Τεύχος 516

H ΣΤΙΧΟΥΡΓΟΣ ΛΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΣΤΟ

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

27042017

Χ Α ΡΤΙ

1 ο Ν ΙΑΔΙΚΤΥΟ Βάσει στοιχείων Bari-Focus

ΣΤΟ

Δ

www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic

A VICTIM OF SOCIETY

ΓΙΑΤΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΤΟΣOΠΟΛΛΑ ΛΕΦΤΑΣΤΗ∆ΕΗ;

2 lifo – 27.4.17

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

ΠΟΣΟ ΒΑΡΒΑΡΑ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΤΑ ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΕΘΙΜΑ;

feedback515

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ «Υπάρχει ένας τύπος ανθρώπου που εμφανίζεται επιθετικά, κυρίως τις γιορτές. Είναι αυτός που θέλει σώνει και καλά να πάει κόντρα στο “κοπάδι” και στις συνήθειές του» έγραψε στη στήλη του την περασμένη εβδομάδα ο Νικόλας Σεβαστάκης, κάνοντας τον Master Kenobi να συμφωνήσει απόλυτα: «Αγαπητοί συμπολίτες, δεν σας αρέσουν οι παραδοσιακές εορτές; Μην τις γιορτάζετε. Θέλετε να διαφημίσετε αυτήν τη “διαφορετικότητά” σας; Διαφημίστε την. Αλλά, παρακαλώ, σταματήστε να μας πρήζετε τα αμελέτητα κάθε φορά που θέλουμε οι υπόλοιποι κοινοί θνητοί να γιορτάσουμε. Ευχαριστώ!». Από την άλλη, ο tktk θεώρησε πως το άρθρο ήταν φάουλ κι έγραψε σαρκαστικά: «Η κριτική προς το πιο θρησκευόμενο (και θρησκόληπτο) κράτος της Ευρώπης ανακατεύεται με απόψεις κατά της κρεοφαγίας και του σφαξίματος των ζώων και άλλα πολλά, διάφορα και άσχετα, ώστε να ιδωθεί ως “επιθετική εκκεντρικότητα”. Ε, εξάλλου, εδώ είναι Ελλάδα...».

«Mε αφορμή το κείμενο, θα ήθελα να ευχαριστήσω την ομάδα της LiFO που απέφυγε αναρτήσεις με φωτογραφίες από σούβλες και τσιγκέλια με κουφάρια σφαγμένων ζωντανών. Ελπίζω να συνεχίσει έτσι μέχρι το Πάσχα» έγραψε ο no-body (και όντως έτσι συνεχίσαμε). «Υπάρχουν, βλέπετε, έθιμα που το γεγονός πως είναι έθιμα δεν τα καθιστά λιγότερο βάρβαρα». ☛ Για το Πάσχα έγραψε στη στήλη του και ο Δημήτρης Πολιτάκης, και ο John Greater σχολίασε: «Το μόνο γοητευτικό που βρίσκω στο Πάσχα είναι ο εναγκαλισμός με την αθάνατη ελληνική ύπαιθρο την άνοιξη. Εάν ο καιρός είναι ηλιόλουστος, είναι η καλύτερή μου. Ανέκαθεν μου άρεσε το χωριό μου το Πάσχα. Όταν βλέπεις παντού ανθισμένο και ηλιόλουστο τοπίο, η διάθεσή σου φτάνει μέχρι τον έβδομο ουρανό. Μπορεί να μη μου αρέσουν το αρνί, το κοκορέτσι, οι γαρδούμπες και η κεφαλογραβιέρα που απλώνονται στο τραπέζι, όμως η μαγεία της πασχαλιάτικης πλάσης είναι αξία ανεκτίμητη. Θα διαφωνήσω εν μέρει με το θέμα της εκκλησίας. Το θεωρώ υποκρισία, από τη στιγμή που ούτε φανατικός χριστιανός είμαι (μάλλον πιστεύω απειροελάχιστα) ούτε πατάω στην εκκλησία ποτέ, να το κάνω τη Μεγάλη Πέμπτη στα 12 Ευαγγέλια, τη Μεγάλη Παρασκευή την ώρα της περιφοράς του Επιταφίου –και, αφού προσκυνήσουμε, μην τον είδατε– και το Μεγάλο Σάββατο από 23:40 μέχρι 00:01, και μετά ο διατροφικός κανιβαλισμός». ☛ «Αυτή είναι η πιο όμορφη κοπέλα που έχετε φιλοξενήσει στη στήλη

“ Έχεις γούστο”...» έγραψε για την Ξανθή (aka Blondie.G.D.) ο/η εγώ έρχομαι και είμαι απ’ το φεγγάρι. « Έκοψα τη φωτογραφία της από την έντυπη έκδοση και τη στόλισα στη βιβλιοθήκη μου. Και όλο το στυλ της και το χαμόγελό της. Κούκλα!». Τη στήλη επιμελείται η Μερόπη Κοκκίνη. ☛ Δέκα πράγματα που αξίζει να ξέρουμε για τις δυτικές συνοικίες εντόπισε η Φιλίππα Δημητριάδη και ένα βιωματικό τρίβια πρόσθεσε η Eva: «Στον “παράδεισο” του Άλσους Περιστερίου απαγορεύεται η είσοδος με σκύλο, ακόμα και αν είναι δεμένος με λουρί. Έτσι, εμείς που δεν θέλουμε να παρατήσουμε το ζωάκι μας κλεισμένο στο σπίτι για να πάμε τη βόλτα μας, αποκλειόμαστε από το άλσος». ☛ Για το «μεγαλύτερο γυναικείο ελάττωμα» και τις ταμπέλες έγραψε η Χριστίνα Γαλανοπούλου στο LIFO.gr. Το πιο δημοφιλές σχόλιο ήταν αυτό της Iris Prismatica: «Ο σύγχρονος πολιτισμός μας είναι πράγματι ένας πολιτισμός της εικόνας, με την πλέον κυριολεκτική έννοια: πώς είναι η φάτσα μας, το μπούτι μας και η μπλούζα μας. Ειδικά όσον αφορά τις γυναίκες, αυτό δεν είναι και τόσο καινούργιο. Πάρτε οποιοδήποτε έργο της διεθνούς γραμματείας, από τον Όμηρο μέχρι τον Σαίξπηρ, και θα δείτε ότι οι βασικές πρωταγωνίστριες περιγράφονται πάντα ως κουκλάρες (ασχέτως των άλλων αρετών που μπορεί να έχουν). Οι περιγραφές των ανδρών συχνά δεν υστερούν, είτε αφορούν ξεκάθαρα το κάλλος τους είτε στοιχεία όπως ύψος/μυϊκός όγκος/επιβλητικότητα κ.λπ., που και πάλι αφορούν την εικόνα. Η εικόνα υπήρχε πάντα, για όλους, και το να πάψει να υπάρχει προϋποθέτει θεμελιώδεις αλλαγές στο ίδιο το κοινωνικό μοντέλο. Πάντα υπήρχαμε μέσα από τα μάτια του κόσμου. Το ότι υπήρχαν εποχές που μας απασχολούσε ίσως λιγότερο η ομορφιά δεν έχει σημασία, γιατί ομορφιά και εικόνα δεν ταυτίζονται. Εικόνα είναι και το κούτελο που έχουμε στην κοινωνία, εικόνα είναι το τι θα πει το χωριό, εικόνα είναι το να μας απασχολεί η γνώμη του περιβάλλοντός μας για το αν δείχνουμε επαρκείς, σύμφωνα με τα εκάστοτε κοινωνικά πρότυπα: αρκετά ωραίοι, αρκετά ενάρετοι, αρκετά θεοσεβούμενοι (ασχέτως θρησκείας), αρκετά δυναμικοί, αρκετά εργατικοί, αρκετά αμέμπτου ηθικής, αρκετά παρθένοι πριν από τον γάμο και πιστοί μέσα σε αυτόν. Άρα, δεν ξέρω αν το να πάψει να μας απασχολεί η ομορφιά θα σημάνει μια απελευθέρωση ή απλώς τη μετάβαση σε κάποιο άλλο είδος εικόνας που θα θέλουμε να προβάλουμε».

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

27.4.17 – lifo

3

Index 516

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής εκδοσησ M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου υπεύθυνος ψηφιακής ανάπτυξης Νίκος Ζαφείρης art director Χρήστος Τζοβάρας συμβουλοσ σχεδιασμου Γιάννης Καρλόπουλος –––––– αρχισυντακτeσ lifo.gr Άρης Δημοκίδης Θανάσης Χαραμής

παραλειψη

προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας Άγγελος Παπαστεργίου ––––––

Εκ παραδρομής δεν συμπεριλήφθηκε το όνομα του καλλιτέχνη στη φωτογραφία της σελίδας 6 στο προηγούμενο τεύχος: Άγγελος Πλέσσας, Πρωτόκολλο πειραματικής εκπαίδευσης, Δελφοί, 2017, εγκατάσταση πολυμέσων, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα, documenta 14

O BRETT BAILEY ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΟ FAST FORWARD FESTIVAL ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ TOY ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΩΝΑΣΗ ΜΕ ΤΟ «SANCTUARY» σελiδα

14

Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Τάσος Μελεμενίδης Θέατρο: Λουίζα Αρκουμανέα Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας Μερόπη Κοκκίνη Βασίλης Καψάσκης Νινέττα Γιακιντζή Φιλιώ Ράγκου Χριστίνα Γαλανοπούλου Πάνος Μιχαήλ Φιλίππα Δημητριάδη Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά Λένα Φουτσιτζή Θεόφιλος Δουμάνης φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης Πάρις Ταβιτιάν Freddie F. assistant art director Rinétta Κοσκινίδου

Α VICTIM OF SOCIETY

διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου

Φόβος και παράνοια στη Freaktown.

σελiδα

22

ΑΘΗΝΑΙA ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΛΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Στιχουργός. Γεννήθηκε στην Αθήνα, κατοικεί στο Μεταξουργείο.

σελiδα 4 lifo – 27.4.17

συντακτική ομάδα Columnists: Νικόλας Σεβαστάκης Θοδωρής Αντωνόπουλος Ναταλί Χατζηαντωνίου Δημήτρης Πολιτάκης Δημήτρης Κυριαζής

24

φωτογραφία εξωφύλλου

Freddie F. Oι A Victim of Society μπροστά στο έργο YE$ (2001) των Tim Noble & Sue Webster στο λόμπι του ξενοδοχείου Semiramis στην Κηφισιά.

γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– senior direct market manager Κώστας Μαντάς direct market managers Γιώργος Λυκουργιώτης Σπύρος Αποστολόπουλος υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Μάγδα Τζακώστα οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου κωδικος εντυπου 7639

27.4.17 – lifo

5

Η

Η LIFO ΣΤΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΕΣ FOCUS BARI.

EΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΗΣ, Η ΝΕΑ ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΗ LIFO ΩΣ ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΙΟ ΙΣΧΥΡΟ MEDIA BRAND ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.

ΟΙ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Στη συνδυασμένη αναγνωσιμότητα τίτλων

ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΕDIA BRANDS

LIFO

931.200

LIFO

136.886

1. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

1.144.300

ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

817.200

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

133.196

2. REAL NEWS

1.022.400

ATHENS VOICE

533.300

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

375.200

ΑTHENS VOICE

126,925

3. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

952.800

ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ

375.100

4. LIFO

931.200

ΗΜΕΡΗΣΙΑ

254.000

5. ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

817.200

6. ΒΗΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

788.100

7. ΕΘΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

602.500

8. ATHENS VOICE

533.300

9. EΦ.ΣΥΝ. ΣΑΒ/ΚΟ

375.200

10. ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒ/ΚΟ

375.100

TA ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ

FULL USER EXPERIENCE

6 lifo – 27.4.17

93.400

επιμελεια: the lifo team

TheBuzz

aπο τον γιαννη πανταζοπουλο

TalkoftheTown 27 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 3 ΜΑΪΟΥ 2017

ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΣ ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ Πέντε χώρες όπου οι διεκδικήσεις της εργατικής Πρωτομαγιάς δεν ισχύουν.

Η εργατική Πρωτομαγιά θα γιορταστεί την ερχόμενη Δευτέρα με πορείες και διαδηλώσεις σε πόλεις του κόσμου. Είναι μια μέρα που θεωρείται σταθμός για τις εργατικές διεκδικήσεις αλλά και για την ιστορία της εργατικής τάξης. Καθιερώθηκε να εορτάζεται στις 20 Ιουλίου του 1889 στη διάρκεια του συνεδρίου της Δευτέρας Διεθνούς στο Παρίσι, υπενθυμίζοντας και τιμώντας με αυτό τον τρόπο τον ξεσηκωμό και τους αγώνες που είχαν γίνει στις αρχές Μαΐου του 1886 από εργάτες του Σικάγου, οι οποίοι διεκδικούσαν 8ωρο και φυσικά καλύτερες συνθήκες εργασίας. Στην Ελλάδα, η πρώτη αντίστοιχη κινητοποίηση πραγματοποιήθηκε το 1893 από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Σταύρου Καλλέργη, με συγκέντρωση χιλιάδων ανθρώπων έξω από το Καλλιμάρμαρο Στάδιο, οι οποίοι ζητούσαν 8ωρο, καθιέρωση της Κυριακής ως αργίας καθώς και ασφάλιση για θύματα εργατικών ατυχημάτων. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1919, η Πρωτομαγιά θα εορταστεί σε 12 πόλεις της Ελλάδας, ενώ σήμερα η 1η Μαΐου, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Α.Ν. 380/68, αποτελεί υποχρεωτική αργία. Μέρα-ορόσημο, λοιπόν,

ΙΝΔΙΑ

η παγκόσμια γιορτή των εργατών, αλλά, παρ’ όλη την εξασφάλιση πολλών δικαιωμάτων, ακόμη και το 2017 σε πολλές χώρες του κόσμου εξακολουθούν να υφίστανται συνθήκες εργασιακού Μεσαίωνα, αν και εκείνη την εποχή οι δουλοπάροικοι εργάζονταν λιγότερες ώρες από τους εργαζόμενους της ψηφιακής εποχής. Χαρακτηριστικό είναι ότι την περίοδο του Μεσαίωνα στη Γαλλία οι αργίες υπολογίζονταν σε 180 ημέρες, στην Ισπανία σε 150 και στη Μεγάλη Βρετανία σε 120.

Στην Ινδία των 1,2 δισεκατομμυρίων κατοίκων υπάρχουν περισσότεροι από 30.000 εργάτες, οι οποίοι απασχολούνται στη Βομβάη και κύρια δουλειά τους είναι η συλλογή των σκουπιδιών, το καθάρισμα των υδρορροών και των υπονόμων καθώς και το σκάψιμο των χωματερών. Τα άτομα αυτά δεν συγκαταλέγονται σε καμία από τις κάστες της χώρας και φέρουν την ονομασία «ντάλιτ», που σημαίνει «σπασμένοι και θρυμματισμένοι άνθρωποι». Συγκεκριμένα, τους αποκαλούν «ανέγγιχτους» διότι δεν επιτρέπεται να τους αγγίξει κανείς επειδή θα μολυνθεί. Παράλληλα, δεν έχουν καμία πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα ούτε σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Επίσης, από έρευνες που έχουν δημοσιευτεί στον διεθνή Τύπο από το 1990 έως το 2015, προκύπτει πως έχουν δολοφονηθεί πάνω από 500 άτομα και έχουν βιαστεί περισσότερες από 700 γυναίκες που ανήκουν στους «ντάλιτ».

ΚΙΝΑ

ΜΑΛΑΙΣΙΑ

ΕΛΛΑΔΑ

Τις άθλιες εργασιακές συνθήκες που επικρατούν στην Κίνα κατέγραψε πριν από λίγες μέρες φοιτητής που έμεινε για έξι εβδομάδες στο εργοστάσιο της Apple, στο οποίο κατασκευάζεται το τηλέφωνο iΡhone. Όπως δήλωσε, το ωράριο της βάρδιάς του ξεπερνούσε τις 10-11 ώρες δουλειάς, υπήρχε η δυνατότητα για ένα και μόνο μικρό διάλειμμα, ενώ η καθημερινή εργασία γινόταν κάτω από τις οργισμένες φωνές των προϊσταμένων του, οι οποίοι φώναζαν και απειλούσαν συνεχώς. Ο μισθός ήταν 450 δολάρια τον μήνα, ενώ οι εργάτες, όπως είπε, διαμένουν σε μικρά δωμάτια, που μερικές φορές φτάνουν να φιλοξενούν μέχρι και οκτώ άτομα μαζί. Στο παρελθόν, στην ίδια χώρα, π.χ. στην πόλη Zhengzhou, είχαν γίνει γνωστά παρόμοια κρούσματα με ανθρώπους που εργάζονταν σε πολυεθνικές εταιρείες και αν δεν κατάφερναν να αγγίξουν τους στόχους τους, η τιμωρία τους ήταν να σέρνονται γονατιστοί στους δρόμους της πόλης. Σε άλλες εταιρείες τιμωρούσαν τους εργαζόμενους, αναγκάζοντάς τους να τρέχουν ημίγυμνοι.

Σε μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών που διατηρούν τα εργοστάσιά τους στη Μαλαισία οι κατηγορίες για μισθούς πείνας και σκληρές εργασιακές συνθήκες είναι πολυάριθμες. Εργασία έως 14 ώρες με συνεχή ορθοστασία και χωρίς διάλειμμα ούτε για τουαλέτα, ενώ από πολλούς αλλοδαπούς γίνονται συνεχώς καταγγελίες για κατάσχεση διαβατηρίων προκειμένου να μην μπορούν να φύγουν από τη χώρα.

Ύστερα από τόσους αγώνες και μάχες για την εφαρμογή κανόνων στο εργασιακό περιβάλλον στη χώρα μας, έπειτα από επτά χρόνια μνημονίων ο κατώτατος μισθός αγγίζει τα 586 ευρώ για πλήρη απασχόληση, ενώ ο μεικτός για μερική απασχόληση δεν ξεπερνάει τα 393,79 ευρώ. Από τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΕΦΚΑ (Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης), περισσότερα από 600.000 άτομα εργάζονται με καθεστώς ημιαπασχόλησης.

ΚΑΤΑΡ Την αντίδραση της Διεθνούς Αμνηστίας προκάλεσαν οι σοβαρές καταγγελίες για άθλιες και μεσαιωνικές συνθήκες υπό τις οποίες γίνεται η κατασκευή των γηπέδων στα οποία θα φιλοξενηθεί το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 2022. Συγκεκριμένα, στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας αναφέρεται ότι οι εργάτες κακοποιούνται, εργάζονται με τη βία, οι μισθοί είναι μηδαμινοί, επικρατεί και εκεί το φαινόμενο της αφαίρεσης διαβατηρίων, ενώ στην ίδια έκθεση καταγράφεται ότι ζουν σε άθλια εργοτάξιαστρατόπεδα στην έρημο.

27.4.17 – lifo

7

ΦΩΝΗ ΛΑΟΥ Εικονογράφηση: David Shrigley

Talk of the Town

ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Μία από τις ομιλήτριες του φετινού Fuck Up Night μας εξηγεί με προσωπικά παραδείγματα γιατί είναι σημαντικό να γιορτάζουμε και τις αποτυχίες μας. α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή

ΔεύτερεςΣκέψεις

α π ό το ν ν ι κ όλα σ εβαστάκ η

Ο ΜΑΚΡΟΝ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ

8 lifo – 27.4.17

Ανάμεσα στα διασταυρούμενα πυρά της υποψηφιότητας Μακρόν. Εμανουέλ Μακρόν. Γύρω από αυτό το όνομα έχουμε τώρα μια πραγματική διασταύρωση πυρών. Οι χαρακτηρισμοί, τα πολιτικά σενάρια, το συζυγικό κουτσομπολιό, οι κακίες: όλα τα είδη δημόσιου λόγου, ακάθαρτα και καθαρά, φτιάχνουν ήδη μια αυτόνομη φούσκα δημοσιότητας, μια φλύαρη «μακρονολογία». Είχε συμβεί, φυσικά, και με άλλους. Θυμάμαι, για παράδειγμα, τον Σαρκοζί και το πώς πέρασε σε βιβλία του Αλέν Μπαντιού αλλά και σε στίχους χιπ χοπ τραγουδιών ή κωμικά σκετς στη γαλλική τηλεόραση. Ο Σαρκοζί ως εκπρόσωπος μιας δεξιάς που δεν είχε πλέον πρόβλημα να πει το όνομά της ή ως χαρακτηριστική φιγούρα μιας επιδεικτικά υλιστικής γκλαμουριάς (τα ρόλεξ του Σαρκοζί και άλλα ευτράπελα). Ο Σαρκοζί και η Κάρλα, ο Μακρόν και το «σκάνδαλο» της εξηντάρας συντρόφου. Ο Μακρόν θα είναι, πιθανόν, ο νικητής του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών. Και το δικό του όνομα έχει ξεπεράσει ήδη τον φυσικό του φορέα (το άτομο Εμανουέλ Μακρόν) και μετατρέπεται σε ιδεολογικό σύμβολο. Από μια ορισμένη σκοπιά, πράγματι, ο Μακρόν είναι ο «αστός πολιτικός». Πίσω από αυτήν τη φιγούρα βλέπει κανείς το Κεφάλαιο και όχι τη γη, την κινητικότητα, όχι τις ρίζες, την αισιοδοξία του μέλλοντος και όχι το τραγούδι της εθνικής παρακμής. Βλέπει κανείς τον διαχωρισμό ανάμεσα στην πολιτική και στη σφαίρα της ευτυχίας. Χαρακτηριστικά, σε μια συνάντησή του με εκπροσώπους των προτεσταντών ο Μακρόν είπε ότι δεν υπόσχεται ούτε την ευτυχία ούτε την υπέρβαση. Αυτά, συνέχισε, οδηγούν σε μια λογική ολοκληρωτισμού, σε μια «ριζοσπαστική» θρησκεία. Αλλά και το κοσμικό κράτος δεν μπορεί και δεν πρέπει γίνει θρησκεία. Για να το πω αλλιώς, ο Μακρόν εμφανίζεται ως ο κατεξοχήν προοδευτικός αστός. Ή, καλύτερα, είναι η επιθυμία να υπάρξει κάτι τέτοιο σήμερα, την εποχή των αντιδραστικών και των μεταμοντέρνων δημαγωγών. Φυσικά και κάποιοι το θεωρούν αδύνατο αυτό. Ποιοι; Όσοι πιστεύουν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ότι ζούμε τον επιθανάτιο ρόγχο του παγκόσμιου καπιταλισμού. Όταν κάποιος είναι ετοιμοθάνατος, δεν

έχουν νόημα τα σωστικά συνεργεία και οι προσπάθειες τεχνητής ανάνηψης. Και γιατί να μην του δώσεις μια να φύγει μιαν ώρα αρχύτερα; (Να ο πειρασμός της «ριζοσπαστικής» προτίμησης σε έναν Τραμπ ή σε μια Λεπέν). Για όλους τους άλλους, όμως, η υπόθεση της προόδου έχει ακόμα νόημα. Είτε την προσδιορίσει κανείς ως αστική είτε όχι, είναι η μοναδική θετική ιδέα που έχει απομείνει στον χώρο των πολιτικών σχεδίων. Ακόμα και χωρίς τη μεταφυσική αίγλη που είχε στο παρελθόν, η πρόοδος παραπέμπει σε πράγματα, δεν είναι πουκάμισο αδειανό. Σε αυτή την ιδέα χωράει έτσι και η ατομική δημιουργικότητα αλλά και το καθήκον για κοινωνική ενσωμάτωση των «εκτός». Η προστασία των ελευθεριών μαζί με τη μέριμνα για εκείνους που έχουν καθηλωθεί και αδρανοποιηθεί εξαιτίας κοινωνικών και μορφωτικών ανισοτήτων. Μια άλλη εκδοχή για τον Μακρόν θα στεκόταν έτσι σε αυτήν τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Δεν θα κοιτούσε μόνο τη Γαλλία αλλά και τον απορρυθμισμένο οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προφανώς, η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Δεν μπορεί να ακινητοποιηθεί σε μια δημοσιονομική και γραφειοκρατική μηχανική, χωρίς βαθύτερο συντονισμό και πολιτική δυναμική. Θα ήταν, όμως, ολέθρια η διάλυσή της είτε με όρους ασύντακτων κοινωνικών εμφυλίων είτε στο όνομα των εθνικών εγωισμών. Μόνο κάποιος που δεν έχει πρόβλημα (απεναντίας) με την ιδέα της διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να είναι αδιάφορος για τον Μακρόν και την επιτυχία του. Λέει, άλλος ένας αναλώσιμος πολιτικός στον επιθανάτιο ρόγχο της αυτοκρατορίας, κι έτσι ξεμπερδεύει. Ωστόσο, αυτή η αδιαφορία δεν απέχει πολύ από τον κυνισμό. Όταν, ας πούμε, εξισώνει τον προοδευτικό φιλελευθερισμό με τον αυταρχικό εθνικισμό. Ή όταν εντάσσει μακαρίως στην «παράταξη του χειρότερου» τόσο τον Μακρόν όσο και τη Λεπέν, σαν να αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Κάπως έτσι συντηρείται ακόμα η αρχαία σκουριά του ιδεολογικού δογματισμού.

Πες μου δυο λόγια για τον «θεσμό» των Fuck Up Nights. Είναι ένα event το οποίο ξεκίνησε πριν από κάποια χρόνια στο Μεξικό γιατί κάποιος σκέφτηκε πως, ενώ υπάρχουν πολλά events τα οποία γιορτάζουν τις επιτυχίες και τα κατορθώματα των επιχειρηματιών, δεν υπάρχει κανένα που να γιορτάζει τις αποτυχίες! Φυσικά, η επιτυχία είναι αποτέλεσμα πολλών αποτυχιών, πολλών απογοητεύσεων και πολλών στιγμών που, ενώ λες «δεν μπορώ να συνεχίσω», βρίσκεις τη δύναμη να σηκωθείς πάλι. Η σύγχρονη κουλτούρα που προωθεί την επιτυχία θεωρείς ότι δίνει κίνητρα ή ότι καταπιέζει τη νέα γενιά; Δεν θεωρώ ότι η επιτυχία είναι χαρακτηριστικό μόνο της σύγχρονης κουλτούρας. Η έννοια της επιτυχίας υπήρχε πάντα στις ανθρώπινες κοινωνίες. Όπως επίσης πιστεύω ακράδαντα πως δεν υπάρχει τίποτα που να σε καταπιέζει, εάν εσύ δεν του επιτρέψεις να σε καταπιέσει. Ωστόσο, στην κοινωνία των social media και του καταιγισμού των πληροφοριών πιστεύω πως καθένας μας έχει χρέος να ορίσει τι είναι επιτυχία για τον ίδιο προσωπικά και να πορευτεί έτσι. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να μην καταπιεστεί και να μη βρίσκεται συνεχώς σε ένα hamster wheel! Ποια είναι η σημασία του λάθους για σένα; Δεν υπάρχει αυτό που λέμε overnight success. Χωρίς λάθη, χωρίς αποτυχίες και απογοητεύσεις, δεν μπορείς ούτε να μάθεις, ούτε να ωριμάσεις, ούτε να προχωρήσεις περαιτέρω. Είτε στις ανθρώπινες σχέσεις είτε στην επαγγελματική δραστηριότητα, η σημασία του λάθους είναι μεγάλη. Και επειδή είναι εύκολο να μιλάς για τα λάθη όταν έχει περάσει καιρός, αλλά τη στιγμή που τα ζεις είναι τραυματικά, πρέπει απλώς να θυμόμαστε ότι «θα περάσει». Μας έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν και θα συμβεί σίγουρα στο μέλλον. Θα περάσει και θα βγούμε πιο δυνατοί. Αυτό πρέπει να λέμε πάντα! Ποια είναι η ιστορία που μοιράστηκες την Κυριακή και πώς σε βοήθησε στη μετέπειτα πορεία σου; Μίλησα για την έως τώρα πορεία της αποτυχίας μου, για το πώς πέρασα σε μια σχολή που δεν μου άρεσε, πώς απέτυχα άπειρες φορές να πάρω υποτροφίες ή να συμμετάσχω σε συνέδρια στο εξωτερικό ή ακόμη και να περάσω στο Κρατικό Θέατρο (ναι, ένα φεγγάρι είχα αποφασίσει ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός). Και όμως, όλα αυτά με έφεραν στο σημείο που είμαι τώρα και το οποίο δεν θα άλλαζα με τίποτα. Η επιχειρηματικότητα είναι αυτό που με κάνει να ξυπνάω χαρούμενη κάθε πρωί! Με τι ασχολείσαι τώρα; Αυτήν τη στιγμή είμαι στην τρίτη εταιρεία μου. Μαντέψτε… Η πρώτη απέτυχε παταγωδώς, η δεύτερη θα μπορούσε να έχει πάει καλύτερα. Αυτό που κάνουμε, λοιπόν, στην Simple Rocks είναι να βοηθάμε ανθρώπους να κάνουν τα δικά τους λάθη, να μεγαλώνουν πνευματικά και συναισθηματικά μέσα από αυτό που αγαπάνε να κάνουν. Τους μαθαίνουμε πώς να θέτουν στόχους και πώς να καταφέρνουν να τους εκπληρώνουν μέσα σε 6 μήνες, όποιοι και εάν είναι αυτοί. Και όλα αυτά μέσα από διαδραστικά trainings και με τη βοήθεια μιας VIP κοινότητας στην οποία έχουν πρόσβαση μόνο τα μέλη μας! http://fuckupnights.com/

ΑΥΤΟ ΤΟ ΦΕΥΓΑΛΕΟ «JE NE SAIS QUOI»

απ ό τ ο ν δ η μ ή τρ η π ολ ι τάκ η

ShortCut

Περί του εγχώριου αφηρημένου «γαλλοφρονισμού» που γνωρίζει μεγάλες πιένες αυτή την εβδομάδα. Έχω την αίσθηση ότι λίγοι είναι εδώ οι πραγματικά γαλλοτραφείς –σε αντίθεση με την Κωνσταντινούπολη, φέρ’ ειπείν, όπου οι παλιοί ταρίφες ειδικά μιλάνε στάνταρ γαλλικά, γιατί αυτά τους έμαθαν, και με εντατική μέθοδο μάλλον, στο σχολείο– και με εμπεριστατωμένη και διαχρονική αντίληψη της γαλλικής κουλτούρας εν γένει. Ή, ακριβώς επειδή είναι αυθεντικά γαλλοτραφείς, έχουν εκπαιδευτεί να μην επιδεικνύουν μια παρωχημένη και βαθιά αμαρτωλή πολιτισμική ανωτερότητα και να μην εμπλέκονται σε τριβές που αργά ή γρήγορα αδειάζουν και από χιούμορ και από σοβαρότητα και εκθέτουν ανεπανόρθωτα όποιον ενδίδει. Είναι πολλοί όμως οι (γ)αλλόφρονες που επικαλούνται διαρκώς τα ήθη, τα έθιμα, τα πρότυπα και το σαβουάρ βιβρ μιας μυθικής γαλλικότητας, καταλήγοντας κατ’ αντιστοιχία σε κάποια περιφρονητική επωδό για μας εδώ τους αγροίκους κατσαπλιάδες. Και δεν ανήκουν αυστηρά σε συγκεκριμένο ιδεολογικό χώρο, το δέος για τις μεταφυσικές σχεδόν ιδιότητες της γαλλικής δημοκρατίας υπερβαίνει τις διαχωριστικές γραμμές των ντόπιων αντιμαχόμενων παρατάξεων, γεγονός που φυσικά δεν τις εμπόδισε να εργαλειοποιήσουν απολύτως και με ελληνικότατη οπαδική εσωστρέφεια τις εν εξελίξει γαλλικές προεδρικές εκλογές. Παλαιότερα –ειδικά προ παγκοσμιοποίησης και με νωπά ακόμα τα δεξιά συνθήματα τύπου «Ελλάς - Γαλλία, Συμμαχία» αλλά και την αριστερή ευγνωμοσύνη για τη γαλλική φιλοξενία σε τόσα ανήσυχα και κυνηγημένα πνεύματα της ημεδαπής– ήταν περισσότεροι, γεγονός που μπορεί να είναι και παρήγορο. Όμως υπάρχει οπωσδήποτε κάποιος ιστορικός σύνδεσμος –αν είναι πραγματικός ή κατά φαντασίαν δεν έχει και τόση σημασία– ανάμεσα στις δύο χώρες, οπότε ήταν εντελώς αναμενόμενο και το ξεμάλλιασμα μεταξύ γαλλοφρόνων διαφορετικών αντιλήψεων στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή τα παρελκόμενα των εκλογών. Ειδικότερα, δε, με αφορμή τη σκανδαλιστική για κάποιους διαφορά ηλικίας του Μακρόν με τη σύντροφό του. Κάποιοι δεν μπόρεσαν να αυτοσυγκρατηθούν και ξέπεσαν σε (όχι απαραίτητα κακοπροαίρετα και μισαλλόδοξα, μην τρελαθούμε κιόλας, αν δεν κάνεις και λίγη πλάκα με τέτοια, δεν θα μείνει τίποτα για να κάνεις πλάκα πια) αστεία περί milfs (matures, για να είμαστε πιο ακριβείς ηλικιακά) και τα ρέστα, ενώ κάποιοι άλλοι, η συντριπτική πλειονότητα στο «πολιτισμένο» timeline μου, θα πρέπει να έχουν γράψει ήδη πάνω από πενήντα αναρτήσεις υπερασπιζόμενοι/ες τον υποψήφιο Πρόεδρο απέναντι στις σκοταδιστικές κακίες της ευρύτερης πλέμπας. Μυστήριο, πάντως, πού την πέτυχαν την άποψη της πλέμπας στο Facebook μετά από τόσες στρατηγικές εκκαθαρίσεις «φίλων» που έχουν κάνει (και για τις οποίες συχνά επαίρονται), έτσι ώστε να τρέφονται μόνο από την αλληλεξάρτηση μεταξύ ομοϊδεατών/συναγωνιστών τους. Αυτή η κουλτούρα της αυτοματικής αντιπαράθεσης και του αέναου τρολαρίσματος, αυτό το κυνήγι σκιών, έχει περάσει και στην τηλεοπτική ενημέρωση –που το μόνο που της έλειπε στο μαύρο χάλι της ήταν ο εναγκαλισμός των social media–, με αποτέλεσμα άτομα σαν τη μάνα μου και εκατομμύρια άλλοι που βρίσκονται εκτός διαδικτυακών ζυμώσεων (της πλάκας και της εκτόνωσης) να παρακολουθούν ώρες-ώρες τις ειδήσεις με ένα μεγάλο ερωτηματικό σαν ανάποδο δρεπάνι πάνω από το κεφάλι τους. Επηρεασμένος ίσως από την Υποταγή του Ουελμπέκ (τι να ψήφισε, και κυρίως τι θα ψηφίσει αυτή η ψωνάρα άραγε;), σύμφωνα με το δυσοίωνο σενάριο της οποίας δεν είναι αυτές αλλά οι επόμενες (του ’22) οι απολύτως κρίσιμες εκλογές για τη Γαλλία (και για την Ευρώπη όπως την ξέραμε), αλλά και από την τυπική και ανιαρή προεκλογική λιτανεία σκανδάλων, προβοκάτσιας και σπέκουλας, άργησα να μπω στο κλίμα, περίμενα απλώς να δω ποιος θα κληρωθεί αντίπαλος της Λεπέν στον τελικό. Από το βράδυ της Κυριακής, όμως, φαίνεται ακατόρθωτο σχεδόν να ελιχθείς στο ελληνόφωνο Ίντερνετ, αποφεύγοντας τις επαρχιώτικης αντίληψης ωδές στο μεγαλείο της γαλλικής δημοκρατίας και τις πάσης φύσεως αντιπαραθέσεις μεταξύ ειδημόνων περί της γαλλικής ψυχοσύνθεσης (λες και είναι το ίδιο σήμερα με την εποχή του Μάη του ’68, του Ζισκάρ ντ’ Εστέν ή του Μιτεράν). Στο φινάλε, με κάτι τέτοια σλόγκαν τύπου «ένας είναι ο εχθρός, ο λαϊκισμός» (η ανάδειξη του οποίου σε υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα είναι πιο επικίνδυνη και από την ταχύτητα εξάπλωσής του) γελάει τσιριχτά η Λεπέν (και η κάθε Λεπέν), που δεν έχει τόση ανάγκη πια το ξέπλυμα από τους πάσης φύσεως αντισυστημικούς, έχει ξεπλυθεί μια χαρά ήδη και από την ηθική πλειοψηφία και είναι περίπου βέβαιο ότι θα αντλήσει απείρως περισσότερες ψήφους από τη δεξαμένη του Φιγιόν παρά από τους υποστηρικτές του Μελανσόν, ασχέτως της θλιβερής, μικροπολιτικής και χυδαίας συμπεριφοράς του τελευταίου.

27.4.17 – lifo

9

Talk of the Town

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

10 lifo – 27.4.17

— Κατά τη γνώμη σας, σήμερα, εν μέσω τεράστιων αλλαγών, ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο χώρος της παιδείας; Η οικονομική κρίση έχει πλήξει καίρια την εκπαίδευση στην Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα, ξεκινώντας από τις υποδομές και φτάνοντας στο διδακτικό προσωπικό. Γίνεται τεράστια προσπάθεια, με βάση πολύ συχνά τον εθελοντισμό των εκπαιδευτικών, οι απώλειες να μην είναι τόσο σημαντικές, ώστε να δημιουργήσουν μη αναστρέψιμες καταστάσεις. Ωστόσο, το πρόβλημα μιας ηθικής κρίσης που καταλήγει στην αμφισβήτηση της αξίας της παιδείας μού φαίνεται το πιο σοβαρό.

— Ποιο είναι το σχέδιο της επιτροπής και ποιος ο βασικός στόχος ως προς την αναμόρφωση του Προγράμματος Σπουδών της Ιστορίας όλων των βαθμίδων; Η επιτροπή κατέθεσε στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και στον υπουργό ένα σχέδιο προγράμματος για την εξάχρονη πρωτοβάθμια εκπαίδευση και την τετράχρονη δευτεροβάθμια. Αυτό επιτρέπει την

αποσυμφόρηση της ύλης του γυμνασίου, αφού η κατανομή γίνεται σε τέσσερις τάξεις με βάση το σχήμα (ανά τάξη): αρχαιότητα - μεσαίωνας νεότερη εποχή - σύγχρονη εποχή. Οι δύο τάξεις του λυκείου θα εξεταστούν ξεχωριστά, επειδή συνδέονται και με τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο. Βασικός στόχος των προγραμμάτων είναι να κάνουν το μάθημα της Ιστορίας πιο ελκυστικό και πιο ενδιαφέρον για τα παιδιά –είναι επομένως μαθητοκεντρικά προγράμματα–, αλλά και να ενισχύσουν την πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών.

— Θυμάμαι ότι ενώ τα βιβλία των θετικών επιστημών άλλαζαν αρκετά συχνά, εκείνα της Ιστορίας που διδασκόμασταν μπορεί να ήταν και 20ετίας. Ποιοι είναι οι λόγοι που το περιεχόμενο παρέμενε το ίδιο; Και με τι διαδικασίες αποφασίζεται η σχολική ύλη; Το μάθημα της Ιστορίας αλλάζει δύσκολα γιατί προκαλούνται αντιδράσεις στην κοινωνία, παρόλο που κανένας δεν είναι ευχαριστημένος με τα εγχειρίδια και με τον τρόπο εξέτασης του μαθήματος. Τις περισσότερες φορές οι αντιδράσεις προέρχονται από άγνοια ή κεκτημένη ταχύτητα. Σημερινοί πενηντάρηδες και εξηντάρηδες διαμαρτύρονται γιατί δεν διδάσκεται η Ιστορία όπως τη μάθαιναν οι ίδιοι στο σχολείο, αλλά ξεχνούν ότι τη διδάχτηκαν τα χρόνια της χούντας. Επίσης, υπάρχει η στρεβλή άποψη ότι η Ιστορία δεν διέπεται από επιστημονική μέθοδο, επομένως «δεν αλλάζει». Στην πραγματικότητα, η σχολική ύλη πρέπει να ανανεώνεται με βάση τις εξελίξεις τόσο στην ιστορική επιστήμη όσο και στη διδακτική της Ιστορίας, δηλαδή τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τη μέθοδο.

— Πάντως, κάτι που λείπει από τις σχολικές σπουδές είναι η κριτική σκέψη. Υπάρχουν πρωτοβουλίες που πήρε η επιτροπή προς αυτή την κατεύθυνση; Γιατί τα περισσότερα παιδιά θεωρούν ότι η Ιστορία είναι κάτι που δεν τα αφορά. Τα νέα προγράμματα μειώνουν τη σημασία του σχολικού εγχειριδίου και αντιπροτείνουν να συμπληρώνεται με θεματικούς φακέλους που θα καλλιεργούν την ιστορική συνείδηση των μαθητών. Οι θεματικοί φάκελοι είναι η ουσιαστική καινοτομία του προγράμματος, γιατί μέσω αυτών τα παιδιά εξοικειώνονται με την ιστορική μέθοδο και αποδεσμεύονται από τη γεγονοτολογική αφήγηση του σχολικού βιβλίου. Η Ιστορία γίνεται πλέον ένα μάθημα «à la carte» και όχι «menu». Για παράδειγμα, στη Β’ Γυμνασίου, ο καθηγητής θα μπορούσε να επιλέξει να διδάξει, μεταξύ άλλων, είτε τον φάκελο «Ιππότες και κά-

στρα στον Μεσαίωνα» είτε τον φάκελο «Δοξάζοντας τον Θεό με την τέχνη». Αντίστοιχα, στη Γ’ Γυμνασίου μαθητές στη Μακεδονία θα μπορούσαν να επιλέξουν τον φάκελο «Μια οθωμανική πόλη: Το παράδειγμα της Βέροιας», ενώ στην Κρήτη τον φάκελο «Από τη Βενετοκρατία στην οθωμανική κυριαρχία: Το Ηράκλειο Κρήτης». Ο νέος αυτός τρόπος διδασκαλίας ενθαρρύνει τη σύνδεση της διδασκαλίας της Ιστορίας με την οικογενειακή και τοπική ιστορία, καθώς και με σύγχρονα ζητήματα, όπως, για παράδειγμα, το μεταναστευτικό ή οι επιστημονικές επαναστάσεις, ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν ότι η Ιστορία τα αφορά. Στην Α’ Λυκείου (Δ’ Γυμνασίου) υπάρχουν, για παράδειγμα, φάκελοι με θέμα «Γερμανικά αντίποινα στην κατεχόμενη Ελλάδα», «Επιστήμη και πολιτική: Τα πυρηνικά όπλα και η κατάκτηση του Διαστήματος», «Οι αλλαγές στην ενημέρωση: Από την εφημερίδα στο Διαδίκτυο».

— Η Ιστορία που διδασκόμαστε είναι η «δική μας Ιστορία»; Δεν είναι λίγες οι φορές που οι ιστορικοί έχουν χαρακτηριστεί εχθροί του έθνους. Είναι ίδια η θέση της Ιστορίας στο σχολείο με τη θέση της στην κοινωνία; Η Ιστορία που διδάσκεται στο σχολείο είναι προφανώς «δική μας». Και δεν μπορεί να είναι αλλιώς, εφόσον ακριβώς μέσα από την Ιστορία διδασκόμαστε ποιοι είμαστε «εμείς». Οι ιστορικοί είναι η μνήμη μιας κοινωνίας, μια μνήμη που μπορεί να είναι και τραυματική και σκοτεινή. Μπορεί οι ιστορικοί να έχουν κατηγορηθεί και δαιμονοποιηθεί κατά καιρούς, αλλά δεν είναι οι μόνοι. Ειδικά στην Ελλάδα, από την εποχή του Εθνικού Διχασμού έχουμε ζήσει πολλές περιόδους κατά τις οποίες αναζητούνται «εχθροί» και «προδότες» του έθνους. Σήμερα, όμως, δεν είναι δυνατόν να διατυπώνεται λόγος με όρους «εθνικοφροσύνης» παρά μόνο από περιθωριακές πολιτικές ομάδες. Αυτές οι ομάδες, λόγω του Διαδικτύου, έχουν αποκτήσει μεγάλη ορατότητα, αλλά δεν εκπροσωπούν ολόκληρη την κοινωνία. Οπωσδήποτε η δημόσια ιστορία, δηλαδή η διάχυτη στην καθημερινότητα ιστορία, είναι διαφορετική από τη σχολική και, ακόμη περισσότερο, από την ακαδημαϊκή ιστορία, την ιστορία των ιστορικών. Περιέχει μύθους αντί για ιστορικές αλήθειες και στηρίζεται στο συναίσθημα. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην αρνητικό. Αρκεί στο σχολείο τα παιδιά να μάθουν, μέσω της κριτικής σκέψης, να διακρίνουν τις διαστρεβλώσεις, τα στερεότυπα και τις μυθικές κατασκευές. Με τα νέα προγράμματα τα παιδιά μπορούν πλέον και τα ίδια, μαζί με τους καθηγητές τους, να «γράψουν Ιστορία».

ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

«Το μάθημα της Ιστορίας αποτελούσε ανέκαθεν µέσο ιδεολογικής χειραγώγησης και φρονηµατισµού της νέας γενιάς από την εκάστοτε πολιτική εξουσία. Γι’ αυτό και πίσω από το ερώτημα “γιατί διδάσκουμε Iστορία;” κρύβεται ένα άλλο θεμελιώδες ερώτημα: “Ποιον τύπο ανθρώπου και πολίτη θέλουμε να διαμορφώσουμε στο σχολείο;”. Στις σύγχρονες δημοκρατικές και πολυπολιτισμικές κοινωνίες η απάντηση που δίνεται από τους θεσμικούς εκπαιδευτικούς φορείς είναι κοινή: “θέλουμε πολίτες µε ιστορική σκέψη και συνείδηση”» απαντά η επιτροπή που το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής έχει ορίσει ως υπεύθυνη για την αναμόρφωση του Προγράμματος Σπουδών του μαθήματος της Ιστορίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, η επιτροπή αποτελείται από πέντε πανεπιστημιακούς (Πολυμέρης Βόγλης, Χριστίνα Κουλούρη, Γεώργιος Κόκκινος, Άγγελος Παληκίδης, Κώστας Κασβίκης), ενώ στο έργο της συνέβαλαν και πέντε εκπαιδευτικοί εξειδικευμένοι στη διδακτική της Ιστορίας και στα αναλυτικά προγράμματα. Τι θα περιέχει, λοιπόν, το νέο σχέδιο διδασκαλίας της Ιστορίας; Ποια είναι τα προβλήματα που εντοπίζονται στο περιεχόμενο του μαθήματος και με τι τρόπους μπορεί να εκσυγχρονιστεί το θεωρητικό πλαίσιο διδασκαλίας του; Μιλήσαμε με το μέλος της επιτροπής και καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη, η οποία εξηγεί για πρώτη φορά τι περιέχει η μελέτη που κατατέθηκε στο υπουργείο Παιδείας.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΟΥΛOYΡΗ

ΤώραΤώρα

aπ ό τ ο ν γ ι ά νν η π α ν ταζό π ουλο

Το μέλος της Επιτροπής για την Aναμόρφωση του Προγράμματος Σπουδών, Χριστίνα Κουλούρη, αναλύει το περιεχόμενο του σχεδίου που κατατέθηκε στο υπουργείο Παιδείας.

«ΤΕΛΙΚΑ, ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ “MERDE”;» Νεοφιλελευθερισμός ή εθνικισμός; Η Γαλλία καλείται να επιλέξει.

ΠλαγιοΜετωπικά

απ ό τ h ναταλ ι χατζη α ν τ ων ι ου

Talk of the Town

Merde. Να μια λέξη που συνόψισε λίγο-πολύ για την ευρωπαϊκή αριστερά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία. Από την άλλη, στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Μάλιστα! Υπάρχουν όμως διαφορετικές διαβαθμίσεις συμβιβασμού; Και ενίοτε μονόδρομοι που σίγουρα οδηγούν σε ένα σισύφειο οξύμωρο; Υπάρχουν, και η Ευρώπη, απ’ ό,τι φαίνεται, αυτό επιλέγει να αναπαράγει συστηματικά και με πείσμα. Εν προκειμένω, η Γαλλία δεν έχει παρά να επιλέξει τον νεοφιλελευθερισμό του Μακρόν ως μοναδικό μέτωπο αμύνης στον εθνικισμό και τον ευρω-απομονωτισμό της Λεπέν. Συνεπώς, είναι λογικό να λειτουργήσει για ένα μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων το «μη χείρον βέλτιστον» ή και το «ο φόβος φυλάει τα έρμα», κάμπτοντας την αρχική απροθυμία τους να στηρίξουν εκείνον που την εποχή της θητείας του ως υπουργού Οικονομίας της κυβέρνησης Ολάντ «κέρδισε» από ορισμένους σοσιαλιστές το σινεφίλ προσωνύμιο «ο λύκος της Γουόλ Στριτ». Το αποτέλεσμα που, όπως λένε οι δημοσκοπήσεις, οι εκτιμήσεις και το γενικότερο κλίμα, θα φέρει τον Μακρόν στην προεδρία θα είναι, όμως, παυσίπονο περιορισμένης διάρκειας. Κι αυτό διότι η οικονομίστικη πολιτική, ο βαθμιαίος στραγγαλισμός του κοινωνικού κράτους, η απώλεια θέσεων εργασίας, η αιματηρή λιτότητα, «επιτεύγματα» όλα του νεοφιλελευθερισμού, καλλιέργησαν στους πολίτες τη δυσανεξία και, τέλος, την απελπισία, η οποία, σε συνδυασμό με την ανασφάλεια που γεννά η τρομοκρατική δράση του ISIS, οδηγεί όλο και περισσότερους να τείνουν ευήκοον ους σε εθνικιστικά και απομονωτικά κελεύσματα. Να, λοιπόν, το κακό σενάριο. Αντιτάσσοντας έναν Μακρόν σε μία Λεπέν απλώς απομακρύνεις για μερικά χρόνια το χειρότερο σενάριο. Αλλά, εν τω μεταξύ, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ισχύς του λεπενικού λόγου που, όπως άλλωστε συνέβαινε κατά κανόνα με τα ακροδεξιά κόμματα, δανείζεται επιχειρήματα και από την αριστερή παρακαταθήκη (διαβάστε π.χ. τι προσάπτει η Λεπέν στον Μακρόν), ενώ καταγράφει υψηλά ποσοστά στην εργατική τάξη, δεν θα αυξήσει κι άλλο τη δηλητηριώδη «γοητεία» της. Και σ’ αυτή την περίπτωση τι κάνεις στις 7 Μαΐου; Ε, σ’ αυτή την περίπτωση… merde! Άλλωστε, ακριβώς αυτά θα αντιμετωπίσεις αν είσαι π.χ. ο Μελανσόν της «ανυπότακτης Γαλλίας» και προτιμήσεις να συστήσεις σε όσους ψηφοφόρους σε στήριξαν (19,62%) την οδό της ψήφου κατά συνείδηση. Μετά, το αντεπιχείρημα είναι εύκολο και φαίνεται ορθολογικό: όταν η Γαλλία κινδυνεύει να πέσει στο δόκανο του εθνικισμού, τότε οφείλεις να δώσεις σήμα υπέρ του Μακρόν. Αυτό το επιχείρημα είδα να προτάσσουν στην Ελλάδα ακόμα και πούροι αριστεροί, ορισμένοι εκ των οποίων μάλιστα του τη φύλαγαν του Μελανσόν και λόγω της προεκλογικής του ρήσης «εγώ δεν είμαι ο Αλέξης Τσίπρας, δεν διαπραγματεύομαι με ανθρώπους που με προσβάλλουν». Αλλά, ένα λεπτό! Βαθιά ανάσα και ψυχραιμία. «Σύμφωνα με τον ορισμό του γαλλικού εκλογικού συστήματος από τον ιδρυτή του, τον Στρατηγό Ντε Γκολ, στον πρώτο γύρο καταγράφονται οι προτιμήσεις των ψηφοφόρων, ενώ στον δεύτερο, μεταξύ των δύο πρώτων, κερδίζει αυτός που διαθέτει εφεδρείες και συμμαχίες. Η Λεπέν, ακόμη και αν υπερισχύσει στον πρώτο γύρο, δεν διαθέτει εφεδρείες ούτε συμμαχίες, συνεπώς δεν έχει πιθανότητα να νικήσει στον δεύτερο γύρο» επεσήμαινε ήδη προεκλογικώς ο Κώστας Βεργόπουλος, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και διεθνής εμπειρογνώμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ίδιος που τόνισε επίσης ότι «η επίδοση σχεδόν 20% της πέραν των σοσιαλιστών αριστεράς συνιστά αξιοσημείωτο γεγονός, δεδομένου ότι ουδέποτε άλλοτε, μετά το 1981, αυτή η αριστερά είχε καταγράψει υψηλότερο ποσοστό από τη σοσιαλιστική συνιστώσα». Γενικώς, βέβαια, το κλίμα μόνο ευοίωνο δεν είναι για την αριστερά αυτή την εποχή, που, αν κάτι χαρακτηρίζει την ευρωπαϊκή πολιτική τάση, είναι η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων, τα οποία με τη σειρά τους, χρησιμεύοντας ως φόβητρο, συσπειρώνουν τους ψηφοφόρους σε λιγότερο ακραίες, αλλά πάντως δεξιές λύσεις, ενώ την ίδια στιγμή «σύρουν» τα κυβερνώντα κόμματα στην υιοθέτηση επιχειρημάτων της δικής τους ατζέντας, με διαπιστωμένο «θύμα» π.χ. το προσφυγικό ζήτημα. Σε όλα αυτά η αριστερά δεν είναι άμοιρη ευθυνών, αφού στα όσα ζοφερά συμβαίνουν δεν κατορθώνει να πείσει ότι αποτελεί μια οδό ικανή για την εξεύρεση λύσεων. Άλλωστε, όταν αποφάσισε να παλέψει το σύστημα εκ των έσω, από τον κυβερνητικό θώκο, κατέληξε να προσαρμόζεται στη νεοφιλελεύθερη πεπατημένη, να διαπραγματεύεται και να υποχωρεί ακόμα και στα προνομιακά της πεδία (που αφορούν το κοινωνικό κράτος, το προσφυγικό ζήτημα κ.ά.) και, τέλος, να προσφέρει άλλοθι αριστερού προσήμου στο σύστημα, αλλά δεξιάς πολιτικής. Δεν είναι, φυσικά, τυχαίο ότι ένα σημαντικό κομμάτι της πάντα ακμαίας γαλλικής διανόησης έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό έναν μεγάλο διάλογο με πολύ οδυνηρά ερωτήματα, όπως αν μπορεί να επιβιώσει υπό τους υπάρχοντες όρους η κοινοβουλευτική αριστερά, αν πρέπει να «επανεφεύρει» τον ρόλο της και να ξαναθυμηθεί τους στόχους της… … «Τελικά, τι σημαίνει “merde”;» με ρώτησε η 18χρονη κόρη μου. Εύχομαι να μη χρειαστεί να μάθει την ελληνική μετάφραση…

∆είξε ότι το ’χεις

Μπορείς να προοδεύσεις, να ονειρεύεσαι και να πετύχεις εδώ!

∆

ιάβασες, κουράστηκες, σπούδασες, πήρες τον πολυπόθητο τίτλο και ήρθε η μεγάλη ώρα να ξεκινήσεις την επαγγελματική σου πορεία. Σίγουρα σε ενδιαφέρει το εισόδημα, αλλά η επαγγελματική εξέλιξη και καταξίωση είναι εξίσου σημαντικές. Και επειδή οι εντυπώσεις κερδίζονται πιο εύκολα όταν είσαι νέος, ανάλαβε δράση! Είναι αλήθεια πως η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη διαρροή νέων επιστημόνων των τελευταίων δεκαετιών. Δυνατά μυαλά με όνειρα και φιλοδοξίες τελειώνουν το πανεπιστήμιο και αμφιταλαντεύονται μεταξύ τού να μείνουν στη χώρα και του να ετοιμάσουν βαλίτσες για μέρη με χαμηλά ποσοστά ανεργίας που θα τους προσφέρουν δυνατότητες να ευδοκιμήσουν, προσωπικά και επαγγελματικά, σε ένα πολύ καλό, δομημένο, αξιοκρατικό και σύγχρονο σύστημα. Τι γίνεται όμως αν θες να σταδιοδρομήσεις και να επενδύσεις εδώ; Ας ξεκινήσουμε από το «Πάρ’ το Λίζα», που λέει και το γνωστό τραγούδι. Σε ένα ανταγωνιστικό και δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, δύναμη είναι η γνώση και με αυτό το αξίωμα το πτυχίο και το μεταπτυχιακό είναι μια καλή βάση. Όμως από μόνη της δεν είναι αρκετή. Χρειάζεται δράση, δύναμη να διεκδικείς και να ονειρεύεσαι ακόμα και σε περιόδους ύφεσης. Χρειάζονται όμως και πολλά άλλα, μεταξύ των οποίων επιχειρήσεις που επιλέγουν στρατηγικά να επενδύσουν στους πολλά υποσχόμενους νέους ανθρώπους, να δημιουργούν θέσεις εργασίας που θα επιτρέψουν στα αυριανά στελέχη να δημιουργήσουν, να καλλιεργήσουν τα ταλέντα τους και να αναδειχτούν. Μπορείς και εδώ να δείξεις ότι το ’χεις! Το σίγουρο είναι πως η επιτυχία δεν έρχεται τυχαία ή, και να έρθει, σίγουρα δεν διαρκεί. Η διαφορά μεταξύ των επιτυχημένων ανθρώπων και αυτών που δεν τα έχουν καταφέρει είναι ότι οι πρώτοι διαθέτουν όραμα, πάθος και την ενέργεια να κάνουν ό,τι χρειάζεται για να γίνουν καλύτεροι και να εξελίσσονται συνεχώς σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους. Αυτούς τους ανθρώπους αναζητά και η WIND μέσα από το WIND Young Talents Graduate Trainee program, ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε νέους αποφοίτους μεταπτυχιακού μέχρι 28 ετών, με ελάχιστη ή καθόλου προηγούμενη εργασιακή εμπειρία. Δήλωσε συμμετοχή, διεκδίκησε μία από τις 10 θέσεις για να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα, για να δείξεις έμπρακτα τις ικανότητες και τα ταλέντα σου, να ξεκινήσεις την καριέρα σου σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα. Δείξε ότι το ’χεις στη χώρα σου μέσα σε μια εταιρεία που δεν σταματά να εξελίσσεται και να μεγαλώνει. Μέσα από ένα ταξίδι 18 μηνών σε ποικίλες οργανωτικές θέσεις, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας το πρόγραμμα προσφέρει γνώση, εμπειρίες και μοναδικές ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη και επαγγελματική καταξίωση Η κατάθεση των αιτήσεων ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα WIND Young Talents-Graduate Trainee Program είναι ανοιχτή έως και τις 7 Μαΐου 2017 στο www.windyoungtalents.gr

27.4.17 – lifo

11

Talk of the Town

q Μένουμε στη Νέα Ερυθραία, σε έναν κεντρικό δρόμο μεγάλης κυκλοφορίας, καθώς συνδέει την εθνική οδό με την Ελευθερίου Βενιζέλου, την πρωτεύουσα, την αρτηρία της πόλης. Μετακομίσαμε οικογενειακώς σ’ αυτό το σπίτι το 1992. Το ’97 παντρεύτηκα κι έφυγα, αλλά δεν πήγα μακριά, έμεινα στη γύρω περιοχή, Καστρί και Πολιτεία. Μετά από ένα θέμα υγείας του πατέρα μου, αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στο πατρικό, για να είμαστε Τραγουδίστρια κοντά στους γονείς. Από τότε μετράμε εδώ ήδη 8 χρόνια.

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η κυρ ια ζ η

ΦΩΤΟ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

UrbanLife

ΚΑΊΤΗ ΓΑΡΜΠΉ

Προς εκτόνωση το προσφυγικό στην Αθήνα;

Αυτή την περίοδο η Καίτη Γαρμπή κυκλοφόρησε το νέο της single με τίτλο «Κανείς σαν εσένα» από την Panik Platinum. Ολοκληρώνει τις εμφανίσεις της στο ΦΩΣ το Σάββατο 29 Απριλίου και ξεκινάει την καλοκαιρινή της περιοδεία σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Τον Σεπτέμβριο αναμένεται να κυκλοφορήσει ο νέος της δίσκος.

Το 66% των Αθηναίων δεν θεωρεί την παρουσία των προσφύγων στη γειτονιά του πρόβλημα, το 95% προσφύγων δηλώνει ότι έχει καλές σχέσεις με τους γείτονές του.

12 lifo – 27.4.17

Ίσως, τελικά, αυτό ακριβώς να χρειαζόταν, να ζήσουν δίπλα μας, για να καταρριφθούν αρκετοί μύθοι. Στο λεκανοπέδιο Αττικής ζουν οι 18.000 από τους 50.000 περίπου πρόσφυγες/ μετανάστες που δέχτηκε η χώρα το τελευταίο διάστημα. Οι περισσότεροι εξ αυτών κινούνται στην πόλη, δεν μένουν εσώκλειστοι στις δομές φιλοξενίας, κάτι που φαίνεται ότι ταιριάζει και στο προφίλ τους, καθώς η πλειονότητα των φιλοξενούμενων προέρχεται από πόλεις άνω των 100.000 κατοίκων. Δεν είναι άνθρωποι που «κατέβηκαν από τα βουνά». Επίσης, η συμβολή τους στην οικονομία της πόλης δεν είναι αμελητέα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, μια οικογένεια προσφύγων που διαμένει σε νοικιασμένο διαμέρισμα στην Αθήνα ξοδεύει κατά μέσο όρο 132 ευρώ την εβδομάδα στις τοπικές αγορές – τα χρήματα αυτά διατίθενται κυρίως στην αγορά τροφίμων/ποτών και προϊόντων φροντίδας βρεφών. Μια οικογένεια που διαμένει στον Ελαιώνα ξοδεύει 78 ευρώ την εβδομάδα, τα οποία διατίθενται κυρίως σε αγορά τροφίμων/ ποτών και καρτών τηλεφωνίας. Φυσικά, κανείς δεν ισχυρίζεται ότι όλα είναι ρόδινα, όμως η σχετικά καλή διαχείριση μιας προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης σε μια χώρα υπό κρίση κάπου πρέπει να πιστωθεί. Το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα ίσως να το κάνει πιο εύκολο, ίσως και όχι. Από τους ερωτηθέντες επικεφαλής νοικοκυριών, ένα ιδιαιτέρως μικρό ποσοστό δηλώνει πρόθεση παραμονής στην Ελλάδα (8% στον Ελαιώνα, 2% στα διαμερίσματα), καθώς η μεγάλη πλειονότητα δηλώνει τη Γερμανία ως τελικό προορισμό (61% στον Ελαιώνα, 64% στα διαμερίσματα). Όλοι γνωρίζουμε ότι θέλουν να καταλήξουν σε μια πλούσια χώρα της δυτικής Ευρώπης, κατά προτίμηση στη Γερμανία. Όμως τι γίνεται όταν φτάνουν εκεί; Ο «Guardian» πριν από λίγες μέρες δημοσίευσε ένα μεγάλο, long read, ρεπορτάζ σχετικά με το Sumte, το χωριό των 120 κατοίκων στη Βαυαρία που έγινε διάσημο λόγω της εγκατάστασης 750 προσφύγων σε μια παλιά βιοτεχνία. Η αναλογία 7 μετανάστες προς 1 Γερμανό κάτοικο λειτούργησε ως σύμβολο για τους ακροδεξιούς που οδύρονται για την αλλοίωση της γερμανικής κουλτούρας. Οι αρχικές επιφυλάξεις των κατοίκων ξεπεράστηκαν και το τελικό αποτέλεσμα μοιάζει κάπως με την κατάσταση στην Αθήνα. Οι «φιλοξενούμενοι» δεν δημιούργησαν κανένα πρόβλημα στο χωριό, ίσα-ίσα ενίσχυσαν την τοπική οικονομία, όμως πριν περάσει ένας χρόνος εγκατέλειψαν τη δομή οικειοθελώς. Στην αρχή οι ανύπαντροι άνδρες και στη συνέχεια όλες οι οικογένειες άφησαν πίσω τους τη σιγουριά της δομής και πήγαν σε μεγαλύτερες πόλεις, όπου θα μπορούσαν να βρουν δουλειά.

ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ

από τον δημήτρη κυριαζή

με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για λογαριασμό του Δήμου Αθηναίων Στους 1.000 κατοίκους της Αθήνας, η συντριπτική πλειονότητα (80%) υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι από άλλες χώρες δεν δημιουργούν προβλήματα. Θετικοί εμφανίζονται οι Αθηναίοι στην πρόσβαση των προσφυγόπουλων στην εκπαίδευση. Το 72% τάσσεται υπέρ των πρόσβασης στο σχολείο και το 65% υπέρ της πρόσβασης στους παιδικούς σταθμούς του δήμου. Το 43% συμφωνεί με τη φιλοξενία προσφύγων σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, ενώ το 38% υποστηρίζει ότι οι πρόσφυγες πρέπει να μένουν σε ειδικούς καταυλισμούς. Το 44% διαφωνεί με την ανέγερση τεμένους, ενώ το 52% συμφωνεί με τη δημιουργία μουσουλμανικού νεκροταφείου.

q Λένε για την Ερυθραία πως είναι η Μύκονος των βορείων προαστίων! Έτσι όπως είναι μαζεμένα πάνω στην πλακόστρωτη λωρίδα τα πανέμορφα μπαράκια κι όλα κατάμεστα, θυμίζουν πραγματικά Κυκλάδες τη νύχτα! q Πολύ κοντά στο σπίτι μου υπάρχει ένας καταπληκτικός χώρος, το Sunny Club. Πήγαινα εκεί τον γιο μου για να αθλείται και με τα χρόνια το αγάπησα! Εκεί πηγαίνω με τις φίλες μου για καφέ και φαγητό, το οποίο είναι εξαιρετικό, και ενίοτε κάνω εκεί και τα επαγγελματικά μου ραντεβού. Το καλοκαίρι πηγαίνω περπατώντας μέχρι εκεί και κάνω μια παράκαμψη μέσα από το πανέμορφο δάσος που καλύπτει ολόκληρη τη μια πλευρά του δρόμου. Έτσι καθαρίζει το μυαλό μου και ηρεμώ.

Hγειτονιάμου

✍

Σύμφωνα με την έρευνα της Public Issue

Ίσως να ήταν στο μυαλό πολλών, όμως σχεδόν κανένας δεν το είχε παραδεχτεί πριν από την πρόσφατη δημοσίευση τριών σχετικών ερευνών από το Παρατηρητήριο Προσφυγικών Ροών στην Αθήνα: μήπως τα πράγματα έχουν ηρεμήσει όσον αφορά το προσφυγικό στην Αθήνα; Το 66% των Αθηναίων που ρωτήθηκε θεωρεί ότι η παρουσία προσφύγων στη γειτονιά του δεν δημιουργεί κάποιο πρόβλημα. Από ένα δείγμα 1.600 προσφύγων που στεγάστηκαν κατά την περίοδο Δεκεμβρίου 2016 - Ιανουαρίου 2017 στη δομή φιλοξενίας του Ελαιώνα και άλλα 901 άτομα τα οποία φιλοξενήθηκαν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα από τον Δήμο Αθηναίων, η πλειονότητα δηλώνει ότι δεν έχει πέσει θύμα κάποιου περιστατικού ξενοφοβίας (88% στον Ελαιώνα και 97% στα διαμερίσματα) κατά την παραμονή της στη χώρα μας. Μάλιστα, 95% των προσφύγων που ζουν σε διαμερίσματα στην Αθήνα δηλώνουν ότι έχουν καλές σχέσεις με τους γείτονές τους. Δεν πάει πολύς καιρός από την εποχή που τα δελτία ειδήσεων κάλυπταν με τρομολαγνικό τρόπο την κατάσταση στο προσφυγικό με απευθείας συνδέσεις από την πλατεία Βικτωρίας, που είχε καταληφθεί από ανθρώπους οι οποίοι προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο να παρακάμψουν τα κλειστά σύνορα των γειτονικών χωρών στα βόρεια, με καθημερινές ενημερώσεις για τον αριθμό των προσφύγων/μεταναστών στην Ελλάδα και χάρτες με τις δομές φιλοξενίας που δημιουργούνταν, και το υπόγειο μήνυμα «έρχονται δίπλα σου».

q Τα σπίτια που έδειχναν στις ελληνικές ταινίες με είχαν καταγοητεύσει! Έβλεπα τις μονοκατοικίες με τους κήπους, τους ήσυχους δρόμους, τόσο πράσινο στην Κηφισιά και στο Κεφαλάρι, κι ονειρευόμουν ένα τέτοιο σπίτι. Πριν από χρόνια βρήκα το εφηβικό μου ημερολόγιο, όπου έγραφα λεπτομερώς πώς φανταζόμουν το σπίτι των ονείρων μου και ήταν ακριβώς σαν κι αυτό!

q Ξεκινώντας από την Τατοΐου, σταματάω να ψωνίσω στο αγαπημένο μου μαγαζί με βιολογικά και συνεχίζω δίπλα, στο μαγαζί με τα μανιτάρια – πουθενά δεν υπάρχει τέτοια ποικιλία είδους και γεύσης! Στην Ελευθερίου Βενιζέλου κάνω στάση στο Μιτάτο Μασαούτη, ένα παντοπωλείο με παραδοσιακά προϊόντα από την Κρήτη και άλλες ποικιλίες μικρών παραγωγών. Κι αν είναι μέρα γλυκού, περνάω οπωσδήποτε από το Ελληνικόν και το Fresh. Μια στάση ακόμα στο μανάβικο που είναι στον δρόμο για το σπίτι μου και τελειώσαμε. q Κάποιον που δεν έχει ξανάρθει εδώ θα τον πήγαινα στη Χαριλάου Τρικούπη ή στην Ελευθερίου Βενιζέλου. Αυτοί οι δύο δρόμοι έχουν τα πάντα, είναι οι πιο χαρακτηριστικοί της γειτονιάς. q Η περιοχή του Καστριού συγκεντρώνει αρκετά κτίρια με ιστορική σημασία και γενικότερα έχει πλούσια πολιτική ιστορία. Στη γειτονιά μας επίσης βρίσκεται το πάρκο «Ανδρέα Παπανδρέου», που μπορεί να μην έχει ιστορικό ενδιαφέρον, ωστόσο είναι ένα από τα πιο όμορφα πάρκα της Αττικής και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό! q Έχουν δοθεί δεκάδες ερμηνείες για την προέλευση του τοπωνυμίου Μορτερό, της περιοχής όπου μένω. Η πιθανότερη είναι πως προέρχεται από την αρχαία λέξη «μορτή» που σημαίνει «μοίρασμα», «μερίδιο», και μάλλον επειδή η περιοχή ανήκε σε μοναστήρι, οι αγρότες που την καλλιεργούσαν πλήρωναν μορτή στους μοναχούς. q Αν μπορούσα να αλλάξω κάτι, θα έβρισκα λύση για την Ελ. Βενιζέλου, που έχει μόνιμα μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο! Επίσης, ένα multiplex, κοντά στη Στροφυλίου, δεν θα ήταν τέλειο; q Μια και η Ερυθραία μας θεωρείται το νησί των βορείων προαστίων, τη συνδυάζω με το τραγούδι «Καλοκαιρινά Ραντεβού» των Δυτικών Συνοικιών!

27.4.17 – lifo

13

VINIETA

14 lifo – 27.4.17

Ο ΝΟΤΙΟΑΦΡΙΚΑΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΟ FAST FORWARD FESTIVAL ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΩΝΑΣΗ ΜΕ ΤΟ «SANCTUARY» ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΤΟΠΟΥ, ΜΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΑΝ ΕΝΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΜΕ ΕΠΙΡΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΥΘΟ ΤΟΥ ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΥ.

Σ

ωσίβια, σακιά με άμμο και θαλασσινό αλάτι, ρούχα, παπούτσια, σακίδια, υπνόσακοι, απομεινάρια ναυαγίων, κεριά για εκείνους που δεν τα κατάφεραν, σπαράγματα μνήμης που διέσωσαν οι τυχερότεροι, ένας περίκλειστος με συρματόπλεγμα λαβύρινθος με δωμάτια-σιδερένια κλουβιά σαν εκείνα που τους περίμεναν ωσότου «ταυτοποιηθούν» σε κάποια «κέντρα υποδοχής», η λαχτάρα για ζωή αλλά κι ο φόβος των νεοφερμένων μπροστά στο άγνωστο, ο φόβος αντίστοιχα πολλών «ντόπιων» για τους «εισβολείς», φόβος που θρέφει ολοκληρωτισμούς... Τέτοια εποχή πέρσι η Πέτρινη Αποθήκη, ένα διατηρητέο στην περιοχή της Πύλης Ε2 του λιμανιού, είχε μετατραπεί σε πρόχειρο κατάλυμα για τους πρόσφυγες που φτάνανε κατά εκατοντάδες καθημερινά στον Πειραιά. Μάλιστα, παρά τη συμφορά, την αγωνία και τις κακουχίες, οι άνθρωποι εκείνοι είχαν καταφέρει με τη συνδρομή κάποιων ηρωικών −αν αναλογιστεί κανείς τις συνθήκες που επικρατούσαν τότε− εθελοντών να αυτο-οργανωθούν, αναλαμβάνοντας συλλογικά τη φροντίδα του χώρου. Έναν χρόνο μετά, το κτίριο αυτό «φιλοξενεί» ξανά πρόσφυγες, αυτήν τη φορά στο πλαίσιο της δαιδαλώδους εγκατάστασης-περφόρμανς «Sanctuary» (ιερό, αλλά και καταφύγιο, άσυλο), που με «ανάδοχο» τη Στέγη στήνει αυτές τις μέρες εκεί σε 197 τ.μ. ο Νοτιοαφρικανός καλλιτέχνης Brett Bailey − ένα έργο που ακόμη και ως ανολοκλήρωτο σκηνικό αναδίδει δέος, οργή και μνήμες πονεμένες, σφίγγοντας την καρδιά. Ο λαβύρινθος-φυλακή σε καθοδηγεί σε οκτώ δωμάτια-σκηνές. Στα έξι αποτυπώνονται ιστορίες προσφύγων και μεταναστών που, προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, έχουν κολλή-

BAILEY

BRETT

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

σει στο «καθαρτήριο» (με την έννοια του ρωμαιοκαθολικού limbo) των hot spots, περιμένοντας «είτε να τους εγκριθεί η είσοδος στον “Παράδεισο” είτε να εκδιωχθούν από αυτόν σαν τους Πρωτόπλαστους!» μου λέει. «Στα άλλα δύο θα συναντήσεις τρομοκρατημένους Ευρωπαίους, έναν Γερμανό που θεωρεί εγκληματίες, φορείς ασθενειών και πολιτιστικά κατώτερους τους φυγάδες, μια ηλικιωμένη Γαλλίδα από τη Νίκαια που δοκιμάστηκε πέρσι από τρομοκρατική επίθεση...». Το καστ συμπληρώνουν ακόμη έξι ερμηνευτές, 20-70 ετών, σχεδόν όλοι τους ερασιτέχνες (πρόσφυγες, μετανάστες, ακτιβιστές και διερμηνείς από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ευρώπη), που θα μπορούν να αυτοσχεδιάζουν δημιουργώντας τους δικούς τους φανταστικούς χαρακτήρες: «Ο φόβος του ξένου, του αλλότριου, του διαφορετικού, όπως βιώνεται αμφίπλευρα, είναι, νομίζω, το κλειδί για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε σε όλη του την έκταση το προσφυγικό – ένας φόβος κοινός ωστόσο σε ντόπιους και νεοφερμένους, αφού και για εκείνους η φυγή δεν ήταν επιλογή και το άγνωστο τους τρομάζει εξίσου... Κάτι που δεν βλέπουν ή δεν θέλουν να δουν όσοι επενδύουν στην ξενοφοβία, στη στρατιωτικοποίηση, στην Ευρώπη-φρούριο, στη μετατροπή ανθρώπων που εγκατέλειψαν τις εστίες τους εξαιτίας πολεμικών συγκρούσεων, οικονομικών ή περιβαλλοντικών καταστροφών σε πολιτισμική, οικονομική και ηθική απειλή!» συνεχίζει καθώς με «ξεναγεί» στο εργοτάξιο. «Κοντά στην ξενοφοβία θεριεύει βέβαια κι ο ρατσισμός, είναι, βλέπεις, συγκοινωνούντα δοχεία αυτά» συμπληρώνει. Θυμάμαι ότι πριν από μία δεκαετία σχεδόν η Νότια Αφρική είχε επίσης

δεχτεί απανωτά κύματα προσφύγων από γειτονικές χώρες, υπήρξαν αντιδράσεις, επεισόδια, ακόμα και νεκροί. «Ναι, τα ζήσαμε κι εμείς έντονα τα φαινόμενα αυτά τότε και η κοινωνία μας, όπως και η δική σας σε πολλές περιπτώσεις, βρέθηκε τελείως απροετοίμαστη απέναντι στο πρωτόγνωρο... Πολλοί ντόπιοι τους είδαν ως απειλή, ότι θα τους έπαιρναν τα σπίτια και τις δουλειές, θα εισήγαν “καινά δαιμόνια”. Μικρή σημασία είχε το ήταν κι εκείνοι μαύροι – γι’ αυτό και επιμένω ότι η ξενοφοβία είναι το “κλειδί”. Θα ξέρετε κιόλας βέβαια ότι στη χώρα μου ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ειδικά του μαύρου πληθυσμού, ζει στα όρια της φτώχειας... Έγιναν πογκρόμ, ξυλοδαρμοί, δολοφονίες προσφύγων σε μία χώρα που, αφότου εκλέχτηκε Πρόεδρος ο Μαντέλα, έγινε σύμβολο του αγώνα κατά των διακρίσεων...» Ναι, γνωρίζει αρκετά την αρχαία ελληνική μυθολογία κι εμπνέεται από αυτήν, εξάλλου την είχε διδαχτεί κατά τη βασική του εκπαίδευση. Ο Τρωικός Πόλεμος ήταν, λέει, η πρώτη του επαφή μαζί της: «Οι αρχαιοελληνικοί και ρωμαϊκοί μύθοι είναι ταυτόχρονα πανανθρώπινοι. Αυτοί και η φιλοσοφία έθεσαν τις βάσεις της κουλτούρας του δυτικού πολιτισμού. Η ίδια η αρχαία Ρώμη, το Λάτιο, θρυλείται στον Βιργίλιο ότι ιδρύθηκε από πρόσφυγες της Τροίας, τον Αινεία. Ο Μινώταυρος του δικού μου λαβύρινθου, μισό θηρίο-μισός άνθρωπος, όπως και ο μυθικός, δεν είναι παρά ο πρωτόγονος, ο ενστικτώδης φόβος απέναντι στο άλλο, με τους πολιτικούς των ισχυρών χωρών να είναι τυφλοί στο ανθρώπινο στοιχείο της προσφυγιάς, να βλέπουν και να δείχνουν μόνο το κτήνος. Έχει κι άλλες αναλογίες η ιστορία του Μινώταυρου και των 14 νέων

27.4.17 – lifo

15

VINIETA

Σήμερα τα πράγματα στη χώρα μου είναι, δυστυχώς, ακόμα χειρότερα... Τις προάλλες είχαμε πάλι ταραχές και λεηλασίες. Η βία, η διαφθορά και η ανέχεια βασιλεύουν, τροφοδοτώντας ακόμα περισσότερο την πόλωση, την ξενοφοβία και τον ρατσισμό. Φοβάμαι ότι σύντομα θα έχουμε κοινωνική έκρηξη

16 lifo – 27.4.17

που έστελνε κάθε χρόνο στον Μίνωα η υποτελής Αθήνα με την ξενοφοβία. Οι άνθρωποι εκείνοι διέσχιζαν το Αιγαίο κατευθυνόμενοι προς ένα άγνωστο, αβέβαιο μέλλον. Η μητέρα του Μίνωα και γιαγιά του Μινώταυρου, η Ευρώπη, που σύμφωνα με τον μύθο ο Δίας την είχε απαγάγει μεταμορφωμένος σε ταύρο από τον Λίβανο −τη Μέση Ανατολή δηλαδή, που τόσες προσφυγιές έχει δει στην ιστορία της−, βρίσκεται κι αυτή κάπου στον λαβύρινθο αμήχανη και κακότροπη, βυθισμένη σε μια αναπαυτική πολυθρόνα... Αν υπάρχει μίτος, αυτός περνά μέσα από την κατανόηση, την αλληλεγγύη και τη συλλογική ευαισθητοποίηση!». Δεν είναι, βέβαια, η πρώτη φορά που ο 50χρονος σήμερα Brett Bailey καταπιάνεται με ζητήματα ξενοφοβίας, ρατσισμού και μετα-αποικιοκρατίας. Ο Ορφέας του ήταν πρόσφυγας στη Νότια Αφρική όπου δολοφονήθηκε σαν παρείσακτος, ο Μάκβεθ του, που παίχτηκε και στην Επίδαυρο τον περασμένο Ιούλιο, τοποθετούνταν στο σπαρασσόμενο από εμφυλίους, ανταγωνισμούς ντόπιων πολέμαρχων, ξένων δυνάμεων και πολυεθνικών Κονγκό. Η εντυπωσιακή, πολυσυζητημένη εγκατάσταση-περφόρμανς «Exhibit B» που παρουσίασε πέρσι τον Μάιο στη Στέγη, στα δρώμενα της καλλιτεχνικής ΜΚΟ Third World Bunfight που διευθύνει επί εικοσαετία, στο ελεύθερο φεστιβάλ του Κέιπ Τάουν «Infecting the City», όπου ήταν επιμελητής (2008-11), και αλλού είχε επίσης θέσει τέτοιες προβληματικές. Επισκέφτηκε προσφυγικούς καταυλισμούς στη Λέσβο, στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη, μίλησε με ακτιβιστές, εθελοντές, εκπροσώπους διαφόρων οργανώσεων, πήγε ακόμα και σε καταλήψεις που φιλοξενούν πρόσφυγες, ώστε να έχει μια όσο γίνεται πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Βρήκε πολλά προβλήματα εδώ, ανοργανωσιά, προχειρότητα, χρήματα να μην αξιοποιούνται, πρόσφυγες να ξεχειμωνιάζουν σε σκηνές, άλλους να παραμένουν εγκλωβισμένοι στα νησιά, ρατσιστικές αντιδράσεις και επεισόδια, απαράδεκτες καθυστερήσεις στις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, μια συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας διάτρητη, φαινόμενα γκετοποίησης... Παρά ταύτα, κάπως μας «δικαιολογεί»: «Αν αναλογιστεί κανείς ότι περνάτε δύσκολα και ότι είστε πύλη εισόδου για την Ευρώπη, τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα. Διαπίστωσα, αντίθετα, ότι το ρεύμα ευαισθητοποίησης και αλληλεγγύης είναι μεγάλο, ότι ο απλός κόσμος στην πλειονότητά του παραμένει ψύχραιμος. Σε χώρες πιο ανεπτυγμένες, σε κέντρα υποδοχής στην

Ιταλία, στη Γερμανία και στη Γαλλία, αντίκρισα πράγματα πολύ χειρότερα. Απίστευτη αθλιότητα, απελπισία, εκμετάλλευση, υποκρισία και μια κοινή γνώμη κατά βάση εχθρική. Αυτά δεν αφορούν τόσο τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες, όπως οι Σύριοι, αλλά κυρίως όσους δεν χαρακτηρίζονται “επίσημα” ως τέτοιοι – οι διακρίσεις αυτές, οι αποκλεισμοί, μαζί με το αδιάκριτο στοίβαγμα ανθρώπων, είναι οι κύριες αιτίες για τις ταραχές και τις συγκρούσεις μεταξύ διαφορετικών εθνικοτήτων, που πανικοβάλλουν ακόμα περισσότερο τους ντόπιους με τον τρόπο που προβάλλονται από τα ΜΜΕ». Ναι, έχει δει και στην Ελλάδα τέτοιες καταστάσεις, «όμως το σοκ που είχα πάθει στο Παλέρμο, στο Αμβούργο ή στην περιβόητη “ζούγκλα” του Καλέ δεν συγκρίνεται...» λέει με σκοτεινιασμένο βλέμμα. Συμφωνεί απόλυτα, βέβαια, πως δεν αρκούν τα ανοιχτά σύνορα κι οι ανοιχτές καρδιές, χρειάζεται να αντιμετωπιστούν καταρχάς οι αιτίες που δημιουργούν την προσφυγιά κι εδώ έχει και η Ευρώπη τις δικές της ευθύνες. Ρωτώ αν θα χαρακτηρίζαμε τους μαύρους της Νότιας Αφρικής επί απαρτχάιντ πρόσφυγες στον ίδιο τους τον τόπο. Δεν είναι το ίδιο, απαντά. Οι μαύροι συντοπίτες του υφίσταντο βέβαια τρομερές διακρίσεις, «όμως δεν ήταν ξεριζωμένοι από το οτιδήποτε... Πρόσφυγες γίνονται οι άνθρωποι που από τη μια μέρα στην άλλη χάνουν ξαφνικά τα πάντα, όπως συνέβη στη Συρία». Υπάρχουν, ωστόσο, σημειώνει, κάποια κοινά στοιχεία, όπως ο φόβος του αλλόφυλου, του διαφορετικού, υπάρχουν επίσης οι εκτοπίσεις, τα εδάφη που άρπαξαν από τοπικούς πληθυσμούς οι λευκοί μεγαλογαιοκτήμονες κ.λπ. «Σήμερα τα πράγματα στη χώρα μου είναι, δυστυχώς, ακόμα χειρότερα... Τις προάλλες είχαμε πάλι ταραχές και λεηλασίες. Η βία, η διαφθορά και η ανέχεια βασιλεύουν, τροφοδοτώντας ακόμα περισσότερο την πόλωση, την ξενοφοβία και τον ρατσισμό. Φοβάμαι ότι σύντομα θα έχουμε κοινωνική έκρηξη» συνεχίζει, δίχως, όπως λέει, να τον παρηγορεί καθόλου το ότι οι αφορμές και τα ερεθίσματα από όλη αυτή την κατάσταση έχουν δώσει μεγάλη ώθηση στη σύγχρονη νοτιοαφρικανική τέχνη! Είναι ωστόσο, θα πει, αναμενόμενο και σίγουρα ενθαρρυντικό άνθρωποι ευαίσθητοι, όπως κατά τεκμήριο θεωρούνται οι καλλιτέχνες, να αφουγκράζονται, να «μεταφράζουν» και να μεταστοιχειώνουν σε μια κοινή γλώσσα τις προκλήσεις των καιρών. «Αλλά είναι, άραγε, πάντα ειλικρινής αυτή η

ευαισθησία ή μήπως κάποιοι εκμεταλλεύονται την κατάσταση για να πουλήσουν καλύτερα το δικό τους image, το δικό τους προϊόν;» τολμώ να ρωτήσω, αναφερόμενος στην κριτική που δέχτηκαν καλλιτέχνες οι οποίοι «έσκυψαν» στο προσφυγικό, όπως ο Ai WeiWei, όπως επίσης και σε εκείνη που αμφισβητούσε τη δράση και τις προθέσεις ορισμένων ΜΚΟ εμφανιζόμενων ως αλληλέγγυων – και ο ίδιος άλλωστε είχε δεχτεί έντονη κριτική για το «Exhibit B» στο Λονδίνο, όπου το ’15 ακυρώθηκε ύστερα από διαμαρτυρίες για ρατσιστική προσέγγιση η παρουσίαση στο Barbican Center, στο Παρίσι και αλλού. «Παντού και πάντα θα υπάρχουν απατεώνες και επιτήδειοι, φίλε μου, αυτό όμως δεν μπορεί να ακυρώνει τους υπόλοιπους. Άλλωστε, όλοι δοκιμαζόμαστε στον χρόνο... Όσον αφορά τη δική μου δουλειά, πίστευα ότι θα ενοχλούσε τους συντηρητικούς, τους ακροδεξιούς, όμως για κάποιον λόγο “εξεγέρθηκαν” κάποιοι αριστεροί επειδή εγώ, ένας λευκός Νοτιοαφρικανός, τολμούσα να σκηνοθετήσω, δηλαδή να “διευθύνω” μαύρους... Προφανώς δεν αντιλήφθηκαν ή δεν ήθελαν να αντιληφθούν ότι αυτό ήταν επίσης κομμάτι της μεταφοράς που επιχειρούσα! Χωρίς μάλιστα να έχουν ιδέα οι περισσότεροι για τη μέχρι τότε δουλειά, τις ιδέες και τις θεματικές μου» αποκρίνεται. Είχε από παιδί έρωτα με την τέχνη, παρότι οι δικοί του επέμεναν να τον κάνουν γιατρό. Είναι όμως και η τέχνη, λέει, μια μέθοδος θεραπευτική, άρα δεν έπεσε πολύ έξω! Δεν ξέρει αν η δική του τέχνη είναι ακριβώς πολιτική, αλλά δεν μπορεί να δει την τέχνη ξεκομμένη από το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι. «Δεν γίνεται π.χ. να αναφέρεσαι στα ’60s με οδηγό αφελείς, εύπεπτες εμπορικές ταινίες σαν το Mamma Mia!» εξηγεί. Σε τόσο δυσοίωνες εποχές διατηρεί την αισιοδοξία του; Ναι, γιατί δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, γιατί μόνο στο όραμα και στο πείσμα μπορείς να ελπίζεις. «Γι’ αυτό και συχνά καλλιτέχνες που ζουν σε ιδιαίτερα ταραγμένους, αβέβαιους καιρούς επιλέγουν να κάνουν αισιόδοξα, αφελή σχεδόν έργα με τα κριτήρια που βάζουμε εμείς αργότερα, εκ του ασφαλούς. Σε μια εποχή απόλυτου τρόμου, όπως αυτή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Καντίνσκι έπιανε και ζωγράφιζε λουλούδια με ζωηρά, χαρούμενα χρώματα, όχι γιατί ήταν αδιάφορος ή αναίσθητος αλλά επειδή καταλάβαινε ότι το να προσπαθήσει να αποτυπώσει τη φρίκη ενόσω εκτυλισσόταν θα ήταν και άγονο και αλαζονικό». ¶

ΙNFO «Sanctuary», Πέτρινη Αποθήκη, ΟΛΠ, Πύλη Ε2, 3-7 & 9-10/5. Ώρες λειτουργίας: 18:00-21:30. Εισ.: €5-10. Πληροφορίες: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, 210 9005800

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ

Σ

ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚO ΠΡOΓΡΑΜΜΑ

υχνά, αυτός πού βιώνει τον πόνο, τον δικό του ή κάποιου αγαπητού προσώπου, αισθάνεται αβοήθητος, σε αδιέξοδο. Κάποιες φορές, μάλιστα, όταν ο πόνος γίνεται βαρύ φορτίο, π.χ. όταν ο άνθρωπος βιώνει μια απώλεια, τότε πέφτει σε κατάθλιψη ή πανικό. Όταν η κατάσταση αυτή παρατείνεται, ο ψυχικός πόνος γίνεται και σωματικός, άλλοτε εντοπισμένος σε ένα ορισμένο σημείο του σώματος, π.χ. στο στομάχι, στη σπονδυλική στήλη κ.λπ., κι άλλοτε διάχυτος. Το διαδραστικό πρόγραμμα «Η διαχείριση του πόνου» προτείνει πρακτικούς τρόπους που συντελούν ουσιαστικά στην αποφόρτιση του πόνου μέσα μας όσο και στην ανακούφιση των διπλανών μας, επειδή μπορεί η μνήμη των δυσκολιών να μη φεύγει εύκολα, όταν όμως διαλυθεί το φορτίο που κουβαλάει, τότε διαλύεται κι ο πόνος. Σάββατο 6 Μαΐου, 15:00-20:00 (λήξη προθεσμίας εγγραφής: 3 Μαΐου) Nεφέλη-Cult: Χώρος Λόγου, Τέχνης και πολιτισμού, Κυρίλλου Λουκάρεως 6, Λυκαβηττός Τηλ. 213 0302423. www.nefeli-cult.gr, e-mail: info@nefeli-cult.gr

27.4.17 – lifo

17

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΓΙΑΤΙ ΠΛΗΡΩΝ ΤΟΣO Π ΛΕΦΤΑ ∆ΕΗ; 18 lifo – 27.4.17

ΝΟΥΜΕ ΠΟΛΛΑ ΣΤΗ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΦΟΥΣΚΩΝΟΥΝ ΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΕΗ, ΤΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΜΑΣ. Η LIFO ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΕ ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ. ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟ

27.4.17 – lifo

19

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Α

λλεπάλληλα ηλεκτροσόκ προκαλούν οι «φουσκωμένοι» λογαριασμοί της ΔΕΗ που λαμβάνουν καθημερινά οι καταναλωτές. Στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού καταφθάνουν συνεχώς καταγγελίες για τα υπέρογκα πόσα που έχουν χρεωθεί. Ήταν ο βαρύς χειμώνας η μόνη αιτία που δημιούργησε το χάος των αυξημένων τιμολογίων ή υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που υπερδιπλασίασαν τους λογαριασμούς; Πώς εξηγείται το γεγονός ότι οι καταναλωτές βρίσκονται στα όρια της απελπισίας και ταυτόχρονα η ΔΕΗ είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας; Γιατί χρεώνεται η ΔΕΗ, και κατ’ επέκταση οι πολίτες, τις προσλήψεις των αρχαιολόγων που ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού και αγγίζουν τις 2.338; Και τι κρύβουν οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας; Όλα αυτά σε μια περίοδο που η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία και το μπαλάκι των ευθυνών μετατοπίζεται διαρκώς. Οι καταναλωτές επιρρίπτουν τις ευθύνες στη ΔΕΗ, με τη σειρά της η ΔΕΗ ανακοινώνει ότι φταίει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και εκείνη με τη σειρά της ρίχνει τις ευθύνες στο υπουργείο Ενέργειας. Φυσικά, όλον αυτό τον κύκλο ευθυνών τον χρυσοπληρώνει ο καταναλωτής. Και η τραγελαφική απάντηση που λαμβάνει στα κεντρικά ταμεία της ΔΕΗ της οδού Αριστείδου είναι: «Παρακαλώ, στο βάθος δεξιά για διακανονισμό». Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή για να δούμε πώς έχει η κατάσταση.

ΤΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ χρεωσεις προμηθειας δεη: Πάνω και δεξιά στην αναλυτική όψη του λογαριασμού ο καταναλωτής μπορεί να δει τις KWh (κιλοβατώρες) που έχει καταναλώσει, οι οποίες πολλαπλασιάζονται με βάση τον ισχύοντα τιμοκατάλογο, και να εξακριβώσει το ακριβές κόστος, συν την πάγια χρέωση που δίνει για την προμήθεια της ηλεκτρικής ενέργειας. (Παράδειγμα: για κατανάλωση 630 ΚWh θα πληρώσεις 60 ευρώ). ρυθμιζομενες χρεωσεις: Στο παρακάτω πεδίο υπάρχουν οι χρεώσεις που επιβαρύνουν πλέον όλους τους καταναλωτές για τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, τις δαπάνες λειτουργίας, τη συντήρηση και ανάπτυξη της διανομής ρεύματος, τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας και το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων που θα δείτε στον λογαριασμό ως ΕΤΜΕΑΡ και αποτελεί τη συνεισφορά στη μείωση εκπομπών αερίων καθώς και την αποζημίωση για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Να επισημάνουμε ότι οι χρεώσεις αυτές είναι ίδιες για όλους τους καταναλωτές, παρόλο που μπορεί να έχουν αλλάξει προμηθευτή. Οι Λοιπές Χρεώσεις αφορούν όσες επιβάλλονται από τη νομοθεσία για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, ενώ εκεί που παρατηρούνται οι μεγαλύτερες αντιδράσεις είναι στις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Συγκεκριμένα, ως ΥΚΩ έχουν χαρακτηριστεί, σύμφωνα με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης (ΦΕΚ Β’ 1040/07 και ΦΕΚ Β’ 1614/10), οι υπηρεσίες: α) παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές των μη διασυνδεδεμένων νησιών, με τιμολογήσεις ίδιες ανά κατηγορία καταναλωτών με αυτές της ηπειρωτικής χώρας, β) παροχή ηλεκτρικής ενέργειας με ειδικό τιμολόγιο στους πολύτεκνους καταναλωτές, όπως αυτοί προσδιορίζονται βάσει της κείμενης νομοθεσίας, γ) παροχή ηλεκτρικής ενέργειας με ειδικό Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) σε ευπαθείς καταναλωτές, όπως αυτοί προσδιορίζονται βάσει σχετικής υπουργικής απόφασης και δ) η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας με ειδικό Τιμολόγιο Υπηρεσιών Αλληλεγγύης (ΤΥΑ) σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προνοιακού χαρακτήρα, όπως τα εκκλησιαστικά-φιλανθρωπικά ιδρύματα και οι φορείς ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού

20 lifo – 27.4.17

Θα ήταν χρήσιμο ο καταναλωτής να παρακολουθεί περίπου δύο φορές το 4μηνο τις χρεώσεις στο ρολόι της ΔΕΗ, ώστε να γνωρίζει τι θα πληρώσει.

χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας. διαφορα: Στο πλαίσιο αυτό θα βρείτε τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, το ειδικό τέλος 5%, τους τόκους υπερημερίας, τα δημοτικά τέλη και φόρους, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας - ΤΑΠ και, φυσικά, την ΕΡΤ. Ο ΕΦΚ είναι ο φόρος που αποδίδει η ΔΕΗ στο κράτος, όπως και το ειδικό τέλος, εφαρμόζεται από το 2010 και χρεώνεται σε όλους, ανεξαρτήτως προμηθευτή. Επίσης, με τον νόμο 4324/2015 ανασυστάθηκε η Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ Α.Ε.) και, σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο, όλοι οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως και η ΔΕΗ, είναι υποχρεωμένοι να εισπράττουν μέσω των λογαριασμών ρεύματος το ανταποδοτικό τέλος υπέρ της ΕΡΤ Α.Ε. Έχει ιδιαίτερη σημασία να αναφέρουμε ότι το ανταποδοτικό τέλος υπέρ της ΕΡΤ είναι και το μοναδικό κύριο έσοδο της Δημόσιας Τηλεόρασης, αφού, σύμφωνα με τον τελευταίο προϋπολογισμό της, από τα 186 εκατομμύρια ευρώ, τα 179 προέρχονται από αυτό και μόνο τα υπόλοιπα 7 από διαφημίσεις και λοιπά έσοδα. Αυτά, λοιπόν, πληρώνουμε σε έναν διμηνιαίο λογαριασμό της ΔΕΗ. Και εκεί είναι που κρύβονται τα μυστικά των χρεώσεων που αυξάνουν κατά πολύ το κόστος των νοικοκυριών. Οι καταναλωτές με τους οποίους μιλήσαμε και μας έδειξαν τον λογαριασμό τους εξέφρασαν τις απορίες τους σχετικά με το πώς είναι δυνατόν, τη στιγμή που μέχρι τώρα πλήρωναν 80 ή 90 ευρώ, στον τελευταίο λογαριασμό το ποσό να αγγίζει τα 400-500 ευρώ. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα: ενοικιαστής που μένει μόνος του σε γκαρσονιέρα 30 τ.μ., από 75 ευρώ, πλήρωσε 260. Επίσης, ζευγάρι που μένει σε δυάρι 48 τ.μ. πλήρωνε 130 ευρώ και κλήθηκε να πληρώσει 350, ενώ άλλο, στην ίδια πολυκατοικία, άγγιξε τα 1.000 ευρώ, χρησιμοποιώντας μόνο ένα σώμα θέρμανσης. Η απάντηση, σύμφωνα με πηγές της ΔΕΗ, βρίσκεται στο ότι ελάχιστοι γνωρίζουν πως υπάρχουν κλιμάκια στο σύνολο

της κατανάλωσης από τα οποία επηρεάζονται οι αντίστοιχες χρεώσεις των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα κλιμάκια αυτά, οι χρεώσεις χωρίζονται ανάλογα με τις κιλοβατώρες (KWh) που καταναλώνει ένα σπίτι. Από 1 έως 1.600 KWh η χρέωση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας είναι στα 0,00699€/ KWh, από 1.601 έως 2.000, 0,01570€/KWh, από 2.001 έως 3.000, 0,03987€/KWh και από τις 3.000 KWh και πλέον η χρέωση είναι στα 0,04488€/KWh. Παράλληλα, η κλιμακωτή τιμολόγηση στις χρεώσεις προμήθειας ρεύματος έχει δύο κατηγορίες: η πρώτη κυμαίνεται έως τις 2.000 κιλοβατώρες με χρέωση 0,09460€/KWh και η δεύτερη είναι άνω των 2.000 κιλοβατωρών, με χρέωση 0,10252€/KWh. Επομένως, κάποιος που θα ξεπεράσει την πρώτη κλίμακα θα χρεωθεί στην υψηλή τιμή από την πρώτη κιλοβατώρα και όχι από το όριο των 2.000 και άνω. Αναλυτικά, ένα νοικοκυριό που τον περασμένο χειμώνα λόγω του κρύου και της ακρίβειας του πετρελαίου στράφηκε στην ηλεκτρική ενέργεια και κατανάλωσε έστω και μία κιλοβατώρα παραπάνω από τις 2.000 θα κληθεί να πληρώσει μεγαλύτερα ποσά και στις χρεώσεις ενέργειας και στις ΥΚΩ. Σπίτι που καταναλώνει 1.600 κιλοβατώρες θα κληθεί να πληρώσει 151,36 για το ρεύμα και για ΥΚΩ 11,184 ευρώ. Την ίδια στιγμή, για 2.001 κιλοβατώρες το κόστος ανεβαίνει στα 204,10 ευρώ, ενώ για ΥΚΩ στα 78,03, και όλα αυτά χωρίς τον ΦΠΑ και τις λοιπές χρεώσεις. Επίσης, για διαμέρισμα 50 τ.μ και κατανάλωση 2.500 κιλοβατώρες θα πληρώσει 253 ευρώ για ρεύμα και 225 ευρώ ρυθμιζόμενες χρεώσεις, ενώ συνολικά ο λογαριασμός θα αγγίξει τα 495 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των υπόλοιπων χρεώσεων. Αν ξεπεράσεις τις 3.000 κιλοβατώρες, το κόστος γίνονται δυσβάστακτο. Γι’ αυτό οι άνθρωποι με τους οποίους μιλήσαμε στη ΔΕΗ μας ανέφεραν ότι θα ήταν χρήσιμο ο καταναλωτής να παρακολουθεί περίπου δύο φορές το 4μηνο τις χρεώσεις στο ρολόι της ΔΕΗ,

ώστε να γνωρίζει τι θα πληρώσει. Βέβαια, δεν ήταν λίγοι οι καταναλωτές που μας είπαν ότι γίνονται πολλά λάθη, ηθελημένα ή μη, στις ενδείξεις, διότι τις μετρήσεις έχουν αναλάβει ιδιώτες εργολάβοι που χρησιμοποιούν φοιτητές και σε παλιά ρολόγια, που μετά δυσκολίας διακρίνεις τα νούμερα, μπορείς πολύ εύκολα να μπερδέψεις το 0 με το 9! Αν θέλεις, όμως, να κάνεις έναν μικρό έλεγχο για το αν η μέτρηση είναι σωστή, θα κληθείς να δώσεις 35 ευρώ.

ΤΙ ΑΠΑΝΤΑ Η ΔΕΗ Σε επικοινωνία που είχαμε με τον διευθυντή Τύπου της ΔΕΗ, Ανδρέα Πετσίνη, για το θέμα των έντονων αντιδράσεων, μας γνωστοποίησε την ανακοίνωση της εταιρείας, η οποία αναφέρει: «Ουδεμία αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ έχει γίνει από το 2014 και εντεύθεν. Αντίθετα, είναι γνωστή η γενναία εκπτωτική πολιτική της ΔΕΗ που καθιερώθηκε αυτά τα χρόνια, με αποκορύφωμα την έκπτωση του 15% προς όλους τους συνεπείς καταναλωτές της και, πρόσφατα, την επιπρόσθετη έκπτωση του 6% σε όσους προπληρώσουν τους λογαριασμούς τους για έναν χρόνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι όποιες αυξήσεις των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος σημειώθηκαν τελευταία σε μερίδα των καταναλωτών όλων των παρόχων και όχι μόνο της ΔΕΗ οφείλονται στη μεγαλύτερη κατανάλωση λόγω χρήσης ηλεκτρικών συσκευών τους χειμερινούς μήνες, οι οποίες υποκατέστησαν το ούτως ή άλλως πολύ ακριβότερο πετρέλαιο. Σε σχέση με τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), εφαρμόστηκε τα προηγούμενα χρόνια η γνωστή πρακτική, να επωμίζεται η ΔΕΗ τα βάρη των κοινωνικών πολιτικών. Έτσι, προκειμένου να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος, αφέθηκε να συσσωρευτεί ένα συνολικό χρέος σε βάρος της ΔΕΗ από το 2012 ως το 2015, το οποίο, κατά τις εκτιμήσεις μας, είναι της τάξεως των 700 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για δαπάνες τις οποίες έχει υποστεί η ΔΕΗ για επενδύσεις, καθώς επίσης και για λειτουργικές δαπάνες (πετρέλαιο, συντηρήσεις κ.λπ.) στα μη

Παρόλο που οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα δεν είναι οι υψηλότερες της Ευρώπης, οι μεγάλες αυξήσεις των προηγούμενων ετών που επιφέρουν και μεγαλύτερες τιμές στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις και στους φόρους έχουν υπερδιπλασιάσει τους λογαριασμούς ρεύματος.

διασυνδεδεμένα νησιά, χωρίς να τις έχει ανακτήσει, προκειμένου η τιμή του ρεύματος να είναι ίδια με αυτήν της ηπειρωτικής χώρας. Η ΔΕΗ, με την κοινωνική της ευαισθησία, προτείνει η ανάκτηση αυτή να πραγματοποιηθεί με τον βέλτιστο τρόπο, ώστε να υπάρξει η ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση των καταναλωτών, η οποία θα είναι πρόσκαιρη (περιορισμένου χρονικού ορίζοντα). Με την ευκαιρία αυτή θα πρέπει να γίνει εξορθολογισμός της χρέωσης των ΥΚΩ, η χρέωση των οποίων γίνεται με νόμο του 2012 βάσει μίας στρεβλής κλίμακας». Πηγές της ΔΕΗ ανέφεραν στη LiFO ότι η εταιρεία έχει αναλάβει τον ρόλο «εισπράκτορα» χρεώσεων που δεν αφορούν τη ΔΕΗ αλλά την ΕΡΤ, τους δήμους και το εκάστοτε υπουργείο Οικονομικών. Γι’ αυτόν το λόγο στους τελευταίους λογαριασμούς συμπεριλαμβάνεται ενημερωτικό σημείωμα με τίτλο «Όλα στο φως», προκειμένου οι καταναλωτές να γνωρίζουν πού πηγαίνει και το τελευταίο ευρώ που πληρώνουν, αποκωδικοποιώντας το πλήθος των αρκτικόλεξων, και για να γνωρίζουν την αιτία των χωριστών χρεώσεων. Επιπρόσθετα, η ΔΕΗ Α.Ε. ανακοίνωσε ότι «οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών της, εξαιρουμένων των διακανονισμών, μειώθηκαν το πρώτο δίμηνο του 2017 και διαμορφώθηκαν στα €2,2 δισ., τα χρηματικά διαθέσιμα του Ομίλου στις 31/12/2016 ήταν €501 εκατ., το μέσο κόστος δανεισμού του Ομίλου το 2016 μειώθηκε σε 4,64% από 4,81% το 2015 και η Εταιρεία τα τελευταία τρία χρόνια έχει υλοποιήσει επενδύσεις κατά μέσο όρο €750 εκατ. ετησίως για εκσυγχρονισμό των δικτύων της και αναβάθμιση του παραγωγικού δυναμικού της».

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Πρόσφατο ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters με τίτλο «Ο σκοτεινός αιώνας της Ελλάδας: Πώς η λιτότητα κατεβάζει τους διακόπτες» αναφερόταν στην ενεργειακή κρίση που πλήττει τη χώρα μας. Συγκεκριμένα, σημείωνε ότι το 40% των Ελλήνων αδυνατεί να πληρώσει τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, ποσοστό που αποδεικνύεται το υψηλότερο στην Ευρώπη, ενώ παρατηρείται μεγάλη έξαρση κλοπών ηλεκτρικού ρεύματος, φτάνοντας την προηγούμενη χρονιά τις 10.600, από 4.470 που ήταν το 2012. Πάντως, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, το 42% ενός λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα αποτελείται από φόρους και τέλη, το 4% αφορά τη χρέωση για τα δίκτυα και το 56% αφορά τα έσοδα των εταιρειών προμήθειας. Και όπως επισημαίνουν ειδικοί, ένα από τα στοιχεία που προκαλούν έντονες αντιδράσεις είναι το γεγονός ότι, παρόλο που οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα δεν είναι οι υψηλότερες της Ευρώπης, οι μεγάλες αυξήσεις των προηγούμενων ετών που επιφέρουν και μεγαλύτερες τιμές στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις και στους φόρους έχουν υπερδιπλασιάσει τους λογαριασμούς ρεύματος. Και εκεί είναι που οργίζεται δικαιολογημένα ο πολίτης, ο οποίος, ενώ έχει την ίδια κατανάλωση, χρεώνεται υπέρογκα ποσά. Αξίζει επίσης να πούμε ότι στα ελληνικά νοικοκυριά υπάρχει δυσαναλογία μεταξύ του εισοδήματος και των λογαριασμών, γι’ αυτό οι περισσότεροι δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν, αυξάνοντας ραγδαία τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Συγκεκριμένα, οι οφειλές προς τη ΔΕΗ το 2011 δεν ξεπερνούσαν τα 450 εκατ. ευρώ, ενώ σήμερα, και αφού είχε μεσολαβήσει το χαράτσι του 2012, ξεπερνούν τα 2 δισ. Επιπλέον, από το 2010 ως και τα μέσα του 2016 η χρέωση ενέργειας έχει αυξηθεί κατά 49%, ενώ από το 2005 ως το 2015 η αύξηση φτάνει το 157% και είναι η μεγαλύτερη σε όλη την Ευρώπη. Ενδεικτικά, σε χώρες της Ευρώπης οι υψηλότερες χρεώσεις παρατηρούνται στη Δανία και στη Γερμανία, με 30,47 σεντς/KWh και 29,5 σεντς/KWh αντίστοιχα, ενώ η Βουλγαρία, η Λετονία και η

Σουηδία συγκαταλέγονται στις χώρες με τις χαμηλότερες χρεώσεις. Πάντως, το σημαντικό που αναφέρουν οι ειδικοί είναι το ποσοστό του οικογενειακού προϋπολογισμού που πηγαίνει στον λογαριασμό της ΔΕΗ. Διότι, ναι μεν οι χρεώσεις στις χώρες του εξωτερικού είναι υψηλότερες, αλλά η αναλογία με τα εισοδηματικά τους κριτήρια είναι εντελώς διαφορετική.

ΟΙ ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ Και ενώ όλοι φωνάζουν και αντιδρούν για τα υπέρογκα ποσά των λογαριασμών της ΔΕΗ, το υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε την απόφαση για την πρόσληψη 2.338 ατόμων, χρηματοδοτούμενη από τη ΔΕΗ. Τα άτομα που θα προσληφθούν θα απασχοληθούν σε προγραμματισμένες ή έκτακτες αρχαιολογικές εργασίες που προκύπτουν στο πλαίσιο της τρέχουσας δραστηριότητας της ΔΕΗ Α.Ε. για την εξόρυξη πρώτων υλών (κυρίως λιγνίτη) στους νομούς Κοζάνης και Φλώρινας. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο ίδιος ο φορέας «άδειασε» την υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, κάνοντας λόγο για υπεράριθμες προσλήψεις που θα χρεωθούν οι Έλληνες πολίτες στους λογαριασμούς τους και υποστηρίζοντας πως η εταιρεία μπορεί να καλύψει το κόστος για 800 περίπου άτομα. Επίσης, ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ Γιώργος Αδαμίδης υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα πρωτοφανές σκάνδαλο, για την αντιμετώπιση του οποίου πρέπει να επέμβει ο εισαγγελέας, και σημείωσε ότι οι συγκεκριμένες σωστικές ανασκαφές έχουν κοστίσει συνολικά στη δημόσια εταιρεία 100 εκατομμύρια ευρώ, οι προσλήψεις αυτές θα κοστίσουν περί τα 15 εκατομμύρια ευρώ, ενώ, ως υπεραξία, δεν έχουν αποδώσει στην εταιρεία ούτε 15 ευρώ!

ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ Ανάμεσα σε όλα αυτά, αν ακολουθήσουμε την απάντηση των ανθρώπων της ΔΕΗ και σταθούμε στις ατελείωτες ουρές για να προχωρήσουμε σε διακανονισμό, για οφειλή έως 1.000 ευρώ γίνεται ρύθμιση σε 24 μηνιαίες δόσεις, χωρίς προκαταβολή και με την πρώτη δόση να καταβάλλεται άμεσα. Για οφειλή άνω των 1.000 ευρώ υπάρχουν δύο επιλογές: είτε άμεση καταβολή του 10% της συνολικής οφειλής και ρύθμιση του υπολοίπου σε 18 μηνιαίες δόσεις είτε άμεση καταβολή του 15% της συνολικής οφειλής και ρύθμιση του υπολοίπου σε 36 μηνιαίες δόσεις. Και οι λογαριασμοί, συμπεριλαμβανομένων των δόσεων, θα αυξάνονται συνεχώς, αφού για μεγάλο χρονικό διάστημα θα επιβαρύνονται από τους παλαιότερους λογαριασμούς. Πάντως, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ήδη επεξεργάζεται προτάσεις για την τροποποίηση των χρεώσεων για τις ΥΚΩ προκειμένου να προσαρμοστούν σε ένα πιο ορθολογικό πλαίσιο. Όμως το ζήτημα παραμένει και είναι τεράστιο. Ύστερα από πολλά χρόνια χιλιάδες πολίτες εγκαταλείπουν τη ΔΕΗ, επιλέγοντας άλλους ιδιωτικούς παρόχους, τα παράπονα και οι καταγγελίες αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό και οι διακανονισμοί γίνονται όλο και περισσότεροι. Και επειδή, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, ο λογαριασμός θεωρείται ενιαίος, σημαίνει ότι δεν μπορεί κάποιος να επιλέξει να πληρώσει μόνο για την προμήθεια ενέργειας, αλλά θα επιβαρύνεται με χρεώσεις προς τρίτους, πληρώνοντας ακριβούς λογαριασμούς. Την ίδια ώρα η χρηματιστηριακή αξία της μετοχής της ΔΕΗ κατρακυλά, η εταιρεία συσσωρεύει χρέη και οφειλές, οι δικαιολογίες δεν καλύπτουν κανέναν και οι πολίτες απελπίζονται και εξοργίζονται. Δεν είναι λύση ο διακανονισμός, ούτε η αδιαφορία, ούτε και οι προσλήψεις αρχαιολόγων. Η ΔΕΗ δεν είναι μια κερδοσκοπική εισπρακτική εταιρεία αλλά ιδρύθηκε πριν από αρκετά χρόνια για να λειτουργεί «υπέρ του δημοσίου συμφέροντος» ¶ 27.4.17 – lifo

21

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΦΟΒΟΣ

ΟΙ A VICTIM OF SOCIETY ΕΓΙΝΑΝ ΤΡΙΟ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΗΣ ΦΕΤΙΝΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ. ΑΠΟ ΤΟΝ M. HULOT. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: FREDDIE F.

Τ

ο νέο άλμπουμ των Victim of Society ξεκινάει με ένα μανιασμένο ροκ εν ρολ, με κιθάρες να ανταγωνίζονται με λύσσα τον ρυθμό των ντραμς, ο ήχος είναι περισσότερο ηλεκτρικός, αλλά λιγότερο ηλεκτρονικός, το drum machine έχει σχεδόν εξαφανιστεί και ακούγονται πια σαν μεγάλη μπάντα, κυριολεκτικά και μεταφορικά. «Λίγο μετά την κυκλοφορία του προηγούμενου δίσκου υπήρξε ένας κορεσμός εσωτερικός» λένε. «Tον έχεις ετοιμάσει, τον έχεις ηχογραφήσει, είσαι σε μια φάση που θέλεις να κάνεις κάτι διαφορετικό». Έτσι, από ντουέτο έγιναν τρίο, στη σύνθεση της μπάντας προστέθηκε ο Παντελής στα ντραμς, «ο οποίος έφερε νέες δυναμικές, το verse και το chorus, νέα στοιχεία που επηρεάζουν τα κομμάτια ασυναίσθητα, χωρίς να είναι προμελετημένα ή προαποφασισμένα. Περισσότερο στη σύνθεση και στη δομή. Ήταν πολύ ζωτικό που μπήκε ένα παραπάνω άτομο στο σχήμα κι έδωσε νέο ήχο. Πλέον τα κομμάτια τα φτιάχνουμε εντελώς διαφορετικά. Καταρχάς, τα δουλεύουμε ως συγκρότημα, είναι σαν να παίζουμε live μουσική. Πριν δεν ήμασταν συγκρότημα, ήμασταν ντουέτο» λένε γελώντας. Τα τραγούδια του «Freaktown» έχουν πάρει τη μορφή τους μέσα στο στούντιο, ενώ πριν κάθε κομμάτι έπαιρνε μορφή στο σπίτι». Η συνέχεια του δίσκου είναι ακόμα πιο δυναμική. Η ένταση που ξεδιπλώνεται στα 8 κομμάτια είναι εντυπωσιακή. «Μεγαλώσαμε λίγο, με την καλή έννοια (σ.σ. ο Βαγγέλης και ο Φώτης είναι 28), και ο Παντελής, επειδή είναι πιο μικρός, έχει φέρει φρεσκάδα – περισσότερο στη διάθεση να παίξουμε μουσική, να μπούμε στο στούντιο, να κάνουμε πρόβες και live. Έχουμε πολύ περισσότερο κέφι να παίξουμε μουσική». Τους ρωτάω αν στα χρόνια που παίζουν έχει ανανεω-

22 lifo – 27.4.17

θεί το κοινό τους και αν υπάρχει αρκετός κόσμος που να μπορεί να στηρίξει αυτό το είδος της μουσικής. « Έχουν αλλάξει τα πράγματα» λέει ο Φώτης. «Εγώ το βλέπω λίγο σαν Gilli Diet, πριν και μετά. Όταν ήμασταν ντουέτο με drum machine και την νταρκίλα των Suicide, ερχόταν πιο μεγάλος κόσμος, που γούσταρε πάρα πολύ και πέρναγε καλά στα live. Από τη στιγμή που γίναμε πιο “οργανικοί” και πιο interactive στα live –γιατί με τον καιρό αποκτήσαμε άλλη δυναμική πάνω στη σκηνή, πιο μεγάλη άνεση–, έχω αρχίσει να βλέπω και πιο νεαρό κόσμο να έρχεται». «Το κοινό ήταν ανέκαθεν λίγο» προσθέτει ο Παντελής. «Είναι πολύ μικρό το ποσοστό του κόσμου που ακούει μουσική σαν τη δική μας, όχι μόνο εδώ, γενικά. Αλλά είναι διαφορετικό να μιλάμε για μικρό ποσοστό σε μια χώρα δέκα εκατομμυρίων και διαφορετικό σε μια μεγάλη χώρα. Η αλήθεια είναι ότι απευθυνόμαστε εκτός Ελλάδας, δεν κοιτάμε εδώ, το ταβάνι εδώ πέρα κάπως το βλέπεις. Όταν έχεις κάνει αρκετά live, τελειώνουν οι χώροι, τελειώνει ο κόσμος. Δεν ξέρεις πού να παίξεις και πόσες φορές σε κάθε χώρο – πόσες φορές να πληρώσει ο κόσμος εισιτήριο; Γιατί δεν γίνεται να μη βάλεις εισιτήριο, είναι full time δουλειά. Ενάμιση χρόνο το δουλεύαμε αυτό το άλμπουμ, κάποια στιγμή πρέπει να πάρεις κάτι πίσω. Βέβαια, δεν μπορούμε να το περιμένουμε αυτό στην Ελλάδα, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που παίζουν τόσα χρόνια και ακόμα δεν το έχουν πάρει. Το “Freaktown” είναι αυτό που ζούμε τον τελευταίο καιρό, η Αθήνα είναι freak town. Στα αγγλικά μπορεί να μην έχει την ίδια λογική, αλλά στα ελληνικά είναι freak. Εδώ έχουμε μεγαλώσει και το βλέπουμε. Βλέπεις πράγματα πολύ ετερόκλητα και πολύ ακραία, που μπορούν ακόμα να σοκάρουν έναν Ευρωπαίο. Αν τον πας μια βόλτα στην Αθήνα, τη βλέπει σαν τσίρκο. Αν

το δεις για λίγο, όλο αυτό είναι εντυπωσιακό, κι εμένα για λίγο μου αρέσει. Είναι σαν να βλέπεις ένα θρίλερ για μιάμιση ώρα και μετά “γεια σας”. Για μία εβδομάδα περνάς καλά. Αν το βλέπεις για πολύ, αρχίζει να γίνεται πρόβλημα». Ρωτάω τον Βαγγέλη πώς αποφάσισε να τραγουδήσει στα ελληνικά στο «Amnesia», ένα κομμάτι που σε ξενίζει όταν καταλαβαίνεις ότι δεν είναι στα αγγλικά. Του λέω ότι πέρασε το μισό κομμάτι για να καταλάβω σε τι γλώσσα τραγουδάει. «Είναι ωραίο που σε ξενίζει» λέει. «Δεν κόλλαγαν με τίποτα αγγλικοί στίχοι και είπα να δοκιμάσω ελληνικούς. Ο Νίκος Τριανταφύλλου μου το πρότεινε, σκάλωσα, του είπα “όχι”, αλλά τελικά ταίριαζαν στον ρυθμό του, που είναι σχεδόν πανκ. Είναι ένα κομμάτι που μιλάει για μια κατάσταση στην οποία έχεις μπει μόνος σου, έχεις σκάψει μόνος σου τον ίδιο σου τον λάκκο και μετά δεν μπορείς να ξεφύγεις. Σε δένουν κάποια πράγματα που έχεις πει, που έχεις κάνει, και στο τέλος θέλεις απλώς να τα ξεχάσεις. Είναι ηθελημένη αμνησία: “Ηχηρά λουκέτα μας κλείσανε εδώ. Με ξένα ρούχα με ντύσαν και τώρα έτσι ζω./ Έχω πια ξεχάσει τι ήθελα να πω. Το ξερίζωσαν από ψυχή και μυαλό./ Άπειροι ψεύτες μ’ αγριεμένες φωνές. Φίμωσαν τις σκέψεις, άφησαν πληγές ανοιχτές./ Σε γλυκά παραμύθια με πικρές τροφές σε χώσαν να κλαις, σε χώσαν και κλαις”». «Και ποια είναι η Ναταλί στο “A painful heritage of beauty”;» «Η Ναταλί είναι η ηρωίδα από ένα βιβλίο, από τα Μάτια γαλάζιου σκύλου του Μάρκες. Είναι για μια κοπέλα σε ένα δωμάτιο η οποία ήταν νεκρή, και δεν ήξερε ότι ήταν νεκρή. Το καταλαβαίνει στο τέλος, όταν συμβαίνει κάτι που δεν θέλω να αποκαλύψω. Διάβασε το βιβλίο. Το δανείστηκα από τη βιβλιοθήκη όταν ήμουν στο Ναυτικό και δεν το επέστρεψα ποτέ». ¶

+

ευχαριστούμε το semiramis και το treasure house vintage για τη βοηθεια στη φωτογράφιση

+

ΠΑΡΑΝΟΙΑ ΣTH FREAKTOWN ΙNFO Το «Freaktown» κυκλοφορεί από την Inner Ear. Tην Πέμπτη 4/5 το παρουσιάζουν ζωντανά στο Ρομάντσο (Αναξαγόρα 3-5), στις 21:00. Είσοδος: €5.

27.4.17 – lifo

23

q Γεννήθηκα σε μαιευτήριο της Αθήνας, αλλά πάρα πολύ γρήγορα, μωράκι, γύρισα στη γενέτειρα της μητέρας μου,

Ήταν από τα «πράγματα» που ως προοπτική με απασχολούσαν από πολλά χρόνια πριν, αλλά, αν σκεφτεί κανείς ότι έγραψα το «Μαμά γερνάω» το 1988, ουσιαστικά από εκείνη τη δεκαετία ήταν σαν να ετοίμαζα τον εαυτό μου για την απώλεια των πιο δικών μου ανθρώπων. περνούσα στην ενηλικίωση και στην ευθύνη του προχωρήματος στη ζωή. Πολλοί απορούσαν πώς έγραψα αυτούς τους στίχους τόσο νέα, όμως κατά βάθος προετοιμαζόμουν για την πρώτη απώλεια, αυτήν του πατέρα, μέσα στην επόμενη δεκαετία. Όταν τελικά «έφυγε», εγώ ήμουν μεγάλη, είχα πετύχει, είχα σταθεί στα πόδια μου, αλλά πάλι νομίζω ότι και η επόμενη απώλεια, μιας μάνας που ξεχείλιζε από αγάπη, δεν μου έδωσε την αίσθηση ότι συνέβη νωρίς. Αισθάνθηκα μια κρυφή χαρά και ικανοποίηση που ήμουν σε θέση να ανταποδώσω σ’ αυτούς που μου ’δωσαν.

q Έχω δει ανθρώπους να κλαίνε με το «Μαμά γερνάω», όπως και με το «Βλέφαρό μου» του Κυπουργού με τον

ΟΙAΘΗΝΑΙΟΙ

απο τον αντωνη μποσκοϊτη. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

Αηδονίδη. Ευτυχώς υπάρχει ένα αγκάθι μέσα μας που ένα τραγούδι μπορεί να σ’ το βγάλει. Εκείνη την ώρα το κλάμα γίνεται κάθαρση, θεραπεία, γιατί πονάει κάτι που κρύβαμε, ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε ή να αντέξουμε. Μόνο δέος έχω μέσα μου για το δάκρυ των ανθρώπων. Αυτό που σου περιγράφω υπερβαίνει την απλή συγκίνηση. Δεν μπορεί να χωρέσει στο κεφάλι μου το ότι από μια απλή σελίδα χαρτί στο σπίτι μου βγήκε κάτι που ένωσε τους ανθρώπους. Με ξεπερνάει τόσο όλο αυτό, που εκείνη τη στιγμή σχεδόν συστέλλομαι, σαν να ευγνωμονώ τον εαυτό μου για το δώρο που μου δόθηκε. Ξαναγίνομαι παιδί όταν διασχίζω έναν δρόμο και μπορεί να περνάει ένα αυτοκίνητο που παίζει ένα τραγούδι μου κι ένας άνθρωπος μέσα το τραγουδάει, χωρίς να ξέρει ότι είμαι δίπλα του και του κάνω παρέα.

q Στην εφηβεία μου ζούσα στον Άγιο Παντελεήμονα. Ανακάλυπτα τους δίσκους του Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη, του Ξαρχάκου και του Σαββόπουλου. Από ξένη μουσική πιο πολύ άκουγα την Aretha Franklin και μετά τον Santana. Μου άρεσε και το ιταλικό τραγούδι, η Mina και η Milva. Πού να φανταζόμουν ότι η Milva θα έλεγε δικούς μου στίχους... Άσ’ τα, άσ’ τα...

q Ξεκίνησα να γράφω στα 13 μου, όχι απαραιτήτως στιχάκια, αλλά πρωτόλεια ποιήματα. Ωστόσο, παίζοντας κιθάρα, η μουσική ήταν ο κοινός τόπος συνεννόησης με τους συμμαθητές. Αντίθετα, ένιωθα πως ο κινηματογράφος δεν τους άγγιζε όσο εμένα, που αναζητούσα έναν φαντασιακό κόσμο. Είχα μέσα μου την αίσθηση της κοινωνικότητας, αλλά ένιωθα πως νεκρώνει την επιθυμία μου για έκφραση και για ζωή, που έπρεπε λίγο-λίγο να τη χτίσω μόνη μου. Το σινεμά με βοήθησε να κάνω λόγο τη φαντασία μου. Αυτό που με μάγευε ήταν η κινητοποίηση του ψυχικού μου κόσμου, που μου επέτρεψε τη διαφυγή από μια κανονική ρότα τραγουδιού. Η εικόνα που συνοψίζει τη νιότη μου είναι να περπατάω μόνη μου για πολλές ώρες, να γυρνάω εξοντωμένη στο σπίτι μου και να κάθομαι να γράφω. Έφερνα τον εαυτό μου σε μια σωματική εξουθένωση και μετά ουσιαστικά κατέγραφα όσα συναισθήματα μου είχε κινήσει εκείνη η βόλτα.

q Γνώρισα τον Σταμάτη Κραουνάκη με το που τέλειωσα το γυμνάσιο το ’76 και μπήκα στην Πάντειο. Μπαίνω με τα χαρτιά μου να γραφτώ στο πανεπιστήμιο και ακούω μια μελωδία από το αμφιθέατρο. Παρατάω τα χαρτιά στη γραμματεία και σπρώχνω την πόρτα για να δω ποιος παίζει πιάνο. Σε έναν άδειο χώρο βλέπω τον Σταμάτη, πλάτη, να παίζει. Φεύγω, πηγαίνω για καφέ και μετά από λίγη ώρα ακούω ένα βροντερό γέλιο και βλέπω τον Σταμάτη μαζί με ένα άλλο παιδί να διασχίζουν τον χώρο. «Αυτό το παιδί ποιο είναι, μήπως ξέρετε πώς το λένε;» ρώτησα έναν φοιτητή και μου είπε: «Είναι ο Σταμάτης Κραουνάκης». Στην Πάντειο είχαμε δύο χορωδίες, μία που είχε οργανώσει ο Σταμάτης και κάναμε τις εκδηλώσεις και άλλη μία που διηύθυνε ο Κωνσταντίνος Σωτηρέλλης. Εγώ, μέσω μιας συμφοιτήτριάς μου, έτυχε να πάω στη χορωδία του Σωτηρέλλη, αλλά κάποια στιγμή βρέθηκα στις πρόβες της χορωδίας του Σταμάτη και είπα «θα πάω από δω». Τον πιάνω μια μέρα και του λέω: «Γράφω στίχους. Να σ’ τους δώσω να τους δεις;». Έτσι έγινε το πρώτο μου τραγούδι, το «Να σου λερώνω το φιλί», που μπήκε εκ των υστέρων στα «Σκουριασμένα Χείλια». Είχα τη χαρά να μου επιστραφεί ο λόγος μου με το έμβλημα της μελωδίας! Πολύ νωρίς μου δόθηκε το δώρο από τον Σταμάτη ν’ ακούσω με τη φωνή του στο σπίτι μου αυτό που είχα γράψει με τη μελωδία του.

q Δεν μου έχει δείξει ποτέ τίποτα ο Σταμάτης, αν ένιωθε ανταγωνιστικά σε σχέση με άλλους συνθέτες με τους οποίους δούλευα. Χαιρόταν πάντα για εμένα, χωρίς ποτέ να μου πει «γιατί κάνεις το ένα ή το άλλο». Τον ανέπνεα και τον καταλάβαινα, δεν ήθελα να ’μαστε δεμένοι με σκοινιά. Όταν ωρίμαζε μέσα του η επιθυμία του να κάνει τα δικά του, εγώ δεν ήθελα με τίποτα να είμαι βαρίδι στο πόδι του. Πολύ αληθινά τον άφηνα να κάνει ό,τι ήθελε κι εγώ ήμουν πάντα εκεί. Η σχέση μας μάς έδινε το προνόμιο να τσακωνόμαστε πάρα πολύ, αλλά εγώ να ’χω την ασφάλεια ότι αυτό δεν σήμαινε τίποτα. Η αγάπη μας είχε ένα βάθος ερήμην μας, από την ίδια της την υπόσταση. Αυτό φάνηκε απ’ τα τόσα ωραία τραγούδια που δώσαμε μαζί, απ’ το όταν εγώ είπα: «Ο καθένας το όνειρό του τώρα».

q Παράλληλα με το πανεπιστήμιο, υπήρχε μία σκηνοθέτις, η Άννα Κεσίσογλου, που δούλευε στο Τρίτο Πρόγραμμα. Με είδε να γράφω στη γραφομηχανή κάτι που πρόσεξε ότι ήταν έμμετρο. «Τι κάνεις εδώ;» Κοκκίνισα εγώ. Τα βλέπει, μου λέει: «Θες να τα δώσω του Μάνου Χατζιδάκι;». Τα έδωσε όντως και μετά από έναν μήνα μου είπε ότι τα είδε ο Χατζιδάκις και παρατήρησε ότι έχω πυκνό λόγο, αλλά να μην τον πολυφορτώνω με τόσα σύμβολα. Φαντάσου, αν με είπαν μετά πυκνή, πόσο αληθινά συμπυκνωμένη ήμουν στα πρωτόλειά μου! Ήταν μια πολύ θετική συμβουλή αυτή, αν υποτεθεί πως υπήρξε αποδοχή του ταλέντου μου. Το 1994, λίγο καιρό μετά τον θάνατο του Χατζιδάκι, ο γιος του, ο Γιώργος, μου παρέδωσε τα χαρτιά μου, τα οποία όλα αυτά τα χρόνια τα είχε ο Μάνος στο γραφείο του σε έναν άσπρο φάκελο που απάνω είχε γράψει με τον γραφικό χαρακτήρα του: «Λίνα Νικολακοπούλου, 23 χρονών». Ο συγκλονισμός ο δικός μου ήταν όταν κλήθηκα να γράψω στίχους πάνω σε υπάρχουσες μελωδίες του Χατζιδάκι για τον «Χορό με τη σκιά μου» της Δήμητρας Γαλάνη. Όταν συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να γράψω, χωρίς να ζει ο Χατζιδάκις, με «έτρωγε»

24 lifo – 27.4.17

ΣΤΙΧΟΥΡΓΟΣ. ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, ΚΑΤΟΙΚΕΙ ΣΤΟ ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ.

q Τους έχω χάσει τους γονείς μου, τη μητέρα μου το 2007 και δέκα χρόνια πριν τον πατέρα μου.

ΛΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

στη χερσόνησο των Μεθάνων. Έβγαλα εκεί τις τρεις τάξεις του δημοτικού. Η μητέρα μου ήταν δασκάλα και ο πατέρας μου στρατιωτικός. Ζούσαμε μαζί με την αδερφή μου και με τη γιαγιά μου. Τον παππού μου, τον πατέρα της μητέρας μου, δεν τον γνώρισα, αλλά πήρα το όνομά του, «Ευαγγελία» από το «Ευάγγελος». Οι γονείς μου ήταν άνθρωποι με πλατιά αντίληψη της ζωής και του κόσμου, με έννοια να μάθουν τα παιδιά τους όχι μόνο τα γράμματα του σχολείου αλλά και το τι είναι θέατρο, κινηματογράφος κ.λπ. Ζώντας, λοιπόν, από την Δ’ Δημοτικού στην περιοχή του Νέου Κόσμου, πήγαινα κι έκανα κιθάρα στο ωδείο. Αυτό σήμαινε ότι άρχιζα να γεύομαι τη χαρά που μου έδινε η τέχνη.

27.4.17 – lifo

25

ποιος θα μου πει αν αυτό που έγραψα ήταν καλό. Μπορεί να φαίνεται απλό, αλλά δεν είναι καθόλου! Όταν εγώ έγραφα την «Εποχή της αγάπης», ένιωθα συντριβή! Θα σου πω τώρα κάτι άλλο: ο Γκάτσος με άκουγε πιο επισταμένα από τον Χατζιδάκι. Είχα γράψει πέντε-έξι τραγούδια και μου τηλεφωνεί ο Λάκης Παπαστάθης: «Πάρε την εφημερίδα, ο Γκάτσος σε αναφέρει»! Είχε δώσει μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του στην «Καθημερινή». Διαβάζω, λοιπόν, να λέει προς το τέλος, που τον ρώτησαν τι πίστευε για το σήμερα: «Υπάρχει ένα κορίτσι που λέγεται Νικολακοπούλου και πιστεύω αυτή έχει κάτι να δώσει».

q Με το «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ» μέσα σε έξι μήνες είχε γίνει της κακομοίρας! Πέρασε τις 100.000 σε πωλήσεις! Αντίθετα, το «Μαμά γερνάω» δεν είχε πουλήσει ούτε 3.000 στον χρόνο απάνω. Έμοιαζε να ’ναι κάτι άλλο, περίμεναν κάτι ίδιο με το «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ», αλλά εμείς πήγαμε αλλού. Αυτό που φτιάξαμε με την Τάνια ήταν αλλού από μόνο του. Ένα κατά βάση δραματικότατο άλμπουμ, αφού η Τάνια είχε χάσει τη μάνα της τότε. Μου το ζήτησε η ίδια στην ουσία. Όποιος μπορεί ν’ αποτυπώσει ένα οριακό συναίσθημα, μπαίνει και σε μια οριακή συνθήκη, ένα οριακό αγώνισμα.

q Δεν ξέρω αν έβγαλα ποτέ πακτωλό χρημάτων από τα τραγούδια μου, ξέρω ότι είχα τη χαρά να γίνονται επιτυχίες. Ήτανε μαγικό αυτά που έκανα όλη μου τη ζωή να πηγαίνουν σπουδαία. Ασφαλώς και ήταν χαρά να ζω άνετα, κάτι που θα ευχόμουν για όλο τον κόσμο. Ποτέ δεν μπήκα στη λογική της συνταγής της επιτυχίας κι αυτό το αποδεικνύουν τα περιεχόμενα των έργων μου. Τα έργα ήταν οι προθέσεις μου. Ανά πάσα στιγμή τρωγόμουν με τα ρούχα μου, αν κάτι δεν μ’ άρεσε ήμουν πολύ γκρινιάρα.

ΟΙAΘΗΝΑΙΟΙ

ΛΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

q Με τον Θάνο Μικρούτσικο συναντήθηκα το 1989. Είχε προηγηθεί η Ελευθερία Αρβανιτάκη μες στην αναζήτησή της που κάτι ήθελε κι έτσι συναντηθήκαμε και με τον ενορχηστρωτή τότε Νίκο Αντύπα που θα ενορχήστρωνε ό,τι κατέληξε να λέγεται «Μένω εκτός» το ’91. Η Δήμητρα υπήρξε πρόσωπο κομβικό σε ό,τι έκανα. Πιο παλιά, μου είπε να δώσω στίχους στον Χατζηνάσιο κι έτσι έγινε το «Παιχνίδι για δύο». Όπως και το ’81, την ίδια περίοδο με τα «Σκουριασμένα Χείλια», η Δήμητρα με είχε πάει στον Σπανό. Είχα τη χαρά να ακούω το «Να σου λερώνω το φιλί» σε βινύλιο με τον Σταμάτη και πέντε μήνες μετά ένα άλλο βινύλιο της Γαλάνη που περιείχε το «Στα κίτρινα φώτα», τη μεταγλώττισή μου στο «Famous blue raincoat» του Leonard Cohen! Αυτά ήταν τα πρώτα τραγουδάκια μου! Ανταγωνισμό δεν ένιωσα ή, μάλλον, δεν ήξερα τι λέγανε για μένα, γιατί σίγουρα, άμα ένας άνθρωπος παίρνει πολύ φως πάνω του, δημιουργούνται αντιδράσεις. Λογικό είναι. Όταν καταφέρεις να περάσεις τα 30 χρόνια και είσαι μάχιμος ακόμα, τότε έρχεται και η καθολική αποδοχή και ο σεβασμός. Να ξέρεις, ο κόσμος δεν χαρίζεται.

q Στα nineties, το «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά» διαπερνά και όλη την επόμενη δισκογραφία μου. Όταν ο Αντύπας ενορχήστρωσε το «Μένω εκτός» με έναν φρέσκο ηλεκτρικό ήχο, το βγάλαμε και πήγε καλά, εκ των υστέρων μου έφερε μια κασέτα με μελωδίες του κάπως αυτοσχεδιαστικές, σαν από σάουντρακ. Δεν θα τα ’λεγα τραγούδια, μοτίβα θα τα χαρακτήριζα. Εκεί τότε ο Αντύπας που έπαιζε ντραμς συνεργαζόταν με τη Χαρούλα κι αρχίσαμε να δουλεύουμε με τους στίχους μου. Ψαχνόμασταν. Πήρα τα κομμάτια του «Δι’ ευχών» και σε ένα ο Νίκος και η Χαρούλα ήταν αλλού γι’ αλλού. Έπαιζαν και τραγουδούσαν μια μελωδία άγουρη, ασχημάτιστη. Δεν υπήρχε ρεφρέν στη μελωδία, μόνο τα κουπλέ. Όταν άρχισα να βάζω λόγια στα κουπλέ, κατάλαβα ότι κάτω από το χτύπημα το μελωδικό, αυτό ήταν ένα τσάμικο. Το έβαλα του Νίκου να τ’ ακούσει, του είπα τι σκέφτηκα και τον είδα να σηκώνεται όρθιος. Είχε μείνει άναυδος! Είχε μόλις γεννηθεί το «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά». Δεν μπήκε στο «Δι’ ευχών», ούτως ή άλλως η εταιρεία μού έβαζε τις φωνές! «Τι πράγματα είν’ αυτά» και «τι σχέση έχει η Χαρούλα μ’ αυτά;» κ.λπ. Πώς φτάνουμε τώρα στο «Ηφαίστειο»; Πιάνω κάποια στιγμή την Άλκηστη που ψαχνόταν ρεπερτοριακά: «Θέλεις να κάνουμε κάτι; Εγώ έχω καλό τρόπο να συνεργάζομαι με τον Αντύπα». Το πρώτο τραγούδι που δειγματίσαμε ήταν το «Διθέσιο». Προχώρησα σε έναν λόγο τολμηρό και υπερρεαλιστικό, έχοντας τη βεβαιότητα πως με την Άλκηστη οι στίχοι μου θα μπορούσαν να φτάσουν στον στόχο σαν το βέλος! Στη δε εταιρεία δεν καταλάβαιναν τίποτα. Όταν είδαν τον χαμό που έγινε με το «Παραδέχτηκα», δεν υπήρχε περίπτωση από κει και πέρα να με προγκήξουν, έβλεπαν το υπάρχον δούναι και λαβείν. Κι εγώ δεν καταλάβαινα τίποτα, όμως! Είχα εισέλθει σε μια ψυχική κατάσταση όπου το «ορυχείο» μου αυτά είχε να μου δώσει. Θυμάμαι να έχω φτάσει σε μια ωριμότητα και σε μια όχι πολύ εύκολη περίοδο της ζωής μου.

q Μιλώντας για τα νέα παιδιά, δεν διακρίνω έπαρση. Μια ανωριμότητα θα διέκρινα, σαν να μην έχουν καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει. Δεν θα το έβαζα αυτό κάτω απ’ την ομπρέλα της έπαρσης αλλά της ανικανότητας να αντιληφθούν την πραγματικότητα γύρω τους.

q Πέρσι έκανα σεμινάρια δημιουργικής γραφής στο Μικρό Πολυτεχνείο. Είδα νέα παιδιά να γράφουν πάρα πολύ δυνατά, που σημαίνει δηλαδή ότι υπάρχουν άνθρωποι που σμίγουν μεταξύ τους. Ό,τι και να γίνει, όμως, ο κεντρικός δρόμος είναι χαλασμένος και μοιραία θα πας από τον κατσικόδρομο. Ερχόμαστε από τη φουρνιά της μεγάλης επιτυχίας που της συμβαίνει μετά να κολλάει στον τοίχο. Είναι ενδημικό το πρόβλημα, κάποιος που φτάνει στην κορυφή να φτάνει και σε ένα τραγικό αδιέξοδο. Έτσι λέμε εμείς τώρα που κάναμε κάτι σπουδαίο. Μπορεί να μην μπορούμε άλλο. Ο καημός όμως είναι αυτό το «άσε με να το κάνω και θα δούμε. Μπορεί ακόμα να μπορώ»! Ο Γκάτσος έδωσε το «Ρεμπέτικο» την τελευταία δεκαετία της ζωής του! Ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να δώσει ο καθένας μέχρι την ύστατη ώρα.

q Τα τελευταία χρόνια έκανα δισκογραφικές παραγωγές. Εκεί κατάλαβα πόσα απίδια βάνει ο σάκος! Είπα ότι αφού δεν βγάζω άκρη, ό,τι κάνω θα το κάνω μόνη μου. Έστησα παραστάσεις, που μου βγήκε η Παναγία ανάποδα. Άκουσέ με, όμως, τα γαλόνια δεν τα φοράς αλλιώς. Πολέμησα για μια δεκαετία, και πολέμησα σκληρά. Πήρα ευθύνες, έμαθα, κατάλαβα πώς είναι να πηγαίνεις σαν την πέστροφα, ανάποδα σ’ ένα ποτάμι! Να σου φεύγει ο Χριστός κι η Παναγία, μαζί με τα λεφτά σου και όλα! Η εμπειρία είναι όλο το κεφάλαιο, τα κότσια να πεις «από κει που με τραγουδούσε όλη η Ελλάδα, τώρα δεν έχουν ιδέα τι κάνω»! Είχα όμως το δικαίωμα στην ελευθερία και στο λάθος! Κι ακόμη, να βλέπω να φτάνουν στο τέλος τους όλα αυτά που σπέρνω και να μην ξέρω τι θα μείνει τελικά. Αισθάνομαι ότι επέζησα και ότι έμεινε ο εαυτός μου όρθιος μετά από μια πυρηνική καταστροφή...

26 lifo – 27.4.17

Ποτέ δεν μπήκα στη λογική της συνταγής της επιτυχίας κι αυτό το αποδεικνύουν τα περιεχόμενα των έργων μου. Τα έργα ήταν οι προθέσεις μου. Ανά πάσα στιγμή τρωγόμουν με τα ρούχα μου, αν κάτι δεν μ’ άρεσε ήμουν πολύ γκρινιάρα.

516

DESIGN

Τα παράξενα κεραμικά του Hope

Ο ταλαντούχος καλλιτέχνης δημιουργεί μια εντυπωσιακή σειρά κεραμικών για το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Αν και εμπνέεται από τον αρχαίο πολιτισμό, ειδικότερα τις κυκλαδίτικες φόρμες, οι φιγούρες σε αυτά τα κεραμικά του εικαστικού Hope είναι σχεδόν καρτουνίστικες και κάπως φουτουριστικές. «Τα κεραμικά έχουν αναφορές στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Τα προσεγγίζω με παιγνιώδη τρόπο. Άλλωστε, ούτε οι αρχαίοι Έλληνες είχαν σοβαροφάνεια. Ποτέ δεν πήραν τον εαυτό τους στα σοβαρά. Όλα ήταν ένα παιχνίδι. Δες τη μυθολογία τους. Κάθε λουλούδι ήταν μια νύμφη που ο Απόλλωνας προσπαθούσε να πηδήξει. Και αυτές μεταμορφώνονταν σε λουλούδια για να προστατευτούν. Δες τις περιπέτειες του Δία με τις ερωμένες του. Και τη γυναίκα του, που τον κυνηγούσε. Όλα ήταν ένα παιχνίδι, αλλά μέσα από αυτό προέκυψαν οι πιο θεμελιώδεις έννοιες για την ανθρωπότητα. Επίσης, όλα τα κεραμικά σκεύη στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ήταν χρηστικά. Το έχω πάντα στο μυαλό μου όταν φτιάχνω κάτι» λέει ο ίδιος ο καλλιτέχνης.

Τα κεραμικά του Hope είναι 100% χειροποίητα πρωτότυπα έργα που έχει δημιουργήσει αποκλειστικά για το Πωλητήριο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Οι τιμές κυμαίνονται στα €370-500.

H

ΑΓΟΡΑ

ΤheGOODLIFO

τησ δασ α εβδομ

27.4.17 – lifo

27

ADIDAS

NAL O S R E P ER SHOPP

Ζωή Δεμέστιχα

[aλλεργιολόγος, μέλος της eλληνικής

H adidas Originals συνεργάζεται με την εταιρεία The FARM και φέρνει τη ζούγκλα στις πόλεις με αυτήν τη γυναικεία μπλούζα. www.adidas.gr

eταιρείας aλλεργιολογίας και kλινικής aνοσολογίας]

ö

ñ

Li-LA-LO Βραχιόλι Geometry Collection από επιχρυσωμένο ασήμι 925°. www.lilalo.com

Ο ερχομός της άνοιξης για πολλούς ση σηματοδοτεί την εμφάνιση των αλλεργικών συμπτωμάτων και την επιδείνωση της κακής διάθεσης. Μιλήσαμε με την αλλεργιολόγο Ζωή Δεμέστιχα για να μας εξηγήσει γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί εμφανίζονται την άνοιξη οι περισσότερες αλλεργίες; Λόγω της ανθοφορίας της πλειονότητας των φυτών είναι αυξημένο το αλλεργιογόνο φορτίο της ατμόσφαιρας, με αποτέλεσμα η έκθεση του πληθυσμού σε αυτό να προκαλεί την εμφάνιση των ανοιξιάτικων αλλεργικών νοσημάτων. Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες (ανοιξιάτικες) αλλεργίες; Οι αλλεργίες του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, δηλαδή η αλλεργική ρινίτιδα, η αλλεργική επιπεφυκίτιδα και το αλλεργικό βρογχικό άσθμα. Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα; Τα συμπτώματα που προκαλεί η αλλεργική ρινίτιδα είναι η καταρροή (έκκριση «σαν νερό»), το φτέρνισμα, η ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) και ο κνησμός (φαγούρα) σε ρινοφάρυγγα και αυτιά. Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα εκδηλώνεται με κνησμό, ερυθρότητα (κοκκίνισμα) των οφθαλμών, δακρύρροια και φωτοφοβία. Το αλλεργικό βρογχικό άσθμα ποικίλλει σε συμπτωματολογία, ανάλογα με το πόσο βαρύ είναι, και εμφανίζεται με βήχα, συριγμό στην αναπνοή, δύσπνοια, βάρος στο στήθος.

ZARA HOME Ασπρόμαυρο κεραμικό βάζο από την καλοκαιρινή σειρά του Zara για το σπίτι. www.zarahome.com/gr

ô

ñ

CONVERSE

INTERNI Πολυθρόνα σε μαύρο χρώμα για εσωτερικό χώρο, συλλογή YODA της εταιρείας Kenneth Cobonpue. www.internistore.com

ΤheGOODLIFO FO

õ

Το Breakpoint της Converse τώρα διαθέσιμο σε μεταλλικό χρυσό ή ασημί, καθώς και σε δύο ρομαντικές παστέλ αποχρώσεις με φλοράλ μοτίβο.

Υπάρχει τρόπος να τις προλάβουμε; Οι οδηγίες προφύλαξης από τα ενοχοποιούμενα αλλεργιογόνα καθώς και η συμπτωματική προεποχική και εποχική θεραπεία (ρινικά στεροειδή, ρινικά αντιισταμινικά, κολλύρια, αντιισταμινικά δισκία) δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός τρόπος. Λύση παρέμβασης και απαλλαγής του ασθενούς από τα συμπτώματά του είναι να υποβληθεί σε ανοσοθεραπεία ή εμβόλια απευαισθητοποίησης (χορήγηση μικρών, προοδευτικά αυξανόμενων δόσεων του αλλεργιογόνου) με σκοπό την επίτευξη ανοσολογικής ανοχής, έτσι ώστε να αρχίσει ο οργανισμός να απαντά στο αλλεργιογόνο με φυσιολογικό μηχανισμό για το υπόλοιπο της ζωής του. Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις αλλεργίες με φυσικό τρόπο; Για παράδειγμα, υπάρχουν τροφές που μπορούν να μας θωρακίσουν; Δεν υπάρχουν ιδιαίτερες μελέτες που να ενισχύουν την ευεργετική επίδραση συγκεκριμένων τροφών στην αντιμετώπιση της αλλεργίας. Επειδή ένας από τους παράγοντες ανάπτυξης αλλεργίας είναι ο δυτικός τρόπος ζωής (λόγω των fast-food και ανθυγιεινών τροφών), θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως η μεσογειακή διατροφή είναι ευεργετική, μεταξύ άλλων, και στην πρόληψη των αλλεργικών νοσημάτων.

ΡΩΤΗΣΑΜΕ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ

kειμενο μεροπη κοκκινη

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

ΛΙΖΑ ΚΡΕΜΑΣΤΙΩΤΗ Φοιτήτρια Πληροφορικής

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ

Πες μου λίγα πράγματα για σένα. Είμαι κοινωνική, αλλά επιλεκτικά. Μου αρέσει να γνωρίζω ανθρώπους με διαφορετικές προσωπικότητες, παρ’ όλα αυτά ο κύκλος μου είναι πολύ κλειστός. Αγαπώ το χιπ χοπ και την κουλτούρα γύρω από αυτό. Πιστεύω ότι είναι αυθεντικό και γι’ αυτό μου αρέσει. Τι σχέση έχεις με την Τζαμάικα; Έχω ρίζες από κει και δεν ξέρω τι κάνω ακόμα εδώ. Ποιο είναι το αγαπημένο σου ρούχο αυτό τον καιρό; Το τζιν μπουφάν που φοράω, γιατί σκέφτομαι ότι σε λίγο καιρό θα το αποχωριστώ λόγω εποχής. Έχεις κάποιο στυλιστικό πρότυπο; Κάποια γυναίκα που να θαυμάζεις το στυλ της; Είναι πολλές, αλλά ξεχωρίζω τη Lil Kim, τη Missy Elliott και την Aaliyah. Κάθε τους εμφάνιση είναι για κάδρο. Ποιο ήταν το τελευταίο ρούχο που αγόρασες; Ένα πολύ λεπτό σε ύφασμα πουλόβερ και πολύ φαρδύ – του έκανα έναν κόμπο μπροστά. Το πήρα από ένα Kilo shop γιατί είχε τέλειο κυπαρισσί χρώμα και κόστιζε 5 ευρώ. Πώς θα περιέγραφες το στυλ σου; Street και ’90s, τζιν και t-shirts με στάμπες. Δεν φοράω ποτέ φορέματα ή φούστες. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Μπουφάν Diesel (ήταν δώρο), t-shirt Zara (€10), τζιν Levi’s (δεν θυμάμαι πόσο έκανε) και παπούτσια Nike (€80).

27.4.17 – lifo

29

30 lifo – 27.4.17

απο την aλεξία σβώλου

HEALTH&FITNESS

Πατήστε delete στο στρες και ξαναγεννηθείτε, κάνοντας δώρο στον εαυτό σας μια ημέρα σε ένα spa.

Η

ζωή είναι μικρή, γεμάτη άγχος και αμέτρητες υποχρεώσεις, συνεπώς θέλει καλοπέραση! Καθημερινά φροντίζουμε για όλους τους άλλους, χρωστάμε λοιπόν λίγο «κανάκεμα» στον εαυτό μας. Κι όταν λέμε «κανάκεμα», εννοούμε μία ή περισσότερες κούρες ομορφιάς, αναζωογόνησης και χαλάρωσης που είναι απαραίτητες προκειμένου να ξαναβρούμε την ψυχική μας ηρεμία, να απομακρύνουμε το τοξικό για τον οργανισμό μας άγχος, να γεμίσουμε τις «μπαταρίες» μας, να αποβάλουμε τα αρνητικά συναισθήματα και να βρεθούμε ξανά ετοιμοπόλεμοι στο πεδίο της μάχης. Ο δρόμος για την ανάκτηση της ψυχοσωματικής μας ισορροπίας περνά μέσα από τα spa της πόλης, τους σύγχρονους ναούς του wellness και της ομορφιάς που βρίσκονται μια ανάσα από το σπίτι, το γραφείο ή το πανεπιστήμιό μας.

«Salus per aqua» ή επί το ελληνικότερον: «υγεία μέσα από το νερό». Από αυτήν τη λατινική φράση γεννήθηκε το ακρωνύμιο spa, που σήμερα, στα χρόνια της κρίσης, συμβολίζει την επιτακτική ανάγκη που νιώθουμε να βυθιστούμε σε έναν κόσμο προσιτής πολυτέλειας και να ξαναγεννηθούμε, χαρίζοντας στον εαυτό μας ένα total make-over. Μια ολική επαναφορά σώματος και πνεύματος μέσα από τη θαλασσοθεραπεία, τα ιαματικά λουτρά, τις θεραπείες με φύκια, μαύρη σοκολάτα ή χλιαρό κόκκινο κρασί, με ζεστές πέτρες ή καυτά πουγκιά γεμισμένα με θαλάσσια άλατα, με ιαματική λάσπη ή μαύρη ζάχαρη, με αιθέρια έλαια φυτών και βοτάνων, με ανατολίτικα μασάζ, σιάτσου, βελονισμό, ρεφλεξολογία ή τάι-τσι… Απ’ όλα έχει ο μπαξές των spa και ολόκληρη η λίστα με τις σοφιστικέ κούρες ομορφιάς, χαλάρωσης, αναζωογόνησης και ευεξίας προσφέρεται απλόχερα στα city spa, ενώ υπάρχουν ειδικά «πακέτα» για να τα δωρίσετε στην καλύτερή σας φίλη που παντρεύεται, για να οργανώσετε ένα διαφορετικό bachelor party στον κολλητό σας, λίγο πριν χορέψει τον χορό του Ησαΐα, ή να κάνετε έκπληξη στη μητέρα σας την ημέρα των γενεθλίων της και να τη στείλετε για μια total αναδόμηση! Καθένας που αναζητά μια απόδραση από την πεζή, μουντή και αγχώδη καθημερινότητα μπορεί να τη βρει περνώντας μία ή περισσότερες ώρες σε ένα spa και συνδυάζοντας μια θεραπεία προσώπου με μια κούρα σώματος (μασάζ ή μια επαναστατική θεραπεία για αδυνάτισμα).

ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ… Τα spa στη σημερινή τους πολυτελή μορφή αποτελούν μετεξέλιξη των ιαματικών λουτρών που αξιοποιούσαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι για να επιτύχουν το περίφημο «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Η πατρίδας μας είναι από τη φύση της προικισμένη με τα περισσότερα και τα πιο θεραπευτικά ιαματικά λουτρά της Μεσογείου, γι’ αυτό ο ιαματικός τουρισμός έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα, ειδικά σε λουτροπόλεις σαν την Αιδηψό, το Λουτράκι ή την Αριδαία, όπου υπάρχουν ιαματικές πηγές με μοναδικές ιδιότητες. Στα spa της πόλης, αλλά και στα τουριστικά θέρετρα, σημείο αναφοράς είναι οι θεραπείες με θαλασσινό ή ιαματικό γλυκό νερό (πηγής) πλούσιο σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία, τα οποία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στις βιοχημικές οργανικές διεργα-

σίες. Από το 80 π.Χ., την εποχή που ο Ρωμαίος στρατιωτικός Λεύκιος Κορνήλιος Σύλλας επισκέφθηκε τα λουτρά της Αιδηψού φοβούμενος πως τα μουδιάσματα που ένιωθε στα πόδια προμήνυαν αρθρίτιδα, μέχρι σήμερα έχουν περάσει 3.000 χρόνια και μέσα σε αυτό το διάστημα εκατομμύρια άνθρωποι έχουν επωφεληθεί από τις πανίσχυρες ευεργετικές ιδιότητες των ιαματικών νερών της πατρίδας μας. Σωστοί λόγοι για να επισκεφθείτε ένα spa και να κλείσετε σήμερα κιόλας ραντεβού για μία ή περισσότερες θεραπείες ολιστικής ευεξίας είναι η έμφυτη επιθυμία κάθε ανθρώπου να αποκτήσει πιο νεανική και λαμπερή επιδερμίδα και πιο καλλίγραμμο σώμα (χωρίς σωσίβιο στη μέση, εμφανή κυτταρίτιδα κ.λπ.), η ανάγκη να απαλλαχθούμε από μυϊκούς πόνους που οφείλονται στην κακή στάση του σώματος στο γραφείο ή από σοβαρότερα μυοσκελετικά προβλήματα ή πονοκεφάλους ή να βοηθήσουμε την αποκατάσταση της ομαλής ενεργειακής ροής στον οργανισμό μας, είτε αυτή λέγεται «chi», είτε απλώς «νιώθω καλά, ζω καλύτερα». Εν τέλει, τα spa δεν είναι απλώς ναοί ομορφιάς αλλά σύγχρονα κέντρα ευεξίας, με signature κοσμετολογικά προϊόντα, εκεί όπου η πολυτέλεια συναντά τις χειροπρακτικές θεραπείες κι εκεί όπου τα οργανικά κι αισθητικά προβλήματα αντιμετωπίζονται ολιστικά και το σώμα, με τον νου και το πνεύμα, συνολικά, σαν μια αδιαίρετη οντότητα. Αυτή ακριβώς είναι και η μαγεία τους…

SPA TIPS

Τα πολυτελή spa που σας περιμένουν στα city resorts εντός των τειχών και στα κοσμοπολίτικα θέρετρα για να σας χαρίσουν μοναδικές στιγμές χαλάρωσης και αναζωογόνησης αποτελούν τη μετεξέλιξη των αρχαίων ιαματικών λουτρών. Και η πατρίδα μας ήταν ανέκαθεν πρωταθλήτρια στα ιαματικά λουτρά σε ολόκληρη την Ευρώπη, οπότε δικαιούται να θεωρείται «βασίλισσα των spa»!

Τα spa έχουν τον δικό τους κώδικα ένδυσης και συμπεριφοράς. Προτού τα επισκεφθείτε, αφήστε στο σπίτι τα κοσμήματά σας και κλείστε το κινητό τηλέφωνο και το tablet. Δεν έχει νόημα να ξοδέψετε τα χρήματά σας για θεραπείες χαλάρωσης και αναζωογόνησης αν πρόκειται να είστε διαρκώς καλωδιωμένοι, με τον νου στο γραφείο, στα deadlines ή στο Facebook. Επίσης, σε ένα spa δεν χρειάζεται να πάτε φρεσκολουσμένες και φρεσκολουσμένοι, αφού πολλές θεραπείες περιέχουν ζεστά έλαια και αιθέρια έλαια τα οποία θα «ποτίσουν» την πλούσια κόμη σας. Αν πρόκειται να κάνετε μασάζ, φροντίστε να ενημερώσετε προηγουμένως τον θεραπευτή που θα σας κάνει το μασάζ για τυχόν μυοσκελετικά προβλήματα, όπως το αυχενικό σύνδρομο, η οσφυαλγία ή η ισχιαλγία. Αποφύγετε να περπατάτε ξυπόλυτοι στους χώρους του spa –χρησιμοποιήστε τις ειδικές υφασμάτινες παντόφλες μιας χρήσης–, αλλά αφήστε τες έξω από τη σάουνα. Σε ό,τι αφορά αυτή την τελευταία, να ξέρετε ότι η κλασική σκανδιναβική σάουνα προκαλεί υπόταση. Αν δεν την αντέχετε, προτιμήστε την πιο light, αρωματική εκδοχή της, όπου η θερμοκρασία που αναπτύσσεται είναι πιο χαμηλή. Αντίθετα, αν είστε λάτρεις της αληθινής σάουνας, εφαρμόστε το ακόλουθο τρικ για μια μοναδική εμπειρία: ρίξτε ζεστό νερό με την ξύλινη κουτάλα στους (επίσης) ξύλινους τοίχους και περιστρέφοντας μια πετσέτα δημιουργήστε έναν τεχνητό ανεμιστήρα στο εσωτερικό της. Έτσι, ο ζεστός αέρας θα ανακατευτεί και θα διαχυθεί παντού, αντί να συγκεντρωθεί στο υψηλότερο επίπεδο. Όπως μου αποκάλυψε τον χειμώνα ένας Ρώσος σκιέρ, «this is the Russian way to take a sauna»… Το δοκίμασα και το προσυπογράφω….

27.4.17 – lifo

31

AΦΙΕΡΩΜΑΕΥΕΞΙΑWELLNESS

CHRYSSALIS MEDICAL SPA Η ιατρική επιστήμη στην υπηρεσία της ομορφιάς. Μετρώντας πια πάνω από 30 χρόνια αναγνωρισμένης πορείας στον χώρο της ομορφιάς και της αισθητικής, το Chryssalis Medical Spa αποτελεί εγγυημένη επιλογή για όσους ξέρουν ότι η φροντίδα και η περιποίηση του σώματος είναι όχι μόνο σημαντική υπόθεση αλλά και κάτι που δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι όπου να ’ναι. Στον καλαίσθητο χώρο που λειτουργεί στην Κηφισιά με το άρτια εκπαιδευμένο και εξειδικευμένο προσωπικό που αποτελείται από γιατρούς, αισθητικούς και ειδικούς θεραπευτές δέρματος υπάρχει λύση για κάθε πρόβλημα αισθητικής που απασχολεί κάθε γυναίκα και άντρα που προσέχει την εμφάνισή της/του. Προσφέρονται εξατομικευμένες υπηρεσίες ανάλογα με τις ανάγκες καθενός, με τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα και όλες τις νέες τεχνικές στον τομέα της ομορφιάς. Από προγράμματα ιατρικής αισθητικής μέχρι θεραπείες για το πρόσωπο και το σώμα, το Chryssalis Medical Spa χαρίζει ορατά αποτελέσματα, με γνώμονα τον συνδυασμό ομορφιάς και ισορροπίας. Εδώ θα βρείτε και την επανασταστική τεχνική Coolsculpting, μια καινοτόμο, μη χειρουργική, εντελώς ανώδυνη και ασφαλή διαδικασία λιπογλυπτικής σώματος που αποτελεί τη μόνη διαδικασία κρυολιπόλυσης η οποία είναι πιστοποιημένη και εγκεκριμένη από τον FDA (Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων).

Ηρώδου Αττικού 7, Κηφισιά 210 8083296 www.chryssalis.com, https://el-gr. facebook.com/ Chryssalis MedicalSpa

SANDY HAIRSTYLE Προτάσεις για κάθε κεφάλι και όλες οι νέες τάσεις και τεχνικές στα μαλλιά. Αν υπάρχει ένα πράγμα που κάθε γυναίκα αλλά και άντρας προσέχει περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο στην εμφάνισή του και δεν εμπιστεύεται όπου κι όπου, αυτό είναι σίγουρα τα μαλλιά. Στο Sandy Hairstyle, που μετρά πια 16 χρόνια συνεχούς παρουσίας και το έχουν αναλάβει οι κόρες της Sandy, Μαίρη και Έλενα Λάμπρου, θα σας περιποιηθούν με όλη τη σημασία της λέξης. Στον όμορφο χώρο του, με αρκετά vintage στοιχεία στη διακόσμηση που σε μεταφέρει σε άλλες εποχές, παίζουν όλη μέρα χαλαρωτικές κι ευχάριστες μουσικές που κινούνται κυρίως σε τζαζ, σουίνγκ και σόουλ ρυθμούς, ώστε η όλη διαδικασία να είναι όσο πιο ευχάριστη γίνεται για τον επισκέπτη. Το έμπειρο και δημιουργικό team της Sandy έχει πάντα να σου προτείνει φρέσκες ιδέες και τις νέες τάσεις στα μαλλιά, ακολουθώντας όλες τις σύγχρονες τεχνικές, σε πολύ προσιτές τιμές. Προσφέροντας από γυναικείο, αντρικό και παιδικό κούρεμα μέχρι υπηρεσίες μανικιούρ-πεντικιούρ, αποτριχώσεις και επαγγελματικό μακιγιάζ, το Sandy Hairstyle είναι ένας χώρος συνολικής περιποίησης που σίγουρα θα σας ικανοποιήσει.

32 lifo – 27.4.17

Λεωφόρος Λεονταρίου 84Α, Κάντζα Παλλήνης, 210 6658590

AΦΙΕΡΩΜΑΕΥΕΞΙΑWELLNESS

A EXTR TIPανοιχτά από 0-

ίτε 10:0 α βρε ασκευή, :00Θα τ αρ το 10 α ως Π έ β β η Σά α ρ ο Τρίτ έ τ τ ι , κα Δευ 20:00 0, ενώ τη τά. ισ ε 18:0 λ κ είναι

SALON DE ΡARIS Κορυφαίες υπηρεσίες περιποίησης νυχιών με τις πιο σύγχρονες τεχνικές και τα καλύτερα προϊόντα στην αγορά.

Σπύρου Μερκούρη 33, Αθήνα, 213 0298376 facebook.com/ salon2paris

Δεν είναι μυστικό ότι, όπως όλες οι γυναίκες δίνουν σημασία στα αντρικά χέρια και πάντα προσέχουν αν είναι περιποιημένα και καθαρά, έτσι και οι άντρες πάντα θα παρατηρήσουν τα ωραία και καλοσχηματισμένα νύχια μιας γυναίκας. Γι’ αυτό και η περιποίηση των νυχιών δεν αποτελεί πολυτέλεια αλλά αναγκαία ένεση ομορφιάς για κάθε γυναίκα. Πέρα, όμως, απ’ το αισθητικό κομμάτι, η περιποίηση των νυχιών έχει να κάνει με την υγεία και πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα ανεξαρτήτως φύλου. Στο Salon de Ρaris, έναν σύγχρονο χώρο ομορφιάς στο Παγκράτι που δημιούργησε πριν από τέσσερα χρόνια η Νίκη Καλαμαρά, όπου μπορείτε να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τη λίγη ώρα που θα εμπιστευτείτε την προσωπική σας φροντίδα σε κάποιον ειδικό, η τήρηση των συνθηκών υγιεινής είναι το πρώτο κριτήριο. Εδώ, εκτός από υπηρεσίες μανικιούρ-πεντικιούρ με τις τελευταίες τεχνικές και επώνυμα προϊόντα, όπως τα cnd, μπορείτε επίσης να κάνετε αποτρίχωση στο σώμα.

LE MASSAGE Το brand που έκανε τους Αθηναίους να βάλουν το μασάζ στη ζωή τους, χάρη στις άρτιες υπηρεσίες και τις προσιτές τιμές του.

lemassage.gr https://el-gr. facebook.com/ LemassageGr

Δεν υπάρχει τίποτα πιο χαλαρωτικό έπειτα από μια κουραστική ημέρα στη δουλειά από ένα μασάζ που διώχνει την ένταση και ανακουφίζει από πόνους. Αυτό που για πολλούς ανθρώπους, για χρόνια, φάνταζε πολυτέλεια και «ακριβό σπορ» στα Le Massage είναι η προσιτή περιποίηση και χαλάρωση για όλους. Με ναυαρχίδα το χαλαρωτικό/μυοχαλαρωτικό/αθλητικό massage διάρκειας 45’ με κόστος μόλις €10, καθώς και άλλες οικονομικά αντίστοιχες υπηρεσίες από εξειδικευμένους επαγγελματίες, τα Le Massage έχουν κάνει το μασάζ μόδα. Οκτώ χρόνια αφότου άνοιξε τις πόρτες του το πρώτο κατάστημα Le Massage στο Ελληνικό και καθώς ο κόσμος το αγκάλιασε με μεγάλη αγάπη, αφού στον όμορφο χώρο του ο επισκέπτης βιώνει την απόλυτη εμπειρία χαλάρωσης και ευεξίας, η αλυσίδα διατηρεί πια 15 καταστήματα στην Αττική και πρόσφατα άνοιξε το πρώτο παράρτημα στη Θεσσαλονίκη. Έτσι, μπορείτε να βρείτε έναν χώρο Le Massage σε κάθε γειτονιά σχεδόν της Αθήνας για να απολαύσετε το τέλειο μασάζ στην καλύτερη τιμή. Λειτουργούν σε Γλυφάδα, Ελληνικό, Ηλιούπολη, Παγκράτι, Γαλάτσι, Ν. Ιωνία, Μαρούσι, Αγ. Παρασκευή, Χολαργό, Περιστέρι, Αιγάλεω, Πειραιά, Κορυδαλλό, Π. Φάληρο, Καλλιθέα και Θεσσαλονίκη.

27.4.17 – lifo

33

KET H MARA RC RESE διαγωνισμοσ δημιουργικοτητασ και επιχειρηματικοτητασ για τουσ σπουδαστεσ του ιεκ δελτα

H νέα σειρά αντηλιακών της Apivita Η νέα σειρά αντηλιακών APIVITA SUNCARE έρχεται να καλύψει την ανάγκη προστασίας της επιδερμίδας από τον ήλιο όλο τον χρόνο, με εξειδικευμένα, καινοτόμα, φυσικά, αποτελεσματικά και ολιστικά προϊόντα, ιδανικά για κάθε ανάγκη και τύπο δέρματος. Η APIVITA καινοτομεί, καθώς πρώτη φορά μια σειρά αντηλιακής προστασίας συνδυάζει τη χρήση μικροφυκιών της Μεσογείου με το πατενταρισμένο εκχύλισμα πρόπολης –παγκόσμια καινοτομία 3D PRO-ALGAE–, προσφέροντας ταυτόχρονα αντηλιακή προστασία, προστασία από τη φωτογήρανση, αντιγηραντική και ενυδατική δράση.

Η εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων IDEC AE, σε συνεργασία με το ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ, διοργανώνει τον διαγωνισμό δημιουργικότητας και επιχειρηματικότητας SP4CE. Ο διαγωνισμός απευθύνεται σε σπουδαστές του ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ από τα τμήματα Τουριστικών Επαγγελμάτων, Οικονομίας, Διοίκησης και Μάρκετινγκ και θα διεξαχθεί τον Μάιο του 2017.

Το Tranquini κήρυξε τον Απρίλιο Stress Awareness Month στον εργασιακό χώρο O μοντέρνος ψηφιακός κόσμος στον οποίο ζούμε σήμερα κάνει την καθημερινότητα στη δουλειά μας περισσότερο αγχωτική. Το Tranquini, το πρώτο relaxation drink παγκοσμίως, μας ενθαρρύνει να «χωρίσουμε» απ’ το εργασιακό άγχος, προσφέροντάς μας έναν υγιή και εύκολο τρόπο χαλάρωσης. Περιέχει έναν μοναδικό συνδυασμό από εκχυλίσματα χαμομηλιού, λεβάντας και μελισσόχορτου, καθώς και θεανίνη από το πράσινο τσάι. Τα συστατικά αυτά έχουν επιστημονικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στη μείωση του άγχους, χωρίς να προκαλούν υπνηλία.

Li-LA-LO: «Taste The Life» H Li-LA-LO, σε κλίμα καλοκαιρινής διάθεσης και σκηνικό πολυχρωμίας, τιμά το νόημα της ζωής και προσκαλεί μέσα από τη νέα καμπάνια της «Taste the Life» όλες τις γυναίκες να ζήσουν έντονα. Με κοσμήματα από ασήμι 925° και χρυσό 18Κ οι νέες σειρές κοσμημάτων της Li-LA-LO χαρακτηρίζονται από μίνιμαλ σχέδια, γεωμετρικά μοτίβα αλλά και εντυπωσιακές φόρμες.

Ένα καινούργιο ρολόι σε περιορισμένη έκδοση από την Tissot, αφιερωμένο στον Nicky Hayden Η Tissot σχετίζεται με τον κόσμο της αγωνιστικής μηχανής εδώ και πολλά χρόνια και το 2005 ο Nicky Hayden ήταν ο πρώτος πρεσβευτής του αθλήματος. Το φετινό ρολόι παρουσιάζει με θάρρος και υπερηφάνεια τα χρώματα του αναβάτη στο πλαίσιο της διεκδίκησης του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος FIM World Superbike. Διακρίνεται για τη σκούρα γκρι PVD επίστρωση, ενώ οι μετρητές και το ταχύμετρο τονίζονται από κόκκινες, μπλε και λευκές λεπτομέρειες. Η λευκή λωρίδα στη μέση του λουριού με τα ίχνη ελαστικού δίνει έμφαση στη δυναμική φύση του ρολογιού.

Πρωτομαγιά με όλα τα καλά στα Lidl

ΤheGOODLIFO

Από 24/4 θα βρείτε στα Lidl μεγάλη ποικιλία προϊόντων για να γιορτάσετε την Πρωτομαγιά!

H Reebok Classic στο πιο απογειωτικό fashion show της χρονιάς Η Reebok Classic συμμετείχε για πρώτη φορά στο MadWalk, τη μεγαλύτερη και πιο ξεχωριστή γιορτή που συνδυάζει μοναδικά τη μουσική με τη μόδα. Το MadWalk 2017 πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 27 Μαρτίου για 7η συνεχόμενη χρονιά και η Reebok Classic ήταν εκεί, αποδεικνύοντας τη σημασία του fashion forward στυλ, συνδυασμένου με κλασικό ύφος και εμφάνιση. Με ένα ανατρεπτικό catwalk ανέβασε στα ύψη τη διάθεση σε μια διοργάνωση που έχει γίνει θεσμός πλέον για τα ελληνικά δρώμενα.

Το INIKI RUNNER επιστρέφει To ΙΝΙΚΙ RUNNER, το νέο sneaker των adidas Originals με τις ρετρό επιρροές, έκανε ντεμπούτο τον Μάρτιο και επιστρέφει τον Απρίλιο σε τρία νέα σχέδια για all day lifestyle εμφανίσεις. Συνεχίζει την ιστορία των adidas Originals στους δρόμους της πόλης, αποπνέοντας τον αέρα του παρελθόντος χάρη στον νοσταλγικό vintage σχεδιασμό τους που συνδυάζει μοναδικά την ιστορία του brand με τις σύγχρονες τάσεις της μόδας. Για τον Απρίλιο του 2017, τα adidas Originals παρουσιάζουν νέα modern-retro μοντέλα σε νέες αποχρώσεις που ταιριάζουν σε κάθε στυλ.

ΤheWeek

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα

36

ΒΙΒΛΙΟ

ΘΕΑΤΡΟ

CITY LAB

Η Τίνα Μανδηλαρά γράφει για την Παλμύρα του Πωλ Βεν.

Η Λουίζα Αρκουμανέα για το Λεντς του Γκέοργκ Μπύχνερ στο bios.

Όσα ζήσαμε την περασμένη εβδομάδα.

σελιδα

42

σελιδα

44

σελιδα

46

ΣΙΝΕΜΑ Η κυνηγός με τον αετό Στις μαγευτικές στέπες της Μογγολίας παρακολουθούμε την ιστορία της Aϊσολπάν, ενός 13χρονου κοριτσιού που έγινε η πρώτη γυναίκα κυνηγός με αετό. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο. σελιδα

38

ΣΙΝΕΜΑ 1o EN LEFKO FILM FESTIVAL

Ένα νέο κινηματογραφικό φεστιβάλ που διοργανώνει ο ραδιοφωνικός σταθμός En Lefko 87.7 έρχεται στις αίθουσες της Αθήνας, θυμίζοντας αρκετά τις «Νύχτες Πρεμιέρας». Έχει διαγωνιστική ενότητα μουσικών ντοκιμαντέρ με τίτλο «On Air» και τη «Small screen on big screen» που φέρνει τηλεοπτικές σειρές στη μεγάλη οθόνη. Στη συγκεκριμένη κατηγορία θα κάνουν πρεμιέρα τα 2 πρώτα επεισόδια της τρίτης σεζόν του «Fargo» σε πρώτη μετάδοση αλλά και το «Τwin Peaks» (ο «Ύποπτος Κόσμος» και τα «Χαμένα Κομμάτια»), όπου ο Λιντς παρουσιάζει για πρώτη φορά τις κομμένες σκηνές της ταινίας Fire walk with me. Θα προβληθεί, επίσης σε αποκλειστικότητα, η θρυλική μίνι σειρά πέντε επεισοδίων του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Οκτώ ώρες δεν κάνουν μία μέρα». Η έναρξη του φεστιβάλ θα γίνει με την προβολή της ταινίας του Τζέιμς Γκρέι Η χαμένη πόλη του Ζ. Ακόμα, θα γίνει μεγάλο αφιέρωμα στις πρώιμες ταινίες του Ντενί Βιλνέβ, αυτές που γύρισε πριν γίνει γνωστός με το Arrival, και γενικά στις ταινίες τρόμου στην ειδική κατηγορία «Midnight Thrills». Μετά τις προβολές δεν θα λείψουν τα πάρτι. ä 26/04-3/05, Δαναός, λεωφ. Κηφισίας 109 (μετρό Πανόρμου), Ιντεάλ, Πανεπιστημίου 46. Είσ.: €6 ανά προβολή, κάρτες διαρκείας: €20-35 27.4.17 – lifo

35

EVENTS ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Το κουιντέτο Athens Tango Ensemble ερμηνεύει μουσικά αριστουργήματα από τη «χρυσή εποχή» του αργεντίνικου τάνγκο (19351955), συνθέσεις του Άστορ Πιατσόλα (tango nuevo), καθώς και Ελλήνων δημιουργών του είδους από την εποχή του Μεσοπολέμου, όπως ο Σουγιούλ, ο Γιαννίδης και ο Αττίκ. Μαζί τους επί σκηνής θα βρίσκονται καλεσμένοι η Natalia Soledad Petsalis, η Ελένη Δημοπούλου και ο Αστέρης Τσέτσιλας (10/5).

Half Note Jazz Club, Τριβωνιανού 17, Μετς, 21:30, είσοδος: €10-20

36 lifo – 27.4.17

1. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

3. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Robert Rauschenberg

Αλέξανδρος Κορογιαννάκης

Η συνεχής αναζήτηση του Robert Rauschenberg για καινοτομία πυροδοτήθηκε από την απεριόριστη περιέργειά του, τη χαρά της χρήσης του καθημερινού, τον ενθουσιασμό της συνεργασίας και το πάθος για το ταξίδι. Το έργο του συμπεριλαμβάνει μεγάλο εύρος διαφορετικών μέσων, μαζί με τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη φωτογραφία, την περφόρμανς, τα ηλεκτρονικά κυκλώματα και την ψηφιακή ζωγραφική. ä 27/04, Γκαλερί Ζουμπουλάκη, πλ. Κολωνακίου 20, 19:00, είσοδος ελεύθερη

Top

ΜΟΥΣΙΚΗ Athens Tango Ensemble

10

2. ΣΥΝΑΥΛΙΑ

Τον Μάιο του 2016 ο Δαυίδ Σαμπεθάι και η Ελευθερία Τσέλιου συζήτησαν για πρώτη φορά την ιδέα του πρώτου για μια έκθεση με βιβλία καλλιτεχνών. Σχεδόν έναν χρόνο μετά παρουσιάζεται στην γκαλερί η έκθεση «The Library Show/Βιβλιοθήκη». Ο χώρος της γκαλερί μετατρέπεται σε βιβλιοθήκη και αναγνωστήριο, όπου μπορεί κανείς να δει, να ξεφυλλίσει ή και να διαβάσει, εκτός από βιβλία σύγχρονων καλλιτεχνών, ιστορικές εκδόσεις δανεισμένες από ιδιωτικές συλλογές. ä 27/04, Eleftheria Tseliou Gallery,Ηρακλείτου 3, Kολωνάκι, 20:00, είσοδος ελεύθερη

5. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

The Sonics

Έπειτα από επτά ολόκληρα χρόνια η κορυφαία garage rock μπάντα επιστρέφει στην Ελλάδα για μία μοναδική εμφάνιση στο Gagarin205. Επέστρεψαν δισκογραφικά μόλις το 2015, κυκλοφορώντας νέο άλμπουμ μετά από μισό αιώνα περίπου, το οποίο απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και απέδειξε ότι οι Sonics δεν επαναπαύονται στις δάφνες του παρελθόντος αλλά δηλώνουν παρόντες και έτοιμοι να προσφέρουν στη σύγχρονη μουσική πραγματικότητα. ä 29/04, Gagarin205, Λιοσίων 205, 21:00, είσοδος: €20-25

4. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

The Library Show

Hybrid Reasoning

Tο Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος παρουσιάζει στο Μουσείο της Τράπεζας την έκθεση «Αλέξανδρος Κορογιαννάκης (1906-1966) - Χαρακτική». Πέρα από τον σχεδιασμό τραπεζογραμματίων και ευχετήριων καρτών, ο Κορογιαννάκης δημιούργησε πλούσιο χαρακτικό έργο. Φιλοτέχνησε συνολικά 11 τραπεζογραμμάτια, έχοντας αποκτήσει ειδίκευση στη χαλκογραφία από τις δύο μαθητείες του στη Βιέννη, όπου τον είχε στείλει η Τράπεζα. Σημειωτέον ότι πρώτη φορά εκτίθενται προσχέδια των τραπεζογραμματίων αυτών, χάρη στα οποία γίνεται αντιληπτή η πορεία της δημιουργίας κάθε έργου.

26/04-31/12, «Αλέξανδρος Κορογιαννάκης (1906-1966) - Χαρακτική», Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος, Αμερικής 3, 09:00-15:00, είσοδος ελεύθερη

27

AΠΡ.–

3

ΜΑΪΟΥ

Στα έργα της πρώτης ατομικής έκθεσης της πρωτοεμφανιζόμενης Έλλης Ρόκκα ερευνάται η σχέση του χαοτικού χώρου με το μεταφυσικό στοιχείο. Αποσπάσματα δρόμων, διαμερισμάτων, αποκρυπτογραφήσεις συμβόλων και αντικειμένων την απασχολούν ώστε να συνθέσει τη δική της πραγματικότητα: τη δυσκολία που αντιμετωπίζει μια φανταστική γοργόνα-σύμβολο σε μια ασφυκτική πόλη, επιζητώντας τη σύνδεση συναισθηματικής μνήμης και φαντασίας και την αλληλοσυμπλήρωσή τους. ä 28/04, Pirée, Κάστορος 78, Πειραιάς, 20:00, είσοδος ελεύθερη

6. ΜΟΥΣΙΚΗ Christian Fennesz

Ο συνθέτης και παραγωγός ηλεκτρονικής μουσικής Christian Fennesz έρχεται στην Αθήνα, καλεσμένος των St Paul’s Sessions. Γεννημένος το 1962 στη Βιέννη, ο Christian Fennesz όρισε ξανά τον ήχο της κιθάρας με δεξιοτεχνικό τρόπο μέσω ηλεκτρονικών μεθόδων παραγωγής και υπολογιστή, δημιουργώντας έναν πρωτοποριακό ήχο ευρείας γκάμας. ä 28/04, Αγγλικανική Εκκλησία Αγίου Παύλου, Φιλελλήνων 27 & Σιμωνίδου, 21:00, είσοδος: €16

STOP THE S PRES ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Piece by Piece Η έκθεση μακετών αρχιτεκτονικών έργων των τελευταίων τριάντα ετών από τον Renzo Piano «Building Workshop» αποτελείται από 18 τραπέζια πάνω στα οποία παρουσιάζονται μακέτες, σχέδια, φωτογραφίες και βίντεο. Καθένα εξιστορεί τη διαδικασία του σχεδιασμού ενός κτιρίου – από μουσεία, βιβλιοθήκες και αεροδρόμια έως ιδιωτικές κατοικίες. Ανάμεσα στα παραπάνω έργα είναι και το ΚΠΙΣΝ, το οποίο φιλοξενεί την έκθεση.

7. ΘΕΑΤΡΟ Οπερέττα Μία παράσταση με αφορμή την Οπερέττα του Βίτολντ Γκομπρόβιτς, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο, από τις 3 Μαΐου, σε σκηνοθεσία του Νίκου Καραθάνου. Ο κόμης Αρισταίος σχεδιάζει να αποπλανήσει την όμορφη Αλμπερτίνα. Η επιτυχία του σχεδίου του είναι η αρχή μιας αλληλουχίας απροσδόκητων και εξωφρενικών γεγονότων, όπου συνυπάρχουν η μόδα με την επανάσταση και αντιμάχεται η διαφθορά του ενδύματος την αθωότητα της γύμνιας. ä 03/05, Εθνικό Θέατρο - Rex, Σκηνή Μαρίκα Κοτοπούλη, Πανεπιστημίου 48, 20:00, είσοδος: €10-20

IT FEELS SO GOOD Ν’ ΑΚΟΥΣ ΤΟΝ NORone Γνωριμία με τον νέο νικητή του Jumping Fish της Cosmote.

Ο

ταν ο Θοδωρής Μαραντίνης άκουσε το «I feel so good» του NORone σκέφτηκε πως αυτό το τραγούδι αλλά και ο καλλιτέχνης πίσω απ’ αυτό αξίζουν ν’ ακουστούν πιο δυνατά και να τους γνωρίσει καλύτερα ο κόσμος. Κάπως έτσι βρέθηκαν στον πρόσφατο μουσικό διαγωνισμό «Jumping Fish» της Cosmote που τα τελευταία χρόνια έχει αναδείξει πολλούς αξιόλογους νέους καλλιτέχνες, κερδίζοντας τις εντυπώσεις του μουσικόφιλου κοινού.

8. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Γιώργος Χαδούλης

27/04, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Φάρος, λεωφ. Συγγρού 364, 06:00-00:00, είσοδος ελεύθερη

ΦΕΣΤΙΒΑΛ Smoke the Fuzz

Ο Γιώργος Χαδούλης επανέρχεται με ζωγραφικά έργα και σχέδια των τελευταίων δύο ετών, διατηρώντας το γνωστό ζωγραφικό του ιδίωμα. Τα θέματά του αυτήν τη φορά ξεπηδούν μέσα από το πιο οικείο περιβάλλον του, τον χώρο όπου αναπνέει και εκφράζεται, το ατελιέ του. Παράλληλα, θα παρουσιαστούν και κεραμικά βάζα του καλλιτέχνη. ä 27/04, Γκαλερί Σκουφά, Σκουφά 4, Κολωνάκι, 20:00, είσοδος ελεύθερη

9. ΘΕΑΤΡΟ Δηλητήριο Το θεατρικό έργο Δηλητήριο της Λοτ Φέικεμανς γράφτηκε το 2009 και βασίστηκε σε αληθινή ιστορία. Σε μετάφραση της Αργυρώς Πιπίνη και σκηνοθεσία της Ρούλας Πατεράκη, πρόκειται για ένα έργο που καταπιάνεται με τη μνήμη. Πώς μπορεί να διαχειριστεί κανείς την απώλεια; Και με τι τρόπο μπορούμε να αποδεχτούμε τη νέα πραγματικότητα; ä 30/04, Faust Bar-Theatre-Arts, Καλαμιώτου 11, 21:00, είσοδος: €5-12

10. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Yours and mine is ours Η Ciara Phillips ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Μουσείου Μπενάκη για επιτόπια έρευνα στις συλλογές και τα αρχεία του και στη συνέχεια επέλεξε να εστιάσει την έρευνά της στο υλικό των φωτογραφικών αρχείων στα πλαίσια της σειράς «Καλλιτέχνες σε διάλογο με το Μουσείο Μπενάκη». ä 28/04, Μουσείο Μπενάκη - Κεντρικό Κτίριο, Κουμπάρη 1 & Βασ. Σοφίας, Κολωνάκι, 19:00, είσοδος ελεύθερη

Η Smoke the Fuzz gigs παρουσιάζει το Smoke the Fuzz FestDescent edition. Το μεγαλύτερο indoor festival για τους λάτρεις του underground ήχου επιστρέφει για ένα διήμερο με δυνατό line up: Amenra και Oathbreaker την Παρασκευή 28 Απριλίου στο Gagarin205, Chelsea Wolfe και Skull & Dawn το Σάββατο 29 Απριλίου στο Piraeus 117 Academy.

28-29/04, Gagarin205, Λιοσίων 205, 20:30 / Piraeus 117 Academy, Πειραιώς 117, 19:30, είσοδος: €20-48

Ποια η εμπειρία σου απ’ τη συμμετοχή σου στον μουσικό διαγωνισμό «Jumping Fish» της Cosmote και με ποιον τρόπο θα συνεχίσει να στηρίζει τα επόμενα βήματά σου; Η εμπειρία μου ήταν πολύ καλή. Η αλήθεια είναι ότι δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα επέλεγαν εμένα γι’ αυτόν το διαγωνισμό και ότι θα άκουγα κομμάτια μου σε ραδιοφωνικούς σταθμούς. Δεν γνωρίζω ακριβώς ποια θα είναι τα επόμενα βήματά μου και μέχρι πού μπορώ να φτάσω, το μόνο που με νοιάζει είναι να κάνω όσο καλύτερη δουλειά μπορώ και να συνεχίσω να κυνηγάω το όνειρό μου. Μακάρι αυτή η ευκαιρία που μου δόθηκε να μου ανοίξει πόρτες και να μου δώσει τη δύναμη να πετύχω τον στόχο μου. Ποιες είναι οι μουσικές σου επιρροές και ποιους θα επέλεγες ως αγαπημένους σου καλλιτέχνες; Οι επιρροές μου είναι κυρίως η χιπ χοπ, η τζαζ, τα funky blues και τα break beats. Ανεξάρτητα, όμως, απ’ όλα αυτά τα είδη, είμαι ανοιχτός σε οποιοδήποτε είδος, αρκεί να με αγγίζει και να με ταξιδεύει. Οι αγαπημένοι μου καλλιτέχνες είναι 2 Pac, Fugees, Barry White, Gramatik – οι πρώτοι, ας πούμε, που μου έρχονται στο μυαλό αυτήν τη στιγμή. Μου αρέσει επίσης πάρα πολύ η μουσική του ’80 και του ’90. Είναι οι μουσικές που κατάφεραν να με «χαράξουν» από μικρό παιδί. Η εποχή του βινυλίου πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει ξανά... Πες μας λίγα λόγια για τους δύο δίσκους που έχεις βγάλει και πόσο ευχαριστημένος είσαι απ’ την πορεία τους. Είμαι αρκετά ευχαριστημένος με τους δίσκους που έχω βγάλει διότι μου έχει δοθεί η ευκαιρία να συνεργαστώ με ανθρώπους που μου χάρισαν εμπειρίες και με στήριξαν στη μουσική μου πορεία. Αυτό που μένει να κάνω είναι να συνεχίσω την καλή δουλειά και να κάνω υπομονή. Εύχομαι ο τρίτος δίσκος που θα κυκλοφορήσει να πάει καλά και να βγάλει το αποτέλεσμα που θέλω.

Ο NORone, που δεν είναι άλλος από τον Δημήτρη Τσερτολιά, ασχολείται τα τελευταία οκτώ χρόνια με τη μουσική, κυρίως με τζαζ, χιπ χοπ και break beat ρυθμούς, έχει δημιουργήσει ήδη δύο δίσκους («The street beats in Athens» και «Angel dust instrumental»), είναι ο νέος νικητής του Jumping Fish της Cosmote και μας συστήνεται στη LiFO.

Δίνονται ευκαιρίες σήμερα σε νέους καλλιτέχνες στην Ελλάδα να αναδειχτούν και εν τέλει να βιοποριστούν μόνο απ’ την τέχνη, ειδικά στο είδος της μουσικής που παίζεις; Οι ευκαιρίες, δυστυχώς, είναι λίγες, ειδικά στο είδος με το οποίο ασχολούμαι, ειδικότερα στην Ελλάδα, όπου η μουσική δεν έχει μέλλον. Παρ’ όλα αυτά, δεν πέφτω ψυχολογικά, κρατάω το επίπεδό μου εκεί που πρέπει και τον χαρακτήρα μου ζωντανό. Οι σκέψεις μου παραμένουν θετικές. Πλέον, είμαστε πάρα πολλοί καλλιτέχνες και το Διαδίκτυο έχει σκοτώσει τη μουσική, αυτό το γνωρίζουμε όλοι. Αυτό όμως δεν παύει να έχει και τα καλά του, αναδεικνύοντας «μουσικούς του δρόμου» και καλλιτέχνες που αξίζει να τους ακούσει ο κόσμος. Τι θέλεις να κάνεις στο μέλλον; Θα ήθελα να κάνω μουσικές παραγωγές και να συνεργαστώ με καλλιτέχνες που νιώθουν τη μουσική μου. Θα ήθελα απλώς να καταφέρω να κάνω το χόμπι μου δουλειά, να συλλέξω γνώσεις, εμπειρίες και να εξελιχθώ όσο περισσότερο γίνεται στον μουσικό τομέα. Ποιος δεν θα ήθελε να το καταφέρει αυτό;

27.4.17 – lifo

37

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ H όψη της σιωπής

p

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό

The look of silence

Σκηνοθεσία: Τζόσουα Οπενχάιμερ

38 lifo – 27.4.17

ΤΡΙΑΝΟΝ

Στις μαγευτικές στέπες της Μογγολίας παρακολουθούμε την ιστορία της Aϊσολπάν, ενός 13χρονου κοριτσιού που έγινε η πρώτη γυναίκα κυνηγός με αετό, κατακτώντας την κορυφή μιας παράδοσης που μεταβιβάζεται από πατέρα σε γιο για περισσότερες από 12 γενιές εδώ και αιώνες.

ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΑΣΤΥ ΒΑΡΚΙΖΑ 2 - ΖΕΑ

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ

Η ΜΕΡΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ Patriots Day

Κινηματογράφος

δεν ξέρουν τι να πιστέψουν, σαν κομπάρσοι που ζουν σε ένα βουβό δράμα, περιμένοντας μια κάθαρση για να αποθέσουν το πένθος τους − διότι το κράτος, φυσικά, δεν έχει παραδεχτεί τίποτε επίσημα. Τα Επικίνδυνα Χρόνια του Πίτερ Γουίαρ, μια καλογυρισμένη, αν και ψυχαγωγική, δραματική περιπέτεια με τον Μελ Γκίμπσον, τη Σιγκούρνι Γουίβερ και τη Λίντα Χαντ φαντάζουν ένοχη απόλαυση, σαν προβληματισμένο ρομάντσο, μπροστά στο επίμονο, σχεδόν ποιητικό και ηθελημένα όχι ιστορικά δομημένο δίτομο πόνημα του Οπενχάιμερ. Το θέμα δεν είναι πλέον ο Σουκάρνο και ο Σουχάρτο που τον ανέτρεψε, ούτε καν οι βρόμικοι μηχανισμοί της εξωτερική επιρροής που έπαιξαν σημαντικό ρόλο ένθεν και ένθεν, αλλά οι σπόροι της πολιτικής αμνησίας και η αναλγησία που σκορπάει η αμάθεια. Ο Άντι έχασε τον μεγαλύτερο αδελφό του με τον χειρότερο τρόπο: τον χτύπησαν, τον μαχαίρωσαν, του έβγαλαν τα σωθικά και όταν εκείνος κρύφτηκε στο σπίτι του για να γλιτώσει, ήλθαν να τον αναζητήσουν, είπαν ψέματα στη μητέρα του πως θα τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο, του έκοψαν το πέος, τον άφησαν να ψυχορραγήσει και τον έθαψαν σε έναν λάκκο. Ο σκοπός του Οπενχάιμερ ήταν να καταδείξει πώς η Δύση, και ειδικά οι ΗΠΑ, επωφελήθηκε από τον Ψυχρό Πόλεμο και, με πρόσχημα τον αποικιοκρατικό αντικομμουνισμό, στρατολόγησε κρατουμένους από τις φυλακές των μελλοθάνατων, ακριβώς 20 χρόνια μετά τις παρόμοιες πρακτικές των ναζί στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, κι έστησαν γερές μπίζνες με τους φυσικούς πόρους της Ινδονησίας (τρομερά τα πλάνα από ρεπορτάζ του NBC λίγο μετά τις σφαγές, με την πασίγνωστη Good Year να εκμεταλλεύεται με την άδεια του νέου κράτους τα αποθέματα από λάστιχο). Κι ενώ ο σκηνοθέτης τιμήθηκε εκτενώς (με δεύτερη υποψηφιότητα για Όσκαρ, Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο Φεστιβάλ Βενετίας, δεκάδες διεθνείς διακρίσεις), ο Άντι έμεινε με την ελπίδα της συγχώρεσης μετέωρη. Οι εκτελεστές του αδελφού του και οι συγγενείς τους, από φόβο ή άμυνα, δεν μπόρεσαν να καταλάβουν τι ακριβώς ζητάει από αυτούς, γιατί σκαλίζει μια παλιά ιστορία και αν αποσκοπεί σε κάτι πιο δόλιο ή απειλητικό απ’ ό,τι υπονοούν οι ευγενικοί του τρόποι, τα μετρημένα του λόγια, η ολύμπια ψυχραιμία και η διαλεκτική του μέθοδος. «Η ιστορία επαναλαμβάνεται;». Ναι, αλλά όχι ως θέσφατο μοτίβο που λειτουργεί ως μοιρολατρική πανάκεια για θύματα και θύτες και πρόφαση για θηριωδίες για τις κυβερνήσεις και τους δεσπότες. Αντί ενός ακόμη καταλόγου αποτρόπαιων πράξεων, η Όψη της Σιωπής προτείνει τον πολιτισμένο διάλογο, πρόσωπο με πρόσωπο, βλέμμα προς βλέμμα.

Σκηνοθεσία: Ότο Μπελ

Σπάζοντας την παράδοση αιώνων που ήθελε μόνο άνδρες να κυνηγούν με αετό, η 13χρονη νομάς Αϊσολπάν από τη Μογγολία εκπαιδεύει ένα άγριο πτηνό που περιθάλπει από μικρό και ετοιμάζεται να διαγωνιστεί σε ένα τοπικό φεστιβάλ με τις ευλογίες του πατέρα της, ο οποίος θεωρεί πως μια κοπέλα είναι ικανή να κάνει ό,τι κι ένα αγόρι. Πλαισιωμένο από υπέροχες εικόνες, το ντοκιμαντέρ του Αμερικανού Ότο Μπελ παρακολουθεί τη μικρή στην καθημερινότητα και στην προετοιμασία της και καταγράφει το ασυνήθιστο ταλέντο της. Η Αϊσολπάν δεν είναι η μόνη, ούτε η πρώτη γυναίκα που κυνηγάει θηράματα με αετό, αλλά το νεαρό της ηλικίας της και η οικογενειακή στήριξη που είχε της προσδίδουν μια συμβολική αξία και την απαραίτητη φωτογένεια που έχει ανάγκη η κάμερα.

Ένας άνδρας θυμάται τον αδελφό του που ήταν ένα από τα θύματα της σφαγής του ενός εκατομμυρίου κομμουνιστών που εξόντωσε το 1965, μέσα σ’ έναν μήνα, η πραξικοπηματική ομάδα που ανέλαβε την εξουσία στην Ινδονησία. Ο άντρας, με το πρόσχημα του οπτομέτρη ή και χωρίς αυτό, συναντά με τη σειρά όλα τα πρόσωπα που ήταν υπεύθυνα για τη σφαγή του αδελφού του, είτε έβαψαν τα χέρια τους με το αίμα του είτε απλώς έδωσαν εντολές.

Ο Τζόσουα Οπενχάιμερ, ο Αμερικανός ντοκιμαντερίστας που μετοίκησε στη Δανία, συνεχίζει τη θεματική του καθηλωτικού Act of Killing, πηγαίνοντας την έρευνά του στο αποτρόπαιο πογκρόμ των κομμουνιστών της Ινδονησίας από τους εθνικιστές ακόμη παραπέρα. Το Look of Silence που παίζεται για πρώτη φορά σε ελληνική αίθουσα κινείται γύρω από την ευρύτερη έννοια της οπτικής. Πρωταγωνιστής είναι ένας οπτομέτρης-οφθαλμολόγος που με αφορμή το επάγγελμά του «βάζει τα γυαλιά» σε παλιούς εξολοθρευτές, μετρώντας την όρασή τους και ρωτώντας τους λεπτομέρειες σε σχέση με τις πράξεις τους. Έχοντας χάσει τον μεγαλύτερο αδελφό του στις εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του ’60, ανιχνεύει την αλήθεια μέσα από το τεράστιο σύννεφο της παραπλανητικής προπαγάνδας, σε μια προσπάθεια αποκάλυψης ενός συλλογικού μυστικού που πλέον έχει πάρει διαστάσεις εθνικού ψέματος. Το Act of Killing αναστάτωσε τη διεθνή κοινότητα, προκάλεσε πολλές συζητήσεις για μια ξεχασμένη μαύρη σελίδα του Ψυχρού Πολέμου, έλαβε διθυράμβους από τους κριτικούς και μεγάλα βραβεία (η Βρετανική Ακαδημία έκοψε το κομμάτι του λόγου του Οπενχάιμερ που καλούσε τη Μεγάλη Βρετανία να αναλάβει τις ευθύνες της και να απολογηθεί για τη στάση και την εμπλοκή της) και ενόχλησε βαθιά την κυβέρνηση της Ινδονησίας. Το Look of Silence, γυρισμένο σε αγροτικές περιοχές και βουτηγμένο σε μια ανατριχιαστική, θριλερική σιωπή, εκεί όπου κάποτε ακούγονταν οι κραυγές αγωνίας των σφαγιασθέντων, πραγματεύεται τον μαζικό φόνο, μια παρερμηνεία του στρατιωτικού καθήκοντος, που σε πολλές περιπτώσεις στη ροή της Ιστορίας κατέληξε σε παραφροσύνη επικών διαστάσεων, είτε με τη μορφή γενοκτονίας είτε με διεστραμμένα βασανιστήρια με πολιτική διάσταση. Η σκηνή που ο ψύχραιμος Άντι εξετάζει έναν γηραιό πλέον εθνοφρουρό σε ειδυλλιακό περιβάλλον, με ντεκόρ την τυπικά οργιώδη βλάστηση του τόπου και τους φυσικούς ήχους από τις φυλλωσιές και τα έντομα, κι εκείνος ομολογεί πως έκοβε μαστούς γυναικών, αποκεφάλιζε χωρίς λόγο κι έπινε το αίμα των κομμουνιστών για να μην τρελαθεί, αναστατώνει χωρίς εφέ και προσπάθεια, μόνο με την ένταση και τη λύπη των βλεμμάτων, περνώντας στη στιγμή από την άχρονη ομορφιά στο πάγωμα του θανάτου. Γαλήνια φρίκη, αυτό είναι η ταινία, παστοράλ εξωτικές εικόνες μιας χώρας που ρημάζει από μέσα, γιατί δεν συμφιλιώθηκε. Όλα αυτά σε μια περιοχή όπου, 50 χρόνια μετά τα απεχθή γεγονότα, οι γείτονες ζουν σε ένα απόκοσμο, παράδοξο καθεστώς ειρηνικού μίσους: οι επιζώντες εκτελεστές (perpetrators) ακόμη πιστεύουν πως οι επίγονοι των θυμάτων τους τούς τρέμουν και οι υπόλοιποι

Η ΚΥΝΗΓΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΕΤΟ The eagle huntress

Σκηνοθεσία: Πίτερ Μπεργκ Πρωταγωνιστούν: Μαρκ Γουόλμπεργκ, Τζ.Κ. Σίμονς Τα γεγονότα της βομβιστικής ενέργειας στον μαραθώνιο της Βοστόνης το 2013 και το ανθρωποκυνηγητό που ακολούθησε για να βρεθούν οι ένοχοι.

Το στίγμα του «δεξιού» σκηνοθέτη στο Χόλιγουντ ξεκίνησε μετά την πτώση του μακαρθισμού, την προδοσία του Καζάν και τον εξοστρακισμό των 10 προγραφέντων και πολλών άλλων συγγενών της αριστεράς και χαλυβδώθηκε μετά το Βιετνάμ και τα ’60s σε μια βιομηχανία που είχε μεν το κέρδος στον νου της, αλλά ακολούθησε την ευρωπαϊκή γραμμή, αν και την προσάρμοσε προς το πιο φιλελεύθερο πνεύμα των liberals, και σίγουρα προς έναν πιο γενικευμένο ουμανισμό. Περισσότερο και από τον Κλιντ Ίστγουντ, που τη γλίτωσε με τις ευαισθησίες, το ταλέντο και τον σκεπτικισμό του (ακόμη και στον Τραμπ γύρισε την πλάτη), αυτός που πλήρωσε τη νύφη, και δεν σταματά να το διατυμπανίζει, είναι ο Τζον Μίλιους, ο δημιουργός του Κόναν και της εξωφρενικά αντιδραστικής Κόκκινης Αυγής, υπεύθυνος για όλες τις αξέχαστες ατάκες από το σενάριό του για το Αποκάλυψη Τώρα − δικό του ήταν το πρότζεκτ πριν περάσει στα χέρια του Τζορτζ Λούκας και τελικά του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Ορκισμένος surfer μέχρι τα 50 του χρόνια, δηλωμένος μιλιταριστής, το αντίστοιχο του Τσάρλτον Χέστον σε σκηνοθέτη, πολέμιος του κράτους και της κυβέρνησης και ζεν αναρχικός, πολύ

μακριά από την κοινώς αποδεκτή ιδέα που έχει ο κόσμος για τον μέσο συντηρητικό, ο Μίλιους θεωρεί πως το Χόλιγουντ συνέταξε μια μαύρη λίστα για τους μη αριστερούς και τον σαμποτάρισε για τις πολιτικές του απόψεις, αν και όλοι οι ατζέντηδες και παραγωγοί το αρνούνται. Ανήκει σε μια μικρή ομάδα δημιουργών που αναπολούν τους μεγάλους Αμερικανούς αλλοτινών καιρών, όπως ο Τζον Φορντ, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να ανοίξουν την κάμερα σε μεγάλες εκτάσεις και κυρίως μεγάλες ιδέες, να μιλήσουν για μια σπουδαία πατρίδα που σταδιακά εξαφανίζεται από τον χάρτη. Πέρα από τις μεμονωμένες περιπτώσεις, όπως αυτή του φανατικού χριστιανού Μελ Γκίμπσον και του απολιτίκ και κινηματογραφικά αμοράλ Ρίντλεϊ Σκοτ (το Black Hawk Down λογίζεται ως ένα από τα πιο φιλοστρατιωτικά φιλμ των τελευταίων δεκαετιών), ο Πίτερ Μπεργκ είναι ο συνεχιστής της έννοιας της βαθιά συντηρητικής ταινίας, στην οποία ο πολίτης καλείται να αντιδράσει στην έξωθεν απειλή, να βγάλει τον ήρωα από μέσα του, να δείξει στον κόσμο ποια είναι η σωστή Αμερική. To Patriots Day είναι η κορόνα στο σκληρό κεφάλι του, η καταγραφή των θετικών αντανακλαστικών της κοινωνίας της Βοστόνης αμέσως μετά τη βομβιστική επίθεση στον Μαραθώνιο του 2013. Με τα γεγονότα περίπου στη θέση τους (μοναδική εξαίρεση ο επινοημένος χαρακτήρας του αστυνομικού, που τον υποδύεται ο Μαρκ Γουόλμπεργκ στην τρίτη του συνεργασία με τον Μπεργκ), ο Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης του Hancock, του Deepwater Horizon και του Lone Survivor σίγουρα γνωρίζει πώς να αφηγηθεί και να πατήσει τα σωστά κουμπιά σε μια προφανή αποδοκιμασία της τρομοκρατίας, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει σε περιττές γενικεύσεις κατά των «εχθρών», πέραν των δύο ενόχων. Η ιστορία και η έκβασή της είναι γνωστές, συνεπώς αυτό που απομένει είναι η υπενθύμιση στους πολίτες-θεατές πως οι αστυνόμοι δεν είναι πάντα οι κακοί της υπόθεσης και πως η αληθινή ψυχή μιας πόλης ανταποκρίνεται μετά το πρώτο μούδιασμα, ακόμη και αν πρέπει να ειδοποιήσει τις Αρχές για ύποπτες κινήσεις και να υπακούσει εντολές για να εντοπιστούν οι δράστες. Ο Μίλιους είχε καλλιτεχνικό έρεισμα, τρέλα και ένταση ακόμη και στις καθαρά αντιδραστικές ταινίες του. Ο Μπεργκ κάνει σινεμά που βγάζει ασπροπρόσωπους τους ρεπουμπλικανούς. Ωστόσο, είναι ένας τεχνίτης και τίποτε παραπάνω.

VILLAGE RENTI 11 - VILLAGE MALL 9 - VILLAGE PAGRATI 1 - VILLAGE FALIRO 1,6,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4 ODEON STARCITY 3 - ΑΕΛΛΩ 4 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1 - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 1,6 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1 - ΣΙΝΕΑΚ

ΟΝΕΙΡΑ ΓΛΥΚΑ Fai Bei Sogni Σκηνοθεσία: Μάρκο Μπελόκιο Πρωταγωνιστούν: Βαλέριο Μαστραντέα, Μπερενίς Μπεζό Η ειδυλλιακή παιδική ηλικία του Μάσιμο γίνεται κομμάτια από τον χαμό της μητέρας του. Πολλά χρόνια αργότερα αναγκάζεται να ξαναζήσει το τραυματικό του παρελθόν, αλλά η στοργική Ελίσα θα

σταθεί στο πλευρό του, προσπαθώντας να του απαλύνει τις παιδικές πληγές.

Σαν πολλές ταινίες άτσαλα ενωμένες σε μία, το τελευταίο φιλμ του Μάρκο Μπελόκιο (μια εβδομάδα αφού είδαμε το σαφώς ανώτερο προηγούμενό του Αίμα από το αίμα μου) μεταφέρεται μπρος και πίσω στον χρόνο με σκοπό να αποκωδικοποιήσει τις σκέψεις του ήρωά του για τον πρόωρο χαμό της μητέρας του, όταν αυτός βρισκόταν σε νεαρή ηλικία. Κρατώντας μέσα του αναμνήσεις από στιγμές που πέρασαν ή από εικόνες που είδαν μαζί, σαν τη σειρά τρόμου «Belphegor», οι σκηνές της οποίας μένουν χαραγμένες στη μνήμη του για χρόνια, ο νεαρός μεγαλώνει ψάχνοντας απαντήσεις για τη ζωή και τον θάνατο, γίνεται δημοσιογράφος, βρίσκεται σε εμπόλεμη ζώνη και αναζητά βοήθεια από μια γιατρό, όταν το παρελθόν τον ξαναεπισκέπτεται. Η πορεία του όμως στη ζωή καλύπτεται από γεγονότα που έχουν ελάχιστη σύνδεση αφηγηματικά, μέχρι την αποκάλυψη ενός μυστικού (για τον ίδιο, γιατί για τον θεατή είναι ξεκάθαρο από την αρχή) που επιφέρει μια σειρά δακρύβρεχτων εξομολογήσεων. Ο Μπελόκιο έχει μικρές εύστοχες στιγμές κριτικής πάνω στην ιταλική κοινωνία, αλλά χάνονται μέσα στο γενικότερο αφηγηματικό χάος. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΙΓΛΗ 2 - ΑΤΤΑΛΟΣ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΝΙΡΒΑΝΑ

ΔΙΠΛΗ ΕΚΔΙΚΗΣΗ The Αssignment

p

Σκηνοθεσία: Γουόλτερ Χιλ Πρωταγωνιστούν: Μισέλ Ροντρίγκεζ, Σιγκούρνι Γουίβερ Ένας δολοφόνος που ξυπνά και διαπιστώνει πως έχει υποστεί εγχείρηση αλλαγής φύλου ψάχνει να βρει τον γιατρό που είναι υπεύθυνος γι’ αυτό.

Ένας εκτελεστής, που είναι η Μισέλ Ροντρίγκεζ με μούσια (σώπα, δεν την καταλάβαμε…), υφίσταται, παρά τη θέλησή του, εγχείρηση αλλαγής φύλου, πληρώνοντας τη δολοφονία του αδελφού μιας ικανότατης, ανηθικότατης πλαστικής χειρουργού που είναι η Σιγκούρνι Γουίβερ, παραθέτουσα Σαίξπηρ ανάμεσα σε εκρήξεις θυμού γιατί έχει φυλακιστεί και ουδέτερες εκφράσεις που υποτίθεται πως τη φέρνουν σε ένα επίπεδο εγκληματικής υπεροχής αλά Χάνιμπαλ Λέκτερ. Ως γυναίκα, η δυστυχισμένη εγχειρισμένη απεχθάνεται τη νέα της ταυτότητα, ψάχνει να βρει ποιος τον/ την πρόδωσε, αντί να σκοτώσει με τη μία τη γιατρό, και, στο όνομα της περιπέτειας που μοιάζει με γουέστερν (όπως θέλει να πιστεύει ο σκηνοθέτης), κανείς δεν εμποδίζει τον/την Φρανκ Κίτσεν μέχρι να φάει λάχανο όποιον μπράβο και κακοποιό έχει αναμειχθεί. Η ταινία του παλιού σκληρού Γουόλτερ Χιλ, που κατηγορήθηκε ορθώς από τα λόμπι των διεμφυλικών, δυστυχώς δεν έχει ιδέα για το πόσο έωλη και, κυριολεκτικά, απίστευτη είναι. Διότι, αν είχε, θα ήταν κωμωδία με τη Μελίσα Μακάρθι.

VILLAGE RENTI 2,5,17 - VILLAGE MALL 8 - VILLAGE FALIRO 4 - VILLAGE PAGRATI 3 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 2,3 - ODEON GLYFADA 1 - ODEON MAROUSI 3 - ODEON ESCAPE 6 - ODEON OPERA 2 - ODEON STARCITY 9

BE ON THE LIST Διαφημιστείτε στη LifO 210 32 54 290

27.4.17 – lifo

39

«ΡΕΙ START»

Σε μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία διαμελισμού

Το «ρει start» της Μαριάννας Λύρα σε ένα εγκαταλελειμμένο συνεργείο αυτοκινήτων της λεωφόρου Συγγρού.

Εικαστικά

Σ

40 lifo – 27.4.17

ε ένα εγκαταλελειμμένο συνεργείο αυτοκινήτων της λεωφόρου Συγγρού, χτισμένο το 1920, απέναντι σχεδόν από το ΕΜΣΤ, υπήρχε μια παράξενη κινητικότητα τον τελευταίο καιρό. Οι χίπστερ που κυριαρχούν στα πέριξ του Κουκακίου, περνώντας, έβλεπαν στον αχανή χώρο με τις κηλίδες του λαδιού εμφανείς ακόμη, κάτω από το θεατρικό φως των φεγγιτών, φιγούρες από μέταλλο και χαρτί, σε σχεδόν τελετουργικές αναδιατάξεις – χωρίς να είναι σαφές αν αυτό είναι κάποια νέα γκαλερί ή κάτι άλλο. Τώρα ξέρουμε. Η πολύμηνη, σχολαστική σαν προσευχή δουλειά ήταν το εικαστικό εγχείρημα μιας γλύπτριας και ζωγράφου που είχε 20 χρόνια να φανεί: της Μαριάννας Λύρα. Συνδυάζοντας ζωγραφική, γλυπτική, εγκαταστάσεις και περφόρμανς, η ολιγόλογη, σεμνή καλλιτέχνις, που μιλώντας προσέχει τις λέξεις και αποφεύγει κάθε εξωραϊσμό, πήρε τις μορφές ενός έργου που είχε ζωγραφίσει πριν από δύο δεκαετίες και εμφυσώντας τους τρεις διαστάσεις τις σκόρπισε στην εντροπία του χώρου, να ζήσουν όπως η καθεμία μπορεί: με ορμή, όνειρα, νόμους ή ανομία, ενθουσιασμό

ή συντριβή – μέχρι να πεθάνουν ξανά κι ένα άλλο καλλιτεχνικό όνειρο να τις αναστήσει. Όπως λέει η καλλιτέχνις Μαριάννα Λύρα, «επαναλαμβάνοντας και επανασυναρμολογώντας, μεταξύ χάους και φορμαλισμού, η δημιουργική διαδικασία απελευθερώνεται και οι φιγούρες, αποδεσμευμένες πλέον, αποκτούν τη δική τους “ζωή”. Σε μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία διαμελισμού, αποκόλλησης, επικόλλησης, φωτοαντιγραφής και μετάθεσης, οι φόρμες ανασυντίθενται ξανά και ξανά, δημιουργώντας καινούργιους κόσμους κάθε φορά, μεταπηδώντας από την ύλη στο άυλο, από το θετικό στο αρνητικό, από το μικρό στο μεγάλο και από το άδειο στο γεμάτο. Μια ασταμάτητη ροή παραλλαγών με άπειρες δυνατότητες και λεπτοφυείς διακυμάνσεις, που ανοίγουν τον δρόμο για νέες αφηγήσεις. Στο πεδίο του προσηλωμένου παιχνιδιού, το ασυνείδητο και η φαντασία δοκιμάζονται και επαληθεύονται, χωρίς να “λογοκρίνονται”». «Ρει start» είναι ο τίτλος του εικαστικού αυτού εγχειρήματος, παραπέμποντας στη ρήση του Ηράκλειτου, αλλά παίζοντας και με άλλες συνηχήσεις (τις λέξεις art, start κ.λπ.).

Με υλικά τις ψηφιακές εκτυπώσεις εικόνων που αποτυπώνουν τα στάδια της μεταμόρφωσης των χαρακτήρων του Δείπνου, καθώς και το χαρτόνι, το μέταλλο, τα συρμάτινα πλέγματα, τα υφάσματα, το φως και τη σκιά, η Μαριάννα Λύρα, εμπνευσμένη από τον Γουίλιαμ Κέντριτζ, διηγείται ιστορίες οι οποίες επιδέχονται πολλαπλές αναγνώσεις και ολοκληρώνονται τόσο μέσα από οπτικοακουστικές προβολές όσο και μέσα από τη δράση των περφόρμερ, οι οποίοι, ως κινούμενες πηγές φωτός, ξεναγούν τους θεατές σε πρόσθετες αφηγήσεις μέσω των σκιών που προκύπτουν από την κίνησή τους στον χώρο. Ο πίνακας από τον οποίο ξεκινούν όλα δεσπόζει στον χώρο και παρουσιάζεται για πρώτη φορά μετά από είκοσι χρόνια. Δείχνει μια σκηνή ακινητοποιημένη στον χρόνο, στην καρδιά μιας πόλης, το σούρουπο. Δώδεκα πρόσωπα έχουν μαζευτεί γύρω από το οικογενειακό τραπέζι, όταν ξαφνικά, ανάμεσά τους, πέφτει μια αστραπή. Ήταν το τελευταίο τους δείπνο. Τίποτα δεν θα μείνει όπως ήταν και τίποτα δεν θα είναι πια ίδιο.

i Μαριάννα Λύρα: «ρει start» Λεωφ. Συγγρού 114 είσοδος από Φαλήρου 97-99 Διάρκεια: 18/05-30/06 Ημέρες και ώρες λειτουργίας: ΤετάρτηΣάββατο 11.00-14.00 & 18.30-22.00 / ΔευτέραΚυριακή 18.30-22.00 / Τρίτη κλειστά Περφόρμανς: 19/0504/06, Δευτέρα, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 21.00 Είσοδος ελεύθερη Συντελεστές Σύλληψη & εκτέλεση εικαστικού έργου: Μαριάννα Λύρα Ομάδα εργασίας: Μαριάννα Λύρα, Μαρκέλλα Μανωλιάδη, Νίκος Ναζίρης Εγκαταστάσεις, κατασκευές και τεχνική υποστήριξη: Νίκος Ναζίρης, Παναγιώτης Στεφανόπουλος, Περικλής Φραγκιάς Σύλληψη & σχεδιασμός έκθεσης ψηφιακών εκτυπώσεων: Ιωσήφ Ευφραιμίδης Συντονισμός & επιμέλεια της περφόρμανς: Μαρκέλλα Μανωλιάδη Περφόρμερ: Μαρία Παπακωνσταντίνου, Δάφνη Σταθάτου, Μαρία Τσιγγίστρα Επιμέλεια οπτικοακουστικών προβολών : Τάκης Αναγνωστόπουλος Φωτισμοί: No Dark Φωτογραφίες: Τάκης Αναγνωστόπουλος Σχεδιασμός καταλόγου: Bob Studio

27.4.17 – lifo

41

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Ο όμορφος κοσμοπολιτισμός της Παλμύρας Ο Γάλλος ιστορικός Πωλ Βεν εξηγεί στο βιβλίο του «Παλμύρα», που μόλις κυκλοφόρησε από την Εστία, τη σπουδαία θέση της Παλμύρας στον αρχαίο και ρωμαϊκό πολιτισμό και γιατί η σημερινή καταστροφή της από τον ISIS είναι ανυπολόγιστη.

Βιβλίο

συνέντευξη στην τίνα μανδηλαρά

Τ

42 lifo – 27.4.17

ο έγκλημα που συντελέστηκε στον μυθικό αυτό τόπο, στην όαση που ξεχώριζε, σαν θείο δώρο, στην καρδιά της ερήμου και στην πόλη που δέσποζε εκεί θριαμβευτικά ανά τους αιώνες δεν είναι μόνο τεράστιο αλλά και ανυπολόγιστων συνεπειών. Κανείς δεν μπορεί να αποτιμήσει το μέγεθος της συμβολικής και πραγματικής απώλειας από την καταστροφή του ναού του Βαάλ, τη λεηλασία του μουσείου, το γκρέμισμα των αγαλμάτων με βαριοπούλες και τη θυσία 25 Σύριων μπροστά στις κάμερες μέσα στο ρωμαϊκό θεάτρο της Παλμύρας από τους εξτρεμιστές του ISIS. Οι εικόνες προκαλούν πόνο και νοερές μαχαιριές σαν αυτές που ένιωθε ο βαθύς γνώστης της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας Πωλ Βεν όταν έγραφε το συναρπαστικό βιβλίο του Παλμύρα - Ένας αναντικατάστατος θησαυρός που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις της Εστίας σε μετάφραση Ειρήνης Μητούση και επίμετρο του Τάκη Αναστασόπουλου. Το πέπλο του θανάτου έχει σκεπάσει σήμερα τα μέρη όπου συνήθιζαν να ξαποσταίνουν τα αρχαία χρόνια οι ταξιδιώτες κατά το μακρύ ταξίδι τους από την Κίνα και να χαίρονται τη «νύφη της ερήμου», όπως αποκαλούσαν την Παλμύρα – τη δροσιά από τους φοίνικες, τα λιόδεντρα και τα αμπέλια. Από εδώ, ως γνωστόν, περνούσε ο δρόμος του μεταξιού, η πανάρχαια οδική αρτηρία που έκανε την περιοχή περίοπτη, αναδεικνύοντάς την αργότερα, τον καιρό της Ζηνοβίας, σε ζείδωρη νησίδα πολιτισμού για ολόκληρο τον κόσμο. Αναγνωρίζοντας, λοιπόν, την ύψιστη σφραγίδα του κοσμοπολιτισμού που δεν επέτρεψε στην πόλη αυτή να έχει μονοδιάστατη ταυτότητα, ο Πωλ Βεν την κατατάσσει, στη συνέχεια, στις σπουδαίες ηγεμονικές πόλεις των ρωμαϊκών χρόνων και της αποδίδει ελληνορωμαϊκό μάλλον, παρά ανατολίτικο χαρακτήρα. Λόγω του αναγνωρίσιμου ελληνορωμαϊκού χαρακτήρα της,

των επιβλητικών ναών και της λεωφόρου των κιόνων, η πόλη ξεκούραζε και καθησύχαζε τους επισκέπτες της ακριβώς γιατί δεν είχε τίποτα ασυνήθιστο ή άγνωστο σε σχέση με τις υπόλοιπες. Με το γνωστό ταμπεραμέντο και το ταλέντο του μοναδικού και ιδανικού αφηγητή, ο 86χρονος σήμερα Πωλ Βεν αφουγκράζεται τη σπουδαιότητα της Παλμύρας, παρακολουθώντας τον τρόπο που αντιδρούσαν οι κάτοικοί της, ανιχνεύοντας τις μικρές λεπτομέρειες που μόνο αυτός, ο αυθεντικός και ανυπότακτος πανεπιστημιακός, καταφέρνει να εντοπίσει, εντοπίζοντας πολιτισμικές διαφορές ακόμα και στον τρόπο μελέτης των μικροβίων! Χτισμένη στη συριακή έρημο κι ενώνοντας τις «φιλόξενες όχθες του Ευφράτη με τα εύφορα εδάφη της Περσίας», η Παλμύρα υπήρξε καταρχάς ένας σημαντικός σταθμός για τις διαδρομές των καραβανιών που έρχονταν από τη Μεσόγειο και κατευθύνονταν προς τον Ευφράτη. Αυτό εξηγεί και τον πλούσιο χαρακτήρα της, καθώς οι διερχόμενοι αναγκάζονταν να πληρώσουν στην πόλη τελωνειακούς φόρους αλλά και να αναζητήσουν, όπως τονίζει ο Βεν, τις συμβουλές των ντόπιων καμηλιέρηδων, οι οποίοι παράλληλα αναλάμβαναν να μεταφέρουν εγγυημένα τα εμπορεύματά τους. Αυτό τους μετέτρεψε σε εμπόρους που μπορούσαν «να διαπραγματεύονται με Έλληνες συναδέλφους τους στη Σελεύκεια του Τίγρη» και να αναδειχτούν στους καλύτερους «συνοδιάρχες». Και μπορεί από τα αρχαία χρόνια οι κάτοικοι της Παλμύρας να μιλάνε αραμαϊκά, η κοσμοπολίτικη ματιά της όμως αποκαλύπτει, στη συνέχεια, ελληνικές και ρωμαϊκές επιρροές, αφού πολλές από τις επιγραφές γράφονταν και στις δύο γλώσσες. Χαρακτηριστικό είναι το περίφημο «δασμολόγιο της Παλμύρας» –που αυτήν τη στιγμή βρίσκεται στο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης– το οποίο είναι γραμμένο

πωλ βεν

Παλμύρα Ένας αναντικατάστατος θησαυρός Μτφρ.: Ειρήνη Μητούση Εκδόσεις Βιβλιοπωλείο της Εστίας Σελ.: 144

στα ελληνικά αλλά και στην τοπική διάλεκτο. Εξελληνισμένοι ήταν και οι άρχοντες, καθώς «τα παιδιά τους μάθαιναν ελληνικά από τους μύθους του Αισώπου (ανακαλύφθηκαν στην Παλμύρα πλάκες ενός μαθητή που τους αντέγραφε), ενώ οι ίδιοι έφεραν τους επίσημους αυτοκρατορικούς τίτλους και ανήκαν στους κυρίαρχους του κόσμου», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Βεν. Αλλά αυτή που ανέδειξε την περιοχή όσο καμία είναι μια γυναίκα, η Ζηνοβία. «Τώρα που έγινε η Ζηνοβία βασίλισσα πολλών χωρών μεγάλων, τώρα που τη θαυμάζει όλη η Ανατολή και τη φοβούνται και οι Ρωμαίοι ακόμη, γιατί το μεγαλείο της να μην είναι πλήρες;» αναρωτιόταν στο ποίημά του ο δικός μας Καβάφης που γνώριζε τη σπουδαιότητά της αλλά και την αδυναμία της να καταστεί η νέα ηγέτιδα της Ρώμης. Η γυναίκα που κληρονόμησε από τον δολοφονηθέντα σύζυγό της Οδαίναθο «το βασίλειο, τον στρατό και τους οπαδούς του» είναι εκείνη που πίστεψε ότι η Παλμύρα μπορεί να γίνει η νέα αυτοκρατορία. Και ως φέρελπις Ρωμαία αυτοκράτειρα θεώρησε ότι στο επίκεντρό της η πόλη πρέπει να έχει τη γνώση: «Σαν ελληνιστική βασίλισσα, περιβάλλεται από λογίους. Ο Καλλίνικος, Άραβας γεννημένος στην Πέτρα που κατείχε τη δημόσια έδρα της ρητορικής στην Αθήνα, της αφιερώνει ένα βιβλίο, όπου την παραλληλίζει με την Κλεοπάτρα. Η ανώτερη τάξη οφείλει να βρίσκεται σε επαφή με όλες τις σχολές Φιλοσοφίας. Έχει τον δικό της φιλόσοφο, τον πλατωνιστή Λογγίνο» γράφει με θαυμασμό και πάθος ο Πολ Βεν. Μετά τη Ζηνοβία ήρθε το τέλος μιας τέτοιας πόλης, που για τον Γάλλο ιστορικό αποτελεί υπόδειγμα όλων, αφού η Παλμύρα υπήρξε το πιο εύγλωττο και αδιάψευστο κομμάτι της ρωμαϊκής πολυπολιτισμικότητας. Σε αυτή την πολύφερνη κόρη της Συρίας, σε ένα μυθικό παρελθόν που όριζαν οι θεϊκές φιγούρες της γνώσης και των άστρων και σε μια πόλη που τόλμησε να επιτρέψει σε μια γυναίκα να τη διαφεντέψει φώλιασαν όλες οι δημιουργικές επιρροές του αστικού μεγαλείου. Γι’ αυτό και ο Βεν εξακολουθεί να την επικαλείται ως κατεξοχήν ιδανικό παράδειγμά του: «Η ιστορία της Παλμύρας θα μείνει ως η ιστορία μιας μικρής κοινωνίας που ζούσε στη μεθόριο του μεγάλου πολιτισμού, από τον οποίο είχαν επηρεαστεί, λιγότερο ή περισσότερο, οι τοπικές της ελίτ, γεγονός που είχε οδηγήσει στη δημιουργία μιας μεικτής κουλτούρας. Διατρέχοντας με το βλέμμα τον χάρτη της αυτοκρατορίας, δεν βλέπουμε σε ποιο άλλο σημείο θα μπορούσαν να διασταυρωθούν τόσο πολλές επιδράσεις: η παλιά Μεσοποταμία, η αρχαία αραμαϊκή Συρία, η Φοινίκη, λίγο Περσία, περισσότερο Αραβία, με αρμό όλων αυτών την ελληνική κουλτούρα και το ρωμαϊκό πλαίσιο». Όπως γράφει ο Έρνεστ Βιλ: «Ο πολιτισμικός σοβινισμός, επινόηση του 19ου αιώνα, δεν ίσχυε στην αρχαιότητα». Κι αυτό ακριβώς κρατάει ο σπουδαίος αυτός συγγραφέας και ιστορικός, ο οποίος διαπιστώνει πως ο εθνικισμός είναι ένα νεόκοπο, σχετικά, κατασκεύασμα για να αποδοθεί ως χαρακτηρισμός στην Παλμύρα και πως η ελευθερία, ο κοσμοπολιτισμός και ο σεβασμός της κουλτούρας του άλλου έφτασαν εδώ στο απόγειό τους. Από την αυγή του ρωμαϊκού κόσμου, η γη της Παλμύρας στάθηκε πηγή ανεξάντλητης γοητείας, για να φτάσει να είναι σήμερα πηγή θλίψης, καθώς τα δοξασμένα σύμβολά της διαδέχτηκαν ο θρησκευτικός ρεβανσισμός και το μίσος.

RADIO BOOKSPOTTING από τον γιώργο-ίκαρο μπαμπασάκη

Πεζογραφία «Οι κουρτίνες του Γκαριμπάλντι» και «απόσταση αναπνοής». Διαλεκτικός διάλογος. Και οι δύο διακονούν τη λεπταίσθητη λογοτεχνία εδώ και τέσσερις δεκαετίες περίπου. Εκδίδουν το λαμπρό περιοδικό «Το Δέντρο», γράφουν για βιβλία άλλων, γράφουν τα δικά τους βιβλία, συμμετέχουν δραστήρια στα δρώμενα του αστικού τοπίου. Ο ένας θητεύει και στην ποίηση. Ο άλλος και στον κινηματογράφο. Ο Κώστας Μαυρουδής (Τήνος, 1948) και ο Τάσος Γουδέλης (Αθήνα, 1949) γνωρίζονται από τα φοιτητικά τους χρόνια και επιδίδονται έκτοτε σε έναν δημιουργικό διάλογο σχετικά με τη ζωή της τέχνης και την τέχνη της ζωής. Με strong opinions ο καθένας τους, δεν παύουν να αλληλοεπηρεάζονται. Προσφάτως, και σχεδόν ταυτοχρόνως, εξέδωσαν τα βιβλία Οι κουρτίνες του Γκαριμπάλντι (εκδ. Νεφέλη) ο πρώτος και απόσταση αναπνοής (εκδ. Πατάκης) ο δεύτερος. Βιβλία θραυσματικά, συναρμολογούμενα, με κρίσιμα κερματισμένα σχόλια, μνήμες, ίχνη από διαβάσματα, αυτοβιογραφικές κοινοποιήσεις, άλλοτε με ύφος υπαινικτικό άλλοτε με κρυστάλλινη διαύγεια. Ο Μαυρουδής συνθέτει, αντλώντας από τη μεγάλη του εξοικείωση με την κλασική μουσική και παίζοντας με τις αντιστίξεις, ένα ιδιότυπο οδοιπορικό, όπως γράφει ο ίδιος. Ο Γουδέλης συνθέτει, με τη σειρά του, ένα καλειδοσκοπικό βιβλίο με τεχνικές που αντλεί τόσο από τον κινηματογράφο –όπως το μοντάζ, η παράθεση, τα χρονικά άλματα, η σεναριακή εγγραφή– όσο και από τη λογοτεχνία του Μεσοπολέμου και του μοντερνισμού. Ένα διήγημα ακολουθείται από σύντομες ημερολογιακές σημειώσεις, «αυθιστορήσεις και ψυχολογικά πορτρέτα», όπως επισημαίνει ο Γιώργος Αριστηνός. Τα δύο βιβλία έχεις την εντύπωση ότι συνομιλούν και ότι παρατείνουν ευπρόσδεκτα έναν διάλογο δεκαετιών. Παράλληλες λήψεις. «“Δεν αποκλείεται τίποτα πια” ψιθύρισε ο πατέρας μου μετά τη μεγάλη νεροποντή (Νοέμβριος 1961), όταν ο χείμαρρος του κεντρικού δρόμου έτρεχε ορμητικός προς την κατεύθυνση της ανηφόρας» (Μαυρουδής). «Οι αχινοί στα ρηχά και το μέτωπο της αδελφής μου πλατύ δίπλα στον μπαμπά με πιτζάμες καθισμένοι και οι δύο έξω από το σπίτι της παραλίας σε ασπρόμαυρο

kώστας mαυρουδής

Οι κουρτίνες του Γκαριμπάλντι Σελίδες: 122 Εκδόσεις Νεφέλη

φωτογραφίας» (Γουδέλης). «Η νεοελληνική επαρχία μάς έδωσε ό,τι είχε: ένα πρωτογενές υλικό για μεταγενέστερες αισθηματικές αναπολήσεις. Οφείλαμε αργότερα να τρέξουμε, αναζητώντας εμπειρίες που άλλοι, στο κέντρο, διέθεταν αυτονόητα. Όταν εκείνοι άκουγαν τις “Εικόνες από μία έκθεση”, εγώ, Τήνιος, έβλεπα εκθέσεις από εικόνες» (Μαυρουδής). «Χωρίς ηλεκτρικό και κινηματογράφο, αναπολώντας τον Άσενμπαχ στο Λίντο, έναν κομψό με παναμά να βαδίζει με στυλ στην καυτή παραλία ανάμεσα σε φύκια και μελαψά σώματα» (Γουδέλης). «Το παρελθόν μας, με άλλα λόγια, συμπεριφέρεται σαν εκείνον που κρατάει το λουράκι (αυτό που επιμηκύνεται κατά βούλησιν), παρέχοντας στο τετράποδο την αίσθηση του αυτεξούσιου, ενώ το ζώο παραμένει απολύτως εξαρτημένο από τις διαθέσεις του οδηγού του» (Μαυρουδής). Μίλησε, Μνήμη. Αυτός είναι ο τίτλος της αυτοβιογραφίας του Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ (1899-1977), ενός ποιητή και συγγραφέα που θέλγει τόσο τον Μαυρουδή όσο και τον Γουδέλη. Μάλιστα, στο πιο πρόσφατο τεύχος του «Δέντρου» (#214-215, Απρίλιος 2017) στεγάζεται ένα ωραίο αφιέρωμα στον δημιουργό της Λολίτας, της Άντας, της Χλωμής Φλόγας, της Άμυνας του Λούζιν. Στις Κουρτίνες του Γκαριμπάλντι και στην απόσταση αναπνοής μιλάει μειλίχια η μνήμη. Ακόμα και όταν τα γεγονότα που μεταφέρουν στο χαρτί οι συγγραφείς είναι σκληρά, η ομιλία της μνήμης είναι ευγενική, συγκροτημένη και συγκερασμένη, περισσότερο ρευστή και διακεκομμένη, κινηματογραφική, στην περίπτωση του Γουδέλη, περισσότερο μουσική, στοχαστική, βιβλιοφιλική θα έλεγα, στην περίπτωση του Μαυρουδή. Θα συναντήσουμε τον Όρσον Ουέλς, τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ, τον Παντελή Βούλγαρη, τον Λουκίνο Βισκόντι, τον Νίκο Κούνδουρο, τον Αντρέι Ταρκόφσκι στην απόσταση αναπνοής. Θα συναντήσουμε τον Γκούσταβ Μάλερ, τον Μοντέστ Μουσόργκσκι, τον Αντονίν Ντβόρζακ, τον Ρολάν Μπαρτ, τον Σεντ Εξιπερί, τον Σαρλ Μποντλέρ στις Κουρτίνες του Γκαριμπάλντι. Ένα λυτρωτικό αναψυκτικό στον καύσωνα του θέρους φέρνει εικόνες από το Επάγγελμα Ρεπόρτερ του Μικελάντζελο Αντονιόνι στον νου του Γουδέλη. Ένα τοπίο της Τήνου μπορεί να θυμίσει στον Μαυρουδή τον καύσωνα σε μια ιταλική κωμόπολη και να συσχετιστεί με μια άρια από τη «Λουίζα Μίλερ» του Βέρντι. Και στους δύο είναι παρούσες εικόνες από τον κινηματογράφο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ο οποίος, είμαι βέβαιος, ασμένως θα διάβαζε τα βιβλία του Μαυρουδή και του Γουδέλη.

tάσος γουδέλης απόσταση αναπνοής

Εκδόσεις Πατάκης Σελίδες: 230

radiobookspotting.blogspot.gr/

27.4.17 – lifo

43

©ΓΙΆΝΝΗΣ ΜΆΚΡΟΓΙΆΝΝΈΛΗΣ

ΛΕΝΤΣ

Η αίσθηση ζωής «Λεντς» του Γκέοργκ Μπύχνερ στο bios, σε σκηνοθεσία Χάρη Φραγκούλη.

απο τη λουίζα αρκουμανέα

Θέατρο

Π

44 lifo – 27.4.17

ώς να περιγράψει κανείς με λόγια την απώλεια της λογικής; Ο Μπύχνερ συγκινείται από την περίπτωση του Γιάκομπ Λεντς, σημαντικού θεατρικού συγγραφέα του 18ου αιώνα που πέθανε λησμονημένος, έχοντας υποφέρει από σχιζοφρένεια. Με βάση το ημερολόγιο του Όμπερλιν, χαρισματικού πάστορα που περιέθαλψε τον ταλαίπωρο Λεντς όταν η ασθένεια του τελευταίου είχε αρχίσει να εκδηλώνεται επιθετικά, ο Μπύχνερ επιχειρεί μια πρωτοποριακή καταγραφή της τρικυμίας που κατακλύζει την ψυχή και το σώμα του Λεντς, λίγο προτού αναχωρήσει για τη Ρωσία, αναζητώντας εκεί μια καλύτερη ζωή και συναντώντας, χρόνια αργότερα, έναν εξαθλιωμένο θάνατο. Ο λόγος του κειμένου ακροβατεί σε επικίνδυνα ύψη, επιδιώκοντας να αποτυπώσει την παραφορά του ήρωα, τους στροβιλισμούς του στο κενό, την πάλη με το ίδιο το μυαλό του. Ακραίες μεταφορές, πυρωμένες, νοηματικοί παραλογισμοί... Η γλώσσα του Μπύχνερ, λαχανιασμένη και κρημνώδης, συμπάσχει με τον Λεντς όταν αυτός διασχίζει με μανία τις πλαγιές και τα λαγκάδια καθ’ οδόν προς τη μικρή πόλη Βάλντμπαχ: διαβάζουμε για την επιθυμία του «να περπατήσει με τα χέρια», «να βάλει τη γη πίσω από μια θερμάστρα», για την αιφνιδιαστική αίσθηση τυφλότητας και τα «βουνά τρέλας [που] ξεφύτρωναν στα πόδια του». Ακολουθεί περίοδος ηρεμίας στο ειρηνικό πρεσβυτέριο του Όμπερλιν, όπου ο Λεντς ζωγραφίζει, διαβάζει και βοηθά τον πάστορα, ενώ «αρχαίες, χαμένες ελπίδες» ανασταίνονται μέσα του. Οι μέρες ευεξίας δεν κρατούν πολύ όμως. Τα βράδια φέρνουν πάντα μαζί τους τον τρόμο της σιωπής: «ήταν μόνος, μόνος!» και τίποτε δεν μπορούσε να το αλλάξει αυτό. «Ο κόσμος όλος ήταν γι’ αυτόν πληγές» και δάκρυα και μουσική και θλίψη. Η ακανθώδης πορεία στο σκοτάδι συνεχίζεται κι ας εμφανίζονται φωτεινά διαλείμματα. Οι νυχτερινές κρίσεις κορυφώνονται. «Τότε,

ανάμεσα από ύπνο και ξύπνο, έπεφτε σε μια φριχτή κατάσταση: βρισκόταν αντιμέτωπος με κάτι φοβερό, κάτι αποτρόπαιο· η παραφροσύνη τον κυρίευε· με τρομερές στριγκλιές, λουσμένος στον ιδρώτα, τιναζόταν πάνω και μόνο σιγά-σιγά ξαναρχόταν στα σύγκαλά του [...] έμοιαζε σα να ήταν διπλός και το ένα του κομμάτι να φώναζε γυρεύοντας να σώσει το άλλο μισό· όταν το άγχος του έφτανε στο κατακόρυφο, έλεγε μόνος του ιστορίες και απάγγελνε ποιήματα, μέχρις ότου συνέλθει ξανά». Η τρέλα τον ρουφάει ολοένα και περισσότερο. Προκαλεί σωματικό πόνο στον εαυτό του με διάφορους τρόπους για να βρει πρόσκαιρη ανακούφιση. Αρχίζει τις απόπειρες αυτοκτονίας. Παρά τη συμπόνια και την απεριόριστη κατανόησή τους, η οικογένεια Όμπερλιν δεν αντέχει άλλο την τρομερή ευθύνη. Όταν μια μέρα ο Λεντς πηδάει από το μπαλκόνι, ο καλός πάστορας αποφασίζει να τον παραδώσει σε πιο έμπειρα χέρια. Μια άμαξα με ειδική συνοδεία παίρνει τον ασθενή από το Βάλντμπαχ και τον μεταφέρει στο Στρασβούργο. Φτάνοντας εκεί «[...] δεν ένιωθε πια καμιά αγωνία, καμιά επιθυμία· η ύπαρξή του είχε καταντήσει ένα αναπόφευχτο βάρος. Κι η ζωή του συνεχίστηκε έτσι...» είναι οι τελευταίες φράσεις του μοναδικού πεζού κειμένου που έγραψε ο Μπύχνερ και που έμελλε δικαίως να κατακτήσει κορυφαία θέση στην Ιστορία της Λογοτεχνίας. Θεωρείται πλέον αφετηρία του ευρωπαϊκού μοντερνισμού ως προς την εκθαμβωτικά σύγχρονη γραφή του αλλά και ως προς τον προδρομικό συνδυασμό ντοκουμέντου (ορισμένα αποσπάσματα από το ημερολόγιο του πάστορα αποδίδονται σχεδόν ατόφια) και μυθοπλασίας – ο Χάινερ Μίλερ, μάλιστα, το χαρακτήρισε εναρκτήριο παράδειγμα για την πρόζα του 21ου αιώνα. Ο Μπύχνερ αισθάνθηκε προφανώς μεγάλη έλξη για τον Λεντς, αυτό τον καταραμένο συγγραφέα του Sturm und Drang (Θύελλα και Ορμή, κίνημα του πρώιμου Ρομαντισμού) που αποτρελάθηκε όταν η κοινωνία της Βαϊμάρης

i Lenz του Georg Büchner Μετάφραση: Μένης Κουμανταρέας Σκηνοθεσία: Χάρης Φραγκούλης Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρία Πανουργιά Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής Επιμέλεια κίνησης: Χαρά Κότσαλη Φωτισμοί: Manu Tilinski Παίζουν: Σοφία Κόκκαλη, Αντρέας Κοντόπουλος, Ηρώ Μπέζου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Μιχάλης Τιτόπουλος

Bios Main Πειραιώς 84 Διάρκεια παραστάσεων: 20/04-14/05 Παραστάσεις: Πέμ.-Κυρ. Ώρα έναρξης: 21.00 Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ (ενιαίο)

τον απέκλεισε από τους κόλπους της. Και οι δύο συγγραφείς αμφισβήτησαν με πάθος τις αρχές τους ιδεαλισμού, όπως αυτές εκφράστηκαν από τον Καντ, τον Χέγκελ, τον Γκαίτε και τον Σίλερ, και πίστεψαν σε μια τέχνη που δεν εξιδανικεύει τη ζωή αλλά την παρουσιάζει όπως είναι, με όλα τα όμορφα και τα άσχημα γνωρίσματά της. Έμειναν αποκλεισμένοι από το κυρίαρχο ρεύμα της εποχής τους και χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες προτού αναγνωριστεί η ιδιοφυΐα τους. Με αφετηρία την εξαιρετική μετάφραση του Μένη Κουμανταρέα (εκδόσεις Ηριδανός, 1977), η ομάδα Kursk πήρε την τολμηρή απόφαση να μεταφέρει το Λεντς επί σκηνής, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Χάρη Φραγκούλη. Αντιμετώπισαν σοβαρά την αποστολή τους και στάθηκαν απέναντι στο ιερό αυτό κείμενο με όλη την αγάπη και τον σεβασμό που του αξίζει. Η πρώτη εντύπωση φέρει μάλλον αρνητικό πρόσημο: μας κυκλώνει η ανησυχία ότι έχουμε μπροστά μας μια παράσταση εγκλωβισμένη στις επιταγές της κουραστικής πλέον, εφόσον την υπομένουμε εδώ και χρόνια, μόδας που θέλει τους ηθοποιούς να επιδίδονται σε ομαδική αφήγηση, εκτοξεύοντας ο καθένας με τη σειρά του θραύσματα σημαδιακών φράσεων, περπατώντας πέρα δώθε σαν αυτόματα και φωνάζοντας χαζοχαρούμενα σχόλια βγαλμένα από τις πρόβες («να δεις που τον ρόλο του Λεντς θα τον πάρει ο χοντρός» ή «Κυριακή του ντολμά» αντί του Θωμά κ.ο.κ.), επιδιώκοντας έτσι, ατυχώς, να μας μεταφέρουν μια συμπυκνωμένη ψευδαίσθηση «προθέρμανσης». Λίγο λίγο το κλίμα αλλάζει, όμως, κι εμείς μπαίνουμε σ’ αυτό το σκηνικό σύμπαν, φτιαγμένο σαν φωλιά πουλιού, με κλαδάκια, νερό και πέτρες, που τη ζεσταίνουν φλόγες ρομαντικού ενθουσιασμού και μια ασίγαστη όρεξη επικοινωνίας. Ένα τραγούδι που επαναλαμβάνεται εμμόνως, χαλίκια που σκορπίζονται στο πάτωμα, ηθοποιοί απόλυτα παρόντες... Ο Αντρέας Κοντόπουλος, ένας από τους τρεις που ενσαρκώνουν τον Λεντς, απορροφά το ενδιαφέρον μας με τον συναρπαστικό μονόλογό του κατά του ιδεαλισμού, στο πλαίσιο του οποίου ξετυλίγονται οι απόψεις του συγγραφέα για τη σχέση αναπαράστασης και πραγματικότητας: «Η αίσθηση ζωής σε ένα έργο είναι περισσότερο σημαντική από την οποιαδήποτε ομορφιά ή ασχήμια και είναι το μοναδικό κριτήριο σε ζητήματα τέχνης». Στο τελευταίο μέρος η έμφαση μετατίθεται στο σώμα του ασθενούς και στις οδύνες του. Ο Γιάννης Παπαδόπουλος, τρίτος Λεντς, γρονθοκοπάει αόρατους εχθρούς, πέφτει, σηκώνεται, πνίγεται, ουρλιάζει, τρώει τα πλήκτρα του πιάνου, σε μια βωβή αλληλουχία δράσεων που θυμίζει περφόρμανς. Εν τω μεταξύ, η Ηρώ Μπέζου πασχίζει να ενσωματώσει τους θεατές στην παράσταση, κινείται ανάμεσα στις σειρές των καθισμάτων, τραγουδάει, αγκαλιάζει έναν θεατή. Ο ζήλος της φανερώνεται θαυμαστός, δεν φέρει κανένα ίχνος καμώματος. Ο Λεντς αφαιρεί με κόπο το πουκάμισό του, σαν να ζυγίζει τόνους. Μένει με το εσώρουχο και στέκει ευάλωτος απέναντί μας. Τείνει το χέρι προς το κοινό, σαν να το εννοεί: πράγματι, η διακαής λαχτάρα για επαφή –με τον Λεντς, με τον Μπύχνερ, με όλους εμάς– αποδεικνύεται το μεγαλύτερο προσόν αυτού του εγχειρήματος με την ακατέργαστη, τραχιά γοητεία. Ακόμη κι αν δεν οδηγεί σε ολοκληρωμένη πρόταση, διαθέτει σίγουρα την τρυφερή λάμψη μιας ειλικρινούς απεύθυνσης και μιας αμεσότητας σπάνιας.

ΚΡΙΟΣ Η Νέα Σελήνη την Τετάρτη ευνοεί και-

ΛΕΩΝ Ανανεωμένοι και γεμάτοι αυτοπεποίθη-

ΤΟΞΟΤΗΣ Το πρόγραμμά σας αρχίζει να γίνεται

νούργιες προσπάθειες και νέα ξεκινήματα και είναι πολύ πιθανό να δεχτείτε διάφορες προτάσεις συνεργασίας που καλό είναι να μελετήσετε προσεχτικά προτού δεσμευτείτε. Φοροτεχνικά θέματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα μην τα αμελείτε, καθώς μπορούν να σταθούν εμπόδιο στην υλοποίηση των σχεδίων σας και να δυσκολέψουν τις κινήσεις σας. Τα οικονομικά σας περνούν αρκετές διακυμάνσεις, οπότε θα πρέπει να είστε προνοητικοί, δίνοντας έμφαση στον σωστό προγραμματισμό των εξόδων σας. Στον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων υπάρχουν ορισμένα κενά που σας προβληματίζουν, καθώς όμως έχετε την αίσθηση πως δεν είναι στο χέρι σας να καλυφθούν, κρατάτε μια ουδέτερη στάση, ώστε να βαδίζετε σε σίγουρο έδαφος. Όσο κι αν σας έχει κουράσει το γεγονός ότι πρέπει να είστε συγκαταβατικοί και να συμφωνείτε συνεχώς με τους άλλους, υπάρχουν στιγμές που ξεσπαθώνετε, αλλά μετά το μετανιώνετε.

ση είστε οι Λέοντες μέσα στο επόμενο διάστημα, οπότε είναι ιδανική εποχή για να ολοκληρώσετε κάποιο εγχείρημά σας, για να ξεκινήσετε μια δική σας επιχείρηση καθώς και για να κάνετε κάποιες σημαντικές αγορές. Είστε λίγο πιο εκκεντρικοί από το συνηθισμένο, κάτι που δεν είναι κακό αν κρατήσετε ένα μέτρο και αποφύγετε τις υπερβολές. Στον οικονομικό τομέα η ενίσχυση του εισοδήματός σας μπορεί να προέλθει μέσω της πώλησης ενός περιουσιακού σας στοιχείου. Στον ερωτικό τομέα επικρατεί αρμονία που είναι αποτέλεσμα του αμοιβαίου σεβασμού και της εκτίμησης με το ταίρι σας, οπότε, ακόμα κι αν υπάρχουν κάποια θέματα που χρήζουν επίλυσης, δεν είναι ικανά να ταράξουν τα νερά της σχέσης ή του γάμου σας. Οι ελεύθεροι, όντες επηρεασμένοι από την άνοιξη, έχετε έντονη ερωτική διάθεση που δεν θα πρέπει να καταπιέσετε για κανέναν λόγο. Ικανοποιήστε τις επιθυμίες σας.

πολύ απαιτητικό και οι υποχρεώσεις σας συνεχώς αυξάνουν, με αποτέλεσμα να μην μπορείτε να διαχειριστείτε σωστά τον χρόνο σας. Προσπαθήστε να προγραμματίζετε τις δουλειές σας όταν έχετε καθαρό νου και μη φορτώνεστε ευθύνες, ενώ δεν είναι εφικτή η διεκπεραίωσή τους. Κατάλληλη εποχή για να αναθεωρήσετε τακτικές και μεθόδους που δεν σας εξυπηρετούν πλέον και να στραφείτε σε νέα μέσα που θα εκσυγχρονίσουν την παραγωγικότητά σας. Φιλίες και κοινωνικές επαφές χρειάζονται μια σχετική τόνωση και είναι κατάλληλη εποχή για να αναθερμάνετε τις σχέσεις σας, ώστε να αποκτήσει περισσότερο ενδιαφέρον η ζωή σας μέσα από τη συμμετοχή σας σε δράσεις και ομάδες. Η ενασχόλησή σας με δραστηριότητες που σας ευχαριστούν, εκτός του ότι συμβάλλουν στην ψυχική σας ευεξία, σας δίνουν την ευκαιρία να κάνετε καινούργιες γνωριμίες με άτομα που έχετε κοινά ενδιαφέροντα και ιδέες.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ Είστε προβληματισμένοι σχετικά

ΤΑΥΡΟΣ Έντονη δράση και συνεχείς επαφές με το εξωτερικό σάς δίνουν την ευκαιρία να βελτιώσετε τα οικονομικά σας και δεν αποκλείεται να κάνετε ένα σύντομο ταξίδι τις επόμενες μέρες για να κλείσετε μια καινούργια συμφωνία. Το άγχος σας σχετικά με οφειλές και υποχρεώσεις παραμένει έντονο, αλλά καθώς βλέπετε κάποιες θετικές εξελίξεις, δεν χάνετε την αποφασιστικότητά σας. Η εβδομάδα ευνοεί την κατάστρωση σχεδίων. Έχετε μπερδευτεί εντελώς από τη συμπεριφορά του προσώπου που σας ενδιαφέρει, με αποτέλεσμα εκεί που το παίρνετε απόφαση να εκφράσετε τα συναισθήματά σας, κάτι να σας προκαλεί αμφιβολίες και τελικά να παριστάνετε τους αδιάφορους, οπότε κι εσείς δίνετε συγκεχυμένα μηνύματα και πάει λέγοντας. Εσείς που έχετε μια μόνιμη σχέση και θέλετε να την επισημοποιήσετε, δεν σας το επιτρέπει η οικονομική σας κατάσταση και το αναβάλλετε συνεχώς.

ΔΙΔΥΜΟΣ Μετακινήσεις και σύντομα ταξίδια

στικής σημασίας για τα επαγγελματικά σας, οπότε θα πρέπει να ρίξετε τους ρυθμούς σας και να φανείτε υπομονετικοί μέχρι να δρομολογηθούν κάποια θέματα που είναι σημαντικά για την επίτευξη των στόχων σας. Κατάλληλη εποχή για να επεξεργαστείτε με προσοχή τα μελλοντικά σας σχέδια, για να επανεξετάσετε τους όρους μιας καινούργιας συνεργασίας και για να αναζητήσετε πόρους μέσω κάποιας επιδότησης. Η Νέα Σελήνη την Τετάρτη στον Ταύρο ευνοεί καινούρια ξεκινήματα και την τακτοποίηση των οικονομικών σας. Ευνοϊκό το κλίμα και για την ερωτική σας ζωή, καθώς σας δίνεται η ευκαιρία να εκφράσετε με περισσότερη άνεση τα συναισθήματά σας, αποβάλλοντας τις αναστολές που σας απομάκρυναν από το ταίρι σας. Είναι μια καλή στιγμή για να επισημοποιήσετε τη σχέση σας, αρκεί οι αποφάσεις σας να είναι αποτέλεσμα ώριμης σκέψης και όχι πιέσεων.

Starfax

ΚΑΡΚΙΝΟΣ Οι επόμενες μέρες θα είναι καθορι-

από τη μαριβίκυ καλλέργη (starfax@lifo.gr)

ευνοούνται πολύ μέσα στις επόμενες μέρες και μπορείτε να προωθήσετε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σας με επιτυχία, καθώς είναι μια εποχή που βλέπετε να βελτιώνονται τα οικονομικά σας, δίνοντάς σας κίνητρο για να εντείνετε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές σας. Νομικά ζητήματα που σας απασχολούν παρουσιάζουν μια στασιμότητα, οπότε στρέψτε την προσοχή σας σε επαγγελματικά θέματα που χρειάζονται βελτίωση. Η Νέα Σελήνη την Τετάρτη ευνοεί την κατάστρωση καινούργιων πλάνων καθώς και αλλαγές που θα ανανεώσουν τον χώρο και τη διάθεσή σας. Σπουδές και διάβασμα δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για κοινωνική ζωή και ψυχαγωγία και δεν λείπουν οι στιγμές που σας πιάνει έντονη μελαγχολία και τάσεις να παρατήσετε τις προσπάθειές σας, καθώς έχετε πήξει από την κλεισούρα, παραμένετε όμως επικεντρωμένοι στους στόχους σας, δίχως να χάνετε τον προσανατολισμό σας. Φροντίστε αραιά και πού να αφιερώνετε χρόνο στις προσωπικές σας ανάγκες.

με τα οικονομικά σας που σας ζορίζουν αρκετά το τελευταίο διάστημα, δεν πτοείστε όμως από τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζετε κατά καιρούς κι αυτό σας οδηγεί στην ανεύρεση λύσεων που σας βγάζουν από το αδιέξοδο. Μια προηγούμενη προσπάθειά σας αρχίζει τώρα να αποδίδει και μπορείτε να δρομολογήσετε κάποια σημαντικά θέματα της δουλειάς σας που παρουσίαζαν στασιμότητα. Επαφές με το εξωτερικό σάς παρέχουν εξελιγμένες μεθόδους που εξοικονομούν χρόνο και βελτιώνουν την απόδοσή σας. Αν σκοπεύετε να ξεκινήσετε διατροφή για να χτίσετε ένα όμορφο και υγιές σώμα, καλό είναι να τη συνδυάσετε με κάποιες ασκήσεις γυμναστικής. Ιδανική εποχή για να κόψετε βλαβερές συνήθειες που επιβαρύνουν τον οργανισμό σας και να ενισχύσετε τη φυσική και ψυχική σας κατάσταση. Αποφύγετε την κατανάλωση σκευασμάτων που είναι αμφιβόλων προδιαγραφών και μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα υγείας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ Οι θετικές επιρροές της Νέας Σελήνης προκαλούν πρόσφορο έδαφος για να πετύχετε τους στόχους σας και είναι πολύ πιθανό μια ιδέα που είχατε αφήσει στην άκρη να έρθει και πάλι στο προσκήνιο, ανοίγοντας νέους δρόμους για τα επαγγελματικά σας. Στρέψτε την προσοχή σας σε οφειλές που έχουν σχέση με το Δημόσιο, ώστε να μη συναντήσετε αργότερα εμπόδια που θα σας μπλοκάρουν. Κάποιες δοκιμασίες που θα αντιμετωπίσετε προσπαθήστε να μη ρίξουν το ηθικό σας και δείτε το ως ακόμα μία πρόκληση που πρέπει να ξεπεραστεί. Φανείτε πιο ευέλικτοι στη σχέση σας και μην πιέζετε το ταίρι σας να επιβεβαιώνει κάθε τρεις και λίγο τα συναισθήματά του. Οι πράξεις μιλούν από μόνες τους, οπότε δεν είναι ανάγκη να γίνεστε κουραστικοί. Όσοι αναζητάτε τον έρωτα, έχετε πάθει μια μανία με την εμφάνισή σας, η οποία μπορεί να σας οδηγήσει σε επικίνδυνα μονοπάτια, αν δεν ακολουθήσετε μια ισορροπημένη διατροφή.

ΖΥΓΟΣ Οι Ζυγοί έχετε πολλές ιδέες στο μυαλό

ΥΔΡΟΧΟΟΣ

σας που θα θέλατε κάποια στιγμή να υλοποιήσετε, πάσχετε όμως από έλλειψη χρόνου. Οργανώστε τον χρόνο σας έτσι ώστε να μπορείτε να συνδυάσετε κι άλλες δραστηριότητες, είτε έχουν να κάνουν με επαγγελματικά ζητήματα είτε με δημιουργικές ασχολίες που βελτιώνουν τον ψυχισμό σας. Οι δυναμικές όψεις Ήλιου - Σελήνης απαιτούν ψύχραιμη αντιμετώπιση των καταστάσεων, καθώς είναι πολύ πιθανό να ξεφύγετε από τα επιτρεπτά όρια και να προκαλέσετε τεταμένη ατμόσφαιρα στη δουλειά σας. Στον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων θα πρέπει να ρίξετε την προσοχή σας, καθώς υπάρχουν κάποια θέματα που υποβόσκουν και μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους σε ανύποπτο χρόνο. Προκειμένου να αποφύγετε τις εκρήξεις και τα ευτράπελα, εκφράστε εγκαίρως οτιδήποτε σας δυσαρεστεί, ώστε να επιλυθεί μέσα από ήπια συζήτηση, δίχως να διαταραχτούν οι ισορροπίες.

Αν σκοπεύετε να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση, είναι ιδανική εποχή, καθώς έχετε την τύχη με το μέρος σας, οπότε βάλτε σε εφαρμογή τους στόχους σας. Ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση των χρημάτων σας και μην ξανοίγεστε με περιττά έξοδα προτού σιγουρευτείτε για τα αποτελέσματα των προσπαθειών σας. Σημαντικές αγορές (ακινήτων, οχημάτων κ.λπ.) δεν είναι κατάλληλη στιγμή για να γίνουν. Κρατήστε αμυντική στάση όσοι επενδύετε στη δουλειά σας. Η αδυναμία σας να εκφράζετε τα συναισθήματά σας προτού διογκωθούν και γίνουν ανεξέλεγκτα θα προκαλέσει εντάσεις με συγγενικά σας πρόσωπα (αδέλφια κ.λπ.) και είναι πολύ πιθανό κάποιες σχέσεις να ψυχρανθούν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, η σχέση με το ταίρι σας δοκιμάζεται, εξαιτίας της απροθυμίας σας, λόγω ανασφάλειας, να προχωρήσετε σε γάμο. Ορισμένοι από εσάς θα γίνετε δέκτες αρκετών πιέσεων.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ Έχετε κουραστεί να ακούτε λόγια

ΙΧΘΥΣ Η ζωτικότητά σας είναι στα ύψη, το ίδιο

και να μη βλέπετε έργα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζετε με επιφυλακτικότητα όποιον σας προτείνει μια καινούργια συνεργασία. Προσπαθήστε να μην τα ισοπεδώνετε όλα, καθώς υπάρχουν και εξαιρέσεις και θα είναι άδικο να χάσετε μια καλή ευκαιρία εξαιτίας της καχυποψίας σας. Οι επόμενες μέρες ευνοούν τις επαφές με άτομα που θα σας δώσουν τα φώτα τους σχετικά με ένα νέο εγχείρημα, τα ταξίδια και τις μετακινήσεις για την προωθήση των προϊόντων και των υπηρεσιών σας. Η συνεχής τριβή με την καθημερινότητα σε συνδυασμό με τη σωματική κούραση έχουν ως αποτέλεσμα να μένει πίσω η κοινωνική σας ζωή και όσο παραμένετε κλεισμένοι στο σπίτι θα δυσκολεύεστε περισσότερο να κοινωνικοποιηθείτε. Αλλάξτε συνήθειες, περιποιηθείτε τον εαυτό σας και επιδιώξτε επαφές με φίλους, ώστε να αποβάλετε το άγχος και τις αρνητικές σκέψεις. Η εποχή ευνοεί καινούργιες γνωριμίες, αρκεί να βγείτε από το καβούκι σας.

ισχύει όμως και για τη νευρικότητά σας. Αν καταφέρετε να ελέγξετε την ένταση και ρίξετε την προσοχή σας στα επαγγελματικά, θα αξιοποιήσετε εποικοδομητικά όλη αυτή την ορμή που σας έχει κυριεύσει. Κατάλληλη εποχή για να ολοκληρώσετε κάποιο εγχείρημα που είχατε αφήσει στην άκρη, για να κλείσετε εκκρεμότητες και να βάλετε μια τάξη σε λογαριασμούς και οφειλές. Η Νέα Σελήνη την Τετάρτη ευνοεί την κατάστρωση καινούργιων πλάνων και νέα ξεκινήματα, όπως συνεργασίες, συνεταιρισμούς κ.λπ. Στον αισθηματικό τομέα είναι λίγο ζόρικα τα πράγματα, αν όμως συνειδητοποιήσετε πόσο σημαντική είναι η επικοινωνία με το ταίρι σας, θα αποφύγετε τις δυσάρεστες εξελίξεις. Σχέσεις που δημιουργήθηκαν πρόσφατα χρειάζονται χρόνο για να αποκτήσουν γερά θεμέλια, οπότε, αν είστε ανυπόμονοι, καλύτερα να στρέψετε το βλέμμα σας προς άλλες κατευθύνσεις. Όπως και να έχει, μην πέφτετε με τα μούτρα σε νέους δεσμούς.

SUDOKU No 509 5

7

4 5 1 6 8 8 9 1 5 3 9 6 4 4 2 9

3 6

8 7

5 3

1

Η λύση του προηγούμενου 9 7 1 2 6 3

4 6 5 8 9 1

8 3 2 4 7 5

5 1 7 9 2 6

3 8 9 5 4 7

6 2 4 1 3 8

1 5 3 7 8 2

2 9 6 3 1 4

7 4 8 6 5 9

4 7 6 3 2 5 9 8 1 5 3 1 8 6 9 4 7 2 8 2 9 4 1 7 6 5 3

27.4.17 – lifo

45

ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ

Καταλαβαίνω τις αντιρρήσεις για την εξωτερική όψη (τη μία πλευρά τουλάχιστον) του ΕΜΣΤ. To εσωτερικό όμως είναι υπέροχο. Όσο μπαινόβγαινα στις αίθουσες, ονειροπολούσα και σκεφτόμουν πόσο πιο «δικό» τους θα το ένιωθαν οι Αθηναίοι αν ξεκινούσε την έκθεση της μόνιμης συλλογής του. Μιχάλης Μιχαήλ

Λίγο πριν τριανταρίσει, ο Kendrick Lamar κατάφερε να έχει διπλή πρωτιά στην Αμερική – το πρώτο Νο 1 στα charts επιτυχιών των singles με το «Humble», την ίδια εβδομάδα που το άλμπουμ του «Damn.» σαρώνει σε πωλήσεις και είναι καρφωμένο στην κορυφή. Στην Ευρώπη, ο ενθουσιασμός με τον οποίον υποδέχονται τα μεγάλα μέσα το άλμπουμ του είναι ακόμα μεγαλύτερος (στην «Telegraph» και στην «Guardian», στην οποία του αφιέρωσαν δύο διαφορετικά reviews, το βαθμολόγησαν με ένα απόλυτο 5 στα 5 και στο «Metacritic» έχει συγκεντρώσει 96 στα 100). Τα 14 κομμάτια που το αποτελούν αποκαλύπτουν την άποψη ενός νεαρού μαύρου για τη μοίρα της σημερινής Αμερικής και είναι από τις λίγες φορές που στη σύγχρονη μουσική η φρενίτιδα για έναν ράπερ κι ένα άλμπουμ είναι απολύτως δικαιολογημένη.

M. Hulot

Δεν έχει πολλές μέρες που κυκλοφόρησε το νέο της επαναλειτουργίας του Decadance, του ιστορικού κλαμπ της Βουλγαροκτόνου, που εμείς οι νεότεροι προλάβαμε στη δύση της θρυλικής πορείας του. Ευχάριστο το νέο για τους νοσταλγούς και όσους το έζησαν στις μεγάλες του πιένες. Το μόνο που με προβληματίζει είναι πως όσοι χώροι επέστρεψαν μετά από πολύχρονη ή ολιγόχρονη απουσία από την αθηναϊκή νύχτα το έκαναν με μια νέα, απογοητευτική φόρμα (πολλές φορές τη νέα φάση τους καθόρισε ο καινούργιος κόσμος που προσέλκυσαν και που σε πολλές περιπτώσεις δεν ταίριαζε στο ύφος τους). Μένει, λοιπόν, να δούμε αν όντως το Decadance «δεν θα κοιμηθεί στις επάλξεις». Φιλίππα Δημητριάδη

Είδα ότι η Έλεν ΝτιΤζένερις γιόρτασε τα 20 χρόνια του coming out της σε μια εκπομπή με καλεσμένη την Όπρα Γουίνφρι και θυμήθηκα τι έκανα ακριβώς 20 χρόνια πριν, όταν παίχτηκε εκείνο το ιστορικό πια επεισόδιο της σειράς της όπου αποκάλυπτε ότι είναι γκέι: βρισκόμουν στο TV room της εστίας του λονδρέζικου πανεπιστημίου όπου σπούδαζα, κοιτώντας έκθαμβος την τηλεόραση, ελπίζοντας ότι και άλλοι διάσημοι θα σταματούσαν να κρύβονται, δίνοντας θάρρος και σ’ εμάς, τους κοινούς θνητούς. Ήμουν 18. Άρης Δημοκίδης

Ώρες-ώρες σκέφτομαι πόσο βρόμικο χρήμα παίζει στο κύκλωμα της σύχρονης τέχνης και ανακατεύομαι. Μερόπη Κοκκίνη

Βλέποντας για μια ακόμη φορά τις ανατριχιαστικές φωτογραφίες από το πτώμα του Βαγγέλη Γιακουμάκη να κυκλοφορούν ευρέως στο Διαδίκτυο, αντιλαμβάνομαι πόσο bullying υπέστη αυτό το παιδί όχι μόνο όταν βρισκόταν στη ζωή, αλλά και μετά τον τραγικό θάνατό του. Απαράδεκτο απ’ όλες τις απόψεις να κυκλοφορούν τέτοιες φωτογραφίες, να μην έχει αποδοθεί ακόμη δικαιοσύνη και η κοινωνία να ξεχνά τόσο εύκολα. Κάθε φορά που ένα νέο «στοιχείο-ντροπή» έρχεται στη δημοσιότητα, ξαναθυμόμαστε για λίγο αυτήν τη συγκλονιστική υπόθεση. Η περίπτωσή του δεν είναι ένα θρίλερ μαζικής κατανάλωσης αλλά μια πρωτοφανής περίπτωση σχολικού εκφοβισμού, με αφορμή την οποία η κοινωνία οφείλει να αναρωτηθεί και να αντιδράσει. Γιάννης Πανταζόπουλος

Στην ανοιξιάτικη λαϊκή του περασμένου Σαββάτου είχε φρέσκο αρακά, φράουλες, αμπελόφυλλα, βλίτα, kale (πες με λαχανίδα), ακόμα και αρμυρίκια. Γέμισα εκατό σακούλες και ήθελα να πάρω κι άλλα. Κάθε φορά που ανοίγω το ψυγείο ξεπετιούνται οι πρασινάδες να μου επιτεθούν. Δεν έχω μαγειρέψει τίποτα και τις τελευταίες τρεις μέρες τρέφομαι με cheesecake – τα προβλήματα της άνοιξης. Γεωργία Παπαστάμου

Το αν τα αποτελέσματα του α’ γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία ανέδειξαν «νικήτρια» τη Γαλλία (ποια απ’ όλες;), την Ευρώπη (δηλαδή την Ε.Ε.), τη δημοκρατία, την αριστερά ή τη δεξιά ας το κρίνουν καθαρόαιμοι πολιτικοί αναλυτές. Εκείνο που καθένας εύκολα διακρίνει είναι άλλη μια μεγάλη χώρα (μετά τις ΗΠΑ, την Τουρκία, αλλά και την Αυστρία και την Ολλανδία) βαθιά διχασμένη, με τη διαφορά να είναι οριακή και εύκολα αναστρέψιμη, άλλη μια ήττα των συστημικών επιλογών, άλλη μια αντιπαράθεση με «σημαία» τον λαϊκισμό, δεξιό, αριστερό ή φιλελεύθερο, με τον «πατριωτισμό» και την ξενοφοβία μπαλαντέρ. Φυσικά, δεν είναι όλοι το ίδιο, φυσικά ο Μακρόν, που λογικά θα επικρατήσει στον β’ γύρο, είναι προτιμότερος της Λεπέν, το σίγουρο όμως είναι ότι όσο το κυρίαρχο πολιτικοοικονομικό σύστημα στριμώχνεται από τις ίδιες τις επιλογές του καταρχάς, τόσο πιο αγνώριστος θα γίνεται ο κόσμος που ξέρουμε. Μένει να διαλέξουμε πλευρά.

Allons, enfants! Θοδωρής Αντωνόπουλος

Καλές εντυπώσεις σε πείσμα των καιρών/ Η συνάντησή μας και η ωραία συνομιλία με τον σπουδαίο Λάσλο Κρασναχορκάι/ Το πόσο σεμνός, χιουμορίστας, αβρός και μειλίχιος είναι ο συγγραφέας του Satantango, του Πόλεμος και Πόλεμος και της Μελαγχολίας της Αντίστασης/ Κι ακόμα, οι εκπομπές για τον Γκι Ντεμπόρ στο France Culture (https:// www.franceculture.fr/ emissions/les-chemins-de-laphilosophie/guy-debord-14lart-de-deplaire )/ Η έμμονη εμμονή με τις εμμονές και τις προσηλώσεις μας. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Τίποτα σαν την πασχαλινή θάλασσα της Αθήνας/ ο ήλιος να καίει το πρωί και ξαφνικά ένα μπουρίνι να παίρνει τα χαρτιά με τις πιο ωραίες ιστορίες/ οι σταγόνες να μένουν στα γυαλιά ηλίου/ το χέρι να κόβει τον αέρα έξω από το παράθυρο του αυτοκινήτου και να ακούγονται οι ήχοι των Beirut. Κάπου μακριά κάποιοι σουβλίζουν τα τεράστια αρνιά. Το μικρό όμως και το ασύγκριτο κρύβεται στις παρυφές αυτής της πόλης, που την ξαναγάπησα μετά από καιρό άδεια και καμαρωτή, «τη λεωφόρο Συγγρού/ το διπλό λίκνισμα του μεγάλου δρόμου/ που μας άφηνε θαυματουργά στη θάλασσα/ την παντοτινή για να μας πλύνει από τις αμαρτίες». Τίνα Μανδηλαρά

Τα καλά: Το ορεινό τοπίο του Απρίλη. Ανεξάντλητο και ιαματικό. Οι στίχοι της Ελένης Κοσμά (από την ωραία συλλογή Φιλιά στη γη). «Όσο κοιμάσαι/ τρεμοπαίζουν μέσα μου/ τα βλέφαρά σου». Οι αργίες με ύπνο. Τα κακά: Η αγωνία για τα τουρκικά και τις προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν. Τα άδηλα και αινιγματικά νέα από τη Γαλλία όπου παίζεται η τύχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (της ήδη τραυματισμένης). Η έριδα βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ. για το Άγιο Φως και την υποδοχή του. Ελάχιστη και μάλλον γραφική ιδεολογική μάχη. Νικόλας Σεβαστάκης

Τέσσερις συμμετοχές της Νικόλ Κίντμαν στο επερχόμενο Φεστιβάλ Καννών (The killing of a sacred deer του Γιώργου Λάνθιμου, The Beguiled της Σοφία Κόπολα, How to talk to girls at parties του Τζον Κάμερον Μίτσελ και τα νέα επεισόδια του «Top of the lake» της Τζέιν Κάμπιον), τέσσερις συνεργασίες με καταπληκτικούς δημιουργούς μετά τις διθυραμβικές κριτικές για την ερμηνεία της στο «Big Little Lies». Αυτό κι αν είναι νεκρανάσταση! Αλέξανδρος Διακοσάββας

Κάπου διάβασα ότι το HBO ετοιμάζει ένα νέο «Φαρενάιτ 451». Γιατί; Έχουμε πήξει στα ριμέικ. Δεν έχει κανείς κανένα ορίτζιναλ σενάριο επιτέλους που να μην το έχουμε ξαναδεί; Τέλος πάντων! Μαρία Παππά

Η μπουκαμβίλια έβγαλε, επιτέλους, φύλλα, ο καινούργιος βασιλικός «πέθανε», ή που θα ξυπνάω στις τέσσερις ώρες ύπνο ή δεν θα σηκώνομαι ούτε μετά από δέκα, εκεί που φοράμε τα ωραιότατα εποχικά ρούχα μας ξαναθυμόμαστε τα χειμωνιάτικα. Μήπως φέτος ο καιρός το παράκανε ή είναι ιδέα μου; Μαρία Δρουκοπούλου

Τα «Παιδιά του Πειραιά» από τις καμπάνες του εμβληματικού ρολογιού στο σιλό του λιμανιού. Βρεθήκαμε στη Δραπετσώνα για έναν αγώνα μπάσκετ (Έσπερος Καλλιθέας - κατηγορία Παμπαίδων) στο κλειστό γυμναστήριο, σκαρφαλωμένο στα βράχια δεξιά από την προβλήτα για Δωδεκάνησα. Από κάτω, η λεωφόρος προς Πέραμα, στο βάθος απέναντι το Χατζηκυριάκειο. Ένα Blue Star αναχωρούσε, έβγαινε από το στόμιο και στο βάθος η Αίγινα έμοιαζε με γιαπωνέζικο σχέδιο. Πιο δεξιά, πίσω από τα διάσπαρτα τάνκερ, η Σαλαμίνα και το τελευταίο φως της μέρας. (Μετά από ένα δραματικό φινάλε νικήσαμε με μικρή διαφορά και περάσαμε από τον Καράμπαμπα για σουβλάκι). Γιάννης Καρλόπουλος

ΑΠΟ ΟΣΑ ΖΗΣΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 46 lifo – 27.4.17

27.4.17 – lifo

47