483

τχ.483/07072016

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

to αγα freeπημένο της πpόress λης

Νο1 www. lifo.gr

επιδαυροσ 2016

2 lifo – 7.7.16

Πότε ΔΕΝ πρέπει να κάνουμε δημοψήφισμα;

posts γράμματα e-mails

feedback482

☛ «Ναι ή όχι στα δημοψηφίσματα;» αναρωτήθηκε ο Θοδωρής Αντωνόπουλος στη στήλη του την περασμένη εβδομάδα και οι αναγνώστες μάς είπαν τη γνώμη τους. «Μια χαρά είναι τα δημοψηφίσματα» σχολίασε ο/η acantholimon. «Όμως είναι άλλο να σου ζητείται να πάρεις θέση για κάτι με βραχυπρόθεσμες συνέπειες κι άλλο για κάτι που θα επηρεάσει και επόμενες γενιές. Οι κυβερνήσεις έχουν στα χέρια τους όλα τα δεδομένα, καθώς και τη δυνατότητα να απευθυνθούν σε ειδικούς. Ο κόσμος με τι γνώσεις και τι στοιχεία να απαντήσει σε σύνθετα ζητήματα;». Ο OuAm διαφώνησε κάθετα: «Λοιπόν, για να τελειώνουμε. Θέλουμε δημοκρατία ή δεν θέλουμε; Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για να θέσουμε “προϋποθέσεις” στα δημοψηφίσματα, πέρα από το σύνολο των υπογραφών που απαιτούνται, όταν προτείνονται από τους πολίτες. Δηλαδή, για να καταλάβω, το επιχείρημα ότι τα πόπολα δεν έχουν γνώσεις πολύπλοκων πολιτικών ισορροπιών και μπλα μπλα μπλα, όσοι κόπτονται για τη δημοκρατία γιατί δεν το θυμούνται ποτέ σε εθνικές εκλογές; Εκεί τα πόπολα παύουν να είναι “ανενημέρωτα” και γίνονται “σοφός λαός”;». Τέλος, ο konstas σχολίασε: «Συμφωνώ απόλυτα με το άρθρο, αλλά θα ήθελα να πάω λίγο παραπέρα. Ως έκφραση δημοκρατίας, το δημοψήφισμα δεν μπορεί να είναι αντιδημοκρατικό. Στη δημοκρατία ισχύει η αρχή της πλειοψηφίας, αλλά πάνω από αυτήν έρχονται κάποιοι βασικοί κανόνες (ισότητα, ανθρώπινη αξία κ.λπ.). Αυτούς τους κανόνες δεν μπορεί να τους αλλάξει νόμιμα η πλειοψηφία ακόμα και αν έχει το 99,9999% (λ.χ. κάποια άρθρα του Συντάγματός μας είναι αδύνατον να τροποποιηθούν, ακόμα και αν συμφωνούν και οι 300 βουλευτές). Επομένως, ένα δημοψήφισμα δεν μπορεί να αντίκειται στους κανόνες αυτούς. Δεν μπορούμε να κάνουμε δημοψήφισμα για το εάν θα πηγαίνουν τα παιδιά των Ρομά στο σχολείο, ούτε για το αν θα επιτρέπεται σε μαύρους να δουλεύουν σε δημόσιες υπηρεσίες (τυχαίο παράδειγμα). Κοντολογίς, ένα δημοψήφισμα είναι όχι μόνο επιθυμητό αλλά ίσως και επιβαλλόμενο, εφόσον αφορά κάποιο σημαντικό θέμα, ο λαός καταλαβαίνει για ποιο πράγμα ψηφίζει και το ερώτημα του δημοψηφίσματος δεν αντιβαίνει στις δημοκρατικές αρχές».

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ Για πέντε ιστορικά κτίρια της Αθήνας που βρίσκονται σε κίνδυνο έγραψε ο Δημήτρης Κυριαζής στο προηγούμενο τεύχος μας. «Πλήρης αδιαφορία από τα αρμόδια πολιτικά και κρατικά θεσμικά όργανα. Ανύπαρκτες εθνικές πολιτικές και ανυπαρξία εθνικού οράματος» σχολίασε ο/η FIFO & LIFO. «Σχεδόν σε όλες, αν όχι σε όλες, τις πρωτεύουσες των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών τα παλαιά οικοδομήματα του κέντρου τα προσέχουν σαν κόρη οφθαλμού και, φυσικά, είναι πολύ πιο ακριβά από εκείνα εκτός κέντρου. Εδώ συμβαίνει το αντίθετο. Πλήρης υποβάθμιση απ’ όλες τις απόψεις. Περιοχές όπως τα Εξάρχεια, το Παγκράτι, το Μεταξουργείο, ο Κολωνός, η Κυψέλη, τα Κάτω Πατήσια, ο Άγιος Νικόλαος κ.λπ., με πολλά όμορφα νεοκλασικά σπίτια, έχουν αφεθεί στο έλεος των καιρικών συνθηκών και του χρόνου. Φυσικά, να μην ξεχνάμε και τον Πειραιά και τις περιοχές πέριξ αυτού, όπως το Φάληρο. Οι αναγνώστες μπορούν να προσθέσουν κι άλλες συνοικίες της Αθήνας που αγνοώ. Το ίδιο ισχύει και για τη Θεσσαλονίκη και τις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις, οι οποίες, δυστυχώς, ως έναν βαθμό ακολούθησαν το παράδειγμα εκμοντερνισμού της Αθήνας. Υπάρχουν τόσα εγκαταλελειμμένα νεοκλασικά κτίρια από την καρδιά του κέντρου έως τα Άνω Πατήσια και τον Περισσό –εξαιρώ τα ιστορικά προσφυγικά της Ν. Φιλαδέλφειας και της Ν. Ιωνίας προφανώς, και αυτά που βρίσκονται στην Καισαριανή–, τα οποία αναδίδουν την παλιά ρομαντική ταυτότητα της Αθήνας και ρημάζουν άδικα, μάταια, άσκοπα (κάποιες φορές με σκοπό). Είναι πραγματικά κρίμα! Ο νόμος της αντιπαροχής, δυστυχώς, καλά κρατεί και νέες πολυκατοικίες φθηνής αισθητικής ξεφυτρώνουν, αποδεικνύοντας γι’ ακόμη μια φορά πως αυτός ο λαός δεν μαθαίνει ή, προφανώς, δεν θέλει να μάθει. Χρειάζεται χαρτογράφηση όλων των κτιρίων αυτών και σε κάποιες περιπτώσεις απαγόρευση ανέγερσης πολυκατοικιών που αλλοιώνουν την ταυτότητα γειτονιών και συνοικιών. Τη θέση τους θα έπρεπε να πάρουν νέα κτίσματα, του ίδιου νεοκλασικού τύπου. Υπάρχουν και φωτογραφίες βάσει των οποίων θα μπορούσαν να ανασυστηθούν (ως έναν βαθμό), ίσως και παλιά σχέδια στην Πολεοδομία. Επίσης, θα πρέπει να γίνει νομικό ξεκαθάρισμα (άρση κωλυμάτων) με τους (συν) ιδιοκτήτες, όπου μπορεί να συμβεί αυτό, ώστε τα κτίρια αυτά να είναι εκμεταλλεύσιμα. Είναι ανάγκη να απαλλαγούμε από τις πολυκατοικίες-εκτρώματα, και όχι μόνο, που τόσο πολύ μας έχουν κουράσει, προκειμένου να αναβαθμίσουμε την καθημερινή μας ζωή μέσω ενός πιο άνετου, ανθρώπινου και καλαίσθητου περιβάλλοντος. Η ανοικοδόμηση των ελληνικών πόλεων πρέπει να ξεκινήσει υπεύθυνα, με σοβαρότητα και σωστό σχεδιασμό». ☛ Για τη συνέντευξη του μουσικού (και Αθηναίου της Εβδομάδας) Θάνου Κόη λάβαμε το παρακάτω e-mail από την Κάπα Ταφ: «Μπράβο στον M. Hulot! Κατάφερε να με κάνει να αγαπήσω έναν άνθρωπο που δεν είχα καν ακουστά. Απολαυστική συνέντευξη, γεμάτη ζωή και αγάπη».

Free Press.

Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

7.7.16 – lifo

3

Index

id εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής εκδοσησ M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας υπεύθυνος lifo.gr Άρης Δημοκίδης αρχισυντακτησ lifo.gr Θανάσης Χαραμής προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας Άγγελος Παπαστεργίου

Επίδαυρος 2016

συντονισμός ύλης Μαρκέλλα Ανδρικάκη

Οι παραστάσεις που θα ανέβουν φέτος στο ωραιότερο αρχαίο θέατρο της Ελλάδας.

συντακτική ομάδα columnists: Νικόλας Σεβαστάκης Ευγένιος Αρανίτσης

Σελ. 11

Θοδωρής Αντωνόπουλος Ναταλί Χατζηαντωνίου Δημήτρης Πολιτάκης Δημήτρης Κυριαζής Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Τάσος Μελεμενίδης Θέατρο: Ματίνα Καλτάκη Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας Βασίλης Καψάσκης Κατερίνα Ηλιάκη Φιλιώ Ράγκου Μαρίνα Πετρίδου Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά Λάμπρος Αραπάκος Λένα Φουτσιτζή

ΣΤΗΛΕΣ Δημήτρης Πολιτάκης Σελ. 8

Θοδωρής Αντωνόπουλος Σελ. 8

Δημήτρης Κυριαζής

Θεόφιλος Δουμάνης

ΑΚΟΜΑ

φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης

Good LifO

Πάρις Ταβιτιάν

Σελ. 29

Freddie F.

Starfax

aτελιέ

Σελ. 37

Βανέσσα Φερλέ διόρθωση κειμένων

Naked City

Μαρία Δρουκοπούλου

Σελ. 38

γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου senior direct market

Σελ. 10

manager Κώστας Μαντάς direct market managers Βούλα Καραβαγγέλη Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.

Boυλής 22, Αθήνα, 105 63, τηλ.: 210 3254 290, fax: 210 3249 785, info@lifo.gr

4 lifo – 7.7.16

Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου

Στο εξώφυλλο εικονογράφηση των Beetroot για την παράσταση «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου.

κωδικος εντυπου 7639

Όταν η Stella Artois κατέκτησε το Wimbledon

Η premium βελγική μπίρα μάς κρατά συντροφιά στο κορυφαίο τουρνουά τένις και αυτό το καλοκαίρι.

Α

νήκεις στους λάτρεις του τένις και παρακολουθείς ανελλιπώς το τουρνουά του Wimbledon; Ακόμα και αν δεν μπορείς να δεις από κοντά τους αγαπημένους σου τενίστες να καταθέτουν ψυχή και σώμα στο γήπεδο, μπορείς να ζήσεις την εμπειρία, πίνοντας μια παγωμένη μπίρα Stella Artois από την άνεση του καναπέ σου. Η μοναδική lager βελγική μπίρα συναντά και φέτος την κορυφαία διοργάνωση τένις στον κόσμο και υπόσχεται ένα δροσερό, συναρπαστικό καλοκαίρι με ισχυρές δόσεις αδρεναλίνης, όπως ένα σετ τένις! Γιατί τουρνουά τένις στο Wimbledon χωρίς την κατάλληλη μπίρα δεν γίνεται! Και αυτή δεν θα μπορούσε να εί-

ναι άλλη από τη φινετσάτη Stella Artois που έκανε δειλά τα πρώτα της βήματα πριν από επτά αιώνες περίπου και σήμερα έχει καταφέρει να κατακτήσει τους απανταχού λάτρεις του είδους. Όπως και το τουρνουά του Wimbledon, που ξεκίνησε το 1877 με μόλις 200 θεατές και με το πέρασμα των χρόνων κατάφερε να συγκεντρώσει την αφρόκρεμα των αθλητών του τένις. Και κάπου στη μέση, τα δύο κορυφαία brands συναντήθηκαν, όπως και τα «μεγάλα μυαλά»! Το πάθος και η αποφασιστικότητά τους να ξεχωρίσουν τους έκανε αυτό που είναι σήμερα, εμπνέοντας ανθρώπους απ' όλο τον κόσμο να προσπαθήσουν για να αφήσουν το αποτύπωμά τους.

Φέτος, η premium βελγική μπίρα, μεγάλος χορηγός του τουρνουά, και το παλαιότερο και πιο γνωστό πρωτάθλημα τένις γιορτάζουν μαζί για τρίτη χρονιά την αμοιβαία τους δέσμευση για απαράμιλλη ποιότητα, προσφέροντας στο κοινό διπλές δυνατές απολαύσεις: μοναδικό θέαμα και πλούσια γεύση! Μια γεύση με ιστορία που πάει βαθιά πίσω στον χρόνο, όταν το 1708 ο Sébastien Artois ξεκίνησε να φτιάχνει μπίρα στη ζυθοποιία Den Hoorn στο Λουβέν του Βελγίου, η οποία λειτουργούσε από το 1366. Λίγα χρόνια μετά, ο Artois την αγόρασε και την ονόμασε Brouwerij Artois και ήταν το 1926 που παρουσίασε στον κόσμο την Stella (αστέρι στα Λατινικά) Artois.

7.7.16 – lifo

5

3/08/2016 Into the Jungle 4.30 μ.μ.: Νεανικά συγκροτήματα 4.50 μ.μ.: Starwound

Φωτό: Λουκάς Ζιάρας

Forestage 6.30 μ.μ.: GAD. feat Nadia Boule 8.00 μ.μ.: Στέλιος Σαλβαδόρ «Μωρά στη Φωτιά» Riverside 9.30 μ.μ.: Gadjo Dilo 11.00 μ.μ.: Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Ματούλα Ζαμάνη Tequila stage 01:00 π.μ.: Thodoris Triantafillou, Echonomist

04/08/2016 Into the Jungle 4.45 μ.μ.: Νεανικά συγκροτήματα 5.40 μ.μ.: Ορέστης Ντάντος Forestage 6.30 μ.μ.: Koza Mostra 8.00 μ.μ.: Αλκίνοος Ιωαννίδης Riverside 9.30 μ.μ.: Γιάννης Αγγελάκας 11.00 μ.μ: Σωκράτης Μάλαμας Tequila stage 01:00 π.μ.: Ταραξίας

05/08/2016 Into the Jungle 4.30 μ.μ: Νεανικά συγκροτήματα 4.50 μ.μ.: Les Au Revoir 5.40 μ.μ.: Μαρία Παπαγεωργίου Forestage 6.30 μ.μ.: Φωτεινή Βελεσιώτου 8.00 μ.μ.: Φίλιππος Πλιάτσικας Riverside 9.30 μ.μ.: Maraveyas Ilegal 11.15 μ.μ.: Locomondo Tequila stage 01:30 π.μ.: DJ Pitsi

Και αυτό το καλοκαίρι όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο River Party

Το μεγαλύτερο κατασκηνωτικό μουσικό φεστιβάλ 3-7 Αυγούστου στο Νεστόριο.

Τ

έσσερα stages μέσα σε ένα από τα ομορφότερα δάση της χώρας, ένα δυνατό line up και πέντε μερόνυχτα γεμάτα μουσική δίπλα στο ποτάμι. Αν δεν έχετε κλείσει ήδη εισιτήρια, σπεύσατε. Το River Party πλησιάζει και φέτος υπόσχεται ακόμα πιο δυνατές συγκινήσεις και ξέφρενο πάρτι στην καρδιά του καλοκαιριού. Από τις 3 έως τις 7 Αυγούστου η καρδιά της μουσικής χτυπάει στο Νεστόριο, στους πρόποδες του Γράμμου, σε ένα πανέμορφο τοπίο, στις πηγές του Αλιάκμονα. Ο απόλυτος κατασκηνωτικός προορισμός για τη νεολαία αλλά και λίγο… μεγαλύτερα παιδιά συναντά το μεγαλύτερο, ιστορικότερο και μακροβιότερο μουσικό και κατασκηνωτικό φεστιβάλ της Ελλάδας για 38η χρονιά και «βάζει φωτιά» στις καλοκαιρινές νύχτες! Ένας καλά κρυμμένος παράδεισος

6 lifo – 7.7.16

που αποτελεί για 4 δεκαετίες τον τόπο συνάντησης περισσότερων από 50.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, ένα φεστιβάλθρύλος που έχει γίνει σημείο αναφοράς, αναμνήσεων κι ένας τόπος στον οποίο θέλεις πάντα να επιστρέφεις. Και το φετινό line up έχει τη σφραγίδα των πιστών θαυμαστών του που μπόρεσαν να προτείνουν τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες. Γνωστά ονόματα της εγχώριας και ξένης μουσικής σκηνής για μια ακόμη χρονιά «κάνουν απόβαση» στο Νεστόριο και είναι έτοιμα να μας ξεσηκώσουν! Εσείς δεν έχετε παρά να ετοιμάσετε σακίδιο με όλα τα απαραίτητα (σ.σ. μην ξεχνάτε ότι θα είστε μέσα στη φύση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται) και να επιλέξετε μία από τις τέσσερις κατασκηνωτικές ζώνες. Ο Παράδεισος, η Χαβάη, το Ινδιάνικο χωριό και η Ζούγκλα σας προκαλούν!

Φέτος το σύνθημα είναι #nopartylikeriverparty και αυτό τα λέει όλα! Κάθε χρονιά, άλλωστε, το River Party είναι διαφορετικό κι έχει κάτι καινούργιο να μας παρουσιάσει. Μία από τις εκπλήξεις του φετινού φεστιβάλ είναι και οι Kadebostany, οι οποίοι ανακοίνωσαν τη συμμετοχή τους μέσω ενός video που ετοίμασαν αποκλειστικά για τους Έλληνες fans! Και για όσους δεν καταφέρετε να είστε εκεί, τo ραδιόφωνο του River Party θα μεταδίδει ένα μοναδικό πρόγραμμα μέσω επιλεγμένων τοπικών σταθμών με live streaming σε όλους τους νομούς της χώρας, για να νιώσετε λίγη από τη μαγεία του… Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε! Η προπώληση τρέχει από τις 11 Μαΐου και οι ετοιμασίες είναι πυρετώδεις. Μένει λιγότερο από ένας μήνας για το απόλυτο καλοκαιρινό μουσικό ραντεβού!

06/08/2016 Into the Jungle 4.30 μ.μ: Νεανικά συγκροτήματα 4.50 μ.μ.: Liebe Forestage 6.30 μ.μ.: ΜΠΛΕ 8.00 μ.μ.: Onirama Riverside 9.30 μ.μ.: V.I.C. (Villagers of Ioannina City) 11.00 μ.μ.: Γιάννης Χαρούλης Tequila stage 01:30 π.μ.: TBA

07/08/2016 Into the Jungle 4.30 μ.μ.: Νεανικά συγκροτήματα 4.50 μ.μ.: Μαρσύας Riverside 5.30 μ.μ.: Color Party!

Forestage 6.30 μ.μ.: Ευρυδίκη 8.00 μ.μ.: Μέλιssεs Riverside 9.30 μ.μ.: Μιχάλης Χατζηγιάννης, Βίκυ Καρατζόγλου 11.15 μ.μ.: Kadebostany Tequila stage 01:00 π.μ.: Xenia Ghali

7

13

ιουλιου

Talkof theTown

2016

επιμελεια: the lifo team

Σε τι ποσό ανέρχεται, τελικά, η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα;

Μια νέα έρευνα επιχειρεί να ποσοτικοποιήσει αυτό το μεγάλο μυστήριο που πλανάται σαν φάντασμα πάνω από την ελληνική οικονομία.















Όλοι, ξένοι και Έλληνες, λαός και τεχνοκράτες, κυβέρνηση και Τρόικα, συμφωνούν στο εξής σημείο για την ελληνική κρίση που βιώνουμε 7 χρόνια τώρα. Η φοροδιαφυγή είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ελληνικό κράτος. Όλες οι κυβερνήσεις στις προγραμματικές τους δηλώσεις τους υπόσχονται να τα βάλουν μαζί της, να την εξαφανίσουν, να την περιορίσουν έστω!

Ας ξεκινήσουμε ανάποδα: πόσα είναι τα χρήματα που πληρώνουμε σε φόρους; Το ελληνικό κράτος έχει κάθε χρόνο έσοδα ύψους περίπου 50 δισ., χωρίς να υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές και τα δάνεια των μνημονίων. Από αυτά, πρέπει να αφαιρέσουμε τα έξοδα για τη λειτουργία του, για την αποπληρωμή δανείων (περίπου 12 δισ. τον χρόνο), για την πληρωμή συντάξεων (28 δισ. τον χρόνο), για τους μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων (περίπου 15 δισ. τον χρόνο) αλλά και για τα πρωτογενή πλεονάσματα που έχουμε συμφωνήσει να σημειώνουμε τα επόμενα χρόνια. Το 88% αυτών των εσόδων του κεντρικού κράτους προέρχεται από τη φορολογία. Από τα φορολογικά έσοδα, οι άμεσοι φόροι φέρνουν περίπου 20 δισ., ενώ οι έμμεσοι (ΦΠΑ, φόροι καυσίμων, καπνών κ.λπ.) περίπου 24 δισ.

Κάθε χρόνο υποβάλλονται στην Ελλάδα περίπου 5,7 εκατ. φορολογικές δηλώσεις. Το 2011, το πιο πρόσφατο έτος για το οποίο υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, οι μισές από αυτές (49%) αφορούσαν εισοδήματα κάτω των 12.000 ευρώ. Οι αυτοαπασχολούμενοι, δε, δήλωναν εισοδήματα κάτω από το τότε αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ σε ποσοστό 64% (δήλωναν μέσο όρο εισοδημάτων 4.300 ευρώ ο καθένας). Όλοι αυτοί οι φορολογούμενοι πλήρωσαν λιγότερο από το 1% των συνολικών φορολογικών εσόδων. Με άλλα λόγια, 2,8 εκατομμύρια πολίτες πλήρωσαν φόρο συνολικά 60 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 21,4 ευρώ ο καθένας. Αντίθετα, το 8% των φορολογούμενων που δήλωσαν εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ ετησίως, περίπου 400.000 πολίτες, πλήρωσαν το 69% των φόρων εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Επίσης, στην Ελλάδα το 2011 υπήρχαν 220.000 επιχειρήσεις που δήλωναν ετήσια κέρδη μικρότερα από 1,2 εκατομμύρια ευρώ και μόλις 901 επιχειρήσεις που δήλωναν μεγαλύτερα κέρδη. Οι πρώτες πλήρωναν φόρο κατά μέσο όρο 5.400 ευρώ ετησίως. Οι δεύτερες 2,1 εκατ. Το 2011, λοιπόν, το 8% των φορολογούμενων πλήρωσε το 69% των φόρων φυσικών προσώπων, και το 0,4% των επιχειρήσεων πλήρωσε το 61% των φόρων νομικών προσώπων στη χώρα μας.

Σε όλο τον κόσμο, και όχι μόνο στη διεφθαρμένη Ελλάδα, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικρές επιχειρήσεις φοροδιαφεύγουν. Στις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες, όμως, αυτό δεν αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, γιατί οι αυτοαπασχολούμενοι είναι λίγοι, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό της αυτοαπασχόλησης είναι διπλάσιο από αυτό του ευρωπαϊκού μέσου όρου (34%). Σύμφωνα με μελέτες, το ποσοστό των μη δηλωθέντων εισοδημάτων των αυτοαπασχολούμενων κυμαίνεται στο 5758,6%, ενώ για τους μισθωτούς το αντίστοιχο ποσοστό είναι 0,51%. Ο αριθμός των απασχολούμενων σε πολύ μικρές επιχειρήσεις (0-9 ατόμων) στην Ελλάδα είναι διπλάσιος απ’ τον ισχύοντα στην Ε.Ε., ένα ιλιγγιώδες 59%. Το δε ποσοστό των εργαζομένων σε μεγάλες επιχειρήσεις (με πάνω από 250 υπαλλήλους) είναι μόλις 13% για την Ελλάδα, έναντι 33% της Ε.Ε.

Ταυτόχρονα, όμως, πολίτες με πολύ υψηλά εισοδήματα, ένα πολύ μικρό υποσύνολο των 400.000 που δηλώνουν εισόδημα άνω των 42.000 ευρώ τον χρόνο, έχουν στη διάθεσή τους μια σειρά από εργαλεία φοροαποφυγής, όπως η ίδρυση offshore εταιρειών, shell corporations, trusts και άλλες νομικές οντότητες. Σύμφωνα με μελέτες, το 8% της περιουσίας φορολογούμενων παγκοσμίως βρίσκεται σε «φορολογικούς παραδείσους».

Απώλειες από το λαθρεμπόριο ποτών, τσιγάρων και καυσίμων αντιστοιχεί στο 0,5% περίπου του ΑΕΠ.

aπο τον δημητρη κυριαζη

TheBuzz

 Πριν αναμετρηθούμε, όμως, με αυτό το τέρας, δεν θα πρέπει να το γνωρίσουμε; Να το χαρτογραφήσουμε για να αποφασίσουμε έπειτα και την καλύτερη αντιμετώπισή του; Αυτό προσπαθεί να κάνει η καινούργια έρευνα της διαΝΕΟσις, σε συνεργασία με την Ernst & Young.

 Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, όμως, η κατάσταση άλλαξε λίγο το 2014. Τα φυσικά πρόσωπα που δηλώνουν έσοδα άνω των 42.000 δεν είναι πια το 8% αλλά μόνο το 1,6%.

 Όπως συμπεραίνει η έρευνα, τα διαφυγόντα έσοδα από τη φοροδιαφυγή των φυσικών προσώπων κυμαίνονται από 1,9% ως 4,7% του ΑΕΠ ετησίως.  Από τη φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ εκτιμάται ότι χάνουμε το 3,5% του ΑΕΠ.

 Για τα νομικά πρόσωπα, τα διαφυγόντα κέρδη για τη χώρα από τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή των επιχειρήσεων υπολογίζονται γύρω στο 0,15% του ΑΕΠ.  Το μέγεθος της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα μπορεί να προσδιοριστεί σε ένα ποσοστό από 6% ως 9% του ΑΕΠ, δηλαδή ανάμεσα σε 11 και 16 δισ. ευρώ τον χρόνο.  Τέλος, το μέγεθος της παραοικονομίας υπολογίστηκε από τους συντάκτες της έρευνας στο 22,4% του ΑΕΠ, δηλαδή σχεδόν 40 δισ. ευρώ.

7.7.16 – lifo

7

Καλύτερα κομπινεζόν παρά ρόμπα ξεκούμπωτη

Ιούλης, ο μήνας της τρέλας! Ψυχραιμία και αναστοχασμός, ενώ οι αντιδράσεις αμβλύνονται.

8 lifo – 7.7.16

Όσο, δε, προχωρά ο Ιούλιος, μοιραία οι αντιδράσεις αρχίζουν να αμβλύνονται και πράγματα σημαντικά περνάνε στο «ντούκου», γι’ αυτό άλλωστε και είθισται νομοσχέδια αμφιλεγόμενα να ψηφίζονται στη «ζούλα». Έπειτα, πόσοι άραγε ευαισθητοποιηθήκαμε για το νέο μακελειό του ISIS προχτές στη Βαγδάτη, που ελάχιστα προβλήθηκε κι ας είχε σχεδόν τόσα θύματα όσα και το Ορλάντο; Πόσοι «κουφαθήκαμε» με τη δήλωση Βούτση πως, να, περιμένει μωρέ «να δει τι θα πει και η Χ.Α. (!)» για τον εκλογικό νόμο; Πόσοι αναρωτηθήκαμε γιατί τόσα χρόνια κανείς δεν αγγίζει (αντίθετα, όλοι λιβανίζουν) τον καμπόσο τηλεπαρουσιαστή εκδότη-μόνιμο «πρωταθλητή» των κυριακάτικων κυκλοφοριών –αν και αυτό επίσης αμφισβητείται–, που καλείται τώρα να λογοδοτήσει ξανά για μέρος εκείνων των ύποπτων 5,2 μύριων που είχε «ξεναγήσει» το ’12 στην Ελβετία; Πόσοι παρακολουθούμε το αλισβερίσι με τις τηλεοπτικές άδειες που εντελώς συμπτωματικά διεξάγεται επίσης κατακαλόκαιρο (και όπου θα φανεί αν κυβερνητικός στόχος είναι πράγματι η συντριβή της περιλάλητης μιντιακής διαπλοκής ή απλώς η οικοδόμηση μιας νέας); Πόσο περισσότερο θα είχε υποβαθμιστεί η δίκη των χρυσαυγιτών δίχως την αποφασιστικότητα και το τσαγανό της Μάγδας Φύσσα και των αλληλέγγυων; Πόσοι αντιληφθήκαμε έγκαιρα τη μισαλλόδοξη, ποταπή ρητορική γνωστού ομοφοβικού μεγαλοδικηγόρου που, υπερασπιζόμενος τους δολοφόνους του συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα, προσέβαλε βάναυσα την αξιοπρέπεια και τη μνήμη όχι μόνο του συγκεκριμένου νεκρού αλλά και όσων άλλων είχαν παρόμοια τύχη, την ίδια την γκέι κοινότητα τελικά; Πόσοι συγκινούμαστε με όσους συμπολίτες μας κινδυνεύουν να πεταχτούν στον δρόμο από τους επερχόμενους πλειστηριασμούς ή απειλείται η ίδια τη ζωή τους ένεκα οι τραγικές ελλείψεις στην υγεία; Πόσοι αγανακτήσαμε με τις καταγγελίες για βασανιστήρια σε ανήλικους πρόσφυγες στη Μόρια της Λέσβου και τις γενικότερα απαράδεκτες συνθήκες σε πολλά «κέντρα φιλοξενίας»; Γιατί κάποιοι ξάφνου ανακηρύσσουν «πολιτική» την αυτοκτονία ενός μεγαλοεπιχειρηματία, παθαίνουν όμως αλλεργία στον χαρακτηρισμό αυτό όταν οι αυτόχειρες είναι άνεργοι ή μεροκαματιάρηδες; Για να μην αναφερθώ στο χλιδάτο «κανόνι» του εκ του ασφαλούς χρεοκοπημένου μεγαλομπακάλη. Θα μπορούσα να αραδιάσω κι άλλα, αλλά τι τα θες, μόνο κάτι ηρωικοί εθελοντές αντέχουν να «φυλάνε Θερμοπύλες» στην κουφόβραση. Ένας ιουλιανός «οδηγός επιβίωσης» θα όφειλε, ωστόσο, να περιλαμβάνει, πέρα από τους κλιματιζόμενους χώρους και τα πολλά νερά, αυξημένη εγρήγορση, παρατηρητικότητα, κουράγιο, ψυχραιμία, ίσως και λίγο αναστοχασμό, μήπως και ξαναπιάσουμε το νήμα από κει που το αφήσαμε... Αρκετά έγραψα όμως, ώρα να καβαλήσω το ποδήλατό μου, αναζητώντας, ως άλλος Αλέξης στο Πεκίνο, σε ποιον τροχό είναι γραμμένο το φενγκ σούι μου.

α π ό τ ο ν δ η μ ή τρ η πολ ι τάκ η

Μια παράνοια, μια υστερία κι έναν πανικό τα είχε ανέκαθεν ο Ιούλιος για μας τους τσιμεντουπολίτες, ειδικά τους εργαζόμενους – για τους άλλους, μικρή η διαφορά… Όντας «προθάλαμος» για τις κουτσουρεμένες για τους περισσότερους θερινές διακοπές –που, ελλείψει και ικανού ρευστού, δεν συνδέονται απαραίτητα με κάποιο ταξίδι, διακοπές, όμως μπορεί να είναι κι ότι απλώς αράζω σπίτι και κωλοβαράω, γενικώς ειπείν χαλαρώνω, ξαποσταίνω, θυμάμαι ότι δεν ζω μόνο για να δουλεύω–, είναι πιθανώς ο δυσκολότερος του χρόνου: νεύρα, νέφος και θερμοκρασίες τραβάν την ανηφόρα, η εφορία ακονίζει νύχια, λογαριασμοί και υποχρεώσεις φωνάζουν «τέλειωνε!», οι δουλειές εν όψει αυγουστιάτικης μισο-σχόλης ζητάνε υπερπαραγωγές, τα παιδιά, αν έχεις, γυρεύουν «διακοποδάνεια» (αλήθεια, τα θυμάται κανείς;), βασικά όλοι σου ζητάνε τα… αζήτητα αυτόν ειδικά τον μήνα, ενόσω εσύ δεν προλαβαίνεις να μετράς αναστατώσεις, απώλειες και περικοπές. Ύστερα, είναι και οι διάφορες επέτειοι, μια και ο Ιούλης συνδέθηκε με τον εξαετή –ήμουνα νιος και γέρασα!– αντιμνημονιακό αγώνα που εξώκειλε λίγο μετά το δημοψήφισμα-οπερέτα πέρσι τέτοιον καιρό. Με τα capital controls να «σβήνουν κεράκια», οι του «όχι» προσπαθούν μάταια να αναστήσουν μια πράγματι εξαιρετική στο εύρος και τις συνθήκες της, πλην «στημένη» από τους ίδιους τους εμπνευστές της, ως αποδείχτηκε, και μάλλον ιδεολογικά παραφουσκωμένη ιστορική στιγμή. Οι δε του «ναι» ορέγονται θριαμβευτική ρεβάνς με το βλέμμα στο Λονδίνο, όμως τα νούμερα δεν τους βγαίνουν να γεμίσουν όχι Σύνταγμα και Τραφάλγκαρ, ούτε καν την πλατεία Αιγύπτου. Κι αν ό,τι μαχητικότερο προβάλλει η αξιωματική αντιπολίτευση είναι η ενδυματολογική αποδόμηση της Περιστέρας και ο αγοραίος λαϊκισμός του κ. «Παραιτηθείτε», θα παραμένει σταθερά ενθουσιώδης συμπολίτευση. Στον λαϊκισμό, βέβαια, επενδύουν καιρό τώρα και οι κυβερνώντες – όλα τα ’χε η συνθηκολογημένη από το '12, ισχυρίζεται ο Ρινάλντι, «Μαριορή», η αλλαγή του εκλογικού νόμου και Συντάγματος τη μάρανε! Όχι ότι δεν χρειάζεται, αλλά… Το χειρότερο, δε –ή μήπως το καλύτερο, όπως επιμένει χαιρέκακα ο άσπονδος φίλος;–, είναι πως χάθηκε πια τελείως ο μπούσουλας για το ποιος είναι δεξιός, ποιος αριστερός, ποιος «ευρωπαϊστής» και ποιος όχι, ποιος είναι «δικός μας» και ποιος «απέναντι», αν νικάμε χάνοντας ή χάνουμε νικώντας…

Φτηνό χιούμορ και νεοσυντηρητική προσκόλληση σ’ ένα πρωτόκολλο που έχει σε μεγάλο βαθμό καταστεί ανενεργό από τις σύγχρονες περιστάσεις.

Cut

α π ό τ ο ν θ οδωρη αν τ ων οπ ουλο

Belli

Talk of the Town

Την ημέρα της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των πρόσφατων ισπανικών εκλογών (αλλά και στο μεγαλύτερο διάστημα της προεκλογικής καμπάνιας) ουδείς από τους αρχηγούς των κομμάτων φορούσε γραβάτα, εκτός από τον Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos, ο οποίος φορούσε, και σε συνδυασμό με τα σηκωμένα μανίκια, το δειλό μούσι και την αλογοουρά θύμιζε κουμπάρο χεβιμεταλά γαμπρού σε θρησκευτικό γάμο, όπου, τέλος πάντων, πρέπει να διατηρηθεί κι ένα κάποιο πρωτόκολλο λόγω της περίστασης. Μερικούς μήνες πριν, κατά τη διάρκεια μιας έντονης αντιδικίας στη Βουλή των Κοινοτήτων μεταξύ εκπροσώπων των δύο (πρώην;) μεγάλων κομμάτων με θέμα το Βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας, ο Ντέιβιντ Κάμερον συνέστησε (μετά βδελυγμίας) στον ηγέτη των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν (ο οποίος κατά καιρούς έχει κατηγορηθεί από μερίδα των media ότι μοιάζει με ταχυδρόμο, καθηγητή Γεωγραφίας και άλλες τέτοιες «μίζερες» επαγγελματικές ιδιότητες) να φορέσει επιτέλους ένα κουστούμι της προκοπής και να δέσει σωστά τη γραβάτα του (γραβάτα φορούσε, πάντως). Η αντίδραση ακόμα και του μέσου συντηρητικού Βρετανού –ο οποίος αγαπά το πρωτόκολλο, αλλά απεχθάνεται τα φτηνά επιχειρήματα και τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη– ήταν μάλλον αρνητική στην επίθεση του Κάμερον. Ακόμα παλιότερα, κατά τη συνδιάσκεψη του G8 (G7 πλέον, μετά την προσωρινή αποβολή της Ρωσίας) το 2013 στη Βόρεια Ιρλανδία, κάποιος είχε την επικοινωνιακή έμπνευση να εγκαταλειφθούν οι γραβάτες και να εμφανιστούν οι ηγέτες χαλαροί και casual στις φωτογραφίες. Το αποτέλεσμα ήταν να μοιάζουν ακόμα πιο ίδιοι μεταξύ τους (και πιο fake) στα navy blazer που φορούσαν, σαν επιτροπή της εργοδοσίας που αποφάσισε να προβεί σε ομαδικές απολύσεις μια «casual Friday». Στην επόμενη σύνοδο, οι γραβάτες επανήλθαν. Υπενθυμίζω αυτά τα περιστατικά βραχυκυκλώματος του ενδυματολογικού κώδικα επειδή ακριβώς οι εποχές έχουν αλλάξει (και θα αλλάξουν ακόμα πιο πολύ, καθώς οι πολιτικοί, ακόμα και οι πιο συντηρητικοί, θα αναγκάζονται να απευθύνονται εξίσου στις «γραβάτες» και στους «εργάτες») και τα πρωτόκολλα και οι εθιμοτυπίες δεν έχουν ούτε την αίγλη, ούτε την ισχύ, ούτε τη σημειολογία που είχαν κατά το παρελθόν. Υπ’ αυτή την έννοια, μόνο κέρδος αποσπά η ελληνική κυβέρνηση από τις τακτικές επιθέσεις περί «τυχάρπαστων», «λέτσων», «άπλυτων» κ.λπ. που δέχεται κατά καιρούς με αφορμή τα ενδυματολογικά ατοπήματα επιφανών στελεχών της και τον ευτελισμό, υποτίθεται, από μέρους τους πάσης φύσεως πρωτοκόλλων εμφάνισης και συμπεριφοράς. Ειδικά αν πρόκειται για σχόλια τόσο χαμηλού επιπέδου (και ξεφτιλισμένου χιούμορ) όσο αυτά που πλημμύρισαν (σαν να ξεχείλισε βόθρος) τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτές τις μέρες κατά την επίσημη επίσκεψη της εθνικής αντιπροσωπείας, κυρίως σε σχέση με το «κομπινεζόν» που επέλεξε να φορέσει η σύζυγος του πρωθυπουργού. Συνέπεσε και η επέτειος του περσινού κατάπτυστου δημοψηφίσματος και τα νεύρα ήταν πιο τεντωμένα από το κανονικό, αλλά αυτό δεν είναι δικαιολογία για τέτοιου ύφους εκτόνωση. Χυδαίο και ανάρμοστο δεν είναι το φόρεμα, χυδαίο και ανάρμοστο ήταν το δημοψήφισμα ή οτιδήποτε άλλο από τα μύρια όσα μπορεί να ψέξει κανείς τη συγκεκριμένη κυβέρνηση με σοβαρά επιχειρήματα. Δεν πρέπει, δηλαδή, να υπάρχει κάποιου είδους dress code στους πολιτικούς (και στις συζύγους τους); Ναι, πρέπει. Οφείλουν να ενδύονται αξιοπρεπώς, να είναι κουμπωμένοι και ξενέρωτοι. Οφείλουν να είναι όσο γίνεται αόρατοι εμφανισιακά, είτε φοράνε κουστούμι και γραβάτα, είτε πόλο μπλουζάκι και κοτλέ παντελόνι. Αυτό που τη βαράει στον κόσμο δεν είναι η απουσία της γραβάτας (σκεφτείτε κράξιμο που θα έτρωγε ο Τσίπρας απ’ όλες τις πλευρές, αν ξαφνικά αποφάσιζε να παραβεί τον κανόνα που ο ίδιος με τόσο κραυγαλέο, τελικά, τρόπο κατοχύρωσε) αλλά η επιδεικτική αποστασιοποίηση από την αντίληψη της πλειονότητας κάποιου ναρκισσευόμενου δήθεν outsider σαν τον Βαρουφάκη, ο οποίος, ενώ κραυγάζει ότι εμφανίζεται έτσι, με τις ακραίες casual/trendy πινελιές του, επειδή είναι περί της ουσίας και όχι των τύπων, στην πραγματικότητα προκαλεί τόσο «θόρυβο», που ξεχνιέται κάθε ουσία και μένει μόνο η πρώτη αντίδραση: «Τώρα, δηλαδή, τι παριστάνει αυτό το ψώνιο;». Ας θυμηθούμε επίσης –για λίγο– τον αλήστου μνήμης Αυστριακό ακροδεξιό ηγέτη Γεργκ Χάιντερ, ο οποίος συστηματικά «τρολάριζε» (θα λέγαμε σήμερα) κάθε είδους ενδυματολογικό πρωτόκολλο, φορώντας από πανάκριβα κουστούμια σε έντονα χρώματα μέχρι παστέλ βερμούδες, σχεδόν πάντα όμως κόντρα στη «στολή» που απαιτούσε η εκάστοτε επίσημη περίσταση.

Νέα άφιξη στην πόλη: Το id 24.7.365 στην Ασωμάτων

Πολυεπίπεδος, artistic χώρος, απ’ τον οποίο δεν θα ξεκολλάς αυτό το καλοκαίρι! Ο πολυχώρος που ήρθε να γεμίσει τις μέρες και τις νύχτες μας!

Χ

ώρος και διακόσμηση που μαγ νητίζουν τα βλέμματα, signature cocktails από τα πιο ψαγμένα, ωραίο finger food, εκλεπτυσμένο μενού και μουσικές που σε ταξιδεύουν. Όλα αυτά και άλλα πολλά που αξίζει να ανακαλύψετε από κοντά έχει το id 24.7.365, η νέα άφιξη στην πλατεία Ασωμάτων, που ήρθε να γεμίσει τις μέρες και τις νύχτες μας. Άνοιξε τις πύλες του την περασμένη Παρασκευή με ένα grand opening που έκλεψε τις εντυπώσεις και ήδη τα πρώτα δείγματα υπόσχονται πολλά στους urban lovers αυτής της πόλης. Ο νέος πολυχώρος εστίασης και ψυχαγωγίας που θα φιλοξενεί πολλά events έχει, πάνω απ’ όλα, ταυτότητα και φρόντισε να μας το δείξει από την πρώτη στιγμή. Η τοποθεσία, ιδανική, αφού βρήκε στέγη σε έναν από τους σημαντικότερους χώρους του κόσμου, κάτω

από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, και ο χώρος απ’ αυτούς που συμπαθείς με την πρώτη κιόλας επίσκεψη. Πολυεπίπεδος, με μοντέρνα στοιχεία και τις καλλιτεχνικές πινελιές του σκηνοθέτη-σκηνογράφουtheater designer Νίκου Πετρόπουλου, που κάνουν το id 24.7.365 ξεχωριστό σε κάθε του γωνιά. Ο χώρος, άλλωστε, είναι έτσι σχεδιασμένος, ώστε να είναι εναρμονισμένος με την ιστορική του τοποθεσία αλλά και λειτουργικός κάθε ώρα της ημέρας. Ανοιχτά από το πρωί για καφέ και πρωινό με γευστικές ομελέτες, pancakes με κόκκινα φρούτα και maple syrup και χορταστικά κλαμπ σάντουιτς, ενώ στην κουζίνα του θα βρείτε αρκετές επιλογές για φαγητό όποια ώρα και αν σας ανοίξει η όρεξη. Γιατί αυτό, άλλωστε, είναι και το concept του id 24.7.365, ενός χώρου που ικανοποιεί τις ανάγκες κάθε επισκέπτη, όλες τις ώρες

της ημέρας και όλο τον χρόνο! Στο μενού του φιγουράρουν επίσης δροσερές σαλάτες-πλήρη γεύματα και ντελικάτα πιάτα, όπως φιλέτο μοσχαριού με αρωματικό πουρέ, ταλιάτα Black Angus με αλάτι τρούφας, φρέσκος σολομός με γκρέιπφρουτ και λιγκουίνι με σολομό, γαρίδες και μπρικ. Όσο περνάει η ώρα, η μουσική δυναμώνει και στο παιχνίδι μπαίνουν premium ποτά και εμπνευσμένα κοκτέιλ από την έμπειρη ομάδα των bartenders. Περάστε μια βόλτα από την Ασωμάτων και γνωρίστε το! id 24.7.365 Πλατεία Αγίων Ασωμάτων 1Α, Θησείο 210 3247365, 210 3210120 www.facebook.com/id247365

7.7.16 – lifo

9

q Αν δεις την πλατεία Βαρνάβα από τον χάρτη, μοιάζει με ήλιο. Ένας κυκλικός πυρήνας, με τους δρόμους της να απλώνονται σαν αχτίδες, συνδέοντας κι άλλες γειτονιές μεταξύ τους. Το Μετς, το Καλλιμάρμαρο, το Άλσος Παγκρατίου και ο Βύρωνας συναντιούνται εδώ, οπότε νιώθεις ότι ανήκεις παντού. Σίγουρα, μια φορά τον μήνα θα με βρεις στο πέταλο του σταδίου να ξεκινώ τη φοβερή μου προπόνηση για τον Μαραθώνιο. Η προπόνηση γρήγορα μετατρέπεται σε βόλτα στον Τραγουδίστρια Αρδηττό, χαζεύοντας τις κερκίδες και την Ακρόπολη και προσπαθώντας να φανταστώ πρόσωπα και σκηνές από τότε που χτίζονταν αυτά τα μάρμαρα. Εξίσου Η Ρένα μόλις γρήγορα η βόλτα μετατρέπεται σε στάση στο κυκλοφόρησε Colibri για πίτσα και ένοχες υποσχέσεις στον τον πρώτο της εαυτό μου για την αυριανή προπόνηση, που δεν προσωπικό δίσκο θα γίνει ποτέ, πριν από το επόμενο μήνα τουλά«Σούλη Ανατολή» που υπογράφουν ο χιστον!

Talk of the Town

Όταν η Αθήνα διχαζόταν σχετικά με την ανέγερση του Χίλτον Το ξενοδοχείο-τοπόσημο της πόλης φαίνεται ότι τελικά θα βρει αγοραστές και θα περάσει σε νέα εποχή, όμως η ιστορία του προσφέρει μερικά χρήσιμα διδάγματα και για τη δική μας.

Με θέα την Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό 506 δωμάτια, όλα με ιδιωτικό μπαλκόνι, έχει το Χίλτον Αθήνας, 4 εστιατόρια και 2 μπαρ, το ένα στην οροφή, θερμαινόμενη εσωτερική πισίνα και μεγάλη εξωτερική.

2 Ο δρομέας του Βαρώτσου Δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 1988 και τοποθετήθηκε επί δημαρχίας Έβερτ στην Ομόνοια. Τον Μάιο του 1994 μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση, απέναντι από το Χίλτον.

10 lifo – 7.7.16

Πλατεία Βαρνάβα

Λίγο πιο κοντά στη σωτηρία φαίνεται πως βρέθηκε το εμβληματικό ξενοδοχείο τις τελευταίες μέρες, καθώς αρκετοί ενδιαφερόμενοι κατέθεσαν, τελικά, μη δεσμευτικές προσφορές για την απόκτησή του, παρά τους φόβους που δημιουργεί η δυσμενής οικονομική συγκυρία. Ως τελευταία φάση της διαδικασίας και αρχή της νέας εποχής για το Χίλτον έχει οριστεί η 22α Ιουλίου, με την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών. Η ιστορία, όμως, του «ωραιότερου Χίλτον στον κόσμο», όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο Κόνραντ Χίλτον, μπορεί να προσφέρει μερικά χρήσιμα διδάγματα για τη δική μας. Η ιστορία του Χίλτον της Αθήνας ξεκίνησε, όπως έχει γράψει ο Δημήτρης Ρηγόπουλος, όταν «στις αρχές του 1957, η τότε κυβέρνηση αποδέχτηκε την πρόταση του εφοπλιστή Απόστολου Πεζά, καθώς και του Κόνραντ Χίλτον, για την ανέγερση ενός μεγάλου, πολυτελούς ξενοδοχείου στην Αθήνα. Λίγους μήνες αργότερα, η Κυβερνητική Οικονομική Επιτροπή αποφάσισε την παραχώρηση στον κ. Πεζά έκτασης 16.000 πήχεων αντί 750.000 δολαρίων. Επρόκειτο για το οικόπεδο επί των οδών Βασ. Σοφίας και Βασ. Κωνσταντίνου. Σε εκείνον το χώρο φιλοξενούνταν έως τότε στρατιωτικές υπηρεσίες, οι οποίες θα μεταφέρονταν σε άλλη περιοχή». Το ξενοδοχείο τελικά κατασκευάστηκε την περίοδο 1958-1963 από τους σημαντικούς αρχιτέκτονες της εποχής Εμμανουήλ Βουρέκα, Προκόπη Βασιλειάδη και Σπύρο Στάικο, υπό την εποπτεία του αρχιτεκτονικού τμήματος της Χίλτον International. Το κόστος κατασκευής, συμπεριλαμβανομένης και της αξίας του οικοπέδου, ανήλθε σε 15 εκατ. δολάρια, ένα τεράστιο ποσό για την εποχή. Μπορούμε να πούμε ότι το Χίλτον συμβόλισε την είσοδο της χώρας στην παγκόσμια τουριστική αγορά, καθώς φτιάχτηκε την περίοδο που το διεθνές τζετ-σετ άρχισε να ανακαλύπτει σιγά-σιγά τις παραλίες, το φαγητό και την (τότε) αυθεντικότητα των ελληνικών νησιών. Μην ξεχνάμε ότι ήταν το πρώτο παράρτημα διεθνούς ξενοδοχειακής αλυσίδας που άνοιξε στην πρωτεύουσα. Κάτι που ίσως να έχει ξεχαστεί είναι ότι την περίοδο που κατασκευαζόταν, το Χίλτον είχε αντιμετωπιστεί περίπου ως σκάνδαλο από την τότε αντιπολίτευση και είχε διχάσει την κοινή γνώμη ως προς την αισθητική του. Υπήρξαν πολλές φωνές εναντίον του, που έφταναν στο σημείο να μιλούν για καταστροφή του αστικού τοπίου της Αθήνας και «βεβήλωση» του Παρθενώνα, καθώς το ύψος του νέου κτιρίου θα το αντιπαρέβαλλε αυτομάτως με την ιστορική κορυφή της Αθήνας. Οι ειδικοί είχαν επίσης διχαστεί ως προς την τάση εκμοντερνισμού, που ήταν μάλλον η αρχιτεκτονική μόδα της εποχής. Στις 6 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους θα άνοιγε τις πόρτες της η Αμερικανική Πρεσβεία και μόλις δύο χρόνια νωρίτερα είχε εγκαινιαστεί το Mont Parnes. Από τον πρώτο καιρό, όμως, της λειτουργίας του Χίλτον, οι αντιρρήσεις εξαφανίστηκαν. Ο συνδυασμός κλασικού και μοντέρνου στο στυλ αλλά και οι ελληνικές πινελιές με τις ανάγλυφες συνθέσεις του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη και η χρήση του πεντελικού μαρμάρου κέρδισαν τελικά κοινό και ειδικούς. Η κατασκευή, όμως, κέρδισε και τον ίδιο τον χρόνο, καθώς από την ημέρα των εγκαινίων του (20 Απριλίου 1963), η μοναδική αρχιτεκτονική παρέμβαση ήταν αυτή μεταξύ των ετών 2001-2003, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας (όταν αποτέλεσε την έδρα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής), από τους αρχιτέκτονες Αλέξανδρο Τομπάζη και Χρήστο Μπουγαδέλλη, με στόχο την αποκατάσταση του κτιρίου και, παράλληλα, την προσθήκη μιας 6ώροφης πτέρυγας προς την οδό Βεντήρη. Το Χίλτον συνδυάστηκε με την πολυτέλεια, φιλοξενώντας κατά καιρούς μεγάλα ονόματα, όπως ο Ωνάσης, ο Φρανκ Σινάτρα, ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ο Άντονι Κουίν, η Σίρλεϊ Μπάσεϊ κ.ά, ενώ στο εστιατόριό του λέγεται ότι σερβιρίστηκαν για πρώτη φορά στην Αθήνα χάμπουργκερ και κλαμπ σάντουιτς. Όμως η σημασία του Χίλτον, ειδικά την εποχή που ανεγέρθηκε, δεν περιορίζεται σε αυτήν ενός κοσμοπολίτικου ξενοδοχείου. Με την πάροδο των ετών ταποτέλεσε όχι μόνο τοπόσημο αλλά και το κέντρο μιας νέας γειτονιάς, στην οποία μάλιστα δάνεισε και το όνομά του.

q Το μαγικό με αυτήν τη γειτονιά είναι πως μπορείς να ζήσεις μέρες χωρίς να χρειαστεί να απομακρυνθείς ούτε χιλιόμετρο. Όλα είναι εδώ: σουβλάκι, φαλάφελ, σούσι, γκουρμέ γαλλικό. Ό,τι ορεχτείς θα το βρεις το ένα δίπλα στο άλλο. Για καφέ και ποτό, στο καφέ Βαρνάβα θα πετύχεις όλους τους «πλατειακούς», και στο καθιερωμένο, πια, Superfly θα πας με κάποιον που δεν ξέρει την περιοχή για να τον εντυπωσιάσεις. Η Παλιά Μαρκίζα άξια διατηρεί την αίγλη της αυθεντικής λαϊκής διασκέδασης, με τη θρυλική Χαρούλα Λαμπράκη να εμφανίζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο. Στην περίμετρο της πλατείας μπορείς να κάνεις και όλες σου τις δουλειές. Εδώ είναι ο φούρνος, ο τσαγκάρης, ο ηλεκτρολόγος, ο υδραυλικός, η μοδίστρα, το μίνιμάρκετ, ακόμη και το μεσιτικό γραφείο, σε περίπτωση που αποφασίσεις να τα πουλήσεις όλα και να φύγεις για την Καραϊβική. q Σε κάποιο σημείο στον τοίχο του σταδίου επί της Αρχιμήδους γράφει: «Μόνος σου θα πας πιο γρήγορα. Μαζί θα πάμε πιο μακριά». Το βρίσκω εύστοχο, συγκινητικό και πολύ δημοκρατικό. Επίσης, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, κάθε φορά που οδηγώ και αντικρίζω αυτό το σύνθημα, κόβω ταχύτητα.

από τον δημήτρη κυριαζή

1

Φοίβος Δεληβοριάς και ο Δημήτρης Μπαλογιάννης. Συνεχίζει τις συναυλίες με τους Imam Baildi σε όλη την Ελλάδα.

γειτονιά

Urban

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η κυρ ια ζ η

ρένα μόρφη

q Ακούω συχνά ιστορίες για το σκοτεινό ρατσιστικό παρελθόν της γειτονιάς και για βίαια περιστατικά με συμμορίες, αλλά αυτά είναι μακρινά. Εγώ, τουλάχιστον, αν εξαιρέσεις την περσινή ομοφοβική επίθεση, δεν έχω βιώσει κάτι άσχημο. Η πλατεία δείχνει κάθε μέρα ένα όλο και πιο φρέσκο πρόσωπο, αλλάζει συνεχώς και ομορφαίνει. Είναι σαν να βρίσκεται σε μια κάψουλα έξω από την κρίση. Υπάρχει ανάπτυξη, κινητικότητα και επιχειρηματικότητα από νέους ανθρώπους και όχι μόνο. q Ζω αρκετά χρόνια εδώ κι έχω συνδεθεί με πολλούς ανθρώπους, όπως η πρώτη μου σπιτονοικοκυρά, η κ. Μαρίκα, μια 90χρονη σοπράνο, ο κ. Παπούλιας με τα εκλεκτά κρέατα και το παιδί που κρατά το περίπτερο τα βράδια και πάντα θα με συμπονέσει, όταν διαλέξω το light παγωτό. q Είναι γεγονός ότι η πλατεία Βαρνάβα έχει μετατραπεί σε νέο hot spot! Αυτό με κάνει να καμαρώνω για τη γειτονιά όπου επέλεξα να ζω, γιατί σημαίνει ότι αναγνωρίζουν κι άλλοι την ομορφιά που βλέπω εγώ. Σαν να στέφεται το κορίτσι σου Σταρ Ελλάς! Δεν θα άλλαζα τίποτα, απολαμβάνω τη μετάλλαξή της με τα χρόνια. Αν έβαζαν και θέσεις πάρκινγκ για τους κατοίκους, τώρα που μαζευόμαστε όλο και περισσότεροι, θα ήταν τέλεια!

_Ορέστεια του Αισχύλου Όρνιθες του Αριστοφάνη Αντιγόνη του Σοφοκλή Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή Λυσιστράτη του Αριστοφάνη_

Eπίδαυρος 2016 Οι παραστάσεις που θα ανέβουν φέτος στο ωραιότερο αρχαίο θέατρο της Ελλάδας. Από τον Χρήστο Παρίδη Φωτογραφίες: Πάρις Ταβιτιάν

7.7.16 – lifo

11

επιδαυροσ 2016 Ορέστεια του Αισχύλου

_ Άκρως αλαζονική άκρως δυναμική άκρως άρρωστη Ορέστεια_ Ο στυγερός, αιματηρός κύκλος των Ατρειδών στα τρία κορυφαία έργα της παγκόσμιας δραματουργίας («Αγαμέμνων», «Χοηφόροι», «Ευμενίδες»), μεταφέρεται στην περίοδο του εθνικού διχασμού του '40 σε μια παράσταση που διασκευάζει και σκηνοθετεί ο Γιάννης Χουβαρδάς σε μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη. Από τον Χρήστο Παρίδη Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν

lifo – 15.11.12 12 lifo – 7.7.16

4.4.13 – lifo 7.7.16 – lifo

13

επιδαυροσ 2016 Ορέστεια του Αισχύλου

} 14 lifo – 7.7.16

Ορέστεια του Αισχύλου αποτελεί τη μοναδική τριλογία αρχαίου δράματος που έχει σωθεί πλήρης και αποτελείται από τα έργα Αγαμέμνονας, Χοηφόρες και Ευμενίδες. Σε λίγες ημέρες ανεβαίνει στην Επίδαυρο σε μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη, σε διασκευή και σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά, υποστηριγμένη από 12 ηθοποιούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων γνωστοί πρωταγωνιστές, όπως ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, που έχει αναλάβει τον ρόλο του Ορέστη, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, που υποδύεται την Κλυταιμνήστρα, ο Νίκος Κουρής στον ρόλο του Αγαμέμνονα, η Στεφανία Γουλιώτη στον ρόλο της Ηλέκτρας, ο Νίκος Ψαρράς, ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, η Άλκηστις Πουλοπούλου, ο Ιερώνυμος Καλετσάνος, ο Πολύδωρος Βογιατζής, η Σύρμω Κεκέ, η Χριστίνα Μαξούρη και ο Δημήτρης Παπανικολάου. Όλοι τους κρατούν από δύο ρόλους και συμμετέχουν και στον Χορό. Βρεθήκαμε σε μία από τις τελευταίες πρόβες του θιάσου, λίγο πριν μεταφερθούν και ξεκινήσουν τις δοκιμές τους στην ορχήστρα της Επιδαύρου. Το σκηνικό παραπέμπει στη δεκαετία του ’40, και ίσως εν μέρει, ως ατμόσφαιρα, στον Θίασο του Αγγελόπουλου. Αστικό σαλόνι, δεξιά-αριστερά έπιπλα εποχής τοποθετημένα σε νησίδες ξύλινου παρκέ, δίπλα στις οποίες έχουν φυτρώσει αγριόχορτα, και στο βάθος μια μεγάλων διαστάσεων ντουλάπα που παίζει καθοριστικό ρόλο στη δραματουργία της παράστασης. Από κει μέσα θα ξεπεταχτούν όλα όσα θίγουν τις σχέσεις των χαρακτήρων στο κορυφαίο αυτό έργο της αρχαίας γραμματείας. Ένα έπιπλο πικάπ συμπληρώνει τη σκηνογραφία και χρησιμοποιείται στην παράσταση. Πλησιάζω τη σκηνογράφο Εύα Μανιδάκη, η οποία βρίσκεται σε μεγάλη πίεση, ελέγχοντας

τις τελευταίες λεπτομέρειες, και μου εξηγεί: «Η παραδοξότητα του σκηνικού είναι αυτή η μεταφορά του εσωτερικού χώρου στον ανοιχτό χώρο της Επιδαύρου. Δηλαδή, είναι το εσωτερικό μιας μεγάλης αστικής λέσχης που είναι υπό καταστροφή. Γι’ αυτό βλέπουμε τα ψήγματα από το δάπεδο, το ψαροκόκαλο που θα βγαίνει μέσα από το χώμα της Επιδαύρου. Στο βάθος βρίσκεται η παράξενη ντουλάπα που παίζει τον ρόλο του χρονοντούλαπου. Μέσα από αυτό το χρονοντούλαπο, ή το μαγικό κουτί, συμβαίνουν ή αλλάζουν οι εποχές. Ξεκινάμε από την εποχή Α και φτάνουμε στο τώρα και στο μετά». Να, λοιπόν, που η Ορέστεια ανεβαίνει για μία ακόμη φορά ως ένα σύγχρονο έργο που αποπειράται να διερευνήσει θέματα που ξεπερνάνε τον αρχαίο κόσμο και τους μύθους του και άπτονται απολύτως του σήμερα. Ο σκηνοθέτης Γιάννης Χουβαρδάς σχολιάζει τις επιλογές του, αισθητικές και κοινωνικοπολιτικές: «Σε όλη μου την επαγγελματική πορεία έχω ακολουθήσει πιστά την πεποίθηση ότι τα κλασικά έργα πρέπει να συνομιλούν και να αναμετριούνται με την εποχή κατά την οποία ανεβαίνουν στη σκηνή. Στην προκειμένη περίπτωση, η Ορέστεια έχει πολλά και καταλυτικά κοινά στοιχεία με τη δεκαετία του ’40-’50 στην Ελλάδα: πόλεμο, εμφύλιο σπαραγμό, που δίχασε ακόμη και οικογένειες, ακραία βία, στερήσεις και κακουχίες, ατέρμονους κύκλους αίματος και, τέλος, μια αμφιλεγόμενη συμφιλίωση με ανοιχτές πληγές. Έτσι, αυτή η εποχή της σύγχρονης Ιστορίας μας διαθέτει ένα σοβαρό “στρατηγικό πλεονέκτημα”, για να αποτελέσει πεδίο αναφοράς για το έργο του Αισχύλου. Επιπλέον, όλοι οι δυνάμει θεατές της παράστασης έχουν άμεσες ή έμμεσες συναισθηματικές διασυνδέσεις με αυτή την εποχή, άρα είναι σχεδόν αδιαμεσολάβητη η αποτελεσματικότητα του παραλληλισμού. Φυσικά, η όψη, η αισθητική και τα μουσικά ακούσματα της δεκαετίας του ’40 ακολουθούν την ιστορική διάσταση της μεταφοράς. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη, σημαντικότατη διάσταση, στο άνοιγμα της παράστασης προς τη διαχρονικότητα. Ένα τρίτο χρονικό επίπεδο προκύπτει αβίαστα κατά την παρακολούθηση της παράστασης, μια ανακάλυψη που σοκάρει:

ο Αισχύλος, ξαφνικά, μοιάζει να μιλάει για το σήμερα! Πώς; Η εμφανής αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων της χώρας μας να αναγνωρίσουν την άποψη του “άλλου”, πόσο μάλλον να συνεννοηθούν επί του πρακτέου πάνω σε θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν την έξοδο από την κρίση, αποτελεί έναν ανεστραμμένο καθρέφτη της Ορέστειας. Η τριλογία του Αισχύλου καταλήγει σε ένα ουτοπικό, αλλά αισιόδοξο τέλος, διά του οποίου εξασφαλίζεται το μέλλον μιας νέας γενιάς που θα αναγεννήσει τη χώρα, ενώ στο δυστοπικό παρόν μας η στείρα σύγκρουση μας εγκλωβίζει σε έναν ατέρμονο φαύλο κύκλο που υπονομεύει το μέλλον των επερχόμενων γενεών και κατά προέκταση της ίδιας της χώρας». Συναντάω τον Νίκο Κουρή, που στην παράσταση του Γιάννη Κόκκου το 2001 κρατούσε τον ρόλο του Ορέστη και τώρα ερμηνεύει τον Αγαμέμνονα, ντυμένο με σύγχρονα στρατιωτικά ρούχα και ανάλογο εξοπλισμό. Αστειεύεται με ένα μαχαίρι που κρατάει και όταν του ζητάω να μου μιλήσει για το πώς βλέπει εκείνος την εποχή στην οποία τοποθετείται η παράσταση αναφέρεται αβίαστα, όπως ακριβώς θα έκανε οποιοσδήποτε άλλος Έλληνας, στο βίωμα. «Σ’ αυτά τα κείμενα δεν μπορείς να κάνεις πολλές επεμβάσεις. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να ενώσεις κάποια πράγματα με τη δική σου συγκινησιακή ή εμπειρική σχέση με τη ζωή, ούτως ώστε το όλο πράγμα κάπως να ενωθεί με κάτι πιο δικό σου. Ο Αγαμέμνων είναι ένα έργο για τον πόλεμο. Αυτή η τριλογία είναι μια τριπλέτα που μιλάει για τον φαύλο κύκλο του πολέμου. Από κει ξεκινάνε όλα κι εκεί τελειώνουν».

Ο

Αγαμέμνονας στη δική μας παράσταση είναι ένας άνθρωπος κατεστραμμένος από τον πόλεμο. Δεν είναι ένας νικητής, όπως τον φανταζόμαστε, που πήρε την Τροία και γύρισε πίσω. Είναι ένα πρόσωπο τσακισμένο, ο πόλεμος ο ίδιος. Έχει αλλοιωθεί εντελώς από αυτήν τη δεκάχρονη εμπειρία. Κάτι που ενδιαφέρει πολύ και εμένα και τον Γιάννη και αποτυπώνεται στον τρόπο

συντελεστεσ παίζουν οι ηθοποιοί: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Πολύδωρος Βογιατζής, Στεφανία Γουλιώτη, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Σύρμω Κεκέ, Νίκος Κουρής, Χριστίνα Μαξούρη, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Δημήτρης Παπανικολάου, Άλκηστις Πουλοπούλου, Νίκος Ψαρράς. μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη, Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος, Κίνηση: Σταυρούλα Σιάμου, Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, Φωτογραφίες: Έφη Γούση, Βοηθοί σκηνοθέτη: Σύλβια Λιούλιου, Νικολέτα Φιλόσογλου, Βοηθός σκηνογράφου: Θάλεια Μέλισσα, Βοηθός παραγωγής: Αλεξάνδρα Μουζακίτη, Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα, Παραγωγός: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος

Η

ινfο Ορέστεια του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 8-9 Ιουλίου, 21:00, Εισιτήρια: €5-45

που δουλέψαμε και τελικά προσεγγίσαμε τον ρόλο είναι ότι δεν αποτελεί καθόλου έναν ήρωα που γυρίζει πίσω». Του υπενθυμίζω ότι, παρ’ όλα αυτά, δεν παύει να είναι φορέας αλαζονείας, αμετροεπούς εξουσίας και βίας. Απαντάει: «Υπάρχει πολλή αλαζονεία, αλλά όχι προς την κατεύθυνση τη φωτεινή. Υπάρχει μια αλαζονεία που είναι μάταιη. Και υπάρχει και αυτό που έχει γίνει ο Αγαμέμνονας, που μόνο προς τον θάνατο μπορεί να πάει, γιατί δεν έχει τίποτα άλλο, έχει τελειώσει, έχει καεί, και ακολουθεί τη μοίρα. Εγώ έτσι αντιλαμβάνομαι αυτό το έργο, σαν μια λούπα, άπαξ και ξεκίνησε όλο αυτό, από τη στιγμή που θυσιάστηκε η Ιφιγένεια. Μπαίνει στο παλάτι και πατάει τις πορφύρες, ενώ πέντε στίχους πιο πριν διερρήγνυε τα ιμάτιά του, λέγοντας “πώς τολμάς να μου στρώνεις χαλιά;”. Απλώς αφήνεται σε αυτό που είναι να συμβεί. Αφήνεται για τους πιο φυσικούς λόγους, ότι δηλαδή στην πραγματικότητα δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά». Συμπεραίνω ότι ο Νίκος Κουρής συναντάει τον Αγαμέμνονα μέσα από την ήττα της εξουσίας και τη συντριβή που ακολουθεί. «Ναι, αλλά είναι άκρως αλαζονική, άκρως δυναμική και άκρως άρρωστη. Αυτό είναι κάτι που το καλλιεργήσαμε, γιατί ούτε εγώ το έχω ούτε ο Αγαμέμνονας το έχει με φανερό τρόπο. Μαζί με τον Χουβαρδά

ερευνήσαμε προς αυτή την κατεύθυνση, πώς η συγκεκριμένη εξουσία μπορεί να φέρει μια αρρώστια. Συγχρόνως, ο λόγος του Αγαμέμνονα έχει και τη σωστή ρητορεία πολιτικού άνδρα, ενός άνδρα που μιλάει στους πολίτες και τους “ψήνει”. Είναι πολύ ωραία αυτά που λέει. Το θέμα είναι γιατί τα λέει, προς ποια κατεύθυνση και ποιος είναι σήμερα, έπειτα από 10 χρόνια απουσίας, έχοντας γίνει ένα με τη στάχτη». Οπότε, τον ρωτάω τι αναγωγές χρειάστηκε να κάνει ώστε να παίξει τον ρόλο. «Πάρα πολλές. Είναι μια διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Σχετίζονται, κυρίως, με την εμπειρία του πολέμου. Και επειδή δεν έχω ζήσει σε εποχή πολέμου, ούτε ήμουν σε στρατό ούτε πήγα στο Βιετνάμ, με ενδιαφέρει πάρα πολύ αυτή η αγριότητα του πολέμου. Ο Τρωικός Πόλεμος και η Ιλιάδα, που είναι το αγαπημένο μου έργο, είναι τόσο τρομακτικά. Τη στιγμή που έχουν αυτή την τεράστια ομορφιά, φέρουν και μια τρομακτική αγριότητα. Με ενδιαφέρει πολύ αυτή η αγριότητα του πολέμου, πώς ο πόλεμος εγγράφεται στον άνθρωπο. Το ότι στον Αγαμέμνονα εκείνος κουβαλάει μια συλλογική εμπειρία. Αυτοί που τον ακούν είναι άνθρωποι που έχουν βιώσει από μακριά τον πόλεμο, με έναν άλλο τρόπο. Αλλά 10 χρόνια περιμένουν. Αυτό είναι κάτι δυσβάσταχτο».

Στεφανία Γουλιώτη συμμετέχει στον Χορό στον Αγαμέμνονα, είναι η Ηλέκτρα στις Χοηφόρες και η Αθηνά στις Ευμενίδες. Ως Ηλέκτρα έχει εμφανιστεί άλλες δύο φορές στην Επίδαυρο, στο ομότιτλο έργο του Σοφοκλή και στον Ορέστη του Ευριπίδη. Τη συναντάω ντυμένη και εκείνη με φουστάνι άλλης εποχή: ένα νοικοκυρεμένο παρουσιαστικό, σαν βγαλμένη από μεγαλοαστικό παρθεναγωγείο. Μου λέει: «Η Ηλέκτρα του Σοφοκλή είναι βασισμένη ολόκληρη επάνω στην ηρωίδα, ενώ εδώ το έργο επικεντρώνεται στον Ορέστη, γι’ αυτό άλλωστε λέγεται Ορέστεια. Ο ρόλος της Ηλέκτρας είναι υποστηρικτικός. Ζει ένα κρυφό πένθος, αλλά είναι πολύ καταπιεσμένη, οπότε τα συναισθήματά της δεν εκφράζονται με μεγάλη ευκολία. Αυτό που κυρίως με συγκινεί στη μικρή αυτή σκηνή που έχω είναι ότι βλέπουμε τη στιγμή που γεννιούνται το μίσος και η εκδίκηση, τη στιγμή που συντελείται η μεταστροφή μέσα της, η οποία είναι μια πολύ λεπτή απόχρωση, που όμως καλούμαι να μεγεθύνω. Αυτό είναι το ενδιαφέρον για μένα, η συνειδητοποίηση». Εν τω μεταξύ, έχοντας ανεβάσει τις Ευμενίδες σε μορφή μονολόγου, υποθέτω ότι θα έχει ψυχαναλυτικό ενδιαφέρον για εκείνη το έργο. Ομολογεί ότι αυτό, όντως, ισχύει: «Η ματιά του Χουβαρδά είναι επίσης πολύ ψυχαναλυτική κι αυτό εμένα μου αρέσει και με βοηθάει. Απλώς εγώ καλούμαι να κάνω την άλλη πλευρά, που είναι η “ταραγμένη αρμονία”. Επειδή υπάρχει αρμονία κρυμμένη στον χώρο γύρω μας, θεωρώ ότι η Αθηνά εκπροσωπεί, με έναν τρόπο, αυτό το κομμάτι που έρχονται στην αρχή οι Ερινύες να ταράξουν. Αλλά η Αθηνά δεν θέλει καθόλου να ταραχτεί αυτή η αρμονία στον κόσμο και για να την κρατήσει, πρέπει να επιβάλει τον φόβο. Οπότε, με έναν παράλογο τρόπο δεν τις εξαφανίζει τις Ερινύες, δεν τις μεταστρέφει, τους λέει απλώς να αλλάξουν προσωπείο, ώστε να παραμείνουν μαζί μας, ότι πρέπει ο κόσμος να φοβάται, για να διατηρηθεί η αρμονία. Αυτό που με ταράζει εμένα πάρα πολύ είναι ότι αν υποθέσουμε πως η Αθηνά είναι κάτι σαν τη γνώση, η γνώση δεν είναι του ανθρώπου. Δεν είναι με το μέρος του ανθρώπου, όπως ούτε και η αρμονία. Για να εξυπηρετηθεί η αρμονία χρειάζονται πολλές παράμετροι, χρειάζεται και το σκοτάδι στον άνθρωπο. Έτσι, ενώ είναι ένας φαινομενικά βαρετός ρόλος, η Αθηνά εμένα με ενδιαφέρει πάρα πολύ, γιατί δουλεύει πάρα πολύ υπόγεια, πολύ ύπουλα. Αν δεν φοβηθείς να έρθεις σε επαφή με αυτό, είσαι εντάξει. Ξέρεις ότι είναι εκεί και πάντα θα συνδιαλέγεσαι μαζί του. Αν αφήσεις αυτό το σκοτάδι και κάνεις ότι δεν υπάρχει, θα σε παρασύρει σε πράγματα ανεξέλεγκτα. Αλλά όταν αποφασίσεις να συνδιαλαγείς μαζί του, κάτι που είναι επώδυνο, μπορείς να συμβιώσεις με την αρμονία που προτείνει η Αθηνά». «Η αλήθεια είναι ότι η πιο πρόσφατη συναισθηματική εμπειρία και η γνώση που έχω σχετικά με τον πόλεμο είναι αυτή. Μου σηκώνεται η τρίχα, χωρίς να χρειαστεί να γίνει η οποιαδήποτε προσπάθεια. Τόσο αισθητικά, μουσικά, όσο και υποκριτικά. Για μένα ήταν αναγκαία αυτή η μεταφορά, για να βοηθήσουμε τη φαντασία μας να ταξιδέψει μέσα σε αυτό το έργο.

Ο Αγαμέμνων είναι ένα έργο για τον πόλεμο. Αυτή η τριλογία είναι μια τριπλέτα που μιλάει για τον φαύλο κύκλο του πολέμου. Από κει ξεκινάνε όλα κι εκεί τελειώνουν.

7.7.16 – lifo

15

Το ουτοπικό παραμύθι του Αριστοφάνη μετατρέπεται από τον Νίκο Καραθάνο σε ένα μυστικιστικό ταξίδι που φέρνει τον άνθρωπο κοντά στον θεό με τις σημερινές προβληματικές. Μια παράσταση-γιορτή των αισθήσεων, ριζωμένη στην αξεπέραστη ποιητική δύναμη της καταπληκτικής αυτής κωμωδίας. Από τον Χρήστο Παρίδη Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν

_ Οι Όρνιθες και η αναζήτηση της Ουτοπίας_ lifo – 15.11.12 16 lifo – 7.7.16

επιδαυροσ 2016 Όρνιθες του Αριστοφάνη

4.4.13 – lifo 7.7.16 – lifo

17

επιδαυροσ 2016 Όρνιθες του Αριστοφάνη

} 18 lifo – 7.7.16

ολλές εκπλήξεις περιμένει το κοινό της Επιδαύρου και του Νίκου Καραθάνου τον Αύγουστο, oπότε και θα ανέβουν οι Όρνιθες του Αριστοφάνη από τον χαρισματικό σκηνοθέτη. Άλλωστε, έτσι μας έχει συνηθίσει πλέον ο δημιουργικός αυτός καλλιτέχνης με την ποιητική διάθεση και το ουμανιστικό ύφος, χαρακτηριστικά της δουλειάς του όλα αυτά τα χρόνια. Και ήταν μάλλον αναμενόμενο ότι αργά ή γρήγορα θα ασχολούνταν με αυτό το τόσο ιδιαίτερο έργο του Αριστοφάνη, αυτό το ουτοπικό παραμύθι, σαν ευφάνταστος παραμυθάς που είναι και ο ίδιος. Αλλά, για την ώρα, μεγάλη μυστικοπάθεια καλύπτει τις πρόβες του και όλοι τη σεβόμαστε, για να μπορέσουμε να εκπλαγούμε ευχάριστα στις 19 Αυγούστου, που είναι η πρεμιέρα του έργου. Ενός έργου που ο νεότατος μεταφραστής του, γιατρός στο επάγγελμα και βραβευμένος λογοτέχνης Γιάννης Αστερής, αποκάλεσε στη συνέντευξη Τύπου που έγινε στη Στέγη, παραγωγή της οποίας είναι η παράσταση, «αριστούργημα» του Αριστοφάνη που διαφέρει από όλα τα υπόλοιπά του για τις πάμπολλες «ανησυχίες» που κρύβει. Η ιστορία, γνωστή στους θεατρόφιλους. Με λίγα λόγια, δυο φίλοι, ο Πεισθέταιρος και ο Ευελπίδης, που στην παράσταση θα ερμηνεύουν ο Καραθάνος και ο Άρης Σερβετάλης αντίστοιχα, θέλουν να φύγουν από την Αθήνα. Πηγαίνουν στο δάσος όπου βρίσκουν τον Έποπα, που ήταν άνθρωπος και έχει γίνει πουλί −τον υποδύεται ο Χρήστος Λούλης−, και του ζητάνε να χτίσουν μια νέα κοινωνία, μαζί με τα πουλιά. Φωνάζει ο Έποπας τα πουλιά, έρχονται, συμφωνούν και χτίζουν έναν καινούργιο κόσμο, τη Νεφελοκοκκυγία. Εκεί μέσα, όπως λέει και ο Καραθάνος, «ψηλά στα σύννεφα μεταναστεύουν οι άνθρωποι, μεταναστεύουν και οι θεοί. Κι όλοι μαζί, άνθρωποι, μύθοι, ζώα, τέρατα, ζουν μαζί. Ένα έργο με μια πίστη για το απίστευτο». Η θρυλική και εμβληματική παράσταση του 1959, και του 1964, όταν ολοκληρώθηκε και βραβεύτηκε στο Παρίσι, σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν, μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και σκηνικά, κοστούμια του Γιάννη Τσαρούχη, έχει στοιχειώσει γενιές και γενιές καλλιτεχνών αλλά και θεατών. Ζήτησα από τους δύο σταθε-

ρούς συνεργάτες του Νίκου Καραθάνου, τον ηθοποιό και μουσικό Άγγελο Τριανταφύλλου και τη σκηνογράφο-ενδυματολόγο Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, να μου μιλήσουν και να αποκαλύψουν όσο περισσότερα μπορούν για την πολυαναμενόμενη παράσταση. Ο Τριανταφύλλου, ο οποίος, λόγω των απαιτήσεων της μουσικής που έχει γράψει για την παράσταση, θα συμμετάσχει ελάχιστα αυτήν τη φορά ως ηθοποιός, αλλά θα βρίσκεται επί σκηνής με ζωντανή ορχήστρα, μου είπε: «Ο τρόπος που χτίζει τους Όρνιθες ο Νίκος είναι ο τρόπος που χτίζει πάντα τις παραστάσεις του: ιδιοσυγκρασιακός, πάνω στις δικές του προβληματικές, αυτά που τον καίνε σε σχέση με το κείμενο. Και επειδή αυτό το κείμενο είναι για μια ουτοπία κι ένα ταξίδι, και παραμύθι μαζί, δεν είναι τόσο κωμικό όσο είναι άλλα έργα του Αριστοφάνη. Θα γελάσουμε, αλλά με μέτρο. Στο τέλος, φτάνουμε σε ένα επίπεδο στο οποίο ενώνονται τα πουλιά με τους ανθρώπους, ό,τι υπάρχει και ζει, ό,τι φανταζόμαστε πως ζει και υπάρχει, σε έναν ατέλειωτο χορό. Έτσι, όλο το έργο αποκτά στο τέλος μια άλλη διάσταση. Νομίζω ότι ο τρόπος που το έχει διαβάσει ο Νίκος είναι μεταφυσικός. Από καιρό σκεφτόταν να κάνει τους Όρνιθες. Είναι ένα έργο που του μιλάει σε προσωπικό επίπεδο, καθώς αγαπάει πάρα πολύ την ουτοπία». Αναρωτιέμαι πώς αντιμετώπισε εκείνος το σημαντικό έργο του Αριστοφάνη, αφού το συνοδεύει και όλη η μυθολογία που έχει δημιουργήσει γύρω από αυτό η παράσταση των Κουν - Χατζιδάκι - Τσαρούχη. Απαντάει: «Φυσικά, το αντιμετώπισα με δέος, στη συνθήκη όμως που αυτό μου γεννάει μια αγάπη γι’ αυτό το υλικό που είναι τόσο σπουδαίο, και τόσο γνωστό. Το δέος μού βγαίνει σε αγάπη και σε μια μεγαλύτερη αναζήτηση μέσα του, γιατί το πιο σπουδαίο πράγμα που έχει αυτό το έργο είναι μια πολύ ιδιαίτερη δομή. Πέρα από το περιεχόμενο, πέρα από την ουτοπία, πέρα από τα ωραία λόγια και την υψηλή ποίηση, έχει και μια δομή που το καθιστά μοναδικό, κάτι που είναι πάρα πολύ δύσκολο στη διαχείρισή του, τόσο μουσικά όσο και σκηνοθετικά, αλλά και σε κάθε επίπεδο. Γεννάει πάρα πολλούς περίεργους κόσμους, μπορώ να πω σε κάθε επεισόδιο και σε κάθε σκηνή, που δεν είναι μονοσήμαντοι. Αυτό είναι κάτι που καθιστά το έργο πάρα πολύ δύσκολο, δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερο δέος». Οπότε, πώς το αντιμετώπισε ο ίδιος; «Ως ένα παιχνίδι που προϋποθέτει μια δημιουργική διαδικασία η οποία το υλοποιεί με διπλό τρόπο, και ως ένα παιχνίδι και ως ένα ταξίδι στο βάθος του. Γιατί και το παιχνίδι γίνεται για να πας λίγο πιο βαθιά μέσα στο κείμενο και να ανακαλύψεις κάποιες φύτρες από άλλες ιδέες, που στην πρώτη ανάγνωση θυμίζουν παιχνίδι. Γιατί το κείμενο δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται σε πρώτη ανάγνωση, μια σειρά κωμικών σκηνών που επικοινωνούν και ξαφνικά γίνεται η παράβαση, όλα αυτά που έχουμε στο μυαλό μας γι’ αυτό το έργο. Όσο περνάει η ώρα, όσο προχωράνε οι στίχοι, βαθαίνει όλο και πιο πολύ, μέχρι που γίνεται αυτή η ένωση θεών και ανθρώπων». Ολοκληρώνεται, πάντως, με μια αισιόδοξη κορύφωση. Ο Άγγελος Τριανταφύλλου διαφωνεί εν μέρει: «Είναι διττή. Σίγουρα, δεν μπορεί

να μην είναι αισιόδοξη, γιατί είναι η πραγμάτωση της ουτοπίας, άρα υπάρχει μια νότα αισιοδοξίας σαφέστατη. Στην ανάγνωσή μας νομίζω, όμως, ότι υπάρχει και ένα άλλο επίπεδο, μια χαρμολύπη, η οποία είναι πιο ισχυρή από την αισιόδοξη νότα. Αφορά το τι είναι αυτή η ουτοπία εν τέλει, πώς γίνεται, τι σημαίνει να έρθουν ο άνθρωπος με τον θεό δίπλα, τι σημαίνει για εμάς σήμερα που το ζούμε, με τις σημερινές προβληματικές. Επομένως, δεν μπορώ να πω ότι είναι πολύ αισιόδοξη η κορύφωση, μάλλον είναι διπλή».

Ρ

ωτάω τι του ζήτησε ο σκηνοθέτης του σε καθαρά μουσικούς όρους και μου εξηγεί: «Μου ζήτησε καταρχάς το στοιχείο του μυστικισμού. Έβλεπε όλο το πρώτο μέρος του έργου ως ένα ταξίδι στα άδυτα μιας φυλής η οποία έχει μείνει χρόνια εκτός πολιτισμού. Μου είπε να οραματιστώ πώς είναι ένας άνθρωπος από εμάς να βυθιστεί σε ένα ταξίδι στα “πρώτα”. Πώς θα ήμουν αν πήγαινα να ζήσω σε μια φυλή και βίωνα αυτά τα “πρώτα”, ένα μυστικιστικό ταξίδι. Μετά, συζητήσαμε πώς θα μπορέσουμε να το κάνουμε πανηγύρι. Πώς γίνεται να κάνουμε την κατάβαση και μετά την ανάβαση. Όταν, δε, είδα την παράσταση του Σάιμον Μακ Μπέρνι, Encounter, στη Στέγη και του διηγήθηκα έναν μύθο του Αμαζονίου, σύμφωνα με τον οποίο οι άνθρωποι μιας φυλής προσπαθούν να βρουν τρόπο να ξαναχτίσουν την πόλη τους που έπεσε από τα σύννεφα όταν κάποιοι έκοψαν τα σχοινιά και χύθηκε το πελώριο ποτάμι τους δημιουργώντας στη γη πολλά μικρότερα, ενθουσιάστηκε, αφού αυτή ακριβώς είναι η ιστορία του τέλους. Οι οδηγίες του Νίκου είναι συνήθως πιο αφαιρετικές και συναισθηματικές από τις συγκεκριμένες υφολογικές. Σίγουρα, οδηγηθήκαμε σε ένα ύφος μουσικής που το βρήκαμε μαζί όσο περνούσαν οι πρόβες, το οποίο είναι λίγο πιο σύγχρονο σε σχέση με άλλες μου δουλειές, με αρκετά ποπ στοιχεία. Αλλά αυτό έγινε στην πορεία μου προς τον μυστικισμό. Να προσθέσω ότι τη μουσική θα ερμηνεύουν πέντε εκλεκτοί μουσικοί στο κοντραμπάσο, στο βιολί, στο τσέλο, στο τρομπόνι και στο πιάνο». Ο Νίκος Καραθάνος, επηρεασμένος από τη συναυλία του Άγγελου «Επικίνδυνη Ηλικία» με τη Νατάσσα Μποφίλιου στη Μικρή Επίδαυρο και κυρίως λόγω ενός τραγουδιού σε στίχους

συντελεστεσ παίζουν οι ηθοποιοί: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Αλίκη Αλεξανδράκη, Πάνος Βλάχος, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Βασιλική Δρίβα, Νίκος Καραθάνος, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λιάτσος, Χρήστος Λούλης, Λαέρτης Μαλκότσης, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Νατάσσα Μποφίλιου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Φοίβος Ριμένας, Μιχάλης Σαράντης, Άρης Σερβετάλης, Άγγελος Τριανταφύλλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη μετάφραση: Γιάννης Αστερής, ΣκηνικάΚοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου, Φωτισμοί: Σίμος Σαρκετζής, Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου, Κίνηση: Αμάλια Μπένετ, Sound Design: Beetroot, Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Μπιτούνη, Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση Με αγγλικούς υπέρτιτλους

Μαρίας Πολυδούρη, που κατά τη γνώμη του συμπυκνώνει το νόημα του φινάλε των Ορνίθων, ζήτησε από τη δημοφιλή τραγουδίστρια να συμμετάσχει στην παράσταση και να πει ένα τραγούδι σαν κι αυτό. Αυτήν τη στιγμή είναι και εκείνη ενταγμένη στο έργο, και άλλοτε παίζει και άλλοτε τραγουδάει. Ποιο θα είναι το δικό της τραγούδι δεν θα μάθουμε παρά στην πρεμιέρα.

Π

λησίασα και την Έλλη Παπαγεωργακοπούλου που βρίσκεται σε πυρετό ετοιμασιών και τη ρώτησα αν σε αυτή την πρόκληση που ανέλαβε την «παρέσυρε» και αυτήν τη φορά ο Καραθάνος στο προσωπικό του, υπέροχο ταξίδι. Επίσης, αν θα έχει η όψη της παράστασης χρώμα ή αν θα είναι μαύρη ή λευκή, αν θα δούμε πουλιά… Μου απάντησε: «Ναι, καλά το λες, αυτό κι αν είναι πρόκληση! Η σκηνοθεσία για μια ακόμη φορά είναι ανθρωποκεντρική. Το σκηνικό είναι ένα “δικό μας” μίνι δάσος, μια γειτονιά ανθρώπων και πουλιών-ανθρώπων που μέσα και γύρω της ζεις εκπλήξεις, προσμονές, όνειρα, ελπίδες, συγκρούσεις, δάκρυ αλλά και χαρές και τρέλες, όλα τα ανθρώπινα αλλά και τα έξω από τα όρια. Σε αυτό το “νησάκι των ονείρων”, το παιδικό αλλά και υψηλό, όπου οι άνθρωποι ζητούν καταφύγιο, τα “πουλιά”

μας είναι περισσότερο μια φυλή που ζει στον μικρό της Αμαζόνιο παρά μια αναπαράσταση των πουλιών της φύσης. Το χρώμα έρχεται και φεύγει, το φως φανερώνει και κρύβει, όπως στη ζωγραφική ή σε πρωτόγονα παραμύθια ή στο μεγάλο απόλυτο, τη φύση. Το φανταστικό και η αλήθεια γίνονται ένα σε μια τρύπα στο υποσυνείδητο και στον χωροχρόνο, εκεί όπου όλα επιτρέπονται με χιούμορ και την αυθάδεια της τέχνης, στη ζεστασιά της ελληνικής γειτονιάς που απενοχοποιημένα παντρεύεται με το μακρινό και μαγικό του κειμένου αυτού». Και συμπλήρωσε: «Ως προς το εικαστικό, ακολουθούμε το εντελώς αντίθετο από αυτό που κυκλοφορεί ως promo». Στην παράσταση συμμετέχει και ένα νέο παιδί, μόλις 23-24 χρονών, πρωταθλητής με πρόσθετα μέλη, καθώς έχει χάσει τα πόδια του σε ατύχημα. Ο Γιάννης Σεβδικαλής, όταν χαμογελάει, λάμπει από νιάτα και ομορφιά, αλλά κυρίως από θετική ενέργεια κι αισιοδοξία. Στη συνέντευξη Τύπου είπε: «Από τη δική μου οπτική γωνία, θέλει πίστη στον εαυτό σου για να καταθέσεις πράγματα και ένιωσα ότι μέσα στο συγκεκριμένο έργο συμβαίνει αυτό, πιστεύεις στο απίστευτο. Ένας άνθρωπος, για να καταφέρει πράγματα, πρέπει να πιστέψει σε αυτά που δεν υπάρχουν στη ζωή του. Αρκεί να πιστέψει και θα γίνουν. Όπως έχει γίνει και στη δική μου περίπτωση».

Πέρα από το περιεχόμενο, πέρα από την ουτοπία, πέρα από τα ωραία λόγια και την υψηλή ποίηση, έχει και μια δομή που το καθιστά μοναδικό, κάτι που είναι πάρα πολύ δύσκολο στη διαχείρισή του, τόσο μουσικά όσο και σκηνοθετικά, αλλά και σε κάθε επίπεδο.

ινfο Όρνιθες του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 19-20 Αυγούστου, 21:00, Εισιτήρια: €5-45

7.7.16 – lifo

19

επιδαυροσ 2016 Αντιγόνη του Σοφοκλή

Η σύγκρουση μεταξύ εξουσίας και άγραφου νόμου που φτάνει στην κορύφωσή της, με τους ήρωες να επαληθεύουν την τραγική τους υπόσταση, πιστοί μέχρι τέλους σε όσα τους επιφύλασσε η μοίρα, σε μια τρομερά επίκαιρη τραγωδία σκηνοθετημένη από τον Στάθη Λιβαθινό, σε μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη. Από τον Χρήστο Παρίδη Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν

_Στην Αντιγόνη δεν υπάρχει καλός ή κακός_ 20 lifo – 7.7.16

7.7.16 – lifo

21

επιδαυροσ 2016

}

Αντιγόνη του Σοφοκλή

Νομίζω ότι στην πραγματικότητα η τραγωδία είναι μια αρένα, όπου οι αξίες που συγκρούονται με σφοδρότητα είναι απόλυτες. Δεν υπάρχει καλός και κακός.

22 lifo – 7.7.16

σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός σκηνοθετεί για την Επίδαυρο την Αντιγόνη του Σοφοκλή, σε νέα μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα αγαπητή και δημοφιλή τραγωδία, που παραμένει τρομερά επίκαιρη, κυρίως χάρη στο θέμα που πραγματεύεται, τη σύγκρουση μεταξύ εξουσίας και άγραφου νόμου. Ο ίδιος κατεβαίνει μόλις δεύτερη φορά στο αργολικό θέατρο με δική του παράσταση. «Η παράδοση πρέπει να σε ελευθερώνει και η ελευθερία για μένα δεν είναι αυτοσκοπός, είναι μέσο για να εκφράσεις κάτι» λέει. «Στη σκηνή του θεάτρου δεν πηγαίνω ποτέ για να εκφράσω πόσο ελεύθερος είμαι, γιατί δεν είμαι. Πηγαίνω για να μιλήσω στην εποχή μου, να συνομιλήσω με τις γενιές που παρακολουθούν από την πλατεία και τις κερκίδες και να εκφράσω κάτι που νομίζω ότι αφορά πάρα πολύ την εποχή μου. Αν δεν έχω να πω κάτι τώρα, στην εποχή μου, δεν ανεβάζω έργο. Mε αυτή την έννοια, η δουλειά ενός σκηνοθέτη είναι πάρα πολύ κοινωνική και “πολιτική”. Συνομιλεί απευθείας με αφορμή τους συγγραφείς και με τη βοήθεια των ηθοποιών, που πρέπει να κάνεις συμμάχους, μιλά απευθείας στην εποχή του με μια αλληγορική γλώσσα. Κάποτε, στην αρχαιότητα, ήταν ο μύθος και όλοι περιμένανε τον τραγικό ποιητή πώς θα τον πραγματευτεί. Τώρα είναι οι παραστάσεις και όλοι περιμένουν πώς ο σκηνοθέτης θα αλλάξει αναγκαστικά αυτό που όλοι έχουν δει 15.000 φορές στο θέατρο. Η μαγεία είναι ότι αυτό το έργο μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε μέρα και να μη γερνάει. Υπάρχει σε αυτό μια σπουδαία πνευματική και σωματική, θα έλεγα, ενέργεια. Η Επίδαυρος είναι ένας εξαιρετικά ευγνώμων χώρος, όπου χιλιάδες μάτια είναι μάρτυρες. Πρόκειται για μια μοναδική δοκιμασία με πάρα πολύ ενδιαφέρον. Θέλει τόλμη, αλλά προσφέρει και υπέροχη χαρά. Είναι ένας θεατρικός χώρος και δεν χρειάζεται να τον βλέπει κάποιος τόσο φορτισμένο από την κληρονομιά των προηγούμενων ηθοποιών και σκηνοθετών. Είναι ωραίο κάθε γενιά να δημιουργεί τη δική της παράδοση και όχι η παράδοση να

γίνεται ένα σίδερο που σε σιδερώνει, σε καπακώνει και σε εξαφανίζει». Το θέμα μας, βέβαια, είναι η Αντιγόνη και αμέσως περνάμε στην παράσταση που σύντομα θα δούμε από ένα επιτελείο εξαιρετικών ηθοποιών και συντελεστών. «Η Αντιγόνη πολλές φορές έρχεται στα άκρα και πληρώνει την ανάλογη τιμή γι’ αυτό. Αλλά και ο Κρέων δεν παύει να είναι ενδιαφέρον πρόσωπο, γιατί προσπαθεί να σώσει μια χώρα. Κι όταν προσπαθείς να σώσεις μια χώρα, τώρα πλέον που το ηθικό και το νόμιμο είναι πάρα πολύ μπερδεμένα μεταξύ τους, όλα επιτρέπονται. Νομίζω ότι στην πραγματικότητα η τραγωδία είναι μια αρένα, όπου οι αξίες που συγκρούονται με σφοδρότητα είναι απόλυτες. Δεν υπάρχει καλός και κακός. Αν, μάλιστα, το πάρουμε και πολύ σοβαρά το έργο αυτό, εξίσου τραγικό και λίγο πιο τραγικό πρόσωπο από την Αντιγόνη είναι ο Κρέων. Γιατί αυτός ο άνθρωπος δεν πήγαινε στον θάνατο. Η άλλη πήγαινε αποφασισμένη, αλλά, όπως έλεγα στους θεατρολόγους λίγο πριν, άλλο να πηγαίνεις και άλλο να τον συναντάς. Νομίζω ότι είναι δύο απολύτως διαφορετικές καταστάσεις. Και η Αντιγόνη είναι πλάσμα αδύνατο, πλάσμα ευάλωτο, πλάσμα που γίνεται ηρωίδα στη συνείδησή μας σταδιακά, όχι από τον συγγραφέα. Περιέργως, ο συγγραφέας παρουσιάζει όλες τις αδύνατες πλευρές της. Η αγάπη για τον αδελφό της είναι αδυναμία, η εξάρτηση από την αδελφή της είναι κι αυτό αδυναμία, η στάση της απέναντι στον Κρέοντα έχει πολλές αδυναμίες, γιατί πρόκειται για έναν άνθρωπο που της τα χώνει πάρα πολύ και με επιχειρήματα, για πολλά από τα οποία έχει δίκιο. Ο Κρέων αγαπάει την πατρίδα του και τον ενδιαφέρει να την ξαναχτίσει από την αρχή, για να μην επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος. Επίσης, η Αντιγόνη απαρνιέται τον έρωτα, κάτι που κανείς ποτέ δεν είναι σίγουρος αν είναι σωστό, αφού αφυδατώνει τη ζωή. Αλλά όλα τα έργα του Σοφοκλή είναι ποτισμένα με ένα ιδιαίτερο, πικρό χιούμορ, με ισχυρότατη δομή, έντονο λυρισμό και θεατρική μαεστρία».

Σ

τη δική του εκδοχή τους τρεις κεντρικούς ρόλους ερμηνεύουν ιδιαίτερα νέοι ηλικιακά ηθοποιοί. Η Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη την Αντιγόνη, ο Βασίλης Μαγουλιώτης τον Αίμονα και η Δήμητρα Βλαγκοπούλου την Ισμήνη. Για τους υπόλοιπους ρόλους περνάει σε δυο άλλες γενιές ηθοποιών, π.χ. ο Δημήτρης Λιγνάδης αναλαμβάνει τον ρόλο του Κρέοντα, κι έτσι όλες οι ηλικίες συναντιούνται σε αυτή την παράσταση. Μου εξηγεί: «Η διανομή εδώ είναι πάντα μέρος μιας ιδεολογίας. Το να κατεβαίνει το Εθνικό στην Επίδαυρο με μια τέτοια διανομή δεν είναι μόνο από νεο-λαγνεία, την οποία και απεχθάνομαι. Σαφέστατα προκύπτει από αγάπη και σεβασμό στη δημιουργία των νεότερων ανθρώπων, γιατί εδώ ταυτίζεται το έργο με κάτι απίστευτα νεανικό, σχεδόν παιδικό. Μια προσεκτική ματιά στην Αντιγόνη θα έβλεπε ένα άγουρο πλάσμα, ανέτοιμο για να πεθάνει, αλλά έτοιμο ηθικά και ψυχικά. Είναι ένα μείγμα πολύ αναγνωρίσιμο για νέα παιδιά. Ο

Σοφοκλής δεν κατασκεύασε ένα άγαλμα. Κατασκεύασε έναν νέο άνθρωπο με όλους του τους φόβους, τις ενοχές και τη μοναξιά, που δικαιούται να επιλέξει τον δρόμο του, είτε αυτός καταλήγει στον θάνατο, είτε στη ζωή, είτε στη μετά θάνατον ζωή – είναι το δικαίωμα μιας επιλογής και μια προσωπική απόφαση. Κι αυτό δεν μπορεί κανείς να το στερήσει από τους νέους ανθρώπους. Ειδικά όταν με αυτό τον τρόπο δείχνουν την εσωτερική τους δύναμη και τη δική τους ηθική. Η Αντιγόνη σταδιακά μετατρέπεται σε ηρωίδα στη δική μας συνείδηση. Η πράξη της δεν έχει κάτι το ηρωικό αλλά κάτι πολύ βαθιά ανθρώπινο». Παλιότεροι ηθοποιοί του Εθνικού, όπως η Μαρία Σκούντζου, η οποία έχει ερμηνεύσει στο παρελθόν και η ίδια η Αντιγόνη, ο Κώστας Καστανάς και ο Νίκος Μπουσδούκος, που ερμηνεύουν τους γέροντες του Χορού. Αυτό μας δίνει αφορμή να αναφερθούμε στην παράδοση του Εθνικού: «Η παράστασή μου περιέχει τρεις από τους πολύ άξιους πρωταγωνιστές του Εθνικού. Αλλά δεν έχουμε και καμιά τεράστια παράδοση ακόμα. Είναι σημαντικό η παράδοση να είναι κάτι που το βιώνουμε, όχι να το ζούμε μέσα από τα μάτια των άλλων. Αν δεν υπάρχουν σχολεία, αν δεν υπάρχουν ασκήσεις, αν δεν υπάρχουν εναπομείναντες, αν δεν υπάρχει μεθοδολογία, δεν μπορούμε να μιλάμε για παράδοση. Παράδοση δεν είναι οι φωτογραφίες και γενικώς ο “στόχος”. Ούτε να λέμε ότι παράδοση του Εθνικού είναι ο λόγος. Η τραγωδία δεν είναι λόγος, είναι δράση και σώμα. Και ένα μέρος της δράσης είναι ο λόγος. Μπήκαμε σε μια εποχή που χρειάζεται πολλή έρευνα, πειραματισμός, τραγωδία κλειστού χώρου, χρειάζεται τόλμη, να αποσυνδέσουμε την εθνική μας ταυτότητα από όλα αυτά τα μπιχλιμπίδια, γιατί νομίζω ότι αυτή πρέπει να είναι η αλήθεια, η έρευνα και η υπέροχη γλώσσα μας, αυτή πρέπει να είναι η ομορφιά του θεάτρου». Λίγο πριν ολοκληρώσουμε την κουβέντα μας, του ζητάω να μου μιλήσει και για τη μετάφραση. Το πρόσωπό του φωτίζεται και πάλι. «Η μετάφραση του Μαρωνίτη είναι από τις πολύ ωραίες στιγμές αυτής της παράστασης. Γενικά, η ύπαρξη του Μαρωνίτη κοντά μας. Από την Ιλιάδα ξεκινώντας, απέκτησα έναν φίλο, έναν πνευματικό οδηγό με κάποιον τρόπο, ο οποίος αποδείχτηκε γενναιόδωρος, σοφός και αγαπημένος». Στην αναφορά του στους υπόλοιπους συντελεστές, ένα ακόμη όνομα μου τραβάει το ενδιαφέρον, εκείνο του Χαράλαμπου Γωγιού στη μουσική. Είναι η πρώτη φορά που γράφει μουσική για τραγωδία και, φυσικά, η πρώτη του στην Επίδαυρο, αν και στο παρελθόν έχει διδάξει μουσική σε παραστάσεις. Η μουσική έχει δύο, ίσως και τρεις διαστάσεις σε αυτή την παράσταση. Αρχικά, έχουμε μια κυριολεκτική δραματουργική διάσταση με μια μικρή στρατιωτική μπάντα (μέλη του Vendus Ensemble με πνευστά), η οποία συνοδεύει τον Κρέοντα, και η δεύτερη διάσταση που είναι ευθέως αναγώγιμη στους κώδικες του ποιητικού θεάτρου. Υπάρχει ένα φωνητικό κουαρτέτο από 4 εξαιρετικά καλλίφωνα κορίτσια, που τραγουδούν κάτι σαν λαϊκές πολυφωνίες μέσα στα χορικά και μέσα στα επεισόδια».

συντελεστεσ παίζουν οι ηθοποιοί: Μπέτυ Αρβανίτη, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Κώστας Καστανάς, Αντώνης Κατσαρής, Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη, Μαρία Κωνσταντά, Δημήτρης Λιγνάδης, Βασίλης Μαγουλιώτης, Νίκος Μπουσδούκος, Αστέρης Πελτέκης, Μαρία Σκούντζου, Ευτυχία Σπυριδάκη, Λυδία Τζανουδάκη, Στέλα Φυρογένη, Αντωνία Χαραλάμπους, Γιάννης Χαρίσης μετάφραση: Δημήτρης Μαρωνίτης, Σκηνικά-Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου, Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, Μουσική: Χαράλαμπος Γωγιός, Κίνηση: Πολίν Ουγκέ, Βοηθός σκηνοθέτη: Λίλλυ Μελεμέ, Μουσικοί επί σκηνής, Κλαρινέτο: Αλέξανδρος Μιχαηλίδης/Κώστας Τζέκος, Κόρνο: Γιάννης Γούναρης/ Μάνος Βεντούρας, Τρομπόνι: Γιάννης Καΐκης/Σπύρος Βέργης, Φωτογράφος παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή

ινfο Αντιγόνη του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 15-16 Ιουλίου, 21:00, Εισιτήρια: €5-45

επιδαυροσ 2016

_Ένας Οιδίποδας από τη Μόσχα_

Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή

} συντελεστεσ Παίζουν Ρώσοι και Έλληνες ηθοποιοί. Ο Βίκτωρ Ντομπρονράβοφ είναι στον κεντρικό ρόλο. Δίγλωσση παράσταση στα ρωσικά και στα ελληνικά, με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους. Τη δραματουργική επεξεργασία έκανε η Έλσα Ανδριανού, ενώ την πρωτότυπη μουσική έχει γράψει ο Θοδωρής Αμπαζής.

υριακή βράδυ, σε ένα άδειο κτίριο, στην αίθουσα δοκιμών του Εθνικού, ακούγονται άντρες να βγάζουν ήχους και να απαγγέλλουν στίχους από τον Οιδίποδα του Σοφοκλή. Ο σκηνοθέτης και μουσικός Θοδωρής Αμπαζής διδάσκει τα χορικά στην ομάδα που θα αποτελέσει την ελληνική συμμετοχή στη σύμπραξη δύο σημαντικών θεατρικών οργανισμών, του Εθνικού Θεάτρου Ελλάδας και του Θεάτρου Βαχτάνγκοφ της Μόσχας, το οποίο διευθύνει ο σημαντικός Λιθουανός σκηνοθέτης Ρίμας Τούμινας. Η ανάθεση της διεύθυνσης του ιστορικού θεάτρου σε αυτόν αποτέλεσε σκάνδαλο, παρ’ όλα αυτά θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες θεάτρου παγκοσμίως και σκηνοθετεί Οιδίποδα για δεύτερη φορά. Ο δε πρωταγωνιστής του Βίκτωρ Ντομπρονράβοφ είναι ένας σούπερ σταρ για τον οποίο κάνουν ουρές έξω από το θέατρο στη Μόσχα. Μια συνάντηση, λοιπόν, η οποία θα γεννήσει έναν Οιδίποδα Τύραννο σε δύο γλώσσες, στα ρωσικά και στα ελληνικά, καθώς το έργο θα παιχτεί από τους Ρώσους ηθοποιούς, αλλά ο χορός θα μιλάει ελληνικά. Πρόκειται για το πάντρεμα δύο σχολών, όπως εξηγεί στη συνέντευξη που μας παραχώρησε μετά το τέλος των προβών αργά μέσα στη νύχτα ο Αμπαζής, υποδιευθυντής του Εθνικού.

«Το συναρπαστικό είναι ότι συναντιούνται δύο σχολές θεάτρου, αν θεωρήσουμε ότι υπάρχει μια σχολή θεάτρου στην Ελλάδα. Σίγουρα, βέβαια, υπάρχει μία καταγεγραμμένη μέσα στα χρόνια όσον αφορά τα στάσιμα και τις παρόδους, δηλαδή τον Χορό. Αυτό είναι κάτι που οι Ρώσοι δεν το έχουν και με το οποίο, γενικά, η δυτική Ευρώπη δεν ασχολείται». Αυτό ήταν το πρώτο που θα ήθελα να ρωτήσω, πώς νιώθουν με μια συνθήκη άγνωστη στο δυτικό θέατρο. «Μια αμηχανία καταρχάς, αλλά αμηχανία ένιωσαν και όταν πήγανε στην Επίδαυρο. Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη αμηχανία εξελίχτηκε σε κάτι πολύ γόνιμο και δημιουργικό, όταν ακούσανε τα πρώτα δείγματα δουλειάς που τους πήγα, τα σχετικά με τη χρήση του λόγου και του ρυθμού των φωνηέντων και των συμφώνων, και συζητήσαμε εμπράκτως τι κάνει ο Χορός. Είναι τύχη για εμάς που έχουμε να δουλέψουμε μόνο τον Χορό. Είναι καλό για την εμβάθυνση και για την έρευνα να δοκιμάζουμε διαφορετικά πράγματα. Αλλά το πιο ενδιαφέρον στην Επίδαυρο θα είναι το πάντρεμα δύο διαφορετικών αντιλήψεων, οι οποίες θα ενωθούν και θα γίνουν μία, δεδομένου ότι ο τρόπος που δουλεύω εγώ είναι αρκετά ανοιχτός ως προς το υλικό του Τούμινας και ο τρόπος που δουλεύει ο Τούμινας έχει αφήσει αρκετά περιθώρια ώστε αυτές οι δύο αντιλήψεις να συναντηθούν. Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν συνεχώς μουσική στα επεισόδια, ιδίως οι Λιθουανοί. Ο Φάουστους Λατένας, ο μουσικός με τον οποίο συνεργάζεται ο Τούμινας, χρησιμοποιεί κάποια μοτίβα κατά τη διάρκεια των επεισοδίων. Εμείς, ακριβώς για να γίνει αυτό το πάντρεμα, επιλέξαμε ο Χορός να είναι α καπέλα. Συνεργάζομαι με τον Λατένας και θα χρησιμοποιήσουμε ο ένας στοιχεία του άλλου. Το πιο σημαντικό είναι να μείνει κανείς ανοιχτός και με διάθεση να συνεργαστεί. Επειδή δεν είμαστε μακριά στην αντίληψή μας και μπορούμε να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον γρήγορα, βάσει αυτών που είδα, το αποτέλεσμα εξελίσσεται σε κάτι τρομερά ενδιαφέρον καλλιτεχνικά. Η άρση είναι η αρχή της τέχνης κι εδώ υπάρχουν τόσο πολλές, τόσο πολλά ερωτήματα και πολύς χώρος για αναζήτηση μέχρι να ολοκληρωθεί όλο αυτό και να γίνει κάτι που ούτε εγώ θα μπορούσα ποτέ

να κάνω ούτε ο Ρίμας Τούμινας μόνος του, γιατί θα είναι ένα κράμα δύο διαφορετικών θέσεων απέναντι στην τραγωδία, αν και δεν διαφέρουμε πάρα πολύ ως προς το τι πιστεύουμε για τον Οιδίποδα. Σίγουρα οι Ρώσοι κάνουν ψυχολογικό θέατρο. Λειτουργούν σε επίπεδο πλοκής κυρίως και αυτό τους ενδιαφέρει περισσότερο».

Ο

πότε, η μουσική γίνεται γέφυρα των δύο σχολών;». «Μπορείς να το πεις κι έτσι, εφόσον η μουσική δεν έχει σημαίνον και σημαινόμενο κι έτσι τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα. Αλλά επειδή και οι δύο δουλεύουμε τη μουσική ως δραματουργία και όχι μόνο ως μελωδικό ή λυρικό υλικό, είναι εκεί ακριβώς που οι δύο σχολές συναντιούνται, μέσω της παράλληλης διαδικασίας. Εγώ αντιμετωπίζω τον Χορό, το τι κάνει ο χορός, το πώς αντιδρά, ακόμα και το βάρος των χειρονομιών του Χορού, είτε ηχητικές, είτε σωματικές, είτε μελωδικές. Ας πούμε, η γλώσσα σ’ εμάς είναι ήχος, συντίθεται, ξανασυντίθεται, ανασυντίθεται, δημιουργεί εικόνες. Ο τρόπος που μιλάμε, ο τρόπος που χρησιμοποιούμε φωνήεντα και σύμφωνα, αυτό είναι κάτι που ο άλλος μπορεί να καταλάβει ακόμα και αν δεν ξέρει τη γλώσσα, μόνο από τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται. Μπορεί κανείς να καταλάβει χαρακτήρες, συμβάντα, να καταλάβει πάρα πολλά, αν δει τη γλώσσα ως εργαλείο προκειμένου να επικοινωνήσει. Αλλά νομίζω ότι εδώ περιμένουμε την τελική επαφή του ηθοποιού με τον ηθοποιό, το άγγιγμα που θα γίνει, και αυτό δίνει στην ιστορία τεράστιο σασπένς. Γιατί η δουλειά μας είναι οι άνθρωποι. Αυτήν τη στιγμή συνθέτουμε παλέτες με χειρονομίες, κι εκείνοι αντίστοιχα, και μετά θα αρχίσουμε να συνθέτουμε τους δύο κόσμους για να φτιάξουμε έναν». Πώς θα συνδεθούν όλα αυτά στην παράσταση;». «Τα επεισόδια είναι στα ρωσικά, όπως και οι κομμοί, όπου υπάρχουν διαλογικά μέρη με τον Χορό, αλλά νομίζω πως είναι πολύ ωραίο το ότι ξαφνικά σταματάει η μουσική και ακούς ελληνικά. Είναι σαν να βγαίνει από τη γη αυτός ο λαός, και νομίζω ότι έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα σημειολογία αυτό».

Το εμβληματικό δράμα της αρχαίας γραμματείας για τον αγώνα του ανθρώπου να αποφύγει το πεπρωμένο του σε μια σπουδαία υπερπαραγωγήσυνεργασία του Εθνικού Θεάτρου με το φημισμένο Θέατρο Βαχτάνγκοφ, με Ρώσους και Έλληνες ηθοποιούς και τον Βίκτωρα Ντομπρονράβοφ στον κεντρικό ρόλο. Από τον Χρήστο Παρίδη - Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν

ινfο Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Ρίμας Τούμινας Μια συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με το θέατρο Βαχτάνγκοφ της Μόσχας. Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 29-30 Ιουλίου, 21:00, Εισιτήρια: €5-45

7.7.16 – lifo

23

επιδαυροσ 2016 Λυσιστράτη του Αριστοφάνη

Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός συναντά για πρώτη φορά τον μεγάλο κωμικό ποιητή, σκηνοθετώντας το πιο αντιπολεμικό έργο του, τη «Λυσιστράτη», με ένα σύνολο εξαιρετικών ηθοποιών σε νέα μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη και τη Λένα Κιτσοπούλου στον βασικό ρόλο. Από τον Χρήστο Παρίδη Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν

_Η αλλιώτικη Λυσιστράτη του Μαρμαρινού_ 24 lifo – 7.7.16

7.7.16 – lifo

25

επιδαυροσ 2016 Λυσιστράτη του Αριστοφάνη

} Η Λυσιστράτη έχει κάποιες εξάρσεις, κάποιες δικές της φιλοσοφίες περί αντρών και γυναικών και μια φοβερή μοναξιά, δεν θέλει να ανήκει πουθενά.

26 lifo – 7.7.16

υναντάω τη Μαρία Σκουλά και τη Λένα Κιτσοπούλου στο περιθώριο των προβών της Λυσιστράτης στο φουαγέ του Εθνικού. Έχω μεγάλη περιέργεια να μάθω σε ποιον βαθμό η παράσταση έργου του Αριστοφάνη με τη σκηνοθετική υπογραφή του Μιχαήλ Μαρμαρινού θα θυμίζει σε κάτι την παράδοση που έχουν δημιουργήσει άλλες παραστάσεις του σπουδαίου ποιητή. Ο μεταφραστής της Δημήτρης Δημητριάδης επιμένει στην πιστότητα στο πρωτότυπο που θα αναδείξει τη σημασία του, καθώς η επιζητούμενη λαϊκότητα πολλές φορές έχει αλλοιώσει την ουσία των έργων αυτών. Πρόβες δεν μου επιτράπηκε να δω, οπότε το μυστήριο είναι ακόμα μεγαλύτερο από εκείνο για τους Όρνιθες του Καραθάνου. Η Σκουλά είναι μία από τις 15 γυναίκες του θιάσου. Απομονωθήκαμε σε μια πλευρά του μπαρ και μεταξύ αστείου και σοβαρού ρωτάω την ηθοποιό αν υπάρχει η Μυρρίνη ως ρόλος. «Α, αυτό είναι έκπληξη!» μου λέει. «Για την ώρα, δύο είναι τα πρόσωπα που υπάρχουν σταθερά. Η Λυσιστράτη, που την κάνει η Λένα, και ο Κινησίας, που τον κάνει ο Αιμίλιος Χειλάκης. Αλλά ο Κινησίας, ως δείγμα άντρα, είναι ο μόνος που…». Πλησιάζει η Κιτσοπούλου, τη βλέπει η συνάδελφός της και την καλεί για βοήθεια. «Θα μας τα πει και η Λένα. Έλα εδώ, ρε Λένα! Έλα εδώ, εσύ που τα λες ωραία. Υπάρχεις εσύ, που είσαι η Λυσιστράτη, και ο Χειλάκης, που είναι το αντρικό φύλο. Είναι οι τέσσερις γέροντες και οι υπόλοιπες γυναίκες που ακολουθούμε την αφήγηση. Με ρωτάει αν υπάρχει η Μυρρίνη. Ναι, η Μυρρίνη υπάρχει ως σημαντικό πρόσωπο, ως χαρακτήρας. Εγώ είμαι μέρος της αφήγησης, ακόμα και η Λένα είναι μέρος της αφήγησης. Όλοι μαζί φέρουμε την ιστορία, η ιστορία υπάρχει. Υπάρχει μέσα από την ομαδική αφήγηση, όλα τα πρόσωπα θα τα δούμε. Στην ουσία, προσπαθούμε να αφηγηθούμε τι ακριβώς συνέβη τότε. Υπάρχει ένα “τότε”, το 411 π.Χ., και ένας πόλεμος. Το πολύ σημαντικό είναι ότι εκείνη την εποχή, τότε που παρουσιάστηκε αυτό το έργο, γινόταν πόλεμος πραγματικός. Το λέω γιατί είναι πολύ σημαντικό στην παράστασή μας αυτό. Προσπαθούμε να μην ξεχνάμε ποτέ ότι αυτό το έργο και αυτή η ιστορία είναι η προσπάθεια της

Λυσιστράτης να σταματήσει αυτό τον πόλεμο». «Δηλαδή, αφηγείστε το έργο ως πραγματικό γεγονός;». «Η σχέση με το πραγματικό είναι πολύ έντονη. Δεν είναι μόνο ότι αφηγούμαστε μια παράσταση, τι συνέβη, και παίζουμε τους ρόλους. Υπάρχει συνεχώς μια σύνδεση με το τώρα. Το βασικό δεν είναι η αντιπαράθεση αντρών-γυναικών αλλά ο πόλεμος και η ειρήνη. Στόχος είναι η ειρήνη . Γιατί πρέπει να επέλθει ειρήνη και συμφιλίωση, είναι αναγκαία συνθήκη για να συνυπάρχουν οι άνθρωποι, να επιστρέψουν σε μια αρχική κατάσταση, ώστε να δουν το σπίτι και την πόλη με άλλα μάτια» εξηγεί με τη δική της οπτική η Σκουλά. Παρεμβαίνει η Λένα Κιτσοπούλου: «Να ξαναδούμε τη σχέση των δύο φύλων, τη συνύπαρξη, δηλαδή την υγεία, την εξυγίανση του οίκου». «Ακριβώς! Γιατί η πόλη αποτελείται από πολλούς οίκους» συμπληρώνει η Σκουλά. Της υπενθυμίζω ότι πρόκειται για μια εποχή κατά την οποία η γυναίκα δεν ήταν ισότιμη με τον άντρα και μου απαντάει: «Ό,τι κάνει αυτή η γυναίκα, όμως, για πρώτη φορά μέσα από τη Λυσιστράτη, είναι για να δείξει ότι δεν έχει λόγο να φοβάται και ότι μπορεί να μιλήσει, ότι δεν φοβάται να πιστέψει στη δύναμή της. Έτσι καταφέρνει να πείσει τις γυναίκες να ακολουθήσουν το σχέδιό της, πράγμα πάρα πολύ δύσκολο. Δεν είναι εύκολο να τις βγάλει από το σπίτι, όπου έχουν συνηθίσει να ζουν με έναν τρόπο και να φοβούνται τον άντρα, και να τις βοηθήσει να πιστέψουν ότι έχουν τη δύναμη να αντισταθούν και να αναγκάσουν τους άντρες να επιστρέψουν στο σπίτι, να αφήσουν τον πόλεμο. Το πιο βασικό σε αυτήν τη συνθήκη του έργου είναι ότι ο πόλεμος δεν είναι πολύ μακριά και αυτό πρέπει να ειπωθεί επί σκηνής».

Κ

αθώς η Μαρία Σκουλά πρέπει να φύγει για πρόβα, μένω με τη Λένα Κιτσοπούλου. «Σε ενδιέφερε ποτέ αυτός ο ρόλος;» τη ρωτάω. «Γενικά, δεν σκέφτομαι ρόλους, επειδή η δική μου στάση μέσα στα πράγματα και ο τρόπος που δουλεύω δεν είναι αυτός ενός κατεξοχήν ηθοποιού. Δεν λειτουργώ έτσι. Δεν σκέφτομαι ως ηθοποιός, πιο πολύ σκέφτομαι έργα, γραψίματα, συνολικά πράγματα». «Δηλαδή, δεν σε είχε απασχολήσει ποτέ η Λυσιστράτη;» επιμένω. «Ο ρόλος όχι ιδιαίτερα, ο Αριστοφάνης, όμως, ναι. Έκανα σκέψεις για το πώς θα μπορούσαν να γίνουν κάποια άλλα έργα του σε κλειστό χώρο, για το πώς θα μπορούσα να καταπιαστώ με αυτά. Όταν μου το πρότεινε ο Μιχαήλ, ένιωσα ότι ίσως ήταν κάτι που μπορούσα να κάνω. Κατάλαβα ότι για να μου το ζητάει ο Μαρμαρινός ήθελε κάτι από αυτό που είμαι. Δεν είμαστε φίλοι, αλλά ξέρει τι κάνω, πώς είμαι. Ήταν σημαντικό το ότι κατάλαβα πως με ήθελε για κάτι ειδικό, έχοντας δει αυτά που κάνω, ότι ήθελε να τα χρησιμοποιήσει. Σκέφτηκα ότι θα μου έδινε την ελευθερία να κάνω κι άλλα πράγματα. Πράγματι, ο Μαρμαρινός αφήνει μια ελευθερία. Εγώ δεν μπορώ να το παίξω “πάμε όλοι μαζί για την ειρήνη”. Με χαρακτηρίζει μια έλλειψη πίστης, ένας κυνισμός και λίγο αποτραβιέμαι, κινούμαι λίγο σαν μόνη μου μέσα εκεί. Παρατηρώ και τους μεν και τους δε – έτσι νομίζω ότι είναι και αυτές οι

φιγούρες. Δεν είμαι εγκεφαλική, δεν μπορώ να κάτσω σπίτι μου και να πω αυτός ο ρόλος είναι έτσι. Είμαι της δράσης. Και όλο αυτό το γυναικομάνι που τρέχει με κάνει να θέλω να απέχω καμιά φορά – με μια απέχθεια προς τις γυναίκες ώρες-ώρες. Γιατί είμαι και μέσα στον ρόλο έτσι, ως Λυσιστράτη. Δεν αισθάνομαι ότι είμαι μια φεμινίστρια που λέει ότι εμείς οι γυναίκες είμαστε οι καλύτερες. Ήδη, από την αρχή τις βρίζω: “Πανσκατομουνιασμένο, άθλιο γυναικείο φύλο, από εμάς γεννιούνται οι τραγωδίες”. Πιστεύω πως η γυναίκα μπαίνει σε έναν ρόλο που της φοράνε, κάθεται σε αυτόν και βολεύεται. Κι εμένα μου τη δίνει αυτό ώρες-ώρες. Λέω και δικά μου πολλές φορές. Κοίτα… από τον Χίτλερ μέχρι τους Μπιτλς είναι γυναίκες από κάτω που κλαίνε. Ουρλιάζουν για το είδωλο. Οι άντρες έχουν άλλα αντίστοιχα. Δεν τους θεωρώ καλύτερους. Επίσης, θεωρώ ότι υπάρχει μια μελαγχολία σε αυτό το πράγμα και όχι πολλή ελπίδα. Γι’ αυτό και ο Αριστοφάνης, βάζοντας γυναίκες να πάρουν την εξουσία και να μπουν στην Ακρόπολη, ξεκινάει ήδη με μια ουτοπία, όπως στους Όρνιθες, που λένε “θα ανέβουμε στον Ουρανό να κάνουμε πόλη”. Ξεκινάει με μια πλάκα, ένα πράγμα που δεν γίνεται τότε. Οπότε, είναι λίγο σαν να μην υπάρχει ελπίδα. Η Λυσιστράτη κουβαλάει στοιχεία που δεν ανήκουν σε κανένα φύλο. Κάπως έτσι κινούμαι κι εγώ εκεί μέσα, σαν να μη θέλω κανένα από τα δύο. Τουλάχιστον, αυτό νομίζω ότι ταιριάζει σε μια τέτοια φυσιογνωμία, που καταρχάς είναι ηγετική. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν έναν ναρκισσισμό, μια μοναξιά, μια δική τους σκέψη, δεν τους καταλαβαίνουν οι υπόλοιποι. Η Λυσιστράτη έχει εξάρσεις, κάποιες δικές της φιλοσοφίες περί αντρών και γυναικών και μια φοβερή μοναξιά, δεν θέλει να ανήκει πουθενά». Μου περιγράφει πώς γίνονται οι πρόβες, με πολλούς αυτοσχεδιασμούς και ελευθερία, πώς ο κάθε ηθοποιός μπορεί να πει ό,τι θέλει μέχρι να γίνει κάποια στιγμή ένα ξεσκαρτάρισμα από τον σκηνοθέτη. «Τα πράγματα φτάνουν και στα άκρα, αλλά μου αρέσει αυτό. Δεν ξέρω πού θα με βγάλει κάθε πρόβα. Θέλω να πω αυτό που σκέφτομαι, πάνω στην ιστορία βέβαια, ακολουθώντας μια γραμμή. Με τον Μιχαήλ υπάρχει πλήρης σύμπνοια, “κολυμπάω” ως ηθοποιός του. Έχω τη θέση μου εκεί μέσα, δεν κάνω κάτι άλλο. Σίγουρα είναι μια παράσταση συνόλου, όλοι μας αφηγούμαστε αυτή την ιστορία». «Εν τέλει, είναι θεμιτό να προσθέτει ο καθένας τα δικά του λόγια σε ένα κλασικό έργο;». «Αυτό, όπως ξέρεις, το θεωρώ και απαραίτητο. Δεν λέω να κυριαρχεί αυτό και να παίξεις άλλο έργο. Αλλά αν αυτό ενισχύει και βοηθάει στην κατανόηση του έργου, θεωρώ πως ναι, είναι θεμιτό. Ειδικά ο Αριστοφάνης έβγαινε κι έβριζε ανθρώπους της εποχής του, και τους έκανε ζημιά κιόλας. Από την άλλη, έχει και μια ποίηση, αλλά αυτό το στοιχείο δεν μπορείς να το παίξεις περιχαρακωμένο και να πεις δεν το πειράζω. Θεωρώ ότι πρέπει να έχουμε την ελευθερία να προσθέτουμε δικά μας πράγματα, γιατί κάποια έργα αναφέρονται σε τόσο συγκεκριμένα πράγματα, που πλέον δεν λένε τίποτα, και αν κάποιος μπορεί να “μεταφράσει” κάτι στο σήμερα με έναν τρόπο ωραίο και ευφυή, όχι χυδαίο, νομίζω πως είναι για καλό».

συντελεστεσ παίζουν οι ηθοποιοί: Γιάννης Βογιατζής , Αθηνά Δημητρακοπούλου Λένα Δροσάκη, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Άννα Κλάδη, Λένα Κιτσοπούλου, Σοφία Κόκκαλη, Ειρήνη Μαρκή, Αθηνά Μαξίμου, Γιώργος Μπινιάρης, Ελένη Μπούκλη, Ηλέκτρα Νικολούζου Θέμης Πάνου, Αγλαΐα Παππά, Λένα Παπαληγούρα, Μαρίνα Σάττι, Μαρία Σκουλά, Έλενα Τοπαλίδου, Χάρης Τσιτσάκης, Αιμίλιος Χειλάκης μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός, Σκηνικά: Γιώργος Σαπουντζής, Κοστούμια: Μαγιού Τρικεριώτη, Φωτισμοί: Thomas Walgrave, Κίνηση: Χρήστος Παπαδόπουλος, Καλλιτεχνική συνεργάτις: Έφη Θεοδώρου, Βοηθός σκηνοθέτη: Θεοδώρα Καπράλου, Πιάνο: Λενιώ Λιάτσου

ινfο Λυσιστράτη του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία του Μιχαήλ Μαρμαρινού Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 5-6 Αυγούστου, 21:00, Εισιτήρια: €5-45

επιδαυροσ 2016 Δημήτρης Δημητριάδης

_Η Ορέστεια και η Λυσιστράτη με όρους αλήθειας_

}

φίλο τη μετάφραση εκείνης της πρώτης του συνδιαλλαγής με το αρχαίο ελληνικό δράμα. Εκείνη η μετάφραση θα ακουστεί ξανά στην Επίδαυρο στις 8 και 9 Ιουλίου, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά.

ρόκειται για ευχάριστη έκπληξη, καθώς είναι η πρώτη φορά που ασχολείται με Αριστοφάνη, έπειτα από πρόταση του σκηνοθέτη Μιχαήλ Μαρμαρινού, εγχείρημα που ευελπιστεί ότι θα αποτελέσει τομή, όπως εξηγεί ο ίδιος στη συνέντευξη που ακολουθεί. Η Ορέστεια, που έχει δοκιμαστεί ήδη στην Επίδαυρο το 2001, ήταν ανάθεση από τον σκηνοθέτη όπερας και σκηνογράφο-ενδυματολόγο Γιάννη Κόκκο που ζει και εργάζεται στη Γαλλία. Ήταν η πρώτη φορά που σκηνοθετούσε τραγωδία για το Εθνικό Θέατρο και είχε εμπιστευτεί στον καλό του

— Έχουν περάσει περισσότερα από 15 χρόνια από την πρώτη ενασχόλησή σας με την «Ορέστεια». Χρειάστηκαν αλλαγές, θελήσατε να ξαναδείτε κάποια πράγματα; Δεν έχει γίνει καμία αλλαγή από την πλευρά μου, μόνο ό,τι προέκυψε από μικρές παρεμβάσεις στη συντομευμένη εκδοχή του Γιάννη Χουβαρδά, γιατί ήθελε –όπως και θα γίνει– η παράστασή του να διαρκεί 2,5 ώρες το πολύ. Έκανε μια δική του –να μην την πούμε νέα– εκδοχή, που σχετίζεται με το σκεπτικό της σκηνοθεσίας του. Αλλά την έκανε με τέτοιον τρόπο, ώστε τα σημεία στα οποία γίνονται τα κοψίματα και οι αφαιρέσεις δεν είναι φανερά. Δηλαδή, έκανε μια πάρα πολύ καλή συντομευμένη εκδοχή του έργου, το οποίο δεν χάνει τίποτα από αυτό που πραγματικά είναι.

— Σε ποιο από τα τρία έργα έγιναν οι περισσότερες αφαιρέσεις; Φυσικά, και στα τρία. Παρευρέθηκα σε μια ανάγνωση και κάναμε κάποιες μικροεπεμβάσεις, ακόμα και αλλαγές λέξεων, που ύστερα από χρόνια ίσως να τις έκανα κι εγώ στην ίδια μετάφραση. Μετά, κατά τη διάρκεια των προβών, στις οποίες δεν ήμουν, είχα επικοινωνία με τη βοηθό του Σύλβια Λιούλιου, η οποία μου έλεγε κάποιες λέξεις που προέκυπταν, τις οποίες αλλάξαμε όχι μόνο για σκηνοθετικούς λόγους αλλά και για μεταφραστικούς.

Πρόκειται για κάποιες αλλαγές οι οποίες βελτιώνουν τη μετάφραση.

— Ήταν συνειδητή η απόφαση να μην ξαναδουλέψετε τη μετάφραση; Με την απόσταση τόσων χρόνων, δεν ήταν πιθανό κάποια θέματα να έχουν ωριμάσει κάπως μέσα σας; Από τη στιγμή που η μετάφραση επιλέχθηκε και προκρίθηκε από τον σκηνοθέτη, αυτό σήμαινε για μένα ότι όχι μόνο είχε την έγκρισή του αλλά ότι δεν είχε ενστάσεις όσον αφορά τη δική μου πλευρά. Δηλαδή, την είχε δεχτεί όπως ήταν και δεν χρειαζόταν κάτι περισσότερο. Κι εγώ δεν θέλησα να κάνω άλλη παρέμβαση, διότι μόνο αν υπήρχε από την πλευρά του σκηνοθέτη σειρά παρατηρήσεων και αντιρρήσεων θα προχωρούσα σε νέα ανάγνωση και επεξεργασία της. Κάτι που σημαίνει ότι η μετάφραση μπορούσε να δοκιμαστεί όπως ήταν το 2001, και να γίνει και αντικείμενο κριτικής βέβαια, ξανά.

— Διαπιστώνω ότι γίνεται μια μετατόπιση χρονική του έργου σε συγκεκριμένο ιστορικο-πολιτικό πλαίσιο… Αυτό αφορά τη σκηνοθεσία. Δεν έχει υπάρξει καμία διαφοροποίηση, καμία επέμβαση όσον αφορά το πρωτότυπο και καμία χρονική μεταφορά στο σήμερα. Γίνεται χρονική τοποθέτηση σε μια ιστορική περίοδο πάρα πολύ κρίσιμη, αμιγώς ελληνική, να μην την πούμε και πρόσφατη, αν και απέχουμε κοντά έναν αιώνα από αυτήν – αυτό που σήμαινε, και σημαίνει, ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος ισχύει ακόμη. Είναι ζωτικής σημασίας και ιδιαιτερότητας. Τα δύο πρώτα μέρη διαδραματίζονται, απ’ όσο ξέρω, τη δεκαετία του ’40. Στο τρίτο μέρος

Ο συγγραφέας και μεταφραστής Δημήτρης Δημητριάδης υπογράφει τη μετάφραση σε δύο από τις παραστάσεις της Επιδαύρου φέτος, στην «Ορέστεια» του Αισχύλου και στη «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη. Από τον Χρήστο Παρίδη Φωτογραφία: Στάθης Μαμαλάκης

7.7.16 – lifo

27

επιδαυροσ 2016 Δημήτρης Δημητριάδης της τριλογίας περνάμε σε μια άλλη διάσταση χρονική, κάτι που απαιτεί και το ίδιο το έργο, οι Ευμενίδες. Άλλωστε, και μέσα στην τριλογία γίνεται ένα τρομερό άλμα και στον χρόνο και στον χώρο. Μεταφερόμαστε στους Δελφούς και μετά στην Αθήνα, ενώ τα δύο πρώτα μέρη διαδραματίζονται στις Μυκήνες.

— Ποια είναι η γενικότερη σχέση σας με αυτό τον ογκόλιθο που είναι η «Ορέστεια»; Με τα χρόνια, και τώρα ειδικά που έχω επανέλθει διαβάζοντας και ακούγοντάς την, και βέβαια σε σχέση με τη μετάφραση της Λυσιστράτης που έκανα, σκέφτηκα κάτι που για μένα αποτελεί το κεντρικό ζήτημα όχι μόνο της εποχής του Αισχύλου, οπότε και τοποθετείται η συγγραφή και η παράσταση της Ορέστειας, αλλά και της σημερινής, όσον αφορά τη θέση της ποίησης στο σήμερα. Η Ορέστεια λειτουργεί ως θεσμός. Θεσμοθετεί, υποκαθιστά τις ελλείψεις ενός κράτους και μιας πολιτείας και αναλαμβάνει να δημιουργήσει έναν θεσμό, τον Άρειο Πάγο, με θεατρικά - ποιητικά μέσα. Είναι ένα συγκλονιστικό γεγονός αυτό. Δηλαδή, η Ορέστεια δεν είναι μόνο ένα θεατρικό έργο, είναι η ίδια η ποίηση που λειτουργεί ως θεσμικός παράγων. Αυτό για μένα αποκαλύπτει τη βαθύτερη λειτουργία του θεάτρου, όπως πρέπει να είναι στο βάθος της, και τη θέση που πρέπει να έχει η ποίηση σήμερα. Αυτό είναι για μένα το σημαντικότερο μήνυμα, το πρώτιστο.

— Ιδεατά; Εμπράγματα, ρεαλιστικά. Η ποίηση πρέπει να γίνει ο κορυφαίος θεσμός και όλοι οι άλλοι να υποτάσσονται σε αυτήν, γιατί αποδεικνύονται αποτυχημένοι. Όταν έχουμε στην κυβέρνηση την ίδια την αποτυχία της πολιτικής, όταν κυβερνάει η κραυγαλέα, οδυνηρή και τρομακτική αποτυχία της πολιτικής τη στιγμή αυτή, αυτό δείχνει ότι κανένας άλλος θεσμός, ούτε η δικαιοσύνη ούτε τίποτε άλλο δεν μπορεί να λειτουργήσει στη θέση της. Τότε έρχεται η ποίηση να αναπληρώσει αυτό το τρομακτικό, αβυσσαλέο κενό, το τίποτα της πολιτικής με τους τιποτένιους πολιτικούς. Αυτό λέει η Ορέστεια, ότι η ποίηση μόνο μπορεί να αναλάβει την ανθρώπινη φύση και να την κυβερνήσει με κάποιον τρόπο που να της ταιριάζει. Δηλαδή, με όρους αλήθειας και όχι ψεύδους και απάτης. Αυτό μας συνδέει άμεσα και οργανικά με τη Λυσιστράτη. Διότι και στη Λυσιστράτη είναι η ποίηση που θεσμοθετεί. Και εκεί υπάρχει ένα τεράστιο κενό, πάλι πολιτικής, από άθλιους πολιτικούς, που κατέληξε στην καταστροφή της Σικελίας. Το έργο εξελίσσεται κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, και κάπου εκεί έρχεται η ποίηση να προτείνει τη λύση, τη συμφιλίωση και την ειρήνευση, που δεν μπορούν να αναλάβουν και να υλοποιήσουν η πολιτική και οι πολιτικοί. Η Λυσιστράτη ανήκει μεν στην κωμωδία, πρέπει όμως να μιλήσουμε πολύ σοβαρά για το τι σημαίνει αυτό το είδος, καθώς κάνει ό,τι και η Ορέστεια, δηλαδή υποκαθιστά την πολιτική, το φιάσκο μιας πολιτικής ολόκληρης. Και προτείνει με ποιητικό τρόπο, με ποιητική επινόηση, και με σκηνική πράξη αυτό που μπορεί να σώσει μια πολιτεία. Βέβαια, το κάνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

— Το ότι το κάνει αυτό μια κωμωδία τι διαφοροποιεί στη δική σας προσέγγιση; Η κωμωδία, ειδικά ο Αριστοφάνης, συνδέεται πάρα πολύ βαθιά με

28 lifo – 7.7.16

την τραγωδία. Είναι γεμάτος παραθέματα, παραπομπές στον Σοφοκλή, στον Ευριπίδη και στον Αισχύλο. Το κωμικό στοιχείο δεν είναι της απλής ψυχαγωγίας και της διασκέδασης. Θέτει εξίσου σημαντικά ζητήματα και θέματα επί τάπητος. Το γέλιο γίνεται αγωγός σκέψης. Και, βέβαια, είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό έργο. Διότι το έργο μιλάει για τη σοβαρότητα που λείπει από τον δημόσιο βίο. Αυτή την έλλειψη σοβαρότητας εκπροσωπούν οι άνδρες, οι οποίοι είναι εξ ολοκλήρου αποτυχημένοι. Η συγκεκριμένη επινόηση να προκληθούν με την αποχή των γυναικών από την ερωτική συνεύρεση είναι κάτι που θίγει όχι μόνο τα φύλα αλλά και την ίδια την ανθρώπινη φύση και όλο αυτό αποκτά πολιτική διάσταση. Είναι η αντιπρόταση σε μια αποτυχημένη διαχείριση των δημόσιων θεμάτων που έχει οδηγήσει τα πράγματα στον απόλυτο όλεθρο. Αυτές οι γυναίκες έρχονται να αντιπροτείνουν μια διέξοδο και το πετυχαίνουν, στο πλαίσιο του έργου πάντα.

— Καταρχάς, η ίδια η Λυσιστράτη δεν είναι κωμικός ρόλος. Είναι μια διανοούμενη που έχει στοχαστεί πάρα πολύ επάνω στα δημόσια πράγματα. Κάνει αναφορά στην παιδεία της, στο τι ανθρώπους έχει συναναστραφεί, μαθητεύοντας σε αυτούς, στο τι έμαθε από αυτούς και στο πόσο υποφέρει. Υποφέρει από την κατάντια της Αθήνας. Είναι το πιο συνειδητοποιημένο και ευσυνείδητο, το πιο σοβαρό άτομο που μπορεί να διανοηθεί κανείς και το μόνο που κινητοποιείται για να γίνει κάτι σε αυτό τον απόλυτο χαλασμό που συμβαίνει γύρω του. Και για να αναδειχθεί η σοβαρότητα αυτή, όπως είπαμε, πρέπει το έργο, στη μεταφραστική του εκδοχή, να αντιμετωπιστεί με την απόλυτη ακρίβεια και πιστότητα. Το έργο αυτό ως κείμενο είναι πλήρες από νοήματα και υπο-νοήματα. Είναι γεμάτο νύξεις οι οποίες πρέπει να αναζητηθούν για να βρεθεί το νόημά τους, τι λέει αυτό το έργο πραγματικά. Χωρίς καμία παρέμβαση, καμία επέμβαση που θα το έκανε κάτι που δεν είναι. Διότι το έργο, μιλώντας ως αυτό που είναι, με τη συνδρομή μιας ακριβούς μετάφρασης φυσικά, λέει πράγματα που δεν χρειάζονται επικαιροποίηση, όχι μόνο όσον αφορά τις λέξεις, αλλά και αναφορές σε ονόματα, πράγματα και τοπωνύμια. Στη μετάφραση που έχω κάνει, με τη σύμπραξη και του Μαρμαρινού φυσικά, δεν έχω αλλάξει τίποτα. Το κείμενο παραμένει απόλυτα πιστό στο πρωτότυπο, με ό,τι χρειαζόταν και χρειάστηκε να γίνει για να αποκτήσει η μετάφραση σκηνική υπόσταση και να μπορεί να έχει την επάρκεια εκείνη που θα το κάνει να ακούγεται με ευκρίνεια και ευθυβολία.

— Υπάρχει «κίνδυνος», με αυτή την αντιμετώπιση, να καταλήξει να μην είναι κωμωδία; Αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο, η δοκιμασία και ας πούμε το στοίχημα, αν και δεν μου αρέσει αυτή η λέξη. Με τη μετάφραση αυτή τίθεται ένα πολύ σοβαρό ερώτημα: αντέχει ο Αριστοφάνης να υπάρξει ως θεατρικός συγγραφέας σήμερα, χωρίς όλες αυτές τις παρεμβάσεις που γίνονται; Αν αντέξει, τότε είναι μεγάλος και σε αυτό και μόνο οφείλεται η διαχρονική αξία των έργων του, όχι μόνο στις παρεμβάσεις που γίνονται για να τα κάνουν προσιτά. Αυτές οι παρεμβάσεις, ωστόσο, τα παραμορφώνουν και τα εκμηδενίζουν, εξαφανίζουν εντελώς τον ίδιο τον

Αριστοφάνη. Να προσθέσω ότι όλα αυτά έγιναν σε απόλυτη σύμπνοια με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, ώστε να εμφανιστεί ο συγγραφέας απροστάτευτος όσον αφορά τις σημερινές συγκυρίες και να δούμε αν μπορεί να προστατεύσει και να υποστηρίξει ο ίδιος το έργο του, μόνος του.

— Όλα έγιναν λίγο μαγικά και αναπάντεχα για εσάς. Εννοώ την ανάθεση από πλευράς του Μιχαήλ Μαρμαρινού. Ήταν μια καταπληκτική σύμπτωση. Μου έγινε η πρόταση, ενώ από χρόνια ήθελα κι εγώ να δοκιμαστώ σε μια τέτοια απόπειρα. Ήρθε σε μια στιγμή που με βρήκε αν όχι έτοιμο, τουλάχιστον διαθέσιμο. Είχαμε μια καταπληκτική συνεργασία με τον Μαρμαρινό, διότι η πρότασή του προήλθε από το γεγονός ότι και εκείνος σκεφτόταν αυτά που σκεφτόμουν κι εγώ για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί. τουλάχιστον καταρχάς, ως μεταφραστικό εγχείρημα ένα έργο του Αριστοφάνη και συγκεκριμένα η Λυσιστράτη.

— Και όλα έγιναν μέσα σε έναν πυρετό δημιουργικότητας, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ξεκίνησα τον Νοέμβριο, τελείωσα πολύ γρήγορα τη μετάφραση, την έστειλα τον Ιανουάριο, μεσολάβησε ένα διάστημα προφορικών επαφών και στη συνέχεια, από τον Μάιο, επιδοθήκαμε σε μια εντατική συνεργασία, η οποία ακόμα δεν έχει τελειώσει, μολονότι το έργο έχει σταλεί για έκδοση. Εγώ είμαι εντελώς ανοιχτός και επανέρχομαι ακόμα στο πρωτότυπο. Τόσο πολύ θέλω αυτό το κείμενο να μη χάσει σε κανένα επίπεδο και, αν είναι δυνατόν, να κερδίσει με τη νεοελληνική του εκδοχή, φυσικά με την παράσταση του Μιχαήλ, που φαντάζομαι ότι κινείται στο ίδιο μήκος κύματος. Νομίζω θα είναι κέρδος γενικότερα, όχι μόνο για τον Αριστοφάνη και για το αρχαίο δράμα, αλλά και για το ελληνικό θέατρο.

— Πάντως, στις μεταφράσεις των πρώτων χρόνων των Επιδαυρίων δεν υπήρχαν επιθεωρησιακού τύπου επεμβάσεις. Δεν ήταν πιο κοντά στο πρωτότυπο; Οι μεταφράσεις του Αλέξη Σολομού και του Θρασύβουλου Σταύρου, οι οποίες έχουν ποιητικότητα και είναι κοντά στο πρωτότυπο, και βέβαια όσες έγιναν και ανέδειξαν τις παραστάσεις του Κάρολου Κουν, τις οποίες όλοι μας έχουμε δει και μας σημάδεψαν, είχαν την τάση της εκλαΐκευσης, όχι όμως με την έννοια της χυδαιότητας που ακολούθησε και έφτασε σε επίπεδα αφόρητης ασχήμιας. Είχαν και ευπρέπεια και σοβαρότητα και ποιητικότητα, αλλά υπηρετούσαν, καλώς κατά τη γνώμη μου, ένα συγκεκριμένο λαϊκό ύφος μέσω του οποίου ήθελαν να συνδέσουν τον Αριστοφάνη με την ελληνική παράδοση, τον λαϊκό πολιτισμό και τη σημερινή ελληνική ιδιοσυγκρασία. Κάπου πέτυχαν, κάπου απέτυχαν. Νομίζω ότι ως έναν βαθμό αποτελούν μια πολύ σημαντική και δημιουργική συμβολή όλων αυτών των σπουδαίων δημιουργών, όπως ο Αλέξης Σολομός και ο Κάρολος Κουν και ο Βολανάκης. Υπήρξε μια παράδοση μέχρι ένα σημείο χρονικό που τα πράγματα πήγαιναν πάρα πολύ καλά. Έγινε κάποια στιγμή, νομίζω τη δεκαετία του ’80, μια βαθύτατη εκτροπή, την οποία πληρώνουμε ακόμα και σήμερα, και φοβάμαι ότι δεν θα σταματήσει, γιατί αποφέρει πολλά κέρδη. Εις βάρος του Αριστοφάνη φυσικά. Ο χαμένος είναι ο Αριστοφάνης.

Όταν κυβερνάει η κραυγαλέα, οδυνηρή και τρομακτική αποτυχία της πολιτικής τη στιγμή αυτή, αυτό δείχνει ότι κανένας άλλος θεσμός, ούτε η δικαιοσύνη ούτε τίποτε άλλο δεν μπορεί να λειτουργήσει στη θέση της. Τότε έρχεται η ποίηση να αναπληρώσει αυτό το τρομακτικό, αβυσσαλέο κενό, το τίποτα της πολιτικής με τους τιποτένιους πολιτικούς.

Τhe Good LiFO

αα δ α σ ρ ο γ α ηησ εβδομ τ

Με έμπνευση από την Αφρική Η καλοκαιρινή συλλογή της Kimalé έχει έντονα χρώματα και όμορφα φλοράλ μοτίβα. Το brand Kimalé δημιουργήθηκε το 2013 από δύο φίλες, την Ελληνογαλλίδα σχεδιάστρια μόδας Irène Mamfredos και τη δημιουργό patterns Αλίκη Ντέμη. Από τότε έχουν κυκλοφορήσει πλούσιες συλλογές που ξαφνιάζουν πάντα με τη δημιουργικότητα και τη φρεσκάδα τους. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των Kimalé είναι τα εξαιρετικής ποιότητας χειροποίητα και σπάνια υφάσματα που προέρχονται από την Αφρική. Οι δύο σχεδιάστριες δημιουργούν ρούχα και αξεσουάρ άνετα και καθημερινά, σε ίσιες και καθαρές γραμμές, τα οποία «παντρεύουν» τέλεια με τη ζωηρή και πολύχρωμη παλέτα της παραδοσιακής

αφρικανικής κουλτούρας. Τα Kimalé υποστηρίζουν το κίνημα «slow fashion», που σημαίνει ότι τα υφάσματά τους προέρχονται από περιοχές της Αφρικής που έχουν ανάγκη από καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Η φετινή καλοκαιρινή συλλογή περιλαμβάνει παντελόνια, φούστες, φορέματα, πανωφόρια, εξαιρετικά σακίδια πλάτης και νεσεσέρ. Τα έντονα χρώματα και τα όμορφα μοτίβα με έμπνευση από τη φύση, τα λουλούδια και, φυσικά, την Αφρική χαρακτηρίζουν τη συλλογή Kimalé Spring/Summer 2016. Για περισσότερες πληροφορίες: http://kimale.co

personal shopper

εχεισ γουστο

ρωτα τον υπευθυνο

crash test

μοδα

7.7.16 – lifo

29

Τhe Good LiFO

Li - LA - LO

ΡΩΤΗΣΑΜΕ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ

Κολιέ Mare Collection από μαύρο επιχρυσωμένο ασήμι 925ο, με τιρκουάζ και ζιργκόν. Έχει μήκος 90 εκ. Στο www.lilalo.com και σε όλα τα καταστήματα Li - LA - LO.

ê

Λεωνίδας Ιωσηφίδης [εμπόριο αυγών, σωκράτους 8, αθήνα] Πόσο καιρό διατηρείται φρέσκο ένα αυγό; Για δύο εβδομάδες από την ημέρα που γεννήθηκε θεωρείται φρέσκο. Γενικά, το αυγό μπορεί να κρατήσει εκτός ψυγείου μέχρι έναν μήνα.

A to Z GREEK Εμπνευσμένη από το νησί της Σίφνου, αυτή η backpack είναι ιδανική για το καλοκαίρι. Πάντα στο χαρακτηριστικό ριγέ της ελληνικής εταιρείας, με λεπτομέρεια τον κάκτο/φραγκοσυκιά. www.atozgreek.com

Χρειάζεται ψυγείο; Ναι, γιατί έτσι θα διατηρηθεί περισσότερο. Απλώς, καλό είναι, όταν το βγάλουμε από το ψυγείο και έρθει σε θερμοκρασία δωματίου, να μην το ξαναβάλουμε στο ψυγείο.

í

HERMES

Στο Eau de pamplemousse rose, το οποίο ανήκει σε μία από τις πλέον γνωστές σειρές αρωμάτων της Hermès, το γκρέιπρουτ συναντά το τριαντάφυλλο και δημιουργούν έναν εκρηκτικό συνδυασμό που ταιριάζει απόλυτα στο ελληνικό καλοκαίρι. Σε όλα τα αρωματοπωλεία και στο κατάστημα Hermès, Σταδίου και Βουκουρεστίου.

GUCCI

é

Ανδρικό κίτρινο μπλουζάκι πόλο με χειροποίητη κεντημένη πεταλούδα. Στο www. gucci.com και στο κατάστημα Gucci στην Αθήνα, Τσακάλωφ 27.

Είναι αλήθεια ότι τα αυγά προκαλούν χοληστερίνη; Όχι, αν κάποιος τα καταναλώνει με μέτρο. Τα αυγά είναι πηγή καθαρής πρωτεΐνης και πολλών θρεπτικών συστατικών. Δύο βραστά αυγά την ημέρα είναι ιδανική ποσότητα για να καλύψει τις περισσότερες ανάγκες του οργανισμού. Ποια η διαφορά μεταξύ βιολογικού αυγού και αυγού ελευθέρας βοσκής; Τα ελευθέρας βοσκής προέρχονται από κότες που εκτρέφονται σε χώρο με ορισμένο αριθμό ορνίθων ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ τα βιολογικά από κότες που εκτρέφονται με τροφές που παράγονται βιολογικά. Γιατί έχουν διαφορετικά χρώματα; Επειδή είναι από διαφορετικές ποικιλίες κότας. Τα άσπρα είναι τα πιο σπάνια, οι Γάλλοι τουρίστες ξαφνιάζονται όταν τα βλέπουν, γιατί στη Γαλλία δεν έχουν τέτοια. Στην Ελλάδα έχουν αποφασίσει να τα σταματήσουν και σε λίγο καιρό δεν θα έχουμε άσπρα αυγά.

é

SWATCH Μια ολόκληρη σειρά ρολογιών αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο που ξεκινούν σε λίγο! www.swatch. com/el_gr

NIKE

To LunarEpic Flyknit αποτελεί την ιδανική επιλογή για τους δρομείς. Εφαρμογή, αίσθηση και δύναμη ήταν το όραμα των σχεδιαστών της εταιρείας. Γι’ αυτόν το λόγο αρχικά κατασκεύασαν ένα ελαφρύ μονοκόμματο επάνω μέρος από Nike Flyknit που έχει τη δυνατότητα να αναπνέει και δημιούργησαν διαφορετικές υφάνσεις απευθείας στην πλέξη για στήριξη ακριβείας, καθώς το ύφασμα αγκαλιάζει την καμάρα, τη φτέρνα και το μπροστινό μέρος του ποδιού. Για περισσότερες πληροφορίες: www.nike.com/gr/el_gr/

ê

ì

ΚΑΠΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ

Η πανέμορφη σειρά βιβλίων που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική είναι αφιερωμένη στα μεγάλα θεατρικά έργα που έχουν μεταφραστεί προσφάτως στα ελληνικά. www.kapaekdotiki.gr

è

30 lifo – 7.7.16

Τι σημαίνει η σφραγίδα πάνω στο αυγό; Όλα τα αυγά πρέπει να έχουν πάνω τους μια σφραγίδα. Η σφραγίδα πιστοποιεί τον παραγωγό ως κατάλληλο.

Πόση ώρα θέλει για να γίνει το βραστό αυγό; Ανάλογα με την εστία. Στο γκάζι θα βράσει πιο γρήγορα απ’ ό,τι στο μάτι. Για να γίνει μελάτο, θα πρέπει να βράσει 3 λεπτά, για να γίνει μέτρια μελάτο 5 λεπτά και για να γίνει σφιχτό 7 λεπτά.

εχεισ γουστο! Ισμηνη Παχη

Σχεδιάστρια κοσμημάτων

Ποια είναι η σχέση σου με τη μόδα; Πρόκειται για σχέση παρατήρησης. Δεν μελετάω περιοδικά μόδας, ούτε διαβάζω τις τάσεις. Παρατηρώ γύρω μου στυλ που μου ταιριάζουν και ενσωματώνω στο δικό μου κάποια στοιχεία που θα το κάνουν ιδιαίτερο και πολύ προσωπικό ταυτόχρονα. Πώς θα περιέγραφες το στυλ σου; Απλό και παιχνιδιάρικο. Προσπαθώ πάντα να βάζω την προσωπική μου πινελιά, να δοκιμάζω καινούργιους συνδυασμούς με τα παλιά μου ρούχα, να επαναφέρω κάτι στο στυλ μου με διαφορετικό τρόπο. Μου αρέσει μια απλή εμφάνιση με ένα πολύ ιδιαίτερο αξεσουάρ. Από πού ενημερώνεσαι για τη μόδα; Τα social media έχουν βοηθήσει πολύ. Ξεχωρίζω κάποιους σχεδιαστές που μου ταιριάζουν και παρακολουθώ τις δουλειές τους: Karavan, Εvagellia Drosi, Samantha Sotos. Με ενδιαφέρουν περισσότερο οι χειροποίητες δουλειές μικρών brands παρά οι μεγάλοι οίκοι και τα πολύ γνωστά ονόματα στον χώρο της μόδας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν εκτιμώ τις δουλειές τους. Τι κάνεις όταν δεν βρίσκεις τι να βάλεις; Ευτυχώς, κατασκευάζω κοσμήματα. Όταν δεν έχω τι να βάλω, διαλέγω κάποιο απλό και μονόχρωμο ρούχο και το συνδυάζω με ένα πολύ ιδιαίτερο αξεσουάρ-κόσμημα ή κάτι άλλο, ώστε να δίνει εκείνο το στυλ στην εμφάνιση και όχι το ρούχο.

kειμενο μαρινα πετριδου

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

Ποιο είναι το αγαπημένο σου ντύσιμο για το καλοκαίρι; Πολύχρωμα φορέματα, σανδάλια και πολύχρωμα κοσμήματα φυσικά. Τα αξεσουάρ και τα κοσμήματα τι ρόλο παίζουν στο συνολικό ντύσιμό σου; Έχουν περισσότερη βαρύτητα στο ντύσιμό μου απ’ ό,τι τα ρούχα. Θεωρώ ότι μια προσεγμένη εμφάνιση αναδεικνύεται με ένα ιδιαίτερο κόσμημα ή αξεσουάρ. Μπορούν να αναδείξουν μια εμφάνιση, είτε πρωινή είτε βραδινή. Μπορούν να στολίσουν το σώμα αλλά και το κεφάλι. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Σήμερα φοράω μια καρφίτσα, ένα δαχτυλίδι και το κόσμημα κεφαλιού της σειράς «Joy Bubbles» της τελευταίας μου συλλογής, που προέκυψε με αφορμή τη συμμετοχή της ομάδας μου, Ragtag Collective, στο Athens Jewelry Week. Αποτελείται από κομμάτια κινούμενα που έχουν ως στόχο να δημιουργήσουν χαρά και διάθεση για παιχνίδι. Οι τιμές τους κυμαίνονται μεταξύ 100 και 200 ευρώ. Πουκάμισο Μango (50 ευρώ), παντελόνι miss sixty (110 ευρώ) και παπούτσια Ioanna Kourbela (150 ευρώ). www.isminipachi.com 7.7.16 – lifo

31

Τhe Good LiFO

«Second Home - Δεύτερο Σπίτι για τη συσκευή που δεν χρειάζεσαι» μεγάλη πρωτοβουλία της Κωτσόβολος «Ένα πλυντήριο μπορεί να είναι πλέον μικρό για μια οικογένεια που απέκτησε ακόμα ένα μέλος, μπορεί όμως να είναι μεγάλο για μια οικογένεια που πλένει στο χέρι». Με αυτήν τη σκέψη και με σκοπό να δώσει χαρά και να βελτιώσει τη ζωή των συνανθρώπων μας που το έχουν ανάγκη, η Κωτσόβολος ξεκινά μια νέα πρωτοβουλία κοινωνικού χαρακτήρα. Μέσω του προγράμματος, η εταιρεία κινητοποιεί όσους έχουν μια συσκευή που δεν χρησιμοποιούν να την προσφέρουν σε ένα σπίτι που αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, βοηθώντας όλοι μαζί άπορες οικογένειες που υποστηρίζονται από τις δομές κοινωνικής στήριξης των δήμων στους οποίους ανήκουν. Μάθετε περισσότερα secondhome.kotsovolos.gr

Η PROTERGIA ΣΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ COSMOTE ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΟΣ Δύο από τους μεγαλύτερους ομίλους της χώρας, ο Όμιλος ΟΤΕ και ο Όμιλος ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, εγκαινιάζουν μια στρατηγική συνεργασία στον χώρο της λιανικής αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, τα καταστήματα Cοsmote και ΓΕΡΜΑΝΟΣ εμπλουτίζουν το χαρτοφυλάκιο υπηρεσιών που προσφέρουν στους πελάτες τους με την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος από την Protergia, τον μεγαλύτερο ανεξάρτητο παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Τα προϊόντα της Protergia θα είναι διαθέσιμα στα καταστήματα Cosmote και ΓΕΡΜΑΝΟΣ μέσα στον Ιούλιο.

«ΔΙΑΜΑΝΤΙ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Η ΔΕΛΤΑ

Market Research

επιμελεια: the lifo team

32 lifo – 7.7.16

Η εταιρεία ΔΕΛΤΑ, θυγατρική της Vivartia, μέλος του Ομίλου MIG, ηγέτης στην αγορά γαλακτοκομικών και πρωταγωνίστρια στην αγορά γάλακτος στη χώρα μας, τιμήθηκε με το βραβείο Diamonds of the Greek Economy 2016. Με περισσότερα από 60 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά, επενδύει στη χώρα και στηρίζει την ελληνική κτηνοτροφία, απορροφώντας κάθε χρόνο περισσότερο από το 25% της συνολικής ελληνικής παραγωγής γάλακτος. Τα βραβεία Diamonds of the Greek Economy απονέμονται κάθε χρόνο από την Active Business Publishing.

Week

φεστιβαλ αθηνων Η Ματίνα Καλτάκη για το Ruined. Σελ. 35

γευση

starfax

naked city

Η Νίκη Μηταρέα για τον Τηλέμαχο Athens. Σελ. 36

Τι λένε τα άστρα γι' αυτή την εβδομάδα. Σελ. 37

H Ελένη Μωβ φωτογραφίζεται για τη LiFO. Σελ. 38

Ejekt Festival 2016 - Day 1 Οι θρυλικοί James, μαζί με τους Editors, δεν ξεχνάνε ποτέ την Ελλάδα και πάντοτε τη συμπεριλαμβάνουν στις περιοδείες τους. Στη σκηνή της πρώτης ημέρας του Ejekt Festival θα εμφανιστούν επίσης οι Dimitri Vegas & Like Mike, Crystal Castles, Σtελλα, Velix, DJ Zenn & Kid Angelo, εγκαινιάζοντας ένα από τα μεγαλύτερα μουσικά φεστιβάλ που γίνεται τον Ιούλιο στην Αθήνα.

8/7, 17:00, Ejekt Festival Day 1, Πλατεία Νερού, Φάληρο, είσοδος: €38-85.

Ο θρύλος του Ταρζάν Ο Ταρζάν γίνεται πιόνι σε μια σκοτεινή υπόθεση εκδίκησης, σχεδιασμένη από τον Βέλγο στρατηγό Λέον Ροµ, μακριά στη ζούγκλα. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο. σελ. 34

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο θρύλος του Ταρζάν

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

The legend of Tarzan

Η Ζωή της Αντέλ αναπόφευκτα άνοιξε τον δρόμο στη Γαλλία για ταινίες μεγάλου κοινού που πραγματεύονται τον ομόφυλο έρωτα, όχι απαραίτητα με τον τρόπο που το έκανε αυτή. Η συγκεκριμένη ταινία μάς γυρνά στις αρχές των ’70s, μας θυμίζει πως ήταν μια περίοδος γενικότερης αφύπνισης που γέννησε τον σύγχρονο ακτιβισμό και διηγείται τη σχέση δύο γυναικών, όχι όμως με επίκεντρο τη φύση του μεταξύ τους έρωτα αλλά τις κοινωνικές αναταράξεις που προκαλεί σε ένα μικρό χωριό η όχι κρυφή ερωτική σχέση μεταξύ δύο ατόμων του ίδιου φύλου.

Πάνε χρόνια από τότε που ο κάποτε γνωστός ως Ταρζάν ήρωας άφησε πίσω του την αφρικανική ζούγκλα για την κοσμοπολίτικη ζωή, µε την πολυαγαπημένη του σύζυγο Τζέιν στο πλευρό του. Όταν τον προσκαλούν να επιστρέψει στο Κονγκό ως έφορος της κυβέρνησης, δεν γνωρίζει ότι είναι πιόνι σε μια σκοτεινή υπόθεση εκδίκησης, σχεδιασμένη από τον Βέλγο στρατηγό Λέον Ροµ.

VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ,2,4,8,9, - VILLAGE MALL 4,7,8,10,14 - VILLAGE PAGRATI 4,5 - VILLAGE FALIRO 6,7,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,5 - ODEON STARCITY 1,6,10 - STER ILION 2,8 ΘΕΡΙΝΟ STER TYMVOS 3 ΘΕΡΙΝΟ - ΑΕΛΛΩ 1,4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΘΗΣΕΙΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΝΑΝΑ 1,2,4 - ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1 - ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑΝΟΝ ΘΕΡΙΝΟ ΚΗΠΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΣΕΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ

34 lifo – 7.7.16

Σκηνοθεσία: Κατρίν Κορσινί Πρωταγωνιστούν: Σεσίλ ντε Φρανς, Ίζια Χίγκελιν, Νοέμι Λβόβσκι Το καλοκαίρι του 1971 η Κάρολ γνωρίζει την Ντελφίν και την ερωτεύεται παράφορα. Ο πατέρας της Ντελφίν, όμως, αρρωσταίνει βαριά κι εκείνη γυρνάει στη φάρμα τους για να βοηθήσει τη μητέρα της. Η Κάρολ αποφασίζει να την ακολουθήσει. Μπορεί, ωστόσο, η επαρχία να δεχτεί τον έρωτά τους;

Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Γιέιτς Πρωταγωνιστούν: Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, Μάργκοτ Ρόμπι

ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΛΙΛΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΡΙΒΙΕΡΑ ΘΕΡΙΝΟ ΑΙΓΛΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη

Ένα ολόγραμμα για τον βασιλιά A hologram for the king

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ

Σκηνοθεσία: Τομ Τίκβερ Πρωταγωνιστούν: Τομ Χανκς, Αλεξάντερ Μπλακ, Σαρίτα Τσουντχάρι

Κινηματογράφος

Από την καθαρή, pulp ψυχαγωγία για τον λαό, με τον πλαταρά πρώην Ολυμπιονίκη Τζόνι Βαϊσμίλερ, ο θρυλικός Ταρζάν πέρασε στη γελοιοποίηση διά χειρός Τζον Ντέρεκ και σώματος Μπο Ντέρεκ, σε μια ακατανόμαστα αφελή ταινία του 1981, σε μια σοβαρή, αλλά σοβαρά ανούσια επανεκκίνηση του 1984 που θα μείνει στην ιστορία όχι για τις επιδόσεις του Κριστόφ Λαμπέρ, αλλά γιατί απέσπασε υποψηφιότητα στο σενάριο ο Ρόμπερτ Τάουνι, δηλώνοντας επισήμως στην Ακαδημία το όνομα του σκύλου του, P.H. Vasak, από την τσαντίλα του που δεν τον άφησαν να σκηνοθετήσει, κι έπειτα στο βαρετό κινούμενο σχέδιο της Disney, που με τη σειρά του χάρισε το μοναδικό Όσκαρ σε ταινία Ταρζάν, για το επίσης βαρετό κομμάτι του Φιλ Κόλινς, και τώρα σε μια απόπειρα αφύπνισης των κοινωνικών παραμέτρων γύρω από την κλασική ιστορία του παιδιού που χάνει τους γονείς του και μεγαλώνει από τους γορίλες στη ζούγκλα, ώσπου επιστρέφει στο «φυσικό» του περιβάλλον, στην αριστοκρατία της Αγγλίας, ως λόρδος Γκρέιστοουκ, μαζί με την αγαπημένη του Τζέιν την Αμερικάνα. Ο Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, αρκούντως γυμνασμένος και αβίαστα μελαγχολικός, απέχει έτη φωτός από το ανέφελο, ειλικρινώς αμέριμνο βλέμμα του Βαϊσμίλερ, ενώ η Μάργκοτ Ρόμπι αναλαμβάνει ρόλο, κάνοντας την Τζέιν ενεργητική και έξυπνη, στον αντίποδα της γυναίκας-κατάκτησης που ξεροκαταπίνει μπροστά στα μούσκουλα του αφέντη της, όταν δεν λιποθυμάει. Ο πραγματικός κινητήρας της ταινίας που σκηνοθέτησε ο δημιουργός των τεσσάρων τελευταίων Χάρι Πότερ, Ντέιβιντ Γιέιτς, είναι ο ρεαλιστικός πόλεμος συμφερόντων στο περιθώριο της φανταστικής περιπέτειας του Ταρζάν – το περιπεπλεγμένο πολιτικό τοπίο που τυλίγει το οργιώδες περιβάλλον όπου ο ήρωας αισθάνεται σαν στο σπίτι του και αποκτά την ανθρωπιά του. Ό,τι και να γίνει ωστόσο, η μοναδική συγκίνηση που πηγάζει από τη σύλληψη και την κεντρική ιδέα του Ταρζάν ήταν και θα παραμείνει ο ευσεβής πόθος της σύγκλισης του ανθρώπου με τα ζώα, ο σεβασμός και η αγάπη που έρχεται από τον θεωρητικό εχθρό, το κέρδος της συνύπαρξης και η ανάγκη κατανόησης ενός κόσμου με διαφορετικό νόμισμα, η αντιστροφή των ρόλων και σε ποιον βαθμό, το ουτοπικό concept πως ίσως και να μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε εγκάρδια, ξεπερνώντας τις διαφορές – η καρδιά του κτήνους, εν ολίγοις. Η προσθήκη δύο ιστορικά καταγεγραμμένων χαρακτήρων, του Τζορτζ Γουόσινγκτον Γουίλιαμς (Σάμιουελ Τζάκσον), που βοηθάει τον Ταρζάν, και του Λέον Ρομ (Κριστόφ Βαλτζ, σε έναν γνώριμο, απειλητικό τόνο), του Βέλγου μισθοφόρου που τον παγιδεύει, γεφυρώνει τον ρεαλισμό που λέγαμε με μια πιο φρέσκια ανάγνωση του κουρασμένου μύθου. Ωστόσο, ο Ταρζάν δεν απέχει πολύ από τις σταθερές του και το δέλεαρ της σύγκρουσης του ψυχολογικά δισυπόστατου πρωταγωνιστή με το παρελθόν του (έχει σκοτώσει τον γιο ενός εκδικητικού φύλαρχου, τον οποίο υποδύεται ο Τζιμόν Χουνσού) δεν διασκεδάζει τη σκιά της αναγκαστικής επανάληψης – περιμένουμε πώς ο επόμενος Κινγκ Κονγκ θα επιχειρήσει ακριβώς το ίδιο στοίχημα, της ανανέωσης ενός κλασικού αφηγήματος. Με την πείρα που απέκτησε από τους Χάρι Πότερ, ο Ντέιβιντ Γιέιτς ενισχύει τη θέση του στο τιμόνι του βρετανικού παραρτήματος του Χόλιγουντ, δηλαδή της ενορχήστρωσης των πολλών και ικανών τεχνιτών που δουλεύουν χρόνια σε ταινίες μεγάλου προϋπολογισμού και καταφέρνουν άρτιες, ακαδημαϊκές εξτραβαγκάντζες για όλη την οικογένεια, στον αντίποδα του συμπατριώτη του, πιο ψυχρού, ευφάνταστου, θεματικά ριψοκίνδυνου και εγκεφαλικού Κρίστοφερ Νόλαν.

Η Ομορφότερη Εποχή La Belle Saison

Ένας Αμερικανός επιχειρηματίας ταξιδεύει στη Σαουδική Αραβία για να πουλήσει την εφεύρεσή του στον πάμπλουτο τοπικό μονάρχη. Εκεί θα αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες μέχρι να συναντήσει τελικά τον βασιλιά, ενώ θα γνωρίσει τον έρωτα στα μάτια μιας γοητευτικής γυναίκας.

Το ομώνυμο βιβλίο που γράφτηκε το 2012 από τον Ντέιβ Έγκερς ανήκει σε μια κατηγορία που συνήθως τραβά κόσμο, με ήρωες κουρασμένους από την εντελώς αμερικανική ζωή τους, που ψάχνουν κάτι το διαφορετικό σε μέρη πολύ μακρινά. Για τη διασκευή επιστρατεύτηκε ο Τομ Τίκβερ, που θυμήθηκε κάποιες από τις βιρτουόζικες αρετές του στα όνειρα που βλέπει ο πρωταγωνιστής και ειδικότερα στο πρώτο, όπου διασκευάζει κάπως τα λόγια του «Once in a lifetime» των Talking Heads, αλλά κατά τα άλλα διαχειρίζεται αθόρυβα μια παραγεμισμένη με διάφορα περιστατικά ιστορία. Όλα αυτά είναι λεπτομέρειες όμως, καθώς το φιλμ μοιάζει να έχει φτιαχτεί για τον κύριο Τομ Χανκς που παίζει με τόση άνεση τον ρόλο του πωλητή υπηρεσιών τεχνολογίας, που θα μπορούσε άνετα να πουλήσει οτιδήποτε σε οποιονδήποτε, με το κύρος και τη σιγουριά που πηγάζει από το πρόσωπό του. Ο Χανκς κρατά τις ισορροπίες, είναι κωμικός όταν πρέπει και σιωπηλός τις στιγμές που χρειάζεται και φέρνει εύκολα σε πέρας την αποστολή του, χωρίς να πρέπει να ντραπεί για τη συμμετοχή του, που πιθανόν όμως να μη θυμάται και στο μέλλον, καθώς οι περιπέτειές του στον αραβικό κόσμο ξεχνιούνται πολύ εύκολα.

VILLAGE RENTI 18 - VILLAGE MALL 6 - VILLAGE FALIRO 4 - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 3 - ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΜΥΝΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΕΛΛΗΝΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΙΛΟΘΕΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΙΚΗ ΘΕΡΙΝΟ ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΕΡΑΝ

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη

Το μυστικό που έμεινε κρυμμένο Boomerang Σκηνοθεσία: Φρανσουά Φαβρά Πρωταγωνιστούν: Λοράν Λαφίτ, Μελανί Λοράν, Όντρεϊ Ντάνα Επιστρέφοντας μαζί με την αδελφή του στο νησί όπου πέρασαν τα παιδικά τους χρόνια, ο Aντουάν δεν υποψιαζόταν πόσο θα ξαναγύριζε στη μνήμη του το παρελθόν, σαν μπούμερανγκ. Μυστικά, λόγια ανείπωτα, ψέματα. Οι αναμνήσεις από τις διακοπές και κάποια αναπάντητα ερωτήματα έρχονται στην επιφάνεια… Κι αν η μυστηριώδης εξαφάνιση της μητέρας του δεν ήταν αυτό που νόμιζε;

Αμφιταλαντευόμενο ανάμεσα σε μελέτη για την κρίση ηλικίας των σαραντάρηδων και σε οικογενειακό θρίλερ, βασισμένο σε βιβλίο της πολύ πετυχημένης δημοσιογράφου και συγγραφέως Tatiana de Rosnay, το φιλμ του Φρανσουά Φαβρά που είδαμε και στο πρόσφατο Γαλλόφωνο Φεστιβάλ ξετυλίγει κάπως αργά μια ιστορία μυστηρίου βασισμένη σε παιδικές αναμνήσεις, φλασμπάκ από ένα όχι και τόσο ειδυλλιακό τοπίο. Η υπόθεση κινείται χάρη στην περιέργεια του Αντουάν, που στα 40 του βλέπει τη γυναίκα του να τον χωρίζει και τη δουλειά του να μην πηγαίνει ιδιαίτερα καλά και προσπαθεί να βρει καταφύγιο στο μέρος όπου η οικογένειά του παραθέριζε πριν από 30 χρόνια περίπου. Οι αλλαγές στη ζωή του, η μεγαλύτερη ευθύνη που έχει πλέον για τις δύο κόρες του και τα αναπάντητα ερωτήματα προς τον ψυχολόγο του για τη διστακτική συμπεριφορά του ταΐζουν αυτή την περιέργεια που καταλήγει σε μια ερασιτεχνική έρευνα για τον θάνατο της μητέρας του, παρά τη συμβουλή της υπόλοιπης οικογένειά να μην χάνει τον χρόνο του. ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΕΚΡΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΛΑΟΥΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΘΕΡΙΝΟ

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη

Κάθαρση: Έτος Εκλογών The Purge: Election Year Σκηνοθεσία: Τζέιμς ντε Μόνακο Πρωταγωνιστούν: Ελίζαμπεθ Μίτσελ, Φρανκ Γκρίλο, Ρέιμοντ Τζ. Μπάρι, Ίθαν Φίλιπς Δύο χρόνια μετά την απόφαση να μη σκοτώσει τον άνδρα που σκότωσε τον γιο του, ο πρώην αξιωματικός της αστυνομίας Barnes έχει γίνει πλέον επικεφαλής της ασφάλειας της γερουσιαστή Charlene Ronan, που είναι φαβορί για την επόμενη προεδρική εκλογή λόγω της υπόσχεσής της να εξαλείψει την Κάθαρση.

VILLAGE RENTI 10 - VILLAGE MALL 9 - VILLAGE PAGRATI 1 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 5 - ODEON STARCITY 10 - STER TYMVOS 2 - ΑΕΛΛΩ 1 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΝΑΝΑ 1,5

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη

Ruined – ντενισ ρηντ, γιουλα μπουνταλη

Ιστορίες ανθρώπων σε συνθήκες απίστευτης αγριότητας Το βραβευμένο με Πούλιτζερ θεατρικό έργο της Λυν Νότατζ παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε σκηνοθεσία που συνυπογράφουν η Γιούλα Μπούνταλη και ο Βρετανός Ντένις Ρηντ.

τελευταίο, επίσης βραβευμένο έργο της Sweat (2015), ασχολείται με το ανθρώπινο κόστος της παρακμής των άλλοτε κραταιών αμερικανικών βιομηχανιών. Στο Ruined στήριξε τη δραματουργία σε συνεντεύξεις γυναικών στο Κονγκό που έπεσαν θύματα ομαδικού βιασμού, στο Sweat βασίστηκε σε ιστορίες πρώην εργατών στη χαλυβουργία που ζουν στο φτωχοποιημένο Ρέντινγκ της Πενσιλβάνια. Πίσω από την παράσταση του Ruined στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών βρίσκεται μια φιλία που κρατάει αρκετά χρόνια, της Γιούλας Μπούνταλη και του Άγγλου, αλλά εγκατεστημένου στη Νέα Υόρκη σκηνοθέτη Ντένις Ρηντ. «Πρωτοσυναντηθήκαμε πριν από 11 χρόνια, όταν είχε έρθει στην Αθήνα για να κάνει ένα σεμινάριο υποκριτικής, το οποίο και παρακολούθησα. Είχαμε καλή επικοινωνία και κρατήσαμε επαφή τα χρόνια που ακολούθησαν. Πέρσι το καλοκαίρι που βρέθηκα στη Νέα Υόρκη, συναντηθήκαμε, κάναμε παρέα και είπαμε ότι θα ήταν ωραίο να συνεργαστούμε στην Ελλάδα. Συζητώντας ποιο έργο θα τον ενδιέφερε, το πρώτο που μου πρότεινε ήταν το Ruined. Το σχέδιο προχώρησε και να που φτάσαμε λίγο πριν από την πρεμιέρα» λέει η Γιούλα Μπούνταλη, που έχει αναλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του έργου, της ιδιοκτήτριας του μπαρ.

Δ

απο τη ματινα καλτακη

Φεστιβάλ Αθηνών

Σ

’ ένα μπαρ στη χειμαζόμενη από εμφύλιο πόλεμο Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό δέκα γυναίκες που είχαν υποστεί ομαδικό βιασμό και βασανιστήρια από στρατιώτες των αντιμαχόμενων φατριών προσφέρουν συντροφιά, χορό, τραγούδι και άλλες υπηρεσίες στους πελάτες (κυρίως στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού αλλά και αντάρτες). Τόσο η Μάμα Ναντί, η ιδιοκτήτρια, όσο και οι γυναίκες που είναι στη δούλεψή της, είναι ruined, «χαλασμένες», γι’ αυτό και είναι ανεπιθύμητες στην οικογένεια και στον τόπο καταγωγής τους. «Χαλασμένη» είναι κι η χώρα. Οι εμφύλιες συγκρούσεις έχουν τώρα καινούργια αιτία, τον έλεγχο του (παράνομου) εμπορίου του κολτανίου, ενός ανθεκτικού στη θερμότητα ορυκτού μεταλλεύματος που χρησιμοποιείται στα κινητά τηλέφωνα, τους φορητούς υπολογιστές και σε άλλα ηλεκτρονικά είδη. Οι αγρότες εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη γη τους απειλούμενοι από τις αντιμαχόμενες παραστρατιωτικές ομάδες και συχνά γίνονται και οι ίδιοι «χρυσοθήρες» (η εξόρυξη του κολτανίου μοιάζει μ’ αυτήν του χρυσού). Το κολτάνιο καταλήγει από τα ορυχεία σε ειδικά ανταλλακτήρια, απ’ όπου το αγοράζουν ξένοι έμποροι για να το διαθέσουν σε τρεις εταιρείες: την αμερικανική Cabot, τη γερμανική HC Starc και την κινέζικη Nigncxia, που έχουν την τεχνογνωσία να μετατρέπουν το κολτάνιο στην απαραίτητη για τις ηλεκτρονικές συσκευές σκόνη τανταλίου. Η σκόνη αυτή στη συνέχεια πωλείται στη Nokia, τη Motorola, στην Compaq, στη Sony κ.α. (πληροφορίες από το www.metalleiachalkidikis.gr). Εν τω μεταξύ, στο Κονγκό ο βιασμός των γυναικών χρησιμοποιείται ως «όπλο» εκφοβισμού και ο βιασμός του περιβάλλοντος, καθώς όλοι επιδίδονται στην αναζήτηση του πολύτιμου μετάλλου, έχει οδηγήσει στην ερήμωση του τόπου.

Γι’ αυτήν τη βαρβαρότητα, απέναντι στην οποία η πολιτισμένη Δύση κλείνει τα μάτια (μπροστά σε υπολογιστές ή μιλώντας ακατάπαυστα σε κινητά), θέλησε να μιλήσει η Λυν Νότατζ (γεν.

1964) στο Ruined που πρωτοπαρουσιάστηκε το 2007 στο Σικάγο και βραβεύτηκε το 2009 με το βραβείο Πούλιτζερ για θεατρικό έργο. Όντας Αφροαμερικανίδα, έχει κάθε λόγο να ενδιαφέρεται για τις γυναίκες της Αφρικής ή γι’ αυτούς που ζουν σε δυτικά κράτη αλλά έχουν αφρικανικές ρίζες και υφίστανται ακόμη και σήμερα φυλετικές διακρίσεις. Εκτός του Ruined, και στα υπόλοιπα έργα της, Crumbs from the Table of Joy (1995), Mud, River, Stone (1998), Por’ Knockers, Las Meninas (2002), Intimate Apparel (2003), Fabulation, or the Re-Education of Undine (2004), By the way, Meet Vera Stark (2011), ασχολείται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, με ζητήματα που απασχολούν τους Αφροαμερικανούς. Η ίδια δηλώνει ότι θα προτιμούσε να μην προσδιορίζονται και να μην αξιολογούνται τα έργα της με κριτήρια φυλής και φύλου. Αλλά η κοινωνική και η θεατρική πραγματικότητα οδηγούν τις επιλογές της και την αναγκάζουν να τοποθετείται υπέρ των αποκλεισμένων από τις αμερικανικές θεατρικές σκηνές μαύρων συγγραφέων (και δη των γυναικών). «Μέχρι σήμερα, οι ιστορίες μας δεν έχουν ακουστεί. Η φυλετική ταυτότητα παραμένει πάντα ταμπού στο αμερικανικό θέατρο. Υπάρχει απροθυμία να αντιμετωπιστεί με απροκάλυπτο και ειλικρινή τρόπο το ζήτημα των φυλετικών διακρίσεων στη σκηνή» δήλωσε τον περασμένο Φεβρουάριο σε μια συνέντευξή της στην «Guardian», συμπληρώνοντας ότι «ο ρυθμός των αλλαγών που έφερε η πρόοδος που έχει σημειωθεί παραμένει πολύ αργός για πολλούς από μας». Παραμένοντας πιστή στα κοινωνικοπολιτικά ενδιαφέροντά της, η Νότατζ, και στο

i Ruined της Λυν Νότατζ Διασπορά Εταιρεία Θεάτρου Πειραιως 260, Δ 10-11 Ιουλίου 2016 21:00 Εισιτήρια: €20, €10 (φοιτ.) €5 (άνεργοι-AμεΑ) Στα αγγλικά, με ελληνικούς υπέρτιτλους.

εν κάνουμε μια νατουραλιστική ανάγνωση του έργου. Σκηνή και πλατεία θα είναι ενωμένες, ώστε το κοινό να “συμμετέχει” κατά έναν τρόπο σε όσα διαδραματίζονται. Το ερώτημα που θέλουμε να περάσουμε στους θεατές είναι “τι θα έκανες εσύ, αν ήσουν μία απ’ αυτές τις γυναίκες;”. Ζούμε πια κοντά σε ανθρώπους που έχουν έρθει από ξένες χώρες για να γλιτώσουν από τον πόλεμο και τα δεινά του και έργα σαν το Ruined μας βοηθούν να κατανοήσουμε πόσο δύσκολη είναι η κατάστασή τους. Γιατί λόγω κρίσης και της φτώχειας έχουν εξαρθεί τα φαινόμενα ξενοφοβίας και ρατσισμού. Επιπλέον, ως γυναίκα με αφορά η συζήτηση που έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια για οτιδήποτε δεν είναι straight, λευκό, αρσενικό και επιτυχημένο. Και στην Αργοπορημένη της Σάρα Ρουλ που έκανα πρόσφατα στο Skrοw Theater, έργο που έθιγε θέματα φύλου, και στο Ruined, το ζήτημα είναι πώς ζει κανείς ελεύθερα και με αξιοπρέπεια. Σκέψου ότι οι γυναίκες του έργου είναι πιο ασφαλείς σ’ έναν χώρο όπου εκδίδονται παρά στα σπίτια τους! Και μπορεί να μη μας αφορά άμεσα η ιστορία, αλλά και εδώ οι γυναίκες αντιμετωπίζονται με ανυποληψία και πολύ συχνά στην καθημερινότητά μας δεχόμαστε συμπεριφορές απαράδεκτες και διάφορες μορφές βίας». Ο θίασος αποτελείται από πέντε Αφροαμερικανούς, μία κοπέλα από την Ουγκάντα και τρεις Έλληνες (τη Γιούλα Μπούνταλη, τον Ερρίκο Μηλιάρη και τον Μιχάλη Γεωργίου). Ο Σαμουήλ Ακίνολα, Έλληνας με αφρικανικές ρίζες, παίζει ζωντανά επί σκηνής κρουστά και έξι παιδιά από δραματικές σχολές κάνουν ένα χορευτικό στο διάλειμμα. «Η αίσθηση που θέλουμε να δώσουμε είναι αυτή του μπαρ που είναι κάτι σαν όαση μέσα στον πόλεμο, όπου οι άνθρωποι μπορούν να πιουν, να χορέψουν, να τραγουδήσουν (η πρωτότυπη μουσική είναι του Boy)». Επειδή το τελικό οk για την παράσταση δόθηκε από το Φεστιβάλ Αθηνών τον Μάιο, δεν υπήρχε χρόνος για να δουλευτεί στα ελληνικά, από τη στιγμή που οι περισσότεροι ηθοποιοί του θιάσου είναι από τις ΗΠΑ. Έτσι, η παράσταση είναι στα αγγλικά, αλλά θα υπάρχουν ελληνικοί υπέρτιτλοι.

7.7.16 – lifo

35

TAste of the week

Σε απόσταση αναπνοής από την Ακρόπολη Kαλό φαγητό στο κέντρο της Αθήνας.

queen rose Το Queen Rose είναι ένα ημίξηρο κρασί που στο ποτήρι αποκαλύπτει το λαμπερό, κρυστάλλινο, σομόν χρώμα του. Το Κτήμα Μιχαηλίδη οινοποιεί με τέχνη τις ποικιλίες Syrah και Gewurztraminer που δίνουν έντονα αρώματα, με το μπουκέτο τροπικών φρούτων να εναλλάσσεται με νότες λουλουδιών και εσπεριδοειδών. Πλούσια γεύση, φρουτώδης, με μακρά επίγευση.

El Presindente

Ένας από τους πιο ωραίους κήπους στο Αιγάλεω.

Βγες

aπο τη νικη μηταρεα

Πανόρμου 18, Αιγάλεω, 210 5903545 www.facebook.com/elpresidentegr

επιτέλους

T

o γνωρίσαμε πριν από δύο χρόνια στο Αιγάλεω. Χώρος μοναδικός, αφού προσφέρει καλά κοκτέιλ σε μια άψογη αυλή για τους καλοκαιρινούς μήνες, γεμάτη φυτά. Όμορφα χρώματα και μια θετική αύρα σε κατακλύζουν από τη στιγμή που περνάς την πόρτα του μαγαζιού. Το σίγουρο είναι πως θα σας «ταξιδέψει» σε άλλα μέρη, αφού θυμίζει περισσότερο cocktail bar κάποιου νησιού. Κι όμως, βρίσκεται στο Αιγάλεω, σε μια συνοικία που την ακούμε όλο και περισσότερο και ανεβαίνει κατακόρυφα στις προτιμήσεις για βραδινή έξοδο. Cocktail friendly μουσικές θα σας συνοδέψουν σε μια γευστική περιπλάνηση και ο κήπος του θα σας κάνει να νιώσετε ότι βρίσκεστε κάπου αλλού, σίγουρα όχι στην Αθήνα! Ένα μαγαζί που θα σας κερδίσει σίγουρα, εάν είστε λάτρεις του καλού κοκτέιλ. Εxtra tips: To Ρresidente είναι ανοιχτό από το πρωί με πολύ καλό καφέ .

36 lifo – 7.7.16

r Ο Τηλέμαχος, ένα εστιατόριο με μεγάλη και σοβαρή παράδοση στο κρέας, κάνει το ντεμπούτο του στο κέντρο της πόλης, στη στοά της Πανεπιστημίου, στον χώρο όπου οι παλαιότεροι θα θυμούνται το ουζερί του Απότσου, που έδωσε στη συνέχεια τη θέση του στο Cellier Le Bistrot. Τα αδέλφια Γιώργος και Κώστας Τσιλιγκίρη, οι ιδιοκτήτες, γνωρίζουν σε βάθος τα μυστικά του κρέατος και θέλησαν, ως τολμηροί επιχειρηματίες, να χαρίσουν φρέσκια πνοή στο καινούργιο τους μαγαζί στη στοά. Στο κέντρο φιγουράρει ένα ξύλινο τραπέζι που επάνω του βρίσκεται μια χειροκίνητη μηχανή που κόβει τα καπνιστά, τα προσούτο και τους παστουρμάδες. Ο Γιώργος είναι φιλόξενος οικοδεσπότης και στο καινούργιο μαγαζί επιμένει στη φιλοσοφία της κουζίνας που ακολουθεί εδώ και χρόνια και στα άλλα δύο εστιατόριά του στην Κηφισιά. «Το κρέας είναι η μεγάλη μου αγάπη και θα βρεις κρέατα ελληνικά από τη Θράκη, την Κομοτηνή αλλά και το Piemonte, και Blanc Angus αμερικάνικα» λέει. Στο τραπέζι προσγειώνεται καλοφτιαγμένο ταρτάρ από μοσχαρίσιο φιλέτο (€18), σερβιρισμένο με αγγουράκι τριμμένο, πίκλες, γλυκοκαυτερή πιπεριά και κρεμμύδι. Το καρπάτσιο μοσχάρι (€15) είναι αραχνοΰφαντο, με βελούδινη υφή και γεύση αληθινή. Οι κρεατολάγνοι θα ενθουσιαστούν με τη βαθιά γεύση που προσφέρουν οι μπουκιές από μοσχαρίσιο κρέας, μαριναρισμένες σε βιολογικό μανιάτικο ελαιόλαδο. Πιάτο τόσο ουσιώδες, Τηλέμαχος Athens που σε κάνει να σκέφτεσαι την κάθε πιρουνιά. Το μενού προτείνει τέσσερις σαλάτες με ελληνική καταγωγή, πριν περάσεις στις προτάσεις που ετοιμάζονται στα κάρβουνα και τη σούβλα (rotisserie) – όρεξη να ’χεις να δοκιμάζεις, από μπριζολάκια μαύρου χοίρου, μπιφτέκια από βοδινό, βραζιλιάνικη πικάνια, T-bone (Piemontese-Italian premium meat) έως φιλέτο Chateaubriand. Το Rib Eye από το Piemonte (€25) πάνω σε ξύλο κοπής συνοδεύεται από ροδέλες πατάτας –δεν έχεις φάει ωραιότερες– και τρία μικρά μπολ με δροσερές σαλάτες. Υπέροχα ψημένο το κρέας, ζουμερό, με λίγο φρεσκοτριμμένο πιπέρι – απλώς υπέροχο. Το συνοδεύσαμε με ένα ποτήρι κρασί Pinotage Kanonkop Estate 2009 από τη Νότια Αφρική. Γοητευτική η ιδέα του ξύλινου πλατό με μεζέδες κρέατος (€22) για όσους θέλουν να τσιμπολογήσουν και να συνοδεύσουν ευχάριστα το κρασί τους. Το πλατό υποστηρίζει έξυπνα μια ξύλινη βάση με μαγνήτες που συγκρατούν μικρά πιρούνια. Δημιουργικοί οι μεζέδες, φτιαγμένοι με καλή τεχνική από τον Γιώργο. Ξεκινάς με αποξηραμένη ράχη βοδινού, καπνιστή μοσχαρίσια μπριζόλα, προσούτο μοσχαρίσιο, και συνεχίζεις με εξαιρετικό αποξηραμένο πρόβειο κρέας, μακράς ωρίμανσης. Πρόκειται για παστουρμά προβάτου, χωρίς τσιμένι, που αφήνει όμως στην επίγευση άρωμα από τσιμένι, και θα λατρέψεις αμέσως την πλούσια γεύση του. Η καπνιστή μοσχαρίσια γλώσσα, όπως δεν την έχεις ξαναφάει, βελούδινη, που τη γεύση της αφυπνίζει το διακριτικό κάπνισμα. Από το ξύλινο πλατό με τα τέσσερα ελληνικά τυριά (€18) δοκιμάσαμε την παλαιωμένη κατσικίσια γραβιέρα Κρήτης που συνοδεύει αυγοτάραχο πιπεριάς. Ο Γιώργος Τσιλιγκίρης δεν εφησυχάζει και πάντα κάτι καινούργιο θα βγάλει ως άσο από το μανίκι του… ή, καλύτερα, από την κουζίνα του. Τη μέρα που πήγαμε, δοκιμάσαμε το κοντοσούβλι από μαύρο χοίρο, ένα πιάτο με βαθιά νοστιμιά. Μεσημεριανές επιλογές προσφέρουν το μενού πέντε πιάτων με 20 ευρώ το άτομο και το μενού για 2 με 20 ευρώ το άτομο. Στη στοά λειτουργεί και μια μικρή ανοιχτή κουζίνα που ετοιμάζει φρέσκα κρύα σάντουιτς με πικάνια, μαύρο χοίρο, βοδινό και μπέργκερ για όσους περαστικούς θέλουν να πάρουν μαζί τους. Το μενού του Τηλέμαχος Athens υποστηρίζει και μια μεγάλη λίστα κρασιών από τον ελληνικό αμπελώνα, τον γαλλικό αλλά και κρασιά από τη Νέα Ζηλανδία και τη Νότια Αφρική που εισάγει ο ίδιος ο Γιώργος: «Έχω στόχο η λίστα να φθάσει άμεσα τις 500 ετικέτες. Ήδη προσφέρονται 15 επιλογές ερυθρών οίνων σε ποτήρι». Στα δυνατά χαρτιά του Τηλέμαχου είναι το ευγενικό και αποτελεσματικό σέρβις. ☛ Τηλέμαχος Athens, Πανεπιστημίου 10, Αθήνα, 210 3613300

ΤΑΥΡΟΣ Αποφύγετε καινούργιες συνεργασίες και συνεταιρισμούς μια και είναι αμφίβολη η εξέλιξή τους εξαιτίας των δύσκολων όψεων Αφροδίτης - Ουρανού. Επικεντρωθείτε στις επαφές με πρόσωπα που μπορούν να σας δώσουν σωστές κατευθύνσεις και ενδεχομένως να ενδιαφερθούν για την υλοποίηση μιας ιδέας σας, μη βιαστείτε όμως να δεσμευτείτε. Τα οικονομικά θα σας απασχολήσουν πολύ, μάλιστα δεν αποκλείεται να δημιουργηθούν εντάσεις με οικεία πρόσωπα. Έντονη κοινωνική ζωή και ψυχαγωγία σάς δίνουν την ευκαιρία να γνωρίσετε νέα πρόσωπα που θα φέρουν έναν αέρα ανανέωσης στη ζωή σας και θα προκαλέσουν το ενδιαφέρον σας ερωτικά. Θέματα παιδιών που θα σας απασχολήσουν θα είναι παροδικά, δίχως αυτό να σημαίνει πως θα πρέπει να επαναπαυτείτε. Ταξίδια και σύντομες αποδράσεις ευνοούνται, αρκεί να αποφύγετε τις υπερβολές.

ΔΙΔΥΜΟΣ Η συσσωρευμένη κούραση εξαι-

ΚΑΡΚΙΝΟΣ Μέσα στις επόμενες μέρες θα σας απασχολήσουν φοροτεχνικά θέματα που δεν αποκλείεται να μπλοκάρουν τις ενέργειές σας, αν δεν τακτοποιηθούν εγκαίρως, οπότε βάλτε τα ως προτεραιότητα. Στον επαγγελματικό τομέα χρειάζεται περισσότερη επιμονή και υπομονή για να πιάσετε τους στόχους σας, ενώ με τα οικονομικά σας θα πρέπει να φανείτε προνοητικοί, ειδικά όσοι σκοπεύετε να κάνετε ένα ταξίδι ή να ξεκινήσετε τις καλοκαιρινές σας διακοπές. Το σίγουρο είναι πως θα πρέπει να επιλέξετε. Η ερωτική σας ζωή μπορεί να βελτιωθεί, αν αποφασίσετε να ρίξετε λίγο τον πήχη και να απολαύσετε το ερωτικό παιχνίδι, δίχως να έχετε ιδιαίτερες προσδοκίες. Καινούργιες γνωριμίες θα τραβήξουν την προσοχή και το ενδιαφέρον σας και δεν αποκλείεται να προκύψει ένα ερωτικό ειδύλλιο με σύντομη διάρκεια. Ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή σας.

ΛΕΩΝ Στον τομέα των σπουδών και της εκπαί-

ΤΟΞΟΤΗΣ Οι γνώσεις και οι δεξιότητές σας

δευσης θετικές είναι οι εξελίξεις και έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα συνεχούς προσπάθειας, μπορείτε πλέον να ξεκουραστείτε. Οι επιχειρηματίες στρέψτε την προσοχή σας στην προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών σας και μην παραλείψετε κάποιες έξυπνες προσφορές που θα αυξήσουν το αγοραστικό σας κοινό. Με τα οικονομικά σας υπάρχουν θέματα που σας ζορίζουν, τα ξεπερνάτε όμως με μια σχετική ευκολία. Μείνετε σταθεροί στους στόχους σας όσοι αναζητάτε καινούργιες κατευθύνσεις. Οικογένεια και θέματα παιδιών που σας απασχολούν επιλύστε τα με ήρεμο διάλογο, ώστε να αποφύγετε τη δημιουργία εντάσεων. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε λίγο περισσότερο με τον εαυτό σας και να κάνετε ορισμένες αλλαγές στην εμφάνισή σας που θα ανανεώσουν και τη διάθεσή σας. Αν προετοιμάζεστε για γάμο, σχεδιάστε τον ανάλογα με τις επιθυμίες σας και μην προσπαθείτε να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες συγγενών σας.

θα εκτιμηθούν από άτομα που μπορούν να σας δώσουν την απαραίτητη ώθηση για να υλοποιήσετε ένα νέο εγχείρημά σας, οπότε σημαντικό ρόλο θα παίξει η προώθηση των ιδεών σας. Οι επικοινωνιακές σας ικανότητες θα συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξή σας, μη χάνετε όμως τον προσανατολισμό σας, παρασυρόμενοι από νέες προτάσεις αμφιβόλου κατάληξης. Με τα οικονομικά σας φανείτε προνοητικοί και αποφύγετε σημαντικές αγορές. Ταξίδια και σύντομες μετακινήσεις θα ανανεώσουν τη διάθεσή σας και είναι μια καλή στιγμή για να στρέψετε την προσοχή σας στις ανάγκες του συντρόφου σας. Όσοι είστε απογοητευμένοι από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα, μη χαλιέστε και προεξοφλείτε καταστάσεις, καθώς είναι πολύ εύκολο να ερωτευτείτε ξανά, αρκεί να μην πιέζετε καταστάσεις. Ο έρωτας θα έρθει μέσα από το περιβάλλον σας.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ Ταξίδια και μετακινήσεις ευνοούνται πολύ μέσα στις επόμενες μέρες, καθώς και νέες επαγγελματικές προσπάθειες που θα συμβάλουν στη βελτίωση των οικονομικών σας. Τακτοποιήστε εγκαίρως τις οφειλές σας και εξοικονομήστε χρήματα για τις προσωπικές σας ανάγκες και για οτιδήποτε θεωρείτε εσείς απαραίτητο. Καινούργιες προτάσεις συνεργασίας θα σας απασχολήσουν αρκετά, όμως μην κλείνετε πόρτες σε περίπτωση που δεν είστε σίγουροι για τις αποφάσεις σας. Η ερωτική σας ζωή παρουσιάζει σκαμπανεβάσματα, τα οποία οφείλονται κυρίως στη δική σας αδυναμία να ξεπεράσετε το παρελθόν και να βάλετε νέα θεμέλια στη σχέση σας. Δουλέψτε λίγο με τον εαυτό σας και αποφασίστε αν θέλετε όντως να σώσετε τη σχέση σας ή να προχωρήσετε παρακάτω. Οι ελεύθεροι επηρεάζεστε από γνώμες τρίτων και χάνετε την ευκαιρία να ζήσετε μια ερωτική περιπέτεια που θα φέρει έναν αέρα ανανέωσης στη ζωή σας.

ΖΥΓΟΣ Έχετε κουραστεί από τις συνεχείς αναβολές στα οικονομικά σας και είστε έτοιμοι να πάρετε αποφάσεις για τις οποίες δεν είστε σίγουροι, κάτι που θα σας οδηγήσει σε αδιέξοδο. Βάλτε σωστές προτεραιότητες στα έξοδά σας, περιορίστε την ανάγκη σας για πολυτέλειες και απολαύσεις και αποφύγετε τον δανεισμό χρημάτων. Όσοι σκοπεύετε να ταξιδέψετε, οργανωθείτε εγκαίρως με τα εισιτήρια και τα καταλύματα, ώστε να πετύχετε πιο συμφέρουσες τιμές. Ιδιαίτερη προσοχή στις επιλογές σας μέσω Διαδικτύου. Είστε απογοητευμένοι από την ερωτική σας ζωή και εκτονώνεστε καταναλώνοντας ό,τι πιο ανθυγιεινό βρεθεί μπροστά σας, έτσι όμως, εκτός από την εμφάνισή σας, επιβαρύνετε και την υγεία σας. Καλοκαίρι είναι, βγείτε έξω, γνωρίστε κόσμο, δίχως να έχετε απαραίτητα ερωτικές βλέψεις, και ασχοληθείτε με δραστηριότητες που τονώνουν το ηθικό σας, ώστε να ξεπεράσετε αυτήν τη φάση.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ Ο τομέας της επικοινωνίας και των μετακινήσεων χτυπιέται από Κρόνο και Άρη, με συνέπεια να προκαλούνται ανατροπές τις οποίες θα δυσκολευτείτε να διαχειριστείτε. Η συσσωρευμένη κούραση σε συνδυασμό με κάποιες έκτακτες ανάγκες που προκύπτουν σας αναγκάζουν να αναβάλετε, προς το παρόν, την εφαρμογή των σχεδίων σας. Γενικά, είναι ένα διάστημα κατά το οποίο τίποτα δεν είναι ασφαλές και σίγουρο και χρειάζεται μαεστρία από την πλευρά σας για να αντεπεξέλθετε στις υποχρεώσεις σας και να εξοικονομήσετε ορισμένα χρήματα για τον εαυτό σας. Ένα δυσάρεστο γεγονός αλλάζει τον τρόπο σκέψης σας και δίνετε περισσότερη έμφαση σε θέματα υγείας στα οποία μπορεί να μη δίνατε προσοχή, θεωρώντας τα ασήμαντα. Αποφύγετε σκευάσματα μέσω Διαδικτύου.

Daily starfax Καθημερινές αστρολογικές προβλέψεις στο www.lifo.gr από τη Μαριβίκυ Καλλέργη.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ Βάλτε σωστές προτεραιότητες, τακτοποιήστε τις οφειλές σας και μην αμελείτε φοροτεχνικά θέματα που μπορούν να μπλοκάρουν τις κινήσεις σας. Σίγουρα έχετε μπουχτίσει από όλες αυτές τις υποχρεώσεις και θέλετε να περάσετε κάποιο διάστημα δίχως προβληματισμούς, όμως, αν δεν τακτοποιήσετε τα θέματα που σας απασχολούν, θα παραμείνετε αγχωμένοι. Τα επαγγελματικά σας μπορούν να βελτιωθούν, αρκεί να επιμείνετε στις προσπάθειές σας. Ιδιαίτερη προσοχή στο ξόδεμα των χρημάτων σας. Στον τομέα της φιλίας ορισμένα σύννεφα κάνουν την εμφάνισή τους και είναι αποτέλεσμα της ασυνεννοησίας και της επιμονής σας να περάσει η γνώμη σας σχετικά με τις διακοπές σας – βρείτε τη χρυσή τομή. Στο οικογενειακό σας περιβάλλον κάποιος σας πιέζει να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες του και κοντεύετε να εκραγείτε. Με διαλλακτικότητα, θα επαναφέρετε τις ισορροπίες.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ Παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίζετε δυσκολίες και καθυστερήσεις σε οικονομικό επίπεδο, δεν πέφτουν οι ρυθμοί σας και τα αποτελέσματα των κόπων σας δεν θα αργήσουν να φανούν. Καινούργιες προτάσεις συνεργασίας θα σας ενθουσιάσουν, όμως δεν θα πρέπει να θεωρείτε τίποτα σίγουρο προτού να έχετε απτές αποδείξεις. Εσείς συνεχίστε τις προσπάθειές σας και ταυτόχρονα μελετήστε διεξοδικά τις επιλογές που υπάρχουν. Στον οικονομικό τομέα είναι ρευστή η κατάσταση και δεν είναι κατάλληλη εποχή για επενδύσεις και αγοραπωλησίες ακινήτων. Μια παράλληλη σχέση έρχεται να ταράξει τις ισορροπίες του γάμου σας και βρίσκεστε σε μεγάλο αδιέξοδο. Πάρτε τον χρόνο σας και ξεκαθαρίστε τα συναισθήματά σας εγκαίρως. Αν ξεκινάτε τώρα τις διακοπές σας, ενδεχομένως να καταφέρετε να σώσετε τη σχέση σας, αρκεί να ξεπεράσετε το πάθος, που εκ των πραγμάτων θα είναι παροδικό.

ΙΧΘΥΣ Μεγάλες αλλαγές προβλέπονται στα επαγγελματικά σας, τις οποίες αν δείτε μέσα από μια θετική σκοπιά, θα αποφύγετε το μπλοκάρισμα και θα τις αξιοποιήσετε εποικοδομητικά. Περιορίστε την ανάγκη σας να πατάτε σε σίγουρο έδαφος και πάρτε τα ρίσκα σας, με την απαραίτητη προσοχή και προνοητικότητα. Στον οικονομικό τομέα μια σχετική βελτίωση σας δίνει κουράγιο και ώθηση για να κυνηγήσετε τους στόχους σας, όμως δεν πρέπει να παραμελήσετε και τις προσωπικές σας ανάγκες. Οι σχέσεις σας με την οικογένεια ενδεχομένως το τελευταίο διάστημα να περνούν κάποια κρίση εξαιτίας της ανάγκης σας να ανεξαρτητοποιηθείτε, είναι όμως στο χέρι σας να επανέλθουν οι ισορροπίες, αρκεί να φανείτε κατασταλαγμένοι και σίγουροι για τις αποφάσεις σας. Οι γονείς αφήστε περισσότερη ελευθερία κινήσεων στα παιδιά σας, ώστε να γίνουν πιο υπεύθυνα και να αποκτήσουν περισσότερη αυτοπεποίθηση.

☛

τίας των πιέσεων που δέχεστε στη δουλειά σας και των οικονομικών θεμάτων που σας απασχολούν δεν σας επιτρέπει να δείτε ξεκάθαρα τους στόχους σας, οπότε είναι ακατάλληλη εποχή για να ξεκινήσετε κάτι καινούργιο. Στρέψτε την προσοχή σας στη βελτίωση των σχέσεων με τους συνεργάτες σας και βάλτε προτεραιότητες στις οφειλές σας προς το Δημόσιο. Όσοι αναζητάτε νέες κατευθύνσεις, είναι ιδανική στιγμή για να κάνετε την απαραίτητη έρευνα. Πάρτε θέση σε ένα οικογενειακό ζήτημα που προκύπτει, ώστε να λήξει σύντομα, καθώς μόνο εσείς μπορείτε να επαναφέρετε τις ισορροπίες. Επίσης, ενδυναμώστε τη σχέση με το ταίρι σας, αξιοποιώντας τον ελεύθερο χρόνο σας με εξόδους που θα αναπτερώσουν τη διάθεσή σας και θα συμβάλουν στην τόνωση της ερωτικής σας διάθεσης. Όσοι έχετε χωρίσει πρόσφατα, νέοι έρωτες σας βοηθούν να ξεπεράσετε την απογοήτευση.

από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)

ναι σε υψηλά επίπεδα λόγω των θετικών όψεων Ερμή και Άρη και μπορείτε να διαπραγματευτείτε με άνεση τις επόμενες μέρες. Είναι μια ευνοϊκή φάση για όσους ασχολούνται με το εμπόριο και ιδανική εποχή για να κάνετε μια σημαντική αγορά, κάποια επένδυση, καθώς και για να ξεκινήσετε μια νέα συνεργασία. Επικεντρωθείτε στην προώθηση των υπηρεσιών και των ικανοτήτων σας και τακτοποιήστε θέματα που έχουν σχέση με το Δημόσιο εγκαίρως, ώστε να μην μπλοκάρουν οι κινήσεις σας. Στον οικογενειακό τομέα ορισμένες αλλαγές είναι αναπόφευκτες και καλείστε, ορισμένες στιγμές, να παίξετε και τον ρόλο του ειρηνοποιού, κάτι που σας εξουθενώνει ψυχικά, αφήνοντας πίσω την προσωπική σας ζωή. Εξοικονομήστε χρόνο για τον εαυτό σας και την ψυχαγωγία και μη χάνετε την ευκαιρία έστω για σύντομες αποδράσεις που θα φέρουν νέα πρόσωπα στη ζωή σας.

StarFax

ΚΡΙΟΣ Οι επικοινωνιακές σας ικανότητες εί-

sudoku 5 7

6 4

2

7 7 1

5 3 1

9 2

1

4 3 6

8 5 1 3

7

8 9

Η λύση του προηγούμενου 6 5 8 3 4 1

9 7 1 6 2 5

3 4 2 9 8 7

7 6 9 8 3 2

1 2 5 7 6 4

8 3 4 1 5 9

4 9 3 2 1 8

2 8 6 5 7 3

5 1 7 4 9 6

9 3 5 1 8 7 6 4 2 2 4 1 5 3 6 7 9 8 7 8 6 4 9 2 5 1 3

7.7.16 – lifo

37

☛ ΕΛΕΝΗ ΜΩΒ Επαγγελματίας χομπίστρια. Φωτογραφήθηκε την Δευτέρα 4 Ιουλίου στον Υμηττό.

❝ Τις πιο πολλές

φορές δεν την αγαπώ την Αθήνα. Αλλά, όποτε συμβαίνει αυτό, είναι γιατί ο Σόλωνας βρίσκεται εδώ ❞

Stay tuned για πληροφορίες σχετικά με τις ημερομηνίες της επόμενης έκθεσης «Naked City».

οι αθηναιοι γδυνονται για καλο σκοπο

NakedCity

φωτογραφια: ðÜñéò ôáâéôéÜí

Μπορείς κι εσύ να φωτογραφηθείς για το Naked City στέλνοντας μήνυμα με τίτλο «Naked City» και το τηλέφωνο σου στο info@lifo.gr

38 lifo – 7.7.16

7.7.16 – lifo

39