Τεύχος 548

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

01 02 2018

shoot the women first η νεα δουλεια της navine g. khan-dossos στην γκαλερι breeder

3 ΧΡΌΝΙΑ ΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΤΣΊΠΡΑ–ΚΑΜΜΈΝΟΥ

ΧΩΡΊΣ ΑΡΧΈΣ ΚΑΙ ΧΩΡΊΣ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ

ΝΕΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ

BONNIE NETTLES

ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ/ ΚΟΡΟΒΕΣΗΣ /ΜΑΥΡΟΓΟΡΔΑΤΟΣ

ΓΙΑΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΉΡΙΑ;

4 lifo – 1.2.18

☛ Για τη συνέντευξη της ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου στον Γιάννη Πανταζόπουλο: «(α) Η Μαρία Ευθυμίου είναι ό,τι αξίζει να κρατήσεις από τη γενιά του Πολυτεχνείου. Απλή, ανεπιτήδευτη, έχει την ειλικρίνεια του ανθρώπου που δεν χρωστάει πουθενά. Οι διαλέξεις της για την ιστορία αυτού του τόπου σπάνε ταμπού και προκαταλήψεις, καθώς η αλήθεια δεν έχει ούτε αριστερό ούτε δεξιό pedigree. (β) Ο Κοσμάς ο Αιτωλός, όταν ξεκίνησε το έργο του, βρήκε στα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας πληθυσμούς με συνολικό λεξιλόγιο 70 λέξεων. Και σήμερα είμαστε εδώ που είμαστε, με μια Μαρία Ευθυμίου να μιλάει για πατρίδα δίχως ίχνος καπηλείας. Δεν ζητείται αλλά υπάρχει ελπίς. (γ) The wind of change... Μπαμπινιώτης (στην προ καιρού συνέντευξή του εδώ) και Ευθυμίου λένε πάνω κάτω τα ίδια. Έρχεται η εποχή που θα το πούμε ανοιχτά: οι κανόνες, η προσπάθεια, η αξιοκρατία, η έννοια του ανήκειν σε μια ομάδα (ήτοι το σύνολο των εδώ κατοίκων, δηλαδή οι Έλληνες) πρέπει να ξαναμπούν στη ζωή μας χωρίς κόμπλεξ, χωρίς υποσημειώσεις, χωρίς αφορισμούς. Το μπάχαλο, το μπέρδεμα, η συσκότιση, ο ιδεολογικός αχταρμάς, βολεύουν ανθρώπους που εξυπηρετούν προσωπικές ατζέντες και έχουν προσωπικές επιδιώξεις. Σε όποιον περισσεύει ενέργεια για μίσος ταξικό, εθνικό, οπαδικό ας πάει γυμναστήριο να εκτονωθεί. Οι υπόλοιποι ας κάνουμε αυτήν τη χώρα λίγο καλύτερη. Πράγμα που δεν είναι και δύσκολο στις μέρες μας. (δ) Κύριε Πανταζόπουλε, ένα εκ νέου “ευχαριστώ”. Η συνέντευξη αποπνέει τη σεμνότητά σας αλλά και το πόσο τιμάτε τον συνεντευξιαζόμενο, με την ανάδειξη αποκλειστικά και μόνο της δικής του προσωπικότητας. Η δημοσιογραφική δεοντολογία στα καλύτερά της». (Σχόλιο της Γ.Γ.) ☛ Για το άρθρο «Πόνεσε το μυαλό μου, ρε φιλαράκι» που έγραψε ο Δημήτρης Πολιτάκης στη στήλη του: «Η αδιαφορία των ανθρώπων για το αν θα τους πεις φασίστες σχετίζεται, βέβαια, με το εύρος που έδωσε η προοδευτική πλευρά στον όρο. Τελικά, έχει να κάνει με συγκρουόμενα συμφέροντα. Για τον αστέρα του Χόλιγουντ “παγκοσμιοποίηση” σημαίνει το άνοιγμα μιας αγοράς που του προσφέρει εκατομμύρια. Για τον εργάτη του εργοστασίου που μεταφέρθηκε στην Κίνα σημαίνει κάτι άλλο, που αν τολμήσει να το εκφράσει θα τον πουν ρατσιστή. Το να νιώθεις άμεσος απόγονος του Μ. Αλεξάνδρου δεν είναι περισσότερο ναρκισσιστικό απ’ το να νιώθεις κατά βάθος Ελβετός που έσπασε ο διάολος το πόδι του και γεννήθηκες στην Ελλάδα. Όλοι θέλουμε να πάει η χώρα μπροστά. Και θα πάει αν ακούμε ο ένας τον άλλο και όχι με εύκολους χαρακτηρισμούς εκατέρωθεν». (Σχόλιο του Βαγγέλη Κ.) «Ας είμαστε και λίγο λογικοί. Τόσοι άνθρωποι που πήγαν στο συλλαλητήριο δεν είχαν στο μυαλό τους ούτε να βεβηλώσουν το μνημείο του Ολοκαυτώματος ούτε να κάψουν το Libertatia» πρόσθεσε ο Γραφικός: «Φταίνε και τα μίντια που υπερπροβάλλουν τόσες μέρες τους χρυσαυγίτες, τον Φράγκο, τους “σελέμπριτι” και όσους ντύθηκαν οπλίτες με μπιροκοιλιά, που ήταν ένα κομμάτι του συλλαλητηρίου και όχι το όλον». ☛ Για το άρθρο του Νικόλα Σεβαστάκη «Το συλλαλητήριο και τα απωθημένα» «Κύριε Σεβαστάκη, ας ξεκινήσω με ένα λογικό σφάλμα σας» σχολίασε ο Γράφοντας. «“Περισσότερο μυστήριο έχουν όσοι δείχνουν να συμμερίζονται πραγματικά την ιδέα πως κινδυνεύουμε ως χώρα από τους Σκοπιανούς”. Τα ίδια έλεγαν κάποιοι τόσο για το Ισλάμ γύρω στον 7ο αι. μ.Χ. όσο και για τους Οσμανλήδες τον 14ο αι. μ.Χ. Σκοπός μιας χώρας, μιας φυλής, ενός λαού δεν είναι να σκοτώνει, να εξοντώνει, να καίει και να καταστρέφει τους γύρω του αλλά να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να υπάρχει στο μέλλον. Και αυτό γίνεται όταν ξέρεις να συμβιβάζεσαι, χωρίς όμως να παραχωρείς κυριαρχικά δικαιώματα. Ο ελλαδικός χώρος δεν έχει υποφέρει λίγα χρόνια από τον βουλγαρικό εθνικισμό για να το περάσουμε “ε, οι Σκοπιανοί λίγοι είναι, ας κάνουν ό,τι θέλουν”. Αυτό είναι μια πολύ κοντόφθαλμη λογική. Και επικίνδυνη. Ακόμα και ο εθνικισμός μας είναι δείγμα, να μην πω δήγμα, ότι είμαστε κακομαθημένα μοναχοπαίδια που θεωρούμε ότι είμεθα το κέντρο του κόσμου. Είμαστε βαθιά λαϊκιστές. Η ίδια ως άνω παραγραφούλα (που ισχύει 100%) ισχύει για τους αγανακτισμένους, για τους ψεκασμένους, για τους “όχι” ή τους “φεύγουμευρωπαίους”. Για όλους όσοι πετάνε το μπαλάκι της σκέψης και άρα της ευθύνης από πάνω τους. Για όλους όσοι αναζητούν τις πιο αυτάρεσκες λύσεις για τους ίδιους. Η κόλαση είναι οι άλλοι. Μήπως αυτό δεν είναι γνώρισμα και της ελληνικής αριστεράς (για Δεκεμβριανά, Εμφύλιο, χούντα, Μεταπολίτευση, κρίση); Πάντα φταίνε κάποιοι άλλοι». Ας το παραδεχτούμε. Οι Έλληνες δεν είμαστε ούτε εθνικιστές ούτε αριστεροί. Λαϊκιστές είμαστε. Μας αρέσει να κανακεύουμε τον εαυτό μας. Μας αρέσει να ανακαλύπτουμε πάντα έναν εχθρό, ο οποίος δεν είναι οι λάθος μας επιλογές ή η αντικειμενική μας αδυναμία. Από τον Εφιάλτη στην Κερκόπορτα, στους γερμανοτσολιάδες και τον Σόιμπλε. Πάντα θα κερδίζαμε αλλά, τσακ, κάτι γινόταν την τελευταία στιγμή...»

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

feedback547

ΤΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

1.2.18 – lifo

5

ΣΤΗΛΕΣ

Index 548

σελ. 9

3 ΧΡΟΝΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.

από τη βασιλικη σιουτη

σελ. 14

WE DON’T WANNA GROW UP

από τον ανδρέα λουκάκο

σελ. 15

H ΜΥΣΤΙΚΉ ΖΩΉ ΤΩΝ ΣΥΜΒΌΛΩΝ

από τον νικόλα σεβαστάκη

ΜΟΥ ΛΕΊΠΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΌ ΜΟΥ ΠΡΙΝ AΠO ΤΟ ΊΝΤΕΡΝΕΤ σελ. 15

από τον δημήτρη πολιτάκη

εκδοτης

ΤΙ ΡΌΛΟ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΠΑΊΖΟΥΝ ΣΉΜΕΡΑ ΤΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΉΡΙΑ;

σελ. 16

ΤΙ ΓΊΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΝΈΑ ΕΘΝΙΚΉ ΠΙΝΑΚΟΘΉΚΗ;

σελ. 18

εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr)

ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

σελ. 18

διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης

από τον γιάννη πανταζόπουλο από th lifo team

σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα

ΘΕΜΑΤΑ

ΜΑΣ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ LIVE; σελ. 20

NAVINE G. KHAN – DOSSOS

NEA ΕΡΓΑ ΣΤΗ BREEDERσσελ. 22

ΕΞΙ ΜΈΡΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΟΥΝ ΤΟ ΚΑΛΟ

ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

σελ. 24

σελ. 40 απο τη lifoteam

διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής

διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης

ΣΏΜΑ ΣΕ 64 ΚΙΝΉΣΕΙΣ

6 lifo – 1.2.18

γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ

από τον γιάννη πανταζόπουλο

ΧΟΡΟΣ

Navine G. KhanDossos, Pink Discretionary Command II, 2017

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος

BONNIE NETTLES

εικονα εξωφύλλου

www.lifo.gr

διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr) διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital advertising coordinator Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr) yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σακκάς, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinetta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΡΑΜΑΓΓΙΩΛΗΣ Ο ραδιοφωνικός παραγωγός αφηγείται τη ζωή του.

σελ. 26

διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

Dine Athens Από 1 έως 11 Φεβρουαρίου η Alpha Bank μάς βγάζει για φαγητό.

Τ

ι πιο διασκεδαστικό από μια έξοδο για φαγητό με τους φίλους, το έτερον ήμισυ ή την οικογένεια; Ειδικά αν πρόκειται για έξοδο σε ένα πολυτελές εστιατόριο με γκουρμέ γευστικές επιλογές. «Σε καιρούς κρίσης, δύσκολο, ως και ανέφικτο» θα σκεφτεί κανείς. Και αν με κάποιον μαγικό τρόπο γινόταν εφικτό να απολαύσει κάποιος τις πιο εκλεκτές γεύσεις από τα καλύτερα εστιατόρια της πόλης, σε πραγματικά χαμηλές τιμές; «Δεν γίνονται αυτά» θα ξανασκεφτείτε. Κι όμως, γίνονται. Για τρίτη συνεχόμενη χρόνια η Alpha Bank θα μας δώσει αυτή την ευκαιρία, διοργανώνοντας και πάλι τη γαστρονομική εβδομάδα Dine Athens. Μια μεγάλη γιορτή θα δώσει γεύση στην Αθήνα τον Φεβρουάριο, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να δειπνήσουμε σε μερικά από τα πιο εκλεκτά εστιατόρια της πόλης. Οι απανταχού λάτρεις της γαστρονομίας αποκλείεται να αφήσουν μια

☛

τέτοια ευκαιρία ανεκμετάλλευτη. Και πώς να την αφήσουν δηλαδή; Όλη η πολυτέλεια και οι εξαίσιες δημιουργίες κορυφαίων σεφ, που σε προκαλούν να αμαρτήσεις, θα βρίσκονται στα πιάτα μας, χωρίς να χρειάζεται να ξοδέψουμε πολλά. Από την 1η ως και τις 11 Φεβρουαρίου, 100 επιλεγμένα αθηναϊκά εστιατόρια θα μας υποδέχονται με ειδικά διαμορφωμένα μενού τριών πιάτων, στις τιμές των 15, 30 και 60 ευρώ. Και για όσους προτιμούν μια μεσημεριανή έξοδο που θα τη συνδυάσουν με καλό φαγητό θα υπάρχουν εστιατόρια που θα προσφέρουν lunch menus δύο πιάτων στις προκαθορισμένες τιμές των 15 και 30 ευρώ. Επιπλέον έκπτωση 10% στις ήδη προνομιακές τιμές των μενού θα παρέχεται με τη χρήση καρτών εκδόσεως Alpha Bank.

Αλλά τα καλά νέα δεν σταματάνε εδώ. Στις 10 και 11 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο του Dine Athens, η Alpha Bank οργάνωσε μια ειδική εκδήλωση. Για δύο βραδιές θα φιλοξενηθεί στη Σπονδή ο βραβευμένος με τρία αστέρια Michelin Γερμανός chef Thomas Bühner, χαρίζοντας στους τυχερούς που θα παρευρεθούν μια αξέχαστη εμπειρία, δημιουργώντας ένα ειδικό μενού έξι πιάτων. Οι καλεσμένοι θα έχουν ακόμα την ευκαιρία να τον γνωρίσουν από κοντά και να πάρουν μαζί τους το μενού της βραδιάς υπογεγραμμένο από τον ίδιο. Και επειδή τίποτα δεν συνοδεύει καλύτερα ένα θεσπέσιο γεύμα από λίγο καλό κρασί, στις 2 και 9 Φεβρουαρίου 20 τυχεροί θα απολαύσουν με τους συνοδούς τους μια πρωτότυπη βραδιά οινογευσίας στο Scala Vinoteca με προσκλήσεις που θα διατεθούν μέσω διαγωνισμών από επιλεγμένους ραδιοφωνικούς σταθμούς της πόλης.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τα εστιατόρια που συμμετέχουν, τα μενού αλλά και για κρατήσεις επισκεφτείτε τη σελίδα www.dineathens.gr.

1.2.18 – lifo

7

New kitten in town

6.OOO.OOO pageviews το μήνα Δεκέμβριο

mikropragmata.lifo.gr

1–7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018

3

TalkoftheTown ΧΡΌΝΙΑ ΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΤΣΊΠΡΑ—ΚΑΜΜΈΝΟΥ ΧΩΡΊΣ ΑΡΧΈΣ ΚΑΙ ΧΩΡΊΣ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ απο τh βασιλικη σιουτη

TheBuzz

Π

ριν από τρία χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ, που κινούνταν για χρόνια μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, κέρδισε τις εκλογές και σχημάτισε κυβέρνηση, επιλέγοντας ως εταίρο το δεξιό-εθνικολαϊκιστικό κόμμα των ΑΝ.ΕΛ. Η κρίση του 2009 και η αποτυχία του πολιτικού κατεστημένου να την αντιμετωπίσει έφερε στο πολιτικό προσκήνιο πλήθος περιθωριακών προσώπων και τον Αλέξη Τσίπρα με τον Πάνο Καμμένο στην εξουσία. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εκμεταλλεύτηκε τη λαϊκή δυσαρέσκεια και αυτή τους οδήγησε αλματωδώς στη διακυβέρνηση της χώρας. Αναμφισβήτητα πρόκειται για μια επιτυχία του Αλέξη Τσίπρα, ακόμα και αν δεν κατάφερε να κερδίσει αυτοδυναμία και να δει ποσοστά σαν αυτά που είχαν λάβει ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Κώστας Καραμανλής, παρ’ ότι είχε ξεκινήσει η πορεία φθοράς των κομμάτων τους. Στις δεύτερες εκλογές, του Σεπτεμβρίου, μετά από διακυβέρνηση μόλις λίγων μηνών και χωρίς να έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται τα αντιλαϊκά μέτρα που είχε νομοθετήσει, δέχτηκε την πρώτη αποδοκιμασία, καθώς τον εγκατέλειψαν περίπου 300.000 ψηφοφόροι, οι οποίοι τον είχαν εμπιστευτεί τον Ιανουάριο. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η απώλεια αυτή, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2015, συνεχίστηκε μέχρι σήμερα, που φαίνεται για την ώρα να έχει σταθεροποιηθεί σε χαμηλά ποσοστά, περίπου 15% κάτω από το εκλογικό ποσοστό του, καθώς οι πολίτες δεν φαίνεται να επιδοκιμάζουν τη διακυβέρνησή του. Ο Αλέξης Τσίπρας υποσχέθηκε ότι θα τα έκανε όλα διαφορετικά, καταγγέλλοντας με σκληρή γλώσσα τους προηγούμενους και αφού πειραματίστηκε ανεπιτυχώς για μερικούς μήνες, μεγαλώνοντας τη ζημιά για τους πολλούς, αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο των προηγούμενων κυβερνήσεων με ακόμα μεγαλύτερο κόστος, προφανή απειρία, περισσότερους συμβιβασμούς και υποχωρήσεις. Αυτό το γεγονός προκαλεί δυσφορία στο εσωτερικό, αλλά ικανοποίηση στους δανειστές, οι οποίοι τον περιγράφουν ως τον πιο πρόθυμο πρωθυπουργό να ακολουθήσει τις οδηγίες τους. Η δικαιολογία του Τσίπρα, ότι ξαναπήγε σε εκλογές αφού είχε ψηφίσει το τρίτο μνημόνιο και κέρδισε πάλι, άρα ο ελληνικός λαός έχει εγκρίνει την πολιτική του, δεν φαίνεται να πείθει πολλούς. Είναι μια απλοϊκή και βολική για τον ίδιο απάντηση, αλλά εξαιρετικά ελλιπής. Πρώτα απ’ όλα, ο ελληνικός λαός, στην πλειονότητά του, αγνοούσε το περιεχόμενο του τρίτου μνημονίου και ο ίδιος το αποσιωπούσε για ευνόητους λόγους. Οι περισσότεροι, βέβαια, υποψιάζονταν ότι δεν ήταν κάποιο φιλολαϊκό πρόγραμμα. Ο Τσίπρας όμως και τα στελέχη του ισχυρίζονταν ότι αν και ψήφισαν το τρίτο

Ο Αλέξης Τσίπρας υποσχέθηκε ότι θα τα έκανε όλα διαφορετικά. Καταγγέλλοντας με σκληρή γλώσσα τους προηγούμενους και αφού πειραματίστηκε ανεπιτυχώς για μερικούς μήνες, αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο των προηγούμενων κυβερνήσεων με ακόμα μεγαλύτερο κόστος, προφανή απειρία, περισσότερους συμβιβασμούς και υποχωρήσεις.

1.2.18 – lifo

9

TalkoftheTown μνημόνιο, δεν θα το εφάρμοζαν, γιατί θα έβρισκαν ισοδύναμα μέτρα. Με αυτήν ακριβώς τη δέσμευση κέρδισαν τις δεύτερες εκλογές, την οποία στην πορεία επίσης δεν τήρησαν, άρα ο ισχυρισμός περί πολιτικής νομιμοποίησης είναι αβάσιμος. Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από τον Ιανουάριο του 2015 και μετά, για όσους ήξεραν τι είχε προηγηθεί από το 2012 μέχρι τότε, ήταν προδιαγεγραμμένη. Κανείς ωστόσο από εκείνους που γνώριζαν δεν τόλμησε να φωνάξει ότι ο βασιλιάς ήταν γυμνός − ο καθένας για τους δικούς του λόγους.

TheBuzz

Ο ΑΛΈΞΗΣ ΤΣΊΠΡΑΣ ΚΑΙ Η ΣΥΓΚΥΡΊΑ

10 lifo – 1.2.18

Ήταν όλη αυτή η πορεία προς τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσμα μακρόπνοου σχεδιασμού και των στρατηγικών ικανοτήτων του Αλέξη Τσίπρα; Ξεκάθαρα όχι. Ούτε ο Τσίπρας αλλά ούτε και κανείς άλλος μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ τολμούσε να φανταστεί μέχρι το 2012 ότι μπορεί να κέρδιζαν την εξουσία. Πολλοί σχολιαστές, που τα προηγούμενα χρόνια τον περιφρονούσαν, εμφανίστηκαν εκ των υστέρων (αφού κέρδισε την εξουσία) να εξυμνούν τον Αλέξη Τσίπρα ως τον χαρισματικό ηγέτη που πήρε μια ομάδα Γ’ Εθνικής, όπως έγραφαν, και την πήγε στην Α’ κατηγορία. Αν ο Αλέξης Τσίπρας όμως ήταν τόσο χαρισματικός όσο τον παρουσιάζουν κάποιοι, γιατί δεν κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2009, όταν κατέβηκε σε εκλογές για πρώτη φορά ως επικεφαλής του κόμματός του; Αντιθέτως, πέτυχε χαμηλότερα ποσοστά από τις προηγούμενες εκλογές, όταν το κόμμα του κατέβηκε με αρχηγό τον Αλέκο Αλαβάνο. Ο Τσίπρας τότε είχε ρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ από την τέταρτη θέση στην πέμπτη. Μάλιστα, σε εκείνες τις εκλογές τον ξεπέρασε και ο Καρατζαφέρης, το κόμμα του οποίου επί Αλαβάνου ήταν πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και στις δημοτικές εκλογές του 2006, οπότε έφερε ένα καλό αποτέλεσμα ως υποψήφιος δήμαρχος στην Αθήνα, μπορεί να ανέβασε τα ποσοστά της παράταξής του (κάτι που κατά καιρούς είχαν πετύχει και αρκετοί άλλοι του ΣΥΡΙΖΑ σε μεγάλους δήμους), πλην όμως νικήθηκε από τις αδύναμες υποψηφιότητες των Νικήτα Κακλαμάνη και Κώστα Σκανδαλίδη, που πέτυχαν πολύ μεγαλύτερα ποσοστά από εκείνον, αν και ήταν ήδη πολιτικώς φθαρμένα πρόσωπα. Στις ευρωεκλογές του 2009 ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Αλέξη Τσίπρα έλαβε 4,7%, ποσοστό πιο μικρό από αυτό των εθνικών εκλογών, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί και θεωρήθηκε μεγάλη αποτυχία του κόμματος, προκαλώντας έντονη κριτική και γκρίνια. Δεν ήταν, λοιπόν, το χάρισμα του Αλέξη Τσίπρα αλλά η δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων, και ειδικά του ΠΑΣΟΚ που, θυμωμένοι από την ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας του να διαχειριστεί την κρίση, ήταν έτοιμοι να το εγκαταλείψουν και να κατευθυνθούν αλλού. Το καινούργιο που περίμεναν πολλοί να γεννηθεί μέσα από τις οργισμένες αντιδράσεις στην πλατεία Συντάγματος δεν γεννήθηκε ποτέ. Η ΝΔ είχε τεράστιες ευθύνες και αποδοκιμαζόταν κι αυτή μαζί με το ΠΑΣΟΚ, ενώ το ΚΚΕ δεν έδειχνε κανένα ενδιαφέρον να παίξει αυτόν το ρόλο που αναζητούσαν οι απογοητευμένοι ψηφοφόροι, κυρίως του ΠΑΣΟΚ. Έτσι, έμενε μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ για να του αναθέσουν την ανατροπή των πολιτικών της φτωχοποίησης και τον ρόλο του τιμωρού. Η απειρία του ήταν προφανής, η αξιοπιστία του εξαρχής αμφίβολη, αλλά ο κόσμος πήρε το ρίσκο, πιστεύοντας ότι τα πράγματα δεν μπορούσαν να γίνουν χειρότερα. Το φθινόπωρο του 2011 όσοι συνομιλούσαν με τον Αλέξη Τσίπρα και τους πολύ στενούς συνεργάτες του γνωρίζουν ότι, παρά τη μυθολογία που αναπτύχθηκε εκ των υστέρων, ούτε καν φαντάζονταν όσα συνέβησαν στις εκλογές του 2012. Η προσδοκία τους ήταν να πετύχουν ένα 7%-8%. Οι αισιόδοξοι έλεγαν ότι μπορεί να πλησίαζαν και διψήφιο νούμερο, ούτε ένας όμως δεν πίστευε ότι μπορεί να ξεπερνούσαν το 10%. Όταν ένας δημοσιογράφος, τον Μάρτιο του 2012, είπε σε στενό συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα ότι το ΠΑΣΟΚ θα καταρρεύσει και αρκετοί ψηφοφόροι του θα κατευθυνθούν στον ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που θα τους οδηγήσει σε διψήφια ποσοστά, τον ρώτησε αν είναι τρελός και τον προκάλεσε να βάλουν στοίχημα, λέγοντάς του ότι αυτά δεν τα υποστηρίζει ούτε ο πιο αισιόδοξος στο επιτελείο του προέδρου. Ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί, βέβαια, να μην τολμούσε να φανταστεί ότι θα γινόταν πρωθυπουργός, αλλά ήταν πάντα φιλόδοξος, αγαπούσε τη δημοσιότητα και επιζητούσε να αποκτήσει ισχύ. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα καλό «μαγαζί» με προσβάσεις σε κέντρα εξουσίας και αρκετούς ανθρώπους του σε θέσεις κλειδιά. Μπορούσε να το παίζει εκ του ασφαλούς αντισυστημικός και ταυτόχρονα να κάνει δουλειές κανονικά με το «σύστημα». Στις τάξεις του είχε πάντα αρκε-

τά ευκατάστατα στελέχη, ακόμα και εκατομμυριούχους, κάποιοι εκ των οποίων έκαναν δουλειές με τις προηγούμενες κυβερνήσεις που ταυτόχρονα κατήγγελλαν.

ΟΙ ΦΙΛΟΔΟΞΊΕΣ ΤΗΣ ΗΓΕΣΊΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ Η ΠΟΡΕΊΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΊΑ Αυτό που ήθελε ο Αλέξης Τσίπρας όταν έγινε πρόεδρος ήταν ο έλεγχος του κόμματος και μέσω αυτού να αποκτήσει ισχυρές προσβάσεις. Η επιρροή στα ΜΜΕ ήταν το άλλο μέλημά του. Για τα κομματικά ΜΜΕ είχε πάντα μια ελαφρά περιφρόνηση, ενώ, αντιθέτως, τον ενδιέφεραν τα μεγάλα ονόματα των συστημικών ΜΜΕ και με κάθε αφορμή φρόντιζε να αποκτά σχέσεις με όποιον από αυτούς του δινόταν η ευκαιρία. Είναι γνωστή η προσέγγιση γνωστού δημοσιογράφου μεγάλου καναλιού, όσο ήταν ακόμα αρχηγός του μικρού ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο προσπάθησε να πείσει την Κουμουνδούρου να αναθέσουν τα κομματικά ΜΜΕ, αλλά δεν τα κατάφερε. Στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ από το προεδρικό περιβάλλον τότε, απαντώντας στις επιφυλάξεις για το πρόσωπο αυτό, υποστήριζε ότι ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος θα περνούσε τις θέσεις τους από τον τηλεοπτικό σταθμό στον οποίο εργαζόταν και αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα οι θέσεις τους να φτάνουν σε ενάμισι εκατομμύριο πολίτες καθημερινά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του. Ο Νίκος Βούτσης, την περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν ακόμα στην αντιπολίτευση, έλεγε ότι με τον Αλέξη Τσίπρα συμφωνεί σε όλα εκτός από ένα πράγμα: την αναλογία της επικοινωνιακής πολιτικής. «Εγώ λέω ότι επικοινωνία και πολιτική είναι 50-50, ενώ ο Αλέξης ισχυρίζεται ότι είναι 80% η επικοινωνία και 20% πολιτική» αφηγούνταν. Μετά το 2009 τα ΜΜΕ ήταν στην ημερήσια διάταξη. Στενοί συνεργάτες του προσέγγιζαν δημοσιογράφους με σκοπό να προωθήσουν συγκεκριμένη ατζέντα, ενώ, όπου μπορούσαν, παρενέβαιναν σε ΜΜΕ και ζητούσαν από τους διευθυντές των μέσων οι συντάκτες που κάλυπταν το ρεπορτάζ του ΣΥΡΙΖΑ να είναι της εγκρίσεώς τους. Τότε συναντούσαν αρκετές δυσκολίες. Μετά το 2012 όλα έγιναν πιο εύκολα. Από τον Ιούνιο του 2012 και μετά, καθώς ήταν φανερό ότι θα κέρδιζαν τις επόμενες εκλογές, άρχισαν να τους προσεγγίζουν όλοι όσοι είχαν εύλογο ενδιαφέρον και κυρίως επιχειρηματίες. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ένιωθε κολακευμένη, αλλά δεν της αρκούσε. Ήθελε να γίνει αποδεκτή από όλους τους συστημικούς παίκτες και κυρίως από τους δανειστές, ώστε να μην τους βάλουν εμπόδια στον δρόμο για την εξουσία. Ήξεραν καλά ότι ήταν απροετοίμαστοι για την ανάληψη της εξουσίας. Όταν είδαν όμως ότι η συγκυρία ήταν τέτοια που τους οδηγούσε εκεί, δεν δίστασαν καθόλου. Ο φόβος, ωστόσο, για το αν θα κατάφερναν να επιπλεύσουν υπήρχε, κάτι που τους προκαλούσε αρκετό άγχος, καθώς όποιος πέφτει στη θάλασσα χωρίς να ξέρει κολύμπι κινδυνεύει να πνιγεί. Γι’ αυτό και άρχισαν από νωρίς να αναζητούν σωσίβια στον ξένο παράγοντα. Η χαρά για τα πρωτόγνωρα προνόμια που είχαν αποκτήσει ήδη ως αξιωματική αντιπολίτευση, πάντως, υπερνικούσε το άγχος της ανεπάρκειας και τον φόβο για τυχόν συνέπειες που αυτή θα μπορούσε να έχει. Η ηγετική ομάδα γνώριζε καλά ότι για να μείνει στην εξουσία έπρεπε να κάνει άλλα από εκείνα που έλεγε και αυτό δεν ήταν βέβαιοι αν θα κατάφερναν να το περάσουν χωρίς να προκαλέσουν τη λαϊκή οργή. Ήταν όμως αποφασισμένοι να μην αφήσουν να χαθεί η ευκαιρία. Με τον Γιάνη Βαρουφάκη ο Αλέξης Τσίπρας είχε εντυπωσιαστεί από την αρχή, ειδικά με τις γνωριμίες του, οι οποίες πίστευε ότι θα του άνοιγαν πόρτες σε ΗΠΑ και Ε.Ε. Γι’ αυτό και παραμέρισε άλλα στελέχη του οικονομικού του επιτελείου και του ανέθεσε το υπουργείο και τη διαπραγμάτευση, σχεδόν εν λευκώ.

Η ΛΕΥΚΉ ΣΗΜΑΊΑ ΤΗΣ 20ής ΦΕΒΡΟΥΑΡΊΟΥ 2015 Πριν καλά-καλά κλείσουν έναν μήνα στην εξουσία, στο Eurogroup του Φεβρουαρίου του 2015 ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος ήταν σε συνεχή επικοινωνία με τον Αλέξη Τσίπρα, συμφώνησε σε μια απόφαση που καταγράφηκε στο κείμενο της ανακοίνωσης, με την οποία ξεκάθαρα δεχόταν να ακολουθήσουν την πολιτική των μνημονίων που κατήγγελλαν. Το κείμενο αυτό, παρ’ ότι ήταν δημόσιο, δεν παρουσιάστηκε παρά σε ελάχιστα μικρά ΜΜΕ, δεν έγινε καν αντικείμενο ρεπορτάζ και αποσιωπήθηκε εντελώς από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., σαν να μην υπήρχε. Στην απόφαση αυτή αναφερόταν ξεκάθαρα ότι η κυβέρνηση Τσίπρα, που συνέχιζε να καταγγέλλει λεκτικά τα μνημόνια, ζητούσε την παράταση της δανειακής σύμβασης και του μνημονίου και αναγνώριζε όλα τα αποτελέσματα των

Από την αρχή υιοθέτησαν μια διπλή γλώσσα. Στους δανειστές έλεγαν ότι θα εφαρμόσουν ό,τι τους ζητούσαν. Στο εσωτερικό μιλούσαν για αντίσταση στα μνημόνια και παρουσίαζαν μία εν πολλοίς πλαστή εικόνα σκληρής διαπραγμάτευσης.

δύο προηγούμενων μνημονίων. Το κείμενο αυτό, μεταξύ άλλων, έλεγε: «... Οι ελληνικές αρχές επαναλαμβάνουν την αδιαμφισβήτητη δέσμευσή τους να τηρήσουν τις δανειακές υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές, πλήρως και έγκαιρα. Οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται επιπλέον να διασφαλίσουν τα πρέποντα πρωτογενή πλεονάσματα ή τα οικονομικά έσοδα που απαιτούνται για τη βιωσιμότητα του χρέους, σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012...». Κι επίσης: «... Οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να απόσχουν από κάθε ανατροπή μέτρων ή μονομερείς αλλαγές στις πολιτικές αυτές και στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα είχαν αρνητικές συνέπειες στους δημοσιονομικούς στόχους, την οικονομική ανάκαμψη ή τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, όπως αξιολογούνται από τους θεσμούς». Αυτά είχαν συμφωνήσει με τους δανειστές μόλις έναν μήνα μετά την ανάληψη της εξουσίας, αλλά στο εσωτερικό της χώρας αρνούνταν ότι είχαν κάνει τέτοια συμφωνία και ας υπήρχαν τα ντοκουμέντα και οι αδιάψευστοι μάρτυρες.

Η ΔΙΓΛΩΣΣΊΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ Από την αρχή υιοθέτησαν μια διπλή γλώσσα. Στους δανειστές έλεγαν ότι θα εφαρμόσουν ό,τι τους ζητούσαν. Στο εσωτερικό μιλούσαν για αντίσταση στα μνημόνια και παρουσίαζαν μία εν πολλοίς πλαστή εικόνα σκληρής διαπραγμάτευσης. Οι δανειστές, επειδή αρχικά είχαν τρομάξει, καθώς δεν ήταν βέβαιοι αν ο Τσίπρας εννοούσε αυτά που έλεγε σε αυτούς ή αυτά που έλεγε στον ελληνικό λαό, δεν ήθελαν να τον κοντράρουν, αποκαλύπτοντας τις υποχωρήσεις του, καθώς περίμεναν αυτές να ολοκληρωθούν, αφού αυτό ήταν για εκείνους το ζητούμενο. Στη συνέχεια, άλλωστε, όπως αποκαλύπτουν τελευταία όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όλα έγιναν ευκολότερα με τον ΣΥΡΙΖΑ. Πιο εύκολα από ό,τι ήταν πριν με τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος τους είχε εκνευρίσει με την άρνησή του να κλείσει την τελευταία αξιολόγηση, αποδεχόμενος τα μέτρα που του ζητούσαν. Οι δανειστές διαπίστωσαν στην πορεία ότι ο Αλέξης Τσίπρας μπορούσε να περάσει αυτά που ήθελαν με λιγότερη γκρίνια και χωρίς διαμαρτυρίες στους δρόμους. Όταν τους έδωσε, λοιπόν, τα δείγματα γραφής που ήθελαν, ήταν αναμενόμενο ότι όχι μόνο δεν θα του πριόνιζαν την καρέκλα αλλά θα τον στήριζαν κιόλας. Γρήγορα, άλλωστε, διαπίστωσαν ότι η ιδεολογία δεν ήταν αυτή που καθόριζε τις κυβερνητικές αποφάσεις και διαπίστωσαν πόσο πολύ ήθελαν να διατηρήσουν με κάθε τρόπο την εξουσία που απέκτησαν. Από κει και πέρα, οι δανειστές αντιλήφθηκαν ότι θα τους έκανε τη δουλειά − και μόνο αυτό είχε σημασία. «Άσπρη γάτα, μαύρη γάτα, αρκεί να πιάνει ποντίκια», όπως λέει και ο κυνικός αφορισμός του Ντενγκ Ξιάο Πινγκ. Ας δηλώνουν και αριστεροί, εν προκειμένω, αρκεί να κάνουν αυτό που θέλουμε − αυτό έλεγαν, όχι πάντα χωρίς ειρωνεία. Ήταν η εποχή που ο Τσίπρας, έχοντας κάνει την κωλοτούμπα, προσπαθούσε να επιβάλει στα ελληνικά ΜΜΕ να αποκαλούν την τρόικα «θεσμούς» και το μνημόνιο «δανειακή συμφωνία», για να μη θυμίζει ότι ακολουθούν την ίδια πολιτική. Οι βουλευτές της Αριστερής Πλατφόρμας του Παναγιώτη Λαφαζάνη και όλοι όσοι αντέδρασαν όταν το τρίτο μνημόνιο ήρθε επίσημα στη Βουλή τον Αύγουστο του 2015 γνώριζαν τη συμφωνία του Eurogroup του Φεβρουαρίου, την οποία ούτε αυτοί αποκάλυπταν ούτε παραδέχονταν ενώπιον των πολιτών. Η εξήγησή τους αργότερα ήταν ότι αν την παραδέχονταν θα ήταν και σαν να την αποδέχονταν, ενώ εκείνοι έδιναν μάχες στο εσωτερικό του κόμματος και της κυβέρνησης, όπως έλεγαν, για να αλλάξει κατεύθυνση ο Τσίπρας. Βέβαια, τα σημάδια υπήρχαν από πριν. Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγες μέρες πριν από τις εκλογές η Νάντια Βαλαβάνη, πιεζόμενη να απαντήσει σε μια ραδιοφωνική εκπομπή για το τι θα έκαναν, είπε στον αέρα ότι σκόπευαν να ζητήσουν «τεχνική», όπως τη χαρακτήρισε −για να ακουστεί πιο ήπια−, επέκταση. Στη συνέχεια, όταν προκλήθηκε σάλος, εκείνη αρνήθηκε ότι εννοούσε παράταση του μνημονίου, παρ’ ότι από τη συζήτηση αυτό προέκυπτε. Και η πορεία έδειξε ότι αυτό που της είχε ξεφύγει ήταν η αλήθεια, γιατί ακριβώς αυτό έκαναν1. Υπ’ όψιν ότι η κ. Βαλαβάνη, εκείνη την περίοδο, ήταν στο περιβάλλον του Γιάννη Δραγασάκη και είχε απομακρυνθεί από την Αριστερή Πλατφόρμα, την οποία ξαναπροσέγγισε μετά τα capital controls, το δημοψήφισμα και το 3ο μνημόνιο. Ο Γιάννης Δραγασάκης πάλι, σε μια επίσκεψη Γερμανών βουλευτών στην ελληνική Βουλή, είχε προσπαθήσει να άρει τις επιφυλάξεις τους για τον ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντάς τους ότι: «εάν ο ελληνικός λαός αναδείξει τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, θα ήθελα να διαβεβαιώσετε τον γερμανικό λαό ότι θα έχετε στην Ελλάδα μια αξιόπιστη πολιτική δύναμη που υποστηρίζει τον τερματισμό της

λιτότητας και την έξοδο από την κρίση μέσα στο πλαίσιο της ευρωζώνης»2. Αλλά και η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα το φθινόπωρο του 2014 στο φόρουμ του Αμπροζέτι ήταν άλλη μια σαφής ένδειξη για το τι θα ακολουθούσε. Αν επιθυμούσε πραγματικά τη ρήξη που υποσχόταν στον ελληνικό λαό, δεν θα είχε κανέναν λόγο να πατήσει καν το πόδι του σε ένα φόρουμ της διεθνούς ελίτ, όπου προσκαλείσαι μόνο εάν έχεις αποδεχτεί τους όρους της και όχι για να σε ακούσουν να μιλάς για την ανατροπή της λιτότητας και να καταγγέλλεις τη «μαντάμ Μέρκελ»3. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, εξέλαβε ως αναγνώριση την πρόσκληση και ανταποκρίθηκε με μεγάλη χαρά, που έγινε ενθουσιασμός όταν βρέθηκαν στην πρωτόγνωρη γι’ αυτούς μέχρι τότε χλιδή της Βίλα ντ’ Έστε, στο Κόμο της Ιταλίας, όπως θυμούνται πρώην συνεργάτες τους. Η επίσκεψη αυτή τότε είχε ξεσηκώσει πολλές αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματος, παρ’ ότι αυτές δεν είχαν βγει στη δημοσιότητα. Οι αντιδράσεις δεν ήταν μόνο από την Αριστερή Πλατφόρμα και την εσωκομματική αντιπολίτευση αλλά και από ένα τμήμα της αριστερής πτέρυγας των προεδρικών που είχε αρχίσει να διακρίνει τα σημάδια της μετάλλαξης και τις ενδείξεις του συμβιβασμού.

ΟΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΊΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΆΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΡΈΜΕΝΑΝ ΕΝΤΌΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΏΝ Τα στελέχη αυτά είχαν αρχίσει να ασκούν έντονη κριτική σε στενούς συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα ότι προετοίμαζαν συνθηκολόγηση, ότι συμμαχούσαν με ταξικούς αντιπάλους, καθώς και για περίεργες σχέσεις, αντίθετες με τη φυσιογνωμία ενός αριστερού κόμματος. Η κριτική έφτανε και σε προσωπικό επίπεδο για κάποιους, υπονοώντας ότι διάγουν τρυφηλή ζωή και ότι θαμπώθηκαν από τα προνόμια και τις προσβάσεις που απέκτησαν, συναναστρεφόμενοι τις εγχώριες και μη ελίτ. Όλα αυτά ενίοτε αποκτούσαν και τη μορφή καταγγελιών, όπως π.χ. είχε συμβεί αρκετές φορές με την ομάδα των «53» (στην παλιά της σύνθεση, πριν από τις αποχωρήσεις), η οποία είχε απευθυνθεί στον Αλέξη Τσίπρα, καταγγέλλοντας συγκεκριμένα πρόσωπα. Αυτά, βέβαια, σταμάτησαν λίγους μήνες μετά την απόκτηση της εξουσίας, καθώς, όταν κάποιοι εκ των «53», την ταραγμένη περίοδο του πρώτου εξαμήνου, του ζήτησαν άλλη μια φορά να απομακρύνει συνεργάτη του, εκείνος τους απάντησε να μην του το ξαναζητήσουν γιατί είναι σαν να του ζητάνε να τον ακρωτηριάσουν. Έκτοτε δεν έγινε ξανά καμία άλλη τέτοια συζήτηση. Ας σημειωθεί, ωστόσο, ότι το αίτημα απομάκρυνσης του συγκεκριμένου στελέχους είχε ζητηθεί πολλές φορές στο παρελθόν από τους «53», με αποκορύφωμα την άνοιξη του 2014, οπότε ο Τσίπρας τους είχε πει να κάνουν υπομονή μέχρι τις εθνικές εκλογές και θα το έκανε. Φυσικά, δεν είχε αυτόν το σκοπό, πάρα μόνο να τους «ξεφορτωθεί». Στην πορεία, όταν βρέθηκαν στην κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε κι αυτός την πεπατημένη των μνημονίων, πολλοί από τους «53», όσοι τουλάχιστον είχαν θέμα συνείδησης, έφυγαν, προτιμώντας να μείνουν πιστοί στις πολιτικές τους αρχές, και οι υπόλοιποι συμβιβάστηκαν, επιλέγοντας κι αυτοί τα προνόμια της εξουσίας, και δεν ενόχλησαν τον Αλέξη Τσίπρα ποτέ ξανά. Έκτοτε η ομάδα των «53» υπάρχει πολιτικά μόνο για προσχηματικούς λόγους και λειτουργεί μόνο ως ομάδα νομής εξουσίας. Τα σημάδια της μετάλλαξης, λοιπόν, υπήρχαν και πριν κερδίσουν τις εκλογές και έδειχναν ποια θα ήταν η πορεία. Η καλοπιστία πολλών όμως, σε βαθμό αφέλειας, γιατί υπήρχε μεγάλη ανάγκη για ελπίδα, δεν επέτρεπε την αναγνώρισή τους. Αλλά και το πολιτικό κλίμα στη χώρα ήταν τέτοιο που δεν άκουγε κανείς. Επίσης, ο Αλέξης Τσίπρας περνούσε την περίοδο «τεφλόν», όπως αποκαλούν στην πολιτική αργκό την περίοδο που, ό,τι και να προσάψει κανείς σε κάποιον, δεν του προκαλεί καμία φθορά. Από την άλλη, όταν πολλοί αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, πάλι σιώπησαν, θεωρώντας ότι δεν έπρεπε να μιλήσουν δημόσια. Και δεν μίλησαν. Δεν είναι καθόλου βέβαιο όμως ότι η σιωπή αυτή θα κρατήσει για πάντα. Στην πραγματικότητα, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ποτέ κανένα εναλλακτικό σχέδιο και αυτό ήταν μια συχνή αιτία εσωκομματικών τριβών την πρώτη περίοδο, η οποία όμως δεν γινόταν ποτέ γνωστή δημοσίως σε όλη της την έκταση, καθώς τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν μιλούσαν στα ΜΜΕ του αστικού τύπου και ο κομματικός Τύπος που

Αν επιθυμούσε πραγματικά τη ρήξη που υποσχόταν στον ελληνικό λαό, δεν θα είχε κανέναν λόγο να πατήσει καν το πόδι του σε ένα φόρουμ της διεθνούς ελίτ, όπου προσκαλείσαι μόνο εάν έχεις αποδεχτεί τους όρους της και όχι για να σε ακούσουν να μιλάς για την ανατροπή της λιτότητας και να καταγγέλλεις τη «μαντάμ Μέρκελ».

1.2.18 – lifo

11

TheBuzz

TalkoftheTown

Η επιλογή να πουν την αλήθεια, ότι δηλαδή συμβιβάστηκαν γιατί δεν ήξεραν τι άλλο να κάνουν, δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό τους.

12 lifo – 1.2.18

τα γνώριζε δεν θα τα έβγαζε ποτέ στη φόρα. Πήγαν, λοιπόν, να διαπραγματευτούν με ψεύτικες απειλές και συνταγές που τις είχε δοκιμάσει ήδη ο Γιώργος Παπανδρέου και είχαν αποτύχει. Η επιλογή να πουν την αλήθεια, ότι δηλαδή συμβιβάστηκαν γιατί δεν ήξεραν τι άλλο να κάνουν, δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό τους. Ούτε όταν αποδέχτηκαν τα μνημόνια σκέφτηκαν, έστω, να ξεκινήσουν τη σκληρή δουλειά στους τομείς εκείνους όπου δεν τους εμπόδιζε η τρόικα: στη δημόσια διοίκηση, στη Δικαιοσύνη, στη διαφάνεια, στην εδραίωση της αξιοκρατίας, στην αντιμετώπιση της διαπλοκής, της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς. Είναι χαρακτηριστικό ότι εξαρχής τοποθέτησαν σε θέσεις-κλειδιά πρόσωπα φθαρμένα από το προηγούμενο πολιτικό σύστημα, πρόσωπα γκρίζα με ευθεία σχέση με τη διαπλοκή. Στην οποία δεν χάλασαν κανένα χατίρι, αντιθέτως οι δουλειές της γίνονται κανονικά, όπως παλιά, για κάποιους και καλύτερα, εξού και τα εγκώμια πολλών εκπροσώπων της. Φυσικά, η φανερή προσπάθεια από το 2012 και μετά να τα βρουν με την επιχειρηματική ελίτ της χώρας και τον ΣΕΒ ήταν επίσης μια ισχυρή ένδειξη πριν ακόμα αρχίσουν τις κωλοτούμπες. Το 2014 ένας ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος στη συνέχεια εγκατέλειψε την Ευρωβουλή για να μπει στην κυβέρνηση, έλεγε λίγο πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου ότι οι πρώτοι 6 μήνες θα είναι δύσκολοι και ότι αν αντέξουν και δεν πέσουν εκείνο το διάστημα, θα μείνουν στην εξουσία για 8 χρόνια. Ασφαλώς η δεύτερη θητεία μοιάζει με ευσεβή πόθο σήμερα, αλλά η κουβέντα αυτή καταδεικνύει ότι υπήρχε γνώση του επικίνδυνου σάλτου που ετοιμάζονταν να κάνουν. Το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος, μιλώντας για την επιλογή του κυβερνητικού εταίρου, σε συνομιλίες του έλεγε ότι προτιμά κάποιον χωρίς αρχές, που θα βολευόταν με κάποιες κυβερνητικές θέσεις (και ανέφερε κάποια κόμματα στην κατηγορία αυτή), παρά κάποιον «ιδεολόγο νεοφιλελεύθερο», όπως χαρακτήριζε το Ποτάμι, με το οποίο υποστήριζε ότι θα βρουν μπελάδες, γιατί εκτιμούσε ότι θα έθετε πολιτικούς όρους για τη συνεργασία. Βέβαια, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τα είχε βρει εγκαίρως με τον Πάνο Καμμένο, με τον οποίο είχε αναπτυχθεί και προσωπική σχέση φιλίας, άφηνε τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και το Ποτάμι να πιστεύουν ότι μπορεί να επέλεγε εκείνους. Αυτή ήταν άλλωστε και η επιθυμία διαφόρων Ευρωπαίων με τους οποίους συνομιλούσαν και διατηρούσαν καλές σχέσεις, όπως ο αρχηγός των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς. Ο Δημήτρης Παπαδημούλης, με τον οποίο μιλούσε ο Σουλτς, πίστευε κι εκείνος (τον είχαν αφήσει κι αυτόν να το πιστεύει) ότι ο κυβερνητικός εταίρος δεν θα ήταν ο δεξιός εθνικολαϊκιστής Πάνος Καμμένος, που δεν τον ήθελε καθόλου, αλλά το ΠΑΣΟΚ ή το Ποτάμι. Έτσι ο Σουλτς έμενε ήσυχος και διαβεβαίωνε κι άλλους ότι τα πράγματα θα πάνε καλά στην Ελλάδα και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Τελικά, τα πράγματα πήγαν όπως ήθελαν, αλλά όχι από τον δρόμο που περίμεναν.

ΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑΣ ΧΩΡΊΣ ΑΡΧΈΣ ΚΑΙ ΠΛΑΊΣΙΟ Άλλο ένα πρωτοφανές χαρακτηριστικό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ. ΕΛ. είναι ότι πρόκειται για τη μοναδική κυβέρνηση συνεργασίας στην Ευρώπη που δεν έχει καταρτίσει κυβερνητική συμφωνία με όρους. Κι αν τον Ιανουάριο μπορούσαν να επικαλεστούν την καταγγελία του μνημονίου και τη ρήξη με τους δανειστές, για την κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν υπάρχει ούτε αυτή η έτσι κι αλλιώς αδύναμη δικαιολογία. Τσίπρας και Καμμένος ανέβηκαν στην εξέδρα το βράδυ των εκλογών με τα λευκά και γαλάζια πουκάμισα, αγκαλιάστηκαν κι έτσι σφράγισαν τη συμφωνία, όπως κάνουν οι αρχηγοί των φυλών σε υπανάπτυκτες κοινωνίες. Κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ σε ευρωπαϊκή χώρα. Οι κυβερνήσεις συνεργασίας, ακόμα και μεταξύ πολιτικά συγγενών κομμάτων, προϋποθέτουν πάντα πολλές μέρες, μερικές φορές και μήνες, διεργασιών, ώσπου να καταλήξουν σε συμφωνία, θέτοντας το κάθε μέρος τους όρους του και καταλήγοντας σε μια συμφωνία αρχών, η οποία αποτυπώνεται και εγγράφως και δίνεται στη δημοσιότητα, ως οφείλουν, για να τη θέσουν υπ’ όψιν των πολιτών της χώρας. Η συγκεκριμένη κυβέρνηση δεν στηρίχτηκε σε καμία πολιτική συμφωνία αρχών και αυτό είναι κάτι πρωτοφανές, καθώς δεν τηρήθηκαν ούτε τα προσχήματα. Ακόμα και στην προηγούμενη κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜ.ΑΡ., τα τρία κόμματα είχαν ορίσει εκπροσώπους (Μεϊμαράκης και Λαζαρίδης από τη ΝΔ, Σκανδαλίδης και Αγγελούδης από το ΠΑΣΟΚ, Χατζησωκράτης και Παπαθανασίου από

τη ΔΗΜ.ΑΡ.), οι οποίοι πραγματοποιούσαν συνεχώς συσκέψεις στη Βουλή, προκειμένου να διαμορφώσουν ένα πλαίσιο προγραμματικής συμφωνίας πάνω στο οποίο θα βασιζόταν η κυβέρνηση συνεργασίας. Και υπήρξαν συμφωνίες, διαφωνίες και συμβιβασμοί, οι οποίοι στο τέλος οδήγησαν στην κατάρτιση μιας προγραμματικής συμφωνίας, όπως συμβαίνει στις δημοκρατίες4. Το τι υλοποιήθηκε από αυτά που συμφώνησαν ασφαλώς αποτελεί αντικείμενο κριτικής. Το κείμενο της συμφωνίας όμως είναι εκεί και μπορεί κανείς να το δει σημείο προς σημείο και να κρίνει. Στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. δεν υπάρχει κανένα πλαίσιο αρχών στο οποίο να στηρίζεται και καμία προγραμματική συμφωνία σύγκλισης. Η μη ύπαρξη του πλαισίου αυτού είναι σαφώς μια αντιδημοκρατική παράλειψη, καθώς ακυρώνει εκ των προτέρων κάθε λογοδοσία και καθιστά αδύνατο τον δημοκρατικό έλεγχο από την πλευρά των πολιτών. Όταν ο Πάνος Καμμένος είχε ερωτηθεί για την απουσία προγραμματικής συμφωνίας, απάντησε ότι «οι προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης θα είναι αυτές που θα δεσμεύουν όλους μας στην κοινή αυτή πορεία, μετά την 5η Φεβρουαρίου που θα ορκιστεί η νέα Βουλή». Μια γενικόλογη απάντηση που στην ουσία δεν λέει τίποτα, απλώς αποφεύγει να απαντήσει, καθώς οι προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή που γίνονται κάθε φορά που έχουμε μια νέα κυβέρνηση δεν έχουν καμία σχέση με τη συμφωνία αρχών των μερών που την απαρτίζουν και που είναι η προϋπόθεση για τον σχηματισμό της. Τίποτα, λοιπόν, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει από την πορεία μιας κυβέρνησης που τη χαρακτηρίζει η πλήρης έλλειψη αρχών και που δεν φρόντισε να τηρήσει ούτε καν τα προσχήματα. Ο μοναδικός της στόχος είναι πλέον προφανής και δεν είναι άλλος από την παραμονή στην εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ. και η συνέχιση της νομής της. Τρία χρόνια μετά, παρά το κόστος από την απειρία τους και την έλλειψη προετοιμασίας για να βρεθούν στο τιμόνι της χώρας σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή, εξακολουθούν να μην έχουν κανένα πρόγραμμα. Γι’ αυτό και δεν ελπίζουν ούτε οι ίδιοι σε τίποτε άλλο, παρά μόνο στον «διεθνή παράγοντα» και στη συγκυρία. Η επιθυμία τους είναι να εξαντλήσουν κάθε μέρα μέχρι το τέλος της τετραετίας. Τους ενδιαφέρει όμως να μην εξαφανιστούν μετά από το πολιτικό σκηνικό αλλά να παραμείνουν, εναλλασσόμενοι στην εξουσία με τη ΝΔ. Να γίνουν δηλαδή ο άλλος πόλος. Να πάρουν τον ρόλο που είχε το ΠΑΣΟΚ πριν από την πολιτική του κατάρρευση. Γι’ αυτό, επειδή γνωρίζουν ότι μετά τον Αύγουστο, που ισχυρίζονται ότι «βγαίνουμε από τα μνημόνια» (ενώ δεν βγαίνουμε από πουθενά, απλώς η δανειακή σύμβαση λήγει, τα μνημόνια μένουν κι ενισχύονται), ο λαός θα διαπιστώσει στην πράξη τα νέα σκληρά μέτρα που έχουν ψηφίσει, η λογική λέει ότι θα εξετάσουν το ενδεχόμενο εκλογών τον Σεπτέμβριο. Όχι γιατί έχουν καμία διάθεση να εγκαταλείψουν την εξουσία αλλά για να μπορέσουν να επανέλθουν μετά από μια κυβέρνηση ΝΔ ή μιας ευρύτερης κυβέρνησης συνεργασίας, που ίσως προκύψει αν δεν υπάρξει αυτοδυναμία. Μετά τον Αύγουστο, αν δεν πάνε σε εκλογές, τους περιμένει άλλη μια οδυνηρή περίοδος αποκαλύψεων, καθώς θα αποδειχτεί ότι καμία έξοδος από τα μνημόνια δεν μας περιμένει. Αντιθέτως, θα πέφτουν στο κεφάλι των πολιτών νέα αβάσταχτα μέτρα και φόροι για να επιτευχθούν τα υπέρογκα πλεονάσματα που συμφώνησαν και που για να τα πιάσουν θα χρειαστεί να ρέει αίμα στους δρόμους. Αν πάνε σε εκλογές μετά τον Αύγουστο, θα μπορούν να πουλήσουν επικοινωνιακά ότι δήθεν έβγαλαν τη χώρα από τα μνημόνια και να διασώσουν κάποια ποσοστά. Μετά, όταν η κυβέρνηση που θα προκύψει εφαρμόσει αυτά που ψήφισαν, εκείνοι θα τους κατηγορούν για ανάλγητη πολιτική κ.λπ., ώστε να διεκδικήσουν την επιστροφή τους. Αυτή είναι η στρατηγική τους. Διαχείριση της παρακμής και επικοινωνιακές τακτικές για να κυλάει ο χρόνος, μέχρι να αποφασίσουν αν θα πάρουν το ρίσκο να μείνουν έως εξαντλήσεως της τετραετίας, όπως επιθυμούν, ή θα θυσιάσουν μερικούς μήνες για την προοπτική να παραμείνουν κόμμα εξουσίας και να επανέλθουν στη διακυβέρνηση της χώρας.

1. http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=668893 2. http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=580542 3. http://newpost.gr/politiki/380861/h-lesxh-twn-isxyrwntoy-ambrosetti-o-tsipras-kai-o-orkos-exemytheias 4. h ttps://www.thepressproject.gr/article/23314/Ta-simeiaprogrammatikis-sugklisis-ND---PSOK---DIMR

Τίποτα, λοιπόν, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει από την πορεία μιας κυβέρνησης που τη χαρακτηρίζει η πλήρης έλλειψη αρχών και που δεν φρόντισε να τηρήσει ούτε καν τα προσχήματα.

1.2.18 – lifo

13

ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: DAVID SHRIGLEY

TalkoftheTown

α π ό τ ο ν α νδρ έα λου κ άκ ο

SweetNothing

WE DON’T WANNA GROW UP

14 lifo – 1.2.18

Κεφάλαιο 1. Οι σαραντάρες έχουν διπλές τις χάρες Γεννήθηκα τον Αύγουστο του 1978. Με πρόχειρους υπολογισμούς, πλησιάζει η ώρα που θα γίνω σαράντα χρονών, μια ηλικία που όλους τους τρομάζει όταν έρχεται, εκτός από τη Ρίτα Σακελλαρίου που τραγουδούσε «οι σαραντάρες ίσον με δύο εικοσάρες, γι’ αυτό οι σαραντάρες έχουν διπλές τις χάρες», άλλο που εγώ για χρόνια νόμιζα ότι έλεγε πως οι σαραντάρες έχουν διπλές τις σχάρες και απορούσα τι στο διάολο ήθελε να πει ο ποιητής. Θυμάμαι, όταν έγινε η θεία μου σαράντα, η πρώτη κοντινή συγγενής, που την είχα πάρει τηλέφωνο και της τραγουδούσα Ρίτα Σακελλαρίου, γεγονός που για κάποιον πολύ περίεργο λόγο αποτυπώθηκε ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Τα χρόνια περάσανε, οι γονείς μας και οι φίλοι τους πλησιάζουν πλέον τα εβδομήντα κι εμείς, τα παιδιά των γονιών μας δηλαδή, τα σαράντα. Κεφάλαιο 2. Οι σαραντάρηδες του Ρόδον Το Ρόδον στην οδό Μάρνης ήταν για εμάς, όταν ήμασταν πιτσιρίκια, ένας χώρος ιερός. Αυτά που θυμάμαι πιο έντονα από το μέρος αυτό είναι όσα μου προκαλούσαν δέος. Η συναυλία των Ramones τον Μάιο του 1993 και οι σαραντάρηδες που καθόντουσαν δίπλα στο μπαρ, σε όλες σχεδόν τις συναυλίες. Οι Ramones βγήκαν στη σκηνή σαν αγρίμια που έχουν ήδη βάλει κάτω το θήραμά τους και ετοιμάζονται να το κατασπαράξουν. Όλη η συναυλία ήταν ένα συνεχόμενο εξουθενωτικό ξέσπασμα. Τα τραγούδια έσκαγαν το ένα μετά το άλλο σε διπλάσια ταχύτητα από αυτήν της ηχογράφησης, με μόνο συνδετικό ενδιάμεσο στάδιο τα «one-two-three-four» που ούρλιαζε στο μικρόφωνο ο Dee Dee, δίνοντας τη σκυτάλη στον Joey και τους υπόλοιπους. Στο τέλος της συναυλίας o Dee Dee πέταξε μερικές πένες στον κόσμο, ο κόσμος πλακώθηκε πολύ άγρια, αλλά όταν από αυτό τον πανικό βγήκαν τρεις τύποι ουρλιάζοντας με τις πένες στα χέρια, όλοι συνέχισαν ήρεμοι και αγαπημένοι, σαν να μην έπαιζαν μάπες λίγα δευτερόλεπτα πριν, περίπου όπως γίνεται και στα Θεοφάνια με τον σταυρό. Αυτήν τη συναυλία θα τη θυμάμαι για πάντα και για έναν ακόμα λόγο, για το σημάδι που είχα στην πλάτη μου όταν γύρισα σπίτι, σημάδι από δόντια ενός τύπου που χτυπιόταν από πίσω μου και μου έσκασε «δοντιά» τέτοια που άφησε σημάδι, το οποίο προσπαθούσα αρκετή ώρα να εξηγήσω στον πατέρα μου, που λογικά απορούσε πώς γίνεται να έχουν αποτυπωθεί δόντια σε μια πλάτη, αλλά πέρασε ο καιρός και το ατυχές αυτό συμβάν κάπως σβήστηκε από τη μνήμη του. Το δεύτερο μέρος αυτού του κεφαλαίου είναι οι σαραντάρηδες του μπαρ του Ρόδον. Οι τύποι που ήταν εμφανώς πάνω από τον μέσο όρο ηλικίας και αράζανε στο μπαρ πίνοντας μπιράκια και βλέποντας τις συναυλίες από απόσταση, αλλά με τρομερά έμπειρο μάτι. Φορούσαν σχεδόν όλοι δερμάτινο μπουφάν και όταν έβγαζαν το μπουφάν στα εφηβικά μάτια μας φαινόντουσαν σαν ήρωες. Ήταν αυτοί που θέλαμε να γίνουμε όταν θα μεγαλώναμε, οι πιο «νέοι» από τους συνομήλικούς τους. Δεν ξέρω γιατί βλέπαμε έτσι τα πράγματα, αλλά μας φαινόταν τρομερό

ένας σαραντάρης να είναι στη συναυλία των Ramones και να ξέρει τους στίχους και να γουστάρει, πράγμα αρκετά χαζό αν το σκεφτεί κανείς, καθώς οι Ramones υπάρχουν από το 1974, εποχή που εμείς όχι απλώς δεν υπήρχαμε αλλά συγκεντρώναμε και απειροελάχιστες πιθανότητες να υπάρξουμε κάποια στιγμή. Ήταν λίγοι όμως, ελάχιστοι, και μάλλον αυτό τους έκανε να ξεχωρίζουν.

Είμαστε και η γενιά που αρνείται να μεγαλώσει, που γεμίζει ακόμα τα μπαρ και τις συναυλίες, που αποφεύγει το βύθισμα στη σοβαροφάνεια και παλεύει μέσα της να συνδυάσει ρόλους που καμία άλλη γενιά δεν έκανε σε τέτοιον βαθμό ως τώρα, άλλες φορές με επιτυχία και άλλες με παταγώδη αποτυχία.

Κεφάλαιο 3. I don’t wanna grow up To 1992 o Τοm Waits κυκλοφορεί τον δίσκο «Bone Machine».

To 14o κομμάτι του δίσκου είναι το «I don’t wanna grow up». Δύο χρόνια μετά το διασκευάζουν οι Ramones και το συμπεριλαμβάνουν στο τελευταίο τους studio album με τίτλο «¡Adios Amigos!». Μερικοί στίχοι και προχωράμε στο θέμα μας: «When I see the price that you pay / I don’t wanna grow up / I don’t ever want to be that way / I don’t wanna grow up / Seems that folks turn into things / that they never want». Η τραγική ειρωνεία είναι πως όλα τα μέλη της αρχικής μπάντας, ο Joey, o Dee Dee, o Johnny και ο Tommy, μεγαλώσανε αλλά δεν γεράσανε ποτέ. Έφυγαν όλοι πρόωρα από τη ζωή, με τελευταίο τον Tommy πριν από 4 χρόνια, σε ηλικία 64 ετών. Μετά από αυτή την κάπως μακάβρια παρένθεση και αφού υπενθυμίσω ότι ο Tom Waits ζει και βασιλεύει, να πω πως όλα αυτά που έχω γράψει μέχρι τώρα είναι σκόρπια κομμάτια που πρέπει κάπως να κάτσουν και να φτιάξουν ένα συμπέρασμα. Κεφάλαιο 4. Η δική μας η γενιά Είμαστε μια γενιά που μεγαλώσαμε, σε γενικές γραμμές, χαρούμενα. Ήρθαμε στη ζωή μια εποχή που στην Ελλάδα συνεχιζόταν αδιάκοπα μια ελληνικού τύπου ανάπτυξη και ταυτόχρονα ήμασταν η πρώτη γενιά που δεν έζησε καμία μεγάλη τραγωδία, ούτε παγκόσμιο πόλεμο, ούτε εμφύλιο, ούτε δικτατορία. Είμαστε, τέλος, η πρώτη γενιά στην οποία αρκετοί γονείς προσπάθησαν να δώσουν ελευθερία επιλογών στα παιδιά τους. Δεν τους είπαν τι πρέπει να κάνουν στη ζωή τους αλλά πώς να βρουν αυτό που τους αρέσει να κάνουν. Είμαστε αυτοί που κάνουμε πιο αργά οικογένεια ή δεν κάνουμε καθόλου, αυτοί που χωρίζουμε χωρίς να διαλύεται το σύμπαν, αυτοί που παλεύουμε περισσότερο με τις κοινωνικές συμβάσεις, αφού μάθαμε να ψάχνουμε αυτό που θέλουμε και αυτό πολλές φορές δεν συμβαδίζει με τις κοινωνικές επιταγές, οι οποίες βάζουν σε πρώτο πλάνο την υποχρέωση και σε δεύτερο την ευχαρίστηση. Και γι’ αυτό είμαστε και η γενιά που αρνείται να μεγαλώσει, που γεμίζει ακόμα τα μπαρ και τις συναυλίες, που αποφεύγει το βύθισμα στη σοβαροφάνεια και παλεύει μέσα της να συνδυάσει ρόλους που καμία άλλη γενιά δεν έκανε σε τέτοιον βαθμό ως τώρα, άλλες φορές με επιτυχία και άλλες με παταγώδη αποτυχία: σοβαροί στη δουλειά, υπεύθυνοι με τα παιδιά και παιδιά με τους φίλους. Μπορεί πιο πολύ απ’ όσο πρέπει, αλλά στην τελική when we see the price that you pay, we don’t wanna grow up.

α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η

ΔεύτερεςΣκέψεις

«ΜΟΥ ΛΕΊΠΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΌ ΜΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΊΝΤΕΡΝΕΤ»

Μην τα αφήσουμε να γίνουν η πρώτη ύλη για νέες δημαγωγίες.

Ωδή στα γλυκά τεχνολαγνικά/τεχνοφοβικά τίποτα του νονού της Generation X Ντάγκλας Κόπλαντ που ζει και πτύει ακόμα νόστιμα τσιτάτα για εποχές που έχει χαθεί ο μπούσουλας.

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη

Ζώντας στον αστερισμό των συλλαλητηρίων και της έντασης για το Σκοπιανό/Μακεδονικό, πέφτουμε πάλι πάνω στα σύμβολα. Στο πώς τα αξιολογούμε στη ζωή μας και πώς τα υποδέχεται το πολιτικό μας βλέμμα. Το όνομα του γειτονικού κράτους, η σημαία, οι επιμέρους ονομασίες αεροδρομίων, αγαλμάτων, κτιρίων αποκτούν, ξανά, μεγάλες διαστάσεις. Για τους πολλούς, για τους περισσότερους (αν κρίνουμε από τις δημοσκοπήσεις), τα σύμβολα είναι πιστοποιητικά ταυτότητας. Όπως πριν από χρόνια το θρήσκευμα στην αστυνομική ταυτότητα χώριζε αυτούς που έβλεπαν κυρίως ένα διοικητικό έγγραφο από τους πολλούς που θεωρούσαν πως παίζεται κάτι βαθύτερο, η ίδια η αίσθηση του εαυτού και της ύπαρξής τους. Έλεγαν μάλιστα πως αν αφαιρούνταν το θρήσκευμα (το Ορθόδοξος/-η), αυτοί θα ένιωθαν πως κάτι τους λείπει, πως έγιναν μισοί άνθρωποι ή μάλλον μισοί Έλληνες. Θυμάμαι πάντα εκείνη τη βέβηλη φράση του Βασίλη Διαμαντόπουλου με αφορμή το κάψιμο της σημαίας από τους αναρχικούς: σε τελική ανάλυση, «είναι ένα κουρελόπανο» είχε πει, ξεσηκώνοντας θύελλα. Τέτοιες κουβέντες θα μπορούσαν να σταθούν σε ένα αναρχοντανταϊστικό, πανκ και μηδενιστικό συμφραζόμενο – έτσι, για να ταράζουν την τάξη των νοημάτων. Στην πολιτική όμως δεν υπάρχουν «κουρελόπανα» ούτε αδειανά πουκάμισα, τα σύμβολα έχουν ισχύ και δεσμεύουν τον τρόπο που ζούμε και κρίνουμε τις καταστάσεις. Ακόμα και όταν επικρίνουμε τους φετιχιστές τους, ξέρουμε πως η ζωή είναι φτιαγμένη από τέτοιες προσκολλήσεις και δεσμούς. Και ότι συχνά έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην εξέλιξη της Ιστορίας από τα υπερτιμημένα υλικά συμφέροντα και το χρήμα. Έτσι και το «όνομα της Μακεδονίας» έχει γίνει ένα θερμό σύμβολο που εδώ και είκοσι πέντε χρόνια υπερβαίνει τις νομικές και διπλωματικές του διαστάσεις. Γύρω από το όνομα πολλοί αισθάνθηκαν και νιώθουν πάντα πως απειλούνται και θίγονται προσωπικά. Στην άλλη πλευρά των συνόρων, η λέξη Μακεδονία έγινε υπαρξιακή υπόθεση, ενώ σ’ εμάς η διένεξη γεννάει πραγματικές αγωνίες. Άσχετα από το προφανές ιδεολογικό και πολιτικό παιχνίδι πάνω σε αυτές τις αγωνίες, αυτές υπάρχουν και μπορούν να κάνουν πολλά: να χαλάνε προσωπικές σχέσεις ή να κλονίζουν πολιτικές φιλίες και συγγένειες. Αυτό που μου κάνει εντύπωση τώρα είναι πως άνθρωποι που έχουν πανομοιότυπες αντιλήψεις για την κυβέρνηση, την οικονομία, τα δημόσια και κοινωνικά προβλήματα, χωρίζουν και ψυχραίνονται για το Μακεδονικό/Σκοπιανό. Όσο λογικά και αν μιλήσουν μεταξύ τους, όσες ιστορικές και πολιτικές αναδρομές και αν δοκιμάσουν στο παρελθόν του προβλήματος, στο τέλος μένουν με τη διαφωνία και τη λύπη πως δεν έγιναν κατανοητοί ο ένας στον άλλον. Και αυτή, βέβαια, είναι η πιο πολιτισμένη εκδοχή, γιατί υπάρχουν και πολλά παραδείγματα συμβολικής –ευτυχώς– «αλληλοεξόντωσης». Το σύμβολο δεν είναι άλλωστε μόνο κάτι που μας ενώνει (συν-βάλλει) με τους άλλους αλλά και αυτό που γεννάει την έριδα και την οργή. Το ότι, ακόμα και αν συμμεριζόμαστε κοινές αξίες, διαφέρουν οι ευαισθησίες, οι ερμηνείες και οι εικόνες που κουβαλάμε μαζί μας. Και κυρίως διαφέρουν οι φόβοι μας, ακόμα και αν λέμε πως έχουμε κοινούς στόχους. Γι’ αυτό και τα σύμβολα είναι πάντα ένα λεπτό και επικίνδυνο «υλικό». Ακριβώς γιατί δεν είναι ύλη αλλά προβολές φόβων και συγκινήσεων που δεν εξηγούνται με τους κανόνες της τυπικής λογικής. Καταλαμβάνοντας έναν ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στη λογική και στην πίστη, στην πολιτική και στη θρησκεία, πράγμα που δυσκολεύει και περιπλέκει τον πολιτικό χειρισμό. Ας σταθούμε όμως εδώ, σε αυτήν τη δυσκολία που έχουν τα σύμβολα και οι διαφωνίες γύρω από αυτά. Ένα πράγμα είναι να αναγνωρίζουμε τη σημασία τους και το γεγονός πως μπλέκονται πραγματικά στην ταυτότητα του διπλανού και στη δική μας. Άλλο θέμα είναι όμως η πολιτική να μην υποκύπτει απλώς στις δημοφιλείς και φορτισμένες εκδοχές των συμβόλων. Γιατί, εκτός από τα συναισθήματα και την Ιστορία, υπάρχει και η βελτίωση των πραγμάτων, η επιθυμία για έξοδο από την αδράνεια και τα αδιέξοδα. Ο μοντερνισμός που περιφρονεί τα συμβολικά θέματα και τα απογυμνώνει ή τα ειρωνεύεται αφ’ υψηλού δεν βγάζει πουθενά πολιτικά. Η θέση του είναι καθαρά ατομική και καλλιτεχνική, αν και έχει περάσει προ πολλού η εποχή της εξέγερσης κατά των «ιερών συμβόλων». Σήμερα, όμως, ο άνεμος είναι με το μέρος των συμβόλων που πάνε να καλύψουν το κενό σε αυτό που οι παλιότερες γενιές ονόμαζαν ιδανικά. Οι άνθρωποι καλύπτονται από τατουάζ με ρητά και εικόνες, τα σημαιάκια είναι παντού και ίσως οι στολές να ασκούν ξανά κάποια έλξη μετά από δεκαετίες παραμερισμού τους από το συλλογικό φαντασιακό. Το θέμα έχει πολλές και μάλλον ανώδυνες πλευρές στην καθημερινότητα. Δεν ισχύει όμως το ίδιο με ζητήματα που κινητοποιούν, θυμώνουν και πεισμώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Στην πολιτική τα σύμβολα και οι μάχες τους χρειάζονται εξηγήσεις και κάποια απόσταση. Αν, φυσικά, συμφωνούμε πως η λύση των προβλημάτων δεν είναι το ίδιο πράγμα με τη σωτηρία της ψυχής ή το «αίσθημα δικαίου» μιας πλειονότητας ή μιας μειονότητας. Τα σύμβολα θα έχουνε πάντα τη μυστική ζωή τους μέσα στα λόγια και σε όσα δεν εκδηλώνουμε αλλά τα κρατάμε, για διαφόρους λόγους, μέσα μας. Από κει και πέρα, ας μην τα αφήσουμε να γίνουν η πρώτη ύλη για νέες δημαγωγίες που πληρώνονται ακριβά. Όποτε η μεταφυσική πήρε το πάνω χέρι στις πολιτικές μας κρίσεις –απ’ όπου φυσικά δεν μπορεί να ξεριζωθεί– γέννησε τέρατα.

ShortCut

TalkoftheTown

H ΜΥΣΤΙΚΉ ΖΩΉ ΤΩΝ ΣΥΜΒΌΛΩΝ

Γι’ αυτό και τα σύμβολα είναι πάντα ένα λεπτό και επικίνδυνο «υλικό». Ακριβώς γιατί δεν είναι ύλη αλλά προβολές φόβων και συγκινήσεων που δεν εξηγούνται με τους κανόνες της τυπικής λογικής.

Κάθε γενιά έχει τους δικούς της προφήτες και γκουρού (είτε αυτόκλητους είτε εγκάθετους) και η «δική μας», η οποία αφαιρετικά κι αυθαίρετα συμπεριλαμβάνει όσους είναι από σαράντα και κάτι μέχρι πενήντα και βάλε και χτυπάνε ήδη κάθε τόσο μεσόκοπες κρίσεις, συνδυασμένες με πρόωρες τάσεις άνοιας, σύγχυσης και χωροχρονικού αποπροσανατολισμού, είχε τον περιβόητο κάποτε συγγραφέα Ντάγκλας Κόπλαντ, που τη βάφτισε κιόλας στις αρχές των ’90s με τον τίτλο του πρώτου βιβλίου του: Generation X. Τουτέστιν, τα παιδιά που γεννήθηκαν κουρασμένα και μεγάλωσαν σε συνθήκες αφθονίας και πρόωρης παραίτησης (στη Δύση έτσι; Τότε ειδικά, την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα, λίγο πριν από το Διαδίκτυο και την παγκοσμιοποίηση, υπήρχε μόνο η Δύση στην κουλτούρα). Ο όρος μοιάζει πλέον παλιακός και αθεράπευτα ρετροφουτουριστικός, αλλά αυτός μας έλαχε και κάθε τόσο αναδύεται στην επιφάνεια, κυρίως όταν ο εμπνευστής του βρίσκεται ξανά στην επικαιρότητα με νέο βιβλίο ή, πιο συχνά, με κάποιο εικαστικό event στο πλαίσιο του κυκλώματος της σύγχρονης τέχνης. Είχε, άλλωστε, προβλέψει προ πολλού ότι το βιβλίο δεν θα φτουράει και για πολύ και αναζήτησε εγκαίρως άλλες εκφραστικές διόδους «εννοιακού» τύπου. Πριν από λίγες μέρες ο Κόπλαντ συμμετείχε, παρέα με καμιά εκατοστή διάσημους εικαστικούς, επιμελητές και συλλέκτες, στο Verbier Art Summit, το συνέδριο που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στα πολυτελή σαλέ του ελβετικού χωριού Βερμπιέρ, του «πιο πλούσιου χωριού στον κόσμο», και φέτος είχε ως θέμα την Τέχνη στην Ψηφιακή Εποχή. Εκεί, σύμφωνα με τις ανταποκρίσεις από τις διαβουλεύσεις αυτής της υπερ-ελίτ λέσχης, έριξε στο τραπέζι κάποιες από τις χαρακτηριστικές του αφοριστικές προγνώσεις για το κοντινό μέλλον και την αμετάκλητα απορρυθμισμένη σχέση μας με την καλπάζουσα τεχνολογία. «Η Εικονική Πραγματικότητα (VR) είναι ο αστεροειδής που θα χτυπήσει τον πλανήτη το 2023» δήλωσε ως μάντης-ολόγραμμα ο Καναδός συγγραφέας και εικαστικός, δίνοντας υπόσταση στην πρόβλεψη της Google ότι μέχρι τότε όλοι θα διαθέτουν τουλάχιστον μια VR συσκευή, για να προσθέσει ότι «η γενιά μετά τους millennials, δηλαδή μιάμιση γενιά περίπου μετά τους σημερινούς νέους, θα συγκροτείται από ανθρώπους που δεν θα έχουν καμία σύνδεση με αυτό που αποκαλούμε πραγματικό κόσμο». Μία εβδομάδα πριν από το συνέδριο είχε γράψει ένα κείμενο στο CNN.com στο οποίο θυμόταν ένα λίγο παλαιότερο σλόγκαν/«έργο» του (ΜΟΥ ΛΕΙΠΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ), πριν επιχειρήσει να αναπτύξει τις κυρίαρχες τάσεις που οριοθετούν την παρούσα διανοητική μας κατάσταση: «Ο online κόσμος έχει ξεπεράσει κατά πολύ σε ταχύτητα την ικανότητά μας να δημιουργούμε συνθήκες πολιτικής σταθερότητας… Η δημοκρατία χρειάζεται το χάπι της επόμενης μέρας. Η λειτουργία της δημοκρατίας έχει αλλάξει κι αυτό πρέπει να το αποδεχτούμε άμεσα, όπως και τη νέα σχέση που έχουμε πια με τον χρόνο. Ο χρόνος πλέον μοιάζει να κινείται εξαιρετικά γρήγορα και τα πάντα μοιάζουν σαν να συνέβησαν είτε πριν από 10 λεπτά είτε πριν από 10 χρόνια… Ο χρόνος εγγράφεται στο μυαλό μας σύμφωνα με την πρόσληψη της online πληροφορίας και τις δόσεις ντοπαμίνης που αυτή παράγει. Φαντάσου να βρισκόσουν στο 1992 για λίγες μέρες, πίσω σ’ έναν κόσμο με ελάχιστη ως μηδενική πρόσβαση σε “περιεχόμενο” συγκριτικά με το σήμερα. Θα έσβηνες αργά από την έλλειψη πληροφορίας. Είμαστε αχάριστο είδος πάντως. Φαντάσου, επίσης, να έλεγες στους ανθρώπους του 1992 ότι σε καμιά εικοσαριά χρόνια θα υπήρχε άμεσα προσβάσιμη στη μικρή οθόνη του κινητού τους τηλεφώνου η απάντηση σε κάθε απορία που θα μπορούσαν να έχουν. Κι όμως, να ’μαστε εμείς τώρα εδώ, βουλιαγμένοι στην πλήξη και στη σύγχυση. Εκείνο το σλόγκαν θα μπορούσε να διαμορφωθεί πλέον ως εξής: ΔΕΝ ΘΥΜΑΜΑΙ ΠΙΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ».

1.2.18 – lifo

15

Τι ρόλο μπορεί να παίζουν σήμερα τα συλλαλητήρια;

α π ό τ ο ν γ ι α νν η π α ν ταζο π ουλο

Απορίες

?

©EUROKINISSI

TalkoftheTown

ΘΕΡΜΟΚΉΠΙΑ ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΊΑΣ Ή ΈΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΛΑΪΚΉΣ ΘΈΛΗΣΗΣ; ΤΟ ΣΚΟΠΙΑΝΌ ΈΧΕΙ ΕΠΑΝΑΦΈΡΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΉΝΙΟ ΤΗ ΣΥΖΉΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΙΜΌΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΊΩΝ. ΜΕ ΑΦΟΡΜΉ ΤΗ ΣΥΓΚΈΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΧΌΜΕΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΉΣ, Ο ΓΙΏΡΓΟΣ ΜΑΥΡΟΓΟΡΔΆΤΟΣ, Η ΒΑΣΙΛΙΚΉ ΓΕΩΡΓΙΆΔΟΥ ΚΑΙ Ο ΠΕΡΙΚΛΉΣ ΚΟΡΟΒΈΣΗΣ ΜΑΣ ΑΠΑΝΤΟΎΝ. «Ο ΛΑΌΣ ΜΊΛΗΣΕ». ΠΡΌΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΡΗΤΟΡΙΚΉ ΥΠΕΡΒΟΛΉ ΧΩΡΊΣ ΟΥΣΊΑ. γιώργος θ. μαυρογορδάτος

τ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Τ

ο δικαίωμα του «συνέρχεσθαι» είναι ένα από τα αρχαιότερα δικαιώματα που αναγνωρίστηκαν συνταγματικά, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Οι πολίτες έχουν αυτονόητα το δικαίωμα να συγκεντρώνονται και να διαδηλώνουν – τηρώντας βέβαια τους νόμους. «Ησύχως και αόπλως» σύμφωνα με την αρχική διατύπωση στο Σύνταγμα του 1864. Τα συλλαλητήρια αποτελούν, λοιπόν, άσκηση δικαιώματος. Αυτό δεν αλλάζει από γραφικότητες, κακογουστιές, γελοιότητες και ακρότητες κάθε λογής, όσο δεν παραβιάζονται οι νόμοι. Κατά μείζονα λόγο δεν νομιμοποιούνται να θεωρούν αθέμιτα τα συλλαλητήρια όσοι δικαιολογούν τρομοκρατικές επιθέσεις μασκοφόρων με λοστούς, βαριοπούλες και μολότοφ… Πότε, όμως, μπορούν να παίξουν τα συλλαλητήρια ωφέλιμο ρόλο στην πολιτική ζωή; Χρειάζονται τουλάχιστον δύο προϋποθέσεις: (α) να υπάρχει επαρκής πληροφόρηση των συμμετεχόντων για το επίμαχο ζήτημα και

16 lifo – 1.2.18

(β) αυτό το ζήτημα να επιδέχεται μία ξεκάθαρη και απλή λύση. Για την υποστήριξη ή την απόκρουσή της, ταιριάζει ασφαλώς να γίνει συλλαλητήριο. Τέτοια ήσαν π.χ. τα συλλαλητήρια για το Κυπριακό στα μαθητικά μου χρόνια, με επιδίωξη την Ένωση. Δεν υπάρχουν, δυστυχώς, τέτοιες προϋποθέσεις σήμερα. Μετά από δεκαετίες ακατάσχετης παρακμής και μειούμενης αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού μας συστήματος, επικρατεί αβυσσαλέα άγνοια για την ιστορία του μακεδονικού ζητήματος. Ιδίως για την ιστορία τόσο της ονομασίας όσο και των πληθυσμών που την ασπάστηκαν. Επιπλέον, το ζήτημα σήμερα παρουσιάζεται εξαιρετικά σύνθετο, αφού δεν περιορίζεται στην επίσημη ονομασία του γειτονικού μας κράτους – όπως ανακάλυψαν, έστω καθυστερημένα, η κυβέρνηση και τα περισσότερα κόμματα. Κατά συνέπεια, δεν προσφέρεται μία απλή λύση, για την οποία είναι από τη φύση τους κατάλληλα τα συλλαλητήρια. Με αυτές τις συνθήκες, τα τωρινά συλλαλητήρια για το Μακεδονικό μόνο βλαβερό έως καταστρεπτικό ρόλο μπορούν να παίξουν. Δημιουργώντας πλασματικές και επίπλαστες εντυπώσεις, προκαλούν προπαντός φόβο στους πολιτικούς και τους οδηγούν ενδεχομένως σε παραίτηση από την ευθύνη τους, δηλαδή από τον δικό τους ρόλο. Αξίζει να θυμίσω εδώ

ότι αυτό δεν συνέβη στο ζήτημα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες, παρά τα εντυπωσιακά συλλαλητήρια του 2000 με επικεφαλής τον αξέχαστο αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Συχνά ακούγεται από τους διοργανωτές, τους ομιλητές ή και τους σχολιαστές συλλαλητηρίων η τετριμμένη φράση: «ο Λαός μίλησε». Πρόκειται για ρητορική υπερβολή χωρίς ουσία. Ο Λαός μιλάει μόνο ψηφίζοντας σε εκλογές και σε δημοψηφίσματα, με εγγυήσεις ελευθερίας που περιλαμβάνουν υποχρεωτικά τη μυστικότητα. Ίσως όμως η χειρότερη όψη των τωρινών άγονων και αχρείαστων συλλαλητηρίων είναι η κατασπατάληση πόρων, ενέργειας και ενθουσιασμού, που θα μπορούσαν καταρχάς να διοχετευθούν σε πιο δημιουργική κατεύθυνση για την αποτελεσματική και επείγουσα αντιμετώπιση ζωτικών προβλημάτων μας, όπως η εκπαίδευση. Κρίμα.

Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΉ ΣΑΛΆΤΑ ΩΣ ΚΌΜΜΑ περικλήσ κοροβέσησ

δημοσιογράφος - συγγραφέας

Η

Με αφορμή το περίφημο «σκοπιανό θέμα», που ουσιαστικά έληξε, είναι πολύ πιθανό να δούμε τη δημιουργία ενός νέου ακροδεξιού κόμματος, χωρίς να αποκλείεται η συμμετοχή μιας εθνικιστικής αριστεράς που εκφράζεται σε αυτά τα θέματα ακροδεξιάς.

Μακεδονία είναι ελληνική». Αυτό είναι το σύνθημα που κυριάρχησε μέχρι τώρα στο μαζικό συλλαλητήριο σχετικά με την ονομασία της όμορφης μικρής χώρας. Πιθανότατα το ίδιο θα συμβεί και στο προγραμματισμένο συλλαλητήριο της ερχόμενης Κυριακής. Στο συλλαλητήριο του 1992 μετείχαν όλα τα πολιτικά κόμματα, από φασίστες-μετά Χρυσή Αυγή μέχρι τον Συνασπισμό, εκτός του ΚΚΕ. Οργανωτής ήταν το ελληνικό κράτος που επιστράτευσε ακόμη και τα σχολεία και μέσω διαφόρων φορέων χρηματοδότησε μια εθνική κινητοποίηση. Θεωρητικά, τα συλλαλητήρια αποτελούν συνταγματικό δικαίωμα που δίνει τη δυνατότητα στον λαό να διεκδικήσει τα αιτήματά του από την κυβέρνηση. Όταν η ίδια η κυβέρνηση διαδηλώνει, από ποιον διεκδικεί ικανοποίηση των αιτημάτων της; Προφανώς, από μια άλλη χώρα. Κι αυτό δεν έχει συμβεί για πρώτη φορά στην Ιστορία. Όταν μια χώρα προετοιμάζεται για πόλεμο, καταφεύγει στη δαιμονοποίηση του στόχου, δηλαδή την άλλη χώρα, με σκοπό να εμψυχώσει τους φαντάρους που ετοιμάζεται να σφαγιάσει στο ηρωικό πεδίο των μαχών, πείθοντάς τους ότι πολεμούν για ιδανικά, για την πατρίδα και τον λαό της και όχι για τα κέρδη των καπιταλιστών. Γι’ αυτό χρειάζονται λαϊκές κινητοποιήσεις για τη στήριξη του ηθικού των μελλοθάνατων. Η γεωγραφική περιοχή που λέγεται Μακεδονία είναι μοιρασμένη σε τέσσερις χώρες. Το 50% ανήκει στην Ελλάδα και το υπόλοιπο μισό ανήκει στη Βουλγαρία, στην πρώην Γιουγκοσλαβία κι ένα μικρό κομμάτι στην Αλβανία. Ουδέποτε η Μακεδονία ήταν κράτος. Την εποχή που την κατοικούσαν οι Φίλιπποι και μέχρι να ανδρωθεί ο Μέγας Αλέξανδρος δεν είχαν ανακαλυφθεί τα κράτη. Αυτά εμφανίζονται στην Ιστορία μετά τη διάλυση των αυτοκρατοριών. Σχετικά πρόσφατα, δηλαδή. Ο πληθυσμός αυτής της περιοχής, που βρέθηκε να ζει σε τρεις αυτοκρατορίες, ήταν τόσο ανακατεμένος, που οι Γάλλοι την πιο σύνθετη σαλάτα τους την ονόμασαν μακεδονική. (Κι εμείς οι πατριώτες δεν διαμαρτυρηθήκαμε ποτέ.) Ο Τίτο, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναδιοργάνωσε την ομοσπονδία του και άλλαξε τα ονόματα των κρατιδίων. Το πιο νότιο κρατίδιο πήρε το όνομα της περιοχής. Η Ελλάδα το αναγνώρισε με τη σύνθετη ονομασία, όπως το αναγνωρίζει ακόμα και σήμερα με το πρόσθετο πρώην. Θα την αναγνωρίσουμε και μια τρίτη φορά, με κάποιον άλλο συνδυασμό, αλλά το Μακεδονία θα υπάρχει. Προς τι, λοιπόν, όλο αυτό το κακό; Για να βρούμε απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, πρέπει να ψάξουμε στην ψυχοπαθολογία μας. Να δούμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη κατάμουτρα και να μη φοβηθούμε, ό,τι και να δούμε. Είμαστε λαός συντηρητικός, πολιτικά απαίδευτος. Ανεχτήκαμε δύο δικτατορίες τον περασμένο αιώνα και δεν είναι λίγοι αυτοί που θέλουν και μία τρίτη. Περίπου 400.000 συμπατριώτες μας ψήφισαν μια υπόδικη εγκληματική οργάνωση, τη Χρυσή Αυγή, και την ανέδειξαν σε τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη. Τώρα, αν συνυπολογίσουμε έναν διάχυτο φασισμό που υπάρχει (ομοφοβία, ισλαμοφοβία, ρατσισμός, μετανάστες, πρόσφυγες και, φυσικά, οι διακρίσεις σε όλες τις γυναίκες) σε όλη την κοινωνία και σχεδόν σε όλα τα κόμματα, τότε μπορούμε να καταλάβουμε πώς ένα απλό θέμα εξωτερικής πολιτικής γίνεται εθνικό θέμα που δεν αφορά εθνικά θέματα αλλά ανακατατάξεις της εσωτερικής πολιτικής. Καταλήγω στο συμπέρασμα πως με αφορμή το περίφημο «σκοπιανό θέμα», που ουσιαστικά έληξε, είναι πολύ πιθανό να δούμε τη δημιουργία ενός νέου ακροδεξιού κόμματος, χωρίς να αποκλείεται η συμμετοχή μιας εθνικιστικής αριστεράς που εκφράζεται σε αυτά τα θέματα ακροδεξιάς. Το σενάριο αυτό δεν μοιάζει απίθανο. Καλά θα ήταν να είμαστε προετοιμασμένοι από τώρα. Πολεμήσαμε ενδόξως τους «γυφτοσκοπιανούς» και κερδίσαμε μια ακροδεξιά. Ένας ακόμη εθνικός θρίαμβος.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΌΣ ΤΑΥΤΟΤΙΣΜΌΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΗΓΕΣΊΑ βασιλική γεωργιάδου

αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Παν/μιο

Υ

πάρχουν μορφές κινητοποίησης όπου το προφίλ εκείνων που συμμετέχουν είναι αρκετά συγκεκριμένο: σε διαδηλώσεις για τα εργασιακά λαμβάνουν μέρος εργαζόμενοι, στις απεργιακές κινητοποιήσεις της ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας, μαζί βέβαια με τους «επαγγελματίες» συνδικαλιστές και τους κομματικούς ινστρούχτορες. Υπάρχουν μορφές κινητοποίησης, ωστόσο, όπου το διακυβευόμενο διαπερνά εγκάρσια τα κοινωνικά περιβάλλοντα: π.χ. ζητήματα για το περιβάλλον ή τα δικαιώματα ειδικών ομάδων μπορεί να κατεβάσουν στους δρόμους άτομα με διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο. Η κινητοποίηση αυτή μπορεί να μην πραγματοποιηθεί μόνο στον δημόσιο χώρο αλλά και στη δημόσια σφαίρα, πράγμα που μπορεί να συμβεί με συλλογή υπογραφών μέσα από κάποια ηλεκτρονική πλατφόρμα (avaaz.org, change.org) ή από σελίδες και hashtags στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μετά τη δεκαετία του 1970, στην αυγή του «μεταβιομηχανικού κόσμου», μετα-υλιστικά ζητήματα αποτέλεσαν τα κύρια μοτίβα κοινωνικής κινητοποίησης. Η ιδεολογική τους χροιά ήταν περισσότερο αριστερόστροφη, αλλά σταδιακά προστέθηκε και το δεξιό ιδεολογικό τους ισοδύναμο. Ζητήματα εθνικής ταυτότητας, με αφορμή την παρουσία μεταναστών ή εθνικών μειονοτήτων και το ενδεχόμενο αναγνώρισης δικαιωμάτων σε ομάδες ατόμων που θεωρούνται ξένοι και εκλαμβάνονται ως απειλή για τη συνοχή του έθνους και του εθνικού κράτους, έχουν κινητοποιήσει τα περιβάλλοντα του δεξιού εθνικολαϊκισμού αρκετές φορές. Για να μην πάμε στο παρελθόν, σε εξέλιξη είναι ακόμη το πατριωτικό κίνημα «κατά του εξισλαμισμού της Δύσης», γνωστό ως Pegida, που ξεκίνησε από τη Δρέσδη και εξαπλώθηκε σε αρκετές πόλεις της Γερμανίας, συγκεντρώνοντας χιλιάδες κόσμου που κατεβαίνουν στους δρόμους για να διαδηλώσουν υπέρ της προστασίας των χριστιανικών αξιών που υπονομεύονται από την πολυπολιτισμικότητα και τη μετανάστευση. Ένα παρόμοιο τέτοιο κίνημα που το συναντάμε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι εκείνο των «ταυτοτιστών». Πρόκειται για ένα δίκτυο εθνικο-σοβινιστικής ιδεολογίας, στο οποίο μετέχουν μικρότερες ή μεγαλύτερες ομάδες, και δραστηριοποιείται για την «άμυνα της Ευρώπης» απέναντι σε πρόσφυγες, μετανάστες, ξένους. Τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό της δεκαετίας του 1990 και σήμερα, όπως και εκείνα για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες, μαζί με το «δημοψήφισμα» της Εκκλησίας/Χριστόδουλου, είναι παραλλαγές εθνικολαϊκιστικών κινητοποιήσεων με πολλές ομοιότητες με εκείνα των ταυτοτιστών και του Pegida. H αίσθηση της απειλής της εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής ταυτότητας, η αντίληψη υπεροχής της ταυτότητας που απειλείται από άλλες θεωρούμενες υποδεέστερες, η διάσταση της συνωμοσίας στην υποστήριξη εκείνων που απειλούν, η ιστορικοποίηση του εκάστοτε ζητήματος με επιλεκτική χρήση, μεροληπτική ερμηνεία ή και παρερμηνεία των ιστορικών και άλλων πηγών χαρακτηρίζουν τις εγχώριες και τέτοιου είδους κινητοποιήσεις. Μια επιπλέον διάστασή τους είναι η συστηματική προσπάθεια από ιθύνοντες να συναισθηματικοποιήσουν τον τρόπο που σκέφτονται εκείνοι οι οποίοι εμφανίζονται διαθέσιμοι απέναντι σε τέτοιες μορφές κινητοποίησης να διεγερθούν ψυχικά επιζητώντας εκτόνωση. Τέτοιοι είναι άνθρωποι χωρίς υψηλό βαθμό πολιτικοποίησης και χωρίς υψηλό πολιτισμικό κεφάλαιο (η ροπή στο φολκλόρ είναι ένα επακόλουθο αυτού του ελλείμματος), γι’ αυτό και είναι εύκολα χειραγωγήσιμοι πολιτικά, ψυχικά και συναισθηματικά. Η φιγούρα ενός ιεράρχη ή ενός στρατηγού που ηγείται τέτοιων κινητοποιήσεων συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση του αποπροσανατολισμού και της χειραγώγησης «καθημερινών» ανθρώπων. Δεν είναι λίγοι εκείνοι από την οργανωμένη πολιτική και κοινωνική σκηνή που βλέπουν με φόβο αυτές τις κινητοποιήσεις: το ενδεχόμενο δηλαδή να αναδειχτούν νέοι ηγέτες, να αλλάξει η πολιτική και κοινωνική ατζέντα, να μεταβληθούν οι ισορροπίες μέσα σε υπάρχοντες σχηματισμούς. Το είδαμε και στην πρόσφατη συγκέντρωση της Θεσσαλονίκης για το Μακεδονικό, ενώ το ίδιο σκηνικό αναμένεται να επαναληφθεί στην επικείμενη συγκέντρωση στην Αθήνα. Ο φόβος είναι πάντα ένας κακός οδηγός για να λαμβάνονται πολιτικές αποφάσεις. Όσοι λαμβάνουν αποφάσεις πρέπει να είναι υπεύθυνοι και όχι αμφίθυμοι και φοβισμένοι. Οι πολίτες που κινούνται στη mainstream γραμμή (και αυτοί είναι οι περισσότεροι) θέλουν να μπορούν να εμπιστεύονται μια υπεύθυνη ηγεσία και όχι αρχηγούς που άγονται και φέρονται από τη συγκυρία. Η συγκυρία αλλάζει, αλλά τα προβλήματα παραμένουν και στο «τέλος της ημέρας» η κρίση θα είναι συνολική και θα αφορά τα σημαντικά και ουσιώδη. Το Μακεδονικό για κάποιους είναι ταυτότητα, για πολλούς θεωρείται έκφραση ακτιβιστικού εθνικισμού, αλλά για τους περισσότερους είναι ένα «τεστ αλήθειας» για την πολιτική και κοινωνική ελίτ.

Οι πολίτες που κινούνται στη mainstream γραμμή (και αυτοί είναι οι περισσότεροι) θέλουν να μπορούν να εμπιστεύονται μια υπεύθυνη ηγεσία και όχι αρχηγούς που άγονται και φέρονται από τη συγκυρία.

1.2.18 – lifo

17

TalkoftheTown

ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣΑΘΗΝΑΣ

Όλα όσα μας ενοχλούν και πρέπει να αλλάξουν στην Αθήνα. από th lifo team

Η Εθνική Πινακοθήκη ιδρύθηκε το 1900 και σήμερα περιλαμβάνει στις συλλογές της περισσότερα από 20.000 έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και άλλων μορφών τέχνης, καλύπτοντας μια περίοδο από τα μεταβυζαντινά χρόνια ως τις μέρες μας.

ΤΙ ΓΊΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΝΈΑ ΕΘΝΙΚΉ ΠΙΝΑΚΟΘΉΚΗ;

UrbanLife

α π ό τ ο ν γ ιά ν ν η π αν τα ζό π ουλο

Θα έχουμε την ευκαιρία σύντομα να ξαναδούμε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της πόλης να λειτουργεί; Ή πάμε για άλλη μία καθυστέρηση; Η κατασκευή της νέας Εθνικής Πινακοθήκης εξελίχθηκε σε ένα σύμβολο στασιμότητας που διακρίνει το ελληνικό Δημόσιο τα τελευταία χρόνια. Γραφειοκρατικά εμπόδια, δυσλειτουργίες, χρονικές καθυστερήσεις, οικονομικές επιβαρύνσεις, μη απορρόφηση χρημάτων, με αποκορύφωμα έναν ανενεργό γερανό που σηματοδότησε, για αρκετό καιρό, τις εξόφθαλμες ανεπάρκειες, καθιστώντας το ένα έργο σε διαρκή αναμονή. Όπως προβλέπεται, οι εργασίες επέκτασης προσθέτουν στο υφιστάμενο κτίριο των 9.720 τ.μ. άλλα 11.040, υπερδιπλασιάζοντας τους λειτουργικούς του χώρους. Το μουσείο θα αποκτήσει νέους εκθεσιακούς χώρους 2.230 τ.μ., σύγχρονες αποθήκες έργων τέχνης 1.645 τ.μ., αμφιθέατρο, χώρο εκπαιδευτικών προγραμμάτων, αίθουσα υποδοχής, πωλητήριο και σαλόνι ψηφιακής πληροφόρησης. Τι συνέβη, λοιπόν, και τα έργα σταμάτησαν, καθυστερώντας περαιτέρω την υλοποίησή του; Όπως υποστηρίζει στη LiFO η κ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, διευθύντρια Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων: «Η ανάδοχος εταιρεία (ΤΟΜΗ ΑΒΕΤΕ) χρησιμοποίησε το δικαίωμα που είχε προκειμένου να μην κάνει αίτημα παράτασης, με αποτέλεσμα, όταν το έργο είχε υπερβεί το 1/3 του χρόνου, να προχωρήσει σε αίτημα διάλυσης της εργολαβίας. Εμείς την απορρίψαμε κυρίως για να μην τιναχτεί στον αέρα το έργο και αργοπορήσει ακόμη περισσότερο, αφού οι διαδικασίες θα ξεκινούσαν από την αρχή και πιθανόν να χάναμε και τη δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχος. Ήταν μια κίνηση πίεσης. Τα κίνητρα μπορεί εκατέρωθεν να ήταν διαφορετικά, αλλά ο στόχος ήταν κοινός. Αφού, λοιπόν, δεν αποδεχτήκαμε τη διάλυση της εργολαβίας και εξασφαλίσαμε τη δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχου, ο εργολάβος προχώρησε σε αίτημα ματαίωσης της διάλυσης, ζητώντας όμως την ανάλογη αποζημίωση για το χρονικό διάστημα που δεν εργαζόταν, την οποία δεν έχει λάβει ακόμα, αλλά θα του χορηγηθεί κανονικά. Από κει και πέρα, το μόνο που απομένει είναι εντός του Ιανουαρίου ή μέσα Φεβρουαρίου να επιλέξει ανάδοχο το Ίδρυμα Νιάρχος, για την υλοποίηση του δικού του τμήματος. Έπειτα θα μπούμε στην τελική ευθεία ολοκλήρωσης των έργων. Και θα εγκατασταθεί εκ νέου γερανός, αυτήν τη φορά για την κατασκευή του Β’ Κτιρίου. Το προηγούμενο διάστημα παίχτηκε μια σκληρή παρτίδα πόκερ. Ήταν για όλους μας μια κατάσταση οριακή, όπου διακυβεύονταν τα πάντα για την πορεία του έργου. Προφανώς, λάθη και παραλείψεις έγιναν, αλλά ο σκοπός της συνέχισης του έργου επετεύχθη». Από την πλευρά της, η προϊσταμένη του Τμήματος Έργων κ. Πόπη Δήμου τονίζει: «Ο αρχικός προϋπολογισμός εί-

18 lifo – 1.2.18

χε ανέλθει στα 45 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα το ποσό έχει μειωθεί στα 39 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 13 εκατομμύρια αφορούν τη δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχος –αποδεχόμενοι όλα τα προαπαιτούμενά του– και τα υπόλοιπα 26 προέρχονται από το ελληνικό Δημόσιο. Επίσης, έχουν μπει στον προϋπολογισμό και τα 800.000 ευρώ για την επιστροφή των έργων από την αποθήκη στην Πινακοθήκη». Σε συνομιλία που είχαμε με τη διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης κ. Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, δήλωσε: «Πράγματι, το μόνο που απομένει πλέον είναι η ανάληψη της εργολαβίας εκ μέρους του Ιδρύματος Νιάρχος και διερευνάται το αν θα είναι ο ίδιος ο εργολάβος που ήταν πριν ή όχι. Πιθανολογώ ότι στα μέσα ή τέλη του 2019 οι εργασίες θα έχουν ολοκληρωθεί. Η καθυστέρηση οφειλόταν και σε αντικειμενικά εμπόδια, όπως η άνοδος της στάθμης των υδάτων, απ’ ό,τι αρχικά είχε υπολογιστεί, λόγω των έργων του μετρό και του υπόγειου πάρκινγκ Πόλις. Επομένως, δημιουργήθηκε επιπλέον καθυστέρηση γιατί έπρεπε να εξευρεθούν τα χρήματα για την πρόσθετη μελέτη, κάτι που αποδείχτηκε μια περίπλοκη διαδικασία. Πάντως, κάτι που δεν γνωρίζει ο κόσμος είναι ότι οι αποθήκες έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Κι αν δεν υπήρχαν θέματα ασφαλείας θα είχα πραγματοποιήσει μια μεγαλειώδη έκθεση στους χώρους αυτούς. Τέλος, έχει παραδοθεί η μουσειογραφική και μουσειολογική μελέτη και βρίσκεται στο στάδιο της τελικής έγκρισης». Όσον αφορά τα θέματα κλοπών που είχαν παρατηρηθεί στο παρελθόν, η κ. Λαμπράκη μας ενημέρωσε ότι όλα τα εκθέματα βρίσκονται σε αποθήκη υψίστης φύλαξης, σε σημείο που μας γνωστοποίησε, αλλά δεν μπορούμε να αποκαλύψουμε για λόγους ασφαλείας. «Δύο εκατομμύρια από το ΕΣΠΑ απορροφήθηκαν προκειμένου να εκσυγχρονιστεί η αποθήκη και να παρέχει τις κατάλληλες συνθήκες για την προστασία τους» καταλήγει. Σε επικοινωνία που είχαμε με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος μας διαβεβαίωσαν ότι η δωρεά ισχύει κανονικά και πως «αφορά την αποπεράτωση του Κτιρίου Β’, καλύπτοντας την προσθήκη 3ου ορόφου, όπου θα στεγαστούν, επίσης, εκτός από τις μόνιμες συλλογές, οι διοικητικές υπηρεσίες, τα εργαστήρια συντήρησης, η Βιβλιοθήκη της ΕΠΜΑΣ καθώς και ένα εστιατόριο με πανοραμική θέα». Μπορεί, λοιπόν, να μιλήσει κανείς με βεβαιότητα για την οριστική ημερομηνία παράδοσης του έργου; Όπως θα υπογραμμίσει η κ. Ανδρουλιδάκη: «Σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα, είμαστε δεσμευμένοι ώστε το έργο να είναι έτοιμο στις 30/6/2019». Ας ελπίσουμε ότι δεν θα αποτελέσει ακόμη μια ημερομηνία που δεν θα τηρηθεί.

1

η εγκατάλειψη του ζαππείου. Ιστορία

πικρή και χιλιοειπωμένη. Ο μεγαλύτερος πνεύμονας πρασίνου στο κέντρο της Αθήνας βρίσκεται αφημένος στο έλεός του. Σκουπίδια, οργιώδης βλάστηση και καμία υποδομή. Νομίζω, δεν λειτουργεί καν το μικρό καφέ στο πίσω μέρος. Δεν χρειάζεται να γίνει το Σέντραλ Παρκ της Αθήνας, αλλά και η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει είναι τραγική.

2

το αφιλόξενα σκοτεινό άλσος παγκρα-

τίου. Ακόμα και για τους παλιούς ή έμπειρους κατοίκους της περιοχής το παρατημένο Άλσος Παγκρατίου, χωρίς πολλά ή καθόλου φώτα, κρύβει μικρούς κινδύνους κατά τη διάρκεια της νύχτας.

3

η πληγή του airbnb που μετατρέπει

τις γειτονιές του κέντρου σε ένα τεράστιο πάρκο αναψυχής για τουρίστες. Αφού εξαφανίστηκαν τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα στο Κουκάκι, ήρθε η σειρά των Εξαρχείων να μην μπορείς να βρεις σπίτι ούτε γι’ αστείο (γίνονται όλα Airbnb). Ακολουθούν το Παγκράτι και το Μετς. Βαδίζουμε στα χνάρια των μεγάλων πόλεων (Μαδρίτη, Λονδίνο, Παρίσι), όπου σε λίγο ο ντόπιος πληθυσμός στο κέντρο της πόλης θα είναι προστατευόμενο είδος.

Στείλτε μας τις δικές σας ιστορίες στο loveathens@lifo.gr

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ Το Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας της Ελλάδος καλεί τους μετόχους της Τράπεζας, σύμφωνα με το Καταστατικό της και το Νόμο, σε Τακτική Γενική Συνέλευση, τη Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2018, στις 12:00 το μεσημέρι, στο Κεντρικό Κατάστημα της Τράπεζας, στην Αθήνα, Ελευθερίου Βενιζέλου 21, 2ος όροφος, αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων. Τα θέματα της Ημερήσιας Διάταξης είναι τα εξής: 1. Ανάγνωση της ετήσιας Έκθεσης του Διοικητή, που υποβάλλεται με εντολή του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις, καθώς και τα πεπραγμένα του έτους 2017.

2. Ανάγνωση της Έκθεσης των Ελεγκτών για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης 2017.

3. Έγκριση της ετήσιας Έκθεσης του Διοικητή, του Ισολογισμού και των λοιπών Οικονομικών Καταστάσεων χρήσης 2017 μετά της Έκθεσης των Ελεγκτών.

4. Έγκριση της διάθεσης των καθαρών κερδών, σύμφωνα με το άρθρο 71 του Καταστατικού, που ανέρχονται στο συνολικό ποσό των ευρώ 941.800.203.-, ως εξής: -Μικτό μέρισμα προς πληρωμή: 0,6720 ευρώ ανά μετοχή σε 19.864.886 μετοχές

ευρώ

13.349.203.-

-Υπόλοιπο περιερχόμενο στο Ελληνικό Δημόσιο

ευρώ

928.451.000.-

5. Καθορισμός αποζημίωσης και οδοιπορικών εξόδων των μελών του Γενικού Συμβουλίου.

6. Καθορισμός αμοιβής των Ελεγκτών για τη χρήση 2018.

7. Απαλλαγή από κάθε προσωπική ευθύνη των μελών του Γενικού Συμβουλίου και των Ελεγκτών για τα πεπραγμένα και τη Διαχείριση του έτους 2017.

8. Εκλογή Συμβούλων.

9. Εκλογή Ελεγκτών για τη χρήση 2018.

10. Λοιπές Ανακοινώσεις. Στη Συνέλευση έχει δικαίωμα να λάβει μέρος και να ψηφίσει είτε αυτοπροσώπως, είτε μέσω αντιπροσώπου, τηρουμένων των περιορισμών των άρθρων 8, 13 και 14 του Καταστατικού, ο κύριος τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών, που είναι εγγεγραμμένος στα αρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) που διαχειρίζεται η εταιρεία «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.» (ΕΛ.Κ.Α.Τ.) της «Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. Συμμετοχών» (Ε.Χ.Α.Ε.), στο οποίο τηρούνται οι κινητές αξίες της Τράπεζας, κατά την έναρξη της πέμπτης ημέρας πριν από την ημέρα συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, εν προκειμένω της Τετάρτης 21 Φεβρουαρίου 2018 (ημερομηνία καταγραφής), χωρίς να απαιτείται δέσμευση των μετοχών του. Ανά εβδομήντα πέντε (75) μετοχές παρέχουν στον κύριο αυτών το δικαίωμα μιας (1) ψήφου. Μέτοχοι, που έχουν λιγότερες από εβδομήντα πέντε (75) μετοχές, μπορούν να διορίσουν κοινό αντιπρόσωπο μέτοχο, ο οποίος μπορεί να παραστεί στη Συνέλευση, εφόσον συγκεντρώνει την αντιπροσωπεία τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών (άρθρα 13 και 16 του Καταστατικού, σε συνδυασμό με τη 2/29.2.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας περί αναπροσαρμογής –από είκοσι πέντε (25) σε εβδομήντα πέντε (75)- του ελάχιστου αριθμού μετοχών που απαιτείται για την παροχή δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου στη Γενική Συνέλευση, μετά την επελθούσα -κατ’ άρθρο 9 του Καταστατικού- διάσπαση της μετοχής της Τράπεζας, σύμφωνα με την 1/17.1.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε με την 8/4.2.2000 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου – ΦΕΚ Α΄ 17/7.2.2000). Τα δικαιώματα διοικήσεως, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος παραστάσεως και ψήφου στη Γενική Συνέλευση αναστέλλονται για τους μετόχους που εμπίπτουν στην παρ. 5 του άρθρου 8 του Καταστατικού (όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ.7 περ.β’ του ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α΄ 250/20.12.2012]), ήτοι πρόσωπα επί των οποίων η Τράπεζα ασκεί εποπτεία σύμφωνα με το άρθρο 55Α του Καταστατικού ή με διάταξη νόμου, επιχειρήσεις συνδεδεμένες με αυτά, μέλη των διοικητικών συμβουλίων ή διαχειριστές τέτοιων προσώπων, σύζυγοι και συγγενείς αυτών έως δευτέρου βαθμού. Επίσης, ουδείς μέτοχος, εκτός του Δημοσίου και όσων εμπίπτουν στο άρθρο 2 του ν. 2292/1953, δύναται να ασκήσει στη Γενική Συνέλευση δικαίωμα ψήφου για αριθμό ψήφων υπερβαίνοντα το αντιστοιχούν σε δύο εκατοστά του μετοχικού κεφαλαίου ποσοστό (τελευταίο εδάφιο του άρθρου 13 του Καταστατικού, όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας, που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ.7 περ. γ’ του ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α΄ 250/20.12.2012]). Οι μέτοχοι που έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος στη Συνέλευση καλούνται να προσέλθουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος για να παραλάβουν τα δελτία εισόδου τους μέχρι και την Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018. Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση της Τράπεζας με τα αρχεία του ως άνω Συστήματος Άυλων Τίτλων. Ο διορισμός και η ανάκληση αντιπροσώπου του μετόχου γίνονται εγγράφως. Οι μέτοχοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη Γενική Συνέλευση μέσω αντιπροσώπου ή να ανακαλέσουν τον εν λόγω διορισμό οφείλουν να καταθέσουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, ήτοι το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018, συμπληρωμένο και δεόντως υπογεγραμμένο το σχετικό έντυπο αντιπροσώπευσης, το οποίο είναι διαθέσιμο και στον ιστοχώρο της Τράπεζας www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Ο μέτοχος μπορεί να διορίσει αντιπρόσωπο για μία και μόνη Γενική Συνέλευση ή για όσες Συνελεύσεις λάβουν χώρα εντός ορισμένου χρόνου. Όσοι από τους μετόχους είναι νομικά πρόσωπα πρέπει μέσα στην ίδια προθεσμία να καταθέσουν σύμφωνα με το νόμο και τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα. Σε περίπτωση που τα ως άνω έγγραφα έχουν ήδη κατατεθεί σε άλλη Υπηρεσιακή Μονάδα της Τράπεζας, αρκεί να γίνει σχετική αναφορά στο έντυπο αντιπροσώπευσης. Κάθε μέτοχος μπορεί να διορίζει μέχρι τρεις (3) αντιπροσώπους. Νομικά πρόσωπα μετέχουν στη Γενική Συνέλευση ορίζοντας ως εκπροσώπους τους μέχρι τρία (3) φυσικά πρόσωπα. Η ίδια ως άνω διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση που μέτοχος χορηγεί σε τράπεζα εξουσιοδότηση για την άσκηση δικαιωμάτων ψήφου βάσει σχετικών οδηγιών του. Αντιπρόσωπος που ενεργεί για περισσότερους μετόχους μπορεί να ψηφίζει διαφορετικά για κάθε μέτοχο. Το πλήρες κείμενο της Πρόσκλησης, καθώς και οι πληροφορίες του άρθρου 27 παρ. 3 του κ.ν. 2190/1920 διατίθενται σε ηλεκτρονική μορφή στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδος www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Τα κείμενα των εν λόγω πληροφοριών και στοιχείων διατίθενται και σε έγχαρτη μορφή από την Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος, Ε. Βενιζέλου 21, Αθήνα (τηλ. 210-320 2064, 210-320 3288 και 210-320 3341, fax 210-322 6371). Αθήνα, 22 Ιανουαρίου 2018 Με εντολή του ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ

1.2.18 – lifo

19

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΜΑΣ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ LIVE;

ΤΟ ΠΕΝΤΑΜΕΛΕΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΜΕ ΤΟ ΦΑΝΑΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ ΑΝΤΙΔΡΑ ΚΑΧΥΠΟΠΤΑ ΣΤΙΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ (ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΥΣ) ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ. ΑΠΌ ΤH ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

Μ

ας έχεις δει live;» Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που λέει ο Διονύσης, ο οποίος κάνει τα φωνητικά στους Bonnie Nettles, όταν τους συναντώ ένα βράδυ σε γνωστό μπαρ στου Ψυρρή. Είναι κάπως περασμένη η ώρα για συνέντευξη, αλλά τα παιδιά δουλεύουν το πρωί. O Διονύσης δουλεύει σερβιτόρος και ο Ανέστης, που παίζει κιθάρα στο γκρουπ, δουλεύει σε ένα e-shop. Αποφάσισαν να φτιάξουν την μπάντα πριν από δύο χρόνια, μετά από συζητήσεις που έκαναν στο περίπτερο όπου δούλευε ο Διονύσης και ήταν δίπλα στο σπίτι του Ανέστη. Γνωριζόντουσαν από παλιά, όταν πήγαιναν στο ίδιο φροντιστήριο. Οι Bonnie Nettles είναι ένα πενταμελές συγκρότημα από την Αθήνα. Ξεκίνησαν να κάνουν συναυλίες μόλις πέρσι και ο μέσος όρος ηλικίας τους είναι γύρω στα 25. Ξεπήδησαν από τη νεο-ψυχεδελική σκηνή της πόλης – αν μπορείς, φυσικά, να μιλήσεις για σκηνή. Οι ίδιοι δεν πιστεύουν ότι ισχύει κάτι τέτοιο. «Πενήντα μαλάκες είμαστε παντού. Μόνο θέσεις αλλάζουμε, πάνω ή κάτω από τη σκηνή» μου λέει αφοπλιστικά ο Διονύσης. Φαίνεται να παραπονιούνται, αλλά έχουν την πολυτέλεια να είναι από εκείνες τις ιδιαίτερες ροκ περιπτώσεις που έχουν αποκτήσει ένα αρκετά μεγάλο και σταθερό κοινό, το οποίο τους ακολουθεί στις συναυλίες τους, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Είναι κάπως σπάνιο αυτό που συμβαίνει στην περίπτωσή τους για τα ελληνικά δεδομένα. Ειδικά από τη στιγμή που δεν έχουν κυκλοφορήσει τίποτα επίσημα, παρά μόνο ένα ντέμο με τρία τραγούδια στο SoundCloud. Τους ζητάω να μου μιλήσουν γι’ αυτό το φαινόμενο. «Ψάρωσε ο κόσμος μάλλον με τη σκηνική μας παρουσία. Αν περάσει λίγος χρόνος, νομίζω θα μας βαρεθούν, επειδή έτσι είναι στην Ελλάδα το κοινό. Πού είναι π.χ. αυτοί που έπαιζαν stoner πέρσι; Σήμερα δεν υπάρχουν ούτε οι μισοί. Στην Ελλάδα, πριν από δύο χρόνια, έλεγες stoner και ήταν σαν να έλεγες Πλούταρχος» τονίζει ο Ανέστης. Η μουσική τους είναι μια μείξη της ψυχεδέλειας των Brian Jonestown Massacre και τoυ baggy acid house των Happy Mondays. Ο Ανέστης δείχνει μια επιφυλακτικότητα σε σχέση με τα όσα γράφονται γι’ αυτούς. Αντιδρούν λίγο καχύποπτα όταν τους το αναφέρω. Οι συγκρίσεις, όμως, είναι αναπόφευκτες από τη στιγμή που έχουν έναν τύπο που παίζει ντέφι πάνω στη σκηνή. Και οι δύο μπάντες έχουν μείνει στην Ιστορία για τα μέλη που έπαιζαν ντέφι και μαράκα στις συναυλίες τους. Με τους BJΜ τους συνδέει κάπως και το όνομα, που έχει να κάνει με αμερικανικές αιρέσεις. Οι Nettles το έχουν δανειστεί από τον ιδρυτή της Heaven’s Gate που πίστευε στα UFO, τα μέλη της οποίας στο τέλος αυτοκτόνησαν. Όσον αφορά τους

20 lifo – 1.2.18

παραλληλισμούς με το Madchester, οι ίδιοι τους αποδίδουν στις «μουσικάρες» που βγάζει η εργατική τάξη, στην οποία πιστεύουν ότι ανήκουν. «Τι Μανώλης Αγγελόπουλος, τι Liam Gallagher! Ίδια αλητεία, αλλά δεν εμπνεόμαστε από αυτά, όπως γινόταν στο ρεμπέτικο. Δεν τα ζήσαμε. Ο κόσμος τότε πείναγε κι έβγαζε αυτά που έβγαζε. Εμείς τι να ζήσουμε με το iΡhone; Τι να τραγουδάμε, ότι πονέσαμε;» Μου σχολιάζουν επίσης ότι οι Έλληνες είναι κολλημένοι κυρίως με Καζαντζίδη, Χατζιδάκι και με τον Theodore και ότι «δεν καταλαβαίνουν γενικά τι παίζουμε». Δεν τους ενδιαφέρει καθόλου να μιλήσουν για τα πολιτικά. Περισσότερο ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, σαν βέροι Βαλκάνιοι. «Ξεκόλλα, τι είμαστε; Πώς θα χαρούμε διαφορετικά;» Με ενδιαφέρει, όμως, να ακούσω την άποψή τους για τη μουσική τα χρόνια του Διαδικτύου. «Το πρώτο πράγμα στο Ίντερνετ είναι η λέζα. Εδώ στην Ελλάδα την τρώμε πάρα πολύ. Αλλά είτε γράφεις καλή μουσική είτε όχι, κυρίως λέζα θέλουν. Τώρα, τι σημαίνει αυτό στην πράξη, είναι μια άλλη ιστορία» λέει ο Ανέστης. Αυτό υποθέτω πως εξηγεί εν μέρει το γεγονός ότι ο Διονύσης εμφανίζεται τις περισσότερες φορές γυμνόστηθος πάνω στη σκηνή, ο Βαγγέλης με το ντέφι ή ότι καμιά φορά τους συνοδεύει και μια χορεύτρια. Όταν συζητάμε πιο ουσιαστικά για τις επιρροές τους, δεν δίνουν την εντύπωση ότι αυτά που παίζουν είναι προϊόν αναβίωσης ή νοσταλγίας. «Στο γυμνάσιο δεν άκουγα Placebo, ΖΝ άκουγα. Δεν μου άρεσαν αυτοί που άκουγαν ροκ. Ήθελα να είμαι στη γωνία μαζί με αυτούς που καπνίζανε και φορούσαν φαρδιά ρούχα. Δεν ήθελα να είμαι με τα παιδάκια που έκαναν μπάντες» λέει ο Διονύσης. «Καλά, και πώς από τους ΖΝ αποφάσισες να το ρίξεις στο ροκ;» τον ρωτάω. «Το ίδιο πράγμα είναι. Το μυστικό της επιτυχίας είναι στο attitude. Έχουμε χιπ-χοπ attitude και rave ήχο. Οι μόνοι που ζουν πραγματικό ροκ-σταριλίκι στην Αθήνα αυτήν τη στιγμή κάνουν χιπ-χοπ. Ο Υποχθόνιος πάει μόνο με το swag του στο μικρόφωνο, παίρνει χίλια ευρώ και φεύγει. Προσωπικά, δεν νομίζω ότι θα πάρω ποτέ χίλια ευρώ. Πιστεύουμε σε κάτι κι ας μη γίνει ποτέ» τονίζει πριν κλείσουμε τη συζήτηση. «Εμένα μου αρέσει να ζω μέσα στο ψέμα». Είναι αλήθεια, πάντως, όσα λέγονται για τον χαμό που γίνεται στα live τους. Το διαπιστώνω και μόνη μου. Φτάνω γύρω στις 9 στον συναυλιακό χώρο που τυχαίνει να ανοίγουν για μια χιπστεροαμερικάνικη μπάντα και είναι τίγκα από κόσμο που δεν βλέπεις συχνά έξω. Η συναυλία είναι σχεδόν sold-out από νωρίς, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν πάει εκεί για να μην τους χάσουν. Δεν έχω ξαναδεί κάτι ανάλογο. Αργότερα πετυχαίνω στα πεταχτά τον Διονύση, που μου κάνει όλο νόημα «σ’ τα ’λεγα εγώ!».

BON

NNIE NETTLES ΙNFO Αυτή την περίοδο οι Bonnie Nettles βρίσκονται στο στούντιο και ετοιμάζουν τον πρώτο τους δίσκο. www.facebook.com/ thebonnienettles

1.2.18 – lifo

21

Navine G. Khan-Dossos, Pink Discretionary Command VI, 2017, gouache on gesso panel, 80x60 cm, Παραχώρηση γκαλερί The Breeder, Αθήνα

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

NAVINE G. KHAN–DOSSOS

Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝIΣ ΠΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ ΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΙΣΛΑΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΜΕ ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟN ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΗΜΕΡΑ. ΑΠΌ ΤH LIFO ΤEΑM 22 lifo – 1.2.18

γούμενη αφαίρεσή τους από το αστικό τοπίο τα χρόνια του Όθωνα. Το ξερίζωμα αυτό λέγεται πως είχε σκοπό τον αναπροσανατολισμό της πόλης από την Ανατολή προς την Ευρώπη. Ο τίτλος της καινούργιας της έκθεσης στην γκαλερί Breeder είναι «Shoot the women first», μια αναφορά στην προτροπή η οποία φημολογείται πως έγινε σε μέλη της ελίτ των ειδικών δυνάμεων της αντιτρομοκρατικής μονάδας GSG-9 στη Δυτική Γερμανία τη δεκαετία του

’80. Τα έργα αντικατοπτρίζουν τον ρόλο της γυναίκας που θεωρείται από την κοινωνία τόσο θύτης όσο και θύμα βίας, εξετάζοντας τι σημαίνει να είσαι ταυτόχρονα απειλή αλλά και στόχος. Η έκθεση πραγματοποιείται σε δύο ορόφους της γκαλερί και έχει στηθεί ως σκοπευτήριο. Ανάμεσα στα γεγονότα που συνέβαλαν στη δημιουργία αυτών των έργων ήταν η σύλληψη το 2012 στην Αθήνα γυναικών ως «παράνομα

εκδιδόμενων» και η υποβολή τους σε αναγκαστικό τεστ για τον ιό HIV, με τη δημοσιοποίηση προσωπικών στοιχείων, τη διαπόμπευση στα ΜΜΕ και την παραπομπή για κακούργημα όσων ήταν οροθετικές, η φυλάκιση της Ηριάννας, παρά τα διφορούμενα αποδεικτικά στοιχεία, και οι πρόσφατες εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που εφιστούν την προσοχή στην εκτεταμένη σεξουαλική παρενόχληση που δέχονται οι γυναίκες.

8/2-10/3, The Breeder, Ιάσονος 45, Μεταξουργείο, Τρ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 12:00-18:00. Εγκαίνια: 8 Φεβρουαρίου 2018, 20:00-22:00.

SHOOT

FIRST

Γνωρίσαμε τη Navine G. Khan πριν από λίγα χρόνια ως δημιουργό της πανέμορφης τοιχογραφίας με τους φοίνικες στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης. Η νεαρή ζωγράφος από την Αγγλία, που μένει πλέον μόνιμα στην Αθήνα, επενέβη με έναν πολύ ενδιαφέροντα τρόπο στους τοίχους του καφέ του μουσείου φιλοτεχνώντας το «Imagine a palm tree», ένα έργο εμπνευσμένο από την ιδιαίτερη ιστορία των φοινικόδεντρων στην Αθήνα και τη φημολο-

1.2.18 – lifo

23

Navine G. Khan-Dossos, Pink Discretionary Command II, 2017, gouache on gesso panel, 80x60 cm, Παραχώρηση γκαλερί The Breeder, Αθήνα

THE WOMEN

ΧΟΡΟΣ

Σώμα σε 64 κινήσεις Μια τολμηρή χοροθεατρική σύλληψη της Μαρίας Λάππα φέρνει τους Svalbard Company, μία από τις σημαντικότερες ομάδες σωματικού θεάτρου της Ευρώπης, για πρώτη φορά στην Ελλάδα. κείμενο: Αλέξανδρος Διακοσάββας, φωτογραφίες: Karol Jarek

Σάββατο απόγευμα και σε μια αποθήκη στον Βοτανικό έχει στηθεί μια τελετή. Οκτώ άνθρωποι πάνω σε μια μεγάλη σκηνή επιδίδονται σε κινήσεις τέλεια χορογραφημένες, μα και αυτοσχεδιαστικές. Μια γυμνόστηθη Αφροδίτη έχει εναποθέσει ήρεμα το σώμα της πάνω σε ένα «χαλί» από αναποδογυρισμένα ποτήρια, σαν σύγχρονη αναστενάρισσα, εύθραυστη, αλλά εξωστρεφής. Από πάνω της αιωρείται ένας ακροβατικός κρίκος, στον οποίο είναι κρεμασμένα δυο κατακόκκινα σουέτ γοβάκια. Μόλις έχει αρχίσει να νυχτώνει και μια επιδαπέδια λάμπα φτύνει σκληρό, ανακριτικό φωτισμό και δημιουργεί παιχνιδίσματα σκιών. Ένα αγόρι κι ένα κορίτσι αφήνονται εναλλάξ να πέσουν και να ξανασηκωθούν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου. Μια γυναίκα μεγαλύτερης ηλικίας –η μητέρα της χορογράφου, θα μάθω έπειτα– τους πλαισιώνει με σταθερό βηματισμό. Δύο τύποι από εκείνους που δεν μπορείς να πάρεις τα μάτια σου από πάνω τους, ο ένας με ένα top που αφήνει ακάλυπτη την κοιλιά του και κάτι σαν γούνα και ο άλλος με μπλε γυαλιστερό παντελόνι, επιδίδονται σε ένα μουσικό πάρε-δώσε, με πλήκτρα στο αρμόνιο και λαρυγγισμούς. Έχει προηγηθεί ένα αυτοσχέδιο cover του «Forever Young» του Μπομπ Ντίλαν. Κάποιος από τους υπόλοιπους εισβάλλει στον χώρο του τραγουδιστή. Φιλιούνται πάνω στο μικρόφωνο, καθώς του απαντά στο στιχουργικό ερώτημα που τον βασανίζει εδώ και δέκα λεπτά («Do you see me now?»), ενώ δίνει τον ρυθμό. Κάποιος κινεί τα νήματα στο όλο τελετουργικό, δίνοντάς τους τις συνθήκες για να κολυμπήσουν, αφήνοντάς τους όμως απόλυτη δημιουργική ελευθερία καθώς συντονίζουν τις ενέργειές τους. Το «Σώμα σε 64 κινήσεις» ανακαλύπτει αυτές τις μέρες τη μορφή του. Τέσσερις Ελληνίδες περφόρμερ συμπράττουν με την ομάδα Slavbard Company, ένα πολυεθνικό γκρουπ καλλιτεχνών σωματικού θεάτρου και σύγχρονου τσίρκου που δέχτηκε την πρόσκληση της χορογράφου Μαρίας Λάππα να έρθουν για πρώτη φορά στην Αθήνα και να παρουσιάσουν, για τέσσερις βραδιές, μια παράσταση που είναι δύσκολο να κατηγοριοποιηθεί, αφού διαθέτει υλικά χορού, πρόζας, πρωτότυπης μουσικής, τραγουδιού, τσίρκου, αρχιτεκτονικής και ποίησης σε διαφορετικές γλώσσες. Η σύλληψη της παράστασης έχει τις ρίζες της σε ένα δυσάρεστο περιστατικό, τον θάνατο της γιαγιάς της Μαρίας. «Παρατηρώντας το σώμα της, καθώς πέθαινε, που τελικά κατέληξε σε ένα κουτί, σκεφτόμουν την ανάγκη των ανθρώπων να πλαισιώνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Το σπίτι, το μπάνιο, ο φόβος να μην είμαστε έκθετοι στα φυσικά φαινόμενα. Παίρνουμε το ευθύγραμμο τμήμα που ενώνει τη ζωή και τον θάνατο και πάνω του δημιουργούμε σχήματα» περιγράφει η ίδια. «Εκείνη την περίοδο, λοιπόν, διάβαζα τη Λήθη του Δημητριάδη. Ο Δημήτρης κάνει πολλές επαναλήψεις, έτσι μέτρησα πόσες φορές αναφέρει τη λέξη “σώμα”. Ήταν 64. Μετά άρχισα να ερευνώ αυτό τον αριθμό. Τόσες είναι οι κινήσεις στο σκάκι, οι συνδυασμοί του DNA, κατέληξα πάλι στην απαρχή της ζωής μέσα από τη διαδικασία του τέλους. Το συγκεκριμένο πρότζεκτ εξελίχθηκε αρχικά στη Θεσσαλονίκη το 2015 με διαφορετικό crew. Έπειτα άρχισαν να μου γεννιούνται καινούργιες ιδέες για κατασκευές και το αρχιτεκτονικό γραφείο Loopo Studio μου έστελνε προτάσεις με μακέτες για το πώς μπορούν να κινηθούν αυτές οι ιδέες στον χώρο. Γνωρίζοντας τις δυνατότητες του Αλέξη Ακροβατάκη ως ακροβάτη, χορευτή και περφόρμερ, του έκανα κρούση για να αυτοσχεδιάσουμε. Ο Αλέξης μου εξήγησε ότι πρέπει να δουλέψω με τους Svalbard. Ακολούθησε η χορηγία του NEON και με κάποιον τρόπο όλοι, από εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλο, κάνανε jump-in, κι έτσι έχουμε καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο εδώ, έναν Άγγλο, έναν Γερμανό, έναν Σουηδό». Οι Svalbard Company κάνουν δικές τους παραγωγές που λαμβάνουν διθυράμβους στο εξωτερικό, αλλά ακολούθησαν το ένστικτό τους για να καταδυθούν στο όραμα της Μαρίας και στην εμπιστοσύνη τους στον Αλέξη, που είναι μέλος τους. «Ξέρεις, κάποιοι ψάχνουν συχνά για συνεργάτες, που έρχονται και φεύγουν, για να γίνει μια δουλειά. Εμείς ψάχνουμε για μαχητές, συν-χτίστες. Η Μαρία ανθίζει και σαπίζει και ζει και νιώθει. Υπάρχουν εικόνες στο μυαλό της, τις επικοινωνούμε, βρίσκουμε διεξόδους, φτιάχνουμε παζλ, βρισκόμαστε σε ένα ερευνητικό στάδιο μονίμως, καθώς η συνειδητότητά μας μεγαλώνει» περιγράφει ο Αλέξης και η Μαρία συμπληρώνει: «Οι πρόβες είναι μια διαδικασία αυτοσχεδιαστική, με βάση κάποια tasks και τις κατασκευές, αλλά η προεργασία έχει γίνει ήδη από όλους, οπότε, μπαίνοντας, όλοι συντονίζονται. Καθένας βουτάει μέσα στο σώμα του που λειτουργεί ως κανάλι για το παγκόσμιο σώμα, γίνεται ένας παλλόμενος περφόρμερ για να περάσουν ιδέες». Αυτό που θα δούμε, λοιπόν, είναι ένα χοροθεατρικό υβρίδιο με στοιχεία γερμανικού εξπρεσιονισμού, πρωτότυπα κείμενα που προκύπτουν στις πρόβες, κατά τη διάρκεια των οποίων οι ερμηνευτές δουλεύουν τη φωνή με το σώμα, αλλά και γνωστά κείμενα του Δημητριάδη, του Γκίνσμπεργκ, του Μπέκετ, του Βαφόπουλου, που εισάγονται μέσα από τη σωματική διαδικασία και κινούν την όλη δραματουργία, δίνοντας τον ρυθμό. Κάπως έτσι μάλλον θα μοιάζει η τέχνη του αύριο.

Info > Χορογραφία/εικαστική επιμέλεια: Μαρία Λάππα, Αρχιτεκτονική επιμέλεια: Loopo Studio, Πρωτότυπη ζωντανή μουσική: Robert Moon Smith, Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Καφετζή, Ερμηνεύουν: Ελένη Καναβού, Tom Brand, Robert Moon Smith, Simon John Wiborn, Ειρήνη Αποστολάτου, Μυρτώ Πετροχείλου, Αλέξης Ακροβατάκης, Κωνσταντίνα Τρίμμη Σύγχρονο Θέατρo (Ευμολπιδών 45, Γκάζι, 210 3464380): 14, 15, 21, 22/2, 21:15 24 lifo – 1.2.18

1.2.18 – lifo

25

q Τότε υπήρχε ένα σχέδιο να μεταφερθεί το κέντρο της πόλης για να αποκαλυφθούν τα αρχαία, καθώς οι ανασκαφές γίνονταν κάτω από τα καταστήματα. Δεν έγινε ποτέ. Θυμάμαι μια φορά, σε ένα μπακάλικο, να ανεβαίνει ένας κύριος από το υπόγειο και να του πέφτει ένα αγαλματάκι κρυμένο σε μια σακούλα με φέτα. Η Θήβα πάλευε πάντα με αυτό που βασανίζει ακόμα την Ελλάδα, τη σχέση παρόντος και παρελθόντος και την πλάνη ότι είμαστε κατευθείαν απόγονοι των ηρωικών προγόνων. Είναι μια περίεργη πόλη που νομίζω ότι λόγω της γεωγραφικής της θέσης έγινε νωρίς το επίκεντρο μιας σαπουνόπερας που τροφοδότησε αποφασιστικά τους αρχαίους τραγικούς. Η θηβαϊκή σαπουνόπερα έχει τροφοδοτήσει συγκλονιστικά έργα. Αυτό συνεχίζει να συμβαίνει και σήμερα με αντίστοιχες ιστορίες αιμομιξίας και αδελφοκτονιών που κυριαρχούν στα κουτσομπολιά της περιοχής.

q Ήμουν το τέταρτο παιδί της οικογένειας και είχα μεγάλη διαφορά ηλικίας από τα αδέλφια μου. Οι γονείς μου είχαν κουραστεί να κυνηγούν τους προηγούμενους και μου έδωσαν από πολύ νωρίς μεγάλες ελευθερίες. Με έναν τρόπο τα τρία αδέλφια μου έγιναν «γονείς» και ευτυχώς συνήγοροι στα αιτήματα ελευθερίας μου. Όταν είσαι το τελευταίο παιδί κι έχεις τόσο μεγάλη διαφορά, μπορείς να κερδίσεις όσα για τον πρωτότοκο είναι αδιανόητα. Στην Α’ Γυμνασίου η θεούσα φιλόλογος φώναξε τη μάνα μου να της πει ότι δεν έπρεπε να κάνω παρέα με τα μεγαλύτερα αδέλφια μου γιατί μου μάθαιναν επικίνδυνα και απαγορευμένα πράγματα, όπως ο Σεφέρης, ο Καβάφης και ο Καζαντζάκης. Η επιρροή της χούντας συνέχιζε να ταλανίζει για καιρό την ελληνική επαρχία.

απο τον χρήστο παρίδη. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

q Από μικρός μου άρεσε να παρακολουθώ τους ανθρώπους και να ακούω τις ιστορίες τους. Άκουγα και έβλεπα θέατρο στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση μαζί με πολλά θρίλερ και τα μεγαλύτερα αδέλφια μου με μύησαν από το δημοτικό στις ταινίες του Αγγελόπουλου, στις παραστάσεις του Διαλεγμένου, στον Καραγάτση και στον Ντε Σαντ, σε εκδόσεις που γρήγορα απαγορεύονταν. Ήμουν σίγουρος από πολύ νωρίς ότι θα περνούσα τη ζωή μου σε θεατρικές σκηνές, συγχρωτιζόμενος με ηθοποιούς, και το δρομολογούσα με έναν υπόγειο τρόπο, γιατί δεν μπορούσα να το ομολογήσω δυνατά. Έπεισα τους γονείς μου στα 14 να πάω σε ένα κλασικό σχολείο, στα Ανάβρυτα, κι έτσι έφυγα πολύ νωρίς από τη Θήβα. Την εφηβεία μου και την ενηλικίωσή μου την έζησα στην Αθήνα.

q Βρέθηκα στην Κυψέλη, με την οποία πάντα υπήρχε μια σχέση. Ο παππούς μου δούλεψε για τη διαμόρφωση της Φωκίωνος Νέγρη από ποτάμι σε δρόμο. Ως παιδί περνούσα τις διακοπές μου εδώ. Ερχόμουν στη θεία Αφροδίτη, που ήταν μια απελευθερωμένη σοφερίνα και μας έτρεχε σε όλες τις παραλίες της Αττικής. Συνέχισα να μένω για 20 χρόνια στο πρώτο σπίτι όπου έμεινα ως μαθητής. Έζησα όλη τη μετάλλαξη της Κυψέλης και της Φωκίωνος Νέγρη. Όταν ήρθα εδώ, ο δρόμος ήταν κατοικημένος από παλιούς αστούς που γερνούσαν μέσα σε μια περίεργη μεταβατική περίοδο που οδηγούσε στην παρακμή. Οι πεζοδρομήσεις διαδέχονταν η μία την άλλη.

q Πάντα με συγκινούσαν οι μυθολογίες των ανθρώπων κι αυτός ήταν ένας βασικός λόγος για να έρθω στην Αθήνα. Μικρός είχα βάλει στόχο να γνωρίσω από κοντά τους δικούς μου «μύθους». Ήμουν πολύ τυχερός, γιατί κατάφερα να τους συναντήσω σχεδόν όλους. Από τον Βασίλη Βασιλικό, τον Τσαρούχη, τον Νίκο Κούνδουρο, τον Μάνο Χατζιδάκι και την Ελεωνόρα Σταθοπούλου μέχρι τη Μελίνα Μερκούρη. Στο μυαλό μου η Αθήνα ήταν ένας τόπος όπου κάποιος μπορούσε να ζει ελεύθερος, ανάμεσα στους ήρωές του, και μαζί τους να παίρνει μέρος σε συναρπαστικές περιπέτειες.

q Τα χρόνια μου στη Σχολή Αναβρύτων ήταν τα πιο δύσκολα της ζωής μου. Ήταν το μόνο σχολείο στο οποίο γίνονταν εντατικά κλασικές σπουδές, αλλά έτρωγες αποβολή για το τίποτα, ακόμη και για το ότι φορούσες κόκκινο πουλόβερ. Έφτασαν να πουν στον πατέρα μου ότι έπρεπε να αποβληθώ για αναρχική και ανάρμοστη συμπεριφορά. Ευτυχώς, μια μέρα φάγαμε αποβολή γιατί ακούγαμε κρυφά τη «Λιλιπούπολη» από ένα τρανζιστοράκι κι έτσι το «Τρίτο» εντυπώθηκε στο μυαλό μου ως ιδανικός προορισμός ελευθερίας. Το σχολείο είχε βέβαια επινοητικούς και σπουδαίους καθηγητές, αλλά το κακό ήταν ότι κάθε φορά που ερχόταν ένας πιο ριζοσπαστικός καθηγητής τον έδιωχναν αμέσως. Ένας τέτοιος καθηγητής μού έσπασε νωρίς τον τσαμπουκά όσον αφορά τα μακροσκελή, φλύαρα κείμενα που έγραφα στην έκθεση. Είχα τουπέ γιατί το προηγούμενο σχολείο μού είχε καλλιεργήσει την αυτοπεποίθηση ότι γράφω εκπληκτικά, ενώ δεν ήταν τίποτε άλλο παρά πομπώδεις φλυαρίες. Αυτός ο άνθρωπος με έμαθε να γράφω απλά και συνοπτικά ό,τι σκέφτομαι και τον ευγνωμονώ. Ο ίδιος εκδιώχτηκε από το σχολείο πριν τελειώσει η χρονιά. Ένα καλό που μου έκανε αυτό το σχολείο ήταν να κάνω οτιδήποτε χρειαζόταν για να μη μοιάζει ότι υστερώ ως επαρχιώτης μπροστά στα αθηναιάκια και ως έφηβος να κάνω τον μάγκα ως αντίσταση στην τεράστια καταπίεση. Έκανα διάφορες πατέντες που είχαν μεγάλο ενδιαφέρον ως μεθοδολογία αντιδράσεων. Όπως όταν σε εορτασμό του Πολυτεχνείου, επειδή δεν μας είχαν εγκρίνει να διαβάσουμε ένα κείμενο που είχαμε γράψει, κρυφτήκαμε στον εξαερισμό του κλειστού γυμναστηρίου και πετάγαμε χαρτιά με το κείμενο σαν προκηρύξεις. Όλα αυτά που θέλει ένας έφηβος να κάνει, αλλά χρειάζεται ένα ερέθισμα. Ένα ελεύθερο σχολείο με αποδοχή ίσως δεν θα μου είχε δώσει τη δυνατότητα αυτή.

q Άρχισα να δουλεύω ως βοηθός του Δημήτρη Μαυρίκιου για τα «Γεφύρια του Ιονίου». Μια σειρά της ΕΡΤ, χάρη στην οποία επί πέντε χρόνια διασχίζαμε όλη την Ιταλία κάνοντας 12 ταινίες. Ήταν μια ωραία δικαιολογία για τους γονείς μου ότι κάνω πράγματα που έχουν σχέση με τις σπουδές μου, γιατί ξεκίνησα τη συνεργασία μου ως ερευνητή, δηλαδή να ψάχνω τις συγγένειες μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Σιγά-σιγά έγινα τα πάντα: βοηθός σκηνοθέτη, οπερατέρ, ηχολήπτης, μοντέρ, βοηθός παραγωγής, κουβαλητής! Ήταν το πιο χρήσιμο και ουσιαστικό σχολείο που μπορούσα να ’χω. Έμαθα το σινεμά μέσα από το φιλμ, κάτι που είναι πολύ διαφορετικό σε σχέση με το βίντεο. Το σημαντικό ήταν ότι επειδή ο Μαυρίκιος είχε εξαιρετική κινηματογραφική παιδεία και μια τρέλα με τη μυθοπλασία, τα ντοκιμαντέρ του δεν έμοιαζαν σε τίποτα με όσα γυρίζονταν εκείνη την εποχή. Ήταν ταινίες με ωραίες ιστορίες και γινόντουσαν συναρπαστικές μυθοπλασίες όπου απλώς χρησιμοποιούσε αληθινούς ήρωες.

q Η μεγαλύτερη χαρά μου ήταν πάντοτε να ανακαλύπτω καινούργια πράγματα στην Αθήνα και είμαι πάρα πολύ τυχερός γιατί αυτό συμβαίνει ακόμα και σήμερα, τόσα χρόνια μετά. Δεν εξαντλείται αυτή η πόλη και αυτό μ’ αρέσει. Όταν μου ζητάνε να περιγράψω την Αθήνα, λέω συχνά ότι είναι μια πόλη που μπορεί να μοιάζει με εφιάλτη ή τέρας, αλλά τελικά γίνεται συναρπαστική και ιδιαίτερα καυλωτική. Αυτός ο συνδυασμός δημιουργεί μια ερωτική σχέση από την οποία δεν μπορείς να ξεφύγεις. Εκεί που λες «θα τη χωρίσω» σε τουμπάρει, εκεί που λες «μου τελείωσε» σε ξανακαυλώνει, εκεί

26 lifo – 1.2.18

ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ, ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΗ ΘΉΒΑ, ΖΕΙ ΣΤΗ ΦΩΚΊΩΝΟΣ ΝΈΓΡΗ.

κάνεις παιδιά με τη μαμά σου. Παιδί έπαιζα εκεί όπου υποτίθεται ότι ο Οιδίποδας έπλυνε το μαχαίρι με το οποίο σκότωσε τον πατέρα του. Κι αυτή η πόλη έχει την κατάρα, παρ’ ότι επαρχιακή, να είναι πολύ κοντά στην Αθήνα.

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΡΑΜΑΓΓΙΩΛΗΣ

q Γεννήθηκα σε μια πόλη όπου τα παραμύθια που μαθαίνουμε από μικροί είναι ότι σκοτώνεις τον μπαμπά σου και

1.2.18 – lifo

27

που πας να την αγαπήσεις με διάρκεια κάτι κάνει, σε αγανακτεί και τη βρίζεις. Όταν πρωτοήρθα, θυμάμαι ότι επέστρεφα σπίτι στις 2:30 τη νύχτα και έξω είχε κόσμο, στους δρόμους επικρατούσε φασαρία. Διέφερε από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή πόλη· όλες οι άλλες μου φαίνονταν γηροκομεία. Η Αθήνα δημιουργεί καθημερινά έναν νέο προορισμό τον οποίο καψουρεύεσαι και όταν κουραστείς, σου βγάζει στη φόρα έναν άλλον. Τώρα τελευταία, δυστυχώς, «νεκρώνει» πάρα πολύ νωρίς. Ευτυχώς, όμως, ανακαλύπτω συνεχώς μικρά «παραπετάσματα». Αν τα τραβήξεις, θα βρεις από πίσω ανθρώπους που σκαρφίζονται τρόπους ώστε αυτή η πόλη να ξαναγίνει ζωντανή.

q Ο πρώτος με τον οποίο «ταξίδεψα» μέσα στην Αθήνα ήταν ο Χατζιδάκις. Θα έβγαζε το σάουντρακ του «Ρομ» και μου εξομολογήθηκε έναν ανεκπλήρωτο εφηβικό του έρωτα στην οδό Έρωτος. Αρχίσαμε να την ψάχνουμε, χωρίς να μπορούμε να την εντοπίσουμε. Ψάχναμε τρία βράδια με το αυτοκίνητο και στάθηκε αδύνατο να τη βρούμε. Μέχρι που βρέθηκε στον Κολωνό. Έκτοτε, όποτε χρειάστηκε να δείξω την Αθήνα σε ανθρώπους με διαφορετικό τρόπο κι όχι τον στερεοτυπικό, άρχισα να ανακαλύπτω κι εγώ την Αθήνα αλλιώς: σαν ένα σύμπαν που μου δίνει όλες τις δυνατότητες να ικανοποιήσω την περιέργειά μου, να νιώσω ελεύθερος, να συναντήσω τους σωστούς ανθρώπους. Σύντομα συνειδητοποίησα ότι όλα τα ερωτικά μου αδιέξοδα είχαν να κάνουν με αυτή την πόλη και με τον τρόπο που είναι δομημένη. Η περίπλοκη, αυθαίρετη και συχνά αδιέξοδη πολεοδομία της νιώθω πως επηρεάζει βαθιά και τις ερωτικές μας σχέσεις κι αυτό είναι το βασικό μοτίβο της ταινίας Black Οut. Πολλές φορές, όποτε νιώθω μπλοκαρισμένος, η πόλη αυτή με τα κόλπα της και τα μυστικά της μου δίνει κάτι σαν οδηγίες χρήσης. Και όταν χάνομαι μέσα της, βρίσκω τη λύση σε οτιδήποτε δεν θα μπορούσα να λύσω αλλιώς.

q Ο Χατζιδάκις με ανακάλυψε από το «Πού πάει η μουσική όταν δεν την ακούμε πια;» που συνεχίζει μέχρι σήμερα.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΡΑΜΑΓΓΙΩΛΗΣ

Βγήκαμε να φάμε μαζί με τον Γκάτσο και μου έκαναν ανάκριση. Έγινα μέλος μιας παρέας «αναρχικών» που ήταν ο Κούνδουρος, ο Χατζιδάκις και ο Μαμαγκάκης, και κάθε τόσο έμπαιναν και κάποιοι άλλοι. Βρισκόμασταν και κάναμε σκανταλιές. Στον Χατζιδάκι δεν έπαψα ποτέ να μιλάω στον πληθυντικό. Αλλά τις σκανταλιές που κάναμε θα τις έκανα μόνο με έναν συμμαθητή μου. Ακόμα κι όταν κάναμε πιο σοβαρά πράγματα, τα χειριζόμασταν με έναν τρόπο εφηβικό.

q Για πολλά χρόνια πίστευα ότι τις ραδιοφωνικές εκπομπές δεν τις άκουγε κανείς και αυτό μου έδινε την ελευθερία να τολμάω. Έτσι, λοιπόν, οι ταινίες που δεν μπορούσα να γυρίσω, οι ιστορίες που δεν μπορούσα να ζήσω, τα ντέρτια που είχα ως νέος, έβρισκαν τρόπο έκφρασης μέσα από αυτές στο ραδιόφωνο. Κάθε εκπομπή έχει μία ιστορία κι ένα ολοκληρωμένο κινηματογραφικό σενάριο. Σαν το σάουντρακ μιας ταινίας που είναι φτιαγμένο για να σε κάνει να φαντάζεσαι τη δική σου ταινία, να βάζεις τις δικές σου εικόνες. Έκανα εκπομπές με άγνοια κινδύνου και με θράσος του τύπου «αφού κανένας δεν τις ακούει, ας τολμήσουμε». Όταν ήρθε ένας νέος διευθυντής και θέλησε να τις σταματήσει, ετοίμασα μια αποχαιρετιστήρια εκπομπή. Άρχισαν να παίρνουν τηλέφωνα και έφτασαν 300 άτομα στην ΕΡΤ να διαμαρτυρηθούν για το τέλος της. Εκεί συνειδητοποίησα ότι υπήρχε ένα ετερόκλητο κοινό που την άκουγε, από ένα μοναστήρι που την έβαζε στα ηχεία για να ακούγεται στο προαύλιο μέχρι έναν οδηγό νταλίκας. Τα επόμενα χρόνια οι εκπομπές αυτές απέκτησαν μεγαλύτερο και πιο φανατικό κοινό.

Δεν εξαντλείται αυτή η πόλη και αυτό μ’ αρέσει. Όταν μου ζητάνε να περιγράψω την Αθήνα, λέω συχνά ότι είναι μια πόλη που μπορεί να μοιάζει με εφιάλτη ή τέρας, αλλά τελικά γίνεται συναρπαστική και ιδιαίτερα καυλωτική. Αυτός ο συνδυασμός δημιουργεί μια ερωτική σχέση από την οποία δεν μπορείς να ξεφύγεις.

q Δεν ξέρω τι θα πει «περιθώριο», τι θα πει απαγορευμένος έρωτας, οτιδήποτε αισθάνεται κανείς πρέπει να του δίνεται ο χώρος για να διαδραματιστεί. Ξέρω όμως ότι κάθε έρωτας πρέπει να έχει τον χώρο που του αναλογεί και ότι όλα αυτά που θεωρούμε περιθώριο, αν έρθουν κοντά και τα δούμε, αλλάζει και η έννοια της προκατάληψης. Γι’ αυτό έκανα το J.A.C.E., μια ταινία για ορφανούς και σεξουαλικά μπερδεμένους ελέφαντες που παλεύουν με κάθε είδους στερεότυπα και προκαταλήψεις. Μια ταινία είναι πολύ σημαντικό εργαλείο για να έρθει κανείς σε επαφή με ήρωες οι οποίοι, σε αντίθετη περίπτωση, είναι «αόρατοι», είτε γιατί δεν έχουμε πρόσβαση σε αυτούς είτε γιατί φοβόμαστε να έχουμε πρόσβαση.

q Επειδή αυτήν τη στιγμή οι ιστορίες που συμβαίνουν στον τόπο μας είναι συνταρακτικές και συναρπαστικές από μόνες τους, αποφάσισα να χωθώ πιο πολύ στο ντοκουμέντο. Έτσι, άρχισα τη σειρά «Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους». Όχι γι’ αυτούς που έχουν βήμα να δείχνουν ότι είναι αξιοσημείωτοι αλλά για εκείνους που δεν τους βλέπουμε. Δημιουργήθηκαν οι πρώτες 12 ταινίες όπου νέοι μαθηματικοί, καλλιτέχνες, σκηνοθέτες, ηθοποιοί έπαιρναν οδηγίες από αυτούς τους «αξιοσημείωτους». Έτσι διαχειριστήκαμε πάρα πολλά θέματα και οι ταινίες έγιναν viral και μαθήματα στα σχολεία. Στον δεύτερο κύκλο βρήκα την ευκαιρία να μπω σε ιστορίες με πιο δύσκολα θέματα: για άστεγους, ανήλικους φυλακισμένους, μόνες γυναίκες, πρόσφυγες με παιδιά, αδέσποτα, άνεργους. Πέσαμε στο κλείσιμο της ΕΡΤ και μέσα στην αναμονή του τι θα γίνει κερδίσαμε τέσσερα χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων μπήκαμε ακόμα πιο βαθιά στις ιστορίες αυτών των «αντιηρώων», που όταν ξεκινάει η ταινία λες ότι δεν έχουν καμία ελπίδα. Όμως οι 12 αυτές ταινίες τελειώνουν με ένα είδος εύθραυστου χάπι εντ που το έχει γράψει η ζωή στην Ελλάδα της κρίσης και όχι σεναριογράφος στο Χολιγουντ. Αυτές οι ταινίες λειτούργησαν εξαιρετικά υποστηρικτικά και για μένα που τις έκανα, γιατί άρχισα να ανακαλύπτω πως οι ταινίες, ειδικά αυτή την περίοδο, μπορεί να έχουν κοινωνικά εργαλεία με μια πολύτιμη διάδραση και γι’ αυτούς που παίζουν και για τον αποδέκτη. Κάνοντας ταινίες για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες δημιουργείται μια επικοινωνία με καταστάσεις που πολύ δύσκολα μπορεί να τις διαχειριστεί κανείς. Παρακολουθώντας ανθρώπους που ψάχνουν τρόπους να επανενταχτούν στη ζωή, βρήκα κι εγώ ένα νόημα που έχει ουσιαστική πολιτική σημασία, την απάντηση στο ερώτημα ποια είναι η λύση. Όταν οι λύσεις δεν έρχονται από αλλού, μπορούμε εμείς οι ίδιοι να τις δρομολογήσουμε;

q Η Στέγη τώρα και το Ίδρυμα Ωνάση δημιουργούν μια πλατφόρμα με αυτές τις ταινίες, όπου κάνουμε τα πρώτα διαδραστικά ελληνικά ντοκιμαντέρ. Αυτό σημαίνει ότι θα βλέπεις τις ταινίες στο Διαδίκτυο, αλλά θα έχεις τη δυνατότητα να δεις την εξέλιξη αυτών των ηρώων με έξτρα βίντεο, ενώ παράλληλα θα μπορείς να έρθεις σε επαφή με οργανώσεις που ασχολούνται με το θέμα. Δημιουργείται έτσι ένας νέος χάρτης της Αθήνας, όχι μέσα από τα μνημεία της αλλά μέσα από αυτούς τους αντιήρωές της, τους δικούς μας «αξιοσημείωτους», χάρη στους οποίους η Αθήνα συνδέεται με ολόκληρο τον κόσμο. Καθώς οι ήρωες στήνουν έναν νέο χάρτη της πόλης, οι ιστορίες τους διακλαδίζονται σε όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία έως τον Καναδά, με αφετηρία την Αθήνα, και ακολουθούν μια νέα διαδρομή. Η Αθήνα ξαναγίνεται ένα κέντρο του κόσμου, αλλά ως ένα παράδειγμα διαχείρισης κρίσης. Έχουν παραχθεί 120 παραπάνω ταινίες ως συνέχεια και εξέλιξη των 12 αρχικών.

q Οι γονείς μου δεν συμφιλιώθηκαν ποτέ με τη ζωή που κάνω, αλλά δεν εξέφρασαν ποτέ σ’ εμένα την ανησυχία τους. Αυτό ήταν πολύ υποστηρικτικό για μένα. Αφότου και οι δύο έφυγαν, η Θήβα τελείωσε. Υπάρχει ένα σπίτι κλειστό και όταν περνάω κοιτάζω ψηλά να δω αν θα βγει η μητέρα μου στο μπαλκόνι. Και ακριβώς επειδή το ρολό παραμένει κλειστό, ξαναγυρίζω στην Αθήνα, οδηγώντας όσο πιο γρήγορα μπορώ.

28 lifo – 1.2.18

ΙNFO

Ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης είναι ραδιοφωνικός παραγωγός της εκπομπής «Πού πάει η μουσική όταν δεν την ακούμε πια;» στο Τρίτο Πρόγραμμα και σκηνοθετεί τη σειρά ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ «Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους».

548

ΟΜΟΡΦΑ ΒΙΒΛΙΑ

Τα νομαδικά σπίτια που ονειρεύτηκες Μια νέα έκδοση καταγράφει τα πιο απομακρυσμένα, φευγάτα και όμορφα σπίτια του κόσμου. Η φράση «να πάρω ένα τροχόσπιτο να γυρίσω τον κόσμο» παίρνει άλλη διάσταση σε αυτή την εξαιρετική έκδοση που καταγράφει μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα «κινητά» σπίτια στον κόσμο. Είτε πρόκειται για πλωτά ξενοδοχεία, είτε για σπίτια που αιωρούνται στηριγμένα σε δέντρα, ή απλώς για εντυπωσιακές σκηνές, ξεφυλλίζοντας τις σελίδες αυτού του βιβλίου σίγουρα θα βρείτε το σπίτι των ονείρων σας.

«Nomadic Homes. Architecture on the move», εκδόσεις Taschen

H

ΑΓΟΡΑ

ΤheGOODLIFO

τησ δασ α εβδομ

1.2.18 – lifo

29

Πού θα φας τις πιο εξωτικές σούπες στην Αθήνα;

CONVERSE

NAL O S R E P ER SHOPP

All Star High Street με το μεγάλο λογότυπο και τα έντονα χρώματα, το ιδανικό παπούτσι για ποπ εμφανίσεις.

õ

ò

Adidas Γυναικείο hoodie με κεντήματα και prints, αποτέλεσμα της συνεργασίας της Adidas με την εταιρεία The FARM Company. www.adidas.com

Ένα πιάτο ζεστή σούπα είναι ίσως ο ορισμός του comfort food. Πρόκειται για ένα πιάτο που κρύβει στοργή, μας ζεσταίνει και δεν είναι καθόλου παράξενο που στο μυαλό μας το έχουμε συνδέσει με κάτι που μας δίνει δύναμη και μας κάνει καλό. Εκτός, λοιπόν, από τις δικές μας φανταστικές παραδοσιακές σούπες –την κοτόσουπα αυγολέμονο, την κρεατόσουπα, τη φασολάδα ή τη σούπα με φακές–, τελευταίως ο ουρανίσκος μας φαίνεται να ψάχνει και για πιο κοσμοπολίτικες γεύσεις που μας ταξιδεύουν μακριά. Συχνά και σε άλλες ηπείρους.

LATIN AMERICAN FOOD

Gaggia

Κολοκοτρώνη 14, 211 4116666

Ανάμεσα στα tacos και στα burritos, στο νεοαφιχθέν Latin American Food ξεχωρίζει και η σούπα Canja. Κάπως καυτερή, αρκετά υγιεινή, σου αφήνει την αίσθηση της πληρότητας. Με απλά λόγια, σε χορταίνει.

Μηχανή καφέ espresso. www.coffees.gr

ö

ROUAN THAI

Νοταρά 131, Πειραιάς, 210 4294494

ò

Hermès Το Eau de rhubarbe écarlate είναι ένα unisex άρωμα με πρωταγωνιστή το ραβέντι.

Ακόμα κι αν δεν πεθαίνεις για σούπες, πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις την πιο παραδοσιακή ταϊλανδέζικη, την Τom Yam, στο Rouan Thai του Πειραιά. Είναι καυτερή, ξινή και αρωματική μαζί, κάτι που κάνει τον εγκέφαλο να τρελαίνεται. Στην ουσία πρόκειται για ζωμό και κομματάκια κοτόπουλου που αρωματίζονται με χυμό από λάιμ, φύλλα καφίρ και λεμονόχορτο, ενώ η γεύση ενισχύεται με τις φρέσκες καυτερές πιπεριές.

LOS LOROΣ

Ξενοφώντος 14 & Νίκης, Αθήνα, 210 3243232

ΤheGOODLIFO

Στο Los Loroς η σούπα ονομάζεται Αjiaco και είναι παραδοσιακή κολομβιανή με κοτόπουλο, πατάτα, guascas (φύλλα ενός λουλουδιού που θυμίζει χαμομήλι), sour cream, αβοκάντο και φυλλαράκια από φρέσκο κόλιαντρο. Έχει ένα πολύ ξεχωριστό άρωμα και γεύση που δεν θυμίζει καμία από τις γεύσεις που έχουμε συνηθίσει.

POLAROID Τα νέα γυαλιά της Polaroid ξεχωρίζουν για τον σύγχρονο σχεδιασμό τους και τους χαρούμενους χρωματικούς συνδυασμούς τους.

ô

FEYROUZ

Καρόρη 23 & Αγάθωνος, 213 0318060 Στη Feyrouz ζητάς μια ανατολίτικη μαχλούτα. Στην ουσία πρόκειται για μια βελουτέ σούπα από ζωμό κοτόπουλου, κόκκινη φακή, κολοκύθα και καρότο που συνδυάζεται ωραία με μάραθο και κύμινο. Τη σερβίρουν σε χάρτινο ποτηράκι και μπορείς να την πιεις στο ποτήρι, που λένε.

TOP

4

kειμενο μεροπη κοκκινη

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

ΆΝΝΑ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΊΟΥ Εικαστικός, μουσικός (frontwoman των Puta Volcano)

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ

Τι είναι το τατουάζ που έχεις στο χέρι σου; Όλα μου τα τατουάζ είναι συνδετικοί κρίκοι με ανθρώπους. Στο δεξί χέρι είναι κάτι που κάναμε πιτσιρίκια με τον αδερφό μου Alex P (και κιθαρίστα των Puta), στο αριστερό είναι ένα oldschool σχέδιο από τη θρυλική Βάσω και γράφει «duende». Δώσε μου κάποια στοιχεία για να καταλάβω τι έχει επηρεάσει την αισθητική σου. Η αισθητική μου είναι επηρεασμένη από το κλασικό, είτε αυτό αναφέρεται στη μουσική είτε στο εικαστικό πεδίο, σε πρώτο επίπεδο. Στη συνέχεια, αυτά που με διαμορφώνουν καλλιτεχνικά είναι το καλτ και ο πριμιτιβισμός, η αυτοαναφορικότητα μέσα από περσόνες, το κιτς, η διερεύνηση της ταυτότητας, η ρευστότητα των δεδομένων προτύπων και το πώς αυτά αναπλάθονται με το πέρασμα του χρόνου. Η τέχνη μου είναι αρκετά ανθρωποκεντρική. Ο άνθρωπος αποτελεί για εμένα την πιο συναρπαστική πρώτη ύλη. Σου αρέσει να ασχολείσαι με την εμφάνισή σου; Το ρούχο το μεταχειρίζομαι και ως κοστούμι, όχι μόνο στο επίπεδο της καθημερινότητας και του εικαστικού κομματιού. Η ενδυμασία είναι στολή κατά κάποιον τρόπο, ισχυροποιεί, αποδυναμώνει και γενικότερα αποτελεί ένα μέσο επικοινωνίας. Αυτά που επιλέγουμε να φορέσουμε είτε αναδεικνύουν, είτε αποπροσανατολίζουν, είτε καθορίζουν στοιχεία του εαυτού μας, όπως τον εφευρίσκουμε σταδιακά. Τι σε πληγώνει στην Αθήνα; Η παραίτηση και η γκρίνια – είναι μια όμορφη πόλη που γκρινιάζει πολύ. Ποια είναι η πιο αγαπημένη σου καθημερινή ασχολία; Οτιδήποτε έχει να κάνει με το σώμα, χορός, γυμναστική κίνηση και έκφραση. Και το πιάνο. Έχεις ακούσει κάτι τελευταία που να σου άρεσε πολύ; Σήμερα το πρωί άκουσα ένα κομμάτι το οποίο με μάγεψε με τη ’90s νοσταλγία του: Code Orange - «Dreams in Inertia». Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Μια κίτρινη γούνα, mesh body, βελούδινο σορτς με κεντημένα λουλούδια κι ένα ζευγάρι chunky γόβες. Κάποια κομμάτια είναι vintage second hand και κάποια δεν θυμάμαι πώς βρέθηκαν στην ντουλάπα μου. Με γρήγορους υπολογισμούς θα έλεγα ότι κοστίζουν περίπου 75 ευρώ.

Δείτε: vimeo.com/ annapapathanasiou Ακούστε: soundcloud.com/lunastoner

1.2.18 – lifo

31

KET H MARA RC RESE Η ΟΟΖΟΟ στηρίζει τους νέους Έλληνες σχεδιαστές

ΤheGOODLIFO

Το γνωστό brand ρολογιών OOZOO εγκαινίασε τη συνεργασία του με τον ΑΚΤΟ, το κορυφαίο εκπαιδευτικό ίδρυμα Τέχνης και Design στην Ελλάδα, και έδωσε τη δυνατότητα σε νέους Έλληνες σχεδιαστές να σχεδιάσουν πρωτοποριακά ρολόγια OOZOO. Την Τετάρτη 24 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης σχεδίων των product designers του «ΑΚΤΟ Ιnnovation Lab by OOZOO», στην οποία παρουσιάστηκαν οι πρωτοποριακές προτάσεις σχεδιασμού ρολογιών που δημιούργησαν οι νέοι βιομηχανικοί σχεδιαστές του ΑΚΤΟ για το γνωστό brand OOZOO.

Μοναδικό νεσεσέρ από τη VICHY για τη φροντίδας της επιδερμίδας σου

Με την αγορά της αγαπημένης σου κρέμας προσώπου η VICHY σου κάνει δώρο ένα τσαντάκι με απολαυστικά προϊόντα σε ειδικό μέγεθος για να ολοκληρώσεις τη ρουτίνα ομορφιάς σου. Διάλεξε την κρέμα που ταιριάζει απόλυτα στις ανάγκες σου και δες την επιδερμίδα σου να λάμπει ξανά.

32 lifo – 1.2.18

ο μεγάλος ελληνας νικητής του chivas venture θα διεκδικήσει 1 εκατομμύριο δολάρια Το Chivas Venture, ο παγκόσμιος διαγωνισμός κοινωνικής επιχειρηματικότητας, ανέδειξε την ελληνική επιχείρηση TOBEA που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον τελικό του διαγωνισμού που θα πραγματοποιηθεί στο Άμστερνταμ τον Μάιο του 2018 και θα διεκδικήσει μέρος της παγκόσμιας χρηματοδότησης του ενός εκατομμυρίου δολαρίων.

Κοινωνική υπευθυνότητα APIVITA με όχημα την εκπαίδευση, για τα παιδιά της Πίνδου Η APIVITA, σε συνεργασία με τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς Άγονη Γραμμή Γόνιμη και New Wrinkle, δημιούργησε τη σειρά προϊόντων περιποίησης σώματος Pindos Wild Herbs, ειδικά σχεδιασμένη για να υποστηρίξει έναν σημαντικό σκοπό, τα εκπαιδευτικά προγράμματα Οικολογικού Αλφαβητισμού για τα παιδιά και τους νέους της Πίνδου. To Pindos Wild Herbs γεννήθηκε στα βουνά της Πίνδου και συγκεκριμένα στο χωριό Βωβούσα, που ανήκει στο Ζαγόρι και βρίσκεται εντός και υπό την προστασία της ζώνης NATURA 2000 και του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου. Μέσω των προγραμμάτων αυτών, τα παιδιά και οι νέοι των χωριών των Νομών Ιωαννίνων και Γρεβενών θα μάθουν πώς μπορούν να συνδέσουν τη φύση, τη μοναδική βιοποικιλότητα της περιοχής τους και τα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά με υγιή, αειφόρο και καινοτόμο επιχειρηματικότητα. Σκοπός είναι να ξεκινήσει μια αλλαγή στα χωριά της Πίνδου, μια «ευαίσθητη» περιοχή που έχει πληγεί έντονα από την οικονομική κρίση, από ανθρώπους που ζουν εκεί και θα εργαστούν εκεί, αναπτύσσοντας με υγιή και αειφόρο τρόπο τον τόπο καταγωγής και παραμονής τους. Από τον τόπο τους, για τον τόπο τους.

ΤheWeek

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα

ΣΙΝΕΜΑ

ΒΙΒΛIΟ

ΓΕΥΣΗ

Ένα ντοκιμαντέρ για τον Ζακ Μαγιόλ.

Γυναίκες συγγραφείς την εποχή του #metoo.

Πού θα φας καλό κρέας στην Αθήνα;

σελιδα

36

σελιδα

38

σελιδα

40

34

ΘΕΑΤΡΟ Ο Αδαής και ο Παράφρων Η εξαιρετική παράσταση που σκηνοθέτησε ο Γιάννος Περλέγκας επιστρέφει. Από τη Λουίζα Αρκουμανέα

ΣΙΝΕΜΑ σελιδα

37

Phantom Thread

Στην ατμόσφαιρα του μεταπολεμικού Λονδίνου διαδραματίζεται το Phantom Thread, η τελευταία κινηματογραφική συνεργασία του Ντάνιελ Ντέι Λιούις με τον σκηνοθέτη Πολ Τόμας Άντερσον – και μάλλον είναι η τελευταία φορά που θα δούμε τον σπουδαίο ηθοποιό να πρωταγωνιστεί στη μεγάλη οθόνη. H ταινία αφηγείται την ιστορία του διάσημου και εμμονικού με τη λεπτομέρεια μόδιστρου των ’50s Ρέινολντς Γούντκοκ που σχεδιάζει ρούχα και ντύνει μέλη της υψηλής κοινωνίας της βρετανικής μητρόπολης. Όταν ερωτεύεται μια νεαρή σερβιτόρα, την Άλμα (Βίκι Κριπς), η σχέση τους μετατρέπεται σε ένα παιχνίδι εξουσίας. To εξαιρετικό σάουντρακ υπογράφει ο κιθαρίστας των Radiohead, Τζόνι Γκρίνγουντ. ä Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο, σελ. 36 1.2.18 – lifo

33

απο τη γεωργια παπασταμου

SmallTalk

ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

EVENTS

Top

7

1. ΜΟΥΣΙΚΗ Lower Parts: Egyptian Lover

Η αθηναϊκή δισκογραφική εταιρεία Lower Parts καλεί τον πρωτοπόρο της hip-hop/electro σκηνής για ένα δίωρο old school σόου με scratching, rap και το θρυλικό Tr-808 στο Temple Club που θα διαμορφωθεί ειδικά για την περίσταση. Μαζί του θα εμφανιστούν ο Andreas Truant και το ελληνικό δίδυμο Hydroessa, που αποτελείται από τους Asty Tekk και Goerg Olfis. ä 3/2, Temple Athens, Ιάκχου 17, Γκάζι, 00:00, εισ.: 8- 10 ευρώ

του, η διευθύντρια του σχολείου αδελφή Αλοΐσιους πιστεύει ακράδαντα στη δύναμη του φόβου και της πειθαρχίας και θα προσπαθήσει να τον εκδιώξει, κατηγορώντας τον για τη στενή του σχέση με έναν από τους μαθητές.ä 7/2-1/4, Ροές, Ιάκχου 16, Γκάζι, Τετ.

19:00, Πέμ.-Παρ. 21:00, Σάβ. 18:30 & 21:00, Κυρ.

20:00, εισ.: 12-16 ευρώ

3. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Κωνσταντίνος Βολανάκης, Ο πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας

Αμφιβολία

ΦΕΒΡ.

34 lifo – 1.2.18

Denis Maksimov Συγγραφέας, επιμελητής τέχνης και πολιτικός αναλυτής. Βρίσκει το queer στοιχείο σε μύθους της αρχαιότητας.

Για τι θα μας μιλήσεις στην Αθήνα; Θα κάνω μια εισαγωγή στις δυνατότητες που έχει η μυθολογία να μας βοηθήσει να μετασχηματίσουμε το μέλλον. Θα επικεντρωθώ στην ανάλυση της Θεογονίας του Ησιόδου και θα αναφερθώ σε εναλλακτικές μορφές ανάγνωσης χαρακτήρων, όπως η Αθηνά και ο Διόνυσος. Τέλος, θα παρουσιάσω το πρόγραμμα της ομάδας κριτικής ανάγνωσης «Queering Theogony» που θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα και θα περιλαμβάνει ξενάγηση γύρω από τον λόφο της Ακρόπολης και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αναγνώσεις κειμένων και προβολές.

2. ΘΕΑΤΡΟ

1–7

THE FACE

Το βραβευμένο με Πούλιτζερ θεατρικό κείμενο του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ διασκευάζει και σκηνοθετεί ο Απόλλωνας Παπαθεοχάρης με τη Ρούλα Πατεράκη και τον Νίκο Κουρή στους κεντρικούς ρόλους. Η υπόθεση διαδραματίζεται σε ένα θρησκευτικό σχολείο, με τον χαρισματικό ιερέα Φλιν να προσπαθεί να ανατρέψει τα αυστηρά έθιμα διαπαιδαγώγησης. Απέναντί

Περισσότερα από εβδομήντα έργα του κορυφαίου θαλασσογράφου Κωνσταντίνου Βολανάκη αποκαλύπτουν την προσφορά του στη διαμόρφωση της νεοελληνικής ζωγραφικής. Ο Βολανάκης, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Σχολής του Μονάχου, σε αντίθεση με τους ζωγράφους της συγκεκριμένης σχολής που ασχολήθηκαν κυρίως με την ηθογραφία και τις προσωπογραφίες, αποτύπωσε την αγάπη του για τη θάλασσα και τα πλοία. Στην έκθεση του Ιδρύματος Θεοχαράκη φιλοξενείται και ο περίφημος, μνημειακών διαστάσεων πίνακάς του «Ναυμαχία της Σαλαμίνας».ä 7/2-13/5, Ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη, Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Δευτ.-Τετ., Παρ.-Κυρ. 10:00-18:00, εισ.: 3-6 ευρώ

STOEP TH S PR ES ΜΟΥΣΙΚΗ Peter Broderick Γνωστός από τη συμμετοχή του στους Efterklang και με μεγάλη προσωπική δισκογραφία, ο Peter Broderick έρχεται στην Αθήνα, καλεσμένος των St. Paul’s Sessions. Ανάμεσα στις τελευταίες του κυκλοφορίες περιλαμβάνεται το «Partners», ένα πιάνο άλμπουμ-φόρος τιμής στον John Cage, και το «All together again» με κομμάτια του καλλιτέχνη που έχουν συνοδεύσει θεατρικά και κινηματογραφικά έργα.

4/2, Αγγλικανική Εκκλησία Αγίου Παύλου, Φιλελλήνων 27 & Σιμωνίδου, 21:00, εισ.: 17 ευρώ

Επιχειρείς μια ανάγνωση μύθων της αρχαιότητας διαφορετική από αυτή που συνήθως διδάσκεται και ισχυρίζεσαι ότι η τελευταία δεν είναι αποσυνδεδεμένη από την πατριαρχία και τον καπιταλισμό; Ναι. Στo πλαίσιo της εκπαίδευσης και της σύγχρονης κουλτούρας η πολυθεϊστική μυθολογία παρουσιάζεται ως κάτι που έχει σκοπό να διασκεδάσει και να προκαλέσει αισθητική ευχαρίστηση ή και νοσταλγία. Οι μύθοι είναι δυναμικά εργαλεία που μπορούν να μας βοηθήσουν να σκεφτούμε κριτικά για τον εαυτό μας, τις κοινωνίες μας και το μέλλον που επιθυμούμε. Οι έννοιες της δικαιοσύνης, της χρηστής διακυβέρνησης και της κοινωνικής ειρήνης παρουσιάστηκαν με τη μορφή θεοποιημένων όντων που με την πάροδο του χρόνου έγιναν «ιδεογραφίες», υψηλού επιπέδου αφαιρέσεις που αντιπροσωπεύουν τη δέσμευση σε έναν συγκεκριμένο σκοπό. Με το πέρασμα χιλιάδων χρόνων υπέστησαν ριζικές μεταμορφώσεις. Ο τρόπος που τις ερμηνεύουμε σήμερα και ο οποίος αποκαλείται «κανονικός» είναι πολύ πρόσφατος. Το να διερευνήσουμε την αστάθεια και την προσωρινότητα που έχουν στην πραγματικότητα αυτές οι νόρμες έχει εξαιρετική σημασία, αφού μπορεί να μας βοηθήσει στην απο-αποικιοκρατικοποίηση της φαντασίας μας και να μας οδηγήσει, μεταξύ άλλων, σε εναλλακτικές του καπιταλισμού και της πατριαρχίας. Ένα παράδειγμα αυτού που ονομάζεις «Queering Theogony»; Ας πάρουμε ως παράδειγμα τον χαρακτήρα της θεάς Αθηνάς. Αντί να επικεντρωθούμε στα χαρακτηριστικά της ως πιστής κόρης, ως «επέκτασης του πατέρα της και της δύναμής του», επικεντρωνόμαστε στη διαφορετικότητά της. Είναι θηλυκή, αρσενική, ασεξουαλική, θεά του πολέμου και των τεχνών, τόσο ισχυρή όσο ο πατέρας της ο Δίας. Συνδυάζει φαινομενικά ανυπέρβλητες αντιφάσεις, με τα σημερινά στάνταρ είναι ένα είδος φρικιού του Ολύμπου. Αλλά αυτά τα «αφύσικα» χαρακτηριστικά της είναι εκείνα που μας επιτρέπουν να πούμε μια ιστορία διαφορετική από αυτήν που λένε τα σχολεία και η μαζική κουλτούρα.

Queering Theogony, 1/2, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 19:00-22:00, είσοδος ελεύθερη

4. ΧΟΡΟΣ Μαριάννα Καβαλλιεράτου, They

DANCE

Η Μαριάννα Καβαλλιεράτου παρουσιάζει το νέο της έργο στο Bios θίγοντας θέματα φύλου, ταυτότητας και απελευθέρωσης. Η χορογράφος και χορεύτρια που έχει συνεργαστεί επανειλημμένα με τον Αμερικανό σκηνοθέτη και εικαστικό Robert Wilson δημιουργεί αυτήν τη φορά ένα ντουέτο για δύο άντρες ερμηνευτές που άλλοτε συνυπάρχουν αρμονικά και άλλοτε αντικρούουν ο ένας τον άλλον. Η Ελευθερία Ντεκώ είναι υπεύθυνη για τους φωτισμούς του They, ενώ τη μουσική έχει αναλάβει ο Dom Bouffard.ä 5-8/2, Βios, Πειραιώς 84, Δευτ.-Πέμ. 21:00, εισ.: 8-12 ευρώ

5. ΠΡΟΒΟΛΗ Skatebård Μετά την πρώτη επιτυχημένη εμφάνισή του στο Fasma Festival, ο Νορβηγός DJ και παραγωγός επιστρέφει για ένα πολύωρο χορευτικό set.

Η 8η Μέρα, Ο άνθρωπος δημιούργησε τη μηχανή

Ark

Φεστιβάλ γαστριμαργικής απόλαυσης με γεύσεις απ’ όλη την Ελλάδα στο βραβευμένο εστιατόριο Ark.

2/2, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 00:00, εισ.: 5 ευρώ

Έιτ στο David H Φώφη Τσεσμελή (DJ Fo), o Eliot και ο Nikko Patrelakis διαλέγουν μουσικές στο πρώτο πάρτι της καινούργιας ομάδας «Έιτ» στο David Bar, στο Γκάζι.

2/2, David Bar, Κωνσταντινουπόλεως 44 & Ελασιδών 29, 22:00, είσοδος ελεύθερη

Beatnik: Headless Horseman Με όνομα εμπνευσμένο από ένα αρχαίο παραμύθι, ο Headless Horseman φημολογείται πως είναι ο καλλιτέχνης underground techno Bill Youngman. Μαζί του στα decks οι Phormix, Morah και Sepho.

2/2, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 00:00, εισ.: 10 ευρώ

Seds: Nic Fanciulli O Βρετανός DJ και μουσικός παραγωγός έχει υπάρξει υποψήφιος για Grammy κι έχει συνεργαστεί με κορυφαίους καλλιτέχνες της σκηνής, όπως ο Carl Cox. 3/2, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 00:00, εισ.: 12-15 ευρώ

Το Athens Digital Arts Festival παρουσιάζει ένα κινηματογραφικό διήμερο με πρώτες προβολές ταινιών, ντοκιμαντέρ και video art με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και την επερχόμενη τεχνολογική αποκάλυψη. Η Multitrab Productions, στο πλαίσιο του 14ου ADAF, εξερευνά τις ουτοπικές και δυστοπικές απόψεις σχετικά με το μέλλον της τέχνης, της τεχνολογίας και της επιστήμης. ä 1-2/2, Temple Athens, Ιάκχου 17, Γκάζι, 19:00-23:30, είσοδος ελεύθερη

6. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Γιώργος Χουλιαράς, Γλυπτικές αισθήσεις Μια σειρά από μεταλλικά γλυπτά μεγάλων διαστάσεων που συνδέονται συνειρμικά με τις εποχές του έτους καθώς και ένα σύνολο μικρότερων γλυπτών, στα οποία κυριαρχεί η ανθρώπινη φιγούρα, παρουσιάζει ο γλύπτης και καθηγητής της ΑΣΚΤ Γιώργος Χουλιαράς. Η καινούργια του δουλειά περιλαμβάνει γλυπτικές συνθέσεις που ξεκίνησαν ως ιδέα από τη δεκαετία του ’90 και αναπτύχθηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια, με την επιστροφή του στο εργαστήριο μετά τη θητεία του ως δασκάλου. ä 1-24/2, Γκαλερί Ευριπίδης, Ηρακλείτου 10, Τρ.-Πέμ.-Παρ. 11:00-20:30, Τετ.

11:00-17:00 & Σάβ. 11:00-16:00. Εγκαίνια: Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου, ώρα: 20:00

ΘΕΑΤΡΟ Αρίστος Το βραβευμένο μυθιστόρημα του Θωμά Κοροβίνη με θέμα τη ζωή του Αριστείδη Παγκρατίδη, του φερόμενου ως «Δράκου του Σέιχ Σου», μεταφέρεται στη σκηνή, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παπαγεωργίου. Εννέα χαρακτήρες που συνδέονται με τον Παγκρατίδη εξομολογούνται και συνθέτουν το προφίλ του «Αρίστου» που καταδικάστηκε τετράκις σε θάνατο.

Σ

το σημείο που πολλοί θεωρούν αθηναϊκή ριβιέρα, ένας all day χώρος-πρόταση του ομίλου Παπαθεοχάρη έδωσε νέα πνοή στην έξοδο των κατοίκων των νοτίων προαστίων και όχι μόνο. Ένα μπαρ με εκλεκτά κοκτέιλ, ένα coffee shop με σπάνια coffee blends και, φυσικά, ένα υπέροχο βραβευμένο εστιατόριο υπό την καθοδήγηση του διάσημου σεφ Γιάννη Μπαξεβάνη, βραβευμένου για τη δημιουργική ελληνική κουζίνα του, συνθέτουν την ιδανική επιλογή για κάθε είδους έξοδο. Η προνομιακή του θέση σε ένα από τα ωραιότερα σημεία της Αθήνας με κατάλληλη ατμόσφαιρα χειμώνα-καλοκαίρι, η λιτή και απέριττη αισθητική του, το εξαιρετικό του σέρβις, οι προσιτές του τιμές αλλά και η εκπληκτική κουζίνα του, προσανατολισμένη στις ελληνικές γεύσεις, το έχουν ήδη κάνει hot-spot. Γι’ αυτό και θεωρήθηκε ο καταλληλότερος χώρος για να φιλοξενήσει το φεστιβάλ βραβευμένων εστιατορίων απ’ όλη την Ελλάδα. Από την Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου και κάθε Πέμπτη ως τις 15 Ιουνίου θα φιλοξενούνται οι εκλεκτότερες γεύσεις από τα καλύτερα εστιατόρια της χώρας, και ευτυχώς υπάρχουν πολλά. Τα τελευταία χρόνια συντελείται μια ελληνική γαστρονομική άνοιξη: από γκουρμέ εστιατόρια μέχρι ψαγμένες παραδοσιακές ταβέρνες η ελληνική κουζίνα ανθεί. Επιχειρηματίες στον χώρο της εστίασης και της φιλοξενίας αλλά και νέοι σεφ ανακαλύπτουν τους θησαυρούς της ελληνικής κουζίνας και με ολοένα και μεγαλύτερο ενθουσιασμό παρουσιάζουν στο κοινό, ελληνικό και ξένο, μια σύγχρονη, ποιοτική και νόστιμη ελληνική κουζίνα, άλλοτε στην πιο σύγχρονη και άλλοτε στην πιο κλασική της μορφή. Στο φεστιβάλ θα έχουμε, λοιπόν, την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά τις γαστρονομικές προτάσεις των καλύτερων εστιατορίων της χώρας.

Extra tip: Για να απολαύσετε τις όμορφες βραδιές που μας υπόσχεται το Ark, καλό θα ήταν να έχετε φροντίσει να κάνετε κράτηση από νωρίς.

5/2-3/4, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Φιξ, Δευτ.-Τρ.

21:15, εισ.: 8-13 ευρώ

7. ΘΕΑΤΡΟ Το τραμ με το όνομα «Πόθος» Με ένα από τα σημαντικότερα έργα του θεατρικού ρεαλισμού του 20ού αιώνα καταπιάνεται ο Μιχαήλ Μαρμαρινός, το αριστούργημα του Ουίλιαμς Λεωφορείον ο Πόθος ή, όπως το προτιμά ο μεταφραστής του έργου Αντώνης Γαλέος, Το τραμ με το όνομα «Πόθος». Η καθηγήτρια Μπλανς επισκέπτεται την αδερφή της στη Νέα Ορλεάνη. Εκεί θα βρεθεί κάτω από την ίδια στέγη με τον σύζυγό της Στάνλεϊ, τον οποίο βλέπει υποτιμητικά λόγω της καταγωγής και του «ακατέργαστου» χαρακτήρα του. ä 2/2-1/4, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Ηρώων Πολυτεχνείου & Βασ. Γεωργίου, Τετ.-Παρ. 20:30, Σάβ. 18:00 & 21:00, Κυρ. 19:00, εισ.: 10-30 ευρώ

Γρηγορίου Λαμπράκη 2, Γλυφάδα, 210 8948882, http://www.ark-glyfada.gr/

1.2.18 – lifo

35

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο

Αόρατη Κλωστή

p

DOLPHIN MAN Σκηνοθεσία: Λευτέρης Χαρίτος Η αληθινή ιστορία του δύτη Ζακ Μαγιόλ, του οποίου η ζωή ενέπνευσε τον Λικ Μπεσόν για την ταινία του «Απέραντο Γαλάζιο».

Κακό

Phantom Thread

Σκηνοθεσία: Πολ Τόμας Άντερσον Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Ντέι Λιούις, Βίκι Κριπς, Λέσλι Μάνβιλ

Ο Λευτέρης Χαρίτος παραδίδει ένα αρτιότατο ντοκιμαντέρ διεθνούς επιπέδου με επίκεντρο την περιπετειώδη ζωή του αμετάκλητα παραδομένου στο νερό Ζακ Μαγιόλ, ο οποίος ενέπνευσε και συνέγραψε το Απέραντο Γαλάζιο του Λικ Μπεσόν. Ο Χαρίτος κάλυψε τις αδυναμίες και τις αρετές του Μαγιόλ και, κυρίως, εναρμόνισε τον τόνο του Dolphin Man με το δέος και την ηρεμία που προκαλεί το υδάτινο στοιχείο, δηλαδή εκεί όπου ανάμεσα στο μελό και στο βαρύ χρονολογικό μακιγιάζ πρόσφατα έχασε το παιχνίδι η μυθοπλαστική Οδύσσεια, και δεν συνέλαβε το μέγεθος και την τρέλα του Κουστό. ΔΑΝΑΟΣ 1,2

Στο Λονδίνο της δεκαετίας του ’50 ένας σχεδιαστής ρούχων που κυριαρχεί στον χώρο του ερωτεύεται μια νεαρή γυναίκα, γεγονός που διαταράσσει την ελεγχόμενη και προγραμματισμένη ζωή του.

36 lifo – 1.2.18

VILLAGE RENTI 9,16, - VILLAGE MALL 5,14 - VILLAGE PAGRATI 1 - VILLAGE FALIRO 7,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 3 - ODEON MAROUSI 1 - ODEON ESCAPE 1,4 - ODEON STARCITY 1,6 - ΑΕΛΛΩ 1,4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΑΝΟΙΞΗ 1,2 - ΒΑΡΚΙΖΑ 1 - ΔΙΑΝΑ - ΕΛΛΗ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 3,4 - WEST CITY 1,2 - ΟΣΚΑΡ - ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2 - ΑΡΤΕΜΙΣ - ΖΕΑ - ΦΟΙΒΟΣ

Σκηνοθεσία: Πίτερ Λάντσμαν Πρωταγωνιστούν: Λίαμ Νίσον, Τζος Λούκας

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο, συνοψεις ταινιών: τασοσ μελεμενιδησ

γινάτι αλλά ένα παρατεταμένο τεστ, μια πρόσκληση για να τον σώσει, αν καταφέρει να απαντήσει με κάτι ακραίο και απειλητικό στις φυγόκεντρες μνήμες και τη φετιχιστική ρουτίνα του. Η Άλμα αργεί να κατανοήσει την πρόκληση και όταν παρακάμπτει τις αγενείς αρνήσεις του αγαπημένου της ρισκάροντας, κερδίζει την έμπρακτη εμπιστοσύνη του – η ζωή του είναι πλέον, κυριολεκτικά, στα χέρια της. Με τα γνωστά άλματα στην αφήγηση, ο Άντερσον δεν γίνεται flashy, δεν πειραματίζεται, δεν παρεκκλίνει. Φιλοτεχνεί μεθοδικά έναν χαρακτήρα που δεν θέλει να πολυφαίνεται, αρκείται σε μια ρουτίνα ποιότητας, λακωνικό, σίγουρα δανδή, εμπνευσμένο από τους Βρετανούς μεταπολεμικούς ράφτες όπως ο Έιμις και ο Χάρτνελ, ιδιότροπο αλλά και διακριτικό, απότομο και αυτόνομο, ο οποίος καταλύεται από μια φρέσκια, αδούλευτη, ταπεινής καταγωγής, αλλά αριστοκρατικής όψης κοπέλα, ένα άψυχο μοντέλο που σταδιακά αποκτά πνοή, διεκδικεί και εκφράζει μια ενοχλητική άποψη, τον σπόρο που ο δημιουργός πρώτα ηράσθη, μετά απώθησε και στο τέλος εκτίμησε στην πραγματική του διάσταση, έκπληκτος για την ανακάλυψη της σκοτεινής ηδονής που τόσα χρόνια απωθούσε σαν να πενθούσε παρατεταμένα και να αντιδρούσε με αποστειρωμένη εργασιομανία. Το κάνει με γούστο, σεβασμό στην αισθητική κι ένα νοσταλγικό πάντρεμα του πάθους με την απώλεια, σαν γλυκόπικρο οιωνό του κινηματογραφικού «αντίο» του Ντέι Λιούις, σαν πέπλο δραματικά ριγμένο στον στεγνό καμβά του Γούντκοκ. Ειδικά στη σκηνή που ο τσαντισμένος ράφτης, αυτός ο λάτρης της χρωματικής αρμονίας και της παλαιάς κοπής ενός ισορροπημένα αξιοπρεπούς αποτελέσματος, ο auteur που περιφρονεί όσες δεν συλλαμβάνουν τη λεπτομέρεια της δουλειάς του, αποφασίζει να διεκδικήσει τη διψασμένη για ζωή και διασκέδαση σύζυγό του σε ένα πάρτι μεταμφιεσμένων με μεθυσμένους που φορούν χαμηλής, μαζική αισθητικής κοστούμια, η απέχθειά του για το θέαμα και η απορία για τα όρια και τις αντοχές του γίνονται ανάγλυφες και αφοπλιστικές σε μια καμπή που προμηνύει ανατροπή. Κι αν η τελευταία ανάμνηση από τον μέγιστο Ντέι Λιούις, σε μια ακόμη αξέχαστη ερμηνεία που ανακεφαλαιώνει το πάθος του Τόμας από την Αβάσταχτη ελαφρότητα του Είναι σε μεστή παραλλαγή και βεβαιότητα της ματαιότητας, μακριά από το μίλκσεϊκ του Πλέινβιου και τις τσεκουριές του Χασάπη, θα είναι η εικόνα του Γούντκοκ όταν κατεβαίνει απρόθυμα τις σκάλες της έπαυλης για να ανεχτεί μετά βίας την έκπληξη της Άλμα, προειδοποιώντας την πως δεν θα ξαναϋπάρξει αλλαγή πλάνων, φορώντας μενεξεδιές πιτζάμες, με γιλέκο, άψογα στερεωμένο σακάκι και εσπαντρίγιες χωρίς κάλτσες, τότε, μπράβο του για άλλη μια φορά!

Κινηματογράφος

Το κύκνειο άσμα του Ντάνιελ Ντέι Λιούις είναι, ευτυχώς, ένα αθόρυβο αριστούργημα του Πολ Τόμας Άντερσον, η τρυφερή ιστορία μεταξύ ενός σκληρού άνδρα, του Ρέινολντς Γούντκοκ, ο οποίος ντύνει διακεκριμένες κυρίες, μέλη της βασιλικής οικογένειας και επιφανείς γυναίκες της καλής κοινωνίας της μεταπολεμικής Αγγλίας, και της Άλμα, σερβιτόρας που ο Γούντκοκ συναντά στην εξοχή, μιας κοπέλας ελκυστικής και άβγαλτης, πειθήνιας στην αρχή, αλλά πεισματάρας στη συνέχεια, που γίνεται μούσα και σύντροφός του, παρά τη χρόνια, ριζωμένη πεποίθησή του πως η εργένικη ζωή τού ταιριάζει απόλυτα. Η αδελφή του Γούντκοκ, Σίριλ (εξαίσια η Λέσλι Μάνβιλ, σαν να δένεται με έναν αινιγματικό λώρο με τον εσωστρεφή δημιουργό), μετράει την κάθε κίνηση του αυστηρού και τελειομανούς couturier, τον γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους και επιβλέπει τον Οίκο τους και την αρχικά ευχάριστη, αλλά στη συνέχεια ανησυχητικά αποσταθεροποιητική προσθήκη της νεαρής Άλμα που ταράζει τους κύκλους στη συντηρητική, μονομανή, σχεδόν ασκητική εξάρτηση του κομψού «τοτέμ» από την υψηλών απαιτήσεων εργασία του. Ως ετεροθαλές flip side του Punch-Drunk Love, η υποψήφια για Όσκαρ ταινίας, σκηνοθεσίας, πρώτου ανδρικού και δεύτερου γυναικείου ρόλου, και μουσικής Αόρατη Κλωστή, ένα δραματικό πορτρέτο της επιθυμίας, σκάβει βαθιά για να βρει το νήμα του έρωτα ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που προέρχονται από διαφορετικούς κόσμους, καθώς και να υφάνει το στόφα που θα τους κρατήσει μαζί, σε πείσμα των αντίθετων ενδείξεων. Λυρικά και υπομονετικά, ο Πολ Τόμας Άντερσον, ώριμος, πλήρης εικαστικών λύσεων και εκφραστικών μέσων, αντεπεξέρχεται συγκινητικά με τη δύναμη του βλέμματος, τη θεσπέσια, κλασικότροπη μουσική επένδυση του Τζόνι Γκρίνγουντ και ένα αναπάντεχο twist που στην αρχή φαίνεται ως περιστασιακό καπρίτσιο, αλλά στο φινάλε φωτίζει την αθέατη πλευρά της ψυχής των δύο ηρώων που επί δύο ώρες αντιμάχονται το πρωτόκολλο και τις εμμονές τους – ο Γούντκοκ με την παγιωμένη εικόνα που έχει για τον εαυτό του και το status του και η Άλμα με την ιδεοληψία της για την αποκλειστικότητα της αγάπης και την «οικόσιτη» ευτυχία. Η σταθερή αναφορά του Άντερσον είναι ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, και πιο συγκεκριμένα η Ρεβέκκα, με ενδιαφέρουσες αντιστροφές στους χαρακτήρες και στους άξονες: αποφεύγοντας τη γοτθική σκηνογραφία που υπαγόρευε η Δάφνη ντι Μοριέ στο μυθιστόρημά της, η Άλμα, σαν την ανύποπτη δεύτερη κυρία Γουίντερς, μπαίνει σε μια οικία φαντασμάτων και πασχίζει να νιώσει σαν στο σπίτι της δίπλα στον άνδρα που αγαπά, επειδή η οικονόμος, η κυρία Ντάνβερς, όπως ακριβώς η Σίριλ, της υπενθυμίζει πως είναι περιττή και ποτέ δεν θα υποκαταστήσει την προηγούμενη, μυστηριώδη σύζυγο. Στην Αόρατη Κλωστή η σκιά της μητέρας του Ρέινολντς είναι βαριά – ο ίδιος δεν ξεπέρασε ποτέ τον θάνατό της και την εγκαλεί στους εφιάλτες του. Η βίαιη αντίστασή του προς την Άλμα, ωστόσο, δεν είναι απλώς ένα

Ο ΑΝΤΡΑΣ ΠΟΥ ΕΡΙΞΕ ΤΟΝ ΛΕΥΚΟ ΟΙΚΟ Mark Felt, the man who brought down the White House

Η αληθινή ιστορία του Φελτ, του 2ου σε ιεραρχία αξιωματικού του FBI, ο οποίος χαρακτηρίστηκε το «βαθύ λαρύγγι» στο σκάνδαλο του Watergate.

Η ταινία είναι μια περίπτωση ευσεβούς πόθου χωρίς προσχήματα: την έκαναν για να παρακινήσουν κάποιον, επιτέλους, να ρίξει τον Τραμπ από τον Λευκό Οίκο και από την επικαιρότητα πάντως δεν διαψεύδονται, καθώς το FBI κλονίζεται από αποκαλύψεις πληροφοριών και αποχωρήσεις στελεχών. Το σασπένς-δράμα διαδρόμων και μυστικών καλύπτει τα ήδη γνωστά γεγονότα και για να ξεπεράσει την κούραση και το déjà vu φωτίζει τον χαρακτήρα του σπουδαιότερου σε πολιτική σημασία και κοινωνικό αντίκτυπο πληροφοριοδότη, του Μαρκ Φελτ, ο οποίος, αν και δεύτερος στην ιεραρχία του πανίσχυρου και, να μην το ξεχνάμε, ανεξάρτητου από την εκάστοτε κυβέρνηση FBI, μετά τον Χούβερ και τον αντικαταστάτη του, σφύριξε με προσοχή κι έδωσε στεγνά μια υπηρεσία που υπηρέτησε απρόσκοπτα επί 30 χρόνια, όταν κατάλαβε έγκαιρα, και αξιοθαύμαστα για άνθρωπο στη συγκεκριμένη θέση και με τέτοιο προφίλ, πως το συμφέρον και η αλήθεια βρίσκονταν αλλού. Και παρά το γεγονός πως για Βαθύ Λαρύγγι ακούγαμε τόσα χρόνια και το Βαθύ Λαρύγγι δεν το γνωρίζαμε μέσα από το σινεμά, το πορτρέτο του στιβαρού κυρίου με τη σπουδαία έμπνευση και τις σκληρές επιπτώσεις στη ζωή του (όπως συνέβη και στον Σίντλερ) είναι κυρίως περιγραφικό και γραμμικό, σε ήπιων τόνων παραγωγή του Ρίντλεϊ Σκοτ και με τον ρόλο της συζύγου παραδόξως πετσοκομμένο. Χαρακτηριστική των απολογητικών καιρών μας είναι η ενοχική «συγγνώμη» που ζήτησαν ο σκηνοθέτης και ο Νίσον από την Νταϊάν Λέιν που την ενσάρκωσε και όλα δείχνουν πως οι φαγωμένες σκηνές της θα συμπεριληφθούν στην επερχόμενη βίντεο εκδοχή. Με το Time is Up αλλάζουν και τα director’s cuts.

VILLAGE RENTI 14 - VILLAGE MALL 7,11 - VILLAGE PAGRATI 2 - VILLAGE FALIRO 2 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4 - ODEON ESCAPE 2 - ODEON STARCITY 10 - ΑΕΛΛΩ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 - WEST CITY 3 - ΝΑΝΑ 6

Ο ΑΔΑΉΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΡΆΦΡΩΝ

Μια εξαιρετική ανατομία της ψυχής του «θεατρίνου» Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί έξοχα το έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ.

απο τη λουίζα αρκουμανέα

Θέατρο

Η

φόρτιση των νεύρων, η υπερένταση, η τρομακτική πιθανότητα να πάει κάτι στραβά. Μία απροσεξία του παρτενέρ, ο κρύος καιρός που παγώνει τις χορδές, ο «χασάπης» μαέστρος. Η απαιτούμενη πειθαρχία, οι ατέλειωτες ώρες κοπιαστικής μελέτης, οι δάσκαλοι, τσαρλατάνοι και μη. Η ανασφάλεια για την οποία δεν υπάρχει κανένα φάρμακο. Ο ίδιος ρόλος εκατό, διακόσιες φορές. Η βοηθός που ξεχνάει μονίμως να ράψει σφιχτά τις μασχάλες του κοστουμιού. Η θεατρική ακαμψία της φόρμας και η έλλειψη φαντασίας του κοινού. Ο φόβος της ξαφνικής κατάρρευσης, η φωνή που δεν βγαίνει. Η εσωτερική τραγωδία που εκλαμβάνεται ως κωμωδία. Τα βλέμματα που ακολουθούν το θήραμα και περιμένουν: Άνοδος ή πτώση; Θρίαμβος ή όλεθρος; «Το θέατρο / και όλως ιδιαιτέρως η όπερα / δεν είναι / για έναν φυσιολογικό άνθρωπο» υποστηρίζει ο Δόκτωρ ενώπιον της Βασίλισσας της Νύχτας και του Πατέρα της, ένα βράδυ μετά από τη διακοσιοστή εικοστή δεύτερη παράσταση του «Μαγικού Αυλού» σε κάποιο ξακουστό κεντροευρωπαϊκό θέατρο. Ο Δόκτωρ δείχνει να θαυμάζει σφόδρα τη νεαρή σοπράνο, τη «διασημότερη απ’ όλες τις τραγουδίστριες κολορατούρας που εμφανίζονται σήμερα στη σκηνή», την ίδια στιγμή, όμως, ο πατέρας της ξέρει μόνο να παραπονιέται για την υποτιθέμενη αναισθησία της κόρης του, που φτάνει πάντα στο κτίριο τελευταία στιγμή. Κανένας από τους βασικούς ήρωες δεν έχει όνομα, τους μαθαίνουμε μόνο ως ιδιότητες, ως ρόλους. Η ανθρώπινη διάσταση έχει προ πολλού χαθεί: ο Πατέρας την έπνιξε οικειοθελώς στο αλκοόλ και στην άγνοια, ο

Δόκτωρ την έβαλε στο τραπέζι ανατομίας και τη μετέτρεψε σε δωδεκάτομη μελέτη πάνω στο ανθρώπινο σώμα. Όσο για τη Βασίλισσα της Νύχτας, αυτή αναδύεται ως ένα τέλειο καλλιτεχνικό προϊόν: μια ύπαρξη πέρα από τις ανθρώπινες προδιαγραφές, μια «μηχανή κολορατούρας», μια Φωνή – υπέροχη, εξωπραγματική, εξαϋλωμένη, ασώματη. «Βάλτε μου άσπρο / πολύ άσπρο / το πρόσωπο / πρέπει να είναι ένα εντελώς τεχνητό πρόσωπο / το σώμα μου / τεχνητό / όλα τεχνητά» λέει η Βασίλισσα στη βοηθό της. Και ο Δόκτωρ σχολιάζει: «Όπως ξέρετε, κυρία Φάργκο / έχουμε να κάνουμε / με κουκλοθέατρο / δεν παίζουν άνθρωποι εδώ / αλλά μαριονέτες». Τεμαχισμένοι εγκέφαλοι και ανεγκέφαλοι θεατές, η τεχνική του θανάτου και η τέχνη της σκηνής, το εσωτερικό ενός πτώματος και το ψαχνό ενός ρόλου, ο ηθοποιός που ξεκινά αδαής και καταλήγει παράφρων, αιωνίως αναζητώντας να προτάξει μια μέθοδο απέναντι στην τρέλα, να κρύψει την αγωνία του πίσω από ένα φαινομενικά αβίαστο νούμερο ακροβασίας, όλες αυτές οι παράμετροι γονιμοποιούνται αριστοτεχνικά ενώπιόν μας χάρη στον μεταδοτικό σκηνοθετικό και υποκριτικό οίστρο του Γιάννου Περλέγκα. Ο μπερνχαρντικός λόγος, έχοντας περάσει από πολλά φίλτρα χιούμορ και φαντασίας, αναδύεται εδώ σπαρταριστός, σπινθηροβόλος, αναβαπτισμένος. Ο Δόκτωρ-Περλέγκας μετατρέπει την παθολογοανατομία σε υπέροχο και ανορθόδοξο σόου με φράκο και σαμπάνια: γίνεται ένας ακούραστος κονφερασιέ που ανοίγει το κείμενο προς τους θεατές, μετατρέποντας τη διαδικασία αυτής της παιχνιδιάρικης ανάγνωσης σε πράξη συλλογική, ευφρόσυνη και πολυεπίπεδη. Και δεν

i Ο Αδαής και ο Παράφρων Πορεία at Victoria Τρικόρφων 3-5 & 3ης Σεπτεμβρίου 69, πλ. Βικτωρίας, 210 8210991 Μέχρι: 3/4 Δευτ.-Τρ. 20:30 Εισ.: €16, 14, 12

αναφέρομαι μόνο στα προφανή ευρήματα (τη σαμπάνια που μοιράζεται στο κοινό, τις εξορμήσεις στους διαδρόμους της πλατείας) ή στα σαρκαστικά, αυτοαναφορικά σχόλια («ξέρετε τι τσαπατσουλιά επικρατεί σ’ αυτό το θέατρο;») αλλά σε μια γενικότερη αίσθηση ότι το εξωστρεφές παραλήρημα του ηθοποιού έχει ανάγκη από εμάς τους θεατές για να ανθήσει. Αν αρνηθούμε, ο καρδιογράφος –ο επίμονος ήχος του οποίου υπενθυμίζει σταθερά σε όλη τη διάρκεια της παράστασης τη θνητότητα που χτυπάει μέσα μας– μπορεί να σταματήσει να λειτουργεί. Και τότε, η εφήμερη φύση του θεάτρου, εύθραστη όσο η ανθρώπινη φωνή, κινδυνεύει να διαλυθεί. Πράγματι, ο σκηνοθέτης φέρνει όλη την πολυπλοκότητα της θεατρικής πράξης στο προσκήνιο: από το γελοίο των παρασκηνίων έως το μεγαλείο της σκηνής. Ο αγώνας δρόμου που μεσολαβεί, η ανάσα που κόβεται ξανά και ξανά, η μάχη ενάντια στον χρόνο και την κόπωση, το άχθος των προσδοκιών, η σχέση αγάπης-μίσους με το κοινό. Με πάθος και ακρίβεια μεταδίδει η Ανθή Ευστρατιάδου, ως Βασίλισσα της Νύχτας, τις σκοτεινές και φωτεινές πλευρές αυτού του παράξενου όντος που λέγεται «καλλιτέχνης»: την ασφυξία που της προκαλεί η γονεϊκή καταπίεση, την υστερική παραμόρφωση που έχει υποστεί ο ψυχισμός της, το φορτίο της παιδικής ηλικίας που δεν βιώθηκε ποτέ, μετατρέποντάς τη σε ένα αφύσικο κορίτσι-γυναίκα έτοιμο να τα τινάξει όλα στον αέρα, να μην τραγουδήσει ποτέ ξανά: «Εξάντληση / τίποτ’ άλλο εξάντληση» είναι οι τελευταίες λέξεις του έργου και ανήκουν σ’ εκείνη. Πόζα ή επανάσταση; Ο κύκλος θα ενεργοποιηθεί εκ νέου. Κλασικά κωμικά νούμερα επιστρατεύονται προκειμένου να αποδοθεί η πάντοτε παρανοϊκή συνθήκη της ύπαρξης, καλλιτεχνικής και μη, που λαχταρά την υπέρβαση της σάρκας, αλλά συνήθως καταλήγει με το πρόσωπο χωμένο στη γαβάθα του κονσομέ ή πασαλειμμένη με μια λευκή τούρτα. Απολαυστικότατη εμφάνιση-έκπληξη στον ρόλο του Πατέρα ο Χρήστος Μαλάκης, φιγούρα-καρτούν με γουρλωτά μάτια, ένα γιγάντιο γιουβαρλάκι με κοντά ποδαράκια που κυλιέται από τη μια επιφάνεια στην άλλη, παραδομένος στη λήθη του αλκοόλ και της τύφλας του. Συμπαθέστατος, επίσης, ο Γιάννης Καπελέρης ως κουτσή, fatiguée βοηθός της Βασίλισσας. Η καλοδουλεμένη γκροτέσκα όψη του εγχειρήματος (Λουκία Χουλιάρα) –με γιγάντια «ηλεκτρισμένα» μαλλιά και παρακμιακό μακιγιάζ εμπνευσμένο από τους πίνακες του Otto Dix (σχεδιασμός μακιγιάζ: Εύη Ζαφειροπούλου)– εξυπηρετεί ιδανικά τις σκηνοθετικές επιδιώξεις, ενώ ο σχεδιασμός του σκηνικού χώρου –πλήθος «κουτιών» με διαφορετικά ύψη– συνθέτει ένα αλληγορικό, αφηρημένο τοπίο που καθοδηγεί τις κινήσεις των ηθοποιών. Μέσα σε αυτό τον «τεμαχισμένο» χώρο η μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα, έμπλεη ρυθμού και ποιητικότητας, ρέει αφράτη σαν την πιο φίνα σαμπάνια. Μια σαγηνευτική παράσταση, της οποίας θα μπορούσε ενδεχομένως να μειωθεί ελαφρώς η διάρκεια, ειδικότερα στο δεύτερο μέρος. Μια εξαιρετική ανατομία της ψυχής του «θεατρίνου», όπως ποτέ δεν θα μπορούσε να την επιτύχει το χειρουργικό νυστέρι αλλά μόνο η ευαίσθητη συγγραφική πένα και οι ίδιοι οι νευρικοί κλόουν που εκτίθενται, πασχίζοντας τρυφερά να αγαπηθούν από τα μέλη του κοινού που καμώνονται πως βρίζουν.

1.2.18 – lifo

37

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Το γυναικείο πρόσωπο της λογοτεχνίας Δύο ξεχωριστές γυναίκες, η βραβευμένη με το Νόμπελ Σβετλάνα Αλεξίεβιτς και η βραβευμένη με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών Βίκυ Τσελεπίδου, με τα βιβλία τους μας θυμίζουν τι σημαίνει πραγματική βία κατά των γυναικών, όταν οι ουσιαστικές φωνές χάνονται κάτω από τον θόρυβο του #metoo.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

ΣΒΕΤΛAΝΑ ΑΛΕΞΙEΒΙΤΣ Ο ΠOΛΕΜΟΣ ΔΕΝ EΧΕΙ ΠΡOΣΩΠΟ ΓΥΝΑIΚΑΣ

38 lifo – 1.2.18

Mτφρ.: Ελένη Μπακοπούλου Εκδόσεις Πατάκη Γυναίκες που κουβαλούν με ατσαλένια θέληση ολόκληρα πολυβόλα, που βουτούν στη λάσπη και τρέφονται με αρουραίους, που πιλοτάρουν ή ξέρουν να χειριστούν τα αντιαεροπορικά Ζενίθ. Αυτές είναι οι πρωταγωνίστριες του ασθματικού σύμπαντος της νομπελίστριας Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, που αποκτά μυθικές διαστάσεις ακριβώς γιατί είναι απόλυτα ρεαλιστικό. Βγαλμένες από την πιο αδιανόητη πραγματικότητα που εξύφανε τον θανατερό ιστό του λεγόμενου Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, οι ιστορίες των γυναικών που συμμετείχαν στον πόλεμο στοιχειώνουν τον αναγνώστη για καιρό, με τον ίδιο τρόπο που κατάφεραν προηγουμένως να γίνουν εμμονή για την ίδια τη συγγραφέα. Αντίστοιχα έντονη και η διάρθρωση της αφήγησης: ο άλλοτε καταιγιστικός ρυθμός διακόπτεται από τον ασθματικό και συγκοπτόμενο λόγο, ο οποίος ενίοτε παρατίθεται μέσα από αποσιωπητικά. Η ουσία πάντως είναι ότι όσα καταγράφονται με τρομακτική ενάργεια στο πολυσυζητημένο πλέον βιβλίο Ο πόλεμος δεν

έχει πρόσωπο γυναίκας, που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά σε μετάφραση Ελένης Μπακοπούλου από τις εκδόσεις Πατάκη, δεν έχουν σκοπό να εξωραΐσουν το γεγονός της γυναικείας συμμετοχής σε απόλυτα ανδρικές θέσεις στην πρώτη γραμμή του πυρός αλλά να φωτίσουν ολόπλευρα τις ψυχές και να φέρουν στο προσκήνιο τις εσωτερικές συγκρούσεις και αντιφάσεις. Όπως υπολογίζεται, πάνω από 500.000 γυναίκες έλαβαν μέρος στον Β’ Παγκόσμιο και σε διαφορετικές θέσεις, και όχι μόνο οι αποκαλούμενες κομσομόλες: πολυβολήτριες, ελεύθεροι σκοπευτές, αεροπόροι, χειρίστριες βαρέων αντιαεροπορικών και πυροβόλων κ.ά. Γενικότερα, δύσκολα υπήρξε τομέας που δεν καλύφθηκε εξίσου από γυναίκες και άντρες, αφού δεν υπήρχε διαφορά σε αυτό που τότε αποκαλούσαν «μεγάλη σοβιετική ψυχή». Παρά τις τεράστιες διαστάσεις που έλαβε όμως η αποκαλούμενη από τους Σοβιετικούς «νίκη» και η μάχη του Στάλινγκραντ, αυτό που επιχειρεί η Αλεξίεβιτς είναι να δει την ανθρώπινη και ψυχική διάσταση πέρα από τις ιδέες, εκεί ακριβώς όπου «ο πόνος δημιουργεί από έναν μικρό άνθρωπο έναν μεγάλο άνθρωπο. Όπου ο άνθρωπος ψηλώνει. Και τότε για μένα παύει να είναι το βουβό και άφαντο προλεταριάτο της Ιστορίας».

Η Αλεξίεβιτς θέλησε να μάθει τι κάνει μια άγουρη μαθήτρια να θάβει την πιο ευαίσθητη πλευρά του εαυτού της στα χώματα και τις τάφρους που σκάβει η ίδια με τα χέρια, θεωρώντας αδιανόητο, σύμφωνα με τα δικά της πάντα λόγια, όχι το να πεθάνει αλλά να τη στείλουν στα μετόπισθεν. Ο Στάλιν και η εμβληματική επιβολή του ατσάλινου σθένους ήταν η μία πλευρά, ο γυναικείος όμως αυθορμητισμός και η αποφασιστικότητα ήταν η άλλη. Σάμπως να ήξεραν οι γυναίκες που πολεμούσαν ότι εκείνη τη στιγμή συνιστούν κομμάτι της Ιστορίας και πως το συμπαντικό παζλ θα εξαρτιόταν κάποια στιγμή από τη δική τους αυθόρμητη αντίδραση. Την ίδια αντίληψη έχει και η συγγραφέας, που ξέρει ότι με το να φωτίζει το απλό και το απτό δείχνει ταυτόχρονα τον δρόμο προς τη μεγαλοπρέπεια και τη μεγαλοσύνη. Οδηγός της γίνονται έτσι οι αποσπασματικές γυναικείες φωνές και πιλότος της ο Ντοστογιέφσκι, που της έμαθε να ακούει τον «παλμό της αιωνιότητας» και να μπορεί να αναρωτιέται «πόσος άνθρωπος υπάρχει μέσα στον άνθρωπο, και πώς να προστατεύσω μέσα μου τον άνθρωπο αυτό;». Και κάπου εκεί ομολογεί: «Εγώ είχα τον δικό μου πόλεμο... Διήνυσα μακρύ δρόμο παρέα με τις ηρωίδες μου. Όπως κι αυτές, για ένα μεγάλο διάστημα δεν πίστευα ότι η Νίκη μας είχε δύο πρόσωπα – ένα εξαίσιο κι ένα τρομακτικό, γεμάτο ουλές, αβάσταχτο να το κοιτάς. “Στην πάλη σώμα με σώμα, σκοτώνοντας έναν άνθρωπο, τον κοιτάζεις στα μάτια. Δεν είναι το ίδιο με το να ρίχνεις βόμβες ή να πυροβολείς από το χαράκωμα” – μου έχουν πει. Ακούγοντας κάποιον να σου μιλάει για το πώς σκοτώνει και πώς πέθαινε, συμβαίνει το ίδιο – τον κοιτάς στα μάτια...». Αντίστοιχα με εκείνο τον ζωγράφο της Πενθεσίλειας που έβαλε τον Αχιλλέα να αντικρίζει στα μάτια την Αμαζόνα ενώ τη σκοτώνει, η συγγραφέας γίνεται μεγάλη ανατόμος της ύπαρξης, γνωρίζοντας πως «περισσότερο από οπουδήποτε αλλού ο άνθρωπος φαίνεται και αποκαλύπτεται στον πόλεμο και, ίσως, στον έρωτα».

ΒIΚΥ ΤΣΕΛΕΠIΔΟΥ ΑΛΕΠΟΥ, ΑΛΕΠΟΥ, ΤΙ ΩΡΑ ΕΊΝΑΙ; Εκδόσεις Νεφέλη Έρχεται η Ιστορία πολλές φορές να σε γραπώσει από τον λαιμό και να αφήσει πάνω σου τα σημάδια, μεταφερμένα από γενιά σε γενιά, σαν εκείνη την κατάρα που στοίχειωσε το γένος των Ατρειδών. Να σε κρατήσει σαν μέγγενη ώστε, ό,τι και να κάνεις, να μην μπορείς να ξεφύγεις από το βάσανο ενός βάρβαρου ξεριζωμού ή μιας αναγκαστικά επιβεβλημένης ταυτότητας: έτσι και οι γυναίκες που διαμορφώνουν τη μικρή και τη μεγάλη ιστορία και γίνονται οι ηρωίδες ενός σπιτιού ή μιας οικογένειας που διαλύεται στα πιο μικρά σπαρακτικά της κομμάτια, αλλά σπάνια έχουν ρόλο πρωταγωνιστικό. Εδώ όμως οι ρόλοι αντιστρέφονται από κάθε άποψη: Το Αλεπού, αλεπού, τι ώρα είναι; της Βίκυς Τσελεπίδου από τις εκδόσεις Νεφέλη είναι ένα θαρραλέο σκαμπίλι στα παραδεδομένα της αφήγησης που όχι μόνο θεμελιώθηκαν, ειδικά στην Ελλάδα, από τον ανδρικό κανόνα αλλά έσπευσαν ταυτόχρονα να προσδώσουν στη γυναίκα τον ρόλο της συμπρωταγωνίστριας ή ακροάτριας. Πολύ έξυπνα και πολύ ωραία η συγγραφέας παραθέτει στην αφήγηση,

εκτός από τους ετερόκλητους τρόπους γραφής, κομμάτια από εφημερίδες, ντοκουμέντα, λαϊκά περιοδικά, όπως το «Ρομάντζο», υποτιθέμενα επιστημονικά κείμενα που απηχούν τις αντιλήψεις της εποχής και μοιάζουν να ειρωνεύονται τη μυθιστορία (ξεπερνώντας κάποια στιγμή κάθε φαντασία). Σαν πονηρή αλεπού και ξεχωριστή συγγραφέας, η Τσελεπίδου δεν αρθρώνει φεμινιστικό λόγο παρά αφήνει τα γεγονότα να μιλήσουν και τις κοινωνικές προκαταλήψεις να αποκαλυφθούν μέσα από τη χροιά του αυθεντικού και της πραγματικότητας όπως καταγράφεται μέσα από τις εφημερίδες, δίνοντας μια ειρωνική χροιά στον μεστό λόγο της αφήγησης. Γι’ αυτό ακριβώς και στο τέλος δεν μπορείς με ακρίβεια να διαχωρίσεις ποια είναι η πραγματική κατάληξη που επεφύλασσε η ζωή, η Ιστορία ή η μοίρα για τη γιαγιά Αναστασία, για τα παιδιά της ή για την εγγονή της Λουκία: κάποιες σελίδες μάλιστα, όπως εκείνη ενός σπαρακτικού θανάτου στο εγκαταλελειμμένο σπίτι, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τον Μάρκες. Γυναίκες διαφορετικών ηλικιών και περιστάσεων οι οποίες μαθαίνουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει βία με διαφορετικό, οδυνηρό τρόπο στον μικρό αλλά και μεγάλο περίγυρο. Εκεί, στο εσωτερικό των σπιτιών αλλά και στα περιθώρια της κοινότητας, στις πύλες των επαρχιακών πόλεων, ανάμεσα σε Θάσο, Καβάλα και Δράμα, ξετυλίγονται ιστορίες ξεριζωμού και διαγράφονται τα επόμενα δράματα και τα μικρά ή μεγάλα περιστατικά βίας. Μικρά παιδιά που πεθαίνουν, βιασμοί από Βούλγαρους στρατιώτες, όπως αυτός της κόρης της Αναστασίας, Πελαγίας, σόγια που ποτέ δεν ενώθηκαν πραγματικά με ψυχικούς δεσμούς ενσυναίσθησης γιατί σκλήρυναν κι έγιναν απάνθρωποι. Για χρόνια, αυτοί οι κάτοικοι θα μοιάζουν με νεκροζώντανα όντα που θα περιμένουν και θα εκλιπαρούν από μέσα τους για αναβιωμένα μαγικά καθαρμού που ποτέ δεν θα έρχεται. Η μνήμη, άλλωστε, «όπου και να την αγγίξεις πονεί», όπως έγραφε ο Σεφέρης, και εδώ η μνήμη κυριολεκτικά ματώνει. Αρχικά οι εικόνες από τα ωραία πρωινά στην Καππαδοκία, από τις γεύσεις και τα ωραία σουαρέ επιστρέφουν για να χτυπήσουν σαν καρφιά τις μνήμες της γιαγιάς Αναστασίας, η οποία δεν το έβαλε ποτέ κάτω, ούσα αυτή η αρχή και το τέλος της οικογένειας. Σκληρή και ακλόνητη πάντα, έκλαιγε ωστόσο για έναν Ιορδάνη, για κάτι ανεκπλήρωτο που έμεινε πίσω σαν ανοιχτή υπόσχεση ομορφιάς. Γύρω από αυτήν ξεδιπλώνεται το πρώτο μέρος της αφήγησης, καθώς ο θάνατος είναι το μεταίχμιο του παρελθόντος με το μέλλον στο κατώφλι της μετάβασης που πραγματοποιείται όταν οι συγγενείς ενώνονται με αφορμή τον θάνατό της, το πραγματικό και όχι μόνο το συμβολικό τέλος της αρχηγού της οικογένειας που μπορεί να συμβιβάστηκε με έναν γάμο που δεν ήθελε με έναν κοντό, όπως τον αποκαλούσε πάντοτε, άνδρα, αλλά άντεξε για χάρη του Σάββα, της Πελαγίας, του Νάκη. Τότε τα παιδιά και οι οικογένειες λειτουργούσαν σαν ένας αόρατος ενωτικός κρίκος, σε αντίθεση με τη μοναξιασμένη εγγονή που υφίσταται τη διαπροσωπική βία και τα αδιέξοδα του υποκειμενοποιημένου χώρου: πόσες, αλήθεια, είναι οι γυναίκες που κακοποιούνται καθημερινά και δεν μιλάνε; Σε μια εποχή κατά την οποία οι καταγγελίες ακούγονται κυρίως από τα αστραφτερά σαλόνια του Χόλιγουντ, το βιβλίο της βραβευμένης από την Ακαδημία Τσελεπίδου έρχεται να μας θυμίσει τι σημαίνει ανοιχτή πληγή από διαφορετικές γενιές γυναικών και, το σημαντικότερο, περίτεχνη και πολυεπίπεδη αφήγηση που παραμένει ολοζώντανη μέχρι το τέλος.

ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ

από τη μαρια δρουκοπουλου

3 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν

mary beard SPQR: Ιστορία της αρχαίας Ρώμης Mτφρ.: Κώστας Κουρεμένος Εκδόσεις Αλεξάνδρεια Σελ.: 536 Διατρέχοντας χίλια χρόνια ρωμαϊκής ιστορίας, η Μαίρη Μπιρντ ρίχνει νέο φως στον ρωμαϊκό πολιτισμό, από το τρεχούμενο νερό μέχρι τη δημοκρατία, από τους Γαλατικούς Πολέμους μέχρι την Pax Romana, από τη δουλεία μέχρι τη μετανάστευση και από το μεγάλο άλμα προς τα μπρος μέχρι τις μεταμορφώσεις του Αυγούστου.

τζοζεφ κονραντ Ο καθρέφτης της θάλασσας Μτφρ.: Δημήτρης-Χρυσός Τομαράς Εκδόσεις Ίνδικτος Σελ.: 304 Οι ναυτικές εμπειρίες του Κόνραντ μετασχηματίζονται σε πρώτης τάξεως αφορμή για μια γλώσσα που λαχταράει κυριολεκτικά να πετάξει από τη σελίδα προκειμένου να αδράξει τον μυστικό χαρακτήρα των πραγμάτων. Εκεί, απελευθερωμένη από τον ίδιο της τον εαυτό, πασχίζει να κατακτήσει την αόρατη αλήθεια του πυρήνα του κόσμου, του ανθρώπου, της θάλασσας και του πλοίου.

νταβιντ φοενκινος Σαρλότ Μτφρ.: Οντέτ Βαρών-Βασάρ Βιβλιοπωλείο της Εστίας Σελ.: 264 Η ζωή της Σαρλότ Σαλομόν, μιας ζωγράφου που δολοφονήθηκε στο Άουσβιτς. Πορτρέτο μιας εξαιρετικής γυναίκας, ιστόρηση μιας τραγικής μοίρας, της δεκαετίας του ’30 στο Βερολίνο και της δηλητηριώδους διείσδυσης του ολοκληρωτισμού στην καθημερινή ζωή όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων, η Σαρλότ είναι επίσης η αφήγηση της προσωπικής αναζήτησης του Νταβίντ Φοενκινός.

1.2.18 – lifo

39

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

6 ΜΈΡΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΟΥΝ ΤΟ ΚΑΛΟ ΚΡΕΑΣ ΑΠΟ ΤΗ LIFOTEAM

40 lifo – 1.2.18

ΦΩΤΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΔΑΜΟΣ

Barranquilla

Η νέα άφιξη στο Ψυχικό συστήνεται στους meat lovers και είναι πιστή στους κανόνες του fine drinking Το σημείο, γνωστό στον χάρτη της αθηναϊκής διασκέδασης, το μέρος όμως εντελώς καινούργιο και αξίζει να το επισκεφθείς άμεσα. Εκεί όπου κάποτε βρισκόταν το Street 310, ο Τζoν Ασημακόπουλος και ο Γιάννης Πατρινόπουλος ένωσαν τις δυνάμεις τους και μας παρουσιάζουν το Barranquilla. Ζεστό, ατμοσφαιρικό και μοντέρνο, το νέο bar-restaurant της Κηφισίας φέρνει νέο αέρα στην περιοχή και οι meat lovers της πόλης μόλις απέκτησαν έναν δυνατό γευστικό προορισμό. Με όνομα που παραπέμπει στο ομώνυμο λιμάνι της Κολομβίας και διακόσμηση που θυμίζει αμερικανικό μπιστρό, με δερμάτινους καναπέδες, ψηλά τραπέζια και μια μεγάλη μπάρα που σε προκαλεί ν’ αράξεις για ποτό, το Barranquilla είναι το νέο talk of the town. Ιδανικό για φαγητό και ποτό μέχρι αργά το βράδυ, μια επίσκεψη και μόνο θα σε πείσει πως εδώ θα θες να έρχεσαι ξανά και ξανά. Ο executive chef Παναγιώτης Μουτσόπουλος επιλέγει τα καλύτερα κρέατα και τις καλύτερες πρώτες ύλες στην αγορά και παρουσιάζει ένα ενδιαφέρον μενού που προσανατολίζεται κυρίως στην κρεατοφαγία. Από Black Angus, μπριζόλα Tomahawk, ταρτάρ και καρπάτσιο μέχρι κότσι αρνιού με κριθαράκι και σπαγγέτι ραγού, τα πιάτα του Barranquilla είναι ένα κι ένα! Φυσικά, απ’ τον κατάλογο δεν λείπουν οι ανάλογες γλυκές προτάσεις. Και τι καλύτερο για το τέλος από αφράτους, ζεστούς λουκουμάδες,

ένα λαχταριστό σουφλέ σοκολάτας ή σπιτικό γαλακτομπούρεκο! Στα συν σημείωσε επίσης την εξαιρετική wine list με πολλές ετικέτες τόσο απ’ τον ελληνικό όσο και απ’ τον διεθνή αμπελώνα για να επιλέξεις αυτό που ταιριάζει καλύτερα με το πιάτο σου. Μπορείς πάντα να δοκιμάσεις και στο ποτήρι με την μέθοδο coravin, για να βρεις το ιδανικό κρασί της βραδιάς. Κι αν δεν είσαι σε φάση για κρασί ή κάποιο ψαγμένο γιαπωνέζικο ουίσκι που θα δεις να φιγουράρει στην μπάρα, δεν έχεις παρά να τσεκάρεις την ενδιαφέρουσα cocktail list με 12 signature επιλογές για όλα τα γούστα. Εμείς ξεχωρίσαμε το House without key με Zacapa 23, balsamic cream, honey, τζίντζερ, exotic fruits, oil sweet lime και grapefruit bitter, ενώ ανεπιφύλακτα συστήνουμε και το Ranquilla old fashion, μια έμπνευση από Jack Daniels, Fat washed with bacon, amaro Montenegro, chocolate bitters και aromatic bitters. Όλα αυτά υπό τους ήχους σόουλ, ethnicworld music, nu jazz, funk και slow tempo house έως αυστηρά επιλεγμένων ελληνικών τραγουδιών που κάθε βράδυ προτείνει ένας διαφορετικός DJ, προτείνοντας πάντα uplisting μουσικές. Το Barranquilla θα το βρεις ανοιχτό καθημερινά μετά τις 6 το απόγευμα και τα Σαββατοκύριακα απ’ τις 12 το μεσημέρι.

Κηφισίας 310, Ν. Ψυχικό, 210 6710688, www.barranquilla.gr, FB: barranquilla.athens 1.2.18 – lifo

41

ΦΩΤΟ: ΆΝΝΑ ΖΟΥΓΑΝΈΛΗ

Bishop

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Καινούργια άφιξη για τους εραστές του κρέατος στη Γλυφάδα Λίγο πριν φύγει το 2017 μας έκανε δώρο το Bishop, έναν κρεατοφαγικό παράδεισο στα νότια προάστια, φτιαγμένο από μια δυνατή ομάδα νέων και δημιουργικών ανθρώπων. Ο επιχειρηματίας Δημήτρης Παππάς, ο σεφ Γιάννης Ντουμάκης, ο food & beverage manager Αλέξανδρος Παναγόπουλος και ο bar manager Νάσος Καρανίκας, φέρνοντας μαζί τους την εμπειρία από τα εστιατόρια της Μυκόνου και φρέσκες ιδέες, ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν ένα μενού-ύμνο στο καλό φαγητό και, φυσικά, στο κρέας. Ο Γιάννης Ντουμάκης, με την καθοδήγηση του executive chef Alsi Sinana και με τα εκλεκτότερα και πάντα φρέσκα προϊόντα, καθημερινά ετοιμάζει ξεχωριστά πιάτα για να μας ικανοποιήσει. Μοσχαρίσια πλευρά Αμερικής, τραγανό γουρουνόπουλο αλλά και υπέροχοι

κολοκυθοκεφτέδες, χειροποίητα ζυμαρικά και απολαυστικά επιδόρπια συνθέτουν το μενού. Για τη συνοδεία του πιάτου σας ο Νάσος Καρανίκας έχει ετοιμάσει μια λίστα με εξαιρετικά κοκτέιλ, ενώ ο Αλέξανδρος Παναγόπουλος έχει φροντίσει να υπάρχουν οι καλύτερες προτάσεις σε κρασιά, οι οποίες δένουν άψογα με τα κρέατα του μενού. Και το καλύτερο όλων; Στο Bishop το value for money αποκτά άλλη έννοια, με τιμές που ξεκινάνε από τα 5 ευρώ για τα ορεκτικά και τα 9 για τα κυρίως πιάτα, και με μερίδες κάτι παραπάνω από χορταστικές, θα γίνει το αγαπημένο μέρος των απανταχού κρεατοφάγων και όχι μόνο.

Extra tip: Δοκιμάστε το γεμιστό μπιφτέκι (600 γρ.) με γκούντα και τσένταρ, είναι η απόλυτη γαστρονομική απόλαυση.

Αρτέμιδος 3, Γλυφάδα, 210 8941507 FB:@Bishop Carnivores Delight. Instagram:@bishop.restaurant

ΦΩΤΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΔΑΜΟΣ

De Sxara

Ένα steak station στην Κηφισιά με τον αέρα του διάσημου σεφ Salt Bae

42 lifo – 1.2.18

Οι ψαγμένοι meat lovers γνωρίζουν ήδη πως το De Sxara είναι ο απόλυτος προορισμός για να απολαύσουν καλοφτιαγμένο κρέας. Σε μια όμορφη σάλα με περίτεχνους θόλους από σχοινιά στην οροφή κι ένα ανοιχτό κελάρι όπου βρίσκονται πάνω από 50 ετικέτες κρασιού, κυρίως ελληνικού, θα δοκιμάσεις άριστης ποιότητας κρέας με εξαιρετικό τρόπο παρουσίασης.

T-Bone που ψήνεται μπροστά στα μάτια σου, Rib Eye αλλά και γιαπωνέζικο Wagyu, το καλύτερο κρέας στον κόσμο για πολλούς, είναι μερικά από τα εκλεκτά πιάτα που μπορείς να δοκιμάσεις. Το μεράκι με το οποίο στήθηκε το μαγαζί φαίνεται εξάλλου και από την ειδική σχάρα που χρησιμοποιούν και μπορεί να προσδώσει ακόμα και τη γεύση του καπνιστού στο κρέας. Αλλά

επειδή το κρέας θέλει και το συνοδευτικό του, στο μενού υπάρχουν ενδιαφέρουσες φρέσκες σαλάτες αλλά και εξαιρετικά ορεκτικά, όπως ο πύργος πατάτας από φρέσκα τσιπς με διάφορα ελληνικά τυριά και σος. Για όσους πάλι θέλουν λίγο μαμαδίστικο φαγητό, το De Sxara σερβίρει καθημερινά και μέχρι τις 6 το απόγευμα μαγειρευτά με γεύσεις απ’ όλη την Ελλάδα και πρώτες ύλες από μικρούς παραγωγούς. Και για να κλείσει γλυκά το γεύμα επιλέξτε το εξαίσιο τσουρέκι με γέμιση πραλίνας και επικάλυψη σοκολάτας γάλακτος.

Extra tip: Δοκιμάστε το ξεχωριστό αλμυρό παγωτό χωνάκι σε σφολιάτα παγωτού και γέμιση από τσένταρ, ριγκατόνι, τσιπς πατάτας και κιμά.

Αγίου Τρύφωνος 15, Κηφισιά, 210 8080647, FB / Instagram: De Sxara

Dos Hermanos

Λάτιν γεύσεις και ρυθμοί στο πιο ξέφρενο πάρτι της Τσικνοπέμπτης Το Dos Hermanos είναι το στέκι που εδώ και 25 χρόνια έχει γίνει λατρεία, μυώντας μας στη μεξικάνικη κουζίνα και στη λάτιν κουλτούρα. Ένα έθνικ εστιατόριο με κομψές ταπετσαρίες και σκαλιστούς καθρέφτες που μας ταξιδεύει σε άλλες χώρες, με τον chef-patron Πήτερ Μαραγκό στο τιμόνι της κουζίνας να μας προσφέρει υπέροχα quesadillas, enchiladas, chimichangas και άλλα πεντανόστιμα μεξικάνικα πιάτα και την παγωμένη Margarita του πάντα μας ξεδιψάει. Αυτή την Τσικνοπέμπτη το Dos Hermanos βάζει τα αποκριάτικά του και μας περιμένει για μια αξέχαστη, κεφάτη βραδιά, γεμάτη γεύση και μουσική. Απολαυστικά fajitas που σιγοψήνονται σε καυτό μαντεμένιο σκεύος, ζουμερά κρεατικά στη σχάρα και special mix grill platter αλλά και δροσερές σαλάτες και πεντανόστιμοι με-

ξικάνικοι μεζέδες συνθέτουν το μενού που θα μας περιμένει. Φυσικά, δεν θα λείπει και η φημισμένη Margarita του μαγαζιού, που πολλοί ορκίζονται ότι είναι η καλύτερη της πόλης και θα ρέει άφθονη. Και επειδή Τσικνοπέμπτη χωρίς χορό δεν γίνεται, Κουβανοί μουσικοί θα μας τραγουδήσουν όλες τις γνωστές λάτιν επιτυχίες, ενώ οι χορευτές θα μας ξεσηκώσουν στους ρυθμούς της salsa και θα μας βάλουν για τα καλά σε αποκριάτικη διάθεση!

Dos Hermanos, λοιπόν, γιατί η Τσικνοπέμπτη θέλει πολύ φαγητό, άφθονο ποτό και ατελείωτο χορό μέχρι το ξημέρωμα.

Extra tip: Μη ξεχνάτε τις Live Latin & Salsa βραδιές που ετοιμάζει κάθε Παρασκευή και Σάββατο το Dos Hermanos για μας, με Λατινοαμερικανούς τραγουδιστές και χορευτές.

Κυριαζή 24, Κηφισιά, 210 8087906, www.doshermanos.gr, FB: doshermanos.gr

Πιάτσα Καλαμάκι Πανόρμου

Οι πίτες που θα σε κάνουν να… λυγίσεις! Μετρώντας πια κάτι παραπάνω από τρία χρόνια στην πιάτσα της Πανόρμου, το Πιάτσα Καλαμάκι Πανόρμου έχει αποκτήσει φανατικό κοινό και είναι το απόλυτο σημείο για ένα γρήγορο και ποιοτικό γεύμα. Οι ιδιοκτήτες Θόδωρος και Λίνα Ζουμπουλίδη δημιούργησαν έναν ζεστό και μοντέρνο χώρο όπου σερβίρουν νόστιμα κρεατικά στη σχάρα σε μεγάλες, χορταστικές μερίδες που κερδίζουν και τους πιο απαιτητικούς. Με έμφαση στην ποιότητα και πολύ μεράκι σε ό,τι βγαίνει απ’ την κουζίνα, το Πιάτσα Καλαμάκι Πανόρμου έχει ένα μεγάλο μενού και φημίζεται για τις τέλειες σος του. Εδώ θα βρεις από κλασικά καλαμάκια κοτόπουλο και χοιρινά μέχρι μοσχαρίσια από Black Angus, τυ-

λιχτά σε extra large μέγεθος για απόλαυση στο μάξιμουμ, αυθεντικό αρμένικο κεμπάπ, γιαουρτλού, μπριζόλες T-bone, μέχρι και πεϊνιρλί. Θα τα συνοδεύσεις ιδανικά με φρέσκες τηγανητές πατάτες κομμένες στο χέρι αλλά και φρεσκοκομμένες σαλάτες. Στο τέλος θα σε κεράσουν πάντα ένα σπιτικό γλυκό του κουταλιού ή ένα οινόμελο. Μία φορά και μόνο είναι αρκετή για να το βάλεις στη λίστα με τα αγαπημένα σου. Θα το βρεις λίγα μόλις βήματα απ’ το μετρό της Πανόρμου και σημείωσε πως Παρασκευή και Σάββατο μένει ανοιχτό μέχρι τις 2 το βράδυ. Ό,τι πρέπει δηλαδή για κάτι γρήγορο, νόστιμο και ποιοτικό, ακόμη και μετά από μια βόλτα για ποτό.

Λαρίσης 33, Αθήνα, Αμπελόκηποι, 213 0500900 / 6986 565870, http://piatsakalamakipanormou.gr 1.2.18 – lifo

43

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

A-Farm

Η Γλυφάδα έχει πλέον τη δική της «φάρμα» με βιολογικό κρέας Δύο παιδικοί φίλοι επιχειρηματίες, αφού έκαναν το όνειρό τους πραγματικότητα και δημιούργησαν το 2001 την Αρκαδική Οικολογική Φάρμα και το κρεοπωλείο στην Τρίπολη, σκέφτηκαν κι εμάς τους Αθηναίους και την ανάγκη μας να έχουμε επιτέλους αγνό ελληνικό κρέας και δημιούργησαν ένα παραδοσιακό, βιολογικό κρεοπωλείο στη Γλυφάδα. Εκεί μπορεί να βρει κανείς άριστο βιολογικό κρέας αλλά και μια μεγάλη ποικιλία από παραδοσιακά προϊόντα, τυροκομικά και αλλαντικά για να ετοιμάσει τα πιο νόστιμα και υγιεινά πιάτα για τους δικούς του. Τα προϊόντα προέρχονται από τη φάρμα και είναι εξαιρετικής ποιότητας. Εξάλλου, όλα τα ζώα έχουν ελληνικές ρίζες, πιστοποιημένες από τον ΔΗΩ (Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων). Μεγαλώνουν σε φυσι-

κό περιβάλλον, σε έκταση 25.000 στρεμμάτων σε ένα αρκαδικό χωριό λίγο έξω από την Τρίπολη, τις Κολλίνες, και σιτίζονται με βιολογικές φυτικές τροφές που καλλιεργούνται στα βοσκοτόπια καθώς και με ένα μείγμα από βιολογικό σιτάρι, κριθάρι, πίτουρο, κουκί και καλαμπόκι. Οι ιδιοκτήτες φροντίζουν με μεράκι τη φάρμα και όλα τα ζώα ώστε να μας προσφέρουν τα καλύτερα, υγιεινότερα και γευστικότερα προϊόντα. Αν θέλετε, λοιπόν, να γευτείτε κάτι πραγματικά νόστιμο και να είστε σίγουροι για την ποιότητά του δεν έχετε παρά να επισκεφτείτε το βιολογικό κρεοπωλείο Α-Farm.

Extra tip: Αν η Γλυφάδα σάς πέφτει κάπως μακριά, επιλέξτε την υπηρεσία delivery που διαθέτει το κατάστημα κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο σε όλη την Αττική.

Δημ. Γούναρη 196, Γλυφάδα, 210 9646765 / Λεωφ. ΟΗΕ 42, Τρίπολη, 2710 227424 http://a-farm.gr

Νέα μπάρμπεκιου σος από την Κύκνος

Μια νότα νοστιμιάς για να απογειώσετε το κρέας Η μαγειρική είναι πρωτίστως η αγάπη για το καλό φαγητό. Είναι και μία από τις καθημερινές πράξεις αγάπης για τους δικούς μας ανθρώπους. Είναι η φροντίδα του γονιού για το παιδί, το δείπνο για να εντυπωσιάσεις το άλλο σου μισό –ο έρωτας περνάει από το στομάχι, όπως λένε–, είναι οι στιγμές που θα βρεθείς με την παρέα σου και θα τους κάνεις το τραπέζι. Αυτή ακριβώς η αγάπη εμπνέει και την Κύκνος κι έτσι δημιούργησε για μας μια νέα γεύση. Άλλωστε στην Κύκνος, μια εταιρεία που εδώ κι έναν αιώνα παραμένει ελληνική και δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, διαλέγουν 100% ελληνικές ντομάτες και τα καλύτερα υλικά που

συνδυάζουν δημιουργικά για να προσφέρουν σε μας και αυτούς που αγαπάμε τα καλύτερα και γευστικότερα προϊόντα. Τι χρειαζόμαστε λοιπόν; Καλό κρέας, την κατάλληλη παρέα και διάθεση, ίσως μερικές μπίρες ή κρασί και σίγουρα τη νέα μπάρμπεκιου σος που θα ξετρελάνει τους καλεσμένους μας. Με ελληνικές πρώτες ύλες, στο εργοστάσιο της Πελοποννήσου η Κύκνος δημιούργησε την ελληνική εκδοχή της μπάρμπεκιου σος. Με απίθανη καπνιστή γεύση και χωρίς γλουτένη και συντηρητικά θα γίνει το αγαπημένο μας συνοδευτικό για το κρέας και θα μας χαρίσει αξέχαστες στιγμές χαράς γύρω από το τραπέζι, με την οικογένεια ή τους φίλους.

Περισσότερες πληροφορίες: http://kyknoscanning.com/el/ FB: KyknosTomato

44 lifo – 1.2.18

ΛΕΩΝ Επαγγελματικά είστε σε μια καλή φάση, καθώς γίνονται πολλά βήματα που σας φέρνουν πιο κοντά στον στόχο σας, ενώ παράλληλα προκύπτουν νέες προτάσεις που θα σας δώσουν την ευκαιρία να πραγματοποιήσετε το όνειρό σας. Ωστόσο, είστε αρκετά προσγειωμένοι και δεν περιμένετε οι αλλαγές που έχετε στο μυαλό σας να γίνουν από τη μια μέρα στην άλλη, κάτι που σας προφυλάσσει από κακοτοπιές και σφάλματα. Τα οικονομικά σας αρχίζουν να βελτιώνονται και φεύγει ένα μεγάλο άγχος από πάνω σας χάρη στην άνεση που έχετε για να αντεπεξέλθετε στις ανάγκες σας, ενώ είναι πολύ πιθανό να ακούσετε ένα συναρπαστικό νέο σχετικά με τα ταλέντα σας. Όλα καλά, λοιπόν, στους τομείς της εργασίας και των φιλοδοξιών, στον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων όμως υπάρχουν ορισμένα σύννεφα που μπορεί να προκαλέσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις αν είστε αδιάλλακτοι και απόλυτοι. Η ερωτική σας ζωή χρήζει βελτίωσης.

ΤΟΞΟΤΗΣ Ο Κρόνος διανύει τον οικονομικό

ντονισμένους όσον αφορά τα επαγγελματικά και τις υποχρεώσεις σας, καθώς υπερισχύει η διάθεσή σας για ψυχαγωγία και ανέσεις, όμως προκύπτουν έκτακτες οφειλές που απαιτούν προνοητικότητα. Τα εργασιακά θέματα ευνοούνται, εφόσον η επικοινωνία γίνεται πιο εύκολη λόγω των αρμονικών όψεων Ερμή και Άρη, όπως και οι μετακινήσεις. Είναι μια καλή εποχή για εσάς που θέλετε να κάνετε ένα νέο ξεκίνημα. Συνεργασίες με φιλικά σας πρόσωπα μπορεί να μην αποδίδουν και θα πρέπει να πάρετε αποφάσεις που θα δυσαρεστήσουν, κάτι που θα προκαλέσει και φθορά στις σχέσεις σας. Γενικά, πρέπει να είστε προσεχτικοί, καθώς ο τομέας των διαπροσωπικών σας σχέσεων παρουσιάζει αστάθεια και είναι εύκολο να ξεκινήσουν διαμάχες. Αξιοποιήστε τη δημιουργική σας διάθεση που είναι αυξημένη, ακόμα και για την αναθέρμανση της σχέσης σας.

ΤΑΥΡΟΣ Οι στόχοι και οι φιλοδοξίες σας ενδε-

ΠΑΡΘΕΝΟΣ Εσείς του τρίτου δεκαημέρου που

χομένως να ξεπερνούν τα όρια των δυνατοτήτων σας και επιβάλλεται η επανεξέτασή τους, ώστε να επικεντρωθείτε σε συγκεκριμένα πλάνα. Ωστόσο, επειδή είναι μια εποχή που σας απασχολούν οικογενειακά ζητήματα, πρέπει να μοιράζετε τον χρόνο σας έτσι ώστε να μη μένουν πίσω οι ανάγκες των ηλικιωμένων μελών. Σπουδές, ταξίδια και νομικά ζητήματα ευνοούνται, καθώς και τακτοποίηση οφειλών. Μια συνεργασία μπορεί να μην προχωρά όπως υπολογίζατε, αλλά μη βιαστείτε να πάρετε αποφάσεις. Αφήστε τον χρόνο να δείξει αν αξίζει ή όχι. Με τον Δία στον Σκορπιό να ενδυναμώνει τις σχέσεις σας, είναι μια καλή εποχή για καινούργια ξεκινήματα επαγγελματικά ή προσωπικά, ενώ ευνοούνται και τα οικονομικά σας. Στον ερωτικό τομέα υπάρχουν προοπτικές να βρείτε το ιδανικό ταίρι και καθώς αναζητάτε τη σταθερότητα μιας μόνιμης σχέσης, είναι μια καλή ευκαιρία να επιδοθείτε στο φλερτ.

ήρθατε επανειλημμένως αντιμέτωποι με κάποιες αναποδιές μπορείτε να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τους καρπούς των κόπων σας, ενώ είναι μια καλή ευκαιρία για να επανεξετάσετε σχέσεις και συνεργασίες. Στον επαγγελματικό τομέα προχωρούν οι υποθέσεις σας με γοργούς ρυθμούς, κάτι που θα σας προκαλέσει άγχος, αλλά θα είναι εποικοδομητικές οι προσπάθειές σας και αυτό είναι που μετράει. Οι άριστες επικοινωνιακές σας ικανότητες ενισχύονται από τις αρμονικές όψεις Ερμή και Άρη και μπορείτε να πετύχετε μια πολύ καλή συμφωνία, αρκεί να μην το παρακάνετε με τις απαιτήσεις σας. Θέματα εξωτερικής εμφάνισης θα σας απασχολήσουν έντονα και καθώς είναι ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε διατροφή και άσκηση, μη χάνετε χρόνο. Στον τομέα σχέσης/γάμου μπορεί να προκληθούν εντάσεις αν δεν κοντρολάρετε την ακόρεστη ανάγκη σας για διασκέδαση, ενώ πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί σχετικά με τυχερά παιχνίδια.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ Η προσοχή σας αυτή την εποχή είναι στραμμένη σε περιουσιακά και οικογενειακά θέματα και καθώς προσπαθείτε να τα επιλύσετε όλα μαζί μπορεί να σας πιάσει πανικός. Τα έξοδά σας είναι πολλά κι έχουν να κάνουν κυρίως με την επιχείρησή σας, έχετε όμως τη δυνατότητα να τακτοποιήσετε τις οφειλές σας και δεν πρέπει να τις αμελείτε. Μια καινούργια συνεργασία ξεκινά με πολύ θετικούς οιωνούς και οι αλλαγές στη ζωή σας θα είναι πολύ ευχάριστες, επειδή όμως σας πιάνει κι ένα άγχος σχετικά με την απόδοσή σας, επιβαρύνετε την υγεία σας, οπότε θα πρέπει να βρείτε τρόπους για να αποβάλλετε την ένταση. Ιδανική στιγμή για να ξεκινήσετε ένα σπορ ή ένα χόμπι, αν σας βοηθά να χαλαρώνετε. Ωστόσο, την άσκηση μην την αποφεύγετε, γιατί παίζει σημαντικό ρόλο και στην ψυχική σας ευεξία. Σχέση/γάμος έχει τις καλές και τις λιγότερο καλές στιγμές, κάτι που συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες.

ΔΙΔΥΜΟΣ Ο Φεβρουάριος είναι πιο ήπιος μή-

ΖΥΓΟΣ Ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας που θα

νας όσον αφορά τις υποχρεώσεις σας και καθώς, έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα, αρχίζουν να βελτιώνονται τα οικονομικά σας, μπορείτε να τακτοποιήσετε οφειλές και εκκρεμότητες που σας είχαν κάνει να χάσετε τον ύπνο σας. Τώρα σας δίνεται η ευκαιρία να ανασυντάξετε τις δυνάμεις σας και να θέσετε νέους στόχους, ενώ προβλέπονται και κάποιες αξιόλογες συνεργασίες που θα συμβάλουν στην αύξηση του εισοδήματός σας, όμως πρέπει να κάνετε σωστή διαχείριση των πόρων σας. Είναι σημαντικό να υπολογίζετε και τις προσωπικές σας ανάγκες μέσα στα έξοδα, κάτι που συνήθως δεν κάνετε, με αποτέλεσμα να μένετε συχνά ταπί και καθόλου ψύχραιμοι. Με τα ερωτικά σας είστε προβληματισμένοι εξαιτίας της απόστασης που σας χωρίζει από έναν καινούργιο έρωτα, είναι όμως πολύ νωρίς ακόμα για να κάνετε πλάνα. Εσείς που είστε σε σχέση προσπαθείτε για το καλύτερο και επικρατεί αρμονία.

δείτε σημαντικές αλλαγές στα επαγγελματικά σας, όμως έχετε μια ράθυμη διάθεση που δεν σας εξυπηρετεί καθόλου, και μάλιστα μια εποχή που οι ευκαιρίες διαδέχονται η μία την άλλη. Ενδεχομένως να έχετε κλατάρει από τις πιέσεις και τα εμπόδια του Ιανουαρίου, όμως τώρα είναι που πρέπει να βάλετε τα δυνατά σας, που το κλίμα είναι ευνοϊκό και διευκολύνονται πολύ οι προσπάθειές σας. Ο Δίας στον Σκορπιό ενισχύει τα οικονομικά σας και μπορείτε να επεκτείνετε τις επαγγελματικές σας δραστηριότητες, ενώ είναι πολύ ευοίωνες οι προβλέψεις και για τα οικονομικά σας. Εμπόριο, ταξίδια, προώθηση υπηρεσιών ή προϊόντων μπορούν να αποφέρουν πολλά κέρδη σε όσους δεν το βάζουν κάτω. Η κοινωνική σας ζωή αρχίζει να βελτιώνεται αισθητά, κάτι που προκαλεί αύξηση των εξόδων σας, ζείτε όμως όμορφες στιγμές και δεν υπολογίζετε το κόστος. Νέες γνωριμίες φέρνουν αέρα ανανέωσης.

πολλές οφειλές και είστε σε μια φάση που δεν ξέρετε από πού να το πρωτοπιάσετε το θέμα, όμως είναι σημαντικό να κάνετε τον προγραμματισμό σας προτού αρχίσετε να μοιράζετε χρήμα δεξιά κι αριστερά. Όσον αφορά κοινούς πόρους της δουλειάς σας, πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί ώστε να αποφύγετε τη δημιουργία εντάσεων με τους συνεργάτες σας και για να το πετύχετε αυτό πρέπει να είστε πιο συνεννοήσιμοι. Συνεργασίες, θέματα σπουδών και ταξίδια ευνοούνται, ενώ είναι και μια καλή εποχή για να ξεκινήσετε ένα σεμινάριο ή έναν νέο κύκλο σπουδών. Από την Τετάρτη κι έπειτα θα δείτε τα πράγματα να αλλάζουν προς το καλύτερο και θα πάρετε τα πάνω σας, μην μπείτε όμως στον κόπο να πικάρετε άτομα του περιβάλλοντός σας, καθώς είναι άσκοπο. Επικεντρωθείτε στην προσωπική σας ζωή και στις ανάγκες του συντρόφου σας και δώστε έμφαση στις γνωριμίες οι ελεύθεροι.

StarFax

ΚΑΡΚΙΝΟΣ Έχετε αφήσει να συσσωρευτούν

α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)

ΚΡΙΟΣ Ο Φεβρουάριος σας βρίσκει λίγο αποσυ-

ΣΚΟΡΠΙΟΣ Ο μήνας ξεκινά με σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των συνεργασιών. Για κάποιους μπορεί να σημάνει το τέλος μιας κατάστασης που οδηγούσε σε αδιέξοδο και να προκύψουν νέες προτάσεις, ενώ για άλλους μπορεί να είναι το ξεκίνημα ενός νέου κύκλου με σωστές συμμαχίες και προοπτικές εξέλιξης. Με τη διαχείριση των χρημάτων σας έχετε ένα θέμα εξαιτίας της ανάγκης σας να ικανοποιείτε κάθε επιθυμία των παιδιών και συνήθως το παρακάνετε. Ταξίδια και επαφές με το εξωτερικό διευρύνουν τον κύκλο σας και θα συναντήσετε άτομα που θα σας βγάλουν από ένα δίλημμα. Επενδύσεις, δάνεια και σημαντικές αγορές χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής – αποφύγετε σπασμωδικές κινήσεις. Στην προσωπική σας ζωή επικρατεί ένας χαμούλης και είναι κάτι που ενδυναμώνει την αυτοπεποίθησή σας, προσέξτε όμως γιατί είναι και μια εποχή αποκαλύψεων που μπορεί να σας φέρουν σε δύσκολη θέση. Σχέση/γάμος είναι σε αρμονία.

τομέα και σας υπενθυμίζει πως πρέπει να είστε προνοητικοί με τα χρήματά σας, δίχως να σας παρασύρει ο ενθουσιασμός λόγω της αύξησης του εισοδήματός σας. Μέσα στις επόμενες μέρες θα δείτε σημαντικές οικονομικές αλλαγές, επειδή όμως έχουν συσσωρευτεί και αρκετές οφειλές πρέπει να είστε φειδωλοί με το ξόδεμα. Στον επαγγελματικό τομέα προκύπτουν νέες προτάσεις και είστε ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα των προσπαθειών σας, θέματα σπουδών όμως μπορεί να μπλοκάρουν ή εσείς να αλλάξετε γνώμη και θα είναι έντονος ο προβληματισμός σας. Θέματα παιδιών σάς δίνουν χαρά και προβλέπονται και κάποιες πολύ ευχάριστες αλλαγές, με τα ερωτικά σας όμως τι γίνεται; Απέχετε; Θέλετε να αγιάσετε; Βάλτε περισσότερο ρομαντισμό στη ζωή σας εσείς που είστε σε σχέση, στείλτε ένα ερωτικό μήνυμα στο ταίρι σας, ενώ οι ελεύθεροι ασχοληθείτε περισσότερο με το φλερτ.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ Έχετε θέσει ψηλά τον πήχη όσον αφορά τις φιλοδοξίες σας και δεν υπολογίζετε ορισμένους σημαντικούς παράγοντες, με αποτέλεσμα να κάνετε βιαστικές κινήσεις που δεν σας οδηγούν πουθενά. Τα έσοδά σας αυξάνονται μέσω μιας παράλληλης δραστηριότητας και μπορείτε να βάλετε σε εφαρμογή ένα νέο εγχείρημα, ενώ είναι και μια καλή εποχή για ταξίδια και προώθηση των ταλέντων σας. Επαφές με το εξωτερικό ευνοούνται, θέματα σπουδών μπορεί να σας φανούν βουνό αλλά και αυτά ευνοούνται, ενώ παράλληλα η δημιουργική σας διάθεση είναι στα ύψη και μπορείτε να έχετε σπουδαία αποτελέσματα μέσα από τα έργα σας. Θέματα παιδιών μπορεί να σας ανησυχήσουν, αλλά θα είναι παροδικά, ενώ η σχέση σας μπορεί να περάσει μια κρίση που θα σας κάνει να επανεξετάσετε τη συμπεριφορά σας. Ιδανική εποχή για κοινωνική ζωή και γνωριμίες, όμως είναι σημαντικό να κρατάτε άμυνες για τον εαυτό σας. Μην πέφτετε με τα μούτρα.

ΙΧΘΥΣ Πολύ ευοίωνες οι προβλέψεις για τα οικονομικά σας και καθώς είστε σε μια φάση κατά την οποία ό,τι σκέφτεστε μπορείτε να το υλοποιήσετε, προχωρούν με γοργούς ρυθμούς οι υποθέσεις σας. Ένα ταξίδι θα σας δώσει την ευκαιρία να επεκτείνετε τις επαγγελματικές σας δραστηριότητες, ενώ είναι καλή εποχή για θέματα σπουδών και όσους σκοπεύουν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους μέσω σεμιναρίων κ.λπ. Θέματα Δημοσίου, ενώ δεν τα αμελείτε, μπορεί να παρουσιάσουν κάποια προβλήματα τα οποία θα είναι αντιμετωπίσιμα, αλλά θα σπαταλήσουν αρκετό από τον χρόνο σας. Επενδύσεις, δάνεια και ακριβές αγορές χρήζουν προσεχτικής μελέτης. Η κοινωνική σας ζωή είναι αρκετά καλή, μπορεί όμως να γίνει και καλύτερη αν δεν αφήνετε να σας καταβάλλει η κούραση. Γνωριμίες με νέα πρόσωπα ενδεχομένως να μην τις επιδιώξετε, θα γίνουν όμως όπως και να έχει και σίγουρα δεν θα περάσουν απαρατήρητες. Δώστε ευκαιρίες στους ανθρώπους που σας πλησιάζουν.

SUDOKU No 540 3 1 4

7

2 9 4

6 9

6 5 4

3 4 5 7

8 2 4

1

5 7 1

7

8

Η λύση του προηγούμενου 9 1 3 7 8 2

7 6 5 4 9 1

4 8 2 6 5 3

5 3 9 8 2 4

6 7 4 1 3 5

1 2 8 9 6 7

8 4 1 5 7 6

3 9 7 2 1 8

2 5 6 3 4 9

6 3 7 1 2 4 9 5 8 5 8 1 6 9 3 2 4 7 4 2 9 7 8 5 3 6 1

1.2.18 – lifo

45

1—7.2.2018

TheLiFOTeamPicks

aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α

!

46 lifo – 1.2.18

Μετά από μια χαμένη μάχη στην τράπεζα, όπου ηττήθηκα κατά κράτος από τον παραλογισμό και την τυπολατρία, σκέφτομαι πόσο ανίσχυροι και αδύναμοι είμαστε μπροστά στον γραφειοκρατικό μηχανισμό. Είναι ένα σύστημα που έχει φτιαχτεί για έναν και μόνο σκοπό, να κάνει τη ζωή μας αφόρητα δύσκολη, χωρίς κανέναν απολύτως λόγο.

Είχα βγάλει μηνιαία προσωποποιημένη κάρτα για τον ΟΑΣΑ, αλλά την έχασα. Πηγαίνω στο γκισέ του σταθμού στο Μοναστηράκι για να μου εκδώσουν νέα. Εγώ: Έχω χάσει την κάρτα μου. Τι πρέπει να κάνω για να βγάλω καινούργια; Υπάλληλος: Α, καλά. Είσαι η δέκατη που μου έρχεσαι σήμερα γι’ αυτόν το λόγο. Μόνο τις κάρτες του μετρό χάνετε πια; Τις πιστωτικές σας γιατί δεν τις χάνετε! Εγώ: Τι εννοείτε; Υπάλληλος: Αυτό που ακούσατε.

Πολύ χάρηκα την ηθοποιό Νταϊάν Κίτον. Μια περίοδο που είναι μόδα οι ηθοποιοί να κάνουν δηλώσεις μετανοίας που συνεργάστηκαν με τον Γούντι Άλεν (τελείως υποκριτικά φυσικά), αυτή δήλωσε: «Ο Γούντι Άλεν είναι φίλος μου και συνεχίζω να τον πιστεύω». Η διαφορά της απ’ τους τυχαίους ρεζίληδες που μέχρι πριν από έναν μήνα έκαναν γυρίσματα με τον Άλεν και τώρα, χωρίς να έχει προκύψει τίποτα νέο ή διαφορετικό, τον αποκηρύσσουν; Γνώριζε από πρώτο χέρι τι συνέβαινε στην οικογένεια Άλεν Φάροου και ήξερε τι είδους άνθρωπος είναι η Μία Φάροου...

«Δεν πρόκειται να τους δώσω ούτε λεπτό» δήλωσε εκνευρισμένη τις προάλλες μια κυρία στο μετρό, αναφερόμενη στις πλαστικές σακούλες που πλέον χρεώνονται. Να, λοιπόν, που η οργή για την ανελέητη φορολόγηση των πάντων μπορεί να συμβάλει στη σωτηρία του περιβάλλοντος.

Φέτος η Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος διαδέχτηκε τις δηλώσεις ιεράρχη που, πλαισιωμένος από στελέχη της Χρυσής Αυγής, διατράνωνε ότι προτιμά να τον αποκαλούν φασίστα παρά κατσαπλιά (δηλαδή αριστερό). Όλο αυτό έκανε αποκαρδιωτικά σαφές το γιατί στην Ελλάδα ο αντισημιτισμός παραμένει κραταιός και πως όσοι δεν συμμερίζονται τις ιαχές υπέρ καθαρότητας αίματος και κληρονομικού δικαιώματος στο αρχαίο κλέος θα είναι για πάντα ξένοι. Το επόμενο βράδυ άκουσα ξανά τον Δεληβοριά να τραγουδάει «πες μου, αλήθεια, αν το σπίτι αυτό ήταν πάντα χαμηλό και στενάχωρο» και μου το επιβεβαίωσε.

Μαρία Παππά

Βασίλης Καψάσκης

Μερόπη Κοκκίνη

Άρης Δημοκίδης

Κορίνα Φαρμακόρη

Irène d’Athènes

Γιάννης Κωνσταντινίδης

Χρήστος Παρίδης

Χριστίνα Γαλανοπούλου

Πάνος Μιχαήλ

Νικόλας Σεβαστάκης

Παρακολουθώντας την παράσταση του Δημήτρη Καραντζά και του Ευθύμη Φιλίππου, Ρομπ, στη Στέγη, αναλογίστηκα πως το σώμα και ό,τι το απαρτίζει ηδονίζει φαινομενικά, αλλά φοβίζει τελικά τη μάζα. Ο Ρομπ υπήρξε καθολικός ανθρωπογνώστης της ερωτικής επιθυμίας. Διέσχισε τους καιρούς που μας έτυχε να ζήσουμε και αφού εντοίχισε τα Ρομπάκια του αναλήφθηκε στοιχιζόμενος ανεπιφύλακτα με τη διαμελισμένη λαϊκή σάρκα. Αυτό που μας έμαθε ο Ρομπ είναι η βίωση της επιθυμίας ως συνάντησης με τον βαθύτερο εαυτό μας. Το σώμα ως το μόνο βέβαιο νόμισμα της ύπαρξης, η μεταμφίεση ως θεατρική επιφάνεια πάνω στην οποία εκτείνεται και συμβαίνει η έλξη και, τέλος, ο ανατρεπτικός ρομαντισμός της σάρκας. Γιατί η σάρκα στο σύμπαν του Ρομπ δεν είναι μονάχα σάρκα. Είναι λεπτομερής αναπαράσταση του ψυχικού της (μας) κόσμου. Σάρκα θρυμματισμένη αλλά και χαλκέντερη. Με μια αποστολή εξόχως ρομαντική: ν’ αφήσει ένα αιμάτινο σημάδι στην άμμο της ύπαρξης.

Τα καλά: Οι «Κοινοί ιεροί τόποι» στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Συνομιλίες των τριών μεγάλων μονοθεϊσμών μέσα από πολλά φωτογραφικά βλέμματα.

Γιάννης Πανταζόπουλος

Σε αθηναϊκό εστιατόριο μέσης κατάστασης η λίστα κρασιών δεν είχε ούτε ένα ελληνικό κρασί κάτω από τα 40 ευρώ. Δεν μιλάμε για σπάνια ελληνικά κρασιά, μιλάμε για ετικέτες που βρίσκεις στα μισά wine bars της πόλης με 20-25 ευρώ. Μόνο σ' εμένα φαίνεται υπερβολική αυτή η τιμή; Επίσης, είναι λάθος σε εστιατόριο που ειδικεύεται στο κρέας να ζητάς μουστάρδα; Και όταν σ’ τη φέρνουν δικαιολογείται να είναι αυτή η κίτρινη του σούπερ-μάρκετ; Όλες αυτές τις πανάκριβες κοπές κρέατος που φέρνετε από τις άκρες της Γης δεν τις λυπάστε;

Είναι σοκαριστικά τα στατιστικά στοιχεία ενδοοικογενειακής βίας που έδωσε πρόσφατα η ΕΛ.ΑΣ. και αριθμούν 13.700 περιστατικά τα τελευταία 4 χρόνια, με το 70% να είναι γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας, τάξης και μορφωτικού επιπέδου. Δεν ξέρω τι να σχολιάσω. Παραθέτω άλλη μια φορά τους αριθμούς για να μην τους αγνοούμε κάθε φορά που σχολιάζουμε κινήματα σαν το #metoo ή το #timesup.

Μιχάλης Μιχαήλ

Άγγελος Κλειτσίκας Κανένας σοβαρός μουσικόφιλος δεν μπορεί να δώσει ιδιαίτερη σημασία σε βραβεία όπως τα Grammys, αλλά δεν σας κρύβω πως τις πρόσφατες νίκες των National, των War On Drugs και της Aimee Man τις χάρηκα ιδιαίτερα. Όχι τόσο γιατί ανταμείφθηκε ο κόπος μερικών από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της γενιάς τους –η ρομαντική ψυχή μου θέλει να πιστεύει πως δεν χρειάζονται αυτό το ανούσιο βραβείο για να κατανοήσουν την αξία και τον αντίκτυπό τους– αλλά έστω και πέντε νέα άτομα να μυηθούν στη μουσική τους μετά από αυτό το γεγονός θα είναι μια μικρή νίκη ενάντια στη mainstream μετριότητα που κυριαρχεί στις μέρες μας.

Όλες οι ειδήσεις για την άνοδο της στάθμης του Σηκουάνα υπήρξαν συναρπαστικές επειδή κλιμακώνονταν προς το χειρότερο μέσα στην εβδομάδα, προκαλώντας αγωνία για καταστροφή χολιγουντιανού τύπου. Ενθάρρυναν, επίσης, μια κανιβαλική όρεξη για λεπτομέρειες του είδους που ένας μυθιστοριογράφος θα αναζητούσε π.χ. για δυστύχημα σε λούναπαρκ – στάση μάλλον ανάλγητη απέναντι στη «βασιλεύουσα» πόλη-μουσείο του παγκόσμιου χάρτη. Ωστόσο, το Παρίσι είναι η πιο ευπαθής πόλη που υπάρχει. Ο Γούντι Άλεν το είχε επισημάνει πρώτος, όταν διατεινόταν σε διήγημά του ότι παραλύει ολόκληρο ακόμα και με απεργία των ακροβατών. Πόσο μάλλον τώρα, που από τις τόσες φρικτές πληγές που άνοιξε η πλημμύρα, η πιο «παριζιάνικη» και ανατριχιαστική ήταν η έξοδος των αρουραίων από τους υπονόμους για να καταφύγουν στους κάδους απορριμμάτων. Τίποτα το χαριτωμένο αλά Ρατατούη, μόνο τρόμος και καταγγελίες ότι τα τρωκτικά είναι πλέον υπερμεγέθη και επιτίθενται στους εργαζόμενους στην αποκομιδή των σκουπιδιών.

Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη, όπου, ως παιδί, τη μακρινή δεκαετία του ’70, άκουγα τους μεγαλύτερους να κάνουν ατέλειωτες κουβέντες για το Μακεδονικό. Με τους εθνικόφρονες να ρίχνουν το φταίξιμο στην αντίπαλη όχθη. Η γιαγιά μου, όποτε βρισκόταν με συγγένισσές της, μιλούσε «μακεδόνικα», τα «ντόπια», συγχρόνως ένιωθε υπερήφανη Ελληνίδα! Η οδός Εγνατίας των παιδικών μου χρόνων γέμιζε με Σκοπιανούς που κατέβαιναν να ψωνίσουν και στις πρώτες οικογενειακές επισκέψεις στα Σκόπια επιστρέφαμε με τσαμπιά από μπανάνες που τότε δεν είχαμε στην Ελλάδα. Η σλαβική κουλτούρα, βέβαια, ποτέ δεν με κέρδισε, μάλλον με απωθούσε. Αλλά τώρα πού θα πάει το πράγμα; Πρέπει να ζήσουμε μαζί – ένας γείτονας που, σ’ αρέσει δεν σ’ αρέσει, έχει το αποπάνω διαμέρισμα. Καλό θα ήταν να μη χρειαστεί να ρίξουμε ολόκληρη την πολυκατοικία και να ψάχνει ο καθένας νέα κατοικία. Ας δηλώσουμε επιτέλους τη διεύθυνση…

Μετά το Mommie, Dearest της Κριστίνα Κρόφορντ (υιοθετημένης κόρης της ντίβας του Χόλιγουντ, Τζόαν Κρόφορντ και «πολιτογραφημένης» ως μάνας-μέγαιρας), τον Αύγουστο του Τρέισι Λετς με άξονά του μια απολύτως χειριστική μάνα και το πολυσυζητημένο Mommy του Ξαβιέ Ντολάν, στην παγκόσμια ταινιοθήκη έρχεται να προστεθεί ακόμα μία ταινία που εμπλουτίζει την κινηματογραφική εγκυκλοπαίδεια αυτής της ιδιαίτερης σχέσης. Το I, Tonya του Γκρεγκ Γκιλέσπι εντάσσεται σ’ αυτή την κατηγορία, αποτελώντας ταυτόχρονα ένα ανεπιτήδευτο ψυχογράφημαιστορική καταγραφή του αμερικανικού ονείρου που κατέληξε έρμαιο της «λευκής υπεροχής» του Τραμπ. Αν το έχετε δει, καταλαβαίνετε τι λέω. Αν ετοιμάζεστε να το δείτε, μη χαλαρώσετε τα πρώτα λεπτά, όπου όλα δείχνουν ότι πρόκειται για μαύρη κωμωδία. Δεν είναι. Πέφτει (και) κλάμα, οπότε οργανωθείτε καταλλήλως.

Ο Γκάρι Όλντμαν ως Ουίνστον Τσόρτσιλ στην Πιο σκοτεινή ώρα. Σωματική, γλωσσική και εκφραστική μεταμόρφωση που αποδεικνύει τον μεγάλο ηθοποιό. Αγιογραφικό το έργο, αλλά αυτό ήταν μάλλον αναμενόμενο. Τα άσχημα: Η τραγωδία των Κούρδων της Συρίας στο Αφρίν. Η αγνωμοσύνη της Δύσης απέναντι στην κουρδική συμβολή στον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους. Όσα εκτυλίσσονται στη σκηνή του Μακεδονικού και της σκοπιανολογίας με τους νέους επαγγελματίες της και τον απαράδεκτο, συναισθηματικό χειρισμό των πολιτών.

Καμιά φορά οι σελίδες της Ιστορίας περιέχουν όλες τις απαντήσεις για θέματα που μας διχάζουν ή ξεσηκώνουν αντιδράσεις. Αρκεί, λοιπόν, να επιστρέψουμε στις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν η χώρα μας βίωνε και πάλι μια πολυεπίπεδη κρίση: οικονομική, πολιτική και κοινωνική. Ήταν απόγευμα Σεπτεμβρίου του 1910 όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε φτάσει στην Αθήνα από την Κρήτη και εκφωνούσε στην πλατεία Συντάγματος έναν ιστορικό λόγο. Τότε το πλήθος ζητωκραύγαζε ότι η Βουλή θα πρέπει να είναι συντακτική, όμως ο Βενιζέλος επέμενε και ανταπαντούσε στον λαό, παρά τις έντονες αντιδράσεις, ότι η Βουλή θα είναι αναθεωρητική. Τελικά, τον Νοέμβριο του ίδιου έτους το κόμμα των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου εκλέγεται πανηγυρικά και στο νέο Σύνταγμα του 1911 συμπεριλαμβάνονται μερικές από τις πιο σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Άλλα ήθη, άλλοι πολιτικοί.

1.2.18 – lifo

47