Τεύχος 512

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

H ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΜΈΤΑL

Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

23032017

Η ΝΕΑ ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΜΠΑΜΠΟΥΣΗ

SOMETHING STUPID

4 lifo – 23.3.17

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα. ☛ Στο δικαίωμα στην αποτέφρωση και στον τρόπο που οι παπάδες διεκδικούν το σώμα μας και μετά θάνατον αναφερόταν το ρεπορτάζ του Γιάννη Πανταζόπουλου στο προηγούμενο τεύχος μας. Στο LIFO.gr κάναμε ένα γκάλοπ και σε ποσοστό 93% οι 16.000 αναγνώστες περίπου που συμμετείχαν συμφωνούν με τη δημιουργία αποτεφρωτηρίων εδώ και τώρα, ενώ το 85% ίσως να προτιμούσε την καύση απ’ την ταφή. Στο αρχικό άρθρο, πάντως, ήρθαν αρκετά ενδιαφέροντα σχόλια. «Μόλις χθες κάναμε εκταφή στον πεθερό μου στο Γ’ Νεκτοταφείο» έγραψε ο konstantinoc. «Η γυναίκα μου, για συναισθηματικούς λόγους, δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, κι έτσι πήγα εγώ μαζί με την πεθερά μου. Πλέον δεν δέχονται παράταση, κι ας πληρώσεις. Απ’ ό,τι μάθαμε, έχουν γύρω στους 70 νεκρούς στα ψυγεία, που περιμένουν να ταφούν. Η κατάσταση εκεί είναι απελπιστική. Φυσικά, ο νεκρός δεν είχε αποσυντεθεί, οπότε πήρε τον δρόμο για έναν άλλο τάφο 1x1, όπου θα μείνει γι’ άλλον ένα χρόνο, μπας και “λιώσει”». Ήταν μαζί μας και μια φίλη της πεθεράς μου, βαθιά θρησκευόμενη, για συμπαράσταση, και κάποια στιγμή μέχρι κι αυτή αναρωτήθηκε μήπως είναι καλύτερα να αποτεφρώνονται οι νεκροί παρά να περνάνε αυτό το μαρτύριο οι συγγενείς. Πάντως, η Εκκλησία δεν φαίνεται να έχει πρόβλημα να πηγαίνουν τα οστά στο “χωνευτήρι”, όπου με τη χρήση διαφόρων χημικών γίνονται σκόνη (ίδια κατάληξη με την αποτέφρωση). Βλέπεις, ό,τι λεφτά ήταν να πάρει από την όλη διαδικασία, τα πήρε. Αφού στραγγίξει τον έναν νεκρό και τους συγγενείς του, περνάει στον επόμενο». «Να γιατί κάποιοι αντιδρούν στην καύση» ανέφερε ο Jerzy. «Λόγω του ποσού, μικρού ή μεγάλου, που πληρώνεις στον ναό για την εξόδιο ακολουθία, των τυχερών που έχουν οι παπάδες κόβοντας βόλτες για τρισάγια στα νεκροταφεία, των γραφείων τελετών, των οποίων η εργασία θα πληγεί, όπως και αυτή των μαρμαράδων, των ανθοπωλών, των μικροπωλητών, κοινώς της βιομηχανίας του θανάτου. Τέλος, επειδή όλο το σενάριο περί ανάστασης νεκρών θα καταρρεύσει». ☛ Γιατί βλέπουμε (ή δεν βλέπουμε) «Survivor»; H συντακτική μας ομάδα ανέφερε μερικούς απ’ τους λόγους και οι αναγνώστες συμπλήρωσαν κι άλλους. Ενδεικτικά: VAF. «“Και μόνο το να βλέπεις κάθε βράδυ άσχημη τριτοκοσμική ελληναρία είναι λόγος για να μην ανοίγεις την τηλεόραση”. Δεν έχω να προσθέσω κάτι στην παραπάνω φράση. Δεν είμαι καθόλου σνομπ, μια χαρά μου έχουν αρέσει αρκετά realities και ακόμα περισσότερα talent shows, ψήφιζα την Καλομοίρα στο “Fame Story” και ανυπομονώ να ξαναρχίσει το “Your face sounds familiar”, αλλά το “Survivor”, κρίνοντας από τα ελάχιστα λεπτά που κατάφερα να το αντέξω, δεν είναι τίποτα περισσότερο από την αποθέωση της καγκουρίλας και του κουτοπόνηρου Ελληνάρα και η τεράστια επιτυχία του μόνο απορία και θλίψη μπορεί να προκαλέσει...» geo_1990. «Γενικά, τα χρόνια της κρίσης έχει πέσει αρκετά το budget και το επίπεδο της ελληνικής τηλεόρασης. ΑΝΤ1, Mega, Alpha και Star έχουν πέσει πάρα πολύ. Δεν βλέπονται οι σειρές που βάζουν – άντε να βάλει το Star καμιά καλή ταινία, που την έχουμε δει μεν 10 φορές αλλά την ξαναβλέπουμε. Όταν έβαλαν το “Survivor”, λέω “σούπα θα είναι”, αλλά όταν είδα ένα επεισόδιο, με ψιλοφανάτισε και ψιλοκόλλησα. Η παραγωγή είναι ακριβή, γι’ αυτό και οι πολλές διαφημίσεις, αλλά όταν όλη η τηλεόραση έχει πέσει, φαίνεται η διαφορά από παραγωγή σε παραγωγή. Ίντριγκες, παιχνίδια στρατηγικής, η υπεροψία των διάσημων που θέλεις να τους διαλύσουν οι μαχητές (οι μονίμως αδικημένοι...)». Βασίλης Βασιλειάδης. «Ειδικά στα αγωνίσματα, θυμίζει “Κάστρο του Τακέσι”, εκπομπή που πρόβαλλε το ίδιο κανάλι πριν από χρόνια, με μεταγλώττιση. Όλα καλά στο πρόγραμμα αυτό, δεν λέω, με κέρδισε (και δεν έχω δει κανένα “Survivor” στο παρελθόν), αλλά γιατί πήγαν στην άλλη άκρη του κόσμου για να το γυρίσουν; Μπορούσαν κάλλιστα να πάνε στον Πλαταμώνα, λόγου χάρη, σε κάνα απόμερο κάμπινγκ, και να μη τους πάρει χαμπάρι κανείς!» ☛ «Πραγματικά, πολύ καλή προσέγγιση για την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου σε ό,τι έχει απομείνει από τα ελάχιστα υδάτινα πάρκα της πόλης που συνήθως χρησιμοποιούνται για απόθεση μαζών και κάθε είδους σκουπιδιών» σχολίασε ο Network για το άρθρο του Δημήτρη Κυριαζή σχετικά με τον Ποδονίφτη και τα θαμμένα ποτάμια της Αθήνας, και πρόσθεσε: «Αξίζει, επίσης, να δει κανείς το ακάλυπτο μέρος του Κηφισού μέχρι τους πρόποδες της Πάρνηθας και τα ρέματα της Ραφήνας και Βραυρώνας, που έχουν νερό όλο τον χρόνο». ☛ Ο Νικόλας Σεβαστάκης αναρωτήθηκε στο άρθρο του «πώς χειρίζεται κανείς τους εμφανείς τυχοδιωκτισμούς της τουρκικής ηγεσίας;». Ο Leontios σχολίασε: «Όσο υπάρχουν συμμαχικές δεσμεύσεις και γεωπολιτικά αλλά και οικονομικά συμφέροντα της Ευρώπης (π.χ. το 80% των ευρωπαϊκών οικιακών ηλεκτρικών συσκευών κατασκευάζεται σε εργοστάσια στην Τουρκία, μέσω πραγματικά μεγάλων επενδύσεων), τόσο η αντιμετώπιση κάθε εξτρεμισμού του “Σουλτάνου” θα αντιμετωπίζεται χλιαρά με εξαίρεση μεμονωμένες κορόνες για... ηθική ικανοποίηση των μαζών εκατέρωθεν».

feedback511

ΑΠΟΤΈΦΡΩΣΗ Ή ΤΑΦΉ;

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

23.3.17 – lifo

5

Index 512

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής εκδοσησ M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας συμβουλοσ σχεδιασμου Γιάννης Καρλόπουλος –––––– αρχισυντακτeσ lifo.gr Άρης Δημοκίδης Θανάσης Χαραμής προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας Άγγελος Παπαστεργίου –––––– συντακτική ομάδα Columnists: Νικόλας Σεβαστάκης Θοδωρής Αντωνόπουλος Ναταλί Χατζηαντωνίου Δημήτρης Πολιτάκης Δημήτρης Κυριαζής

Ο ΦΩΤΟΓΡΆΦΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΠΑΜΠΟΥΣΗΣ

Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Τάσος Μελεμενίδης

φωτογραφία εξωφύλλου καινουργιο εργο του taxis στο κουκακι

ΜΙΛΆΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΝΈΑ ΤΟΥ ΈΚΘΕΣΗ «SOMETHING STUPID» σελiδα

φωτογραφια: παρισ ταβιτιαν

Θέατρο: Λουίζα Αρκουμανέα Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας Μερόπη Κοκκίνη Βασίλης Καψάσκης Νινέττα Γιακιντζή Φιλιώ Ράγκου Χριστίνα Γαλανοπούλου Πάνος Μιχαήλ Φιλίππα Δημητριάδη Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά Λένα Φουτσιτζή Θεόφιλος Δουμάνης

20 Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑL σελiδα

24

φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης Πάρις Ταβιτιάν Freddie F. assistant art director Rinétta Κοσκινίδου διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– senior direct market manager Κώστας Μαντάς

ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ

ΒΑΣΊΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΟΥΛΟΣ

Ιστορικός, ομότιμος διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Γεννήθηκε στη Μεσσήνη, ζει στην Πλάκα. Πιστεύει ότι η Iστορία ούτε διδάσκει ούτε επαναλαμβάνεται.

σελiδα 6 lifo – 23.3.17

30

direct market managers Βούλα Καραβαγγέλη Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου κωδικος εντυπου 7639

23.3.17 – lifo

7

8 lifo – 23.3.17

iLoveAthens Μουσείο Μπενάκη-Κτίριο Οδού Πειραιώς

παρατοξικά παράδοξα

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Agnieszka Poska, «What the sun has seen», 2017, video still courtesy of the the artist

Η έκθεση Ο καλλιτέχνης «Paratoxic STMTS (Σταμάτης Μήτσιος) Paradoxes» παρουσιάζει έχει συστηθεί έργα κινούμενης στο κοινό εικόνας, κυρίως μέσω τα οποία τωνερευνούν έργων street τη art πουτης σχέση έχειανθρωπότητας φιλοτεχνήσει σε κτίρια με τον κόσμο της πόλης. μέσα από Αυτή μια είναι η πρώτη σύγχρονη διαφορετική, του έκθεση σε γκαλερί. οπτική πολιτικής Βασικό οικολογίας θέμα τηςοικοκριτικής, και δουλειάς τουόπως είναι τα παιδιά, αυτή διαμορφώνεται η νεολαία. Ο τίτλος της έκθεσης σήμερα στο σημείο κάνει γρήγορα σαφή τα τομής τέχνης, θέματα πολιτικής, που τον απασχολούν: τα όρια και τα κοινωνικο-οικονομικών σύνορα, η μετανάστευση, αιτημάτων, παιδαγωγικής τα όρια και ακτιβισμού. μεταξύ θεσμικής τέχνης και τέχνης του 23/03, Μουσείο Μπενάκηδρόμου, ακαδημαϊκής και Κτίριο Οδού Πειραιώς, ακραίας τέχνης. Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, 08/12/16-14/01/17, Αίθουσα Γκάζι, 20:00, είσοδος: €4-8 Τέχνης Αθηνών, Γλύκωνος 4, Δεξαμενή, Κολωνάκι, 210 7213938

23.3.17 – lifo

9

10 lifo – 23.3.17

επιμελεια: the lifo team

TheBuzz

aπο τον γιαννη πανταζοπουλο

TalkoftheTown 23–29 ΜΑΡΤΙΟΥ 2017

«Δεν νομίζω ότι κινδυνεύουμε ως Έλληνες αλλά ως ελληνολάτρες. Δεν μ’ αρέσει να παριστάνω τον πολύ Έλληνα. Θέλω να είμαι όσο είμαι. Καιρός είναι η έννοια “ Έλληνας” να δώσει τη θέση της στην έννοια “άνθρωπος”. Νιώθω Έλληνας, αν αυτό σημαίνει Ευρωπαίος. Κι Ευρωπαίος, αν αυτό συμπεριλαμβάνει την ελληνικότητά μου» είχε πει ο Μάνος Χατζιδάκις. Αναμφισβήτητα, η Ιστορία λειτουργεί ως ο συνεκτικός ιστός της ταυτότητας των εθνικών κρατών και δεν είμαστε ο μόνος λαός του οποίου η Ιστορία βασίζεται σε εθνικούς μύθους. Ποιοι είναι, όμως, οι μύθοι που συνεχίζουν να μας απασχολούν μέχρι σήμερα; Πότε και πού ξεκίνησε η Επανάσταση και γιατί η έναρξή της εντοπίζεται την 25η Μαρτίου; Ξεκίνησε στην Καλαμάτα και όχι, όπως έχει επικρατήσει, στην Αγία Λαύρα, στα Καλάβρυτα. Αν και η αλήθεια είναι πως η αρχή έγινε σε πολλά μέρη ταυτόχρονα, επικράτησε η εκδοχή των Καλαβρύτων. Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, η επίθεση στα Καλάβρυτα ξεκίνησε στις 21 Μαρτίου του 1821, ενώ στην Αγία Λαύρα, στις 25 Μαρτίου, δεν βρισκόταν κανείς. Ο μύθος οφείλεται στον Γάλλο φιλέλληνα Φρανσουά Πουκεβίλ, πρόξενο στην Πάτρα, που το 1824 έγραψε την Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης. Χαρακτηριστικά, ο ίδιος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός δεν αναφέρει τίποτα στα απομνημονεύματά του για την ανύψωση του λαβάρου στην Αγία Λαύρα. Επίσης, ο ίδιος βρισκόταν στο Αίγιο και όχι στα Καλάβρυτα. Ταίριαξε, όμως, η ημερομηνία με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, ώστε να συνυπάρχει και το στοιχείο της Εκκλησίας, που ήταν το πιο σημαντικό για την ελληνική κοινωνία εκείνη την εποχή. Η ταυτότητα ενός ανθρώπου τότε διαμορφωνόταν από την εκκλησία στην

οποία ανήκε. Τα πάντα τα καθόριζε η εκκλησία. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο μύθος οφείλεται στο Βασιλικό Διάταγμα του Όθωνα, με το οποίο η 25η Μαρτίου καθιερώθηκε ως η ημέρα εορτασμού της Επανάστασης.

{❖} Υπήρξε το κρυφό σχολειό; Η μόνη απόδειξη που υπάρχει γι’ αυτό είναι ο πίνακας του Γύζη που έγινε πενήντα χρόνια μετά την Επανάσταση. Η ίδρυση ελληνικών σχολείων τα χρόνια της Τουρκοκρατίας δεν απαγορευόταν. Γι’ αυτό και δεν συναντάμε καμία ιστορική πηγή που να αναφέρεται στην ύπαρξη κρυφών σχολειών, ενώ ούτε η ιστορική κοινότητα τα έχει αποδεχτεί ως πραγματικά. Πάντως, υπήρξαν περίοδοι και μέρη όπου οι Οθωμανοί καταδίωκαν τη γλωσσική εκπαίδευση για να εξισλαμίσουν τους πληθυσμούς. Όμως επρόκειτο κατά κύριο λόγο για νυχτερινό σχολείο και όχι κρυφό, γιατί εκείνη την περίοδο τα παιδιά απασχολούνταν σε αγροτικές εργασίες τα πρωινά, με αποτέλεσμα να έχουν ελεύθερο μόνο το βράδυ. Οι κληρικοί, δε, ήταν οι μόνοι μορφωμένοι, αναλαμβάνοντας τον

ρόλο του δασκάλου. Μάλιστα, το 1945 ο Γιάννης Βλαχογιάννης έγραψε σε άρθρο του στη «Νέα Εστία»: «Εκεί, νύχτα βαθειά στέλναν οι μαννάδες τα παιδιά τους και με τη λαχτάρα που είχανε στην καρδιά, τα μαθαίναμε να λένε στο δρόμο το γνωστό παιδιάτικο τραγούδι, που είναι και νανούρισμα μαζί, τραγούδι σ’ όλους γνωστό, που λέει: “Φεγγαράκι μου λαμπρό/ φέγγε μου να περπατώ,/ να πηγαίνω στο σκολειό,/ να μαθαίνω γράμματα,/ του Θεού τα πράματα”. Ανάμεσα σ’ όσες διατριβές έτυχε να διαβάσω γραμμένες από παιδαγωγικούς άντρες ή γυναίκες, δεν είδα καμιάν ιστορική μαρτυρία που να βεβαιώνη την ύπαρξη κρυφού σκολειού, όμως ούτ’ εγώ, μέσα στον αμέτρητο σωρό ανέκδοτου υλικού για της σκλαβιάς τα σκολειά που έχω συναγμένο, δεν απάντησα τίποτε που να κάνη λόγο για το σκολειό έξω από το τραγούδι».

{❖} Ποιος ήταν ο ρόλος της Εκκλησίας το 1821; Ευλόγησε η Εκκλησία την Επανάσταση; Σε χαρακτηριστικό απόσπασμα, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ λέει: «Ο Θεός, αδελφοί, μας έδωσεν την

τυραννίαν και πρέπει να την υποφέρουμε με καλήν καρδίαν». Ο Αδαμάντιος Κοραής αποτέλεσε κορυφαίο παράδειγμα του κοσμικού κράτους στη διαμάχη με την Εκκλησία και είχε αντιδράσει έντονα λόγω του ότι πίστευε πως δεν έπρεπε να μας έχουν «υπό» οι Τούρκοι και να πληρώνουμε αμαρτίες άλλων γενεών. Αντιθέτως, έλεγε πως έπρεπε να πολεμάμε για την ελευθερία μας. Όταν εκδηλώθηκε η επανάσταση στη Μολδοβλαχία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η ιεραρχία όχι μόνο την κατήγγειλαν αλλά προχώρησαν σε αφορισμούς. Επίσης, στο κλασικό έργο της προεπαναστατικής περιόδου, την Ελληνική Νομαρχία ήτοι λόγος περί ελευθερίας του Ανωνύμου Έλληνος διαβάζουμε για την Εκκλησία: «Συ είσαι μία μάνδρα λύκων, όπου δεν υπακούεις τον ποιμένα σου και κατατρώγεις τα αθώα και πολλά ήμερα πρόβατα της ορθοδόξου εκκλησίας. Η Σύνοδος αγοράζει τον πατριαρχικό θρόνο από τον οθωμανικό αντιβασιλέα διά μίαν μεγάλη ποσότητα χρημάτων, έπειτα τον πωλεί ούτινος της δώσει περισσότερο κέρδος, και τον αγοραστή τον ονομάζει πατριάρχην. Αυτός, λοιπόν, διά να ξαναλάβει

τα όσα εδανείσθη διά την αγορά του θρόνου, πωλεί τας επαρχίας στις αρχιεπισκοπές, ούτινος δώση περισσοτέραν ποσότητα, και ούτως σχηματίζει τους αρχιεπισκόπους, οι οποίοι πωλώσι και αυτοί εις άλλους τας επισκοπάς των. Οι δε επίσκοποι τας πωλώσι των χριστιανών, δηλαδή γυμνώνουσι τον λαό, διά να εβγάλωσι τα όσα εξώδευσαν». Βέβαια, στη συνέχεια οι Τούρκοι, δολοφονώντας τον Πατριάρχη και καμιά τριανταριά μητροπολίτες, οδήγησαν τους περισσότερους να ταχθούν αργότερα με την πλευρά της Επανάστασης και έτσι καθιερώθηκε ότι η Εκκλησία ταυτίστηκε με την Επανάσταση.

{❖} Απαγορεύονταν τα ελληνικά εκείνη την περίοδο; Κατά τον ιστορικό Θάνο Βερέμη, πρόκειται «για τη μεγαλύτερη μπούρδα της Ιστορίας. Ουδόλως ενδιαφέρονταν οι Οθωμανοί για το αν μιλούσαν τη γλώσσα τους οι Έλληνες ή οι Εβραίοι ή οι Αρμένιοι, θα έλεγα το αντίθετο. Επεδίωκαν οι “τζιμήδες”, όπως λέγονταν οι άπιστοι, να μιλούν ελληνικά».

ΜΎΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΉΘΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ

1821 23.3.17 – lifo

11

ΦΩΝΗ ΛΑΟΥ Εικονογράφηση: Γιώργος Καταπόδης

Talk of the Town

ΝΑΤAΣΣΑ ΔΟΥΡIΔΑ

ΜΑΘΉΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΗ ΓΑΛΛΙΚΉ ΑΡΈΝΑ

Το μέλος των Communitism μας μιλάει για το δεύτερο πρότζεκτ της ομάδας, με επίκεντρο αυτήν τη φορά ένα κτίριο στο «βαθύ Μεταξουργείο». α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή

α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η

ΔεύτερεςΣκέψεις

Παλιά παράσταση με νέα εργαλεία και πρόσωπα.

12 lifo – 23.3.17

Παρακολουθώντας την τηλεοπτική αναμέτρηση ανάμεσα στους κυριότερους υποψηφίους για τη γαλλική προεδρική εκλογή, διαπίστωσα, ξανά, πόσο διαφορετικά στέκεται η σύγχρονη λαϊκιστική (ακρο) δεξιά από τις άλλες πολιτικές οικογένειες. Δεν είναι απλώς στο ύφος αλλά σε κάτι βαθύτερο. Οι δημοσιογράφοι, στον γνωστό απολογισμό του debate, έκαναν λόγο για την επιθετικότητα της Μαρίν Λεπέν. Η επιθετικότητα είναι όμως ένας άλλος τρόπος να ονομάσει κανείς την επιθετική αμεσότητα. Περνάμε έτσι σε έναν χώρο όπου το κυρίαρχο μέλημα δεν είναι η πειστικότητα κάποιων επιμέρους απαντήσεων όσο το να αποτυπωθεί το διακριτό στίγμα μιας βούλησης. Μπαίνουμε στην περιοχή όπου δίνει τον τόνο η εξαγγελία αποφασιστικών προθέσεων. Με μια έννοια, αυτό το οποίο προσπάθησε να κάνει και ο Ζαν Λικ Μελανσόν, ο υποψήφιος της γαλλικής ριζοσπαστικής αριστεράς, με τους δικούς του όρους: να εκθέσει και ο ίδιος τα θεμελιώδη ζητήματα και όχι να απαριθμήσει μέτρα ή προτάσεις πολιτικής. Λέει, όμως, η Λεπέν: «Εγώ, κύριοι, θα τη σταματήσω τη μετανάστευση, νόμιμη ή παράνομη». Από την άλλη, ο Μελανσόν θα πει ότι πρέπει να σταματήσουν οι πόλεμοι που γεννούν και διατηρούν τα μεγάλα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα. Ο ριζοσπαστισμός της Δεξιάς εξαγγέλλει κάτι καθαρό και ανελέητα σαφές. Κάτι, επίσης, που μοιάζει με ευθύγραμμη προβολή της επιθυμίας κάποιου πραγματικού ανθρώπου, έτσι όπως μιλάει στο παγκάκι ενός πάρκου ή στο σπίτι του. Από την άλλη, ο αμιγής αριστερός λόγος διακινεί έναν ηθικό στόχο ή παρουσιάζει μία, πειστική ή όχι, κοινωνιολογική εξήγηση των φαινομένων. Δύσκολα, όμως, μπορεί να φανταστεί κανείς μια καθημερινή συζήτηση που να στέκεται στο θέμα της κατάργησης των πολέμων ή στην ανάπτυξη των χωρών της Περιφέρειας, πράγμα που θα περιόριζε και τις μεταναστευτικές ροές. Το κύριο όπλο του ακροδεξιού λαϊκισμού είναι ότι δεν ενδιαφέρεται για προτάσεις μέτρων αλλά για παραγωγή ισχυρών εικόνων. Και αυτό δεν συνιστά επικοινωνιακό τέχνασμα, ούτε μια συνηθισμένη τεχνική προπαγάνδας. Ανήκει σε μια παράδοση που ήταν πάντα εχθρική προς τις «αφηρημένες αρχές» και τις «υπερβολικές συζητήσεις». Με άλλα λόγια, ανατρέχει στις πηγές του ριζοσπαστικού αντικοινοβουλευτισμού, όπου από τη μια τοποθετούνταν οι γραφειοκράτες πολιτικοί του συστήματος και από την άλλη ο (εκάστοτε) «υποψήφιος της Ανατροπής». Αλλά πώς παίζεται αυτή η παλιά παράσταση με νέα εργαλεία και πρόσωπα; Παίζεται στο γήπεδο της απλής φράσης. Στη φράση που δεν νοιάζεται να συνδυαστεί με οικονομικά δεδομένα, νομικές προϋποθέσεις, κώδικες δεοντολογίας.

Εγώ θα σταματήσω τη μετανάστευση. Τελεία. Όπως ένα πρωινό tweet που θέλει να ανακατέψει τον χυλό της μέρας. Η ίδια η φράση αποκλείει τις συζητήσεις, τη στάθμιση, τα σύνθετα σενάρια. Βγάζει, με άλλα λόγια, εκτός πολιτικής όλα όσα στοιχειώνουν τον μετριοπαθή πραγματισμό και τους δημοκράτες του. Στην αναμέτρηση που παρακολούθησα ο προοδευτικός κεντρώος υποψήφιος Μακρόν φαινόταν αγχωμένος. Σαν να περίμενε να τελειώσει μια δύσκολη εξέταση. Μία από τις ρίζες αυτού του άγχους είναι ίσως η αίσθηση πως ο συγκεκριμένος δεν μπορούσε να μπει στην καρδιά της «αμεσότητας». Όχι λόγω ιδιοσυγκρασίας αλλά γιατί η μοίρα του μετριοπαθούς δημοκράτη είναι η έμμεση και αβέβαιη σύνθεση, όχι το κόψιμο με το σπαθί κάποιου γόρδιου δεσμού. Είναι η πολιτική ως συνάντηση μεταξύ κάποιων ηθικών διαισθήσεων και ορισμένων συγκεκριμένων μέτρων. Δεν διακρίνει, όμως, κανείς τη ριζική πρόθεση εδώ. Σαν να βλέπει έναν από το νοσηλευτικό προσωπικό, ενώ ονειρεύεται τον Μεγάλο Γιατρό. Αντίθετα, το πηγαινέλα μεταξύ διαφορετικών παραδόσεων και ευαισθησιών είναι η κύρια ταυτότητα του «μακρονισμού». Επιστρέφοντας στο θέμα μου, σε σχέση με την επιθετικότητα της νέας ταυτοτικής δεξιάς. Υπάρχει κάτι ανησυχητικό εδώ, ανεξάρτητα από την τελική έκβαση αυτής της μεγάλης (συμβολικά και όχι μόνο) προεδρικής εκλογής. Ξέρουμε ότι η αμεσότητα συχνά συγχέεται με την αποφασιστικότητα και τις ισχυρές πεποιθήσεις. Πολλοί πιστεύουν πως όσο πιο απλά μιλάει κανείς, τόσο πιο πολύ εννοεί αυτά που λέει. Ακόμα και αν οι λαϊκιστικές υποσχέσεις διαψεύδονται συνεχώς, έχουν με το μέρος τους πολλούς απρόβλεπτους συμμάχους: το άγχος που προκαλεί η πολυπλοκότητα, την καχυποψία για τις άνοστες τεχνοκρατικές σούπες, τον εθισμό στην ατάκα των social media. Kαι πώς να παραβλέψει κανείς την τεράστια ανασφάλεια που προκαλούν στους πιο αδύναμους οι απότομες αλλαγές στο περιβάλλον τους, στις γειτονιές, στις πόλεις τους. Η αμεσότητα μοιάζει, εξάλλου, να είναι κόρη του «εγώ θέλω», μιας φράσης που βρίσκεται στον πυρήνα της ζωής στις σύγχρονες φιλελεύθερες κοινωνίες. Υπονοεί ότι αρκεί να υπάρχει ένα ισχυρό θέλω για να υποταχτεί η πραγματικότητα και να αναδυθεί ακέραια και αναγεννημένη η πατρίδα, η χώρα και οι ρίζες της. Το ότι οι δημοκράτες έχουμε την εντύπωση ότι κομπιάζουν, ακόμα και αν δεν το κάνουν, είναι μια νίκη αυτής της νέας και παλαιάς συγχρόνως δεξιάς: αυτής που έχει ενσωματώσει ένα πολύ μεγάλο μέρος αριστερών λόγων σε ένα άλλο σώμα και μια διαφορετική πρόθεση. Δεν θα ξεμπερδέψουμε εύκολα με αυτό.

Μίλησέ μας για το νέο κτίριο που επιλέξατε. Το κτίριο του δεύτερου event είναι ένα εκλεκτικιστικού ρυθμού διατηρητέο, του οποίου η κατασκευή τοποθετείται γύρω στο 1930. Υπάρχουν προσκτίσματα που διαμορφώνουν αίθριο εσωτερικό χώρο. Χαρακτηρίστηκε προστατευόμενο μνημείο σχετικά πρόσφατα λόγω της αρχιτεκτονικής αξίας της πρόσοψης και της αισθητικής αξίας του εσωτερικού του διακόσμου. Ανήκει σε έναν ενδιαφέροντα συνδυασμό ιδιοκτητών κι εμείς είμαστε σε επικοινωνία με ένα μέρος αυτών. Στα χρόνια λειτουργίας του έχει φιλοξενήσει πολυάριθμες χρήσεις. Οι τελευταίοι του χρήστες ήταν το τυπογραφείο Παγώνα, το οποίο στεγαζόταν στον ίδιο χώρο για 40 χρόνια. Στους υπόλοιπους χώρους υπήρχε επιχείρηση βουτύρων Κερκύρας, επιγραφοποιείο και βιοτεχνία πλεκτηρίων με τους διοικητικούς της χώρους. Αργότερα, φιλοξενήθηκαν σχολείο και κεντρικά γραφεία κλάδου της αριστεράς. Σταδιακά κατέστη δύσκολο για τις περισσότερες επιχειρήσεις να χωρέσουν τις αυξανόμενες ανάγκες τους στο κτίριο, κι έτσι εγκαταλείφθηκε . Οι τοπικές επιχειρήσεις έκλεισαν με τα χρόνια, λόγω υποβάθμισης της περιοχής και της κρίσης. Βρίσκεται επί της οδού Κεραμεικού 28, αυτό που εμείς λέμε «βαθύ Μεταξουργείο». Το Μεταξουργείο εν γένει καταφέρνει, μαζί με την περιοχή του Κεραμεικού, να στεγάζει πλήθος αρχιτεκτονικών ρυθμών, χρήσεων και χρηστών. Ο βαθμός εγκατάλειψής του ενδεχομένως να έσωσε την περιοχή από την ακραία μάχη για τετραγωνικά των προηγούμενων δεκαετιών, ειδικά την εποχή της ανάπτυξης του κέντρου. Σήμερα κατοικείται από ένα πολυσυλλεκτικό μείγμα προσωπικοτήτων και συλλογικοτήτων που βρίσκονται εκεί για διαφορετικούς λόγους η καθεμία. Γιατί το επιλέξατε; Το συγκεκριμένο κτίριο μάλλον μας διάλεξε, όταν ακριβώς έναν χρόνο πριν μία ιδιοκτήτριά του μας κάλεσε να στεγάσουμε το πρότζεκτ μας εκεί. Αν και ήταν παραπάνω από τις προσδοκίες μας, επιλέξαμε να προχωρήσουμε με το κτίριο της Παραμυθίας, καθώς και αυτό ήταν υπέροχο. Ωστόσο ο χώρος σε αυτό το κτίριο είναι απεριόριστος και μας αρέσει πολύ που έχει, και αυτό, βιοτεχνικούς και οικιακούς χώρους. Θα μπορούσε υπέροχα να στεγάσει το όραμα του κοινωνικού και πολιτισμικού κέντρου του Communitism. Τι δράσεις περιλαμβάνει το πρόγραμμα; Στις 24 Μαρτίου ξεκινούν τα 9 εργαστήρια και θα διαρκέσουν μία εβδομάδα. Το τριήμερο 31/03-2/04 θα παρουσιαστούν στο κτίριο τα αποτελέσματα: εκθέσεις, περφόρμανς και προβολές. Παράλληλα, θα παρουσιαστεί η δουλειά ομάδων που δραστηριοποιούνται θετικά στην πόλη. Φυσικά, το τριήμερο θα ξεκινήσει με ένα πάρτι και θα λήξει με ένα live, όπως και πέρσι!

https://communitism4art.wordpress.com/

23.3.17 – lifo

13

ΖΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΟΠΟΙΟΣ ΑΠΕΧΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΞ; ΜΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΟΛΛΑ LIKES ΑΣΕΞΟΥΑΛ;

Talk of the Town

14 lifo – 23.3.17

— Διαβάσαμε σε βρετανικές έρευνες ότι το σεξ αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και η αποχή από αυτό αυξάνει το προσδόκιμο ζωής. Συγκεκριμένα, ανέφεραν ότι «οι καλόγριες ζουν περισσότερο από τις μητέρες». Μπορεί να έχει κάποια δόση αλήθειας το συγκεκριμένο εύρημα; Διαβάζοντας την έρευνα και μέσω της δικής μου ερευνητικής εμπειρίας, έχω να παρατηρήσω τα εξής: η έρευνα συγκρίνει δύο πολύ συγκεκριμένους γυναικείους ρόλους, αυτόν της καλόγριας με εκείνον της μητέρας, δηλαδή γυναικών που έχουν αφοσιωθεί στα Θεία και γυναικών που έχουν αφιερωθεί στη μητρότητα. Όποιος έχει υπάρξει γονιός, αντιλαμβάνεται τις τεράστιες ευθύνες που συνδέονται με τη δημιουργία και τη διατήρηση οικογένειας. Ο ρόλος της μάνας απαιτεί δέσμευση για μια ολόκληρη ζωή, με κόστος τόσο ψυχικό όσο και σωματικό. Προσωπικά, θεωρώ ότι είναι κάπως επιπόλαιο να στοχοποιείται το σεξ ως υπεύθυνο για τη μείωση της μακροζωίας και όχι τα υψηλά επίπεδα άγχους που συνδέονται με τη μητρότητα εφ’ όρου ζωής. Η αφοσίωση στα Θεία δεν εμπεριέχει επισκληρίδιο αναισθησία και καισαρικές τομές, ξενύχτια «επειδή βγάζουμε δοντάκια», παιδικούς σταθμούς και ανεμοβλογιές, φόρους, δόσεις φροντιστηρίων καθώς και την αμέριστη υπομονή που απαιτείται για την ομαλή ανάπτυξη ενός παιδιού – και αυτά είναι μια πολύ μικρή αναφορά. Μια μητέρα, όπως καταλαβαίνουμε, περνά πολλές ψυχικές και σωματικές κακουχίες και χρειάζεται σθένος ΟΥΚά για να αντεπεξέλθει στον ρόλο της. Το σεξ ευθύνεται τελικά; Η αλήθεια είναι πως το σεξ δίχως προφύλαξη, συναισθηματικό περιεχόμενο και μετρημένη συχνότητα μπορεί να γίνει επικίνδυνο, τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα παραμονεύουν, κάνοντας τα οφέλη του σεξ να γυρίζουν μπούμερανγκ αν δεν τηρούνται οι απαραίτητες προφυλάξεις και κανόνες υγιεινής. Ωστόσο, στον αντίποδα του παραπάνω ευρήματος, ο μικρός Τομ Ρόμπινς μέσα μου χαμογελά σαρκαστικά και σαρδόνια, καθώς απαντά στα αποτελέσματα της έρευνας περίπου τριάντα χρόνια πριν με τα βιβλία του Άρωμα Ονείρου και Αγριεμένοι Ανάπηροι επιστρέφουν από θερμά κλίματα, τα οποία, μεταξύ μας, είναι σαν να κάνεις σεξ από την αρχή μέχρι το τέλος τους.

— Με τι τρόπους μπορούμε να αυξήσουμε την αυτοπεποίθησή μας στο σεξ; Άτομα και των δύο φύλων ταλαιπωρούνται από ανασφάλειες σχετικά με την εξωτερική τους εμφάνιση, την εμφάνιση των σεξουαλικών τους οργάνων αλλά και το βάρος τους και αυτή η χαμηλή αυτοπεποίθηση φαίνεται να έρχεται στην επιφάνεια κατά την ερωτική επαφή. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση και η ανασφαλής εικόνα για το σώμα κάνει το άτομο να αποφεύγει το σεξ, έστω κι αν έχει υψηλή ερωτική διάθεση. Δεν είναι λίγες, ωστόσο, οι φορές που άτομα με κανονικές, θα έλεγα και ιδανικές μερικές φορές, αναλογίες αποφεύγουν ή νιώθουν άβολα εξαιτίας κάποιων λαθεμένων πεποιθήσεων που προωθούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η πορνογραφία καθώς και τα πρότυπα της κοινωνίας. Αρχικά, λοιπόν, το άτομο χρειάζεται μια προσαρμογή στην πραγματικότητα, αποσαφηνίζοντας τι είναι ρεαλιστικό και τι όχι, τι είναι μύθος και τι πραγματικότητα αναφορικά με μεγέθη, αναλογίες, ακροβατικές στάσεις και

extreme τάσεις του σεξ. Δευτερευόντως, χρειάζεται μια αναδόμηση βασικών εννοιών και σχημάτων, καθώς η κακή εικόνα σώματος αλλά και τα δύσκολα συναισθήματα, όπως ο φόβος, η ντροπή και η αμαρτία, είναι συνήθως προϊόν της διαπαιδαγώγησης του εκάστοτε ατόμου και οι ρίζες τους πάνε αρκετά πίσω. Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να ανατρέξουμε στο σεξουαλικό και ψυχολογικό ιστορικό του ατόμου για να βοηθηθεί ουσιαστικά, με στόχο μια υγιή σεξουαλική ζωή μελλοντικά.

— Το σεξ στην ψηφιακή εποχή τι άλλαξε σε σχέση με το παρελθόν; Με τη χρήση των εφαρμογών δεν βάζουμε «φίλτρα» στις επιθυμίες μας και στην έκπληξη της συνάντησης; Είναι γεγονός ότι ζούμε την εποχή του «γρήγορα». Σαφώς αυτό δεν θα μπορούσε παρά να περάσει και στον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων – η μετάφραση αυτού στα social media: log in και log out. Κακά τα ψέματα, είναι δεκάδες οι εφαρμογές και οι νέοι τρόποι επικοινωνίας σε σχέση με το παρελθόν που δίνουν στον καθέναν τη δυνατότητα να βρει το διαδικτυακό του ταίρι. Η ασφάλεια της απόστασης και της μη άμεσης επαφής διευκολύνουν το να ξεπεραστούν ταμπού του παρελθόντος, ανεβάζουν την αυτοπεποίθηση και τη διαθεσιμότητα. Εφαρμογές για ανεύρεση συντρόφου, εφαρμογές για σεξ, εφαρμογές για να κάνεις φίλους και να επικοινωνείς τα βράδια που γυρνάς κουρασμένη, με λιγδωμένο μαλλί, και κοιμάσαι με τους φακούς επαφής, επειδή βαριέσαι να βγάλεις ακόμα κι αυτούς. Από τη μια πολλοί μιλάνε για ελευθερία σεξουαλικής έκφρασης, από την άλλη μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι έτσι περιορίζονται η σεξουαλική ένταση που προκαλεί το στοιχείο της έκπληξης και η ευχάριστη αναστάτωση που δημιουργεί το καινούργιο. Πολλές φορές η απογοήτευση είναι αναγκαίο κακό, αφού το ζωντανό και πραγματικό απέχει πολύ από μια έξυπνα τραβηγμένη selfie.

— Ισχύει ότι οι άντρες που βλέπουν πορνό παράγουν περισσότερο σπέρμα; Υπάρχουν πιλοτικές έρευνες οι οποίες προσπαθούν να συνδέσουν την παρακολούθηση πορνογραφίας με την αυξημένη ποιότητα και ποσότητα σπέρματος. Παρ’ όλα αυτά, μετά από προσεκτική ανάλυση της έρευνας, το συμπέρασμα είναι ότι δεν είναι η πορνογραφία καθαυτή αλλά η παρουσία του καινούργιου ερεθίσματος (καινούργιες γυναίκες, σεξουαλικές στάσεις και τεχνικές), κοινώς ο ενθουσιασμός γι’ αυτό, που ευθύνεται για τον σεξουαλικό ερεθισμό και οδηγεί στην αντίδραση με πρωτόγνωρο κάθε φορά τρόπο.

— Το σεξ στις νεαρές ηλικίες εξαπλώνεται ταχύτατα. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που ολοένα και περισσότεροι νέοι άνθρωποι στρέφονται στο σεξ; Συνεπάγεται κάποιους κινδύνους για την υγεία; Δύο είναι τα χαρακτηριστικά των εφήβων: πειραματισμός και παντοδυναμία. Ένας εκρηκτικός συνδυασμός, ειδικά όταν αναφερόμαστε στη σεξουαλική δραστηριότητα. Τα νεαρά άτομα πάντα ήταν, είναι και θα είναι περίεργα από τη φύση τους. Έχουν όρεξη να εξερευνήσουν, να γνωρίσουν να πειραματιστούν, είτε με φυσικό τρόπο είτε μέσα από την οθόνη του υπολογιστή και του κινητού τους. Ειδικά σε μια εποχή που όλα είναι πιο εύκολα, γρήγορα και «νόμιμα». Η αύξηση οφείλεται αφενός στο ότι έχει απενοχοποιηθεί πολύ το σεξ και αφετέρου στη φυσική περιέργεια. Το επικίνδυνο δεν είναι το σεξ και η έμφυτη διάθεση για εξερεύνησή του. Αυτά είναι απολύτως φυσιολογικά και υγιή. Το επικίνδυνο είναι η έλλειψη διαπαιδαγώγησης (πρόληψη σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, κίνδυνος ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης) και η απουσία αίσθησης μέτρου.

— Σύμφωνα με ειδικούς που μελετούν διεθνώς τις τάσεις σεξουαλικής συμπεριφοράς, αποτυπώνεται μια διαφορετική εικόνα. Όπως ότι πλέον δημιουργούνται «φιλίες» που περιέχουν

σεξ, ότι αρκετοί στρέφονται στην ανταλλαγή συντρόφων και ότι η κρίση προκαλεί την αύξηση των εξωσυζυγικών σχέσεων. Πώς το σχολιάζετε; Η αλήθεια είναι ότι οι φίλοι με «ειδικά προνόμια», η ανταλλαγή συντρόφων καθώς και οι εξωσυζυγικές απιστίες και απάτες είναι φαινόμενα που υπήρχαν σε όλες τις εποχές, απλώς τα τελευταία χρόνια έχει επέλθει μια απενοχοποίηση των φαινομένων, γι’ αυτό αναφέρονται συχνότερα ίσως. Η οικονομική κρίση αύξησε τόσο τα επίπεδα απιστίας όσο και τις εξωσυζυγικές σχέσεις γενικά, αφού πλέον οι απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής μειώνουν τον ποιοτικό χρόνο που μπορεί να περάσει ένα ζευγάρι, ενώ παράλληλα αυξάνουν το άγχος και τις διενέξεις μεταξύ των μελών. Χάνεται η επικοινωνία, βασικό στοιχείο της σεξουαλικής έντασης και επαφής, τα άτομα κουράζονται και επιζητούν εύκολες λύσεις ή μόνιμες λύσεις για να επιβιώσουν ψυχικά. Αρχίζουν να διατηρούν παράλληλες σχέσεις, ενώ είναι παντρεμένοι, μέσα σε αυτές τις ζουν, όπως και οι γάμοι τους. Το τρίτο πρόσωπο βρίσκει άνετα χώρο να εισέλθει στη σχέση και να παίξει τον ρόλο του εξισορροπητικού παράγοντα. Η ανταλλαγή συντρόφων, από την άλλη, ακουμπά συνήθως στη διάθεση του ζευγαριού για περαιτέρω σεξουαλική διερεύνηση και πειραματισμό. Συνήθως γίνεται με κοινή συναίνεση των μελών, που θέλουν να εμπλουτίσουν τη σεξουαλική τους ζωή επειδή θεωρούν πως έχει πέσει σε ρουτίνα. Ωστόσο, μπορεί να θεωρηθεί και ένας έμμεσος τρόπος να καλυφθεί κάποιο κενό στην ήδη υπάρχουσα σχέση. Τέλος, αναφορικά με τον όρο «φίλοι με ειδικά προνόμια», είναι ένας ασφαλής τρόπος έκφρασης της σεξουαλικότητας χωρίς περαιτέρω δεσμεύσεις, υποσχέσεις και ευθύνες. Με άλλα λόγια, τα άτομα επιλέγουν να ζουν το «καλό» κομμάτι της σχέσης, μακριά από μακροσκελείς συζητήσεις, ζήλιες, τσακωμούς και ανασφάλειες που συνήθως έχει ένα ζευγάρι, ειδικά στα πρώτα του βήματα. Ωστόσο, το ενδεχόμενο κάποιο από τα δύο μέλη να εμπλέκεται περισσότερο συναισθηματικά είναι πιθανό και όταν αυτό γίνει αντιληπτό, συνήθως οδηγεί και στη λήξη του «ειδυλλίου», αφού πλέον τα κίνητρα δεν είναι κοινά.

— Υπάρχει πλέον και ένας τύπος ασεξουαλικός. Είναι αυτός που προσέχει το σώμα του, ζει με την επιβεβαίωση των likes και επιλέγει την εικονική πραγματικότητα από την κανονική. Θα θέλατε να μας πείτε τη γνώμη σας; Είναι γεγονός ότι ζούμε την εποχή της διαδικτυακής έκθεσης πανέμορφων κοριτσιών και αγοριών με αψεγάδιαστα πρόσωπα και μυώδη σώματα χωρίς λίπος. Η σύγχρονη γυναίκα τρέφεται ελάχιστα, γυμνάζεται πολύ, ιδροκοπάει πάνω σε ελλειπτικά και διαδρόμους, κάνει yoga (για ευεξία και χαλάρωση), aerial yoga (για ευλυγισία και ενδυνάμωση), hot yoga (για να στεγνώσει το κορμί της) και δεν κάνει σεξ. Ο σύγχρονος άντρας καταπίνει σκευάσματα πρωτεΐνης, τρώει αποστειρωμένα βραστά λαχανικά και ψάρι, λες και είναι ένοικος νοσοκομείου, δουλεύει πολύ, βλέπει μπάλα και ενίοτε χάνει την μπάλα για να βγάζει selfies μπροστά σε καθρέφτες ακριβών γυμναστηρίων. Όλα φαίνεται να θυσιάζονται στον βωμό του Snapchat, νοιάζει περισσότερο πόσοι είδαν το βίντεο που θα χαθεί μετά από 24 ώρες και πόσα likes πήρε η φωτογραφία που ανέβασα από in all day καφέ της παραλιακής. Η αλήθεια είναι ότι αυτά τα άτομα σπάνια κάνουν σεξ. Μιλάνε για το σεξ πολύ, λένε ότι τους ενδιαφέρει, γράφουν για το σεξ, αλλά τείνουν να καταναλώνουν τη σεξουαλική τους ένταση και ενέργεια στη διαδικασία εύρεσης της τέλειας γωνίας λήψης μιας ακόμα selfie. Πολλή αγωνία, άγχος και ανασφάλεια, καλυμμένα από μια υπερβολικά κοινωνική συμπεριφορά, επειδή οι πραγματικές σχέσεις χρειάζονται συμμετοχή, δουλειά από κοινού, καθημερινή προσπάθεια και, τις περισσότερες φορές, ούτε καν φωτογραφίες.

ΣΕΞΟΛΟΓΟΣ

aπ ό το ν γ ι άν νη π αν τα ζ ό π ουλο

ΤώραΤώρα

«Το σεξ δεν είναι η απάντηση. Το σεξ είναι η ερώτηση. “Ναι” είναι η απάντηση» είχε πει πριν από μερικά χρόνια ένας κωμικός ηθοποιός. Μπορεί το σεξ να επηρεάζει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και η αποχή από αυτό να αυξάνει το προσδόκιμο ζωής, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Σέφιλντ; Ζουν οι καλόγριες περισσότερα χρόνια από τις μητέρες; Και τι άλλαξε στη σεξουαλική δραστηριότητα η ψηφιακή εποχή; Τις απαντήσεις δίνει η σεξολόγος Σμαρούλα Κυριαζίδη.

ΣΜΑΡΟΥΛΑ ΚΥΡΙΑΖΙΔΗ

Η Σμαρούλα Κυριαζίδη δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα σεξουαλικής φύσης.

23.3.17 – lifo

15

Talk of the Town

PUSSY RIOT: ΑΠΌ ΤΗΝ ΎΒΡΗ ΣΤΗΝ «ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΊΗΣΗ»;

α π ό τ ο ν δ η μ ή τρ η π ολ ι τάκ η

ShortCut

Η τόλμη και η πανκ σλογκανολογία μπορούν να σε πάνε μακριά, το θέμα είναι πού ακριβώς θες να φτάσεις.

16 lifo – 23.3.17

Θυμάμαι πόσο είχα ξινίσει –για λογαριασμό τους– όταν είχαν κάνει εκείνη την γκεστ-σταρ εμφάνιση στον τρίτο κύκλο του «House of Cards» τα δύο από τα τρία γνωστά παγκοσμίως μέλη της art punk/prank φράξιας Pussy Riot, η Ναντέζντα (ή Νάντια, γνωστή στους «σεξιστές» και ως «the cute one») Τολοκονίκοβα και η Μάσα Αλιόχινα. Ντυμένες με τουαλέτες προσκαλούνται επίσημα –αντί να κάνουν αντάρτικο ντου με καπνογόνα και μπαλακλάβες, σύμφωνα με το επίσημο καταστατικό τους– στη δεξίωση του Φρανκ Άντεργουντ για να την πουν στον Δανό ηθοποιό Λαρς Μίκελσεν που υποδύεται έναν φανταστικό Ρώσο Πρόεδρο, που, όμως, κατά διαβολικό τρόπο, έχει τα ίδια αρχικά (Βίκτορ Πετρόφ) και μπόλικη από την ιδιοσυγκρασία του πραγματικού. Μάλλον μάγκας προέκυψε τελικά ο χαρακτήρας του Προέδρου από τη συνάντηση (και την παρουσία του στη σειρά εν γένει) και οπωσδήποτε πρόκειται για μία από τις πιο αξιοπρεπείς ενσαρκώσεις Ρώσου στη σύγχρονη δυτική μυθοπλασία ταινιών και σειρών, όπου οι συμπατριώτες του Πούτιν απεικονίζονται αποκλειστικά σχεδόν ως γκροτέσκα στερεότυπα και χονδροειδείς καρικατούρες, πολύ περισσότερο και από την εποχή του Ρόκι 3 – αδίστακτοι ολιγάρχες ή/και μαφιόζοι, αγροίκοι, σκληροτράχηλοι μπράβοι κ.λπ. Για τους γυναικείους χαρακτήρες, ας μην το συζητήσουμε καν. Ήταν κανένας χρόνος μετά την αποφυλάκισή τους –η τρίτη καταδικασθείσα, Κατερίνα Σαμούτσεβιτς, είχε «συγχωρεθεί» πολύ νωρίτερα– και αποτελούσαν ήδη διεθνές cause célèbre εξαιτίας της διετούς φυλάκισής τους με την κατηγορία του «χουλιγκανισμού με υποκίνηση θρησκευτικού μίσους» ως αποτέλεσμα της πιο τολμηρής δημόσιας, καταστασιακού ύφους, δράσης τους: τα 30 δευτερόλεπτα χάους και στοχευμένης ιεροσυλίας στην πίστα μπροστά από το ιερό του κεντρικού ορθόδοξου Καθεδρικού της Μόσχας, καταγγέλλοντας την αμέριστη συμπαράσταση του επίσημου κλήρου προς τον Πούτιν και τον σφιχτό εναγκαλισμό κράτους και Εκκλησίας. Ο ναός είχε κατεδαφιστεί το 1931 από το σοβιετικό καθεστώς και είχε μετατραπεί σε δημοτική πισίνα (είχε και τα καλά του ο κομμουνισμός, να τα λέμε κι αυτά), για να ανεγερθεί εκ νέου μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Αυτής της πρώιμης μετασοβιετικής περιόδου απελευθερωμένα τέκνα είναι και οι Pussy Riot που βρήκαν, μέσα στο γενικό μπάχαλο, το πλαίσιο για να εκφραστούν στην πρώτη γραμμή της πρώτης γενιάς ακτιβισμού (εικαστικού, οικολογικού, φεμινιστικού, LGBT ή άλλου) στη νέα εποχή της Ρωσίας. Τα πράγματα ζόρισαν όμως με την (αέναη) επικράτηση του Πούτιν και το κανάκεμα των χειρότερων συντηρητικών ενστίκτων μιας, έτσι κι αλλιώς, συντηρητικής κοινωνίας και τα μέλη των Pussy Riot βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή των –δυτικού τύπου– κινηματικών εκδηλώσεων εναντίον του καθεστώτος, τεστάροντας με την αιρετική, επιθετική πανκ σλογκανολογία τους τα όρια της ανοχής του. Τελικά, κατάφεραν να τα υπερβούν με την «Πανκ Προσευχή» στο άβατο της Εκκλησίας της Ρωσίας. Κι όλα τούτα, μάλιστα, με την πλήρη συμπαράσταση των γονιών τους (ο μπαμπάς της Νάντια, ειδικά, είναι υπόδειγμα γοητευτικού, ώριμου μποέμ και ελαφρώς κλονισμένου άντρα), όπως είχε αποκαλύψει το 2014 –και ενώ ακόμα η Νάντια και η Μάσα ήταν στη φυλακή– το ντοκιμαντέρ του HBO, Pussy Riot - A Punk Prayer. Η ταινία εστιάζει χρονικά και θεματικά στη δίκη, παρουσιάζει όμως συνολικότερο ενδιαφέρον, όχι μόνο ως προφίλ των τριών επιφανών μελών της κολεκτίβας αλλά και ως μικρή ξενάγηση στους «πολιτιστικούς» πολέμους και στις λεπτές ισορροπίες της Ρωσίας του Πούτιν, για τον οποίο αποκτά κανείς την αίσθηση ότι ναι μεν λειτουργεί κατ’ ουσίαν ως δικτάτορας, αλλά ξέρει ακριβώς μέχρι πού να τραβήξει το σκοινί για να μη φανεί απολύτως σκοταδιστής. Έρχονται, λοιπόν, στην Αθήνα οι Pussy Riot ή, μάλλον, δύο μέλη που εκπροσωπούν τη «συλλογικότητα», η εκ της διάσημης τριάδας Μάσα Αλιόχινα και η Σάσα Μπογκίνο, ένα από τα φρέσκα μέλη, υποθέτει κανείς από την ηλικία της (γεν. το 1995). Η Νάντια δεν θα είναι παρούσα, αφού την έχει φάει η Αμερική, όπου κλιμακώνει τον αγώνα, εναντίον του Τραμπ αυτήν τη φορά (για τον οποίο δήλωσε ότι είναι πιο εύκολος στόχος από τον Πούτιν), προμοτάροντας το βίντεο για το κομμάτι των Pussy Riot «Make America great again». Μέχρι και στο πάρτι για τα δέκα χρόνια λειτουργίας του γνωστού κλαμπ της Νέας Υόρκης The Box (τίτλος του πάρτι «Ten years of decadence») εμφανίστηκε πριν από λίγες μέρες. Αυτά είναι, δηλαδή. Κι ο μπαμπάς της, που είχε δηλώσει ότι «εμείς ήμασταν αντικαθεστωτικοί, αλλά μεγαλώσαμε μια μικρή μπολσεβίκα», τι θα λέει τώρα άραγε;

23.3.17 – lifo

17

Talk of the Town

UrbanLife

ΒΑΣIΛΗΣ ΣΕΒΔΑΛHΣ

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η κυρ ια ζ η

DJ

Το 1924 το γήπεδο της Λεωφόρου ήταν το μοναδικό στη χώρα που μπορούσε να φιλοξενήσει 6.000 θεατές. Από το 1928 το γήπεδο είχε ξύλινες κερκίδες. Το 1936 επιτάχθηκε εξαιτίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου για να λειτουργήσει ως νοσοκομείο και ορφανοτροφείο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Κατοχής ο διευθυντής του γηπέδου Αντώνης Βρεττός, παρότι το γήπεδο είχε επιταχθεί από τους Ιταλούς, μετέτρεψε τους απρόσιτους χώρους σε χώρους αντίστασης εξοπλισμένους με ραδιόφωνα, ενώ 4 ημέρες πριν από την αποχώρηση των Γερμανών ύψωσε την ελληνική σημαία στο γήπεδο, την πρώτη στην ελεύθερη Αθήνα. Το 1959 στον χώρο του γηπέδου λειτούργησε το πρώτο κλειστό γυμναστήριο της Ελλάδας. Πρόκειται για τον λεγόμενο «Τάφο του Ινδού», χωρητικότητας 1.500 θεατών.

18 lifo – 23.3.17

Από τους κορμοράνους του Βοτανικού στο Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδί. Πριν από λίγες μέρες η κυβέρνηση ανακοίνωσε αιφνιδίως το σχέδιό της για να «αλλάξει όψη η πρωτεύουσα», το οποίο περιλαμβάνει τέσσερα βασικά σημεία: ανάπλαση του ιστορικού κέντρου με ευρείες παρεμβάσεις στην όψη του εμπορικού κέντρου της Αθήνας από το Σύνταγμα έως τον Κεραμεικό, αστικό πάρκο στη λεωφόρο Αλεξάνδρας με γκρέμισμα του γηπέδου του Παναθηναϊκού και ενοποίηση, μέσω υπογειοποίησης της λεωφόρου, με τα προσφυγικά, νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού στο πάρκο στο Γουδί και, τέλος, «έργα πνοής» στον Ελαιώνα. Ευλόγως τα φώτα της δημοσιότητας στράφηκαν στο ζήτημα της δημιουργίας του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού, ένα διαρκές αίτημα των πολυάριθμων οπαδών της μεγαλύτερης ομάδας της πόλης, με νωπές ακόμα τις αναμνήσεις από το βατερλό του προηγούμενου σχεδίου για δημιουργία του γηπέδου στον Βοτανικό. Η κυβερνητική πρόταση αφορά έκταση 70 περίπου στρεμμάτων στο κέντρο του πάρκου στο Γουδί, πίσω από το Νοσοκομείο της Αεροπορίας, στη βόρεια πλευρά της λεωφόρου Κατεχάκη, που ανήκει στον Δήμο Αθηναίων και λειτουργεί τώρα ως φυτώριο. Στην πρόταση γίνεται αναφορά και στη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Γουδί, ένα ζήτημα που είναι σε εκκρεμότητα από το 1985. Το πάρκο θα καταλαμβάνει έκταση 965 στρεμμάτων, από τα οποία αυτήν τη στιγμή τα 550 ανήκουν στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τα υπόλοιπα στους Δήμους Αθήνας και Ζωγράφου. Σε συνάντησή του με τον πρωθυπουργό ο δήμαρχος Αθηναίων Γ. Καμίνης δήλωσε ότι από τη στιγμή που το σχέδιο υποστηριχθεί από τον Παναθηναϊκό και την πολιτεία, ο δήμος θα σταθεί αρωγός στην προσπάθεια. Αντίθετα, ο δήμαρχος του όμορου Δήμου Παπάγου-Χολαργού, Ηλ. Αποστολόπουλος, δεν εμφανίστηκε τόσο διαλλακτικός, μίλησε για «fast track κατασκευή γηπέδου, καταλύοντας κάθε έννοια νομιμότητας και περιβαλλοντικών όρων» και απείλησε με προσφυγές στη Δικαιοσύνη. Ιδιαίτερα επικριτικός υπήρξε και ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Μπελαβίλας σε ανάρτησή του στο Facebook: «[…] Θα το γράψω όσο πιο ψύχραιμα μπορώ. Το στάδιο του Παναθηναϊκού δεν χωράει στο Γουδί. 1) Γιατί βρίσκεται σε απόλυτη επαφή με τα μεγάλα νοσοκομεία, τα δύο στρατιωτικά και τα δύο πολιτικά, το “Γεννηματά” και το “Σωτηρία”. 2) Γιατί βρίσκεται επίσης σε άμεση επαφή με την Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου. 3) Γιατί βρίσκεται εντός της Β’ Ζώνης Προστασίας Υμηττού. 4) Γιατί διαλύει μια μεγάλη περιοχή αμιγούς κατοικίας, όπως είναι του Παπάγου. 5) Γιατί βρίσκεται εντός του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Γουδί. 6) Γιατί προκειμένου να κατασκευαστεί, θα καταστραφούν εκατοντάδες στρέμματα “υψηλού” πρασίνου, συμπεριλαμβανομένης της κοίτης του Ιλισού. Ας υποθέσουμε ότι όσα λέγαμε τόσα χρόνια αγνοούνται, ότι οι αγώνες για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδί αγνοούνται. […] Καμία Τρόικα δεν μας πιέζει γι’ αυτό, κανένα μνημόνιο δεν έχει ως προαπαιτούμενο την καταστροφή του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Γουδί, ούτε των Ζωνών Προστασίας Υμηττού. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία γι’ αυτή την κίνηση που με περισσή ρηχότητα και άγνοια κινδύνου πάτε να δημοσιοποιήσετε σήμερα». Η αλήθεια είναι ότι η συγκυρία είναι λίγο περίεργη, εν μέσω μιας σκληρής διαπραγμάτευσης που υποτίθεται ότι είναι προς το όφελός μας να κλείσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να εξαγγέλλονται μακρόπνοα σχέδια χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Επίσης, κανένας δεν πίεζε την κυβέρνηση στην παρούσα φάση για γήπεδο στον Παναθηναϊκό. Η ΠΑΕ είχε εξαγγείλει προσφάτως με κάθε επισημότητα έργα ανακαίνισης του υπάρχοντος σταδίου, ενώ η ΚΑΕ προχωρούσε σχέδιο με την Deloitte για μετακόμιση ολόκληρης της ομάδας στο ΟΑΚΑ. Όπως και να ’χει, θα είναι πολύ ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη της επιχειρηματολογίας για την κατασκευή γηπέδου στην καρδιά μιας πράσινης έκτασης, στην οποία εδώ και χρόνια ομάδες της πόλης ζητούν να δημιουργηθεί Μητροπολιτικό Πάρκο από ανθρώπους που λίγα χρόνια πριν μπλόκαραν τη δημιουργία του στον Βοτανικό, με την προστασία των κορμοράνων να αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους.

ΚΕΡΑΜΕΙΚΌΣ

από τον δημήτρη κυριαζή

Το Γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρας είναι το αρχαιότερο εν ενεργεία γήπεδο ποδοσφαίρου στην Ελλάδα, 1922, έδρα της ομάδας του Παναθηναϊκού και πολυαθλητικός χώρος. Από το 1981 το επίσημο όνομά του είναι Γήπεδο Απόστολος Νικολαΐδης.

Άλλη μια περιπέτεια για το γήπεδο του Παναθηναϊκού;

Hγειτονιάμου

✍

Γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρας

Μαζί με την υπόλοιπη δημιουργική ομάδα του six d.o.g.s προγραμματίζουμε το ανοιξιάτικο και καλοκαιρινό πρόγραμμα του χώρου, ενώ το Needless, το mobile party που διοργανώνω, θα «χτυπήσει» δυοτρεις φορές μέχρι και το καλοκαίρι σε πολύ ενδιαφέροντες χώρους.

q Zω στον Κεραμεικό, συγκεκριμένα στην οδό Κεραμεικού, απέναντι από το περίφημο σαντουιτσάδικο Σαν Φρανσίσκο, ίσως στο κεντρικότερο σημείο, στην πιάτσα της περιοχής. Είμαι πολύ καινούργιος, από τον Μάιο του 2016, δηλαδή ούτε έναν χρόνο. Ήρθα εδώ γιατί αποφάσισα να συγκατοικήσω με την κοπέλα μου, που έμενε ήδη εκεί.

q Η γειτονιά έχει πολλά, πολλά, πολλά μέρη για καφέ - ποτό - φαγητό, συνήθως ταυτόχρονα και τα τρία. Συναγωνίζεται επάξια, μαζί με δυο-τρεις ακόμα περιοχές του κέντρου, για την πρώτη θέση με τα περισσότερα καφενεία νέας κοπής. Επίσης, στην περιοχή γίνεται, εδώ και λίγα χρόνια, η μεγαλύτερη ουσιαστικά καρναβαλική γιορτή της πόλης. Τέλος, στην περιοχή μένουν από παλιά, απ’ όσο ξέρω, Τούρκοι και κάποιοι Τσιγγάνοι. q Η αλήθεια είναι πως δεν συνηθίζω να κάνω περιπάτους, αλλά μπιρίτσες στον Λούη μια καθημερινή είναι ό,τι πρέπει για να καθαρίσει το μυαλό. q Υπάρχει ένας εξαιρετικός φούρνος στη Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά δεν ξέρω το όνομά του. Ψωμί δεν πολυτρώω, αλλά η σπανακόπιτα και η μπουγάτσα του είναι φοβερές, τις φτιάχνουν μόνοι τους. Λαχανικά ψωνίζω από τη λαϊκή αγορά που γίνεται κάθε Τρίτη στην Κεραμεικού δίπλα από το σπίτι – μεγάλο προνόμιο να έχεις λαϊκή δίπλα σου. Μπορεί να με πείτε περίεργο, αλλά συνήθως δεν πάω για καφέ. Στην περιοχή έχει πια αρκετά μέρη άξια λόγου και αναφοράς. Η Σεϋχέλλες είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να φας (και να πιεις), ο Λούης, ένα (νεο)καφενείο με τα όλα του, ενώ υπάρχει βέβαια ο Έλβις με τα σουβλάκια του και το Σαν Φρανσίσκο με τα σάντουιτς που προανέφερα. Μια καλή εναλλακτική για φαγητό είναι το «Η Σαμ τα έχει με λάθος αγόρι», ενώ, για να μην ξεχνιόμαστε, στην περιοχή υπάρχει εδώ και δεκαπέντε χρόνια το Bios, το οποίο δεν νομίζω ότι χρειάζεται περαιτέρω συστάσεις. q Κάποιον που δεν έχει έρθει ξανά στην περιοχή θα τον πήγαινα στα Κανάρια, μάλλον το πιο παλιό (νεο)καφενείο της περιοχής. Εναλλακτικά, στο (ψευτο)παρκάκι που έχει δημιουργηθεί ουσιαστικά από ιδιωτική πρωτοβουλία στη διασταύρωση Πλαταιών και Λεωνίδου. q Από τα πιο ιδιαίτερα μέρη της γειτονιάς είναι η οδός Παραμυθίας, η οποία είναι γεμάτη με παλιά νεοκλασικά κτίρια, ένας πολύ ωραίος δρόμος της περιοχής που λίγος κόσμος ξέρει. q Υπάρχει ένας κύριος, σχετικά μεγάλος σε ηλικία, που τα βράδια με αυξημένη κίνηση στέκεται πάνω στην Κεραμεικού και δείχνει στα περαστικά αμάξια την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν για να βρουν ένα από τα πάρκινγκ της περιοχής. Φαίνεται σχετικά ταλαιπωρημένος, είναι πολύ αδύνατος και φοράει κάτι φοβερά, μεταλλικά γυαλιά. Συνήθως τον βλέπεις μέχρι πολύ αργά. q Αν μπορούσα να αλλάξω κάτι, αυτό θα ήταν, για χάρη του κοριτσιού μου, που κάνει ελαφρύ ύπνο, η βραδινή ηχορρύπανση από τα μπαρ της περιοχής, κυρίως τις καθημερινές. q Το τραγούδι με το οποίο συνδυάζω τη γειτονιά είναι το «One more night» των Can.

23.3.17 – lifo

19

CITY VIBE

Ο ΦΩΤΟΓΡΆΦΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΠΑΜΠΟΥΣΗΣ

ΜΙΛΆΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΝΈΑ ΤΟΥ ΈΚΘΕΣΗ SOMETHING STUPID ΠΟΥ ΚΆΝΕΙ ΕΓΚΑΊΝΙΑ ΣΤΙΣ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ ΣΤΟ ΡΟΜΆΝΤΣΟ, ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΆΝΑΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΜΦΙΒΟΛΊΑ ΠΟΥ ΠΆΝΤΑ ΘΑ ΤΑΛΑΝΊΖΕΙ ΤΟΝ ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΗ.

ΑΠΌ ΤΗ ΦΙΛΙΠΠΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ

Σ

την άλλη άκρη της γραμμής μια φωνή νεανική, ζεστή και άμεση απαντά «ναι». Έχω μόλις καλέσει τον Μανώλη Μπαμπούση για να του ζητήσω να μου παραχωρήσει μια συνέντευξη με αφορμή τα εγκαίνια της νέας του ατομικής έκθεσης. Πριν από το τηλεφώνημα υπέθετα ότι θα συνομιλούσα με έναν ακόμη καλλιτέχνη που επιβεβαιώνει το κλισέ του δημιουργού που προτιμά να μιλά με το έργο του και όχι με λόγια, συνεπώς η χροιά της φωνής του, που απέπνεε οικειότητα, και η ευθύτητά του μου έκαναν εντύπωση. Συναντιόμαστε στο Ρομάντσο. Ο Μπαμπούσης φτάνει με τη μηχανή του. Μπαίνει στον χώρο του καφέ με το κράνος στο χέρι και βαδίζει προς το τραπέζι μου, χαιρετώντας τους όλους με το μικρό τους όνομα. Συζητώντας μαζί του, αντιλαμβάνεται κανείς ότι έχει να κάνει με έναν καλλιτέχνη –τον διακεκριμένο φωτογράφο, τον επί μακρόν συνεργάτη και φίλο του Γιάννη Κουνέλλη, τον κάτοικο Αθηνών– που δεν μασάει τα λόγια του και αιτιολογεί την πηγή του έργου του χωρίς να κρύβεται πίσω από αυτό.

— Ανατρέχοντας στο έργο σας, αντιλαμβάνομαι ότι η πόλη σάς απασχολεί πολύ. Έχετε δημιουργήσει, μάλιστα, μία δική σας ιδανική πόλη. Σε προηγούμενη έκθεσή μου, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ileana Tounta, το 2014, είχα παραθέσει κάποια κείμενα σε μορφή στίχων, που είχαν σχέση με μια πόλη που είχα ονομάσει ειρωνικά «Babou-city». Ήταν μια ιδέα για το πώς θα μπορούσε να είναι μια πόλη, που φυσικά προσέγγιζε κριτικά την Αθήνα. Μαζί με

20 lifo – 23.3.17

23.3.17 – lifo

21

CITY VIBE ΕΝΑΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΩΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗ. ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ. κάποια σκίτσα, είχα δείξει κάποιες ιδέες γύρω από την υλοποίηση κάποιων μνημείων όπως το «Μουσείο Σύγχρονης Κλοπής» ή το «Νεκροταφείο των Ανώνυμων Καλλιτεχνών». Όλα αυτά τώρα θα είναι μόνο ένα μέρος της συνολικής εγκατάστασης με τον τίτλο «Something Stupid» που θα παρουσιαστεί στην έκθεσή μου στο Ρομάντσο.

—Την περασμένη Πέμπτη ο Αλέξης Τσίπρας και ο Γιώργος Καμίνης συζήτησαν για τέσσερις νέες παρεμβάσεις με σκοπό την ανάπλαση του ιστορικού κέντρου. Πιστεύετε ότι θα υλοποιηθεί τίποτε απ’ όλα αυτά; Ζούμε μια εποχή κατά την οποία έχουμε ξεπεράσει πια και την υποκρισία. Κάποτε μας υπόσχονταν ένα μέλλον που λίγο-πολύ το θέλαμε όλοι, αλλά ξέραμε ότι δεν επρόκειτο να γίνει. Πλέον δεν σου υπόσχεται κανείς κάτι, πέρα από την καταστροφή, και σ’ την υπόσχεται πολύ κυνικά. Όταν ακούγαμε όρους όπως «αναβάθμιση» και «αξιοποίηση», καταλαβαίναμε ούτως ή άλλως ότι επρόκειτο για την εκμετάλλευση ενός χώρου που εξυπηρετεί διάφορα συμφέροντα. Η Αθήνα είναι μια άναρχη πόλη, μια όμορφη πόλη, προσφέρει όλη αυτή την ελευθερία και το απρόοπτο, αλλά είναι ένα συνεχές μπάλωμα. Δεν είναι κακό να μπαλώνεις κάτι όταν είναι καθαρό ή όμορφο. Ωραία είναι τα μπαλωμένα ρούχα. Τα μπαλώματα εδώ, όμως, είναι οι δυσκολίες, τα προβλήματα. Επομένως, είναι μια πόλη δύσχρηστη, ακόμα και στις πιο απλές λειτουργίες της. Ας ξεκινήσουμε πρώτα από τα πολύ στοιχειώδη, μια δενδροφύτευση, μια νέα πλατεία, και μετά πάμε και στα πιο μεγάλα. Είναι ντροπή να βλέπεις δρόμους που έγιναν για το 2004 με τόσο ευτελή υλικά, να βλέπεις τόσα πεταμένα λεφτά. Πώς μπορείς, σε αυτό το πλαίσιο, να είσαι αισιόδοξος για τα μεγαλεπήβολα σχέδια του δήμου; — Έχετε μια έντονη κριτική διάθεση... Δεν θα ήθελα να είναι έτσι. Στην έκθεσή μου, η «Μνημειόπολη» προέρχεται από σκέψεις γύρω από την ανθρώπινη συνθήκη που διαμορφώνεται μέσα στην πόλη, όλο αυτό το ζήτημα της υποκρισίας, της διπλής γλώσσας, των υποσχέσεων που έχουν γίνει πια ένα μνημείο ασυνέπειας και αδιαφορίας. Θεώρησα ότι είναι καιρός να αφιερώσουμε μια σειρά από μνημεία και υπηρεσίες σε μη δημοφιλείς έννοιες, σε όσα δεν λέγονται, όπως «Εθνικό Κέντρο Ανάπτυξης και Συντήρησης Μετρίων», «Υπουργείο Αφαίρεσης Κεκτημένων», «Μνημείο του Περιττού» και άλλα που θα μπορεί ο επισκέπτης της έκθεσης να διαβάσει στον οδηγό της πόλης – άρα φτιάχνουμε μνημεία για τον άχρηστο, τον κενό, τον μισαλλόδοξο, τον ψεύτη, τον απατεώνα. Μέρος της καινούργιας μου δουλειάς, λοιπόν, είναι αυτή η πολύ απλή διαπίστωση, ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε να μνημονεύουμε και να κάνουμε γνωστό αυτό που όλοι ξέρουμε. Η πραγματικότητα δεν μας επιτρέπει να κάνουμε χιούμορ, παρ’ όλα αυτά είναι μια φυσική ανάγκη και όσο πιο σκληρή η πραγματικότητα, τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη αυτή.

—Εσείς πού μεγαλώσατε; Μεγάλωσα στην

22 lifo – 23.3.17

Αθήνα. Έχω γυρίσει πολλές γειτονιές, από το κέντρο ως και τον Κεραμεικό, όπου ζω τώρα. Έχει πολύ ενδιαφέρον το σημείο στο οποίο βρίσκομαι – είμαι χαμηλά, προς την Ιερά Οδό. Πρόκειται για έναν συνδυασμό της πρώην βιοτεχνικής γειτονιάς, που διατηρεί ακόμα κάποια τέτοια στοιχεία, με τη «διασκεδασούπολη» που είναι το Γκάζι και όλη την πληθυσμιακή ποικιλομορφία που χαρακτηρίζει την περιοχή. Τη βρίσκω πολύ ζωντανή. Βέβαια, ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος ο Κεραμεικός να γίνει και μέρος αυτού του τεράστιου ισόγειου καφενείου που είναι η Αθήνα, αν δεν έχει γίνει ήδη, αλλά τον προτιμώ. Βρίσκω πολύ συμπαθητικό και ενδιαφέρον το να δημιουργούνται νέοι χώροι. Όταν γνωρίζουμε ότι ο περισσότερος κόσμος ζει σε στενά διαμερίσματα και η μόνη του διέξοδος είναι η κοινωνικότητα, το σαλόνι του πλέον είναι ο χώρος του καφενείου – αυτό είναι κατανοητό. Δεν έχω τίποτα ενάντια στα καφενεία, ίσα-ίσα. Από την άλλη, υπάρχουν κι άλλες δραστηριότητες στις οποίες μπορεί να επιδοθεί ένας νέος, που δεν τις βλέπουμε στις γειτονιές και στους δρόμους. Βέβαια, υπάρχει η κρίση, το οικονομικό πρόβλημα όμως δεν θα λυθεί με τον πολλαπλασιασμό των χώρων εστίασης. Βέβαια, αν μπορούσαν, θα έβγαζαν τραπεζάκια σε όλους τους ορόφους, τις ταράτσες και τις λεωφόρους της «τραπεζούπολης».

—Η νέα σας έκθεση δεν αφορά μόνο τη φωτογραφία, περιλαμβάνει διάφορα μέσα. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα γι’ αυτό; Κυρίως είμαι φωτογράφος. Βέβαια, μια πλευρά μου, λιγότερο γνωστή, έχει ασχοληθεί με την αρχιτεκτονική, το σχέδιο και το γράψιμο. Τώρα είναι η στιγμή να δείξω και αυτή μου την πλευρά. Συνδυάζω κάποια άλλα μέσα, στα οποία ενυπάρχει η φωτογραφία. Όλα συνομιλούν μεταξύ τους. Η έκθεση αποτελείται από μια συνολική εγκατάσταση που περιλαμβάνει διαφορετικές ενότητες με κατασκευές, σχέδια, βίντεο και φωτογραφίες, ανάμεσα σε άλλα, μιας «αρχιτεκτονικής» μακέτας με διάφορα αντικείμενα που έχουν σχέση με τη γλυπτική, κυρίως όμως με τη συναρμολόγηση και την αναπαράσταση όσων συζητάμε. Αυτά τα αντικείμενα ξεκινούν από μια πολύ μικρή κλίμακα, ενώ άλλα έχουν ύψος μέχρι και 2,5 μέτρα. Οι φωτογραφίες είναι φυσικά σε συνάρτηση με το θέμα της έκθεσης και είναι μια επιλογή από νέες, παλιές και ανέκδοτες δουλειές μου. Πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια στον καλλιτέχνη. Αυτό δεν σημαίνει ότι σε κάθε έκθεσή του πρέπει να υπενθυμίζει παλιά του έργα αλλά ότι πρέπει πάντα κάπου να φαίνεται από πού προέρχεται.

—Αναφέρατε ότι έχετε ασχοληθεί με τη συγγραφή. Έχει υπάρξει περίοδος στη ζωή σας που να σας έχει απορροφήσει περισσότερο από τη φωτογραφία, τόσο ώστε να σκεφτείτε να ασχοληθείτε αποκλειστικά με αυτήν; Όχι. Έχουμε καιρό ακόμα γι’ αυτό. Πάντα σκεφτόμουν ότι ως φωτογράφος έπρεπε να βγω έξω από το σπίτι, να περπατήσω, να ταξιδέψω, πράγματα πολύ ευχάριστα. Αν αυτά τα έθετα ως προϋπόθεση δημιουργίας, θα γίνονταν και

INFO 27/03—13/04, Μανώλης Μπαμπούσης, «Something Stupid», Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 19:00, είσοδος ελεύθερη

λίγο ενοχλητικά. Πάντα θαύμαζα εκείνους που, κλεισμένοι σε ένα δωμάτιο, είχαν όλο τον κόσμο στα πόδια τους, τον μετέφεραν στο χαρτί, τον δημιουργούσαν από την αρχή. Φυσικά, δεν πιστεύω ότι γράφουν σε απόλυτη απομόνωση, σε κάποιο εξωτικό μέρος, και στέλνουν στον εκδότη τους το βιβλίο από την Αβάνα, για παράδειγμα, όπου κάνουν διακοπές. Η δημιουργία βγαίνει μέσα από τις δυσκολίες της πραγματικής ζωής. Πάντα έγραφα, αλλά δεν είχα δείξει κάποιο δείγμα. Τώρα έχω έτοιμα τέσσερα βιβλία με ποίηση, μαζί με φωτογραφίες, σχέδια

και κατασκευές μου. Στην έκθεσή μου θα είναι διαθέσιμα μόνο τα δύο πρώτα. Είμαι ανυπόμονος, θέλω να εκδοθούν όλα, για να αρχίσω κάτι καινούργιο. Επίσης, είμαι σίγουρος ότι μέχρι να κυκλοφορήσουν τα άλλα δύο, κάτι θα έχω αλλάξει, οπότε φτου κι απ’ την αρχή!

— Επιστρέφετε άρα στο έργο σας, το επανεξετάζετε... Δεν σας έχει τύχει, βλέποντας ξανά και ξανά μια δουλειά, στο τέλος να τη σιχαθείτε; Ναι, επιστρέφω. Εννοείται ότι βλέποντας κάτι συνεχώς, κουράζεσαι, καμιά φορά δεν θέλεις να το ξαναδείς. Εκεί γίνεται ένα λάθος. Μπορεί να έχεις βαρεθεί το έργο σου επειδή το βλέπεις κάθε μέρα, αλλά σε σχέση με το σύνολο της δουλειάς σου, μπορεί να είναι φοβερά καλό κι εσύ, με την ανάγκη της ανανέωσης, να κάνεις αλλαγές ή να αγνοείς την ουσία του. Γι’ αυτό τα παλιά έργα πρέπει να συνυπάρχουν με τα καινούργια, γιατί δίνουν το μέτρο της συνέχειας. Τα παλιά σου έργα είναι η μητέρα σου και ο πατέρας σου, η οικογένειά σου, η διεύθυνσή σου, η καταγωγή σου. Άρα, κάπου, σε μια γωνιά, βάζεις μια φωτογραφία των γονιών σου. Καμιά φορά η ταυτότητα είναι σημαντική.

—Δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω για τη σχέση σας με τον Γιάννη Κουνέλλη. Πώς ήταν να βρίσκεσαι δίπλα σε έναν τόσο σημαντικό καλλιτέχνη; Τι πήρατε από εκείνον; Ο Κουνέλλης ήταν ένας γίγαντας της σύγχρονης τέχνης σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο θάνατός του είναι μια μεγάλη απώλεια. Πολλά μπορεί να πει κανείς για εκείνον. Τον έζησα 25 χρόνια. Δεν ήταν μόνο ο συνεργάτης, ήταν δάσκαλος και φίλος. Μέσα από εκείνον γνώρισα τον κόσμο της σύγχρονης τέχνης. Αυτό που αντιπροσωπεύει είναι ακόμα ριζοσπαστικό. Έμεινε πιστός στις ιδέες του και κατάφερε να διατηρείται στην πρώτη γραμμή, λέγοντας αρκετά «όχι» με τον δικό του τρόπο. Είναι εκπρόσωπος μιας γενιάς και κάποιων ιδεών που δεν υπάρχουν πια, δυστυχώς. Ήταν ο τελευταίος!

—Σκέφτεστε τον θάνατο όταν δημιουργείτε; Σας απασχολεί η παρακαταθήκη που θα αφήσετε; Ένας καλλιτέχνης πρέπει να σκέφτεται τον θάνατο ως παράδοση. Από τότε που υπάρχει ο άνθρωπος, υπάρχει και ο θάνατος. Ποια καλύτερη παράδοση από αυτόν; Δεν μπορείς να ξεφύγεις, να μην το συλλογίζεσαι. Για έναν καλλιτέχνη το ζήτημα δεν είναι η υστεροφημία αλλά η σκέψη του θανάτου και της ύπαρξής του, που πρέπει να τον κάνει να συνειδητοποιεί ότι ο χρόνος είναι πολύτιμος. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο καλλιτέχνης έχει το χάρισμα αυτό τον πολύτιμο χρόνο να τον «σπαταλάει», με την έννοια ότι δεν είναι ένας υπάλληλος που πρέπει να είναι στη δουλειά στις 8 το πρωί – πρόκειται για μια πολυτέλεια. Στην πραγματικότητα, δεν έχει ώρες. Δουλεύει βράδυ, Σαββατοκύριακο, ακόμα και στον ύπνο του, στα όνειρά του, γιατί δεν πρέπει να σπαταλάει αυτό τον πολύτιμο χρόνο. Το θέμα είναι τι θα αφήσει ως παρακαταθήκη, ως δήλωση από αυτά που έχει καταλάβει. Ο θάνατος είναι από πάνω μας και παραμονεύει. Ο τρόπος που θα χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης τον χρόνο του εξαρτάται από τον ίδιο. Αυτό ενδεχομένως κάνει το έργο του πιο ουσιαστικό.

—Εφαρμόζετε αυτή την ιδέα και στις προσωπικές σας σχέσεις; Φυσικά και θα έπρεπε να την εφαρμόζουμε και στη ζωή μας, μακάρι να μπορούσαμε. Αλλά είμαστε αυτοκαταστροφικοί, είναι γνωστό αυτό. Αν έχω κάποια πράγματα να κάνω και τα ιεραρχήσω, από το 1 μέχρι το 5 π.χ., εγώ θα κάνω το 5.

—Υπάρχει κάτι που να σας ενθουσιάζει στην τέχνη αυτήν τη στιγμή; Ναι, πολλά πράγματα. Όμως το λάθος πολλών καλλιτεχνών είναι ότι ταυτίζουν την πρωτοπορία με τα χρόνια της νεότητάς τους ή την Ιστορία με την ημερομηνία που τη διάβασαν οι ίδιοι. Διαμορφώθηκαν

κινήματα και σκέψεις σε πλαίσια ανάλογα με αυτά της εκάστοτε εποχής. Κάθε εποχή έλεγαν ότι η τέχνη τελείωνε, ότι δεν ήταν ενδιαφέρουσα, και κάθε φορά ξεπηδούσε μια ομάδα που έβλεπε τα πράγματα αλλιώς. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Απλώς τώρα ζούμε μια απροκάλυπτη υποκρισία. Η ανταλλαγή είναι όλο και πιο χυδαία, αλλά τη δεχόμαστε, την επικροτούμε – παλιότερα τα θεωρούσαμε ασυμβίβαστα αυτά τα πράγματα. Δεν γίνεται να είσαι π.χ. διευθυντής μουσείου και καλλιτέχνης και να κάνεις έκθεση στον εαυτό σου.

—Ο Κουνέλλης είχε δηλώσει πως είχε πει πολλά «όχι» στην καριέρα του. Είπατε κι εσείς ένα –το πιο γνωστό, φαντάζομαι θα έχετε πει κι άλλα–, όταν παραιτηθήκατε από αντιπρύτανης και καθηγητής στην Καλών Τεχνών. Θα αναλαμβάνατε ξανά μια διοικητική θέση; Όλοι θα θέλαμε να κάνουμε πράγματα, να υπερασπιστούμε τις ιδέες μας από ένα βήμα που μπορεί να μας δοθεί, αλλά βλέπεις ότι μια υπεύθυνη θέση δεν αρκεί, ένας μηχανισμός ολόκληρος βρίσκεται από πίσω. Το έχω σκεφτεί πολλές φορές. Πιστεύω πως αν είχα μια συγκεκριμένη ιδέα την οποία θα μπορούσα να εφαρμόσω από μια θέση ευθύνης, θα έκανα τα πάντα για τη φέρω σε πέρας. Αν δω ότι αυτό δεν γίνεται, δεν υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίσω. Το θέμα με τη Σχολή ήταν διαφορετικό. Έκανα κάποιες προτάσεις σε ακαδημαϊκό επίπεδο, όπως αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών, στις εισαγωγικές εξετάσεις, στις διπλωματικές, δεν έγιναν αποδεκτές και παραιτήθηκα. Θα ήταν ωραίο να βγει ένας πολιτικός και να πει: «Γι’ αυτούς τους λόγους, παραιτούμαι. Αν κάποιος νομίζει ότι μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα, ας έρθει».

— Θα θέλατε να το ακούσετε αυτό και από μια κυβέρνηση, για παράδειγμα την παρούσα; Ενδεχομένως θα ήθελα να ακούσω έναν λόγο που να μην είναι ξύλινος. Αυτό είναι κάτι που θα προσμετριόταν υπέρ της κάποια στιγμή. Μια κυβέρνηση, ωστόσο, ακολουθεί τη λογική της πολιτικής και της εξουσίας. Η πολιτική έχει μια παράδοση, η λατρεία της εξουσίας μια άλλη. Ούτε η τωρινή κυβέρνηση, ούτε η επόμενη, αλλά ούτε και η προηγούμενη θα έκαναν κάτι τέτοιο. Αυτό που ενδιαφέρει τους περισσότερους, αν και δεν είναι όλοι ίδιοι, είναι η κατάληψη της εξουσίας ως προϋπόθεση άσκησης πολιτικής και εμείς ελπίζουμε.

—Τι κάνετε για να αποφορτιστείτε από τη δημιουργική διαδικασία; Επειδή η σύντροφός μου, η Λυδία Δαμπασίνα, είναι καλλιτέχνις και η ίδια και αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα, ακόμα και όταν χαλαρώνουμε παρέα, πάλι βρισκόμαστε μπροστά στα ίδια θέματα. Το πώς μπορεί ο ένας να μεταφέρει τα προβλήματά του στον άλλο και αυτός να είναι διατεθειμένος να τα ακούσει χωρίς να επιβαρυνθεί είναι μια ισορροπία πολύ εύθραυστη. Αυτή η χημεία θέλει μεγάλη προσπάθεια. Πάντως, όταν έχεις πολλές δραστηριότητες, χαλάρωση είναι ίσως να πηγαίνεις από τη μία στην άλλη. Μπορεί να φωτογραφίζω και να χαλαρώνω με το σχέδιο, για παράδειγμα. Πάντως, διακοπές με την παραδοσιακή έννοια έχω να κάνω πολλά χρόνια. Είπαμε, ο χρόνος είναι πολύτιμος. Ακόμα και στην Αβάνα να ήμουν, που λέγαμε πριν, και να διάβαζα ένα βιβλίο σε μια αιώρα, πάλι κάτι θα με απασχολούσε.

— Έχετε ποτέ τη σιγουριά, όταν δημιουργείτε κάτι, ότι «είναι αριστούργημα»; Προσωπικά, αμφιβάλλω συνέχεια και για το οτιδήποτε. Αμφιβάλλω, για παράδειγμα, αν αυτή η συνέντευξη θα βγει ωραία. Με στενοχωρεί βέβαια, γιατί με συνοδεύει παντού. Η αμφιβολία είναι συστατικό αδιαχώριστο από την τέχνη. Χωρίς αμφιβολία δεν υπάρχει έργο. ¶ 23.3.17 – lifo

23

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

4×4

URBAN

ΤΈΣΣΕΡΑ ΝΈΑ ΈΡΓΑ ΤΟΥ TAXIS, ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ Είχε να εμφανιστεί έργο του στον δρόμο από το καλοκαίρι του 2013, όταν ζωγράφιζε γαλάζια άλογα με αναβάτες παιδιά, τον Πάνα και αγγέλους με σάλπιγγες που έμοιαζαν με αναγεννησιακά φρέσκο – μια περίοδος που δημιουργικά ήταν η καλύτερή του. Ο Taxis τον προηγούμενο μήνα επέστρεψε στους δρόμους με τέσσερα paste up (ακρυλικό σε χαρτί κολλημένο σε τοίχο ή μεταλλικές πόρτες) που απεικονίζουν τρία κεφάλια γυναικεία κι ένα αντρικό που θυμίζει προσωπογραφία φαντάρου των ’30s. Τα έργα του ξεχωρίζουν από οποιουδήποτε άλλου καλλιτέχνη δημιουργεί στον δρόμο τον τελευταίο καιρό και είναι από τα λίγα που αντέχουν στον χρόνο, καθώς οι γείτονες και οι κάτοικοι της κάθε περιοχής τα σέβονται και τα προστατεύουν. Είναι λίγοι οι street artists αυτής της γενιάς, η οποία ξεκίνησε τη δεκαετία των ’00s, που εξελίχθηκαν τόσο και όσο συνεχίζουν να ζωγραφίζουν, γίνονται όλο και καλύτεροι. Τα τρία καινούργια έργα βρίσκονται μαζεμένα στα Άνω Πετράλωνα και το τέταρτο στο Κουκάκι. www.instagram.com/o_taxis

24 lifo – 29.9.16

29.9.16 – lifo

25

ΜΟΥΣΙΚΗ

H ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΜΈΤΑL 26 lifo – 23.3.17

ΣΗ

Ο ΤΟ ΠΙΟ ΕΞΑΓΏΓΙΜ ΕΛΛΗΝΙΚΌ ΠΡΟΪΌΝ (ΜΕΤΆ ΕΊ ΤΟ ΛΆΔΙ) ΞΑΝΑΖ ΛΑΜΠΡΈΣ ΜΈΡΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΏΝΕΙ ΤΟ ΚΟΙΝΌ ΤΟΥ, ΠΑΡΌΛΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΈΧΕΙ ΚΑΜΊΑ ΒΟΉΘΕΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΚΡΆΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΓΆΛΑ MΈΣΑ. Α Π Ό ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Ε ΡΓ ΗΣ ΜΑΝΟΣ ΧΡΥΣΟΒ

Α

ν μιλάμε για «σκηνή» στην Ελλά δα, τα μοναδικά είδη, αυτήν τη στιγ μή, για τα οποία μπορείς να πεις ότι ισχύει ο όρος είναι το metal και το χιπ χοπ. Είναι τα πιο δημοφιλή μουσ ικά είδη, με γκάμα από mainstream μέχρ ι πολύ εναλλακτικό, παρουσιάζουν το πιο μεγά λο ενδιαφέρον και είναι πραγματικά ανεξάρτη τα. Ειδικά το metal, είναι το μόνο μουσικό είδο ς που άντεξε τόσα χρόνια, χτίζοντας μια υγιή σχέση με το κοινό του, και εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες δεχόμενο ελάχιστη επιρροή από τις μόδες και τάσεις κάθε εποχής. Παρόλο που στην πορεία του υπήρξαν σκαμπανεβάσματα, σήμερα εξάγεται παντού στον κόσμο, κάτι που κανένα άλλο είδος στην Ελλάδα δεν έχει καταφέρε ι σε τέτοιο βαθμό – και ήταν πάντα DIY. Η ελλη νική metal σκηνή της ανέκαθεν βασιζόταν στην αγάπη των οπαδών της και ήταν εκτός μου σικής βιομηχανίας της χώρας και των μεγάλων δισκογραφικών. Τα τελευταία χρόνια, μάλι στα, γνωρίζει μια μη αναμενόμενη άνθηση. Δεν είναι μόνο η επιτυχία των ζωντανών εμφανίσ εων –όλα τα live γίνονται sold out, σε μικρούς και μεγάλους χώρους– stoner σχημάτων, όπω ς οι Planet of Zeus και 1000 MODS, αλλά και η υπερ-επιτυχημένη πορεία ονομάτων όπω ς οι Rotting Christ, οι Sceptic Flesh, οι Suic ide Angels και οι Firewind στο εξωτερικό. «Υπά ρχει ένας αναβρασμός αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα» λέει ο Σάκης Τόλης, ο frontman των Rotting Christ, μιας μπάντας που, ως εξαγ ώγιμο προϊόν, είναι τόσο δημοφιλής στις χώρε ς της αμερικανικής ηπείρου, όσο το ελληνικό λάδι! «Τα αποτελέσματα δεν φαίνονται πουθ ενά αυτήν τη στιγμή, θα τα δούμε μετά από πολλά χρόνια, όπως συμβαίνει συνήθως. Όποιος ασχολείται με το είδος, το καταλαβαίνει εύκο λα από τις πολλές μπάντες που κυκλοφορούν πλέον στην Ευρώπη και κάνουν περιοδείες. Γίνεται ξαφνικά αυτό που έγινε πριν από μερι κά χρόνια στην Πολωνία, απ’ όπου ξεπήδησα ν πολλές μπάντες και τώρα κάνουν παγκ όσμια καριέρα. Αυτό συγκροτεί, επιτέλους, μια παιδεία πάνω στην alternative μουσική» . Οι Rotting

23.3.17 – lifo

27

ΜΟΥΣΙΚΗ

σακησ τολησ, rotting christ

Παράγει πολιτισμό και το βλέπει κανείς από τον κόσμο στις συναυλίες. Χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος και τα κανάλια, υπάρχουν μπάντες που κάνουν παγκόσμιες περιοδείες με μόνο εφόδιο την τρέλα τους.

Christ είναι το πιο πετυχημένο ελληνικό συγκρότημα στο εξωτερικό εδώ και χρόνια. Έχουν κάνει πάνω από 1.300 συναυλίες παγκοσμίως παίζοντας black metal, μια μουσική που για τα επίσημα Μέσα στην Ελλάδα δεν υπάρχει, αλλά είναι απίστευτα δημοφιλής στις νεαρές ηλικίες. «Πριν από 7 χρόνια φοβήθηκα ότι το metal είχε γεράσει και νόμιζα ότι είχαμε μείνει εμείς κι εμείς, αλλά τα τελευταία χρόνια βλέπω μόνο νέα παιδιά να ασχολούνται κι αυτό είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Το 80% του κοινού είναι νέοι! Εμείς, φυσικά, μεγαλώνουμε, αλλά, ευτυχώς, η ανανέωση του κόσμου μοιάζει με αναγέννηση του είδους κι αυτό μόνο ελπιδοφόρο μπορεί να είναι». Η νέα φουρνιά συγκροτημάτων έχει φρέσκες ιδέες και κυκλοφορεί τόσο ποιοτικές δουλειές, που πραγματικά σε αφήνει άφωνο η εξέλιξη του είδους. Έχει πια τα πάντα, ήχους απ’ όλο το φάσμα του metal, που δεν ακολουθούν κάποια συγκεκριμένη σχολή. Οι μπάντες προέρχονται απ’ όλη την Ελλάδα, δεν είναι μόνο αθηναϊκό φαινόμενο. Χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο και τα social media για να κάνουν τη μουσική τους γνωστή και να την προωθήσουν σε διεθνές ακροατήριο. Και τα καταφέρνουν. «Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που το βρίζουν», λέει ο Σάκης, «και το θεωρούν κιτς. Ίσως να έγινε κακόγουστο κάποια στιγμή, αλλά αυτό που έχει μείνει πλέον δεν είναι. Παράγει πολιτισμό και το βλέπει κανείς από τον κόσμο στις συναυλίες. Χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος και τα κανάλια, υπάρχουν μπάντες που κάνουν παγκόσμιες περιοδείες με μόνο εφόδιο την τρέλα τους».

Ε

χουμε την τάση να τα ρίχνουμε όλα στην κρίση και στη γενικότερη μαυρίλα. Έχουν αλλάξει τα ενδιαφέροντα του κόσμου ή απλώς έχει αλλάξει ο τρόπος διασκέδασης; «Ο χώρος του λαϊκού και του σκυλάδικου έχει κάνει τον κύκλο του. Ίσως, βέβαια, βοηθάει και η κρίση, αλλά τα νέα παιδιά ψάχνονται πλέον διαφορετικά. Υπάρχουν μπάντες στο stoner, και στο metal γενικά, οι οποίες μαζεύουν πολύ κόσμο, κάτι που ήταν αδιανόητο πριν από πέντε χρόνια. Αυτός ο ανταγωνισμός που υπάρχει, που βγαίνουν νέες μπάντες συνέχεια, θα οδηγήσει σε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα την επόμενη δεκαετία.

Είναι όπως στον αθλητισμό: αν φτιάχεις καλές βάσεις, κάποια στιγμή θα γίνεις πρωταθλητής». Φυσικά, το Διαδίκτυο και οι νέες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει αρκετά στο να δημιουργηθεί μια νέα κατάσταση. «Τώρα είναι πιο εύκολο να ηχογραφήσεις σε ένα στούντιο, παλιά όλα ήταν αναλογικά» λένε ο Κώστας και ο Αλέξανδρος Καρράς, ιδιοκτήτες του Bowel of Noise, του μοναδικού δισκάδικου των Εξαρχείων που από το 2006 ειδικεύεται στο black metal. «Παλιά έπρεπε να παίξεις όλο το κομμάτι και, αν έκανες λάθος, έπρεπε να το ξαναγράψεις από την αρχή. Τώρα, στο στούντιο με τα ψηφιακά, είναι όλα πιο εύκολα. Κάθε συγκρότημα μπορεί να ηχογραφήσει πλέον άνετα, επειδή τα μέσα βοηθούν». Πρόσφατα, μάλιστα, πέτυχαν την επανασύνδεσή τους οι Medieval Demon, το black metal συγκρότημα που είχαν το 1993, όταν ήταν πιτσιρικάδες, και κυκλοφορούν νέο άλμπουμ μετά από 19 χρόνια. Είχαν διαλυθεί το 1998. «Το Ίντερνετ βοηθάει πολύ στην ενημέρωση» μου λένε. «Παλιά μάθαινες τι κυκλοφορεί από έναν-δυο φίλους σου. Μια νέα μπάντα γινόταν γνωστή από στόμα σε στόμα. Αυτό συνέβαινε εν μέρει και στο Διαδίκτυο, αλλά μπορείς να ανακαλύψεις πολλά πράγματα και μόνος σου. Η κρίση μπορεί να επηρεάζει τις πωλήσεις, αλλά δημιουργεί πιο “ζεστούς” καλλιτέχνες. Βγαίνουν καινούργια συγκροτήματα που κρατάνε την ελληνική σκηνή και βλέπεις ότι το ένα στηρίζει το άλλο. Αλλά και τα παλιά συγκροτήματα στηρίζουν τα καινούργια, δεν τα σνομπάρουν. Ας μη γελιόμαστε, όμως, η τεχνολογία επηρεάζει τη σκηνή πιο πολύ παρά η κρίση. Η τεχνολογία σού μαθαίνει πιο πολλά και μπορεί επίσης να διαμορφώσει την καταναλωτική σου συμπεριφορά, δηλαδή να ψωνίζεις περισσότερο. Είναι, όμως, και δίκοπο μαχαίρι, επειδή, αν τα έχεις όλα με το πάτημα ενός κουμπιού, ποιος ο λόγος να αγοράσεις το φυσικό προϊόν; Ειδικά οι νέοι που δεν έχουν κατασταλάξει επαγγελματικά, είναι δύσκολο να κάνουν συλλογή δίσκων. Η συλλογή απαιτεί χώρο και όταν δεν ξέρεις αν θα φύγεις π.χ. στο εξωτερικό, σίγουρα είναι πιο εύκολο να έχεις ένα λάπτοπ και να ταξιδεύεις. Βέβαια, δεν είναι το ίδιο να έχεις την Ιλιάδα στο iΡad με το να την έχεις σε μια δερματόδετη ντελούξ έκδοση. Αυτό σε χαρακτηρίζει και ως άνθρωπο. Το τζάμπα είναι πάντα γλυκό».

ΝΈΑ ΜΈΤΑ L ΓΚΡΟΥ Π ΠΟΥ ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ ΞΈΡΕΙΣ

11

28 lifo – 23.3.17

«Πουλάνε όμως οι νέες ελληνικές μπάντες;». «Πουλάνε πολύ. Ο ρομαντισμός δεν φαίνεται να πεθαίνει στο metal. Όλα τα άλλα είδη μπορεί να έχουν γίνει ψηφιακά ή να περιμένουν οι καλλιτέχνες να βγάλουν κέρδος από τις συναυλίες μόνο και όχι από τις πωλήσεις CD ή δίσκων. Στο metal ο οπαδός λειτουργεί ως συλλέκτης έργων τέχνης. Θα πάρει το βινύλιο επειδή θέλει να έχει το εξώφυλλο σε μεγάλη διάσταση για να το απολαμβάνει εξίσου με τη μουσική. Θα καθαρίσει το βινύλιο με μεράκι, μέχρι που θα το μυρίσει. Όλα παίζουν ρόλο. Στο metal και ο καλλιτέχνης και ο οπαδός νιώθουν ακόμη δυνατά τη νοσταλγία για το παρελθόν. Είναι διαχρονική μουσική. Οι ηλικίες που ασχολούνται είναι από 13 μέχρι 50. Και η διαφορά με το χιπ χοπ είναι ότι το metal μπορεί να το ακούσει και ο 50άρης, ενώ χιπ χοπ, πιο δύσκολα. Μetal μπορεί να ακούει και ο πατέρας και ο γιος. Υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις». Αναφέρουν ότι το ελληνικό black metal έχει τεράστια απήχηση αυτήν τη στιγμή στη Λατινική Αμερική και σε χώρες όπως η Βραζιλία. Ο Δημήτρης Κότσης, που εργάζεται ως freelance PR/publicist στην 3P Lab και παίζει heavy metal μουσική με τους Mahakala (φέτος κυκλοφόρησαν το τρίτο τους άλμπουμ, με τίτλο «The Second Fall»), κρατάει μια πιο μετρημένη στάση. «Το metal δεν πουλάει, γιατί τίποτα πλέον δεν πουλάει. Πλην ενθουσιώδους κοινού σε merchandise stands συναυλιών και κάποιων, λίγων, συλλεκτών, το ενσώματο μέσον (CD, LP κ.λπ.) έχει πάρει την κάτω βόλτα. Ακούω κάποιους να λένε πως ανεβαίνει το βινύλιο. Λάθος. Το streaming ανεβαίνει. Το βινύλιο είναι απλώς μια φοβερά σταθερή αξία λόγω της ποιότητας και της υπόστασής του και τώρα ζει μια δεύτερη νιότη (που μακάρι να κρατήσει πολύ). Αυτό που έχει αλλάξει είναι η ανταπόκριση του κόσμου στο underground. Η διάθεσή του να στηρίξει μια συναυλία του πεντάευρου με 2-3 σχετικά άγνωστες μπάντες έχει μεγαλώσει, γιατί πλέον γνωρίζει πως έχει ελπίδες να πάρει κάτι ποιοτικό». Η αλήθεια είναι ότι οι συναυλίες γεμίζουν πάντα με κόσμο. Δεν είναι τυχαίο το ότι έρχονται τόσο συχνά συγκροτήματα από το εξωτερικό. Σε συναυλιακούς χώρους όπως το An Club η πλειονότητα των συγκροτημάτων που εμφανίζονται έχουν σκληρό ήχο. Ο Δημήτρης,

bowel of noise

ν Ο ρομαντισμός δε ι ίνε θα πε φαίνεται να τα α Όλ στο metal. άλλα είδη μπορεί να ά έχουν γίνει ψηφιακ ν ου έν ή να περιμ οι καλλιτέχνες να βγάλουν κέρδος από τις συναυλίες μόνο και όχι από τις πωλήσεις CD ή δίσκων. Στο metal ί ο οπαδός λειτουργε ν γω έρ ς τη ως συλλέκ τέχνης. Θα πάρει το βινύλιο επειδή θέλει να έχει το λη εξώφυλλο σε μεγά το να για η διάστασ υ απολαμβάνει εξίσο . ική υσ μο με τη

SACRAL RAGE

HAIL SPIRIT NOIR

NEED

Παίζουν κλασικό metal με τεχνικό χαρακτήρα και υπερηχητικά φωνητικά. Σχηματίστηκαν στην Αθήνα το 2011. Μετά από αρκετά ντέμο και EP, κυκλοφόρησαν το πρώτο τους άλμπουμ το 2015 με τίτλο «Illusions on infinite void». https://sacralrage. bandcamp.com

Black metal σε άριστες, εντονότατες, βαθιές progressive rock καλλιτεχνικές διαδρομές, που θα το έλεγες και αβανγκάρντ. Σχηματίστηκαν το 2010 στη Θεσσαλονίκη και κυκλοφόρησαν το εξαιρετικό «Μayhem in Blue» πέρσι το φθινόπωρο. https://hailspiritnoir. bandcamp.com

Σχηματίστηκαν το 2003 στην Αθήνα και παίζουν progressive metal. Τα άλμπουμ τους είναι δουλεμένα αριστοτεχνικά και ξεχειλίζουν από θεατρικότητα και πυκνά νοήματα. Φέτος κυκλοφόρησαν το τέταρτο άλμπουμ τους, με τίτλο «Hegaiamas: A song for freedom». https://needband. bandcamp.com

δημήτρης κότσης, mahakala, 3p lab

Το metal δεν πουλάει, γιατί τίποτα πλέον δεν πουλάει. Πλην ενθουσιώδους κοινού σε merchandise stands συναυλιών και κάποιων, λίγων, συλλεκτών, το ενσώματο μέσον (CD, LP κ.λπ.) έχει πάρει την κάτω βόλτα. Ακούω κάποιους να λένε πως ανεβαίνει το βινύλιο. Λάθος. Το streaming ανεβαίνει.

πάντως, θεωρεί ότι πρέπει να καλυφθεί πολύς δρόμος ακόμη για να μιλάμε για μια πετυχημένη σκηνή που αφήνει στίγμα και στο εξωτερικό. «Εξαγώγιμο προϊόν είναι η Björk για την Ισλανδία! Εδώ το εναλλακτικό δεν ανθεί τόσο πολύ ακόμη κι έτσι η σκηνή δεν έχει βρει το πάτημά της για να κάνει το μεγάλο βήμα προς τα έξω. Υπάρχουν, ωστόσο, μπάντες που διαγράφουν εδώ και χρόνια πορεία στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα και πλέον περιοδεύουν ασταμάτητα και με μεγάλη επιτυχία. Μικρότερες (ή απλώς με λιγότερη αφοσίωση – παίζει κι αυτό) μπάντες κάνουν επίσης βήματα προς τα έξω, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να μιλήσουμε για εξαγώγιμο προϊόν». Όσον αφορά την ενημέρωση, μου τονίζει ότι «το Διαδίκτυο έχει “ρουφήξει” την επικοινωνία εδώ και χρόνια». Στην πραγματικότητα, μπορείς να βρεις τα πάντα εκεί, την παραμικρή λεπτομέρεια για μια μπάντα και τα μέλη της. Είναι τρομερό πόσο λεπτομερείς είναι οι πληροφορίες σχετικά με τις κυκλοφορίες τους, τη σύνθεση της μπάντας, τη μετακίνηση των μελών κ.λπ. Αυτό δεν το έχω συναντήσει σε άλλο είδος, συμβαίνει ειδικά με τα metal συγκροτήματα.

Η

ελληνική metal σκηνή εξελίχθηκε επιστρατεύοντας κυρίως ταλέντο και πείσμα, ώστε να αντιμετωπίσει τεράστιες δυσκολίες και εμπόδια. Αυτό ήταν φυσιολογικό, κατά τη γνώμη μου, μια και μιλάμε για μουσικούς που επέλεξαν να παίξουν σκληρή μουσική στη χώρα μας» λέει ο Κώστας Χρονόπουλος, αρχισυντάκτης του «Metal Hammer», του μοναδικού μουσικού περιοδικού στην Ελλάδα που εξακολουθεί να κυκλοφορεί ασταμάτητα από το 1984. Παρόλο που έχει δυναμική παρουσία στο Διαδίκτυο με το metalhammer.com, δεν εγκαταλείπει την έντυπη μορφή. «Αν κοιτάξει κάποιος τη διαδρομή της ελληνικής κοινωνίας από τα late ’60s και εξής, θα διαπιστώσει ενδιαφέροντα πράγματα. Όταν, για παράδειγμα, αυτή η μουσική στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70 γεννιόταν και φούντωνε σε παγκόσμιο επίπεδο, στα μέρη μας ζούσαμε σε βαθύ σκοτάδι λόγω της χούντας, ενός ηλίθιου και κανιβαλικού καθεστώτος, το οποίο, μαζί με τα υπόλοιπα δεινά που έφερε στη χώρα, εγκαθίδρυσε στον τόπο μια γενικευ-

DOOMOCRACY

1000MODS

RAVENCULT

Επικό doom metal, με λυρισμό, ιδέες και προσωπικότητα. Ξεκίνησαν να παίζουν μαζί από το 2014 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησαν και το πρώτο τους άλμπουμ. Αρχές Μαρτίου βγήκε το «Visions & Creatures of Imagination». http://www. doomocracy.com

Προέρχονται από το Χιλιομόδι Κορινθίας και είναι παιδιά των ’70s Sabs που ξέρουν να γράφουν τραγούδια με ταυτότητα κι έχουν αποκτήσει το δικό τους προσωπικό στυλ. Από τους πιο ανερχόμενους της stoner σκηνής. Έχουν κυκλοφορήσει τρία άλμπουμ, με τελευταίο το περσινό «Repeated Exposure to…». https://1000mods. bandcamp.com

Αθηναίοι που παίζουν μια μείξη black metal - thrash metal. Φημίζονται για την ακραία ηχητική επίθεση της μουσικής τους και ανήκουν στο roster της ιστορικής Metal Blade. Τρία άλμπουμ στο ενεργητικό τους, με τελευταίο το περσινό «Force of Profanation». https://ravencult. bandcamp.com

μένη πολιτιστική κατάρρευση και μια γραφικότατη αισθητική μπίχλας. Δεν είναι τυχαίο ότι πάντα υπήρξε εχθρική προς εκείνους που αποκαλούσε μειωτικά “γιεγιέδες” και “μαλλιάδες”. Όμως και μετά τη χούντα, στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, τα πράγματα για όσους ήθελαν να παίζουν αυτήν τη μουσική δεν ήταν πολύ καλύτερα. Αν προσθέσεις στην εικόνα πίστες μπουζουκιών, γαρδένιες, σπασμένα πιάτα, ακριβά πούρα και τη γέννηση ενός ανόητου τσιφτετελοpopillustration lifestyle που εκμηδένισε ό,τι δεν έμπαινε στο καλούπι του, το συμπέρασμα, νομίζω, είναι φανερό. Για πολλές δεκαετίες η ελληνική κοινωνία και η αισθητική της υπήρξαν εχθρικό γήπεδο για τους μουσικούς μας. Πάντα ο διαιτητής και οι επόπτες ήταν “πιασμένοι” και αν έπαιρνες μια ισοπαλία σε αυτό το γήπεδο, την πανηγύριζες ως νίκη επιβίωσης. Φυσικά, τα ίδια εμπόδια που βιώσαν οι μουσικοί έζησαν και οι ακροατές αυτού του μουσικού είδους. Από την άλλη, αυτό ίσως να ήταν για καλό, μια και, εκ των συνθηκών, μουσικοί και ακροατές σε αυτήν τη χώρα έφτιαξαν πεισματάρικους χαρακτήρες και μάθαμε ως κοινότητα ότι τίποτα δεν θα μας χαριζόταν, ποτέ! Κάθε παραπάνω σκαλοπάτι πρέπει να το κερδίσουμε. Πάνω-κάτω, ακόμα την ίδια κατάσταση βιώνουμε. Στις μέρες μας ζούμε, σίγουρα, μια “άνοιξη” της σκηνής. Για μένα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μια και αυτή η άνθηση συμπίπτει χρονικά με την επιβολή των μνημονίων και της γενικευμένης οικονομικής κατάρρευσης. Τείνω να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι όλο αυτό συνέβη ως μια αντανακλαστική αντίδραση των νέων ανθρώπων που κρατάνε μουσικά όργανα στα χέρια τους. Κάτι σαν “ok, μου γαμάτε τη ζωή στην καθημερινότητα, αλλά εγώ έχω πράγματα να εκφράσω, έχω τα δικά μου όνειρα και θα το κάνω, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες που μου έχουν επιβληθεί, γιατί αλλιώς δεν υπάρχω, δεν ανασαίνω”. Αυτό οφείλω να πω ότι το θεωρώ μια υγιέστατη αντίδραση στις δύσκολες μέρες που ζούμε. Το metal στην Ελλάδα δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο, όταν τα πάντα γύρω μας κλονίζονται και καταρρέουν από την οικονομική δυσπραγία, τη φτώχεια και την ανεργία. Όμως, όπως είπα και παραπάνω, ζούμε μια ευχάριστη παραδοξότητα. Εδώ και αρκετά χρόνια, έχει δημιουργηθεί στη χώρα ένα νέο κύμα από μπά-

TARDIVE DYSKINESIA Από την Αθήνα και αυτοί. Ενεργοί από το 2004. Παίζουν ένα υπερτεχνικό σύγχρονο metal με περιπετειώδη prog διάθεση. Το περσινό «Harmonic Confusion» είναι το τέταρτο κατά σειρά άλμπουμ τους. https:// tardivedyskinesia. bandcamp.com

ντες που παράγει εξαιρετικά αποτελέσματα» λέει και κάπως μου θυμίζει τη συζήτηση που είχα με τον Σάκη Τόλη. «Τι έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια;». «Νομίζω τα πάντα περίπου. Κυρίως έχει αλλάξει o τρόπος σκέψης της νεότερης γενιάς των μουσικών μας. Στο παρελθόν είδα πολλές περιπτώσεις μουσικών που επαναπαύτηκαν στο ταλέντο τους, πιστεύοντας ότι όλα τα υπόλοιπα θα έρθουν να τους χτυπήσουν την πόρτα. Αυτό ήταν μια πλάνη και οι νεότεροι δείχνουν να το συνειδητοποιούν, πράγμα που βοηθά πάρα πολύ τους ίδιους και τις προσπάθειές τους. Ο καναπές πέθανε. Τη θέση του πήρε η αντίληψη ότι αν θες να κυνηγήσεις τα όνειρά σου, πρέπει να τρέξεις, να μοχθήσεις για όλα, από την παραγωγή και το εξώφυλλο του δίσκου μέχρι το promotion, να μην αφήσεις τίποτα στην τύχη. Να γίνεις ο roadie σου, ο ατζέντης σου, εκείνος που ελέγχει τη μοίρα του έργου του. Κι αν στο τέλος δεν τα καταφέρεις, δεν πειράζει, κι αυτό μέσα στη ζωή είναι. Τουλάχιστον θα έχεις τη σιγουριά ότι προσπάθησες με τον σωστό τρόπο. Αυτά νομίζω ότι η νεότερη γενιά των μουσικών τα καταλαβαίνει και τα κάνει πράξη. Επίσης, το επίπεδο είναι εξαιρετικά υψηλό και στους νεότερους, όχι μόνο στις παλιές καραβάνες. Και το διαπιστώνω αυτό συγκρίνοντάς τους με όσα φτάνουν στο “Metal Hammer” τώρα από συγκροτήματα του εξωτερικού. Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους κατευθύνσεις που ακολουθούν οι μπάντες, πράγμα που δημιουργεί ένα εξαιρετικό μωσαϊκό ήχου. Γενικότερα, στον χώρο της ελληνικής metal σκηνής μπορεί να βρει κάποιος τρομερές μουσικές απ’ όλο τον μουσικό χάρτη που μας αφορά. Από καταπληκτικές heavy rock προσπάθειες με ’70s προσανατολισμό μέχρι ακραίο death metal. Έχω την εντύπωση ότι στο μέλλον θα δούμε να συμβαίνει αυτό ακόμα πιο καθαρά. Σήμερα, όλο και περισσότερα σχήματα είτε υπογράφουν σε σοβαρά labels του εξωτερικού είτε πραγματοποιούν με επιτυχία περιοδείες εκτός των τειχών. Πολλά βλέμματα εκτός των συνόρων έχουν πλέον τον νου τους σε όσα συμβαίνουν εδώ – και καλά κάνουν. Κάποια πράγματα θα εξαρτηθούν και από το μέλλον της ίδιας της χώρας, δεν γίνεται αλλιώς. Αν δεν υπάρχει χώρα και μας πνίξει όλους η θηλιά των μνημονίων, τι metal να υπάρχει;». ¶

κώστας χρονόπουλος, metal hammer

Όλο αυτό συνέβη ως μια αντανακλαστική αντίδραση των νέων ανθρώπων που κρατάνε μουσικά όργανα στα χέρια τους. Κάτι σαν “ok, μου γαμάτε τη ζωή στην καθημερινότητα, αλλά εγώ έχω πράγματα να εκφράσω, έχω τα δικά μου όνειρα και θα το κάνω, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες που μου έχουν επιβληθεί, γιατί αλλιώς δεν υπάρχω, δεν ανασαίνω.

POEM

AENAON

WARDRUM

AHERUSIA

Σχηματίστηκαν στην Αθήνα και ξεχωρίζουν για τα άριστα φωνητικά και για το ότι παίζουν ένα progressive ντελίριο. Πέρσι υπέγραψαν στη σουηδική Vicisoloum Productions που ήδη κυκλοφόρησε το δεύτερο άλμπουμ τους, με τίτλο «Skein Syndrome». https://poemband. bandcamp.com / http://poemband.com

Ακραίο black metal με ολοφάνερη ’70s progressive ανατρεπτική ψυχή και αρκετά παγανιστικά στοιχεία. Σχηματίστηκαν στη Θεσσαλία το 2005. Κυκλοφόρησαν δύο άλμπουμ το 2014 και πέρσι εμφανίστηκε η τρίτη και πιο ολοκληρωμένη δουλειά τους, με τίτλο «Hypnosophy». https://aenaon666. bandcamp.com, http://www.aenaonband.com

Θεσσαλονικείς που εμφανίστηκαν το 2010 και παίζουν κλασικό heavy metal με μοναδική αίσθηση της μελωδίας και τεχνική που υπηρετεί το song writing, το οποίο κοσμείται, ενδεχομένως, από την καλύτερη νέα φωνή στην Ευρώπη. Το τέταρτο άλμπουμ τους κυκλοφόρησε το 2016 και έχει τίτλο «Awakening». http://www.wardrum. gr

Μοναδική περίπτωση μελωδικού black metal. Θα το έλεγες άνετα φολκ. Σχηματίστηκαν το 1999, διαλύθηκαν το 2000 και επανασυνδέθηκαν το 2004. Η θεματική τους έχει να κάνει με τη μυθολογία, δανείζονται πολλά στοιχεία από την παραδοσιακή μουσική και χρησιμοποιούν λύρα. Βρίσκονται μεταξύ Αθήνας και Μυτιλήνης. Έχουν κυκλοφορήσει τρία άλμπουμ, με τελευταίο το φετινό «Prometheus» που έχει αρχαίους ελληνικούς στίχους! https://aherusia. bandcamp.com

23.3.17 – lifo

29

q Το μικρόβιο της Ιστορίας μπήκε από πολύ νωρίς στη ζωή μου. Θεωρώ την Ιστορία το πρώτο διεγερτικό στοιχείο σε φτωχά, από πνευματικής άποψης, περιβάλλοντα. Αν δεν είχα γεννηθεί στη Μεσσήνη αλλά στην Οξφόρδη, πιθανόν να είχα γίνει κάτι άλλο, ή και τίποτα. Από την ενασχόλησή μου με την Ιστορία είχα μόνο οφέλη και κανένα κόστος. Μου επέτρεψε να μπορώ να βλέπω σήμερα την παραμικρή κοινωνική δράση ή ενέργεια και να την παρατηρώ σε ένα ευρύτερο χρονικό πλαίσιο. Αυτό που για κάποιους είναι στιγμιαίο, για μένα έχει ιστορικό και χρονικό βάθος.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

απο τον γιαννη πανταζοπουλο. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

q Με ενδιέφερε πάντα το πρώτο έτος του επαναστατικού αγώνα του 1821. Αναζητώ την αφετηρία, την περίοδο κατά την οποία τα πράγματα ήταν ακόμη ασαφή, οι ιδέες δεν ήταν καθαρές και τα σχέδια ήταν σκαριφήματα, ενώ οι άνθρωποι δεν είχαν καταφέρει να μπουν στην κουλτούρα της εθνικής αναγέννησης. Είναι συνταρακτικό το πέρασμα των ανθρώπων από την υποτέλεια στην επανάσταση και από εκεί στη φάση του ελεύθερου πολίτη. Σήμερα, επαναστατική πράξη είναι η κατανόηση των πραγμάτων και η σταθερή παρέμβαση για τη βελτίωσή τους, εφόσον επιδέχονται διόρθωση. Η συνεχής μεταρρύθμιση με τη λογική της εξέλιξης.

q Ο ρόλος της Ιστορίας είναι θεραπευτικός. Στην εποχή μας ο κόσμος στρέφεται και πάλι στις σελίδες του παρελθόντος, αλλά αυτό δεν αποτελεί θετικό δείγμα για την κοινωνία μας. Αν αυτό είναι προϊόν της παρανόησης ότι η Ιστορία διδάσκει, τότε δεν είναι καλό σημάδι. Αν πρόκειται για μια εσωτερική τάση για κοινωνική αυτογνωσία, για αναζήτηση του εαυτού μας, τότε είναι θετικό. Η Ιστορία, πάντως, ούτε διδάσκει ούτε επαναλαμβάνεται.

q Το 1960 ξεκίνησα να εργάζομαι στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και το 1965 αποφάσισα να πάω στο Παρίσι, όπου έμεινα είκοσι ένα ολόκληρα χρόνια. Μια υπέροχη πόλη, της οποίας οι κάτοικοι έχουν ποιοτικές σχέσεις. Στην επαγγελματική μου διαδρομή ασχολήθηκα ιδιαίτερα με τους μύθους που κατατρέχουν την ελληνική κοινωνία, όπως το κρυφό σχολειό ή το ύψωμα του λαβάρου της επανάστασης. Πρέπει να πάψουμε να ασχολούμαστε με μύθους, ειδικά με τον μύθο που λέει: «Εμείς δεν φταίμε». Οι μύθοι δεν καταπολεμιούνται με τίποτα, γιατί αναπαράγονται ή παράγονται καινούργιοι, όπως ο σύγχρονος μύθος ότι η Μέρκελ και οι Γερμανοί είναι κατακτητές της Ελλάδας. Οι μύθοι είναι μία από τις αιτίες που κρατούν την κοινωνία υπανάπτυκτη. Είναι αλήθεια ότι δώσαμε μάχη ενάντια στους μύθους, αλλά τη χάσαμε. Θέλω να πιστεύω ότι αυτή η μάχη δεν θα σταματήσει, διότι πάντα θα υπάρχουν ορθολογικοί άνθρωποι που θα ενοχλούνται από το χαμηλό επίπεδο προβληματισμού.

q Η υπερψήφιση ενός κόμματος όπως ο ΣΥΡΙΖΑ ανήκει στους δικαιολογητικούς μύθους. Για να ανέλθει στην εξουσία το συγκεκριμένο κόμμα απαιτούνταν δικαιολογίες και μια συρροή αιτιολογήσεων, οι οποίες αποτέλεσαν προϊόντα μυθολογίας και προήλθαν από βαθύτερες ανάγκες της κοινωνίας. Θα ήταν εντελώς διαφορετική η κατάσταση αν η αριστερά είχε ανέλθει στην εξουσία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αλλιώς σήμερα, σε συνθήκες ειρήνης, ειδικά μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού κινήματος και τη θεωρητική αμφισβήτηση των ιδεών του ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί εντοπίζεται και ο φαινομενικά αλλοπρόσαλλος τρόπος εξουσίας του.

q Μένω στην έννοια του πολέμου γιατί ο πόλεμος είναι μια μεγάλη καταλυτική φάση. Αντιλήφθηκα ότι μια σειρά από γεγονότα δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά μακριά από τις συνθήκες του πολέμου. Για παράδειγμα, η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ήταν αποτέλεσμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν ακολουθήσουμε την πολιτικοκοινωνική γενεαλογία του ΣΥΡΙΖΑ προς τα πίσω, θα βρούμε το ΠΑΣΟΚ, την ΕΔΑ και πιο πίσω το ΕΑΜ. Δεν έχει σημασία που οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ πιθανόν δεν αισθάνονται καμία συγγένεια με το ΕΑΜ, ωστόσο αυτό είναι το ιστορικό νήμα.

q Η αδιαφορία του κόσμου δεν με προβληματίζει, αλλά είναι σίγουρο ότι θα επιδεινωθεί. Όσο περισσότερο εγκαθιδρύεται το λαϊκοδημοκρατικό καθεστώς, η αδιαφορία θα επιτείνεται και θα οδηγούμαστε σε μια παθητική αποδοχή του καθεστώτος. Το σίγουρο είναι ότι η κατάρρευση του καθεστώτος δεν θα οφείλεται στη λαϊκή αμφισβήτηση, αλλά ίσως σε ένα τυχαίο γεγονός, όπως συνέβη και στη Σοβιετική Ένωση. Αναφέρομαι στον ΣΥΡΙΖΑ ως καθεστώς γιατί δεν πρόκειται για μία κυβέρνηση. Και δεν συμπεριλαμβάνω τους ΑΝ.ΕΛ. σε αυτήν, γιατί αυτοί αποτελούν απλώς τους χρήσιμους ηλίθιους που προσφέρουν τη θηλιά για να τους κρεμάσουν. Αυτοί έχουν ημερομηνία λήξεως. Το καθεστώς είναι μόνο καθεστώς ΣΥΡΙΖΑ.

q Η κρίση είναι δημοσιονομική με διογκωμένο σκέλος εξόδων και ένα λιγότερο ικανοποιητικό σκέλος εσόδων, το οποίο σε παγκόσμιες συνθήκες ευφορίας καλύπτεται με δανεισμό. Ο δανεισμός, κάποια στιγμή, σταματάει, γιατί δημιουργείται χάσμα ανάμεσα στις ανάγκες που έχουμε και στη δυνατότητα ικανοποίησης των επιτοκίων. Αν δεν ήμασταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα είχαμε χρεοκοπήσει αρκετό καιρό πριν. Αυτή είναι που μας κρατάει ακόμη στην εντατική. Το ζήτημα είναι ότι δεν υπάρχει ικανό πολιτικό προσωπικό για να μας βγάλει από την οικονομική κρίση. Αμφιβάλλω αν θα υπάρξουν στο εγγύς μέλλον οι ηγετικές προσωπικότητες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ούτε τα «δεκαπενταμελή της Γκράβας» ούτε η ΟΝΝΕΔ θα δώσουν ηγεσίες μεγάλου διαμετρήματος. Είναι πανευρωπαϊκό φαινόμενο αυτό που είχε πει κάποτε για τους υπουργούς στην Ελλάδα ο Κατσιφάρας, ότι θα έχουμε ηγέτες που δεν τους ξέρει ούτε ο θυρωρός τους. Αυτή θα είναι η ισχυρή μελλοντική πραγματικότητα.

30 lifo – 23.3.17

ΙΣΤΟΡΙΚΌΣ, OΜΌΤΙΜΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΟΥ ΕΙΕ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΗ ΜΕΣΣΉΝΗ, ΖΕΙ ΣΤΗΝ ΠΛΆΚΑ. ΠΙΣΤΕΎΕΙ ΌΤΙ Η IΣΤΟΡΊΑ ΟΎΤΕ ΔΙΔΆΣΚΕΙ ΟΎΤΕ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΆΝΕΤΑΙ.

μου ασχολούνταν με τα οικιακά. Αντιπροσώπευε τη νεωτερική εικόνα της γυναίκας που ασχολείται με τα οικιακά, ξέρει κάποια γράμματα, έχει τελειώσει ένα μέσο σχολείο και εξελίσσεται σε οικοδέσποινα. Βάσει αυτού του συγκεκριμένου τύπου μητέρας δημιουργήθηκαν η οικογενειακή συμπεριφορά, η επιθυμία και η προσπάθεια της κοινωνικής ανόδου. Οι μανάδες αυτές αποτέλεσαν τον στοιχειώδη πυρήνα καθώς και το όχημα που έδωσε την ώθηση στα παιδιά να σπουδάσουν. Στη Μεσσήνη έμεινα έως τα δεκαοκτώ μου χρόνια και μετά ήρθα στην Αθήνα για να σπουδάσω στη Φιλοσοφική Σχολή. Δεν αισθάνθηκα ποτέ την ταυτότητα του Πελοποννήσιου ούτε το στοιχείο του τοπικισμού – δυστυχώς, τώρα αναπτύσσονται νέοι τοπικισμοί που θα μας βασανίζουν στο μέλλον. Η οικογένειά μου ανήκε στη μεγάλη γενιά της εγκατάλειψης της επαρχίας για τις πόλεις. Έζησα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Κατοχή και τον Εμφύλιο. Ήταν βιώματα που έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στη συγκρότηση της προσωπικότητάς μου, ειδικά η έννοια του πολέμου. Τα χρόνια στην Αθήνα ήταν πολύ όμορφα, μακριά από την επιτήρηση των γονιών και την παθογένεια της οικογένειας. Στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, συνηθίζουμε να φεύγουμε από το πατρικό μας αλλά να μην αναλαμβάνουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν, δεχόμενοι τους όρους της εκάστοτε οικογένειας-χρηματοδότη. Δηλαδή τα νέα παιδιά, παρόλο που φεύγουν για σπουδές, εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τα οικογενειακά αποθέματα και να μην παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους.

ΒΑΣΊΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΟΥΛΟΣ

q Γεννήθηκα το 1932 στη Μεσσήνη ή Νησί του Νομού Μεσσηνίας. Ο πατέρας μου ήταν μικρέμπορος και η μητέρα

23.3.17 – lifo

31

q Αυτό που με ενοχλεί είναι οι διαφορετικού τύπου ελίτ, είτε επιστημόνων, είτε πολιτικών, είτε διανοουμένων. Δεν καταφέρνουν να βαθύνουν αρκετά στην αυτοσυνειδησία της ελληνικής κοινωνίας. Θα περίμενα μεγαλύτερη προσπάθεια αναφορικά με την κατανόηση των συνθηκών στις οποίες ζούμε. Αντίθετα, παρατηρώ κάποιες ενέργειες παραδοσιακού τύπου, όπως οι εκτροπές στη μεταρρύθμιση της παιδείας. Είναι αστειότητα να μιλάμε για μεταρρύθμιση στην παιδεία το 2017. Είναι δυνατόν, σήμερα, να αποτελεί κοινωνικό αίτημα η μεταρρύθμιση της παιδείας; Αντιθέτως, αυτό που θα είχε ενδιαφέρον θα ήταν να γίνει μια κίνηση για την κατανόηση των συνθηκών υπό τις οποίες απέτυχαν οι πολλαπλές μεταρρυθμίσεις στην παιδεία.

q Η παιδεία δεν αποτελεί ξεχωριστό κομμάτι της κοινωνίας. Όταν η κοινωνία αρνείται το κλείσιμο αντιπαραγωγικών πανεπιστημιακών σχολών και έχουμε παρέμβαση της τοπικής κοινωνίας, μητροπολίτες και εμπορικά επιμελητήρια που ζητούν τη διατήρηση των σχολών αυτών, και η κυβέρνηση, από τα είκοσι τμήματα που είναι να κλείσουν, συμβιβαστικά κλείνει τα έντεκα και αφήνει τα εννέα ανοιχτά, μπορείς μετά να μιλάς για την αυτονομία του εκπαιδευτικού συστήματος; Ο λαϊκισμός πλέον έχει γίνει επιστήμη. Αποτελεί μια εκτροπή από κάτι που θα έπρεπε να είναι διαφορετικό. Όταν πολιτικά καλείσαι να εκφράσεις κάτι κι εσύ πράττεις κάτι άλλο, εκτρέπεσαι. Δεν μπορείς να γεμίζεις τη χώρα με πανεπιστήμια και να μην ενδιαφέρεσαι τι θα απογίνουν οι πτυχιούχοι. Και συνήθως η έννοια του λαϊκισμού απαντά στην αριστερά. Είναι περισσότερο αυτό που ονομάζουμε διαψευσμένη αριστερή πολιτική. Οι ιδεολογίες, βέβαια, πάντα θα υπάρχουν. Τι είναι οι ιδεολογίες; Μια παραγωγή αφηρημένων εννοιών, μέσω των οποίων προσπαθεί ο άνθρωπος να κατανοήσει τον κόσμο, μια γενίκευση. Θα πάψουν, λοιπόν, ποτέ οι άνθρωποι να γενικεύουν;

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

q Το ερώτημα αν γεννιέσαι ή γίνεσαι Έλληνας απαντιέται από τη διάρκεια του χρόνου. Είδαμε τα παιδιά της πρώτης γενιάς αλβανικών κοινοτήτων στη χώρα μας που θέλησαν να δείξουν το «ανήκειν», τουλάχιστον, και στην αλβανική κοινότητα. Όπως οι Έλληνες της διασποράς που μετά από δύο δεκαετίες αισθάνονται ακόμη Έλληνες και όχι μόνο Αμερικανοί ή Ολλανδοί. Αυτό σημαίνει ότι η εθνική σου ταυτότητα έχει αντοχή, έχει πολιτιστική δύναμη. Περιέχει τη γλώσσα, τα βιώματα ή την παιδική ηλικία. Άρα δεν είναι αιματολογικό ζήτημα ή του DNA. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Αρβανίτες πήραν μέρος στην ελληνική επανάσταση ως Έλληνες και όχι ως Αλβανοί. Κάθε άλλη κουβέντα περί αυτού είναι μια απλή φλυαρία. Σήμερα μιλάνε πολλοί και πολύ, αγνοώντας την ιστορική ύλη. Η ελληνική κοινωνία, όπως κάθε κοινωνία, είναι ανώριμη και δεν μπορεί να αντέξει αλήθειες ή δόσεις αυτοσυνειδησίας. Το θέμα είναι πώς εισχωρούν οι ελίτ για να σπάσουν το τείχος που ορθώνεται από την απλοϊκότητα ή την καλοπροαίρετη μυθολογία.

Ο λαϊκισμός πλέον έχει γίνει επιστήμη. Αποτελεί μια εκτροπή από κάτι που θα έπρεπε να είναι διαφορετικό. Όταν πολιτικά καλείσαι να εκφράσεις κάτι κι εσύ πράττεις κάτι άλλο, εκτρέπεσαι. Δεν μπορείς να γεμίζεις τη χώρα με πανεπιστήμια και να μην ενδιαφέρεσαι τι θα απογίνουν οι πτυχιούχοι.

q Όταν ήμουν μικρό παιδί, στις παρελάσεις, επειδή ήμουν κοντός, βρισκόμουν πάντα σε μειονεκτική θέση, στο τέλος της ουράς. Άρα δεν έχω κανέναν λόγο να είμαι υπέρ των παρελάσεων. Αν όμως η λειτουργία τους είναι καταπραϋντική και ανακουφιστική, δεν έχω κανένα πρόβλημα. Και δεν ανήκω στην ομάδα των απλοϊκών πολέμιων, των οποίων οι εκδηλώσεις φαίνονται συντηρητικές.

q Τα social media, παρόλο που δεν συμμετέχω σε αυτά, είναι τα σύγχρονα καφενεία. Αποτελούν ένα μέσο έκφρασης. Όπως είχαμε παλιότερα το αναλογικό τηλέφωνο, τώρα έχουμε το Διαδίκτυο ως κύριο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας. Αυτό που με ανησυχεί είναι η λειτουργία του σε σχέση με το χαρτί. Ως άνθρωπος της αρχειακής κουλτούρας ξέρω καλά τι σημαίνει να αφήνεις ίχνη. Το Διαδίκτυο δεν νομίζω ότι αφήνει ίχνη και δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα είναι το μέλλον χωρίς αυτά. Φοβάμαι την απώλεια μνήμης.

q Η γκρίνια για την Αθήνα είναι ένα τεράστιο λάθος. Είναι μια πόλη όμορφη, δυνατή, άνετη, ευχάριστη και δημιουργική. Τα συναισθήματά μου για την πόλη αυτή είναι θετικά, όπως νομίζω και των τουριστών που την επισκέπτονται. Από κει και πέρα, σίγουρα υπάρχει η ιστορική πλευρά της πόλης, η παλιά Αθήνα, αλλά και η μείζων Αθήνα, που απλώνεται στα όρια της Αττικής. Εκεί πράγματι βλέπουμε την τριτοκοσμική χωροταξική δομή της που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Η αισθητική μου απαιτεί παρέμβαση στην πόλη. Και ευτυχώς, η Αθήνα απέφυγε τον τριτοκοσμικό ουρμπανισμό της φαβέλας. Το πιο οδυνηρό είναι να εγκαταλείπεις την πόλη σου. Χρειαζόμαστε μια μεγάλη σταυροφορία που θα αλλάξει προς το καλύτερο το πρόσωπο της πόλης όχι μόνο σε δημοτικό επίπεδο, με κρατική φροντίδα και μεγάλο αίσθημα υπευθυνότητας.

q Είμαι άνθρωπος που ζει με πολλή ισχυρή μνήμη. Οι πιο ισχυρές μου αναμνήσεις προέρχονται από τη φοιτητική μου ζωή, όταν κυριαρχούσε απλόχερα ένα πνεύμα ελευθερίας αλλά και ευθύνης. Και, βέβαια, αναπολώ τη στρατιωτική μου θητεία στο Κιλκίς, από την οποία έχω πολύ έντονες θετικές παραστάσεις. Επίσης, μια αξέχαστη παιδική ανάμνηση ήταν η εκδρομή στην Κάτω Μέλπεια Μεσσηνίας – αθωότητα και ανεμελιά. Αργότερα, η ζωή μου στο Παρίσι είχε αξιόλογες επιστημονικές στιγμές και αργότερα η πρόσληψή μου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών αποτέλεσε την πρώτη διάκριση της ζωής μου.

q Δεν έζησα τη ζωή που ήθελα, γιατί δεν είχα την αντίστοιχη διαπαιδαγώγηση που θα με οδηγούσε σε αυτήν. Δεν μπορείς να υπάρξεις έξω από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνεις κι έτσι έζησα πιο συμβατικά. Αξιοποίησα θετικά πολλές ευκαιρίες, βγήκα κερδισμένος από πολλές δράσεις, αλλά νομίζω ότι όλοι μας προσδιοριζόμαστε από τις συνθήκες διαβίωσής μας. Όχι με συμβιβασμένο τρόπο ζωής, αλλά συμβατικό. Δεν έκανα ποτέ κάτι ριψοκίνδυνο στη ζωή μου και πάντα λειτουργούσα στοχαστικά. Όχι υπολογισμένα μεν, αλλά πάντοτε ήξερα τι έκανα.

q Με τη σύζυγό μου είμαστε πενήντα πέντε χρόνια παντρεμένοι. Μυστικό δεν υπάρχει. Όταν συμβιώνεις τόσα χρόνια με έναν άνθρωπο, επικρατεί η αμοιβαία ανοχή. Το κύριο συστατικό είναι η αποδραματοποίηση στη σχέση από απαιτήσεις ευτυχίας, κοινωνικής επιτυχίας και αναγνώρισης. Να περπατάς στα ανθρώπινα μέτρα και όχι στα υπερβατικά των νεανικών προσδοκιών. Η στοχαστικότητα λειτούργησε για μένα περιοριστικά. Δεν είμαι ο άνθρωπος των εκρήξεων και των μεγάλων επιλογών. Η ευτυχία στη ζωή μου δεν υπήρξε ποτέ, διότι δεν είχα μεγαλώσει σε τέτοιο οικογενειακό περιβάλλον. Δεν τη βρήκα ποτέ αυτήν τη λέξη στο λεξικό, είτε το δικό μου είτε της οικογένειάς μου. Δεν μου έλειψε ποτέ και γι’ αυτό δεν είχα και μεγάλες απογοητεύσεις.

q Το μόνο που μου δίνει ελπίδα σήμερα είναι ότι πιστεύω πως οι κοινωνίες αναπτύσσουν πάντοτε αντισώματα κι έχουν μάθει να αντιστέκονται. Με την έννοια του θανάτου έχω συμβιβαστεί και εξοικειωθεί πλήρως. Είναι κι αυτή μια στιγμή της ζωής. Όλα κάποτε στην πορεία μας παίρνουν ένα τέλος και δεν αποτελούν θέμα απόλυτης επιλογής. Μείζονες φόβους δεν έχω, παρόλο που δεν θεωρώ τον εαυτό μου δείγμα αναίσθητου ανθρώπου. Αν κάτι προσπαθώ να αποφεύγω ή, κατά κάποιον τρόπο, ίσως φοβάμαι, είναι να μη γίνω γελοίος. Με τρομάζει η γελοιότητα. Και η ζωή με έχει διδάξει ότι πρέπει να είσαι ο εαυτός σου. Αν θες να παίξεις άλλους ρόλους, το μόνο που καταφέρνεις είναι να υποκρίνεσαι.

32 lifo – 23.3.17

ΙNFO

Το τελευταίο βιβλίο του Βασίλη Παναγιωτόπουλου είναι το Δύο πρίγκιπες στην Ελληνική Επανάσταση (ΕΙΕ, εκδ. Ασίνη). Τις επόμενες μέρες, μαζί με τους συνεργάτες του, θα κυκλοφορήσει τον πέμπτο τόμο του Αρχείου Αλή Πασά.

512 H

Α Ρ Ο Γ Α

ΤheGOODLIFO

τησ δασ α εβδομ

ΚΟΣΜΗΜΑ

Η Cat Black σχεδιάζει εντυπωσιακά κοσμήματα, γεμάτα εξωτισμό και ομορφιά Στα σχέδιά της διακρίνει κανείς αναφορές στον ζωδιακό κύκλο, σύμβολα άλλων πολιτισμών, αγάπη για τη γεωμετρία και μια σπάνια ροκ θηλυκότητα. Από τη συλλογή της ξεχωρίσαμε τα σκουλαρίκια Ikarus. Χειροποίητα ασημένια μακριά σκουλαρίκια, εμπνευσμένα από το σχήμα ενός φτερού, το οποίο αποδίδεται με δύο τρόπους, με μέταλλο και φτερό χήνας.

Θα τα βρείτε στο Neon Raum (Λεωχάρους 17, neonraum.com) και στη σελίδα της Cat Black στο Etsy.

23.3.17 – lifo

33

3 ανθοπωλεία στο κέντρο της πόλης που πρέπει να ξέρεις!

NAL O S R E P ER SHOPP

è

ZEUS+DIONE Η τσάντα ATTIKI είναι κατασκευασμένη από καστόρινο δέρμα, ενώ το λουρί της είναι κεντημένο στο χέρι από Λευκαδίτισσες τεχνίτριες. www.zeusndione.com

DRIZOS

Κριεζώτου 1, Κολωνάκι, 210 3610110 Τα τριαντάφυλλα είναι πρώτα σε προτιμήσεις στο ανθοπωλείο Drizos. Σε οποιοδήποτε χρώμα! Τα αγοράζουν οι γυναίκες για τον εαυτό τους, οι ερωτευμένοι άντρες και, γενικά, όλοι οι άνθρωποι που αγαπούν τα λουλούδια. Αυτή την εποχή είναι δημοφιλείς οι αμυγδαλιές, οι φρέζες και οι νεραγκούλες.

ANTONELLO

Σκουφά 24, 210 3608969

å

H&M Πράσινο γυάλινο βάζο με γεωμετρικές λεπτομέρειες. Από τη σειρά σπιτιού της H&M.

é

DESIGN SHOP Βοτανικά σχέδια, πεταλούδες και έντομα στολίζουν τα πόστερ που σχεδιάζει η εταιρεία HK living. www.designshop.gr

VILEBREQUIN Για το καλοκαίρι 2017 η πασίγνωστη εταιρεία μαγιό εμπνέεται από τα εξώφυλλα των Rolling Stones. Σto eu.vilebrequin.com και σε επιλεγμένα καταστήματα στην Ελλάδα.

ΤheGOODLIFO

í

Το ανθοπωλείο του Θοδωρή Αντονέλλου αιχμαλωτίζει το βλέμμα των περαστικών με τις ανθοστόλιστες δημιουργίες του ίδιου και της δημιουργικής του ομάδας. Με ιδιαίτερη πάντα αισθητική, οι συνθέσεις τους ξεχωρίζουν για την άψογη ανθοδετική τους, την επιλογή των χρωμάτων αλλά και τη φρεσκάδα και την ποικιλία των λουλουδιών. Σπεσιαλιτέ του Antonello είναι το πάντρεμα των λουλουδιών με τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, όπως αγκινάρες, λαχανάκια, φράουλες, κεράσια και ανανάδες.

FLERIA

Πατριάρχου Ιωακείμ 35, 210 7229697 Στα ανθοπωλεία Fleria βρίσκουμε τις πιο πρωτότυπες και ξεχωριστές προτάσεις. Συνθέσεις σε όμορφα κασπό, γλάστρες και βάζα, καθώς και πολύχρωμα μπουκέτα με απρόσμενους συνδυασμούς, όπως τριαντάφυλλα και ελιά. Αυτή την εποχή έχουν ωραία μπουκέτα με φρέζες και τριαντάφυλλα.

TOP 34 lifo – 23.3.17

3

kειμενο μεροπη κοκκινη

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

ΈΛΕΝΑ ΖΩΓΡΆΦΟΥ & ΒΑΣΙΛΙΚΉ ΣΑΓΑΡΆΚΗ

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ

Ιδρύτριες του Sartorial

Πώς και είχατε την ιδέα να φτιάξετε μεταξωτά μαντίλια; Η αλήθεια είναι πως μας αρέσει που η συγκεκριμένη ιδέα φαίνεται σε όλους διαφορετική και πρωτότυπη – αυτό ακριβώς θέλαμε να πετύχουμε. Θέλαμε να κάνουμε κάτι που θα ήταν μοναδικό και θα αναδείκνυε τον ελληνικό πολιτισμό και τα ελληνικά προϊόντα, όπως το ελληνικό μετάξι Σουφλίου, το οποίο είναι γνωστό παγκοσμίως για την άριστη ποιότητά του. Το μαντίλι από μόνο του είναι ένα πολύ ιδιαίτερο και μοναδικό αξεσουάρ. Τι σχέδια έχουν; Κάθε μαντίλι έχει τη δική του ταυτότητα. Ακόμα και τα χρώματα που επιλέγουμε για κάθε σχέδιο είναι μέρος της ιστορίας που εξιστορείται σε κάθε print. Για παράδειγμα, το «Hermes Green» είναι ένα μαντίλι το οποίο αναφέρεται στον ελληνικό πολιτισμό, χρησιμοποιώντας ως μοτίβο το σανδάλι του Ερμή στις αποχρώσεις της λεβάντας και της μέντας, κλασικές ελληνικές μυρωδιές. Με πόσους τρόπους μπορεί να φορεθεί ένα μαντίλι; Μπορούμε να κάνουμε πολλά και διαφορετικά δεσίματα στον λαιμό, ανάλογα με το μέγεθος, και να το δέσουμε ακόμα και ως ζώνη. Τι φοράτε σήμερα και πόσο κοστίζει; Βασιλική: Μπλε blazer από τη σειρά Zara Studio (140 ευρώ), ένα γκρι τοπ American Vintage (45 ευρώ), τζιν Stradivarius (25 ευρώ) και χρυσά πέδιλα Zara (40 ευρώ). Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει από τον λαιμό μου το αγαπημένο μου μαντίλι «Soul Βlue», από την ελληνική μας συλλογή, το οποίο κοστίζει 150 ευρώ. Έλενα: Μαύρη παντελόνα με ριγέ πουκάμισο, kitten heels στα χρώματα της άμμου και φυσικά το Ancient Tiger Pink μαντίλι από την ασιατική μας συλλογή με τίτλο «2690», που κοστίζει 135 ευρώ . Όλα τα άλλα είναι Ζara και το κόστος τους δεν ξεπερνάει τα 100 ευρώ.

Δείτε όλα τα σχέδια του ελληνικού brand με τα μεταξωτά μαντίλια εδώ: sartorial.gr

23.3.17 – lifo

35

KET H MARA RC RESE

στο μουσείο τηλεπικοινωνιών ομίλου οτε μια φωτογραφία γίνεται είδηση!

Η Benetton ξεκινά από την Ινδία τη διαφημιστική της εκστρατεία για την ισότητα των φύλων

ΤheGOODLIFO

Η United Colors of Benetton, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, εγκαινιάζει το hash tag #UnitedByHalf προκειμένου να προωθήσει τη διαφημιστική εκστρατεία για την ισότητα των φύλων που δημιουργήθηκε στην Ινδία και θα προβληθεί σε όλο τον κόσμο. Η νέα διαφημιστική εκστρατεία #UnitedByHalf, όπως και η #UnitedbyDonts, μια εκστρατεία που λανσαρίστηκε σε όλη την Ινδία το περασμένο έτος, επιχειρεί να δώσει ευρύτερη φωνή στις κοινωνικές ανησυχίες και να προωθήσει το Πρόγραμμα Ισχυροποίησης Γυναικών. Και οι δύο εκστρατείες αμφισβητούν ευθέως τα κοινωνικά στερεότυπα στην Ινδία σχετικά με τον ρόλο των γυναικών. Η Ινδία αποτελεί τη μεγαλύτερη αγορά της Benetton εκτός Ιταλίας και το εμπορικό της σήμα είναι ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ των ανδρών, οι οποίοι αποτελούν βασικό στόχο της νέας εκστρατείας που επιδιώκει να τους πείσει να αναγνωρίσουν τις γυναίκες ως ισότιμους εταίρους και να τονίσει την ανάγκη για πραγματική ισότητα.

Τον Μάρτιο, στο Μουσείο Τηλεπικοινωνιών «βγάζουμε» και βλέπουμε φωτογραφίες. Όχι κάποιες απλές φωτογραφίες αλλά «τηλεφωτογραφίες»! Μεταφερόμαστε νοερά στις δεκαετίες από το ’50 έως το ’80 για να μάθουμε τι ρόλο έπαιξε η τηλεφωτογραφία στην εξάπλωση των σημαντικών ειδήσεων. Δείτε από κοντά το μηχάνημα τηλεφωτογραφίας, «βάλτε το εμπρός» και ανακαλύψτε πώς έφτανε μια φωτογραφία από τον ΟΤΕ στις εφημερίδες της εποχής. Στο τέλος φωτογραφίστε με μια Polaroid παλιές τηλεφωνικές συσκευές για να συνθέσετε το δικό σας ομαδικό έργο κολάζ με αναφορές στο καλλιτεχνικό κίνημα pop art. Όλα αυτά στο παιδαγωγικό πρόγραμμα του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών για παιδιά 6-12 ετών που γίνεται το Σαββατοκύριακο 18 και 19 Μαρτίου τις εξής ώρες: 11.00-12.30 & 13.00-14.30. Το Μουσείο βρίσκεται κοντά στον ηλεκτρικό σταθμό Κηφισιάς (Πρωτέως 25, Νέα Κηφισιά). Το πρόγραμμα προσφέρεται δωρεάν και απαιτείται κράτηση. Κλείστε έγκαιρα θέση στο otegroupmuseum.gr.

Η οικογένεια του Tranquini εμπλουτίζεται με δύο άκρως απολαυστικές γευστικές προτάσεις Το Tranquini είναι το πρώτο μη αλκοολούχο ποτό χαλάρωσης που ήρθε για να μας εμπνεύσει ώστε να αντιμετωπίζουμε κάθε δυσκολία με θετική σκέψη, να χαλαρώσουμε και να δούμε τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία. Αρχικά το γνωρίσαμε με το Tranquini Mixed Berries, ενώ πρόσφατα εμπλουτίστηκε με δύο μοναδικές γευστικές προτάσεις, το Tranquini Jade με νότες πράσινου τσαγιού και το Tranquini Zero με μηδέν θερμίδες και μηδέν ζάχαρη για εκείνους που προσέχουν τη διατροφή τους, αλλά δεν θέλουν να στερηθούν την απόλαυση και τη χαλάρωση που προσφέρει το Tranquini. Η «συνταγή» του περιλαμβάνει έναν μοναδικό συνδυασμό από εκχυλίσματα βοτάνων, όπως πράσινο τσάι, χαμομήλι, λεβάντα και μελισσόχορτο.

Το Fashion Academy του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ Αθήνας και η ιταλική ακαδημία μόδας «Centro Moda Canossa» σε ένα ξεχωριστό fashion show

New Balance

To Fashion Academy του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ Αθήνας, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με την ιταλική ακαδημία μόδας «Centro Moda Canossa», παρουσιάζουν μια μοναδική επίδειξη μόδας με θέμα «The New Ancients». Με στόχο την αναβίωση της ένδοξης αυτής εποχής θα παρελάσουν κομμάτια σε αυστηρές γραμμές και ιδιόμορφα πατρόν που αναδεικνύουν με μεγαλοπρέπεια τη γυναικεία ομορφιά. Έλληνες και Ιταλοί σπουδαστές της μόδας θα δείξουν τις δημιουργίες τους στο catwalk της Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ, με μόνη υπόσχεση να εντυπωσιάσουν! Συγκεκριμένα, την Πέμπτη 23 Μαρτίου και ώρα 14:00, το ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ ανοίγει τις πόρτες του σε όλους όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν το ξεχωριστό αυτό event, το οποίο θα πλαισιωθεί και από πλήθος άλλα happenings.

Το ταχύτερo μέλος της Fresh Foam οικογένειας ικανοποιεί την επιθυμία σου να τρέξεις γρήγορα και άνετα. Είναι ελαφρύ γι’ αυτό ευνοεί την ανάπτυξη ταχυτήτων και, επιπλέον, με τη Fresh Foam τεχνολογία προσφέρει ασύγκριτα απαλό και σταθερό πάτημα, χάρη στα γεωμετρικά σχήματα της σόλας. Έχει ενιαία bootie κατασκευή στο πάνω τμήμα του παπουτσιού που αγκαλιάζει το πόδι, ειδική συνθετική πλέξη που ευνοεί την ταχεία διαπνοή και προσφέρει ελευθερία κινήσεων και σόλα φυσητού καουτσούκ που την κάνει πιο ευλύγιστη, ανθεκτική και απαλή.

ΤheWeek

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα

38

ΒΙΒΛΙΟ

ΘΕΑΤΡΟ

CITY LAB

Η Τίνα Μανδηλαρά γράφει για τα συναρπαστικά νουάρ διάσημων συγγραφέων.

Η Λουίζα Αρκουμανέα για τoυς Πόθους κάτω από τις λεύκες.

Όσα ζήσαμε την προηγούμενη εβδομάδα.

σελιδα

42

σελιδα

44

ΣΕΛΙΔΑ

46

ΣΙΝΕΜΑ Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου

ΒΙΒΛΙΟ κλεινόν-μυθιστορίες για την αθήνα Η αλώβητη ευαισθησία του Γιάννη Ευσταθιάδη. Από τον Γιώργο-Ίκαρο Μπαμπασάκη σελιδα

43

To φεστιβάλ που καθιερώθηκε ως το ανοιξιάτικο κινηματογραφικό γεγονός της Αθήνας γιορτάζει τα 18α γενέθλιά του και επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις. Μέσα σε 7 ημέρες γεμάτες προβολές φιλοδοξεί να βάλει το σινεφίλ και όχι μόνο κοινό στον ρυθμό του «French Touch» και της γαλλοφωνίας, που φέτος εκπροσωπείται από το Βέλγιο, τον Καναδά, το Λουξεμβούργο, το Μαρόκο, την Τσέχικη Δημοκρατία, την Ελβετία και την Τυνησία. Όπως και στις προηγούμενες διοργανώσεις, έτσι και φέτος θα απονεμηθούν δύο βραβεία στις ταινίες που συμμετέχουν στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ: το Βραβείο της Κριτικής και το Βραβείο Κοινού. Το τρέιλερ σκηνοθετεί η Ζακλίν Λέντζου. Τη διοργάνωση θα ανοίξει η πολυαναμενόμενη ταινία Ciao Amore… Dalida παρουσία της σκηνοθέτιδας Lisa Azuelos και της πρωταγωνίστριας Sveva Alviti. ä 23-29/03, Αθήνα - Θεσσαλονίκη. Αίθουσες προβολών: Αθήνα: Δαναός Cinema, Λ. Κηφισίας 109 / Άστορ Cinema, Σταδίου 28, (Στοά Κοραή) / Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, Σίνα 31. Θεσσαλονίκη: Ολύμπιον-Αίθουσα Παύλος Ζάννας, πλατεία Αριστοτέλους 10, είσοδος: €5-6

23.3.17 – lifo

37

EVENTS ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Diskotekken

Οι Παναγιώτης Μένεγος [Laternative (Official), Εν Λευκώ] και Χρήστος Αγγελόπουλος (Best Radio 92.6), έχοντας δημιουργήσει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα club events της πόλης τα τελευταία χρόνια, έρχονται για πρώτη φορά στο Owl Athens. Μαζί τους ο Manolis Stavroulakis aka MANSTA, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του θεσσαλονικιώτικου nightlife.

24/03, Owl Athens, Λέκκα 23-25, 22:30, είσοδος ελεύθερη

4. ΣΥΝΑΥΛΙΑ

Acid Arab

Roisin Murphy

Το Ρομάντσο και ο Κορμοράνος παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τους Acid Arab, το δίδυμο των Γάλλων παραγωγών που έχουν αδυναμία στους εξωτικούς ήχους, σε ένα μοναδικό DJ set με το χαρακτηριστικό τους μουσικό ιδίωμα. Μαζί τους ο Anatolian Weapons στο warm-up αλλά και οι resident DJs του Κορμοράνου, Body Double και Blue Lagoon.

24/03, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 23:00, είσοδος: €10

2. ΚΩΜΩΔΙΑ Stand-Up Comedy στο White Rabbit Stand-up comedy παράσταση στο πατάρι του White Rabbit. Ο Θωμάς Ζάμπρας, η Χρύσα Κατσαρίνη και Πάρις Ρούπος μοιράζονται εναλλάξ τη σκηνή, καθώς και τις πιο σκοτεινές τους σκέψεις, πάνω σε θέματα της καθημερινότητας, της σχέση τους με τον πατέρα τους και τις εμπειρίες τους με τα ταξί. Special guest, ο Γιάννης Ρούσσος. 29/03, The White Rabbit, Σολωμού 12 & Στουρνάρη 11, Εξάρχεια, 21:30, είσοδος: €4

3. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Σήμερα έπρεπε Η γκαλερί Elika παρουσιάζει τη δεύτερη ατομική έκθεση του Κώστα Ρουσσάκη, στην οποία ο καλλιτέχνης επινοεί μια συμπλοκή από μικρότερα αυτόνομα αντικείμενα. Τα ανασύρει από τον χώρο που τα όρισε και τους αναθέτει την αποστολή να ορίσουν τώρα εκείνα ένα νέο πεδίο, εστιάζοντας τόσο στη μεταξύ τους σχέση όσο και στον χώρο που τα δέχεται. 24/03, Κώστας Ρουσσάκης, «Σήμερα έπρεπε», Elika Gallery, Ομήρου 27, Κολωνάκι, 20:00, είσοδος ελεύθερη

38 lifo – 23.3.17

Top

ΠΑΡΤΙ

1. ΜΟΥΣΙΚΗ

11

εμπεριέχει τις τρεις γενιές και τις υπερβαίνει, συνοψίζοντάς τες. 27/03, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος, 21:00, είσοδος: €10-12

6. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Incorporeal Bundles Η Ραλλού Παναγιώτου δημιουργεί γλυπτά με σύνθετη υλικότητα και μορφολογική ακρίβεια. Στην έκθεση «Incorporeal Bundles» υποβάλλει τα αντικείμενα σε διύλιση, κάνοντάς τα ακέραια, σε μάρμαρο και μέταλλο, και χρησιμοποιώντας κλασικές και νέες τεχνολογίες. Τον τόνο της έκθεσης δίνει το βίντεό της Two-hander (2017). Σε μια σκηνοθετημένη υπαίθρια αγορά, η πολυφωνία του ενός συνεχίζεται σε μια αέναη σκηνή ανταλλαγής. 29/03-04/05, Bernier/Eliades, Επταχάλκου 11, Θησείο, Τρ.-Παρ. 10:30-18:30 & Σάβ. 12:0016:00, ελεύθερη είσοδος

7. ΜΟΥΣΙΚΗ

H Rοisin Murphy, ένα από τα κορυφαία ονόματα της electronic/dance/art pop σκηνής και αδιαμφισβήτητο fashion icon, επιστρέφει στην Αθήνα μετά από πολλά χρόνια. Η Ιρλανδή καλλιτέχνις θα παρουσιάσει ένα εντυπωσιακό show μαζί με την μπάντα της, που θα βασιστεί στην τελευταία της δουλειά, «Take her up to Monto» που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2016.

25/03, Gazi Music Hall, Ιερά Οδός 7-13, Γκάζι, 20:00, είσοδος: €33-39

Katerine Duska

5. ΘΕΑΤΡΟ Τρωάς Η Ομάδα Σημείο Μηδέν παρουσιάζει σε πανελλήνια πρώτη το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη, Τρωάς, που αποτελείται από τρεις μονολόγους σε τρία μέρη. Στο πρώτο, κάθε πρόσωπο (Πρίαμος, Έκτωρ, Αστυάναξ) μιλά για το πώς βίωσε τον πόλεμο. Στο δεύτερο, κάθε πρόσωπο μιλά ως ένα από τα άλλα δύο. Στο τρίτο, μιλά η Τρωάς με τα λόγια και των τριών: μια φωνή που

23–29

MAΡΤ.

Η Katerine Duska σε ένα live με πολυσυλλεκτικό ήχo (πoπ, indie-electropop, σόουλ και r&b) με κοινό παρονομαστή το soulful στοιχείο της φωνής της. Θα ερμηνεύσει τα singles «Slow», «One in a million» και «Won’t Leave», κομμάτια από το ολοκληρωμένο άλμπουμ της «Embodiment» καθώς και αγαπημένες δι-

ασκευές. 24/03, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 21:00, είσοδος: €5-8

8. ΜΟΥΣΙΚΗ Πετρολούκας Χαλκιάς

STOP THE S PRES ΜΟΥΣΙΚΗ Velvet Room Το Μπάγκειον, πρώην ξενοδοχείο της Ομόνοιας που γνωρίσαμε μέσα από τις δράσεις της αθηναϊκής Μπιενάλε, φιλοξενεί άλλο ένα πάρτι της ομάδας Velvet Room με live εμφανίσεις από τις Emi Path, Marthilia Svarna και Colorgraphs, και DJ set από τη Valisia Odell.

Ο κορυφαίος κλαριντζής Πετρολούκας Χαλκιάς θα στήσει στη σκηνή του Half Note Jazz Club το δικό του ηπειρώτικο πανηγύρι. Έχοντας πάντα στο πλευρό του τον Αντώνη Κυρίτση, έναν από τους καλύτερους ερμηνευτές του ηπειρώτικου τραγουδιού, μας μυεί στην αυθεντική δημοτική μουσική παράδοση.

25/03, «Αυθεντικό ηπειρώτικο πανηγύρι με τον Πετρολούκα Χαλκιά», Half Note Jazz Club, 22:30, είσοδος: €15-25

9. ΠΑΡΤΙ Swingtastic Rock ‘n’ Roll

24/03, Ξενοδοχείο «Μπάγκειον», πλατεία Ομονοίας 18, 21:00, είσοδος: €3 με donation

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Something Stupid

Οι Athens Boogie σας προσκαλούν στο απόλυτο Spring Swingtastic Rock ‘n’ Roll Party! Ανοιξιάτικες μουσικές από τον Buddy 67s θα πλημμυρίσουν τον χώρο! Φορέστε κάτι ανάλαφρο με λουλούδια και άνετα παπούτσια και ετοιμαστείτε για πολύ χορό. 23/03, «Spring Swingtastic Rock ‘n’ Roll Party!», Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3 - 5, 21:00, εισοδος ελεύθερη

10. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Οccupy Atopos Η Atopos CVC και η Documenta 14 σας προσκαλούν σε ένα open studio event, όπου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει το ευρύτερο έργο των resident artists της Atopos CVC. Οι καλλιτέχνες της Documenta 14, Nevin Aladag, Daniel Knorr και Ibrahim Mahama, συμμετέχουν στο Occupy Atopos Residency τους τελευταίους μήνες, ετοιμάζοντας τα έργα τους για την επερχόμενη διοργάνωση σε Αθήνα και Κάσελ. 27/03, Atopos CVC, Σαλαμίνος 72, Μεταξουργείο, 19:00, είσοδος ελεύθερη

Ο φωτογράφος Μανώλης Μπαμπούσης καταπιάνεται στη νέα του δουλειά με διαφορετικά μέσα, αντικείμενα/ κατασκευές εφήμερες, κείμενα, φωτογραφίες και βιντεοπροβολές και μας προτρέπει να δούμε με διαφορετικό τρόπο, γεμάτο χιούμορ, τον πραγματικό κόσμο. Προτείνει μια ενιαία εγκατάσταση, η οποία αρθρώνεται σε ενότητες έργων με κεντρικό θέμα τη μη λήθη, την αλήθεια των θεσμών, και προτείνει την ένταξη στη σύγχρονη ζωή και ιστορική συνείδηση εκείνου που όλοι γνωρίζουμε, αλλά δεν μνημονεύεται.

27/03, Μανώλης Μπαμπούσης, «Something Stupid», Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 19:00, είσοδος ελεύθερη

11. ΠΑΡΤΙ Akomma Ένα... akomma party - homage στο μπαρ της Μαυροκορδάτου που όλοι αγαπήσαμε στον 1ο όροφο του Booze. Μουσικές από τους Δημήτρη Κυριαζή, Πάνο Πόλκα και Δημήτρη Μαρίνη. 24/03, Booze Upstairs, Κολοκοτρώνη 57, 22:00, είσοδος ελεύθερη 23.3.17 – lifo

39

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Ακριβώς το τέλος του κόσμου

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

Juste la fin du monde

40 lifo – 23.3.17

ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 2,4 - ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1 - ΑΤΤΑΛΟΣ - ΙΝΤΕΑΛ - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΝΙΡΒΑΝΑ - ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 2 - ΣΙΝΕΑΚ

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ

ακόμη και την παραμικρή ανάσα τους; Να εισχωρήσει στον πόνο, στο ψέμα ή στην αλήθεια τους; Πάντως, τον ποθούμενο συσχετισμό με τον θεατρικό συγγραφέα δεν τον πετυχαίνει. Είναι λάθος να στήνεις μια πολυπρόσωπη συνάθροιση ως ένα έργο που συντάσσεται μέσα στο μυαλό του playwright αλλά ξεδιπλώνεται ως κινηματογράφημα – το κοντινό δεν είναι καθόλου ίδιον της σκηνής και της ματιάς του θεατή ενός θεατρικού έργου. Η θλίψη του Ιλιέλ μένει παθητική και στείρα, σαν να μην αφορά κανέναν άλλο πέρα από τον ίδιο. Κι αυτό θα μπορούσε να αποτελεί τέχνασμα για δράμα: άσε τον δράστη να βάλει μπουρλότο και μετά να απέχει από τις ποικίλες επιπτώσεις και τους σπόρους της διχόνοιας. Και πάλι, όμως, τα σκαμπανεβάσματα είναι τόσο πολλά, στριμωγμένα σαν άσκηση ακραίων συναισθημάτων, που μοιάζουν με υστερικό rollercoaster. Με αυτό τον τρόπο, η επιλογή της ασθένειας ως μυστικού χωρίς κατάληξη που επιδρά καταλυτικά απογυμνώνει τον ίδιο τον σκοπό. Γιατί να επιστρέψει το ευαίσθητο και, όπως όλα δείχνουν, πιο προικισμένο μέλος της οικογένειας στην εστία; Για να νιώσει τη θαλπωρή που τόσο έχει ανάγκη; Ή για να υπενθυμίσει στον εαυτό του, αλλά και στους δικούς του, πόσο δίκιο είχε, να καταδείξει, και μάλιστα με μεγάλη δόση σαδισμού, πόσο άχρηστοι είναι και ότι τελικά έκαναν τα πάντα για να τον απομακρύνουν; Εμείς καλούμαστε όχι να ξεκαθαρίσουμε διά της υπόνοιας αλλά να μαντέψουμε, και να εξαγάγουμε αυθαίρετα συμπεράσματα, αφού οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι εκνευριστικά μετέωρες και εν τέλει δραματικά ατελέσφορες.

Κινηματογράφος

Η μητέρα, υπέροχη και τερατώδης, αφεντικό των αισθημάτων και μαέστρος των εκβιασμών, παραμένει ο ομφαλός στο σύμπαν του Ντολάν στο Ακριβώς το τέλος του κόσμου, που δεν είμαι σίγουρος αν είναι παιχνιδιάρικο σχόλιο πάνω στη δυσλειτουργία της οικογένειας ή ένας κατακλυσμιαίος φροϋδισμός, απελπιστικά στεγανός κι ερμητικά αναπόφευκτος. Ο γκέι θεατρικός συγγραφέας που επιστρέφει στο πατρικό του μετά από πολύχρονη απουσία, λέγοντας στη μάνα, στη μικρή αγαπημένη αδελφή, στον εκρηκτικό αδελφό και στην όμορφη νύφη του που δεν είχε ποτέ συναντήσει πως είναι πολύ άρρωστος, φέρει μια λύπη απροσδιόριστη και διάχυτη – μόνο που δεν την προσδιορίζει ποτέ πραγματικά (από τι πάσχει και πόση ζωή τού απομένει) και δεν τη «διαχέει» δραματουργικά στους υπόλοιπους. Αντίθετα, οι δικοί του άνθρωποι είναι μονίμως στο κόκκινο ή, κατά τον Ντολάν, στα κάγκελα, με φωνές, κατηγόριες, γαλιφιές, κλάματα και βίαια ξεσπάσματα, όλα σε εξαντλητικά κοντινά πλάνα. Οι ηθοποιοί είναι όμορφοι –ο Ιλιέλ κι ο Κασέλ, η Κοτιγιάρ με τη Λεά Σεϊντού– όσο κι αν πασχίζουν να ασχημύνουν σε μια μπεργκμανική περιδίνηση, μια έκλυση ψυχής φωτογενή και επαναλαμβανόμενη. Είναι σίγουρο πως ο Ντολάν έχει αποκτήσει ειδίκευση στις σχέσεις που εξαρτώνται από την ωστική και κεντρομόλο δύναμη της μάνας και στο προηγούμενο και καλύτερό του φιλμ, το Mommy, είχε κάθε λόγο να ανεβάσει τους τόνους, γιατί αφενός η πλοκή και οι χαρακτήρες το ζητούσαν και αφετέρου το προσγείωνε δεξιοτεχνικά. Είναι επίσης δεδομένο, λόγω της σχετικής του πείρας, παρά τα 27 του χρόνια, πως κάποιον λόγο είχε που κόλλησε την κάμερα στα μούτρα των πρωταγωνιστών του. Ήθελε να συλλάβει

Σκηνοθεσία: Γιάννης Σακαρίδης Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Στάνκογλου, Μάκης Παπαδημητρίου, Βασίλης Κουκαλάνι Με φόντο την πολύβουη πλατεία Αμερικής, τέσσερις διαφορετικοί άνθρωποι συναντιούνται και οι ζωές τους θα αλλάξουν καθοριστικά.

Σκηνοθεσία: Ξαβιέ Ντολάν Πρωταγωνιστούν: Γκασπάρ Ιλιέλ, Βενσάν Κασέλ, Μαριόν Κοτιγιάρ

Μετά από 12 χρόνια απουσίας ένας συγγραφέας γυρίζει στο πατρικό του με σκοπό να κάνει μια πολύ σημαντική ανακοίνωση στην οικογένειά του. Το ήσυχο απόγευμα όμως δίνει τη θέση του σε αντιπαραθέσεις, βεντέτες, συναισθήματα υποκινούμενα από μοναξιά και αμφιβολία, και όλες οι απόπειρές του αποτυγχάνουν από την ανικανότητα των ανθρώπων να ακούσουν και ν’ αγαπήσουν.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

Σε σενάριο των Γιάννη Σακαρίδη, Βαγγέλη (και όχι Βασίλη, όπως είχα γράψει εκ παραδρομής στο ρεπορτάζ από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) Μουρίκη και Γιάννη Τσίρμπα, στο μυθιστόρημα του οποίου Η Βικτώρια δεν υπάρχει βασίστηκε η ταινία, η Πλατεία Αμερικής είναι η δεύτερη, και πιο ολοκληρωμένη σκηνοθετική δουλειά του Γιάννη Σακαρίδη, μετά το Wild Duck. Δεν ακτινογραφεί απλώς την πρώην αστική περιοχή του αθηναϊκού κέντρου αλλά προχωρά πέρα από την τοπογραφία, σε ένα δράμα διασταυρούμενων πυρών, όπου οι ιστορίες του Μπίλι, που έχει μπαρ και κάνει τατουάζ, του παιδικού του φίλου Νάκου, που μένει στην ίδια πολυκατοικία, και του Σύρου πρόσφυγα Τάρεκ συνθέτουν την κοινωνική μετεξέλιξη, απόλυτα δόκιμη και τρέχουσα, ως ενδεικτικό υποσύνολο του ευρύτερου φάσματος της κρίσης. Ο Νάκος, που δεν έχει εξελιχθεί και είναι οργισμένος με τους «ξένους», είναι το εξέχον θύμα και μαζί ο απρόσμενος θύτης, ο Μπίλι έχει βαλτώσει, εγκλωβισμένος στις καταστάσεις, με τον ανθρωπισμό του ως μοναδική διέξοδο, και ο Τάρεκ, με την ανήλικη κόρη του, ο καταλύτης για την επόμενη κίνηση προς την κάθαρση και την ελευθερία. Αποφεύγοντας τις εύκολες κρίσεις και την απλοϊκή ηθικολογία, η Πλατεία Αμερικής είναι μια μοντέρνα ηθογραφία με πολιτικό φορτίο και καθαρό βλέμμα. Οι αντιθέσεις είναι εύστοχες, οι συμβολισμοί αφομοιωμένοι και μόνο στο τρίτο μέρος το ζόρικο μονοπάτι της διαφυγής εκτελείται κάπως βεβιασμένα. ΑΕΛΛΩ 3 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 3 - ΑΙΓΛΗ 2 - ΑΝΟΙΞΗ 2 - ΕΛΛΗ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 1 - ΣΙΝΕΑΚ

ΤΟ ΚΡΎΟ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΎΝΤΑΣ Kalandar Sogugu Σκηνοθεσία: Μουσταφά Καρά Πρωταγωνιστούν: Χεϊντάρ Σισμάν, Νουράι Γιεσιλαράζ, Χανίφε Καρά Ο Μεχμέτ ζει σε ένα εξαθλιωμένο ορεινό χαμόσπιτο στην Τραπεζούντα, συντροφιά με τη γριά μάνα του, την εξουθενωμένη και απελπισμένη σύζυγό του και τα δυο παιδιά του. Τα λιγοστά ζωντανά που εκτρέφουν για αναπαραγωγή δεν τους παρέχουν παρά ελάχιστα. Το λογικό θα ήταν να έβρισκε δουλειά στο κοντινό ορυχείο, αλλά ο Μεχμέτ γυρνάει τα βουνά μόνος του, αναζητώντας με μανία εκείνη τη φλέβα χρυσού που θα τους λύσει τα προβλήματα μια για πάντα.

Ο τυχοδιωκτισμός μπορεί να έχει καταγραφεί πολλές φορές ως γοητευτικό χαρακτηριστικό ηρώων της δυτικής κοινωνίας, αλλά στα βουνά της Ανατολίας, ένα περιβάλλον όπου η ζωή μοιάζει πρωτόγονη ακόμη, μόνο γοητεία δεν προσδίδει. Έτσι, ο Μεχμέτ, ένα αγύριστο κεφάλι που αλωνίζει, με πολύ κόπο και προσωπικό κόστος, τα βουνά της περιοχής του ώστε να ανακαλύψει λίγο χρυσό και να αλλάξει προς το καλύτερο τη ζωή του,

είναι η ντροπή του σπιτιού, ο οικογενειάρχης που, αντί να σοβαρευτεί, μοιάζει να τρελαίνεται. Κάτω από ένα συνήθως ομιχλώδες τοπίο –αν και η ιστορία εκτείνεται σε όλες τις εποχές του χρόνου– η ταινία του Μουσταφά Καρά (την οποία η Τουρκία πρότεινε για τα ξενόγλωσσα Όσκαρ) αντιπαραθέτει εύστοχα έναν τρόπο ζωής που παραπέμπει σε προηγούμενους αιώνες με τις τοπικές κοινωνικές προκαταλήψεις, μέσα από το βλέμμα ενός συμπαθητικού ονειροπόλου που είναι σίγουρος πως υπάρχει εναλλακτική πορεία στο μονοπάτι της ζωής και κάποια στιγμή ο χρόνος θα τον δικαιώσει. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΑΒΟΡΑ - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

ΘΑΡΡΟΣ 'Ή ΑΛΗΘΕΙΑ Nerve Σκηνοθεσία: Χένρι Τζουστ, Άριελ Σούλμαν Πρωταγωνιστούν: Έμα Ρόμπερτς, Ντέιβ Φράνκο Μια επιμελής μαθήτρια λυκείου ζει στο περιθώριο, μέχρι που θα ανακαλύψει το διαδικτυακό reality παιχνίδι «Nerve». Το παιχνίδι τη ρωτάει: «Είσαι παίκτης ή θεατής;». Εκείνη αποφασίζει να γίνει παίκτης, κάτι που αρχικά μοιάζει πολύ διασκεδαστικό και αθώο, μέχρι που αρχίζει να παίρνει άσχημη τροπή.

Το σύμπαν του Θάρρος ή Αλήθεια δεν είναι καθόλου μακρινό, φανταστικό ή παράλληλο: αφορά τον (πολύ) ενεστώτα συρμό της ηλεκτρονικής ενσωμάτωσης, με τα νέα παιδιά καλωδιωμένα στο Διαδίκτυο και απρόθυμη πρωταγωνίστρια μια ντροπαλή κοπέλα, τη Βίνους, μονίμως παρατρεχάμενη και άτολμη έφηβη που ακολουθεί και παρακολουθεί τη ζωή γύρω της (συνεπώς συγκαταλέγεται στους watchers), την ίδια στιγμή που ένα διαδραστικό παιχνίδι χαρίζει φήμη και χρήματα σε όποιον κατατροπώσει τους αντιπάλους του και εκτελέσει μια σειρά από θεοπάλαβες αποκοτιές, μπροστά στο φιλοθεάμον κοινό που διψάει για αίμα, σε μια αόρατη αρένα. Όταν συναντήσει έναν συνομήλικό της, στην πρώτη της απόπειρα να βγει από το καβούκι της και να γίνει player, θα μπερδέψει τη μέθη της όψιμης, ξαφνικής δόξας με το ερωτικό αίσθημα που ελλοχεύει σαν φάντασμα στη μηχανή, αλλά δεν μπορεί να το εντοπίσει με ακρίβεια στο ασθμαίνον κυνήγι των πόντων και της επόμενης ακροβατικής κίνησης. Οι σκηνοθέτες Τζουστ και Σούλμαν στήνουν μια σύγχρονη περιπέτεια με ανήσυχη οξυδέρκεια για την αγκίστρωση στη χίμαιρα της εύκολης και γρήγορης δημοφιλίας με κάθε τίμημα και θυσία, ώσπου την οδηγούν σε συμβολική μίνι κατάρρευση (που θυμίζει το παλιό Rollover του Άλαν Πάκουλα με την Τζέιν Φόντα και τον Κρις Κριστόφερσον) κάτω από το βάρος του κηρύγματος για τις συνέπειες του επικίνδυνου εθισμού και την πίεση ενός αναμενόμενου happy end.

VILLAGE RENTI 18 - VILLAGE MALL 1 - ODEON STARCITY 3 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 - ΝΑΝΑ 6 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1,2 ΑΕΛΛΩ 1

ΥΠΟΓΕΙΑ ΠΟΛΗ Suburra Σκηνοθεσία: Στέφανο Σολίμα Πρωταγωνιστούν: Πιερφραντσέσκο Φαβίνο, Έλιο Τζερμάνο Ένας γκάνγκστερ, γνωστός με το ψευδώνυμο «Σαμουράι», θέλει να μετατρέψει μια μικρή πόλη κοντά στη Ρώμη σε Λας Βέγκας. Όλα τα ντόπια αφεντικά της Μαφίας έχουν συμφωνήσει να συνεργαστούν

για να πετύχουν τον κοινό στόχο. Αλλά η ειρήνη δεν πρόκειται να διαρκέσει πολύ κι ένας άγριος πόλεμος μεταξύ των συμμοριών είναι έτοιμος να καταστρέψει το όνειρο του Σαμουράι.

Το νεο-γκανγκστερικό θρίλερ Υπόγεια Πόλη από τον σκηνοθέτη της τηλεοπτικής μεταφοράς του «Gomorrah» Στέφανο Σολίμα επιμένει να κινείται στα όρια: στις παρυφές της Ρώμης, στην Όστια, στο περιθώριο της πολιτικής ελίτ και της διαφθοράς της, στο μεταίχμιο της ανήκουστης επιλογής του Πάπα Βενέδικτου να αποσυρθεί από το ύπατο αξίωμα του πνευματικού ηγέτη, στο υπογάστριο της εξαπλωμένης, συνεχιζόμενης ανομίας της ιταλικής κοινωνίας, και πιο συγκεκριμένα στο στρώμα εκείνο που διαφεντεύεται από τη Μαφία και τα πλοκάμια της. Το θέμα στο σινεμά της γειτονικής χώρας είναι σύνηθες και ο Σολίμα (που εδώ φτιάχνει έναν μεγάλο, κινηματογραφικό πιλότο για μια επερχόμενη τηλεοπτική σειρά) του προσδίδει λούστρο με εντυπωσιακές σκηνές βίας και κυνηγητού και μια δόση μελοδράματος σε σχέσεις-κλειδιά που διανθίζουν γνώριμες καταστάσεις, όπως το ξεκαθάρισμα λογαριασμών, ο πουλημένος Πολιτικός, ο ανήθικος Αρχηγός, τα αναλώσιμα τσιράκια και τα λοιπά. Παρά την έμφαση και την ένταση, γίνεται γρήγορα προφανές πως η κάθαρση θα είναι βαμμένη στα κόκκινα και οι χαρακτήρες θα ήταν ιδανικότερα εξελιγμένοι σε βάθος χρόνου – και με περισσότερα επεισόδια.

VILLAGE MALL 16 - ODEON MAROUSI 1,7 - ODEON STARCITY 7 - ΑΕΛΛΩ 2 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΕΜΠΑΣΣΥ - ΝΑΝΑ 3

POWER RANGERS Σκηνοθεσία: Ντιν Ισραλάιτ Πρωταγωνιστούν: Ναόμι Σκοτ, Λούντι Λεν Πέντε γυμνασιόπαιδα ανακαλύπτουν τυχαία ότι η μικρή πόλη όπου μένουν, το Angel Grove, πρόκειται να καταστραφεί από μια επικείμενη επίθεση εξωγήινων. Οι ήρωες σύντομα αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να αποκτήσουν υπερδυνάμεις προκειμένου να σώσουν όχι μόνο την πόλη τους αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη.

1,9 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2 - ΑΕΛΛΩ 1 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1

ΚΆΠΟΙΑ ΝΑ ΜΕ ΠΡΟΣΈΧΕΙ The Carer Σκηνοθεσία: Γιάνος Εντελένι Πρωταγωνιστούν: Μπράιαν Κοξ, Άνα Κάνσελορ, Εμίλια Φοξ Μια φιλόδοξη νεαρή ηθοποιός, προς έκπληξη όλων, αναλαμβάνει να φροντίζει έναν άλλοτε διάσημο ηθοποιό. Αυτός είναι πεισματάρης και δύσκολος άνθρωπος, αλλά η κοπέλα είναι αποφασισμένη να τον φέρει στα μέτρα της, ώστε να της μάθει όλα όσα γνωρίζει για την υποκριτική. Έρχονται σε σύγκρουση, αλλά η αγάπη και των δύο για τον Σαίξπηρ τους βοηθά να βρουν έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας.

Στηριγμένο σχεδόν αποκλειστικά πάνω στον Κοξ και στην ευκολία του να υποδυθεί έναν ενοχλητικό διάσημο σαιξπηρικό ηθοποιό, ο οποίος στη δύση της ζωής του γίνεται σχεδόν ανυπόφορος, το έργο πατά σε πολύ γνωστά μονοπάτια. Μια νεαρή κοπέλα που μοιάζει αταίριαστη με το περιβάλλον του γίνεται ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να του αποσπάσει δυο κουβέντες χωρίς να δεχτεί επίθεση και με τον καιρό, πίσω από το άγριο προσωπείο του, που μοιάζει τελικά σαν ένας ρόλος ζωής, αναδύονται οι αληθινές ευαισθησίες του. Η επιρροή του Σαίξπηρ πάνω του είναι εμφανής, αφού η όλη μετατροπή του μέσα στην ταινία χρησιμοποιεί ως ζυγαριά το περίφημο «να ζει κανείς ή να μη ζει» του Άμλετ.

ΕΥΤΥΧΊΑ Σκηνοθεσία: Χρήστος Πυθαράς Πρωταγωνιστούν: Ξανθή Σπανού, Δημήτρης Αλεξανδρής, Χρήστος Στέργιογλου, Θέμις Μπαζάκα Τα post-it που βρίσκει η Άννα κολλημένα στην πόρτα της θα πυροδοτήσουν μια σειρά από γεγονότα που θα κλονίσουν την ψυχική της υγεία. Όταν ένας άντρας αρχίσει να την παρενοχλεί, η σύγκρουση με όλο της το περιβάλλον θα είναι αναπόφευκτη. Το ίδιο αναπόφευκτη θα είναι και η συνάντησή τους.

Μια νεαρή κοπέλα που ζει στα Εξάρχεια βρίσκεται υπό ψυχοσωματική κατάρρευση και τη βλέπουμε να απομακρύνεται σταδιακά από το στενό της περιβάλλον (οικογένεια, φίλοι, δουλειά) και να απομονώνεται, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει έναν ασαφή κίνδυνο. Στην πορεία θα αναμείξει αναμνήσεις, πραγματικότητα, όνειρα και φόβους, προσπαθώντας να ξεδιαλύνει την κατάσταση, αν και αυτή περιπλέκεται όλο και περισσότερο. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Χρήστου Πυθαρά είναι μια μικρή παραγωγή που καταφέρνει μεν με διάφορα οπτικά ευρήματα να κρύψει το κόστος της, αλλά δεν ξεφεύγει από το γνωστό πρόβλημα αντίστοιχων παραγωγών, την έλλειψη δηλαδή ενός ισορροπημένου σεναρίου για μεγάλου μήκους ταινία, καθώς αυτό που βλέπουμε είναι μια ιστορία που θα μπορούσε να ειπωθεί σε πολύ λιγότερο χρόνο και απλώς επιμηκύνεται άνευ λόγου. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ODEON OPERA 1,2 - ΑΒΑΝΑ - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 - ΙΛΙΟΝ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1

Φανταστείτε το οπτικό concept του Transformers να διασταυρώνεται με το Breakfast Club –ναι, το Breakfast Club του 1985– του Τζον Χιουζ, του περίφημου brat pack των πρωταγωνιστών/συμμαθητών που μπουντρουμιάστηκαν σε μια τάξη κι έβγαλαν τα εσώψυχα και τις πόζες τους, σε μια νέα υπερπαραγωγή με υπερήρωες που φιλοδοξεί να ξεκινήσει σειρά, έχοντας ανέβει ηλικιακά από την παιδική χαρά του δημοτικού στη γόνιμη πίστα της εφηβείας. Το Power Rangers ξοδεύει χρόνο για να σχηματίσει δεσμούς ανάμεσα στα τρία αγόρια και τα δύο κορίτσια, γιατί μόνο έτσι θα καταφέρουν να μεταμορφωθούν από περιθωριακοί που έτυχε να βρουν εξωγήινα νομίσματα διαφορετικών χρωμάτων σε ένα λατομείο χρυσού στη μικρή πόλη όπου ζουν, σε φαντεζί λεγεώνα πολεμιστών που θα σώσει τον κόσμο, ξεκινώντας βέβαια από το ταπεινό Angel Grove και εμποδίζοντας την παντοδύναμη και μοχθηρότατη Ρίτα Ριπάλσα(!) να αρπάξει τους Κρυστάλλους της Ζωής. Ζωσμένοι με το angst της απόρριψης, οι ζορισμένοι συμμαθητές αναθαρρούν και ρίχνονται στη μάχη με τις κλασικές στολές που συμβολίζουν τις φυλές και τη διαφορετικότητα και, σε ένα νεο-ντισνεϊκό twist, μία από τις ηρωίδες είναι γκέι. Το έργο δεν διαθέτει τίποτα σοφιστικέ, είναι εντελώς πρώτου επιπέδου, αν και σε αυτή την επιφανειακή ψυχο-δράση επιστημονικής φαντασίας εκτελεί το πρόγραμμά του με μεγάλης κλίμακας και εντελώς άπνοη δεινότητα.

VILLAGE RENTI 1,4,9,13 - VILLAGE MALL 4 VILLAGE PAGRATI 4 - VILLAGE FALIRO 5 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 2,5 - ODEON GLYFADA 1 - ODEON MAROUSI 2 - ODEON ESCAPE 1,6 - ODEON STARCITY

23.3.17 – lifo

41

AΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΙΖΑΜΠΕΛ ΑΛΙΕΝΤΕ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ ΑΝΤΕΡΟΒΓΑΛΤΗ

Τα μπεστ-σέλερ αστυνομικά της άνοιξης

Οι εκδότες εξοπλίζονται με το καλύτερο εκδοτικό όπλο τη φετινή άνοιξη: τα καταιγιστικά, συναρπαστικά νουάρ διάσημων συγγραφέων.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

PHΙLΙP ΚΕRR ΑΝ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΔΕΝ ΑΝΑΣΤΑΙΝΟΝΤΑΙ

42 lifo – 23.3.17

Mτφρ. Γιώργος Μαραγκός, Κέδρος Αν οι Έλληνες έχουν αγαπήσει τον Φίλιπ Κερ για τα βιβλία του για το Βερολίνο και τους ναζί, το ποδόσφαιρο και τη Νότια Αφρική και γενικότερα για το πρωτότυπο δέσιμο μυθιστοριογραφίας και πολιτικής, εδώ θα τον λατρέψουν: ειδικά για την όμορφη, επαναστάτρια και μοιραία ηρωίδα Νορίν Χαραλαμπίδη, η οποία δεν καταφέρνει να γοητεύσει μόνο τον πρωταγωνιστή Μπέρνι Γκούντερ αλλά και τους αναγνώστες. Όλα ξεκινούν από το Βερολίνο των Ολυμπιακών Αγώνων του Χίτλερ –ένα τοπίο γνώριμο στον Κερ– για να καταλήξουν στην Κούβα του δικτάτορα Μπατίστα και του εξεγερμένου τότε Φιντέλ Κάστρο. Έρωτες, δολοπλοκίες και συγκρούσεις αναδεικνύονται μέσα από ένα πολύ γνώριμο στους φανατικούς αναγνώστες του Κερ περιβάλλον, γεμάτο πολιτικά γεγονότα και ανυπόκριτες αλήθειες. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του ’36, για παράδειγ-

μα, είναι άμεσα συνδεδεμένοι όχι μόνο με τον ναζιστικό σχεδιασμό αλλά και με τους φίλα προσκείμενους στο καθεστώς Γερμανούς εργοστασιάρχες και διαβόητους Αμερικανούς μαφιόζους, οι οποίοι σπεύδουν να συνεργαστούν, με μοναδικό σκοπό το κέρδος. Όλοι αυτοί έρχονται για να κάνουν τη ζωή δύσκολη στον Γκούντερ, ο οποίος βρίσκεται επιπλέον αντιμέτωπος και με δύο φόνους που δεν είναι άσχετοι με τα έργα υποδομής. Τα χρόνια, ωστόσο, περνάνε και ο πρωταγωνιστής, κάποια στιγμή, μεταφέρεται με ψεύτικο όνομα στην Κούβα του επαναστατημένου Κάστρο, όπου το κλίμα βράζει και οι ζωντανοί-νεκροί του παρελθόντος κυριολεκτικά ανασταίνονται μπροστά του. Εκεί, σε μια χώρα γεμάτη ρούμι, τη σκιά του Χέμινγουεϊ να πέφτει βαριά και χιλιάδες αναμνήσεις, ξαναβρίσκει όχι μόνο τη Νορίν αλλά και τους υπόλοιπους σκοτεινούς δεσμούς με συγκεκριμένα πρόσωπα. Άλλωστε, αν κάτι ξέρει ο Κερ, είναι να φτιάχνει πολιτική ατμόσφαιρα, γνωρίζοντας πως πίσω από το αστυνομικό μυστήριο πάντα κρύβονται συγκεκριμένα συμφέροντα και αδιανόητες, ανεξήγητες εμμονές.

Mτφρ. Βασιλική Κνήτου, Ψυχογιός Σημεία των καιρών ή λογοτεχνική στροφή; Η αλήθεια είναι πως το Σαν Φρανσίσκο κάνει καλό στην Ιζαμπέλ Αλιέντε – και όχι μόνο επειδή έχει εγκατασταθεί εκεί μόνιμα. Πιο ανάλαφρη, πιο απενοχοποιημένη και με τη σοφία που φέρνουν οι θάνατοι στενών προσώπων και τα διαζύγια, στρέφεται σε έναν εντελώς διαφορετικό προς αυτήν κόσμο: αυτόν της καθαρόαιμα ποπ Αμερικής αλλά και του αστυνομικού μυθιστορήματος. Οι γυναίκες της παραμένουν δυναμικές, με ένα εκτόπισμα που πάντα διαλύει συμβολικά τους άνδρες, χωρίς όμως το ιδιαίτερο πολιτικό βάρος που φέρουν τα γεγονότα στη χώρα της. Λένε πως ένας Λατινοαμερικανός δεν ξεχνάει ποτέ την πολιτική ιστορία, πόσο μάλλον όταν στο αίμα του βρίσκεται το βαρύ DNA των Αλιέντε. Ωστόσο, στο νέο της μυθιστόρημα, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός, η Χιλιανή συγγραφέας εμπνέεται από την αμερικανική ελαφρότητα με τρόπο πρωτότυπο, χιουμοριστικό και διαυγή: οι ήρωές της παίζουν σκουός, τρώνε δημητριακά και συμβουλεύονται αστρολόγους, σερφάρουν και χρησιμοποιούν ιντερνετική αργκό, δραστηριότητες τις οποίες η συγγραφέας καταγράφει με την απαραίτητη ειρωνική αποστασιοποίηση του ξένου. Πρωταγωνίστριες, δύο δυναμικές γυναίκες, μάνα και κόρη, εντελώς ετερόκλητες φαινομενικά, αλλά με συμπληρωματικό ρόλο: η μητέρα Ιντιάνα, πιο ανοιχτή, περιπετειώδης και θετική, εκφράζει την αμερικανική αισιοδοξία, και η άλλη, η κόρη, κάπως πιο εσωστρεφής και σκοτεινή, την οξυδέρκεια. Αυτήν μάλιστα θα χρειαστεί να επιστρατεύσει όταν η μητέρα της εξαφανίζεται και καλείται να ανακαλύψει πόσο πιθανό είναι να έχει πέσει θύμα μιας σειράς φόνων που σημειώνονται στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο. Ακόμα και αν δεν είσαι από τους αναγνώστες της Αλιέντε, δεν μπορείς να μη δεις με ενδιαφέρον αυτή την πρωτότυπη και άκρως γυναικεία ματιά στον κόσμο των αστυνομικών μυθιστορημάτων.

JØRN LIER HORST ΤΑ ΚΥΝΗΓΟΣΚΥΛΑ Μτφρ. Ιουλιάννα Πανίδη, Διόπτρα « Ήταν αστυνομικός και δεν θα ήθελε να είναι τίποτε άλλο» γράφει ο Χορστ στο νέο του βιβλίο για τον επιθεωρητή του Βίλιαμ Βίστιν, επιμένοντας στην έντονα φιλοπερίεργη τάση του. Γιατί, σε αντίθεση με τους διάσημους πρωταγωνιστές των αστυνομικών του Βορρά, ο κεντρικός ήρωας του Νορβηγού συγγραφέα Λίερ Χορστ δεν είναι καταραμένος, ούτε σκοτεινός, και δεν έχει μελανά σημεία πέρα από αυτά που ορίζει η ευάλωτη ανθρώπινη φύση του. Το σημαντικότερο γι’ αυτόν είναι ότι ξέρει να κάνει καλά τη δουλειά του, ένας παρατηρητικός και διορατικός επιθεωρητής που δεν αναλώνεται στις γραφειοκρατικές σκοτούρες, ούτε στις κακές συναδελφικές εκτιμήσεις που σε αυτό το μυθιστόρημα φτάνουν να του κοστίσουν ακόμα και τη δουλειά του. Μοναδική ή, μάλλον, μεγαλύτερη αδυναμία του η κόρη του, για την οποία ανησυχεί, καθώς έχει αποφασίσει, εν μέρει, να βαδίσει στα χνάρια του, γράφοντας βιβλία αστυνομικής λογοτεχνίας και δουλεύοντας ως δημοσιογράφος. Για εκείνη νοιάζεται

RADIO BOOKSPOTTING από τον γιώργο-ίκαρο μπαμπασάκη περισσότερο απ’ όλα και αν κάποια στιγμή εμπλέκεται σε αδόκητες καταστάσεις είναι γιατί πρέπει να της ελευθερώσει τον δρόμο από κάθε λογής κυνηγόσκυλα. Αυτός, άλλωστε, είναι και ο τίτλος του νέου του μυθιστορήματος του Χορστ που μόλις κυκλοφόρησε, μετά το πετυχημένο Έγκλημα στα Φιορδ (πάλι από τη Διόπτρα), και αφορμάται από μια παλιά υπόθεση που συνέβη πριν από 17 χρόνια και επανέρχεται στο προσκήνιο με τον πιο ανεξήγητο τρόπο. Ύστερα από την αποκάλυψη παραποίησης αποδεικτικών στοιχείων που αφορούν τη συγκεκριμένη υπόθεση, ο επιθεωρητής Βίστιν θεωρείται υπεύθυνος και απομακρύνεται. Πώς όμως μπορεί να αποδείξει την αθωότητά του και τη σιγουριά του για τα διαθέσιμα ή μη στοιχεία; Από τη στιγμή, λοιπόν, που κάποιοι τον μετατρέπουν από διώκτη σε διωκόμενο, θα αναγκαστεί να δράσει παρασκηνιακά, έχοντας στο πλευρό του πάντα την αγαπημένη του κόρη. Για μια ακόμα φορά, ο επιθεωρητής θα βασιστεί στην παρατήρηση και στην έρευνα, κάτι που χαρακτηρίζει τον τρόπο αποκάλυψης του Χορστ, δίχως τις γνωστές εκκωφαντικές υπερβολές που διέπουν τα αστυνομικά μυθιστορήματα. Ακόμα και οι περιγραφές του –που πέρσι επιβραβεύτηκαν με το μεγάλο βραβείο Petrοna– διακρίνονται από λεπτομέρεια και ακρίβεια, κάτι που προφανώς οφείλεται στα χρόνια που υπηρέτησε ο ίδιος ο Χορστ στο αστυνομικό σώμα. Γι’ αυτό και είναι από τους λίγους συγγραφείς που δεν γράφουν απλώς με τη φαντασία τους αλλά γνωρίζοντας τα πράγματα από πρώτο χέρι.

ANDREAS PFLÜGER ΜΙΑ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ Μτφρ. Βασίλης Τσαλής, Μεταίχμιο Οι εκδόσεις Μεταίχμιο δείχνουν να ποντάρουν σοβαρά και μεθοδικά στα νουάρ, επεκτείνοντας ακόμα περισσότερο τη σειρά τους με τα καλύτερα αστυνομικά απ’ όλο τον κόσμο: ανάμεσα στους νέους τίτλους που εκδίδονται αυτή την άνοιξη ξεχωρίζει το αστυνομικό που έγραψε ο Pflüger, ο πιο πετυχημένος, απ’ ό,τι μαθαίνουμε, σεναριογράφος αυτήν τη στιγμή στη Γερμανία. Έχει διακριθεί ως σεναριογράφος πολλών επεισοδίων της δημοφιλούς αστυνομικής σειράς «Tatort» για τη γερμανική τηλεόραση και παρότι το Μια για πάντα είναι μόλις το δεύτερο μυθιστόρημά του, θεωρείται ήδη από τα καλύτερα σύγχρονα γερμανικά βιβλία κατασκοπείας, και όχι μόνο. Όλα ξεκινούν στη Βαρκελώνη, όπου κατά τη διάρκεια μιας παράδοσης λύτρων οι δύο πρωταγωνιστές, Τζένι Άαρον και Νίκο Κβιστ, εμπλέκονται σε μια φονική ανταλλαγή πυρών. Ο Νίκο, ένας από τους καλύτερα εκπαιδευμένους Γερμανούς αστυνομικούς της επίλεκτης ομάδας πρακτόρων, τραυματίζεται βαριά, ενώ η Τζένι προσπαθεί να ξεφύγει, τρέχοντας με μια Μερσεντές. Λίγο μετά πυροβολείται στο κεφάλι και το κεφάλαιο τελειώνει με τον πιο οδυνηρό τρόπο για την εξέλιξη του δράματος. Πέντε χρόνια αργότερα, μια χαρακτηριστική σκηνή στο αεροπλάνο μάς δίνει να καταλάβουμε ότι η πρωταγωνίστρια κατάφερε να επιζήσει, αλλά είναι πλέον τυφλή, με τις διάφορες συνέπειες των δραματικών εκείνων γεγονότων να ξεδιπλώνονται η μία μετά την άλλη. Πλέον η δράση μετατοπίζεται στο Βερολίνο, με τη γνωστή αστυνομικό να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει το παρελθόν της, αναλαμβάνοντας μια υπόθεση που θα

προκαλέσει καταιγιστικές εξελίξεις και ανέλπιστες εσωτερικές συγκρούσεις. Είναι ίσως η πρώτη φορά στην ιστορία του νουάρ που συναντάμε τυφλή πρωταγωνίστρια – ένας ακόμα λόγος να αποδώσει κανείς τα εύσημα σε έναν συγγραφέα που, όταν είπε να γράψει, το έκανε μέχρι τέλους και πραγματικά... μια για πάντα.

Ο μίμος των φωνών Η αλώβητη ευαισθησία του Γιάννη Ευσταθιάδη. Όχι στην αποστειρωμένη καλαισθησία. Επίμονα λεπταίσθητος, ένας αεικίνητος μηχανισμός που συνδυάζει την αλώβητη ευαισθησία με την παλλόμενη νοημοσύνη, μια λεκτομηχανή που παράγει ιστορίες που μοιάζουν με ποιήματα, και ποιήματα που μοιάζουν με ταινίες μικρού μήκους, σχεδόν πάντα ασπρόμαυρες, ιδού τι απαρτίζει το εργαστήριο του Γιάννη Ευσταθιάδη (Αθήνα, 1946). Η επινόηση ανταλλάσσει χειραψίες με το ντοκουμέντο και η καλπάζουσα φαντασία διατηρεί γόνιμες σχέσεις με το αρχείο. Σύμφωνα με τον Ευσταθιάδη, ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης χρησιμοποιεί τις πέτρες όπως ο συγγραφέας τις λέξεις και ανθίσταται σε «μια αποστειρωμένη καλαισθησία», προκρίνοντας «μια χρηστική αισθητική που να οδηγεί το μάτι, όπως τα τυπογραφικά στοιχεία οδηγούν στο ποίημα». Αυτή είναι και η μέθοδος του Ευσταθιάδη, ο παραμερισμός της στείρας και αποστειρωμένης καλαισθησίας προκειμένου οι λέξεις να εκφράσουν συγκινήσεις, να μιλήσουν για συναισθήματα, να μας ταξιδέψουν σε ονειρικές διαστάσεις της πραγματικότητας αλλά και σε πραγματικές διαστάσεις των ονείρων. Στο πιο πρόσφατο βιβλίο του, το κλεινόν - μυθιστορίες για την αθήνα (εκδ. Μελάνι), ένα βιβλίο που ήδη από το εξώφυλλο, με τη νοσταλγική φωτογραφία και τον γραμμένο με πεζά στοιχεία τίτλο, όπως με πεζά είναι γραμμένο και το όνομα του συγγραφέα, ο Ευσταθιάδης θέλει να μας υποβάλει την ιδέα ότι μας παραδίδει μάλλον μια ποιητική σύνθεση και όχι έναν τόμο με πεζογραφήματα. Και πράγματι, τα τριάντα κείμενα του βιβλίου διέπονται από το πνεύμα της ποίησης. Άλλωστε, στο οπισθόφυλλο δεν βρίσκουμε κάποιο απόσπασμα από τα κείμενα του βιβλίου, ως είθισται, αλλά ένα ποίημα: «Μέρες του ’53/ Κάθε Κυριακή/ ο πατέρας μου μ’ έπαιρνε βόλτα/ πάνω στο πράσινο ποδηλατάκι μου/ στην έρημη οδό Σταδίου».

ΤΖΟΫΣ ΚΑΡΟΛ ΟΟΥΤΣ ΚΑΡΧΗΔΟΝΑ Μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, Πατάκης Ιέρεια. Μορφή. Φιγούρα από τις λίγες, κατευθείαν βγαλμένη από τις τρομακτικές ιστορίες που γράφει η Τζόυς Κάρολ Όουτς, επικαλούμενη ό,τι πιο σκοτεινό κρύβεται στα έγκατα της αμερικανικής κουλτούρας: οδύνη, κατάθλιψη, απληστία, ανικανότητα ανταπόκρισης στους ιδεατούς τύπους του αμερικανικού ονείρου. Παραγωγικότατη ως συγγραφέας, με τις λέξεις να βγαίνουν από την πένα της κυριολεκτικά σαν πολυβόλο –κάτι που έχει συζητηθεί κατά κόρον από τους λογοτεχνικούς κριτικούς–, ικανή να δημιουργεί σειρές ευπωλήτων, η Όουτς παραμένει η συγγραφέας που οι Αμερικανοί αγαπούν να λατρεύουν αλλά και να μισούν: στο Τwitter μετράει πάνω από 100.000 ακολούθους και τα περισσότερα tweets της γίνονται αντικείμενο σχοινοτενών σχολιασμών. Ο λόγος; Ως δημόσιο πρόσωπο δεν έπαψε ποτέ να διατρανώνει τη νεο-φεμινιστική της ταυτότητα και την ανάγκη της να καταφέρεται ενάντια σε οποιαδήποτε έκφανση ανδρικής, επιβλητικής εξουσίας. Αυτό διαφαίνεται στα περισσότερα από τα βιβλία της, όπου οι όροι αντιστρέφονται και οι τραυματισμένες ψυχικά γυναίκες και οι ευέξαπτοι έφηβοι που δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν στον οριοθετημένο κόσμο των μεγάλων δικαιολογημένα αρύονται από τον ενδιαφέροντα κόσμο της παραβατικότητας ή της έλλειψης λογικής. Απόδειξη, το τελευταίο, συναρπαστικό βιβλίο της Καρχηδόνα, με την ηρωίδα της Χρυσηίδα να μη φέρει τυχαία το όνομα της παλλακίδας του Τρωικού Πολέμου, θύμα των ανδρικών διαθέσεων και πάντοτε στερούμενη της ιδανικής ομορφιάς. Εν προκειμένω, η Χρυσηίδα δεν είναι μόνο η κόρη του πετυχημένου δικηγόρου Ζήνωνα –άλλο ένα συμβολικό αρχαιοελληνικό πρόσωπο– αλλά και αντικείμενο μιας διαρκούς αναζήτησης, εσωτερικής και πραγματικής, τόσο εκ μέρους της κοινότητας όσο του ίδιου του πατέρα. Η χαμένη στις ερημιές των Αντιρόντακς παρθένα πέφτει θύμα βιασμού με κύριο ύποπτο έναν παρασημοφορημένο βετεράνο του πολέμου στο Ιράκ και μέχρι πρότινος αγαπητικού της αδελφής της. Μόνο που τα στοιχεία που θέλουν τον βετεράνο ένοχο και τη δεκαεννιάχρονη Χρυσηίδα τραγικό θύμα δεν είναι μονοσήμαντα: στην πορεία αποκαλύπτονται διαφορετικοί ρόλοι και στοιχεία που μαρτυρούν πως η εξαφάνιση της νεαρής ενδεχομένως να μην ήταν τόσο ξαφνική. Οι αποκαλύψεις μιας προσωπικότητας που δεν είναι ποτέ αυτή που φαίνεται, επειδή ακριβώς δεν έχει επαρκώς αγαπηθεί –κάτι που διακρίνεται από την πρώτη κιόλας φράση του βιβλίου–, ανεβάζουν την ένταση της πλοκής και το ίδιο κάνουν και τα ανέλπιστα γεγονότα, ανάλογα ενός βιβλίου που φέρει τον επικό τίτλο Καρχηδόνα.

γιάννης ευσταθιάδης κλεινόν μυθιστορίες για την αθήνα Εκδόσεις Μελάνι Σελίδες: 176

Οδός Ρόμβης, αριθμός 18. Στο κλεινόν μιλάνε, μέσω της πένας του Ευσταθιάδη, συγγραφείς (Αντώνης Σαμαράκης, Μένης Κουμανταρέας) και ποιητές (Κωστής Παλαμάς), σκηνοθέτες (Θόδωρος Αγγελόπουλος) και αρχιτέκτονες (Δημήτρης Πικιώνης, Κωνσταντίνος Κιτσίκης), εικαστικοί (Γιάννης Τσαρούχης, Γιαννούλης Χαλεπάς) και ηθοποιοί (Ελένη Παπαδάκη, Κώστας Χατζηχρήστος), άνθρωποι της μουσικής (Ζαχαρίας Τσίχλας, Λεό Ραπίτης, Ελευθέριος Σπανίδης, Μαρία Κάλλας) και άνθρωποι του αθλητισμού (Τζώνης Πεσμαζόγλου, Κώστας Λινοξυλάκης, Σπύρος Λούης), προσωπικότητες της επιστήμης (Γιάννης Δρακόπουλος, Αγγελική Χατζημιχάλη, Ανδρέας Λαζάνης, Δημήτριος Αιγινίτης) και προσωπικότητες του καθημερινού μόχθου (Μαία, Αξιωματικός, Μάγειρας, Πιλότος, Τροχονόμος, Τυφλός). Επίσης, ένας πολιτικός (Γεώργιος Παπανδρέου) και μια αρτίστα (Ζωζώ Νταλμάς). Και στο κέντρο του βιβλίου, ένας πιλοποιός, με εργαστήριο στο κέντρο της ιστορικής οδού Ρόμβης, στο κέντρο της Αθήνας, στο κέντρο του βίου του συγγραφέα, στο κέντρο των αναμνήσεων και της ευαισθησίας και της δημιουργικότητάς του: ο Νίκος Ευσταθιάδης (1903-1955), ο πατέρας του Γιάννη Ευσταθιάδη. «Ονειρευόμουν πάντα μιαν Αθήνα γεμάτη ωραίες γυναίκες με καπέλο» λέει, μέσω του υιού, ο πατέρας. «Στους δρόμους, στις πλατείες, στα νυχτερινά κέντρα, στα μαγαζιά, παντού […] Έβλεπα μια πόλη γεμάτη κομψά καπέλα, άλλα μπλε βαθύ, άλλα πρασινοκίτρινα, άλλα φούξια, άλλα στο κόκκινο της φωτιάς, άλλα στην απόχρωση ώριμου μήλου». Ο μίμος των φωνών. Υπάρχει ένα θαυμάσιο βιβλίο του Τόμας Μπέρνχαρντ μ’ αυτόν τον τίτλο. Όπως ο Μπέρνχαρντ, έτσι και ο Ευσταθιάδης γίνεται ένα ποιητικό φερέφωνο, ένα ονειρικό μαγνητόφωνο, καθώς επινοεί, καταγράφει και μεταδίδει τις φωνές άλλων μέσα από τη δική του τη φωνή. Δεν πρόκειται για ένα εγχείρημα όπως οι Φανταστικοί Βίοι του Μαρσέλ Σβομπ, αλλά μάλλον για ένα λυρικό ντοκιμαντέρ, μια ποιητική χαρτογράφηση της Αθήνας μέσω προσώπων που την κατοίκησαν και την αγάπησαν. Ο Ευσταθιάδης έχει συλλέξει και διασταυρώσει επιμελώς τα λεγόμενα πραγματολογικά στοιχεία, έχει εντρυφήσει στον βίο και στο έργο των τριάντα προσωπικοτήτων που στεγάζονται στο κλεινόν και εν συνεχεία ενδύει αυτά τα στοιχεία με ποιητικές περιβολές, τους δίνει πίσω τη φωνή που είχαν και ίσως λησμονήθηκε μες στις δεκαετίες, συνθέτει μια πολυφωνική ωδή στην πόλη που ονειρευόμαστε καθώς τη ζούμε, και, βέβαια, τη ζούμε καθώς την ονειρευόμαστε. Ως ιντερμέδια παρεμβάλλει εκλεκτά αποσπάσματα από έργα, πάντα σχετικά με την Αττική και την Αθήνα, του Ηλ. Βενέζη, του Γ. Σεφέρη, του Μ. Μητσάκη, του Π. Χάρη, του Κ. Πολίτη, του Κ.Π. Καβάφη, της Ρ. Γαλανάκη, του Στρ. Τσίρκα, του Εμμ. Ροΐδη, της Μ. Μήτσορα, του Αλ. Παπαδιαμάντη, του Ασ. Πανσέληνου, του Γ. Θεοτοκά, του Ν. Θεοφίλου, του Κ. Τάκερμαν, της Αθ. Κακούρη, της Λ. Κάσδαγλη, του Ν. Λαπαθιώτη, του Ι. Κονδυλάκη, του Γ. Φουζέρ, του Π. Σούτσου, του Γ. Ιωάννου, του Κ. Ταχτσή και του Τ. Πατρίκιου. Με ένα ευφές μοντάζ, ο Ευσταθιάδης προσφέρει μια Αθήνα που αξίζει να την περπατήσουμε, να τη θυμηθούμε, να την αφουγκραστούμε, να τη μυρίσουμε, να την αναπλάσουμε, τόσο στη φαντασία μας όσο και στην πραγματικότητα. radiobookspotting.blogspot.gr/ 23.3.17 – lifo

43

ΠΌΘΟΙ ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΙΣ ΛΕΎΚΕΣ

Με κομμένα κλαδιά

«Πόθοι κάτω από τις λεύκες» του Ευγένιου Ο’Νιλ στο Εθνικό Θέατρο (Κεντρική Σκηνή), σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντύπα.

απο τη λουίζα αρκουμανέα

Θέατρο

Α

44 lifo – 23.3.17

υτές οι λεύκες δεν είναι σαν όλες τις άλλες. Αυτές οι λεύκες είναι μοναδικές. Όχι επειδή φυτρώνουν στο βραχώδες, δύστροπο έδαφος της Νέας Αγγλίας αλλά επειδή μοιάζουν φορείς σκοτεινών αισθημάτων που κανένα κανονικό δέντρο δεν συνηθίζει να βιώνει. Στέκονται σαν φύλακες, μία σε κάθε πλευρά του σπιτιού των Κάμποτ. Ο Ο’Νιλ τους αφιερώνει εκτενή περιγραφή στις εναρκτήριες σκηνικές οδηγίες: παίζουν κι αυτές ενεργό, αν και βωβό, ρόλο στη δράση του έργου. Η όψη τους χαρακηρίζεται από «μια δυσοίωνη μητρικότητα [...] μια καταστρεπτική, ζηλόφθονη προσήλωση». Είναι τεράστιες και από την επαφή τους με την καθημερινή ζωή της οικογένειας έχουν αναπτύξει μια «τρομακτική ανθρωπιά». Τέλος, θυμίζουν «εξαντλημένες γυναίκες που ακουμπούν τα σακουλιασμένα στήθη, τα χέρια και τα μαλλιά τους πάνω στη στέγη, κι όταν βρέχει τα δάκρυά τους στάζουν μονότονα και μουχλιάζουν πάνω στις σανίδες». Θα μπορούσαν να ενσαρκώνουν τις δύο πεθαμένες συζύγους του Εφρέμ Κάμποτ, τις οποίες ο τραχύς πατριάρχης της φάρμας οδήγησε στον θάνατο, αναγκάζοντάς τες να δουλεύουν σε εξοντωτικούς ρυθμούς, σαν σκλάβες. Σίγουρα τα δέντρα αυτά αντιπροσωπεύουν μια δύναμη υπερφυσική στα μάτια του συγγραφέα και, αν δεχτούμε την εξαιρετικά πειστική ερμηνεία του Wayne Narey στο δοκίμιο «Το αττικό πνεύμα του Ευγένιου Ο’Νιλ», οι λεύκες με τη «δυσοίωνη μητρικότητα» και τα «σακουλιασμένα στήθη» συνιστούν μια σύγχρονη εκδοχή των χθόνιων θεοτήτων της αρχαίας τραγωδίας, ζοφερών εκπροσώπων του Κάτω Κόσμου και των νόμων του. Η σύνδεση δεν είναι τυχαία: γράφοντας τους Πόθους κάτω από τις λεύκες ο Ο’Νιλ είχε ως πρότυπα τον Ιππόλυτο και τη Μήδεια του Ευριπίδη, σύμφωνα με τον ίδιο μελετητή. Από τον Ιππόλυτο δανείστηκε την ιδέα της ερωτικής τρι-

γωνικής σχέσης που αναπτύσσεται με ολέθριες συνέπειες ανάμεσα σε έναν κραταιό άνδρα, τη νέα σύζυγό του και τον γιο του. Από τη Μήδεια εμπνεύστηκε το παράφορο πάθος και την εκδικητική μανία του προδομένου έρωτα που οδηγεί ακόμη και σε φόνο αθώων παιδιών. Και οι τρεις βασικοί ήρωες του έργου φλέγονται να πάρουν ή να διατηρήσουν στη δικαιοδοσία τους τα κτήματα και τη φάρμα των Κάμποτ. «Ζει μέσα μου ο θεός» δηλώνει ο 72χρονος Εφρέμ που πότισε κάποτε το βραχώδες τοπίο με τον ιδρώτα του κι έκανε το καλαμπόκι να ξεφυτρώσει από τις πέτρες: όλα του ανήκουν αξιωματικά και δεν σκοπεύει να παραιτηθεί από την περιουσία του, ει δυνατόν ούτε και μετά θάνατον. Απέναντί του στέκει, γεμάτος μίσος, ο νεαρότερος γιος του, ο 25χρονος Ίμπεν, που θεωρεί πως το κτήμα ανήκε στην αδικοχαμένη μητέρα του και τώρα πρέπει πάση θυσία να περάσει στα χέρια του. Η νεοφερμένη μητριά του, η 35χρονη Άμπι Πάτναμ, δηλώνει κι αυτή αποφασισμένη να κινήσει γη και ουρανό προκειμένου να αποκτήσει ένα δικό της σπίτι, ενώ αποκαλύπτει στον Ίμπεν ότι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο παντρεύτηκε τον γέρο πατέρα του. Η έμμονη κτητικότητα δεν σταματά στο χώμα και στα σπαρτά: η αρρώστια εξαπλώνεται, γίνεται λαχτάρα κατάληψης των σωμάτων και των ψυχών – τόσο από τους ζωντανούς όσο και από τους νεκρούς. Λαχτάρα ερωτική, όπως αυτή που κατατρώει τον Ίμπεν και την Άμπι, εξωθώντας τους σε ηδονική όσο και βασανιστική ένωση με παράνομο καρπό. Λαχτάρα για εξουσία, όπως αυτή που στυλώνει τον Εφρέμ, τύραννο των Κάμποτ. Λαχτάρα για εκδίκηση, όπως αυτή που κρατά άγρυπνη στον τάφο της τη μητέρα του Ίμπεν, μια απειλητική παρουσία που γίνεται αισθητή από όλους τους κατοίκους της φάρμας και βρίσκει στις λεύκες την αποτύπωσή της. «Αν και η εξωτερική μορφή είναι μοντέρνος ρεαλισμός, το πνεύμα είναι καθαρά αττικό.

i Ευγένιου Ο’Νιλ Πόθοι κάτω από τις λεύκες Σκην.:Αντ. Αντύπας Ερμηνεύουν: Ν. Γιαλελής, Γ. Κέντρος, Μ. Κίτσου Σκην.-κοστ.: Γ. Πάτσας Μουσ.: Ελ. Καραΐνδρου Φωτ.: Μ. Μάσχα

Εθνικό Θέατρο (Κεντρική Σκηνή) Αγ. Κωνσταντίνου 22-24, Τηλ. 210 5288170 Παραστάσεις έως τις 9/4 Κυρ. 19:00, Τετ.-Σάβ.

20:00 Εισ,: €15, 10, 5. Κάθε Τετ.Πέμ. €13

Και όπως o Ιππόλυτος και η Μήδεια, έτσι και οι Πόθοι κάτω από τις λεύκες συνθέτουν πρωτίστως μια ιστορία δαιμονισμού» σημειώνει ο Narey. Αν ο Ευριπίδης χρησιμοποιεί την Αφροδίτη ως δαίμονα που εμφυσά τον οίστρο του πόθου στη Φαίδρα και στη Μήδεια, ο Ο’Νιλ, γράφοντας σε άλλη λογοτεχνική παράδοση, επιλέγει το φάντασμα της Μάνας (Maw στο πρωτότυπο) ως ισχυρότατη δύναμη που κατεργάζεται το σχέδιό της, καταλαμβάνοντας το θυμικό του γιου της: «Είμαι η μάνα μου – ως την τελευταία σταγόνα αίματος!» δηλώνει εμφατικά ο δύστυχος νέος, που μοιάζει να βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία μαζί της, ανίκανος να απομακρυνθεί από τον ίσκιο της. Οι αποφάσεις που λαμβάνει πηγάζουν από την ενοχή του –γιατί δεν έκανε κάτι να εμποδίσει τον χαμό της;– και υπηρετούν το δίκιο της. «Ο Ο’Νιλ χαρακτήριζε την οικογένεια “καταστρεπτική οντότητα” και [...] η ιδέα μεγεθύνεται ακόμη περισσότερο μέσα στο πλαίσιο της ελληνικότητας του έργου. Το αίμα διαδραματίζει τον ρόλο της μοίρας, ακριβώς όπως στον οίκο του Κάδμου ή των Ατρειδών. Ο Ίμπεν υποφέρει επειδή είναι ο γιος της μητέρας του αλλά ταυτόχρονα και του πατέρα του...» Αυτό το ζοφερό πλέγμα διψασμένων ενστίκτων και μεταφυσικών ρευμάτων που μαίνονται εντός και εκτός των ηρώων, εγκλωβισμένα σε έναν χώρο τρομακτικό, στοιχειωμένο από το παρελθόν, με δωμάτια γεμάτα μυστικά και ψιθύρους νεκρών –ένα βασίλειο του φροϊδικού Ανοίκειου–, μετατράπηκε σε μια χαλκομανία στα χέρια του Αντώνη Αντύπα και των συνεργατών του. Μια φωτογραφία από φυλλωσιές που προβάλλεται σταθερά στο βάθος, δύο κορμοί δέντρων και λιγοστά ξύλινα έπιπλα απαρτίζουν το ψυχικά και εικαστικά στεγνό σκηνικό περιβάλλον, το οποίο ουδέποτε –ούτε με τη βοήθεια των φωτισμών– εκπέμπει κάποια δόνηση, ένα συναίσθημα, ένα υπονοούμενο, οτιδήποτε, τέλος πάντων, πέραν του εξόφθαλμου. Οι ηθοποιοί παίζουν σαν να «υποδύονται»: ερμηνείες ξύλινες, επιφανειακές, με χειρονομίες και γέλια σαν να είναι ο ρόλος αποκριάτικο κοστούμι. Ένας Ίμπεν με πολλά «μούτρα» και νεύρα, ο Γιώργος Χριστοδούλου, παλεύει να εκτονώσει την ενέργειά του, δίχως αποτέλεσμα. Πιάνεται η ψυχή σου να παρακολουθείς τον Γιώργο Κέντρο ως Εφρέμ – ξέπνοο, «άδειο», χωρίς παλμό, με ομιλία αποστραγγισμένη απ’ όλους τους χυμούς των αποχρώσεων και των εντάσεων. Πασχίζοντας να γεμίσει το κενό της σκηνοθεσίας, η ταλαντούχα Μαρία Κίτσου βάζει τα δυνατά της και διοχετεύει λίγο από το ζεστό αίμα της στο σύνολο: η υπερπροσπάθειά της, όμως, παρόλο που ενεργοποιεί τον θεατή, οδηγεί σταδιακά σε δραματική υπερβολή και κορεσμό. Το κούφιο σώμα της παράστασης δεν ανανήφει. Δεν μπορεί να το σηκώσει μια γυναίκα μόνη της, αβοήθητη. Η παράσταση του Εθνικού όχι μόνο δεν φωτίζει το κείμενο του Ο’Νιλ, όχι μόνο αψηφά τους συμβολισμούς, τους υπόγειους συσχετισμούς και την ατμόσφαιρά του, αλλά το συνθλίβει σε ένα ρεαλιστικό κακέκτυπο. Αρκείται σε μια επιδερμική απεικόνιση της πλοκής, η οποία, με κομμένες τις ρίζες και τα κλαδιά της, καταντάει να θυμίζει μελοδραματική τηλενουβέλα για απιστίες, έρωτες και νόθα τέκνα σε γραφικές αγροικίες της Αμερικής. Εντύπωση που εντείνεται στο έπακρο από την αναλόγου ύφους και αισθητικής μουσική της Ελένης Καραϊνδρου.

ΚΡΙΟΣ Ο Ήλιος στο ζώδιό σας είναι ο πυρήνας

ΛΕΩΝ Για τους Λέοντες είναι σε γενικές γραμμές

των δραστηριοτήτων αυτής της εβδομάδας. Θα τονιστούν η δημιουργικότητα και η κοινωνικότητά σας, ενώ παράλληλα μπορεί να προκύψουν ορισμένες ευχάριστες αλλαγές στα επαγγελματικά σας. Καινούργιες γνωριμίες θα σας εμπνεύσουν ώστε να πάρετε σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες θα δώσουν νέα προοπτική στα οικονομικά που σας έχουν αγχώσει πολύ το τελευταίο διάστημα. Αποφύγετε τους στείρους συναισθηματισμούς, ώστε οι αποφάσεις σας να βασίζονται σε γεγονότα. Οι παλιές αγάπες δεν ζωντανεύουν και το μόνο που σας προκαλούν είναι στασιμότητα. Αν το καταλάβετε εγκαίρως, θα μπορέσετε να ξαναφτιάξετε τη ζωή σας και να βγείτε από το συναισθηματικό τέλμα ειδικά εσείς του τρίτου δεκαημέρου. Κάποια διδάγματα που πήρατε, αν τα έχετε για οδηγό σας οι δεσμευμένοι, θα καταφέρετε να ενδυναμώσετε τη σχέση σας. Ιδιαίτερη προσοχή σε αλλεργίες που μπορούν να σας ταλαιπωρήσουν.

μια θετική εβδομάδα όσον αφορά τα επαγγελματικά, οικονομικά όμως είστε αρκετά ζορισμένοι – είναι θέμα χρόνου να βελτιωθεί και ο συγκεκριμένος τομέας. Οι στόχοι σας είναι πλέον ξεκάθαροι και γνωρίζετε ακριβώς τα βήματα που πρέπει να κάνετε, κάτι που σας προφυλάσσει από σπατάλη χρόνου και ενέργειας. Εξασκήστε τα ταλέντα σας και προωθήστε τις δημιουργίες σας μέσω Διαδικτύου, όσοι ασχολείστε με τέχνες. Η ερωτική σας ζωή περνά διάφορες διακυμάνσεις και δεν είστε έτοιμοι να πάρετε σημαντικές αποφάσεις περί δεσμεύσεων, μια κι έχετε άλλα σχέδια στο μυαλό σας, τώρα ειδικά που πλησιάζει το καλοκαίρι. Ένα οικογενειακό θέμα που σας απασχολεί θα επιλυθεί πριν από το Σαββατοκύριακο και θα φύγει ένα μεγάλο άγχος από πάνω σας. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τη βελτίωση της εμφάνισής σας μέσω διατροφής και άσκησης.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ Οι Παρθένοι περιμένατε αρκετούς

ΤΑΥΡΟΣ Εβδομάδα άγχους, καθώς έχετε πολλά

μήνες για να πραγματοποιήσετε ένα ταξίδι για προσωπικούς λόγους και είστε μες στον ενθουσιασμό και τη χαρά που έφτασε η πολυπόθητη στιγμή. Τα οικονομικά σας βελτιώνονται και μπορείτε να βάλετε σε εφαρμογή τους στόχους σας, αλλά θα πρέπει να αποφύγετε τις βεβιασμένες ενέργειες που μπορούν να σας οδηγήσουν σε αδιέξοδο. Αγορές και επενδύσεις χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Ιδανική εποχή για να ανανεώσετε τον χώρο σας, ώστε να προσελκύσετε θετικά γεγονότα στη ζωή σας. Επικοινωνιακά προβλήματα στις σχέσεις σάς έχουν απομακρύνει από αγαπημένα πρόσωπα και θα πρέπει να γίνετε πιο συγκαταβατικοί αν σας ενδιαφέρει πραγματικά η εξομάλυνσή τους. Μην είστε σκληροί σε θέματα παιδιών. Τέλος, δώστε στο ταίρι σας τον απαραίτητο χώρο και χρόνο ώστε να μην αισθάνεται καταπιεσμένο και θα δείτε πόσο θα βελτιωθούν τα ερωτικά σας.

στο μυαλό σας που πρέπει να τακτοποιηθούν άμεσα και πολλά από αυτά δεν σηκώνουν καμία αναβολή. Η κούραση και το άγχος μπορεί να σας καταβάλουν, όμως θα αξίζουν οι προσπάθειές σας, αφού θα έχετε διώξει ένα μεγάλο φορτίο από πάνω σας. Από την Παρασκευή κι έπειτα χαλαρώνουν λίγο οι ρυθμοί σας και μπορείτε με νέα διάθεση και αισιοδοξία να στήσετε τη δουλειά σας σε καλύτερες βάσεις και να κυνηγήσετε καινούργιες ευκαιρίες. Θέματα παιδιών θα σας δώσουν χαρά και θα σας εμψυχώσουν. Η επικοινωνία μαζί τους και η διευθέτηση διαφόρων θεμάτων ευνοούνται πολύ, καθώς και θέματα εκπαίδευσης και σπουδών. Η σχέση σας μπορεί να βελτιωθεί, αν αφήσετε τα προβλήματα στο πίσω μέρος του μυαλού σας, ώστε να τη χαρείτε περισσότερο. Έτσι θα διαπιστώσετε πως όσο λιγότερο πιέζετε καταστάσεις, τόσο πιo αρμονική είναι η σχέση σας.

ΖΥΓΟΣ Οι Ζυγοί του πρώτου δεκαημέρου έχετε

ΔΙΔΥΜΟΣ Ενώ πλησιάζετε ολοένα και περισσό-

ήδη στα σκαριά συγκεκριμένα σχέδια και δεν μπορεί κανείς να κλονίσει τη αυτοπεποίθησή σας, με αποτέλεσμα να προχωράτε ακάθεκτοι και απερίσπαστοι στους στόχους σας. Οι υπόλοιποι είστε λίγο μπερδεμένοι εξαιτίας των παροτρύνσεων τρίτων να αναβάλλετε τα σχέδιά σας, μέσα στις επόμενες μέρες όμως θα αντιμετωπίσετε με περισσή αποφασιστικότητα επαγγελματικά διλήμματα. Όσον αφορά τα οικονομικά σας, θα πρέπει να κρατήσετε άμυνες. Η ανασφάλεια σχετικά με την εμφάνισή σας μπλοκάρει τον αυθορμητισμό σας, με αποτέλεσμα να κλείνεστε στο καβούκι σας και να χάνετε συνεχώς ευκαιρίες. Εφόσον δεν αισθάνεστε όμορφα, κάντε κάτι για τον εαυτό σας, ώστε να πάψουν να υπάρχουν εμπόδια στην ερωτική σας ζωή. Ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε διατροφή και άσκηση, αποφεύγοντας τις δίαιτες αμφιβόλων αποτελεσμάτων. Ζητήστε τη συμβουλή ενός ειδικού, ώστε να είναι αποτελεσματικές οι προσπάθειές σας.

τερο στην επίτευξη του στόχου σας, παραμένετε αγχωμένοι και το κακό είναι πως μεταφέρετε το άγχος και στο περιβάλλον σας, βάζοντας εμπόδια οι ίδιοι στον εαυτό σας. Αυτή η εβδομάδα είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να επιστρατεύσετε την ψυχραιμία σας, ώστε να αποφύγετε τις εσφαλμένες ενέργειες που θα σας κοστίσουν χρόνο και χρήμα. Μην προσπαθείτε να επιλύσετε προσωρινά τα όποια θέματά σας και δείτε τι μπορείτε να κάνετε, ώστε να έχετε μακροπρόθεσμα οφέλη. Επικοινωνιακά και ερωτικά η τύχη είναι με το μέρος σας και το αποτέλεσμα των προσπαθειών σας θα είναι επιτυχές. Ένα έκτακτο οικογενειακό θέμα που θα σας απασχολήσει θα επιλυθεί σύντομα, αλλά θα πρέπει στο εξής να ασχοληθείτε περισσότερο με τις ανάγκες των μελών της οικογένειάς σας. Ο ελεύθεροι προετοιμαστείτε για εκπλήξεις που θα αλλάξουν τον τρόπο σκέψης σας και μη μένετε κολλημένοι σε αδιέξοδους έρωτες.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ Ορισμένες προτάσεις συνεργασίας

Starfax

Όσοι σκέφτεστε να κάνετε μια επανεκκίνηση, τώρα είναι ιδανική εποχή, καθώς οι συνθήκες σάς επιτρέπουν να πάρετε ρίσκα και μπορεί μέχρι τις αρχές Μαΐου να έχετε επιλύσει σημαντικά οικονομικά θέματα, εφοσον κινηθείτε με γνώμονα τι είναι συμφέρον για εσάς. Οι συναισθηματισμοί στην προκειμένη φάση της ζωής σας δεν σας εξυπηρετούν, αν και αυτή εί αι η κλίση σας. Αντιθέτως, προκαλούν στασιμότητα και διογκώνουν τα προβλήματά σας. Κατάλληλη εποχή για να δημιουργήσετε τη δική σας ομάδα δράσης, ώστε να μην εξαρτάστε από άτομα και καταστάσεις που σας καταπιέζουν. Στον αισθηματικό τομέα υπάρχουν θέματα που δεν τολμάτε να συζητήσετε με το ταίρι σας και το χάσμα ανάμεσά σας μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο. Ένα σύντομο ταξίδι θα σας δώσει την ευκαιρία να αναθερμάνετε τη σχέση σας, αλλά θα πρέπει να αφήσετε τις αναστολές που σας μπλοκάρουν και να είστε ειλικρινείς. Οι ελεύθεροι φανείτε πιο πρόθυμοι για νέες γνωριμίες.

από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)

ΚΑΡΚΙΝΟΣ

θα σας βάλουν σε σκέψεις, αλλά θα πρέπει να εξασφαλίσετε τη μονιμότητά τους προτού αφήσετε την τρέχουσα εργασία σας. Μην πιστεύετε όσους σας τάζουν λαγούς με πετραχήλια και προτιμήστε όσους είναι ξεκάθαροι. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες αντιμετωπίζετε δίχως συναισθηματισμούς τα προβλήματα σας και όλο αυτό σας βοηθά να παραμένετε συγκεντρωμένοι στη δουλειά σας. Αντιμετωπίστε θέματα σπουδών με αποφασιστικότητα. Καινούργια πρόσωπα που μπαίνουν στη ζωή σας θα σας βοηθήσουν να βγείτε από το αισθηματικό αδιέξοδο και θα αντιμετωπίσετε τα φαντάσματα του παρελθόντος μια και καλή. Νέα χόμπι και δημιουργικές ενασχολήσεις θα διευρύνουν τον κύκλο σας και θα προκύψουν γνωριμίες με κοινά ενδιαφέροντα που θα σας ενθουσιάσουν. Αφιερώστε περισσότερο χρόνο στα ηλικιωμένα μέλη της οικογένειας που σίγουρα θα έχουν κάποιες ανάγκες και δείτε με ποιους τρόπους μπορείτε να τα εξυπηρετήσετε.

ΤΟΞΟΤΗΣ Οι Τοξότες πλησιάζετε ολοένα και περισσότερο στην επίτευξη των στόχων σας και είναι μια εβδομάδα με πολλά γεγονότα και ευχάριστες αλλαγές στα επαγγελματικά σας. Η ανάγκη σας να αυξήσετε το εισόδημά σας μπορεί να σας κάνει ανταγωνιστικούς και όλο αυτό θα είναι προς όφελός σας. Καινούργιες επιχειρήσεις ενδεχομένως να συναντήσουν γραφειοκρατικά κολλήματα, αλλά θα είναι παροδικά. Νομικά και κληρονομικά ζητήματα ευνοούνται και είναι ιδανική εποχή για να τα τακτοποιήσετε. Θέματα σπουδών σάς προβληματίζουν πολύ. Ίντριγκες και κουτσομπολιά στον τομέα της φιλίας θα σας απομακρύνουν από το περιβάλλον σας και θα πρέπει να επανεξετάσετε τις σχέσεις σας προτού πάρετε σημαντικές αποφάσεις. Περιορίστε τις επαφές με όσους ρίχνουν το ηθικό σας και προσπαθήστε να συναναστρέφεστε με άτομα αισιόδοξα και ευχάριστα που αναπτερώνουν τη διάθεσή σας. Μην αφήνετε εξωγενείς παράγοντες να καταστρέφουν τη σχέση ή τον γάμο σας και δείξτε περισσότερη εμπιστοσύνη στον άνθρωπό σας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ Φόροι, δάνεια και οφειλές σάς έχουν πνίξει στην κυριολεξία και δεν είστε πλέον σίγουροι κατά πόσο αξίζουν οι προσπάθειές σας σε συγκεκριμένους τομείς. Μια καινούργια ιδέα θα σας ενθουσιάσει αρκετά και θα σας βοηθήσει να εντείνετε τις προσπάθειές σας, αλλά θα πρέπει να κάνετε τις απαραίτητες επαφές με τα κατάλληλα πρόσωπα που θα σας στηρίξουν. Ιδανική εποχή για να αναζητήσετε την τύχη σας σε παραθεριστικούς προορισμούς, καθώς και για να ξεκινήσετε ένα νέο εγχείρημα. Έχετε συμβιβαστεί με μια κατάσταση που δεν ικανοποιεί τις ανάγκες σας, με αποτέλεσμα να έχετε χάσει κάθε διάθεση να ασχοληθείτε με τη σχέση σας. Η αίσθηση που έχετε πως είναι ανεπίλυτα τα προβλήματά σας σάς προκαλεί μια γενικότερη άρνηση και βουλιάζετε ολοένα και περισσότερο στο αισθηματικό σας τέλμα. Ζητήστε τη στήριξη ενός ειδικού που θα σας βοηθήσει να ξεκαθαρίσετε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας. ΥΔΡΟΧΟΟΣ Η εβδομάδα που ακολουθεί θα σας φανεί ατελείωτη και κουραστική εξαιτίας όλων αυτών των θεμάτων που θα πρέπει να τακτοποιηθούν και δεν θα λείψουν οι εντάσεις με οικεία σας πρόσωπα. Ενδεχομένως να προκύψει και ένα ζήτημα υγείας, αλλά θα είναι παροδικό. Όπως και να έχει, μην αφήνετε τα προβλήματα της καθημερινότητας να σας καταβάλουν και μεριμνήστε για την υγεία σας. Ακούστε τη διαίσθησή σας αν πρόκειται να πάρετε αποφάσεις και τολμήστε να κάνετε αλλαγές που θα ανεβάσουν το βιοτικό σας επίπεδο. Τα ένστικτά σας χτυπούν κόκκινο μια και σας έχει πιάσει η άνοιξη για τα καλά και θέλετε να απολαύσετε τη ζωή με κάθε τρόπο. Η κοινωνική σας ζωή βελτιώνεται αισθητά και σας δίνονται ευκαιρίες για καινούργιες γνωριμίες, αλλά θα πρέπει να ρίξετε λίγο τον πήχη και να μην είστε απόλυτοι. Σχέση ή γάμος είναι σε αρμονία και είναι ιδανική στιγμή για δημιουργία οικογένειας.

ΙΧΘΥΣ

Έχετε την ιδέα έτοιμη, αλλά μέχρι την υλοποίησή της είναι μακρύς ο δρόμος και θα πρέπει να το κατανοήσετε αυτό, ώστε να μην απογοητευτείτε. Εφόσον γνωρίζετε τι ακριβώς θέλετε να κάνετε, ξεκινήστε να μαζεύετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, εξετάζοντας πιθανούς τρόπους χρηματοδότησης. Αποφύγετε τους συνεταιρισμούς με φίλους, αν δεν επιθυμείτε αδιέξοδες καταστάσεις, καθώς είναι πολύ πιθανό να μη φανούν αντάξιοι της εμπιστοσύνης σας. Η πολλή οικειότητα δεν θα σας εξυπηρετήσει καθόλου. Καινούργιες παρέες και δραστηριότητες που ενδυναμώνουν τον ψυχισμό σας θα κάνουν ακόμη κι εσάς που είστε φρεσκοχωρισμένοι να δείτε τη ζωή μέσα από ένα πρίσμα αισιοδοξίας. Οι ανασφάλειές σας αρχίζουν να υποχωρούν, καθώς βλέπετε ανταπόκριση από το περιβάλλον σας και είναι ιδανική στιγμή για να ανοίξετε τα φτερά σας και να βρείτε έναν καινούργιο έρωτα.

SUDOKU No 505 4

7

8

6 1 4

9 2 7 6 1

9

5

6 4

6

5 7 2 4 8 2 6

7 1

Η λύση του προηγούμενου 5 7 3 2 1 6

8 4 2 3 9 5

9 6 1 7 4 8

4 8 5 9 2 1

7 2 6 5 3 4

1 3 9 8 6 7

6 5 7 1 8 9

3 9 4 6 7 2

2 1 8 4 5 3

8 1 3 7 9 4 2 5 6 4 7 5 6 8 2 3 1 9 9 6 2 3 1 5 4 8 7

23.3.17 – lifo

45

ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΑΠΌ ΌΣΑ ΖΉΣΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΎΜΕΝΗ ΕΒΔΟΜΆΔΑ

Είδα την έκθεση «The ballad of sexual dependency» της Ναν Γκόλντιν στο MοΜΑ. Το πορτρέτο της με το μαυρισμένο μάτι αποκτά άλλο νόημα όταν το παρατηρείς από κοντά. Δεν υπάρχει ήττα. Υπάρχει θυμός και μια τρομακτική αποφασιστικότητα. Μια φωτογραφία ενός άντρα που αγναντεύει τη θάλασσα μέσα από ένα παράθυρο την έβλεπα για πρώτη φορά. Δεν ήξερα πως χωρούσαν στο έργο της και οι ευαίσθητες στιγμές. Πέρα από τις αριστουργηματικές φωτογραφίες, κόλλησα κυριολεκτικά στο ατελείωτο slide show με ολόκληρο το υλικό από αυτή την ενότητα. Απώλεια, πόνος, λύτρωση, αγάπη, με φόντο τη μουσική μιας άλλης εποχής. Μιχάλης Μιχαήλ

46 lifo – 23.3.17

Αυτή η πόλη δεν σταματάει ποτέ να σε εκπλήσσει. Η παράσταση Με το καλέμι στα δόντια δεν είναι απλώς «μια παράσταση αυτοκινήτου» αλλά μια εμπειρία που δεν περιγράφεται με λόγια, μια on the road κατάθεση ψυχής στους δρόμους του ευρύτερου κέντρου και μια περιπλάνηση σε μια Αθήνα που τη νύχτα είναι αλλιώτικη, άγνωστη, όμορφη. Ο Σαμσών Ρακάς απαγγέλλει για τρία άτομα (όσα χωράνε στο Ρενώ του ’93) και από τα λόγια του ξεπηδάει το «Hov Arek Sarer» με τη φωνή του Komitas, φτιαγμένο με τα ίδια υλικά που ήταν φτιαγμένοι και οι αμανέδες: καημό και οδύνη, οργή και απόγνωση, καύλα και πόθο, φιλτραρισμένα μέσα από τα κίτρινα φώτα των δρόμων, τα σκοτάδια, τις λάμψεις από τα φανάρια των αυτοκινήτων και το γαλάζιο των laptops, τις φωτεινές επιγραφές, τα παράθυρα με το τρεμόπαιγμα της τηλεόρασης. Μεταξουργείο, Πετράλωνα, Κουκάκι, λόφος Σικελίας, λόφος Φιλαρέτου, Μεταμόρφωση, Αμφιθέα, Καλλιθέα, Γκάζι, στάσεις σε στενά με απλωμένα ρούχα και κήπους με φραγκοσυκιές, κάτω από γέφυρες, πάνω σε λόφους, και

μυστικιστικές τελετές με θέα τη φωτισμένη Αθήνα απ’ την ταράτσα μιας πολυκατοικίας και τους στίχους της ακυκλοφόρητης ποιητικής συλλογής του «Ούτις» και συνοδεία ήχων επιβλητικών και απρόβλεπτων, από Σοστακόβιτς μέχρι Ρίτα Σακελλαρίου, Τσιτσάνη και τη «Μιράντα» του Κωνσταντίνου Βήτα. Δυόμισι ώρες απολαυστικές.

M. Hulot

Την περασμένη Κυριακή βρήκα την ευκαιρία για μια μονοήμερη απόδραση που ξεκίνησε από την Αθήνα και κατέληξε στα Μέγαρα, στον Σχίνο, στο Ηραίον και στο Λουτράκι. Αναζωογονητική και ανοιξιάτικη εκδρομή σε μια δύσκολη περίοδο σημαντικών αποφάσεων. Η ευχάριστη θέα από τον φάρο στον αρχαιολογικό χώρο του Ηραίου λειτούργησε ως μοναδική εκτόνωση. Το μόνο μελανό σημείο της εκδρομής, η εικόνα που αντίκριζες από περιφερόμενα κατσίκια και τις ακαθαρσίες τους διάσπαρτες στον αρχαιολογικό χώρο. Επιστρέφοντας, αντιλήφθηκα ότι, τελικά, ήλιος, θάλασσα και φίλοι είναι η μόνη απάντηση σε όλα. Γιάννης Πανταζόπουλος

Σοκαρίστηκε ο κόσμος, λέει, από τη σκηνή του Big Little Lies με την Kίντμαν, τον πισινό του Έρικ (σόρι, από το «True Blood» τον μάθαμε) και τον πάγκο της κουζίνας. Γιατί; Έχουμε δει και χειρότερα. Πιο σοκαριστική ήταν η επίσκεψη της Κίντμαν στην ψυχίατρο, που της πετάει κατάμουτρα ότι είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας κι εκείνη το αρνείται, όπως και ότι είναι μπαρούφες όλα αυτά περί παθιασμένης σχέσης. Τρομερή σκηνή για ένα θέμα που δεν θίγεται τόσο συχνά στην τηλεόραση, τουλάχιστον όχι με αυτό τον τρόπο! Μαρία Παππά

Από τη συνέντευξη του Μιχάλη Λώλη, του πρώτου ανοιχτά γκέι Έλληνα αστυνομικού, στον Αλέξανδρο Διακοσάββα ξεχωρίζω αυτό: «Έχω κάνει ούτως ή άλλως ψυχοθεραπεία με αστυνομικό ψυχολόγο, για να μπορέσω να αποφορτιστώ από όλα τα καθημερινά της δουλειάς. Όλοι οι αστυνομικοί πρέπει να κάνουν ψυχοθεραπεία. Κάνουμε ένα πολύ ψυχοφθόρο επάγγελμα, υπάρχουν ψυχολόγοι που πληρώνονται γι’ αυτό, αλλά υπάρχει και το στίγμα τού ότι αν πάω σε ψυχολόγο είμαι τρελός, οπότε πηγαίνουν ελάχιστοι». Άρης Δημοκίδης

Κυριακή απόγευμα, καθ’ οδόν για έναν απλό, χαλαρό καφέ, έπεσα πάνω σε μια ας την πούμε δέηση, με παπάδες, Εσταυρωμένο, λιβάνια, μπορεί και εξαπτέρυγα στα σκαλιά της Παλιάς Βουλής, ενώπιον ευάριθμου κοινού που διακήρυσσε την αντίθεσή του στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και στην ηλεκτρονική κάρτα του πολίτη. Λίγο πιο κάτω, στην Ερμού, ένα μπουλούκι με highlights μια τύπισσα με pet έναν ασβό, μια άλλη αιματοβαμμένη και ταμπλό με ζώα σφαγμένα και την ερώτηση-κόλαφο «θα το έκανες αυτό στο μωρό σου;». Δεν είχα μωρό, μόνο το βαφτιστήρι μου, στο οποίο πρόλαβα να πω: «Μην ανησυχείς, είναι κάτι σαν καρναβάλι με ζώα». Κατά τα άλλα, μια συνηθισμένη Κυριακή, σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα! Μαρία Δρουκοπούλου

Δυσκολεύομαι να συλλάβω το μέγεθος της διαστροφής, της παλιανθρωπιάς και της μοχθηρίας εκείνων που αποκεφάλισαν(!) δέκα θαλάσσιες χελώνες κι εκτέλεσαν εν ψυχρώ μια φώκια σε Νάξο και Ίο αντίστοιχα, επειδή «έτσι». Και παρ’ ότι βρίσκω την πρόταση για τουριστικό μποϊκοτάζ πολύπλευρα προβληματική, θα απαιτούσα όχι μόνο

να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι ένοχοι, αν και όταν συλληφθούν, αλλά και να παραπεμφθούν ως συνένοχοι όσοι τυχόν γνωρίζουν και σιωπούν (στις μικροκοινωνίες, όλοι ξέρουν τι καπνό φουμάρεις). Πρόκειται για έγκλημα ιδιαζόντως απεχθές κι ας μην ήταν του είδους μας τα θύματα. Τα εγκλήματα κατά της φύσης πρέπει κάποτε να εξισωθούν νομικά με τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εφόσον κιόλας εμάς, αργά ή γρήγορα, θα εκδικηθούν οι Ερινύες. Θοδωρής Αντωνόπουλος

Και πάλι επιμονή στις θετικές εντυπώσεις / Η ζεστή, ωραία ατμόσφαιρα στα λεγόμενα μικρά βιβλιοπωλεία (ένας πρόσφατος νεοευφημισμός, καθότι στα νιάτα μας μόνο μικρά βιβλιοπωλεία υπήρχαν, υπέροχα βιβλιοπωλείακαμαράκια, σχεδόν όλα υπόγεια) / Η έκθεση εικαστικών, με τη φροντίδα του σπουδαίου Γιάννη Ψυχοπαίδη, στον Μωβ Σκίουρο, στην πλατεία Καρύτση, με θέμα τη θρυλική Οκτάνα του Ανδρέα Εμπειρίκου / Η Ζυράννα Ζατέλη διαβάζει Εμπειρίκο με φωνή που μοιάζει με βιολοντσέλο / Κατανυκτική κατάσταση / Καθώς ο Δημήτρης Βασιλάκης επενδύει την ανάγνωση της Ζυράννας με το σαξόφωνό του / Επιστροφή στα μικρά βιβλιοπωλεία / Μωβ Σκίουρος / Πλειάδες / Bibliothèque / Λεμόνι / Ναυτίλος. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Από τον χώρο αναμονής των συγγενών μέχρι το κυλικείο στο Νεκροταφείο του Σχιστού υπάρχουν αρκετές πινακίδες που επισημαίνουν στους πενθούντες ότι ο χρόνος του ανθρώπου τους στο χώμα τελειώνει στα 3 χρόνια. Με κεφαλαία, ευδιάκριτα γράμματα και την πρέπουσα, εκ της διευθύνσεως, καθαρεύουσα. Μια –καθόλου διακριτική– υπενθύμιση για την άχαρη υποχρέωση της εκταφής. Εκτός κι αν γίνει ανανέωση, πληρωθούν τα προβλεπόμενα και όλα καλά, τρόπος του λέγειν. Στο μεταξύ, να

έχει κανείς τον πόνο του κι ακριβώς από πίσω να ακούει τα «κοράκια» να κάνουν αποτίμηση της μέρας τους. Με 4 κηδείες, 6.000 ευρώ. Καταλαβαίνω, λόγια της δουλειάς είναι, για εκείνους ρουτίνα είναι, αλλά δεν αντέχεται, που να πάρει η ευχή! Ας κινήσουν τις διαδικασίες για την αποτέφρωση, ας (μας) γλιτώσουν απ’ όλο αυτό το θέαμα των φρεσκοσκαμμένων τάφων και της αίσθησης ότι (μας) κάνουν χάρη κι ας τελειώσει αυτή η μακάβρια, ακριβοπληρωμένη φάρσα που ακολουθούμε ως παράδοση. Ναι, ξέρω, δεν το ξεκινάω πολύ καλά για πρώτη εβδομάδα της άνοιξης, αλλά μες στη ζωή είναι κι αυτά. Υπόσχομαι –προσεχώς– ανθηρότερα. Χριστίνα Γαλανοπούλου

Η περουβιανή κουζίνα εξελίσσεται γοργά στο next best thing της παγκόσμιας γαστρονομίας. Πεντανόστιμη, ιδιαίτερη, συνδυάζει επιρροές από την Ιαπωνία κι έτσι δημιουργείται το τέλειο fusion που είναι γνωστό ως Nikkei. Στο εξωτερικό ήδη γίνεται χαμός και το αθηναϊκό Pantera Negra την εκπροσωπεί επάξια. Θα μπορούσα να τρώω σεβίτσε κάθε μέρα. Αλέξανδρος Διακοσάββας

Αυτή την εβδομάδα, αγαπητές φίλες και φίλοι απ’ το σπίτι, ας μιλήσουμε για τα σάντουιτς. Και πιο συγκεκριμένα, για τα υλικά-ήρωες που μπαίνουν ανάμεσα σε δύο φέτες ψωμί, μαζί με ό,τι άλλο έτυχε να έχεις στο ψυγείο, και ανυψώνουν το γευστικό αποτέλεσμα. Μετά τα πατατάκια (κλασικό) και τη sriracha mayo (trendy) προτείνω με ενθουσιασμό την τηγανητή κάππαρη. Αν είναι σε άλμη, την ξεπλένεις, τη στεγνώνεις και μετά τη ρίχνεις σε καυτό λάδι μέχρι να σκάσει σαν μίνι πράσινο ποπκόρν. Το τηγάνισμα τη μετατρέπει από ένα οk υλικό σε κριτσανιστό, ισορροπημένο ανάμεσα στο αλμυρό και στο λιπαρό toppingέκπληξη. Την έχω βάλει σε σάντουιτς, σε

σαλάτα, σε ζυμαρικά και η εμμονή συνεχίζεται. Γεωργία Παπαστάμου

Τη Δευτέρα το βράδυ, έξω από κάτι γηπεδάκια 5x5 όπου οι τηλεοράσεις δείχνουν συνήθως μπάλα, όλοι έβλεπαν «Survivor». Δεν έχει σημασία αν σου αρέσει το συγκεκριμένο reality ή αν σ’ ενοχλεί η έλλειψη βάθους και ουσίας. Οφείλεις να παραδεχτείς πως η σχεδόν υπνωτιστική δύναμη της τηλεόρασης είναι ταυτόχρονα εντυπωσιακή και τρομακτική. Βασίλης Καψάσκης

Η επιστροφή της γραμματοσειράς Τimes στα ελληνικά περίπτερα via «Ελευθερία του Τύπου». Εντυπωσιακότερο τόλμημα, μια περίοδο που οι εφημερίδες διανύουν το Green Mile τους, θεωρείται το copypaste ενός ημιθανούς γίγαντα (άσε που μπορεί να εξελιχθεί και σε επιτυχία και τι να λέμε μετά). Αλλά έτσι είναι, αφότου ο πιο καινοτόμος –τυποτεχνικά, αν μη τι άλλο– ιδιωτικός εκδοτικός οργανισμός στην ιστορία του Τύπου (και της τυπογραφίας κατ' επέκτασιν) έγινε η σκιά του εαυτού του. (Από ανθρώπους των ατελιέ του Οργανισμού, άλλωστε, ξεκίνησε και η σχεδιαστική ταυτότητα του «Πρώτου Θέματος» και του «Έθνους», όχι όμως τόσο είμαιτο-Βήμα-αν-δεν-τοκαταλάβατε.) Γιάννης Καρλόπουλος

Κατά: Η Μαρίν Λεπέν να υπόσχεται πολλαπλασιασμό των φυλακών και των ποινών. Τα τρομοδέματα και η ιδεολογία τους. Οι drug dealers μες στο Αριστοτέλειο. Η παθητική αποδοχή της ασχήμιας. Υπέρ: Το μεσημέρι της άνοιξης, πάντα γενναιόδωρο ως εικόνα και μυρουδιά. Το Manchester by the sea (πάντα αργοπορημένα στη Θεσσαλονίκη). Όταν οι φοιτητές κάνουν έξυπνες και αναπάντεχες ερωτήσεις. Νικόλας Σεβαστάκης

23.3.17 – lifo

47