Τεύχος 546

Page 1

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

18 01 2018

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΟΛΑ ΟΣΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΤΟΠΟΣ ΞΕΧΩΡΙΣΤΩΝ ΑΠΟΛΑΥΣΕΩΝ, ΕΥΘΥΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ. ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ LIFO ΣΤΟΥΣ ΠΙΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥΣ ΠΑΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.

A

Φ

Ι

Ε

Ρ

Ω

Μ

Α


2 lifo – 18.1.18


☛ 5 σχόλια για το άρθρο Τα 5 πιο άσχημα γλυπτά της Αθήνας. «Μήπως το επίθετο “αμφιλεγόμενα” θα ήταν καλύτερο; Ή ο/η αρθρογράφος έχει την απόλυτη γνώμη για την τέχνη; Προσωπικά, ο Ίκαρος είναι το δεύτερο αγαπημένο μου γλυπτό στην Αθήνα μετά τον Δρομέα. Και ίσως, όπως εγώ πιστεύω ότι όλα τα έργα του Miro είναι μια συλλογή από πολύχρωμες μουτζούρες, σε κάποιον να μην αρέσει το σοβιετικό στυλ. Τουλάχιστον, εγώ ξέρω ότι δεν κατέχω τη συμπαντική αλήθεια γύρω από την τέχνη». (Σχόλιο του aftos). «Το λέω συνεσταλμένα, καθώς έχω επίγνωση ότι εδώ στηρίζεται και την τέχνη και την αισθητική: μήπως να αφήναμε ήσυχα τα γλυπτά της Αθήνας; Αρκετά έχουν τραβήξει από “εικαστικές παρεμβάσεις” και αγανακτισμένους. Στις αισθητικές κρίσεις δεν διαφωνώ, με εξαίρεση το Μνημείο της Εθνικής Συμφιλίωσης». (Σχόλιο του Γράφων) «Καλά, αν ρώταγαν τον κόσμο τι του αρέσει, θα είχαμε αγάλματα τραγουδιστών, ηθοποιών και παικτών του “Survivor”». (Σχόλιο του ανώριμος23) «Ο Ίκαρος της πλατείας Καραϊσκάκη είναι ένα πολύ εντυπωσιακό γλυπτό με μια θεατρικότητα κι έτσι κάνει ωραία και την πλατεία. Ας έφτιαχναν κάτι παρόμοιο στην Ομόνοια, που την κατέστρεψαν ξοδεύοντας εκατομμύρια ευρώ». (Σχόλιο του/της horhem) «Όλα αυτά τα χρόνια δεν μπορούσα να καταλάβω τι στο καλό θέλει να δείξει το γλυπτό στο Μεταξουργείο. Ευχαριστώ που μου λύσατε την απορία». (Σχόλιο του Σαλιγκαριού) ☛ Για το άρθρο του Νικόλα Σεβαστάκη «Η συνέντευξη της κ. Μπαζιάνα ήταν τελικά μια δήλωση ταυτότητας»: «Η αντίστιξη κυβέρνησης και εξουσίας έχει μακρά παράδοση στην αριστερή ιστορική θεώρηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Γαλλία, όπου την άνοιξη του 1936 θριάμβευσε στις εκλογές το Λαϊκό Μέτωπο υπό τον Λ. Μπλουμ και ανέλαβε την κυβέρνηση. Η εξουσία όμως έμεινε στα χέρια της συντηρητικής δεξιάς που, ελέγχοντας το νομοθετικό σώμα της Γερουσίας, ανάγκασε τον Μπλουμ να εγκαταλείψει τις φιλεργατικές και άλλες μεταρρυθμίσεις και να παραιτηθεί έναν μόλις χρόνο αργότερα. Στην Ισπανία, ο εκλεγμένος Πρόεδρος της Β’ Ισπανικής Δημοκρατίας Μανουέλ Αθάνια ανατράπηκε στον τριετή και πολύνεκρο εμφύλιο πόλεμο που διεξήγαγαν οι εθνικιστές του Φρανσίσκο Φράνκο, έχοντας υπό τον έλεγχό τους την πλέον αξιόμαχη στρατιωτική δύναμη της χώρας, τη Λεγεώνα των Ξένων, αφού προηγουμένως αγγλικά αεροσκάφη είχαν μεταφέρει τον Φράνκο και πολλούς από τους στρατιώτες του από τα Κανάρια Νησιά, όπου ήταν αποκλεισμένοι, και κατόπιν η αεροπορία του Χίτλερ βομβάρδισε ανηλεώς τον στρατό της εκλεγμένης κυβέρνησης. Η διάκριση κυβέρνησης - εξουσίας από τη σύντροφο του πρωθυπουργού, λαμβανομένου υπόψη ότι μετά το 1989 είναι πρακτικά αδύνατη κάθε επανάσταση για εγκαθίδρυση κομμουνιστικού καθεστώτος, λειτουργεί απολογητικά ως προς την ίδια μερίδα ψηφοφόρων (αγανακτισμένοι, κατά φαντασίαν θύματα των ξένων, «δεν πληρώνω» και άλλοι με ανάλογα προσόντα) στην αναζήτηση του λόγου για τον οποίο δεν πραγματοποιήθηκαν οι εξωπραγματικές προεκλογικές εξαγγελίες του Ιανουαρίου 2015 που διόγκωσαν το κύμα των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ». (Σχόλιο του/της food inspector) ☛ Για τη συνέντευξη της καθηγήτριας Αρχαίας Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Πολύμνιας Αθανασιάδη στην Εύη Μαλλιαρού: «Συνέντευξη-πρότυπο. Ο ηλεκτρονικός Τύπος στερείται φήμης σε σχέση με τον έντυπο, αλλά πολύ γρήγορα θα τον ξεπεράσει» σχολίασε ο Γ. «Ακόμα κι όταν τρωγόμαστε οι από κάτω σχολιάζοντες, εσείς συνεχίζετε την εξαιρετική δουλειά. Μπράβο!» «Το βιβλίο της κ. Αθανασιάδη φαίνεται πολύ ενδιαφέρον και εστιάζει σε μια πλευρά αυτής της τρομερής εποχής» πρόσθεσε ο atman. «Ενδιαφέρον είναι ότι η εποχή του 2ου και 3ου αι. της απόλυτης ελευθερίας στην οποία αναφέρεται μοιάζει με τη δική μας. Απόλυτη (καταναλωτική) ελευθερία και υπαρξιακό κενό. Φάση Ουελμπέκ. Ωστόσο δεν έπαιξαν κάποιον ρόλο οι πολιτικές μεταβολές, οι τεράστιες μεταναστεύσεις, η καθίζηση της ρωμαϊκής ισχύος κ.λπ. κ.λπ.; Επίσης, έχουν αντιμετωπιστεί μάλλον ελαφρά οι διώξεις των χριστιανών αυτοκρατόρων και των “αγίων” της Εκκλησίας προς όποιον δεν αποδεχόταν τον χριστιανισμό» έγραψε o tktk. «Όταν έγινε επίσημη θρησκεία του κράτους, οι χριστιανοί δεν αποτελούσαν την πλειονότητα. Ίσως υπήρχε τάση προς τον μονοθεϊσμό, αλλά σίγουρα επιβλήθηκε με απαγορεύσεις και διώξεις. Μονοδοξία επιβαλλόμενη μάλλον, παρά φυσική. Και κανείς δεν ξέρει αν τα πράγματα θα έπαιρναν άλλη τροπή ή θα γυρνούσαν στην πρότερη κατάσταση εάν δεν είχαμε ολική απαγόρευση της μη χριστιανικής σκέψης». Τέλος, ο Κιμ σχολίασε: «Λέτε πως ο 2ος μ.Χ. αιώνας ήταν εποχή απόλυτης πολυδοξίας και ελευθερίας της σκέψης. Δυστυχώς, είναι δύσκολο να διατυπωθεί μια γενική θεωρία, διότι αν ο 2ος αιώνας ήταν όντως αιώνας ελευθερίας, τότε οι χριστιανοί δεν θα χρειαζόταν να περάσουν αυτό το σφαγείο τριών αιώνων μέχρι το Διάταγμα των Μεδιολάνων. Και ο Μέγας Κωνσταντίνος χρειάστηκε να δει ότι ο χριστιανισμός, ακόμα και διωκόμενος, κατακτούσε διαρκώς έδαφος στον λαό και στο στράτευμα, για να καταλάβει ότι θα μπορούσε να αποτελέσει στήριγμα ομοιογένειας στην αυτοκρατορία. Ως αναγκαιότητα, λοιπόν, δόθηκε ελευθερία στη λατρεία των χριστιανών στις αρχές του 4ου αιώνα, αφού πρώτα πολλοί άφησαν τα κοκαλάκια τους στις αρένες, και όχι επειδή υπήρξε κάποιο πνεύμα... “ελευθερίας”».

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

feedback545

ΤΑ ΑΣΧΗΜΑ ΓΛΥΠΤΑ ΚΑΙ Η ΚΥΡΙΑ ΜΠΑΖΙΆΝΑ

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 18.1.18 – lifo

3


Index 546

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδότης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικοσ διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ διευθυντής εκδοσησ M. Hulot εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου head of digital Βίκυ Καλαντζή art director Χρήστος Τζοβάρας συμβουλοσ σχεδιασμου Γιάννης Καρλόπουλος –––––– αρχισυντακτeσ lifo.gr Άρης Δημοκίδης Θανάσης Χαραμής προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη Σπύρος Γκατζούνας Άγγελος Παπαστεργίου

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ

–––––– συντακτική ομάδα Columnists: Νικόλας Σεβαστάκης Θοδωρής Αντωνόπουλος Δημήτρης Πολιτάκης Βιβλίο: Τίνα Μανδηλαρά

ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ LIFO ΣΤΟΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΠΕΙΡΑΙΑ σελiδα

Κινηματογράφος: Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος Τάσος Μελεμενίδης Θέατρο: Λουίζα Αρκουμανέα Γεύση: Νίκη Μηταρέα StarFax: Μαριβίκυ Καλλέργη Σύνταξη: Αλέξανδρος Διακοσάββας Μερόπη Κοκκίνη Βασίλης Καψάσκης Νινέττα Γιακιντζή Φιλιώ Ράγκου Χριστίνα Γαλανοπούλου Πάνος Μιχαήλ Γιάννης Πανταζόπουλος Χρήστος Παρίδης Μαρία Παππά Λένα Φουτσιτζή Θεόφιλος Δουμάνης

21

φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης Πάρις Ταβιτιάν Freddie F.

I WAS THERE σελiδα 36

ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ

Η ΝΕΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ SIGMUND FREUD σελiδeσ 34 4 lifo – 18.1.18

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Σκηνοθέτης, ηθοποιός. Γεννήθηκε στις Σέρρες, ζει στο Παγκράτι.

σελiδα

10

assistant art director Rinétta Κοσκινίδου διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου γραμματεία σύνταξης Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– senior direct market manager Κώστας Μαντάς ρroject μanagerdirect market Αριέττα Μελισσινού direct market managers Γιώργος Λυκουργιώτης Ισιδώρα Γενούζου υποδοχή διαφήμισης Ξένια Στασινοπούλου συντονισμοσ διαφήμισης Ελένη Γκοβάτσου οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης Άλκηστις Γκούμα εξωτερικες εργασιες Άκης Ιωάννου κωδικος εντυπου 7639


18.1.18 – lifo

5


ΞΑΝΑ ΠΡΩΤΗ

free press

ö

ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ

<

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

LIFO 135.300 ΑTHENS VOICE 121.200

LIFO 806.000 ΑTHENS VOICE 452.900

Πηγή: Focus BARI, Έρευνα «BARI S.M.A.R.T., ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΤΥΠΟΣ» Ιανουάριος–Ιούνιος 2017 Κοινό: Άντρες–Γυναίκες 13-74 ετών Σύνολο Ελλάδας: 6.862

Επισκεψιμότητα του website από οποιαδήποτε συσκευή (PC, laptop, mobile, tablet) στο διάστημα κυκλοφορίας του εντύπου. Στοιχεία Focus BARI.


18–24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018

TalkoftheTown

TheBuzz απο τον γιαννη πανταζοπουλο

ΟΙ ΧΑΜΈΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΎ ΖΗΤΉΜΑΤΟΣ

 Το ζήτημα του ονόματος της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας δεν είναι μια τυπική διαφορά μεταξύ ιστορικών γεγονότων ή συμβόλων. Από το 1991, όταν η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας αποσχίστηκε από την ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία και κήρυξε την ανεξαρτησία της με την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», η πρόβλεψη του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ότι κανείς δεν θα θυμάται το θέμα των Σκοπίων δέκα χρόνια μετά δεν έχει επιβεβαιωθεί, αφού αποτελεί ένα θέμα που ακόμη δεν έχει επιλυθεί.  Να υπενθυμίσουμε ότι γεωγραφικά ο όρος «Μακεδονία» αναφέρεται σε μια ευρύτερη περιοχή που εκτείνεται στο σημερινό έδαφος διαφόρων βαλκανικών χωρών, με το μεγαλύτερο τμήμα της να βρίσκεται στην Ελλάδα και μικρότερα τμήματά της στη πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στη Βουλγαρία και στην Αλβανία.  Η ρίζα του προβλήματος εντοπίζεται μετά το

τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο στρατάρχης Τίτο διαχώρισε από τη Σερβία την περιοχή που μέχρι τότε αποκαλούνταν Vardar Banovina (δηλαδή τη σημερινή πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας), χορηγώντας της καθεστώς ομόσπονδης συνιστώσας της τότε νέας ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας και μετονομάζοντάς την αρχικά σε Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας και στη συνέχεια σε Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Ταυτόχρονα, άρχισε να καλλιεργεί την ιδέα ενός χωριστού και διακριτού «μακεδονικού έθνους». Ο λόγος που ο Τίτο προέβη σε αυτή την κίνηση αφορούσε τη δίοδο που ήθελε να δημιουργήσει προς το Αιγαίο.  «Η (αμερικανική) κυβέρνηση θεωρεί ότι αναφορές του τύπου μακεδονικό “έθνος”, μακεδονική “Μητέρα Πατρίδα” ή μακεδονική “εθνική συνείδηση” αποτελούν αδικαιολόγητη δημαγωγία που δεν αντικατοπτρίζει καμία πολιτική πραγματικότητα και βλέπει σε αυτές την αναγέννηση ενός πιθανού μανδύα που θα υποκρύπτει

επιθετικές βλέψεις εναντίον της Ελλάδας» ανέφερε τηλεγράφημα του State Department τον Δεκέμβριο του 1944.  Έτσι, στις αρχές της δεκαετίας του ’90 η Ελλάδα αντιδρά στις αλυτρωτικές βλέψεις της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, συγκαλείται το πρώτο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, ενώ πραγματοποιείται μεγάλο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη. Είναι η περίοδος κατά την οποία ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, ενώ βρίσκεται στη ΔΕΘ, δηλώνει συγκινημένος μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες ότι η Μακεδονία είναι ελληνική.  Η ΕΟΚ και η πορτογαλική προεδρία παρεμβαίνουν και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών. Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Κοινότητας αναθέτει στον προεδρεύοντα Πορτογάλο υπουργό Εξωτερικών Ζοάο Πινέιρο την κατάθεση πρότασης επίλυσης. Το συγκεκριμένο σχέδιο φέρει το όνομα Πακέτο Πινέιρο, στο οποίο προτείνεται η

σύνθετη ονομασία Νέα Μακεδονία. Το σχέδιο αυτό απορρίφθηκε από την ελληνική πλευρά με την αιτιολογία ότι η Ελλάδα δεν επρόκειτο να αναγνωρίσει κράτος στην ονομασία του οποίου θα υπήρχε ο όρος ή παράγωγο του όρου «Μακεδονία». Μετά το τέλος του συμβουλίου ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς αποπέμπεται από την κυβέρνηση.  Όμως, τον Αύγουστου του 1992 η Ρωσία αποφασίζει να αναγνωρίσει τα Σκόπια ως Δημοκρατία της Μακεδονίας και ακολουθούν Βουλγαρία, Κροατία, Τουρκία, Σλοβενία και Λιθουανία.  Το 1993, κατόπιν σύστασης του Συμβουλίου Ασφαλείας, η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, με απόφαση της γενικής συνέλευσης, έγινε δεκτή στα Ηνωμένα Έθνη με αυτή την προσωρινή ονομασία έως ότου εξευρεθεί μια από κοινού συμφωνημένη λύση. Έναν χρόνο αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1994, η ελληνική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου αποφασίζει την επιβολή εμπάργκο στη γειτονική χώρα.

 Το 1995 οι δύο χώρες συνομολόγησαν μια Ενδιάμεση Συμφωνία, η οποία επέβαλε έναν δεσμευτικό «κώδικα συμπεριφοράς». Στη βάση της συμφωνίας αυτής τα δύο μέρη ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.  Το 1997 η κρίση στο Κοσσυφοπέδιο «παγώνει» τις συνομιλίες ανάμεσα στις δύο χώρες, ενώ το 2001, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Διαβαλκανικής, πέφτει στο τραπέζι το όνομα «Γκόρνα Ματσεντόνια» (Άνω Μακεδονία). Τον Νοέμβριο του 2004, και ενώ Πλανητάρχης είναι ο Τζορτζ Μπους, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοινώνουν ότι προχωρούν στην αναγνώριση της γειτονικής χώρας ως Δημοκρατίας της Μακεδονίας.  Έναν χρόνο μετά, την άνοιξη του 2005, κατατίθεται η πρόταση του Μάθιου Νίμιτς για υιοθέτηση του ονόματος «Republika Makedonija-Skopje» που θα αφορούσε τη διεθνή παρουσία της ΠΓΔΜ. Την ίδια στιγμή η γειτονική χώρα θα διατηρούσε τη συνταγματική της

ονομασία για εσωτερική χρήση αλλά και στις διμερείς διπλωματικές σχέσεις που είχε συνάψει με όσες χώρες την είχαν αναγνωρίσει ως Δημοκρατία της Μακεδονίας. Το φθινόπωρο του ίδιου έτους ο Μάθιου Νίμιτς καταθέτει νέα πρόταση διπλής ονομασίας «Republica Makedonija - Republica Makedonija-Skopje». Κι αυτή απορρίφθηκε από την ελληνική πλευρά.  Το 2008 πραγματοποιείται στο Βουκουρέστι η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ, στην οποία η ΠΓΔΜ εκφράζει την πρόθεσή της να ενταχθεί στους κόλπους της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Παρά τις πιέσεις των ΗΠΑ, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής στο επίσημο δείπνο εργασίας της πρώτης ημέρας της συνόδου ξεκαθαρίζει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχτεί την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ από τη στιγμή που δεν έχει εξευρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση και ότι οποιαδήποτε λύση βρεθεί θα πρέπει να έχει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και να είναι μόνιμη και όχι προσωρινή. Δέκα χρόνια μετά, το πρόβλημα παραμένει.

18.1.18 – lifo

7


ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: DAVID SHRIGLEY

TalkoftheTown

α π ό τ ο ν α νδρ έα λου κ άκ ο

SweetNothing

Η ΤΡΑΓΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΡΏΤΗΣ ΦΟΡΆΣ

8 lifo – 18.1.18

Την περασμένη εβδομάδα έστειλα το πρώτο μου άρθρο στη LifO για τη στήλη «Sweet Nothing», στην οποία, όπως καταλαβαίνετε από τον τίτλο, θα αναλύω υπέροχα πράγματα που δεν σημαίνουν τίποτα το ιδιαίτερο, δηλαδή ασήμαντα κομμάτια της ζωής, σαν αυτά που μας συμβαίνουν σχεδόν καθημερινά και όταν μας συμβαίνουν λέμε «οπ» ή «οχ» ή τίποτα και μετά από λίγο τα έχουμε ξεχάσει. Μερικά τέτοια πράγματα είναι, ας πούμε, ένα περιστέρι που μας χέζει το αμάξι, ή μια μαμά που μαλώνει το παιδάκι της στον δρόμο, λέγοντάς του τρομερά βαριές κουβέντες τύπου «είσαι αλήτης» ή «θα σε αφήσω εδώ και θα φύγω», ή ένα παιδάκι που αδιαφορεί την ώρα που το μαλώνει η μαμά του, ή ένα περίεργο βλέμμα περαστικού, ή μια ατάκα που λέει κάποιος στο τηλέφωνο καθώς περπατάει και περνάει από δίπλα στο στυλ «ρε Μαρία, σου είπα δεν μπορώ, μη μου γαμ…» και μετά τα λόγια του χάνονται καθώς κι αυτός χάνεται στην αντίθετη κατεύθυνση στην οδό Φιλολάου ή κάπου εκεί τέλος πάντων. Το υπέροχο τίποτα αυτής της εβδομάδας είναι για την τραγικότητα της πρώτης φοράς. Είναι αυτή η καταραμένη πρώτη φορά που θεωρούμε ότι κρίνει τα πάντα ή που θα μας σημαδέψει για μια ζωή ή, έστω, μέχρι τα βαθιά γεράματα, γιατί από τα βαθιά γεράματα μέχρι τον θάνατο λογικά δεν θα μας νοιάζει και πολύ τι συμβαίνει λόγω αδυναμίας αντίληψης του τι συμβαίνει σε αυτό τον κόσμο ή επειδή από μια ηλικία και μετά οι άνθρωποι γίνονται σαν μωρά παιδιά και ψιλοχεστήκανε για τη γνώμη των άλλων, πράγμα αρκετά απελευθερωτικό εδώ που τα λέμε. Σκέφτηκα να γράψω για την πρώτη φορά με αφορμή την πρώτη φορά που έγραψα άρθρο στη LiFO, κάτι που συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα, και ο λόγος που το σκέφτηκα αυτό είναι επειδή από την ώρα που είπα ότι θα γράφω εδώ μέχρι την ώρα που έστειλα το άρθρο (στο 90’, που λένε και στο ποδόσφαιρο) σκεφτόμουνα τι να γράψω, αφού όλοι σχεδόν γράφουνε, μέχρι και ο γιος μου έγραψε μια έκθεση που όλοι λέγαν «όου μάι γκοντ, πόσο φανταστική είναι» και ο μόνος που δεν τη διάβασε ήμουν εγώ, γιατί κάθε φορά που τον ρωτάω αν έφερε τη φανταστική έκθεση να τη διαβάσω μου λέει «οχ, την ξέχασα, ρε μπαμπά» και μετά αναρωτιέμαι γιατί δεν με υπολογίζει κανένας εμένα και μετά κλαίω για μισή ώρα και όταν έρχεται κάποιος σκουπίζω τα δάκρυά μου και λέω «όχι όχι, καλά είμαι, μπήκε ένα σκουπιδάκι στο μάτι μου». Η πρώτη φορά, λοιπόν, ήταν βασανιστική, ήταν ένας αργός θάνατος, ήταν μια συνεχόμενη φωνή στο μυαλό μου (με πολύ echo) που μου έλεγε «Αντρέα, σκατά θα είναι αυτό που θα γράψεις (γράψεις-ψεις-ψεις-εις-εις-ς)» και που δεν σταμάτησε να μου μιλάει ακόμα και την ώρα που έγραφα το άρθρο, λέγοντάς μου «Αντρέα, σκατά θα είναι αυτό που γράφεις (γράφεις-φεις-φεις-εις-εις-ς)». Θα αναδείξω, λοιπόν, την τραγικότητα της πρώτης φοράς μέσα από δύο πολύ σκληρά βιωματικά περιστατικά από την παιδική μου ηλικία και καθώς τα πρώτα χρόνια διαμορφώνεται ο χαρακτήρας του ανθρώπου, εκείνες οι πρώτες φορές είναι οι πιο τραυματικές και ως εκ τούτου οι πιο καθοριστικές. Θα σας πω για την πρώτη φορά σινεμά και την πρώτη φορά μπέικον. Θα μπορούσα να σας πω κι άλλες τραγικές πρώτες φορές, αλλά δεν σας ξέρω ακόμα τόσο καλά για να μπω σε τόσο εξευτελιστικό mode. Tην πρώτη φορά, λοιπόν, στο σινεμά ήμουνα 5 χρονών και πήγαμε με τους γονείς μου και τη μεγαλύτερη αδερφή μου να δούμε τον ΕΤ. Ο ΕΤ, γενικά, ήταν πολύ καλό παιδί, αλλά μέχρι το παιδικό μου μυαλό να το καταλάβει αυτό, νόμιζα ότι με έχουν πάει οι γονείς μου σε βασανιστήρια που συμβαίνουν σε μια σκοτεινή αίθουσα με μια πολύ φωτεινή οθόνη και τεράστιους ανθρώπους που περπατάνε και κάνουνε ποδήλατο μέσα σε αυτή την οθόνη. Όλα αυτά σε συν-

Η πρώτη φορά, λοιπόν, ήταν βασανιστική, ήταν ένας αργός θάνατος, ήταν μια συνεχόμενη φωνή στο μυαλό μου (με πολύ echo) που μου έλεγε «Αντρέα, σκατά θα είναι αυτό που θα γράψεις (γράψειςψεις-ψεις-ειςεις-ς)» και που δεν σταμάτησε να μου μιλάει ακόμα και την ώρα που έγραφα το άρθρο, λέγοντάς μου «Αντρέα, σκατά θα είναι αυτό που γράφεις (γράφειςφεις-φεις-ειςεις-ς)».

δυασμό με αυτό το τερατόμορφο, αλλά γλυκύτατο κατά τ’ άλλα πλάσμα, μου προκάλεσαν τρομερό πανικό κι έτσι περάσαμε αρκετή ώρα στο φουαγέ του σινεμά λίγο μετά την πρώτη εμφάνιση του ΕΤ, εγώ να κλαίω γοερά και η μάνα μου να μου εξηγεί πόσο καλοί είναι οι εξωγήινοι λες και είχε γνωρίσει πολλούς μέχρι τότε, αλλά, ούτως ή άλλως, μες στο ψέμα ζούνε όλα τα πεντάχρονα παιδάκια. Μετά και αφού ηρέμησα, πήγαμε να δούμε τη συνέχεια της ταινίας και σιγά-σιγά ένιωσα κι εγώ αυτό που μου έλεγε η μητερούλα μου, δηλαδή ότι είναι καλοί οι εξωγήινοι, και κάπως έτσι τον αγάπησα τον ΕΤ και πάνω που τον αγάπησα ήρθε η δική του η μάνα, αν δεν κάνω λάθος, και τον πήρε πίσω κι εμένα με έπιασαν πάλι γοερά κλάματα, από στενοχώρια αυτήν τη φορά και όχι από τρόμο, και χάλασα το φινάλε όλων των θεατών και, γενικά, όπως καταλαβαίνετε, η πρώτη φορά σινεμά ήταν μια γενικότερη τραγωδία, για την οποία την ευθύνη είχαν δύο μάνες, η δική μου και του ΕΤ. Από την παιδική μου ηλικία θυμάμαι ακόμα μία τραγική πρώτη φορά, μια ιστορία αγάπης και μίσους που έχει μέσα κλάματα, φωνές, μια μεγάλη ανατροπή, τη μάνα μου (πάλι) και μπέικον. Εγώ στην ηλικία του πρώτη φορά σινεμά, μπορεί και μικρότερος, η μάνα μου σε καλή ηλικία για την ηλικία της και στο τηγάνι να τηγανίζονται αυγά και μπέικον για να τα φάει το πιο μίζερο παιδάκι όλων των εποχών. Με τα αυγά γνωριζόμασταν, με το μπέικον όμως όχι. Όταν ήρθε να γνωριστούμε εγώ αρνήθηκα να του δώσω το χέρι και η μάνα μου, μην αντέχοντας άλλο τη μιζέρια μου, μου είπε με καθαρή και επιβλητική φωνή αυτά τα λόγια που ακόμα αντηχούν στ’ αυτιά μου και μου προκαλούν πανικό: «Θα το φας». Εγώ της είπα «όχι». Αυτή μου είπε «θα το φας». Εγώ της είπα «όχι». Αυτή μου είπε «θα το φας». Και για να μην τα πολυλογώ, η κουβέντα κατέληξε ως εξής: αυτή μου είπε «θα το φας» κι εγώ της είπα «όχι». Και τότε, ξαφνικά, με μια κίνηση που κανείς από τους δυο μας δεν περίμενε να συμβεί και ούτε είχε προσχεδιάσει στο μυαλό της στην αρχή του τηγανίσματος, αρπάζει μια κομματάρα μπέικον και μου τη βάζει στο στόμα. Κι εγώ, κλαίγοντας σαν τρελός, ένιωσα ξαφνικά μια πανδαισία γεύσης να αποκαλύπτεται στο στόμα μου, φέρνοντας ορισμένες αισθήσεις μου σε κατάσταση παροξυσμού, όχι μόνο αυτήν της γεύσης, η οποία ζούσε στιγμές τελικού Ευρωμπάσκετ ’87, αλλά και αυτήν της όσφρησης και κυρίως της ακοής, που άκουγε έναν τόσο ερωτικό ήχο, τον θρυμματισμό της τραγανιστής κόλασης που ξεκινούσε από μέσα από το στόμα μου κι έμοιαζε να ακούγεται μέχρι κάποιες κοντινές βαλκανικές χώρες. Οι επόμενες λέξεις που είπα ήταν οι εξής τρεις: «Θέλω κι άλλο». Και από τότε αυτός ο έρωτας, εμένα και του μπέικον, παραμένει, εντελώς αναλλοίωτος στο πέρασμα του χρόνου. Αυτά είναι δύο παραδείγματα πρώτων τραγικών φορών. Έχω πολλά ακόμα, αλλά ευτυχώς η στήλη έχει περιορισμό λέξεων και τον έχω ήδη ξεπεράσει, πράγμα που με γλιτώνει από το να ρεζιλευτώ εντελώς. Για να μιλήσουμε όμως και λίγο σοβαρά, οι πρώτες φορές είναι απλώς ένα αναγκαίο κακό, είναι αυτό που πρέπει να περάσει ο καθένας μας στον δρόμο για τη δεύτερη, την τρίτη και όλες τις επόμενες φορές που είναι καλύτερες γιατί απλώς δεν είναι οι πρώτες φορές. Είναι τα πρώτα ραντεβού, αυτά τα γεμάτα αμηχανία και κενά διαστήματα, είναι το πρώτο σεξ που δεν είναι ποτέ μα ποτέ το καλύτερο, είναι η πρώτη μέρα στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στην καινούργια δουλειά, είναι μια σκληρή αναμέτρηση με τον εαυτό μας και το θάρρος μας από την οποία συνήθως βγαίνουμε χαμένοι, όμως σημασία δεν έχει η πτώση αλλά η πρόσκρουση, και με αυτό το κάπως άσχετο με την περίσταση ρητό ανανεώνουμε το ραντεβού μας για το επόμενο υπέροχο τίποτα στο οποίο θα αναλύσουμε ακόμα ένα εντελώς ασήμαντο και ταυτόχρονα υπέροχο θέμα.


TalkoftheTown

ΘΥΜΆΣΑΙ ΤΌΤΕ ΠΟΥ ΜΟΥ ΤΗΝ ΈΠΕΣΕΣ;

ΔΗΜΟΨΉΦΙΣΜΑ ΓΙΑ «ΕΘΝΙΚΌ ΘΈΜΑ»: Η ΠΑΓΊΔΑ

Η «κίνηση Ντενέβ» φάνηκε αντιδραστική, άκαιρη και ρετρό, αλλά ούτε και η Αμερική δικαιούται να παριστάνει το μοντέλο κάθαρσης επιθετικών σεξουαλικών συμπεριφορών.

α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η

ΔεύτερεςΣκέψεις

Όταν οι οικονομικές αγωνίες και τα πάθη εναντίωσης που γέννησαν ήταν στην αιχμή τους, η άλλη «σφαίρα» είχε κάπως ηρεμήσει. Η κατακραυγή για την απώλεια μισθών και συντάξεων σκέπαζε όλα τα υπόλοιπα. Οι εθνικές αγωνίες στράφηκαν στο «τροϊκανό» άγος και στους εξηγητές, κατηχητές και πολέμιους των δανειστών που είχαν πιάσει στασίδι στις τηλεοράσεις. Τώρα, όμως, φαίνεται πως επιστρέφει ξανά η άλλη κοινή γνώμη. Η οικονομία έγινε ένας μπανάλ ρεαλισμός γενικών καθηκόντων που δεν ξεσηκώνει συλλογικά πάθη. Τα βιβλία για την κρίση άρχισαν να τακτοποιούνται στα ράφια και οι περισσότεροι ζητούν συνολικό βλέμμα. Η Ελλάδα και η μοίρα της. Η χώρα και η Ιστορία της. Μεγάλες αφηγήσεις που να δίνουν μια πανοραμική άποψη στο πριν και στο μετά. Ακριβώς εδώ όμως, σε αυτήν τη στιγμή που τονίζεται η ανάγκη για «μεγάλη αφήγηση» και έχει κουράσει ο γενικευμένος οικονομισμός, είναι ορατός ο κίνδυνος μιας ακόμα φυγής από την πραγματικότητα. Να σπεύσουμε σε μάχες ταυτότητας και εθνικού φρονήματος, πιστεύοντας πως όλα τα υπόλοιπα είναι έτσι κι αλλιώς «αποφασισμένα». Για να το πω αλλιώς, ο εθισμός σε έναν κακής ποιότητας ρεαλισμό ξυπνάει πάλι τους «οραματιστές», αυτούς που σαλπίζουν την πίστη τους στα δίκαια του ελληνισμού επειδή η υπόλοιπη πολιτική τους προσφορά δεν συνεγείρει τα πλήθη. Το θέμα είναι όμως ότι αυτός ο εθνικισμός επιβίωσης στον αφρό μάς πάει συνολικά πίσω. Και δεν πρέπει. Η δεκαετία του ’90 δεν μπορεί να επιστρέψει παρά ως φάρσα ή τυχοδιωκτισμός. Και έχουμε υποφέρει πολύ και από τα δυο.

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη

Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 έχει αυξηθεί γεωμετρικά ο αριθμός όσων το «ψάχνουν» με τα εθνικά θέματα. Με το Μακεδονικό/Σκοπιανό δημιουργήθηκε μια ολόκληρη εκδοτική αγορά με τους πιστούς της, κατά τεκμήριο άνδρες αναγνώστες της μεσαίας τάξης. Δεν ήταν μόνο μεγάλης ηλικίας άνθρωποι με συντηρητικές πολιτικές καταβολές. Σχηματίστηκε με τα χρόνια ένα ευρύ κοινό που άρχιζε να έχει άποψη για τους χάρτες, τα τοπωνύμια, την προέλευση και τις ετυμολογίες. Στα περίπτερα πολλαπλασιάστηκαν τα περιοδικά Ιστορίας και μαζί διάφορα άλλα έντυπα αμυντικής, στρατηγικής και γεωπολιτικής. Η εκλαϊκευμένη αρχαιογνωσία, τα στρατιωτικά θέματα και διάχυτες συζητήσεις για την εθνογένεση διαφόρων λαών πήγαιναν μαζί. Σε μια συγκυρία κατά την οποία οι ελίτ των ειδικών μπήκαν στο στόχαστρο ως ανεπαρκείς, αν όχι προδοτικές, καθένας μπορούσε όχι απλώς να έχει άποψη (γενικό προσανατολισμό) αλλά να γίνεται με τη σειρά του «ειδήμων»: χιλιάδες πολίτες μετατράπηκαν σε καθοδηγητές γνώμης στις οικογένειες, στα καφενεία και στα γραφεία. Εύκολα συναντούσες αυτόν που ισχυριζόταν πως ήξερε πού ήταν η μεθόριος Ιλλυριών και Θρακών την εποχή του Χριστού, τι έγινε στο Ίλιντεν ή ποια χωριά ήταν βουλγαρόφωνα και ποια δικά μας το 1900. Και έπειτα το παιχνίδι των αναφορών άνοιγε, αγκαλιάζοντας το πιο διαφορετικό φάσμα: τον στρατάρχη Τίτο, τα σχέδια του ΚΚΕ, τους διαύλους του ΝΑΤΟ, τους Αλβανούς που ήταν Έλληνες, μα δεν το ήξεραν, ή άλλους που ήταν βεβαίως Τούρκοι, αλλά δεν θα το παραδέχονταν κ.λπ. Κάπως έτσι πήρε σάρκα και οστά μια ιδιαίτερη κοινή γνώμη μέσα στη χώρα. Υπερβολικά καχύποπτη και απολύτως απρόθυμη να αναγνωρίσει λάθη στις διαγνώσεις της. Έτοιμη, όμως, να υιοθετήσει την άποψη ότι τα περισσότερα στοιχεία είναι στημένα και παραποιημένα. Όπως και σε άλλα πεδία της ζωής (στα ιατρικά θέματα, για παράδειγμα), η έκρηξη της διαθέσιμης πληροφορίας και των κάθε λογής αφηγήσεων, ντοκουμέντων και ερευνητικών πορισμάτων ενθάρρυνε ένα «κόμμα της αδιαλλαξίας». Όσο περισσότερα νόμιζαν πως κατείχαν και ανακάλυπταν, τόσο πιο έντονα αντιδρούσαν στο ενδεχόμενο να έκαναν κάποιο λάθος. Η κριτική στις αξιώσεις των ειδικών είναι φυσικά κομμάτι του νεότερου δημοκρατικού σύμπαντος. Η φιλελευθεροποίηση των κοινωνιών υπονομεύει την εμπιστοσύνη στις ιεραρχικές σχέσεις και στα κάθετα συστήματα εξουσίας. Εδώ όμως μιλούμε για κάτι άλλο: όχι για την ανάπτυξη μιας κριτικής δημόσιας γνώμης αλλά για την αυταπάτη ότι όλα (εξωτερική πολιτική, διπλωματία, διεθνείς σχέσεις) είναι υπόθεση «δημοψηφίσματος». Και ότι ένα μείγμα εθνικιστικού συναισθηματισμού και ερασιτεχνικής παντογνωσίας μπορεί να δώσει απάντηση στις αποτυχίες των ελίτ και του κράτους. Το είδαμε αυτό και με τα οικονομικά της κρίσης: πολλαπλασιάστηκαν οι Έλληνες πολίτες που πίστεψαν πως γνωρίζουν από πολιτική οικονομία, τη μυστική διάρθρωση του χρέους ή τις λεπτομέρειες των διεθνών συμβάσεων από την εποχή της Επανάστασης μέχρι το 2010.

ShortCut

Μετά την κρίση τα εθνικά ζητήματα.

Τα βιβλία για την κρίση άρχισαν να τακτοποιούνται στα ράφια και οι περισσότεροι ζητούν συνολικό βλέμμα. Η Ελλάδα και η μοίρα της. Η χώρα και η Ιστορία της. Μεγάλες αφηγήσεις που να δίνουν μια πανοραμική άποψη στο πριν και στο μετά.

Τελικά, η κόλαση είναι οι Γάλλοι –σύμφωνα με τη νόστιμη ελληνική παράφραση του σαρτρικού «η κόλαση είναι οι άλλοι»– και η παραδοσιακά «σαδομαζό» αντίληψή τους περί φλερτ και ερωτισμού γενικώς ή μήπως οι Γάλλοι (και κυρίως οι Γαλλίδες εν προκειμένω) θα μας σώσουν από τον «νέο πουριτανισμό» και τις αγκυλώσεις μιας άτεγκτης πολιτικής ορθότητας; Ιδού το ερώτημα που σέρνεται στις παρέες τον τελευταίο καιρό με αφορμή την παρέμβαση κατά της ποινικοποίησης του «αρχέγονου» αντρικού πεσίματος, όπως εκφράστηκε μέσω της «κίνησης Ντενέβ». Πολλοί (και πολλές – είμαστε κι εμείς άσχημα μπλεγμένοι στα ελληνικά με την απόλυτη κυριαρχία του αρσενικού γένους στον λόγο) έσπευσαν να χαιρετίσουν με ενθουσιασμό και ανακούφιση την αντίδραση αυτή στις υπερβολές και στις παράπλευρες απώλειες του #metoo και του «time’s up», ήταν όμως περίπου βέβαιο εξαρχής ότι θα εκτεθούν στην πορεία της συζήτησης, από τη στιγμή που το αντεπιχείρημα είναι τόσο ισχυρό και δίκαιο: εδώ κάναμε τόσο αγώνα για να ανοίξει επιτέλους η πόρτα της καταγγελίας των κεκτημένων πρακτικών σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας, ειδικά στο πλαίσιο αντρικής εξουσίας που κυριαρχεί στους εργασιακούς χώρους, κι εσείς, μαντάμ, πάτε να την κλείσετε με τις ρετρό ενστάσεις σας; Σιλάνς, σιλβουπλέ. Από την άλλη πλευρά, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδεχτεί κανείς τον ρόλο της Αμερικής ως φωτεινού και απόλυτου υποδείγματος κάθαρσης σάπιων και βίαιων συμπεριφορών (και το δηλώνω εγώ, ένα σεσημασμένο «παπαγαλάκι του αμερικανισμού», lol), την ώρα που η μισή χώρα ρέπει προς τη βαρβαρότητα και την αντίδραση. Όποιος έχει επισκεφτεί τη χώρα άλλωστε κι έχει συναναστραφεί κόσμο σε ποικίλα περιβάλλοντα, μπορεί, νομίζω, να πιστοποιήσει το χάσμα που χωρίζει την ακατάστατη καθημερινότητα από τον μύλο των πάσης φύσεως politics, όπως παρουσιάζεται στα media. Δυστυχώς, το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης και της βροχής καταγγελιών κατά επωνύμων εμπεριέχει από τη φύση του και ένα έντονα «πικάντικο» και κουτσομπολίστικο στοιχείο. Μετά από τόσο καιρό, εξακολουθεί να μην περνά μέρα που να μη δουν το φως της δημοσιότητας αποκαλύψεις για σκιώδεις, αρπακτικές και επιθετικές ερωτικές συμπεριφορές κάποιου επιφανούς εκπροσώπου του χώρου του θεάματος και των μέσων κυρίως. Πρόκειται για το ιδανικό δόλωμα για κλικ κι εμείς κλικάρουμε σαν μαλάκες για να πάρουμε λίγο μάτι από τα «άπλυτα» των σταρ, ασχέτως του αν οι καταγγελίες περιέχουν ίχνος σοβαρότητας ή τεκμηρίωσης. Πιο πρόσφατο παράδειγμα η περίπτωση του γνωστού Αμερικανού κωμικού Αζίζ Ανσάρι, ο οποίος έχει «ξεφωνηθεί» στους τίτλους πολλών έγκυρων μέσων τις τελευταίες μέρες ως υπαίτιος περιστατικού κακοποίησης. Μπαίνει, λοιπόν, κανείς να δει τι είχε κάνει αυτός ο αλήτης και διαβάζει αποσπάσματα από το ανώνυμο κείμενο μιας γυναίκας με την οποία είχε βγει ραντεβού πριν από χρόνια (εκείνη είχε ξεκινήσει τη διαδικασία του «φλερτ») ένα βράδυ, πήγαν σε εστιατόριο (εκείνη θα προτιμούσε λευκό αντί κόκκινο κρασί, αλλά το άφησε να περάσει) και μετά σπίτι του για τα περαιτέρω, έκαναν έρωτα, αλλά μετά της έμεινε μια λίγο «στιφή» γεύση από την όλη φάση, χωρίς να κατονομάζει κάποια, έστω και αμυδρά, επιθετική συμπεριφορά. Απλώς δεν ήταν ακριβώς ο τέλειος άντρας που περίμενε κι αυτό κάπως την τραυμάτισε ανεπανόρθωτα. Μα την Παναγία, αυτά λέει και μάλιστα ανώνυμα, γεγονός που ουδόλως εμπόδισε τόσα μέσα να παρουσιάσουν τον ηθοποιό στον τίτλο και στο lead άρθρων τους ως υπόλογο και «καταζητούμενο» για περιστατικό άγριας σεξουαλικής παρενόχλησης. Δεν βαριέσαι, άντρας είναι, διάσημος είναι, κωμικός είναι(!), θα μπορούσε να το έχει κάνει. Πολυτελείας κουβέντες, θα πει κανείς, και δικαίως εν μέρει, ειδικά αν αναλογιστεί τη χυδαία, ψωροπερήφανη και αγρίως συμπλεγματική ματσίλα που επικρατεί παντού στη δική μας χώρα. Παντού, εκτός από τον «πολιτισμένο» κύκλο μας, όπως όλοι, λίγο-πολύ, θέλουμε να πιστεύουμε. 18.1.18 – lifo

9


q Ο πατέρας μου ήταν δημόσιος υπάλληλος και επειδή ήθελα να πηγαίνω μαζί του με το υπηρεσιακό αμάξι και όλο και κάποιος το απαγόρευε, στην αρχή ο Πλαστήρας, που ήταν πρωθυπουργός, και μετά ο Παπάγος, όνειρό μου ήταν να γίνω κι εγώ πρωθυπουργός, για να επιτρέψω να χρησιμοποιούν το υπηρεσιακό αυτοκίνητο τα παιδιά των υπαλλήλων. Αυτό το όνειρο είχε να κάνει με τη δημοκρατική αγωγή των πρώτων χρόνων, διότι τότε, εκ παραλλήλου, υπήρχαν μερικά πράγματα που στο κοινωνικό περιβάλλον έπαιζαν έναν ρόλο: οι γυναίκες που ήταν ανύπαντρες κι έπρεπε να παντρευτούν. Κατά κάποιον τρόπο, καθ’ οδόν, θεώρησα ότι σ’ εμένα είχε ανατεθεί να παντρέψω τις ανύπαντρες ή να υποσχεθώ την τακτοποίησή τους, δηλαδή να πουλήσω αυτή την εξυπηρέτηση. Ήταν ένα γελοίο όνειρο πρόωρου πολιτικού, το οποίο συνδεόταν επίσης με το κλίμα που υπήρχε τότε με το Κυπριακό, στις αρχές της δεκαετίας του ’50, και την επομένη του Εμφυλίου.

q Ηθοποιός έγινα γιατί δεν μπορούσα να γίνω πολιτικός και σκηνοθέτης επειδή δεν μπορούσα να γίνω συγγραφέας.

απο τον m. hulot. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

Το ναυάγιο δύο κλίσεων οδήγησε σε μια τρίτη. Και στην περίπτωση τη συγγραφική και στην περίπτωση του ηθοποιού υπάρχει αυτό το στοιχείο, δηλαδή η ματαίωση μιας κλίσης παράγει μιαν άλλη. Η ειρωνεία είναι ότι τα τελευταία χρόνια εξετέθην και ως συγγραφέας. Ποτέ μη λες ποτέ, υπάρχει αυτό το στοιχείο που είναι η ζωή και είναι εδώ για να μας διαψεύσει. Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μη λες.

q Στο θέατρο πήγα αρχικά ως αναγνώστης. Με απασχολούσε το έντυπο όταν ήμουν 12 χρονών και είχα πάει στο πρακτορείο εφημερίδων για να πάρω τη «Διάπλαση των Παίδων» ή το «Ελληνόπουλο». Εκεί είδα το περιοδικό «Θέατρο» του Κώστα Νίτσου που είχε ένα εντυπωσιακό εξώφυλλο offset του Γιώργου Βακιρτζή. Το αγόρασα κι έγινα φανατικός αναγνώστης του περιοδικού. Αργότερα έγινα και συνεργάτης του –έκανα μεταφράσεις–, τη δεύτερη περίοδό του, μετά τη Μεταπολίτευση. Εν τω μεταξύ, είχα κάνει το βήμα και είχα βρεθεί στο Θέατρο Τέχνης, στη δραματική σχολή. Ήθελα να πάω να βρω τον άνθρωπο που ήταν πίσω από δύο παραστάσεις που με στιγμάτισαν. Μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο είδα στη Θεσσαλονίκη τους Πέρσες του Αισχύλου και τους Όρνιθες του Αριστοφάνη το 1965. Όταν τελικώς έκανα το βήμα και εδήλωσα στους δικούς μου ότι θα με ενδιέφερε να ασχοληθώ με το θέατρο, κλασικά οι άνθρωποι μου είπαν: «Γιατί υπάρχει αυτό το πράγμα; Δεν πρέπει να πας στο πανεπιστήμιο, όπως όλος ο καλός ο κόσμος, αφού τα παίρνεις τα γράμματα; Και άμα είναι, μετά, μπορείς να ασχοληθείς και με το θέατρο». Έδωσα εξετάσεις και πέρασα στην Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο τρίτο έτος λέω «δεν γίνεται, δεν μπορώ να συνεχίσω έτσι, άρα πρέπει να γίνει κάτι, πρέπει να ληφθούν κάποιες αποφάσεις». Την εποχή εκείνη και οι δικοί μου είχαν έρθει στην Αθήνα, γιατί ο πατέρας μου είχε τοποθετηθεί στο υπουργείο, στην κεντρική υπηρεσία, και τους είπα «θα πάω στη δραματική σχολή». Είχα τελειώσει το δεύτερο έτος της Ιατρικής. Δεν ξέρω πόσο ευχάριστα ένιωσαν, φαντάζομαι πως θα είχαν μια αγωνία για τα πράγματα, αλλά δεν έφεραν αντίρρηση. Η αγωνία ήταν το λιγότερο μια εποχή που τέτοιες επιλογές εθεωρούντο ανορθόδοξες ως όρος επαγγελματικής αποκατάστασης. Τελικώς, πήγα στη δραματική σχολή και τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους.

q Όπως λέει και ο Πλάτων, είναι προνόμιο των ανθρώπων που μπορούν να θαυμάζουν και από αυτή την άποψη λέω ότι η σχέση μου με το θέατρο πέρασε μέσα από τον δίαυλο αυτό, του θαυμασμού προς το έργο ενός ανθρώπου. Δεν ξέρω αν μπορώ να μιλήσω για όφελος από το θέατρο, αν είχα υπ’ όψιν ποια θα ήταν η ζημία. Το θέατρο ήταν μια επικράτεια, μια ήπειρος για μένα, που λειτούργησε και ενεργοποίησε τον μοχλό του θαυμασμού και ξέρω ότι δεν μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος χωρίς θαυμασμό. Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου. Ξέρετε, είναι μεγάλη υπόθεση αυτή, το πώς σώζεσαι από την κακομοιριά σου σε μια χώρα στην οποία κοινωνικά, αλλά και από άλλες απόψεις, υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για αναπαραγωγή και διαιώνισή της, για πολιτική επιβράβευσή της, για όλο αυτό το πράγμα το οποίο το έχουμε ως χώρα. Το θέατρο ήταν για μένα αυτός ο μοχλός και άνοιξε το πεδίο για την υπέρβαση του κινδύνου της κακομοιριάς. Αυτό για μένα είναι το μέγιστο όφελος.

q Δεν ξέρω τι είναι καλή παράσταση, ξέρω όμως ότι όταν βρεθώ μπροστά της δεν μπορώ να κάνω τίποτα, έχω παραδοθεί.

q Η Ελλάς είναι μια θεατρολάγνος χώρα. Και οι θεατρολάγνοι στηρίζονται στο εναλλακτικό νόμισμα, το οποίο δεν είναι το ευρώ αλλά η δόξα. Με δόξα πληρώνονται οι άνθρωποι οι οποίοι εργάζονται κατά 95% στον χώρο του θεάτρου και αμείβονται με τη γνώμη των άλλων. Η γνώμη των άλλων σε στηρίζει και αυτό, λοιπόν, είναι εκεί, σταθερά πια. Οι –πολλοί– νέοι άνθρωποι που θέλουν να μπουν στο θέατρο θα κάνουν τη διαδρομή της ζωής καθοδηγούμενοι από την ανωτερότητα του Έλληνα. Υπάρχει μια τρομερή ανωτερότητα η οποία τον κάνει υπέρτερο, ανώτερο και ενός επιτεύξιμου στόχου. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, λες «τι θα κάνουν αυτοί οι άνθρωποι; Αυτό που κάνουν;». Είναι ευχαριστημένοι απ’ τον εαυτό τους, έχουν μια αυτοπαρηγορητική δύναμη και αυτό είναι πραγματικά μεγάλη υπόθεση, για μένα είναι κάτι εντυπωσιακό. Παράγουμε 600-700 ηθοποιούς τον χρόνο, ας μη μιλήσουμε για συγγραφείς. Έχω την εντύπωση ότι, προϊόντος του χρόνου, το επαγγελματικό αίτημα σε σχέση με το θέατρο έχει υποχωρήσει πάρα πολύ και κυρίως μετά την 20ετία που συνέδεσε την ηθοποιία με την τηλεόραση. Βλέπεις ότι πλέον δεν τίθεται το αίτημα αυτό, υπάρχει μια προσγείωση σε σχέση με το 1990, όταν έγινε το «μπαμ» με την ιδιωτική τηλεόραση.

q Το να συνομιλεί κανένας με αυτό που αγαπάει ποτέ δεν έβλαψε κανέναν. Το να υπάρχει το δημοκρατικό δικαίωμα να μην καταλαβαίνεις ή το να μην έχεις κοπιάσει για κάτι και να μπορείς να έχεις πρόσβαση σε αυτό είναι επίσης μια φενάκη δημοκρατικού λαϊκισμού που λέει ότι δημοκρατισμός σημαίνει ελευθερία εισόδου στα μουσεία, διότι μπορούν να πηγαίνουν όλοι πια. Την ελευθερία στον Ρέμπραντ, όμως, την κατακτά ο καθένας μόνος του. Υπάρχει και η ξεφτίλα και η ξιπασιά του εκπαιδευμένου, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν αφορίζουμε και βγάζουμε γενικούς κανόνες.

10 lifo – 18.1.18

ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ, ΗΘΟΠΟΙΌΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΙΣ ΣΈΡΡΕΣ, ΖΕΙ ΣΤΟ ΠΑΓΚΡΆΤΙ.

της ζωής αλλά ως κάτι κατ’ εξαίρεσιν συνδεδεμένο με τις θερινές διακοπές στο χωριό της μητέρας και του πατέρα μου, που βρισκόταν στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, τα Κάτω Πορόια. Ήταν ένα στοιχείο που έβαζε τα πράγματα στη θέση τους, όταν το φυσικό φως τελείωνε και κάποιος έπρεπε να ανάψει τη λάμπα του πετρελαίου, κάτι πολύ διαφορετικό από το να ανάψεις απλώς έναν διακόπτη ηλεκτρικού. Είναι κάτι το οποίο φτιάχνει μια αίσθηση σύναξης, κοινότητας ανθρώπων. Το γεγονός ότι δεν ακούς δυνατές φωνές, ακούς χαμηλόφωνο τόνο, είναι πολύ ωραίο, γιατί υπογραμμίζει το κουκούλιασμα και αναδεικνύει, επίσης, τη σημασία της φωνής. Είναι μια αξία η φωνή. Για μένα όλο αυτό συνδεόταν με τον κύκλο της ημέρας: γυρίζουν τα ζώα από τη βοσκή, ακούγονται τα κουδούνια των αγελάδων και κλείνει ο κύκλος, ο οποίος, τηρουμένων των αναλογιών, είναι μια συμπύκνωση του κύκλου της ζωής. Και ήταν κάτι που με στιγμάτισε.

ΒΑΣΊΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΊΟΥ

q Από την παιδική μου ηλικία θυμάμαι πάρα πολύ την έλλειψη του ηλεκτρικού. Όχι ως στατικό στοιχείο της εμπειρίας


18.1.18 – lifo

11


q Το αν σε κάνει το θέατρο καλύτερο άνθρωπο είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία. Τι θα πει «καλύτερος άνθρωπος»; Το στοίχημα της τελειοποίησης του ανθρώπου είναι φιλοσοφικό, άρα σημαίνει ότι όλα αυτά που λέμε εμείς και το θέατρο οδηγούν στην τρίτη τέχνη που έλεγε και ο Μπρεχτ: «Η τέχνη του θεατή και η τέχνη του ηθοποιού συμβάλλονται για να παραχθεί η τρίτη τέχνη, που είναι η τέχνη της ζωής». Αυτό σε κρατάει ανοιχτό απέναντι στο ερώτημα «τι σημαίνει να είσαι καλός άνθρωπος». Νομίζω ότι αυτό δεν είναι μικρό πράγμα και το θέατρο, όταν έχεις μαζί του μια σχέση άλφα, βοηθάει σε αυτό, όχι δίνοντάς σου μια απάντηση, ευτυχώς, αλλά ανανεώνοντας την απορία και κάνοντάς σε να τη διατυπώνεις κάθε φορά με άλλον τρόπο. Οριστική λύση του ανθρώπινου προβλήματος δεν υπάρχει, αυτό είναι μεγάλη υπόθεση. Επίσης, καθετί απειλείται από αυτό που το συνιστά, «το θέατρο πεθαίνει από το πολύ θέατρο» – κι αυτά λόγια του Μπρεχτ.

q Είναι πολύ σημαντικό πράγμα οι εμπειρίες, αλλά εξίσου σημαντικό είναι η απαλλαγή από αυτές. Δηλαδή, δεν ξέρω εάν οι εμπειρίες μας έχουν μια αξία η οποία συνδέεται με τη δύναμη που ενεργοποιούν μέσα μας ώστε να τις ξεπερνάμε. Συμβαίνει στους ανθρώπους να γίνονται κατά κάποιον τρόπο όμηροι της εμπειρίας τους, φυλακισμένοι της, γι’ αυτό μιλάω για τη δύναμη της κακομοιριάς. Επομένως, υπάρχει αυτός ο κίνδυνος, πάλι εσύ θα τον διατρέξεις. Δεν γίνεται να ζούμε τη ζωή χωρίς να διατρέχουμε τον κίνδυνό της, αυτό είναι κάτι το οποίο μας περιμένει στη στροφή.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

ΒΑΣΊΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΊΟΥ

q Μου αρέσει που ζούμε την καταστροφή. Δεν μπορώ να φανταστώ μεγαλύτερη τύχη από τη συνάντηση με τη διάλυση και ότι αυτή η συνάντηση θα σηματοδοτούσε για μένα μια περίοδο δημιουργικής εργασίας με αυτά τα χαρακτηριστικά. Είναι κάτι που δεν το φανταζόμουν πριν από οκτώ χρόνια. Η διανοητική, πνευματική και ψυχική απάτη των Ελλήνων βάφτισε κρίση μια καταστροφή κι άρχισε να λέει πότε θα βγούμε και να βλέπει την άκρη του τούνελ. Είναι πολύ απλό, αποδεικνύεται πανηγυρικά σήμερα ότι δεν επρόκειτο περί κρίσεως, επρόκειτο περί καταστροφής ενός μοντέλου, τηρουμένων των αναλογιών. Η Ελλάς, ως δυτική χώρα, τίτλοις δυτική, στην εσχατιά της Βαλκανικής, έπρεπε να διαλυθεί, όπως διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία το ’89-’90 και διαλύεται κανονικά εις τα εξ ων συνετέθη. Όταν ξεκίνησα το 2010 με τον Τυχοδιώκτη του Χουρμούζη, λέγοντας ότι θα έρθει το 2021 για να φύγουν οι τροϊκανοί, υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα προνόμιο και έζησα την εμπειρία του προνομίου, προσπαθώντας να απαντήσω δημιουργικά. Ελπίζω να είμαστε καλά για να επεξεργαστούμε αυτήν τη διάλυση, γιατί πιστεύω ότι αποκλείεται να υπάρξει ελληνικό έργο χωρίς μια συνεχή, εντελώς άμεση επεξεργασία, διύλιση των δεδομένων αυτών της καταστροφής. Εξάλλου, αυτό είναι το καλό. Το 1981 ήρθε στην εξουσία το ΠΑΣΟΚ, το 2015 ήρθαν στην εξουσία οι πασοκογεννημένοι και επομένως τώρα είναι το +-0. Μεθαύριο, το 2021, ξεκινάμε από το +-0.

Aν σε κάνει το θέατρο καλύτερο άνθρωπο είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία. Τι θα πει «καλύτερος άνθρωπος»; Το στοίχημα της τελειοποίησης του ανθρώπου είναι φιλοσοφικό, άρα σημαίνει ότι όλα αυτά που λέμε εμείς και το θέατρο οδηγούν στην τρίτη τέχνη που έλεγε και ο Μπρεχτ: «Η τέχνη του θεατή και η τέχνη του ηθοποιού συμβάλλονται για να παραχθεί η τρίτη τέχνη, που είναι η τέχνη της ζωής».

q Ο Τσόρτσιλ είχε πει ότι «οι Έλληνες και οι Εβραίοι δεν θα έπρεπε να αποκτήσουν κράτος, γιατί στους 4 Εβραίους οι 3 είναι αρχηγοί και στους 4 Έλληνες οι 5 είναι αρχηγοί». Έλλην σημαίνει εύθυμη ανάληψη μιας ξεφτίλας. Εάν αρχίζει αυτή η κακομοιριά, η σκοτεινιά του εαυτού, χάνεις τη δυνατότητα να κάνεις το βήμα και να εκτοξευτείς παραπέρα. Η Ελλάς είναι χώρα της Λατινικής Αμερικής που βρίσκεται στην Ευρώπη. Δηλαδή είναι συνομήλικη αυτών των χωρών, των χωρών που καθοδηγούνταν από τον Μπολίβαρ. Εξάλλου, στην Ύδρα το 1825 έβγαινε η εφημερίδα που έλεγε «γιατί να μην έχομεν και ημείς έναν Μπολίβαρ ή έναν Γεώργιον Ουάσινγκτον;». Οι κατασκευές του χρηματοπιστωτικού συστήματος στις αρχές του 19ου αιώνα, όπου κι εμείς υπήρξαμε τελικά ανύπαρκτοι, και βρεθήκαμε χρεωμένοι, είναι ο τρόπος κατασκευής κρατών. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η χώρα μας είναι χρεογενής και εμφυλιογενής και ότι αυτός ο συνδυασμός είναι μια υπόθεση που καλύπτει τα 200 πρώτα χρόνια που υπάρχουμε ως κράτος. Τόσο σοβαροί είμαστε.

q Είναι και το τέλος του δεύτερου ελληνικού αιώνα που σφραγίστηκε κυρίως από τον διχασμό και τον Εμφύλιο, το τέλος αυτού του αφηγήματος δηλαδή, της ιστορίας όπου αριστεροί και δεξιοί έκαναν βιομηχανική παραγωγή ψεύδους. Ευτυχώς που ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ και επιτελεί έργο εθνοσωτήριο. Γι’ αυτό και για πολλά άλλα υπάρχει ένα στοιχείο απάθειας, ένα κράμα γελοιοκρατίας όπου συνυπάρχει το γελοίο με την απάτη και με το αισχρό και φέρει τη σφραγίδα όλων των αρμοδίων και υπευθύνων.

q Το σχέδιο των δανειστών έχει να κάνει με την καταστροφή του ελληνικού μοντέλου. Το 1990, λίγο πριν γίνει ο πόλεμος της Γιουγκοσλαβίας, ένας κοινοτικός αξιωματούχος στις Βρυξέλλες είχε πει ότι η Ελλάδα χρειάζεται αλλαγή regime, αλλαγή καθεστώτος, και είχε γίνει μια ταραχή εδώ. Αναρωτιούνταν τι εννοούσαν εκείνοι. Ξανά δικτατορία; Είναι πολύ απλό, αυτή η δηθενιά την οποία κάναμε ανεκτή για τους δικούς μας λόγους φτάνει στο τέλος και όταν αυτό ελέχθη το ’90 είχε μπροστά του μία δεκαετία κατά την οποία έπρεπε να αντιμετωπιστεί το θέμα της Γιουγκοσλαβίας. Έτσι, ανεβλήθη η αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος, το οποίο εκρίθη πιο σημαντικό να γίνει στο πλαίσιο της ευρωζώνης, δηλαδή να δέσεις την Ελλάδα με κάποιον τρόπο για να προλάβει να μπει η χώρα σε αυτήν, και το 2010, όταν γίνεται αυτή η ιστορία, να μην μπορείς να κάνεις τίποτα. Πιστεύω ότι η Ελλάς, ως εθνικό κράτος, τελείωσε. Μιλάμε για μια άλλη πραγματικότητα. Αποφασίζουν άλλοι για μας κι εμείς, ως ουραγοί στη συγκρότηση, μπορούμε να είμαστε πρωτοπόροι στη διάλυση.

q Η Ελένη που παρουσιάζω αυτήν τη στιγμή είναι η τρίτη εκδοχή. Η πρώτη ήταν το Αναλόγιο στην Πνύκα το ’99, το οποίο ήταν μια σκηνική προσωπογραφία του Ρίτσου, το 2001 αυτονομήθηκε και ξεκίνησε τη ζωή μόνη της στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης και το 2009 παίχτηκε η δεύτερη βερσιόν σε υπαίθριους χώρους στην Αττική, στο Θέατρο του Βύρωνα, και παράλληλα παρουσιάζονταν κάποιες ουρές αυτής της βερσιόν στο εξωτερικό. Τώρα έχουμε την τρίτη βερσιόν, στην οδό Φρινύχου, αυτή που ενσωματώνει στοιχεία του ανοιχτού, του υπαίθριου χώρου. Έχει ενδιαφέρον να βλέπει κανένας τη διαδρομή, το πώς συνομιλεί αυτό το θέαμα με τον καιρό του και τους ανθρώπους του καιρού. Αλλάζει ο αέρας, το μέταλλο το οποίο έχει να κάνει με τον λόγο του ποιητή, το πώς συνομιλεί με τον αέρα του καιρού, και έχει πολύ ενδιαφέρον να δεις μια εμμονή η οποία υπογραμμίζει και την αξία του Ρίτσου όσον αφορά την αποτύπωση αυτής της σχέσης με τα πράγματα, με την Ιστορία, και με την πρόσφατη και με την αρχαιότερη. Αλλά, όπως λέει μια Γαλλίδα φιλόσοφος, «όλες οι γυναίκες είναι Ελένες, δεν είναι ένα πρόσωπο» για το οποίο γράφει ο Ρίτσος ή ο Σεφέρης. Έχει ενδιαφέρον το νήμα της συνάντησης με τον κόσμο, διότι αυτό είναι κάτι που στο θέατρο μπορείς να το ζήσεις, το πώς οι άνθρωποι είναι ίδιοι, αλλάζοντας μέσα στον χρόνο.

q Δεν είναι η πρώτη φορά που ξεκινάω από την αρχή, καταμεσής του δρόμου που λέει και ο Δάντης, «el camino de la vida».

q Η ζωή με έχει μάθει να μη λέω μεγάλα λόγια και να είμαι πολύ επιφυλακτικός απέναντι στο εθνικό μάθημα που λέγεται «έκθεση ιδεών». Διαβάζεις μια συνέντευξη της συζύγου του πρωθυπουργού και απ’ όλους τους πόρους αποπνέει την κουλτούρα της έκθεσης ιδεών. Η έκθεση ιδεών είναι η κουλτούρα αυτών που δεν ξέρουν τίποτα για τον φόνο.

12 lifo – 18.1.18

ΙNFO

Ο Βασίλης Παπαβασιλείου πρωταγωνιστεί στην παράσταση «H Ελένη» του Γιάννη Ρίτσου στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Φρυνίχου 14, Πλάκα), κάθε Σάββατο & Κυριακή, στις 19:00. www.theatro-technis.gr


ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΟΛΑ ΟΣΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗΝ

ΠΟΛΗ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΤΟΠΟΣ

ΞΕΧΩΡΙΣΤΩΝ ΑΠΟΛΑΥΣΕΩΝ,

ΕΥΘΥΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ.

ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ LIFO ΣΤΟΥΣ ΠΙΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥΣ ΠΑΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.

ΠΕΙΡΑΙΑΣ 18.1.18 – lifo

13


AΦΙΕΡΩΜΑ

H

μουν είκοσι ενός κι έκανα ιδιαίτερα αγγλικά σε μια γειτόνισσα στην Καλλίπολη, μόλις έναν χρόνο πιο μικρή, όταν, πάνω στον μήνα, φτάσαμε στο κεφάλαιο των κατευθύνσεων: «Ωραία, χάραξε μια διαδρομή, από το Δημοτικό Θέατρο μέχρι τους Αμπελοκήπους, περνώντας από το Σύνταγμα, και βάλε μέσα ό,τι μπορείς, ευθείες, στροφές, αριστερά, δεξιά…». Πάγωσε ευγενικά και με κοίταζε αμίλητη. Τα επανέλαβα και κατάλαβα πως η κοκκινισμένη από την ντροπή αρραβωνιασμένη κοπέλα, που έκανε μαθήματα σε μια σχολή στην Κάνιγγος, δεν ήξερε τι να μου πει. «Ξέρεις, δεν έχω πάει ποτέ στην Αθήνα. Παίρνω τον Ηλεκτρικό, κατεβαίνω στην Ομόνοια, περπατάω 100 μέτρα, κάνω τα μαθήματά μου και πάλι σπίτι. Δεν έχει χρειαστεί να πάω αλλού. Μικρή, θυμάμαι, μας είχαν πάει στον Εθνικό Κήπο». Κακώς σοκαρίστηκα. Δεν ήταν η μόνη. Πολλοί Πειραιώτες δεν αισθάνθηκαν ποτέ την επιθυμία να περάσουν από την άλλη όχθη, αλλά αρκούνταν στη διοικητική και ψυχαγωγική αυτονομία του μεγάλου λιμανιού με τα οικεία στέκια και, κυρίως, τον μεγάλο ορίζοντα. Αυτόν κοιτάς για τις διακοπές σου, με αυτόν ονειρεύεσαι. Πετάγεσαι δίπλα, παίρνεις το καράβι και βγαίνεις στο νησί. Κάνεις μια σκέψη κι ελπίζεις να σ’ την εκπληρώσει το θεαματικό ηλιοβασίλεμα πάνω από τον Σταυρό και τη Σχολή Δοκίμων. Εξάλλου, γιατί να μην είναι αρνητικά τα Πειραιωτάκια με την Αθήνα, όταν τόσοι Αθηναίοι έχουν υπάρξει σνομπ με τον Πειραιά, τύπου «πού να τρέχω, θα χαθώ, χάλια, λαϊκούρα, γαύροι» και τα μόνα αξιοθέατα και, κυρίως, αξιοφάγωτα, ήταν το Waichart, ένα εξαιρετικό, καλόγουστο μπιστρό με βελούδινο παταράκι που λυπήθηκα πικρά όταν έκλεισε, ο Jimmy and the Fish, ο Δουράμπεης και το Τουρκολίμανο επιλεκτικά, και παλιά το Sail In του Μπουντούρη, κοντά στο πιο μυθικό μαγαζί των αλλοτινών εποχών, τη Σπηλιά του Παρασκευά, με τον Χιώτη και τη Λίντα και ονομαστούς επισκέπτες. Αυτά ήταν περισσότερο για τους ξένους. Ο καθένας από μας είχε και άλλο, μικρό στέκι. Επειδή δεν ήμουν ποτέ της καφετέριας και με θυμάμαι να βαριέμαι θανάσιμα δέκα χρονών, όταν η παρέα του αδελφού μου κοπανούσε τον ζεστό νες μέχρι να κάνει άσπρο καϊμάκι κρεμώδες και κακής μυρωδιάς, στην Πισίνα στη Ζέα. Προτιμούσα να περνάω από το ζαχαροπλαστείο του Χαραμή, όταν είχα κάτι να κάνω, συνήθως Γαλλικά, στη Δευτέρας Μεραρχίας, για να αγοράσω μια σοκολατίνα που προτιμούσα δέκα φορές περισσότερο από τα γλυκά της Στάνης, και πάντα έβλεπα τη μαμά της Μαρίας, συχνά τον αδελφό της, και σπάνια την ίδια τη Μαρία, με βέλο πίσω από το ταμείο – αργότερα μου εξήγησε πως το έκανε για να σπάσει την πλήξη, εκτός από το να βοηθάει τη μαμά της. Κι επίσης, τα σοκάκια πίσω από το πάρκινγκ του Τουρκολίμανου, στην άκρη. Κι όλη η σπλανάδα, κατεβαίνοντας από την Καστέλλα, από την παλιά Caribbean και το απίστευτο, σχεδόν ροκοκό κτίσμα ακριβώς μεσοτοιχία (τώρα

Η SUGAHSPANK! ΚΑΙ Ο DJ MARBLE ΜΑΣ ΔΙΝΟΥΝ ΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΤΟΥΣ ΜΕΡΗ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ 14 lifo – 18.1.18

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ Ο ΘΟΔΩΡΉΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΌΠΟΥΛΟΣ ΚΑΤΑΓΡΆΦΕΙ ΌΛΑ ΌΣΑ ΤΟΝ ΔΙΑΜΌΡΦΩΣΑΝ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΆ, ΤΟΝ ΤΌΠΟ ΤΗΣ ΕΦΗΒΕΊΑΣ ΤΟΥ, ΤΕΛΙΚΆ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΌΛΗΣ (ΓΙΑΤΊ Η ΝΟΣΤΑΛΓΊΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΆΣ ΕΊΝΑΙ ΜΙΑ ΑΔΥΝΑΜΊΑ ΠΟΥ ΣΥΓΧΩΡΕΊΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΙΒΆΛΛΕΤΑΙ).

☛ Τα Λιπάσματα στη Δραπετσώνα.

ποια είναι τα τρία σημεία με την ωραιότερη θέα:

☛ Η στροφή στο τέρμα του τρόλεϊ 17 στον Άγιο Γεώργιο. ☛ Το ηλιοβασίλεμα στον Σταυρό της Πειραϊκής. ☛ Συν η θέα από τον Προφήτη Ηλία.

τρεις ωραίες :διαδρομές που μπορείς να κάνεις με τα πόδια:

☛ Πειραϊκή, από το Χατζηκυριάκειο ως τον Πορφύρα, αλλά καλύτερα περπατώντας στα βραχάκια, όχι στο πεζοδρόμιο. ☛ Η διαδρομή Μικρολίμανο Μαρίνα Ζέας. ☛ Η διαδρομή Δημοτικό Θέατρο - Ταμπούρια μέσω Ευγένειας/ Δραπετσώνας.

☛ Οι στροφές μέχρι τον Προφήτη Ηλία με την ωραία θέα. τρεις βόλτες που μπορείς να κάνεις με το μηχανάκι:

☛ Η Ακτή Θεμιστοκλέους. ☛ Τα στενά πάνω από το άγαλμα του λιονταριού για μπατιλίκια.


in time/χαλκιοπουλοσ νικοσ

Πολλοί Πειραιώτες δεν αισθάνθηκαν ποτέ την επιθυμία να περάσουν από την άλλη όχθη, αλλά αρκούνταν στη διοικητική και ψυχαγωγική αυτονομία του μεγάλου λιμανιού με τα οικεία στέκια και, κυρίως, τον μεγάλο ορίζοντα. Αυτόν κοιτάς για τις διακοπές σου, με αυτόν ονειρεύεσαι.

SUGAHSPANK! - DJ MARBLE

ποια είναι τα spots όπου συχνάζει ο νεαρόκοσμος:

☛ Μεγάλο νυφοπάζαρο για τα λαϊκά παιδιά στα μαγαζιά της Τρούμπας.

☛ Στην πασαρέλα στο Πασαλιμάνι (πεζόδρομος με πολλές καφετέριες). ☛ Σκέιτ στα σκαλιά του Δημοτικού Θεάτρου. ☛ Στην οδό Παύλου Φύσσα, στην Αμφιάλη.

πού μπορείς να πας για να φλερτάρεις:

☛ Κουλτουριάρικο φλερτ υπό το φως των κεριών στο Pirée. ☛’30s-’40s socializing στα Che, Corks & Forks και Hams & Clams.

πού μπορείς να ακούσεις live μουσική:

☛ Στο Trubar στην Τρούμπα και κάποια τζαζ live στα Οkio και Apalooza.

είναι ένα γκρεμίδι) μέχρι την πλατεία Αλεξάνδρας, σε ένα άλλο παλιό στέκι, του Δεληγιάννη, όταν τα σνίτσελ ήρθαν στη μόδα. Και βέβαια, η Σκανδιναβική Εκκλησία, με τους παπάδες με τα πολιτικά που μας άφηναν, εμένα, τον Νίκο και τον Κώστα, να μάθουμε μπιλιάρδο αμερικανικό στον πρώτο όροφο, με θέα την Αίγινα. Ο περίπατος κατά μήκος των τειχών του Θεμιστοκλέους ήταν και παραμένει μια ζωοφόρος ανάσα από τη σφιχτή χερσόνησο της Πειραϊκής. Εκεί τα πρώτα παιχνίδια, τα ματσάκια μπάσκετ στον Φοίνικα ή στον Πορφύρα, τα ραντεβού και τα μπάνια στα βραχάκια με κεντρικό βατήρα την «25άρα» για βουτιές, όλα τα καλοκαίρια των ’70s, πριν καταλάβουμε πως τα νερά των Κυκλάδων, ε, είναι κάπως διαυγέστερα. Λίγο παραπάνω το Μεικτό, με τους μαθητές ανά τμήμα να φτάνουν τους 75, το αγαπημένο μου δισκάδικο, το Boom, και προς το Πασαλιμάνι οι καφέδες και τα παγωτά, το ειδυλλιακά παραλιακό φροντιστήριο των Αγγλικών μου με το τεράστιο δέντρο απ’ έξω που μας έκρυβε για τις κοπάνες, η επιβλητική Γαλλική Ακαδημία στο κτίριο του Τσίλερ, που δεν λειτουργεί πλέον, με τη μικροσκοπική Μυροβόλο ακριβώς από κάτω, αλλά κυρίως η λωρίδα με τα σινεμά, το Καπιτόλ, τον Απόλλωνα, το Παλλάς και το Σπλέντιτ. Πήγαινα μανιακά σε όλα, και στο Χάι Λάιφ, και στο Αττικόν, λιγότερο στο Σινεάκ, όπου θυμάμαι τη Χιονάτη, και στο ψιλοάθλιο Άβα, όπου είδα την πρώτη μου ταινία, το Βιβλίο της Ζούγκλας, ώσπου δεν μου έφταναν. Ούτε οι αίθουσες, ούτε το φαγητό, ούτε οι δίσκοι, ούτε η ψυχαγωγία. Με ενοχλούσαν, πάνω απ’ όλα, η στασιμότητα και ο περιορισμός, μια νοοτροπία κατανάλωσης που μπλόκαρε το πνεύμα δημιουργίας. Ή, απλώς, μεγάλωνα και το μυαλό μου ήταν αλλού. Δεν μεγάλωσα με τη λαϊκή μυθολογία του Πειραιά, ούτε βέβαια πρόλαβα τη ρεμπέτικη πλευρά του, το τραμ και την Τρούμπα. Νιώθω πως έζησα παιδικά και εφηβικά χρόνια σε ένα ιδιαίτερο προάστιο, με δική του προσωπικότητα και ιστορία, τα αναπόφευκτα κολλήματα της μικρής πόλης δίπλα στον γίγαντα, κάτι σαν το Βιετνάμ με την Κίνα, τη θρυλική εμμονή με τον Ολυμπιακό (θυμάμαι, ωστόσο, το καφενείο των πεσόντων του Εθνικού) και πεισματάρηδες συμπολίτες, που κάνουν λίγο παραπάνω τους ζόρικους, έτσι, για τον ρόλο, καμιά φορά. Άκουσα επίσης συχνά το παραμύθι του καλού χουντικού δημάρχου Σκυλίτση, που έδωσε και από τη δική του περιουσία για να κάνει λαμπίκο τον κακομοίρη τον Πειραιά της φτωχολογιάς, με νερά που χορεύουν στα σιντριβάνια και οδοκαθαριστές που φοράνε λευκά γάντια! Δηλαδή, η χαρά του νοικοκύρη δεξιού που δεν τον ενδιέφεραν οι λίμνες στα Καμίνια, όποτε έβρεχε, ούτε η κατεδάφιση οικημάτων αξίας και μνήμης, όπως η Ράλλειος ή το Ρολόι, έτσι, χωρίς λόγο ή επιχείρημα – χούντα είπαμε. Και έμαθα, τριγυρνώντας δεξιά κι αριστερά, όπως ορίζουν οι κατευθύνσεις της ζωής, και όχι απαραίτητα του Ηλεκτρικού, κι επιστρέφοντας πολύ συχνά στα πάτρια, πως η νοσταλγία της γειτονιάς είναι μια αδυναμία που συγχωρείται και επιβάλλεται.

☛ Η καντίνα «Ο Βασίλης» απέναντι από την Ιχθυόσκαλα για φρέσκο, φθηνό ψάρι. μερικά κρυφά «διαμάντια» στον πειραιά:

☛ Το Υπερωκεάνειον στο Χατζηκυριάκειο. ☛ Ρωσικό πιροσκί «Ο Βλαδίμηρος» στη Δραπετσώνα. ☛ Καφέ «Η Πλώρη» στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων.

18.1.18 – lifo

15


AΦΙΕΡΩΜΑ

10

ΚΛΑΣΙΚΑ ΜΑΓΑΖΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Από δω θα περάσεις για να δεις το αυθεντικό λιμάνι. της νίκης μηταρέα

ΕΙΔΙΚΌΝ Ταξίδι πίσω στον χρόνο σε στέλνει η αυθεντική ατμόσφαιρα της μπακαλοταβέρνας «Ειδικόν». Πρωτάνοιξε ως μπακάλικο το 1920 από τα αδέλφια Παπακωνσταντίνου που ήρθαν στον Πειραιά από τα Τρίκαλα, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Το τραμ περνούσε μπροστά από το μαγαζί και η στάση πήρε το όνομα των ιδιοκτητών του μπακάλικου, που με τα χρόνια εξελίχθηκε σε κρασοπουλειό. Από την κουζίνα βγαίνουν λαχταριστά κεφτεδάκια, συκώτι και αφράτη ομελέτα με κορν-μπιφ. Τα καρτούτσα με την κεχριμπαρένια ρετσίνα γεμίζουν από το γιοματάρι στο υπόγειο και προσγειώνονται στα τραπέζια. Ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα μαγαζιά που διατηρούν αναλλοίωτη την αυθεντικότητά τους, σαν να μην πέρασε μια μέρα. Ένα μαγικό σκηνικό συνθέτουν ο μαρμάρινος ποτηριώνας, το περίτεχνο ξύλινο ψυγείο του πάγου του 1938, τα γραμμόφωνα, οι οικογενειακές ασπρόμαυρες φωτογραφίες στους τοίχους, οι φιγούρες του Καραγκιόζη, οι παλιοί καθρέφτες και τα ράφια που ξεχειλίζουν από λογιών λογιών κονσέρβες και χάρτινα κουτιά απορρυπαντικών. Ειδικόν, Ψαρρών 38 & Σαλαμίνος, Πειραιάς, 210 4612674

Ο ΜΑΝΔΡΑΓΌΡΑΣ Όλος ο κόσμος των μπαχαρικών και των μυριστικών σε αγκαλιάζει μόλις περάσεις το κατώφλι του Μανδραγόρα. Στο ψυγείο μεζέδες από την Ελλάδα και στα ράφια όσπρια βιολογικά, λούπινα, φάβα Σαντορίνης, αρωματικά ρύζια, όλων των ειδών τα αλεύρια, ξηροί καρποί, τσάγια και καυτερό πιπέρι από το Χαλέπι. Ο Μανδραγόρας, Γούναρη 14, Πειραιάς, 210 4172961

ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΌΝ

ο μανδραγόρας

«Γεια σου, Πειραιά, αθάνατε, της εργατιάς κολόνα...»: οι στίχοι του τραγουδιού του ρεμπέτη Μιχάλη Γενίτσαρη πρωτοτραγουδήθηκαν στο Προπολεμικόν, ένα ταβερνάκι του Πειραιά που δηλώνει με την ονομασία του την ιστορία του.

Στο υπόγειο του μαγαζιού τα βαρέλια ακόμη υποδέχονται το κρασί που φτιάχνεται εκεί για τους θαμώνες που αναζητούν αυθεντικότητα. Οι πέτρινοι τοίχοι, τα βαριά σιδερένια ρολά, τα βαρέλια και οι παλιές φωτογραφίες γυρίζουν πίσω το ρολόι του χρόνου στο 1896, όταν πρωτολειτούργησε ως οινομαγειρείο, το οποίο έχτισαν καραβομαραγκοί που διέθεταν ένα από τα πρώτα καρνάγια στο Πέραμα. Στον Μεσοπόλεμο το ανέλαβαν νέοι ιδιοκτήτες κι έγινε η μπακαλοταβέρνα του Τρίχα. Από αυτό εδώ το μαγαζί πέρασε και η πρώτη λαϊκή κομπανία, η περίφημη «τετράς η ξακουστή του Πειραιά», με τους Μάρκο Βαμβακάρη, Στράτο Παγιουμτζή, Ανέστη Δελιά και Γιώργο Μπάτη. Πολλά γνωστά ρεμπέτικα τραγούδια γράφτηκαν και τραγουδήθηκαν ανάμεσα σε αυτούς τους πέτρινους τοίχους. Προπολεμικόν, Δερβενακίων 22, Άγ. Διονύσιος, Πειραιάς, 210 4629229

ΜΑΣΤΡΟΝΙΚΌΛΑΣ Είναι ξακουστό το γαλακτομπούρεκο του Μαστρονικόλα, στη γεύση του οποίου υποκλίνονται όλοι, Πειραιώτες και μη. Ο προπάππος Μαστρονικόλας ήταν γαλατάς από το 1909 και η καλή πρώτη ύλη είναι αδιαμφισβήτητη για την τέταρτη γενιά που συνεχίζει την παραδοσιακή συνταγή. Κρέμα γευστική με έντονη την παρουσία του γάλακτος, με υφή μαστιχωτή και κανταΐφι ροδοψημένο, τραγανό, με έντονο το άρωμα του πρόβειου βουτύρου. Σιροπιασμένο ανάλαφρα, χωρίς να σε λιγώνει. Δύσκολο να αντισταθείς στο δεύτερο κομμάτι. Μαστρονικόλας, Καραολή & Δημητρίου 68, Πειραιάς, 210 4123783

ΤΑ 4 ΑΔΈΛΦΙΑ Το παραδοσιακό ελληνικό εστιατόριο «Τα 4 αδέλφια» βρίσκεται στην ίδια θέση, στο Πασαλιμάνι, από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 και μπορεί να

16 lifo – 18.1.18

μην ανήκει στον αρχικό του ιδιοκτήτη, είναι όμως σίγουρο ότι τραβάει τις οικογένειες με τα πολλά αδέλφια, αφού στο πέρασμα του χρόνου παρέμεινε μια επιχείρηση που τη δούλευαν μεγάλες οικογένειες. Στην κουζίνα οι αυθεντικές, σφυρήλατες κατσαρόλες κοχλάζουν πάνω στη φωτιά από νωρίς το πρωί για τους σταθερούς πελάτες. Το μενού παραμένει σταθερά ελληνικό, με συνταγές παραδοσιακές. Το φαγητό που μαγειρεύεται είναι σπιτικό και οι θαμώνες του προέρχονται από όλες τις τάξεις – μπορεί να συναντήσεις από εργάτες μέχρι υπουργούς Εμπορικής Ναυτιλίας. «Τα 4 αδέλφια», Σωτήρος 48, Πασαλιμάνι, 210 4115233

ΑΛΛΑΝΤΙΚΆ «Ο ΓΙΏΡΓΟΣ» Καθώς πλησιάζεις στη Στοά Πολίτου στον Πειραιά η μυρωδιά του παστουρμά σε σέρνει από τη μύτη μέχρι την είσοδο του μαγαζιού «Ο Γιώργος» του Αράμ Αβακιάν. Τέσσερις γενιές αφοσιωμέ-

χαλβαδοποιείο κοσμίδη


5

ΑΓΏΝΕΣ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΎ ΠΟΥ ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΉΣΕΙΣ ΜΈΧΡΙ ΤΟΝ ΑΠΡΊΛΙΟ Η αγωνιστική περίοδος, τόσο στο ποδόσφαιρο όσο και στο μπάσκετ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, οπότε, αν σχεδιάζεις να πας μια βόλτα προς Φάληρο μεριά, να μερικοί αγώνες που δεν πρέπει να χάσεις. από τον βασιλη καψασκη

ΟΛΥΜΠΙΑΚΌΣ – ΑΕΚ

ΚΎΠΕΛΛΟ ΕΛΛΆΔΑΣ (24/1) Η κληρωτίδα είχε «κέφια» και έφερε αντιμέτωπους τον Ολυμπιακό με την ΑΕΚ στην προημιτελική φάση του Κυπέλλου Ελλάδας. Δέκα μέρες αργότερα οι δύο ομάδες θα κληθούν να αναμετρηθούν ξανά για το πρωτάθλημα. Όποια προκριθεί θα έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα για την κατάκτηση του τίτλου. Θα παίξει, άραγε, ρόλο το «κυνήγι» των δύο ομάδων για το πρωτάθλημα;

ΟΛΥΜΠΙΑΚΌΣ – ΦΕΝΈΡΜΠΑΧΤΣΕ EUROLEAGUE (1/2)

ειδικόν

νων στην τέχνη του αρμένικου παστουρμά. Μια ιστορία της οποίας οι αυθεντικές ρίζες ξεκινούν με τη Μικρασιατική Καταστροφή, όταν ο Αράμ Αβακιάν ήρθε από την Καισάρεια κι εγκαταστάθηκε στην παλιά Κοκκινιά. Στον παστουρμά του Αράμ και στα σουτζούκια του μυήθηκαν χιλιάδες πελάτες, Πειραιώτες και Αθηναίοι, που τα προμηθεύονταν και συνεχίζουν να το κάνουν από το μαγαζί στην Παλαιά Αγορά. Ο παστουρμάς είναι χειροποίητος. Η ιδανική αναλογία των μπαχαρικών είναι το μυστικό που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Αλλαντικά «Ο Γιώργος», Δ. Γούναρη 21-23, Στοά Πολίτου, Πειραιάς, 210 4112881

ΜΑΡΓΑΡΏ Η Μαργαρώ, μια δυναμική γυναίκα με καταγωγή από τη Μύκονο, το 1942 ξεκίνησε να μαγειρεύει σε μια μικρή ταβέρνα δίπλα στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων στον Πειραιά. Τα μαγειρευτά φαγητά της τιμούσαν όλοι οι εργάτες του λιμανιού. Τα χρόνια κύλησαν και η σκυτάλη πέρασε στον γιο της που διατήρησε την ονομασία «Μαργαρώ», αλλά τροποποίησε το μενού, κάτι που κρατούν μέχρι σήμερα οι γιοι του ως τρίτη γενιά. Σταθερές η κουζίνα και η ποιότητα. Ψάρια, μπαρμπούνια και φαγκριά, μόνο φρέσκα, γαρίδες και, όταν υπάρχουν, φρέσκες καραβίδες, σαλάτα χωριάτικη και χύμα κρασί. Στη Μαργαρώ όλα είναι απλά, δεν χρειάζεσαι κατάλογο, αφού είναι συγκεκριμένα τα πιάτα που σερβίρει – δεν υπάρχουν καν πατάτες τηγανητές. Ένα ψαρομάγαζο-φετίχ. «Μαργαρώ», Χατζηκυριάκου 126, Πειραϊκή, 210 4514226

ΚΑΡΆΜΠΑΜΠΑΣ Η Αθήνα και ο Πειραιάς έχουν γεμίσει κεμπαπτζίδικα, λίγα όμως έχουν τη στάμπα του αυθεντικού κι ένα μόνο τόσο ισχυρό και ξακουστό όνομα όσο ο Καράμπαμπας. Για να απολαύσεις

τη γεύση του αξίζει να ταξιδέψεις μέχρι τη Δραπετσώνα. Πίτα τραγανή και αφράτη είναι η βάση στο πιάτο για μια μερίδα σουβλάκι. Παίζει όμως δυνατά και το σουτζούκι του. Αγ. Δημητρίου 15-17, Δραπετσώνα, 210 4612068

ΚΡΕΟΠΩΛΕΊΟ «Ο ΣΤΈΛΙΟΣ» Η ιστορία του κρεοπωλείου «Ο Στέλιος» πάει πίσω στο 1965 και σήμερα στο τιμόνι βρίσκονται οι γιοι του Νίκος και Μπάμπης Στραβαχιλλέας που έχουν αναζητήσει ψαγμένους κτηνοτρόφους για την προμήθεια ποιοτικών προϊόντων. Στο ανοιχτό παρασκευαστήριό τους ετοιμάζουν χειροποίητα μπιφτέκια από μοσχάρι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, μπέργκερ με ελληνική γραβιέρα και καθημερινά φρέσκο ψωμί για το μπέργκερ. Επίσης, ετοιμάζουν σμυρναίικα σουτζουκάκια και κεφτεδάκια, εξοχικό στη λαδόκολλα με ό,τι κρέας επιθυμείς, έτοιμες τηγανιές για μαγείρεμα από κοτόπουλο, διάφορα είδη ρολών από χοιρινό ή μοσχάρι, λουκάνικα με άρωμα πορτοκαλιού και ψαρονέφρι γεμιστό με τυρί και τυλιγμένο με μπέικον. Τα σνίτσελ πανάρονται μπροστά σου. Κρεοπωλείο «Ο Στέλιος», λεωφ. Παπαναστασίου 37, Καστέλλα, 210 4120066

ΧΑΛΒΑΔΟΠΟΙΕΊΟ ΚΟΣΜΊΔΗ Μια μπουκιά από τον χαλβά της Δραπετσώνας αρκεί για να αφεθείς στη γλυκιά γοητεία του, έτσι όπως λιώνει απαλά στο στόμα. Το εργαστήριο άνοιξε το 1924 ο Κώστας Μεζαρντάσογλου, Μικρασιάτης που εγκαταστάθηκε στη Δραπετσώνα μετά την Καταστροφή. Σήμερα το μαγαζί είναι η μοναδική χαλβαδοποιία που έχει απομείνει από τις πολλές που υπήρχαν άλλοτε στον Πειραιά. Η διαδικασία παραγωγής ακολουθεί τις παραδοσιακές προσταγές. Χαλβαδοποιείο Κοσμίδη, Γαβρίλη Αγ. Δημητρίου 1, Δραπετσώνα, Πειραιάς, 210 4616448

μαργαρώ

Έχουμε πλέον μπει για τα καλά στο δεύτερο μισό της regular season της Ευρωλίγκας που θα κρίνει την τελική 8άδα των ομάδων, οι οποίες θα μπουν στα play-offs. Βάσει προγράμματος, τα θεωρητικώς πιο δύσκολα ματς των «ερυθρολεύκων» είναι εκτός έδρας, αλλά ο αγώνας με την ομάδα του Ομπράντοβιτς είναι πάντοτε ντέρμπι.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΌΣ – ΑΕΚ SUPERLEAGUE (4/2) Πιθανότατα ο πιο σημαντικός αγώνας από τις τρεις, σχεδόν διαδοχικές αναμετρήσεις μεταξύ των δύο ομάδων. Η ΑΕΚ θα κατέβει στο «Γ. Καραϊσκάκης» για ν’ αποδείξει ότι είναι πραγματική διεκδικήτρια του πρωταθλήματος, ενώ ο Ολυμπιακός, μπροστά στο κοινό του, θα προσπαθήσει να στείλει εμφατικά το μήνυμα πως δεν είναι διατεθειμένος να παραχωρήσει έτσι εύκολα τα σκήπτρα του.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΌΣ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΌΣ SUPERLEAGUE (4/3) Λόγω της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει ο Παναθηναϊκός, το συγκεκριμένο παιχνίδι είναι πολύ πιθανό να μην έχει φέτος τη σημασία ή την αίγλη των περασμένων ετών. Όμως, στη συνείδηση των φιλάθλων ένα ντέρμπι μεταξύ ΟΣΦΠ και ΠΑΟ παραμένει ο κορυφαίος αγώνας της χρονιάς. Όπως και να ’χει δηλαδή, δεν θα λείπουν ούτε το πάθος ούτε η ένταση. Το Φάληρο θα «φλέγεται».

ΟΛΥΜΠΙΑΚΌΣ - ΖΑΛΓΚΊΡΙΣ EUROLEAGUE (6/4) Το τελευταίο παιχνίδι της regular season για την ομάδα του Ολυμπιακού στο μπάσκετ είναι απέναντι στη λιθουανική ομάδα που έχει στον πάγκο της τον άλλοτε «πράσινο» Σαρούνας Γιασικεβίτσιους. Αν μέχρι τότε δεν έχει οριστικοποιηθεί η κατάταξη για τα play-offs, είναι πολύ πιθανό αυτό το ματς να αποδειχτεί κομβικό και για τις δύο ομάδες. Για να δούμε!

18.1.18 – lifo

17


AΦΙΕΡΩΜΑ

5

ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΕΒΕΙΣ ΠΕΙΡΑΙΑ

Εξαιρετικές παραστάσεις, πρωτοποριακές εκθέσεις, συναυλίες και ένα από τα καλύτερα μουσεία της Ελλάδας. απο τον χρηστο παριδη

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ Στο Φουαγέ Α’ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, κάθε Δευτέρα και Τρίτη και ως το τέλος του Ιανουαρίου, παρουσιάζεται η παράσταση Κακά θηλυκά, κι Ανάποδα, οι Γυναίκες - Μια χειρονομία πάνω στην ποίηση του Γιώργου Βέλτσου. Μια αναμέτρηση στην οποία ο Γιώργος Βέλτσος καιροφυλακτεί ως άνδρας, ως γυναίκα, ως άλλος. Σε σύλληψη, δραματουργία και σκηνοθεσία της Ρούλας Πατεράκη, μουσική και φωνή της Νalyssa Green. Παίζουν με αλφαβητική σειρά: Σπύρος Βάρελης, Μαρίνα Θετεκούς, Νίκος Καρυώτης, Ευανθία Κουρμούλη, Νίκος Μαυράκης, Ιρένα Οικονόμου, Δανάη Παπουτσή, Δημήτρης Πολάκης, Μυρτώ Ρήγου, Τασία Σοφιανίδου, Δώρα Στυλιανέση, Εύρη Σωφρονιάδου, Κωνσταντίνα Τσούκαλη Δήμητρα Χρηστογιαννοπούλου. Χορεύει η Ρεγγίνα Λαγαρού. Στις 2 Φεβρουαρίου ανεβαίνει το πολυαναμενόμενο Το τραμ με το όνομα «Πόθος» σε σκηνοθεσία του πάντα ανατρεπτικού σκηνοθέτη Μιχαήλ Μαρμαρινού, με τη Μαρία Ναυπλιώτου ως Μπλανς και τον Χάρη Φραγκούλη ως Στάνλεϊ Κοβάλσκι. Σκηνικό ένα άλλο λιμάνι, εκείνο της Νέας Ορλεάνης του 1947. Η Μπλανς, καθηγήτρια από αριστοκρατική οικογένεια του Νότου, που όμως έχει ξεπέσει πια, επισκέπτεται την αδελφή της Στέλλα, που ζει με τον άνδρα της Στάνλεϊ. Η εύθραυστη και ευγενής Μπλανς βρίσκεται σε συνεχή αντιπαράθεση μαζί του και η συγκατοίκησή τους αποτελεί την αφετηρία όχι μόνο για να ξεδιπλωθεί το ομιχλώδες παρελθόν της αλλά και για να αναπτυχθεί μεταξύ τους μια σχέση πάθους και μίσους που κλονίζει για πάντα τις ευαίσθητες ισορροπίες των ηρώων. Συμμετέχουν οι Θεοδώρα Τζήμου, Ευαγγελία Καρκατσάνη, Adrian Frieling και ο Άγγελος Τριανταφύλλου, που γράφει και τη μουσική.

to τραμ με το ονομα «ποθοσ»

18 lifo – 18.1.18


KREMLINO

6

ΤΑΙΝΊΕΣ ΜΕ ΦΌΝΤΟ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΆ

Ποτέ την Κυριακή 1960

Λόλα 1964

Κόκκινα Φανάρια 1965

Καλώς ήλθε το δολλάριο 1967

Τρούμπα ’67 1967

Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα 1969

γιωργοσ μαρκακησ /pirée

Η μουσική σκηνή «Kremlino» βρίσκεται στην πλατεία Κοραή, στον χώρο ενός ιστορικού κινηματογράφου, και φαίνεται ότι έχει κερδίσει το στοίχημα της αποδοχής και της αγάπης του κοινού του Πειραιά. Όλο και μεγαλύτερα ονόματα της έντεχνης, τζαζ, ροκ και εναλλακτικής ελληνικής σκηνής εμφανίζονται σε αυτήν, ενώ παράλληλα ο χώρος φιλοξενεί δράσεις πολιτισμού και τέχνης, θεατρικές και μουσικοθεατρικές παραστάσεις, παρουσιάσεις δίσκων, βιβλίων, διαλέξεις και συζητήσεις. Δημιούργημα μιας παρέας φίλων που αγαπάνε την πόλη όπου μεγάλωσαν και θέλησαν να της δώσουν μια ανάσα πολιτισμού. Μια αφορμή για να επισκεφτεί κανείς το μεγάλο λιμάνι κι ένας λόγος να μη χρειάζεται οι Πειραιώτες να ανεβαίνουν συνεχώς στην Αθήνα. Κάθε Δευτέρα φιλοξενεί το Comedy Mondays, δηλαδή βραδιές stand-up comedy, και από τις 21 Ιανουαρίου και κάθε Κυριακή τη μουσικοθεατρική παράσταση για παιδιά Τικ Τακ Ντο. Το μουσικό πρόγραμμα του αμέσως επόμενου διαστήματος περιλαμβάνει στις 19 και 26 Ιανουαρίου τη συναυλία του Μπάμπη Στόκα με τη Βίκυ Καρατζόγλου, ενώ τα Σάββατα 20 και 27 Ιανουαρίου τους Χειμερινούς Κολυμβητές. Στα 9 Φεβρουαρίου θα εμφανιστούν οι Imam Baildi και για δύο Παρασκευοσάββατα, 24 και 25 Φεβρουαρίου, 2 και 3 Μαρτίου, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΠΕΙΡΑΙΆ Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πειραιά προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να κατανοήσουμε την ιστορία του λιμανιού που κατά την αρχαιότητα γνώρισε μεγάλη ακμή τόσο ως εμπορικό κέντρο της ανατολικής Μεσογείου όσο και ως πολεμικός ναύσταθμος της αρχαίας Αθήνας. Στη μόνιμη συλλογή του περιλαμβάνονται εκθέματα από τη μυκηναϊκή έως και τη ρωμαϊκή εποχή, αντιπροσωπευτικά της ιδιομορφίας, της σύνθεσης του πληθυσμού και της ιστορίας του Πειραιά. Πρόκειται για ευρήματα ανασκαφών από τον Πειραιά, την Καλλιθέα, το Μοσχάτο, την αττική παραλία ως τη Βάρκιζα, τα νησιά του Αργοσαρωνικού και των Κυθήρων, καθώς και από δύο αξιόλογες ιδιωτικές συλλογές, τη Συλλογή Μελετοπούλου-Νομίδου και τη Συλλογή Γερουλάνου (πήλινα και χάλκινα αγγεία, ειδώλια, μικροαντικείμενα, κοσμήματα, μουσικά όργανα, χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα, αναθηματικά και επιτύμβια ανάγλυφα). Επίσης υπάρχει πλήθος αξιόλογων εκθεμάτων που καλύπτουν την περίοδο από τον 18ο αι. π.Χ. έως τον 4ο αι. μ.Χ., ενώ κυριαρχούν εκείνα του 5ου και 4ου αι. π.Χ., τα οποία σχετίζονται με την παράλληλη πορεία της Αθήνας και του Πειραιά, αντικείμενα του ιδιωτικού βίου αλλά και ταφικά μνημεία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα σπάνια εκθέματα, όπως τα περίφημα χάλκινα αγάλματα, το εντυπωσιακό μνημείο της Καλλιθέας, τα ειδώλια του μινωικού ιερού κορυφής των Κυθήρων και του μυκηναϊκού ιερού των Μεθάνων.

PIRÉE Ο οργανισμός τέχνης Pirée στη συνοικία του Αγίου Διονυσίου, στα παλιά λαμαρινάδικα του Πειραιά, παντρεύει κάθε μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης με την ψυχαγωγία. Ένα free thinking zone δημιουργικής αναζήτησης που συνδυάζει αρμονικά την τέχνη με την ψυχαγωγία και το lifestyle, ενώ λειτουργεί καθημερινά και ως ατμοσφαιρικό café-bar. Εκτός από μια σειρά από μόνιμες εγκαταστάσεις, από τον περασμένο Δεκέμβριο και μέχρι τις 28 Ιανουαρίου θα φιλοξενεί την έκθεση φωτογραφίας του Γιώργου Μακράκη «Planet G». Ο καλλιτέχνης εμπνέεται από την κβαντική φυσική η οποία επιβεβαιώνει πως τα σωματίδια επιλέγουν τη θέση τους με βάση το βλέμμα του παρατηρητή, πως τα παράλληλα σύμπαντα είναι μια θεωρία που έχει εδραιωθεί εδώ και καιρό και εφόσον η εξερεύνηση του Διαστήματος ανακαλύπτει όλο και περισσότερους πλανήτες που μπορούν να φιλοξενήσουν ζωή, μπλέκει μεταξύ τους χαρακτήρες, περιβάλλοντα και διαθέσεις, δημιουργώντας ένα προσωπικό σύμπαν, έναν φανταστικό πλανήτη με πολλή λάμψη που κατοικείται από μίνι φιγούρες, ιδωμένες με μια ευαίσθητη ματιά και μεγάλες δόσεις χιούμορ.

ENIA GALLERY Η Enia Gallery επί της οδού Μεσολογγίου 55 παρουσιάζει από τις 26 Ιανουαρίου έως τις 21 Απριλίου την ομαδική έκθεση «Back to basics: Uncanny II» σε επιμέλεια της Άρτεμης Ποταμιάνου. Η έκθεση καταπιάνεται με τις διαφορετικές οπτικές της έννοιας του ανοίκειου (uncanny), όπως το ανέλυσε ο Φρόιντ στο βιβλίο του Art and literature (1919), το οποίο έκανε μεγάλη αίσθηση στους καλλιτέχνες, επηρεάζοντας καθοριστικά τη δημιουργική διαδικασία που ακολουθούσαν. Σύμφωνα με τον θεμελιωτή της ψυχαναλυτικής σχολής, η πολυπλοκότητα του ανοίκειου έγκειται στο ότι ενώ μεταφέρει την έννοια του ξένου και του αβέβαιου, συνδέεται άμεσα με την καταπιεσμένη οικεία αίσθηση μιας εμπειρίας. Αναλύοντας την ετυμολογία των δύο λέξεων «heimlich» (οικείο, όχι παράδοξο) και «unheimlich» (ο γερμανικός όρος για το ανοίκειο) σε αντιπαράθεση με τις αντίστοιχες λέξεις διαφορετικών γλωσσών συμπέρανε ότι η σημασιολογική ερμηνεία της λέξης «heimlich» αναπτύσσεται προς την κατεύθυνση της αμφιθυμίας ώσπου συμπίπτει με το «unheimlich», την αντίθετή της έννοια. Μέσω της συλλογής εμπειριών και καταστάσεων που διεγείρουν την αίσθηση της ανοικειότητας, ο Φρόιντ αποδεικνύει ότι το «uncanny» ανήκει στην κατηγορία του οικείου. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν είναι οι Μάρθα Δημητροπούλου, Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Bella Easton, Ekkehart Keintzel, Boris Lafargue, Νίνα Λασηθιωτάκη, Clay Smith, Maaike Stutterheim, Νίκος Τρανός, Γιώργος Τσακίρης, Γιώργος Τσεριώνης και Versaweiss.

18.1.18 – lifo

19


AΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΌ ΝΑΥΆΓΙΟ ΤΟΥ «ΠΌΠΗ» ΠΟΥ ΈΓΙΝΕ ΠΑΡΟΙΜΙΏΔΗΣ ΈΚΦΡΑΣΗ Το 1920 ένα επιβατικό ατμόπλοιο έφερε το όνομα «Πόπη». Είχε ξεκινήσει ως ιδιωτική θαλαμηγός αναψυχής και αφού άλλαζε διαρκώς ιδιοκτήτες κατέληξε να μετασκευαστεί σε πλοίο ακτοπλοΐας. Το «Πόπη» στις 27 Νοεμβρίου του 1934 εξόκειλε στη νησίδα Κασίδι που απέχει περίπου τριακόσια μέτρα από τις βραχονησίδες Φλέβες και ένα μίλι από το ακρωτήριο Μικρό Καβούρι, που δεν είναι άλλο από το ακρωτήριο που εκτείνεται μετά τον Λαιμό Βουλιαγμένης. Το πλοίο μετέφερε 122 επιβάτες αλλά και εμπορεύματα. Όταν το «Πόπη» προσέκρουσε στη βραχονησίδα, τόσο οι αξιωματικοί του πλοίου όσο και το πλήρωμα φρόντισαν να δώσουν προτεραιότητα στην εκφόρτωση των τυριών που μετέφεραν παρά στη διάσωση των επιβατών. Μετά την προσάραξη, το πλοίο άρχισε να παίρνει κλίση προς τα δεξιά, ενώ οι επιβάτες του προσπαθούσαν να σωθούν μόνοι τους. Κανείς δεν βρέθηκε να τους οδηγήσει στο κατάστρωμα για να σωθούν. Η απουσία του πληρώματος την ώρα του κινδύνου επέτεινε τη σύγχυση, ενώ μια φωνή μέσα στο σκοτάδι ακούστηκε: «Πνιγόμαστε, σωθείτε όπως μπορείτε!». Παρ’ ότι το πλοίο δεν βυθίστηκε ολόκληρο, έντεκα επιβάτες πνίγηκαν από τον πανικό που επικράτησε κι έτσι έμεινε βαθιά χαραγμένη στη μνήμη του κόσμου η έκφραση «έγινε της Πόπης!».

Ο ΠΡΏΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΌΣ ΓΆΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ Στις 7 Ιανουαρίου του 1929 συντάχθηκε το συμβόλαιο με αριθμό 1277 από τον συμβολαιογράφο Γ. Βολικάκη, ο οποίος και τιμωρήθηκε με εξάμηνη παύση καθηκόντων διότι τόλμησε «να επικυρώση συμβίωσιν ζεύγους, χωρίς τας νομίμους διατυπώσεις και την ανάλογον ιεροτελεστίαν του γάμου!». Τα στοιχεία του ζευγαριού κρατήθηκαν κρυφά και ουδέποτε αναφέρθηκαν, καθώς ο γαμπρός ήταν Έλληνας γερουσιαστής και γνωστός πολιτευτής της εποχής. Η νύφη ήταν 32 ετών, κόρη γνωστής πειραϊκής οικογένειας. Ο λόγος που προχώρησαν σε συμβολαιογραφικό γάμο ήταν επειδή η κυρία ήταν παντρεμένη με κάποιον ο οποίος εξαφανίστηκε χωρίς ποτέ να της δώσει διαζύγιο. Εκείνη, προκειμένου να εξασφαλίσει το μέλλον της οικονομικά, έπεισε τον ερωτοχτυπημένο γερουσιαστή να παρουσιαστούν σε συμβολαιογράφο και να συνάψουν ένα ιστορικό για την Ελλάδα συμβόλαιο. Ήταν ο πρώτος πολιτικός γάμος ενώπιον όχι δημάρχου αλλά συμβολαιογράφου, με τις εφημερίδες της εποχής να παρουσιάζουν την πρωτάκουστη είδηση γράφοντας: « Ίσως δεν θα αργήσει να έρθει ο καιρός που τους μελλόνυμφους, αντί του παπά, θα τους υποδέχεται ο συμβολαιογράφος».

ΣΤΑ ΧΑΣΙΣΟΠΟΤΕΊΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΆ Ο Γάλλος ακαδημαϊκός Φράνσις Καρκό έγραφε βιβλία στα οποία κυριαρχούσαν τα μπαρ, τα λιμάνια, τα φώτα της νύχτας και των πλοίων που έφευγαν. Σε μικρή ηλικία ξυλοκοπήθηκε αγρίως από τον πατέρα του στην Κορσική και το 1935 αποφάσισε να επισκεφτεί στον Πειραιά προκειμένου να στέλνει ανταποκρίσεις σε γαλλική εφημερίδα. Έγραφε, λοιπόν, για τον Πειραιά:

20 lifo – 18.1.18

κτικά, αλλόκοτα, ακαθόριστα. Ένιωσα κι εγώ αυτή την κατάσταση “μαστούρας” που φέρνει στους καπνιστές αυτό το ναρκωτικό».

ΡΑΜΌΝΑ, Η ΜΟΙΡΑΊΑ ΠΕΙΡΑΙΏΤΙΣΣΑ

4

ΙΣΤΟΡΙΕΣ-ΘΡΥΛΟΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ Ο Πειραιάς είναι μια πόλη που δεν τη βαριέσαι ποτέ. Στις διαδρομές αυτής της πόλης διασταυρώνονται η λαϊκότητα με τον κοσμοπολιτισμό, η βιομηχανία με την ελληνική ναυτιλία, το Δημοτικό Θέατρο με το Βεάκειο, η Τρούμπα με την Καστέλλα, η Πειραϊκή με τον Προφήτη Ηλία και το Μικρολίμανο με το Πασαλιμάνι. Κάθε σημείο της κρύβει και μια ιστορία. Σε συνομιλία που είχαμε με τον πρόεδρο της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς και ιστορικό ερευνητή Στέφανο Μίλεση μάθαμε πέντε ενδιαφέρουσες και άγνωστες στο ευρύ κοινό ιστορίες, παρόλο που κάποιες απ’ αυτές έχουν γίνει δημοφιλή λογοπαίγνια, σχετικά με τα πειραϊκά χρονικά. από τον γιάννη πανταζόπουλο

« Ένα ήσυχο βράδυ του 1935 περιηγήθηκα με έναν φίλο μου στην παραλία του πειραϊκού λιμένος. Μου είχε γεννηθεί η ιδέα να επισκεφτώ ένα χασισοποτείο. Με είχαν διαβεβαιώσει ότι χασισοποτεία υπήρχαν πολλά στον Πειραιά και ότι παρουσιάζουν έναν χαρακτήρα πολύ αξιοπερίεργο. Φτάσαμε με το αυτοκίνητο μπροστά σε ένα σπιτάκι με πράσινα παραθυρόφυλλα. Το δωμάτιο ήταν στρωμένο με χώμα. Μια διαπεραστική οσμή καμένου χαρτιού διέσχιζε τον αέρα. Ο αμίλητος που μας άνοιξε την πόρτα μάς πλησίασε κρατώντας στα χέρια του ένα αντικείμενο που το έλεγαν “τσιμπούκι” και αποτελούνταν από ένα δοχείο γεμάτο νερό, στο οποίο ήταν προσαρμοσμένα δύο καλάμια σαν σωλήνες. Οι ανταύγειες των δαυλών φώτιζαν έναν νεαρό, ο οποίος ετοίμαζε μια μάζα χασίς, μαλάσσοντάς την με τα χέρια του. Στη συνέχεια τη μοίρασε σε κομμάτια με την ονομασία “τσίκα”. Πλησίασα στα χείλη μου τον σωλήνα και τράβηξα μια ρουφηξιά, μια δεύτερη, μια τρίτη. Γύρω μου, η μακάρια έκφραση των καπνιστών γρήγορα αντικαταστάθηκε από μια έκφραση αποβλάκωσης. Όλα έγιναν ανάκατα, τρομα-

Μια αρτίστα που έφερε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ραμόνα εργαζόταν σε ένα καμπαρέ της Τρούμπας, το Ιντερνάσιοναλ. Οι προκλητικές εμφανίσεις της στα τέλη της δεκαετίας του ’20 αλλά και η εντυπωσιακή της εμφάνιση έκαναν πλήθος ανδρών να σέρνονται κυριολεκτικά στα πόδια της. Όταν το καμπαρέ έκλεινε, ο «τυχερός» της βραδιάς τη συνόδευε μέχρι το σπίτι της, σε μια βόλτα που άφηνε πολλά να εννοηθούν. Άλλοι τα κατάφερναν κι άλλοι όχι. Η αποχώρηση όμως κάποιου από το καμπαρέ ως συνοδού της Ραμόνας ήταν αρκετή για να κερδίσει τον θαυμασμό των υπολοίπων. Μια περίοδο η Ραμόνα επέλεγε συνεχώς τη συνοδεία ενός νέου με μεγάλη οικονομική επιφάνεια, καταγόμενου από καλή οικογένεια, του Σωτήρη Καλογερόπουλου, προκαλώντας την αντίδραση του Αργύρη Τζώρτζη, γνωστού μάγκα στους κύκλους του Πειραιά. Αποκαλούνταν «μορτάκιας», ήταν λεμβούχος στο επάγγελμα και γνωστός χαρτοπαίκτης. Ο Μορτάκιας έπιασε τον ευγενή νέο και τον απείλησε ώστε να διακόψει τη νυχτερινή συνοδεία. Ο Καλογερόπουλος όμως δεν έδινε σημασία και συνέχιζε τις καθημερινές διαδρομές. Έτσι, ένα βράδυ του Οκτώβρη του 1929 ο Σωτήρης έπεσε σε ενέδρα που έστησε ο Τζώρτζης στο καφενείο όπου σύχναζε ο πρώτος, στη διασταύρωση των οδών Γεωργίου Α’ και Ελευθερίου Βενιζέλου (καφενείο του Κοκοράκη). Μετά τον φόνο ο Μορτάκιας εξαφανίστηκε προκαλώντας την αγανάκτηση της πειραϊκής κοινωνίας, καθώς το θύμα ήταν ένας ευγενικός νέος που θεωρήθηκε ότι μπλέχτηκε στα δίχτυα της Ραμόνας! Η κοινωνία στράφηκε ακόμα περισσότερο εναντίον της, όταν η ίδια κατέθεσε στην αστυνομία: «Διασκεδάζαμε κι εγώ επέταξα φλούδες ροδακίνου εις τον Καλογερόπουλον. Εκείνος μου πέταξε ένα πιάτο που έσπασε κι ένα κομμάτι του κτύπησε τον Τζώρτζη». Οι τίτλοι των εφημερίδων είναι ενδεικτικοί: «Η ανεύθυνος ολέθρια επίδρασή της» - «Κλυταιμνήστρα» - «Μεγάλαι ιστορικαί συμφοραί προήλθον από την μοιραίαν γυναίκαν». Η έκφραση «μοιραία γυναίκα», που δημιουργήθηκε για την περίπτωση της Ραμόνας, χρησιμοποιείται μέχρι τις μέρες μας. Δεν είναι λίγες οι φορές που διαβάζουμε σε τίτλους «μοιραία γυναίκα». Η Ραμόνα έγινε τραγούδι και το όνομά της δόθηκε σε κάθε μοιραία ηρωίδα του θεάτρου και του κινηματογράφου και τελικώς ταυτίστηκε με τον θάνατο: «η μοιραία Ραμόνα». Τελικώς ο δράστης Τζώρτζης (ο Μορτάκιας) συνελήφθη στην Αίγυπτο, όπου είχε διαφύγει, δύο χρόνια μετά τον φόνο. Τον Σεπτέμβριο του 1931 παραδόθηκε από την Αιγυπτιακή Αστυνομία στην Αστυνομική Διεύθυνση Πειραιά, όπου και κρατήθηκε μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του στον Παλαιό Στρατώνα του Πειραιά. Κανένας δεν ασχολήθηκε ξανά με τον Μορτάκια.

Η γκρεμισμένη Δημοτική Αγορά του Πειραιά

Ο Όμιλος Ερετών στο Πασαλιμάνι

Στην Ακτή Μιαούλη

(φωτό: διονύσης άννινος)

(φωτό: διονύσης άννινος)

(φωτό: διονύσης άννινος)

Ο Στέφανος Μίλεσης είναι, μεταξύ άλλων, συγγραφέας των βιβλίων Πειραϊκά Χρονογραφήματα (εκδόσεις «Φωνή των Πειραιωτών 2017») και Πειραϊκές Ιστορίες του Μεσοπολέμου (εκδόσεις Κυριακίδη).


ΚΑΤΩ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ 13 ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ

7.12.17 – lifo

21


ΠΕΙΡΑΙΑΣ Δουράμπεης

Ο θεός των απλών πραγμάτων

22 lifo – 18.1.18

Όταν η γαστρονομική σκηνή μιας χώρας αλλάζει με γοργούς ρυθμούς, είναι πολύ σημαντικό να μπορεί κανείς να επιστρέφει σε αυτό που το μυαλό του έχει καταγεγραμμένο ως «δικό του». Όσον αφορά το ψάρι, για μένα υπάρχει ένα εστιατόριο που ξέρει να βάζει τα ψάρια στη φωτιά με λίγο αλάτι και πολλή γνώση και να τα μετατρέπει σε αριστουργήματα. Πάμε, λοιπόν, στο Μικρολίμανο ένα μεσημέρι, στο εστιατόριο του Δουράμπεη, να δοκιμάσουμε τα θαλασσινά έτσι όπως τους αξίζει. Ξεκινώ να γράφω αυτό το κείμενο με δύο σκέψεις. Η πρώτη είναι πως η γαστρονομική σκηνή της Ελλάδας αλλάζει με αστραπιαίους ρυθμούς. Είτε βρίσκεσαι στην Αθήνα είτε σε ένα ελληνικό νησί, θα διαπιστώσεις πως το φαγητό και όλοι οι νέοι τρόποι που μπορείς να το απολαύσεις βρίσκονται εδώ ολοζώντανοι και υπηρετούνται από μια πλειάδα ταλαντούχων, εκπαιδευμένων και απόλυτα ενημερωμένων σεφ και επιχειρηματιών. Εδώ πια μπορείς να φας τα πάντα. Η δεύτερή μου σκέψη είναι πως, παρά το τεράστιο κύμα αλλαγών, η ουσία της ελληνικής κουζίνας παραμένει η απλότητά της, η πίστη στη σπουδαιότητα των υλικών, η απόλυτη σύνδεση με το ελληνικό τοπίο. Το ψάρι υπάρχει στην ελληνική κουζίνα από την αρχαιότητα. Μέχρι σήμερα όλοι, ντόπιοι και ξένοι, αναρωτιούνται πού θα φάνε καλό ψάρι. «Το ψήνει καλά;», «είναι πελαγίσιο;», «δοκίμασες την ταραμοσαλάτα;» και άλλες τέτοιες κρίσιμες ερωτήσεις μάς απασχολούν την ώρα της μεγάλης πείνας. Όλοι αναζητούν το τέλειο ψητό ψάρι. Στην Ελλάδα είμαστε τυχεροί, για-

τί υπάρχουν εξαιρετικά ψαροεστιατόρια που τιμούν την τέχνη τους σερβίροντας μοναδικά πιάτα. Ένα από αυτά είναι το αγαπημένο μου και σας το παρουσιάζω. Αφήνοντας, λοιπόν, άλλους να μιλήσουν για την έκρηξη της σύγχρονης ελληνικής γαστρονομίας, θα ήθελα να γράψω λίγα λόγια για ένα παλιό εστιατόριο που μου έχει χαρίσει πολλές στιγμές γαστρονομικής απόλαυσης. Ας κατέβουμε, λοιπόν, προς Πειραιά και ας δούμε τι σερβίρει το εστιατόριο Δουράμπεης που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1930. Θα ήθελα να σας περιγράψω ένα τυπικό γεύμα εκεί, για να αποκτήσετε μια εικόνα. Το σέρβις είναι γρήγορο, ευγενικό, θα σας δροσίσουν με παγωμένο νερό και θα έρθουν να πάρουν την παραγγελία σας. Είθισται στα εστιατόρια που σερβίρουν ψάρι να μπορεί ο πελάτης να δει πριν παραγγείλει αυτό που θα αγοράσει. Εδώ το κάνουν με μεγάλη περηφάνια, οπότε αν επιθυμείτε να δείτε την γκάμα των ψαριών και των υπόλοιπων θαλασσινών που μπορείτε να δοκιμάσετε, ένας σερβιτόρος θα σας συνοδεύσει στα ψυγεία που βρίσκονται στην είσοδο της κουζίνας και θα σας δείξει την ψαριά της ημέρας. Αν, πάλι, δεν έχετε το θάρρος ή την όρεξη να το κάνετε αυτό, εμπιστευτείτε τους σερβιτόρους και τον κατάλογο. Για μένα, η επιτόπια «επιθεώρηση» της ψαριάς είναι μέρος της όλης εμπειρίας, γι’ αυτό και δεν νομίζω πως έχω παραλείψει ποτέ να βρεθώ εκεί, στους πρόποδες της κουζίνας του Δουράμπεη, για να δω τι κρύβουν τα μαγικά συρτάρια του Σέργιου.

Τι μπορείτε να φάτε εδώ; Στην αρχή, το μαγαζί θα σας κεράσει ένα μικρό φλιτζάνι κακαβιά, την ελληνική εκδοχή της ψαρόσουπας. Θα συνεχίσετε με όστρακα. Κυδώνια, άγρια στρείδια ελληνικής καταγωγής, γυαλιστερές και φρεσκότατο αχινό που έρχεται με τους χυμούς του και λίγο παρθένο ελαιόλαδο. Μπορείτε να τον φάτε πάνω σε τραγανές φέτες ψωμιού ή σκέτο με ένα κουταλάκι, με την προσθήκη λεμονιού ή χωρίς. Πετροσωλήνες αχνιστοί στο τηγάνι με λεμόνι, λάδι και καυτερή πιπεριά, πίνες, αν είναι η εποχή τους, μαγειρεμένες με ούζο και λεμόνι, σασίμι καραβίδας με λίγο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και τα αυγά της καραβίδας στο πλάι. Κάπου εδώ θα έρθει στο τραπέζι και η φημισμένη σαλάτα του Δουράμπεη. Λίγα εστιατόρια στον κόσμο έχουν στον κατάλογό τους μια σαλάτα που είναι εξίσου διάσημη με τις σπεσιαλιτέ του μαγαζιού. Λίγα πιάτα στην Ελλάδα έχουν αντιγραφεί τόσο πολύ, και συνήθως αποτυχημένα, όσο αυτή η σαλάτα. Ψιλοκομμένα λαχανικά και αρωματικά είναι η βάση στην οποία θα θρονιαστούν τραγανές καρδιές μαρουλιού, αποφλοιωμένες ντομάτες εξαιρετικής ποιότητας, ντοματίνια, ραπανάκια, καυτερές πιπεριές, φύλλα από άγρια ρόκα, δύο ειδών ελιές και άλλες ολόφρεσκες πρασινάδες που, όπως μαθαίνω, επιλέγονται καθημερινά και με μεγάλη προσοχή, καθώς τίποτε από αυτά τα υλικά δεν διατηρείται το ίδιο τραγανό την επόμενη μέρα. Δεν υπάρχει κάποιο μυστικό dressing εδώ πέρα από μια απλότατη βινεγκρέτ και αλάτι. Θα μπορούσα να κατεβαίνω εδώ γι’ αυτό και μόνο το πιάτο. Μαζί με τη σαλάτα έρχονται τα τηγανητά και άλλα μεζεδά-

Ακτή Δηλαβέρη 29, Πειραιάς, 210 4118220


ΦΩΤΟ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

κια: καλαμαράκια, μαρίδα τηγανητή με κρεμμύδι, η διάσημη καραβιδόψιχα, χταπόδι ψητό, χτένια ψητά λεμονάτα, σαρδέλες ψητές, γαρίδες από την Κοιλάδα Αργολίδας, όταν είναι η εποχή τους, μικρές τηγανητές πεσκανδρίτσες που σερβίρονται με σκορδαλιά από παντζάρι – ο κατάλογος εμπλουτίζεται ανάλογα με το τι φέρνουν οι ψαράδες του Δουράμπεη. Και κάπου εδώ μπορούμε να περάσουμε στον βασικό λόγο για τον οποίο αγαπάμε αυτό το εστιατόριο: τα μοναδικά ψητά του ψάρια. Δεν θα μπω στον κόπο να σας πω τι θα παραγγείλετε. Ό,τι καλό βγάζει το Αιγαίο έρχεται πρώτα εδώ. Πελαγίσιες τσιπούρες, στήρες, σφυρίδες, ροφοί και συναγρίδες. Ό,τι και να επιλέξετε, θα έρθει στο τραπέζι σας ψημένο στην εντέλεια. Τι εννοούμε «στην εντέλεια» για ένα ψητό ψάρι; Αλμυρή τραγανή πέτσα ψημένη ομοιόμορφα, που αποσύρθηκε από τη φωτιά ελάχιστα δευτερόλεπτα προτού καεί, κρατώντας όλη τη μαγεία του ψητού χωρίς τη δυσάρεστη γεύση του καμένου. Κάτω από την πέτσα παραμονεύει η αφράτη σάρκα του ψαριού, που ανάλογα με το είδος του ψαριού θα είναι και η υφή της. Νόστιμη πάντα, ζουμερή, από τις ελάχιστες γεύσεις που δεν μπορείς να καμουφλάρεις είναι αυτή του φρέσκου ψαριού που μαγειρεύεται με τα ελάχιστα: φωτιά και αλάτι. Το ψάρι θέλει την ώρα του για να φαγωθεί. Αρχίζεις από το κυρίως σώμα και προχωράς προς τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια. Την ουρά, τα κολάρα, το κεφάλι, τα μάγουλα, όλα αυτά τα μικρά και κρυμμένα κομμάτια που πολλοί αφήνουν πίσω (αυτοί που δεν ξέρουν), τα οποία

κρύβουν όλη τη μαγεία ενός μεγάλου ψαριού. Αν δεν βάλεις χέρι, ψάρι δεν τρως, λένε οι παλιοί καλοφαγάδες και έχουν δίκιο. Στο τραπέζι θα σας φέρουν ελαιόλαδο για να ρίξετε στο ψάρι αλλά θα σας πρότεινα να αντισταθείτε στον πειρασμό και να απολαύσετε αυτό το πολύτιμο φαγητό χωρίς προσθήκες. Δεν λέω κάτι καινούργιο δηλώνοντας πως όσο πιο απλή είναι η τεχνική που χρειάζεται ένα φαγητό για να γίνει, τόσο πιο δύσκολη είναι. Στην περίπτωση του Δουράμπεη αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά, γι’ αυτό και όλη η κουζίνα αυτού του εστιατορίου είναι φτιαγμένη γύρω από μια μεγάλη και μακριά στόφα πάνω στην οποία ψήνονται τα ψάρια. Είχα την τιμή να μπω σε αυτή την κουζίνα και να δω έστω και για λίγο αυτούς τους ανθρώπους που επιμένουν σε μια παλιά τεχνική, που όμως εξασφαλίζει μια μοναδική ποιότητα. Η στόφα αυτή ανεβάζει τη θερμοκρασία στην κουζίνα σε δυσθεώρητα ύψη. Οι φλόγες που γλείφουν το μαντέμι της μεγάλης αυτής κατασκευής εγγυώνται τις σωστές θερμοκρασίες που χρειαζόμαστε για το καλό ψάρι. Τα ψάρια δεν πέφτουν απευθείας στη στόφα, ούτε σε κάποια σιδερένια βαριά σχάρα που θα χαράξει και θα σκίσει θανάσιμα την πέτσα τους. Κλείνονται σε μικρές μεταλλικές σχάρες και μετά τοποθετούνται στο μαντέμι, γι’ αυτό, υποθέτω, δεν σκίζεται η πέτσα και το ψάρι έρχεται στο τραπέζι αυτούσιο, με όλους τους χυμούς του. Την Κυριακή, ημέρα με τον περισσότερο κόσμο, αυτή η στόφα μπορεί να ψήνει και είκοσι ψάρια συγχρόνως. Χάρη στους μοναδικούς ψήστες, τα πάντα εκτελούνται με

απόλυτη ακρίβεια και τα ψάρια φεύγουν για τα τραπέζια στη σωστή τους ώρα. Τα τηγάνια τοποθετούνται κι αυτά στις ειδικές τρύπες της στόφας για να τηγανίσουν με τον μοναδικό τρόπο που μόνο η γυμνή φλόγα μπορεί. Κάθομαι για λίγο, όσο αντέχω, σε μια γωνιά και παρακολουθώ αυτούς τους τεχνίτες που κατέχουν πολύτιμη γνώση και την εφαρμόζουν ταπεινά σε ένα ευαίσθητο υλικό όπως είναι το ψάρι. Σκέφτομαι πως αυτοί θα έπρεπε να διδάσκουν στις σχολές μαγειρικής. Αυτοί που ξέρουν καθετί που μπορεί να πάει στραβά σε αυτή την ευαίσθητη διαδικασία, αυτοί που ξέρουν καλύτερα απ’ όλους τον τρόπο που έχει η φωτιά να αναδεικνύει ή να καταστρέφει ένα υλικό. Την ημέρα της φωτογράφισης ο φωτογράφος μας παρακολουθεί με τρόμο τον γηραιότερο ψήστη να σηκώνει με γυμνά χέρια τις σχάρες από τη στόφα. Η ζέστη για μας τους επισκέπτες είναι σχεδόν αφόρητη, για τους ψήστες και το υπόλοιπο προσωπικό είναι άλλη μια κανονική μέρα στη δουλειά. Νομίζοντας πως αυτό είναι κάτι σπάνιο, ο φωτογράφος λέει στον ψήστη «πρόσεχε, θα καείς!». Η απάντηση που παίρνει είναι ενδεικτική: «Αγόρι μου, κάνω αυτήν τη δουλειά από τα δεκάξι και τώρα είμαι σχεδόν εβδομήντα, δεν παθαίνω τίποτα». Όταν όλα ησυχάζουν, ο Σέργιος Δουράμπεης μου αφηγείται την ιστορία του μαγαζιού. Λειτουργεί από τη δεκαετία του ’30, όταν η θάλασσα έφτανε έξω από την πόρτα του και ο Πειραιάς ήταν ένα πανέμορφο μέρος με νεοκλασικά σπίτια. Ένα ταβερνάκι με τηγανητά αφρόψαρα ήταν στην αρχή, μετά εξελίχθηκε,

αλλά αληθινή επιτυχία γνώρισε όταν το ανέλαβε ο πατέρας του Σέργιου, ο άνθρωπος που έβαλε τα θεμέλια σε αυτήν τη στέρεα επιχείρηση. Ο Σέργιος μιλάει με μεγάλο θαυμασμό για τον πατέρα του, για όσα κατόρθωσε. Ένας θρυλικός εστιάτορας, με μεγάλο χάρισμα μέσα και έξω από την κουζίνα, ένας από τους πρώτους που όργωναν την Ελλάδα για να βρουν τα ανώτερα υλικά και να τα φέρουν στο μαγαζί τους. Με ελάχιστες ώρες ύπνου, με πολλή προσπάθεια και εφευρετικότητα κατόρθωσε να ορίσει αυτό που σήμερα έχουμε στο μυαλό μας ως ψαροταβέρνα στην Ελλάδα. Δεν ζει πια, αλλά με σιγουριά μπορούμε να πούμε πως η δική του παράδοση συνεχίζεται επάξια. Εδώ η αγωνία του νεωτερισμού δεν μπορεί να ανταγωνιστεί το άγχος να παραμείνει η ποιότητα σταθερή. Για τον Σέργιο η μεγαλύτερη επιβράβευση είναι οι σταθεροί του πελάτες, που επιστρέφουν ξανά και ξανά και περιμένουν να γευτούν το ίδιο ακριβώς φαγητό, στην ίδια υψηλή ποιότητα. Θα αντάλλασσα, λοιπόν, τα απλά θαύματα ενός τέτοιου εστιατορίου με κάτι άλλο; Θα το δοκίμαζα σίγουρα, αλλά για τους λόγους που περιγράφω πιο πάνω θα επέστρεφα και πάλι εδώ. Στην τραγανή πέτσα του ψαριού, στα ζουμερά μάγουλα μιας ψητής τσιπούρας, στα άγρια ελληνικά όστρακα και στις τρυφερές καραβίδες. Όσο τουλάχιστον είμαστε στην Ελλάδα, αυτή η απλότητα είναι το μόνο πράγμα στο φαγητό που φαίνεται να έχει σημασία.

7.12.17 – lifo

23


Beluga

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Μια υπερπαραγωγή σε τέσσερα επίπεδα Εκεί όπου άλλοτε βρισκόταν η κακόφημη περιοχή του Πειραιά, η Τρούμπα, εδώ και τρία χρόνια οι Σπύρος Μητρόπουλος και Σάββας Παντελίδης, με τη βοήθεια του interior designer Νίκου Σκοπελίτη, δημιούργησαν το Beluga. Μια μίνι θεατρική σκηνή, ένα τραπέζι που στην πραγματικότητα είναι πιάνο καλυμμένο με πλεξιγκλάς και γλυπτά εμπνευσμένα από τον Mondrian συνθέτουν την artistic διάθεση του χώρου που απλώνεται σε τέσσερα επίπεδα. Πρώτα συναντά κανείς τον χώρο υποδοχής. Στρωμένος με ξύλο νιαγκόν, είναι ιδανικός για καφέ το πρωί αλλά και για ένα χαλαρό ποτό το βράδυ. Προχωρώντας, προβάλλει η επιβλητική μπάρα με ασανσέρ, αλλά και ένα πριβέ εστιατόριο. Εκεί μπορείς να απολαύσεις εξαιρετικό φαγητό, ενώ κάτω από τα πόδια σου απλώνεται

μέρος των θεμελίων της 5ης στοάς του Πειραιά του 435 π.X. Και αν θες έναν χώρο για πιο privé συναντήσεις, υπάρχει το «μυστικό» του αίθριο, ιδανικό σημείο χειμώνα-καλοκαίρι. Δεν είναι όμως μόνο η αισθητική που το κάνει αγαπημένο στέκι αλλά και το εξαιρετικό του μενού. Με προσεγμένα πιάτα από τη διεθνή κουζίνα, εμπνευσμένα κοκτέιλ και πλούσια λίστα κρασιών, κερδίζει τις εντυπώσεις. Ρωτήστε για τα πιάτα ημέρας και μην παραλείψετε να δοκιμάστε το υπέροχο λαβράκι. Όσο για τους λάτρεις του shushi, το Beluga είναι σίγουρα το μέρος τους. Στον χώρο διοργανώνονται συχνά και events, όπως το πρόσφατο πάρτι γενεθλίων του με τον DJ Αλέξανδρο Χριστόπουλο. Extra tip: Συντονιστείτε στη σελίδα του στο fb και ενημερωθείτε για όλα τα events.

2ας Μεραρχίας 8-10, Πειραιάς, 210 4116505, www.facebook.com/Beluga

24 lifo – 18.1.18

Ένας πολύ γευστικός προορισμός μάς συστήθηκε πριν από λίγους μήνες στη Δραπετσώνα και αν δεν τον έχετε γνωρίσει ακόμα, σπεύσατε. Με απεριόριστη θέα στο λιμάνι του Πειραιά και στο γαλάζιο της θάλασσας, η Ατραξιόν είναι ένα παραδοσιακό μεζετζίδικο που προσφέρεται για γευστικές απολαύσεις χειμώνα-καλοκαίρι, εκεί όπου για πολλά χρόνια δέσποζε το ιστορικό εστιατόριο «Αναδρομή». Το μενού της Ατραξιόν προσφέρει τόσο θαλασσινά όσο και κρεατικά, ανάλογα με το τι τραβάει η όρεξή σας, κρασί, τσίπουρο ή ούζο. Φρικασέ θαλασσινών με μύδια, καλαμάρι, χταπόδι, σουπιά και σούπα κακαβιάς, καλαμάρι κοντοσούβλι, μαλακά καβουράκια, φοβερή πανσέτα και ο ποντιακός μεζές από συκώτι και μοσχαρίσια γλώσσα με καυτερή σάλτσα ντομάτας είναι μερικές μόνο απ’ τις κορυφαίες προτάσεις της Ατραξιόν. Extra tip: Συντονιστείτε στη σελίδα της στο fb για τα live. Αυτή την Πέμπτη έχει stand up comedy με τους Θανάση και Κωστή Παπαγεωργίου και τον Αλέξανδρο Τσουβέλα.

Σε αυτό το μεζεδοπωλείο θα πάρεις μια γεύση απ’ ό,τι πιο νόστιμο βγάζει η Ελλάδα

Δυόσμος

Ατραξιόν

Εκλεκτοί μεζέδες με μοναδική θέα στο λιμάνι του Πειραιά

Αγαπημένο πια στέκι για εκείνους που κινούνται στην περιοχή του Πειραιά και όχι μόνο, ο Δυόσμος φημίζεται για τους εκλεκτούς μεζέδες του και τις θαυμάσιες γεύσεις από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Έχοντας διαμορφώσει ένα μενού ποτ-πουρί με βάση τα πιο εκλεκτά προϊόντα μικροπαραγωγών που δένουν αρμονικά με παραδοσιακές συνταγές στην πιο δημιουργική τους εκδοχή, στον Δυόσμο κάθε πιάτο είναι και ένα ταξίδι γεύσεων. Tηγανιά μανιταριών με κασέρι Ξάνθης και λάδι τρούφας, σαγανάκι με καβουρμά Σερρών με ντομάτα και αυγά, κουνουπίδι ογκρατέν με απάκι Κρήτης και σκοτύρι νιώτικο, γιουβέτσι με γάμπαρη Αιγαίου, είναι μερικές μόνο από τις ξεχωριστές προτάσεις που φιγουράρουν στον κατάλογο. Όλα αυτά σε έναν ζεστό και καλαίσθητο χώρο που στεγάστηκε σε ένα διατηρητέο νεοκλασικό του 1920 και σε κάνει να νιώθεις σαν στο σπίτι σου.

Αγίου Παντελεήμονος 2 & Νικ. Καζαντζάκη, Δραπετσώνα, 210 4617016

Λεωφ. Φρεαττύδος 42A, 210 4611335

atraxion-restaurant.business.site, el-gr.facebook.com/atraxion.mezetzidiko

www.facebook.com/dyosmos.edesmatopolio


ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Αν υπάρχει ένα μπεργκεράδικο σε αυτή την πόλη όπου αξίζει να φας τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σου, θα λέγαμε σίγουρα ότι αυτό είναι το Μπαρ Μπεε Κιου στον Πειραιά. Οι συστάσεις για τους burger lovers της Αθήνας περισσεύουν. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι όποια μέρα της εβδομάδας κι αν περάσεις θα δεις ουρές απ’ έξω. Οι υπόλοιποι πρέπει απλώς να το βάλουν άμεσα στην ατζέντα για να δουν τι θα πει σωστό μπέργκερ, σαν να τρως σε ένα απ’ τα καλύτερα στην Αμερική. Αμερική είπαμε, ε; Η φήμη του Μπαρ Μπεε Κιου έχει φτάσει μέχρι την άλλη άκρη του Ατλαντικού, αφού το List25 το συμπεριέλαβε στη λίστα με τα πιο νόστιμα για το 2014 λόγω του ξακουστού πια, «γενναίου» μπέγκερ του. Δεν το λες και λίγο αυτό όταν βρίσκεσαι ανάμεσα σε επιλογές από ιστορικά μπεργκεράδικα απ’ όλο τον κόσμο. Το Μπαρ Μπεε Κιου μας συστήθηκε, λοιπόν, πριν από περίπου τέσσερα χρόνια σε μία απ’ τις πλέον κοσμοπολίτικες γειτονιές του Πειραιά και γρήγορα έγινε ο πιο hot προορισμός στο είδος του. Καθημερινά μετά τις 6 το απόγευμα γίνεται το αδιαχώρητο για τα φημισμένα μπιφτεκόψωμα που σερβίρει, λανσάροντας κάθε μήνα και ένα ξεχωριστό. Κλασικό, Βελζεβούλης,

Μπλε του μπέικον, Μπαρ-Μπεε-Κιου, Άγγλος Ασθενής, Γενναίος, 50/50, Lemmy, Grill em All, ΤΣΑΚΙ ΤΣΑΝ είναι μερικά απ’ τα best sellers. Οι πολύ… «γενναίοι» έχουν φυσικά να αναμετρηθούν με τον «Παππού του Γενναίου» που ζυγίζει 3 κιλά! Ναι, σωστά διάβασες! Μιλάμε για έναν πύργο από μπιφτέκια ανάμεσα σε καλοψημένα ψωμάκια και πλούσια σάλτσα τσένταρ, για να πάρεις μόνο μια ιδέα. Τα υπόλοιπα μένει να τα ανακαλύψει ο ουρανίσκος σου. Φτιαγμένα όλα από εξαιρετικής ποιότητας φρέσκο κιμά Βlack Αngus Ιρλανδίας, που σιγοψήνεται χωρίς να χάνει τα υγρά του, τα μπιφτέκια του Μπαρ Μπεε Κιου είναι τόσο ζουμερά όσο πρέπει, ενώ τα ψωμάκια του αποτελούν μια διασταύρωση γαλλικού μπριός και κανονικού ψωμιού μπριοσέ που φτιάχνεται κατ’ αποκλειστικότητα σε έναν φούρνο στον Πειραιά. Το σίγουρο είναι πως, όσο κι αν πεινάς, δύσκολα θα καταφέρεις να το φας ολόκληρο! Έρχεται σε extra large μερίδα με φρεσκοκομμένες τηγανητές πατάτες για extra large απολαύσεις. Στο μενού θα βρεις επίσης φρέσκες σαλάτες, σπέσιαλ μερίδες κρεατικών, τηγανητές πατάτες σε διάφορες παραλλαγές και άλλα πολλά.

Λεωφ. Φρεαττύδος 13, Πειραιάς, 210 4518129, Μπαρ Μπεε Κιου Delivery, λεωφ. Παπαναστασίου 116, Καστέλλα, Πειραιάς, 210 4126222, facebook. com/mparmpeekiou.gr, www.mparmpeekiou.com

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Μπαρ Μπεε Κιου

Η αποθέωση του μπέργκερ γίνεται στον Πειραιά

18.1.18 – lifo

25


Lykos Steak House

ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Εδώ το κρέας είναι επιστήμη! Κάτι πολύ νόστιμο παίζει τελευταία στον Πειραιά και οι φίλοι του κρέατος θα το διαπιστώσουν απ’ την πρώτη κιόλας μπουκιά. Ο λόγος για το Lykos Steak House, τη νέα άφιξη στον γαστρονομικό χάρτη της περιοχής, που αξίζει σίγουρα την προσοχή σου. Δύο άνθρωποι με δυνατή προϋπηρεσία στον χώρο, ο Βαγγέλης Λύκος, κρεοπώλης τρίτης γενιάς, και ο Θανάσης Βασίλαινας του ιστορικού εστιατορίου ένωσαν τις δυνάμεις τους στον χώρο όπου λειτουργούσε ο γνωστός Βασίλαινας και δημιούργησαν ένα σύγχρονο steak house με κορυφαίο κρέας. Επιλέγοντας από διάφορες φάρμες της Ελλάδας, το κρέας που φτάνει στη σχάρα του Lykos μπορεί να είναι διαφορετικής κοπής και από άλλο κομμάτι κάθε μέρα, είναι όμως ό,τι πιο ποιοτικό κυκλοφορεί στην αγορά. Έτσι, τη

μια μέρα μπορεί να φας ένα ζουμερό T-Bone και την άλλη ένα Rib Eye που επιλέγεις απ’ τη βιτρίνα-ψυγείο (μπορείς και να αγοράσεις για το σπίτι). Θα το ζυγίσουν μπροστά σου και θα βλέπεις να το ετοιμάζουν στην open κουζίνα όσο θα απολαμβάνεις ένα υπέροχο ποτήρι κρασί καθισμένος σε έναν απ’ τους αναπαυτικούς δερμάτινους καναπέδες. Σπαλομπριζόλα από μοσχίδα Νάξου, ωραία χοιρινά Σπάρτης και χειροποίητα λουκάνικα είναι κάποιες απ’ τις προτάσεις που φιγουράρουν στον κατάλογο, όπου θα βρεις και μερικά μαγειρευτά, όπως το κριθαρώτο με μοσχαρίσια μάγουλα ή το αρνίσιο μπούτι στη λαδόκολλα με μελωμένες πατάτες, πλάι σε ξεχωριστά ορεκτικά, όπως ο πουρές πουτάτας με λάδι τρούφας ή το τσιγαριστό σταμναγκάθι.

Αιτωλικού 72, 210 4612457, www.facebook.com/Lykos-Steak-House, www.Lykossteakhouse.gr

Theatron art and food gallery

Ευρωπαϊκός αέρας φύσηξε στην καρδιά του Πειραιά μόλις μια ανάσα από το Δημοτικό Θέατρο Στον φιλόξενο, ζεστό, artistic πολυχώρο του Theatron art and food gallery, στην πλατεία Κοραή, το κλασικό συναντάει τη lounge διάθεση και υπόσχεται να μας πάει σε άλλη διάσταση. Ανοιχτό από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, μας προσφέρει αλμυρές και γλυκές νοστιμιές. Είναι το ιδανικό μέρος για να απολαύσει κανείς τον ιερό, πρώτο καφέ της ημέρας αλλά και να χορτάσει με το πλούσιο πρωινό που σερβίρει. Φυσικά, διαθέτει και εκλεκτή κουζίνα, προορισμένη να ικανοποίει κάθε ουρανίσκο σε κάθε περίσταση, είτε πρόκειται για παρεΐστικη βραδιά είτε για ένα ρομαντικό δείπνο για δύο. Αλλά και για εκείνους που θέλουν να απολαύσουν το πότο τους με μια αίσθηση glam και ιδιαίτερα ακούσματα, το Theatron art and food gallery

είναι ο προορισμός που έψαχναν. Όσο για τους λάτρεις του κρασιού, υπάρχει μια πλήρως ανανεωμένη λίστα με εξαιρετικά κρασιά. Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει η τέχνη από τον χώρο, δικαιώνοντας το όνομά του. Έτσι, συχνά διοργανώνονται εκθέσεις φωτογραφίας και ζωγραφικής, μουσικοθεατρικές παραστάσεις και τακτικά live με γνωστούς αλλά και ανερχόμενους καλλιτέχνες. Όλα αυτά συνδυάζονται με το μεγάλο πλεονέκτημά του, την άριστη εξυπηρέτηση και τις προσιτές τιμές, που θα το κάνουν το αγαπημένο σας πειραιώτικο στέκι. Extra tip: Ενημερωθείτε για τις ειδικές βραδιές με έμπειρους sommeliers που διοργανώνονται, για αξέχαστες βραδιές οινοποσίας.

Καραΐσκου 115, Πειραιάς, 210 4117897, 210 4224637. Facebook/totheatron

26 lifo – 18.1.18


Eighteenscreen Micro Roastery

Εκεί όπου ο καφές γίνεται αυτό που θα έπρεπε να είναι, τέχνη Στον Πειραιά υπάρχει ένα στέκι, το Eighteenscreen Micro Roastery, που αναγνωρίζει την ιερότητα που έχει ο καφές για τους περισσότερους από εμάς, μετατρέποντας την παρασκευή του σε πραγματική ιεροτελεστία. Μπαίνοντας μέσα, το πρώτο πράγμα που τραβάει την προσοχή είναι το ζεστό, φιλικό και μοντέρνο περιβάλλον του μαγαζιού, όπου επικρατούν τα ξύλινα και μεταλλικά στοιχεία. Από τα ηχεία, οι house μουσικές επιλογές σού φτιάχνουν τη διάθεση. Όμως η αίσθηση που έχει την τιμητική της δεν είναι άλλη από την όσφρηση. Η έντονη μυρωδιά του φρεσκοκομμένου καφέ σε κατακλύζει από την πρώτη στιγμή, κάνοντάς σε να τον λαχταρήσεις περισσότερο. Εδώ ο καφές δεν είναι μια απλή υπόθεση. Όλα, από την αρχή μέχρι το τέλος, γί-

νονται με μεράκι. Η ομάδα του Eighteenscreen Micro Roastery εκπαιδεύεται συνεχώς ώστε να ακολουθεί τις πλέον καινοτόμες μεθόδους παρασκευής specialty coffee protect. Με υψηλής ποιότητας και μεγάλη γκάμα καφέδων και σπάνιες εισαγόμενες ποικιλίες, ασχολούνται με τη διαδικασία παρασκευής του από τα πρώτα στάδια μέχρι το καβούρδισμα. Φυσικά, τίποτα δεν σερβίρεται αν δεν ικανοποιεί πρώτα τους baristas, που κάνουν πολλές γευστικές δοκιμές πριν προσφέρουν κάτι στους πελάτες τους. Και αν πεινάσεις, υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία γευστικότατων αλμυρών και γλυκών σνακ από αγνά και ολόφρεσκα υλικά. Extra tip: Ζητήστε να δοκιμάσετε το κρύο σάντουιτς με σολομό, μια εμπειρία που θα κάνει τον ουρανίσκο σας να σας ευγνωμονεί.

Τζαβέλλα 88, Πειραιάς, 210 4120631, www.facebook.com/eighteenscreen, http://eighteenscreen.gr/

Σαν βγαλμένο από τα περίφημα food markets της Νέας Υόρκης και του Σικάγου, το Healthy Habits στον Πειραιά ήρθε για να αποδείξει ότι υγεία και απόλαυση μπορούν κάλλιστα να συνυπάρξουν. Σε έναν χώρο 100 τ.μ., με ιδιαίτερη διακόσμηση, μας περιμένουν προϊόντα, γαστρονομικές προτάσεις αλλά και υπηρεσίες που προσφέρονται για πρώτη φορά στους Πειραιώτες. Το open kitchen salad bar, το μοναδικό στην πόλη, προσφέρει, εκτός από 15 φρεσκοκομμένες και γευστικότατες σαλάτες, τη δυνατότητα να δημιουργήσεις τη δική σου σαλάτα, ανάλογα με τα γούστα και τις ανάγκες σου, επιλέγοντας από μια τεράστια ποικιλία φρέσκων υλικών. Ενώ το cold- pressed juicebar, το μοναδικό στον Πειραιά και ένα από τα ελάχιστα στην Ελλάδα, εγγυάται πως θα καλύψει όλες τις γευστικές απαιτή-

σεις αλλά και τις ιδιαίτερες ανάγκες σας με μια τεράστια γκάμα χυμών από φρέσκα φρούτα, λαχανικά και υπερτροφές. Ανακαλύψτε, ακόμα, τα μοναδικά blends καφέ της Lavazza που διατίθενται αποκλειστικά από το Healthy Habits για τον Πειραιά. Και για τους γλυκατζήδες που δεν θέλουν να επιβαρύνουν την υγεία τους, αλλά δεν ζουν και χωρίς γλυκά, επιτέλους το όνειρο έγινε πραγματικότητα. Το μικρό ζαχαροπλαστείο του Healthy Habits προσφέρει γλυκά με λίγα ή καθόλου ζωικά συστατικά και επιδόρπια με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, που όμως παραμένουν απολαυστικά σαν γλυκές αμαρτίες. Extra tip: Οι vegans θα βρουν στο Healthy Habits μια τεράστια ποικιλία από γευστικότατες επιλογές.

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Healthy Habits

Εκεί όπου οι υγιεινές επιλογές παραμένουν σκανδαλωδώς νόστιμες

Πραξιτέλους 156-158, Πειραιάς, 210 4100201 facebook/instagram healthy habits piraeus www.healhtyhabits.gr 18.1.18 – lifo

27


Sound Bistro

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

A great place to be στον Πειραιά Ένας νέος μουσικόφιλος χώρος μάς συστήθηκε στα μέσα του καλοκαιριού στον Πειραιά και έχει όλα τα χαρακτηριστικά του μαγαζιού που όλοι θα ήθελαν για στέκι στη γειτονιά τους. O λόγος για το Sound Bistro με την ιδιαίτερη αισθητική στη διακόσμηση αλλά και τις ωραίες μουσικές που θα ακούσεις καθημερινά, ενίοτε και από το πικάπ. Είναι διάχυτο το μουσικό στοιχείο σε αυτό καφέ-μπαρ, κάτι που διαπιστώνεις όχι μόνο απ’ τις ευχάριστες, αγαπημένες μελωδίες που φτάνουν στ’ αυτιά σου αλλά και όταν πιάνεις στα χέρια σου τους καταλόγους που έχουν φτιαχτεί ο καθένας και από ένα διαφορετικό εξώφυλλο δίσκου ή όταν ακουμπάς το ποτήρι σου σε ένα τυπωμένο 45άρι βινύλιο-σουβέρ.

Ανοιχτό καθημερινά από νωρίς το πρωί για καφεδάκι μέχρι το βράδυ, υπό τους ήχους funk, soul, rock και όχι μόνο, προσφέροντας μια προσεκτικά επιλεγμένη λίστα με ελληνικά κρασιά αλλά και μπίρες. Κι αν σου ανοίξει η όρεξη, δεν έχεις παρά να φτιάξεις το σάντουιτς της αρεσκείας σου, διαλέγοντας από μια εξίσου ποιοτική λίστα τυριών και αλλαντικών απ’ όλη την Ελλάδα, που κόβονται μπροστά στα μάτια σου – μπορείς να τα απολαύσεις σε ποικιλία-πλατό μαζί με το ποτό. Extra tip: Πριν φύγεις, ρίξε μια ματιά στη βιτρίνα με τα βινύλια (παλιές αλλά και καινούργιες κυκλοφορίες) αλλά και στα ιδιαίτερα κοσμήματα που διαθέτει προς πώληση.

Κολοκοτρώνη 102-104, Πειραιάς, 213 0442723, fb: Sound Bistro Peiraias

L' abbuffata

Το μαμαδίστικο ιταλικό της Δέσποινας στο L’ abbuffata Σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτίριο στην Κολοκοτρώνη θα ανακαλύψει κανείς το διαμάντι του Πειραιά. Μπαίνοντας στο L’ abbuffata, θα εντυπωσιαστείς αρχικά από τη διακόσμηση, αλλά φεύγοντας θα μιλάς μόνο για τις γεύσεις. Η Δέσποινα, που είναι η ψυχή τόσο της κουζίνας όσο και της σάλας, θα σε κάνει να νιώσεις σαν να έχεις πάει στο αρχοντικό της μαμάς σου και θα σου προτείνει μακαρονάδες από διαφορετικά μέρη της Ιταλίας με φρέσκα και αγνά προϊόντα που έχει διαλέξει η ίδια από εκλεκτούς παραγωγούς. Αφού βάλεις τη σαλιάρα σου (must για τους λάτρεις του Ιnstagram), θα δοκιμάσεις τα ζεστά ψωμάκια που έχει ζυμώσει το ίδιο πρωί. Αν είσαι τυχερός και το τσουκάλι έχει βγάλει Ρappa di Ρomodoro, μη φύγεις αν δεν δοκιμάσεις την υπέροχη ντοματόσουπα. Το μενού

έχει επιλογές και για κρεατοφάγους, vegeterians και vegans, αλλά η τοπ γεύση είναι τα φρέσκα γεμιστά ραβιόλια με σάλτσα μαύρης τρούφας. Για παρέες, ιδανική είναι η Ρadellata di Salsiccia που σερβίρεται στο τηγάνι! Επειδή όμως είμαστε και δίπλα στη θάλασσα, δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το μενού τα θαλασσινά, όπως η Frutti di Mare αλλά και η αστακομακαρονάδα κατόπιν παραγγελίας, με αστακούς που διαλέγει η ίδια από τα καΐκια της Σίφνου. Μη φύγεις αν δεν δοκιμάσεις κάποιο από τα γλυκά της, τα οποία μπορείς να βρεις καθημερινά συνοδεία ροφημάτων στο γλυκατζίδικο που λειτουργεί στο ισόγειο του κτιρίου με το όνομα «ΟικοΔέσποινα». Τις Κυριακές σερβίρει το καλύτερο brunch της πόλης. Μην το χάσεις!

L’ abbuffata, ΟικοΔέσποινα, Κολοκοτρώνη 32, Πειραιάς, 213 0347456. Facebook: L-abbuffata-274966149210644. Instagram: l_abbuffata Facebook: oikodespoinagluko. Instagram: oikodespoina

28 lifo – 18.1.18


ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Κάτι καινούργιο εμφανίστηκε στον Πειραιά, ένα πανέμορφο ιταλικό μπιστρό, το Gilly. Ένας χώρος φωτεινός, πολύχρωμος, με μαρμάρινα τραπέζια και έπιπλα εποχής, εμπνευσμένος από τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, ήρθε για να μας προσφέρει πλήθος ιταλικών γεύσεων. Στο Gilly το πρωί μάς ξυπνούν με μυρωδάτους, φρεσκοκομμένους καφέδες από τα χέρια των βραβευμένων baristas του. Με καταπληκτικά καλτσόνε briocino με ΠΟΠ υλικά και πίτσα κομμάτι με την αυθεντική συνταγή του Gilly μας βοηθούν να ξεκινήσουμε τη μέρα μας γευστικά. Παράλληλα, όλο το πρωί από το μενού δεν λείπουν οι υπέροχες πίτες με χωριάτικο φύλλο και ολόφρεσκα υλικά, τα περίφημα σάντουιτς με ψωμιά από τον φούρνο του Τάκη στην Ακρόπολη αλλά και εξαίσια γλυκά που συνοδεύουν ιδανικά τον καφέ μας. Και αν σας ανοίξει για τα καλά η όρεξη, μεσημέρι ή βράδυ, δεν έχετε παρά να δοκιμάσετε το υπέροχο ιταλικό μενού που υπογράφει ο Χρήστος Τζιέρας. Γευστικότατες πίτσες, πάστες και ολόφρεσκες σαλάτες συνθέτουν μια γαστρονομική απόλαυση και

αποτελούν έναν μαγικό συνδυασμό που θα μας κάνει να ερωτευτούμε για πάντα το μέρος και να ερχόμαστε ξανά και ξανά. Οι λάτρεις της μακαρονάδας θα ενθουσιαστούν με τη μεγάλη ποικιλία σε σπαγγέτι με αυθεντικές, ιταλικές συνταγές που είναι εθιστικές, ενώ οι πίτσες του είναι η πιο απολαυστική «αμαρτία» που θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Το τέλειο γεύμα, ωστόσο, θέλει και τον επίλογό του, γι’ αυτό στο μενού υπάρχει πληθώρα από επιδόρπια, ώστε να κλείσει με τον πιο όμορφο τρόπο το γευστικό μας ταξίδι. Και όταν η μέρα φεύγει, το Gilly μας υποδέχεται σε έναν ζεστό χώρο για μια όμορφη βραδιά, με κατάλληλη μουσική κι ένα ποτήρι κρασί. Το κερασάκι στην τούρτα, βέβαια, είναι οι προσιτές τιμές. Με υψηλή ποιότητα στα υλικά και στη γεύση των πιάτων που προσφέρει και τέτοιες τιμές, πώς να μην είναι ασυναγώνιστο; Και πώς να μη γίνει το καθημερινό σημείο εξόδου για comfort ιταλικό φαγητό; Extra tip: Φεύγοντας, μην ξεχάσετε να διαλέξετε μερικά εποχικά είδη δώρων, όπως ιταλικά μπισκότα, αμαρετίνι, πανετόνε, σοκολάτες κ.ά.

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Gilly

Ολόκληρη η Ιταλία στο πιάτο μας στο νέο μπιστρό του Πειραιά

Βασιλέως Γεωργίου & Καραΐσκου, Πειραιάς, 210 4111530 18.1.18 – lifo

29


ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Paleo

O Γιάννης Καϋμενάκης ξέρει από καλό κρασί Το wine bar Paleo του Γιάννη Καϋμενάκη, ενός από τους πλέον χαρισματικούς οινοχόους, βρίσκεται στην περιοχή Ρετσίνα στον Πειραιά και η επιλογή του να ανοίξει τον καινούργιο χώρο του σε μια παλιά αποθήκη, σε έναν δρόμο κοντά στο λιμάνι, διέψευσε όλους όσοι θεωρούσαν ρίσκο ένα πρότζεκτ μακριά από γνωστές πιάτσες της Αθήνας. Στο Paleo κατεβαίνουν όλοι οι πιστοί οινόφιλοι και μη για να ζήσουν από κοντά την εμπειρία της απόλαυσης του κρασιού, έτσι όπως

μόνο ο ιδιοκτήτης του ξέρει να την προσφέρει. Η λίστα καλύπτει τον ελληνικό και διεθνή αμπελώνα και αξίζει πραγματικά να συμβουλευτείτε το εμπειρο και ευγενέστατο προσωπικό του για το τι θα πιείτε. Θα σας συμβουλεύσει με τον πιο χαλαρό τρόπο, πάντα ανάλογα με το budget σας. Η κουζίνα είναι εξαιρετική, ιδανική για ένα wine bar. Χειμώνα ή καλοκαίρι, το Paleo παραμένει ένας από τους αγαπημένους μας προορισμούς στον Πειραιά.

Πολυδεύκους 39, Ρετσίνα, Πειραιάς, 210 4125204

30 lifo – 18.1.18


ΤheWeek ΣΙΝΕΜΑ Οι τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι

ΒΙΒΛΙΟ

Η πιο σκοτεινή ώρα του Ουίνστον Τσόρτσιλ.

Η βιογραφία του Φρόυντ.

σελιδα

32

σελιδα

Ι WAS THERE Στη φωτογράφιση του Νικ Νάιτ.

34

σελιδα

STARFAX Τα ζώδια της εβδομάδας. σελιδα

37

36

XOΡΟΣ

Η Φράνσις Μακντόρμαντ δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας σε μια συγκλονιστική ταινία.

Ιόν

Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο.

σελιδα

ΣΙΝΕΜΑ

32

Ο βραβευμένος χορογράφος Χρήστος Παπαδόπουλος, που έχει ξεχωρίσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τα μινιμαλιστικά και ποιητικά του έργα, παρουσιάζει την καινούργια του δουλειά στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση. Το Ιόν, που έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον διεθνών συμπαραγωγών και θα ταξιδέψει στις ευρωπαϊκές σκηνές αμέσως μετά την πρεμιέρα του στην Αθήνα, βασίζεται στην ιδέα των ιόντων, των ηλεκτρικά φορτισμένων ατόμων ή συνόλων ατόμων που μετακινούνται όλα μαζί προς μία κατεύθυνση. Ο Παπαδόπουλος και η ομάδα του διερευνούν τη συνθήκη του συντονισμού, τη μυστική σχέση που κάνει τους ανθρώπους που απαρτίζουν μια ομάδα να επικοινωνούν ακόμα κι όταν δεν έχουν οπτική επαφή, ακόμα κι όταν δεν έχουν συνείδηση αυτής της σύνδεσης. ä Χρήστος Παπαδόπουλος - Ιόν, 1-4 Φεβρουαρίου, 20:30, Κεντρική Σκηνή. Εισιτήρια: Κανονικό: €7, 10, 18, 25, 28 / Μειωμένο, φίλος, παρέα 5-9 άτομα: €8, 14, 20, 22 / Παρέα 10+ άτομα: €7, 13, 18, 20 / Κάτοικος γειτονιάς: €7 / Ανεργίας, ΑμεA: €5 / Συνοδός ΑμεA: €10.

18.1.18 – lifo

31


H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Οι τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

Three billboards outside Ebbing, Missouri

ΑΒΑΝΑ - ODEON OPERA 1

32 lifo – 18.1.18

Κινηματογράφος

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ

Μετά από μήνες που δεν έχει βρεθεί ο ένοχος στην υπόθεση δολοφονίας της κόρης της, μια μητέρα κάνει μια τολμηρή κίνηση, παραγγέλνοντας τρεις πινακίδες για τον δρόμο που οδηγεί στην κωμόπολή της, οι οποίες έχουν ένα αμφιλεγόμενο μήνυμα για τον σεβαστό σερίφη της περιοχής.

πρωταγωνιστούν), γιατί τον άχαρο ρόλο της μπουλντόζας έχει καπαρώσει η Χέιζ και εκτελεί υποδειγματικά η σπουδαία Φράνσις Μακντόρμαντ στην παράσταση της χρονιάς. Η Αμερικανίδα ηθοποιός, στον καλύτερο ρόλο της μετά το Φάργκο, στην απέναντι πλευρά του νόμου, με μια τεράστια, απολαυστική ερμηνεία, φτιάχνει χώρο από μόνη της και προσκαλεί τον θεατή σε ένα οδυνηρό road trip δικαίωσης και εκδίκησης με αδιανόητα καλογραμμένους διαλόγους, απανωτές ανατροπές, αλλαγές ταχύτητας χωρίς αυθαιρεσίες και μπαράζ από εκρήξεις χιούμορ από τον δημιουργό της Αποστολής στην Μπριζ. Έχοντας πενθήσει την άδικα και βίαια δολοφονημένη κόρη της, η Μίλντρεντ Χέιζ, μια μάναάντρας και γυναίκα ευαίσθητη και απογοητευμένη μαζί, κουράστηκε να κλαίει σιωπηλά και είναι αποφασισμένη να τσακίσει, ψυχολογικά και στο ξύλο, όσους δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, δηλαδή τον Γούντι Χάρλεσον και τον Σαμ Ρόκγουελ, αλλά και όποιον της πάει κόντρα ή σκεφτεί να την προσβάλει, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο ή συγγένεια – η σκηνή με τον πρώην σύζυγο και τη νεαρή σύντροφό του, η οποία δουλεύει σε ζωολογικό κήπο και κάνει το λάθος να παίξει με τα λόγια και το νόημά τους, είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα. Με μοϊκάνα, εργατική φόρμα και αρβύλες, η πρωταγωνίστρια του αδελφών Κοέν υιοθετεί μια sui generis εκκεντρικότητα με απόηχους του Τζον Γουέιν, γλαρώνοντας το βλέμμα και μισανοίγοντας το στόμα της, σαν να έχει κατέβει οπλισμένη στα χαρακώματα και να γνωρίζει εκ των προτέρων πως η βλακεία και η αδιαφορία του κόσμου θα της στοιχίσουν. Σε κάθε της κίνηση δίνει μια μάχη πρωτότυπη, άνευ όρων, ανασαίνει βαριά, φτύνει τον αέρα στα μούτρα των αντιπάλων, κηρύσσει ανένδοτο σαν να πρωταγωνιστεί στην Αιχμάλωτη της Ερήμου του Τζον Φορντ, αψηφώντας τις συνέπειες, παρασύροντας το έργο σε γλιστερές, αστείες και πικρές πίστες. Πότε μαύρη κωμωδία υψηλού επιπέδου και πότε δράμα που καίει τα σωθικά, η ταινία Οι τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι, που απέσπασε 4 Χρυσές Σφαίρες για την παραγωγή, το σενάριο, την κυρία «Φραν ΜακΝτι» και τον φοβερά ψυχαγωγικό Σαμ Ρόκγουελ, δεν σταματά να ξαφνιάζει με τη ζωηράδα της, σαν αλλόκοτο γουέστερν που αγκαλιάζει μια αληθινή τραγωδία.

Σκηνοθεσία: Τζο Ράιτ Πρωταγωνιστούν: Γκάρι Όλντμαν, Λίλι Τζέιμς, Κρίστιν Σκοτ Τόμας, Μπεν Μέντελσον Στις αρχές του Β’ Παγκοσμίου ο νέος τότε πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ θα πρέπει να αποφασίσει αν θα διαπραγματευτεί με τον Χίτλερ ή αν θα πολεμήσει εναντίον του.

Σκηνοθεσία: Μάρτιν Μακντόνα Πρωταγωνιστούν: Φράνσις Μακντόρμαντ, Σαμ Ρόκγουελ, Γούντι Χάρελσον, Τζον Χοκς

Όταν η Μίλντρεντ Χέιζ νοικιάζει τρεις πινακίδες ακριβώς δίπλα στο σημείο όπου πριν από καιρό βιάστηκε και δολοφονήθηκε η κόρη της, λίγο έξω από την κωμόπολη του Έμπινγκ, στο Μιζούρι, όπου ζει με τον έφηβο γιο της και εργάζεται σε ένα κατάστημα δώρων, φαίνεται εντελώς αποφασισμένη να περάσει το μήνυμα πως δεν θα περιμένει άλλο τις τοπικές αρχές να βρουν τον ένοχο. Η ανάρτησή της στις παλιωμένες επιγραφές, μια δήλωση που καταλήγει σε προσωπική ερώτηση χωρισμένη σε τρία μέρη, θορυβεί τον σκληρό, στακάτο διευθυντή της αστυνομίας Γουίλομπι (Χάρελσον) και τον ανισόρροπο, στα όρια του γραφικού, βοηθό του Ντίξον (Ρόκγουελ) και προκαλεί ενοχλητικά τηλεοπτικά ρεπορτάζ, καταλύοντας την τάξη και την ασφάλεια μιας ξεχασμένης, αφιλόξενης επαρχιακής ζώνης με αυθαίρετο πρωτόκολλο εξουσίας και άτυπα ρατσιστική εσωστρέφεια. Η Χέιζ δεν θα κάτσει με σταυρωμένα χέρια. Θα κινήσει γη και ουρανό για να φτάσει στην κάθαρση, αλλά, για να το πετύχει, θα χρειαστεί έναν βοηθό. Αντίστοιχα, ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Μάρτιν Μακντόνα θα ενισχύσει έναν από τους περιφερειακούς χαρακτήρες μετά το δεύτερο μισό, επιστρατεύοντας την πιο γνωστή από τις ιδιότητές του, εκείνη του θεατρικού συγγραφέα, πλαισιώνοντας την ποθούμενη κάθαρση της Χέιζ με μια άλλου είδους λύτρωση. Η επώδυνη μεταστροφή (που δεν αποκαλύπτω, για την απόλαυση του δραματικού μυστικού της ταινίας) δεν είναι ένα απλό τέχνασμα αλλά η προσωποποίηση της νέας τάξης πραγμάτων, η ματιά του Ιρλανδού δημιουργού στο φυλετικό ζήτημα της βαθιάς Αμερικής. Με μια γυναίκα μεσήλικη, αλλά πολεμίστρια στην ψυχή, να εκδικείται για τον άδικο χαμό της κόρης της και έναν cool «σερίφη» να αναλαμβάνει να συγυρίσει το έκρυθμο καθεστώς του Έμπινγκ, η τράπουλα ανακατεύεται και η ανοχή φθίνει. Ιστορικά, ο νέος Nόμος αντικαθίσταται, αλλά δεν εφαρμόζεται άμεσα ούτε καν διώκεται καίρια. Το πλήγμα που δέχεται χρειάζεται χρόνο για να αφομοιωθεί. Το τέλος εποχής, που ενδεχομένως συμβαίνει τώρα στην Αμερική, σχολιάζεται από τον Μακντόνα με ευφυΐα και διακριτικότητα. Δεν είναι ανάγκη να μπουν τα τανκς για να ισοπεδώσουν το άντρο της παραβατικότητας (ο Μακντόνα κατανοεί τα ημιτόνια της δράσης, σε αντίθεση με τους αδρούς χαρακτήρες που

Η ΠΙΟ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΩΡΑ Darkest Hour

Κι ενώ ο Τσόρτσιλ έχει κάνει κανονικό comeback, με τον Τζον Λίθγκοου στο Crown και τους Μάικλ Γκάμπον και Τζον Κοξ στις λονδρέζικες σκηνές, ο Γκάρι Όλντμαν κλέβει την παράσταση με ένα ολοζώντανο, παραδειγματικό πορτρέτο του μεγάλου Βρετανού πολιτικού που τοποθετείται χρονικά από τις ζυμώσεις για την ανάληψη της πρωθυπουργίας μέχρι τον αξέχαστο λόγο του από τα έδρανα της Βουλής, με τον οποίο παρέσυρε παθιασμένα τη χώρα σε έναν πόλεμο που μέχρι πριν από μερικούς μήνες κανείς δεν επιθυμούσε. Αρχικά εξαφανισμένος μέσα στα προσθετικά υλικά του Ιάπωνα μετρ του κινηματογραφικού μακιγιάζ Καζουχίρο Τζούτζι, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ του Όλντμαν ξυπνάει από τις πρώτες του σκηνές, περίσκεπτος αλλά ποτέ αδρανής, για να μαζέψει τα επιχειρήματα και να πείσει, αστράφτοντας και βροντώντας, απέναντι σε φίλους και αντιπάλους. Η ταινία Η πιο σκοτεινή ώρα πολύ συχνά γίνεται μάθημα Ιστορίας αναγκαστικά, αλλά ευτυχώς όχι καταχρηστικά, γιατί ο Τζο Ράιτ, ειδικός στον εκσυγχρονισμό έργων εποχής (εδώ και πραγματικών προσώπων και καταστάσεων), εφορμά με γρήγορο τέμπο και την κάμερα του Μπρινό Ντελμπονέλ, που κάνει εκπληκτική δουλειά στους φωτισμούς εσωτερικών χώρων και στους διαλόγους του σεναριογράφου Άντονι Μακάρτεν, και, αν εξαιρέσουμε την επινοημένη, υπερβολική σεκάνς σε ένα βαγόνι τρένου, με τον Τσόρτσιλ να συναντά τον απλό λαό για να αφουγκραστεί τον παλμό του, δίνει ανάσα και φόρτιση, έστω και τεχνητά, σε ένα βασικά θεατρογενές καλούπι. Ωστόσο, παρά την ενεργητική σκηνοθεσία και την παρουσία ή, καλύτερα, πλαισίωση γνωστών ηθοποιών, με την Κλιμεντάιν της Κριστίν Σκοτ Τόμας να είναι περιέργως η πιο άσφαιρη από αυτές, ο Όλντμαν ηγείται του show: μέσα από την άψογα στημένη κοντόχοντρη, χαρακτηριστική φιγούρα και το βαρύ make up, αναδύεται το διψασμένο βλέμμα ενός γεννημένου ηγέτη που καιροφυλακτεί και αρπάζει τις ευκαιρίες, εντοπίζει τις ανθρώπινες αδυναμίες και εκμεταλλεύεται τα πολιτικά ξέφωτα, λες και ο Στάλιν, ο Δράκουλας, ο Σιντ και ο Σμάιλι που έχει υποδυθεί ο Βρετανός ηθοποιός κατασταλάζουν, περιέργως και ιδιοφυώς, στη συγκεκριμένη προσωπικότητα. Και αν η παραπάνω υπόθεση δικαίως μπορεί να εκληφθεί ως ακροβατική ή σχήμα λόγου, η ικανότητά του να ανασυνθέτει τις λέξεις που ενέπνευσαν και να κινητοποιεί το συντακτικό της ελπίδας ως έναυσμα για επίθεση, ανατρέποντας το στωικό συλλογικό consensus για ειρήνη (προβλέποντας πως θα αποδεικνυόταν καταστροφικό για τη χώρα παρά τις νωπές μνήμες του τραυματικού Α’ Παγκοσμίου Πολέμου), οφείλεται στο ταλέντο και τη μεθοδική απόδοση του Όλντμαν που κατάφερε να φωτίσει τις σκιές του νομπελίστα λογοτεχνίας, να βρει τις αμφιβολίες ενός τέρατος αυτοπεποίθησης και να βγάλει το χιούμορ στα δύσκολα, ποντάροντας σε μια αέναη εσωτερική πάλη. Άριστα και με θαυμαστικό! VILLAGE RENTI 2,7,20 - VILLAGE MALL 4,7,9,14 - VILLAGE PAGRATI 3,5 - VILLAGE FALIRO 7,8 VILLAGE AG.DIMITRIOS 5 - ODEON ESCAPE 7 ODEON STARCITY 5 - ΑΕΛΛΩ 3,4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΑΝΟΙΞΗ 2 - ΒΑΡ-


ΚΙΖΑ 1 - WEST CITY 4 - ΕΛΛΗ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1,2 - ΝΑΝΑ 1,5 - ΟΣΚΑΡ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2 ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ

Η ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Maria by Callas Σκηνοθεσία: Τομ Βολφ Σαράντα χρόνια μετά τον πρόωρο θάνατό της, η Κάλλας μιλάει μέσα από συνεντεύξεις της και αποκαλύπτεται μέσα από σπάνιες επιστολές στην οικογένεια, στους φίλους της, στον πρώτο της σύζυγο και στον Ωνάση.

Η πρωτοτυπία του 32χρονου Γάλλου σκηνοθέτη Τομ Βολφ έγκειται στην αφήγηση του ντοκιμαντέρ με θέμα τη ζωή και το έργο της Μαρία Κάλλας: αντί να ακούσουμε, για πολλοστή φορά, κάποιους, ειδικούς και οικείους της, να αναλύουν το φαινόμενο της μεγαλύτερης λυρικής τραγουδίστριας όλων των εποχών και να ξανασκαλίζουν την ταραχώδη και άτυχη σχέση της με τον Αριστοτέλη Ωνάση, η Ελληνοαμερικανίδα αυτοβιογραφείται, πρωταγωνιστώντας στην ιστορία της ζωής της μέσα από επιστολές της που διαβάζει η Φανί Αρντάν και στη συντριπτική του πλειονότητα ανέκδοτο οπτικό υλικό που απαρτίζεται κυρίως από μια μεγάλη τηλεοπτική συνέντευξη στον Ντέιβιντ Φροστ το 1970, αποσπάσματα από ρεπορτάζ (όπως η οργισμένη αντίδρασή της αμέσως μετά την απόλυσή της από το Met) και έγχρωμα home videos που ο Βολφ συνέλεξε μετά από έρευνα τεσσάρων ετών από διάφορες πηγές. Επίκεντρο, οι άριες που ακούμε και βλέπουμε σε ολοκληρωμένη μορφή, επιλεγμένες δραματικά για να ταιριάζουν και να σχολιάζουν έμμεσα τις συναισθηματικές φάσεις που διένυε. «Αν δώσετε

λίγη προσοχή στο έργο μου, θα καταλάβετε ποια είμαι στην πραγματικότητα» είχε πει η Κάλλας και στο ντοκιμαντέρ δεν είναι απόλυτα σαφές αν βλέπουμε Maria by Callas ή Callas by Maria, εννοώντας πως η γυναίκα που μεγάλωσε με το αμερικανικό όνειρο να συναντήσει τον πρίγκιπα και την ελληνική νοοτροπία να τα παρατήσει όλα για χάρη του άφησε τόσο πολύ τον εαυτό της στα χέρια της μοίρας, που φαίνεται να υποδύεται αδιάκοπα τον εαυτό της, όποτε ανέβαινε στη σκηνή ή διασταυρωνόταν με τον φακό. ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΑΙΓΛΗ 2 - ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1 - ΔΑΝΑΟΣ 1 - ΔΙΑΝΑ - ΙΝΤΕΑΛ

ΖΑΜΑ Zama Σκηνοθεσία: Λουκρέσια Μαρτέλ Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Χιμένεζ Κάτσο, Λόλα Ντουένιας Οι περιπέτειες ενός Ισπανού αξιωματούχου στην αργεντίνικη επαρχία, όσο περιμένει τη μετάθεσή του στο Μπουένος Άιρες.

Διασκευάζοντας το μυθιστόρημα Ζάμα που είχε γράψει ο συμπατριώτης της Αντόνιο ντε Μπενεντέτο, η ιδιότυπη και ιδιόρρυθμη στις αφηγηματικές της επιλογές Αργεντινή σκηνοθέτις Λουκρέσια Μαρτέλ επιστρέφει μετά από εννιά χρόνια απουσίας με ένα αργό, ατμοσφαιρικό, ελλειπτικό, σχεδόν σχιζοφρενικό ως προς τη διαφορά φάσης ανάμεσα στο μακρύ πρώτο και στο σαφώς πιο ενδιαφέρον δεύτερο μέρος, πορτρέτο ενός ανθρώπου που δεν βλέπει την ώρα και τη στιγμή να εξαφανιστεί από μια δυσμενή, δυσβάσταχτη εμπειρία. Ο αντι-ήρωας είναι ο δον Ντιέγκο ντε Ζάμα, ένας ασήμαντος αξιωματικός της Ισπανίας που βρί-

σκεται σε αποστολή εκεί όπου τώρα είναι έδαφος της Παραγουάης, «μεσοτοιχία» με τον Αμαζόνιο, κάποτε τον 18ο αιώνα (λεπτομέρειες δεν δίνονται, γενικά) και κυνηγάει έναν μυθικό ληστή, αλλά στο μεταξύ ονειρεύεται κρύες νύχτες με Ρωσίδες πριγκίπισσες και τη βρίσκει παρατηρώντας τις ντόπιες να πλένονται στις παραλίες. Ζει (σε) ένα χάος και η Μαρτέλ δεν παραλείπει να τονίζει την παράλογη, γι’ αυτό και ιλαρή πλευρά μιας ασυμβίβαστης συνύπαρξης μεταξύ αυτόχθονων και αποικιοκρατών σε έναν ζωολογικό κήπο, αποπνικτικό και ιδρωμένο, διάσπαρτα πασπαλισμένο με φαρσικά περιστατικά γραφειοκρατίας και υποβιβασμού της αξιοπρέπειας. Ώσπου κάτι να συμβεί, ψυχεδελικά και ανατρεπτικά, στο τρίτο μέρος μιας μεγάλης διαδρομής στην αμήχανη αδράνεια, η Μαρτέλ δημιουργεί πειστικά ένα κολλώδες κλίμα για να συρθεί ένας εγκλωβισμένος άνδρας και μαζί του ένα παράξενο γαϊτανάκι ταξικών διαφορών, απαιτώντας μεγάλη υπομονή για την απόδραση από τη μικρή κόλαση. ΑΣΤΟΡ - ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2 - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΙΣ

MOUNTAIN Σκηνοθεσία: Τζένιφερ Πίντομ Μια οπτικοακουστική εμπειρία που μας παρουσιάζει τη σαγηνευτική δύναμη των βουνών και τη συνεχή επιρροή που έχουν στη διαμόρφωση της ζωής και των ονείρων μας.

Η Αυστραλή σκηνοθέτις Τζένιφερ Πίντομ κόβει την ανάσα με τα εναέρια πλάνα στα βουνά, στην απόπειρά της να συσχετίσει το πανάρχαιο ενδιαφέρον του ανθρώπου για τα ύψη με την επιβλητικότητα των ορεινών όγκων. Το οξύμωρο του ντοκιμαντέρ Mountain, με υπόκρουση κλασικής μουσικής και ποιητικού ύφους και τη

μάλλον ανιαρή αφήγηση του Γουίλεμ Νταφόου είναι πως έξω από την αίθουσα δεν λειτουργεί το θέαμα και μέσα σε αυτήν δεν συντηρείται το δραματικό ενδιαφέρον. ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 2 - ΔΑΝΑΟΣ 2 - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

Η ΛΗΣΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ Den of thieves Σκηνοθεσία: Κρίστιαν Γκούντεκαστ Πρωταγωνιστούν: Τζέραλντ Μπάτλερ, Πάμπλο Σράιμπερ, 50 Cent Μια ομάδα ληστών τραπεζών του Λος Άντζελες επιχειρεί μια φαινομενικά αδύνατη ληστεία στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα Αποθεμάτων και τα βάζει με την επίλεκτη ομάδα δράσης του αστυνομικού τμήματος της περιοχής.

Οπλισμένος με αυτοπεποίθηση και ρευστότητα στην κινηματογράφηση, ο Κρίστιαν Γκούντεκαστ γράφει και σκηνοθετεί ένα τυπικό heist, μια περιπέτεια με επίκεντρο μια μεγάλη, ωρολογιακής ακρίβειας ληστεία σαν να ήταν παρθενογεννημένη, ενώ στην πραγματικότητα δανείζεται από οτιδήποτε έχει ήδη ειπωθεί στο είδος αυτό, με αποκορύφωμα τους Συνήθεις Υπόπτους, κάτι που αυτόματα μας μπλοκάρει από περαιτέρω αποκάλυψη λεπτομερειών για τον κρίσιμο κρίκο ανάμεσα στην παρέα των ληστών και στην ομάδα των σκληροτράχηλων –με τον Τζέραλντ Μπάτλερ να μασάει σίδερα– που τους παρακολουθούν στενά. VILLAGE RENTI 10,19 - VILLAGE MALL 3,11 VILLAGE PAGRATI 2 - VILLAGE FALIRO 4 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 3 - WEST CITY 3 - ODEON GLYFADA 2 - ODEON MAROUSI 1 - ODEON ESCAPE 5 - ODEON STARCITY 2,6 - ΑΕΛΛΩ 3 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 2,4

18.1.18 – lifo

33


ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ποιος ήταν, αλήθεια, ο Σίγκμουντ Φρόυντ; Η πληρέστερη και ακριβέστερη βιογραφία για τον Σίγκμουντ Φρόυντ με την υπογραφή της Ελιζαμπέτ Ρουντινέσκο κυκλοφορεί επιτέλους στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

Χ

34 lifo – 18.1.18

ρειάζονται σίγουρα μεγάλα κότσια, αρετή και ικανότητα για να ψυχαναλύσεις τον πατέρα της ψυχανάλυσης και παράλληλα να ξεφύγεις από την παγίδα ενός τέτοιου είδους πορτρέτου. Αυτό καταφέρνει και με το παραπάνω η πληρέστερη μέχρι τώρα βιογραφία του Σίγκμουντ Φρόυντ που κυκλοφορεί επιτέλους στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση Μήνας Πατεράκη-Γαρέφη, σε 632 σελίδες. Ο τίτλος Ο Σίγκμουντ Φρόυντ, στην εποχή του και τη δική μας διόλου τυχαίος, καθώς η μελετήτρια, ιστορικός και διευθύντρια στο Paris VII Ελιζαμπέτ Ρουντινέσκο επιμένει να βλέπει τον πατέρα της ψυχανάλυσης ως γνήσιο τέκνο της κεντροευρωπαϊκής κουλτούρας, συνδέοντας άμεσα το έργο του με τις βεβαιότητες ή τις αμφιβολίες της εποχής του, από την πιο αισιόδοξη φάση των εξερευνήσεών του γύρω από την υστερία και τα όνειρα τα χρόνια της μπελ επόκ μέχρι το τελευταίο του περιώνυμο πόνημα για τα αδιέξοδα του πολιτισμού τη ζοφερή περίοδο του Χίτλερ. Η συγγραφέας ούτε καθαγιάζει αλλά ούτε και στέλνει στο πυρ το εξώτερον τον «νευρωσικό», όπως επιμένει να τον αποκαλεί, ηγέτη της ψυχανάλυσης, φωτίζοντας τις αντιφάσεις του, αντίστοιχες με τις δύο τάσεις που διαπερνούσαν τα υψηλά ιδανικά της Ευρώπης, τις οποίες και κατέγραψε μυθιστορηματικά ο καλός φίλος του Φρόυντ, Τόμας Μαν, στο Μαγικό Βουνό, το σκοτεινό ρομαντικό μεγαλείο των μυστικιστικών δυνάμεων και τον εξορθολογισμό που επέβαλλαν οι κατακτήσεις της επιστήμης. Στον Μαν, άλλωστε, αποδίδει η Ρουντινέσκο και το πιο «σπινθηροβόλο» πορτρέτο που έχει γραφτεί για τον Φρόυντ, παρ’ ότι ο ίδιος διαφωνούσε, επιμένοντας να αρνείται τη θύελλα που είχε δημιουργήσει στην Ευρώπη, αλλά

και στην Αμερική. Στα μάτια του φίλου του ο Φρόυντ ήταν πάνω απ’ όλα ένας θεμελιωτής της σύγχρονης σκέψης, γνήσιο τέκνο του fin de siècle που αναγόταν «σε αρνητή των ψευδαισθήσεων, κληρονόμο του Νίτσε και του Σοπενχάουερ, ικανό να εξερευνήσει όλες τις μορφές του ανορθολογικού και να μετασχηματίσει τον ρομαντισμό σε επιστήμη». Ακόμα και η φωτογραφία που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου, με τον πρίγκιπα της ψυχανάλυσης να κοιτάει αποφασιστικά τον φακό, κρατώντας το χαρακτηριστικό του πούρο, το οποίο δεν αποχωρίστηκε ούτε όταν διαγνώστηκε με καρκίνο του στόματος, αφήνοντας ταυτόχρονα να διαφανεί το περίτεχνα διακοσμημένο ρολόι του, δείγμα της ανώτερης τάξης που δεν έπαψε ποτέ να εκπροσωπεί, αποδεικνύει περίτεχνα την απαράμιλλη ισχύ του Φρόυντ. Παρ’ ότι μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να έχει χάσει τον λαμπερό του θρόνο, πάντοτε ήταν, επιμένει η Ρουντινέσκο, ένας «πρίγκιψ χωλός, ανακρινόμενος από μια ανδρόγυνη Σφίγγα η οποία ενσάρκωνε ταυτόχρονα την απόλυτη γνώση και την αμφισβήτηση όλων των γνώσεων». Μια αντίφαση που η συγγραφέας διακρίνει σε κάθε έκφανση του ιδιωτικού και κοινωνικού βίου αλλά και της επιστημονικής κατεύθυνσης του Φρόυντ: ήταν μεν εκείνος που έθεσε τη σεξουαλικότητα στο επίκεντρο των κεντρικότερων αποκωδικοποιήσεών του, αλλά είχε διακόψει από πολύ νωρίς κάθε σχέση με το σεξ. Ανέδειξε με κάθε τρόπο τους μαθητές του και τους βοήθησε οικονομικά, αλλά δεν άντεχε καμία αμφισβήτηση, εξού και η οριστική ρήξη με τους Ότο Γκρος, Βίκτορ Τάουσκ, Γκέοργκ Γκρόντεκ, Χόρας Φρινκ και, φυσικά, με τους πλέον γνωστούς Γιουνγκ και Βίλχελμ Ράιχ. Ήταν άθεος, αλλά εμπνεόταν από τις βιβλικές παραβολές,

elisabeth roudinesco

Ο Σίγκμουντ Φρόυντ, στην εποχή του και τη δική μας Μτφρ.: Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 632

ενώ φρόντιζε να επιστρέφει διαρκώς «στις περιπετειώδεις αφηγήσεις που είχε αγαπήσει στην παιδική του ηλικία» (η συγγραφέας ανακαλύπτει στο πρόσωπο του Φρόυντ έναν Θερβάντες αντίστοιχο με εκείνον που είχε αγαπήσει ο ίδιος μικρός, έναν περιπλανώμενο ιππότη μιας καινοφανούς επιστήμης, έναν flâneur στη συγκλονιζόμενη από τους πολέμους ευρωπαϊκή ήπειρο). Ακόμα και η σχέση του με τις γυναίκες ήταν προϊόν αυτής της διαρκούς σύγκρουσης: από τη μια δεν μπορούσε να ξεφύγει από την εμμονική διαπίστωση της εποχής του που ήθελε τη γυναίκα να μοιράζεται ανάμεσα στον ρόλο της μητέρας ή της ερωμένης, από την άλλη όμως συνέβαλε τα μάλα στη χειραφέτησή τους. Εξάλλου η γυναίκα που σεβόταν απόλυτα, η μοναδική στενή του φίλη μέχρι τέλους, σύμφωνα με τη Ρουντινέσκο, ήταν η Λουίζ Σαλομέ. Ο διάχυτος θαυμασμός του Φρόυντ προς το πρόσωπό της και η πίστη του σε ένα τέτοιο πρότυπο ανεξάρτητης γυναίκας επιβεβαίωνε τον αγώνα που έκανε ώστε οι γυναίκες «να αναπτύξουν επαγγελματική δραστηριότητα και να αποκτήσουν κοινωνική ανεξαρτησία». Στο σημείο αυτό ο Φρόυντ είχε αφήσει πίσω, σύμφωνα με τη Ρουντινέσκο, τον πουριτανό του 19ου αιώνα και είχε γίνει ο άνθρωπος του 20ού: «Ο 20ός αιώνας ήταν, τρόπον τινά, φροϋδικότερος του Φρόυντ». Αφενός το χαμένο μεγαλείο των παλιών καιρών, αλλά χωρίς την παρακμή του, αφετέρου η προσδοκία για το καινούργιο που θα ερχόταν, το οποίο προέβλεψε μέσα από την εξέλιξη που υποστήριζε ότι θα έχει η επιστήμη του ακόμα και χωρίς αυτόν. Ωστόσο ο ενδιάμεσος χώρος δεν ήταν πάντα εύκολο να εντοπιστεί. Η Ρουντινέσκο, για τις ανάγκες της βιογραφίας, στήνει περίτεχνα έναν φροϋδικό κόσμο που στοιχειώνεται από τα σκοτάδια του ασυνειδήτου, αλλά θέλγεται από τις κατακτήσεις της επιστήμης και, το βασικότερο, πασχίζει πάντα να δίνει εξηγήσεις, όπως συμβαίνει με κάθε μορφή υψηλής σκέψης. Ενώ, λοιπόν, θεωρεί τον Φρόυντ άμεσα συνδεδεμένο με τον Ντιντερό και τον ορθολογισμό, τον τοποθετεί πιο κοντά στον Ντε Σαντ και στη σκοτεινή κληρονομιά του ασυνειδήτου, καθώς ο ίδιος ήθελε παρά πολύ να μεταμορφωθεί σε δικηγόρο του διαβόλου, χωρίς εντούτοις να παραδοθεί στον διάβολο: «Ανανεωτής της κριτικής των οικογενειακών γενεαλογιών, ο Φρόυντ ήταν εξίσου στοχαστής του ανορθολογικού όσο και θεωρητικός μιας ελιτίστικης δημοκρατίας. Δήλωνε ότι μόνον ο πολιτισμός –δηλαδή ο πειθαναγκασμός ενός νόμου που επιβάλλεται στην παντοδυναμία των φονικών ενορμήσεων– επιτρέπει στην κοινωνία να ξεφύγει από τη βαρβαρότητα που η ανθρωπότητα επιθυμεί τόσο πολύ. Και μολονότι ο Φρόυντ δεν υπήρξε ποτέ φανατικός αναγνώστης του Ντε Σαντ, μοιραζόταν μαζί του την ιδέα ότι η ανθρώπινη ύπαρξη χαρακτηρίζεται τόσο από την έφεση προς το καλό και την αρετή, όσο και από την αναζήτηση μιας αδιάλειπτης απόλαυσης του κακού: ενόρμηση θανάτου, επιθυμία ωμότητας, έρωτας για το μίσος, έλξη προς τη δυστυχία και την οδύνη. Γι’ αυτόν το λόγο ο Φρόυντ αποκατέστησε το γόητρο της ευφυούς ιδέας, σύμφωνα με την οποία η διαστροφή, ως επάρατο κομμάτι των κοινωνιών, είναι αναγκαία στον πολιτισμό. Αλλά, αντί να εντάσσει το κακό στη φυσική τάξη του κόσμου, και αποφεύγοντας να καταστήσει τη ζωώδη φύση του ανθρώπου σημάδι φυλετικής κατωτερότητας, ο Φρόυντ προτιμούσε να υποστηρίζει ότι μόνο οι «τέχνες και η παιδεία είναι ικανές να αποσπάσουν την ανθρωπότητα από την ίδια της τη θέληση να αφανίζει». Αυτή ήταν και η μεγάλη παρακαταθήκη


που άφησε ο Φρόυντ στην ιστορία της σκέψης, περισσότερο και από την ίδια την εφεύρεση του ψυχαναλυτικού μοντέλου: η βαθιά του πίστη στην ανθρωπιστική και απελευθερωτική επίδραση των τεχνών, στο παλιό κεντροευρωπαϊκό ιδεώδες των Βιεννέζων, οι οποίοι εμπνέονταν από τους εκλεπτυσμένους ήχους και τα ωραία διαβάσματα, το σκάκι, τις καθαρές γεύσεις. Άλλωστε η Ρουντινέσκο μας γνωστοποιεί ότι από τους πρώτους του ψυχαναλυόμενους ήταν ο Γκούσταβ Μάλερ, απόδειξη πως δεν επρόκειτο για μια μέθοδο ξεκομμένη από το περιβάλλον που τη γέννησε. Με μια πολύ έξυπνη μετατόπιση, που ωστόσο χωράει πολλή αμφισβήτηση, η Ρουντινέσκο επαναφέρει τον Φρόυντ στην καρδιά της ηπειρωτικής χώρας και μάλλον πιο κοντά στη Γαλλία, η οποία είναι η μόνη, κατά τη γνώμη της, που κατανόησε το συμβολικό της σθένος, μακριά από την αμερικανική ψυχαναλυτική σχολή. Και μπορεί οι Αγγλοσάξονες να ήταν πολύ κοντά του, ειδικά όσον αφορά την παρέα του Μπλούμσμπερι, η οποία εκτίμησε την πρωτοποριακή δύναμη της ψυχανάλυσης, αλλά είχαν τα δικά τους στεγανά. Ο Στρέιτσι είναι, μάλιστα, κατά τη γνώμη της Ρουντινέσκο, υπεύθυνος για τη λάθος απόδοση των φροϋδικών όρων στα αγγλικά, αν και η Άλεξ Στρέιτσι είναι αυτή που έφερε την ψυχανά-

Η συγγραφέας ούτε καθαγιάζει αλλά ούτε και στέλνει στο πυρ το εξώτερον τον «νευρωσικό», όπως επιμένει να τον αποκαλεί, ηγέτη της ψυχανάλυσης.

ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ

από τη μαρια δρουκοπουλου

3 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν

vicente alfonso Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου Μτφρ.: Μαρία Παλαιολόγου Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 248 Έκπληκτος από τη σοβαρότητα των κατηγοριών εναντίον του ασθενή του Ρώμου Αγιάλα, ο ψυχολόγος Αλμπόρες δέχεται να αποτελέσει μέρος μιας ομάδας που θα υπερασπιστεί την αθωότητα του νεαρού. Οι έρευνες θα ανασυνθέσουν την ιστορία της οικογένειας Αγιάλα και θα δείξουν πως κάθε πραγματικότητα μπορεί να έχει απεριόριστες ερμηνείες.

Σύμβολο αγάπης για τα Παιδικά Χωριά SOS €16.588 συγκεντρώθηκαν για τις ανάγκες μιας οικογένειας!

ονορε ντε μπαλζακ Η ανθρώπινη κωμωδία λυση στη χώρα, κυρίως λόγω του στενού δεσμού που διατηρούσε με τη Μέλανι Κλάιν. Πάντως, σημείο αναφοράς του ίδιου του Φρόυντ ήταν η Αιώνια Πόλη και η τελευταία του επιθυμία, προτού πεθάνει, ήταν να την επισκεφτεί μαζί με την αγαπημένη του κόρη. Η Ιταλία ήταν το ιστορικό εκείνο κομμάτι της Ευρώπης που δεν φοβόταν το αυτοκρατορικό κλέος, αλλά επέτρεπε τον πειραματισμό, και σε αυτήν προσέφευγε πάντα ο ίδιος «θαμπωμένος από τη λάμψη του Λεονάρντο ή καθ’ οδόν προς τον Νότο, σε αναζήτηση της ανύπαρκτης Γκραντίβα». Το δικό του τοτέμ, που ύψωνε διαρκώς στα βάθη της ψυχής, ήταν επομένως μια μεγαλοπρεπής εικόνα γεμάτη ομορφιά και χάρη και όχι παρακμή: «Στο βάθος της ψυχής μου είχα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο λόγος για τον οποίο βλέπουμε τον ύψιστο πολιτισμό της εποχής μας τόσο φρικτά σπιλωμένο από υποκρισία είναι ότι από οργανική άποψη δεν ήμασταν πλασμένοι γι’ αυτό τον πολιτισμό» γράφει σε ένα συγκινητικό γράμμα προς τη Λουίζ Σαλομέ που παραθέτει η Ρουντινέσκο, η οποία, σημειωτέον, για πρώτη φορά είχε πρόσβαση σε αρχεία που δεν είχαν δει μέχρι πρότινος το φως. Ενδεχομένως κι εμείς να μην είμαστε ακόμα φτιαγμένοι για τον Φρόυντ – όχι τον πατέρα της ψυχανάλυσης αλλά έναν από τους στασιαστές του πνεύματος μαζί με τους απαράμιλλους προασπιστές του, που έβλεπε μια ανθρωπότητα να στοιχειώνεται ακόμα από τα ίδια φαντάσματα. Ο Άμλετ, ο Οιδίποδας, ο Μάκβεθ, ήταν άλλωστε οι μοναδικά πιστοί φίλοι και γνήσιοι συνομιλητές του.

Το Bucket των KFC:

Μτφρ.: Κωστής Παπαγιώργης Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 352 «Εφόσον η Ανθρώπινη Κωμωδία αποσκοπεί, όπως η ίδια δηλώνει, να αναπαραστήσει τα ήθη μιας συγκεκριμένης κοινωνίας, ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να διαβάσει, κατά εκατοντάδες, διεξοδικές παρατηρήσεις για τα κατεξοχήν μπαλζακικά θέματα (…) παίρνοντας αυτή την υποθετική “συνέντευξη” από τον Ονορέ ντε Μπαλζάκ, ουσιαστικά σκιαγραφούμε το προφίλ του 19ου αιώνα». Κ.Π.

Η

χριστουγεννιάτικη ενέργεια αγάπης και προσφοράς των KFC, η οποία δώριζε €0,50 στα Παιδικά Χωριά SOS για κάθε αγορά Bucket, ολοκληρώθηκε με τον ομορφότερο τρόπο: €16.588 συγκεντρώθηκαν από 25/11 ως 31/12, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες μιας οικογένειας για έναν ολόκληρο χρόνο. Λάτρεις των KFC αλλά και νέοι επισκέπτες έσπευσαν να στηρίξουν τα παιδιά των Παιδικών Χωριών SOS, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα την αγαπημένη τους λιχουδιά. Συνδύασαν έτσι την απόλαυση ενός KFC Bucket με τη χαρά να δείχνεις έμπρακτη αλληλεγγύη. Το ποσό των €16.588 που συγκεντρώθηκε μέσα από αυτήν τη δράση θα καλύψει τις ετήσιες ανάγκες μιας οικογένειας SOS στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης σε διατροφή, ένδυση, γενικά έξοδα σπιτιού, ιατροφαρμακευτικά έξοδα, ψυχολογική-ψυχοκοινωνική στήριξη, ψυχαγωγικές-εκπαιδευτικές δραστηριότητες, ΔΕΗ, θέρμανση, νερό και μισθό Μητέρας SOS. Ο κ. Γιώργος Πρωτόπαπας, γενικός διευθυντής των Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδος, δήλωσε σχετικά: «Για εμάς, στα Παιδικά Χωριά SOS δράσεις σαν κι αυτή που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες των παιδιών μας και ταυτόχρονα φέρνουν το κοινό πιο κοντά στο έργο μας είναι πολύ σημαντικές. Ένα θερμό “ευχαριστώ” στα KFC για την πρωτοβουλία αυτή, καθώς επίσης και στον κόσμο που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μας με τον καλύτερο τρόπο». Από τα KFC, προς όλους αυτούς που αγκάλιασαν την ενέργεια, ένα μεγάλο «ευχαριστώ». Γιατί όλα τα παιδιά αξίζουν μια οικογένεια, αγάπη και ευτυχία.

χουαν μαρσε Η καλλιγραφία των ονείρων Μτφρ.: Γεωργία Ζακοπούλου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 480 Ο Ρίνγκο, ένας δεκαπεντάχρονος έφηβος, σκοτώνει τις ώρες του στο κρασοπουλειό της κυρίας Πακίτα. Μέσα από τα μάτια αυτού του νεαρού, που ακούει, διαβάζει και τελικά θα αρχίσει να συγγράφει, θα φωτιστεί ολόκληρη η ζωή μιας γενιάς που έθρεψε τα όνειρά της στα συνοικιακά σινεμά και στους δρόμους μιας πόλης όπου το μέλλον έμοιαζε αδιανόητο. 18.1.18 – lifo

35


ΙΌΝ

Πώς είναι να σε φωτογραφίζει ο Νικ Νάιτ Στα παρασκήνια της φωτογράφισης που έκανε ο σημαντικός φωτογράφος για τη νέα παράσταση της Στέγης.

από τh mατούλα kουστένη

IWasThere

Η

36 lifo – 18.1.18

οδηγία ήταν σαφής: «Θα έρθεις στα Park Royal Film Studios και θα βρεις το κτίριο 4». Άφηνα πίσω μου τα εκατομμύρια λαμπάκια του στολισμένου Λονδίνου και τις λεωφόρους που βούλιαζαν από χριστουγεννιάτικους πιστούς και κατευθυνόμουν προς τη γειτονιά του Γουέμπλεϊ. Όταν πέρασα την πύλη, στον διάδρομο, καθώς με οδηγούσαν στο στούντιο, οι απορίες που ενδεχομένως να είχα απαντήθηκαν με καταιγιστικούς ρυθμούς σε μία φράση: «Τράβηξε, αν θες, φωτογραφίες με το κινητό σου, διακριτικά όμως, προς Θεού, μην τις ανεβάσεις στα social media, κάτσε δίπλα στη σόμπα, βολέψου στον καναπέ, έχει ό,τι καφέ θες, στον μπουφέ θα βρεις κάτι να τσιμπήσεις, κανονικό φαγητό έχει στο εστιατόριο, να, πάρε και το κουπόνι σου(!), εκεί είναι το βεστιάριο και ο χώρος του μακιγιάζ, αν θες να ρίξεις μια ματιά, εκείνη η πόρτα σε οδηγεί στην πίσω αυλή, αν θες να καπνίσεις, ο Νικ είναι υπέροχος, άνετος, δεν μιλάει την ώρα που δουλεύει, είναι μια χαρά τα κέφια του σήμερα κι αυτή εδώ είναι η γυναίκα του η Σάρλοτ». Άπλωσα ενστικτωδώς το χέρι πριν επεξεργαστώ κάτι από τα παραπάνω. Κι έτσι, από το αεροδρόμιο, και πριν προλάβω καν να αφήσω την τσάντα μου στο πάτωμα, βρέθηκα να κουβεντιάζω για τα δώρα που ζήτησαν τα τρία παιδιά τους τα Χριστούγεννα και το άγχος για την επαγγελματική τους αποκατάσταση. Η πρώτη μου γνωριμία με τον Νικ Νάιτ ήταν τόσο συναρπαστική όσο και η φήμη ενός από τους επιδραστικότερους φωτογράφους στον κόσμο. Ο Βρετανός πρωτοπόρος της μόδας και της μουσικής, συνεργάτης των Γιαμαμότο, Αλεξάντερ Μακ Κουίν, Lady Gaga, Μπιορκ και ιδρυτής του βραβευμένου SHOWstudio. com έχει από καιρό ξεκινήσει μια συνεργασία με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση που συνολικά θα διαρκέσει τρία χρόνια. Μετά τη Λένα Κιτσοπούλου και την πανκ Αντιγόνη της, με την

οποία εγκαινιάστηκε η συγκεκριμένη καλλιτεχνική σύμπραξη, αυτήν τη φορά μπροστά από την κάμερά του θα είχε τον χορογράφο Χρήστο Παπαδόπουλο και χορευτές της νέας του παραγωγής με τίτλο Ιόν (ανεβαίνει στη Στέγη, 1-4 Φεβρουαρίου). Ο χώρος όπου θα γινόταν η φωτογράφιση ήταν τόσο λευκός, που σχεδόν σε ενοχλούσε στα μάτια. Χωρίς γωνίες, οι τοίχοι δημιουργούσαν την αίσθηση σεληνιακού τοπίου στην καλύτερη, χάους στη χειρότερη. Στο κέντρο, οι χορευτές στο Ιόν, τέσσερα κορίτσια και δύο αγόρια με άσπρα μπλουζάκια και μαύρα παντελόνια, εκτελούσαν αποσπάσματα της χορογραφίας όσο εκείνος, σαν μάγος μπροστά τους, προσπαθούσε να φωτογραφίσει το αποτύπωμα της κίνησης, την ποίηση από την παραμικρή κλίση των χεριών, τον παλμό των συναισθημάτων στα απολύτως παγερά πρόσωπα των χορευτών. Γύρω του μια ομάδα 20 ατόμων στροβιλίζονταν σαν μέλισσες, αλλά εκείνος έμοιαζε να μη βλέπει κανέναν, μόνο τους χορευτές. Κάθε δυο-τρία κλικ γυρνούσε στον υπολογιστή και τσέκαρε, έκανε διορθώσεις, καθοδηγούσε εκ νέου τα φώτα, τα βήματα των χορευτών, ξάπλωνε στο πάτωμα, μελετούσε κάθε προοπτική, άκουγε σιωπηλός. Ο χορός στο Ιόν είναι καθαρός σαν πρόκληση. Κίνηση που θυμίζει break dance. Ώμοι που πάλλονται τόσο όσο χρειάζεται για να αγκαλιάσουν τον χώρο. Χορευτές που μοιάζουν με πουλιά έτοιμα να πετάξουν. Βήματα που σου επιτίθενται κατά πρόσωπο και μια μουσική γραμμένη από τον Coti K που σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν πατάς πια στο έδαφος. Μία κάμερα στα χέρια για τον Νικ Νάιτ, μία για τη βοηθό του, μία τρίτη για τον άνθρωπο που κατέγραφε τη διαδικασία. Έξι πελώρια σταντ με προβολείς, τρίποδα με φωτογραφικές μηχανές οπλισμένες, λάπτοπ ανοιχτά και iPad ετοιμοπόλεμα, κινητά τηλέφωνα παντού. Στο κέντρο

i Χρήστος Παπαδόπουλος ΙΟΝ Κεντρική Σκηνή 1-4 Φεβρουαρίου, 20:30, Εισιτήρια: Κανονικό: €7, 10, 18, 25, 28 / Μειωμένο, φίλος, παρέα 5-9 άτομα: €8, 14, 20, 22 / Παρέα 10+ άτομα: €7, 13, 18, 20 / Κάτοικος γειτονιάς: €7 / Ανεργίας, ΑμεA: €5 / Συνοδός ΑμεA: €10

αυτής της τεχνολογικής έκρηξης ο άνθρωπος που πατούσε σε όλα το κουμπί. Φορούσε ένα λευκό πουκάμισο και τζιν παντελόνι, βουτούσε σε όλες αυτές τις οθόνες για να μελετήσει και την παραμικρή λεπτομέρεια και κουβέντιαζε με τον Χρήστο για το πώς θα μετατρέψει τον χορευτικό του μινιμαλισμό σε εικόνα. Οι δυο τους, άλλωστε, αντάλλασσαν υλικό από μήνες. Σκέψεις, σημειώσεις, βίντεο, τραγούδια που θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν τη σκέψη και των δύο πηγαινοέρχονταν ασταμάτητα Αθήνα-Λονδίνο μέσω υπολογιστών. Ο Χρ. Παπαδόπουλος, ανερχόμενη δύναμη του ευρωπαϊκού χορού, αγαπά να φτιάχνει το δικό του σύμπαν μέσα από μικρούς κινησιολογικούς περιορισμούς. «Θα έλεγα ότι είμαι παρατηρητής της τυχαιότητας, χωρίς να βάζω κανένα συναισθηματικό πρόσημο» μου λέει. «Φαντάζομαι ότι βρισκόμαστε σε ένα τρένο. Μέσα σε αυτόν το μικρό χώρο οι χορευτές πετυχαίνουν να χάσουν τον συντονισμό τους. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στη ζωή: άλλοτε καταφέρνεις να συναντηθείς με κάποιον κι άλλοτε όχι. Όμως η κάθε συνάντηση αλλάζει για πάντα τον ρυθμό μας». Ο Νικ Νάιτ έγινε για μια ολόκληρη ημέρα κομμάτι αυτής της χορογραφίας. Και είχε τόση πλάκα. Όταν έξω είχε από ώρα σκοτεινιάσει και η υπερομάδα του, ακούραστη (παρά τις δέκα ώρες shooting), ξήλωνε τα πάντα για να παραδώσουν το στούντιο γυμνό στο επόμενο πρότζεκτ, τους έβλεπες όλους να προσπαθούν να ξεκλέψουν κινήσεις της χορογραφίας. Περπατούσαν σαν να κάνουν break dance, μάζευαν κούτες κουνώντας ώμους και χέρια. Eίναι προφανές. Για μια ολόκληρη μέρα είχαμε μπει όλοι στο ίδιο τρένο. Λίγο πριν κλείσει το λάπτοπ του ο φωτογράφος, το playlist που είχε ετοιμάσει ειδικά για τη φωτογράφιση είχε φτάσει στον Bunny Clarke που τραγουδούσε «Be Thankful». Κάτι παραπάνω ήξερε.


ΚΡΙΟΣ

Η είσοδος της Αφροδίτης την Πέμπτη και του Ήλιου το Σάββατο στον Υδροχόο ευνοεί τον τομέα της φιλίας και της κοινωνικής σας ζωής κι έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα που ήσασταν επικεντρωμένοι σε θέματα καριέρας, μπορείτε να απολαύσετε στιγμές χαλάρωσης και να κάνετε καινούργιες γνωριμίες. Πλέον έχετε την ευχέρεια να ρίξετε λίγο τους ρυθμούς σας και να κάνετε έναν απολογισμό, ώστε να διορθώσετε οτιδήποτε μπορεί να είναι προβληματικό, ενώ είναι και μια καλή ευκαιρία για να βελτιώσετε τις σχέσεις σας. Στον οικονομικό τομέα η κατάσταση είναι στάσιμη και είναι απαραίτητο να κρατήσετε άμυνες. Η ερωτική σας ζωή έχει αρκετό ενδιαφέρον, αλλά δεν είστε διατεθειμένοι να προχωρήσετε σε δεσμεύσεις μια και απολαμβάνετε την ελευθερία σας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι απίθανο να σας χτυπήσει ο έρωτας κατακέφαλα. Σχέση/γάμος είναι σε αρμονία και μοιράζεστε όμορφες στιγμές με το ταίρι σας.

ΤΑΥΡΟΣ Η είσοδος της Αφροδίτης στον Υδροχόο την Πέμπτη αλλά και του Ήλιου το Σάββατο θα ευνοήσει πολύ θέματα καριέρας, καθώς οι πλανήτες θα διανύουν τον τομέα της φήμης και των φιλοδοξιών και θα σας δοθούν πολλές ευκαιρίες για να προωθήσετε τις υπηρεσίες και τα ταλέντα σας, έχοντας άμεσα αποτελέσματα. Η αποφασιστικότητα και ο δυναμισμός σας θα είναι καλοί σύμμαχοι στις προσπάθειές σας και μπορεί να σας προτείνουν μια θέση εργασίας με πολύ καλές προοπτικές εξέλιξης. Συναντήσεις με άτομα που μπορούν να προωθήσουν μια ιδέα ή τις δεξιότητές σας ευνοούνται και ανοίγουν νέοι δρόμοι για εσάς που θα κυνηγήσετε με ζέση τα όνειρά σας. Επειδή θα είναι ένα αρκετά επικοινωνιακό διάστημα, θα γνωρίσετε άτομα που θα είναι πηγή έμπνευσης και διέξοδος για να αντιμετωπίσετε αισθηματικά προβλήματα που σας κρατούσαν στάσιμους. Αφήστε πίσω σας καθετί παλιό και στενόχωρο.

ΔΙΔΥΜΟΣ Μέσα στις επόμενες μέρες η ενέργειά

ρετε να ολοκληρώσετε ένα εγχείρημα και θα έχετε περισσότερη ενέργεια για να ξεκινήσετε κάτι καινούργιο που θα αποβεί πολύ κερδοφόρο, όμως να ξέρετε πως θα πρέπει να εντείνετε τις προσπάθειές σας, αναλαμβάνοντας νέες ευθύνες. Η Αφροδίτη στον Υδροχόο από την Πέμπτη και ο Ήλιος από το Σάββατο θα διανύουν τον τομέα της σεξουαλικότητας και της γενικότερης μεταμόρφωσής σας, ενώ θα σας απασχολήσουν κυρίως οικονομικά θέματα, επενδύσεις κ.λπ. Δεν είναι κατάλληλη εποχή για να ρισκάρετε τους πόρους σας εξαιτίας της αστάθειας που επικρατεί στον συγκεκριμένο τομέα, είναι όμως μια καλή στιγμή για να διακόψετε σχέσεις και συνεργασίες που δεν σας εξυπηρετούν. Έντονη κοινωνική ζωή, στιγμές με φίλους ή με τα παιδιά σάς χαρίζουν στιγμές ανάπαυλας, ενώ αυξάνουν τη δημιουργική σας διάθεση. Ερωτικά είστε σε μια φάση που διεγείρεστε κυρίως μέσω της εγκεφαλικής επαφής.

StarFax

ΚΑΡΚΙΝΟΣ Το προσεχές διάστημα θα καταφέ-

α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)

σας στρέφεται στην εκπαίδευση και τα ταξίδια και καθώς ευνοείται ο συγκεκριμένος τομέας, με την είσοδο της Αφροδίτης στον Υδροχόο την Πέμπτη και του Ήλιου το Σάββατο, είναι μια καλή εποχή για να ξεκινήσετε ένα σεμινάριο, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις σας, αλλά και για να ταξιδέψετε για εμπορικούς σκοπούς. Επαφές με το εξωτερικό θα σας δώσουν νέες ιδέες και την ευκαιρία να προωθήσετε τις υπηρεσίες και τα ταλέντα σας και θα δικτυωθείτε με άτομα που θα εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά σας. Στον οικονομικό τομέα, η στασιμότητα που επικρατεί σας κάνει να μη σκέφτεστε τις επιπτώσεις των ενεργειών σας με κίνδυνο να εκτεθείτε. Όσον αφορά τις σχέσεις σας, είτε με τα παιδιά και το ταίρι σας είτε με συγγενικά σας πρόσωπα, δείχνετε περισσότερη υπομονή απ’ όσο πρέπει, με αποτέλεσμα να δέχεστε πιέσεις που σας προκαλούν κούραση.

ΛΕΩΝ Η ενέργειά σας μεταφέρεται στον τομέα

ΤΟΞΟΤΗΣ Αυτή την εποχή είστε αεικίνητοι

των διαπροσωπικών σας σχέσεων, καθώς από την Πέμπτη που περνά η Αφροδίτη στον Υδροχόο ενισχύεται ο συγκεκριμένος τομέας, ενώ από το Σάββατο που περνά και ο Ήλιος στο ίδιο ζώδιο θα ευνοηθούν πολύ οι συνεργασίες και είναι ιδανική εποχή για να κυνηγήσετε ευκαιρίες. Τώρα που είστε πιο πρόσχαροι και σας ενδιαφέρει περισσότερο η κοινωνική σας ζωή θα γνωρίσετε άτομα που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων σας και θα καταφέρετε να επιλύσετε ένα σημαντικό θέμα που σας απασχολεί, αρκεί να ακούσετε τις συμβουλές τρίτων. Καινούργιες συνεργασίες θα εξελιχθούν ομαλά, ενώ μπορεί να προκύψει και μια πρόταση από έναν παλιό σας συνεργάτη. Ο τομέας σχέσης/ γάμου είναι στα καλύτερά του, καθώς η Αφροδίτη βρίσκεται στον οίκο του και εκτός του ότι είναι ένα διάστημα έντονης ερωτικής διάθεσης, η οποία θα βελτιώσει τον δεσμό σας, είναι εξαιρετική εποχή για γάμο.

και προσπαθείτε να συνδυάσετε πολλά μαζί, με αποτέλεσμα να μένει πίσω η προσωπική σας ζωή, όμως είστε σε πολύ δημιουργική φάση και αποδίδουν οι προσπάθειές σας. Την Πέμπτη περνά η Αφροδίτη στον Υδροχόο και θα παίρνετε μεγαλύτερη ικανοποίηση από την επικοινωνία σας με τους άλλους, ενώ από το Σάββατο κι έπειτα που περνά και ο Ήλιος στο ίδιο ζώδιο σάς δίνονται ευκαιρίες για ταξίδια και επαφές, ώστε να προωθήσετε τις δεξιότητες ή τις υπηρεσίες σας. Ωστόσο πρέπει να κοντρολάρετε την παρορμητική σας διάθεση αποφεύγοντας τη λήψη βιαστικών αποφάσεων σχετικά με νέες συνεργασίες που μπορεί να σας προτείνουν. Οικονομικά, θέλετε ακόμα λίγο για να πείτε πως είστε άνετοι, ωστόσο μπορείτε να καλύπτετε τις ανάγκες σας. Στον αισθηματικό τομέα είναι περίπλοκη η κατάσταση και θα πρέπει να αποστασιοποιηθείτε για λίγο καιρό, ώστε να ξεκαθαρίσετε τα συναισθήματά σας.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ Η είσοδος της Αφροδίτης στον Υδροχόο την Πέμπτη σας προσγειώνει στρέφοντας την προσοχή στα εργασιακά σας θέματα και ευνοεί καινούργιες συνεργασίες και νέα ξεκινήματα, ενώ από το Σάββατο και μετά που περνά και ο Ήλιος στο ίδιο ζώδιο θα πρέπει να περιμένετε αύξηση των ευθυνών και της κούρασης, ωστόσο θα ανταμειφθείτε για τις προσπάθειές σας. Ιδανική εποχή για να στείλετε βιογραφικά ή για να δώσετε συνεντεύξεις εσείς που αναζητάτε μια θέση εργασίας καθώς έχετε την τύχη με το μέρος σας, μην αμελείτε όμως οφειλές προς τρίτους, γιατί είναι πολύ πιθανό να ξεσπάσει μια έντονη διαμάχη με φιλικά σας πρόσωπα. Ιδιαίτερη προσοχή στις διατροφικές σας συνήθειες, μια και η όρεξή σας για γλυκά θα είναι αυξημένη. Φροντίστε τουλάχιστον να επιλέγετε παρασκευές με εναλλακτικές πρώτες ύλες που δεν θα επιβαρύνουν τον οργανισμό σας και δώστε έμφαση στη φυσική και ψυχική σας ευεξία.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ Την Πέμπτη αφήνει η Αφροδίτη

ΖΥΓΟΣ Οι επόμενες μέρες θα είναι πολύ ευχάρι-

ΥΔΡΟΧΟΟΣ Η είσοδος της Αφροδίτης στο ζώ-

στες κι εσείς θα είστε μες στην αισιοδοξία, καθώς την Πέμπτη περνά η Αφροδίτη στον Υδροχόο και μετατοπίζεται το βάρος της προσοχής σας στη διασκέδαση και στη δημιουργικότητα, ενώ είναι πολύ καλή εποχή και για τα ερωτικά σας. Το Σάββατο περνά και ο Ήλιος στο ίδιο ζώδιο και σας κάνει να ξεχνάτε τις δυσκολίες και τυχόν ελλείψεις, ενώ παράλληλα δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για να προωθήσετε τα ταλέντα και τις ιδέες σας. Είναι δηλαδή μια πολύ καλή στιγμή για την αυτοπροβολή σας και θα ευνοηθείτε πολύ εσείς που ασχολείστε με καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Στα οικονομικά σας πρέπει να βάλετε κάποια όρια καθώς προβλέπεται έντονη κοινωνική ζωή που θα έχει ως συνέπεια την αύξηση των εξόδων σας, ενώ ερωτικά μπορούμε να πούμε πως διανύετε μία από τις καλύτερες φάσεις των τελευταίων μηνών, μια και ο έρωτας θα κυριαρχήσει.

διό σας την Πέμπτη σας χαρίζει μια πιο αισιόδοξη και ανάλαφρη διάθεση και θα θέλετε να ασχοληθείτε κυρίως με τη βελτίωση της εμφάνισής σας, ενώ ξεκινά και μια πολύ καλή εποχή για τα επαγγελματικά σας. Κάποιες αλλαγές που σας προκαλούσαν άγχος τις βλέπετε πλέον πιο ψύχραιμα καθώς αντιλαμβάνεστε το θετικό της υπόθεσης και από το Σάββατο κι έπειτα που περνά και ο Ήλιος σε εσάς θα ασχοληθείτε περισσότερο με προσωπικά θέματα που μπορεί να είχατε παραμελήσει. Τώρα που νιώθετε περισσότερη σιγουριά και αυτοπεποίθηση είναι ιδανική εποχή για να κυνηγήσετε τα όνειρά σας και θα πετύχετε πολλά. Λίγη προσοχή θα χρειαστεί όσον αφορά τον τρόπο που θα υποστηρίξετε τις ιδέες ή τις απόψεις σας, ώστε να μη γυρίσει μπούμερανγκ η επιμονή σας. Στον ερωτικό τομέα προβλέπονται σημαντικές εξελίξεις, καθώς είστε σε μια φάση που κερδίζετε τις εντυπώσεις.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ Αυτή την εποχή θα σας απασχολή-

ΙΧΘΥΣ Οι στόχοι σας έρχονται σε πρώτο πλάνο

σουν κυρίως περιουσιακά και οικογενειακά θέματα και ίσως είναι ευκαιρία να βάλετε σε ρύθμιση οφειλές προς το Δημόσιο ή τις τράπεζες. Η είσοδος της Αφροδίτης στον Υδροχόο την Πέμπτη σας κάνει πιο τρυφερούς με τα αγαπημένα σας πρόσωπα, όμως μπορεί να γίνετε σε κάποιες φάσεις υπερπροστατευτικοί, προκαλώντας ασφυξία στα μέλη της οικογένειας. Ασχοληθείτε με την ανανέωση του χώρου σας, τακτοποιήστε εκκρεμότητες που αρχίζουν να συσσωρεύονται και δώστε έμφαση στις σχέσεις σας. Από το Σάββατο κι έπειτα, που περνά και ο Ήλιος στον Υδροχόο, θα διανύετε μια φάση εσωστρέφειας και η επιθυμία σας για οικογενειακή θαλπωρή και ηρεμία θα είναι έντονη, με αποτέλεσμα να μη σας ενδιαφέρουν οι κοινωνικές επαφές και η διασκέδαση. Στον ερωτικό τομέα επικρατεί αρμονία και μπορείτε να πάρετε από κοινού αποφάσεις με το ταίρι σας, ενώ οι ελεύθεροι δεν ενδιαφέρεστε για σταθερές σχέσεις.

και είστε εντελώς αφοσιωμένοι στη δουλειά σας, κάτι που θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο από την Πέμπτη κι έπειτα που περνά η Αφροδίτη στον Υδροχόο, προκαλώντας σας έντονα την ανάγκη να απομονωθείτε, ώστε να προχωρήσετε σημαντικές υποθέσεις της δουλειάς σας. Από το Σάββατο, δε, που περνά και ο Ήλιος στον Υδροχόο θα γίνετε ακόμα πιο σπιτόγατοι, οπότε μπορείτε να εκμεταλλευτείτε αυτό το διάστημα (μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου) για να ασχοληθείτε με την ανανέωση του χώρου σας, με την οικογένεια αλλά και με δραστηριότητες που σας ευχαριστούν. Δάνεια και οφειλές μπορούν να τακτοποιηθούν με περισσότερη ευκολία και ενδεχομένως να προκύψει και ένα καλό νέο σχετικά με τα οικονομικά σας. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με την προσωπική σας ζωή, ώστε να έρθετε πιο κοντά στο ταίρι σας. Οι ελεύθεροι θα περάσετε ένα διάστημα μοναχικότητας, εξαιτίας της εσωστρεφούς διάθεσής σας.

το ζώδιό σας και καθώς περνά στον Υδροχόο, θα επηρεάσει τον οικονομικό τομέα ποικιλοτρόπως. Δηλαδή ναι μεν θα αυξηθούν οι οικονομικές σας απολαβές, αλλά θα κάνετε υπερβολές με το ξόδεμα των χρημάτων καθώς θα έχετε μια πιο ανάλαφρη διάθεση και εκεί θα χρειαστεί να βάλετε ένα μέτρο. Το Σάββατο σας αφήνει και ο Ήλιος που περνά επίσης στον Υδροχόο, κάτι που θα ενισχύσει τον οικονομικό τομέα και θα μπορέσετε να επιλύσετε σημαντικά θέματα που αφορούν τα περιουσιακά σας, ενώ μπορεί να σας επιστραφούν χρήματα από κάποιον που σας τα οφείλει. Όσον αφορά τα επαγγελματικά σας, εσείς που αναζητάτε μια θέση εργασίας θα έχετε κάποιες προτάσεις, που καλό είναι να μην τις προσπεράσετε. Στον ερωτικό τομέα είναι πιθανό να δημιουργηθούν κάποια σύννεφα στη σχέση σας εξαιτίας της κτητικότητάς σας, είναι όμως στο χέρι σας να επαναφέρετε τις ισορροπίες.

SUDOKU No 538 4 2

6 3 4

1

6 3 4 2

6

1

3 6

9 8 5 2

7 8 1 2

4

6

Η λύση του προηγούμενου 5 7 6 1 9 3

4 2 9 8 7 5

8 1 3 2 6 4

9 8 7 4 2 6

1 3 2 9 5 7

6 5 4 3 8 1

7 9 1 5 4 2

3 6 5 7 1 8

2 4 8 6 3 9

4 6 9 5 8 7 3 2 1 2 1 7 3 6 9 8 4 5 8 3 5 1 4 2 6 9 7

18.1.18 – lifo

37


18—24.01.2018

TheLiFOTeamPicks

aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α

!

38 lifo – 18.1.18

Οι αντιπαραθέσεις που προκάλεσε η πρόωρη αποδημία του σπουδαίου Τζίμη Πανούση γύρω από το πόσο σεξιστική, ρατσιστική κ.λπ. υπήρξε η ανελέητη σάτιρά του κατά πάντων –και του εαυτού του ακόμα– έθεσαν ξανά το ερώτημα σχετικά με το πόσο μπορεί η καλλιτεχνική σάτιρα, καθώς και οποιαδήποτε άλλη μορφή κοινωνικής κριτικής, να είναι δυνατή, εύστοχη και ανατρεπτική, ούσα ταυτόχρονα πολιτικά ορθή, μια έννοια που οφείλει, νομίζω, να είναι ακριβοδίκαιος μεν, αλλά ευαίσθητος πνευματικός οδηγός, όχι οργουελικός αστυνόμος.

Πρόσφατα, κάνοντας βόλτα στο κέντρο και έχοντας λίγο χρόνο στη διάθεσή μου, μπήκα σε κατάστημα με είδη ένδυσης λίγο πριν από το κλείσιμο, εκεί κατά τις 9 παρά. Παντού υπήρχαν σωροί από ρούχα, εικόνα νορμάλ σε περίοδο μεγάλων εκπτώσεων. Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό δεν ήταν να κοιτάξω μήπως βρω κάτι στο νούμερό μου, να το πληρώσω και φύγω, αλλά τι ωραία που θα περνούσα αν με άφηναν το βράδυ μόνη στο μαγαζί να τακτοποιήσω τα ράφια, τοποθετώντας τα πάντα στη θέση τους. Ξέρω, δεν είναι φυσιολογικό, ήθελα απλώς να το μοιραστώ!

Θοδωρής Αντωνόπουλος

Μαρία Δρουκοπούλου

Γεωργία Παπαστάμου

Χρήστος Παρίδης

Πανέξυπνος ο τρόπος που προωθήθηκε το Google Arts & Culture Application. Tο «Is your selfie in a museum?» έδωσε τη δυνατότητα στους χρήστες να βρουν τον «σωσία» τους σε πορτρέτα της παγκόσμιας καλλιτεχνικής παραγωγής, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπου. Πέρα από αυτό, η εφαρμογή έχει απίστευτα πράγματα, από virtual tour σε μουσεία και αξιοθέατα, συλλογές από το MoMA και την Πινακοθήκη του Σάο Πάολο μέχρι το Εθνικό Μουσείο του Τόκιο και υψηλής ευκρίνειας εικόνες αριστουργημάτων. Μπορείς, για παράδειγμα, να κάνεις zoom μέχρι να δεις τις ίνες στους καμβάδες του Πόλοκ. Εθιστικό είναι και το color explorer που ομαδοποιεί πίνακες με βάση την απόχρωσή τους.

Πρώτες εντυπώσεις της θεατρικής Αθήνας για το 2018. Υποβλητική η ερμηνεία του Κωνσταντίνου Μπιμπή στον Ίωνα του Ευριπίδη, όπου υποδύεται οκτώ διαφορετικούς ρόλους με εκπληκτική κίνηση και φωνητική γκάμα! Επανάληψη της παράστασης της οποίας τη μετάφραση και τη σκηνοθεσία υπογράφει η Ιόλη Ανδρεάδη και πρωτοανέβηκε στο Φεστιβάλ των Φιλίππων το καλοκαίρι που μας πέρασε. Τώρα επαναλαμβάνεται στην Αθήνα και είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σκηνική πρόταση. Απολαυστικό βρήκα και το Καντίντ του Βολταίρου σε διασκευή και σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου. Εντυπωσιακός ο Μιχάλης Συριόπουλος που κρατάει τον ομώνυμο ρόλο και παρασέρνει (με ελάχιστα μέσα) έναν ολόκληρο θίασο, μετατρέποντας το ταξίδι στον χρόνο και στον χώρο σε ένα μεθυστικό θεατρικό γαϊτανάκι. Βλέπεις αυτά και λες ο λόγος δεν πέθανε (έναντι της εικόνας), το θέατρο μπορεί (ακόμα) να σε πάρει από το χέρι και να σε οδηγήσει στον ουρανό.

Καλά: To Post ως ταινία που θυμίζει την αξία της κριτικής και ερευνητικής ελευθερίας στην πολιτική δημοσιογραφία / Η έκθεση για τη γενιά του ’80 στην ελληνική ζωγραφική (Θεσσαλονίκη, γκαλερί Nitra) / Ο ζωντανός διάλογος στη Γαλλία για την παρενόχληση και τη βία κατά των γυναικών. Με διαφωνίες και πάθος, αλλά χωρίς το ανθρωποκτόνο στυλ που επικρατεί στα social media. Κακά: Ο θάνατος παλιών φίλων που είναι σαν σωματικός ακρωτηριασμός / Η ιδέα για δημοψήφισμα στο μακεδονικόσκοπιανό που παίζει με τα συναισθήματα και τους εθνικούς φόβους.

Αυτό που σκέφτεσαι τελευταία σε σχέση με διάφορα θέματα της επικαιρότητας είναι ότι το τεράστιο έλλειμμα της ελληνικής κοινωνίας τελικά εντοπίζεται στο ότι δεν ασκεί σκληρή κριτική όταν πρέπει. Το μετά είναι πάντα μια δύσκολη υπόθεση.

Φερνάντο Πεσόα: «Το να μπορώ να ονειρεύομαι το ασύλληπτο βλέποντάς το μπροστά μου είναι ένας από τους θριάμβους που μήτε εγώ δεν επιτυγχάνω, παρεκτός από σπάνιες φορές. Ναι, να ονειρεύομαι, χωρίς σύγχυση, πως είμαι δύο πράγματα, ανήκοντας το ίδιο και στα δύο. Ένα συνειδητό πλοίο σε μια παράλογη θάλασσα και μια τυπωμένη σελίδα ενός παλιού βιβλίου. Πόσο παράλογα μοιάζουν όλα αυτά! Αλλά όλα είναι παράλογα και τελικά το όνειρο είναι το λιγότερο παράλογο απ’ όλα». (αφιερωμένο στον Τζιμάκο).

Μερικά πράγματα που έκανα τις πρώτες μέρες του χρόνου: Είδα τη δεύτερη σεζόν του «Top of the lake» και μου άρεσε, ειδικά η Gwendoline Christie / Άκουσα τα άπαντα των LorD and Master / Διάβασα το Τετράδιο Ονείρων της Ζυράννας Ζατέλη / Πήγα μια ηλιόλουστη βόλτα στην πλαζ / Τραγούδησα πολύ καραόκε, σχεδόν όλα των Pet Shop Boys / Θαύμασα τα βιντεοκλίπ του Τζίμη Πανούση και διάβασα παλιές συνεντεύξεις του / Έφτιαξα άπειρα Μικροπράγματα για το site / Κοιμήθηκα όσο περισσότερο μπορούσα.

Νικόλας Σεβαστάκης

Μαρία Παππά

Πάνος Μιχαήλ

Άρης Δημοκίδης

Χριστίνα Γαλανοπούλου

Άγγελος Κλειτσίκας

Γιάννης Κωνσταντινίδης

Γιάννης Πανταζόπουλος

Πολύ δυσάρεστη η οριστική επιβεβαίωση, από αμερικανικές υπηρεσίες ναυτικών ερευνών, της προ μηνός ανακοίνωσης ότι το αργεντινό υποβρύχιο Σαν Χουάν κονιορτοποιήθηκε μαζί με τα μέλη του πληρώματος στη θαλάσσια άβυσσο λόγω ενδόρρηξης (βλ. αντίστροφο της έκρηξης) σε διάστημα 40 χιλιοστών του δευτερολέπτου. Αν η Αργεντινή συντηρούσε το σκάφος, αυτό δεν θα χανόταν έτσι φρικτά. Επιπλέον, οι Αμερικανοί επέμειναν υπαινικτικά ότι σε τόσο ασύλληπτα μικρό χρονικό διάστημα οι επιβαίνοντες δεν αντιλήφθηκαν ότι έγιναν σκόνη. Οι οικείοι τους «οφείλουν» να ανακουφίζονται μ’ αυτήν τη σκέψη. Και οι υπόλοιποι «οφείλουμε» να αποδεχτούμε ότι μόνο η ταχύτητα αξίζει κατά το βίαιο πέρασμα από την ύπαρξη στην ανυπαρξία, λόγω εγκληματικής αμέλειας κρατικών προϋπολογισμών. «Όπως θα έχετε ήδη παρατηρήσει, στην Καζαμπλάνκα η ανθρώπινη ζωή είναι φθηνή» έλεγε ο ταγματάρχης Στράσερ στην περίφημη ταινία και η Καζαμπλάνκα, ως σχήμα μεταφοράς της παρακμής, δεν βρίσκεται μόνο στην Αργεντινή.

Είναι απορίας άξιον το πώς σε μια πρωτεύουσα όπως η Αθήνα δεν μπορείς εύκολα να πας σε κάποιο ωραίο καφέ με το laptop, τα βιβλία και τις εφημερίδες σου για να εργαστείς ή να διαβάσεις, εκτός, ευτυχώς, ελαχίστων εξαιρέσεων. Έτσι, αν έχεις την ατυχία να επισκεφθείς κάποια καφετέρια το πρωί, θα διαπιστώσεις ότι πρέπει να επιστρέψεις μετά τις 11:00. Αν χρειαστεί να πας απογευματινές ώρες, θα δυσαρεστηθείς, αφού, μετά τις 17:00, τα φώτα χαμηλώνουν λες κι είμαστε στην Αγία Πετρούπολη και θα ξεκινήσουμε τις βότκες από νωρίς. Η κουλτούρα της ανάγνωσης και της συγγραφής στα καφέ είναι ευρέως διαδεδομένη σε όλες τις πολιτισμένες πόλεις της Ευρώπης. Στην Αθήνα, όμως, θεωρείται κάτι αδιανόητο.

Δεν ξεχνάς ποτέ τον πρώτο στίχο τραγουδιού που σε ξάφνιασε («Είμαι γυφτάκι»), τον άνθρωπο που σ’ έκανε να πιάσεις κιθάρα στα χέρια σου (έστω και αποτυγχάνοντας για χρόνια), τις νύχτες που πέρασες καλά με φίλους, γελώντας από την αρχή μέχρι το τέλος (Γυάλινο Μουσικό Θέατρο), την πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή που άξιζε τον κόπο σε μια θάλασσα κλισέ πολιτικής ανοησίας και κακών ελληνικών. Δεν είμαι η μόνη, φαντάζομαι. Πολλοί θα ’χουν να θυμούνται τέτοιες πρωτιές πίσω από τις οποίες κρυβόταν ο Τζίμης Πανούσης. Επιθετικά μπήκε το ’18 και άπληστα. Καλό του ταξίδι!

Αν είχε κανείς την πολυτέλεια να περπατήσει στο παραλυμένο κέντρο τη Δευτέρα, θα αντίκριζε μια διαφορετική πόλη. Στην επιστροφή μου από το γραφείο στο σπίτι, χάζεψα Πακιστανούς να παίζουν κρίκετ στη μέση της πλατείας Μοναστηρακίου, άκουσα τα σπουργίτια, τις καρακάξες και τα παπαγαλάκια να τιτιβίζουν μέσα από την Αρχαία Αγορά στην περατζάδα για το Θησείο, κρυφάκουσα λόγω της απόλυτης ησυχίας τις ήρεμες συζητήσεις των τουριστών που σουλάτσαραν στην Αθήνα και γενικότερα απόλαυσα την απόκοσμη γαλήνη και αυτή την παράδοξη αίσθηση κανονικότητας που παρέπεμπε σε επαρχία και όχι στην αγχωτική Αθήνα που ζούμε κάθε μέρα.

Η πρώτη βραδιά του νέου κονσεπτικού πάρτι που επιχειρεί η αγαπημένη Φώφη Τσεσμελή αποκλειστικά με γυναίκες DJs στα decks είναι, νομίζω, από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που έχουν συμβεί στην αθηναϊκή νύχτα εδώ και καιρό, τουλάχιστον ως ιδέα, γιατί διαθέτει χαρακτήρα και η δημιουργός του έχει όρεξη, πείρα και πολύ όμορφες ιδέες για την εξέλιξή του. «Her», λοιπόν, την Παρασκευή στο Steam. Αλέξανδρος Διακοσάββας

Μιχάλης Μιχαήλ Δύο βιβλία μαγειρικής που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και αξίζει να αποκτήσεις: 1) Sweet των Yotam Ottolenghi και Helen Gogh. Δεν είναι μόνο απίθανα τα γλυκά που προτείνουν, είναι και οι συνταγές που είναι δοκιμασμένες μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Δεν είναι για αρχάριους αλλά αξίζει. 2) My Kitchen Year: 136 recipes that saved my life της Ruth Reichl. Δεν είναι για τις συνταγές αλλά για τη συγκλονιστική γραφή της και τον τρόπο που αποδεικνύει με κάθε της λέξη ότι η μαγειρική μπορεί να σε βγάλει από τον βάλτο της καθημερινότητας. Γιατί στην Ελλάδα δεν βγαίνουν τέτοια βιβλία;


18.1.18 – lifo

39



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.