήματα είναι να προωθώ και να διαφημίζω brands και προϊόντα μέσω του μπλογκ μου. Αυτό γίνεται με διάφορους τρόπους: φωτογραφίσεις με ρούχα, posts με προϊόντα. Είμαι ελεύθερος επαγγελματίας και συνεπώς δεν υπάρχει ένα σταθερό μηνιαίο εισόδημα. Τον ένα μήνα μπορεί να βγάλω αρκετά και τον άλλο τίποτα. Στην Ελλάδα, οι συνθήκες και η νοοτροπία γενικά γύρω από το blogging δεν σου επιτρέπουν ακόμα να ζεις αποκλειστικά από

αυτό. Ευελπιστώ ότι στο μέλλον θα αλλάξουν τα πράγματα. Το blogging με έχει βοηθήσει πολύ, έχω ζήσει όμορφες εμπειρίες, όπως το ταξίδι που έκανα πριν από έναν μήνα στην Κόστα Ρίκα ως ambassador της Piz Buin. Έχω γνωρίσει πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους και, γενικά, μου έχει δοθεί η δυνατότητα να κάνω πράγματα που δεν θα έκανα υπό άλλες συνθήκες. Είναι φοβερό το συναίσθημα να βρίσκει η δουλειά σου θετική ανταπόκριση από τον κόσμο. Σου δίνει την ψευδαίσθηση ότι είσαι κάτι σαν celebrity και αν δεν είσαι ώριμος να τη διαχειριστείς ανάλογα, μπορεί να νιώσεις και celebrity. Μου έχει τύχει να με αναγνωρίσουν σε ένα σαλέ στον Παρνασσό, ενώ περίμενα στην ουρά για να πάρω μια σοκολάτα, αλλά, εντάξει, δεν νιώθω και celebrity». «Το πόσο θα εκτεθεί κάποιος εξαρτάται από τα όριά του. Σίγουρα, όσο πιο πολύ εκτίθεσαι, τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η επιθυμητή αναγνωρισιμότητα. Ο κόσμος δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιδιωτική ζωή των άλλων. Εγώ θέτω τα δικά μου όρια και, γενικά, διαφυλάσσω την προσωπική μου ζωή, δεν είναι αυτό που θέλω να πουλήσω, αν και αυτό πουλάει πιο πολύ απ’ όλα! Οτιδήποτε μπαίνει στο μπλογκ μου, περνάει από φιλτράρισμα. Αν δεν μου αρέσει κάτι, δεν θα το διαφημίσω. Αυτό μπορεί να είναι από ένα καλλυντικό μέχρι συμπληρώματα διατροφής. Δουλεύω 24/7. Είμαι συνέχεια με ένα κινητό, υπολογιστή ή φωτογραφική. Κάνω uploads, επεξεργάζομαι φωτογραφίες, οργανώνω τι θα ανεβάσω την επόμενη μέρα και μέσα σε όλα αυτά είμαι συνεχώς στον δρόμο, σε events, ραντεβού. Αν κάποιος θέλει να φτιάξει έναν πετυχημένο λογαριασμό, θα πρέπει να αγαπάει αυτό που κάνει, να έχει συνέπεια, αισθητική, προσεγμένο περιεχόμενο και να εξελίσσεται συνεχώς. Πρέπει να ξέρεις τι κάνεις, γιατί το κάνεις και τι θες να κερδίσεις από αυτό».

35,3

στους 154 εκατ. χρήστες στα social media είναι ηλικίας 25-34 ετών.

Instagram Ο Φάνης Παυλόπουλος έχει λογαριασμό στο Instagram με 169.000 followers. Ήταν από τους πρώτους χρήστες του Instagram στην Ελλάδα. «Ξεκίνησα αρχικά από μόδα, κατόπιν έγινε συνήθεια και τώρα πια, καλώς ή κακώς, είναι ένας βασικός τρόπος επικοινωνίας» λέει. «Tο έκανα από χόμπι. Έβγαζα φωτογραφίες και παρακολουθούσα αυτές των άλλων. Το Instagram ήταν και είναι ένας τρόπος να γνωρίσω τον κόσμο. Πριν από 5-6 χρόνια που ασχολήθηκα για πρώτη φορά, δεν είχα συγκεκριμένο σκοπό. Το εισόδημα ήρθε χωρίς να το έχω σχεδιάσει. Δεν υπήρχε καν στο λεξιλόγιό μου η λέξη “influencer”. Με ενδιέφερε να καταφέρω κάποια στιγμή να βγάζω καλές φωτογραφίες σαν αυτές που έβλεπα στο feed μου και ακόμη αυτό προσπαθώ». «Τα πρώτα μου “insta-χρήματα” τα έβγαλα πριν από 2,5 χρόνια περίπου. Το πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: τη χώρα στην οποία ζεις, την αισθητική σου, την αισθητική των διαφημιστικών εταιρειών και των πελατών τους, τον αριθμό των followers σου και τον ατζέντη σου. Αν είσαι τηλεοπτικό πρόσωπο, για παράδειγμα, είναι πολύ εύκολο, ακόμα και με κακές φωτογραφίες. Δυστυχώς, αρκετές εταιρείες αποφεύγουν να πληρώσουν, αλλά κάνουν δώρα προϊόντα. Πολλοί instagrammers το βρίσκουν δύσκολο να χρεώσουν το έργο τους και νομίζω ότι αυτή η νοοτροπία πρέπει να αλλάξει. Το Instagram είναι ένας φθηνός τρόπος για να διαφημίσουν οι εταιρείες τα προϊόντα τους, αλλά δεν είναι δωρεάν. Το ποσό που βγάζω εξαρτάται από τις δουλειές που κλείνω. Έχει τύχει να κλείσω δουλειά για 1-2 φωτογραφίες κι έχω συνεργαστεί με εταιρεία για έναν χρόνο, παραδίδοντας 20-30 media τον μήνα. Αυτό που κάνω είναι να πουλάω την αισθητική μου και την επισκεψιμότητα του account μου».


«Το βασικό μου επάγγελμα είναι ηθοποιός και από αυτό ζω. Τα χρήματα από το Instagram τα χρησιμοποιώ για να χρηματοδοτώ τα ταξίδια μου. Έχει ανοίξει ένας νέος δρόμος επαγγελματικά, που κινείται παράλληλα με την υποκριτική. Δεν επηρεάζει το ένα το άλλο. Απλώς δουλεύω πολλές ώρες. Εκτός από χρήματα, το Instagram μου προσφέρει διασκέδαση, δημιουργικότητα και ταξίδια. Έχω ταξιδέψει στη Γουατεμάλα για να φωτογραφίσω στο πλαίσιο της προώθησης του τουρισμού της χώρας, την άνοιξη είμαι καλεσμένος στην Καππαδοκία για τον ίδιο λόγο. Σε καμία περίπτωση δεν νιώθω celebrity. “Being popular on Instagram is like being rich in Monopoly money”. Δεν δημοσιοποιώ την προσωπική μου ζωή μέσα από τα social media. Στο F/B τα περισσότερα έχουν να κάνουν με τα επαγγελματικά μου και στο ig με αυτά που βλέπω ζώντας στον κόσμο. Στο snapchat μου ίσως δεις περισσότερη προσωπική ζωή, αλλά κι εκεί με μέτρο. Έχω αρνηθεί αρκετές φορές να διαφημίσω κάτι είτε επειδή δεν μου άρεσε το προϊόν και η αισθητική του και δεν μπορούσα να το εντάξω στο feed μου, είτε επειδή δεν τα βρίσκαμε στα οικονομικά. Υπάρχουν μέρες που δουλεύω από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ένα πετυχημένο Instagram πρέπει να έχει προσωπική ματιά, να μη φοβάται να ξεπερνάει τα όριά του και να μη σταματάει ποτέ».

την ελευθερία να λέω αυτό που θέλω, χωρίς να χρειάζεται να περάσει από έγκριση». «Celebrity δεν είμαι σε καμία περίπτωση. Με τρομάζει αυτό το πράγμα. Από τη στιγμή που προβάλλεις και τον εαυτό σου μέσα από το μπλογκ, εκτίθεσαι. Από κει και πέρα, κάνεις μια επιλογή για το πώς θέλεις να κινείσαι. Αν επιλέγεις να πηγαίνεις σε κάθε event που σε προσκαλούν, αν επιλέγεις να ποστάρεις κάθε δυο ώρες τον εαυτό σου κάνοντας κάτι, αν λες ναι στην οποιαδήποτε δουλειά που σου προτείνουν για την προσωπική σου προβολή, τότε θα γίνεις “μαϊδανός”, δηλαδή celebrity. Αρνούμαι να διαφημίσω κάτι που δεν πιστεύω πως ταιριάζει με το θέμα του μπλογκ μου. Δεν έχω συγκεκριμένο ωράριο στη δουλειά. Τις καθημερινές καμιά ωρίτσα και τα Σαββατοκύριακα full time. Για να δημιουργήσει κάποιος έναν πετυχημένο λογαριασμό, θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τι του αρέσει και τι θέλει να κάνει με αυτό. Και, επίσης, να του δώσει χρόνο. Δεν πετυχαίνεις από τη μια στιγμή στην άλλη. Όταν ξεκίνησα το μπλογκ, πόσταρα συνέχεια πράγματα γύρω από εμένα. Στην πορεία κατάλαβα ότι ο κόσμος δεν περιστρέφεται μόνο γύρω από εμένα, υπάρχουν χιλιάδες άλλα ωραία πράγματα που μπορούν να προβληθούν και ο κόσμος πάντα υποστηρίζει το ωραίο και την πολυθεματικότητα».

Κατερινα Καρατσωλη Miss Margaret Cruzemark

Food Blog H Εύα έχει ένα από τα πιο ωραία ελληνικά μπλογκ μαγειρικής, με 31.000 followers στο Facebook, 3.825 στο Instagram και 5.300 στο Twitter. «Ξεκίνησα εντελώς τυχαία και χωρίς κανέναν στόχο, από χόμπι, και όλα τα υπόλοιπα προέκυψαν στην πορεία» λέει η Εύα. «Δεν πιστεύω ότι έχω καταφέρει κάτι μοναδικό ή ιδιαίτερο, τα social media είναι μια νέα, δυνατή πραγματικότητα και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας. Στον τομέα του food blogging όμως πιστεύω ότι τα καταφέρνω καλά». «Τα πρώτα χρήματα ήρθαν μερικούς μήνες αφότου άρχισα να ασχολούμαι συστηματικά. Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Σε κάθε είδους marketing υπάρχει στρατηγική, η τύχη δεν ευνοεί τους τολμηρούς σε αυτή την περίπτωση. Επειδή απλώς υπάρχεις κάπου, δεν σημαίνει ότι κάποιος έχει τη διάθεση να σε πληρώσει. Δεν πουλάω τίποτα περισσότερο από την προσωπική μου άποψη, την αισθητική μου και, κυρίως, την ενασχόλησή μου με το food blogging. Δεν δουλεύω δωρεάν και ούτε με αντάλλαγμα τα προϊόντα. Το blogging είναι η βασική μου δουλειά. Έχω μια ατομική επιχείρηση που είναι βασισμένη σε αυτήν τη δραστηριότητα. Τα social media βοηθούν στην εξέλιξη, καθώς θεωρούνται απαραίτητα και εξασφαλίζουν συχνή δουλειά. Στην προσωπική μου ζωή δεν παίζουν κανέναν ιδιαίτερο ρόλο. Μου προσφέρουν ίσως κάποιες γνωριμίες, φανταστικά παραδείγματα ανθρώπων-λογαριασμών προς αποφυγήν και συχνά scrolls, κάτι που με νανουρίζει το βράδυ». «Celebrity; Σαφώς! Ο celebrity της γειτονιάς του... Ας σοβαρευτούμε με τις λέξεις. Ο καθένας έχει τα δικά του μέτρα και σταθμά για το πόσο θα εκτεθεί. Προσωπικά, προτιμώ να είμαι προσεκτική και να μην τα δίνω όλα. Έχει τύχει να αρνηθώ να διαφημίσω κυρίως τρόφιμα, όπως αλλαντικά, και αλυσίδες καταστημάτων εστίασης. Δεν ξέρω ακριβώς πόσες ώρες την ημέρα δουλεύω, ξέρω όμως ότι είναι πολλές! Η μεθοδική παρουσία και ισορροπία στη συχνότητα δημοσιεύσεων που δεν κουράζει τον follower, το ελκυστικό και σχετικό περιεχόμενο, η προσαρμογή στις εξελίξεις και στις αλλαγές, η αισθητική και η επαφή με τους followers παίζουν μεγάλο ρόλο στο να έχεις έναν πετυχημένο λογαριασμό».

Fashion Blog Η Mformariza έχει Facebook page με 8.000 followers περίπου, Instagram account με 2.500 followers και Google+ profile με 3.500 followers. «Ποτέ δεν με ενδιέφερε ο αριθμός των followers στα profiles μου στα social media» λέει. «Με ενδιαφέρει αυτοί που με ακολουθούν να είναι active, να συμμετέχουν, να σχολιάζουν, να συμφωνούμε ή να διαφωνούμε. Αυτή είναι και η ομορφιά του όλου πράγματος. Όταν έχεις ένα μπλογκ, μπορείς να το υποστηρίξεις ποικιλοτρόπως. Tα social media είναι μια καλή ευκαιρία να προβάλω αυτό που κάνω και να “ανακατευθύνω” τον κόσμο εκεί που θέλω. Δεν ξεκίνησα με στόχο τα χρήματα, ήθελα απλώς να κάνω κάτι που μου άρεσε πολύ. Σκοπός μου ήταν η προβολή της άποψής μου σε θέματα στυλ και μόδας». «Μου πήρε αρκετό καιρό να βγάλω χρήματα αλλά δεν είναι και κάτι που επεδίωξα. Το να βγάλω χρήματα μπορεί να είναι εύκολο, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να γίνει και λίγο αποπροσανατολιστικό. Μπορεί να προβάλεις με αμοιβή κάτι που να μη σου αρέσει ή δεν σε αντιπροσωπεύει και να το κάνεις μόνο για το χρήμα. Στο χρήμα δεν υπάρχει θέμα τύχης, είναι όλα θέμα στρατηγικής: τι φωτογραφία θα ανεβάσεις, τι caption θα βάλεις, τι hashtags θα χρησιμοποιήσεις, ποιους θα προσθέσεις στη δημοσίευσή σου και πολλά άλλα. Όταν με προσεγγίζει μια εταιρεία και η δουλειά της μου αρέσει, κάνουμε μια συμφωνία για το πώς θα μπορούσα να την παρουσιάσω μέσα από το μπλογκ μου με ένα κείμενο που θα γράψω για το προϊόν, είτε με ένα personal style post. Υποστηρικτικά ποστάρω ανάλογο υλικό σε F/B, Instagram, Google+. Μπορείς να βγάλεις κάποια χρήματα που θα σου επιτρέψουν να κάνεις δώρο στον εαυτό σου μια μικρή υπερβολή, για παράδειγμα να κάνεις το τραπέζι στο αγόρι σου στην Cookoovaya και να του πεις “σήμερα, μωρό μου, κερνάει το μπλογκ”. Αλλά δεν ζω από αυτό και ούτε σκοπεύω να το κάνω στο μέλλον. Μέσα από αυτό έχω γνωρίσει ανθρώπους που παλιά τους έβλεπα σε περιοδικά κι εφημερίδες και σκεφτόμουν πόσο δημιουργικοί είναι, έχω συμμετάσχει σε εκδηλώσεις για τη μόδα ως ομιλήτρια, γενικά νιώθω ότι εξελίσσομαι σε όλα τα επίπεδα. Και, πάνω απ’ όλα, μου έχει δώσει

Ευα Μονοχαρη Funky Cook

10.3.16 – lifo

11


Εικονογράφηση: David Shrigley

φωνή λαού

Talk of the Town

χριστίνα ανδρέου Η συγγραφέας πίσω από μια βραβευμένη εκδοτική εταιρεία ψηφιακών βιβλίων μάς εισάγει στον κόσμο των παιδικών παραμυθιών. α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή

Πού πηγαίνουν οι πρόσφυγες;

α π ό τ ο ν ε υγ εν ιο α ρα ν ι τ ση

Είναι τέτοιος ο φόβος μας απέναντι σε κάτι που διαισθανόμαστε ότι καιροφυλακτεί στις αβύσσους του συλλογικού υποκειμένου, λ.χ. με τη μορφή μιας ξαφνικής απήχησης της λαϊκίστικης ακροδεξιάς ξενοφοβίας, ώστε κάθε κριτική του πεπρωμένου που οι πρόσφυγες προορίζουν για τον εαυτό τους αναβάλλεται επ’ αόριστον...

12 lifo – 10.3.16

Γεννηθήκαμε ανυπόμονοι ώστε να μας επιτραπεί να πιστεύουμε, παρήγορα, ότι ο θάνατος καθυστερεί. Στη συνέχεια, ανυπομονώντας, παραβλέπουμε ότι ο θάνατος μπορεί κάλλιστα να εξοφλείται δίχως τυμπανοκρουσίες, με πολλές μικρές δόσεις μαρτυρικής επιβίωσης σε μια ομιχλώδη και καταθλιπτική βιομηχανική πόλη του Bορρά. Έτσι, το ότι οι πρόσφυγες ζουν με το όνειρο ενός «καλύτερου μέλλοντος», όπως το χαρακτηρίζουν ευγενικά οι δημοσιογράφοι, ανεξαρτήτως του πόσο θα τους κοστίσει κάτι τέτοιο, το ότι ελάχιστα προθυμοποιούνται να συλλάβουν το μέγεθος και τη μελαγχολία της αποξένωσης που συνοδεύει όλους εκείνους τους φονικούς κραδασμούς που δέχεται η ψυχή στην εξορία, τέλος το ότι δηλώνουν εμπράκτως πως τίποτα δεν τους συγκινεί πλην της προοπτικής να γίνουν δεκτοί στη Γερμανία ως υποψήφιοι προλετάριοι που θα μπορούν, σε τριάντα χρόνια από σήμερα, να καυχώνται ότι είναι αυτοδημιούργητοι επαγγελματίες με κατοχυρωμένα ατομικά δικαιώματα και πρόσβαση σε γρήγορο Ίντερνετ –, όλα τα παραπάνω δεν συνηγορούν υπέρ της πρόβλεψης ότι, στο εξής, θα υποφέρουν απ’ τις ερωτικές απογοητεύσεις της νοσταλγίας. Επομένως, αφήνουν πίσω τους κάτι απείρως σημαντικότερο και πιο βαθιά ριζικό από μια κατεστραμμένη πατρίδα σε μια γωνία του χάρτη. Διότι ναι μεν το να θέλεις να απομακρύνεις τα παιδιά σου από το θέατρο του πολέμου είναι μια εύλογη πρόνοια, αλλά να ξεκινάς για τη Γερμανία πεζός και με την ανεπιφύλακτη πρόθεση να ενσωματωθείς εκεί πάση θυσία, αυτό ενδέχεται να αποδειχτεί μια φιλοδοξία που προδίδει πως εκείνοι που τη μοιράζονται έχουν ξεριζωθεί διπλά, αφενός εξαιτίας του πολέμου, αφετέρου λόγω των πειρασμών του τεχνολογικού μέλλοντος που εισβάλλει από τη Δύση ακάθεκτο. Είναι διωγμένοι πρώτα απ’ τον τόπο τους κι έπειτα απ’ την κουλτούρα τους, της οποίας οι παραδόσεις σχετίζονταν κάποτε με κρυφούς, περιφραγμένους κήπους στη μέση της ερήμου και με τη μοιρολατρική ενατένιση των αστερισμών λίγο πριν απ’ την ανατολή του ηλίου. Όλα αυτά μοιάζουν τώρα να έχουν εξανεμιστεί καθώς τα παρασύρει το ωστικό κύμα της Ιστορίας προς τα εκεί όπου η ημισέληνος τρεμοσβήνει. Δεν υπάρχει πλέον μαγεία και τα πνεύματα των πηγών και των δέντρων έχουν σιγήσει. Έτσι, και καθώς οι ξεριζωμένοι εμφανίζονται ικανοί να ανταλλάξουν σιωπηρά την πολιτισμική τους ταυτότητα μ’ ένα περιζήτητο ταξιδιωτικό έγγραφο της Ένωσης, μπορείς να πεις ότι δεν τους μένουν και πολλά για να πάρουν μαζί τους στη βόρεια Ευρώπη, μόνον η δήλωση πίστης στο Κοράνι και η υποχρέωση να βγάζεις τα παπούτσια σου προτού μπεις στο τέμενος· οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους ανθρώπους δεν αποκλείεται να νομίζουν ότι μια χώρα όπου επιτρέπονται τα διαζύγια και οι εκτρώσεις αποτελεί, αυτονοήτως,

παράδεισο ελευθερίας. Θα μπορούσαν, φέρ’ ειπείν, να διαλέξουν την παραμονή στην Τουρκία ή στην Ελλάδα, όπου, βέβαια, αν μιλάμε για πληθυσμούς εκατοντάδων χιλιάδων, δεν θα ήταν ακριβώς ευπρόσδεκτοι, αλλά μήπως στην Κεντρική Ευρώπη τους υποδέχονται με λουλούδια; Εντούτοις, διαλέγουν αυτή την τελευταία, κόντρα σε όλες τις ηθικές δυσκολίες και τα σωματικά βάσανα, τους εξευτελισμούς και την ανασφάλεια, την ψυχρή ιδιοσυγκρασία των Βορείων και τους βίαιους αυτοματισμούς της κοινωνικής ζωής, επιπλέον την έλλειψη εξοικείωσης με το κλίμα και το φάσμα του αδυσώπητου ανταγωνισμού που κυριαρχεί στις προτεσταντικές κοινωνίες, χώρια τα εκκωφαντικά ιστορικά διδάγματα σχετικά με το γερμανοαυστριακό ρατσιστικό παρελθόν, ναι, θα υποφέρουν αγόγγυστα όλες αυτές τις εξοντωτικές δοκιμασίες αρκεί να βρεθούν σε απόσταση αναπνοής από τα στοιχειώδη δολώματα του λεγόμενου δυτικού πολιτισμού, ένα διαμέρισμα με μοντέρνες ανέσεις, ένα αξιοπρεπές αυτοκίνητο και σπουδές για τα παιδιά τους στο πανεπιστήμιο. Άρα μένουν πολλά ακόμη να ειπωθούν για το είδος της φυγόκεντρου που αναπτύσσεται γύρω απ’ την προσφυγική έκρηξη, εφόσον τη διακρίνουμε από το ένστικτο της επιβίωσης ή απ’ τα θεάρεστα εν τέλει κίνητρα μιας άτακτης φυγής μπροστά στον τρομώδη ορυμαγδό του πολέμου·τα ΜΜΕ έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν αυτά τα δύο ζητήματα σαν ένα και το αυτό: το όνειρο των αστικών ελευθεριών στον Βορρά, περιλαμβανομένης της ελευθερίας που υποτίθεται ότι εγγυάται η οικονομική ανεξαρτησία, και η επιθυμία απόδρασης από τόπους όπου η άσκηση τυφλής βίας διευθύνει τις καθημερινές εξελίξεις είναι συμβάντα που, για λόγους ιδεολογικού χειρισμού της επικαιρότητας, γίνονται αντιληπτά σαν οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, ενώ θα έπρεπε κανονικά να τα αντιδιαστέλλουμε. Είναι τέτοιος ο φόβος μας απέναντι σε κάτι που διαισθανόμαστε ότι καιροφυλακτεί στις αβύσσους του συλλογικού υποκειμένου, λχ. με τη μορφή μιας ξαφνικής απήχησης της λαϊκίστικης ακροδεξιάς ξενοφοβίας, ώστε κάθε κριτική του πεπρωμένου που οι πρόσφυγες προορίζουν για τον εαυτό τους αναβάλλεται επ’ αόριστον – εδώ αίφνης η ανυπομονησία λείπει με τρόπο απόλυτο. Αναβάλλοντας όμως την κριτική, αναβάλλουμε και τη σκέψη και, αναβάλλοντας τη σκέψη, προετοιμάζουμε, στην πράξη, καινούργια καραβάνια προσφύγων που δεν θα βρουν τη λύτρωση όσο πειστικά και αν ισχυριζόμαστε στη γλώσσα των επιτελικών σχεδιασμών ότι πρόκειται απλώς για «ροές». Ποιες «ροές»; Τίποτα δεν ρέει· όλα κινούνται σπασμωδικά και διά της τεθλασμένης σ’ έναν κυκεώνα ψευδαισθήσεων που καταρρέουν και ανάμεσα στα πτώματα των πνιγμένων. www.paradoxa.gr

Τι σημαίνει «Kuakomekiki»; Η Kuakomekiki είναι μια μικρή εκδοτική εταιρεία με έδρα την Αθήνα, που ιδρύθηκε πριν από λίγους μήνες από δύο αδέρφια, τον Στάθη και τη Χριστίνα Ανδρέου. Η εταιρεία αυτή εκδίδει ψηφιακά διαδραστικά βιβλία ή, αλλιώς, book apps για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το σύντομο story για την ερμηνεία του... γλωσσοδέτη Kuakomekiki έχει ως εξής: στις «Τηγανίτες για τους Ντάλτον», από τη σειρά του «Λούκι Λουκ», ο καλόκαρδος ντεσπεράντο Άβερελ από τους αδερφούς Ντάλτον θέλει να μάθει πώς ρωτάνε στο Μεξικό «πότε θα φάμε;». Του λένε, λοιπόν, «cuando se come aqui?». Αυτός, όμως, το μόνο που μπορεί να προφέρει είναι... Kuakomekiki». Όταν λέμε διαδραστικό βιβλίο, τι εννοούμε; Ένα ψηφιακό βιβλίο που διαβάζεται μέσω μιας συσκευής, όπως τα tablets ή τα smartphones. Oυσιαστικά, αποτελεί την εξέλιξη των πιο διαδεδομένων e-books και η βασική τους διαφορά είναι ότι τα book apps είναι αυτόνομα προγράμματα που τρέχουν απευθείας στη συσκευή, ενώ τα e-books χρειάζονται ειδική συσκευή ανάγνωσης, όπως το Kindle κ.λπ. Πώς ξεκίνησε η ιδέα; Από απόγνωση. Εργαζόμενοι χρόνια στον χώρο των εκδόσεων, φτάσαμε σε ένα αδιέξοδο. Η αγάπη για το καλό βιβλίο, όμως, συνέχιζε. Η έμπνευση, λοιπόν, ήρθε κοιτώντας τη δίχρονη κόρη μου, η οποία με ευκολία άγγιζε το tablet μου και μεγέθυνε φωτογραφίες, «γύριζε» σελίδες κ.λπ. Πόσες ιστορίες έχετε εκδώσει ως τώρα και με τι θεματολογία; Έχουμε εκδώσει μία ιστορία και η δεύτερη θα κυκλοφορήσει από στιγμή σε στιγμή. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια δυνάμει σειρά βιβλίων με πρωταγωνίστρια ένα κοριτσάκι, τη Νέλλη, που χάρη στα φτερωτά της παπούτσια αναλαμβάνει να δώσει τη λύση σε διάφορες καταστάσεις, ώστε να γίνει πράξη το υπέροχο «τέλος καλό, όλα καλά». Βρίσκει, λοιπόν, για παράδειγμα τα χαμένα γυαλιά της κ. Μπατούλας της νυχτερίδας στο κινέζικο βάζο της γιαγιάς Μαίρης, ανακαλύπτει το κρησφύγετο του Ρέμι, της μοχθηρής νυφίτσας, στη γέρικη βελανιδιά του δάσους, βοηθάει τον Χένρι τον πελαργό να παραδώσει το μωρό αλεπουδάκι στη μαμά του. Πόσα άτομα έχει η ομάδα; Βασικά τρία: εγώ γράφω τα σενάρια, «σκηνοθετώ» τις ιστορίες και τρέχω για όλα τα διαδικαστικά, ο Στάθης γράφει τη μουσική, κάνει τον προγραμματισμό και τρέχει για όλα τα διαδικαστικά και η Μάρια Μπαχά ζωγραφίζει με τα πινέλα και τις μπογιές της και τρέχει για να δώσει ζωή και χρώμα στις ιδέες μας. www.κuakomekiki.com


Άμα μου απευθυνθείς ξανά, θα σπάσω την οθόνη

« Ήμουν ξένος και με φροντίσατε»

Εθισμός, μαζοχισμός και άλλα πάθη και βίτσια που αναμοχλεύει το «House of Cards» (no spoilers).

«Δείξτε την ανθρωπιά σας, μην υψώνετε τείχη στα σύνορά σας. Αυτοί οι άνθρωποι είναι εικόνες Χριστού. Θυμηθείτε τους πατεράδες και τις μανάδες σας που, στην πρόσφατη ιστορία αυτής της ηπείρου, αναζήτησαν καταφύγιο για να γλιτώσουν από τη λαίλαπα του πολέμου… μην ξεχνάτε το μήνυμα του Ευαγγελίου: “επείνασα γαρ, και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα, και εποτίσατέ με, ξένος ήμην, και συνηγάγετέ με, γυμνός, και περιεβάλετέ με, ησθένησα, και επεσκέψασθέ με, εν φυλακή ήμην, και ήλθετε προς με. Αμήν λέγω ημίν, εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε”. Για την Ευρώπη, η χειρότερη χρεοκοπία θα είναι η πνευματική και ηθική της χρεοκοπία». Ένθεοι και μη θα επικροτούσαν, δίχως άλλο, τα λόγια του Aρχιεπισκόπου κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στους πρόσφυγες στο λιμάνι του Πειραιά. Η συγκεκριμένη, άλλωστε, περικοπή από το «Κατά Ματθαίον» προτείνει έναν χριστιανισμό στην ιδανικότερη εκδοχή του, ως μια ένθερμη, διαρκή, αδιαπραγμάτευτη αγάπη, αλληλεγγύη και προσφορά, που, μάλιστα, όντας τέτοιος ,εγγυάται «ζωή αιώνια», αντί της «αιώνιας κόλασης» που περιμένει τους μισαλλόδοξους, «παρτάκηδες» ασεβείς. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι στην ίδια ακριβώς περικοπή παρέπεμπαν τα φέιγ-βολάν που πέταξαν μέλη της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας έξω από το Βελλίδειο στη Θεσσαλονίκη (15/2) στη διάρκεια μιας πατριδοκάπηλης, ισλαμοφοβικής και μεστής εθνοφυλετισμού (αντίληψη καταδικασμένη ήδη από το 1872 ως αιρετική από το Πατριαρχείο, όπου υπάγεται εκκλησιαστικά η συμπρωτεύουσα) εκδήλωσης υπό τον εύγλωττο τίτλο «Μένουμε Έλληνες και Ορθόδοξοι». Συνδιοργανωτές ήταν η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων και κάποια χριστιανικά σωματεία, με τον μητροπολίτη Άνθιμο να κρώζει «ή ταν ή επί τας», αντί του υπέροχου εκείνου «ξένος ήμουν και με περιμαζέψατε», θυμίζοντας τον σατανικό παπα-Γρηγόρη στο Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται.

α π ό τ ο ν δ η μ ή τρ η π ολ ιτάκ η

Απογοήτευση, ζόφος, αηδία, ειδικά όταν η πληθωρική «ευαισθησία» κάποιων ιεραρχών εξαφανίζεται από τη στιγμή που ο λόγος αφορά τις βρομιές του δικού τους οίκου. Ως κι ο «Τζερόνιμο», που αφότου ανέλαβε προκαθήμενος έχει πολιτευθεί –όχι πάντα, αλλά σε γενικές γραμμές– με διαλλακτικότητα, σύνεση και μετριοπάθεια, δεν απέφυγε να εμφανιστεί στον Πειραιά παρέα με τον υπεύθυνο της ΜΚΟ Αποστολή (πρώην Αλληλεγγύη), Κωστή Δήμτσα, στον οποίο έχουν καταλογιστεί ευθύνες για το ανεξιχνίαστο, ακόμα, σκάνδαλο των «σάπιων κοτόπουλων» (και όχι μόνο). Σύμφωνα, εξάλλου, με μαρτυρίες παρευρισκόμενων εθελοντών, ο ίδιος ο τρόπος διανομής της ανθρωπιστικής βοήθειας της Εκκλησίας στην πύλη Ε2 ήταν επιδεικτικός μεν, τσαπατσούλικος και «ό,τι να ’ναι» δε – περισσότερη σημασία δόθηκε στις «πόζες» χρυσοποίκιλτων ιερωμένων πλάι στον Σάκη και τη Μαριάννα. Αποτέλεσμα, σπρωξίδια, φωνές και κλάματα απ’ όσους βρέθηκαν «εκτός νυμφώνος». Μέχρι και ότι πολλά από εκείνα τα εφόδια τα πέταξαν οι ίδιοι οι πρόσφυγες ως άχρηστα μαθεύτηκε. Ακόμη κι αν όλα αυτά θεωρηθούν συκοφαντίες, η επίσημη Εκκλησία εξακολουθεί δυστυχώς –με ελάχιστες τιμητικές εξαιρέσεις– να αποδεικνύεται πολύ «λίγη» απέναντι στις προκλήσεις των καιρών, ένας οργανισμός αρτηριοσκληρωτικός, περίκλειστος, που πρώτο μέλημα έχει όχι την ομολογία μιας κάποιας αλήθειας αλλά την αυτοσυντήρηση και διατήρηση των προνομίων του μέσω της ταύτισης με ό,τι σκοταδιστικότερο ενδημεί στην ελληνική κοινωνία. Από τα άθλια κηρύγματα μίσους κατά μεταναστών, ομοφυλόφιλων και λοιπών καποιανού κατώτερου Θεού παιδιών που κάνουν τακτικά οι διάφοροι Ανθιμοαμβρόσιοι, δίχως κανείς μέχρι τώρα να τους έχει μηνύσει με βάση τον αντιρατσιστικό, μέχρι τους τρεις μητροπολίτες που προσέφυγαν στο ΣτΕ κατά του Συμφώνου Συμβίωσης ως «αντιβαίνοντος τα χρηστά ήθη» (που προφανώς παραβίαζε κι ο Ναζωραίος himself, μια και προτιμούσε να συναναστρέφεται πόρνες, τελώνες κ.λπ. «αμαρτωλούς»), και από το σκάνδαλο της συγκάλυψης βιασμού ανηλίκου στο Παπάφειο μέχρι τον φαρισαϊσμό του λαλίστατου όσον αφορά το πώς καυλώνει ο διπλανός του, αλλά επιδεικτικά αδιάφορου στο ανθρώπινο δράμα που διεξάγεται στο κατώφλι του Πειραιώς Σεραφείμ –που μέχρι και τα ΑμεΑ προσέβαλε, οικτίροντας την αναπηρία του Στίβεν Χόκινγκ–, η έχουσα πλούσια τα ελέη Εκκλησία μας μπορεί να μην κινδυνεύει από χρεοκοπία οικονομική, την «πνευματική και ηθική χρεοκοπία» όμως που καταλόγισε με περισσή μεροληψία στην Ευρώπη ο Μακαριότατος μια χαρά την προχωράει. Ακόμα, δε, περιμένουμε μια δημόσια έκκλησή του να ανοίξουν ναοί και μοναστήρια στους πρόσφυγες, όπως έπραξε αντίστοιχα ο Πάπας Φραγκίσκος. Μέχρι το Καρναβάλι στοχοποίησαν ξανά κάποιοι παπάδες, αδιαφορώντας για τα δικά τους καθημερινά «καρναβάλια». Κατά τα άλλα, μια κοινωνία αρκετά «ώριμη» ώστε δημοσκοπικά να συμφωνεί σε ποσοστό 70% με τον χωρισμό Εκκλησίας-κράτους ακόμα περιμένει την Πολιτεία της να «ενηλικιωθεί».

Cut

α π ό τ ο ν θ οδωρη αν τ ων οπ ουλο

Belli

Η ελληνική Εκκλησία μπροστά στις ευθύνες της.

«Σ’ εσένα μιλάω, Πολιτάκη αγόρι μου, αλλά εσύ βόσκεις πάλι στα Αγροκτήματα Αρόζα…». Αυτή την κουβέντα ενός καθηγητή μου στο Γυμνάσιο (Φυσική ήταν, Χημεία, κάτι τέτοια κινέζικα πάντως) θυμάμαι όποτε ο Κέβιν Σπέισι, αναζητώντας συνενόχους, σπάει τον τέταρτο τοίχο του κάδρου που απομονώνει τον θεατή από τη δράση στο «House of Cards» και μιλάει απευθείας στην κάμερα. Το ποστίς του Προέδρου Φρανκ Άντεργουντ έχει εμφανώς ασπρίσει στον τέταρτο κύκλο της σειράς που καθιέρωσε το «binge watching» (τη βουλιμική παρακολούθηση πολλών ή και όλων των επεισοδίων μαζί), αλλά ο ίδιος παραμένει αγέρωχα κοινωνιοπαθής και αποφασισμένος να διατηρηθεί στην εξουσία, έστω κι αν χρειαστεί να βαδίσει επί πτωμάτων – όχι ότι αυτό τον χαλάει ιδιαίτερα, ίσα-ίσα, το αίμα αθώων είναι το μέσο που καθαγιάζει τον υπέρτατο σκοπό. Ο Φρανκ και η Κλερ Άντεργουντ (η Πρώτη Κυρία, με την επιβλητικά σαγηνευτική μορφή της ψυχρής θεότητας Ρόμπιν Ράιτ, που πλέον είναι απόλυτα ισότιμος συνέταιρος στο έγκλημα) κινούνται όχι μόνο εκτός συμβατικής ηθικής αλλά και εκτός των επίσημων κανόνων του πολιτικού παιχνιδιού. Στο φινάλε του φετινού κύκλου, μάλιστα (δεν είναι σοβαρό spoiler αυτό), μπαίνει και η σύζυγος στο κόλπο της εμπλοκής με τον θεατή και μαζί μας ανακοινώνουν: «Εμείς δεν υποκύπτουμε στον τρόμο, εμείς δημιουργούμε τον τρόμο». Να μας έδειχνε η σειρά και πώς μπορεί να είναι πραγματικά όταν λειτουργεί κανείς σε τέτοια επίπεδα εξουσίας, πέρα από τα γνωστά στερεότυπα ίντριγκας, συνωμοσίας και χειραγώγησης, τι ωραία που θα ήταν. Το «House of Cards» όμως (δεν κάνουμε καν τον κόπο να μεταφράσουμε τον τίτλο στα ελληνικά, όπως και για τις περισσότερες σειρές, αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι επίσημα δεν έχουμε τηλεόραση, έστω και από δεύτερο χέρι) δεν πάει στα βαθιά. Αρκείται στη συντήρηση μιας εθιστικής έντασης που προκύπτει από τη μονίμως ασταθή ισορροπία μεταξύ πολιτικού περφόρμανς και του συρφετού φόβων, εμμονών και δογμάτων που το υπονομεύουν. Είναι βέβαιο ότι η πραγματικότητα στα άδυτα του Λευκού Οίκου είναι πιο στεγνή και πιο σκοτεινή απ’ ό,τι παρουσιάζεται στη σειρά, που είναι πολύ πιο κοντά στις φτηνές συγκινήσεις του «Scandal» παρά στην αείμνηστη «Δυτική Πτέρυγα» που πρόσφερε προνομιακό VIP pass στο Οβάλ Γραφείο, έστω κι αν φορούσε, ώρες-ώρες, ροζ γυαλιά. Ο τέταρτος κύκλος, που έσκασε ολόκληρος την περασμένη Παρασκευή (για να ακολουθήσει Σαββατοκύριακο εγκλεισμού ανά τον πλανήτη), φάνηκε να είναι πιο «ό,τι να ’ναι» θεματολογικά από τους προηγούμενους, περιλαμβάνοντας αφηγηματικές καμπύλες που θα μπορούσαν να συντηρήσουν μέχρι και τρεις κύκλους. Η προεκλογική μάχη για το δημοκρατικό χρίσμα και κατόπιν για την προεδρία αποτελεί το κεντρικό πεδίο δράσης (μαζί, βέβαια, με τους σκελετούς που έχουν μαζευτεί στην ντουλάπα του Φρανκ και δεν χωράνε πλέον), για να υπάρχει και η σύνδεση με την πολιτική επικαιρότητα, παράλληλα όμως θίγονται (επιφανειακά κυρίως) ένα σωρό trending ζητήματα, από την κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την ηλεκτρονική παρακολούθηση μέχρι την ευθανασία και την προέλαση του Χαλιφάτου στη Συρία. Το ISIS γίνεται ICO (Islamic Caliphate Organization), οι «New York Times» γίνονται «New York Telegraph», η «Washington Post», «Washington Herald», ενώ το CNN, το Fox και το «Vanity Fair» (το τελευταίο σε μια ακραία περίπτωση τοποθέτησης προϊόντος) παρουσιάζονται ως έχουν. Αυτό που, τελικά, είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της σειράς, ειδικά με τον τρόπο που καταναλώνεται (δυο-τρεις ή ακόμα και μία υπερβολική δόση κι έξω), είναι ότι πλησιάζει πιο πολύ από άλλες στην οπιούχα διάσταση του τηλεοπτικού μέσου. Παρόλο που η τηλεόραση είναι πια κάτι άλλο από το παλιό χαζοκούτι στο κέντρο του σαλονιού, το «House of Cards» μοιάζει να επικυρώνει τις παλιές θεωρητικές προσεγγίσεις για το μέσο, ακόμα και τις πιο αφηρημένες. Η εισαγωγή του κλασικού (τραλαλά, αλλά κάτι βαθύ πάει να πει) κειμένου του George W.S.Trow με τίτλο «Within the context of No-Context» («Μέσα στο πλαίσιο του μη πλαισίου», ναι, τι;), που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1980 και μετά έγινε βιβλίο, μοιάζει να αναφέρεται στην πλοκή και στον αντίκτυπο μιας σειράς σαν το «House of Cards»: «Η τηλεόραση είναι η δύναμη της μη ιστορίας, της μη δράσης, της ισχυρής παθητικότητας. Η τηλεόραση είναι ένα μυστήριο. Κάποια συστατικά της διακρίνονται όμως. Η τηλεόραση έχει μια κλίμακα. Σ’ αυτή την κλίμακα, το τετριμμένο ανυψώνεται και το σημαντικό χαμηλώνει. Σ’ αυτή την κλίμακα, οι πιο ισχυροί είναι πάντα αυτοί που χρησιμοποιούν ενήλικες δεξιότητες για να επιβάλλουν παιδαριώδεις συμβάσεις. Η τηλεόραση είναι μαγευτική. Ανακατεύεται με τη διόγκωση, τη σύγκρουση και την καταστροφή, αλλάζοντας με την παρουσία της την ίδια τη φύση τέτοιων δυνάμεων. Ο όρος “ψυχαγωγία” δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά σε αυτό που περικλείει, προβάλλει και κάνει πιθανό η τηλεόραση…». 10.3.16 – lifo

13


απ ό τ ον ν ι κόλα σ εβα σ τά κη

Σκέψεις

Αφήνουμε πίσω τις ευκολίες. Εννοώ ότι δεν είναι ανάγκη να επιλέξουμε ανάμεσα στη «δίχως όρους φιλοξενία» και στην εθνικήκρατική στεγανοποίηση.

14 lifo – 10.3.16

Τι κάνουμε λοιπόν; Πώς αντιμετωπίζουμε τη νέα κατάσταση, αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε «προσφυγική κρίση»; Υπάρχουν αυτοί που απαντούν σαν να μην έχουν σημασία τα σύνορα, οι αντοχές των κρατών, τα μηνύματα που εκπέμπονται από μια πολιτική γενικής φιλοξενίας. Παραλληλίζουν το σημερινό κύμα με όλα τα κύματα προσφυγιάς που γνώρισε η Ιστορία. Με τους ξεριζωμένους της Μικράς Ασίας, κυρίως. Και ρωτούν, κάνοντας πως δεν ξέρουν: μα, γιατί να μην περάσουν στην Ευρώπη δέκα, πενήντα, ένα εκατομμύριο άνθρωποι; Τι εμποδίζει να υπάρξει μια πολιτική της αλληλεγγύης; Και ευθύς αμέσως εξαπολύουν όλες τις ζοφερές λέξεις στη σειρά: ευρωπαϊκός ρατσισμός, αποικιοκρατική αλαζονεία, δυτικός εγωισμός. Αυτοί οι δημόσιοι τιμητές δείχνουν τους Αυστριακούς και τους άλλους της «ομάδας του Βίζεγκραντ» και λένε χαιρέκακα: να, λοιπόν, η αλήθεια της Ευρώπης, ορίστε η Ευρώπη-αστυνομία και στρατόπεδο και υποκρισία. Έπειτα, φυσικά, απαιτούν, από αυτή την ίδια απεχθή οντότητα (την Ευρωπαϊκή Ένωση) να ανοίξει όλα τα σύνορα και τις μπάρες. Ακόμα όμως και αν γινόταν κάτι τέτοιο, δεν θα αργούσαν οι νέες κατηγορίες: πως πρόκειται για άνοιγμα συνόρων άτιμο και δόλιο, για αναζήτηση φτηνής εργατικής δύναμης από την πλευρά ενός «γερασμένου ιμπεριαλισμού». Έτσι, εδώ το συμπέρασμα είναι πως όποια εξέλιξη και αν υπάρξει στο δράμα, η ενοχή της Ευρώπης και το στίγμα της Δύσης είναι ανεξίτηλα. Ο πρώτος κόσμος είναι πάντα και εσαεί υπεύθυνος για όλα τα δεινά στην περιφέρειά του. Οι μητροπόλεις είναι οι βασικοί φορείς της πλανητικής ασθένειας και όλα τα υπόλοιπα απλά συμπτώματα. Σε τελική ανάλυση, για πολλούς ριζοσπάστες σχολιαστές το Ισλαμικό Κράτος είναι ένα κακοφορμισμένο τοπικό εξάνθημα ενός πλανήτη ρημαγμένου από τη Δύση. Έτσι έχει το μάντρα. Στους αντίποδες, ωστόσο, συναντούμε μια άλλη προσέγγιση. Θα την ονομάσω ρεαλιστική, με τους όρους ενός κυνικού ρεαλισμού. Όσοι την προωθούν πιστεύουν πια πως τα ισχυρά σύνορα και οι κρατικές βουλή-

σεις είναι η μοναδική άξια λόγου πραγματικότητα. Η πολιτική Ευρώπη –λένε– είναι ένα ιδεαλιστικό μύθευμα, μια ιστορία τελειωμένη και ανυπόληπτη. Αυτός ο νέος «εθνικός ρεαλισμός» δεν αναζητά τη δικαιοσύνη του ανθρωπισμού αλλά την ισχύ και την αποτελεσματικότητα. Η αποτροπή των ροών πάει εδώ μαζί με την επιστροφή στα ισχυρά κράτη και στην κυριαρχία τους. Με αυτή την έννοια, κινήσεις όπως αυτές των Αυστριακών μπορεί να κριθούν ως υπαρξιακά αναγκαίες και όχι ως επικίνδυνες. Αφού η Ευρώπη ως Ιδέα δεν λειτουργεί, η λύση είναι η ανάκτηση της πρωτοβουλίας απ’ όσες κοινωνίες και εξουσίες θέλουν να σώσουν την κοινωνική τους συνοχή και τον έλεγχο στις επικράτειές τους. Τι κάνουμε λοιπόν; Ως άτομα, ως πολίτες που έρχονται ενώπιον αυτής της σκληρής συγκυρίας; Αφήνουμε πίσω τις ευκολίες. Εννοώ ότι δεν είναι ανάγκη να επιλέξουμε ανάμεσα στη «δίχως όρους φιλοξενία» και στην εθνική-κρατική στεγανοποίηση. Όχι όμως για λόγους πολιτικής ορθότητας, ούτε επειδή αποζητούμε πάντα μια πιο σύνθετη τοποθέτηση στα πράγματα. Υπάρχουν στιγμές στην Ιστορία που οι υπαρξιακές και πολιτικές επιλογές δεν φτιάχνουν ένα πράγμα. Και πολλές άλλες στιγμές που το ανάθεμα στους «φταίχτες» (όποιοι και αν είναι αυτοί) δεν σημαίνει τίποτα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αυτή είναι, μάλλον, και η στιγμή που ζούμε. Δεν σηκώνει ιδεολογικές καταχρήσεις των πληγών. Ούτε το κάλεσμα «ανοιχτά σύνορα», ούτε, πολύ περισσότερο, την κουραστική ρουτίνα του αριστερισμού να χρίζει πολιτικά υποκείμενα τα εκάστοτε θύματα μιας κατάστασης. Αλλά με ανησυχεί και η άλλη άποψη. Αυτή που στο όνομα ενός ρεαλισμού της ισχύος μοιάζει να πηδάει στο τρένο των νέων αυταρχικών εθνικισμών που κατατρώνε την Ευρώπη. Λες και μπορεί να ρυθμιστεί το χάος με κινήσεις μοναχικών λύκων, με κράτη που υπονομεύει το ένα το άλλο σε ένα παιχνίδι χωρίς τέλος. H no border ανευθυνότητα δεν υπολογίζει τις δια-

φορές ουσίας της σημερινής συγκυρίας από άλλες του μακρινού παρελθόντος. Δεν θέλει να καταλάβει ότι η πολιτική φιλοξενία είναι διαφορετική υπόθεση από την ηθική αναγνώριση του άλλου. Υποτιμά χονδροειδώς τα λεπτά ζητήματα των πολιτικών αξιών, τον ισλαμιστικό ολοκληρωτισμό, τα προβλήματα κοινωνικής ενσωμάτωσης. Ο ρεαλισμός της εθνικής κυριαρχίας πάει να μιμηθεί στην ουσία την οπτική διαφόρων Ορμπάν για την κρατική ισχύ: αντικαθιστά βιαστικά τα υπερεθνικά όνειρα του χθες με στενόμυαλες κινήσεις αυτοσυντήρησης. Αντί να διορθώσει πλευρές ενός παραδείγματος, σπρώχνει ουσιαστικά στην ακύρωσή του. Η τρίτη λύση, όπως και σε πολλά άλλα θέματα, δείχνει υποτονική. Φαίνεται να μη διαθέτει ισχυρό ρεύμα και υποχωρεί κάτω από τα χτυπήματα του συναισθηματικού φιλο-μεταναστευτισμού από τη μια και του σκληρού εθνικισμού από την άλλη. Επιμένοντας, ωστόσο, στη δύσκολη επιλογή, σώζουμε κάτι πολύτιμο: όχι την ψυχή μας (δεν αφορά κανέναν μια τέτοια σωτηρία) αλλά δυο-τρία σημαντικά πράγματα του φιλελεύθερου πολιτισμού. Τη μέριμνα για ένα κράτος δικαίου ικανό μεν να υπερασπίζεται την υπόστασή του αλλά και ευαίσθητο σε οικουμενικές αρχές. Τα κεκτημένα ενότητας της υπαρκτής Ευρώπης, παρά τα σχίσματα και τις θλιβερές δημαγωγίες που τη διαπερνούν. Την προσπάθεια, τέλος, να υπάρξει μια ρύθμιση του προσφυγικού, χωρίς να περιμένει κανείς το τέλος όλων των πολέμων ή το να γίνουν όλα τα κράτη ενάρετες και αγαπητικές οντότητες. Η Ειδομένη, τα Διαβατά, η Μυτιλήνη, ο Πειραιάς, δεν είναι εικόνες για πύρινα στάτους που σπεύδουν να βαφτίσουν ναζιστική την Ευρώπη. Ας μη γίνουν και αφορμή να θάψουμε την Ευρώπη και να αναστήσουμε την εθνική μας μοναξιά. Θα είναι μια μοναχικότητα ευάλωτη στο χειρότερο που θα αναμασά το χαμένο της δίκιο, είτε βρίζοντας τους ξένους είτε ευλογώντας τα όπλα της. Όπλα άσφαιρα του αιώνιου ελληνικού παράπονου.

Φωτό: Κωνσταντίνος Τσακαλίδης/SOΟC

Σκιές του προσφυγικού

Talk of the Town


κ ει μ εν ο : m . hu l o t , φωτ ο γ ραφι α: k r i s t i n eket o f t

150' με ton

Hope

Μέσα σε 10 χρόνια ο Hope έγινε, από guerilla artist, ένας ολοκληρωμένος και ιδιαίτερος καλλιτέχνης με αυθεντικότητα που σπανίζει. Τον συναντήσαμε καθώς συνέρχεται από τη διάλυση του γάμου του και ετοιμάζεται να βρει παρηγοριά και έξαψη στα νέα καλλιτεχνικά πειράματά του.

Η πρώτη γνωριμία μου με τον Hope έγινε πριν από δέκα χρόνια ακριβώς, όταν ήταν ένας νεαρός street artist που έκανε guerilla δράσεις στο κέντρο της Αθήνας. Στα δέκα αυτά χρόνια η καλλιτεχνική του πρόοδoς ήταν εντυπωσιακή: κατάφερε να κάνει ένα σωρό πράγματα, να εξελιχθεί ως δημιουργός και ως άνθρωπος και, παράλληλα, έζησε όλα τα στραβά και τα όμορφα που σου φέρνει η ζωή. Μιλάει με ενθουσιασμό για μία από τις τελευταίες ασχολίες του, τη συμμετοχή του στο πρότζεκτ «Ο Καβάφης πάει σχολείο» σε ένα γυμνάσιο της Κυψέλης με τη συμμετοχή μαθητών κάθε εθνικότητας που μαθαίνουν για τον Αλεξανδρινό ποιητή μέσα από κολάζ, απαγγελίες και έργα μεγάλης κλίμακας. «Η

πρόταση για τον Καβάφη ήρθε συγκυριακά, τη στιγμή που χώρισα» λέει. «Να διδάσκω, δηλαδή, σε παιδιά γυμνασίου, μαζί με τον Χρήστο Χρυσόπουλο, συγγραφέα, μία φορά την εβδομάδα, για οκτώ εβδομάδες. Στην αρχή, το είδα με πολλή καχυποψία, μια και το σχολείο δεν μου άρεσε καθόλου. Ήμουν πάντα στον κόσμο μου, είχα φοβερές πίκρες. Στην πρώτη συνάντηση με την καθηγήτρια που μας έβαλε στο πρόγραμμα προειδοποιηθήκαμε να μην έχουμε αυταπάτες ότι θα πάμε σε ένα σχολείο όπου θα είναι όλα τέλεια. Μας εξήγησε ότι το σχολείο είναι multinational. Τα παιδιά είναι από Αφρική, Ρουμανία, Ρωσία, Βουλγαρία, ένα σωρό χώρες, με background περίεργο, κάποια με γονείς φυλακισμένους. Ένιωσα ότι βρισκόμουν στο Μπρονξ. Μετά 10.3.16 – lifo

15


Talk of the Town

«Όποιος μας δυσκολεύει τη ζωή, κάποιες φορές είναι η ευκαιρία μας. Αυτό που μάλλον δεν έχουμε καταλάβει είναι ότι η ζωή είναι ένα ομαδικό άθλημα. Ή όλοι θα χάσουμε ή όλοι θα κερδίσουμε».

το δικό μας μάθημα, να φανταστείς, κάποια από τα παιδιά κάνουν μάθημα Ελληνικών. Όταν ξεκινήσαμε, όμως, σοκαρίστηκα από το πόσο δεκτικά είναι τα παιδιά. Μπήκαμε στην αίθουσα και δεν τους είπαμε σχεδόν τίποτα για τον Καβάφη, θέλαμε να τους δημιουργήσουμε μόνο την αίσθηση του ποιητή και, αν θέλουν, μπορούν να το ψάξουν μόνα τους και να μάθουν περισσότερα γι’ αυτόν. Φτιάχνουμε με τα παιδιά ιδανικά πορτρέτα του Καβάφη, κατά κάποιον τρόπο. Όλοι μπαίνουμε μέσα στα έργα και κάνουμε ό,τι θέλουμε, όλες οι ιδέες είναι δεκτές. Αφήνω τα παιδιά να παίρνουν όλες τις καρέκλες, να τις κάνουν γλυπτά και να φτάσουν μέχρι το ταβάνι. Ανεβαίνουν πάνω στις καρέκλες και απαγγέλλουν ποιήματα του Καβάφη μέσα από το κινητό τους. Κάποιες φορές τους λέω ότι αυτά που φτιάχνουν είναι εργάρες, αλλά αυτά με κοιτάζουν και μου λένε με έναν τόσο αστείο και κυνικό τρόπο ότι δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί το λέω αυτό». Μιλάει για την πρόταση που του έγινε να συμμετάσχει εικαστικά στους «Αρχαιολογικούς Διαλόγους» στη Μυτιλήνη, και πιο συγκεκριμένα στο θέμα «Αρχαιολογία της βεβήλωσης», κάτι που χαρακτηρίζει «συνωμοσία του σύμπαντος», γιατί το καλοκαίρι είχε πάει για διακοπές στη Λέσβο με την πρώην γυναίκα του. «Επίσης, από κει είναι και η μάνα μου, και μάλιστα στο χωριό όπου μέναμε είχαν κάνει ανακοινώσεις για αρχαία ευρήματα και ήμουν ήδη πολύ ενθουσιασμένος» λέει. «Στη δουλειά μου παρουσιάζονται έτσι κι αλλιώς η μνήμη, η καταστροφή και η μεταφορά. Σε μικρογραφία, επεμβαίνω κι εγώ, είτε με χιουμοριστικό είτε με ακραίο τρόπο, σε υποθετικά μνημεία. Ουσιαστικά, πρόκειται για μικρογραφία της φθοράς που έβλεπα ότι υπάρχει στα μνημεία. Αποτελεί κριτική, με χιούμορ ή σκοτεινό τρόπο, σε αυτά που συμβαίνουν με το ISIS. Το φέρνω κάπως στον δικό μου μι-

ήταν η ευκαιρία. Αυτή είναι η πολυπλοκότητα της ζωής, δηλαδή ένας άνθρωπος γίνεται η ευκαιρία σου να βοηθήσεις, έστω και αν δεν το είχες υπόψη σου. Γιατί και η ζωή έχει σκαμπανεβάσματα, δεν είναι μια πορεία ήσυχη. Σίγουρα δεν μπορούμε να αποφύγουμε τα λάθη, αλλά μπορούμε τουλάχιστον να διεκδικήσουμε την ομορφιά. Και ξέρεις, όποιος ζει πραγματικά την ομορφιά, ζει την τρυφερότητα μέσα του. Υπάρχει μια φλόγα που μένει αναλλοίωτη, όσο κι αν γεράσεις. Και δεν πιστεύω πως αν ο άλλος σε έχει βλάψει, πρέπει οπωσδήποτε να τιμωρηθεί κατά κάποιον τρόπο, αυτό είναι τελείως μαλακία, δεν υπάρχει πουθενά γραμμένο. Αν δεν ζούμε απολαμβάνοντας αυτά που έχουμε, απλώς θα ζητάμε την τιμωρία των άλλων». «Πιστεύεις ότι υπάρχει ισορροπία σε αυτά που μας δίνονται, ότι αν ζήσεις μια μεγάλη χαρά, πρέπει να πληρώσεις κάποιο τίμημα, για να υπάρχει νομοτέλεια;». «Δεν ξέρω αν υπάρχει αυτό που λένε κάρμα, πιστεύω όμως στα μαθήματα ζωής και, μερικές φορές, και στη συνωμοσία του σύμπαντος (γέλια). Όταν χωρίσαμε με τη γυναίκα μου, μου ζήτησε ο Blind Adam να κάνω την ηχητική εγκατάσταση για την έκθεσή του στην Breeder. Σοκαρίστηκα όταν κάναμε παρέα, γιατί όταν αυτός ο άνθρωπος μου έλεγε ότι νιώθει “Σούπερμαν”, παρόλο που δεν βλέπει, εγώ κλαιγόμουν για τον χωρισμό μου. Με έκανε να αναθεωρήσω πάρα πολλές απόψεις μου. Ήθελε να δουλέψει πάνω στην Ασκητική του Καζαντζάκη. Για το ισόγειο μου είπε: “Μπορείς να μπεις στα έγκατα της γης και να βρεις όλους τους ήχους που θα άκουγες εκεί;”. Προσπάθησα να το κάνω και να περιγράψω ηχητικά το σκοτάδι του. Στον κάτω όροφο ήταν το αντίθετο, το φως δηλαδή. Ο Θάνος ήθελε να είναι ο Παράδεισος εκεί. Τον ρώτησα “πώς τον φαντάζεσαι τον Παράδεισο;” και μου είπε “δεν ξέρω, αλλά το σκυλί που με

κρόκοσμο». Τον ρωτάω αν ο γάμος έθεσε σε δεύτερη μοίρα τη δουλειά του, τα τελευταία τρία χρόνια δεν φαινόταν και τόσο δραστήριος. «Με πήγε πίσω, από την άποψη ότι όταν θέλεις να φροντίζεις ένα άτομο και είσαι 100% σε αυτό, όλα τα υπόλοιπα δεν έχουν καμιά σημασία. Αλλά, και πάλι, αυτό δεν είναι σωστό, γιατί μετά φαίνεται και στη σχέση αυτό. Ο άλλος το καταλαβαίνει, σου λέει “ρε παιδί μου, κάτι μου λείπει”. Όταν γνώρισα την πρώην γυναίκα μου, κάναμε μαζί μια περφόρμανς. Πηγαίνοντας προς την Πάρνηθα, περνούσαμε από το καζίνο, περπατάγαμε στους διαδρόμους, ντυμένοι με μαύρες κελεμπίες και κουκούλες, και τρομάζαμε τις πλούσιες κυρίες. Όταν μας ρωτούσε το προσωπικό τι κάνουμε, τους λέγαμε ότι κρυώνουμε και φορέσαμε αυτές τις ρόμπες. Να φανταστείς, πηγαίναμε στα αρχαία, σε ανοιχτούς χώρους, κι εγώ πέταγα τα ρούχα μου, ανέβαινα πάνω στις κολόνες, με φωτογράφιζε και έλεγα: “εντάξει, ας γίνει μέρος του μνημείου ότι του έδειξα τον κώλο μου”. Και τι έγινε; Το μνημείο θα έχει δει έναν κώλο παραπάνω. Για μένα, όποιος δεν μπορεί να αγαπήσει, και όταν λέω να αγαπήσει εννοώ σε μια συνέχεια, είναι ανάπηρος». Τον ρωτάω πώς ήταν η εμπειρία του στη Λέσβο, στην καρδιά του προσφυγικού ζητήματος, και διηγείται ένα περιστατικό που τον έκανε να προσέξει αναγκαστικά τις ανάγκες αυτών των ανθρώπων. «Το ζήσαμε από κοντά» λέει. «Στο λιμάνι ήταν εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος που περίμενε, αλλά εμείς περάσαμε το καλοκαίρι κάνοντας μπάνια, περνούσαμε καλά στις παραλίες, στα χωριά, και πρέπει να πω ότι δεν είχα βοηθήσει ούτε έναν πρόσφυγα. Όταν γυρνάγαμε με το καράβι, δεν είχαμε καμπίνα, απλώς είχαμε κάτσει κάτω, με τα

οδηγεί και με προστατεύει είναι άγιο”. Οπότε, αφετηρία ήταν ο Άγιος Σκύλος. Μου έδωσε το λουρί με τα κουδουνάκια που φορούσε ο σκύλος και τα έθεσα στο άπειρο. Τα κουδουνάκια του σκύλου είναι ο Παράδεισος για τον Blind Adam και άγιος είναι ο Άγιος Σκύλος. Είναι ένα άκρως συγκινητικό περιβάλλον, λες και ο χρόνος έχει σταματήσει, ένας ναός φτιαγμένος από κλωστή και κουδουνάκια σκύλου. Τελικά, έτσι είναι ο Παράδεισος. Αυτές είναι οι στιγμές τέχνης που με κάνουν να δακρύζω, γιατί, γενικότερα, αν το καλοσκεφτείς, μια οποιαδήποτε γκαλερί είναι απλώς ένα ειδικά διαμορφωμένο κατάστημα. Είναι και χώρος συνάντησης και πολύ σπάνια χώρος συγκίνησης, προερχόμενης από την τέχνη. Θα έλεγα ότι είναι περισσότερο τόπος κοινωνικών θέσεων. Κοίταξε, εγώ με αυτό είχα πάντα ένα θέμα. Είμαι ακόμα όπως με ξέρεις εδώ και 10-15 χρόνια τουλάχιστον, όταν έκανα τα street art. Ο τρόπος που στέκομαι στον κόσμο της τέχνης είναι λίγο μυστήριος. Δεν ξέρω ποια είναι η θέση μου σε αυτό τον κόσμο τέχνης που χρειάζεται κάποια δυνατά ονόματα. Δεν μπορώ να λειτουργήσω με βάση καθαρά εμπορικές συναλλαγές. Ο ρόλος μου είναι να είμαι περισσότερο δημιουργός και όχι καταναλωτής, απλώς να κάνω τέχνη. Τώρα που στην τέχνη τα πάντα κινούνται γύρω από την αγορά, το να κάνεις editions και zines είναι, πάνω απ’ όλα, πολιτική θέση, επειδή αυτά είναι προσβάσιμα σε όλους. Κάνω όλο και λιγότερα έργα που μπορούν να πουληθούν και όλο και περισσότερα που είναι εφήμερα. Π.χ. πέτρες στο πάτωμα του δωματίου μου, που αλλάζουν σχήμα κάθε μέρα. Επίσης, η τέχνη είναι κάτι τόσο προσωπικό. Όταν κάθεσαι και φτιάχνεις ένα έργο, αυτό είναι πάντα μια μεγάλη περιπέτεια, μια έκπληξη. Όταν παίρνεις δύο διαφορετικά πράγματα και τα βάζεις δίπλα, ξαφνικά αποκτούν νόημα. Η καθημερινή ζωή είναι

παπαγαλάκια μας δίπλα μας και εκατοντάδες πρόσφυγες τριγύρω μας. Κάποια στιγμή που ήμασταν ξαπλωμένοι, έκλεισα τα μάτια μου και κοιμήθηκα για λίγα λεπτά. Όταν ξύπνησα, δεν φορούσα παπούτσια. Κάποιος τα είχε πάρει! Θέλω να πω ότι όποιος μας δυσκολεύει τη ζωή, κάποιες φορές είναι η ευκαιρία μας. Αυτό που μάλλον δεν έχουμε καταλάβει είναι ότι η ζωή είναι ένα ομαδικό άθλημα. Ή όλοι θα χάσουμε ή όλοι θα κερδίσουμε. Δεν είχα βοηθήσει όσο ήμουν εκεί, αλλά αυτός ο άνθρωπος που πήρε τα παπούτσια από τα πόδια μου

16 lifo – 10.3.16

αρκετά βαρετή. Εσύ ζεις στα Εξάρχεια, εγώ ζω κάπου στη Νέα Σμύρνη, η τέχνη είναι ένας τρόπος να ξεφύγεις λίγο απ’ όλα όσα συμβαίνουν στην καθημερινότητα, την πρωινή δουλειά σου. Οπότε, κάθε μέρα έχω την ευκαιρία να νιώσω κάτι. Στην τέχνη τα πάντα κινούνται γύρω από την παραβίαση κανόνων. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να φτιάχνουν κανόνες, αλλά ακόμα περισσότερο να παραβιάζουν κανόνες».

O Hope έχει επιμεληθεί την ηχητική εγκατάσταση για την έκθεση «Holy Glory» του Blind Adam στην γκαλερί Breeder (Ιάσονος 45, Μεταξουργείο), έως τις 24 Μαρτίου, Τρ.-Σάβ. 12:00-18:00. Από τις 14 ως τις 17 Απριλίου θα συμμετέχει στους «Αρχαιολογικούς Διαλόγους - Αρχαιολογίες Βεβήλωσης» στη Λέσβο, καθώς και στην έκθεση UNLOCKED και στο βιβλίο της Atopos cvc. Επίσης, συμμετέχει στο TRAPPER KEEPER II (το βιβλίο), σε curating και editing του Παναγιώτη Τερζή, με αφορμή την Printed Matter’s NY Art Book Fair στη MoMA PS 1.


2 Βοτανικός Οφείλει το όνομά του στον Βοτανικό Κήπο Αθηνών, στις εγκαταστάσεις δηλαδή της Γεωπονικής. Η περιοχή του Βοτανικού διαχωρίζει την Αθήνα από τον Δυτικό Τομέα και τον Πειραιά.

Μόνιμοι κάτοικοι εναντίον όλων Από τους κατοίκους της Φιλοθέης που δεν θέλουν μετανάστες δίπλα τους, ως την Κερατέα και το Ελληνικό. Λίγες μόλις ώρες μετά την πολύ σημαντική στιγμή της Αθήνας ως πόλης και τη συμμετοχή χιλιάδων πολιτών την Κυριακή που μας πέρασε στο κάλεσμα του Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης για συγκέντρωση στο Σύνταγμα ειδών πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες, ξένισε πολλούς η προσφυγή 47 κατοίκων της Νέας Φιλοθέης και Τουρκοβουνίων με αφορμή τη σχεδιαζόμενη εγκατάσταση μεταναστών σε πολυκατοικία της περιοχής. Οι κάτοικοι, με λίγα λόγια, ζητούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας να ακυρωθούν οι υπουργικές αποφάσεις για τη μετατροπή τριώροφης πολυκατοικίας, που έχει μισθωθεί από το ελληνικό γραφείο του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, σε κέντρο φιλοξενίας μεταναστών για μια σειρά λόγων. Πέραν των «τεχνικών» ενστάσεων για το συγκεκριμένο οίκημα (επικαλούνται την ύπαρξη αυθαίρετων κατασκευών και έργα μικρής κλίμακας που θα πραγματοποιηθούν στο εσωτερικό του), στην προσφυγή εκφράζονται ευθέως και φόβοι για την «προοπτική της υποβάθμισης της περιοχής πλησίον του Αττικού Άλσους». Λίγες μέρες νωρίτερα είχε δημοσιοποιηθεί έρευνα της Public Issue για την ιδιωτικοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, η οποία ανέδειξε μια αρκετά ευκρινή διαφοροποίηση στις απόψεις των μόνιμων κατοίκων της περιοχής και των υπόλοιπων Αθηναίων ως προς το μέλλον του μεγάλου «φιλέτου» της παραλιακής. Η πλειονότητα των κατοίκων (60% των ερωτηθέντων) των τριών «καλλικρατικών» Δήμων Αλίμου, Γλυφάδας και Αργυρούπολης-Ελληνικού τάσσεται σαφέστατα υπέρ της ιδιωτικοποίησης, με το 28% να διαφωνεί και ένα 12% να μην έχει ξεκάθαρη γνώμη. Στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Πρωτεύουσας μόνο το 51% συμφωνεί με την ιδιωτικοποίηση και το 36% διαφωνεί, με ένα 13% να εμφανίζεται ουδέτερο. Την ίδια ώρα, το 87% των συμμετεχόντων επιθυμεί την κατασκευή μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου. Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν, ακόμα και στο πρόσφατο, θα βρούμε πολλές στιγμές που οι μόνιμοι κάτοικοι εναντιώθηκαν σε κάτι, σε κάποιο σχέδιο, σε μια εξέλιξη στην περιοχή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα βέβαια πετυχημένης αντίστασης η «Κερατέα» – σε εισαγωγικά το όνομα, γιατί η λέξη έχει φτάσει να συμβολίζει πολύ περισσότερα από την ομώνυμη πόλη. Το ότι τελικά, έπειτα από μήνες επεισοδίων με τα ΜΑΤ που είχαν σταλθεί εκεί, δεν κατασκευάστηκε ο ΧΥΤΑ που είχε σχεδιαστεί δεν πρέπει να στενοχώρησε και πολλούς. Όμως η στήριξη της κοινής γνώμης δεν είναι δεδομένη. Αισθανόμαστε το ίδιο αλληλέγγυοι, για παράδειγμα, με τους κατοίκους που ξεσηκώνονται για να μη δημιουργηθούν δομές ΟΚΑΝΑ στις γειτονιές τους; Ή με κατοίκους του Βοτανικού που δεν ήθελαν την κατασκευή τζαμιού, υποστηρίζοντας στην προσφυγή τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μεταξύ άλλων, ότι «η ύπαρξη μουσουλμανικού τεμένους στον Βοτανικό θα επιφέρει διατάραξη των συνθηκών ζωής και ασφάλειας στην περιοχή» και ότι «θα αποτελέσει κέντρο διαμάχης και αποσταθεροποίησης»; Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα των μόνιμων κατοίκων σε μια καλή ζωή. Όμως δεν είναι λίγο υποκριτικό να διαμαρτύρονται για ηχορρύπανση οι ιδιοκτήτες των πανάκριβων lofts που κατασκευάστηκαν στο Γκάζι μετά την ανάπτυξη της γειτονιάς τα τελευταία χρόνια και την ταύτισή της με τη νυχτερινή διασκέδαση; Πριν από τα μπαρ, τα εστιατόρια και τα κλαμπ, τα μαγαζιά εκείνα δηλαδή που ενοχλούν τους (καινούργιους) κατοίκους, το Γκάζι ήταν μια φτωχογειτονιά. Δεν είναι λίγο περίεργο να μετακομίζεις σε μια hip περιοχή με συγκεκριμένο χαρακτήρα και μετά να προσπαθείς να τον αλλάξεις; Το συγκεκριμένο ζήτημα, βέβαια, είναι απλό στη λύση του, είναι αρκετή η εφαρμογή των νόμων. Το θέμα είναι τι κάνουμε με άλλα, που είναι πιο περίπλοκα. Οι μόνιμοι κάτοικοι μιας περιοχής πρέπει να έχουν σαφώς τον πρώτο λόγο για θέματα «χαμηλής» πολιτικής. Είναι αυτοί, άλλωστε, που πρέπει να ζουν κάθε μέρα εκεί, αυτοί που πληρώνουν δημοτικούς φόρους, αυτοί που μεγαλώνουν τα παιδιά τους εκεί. Πέρα από τοπικά δημοψηφίσματα, οι ανοιχτές στο κοινό συζητήσεις των εκλεγμένων αντιπροσώπων σε δήμους και δημοτικά διαμερίσματα είναι ένα καλό φόρουμ για να ακούγονται οι φωνές όλων των κατοίκων και όχι μόνο κάποιων ηχηρών μειονοτήτων που συνηθίζουν να «καπελώνουν» διάφορα θέματα που προκύπτουν. Αυτή είναι και η αποστολή της, δαιμονοποιημένης στην Ελλάδα, γραφειοκρατίας: ο απρόσωπος μηχανισμός της υποτίθεται ότι τηρεί τους θεσπισμένους κανόνες και διασφαλίζει τα νόμιμα δικαιώματα όλων, αποτρέποντας πολιτικές, πολιτιστικές και άλλες μειονότητες από το να δρουν αυθαίρετα στον δημόσιο χώρο που ανήκει σε όλους. Το πιο δύσκολο ερώτημα, όμως, είναι τι γίνεται με τα πιο μεγάλα θέματα: έχουν το δικαίωμα οι μόνιμοι κάτοικοι μιας περιοχής να αποφασίζουν για ζητήματα που αφορούν όλη την πόλη;

’ταν ο πόλεμος χαρά» ετοιμάζει ένα άλμπουμ που θα περιέχει 8 τραγούδια με θέμα την ξενιτιά, αφιερωμένο στη σύναξη των ξενιτεμένων κατοίκων του χωριού Εγρηγόρος της Χίου που θα πραγματοποιηθεί φέτος τον Αύγουστο.

Πάντειο

q Μου αρέσει ν’ ανηφορίζω, μέσω Κουκακίου, με τα πόδια και να φτάνω στου Μακρυγιάννη, στους πρόποδες της Ακρόπολης. Εκεί ο περίπατος είναι μια συνάντηση με το παρελθόν, κουκουλωμένο από ένα σεντονάκι εκσυγχρονισμού. Εκεί ακούς κι όλες τις γλώσσες του κόσμου και συναντάς ανθρώπους όλων των εθνικοτήτων, χαρούμενους κι ικανοποιημένους που κατάφεραν στη ζωή τους να εκπληρώσουν το όνειρο να βρεθούν στην Ακρόπολη, από τη Γη του Πυρός ή από την Αυστραλία. Είναι μια ωραία παρένθεση. q Περνώντας μια υπόγεια διάβαση απ’ το Πάντειο βρίσκομαι στο Κουκάκι, το οποίο είναι γεμάτο με μαγαζάκια και καφέ, αλλά τα αγαπημένα μου είναι τα καφέ της Παντείου, όχι τα καθαρά φοιτητικά, αλλά αυτά που έχουν μεικτό κόσμο, εργάτες και φοιτητές μαζί, γέρους και νέους. Το Κολάζ και οι Διαδρομές είναι δύο απ’ αυτά που η ποιότητά τους είναι πολύ υψηλή, λόγω της διαπροσωπικής σχέσης με τους πελάτες. q Κάποιον που δεν θα είχε ξαναέρθει εδώ θα τον πήγαινα να γνωρίσει κατά τη διάρκεια της ημέρας τον Θανάση, τον Διονύση, τον Αλί, τον Λευτέρη, τον Νίκο, στα συνεργεία, ή τη Μαρία δίπλα μου (που φτιάχνει με το ίδιο μεράκι, πάνω από σαράντα χρόνια, τις ρακέτες «Το Αγόρι»). Τη νύχτα δεν έχει ποιον να γνωρίσει, άλλον απ’ τους φύλακες του υπουργείου και τις τραβεστί.

από τον δημήτρη κυριαζή

Γκάζι Η περιοχή οφείλει το όνομά της στις γειτονικές εγκαταστάσεις του φωταερίου, που ιδρύθηκαν εκεί το 1857. Λέγεται και Γκαζοχώρι ή Φωταέριο.

q Το βράδυ, δυστυχώς, οι δρόμοι της γειτονιάς χρησιμοποιούνται για Τραγουδοποιός πάρκινγκ των γύρω στριπτιτζάδικων και του σκυλάδικου που είναι απέναντι στη Χαμοστέρνας. Mετά το CD «Να

γειτονιά

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η κυρ ια ζ η

Urban 1

παντελής θαλασσινός

q Μένω πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο, μια αυτόνομη περιοχή μεταξύ Κουκακίου και Καλλιθέας, σε μια μονοκατοικία. Μένω εδώ δεκαπέντε χρόνια, μια κι έφτιαξα το δικό μου σπίτι, αφού είχα αλλάξει δύο σπίτια στο Κουκάκι. Το πρώτο στον πεζόδρομο της Γεωργάκη Ολυμπίου και το άλλο στη Γαληνού, στου Φιλοπάππου. Κουβαλάω την επαρχία μέσα μου και δεν θα μπορούσα να ζήσω σε πολυκατοικία.

q Γενικά, δεν έχει πολύ ωραία κτίρια η περιοχή. Ένα ωραίο είναι το παλιό κτίσμα του Παντείου. Το καινούργιο είναι απαίσιο. Απαίσια και τα κτίρια της Συγγρού. Είχαμε κι ένα παλιό εργοστάσιο επίπλων, του Σαρίδη, που έφτιαχνε τα παλιά χειροποίητα σκαλιστά έπιπλα, αλλά, όταν γκρεμίστηκε, φτιάχτηκε το «απαισιότερο», το υπουργείο Τύπου. Στην πόρτα του υπουργείου Τύπου κάποια στιγμή έγραφε το εύστοχο «Αστυνομία παντού, Δικαιοσύνη πουθενά». Το έσβησαν βέβαια. q Η γειτονιά μου έχει γεμίσει ΔΑΠίτες. Ό,τι πιο αστείο μπορεί να δει, να ακούσει ή να αισθανθεί ένας μέσης ηλικίας πολίτης για το σημερινό φοιτητικό κίνημα… q Αν μπορούσα, θα άλλαζα την παράκαμψη που κάνουν τα αυτοκίνητα προς Νέο Κόσμο, θα έκανα άλλη παράκαμψη, γιατί όλα περνούν απ’ τη γωνία του σπιτιού μου. Έχω ένα στούντιο στο υπόγειο, όπου περνάω τον περισσότερο χρόνο μου, και οι ηχογραφήσεις έχουν μέσα, μαζί με τις κιθάρες και τις κόρνες, κλάξον και ήχους αυτοκινήτων. Θα μετέτρεπα τον δρόμο σε πεζόδρομο. q «Ξέρω μια πόλη που η άσφαλτος καίει, και δέντρου σκιά δεν θα βρεις… μεγάλη ιστορία προγόνοι σπουδαίοι, λυχνάρι και τάφος της γης. Θυμίζεις, Αθήνα, γυναίκα που κλαίει, γιατί δεν τη θέλει κανείς». Κομμάτι του Χρήστου Γκάρτζου και της Σώτιας Τσιώτου, απόλυτα ταιριαστό με τη γειτονιά μου. 10.3.16 – lifo

17


εικαστικα

ιδρυμα δεστε 33 χρόνια

μέσα από μια εξαιρετική έκδοση

18 lifo – 10.3.16


Από την έκθεση «Monument to Now», Jeff Koons, «Baloon Dog», 1994-2000

Οι επιμελήτριες της επετειακής έκδοσης DESTE: 33 YEARS επιλέγουν τις 10+1 πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία του ΔΕΣΤΕ μέσα από τις περιγραφές του ιδρυτή και προέδρου του Ιδρύματος, Δάκη Ιωάννου.

Η

έκδοση DESTE: 33 YEARS, σε συνεπιμέλεια των Karen Marta, Nell McClister και Ελένης Μιχαηλίδη, είναι μια υβριδική αφήγηση της ιστορίας του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, η οποία βασίστηκε σε αρχειακό υλικό και προφορικές ιστορίες. Οι επιμελήτριες της έκδοσης εξηγούν ότι η ιδέα για το εγχείρημα προέκυψε οργανικά, μέσα από τη διαδικασία οργάνωσης και τεκμηρίωσης του αρχείου εκθέσεων του Ιδρύματος, η οποία ξεκίνησε το 2007. Το πλούσιο αρχειακό υλικό που αναδείχθηκε μέσα από

Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα τη συστηματική καταγραφή της αδιάλειπτης δραστηριότητας τριών δεκαετιών υπαγόρευσε την ανάγκη να παρουσιαστεί τόσο στο εξειδικευμένο όσο και στο ευρύ κοινό η ιστορία των εκθέσεων και των δραστηριοτήτων του Ιδρύματος, ενώ η ποικιλομορφία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτού του υλικού οδήγησαν σε μια διαφορετική προσέγγιση ως προς την παρουσίασή του. Ήδη, από τη σύστασή του, το ΔΕΣΤΕ έχει υπάρξει ένα ιδιοσυγκρασιακό ίδρυμα, άρρηκτα συνδεδεμένο με την προσωπικότητα και τη συλλεκτική δραστηριότητα του ιδρυτή και προέδρου του, Δάκη Ιωάννου. Τόσο η βαθιά, προσωπική

προσέγγιση του συλλέκτη ως προς τη σύγχρονη τέχνη όσο και η προσωπική του σχέση με τους καλλιτέχνες και επιμελητές, με τους οποίους βρίσκεται σε διαρκή διάλογο και συνεργάζεται συστηματικά, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας και του προγράμματος του Ιδρύματος. Η ανάδειξη της σημασίας αυτών των σχέσεων, μέσα από τις αφηγήσεις των ίδιων των προσώπων, υπήρξε μία από τις βασικές προθέσεις της έκδοσης. Ακολουθούν οι 10+1 πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία του ΔΕΣΤΕ, με αποσπάσματα από τα κείμενα του κ. Ιωάννου σχετικά με αυτές, όπως δημοσιεύονται στην έκδοση. 10.3.16 – lifo

19


εικαστικα

1

Το ΔΕΣΤΕ δεν ξεκίνησε ως μια προσωπική συλλογή ή ως ένα πρόγραμμα εκθέσεων, ήταν μια ιδέα. Έψαχνα έναν τρόπο να συμμετάσχω ενεργά στον καλλιτεχνικό διάλογο, να παραγάγω ενέργεια γύρω από την τέχνη και να δημιουργήσω μια πλατφόρμα η οποία θα ακολουθεί νέες ιδέες. Στην αρχή της δεκαετίας του ’80 άρχισα να προετοιμάζω το έδαφος, αναζητώντας καλλιτέχνες, κριτικούς και επιμελητές. Το άτομο-κλειδί στην αποκρυστάλλωση της ιδέας για το ΔΕΣΤΕ ήταν ο κριτικός, θεωρητικός και επιμελητής Pierre Restany. Γευματίζαμε δίπλα στη θάλασσα στην Αθήνα και του έλεγα για την πρόθεσή μου να εμβαθύνω στην ενασχόλησή μου με τη σύγχρονη τέχνη. Μου πρότεινε τη δημιουργία ενός ιδρύματος. Στη φωτό: Ο Δάκης Ιωάννου και ο Pierre Restany σε εγκαίνια έκθεσης του ΔΕΣΤΕ το 1999.

2

Η πρώτη φορά που είδα το έργο του Jeff Koons «One ball total equilibrium tank», στη διάρκεια μιας τουρ που έκανα με τον Jeffrey (Deitch) σε γκαλερί του East Village την άνοιξη του 1985, ένιωσα ένα παράξενο συναίσθημα. Ένιωσα ότι στεκόμουν μπροστά σε ένα αριστούργημα, σε μια δυνατή, αρχέγονη εικόνα, ένα αρχέτυπο. Ο μαγνητισμός που μου ασκούσε αυτό το έργο με έβαλε σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο. Σαν να άνοιξε το Κουτί της Πανδώρας. Ο τρόπος με τον οποίο η μπάλα αιωρούνταν φαινόταν παράλογος, αλλά την ίδια στιγμή φυσιολογικός. Ζήτησα από την γκαλερί να μου το κρατήσουν μέχρι να γνωρίσω τον καλλιτέχνη. Στη φωτό: Jeff Koons, «One ball total equilibrium tank» (Spalding Dr. JK 241 Series), 1985.

3

Τα πράγματα φάνηκαν να παίρνουν διαφορετικό δρόμο όταν γνώρισα τον Jeff Koons. Για μένα είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζω τον καλλιτέχνη που κρύβεται πίσω από το έργο. Πραγματικά, σέβομαι τους ανθρώπους που αφιερώνουν χρόνο στη δημιουργία οποιουδήποτε πράγματος, ανθρώπους που απορροφώνται από την ίδια την πράξη της δημιουργίας. Οι καλλιτέχνες δίνουν τα πάντα για την τέχνη, αφιερώνουν όλη τους τη ζωή σε αυτή. Για μένα, αυτό είναι το στοιχείο που διακρίνει έναν καλλιτέχνη από όλους εμάς τους υπόλοιπους: ότι τίποτα δεν μπορεί να τον αποσπάσει από τη δέσμευσή του στην τέχνη. Στη φωτό: Ο Jeff Koons και ο Δάκης Ιωάννου στην Ύδρα, 1987.

4

Καθώς συμμετείχα στην καλλιτεχνική σκηνή του East Village στα μέσα των ’80s, δημιούργησα ένα ενδιαφέρον δίκτυο φίλων και άρχισα να συλλέγω συστηματικά έργα τέχνης. Ανακάλυψα ότι το να είσαι συλλέκτης είχε εντελώς άλλο νόημα, ήταν δημιουργικό. Μπορείς να τοποθετείς δίπλα-δίπλα δύο διαφορετικούς καλλιτέχνες που στο δικό σου μυαλό συνδέονται μεταξύ τους με κάποιον τρόπο, κι έτσι να δίνεις το δικό σου στίγμα. Δημιουργώντας μια συλλογή, λες: «Αυτό πιστεύω». Στην πραγματικότητα,

20 lifo – 10.3.16

3 ποτέ δεν είχα την πρόθεση να αγοράζω έργα τέχνης, να τα κρατώ για τον εαυτό μου και να τα χαζεύω μόνος μου. Ήθελα να μπορώ να τα μοιράζομαι με το κοινό. Η επιλογή έργων για τη συλλογή, η διοργάνωση εκθέσεων και η τοποθέτησή τους σε ένα πλαίσιο προωθούν τη συζήτηση γύρω από την τέχνη, ενθαρρύνουν τον διάλογο. Υπό αυτό το πρίσμα, η εγκατάσταση «Πολιτισμική Γεωμετρία» ήταν σημείο καμπής για το ΔΕΣΤΕ. Με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι έκανα κάτι που είχε διεθνή σημασία. Παρουσιάσαμε την έκθεση στο Σπίτι της Κύπρου, έναν κομψό, αλλά «σεμνό» χώρο που ρύθμισε το μοτίβο σύμφωνα με το οποίο το ΔΕΣΤΕ θα προσέγγιζε τις εκθέσεις στο εξής. Η φιλοσοφία των εκθέσεων και η ποιότητα της τέχνης έχουν μεγαλύτερη σημασία για το ΔΕΣΤΕ απ’ ό,τι ο χώρος στον οποίο γίνονται. Το πιο σημαντικό είναι ότι η «Πολιτισμική Γεωμετρία» ξεκαθάρισε πως ο ακρογωνιαίος λίθος του ΔΕΣΤΕ είναι το χτίσιμο των σχέσεων και των δημιουργικών δικτύων. Για μένα, αυτό είναι το κυριότερο κομμάτι της διαδικασίας. Η συλλογή και οι εκθέσεις είναι απλώς ένα προσωπείο του ΔΕΣΤΕ. Μέχρι σήμερα, είμαστε ένα ίδρυμα που δημιουργεί μια πλατφόρμα για να συμμετέχει το κοινό. Από κει και πέρα, ο καθένας βρίσκει τον δρόμο του. Στη φωτό: «Πολιτισμική Γεωμετρία», εξώφυλλο του καταλόγου (1988).

5

4

10

Ο σχεδιασμός της εγκατάστασης «Καθετί νέο είναι ενδιαφέρον» στο εργοστάσιο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών ήταν πολύ σημαντικός. Ο χώρος του εργοστασίου είναι πολύ μεγάλος, στοιχείο που μπορεί να αποβεί επικίνδυνο για την τέχνη. Κάποια από τα έργα της συλλογής μου είναι μεγάλα, αλλά τα περισσότερα έχουν παραχθεί για «οικιακό» χώρο. Το πρόβλημα τότε ήταν το πώς θα αντιμετωπίζαμε αυτή την αλλαγή κλίμακας. Το στήσιμο μιας έκθεσης είναι σίγουρα μια μορφή αρχιτεκτονικής και σε αυτή την περίπτωση ο στόχος ήταν να αποκαλύψουμε και να εξηγήσουμε τη λογική υπό την οποία είχε δομηθεί η συλλογή. Η συλλογή μου δεν περιλαμβάνει λιγότερο ή περισσότερο σημαντικά έργα, αλλά προσαρμόζεται στην εποχή και εξελίσσεται. Στη φωτό: «Καθετί νέο είναι ενδιαφέρον», άποψη εγκατάστασης (1996).

8

6

Το 1998 ιδρύσαμε ένα Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στο Νέο Ψυχικό. Ήταν ο πρώτος μόνιμος χώρος του ΔΕΣΤΕ, ο οποίος περιλάμβανε μια εκθεσιακή γκαλερί, ένα βιβλιοπωλείο και το Cosmos, ένα εστιατόριο και μπαρ. Τα πάντα ήταν ανοιχτά μέχρι τα μεσάνυχτα και υπήρχε πολλή κίνηση ανάμεσα στο μπαρ, το εστιατόριο και την γκαλερί του πάνω ορόφου. Τα εγκαίνια ήταν υπέροχα. Ήπιαμε ποτά επάνω και στη συνέχεια δειπνήσαμε κάτω. Στο Νέο Ψυχικό, το ΔΕΣΤΕ είχε κυλιόμενο πρόγραμμα με αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Η μία έκθεση διαδεχόταν την άλλη, πράγμα που κάποια στιγμή έγινε δυσβάσταχτο. Όταν κάποιος ακολουθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα, αναπόφευκτα κάνει συμβιβασμούς. Υπάρχουν εκθέσεις που σου αρέσουν και άλλες που δεν σου αρέσουν, αλλά

7


δεν επιτρέπεται η τυχαιότητα. Σε κάποια φάση συνειδητοποίησα ότι ήθελα να κάνω μόνο εκθέσεις που μου άρεσαν στο ΔΕΣΤΕ. Αυτό που ήθελα στην ουσία ήταν να στήνω εκθέσεις μέσω μιας πιο ευέλικτης και δημιουργικής διαδικασίας, μέσω ενός συνεχούς διαλόγου με φίλους και συνεργάτες. Χρειαζόμουν μεγαλύτερη ελευθερία για να λαμβάνω αποφάσεις. Έτσι κατέληξα στο ότι θα κάναμε εκθέσεις μόνο όταν θα είχαμε μια καλή ιδέα. Στη φωτό: Άποψη του κτιρίου του ΔΕΣΤΕ στο Νέο Ψυχικό.

8

9

7 1

Κάναμε ένα ξεκάθαρο διάλειμμα. Το «2•0•0•2» ήταν η πρώτη έκθεση μετά την αλλαγή του μοντέλου του ιδρύματος. Ήθελα να κάνω κάτι άμεσα, με αφορμή τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και τις βομβιστικές επιθέσεις στο Μπαλί. Σκέφτηκα τη σχέση που είχαν με αυτά τα γεγονότα κάποια έργα της συλλογής, όπως τα αεροπλάνα του Tom Sach, το «Frank & Jamie» του Maurizio (Cattelan) και το «1+1=1» του Kutlug Ataman, καθώς και τις φωτογραφίες Ισραηλινών στρατιωτών της Rineke Dijkstra και τη δική της βιντεο-εγκατάσταση «Buzzclub». Και ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι παντού υπήρχε δυισμός: οι Δίδυμοι Πύργοι, τα δύο αεροπλάνα, οι διπλές προβολές, οι δύο αστυνομικοί του Cattelan – ενώ ο αριθμός των θυμάτων στο Μπαλί ήταν 202 και η χρονιά ήταν το 2002. Όλες αυτές οι συμπτώσεις συνδέθηκαν. Ήταν μυστήριο. Στη φωτό: Maurizio Cattelan, Frank & Jamie, 2002.

8 11

6

5 2

Το 2004 το ΔΕΣΤΕ παρουσίασε το πιο φιλόδοξο πρότζεκτ του ως τώρα, το «Monument to Now», που είχε συλληφθεί ως μέρος του πολιτισμικού προγράμματος των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Η έκθεση φιλοξενούσε τη δουλειά περισσότερων από 60 καλλιτεχνών από τη συλλογή και η επιμέλεια ανήκε σε 5 επιμελητές με διακριτές φωνές. Έκτοτε, η βάση του ιδρύματος βρίσκεται στη Νέα Ιωνία. Το πρόγραμμα και η προσέγγισή του άλλαξαν δραστικά και η επιμελητική διαδικασία έχει γίνει πιο πληροφοριακή και λιγότερο «ιδρυματική». Αυτή η ευελιξία δίνει στο ΔΕΣΤΕ μεγαλύτερη ελευθερία και τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται στη σύγχρονη συζήτηση του καλλιτεχνικού κόσμου. Μιλώ με φίλους και συνεργάτες και συζητάμε για ιδέες, συχνά εστιάζοντας σε διαφορετικές αναγνώσεις της συλλογής. Θέλω να δημιουργώ μια πλατφόρμα για διάλογο, ώστε να συμμετέχει το κοινό. Στόχος μου είναι να παράγω ενέργεια γύρω από την τέχνη και τις ιδέες. Στις φωτό: Εγκαίνια της έκθεσης «Monument to Now» με τους Jeffrey Deitch, Jeremy Deller, Maurizio Cattelan, Δάκη Ιωάννου, Chris Offili, Massimiliano Gioni, Dan Cameron, Jeff Koons, Tim Noble, Sue Webster, Alisson Gingeras, Urs Fischer, Μαρίνα Φωκίδη. Jeff Koons, Tulips, 1996.

9

Πηγαίνω στην Ύδρα από τις αρχές των ’80s και πάντα με ιντρίγκαραν τα Παλιά Σφαγεία. Είναι ιδιαίτερο μέρος, κάπως απομονωμένο στην απόκρημνη ακτή, μια τοποθεσία σίγουρα φορτισμένη. Από χρόνια ήθελα να οργανώσω εκθέσεις εκεί, αλλά απαιτούνταν πολλή γραφειοκρατία. Τελικά, τα κατάφερα. Πήρε πολύ καιρό, αλλά το 2008 ξεκινήσαμε την αποκατάσταση του χώρου. Τα εγκαίνια γίνονται πάντα κοντά στα εγκαίνια της Biennale Βενετίας και της Art Basel, ώστε ο κόσμος της τέχνης να μπορεί να παρευρεθεί. Και όλοι στο νησί είναι καλεσμένοι, τόσο οι τουρίστες όσο και οι ντόπιοι. Στις φωτό: Άποψη των Παλιών Σφαγείων Project Space του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, 2008. Video still από το Black Mirror

10

Καθώς το ΔΕΣΤΕ συνέχισε να εξελίσσεται, τα πρότζεκτ μας έγιναν πιο πειραματικά, αλλά από πολλές απόψεις έχουμε επιστρέψει σε κάποιες από τις πιο πρώιμες ιδέες μας από τα ’80s. Πηγαίνοντας πίσω στο σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε, εκπληρώνουμε την αρχική μας ιδέα, το COCCA (Center of Contemporary Culture and Art - Κέντρο Σύγχρονου Πολιτισμού και Τέχνης). Παρόλο που το COCCA δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, παρείχε στο ΔΕΣΤΕ μια θεωρητική προσέγγιση που τώρα, έπειτα απ’ όλα αυτά τα χρόνια, γίνεται πραγματικότητα. Συνειδητοποίησα ότι η σύγχρονη τέχνη θα μπορούσε να ενσωματώσει τη σχέση ανάμεσα στην τέχνη, τον πολιτισμό και τη ζωή. Αυτό έψαχνα πάντα. Εκείνη η στιγμή ενέπνευσε μια νέα πορεία για το ΔΕΣΤΕ και τη συλλογή όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Στην πραγματικότητα, έχουμε εστιάσει πλέον ακόμα περισσότερο στο σημείο τομής μεταξύ σύγχρονου πολιτισμού και τέχνης. Φωτό: Προτεινόμενη δομή του πρότζεκτ COCCA.

11

Καθώς το ΔΕΣΤΕ γιορτάζει 33 χρόνια σχεδόν, ανυπομονούμε για το επόμενο βήμα που έχει ξεκινήσει ήδη. Αναπτύσσουμε ένα ρευστό, νομαδικό πρόγραμμα με συνεργατικές εκθέσεις σε άλλους χώρους και πρότζεκτ που μετακινούνται και εξελίσσονται φυσικά. Ακολουθούμε τις ιδέες, όπου κι αν μας πάνε. Ακόμα, ενώ οι δραστηριότητες του ιδρύματος έχουν γίνει πιο σύνθετες και «διασκορπισμένες», οι προσωπικές μου σχέσεις με τους καλλιτέχνες βρίσκονται στο επίκεντρο περισσότερο από ποτέ. Πολλά νέα δίκτυα έχουν σχηματιστεί με οργανικό τρόπο, η μία συνεργασία οδηγεί στην επόμενη. Νέα μονοπάτια, νέα ρίσκα, παρουσιάζονται συνεχώς. Αυτού του είδους οι συνεργασίες είναι ό,τι εκτιμώ περισσότερο απ’ όλα και με έχουν ανταμείψει περισσότερο απ’ όσο θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ. Φωτό: Το εξώφυλλο της έκδοσης.

10.3.16 – lifo

21


οιAθηναίοι

απο ton γιαννη πανταζοπουλο. φωτογραφια: παρις ταβιτιαν.

Κανείς από την οικογένεια δεν ασχολιόταν με το φαγητό και την εστίαση. Ο πατέρας μου εργαζόταν σε μια εταιρεία που κατασκεύαζε σιδηροδρόμους και η μητέρα μου ήταν μοδίστρα. Μοναδική ίσως επιρροή ήταν το φαγητό της μητέρας μου, που είχε ρίζες μικρασιάτικες. Όταν ήμουν έξι ετών ο πατέρας μου αποφάσισε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα και δούλεψε στην αποθήκη ιματισμού του Ερυθρού Σταυρού. Η μητέρα μου συνέχισε να ασχολείται με τη ραπτική. Χρειάζεται ένα ολόκληρο βιβλίο για να γράψεις τις διαφορές ανάμεσα στην Αυστραλία και στην Ελλάδα. Στο Σίδνεϊ υπάρχει πρόνοια, εκπαίδευση και οργάνωση. Στην Ελλάδα απολαμβάνεις μια ασύγκριτη ομορφιά.

q Τελείωσα το σχολείο στον Βύρωνα, πήγα φαντάρος, αλλά το αίσθημα της επιστροφής στην Αυστραλία με ακολουθούσε. Έτσι, στα εικοσιένα αποφάσισα να γυρίσω πάλι στην Αυστραλία. Αυτήν τη φορά έφυγα μόνος. Βρήκα δουλειά μέσα από τις αγγελίες στα ελληνικά έντυπα. Ξεκίνησα μαζεύοντας ποτήρια σε μια ντίσκο, στη συνέχεια βρέθηκα πίσω από το μπαρ και αργότερα έγινα bar manager. Όμως, στα τριάντα, μια ακατανόητη νοσταλγία για τις ωραίες αναμνήσεις που είχα από την Ελλάδα λειτούργησε καταλυτικά ώστε να επιστρέψω και πάλι. Κι έτσι, για δεύτερη φορά, παράτησα φίλους και μια όμορφη καθημερινότητα και γύρισα στην Ελλάδα. Καμία σχέση που έκανα δεν προχωρούσε όσο ζούσα εκεί. Πάντα στο μυαλό μου επικρατούσε η ιδέα ότι μια μέρα θα γυρίσω πάλι στην Ελλάδα, έτσι οι γονείς των κοριτσιών που γνώριζα στην Αυστραλία δεν ήθελαν να παντρευτούμε, μήπως και φύγουμε μαζί.

q Από τις πρώτες μέρες της επιστροφής στην πατρίδα ξεκίνησα να αναζητώ εργασία στο αντικείμενό μου. Αλλά είχα ξεχάσει πώς είναι να δουλεύεις στην Ελλάδα. Ειδικά στην αρχή, δυσανασχέτησα με πολλές συμπεριφορές. Δουλεύεις μεροκάματο σε κάποιον κι έχει το θράσος να σου πει «έλα και από το σπίτι μου να το βάψεις το Σάββατο» ή «πάρε τη σακούλα με τα ψώνια να την πας στη γυναίκα μου». Κάποτε, σε μεγάλο μαγαζί της παραλιακής, θυμάμαι να μας λένε ότι έπρεπε να δουλέψουμε για έναν μήνα χωρίς χρήματα, ώστε να ετοιμάσουμε το μαγαζί για το καλοκαίρι, και ότι θα πληρωνόμασταν όταν θα άνοιγε η επιχείρηση. Όλα αυτά με οδήγησαν στη σκέψη να δημιουργήσω κάτι δικό μου. Το 1995 είδα σε μια αγγελία να πωλείται ο χώρος όπου είναι σήμερα το μαγαζί, στην οδό Λέκκα. Ήταν ένα μικρό κυλικείο, σε μια εποχή που οι στοές έσφυζαν από ζωή. Έβλεπες από εργαστήρια χρυσοχοΐας μέχρι λουστραδόρους ή πλασιέ που ήθελαν να φάνε μια ποικιλία στο διάλειμμα μιας ολόκληρης μέρας δουλειάς. Άρεσε στον κόσμο και το 2000 το μετέτρεψα σε εστιατόριο, επεκτείνοντας τον χώρο. Το μενού μας αποτελείται κυρίως από ψαρικά, γιατί θεωρώ ότι οι ψαροταβέρνες λείπουν από το κέντρο. Τα μαγειρευτά τα βρίσκεις παντού και είναι ένα φαγητό που μπορεί να το έχεις πολλές μέρες. Το ψάρι, αν δεν είναι φρέσκο, δεν τρώγεται. Ο ανταγωνισμός είναι αρκετά μεγάλος. Όλοι κοιτούν να πάρουν κομμάτι από την πίτα. Παρατηρώ ότι ανοίγουν συνεχώς μεταμοντέρνες ταβέρνες. Είναι και αυτός ένας τρόπος για να προκαλέσεις το ενδιαφέρον.

q Δυστυχώς, στην εποχή μας αποτελεί άθλο το να διατηρείς ένα μεζεδοπωλείο. Είναι ένας συνεχής αγώνας. Και το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει επιχειρηματικό κέρδος, παρά μόνο μεροκάματο. Υψηλή φορολογία και ακριβά έξοδα συντήρησης είναι οι θηλιές από τις οποίες δεν μπορείς να ξεφύγεις. Αν θέλεις να είσαι τίμιος, είναι σίγουρο ότι θα ζημιωθείς. Αν κάτι με ενοχλεί, είναι που το κέντρο κλείνει με την παραμικρή αφορμή. Είναι απολύτως κατανοητό να διεκδικείς, αλλά πρέπει να σκεφτούν ότι υπάρχουμε κι εμείς. Μέρες ολόκληρες, είτε από απεργία του μετρό είτε από διαδηλώσεις, είναι για εμάς καταστροφή. Πώς θα καλύψω τις ανάγκες μου; Ποιος θα μας αποζημιώσει; Τα ψάρια τι θα τα κάνω; Όλοι εργαζόμενοι είμαστε, δεν υπάρχουν αφεντικά κι εργάτες. Επιπλέον, με στενοχωρεί που αρκετός κόσμος, ενώ έχει ακούσει για εμάς και μας επισκέπτεται, μόλις βλέπει ότι το μαγαζί είναι σε στοά, χωρίς καν να κοιτάξει τον κατάλογο ή να δοκιμάσει το φαγητό, επιλέγει να φύγει.

q Η ταβέρνα ανέκαθεν αποτελούσε ένα κοινωνικό εργαστήριο. Το κάθε μαγαζί κουβαλά και τις ιστορίες του. Με χαρές, όπως όταν γιόρτασα τα πενήντα χρόνια μου και κάλεσα τους μισούς πελάτες σε ένα γλέντι μέχρι το πρωί. Με λύπες, στενοχώριες και μέρες που δεν είχες καθόλου πελάτες αλλά και μέρες που ήσουν γεμάτος. Όμως το χειρότερο είναι όταν θα χρειαστεί να λειτουργήσεις σαν πυροσβέστης. Θυμάμαι ένα μεσημέρι που στο κέντρο γίνονταν πολλά επεισόδια και τα δακρυγόνα είχαν κάνει αποπνικτική την ατμόσφαιρα. Είχε έρθει ένας γνωστός υπουργός να φάει μαζί με την κόρη του. Στο διπλανό τραπέζι κάθισε μια παρέα που είχε καταφθάσει από τη διαδήλωση και βλέποντας τον πολιτικό να γευματίζει, παίρνουν το νερό από την κανάτα και το ρίχνουν πάνω του. Ήταν μια άσχημη στιγμή, γιατί δεν ξέρεις τι μπορεί να ακολουθήσει και τι προεκτάσεις μπορεί να έχει όλο αυτό. Ο καθένας μπορεί να διαφωνεί πολιτικά με τον οποιονδήποτε, αλλά τις προσωπικές στιγμές πρέπει να τις σέβεσαι.

q Αισθάνομαι πολύ τυχερός άνθρωπος,

έχοντας καταφέρει να ξεπεράσω πολλούς κινδύνους και να σταθώ όρθιος. Από το να επιστρέφεις σπίτι σου και να οδηγείς μεθυσμένος στο αντίθετο ρεύμα μέχρι τη φωτιά που ξέσπασε πριν από λίγες μέρες δίπλα από το μαγαζί, αξίζει να θυμάσαι πως ό,τι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει πιο δυνατό. Αν έχεις υγεία, δεν χρειάζεται να φοβάσαι τίποτα. Πρόσφατα, έχασα τον πατέρα μου. Μία από τις εικόνες που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι όταν τον αντίκρισα νεκρό. Μπήκε σε ένα ταξί να πάει για μια απλή εξέταση και γύρισε σε φέρετρο. Οι άνθρωποι, όταν μεγαλώνουν, γίνονται σαν μικρά παιδιά κι έχουν συνέχεια παράπονα. Κάπου-κάπου τον άκουγα να λέει: «Τα παιδιά μου δεν με αγαπούν». Δυστυχώς, με τον τρόπο που έφυγε, αυτό που με στενοχωρεί είναι ότι δεν πρόλαβα να του πω αυτό που ήθελα, πόσο πολύ τον αγαπούσα.

q Η οικογένειά μου είναι η μικρή μου πατρίδα. Με τη σύζυγό μου γνωριστήκαμε με έναν παράξενο τρόπο. Ήταν ένα καλοκαιρινό μεσημέρι και είχα πάει με έναν φίλο μου, την αδελφή του και μια φίλη της για μπάνιο στη Βάρκιζα. Συγκεκριμένα, στον βούρκο της Βάρκιζας, όπου μπαίνεις χωρίς αντηλιακό και βγαίνεις με αντηλιακό. Εκεί που παίζαμε, φεύγει από τη «φίλη» μας το δαχτυλίδι της. Κατά έναν περίεργο τρόπο, βουτάω και ύστερα από λίγη ώρα το βρίσκω. Αυτή η «φίλη» επρόκειτο να είναι η μέλλουσα γυναίκα μου και για είκοσι δύο χρόνια να είμαι ο ήρωάς της.

Τριαντάφυλλος Λαδάς Ιδιοκτήτης ταβέρνας. Γεννήθηκε στο Σίδνεϊ, μένει στο Ίλιον. Δεν πτοείται, δεν του αρέσει η μοιρολατρία. 22 lifo – 10.3.16

q Γεννήθηκα στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Βρέθηκα εκεί επειδή οι γονείς μου ήταν οικονομικοί μετανάστες.

Info Η ταβέρνα «Το τριαντάφυλλο της νοστιμιάς» βρίσκεται στην οδό Λέκκα 22.



24 lifo – 10.3.16


Τhe Good LiFO

οδηγοσ

ο μεγαλοσ οδηγοσ για το πιο fun τριημερο του χειμωνα Όσα θα χρειαστείτε για την Αποκριά και την Καθαρά Δευτέρα στις επόμενες σελίδες. Από τη Μαρίνα Πετρίδου

10.3.16 – lifo

25


Τhe Good LiFO

3

βεστιάρια! βεστιάριο costumier Μπορεί κανείς να βρει κοστούμια, καπέλα, παπούτσια, τσάντες και αξεσουάρ για θεατρικές, κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές και μεγάλη ποικιλία αποκριάτικων στολών. Παλλάδος 11, Ψυρρή, 210 3214990 βεστιάριο Οκτώ όροφοι με είκοσι χιλιάδες κοστούμια και μεγάλη ποικιλία αξεσουάρ. Μπορείς να βρεις στολές αρλεκίνου, αρχαίου Έλληνα, μαζορέτας, γοργόνας, πειρατή και πολλές ακόμη. Αναλαμβάνουν οποιαδήποτε ειδική κατασκευή-ραφή σε κοστούμια, αξεσουάρ, καπέλα. Σωκράτους 16, Ομόνοια, 210 5227906 μαγέψτε, σοφία κόντα Από τα πιο γνωστά βεστιάρια της πόλης, γνωστό για τις στολές κινηματογραφικών αστέρων και σούπερ ηρώων. Διαθέτει μεγάλη ποικιλία κοστουμιών που ράβονται στην επιχείρηση με ποιοτικά και διαλεγμένα υλικά και υφάσματα. Σπευσίππου 26-28, Κολωνάκι, 210 7294566

how to

6

Η καλύτερη λαγάνα ♦ Χειροποίητη και με βιολογικό αλεύρι, καλύτερα να την παραγγείλετε τηλεφωνικά μία μέρα πριν. Μαμά ψωμί, Ζαχαρίτσα 42-44, Κουκάκι, 210 9227686 ♦ Από τον ξυλόφουρνο, χωρίς βελτιωτικά και χημικά. Έξαρχος, πλ. Καπανδριτίου, 22950 53181 ♦ Από χωριάτικο χοντρόκοκκο αλεύρι, ψημένη στον ξυλόφουρνο. Καρράς, λεωφ. Μαραθώνος 58, Άγιος Στέφανος, 210 6217762 ♦ Μια μυστική συνταγή από τα Γιάννενα. Γιάννενα, Μεγ. Αλεξάνδρου 35, Περιστέρι, 210 5711606 ♦ Με χωριάτικη συνταγή, από τον πρόεδρο της Συντεχνίας Αρτοποιών κ. Χρήστου. Λεωφ. Βουλιαγμένης 70, 210 9270744, Αχαρνών 254, Πατήσια, 210 8662729

♦ Από τον εξπέρ του γιαννιώτικου προζυμιού Κατσαρό. Σ. Καράγιωργα 56, Γλυφάδα, 210 9630914 ♦ Από αγνό ελληνικό σιτάρι, ψημένη σε φούρνο με πυρότουβλα. Πνύκα, Πρατίνου 13, Παγκράτι, 210 7251941 ♦ Με αλεύρι από τους μύλους Λούλη και Μάρα και παράδοση από το 1907. Σαρρή 13 & Αγίων Αναργύρων, Ψυρρή, 210 3214035 ♦Όνομα και πράγμα για λαγάνα σε διαφορετικές ποικιλίες. Αρτοποιητής, Μισαραλιώτου 14, Ακρόπολη, 210 9230052 ♦Με αλεύρι από τους φούρνους Κεπενού και Βούζα. Η Λυκόβρυση, Σοφοκλή & Βενιζέλου 48, Λυκόβρυση, 210 2815042 Ελένη Ψυχούλη

Τα πιο ωραία σημεία για να πετάξεις χαρταετό ♦ Παραλιακή ♦ Μπαρουτάδικο, Αιγάλεω ♦ Άλσος Εθνικής Τραπέζης, Φιλοθέη ♦ Πάρκο Στρατού, Γουδή ♦ Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» Άγιοι Ανάργυροι-ΚαματερόΊλιον ♦ Κτήμα Συγγρού, Μαρούσι ♦ Πάρνηθα ♦ Λόφος Φιλοπάππου

Tips για πετυχημένες πτήσεις χαρταετού ♦ Πέταγμα σε ανοιχτή περιοχή, χωρίς εμπόδια, όπως ψηλά δέντρα και ηλεκτροφόρα καλώδια. ♦ Φρόντισε να έχεις βοηθό που θα κρατά σταθερό τον χαρταετό, όσο εσύ ξετυλίγεις το σκοινί. ♦ Ο άνεμος πρέπει να φυσά με κατεύθυνση από αυτόν που κρατά το σκοινί προς τον αετό. ♦ Άφησε αρκετά μέτρα σπάγκου (τουλάχιστον 20), ζήτησε να αφήσουν τον αετό και τρέξε προς την αντίθετη κατεύθυνση. ♦ Για να πάει πιο ψηλά, άφησε κι άλλη καλούμπα, για να έρθει πιο χαμηλά, μάζεψε λίγο σκοινί. ♦ Προσοχή στα ατυχήματα!

Πώς να κατασκευάσεις τον δικό σου χαρταετό υλικά Χαρτιά γλασέ στα χρώματα της αρεσκείας σας, τρία καλάμια 60-80 εκ., χαρτί γλασέ ή εφημερίδες για την ουρά, κόλα, σπάγκος. διαδικασία Δένουμε τα ξύλα σφιχτά μεταξύ τους στο κέντρο με έναν σπάγκο και αφήνουμε μισό μέτρο σπάγκο να κρέμεται. Στην άκρη του ενός ξύλου δένουμε σφιχτά σπάγκο και τον περνάμε περιμετρικά γύρω από τον σκελετό του χαρταετού, δένοντάς τον σφιχτά γύρω από κάθε ξυλαράκι, σε μια εγκοπή που θα έχουμε κάνει με ένα μαχαίρι. Σε δύο άκρα στερεώνουμε σπάγκο, ώστε να δέσουμε στη μέση του την ουρά. Η ουρά πρέπει να είναι τουλάχιστον 4 φορές το μήκος του χαρταετού. Την ουρά θα τη φτιάξουμε με εφημερίδες και θα τη δέσουμε στον σπάγκο, σε απόσταση 20 εκ. το ένα κομμάτι από το άλλο. Στα απέναντι άκρα από αυτά που δέσαμε την ουρά μας θα δέσουμε τα ζύγια. προσοχή Δένουμε 2 κομμάτια σπάγκο στα απέναντι άκρα και το καθένα θα ενωθεί με τον σπάγκο που αφήσαμε να κρέμεται στο κέντρο του αετού. Τα ζύγια πρέπει να σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο. Στο σημείο της ένωσης δένουμε την καλούμπα μας.

8 αποκριάτικα πάρτι στην Αθήνα «Trash and Strass, το πάρτι το μασκέ»

Μασκέ πάρτι στο six d.o.g.s

Carnival Party @ Gazarte

Kitscherella στο Χοροστάσιον

Faust Maske Party

Αποκριάτικο «In the heat of the night»

Hei!!! Αποκριάτικο Παρτυ

Αποκριάτικο mash-up γλέντι

Σάββατο 12/3, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3, Ομόνοια.

Mυστικοί «six d.o.g.s πράκτορες» θα βρίσκονται ανάμεσα στο πλήθος, βραβεύοντας τις καλύτερες, πιο ευφάνταστες εμφανίσεις, με free drink coupons. Κυριακή 13/3, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι.

Ντυθείτε τον αγαπημένο σας ήρωα ταινίας, σειράς ή τον αγαπημένο σας καλλιτέχνη. Σάββατο 12/3, Gazarte, Βουτάδων 34, Γκάζι.

Dress Code: Oso pio koulo toso pio kalo, Σάββατο 12/3, Χοροστάσιον, Σκουλενίου 2, Αθήνα.

Ντυθείτε ή γδυθείτε αποκριάτικα, το πιο open minded πάρτι μασκέ σε ρυθμούς γνήσιου Καρναβαλιού. Κυριακή 13/3, Faust, Καλαμιώτου 11, Μοναστηράκι.

Tο μεγαλύτερο αποκριάτικο πάρτι της πόλης τα τελευταία 4 χρόνια επιστρέφει στο καινούργιο Texas Rock Club. Κυριακή 13/3, Texas Rock Club, Ιάκχου 19, Γκάζι.

Club Decadence: Thank you Athens! Κυριακή 13/3, Booze Cooperativa, Κολοκοτρώνη 53, Αθήνα.

Παρασκευή 11/3, Bios. Tesla, Πειραιώς 84, Αθήνα.

26 lifo – 10.3.16


Αυτήν τη Σαρακοστή επιλέγεις Pizza Hut!

Το μενού που θα σε κάνει να λατρέψεις τη νηστεία!

Σ

αρακοστή: 50 μέρες νηστείας, που κάποιοι βλέπουμε ως μια ευκαιρία για υγιεινή διατροφή, κάποιοι ως την ιδανική δίαιτα πριν από το καλοκαίρι, αλλά οι περισσότεροι σαν 50 μέρες άνοστου και βαρετού φαγητού. Και έρχεται η Pizza Hut και τα ανατρέπει όλα, γιατί με τις νέες σαρακοστιανές της γεύσεις συνδυάζουμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου, αφού μπορούμε να απολαύσουμε υγιεινή διατροφή και πλούσιες γεύσεις που κάθε άλλο παρά αίσθημα έλλειψης θα μας δημιουργήσουν. Το σπέσιαλ σαρακοστιανό μενού έχει τα πάντα: σούπερ τραγανή πίτσα, χορταστικές σαλάτες, ντελικάτα ζυμαρικά και ορεκτικά, γιατί εδώ η νηστεία σημαίνει πλούσια γεύση. Πίτσα σε Thin 'n' crispy ζύμη με ολόφρεσκα λαχανικά και παρθένο ελαιόλαδο, πέννες με σάλτσα Napoletana και βασιλικό, λαχταριστά Onion Rings που θα λατρέψεις με λίγη Ketchup ή BBQ sauce, χορταστικές Potato Wedges και σκορδόψωμο που θα πείσει και τους πιο δύσπιστους! Και αν η όρεξή σας τραβάει σαλάτα, θα βρείτε την απόλυτη μεσογειακή σαλάτα με μαρούλι, lolo biondo, lolo rosso και radicio, μαϊντανό, φρέσκα ντοματίνια, αγγούρι, ελιές, καλαμπόκι, κρουτόν, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και balsamico, που από μόνη της αποτελεί ολόκληρο γεύμα, ή τη σαλάτα Σπανάκι Ρόκα με ρόκα, baby σπανάκι, λιαστές ντομάτες, κρουτόν, φρέσκα μανιτάρια και ντοματίνια και υπέροχη sauce με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, balsamico και μέλι.

10.3.16 – lifo

27


Τhe Good LiFO

4

αποκριατικεσ μασκεσ που θα θελαμε να εχουμε

Ταραμοσαλάτα μια εύκολη συνταγή

εξοπλισμοσ τρομπετεσ €2,49 κιμ καρντασιαν

σπρεϊ-αφροσ €0,99

Αυτοί που ειδικεύονται στα όστρακα

χαρτοπολεμοσ €0,99/200 gr

φρανκ αντεργουντ

♦ Η Βαρβάκειος (3:00-13:00). Οι πελάτες της νύχτας βρίσκουν το καλύτερο, μεγαλύτερη ποικιλία και αποφεύγουν το στριμωξίδι. ♦ Ο Μπαρμπουνάκης (28ης Οκτωβρίου, Ψυχικό, 210 6743639) ♦ Αγγελική Αδάμ (Ψαραγορά Λαυρίου, 22920 22209) ♦ Ο Φάρος (Κηφισίας 234, στάση Αβάνας, 210 6714483) ♦ Όστρακο (Αγ. Δημητρίου 18, Δραπετσώνα, 210 4619937) ♦ Βατίστας, Αφροδίτης 2, Βάρκιζα, 210 8972164

♦ The Lobster Co (Χαρ. Τρικούπη 200, Ν. Ερυθραία, 210 8003272) ♦ Στρατής Μπουρνούς (Λεωφ. Παπάγου 130, Ζωγράφου, 210 7706215) ♦ Στην Κεντρική Αγορά του Πειραιά συστήνουμε τον Κοκώνη (210 4222574), από τους λίγους ιχθυοπώλες που τιμούν το ζωντανό όστρακο όλο τον χρόνο και όχι μόνο τη Σαρακοστή. Μύδια από το Πόρτο Λάγος, άγρια κυδώνια και γυαλιστερές, ελληνικό φρέσκο χταπόδι και ζωντανοί αστακοί από το ενυδρείο. Ανοιχτά από τις 2 τη νύχτα ως τη 1 το μεσημέρι, το ίδιο και την Κυριακή. Ελένη Ψυχούλη

Υλικά: 2-3 μεγάλες σκελίδες σκόρδο, μισό φλιτζάνι δυόσμο, 1/3 φλιτζανιού λευκός ταραμάς, 250 γρ. ψίχα από μπαγιάτικο ψωμί, 1/3 φλιτζάνι έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, 3 κ.σ. νερό, 3-5 κ.σ. χυμός λεμονιού. Εκτέλεση: Χτυπάς το σκόρδο με λίγο ελαιόλαδο μέχρι να γίνει αλοιφή. Ρίχνεις τον ταραμά, την ψίχα και το υπόλοιπο λάδι και τα χτυπάς για ένα λεπτό (μέχρι το μείγμα να γίνει παχύρρευστο). Η διαδικασία αυτή δεν θα πρέπει να γίνει πολύ γρήγορα. Όσο το χτυπάς, ραντίζεις το μείγμα με ελαιόλαδο, νερό και λεμόνι, μέχρι να γίνει μαλακό και κρεμώδες. Σερβίρεις.

έξι DIY αποκριάτικες στολές

φρου φρου €0,99/15 τμχ.

καλισι

ρομπότ Χαρτόκουτα.

μούμια Kομμάτια ύφασμα και χαρτί. βρικόλακας Mακιγιάζ και ψεύτικα δόντια. νυχτερίδα Mια σπασμένη ομπρέλα για τα φτερά. φρίντα κάλο Πολύ έντονα φρύδια και χρωματιστά ρούχα.

νταρθ βεϊντερ

κοκκινοσκουφίτσα Κόκκινη κάπα και καλάθι.

4

28 lifo – 10.3.16

80s Zombie Walk Σάββατο 12/3,

ΦΑΛΛΗΦΟΡΙΑ 2016 Σάββατο 12/3,

Γαϊτάνι, γαϊτανάκι Καθαρά

18:00, με αφετηρία το μετρό Συντάγματος (δωρεάν συμμετοχή)

θα ξεκινήσει στις 18:00 από τον πεζόδρομο έξω από το Μουσείο Ακροπόλεως

Δευτέρα, 14/3, πλατεία Προσκόπων, Παγκράτι

ΦΩΤΟ: SOOC

αποκριάτικες βόλτες Παρέλαση Κουδουναραίων Διστόμου Σάββατο 12/3, 18:00. Διαδρομή: πλατεία Κλαυθμώνος, πλατεία Συντάγματος, Ερμού, Καπνικαρέα, Πανδρόσου, πλατεία Μοναστηρακίου, Αιόλου, πλατεία Αγίας Ειρήνης, πλατεία Κοτζιά.


Ζαχαροπλαστείο Παπαπαρασκευάς Ανδρ.. Παπανδρέου 13, Γλυφάδα, 210 8980220 www.papaparaskevas.gr facebook.com/ΠΑΠΑΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ

Σαρακοστή γεμάτη γεύση και απόλαυση!

Τ

ο θρυλικό ξανθιώτικο ζαχαροπλαστείο, που έφερε την παραδοσιακή καριόκα στην Αθήνα, υποδέχεται τη Σαρακοστή με μια σειρά από λιχουδιές για εκείνους που ξέρουν ότι η νηστεία δεν σημαίνει αποχή από τις γλυκές απολαύσεις. Ανακαλύψτε το μπαντέμ, με πραγματική αμυγδαλόψιχα και άρωμα πικραμύγδαλου, σε διάφορες εκδοχές, με αμύγδαλο, πραλίνα αμυγδάλου ή βύσσινο Αμαρένα, βουτηγμένο σε λαχταριστή μαύρη σοκολάτα, και αφεθείτε στη γλύκα που βγάζουν τα ροδίνια με βύσσινο κρυμμένο μέσα σε στρώση από φυτική σαντιγί και αμυγδαλόψιχα. Στις σπέσιαλ σαρακοστιανές δημιουργίες του Παπαπαρασκευά προστίθενται τα παστάκια με λαχταριστή μαύρη σοκολάτα, ταχίνι, μέλι και ολόκληρα καβουρντισμένα αμύγδαλα, τα τρουφάκια κουβερτούρας, τα πραλινάκια αμυγδάλου αλλά και το καρυδάκι μέσα σε κουβερτούρα και πραλινοποιημένο παντεσπάνι. Και τι καλύτερο για κέρασμα από σιροπιασμένο κάστανο, νεράντζι ή πορτοκάλι βουτηγμένο σε κουβερτούρα, με κορυφαία επιλογή τα παραδοσιακά νηστίσιμα «ανώμαλα» με καραμελωμένο αμύγδαλο, που σχηματίζουν έναν τραγανό ακανόνιστο «βράχο» λαχταριστής μαύρης σοκολάτας.

Με τσίπουρο και ούζο ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ, τα ποτά της παρέας!

Σ

ε μια παραδοσιακά εορταστική περίοδο που τα νηστίσιμα πιάτα με τα θαλασσινά τους αρώματα και τις έντονες γεύσεις πλημμυρίζουν τα τραπέζια, δεν υπάρχει καλύτερη συνοδευτική πρόταση από τα ούζα και τα τσίπουρα ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ, ποιοτικά αποστάγματα που ενσωματώνουν την παράδοση και την αυθεντικότητα του φημισμένου Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλου. Για τους παραδοσιακά πιστούς στο ούζο, τα θαλασσινά της Καθαράς Δευτέρας θα αγκαλιάσουν την έντονη γεύση του αρωματικού ούζου ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ! Τα αρώματα του μάραθου και του γλυκάνισου ξεχύνονται από το άνοιγμα του μπουκαλιού και συνδυάζονται εξαιρετικά με χταπόδι, καλαμαράκια, μύδια, στρείδια και όλα τα παραδοσιακά πιάτα της εποχής, αναδεικνύοντάς τα! Παράλληλα, για όσους «ορκίζονται» στο τσίπουρο, τα γευστικά χαρακτηριστικά του αυθεντικού τσίπουρου ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ θα τους βγάλουν ασπροπρόσωπους. Μανιτάρια, αγκινάρες, ελιές, ταραμοσαλάτα, ντολμαδάκια γιαλαντζί, βολβοί τουρσί και φασόλια γίγαντες που έχουν την τιμητική τους σε κάθε τραπέζι δένουν αρμονικά με το σταφύλι και την απαλή επίγευση του αποστάγματος ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ που, είτε σκέτο είτε με γλυκάνισο, απογειώνει κάθε γήινο πιάτο! Το σαρακοστιανό τραπέζι θέλει ποικιλία, γι’ αυτό και ο βαθύς γνώστης της απόσταξης, Ανέστης Μπαμπατζιμόπουλος, μας προτείνει και τα δύο, τονίζοντας ότι το κάθε ποτό ταιριάζει με το κατάλληλο έδεσμα. Αρκεί, βέβαια, να είναι προϊόντα απόσταξης με υπογραφή!

10.3.16 – lifo

29


G-Star RAW

ΟΤΕ TV Ο νέος, πολυαναμενόμενος 4ος κύκλος του «House of Cards» προβλήθηκε στο νέο κανάλι OTE CINEMA HOUSE OF CARDS σε πρώτη προβολή, αμέσως μετά την Αμερική, τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, και 2η συνεχόμενη φορά το Σάββατο 5 Μαρτίου από τις 13:00. Όλα τα επεισόδια παίχτηκαν back2back και με ελληνικούς υπότιτλους. Το νέο κανάλι του OTE TV έκανε πρεμιέρα την Πέμπτη 3 Μαρτίου στις 09:00, και οι συνδρομητές του ΟΤΕ TV μπόρεσαν να παρακολουθήσουν όλους τους κύκλους, από τον 1ο μέχρι τον 4ο, στη λογική του binge watch, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στην ελληνική συνδρομητική τηλεόραση. Ο OTE TV είναι ο μόνος πάροχος παγκοσμίως που δημιούργησε ξεχωριστό κανάλι για τη σειρά. Το κανάλι OTE CINEMA HOUSE OF CARDS θα είναι διαθέσιμο έως αργά το βράδυ της Καθαράς Δευτέρας 14 Μαρτίου.

Τhe Good LiFO

Reebok Το νέο παπούτσι τρεξίματος ZPUMP Fusion 2.0 συνεχίζει την επιτυχία της σειράς ZPUMP της Reebok. Τα ZPUMP Fusion 2.0 διαθέτουν την τεχνολογία pump για τέλεια εφαρμογή, το αποκλειστικό χαρακτηριστικό PowerFrame που διασφαλίζει πως ο θάλαμος αέρα θα παραμένει όσο το δυνατόν πιο κοντά στο πόδι και την ενδιάμεση σόλα από carbonated foam για ελαφρύ και μαλακό πάτημα. Τα ZPUMP Fusion 2.0 είναι διαθέσιμα στο www.reebok.gr.

vichy Δεκαπέντε χρόνια από τότε που η Vichy παρουσίασε τη Neovadiol, την κρέμα ενάντια στις επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης στην επιδερμίδα, η Neovadiol Κρέμα Νύχτας είναι η πρώτη φροντίδα νύχτας με σύμπλοκο αναπλήρωσης. Επαναφέρει την πυκνότητα που χαρίζει μια δεύτερη νεότητα στην επιδερμίδα.

Η G-Star RAW και ο Pharrell Williams ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους, βάσει της οποίας ο Pharrell θα είναι συνιδιοκτήτης του denim brand. Έτσι, ο Williams θα εμπλέκεται άμεσα σε πολλά δημιουργικά επίπεδα της εταιρείας, από τις συλλογές μέχρι τη διαφήμιση και την επιχειρηματική στρατηγική. Η συνεργασία προέκυψε ως φυσική εξέλιξη, καθώς υπάρχει κοινή αντίληψη στον σχεδιασμό, το ήθος και τη δημιουργικότητα, αλλά και την καινοτομία. Επιπλέον, τους χαρακτηρίζει η ίδια αισθητική σχετικά με το ακατέργαστο (raw), το αγνό, το πρωτοπόρο, και προσδιορίζονται από τη συνεχή αναζήτηση για το απροσδόκητο.

Safilo group/Swatch Ο ιταλικός οίκος γυαλιών Safilo και η Swatch Ltd ήρθαν σε συμφωνία συνεργασίας για οπτικά της μάρκας Swatch. Δημιουργικά, παιχνιδιάρικα και προσανατολισμένα στο lifestyle, τα γυαλιά Swatch The Eyes «Ι always want more looks» θα παρουσιαστούν την άνοιξη του 2016 - πιο διασκεδαστική, προκλητική και χαρούμενη από ποτέ! Η Swatch και η Safilo σκοπεύουν να επεκτείνουν σταδιακά τη διανομή της Safilo και σε άλλες περιοχές σε όλο τον κόσμο, μέσω ενός υψηλών προδιαγραφών δικτύου οπτικών, που θα προστεθεί στο δίκτυο διανομής του Ομίλου Swatch.

Tanqueray

World Class

Market Research

επιμελεια: the lifo team

30 lifo – 10.3.16

Το World Class της Diageo συνεργάστηκε με το Future Laboratory για να διαπιστώσει το μέλλον των κοκτέιλ και να αποκαλύψει πως ένα από τα τελευταία trends είναι το «sensploration». Σύμφωνα με το Future Laboratory, το sensploration εστιάζει στην εμπειρία του κοκτέιλ ως απόλαυση συνολικά και όχι μόνο στη γεύση του. Σε έναν κόσμο γεμάτο εμπειρίες αισθήσεων, οι bartenders χρησιμοποιούν το sensploration για να δημιουργήσουν κοκτέιλ πέρα από το συνηθισμένο, πιέζοντας τα γευστικά όρια στα άκρα, και εξερευνούν όλες τις αισθήσεις. Έτσι, στον φετινό παγκόσμιο τελικό του διαγωνισμού World Class Bartender of the YEAR, οι 54 φιναλίστ παρουσίασαν τον τρόπο με τον οποίο το sensploration θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα trends για τους καταναλωτές των κοκτέιλ.

Μετά τις σημαντικές διακρίσεις στα World’s 50 Best Bar Awards 2016, το Tanqueray ήρθε να κλέψει γι’ ακόμα μία φορά την παράσταση, με το Tanqueray Champion Shaker. Πρόκειται για τη μοναδική χειροκίνητη μηχανή παραγωγής κοκτέιλ, ένα αριστούργημα δεξιοτεχνίας, πραγματικό στολίδι για κάθε μπαρ που θα το φιλοξενήσει. Στην Αθήνα, οι φίλοι των κοκτέιλ με gin μπορούν να βρουν το Tanqueray Champion Shaker στο Theory Bar&More και στο Clumsies. Οι κορυφαίοι Έλληνες bartenders των δύο αυτών μπαρ θα χρησιμοποιήσουν αυτό το αριστουργηματικό μηχάνημα για να δημιουργήσουν κορυφαίας κλάσης Tanqueray cocktails.


Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα; Σελ. 32

θεατρο

βιβλιο

αφιερωμα

Η Ματίνα Καλτάκη για την παράσταση Δαμάζοντας τα κύματα. Σελ. 37

Δύο έργα για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, από την Τίνα Μανδηλαρά. Σελ. 38

Γαστρονομικές προτάσεις για το τριήμερο. Σελ. 40

Φωτό: Σπύρος Στάβερης

Week

εγκαινια πρεμιερες

Ένα τραγούδι για το ηλιοβασίλεμα Ο Τέρενς Ντέιβις μεταφέρει στο σινεμά του κλασικό μυθιστόρημα του Λιούις Γκράσικ Γκίμπονς, «Sunset Song», και δημιουργεί ένα χαμηλόφωνο κομψοτέχνημα. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο. σελ. 34

Kάτι το πολύ «Ωραίον» Με έμπνευση το βιβλίο Κάτι το «Ωραίον», στην γκαλερί Elika παρουσιάζονται έργα αλλά και απλά αντικείμενα που χαρακτηρίζονται από την έννοια του κιτς. Πρόκειται για τον όρο που ξεκίνησε απο τις αγορές τέχνης του Μονάχου, τέλη του 17ου αιώνα, για να περιγράψει την υπερβολική, μελοδραματική αισθητική σε έργα μαζικής παραγωγής. Η έκθεση παρουσιάζει έργα 20 καλλιτεχνών και πολλά αντικείμενα ιδιωτικής συλλογής. Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Δημήτρης Αντωνίτσης, Jack Burton, Τάκης Γερμενής, Jorge Cabieses-Valdés, Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός, Χριστόφορος Δουλγέρης, Όλγα Ευαγγελίδου, Βασίλης Ζωγράφος, Αλεξία Καραβέλα, Kalos & Klio, Laura Kikauka, Κωνσταντίνος Λαδιανός, Αλίκη Παλάσκα, Βασίλης Παπαγεωργίου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Ηλίας Παπαηλιάκης, Σπύρος Στάβερης, Γιώργος Σταμκόπουλος, Σοφία Τούμπουρα, Παύλος Τσάκωνας. «Kάτι το πολύ “Ωραίον”», 8/3-16/4, Τρ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 12:00-16:00, Elika Gallery, Ομήρου 27, Αθήνα, www.elikagallery.com Διαβάστε συνέντευξη της ιδιοκτήτριας της γκαλερί, Έλλης Κανάτα, στη σελ. 33, αλλά και στο site, Lifo.gr. 10.3.16 – lifo

31


Eileen Quinlan,Sister, 2013

6 10-ρ1τιου μα

Top

12

events γι' αυτη την εβδομαδα ΕΚΘΕΣΗ

1. Always starts with

an encounter, Wols / Eileen Quinlan Μια διπλή έκθεση για τους καλλιτέχνες Wols και Eileen Quinlan ξεκινάει την Πέμπτη 17 Μαρτίου στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Σκοπός είναι να δημιουργηθούν αντιστοιχίες ανάμεσα στα έργα των καλλιτεχνών που δημιούργησαν σε διαφορετικές περιόδους και με διαφορετικές φωτογραφικές τεχνικές.

☛ stop the press ! Την Πέμπτη 10 Μαρτίου το Μουσείο Μπενάκη προσφέρει ελεύθερη είσοδο σε όλα τα κτίριά του: Κεντρικό κτίριο (Κουμπάρη 1), Κτίριο οδού Πειραιώς, Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης και Πινακοθήκη Νίκου ΧατζηκυριάκουΓκίκα.

r 17/3-8/5, Δευτ., Τετ., Παρ., Σάβ. 10:00-17:00, Πέμ. 10:00-20:00, Κυρ. 11:00-17:00, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Μέγαρο Σταθάτου, Βασ. Σοφίας & Ηροδότου 1, είσοδος: €3, 5. ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ

2. Light And Sound Reaction

6. Velvet Room

ΕΚΘΕΣΗ

To Σάββατο 12 Μαρτίου οι Chickn και το Κορίτσι Κοιμάται καταλαμβάνουν το στούντιο των αδερφών Callas στην οδό Μιλτιάδου. Θα ακολουθήσει DJ set από τη Yorgia Karidi. Στον ίδιο χώρο, ως συνήθως, και η έκθεση «Hang ’Em High #4».

4. Γκαλερί

Ζουμπουλάκη: Ειδικές Εκδόσεις 1966-2016

Η νέα έκθεση της Γκαλερί Ζουμπουλάκη στο Κολωνάκι παρουσιάζει μεταξοτυπίες καλλιτεχνών όπως ο Ακριθάκης, ο Ελύτης, ο Μόραλης, ο Νικολάου, οι Κοσμάς & Κων/νος Ξενάκης, ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Τσαρούχης, ο Giorgio de Chirico, η Sonia Delaunay, ο Mirο, ο Pavlos, ο Niki de Saint Phalle, ο Takis, και νεότερων συνεργατών της. r 8/3- 26/3, Γκαλερί Ζουμπουλάκη, Κριεζώτου 7, Κολωνάκι, Τρ., Πέμ. & Παρ. 11:00-15:00, 17:00-20:00, Τετ. 11:00-15:00, Σάβ. 11:00-14:00,

Η ατομική έκθεση της Κατερίνας Αθανασίου θα φιλοξενείται στον χώρο του Beton7 από τις 17 Μαρτίου. Η εικαστικός παρουσιάζει μια εγκατάσταση που εξελίσσεται σε τρεις χώρους. Ξεκινάει με μια performative παρέμβαση, προσέγγιση της εικαστικού Λίας Πέτρου, συνεχίζεται με ένα επιτοίχιο έργο μεγάλων διαστάσεων βασισμένο στις φωτογραφίες του Τάσου Βρεττού και τα κόκκινα χαλιά του εικαστικού Πέτρου Μπάτσιαρη

r 12/3, 21:00, Velvet Room, Μιλτιάδου 17, 4ος όροφος, είσοδος: €3. ΘΕΑΤΡΟ

7. Από το σκοτάδι στο φως Το έργο Από το σκοτάδι στο φως συγκεντρώνει οκτώ αποσπάσματα αρχαίων τραγωδιών σε μια παράσταση από τη Θεατρική Ομάδα Κωφών «Τρελά Χρώματα». Τέσσερις κωφοί ηθοποιοί, που χρησιμοποιούν τη γλώσσα του σώματος και τη νοηματική, και δύο ακούοντες που τους «δανείζουν» τη φωνή τους παρουσιάζουν μια παράσταση με τραγικές καταστάσεις που είναι καθοριστικές για τον άνθρωπο. r 17-20/3, 26-27/3, Πέμ.-Σάβ. 21:30, Κυρ. 19:30, Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης», Πειραιώς 206, Ταύρος, είσοδος: €8-12. ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟ

r 9/3, 19:00-23:00, Atopos cvc, Σαλαμίνος 72, Μεταξουργείο, είσοδος ελεύθερη.

3. (test) in between

ΣΥΝΑΥΛΙΑ

r 17/3-5/4, Beton7, Πύδνας 7, Βοτανικός, είσοδος ελεύθερη.

O Γρηγόρης Χατζηιωαννίδης, κλεισμένος σε ένα δωμάτιο της Atopos cvc, παρουσιάζει τη διαδικασία δημιουργίας του νέου του έργου. Οι επισκέπτες θα παρακολουθούν τη διαδικασία ζωντανά από μια οθόνη που θα βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο δωμάτιο αυτό. Η περφόρμανς πραγματοποιείται στο πλαίσιο της συμμετοχής του καλλιτέχνη στο νέο βιβλίο της Atopos με τίτλο UNLOCKED.

ΕΚΘΕΣΗ

32 lifo – 10.3.16

και ολοκληρώνεται με ένα ταξίδι στο απέραντο.

DJ SET

5. Rhadoo Για μια ακόμη φορά ο Rhadoo αναλαμβάνει τη μουσική στο six d.o.g.s. Ο DJ, remixer και παραγωγός από τη Ρουμανία επιστρέφει στο στενό της Αβραμιώτου και ετοιμάζει ένα σετ με επιλογές από deep, dubby house, μέχρι σύγχρονη techno. Μαζί του o Anestie Gomez και ο Mr. Roussos. r 12/3, 23:55, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, είσοδος: €8-10.

8. Έτος Αριστοτέλη: Λόγος περί παθών Από τη ρητορική του μίσους στη ρητορική της αποδοχής Το Μέγαρο Μουσικής φιλοξενεί ένα διήμερο συμπόσιο με στόχο τη διερεύνηση του φαινομένου της Ρητορικής του Μίσους στο πλαίσιο του δημόσιου λόγου, της εκπαίδευσης και της ψυχολογίας. Οι δράσεις ξεκινούν το Σάββατο 19 Μαρτίου με ομιλίες και συζητήσεις και συνεχίζονται την Κυριακή 20 Μαρτίου με βιωματικά εργαστήρια και Ζωντανή Βιβλιοθήκη. Η


9. The ’80s Party Ένα αποκριάτικο πάρτι με όλες τις ελληνικές επιτυχίες των ’80s και των ’90s. Ο Κώστας Χαριτοδιπλωμένος μαζί με τους Polls, η Πωλίνα και ο Κώστας Μπίγαλης ανεβαίνουν στη σκηνή του Κυττάρου και τραγουδούν κομμάτια όπως τα «Μελισσούλα», «Κατερίνα», «Τα κoρίτσια ξενυχτάνε» και «Ροζ Μπικίνι».

α π ο τ h ν k at ε ρ ι να η λ ι α κ η

ΠΑΡΤΙ

the face

Έλλη Κανάτα H ιδιοκτήτρια της γκαλερί Elika μας μιλάει για την έκθεση «Κάτι το πολύ “Ωραίον”».

small

r Η συμμετοχή είναι δωρεάν κατόπιν εγγραφής στο www.eventbrite.co.uk/e/21484888881. 19/3, 9:30-16:30, 20/3, 11:00-17:00, Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη 1

Φωτό: Shoot The Band

εκδήλωση πραγματοποιείται από το British Council και το Πανεπιστήμιο Πειραιά υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και την υποστήριξη του Megaron Plus.

11/3, 12/3, 13/3, 22:45, Κύτταρο, Ηπείρου 48 & Αχαρνών, είσοδος: €10.

info n

ΘΕΑΤΡΟ

10. Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί

dj set n

Το τελευταίο έργο του μεγάλου Νορβηγού Ερρίκου Ίψεν Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης από την Παρασκευή 11 Μαρτίου. Πρόκειται για την ιστορία πέντε ανθρώπων που έρχονται αντιμέτωποι με τον θάνατο του εαυτού, των ιδιοτήτων, της νιότης, και προσπαθούν να επιστρέψουν στη ζωή, απαλλαγμένοι από τους φόβους τους. Η παράσταση πραγματοποιείται σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά και σηματοδοτεί την επιστροφή της Ρένης Πιττακή στο Υπόγειο του Koυν έπειτα από 15 χρόνια.

«Kάτι το πολύ “Ωραίον”», 8/3-16/4, Τρ.-Παρ. 12:0020:00, Σάβ. 12:0016:00, Elika Gallery, Ομήρου 27, Αθήνα, www.elikagallery. com.

Πώς προέκυψε η ιδέα για την έκθεση; Την είχα στο μυαλό μου εδώ και πολύ καιρό, γιατί το κιτς είναι κάτι που αγαπώ πολύ. Καταρχάς, το βιβλίο Κάτι το «ωραίον», που μου έδωσε και την αρχική ιδέα, είναι μια εξαιρετική έκδοση, τόσο για το φωτογραφικό υλικό όσο και για τα κείμενα. Ίσως πριν από κάποια χρόνια να δίσταζα να την κάνω, γιατί καμιά φορά το «κακόγουστο» είναι παρεξηγήσιμο. Αν είχα μεγαλύτερο μπάτζετ και χώρο, θα ήθελα, εκτός από τα έργα και κάποια αντικείμενα που έχω, να δείξω και έπιπλα, φωτιστικά, χαλιά κ.λπ. Να ντύσω, δηλαδή, όλο τον χώρο και να τον μεταμφιέσω σε ένα Wunderkammer. Τι σημαίνει η λέξη «κιτς»; Το κιτς ως όρος ξεκίνησε από τις αγορές τέχνης του Μονάχου τις δεκαετίες 1860-1870, περιγράφοντας τη φθηνή, μαζικής παραγωγής τέχνη, συνήθως ζωγραφιές και σχέδια (kitschen = βάφω, αλείφω, πασαλείβω). Η αισθητική ήταν υπερβολική και μελοδραματική. Από τότε είναι συνυφασμένη με το ευτελές και το κακόγουστο. Πώς σχετίζεται η τέχνη με το κιτς; Το κιτς είναι ιστορικά τεκμηριωμένο κίνημα στην τέχνη. Ο Walter Benjamin το μελέτησε επισταμένα και το κιτς,

σε αντίθεση με την τέχνη, αναφέρεται σε ένα χρηστικό αντικείμενο από το οποίο απουσιάζει κάθε κριτική απόσταση μεταξύ του αντικειμένου και του παρατηρητή. Τι έργα περιλαμβάνει η έκθεση «Κάτι το πολύ “Ωραίον”»; Η έκθεση περιλαμβάνει 41 έργα 20 καλλιτεχνών και πολλά αντικείμενα από ιδιωτική συλλογή. Υπάρχουν έργα που προσεγγίζουν το κιτς στο αρχαιοελληνικό στοιχείο (Β. Παπαγεωργίου, Jack Burton), τα πορσελάνινα ροκοκό μπιμπελό που είχαν οι γιαγιάδες μας (Δ. Αντωνίτσης, Άγγ. Παπαδημητρίου, Αλ. Παλάσκα), το πολιτικό κιτς (Αλ. Καραβέλα), το αρχιτεκτονικό (Χ. Δουλγέρης), το σεξ (L. Kikauka), η διακόσμηση (Σπ. Στάβερης, Σ. Τούμπουρα) κ.λπ. Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες είναι οι Δημήτρης Αντωνίτσης, Jack Burton, Τάκης Γερμενής, Jorge Cabieses-Valdιs, Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός, Χριστόφορος Δουλγέρης, Όλγα Ευαγγελίδου, Βασίλης Ζωγράφος, Αλεξία Καραβέλα, Kalos & Klio, Laura Kikauka, Κωνσταντίνος Λαδιανός, Αλίκη Παλάσκα, Βασίλης Παπαγεωργίου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Ηλίας Παπαηλιάκης, Σπύρος Στάβερης, Γιώργος Σταμκόπουλος, Σοφία Τούμπουρα, Παύλος Τσάκωνας.

r Θέατρο Τέχνης, Υπόγειο, Πεσμαζόγλου 5, Αθήνα, Τετ. 20:00, Πέμ.-Κυρ. 21:15, είσοδος: €5-18.

Delano Smith Ο διάσημος DJ από το Ντιτρόιτ στα decks του Steam Club για μία βραδιά, την Παρασκευή 11 Μαρτίου. 11/3, μετά τα μεσάνυχτα, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Γκάζι.

ΠΑΡΤΙ

11. Trash and Strass Χρυσόσκονες, πούπουλα και μουσικές επιλογές από καλλιτέχνες όπως οι Τέρης Χρυσός, Μadonna, Μichael Jackson, Πασχάλης, Γιάννης Φλωρινιώτης και Πέπη Τσεσμελή στο αποκριάτικο πάρτι στο Tesla. Η Marla V και η Lego οργανώνουν ένα βράδυ που συνδυάζει ντίσκο και ποπ ήχους της δεκαετίας του ’80 και του ’90 αλλά και την ψυχεδέλεια των ελληνικών ’60s. r 12/3, 23:00, Tesla bar, Πειραιώς 84, είσοδος ελεύθερη.

Το πιο τρελό αποκριάτικο πάρτι στα TGI Fridays Κολωνακίου Μπήκες σε αποκριάτικο mood ή ακόμα σκέφτεσαι πώς θα περάσεις την Αποκριά; Αυτές τις Απόκριες όλοι οι δρόμοι οδηγούν στα TGI Fridays στο Κολωνάκι, γιατί εδώ «παίζει» το πιο κεφάτο μασκέ πάρτι στην πόλη. DJ SET

12. Mikael Delta Ένα τρίωρο DJ set από τον Μιχάλη Δέλτα. O μουσικός επιλέγει μερικούς από τους καλύτερους ηλεκτρονικούς δίσκους των τελευταίων 25 χρόνων από την προσωπική του συλλογή και μοιράζεται κομμάτια που αποτέλεσαν βασικές του επιρροές. Στα decks τον συνοδεύουν η DJ Fo και ο Mr. Bios.

Α

υτή την Παρασκευή, μετά τις 11 το βράδυ, σας περιμένουμε με την καλύτερη διάθεση, γιατί εδώ πάντα είναι γιορτή! Βάλτε, λοιπόν, ό,τι σας κατέβει για να κλέψετε τις εντυπώσεις στον διαγωνισμό καλύτερης στολής και ετοιμαστείτε για πολύ χορό σε ρυθμούς salsa με τη διάσημη χορευτική ομάδα Salsa Sinners. Πρωταγωνιστές της βραδιάς οι πιο cool Margaritas στην πόλη, που θα απολαύσετε μόνο με €5. Fridays Κολωνακίου, Νεοφύτου Βάμβα 2, 210 7227721

r 12/3, 23:00, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, είσοδος: €8. 10.3.16 – lifo

33


H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ένα τραγούδι για το ηλιοβασίλεμα

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

Sunset Song

Σκηνοθεσία: Τέρενς Ντέιβις Πρωταγωνιστούν: Άγκνες Ντιν, Πίτερ Μάλαν

ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 - ΙΛΙΟΝ - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - CINERAMA - ΑΒΑΝΑ

34 lifo – 10.3.16

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ

Όνειρο ζωής για τον Τέρενς Ντέιβις ήταν η μεταφορά στο σινεμά του γραμμένου το 1932 κλασικού μυθιστορήματος του Λιούις Γκράσικ Γκίμπονς, Sunset Song, και το κατάφερε, παρουσιάζοντάς το σε πρεμιέρα στο Τορόντο, στο Σαν Σεμπαστιάν και στη συνέχεια σε άλλα φεστιβάλ, στα τέλη της περασμένης χρονιάς. Με μια καριέρα μοιρασμένη ανάμεσα στις αυτοβιογραφικές μυθοπλασίες ιδιαίτερου ύφους και στις διασκευές μυθιστορημάτων, όλα χαμηλόφωνα κομψοτεχνήματα που φλερτάρουν με τον αγώνα της ψυχής να επιβιώσει μέσα από τα συντρίμμια, το Ένα τραγούδι για το ηλιοβασίλεμα εμπίπτει στη δεύτερη κατηγορία, δείχνοντας την ωριμότητα του Βρετανού δημιουργού σε σχέση με το ενδιαφέρον, αλλά αμήχανο House of Mirth με την Γκίλιαν Άντερσον – δεν είχε τον σπαραγμό που διαθέτει το Sunset Song. Το έργο διαδραματίζεται στην αγροτική Σκωτία παραμονές του Μεγάλου Πολέμου, με την ηρωίδα Κρις Γκάθρι να γίνεται κοινωνός, παθητική στην αρχή, της αποσύνθεσης της πολυμελούς οικογένειάς της μετά τον βίαιο θάνατο της μητέρας της. Ο πόλεμος που έρχεται, η δύναμη της φύσης (και ο συμβολισμός του ιερού χώματος, που γίνεται ρόγχος, σε πείσμα της ασύλληπτης ομορφιάς του τοπίου), η επιθυμία για ελεύθερη βούληση, χαλυβδώνουν την προσωπικότητα της νεαρής κοπέλας και όταν ο έρωτας τη συναντήσει, έχει πλέον το κουράγιο να πολεμήσει με τον δικό της τρόπο την αυταρχική φιγούρα του πατέρα της (αξιόπιστος ο Πίτερ Μάλαν) και, κατά συνέπεια, την πατριαρχική εξουσία, στοιχείο που επανέρχεται συχνά στη φιλμογραφία του Ντέιβις. Εκεί που το φιλμ, γυρισμένο σε 65 mm, κάνει τη μεγάλη διαφορά είναι στη δημιουργική αντίθεση ανάμεσα στην επική κλίμακα των γεγονότων και στην προσωπική, υπομονετική αφήγηση του Ντέιβις: τα γεγονότα εκτυλίσσονται με απόλυτο σεβασμό στην εποχή και τους χαρακτήρες, ωστόσο η ματιά του Ντέιβις ανιχνεύει τις αντιδράσεις και τα περάσματα στο επόμενο επίπεδο «ενηλικίωσης», πάντα με προσωπικό τρόπο. Η πρωταγωνίστρια Άγκνες Ντιν, διάσημο μοντέλο στα νιάτα της και παντελώς διάφορη στο καλλιτεχνικό σύμπαν του σκηνοθέτη, πιάνει με συνέπεια και πειστικότητα τη δύσκολη προφορά και την προσαρμογή μιας γυναίκας από το παρελθόν σε διαχρονικές αναζητήσεις.

Σκηνοθεσία: Τζαφάρ Παναχί Ο σκηνοθέτης Τζαφάρ Παναχί υποδύεται έναν οδηγό ταξί και κινηματογραφεί τις συνομιλίες του με επιβάτες, καθώς και με μέλη της οικογένειάς του. Η ταινία, χωρισμένη σε άτυπα κεφάλαια, εξερευνά τον ρόλο του βίντεο και της καταγραφής της εικόνας στην ιρανική κοινωνία.

Ο κυνηγημένος Τζαφάρ Παναχί εξακολουθεί να μην μπορεί να γυρίσει επισήμως ταινίες στην πατρίδα του, το Ιράν. Γι’ αυτό και επινοεί τρόπους να ξεφεύγει από την τιμωρία: δεν βάζει το όνομά του στους τίτλους αρχής και τέλους και δεν φαίνεται καν πως γυρίζει ταινία. Το Ταξί γυρίστηκε σε ένα κανονικό ταξί που οδηγεί ο ίδιος και πρωταγωνιστούν ο σκηνοθέτης, φίλοι και ερασιτέχνες, σε μια πλοκή επεισοδιακή, αλλά καθόλου τυχαία, σκωπτική και αυτοκριτική, γεμάτη σχόλια για τη σύγχρονη κοινωνία του Ιράν αλλά και τη δυσχέρεια ενός προσηνή, καθόλου προκλητικού ή φωνακλά καλλιτέχνη να εκφραστεί όπως νομίζει. Ο Παναχί, που πάντα βρίσκει μια φιλόξενη αγκαλιά στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, όπου δικαιώθηκε με τη Χρυσή Άρκτο πέρσι, έχει ξεπεράσει την οργή που ανέδιδε το This is not a movie και το γυρίζει στο θυμοσοφικό, πικρό χιούμορ (παίρνει αγώγι έναν τύπο που εμπορεύεται λαθραία σίριαλ και art ταινίες, από Κορέα μέχρι Αμερική και Γούντι Άλεν!), σε μια συμβολική βόλτα στην Τεχεράνη που δείχνει λίγα, αλλά αποκαλύπτει πολλά για τα ήθη και τα σκαλώματα, που, μέσα στην κίνηση, παλεύει ανάμεσα στην ευγένεια και τον σκοταδισμό, με σκόρπιες χαρές και διάχυτη καταπίεση. Ένα εξαιρετικό μικρό διαμάντι από έναν κινηματογραφιστή που κάνει δημιουργική αντίσταση.

Κινηματογράφος

Η Κρις μεγαλώνει σε μια σκληρή, παραδοσιακή, αγροτική κοινότητα, γεμάτη πάθος για τη ζωή, για τον ανήσυχο Γιούαν αλλά και την αγέρωχη όσο και σκληρή σκωτσέζικη γη στην οποία έχει αποφασίσει να μείνει, παρά τις δυσκολίες. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος πλησιάζει αθόρυβα και ο μοντέρνος κόσμος κυκλώνει σταδιακά την παραδοσιακή κοινότητα με τον πιο ασφυκτικό τρόπο.

ΤΑΞΙ ΣΤΗΝ ΤΕΧΕΡΑΝΗ Taxi

ΔΑΝΑΟΣ 1,2 - ΕΛΛΗ - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 3 - ΚΗΦΙΣΙΑ 1,2 - ΑΙΓΛΗ 1,2

ΠΟΥ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΙΣΒΟΛΗ Where to invade next

οι πληρωμένες διακοπές στην Ιταλία, τα γκουρμέ σχολικά γεύματα στη Γαλλία, το δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα που σκορπάει ευτυχία στους φοιτητές της Σλοβενίας και στους μαθητές της Φινλανδίας, το πρότυπο, ήπιο σωφρονιστικό σύστημα στη Νορβηγία, η τιμωρία των υπαίτιων για την κρίση τραπεζιτών στην Ισλανδία, και, διαμέσου της υψηλής θέσης της γυναίκας στην ίδια χώρα, το πέρασμα στη μουσουλμανική Τυνησία, για τον επιτυχημένο αγώνα των γυναικών, όταν η μετάβαση από τη μοναρχία στη δημοκρατία απείλησε τα κεκτημένα δικαιώματά τους. Με την παρεμβατική, σεναριακή μεθοδολογία του ο Μουρ απέσπασε τα καλύτερα από τα κοινωνικά αγαθά και υποσχέθηκε να τα προτείνει στους συμπολίτες του, συνειδητοποιώντας στην πορεία πως τα περισσότερα από αυτά ξεκίνησαν από τις ΗΠΑ, μόνο που ξεχάστηκαν, αγνοήθηκαν ή καταπατήθηκαν καθοδόν προς τον εργασιόπληκτο πλουτισμό και την άνευ όρων ελεύθερη οικονομία. Είναι σαφές πως ο Μάικλ Μουρ, με την απαράλλαχτη στρογγυλή φιγούρα, την οικουμενική αμεσότητα και, αυτήν τη φορά, μια αμερικανική σημαία φορτωμένη στα μπαγκάζια του, γνωρίζει πώς να αφηγηθεί την ιστορία που βάζει στο μυαλό του και πώς να τη δουλεύει σαν εργάτης με κάμερα – κάποια στιγμή, περπατώντας δίπλα στο πάλαι ποτέ Τείχος του Βερολίνου, λέει πως με σφυρί και σκαρπέλο το αποτέλεσμα προκύπτει με καθημερινή, σταδιακή εργασία, από το λίγο στο πολύ, και μόνο έτσι ανατρέπεται μια παγιωμένη κατάσταση, όπως η κατάργηση του απαρτχάιντ ή οι γάμοι μεταξύ ομοφυλόφιλων, ανήκουστα ταμπού, ως και ελάχιστο χρονικό διάστημα πριν από την πραγματοποίηση τους. Και όλα αυτά, με μια μείξη εκλαΐκευσης και χιούμορ, ικανή να κρατήσει το ενδιαφέρον και την προσοχή του απλού ανθρώπου, δηλαδή του φυσικού αποδέκτη μιας κατά βάση διδακτικής παραίνεσης για επιστροφή στις αυτονόητες σοσιαλιστικές αξίες. Δεν χρειάζεται να προσπαθήσει σκληρά για να πείσει εμάς – μας έχει κερδίσει με το «καλημέρα», γιατί συμφωνούμε ούτως ή άλλως μαζί του (δεν βλέπουμε ειδήσεις από το Fox Channel, άλλωστε). Το θέμα είναι να ξεκουνήσει, χωρίς να ξενίσει, το παραφορτωμένο από τη μυθοπλαστική φαντασία τσερβέλο των παραδομένων στη θορυβώδη ψυχαγωγία Αμερικανών. ODEON ΟΠΕΡΑ 1,2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2

Σκηνοθεσία: Μάικλ Μουρ Ο σκηνοθέτης Μάικλ Μουρ, παίζοντας τον ρόλο του «εισβολέα», επισκέπτεται μια σειρά εθνών για να μάθει πώς θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να βελτιωθούν ως προς τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται τα προβλήματά τους.

Με το ντοκιμαντέρ Where to invade next, ο Μάικλ Μουρ επιχειρεί ειρηνική απόβαση σε χώρες εκτός ΗΠΑ, με σκοπό να αποθησαυρίσει οικονομικές και κοινωνικές κατακτήσεις, να τις κατακτήσει συμβολικά και να φέρει πίσω στη χώρα του τα καλούδια που θα του φαίνονταν χρήσιμα. Ο ιδιότυπος Αμερικανός κινηματογραφιστής δεν έχει αλλάξει το στυλ του, αν και αυτήν τη φορά δεν επιμένει τόσο στην επιθετική πολεμική εναντίον των διαβολικών στοιχείων που έχουν αλλοιώσει σημαντικά τον ιστό και το όραμα της χώρας στην οποία ανατράφηκε (προλεταριακά, όπως έχει επισημάνει στο παρελθόν), διαμένει και εργάζεται. Θεωρεί πλέον δεδομένη την καταστροφική σπατάλη σε πολέμους που δεν έπρεπε να έχουν γίνει και δεν δικαιώθηκαν ηθικά και πρακτικά και προτιμά μια φαινομενικά casual ταξιδιωτική περιήγηση βασικά στην Ευρώπη, καθώς και στην Τυνησία, όπου παρατηρεί διαφορετικά πεδία: οι αργίες και

ΜΙΚΡΗ ΑΡΚΤΟΣ Σκηνοθεσία: Ελισάβετ Χρονοπούλου Πρωταγωνιστεί: Σοφία Γεωργοβασίλη, Γιάννης Κοκιασμένος Σε ξενοδοχείο ημιδιαμονής ένας νέος άντρας συλλαμβάνεται, ενώ το αναίσθητο σώμα μιας κοπέλας μεταφέρεται στο ασθενοφόρο. Μέσα στο περιπολικό που διασχίζει την πολύβουη Αθήνα ο άντρας ανακαλεί το διάστημα των τελευταίων μηνών, προσπαθώντας να καταλάβει τι πήγε λάθος.

Το πρωτότυπο εγχείρημα της Ελισάβετ Χρονοπούλου να αφηγηθεί οπτικά τη δραματική σχέση ανάμεσα σε έναν άνδρα χωρίς προορισμό και εμφανή καταγωγή και μια νέα γυναίκα που σπουδάζει Ειδικά Εφέ για τον Κινηματογράφο, αποκλειστικά με υποκειμενικό πλάνο από την πλευρά του ήρωα (χωρίς καν το αντικαθρέφτισμά του), δεν εξαντλείται στη μονοδιάστατη εντύπωση του πειράματος αλλά εξερευνά την κυμαινόμενη δυναμική του ζευγαριού, με την αδυναμία τους στον τομέα της συναισθηματικής προσέγγισης και την αναμενόμενη βία και κακοποίηση,


με λεπτομέρειες που γεννιούνται μέσα από την καθημερινή τριβή. Η δουλειά που έχει γίνει στις πιθανότητες της ματιάς του αδέσποτου, απρόσωπου άνδρα, εκεί που σε άλλες περιπτώσεις ο φακός θα «έκοβε» σε διαφορετικά πλάνα, είναι σημαντική και αξιέπαινη. Η επιμήκυνση, ωστόσο, της πλοκής αποδυναμώνει την ταινία: το σενάριο δεν υποστηρίζει αρκετά την περιπλάνηση της χαμένης, συγκεχυμένης ψυχής του δράστη. ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 2

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗ L’ Hermine Σκηνοθεσία: Κριστιάν Βενσάν Πρωταγωνιστούν: Φαμπρίς Λουκινί, Σίντσε Μπαμπέτ Κνούντσεν Στριφνός και απόμακρος δικαστής Κακουργιοδικείου προεδρεύει στη δίκη ενός άνδρα που κατηγορείται για τον φόνο του παιδιού του και αλλάζει εντελώς τον τρόπο προσέγγισης της διαδικασίας όταν αντικρίζει στους ενόρκους μια γυναίκα που αγάπησε μυστικά πριν από έξι χρόνια.

Ντελικάτο, ακριβές δράμα αποχρώσεων από τον Κριστιάν Βενσάν, που ξανασυναντιέται με τον πρωταγωνιστή του στο La Discrète, Φαμπρίς Λουκινί, έπειτα από 25 χρόνια. Ο μεγάλος Γάλλος ηθοποιός υποδύεται τον Μισέλ Ρασίν (όνομα και πράγμα), έναν ξινό, αμερόληπτο, αλαζόνα δικαστή που συνηθίζει να τιμωρεί τους ενόχους με βαριές ποινές και ελέγχει μαεστρικά τις δίκες στις οποίες προεδρεύει, αλλά που σταδιακά ξεδιπλώνει την ανθρώπινη, ερωτική προσωπικότητά του, και ειδικότερα ως άρτι διαζευγμένος, μετά την τυχαία συνάντησή του με μία από τις ενόρκους σε μια δύσκολη υπόθεση – μια παλιά του φλόγα, νοσοκόμα που τον φρόντισε ύστερα από ένα ατύχημα, πιστεύοντας ακράδαντα πως είναι ο έρωτας της ζωής του. Η σχέση της Ντίτε με την έξυπνα παρεμβατική κόρη της μας βοηθά να καταλάβουμε τη διστακτικότητα και τη φύση της ανιδιοτελούς γενναιοδωρίας της, ανοίγοντας την πόρτα της έκφρασης στον ερμητικό Ρασίν. ODEON ΜΑΡΟΥΣΙ 3 - ΕΜΠΑΣΣΥ - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

ZOOLANDER 2 Σκηνοθεσία: Μπεν Στίλερ Πρωταγωνιστούν: Μπεν Στίλερ, Όουεν Γουίλσον Δεκαπέντε χρόνια μετά το πρώτο φιλμ, βρίσκουμε τον Ντέρεκ και τον Χάνσελ να ζουν απομονωμένοι, ακόμα και ο ένας από τον άλλον, μακριά από τον υπόλοιπο κόσμο. Όταν λάβουν μια ειδική πρόσκληση για να πρωταγωνιστήσουν στο μεγαλύτερο ντεφιλέ μόδας που θα πραγματοποιηθεί στην αρχαία πόλη της Ρώμης, δεν μπορούν να αντισταθούν στην πρόκληση της παλιάς τους λάμψης.

Στην κωμωδία, ο ατρόμητος Μπεν Στίλερ έχει δοκιμάσει τα πάντα: από το σωματικό παραλήρημα των αδελφών Φαρέλι, το θύμα των καταστάσεων στους Fockers και την παιδική φαντασία της Νύχτας στο Μουσείο, ως το λεπτό χιούμορ του Νόα Μπάουμπαχ στο Greenberg και το While we were young, είδος που ταιριάζει στην ωριμότητά του και δείχνει να του πάει περισσότερο. Όποτε σκηνοθετεί, συνήθως προτιμάει τη χοντρή πλάκα, που έφτασε σε υψηλά επίπεδα σάτιρας με την Τροπική Καταιγίδα ή απλώς εξυπηρέτησε τον Τζιμ Κάρεϊ στο Cable Guy. Το Zoolander 2, η έκτη του σκηνοθετική απόπειρα σε μεγάλου μήκους ταινία, αποτελεί τη συνέχεια των περιπετειών του εξυπνόχαζου

μοντέλου Ντέρεκ Ζουλάντερ, και του επίσης ούφο, καλού συναδέλφου του, Χάνσελ Μακντόναλντ ( Όουεν Γουίλσον), στην προσπάθειά τους να βρουν τον χαμένο γιο του ήρωα στη Ρώμη, συνδυάζοντας την έρευνά τους με την επιστροφή τους στην πασαρέλα. Τα ντεμοντέ μοντέλα βρίσκονται παγιδευμένα στα δόλια σχέδια του παλιού τους αντιπάλου, Τζάκομπιμ Μουγκάτου (Γουίλ Φερέλ, εξωφρενικός και αποδοτικός σε μερικές σκηνές), αλλά βοηθιούνται σημαντικά από το πρώην μοντέλο μαγιό και νυν ντετέκτιβ, με ειδίκευση στη μόδα, Βαλεντίνα Βαλένσια (Πενέλοπε Κρουζ). Όλο το fashion crow, από την Άννα Γουίντουρ μέχρι τους γνωστότερους σχεδιαστές μόδας, δίνουν το παρών σε αυτή την παρωδία της ρηχότητας, με απώτερο σκοπό το συμπέρασμα πως οι άνθρωποι που ασχολούνται επαγγελματικά με την επιφάνεια διαθέτουν αυτογνωσία και αίσθηση του γελοίου. Κάνοντας τους κινηματογραφικούς Άγγελους του Τσάρλι να μοιάζουν με σοφιστικέ κομεντί, το Zoolander 2 εξαντλείται μετά την έξυπνη πρώτη σεκάνς, με τις δολοφονίες των ποπ σταρ (ο Τζάστιν Μπίμπερ πεθαίνει ποζάροντας με selfie), σε ατελείωτα λεκτικά αστεία, cameos και προσχηματική πλοκή, ακυρώνοντας άκοπα την παρωδία που ενίοτε επιχειρεί. VILLAGE RENTI 15 - VILLAGE MALL 8 - VILLAGE FALIRO 3 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4 - VILLAGE PAGRATI 2 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ODEON STARCITY 4 - ΝΑΝΑ 1,5 - ΑΕΛΛΩ 1 - ΑΝΟΙΞΗ 1

ΣΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ El Αrdor

ται ειδική μεταχείριση, ανακαλύπτει ότι ο Ντέιβιντ σκοπεύει να χρησιμοποιήσει την εξελιγμένη τεχνολογία που έχει στη διάθεσή του για απάνθρωπες πράξεις.

Κατά τα ειωθότα, το τελευταίο μέρος μιας τριλογίας κόβεται στα δύο και η Τριλογία της Απόκλισης δεν αποτελεί εξαίρεση. Η Τρις και η παρέα της έχουν αποδράσει από το εμπόλεμο Σικάγο και καταλήγουν σε μια τεχνολογικά εξελιγμένη κοινότητα που παρακολουθεί τα τεκταινόμενα και ξεχωρίζει την Τρις για τη γενετική της τελειότητα. Όλα τα χαρακτηριστικά της σειράς, ο προειδοποιητικός κίνδυνος για την έλλειψη διαφορετικότητας και η έμμεση αλληγορία για τις ναζιστικές μεθοδολογίες περί διαχωρισμού των ειδών, παρακμάζουν σε μια υπερβολικά σχεδιασμένη, αφελούς διαλόγου και ξύλινης ερμηνείας (κυρίως από την Γούντλι) ταινία που θυμίζει όλες τις σχετικές ταινίες που βασίζονται στην ανήσυχη νεανική λογοτεχνία φαντασίας, χωρίς τη φαντασία και την ανησυχία, σε βαθμό που πλέον το Hunger Games, μπροστά στην Απόκλιση, είναι για Νόμπελ. Έπεται το τελικό κεφάλαιο, για παραπάνω περιπέτεια. VILLAGE RENTI 2,4,7,8 - VILLAGE FALIRO 3,6,7,8 - VILLAGE MALL 7,10,14 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 5 - VILLAGE PAGRATI 5 - STER ILION 1,4 - ODEON STARCITY 1,10 - ODEON ΜΑΡΟΥΣΙ 1,2 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΑΕΛΛΩ 3,4 - ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON 1 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1

Φελίξ και Μεϊρά Felix and Meira Σκηνοθεσία: Μαξίμ Ζιρού

Πρωταγωνιστούν: Χαντάς Γιαρόν, Μαρτίν Ντιμπρέιλ, Λούζερ Τβέρσκι Ο Φελίξ διάγει έναν βίο χωρίς ευθύνες ή δεσμούς, με μόνη του έννοια να σπαταλήσει την οικογενειακή κληρονομιά. Η Μεϊρά, μια νεαρή χασιδική Εβραία, παντρεμένη και μητέρα ενός παιδιού, πλήττει. Τίποτα δεν έδειχνε πως θα συναντιούνταν και θα ερωτεύονταν. ΑΑΒΟΡΑ - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 1 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2 - ΔΙΑΝΑ - ΑΤΤΑΛΟΣ

Η γυνή να φοβήται τον άνδρα Σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβέλλας Πρωταγωνιστούν: Μάρω Κοντού, Γιώργος Κωνσταντίνου Ένας δημόσιος υπάλληλος αποφασίζει να παντρευτεί την κοπέλα με την οποία συζεί και καταπιέζει για μια δεκαετία. Εκείνη αποφασίζει να διεκδικήσει αυτά που της έχει στερήσει όλα αυτά τα χρόνια. VILLAGE RENTI 6 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 3 - VILLAGE PAGRATI 1,3 - STER ILION 2 - ODEON STARCITY 3 VILLAGE FALIRO 4 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2 - ΖΕΑ - NANA 6 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1

Σκηνοθεσία: Πάμπλο Φέντρικ Πρωταγωνιστούν: Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Αλίσε Μπράγκα Ένας άνδρας που έχει περάσει μια ολόκληρη ζωή στη ζούγκλα, περπατώντας στο φυσικό περιβάλλον του, βρίσκει ένα μικρό ράντσο καπνού. Εκεί γνωρίζει τον ιδιοκτήτη και την πανέμορφη κόρη του, που την ίδια νύχτα γίνονται θύματα μιας βίαιης επίθεσης.

Be on the list

Διαφημιστείτε στη LifO

210 32 54 290

Η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Πάμπλο Φέντρικ ξεκινάει με την επιβλητική φιγούρα του Κάι (που δεν τον αποκαλούν με το όνομά του αλλά ξέρουμε ότι τον λένε Κάι) που ξεπροβάλλει μυστηριωδώς από τη ζούγκλα κοντά στον ποταμό Παρανά στην Αργεντινή και προσπαθεί, αγέρωχος και σέξι με τον άγριο τρόπο του, να προστατεύσει την όμορφη κι επίσης σέξι Βάνια, που ο πατέρας της δολοφονήθηκε από κάποιους εισβολείς. Η ταινία ξεκινάει σαν μεταφυσικό δράμα με σασπένς και καταλήγει σε ένα ιδιότυπο γουέστερν, αλλά η ένταση που υπονοείται δεν μετουσιώνεται αυθεντικά και πρωτότυπα. Πρωταγωνιστούν η Αλίσε Μπράγκα και ο Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, που εκτελεί και χρέη παραγωγού. ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2 - ΝΑΝΑ 5,6 - ΤΡΙΑΝΟΝ - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΑΝΟΙΞΗ 2

Τριλογία της Απόκλισης: Αφοσίωση The Divergent Series: Allegiant Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Σβέντκε Πρωταγωνιστούν: Σεϊλίν Γούντλι, Θίο Τζέιμς, Μάιλς Τέλερ, Τζεφ Ντάνιελς Έξω από το Σικάγο για πρώτη φορά στη ζωή τους, η Τρις και οι σύντροφοί της συναντούν τον Ντέιβιντ, επικεφαλής του Γραφείου για τη Γενετική Υγεία, ο οποίος ξεχωρίζει την Τρις ως «γενετικά αγνή» και της ζητά να τον βοηθήσει στα σχέδιά του. Ενώ η Τρις δέχε10.3.16 – lifo

35


walking dead

Οι ήρωες του «Walking Dead» στην Αθήνα

Oι Γιουτζίν, Άαρον και Έιμπραχαμ, μαζί με τον θρυλικό Γκρεγκ Νικοτέρο, γνώρισαν από κοντά τους Έλληνες φαν της σειράς και ενθουσιάστηκαν.

απο τη maρια παππα

Τηλεόραση

O

36 lifo – 10.3.16

Τζος ΜακΝτέρμιτ, o Γιουτζίν του «Walking Dead», μου δείχνει σε μια φωτογραφία το χοντρό μπούτι μιας Γερμανίδας που έκανε τατουάζ τον ήρωα που παίζει στη σειρά με τη μορφή κουνελιού, με τη χαρακτηριστική χαίτη και τα ρούχα που φοράει. «Οι φαν της σειράς είναι τρελοί και φανατικοί. Μου αρέσει να τους συναντάω» λέει. «Μια φορά έγραψα στο Twitter ότι το ψευδώνυμό μου είναι “bunny” και ξεκίνησαν να μου στέλνουν ένα σωρό ζωγραφιές του Γιουτζίν ως κουνελιού. Και μετά, αυτή η γυναίκα το έκανε τατουάζ. Ήταν χαζό να κάνει στο μπούτι της μόνιμο τατουάζ εμένα ως κουνέλι». Ο Τζος, που κανονικά είναι κωμικός, έχει έρθει στην Ελλάδα ως καλεσμένος της FOX, με αφορμή την έναρξη του έκτου κύκλου της δημοφιλούς σειράς. Μαζί του έχουν έρθει, επίσης, ο Μάικλ Κάντλιτζ ( Έιμπραχαμ), ο Ρος Μάρκαντ (Άαρον) και ο Γκρεγκ Νικοτέρο (συμπαραγωγός, σκηνοθέτης και υπεύθυνος των ειδικών εφέ). Στο ξενοδοχείο συζητούν το πόσο τους αρέσει η Ελλάδα αλλά και ο κόσμος, και πως γι’ αυτόν το λόγο έγινε το συγκεκριμένο ταξίδι. « Ήταν ένα όμορφο διάλειμμα από το βαρύ πρόγραμμά τους», όπως λέει ο θρυλικός Γκρεγκ Νικοτέρο, που ξεκίνησε την καριέρα του φτιάχνοντας ζόμπι για τα κλασικά φιλμ του Ρομέρο και η πιο πρόσφατη δουλειά του στον κινηματογράφο ήταν το Μισητοί Οκτώ του Ταραντίνο. «To “Walking Dead” είναι πλέον μια fulltime δουλειά. Δουλεύουμε από τον Μάιο μέχρι τον Νοέμβριο. Η πιο δύσκολη σεζόν που έχουμε κάνει είναι η έκτη. Για μένα ήταν η πιο

i Τα νέα επεισόδια του 6ου κύκλου προβάλλονται κάθε Δευτέρα στις 22:45 στο FOX, σε λιγότερο από 24 ώρες μετά την Αμερική, ενώ επίσης είναι διαθέσιμα on demand μέσω του FOX play.

εξουθενωτική. Κάθε μας δάκρυ, ιδρώτας και αίμα υπάρχει στην οθόνη. Και το πρόβλημα είναι ότι συνεχίζουμε να το κάνουμε. Παίρνουμε αυτά τα απίθανα σενάρια και το στούντιο δεν καταλαβαίνει γιατί γκρινιάζουμε. Κι όμως, κάνουμε ό,τι μας ζητούν και έχουμε εκατομμύρια θεατές. Η πιο μεγάλη δυσκολία σε μια σειρά είναι να κρατηθεί φρέσκια. Η συγκεκριμένη αφορά την επιβίωση, έτσι κάθε εβδομάδα πρέπει να δείχνουμε διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μια ομάδα ανθρώπων επιβιώνει, χωρίς να γίνονται επαναλαμβανόμενοι. Σκοτώνουμε βασικούς χαρακτήρες και τους αντικαθιστούμε με νέους που προστίθενται στην αλυσίδα, κάνουμε τον κόσμο να τους αγαπήσει και μετά του ξεριζώνουμε την καρδιά. Αυτό, όμως, ενισχύει την ιστορία. Οι απειλές είναι οι ίδιες, αλλά ο τρόπος που οι χαρακτήρες αντιμετωπίζουν τα προβλήματα αλλάζει συνεχώς. Έχουμε 8 μέρες να γυρίσουμε κάθε επεισόδιο, στο “Game of Thrones” έχουν 22 μέρες. Είμαι περίεργος να δω τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αν είχαμε περισσότερο χρόνο στη διάθεσή μας. Νιώθουμε ένα δημιουργικό άγχος που μας δημιουργεί μια συναδελφικότητα που σίγουρα δεν θα είχαμε σε μια ταινία. Είναι σαν να έχουμε βγει όλοι ζωντανοί από τον ίδιο πόλεμο και επιστρέφουμε κάθε σεζόν στα χαρακώματα για να συνεχίσουμε τη μάχη. Αυτό σίγουρα μας τονώνει το ηθικό. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάτι παρόμοιο στην τηλεόραση αυτήν τη στιγμή και είμαι περήφανος που ανήκω στην ομάδα της σειράς. Σκέφτομαι σειρές όπως το “Star Trek” και τα “X-Files” και πραγματικά πιστεύω ότι το

“Walking Dead” έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε τηλεόραση. Σε 10-20 χρόνια από σήμερα θα λένε ότι άνοιξε τον δρόμο για σειρές όπως το “Game of Thrones” και ένα σωρό άλλες που θα δούμε στο μέλλον». Τους ρωτάω ποιοι, κατά τη γνώμη τους, είναι οι λόγοι που έκαναν τη σειρά τόσο πετυχημένη και μοναδική. Ο Μάικλ Κάντλιτζ και ο Ρος Μάρκαντ φαίνεται πως συμφωνούν. «Πραγματικά, δεν έχουμε ιδέα. Είναι πετυχημένη επειδή έχει αυτές τις απίθανες, πολυεπίπεδες ιστορίες. Δεν είναι καμιά “φούσκα”. Τέτοιου είδους σειρές βγαίνουν μία φορά στο τόσο, είναι από αυτές που ξαφνικά πετυχαίνουν. Ευτυχώς, δεν είναι κάτι που μπορεί να ελεγχθεί. Είναι η σωστή ιστορία, το σωστό χρονικό πλαίσιο, οι σωστοί χαρακτήρες, το σωστό συνεργείο; Είναι μια μαγική στιγμή που τα πάντα δένουν. Αυτή η σειρά θα βρει πολλούς μιμητές, αλλά δεν θα είναι το ίδιο» λέει ο Μάικλ και ο Ρος (που παίζει τον πρώτο γκέι χαρακτήρα της υπόθεσης) προσθέτει: «Απλώς συμβαίνει. Ζούμε σε αβέβαιους καιρούς. Κάθε φορά που βλέπεις ειδήσεις, κάτι κακό συμβαίνει και μερικές φορές νιώθεις ότι πλησιάζει η Δευτέρα Παρουσία. Οι άνθρωποι μπορούν να ταυτιστούν με τους χαρακτήρες, θα τους άρεσε να βρίσκονται στη θέση τους». — Τι θα κάνατε σε περίπτωση που ο κόσμος γέμιζε ζόμπι; Πολλές φορές αστειευόμαστε και μόνο με την ιδέα. Αυτό είναι κάτι που το ανθρώπινο μυαλό δεν θα μπορούσε να συλλάβει. Και είναι αυτό που λέει ο Τζος, μάλλον θα πεθαίναμε αμέσως μέχρι να ξεπεράσουμε το σοκ. Και αν το ξεπερνούσαμε, θα μας έδινα το πολύ 2 βδομάδες ζωή.


δαμαζοντασ τα κυματα

Αγάπη, πίστη, διαστροφή Η Ρούλα Πατεράκη αναλαμβάνει να μεταφέρει στη σκηνή το βίαιο αριστούργημα του Λαρς φον Τρίερ.

απο τη ματινα καλτακη

Θέατρο

Σ

ίγουρα, η ταινία του Λαρς φον Τρίερ, Δαμάζοντας τα κύματα (1996), δεν μιλά για τη δύναμη της αγάπης και το θαύμα της πίστης, όπως διαβάζω σε πολλά κείμενα που έχουν γραφτεί γι’ αυτήν ή, τώρα, για τη σκηνική διασκευή της Ρούλας Πατεράκη στο Νέο Rex Εθνικού Θεάτρου. Γιατί η Μπες, η κεντρική ηρωίδα, ένας άγγελος επί της Γης (και ως τέτοια, διανοητικά/νευρολογικά ασθενής…), πεθαίνει κακοποιημένη και ατιμασμένη, παρότι πιστεύει στον Θεό και αγαπά τον άνδρα της, τον Γιαν, άνευ όρων και ορίων. Ο Γιαν είναι που θεραπεύεται από τη βαριά αναπηρία του, αυτός που ζει εκτός πίστης, αυτός που δέχεται την απεριόριστη αγάπη της Μπες και διαστροφικά τη χειραγωγεί. Ή, μήπως, είναι πιο πειστική η ερμηνεία που υποστηρίζει ότι την ωθεί να κάνει σεξ με αγνώστους σε μια εξαιρετικά κλειστή και συντηρητική κοινωνία, επειδή την αγαπά και θέλει να είναι σεξουαλικά ικανοποιημένη; Τα πράγματα δεν είναι απλά. Όπως και να ’χει, μια παράσταση που μας βάζει στην περιπέτεια να αναρωτηθούμε τι συμβαίνει με αυτά τα πλάσματα επί σκηνής, τα οικεία και ταυτοχρόνως ξένα, έχει ήδη καταφέρει το κρίσιμο: να αναστατώσει τις βεβαιότητές μας. Ο Ντοστογιέφσκι συνέδεσε τον φτωχό πρίγκιπα Μίσκιν, αυτό τον απόλυτα καλό άνθρωπο (προφανής αναφορά του Λαρς φον Τρίερ), με την επιληψία, την κατά Ιπποκράτη «ιερά νόσο» από την οποία και ο ίδιος υπέφερε – οι τρελοί στην εποχή του δεν μπορούσαν να είναι πρωταγωνιστές σε μυθιστόρημα. Στα τέλη του 20ού αι., ωστόσο, μετά τον Νίτσε και τον Βιτγκενστάιν, τη σχιζοφρένεια σπουδαίων φιλοσόφων και μαθηματικών, όπως ο Κουρτ Γκέντελ, ο Γκότλομπ Φρέγκε, ο Τζον Νας, και από τον χώρο των παραστατικών τεχνών του Νιζίνσκι και του Αρτώ (μεταξύ πολλών άλλων καλλιτεχνών που έπασχαν από σοβαρά ψυχικά νοσήματα), η καλλιτεχνική αποτύπωση της ψυχικής νόσου δεν είναι, όσο άλλοτε, απωθητική. Ο ίδιος ο Τρίερ μιλάει ανοιχτά για την κατάθλιψή του και το πώς ο κινηματογράφος τον βοήθησε να την ελέγξει. Κι όμως, η ηρωίδα του δεν απέχει πολύ από την ευγενική αποτύπωση του αγίου σαλού στον Ηλίθιο του Ντοστογιέφσκι. Έτσι, ο ευφυής, προκλητικός δημιουργός –ειρωνικά, νομίζω– καταδεικνύει πόσο η πρόσληψη του σύγχρονου κοινού παραμένει δέσμια του ρομαντισμού. Προτιμάμε να σταθούμε σ’ αυτό που λέει η Μπες μέσα στην εκκλησία, «δεν μπορείς να αγαπήσεις λέξεις. Μπορείς να αγαπήσεις ένα άλλο ανθρώπινο

πλάσμα» (απαντώντας στον αυταρχικό λόγο του Άνδρα-Πατέρα περί unconditional πίστης στον Λόγο και το Δίκαιο), και όχι στα τελευταία λόγια της, λίγο πριν ξεψυχήσει: « Ίσως να έκανα λάθος, τελικά». Πίσω στον 19ο αιώνα, ρομαντικοί λογοτέχνες και κριτικοί, επιτιθέμενοι στον ακαδημαϊσμό και την ασφυκτική κλασική παράδοση, μίλησαν για τον μύθο και τον μεταφορικό λόγο ως πρωταρχική γλώσσα του ανθρώπου, πέρα από τις κατ’ επίφαση ορθολογικές δομές της τρέχουσας καθομιλουμένης, για την έκσταση και τη «συναισθηματική ενόραση». Συνέλαβαν και αποτύπωσαν τον εσωτερικό διχασμό του πνεύματος, το χάσμα ανάμεσα στο πραγματικό και στο ιδανικό, την υπαρξιακή εκκρεμότητα της εσαεί ανικανοποίητης Επιθυμίας. Η έκφραση των συναισθημάτων δεν είναι για τους ρομαντικούς μόνο η πρωταρχική αιτία του έργου τέχνης αλλά και τρόπος για να γλιτώσουν οι πλέον ευαίσθητοι δημιουργοί από την παραφροσύνη. Άλλο αυτό, όμως, κι άλλο ο εξωραϊσμός της ψυχικής νόσου στο όνομα μιας αιρετικής αντίληψης για τις κατεστημένες αξίες που με πάθος υποστήριξαν πρώτα εκπρόσωποι των ιστορικών πρωτοποριών του 20ού αι. (τα ψυχιατρεία, έλεγε ο Μπρετόν, είναι «κάστρα αντίστασης στον καπιταλισμό» αλλά και ότι δεν δικαιούμαστε να θεραπεύουμε τον τρελό καλλιτέχνη) και μετά τον πόλεμο σοβαροί διανοητές (όπως ο Φουκώ), που στήριξαν το «κίνημα της αντι-ψυχιατρικής» της δεκαετίας του ’60. Ακόμη και σήμερα πολλοί φορείς της ψυχαναλυτικής και της poststructural σκέψης υποστηρίζουν ότι η τέχνη και η τρέλα εκφράζουν παρόμοιες ανάγκες και ελλείμματα, αποτελούν δείκτες της διαφορετικότητας και χώρους φιλικούς προς την Ετερότητα (στις διαφορετικές μορφές της). Μέσω της τέχνης η κοινωνία καθυποτάσσει τον Ηomo demens, τον τρελό που δεν συμβιβάζεται και αποκαλύπτει αυτό που δεν πρέπει να ειπωθεί, το οντολογικά παράλογο, το τρομακτικό, το γκροτέσκο. Κάπως έτσι η τρέλα μυθολογείται και ο τρελός ηρωοποιείται ως «λογικός που έπαψε να κρύβεται και να φοβάται». Αλλά ο «τρελός» είναι ένας ασθενής που χρειάζεται βοήθεια, έστω κι αν συμβαίνει η θεραπευτική αγωγή, και τα ιδρύματα που την προσφέρουν, να είναι μέρος της ασθένειας. Οι άνθρωποι που πάσχουν από σχιζοφρένεια, όπως κάποτε ο Αρτώ ή ο Γκέντελ (που πέθανε από ασιτία επειδή φοβόταν ότι θα τον δηλητηριάσουν), υποφέρουν πολύ για να μπορούμε εμείς

i Δαμάζοντας τα κύματα του Λαρς φον Τρίερ Σκηνοθεσία: Ρούλα Πατεράκη Πρωταγωνιστούν: Ρούλα Πατεράκη, Ιωάννα Τσιριγκούλη, Άκης Σακελλαρίου, Παρθενόπη Μπουζούρη. ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ-ΡΕΞ Πανεπιστημίου 48, 210 3305074 Τετ.- Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:30 Εισ.: €10-15

οι φιλότεχνοι να τους βάζουμε «μπροστάρηδες» στις θεωρίες μας περί ετερότητας και στις αστικές ιδέες περί επανάστασης ενάντια στις έτοιμες ιδέες και στον αυταρχισμό του (φυσιο-) λογικού. Κινούμενη ανάμεσα στην ισχυρή παράδοση του μοντερνισμού και σ’ έναν ακόμη εν εξέλιξει (μέσα από τη θεωρία/διαδικασία της διαρκούς ερμηνείας και επανερμηνείας) μεταμοντερνισμό, η Ρούλα Πατεράκη διάλεξε μια ιστορία που προσφέρεται για διαφορετικές ερμηνείες και μπορεί να ικανοποιήσει θεατές διαφορετικών απαιτήσεων. Όποιος στέκεται συνήθως στο πρώτο επίπεδο της ιστορίας, στην πλοκή που οδηγεί την αφελή Μπες στον θάνατο –ή στην αυτοθυσία;– στο όνομα της αδιαπραγμάτευτης πίστης και αγάπης, θα διαπιστώσει ότι η αφήγηση παραμένει σε μεγάλο βαθμό πιστή στο σενάριο. Παρότι η παράσταση έχει μεγαλύτερη διάρκεια από την ταινία, θα μείνει ευχαριστημένος. Στη θεατρική σκηνή, βέβαια, δεν μπορεί παρά να απουσιάζουν η φύση και οι εξωτερικοί χώροι, που στην ταινία λειτουργούν διαρκώς αντιστικτικά προς τους κλειστούς, εσωτερικούς χώρους, δημιουργώντας εναλλαγές φωτός και ατμόσφαιρας που προσφέρουν την ψευδαίσθηση εξέλιξης στη δράση. Είναι κι αυτός ένας λόγος που στην παράσταση, μετά τις 2 ώρες, η σκηνική αφήγηση μοιάζει να επαναλαμβάνεται και το ενδιαφέρον δεν ανανεώνεται από τα «διαλείμματα» εν είδει «συνέντευξης» που παίρνει η Πατεράκη, μέλος κι αυτή του θιάσου, από τον Τρίερ. Η ιδέα αυτή κλείνει το μάτι στους θεατές που περιμένουν από τη σκηνοθεσία κάτι περισσότερο από μια μεταφορά της ταινίας στη σκηνή. Η Πατεράκη επιχειρεί ένα σκηνικό σχόλιο για τις σχέσεις που συνδέουν διαφορετικούς δημιουργούς αλλά και για τη θέση του καλλιτεχνικού έργου σε σχέση με την αγορά στην οποία απευθύνεται, που περιλαμβάνει κοινό και «ειδικούς». Τόσο η ταινία όσο και η θεατρική παράσταση κρίνονται από την αποδοχή τους, τα εισιτήρια που κόβουν αλλά και τα κείμενα που γράφονται ως ίχνη της «επίσημης» πρόσληψής τους από τους κριτικούς. Ωστόσο, οι ερωτήσεις που απευθύνει η Πατεράκη στον Δανό δημιουργό είναι μάλλον χιουμοριστικές, ένα «συναδελφικό» κλείσιμο του ματιού που δεν ξεκλειδώνει κάποια σημεία της ιδιαίτερης πορείας και γραφής του σπουδαίου κινηματογραφιστή. Παίζει και με μια άλλη ιδέα η Πατεράκη, που συνδέει την κινηματογραφική προσφορά του Τρίερ με τη δική της σκηνική προσέγγιση: όπως στο Δόγμα ’95 βασικό ρόλο παίζει η χρήση της κάμερας στο χέρι, έτσι και στην παράστασή της ο Στάθης Αθανασίου τραβάει με κάμερα στο χέρι πρόσωπα και σημεία της δράσης. Αυτό που στις ταινίες του Τρίερ της περιόδου 1996-2005, ή του Βίντερμπεργκ, έκανε αίσθηση, στην παράσταση δεν πρόσφερε τίποτα περισσότερο από μια «επική» διάσταση στη σκηνική αφήγηση. Η χρήση καμερών επί σκηνής και η ταυτόχρονη προβολή του «υλικού» που βιντεοσκοπείται είναι τόσο οικεία πια, ώστε μοιάζει κοινοτοπία. Κατά τα άλλα, η παράσταση ευτύχησε ως προς τους ηθοποιούς που την υποστηρίζουν, κυρίως την Ιωάννα Τσιριγκούλη (στον ρόλο της Μπες – αλλά γιατί αυτή η απαίσια περούκα;), την Παρθενόπη Μπουζούρη (εξαιρετική στον ρόλο της Ντόντο), τον Άκη Σακελλαρίου, την Τασία Σοφιανίδου και την Ευανθία Κουρμούλη. Το σχόλιο για την Πτώση του Άνθρωπου, με ολόγυμνους τη Βασιλική Αντώναρου και τον Κωνσταντίνο Παναγιωτάκη, δικαιολογείται για μια στιγμή, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης το ζεύγος των πρωτόπλαστων να περιφέρεται ή να κάθεται υπομονετικά ακυρώνει τη θεμελιώδη θεολογική σύλληψη του δυτικού (χριστιανικού) πολιτισμού. 10.3.16 – lifo

37


mαρtυριεσ

Πέρα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης Πώς μπορεί κανείς να μιλήσει σήμερα για τον μεγάλο εγκλεισμό και γιατί αυτή η συζήτηση μας αφορά ακόμα; Η σημασία των λόγων και των προσώπων σε δύο εξαιρετικά βιβλία.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

Η

38 lifo – 10.3.16

Μίλενα Γιέσενσκα δεν ήταν μόνο μια γυναίκα που περιφερόταν ανένταχτη και ανυπότακτη σαν λυσσασμένη αμαζόνα στην καρδιά της Κεντρικής Ευρώπης για να καταλήξει, τελικά, έγκλειστη σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, αλλά και αυτή που με το παράδειγμά της γέννησε πλείστες αναφορές και εμβληματικές βιογραφίες. Χαρακτηριστική είναι αυτή της συγκρατούμενής της Μπούμπερ-Νόιμαν, η οποία αποτέλεσε τον βασικό άξονα του βιβλίου Μίλενα από την Πράγα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κίχλη σε μετάφραση Τούλας Σιετή, επιμέλειαεπίμετρο Αδριανής Δημακοπούλου, θεώρηση κειμένων Μήνας Πατεράκη-Γαρέφη και επιλογή εικόνων της εκδότριας Γιώτας Κριτσέλη (μια ολότελα συλλογική, γυναικεία δουλειά, αν το καλοσκεφτείς). Μόνο που το εν λόγω βιβλίο, εκτός από τη μυθιστορηματική ιστορία της περίφημης αγαπημένης του Κάφκα –γνωστής από τα Γράμματα στη Μίλενα–, αποκαλύπτει δύο ακόμα μέρη: ένα άκρως ενδιαφέρον επίμετρο και πολύτιμα βιογραφικά σημειώματα, τα οποία, αν αυτονομηθούν, προσφέρουν τρία διαφορετικά απολαυστικά κείμενα. Διαβάζοντας, φέρ’ ειπείν, το κύριο σώμα κανείς, ξετυλίγει την αναπαραστατική βιογραφία της ακαταμάχητης Μίλενα, τόσο στις διάφορες πόλεις της Κεντρικής Ευρώπης, όπου έζησε, όσο και τις σχέσεις που ανέπτυσ-

σε με κορυφαίες προσωπικότητες της εποχής. Με τη ματιά της ερωτευμένης η συγγραφέας εντοπίζει τα μύχια συστατικά που μετέτρεψαν τη Μίλενα σε ασυμβίβαστο αντικείμενο του ερωτικού πόθου, τονίζοντας τη μεγαλειώδη ευσπλαχνία της, το ατίθασο του χαρακτήρα της, τη δημιουργική ορμή που μετέτρεπε την επιβίωση σε τέχνη. Ήταν αυτή που ως έφηβη δεν είχε διστάσει, γεμάτη ερωτικές φαντασιώσεις, να διανυκτερεύσει σε ύποπτο ξενοδοχείο, που είχε δοκιμάσει ουσίες και εμπειρίες κι είχε ακολουθήσει τον μεγάλο της έρωτα, τον Αυστριακό κριτικό λογοτεχνίας Ερνστ Πόλακ, παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα της, στην άγνωστη τότε Βιέννη. « Ήταν η μοίρα της είτε να τη λατρεύουν είτε να τη μισούν. Αδιάφορη ή χλιαρή ανοχή απέναντί της δεν υπήρχε. Ενώ οι μεν τη θαύμαζαν και την παρομοίαζαν με την Ανέττα, την ηρωίδα από το L’ âme enchantée (Η μαγεμένη ψυχή) του Ρομαίν Ρολλάν, οι δε έχυναν το φαρμάκι τους διαδίδοντας διάφορα κουτσομπολιά για το παρελθόν της» γράφει με απόλυτη ακρίβεια η συγγραφέας για τον τρόπο που αντιμετώπιζαν τη Μίλενα οι συμπατριώτες της στην Πράγα. Ή «Όταν ο Κάφκα αργότερα της γράφει: “Εσύ που ζεις πραγματικά ζωντανή τη ζωή σου μέχρι τέτοια βάθη…”, η λέξη “βάθη” πρέπει να νοείται κατά κυριολεξία». Γι’ αυτό και στόχος της Μπούμπερ-Νόυμαν,

μαργκαρετε μπούμπερνόϋμαν

Μίλενα από την Πράγα Μτφρ.: Τούλα Σιετή Εκδόσεις Κίχλη Σελίδες: 516

giόrgιο αgambεν

Αυτό που μένει από το Άουσβιτς - Το αρχείο και ο μάρτυρας Μτφρ.: Παναγιώτης Καλαμαράς Εκδόσεις Εξάρχεια Σελίδες: 214

η οποία επιβίωσε ως πρώην τροτσκίστρια και σύντροφος του Χάιντς Νόυμαν από το ναζιστικό στρατόπεδο του Ράβενσμπρουκ, ήταν να καταθέσει τη βιογραφία της φίλης της που άφησε την τελευταία της πνοή στο στρατόπεδο ύστερα από επιπλοκές που είχε η υγεία της, προσδίδοντας ψυχικό βάθος στην πιο παράδοξη λεπτομέρεια. Αλλά και να αποδραματοποιήσει συνάμα την ούτως ή άλλως συντριπτικά θανατερή συνθήκη των στρατοπέδων. Ακόμα και εδώ, λοιπόν, στην καρδιά του σκότους, ακούγονται δυνατοί οι ήχοι από τα τραγούδια που δεν διστάζουν να επαναλάβουν οι κρατούμενες, στα μεγάφωνα ενίοτε αντηχούν οι μελωδίες του Σούμπερτ, ενώ οι γυναίκες δεν ξεχνάνε να αστειευτούν ή να ερωτευτούν. Κανείς δεν λησμονά την κανονικότητα ή τη στιγμιαία ψυχική απόδραση: οι δυο φίλες, Μαργκαρέτε και Μίλενα, μπορούν ακόμα και να πιαστούν κάποια στιγμή αγκαζέ σε μια τρελή διάθεση αντίστασης, ενώ η τελευταία τολμά να επισκεφθεί, μέσα στην καταρρακτώδη βροχή, τον χώρο της άλλης. Ξεπερνώντας, πάντως, ακόμα και τα περιστατικά της αφήγησης, στο επίμετρό της η Ανδριανή Δημακοπούλου μας εφιστά την προσοχή στις μικρές τελετουργικές κινήσεις που αποκαλύπτουν εκλεκτικές συγγένειες: τόσο στις μικρές χειρονομίες, όπως η πρώτη εκείνη χειραψία ανάμεσα στις δύο γυναίκες, κάτι σπάνιο αν το καλοσκεφτείς, όσο και στα «μικκύλα αντικείμενα-μπίλιες, κουμπί και δόντι – που διαγράφουν κάποιες άρρητες προσωπικές αρχαιολογίες». Εδώ, στις φαινομενικά ασήμαντες λεπτομέρειες, εντοπίζει η επιμελήτρια τα θεμέλια ενός γυναικείου κόσμου και όχι μια αφηρημένη ιδέα καρφωμένη στο υπερπέραν της θεωρίας. Δεν γενικεύει αλλά παρατηρεί, ανοίγοντας διαφορετικούς δρόμους για τις δυνατότητες μιας διαφορετικής, κάθε φορά, ανάγνωσης. Στη λογική αυτή μπορεί κανείς να δει τη βιογραφία της Μίλενα ως παράδειγμα μετα-φεμινιστικής επισκόπησης, ως αντιπροσωπευτικό δείγμα στρατοπεδικής γραμματείας, ένα είδος άγνωστο ακόμα στην Ελλάδα, αλλά πολύ διαδεδομένο στο εξωτερικό, καθώς και μια ολοζώντανη αποθέωση της ζωής έναντι του θανάτου. Όχι τυχαία αυτό επιτυγχάνει το τελευταίο μέρος του βιβλίου, όπου παρατίθενται παρασταστικά και ακριβή βιογραφικά για όλα τα σπουδαία πρόσωπα που συναναστράφηκε η Μίλενα και που έστησαν τον μύθο της Κεντρικής Ευρώπης (από τον Λόος έως τον Περρέ και από τον Χέρμαν Μπροχ έως τον Καρλ Κράους). Οι ζοφεροί καιροί ανέδειξαν στιγμές αλησμόνητες και περίτρανη απόδειξη είναι αυτή η συναρπαστική και άκρως επιμελημένη και φροντισμένη, από την πρώτη σελίδα έως την τελευταία, στα ελληνικά έκδοση.

Ε

νάντια, ωστόσο, σε αυτήν τη λογική της κανονικότητας μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης θα είχε πολλά να προσθέσει ο φιλόσοφος Τζόρτζιο Αγκάμπεν, καθώς εδώ ακριβώς εντοπίζει την τρομακτική του δύναμη: στην απαξίωση του θανάτου μέσα από τον μηχανισμό επιβολής ελέγχου, στην ακύρωση του μυστικού του χαρακτήρα. Από τη στιγμή που οι έγκλειστοι οικειοποιούνται τα χαρακτηριστικά μιας κανονικότητας, χάνουν αυτομάτως τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά τους, ρέπουν στην απανθρωποίηση και δεν μπορούν να μεταφέρουν τη συντριπτική εμπειρία των θυμάτων. Στο συγκλονιστικό του βιβλίο Αυτό που μένει από το Άουσβιτς - Το αρχείο και ο μάρτυρας που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εξάρχεια σε μετάφραση


Παναγιώτη Καλαμαρά, ο Αγκάμπεν εξετάζει ακριβώς αυτή την κατάσταση εξαίρεσης των στρατοπέδων, που γίνεται τελικά ο κανόνας: την εξάλειψη του ανθρώπινου χαρακτήρα, την αδυναμία μεταφοράς της μαρτυρίας του θανάτου αλλά και την εκμηδένιση του ίδιου του γεγονότος μέσα από την αδυναμία αναπαράστασής του στον λόγο ή τη σιωπή. «Το Άουσβιτς είναι ακριβώς ο τόπος στον οποίο η κατάσταση εξαίρεσης συμπίπτει πλήρως με τον κανόνα και οι ακραίες συνθήκες γίνονται το ίδιο το παράδειγμα της καθημερινότητας. Όμως, είναι αυτή ακριβώς η παράδοξη τάση να γίνεται το αντίθετό της, που καθιστά ενδιαφέρουσα την οριακή συνθήκη. Όσο η κατάσταση εξαίρεσης και οι φυσιολογικές συνθήκες μένουν, όπως συμβαίνει συνήθως, διαχωρισμένες στον χώρο και στον χρόνο, παραμένουν αδιαφανείς και θεμελιωμένες μυστικά η μία στην άλλη». Η πλέον ακραία συνθήκη νομιμοποιείται, έτσι, μέσα από την κανονικοποίηση της, καταργώντας ακόμα και το ανεξήγητο του θανάτου, αφού «το είναι του θανάτου έχει αποκλειστεί και οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν αλλά παράγονται σαν πτώματα». Εν προκειμένω, δεν ξεφτιλίζεται μόνο ο θάνατος αλλά και η ζωή, αφού οι άνθρωποι μετατρέπονται σε μονάδες καταμέτρησης, σαν τον μουσουλμάνο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, που δεν είναι παρά ζωντανόςνεκρός. Απλώς μεταφέρει μια μαρτυρία που δεν είναι δική του, έξω από οποιαδήποτε μυστική εμπειρία, ανθρώπινη δυνατότητα

και ποιητική πράξη. Η επιβολή των όρων του στρατοπέδου –αυτό που ουσιαστικά μένει από το Άουσβιτς– καταδεικνύει το σημείο εκείνο που επαναφέρει ο Αγκάμπεν από τον Αριστοτέλη, κατά το οποίο ο άνθρωπος μετατρέπεται σε φυτό. Αυτός που έχει επιβιώσει από το στρατόπεδο συγκέντρωσης δεν μπορεί καν να νιώσει ένοχος αλλά ούτε και αθώος – δεν είναι ούτε καν ενεργών ούτε πάσχων και λειτουργεί, όπως επιμένει ο Ιταλός φιλόσοφος, πέρα από την εμμένεια (την ίδια την αιτία, δηλαδή, που υπάρχουν τα όντα). Η βιοπολιτική, θανατοπολιτική εξουσία, ένας όρος που δανείζεται ο Αγκάμπεν από τον Φουκώ, έγκειται επομένως στην απώλεια των ανθρώπινων χαρακτηριστικών, κι αυτό ακριβώς επιτυγχάνει ο ρατσισμός. Κάθε λαός χάνει τη δυνατότητα ύπαρξης από τη στιγμή που μετατρέπεται σε πληθυσμό και κάθε δημοκρατικός λαός σε δημογραφικό λαό. Παύει να έχει δικαιώματα στον προσδιορισμό της ζωής και του θανάτου και καθίσταται ανώνυμος: οι νεκροί της Μεσογείου γίνονται έτσι απλά νούμερα, ενώ προσφιλείς είναι πλέον οι εικόνες των κλεισμένων σε τεράστια στρατόπεδα προσφύγων που μετατρέπονται απλώς σε μάζες χωρίς δικαιώματα και δίχως λόγο. Κι είναι όντως τραγικό να σκέφτεται κανείς πως το στάδιο του μη ανθρώπου μπορεί σήμερα να επιστρέφει στην καρδιά του δυτικού κόσμου με τον πλέον τραγικό τρόπο, εκεί όπου τα όρια του ανθρώπινου και του απάνθρωπου ακυρώνονται μπροστά στα ίδια μας τα μάτια.

10.3.16 – lifo

39


Οιγαστρονομικές προτάσειςγια τοτριήμερο Ιδέες για έξοδο, που υπόσχονται καλό φαγητό και ποτό στην Αθήνα. Από τη LiFO team. Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν

γευση

ΑΦΙ ΕΡΩ ΜΑ

40 lifo – 10.3.16


Νέες γευστικές εκπλήξεις στα TGI Fridays Η άνοιξη μπήκε και επίσημα και τα TGI Fridays την υποδέχονται με κλασικές και αγαπημένες αξίες αλλά και νέες γευστικές προτάσεις, όπως το Quinoa Burger.

✦ Ο Mexikanos Ιάκχου 8 & Ευμολπιδών, Γκάζι, 210 3421142 / Ευδήλου 15, Γουδί, 210 7716900 www.mexicanos.gr

Ο Μexikanos, ένα από τα μαγαζιά που ξεχωρίζουν στην Αθήνα για τις αυθεντικές, λατινοαμερικάνικες γεύσεις της παραδοσιακής μεξικάνικης κουζίνας, υποδέχεται την Αποκριά με τον πιο κεφάτο τρόπο. Αυτή την Παρασκευή και το Σάββατο σας περιμένει με μασκέ πάρτι και άφθονες δροσερές μαργαρίτες, μοχίτο, σανγκρία και αρκετές «ψαγμένες» μπίρες για όλη την παρέα. Εδώ θα βρείτε δημοφιλή και πρωτότυπα πιάτα (enchiladas, tacos, moles, fajitas, quesadillas κ.ά.), πλούσιες σαλάτες και τέλεια επιδόρπια (bunuelos, volcan, bomba) για το καλύτερο «σβήσιμο». Extra tip: Κάθε Δευτέρα-Τρίτη 15% έκπτωση στους φοιτητές και κάθε Πέμπτη cool μαργαρίτα σε τιμή-έκπληξη.

Ε

τοιμαστείτε για νέες, γαστρονομικές εμπειρίες με new entries όπως το Quinoa Burger, μια vegetarian επιλογή με σπιτικό μπιφτέκι από quinoa, μανιτάρι και μυρωδικά, σε συνδυασμό με Philadelphia, ρόκα και φρέσκο μαριναρισμένο αγγούρι, το λαχταριστό Αmerican Mac & Cheese και τη νέα signature πρόταση που θα ενθουσιάσει, τα Jack Daniel’s Breaded Ribs. Και για τους λάτρεις της σαλάτας, ήρθε η εποχή του χρόνου που επιστρέφει η αγαπημένη Strawberry Fields Salad!

10.3.16 – lifo

41


✦ Baron the good living

✦ ΑΜΑ ΛΑΧΕΙ Της Νεφέλης

Μεταξά Αγγέλου 30, Γλυφάδα, 210 8940116, Facebook/Baron

42 lifo – 10.3.16

Καλλιδρομίου 69, Εξάρχεια, 210 3845978, www.facebook.com/amalaxei

ΑΦΙ ΕΡΩ ΜΑ

γευση

Ο αγαπημένος, πια, all day χώρος στην καρδιά της Γλυφάδας, πλήρως ανανεωμένος, αλλά πάντα με το ίδιο κέφι από την πρώτη μέρα που άνοιξε, έχει περάσει με επιτυχία τις «εξετάσεις» σε όλα τα επίπεδα. Καλός καφές και χορταστικό υγιεινό πρωινό για το καλύτερο ξεκίνημα της ημέρας, δυνατές γαστρονομικές εμπειρίες από τα χέρια του σεφ Θοδωρή Αφεντάκη, μοναδικά κοκτέιλ και χαλαρωτικές μουσικές, που όσο περνάει η ώρα δυναμώνουν και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα από σόουλ, φανκ και σουίνγκ, μέχρι ρoκ, house και disco ακούσματα. Στην κουζίνα του θα βρείτε καλοδουλεμένες γεύσεις με προσεχτικά επιλεγμένες πρώτες ύλες που απογειώνουν τα πιάτα. Είτε δοκιμάσετε ζυμαρικά είτε μπέργκερ ή τα πιο ντελικάτα πιάτα, όπως το ταρτάρ τόνου πάνω σε γουακαμόλε και η ταλιάτα Black Angus, το σίγουρο είναι ότι θα φύγετε ευχαριστημένοι. Όταν, μάλιστα, δείτε και το ολοκαίνουργιο, ειδικό green menu, φτιαγμένο και υπογεγραμμένο από τον γνωστό διατροφολόγο Δημήτρη Πέππα, τότε θα πεισθείτε ότι εδώ το φαγητό είναι μια σοβαρή υπόθεση. Επτά πιάτα με υλικά και συνδυασμούς υγιεινής προσέγγισης για όσους θέλουν να διατηρήσουν τη φόρμα τους, χωρίς να στερηθούν τις νόστιμες γεύσεις.

Σε ένα παλιό δημοτικό σχολείο της Καλλιδρομίου έχει τρυπώσει τα τελευταία χρόνια ένα από τα πιο όμορφα μεζεδοπωλεία της πόλης. Ένα μαγαζί που δεν πρέπει απλώς να λάχει για να πάτε, το Άμα Λάχει σίγουρα αξίζει να το γνωρίσετε και να μπει στην ατζέντα σας. Ζεστός και άνετος χώρος, με μια μεγάλη, φωτεινή σάλα. Το Άμα Λάχει είναι για όλη την ημέρα. Στην αυλή του, που όσο ο καιρός το επιτρέπει ενδείκνυται για καφεδάκι, θα νιώσετε ότι βρίσκεστε σε πλατεία χωριού. Στην κουζίνα του θα βρείτε εξαιρετικούς μεζέδες και συνταγές από διάφορες γωνιές της Ελλάδας, φτιαγμένες με μεράκι και τις καλύτερες πρώτες ύλες. Από ρεβίθια φούρνου με καπνιστό χοιρινό και άγρια χόρτα εποχής, κρητικά σκιουφιχτά και λουκάνικο ξιδάτο Κρήτης, μέχρι ταλαγάνι σχάρας με σπιτική μαρμελάδα ντομάτας και φιλετάκια μπακαλιάρου σε κρούστα από καρύδια με ζακυνθινή αλιάδα.


✦ Lola’s Bar

✦ Beluga Art

2ας Μεραρχίας 14, Πειραιάς, 210 4529722, facebook.com/lolasbar.com.gr

2ας Μεραρχίας 8-10, Πειραιάς, facebook/Beluga-Art

Είναι ένα από τα μαγαζιά που έδωσαν νέα πνοή στην άλλοτε κακόφημη συνοικία της Τρούμπας και ήδη πολλοί μιλούν γι’ αυτό. Το Lola’s Bar, το all day café-barrestaurant, με ένα όνομα-μεταφορά από το «αμαρτωλό» παρελθόν της περιοχής, είναι σίγουρα από εκείνα τα μαγαζιά που αξίζει να μπει στην ατζέντα σας. Βιομηχανικό new style design, με πινελιές του παρελθόντος, υπέροχες μουσικές, άψογο σέρβις και προσιτές τιμές. Το εστιατόριο του Lola’s Bar έχει ως βάση του την ελληνική κουζίνα με πινελιές και αρώματα απ' όλες τις χώρες της Μεσογείου, ενώ η μέθοδος του μαγειρέματος σε κενό αέρος με χαμηλή θερμοκρασία και για πολλές ώρες (sousvide) πρωταγωνιστεί, δημιουργώντας μοναδικά πιάτα. Θα σας ανοίξουν την όρεξη με σαγανάκι τριών τυριών με σάλτσα από μέλι και θυμάρι, δροσερή σαλάτα με καπνιστό σολομό και θα σας απογειώσουν με γλυκόξινο μοσχάρι με μάνγκο και σπανάκι, Rib Eye με σάλτσα τσιμιτσούρι ή το καταπληκτικό ριζότο με μανιτάρια του δάσους και έλαιο λευκής τρούφας. Extra tip: Κάθε Τρίτη mexican menu.

Περνώντας το κατώφλι του Beluga Art θα αισθανθείτε άμεσα τη μαγεία μιας άλλης εποχής, όταν η συνοικία της Τρούμπας ήταν στις δόξες της, και θα σας ξαφνιάσει ευχάριστα η ατμοσφαιρική διακόσμηση. Η εντυπωσιακή μπάρα, τα περίτεχνα φωτιστικά, οι διάφορες γωνιές του με έργα τέχνης και, φυσικά, το γυάλινο δάπεδο στον χώρο του εστιατορίου που σου αποκαλύπτει ένα μέρος από τα αρχαία τείχη του Πειραιά συνθέτουν έναν artistic πολυχώρο που πραγματικά αξίζει μια θέση στην ατζέντα σας. Το σκηνικό δένει ιδανικά με το εξαιρετικό φαγητό που επιμελείται στην κουζίνα ο σεφ Στράτος Κουλέλης, τα premium cocktails και την κατάλληλη μουσική υπόκρουση, ενώ συχνά θα πετύχετε και live από ανερχόμενους καλλιτέχνες. Στο μενού του θα βρείτε πιάτα με έμφαση στις ελληνικές πρώτες ύλες αλλά και διεθνείς γαστρονομικές δημιουργίες. Θα σας ανοίξουν την όρεξη με γεύσεις όπως το καρπάτσιο από φρέσκο λαβράκι, οι Tiger γαρίδες τεμπούρα με spicy mayo, ραντισμένες με μαυροκούκι, πριν περάσετε σε πιάτα όπως οι ταλιατέλες με γαρίδες και η μοσχαρίσια ταλιάτα, που έρχεται ζουμερή δίπλα σε φύλλα τραγανής ρόκας και φλοίδες παρμεζάνας. .

10.3.16 – lifo

43


✦ Η Φάμπρικα του Ευφρόσυνου Αν. Ζίννη 34, Κουκάκι, 210 9246354, Facebook/fabricaefrosinou

Η Φάμπρικα του Ευφρόσυνου, το νέο «παιδί» του Γιώργου Γκάτσου στην Αθήνα, εμπνευσμένο από τα ταξίδια του στο Άγιο Όρος αλλά και τον Άγιο Ευφρόσυνο, τον προστάτη των μαγείρων, υποδέχεται τη Σαρακοστή με τις πιο νόστιμες νηστίσιμες συνταγές και πιάτα για εκείνους που θέλουν να τηρήσουν το έθιμο της νηστείας. Στον ζεστό, έθνικ, χώρο του, που επιμελήθηκε ο Σέρβος καλλιτέχνης Γκόρα, θα βρείτε καθημερινά εξαιρετικά πιάτα που ακροβατούν μεταξύ στεριάς και θάλασσας, αλλά και προσεκτικά επιλεγμένα ελληνικά κρασιά από την οινολόγο και οινοπαραγωγό Αθηνά Τσώλη.

✦ Modern rooftop dining (Ξενοδοχείο ATHENSWAS)

Διονυσίου Αρεοπαγίτου 5, Αθήνα, 210 9200240, facebook.com/AthensWas

ΑΦΙ ΕΡΩ ΜΑ

γευση

Μία από τις σχετικά νέες αφίξεις στον γαστρονομικό χάρτη της πόλης, με έμφαση στις μεσογειακές και ελληνικές γεύσεις, έντονες επιρροές από τη γαλλική κουζίνα και τάσεις προς την ιαπωνική fusion, που τα έχει όλα: καλό φαγητό, signature cocktails και εξαιρετικό περιβάλλον. Το Modern rooftop dining είναι η γευστική πρόταση του ATHENSWAS, ενός μπουτίκ ξενοδοχείου που πραγματικά ξεχωρίζει για το design του. Ένας ζεστός χώρος με εκλεπτυσμένη διακόσμηση και συγκλονιστική θέα από τον 6ο όροφο προς τον βράχο της Ακρόπολης και τους Στύλους του Ολυμπίου Διός και μία από τις ομορφότερες ταράτσες στην Αθήνα.

✦ Βαρκούλες

Ψαροταβέρνα-Μεζεδοπωλείο Αλαΐας 2, Νέα Ιωνία, 213 0358767,6981 331555

Βαρκούλες στη Νέα Ιωνία; Όχι, η Νέα Ιωνία δεν έγινε λιμάνι, αλλά... Βαρκούλες. Οι Βαρκούλες λειτουργούν 5 χρόνια στη Νέα Ιωνία και γεννήθηκαν από την αγάπη μας για το ψάρι. Προσφέρουμε τους πιο φρέσκους θαλασσινούς μεζέδες και πεντανόστιμα μεζεδάκια που συνοδεύουν ευχάριστα το τσιπουράκι σας. Εδώ θα ταξιδέψετε σε ελληνικές παραδοσιακές γεύσεις αλλά και σε πρωτότυπες συνταγές. Απολαύστε σωστά ψημένο φρέσκο ψάρι, τις περίφημες Παντρεμένες για παντρεμένους και μη, καρπάτσιο ή ταρτάρ φρέσκου τόνου και σασίμι. Όλα αυτά σε ένα όμορφο περιβάλλον, με επιλεγμένη ελληνική έντεχνη μουσική και service υψηλού επιπέδου.

44 lifo – 10.3.16


ΤΑΥΡΟΣ Αρκετές θα είναι οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσετε και δεν θα λείψουν οι στιγμές που θα απογοητευτείτε. Θέματα καριέρας σας ταλαιπωρούν και αν αναζητάτε εργασία, πιθανόν να μην ικανοποιηθούν οι προσδοκίες οικονομικά. Οι συνεχείς ανάγκες που προκύπτουν στο οικογενειακό περιβάλλον σάς ωθούν στην αναζήτηση γρήγορου κέρδους, προσέξτε, όμως, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εξαπατηθείτε. Στον αισθηματικό τομέα υπάρχουν κάποια μελανά σημεία που οφείλονται στην έλλειψη εμπιστοσύνης και είναι θέμα χρόνου να ξεσπάσει μεγάλη θύελλα που μπορεί να σας οδηγήσει ακόμα και στον χωρισμό. Αν σταματήσετε να ζητάτε συνεχώς επιβεβαίωση και φερθείτε με περισσότερη τρυφερότητα στο ταίρι σας, θα καταφέρετε να σώσετε τη σχέση σας. Εσείς που αναζητάτε την τέλεια σχέση, απολαύστε το ερωτικό παιχνίδι και δεν θα χάσετε.

ΔΙΔΥΜΟΣ

Οι συνεχείς απαιτήσεις εργοδοτών ή συνεργατών σάς προκαλούν πολύ μεγάλο άγχος. Ταυτόχρονα, υπάρχουν θέματα υγείας που εξαντλούν τον προϋπολογισμό σας, μια ευχάριστη ανατροπή όμως θα ενισχύσει το εισόδημά σας. Συνεταιρισμοί που δεν ξεκίνησαν πάνω σε σταθερές βάσεις θα δοκιμαστούν, ενώ δεν αποκλείεται να ξεκινήσει μια νέα συνεργασία με διάρκεια που θα σας βγάλει από το αδιέξοδο. Σπουδές και θέματα εκπαίδευσης των παιδιών θα σας απασχολήσουν αρκετά και είναι πολύ πιθανό να κάνετε ένα ταξίδι στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα, σας δίνεται η ευκαιρία να ενδυναμώσετε τη σχέση σας καθώς Σελήνη και Αφροδίτη βγάζουν στην επιφάνεια την ευαίσθητη πλευρά σας, με αποτέλεσμα να νιώθετε έντονα την ανάγκη να φερθείτε με τρυφερότητα στο ταίρι σας. Αξιοποιήστε τις επόμενες μέρες προς όφελός σας. Θέματα καριέρας εξελίσσονται θετικά μεν, αλλά θα υπάρξουν παροδικές καθυστερήσεις σε οικονομικό επίπεδο. Εκ των πραγμάτων δεν είναι στο χέρι σας να επισπεύσετε τις διαδικασίες, οπότε επενδύσεις και σημαντικές αγορές πηγαίνουν πίσω. Ιδιαίτερη προσοχή στις συμφωνίες που μπορεί να προκύψουν, καθώς έχετε την τάση να εξιδανικεύετε καταστάσεις. Φροντίστε να είναι ξεκάθαρες όλες οι παράμετροι και μη θεωρείτε τίποτα δεδομένο. Εκεί που πάει να βελτιωθεί η δημόσια εικόνα σας, βγαίνουν στην επιφάνεια απωθημένα που σας ωθούν σε υπερβολικές αντιδράσεις, με αποτέλεσμα να προκαλείτε αρνητικές εντυπώσεις. Ιδανική στιγμή για να δουλέψετε με τον εαυτό σας και να ξεκινήσετε κάποιες εναλλακτικές θεραπείες που θα σας απελευθερώσουν από συναισθήματα που σας κρατούν στάσιμους. Αν είστε σε σχέση, δώστε περισσότερη προσοχή στο έτερον ήμισυ.

ΛΕΩΝ

Αρκετά δημιουργικό προβλέπεται το επόμενο διάστημα, καθώς σας δίνονται ευκαιρίες να προβάλετε τη δουλειά σας και να αυξήσετε το κοινό σας. Αφιερώστε κάποια χρήματα για να διαφημιστείτε και τα αποτελέσματα θα σας ανταμείψουν. Αποφύγετε συνεργασίες με άτομα από το εξωτερικό που δεν έχουν κανένα αποτύπωμα στο Διαδίκτυο. Αν μια πρόταση συνεργασίας σάς φανεί πολύ καλή για να είναι αληθινή, μπορεί να είναι απάτη. Τα οικονομικά σας είναι σε καλό δρόμο, μπορούν όμως να βελτιωθούν περισσότερο. Σπουδές και ταξίδια ευνοούνται μεν, σίγουρα όμως χρειάζεται πολλή προσπάθεια από την πλευρά σας. Κάποιες κόντρες μέσα στην οικογένεια θα σας προκαλέσουν κούραση και εκνευρισμό και θα πρέπει να στηρίξετε τις θέσεις σας με τρανταχτά επιχειρήματα. Ακολουθήστε το ένστικτό σας και μην παρασύρεστε από τις προσδοκίες των άλλων.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ

Ταξίδια και μετακινήσεις μέσα στην εβδομάδα θα εξαντλήσουν τον προϋπολογισμό σας, αλλά στο τέλος θα βγείτε κερδισμένοι, ειδικά εσείς που ασχολείστε με το εμπόριο και τις υπηρεσίες. Αξιοποιήστε κάποιες ευκαιρίες που θα σας δοθούν για να κάνετε έξυπνες επενδύσεις που δεν εμπεριέχουν μεγάλο ρίσκο και ασχοληθείτε με τη βελτίωση των ικανοτήτων σας. Ιδιαίτερη προσοχή σε υποσχέσεις που θα ακούσετε εσείς που αναζητάτε μια θέση εργασίας ή σε μια καινούργια πρόταση συνεργασίας. Ορισμένα προβλήματα που υπήρχαν στον οικογενειακό τομέα αρχίζουν να επιλύονται κι έτσι μπορείτε να ασχοληθείτε περισσότερο με τον εαυτό σας. Ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε διατροφή μαζί με γυμναστική, ώστε να βρείτε και πάλι τη φόρμα σας. Αποφύγετε τις υπερβολές και μην είστε ανυπόμονοι. Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και μην ξεκινάτε κάτι απλώς για να φτάσετε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

ΖΥΓΟΣ Αρκετά χρήματα θα ξοδευτούν για το ξεκίνημα μιας καινούργιας επιχείρησης. Εσείς που εργάζεστε στον ιδιωτικό τομέα, ενδεχομένως να βρεθείτε αντιμέτωποι με κάποιες αλλαγές που αρχικά θα σας τρομάξουν, στην πορεία όμως θα διαπιστώσετε πως είναι προς όφελός σας. Θέματα Δημοσίου θα σπαταλήσουν αρκετό από τον χρόνο σας, είναι όμως επιτακτική ανάγκη να τακτοποιηθούν άμεσα. Θέματα υγείας συγγενικών προσώπων αλλάζουν τη ρουτίνα σας και η κούραση θα είναι πολλή. Σχέση/γάμος μένουν στο παρασκήνιο, αλλά θα έχετε τη στήριξη και την κατανόηση του συντρόφου σας. Προσπαθήστε να μοιράσετε αρμοδιότητες στο σπίτι, ώστε να μην ξεπεράσετε τα όρια των δυνατοτήτων σας. Οι ελεύθεροι έχετε βάλει σε προτεραιότητα την καριέρα σας και εκτός από περιστασιακό φλερτ, δεν σκοπεύετε να δεσμευτείτε σύντομα.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ Αρκετοί από εσάς θα καταφέρετε να βάλετε σε μια τάξη λογαριασμούς και οφειλές, αλλά δεν θα μπορέσετε να ικανοποιήσετε την επιθυμία σας για ψυχαγωγία, κάτι που θα σας προκαλέσει εκνευρισμό και ένταση. Αν σκοπεύετε να αλλάξετε σπίτι ή επαγγελματική στέγη, είναι ιδανική εποχή για να το κάνετε, αρκεί να μην είστε βιαστικοί. Ταξίδια και μετακινήσεις για επαγγελματικούς λόγους θα πρέπει να γίνουν με προσοχή, καθώς προβλέπονται εμπόδια που θα δοκιμάσουν την υπομονή σας. Μια καινούργια γνωριμία θα σας γεμίσει με ενθουσιασμό, αλλά στην πορεία θα δυσκολευτείτε πολύ να βρείτε κοινά σημεία που να σας ενώνουν. Εσείς, δε, που έχετε χωρίσει πρόσφατα, αντιμετωπίζετε με πολλή καχυποψία αυτούς που σας πλησιάζουν, με αποτέλεσμα να μην μπορείτε να προχωρήσετε στη ζωή σας. Όπως και να έχει, αργά ή γρήγορα, θα πρέπει να αλλάξετε τακτική.

ΤΟΞΟΤΗΣ

Τα οικονομικά σας είναι σε καλά επίπεδα και είναι ιδανική στιγμή για να βάλετε σε εφαρμογή τα σχέδιά σας, αρκεί να κάνετε προσεκτικά βήματα. Θα σας δοθεί η ευκαιρία να αναδειχθείτε και να αυξήσετε τα κέρδη σας μέσα από συνεργασίες για τις οποίες συζητάτε το τελευταίο διάστημα. Στον οικογενειακό τομέα επικρατούν χαρές, καθώς υποδέχεστε ένα καινούργιο μέλος στην οικογένεια και είναι αυτό κάτι που σας γεμίζει αισιοδοξία. Σχέσεις με αδέλφια μπορούν να βελτιωθούν ακόμα περισσότερο και ορισμένοι από εσάς μπορεί να νιώσετε έντονα την οικογενειακή θαλπωρή που τόσο σας έχει λείψει. Σπουδές και θέματα εκπαίδευσης θα απορροφήσουν όλη την προσοχή σας, με αποτέλεσμα να μένει πίσω η κοινωνική σας ζωή, μην προβληματίζεστε όμως. Σύντομα θα έχετε άφθονο χρόνο για επαφές με κόσμο.

Daily starfax Καθημερινές αστρολογικές προβλέψεις στο www.lifo.gr από τη Μαριβίκυ Καλλέργη.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ

Σας έχει πιάσει η άνοιξη για τα καλά και μαζί με την αναγέννηση της φύσης θέλετε κι εσείς να μεταμορφωθείτε. Ξεκινήστε αρχικά από τα επαγγελματικά σας, τώρα που είναι ιδανική εποχή για να προσεγγίσετε τους στόχους σας, και αναζητήστε τρόπους ώστε να βρείτε χρήματα για να υλοποιήσετε τα σχέδιά σας. Σε περίπτωση που δεν τα καταφέρνετε μόνοι σας, δεν χάνετε τίποτα να προτείνετε εσείς συνεργασία σε ένα φιλικό σας πρόσωπο που εμπιστεύεστε. Σας έχει κουράσει πάρα πολύ η ζήλια του συντρόφου σας και οι συνεχείς έλεγχοι σας φέρνουν σε δύσκολη θέση, με αποτέλεσμα να σκέφτεστε πολύ σοβαρά πλέον το ενδεχόμενο ενός χωρισμού. Αν είστε στην αρχή της σχέσης και βλέπετε τέτοια δείγματα, καλύτερα να φύγετε προτού δεθείτε περισσότερο.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ

Έντονες τάσεις ονειροπόλησης και αναζήτηση καινούργιων κατευθύνσεων σάς βγάζουν εκτός προγράμματος και θα προσπαθείτε να προλάβετε σημαντικές προθεσμίες με την ψυχή στο στόμα. Οι εξαντλητικοί ρυθμοί που ακολουθείτε δεν σας επιτρέπουν να ασχοληθείτε πιο ζεστά με την οργάνωση του πλάνου σας. Θα πρέπει να ξεχάσετε τον όποιο ελεύθερο χρόνο είχατε, αν δεν σκοπεύετε να μείνουν στη σφαίρα της φαντασίας οι στόχοι σας. Οι πεποιθήσεις σας θα γίνουν αφορμή για έντονες αντιπαραθέσεις με άτομα του στενού σας περιβάλλοντος, κάποια πράγματα που θεωρείτε σημαντικά, όμως, είστε αποφασισμένοι να τα υποστηρίξετε με κάθε κόστος. Γενικά, είναι μια εποχή που αισθάνεστε απογοητευμένοι από κοντινά σας πρόσωπα. Η ανάγκη σας να έχετε έναν χώρο δικό σας θα συμβάλει στην άμεση αποχώρησή σας από την οικογενειακή εστία.

ΙΧΘΥΣ

Πλανητικός συνωστισμός προβλέπεται μέσα στις επόμενες μέρες στο ζώδιό σας και θα αλλάξετε πολλές φορές γνώμη σχετικά με τα μελλοντικά σας σχέδια. Ορισμένοι από εσάς που έχετε κουραστεί να δέχεστε συνεχώς πιέσεις από τη δουλειά, θα αλλάξετε κατεύθυνση και θα νιώσετε πολύ τυχεροί. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες έρχεστε αντιμέτωποι με συνεχείς ανάγκες που κάνουν τη ζωή σας δύσκολη και ψάχνετε για νέες συνεργασίες, για να μοιραστείτε τα οικονομικά κυρίως βάρη. Έντονη ερωτική διάθεση είναι το χαρακτηριστικό της εβδομάδας, καθώς εισέρχεται το Σάββατο η Αφροδίτη στο ζώδιό σας, αυξάνοντας τη γοητεία σας, και δεν υπάρχει περίπτωση να μην ικανοποιηθούν οι προσδοκίες σας. Αν σας έχει γοητεύσει ένα καινούργιο πρόσωπο, είναι μια καλή στιγμή για να κάνετε την πρώτη κίνηση, ενώ για εσάς που είστε ήδη σε σχέση, είναι ιδανική στιγμή για την απόκτηση ενός παιδιού.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ

από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)

Οικογενειακές συγκρούσεις εξαιτίας οικονομικών ζητημάτων σάς προκαλούν έντονες τάσεις φυγής και έλλειψη διάθεσης για να κυνηγήσετε τους στόχους σας. Ενδεχομένως να προκύψει και ένα νομικό θέμα και εκεί θα χρειαστεί να ξεπεράσετε τον εαυτό σας για να αντιμετωπίσετε τις καταστάσεις με ψυχραιμία. Οι αρνητικές όψεις Δία-Κρόνου βγάζουν στην επιφάνεια τις ανασφάλειές σας, αν όμως αποδεχτείτε το γεγονός πως τα εμπόδια είναι μέρος του παιχνιδιού, θα τα ξεπεράσετε πιο εύκολα. Η αυτοπεποίθησή σας αρχίζει να παίρνει την κατιούσα και ένα σημαντικό λάθος που κάνετε και δεν σας επιτρέπει να πάρετε λιγάκι τα πάνω σας είναι οι συνεχείς συγκρίσεις με άλλους, που μπορεί να γίνονται ασυναίσθητα μεν, δεν παύουν όμως να σας επηρεάζουν. Ο καθένας είναι μοναδικός, θα πρέπει να το πιστέψετε και να εκτιμήσετε περισσότερο τον εαυτό σας.

StarFax

ΚΡΙΟΣ

sudoku 6 9 8 3 7 4 2 3 4 7 8 5

8 4 6 9 8

5

6 1 7 5 8

9 3 2 5 2 6 1

8

Η λύση του προηγούμενου 5 7 4 8 2 6

2 6 3 9 1 7

1 9 8 4 3 5

8 3 5 7 4 2

7 2 9 6 5 1

6 4 1 3 8 9

3 5 7 1 9 4

9 8 2 5 6 3

4 1 6 2 7 8

1 4 6 9 8 5 2 7 3 9 8 7 1 3 2 6 4 5 3 5 2 6 4 7 8 1 9

10.3.16 – lifo

45



10.3.16 – lifo

47



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.