Τεύχος 556

μερ ή 7 ό κ ι Πολιτ

ο

ές ει αυτ ηλών δ ά α ν ν ι κο τ λου κοντα ύσογ ίσ ο ις ρ β ε β α σ σ Α σμεύ ούτ Τ ις ΗΠ τις δε ς με τ ν Μεβλ υ ύ ν ο ο ώ τ ις τηρ ερικ σχέσε ι τι δεν Εξωτ ότι οι ς, διό ούν ο ς η ε σ ρ υ έ ε μπορ ρ ο ρ . σ ν ά τις μ α ό τ ω ση τ έματ ίο κα νείς π υτό, η θέρω σημε ντα ψ αι κα α υ ε ά τ ε σ π ό ιέ λ ύ π τ ε ε ε ν απ ρα α ι λέν διαψ ην ναρω υς κα τι. Πέ οι να ια στη στα τ , να α ο ά κ ε ε ν ς τ κ ρ θ ρ ό υ ι ύ ή ά ο ε ιπ ο λ κ σ λο δυ πάρ ούρ στ’ α αξύ εί οι Τ Είναι, οντας ρίς να υς 8 Τ σουν ς ις μετ μπορ ο σ ή ω ι ε ώ τ σ θ χ α σ θ ε ή η ά Κ ο α μ λ ο τ . ρ να β ας (κ ταξύ ικών , εκπ ξουν εύθε αποσ μ τ ε ς Α ά λ ς μ λ α Π ε ιο ε ιω λ » ρ τ ρ ε Η α ο ιο ίσ ρα ελά η χώ σει λογ δίκα ς αντ άφησ ων στ καγκ λο στ ει τις ν «διά κρατή α του με το ν Ελλήν ν άσυ ανίδα δικάσ ξε να ισε το ουν ν ο και α τ ε α λ τ σ έ λ τ έ α η εύου έ α θ ιρ ς β τ Γερμ τ π ι κ ς να ση, ε ασύμ ου ζή υν ότ οι πισ και χα και τη ι α η π ο ς ίγ ς α τ ν δ ς λ ν α ρ ία ίν ύ έ ο ύ κ δ ε ο κυβ πολ οιο λλά φεύγ ι Τουρ τιωτικ τι τέτ αλλά της Ε , απο ας κα στρα πης), ότι κά έμεντίον ογ άν ώ ν α τ ν ν ρ ν Ελλάδ υ ε η υ ρ ο τ Ε Ε ς ίζ ότι αν ς της α και όλας ρίξει γνωρ υρκία ι έ ρ η ο κ χ τ Τ ίπ ρ λαμε σ α λ σ ς Τ μίασ α συ ε τις ν υπο , «συ ω θ μ εις τη υ ε ι , κ σ ο ς α γ χ . ή ίπ ε ε κ ν έ ε λ τό, ως ντάλφοι ι πολίτ νοού προκ νε αυ ίο, όπ ιογρά ν ως α κειτα α και το εν α ο σ ι ά . ό μ τ π τ ο γ ρ υ ό φ ο ό ο μ π ο κ έ τ ι η ο Ερν πο. ι ς ότ μην Κύπρ νες, α κοι δ ό, στ στον υ τρό ίας κα Έλλη ποντα Τούρ αν να φυγικ έσουν ικό το ς Συρ αβλέ ποιοι ύ Και σ δ ρ η προσ ε ά τ α ν κ ν ροβλ ο ιμ π ο ο π ς η τ , σ τ χρη ί με όλεμ ές οι για τ τικά» ε τ αν πω π ι α ία για τ ν κ υ ν κ α ν ου η α τ ρ ο π ε λ ια ν τ ν « υ τ Το αν γ αι σ ρχα ύνο γμα ον, αταπ υθεί λέκετ ύ υπή άνοντ υ ευθ ερε κ κολο ιαπρα πιπλέ π ο β ο α φ δ α, Ε μ φ π έ ν ρ . ε α α τ ά ς ς ν ισ υ έ γ ε ι, ο νε είνα κείν ματ α για ρντο θηκε ητα μ ρα πο ε ή Ε μ ώ ρ ό λ γ ς ώ έ δ ν ο ι χ β α ι ε ο ε φ τ λ ο τ μ α αυ αν ό ικών; τημα ύ πρ για μία ελ αν δυνά καν τα έβλεπ ατιωτ ο ερώ ία στα υγικο η ι ό τις Μέρκ ρ Τ κ θ φ ο . τ π ρ λ κ σ φ σ α υ ό ο ή ι η ρ ύ δύο εν λ της είνα ι η Το ι αφο του π ευξή η των ανένα ατίζε γιατί δ ψεις κ ληση ρλληψ ουν κ υνέντ ιών», δραμ ν ύ σ ρ ια ή σ η η ς πρόκ δ υπου φ τ μ η ε ί α ική ο δεν α ο που πό το υχθε ιαίτερ ιτ ρόσφ λ ς ε α λ έ ιδ π ό φ ε ι εις τ ρ ν κ ε ο μ υ η στ ίστη τρέφ δυνά να απ εγάλο σεις α οφασ ύν οι ση να τον μ θετή ώστε ία. π ο η ν σ ο ύο α τ ν « α π δ , σ ι ρ μ ο ς έ α κ Γερ ρτή ρας κυβ ι από λασια . Οι τ ιν εο πό τη ηνική ς Τσίπ άνια» ών κα ερδιπ α π λ ται κ τ η π ό λ ν λ ξ ια υ τ ω ε έ ο ι α ε α ν α λ τ Β στη βοήθ στικά ςοΑ θα γίν νας ν στρα ρα, κ ιο ο ή υ ς ια ν ρ ώ ρ μ ή ικ σ Τ ω ώ ά ξ τ Ά υ ν ε β ην πε λλή σιασ ς περιθ νει ο στο νικής τερο ς για τ των Ε υτές εριμέ για ου λληνε ίο Εθ γαλύ ίε α ν ε π Έ ς ε γ , γ ι ι ε ώ μ α ς ι η ε ο τ ίδ λ δ κ ίε ο ολ ελπ ούν αι ο τό τ αριπο από περισ περιπ ερωθ γι’ αυ άβει κ άν κρ μοιο Α και ων πε θ ις ι λ γ ό τ τ τ υ Π ο ν ρ ε σ ά τ υ Η α λ κ ν ς ο Ίσως τε απε υ Ερ οιο π ιρό ς για ι στις ες έχ τε να τρατιώ λύ κα ά κάπ ι ρίξε ονάδ κία το δηγίε σ σ ν ο ε ιά ρ ο μ π α ε ώ χ ι υ ν ι ξ έ λ , ο ί Ο α α υ η το δο ηθε ήρχ ,ηΤ ύτε λύσ πτά. εδώ κ εν υπ άν τη όμως πιχειρ ουν ο από ε θεί η λίτες ινος δ ί. Όλη ρντογ που ε Πλην ερώσ τ να δο ύς πο Ε θ η ί. ό ο ς υ σ ε ρ ο ν ε ώ κ π α ω ικ λ τ ι ρ το τ τ ε ικ σ ρ α ρ ίπ χ ε ι α ιω ε ρ έ ει θ ν α τ μ ι μ ώς στρα το κα και Α ημαίν ου είν φέρε ό, καθ ρους κατα τώρα ροι» τ ς επισ ή ικ , ν η ώ τ μ ια υ μ ια λ ο ε ο ό α π ι τάε ύο « αδράν ση α εν έχ . Βέβ ΠΑ δ ητη α αι οι δ ις φυλ οποίη έτοιο γ κ Η τ τ τ ό ι ε σ η λ ι ν ο . ιν ι ς α α νκ κα οντ ου δικαιο ς του ην έκ στέρω βρίσκ son π την α του τ δικού υλαBrun των υ ς που ις και κ τους ύ ε w ε η e ο λ r ίψ η ν κ ε d στις φ α ή κ λ n ν τ κ ε α ι A υ ώ ρ ή ρ ς ς α . ικ α ελικ ςπ Αμε ορα ινος τιωτ τηση πάστ τους ευαγγ οιραίε ε την στρα συζή ι πρότ ο μ μ ό ν ς ια ι ρ π χ ις η α μ ω ια τ τ έ α τ ν ε ν ίν α μ χρό Ελλή ντρο ρχε Ένας ι Πάι ύσε σ κίας ε πήμα επίκε ό δύο ν δύο ζέφρ υ υπή υργο Τουρ ο π ο Τ ο ο ω , ς α τ ικ π τ ιτ α η η σ ξ ε ν ιν η τ κ α ε τησ κές Αθή η πρ θηκ α πρ τολά IA. όνια λ Η κρά ς βρέ στην λήφθ Αποσ όπειρ της C ε , οσι χρ ία η π ς ν ο ς κ β ίκ α α υ λ ρ ε ία σ Σ ρ ε ν . ό για κτο πρέ ς Του υάγγ ημασ ε στη ύρνη ανού αι πρά μαντικ ές τη ρχο Ε ετείχ ρης σ κ ς η κ ίν ι τη Σμ α ε μ η ε σ ρ σ ύ ι μ ίτ β ε τ α υ ιο σ μ ια ία ν σ υΑ λαπρέ και ό ότι σ τον π ΘΑ, κε ιδ 2016 ο και το χει φυ nson ι ένας ρήθη ό ΓΕΕ γορία έ ύ υ γ u α η ω r δ ο τ υ η τ ε τ B ε χ ο ά α θ τ υ ν ρ σ κ που ους π υλίο εί το υναν ίζει να ράτη τον α η ό ο ρ Ι κ π σ σ κ ε ω λ υ υ η η α μ η ε ε τ ο ο ν ι π θ κα η, π θες υς υ γάν τος τ υνάν όπως σύνη χρόνια ι με τον Φε μια σ άντησ Ερντο ς ξένο ίξεις, ι ν ο ε λ υ α υ ν ίπ ύ ε σ ο ν ε σ γ ξ ί δ τ ε δ ε α εν ΟΤ ταία . Στη ρες εί λάξε ενώ λους θώς δ ικότε θεωρ τελευ ρου, ΕΕΘΑ ανταλ από ό ν α ν Γ π α ν ε κ ιο ο τ ύ ό γ ο ν τ ρ Κ ι γ τ υ ι α η ο η όμ Α να και αρχ ια κα ος. ρα το Ζ της μερικ ηκαν ε τον ήματ η ΑΟ ων ΗΠ Πενσιλβάν τη χώ της α θ μ ι η π τ σ ή α σ α ο ι ο τ κ ε η μ ρ ικ η ν έ ξ δ κίσ ρόε ιγαίο το θ πρα ι ότι , συζ υβέρ στην ε και στο Α ίχε πε ώρες πειρα την κ ι τον Π έν που ζει κ ε ί ε ό α η ε ς τ π ίσ θ λ ο η α ε ή ο ρ τ π σχ υλ την ζητ ικό όεδ «έναν υ απα χ Γκιο κινητ αν συ νο για ος Πρ ξουν ούρκ χή, πο εύθυ τουλά ωστό αλλά Τ π ν ιο α. τ υ γ ο ρ ν μ , ε ε ό α η α π έγιν ασικ διάστ άλιστ στην πει να μ έ ς ίο , ρ η τον β α ό ε π σ τ ιρ ά λευ ς θα ην απ πό κα κής β το τε λιτείε έως τ Πριν α ΗΠΑ όχι α». ι ευθ ες Πο ν ις ρ ε ν τ ά ο σ έ ι γ τ α ή μ ο σ κ ω ρντ ι ζητ ν πά οι Ην θέυ έχε ε ένα λά ο Ε α πο υ n, αλ μπ το ορα μ μ o τ α s γ σ ρ n α Τ ά λ u π ντ Br υργό ντ άλ όναλ ndrew ν υπο ι το α Ο Ντ με το αίρνε του A , π η ις ν σ ε ε έρω λήσ σο δ λευθ προκ νοε ί ό και τις ον αγ ι τ ε ο ν ν μό ιμακώ λά κλ λει αλ

Α Μ Ω Ρ Ε Ι Φ Α

Α Ι Ε Γ Υ

υλάχ Φετο ν λέ υ Γκιο

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

29032018

ΣΤΟ

Χ Α ΡΤΙ

Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus

ΣΤΟ

Δ

www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic

οι Τούρκ οι ογράφ ι σ ο μ δη έχουν ηρίξει υποστ ναν έμε ότι αν οιοι άπ πως κ κόμα ες, α Έλλην ες, θα τ ί λ ο π και ονταν ν ά β μ συλλα να για σουν ύ ε μ ι σ χρη άν ρντογ Ε ν ο τ σ α λλαγμ ά τ ν α ως για να τεί ματευ γ α ρ π δια κό του ι δ ν ο με τ . τρόπο

4 lifo – 29.3.18

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα. ☛ Αφιερωμένο στη Θεσσαλονίκη ήταν το προηγούμενο τεύχος της LiFO και περιλάμβανε μια μεγάλη συνέντευξη του δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη στον Γιάννη Πανταζόπουλο. Σχολιάζει ο Άρης Κωνσταντινίδης: «Δεν ζω στη Θεσσαλονίκη ούτε την έχω επισκεφτεί αρκετά. Όμως αυτός ο άνθρωπος εμένα με πείθει. Μιλάει λογικά, με επιχειρήματα, συγκροτημένα και, πάνω απ’ όλα, τολμηρά. Τολμάει να αντικρίσει κατάφατσα τους συμπολίτες του και να τους πει “είμαστε συντηρητικοί και οπισθοδρομικοί. Πρέπει να το αλλάξουμε αυτό για το καλό μας”. Είναι μεγάλο προσόν η αλήθεια, ιδίως για τους ηγέτες μας, που συνήθως πετυχαίνουν με το ψέμα». H the_good_ alicia συμπληρώνει: «Μακάρι όλοι οι 76ρηδες να ήταν τόσο ανοιχτόμυαλοι και προοδευτικοί. Έχω επισκεφτεί πολλές φορές τη Θεσσαλονίκη και πάντα μου έβγαζε μια μιζέρια, δεν καταλάβαινα γιατί αρέσει στον κόσμο. Πριν από δύο μήνες άλλαξα γνώμη. Είναι όντως ζωντανή, με κόσμο, τουρισμό, ωραία ξενοδοχεία, ωραία μαγαζιά, μια άλλη νότα πολύχρωμη, που μ’ έκανε να νιώσω πως όντως κάτι έχει αλλάξει εδώ. Άντε και στο μετρό, με το καλό!». ☛ «Είμαι άντρας και τη φρίκη μου θα φάω» ήταν ο χαρακτηριστικός τίτλος του κειμένου του Δημήτρη Πολιτάκη, όπου περιέγραφε το φαινόμενο της «ματσίλας». Γράφει ο tropique: «Πάμε πίσω μισό αιώνα. Τότε που ο άνδρας δεν διανοούνταν να σηκωθεί απ’ το τραπέζι η κυρία που συνόδευε και να μη σηκωθεί κι εκείνος. Τότε που ο πληθυντικός ήταν ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Τότε που το ντύσιμο ήταν statement σεβασμού της περίστασης, όχι αντικομφορμισμού. Άλλαξαν οι εποχές. Και, δυστυχώς, το αγοραίο, η ματσίλα, το “η πάρτη μου να ’ναι καλά και οι άλλοι να πάνε να μπιπ” περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο είναι εν πολλοίς προέκταση της πολιτικής. Δείτε τους πολιτικούς των τελευταίων δεκαετιών, τα πρότυπα, τις μη αξίες, το πώς μιλάνε, τι προωθούν και υποστηρίζουν. Και δεν μιλώ για τον Ερντογάν και τον Πούτιν, αλλά για τους δικούς μας. Κάνει “μπαμ” το πράγμα. Και αντανακλά σε όλη την κοινωνία, με αποτέλεσμα τη γαϊδουριά που βλέπουμε». Ο ομόκεντρα εκφράζει, μεταξύ άλλων, κάποιες ενστάσεις: «Από πότε η αγένεια είναι χαρακτηριστικό μόνο ανδρικό για να της κοτσάρουμε και τη λέξη “ματσίλα” ως συνώνυμο; Γιατί η χοντροκοπιά πρέπει οπωσδήποτε να είναι γένους αρσενικού; Λες και το ίδιο περιστατικό δεν θα μπορούσε να έχει ως πρωταγωνίστρια μια κακότροπη γυναίκα, απρόθυμη “να μετακινηθεί ελάχιστα, έτσι ώστε να χωρέσει και η τριμελής συντροφιά”... Φτάνει πια με τη συνεχή θυματοποίηση των ανδρών και την απόδοση στο φύλο τους κάθε αρνητικής έκφανσης των ανθρώπων, είτε ανήκουν στο ένα φύλο είτε στο άλλο. Επειδή θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι και γυναίκες οι ηρωίδες τέτοιων παραδειγμάτων, αγαπητέ αρθρογράφε, αναρωτιέμαι με ποια λέξη θα αντικαθιστούσατε στην περίπτωσή τους το σεξιστικό “ματσίλα”, μια και το “φεμινίλα” λογικά δεν σημαίνει τίποτα σε μια εποχή που μια γυναίκα αθωώνεται παμψηφεί για συμπεριφορά εξαιτίας της οποίας ένας άνδρας καταδικάζεται ομόφωνα». ☛ Πολυσυζητημένη ήταν και η συνέντευξη του συγγραφέα των «Κακομαθημένων παιδιών της Ιστορίας» Κώστα Κωστή στον Θοδωρή Αντωνόπουλο, όπου ο ιστορικός έκανε λόγο για «πρωτοβουλία μιας περιθωριακής ελίτ» αναφορικά με την επανάσταση του ’21. Ο MagosTouOzz σχολιάζει: «Η δουλειά του ιστορικού είναι δύσκολη, χρονοβόρα, αλλά χρήσιμη, γι’ αυτό πάντα τη σέβομαι ως κοινωνική επιστήμη. Όμως πολλές φορές παρουσιάζει τα γεγονότα με τρομερό ντετερμινισμό, αφαιρώντας το συναίσθημα από τις περιγραφές. Π.χ. μια μικρή ελίτ είχε τη μόρφωση και τον απαραίτητο πλούτο για να ξοδεύει χρόνο σχεδιάζοντας την επανάσταση ενός έθνους, χωρίς τους οπλαρχηγούς και τους απλούς πολίτες που πολέμησαν όμως τίποτα δεν θα είχε συμβεί. Συν ότι κανένας από τους εμπλεκόμενους δεν ήξερε με σιγουριά ότι η επανάσταση θα πετύχαινε – άλλωστε οι πιθανότητες ήταν εναντίον τους. Ας σεβαστούμε, λοιπόν, το γεγονός ότι η Ελληνική Επανάσταση ήταν η πρώτη που πέτυχε και οδήγησε στη δημιουργία κράτους μια πρώην επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας». Ο Βεβαίως απαντά: «Η δουλειά του ιστορικού, τουλάχιστον μία απ’ αυτές, είναι η αναθεώρηση “δοσμένων αληθειών”, κοινώς δογμάτων, δηλαδή είναι σχεδόν ίδια με αυτό που γίνεται στις θετικές επιστήμες, τα Μαθηματικά, τη Φυσική κ.λπ. Γιατί μόνο μέσω της αμφισβήτησης επιβεβαιώνεται η τυχόν αλήθεια, εκεί στηρίζεται και οποιαδήποτε πρόοδος. Χωρίς αυτήν δεν μπορεί να υπάρξει εξέλιξη, η ιστορία του ανθρώπου βασίζεται στη λέξη “γιατί”. Το πώς και γιατί “πέτυχε” η Ελληνική Επανάσταση είναι μεγάλο κεφάλαιο. Και πολύ δύσπεπτο» και καταλήγει: «Σχεδόν πάντα είναι η περιθωριακή ελίτ που βάζει φιτίλια. Οι βολεμένοι είναι καχύποπτοι, παίρνουν μέρος μόνο για το συμφέρον τους. Πολλοί απ’ αυτούς που βάζανε το κεφάλι τους στον ντορβά ήταν μισθωτοί, άλλοι έβλεπαν άλλα “καλά”, λίγοι ήταν οι ιδεολόγοι».

feedback555

«ΜΑΤΣΊΛΑ», ΓΙΆΝΝΗΣ ΜΠΟΥΤΆΡΗΣ ΚΑΙ…

α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

29.3.18 – lifo

5

ΣΤΗΛΕΣ

Index 556

ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΤΖΕΝΤΑ

σελ. 8

ΈΝΑΣ ΉΡΩΑΣ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΎ ΜΑΣ

σελ. 12

από τη βασιλικη σιουτη

από τον νικόλα σεβαστάκη

ΔΥΟ-ΤΡΊΑ ΠΡΆΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΈΡΩ ΓΙ’ ΑΥΤΉΝ

σελ. 12

Η ΜΈΛΙ, Ο ΜΠΆΜΠΑ, Η ΝΤΡΟΎΝΑ, Ο ΡΑΛΦ ΚΑΙ Η ΤΖΊΛΝΤΑ

σελ. 14

από τον δημήτρη πολιτάκη

από τον ανδρέα λουκάκο

ΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΓΟΡΑΖΕΙ GOLDEN VISA ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

σελ. 16

από τον γιάννη πανταζόπουλο

σελ. 16

ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

από th lifo team

ΘΕΜΑΤΑ

σελ. 24

18 ΥΠΈΡΟΧΑ

ΠΑΙΔΙΚΆ ΒΙΒΛΊΑ σσελ. 34

20 ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ

ΥΓΕΙΑ SPRING ISINTHEAIR

σελ. 48 απο τη lifoteam

ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ

σελ. 38

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr) διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης

ΠΏΣ ΕΊΝΑΙ ΝΑ ΜΕΓΑΛΏΝΕΙΣ ΠΑΙΔΊ ΣΉΜΕΡΑ;

6 lifo – 29.3.18

www.lifo.gr

σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr) διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital advertising coordinator Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr) yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Καβατζικλής, Ευθύμης Κάλφας, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinétta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά

ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΗΣ Ο γνωστός εικαστικός αφηγείται τη ζωή του.

σελ. 18

διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

29.3.18 – lifo

7

TalkoftheTown

α π ο τ h βασ ι λ ικ η σ ι ουτ η

Πολιτικό7ήμερο

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., Παρασκευή 23 Μαρτίου. Φωτό: Άρης Οικονομόπουλος

Εδώ και λίγο καιρό οι δύο κυβερνητικοί εταίροι συμπεριφέρονται σαν να έχει αρχίσει η προεκλογική περίοδος. Το μόνο σχεδόν με το οποίο ασχολούνται σε καθημερινή βάση είναι η εξασφάλιση του πολιτικού τους μέλλοντος. Σχεδιασμός για το μέλλον της χώρας δεν υπάρχει. Διορισμοί, εξαγγελίες πελατειακού χαρακτήρα και πάσης φύσεως ρουσφέτια είναι πλέον η βασική ατζέντα.

ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΤΖΕΝΤΑ Όλες οι πολιτικές εξελίξεις την εβδομάδα που πέρασε.

ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ.: Και μαζί και χώρια Όπως έλεγε την περασμένη εβδομάδα κυβερνητικό στέλεχος των ΑΝ.ΕΛ., όσο πλησιάζουν οι εκλογές, τόσο τα δύο κόμματα θα αναδεικνύουν τις ιδεολογικές διαφορές τους (οι οποίες στα τρία χρόνια της συγκυβέρνησης παραμερίστηκαν με ευκολία). «Αυτό συμφέρει και τον ΣΥΡΙΖΑ και εμάς» εξηγούσε. «Το δικό μας κοινό είναι η Εκκλησία, ο στρατός, η αστυνομία… Οι ψηφοφόροι μας κατέβηκαν να διαδηλώσουν για τη Μακεδονία. Δεν μπορούμε να πούμε κάτι άλλο στο Σκοπιανό από αυτό που λένε εκείνοι, γιατί μετά δεν θα έχουμε πού να απευθυνθούμε». Οι υποχωρήσεις τους είχαν πολιτικό κόστος, γι’ αυτό και τώρα, έχοντας ενημερώσει τον Αλέξη Τσίπρα, θα επιχειρήσουν στροφή στις θέσεις που είχαν προεκλογικά, ειδικά στα εθνικά θέματα και τουλάχιστον σε επίπεδο ρητορικής. Στην προκειμένη περίπτωση οι δύο εταίροι έχουν αποφασίσει ότι αυτό (η ανάδειξη των διαφορών τους όσο θα πλησιάζουν οι εκλογές) συμφέρει και τους δύο, καθώς εξυπηρετεί τα σενάρια της επιβίωσής τους για την επόμενη μέρα. «Εμάς δεν μας ενοχλεί η προσπάθεια του Τσίπρα να ηγηθεί της κεντροαριστεράς. Το αντίθετο» λέει η ηγεσία των ΑΝ.ΕΛ. στις μεταξύ τους συζητήσεις, που δείχνει ως τώρα να κατανοεί τις ανάγκες του Μαξίμου. Η μόνη κόκκινη γραμμή που φαίνεται ότι βάζει ο Πάνος Καμμένος είναι να μην τον αδειάσει προσωπικά ο Αλέξης Τσίπρας. Σε όλα τα άλλα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπάρχει συνεννόηση. Η Μακεδονία ως πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ Η περιοχή της Μακεδονίας είναι ένα από τα εκλογικά προβλήματα που συζητάνε εντόνως στην κυβέρνηση και συνεργάτες του πρωθυπουργού έχουν αρχίσει

SOOC

29 MAΡTIOY - 4 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2018

29.3.18 – lifo

9

Πολιτικό7ήμερο

Όταν η έξοδος από τα μνημόνια σημαίνει την ολοκλήρωσή τους «Βγαίνουμε από τα μνημόνια» είναι το σταθερό μότο του κυβερνητικού συνασπισμού εδώ και αρκετό καιρό, καθώς πλησιάζει η ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου. Όταν το ίδιο μότο χρησιμοποιούσαν το 2014 οι Σαμαράς και Βενιζέλος, καθώς πλησίαζε η ολοκλήρωση του δεύτερου μνημονίου, ο Αλέξης Τσίπρας τόνιζε –και σωστά– ότι από το μνημόνιο θα βγούμε όταν καταργηθεί και ο τελευταίος νόμος των μνημονίων. Ο ίδιος όμως, αυτά τα τρία χρόνια της διακυβέρνησής του, όχι μόνο επικύρωσε τους εκατοντάδες νόμους των προηγούμενων μνημονίων αλλά έφερε άλλους τόσους, φορτώνοντας το κόστος και του δικού του μνημονίου σε όσους είχαν ήδη γονατίσει από τα προηγούμενα. Πρόκειται για το γνωστό παιχνίδι με τις λέξεις, καθώς το «βγαίνουμε από τα μνημόνια» στην πραγματικότητα σημαίνει την ολοκλήρωση των μνημονίων και όχι την κατάργησή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια ώρα που τα λένε αυτά στο εσωτερικό της χώρας, στις Βρυξέλλες συζητάνε τις εγγυήσεις που τους ζητάνε για το ότι δεν θα ανατρέψουν τις πολιτικές αυτές που επέβαλαν τα μνημόνια. Η γκάφα του Τσίπρα Μεγάλου μεγέθους πολιτική γκάφα ήταν η απάντηση του

Ταγίπ Ερντογάν, Μπόικο Μπορίσοφ, Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στην ευρωτουρκική σύνοδο στη Βάρνα, Δευτέρα 26 Μαρτίου.

10 lifo –

29.3.18

Αλέξη Τσίπρα στη δημοσιογράφο των Σκοπίων που συστήθηκε ως δημοσιογράφος της Μακεδονίας κι εκείνος της είπε ότι στο μέλλον εύχεται να συστήνεται ως δημοσιογράφος της Άνω Μακεδονίας (Γκόρνα Ματσεντόνια). Από τις γκάφες που τις εποχές της «κανονικότητας» θα καταλάμβαναν τα περισσότερα πρωτοσέλιδα του ημερήσιου Τύπου. Ο Τσίπρας μπορεί να έχει όποια άποψη θέλει σχετικά με το όνομα. Αποτελεί όμως βαθιά περιφρόνηση στη δημοκρατία της χώρας και στους θεσμούς ως πρωθυπουργός να εκφράζει οποιαδήποτε θέση για θέματα που δεν έχουν αποφασίσει οι αρμόδιοι δημοκρατικοί θεσμοί της χώρας. Πέρα από το ότι η γκάφα του αυτή μαρτυρά πως πιθανώς κάποια θέματα να έχουν προαποφασιστεί ήδη στο παρασκήνιο, χωρίς να έχει ενημερωθεί κανένας άλλος. Χωρίς αποτέλεσμα η Βάρνα Ικανοποιημένη από την παρέμβαση Γιούνκερ δήλωνε η κυβέρνηση προχθές για το θέμα της απελευθέρωσης των δύο στρατιωτικών που παραμένουν στις φυλακές της Τουρκίας. Ο κ. Γιούνκερ, πάντως, δεν φημίζεται για τη σιδερένια πυγμή του και ο Ταγίπ Ερντογάν δεν έδειξε ποτέ μέχρι τώρα να τον υπολογίζει. Κατά τ’ άλλα, η πολυαναμενόμενη ευρωτουρκική σύνοδος στη Βάρνα δεν απέδωσε σε κάτι και ο Ερντογάν δεν συναίνεσε σε τίποτα απ’ όσα του έθεσαν οι Ευρωπαίοι.

Ο πρωθυπουργός όμως, αυτά τα τρία χρόνια της διακυβέρνησής του, όχι μόνο επικύρωσε τους εκατοντάδες νόμους των προηγούμενων μνημονίων αλλά έφερε άλλους τόσους, φορτώνοντας το κόστος και του δικού του μνημονίου σε όσους είχαν ήδη γονατίσει από τα προηγούμενα.

Η υπόθεση της Μαρίας Εφίμοβα Ένα σημαντικό θέμα για το οποίο η κυβέρνηση δεν φαίνεται, για την ώρα, να εκδηλώνει κάποια ευαισθησία είναι η κράτηση στον Κορυδαλλό της Μαρίας Εφίμοβα, που παραδόθηκε μόνη της και ζητά να μην εκδοθεί στη Μάλτα, καθώς υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι κινδυνεύει η ζωή της. Η Εφίμοβα ήταν μία από τις πηγές της δολοφονημένης Μαλτέζας δημοσιογράφου Δάφνης Καρουάνα Γκαλίζια. Οι γιοι της Δάφνης Καρουάνα, πλήθος οργανώσεων στη Μάλτα, ενώσεις δημοσιογράφων και ευρωβουλευτές ζητούν την προστασία της, η οποία δεν φαίνεται να θεωρείται καθόλου δεδομένη. Η Εφίμοβα βοήθησε την Καρουάνα να επιβεβαιώσει τα ρεπορτάζ της για το μέγεθος της διαφθοράς της κυβέρνησης της Μάλτας. Οι αποκαλύψεις αυτές στοίχισαν τη ζωή της και ξεσήκωσαν διεθνή διαμαρτυρία, αλλά οι δράστες παραμένουν ατιμώρητοι. Ο δε πρωθυπουργός της Μάλτας, εναντίον του οποίου στρέφονταν οι αποκαλύψεις της δημοσιογράφου, χαρακτήριζε τα ρεπορτάζ της «fake news», καθώς για τις κυβερνήσεις που αρνούνται να λογοδοτήσουν «fake news» είναι κάθε ενοχλητικό και αποκαλυπτικό ρεπορτάζ.

EUROKINISSI

TalkoftheTown

τα σενάρια και τους σχεδιασμούς. Οι δημοσκοπήσεις που έχουν στα χέρια τους φανερώνουν μεγάλη πτώση για τον ΣΥΡΙΖΑ και αυτό τους έχει ανησυχήσει. Όλα δείχνουν ότι δύσκολα θα καταφέρουν να αντιστρέψουν την εικόνα αυτή, παρά τις πελατειακού τύπου στοχεύσεις που μελετάνε, γι’ αυτό συζητάνε και για plan B. Οι ιδέες και οι προτάσεις είναι πολλές, αλλά αρκετή συζήτηση γίνεται για την ενθάρρυνση δημιουργίας ενός κόμματος «του Βορρά», στο οποίο θα ήθελαν κάποιοι να εμπλέξουν και τον Ιβάν Σαββίδη. Μοναδικός σκοπός ενός τέτοιου κόμματος θα είναι να κόψουν ψήφους από τη Νέα Δημοκρατία. Το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο ρεύμα στη Μακεδονία, αλλά λόγω αντίδρασης και καταψήφισης της κυβέρνησης αναμένεται να κατευθυνθούν εκεί οι αρνητικές ψήφοι. Αυτό ακριβώς σχεδιάζουν πώς θα εμποδίσουν. Άλλωστε, αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά και η ΝΔ παραμείνει πρώτη στις δημοσκοπήσεις, η βασική στρατηγική στόχευση του Αλέξη Τσίπρα δεν θα είναι άλλη από το πώς θα του στερήσει την αυτοδυναμία. Γύρω από αυτό θα κινηθεί όλος ο κεντρικός πολιτικός τους σχεδιασμός. Το «κόμμα του Βορρά», ωστόσο, δεν έχει πολλές πιθανότητες να ευδοκιμήσει, ακόμα και ως ιδέα.

29.3.18 – lifo

11

ΈΝΑΣ ΉΡΩΑΣ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΎ ΜΑΣ

TalkoftheTown

α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η

ΔεύτερεςΣκέψεις

Η θυσία του αντισυνταγματάρχη Αρνό Μπελτράμ σε μια αντιηρωική εποχή.

12 lifo –

29.3.18

ΔΥΟ-ΤΡΊΑ ΠΡΆΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΈΡΩ ΓΙ’ ΑΥΤΉΝ

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη

ShortCut

Ο αντισυνταγματάρχης Αρνό Μπελτράμ, που έβαλε τον εαυτό του στη θέση των ομήρων ενός τζιχαντιστή, έγινε ο ήρωας των ημερών. Η αναγνώριση της πράξης και της μαρτυρίας του ήταν καθολική. Πικρή και εξοργιστική εξαίρεση κάποιοι για τους οποίους ένας χωροφύλακας θα είναι πάντοτε η «κρατική καταστολή» προσωποποιημένη. Ας τους αφήσουμε στην ερημιά τους. Πώς, όμως, μιλάμε για ήρωες σε κοινωνίες που υποδέχτηκαν, από τη γέννησή τους, τα αντιηρωικά ήθη; Μην ξεχνάμε πως ήδη από τον 19ο αιώνα η προσοχή επικεντρώθηκε στις ανώνυμες κοινωνικές δυνάμεις. Ηρωικό γινόταν πια το πνεύμα της επιστημονικής καινοτομίας, των συλλογικών αγώνων, της ανάπτυξης των «παραγωγικών δυνάμεων». Φιλελεύθεροι και μαρξιστές μπορεί να διαφωνούσαν σε πολλά, είχαν όμως κάτι κοινό: έβλεπαν πλέον την Ιστορία ως έργο πιο πεζών δυνάμεων, ως μια εξέλιξη που χρειάζεται τη συνεργασία των ατόμων ή την πάλη των τάξεων για να γεννήσει μια νέα εποχή. Και αυτή η νέα εποχή πολλοί πίστευαν πως δεν θα χρειαζόταν τόσο τον ατομικό ηρωισμό της αυτοθυσίας όσο τα «ειρηνικά έργα». Οι ήρωες του μοντέρνου ήταν οι μηχανικοί, οι εφευρέτες ισχυρών φαρμάκων, οι αθλητές, οι άνθρωποι των ρεκόρ. Στους πολέμους, φυσικά, τα μετάλλια ανδρείας και τα παράσημα θα εξακολουθούσαν να στολίζουν τις χλαίνες των στρατιωτικών. Γι’ αυτό και ο πολεμικός ηρωισμός δεν εκτοπίστηκε ποτέ από τη συλλογική μνήμη, ιδίως σε εκείνες τις κοινωνίες που υπέστησαν θυσίες και είχαν χιλιάδες ή εκατομμύρια νεκρούς στους δύο παγκόσμιους πολέμους. Άλλες κοινωνίες, ωστόσο, με αδιατάρακτη ειρήνη, υιοθέτησαν πιο εύκολα την κατεξοχήν «αστική» φαντασίωση: το πέρασμα σε μια εποχή μετα-ηρωικής συνεργασίας όπου η επιδίωξη της ατομικής ευτυχίας πάει μαζί με την απώθηση του βίαιου θανάτου. Μια προσφιλής ιδέα ήταν η εξής: αν ο ήρωας ήταν κατά κανόνα κάποιος που παρεμβαίνει σωστικά με την εξαιρετική ποιότητα της δράσης του και την ικανότητά του για αυτοθυσία, το καλύτερο θα ήταν να αποκτήσουμε μια συλλογική οργάνωση που θα μπορούσε να το επιτύχει αυτό δίχως «μάταιες θυσίες». Πολλοί από τους συγχρόνους που ανατράφηκαν με τη νοοτροπία του ανθηρού κοινωνικού κράτους και της ασφάλειας που πρόσφερε, για παράδειγμα, η απουσία τρομοκρατίας πίστεψαν πως, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ο ηρωισμός αφορά πλέον κοινωνίες καθυστερημένες. Σε βάναυσες, ιεραρχικά δομημένες δομές, ο ήρωας μπορεί να είναι αυτός που λειτουργεί ως ιππότης, ως άνθρωπος που φέρει όπλα και πραγματοποιεί θαυματουργές εμφανίσεις. Όσο περισσότερο περνάμε σε πολιτισμούς της αυτοσυντήρησης και της «ήπιας ευζωίας», το ηρωικό στοιχείο θα συνεχίζει ως απλή ρομαντική επιβίωση. Θα μετατοπιστεί έτσι από τα αιματηρά πεδία της μάχης στα εικονικά πεδία των κόμικς, του σινεμά, της μαζικής κουλτούρας. Ο ήρωας θα επανέλθει ως superman και «υπεράνθρωπος των μαζών», όπως τον ονόμασε ο Ουμπέρτο Έκο. Σε μεγάλο βαθμό έχουμε μάθει, επίσης, να αντιπαθούμε την κούφια ηρωολατρεία και το επικολυρικό κιτς με το οποίο ενίοτε συνδέθηκε. Ήταν τα πολλά θαυμαστικά, τα μεγάλα λόγια των επετείων, οι πολεμοχαρείς ύμνοι άκαπνων υπουργών, η μετατροπή μεγάλων εγκληματιών σε κρατικούς ήρωες, όλα αυτά δικαίως έγιναν και γίνονται αντικείμενο περιφρόνησης και ειρωνείας. Παρ’ όλα τα παραπάνω, όμως, η συγκινητική ηθική λάμψη του ηρωικού παραδείγματος παραμένει αλώβητη. Εμείς οι σύγχρονοι, όσο και αν έχουμε την τάση να αμφισβητούμε την αξία των μεγάλων πράξεων (θέλοντας να τις απομυθοποιούμε), εντυπωσιαζόμαστε από τις υπερβάσεις και ιδίως την αυθυπέρβαση. Τιμούμε εκείνη τη στάση που πάει κόντρα στην ιδιωτική εξασφάλιση και στον βασικό μηχανισμό της αυτοσυντήρησης. Και νιώθουμε ρίγος με εκείνο το πρόσωπο που επωμίζεται τον ηρωισμό του ρόλου του, την ηθική επιταγή του καθήκοντος. Η ατομική καλοσύνη, η αίσθηση του καθήκοντος, η προσωπική δέσμευση, όλα αυτά συνυπογράφουν τις ηρωικές πράξεις. Έτσι, είναι μάταιο να αναζητάμε το κίνητρο, την πηγή ή την αιτία των ηρωισμών. Με μια έννοια, η παλιά και πολυχρησιμοποιημένη σύνδεση του ηρωισμού με την τρέλα έχει βάση: όχι η τρέλα ως απουσία λογικής αλλά εκείνη η αποκοτιά που γυρεύει να υπηρετήσει το κοινό καλό. Ναι, μας ξενίζει το κοινό καλό και μας φαίνεται αξιοθαύμαστο και συγχρόνως παράξενο την εποχή της προφύλαξης, της οικονομίας δυνάμεων και της αποσυρμένης μελαγχολίας. Την εποχή που κάποιοι ανόητοι γραφιάδες βαφτίζουν ηρωισμό τις θανατηφόρες τζιχάντ αντί για τις πράξεις υπέρ ζωής. Εδώ είναι που κάποιες ανθρώπινες φιγούρες, άτομα που δεν παρουσιάζουν τίποτα το εμφανώς ξεχωριστό, μπορούν να σώζουν την ιδέα του μεγαλείου, αυτή την ιδέα που διακωμωδούν οι μηδενισμοί μας. Γιατί αν θέλαμε σώνει και καλά έναν πρόχειρο ορισμό του ήρωα, θα ήταν ίσως τούτος: αυτός/αυτή που σώζει το μέτρο του μεγαλείου υπηρετώντας τους άλλους. Χωρίς υπολογισμούς κόστους και οφέλους, σαν τον Αρνό Μπελτράμ.

Η ερωτική ψυχρότητα που εξέπεμπε ήταν σχεδόν οικεία –καμία σχέση με περιπτώσεις όπως αυτές της Nico, λόγου χάρη, ή της Κατρίν Ντενέβ–, κάτι σαν «milf της διπλανής πόρτας», που θα έλεγε κάποιος σήμερα, δυνάμει προσιτή, αλλά μέχρι εκεί.

Το χρόνιο κόλλημα με τον ψυχρό, κλονισμένο ερωτισμό που απέπνεε η Στεφάν Οντράν, η οποία μας αποχαιρέτησε χθες στα 85 της. Για όλα φταίει ο σινεμάς. Για την ακρίβεια, η τηλεοπτική «Κινηματογραφική Λέσχη» που παρουσίαζε ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος και μας εισήγαγε σε πολύ τρυφερή ηλικία στο μεγαλείο και την παθολογία του σινεμά των υψηλών προδιαγραφών και των ενήλικων αδιεξόδων, και ας το παρακολουθούσαμε –αθώοι, έκθαμβοι και περιδεείς– στη μικρή οθόνη του μικροαστικού καθιστικού, το μισό έργο με αναμμένα τα φώτα και το άλλο μισό επιτέλους στο σκοτάδι, όταν οι γονείς, κουρασμένοι από το βάρος της μέρας αλλά και από την «ιδιοσυγκρασιακή» αφήγηση των εκτός χολιγουντιανού συστήματος ταινιών, αποσύρονταν για ύπνο. Σ’ αυτό το πλαίσιο που έμοιαζε με μυστικιστική σεάνς, καθώς υπνωτιζόσουν σαγηνευτικά από την εκπομπή (ασπρόμαυρης) εικόνας και λόγου που προερχόταν από άλλους κόσμους, είχα πετύχει μικρός και ένα αφιέρωμα στον Κλοντ Σαμπρόλ, κατά το οποίο αναπόφευκτα έπεφτες πάνω στη σύζυγό του, τη Στεφάν Οντράν, η οποία έπαιξε σε καμιά πεντακοσαριά (21 για την ακρίβεια) ταινίες του, αλλά έβγαζε μάτια ειδικά στις Ελαφίνες (πρώτη μου επαφή με στοιχεία λεσβιακού έρωτα που με απέκλειαν εξ ορισμού από την εξίσωση), στην Άπιστη Γυναίκα (πρώτη μου επαφή με τα ερωτικά συμπλέγματα που γίνονται ζουρλομανδύας και θηλιά στον λαιμό των αντρών) και στον Χασάπη (πρώτη μου επαφή με θρίλερ σεξουαλικής παθολογίας που έμοιαζε περίεργα καθημερινό) – ταινίες που αποτελούσαν τον κορμό του αφιερώματος. Τι ήταν ακριβώς αυτή η γυναίκα που ήταν και δεν ήταν εκεί, που απέπνεε μια απόμακρη έντονη σεξουαλικότητα και μια συγκαταβατική μοιρολατρία χωρίς να είναι ούτε μοιραία, ούτε κλασική «ντίβα του σεξ», ούτε καν «θεά των πάγων»; Η ερωτική ψυχρότητα που εξέπεμπε ήταν σχεδόν οικεία –καμία σχέση με περιπτώσεις όπως αυτές της Nico, λόγου χάρη, ή της Κατρίν Ντενέβ–, κάτι σαν «milf της διπλανής πόρτας», που θα έλεγε κάποιος σήμερα, δυνάμει προσιτή, αλλά μέχρι εκεί – αρκούσε ένα κλονισμένο μειδίαμα ως υπενθύμιση των ευθυνών του συμβατικού βίου για να προσγειώσει κάθε φαντασίωση. Μεγάλη ζημιά. Και ήταν απογοητευτικό σχεδόν όταν λίγα χρόνια αργότερα, και ενώ ακόμα δεν είχα ξεμπερδέψει με την εφηβεία, η Στεφάν Οντράν έκανε ως ώριμη, συμπονετική και καλοπροαίρετη «κυριούλα» το θριαμβευτικό comeback της στη Γιορτή της Μπαμπέτ. Αδυνατούσα εντελώς να την αναγνωρίσω και αρνιόμουν να δω την ταινία. Μα, να ασχολείται αυτή η αγέρωχη εκπρόσωπος μιας λαβωμένης ματαιοδοξίας με φαγητά και ελεημοσύνες; Τόσο ήξερα, τόσο καταλάβαινα. Εκ των υστέρων, βέβαια, βλέποντας το έργο κάποια στιγμή στην τηλεόραση, αναγνώρισα ακόμα κι εκεί αυτήν τη διακριτική, αλλά εμφατική νότα περίσκεψης και ευγενικής συγκατάβασης πίσω από την ψυχρή κομψότητα παροπλισμένου μανεκέν βιτρίνας που διέκρινε εμφατικά την παρουσία της στις ταινίες του Σαμπρόλ. Παραθέτω εδώ ένα απόσπασμα από το λήμμα που είχε συντάξει για τη Γαλλίδα σταρ στο New Biographical Dictionary of Film ο μέγιστος των ιστορικών του σινεμά David Thomson: «Είναι αδύνατον να μην αποδώσεις στη δική της παρουσία τα εύσημα για τα στοιχεία τρυφερότητας και ανθρώπινης αφοσίωσης που διείσδυαν όλο και πιο έντονα στις ταινίες του, ακόμα κι αν εξακολουθούσε να τη φωτογραφίζει με έναν περίεργα αποστασιοποιημένο τρόπο. Ή μήπως υπάρχει μια έμφυτη, στιλπνή ψυχρότητα που τη χαρακτηρίζει και την κάνει τόσο ελκυστική στον φακό του Σαμπρόλ; Αρκεί να σκεφτεί κάποιος τις ψεύτικες βλεφαρίδες που φοράει στον Χασάπη και την απόμακρη γαλήνη στη σκηνή της γιόγκα. Η ίδια στέκεται εκλεπτυσμένα ανένταχτη σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, παρ’ ότι στην ερμηνεία της στη σκηνή του δάσους βασίζεται η ανασφαλής ανθρωπιά που χαρακτηρίζει τελικά το φιλμ. Παραμένει, πάντως, εξαιρετικά δύσκολο να την αντιμετωπίσεις ως “μεγάλη ηθοποιό”, λες και την επηρέασε ανεπανόρθωτα η επίμονη επιφυλακτικότητα που διακρίνει εν γένει την κινηματογραφική προσέγγιση του σκηνοθέτη και συζύγου της. Έπαιξε και σε ταινίες άλλων σκηνοθετών και ταίριαξε αξιοθαύμαστα στην Κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας, χαμογελώντας ενώπιον κάθε καταστροφής σαν να ήταν αυτές από γυαλί, σπεύδοντας να παρασύρει τον σύζυγο κάτω από τα ροδόδεντρα για ένα γρήγορο πριν από το γεύμα».

29.3.18 – lifo

13

ΦΩΤΟ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΓΑΓΓΑΣ

TalkoftheTown

Η ΜΈΛΙ, Ο ΜΠΆΜΠΑ, Η ΝΤΡΟΎΝΑ, Ο ΡΑΛΦ ΚΑΙ Η ΤΖΊΛΝΤΑ

Π α π ό τ ο ν ανδρέ α λουκά κο

SweetNothing

ρέπει να ήμουνα πολύ μικρός, δύο ή τριών χρονών, όταν φέρανε στο σπίτι τον Ραλφ και την Τζίλντα. Ο Ραλφ και η Τζίλντα δεν ήταν ζευγάρι Γερμανών τουριστών, ήταν δύο λυκόσκυλα τεραστίων διαστάσεων. Τα σκυλιά ανήκαν σε αυτούς που έμεναν από πάνω μας, αλλά επειδή μέναμε σε διώροφη μονοκατοικία και τους γνωρίζαμε καλά, τα είχαμε πολύ συχνά σπίτι μας. Ο Ραλφ ήταν καλός και αγαθός, με άλλα λόγια ήταν χαζό το παιδί, τι να κάνουμε; Ήταν τόσο χαζός, που είχε τη συνήθεια να τρώει σφίγγες οι οποίες μετά τον τσιμπούσαν στο στομάχι κι έκανε «κάι κάι». Η Τζίλντα, από την άλλη, ήταν πανέξυπνη, αλλά νευρική. Μια μέρα δάγκωσε τον παππού μου, ο οποίος, ως κυνηγός, είχε πάντα σκυλιά και ήξερε πώς να τα αντιμετωπίζει, όμως η Τζίλντα, όπως είπαμε, ήταν νευρικούλα. Τον έριξε κάτω και του έσκισε τα ρούχα. Εμένα όμως με λάτρευε και το αίσθημα ήταν αμοιβαίο. Αράζαμε μαζί, της άνοιγα το στόμα κι έβαζα μέσα το χέρι μου, της τράβαγα την ουρά και όλα αυτά τα τρομερά εκνευριστικά πράγματα που κάνουν τα παιδάκια στα ζώα, και αυτή με άφηνε να κάνω ό,τι θέλω. Ήμασταν φίλοι και μείναμε φίλοι μέχρι την ημέρα που μετακομίσαμε και χάσαμε κάθε επαφή κι αυτός ουσιαστικά ήταν ο πρώτος δύσκολος αποχαιρετισμός της ζωής μου. Η Τζίλντα μου έμαθε να μη φοβάμαι τα σκυλιά. Η Τζίλντα μου έμαθε να τα αγαπάω και αυτό ήταν ένα σπουδαίο εφόδιο για τη μετέπειτα ζωή μου.

14 lifo –

29.3.18

Λ

ίγα χρόνια μετά, η αδερφή μου στα 17, εγώ στα 14. Ο Αλέξης, το αγόρι της τότε, της πήρε μια μέρα δώρο ένα κόκερ, την Ντρούνα. Προφανώς, κάποια μαλακία θα είχε κάνει και θα ήθελε να εξιλεωθεί, αλλά αυτά ας μην τα συζητήσουμε εδώ, ας τα αφήσουμε να τα κρίνει η Ιστορία. Η Ντρούνα ήταν κόκερ, δηλαδή σκυλί για διαφήμιση. Με τα αυτιά της τα μακριά, με το κόκκινο τρίχωμα και μ’ εκείνη τη συνήθεια να ξεκινάει να σε γλείφει το μεσημέρι και να τελειώνει τα μεσάνυχτα, λόγω εξάντλησης του υγρού του σιελογόνου αδένα. Η αδερφή μου, λίγο καιρό αφού ήρθε η Ντρούνα στο σπίτι, θα έφευγε για σπουδές στη Γαλλία. Ο πατέρας μου, που μέχρι τότε αρνούνταν να ασχοληθεί με την Ντρούνα, της είπε «αν αφήσεις το σκυλί εδώ, θα το φροντίζω εγώ, αλλά θα συνδεθώ μαζί του και μετά θα είναι το σκυλί μου». Έτσι κι έγινε ή, μάλλον, παράγινε, καθώς ο έρωτας αυτός ήταν τόσο μεγάλος, που ο πατέρας μου απέκτησε το παρατσούκλι «Ντρούνος» στη γειτονιά, μεταξύ των υπόλοιπων σκυλοαφεντικών που συναντιόντουσαν στο παρκάκι του Αγίου Νικολάου στα Πευκάκια των Εξαρχείων, για να έχουμε και μια τοπική αναφορά, να ξέρουμε πού εκτυλίσσονται αυτά τα φοβερά πράγματα που διαβάζετε. Η Ντρούνα, η οποία είχε πάρει το όνομά της από την ομώνυμη σέξι ηρωίδα κόμικ του Σερπιέρι, κληρονόμησε την ομορφιά της εν λόγω κυρίας αλλά όχι και την ερωτική της διάθεση. Όταν ήρθε ο Κανέλος σπίτι για να κάνουνε δουλίτσα, την κυνηγούσε για να νιώσει τις ηδονές του έρωτα, αλλά αυτή δεν ανταποκρινόταν με τίποτα. Την τρίτη μέρα, τελικά, ο Κανέλος και η Ντρούνα έκαναν έρωτα, νομίζω χωρίς ιδιαίτερο πάθος, και μερικούς μήνες μετά γεννήθηκαν τα παιδιά τους, τα οποία δεν έχω ιδέα πού βρίσκονται αυτήν τη στιγμή, αλλά ελπίζω να είναι καλά. Αν θυμάμαι ένα πράγμα περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο από την Ντρούνα, η οποία μας άφησε σε μεγάλη ηλικία πριν από 6-7 χρόνια, είναι οι δύσκολοι αποχαιρετισμοί μας κάθε φορά που έφευγα για την Αγγλία, την περίοδο των σπουδών μου. Συνήθως έφτιαχνα τις βαλίτσες μου και τις είχα στο σαλόνι. Μετά, αφού κοιμόντουσαν οι υπόλοιποι στο σπίτι, καθόμουνα κι έβλεπα λίγο τηλεόραση και εκείνα τα συγκεκριμένα βράδια η Ντρούνα ήταν να πεθάνει από τη στενοχώρια της. Ερχόταν, ακουμπούσε το κεφάλι της στα πόδια μου και αναστέναζε χωρίς σταματημό. Όταν επέστρεφα, δε, πάντα κατουριόταν. Μακάρι και οι άνθρωποι να ήταν τόσο εκδηλωτικοί στις χαρές και στις στενοχώριες τους, ίσως χωρίς το κατούρημα, αυτό θα ήταν λίγο όκγουορντ, που λέει κι ένας φίλος.

Σ

την ευρύτερη οικογένεια είχαμε και έχουμε κατά καιρούς κι άλλα ζώα. Αυτά για τα οποία γράφω, όμως, είναι τα σκυλιά με τα οποία συνδέθηκα πιο πολύ και αυτά με τα οποία πέρασα τον περισσότερο χρόνο. Στην κορυφή αυτής της πολύ σημαντικής για μένα και τρομερά αδιάφορης για την υπόλοιπη ανθρωπότητα λίστας είναι η Μέλι, κυρίες και κύριοι, και εδώ είναι η ώρα που σηκώνεστε όρθιοι και χειροκροτάτε με μανία, ενώ ακούγεται και μουσική από μια μπάντα, τα μέλη της οποίας δεν βλέπει κανείς, αφού παίζουν σε μια γούβα ή «υποβάθμιση», όπως λέγεται στα θέατρα η γούβα, και αυτό κάποια στιγμή πρέπει να το καταδικάσουμε, κρίμα οι άνθρωποι, τόσο καλοί μουσικοί να τους βάζουν να παίζουνε σε γούβες. Η Μέλι ήρθε στο σπίτι πακέτο με τη γυναίκα που μετά παντρεύτηκα και κάναμε μαζί παιδιά. Η Μέλι ήταν ένα θηριώδες λαμπραντόρ που μες στο τεράστιο σώμα της είχε μια αθώα καρδιά, τόσο αθώα, που αν με ρωτήσει κάποιος ποιο πλάσμα είναι το πιο καλό που έχω γνωρίσει ποτέ στη ζωή μου, θα του πω «η Μέλι» και είμαι τόσο σίγουρος γι’ αυτή την απάντηση, σαν να απαντάω στην ερώτηση ποιο είναι το καλύτερο αριστερό χαφ στην ιστορία του Ολυμπιακού – ο Τζόλε και τέρμα η συζήτηση. Μια μέρα ήμουνα στο γραφείο όπου δούλευα εκείνη την εποχή και στο αίθριο που υπήρχε έξω από το γραφείο κάποιος είχε αφήσει ένα κουτάβι δεμένο με λουρί. Πήρα τηλέφωνο την Άννα στο σπίτι, της είπα «εδώ είναι ένα σκυλί που είναι τρομερή φάτσα» και η Άννα άρχισε να φωνάζει «πάρ’ το, πάρ’ το» και, για να μην τα πολυλογώ, στο σπίτι γίναμε τέσσερις με νέο μέλος τον Μπάμπα, που πήρε το όνομά του από τον Μπαμπαγκίντα, Νιγηριανό ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού με τρομερές επιδόσεις σε τουλάχιστον δύο παιχνίδια στην καριέρα του και καλό παιδί, πάνω απ’ όλα. Ο Μπάμπα ζει και βασιλεύει με την πρώην γυναίκα μου, τα παιδιά και μια γάτα, τη Μαζ, την οποία δεν έχω ακόμα ψυχολογήσει και γι’ αυτό θα αποφύγω να σχολιάσω την προσωπικότητά της. Επανέρχομαι στη Μέλι, όμως, γιατί τελειώνουν οι λέξεις που μπορώ να χρησιμοποιήσω σε ένα άρθρο και δεν θα προλάβω να πω τα βασικότερα. Αν κάτι δεν ξεπέρασα ποτέ, αυτό είναι ο θάνατός της. Η είδηση ότι πάσχει από καρκίνο στους λεμφαδένες και ότι πρέπει να της γίνει ευθανασία. Η στιγμή της ευθανασίας στο κτηνιατρείο, που βάλαμε τα δυνατά μας για να μείνουμε μαζί της μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο, και οι βόλτες μετά με τον Μπάμπα και ένα τεράστιο κενό δίπλα του. Αν η Τζίλντα μου έμαθε να αγαπάω τα ζώα, η Μέλι μου έμαθε ότι ο πρώτος μου γιος, ο Πάνος, αυτός που την έζησε πριν πεθάνει, είναι ένας πολύ σπουδαίος άνθρωπος. Όταν η Μέλι αρρώστησε, ο τρίχρονος Πάνος, που τη λάτρευε και την παίδευε, όπως εγώ την Τζίλντα, καθόταν συνέχεια μαζί της. Μια μέρα τον ψάχναμε για ώρα σε όλο το σπίτι και τελικά τον βρήκαμε εκεί όπου κρυβόταν η Μέλι για να μην τη βλέπουμε να υποφέρει. Ήταν μαζί αγκαλιά στο πάτωμα, του λέω «Πάνο, τι κάνεις εκεί;», με κοιτάει και μου λέει «άφησέ με, κάθομαι με το άρρωστο σκυλάκι μας». Η Μέλι πέθανε τέτοιον καιρό πριν από επτά χρόνια, την Πρωταπριλιά του 2011. Για καιρό ο Πάνος ρωτούσε τι κάνει η Μέλι. Τον πρώτο καιρό του λέγαμε ότι είναι στους γιατρούς που την προσέχουν, μετά του εξηγήσαμε τι συνέβη και για χρόνια μας ρωτούσε «τη θυμάστε τη Μέλι;» και κάθε φορά που το ρωτούσε έλαμπε όλο του το πρόσωπο. Έχουν περάσει επτά χρόνια και τη θυμόμαστε τη Μέλι. Κανείς μας δεν ξέχασε τη Μέλι, κανείς μας δεν ξέχασε την Τζίλντα, την Ντρούνα και οποιοδήποτε πλάσμα έδωσε τόση αγάπη. Λείπει πολύ η καλοσύνη σε αυτό τον κόσμο και όποιον σου τη δίνει απλόχερα δεν τον ξεχνάς ποτέ.

Όταν ήρθε ο Κανέλος σπίτι για να κάνουνε δουλίτσα, την κυνηγούσε για να νιώσει τις ηδονές του έρωτα, αλλά αυτή δεν ανταποκρινόταν με τίποτα. Την τρίτη μέρα, τελικά, ο Κανέλος και η Ντρούνα έκαναν έρωτα, νομίζω χωρίς ιδιαίτερο πάθος, και μερικούς μήνες μετά γεννήθηκαν τα παιδιά τους, τα οποία δεν έχω ιδέα πού βρίσκονται αυτήν τη στιγμή, αλλά ελπίζω να είναι καλά.

29.3.18 – lifo

15

TalkoftheTown

ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣΑΘΗΝΑΣ

Όλα όσα μας ενοχλούν και πρέπει να αλλάξουν στην Αθήνα. από th lifo team

1 ΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΓΟΡΑΖΕΙ GOLDEN VISA ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

δεληγεώργη - πειραιώς, λίγο πιο κάτω από την ομόνοια: Μόνο σε αυτή την πόλη

υπάρχει διάβαση σε φανάρι για πεζούς, αλλά η πρόσβαση σε αυτήν κόβεται από κάγκελο.

UrbanLife

α π ό τ ο ν γ ιά ν ν η π αν τα ζό π ουλο

Το τοπίο του real estate αλλάζει μορφή από τους ξένους επενδυτές.

16 lifo –

29.3.18

«Ο κινεζικός λαός έχει συνειδητοποιήσει από την αρχαιότητα ότι τίποτα δεν είναι δωρεάν. Πρέπει να αγωνιστεί κανείς για να είναι ευτυχής» δήλωσε πριν από λίγες μέρες ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Αναμφίβολα, για τη χώρα της Άπω Ανατολής αυτή είναι μια περίοδος κατά την οποία αναπτύσσεται ραγδαία ο εθνικισμός και οικοδομείται σταδιακά το «όραμα» μιας ευημερούσας και εξωστρεφούς κοινωνίας. Την ίδια στιγμή, στη χώρα μας εμφανίζεται και δραστηριοποιείται διαρκώς ο εξ Ανατολών «επενδυτικός τουρισμός», ευρέως γνωστός με το πρόγραμμα της «Χρυσής Βίζας». Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το πρόγραμμα «Golden Visa» ξεκίνησε με τον νόμο 4146/2013 και αφορά τη χορήγηση πενταετούς άδειας διαμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών που αποκτούν ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα. Ήδη στις ιστοσελίδες πολλών μεσιτικών γραφείων υπάρχουν όλες οι λεπτομέρειες για τις διαδικασίες που χρειάζεται να ακολουθήσουν οι ενδιαφερόμενοι. Για παράδειγμα, διαβάζουμε ενδεικτικά ότι δικαιούνται είσοδο και διαμονή πενταετούς διάρκειας: «Οι πολίτες τρίτων χωρών που έχουν προσωπικά ή μέσω νομικού προσώπου, υπό την προϋπόθεση ότι τους ανήκουν εξ ολοκλήρου οι μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή, ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, το ελάχιστο ύψος της οποίας ανέρχεται σε διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ». Τα περισσότερα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προχωρούν σε ευνοϊκές ρυθμίσεις, απονέμοντας ιθαγένεια σε πολίτες τρίτων χωρών με την προϋπόθεση της επενδυτικής δραστηριότητας. Το χρηματικό όριο για την αγορά ακινήτου στην Ελλάδα είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, όταν στην Ισπανία και στην Πορτογαλία αγγίζει τα 500.000 ευρώ. Στη χώρα μας την πρώτη θέση στη χορήγηση της βίζας διατηρούν οι Κινέζοι και ακολουθούν οι Ρώσοι και οι Τούρκοι. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία του οργανισμού Enterprise Greece, από τα οποία διαπιστώνουμε ότι κατά το προηγούμενο έτος δόθηκαν σε επενδυτές-αγοραστές ακινήτων από την Κίνα 1.011 άδειες παραμονής, ενώ ο συνολικός αριθμός αδειών από το 2013 έχει ξεπεράσει τις 2.500. Επιπρόσθετα, τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης δείχνουν ότι η απόδοση του συγκεκριμένου προγράμματος έχει ξεπεράσει το 1 δισ., ενώ μελλοντικά προβλέπεται να αυξηθεί. Άλλωστε, στη γειτονική Κύπρο, όπου το κατώτατο όριο για τη χορήγηση άδειας παραμονής είναι 2 εκατομμύρια ευρώ, επειδή σε αυτό περιλαμβάνεται και η χορήγηση διαβατηρίου, η απόδοση του προγράμματος πλησιάζει τα 4 δισ. «Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες επενδυτών από την Κίνα που έρχονται και αγοράζουν πολυκατοικίες ή διαμερίσματα στην πρωτεύουσα. Πρώτα απ’ όλα, υπάρχουν αυτοί που αγοράζουν πολυκατοικίες, διαμορφώνουν τα διαμερίσματα και τα μεταπωλούν σε συμπατριώτες τους, εισπράττοντας το

αντίστοιχο κέρδος, καθώς και αυτοί που λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, αλλά μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το κέρδος είναι αρκετά μεγάλο γι’ αυτούς, αφού με την αγορά μιας πολυκατοικίας που βρίσκεται στην πρωταρχική της φάση και την ολοκλήρωσή της, η μεταπώληση πραγματοποιείται στο διπλάσιο του αρχικού κόστους ποσό» λέει στη LiFO ο Νίκος Σεπεντζής, ιδιοκτήτης του μεσιτικού γραφείου Cityhabitat που ειδικεύεται στο πρόγραμμα Μετανάστευσης στην Ελλάδα (Immigration Program), το οποίο περιλαμβάνει συνεργασία με μεγάλα λόμπι από χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, ο Λίβανος, η Αίγυπτος, η Συρία, τα Αραβικά Εμιράτα, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Αυστραλία και η Αμερική. Στη συνέχεια μας εξηγεί: «Αγοράζοντας ένα ακίνητο στην Ελλάδα, λαμβάνουν την άδεια πενταετούς παραμονής (η οποία αυτομάτως ανανεώνεται, αν έχεις ακόμα στην κατοχή σου το ακίνητο) και ταυτόχρονα τους δίνεται η δυνατότητα να ταξιδέψουν χωρίς κανένα εμπόδιο στις 26 χώρες που ανήκουν στη συνθήκη του Σένγκεν. Αυτός είναι ο κύριος λόγος της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς και το χαμηλό όριο κόστους σε σύγκριση με άλλες χώρες. Ο δεύτερος λόγος αφορά το γεγονός ότι η Αθήνα προσφέρει ασφάλεια, εν αντιθέσει με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις». Όπως υπογραμμίζει ο κύριος Σεπεντζής, το πρόγραμμα αυτό έχει δημιουργήσει κι ένα είδος παραμεσιτείας, όπου επιτήδειοι εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες και τα κενά της νομοθεσίας του προγράμματος «Χρυσή Βίζα» και εμφανίζονται ως μεσάζοντες, προσφέροντας διάφορες υπηρεσίες, με αποτέλεσμα να κερδοσκοπούν αποσπώντας πολλές χιλιάδες ευρώ. «Συνήθως οι Κινέζοι επιλέγουν είτε παραθαλάσσιες τοποθεσίες, όταν πρόκειται για προσωπική χρήση, είτε το κέντρο της πόλης, όταν αφορά επενδυτικές δραστηριότητες και βραχυχρόνιες μισθώσεις. Είναι πολύ προσεκτικοί, εστιάζουν στη λεπτομέρεια –μπορεί να δουν πάρα πολλά διαμερίσματα– και ελέγχουν τα πάντα, ακόμα και τη γύρω τοποθεσία, για να αποφασίσουν. Πάντως, είναι ένας τρόπος για να αντιμετωπιστεί η κρίση του real estate» λέει ο κ. Σεπεντζής και προσθέτει: «Τις προηγούμενες μέρες νοίκιασα διαμέρισμα στον γενικό διευθυντή της Air China, εταιρείας η οποία αναμένεται να αυξήσει τις εβδομαδιαίες πτήσεις για Ελλάδα από τρεις, που είναι σήμερα, σε πέντε». Αξίζει να επισημάνουμε ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα αγοράστηκαν πολυκατοικίες από Κινέζους σε Κουκάκι, Κυψέλη και Άλιμο. Παράλληλα, το έντονο ενδιαφέρον εκ μέρους του Πεκίνου αναμένεται να επικεντρωθεί τους επόμενους μήνες στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, ενώ, όπως τονίζουν σύμβουλοι ακινήτων, πρόκειται για μια νέα αγορά η οποία έχει ήδη επηρεάσει τις αγοραπωλησίες στο κέντρο της Αθήνας.

2

πλατεία αιγύπτου, γωνία μαυρομματαίων με ιουλιανού, εκεί ακριβώς όπου η

Πατησίων συναντάει την Αλεξάνδρας, από τη μια πλευρά βρίσκεσαι στην πλατεία Αιγύπτου, με μερικές αριστουργηματικές πολυκατοικίες, και από την άλλη βλέπεις πάμπολλες αφετηρίες λεωφορείων του ΚΤΕΛ Αττικής που έχουν καταστρέψει αισθητικά τον χώρο. Αυτό δεν θα ήταν τίποτα αν δεν υπήρχε ένα παράπηγμα που οδηγεί σε υπόγειο ιδιωτικό πάρκινγκ αυτοκινήτων. Πίσω του ακριβώς είναι κρυμμένη η προτομή του Κ.Π. Καβάφη. Στην απέναντι νησίδα (Μαυρομματαίων και Ιουλιανού), βρίσκεται ένα μικρό παρκάκι. Εκεί, δύο παραλληλόγραμμες στέρνες, πρώην σιντριβάνια που πια δεν λειτουργούν, χάσκουν με λιμνάζοντα νερά, γεμάτα σκουπίδια. Τα σκουπίδια και τα εγκαταλελειμμένα αντικείμενα είναι αμέτρητα, όπως και έξω ακριβώς από το πάρκο, όπου στέκει ένα παροπλισμένο κιόσκι ΚΤΕΛ.

3

στη γωνία ερμού και βουλής κατά και-

ρούς στήνουν το απόγευμα τεράστια φορητά ηχεία διάφοροι τύποι, από πλανόδιες κομπανίες μέχρι ομάδες πιτσιρικάδων που χορεύουν break dance. Βάζουν τη μουσική τους στο τέρμα κι εμείς, όπως και όλος ο υπόλοιπος κόσμος που δουλεύει στα γύρω γραφεία, προσπαθούμε να εργαστούμε μέσα στην απόλυτη βαβούρα. Η ηχορρύπανση είναι τεράστιο θέμα στην Αθήνα.

Στείλτε μας τις δικές σας ιστορίες στο loveathens@lifo.gr

29.3.18 – lifo

17

q Μεγάλωσα με γονείς μου αγαπούσαν πολύ την ποίηση και τη λογοτεχνία. Είχαν μια φυσική σχέση με τη λογιοσύνη και όλος αυτός ο πλούτος μεταδόθηκε και σ’ εμάς, χωρίς ποτέ να μας επιβάλλεται ως υποχρέωση. Η μητέρα μου ήταν δασκάλα και ο πατέρας μου δικηγόρος. Έτσι, το σπίτι μας ήταν ένας χώρος ιδεών και το διάβασμα η αυτονόητη πραγματικότητα.

q Από τα πρώτα μου γυμνασιακά χρόνια είχα ξεκαθαρίσει τι θα κάνω στη ζωή μου και με τι θα ασχοληθώ.

Ίσως ένα ανερμήνευτο ένστικτο είναι αυτό που σε οδηγεί στο «κάτι». Σπούδασα χαρακτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και στη συνέχεια ζωγραφική με υποτροφία του γερμανικού κράτους στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Όμως θεωρώ ότι το ταλέντο υπάρχει μόνο με τη σκληρή εργασία. Μπορεί κάποιος να κατέχει την πρωτογενή δύναμη που τον κατευθύνει στη μεγάλη εικόνα, αλλά προκειμένου να μετατραπεί αυτή σε συνείδηση, χρειάζεται ένα πλαίσιο, ένα περιβάλλον και μια καλλιέργεια.

q Στα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια ταξίδεψα πολύ στη Γερμανία. Αναμνήσεις από πολλά παιδικά καλοκαίρια αφορούν αυτήν τη χώρα. Έζησα εμπειρίες που με συνέδεσαν με έναν πολιτισμό και μια κουλτούρα που συνέβαλαν στη δημιουργία της ταυτότητάς μου. Μετέπειτα, από το 1977 έως το 1986, έζησα στο Βερολίνο, ενώ έως το 1992 ζούσα και εργαζόμουν στις Βρυξέλλες.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

απο τον γιαννη πανταζοπουλο. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

q Η οδός Υψηλάντου, στην προέκτασή της, συνέδεε το «πολιτισμένο» Κολωνάκι με τον μαγικό και παραμυθένιο κόσμο του πάρκου του Ευαγγελισμού, όπου ανάμεσα στα πράσινα παρτέρια και στα αγάλματα δέσποζε με την υπαίθρια μηχανή του ο Βασίλης, ο φωτογράφος. Ένας αγαπημένος φύλακας της μαυρόασπρης μνήμης, τριγυρισμένος από φωτογραφίες, αρνητικά και στημένες πόζες σε ζωγραφισμένα πανό ή σε λουλουδιασμένο φόντο για τα κρυφά ειδύλλια των αδειούχων φαντάρων με τις υπηρέτριες των γύρω σπιτιών.

q Τα μπαλκόνια του σπιτιού μας βλέπανε αντίκρυ στην Αγγλική Πρεσβεία και στους κήπους της. Τα καλοκαίρια παρακολουθούσαμε από ψηλά τις υπαίθριες δεξιώσεις, τις αφίξεις των επισήμων με τις τουαλέτες και τα φράκα ανάμεσα στους φοίνικες, σαν εικόνες από τις μυθικές σκηνές των πρώτων έγχρωμων ταινιών. Για χρόνια πιστεύαμε πως ο Άγγλος πρέσβης δεν ήταν άλλος από τον πλουμιστό άνθρωπο με τη χρυσή στολή. Πολύ αργότερα μας αποκαλύφθηκε πως, παρ’ όλο τον στόμφο του, ήταν ένας απλός οδηγός και ο πραγματικός πρέσβης το φαινομενικά ασήμαντο, γκρίζο ανθρωπάκι που τον συνόδευε. Ήταν μια αναντιστοιχία που είχε τη σημασία της για την κατοπινή συνειδητοποίηση του κόσμου. Και αυτό φάνηκε πιο πολύ στα σχολικά χρόνια, όταν είχα εμπλακεί από τρυφερή ηλικία σε σχέσεις ερωτικού ενδιαφέροντος με τη μικρή κόρη του οδηγού της πρεσβείας, που κατοικούσε κι εκείνη στην πτέρυγα του υπηρετικού προσωπικού.

q Η αποκάλυψη των πραγματικών ρόλων και της ταυτότητας των προσώπων μάς προσγείωσε δραματικά σε μια πραγματικότητα όπου, μέσα από τη σκληρότητα της ερωτικής απαξίωσης, διδαχτήκαμε σχετικά νωρίς την περίπλοκη σχέση μεταξύ του είναι και του φαίνεσθαι, της φανερής και της συσκοτισμένης αλήθειας του κόσμου, της προφανούς και της συγκαλυμμένης κοινωνικής εξουσίας.

q Στη γωνία του σπιτιού μας, Υψηλάντου και Λουκιανού, στο τετράγωνο της Αγγλικής Πρεσβείας ξύπνησε πρώτη φορά η πολιτική μας συνείδηση, όταν μέσα σε μια νύχτα το κάτω κομμάτι της οδού Λουκιανού άλλαξε ξαφνικά όνομα και μετονομάστηκε σε Καραολή - Δημητρίου. Πιο πάνω, δίπλα στο μικρό γαλατάδικο της Λυκόβρυσης, στην πάνω πλευρά της πλατείας Κολωνακίου, βρισκόταν η μυστηριώδης μορφή ενός ηλικιωμένου που καθόταν χειμώνα-καλοκαίρι πάνω σ’ ένα μικρό ξύλινο κιβώτιο. Πουλούσε πολύτιμους θησαυρούς του παιδικού αναγνωστικού μας κόσμου, όπως μεταχειρισμένα τεύχη των «Μικρών Ηρώων». Ο μυθικός αυτός άνθρωπος μου έφερνε στον νου ένα έργο του Μαγκρίτ: Μια καθιστή αντρική φιγούρα με καπέλο, μέσα από την ανοιχτή μπέρτα της οποίας βλέπεις στη θέση του σώματος ένα κλουβί μ’ ένα πουλί.

q Αναπολώ αυτήν τη φιγούρα για το αίνιγμα του περιεχομένου και το άυλο του σώματος. Ο εγκλωβισμένος, κρυμμένος κόσμος των επιθυμιών και των ονείρων. Ο υπαίθριος μύθος των παιδικών μας χρόνων. Τον άνθρωπο αυτό τον συνάντησα τυχαία καθώς περιδιάβαινε την περιοχή, δυο δρόμους παραπάνω, μετά από σαράντα χρόνια. Είχε γεράσει πολύ, του μίλησα, αλλά δεν με γνώρισε. Με τα πολλά άρχισε να θυμάται. Το μαγαζί του είχε εξελιχθεί σε ένα μικρό μπαούλο όλο κι όλο, με το κάθισμά του γεμάτο από έντυπα με ήρωες εθνικοπατριωτικών αξιών. Ήταν ρευστές εικόνες της πόλης, εικόνες μιας κοινωνίας σε ανασυγκρότηση, αλλά και της σταθερής καθήλωσης του μετεμφυλιακού διχασμού.

q Ταυτόχρονα, στον νου μου έχω ακόμα νωπά τα ταξίδια της πρώτης παιδικής ηλικίας στην Αίγινα, τη δεκαετία του ’50. Τότε μεγάλα καΐκια μετέφεραν εμπορεύματα, τουρίστες αλλά και τους τυχερούς που κέρδιζαν, φτάνοντας στο λιμάνι, τις αρμαθιές τα ψάρια στη λοταρία που γινόταν εν πλω. Και ανάμεσα στους ταξιδιώτες οι αλυσοδεμένοι πολιτικοί και ποινικοί κρατούμενοι στην πλώρη, συνοδεία αστυφυλάκων, με προορισμό τις φυλακές του νησιού. Και δίπλα μας οι συγγενείς τους να προσπαθούν να μας κλείσουν τα μάτια για να μη βλέπουμε τις σκληρές εικόνες, οι οποίες μας γεννούσαν αναπάντητα παιδικά ερωτήματα.

q Μια Ελλάδα με κρυμμένη κάτω απ’ τη μασχάλη την απαγορευμένη εφημερίδα, με εξόριστες ιδέες και βασανισμένους ανθρώπους, άλλοτε εξαναγκασμένους άλλοτε πρόθυμους να χαθούν μέσα στη λήθη, βασική προϋπόθεση για τη μικροαστική ευδαιμονία, την αντιπαροχή και την αλόγιστη ανάπτυξη που θ’ ακολουθούσε.

q Αργότερα, στα χρόνια της δεκαετίας του ’60, προστέθηκε στις καθημερινές μας μεσημεριανές στάσεις στη γειτονιά και η υπόγεια ταβέρνα του Γρηγόρη, στην Ηροδότου. Εκεί, ανάμεσα σε καυσόξυλα, κάρβουνα και χύμα κρασί, ήταν το στέκι μιας μεθυσμένης παρέας, όπου χωρούσαν όλοι. Από τον μουγγό βοηθό του ταβερνιάρη, τον Βελισάριο, μέχρι τον διπλανό θυρωρό, άνθρωπο της Ασφάλειας, και από τον Θανάση Τσίγκο, που ζωγράφιζε τα «αλκοολικά» του λουλούδια, μέχρι τον Κώστα Βάρναλη. Κάθε μεσημέρι ο Βάρναλης έδινε τις σοβαρές συμβουλές του στον ποιητή-θυρωρό χωρίς ίχνος ειρωνείας, αλλά με τον οίστρο εκείνης της μεθυσμένης συναδελφοσύνης.

18 lifo – 29.3.18

ΕΙΚΑΣΤΙΚΌΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΟΛΩΝΆΚΙ, ΖΕΙ ΣΤΟ ΚΟΥΚΆΚΙ. ΠΙΣΤΕΎΕΙ ΌΤΙ Η ΕΛΠΊΔΑ ΕΊΝΑΙ Η ΜΌΝΗ ΑΙΤΊΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΆΝΕΙ ΝΑ ΕΊΜΑΣΤΕ ΑΚΌΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΊ.

Αυτή η μεγάλη κατοικία, που σήμερα πια έχει κατεδαφιστεί, ήταν ο παράδεισος της παιδικής περιπέτειας και των εξερευνήσεων, όλο σκοτεινές γωνιές, κρυφούς χώρους και μια μεγάλη, γυριστή, ξύλινη σκάλα που συνέδεε τους ορόφους. Ήταν μια σκάλα σε κάθε στροφή της οποίας παραμόνευαν περίεργοι ήχοι, ψίθυροι, αγωνίες και φόβοι των παιδικών μας φαντασιώσεων.

ΓΙΆΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΊΔΗΣ

q Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1945. Το πατρικό μας σπίτι βρισκόταν στον αριθμό 23 της οδού Υψηλάντου στο Κολωνάκι.

29.3.18 – lifo

19

q Νομίζω ότι τη δεκαετία του ’60 γεννήθηκαν οι φιλίες, οι ουτοπίες και οι ψευδαισθήσεις. Προκλήθηκαν μέσα μας τριγμοί για τα αυτονόητα, ακούστηκαν αιρετικές φωνές και παραμερίστηκαν οι κούφιες δοξασίες. Καλλιεργήθηκε η νεανική μας χειραφέτηση, δεμένη με το αίσθημα ενός πολύτιμου πληθυντικού αριθμού. Τα φοιτητικά χρόνια, η χαμένη και διαρκώς κερδισμένη άνοιξη, η μαχόμενη αμφιβολία και η σωματική σχέση με την Ιστορία.

q Κυπριακό, διαδηλώσεις για την παιδεία, Ιουλιανά, ανένδοτα βήματα στο βασίλειο της νεανικής μας ελευθερίας και των ψευδαισθήσεων. Και μέσα σε αυτή τη μαχητική κινητικότητα, όσα ζούσαμε το πρωί, τα ζωγραφίζαμε το βράδυ. Η ζωή και η τέχνη σε μια ενότητα σχεδόν αδιάσπαστη.

q Δικτατορία, Μεταπολίτευση, η χώρα στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε., τα νέα πολιτικά τζάκια, ο θρίαμβος του κυνικού νεοπλουτισμού και η μετάλλαξη των ιδεών της «Αλλαγής» σε ένα νέο πολιτικοκοινωνικό κατεστημένο. Από τη μοιραία ρήτρα «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» του Μάη του ’68 περάσαμε στα ψευδεπίγραφα οράματα και σ’ έναν απάνθρωπο νεοφιλελεύθερο μεσαίωνα.

q Η κυριαρχία της παγκοσμιοποίησης οδηγεί τον κόσμο σε μια ήττα, μια απόσυρση και κατ’ ουσίαν σε μια ιδιώτευση. Γι’ αυτό οι άνθρωποι πλέον λειτουργούν σε ιδιωτικές κυψέλες και προσπαθούν να επιβιώσουν χάριν του ιδίου οφέλους και όχι στο όνομα μιας συλλογικής αλήθειας. Όλα όσα είχαμε φανταστεί, ελπίζαμε και στα οποία στηριζόμασταν τη δεκαετία του ’60 μπορεί να μην έχουν σβήσει εντελώς, αλλά πρέπει να παλεύεις με όλες σου τις δυνάμεις για να εξακολουθείς να τα διεκδικείς. Βαλλόμαστε πανταχόθεν από τις σειρήνες ενός ακραίου καταναλωτισμού, μιας πλαστής ευδαιμονίας που σήμερα έχει μετατραπεί σε κρίση αξιών. Και η κοινωνία μας δεν είναι θωρακισμένη. Λειτουργεί συναισθηματικά και της λείπει εντελώς ο ορθός λόγος. Άγεται και φέρεται με λανθασμένες αποφάσεις. Χάθηκαν οι κώδικες επικοινωνίας.

q Όμως δεν πρέπει να αφήσουμε να χαθούν οι μεγάλες αρετές αυτού που θεωρήσαμε ότι εμπεριείχε η ευρωπαϊκή ταυτότητα. Ανοιχτές, πλουραλιστικές κοινωνίες χωρίς φόβο είναι το βασικό όπλο ενάντια στον φασισμό, στον ρατσισμό και στον σκοταδισμό που πλανιέται πάνω από την Ευρώπη και απειλεί να επαναφέρει στον κόσμο μας τα εφιαλτικά φαντάσματα ενός όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

ΓΙΆΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΊΔΗΣ

q Το 1994 εκλέχτηκα καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και δίδαξα ως το 2012, ενώ έναν χρόνο αργότερα έγινα ομότιμος καθηγητής. Η ζωγραφική είναι ένας διάλογος μέσω των σχεδίων, των εικόνων, των μορφών και των χρωμάτων. Μια τρυφερή συνάντηση και μια συνομιλία μ’ έναν κόσμο που ζει γύρω μας. Είναι το μέσο, η γραμματική και το συντακτικό μιας νέας γλώσσας. Ένα σύμπαν που δεν χρησιμοποιεί τον λόγο και μέσω της πρώτης ύλης της ζωγραφικής μεταδίδει τον δικό του κώδικα επικοινωνίας. Η ζωγραφική φιλοδοξεί να μετατρέψει μια ιδιωτική αλήθεια σε συλλογική. Γι’ αυτό, το μεγάλο ζητούμενο κάθε ζωγράφου είναι να αναπαραστήσει έναν κόσμο όχι όπως είναι αλλά όπως θα μπορούσε να είναι. Έναν κόσμο γεμάτο πολύχρωμες συνευρέσεις, αλληλουχίες ρυθμικές και ρεμβασμούς τόσο γήινους, που να διεκδικούν το σύνολο των αισθήσεων και των συναισθημάτων. Ο εικαστικός οφείλει να ξεχάσει όσα ήξερε και να ξαναθυμηθεί αυτό που δεν ξέρει. Να κλείσει τα μάτια για μια στιγμή και να τα ανοίξει απότομα, ανοίγοντας ταυτόχρονα διάπλατα την ψυχή του.

Βαλλόμαστε πανταχόθεν από τις σειρήνες ενός ακραίου καταναλωτισμού, μιας πλαστής ευδαιμονίας που σήμερα έχει μετατραπεί σε κρίση αξιών. Και η κοινωνία μας δεν είναι θωρακισμένη. Λειτουργεί συναισθηματικά και της λείπει εντελώς ο ορθός λόγος. Άγεται και φέρεται με λανθασμένες αποφάσεις. Χάθηκαν οι κώδικες επικοινωνίας.

q Η πρώτη μου ζωγραφιά ήταν στην ηλικία των πέντε ετών, όταν ζωγράφισα μια σκηνή από τους Άθλιους του Ουγκό. Βλέποντας ακόμη και σήμερα το διασωθέν από τη μητέρα μου, για συναισθηματικούς λόγους, «έργο» σκέφτομαι ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Το συγκλονιστικό αυτό μυθιστόρημα το διαβάζω κάθε πέντε χρόνια και ανακαλύπτω μέσα στη μεγάλη αυτή λογοτεχνική φόρμα τη βαθιά πίστη στον άνθρωπο και το αμείλικτο «κατηγορώ» απέναντι στην ανάλγητη, απάνθρωπη και ταξικά άδικη κοινωνία που έφτιαξε γύρω του. Ο Γιάννης Αγιάννης, κυνηγημένος μια ζωή, αποτελεί έναν ηθικό ήρωα που μου απέδειξε ότι κάποια από τα διαβάσματα των παιδικών χρόνων είναι τελικά αυτά που μένουν και χαράσσουν τους χαρακτήρες μιας ολόκληρης γενιάς. Η εξουσία, η καταπίεση, η δικαιοσύνη, η τόλμη, όλα συμπεριλαμβάνονται στο σπουδαίο αυτό μυθιστόρημα και με επηρέασαν βαθύτατα.

q Ως ενεργός πολίτης που περπατά καθημερινά στην πόλη φρίττω με τις εικόνες που συναντώ. Η αισθητική έχει απολέσει την ηθική της αξία. Από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν ο πολίτης και η εξουσία τον τόπο, τον χώρο και το περιβάλλον αποδεικνύεται αν επικρατεί μια αγαστή σχέση εμπιστοσύνης ή βαρβαρότητας. Ζούμε σε μια εγκαταλελειμμένη και διαλυμένη Αθήνα και αμφιβάλλω αν οι άνθρωποι που διαχειρίζονται τα κοινά έχουν συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Πρόκειται για μια τρομακτική προσβολή. Έχουν αφεθεί οι κοινοί άξονες και οι τόποι αναφοράς της πρωτεύουσας. Λείπει το «μάτι» που θα μπορέσει να δει το «κάτι» και θα το επουλώσει. Δυστυχώς, η πολιτεία αδιαφορεί πλήρως γι’ αυτό που συμβαίνει μέσα και γύρω απ’ αυτήν.

q Παρ’ όλη την γκρίνια, όμως, η Αθήνα είναι η πόλη όπου έχω γεννηθεί και μεγαλώσει. Παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια, διατηρεί, ευτυχώς, μια γοητεία και παραμένει ένας τόπος όπου κατοικεί ο αιφνιδιασμός. Εδώ ξεπηδά το μεγαλειώδες. Σε κάθε γωνία, μέσα από την κοπριά, γεννιέται ένα τριαντάφυλλο. Η αίσθηση της παντοκρατορίας του φωτός σ’ αυτή την πόλη αποτελεί την κύρια αιτία για να ξεχνάς αυτό που σε ενοχλεί αλλά και για να θυμάσαι τη σημασία των πραγμάτων. Ένα δυνατό φως που δίνει υπόσταση στα σημαντικά και σ’ εμάς πνευματική ποιότητα.

q Δεν έχω κινητό τηλέφωνο, ούτε χρησιμοποιώ τα social media. Στηρίζομαι μόνο στην τεχνολογία ενός σταθερού τηλεφώνου. Στη ζωή μου πάντα αισθανόμουν ευτυχισμένος. Επιδίωκα την πληρότητα μακριά από ρωγμές που μπορεί να σε καθηλώσουν. Η ευτυχία είναι μια δημιουργική σχέση ανάμεσα στον εαυτό μας και όσα αγαπάμε. Είναι η μόνιμη επιθυμία γι’ αυτό που έχουμε δίπλα μας. Με τη σύζυγό μου συνυπάρχουμε περίπου σαράντα χρόνια. Δεν υπάρχει μαγική συνταγή για να διατηρείται μια σχέση τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Απλώς τα πολλά έτη αποδεικνύουν ότι πρόκειται για μια διαρκή επιβεβαίωση. Ότι απ’ όλα τα ζόρια και τις δυσκολίες επιβιώνουν τελικά εκείνα τα ανθεκτικά υλικά της συμβίωσης. Μια βαθύτερη εσωτερική ανάγκη να αγαπάμε και να μας αγαπούν. Η διεκδίκηση της παρουσίας του ατόμου μέσα στον χώρο και στον χρόνο.

q Αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο από την υστεροφημία είναι η βιωμένη σχέση με τη ζωή. Όταν πετυχαίνεις να τη ζεις σε συνάρτηση με εκείνα τα χαρακτηριστικά που μεταδίδονται στους ανθρώπους που βρίσκονται δίπλα σου. Για μένα δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό από την ίδια τη ζωή. Μόνο αν διαφυλάττεις την αξιοπρέπειά σου τα πράγματα γίνονται γόνιμα και παραγωγικά. Ένας διαρκής κι επίμονος διάλογος είναι η μοναδική λύση που δίνει μορφή στον βίο. Και η ελπίδα είναι η μόνη αιτία που μας κάνει να είμαστε ακόμη δημιουργικοί. Στοχεύοντας στην αναζήτηση μέσα από την τέχνη, παντού και πάντα, της εν ηδονή ζωής, όπου το «εγώ» γίνεται «εσύ», σε μια διηνεκή στυτική λειτουργία του πνεύματος. Ας μην ξεχνάμε ότι πάντοτε οι ανήσυχοι ήταν εκείνοι που βιάζονταν να ταξιδέψουν πάνω στην εξαίσια αμαξοστοιχία της νοσταλγίας ενός απώτατου μέλλοντος.

20 lifo – 29.3.18

ΙNFO

Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί το βιβλίο του Γιάννη Ψυχοπαίδη με τίτλο Στον βυθό των ονείρων - Εικόνες από την Οκτάνα του Ανδρέα Εμπειρίκου. Επίσης, στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη θα παρουσιαστούν τα έργα του Γιάννη Ψυχοπαίδη. Διάρκεια έκθεσης: 27-31 Μαρτίου 2018 (θα δοθεί παράταση). Γκαλερί Ζουμπουλάκη, πλ. Κολωνακίου 20. Ωράριο: Τρ., Πέμ. & Παρ. 11:0015:00 & 17:00-20:00, Τετ., Σάβ.

11:00-15:00

29.3.18 – lifo

21

VINIETA

α μ ω ρ Αφιέ Xρειάστηκαν 12 χρόνια για να αποφασίσουμε να αφιερώσουμε ένα ολόκληρο τεύχος της LifO στα παιδιά. Μάλλον έπρεπε να δούμε πρώτα τους φίλους μας να γίνονται γονείς, να κουβαλούν στις βόλτες στο κέντρο της πόλης τα καρότσια με τα παιδιά τους, για να το πάρουμε απόφαση. Πόσο ωραίο που στις «ενήλικες» κουβέντες μας μπαίνουν σφήνα τα γέλια των παιδιών, οι συζητήσεις για σχολεία, νηπιαγωγεία και άλλα «παιδικά» πράγματα. Εκεί βρίσκεται εξάλλου όλη η ζωή, στο πώς θα μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά, πώς θα ζήσουν σε ένα περιβάλλον γεμάτο γνώση, με ίσα δικαιώματα, χωρίς φόβο. Ευτυχώς, η Αθήνα έχει πλέον τις λύσεις για όσους δεν θέλουν παιδιά κλεισμένα στο σπίτι μπροστά στην τηλεόραση. Είμαστε τυχεροί για τα τόσα που γίνονται για τα παιδιά και αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο. Στις επόμενες σελίδες γίνεται μια πρώτη προσπάθεια να χαρτογραφήσουμε την παιδική και εφηβική πλευρά της πόλης.

22 lifo – 29.3.18

ΠΏΣ ΕΊΝΑΙ ΝΑ ΜΕΓΑΛΏΝΕΙΣ ΠΑΙΔΊ ΣΉΜΕΡΑ / ΥΠΈΡΟΧΑ ΠΑΙΔΙΚΆ ΒΙΒΛΊΑ / ΠΏΣ ΘΑ ΠΕΡΆΣΕΙΣ ΑΠΊΘΑΝΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΊ ΣΟΥ ΣΤΗΝ ΑΘΉΝΑ

όλα για το παιδί

H εικονογράφηση προέρχεται από το βιβλίο για παιδιά «Sparkle and Spin» του σπουδαίου Αμερικανού designer Paul Rand, που πρωτοκυκλοφόρησε τη δεκαετία του 1950.

29.3.18 – lifo

23

Πώς είναι να μεγαλώνεις παιδί σήμερα; ΟΚΤΏ ΝΈΕΣ ΜΑΜΆΔΕΣ ΜΑΣ ΕΞΗΓΟΎΝ ΠΌΣΟ ΌΜΟΡΦΟ ΚΑΙ ΔΎΣΚΟΛΟ ΕΊΝΑΙ ΝΑ ΕΊΣΑΙ ΓΟΝΙΌΣ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ: ΓΙΏΡΓΟΣ ΑΔΆΜΟΣ

ΕΎΑ ΜΟΝΟΧΆΡΗ

«Δεν είναι εύκολη η μητρότητα για μια εργαζόμενη μαμά»

Π

άνε 21+9 μήνες που απέκτησα τον πολύτιμο και συνάμα «βαρύ» τίτλο της μαμάς. Όλους αυτούς τους μήνες ζω μοναδικές συγκινήσεις, μαθαίνω τι θα πει υπέρτατη αγάπη, τι σημαίνει να εξαρτάται η «ζωή» από τη δική μου ζωή και, φυσικά, «γράφω» ατελείωτες υπερωρίες κούρασης. Από τη στιγμή που έμεινα έγκυος μέχρι σήμερα δεν έχω σταματήσει να εργάζομαι παρά μόνο 3 ημέρες. Όταν «δηλώνω» πως εργάζομαι από το σπίτι ακούω από μαμάδες σχόλια του τύπου «μα, πόσο τυχερή είσαι που έχεις αυτό το πλεονέκτημα» και άλλες τέτοιες μπούρδες. Δεν κρύβω, βέβαια, πως κι εγώ ένιωθα πάρα πολύ τυχερή τους πρώτους μήνες, ώσπου το παιδί βγήκε από τις «φασκιές» και άρχισε το δράμα της εργαζόμενης μαμάς… από το σπίτι. Αγκαλιά με το μωρό έμαθα να μαγειρεύω με περίσσια τέχνη… με το ένα χέρι, να φωτογραφίζω εκείνο το ελάχιστο διάστημα που αποφάσιζε να παίξει μόνη της, να συγκεντρώνομαι δίπλα στο κλάμα της απαντώντας σε e-mail και να γράφω το νέο μου post θηλάζοντάς την. Δεν θα αναφερθώ στις καθημερινές υποχρεώσεις και δουλειές του σπιτιού, αυτό δεν αφορά κανέναν, γιατί πολύ απλά, είτε έχεις παιδιά είτε όχι, αυτά τα κάνεις πάντα. Ένα πρωί πήρα την ηρωική απόφαση να στείλω το παιδί μου στον παιδικό σταθμό, μήπως και σωθεί η κατάσταση – λέω «ηρωική» γιατί όλοι πέσανε να με φάνε: «Μα, είναι δυνατόν να είσαι στο σπίτι και να πας το μωρό, τόσο μικρό, στον σταθμό;». Αλήθεια, ναι, το πήγα και ας φλερτάρουμε συνεχώς με τις ιώσεις, γιατί δεν θέλω να παραμελώ το παιδί μου, ούτε να σταματήσω να δουλεύω, κοινώς δεν θέλω να κάνω τα πάντα με την ψυχή στο στόμα – επιπλέον, δεν είμαι μόνο μαμά.

24 lifo – 29.3.18

Δεν είναι εύκολη η μητρότητα για μια εργαζόμενη μαμά, αλλά ούτε για μια μαμά που επιλέγει να μην εργάζεται για να μεγαλώσει το παιδί της. Οφείλω να είμαι δίκαιη με αυτό, γιατί ένα παιδί δεν μεγαλώνει εύκολα. Αλλά ξέρεις κάτι; Mπορεί η καθημερινότητά μας να είναι δύσκολη και εξαιρετικά κουραστική, όμως υπάρχουν αμέτρητες στιγμές ευτυχίας μέσα σ’ αυτήν και η λέξη «μαμά» βγαίνει από το στόμα της με τόση τρυφερότητα και αγάπη, που με κάνει να σκέφτομαι πως ακόμα μια μέρα κατάφερα να είμαι εδώ για να της ανταποδώσω με όλο μου το είναι την αγάπη αυτή κι έτσι μαζί να μεγαλώνουμε αρμονικά. Αν έχω διδαχτεί κάτι από τη μητρότητα είναι οι υπερ-δυνατότητές μου ως ανθρώπου και χαρακτήρα, η ψυχραιμία, η ευαισθησία, η υπομονή, η αποφασιστικότητα, οι αντοχές μου στην αϋπνία και ένα στοίχημα που φαίνεται να κερδίζω μέρα με τη μέρα. Το στοίχημα που έβαλα με τον εαυτό μου όταν έμαθα πως θα φέρω ένα παιδί στον κόσμο: να βελτιωθώ ως άνθρωπος για να καταφέρω να μεγαλώσω το παιδί μου ακριβώς όπως οφείλω για να γίνει ένας «σωστός» άνθρωπος.

H Εύα Μονοχάρη είναι food blogger.

ΠΕΛΙΏ ΠΑΠΑΔΙΆ

«Όσες συμβουλές κι αν διαβάσετε ή ακούσετε, δεν θα σωθείτε»

Η

μητρότητα με χτύπησε για πρώτη φορά κατακέφαλα πριν από ακριβώς δέκα χρόνια. Δεν την είχα φανταστεί διαφορετική, διότι απλώς δεν είχα μπει στη διαδικασία να τη φανταστώ κάπως. Όταν έμεινα έγκυος, το 2007, η μητρότητα δεν ήταν της μόδας, τα sites για εγκυμοσύνη και γονεϊκότητα μετριούνταν στα δάχτυλα του ενός χεριού και ήταν αμιγώς επιστημονικά, ενώ το Facebook φορούσε ακόμα πάνες. Θυ-

μάμαι ότι ήμουν 4 μηνών έγκυος όταν έφτιαξα το προφίλ μου. Έγινα, λοιπόν, για πρώτη φορά μαμά χωρίς τη διαδικτυακή αρωγή. Έμαθα να ταΐζω, να πλένω, να αλλάζω, να κοιμίζω χωρίς να ρωτώ στα μαμαδογκρούπ: «Κορίτσια, είμαστε 167 ημερών και πίνουμε 172 ml γαλατάκι, δεν μας αρέσει το νεράκι, η πάνα Χ μας κάνει σπιθουράκια, δεν έχουμε κοιμηθεί πάνω από δυόμισι ώρες σερί, ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ;». Όταν έγινα για δεύτερη φορά μαμά, δυόμισι χρόνια μετά, στην αρχή της κρίσης και των μνημονίων, η φάση «μητρότητα και Διαδίκτυο» ήταν κι αυτή νεογέννητη και πιο αγνή, οπότε και αυτή την πέρασα ξώφαλτσα, αν και υπήρχαν πλέον ιστοσελίδες και μπλογκ που απευθύνονταν στις μέλλουσες και στις νέες μαμάδες και σταδιακά ανήγαν τη μητρότητα σε νεο-μιντιακό πανηγύρι. Η ζωή τα έφερε έτσι και δουλεύω κι εγώ σε ένα μέσο ενημέρωσης που απευθύνεται σε γονείς και τα κείμενά μου απευθύνονται σε γονείς. Οπότε, θεωρητικά τουλάχιστον, έχω χιλιάδες συμβουλές να δώσω. Η πρώτη και βασικότερη είναι ότι όσες συμβουλές κι αν διαβάσετε ή ακούσετε, δεν θα σωθείτε. Κάθε παιδί, κάθε μαμά, κάθε μπαμπάς, κάθε οικογένεια, κάθε περιβάλλον, είναι διαφορετικά και λειτουργούν διαφορετικά. Συγκεντρώνοντας, όμως, συμβουλές, αν καλλιεργήσετε την ικανότητα να τις φιλτράρετε και να μην άγχεστε, μπορείτε να δοκιμάσετε πολλά και να επιλέξετε εκείνα που σας ταιριάζουν καλύτερα. Αν και τελικά νομίζω ότι το ένστικτό μας, οι άνθρωποι που μας αγαπούν και τους εμπιστευόμαστε, καθώς και οι καλοί γιατροί και παιδαγωγοί, αρκούν για να μεγαλώσουμε όμορφα τα παιδιά μας. Κλείνοντας, θα πω πώς κατάφερα να επιβιώσω εγώ, τουλάχιστον ως σήμερα, που βλέπω την εφηβεία να πλησιάζει με αργά, αλλά σταθερά βήματα το κατώφλι μας. Προσπαθώ, όχι πάντοτε με επιτυχία, ομολογώ, να συγκρατώ το άγχος μου. Έχω έναν σύντροφο που εξαρχής συμμετείχε ενεργά στο μεγάλωμα των παιδιών. Έχω την πρακτική βοήθεια της μητέρας μου. Εργάζομαι σε ένα περιβάλλον φιλικό προς τους γονείς. Έχουμε «εκπαιδεύσει» από μικρά τα παιδιά μας να κοιμούνται νωρίς και να είναι αυτοεξυπηρετούμενα. Δεν παρασυρόμαστε

29.3.18 – lifo

25

από trends, αλλά κάνουμε, πάντοτε συζητώντας με τα παιδιά, ό,τι τους αρέσει πραγματικά. Βάζουμε όρια. Και όταν φτάνω στα δικά μου όρια, παίρνω βαθιά ανάσα και λέω δυνατά «κι αυτό θα περάσει»! ΥΓ.: Μεγαλώνουν πολύ γρήγορα. Χαρείτε τα ως μωρά! Η Πελιώ Παπαδιά είναι μαμά του Δημήτρη, 10 ετών, και της Ελεάννας, 7,5 ετών. Στον ελεύθερό της χρόνο εργάζεται ως δημοσιογράφος στο free press για γονείς «Τaλκ» και ως αρχισυντάκτρια υπεύθυνη διαδικτυακής ανάπτυξης και επικοινωνίας στην ιστοσελίδα www.talcmag.gr.

ΣΤΈΡΓΙΑ ΚΆΒΒΑΛΟΥ

«Να τη δεις να κλείνει τα ματάκια στον ήλιο ή στον αέρα»

Ό

ταν είσαι μαμά μιας μπέμπας 15 μηνών, αρχικά δεν έχεις καταλάβει ακόμα ότι γέννησες ένα μωρό που χωρούσε σε πορτ μπεμπέ, που έμενε ακίνητο στην ίδια θέση και σε άφηνε το βράδυ να βλέπεις και καμιά σειρά, έστω με το ένα μάτι κλειστό, μα που τώρα παίζει με τα πλαστικά του ανθρωπάκια στο σαλόνι, αλλάζει σταθμό στο ραδιόφωνο και πηγαίνει στο βρεφικό του ποδήλατο, δείχνοντάς σου την πόρτα. Βάζεις κι εσύ ωραία-ωραία όποιο μπουφάν κρέμεται πιο κοντά σου, αντικαθιστάς επίσης την παντόφλα με όποιο φλατ βρίσκεται πιο κοντά σου, γεμίζεις το παγουράκι της καθαρό νερό, αν σε αφήσει να το κάνεις μόνη σου, αλλιώς το κάνεις με 10 κιλά στην αγκαλιά σου, που κουνάνε τα ανυπόμονα ποδαράκια τους στον αέρα, ψάχνεις μπισκοτάκια, μωρομάντιλα, σκουφάκι, αναρωτιέσαι μήπως πρέπει να πάρεις και μπανάνα και όλα αυτά για να βγεις στην αυλή και να την κάνεις πάνω-κάτω με το τύπου ποδηλατάκι, να τη δεις να κλείνει τα ματάκια στον ήλιο ή στον αέρα, να πατάει τα κουμπάκια που παίζουν μουσική και να χορεύει καθιστή. Αυτό που θέλεις είναι να πιεις έναν αργό καφέ, να δεις λίγο τα mails σου, να καλέσεις τις αναπάντητες κλήσεις, αλλά, όσο και να θες, τα χέρια σου πρέπει να κουνάνε το βρεφικό ποδήλατο, αφού τα πόδια της δεν φτάνουν να το οδηγήσει μόνη, να ξεδιψάνε την μπέμπα, να μαζεύουν τα μαλλιά για να μην μπαίνουν στα μάτια της, να της σκουπίζουν τα χέρια –γιατί κάποτε θέλει να κατέβει και να δοκιμάσει να περπατήσει και, όταν το κάνει, κουράζεται, επειδή είναι αρχάρια στο άθλημα και συνεχίζει μπουσουλώντας–, να τινάζουν τα χώματα, να βγάζουν τα κρυμμένα χαλίκια από τις χούφτες της προτού καταλήξετε και οι δυο σας στα επείγοντα, η μπέμπα με πνιγμό, εσύ με καρδιακό, να κόβετε κρυφά το δίκταμο από τη γλάστρα της γιαγιάς αλλά να προσέχεις να μην το βάλει στο στόμα.

Nα τυλίγεις τα χέρια σου στη μικρή της πλάτη για να τη βάλεις αγκαλιά μέσα για να την ακουμπήσεις «λίγο μονάχα, μπεμπέκα μου» στο πάρκο, να πας κι εσύ μια τουαλέτα

26 lifo – 29.3.18

ή να ζεστάνεις νερό για σένα και όχι για το μπιμπερό, να κλαίει με δάκρυα που άλλοτε σου μοιάζουν ψεύτικα άλλοτε βαθιάς απόγνωσης, να νιώθεις τύψεις που την άφησες μισό δευτερόλεπτο σε ένα πάρκο γεμάτο παιχνίδια λες και την άφησες σε ζώνη πολέμου, να της εξηγείς με τα λόγια, να θυμώνεις και λίγο «μα, μην είσαι τελείως μωρό», αλλά εκείνη να είναι τελείως μωρό κι εσύ να είσαι τελείως μαμά, με τα χέρια μονίμως στην υπηρεσία μιας αυτού μεγαλειότητας με δώδεκα δόντια που ξέρει να δείχνει τα λουλουδάκια στα παραμύθια, να λέει «νονά» πεντακάθαρα, να σου χτενίζει τα μαλλιά με τη δική της βουρτσούλα, να σου λέει «ωωω» κάνοντάς σου πατ-πατ με τα χεράκια της για να σε παρηγορήσει. Και να της τα έχεις μάθει εσύ. Η Στέργια Κάββαλου είναι συγγραφέας. Σε λίγο καιρό θα εκδοθεί και η ποιητική συλλογή της με τίτλο «Δρόμος από γάλα».

ΖΩΉ ΚΟΣΚΙΝΊΔΟΥ

«Δεν θα είσαι ποτέ το ίδιο άτομο. Είσαι ένας άλλος άνθρωπος, καλύτερος»

Α

ν δεν το ζήσεις, δεν μπορείς σε καμία περίπτωση να το κατανοήσεις. Είναι δύσκολο, αλλά και όμορφο, είναι πολύ κοπιαστικό, αλλά και σε επιβραβεύει σε καθημερινή βάση σχεδόν. Όχι μόνο γι’ αυτά που κάνεις για το παιδί σου αλλά και γι’ αυτά που καταφέρνεις για τον εαυτό σου. Είναι δύσκολο και εύκολο μαζί, είναι κάθε μέρα διαφορετικό, είναι εξαντλητικό αλλά και παρήγορο. Είναι ένα ταξίδι που σε «μεγαλώνει», σε ωριμάζει, σε αλλάζει. Δεν θα είσαι ποτέ το ίδιο άτομο όπως πριν από τη γέννα, μην πω και πριν από την εγκυμοσύνη. Είσαι ένας άλλος άνθρωπος, καλύτερος, θέλω να πιστεύω. Μέσα από τη σχέση σου με το παιδί ή τα παιδιά σου ξαναμαθαίνεις όλα αυτά που πιθανώς είχες ξεχάσει στην πορεία σου μέχρι να γίνεις γονιός, ενώ παράλληλα κατανοείς πλήρως και ίσως δικαιολογείς, χωρίς απαραίτητα πάντα να συγχωρείς, τον άνθρωπο που σε μεγάλωσε, τη δική σου μητέρα. Η μητρότητα παίζει περίεργα παιχνίδια στο κεφάλι σου και σε καμία περίπτωση τίποτα και κανείς δεν μπορεί να σε προετοιμάσει για το τσουνάμι συναισθημάτων που θα σε χτυπήσει με τη γέννα. Και όχι, δεν θυμάμαι τίποτα ωραίο από εκείνη τη στιγμή. Θυμάμαι πόνο, αλλά όχι την αίσθηση, θυμάμαι που μου την έφεραν στην αγκαλιά μου, αλλά δεν θυμάμαι αγαλλίαση. Θυμάμαι τον πανικό που με ακολουθούσε στα δύο πρώτα της χρόνια. Θυμάμαι ένα: «Ωραία, και τώρα οι δυο μας. Και τι κάνουμε τώρα;». Και τώρα που ο πανικός έχει φύγει (ή έτσι νομίζω), την κοιτάω και την καμαρώνω κι αισθάνομαι ότι τώρα ζω μαζί της και τη βλέπω να μεγαλώνει και να αλλάζει και να γίνεται αυτό που θέλει εκείνη να γίνει. Μέχρι να να μεγαλώσει, να φύγει από μένα και τον μπαμπά της και να γίνει ο ανεξάρτητος άνθρωπος που μάλλον ονειρεύεται να γίνει. Κτηνίατρος ή μπαλαρίνα ή να πετάει ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, γιατί αυτό αλλάζει κάθε μέρα. Κι εκείνο το τσουνάμι συναισθημάτων δεν σταματάει να σε χτυπάει από την ώρα που θα ανοίξεις τα μάτια σου μέχρι την ώρα που θα κοιμηθείς και θα ξαναξυπνήσεις μέ-

σα στα άγρια χαράματα, που θα τους στείλεις όλους σε δουλειές και σχολεία και θα μείνεις για λίγο μόνη με τον ζεστό –για αλλαγή– καφέ σου και στις δύο ώρες θα σου λείπουν όλοι τους και θα γυρίσουν σπίτι και πάλι θα βρίζεις από μέσα σου για τα κείμενα που δεν έγραψες, τα τηλέφωνα που δεν έκανες, τη βροχή που δεν άφησε τα ρούχα να στεγνώσουν, το χαλασμένο σίδερο που δεν θα φτιαχτεί μόνο του, το συγύρισμα που πάντα το κάνεις μόνη σου, αλλά θα πέσεις να κοιμηθείς και μέχρι να σε ξαναξυπνήσει το «μαμά» από το διπλανό δωμάτιο θα ονειρεύεσαι καλοκαιρινές διακοπές μαζί τους κι εκδρομές και παγωτά σορμπέ φράουλα και πατίνια και βόλτες σε πάρκα και ιστορίες και βιβλία και χουχουλιάσματα στον καναπέ και ταινίες με μπόλικα λύσσα από το αλάτι ποπ κορν και, και, και… Δεν υπάρχει οδηγός επιβίωσης, δεν υπάρχουν «πρέπει» και «όχι», δεν υπάρχουν λίστες να ακολουθήσεις κατά γράμμα, υπάρχει μόνο ζωή που τη ζεις στο έπακρο με όλα τα πάνω και τα κάτω της – κυρίως αυτά. Είναι υπέροχο όλο αυτό και δεν θα το άλλαζα ποτέ. Ακόμα κι αν δεν είμαι πια αυτή που ήμουν τέσσερα χρόνια πριν. Η Ζωή Κοσκινίδου είναι δημοσιογράφος (kokkinialepou.gr)

ΜΕΛΊΝΑ ΣΠΑΘΆΡΗ

«Χάρτης πλοήγησης δεν υπάρχει, εσύ χαράζεις τον δρόμο»

Μ

πορείς να φανταστείς ένα αυτοκίνητο που ξεκινά μεσάνυχτα κι έχει να διανύσει μια έρημο με λιγοστή βενζίνη για να φτάσει στον προορισμό του στις εξίμισι το πρωί, φορτωμένο ως τα μπούνια και χωρίς GPS; Ωραία. Αφαίρεσε τώρα ένα λάστιχο από το αυτοκίνητο κι έχεις μια αρκετά πιστή εικόνα του πώς είναι να διασχίζεις την τέταρτη δεκαετία της ζωής σου, χωρισμένη και με full-time δουλειά, με παιδί στο δημοτικό και χωρίς το προστατευτικό δίχτυ της διευρυμένης ελληνικής φαμίλιας να σε μαζέψει αν πέσεις. Χάρτης πλοήγησης δεν υπάρχει, εσύ χαράζεις τον δρόμο, εσύ βάζεις και την οδοσήμανση, και οι καταστάσεις που ζεις, τρέχοντας να καλύψεις τoυς μυριάδες ρόλους που απαιτεί το job description σου –επιστάτρια, σοφέρ, κουβαλήτρα, μπέιμπι-σίτερ, καθαρίστρια, σεφ, party planner, γιατρός, κομμώτρια και άλλα–, αλλά και το συναισθηματικό ρόλερ κόστερ –από την αδεξιότητα στο dating, όταν ανακοινώνεις το πρόγραμμα εξόδων σου στον ενδιαφερόμενο, μέχρι τον απόλυτο τρόμο, όταν κάνει σεισμό και κρύβεις την κρίση πανικού για να μη διαιωνίσεις τη φοβία σου στο παιδί–, συναγωνίζονται σενάρια ταινίας, κομεντί ή θρίλερ, όπως προτιμάς. Ωστόσο, παρ’ ότι έχω πλέον πειστεί ότι οι εργαζόμενες μητέρες γενικά είμαστε χάμστερ στα οποία διεξάγεται πείραμα για να αποδειχτεί ότι ο ύπνος δεν είναι απαραίτητος στον άνθρωπο, δεν θα άλλαζα ούτε μια μέρα στη ζωή μου. Και ενώ όλο αυτό το βίωμα καμία σχέση δεν έχει με την «κουλ» απεικόνιση της single «smilf» μάνας

Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ Ένας «φάρος» γνώσης για την ιστορία των τηλεπικοινωνιών.

Ανακαλύψτε τα πλούσια εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά προγράμματα του μοναδικού μουσείου τεχνολογίας στη χώρα αλλά και τον νέο εκθεσιακό χώρο. Τα παιδιά στις μέρες μας μεγαλώνουν μέσα στην αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας. Παίζουν στα δάχτυλα από πολύ μικρή ηλικία ένα tablet ή ένα smartphone και εξοικειώνονται πολύ γρήγορα με τις νέες τεχνολογίες. Τι γνωρίζουν όμως για τους προκατόχους αυτών των συσκευών; Ελάχιστα, μπορεί να διαπιστώσει εύκολα κάποιος, αφού ούτε καν φαντάζονται ότι κάποτε μπορεί να σε αναζητούσαν στο τηλέφωνο του μπακάλικου της γειτονιάς. Στο Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ μπορούν, ωστόσο, να ανακαλύψουν έναν ολόκληρο κόσμο γύρω απ’ τις τηλεπικοινωνίες στη χώρα μας, να παίξουν και να μάθουν με τον πιο διαδραστικό και διασκεδαστικό τρόπο την ιστορία πίσω απ’ αυτά που σήμερα θεωρούνται αυτονόητα στην καθημερινότητά μας. Το τι χρειάζεται για να μπορεί εύκολα με ένα κλικ στον υπολογιστή ή στο tablet του να μπει στο Ιnternet αλλά και πόσοι άνθρωποι δουλεύουν ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών για να μπορεί να έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Πρόσφατα το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ, που φέτος έκλεισε τα 28 χρόνια λειτουργίας, έκανε ανακαίνιση στον 1ο όροφο, όπου φιλοξενείται η μόνιμη έκθεση, παρουσιάζοντας την ιστορία των τηλεπικοινωνιών, από την εφεύρεση του ηλεκτρισμού μέχρι τις δορυφορικές τηλεπικοινωνίες, μέσα από σύγχρονες διαδραστικές τεχνολογικές εφαρμογές και όχι μόνο. Ο εκθεσιακός χώρος χωρίζεται σε 10 νέες θεματικές ενότητες, όπου το παρελθόν ενώνεται με το παρόν και μας οδηγεί κατευθείαν στην digital εποχή, που είναι το μέλλον. Στο Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ ο

επισκέπτης μπορεί να δει μια πλούσια συλλογή του περιλαμβάνει πάνω από 3.400 αντικείμενα και αρχειακό υλικό με πάνω από 23.000 έγγραφα, χάρτες και φωτογραφίες, καθώς και οπτικοακουστικό υλικό. Τηλεφωνικές συσκευές-αντίκες, μορσικοί τηλέγραφοι, σπάνια χειρόγραφα τηλεγραφήματα, ένα μοντέλο του καλωδιακού πλοίου «Θαλής ο Μιλήσιος», τα telex και οι οπτικές ίνες, οι συσκευές τηλεφωτογραφίας και χιλιάδες τηλεφωτογραφίες, οι ασύρματες και δορυφορικές επικοινωνίες ξεδιπλώνουν την ιστορία των τηλεπικοινωνιών μπροστά στα μάτια του επισκέπτη. Ένα απ’ τα πιο ξεχωριστά εκθέματα του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ είναι ένα από τα πρώτα στούντιο τηλεόρασης στην Ελλάδα, το οποίο στήθηκε το 1967. Η εμπειρία όμως δεν σταματά εδώ, αφού το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ, πάντα μέσα από ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές κάθε βαθμίδας και ξεναγήσεις, προσφέρει έναν απολαυστικό συνδυασμό ψυχαγωγίας και γνώσης για μικρούς και μεγάλους. Έτσι, αυτόν τον Απρίλιο το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ «ανεβάζει» ψηλά τους επισκέπτες του μέσα από το πρόγραμμα: «Γίνε μια μέρα Εναερίτης: ανέβα ψηλά»! Οι «εναερίτες» έρχονται στο Μουσείο Τηλεπικοινωνιών Ομίλου ΟΤΕ και τα παιδιά «ανεβαίνουν» ψηλά για να ανακαλύψουν πώς είναι να δουλεύει κάποιος πολλά μέτρα πάνω από τη γη, σε επικίνδυνες και αντίξοες συνθήκες (χιόνια, βροχή κ.λπ.) με στόχο η επικοινωνία να μη σταματά ποτέ! Θα παρατηρήσουν και θα αγγίξουν τον εξοπλισμό των εναεριτών (εργαλεία,στολές κ.ά.), θα ακούσουν ιστορίες και θα ανακαλύψουν άγνωστες πτυχές του κόσμου των τηλεπικοινωνιών. Τέλος, τα παιδιά θα αποτυπώσουν ψηφιακά τις ιστορίες που τους εντυπωσίασαν στον εικονικό χώρο επαυξημένης πραγματικότητας (Augmented Reality Sandbox).

Πρωτέως 25, Νέα Κηφισιά, 210 6201999, 210 6201899, www.otegroupmuseum.gr, Η είσοδος για τα προγράμματα ξενάγησης καθώς και τα εκπαιδευτικά προγράμματα είναι ελεύθερη. Κρατήσεις μόνο οnline.

29.3.18 – lifo

27

ως ενός «σέξι χάους με ποδαράκια» στις κωμωδίες καταστάσεων του Netflix, είναι δύσκολο να κρύψεις ένα αίσθημα «τους χαλάσαμε τη σούπα» όταν διαπιστώνεις ότι τα καταφέρνεις μια χαρά, κι εσύ και το παιδί –συχνά και ο μπαμπάς του παιδιού– μέσα σε έναν κόσμο που το βρίσκει πιο εύκολο να σε κατηγορεί επειδή χωρίζεις από το να σε βοηθά να πετύχεις, αφού χωρίσεις. Η Μελίνα Σπαθάρη είναι υπεύθυνη advocacy για πρόσφυγες και μετανάστες και δημοσιογράφος.

ΒΆΣΙΑ ΤΖΑΝΑΚΆΡΗ

«Μαθαίνω πολλά και κυρίως μαθαίνω να σέβομαι την ελευθερία του και τη δική μου»

Ό

ταν ήμουν έγκυος, μετέφραζα για λογαριασμό των εκδόσεων Μεταίχμιο ένα βιβλίο με τίτλο Το κορίτσι με το κόκκινο παλτό της Kate Hamer, όπου η ηρωίδα λέει: «Κανείς δεν σου λέει πώς θα είναι όταν θα κάνεις παιδί. Κανείς δεν σου λέει πως θα ανησυχείς συνέχεια, ένας κόσμος ανησυχίας που δεν τελειώνει ποτέ. Πως κρατάνε τη μοίρα σου, την επιβίωσή σου στα χέρια τους, ενώ πριν ήσουν ελεύθερος, ελεύθερος και δεν το ήξερες. Πως αν τους συμβεί κάτι θα καταστραφείς κι εσύ και κουβαλάς διαρκώς αυτήν τη γνώση». Αφότου απέκτησα τον Κωστή, σκέφτομαι συχνά πόσο μεγάλη αλήθεια περιέχει αυτή η παράγραφος. Γιατί, πράγματι, αυτό είναι κάτι που κανείς δεν σου λέει. Όπως και κανείς δεν σου λέει τις λεπτομέρειες σχετικά με το μεγάλωμα ενός παιδιού – αλλά και να σου τις πει, είναι αδύνατον να αντιληφθείς πώς ακριβώς θα είναι. Μαθαίνεις μόνη σου. Το πρώτο σοκ είναι ότι οι ανάγκες του παιδιού έρχονται και θα έρχονται πρώτες (προφανώς), και πρέπει να τις καλύψεις ενώ δουλεύεις, μαγειρεύεις, τρέχεις σε ραντεβού, πάρτι, γιατρούς, και καθώς τρέχεις θυμάσαι ότι έχεις κι εσύ ανάγκες και απελπίζεσαι που δεν μπορείς να τις ικανοποιήσεις, γιατί θες, θες πολλά πράγματα, να διαβάσεις, να γράψεις, να βγεις για φαγητό, για ποτό, εξακολουθείς να θες όσα και πριν, γιατί είσαι αυτή που ήσουν, μόνο που τώρα έχεις κι ένα παιδί που υπεραγαπάς και κάπως πρέπει να βρεις τρόπο να συνταιριαστούν οι ανάγκες και οι επιθυμίες σας. Έχω πάρει τον Κωστή σε παρουσίαση ποιητικής συλλογής, τον παίρνω σε συναντήσεις με φίλους, του δίνω tablet (απενοχοποίηση τώρα) στα ταξίδια ή αν προκύψει κάποια έκτακτη δουλειά, δέχομαι βοήθειες από φίλους και συγγενείς, κάνω μαζί του συμφωνίες περί φαγητού («εντάξει, ένα μπισκότο, αλλά μετά μπανάνα») κι έχω ξεχάσει το ιδεώδες της τέλειας μαμάς. Αυτό ήταν κάτι που αποφάσισα να κάνω συνειδητά την περίοδο του θηλασμού, όταν τις λίγες φορές που έδωσα «ξένο» γάλα ένιωθα σαν να είχα διαπράξει έγκλημα. Τότε έθεσα στον εαυτό μου ένα ερώτημα: είναι καλύτερα να έχει ο Κωστής μια ατελή μαμά ή μια φρικαρισμένη

28 lifo – 29.3.18

μαμά; Το πώς κάνεις αυτές τις επιλογές είναι κι αυτό κάτι που μαθαίνεται. Μερικά πράγματα που μαθαίνω ακόμη: να μη φωνάζω γιατί δεν βγαίνει τίποτε με αυτό τον τρόπο, να αποφεύγω τα σούπερ-μάρκετ που έχουν καλό section με παιχνίδια, να μη φεύγω ποτέ από το σπίτι χωρίς ένα τουλάχιστον σνακ εγκεκριμένο από τον Κωστή, τα ονόματα όλων των ηρώων της ταινίας Cars, πώς να αναγνωρίζω μάρκες αυτοκινήτων από τα σήματά τους (ακόμη μπερδεύω κάποιες, ο Κωστής πάλι όχι), να μη βρίζω μπροστά του, να λέω «όχι» σε μια δουλειά αν είναι να μη μου αφήνει ούτε μία ώρα την ημέρα μαζί του, να παίρνω βαθιές ανάσες και να κάνω υπομονή. Μαθαίνω πολλά και κυρίως μαθαίνω να σέβομαι την ελευθερία του και τη δική μου, την ισορροπία του και τη δική μου, τα θέλω του και τα δικά μου. Είναι πολλά και δύσκολα και δεν ξέρω πώς τα πηγαίνω – συχνά, πάντως, μου ’ρχεται στο μυαλό η γνωστή φράση από το Μίσος του Ματιέ Κασοβίτς: «Ως εδώ, όλα καλά». Η Βάσια Τζανακάρη είναι μαμά του Κωστή. Είναι συγγραφέας και μεταφράστρια. Έχει γράψει τρία βιβλία ενηλίκων και ένα βιβλίο για παιδιά, όλα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

ΜΥΡΤΏ ΣΗΜΙΤΟΠΟΎΛΟΥ «Η καθημερινότητα, ένας αγώνας δρόμου»

Ο

φείλω να ομολογήσω ότι όταν πήρα την απόφαση να φέρω στον κόσμο ένα παιδί και να το μεγαλώσω μόνη μου, τίποτα δεν με προετοίμασε για τον βαθμό δυσκολίας του εγχειρήματος. Στην πορεία έμαθα ότι με μηδενικές κοινωνικές παροχές και παντελή απουσία ευελιξίας στις εργασιακές συνθήκες για τις νέες μητέρες, κάθε μητέρα που εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα καλείται να αντεπεξέλθει με απόλυτη συνέπεια σε δύο δουλειές πλήρους απασχόλησης. Οι έννοιες «διαχείριση χρόνου» και «χρήματος» πέρασαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, ο προσωπικός χρόνος αποτελεί όλο και πιο μακρινή ανάμνηση και οι πολύ συχνές παιδικές ασθένειες έγιναν ο χειρότερος εφιάλτης μου. Η καθημερινότητα, ένας αγώνας δρόμου να μην αργήσω, να μην κλείσει ο σταθμός, να μη φύγει η κοπέλα, να προλάβω τον παιδίατρο/δραστηριότητες/μαγείρεμα και τις απολύτως απαραίτητες οικιακές εργασίες. Και παράλληλα, μια διαρκής αγωνία, μια αίσθηση αυτοαμφισβήτησης για τον πιο σημαντικό ρόλο που κλήθηκα ποτέ να αναλάβω: Είμαι καλή μάνα; Μήπως την κακομαθαίνω; Ή μήπως είμαι πολύ αυστηρή; Περνώ αρκετό ποιοτικό χρόνο μαζί της; Της αφήνω χώρο να αυτονομηθεί; Ή μήπως την καταπιέζω; Όσο περνούν τα χρόνια, είμαι σίγουρη ότι αυτές οι αγωνίες μόνο θα μεγαλώνουν. Το αποτέλεσμα σίγουρα με αποζημιώνει και δεν θα άλλαζα με τίποτα στον κόσμο την αγκαλιά και το χαμόγελο της κόρης μου. Θα έπρεπε όμως να είναι πιο εύκολο, να δίνονται κίνητρα από την πολιτεία, να προστατεύεται η μητρότητα στην αγορά εργασίας, να υπάρχουν

δομές φύλαξης και δημιουργικής απασχόλησης με ρεαλιστικά ωράρια. Ως μητέρα ενός τρίχρονου κοριτσιού μία συμβουλή έχω να δώσω σε όποια γυναίκα αποφασίζει να γίνει μητέρα εν μέσω των σημερινών, εχθρικών προς τη μητρότητα κοινωνικο-οικονομικών συγκυριών: μην αρνείστε βοήθεια, απ’ όπου κι αν προέρχεται. Είτε είναι από σύντροφο, συγγενή, φίλο ή γείτονα, οποιοσδήποτε προσφερθεί να βοηθήσει, αφήστε τον. Σε όλα τα υπόλοιπα, αγνοήστε τους πάντες και ακολουθήστε το ένστικτό σας – αυτό ξέρει καλύτερα. Η Μυρτώ Σημιτοπούλου είναι ιδιωτική υπάλληλος.

ΦΩΤΕΙΝΉ ΠΑΝΤΕΛΟΠΟΎΛΟΥ

«Απολαύστε τη μητρότητα χωρίς άγχος, ενοχές και διλήμματα»

Η

πιο σημαντική και ουσιαστική ευθύνη που αναλαμβάνει ένα άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του είναι η ευθύνη για το μεγάλωμα, την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών του. Τη σημερινή εποχή οι γυναίκες καλούμαστε να αναλάβουμε πολλαπλούς ρόλους στην οικογένεια, όπως αυτός της εργαζόμενης, της μητέρας, της συζύγου και της νοικοκυράς. Οι υποχρεώσεις του κάθε ρόλου είναι μεγάλες, με αποτέλεσμα η κούραση, το στρες και οι επαγγελματικές ανησυχίες να μας εξουθενώνουν. Η φροντίδα των παιδιών (σωματική και ψυχική), οι ποικίλες υποχρεώσεις στη δουλειά και στο σπίτι και η ανάγκη να αφιερώνουμε χρόνο στη φροντίδα του εαυτού μας (καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε γυναίκες-σύζυγοι) είναι μερικές από τις προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε και να αντεπεξέλθουμε σε αυτές. Ειδικότερα στην Ελλάδα της κρίσης, οι οικονομικές δυσκολίες, η ανασφάλεια για το αν θα μπορέσουν να καλυφθούν οι ανάγκες των παιδιών μας, καθώς και η αβεβαιότητα για το μέλλον τους, φορτίζουν επιπλέον την καθημερινότητα. Η συμβουλή μου στις γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν παιδί είναι ότι ο ερχομός του θα πρέπει να είναι η επισφράγιση μιας ήδη ευτυχισμένης σχέσης που έχει ως θεμέλια την αγάπη, την αφοσίωση, την κατανόηση και τον αλληλοσεβασμό και όχι εκπλήρωση κοινωνικής απαίτησης ή η απέλπιδα προσπάθεια σωτηρίας μιας κατεστραμμένης σχέσης. Στις νέες μητέρες θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι όλες υπήρξαμε κάποτε παιδιά και προφανώς κανείς δεν έχει εκπαιδευτεί για να γίνει γονιός. Απολαύστε τη μητρότητα χωρίς άγχος, ενοχές και διλήμματα. Θυμηθείτε ότι τα παιδιά μας αντιλαμβάνονται πολύ περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε, διδάξτε τα με το παράδειγμά σας, αφιερώστε τους ποιοτικό χρόνο και διεκδικήστε το δικαίωμα να μάθετε από τα λάθη σας. Η Φωτεινή Παντελοπούλου είναι μαθηματικός/ ιδιωτική υπάλληλος.

Γράμματα, αριθμοί, ζωάκια και αγαπημένοι παιδικοί ήρωες «ζωντανεύουν» τα πιάτα μας και κάνουν το φαγητό παιχνιδάκι.

Αν είσαι γονιός, ενδεχομένως ξέρεις ότι μερικές φορές το να ταΐσεις τους μικρούς μπόμπιρες μπορεί να εξελιχθεί σε πραγματικό άθλο. Ευτυχώς, στη Melissa σκέφτηκαν μια καινοτόμο ιδέα που θα κάνει τη ζωή των γονιών πολύ πιο εύκολη. Ζωάκια, γράμματα, αριθμοί και αγαπημένοι παιδικοί ήρωες, σε συνδυασμό με την υπέροχη γεύση της Melissa, κάνουν το φαγητό εύκολο σαν παιχνίδι. Παράλληλα, τα διάφορα σχήματα έχουν σχεδιαστεί προσεκτικά ώστε να βοηθούν το ζυμαρικό να δέσει καλύτερα με τη σάλτσα, να κάνει πιο εύκολη την κατάποση αλλά και να ενθαρρύνει τον χειρισμό του πιρουνιού. Και όλα αυτά πάντα με την εγγυημένη ποιότητα που έχει Melissa εδώ και 70 χρόνια. Έτσι, με τα καινοτόμα ζυμαρικά Melissa Pasta Kids οι μικροί μακαρονάδες μπορούν να παίζουν με τους αγαπημένους τους ήρωες ή να γράφουν το όνομά τους και να απολαμβάνουν τη μοναδική τους γεύση. Άλλωστε, μικροί και μεγάλοι είμαστε μακαρονάδες; Τι να κάνουμε;

FB: Μelissa.Kikizas

29.3.18 – lifo

29

ONASSIS YOUTH FESTIVAL 2018: Η ΣΤΈΓΗ ΤΟΥ ΙΔΡΎΜΑΤΟΣ ΩΝΆΣΗ ΥΠΟΔΈΧΕΤΑΙ ΈΝΑ ΤΡΙΉΜΕΡΟ ΜΕ ΠΑΡΑΣΤΆΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΆ ΔΡΏΜΕΝΑ ΑΠΌ ΓΥΜΝΆΣΙΑ ΚΑΙ ΛΎΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ. ΕΠΙΣΚΕΦΘΉΚΑΜΕ ΤΡΊΑ ΑΠΌ ΑΥΤΆ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΉΣΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΊΑ ΤΟΥΣ, ΜΙΛΏΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΘΗΓΗΤΈΣ, ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΈΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΕΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΠΙΒΛΈΠΟΥΝ. ΑΠΌ ΤΟΝ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟ ΔΙΑΚΟΣΆΒΒΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ: ΓΙΏΡΓΟΣ ΑΔΆΜΟΣ

30 lifo – 29.3.18

Η καλλιτεχνική εκπαίδευση των νέων, όπως θα έπρεπε να είναι

O

ταν διάβασα περισσότερες λεπτομέρειες για το Youth Festival που διοργανώνει η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, αναπόφευκτα θυμήθηκα τα δικά μου σχολικά χρόνια και την πρακτικά ανύπαρκτη δευτεροβάθμια καλλιτεχνική εκπαίδευση που –δεν– έλαβα. Τα «καλλιτεχνικά» τότε (και φαντάζομαι και τώρα, στη συντριπτική πλειονότητα των σχολείων της χώρας) ισοδυναμούσαν με την «ώρα του παιδιού», δηλαδή μία ώρα την εβδομάδα, στριμωγμένη άτσαλα ανάμεσα σε φυσικοχημείες και Αρχαία, με τις δραστηριότητες να περιορίζονται σε απλή ζωγραφική – άντε και κανένα σχέδιο, με πιο συγκεκριμένους κανόνες στο λύκειο, αν ο καθηγητής είχε μεράκι και όρεξη, αφού όσοι ενδιαφέρονταν για σχολές, όπως η αρχιτεκτονική, που απαιτούσαν εξέταση του συγκεκριμένου μαθήματος σε επίπεδο Πανελληνίων, ήταν δεδομένο ότι θα έκαναν φροντιστήριο. Ως εκ τούτου, ζήλεψα πολύ τα παιδιά που έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, καθώς οι υπεύθυνοι των σχολείων τους αποφάσισαν να τους δώσουν την ευκαιρία για μια πιο ολοκληρωμένη καλλιτεχνική –θεατρική, εν προκειμένω– εκπαιδευτική εμπειρία, δηλώνοντας συμμετοχή σε αυτό. Στην αρχή του ακαδημαϊκού έτους σε κάθε σχολείο σχηματίστηκαν ομάδες κατά μέσο όρο 15 ατόμων, με παιδιά που είτε είχαν προηγούμενη επαφή με το θέατρο είτε δεν είχαν καμία σχέση και δήλωσαν οικειοθελώς ενδιαφέρον για τις τρίωρες εβδομαδιαίες συναντήσεις που θα γίνονταν, πάντα εκτός του σχολικού προγράμματος. «Το Onassis Youth Festival θα μπορούσε να ενταχθεί στην κατηγορία των δράσεων και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων δημιουργικής έκφρασης που γίνονται εκτός των τειχών της Στέγης, μέσα στην πόλη, στις γειτονιές, στις σχολικές μονάδες» περιγράφει η Μυρτώ Λάβδα, υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Ιδρύματος Ωνάση. «Η ιδέα εδώ συνοψίζεται στη βιωματική μάθηση και στο πώς μπορούμε να δώσουμε ανάσες δημιουργικότητας, έκφρασης, φαντασίας, κίνησης και αυτενέργειας, να δημιουργήσουμε κοινωνική συνοχή και να διευρύνουμε ορίζοντες μέσα σε ένα σχολικό περιβάλλον που κατά τα άλλα έχει κάτι το παθητικό, ενίοτε βαρετό. Το εργαλείο είναι το θέατρο, αλλά δεν είναι αυτοσκοπός. Μέσα από αυτό προφανώς συνδυάζουμε την εκπαίδευση με τις τέχνες, αλλά δίνουμε διεξόδους, απελευθερώνοντας δυνάμεις. Το πολύ σπουδαίο είναι ότι μέσα σε αυτές τις ομάδες μαθητές όχι καλοί, συχνά παραμελημένοι ή πολύ ζωηροί, αναδεικνύουν πλευρές τους που εκπλήσσουν συχνά τους καθηγητές, τους συμμαθητές τους, αλλά και τους ίδιους».

9ο ΓΕΛ Αθηνών 29.3.18 – lifo

31

VINIETA «Είμαστε ψυχές, μοίρες, τι είμαστε;»

ΙNFO Onassis Youth Festival 2018 13-15/4, από το μεσημέρι μέχρι αργά το βράδυ, με παραστάσεις ανά μία ώρα. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση – Μικρή Σκηνή Είσοδος ελεύθερη Συνεργάτες του Φεστιβάλ: Άρης Λάσκος & Αναστασία Γιαννάκη, Κάτια Γκουλιώνη & Άγγελος Φραντζής, Ομάδα Ντουθ (Βάσια Ατταριάν & Μυρτώ Μακρίδη), Αννέτα Στεφανοπούλου και Χριστίνα Στουραΐτη, 4Frontal (Θανάσης Ζερίτης & Αριστέα Σταφυλαράκη), CheekBones (Στέφανος Αχιλλέως & Αγγέλικα Σταυροπούλου), Βίκυ Γεωργιάδου & Φοίβος Συμεωνίδης, Ρηνιώ Κυριαζή & Γιούλη Καρναχωρίτη, Θανάσης Δόβρης & Μαρία Παρασύρη

1ο ΕΠΑΛ Αιγάλεω

32 lifo – 29.3.18

Πρώτη στάση μου στην εξερεύνηση του προγράμματος ήταν το 1ο ΕΠΑΛ Αιγάλεω που βρίσκεται μέσα στον ευρύτερο χώρο του ΤΕΙ Αθήνας στα δυτικά προάστια. Όταν φτάνω, η πρόβα έχει μόλις ξεκινήσει και οι σκηνοθέτες Βίκυ Γεωργιάδου και Φοίβος Συμεωνίδης έχουν σχηματίσει έναν κύκλο με τους μαθητές και συντονίζονται σε μερικές κινησιολογικές ασκήσεις, ανταλλάσσοντας ενέργειες και φωνάζοντας ταυτόχρονα με δύναμη τη λέξη «δίνω». Στη συνέχεια, μπαινοβγαίνουν χορογραφημένα από ένα τετράγωνο πλαισιωμένο με θρανία και καρέκλες. Μια κοπέλα ξεχωρίζει εξαρχής, η Σαλώμη, η πρώτη που στη συνέχεια θα μου επιβεβαιώσει ότι θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με την υποκριτική, μπαίνοντας σε δραματική σχολή. Σκέφτομαι ότι αυτό το σχολείο έχει πολλή νταρκίλα: τα περισσότερα παιδιά, που προέρχονται από διαφορετικές τάξεις και ειδικότητες, είναι μαυροφορεμένα με μεταλάδικα t-shirts και αντίστοιχες στάμπες. Η εικόνα με αυτούς τους τύπους να επιδίδονται σε θεατρικές ασκήσεις είναι απίστευτα ενθαρρυντική και τα ταφικά επιγράμματα που έχουν επιλέξει οι καθηγητές τους, σύντομα κείμενα της αρχαιότητας με έναν ή περισσότερους στίχους, δεν είναι προφανώς τυχαία. «Αφού πρόκειται για νέα παιδιά, προσπαθούμε να μιλήσουμε για τον θάνατο μέσα από τη χαρά της ζωής. Είναι φοβερό, γιατί το κατανοούν απολύτως, τους αρέσει να παίζουν με αυτή την ιδέα. Αυτό το τετράγωνο είναι το “άλλο”, αλλά μπαινοβγαίνουν σε αυτό σαν σε εξερεύνηση» αναφέρει η Βίκυ Γεωργιάδου και ο Φοίβος Συμεωνίδης συμπληρώνει: «Αυτά τα κείμενα έχουν τρομερό χιούμορ, ειδικά ένα παιδί μπορεί να τα προσεγγίσει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους». Οι σκηνοθέτες θυμούνται την πρώτη τους συνάντηση με τα παιδιά, όταν αντιλήφθηκαν μεμιάς ότι διαθέτουν μεγάλη συναισθηματική νοημοσύνη. «Οι περισσότερες ασκήσεις που κάνουμε βασίζονται στην αλληλεξάρτηση, δηλαδή στο ότι κινείσαι και υπάρχεις “σε σχέση με”. Το κατανόησαν εξαρχής πολύ βαθιά και μπαίνουν σε δύσκολες περιοχές με τον δικό τους τρόπο. Χωρίς την αγωνία και το άγχος των κειμένων, ο τρόπος με τον οποίο ελευθερώνονται επειδή λειτουργούν σε σχέση με κάποιον άλλο είναι η ουσία του θεάτρου. Η δραματουργία δεν είναι ζήτημα του μυαλού, είναι ζήτημα της αίσθησης». Επιβεβαιώνω ότι δεν διέκρινα σε κανένα σημείο της πρόβας την αγωνία των παιδιών να «θυμηθούν τα λόγια». Στόχος εξάλλου

και για την τελική παράσταση στη Στέγη είναι να παρουσιάσουν αυτά τα κείμενα που στην αρχή τούς φόβιζαν μέσα σε ένα παιχνίδι, να τα εννοούν και να τα επικοινωνήσουν πραγματικά. Στην τελική ερώτησή μου τι κερδίζουν οι καλλιτέχνες από αυτή τους την ενασχόληση, η Βίκυ Γεωργιάδου είναι σαφής: «Χρόνια ζωής! Εγώ θυμήθηκα γιατί κάνω αυτήν τη δουλειά».

τις μεταμορφώσεις των εφήβων. Τα κείμενα έχουν πειραχτεί από τα ίδια τα παιδιά και εξετάζουν συνολικότερα την έννοια μιας μεταμόρφωσης, περιλαμβάνοντας από σούπερ ήρωες και αλλαγές πολιτικών

«Μπορώ να γίνω κάτι παραπάνω από εμένα»

Στο 19ο Γυμνάσιο Αθηνών οι βασικές δυσκολίες είναι δύο: η πρακτική, ότι πρόκειται για παιδιά γυμνασίου, άρα για εφήβους πολύ νεαρής ηλικίας, και η κοινωνική, ότι το σχολείο βρίσκεται σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά των Πατησίων και διαθέτει μεγάλο αριθμό παιδιών μεταναστών και προσφύγων. Ήταν αυτές ακριβώς οι δυσκολίες που έκαναν τον Θανάση Δόβρη και τη Μαρία Παρασύρη να εμπλακούν με το πρόγραμμα και μάλιστα με τη διδασκαλία της Αντιγόνης του Σοφοκλή, ενός από τα πιο γνωστά έργα της αρχαιοελληνικής γραμματείας που ούτως ή άλλως διδάσκεται, αλλά στο λύκειο. «Προσπαθήσαμε, όσο γίνεται, να εντάξουμε έναν μύθο σε μια, ας το πούμε, ποιητική πραγματικότητα των παιδιών και όχι να προσαρμόσουμε αυτά στις ανάγκες ενός κειμένου» περιγράφει ο Θανάσης Δόβρης. «Πέρα από τη δυσκολία της συγκέντρωσης, είχαμε να αντιμετωπίσουμε και τη δυσκολία της γλώσσας. Την προσπελάσαμε με τραγούδια, ξένες Αντιγόνες, δηλαδή ανθρώπους, γυναίκες κυρίως, που επαναστάτησαν, διάφορα κόμικς. Δηλαδή χρησιμοποιήσαμε την ιστορία της Αντιγόνης ως έναν πολύ ισχυρό μύθο που χρειάζεται για να φτιάξουν οι σύγχρονοι άνθρωποι τους δικούς τους μύθους. Ενώ δεν τρελάθηκαν αρχικά με όλο αυτό, χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς τους συγκινεί, σταδιακά έγιναν φίλοι μεταξύ τους, πράγμα αρκετά δύσκολο για παιδιά μικρής ηλικίας, ειδικά αν λάβουμε υπόψη τα στεγανά που υπάρχουν για την τέχνη. Το θεωρώ γενναίο που άτομα από άλλες θρησκείες, χωρίς τη δυτική κουλτούρα, συμμετέχουν και σταδιακά τους αρέσει».

Στο 9ο Γενικό Λύκειο Αθηνών οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετι-

κές. Εδώ, λοιπόν, μιλάμε για ένα σχολείο που βρίσκεται στο Θησείο, σε μία από τις καλύτερες και ωραιότερες τοποθεσίες της Αθήνας, με παιδιά σαφώς «καλοαναθρεμμένα», τα περισσότερα εκ των οποίων θέλουν συνειδητά να επιλέξουν τον επαγγελματικό δρόμο της υποκριτικής – έχοντας όμως αντιληφθεί, εκ των έσω πλέον, τις δυσκολίες του επαγγέλματος. Εδώ, επίσης, το δίδυμο της σκηνοθεσίας, η Βάσια Ατταριάν και η Μυρτώ Μακρίδη, ετοιμάζει παράσταση «κανονική» που βασίζεται στις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου ή, σωστότερα, που, παίρνοντας αφορμή από τις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου, μιλά γ ι α

σκηνικών ή καιρικών φαινομένων μέχρι τον επαναπροσδιορισμό φύλου. «Λένε πράγματα βαριά και ασήκωτα με μια ελαφράδα, σαν να είναι το πιο αυτονόητο πράγμα στον κόσμο» αναφέρει η Μυρτώ Μακρίδη. Είναι πράγματι εντυπωσιακό πόσο αφοσιωμένα είναι τα 12 παιδιά στο πέρασμα που βλέπω. Μαθαίνω στη συνέχεια ότι η Τερέζα Ροζάκη, διευθύντρια του λυκείου, είναι ιδιαίτερα υποστηρικτική στην ομάδα που συναντιέται τα απογεύματα των Κυριακών και συνεχώς διαθέσιμη να συνδράμει με κάθε τρόπο. Η ίδια, που είναι φιλόλογος, μου λύνει τις απορίες: «Ως σχολείο, έχουμε εδώ και χρόνια διάφορες καλλιτεχνικές ομάδες. Έχουμε μια πολύ καλή εικαστικό, που είναι της θεατρολογίας, και προσπαθούμε να συνεργαζόμαστε μαζί της, γιατί βοηθάει τα παιδιά. Το μάθημα της καλλιτεχνικής παιδείας είναι υποχρεωτικό. Το πρωτότυπο σ’ εμάς είναι ότι κάνουμε ιστορία της τέχνης, ελεύθερο σχέδιο και θέατρο στη Γ’ Λυκείου. Γενικά, έχουμε παράδοση στο θέατρο, γιατί βοηθά στην εκπαιδευτική διαδικασία, στο να εκφραστούν τα παιδιά, να βάλουν όρια. Έχουν ανάγκη να ξεφεύγουν από το ατελείωτο γνωσιοκεντρικό σύστημα. Συν ότι το θέατρο βοηθάει πολύ στις μεταξύ τους σχέσεις. Σταδιακά το συνειδητοποιούν περισσότεροι μαθητές αλλά και συνάδελφοι που δεν έχουν σχέση με τα καλλιτεχνικά». Οι σκηνοθέτιδες κάνουν λόγο για καλλιτεχνική αυτοβελτίωση των ίδιων μέσα από την όλη διαδικασία, ενώ προσθέτουν χαρακτηριστικά: «Τους ρουφάμε την ενέργεια! Είχαμε φοβερή αγωνία πριν ξεκινήσουμε για το bullying, αλλά οι μάγκες τελικά λιώνουν στο δευτερόλεπτο. Και θα σου πούμε το εξής: πήγαμε μια μέρα μαζί τους για καφέ. Για μια ώρα ξεχάσαμε τα πάντα, είναι τόσο έντονο αυτό που σου φέρνουν. Ε, και είναι πολύ ωραίο να φεύγουν για πενθήμερη και να σου λένε “θέλω να έρθεις μαζί”». «Μου αρέσει περισσότερο από το να βγαίνω» θα μου πει μετά η Βίκυ, η πιο εξωστρεφής μαθήτρια της ομάδας, απαντώντας στην ερώτησή μου γιατί θυσιάζει τις Κυριακές της για το πρόγραμμα. Η Μαρία σημειώνει ότι στην τυπική διδασκαλία των αρχαίων τραγωδιών δεν ασχολούνται με τη θεατρικότητα των έργων αλλά μόνο με το γλωσσικό κομμάτι και η Ζωή κλείνει ιδανικά: «Η ευκαιρία που μας δόθηκε φέτος δεν μπορεί να μας δοθεί από το σχολείο. Αυτό που θεωρώ πιο δύσκολο στο θέατρο, αλλά με ελκύει ταυτόχρονα, είναι ότι μπορώ να γίνω κάτι παραπάνω από εμένα. Μπορώ να γίνω κάτι άλλο, κάτι που θέλω ή που δεν θέλω».

19ο Γυμνάσιο Αθηνών

BOARDING PASS ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ

Στο πλαίσιο της δράσης πραγματοποιήθηκε και η εκπαίδευση του προσωπικού που εργάζεται στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών πάνω σε θέματα αυτισμού και στα εμπόδια που αυτός δημιουργεί σε παιδιά με ΔΑΦ και τους γονείς τους.

Με στόχο το να μπορέσουν και παιδιά με ΔΑΦ να «ανοίξουν» τα φτερά τους, το Ίδρυμα Ωνάση, με τη συνεργασία του ΕΚΠΑ, δημιούργησε ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό έντυπο με κοινωνικές ιστορίες για θεραπευτές και γονείς παιδιών με ΔΑΦ.

www.onassis.org

Παιδιά με αυτισμό ανοίγουν τα «φτερά» τους με τη συνδρομή του Ιδρύματος Ωνάση. Η ζωή για ένα παιδί ή ενήλικα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) αλλά και για τις οικογένειές τους έχει πολλές προκλήσεις που συχνά ούτε φανταζόμαστε. Έχετε σκεφτεί, για παράδειγμα, πόσο δύσκολη είναι για ένα παιδί με αυτισμό η διαδικασία ενός αεροπορικού ταξιδιού; Τι συναισθήματα μπορεί να του προκαλέσουν τα αμέτρητα αισθητηριακά ερεθίσματα του αεροδρομίου; Γνωρίζετε πώς να αντιμετωπίσετε μια έντονη αντίδραση λόγω άγχους ένα ατόμου με αυτισμό κατά τη διάρκεια μιας πτήσης; Περίπου 1 στα 68 παιδιά του γενικού πληθυσμού διαγιγνώσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Αυτά τα παιδιά συχνά αναγκάζονται να ταξιδέψουν για τις θεραπείες τους. Κάτι τέτοιο, όμως, πολλές φορές αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολο, καθώς η όλη διαδικασία του αεροπορικού ταξιδιού τούς προκαλεί έντονο άγχος. Γι’ αυτό, έχοντας ως στόχο να μπορέσουν και παιδιά με ΔΑΦ να «ανοίξουν» τα φτερά τους, το Ίδρυμα Ωνάση δημιούργησε ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το «Boarding Pass στον αυτισμό». «Όλα ξεκίνησαν με το ανοιχτό κάλεσμα του Ιδρύματος Ωνάση, απ’ όπου προέκυψε μια ομάδα παιδιών, η οποία, μαζί με τους γονείς και τους θεραπευτές, ακολούθησε την προβλεπόμενη διαδικασία προετοιμασίας για ένα αεροπορικό ταξίδι μέσα από ένα άρτιο επιστημονικό πρόγραμμα απευαισθητοποίησης. Στις 2 Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού, το πρόγραμμα θα κορυφωθεί, με τα παιδιά αυτά να επισκέπτονται, μαζί με τους γονείς και τους θεραπευτές τους, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών για μια προσομοίωση αεροπορικού ταξιδιού. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν να εξοικειωθούν με τη διαδικασία και το πλήθος των ερεθισμάτων μιας πτήσης», μας εξηγεί η κα Χριστίνα Παναγιωτάκου, υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Ιδρύματος Ωνάση. Παράλληλα, στο πλαίσιο του «Boarding Pass στον Αυτισμό», δημιουργήθηκαν από το Ίδρυμα Ωνάση, υπό την επιστημονική αιγίδα του ΕΚΠΑ, οι Κοινωνικές Ιστορίες. Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό και καινοτόμο έντυπο κοινωνικών ιστοριών για γονείς και θεραπευτές που περιλαμβάνει μικρές ιστορίες οι οποίες παρουσιάζουν συγκεκριμένες περιστάσεις,

καθώς και τον τρόπο εμπλοκής ενός ή περισσότερων ατόμων σε αυτές. Περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικές με αυτές τις περιστάσεις, όπως τα βήματα προσέγγισής τους, τα πιθανά σενάρια, οι ενδεχόμενες αντιδράσεις των εμπλεκομένων κ.ά. Με τη χρήση φωτογραφιών ή με μια σαφή περιγραφή το άτομο με ΔΑΦ διδάσκεται ποιες είναι οι κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές σε μια κατάσταση με στόχο να περιοριστούν οι πιθανές δυσλειτουργικές αντιδράσεις. (Το έντυπο μπορείτε να το βρείτε στο site του Ιδρύματος Ωνάση, www.onassis.org, και σε αυτό του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών www.aia.gr) Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε εκπαίδευση του προσωπικού του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Μέσα από 4 σεμινάρια η κλινική ψυχολόγος Αγγελική Γενά και οι συνεργάτες της ενημέρωσαν το προσωπικό για τον αυτισμό, τα σημάδια που πρέπει να αναγνωρίζουν σε επισκέπτες του αεροδρομίου με ΔΑΦ αλλά και χρήσιμες συμβουλές για το πώς να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις. Παράλληλα, δημιουργήθηκε και ένα ενημερωτικό φυλλάδιο για τους ταξιδιώτες [μπορείτε να το βρείτε στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), καθώς και σε ηλεκτρονική μορφή στα επίσημα sites του Ιδρύματος Ωνάση και του ΔΑΑ] που προσφέρει πληροφορίες για τα εμπόδια που δημιουργεί ο αυτισμός σε ένα παιδί και ενημερώνει για τον τρόπο που θα μπορούσατε να το βοηθήσετε κατά τη διάρκεια της πτήσης. Γιατί ο αυτισμός δεν αφορά μόνο τα άτομα με ΔΑΦ και τις οικογένειές τους, είναι ένα ζήτημα που αφορά όλους και είναι θέμα παιδείας και πολιτισμού να ξέρουμε πώς θα το προσεγγίσουμε. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα δημιουργήθηκε από το Ίδρυμα Ωνάση, σε συνεργασία με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, υπό την αιγίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και με την υποστήριξη της AEGEAN. Την επιστημονική ευθύνη του προγράμματος έχουν η κ. Αγγελική Γενά, κλινική ψυχολόγος και καθηγήτρια στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και η κ. Κατίγκω Χατζηπατέρα-Γιαννούλη, κλινική ψυχολόγος και affiliate fellow της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας.

29.3.18 – lifo

33

4 2

7

1

1

Μαλάλα Γιουσαφζάι

Το μαγικό μολύβι της Μαλάλα Μτφρ.: Αύγουστος Κορτώ Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 48

5

«Όταν ο κίνδυνος άρχισε να απειλεί το δικαίωμά μου να πηγαίνω σχολείο, ένιωσα δυνατότερη από ποτέ και άντλησα δύναμη απ’ τη φωνή μου. Μικρή, παρακαλούσα για ένα μαγικό μολύβι. Τώρα πια ξέρω πως έτσι και βρεις το θάρρος της φωνής και της γνώμης σου, όλα τα μολύβια γίνονται μαγικά».

3

2

Mάνος Κοντολέων

Ζήσε όπως ο Δον Κιχώτης Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 200

6

18 υπέροχα παιδικά βιβλία

Διαβάζοντας ιπποτικά µυθιστορήµατα, αποφάσισε πως αξίζει κανείς να ζήσει µέσα από καθηµερινά όνειρα. Φόρεσε µια σκουριασµένη πανοπλία, καβάλησε ένα γέρικο άλογο και, µε τη συντροφιά ενός αγαθού χωρικού, ξεκίνησε να πείσει τους άλλους πως η πραγµατικότητα μπορεί να µετατραπεί σε κάτι το µαγικό. Μια πρωτότυπη και ελεύθερη διασκευή ενός κλασικού αριστουργήµατος.

3

Κέλλυ Ματαθία-Κόβο

Τα κίτρινα καπέλα Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 48

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΕΝΑΝ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η ιστορία μιας εβραϊκής οικογένειας που σώθηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι η ιστορία της οικογένειας της συγγραφέως, όπως καταγράφηκε στη μνήμη της από την παιδική της ηλικία. Μιλάει για φόβo και θάρρος, για φιλία που δεν γνωρίζει όρια, για ευγνωμοσύνη και μνήμη και για εκείνους που βάζουν σε κίνδυνο τον εαυτό τους, υπερασπίζοντας το δικαίωμα στη ζωή.

4

Ντέιβιντ Ουάλιαμς

Tα χειρότερα παιδιά του κόσμου Μτφρ.: Πετρούλα Γαβριηλίδου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 272

«Ελάτε! Ελάτε! Θα γνωρίσετε πέντε Απαίσια Αγόρια και πέντε Κάκιστα Κορίτσια!» Ο πολυαγαπημένος συγγραφέας των παιδιών Ντέιβιντ Ουάλιαμς επανέρχεται με αυτή τη συλλογή απολαυστικά σκανταλιάρικων ιστοριών, εικονογραφημένη με λαμπερά χρώματα από μια καλλιτεχνική ιδιοφυΐα, τον Τόνι Ρος.

5

Αγαθή Δημητρούκα

Λιβερίνος και Ρικάρντα Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 48

«Για να σε βρω, γιγάντισσα, τη γη µε δάκρυ ράντισα» εξοµολογείται στη Ρικάρντα ένα ξωτικό µικρό, µικρούλικο και µικροτοσοδούλικο, ο Λιβερίνος. Κι ο έρωτας, απρόσµενος κι αληθινός, καταργεί σιγά σιγά τις αντιθέσεις, ενώνει ζωές και όνειρα, ώσπου η Ρικάρντα, ίση προς ίσον πια, τραγουδάει: «Γλυκέ µου Λιβερίνε µου, φιλιά κι αγάπη δίνε µου!». Μια γλυκιά ιστορία αγάπης µε υπέροχη εικονογράφηση.

6

Μοντεσσόρι

Το πρώτο μου βιβλίο για τα χρώματα Μτφρ.: Αναστασία Σακελαρίου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 48

Ακολουθώντας τις αρχές της μεθόδου Μοντεσσόρι, αυτό το βιβλίο προσφέρει ασκήσεις και παιχνίδια που είναι ειδικά σχεδιασμένα ώστε να καλλιεργούν τις γνωστικές δεξιότητες των μικρών παιδιών. Οι διαδραστικές και διασκεδαστικές δραστηριότητες του βιβλίου αποτελούν τον ιδανικότερο τρόπο για την εξερεύνηση του συναρπαστικού κόσμου των χρωμάτων!

7

Άντρια Μπέιτι

Ίγκι Πεκ, ο αρχιτέκτονας Μτφρ.: Αργυρώ Πιπίνη Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 32

Η Άντρια Μπέιτι και ο Ντέιβιντ Ρόμπερτς ενώνουν τις δυνάμεις και τα ταλέντα τους σε αυτό το θαυμάσιο εικονογραφημένο βιβλίο, που μιλάει για τα ξεχωριστά χαρίσματα και τoν προσωπικό τρόπο έκφρασης.

8

Φίλιππος Μανδηλαράς & Ελένη Κατσαμά

Αλλόκοτες Ιστορίες Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 112

Ένα εξαιρετικά πρωτότυπο, ανατρεπτικό και διασκεδαστικό βιβλίο που έρχεται ως αποτέλεσµα του δηµιουργικού αγώνα των δύο γνωστών συγγραφέων, οι οποίοι έγραψαν 29 ιστορίες, δίνοντας ο ένας στον άλλον λέξεις που έµοιαζαν ασύνδετες µεταξύ τους, µε στόχο να βρουν σε σύντοµο χρονικό διάστηµα τους ήρωες, το περιβάλλον που θα τους φιλοξενήσει, αλλά και την ίδια την ιστορία.

34 lifo – 29.3.18

29.3.18 – lifo

35

VINIETA 9

9

JORN LIER HORST

To Μυστήριο του Τυμβωρύχου Μτφρ.: Δέσποινα Παπαγρηγοράκη Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 152

Κάθε νύχτα ένα φάντασμα τριγυρίζει στην πέτρινη εκκλησία, στην άκρη του βράχου. Στο κοιμητήριο ένας άγνωστος άντρας σκάβει παλιούς τάφους μόλις σκοτεινιάσει. Η Κιάρα, ο Λίο και η Οκτάβια με τον Ύγκον ανακαλύπτουν ότι πριν από χρόνια ένας ιερέας πήρε μαζί του ένα μυστικό. Την ίδια ώρα, ένα ναυάγιο αποκαλύπτει από πού πήρε το όνομά του το Μαργαριτάρι…

14

10

Ευγένιος Τριβιζάς

8

Πλατς Μουτς Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 88

Η πριγκίπισσα Φλουρένια αποτινάσσει τα βασιλικά της προνόμια και επιλέγει να αυτοδιαχειριστεί την ευτυχία της με απρόσμενο τρόπο. Στην αντίπερα όχθη του κοινωνικού αποκλεισμού και της απόρριψης, ένα καταφρονεμένο βατραχάκι ζητάει να γίνει αποδεκτό γι’ αυτό που είναι. Οι δύο ήρωες κάνουν την ανατροπή, δείχνοντας ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να ορίζει την ευτυχία του.

11

Χάρης Βλαβιανός

Αλφαβητάρι για μικρά και μεγάλα παιδιά

12

Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 104

13

16

11

18

36 lifo – 29.3.18

Ο Τζον Γουάτσον δεν έχει προλάβει καλά καλά να πατήσει το πόδι του στην Ακαδημία της Οδού Μπέικερ και γνωρίζει τον μυστηριώδη Σέρλοκ Χολμς. Έτσι, βρίσκεται μπλεγμένος σε μια ιλιγγιώδη περιπέτεια που έχει να κάνει με ένα διάσημο διαμάντι. Μια εισαγωγή στους κλασικούς χαρακτήρες του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ.

15

Άρης Δημοκίδης

Οι μικροί αδιάφθοροι στο λούνα παρκ του τρόμου Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη Σελ.: 88

Το βιβλίο μιλά για τη διαφθορά, το φαινόμενο που σταθερά συναντάται παντού στον πλανήτη. Το θέμα περίπλοκο κι όμως ο συγγραφέας καταφέρνει μέσα από μια ιστορία μυστηρίου, με σασπένς και πολύ χιούμορ, να συναρπάσει τον νεαρό αναγνώστη κι έτσι αβίαστα να μιλήσει για τη διαφθορά, που, μικρή ή μεγάλη, είναι σε βάρος όλων μας.

16

Άρης Δημοκίδης

Δε θέλω να μάθω να διαβάζω Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 64

12

Κυριάκος Αθανασιάδης, Κίκα Τσιλιγγερίδου

17

Το Γκρότλιν

Αρσέν και Φαντομά: Το μυστήριο με τα στοιχειωμένα τυράκια

Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 32

Εκδόσεις Παπαδόπουλος Σελ.: 96

Ποιο είναι το μυστηριώδες Γκρότλιν; Τι είδους πλάσμα είναι αυτό που τριγυρίζει σε όλη την πόλη, φοβίζοντας όλους στο πέρασμά του; Ο Benji Davies, στο ολοκαίνουριο βιβλίο του, παρουσιάζει μια ατμοσφαιρική ιστορία με ομοιοκαταληξίες και πολλούς χαρακτήρες, που θα επιβεβαιώσει με τον πιο ανατρεπτικό τρόπο τη φράση «τα φαινόμενα απατούν».

Ένας εντελώς παράνομος και κλέφτης αρουραίος θα οδηγήσει τον σπουδαίο ιδιωτικό ντετέκτιβ Αρσέν και την αδελφή του, τη Φαντομά, σε ένα ανατριχιαστικό στοιχειωμένο σπίτι. Εκεί ζει ένα σούπερ φάντασμα, και τα θρυλικά αδέλφια πελαγώνουν. Στο μεταξύ, όλα τα τυράκια του μπακάλικου έχουν εξαφανιστεί. Σκέψου, Αρσέν! Βάλε τα δυνατά σου!

ΑΛΚΗ ΖΈΗ

15

Μτφρ.: Μάρω Ταυρή Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 184

Ο Νίκος είναι σίγουρος ότι δεν του χρειάζονται τα γράμματα, και ορκίζεται ποτέ να μη μάθει να διαβάζει. Δεν ξέρει τι χάνει όμως! Ευτυχώς που ένα βράδυ ζει μια φανταστική, ονειρεμένη περιπέτεια που θα τον κάνει να αλλάξει γνώμη. Και τότε θα καταλάβει ότι χάρη στο διάβασμα κάθε παιδί μπορεί να γίνει σούπερ ήρωας!

13

10

Ο Σέρλοκ Χολμς και το εξαφανισμένο διαμάντι

Ένα ξεχωριστό αλφαβητάρι που μας ταξιδεύει στον ζωγραφικό κόσμο του Νίκου Εγγονόπουλου και εξοικειώνει τα παιδιά με την τέχνη. Σε κάθε γράμμα του αλφαβήτου αφιερώνονται δύο έργα του Εγγονόπουλου. Τα ποιήματα του Χάρη Βλαβιανού σχολιάζουν τα έργα, επιλέγοντας κάθε φορά για τον σκοπό αυτό μια διαφορετική λέξη που εικονίζεται στον πίνακα και ξεκινά από διαφορετικό γράμμα.

Benji Davies

17

14

Σαμ Χερν

Η βιβλιοθήκη της Άλκης Ζέη

18

Φοίβος Δεληβοριάς

Πες μου τ’ όνομά σου

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Εκδόσεις Μικρή Άρκτος Σελ.: 48

Έξι τίτλοι με τους οποίους μεγάλωσαν γενιές αναγνωστών για πρώτη φορά σε κασετίνα-δώρο. Η ίδια η Ζέη έχει πει για τα βιβλία της: «Αν διάλεξα να γράψω για παιδιά είναι γιατί θέλησα να αποτυπώσω όσα σημαντικά έζησε η γενιά μου, που φοβάμαι μην ξεχαστούν όταν θα έχουμε φύγει εμείς».

Σ’ αυτό το βιβλίο με τον τίτλο «Πες μου τ’ όνομά» σου ο Φοίβος Δεληβοριάς θυμάται και αφηγείται τη δική του ιστορία, όπως ξεκίνησε όταν ήταν παιδί, που είναι όμως και η ιστορία της σχέσης του με την πόλη, τους φίλους του, τα παιδικά του χρόνια, τις παρέες και τις σκανδαλιές τους…

Kokkinos Kids

Η ολοκληρωμένη πρόταση για το παιδικό δωμάτιο. Οι γονείς, θέλοντας πάντα να προσφέρουν το καλύτερο στα παιδιά τους, συχνά προβληματίζονται για την κατάλληλη διαμόρφωση και επίπλωση του παιδικού δωματίου. Τα έπιπλα πρέπει να είναι άνετα, λειτουργικά αλλά και να δημιουργούν χαρούμενη ατμόσφαιρα, ώστε το παιδί να μπορεί να απολαύσει το παιχνίδι, το διάβασμα, τον ύπνο και τις ώρες που περνάει στο δωμάτιό του. Επιπλέον, λόγω της εποχής, οι γονείς αναζητούν ποιοτικές αλλά όσο το δυνατόν πιο οικονομικές λύσεις. Το Kokkinos Kids είναι εδώ, προσφέροντας λύσεις για όλα τα γούστα. Η εταιρεία Κόκκινος, από το 1980, έχει γίνει συνώνυμο του καλού επίπλου. Σε συνεργασία με τα μεγαλύτερα εργοστάσια επίπλων και στρωμάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, φροντίζει να μας προσφέρει τα ποιοτικότερα προϊόντα στις χαμηλότερες τιμές. Από τον Σεπτέμβριο του 2017 άνοιξε στη λεωφόρο Αλίμου το νέο της κατάστημα Kokkinos Kids, που υπόσχεται να αλλάξει τα δεδομένα στο παιδικό δωμάτιο. Σε συνεργασία με τη Woodyline, την εταιρεία που από το 1972 ειδικεύεται στα παιδικά-εφηβικά

έπιπλα, στο Kokkinos Kids οι γονείς θα βρουν αυτό που ζητάνε. Κρεβάτια, γραφεία, βιβλιοθήκες, ντουλάπες, καναπέδες κ.λπ. από τα καλύτερα υλικά που εγγυώνται την ασφάλεια του παιδιού και με ποικιλία σχεδίων και χρωμάτων που καλύπτει όλες τις ανάγκες και προτιμήσεις, σας περιμένουν να τα ανακαλύψετε. Παράλληλα, το Kokkinos Kids συνεργάζεται με την εταιρεία poofomania και προσφέρει πανέμορφα και άνετα πουφ, ενώ λειτουργεί και ένα shop in a shop της Media Strοm, απ’ όπου θα επιλέξετε το κατάλληλο στρώμα για το παιδί σας. Οι υπεύθυνοι του καταστήματος, πάντα πρόθυμοι να σας εξυπηρετήσουν, θα σας βοηθήσουν να βρείτε την πιο ταιριαστή λύση για εσάς και θα σας κάνουν μια ολοκληρωμένη πρόταση για ένα γουστόζικο και ταυτόχρονα πρακτικό δωμάτιο, όπου το παιδί σας θα ζήσει τις πιο όμορφες στιγμές του.

Extra Tip: Στο κατάστημα, πέρα από τη μεγάλη ποικιλία σε έπιπλα, θα βρείτε και διάφορα αξεσουάρ και παιχνίδια που θα ενθουσιάσουν κάθε παιδί.

Λεωφόρος Αλίμου 98, 210 9960200, Έπιπλα Κόκκινος θα βρείτε επίσης:- Κυδωνίων 35, Βύρωνας, 210 7666420, 210 7666468, epiplakokkinos.gr, FB: kokkinosepipla

29.3.18 – lifo

37

VINIETA

20+1 τρόποι για να περάσουν καλά τα παιδιά στην πόλη ΘΕΑΤΡΟ, ΜΟΥΣΙΚΗ, ΠΑΙΧΝΙΔΙ, ΜΑΘΗΣΗ, ΠΑΡΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΚΟΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΥΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ

38 lifo – 29.3.18

ανδρεασ σιμοπουλοσ

Ο Μαγικός Αυλός στην ΕΛΣ Ο επιτυχημένος και πολυσυζητημένος Μαγικός Αυλός της Κωμικής Όπερας του Βερολίνου έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Στην παράσταση, ο σκηνοθέτης Μπάρι Κόσκι δίνει στην τέχνη της όπερας νέα διάσταση με μια πρωτόγνωρη και εντυπωσιακή χρήση live video, προτείνοντας μια νέα ανάγνωση του έργου, όπου οι τραγουδιστές της όπερας αλληλεπιδρούν με καρτούν επί σκηνής. H παράσταση δεν είναι αμιγώς παιδική, αλλά ο συνδυασμός των εντυπωσιακών animation με το ζωντανό θέαμα την καθιστούν ιδανική πρόταση για γονείς και παιδιά. ΕΛΣ - Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Συγγρού 364, 213 0885700, 31/329/4. Ώρα έναρξης: 19:30, Κυρ. 18.30, εισ.: €10-80.

29.3.18 – lifo

39

1

«Οι παραθεριστές» του Μαξίμ Γκόρκι Η Εφηβική Σκηνή της Στέγης παρουσιάζει τους πολυπρόσωπους και σπανίως παιγμένους στη χώρα μας Παραθεριστές (1904) του Μαξίμ Γκόρκι, σε μια παράσταση που απευθύνεται σε εφήβους από 13 ετών. Η Μαρία Μαγκανάρη μεταφέρει τη δράση από την προεπαναστατική Ρωσία στο σήμερα του ελληνικού καλοκαιριού και αποδεικνύει ότι μερικοί συγγραφείς μπορούν να απευθύνονται με εντυπωσιακή ευκολία σε όλες τις γενιές. Έφηβοι και ενήλικες σε ένα αέναο γαϊτανάκι αναζήτησης ομφαλοσκοπούμε σαν τους Παραθεριστές, ψάχνοντας το προσωπικό μας νόημα και τη θέση μας μέσα σε μια κοινωνία που ούτε ξέρει τι την περιμένει. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Εργαστήριο Εφηβικού Θεάτρου, λεωφ. Συγγρού 107-109, 219 9005800, έως 15/4. Απογευματινές παραστάσεις: Σαβ.-Κυρ. 19:00 / Πρωινές παραστάσεις για σχολεία: Πεμ.-Παρ. 11:00, εισ.: €5-12, www.sgt.gr

2

Εργαστήριο συναισθημάτων για όλη την οικογένεια Ένα κινησιολογικό εργαστήριο για γονείς και βρέφη από 10 μηνών έως 2,5 ετών. Η κίνηση είναι ένας από τους ομορφότερους τρόπους εξωλεκτικής επικοινωνίας. Κίνηση, λοιπόν, και χορός για βρέφη, παιδιά και γονείς, με πολλές αγκαλιές, ασκήσεις και ερεθίσματα που διεγείρουν τις αισθήσεις και τα αντανακλαστικά των παιδιών, με παιχνίδια και διασκέδαση για όλη την οικογένεια. Τον Απρίλιο και τον Μάιο θα πραγματοποιηθεί ο πέμπτος κύκλος, που είναι αφιερωμένος στα συναισθήματα. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107109, 219 9005800, 15, 22 & 29/4, 6, 13 & 20/5, 11:00-12:30, εισ.: €30/παιδί, €30/γονέας (και για τις 6 συναντήσεις), 213 017 8002, education@sgt. gr, www.sgt.gr

3

Big Bang Festival 4 Για τέταρτη χρονιά, η Στέγη παρουσιάζει ένα πολύχρωμο μουσικό πρόγραμμα με συναυλίες, ηχητικές εγκαταστάσεις, πάρτι και εργαστήρια με απροσδόκητες εκπλήξεις, καλώντας τους μικρούς θεατές της (0-12 ετών) να ανακαλύψουν μουσικές απ’ όλο τον κόσμο με έναν ασυνήθιστο τρόπο. Το Big Bang Festival περιμένει τα παιδιά για multimedia συναυλίες με δημιουργική χρήση αντικειμένων που δεν σχεδιάστηκαν για να χρησιμοποιηθούν στη μουσική, αλλά και για συναυλίες με απρόσμενα μουσικά όργανα. Πιο συγκεκριμένα, καλεί τα παιδιά να μην είναι μόνο ακροατές αλλά να μοιραστούν τη σκηνή με τους μουσικούς, να δημιουργήσουν μουσική και να αλληλεπιδράσουν με ό,τι πιο φρέσκο υπάρχει στην ηχητική τέχνη και τη μουσική σήμερα. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107109, 219 9005800, 18-20/5, σε διάφορους χώρους της Στέγης, www.sgt.gr

40 lifo – 29.3.18

Τώρα που οι γιορτές πλησιάζουν όλοι ψάχνουμε το κατάλληλο δώρο για μικρούς και μεγάλους. Η νεοσύστατη εταιρεία παιχνιδιών Κ-ΤΟΥΖ έχει τη λύση με τα καινούργια παιχνίδια Learning Tube, τα οποία μέσα σε μόλις τρεις μήνες κυκλοφορίας έχουν γίνει ανάρπαστα από καταστήματα, γονείς και παιδιά. Πίσω από την ιδέα βρίσκονται δύο νέοι άνθρωποι, ο Κωνσταντίνος Τζαγκαράκης και η Κατερίνα Κυραϊκούδη, οι οποίοι δημιούργησαν με μεράκι πρωτότυπα παιχνίδια, 100% ελληνικά, τα οποία συναρμολογούνται από τους ίδιους και τη δημιουργική τους ομάδα στο χέρι και διανέμονται πανελλαδικά. Τα Learning Tube ξεχωρίζουν για την καινοτόμα κυλινδρική συσκευασία τους, που μπορείς να πάρεις παντού μαζί σου, και το εύκολο game play, που είναι κατανοητό απ’ όλες τις ηλικίες και το οποίο μπορεί να συνεχιστεί οnline μέσω smartphone και tablet. Κυρίως ξεχωρίζουν για τη φιλοσοφία και την κουλτούρα του παιχνιδιού με την οποία προάγουν τον πολιτισμό, προσφέροντας γνώσεις χρήσιμες για μια ζωή. Διαθέτουν 4 θεματικές ενότητες, κατάλληλες για παίκτες ηλικίας από 3 ετών, για να διαλέξει ο καθένας αυτή που προτιμά. Μέσα από το παιχνίδι μικροί και μεγάλοι περνούν δημιουργικές στιγμές και ανακαλύπτουν τον κόσμο, μαθαίνοντας τις σημαίες των κρατών, τις πρωτεύουσες των χωρών, τους μεγάλους εφευρέτες του σύγχρονου κόσμου, τα επιβλητικότερα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς κ.ά.

Planet Physics

Learning Tube

Τα επιτραπέζια νέας γενιάς που μας μαθαίνουν τον κόσμο.

Μια μοναδική εμπειρία για μικρούς και μεγάλους. Το Planet Physics, το μοναδικό θεματικό Μουσείο Φυσικής στην Αττική, είναι ο κατάλληλος προορισμός για γονείς που θέλουν να προσφέρουν στα παιδιά τους μια διασκεδαστική και ταυτόχρονα επιμορφωτική εμπειρία αλλά και για τα σχολεία που θέλουν να χαρίσουν στους μαθητές τους την καλύτερη εκπαιδευτική εκδρομή που θα μπορούσαν να φανταστούν. Στο μουσείο σάς περιμένουν περισσότερα από 30 διαδραστικά εκθέματα Φυσικής, κάποια εκ των οποίων είναι μοναδικά σε ολόκληρη τη νοτιανατολική Ευρώπη, ενώ η ξενάγηση στη Διαδραστική Έκθεση αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία για μικρούς και μεγάλους, προσφέροντας βιωματική γνώση. Παράλληλα, τα εργαστήρια πειραμάτων και οι επιδείξεις θα σας χαρίσουν μοναδικές στιγμές ανακάλυψης και δημιουργίας. Στο Planet Physics θα βρείτε και ένα εξαιρετικό camp που λειτουργεί κατά τη διάρκεια των διακοπών αλλά και πολλών σχολικών αργιών. Μέσα από το πρόγραμμα δραστηριοτήτων τα παιδιά θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν γνώσεις για τις θεμελιώδεις έννοιες του φυσικού μας περιβάλλοντος, να πειραματιστούν, να αθληθούν, να καλλιεργήσουν τα συναισθήματά τους μέσα από το θεατρικό παιχνίδι και να συνδυάσουν τη γνώση με τη διασκέδαση. Και αν θέλετε να χαρίσετε στο παιδί σας πραγματικά αξέχαστες στιγμές, στο Planet Physics μπορείτε να διοργανώσετε ένα ξεχωριστό «επιστημονικό» παιδικό πάρτι με μοναδικά στην Ελλάδα πειράματα Φυσικής, που σίγουρα θα συζητιέται για καιρό από μικρούς και μεγάλους ως το καλύτερο πάρτι της πόλης.

Extra Tip: Ενημερωθείτε για τα προγράμματα πειραμάτων, ρομποτικής, κατασκευών και για τα μαθήματα σκακιού στο www. planetphysics.gr.

Extra Tip: Επισκεφθείτε τη σελίδα www.learningtube.gr και αναζητήστε τα καταστήματα στα οποία θα βρείτε τα Learning Tube.

Μαιάνδρου 28, Εύοσμος, Θεσσαλονίκη, 2311 209670, www.learningtube.gr

Λεωφόρος Αναπαύσεως 18, Βριλήσσια, 210 8033984, FB: Planet.Physics.GR, www.planetphysics.gr

29.3.18 – lifo

41

4

ΙΔΕΑ - Αρχαία ελληνική επιστήμη και τεχνολογία στον Ελληνικό Κόσμο Όλες οι σημαντικές ανακαλύψεις και τα σπουδαία επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων στα πεδία της επιστήμης και των τεχνών σε μια συναρπαστική έκθεση που φιλοξενείται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» και παρουσιάζει για πρώτη φορά την επίδραση και τη συνεισφορά του αρχαίου ελληνικού κόσμου στη θεμελίωση της γνώσης και της εξέλιξης του δυτικού πολιτισμού. Η έκθεση απευθύνεται κυρίως σε ομάδες νεανικού και σχολικού κοινού, οικογένειες και μη εξειδικευμένους επισκέπτες. Με εύληπτο και ψυχαγωγικό τρόπο, μικροί και μεγάλοι μαθαίνουν για τεχνολογικά επιτεύγματα 3.000-2.000 χρόνων και για επιστημονικούς τομείς που έδωσαν λύσεις σε καθημερινά προβλήματα και ανάγκες των ανθρώπων, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», Πειραιώς 254, Ταύρος. Ώρες λειτουργίας: Δευτ. (κλειστά), Τρ.-Πέμ. 9:00-13:30, Παρ. 9:00-20:00, Σάβ. 11:00-16:00, Κυρ. 10:00-18:00, εισ.: €6, www.fhw.gr

5

Κυριακές στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Μια πρωτότυπη έκθεση σύγχρονης τέχνης πραγματοποιείται από τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, συνοδευόμενη από ένα πρόγραμμα δημόσιων δράσεων για όλη την οικογένεια. Η έκθεση παρουσιάζεται στο Γεωργικό Μουσείο, στο κεντρικό κτίριο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και στους κήπους του. Οι «Γεωμετρίες» περιλαμβάνουν μια εικαστική έκθεση με νέες παραγωγές, πρόσφατα, παλιότερα και ιστορικά έργα, ένα δημόσιο πρόγραμμα επτά θεματικών Κυριακών, έναν μεγάλο περίπατο αφιερωμένο στο νερό, έναν αγώνα κωπηλασίας και ένα υπαίθριο φεστιβάλ ταινιών για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιερά Οδός 75, 27/3-15/6, Πεμ.-Παρ. 17.00-21.00, Σάβ.-Κυρ.

12:00-21:00, είσοδος ελεύθερη, www.sgt.gr

6

«βλέπω ήχους»: πώς κατασκευάζουμε μια συσκευήβοήθημα για μη βλέποντες Πρόκειται για ένα εργαστήριο που απευθύνεται σε εφήβους, βλέποντες και μη βλέποντες, από 13 ως 16 ετών. Οι συμμετέχοντες κατασκευάζουν μια συσκευή επεξεργασίας ήχων που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν άνθρωποι με δυσκολίες όρασης, ώστε να κινούνται με μεγαλύτερη ασφάλεια στον χώρο. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107-109, 219 9005800, 28-29/4, 11:00-14:00, εισ.: €20 (και για τις δύο συναντήσεις). Κρατήσεις: 213 0178002, education@sgt.gr, www. sgt.gr

7

Βασισμένη στο ομώνυμο, πολυβραβευμένο βιβλίο του Άντρι Μάγκνασον, η παράσταση που απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας από 3 ετών και πάνω γεννά μεγάλα ερωτήματα ακόμα και στους πιο μικρούς θεατές. Ερωτήματα σχετικά με την κλιματική αλλαγή, τη φιλία, τη δικαιοσύνη, την κατανομή των φυσικών πόρων, τη χαμένη μας αθωότητα. Τρεις ηθοποιοί μοιράζουν επί τόπου ρόλους, μπαλόνια, χρυσόσκονη και ταλκ και ζωντανεύουν έναν ολόκληρο πλανήτη με τα άγρια θηρία του και, φυσικά, το αγριότερο όλων, τον άνθρωπο. Εθνικό Θέατρο - Κτίριο Τσίλερ, Αίθουσα Παιδικών Εργαστηρίων, Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, 210 5288170-171, 210 7234567. Κάθε Κυρ. 12:00, εισ. €6, www.n-t.gr

8

Η επιστροφή του Καραγκιόζη στην πατρίδα Μετά την περιοδεία της σε πλατείες, σχολεία και χώρους υγείας στην Αττική και στην περιφέρεια, η επιτυχημένη παράσταση έρχεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για έξι μόνο παραστάσεις. Η πρωτότυπη όπερα σκιών επιφυλάσσει για το κοινό της μια αναπάντεχη συνάντηση, αυτή του δικού μας Καραγκιόζη με τον Αρλεκίνο της κομέντια ντελ άρτε. Η παράσταση είναι βασισμένη στην όπερα του Κλάουντιο Μοντεβέρντι Η επιστροφή του Οδυσσέα στην πατρίδα και σκοπό έχει να εξερευνήσει τα κοινά στοιχεία του ελληνικού Θεάτρου Σκιών και του ιταλικού θεάτρου μαριονέτας. ΕΛΣ - Εναλλακτική Σκηνή, ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Συγγρού 364, Καλλιθέα, 213 0885700. Ημέρες παραστάσεων: 15, 22/4 &20, 26, 27/5. Ώρα έναρξης: 11:00. Εισ.: €15, 12/φοιτητικό, παιδικό €10.

9

Ο κόσμος ανάποδα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Η νέα παιδική μουσικοθεατρική παράσταση για παιδιά 3-103 ετών από την Ομάδα Κοπέρνικος γυρνά το Μέγαρο Μουσική ανάποδα. Ένας λάθος υπολογισµός φέρνει δύο περίεργους, αλλά αξιαγάπητους χαρακτήρες, τον «αφελή» Λουδοβίκο και τον «ξερόλα» Φρειδερίκο, στο κοινό

42 lifo – 29.3.18

µιας µουσικοθεατρικής παιδικής παράστασης. Με το ιδιαίτερο ταµπεραµέντο τους οι δύο πρωταγωνιστές προκαλούν αλλεπάλληλες γκάφες και παρεξηγήσεις που οδηγούν την παράσταση σε µια ανεξέλεγκτη πορεία.

Τα Παιδιά του Γαλάζιου Πλανήτη στο Εθνικό Θέατρο

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - Αίθουσα Banquet, Βασιλίσσης Σοφίας & Κόκκαλη, 210 7282333, 29/4 & 6/5. Ώρα έναρξης: 11:00, εισ.: €12/παιδικό, €10/έως 14 ετών, www.megaron.gr

11

Πάσχα για τα παιδιά στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

10

χένσελ και γκρέτελ Η Κάρμεν Ρουγγέρη και οι συνεργάτες της παρουσιάζουν ένα μουσικό έργο, βασισμένο στο πασίγνωστο παραμύθι των αδελφών Γκρίμ, Χένσελ και Γκρέτελ. Το παραμύθι αυτό μεταμορφώνεται, διασκευάζεται και παρουσιάζεται ως μια παράσταση που «μιλάει για τη μανία των παιδιών να κοροϊδεύουν». ΚΙΒΩΤΟΣ: Πειραιώς 115, δίπλα στο Πιλοποιείο Πουλοπούλου και στην Τεχνόπολη, 210 3417000 Κυριακή: 11:15 & 15:00. Εισιτήριο: €8- 10

Tο Εθνικό Αρχαιολογικό Mουσείο προσκαλεί τους μικρούς επισκέπτες να πάρουν μέρος σε ειδικά σχεδιασμένες εκπαιδευτικές δράσεις για τις πασχαλινές διακοπές. Πιο συγκεκριμένα, τη Μεγάλη Τρίτη, 3 Απριλίου, από τις 11:00 ως τις 12:30 θα πραγματοποιηθεί εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 6-8 ετών με τίτλο «Ποτήρι, ποτηράκι μου… σε βρίσκω στο Μουσείο», συνοδευόμενο από εικαστικό εργαστήρι. Μέσα από το εργαστήρι τα παιδιά θα μάθουν για τα αγγεία του ποτού των αρχαίων και με την καθοδήγηση αρχαιολόγου του μουσείου θα αναζητήσουν τα σχετικά εκθέματα στη Συλλογή Αγγείων. Επιπλέον, θα συλλέξουν πληροφορίες γι’ αυτά και θ’ αγγίξουν αντίγραφα αρχαίων αγγείων. Επίσης, θα συμμετάσχουν σε εικαστικό εργαστήρι με την καθοδήγηση της ζωγράφου του μουσείου, δημιουργώντας το δικό τους χάρτινο αγγείο, εμπνευσμένο από τα εκθέματα που ανακάλυψαν. Τη Μεγάλη Τετάρτη, 4 Απριλίου, 11:00-12:30, τα παιδιά ηλικίας 9-12 ετών θα πάρουν μέρος στην εκπαιδευτική περιήγηση με τίτλο «Πνέουν άνεμοι… στο Μουσείο» και στο εικαστικό εργαστήρι. Με την καθοδήγηση αρχαιολόγου του μουσείου θα περιηγηθούν στις μόνιμες συλλογές και θα γνωρίσουν αντιπροσωπευτικά εκθέματα που έχουν σχέση με το φυσικό στοιχείο του αέρα. Ακόμη, θα συμμετάσχουν σε εικαστικό εργαστήρι με την καθοδήγηση της ζωγράφου του μουσείου, δημιουργώντας τον δικό τους Πήγασο, εμπνευσμένο από έκθεμα του μουσείου. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44. Είσοδος δωρεάν για παιδιά, δήλωση συμμετοχής: 213 2144856 & 213 2144858

Η αλήθεια είναι ότι στην Αθήνα δεν υπάρχουν πολλά παγοδρόμια και συνήθως ανοίγουν μόνο για λίγο καιρό, κυρίως την περίοδο των Χριστουγέννων. Το ICEnSKATE όμως μένει ανοιχτό σχεδόν όλο τον χρόνο κι έτσι δίνει μια πραγματική ευκαιρία σε όσους αγαπούν τα αθλήματα στον πάγο όχι απλώς να διασκεδάσουν για λίγες ημέρες αλλά και να τα βάλουν κανονικά στη ζωή τους. Λειτουργώντας συνολικά 10 μήνες τον χρόνο (Σεπτέμβριος-Ιούνιος), το μόνιμο παγοδρόμιο της πόλης διαθέτει μια εντυπωσιακή παγοπίστα με επιφάνεια 800 τ.μ. που προσφέρεται για ατελείωτα παιχνίδια πάνω στον πάγο για μικρούς και μεγάλους. Τόσο τα παιδιά όσο και οι ενήλικες μπορούν να περάσουν ευχάριστα την ώρα τους, προσπαθώντας να ισορροπήσουν στον πάγο ή να κάνουν μαθήματα καλλιτεχνικού πατινάζ (από 50€/μήνα) αλλά και προπονήσεις χόκεϊ. Άθληση και διασκέδαση πάνε μαζί όμως στο ICEnSKATE, καθώς διαθέτει έναν άνετο χώρο καφέ με τζάκι και θέα στην παγοπίστα, ιδανικό για στιγμές χαλάρωσης αλλά και για παιδικά πάρτι ή σχολικές επισκέψεις.

The Brainfall Hotel Adventure Rooms

ICEnSKATE Καθημερινά 10:00-22:00 & τα Σαββατοκύριακα 12:00-23:00 Εισ.: €9, απεριόριστη μηνιαία κάρτα: €85

Εδώ κάνουν πατινάζ χειμώνα καλοκαίρι.

Τρία δωμάτια, τρία επεισόδια που απευθύνονται σε όποιον αγαπά το παιχνίδι και την περιπέτεια. Φανταστείτε για λίγο πώς θα ήταν να γυρίζατε και πάλι στα παιδικά σας χρόνια και να τριγυρνούσατε στον λαβύρινθο της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων. Ε, κάπως έτσι θα νιώσετε στο Βrainfall Hotel Adventure Rooms. Περιπέτεια, αγωνία, δράση, παιχνίδι με τη μνήμη και το μυαλό αλλά και η παιδικότητα μπλέκονται μοναδικά στα ξεχωριστά του δωμάτια. Αντλώντας έμπνευση από ένα παιδικό όνειρο της δημιουργού του που πάντα ήθελε να μπορεί να μπει στο αγαπημένο της video game, το Βrainfall Hotel Adventure Rooms απευθύνεται σε όλους αυτούς, μικρά και μεγάλα παιδιά, που τους αρέσει η δράση, η νοσταλγία και τα παιχνίδια με γρίφους. Ζήστε το «Madness Trilogy», την ευρηματική τριλογία που εμπνεύστηκαν οι άνθρωποι του Βrainfall Hotel Adventure Rooms, ανάλογα με τη διάθεση και την παρέα. Στο «Down the Rabbithole» θα σας βάλουν να δείτε το παρελθόν σας, στο «Looking Glass» καλείστε να δείτε το παρόν και το αποτέλεσμα των πράξεών σας και στο «Dark Seas», το μόνο δωμάτιο που ξεκινάει ως κωμωδία και εξελίσσεται σε θρίλερ, μπαίνετε στο καράβι του «κακού» για να ανακτήσετε κάτι πολύ σημαντικό. Την εμπειρία έρχονται να απογειώσουν τα ιδιαίτερα σκηνικά που έχει επιμεληθεί ο σκηνογράφος Δημήτρης Ζιάκας αλλά και τα σάουντρακ των Found in the Attic ειδικά για το Βrainfall Hotel Adventure Rooms . Τα δωμάτια δέχονται μέχρι έξι άτομα και οι παρέες παιδιών πρέπει να συνοδεύονται τουλάχιστον από έναν ενήλικα.

Extra tip: Ιδανικό και για παιδικά πάρτι.

Extra tip: Εδώ θα βρείτε το μοναδικό στην Ελλάδα εξειδικευμένο κατάστημα με είδη παγοδρομίας αλλά και rollers, skateboards και άλλα αξεσουάρ, ενώ σημειώστε πως το ICEnSKATE διαθέτει τη μοναδική πίστα για curling στην Αθήνα.

Εμμ. Παππά 7, Αιγάλεω (100 μ. από τη στάση του μετρό «Ελαιώνας») 212 2133257, 210 95 800 85, www.icenskate.gr, FB: pagodromio.icenskate, Instagram: icenskate

Έβρου 10 & Κερασούντος, Αθήνα, 210 7705058, thebrainfallhotel.gr, FB: brainfallhotel

29.3.18 – lifo

43

12

Πασχαλινές δράσεις για παιδιά στο Μουσείο Μπενάκη Παιχνιδιών Με αφορμή τις διακοπές του Πάσχα, το μουσείο προσφέρει μια ευκαιρία για απόδραση με ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε παιδιά 5-9 ετών. Τα παιχνίδια θα χαρούν να συστηθούν στα παιδιά, να τους δείξουν το καινούργιο τους σπίτι και να εξιστορήσουν τις περιπέτειές τους. Και για να μη ζηλέψουν οι γονείς, οι επιμελήτριες του μουσείου θα είναι εκεί για να τους ξεναγήσουν δωρεάν με το εισιτήριο εισόδου τους. Μουσείο Παιχνιδιών Μπενάκη, λεωφ. Ποσειδώνος 14 & Τρίτωνος 1, Π. Φάληρο, 13-14/4. Ώρες λειτουργίας: 11:30-12:45, εισ.: €7. Κρατήσεις: 210 3671067-69, Δευτ.-Πέμ. 10:00-14:00.

13

Προγράμματα για παιδιά στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας Πέρα από τη μόνιμη έκθεσή του, που αξίζει να επισκεφτεί κάθε παιδί, οι υπεύθυνοι του μουσείου έχουν ετοιμάσει μια σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά που πηγαίνουν από νηπιαγωγείο μέχρι Γ’ Γυμνασίου. Τα προγράμμα περιλαμβάνουν θεματικές ενότητες που αφορούν την επιστήμη, τη φύση, την αειφορία και το περιβάλλον αλλά και διαδραστικά παιχνίδια. Σκοπός τους είναι η έγκυρη γνώση και η διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης των παιδιών. Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, Λεβίδου 13, Κηφισιά, 210 8015870, εισ.: €4. Κρατήσεις: 210 8015870, www.gnhm.gr

14

Εκπαιδευτικά προγράμματα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Γνωστό για τα εξαιρετικά εκπαιδευτικά του προγράμματα, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης κάθε Σαββατοκύριακο περιμένει παιδιά από 2 έως 12 ετών με τους γονείς τους να φέρουν το μουσείο στα μέτρα τους, να παίξουν, να ταξιδέψουν, να εξερευνήσουν και να… λερωθούν. Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4. Πληροφορίες-κρατήσεις: 210 7294220, www.cycladic.gr

15

Λεό ντα Βίντσι: Αποστολή Μόνα Λίζα Ο νεαρός Λεονάρντο ντα Βίντσι σχεδιάζει μια μηχανή που μπορεί να κινηθεί στο έδαφος, στον αέρα και στο νερό και έχοντας στο πλευρό του τον πιστό του φίλο Λορέντζο και την αγαπημένη του, την Τζιοκόντα, ξεκινά το περιπετειώδες ταξίδι του. Στις αίθουσες από σήμερα

44 lifo – 29.3.18

16

Προβολές στο Πλανητάριο Μια σειρά από εξαιρετικές παραστάσεις με θέμα το Διάστημα και όχι μόνο προβάλλονται στο Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου, το μεγαλύτερο και καλύτερα εξοπλισμένο ψηφιακό πλανητάριο στον κόσμο. Οι παραστάσεις απευθύνονται σε διαφορετικές ηλικίες, με αφετηρία τα πέντε έτη, και αποτελούν πόλο έλξης τόσο για σχολεία όσο και για οικογένειες. Ίδρυμα Ευγενίδου, λεωφ. Συγγρού 387, Π. Φάληρο, 210 9469600, €3-8, www.eugenfound.edu.gr

Μέθοδος «Tomatis»:

Ανέμη

Ο σύμμαχος των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες και των καλλιτεχνών Ένα ταξίδι στον μαγικό κόσμο του ξύλινου παιχνιδιού και των ονείρων. Γονείς, θείοι, νονοί και παππούδες συχνά αγχώνονται όταν πρόκειται να διαλέξουν το κατάλληλο παιδικό δώρο. Ευτυχώς, το νέο κατάστημα «Ανέμη» στο κέντρο του Χαλανδρίου προσφέρει τεράστια γκάμα από επιλογές που θα γεμίσουν με χαμόγελα κάθε παιδική φατσούλα. Εκεί σε περιμένουν η Γιοβάννα, ο Σάββας, η Άννα, η Βάσια και η Νιόβη για να σε βοηθήσουν να βρεις αυτό που ψάχνεις ή να ανακαλύψεις αυτό που δεν φανταζόσουν καν ότι υπάρχει. Σε έναν πολύ όμορφο χώρο 200 τετραγωνικών μέτρων με 4 ορόφους σε περιμένουν ξύλινα παιχνίδια, βρεφικά, εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά παιχνίδια, παζλ, επιτραπέζια αλλά και κατασκευές, παιχνίδια ρόλων και εξωτερικού χώρου, παιδικά οχήματα, διακοσμητικά και έπιπλα για το παιδικό δωμάτιο και πολλές ακόμη φανταστικές ιδέες για δώρο. Οι επιλογές είναι άπειρες και όλες ξεχωρίζουν για την ποιότητά τους. Η Ανέμη είναι το ιδανικό μέρος για όσους ψάχνουν παιχνίδια που εξάπτουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα του παιδιού και το ταξιδεύουν σε φανταστικούς και ονειρικούς κόσμους, χαρίζοντάς του μοναδικές στιγμές ξεγνοιασιάς και παιχνιδιού.

Extra Tip: Στην Ανέμη θα βρείτε παιχνίδια από τις εταιρείες Djeco, Haba, Svoora, SmartGames, Ludi, Sigikid, Purple Cow, Eitech - Teifoc, Viga κ.ά.

Αγ. Παρασκευής 22, Χαλάνδρι, 210 6857390 Υπόλοιπα καταστήματα «Ανέμη» θα βρείτε στα εξής σημεία: Αθήνα: Λεωφ. Κηφισίας 129, Αμπελόκηποι, 210 6981310 / Θεσσαλονίκη: Περιοχή Florida, έναντι ΙΚΕΑ, Πυλαία, 2310 474007 - Παύλου Μελά 35, κέντρο, 2310 237399 / Βέροια: Αντ. Καμάρα 2, 23311 21119 / Καλαμάτα: Βαλαωρίτου 9, 27210 22949 www.anemishop.gr, FB: anemitoys

Α

κουσα πρώτη φορά για το Tomatis πριν από τρία χρόνια, όταν μια φίλη, ανησυχώντας για την κόρη της που είχε δυσλεξία, ακολούθησε πρόγραμμα της μεθόδου Tomatis και, ενθουσιασμένη, μιλούσε για τα αποτελέσματα. Η κόρη της, χαρισματικό παιδί, τα καταφέρνει πλέον περίφημα και έμαθε να διαχειρίζεται με τον καλύτερο τρόπο τις δυσκολίες της. Τεράστια η αλλαγή, είχαν εντυπωσιαστεί οι πάντες μαζί της. Ακούω ξανά για το Tomatis πριν από λίγους μήνες, μαθαίνοντας ότι μια Ελληνίδα πηγαινοέρχεται στο εξωτερικό και κάνει Tomatis στη σπουδαιότερη φωνή του πλανήτη. Κάπως έτσι συνάντησα την κ. Άννα Μαλισιόβα, θεραπεύτρια της μεθόδου Tomatis, φιλόλογο/ειδική παιδαγωγό ή, αλλιώς, το κορίτσι πίσω από τις σπουδαιότερες φωνές που ακούς.

— Τι μουσική ακούτε; Τα πάντα. Επηρεάζομαι ωστόσο από τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζομαι. Αυτή την περίοδο ξεχωρίζω τη συνεργασία μου με τον Μιχάλη Χατζηγιάννη, που είναι σπουδαίος μουσικός. Ακούω συνέχεια την καινούργια, υπέροχη δισκογραφική του δουλειά. Επίσης τη φωνάρα Adele. Δυσλεξία, μαθησιακές δυσκολίες, προβλήματα άρθρωσης, δυσκολίες συγκέντρωσης και κατανόησης, φωνητικά προβλήματα σε επαγγελματίες είναι μερικά από τα προβλήματα στα οποία βρίσκει αποτελεσματική λύση η ηχοθεραπευτική μέθοδος Tomatis, πρωτοπόρος στον τομέα της νευροεπιστήμης. «Τα αυτιά μας δεν είναι μόνο για να ακούμε, όπως οι περισσότεροι πιστεύουν. Αυτή είναι η μία, προφανής λειτουργία τους. Το αυτί, εκτός από την παθητική ακοή, ευθύνεται για τη λειτουργία της ισορροπίας (περιοχή αιθουσαίου), ελέγχει τις κινήσεις, τον συντονισμό και τον ρυθμό μας. Επίσης, είναι η κύρια δίοδος πληροφοριών προς τον εγκέφαλο. Ένας άνθρωπος μπορεί να ακούει καλά, αλλά να μην επεξεργάζεται σωστά και με την ανάλογη ταχύτητα όσα ακούει. Έτσι, δεν μπορεί να συγκεντρωθεί για πολλή ώρα σε κάτι, διακόπτει τους άλλους όταν μιλούν και παρερμηνεύει τα λόγια τους. Ρωτάει συχνά “τι είπες;”, ενώ πιο πριν έχει ακούσει αυτό που έχει ειπωθεί και έχει θέματα μνήμης. Αυτά είναι μερικά συμπτώματα» μας εξηγεί η κ. Μαλισιόβα. «Η μέθοδος είναι ένα σύστημα που ξεκίνησε από τον Γάλλο γιατρό Alfred Τomatis και εφαρμόζεται μέσω μιας ειδικής συσκευής που διεγείρει τον εγκέφαλο και ρυθμίζει τον τρόπο που ακούς και αντιλαμβάνεσαι τα πάντα γύρω σου. Εκπαιδεύει το αυτί του ατόμου να μεταβιβάζει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά το μήνυμα στον εγκέφαλο. Είναι ιδανική για όσους προετοιμάζονται να δώσουν H κ. Μαλισιόβα είναι φιλόλογος/ εξετάσεις, ενισχύει την αντιληπτικότητα, την ακουειδική παιδαγωγός στική προσοχή, τη μνήμη, τη μάθηση, βοηθάει στην και πιστοποιημένη εκμάθηση ξένων γλωσσών και το άτομο αποκτά μεγαθεραπεύτρια της λύτερη σαφήνεια στη σκέψη και στον λόγο. Επιπλέον, μεθόδου Tomatis. Έχει μετεκπαιδευτεί σε Αθήνα, έχει θεαματικά αποτελέσματα σε όσους χρησιμοποιΠαρίσι, Λονδίνο και Μαϊάμι. ούν τη φωνή τους ως πολύτιμο εργαλείο στη δουλειά Εργάζεται μόνιμα στην τους, βελτιώνοντας ένταση, άρθρωση και ηχόχρωμα. Αθήνα και πηγαινοέρχεται Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, στο εξωτερικό, καθώς αυτήν τη στιγμή κουράρει καθώς βοηθάει όλους τους ανθρώπους να φτάσουν τη σπουδαιότερη φωνή το μέγιστο των δυνατοτήτων τους». της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας. Την Για περισσότερες πληροφορίες δες εδώ: ευχαριστούμε θερμά. www.annamalisiova.com

29.3.18 – lifo

45

Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης

Ένα πρωτοποριακό μουσείο που εκθέτει έργα ζωγραφικής παιδιών από 4 έως 14 ετών. Το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης είναι από τα ελάχιστα μουσεία στον κόσμου που εκθέτουν δημιουργίες των ίδιων των παιδιών. Μέσα στα 22 χρόνια λειτουργίας του προτείνει μια διαφορετική εκπαιδευτική διαδικασία, την κατάκτηση της γνώσης μέσω της τέχνης. Στις εκθέσεις του θα βρεις διαδραστικές γωνιές με πλήθος δραστηριοτήτων και παιχνιδιών, ενώ το εκπαιδευτικό τμήμα πραγματοποιεί καθημερινά σχολικά εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά νηπιαγωγείου και μαθητές όλων των τάξεων του δημοτικού. Αυτή την περίοδο στον χώρο του παρουσιάζονται οι εκθέσεις «Μόνος ή Μοναδικός, Διαφορετικότητα και Ρατσισμός» και «Φροντίζω με Τέχνη».

18

Extra Tip: Στελέχη καταρτισμένα σε θέματα τέχνης πραγματοποιούν εικαστικά εργαστήρια για παιδιά 2-12 ετών, καθώς και camp για τις ημέρες που τα σχολεία είναι κλειστά.

17 οι φύλακες

του χρυσού αυγού Ο Mαξ, ένα πονηρό κουνέλι της πόλης, παγιδεύεται σε μια απομονωμένη Σχολή Πασχαλινών Κουνελιών που βρίσκεται στο δάσος. Η σχολή απειλείται από μια συμμορία αλεπούδων που σκοπό έχει να κλέψει το πολύτιμο Χρυσό Αυγό και να καταστρέψει το Πάσχα. Στις αίθουσες από 5/4

Πάρκο Σταύρος Νιάρχος Από την πρώτη μέρα που άνοιξε αποτελεί έναν ζωντανό πνεύμονα πρασίνου σε μια πόλη γεμάτη τσιμέντο αλλά και μια ιδανική ευκαιρία για απόδραση, ειδικά τώρα που ανοίγει ο καιρός και «μεγαλώνουν» οι μέρες. Η εμπειρία στο πάρκο, μάλιστα, εμπλουτίζεται από μια σειρά ενδιαφέροντα εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως τα εργαστήρια «Γιόγκα για παιδιά», «Οι κηπουροί του πάρκου», «Αθλητικά παιχνίδια», και το «Έχω μια ωραία ιδέα», που απευθύνεται σε βρέφη. Όλα με ελεύθερη είσοδο, αλλά με σειρά προτεραιότητας.

19

Άλσος Βεΐκου Πρόκειται για ένα καταπράσινο πάρκο έκτασης 256 στρεμμάτων με αθλητικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις πολιτισμού και παιδικές χαρές. Μικροί και μεγάλοι μπορούν να απολαύσουν την ομορφιά της φύσης, να αθληθούν, να ψυχαγωγηθούν και να περάσουν ώρες ξεκούρασης και ξεγνοιασιάς σε μια «όαση» δροσιάς.

20

Κτήμα Συγγρού Το τεράστιο Κτήμα Συγγρού (κληροδότημα της οικογένειας Συγγρού) στη μεγάλη στροφή πριν από την Κηφισιά ξεχωρίζει για την πυκνή του βλάστηση. Τα μονοπάτια ανάμεσα στα δέντρα είναι ιδανικά για περπάτημα, για βόλτα με τον σκύλο, για ποδήλατο αλλά και διάφορες υπαίθριες δραστηριότητες. Τώρα, που ανοίγει ο καιρός, είναι ό,τι πρέπει. Κόδρου 9, Πλάκα, 210 3312621, 210 3312750, www.childrensartmuseum.gr, FB: MouseioEllinikisPaidikisTechnis

46 lifo – 29.3.18

Τι θα φάει το παιδί μου σήμερα; Αυτό το ερώτημα απασχολεί κάθε γονιό καθημερινά. Η Babyfood Joy δίνει την απάντηση με μια πρωτοποριακή ιδέα. Μέσα από το babyfood.gr προσφέρει καθημερινά φρέσκα, ποιοτικά και γευστικά γεύματα για βρέφη και παιδιά. Σε συνεργασία με ομάδα παιδιάτρων, διατροφολόγων και έμπειρων σεφ διαλέγουν καθημερινά ό,τι πιο φρέσκο και εκλεκτό, ακολουθώντας τα πιο αυστηρά κριτήρια υγιεινής επιλογής πρώτων υλών και παρασκευής των γευμάτων τους. Με προσιτές τιμές και τόσους διαφορετικούς συνδυασμούς συναρπαστικών γεύσεων απ’ όλες τις κατηγορίες, θα βρείτε σίγουρα κάτι που να αρέσει στο παιδί σας.

Extra Tip: Συνδεθείτε και δώστε την παραγγελία σας εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια μέσα από το site www.babyfood.gr ή τηλεφωνικά στο 210 8040003.

Λεωφ. Πηγής 7, Μελίσσια, 210 6132972, www.babyfood.gr

Zuccherino

Babyfood Joy

Το φαγητό γίνεται μια ευχάριστη εμπειρία και η ζωή μας ακόμη πιο εύκολη. Ένα νόστιμο μυστικό για αξέχαστα παιδικά πάρτι. Μαμάδες και μπαμπάδες συχνά σπαζοκεφαλιάζουν για να οργανώσουν τέλεια πάρτι που θα ενθουσιάσουν το παιδί τους, τους φίλους του αλλά και τους υπόλοιπους καλεσμένους. Ευτυχώς, τα ζαχαροπλαστεία Zuccherino και η ομάδα των chef patissiers μάς λύνουν τα χέρια, αναλαμβάνοντας να ετοιμάσουν για μας το μενού του πάρτι. Εμείς διαλέγουμε τι θέλουμε και τα Zuccherino μας ετοιμάζουν υπέροχα φαγητά με πρώτης ποιότητας υλικά, άψογη εμφάνιση καθώς και μία υπέροχη τούρτα. Επιπλέον υπάρχει η δυνατότητα να επιλέξουμε ένα από τα 6 προτεινόμενα μενού 30 ατόμων που προσφέρονται σε ειδικές τιμές.

Photoprints, ειδικές κατασκευές, 3D φιγούρες και απίστευτα σχέδια με ζαχαρόπαστα είναι μερικές από τις επιλογές που έχεις για τη διακόσμηση της τούρτας, όσο για τη γεύση, δεν ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις: η all time classic κρέμα και σοκολάτα, η best seller cookies (κρέμα μπισκότου, σοκολάτα και τραγανό σοκολατένιο μπισκότο), η Lila Pause (τραγανή βάση, μους σοκολάτα, φράουλα και λευκή σοκολάτα), η Ferrero Rocher και η Bueno είναι μερικές από τις πεντανόστιμες προτάσεις τους. Για το σχέδιο της τούρτας, εκτός από τις υπάρχουσες προτάσεις, μπορείς να δώσεις κάποια δική σου ιδέα και θα την υλοποιήσουν, ετοιμάζοντας μια 100% custom-made τούρτα, αποκλειστικά για σένα. Αν, πάλι, θέλεις μια έξτρα παραμυθένια και γλυκιά έκπληξη, επίλεξε ένα λαχταριστό Candy Bar γεμάτο χειροποίητα μπισκότα, αφράτα cupcakes, παιχνιδιάρικα cakepops και γλυκά σφηνάκια που θα απογειώσουν το πάρτι.

Extra Tip: Τα ζαχαροπλαστεία Zuccherino αναλαμβάνουν ειδικές παραγγελίες για αλμυρά, γλυκά κεράσματα και τούρτες γενεθλίων χωρίς γλουτένη.

www.zuccherino.gr, FΒ: zuccherino.gr, Instagram: zuccherino.gr Πρωτέως & Σειρήνων 48, Π. Φάληρο, 210 9845238, 210 9830869 • Αγ. Αλεξάνδρου 41 & Ναϊάδων, Π. Φάληρο, 210 9830049 • 2ας Μαΐου 12, πλατεία Ν. Σμύρνης, 210 9357590 • Μητροπόλεως 80, Μοναστηράκι, 210 3213015

29.3.18 – lifo

47

ΜΑΡΤΙΟΣ 2018

AΦΙΕΡΩΜΑ

Άνοιξη! Μεγαλώνει η μέρα, ο καιρός ζεσταίνει, η διάθεσή μας βελτιώνεται. Αρκεί να μη μας πνίγει η αφρικανική σκόνη, που, σε συνδυασμό με τη γύρη της ατμόσφαιρας, δημιουργεί αποπνικτικές συνθήκες και κάνει τα μάτια μας να δακρύζουν. Όμως τα προβλήματα υγείας δεν εξαφανίζονται μαγικά με το ραβδάκι του Χάρι Πότερ, επειδή εισέβαλε στη ζωή μας η πιο flowerpower εποχή του χρόνου. Οι αλλεργίες, τα αναπνευστικά νοσήματα, η εξάντληση από τις χειμερινές ιώσεις και την πολλή δουλειά καραδοκούν να «ρουφήξουν» την ενέργειά μας, ενώ τα περιττά κιλά εξελίσσονται σε επίμονο «πονοκέφαλο», καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι και πρέπει να κάνουμε κομψή εμφάνιση στην παραλία. Άλλο βάσανο οι χρόνιες παθήσεις, που δεν είναι ίωση για να υποχωρήσουν σε λίγες μέρες. Εδώ χρειάζεται στρατηγική, σωστή ενημέρωση και μια εφ’ όλης της ύλης επιχείρηση αποτοξίνωσης, για να διώξουμε καθετί τοξικό από τη ζωή μας. Το ανοιξιάτικο αφιέρωμα υγείας της LifO απαντά σε συχνές ερωτήσεις και δίνει πρακτικές συμβουλές για την αντιμετώπιση των αλλεργιών, τις δίαιτες, τη στοματική υγεία, την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου και της πολλαπλής σκλήρυνσης, ώστε φέτος την άνοιξη να ξεχειλίζουμε από υγεία και να αποκαλύψουμε την πιο flower-power εκδοχή του εαυτού μας!

48 lifo – 29.3.18

φωτογραφια:παρισ ταβιτιαν

ΥΓΕΙΑ

29.3.18 – lifo

49

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου

ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ

ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΕΣ

Ο

ι ανοιξιάτικες αλλεργίες είναι σκέτο βάσανο. Τη μια καίνε τα μάτια σου, δακρύζουν και τσούζουν. Την άλλη βουλώνει η μύτη σου, νιώθεις σαν να έχεις κολλήσει κρυολόγημα, χωρίς όμως τον πυρετό, και σε πιάνει το κεφάλι σου. Ή σου κόβεται η ανάσα, έχεις φαγούρα, κοκκινίζεις, όχι από ντροπή, και πρήζεσαι. Αποφεύγεις τα πεύκα όπως ο διάολος το λιβάνι κι όταν βλέπεις κάμπιες στο έδαφος περπατάς σαν τον Τζακ Νίκολσον στο έργο Καλύτερα δεν γίνεται, κρατώντας αποστάσεις ασφαλείας. Όμως τα αλλεργιογόνα είναι παντού και θα τα αντιμετωπίσεις καλύτερα αν είσαι καλά «διαβασμένος».

ΚΆΝΕ ΤΟ ΣΠΊΤΙ ΣΟΥ ALLERGY-FREE

Δεν θες να ζεις λέγοντας κάθε τρεις και λίγο «φουντώνω, φουντώνω», σαν τον αξέχαστο Γιάννη Μιχαλόπουλο στo Αχ, αυτή η γυναίκα μου. Ε, λοιπόν, ξεκίνα την επιχείρηση «αλλεργίες τέλος» μέσα από το σπίτι σου. Τα κυριότερα οικιακά αλλεργιογόνα είναι τα ακάρεα της σκόνης, οι μύκητες που αναπτύσσονται στα μέρη με υγρασία, ο καπνός του τσιγάρου και όλα τα πτητικά ερεθιστικά συστατικά από τα ισχυρά οικιακά καθαριστικά. Για να γίνει η ατμόσφαιρα μέσα στο σπίτι σου πιο υγιής και καθαρή, αέριζέ το συχνά, ανοίγοντας παράθυρα και μπαλκονόπορτες νωρίς το πρωί, που δεν έχει ακόμα πολλή ατμοσφαιρική ρύπανση, και φρόντισε να γίνεται ρεύμα μέσα στο σπίτι. Χρησιμοποίησε αφυγραντήρα με ιονιστή αν έχει υγρασία, μην επιτρέπεις σε κανέναν να καπνίζει μέσα και προσπάθησε να αποφεύγεις τα οικιακά καθαριστικά του τύπου «παντοκαθαριστές». Όσο πιο πολλά λίπη ισχυρίζεται ότι διαλύει ένα καθαριστικό στο λεπτό, τόσο πιο ερεθιστικό είναι για τον βλεννογόνο (τη φόδρα) του αναπνευστικού μας «σωλήνα».

ΓΙΑΤΡΈ, ΕΊΝΑΙ ΣΥΝΆΧΙ Ή ΑΛΛΕΡΓΙΚΉ ΡΙΝΊΤΙΔΑ;

Η αλλεργική ρινίτιδα προκαλείται από τα αλλεργιογόνα της ατμόσφαιρας, όπως η γύρη των δέντρων. Είναι η πιο κοινή ασθένεια της εποχής και τα συμπτώματά της είναι παρόμοια με αυτά του κρυολογήματος, με τη διαφορά πως η ρινίτιδα δεν κάνει πυρετό. Αν υποφέρεις από φτάρνισμα, βουλωμένη μύτη, τσούξιμο στα μάτια και πονοκεφάλους, ζήτα τη συμβουλή γιατρού, αντί να παίρνεις φάρμακα χωρίς λόγο. Επίσης, θυμήσου πως τα αντιισταμινικά δεν συνδυάζονται με το οδήγημα (γιατί προκαλούν νύστα), ενώ οι πολύ τακτικές ρινικές πλύσεις με αμπούλες ή υγρό καταστρέφουν τον ρινικό βλεννογόνο και ενέχουν τον κίνδυνο να συσσωρευτεί υγρό στο αυτί (καθώς η ρινική κοιλότητα επικοινωνεί με το εσωτερικό του αυτιού) και να πάθεις ωτίτιδα.

ΤΟ ΆΣΘΜΑ ΣΟΎ ΚΌΒΕΙ ΤΗΝ ΑΝΆΣΑ

Στους κατοίκους των πόλεων το βρογχικό άσθμα είναι πολύ πιο συχνό και πλήττει όλες τις ηλικίες, παιδιά, εφήβους, νεαρούς ενήλικες και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Μάλιστα, στους άνω των σαράντα ετών, που καπνίζουν κιόλας, είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις το άσθμα από τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, καθώς τα συμπτώματα, η δύσπνοια και ο συριγμός της αναπνοής, είναι κοινά. Στο βρογχικό άσθμα το πρόβλημα είναι οι κρίσεις και οι παροξύνσεις, που όταν είναι έντονες, οδηγούν τον ασθενή στο νοσοκομείο. Το σημαντικό

ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ

που πρέπει να θυμάσαι για να ζεις χωρίς παροξύνσεις είναι πως πρέπει να παίρνεις το φάρμακό σου (πρόκειται για εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά) καθημερινά, ώστε να κρατάς τη νόσο σε ύφεση, και όχι μόνο όταν νιώθεις δυσκολία στην αναπνοή. Διεθνώς 300 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άσθμα και η νόσος έχει μεγάλο αντίκτυπο στα συστήματα υγείας γιατί οδηγεί τους ασθενείς στα νοσοκομεία και τους υποχρεώνει να λείπουν από τη δουλειά τους συχνά.

ΈΧΕΙΣ ΕΠΙΠΕΦΥΚΊΤΙΔΑ; ΚΆΝΕ ΚΡΆΤΕΙ ΣΤΑ ΚΟΛΛΎΡΙΑ

Όπως όλες οι αλλεργίες, έτσι και η επιπεφυκίτιδα έχει έντονο κληρονομικό υπόβαθρο και είναι ιδιαίτερα ενοχλητική. Η κλασική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων γίνεται με κολλύρια, αλλά πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός και να μην αγοράζεις κολλύρια μόνος σου στο φαρμακείο, χωρίς συνταγή γιατρού. Όπως εξηγούν οι ειδικοί της Ελληνικής Εταιρείας Γλαυκώματος, η ευαισθησία και το τσούξιμο στα μάτια που δημιουργείται από τις αλλεργικές επιπεφυκίτιδες αλλά και τη μακροχρόνια χρήση φακών επαφής οδηγεί πολύ κόσμο σε κατάχρηση κορτιζονούχων κολλυρίων, η οποία μπορεί να προκαλέσει γλαύκωμα (μη αντιστρεπτή καταστροφή του οπτικού νεύρου), καθώς η κορτιζόνη αυξάνει την πίεση στα 30 mmHg. Λάβε υπόψη ότι η φυσιολογική πίεση στα μάτια κυμαίνεται από 10-21 mmHg. Αν χρησιμοποιήσεις κολλύριο με κορτιζόνη για μερικές μέρες δεν παθαίνεις κάτι, αλλά αν το χρησιμοποιείς τακτικά, μετά την ολοκλήρωση της αγωγής πρέπει να κάνεις βυθοσκόπηση (εξέταση μέτρησης της ενδοφθάλμιας πίεσης).

ΤΟ ΈΚΖΕΜΑ ΣΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΊ (7 ΧΡΌΝΙΑ) ΦΑΓΟΎΡΑ

Το ατοπικό έκζεμα οφείλεται σε μια φλεγμονώδη διαταραχή του δερματικού φραγμού και λαμβάνει πλέον διαστάσεις σύγχρονης επιδημίας, και λόγω των ακατάλληλων καθαριστικών προϊόντων, καλλυντικών και σαπουνιών που χρησιμοποιούμε. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας, έκζεμα παρουσιάζουν τέσσερα στα δέκα παιδιά και αρκετά περιστατικά βελτιώνονται αισθητά με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο πολλοί ενήλικες συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται από εκζέματα, τα οποία επιδεινώνονται με το κρύο και βελτιώνονται το καλοκαίρι από την αντιφλεγμονώδη δράση του ήλιου και την επαφή με τη θάλασσα. Για το έκζεμα έχει ενοχοποιηθεί η θεωρία της υγιεινής, οπότε φρόντισε να διατηρείς επαφή με τη φύση και μην το παρακάνεις με το σαπούνισμα των χεριών, του προσώπου και του σώματος πολλές φορές την ημέρα.

ΠΡΟΣΟΧΉ ΣΤΑ… ΤΣΙΜΠΉΜΑΤΑ ΕΝΤΌΜΩΝ

Την άνοιξη ανθίζει απότομα η φύση, ειδικά αν έχουν προηγηθεί πολλές βροχές, και ο τόπος γεμίζει ζουζούνια. Αρκετά από αυτά τσιμπάνε και αν κινδυνεύεις να πάθεις αλλεργικό σοκ (οίδημα στους αεραγωγούς του αναπνευστικού και δυσκολία στην αναπνοή), πρέπει να έχεις μαζί σου το κατάλληλο φάρμακο, για προληπτικούς λόγους. Για να δεις σε ποια αλλεργιογόνα αντιδρά ο οργανισμός σου πρέπει να κάνεις μια σειρά από αλλεργικά τεστ, κατά τη διάρκεια των οποίων ο γιατρός εξετάζει διαφορετικά αλλεργιογόνα στο δέρμα ή κάνει τεστ αίματος.

ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ! Οι διατροφικές αλλεργίες έχουν κι αυτές γενετικό υπόβαθρο και δεν περιορίζονται στην άνοιξη, είναι… παντός καιρού. Τα πιο ισχυρά αλλεργιογόνα στα τρόφιμα είναι οι πρωτεΐνες που περιέχονται σε ψάρια, αυγά και ξηρούς καρπούς, ενώ πολλοί άνθρωποι έχουν αλλεργία στη φλούδα κάποιων φρούτων (π.χ. ροδάκινο). Παράλληλα, υπάρχουν και οι τροφικές δυσανεξίες, με πιο γνωστή τη δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη) και στη λακτόζη, που μπερδεύουν περισσότερο την κατάσταση. Πολλές έρευνες δείχνουν πως οι δυσανεξίες συνδέονται με τη δυσκολία απώλειας των περιττών κιλών και αποτελούν τη μυστηριώδη αιτία που κολλά ο μεταβολισμός μας όταν κάνουμε δίαιτα.

50 lifo – 29.3.18

29.3.18 – lifo

51

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ

Α Η ΓΟΝΙΜΌΤΗΤΑ ΜΠΟΡΕΊ ΠΛΈΟΝ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΕΦΙΚΤΉ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΎΣ ΑΣΘΕΝΕΊΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΗΣ ΝΈΑΣ ΤΕΧΝΙΚΉΣ ΚΑΤΆΨΥΞΗΣ ΤΩΝ ΩΑΡΊΩΝ «VITRIFICATION» ΤΑ ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΑ ΩΆΡΙΑ ΈΧΟΥΝ ΤΗΝ ΊΔΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΜΕ ΤΑ ΦΡΈΣΚΑ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΕΥΘ. ΚΩΣΤΑΡΆΣ Μαιευτήρας-Γυναικολόγος ειδικευμένος στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών

52 lifo – 29.3.18

πό τα μέσα του 20ού αιώνα, οπότε η γυναίκα, ηθελημένα ή αναγκαστικά, εισήλθε στον εργασιακό στίβο, οι προτεραιότητές της άλλαξαν. Παλαιότερα, πρώτο της μέλημα ήταν να κάνει οικογένεια και παιδιά. Αυτό άλλαξε από τη στιγμή που άρχισε να εργάζεται. Μαζί με την εργασία αυξήθηκαν και οι απαιτήσεις. Στην ατζέντα της μπήκαν οι βασικές σπουδές, τα μεταπτυχιακά και η μαγική λέξη «καριέρα». Το όνειρο της οικογένειας μπήκε σε δεύτερη μοίρα και πριν το καταλάβει άρχισε να την κυριεύει ο φόβος ότι μπορεί και να μην προλάβει… Το ίδιο άγχος, ίσως και μεγαλύτερο, νιώθουν οι γυναίκες οι οποίες, πριν ακόμη γίνουν μητέρες, έρχονται αντιμέτωπες με κάποιας μορφής κακοήθεια και υποβάλλονται σε θεραπείες που, μέχρι πρότινος, θεωρούνταν αποτρεπτικός παράγοντας για την προσπάθεια τεκνοποίησης. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν, βέβαια, και οι άνδρες. Είναι γνωστό ότι η γονιμότητα έχει χρονικά όρια και ότι οι ογκολογικές θεραπείες προκαλούν βλάβη στη λειτουργία των ωοθηκών και στη γονιμότητα. Στις γυναίκες η θεραπεία κατά του καρκίνου μπορεί, ανάλογα με την ηλικία και το πρόγραμμα της θεραπείας, να οδηγήσει σε πρόωρη απώλεια της ωοθηκικής λειτουργίας και συνεπώς σε πρόωρη κλιμακτήριο σε ποσοστό 40%-80%. Το πόσο θα επιβαρυνθούν οι γονάδες εξαρτάται από την ηλικία, την κυτταροστατική ουσία που χρησιμοποιείται και το εκάστοτε πρόγραμμα θεραπείας ή την ακτινοθεραπεία. Στους άνδρες η χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε μηδενική ή ανεπαρκή παραγωγή κυττάρων σπέρματος, καθώς και σε διαταραχή της παραγωγής ορμονών. Αυτά τα πολύ σοβαρά προβλήματα μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν, αφού με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης η γονιμότητα είναι εφικτή παρά τις αντικαρκινικές θεραπείες, με τη λήψη προληπτικών μέτρων. Για παράδειγμα, οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους με τη χρήση αποτελεσματικών πρωτοκόλλων διέγερσης των ωοθηκών πριν από τη χημειοθεραπεία ή και την ακτινοθεραπεία, την κατάψυξη των εμβρύων ή των ωαρίων τους με πολύ υψηλά ποσοστά επιβίωσης μετά την απόψυξη ή μέσω κατάψυξης του ωοθηκικού ιστού τους. Η εφαρμογή της νέας τεχνικής στην κατάψυξη των ωαρίων και εμβρύων, η τεχνική της «υαλοποίησης» ή vitrification, έχει δώσει νέες δυνατότητες στη διατήρηση της γονιμότητας της γυναίκας. Με τη χρήση αυτής της τεχνικής τα κατεψυγμένα ωάρια έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με τα φρέσκα ωράρια. Από το 2013, κατά την ASRM (Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής), θεωρείται ασφαλής και αποτελεσματική. Έτσι, μια γυναίκα μπορεί να διατηρήσει τη γονιμότητά της «παγώνοντας» τον χρόνο και να μεταφέρει ή να επιλέξει τη χρονική στιγμή που θα γίνει μητέρα. Εναλλακτικές λύσεις πριν από την έναρξη αντικαρκινικής θεραπείας:

ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΊΚΕΣ:

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΆΝΔΡΕΣ:

➜ Κατάψυξη ωαρίων ➜ Κατάψυξη σπέρματος ➜ Κ ατάψυξη ωοθηκικού ➜ Α ναρρόφηση ιστού όρχεων ιστού και κατάψυξη ➜ Εξωσωματική γονιμοποίη- ➜ Εξωσωματική γονιμοποίηση και κατάψυξη εμβρύων ση και κατάψυξη εμβρύων ➜ Ιατρική θεραπεία με τη χρήση GnRH αναλόγων

Μετά τη θεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου η πρώτη δράση είναι να εξεταστεί η γονιμότητα και στη συνέχεια να καθοριστεί ποια θεραπεία απαιτείται και ποιες είναι οι διαθέσιμες επιλογές. Ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να αξιολογηθεί η γονιμότητα μετά τη θεραπεία του καρκίνου είναι με τη μέτρηση των επιπέδων των ορμονών στο αίμα (FSH, οιστραδιόλη, προγεστερόνη και Antimullerian Hormone). Ένας υπέρηχος των ωοθηκών μπορεί επίσης να είναι χρήσιμος. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν – ακόμη και όταν τους χτυπά το πρόβλημα την πόρτα− ότι υπάρχουν αυτές οι δυνατότητες, κάτι το οποίο κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη συνεργασίας των ογκολόγων με τους γυναικολόγους που έχουν εξειδίκευση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αλλά και σωστής ενημέρωσης των ασθενών. Την άγνοια και ελλιπή ενημέρωση των περισσότερων γυναικών για τις λύσεις που προσφέρει σήμερα η επιστήμη σε αυτό τον τομέα καταδεικνύουν και πρόσφατες μελέτες. Μια διαδικτυακή έρευνα για τη γονιμότητα και τον καρκίνο του μαστού, στην οποία συμμετείχαν 657 γυναίκες κάτω των 40 ετών (δημοσιεύτηκε στο Medscape), έδειξε ότι μία στις δύο γυναίκες (57%) που είχε νοσήσει και θεραπευτεί ανησυχούσε για τη γονιμότητά της στο μέλλον. Μάλιστα, ένα άλλο στοιχείο δείχνει ότι οι 3 στις 10 γυναίκες έβαλαν πιο ψηλά τη δυνατότητά τους να γίνουν μητέρες από την υγεία τους, αφού εξέφρασαν την επιθυμία να προχωρήσουν με μια λιγότερο τοξική θεραπεία για να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, ακόμα κι αν υπήρχε αυξημένος κίνδυνος υποτροπής της νόσου. Πολύ σημαντικό, πάντως, είναι το στοιχείο που δείχνει ότι η μία στις δύο γυναίκες αισθάνθηκε πιο ήρεμη και πιο σίγουρη γι’ αυτό το θέμα μετά από τη συζήτηση που είχε με γιατρούς. Συμπερασματικά, η συζήτηση των ασθενών με τους γιατρούς τους, καθώς και η συνεργασία μεταξύ των ογκολόγων και των γυναικολόγων με εξειδίκευση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι υψίστης σημασίας, αφού μπορεί να προσφέρουν λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια γυναίκες.

29.3.18 – lifo

53

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου

ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ:

SPRING

D-TOX

Είτε νηστεύετε είτε όχι, η εποχή είναι κατάλληλη για ένα πρόγραμμα αποτοξίνωσης, που φυσικά δεν χρειάζεται να περιοριστεί στη διατροφή. Ξεφορτωθείτε τις τοξίνες από τον οργανισμό σας, από το σπίτι σας, ακόμα και από τις καθημερινές ιεροτελεστίες προσωπικής φροντίδας, και υποδεχτείτε την άνοιξη με ανανεωμένη διάθεση, λιγότερα κιλά και καλύτερη υγεία.

Μ

ετά από έναν κουραστικό χειμώνα και τον συνεχή βομβαρδισμό από τις ιώσεις, το καλύτερο δώρο που κάνετε στον εαυτό σας είναι ένα διατροφικό πρόγραμμα αποτοξίνωσης σε συνδυασμό με outdoor άσκηση, τώρα που οι μέρες μεγαλώνουν, ώστε να αποκτήσετε παράλληλα και επάρκεια σε βιταμίνη D. Το γεγονός πως διανύουμε περίοδο νηστείας μέχρι το Πάσχα και πολλοί νηστεύουν αποτελεί ιδανική ευκαιρία για να μπείτε πιο εύκολα στο… κλίμα και να βοηθήσετε ταυτόχρονα τον μεταβολισμό σας να ξεμπλοκάρει, ώστε να «ξεφουσκώσετε» επιτέλους από εκείνα τα επίμονα περιττά κιλά. Άλλωστε και η νηστεία μια αποτοξίνωση είναι από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρι, αυγό), τα οποία στο καθημερινό μενού αντικαθίστανται με φυτικά τρόφιμα, όπως φρούτα, λαχανικά, ρύζι και μακαρόνια (κατά προτίμηση ολικής άλεσης), πατάτες, δημητριακά (βρώμη, κουσκούς και κινόα), όσπρια και λαδερά φαγητά. Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του οργανισμού, η μείωση ή η αποχή από τροφές ζωικής προέλευσης οδηγεί στην ελάττωση του προσλαμβανόμενου λίπους και ειδικά του κορεσμένου, το οποίο είναι το πιο επιβλαβές. Έτσι, κατά τη νηστεία ή την αποτοξίνωση μειώνονται οι τιμές της «κακής» χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων που αποτελούν τους δύο βασικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της αθηροσκλήρωσης, που με τα χρόνια οδηγεί στις καρδιοπάθειες. Επίσης, ένα μεγάλο πλεονέκτημα της αποτοξίνωσης/νηστείας είναι η μεγάλη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που συμβάλλει στην αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών και μικροστοιχείων με αντιοξειδωτική δράση, όπως είναι οι βιταμίνες Α, C και Ε. Οι μεν φυτικές ίνες συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση της χοληστερίνης, ενώ παράλληλα βοηθούν στην πέψη, μειώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου και αποτελούν σύμμαχο στο αδυνάτισμα, αφού χαρίζουν κορεσμό. Τα αντιοξειδωτικά συστατικά, από την άλλη, τονώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, προστατεύοντας τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ορισμένες μορφές καρκίνου. Ως επιπλέον «μπόνους», η αποτοξίνωση βοηθά να ξεφουσκώσετε και ανοίγει την όρεξη για άσκηση. Εκμεταλλευτείτε το φυσικό ηλιακό φως, ασκηθείτε έξω και γεμίστε τις «αποθήκες» του οργανισμού σας με βιταμίνη D, που είναι ο απόλυτος ρυθμιστής του ανοσοποιητικού συστήματος.

HOUSE DETOX

Στην τηλεόραση μπορεί να παρακολουθείτε μανιωδώς το σίριαλ «House of Cards», αλλά στην πραγματικότητα ζείτε σε ένα «House (full) of toxins». Αν όμως πηγαίνει ο νους σας μόνο στο κλασικό καθάρισμα και αέρισμα του σπιτιού για να το… «αποτοξινώσετε», τότε κάνετε λάθος. Με τον όρο «house detox» εννοούμε να απαλλάξετε το σπίτι σας απ’ ό,τι είναι περιττό και να βάλετε τάξη στην ακαταστασία, που επίσης έχει τοξική επίδραση στην ψυχική υγεία. Υιοθετήστε πιο μινιμαλιστικό στυλ στον χώρο σας, μοιράστε σε Οργανισμούς και Δομές Πρόνοιας που φροντίζουν παιδιά ή ηλικιωμένους τα ρούχα που δεν πρόκειται να φορέσετε και τα παιχνίδια με τα οποία δεν παίζουν πια τα παιδιά σας.

DETOX ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΚΙΝΉΣΕΙΣ

Ένα συνολικό πρόγραμμα αποτοξίνωσης δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει τον τρόπο που κινείστε μέσα στην πόλη σας. Περιορίστε όσο μπορείτε το αυτοκίνητο και χρησιμοποιήστε τα πόδια σας και ένα οικολογικό μέσο, όπως το ποδήλατο, που σας μεταφέρει χωρίς να ρυπαίνει την ατμόσφαιρα και παράλληλα σας γυμνάζει.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΌ DETOX

Τι να τα κάνετε τα διατροφικά προγράμματα και την άσκηση αν οι σκέψεις σας είναι μαύρες κι άραχλες. Αποτοξινώστε τον συναισθηματικό σας κόσμο, πατώντας delete σε στενόχωρες σκέψεις, στον φόβο και στην ανασφάλεια. Προσπαθήστε να βλέπετε τα πράγματα θετικά, αποφύγετε τη μιζέρια, απολαύστε τις μικρές χαρές της ζωής και φροντίστε να βάζετε στόχους εφικτούς, γιατί τα μεγαλεπήβολα σχέδια συνήθως καταρρέουν, αφήνοντας μια γεύση πίκρας.

SKIN CARE DETOX

Και οι καθημερινές ιεροτελεστίες φροντίδας της επιδερμίδας χρειάζονται μια δόση… αποτοξίνωσης. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας, καθηγητής Δημήτρης

54 lifo – 29.3.18

Ρηγόπουλος, οι απότομες εναλλαγές του καιρού, που αποτελούν κύριο χαρακτηριστικό της άνοιξης, δεν είναι καθόλου φιλικές για το δέρμα, το οποίο χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί στις διαφορετικές θερμοκρασίες και στην έκθεση στον ανοιξιάτικο ήλιο. Η εναλλαγή των θερμοκρασιών και της ηλιακής ακτινοβολίας μπορεί να προκαλέσουν ταχεία συστολή και διαστολή των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων (τα λεγόμενα τριχοειδή) της επιδερμίδας, δημιουργώντας ευρυαγγείες και κοκκίνισμα του προσώπου. Για την αντιμετώπισή τους πρέπει, από το τέλος Μαρτίου, να χρησιμοποιούμε πιο «ελαφρά» προϊόντα περιποίησης (λοσιόν και οροί) αντί για τα πιο «πλούσια» και «θρεπτικά», όπως οι κρέμες. Επίσης συνιστάται η χρήση εξειδικευμένων peelings μία με δύο φορές την εβδομάδα για την απομάκρυνση των νεκρών δερματικών κυττάρων που συσσωρεύονται στην επιφάνεια του δέρματος. Ένα άλλο πρόβλημα είναι η αφυδάτωση της επιδερμίδας που επιτείνεται από την αύξηση της εξωτερικής θερμοκρασίας και την εσωτερική «ξηρασία» από τη χρήση κλιματιστικών μηχανημάτων, τα οποία απομακρύνουν την υγρασία από την ατμόσφαιρα των εσωτερικών χώρων. Συνεπώς, το δέρμα του προσώπου χρειάζεται καθημερινή ενυδάτωση με μια ελαφριά ενυδατική 24ωρης δράσης που να περιέχει στη σύνθεσή της ισχυρά αντιοξειδωτικά για την προστασία από την ατμοσφαιρική ρύπανση και αντηλιακά φίλτρα για τον ήλιο της πόλης. Ενυδάτωση, βέβαια, χρειάζεται και το σώμα μετά το ντους.

TIPS Στην πράξη, η αποτοξίνωση γίνεται με φρουτοσαλάτες, σαλάτες με κουσκούς ή κινόα (η νέα μόδα), σούπες (χλιαρές και κρύες), σπιτικούς χυμούς και σπιτικά smoothies. Βάλτε στο μπλέντερ φρούτα και λαχανικά και αν θέλετε να δώσετε κρεμώδη υφή, χωρίς όμως να χρησιμοποιήσετε γάλα, προτιμήστε γάλα από σόγια ή αμύγδαλα, που αποτελεί και πολύ καλή πηγή ασβεστίου. Στα προγράμματα αποτοξίνωσης τιμητική θέση έχουν τα αφεψήματα από βότανα, των οποίων οι ευεργετικές ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Το τσάι του βουνού, το δίκταμο και το φλησκούνι είναι από τα σπουδαιότερα φαρμακευτικά βότανα, τα οποία συμβάλλουν στη συνολική ευεξία του οργανισμού. Καθώς ο καιρός σταδιακά ζεσταίνει, δοκιμάστε να πιείτε χλιαρά ή κρύα αφεψήματα, προσθέτοντάς τους φλούδες εσπεριδοειδών. Δοκιμάστε να προσθέσετε λεπτοκομμένες φέτες φρούτων ή λαχανικών (αγγούρι, σέλερι, φύλλα μαϊντανού) στο νερό που πίνετε. Φροντίστε να έχετε καθημερινά μια τέτοια καράφα νερό με φρέσκα ζαρζαβατικά στο ψυγείο.

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου

Ελλάδα μια νέα προοπτική ανοίγεται και για την οικονομία της πατρίδας μας, ενώ η Παπαστράτος συνεχίζει να προμηθεύεται το 50% των καπνών ανατολικού τύπου από Έλληνες παραγωγούς.

ΘΈΡΜΑΝΣΗ VS ΚΑΎΣΗ: ΤΙ ΛΈΕΙ Η ΕΠΙΣΤΉΜΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΊΩΣΗ ΤΗΣ ΒΛΆΒΗΣ

Ε ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΧΩΡΊΣ ΤΟΝ ΚΑΠΝΌ ΤΟΥ ΤΣΙΓΆΡΟΥ ΞΕΚΙΝΆ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΑΠΑΣΤΡΆΤΟΣ ΤΟ «ΤΣΙΓΆΡΟ» ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ ΚΌΤΣΙΡΑ ΣΤΟ ΓΝΩΣΤΌ ΛΑΪΚΌ ΤΡΑΓΟΎΔΙ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΉ ΤΗΣ ΕΥΑΝΘΊΑΣ ΡΕΜΠΟΎΤΣΙΚΑ ΔΕΝ ΠΡΌΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΞΑΝΑΝΆΨΕΙ ΣΤΟΝ ΑΣΠΡΌΠΥΡΓΟ.

δώ η ιστορική ελληνική καπνοβιομηχανία Παπαστράτος, μετά από 87 χρόνια λειτουργίας, σβήνει το τελευταίο της τσιγάρο και εγκαινιάζει την πρώτη της μονάδα, στην οποία παράγονται αποκλειστικά οι θερμαινόμενες ράβδοι καπνού για το καινοτόμο καπνικό προϊόν IQOS της Philip Morris International, το μοναδικό που «λειτουργεί» με θέρμανση και όχι με καύση. Από τον Ασπρόπυργο, με μια μεγάλη ανατροπή, ξεκινά η διαδρομή για ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου, με την Παπαστράτος να πρωτοπορεί, οδηγώντας τις εξελίξεις και επιτυγχάνοντας με την πρωτοβουλία αυτή να αφήσει ταυτόχρονα το θετικό της αποτύπωμα στην εθνική οικονομία και στην απασχόληση. Η αφετηρία για ένα μέλλον χωρίς τον καπνό του τσιγάρου βρίσκεται λίγο έξω από την Αθήνα, στην περιοχή του Ασπρόπυργου. Εκεί έχει τις εγκαταστάσεις της η ιστορική ελληνική καπνοβιομηχανία Παπαστράτος, η οποία οραματίστηκε, τόλμησε και πραγματοποίησε τη μεγάλη ανατροπή, και μάλιστα στην καρδιά της οικονομικής κρίσης. Η μεγάλη αυτή ανατροπή έγκειται στη μετατροπή του εργοστασίου της Παπαστράτος σε μια νέα μονάδα όπου θα παράγονται αποκλειστικά θερμαινόμενες ράβδοι καπνού για το νέο καινοτόμο και μοναδικό στην κατηγορία του στην Ελλάδα καπνικό προϊόν θέρμανσης IQOS της Philip Morris International (ΡΜΙ), το οποίο αποτελεί μια νέα, δυνητικά μειωμένης βλάβης εναλλακτική για τους αμετανόητους καπνιστές, όπως δείχνουν τα επιστημονικά ευρήματα της ΡΜΙ. Στη νέα μονάδα, τη δεύτερη παγκοσμίως που θα παράγει αποκλειστικά θερμαινόμενες ράβδους καπνού, θα παράγονται ετησίως 20 δισεκατομμύρια θερμαινόμενες ράβδοι καπνού, οι οποίες θα εξάγονται και στο εξωτερικό, τροφοδοτώντας τα 5 εκατομμύρια των πρώην καπνιστών που έχουν ήδη στραφεί στο IQOS, προσφέροντας παράλληλα μέσα από τις εξαγωγές πολύτιμα «καύσιμα» στην εθνική οικονομία, η οποία έχει τόσο ανάγκη από τόνωση της εγχώριας επιχειρηματικότητας. Για τη δημιουργία της νέας μονάδας απαιτήθηκε επένδυση ύψους 300 εκατομμύριων ευρώ, η οποία έγινε κόντρα στο ρεύμα της συρρίκνωσης που έφερε η οικονομική κρίση. Η μετατροπή του εργοστασίου για την παραγωγή των ράβδων έγινε σε χρόνο-ρεκόρ, παρά τις ιδιαίτερες απαιτήσεις και το μέγεθος του έργου, που περιλάμβανε την κατασκευή τριών νέων κτιρίων, την εγκατάσταση δύο νέων γραμμών επεξεργασίας καπνού και δέκα νέων γραμμών παραγωγής θερμαινόμενων ράβδων καπνού. Παράλληλα, δημιουργήθηκαν περισσότερες από 400 θέσεις εργασίας σε μια εποχή όπου η ανεργία παραμένει μεγάλο «αγκάθι», ενώ η στροφή της εταιρείας στην καινοτομία μέσα από τη νέα γενιά καπνικών προϊόντων δημιουργεί ένα ακόμα πιο ασφαλές και προβλέψιμο περιβάλλον για τις δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας που σήμερα συντηρούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα, από την καπνοκαλλιέργεια μέχρι και τα σημεία λιανικής πώλησης. Με τον έντονα εξαγωγικό χαρακτήρα της νέας επένδυσης και τη Philip Morris International να εκπέμπει παγκοσμίως ένα ηχηρό μήνυμα εμπιστοσύνης στην

Με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να εκτιμά ότι ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως θα συνεχίσουν να καπνίζουν έως το 2025, παρά τη διεξαγωγή των αντικαπνιστικών εκστρατειών, η ανάγκη για υιοθέτηση στρατηγικών «μείωσης της βλάβης» στον οργανισμό από το κάπνισμα γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική. Η δυνητική μείωση της βλάβης από το κάπνισμα με την υιοθέτηση προϊόντων νικοτίνης χωρίς καύση του καπνού ενθαρρύνει τους καπνιστές να απομακρυνθούν από το συμβατικό τσιγάρο που καίγεται. Την αξία των εναλλακτικών επιλογών αναγνωρίζουν κορυφαίοι επιστημονικοί και κρατικοί φορείς παγκοσμίως, όπως o Οργανισμός Τροφίμων & Φαρμάκων FDA της Αμερικής, o Οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Μ. Βρετανίας, το υπουργείο Υγείας της Νέας Ζηλανδίας κ.ά. Στην Ελλάδα, όπου η αντικαπνιστική νομοθεσία έχει καταστρατηγηθεί και η ανάγκη για την ελάττωση της βλάβης σε ενεργητικούς και παθητικούς καπνιστές είναι ακόμα μεγαλύτερη, η καθολική μετατροπή του εργοστασίου της Παπαστράτος σε αποκλειστικό παραγωγό των νέων εναλλακτικών «τσιγάρων» θέρμανσης και όχι καύσης αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Το καπνικό προϊόν IQOS θερμαίνεται στους 350οC, εκλύοντας ένα αερόλυμα το οποίο έχει πολύ λιγότερες βλαβερές ουσίες σε σχέση με τον καπνό του τσιγάρου. Οι επιστημονικές μελέτες της ΡΜΙ Science γίνονται με τις πολύ αυστηρές προδιαγραφές των ερευνητικών και κλινικών μελετών των φαρμάκων και μέχρι τώρα έχουν δείξει πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα, καθώς το αερόλυμα που παράγεται από το IQOS περιέχει κατά 90%-95% λιγότερα επιβλαβή συστατικά συγκριτικά με τον καπνό του τσιγάρου. Οι κλινικές μελέτες είναι εν εξελίξει και στόχο τους είναι, όταν ολοκληρωθούν και αξιολογηθούν επιστημονικά, να μπορεί να χαρακτηριστεί το IQOS ως «μειωμένης βλάβης» προϊόν και να αποτελέσει μια καλύτερη επιλογή για τους ανθρώπους που επιμένουν να καπνίζουν. Επιπλέον, το IQOS, σε αντίθεση με το κλασικό ηλεκτρονικό τσιγάρο, σύμφωνα με σχετικές μελέτες που έχουν γίνει, είναι ελκυστικό μόνο στους καπνιστές και δεν ενέχει τον κίνδυνο να δημιουργήσει «φυτώριο» νέων καπνιστών. Οι νέες εγκαταστάσεις εγκαινιάστηκαν από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Philip Morris International, Ανδρέα Καλαντζόπουλο, και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Παπαστράτος, Χρήστο Χαρπαντίδη, παρουσία πλήθους εκπροσώπων από την πολιτική και επιχειρηματική ζωή της χώρας. Στην εκδήλωση ο κ. Καλαντζόπουλος είπε: «Δεσμευθήκαμε να προσφέρουμε προϊόντα δυνητικά μειωμένου κινδύνου σε όλους τους ανθρώπους που συνεχίζουν να καπνίζουν. Το ρεύμα αυτής της επαναστατικής αλλαγής προς όφελος του 1,1 δισεκατομμυρίου καπνιστών, της δημόσιας υγείας και της κοινωνίας γενικότερα γίνεται συνεχώς πιο δυνατό». Από τη μεριά του ο κ. Χαρπαντίδης πρόσθεσε πως «87 χρόνια μετά τη δημιουργία του πιο σύγχρονου για την εποχή εργοστασίου παραγωγής τσιγάρων στην Ελλάδα, η Παπαστράτος πρωτοπορεί και πάλι, στηρίζοντας την ελληνική οικονομία και την κοινωνία. Ταυτόχρονα, γυρίζει σελίδα, αφήνοντας οριστικά πίσω της το τσιγάρο».

29.3.18 – lifo

55

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου

ΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΆ ΕΛΙΞΊΡΙΑ ΤΗΣ ΆΝΟΙΞΗΣ Α

Η πιο tutti-frutti εποχή του χρόνου φέρνει στο τραπέζι μας μια μεγάλη ποικιλία από διατροφικούς θησαυρούς που μόνο καλό κάνουν στην υγεία. Είναι καιρός να μάθουμε να τους εκτιμάμε, ώστε να τους δώσουμε τη θέση που τους αξίζει στο καθημερινό μενού.

γκινάρες, σπαράγγια, μελιτζάνες, φρέσκα λαχανάκια, φράουλες, κολοκυθάκια, ντοματίνια διαφόρων χρωμάτων, μούσμουλα, πολύχρωμες πιπεριές, σέλερι και φινόκιο, μούρα, μήλα και αχλάδια από διαφορετικές ποικιλίες είναι μερικά μόνο από τα «δώρα» της φύσης για το ανοιξιάτικο τραπέζι. Όλα τα κηπευτικά της εποχής, είτε είναι φρούτα είτε λαχανικά, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πολύτιμες βιταμίνες και αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες, όπως οι ανθοκυανιδίνες, οι οποίες έχουν αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή δράση στα κύτταρα των ιστών του σώματος. Και αφού κατά τον Ιπποκράτη, τον πατέρα της σύγχρονης Ιατρικής, «είμαστε ό,τι τρώμε», τρώγοντας όλα αυτά τα ευεργετικά τρόφιμα κερδίζουμε υγεία και μπορούμε ταυτόχρονα να χάσουμε περιττά κιλά. Το μεγαλύτερο όφελος της αντιοξειδωτικής διατροφής είναι πως καταπολεμά τις συνέπειες του χρόνιου στρες στους ιστούς του σώματος και ουσιαστικά μας βοηθά να μη… γεράσουμε. Συνεπώς, συνιστούν ελιξίρια υγείας και μακροζωίας, τα οποία μπορούν να ενισχυθούν, αν στη διατροφή μας προσθέσουμε μια «πρέζα» από αντιοξειδωτικά καρυκεύματα, όπως ο κουρκουμάς, όλα τα πιπέρια, το γαρίφαλο και οι καυτερές πιπεριές Φλωρίνης, για γεύση και πιο ισχυρό αντιοξειδωτικό αποτέλεσμα.

ΣΎΓΧΡΟΝΟΙ ΜΑΘΟΥΣΆΛΕΣ

Όπως δείχνουν οι πρόσφατες έρευνες, το ανθρώπινο σώμα μπορεί να παρομοιαστεί με μια «μηχανή» που είναι γενετικά προγραμματισμένη να ζήσει περίπου 150 χρόνια. Κάπου εκεί βρίσκεται η ημερομηνία λήξης των ανθρώπινων ιστών. Το γιατί δεν ζούμε 120, 130 ή 140 χρόνια, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων που μπαίνουν στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες ως σύγχρονοι Μαθουσάλες, οφείλεται στην καταστροφική επίδραση του συνεχούς στρες στον οργανισμό μας. Αυτός ο ανηλεής βομβαρδισμός με οξειδωτικές ουσίες έχει ως αποτέλεσμα να παράγεται μια υπερ-ποσότητα κορτιζόλης και άλλων στρεσο-εξαρτώμενων ορμονών στο σώμα

56 lifo – 29.3.18

μας που κάνουν δύο πράγματα: αφενός καταστρέφουν πολύτιμα ένζυμα και οδηγούν τα κύτταρα σε οξείδωση και απόπτωση (θάνατο), αφετέρου δημιουργούν παντού φλεγμονές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αθηροσκλήρωση, η οποία δεν είναι παρά μια παρατεταμένης διάρκειας φλεγμονή της εσωτερικής «φόδρας» των αγγείων μας.

Η ΔΊΑΙΤΑ ΤΩΝ ΣΠΗΛΑΊΩΝ ΜΕ ΦΡΟΎΤΑ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΎΣ ΞΑΝΆ ΤΗΣ ΜΌΔΑΣ

Στην πατρίδα μας έχουμε μεγάλη ποικιλία από κηπευτικά τρόφιμα, τα οποία έχουν ιδιαίτερα θρεπτική σύσταση, ειδικά όταν καταναλώνονται ωμά. Μια διατροφή με έντονα χαρακτηριστικά ωμοφαγίας και έμφαση σε φρούτα, λαχανικά και καρπούς θυμίζει τη «δίαιτα των σπηλαίων», των προγόνων μας, τότε που οι άνθρωποι ήταν κυρίως καρποσυλλέκτες. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τότε οι πρόγονοί μας είχαν πολύ χαμηλή ολική και κακή χοληστερόλη, αφού προσλάμβαναν πολλές φυτικές ίνες και ελάχιστα κορεσμένα λίπη. Μοιάζει απίστευτο με τα σημερινά δεδομένα, αλλά η μέση κακή LDL χοληστερόλη των άμεσων απογόνων του Ηomo sapiens ήταν 30-40 mg/dl, ενώ η ολική χοληστερόλη τους δεν ξεπερνούσε τα 80-90 mg/dl. Με αυτές τις τιμές σήμερα ένας άνθρωπος έχει μηδενική πιθανότητα να νοσήσει από καρδιαγγειακά νοσήματα και για να τις πετύχει πρέπει να κάνει αυστηρή δίαιτα και να πάρει πολύ σοφιστικέ υπολιπιδαιμικά φάρμακα. Ή να διαγράψει το junk food από το λεξιλόγιο και τη ζωή του και να υιοθετήσει (ξανά) την caveman diet, δηλαδή τη διατροφή των ανθρώπων των σπηλαίων.

ΣΑΛΆΤΕΣ & ΦΡΟΥΤΟΣΑΛΆΤΕΣ ΜΕ SEED TOPPINGS

Αν στις πολύχρωμες σαλάτες και φρουτοσαλάτες που μπορούμε να φτιάξουμε με όλα τα ανοιξιάτικα ζαρζαβατικά προσθέσουμε ανάλατους ξη-

ρούς καρπούς και σπόρους, τις μετατρέπουμε σε πλήρες γεύμα με έξτρα πρωτεΐνη και μια γενναία δόση από πολύτιμα ιχνοστοιχεία. Στους ξηρούς καρπούς και στους σπόρους περιέχονται μικροθρεπτικά συστατικά καθοριστικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού που ενισχύουν την παραγωγή κολλαγόνου στο δέρμα, ενεργοποιούν πολύτιμα ενζυμα μέσα στα κύτταρα, δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και φτιάχνουν ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία είναι οι μεταφορείς του οξυγόνου σε όλους τους ιστούς. Σίδηρος, χαλκός, σελήνιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, βόριο, ψευδάργυρος, χρώμιο, όλα παίζουν τον ρόλο τους. Και επειδή δεν είναι πάντα εφικτό να βρίσκουμε χρόνο να καθαρίζουμε ξηρούς καρπούς πάνω από το γιαούρτι, τη σαλάτα, το ρύζι, τα δημητριακά πρωινού ή τη φρουτοσαλάτα, φροντίζουμε να έχουμε στο σπίτι ένα κλειστό βάζο με μείγμα ξηρών καρπών και σπόρων ready to use. Για καλύτερη υγεία προσθέτουμε στο βάζο τους σπόρους που ανήκουν στην κατηγορία των superfoods, όπως ο λιναρόσπορος και ο κολοκυθόσπορος, και πασπαλίζουμε με αυτό το σπιτικό σαν γκρανόλα μείγμα ό,τι τρώμε.

ΑΤΜΟ-ΜΑΓΕΙΡΈΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΥΑΊΣΘΗΤΟ ΈΝΤΕΡΟ

Για όσους υποφέρουν από σπαστική κολίτιδα, μετεωρισμό και φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, κάποια ωμά κηπευτικά αντεδείκνυνται, καθώς εντείνουν τα συμπτώματα (δηλαδή το φούσκωμα, τον κοιλιακό πόνο ή τις διάρροιες). Σε αυτή την περίπτωση αποφύγετε την ωμοφαγία και μαγειρέψτε τα λαχανικά στον ατμό, για να μη χάσουν τις υδατοδιαλυτές B και C βιταμίνες τους. Στα άτομα με ευερέθιστο έντερο (σπαστική κολίτιδα) δεν συνίστανται τα κολοκυθάκια και οι μελιτζάνες, ενώ ακόμα και τα φρούτα μπορείτε να τα ψήσετε στο γκριλ (π.χ. μήλα ψητά) ή στον φούρνο, σε λίγο νερό ή λίγο κρασί που θα εξατμιστεί (π.χ. αχλάδια ποσέ).

29.3.18 – lifo

57

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ

Ψωρίαση: Μια συστηματική νόσος που απαιτεί έγκαιρη και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση

ΝΈΑ ΕΠΟΧΉ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΉ ΣΚΛΉΡΥΝΣΗ Πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που η διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης συνοδευόταν υποχρεωτικά από τον φόβο της αναπηρίας, με την εικόνα ενός αναπηρικού αμαξιδίου να τρυπώνει υποσυνείδητα στο μυαλό των ασθενών, τρομοκρατώντας τους.

«Έχει αποδειχτεί ότι η ψωρίαση δεν είναι μόνο μια νόσος του δέρματος αλλά χαρακτηρίζεται από γενικευμένη φλεγμονή που επηρεάζει κι άλλα οργανικά συστήματα».

Η

ΘΕΟΦΆΝΗΣ ΣΠΗΛΙΌΠΟΥΛΟΣ Δερματολόγος Αφροδισιολόγος Διευθυντής ΕΣΥ, Δερματολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών

58 lifo – 29.3.18

ψωρίαση είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική, φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει κυρίως το δέρμα. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο αριθμός των πασχόντων από ψωρίαση ξεπερνά τα 100 εκατ. ανά τον κόσμο. Στην Ελλάδα ο αριθμός των ασθενών με ψωρίαση υπολογίζεται κοντά στους 250.000. Η νόσος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, συχνότερα όμως εκδηλώνεται σε άτομα μεταξύ 15 και 35 ετών, με την ίδια συχνότητα σε άνδρες και γυναίκες. Εκδηλώνεται σε άτομα με γενετική προδιάθεση, ενώ η έναρξή της πυροδοτείται από διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες, με κυριότερο όλων το έντονο στρες. Η πιο συχνή μορφή της νόσου είναι η κοινή ψωρίαση κατά πλάκας. Οι ψωριασικές βλάβες –ερυθρές και συνήθως παχιές πλάκες καλυμμένες από λευκά-αργυρά λέπια– αναπτύσσονται κυρίως σε αγκώνες, γόνατα, κορμό, καμπτικές επιφάνειες. Μπορεί όμως να εμφανιστούν και σε περιοχές όπως τα νύχια, το τριχωτό της κεφαλής, οι παλάμες, τα πέλματα, ακόμα και τα γεννητικά όργανα. Στις περιπτώσεις αυτές η επιβάρυνση στην ποιότητα ζωής των ασθενών είναι πολλαπλάσια. Επιπρόσθετα, ο έντονος κνησμός περιγράφεται από τους ασθενείς ως ένα από τα πλέον ενοχλητικά συμπτώματα της νόσου. Η συνεχής επιστημονική έρευνα γύρω από αυτήν έχει αποδείξει ότι η ψωρίαση δεν είναι μόνο μια νόσος του δέρματος αλλά χαρακτηρίζεται από γενικευμένη φλεγμονή που επηρεάζει κι άλλα οργανικά συστήματα. Μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες συνδέουν την ψωρίαση με σημαντικές συννοσηρότητες, όπως η ψωριασική αρθρίτιδα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, το μεταβολικό σύνδρομο, τα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου και η κατάθλιψη. Εξαιτίας όλων των παραπάνω, η ψωρίαση ορίζεται πλέον ως μια συστηματική νόσος η οποία απαιτεί έγκαιρη και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση. Για τη θεραπευτική προσέγγιση της ψωρίασης ο θεράπων δερματολόγος θα πρέπει να λάβει υπόψη του τη βαρύτητα της ίδιας της νόσου, τις συννοσηρότητες αλλά και το συνολικό προφίλ και τυχόν ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν την τοπική θεραπεία, τη φωτοθεραπεία και τις συστηματικές θεραπείες. Η κατηγορία των συστηματικών θεραπειών που χρησιμοποιούνται στη μέτρια και σοβαρή ψωρίαση τα τελευταία χρόνια έχει εμπλουτιστεί με εξελιγμένα μόρια με ευρεία αποτελεσματικότητα και ασφάλεια. Εδώ και πάνω από μία δεκαετία χρησιμοποιούνται οι ενέσιμοι βιολογικοί παράγοντες που στοχεύουν σε συγκεκριμένες κυτταροκίνες στην παθοφυσιολογία της νόσου. Οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις αφορούν μικρά μόρια που χορηγούνται από του στόματος και στοχεύουν σε διαφορετικούς μηχανισμούς της νόσου, πρώτος διαθέσιμος εκπρόσωπος των οποίων είναι η απρεμιλάστη. Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να απογοητεύονται και να εγκαταλείπουν τον εαυτό τους. Αντίθετα, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι σήμερα υπάρχει πληθώρα λύσεων και να απευθυνθούν στον ειδικό δερματολόγο. Εκείνος έχει τη γνώση να αξιολογήσει το συνολικό προφίλ τους και μπορεί να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τα ενοχλητικά συμπτώματα της ψωρίασης ώστε να επανέλθουν σε μια φυσιολογική καθημερινότητα.

Την τελευταία 5ετία έχει συντελεστεί τέτοια «επανάσταση» στη θεραπεία των περισσότερων μορφών της νόσου, που σήμερα πλέον έχουμε περάσει σε μια νέα εποχή, αρκεί βέβαια η διάγνωση να γίνει εγκαίρως, ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Σε αυτή την αυτοάνοση ασθένεια κάθε λεπτό μετρά και καθώς εκδηλώνεται σε νέα άτομα ηλικίας 20-40 ετών, που βρίσκονται στην πιο παραγωγική περίοδο της ζωής τους, πρέπει να διατηρηθεί η λειτουργικότητά τους. Aν η πολλαπλή σκλήρυνση μείνει αθεράπευτη οδηγεί περίπου σε μια 15ετία σε σοβαρή κινητική αναπηρία, με συνέπεια ο ασθενής να μην μπορεί να περπατήσει. Επίσης, η ασθένεια εκδηλώνεται και εξελίσσεται διαφορετικά σε κάθε περιστατικό, γι’ αυτό άλλωστε στην ιατρική αργκό χαρακτηρίζεται ως «η νόσος με τα χίλια πρόσωπα» ή «η νόσος με το μοναδικό δαχτυλικό αποτύπωμα». Παράλληλα, η πολλαπλή σκλήρυνση προκαλεί εγκεφαλική ατροφία, οπότε, αν μείνει αθεράπευτη, οδηγεί σε μια μορφή άνοιας. Στην πατρίδα μας πρόσφατα είχαμε μια πολύ αισιόδοξη εξέλιξη: ξεκίνησαν οι διαδικασίες για να ενταχθούν οι περισσότερες μορφές της πολλαπλής σκλήρυνσης στη λίστα των δυσίατων, μη αναστρέψιμων νόσων του υπουργείου Εργασίας, ώστε να μη χρειάζεται να περνούν τακτικά οι ασθενείς από ειδική επιτροπή προκειμένου να τους εγκρίνουν τα φάρμακα. Όμως, παρ’ ότι η πολλαπλή σκλήρυνση δεν είναι σε καμία περίπτωση ίωση, έχει σχέση με έναν ιό, τον ιό Epstein-Barr, που είναι περισσότερο γνωστός ως η «ασθένεια του φιλιού». Πρόκειται για τον ιό της λοιμώδους μονοπυρήνωσης και πρόσφατες έρευνες δείχνουν

ότι τα άτομα που σε εφηβική ηλικία νόσησαν με λοιμώδη μονοπυρήνωση έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν πολλαπλή σκλήρυνση. Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους που έχουν έλλειψη βιταμίνης D, η οποία αποτελεί τον κρυφό ρυθμιστή του ανοσοποιητικού συστήματος. Προτού επαναπαυθείτε ότι έχετε επάρκεια σε βιταμίνη D γιατί ζείτε σε ηλιόλουστη χώρα, οφείλουμε να σας ενημερώσουμε πως από έρευνες του Συλλόγου Σκελετικής Υγείας «Πεταλούδα» προκύπτει ότι μόνο το 40% των Ελλήνων έχει πράγματι επάρκεια στη συγκεκριμένη βιταμίνη. Η πολλαπλή σκλήρυνση εκδηλώνεται συνήθως με διπλωπία (τα βλέπουμε διπλά), μουδιάσματα και ανεξήγητη κούραση το πρωί. Πλέον η διάγνωση γίνεται με μαγνητική τομογραφία και η νόσος έχει βαρύ κοινωνικό φορτίο, καθώς επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής. Φανταστείτε μια δασκάλα να μην μπορεί να κάνει επαγωγικές σκέψεις, ούτε να γράψει στον πίνακα. Μια δικηγόρο να μην μπορεί να αγορεύσει στο δικαστήριο. Έναν αρχιτέκτονα, έναν ζωγράφο, μία γιατρό ή έναν πιανίστα να μην έχουν σταθερά χέρια. Έναν επαγγελματία οδηγό να βλέπει θολά. Ζόρικο! Όμως υπάρχει και το αισιόδοξο μήνυμα που μας έρχεται από το επιστημονικό μέτωπο: μέχρι πρόσφατα τα φάρμακα σταματούσαν την εξέλιξη της νόσου. Πάγωναν, δηλαδή, την επιδείνωση της βλάβης. Πλέον τα νέα φαρμακευτικά όπλα αντιστρέφουν μέρος της βλάβης και φέρνουν τον ασθενή σε προγενέστερο στάδιο, κάτι που για χρόνια παρέμενε όνειρο.

29.3.18 – lifo

59

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου

Το ’πε πρώτος ο Ιπποκράτης, πριν από 2.500 χρόνια, το προσυπογράφει σύσσωμη η ιατρική κοινότητα και το επιβεβαιώνει η κοινή λογική. Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία, ειδικά αν ζεις σε δύσκολες εποχές, με στριμωγμένα οικονομικά, οπότε, αν αρρωστήσεις, την έβαψες! Άλλωστε, ένα ισχυρό ατού της πρόληψης, που χρειάστηκε να ζήσουμε οκτώ χρόνια κρίσης για να το εκτιμήσουμε, είναι πως συνήθως δεν κοστίζει τίποτα. Αποφέρει όμως πολλά, οπότε έχει υψηλή ανταποδοτικότητα. Αν η πρόληψη ήταν μετοχή στο Χρηματιστήριο, θα ήταν blue chip.

6

Σ

την καθημερινή ζωή η πρόληψη έγκειται σε εκείνες τις προσωπικές επιλογές που κάνουμε για να αποφύγουμε τον κίνδυνο των χρόνιων νοσημάτων. Και επειδή η ασθένεια που φοβόμαστε περισσότερο έχει συνήθως να κάνει με κάποιον καρκίνο, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το ότι οι έρευνες δείχνουν πως μπορούμε να προλάβουμε τα ογκολογικά νοσήματα με έξι απλά βήματα. Αρκούν έξι μικρές αλλαγές στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη διατροφή, την άσκηση, το στρες, την επιβεβλημένη επίσκεψη στον γιατρό. «Αλλάζουμε για να ζούμε» είναι το σύνθημα της εκστρατείας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας. Να πώς θα το πετύχεις, βήμα-βήμα.

1ο ΒΉΜΑ: ΒΆΛΕ ΧΡΏΜΑ ΣΤΟ ΠΙΆΤΟ ΣΟΥ ΚΑΙ ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΊΣ ΤΟ ΤΗΓΆΝΙ Μια υγιεινή διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, πηγές αντιοξειδωτικών συστατικών, αποτελεί το πρώτο βήμα στη πρόληψη του καρκίνου. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το ότι οι Ιταλοί, που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ντομάτας, κυρίως σαν σάλτσα σε πίτσες ή ζυμαρικά, έχουν από τα χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου του προστάτη διεθνώς. Βάλε στο μενού όσο περισσότερα αντιοξειδωτικά συστατικά μπορείς −θα τα βρεις μέσα στα φρούτα και στα λαχανικά, στους ξηρούς καρπούς, στους σπόρους (προτίμησε τους ανάλατους) και στα δημητριακά ολικής άλεσης− και να θυμάσαι: όσο πιο έντονο το χρώμα του ζαρζαβατικού και του φρούτου, τόσο πιο ισχυρή η αντιοξειδωτική του σύσταση. Τρώγοντας πιπεριές, μπρόκολο, ντομάτα, δαμάσκηνα, πορτοκάλια, καρότα, θα πάρεις μια γενναία δόση από αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη C, η κουερσετίνη, η ρεσβερατρόλη, το λυκοπένιο και το β-καροτένιο (προβιταμίνη Α), που αποτελούν τα αντικαρκινικά «φάρμακα» της φύσης. Δεν αρκεί όμως να αυξήσεις την πρόσληψη των αντιοξειδωτικών συστατικών, πρέπει ταυτόχρονα να περιορίσεις την οξείδωση, κάτι που μπορείς να πετύχεις αποφεύγοντας το τηγάνισμα. Ειδικά το φαγητό σε φαστφουντάδικα, που δεν ξέρεις σε πόσο βαριά οξειδωμένα λάδια έχει μαγειρευτεί το φαγητό.

Η ΑΛΉΘΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΏΝ 60 lifo – 29.3.18

ΒΉΜΑTA

ΠΟΥ ΠΡΟΛΑΜΒΆΝΟΥΝ

ΤΟΝ ΚΑΡΚΊΝΟ

2Ο ΒΉΜΑ: ΤΡΕΧΆΤΕ ΠΟΔΑΡΆΚΙΑ ΜΟΥ Η άσκηση αποτελεί must και στην πρόληψη του καρκίνου. Τρέξιμο, περπάτημα, ποδήλατο, κολύμβηση, ό,τι σου αρέσει, αρκεί να γυμνάζεσαι. Η άσκηση βοηθά τον οργανισμό να λειτουργήσει καλύτερα και καταπολεμά ταυτόχρονα την παχυσαρκία, οπότε με μια κίνηση έχεις διπλό όφελος. Δες παρακάτω γιατί πρέπει να καταπολεμήσεις την παχυσαρκία.

3 ΒΉΜΑ: ΑΔΥΝΆΤΙΣΜΑ ΤΏΡΑ! ο

Όλες οι έρευνες δείχνουν πως η παχυσαρκία είναι καρκινογόνος, αφού αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών καρκίνων, κυρίως του γαστρεντερικού συστήματος. Συνεπώς, το να χάσεις τα παραπανίσια κιλά αποτελεί ασπίδα προστασίας όχι μόνο απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον διαβήτη, όπως ήδη ξέραμε, αλλά και στις ογκολογικές ασθένειες. Κι

ä Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ετησίως καταγράφονται 14 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνου διεθνώς.

αυτό γιατί το λίπος, ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς, δεν είναι μια αδρανής μάζα αλλά παράγει ορμόνες που πυροδοτούν τη μετατροπή των φυσιολογικών κυττάρων σε καρκινικά.

4ο ΒΉΜΑ: ΏΡΑ ΓΙΑ ΤΣΕΚ-ΑΠ

Πρόληψη χωρίς ιατρικές εξετάσεις δεν νοείται. Για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας οι νέες γυναίκες, μετά την έναρξη της σεξουαλικής ζωής, πρέπει να κάνουν ανά έτος τεστ ΠΑΠ ή ανά 3ετία τεστ HPV. Στην ηλικία των 40 ετών οι γυναίκες πρέπει να ξεκινούν την ετήσια μαστογραφία για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, ενώ οι άνδρες από τα 45 έτη και μετά πρέπει να κάνουν ετησίως εξέταση προστάτη και μέτρηση PSA (προστατικό αντιγόνο), για να αποφύγουν τον κίνδυνο του καρκίνου του προστάτη. Από την ηλικία των 55 ετών γυναίκες και άνδρες πρέπει να κάνουν κάθε 10 χρόνια κολονοσκόπηση για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.

ä Από αυτά, περίπου το ένα εκατομμύριο αφορά νέους ανθρώπους ηλικίας έως 40 ετών. ä Το αισιόδοξο στοιχείο είναι πως περίπου το 50% των ασθενών γίνεται καλά!

Όσοι έχουν λευκό δέρμα και σπίλους (ελιές) πρέπει να κάνουν χαρτογράφηση σπίλων για την πρόληψη του δερματικού καρκίνου, ενώ τα άτομα με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό πρέπει να ξεκινούν το τσεκ-απ σε μικρότερη ηλικία. Ειδικά οι γυναίκες που έχουν μητέρα, θεία, γιαγιά ή αδελφή οι οποίες νόσησαν από καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών σε ηλικία κάτω των 60 ετών πρέπει να κάνουν τα DNA τεστ για τα δύο ογκογονίδια Brca1 και Brca2 που έγιναν γνωστά διεθνώς μέσα από την περιπέτεια υγείας της Αντζελίνα Τζολί. Πέρα από τις εξετάσεις, όλα τα κορίτσια ηλικίας 11-18 ετών, βάσει των συστάσεων της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, πρέπει να κάνουν το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, που είναι ενταγμένο στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών και χορηγείται δωρεάν.

5ο ΒΉΜΑ: ΠΆΡΕ ΒΑΘΙΆ ΑΝΑΠΝΟΉ, ΚΆΝΕ STRESS MANAGEMENT Το στρες είναι τοξικό, όπως τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και οι ρύποι των βιομηχανιών. Το έχουν επιβεβαιώσει πλέον οι επιστήμονες, οπότε πρέπει να βρεις τρόπο να εκτονώνεις το στρες που συσσωρεύει καθημερινά ο οργανισμός σου θέλοντας και μη. Αν μάλιστα το επάγγελμά σου είναι ιδιαίτερα στρεσογόνο, πρέπει να βρίσκεις χρόνο να ηρεμείς, να κάνεις ασκήσεις αναπνοής και να καθαρίζεις το μυαλό σου από τις δυσάρεστες σκέψεις.

6ο ΒΉΜΑ: ΚΌΨΕ ΤΟ ΤΣΙΓΆΡΟ

Το κάπνισμα αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα καρκινογόνα και ευθύνεται για την εμφάνιση καρκίνου σε πολλά διαφορετικά όργανα του σώματος: από τους πνεύμονες, τον μαστό, τον προστάτη, το παχύ έντερο και το στομάχι μέχρι το πάγκρεας. Στον καπνό του τσιγάρου οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει τουλάχιστον 4.000 βλαβερές ουσίες, εκ των οποίων περισσότερες από 40 έχουν καρκινογόνο δράση. Θυμήσου το αυτό την επόμενη φορά που θα νιώσεις την ανάγκη να καπνίσεις…

ä Και ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι πως σήμερα το 75% των ασθενών με καρκίνο, μετά τη θεραπεία τους, επιστρέφουν στη δουλειά τους, όταν πριν από μερικές δεκαετίες η διάγνωση ενός ογκολογικού νοσήματος σήμαινε πως η

ζωή τελείωνε. Το τεράστιο αυτό επίτευγμα οφείλεται στις νέες θεραπείες, τις ανοσοθεραπείες και τις στοχευμένες θεραπείες, που έχουν μετατρέψει πολλούς καρκίνους σε χρόνια νοσήματα, σαν τον διαβήτη.

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ

Ο

Η πρώτη startup για την ψυχική υγεία στην Ελλάδα.

MELAPUS

melapus.com

ι ψυχικές παθήσεις ταλαιπωρούν πολύ περισσότερο κόσμο απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 35% του πληθυσμού στην Ελλάδα και το 40% στην Ευρώπη αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Όμως, παρά την ενημέρωση που υπάρχει σήμερα, οι ψυχικές παθήσεις παραμένουν ένα λεπτό ζήτημα που συχνά αντιμετωπίζεται ως ταμπού. Παράλληλα, το κόστος ή η απομακρυσμένη τοποθεσία στην οποία ζει κάποιος καθιστούν πολλές φορές αδύνατη την πρόσβαση σε ειδικούς. Το αποτέλεσμα είναι πολλοί άνθρωποι να μη λαμβάνουν τη βοήθεια που χρειάζονται. Η ομάδα πίσω από τη Melapus, κατανοώντας τα παραπάνω προβλήματα και χρησιμοποιώντας τις νέες δυνατότητες που παρέχει το Ιnternet, δημιούργησε την πρώτη ελληνική διαδικτυακή πλατφόρμα ψυχικής υγείας. Το όνομά της συμβολίζει αυτή την καινοτομία, παραπέμποντας στον Μελάμποδα, που σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και την ελληνική μυθολογία θεωρείται ο πρώτος ψυχίατρος. Στόχος της είναι να παρέχει στους χρήστες πληροφορίες αλλά και τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με πιστοποιημένους επιστήμονες και να ζητήσουν συνεδρίες, είτε στον χώρο κάποιου επαγγελματία είτε διαδικτυακά. Ο τρόπος λειτουργίας της πλατφόρμας είναι απλός και διασφαλίζει απόλυτα την ανωνυμία του χρήστη, καθώς σε όλη τη διάρκεια της περιήγησης στη σελίδα δεν θα σας ζητηθεί κανένα προσωπικό στοιχείο. Μόνο εφόσον επιλέξετε κάποια από τις παρεχόμενες υπηρεσίες για έναρξη συνεδρίας θα σας ζητηθεί το e- mail σας. Στη σελίδα θα βρείτε συνδέσμους με πληροφορίες για την ομάδα του Melapus αλλά και μια βιβλιοθήκη με άρθρα για την ψυχική υγεία. Στη συνέχεια, αν ενδιαφέρεστε για συνεδρία, μπορείτε να επιλέξετε το είδος επαγγελματία, ψυχολόγο ή ψυχίατρο, που προτιμάτε. Με βάση την τοποθεσίας σας θα σας εμφανιστεί μια λίστα με τους πλησιέστερους σε εσάς επαγγελματίες, όπου θα μπορείτε να δείτε τα βιογραφικά τους, την τιμή ανά συνεδρία και βαθμολογίες των υπηρεσιών τους από άλλους χρήστες, ώστε να επιλέξετε τον κατάλληλο για εσάς ειδικό και να κλείσετε ηλεκτρονικά το ραντεβού σας. Σε περίπτωση που κάποιος χρειάζεται άμεση βοήθεια, μπορεί να συμβουλευτεί τον άμεσα διαθέσιμο πιστοποιημένο επαγγελματία της πλατφόρμας και να πραγματοποιήσει συνεδρία εκείνη τη στιγμή μέσω του Melapus. Η Melapus προσφέρει όμως και πλεονεκτήματα για τους επαγγελματίες, καθώς τους παρέχει την ευκαιρία να γνωστοποιήσουν τις υπηρεσίες που παρέχουν και να γίνουν μέλος μιας κορυφαίας ομάδας πιστοποιημένων και καταρτισμένων ειδικών. Η ψυχική υγεία είναι ένα από τα σημαντικότερα αγαθά, με αντίκτυπο σε όλες τις πτυχές της ζωής ενός ανθρώπου. Η πλατφόρμα Melapus φέρνει την καινοτομία σε αυτό το ευαίσθητο ζήτημα, εξασφαλίζοντας δυνατότητα πρόσβασης σε ειδικούς, παρέχοντας πληροφορίες και άμεση βοήθεια σε όσους τη χρειάζονται, χωρίς γεωγραφικούς, χρονικούς ή άλλους περιορισμούς.

29.3.18 – lifo

61

AΦΙΕΡΩΜΑΥΓΕΊΑ απο την aλεξία σβώλου

ΜΆΘΕ ΓΙΑΤΊ ΘΑ ΑΠΟΤΎΧΕΙ Η ΔΊΑΙΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΑΡΧΊΣΕΙΣ ΑΠΌ… ΔΕΥΤΈΡΑ Θες να χάσεις τα περιττά κιλά και θες να δεις γρήγορα αποτελέσματα στη ζυγαριά και στον καθρέφτη. Γι’ αυτό πιστεύεις κάθε μαγική δίαιτα που σου προτείνουν, κάθε πρόγραμμα που υπόσχεται το ακατόρθωτο, δηλαδή απώλεια πέντε έως δέκα κιλών μέσα σε δύο εβδομάδες, κι όταν αυτό δεν γίνει, παραπονιέσαι πως «κόλλησε» ο μεταβολισμός σου. Ήρθε όμως η ώρα να μάθεις την αλήθεια, γιατί αποτυγχάνουν οι δίαιτες, ώστε την επόμενη φορά, με το σωστό πρόγραμμα, την άσκηση και την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή να τα καταφέρεις.

Τ

ην ώρα που η παχυσαρκία εξελίσσεται σε παγκόσμια επιδημία, με τους υπέρβαρους να εκτιμάται ότι θα αγγίξουν τα 2,16 δισεκατομμύρια και τους παχύσαρκους το 1,12 δισεκατομμύριο το 2030, η προσπάθεια της απώλειας των παραπανίσιων κιλών μετατρέπεται σε δισεπίλυτο γρίφο. Για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης των νοσημάτων που σχετίζονται με την παχυσαρκία (διαβήτης, καρδιοπάθειες, καρκίνος), οι ειδικοί συστήνουν δίαιτα, άσκηση και συμπληρωματικά φαρμακευτική αγωγή, όχι μόνο για την απώλεια σωματικού βάρους αλλά και για τη διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα. Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το ότι στο εγχώριο ιατρικό «οπλοστάσιο» περιλαμβάνεται πλέον και φαρμακευτική αγωγή ως συμπλήρωμα μιας δίαιτας μειωμένων θερμίδων και σωματικής άσκησης, που οδηγεί σε έως και τετραπλάσια απώλεια βάρους σε σύγκριση με αυτήν που θα είχαμε μόνο με δίαιτα και άθληση. Το φάρμακο αυτό αποτελεί συνδυασμό των δραστικών ουσιών υδροχλωρική ναλτρεξόνη και υδροχλωρική βουπροπιόνη και δρα σε περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στον έλεγχο της πρόσληψης τροφής και της κατανάλωσης ενέργειας. Διατίθεται σε δισκία παρατεταμένης αποδέσμευσης και στην Αμερική, όπου κυκλοφορεί εδώ και 2,5 χρόνια, έχει χορηγηθεί σε περισσότερο από 1,5 εκατομμύριο ασθενείς. Γιατί, όμως, χρειαζόμαστε συμπληρωματική φαρμακευτική αγωγή; Η απάντηση είναι πως οι περισσότερες δίαιτες για απώλεια βάρους αποτυγχάνουν διότι αυτοί που τις προτείνουν δεν κάνουν ουσιαστική διάκριση μεταξύ της μείωσης του σωματικού βάρους και της μείωσης του σωματικού λίπους. Και εξηγούμαι: στο σώμα μας υπάρχει το σταθερό βάρος, που παραμένει σταθερό για πιο μεγάλα χρονικά διαστήματα, διότι η απώλεια σωματικού λίπους είναι αργή, και το μεταβλητό βάρος, το οποίο αποτελείται από το σύνολο των πεπτικών υγρών μέσα στον γαστρεντερικό σωλήνα, των άπεπτων (αχώνευτων) τροφών μέσα στο στομάχι και στο λεπτό έντερο, των κοπράνων μέσα στο παχύ έντερο και του νερού. Το μεταβλητό βάρος παρουσιάζει διακυμάνσεις και συνιστά έξι έως 13 κιλά του υφιστάμενου βάρους μας. Στις μαγικές δίαιτες αδυνατίσματος αυτό που χάνουμε τις πρώτες δύο εβδομάδες είναι το μεταβλητό βάρος και όχι το λίπος, αφού μειώνονται οι τροφές που έχουμε καταναλώσει, τα πεπτικά υγρά στο στομάχι, το νερό στον οργανισμό και η απώλεια κοπράνων από τα έντερα. Γι’ αυτό και μετά «κολλάει» η ζυγαριά! Αν θέλουμε, στ’ αλήθεια, να χάσουμε βάρος, αυτό πρέπει να είναι το λίπος κάτω από το δέρμα μας και όχι αχώνευτες τροφές, υγρά ή κόπρανα στα έντερα. Όμως, η απώλεια πραγματικού σωματικού λίπους χρειάζεται χρόνο και συνολική αντιμετώπιση, διότι στην καλύτερη περίπτωση μπορούμε να χάσουμε 60-90 γρ. λίπους την ημέρα.

Ε

ίναι δύσκολο να το πιστέψουμε, αλλά περίπου 1.000 διαφορετικές παθολογικές καταστάσεις δίνουν πρώτα συμπτώματα στη στοματική κοιλότητα και συνεπώς μπορούν να διαγνωστούν έγκαιρα από τον οδοντίατρο, εφόσον πηγαίνουμε για τακτικό τσεκ-απ δύο φορές τον χρόνο (όπως θα ’πρεπε). Την ίδια ώρα τα οδοντιατρικά προβλήματα έχουν αντίκτυπο σε άλλα σημεία του σώματος και προκαλούν επιπλοκές που δεν θα φανταζόμασταν. Για παράδειγμα, διάφορα μικρόβια του στόματος μπορούν να μεταναστεύσουν, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, σε άλλα απομακρυσμένα όργανα, όπως είναι η καρδιά, και να τα προσβάλουν, προκαλώντας ύπουλες περικαρδίτιδες, ενώ η έλλειψη δοντιών και η κακή μάσηση αποτελούν σοβαρές αιτίες για την εμφάνιση διαταραχών της πέψης. Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από πονοκεφάλους δεν γνωρίζουν ότι το τρίξιμο των δοντιών και η κακή σύγκλισή τους είναι οι κύριοι ένοχοι για την εμφάνιση ημικρανιών και κεφαλαλγιών που δεν μπορούν να αποδοθούν σε άλλα παθολογικά αίτια. Επίσης, η ουλίτιδα στις έγκυες γυναίκες συσχετίζεται με τον πρόωρο τοκετό και τη γέννηση λιποβαρών μωρών. Πέρα από τις επιπτώσεις της κακής στοματικής υγιεινής στη γενικότερη υγεία, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η κακοσμία του στόματος (η οποία εμφανίζεται σε έναν στους τρεις ενήλικες) και η κακή εμφάνιση των δοντιών οδηγούν σε ανασφάλεια, που ενισχύει αντικοινωνικές συμπεριφορές σε κάθε ηλικία. Αντίθετα, το υγιές χαμόγελο είναι διαβατήριο επιτυχίας στην επαγγελματική ζωή και κάνει θαύματα στην κοινωνικότητά μας.

ΓΕΡΆ ΔΌΝΤΙΑ ΜΕ 4 ΚΙΝΉΣΕΙΣ

3 ΜΎΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΉΘΕΙΕΣ

Η οδοντιατρική πρόληψη είναι καλύτερη και πολύ φθηνότερη από τη θεραπεία, καθώς η αποκατάσταση των δοντιών με εμφυτεύματα ή «προσόψεις» έχει τσουχτερό κόστος. Για να διατηρήσουμε τα δόντια μας γερά αρκούν τέσσερα βήματα: Τα βουρτσίζουμε πρωί-βράδυ με τον σωστό τρόπο και καθαρίζουμε τις μεσοδόντιες επιφάνειες με νήμα, για να αποφύγουμε την ουλίτιδα. Υιοθετούμε υγιεινές διατροφικές συνήθειες και αποφεύγουμε το junk food καθώς και τα σνακ που έχουν κολλώδη υφή, ειδικά όταν δεν μπορούμε να βουρτσίσουμε αμέσως μετά τα δόντια μας. Επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο δύο φορές τον χρόνο για καθαρισμό και προληπτική εξέταση.

Aυτοεξετάζουμε το στόμα μας τακτικά, όπως κάνουμε με το στήθος (οι γυναίκες) και τις δερματικές ελιές (σπίλοι).

Μύθος: Πιο απαραίτητο είναι το βούρτσισμα των δοντιών το πρωί.

1

2

3 4 62 lifo – 29.3.18

ΤΟ ΣΤΌΜΑ ΕΊΝΑΙ Ο «ΚΑΘΡΈΦΤΗΣ» ΤΗΣ ΥΓΕΊΑΣ ΜΑΣ

Η αλήθεια: Το βράδυ, λόγω της «στάσης του σάλιου», τα μικρόβια της τερηδόνας αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα, συνεπώς το βραδινό βούρτσισμα είναι καθοριστικής σημασίας. Μύθος: Όταν φάμε πρωινό, πρέπει να ξαναβουρτσίσουμε τα δόντια μας. Η αλήθεια: Το δεύτερο βούρτσισμα δεν χρειάζεται κι αν το πρωϊνό περιέχει όξινα τρόφιμα (χυμός, τυρί, γιαούρτι), τα οξέα μαλακώνουν το σμάλτο των δοντιών, με συνέπεια το βούρτσισμα να φθείρει τα δόντια. Μύθος: Η οδοντόβουρτσα πρέπει να είναι σκληρή για να καθαρίζει τα δόντια. Η αλήθεια: Η σκληρή οδοντόβουρτσα ερεθίζει τα ούλα και συμβάλλει στο να «υποχωρήσουν», οδηγώντας σε περιοδοντίτιδα.

Έφηβοι κι ενήλικες που μεγαλώσατε με στραβά δόντια, διστάζετε ακόμη να χαμογελάσετε; Τώρα υπάρχει η Αόρατη Ορθοδοντική που σας προσφέρει τη δυνατότητα ανώδυνα, διακριτικά και γρήγορα να αποκτήσετε το χαμόγελο που ονειρεύεστε. Σχεδόν μαγικό …

Α

Η κ. Πηνελόπη Γιακουμάκη, οδοντίατρος μετεκπαιδευθείσα στη μέθοδο της Αόρατης Ορθοδοντικής (210 7293211-01, www.athensdentalcare. gr), μας ενημερώνει αναλυτικά.

όρατη Ορθοδοντική ή ορθοδοντική χωρίς σιδεράκια αποκαλούμε τη διαδικασία αποκατάστασης ορθοδοντικών ανωμαλιών με τη χρήση λεπτών, διαφανών ναρθήκων. Οι νάρθηκες αυτοί τοποθετούνται διαδοχικά στο στόμα και μετακινούν προοδευτικά τα δόντια προς την επιθυμητή θέση. Είναι η εναλλακτική και περισσότερο αποδεκτή αισθητικά λύση για όσα άτομα θέλουν να κάνουν ορθοδοντική θεραπεία, αλλά τα κλασικά «σιδεράκια» τούς αποθαρρύνουν. Εμφανίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’90 κι έκτοτε οδοντιατρικές εταιρείες-κολοσσοί βελτιώνουν συνεχώς τα λογισμικά κατασκευής τους, ανταποκρινόμενες στις σύγχρονες και υψηλές πλέον αισθητικές απαιτήσεις εφήβων κι ενηλίκων. Κατασκευάζονται χρησιμοποιώντας υψηλή τεχνολογία (3D) και λογισμικό ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το προτεινόμενο σχέδιο θεραπείας ελέγχεται και αξιολογείται πάντα από τον θεράποντα γιατρό, ώστε τελικά να προκύψει ένα λειτουργικό και αισθητικά αρμονικό αποτέλεσμα. Πολύ σημαντικό είναι ότι οι συνεχείς και ραγδαίες βελτιώσεις των λογισμικών μάς επιτρέπουν πλέον να αντιμετωπίζουμε και προβλήματα σύγκλισης, τα οποία παλαιότερα αντιμετωπίζονταν μόνο με «σιδεράκια». Η εξέλιξη αυτή διευρύνει τη χρήση της μεθόδου της Αόρατης Ορθοδοντικής και στην εφηβική ηλικία! Πώς γίνεται; Στην πρώτη επίσκεψη, μετά την κλινική εξέταση, γίνεται η λήψη φωτογραφιών, ακτινογραφιών και αποτυπωμάτων. Όταν αποφασίσετε να ξεκινήσετε, κατασκευάζονται οι πρώτοι νάρθηκες αποκλειστικά για το στόμα και την περίπτωσή σας σε εξειδικευμένα εργαστήρια, πιστοποιημένα από τις εταιρείες που υποστηρίζουν το συγκεκριμένο λογισμικό. Με την έναρξη της θεραπείας παραλαμβάνετε μια συσκευασία με νάρθηκες τους οποίους εφαρμόζετε στο στόμα σας και τους αλλάζετε διαδοχικά περίπου ανά εβδομάδα και σύμφωνα πάντα με τις υποδείξεις του θεράποντος ιατρού σας. Καθένας νάρθηκας που εφαρμόζετε μετακινεί ελάχιστα τα δόντια σας προς το επιθυμητό αποτέλεσμα κ.ο.κ., μέχρι να φτάσουμε στο χαμόγελο που επιθυμούμε. Πόσο διαρκούν οι θεραπείες σε σχέση με την κλασική ορθοδοντική; Ο χρόνος αποθεραπείας ποικίλλει ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού. Μια γενική εκτίμηση είναι ότι οι θεραπείες με διαφανείς νάρθηκες διαρκούν λιγότερο χρονικό διάστημα από τις κλασικές μεθόδους αντιμετώπισης.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ ➜ Οι νάρθηκες είναι κατασκευασμένοι από διαφανές υποαλλεργικό ακρυλικό και «συρταρώνουν» στην επιφάνεια των δοντιών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην είναι ορατοί από τους συνομιλητές σας και ταυτόχρονα να είναι ιδιαίτερα ανεκτοί από εσάς. ➜ Δεν φαίνονται, δεν ενοχλούν στην ομιλία, με αποτέλεσμα, κατά τη διάρκεια της θεραπείας, να μην αντιμετωπίζετε προβλήματα ούτε στην εργασία ούτε στην κοινωνικότητά σας. ➜ Μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα και γρήγορα όταν υπάρχει μια σημαντική προσωπική, επαγγελματική ή κοινωνική συνάντηση. ➜ Δεν επιβαρύνουν τη στοματική υγιεινή, καθώς μπορούμε να τους αφαιρούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας μετά τα γεύματα, να τους βουρτσίζουμε, να τους καθαρίζουμε με αραιά στοματικά διαλύματα, όπως ακριβώς και τη στοματική μας κοιλότητα, για τη διατήρηση ευχάριστης και δροσερής αναπνοής. ➜ Δεν τραυματίζουν τα χείλη και τα ούλα. ➜ Η περίοδος προσαρμογής ανέρχεται σε 2-3 24ωρα, κατά τα οποία νιώθετε μια ελαφριά πίεση στα υπό μετακίνηση δόντια. ➜ Υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα συνδυαστικής θεραπείας σε σοβαρές ορθοδοντικές ανωμαλίες, κατά τη διάρκεια της οποίας αποκαθιστούμε μέρος του προβλήματος με κλασικούς ορθοδοντικούς μηχανισμούς και συνεχίζουμε τη θεραπεία με Αόρατη Ορθοδοντική. Η σύγχρονη οδοντιατρική επιστήμη μάς προσφέρει πλέον γρήγορες, ελάχιστα παρεμβατικές και ανώδυνες τεχνικές ώστε να βελτιώσουμε και να αποκτήσουμε το όμορφο και υγιές χαμόγελο που ονειρευόμαστε. Ενημερωθείτε και μπείτε στη διαδικασία! Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα αναρωτιέστε γιατί μέχρι τώρα είχατε συμβιβαστεί με ένα χαμόγελο που σας έκανε να νιώθετε άβολα και να μη χαμογελάτε. Γιατί στη ζωή πρέπει να χαμογελάμε!

29.3.18 – lifo

63

64 lifo – 29.3.18

556 H

ΑΓΟΡΑ τησ δασ α εβδομ

ΜΟΔΑ

NEW BALANCE Tο διαχρονικό στυλ του ICONIC 574.

Iconic και Independent. Αυτές οι λέξεις χαρακτηρίζουν το ICONIC 574, το πιο αγαπημένο μοντέλο της New Balance. Με χρώμα γκρι, διαχρονικό, όπως το στυλ και η αξία του στον χώρο του street style. Kατασκευασμένο από premium σουέντ, το οποίο αγκαλιάζει ομοιόμορφα το σχήμα του, και με τεχνολογία ENCAP στη μεσοσόλα, που χαρίζει μοναδικό πάτημα. Aντικατοπτρίζει τον τρόπο σκέψης πίσω από τον σχεδιασμό των παπουτσιών της New Balance και εξακολουθεί να αποτελεί απαραίτητο κομμάτι κάθε ντουλάπας, καθώς και μια μοναδική προσθήκη στη συλλογή των sneakerheads.

ΤheGOODLIFO

Μάθε περισσότερα για το νέο 574 Iconic στο newbalance.gr

«What will you be?»

Gap

NAL PERSPOPER SHO

Η Vodafone λανσάρει το μεγαλύτερο διεθνές πρόγραμμα σύνδεσης των νέων με τις θέσεις εργασίας του μέλλοντος.

Πουκάμισο από την ανοιξιάτικη παιδική σειρά Superdenim. www.gap.com.gr

Zara

από τον αλέξανδρο διακοσάββα

õ

Πετσετέ poncho με θέμα από το Star Wars.

Zara.com/gr

ô

Paraphernalia Παζλ 3D, εμπνευσμένο από την τέχνη των origami, σχεδιασμένο και κατασκευασμένο από ισπανικό εργαστήριο με ιστορία στη χειροτεχνία. paraphernalia.gr

Έχετε αναρωτηθεί τι πιστεύουν οι νέοι σε διάφορες χώρες του κόσμου για την εργασία; Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από μια νέα παγκόσμια έρευνα που ανέθεσε η Vodafone στη YouGov το 2018, σε δείγμα 5.952 ατόμων ηλικίας 18-25 ετών από 15 χώρες το 40% πιστεύει ότι οι περισσότερες θέσεις εργασίας θα αντικατασταθούν από μηχανές εντός 50 ετών, το 56% ότι η πιο δύσκολη πρόκληση για τη γενιά τους είναι η ανεύρεση μιας καλά αμειβόμενης, μόνιμης εργασίας, το 67% ότι δεν είχε λάβει επαρκείς συμβουλές για την επαγγελματική του σταδιοδρομία, ενώ 1 στους 5 θεωρεί ότι στερείται δεξιοτήτων για να βρει οποιαδήποτε δουλειά.

õ

Η&Μ Ανοιξιάτικο bomber jacket για κορίτσια.

Hm.com/gr

õ

Fagottobooks Τρίβοντας τη «ράχη» αυτού του ξύλινου βατράχου με το συνοδευτικό ξύλινο κοπανάκι θα ακούσετε το ρυθμικό κόασμα του βατράχου. fagottobooks.gr

Toms Από τη νέα limited edition συλλογή A Whale Of A Collection που είναι αφιερωμένη στον βυθό και στη διάσωση της φάλαινας.

Toms.com

ö

ö

Gap Εμπριμέ φόρεμα από την ανοιξιάτικη συλλογή της Gap. www.gap.com.gr

ΤheGOODLIFO

ô

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία γίνεται εμφανής η σπουδαιότητα του νέου πρωτοποριακού διεθνούς προγράμματος απασχόλησης με τίτλο «What will you be?» που μόλις ανακοίνωσε η Vodafone με στόχο την παροχή συμβουλών σταδιοδρομίας και πρόσβασης σε εκπαιδευτικό περιεχόμενο κατάλληλο για την ψηφιακή οικονομία σε περίπου 10 εκατομμύρια νέους από 18 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Σε ειδική παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες με ένα πολύ ενδιαφέρον πάνελ ομιλητών εγκαινιάστηκε η νέα online υπηρεσία Future Jobs Finder (https://futurejobsfinder. vodafone.com/) που αναπτύχθηκε από τη Vodafone, σε συνεργασία με ειδικούς ψυχολόγους, συμβούλους σταδιοδρομίας και υπεύθυνους κατάρτισης, και προσφέρει στους νέους μια απλή, αλλά ολοκληρωμένη πύλη για νέες δεξιότητες και ευκαιρίες απασχόλησης στην ψηφιακή οικονομία. Με μια σειρά σύντομων ψυχομετρικών τεστ που αποσκοπούν στον εντοπισμό των δεξιοτήτων και των ενδιαφερόντων κάθε νέου, ο ενδιαφερόμενος κατευθύνεται σε συγκεκριμένες ευκαιρίες απασχόλησης στην τοποθεσία που έχει επιλέξει, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που προσφέρει η Vodafone. Οι χρήστες μπορούν επίσης να έχουν πρόσβαση σε σχετικές πλατφόρμες εκπαίδευσης με ψηφιακές δεξιότητες. Σε σχετική ερώτηση της LiFO, ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Vodafone, Vittorio Colao, δήλωσε πως ένας από τους στόχους της εταιρείας είναι να αποτελέσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα εφαλτήριο ώστε να ακολουθήσουν σχετικές πρωτοβουλίες ή/ και προτάσεις συνεργασίας και από άλλες μεγάλες επιχειρήσεις. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, μπορεί το «”What will you be?” να μην αποσκοπεί στο κέρδος αλλά στο πώς θα προκύψει κέρδος, αν δεν υπάρχει αισιοδοξία στην κοινωνία;».

ΤheWeek

ΕΓΚΑΙΝΙΑ MOYΣIKH ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα

Η κιθαριστική ροκ των Deaf Radio. σελιδα

72

68

ΘΕΑΤΡΟ

ΒΙΒΛΙΟ

Ο Νίκος Διαμαντής ανεβάζει τον Ηλίθιο του Ντοστογιέφσκι.

Η ανατρεπτική πένα του Τάιμπο.

σελιδα

73

σελιδα

74

ΣΙΝΕΜΑ Ready Player One Η επιστροφή του Σπίλμπεργκ στον κόσμο της επιστημονικής φαντασίας. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο σελιδα

70 ΜΟΥΣΙΚΗ Chrysta Bell

«Μούσα» του Ντέιβιντ Λιντς, η μουσικός και ηθοποιός Chrysta Bell έχει συνεργαστεί με τον διάσημο σκηνοθέτη σε πολλά μουσικά πρότζεκτ, ενώ εμφανίστηκε και στην επιστροφή του «Twin Peaks», υποδυόμενη την πράκτορα Τammy Preston. Το τελευταίο της άλμπουμ «We Dissolve», ένα κράμα σόουλ, ροκ και τζαζ, περιλαμβάνει συμμετοχές από καλλιτέχνες όπως ο Adrian Utley των Portishead και ο κιμπορντίστας Geoff Downes των Asia και των Yes. ä 4/4, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 21:00, εισ.: 17-23 ευρώ 29.3.18 – lifo

67

απο τη γεωργια παπασταμου

SmallTalk

ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

EVENTS

Top

7

1. ΘΕΑΤΡΟ Unfinished yet

Η Μυρτώ Δελημιχάλη και η Κωνσταντίνα Μπάρκουλη παρουσιάζουν στο ΚΕΤ μια κινητική περφόρμανς με επίκεντρο την τηλεοπτική κουλτούρα, την τελειότητα της εικόνας και την απόσταση των success stories από την πραγματικότητα. Με επαναλαμβανόμενες κινήσεις από τον καθημερινό κώδικα εκπομπών, δελτίων ειδήσεων και δημόσιων ομιλιών οι δύο χαρακτήρες αλληλεπιδρούν με το κοινό. ä 31/3-1/4, Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, Κύπρου 91Α & Σικίνου 35Α, Κυψέλη, 21:00, εισ.: 5-8 ευρώ

και ο Γιώργος Κοτανίδης.ä 29/3-1/7, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (αίθουσα περιοδικών εκθέσεων), λεωφ. Καλλιρρόης & Αμβρ. Φραντζή, Τρ.-Κυρ. 11:00-19:00, εισ.: 2- 4 ευρώ. Εγκαίνια: 29/3, στις 19:30.

3. ΜΟΥΣΙΚΗ Kid Moxie

Γιώργος Δρίβας, Εργαστήριο Διλημμάτων

MAΡT.–

4

ΑΠΡ.

68 lifo – 29.3.18

Αγγελίνα Κανελλοπούλου Το πρώτο «ξενοδοχείο εντόμων» της Αθήνας θα στηθεί το Σάββατο στο Μεταξουργείο.

Πες μου λίγα πράγματα για σένα. Είμαι μια συμπεριφορίστρια ζώων από την Αθήνα με πτυχίο Ψυχολογίας και πολύ μεγάλη αγάπη για τις μέλισσες.Το 2016 σχεδίασα και υλοποίησα ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα βασισμένο σε παιχνίδια και δραστηριότητες με σκοπό την ευαισθητοποίηση των παιδιών σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα. Τώρα σκοπεύω να στηρίξω τη βιωματική περιβαλλοντική εκπαίδευση στην Ελλάδα και να εμπνεύσω σεβασμό για τις μέλισσες και τους άλλους επικονιαστές μέσω του Bee Camp.

2. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

29

THE FACE

Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει τη βιντεο-εγκατάσταση του Γιώργου Δρίβα που εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 57η Μπιενάλε της Βενετίας. Το «Εργαστήριο Διλημμάτων» παραπέμπει στην τραγωδία του Αισχύλου Ικέτιδες, με την οποία τίθεται για πρώτη φορά το δίλημμα μεταξύ της σωτηρίας του ξένου και της διατήρησης της ασφάλειας του εγχώριου. Πρωταγωνιστικό ρόλο στα βίντεο του έργου κρατούν η καταξιωμένη ηθοποιός Σαρλότ Ράμπλινγκ

Η Kid Moxie (Έλενα Χαρμπίλα) έρχεται από το Λος Άντζελες για μια συναυλία στο Death Disco. Η Ελληνίδα μουσικός/ηθοποιός έχει παίξει σε μεγάλες αμερικανικές κινηματογραφικές παραγωγές κι έχει συνεργαστεί με τον Άντζελο Μπανταλαμέντι, ενώ την παραγωγή του τελευταίου της άλμπουμ είχε αναλάβει ο Gaslamp Killer. Tα live της συνοδεύονται από οπτικό υλικό Ελλήνων και ξένων σκηνοθετών, όπως η κολεκτίβα του Ντέιβιντ Λιντς, Foundation. Τη συναυλία της Πέμπτης θα ανοίξουν οι Someone Who Isn’t Me. ä 29/3, Death Disco, Ωγύγου 16 & Λεπενιώτου, Ψυρρή, 21:30, εισ.: 7 ευρώ

4. ΘΕΑΤΡΟ Γράμμα στην Barbara Κομμάτια της Barbara, της Γαλλίδας τραγουδίστριας και τραγουδοποιού που έγινε γνωστή για τους μελαγχολικούς της στίχους, θα ερμηνεύσει η Μελίνα Τανά-

STOEP TH S PR ES DJ SET Tom Findlay Ο Tom Findlay των Groove Armada, του βραβευμένου με Grammy ηλεκτρονικού διδύμου, θα βρεθεί την Παρασκευή στο Steam Athens. Το ντουέτο έχει κυκλοφορήσει πολυάριθμες επιτυχίες, μεταξύ των οποίων τα mega hits «I see you, baby» και «Superstylin». Μαζί του οι Discotekken, Melorman και Lip Forensics.

30/3, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Αθήνα, 00:00, εισ.: 12 ευρώ

Τι είναι το «ξενοδοχείο εντόμων» που θα φτιαχτεί το Σάββατο; Θα δημιουργήσουμε το πρώτο Bee Spot της Αθήνας στην ταράτσα του Commutism παρέα με τους Urban Farmers of Athens. Θα φυτέψουμε θυμάρι, ρίγανη, λεβάντα και πολλά άλλα φυτά που αποτελούν πλούσια τροφή για τις μέλισσες, θα κατασκευάσουμε ένα χειροποίητο ξενοδοχείο εντόμων, ώστε σιγά-σιγά η περιοχή του Μεταξουργείου να ξεκινήσει να γίνεται λίγο πιο «φιλική» προς τους επικονιαστές. Τα ξενοδοχεία εντόμων είναι κατασκευές που χρησιμοποιούνται ως καταφύγιο για τα έντομα, εκεί όπου οτιδήποτε φυσικό έχει εξαφανιστεί κάτω από το τσιμέντο στις πόλεις μας. Τι είναι η κρίση των μελισσών και γιατί είναι τόσο σοβαρή; Όταν μιλάμε για μέλισσες, οι περισσότεροι από εμάς σκεφτόμαστε αυτό το κιτρινόμαυρο έντομο που ζει σε κυψέλες και κάνει μέλι.

H μελιτοφόρος μέλισσα είναι μόνο μία από τα πολλά είδη. Υπάρχουν πάνω από 20.000 είδη μελισσών και τα περισσότερα από αυτά ζουν μοναχικά, είναι οι λεγόμενες «άγριες μέλισσες». Κάποιες είναι μικρές, άλλες μεγάλες, κάποιες γυαλιστερές, άλλες τριχωτές, κάποιες μπλε και άλλες βιολετί. Όλα τα είδη είναι εξαιρετικά σημαντικά για την επικονίαση των φυτών του πλανήτη και για την παραγωγή τροφής. Πολλά από αυτά τα είδη εξαφανίζονται καθημερινά. Η μείωση των πληθυσμών τους οφείλεται σε πολλούς ή σε συνδυασμό πολλών παραγόντων. Οι σύγχρονες μέθοδοι καλλιέργειας, η επέκταση των πόλεων και κατά συνέπεια η μείωση του φυσικού βιοτόπου, η εκτενής χρήση φυτοφαρμάκων και η κλιματική αλλαγή αποτελούν κάποιους από τους σημαντικότερους παράγοντες. Εάν οι μέλισσες αφανιστούν, οι 71 από τις 100 πιο σημαντικές φυτικές καλλιέργειες παγκοσμίως που επικονιάζονται από τις μέλισσες θα αρχίσουν να εξαφανίζονται και αυτές. Η τροφική αλυσίδα θα αρχίσει να καταρρέει, όπως είναι πολύ πιθανό να γίνει με την οικονομία μας και πολλά από τα άγρια οικοσυστήματα.

31/3, Commutism, Κεραμεικού 28, 15:00-18:00

γρη στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων. Η καλλιτέχνις στήνει μια σκηνική σύνθεση για φωνή, πιάνο και σαξόφωνο, παρουσιάζοντας τραγούδια της εμβληματικής περσόνας του γαλλικού τραγουδιού και κείμενα από το έργο της. ä 30/3-1/4, Θέατρο Οδού Κυκλάδων, Κυκλάδων 11 & Κεφαλληνίας, Κυψέλη, 21:00, εισ.: 10-15 ευρώ

5. ΜΟΥΣΙΚΗ Κeep Shelly in Athens

DANCE Habeat Records/ Cannibal Radio Το δισκοπωλείο Habeat Records και ο Cannibal Radio παίρνουν τους δίσκους τους και επισκέπτονται το Temple. Khmer και Not I αναλαμβάνουν το ζέσταμα. Tη σκυτάλη παίρνουν οι Mackenzie και Miltiades και οι Rena και Mr.M.

Ξεκίνησαν από μια γειτονιά της Αθήνας το 2010 και μέσα σε λίγα χρόνια αποθεώθηκαν από τα μεγάλα διεθνή μέσα, περιόδευσαν τέσσερις φορές στην Αμερική και έπαιξαν στο Coachella. Επιστρέφοντας από την ευρωπαϊκή περιοδεία τους, οι Κeep Shelly in Athens, με φρέσκο ακόμα το τελευταίο τους άλμπουμ «Philokalia», θα πραγματοποιήσουν μία από τις σπάνιες πλέον εμφανίσεις τους στην Ελλάδα. ä 30/3, Death Disco, Ωγύγου 16 & Λεπενιώτου, Ψυρρή, 21:00, εισ.: 12 ευρώ

Η εμπειρία Starbucks στο σπίτι

Τι έμαθα για την απόλαυση του καφέ ένα μεσημέρι στο Starbucks Coffee Home.

6. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Gold und Liebe, Liebe für Gold

Ο

31/3, Τemple Athens, Ιάκχου 17, 00:30

Trashformers Η ομάδα των Trashformers επιστρέφει με ένα ακόμη ακομπλεξάριστο trash πάρτι με μουσική από τη δεκαετία του ’90.

ΜΟΥΣΙΚΗ Vodka Juniors Οι Vodka Juniors επιστρέφουν από την 20ήμερη «επιδρομή» στα Βαλκάνια και κλείνουν την περιοδεία με ένα μεγάλο πάρτι για τη κυκλοφορία της καινούργιας τους δουλειάς «Warrior Anthems».

5/4, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 23:00, εισ.: 5 ευρώ

0-808-Basslines: Madam X DJ, επικεφαλής του label Kaizen και διοργανώτρια clubnights, η Madam X της underground σκηνής του Mάντσεστερ παίζει grime και techno για μια βραδιά στο Steam. Μαζί της ο error404 (a.k.a Dennis Green).

31/3, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Αθήνα, 23:30, εισ.: 8-10 ευρώ

Revolt!: Margaret Dygas Το Revolt! διοργανώνει το δεύτερο εορταστικό πάρτι για τα πέντε του χρόνια, προσκαλώντας από το Βερολίνο τη resident DJ του Panorama Bar και παραγωγό της Perlon, Margaret Dygas.

31/3, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 00:00, εισ.: 10 ευρώ

31/3, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 20:30, εισ.: από 10 ευρώ

Η νέα ομαδική έκθεση του Haus N με έργα νέων Ελλήνων εικαστικών προσεγγίζει θέματα όπως το κυνήγι της ευτυχίας, η ικανοποίηση που προσφέρουν τα υλικά αγαθά και το πολυτιμότερο στοιχείο, ο χρυσός. Συμμετέχουν: The Callas / Lakis & Aris Ionas, Arbit City, Hypercomf, Χαράλαμπος Κουρκούλης κ.ά. ä 30/3-21/4, Haus N, Καΐρη 6, Μοναστηράκι, Πέμ.Παρ. 15:00-20:00, Σάβ. 13:00-18:00. Εγκαίνια: 29/3, 20:00-22:30.

7. ΜΟΥΣΙΚΗ

σοι επισκεπτόμαστε συχ νά τα καταστήματα Starbucks είμαστε εξοικειωμένοι με τη συνολική εμπειρία που προσφέρουν, την ικανότητά τους δηλαδή να μετατρέπουν το καθημερινό σε κάτι ασυνήθιστο, σχεδόν εξωπραγματικό. Πολλές φορές, όμως, οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητας δεν μας αφήνουν χρόνο για να βρισκόμαστε σε ένα μαγαζί όσο συχνά θα θέλαμε, επομένως, τι πιο λογικό από το να μπορούμε να απολαμβάνουμε την εμπειρία Starbucks όλες τις ώρες της ημέρας, ακόμα και στο σπίτι μας; Προσωπικά, σκεφτόμουν ότι κάτι τέτοιο δεν θα ήταν εφικτό, καθώς έσπρωχνα την πόρτα του Starbucks Coffee Home στην Πλάκα για να βρεθώ σε έναν υπέροχο χώρο με θέα την Ακρόπολη. Δεν ξέρω αν έφταιγε το μέρος, αλλά η αρχική μου δυσπιστία εξαφανίστηκε μέσα σε λίγα λεπτά, δηλαδή αμέσως μόλις οι έμπειροι baristas των Starbucks άρχισαν να μας αποκαλύπτουν τα μυστικά του καλού καφέ και να μας επιδεικνύουν τις δικές τους μεθόδους παρασκευής και εκχύλισης που είναι απλές και θα μπορούσαμε να τις ακολουθήσουμε μόνοι μας, στο σπίτι μας, και να έχουμε το ίδιο γευστικό αποτέλεσμα, ακριβώς σαν να απολαμβάνουμε έναν καφέ στο αγαπημένο μας κατάστημα. Η γευστική εμπειρία, μάλιστα, απογειώθηκε αφού μας πρότειναν να συνοδεύσουμε τον καφέ που έφτιαχναν μπροστά μας με μια ποικιλία γλυκών και αλμυρών εδεσμάτων που πράγματι αναδείκνυαν ακόμα περισσότερο τα πλούσια αρώματα κάθε ποικιλίας. H αλήθεια είναι πως ορισμένες μέθοδοι παρασκευής που μας έδειξαν, όπως η Syphon (ή vacuum pot), ήταν πιο εντυπωσιακές από άλλες (Pour Over, Aeropress κ.ά.) και σίγουρα ενδείκνυνται για τους πιο... μερακλήδες του καφέ. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως οι υπόλοιποι δεν μπορούν να βρουν αυτό που τους ταιριάζει σε κάποια από τις άλλες μεθόδους παρασκευής ή να επιλέξουν τις νέες Starbucks espresso κάψουλες για πιο γρήγορη, αλλά το ίδιο πλούσια και ποιοτική εμπειρία καφέ με 4 διαφορετικές ποικιλίες: Espresso Roast, Colombia, Kenya and Guatemala.

The Callas Λίγο πριν από την κυκλοφορία της νέας τους δουλειάς σε συνεργασία με τον Lee Ranaldo των Sonic Youth, οι Callas εμφανίζονται στο Ρομάντσο. Το συγκρότημα έχει παίξει μουσική σε εκκλησίες, γκαλερί, διαμερίσματα, βάρκες, μουσεία, βουνά, τουαλέτες και στα Liverpool Psyche Festival (Λίβερπουλ, Η.Β.), The Great Escape Festival (Μπράιτον, Η.Β.), Indigenes Festival (Γαλλία), Reeperbahn Festival (Αμβούργο). Μαζί τους το Σάββατο θα είναι οι Nerrves. ä 31/3, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 21:30, εισ.: 5 ευρώ

29.3.18 – lifo

69

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Ready Player One

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Κινηματογράφος

Σκηνοθεσία: Στίβεν Σπίλμπεργκ Πρωταγωνιστούν: Τάι Σέρινταν, Μαρκ Ράιλανς

70 lifo – 29.3.18

Ο εφευρέτης ενός σύμπαντος εικονικής πραγματικότητας θα αφήσει την αμύθητη περιουσία του στο πρώτο άτομο που θα βρει ένα κρυμμένο ψηφιακό αντικείμενο, πυροδοτώντας έναν διαγωνισμό που καθηλώνει όλο τον κόσμο.

Στο A.I. ο Στίβεν Σπίλμπεργκ στρίμωξε τις μεταφυσικές του ανησυχίες σε ένα μελοδραματικό σχήμα και υπέκυψε στα τραύματα της σύγκρουσης κλίμακας ανάμεσα στην αρχέτυπη λαχτάρα ενός παιδιού να βρει επιτέλους μια μανούλα και στο μεγαλοπρεπές, ανοιχτό πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης – ευγενής, αλλά αποτυχία. Αντίθετα, στο Ready Player One όχι απλώς βρίσκεται στο στοιχείο του αλλά κάνει σλάλομ ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασία όπως κανείς άλλος, νεότερος ή συνομήλικός του, δεν είναι ικανός να καταφέρει. Με εφηβική ενέργεια και διψασμένη περιέργεια ο θαυματοποιός του αμερικανικού σινεμά καταρχάς εκτελεί χρέη τροχονόμου σε ένα αχανές υλικό, που δυστυχώς δεν είναι δικό του, αν και υπεραγαπά, για να μετατρέψει το παραθετικό χάος σε μια αντιληπτή ζούγκλα αναρίθμητων αναφορών σε videogames και χαρακτήρες από ταινίες και κόμικς, διασταυρώνοντας αγαπημένα και δημοφιλή σύμβολα της ποπ κουλούρας των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών με μια νεανική περιπέτεια των βαρέων κυβικών και του αλέγρου γούστου του. Με την πρωτότυπη πηγή, το best seller Αν είσαι έτοιμος πάτα Enter του Έρνεστ Κλάιν πάλευε επί 6 χρόνια, όχι μόνο για να μετατρέψει, με τη συνδρομή του συγγραφέα, τις εκατοντάδες σελί-

δες σε στρωτό και βιώσιμο σενάριο αλλά, κυρίως, για να εξασφαλίσει τα δικαιώματα χρήσης από τις εταιρείες και τους εμπορικούς κολοσσούς που τα έχουν και τα εκμεταλλεύονται. Ειρωνικά, πέτυχε να τα «καθαρίσει» όλα, εκτός από τον Ultraman (μπερδεμένη ιδιοκτησία), τον οποίο αντικατέστησε με τον Iron Giant, και το Star Wars, που η Disney δεν του επέτρεψε να χρησιμοποιήσει, γιατί απλώς δεν ήθελε – ο κολλητός του φίλος και παλιός συνεργάτης στους Ιντιάνα, Τζορτζ Λούκας, δημιουργός του Πολέμου των Άστρων, έχει οριστικά και κερδοφόρα παραιτηθεί από κάθε εμπορική ωφέλεια και χρήση του δημιουργήματός του. Η απώλεια, ωστόσο, δεν φαίνεται: από τη Λάρα Κροφτ, τους ήρωες της DC, τον Κινγκ Κονγκ και τους δικούς του δεινοσαύρους από το Jurassic Park ως τον Σόνικ της Sega, την Τσουν Λι, τους απέθαντους και πανκακιώτατους Φρέντι Κρούγκερ και Τσάκι, την Οδύσσεια του Διαστήματος και, σε μια εκτεταμένη σεκάνς-έκπληξη, μια σπαρταριστή σύνοψη της Λάμψης του Κιούμπρικ, για αρχάριους και μυημένους ταυτόχρονα, παρωδία και φόρος τιμής re-ντεκουπαρισμένη με ακρίβεια ζογκλέρ, οι διασταυρώσεις είναι καταιγιστικές και ευφάνταστες, επιβλητικές και πλακατζίδικες, με άξονα πάντα το βιντεο-επιτραπέζιο σενάριο. Ο ήρωας

είναι ο Γουέιντ Γουότς, ένας έφηβος που ζει στο Κολόμπους του Οχάιο το 2045, κάτω από δεινές οικονομικές συνθήκες και με πενιχρές κοινωνικές προοπτικές, όπως όλος ο κόσμος, με μοναδική διέξοδο την εικονική πραγματικότητα. Είναι ένας από τους πολλούς gunters, δηλαδή «κυνηγούς αυγών», του μπόνους που φέρνει η νίκη σε ένα virtual reality παιχνίδι, το Oasis, που σχεδίασε ο εκλιπών πια Τζέιμς Χάλιντεϊ. Όποιος καταφέρει να ξεπεράσει τα εμπόδια από τις πολλαπλές πίστες και αποκτήσει διαδοχικά τα τρία κλειδιά, θα κερδίσει ένα αστρονομικό ποσόν. Ο δαιμόνιος Γουότς και το avatar του, ο Πάρζιβαλ, θα συναντήσουν σθεναρή αντίσταση από την εταιρεία που ελέγχει όλο τον εξοπλισμό του Oasis και το αφεντικό της, τον Νόλαν Σορέντο (Μπεν Μέντελσον), αλλά θα έχει συμμάχους, ντροπαλούς «πραγματικούς» ανθρώπους που, όπως κι εκείνος, μεταμορφώνονται σε τολμηρούς κυνηγούς σε αυτό το γεμάτο παγίδες και αδρεναλίνη κυνήγι θησαυρού. «Όταν ήμουν νεότερος, έκανα ταινίες από τη θέση του θεατή, για τους θεατές» δήλωσε πρόσφατα στους «New York Times» ο Αμερικανός σκηνοθέτης, παραδεχόμενος πως ο λόγος που σταμάτησε να λειτουργεί με γνώμονα το κέφι ήταν η ηλικία. Με το Raedy Player One ξαναβρίσκει το χαμένο του mojo και ταυτόχρονα δεν παραλείπει να πυροδοτήσει το κλασικό στη φιλμογραφία του μοτίβο των παιδιών που μοιάζουν εγκαταλειμμένα από γονείς και δρουν πιο έξυπνα από τους ενηλίκους και να εμβολιάσει με κοινωνικό νόημα το λαχταριστό λούνα παρκ που έχει φυτέψει στην παιχνιδοαρένα του. Η μισή ταινία περιστρέφεται γύρω από το δυστοπικό Οχάιο και η άλλη μισή εκρήγνυται σε ένα παράλληλο σύμπαν βύθισης σε μια τεχνολογική θρησκεία, καλωδιωμένη μέσα από αναρίθμητες μπράντες, εθιστική σαν ναρκωτικό επικίνδυνο και σωτήριο μαζί. Ως σύγχρονος Γουόρχολ της κινούμενης εικόνας, ο Σπίλμπεργκ έχει πλήρη επίγνωση του μάρκετινγκ και της ανασύστασης των επιμέρους στοιχείων που το συναποτελούν. Το αποδέχεται και το απολαμβάνει ταυτόχρονα. Ο τρόπος που το οικειοποιείται είναι καταιγιστικός, πολύ συχνά ιδιοφυής – σου πέφτει το σαγόνι με την ταχύτητα και τη δεξιοτεχνία του. Το Ready Player One τραβάει το φινάλε του, η τελική διαπίστωση περί ρεαλισμού είναι απλουστευτική, παρά το ηθελημένο pause στον σαματά που έχει προηγηθεί, και οι χαρακτήρες, εκτός του μικρού Στίβεν (που σαν τον Γούντι Άλεν επιλέγει παιδιά που θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι τα φανταστικά alter ego του), είναι κάπως σχηματικοί. Ωστόσο, τα ζαλιστικά επίπεδα της πλοκής αποζημιώνουν, και καθηλώνουν. Και παρ' ότι το Reαdy Player One έχει τη ζέση και τη ζωή που έλειπε από τον Μεγάλο φιλικό γίγαντα και τον Τεν-τεν, και το fun επέστρεψε στον δημιουργό που τα τελευταία χρόνια μαζεύει διαδοχικές υποψηφιότητες Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και φέρνει περισσότερα κέρδη με τις ιστορικές ταινίες του, όπως το Λίνκολν και το Post, ο λόγος που ίσως δεν θα ξαναφτάσει στα επίπεδα μαγείας των ’70s και των ’80s (ΕΤ, Σαγόνια του Καρχαρία) είναι το ότι η πληροφορία της σημειολογίας των διασκεδαστικών ταινιών του είναι δυνατότερη από το πηγαίο ένστικτο της πρώτης του περιόδου.

VILLAGE RENTI 4,7,11,20 - VILLAGE MALL 2,4,7,10,14 - VILLAGE PAGRATI 3,5 - VILLAGE FALIRO 6,7,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2 - ODEON ESCAPE 3,6 - ODEON STARCITY 1,6,10 - ΑΕΛΛΩ 4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - WEST CITY 2 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 3,4 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1

ΜΙΑ ΝΕΑ ΓΥΝΑΙΚΑ Jeune Femme (Montparnasse Bienvenue) Σκηνοθεσία: Λεονόρ Σεράιγ Πρωταγωνιστούν: Λετίσια Ντος, Σουλεϊμάν Σαγιέ Χωρίς χρήματα, με μια γάτα μοναδική συντροφιά και καμία υποστήριξη, η Πόλα επιστρέφει στο Παρίσι έπειτα από πολύ καιρό. Μέσα από διάφορες γνωριμίες, η νεαρή γυναίκα αποφασίζει να κάνει μια καινούργια αρχή.

Ενώ η έλλειψη διακριτικής αφηγηματικής γραμμής είναι ένα από τα μόνιμα παράπονα θεατών και κριτικών, υπάρχουν περιπτώσεις που η περιπλάνηση χωρίς μίτο και σκοπό αποτελούν το ζητούμενο. Το Μια νέα γυναίκα ακολουθεί τα βήματα μιας 30άρας που προσπαθεί άκομψα, βεβιασμένα, απελπισμένα, συγκινητικά, να διεκδικήσει μια θέση στην παρισινή κοινωνία. Όχι στην υψηλή, ούτε στη ζώνη των διακεκριμένων, αλλά στη στρωτή καθημερινότητα, μέσα από βασικές ανθρώπινες σχέσεις, διατηρώντας ωστόσο την προσωπικότητά της. Δύσκολο, όπως αποδεικνύεται, ακόμη και να τρυπώσει στις παρυφές. Η Πόλα της εντυπωσιακής ηθοποιού Λετίσια Ντος γίνεται συχνά εκνευριστική, ένα ξωτικό με κόκκινα μαλλιά στα όρια του θράσους, μια κακομαθημένη Δυτική που δεν καταλαβαίνει γιατί η ζωή δεν της ανήκει. Όλοι της υπενθυμίζουν πως δεν κολλάει στον κύκλο τους: από τον εραστή που την πετάει κανονικά έξω από το σπίτι που μοιράζονται ως τη φίλη της που δεν εγκρίνει την ανεξαρτησία της ως προσκεκλημένης. Ο τρόπος που εισβάλλει, με πλημμελή προσόντα, σε μια οικογένεια ως baby-sitter είναι ένα μικρό δείγμα του ατάσθαλου αυτοσχεδιασμού της. Η μοναδική σχέση που της «κάθεται» μετά από αξιοζήλευτες βόλτες και παρατεταμένη μοναξιά είναι ένας συνάδελφός της στο εμπορικό κέντρο όπου βρίσκει μεροκάματο, ένας φύλακας αφρικανικής καταγωγής, κι αυτός ζόρικος με τον τρόπο του, περιθωριακός από διαφορετικό σημείο εκκίνησης, εύθραυστος, εξίσου παρεξηγήσιμος. Στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο, που συμμετείχε στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστιβάλ Καννών, η Λεονόρ Σεράιγ πέτυχε κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Με ηρωίδα μια λευκή jeune femme σχολιάζει τη διαστρωμάτωση μιας κλειστής κοινωνίας που περνιέται για ανεκτική και ανοιχτή και, χωρίς να καταφύγει στην εύκολη λύση των μεταναστών ή του σκουρότερου τύπου δέρματος για να εγκαλέσει τον ρατσισμό, διέρχεται τις σύγχρονες κάστες σαν να υπογράφει ταινία εποχής, αλλά στη δική μας εποχή, τοποθετημένη στην κάποτε ριζοσπαστική αριστερή όχθη της γαλλικής πρωτεύουσας. Μία από τις καλύτερες γαλλικές ταινίες των τελευταίων ετών. ΑΕΛΛΩ 3 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 2 - ΑΤΤΑΛΟΣ - ΙΝΤΕΑΛ - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ - ΣΙΝΕΑΚ

ΕΝΤΟΣ ΟΡΙΩΝ Insyriated Σκηνοθεσία: Φίλιπ Βαν Λιου Πρωταγωνιστούν: Χιαμ Αμπάς, Ντιαμάν Μπου Αμπούντ Ένα διαμέρισμα στην εμπόλεμη ζώνη της Συρίας γίνεται καταφύγιο για τη νοικοκυρά του σπιτιού και τα παιδιά της, τον φίλο μίας από τις κόρες της, τον πεθερό της, την οικογένεια μιας γειτόνισσας και την οικιακή βοηθό. Όταν στον έξω κόσμο πέφτουν βόμβες και οι δρόμοι γεμίζουν ελεύθερους σκοπευτές, η μικρή

αυτή κοινωνία προσπαθεί να κρατηθεί όρθια, ακολουθώντας τη ρουτίνα της.

Αεροστεγές και ασφυκτικό, το Εντός Ορίων που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Βέλγος Φίλιπ Βαν Λιου περιγράφει τις δραματικές στιγμές που ζει μια ομάδα ανθρώπων σε ένα σπίτι, όταν η θεληματική Γιαζάν προσπαθεί με νύχια και με δόντια να προστατεύσει την οικογένειά της και να αποκρύψει ένα μεγάλο μυστικό που θα ταράξει τις εύθραυστες ισορροπίες, ενώ την ίδια στιγμή η νεαρή γειτόνισσά της, που κρύβεται με το μωρό της στον ίδιο χώρο, απειλείται με επίθεση από καθεστωτικούς. Όλα αυτά στην εμπόλεμη Δαμασκό, στη Συρία, σε ένα huis clos δράμα που ξεχειλίζει από ένταση, στερεώνεται με θεατρικά υλικά και καθοδηγείται από τις σπουδαίες ερμηνείες της Χιαμ Αμπάς και της Ντιαμάν Μπου Αμπούντ. ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1 - ΔΑΝΑΟΣ 1 - ΔΙΑΝΑ - ΕΛΛΗ - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 2

ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ Dark River Σκηνοθεσία: Κλίο Μπάρναρντ Πρωταγωνιστούν: Ρουθ Γουίλσον, Μαρκ Στάνλεϊ Δύο αδέρφια που έχουν να ιδωθούν χρόνια διαφωνούν σχετικά με την πώληση του οικογενειακού τους αγροκτήματος, κάτι που θα φέρει στην επιφάνεια τραυματικές μνήμες που ήταν αδρανείς για χρόνια.

Για να ανακαλέσει τη μνήμη μιας γυναίκας που επιστρέφει στο πατρικό κτήμα μετά από 15 χρόνια απουσίας, αμέσως μετά τον θάνατο του πατέρα της, η Κλίο Μπάρναρντ, σκηνοθέτις του Εγωιστή Γίγαντα, επιστρατεύει ήχους και εικόνες της εχθρικής φύσης στον Βορρά της Αγγλίας, χώμα και νερό, μόχθο και μανία, για να ορίσει την τραυματισμένη ψυχή της ηρωίδας σε μια μονομαχία, σωματική και πνευματική, με τον αποξενωμένο, θυμωμένο αδελφό της. Με καλά τοποθετημένα flashbacks και διάσπαρτο διάλογο, ωστόσο, ο Σκοτεινός Ποταμός αργεί πολύ να ανασύρει την κακοποίηση του παρελθόντος και χάνει σημαντικά σε ενδιαφέρον, υπονομεύοντας το μυστικό που σιγοβράζει.

στοχεύοντας περισσότερο στο σοκ του ανυποψίαστου θύματος και στην αληθοφάνεια, αλλά η ιδέα τους αυτή δεν επαρκεί για να δώσει ένα σφιχτοδεμένο αποτέλεσμα, καθώς από ένα σημείο κι έπειτα οι επιλογές θυτών και θυμάτων μοιάζουν παράλογες και περισσότερο βολικές για να συντηρείται απλώς η ταινία.

χωριό) για να πετύχει τον σκοπό του. Από την πολλή πλοκή δεν προκύπτει ακριβώς ανία αλλά το στοιχείο του θρίλερ κουράζεται από το στυλ.

VILLAGE RENTI 6 - VILLAGE MALL 12,13 - VILLAGE PAGRATI 1 - VILLAGE FALIRO 2,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4 - ODEON STARCITY 3 - ΑΒΑΝΑ - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 - WEST CITY 1,3 - ΙΛΙΟΝ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2 - ΝΑΝΑ 2 - ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1 - ΖΕΑ

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 10 - VILLAGE MALL 11 - VILLAGE FALIRO 3 - ODEON GLYFADA 1 - ODEON ESCAPE 5 - ODEON STARCITY 5 - ΑΕΛΛΩ 2 - WEST CITY 4 - NANA 6

ΜΟΝΟ ΕΣΕΝΑ ΒΛΕΠΩ All I see is you

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ La ragazza nella nebbia

Σκηνοθεσία: Μαρκ Φόρστερ Πρωταγωνιστούν: Μπλέικ Λάιβλι, Τζέισον Κλαρκ

Σκηνοθεσία: Ντονάτο Καρίζι Πρωταγωνιστούν: Τόνι Σερβίλο, Ζαν Ρενό

Μια γυναίκα που έχει χάσει προσωρινά την όρασή της εξαρτάται ολοκληρωτικά από τον σύζυγό της και όταν αρχίσει να ξαναβλέπει τον κόσμο μέσα από τα δικά της μάτια θα καταλάβει πως η ζωή της είναι πολύ διαφορετική απ’ ό,τι πίστευε.

Ένας αστυνομικός ερευνητής καλείται σε ένα μικρό χωριό στις ιταλικές Άλπεις για να εξιχνιάσει την εξαφάνιση μιας 16χρονης.

Περνώντας στη σκηνοθεσία, ο ευπώλητος συγγραφέας αστυνομικών και θρίλερ Ντονάτο Καρίζι, με αυτοπεποίθηση και παρρησία, κακοραμμένες με φλυαρία και σοβαροφάνεια, διασκευάζει εαυτόν σε μια υπόθεση που αφορά την εξαφάνιση μιας 16χρονης κοπέλας σε μια απομονωμένη κοινότητα στα βουνά, κόρη μελών μιας σέκτας φανατισμένων πιστών, και τη φαντεζί προσπάθεια ενός επιθεωρητή να τη βρει. Με φλασμπάκ και μεγαλοσχήμονα διάθεση, ο Τόνι Σερβίλο σερβίρει μπανάλ ατάκες για το κακό και την επιρροή του στους ανθρώπους, την ίδια στιγμή που ο Καρίζι ασκεί ταυτόχρονα κριτική στα media, χρησιμοποιώντας μια αρμαθιά μαρκέ χαρακτήρων (από τον δάσκαλο μέχρι τη δημοσιογράφο, και από τους γονείς μέχρι το

Η προστατευτική σχέση αγάπης ανάμεσα στην Τζίνα, που είναι σχεδόν τυφλή, και τον σύζυγό της παίρνει μια απροσδόκητη τροπή όταν ένα μόσχευμα στο μάτι αλλάζει τα δεδομένα της ζωής τους στην Μπανγκόκ, όπου ζουν. Ανάμεσα σε αισθητική παραζάλη και όψιμο, τελείως αναιμικό και αυθαίρετο θρίλερ, το Μόνο εσένα βλέπω εξελίσσεται, με ένα πρόσχημα πλοκής, σε μια ιστορία σεξουαλικής αφύπνισης με ασάφειες, πολύ φροντισμένες λήψεις από τον Μαρκ Φόρστερ και ατμόσφαιρα που προσπαθεί καλλιγραφικά να τονίσει τις αισθήσεις, αλλά δεν διεγείρει το ενδιαφέρον.

ODEON GLYFADA 2 - ODEON MAROUSI 3 - ODEON STARCITY 9 - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ - CINERAMA - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1 ΕΜΠΑΣΣΥ - ΝΑΝΑ 5 - ΑΡΤΕΜΙΣ

ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΑΙΓΛΗ 2 - ΑΝΟΙΞΗ 2 - ΑΣΤΥ - ΔΑΝΑΟΣ 2 - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ

THE STRANGERS: ΜΑΤΩΜΈΝΗ ΝΎΧΤΑ The Strangers: Prey at night Σκηνοθεσία: Γιόχανς Ρόμπερτ Πρωταγωνιστούν: Κριστίνα Χέντρικς, Μπέιλι Μάντισον, Μάρτιν Χέντερσον Μια οικογένεια περνάει ένα βράδυ σε ένα απομονωμένο πάρκο για τροχόσπιτα, όπου τρεις κουκουλοφόροι ψυχοπαθείς τής επιτίθενται.

Όχι ακριβώς συνέχεια της ομώνυμης ταινίας τρόμου του 2008, καθώς δεν ενδιαφέρεται για σεναριακές συνδέσεις – κρατάει μόνο την αρχική ιδέα και προσπαθεί να την επεκτείνει. Μια οικογένεια βρίσκεται μόνη κι έρημη σε ένα πάρκο με τροχόσπιτα και γίνεται έρμαιο των ορέξεων τριών νέων, τα κίνητρα των οποίων είναι από ασαφή έως ασύνδετα μαζί τους – δεν σκοτώνουν για προσωπικούς λόγους, ούτε για να ληστέψουν τα θύματα, μάλλον για πλάκα. Όσο βλέπεις το ανθρωποκυνηγητό που συμβαίνει στη διάρκεια μίας βραδιάς, θέλεις να κρεμάσεις ένα παράσημο στους δημιουργούς της ταινίας που αφήνουν εντελώς στην άκρη τα jump scares, 29.3.18 – lifo

71

©HABAKIS STAVROS

Ο ΗΛΊΘΙΟΣ

Ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Ο Νίκος Διαμαντής μιλά για τον τρόπο που προσέγγισε το εμβληματικό έργο ώστε να δημιουργήσει μια φιλόδοξη «ποιητική παραβολή».

απο τον χρήστο παρίδη

Θέατρο

Ό

72 lifo – 22.3.18

λο το έργο διαδραματίζεται σε οκτώ τόπους πάνω στους οποίους μετακινούνται τα πρόσωπα. Οκτώ νησίδες μοναξιάς σε μια άβυσσο. Αυτοί οι τόποι, καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, μετατοπίζονται από τους ηθοποιούς, παράγοντας ήχους και διαφορετικούς υποχώρους: σπίτια, αφηρημένους ποιητικούς χώρους, τόπους της Βαβέλ, τόπους εξορίας, παγκάκια, όνειρα. Το έργο όλο είναι στημένο σε 10 νησιά και μία σταγόνα, τη σταγόνα του πόνου και των δακρύων της Ναστάζια Φιλίπποβνα και των ανθρώπων. Μια σταγόνα που κατά τη διάρκεια του έργου πέφτει, μαζεύεται, πλένονται με αυτήν, πίνουν από αυτήν». Κάπως έτσι ξεκινάει την περιγραφή της παράστασης του Ηλίθιου του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, που σκηνοθετεί, ο Νίκος Διαμαντής, καλλιτεχνικός διευθυντής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, σε νέα μετάφραση και διασκευή για το θέατρο από τους Αντώνη και Κωνσταντίνο Κούφαλη. Στον Ηλίθιο, το εμβληματικό μυθιστόρημα με το έντονο αυτοβιογραφικό στοιχείο, ο πρίγκιπας Μίσκιν επιστρέφει στη Ρωσία και στην Αγία Πετρούπολη μετά από πολυετή απουσία. Επιληπτικός και κάπως αθώος, πέφτει μονίμως θύμα περιφρόνησης και χλευασμού από το περιβάλλον του. Παρ’ όλα αυτά, αντιδρά με καλοσύνη. Αναπάντεχα κληρονομεί μια μεγάλη περιουσία κι έτσι βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Η αγαθή του φύση είναι ακατανόητη και προκαλεί αντικρουόμενα συναισθήματα. Αυτός ο ιερός «Ηλίθιος», όποτε βρίσκεται στη δίνη των ανθρώπινων παθών, της απαξίωσης, της απληστίας, του έρωτα και της ζήλιας, απαντά με αυταπάρνηση, αγάπη και αυτοθυσία!

— Ο Ντοστογιέφσκι επανέρχεται σε όλα του τα μυθιστορήματα στα πάθη των ανθρώπων. Στον «Ηλίθιο» σκαρφίζεται αυτό το εξιδανικευμένο, πέρα από κάθε ανθρώπινη υπόσταση, σχεδόν θεϊκό πρόσωπο. Γιατί λέτε να το κάνει; Για να μιλήσει

για τον πόνο των ανθρώπων. Δεν έχει τόση σημασία ο Μίσκιν όσο αυτό που βλέπει, οι αντιδράσεις του, η διαδρομή του, η διάλυσή του, η επιληψία του, ο τρόπος με τον οποίο θρυμματίζεται. Ένα εύθραυστο ον είναι ο Μίσκιν, που στην ουσία μάς αποκαλύπτει τον πόνο των ανθρώπων, τα δάκρυά τους, την ανθρώπινη κατάσταση. Τη γελοιότητα, την απελπισία, την αλλαγή, την αντίφαση, την κωμωδία, το εφήμερο, όλα τα στοιχεία του ανθρώπου. Για τον άνθρωπο θέλει να μιλήσει, όχι για τον Μίσκιν. Ο Ντοστογιέφσκι χρησιμοποιεί και κατασκευάζει τον Μίσκιν ώστε να πάρει πάνω του όλη την ανοησία, την ψευτιά, τον τρόμο, τη γελοιότητα των ανθρώπων. Να θυσιαστεί για τους ανθρώπους σαν αμνός. Είναι ένα πνευματικό έργο, γι’ αυτό το διαλέξαμε. Μπορεί να ακούγεται υπερφίαλο, αλλά έχουμε ανάγκη ένα όραμα. Στην πραγματικότητα, η επιστροφή στα στοιχειώδη, στο όραμα του ανθρώπου, είναι μια επιταγή της εποχής.

— Ως μεγάλο κλασικό έργο λέει την ίδια ιστορία, διαπερνώντας τους αιώνες. Την ιστορία του ανθρώπου. Είτε τη λέει ο Όμηρος, είτε ο Σαίξπηρ, είτε ο Αισχύλος, είτε ο Τσέχοφ, είτε ο Ντοστογιέφσκι, είτε ο Μπέκετ, είναι η ιστορία του ανθρώπου που υπομένει τη ζωή με διαφορετικούς τρόπους. Που αγγίζει τον άνθρωπο με διαφορετικούς τρόπους.

— Γιατί λέτε ότι είναι μια επιταγή της εποχής μας; Γιατί το κακό δεν υπήρχε ποτέ με τέτοιον τρόπο. Από το Άουσβιτς και μετά δεν έχουμε δει τέτοιο κακό. Ίδια είναι τα προβλήματα παντού.

— Υπάρχει κάποια σκηνή που σας υπενθυμίζει σε ανατριχιαστικό βαθμό αυτόν το ζόφο; Η στιγμή που ο Μίσκιν και ο Ραγκόζιν βλέπουν τον Χριστό του Χόλμπαϊν στο σπίτι του Ραγκόζιν. Υπάρχει αυτή η σκηνή στο κέντρο του έργου που θυμίζει μια άλλη, από το Αποκάλυψη τώρα, όπου, μετά από μεγάλη διαδρομή, οι ήρωες φτάνουν στο νησί και συναντάνε τον απόλυτο άρχοντα, τον Θεό, που είναι ο Μάρλον Μπράντο, μέσα στη σπηλιά, στην καρδιά του ζό-

i Ο «Ηλίθιος» του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι Από 13/04 έως 03/06/2018 Μετάφραση Διασκευή: Αντώνης και Κωνσταντίνος Κούφαλης Σκηνοθεσία: Νίκος Διαμαντής Σκηνικά - Κοστούμια: Λίλη Πεζανού Μουσική - Sound Design: Μίνως Μάτσας Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ Παίζουν: Πέτρος Φιλιππίδης, Γιάννης Στάνκογλου, Μαρία Κίτσου, Λένα Παπαληγούρα, Γιώργος Κωνσταντίνου, Γιώτα Φέστα, Ιωάννης Παπαζήσης, Γιώργος Δεπάστας, Στάθης Μαντζώρος, Χάρης Χιώτης

φου, μαζί με όλο το κακό που τον περιβάλλει. Εκεί, λοιπόν, στο σπίτι του Ραγκόζιν, είμαστε στην καρδιά του ζόφου, του σκοταδιού. Εκεί ο Ντοστογιέφσκι έχει βάλει έναν Χριστό, αλλά όχι οποιονδήποτε – τον Χριστό του Χόλμπαϊν. Έναν ξαπλωμένο, τελείως ανθρώπινο, γυμνό, αποστεωμένο, χτυπημένο, διαλυμένο, εξανθρωπισμένο, καθόλου άγιο Χριστό. Μπροστά του τίθενται ζητήματα πίστης, ανάτασης και οντολογίας του ανθρώπου. Ο συγκεκριμένος Χριστός του Χόλμπαϊν χρησιμοποιήθηκε με αυτό το σχήμα σε ένα συγκεκριμένο μουσείο για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Γαλλία, όπου βλέπεις τάφους στο πάτωμα με τις στολές των στρατιωτών που χάθηκαν – ένα ανατριχιαστικό πράγμα. Αυτή, λοιπόν, η στιγμή του έργου κατά την οποία ο Μίσκιν μπαίνει στην καρδιά του σκοταδιού και φωτίζει όλο αυτό το θεϊκό στοιχείο με τελείως διαφορετικό τρόπο, εξυψώνοντας τον άνθρωπο, κατά τη γνώμη μου είναι μοναδική στην παγκόσμια λογοτεχνία. Τότε ο Μίσκιν εξυψώνεται ακόμα πιο πολύ. Αυτό είναι το καταπληκτικό. Μιλάει για τον τρόπο που πιστεύουμε, για τον λόγο που πρέπει να πιστεύουμε, να έχουμε ελπίδα στη ζωή μας, να προχωράμε μπροστά. Όλα αυτά που ο Μίσκιν λέει μπροστά σε έναν ξαπλωμένο Χριστό, μπροστά σε έναν τάφο, τίθενται σε τεράστια φιλοσοφική βάση. Ψιθυρίζει και τρέμει η καρδιά του ανθρώπου. Πρόκειται για τον άνθρωπο που βλέπει τη ζωή με εντελώς διαφορετική οπτική. Πού; Στην καρδιά του ζόφου, όπως λέει ο Κόνραντ.

— Ο Ντοστογιέφσκι, όπως και ο Μπέργκμαν έναν αιώνα αργότερα, ταλανίζεται από το μεγάλο ερώτημα της ύπαρξης ή μη του Θεού. Προσωπικά, δεν έχω γνωρίσει άνθρωπο που να μην προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα. Έχω γνωρίσει ανθρώπους που δίνουν απαντήσεις. Βέβαια, και η άρνηση ύπαρξης ενός υπέρτατου όντος είναι μια μορφή πίστης. Αυτήν τη στιγμή η φυσική είναι το επόμενο βήμα που θα αντικαταστήσει τη μεταφυσική και την πίστη του ανθρώπου. Η ολιστική αντιμετώπιση του κόσμου προσπαθεί να βρει την πηγή της ζωής και να αντιμετωπίσει τον μικρόκοσμο, τον εφήμερο κόσμο, με μια συνολική απάντηση που θα αντικαταστήσει τη θρησκεία.

— Τι προσπαθείτε να πετύχετε με αυτή την παράσταση; Να δημιουργήσω μια ποιητική παραβολή που θα ακουμπήσει –δεν θα συγκινήσει απλώς– βασικά ερωτήματα, διατυπωμένα με ουσιαστικό τρόπο. Πώς ζω; Τι είναι ο άνθρωπος; Από τι αποτελούμαστε; Όλες οι ιστορίες που θα δούμε πάνω στη σκηνή πού μας οδηγούν; Ποιο είναι το συστατικό του ανθρώπου με το οποίο έρχεται αντιμέτωπος ο Μίσκιν; Δημιουργούμε μια ποιητική χειρονομία που αγγίζει την παραβολή. Δεν υπάρχει ρεαλισμός αλλά μια αναγωγή των συγκρούσεων και των διαδρομών των ανθρώπων, πλούσιων και φτωχών, στην εποχή που γράφτηκε το έργο για να δείξουμε την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης σύνθεσης. Δεν υπάρχει καλό και κακό. Θεωρώ ότι είναι πολύ τολμηρή η διασκευή που έκαναν οι αδελφοί Κούφαλη. Συγκρότησαν μια δραματουργική πορεία επιλέγοντας μόλις 10 πρόσωπα από το σύνολο των χαρακτήρων του Ντοστογιέφσκι, έτσι ώστε να φωτιστεί το έργο με τον τρόπο του Μπέργκμαν, όπως είπατε κι εσείς.

— Τι ελπίζετε από τους θεατές που θα έρθουν να δουν την παράσταση αυτή; Να σκεφτούν. Να δουν τη ζωή τους με διαφορετικό τρόπο μέσα από αυτή την παραβολή. Να «καθαρίσουν» τη ζωή τους με τις σκέψεις που θα κάνουν, να την ξανακοιτάξουν.

©ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

DEAF RADIO

Οι Deaf Radio ξανακάνουν την κιθαριστική ροκ ενδιαφέρουσα Με τον πρώτο τους δίσκο «Alarm», ανεβάζουν ψηλά τον πήχη της ελληνικής ροκ σκηνής.

απο τη μαρια παππα

Μουσική

Σ

υναντάω τους Deaf Radio σε ένα μικρό, ήσυχο δρομάκι στου Ψυρρή, από αυτά που δεν κατακλύζονται από τουρίστες οι οποίοι κοιτούν ακόμα και τα μπαρ σαν αξιοθέατα. Έρχονται ο Πάνος (κιθάρα, φωνή), ο Δημήτρης (κιθάρα, φωνή) και ο Γιώργος (τύμπανα). Λείπει ο Αντώνης, που είχε ένα μικρό τρακάρισμα. Σχεδιάζαμε να τα πούμε εδώ και καιρό. Ο λόγος είναι ότι αυτήν τη στιγμή τρία από τα μέλη τους είναι διασκορπισμένα στην Αγγλία και στην Κρήτη και το τέταρτο ναύτης. Είναι γύρω στα 26 και οι τέσσερίς τους, δύο πολιτικοί μηχανικοί, ένας νευρολόγος και ένας προγραμματιστής. Πριν από έναν χρόνο κυκλοφόρησαν την πρώτη τους δουλειά. Αν υπολογίσει κάποιος ότι παίζουν μαζί απ’ όταν ήταν στο πανεπιστήμιο, δηλαδή από το 2014, μάλλον καθυστέρησε. «Λόγω αποστάσεων», όπως μου λένε, αλλά άξιζε τον κόπο. Το «Alarm», που στο εξώφυλλο έχει έναν θυμωμένο τύπο που ουρλιάζει, είναι ένα εξαιρετικό ροκ άλμπουμ. Είναι τόσο μεστός ο ήχος τους, που δεν μοιάζει να έχει κυκλοφορήσει από πρωτοεμφανιζόμενη μπάντα από την Αθήνα αλλά από μια ήδη φτασμένη στην Αμερική ή στην Αγγλία. Τα σχόλια που τους κάνουν απ’ όλο τον κόσμο στο YouTube είναι ενθουσιώδη. «Το περίεργο είναι ότι δεν είχαμε καθόλου προβολή πριν βγει ο πρώτος δίσκος» αναφέρει ο Πάνος. «Χρειαζόμασταν ένα σκαλοπάτι, που μάλλον ήταν ο δίσκος, για να μας δώσει πε-

ρισσότερη. Δεν περιμέναμε τέτοιον αντίκτυπο. Βοήθησε αρκετά και το Ίντερνετ σε όλο αυτό. Τον στείλαμε σε ένα ξένο κανάλι στο YouTube που ανεβάζει συγκεκριμένου ύφους μουσική, λίγο πιο βαριά από τη δική μας και πιο ψυχεδελική, αν και δεν θεωρούμε ότι εμπίπτουμε σε κάποια από αυτές τις κατηγορίες. Η προσοχή και το ενδιαφέρον έφτασε μέχρι την Ελλάδα, επέστρεψε για την ακρίβεια, και ακουστήκαμε κι εδώ. Αυτό μας έδωσε περισσότερες δυνατότητες για live». Η αλήθεια είναι ότι ήταν το μοναδικό ελληνικό συγκρότημα που επιλέχτηκε για να ανοίξει τους Killers στο Ejekt και έχουν κάνει ήδη μια μίνι ευρωπαϊκή περιοδεία, κατά τη διάρκεια της οποίας έμειναν έκπληκτοι από την ανταπόκριση του κοινού. «Στο εξωτερικό υπήρχαν 30-40 άτομα που ήξεραν απ’ έξω τους στίχους και τους τραγουδούσαν μαζί μας». Δεν ξέρω αν είναι η ιδέα μου, αλλά τελευταία θα μπορούσε να παρατηρήσει κάποιος ότι βγαίνουν νέα ροκ συγκροτήματα που δεν χρειάζεται να περιμένουν χρόνια για να περάσουν σε ένα ευρύτερο ακροατήριο, και μάλιστα εκτός συνόρων. «Σήμερα, σίγουρα το Ίντερνετ σου δίνει μεγαλύτερη προβολή, αλλά και πάλι, λίγο-πολύ, το ίδιο μονοπάτι θα πρέπει να διανύσεις. Δεν μπορείς να βγεις στο live και να είσαι κατώτερος των προσδοκιών. Αυτά που κάποια μπάντα θα έκανε με πιο αργούς ρυθμούς, εσύ πρέπει να τα κάνεις αμέσως για να αποδείξεις ότι αξί-

i Οι Deaf Radio ξεκινούν μια μίνι περιοδεία στην Ελλάδα στις 28/3, που θα καταλήξει στην Αθήνα στις 12/5, μαζί με τους Planet of Zeus.

ζεις την απήχηση, αλλιώς θα είσαι μια φούσκα. Νομίζω πως είναι γενικότερο το ζήτημα. Είναι και λίγο δύσκολος ο κόσμος πλέον. Δεν πάει σε μικρές συναυλίες. Υπάρχει πάρα πολλή πληροφορία, πάρα πολλές μπάντες, και οι περισσότερες παίζουν ωραία. Δεν ξέρω αν φταίει αυτό ή το ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά. Οι μπάντες που βλέπουμε να κάνουν επιτυχία την έχουν χτίσει πολύ αργά και σταθερά και νομίζω ότι είναι δύσκολο να βρεις μια νέα μπάντα που θα κάνει ξαφνικά κάτι μεγάλο. Εμείς ακόμη δεν έχουμε φτάσει στα επίπεδα των Naxatras π.χ. Έχουμε ένα μικρό κοινό και δουλεύουμε για να αναπτύξουμε μια σχέση μαζί του» λέει ο Πάνος. Τα παιδιά, επίσης, μου σχολιάζουν ότι παρά την αναγνωρισιμότητα τέτοιων συγκροτημάτων γενικότερα, η κιθαριστική σκηνή περνάει κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο. «Το ροκ δεν είναι παντού ζωντανό. Είναι, σε έναν βαθμό, στην Αμερική και στην Αυστραλία. Στην Αγγλία, όπου ζω, κανένα ροκ φεστιβάλ δεν κάνει πια sold-out. Παίζει πολύ hip-hop, trap και ηλεκτρονική μουσική. Είμαι λίγο απογοητευμένος. Πίστευα ότι αν πήγαινα εκεί θα ήμουν κάθε μέρα σε live, αλλά δεν με έχει ψήσει τίποτα. Καταλαβαίνεις αν υπάρχει μια τάση, μια μουσική, αλλά είναι ασυγχρόνιστο πλέον το κιθαριστικό κομμάτι. Είναι άλλο το hype αυτήν τη στιγμή στο Λονδίνο. Είμαστε πολύ τυχεροί που παίζουμε αυτό το πράγμα εδώ πέρα και έχει ανταπόκριση. Υπάρχουν πολλά παρακλάδια και πολλοί χώροι στην Αθήνα όπου μπορείς να παίξεις πλέον. Δεν συνέβαινε κάτι ανάλογο τη δεκαετία του ’90» αναφέρει ο Δημήτρης. «Πώς βλέπετε το μέλλον;» «Δεν σκεφτόμαστε πού θα φτάσουμε αλλά τι θα κάνουμε τώρα. Έχουμε τόσα πτυχία και μεταπτυχιακά, που σημαίνει ότι σκεφτόμαστε και πέντε πράγματα παραπάνω. Αυτά δεν μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα σε καμία περίπτωση. Δεν μας χαλάει μια καθημερινή δουλειά, απλώς, κάποια στιγμή, όταν γίνει βιώσιμο το “συγκρότημα”, θα πρέπει να αποφασίσουμε τι μας ψήνει περισσότερο».

22.3.18 – lifo

73

ΒΙΟΓΡΑΦΊΑ

Οι Αρχάγγελοι του Τάιμπο: Αφανείς επαναστάτες που άλλαξαν τον κόσμο Η ανατρεπτική πένα του Τάιμπο εντοπίζει καλλιτέχνες, συγγραφείς, πολιτικούς αγκιτάτορες, ακόμα και τρελούς δημοσιογράφους, που στιγμάτισαν τον 20ό αιώνα, σε μια διαφορετική συλλεκτική βιογραφία που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Έρμα.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

Δ

74 lifo – 22.3.18

ιαβάζοντας Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο II νιώθεις σαν να βρίσκεσαι στο σαλόνι ενός φίλου: ξέρεις ότι εκεί σε περιμένουν η θαλπωρή και η ζεστασιά μαζί και η λογοτεχνική μέριμνα ενός ανθρώπου που φροντίζει να ανοίγει διάπλατα τα χαρτιά του στον αναγνώστη. Εκτός, φυσικά, από την αίσθηση ότι επιστρέφεις στην ασφαλή αγκαλιά ενός συνεπούς ιδεολόγου, ο οποίος ξέρει πως ο κοσμοπολιτισμός, ο διεθνισμός και η πραγματική επανάσταση αρχίζουν πάντα από τον τόπο σου (είναι ενδεικτική η ανάγνωση του Τάιμπο στο κίνημα του αυτοχθονισμού). Γεννημένος στο Χικόν της Ισπανίας αλλά πολιτογραφημένος Μεξικανός, ο συγγραφέας γράφει πάντα με την ίδια χρωματιστή παραφορά που χαρακτηρίζει τα μέρη του, τον επαναστατικό οίστρο και την επιμονή στις «προσωπικότητες που γεννήθηκαν με τη φαντασία αλλά, καθώς είναι υποχρεωμένες να κινούνται στη μιζέρια της καθημερινότητας για να βρουν ένα κενό στην ιστορία, επανεπινοούνται για το φως της κινηματογραφικής οθόνης, για την πιο συναρπαστική σελίδα ενός μυθιστορήματος, για το πιο παράλογο, αντιφατικό και παθιασμένο επικό τραγούδι». Αυτοί είναι οι δικοί του Αρχάγγελοι, όπως είναι ο τίτλος του συναρπαστικού βιβλίου που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Έρμα σε ωραία μετάφραση της Δήμητρας Σταυρίδου, και αφορούν τους πρω-

ταγωνιστές που προσπάθησαν να αλλάξουν ή άλλαξαν τον κόσμο, αλλά ήταν για χρόνια παραγνωρισμένοι, είτε γιατί κάποιοι το θέλησαν είτε γιατί οι ίδιοι αποφάσισαν να θάψουν, μαζί με την ιστορία τους, για πάντα τα φτερά τους. Ως ιδανικοί Αρχάγγελοι, όμως, έμειναν συμβολικά με υψωμένη τη ρομφαία στις μνήμες ρομαντικών όπως ο Τάιμπο, αποδεικνύοντας ότι η πραγματική επανάσταση γράφεται στην ανεπίσημη πλευρά της Ιστορίας, μέσα από τα πιο αδιανόητα προσωπικά παραδείγματα: ο Χαουάν Εσκουδέρο πολέμησε την ισπανική ολιγαρχία μένοντας ανάπηρος και παλεύοντας με το ένα χέρι, ο Μαξ Χελτς συνέχισε να αγωνίζεται παρ’ ότι σχεδόν τυφλός, ο Φρίντριχ Άντλερ αρνήθηκε να προσποιηθεί τον τρελό για να αποφύγει τη θανατική καταδίκη και η Λαρίσα Ράισνερ προσπάθησε να ανακαλύψει τους πραγματικούς επαναστάτες, ταξιδεύοντας στον κόσμο σε άθλιες συνθήκες και φτάνοντας μέχρι το μακρινό Αφγανιστάν. Πρόκειται για ήρωες που κρατήθηκαν πεισματικά μακριά από τις κομματικές επιταγές και συνθήκες, κινούμενοι ανάμεσα σε Παναγίες της Γουαδελούπης και αιματοβαμμένα λάβαρα, σε γραπτά μανιφέστα και εμμονές για έναν διαφορετικό, καλύτερο κόσμο. Κάποιοι προέρχονταν από τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο, άλλοι υπήρξαν ρομαντικοί αναρχικοί και άλλοι, όπως ο Ντίανς Αργουέγιες, απλώς επιχείρησαν να κάνουν αναγκα-

πάκο ιγνάσιο τάϊμπο ii Αρχάγγελοι

Μτφρ.: Δήμητρα Σταυρίδου Εκδόσεις Έρμα

στική προσγείωση στη Βία Μονουμεντάλ της Κούβας με ένα αεροπλάνο γεμάτο πυρομαχικά για να ενισχύσουν την επερχόμενη εξέγερση του Φιντέλ Κάστρο στην Κούβα. Όμως σχεδόν κανείς από αυτούς δεν ασπάστηκε τον ολοκληρωτισμό ή τις σταλινικές μεθόδους και όλοι έδειξαν με τη στάση τους να υποβάλουν στον συγγραφέα αγωνιώδη ερωτήματα σχετικά με το πού αρχίζει η πραγματικότητα και πού τελειώνει ο μύθος, πού πρέπει να παρεμβαίνει ο συγγραφέας ως αφηγητής για να αποκαθιστά την τάξη ή να παραγνωρίζει τις πολιτικές θεωρίες για χάρη της ομορφιάς της εξιστόρησης. Οι απαντήσεις έρχονται προφανώς από τον ίδιο τον Τάιμπο: «Γράφεις ένα μυθιστόρημα με τη βεβαιότητα ότι η λογοτεχνία καταφέρνει αυτό που η Ιστορία δεν μπορεί, δηλαδή να αναπαραστήσει την αίσθηση της Ιστορίας. Γράφεις ευτυχισμένος, διαισθανόμενος ότι ο χαρακτήρας που τον αρνείται η Ιστορία στη θολούρα της η λογοτεχνία τον διασώζει, χρησιμοποιώντας τις αρετές της θολούρας σαν υλικό του φόντου». Κάπως έτσι δίνει τα ηνία στον εαυτό του ως συγγραφέα και τα πρωτεία στο μυθιστόρημα. Ενίοτε γίνεται και αστυνομικός ντετέκτιβ, κάτι που επιβάλλεται, όπως πιστεύει, να γίνει κάθε συγγραφέας: συγκλονιστικό είναι το παράδειγμα της αναζήτησης των στοιχείων για τον βασκικής καταγωγής Σεμπαστιάν Σαν Βισέντε, ο οποίος, εκτός του ότι είχε καταδικαστεί σε απόπειρα επίθεσης κατά του Προέδρου Ουίλσον και ότι ήταν ο μοναδικός Ισπανός στρατιωτικός που συμμετείχε στον σχηματισμό κυβέρνησης της μεξικανικής Αριστεράς, ελάχιστα πράγματα ήταν γνωστά για την πολυτάραχη ζωή του. Οι λεπτομέρειες και η μεθοδολογία στις οποίες βασίστηκε ερμηνευτικά ο Τάιμπο για να συγγράψει την ιστορία του άγνωστου μέχρι τότε ήρωα (κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον τίτλο Περαστικός από τις εκδόσεις Άγρα) παρατίθενται σε ένα ολόκληρο κεφάλαιο στους Αρχαγγέλους, αποκαλύπτοντας ουσιαστικά και τον τρόπο προσέγγισης των ηρώων του: «Ασκήσεις της φαντασίας: πώς ήταν η καρτ-ποστάλ που έστειλε ο Σαν Βισέντε από τη Λα Κορούνια; Πώς ήταν το καπέλο που φορούσε στο Ατλίσκο της Πούεμπλα τις ηλιόλουστες μέρες; Πώς έβλεπε ένας Βάσκος που λάτρευε το ψιλόβροχο της Κανταβρίας τις μέρες των τροπικών βροχών; Ποια φάρμακα χρησιμοποιούσαν οι πόρνες φίλες του για τη σύφιλη; Και ποιος ήταν ο γιατρός που τις φρόντιζε; Ασκήσεις επινόησης. Το να διηγείσαι είναι να επανεφευρίσκεις, να αναδημιουργείς, να ξαναστήνεις πράγματα που πλέον δεν υπάρχουν. Ποιος διάλογος ενδιαφέρεται για την πραγματικότητα; Το ενδιαφέρον είναι η αίσθηση της πραγματικότητας». Και αυτή ακριβώς είναι που καταφέρνει να ανασυστήσει με τον δικό του υποβλητικό τρόπο ο Τάιμπο, ανακατεύοντας πραγματικά στοιχεία με αναμνήσεις, λαϊκούς μύθους με προφορικές δοξασίες, ιστορικές αναλύσεις με αισθήσεις – γεύσεις, μυρωδιές. Βασικό του υλικό είναι το βίωμα και δεν μπορεί, φέρ’ ειπείν, να μην παραδεχτεί ότι το ενδιαφέρον του για την ιστορία των μουραλίστας, δηλαδή των Ντιέγκο Ριβέρα, Ξαβιέρ Γκερέρο, Ζαν Σαρλό, Κάρλος Μέριδα και συλλήβδην των νέων που αργότερα θα χαρακτηριστούν «ντιεγκίτος», οφείλεται στο γεγονός ότι ο ίδιος κάποια στιγμή περπάτησε, ερωτεύτηκε και έζησε ανάμεσα σε αυτές τις τοιχογραφίες οι οποίες πρωτοαποτύπωσαν δημόσια την καταπίεση και τον ρατσισμό του απλού κοστένιο. Άλλοι, λοιπόν, όπως οι μουραλίστας, ξεσήκωσαν τον κόσμο με το πινέλο τους, άλλοι με την πένα τους, όπως η όμορ-

ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ

SUNDAYS ΣΤΟ

από τη μαρια δρουκοπουλου φη Λαρίσα Ράισνερ με τα δημοσιογραφικά-ταξιδιωτικά κείμενά της, άλλοι με τον επαναστατικό τους τρόπο, όπως ο Γερμανός επαναστάτης Μαξ Χελτς, ο οποίος άφησε το δικό του αποτύπωμα μέσα από το «χελτσιανό» στυλ, συντονίζοντας την επανάσταση του 1918 στη χώρα του και ξέροντας να προξενεί επιθέσεις εκεί όπου κανείς δεν το περίμενε, μακριά από οργανωμένα σχήματα. Γι’ αυτό και όταν καταδικάστηκε στο πλευρό του δεν βρέθηκαν οι κομμουνιστές αλλά ο Τόμας Μαν: «Τα πρώτα χρόνια που ακολούθησαν ο Μαξ θεωρήθηκε από τους σοσιαλδημοκράτες ένας επικίνδυνος τυχοδιώκτης, από τους επίσημους κομμουνιστές ανεύθυνος και προδότης, από την κομμουνιστική αριστερά αναρχικός και από τους αναρχικούς λενινιστής. Αυτοί που αγωνίστηκαν στο πλευρό του σφαγιάστηκαν από τον ναζισμό ή στα σταλινικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το όνομα και η ιστορία του Μαξ Χελτς πέρασαν στη λήθη». Το ίδιο, βέβαια, συνέβη με όλους τους αφανείς επαναστάτες, των οποίων ωστόσο το στίγμα διασώθηκε με τρόπους που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί, κυρίως μέσα από την επιμονή τους να μην εγκαταλείπουν, ακόμα και όταν όλοι τούς είχαν ξεγράψει. Ο Μεξικανός Λιμπράδο Ριβέρα, ο τελευταίος μαγονέρο, εξακολουθεί να γράφει μανιφέστα όταν τον συλλαμβάνουν στη συνοριακή γραμμή με τις ΗΠΑ, ακόμα και όταν οι αστυνομικοί καταστρέφουν την τεράστια βιβλιοθήκη του.

Το να διηγείσαι είναι να επανεφευρίσκεις, να αναδημιουργείς, να ξαναστήνεις πράγματα που πλέον δεν υπάρχουν.

Μάχεται όπως μπορεί για την απελευθέρωση των Νικόλα Σάκο και Μπαρτολομέο Βαντσέτι, με τους οποίους αλληλογραφεί προσωπικά – είναι γνωστό το τραγούδι «Here’s to you, Nicola and Bart» που εμπνεύστηκε από την ιστορία τους. Τίποτα δεν φαίνεται ικανό να τον σταματήσει, όπως ούτε και τον απέθαντο Χουάν Ρ. Εσκουδέρο, ο οποίος οργανώνει τις (απανωτές) εξεγέρσεις των καταπιεσμένων από τους Ισπανούς Μεξικανών εργατών στο λιμάνι του Ακαπούλκο. Ούτε φυσικά τον γνωστό τοις πάσι αναρχικό ηγέτη «απαλλοτριωτικών επιχειρήσεων» Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι, ο οποίος επίσης καταλήγει μαζί με τους «Περιπλανώμενους» στο μακρινό Μεξικό. Είναι, άλλωστε, άλλος ένας Αρχάγγελος μαζί με τον κατά τα άλλα φιλήσυχο σοσιαλδημοκράτη Φρίντριχ Άντλερ, ο οποίος φτάνει μέχρι την πολιτική δολοφονία προκειμένου να αποτρέψει τον μιλιταριστικό κύκλο του Μεγάλου Πολέμου, αναλαμβάνοντας πλήρως την ευθύνη και αρνούμενος να δεχτεί τα ελαφρυντικά της παραφροσύνης. Όπως γράφει σχετικά ο Τάιμπο στο κεφάλαιο που αφιερώνει στον παράδοξο αυτόν επαναστάτη: «Το να ζεις σοβαρός και να πεθαίνεις χαρούμενος είναι το μόνο που μπορεί να επιθυμεί ένας άνθρωπος». Η κατακλείδα όλων των ιστοριών, είτε πρόκειται για επαναστάτες, είτε για ήρωες, είτε για ρομαντικούς ουτοπιστές, είναι τελικά η βαθιά πίστη του Τάιμπο ότι τα αγαθά της γραφής και της ουσιαστικής ανατροπής ξεκινούν και επιστρέφουν πάντα στον άνθρωπο.

3 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν

χούλιο κορτάσαρ Kουτσό Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης Εκδόσεις Opera Σελ.: 800 «Αντιμυθιστόρημα», «Xρονικό μιας τρέλας», «Ένα βίαιο τράνταγμα από το γιακά»: Γεμάτο λογοτεχνική φιλοδοξία, σπαρταριστό, με καινοτόμα συγγραφικά εργαλεία, κατεδαφιστικό του κατεστημένου και αναζητητικό της ρίζας της ποίησης, το Κουτσό, πάνω από μισό αιώνα τώρα, συνεχίζει να διαβάζεται με περιέργεια, με δέος, με κατάπληξη, με ενδιαφέρον ή αφοσίωση.

1.04.18 SUNNY & LEX GUEST BARTENDER: AΝΈΣΤΗΣ ΖΑΜΑΝΌΠΟΥΛΟΣ

16:00-20:00

Κυριακή. Η μέρα που σηματοδοτεί τη λήξη του τελευταίου τριημέρου και την έναρξη μιας καινούργιας εβδομάδας. Στο μυαλό όλων είναι η μέρα χαλάρωσης και ξεκούρασης, μακριά από έγνοιες και προβλήματα .Μένοντας πιστοί στις συνήθειες και στη φιλοσοφία μας, εμπλουτίζουμε τις υπηρεσίες μας και κάνουμε τις Κυριακές ακόμα πιο ενδιαφέρουσες κι ευχάριστες. Ένας συνδυασμός μουσικής, φαγητού, καφέ και ποτού δημιουργεί ένα ευχάριστο κλίμα στον χώρο. Guest DJs, special spirit lists, καλεσμένοι bartenders, σεφ και καλλιτέχνες φτιάχνουν διαφορετικό concept κάθε εβδομάδα, ώστε να βελτιώνουμε τη διασκέδαση του καταναλωτή μας, εξάπτοντας την περιέργειά του με τις νέες προτάσεις που θα απολαμβάνει. Φιλοξενία με περισσότερη έκπληξη και χαρά είναι οι Κυριακές στο Couleur Locale.

Νορμανού 3, Μοναστηράκι, Αθήνα, www.couleurlocaleathens.com, FB: Couleur Locale Athens

νίκος θέμελης Η τριλογία: Η Αναζήτηση / Η Ανατροπή / Η Αναλαμπή Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 1.392 Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται σε έναν τόμο τα τρία μυθιστορήματα του Νίκου Θέμελη, που έχουν ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 700.000 αντίτυπα, ενώ το δεύτερο μέρος, η Ανατροπή, έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και το αντίστοιχο του περιοδικού «Διαβάζω. Συμπληρώνεται από σημείωμα του συγγραφέα και κριτικά κείμενα για το έργο του.

κωστής καρπόζηλος, δημήτρης χριστόπουλος 10+1 ερωτήσεις και απαντήσεις για το Μακεδονικό Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 96 Το βιβλίο απευθύνεται στους ολοένα και περισσότερους πολίτες που θέλουν να αναμετρηθούν με την, έως πολύ πρόσφατα, θλιβερή μονοτονία του λόγου περί το Μακεδονικό στη δημόσια συζήτηση. Ενδιαφέρεται, ακόμα, να συνομιλήσει με εκείνους που είναι διατεθειμένοι να αναμετρηθούν με τους δικούς τους μύθους.

22.3.18 – lifo

75

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Η Πανσέληνος του Σαββάτου στον Ζυγό γίνεται στον άξονα ταξιδιών/επικοινωνίας και εκπαίδευσης, οπότε έχετε τον νου σας να αποφύγετε τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, καθώς συναισθήματα που μπορεί να νιώσατε το προηγούμενο διάστημα θα διογκωθούν ακόμα περισσότερο. Μείνετε επικεντρωμένοι στους στόχους σας και μην κάνετε σπασμωδικές ενέργειες ενώ είστε σε ένταση, γιατί θα σας γυρίσουν μπούμερανγκ. Οι πιέσεις στον εργασιακό τομέα θα παίξουν με την υπομονή σας, όμως θα δείτε μεγάλη βελτίωση στα οικονομικά σας και θα εξισορροπήσει κάπως η κατάσταση. Το Σάββατο περνά η Αφροδίτη στον Ταύρο και καθώς ενισχύει τον τομέα της καριέρας, είναι ιδανική εποχή για να κάνετε νέες επαφές που θα συμβάλουν στην υλοποίηση των σχεδίων σας. Η εποχή ενδείκνυται για σύσφιξη σχέσεων με την οικογένεια, με φίλους και κυρίως με το ταίρι σας. Οι ελεύθεροι αξιοποιήστε αυτήν τη θετική φάση για να βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Οι τελευταίες μέρες του

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Επενδύσεις, φό-

μήνα μπορεί να είναι κουραστικές και δεν θα λείψουν οι εντάσεις. Η Πανσέληνος του Σαββάτου στον Ζυγό έχει να κάνει κυρίως με θέματα της εργασίας και της καθημερινότητας και οτιδήποτε μπορεί να σας είχε ενοχλήσει κατά τη διάρκεια του μήνα τώρα θα το βιώσετε πιο έντονα. Αν είχατε απογοητευτεί, τώρα θα είστε μελαγχολικοί και αγανακτισμένοι. Ωστόσο, επειδή η Σελήνη κάνει και ένα τετράγωνο με τον Άρη, καλό είναι να αποφύγετε τα ξεκαθαρίσματα και τις διεκδικήσεις και να μην πάτε κόντρα στο ρεύμα. Το Σάββατο περνά η Αφροδίτη στο ζώδιό σας και καθώς είναι ο κυβερνήτης σας, αρχίζει για εσάς ένα διάστημα κατά το οποίο θα είστε πιο αισιόδοξοι, θα σας απασχολήσουν θέματα εμφάνισης και θα ξοδέψετε αρκετό χρήμα για τον εαυτό σας, που σημαίνει πως θα μείνουν πίσω κάποιες οφειλές. Ο Απρίλιος ξεκινά πιο ευχάριστα και προβλέπονται θεαματικές αλλαγές στα ερωτικά σας.

ροι, κληρονομικά και οικονομικά θέματα θα σας απασχολήσουν με την Πανσέληνο στον Ζυγό και καθώς γίνεται και ένα δύσκολο τετράγωνο με τον Άρη πρέπει να είστε ψύχραιμοι προκειμένου να επιλύσετε τα όποια θέματά σας. Αποφύγετε τις συγκρούσεις με πρόσωπα εξουσίας και αναζητήστε λύσεις δίχως να προσπαθείτε να τις εφαρμόσετε. Το Σάββατο περνά η Αφροδίτη στον Ταύρο και ξεκινά μια ευνοϊκή εποχή για ταξίδια και νομικά ζητήματα, ενώ εσείς που ασχολείστε με θέματα σπουδών είστε πλέον πιο κατασταλαγμένοι και σίγουροι σχετικά με τις αποφάσεις σας. Όσον αφορά τις σχέσεις σας, μπορεί να περάσετε κάποιες εντάσεις με άτομα του κύκλου σας, αν όμως δεν αναλάβετε το μερίδιο της ευθύνης που σας αναλογεί, μην περιμένετε φοβερές αλλαγές. Ένα ταξίδι με το ταίρι σας θα αναθερμάνει τη σχέση, εσείς όμως που την έχετε παρατήσει στο έλεός της ενδεχομένως να σκέφτεστε αλλαγή πλεύσης.

θα είναι τα ζητήματα των επόμενων ημερών. Η Πανσέληνος στον Ζυγό το Σάββατο ενεργοποιεί τον τομέα των αλλαγών, της προσωπικής ανάπτυξης, των πόρων σας αλλά και των φόρων. Ως εκ τούτου, θα χρειαστεί να κάνετε κάποιες προσεκτικές κινήσεις με τη διαχείριση των χρημάτων σας, ώστε να τακτοποιήσετε τις υποχρεώσεις σας αλλά να καλύψετε και τις προσωπικές σας ανάγκες. Όσον αφορά τα επαγγελματικά σας, προσέξτε την πολλή οικειότητα με τους συνεργάτες σας, ώστε να μην ξεπερνιούνται τα όρια μεταξύ επαγγελματικής και φιλικής σχέσης. Φροντίστε να κρατάτε τις σωστές αποστάσεις. Το Σάββατο περνά η Αφροδίτη στον Ταύρο και καθώς η διάθεση για δημιουργικότητα θα είναι έντονη, θα ασχοληθείτε με πολλές δραστηριότητες που θα σας δώσουν ικανοποίηση και θα ομορφύνουν τη ζωή σας. Ανανεώστε το σπίτι σας, αφιερώστε χρόνο για να ετοιμάσετε διάφορα διακοσμητικά για τον χώρο σας. Τα ερωτικά σας είναι σε άνθηση.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Το ενδιαφέρον σας μέσα στις επόμενες μέρες στρέφεται στα παιδιά, σε νέα πρότζεκτ και στα όνειρά σας. Η Πανσέληνος του Σαββάτου στον Ζυγό σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός κύκλου ή ενός εγχειρήματος και τώρα θα διαπιστώσετε κατά πόσο άξιζαν οι προηγούμενες προσπάθειές σας. Αν κατά τη διάρκεια του μήνα νιώθατε ικανοποιημένοι, τώρα θα νιώσετε τεράστια χαρά και θα συνεχίσετε να κυνηγάτε τους στόχους σας με περισσή ζέση. Αν είχατε απογοητευτεί από μια συνεργασία, τώρα μπορεί να νιώσετε οργή και θα θέλετε να ξεκαθαρίσετε τη θέση σας. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να κατευθύνετε την ενέργειά σας σε εποικοδομητικές κατευθύνσεις, μια και δεν ενδείκνυται η εποχή για επίλυση παρεξηγήσεων. Το Σάββατο περνά η Αφροδίτη στον Ταύρο και κάτι ξεκινά στον ερωτικό τομέα, το οποίο όμως θα θέλετε να το κρατήσετε μυστικό. Ταυτόχρονα, αυξάνει και η αλτρουιστική σας διάθεση και θα αφιερώσετε αρκετό χρόνο σε συλλογικές δράσεις.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Bρίσκεστε σε ένα κομ-

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Η Πανσέληνος του

βικό σημείο όσον αφορά τις σχέσεις και τις συνεργασίες σας και καθώς η Πανσέληνος του Σαββάτου γίνεται στο ζώδιό σας, σχηματίζοντας ένα δύσκολο τετράγωνο με τον Άρη, θα σας απασχολήσουν κυρίως αυτά τα θέματα. Όμως, επειδή τα συναισθήματα θα είναι έντονα, δεν είναι κατάλληλη εποχή για να πάρετε σημαντικές αποφάσεις. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να λήξουν κάποιες συνεργασίες που δεν απέφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα ή να κλείνει ένας κύκλος. Η είσοδος της Αφροδίτης στον Ταύρο το Σάββατο σας δίνει την ευκαιρία να αυξήσετε το εισόδημά σας είτε μέσω μιας πώλησης είτε μέσω του δανεισμού, ενώ παράλληλα αρχίζει να βελτιώνεται και η ερωτική σας ζωή. Ο ερωτισμός σας χτυπάει κόκκινο και καθώς έχετε περισσότερη αυτοπεποίθηση, μπορείτε να διεκδικήσετε με σιγουριά το άτομο που σας έχει γοητεύσει. Σχέσεις που είναι μυστικές μπορεί να αποκαλυφθούν και θα φέρουν αναστάτωση.

Σαββάτου στον Ζυγό θα σας κάνει αρκετά ευέξαπτους και μπορεί να έρθετε σε έντονη αντιπαράθεση με κάποιον συνεργάτη ή ακόμα και με ένα μέλος της οικογένειας, καθώς κάνει και κάποιες δύσκολες όψεις με τον Άρη. Αποφύγετε τη λήψη σημαντικών αποφάσεων και επικεντρωθείτε στην κατάστρωση σωστών στρατηγικών. Στον οικονομικό τομέα βελτιώνεται αισθητά η κατάσταση και είναι ιδανική στιγμή για να ταξιδέψετε και να κάνετε τις απαραίτητες επαφές που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων σας. Συγγενείς, αδέλφια ή ακόμα και γείτονες θα σας απασχολήσουν αρκετά, όμως η είσοδος της Αφροδίτης στον Ταύρο θα ευνοήσει την επίλυση παρεξηγήσεων και τη σύσφιξη των σχέσεών σας. Ασχοληθείτε με την προσωπική σας ζωή που χρειάζεται οπωσδήποτε τόνωση και μην αναλώνεστε με ανούσιες καταστάσεις. Η εβδομάδα μπορεί να εξελιχθεί αρκετά θετικά για τα ερωτικά σας, αρκεί να σπρώξετε κι εσείς λίγο την κατάσταση.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Κούραση και

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Είστε σε μεταβατικό

προβληματισμός προβλέπεται μέσα στις επόμενες μέρες και θα αλλάξετε πολλές φορές γνώμη σχετικά με τις συνεργασίες σας. Η Πανσέληνος του Σαββάτου στον Ζυγό μπορεί να διογκώσει τον τρόπο που αντιλαμβάνεστε τα γεγονότα και συναισθήματα θα γίνουν πιο έντονα. Όμως, αν θέλετε να διορθώσετε τα κακώς κείμενα ώστε να μη χάσετε από κοντά σας άτομα που παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων σας, πρέπει να αλλάξετε τακτική και να δείτε αποστασιοποιημένοι τα γεγονότα. Η είσοδος της Αφροδίτης το Σάββατο στον Ταύρο ευνοεί τις σχέσεις σας, επαγγελματικές ή προσωπικές, και είναι ιδανική εποχή για να κάνετε πράγματα από κοινού με το ταίρι σας. Οι ελεύθεροι νιώθετε την ανάγκη να δημιουργήσετε μια σοβαρή σχέση, όμως θα πρέπει να είστε πιο αυστηροί στις επιλογές σας, ώστε να αποφύγετε μελλοντικά δράματα και απογοητεύσεις. Οι γονείς αφιερώστε χρόνο στα παιδιά.

στάδιο και όλα σας φταίνε, με αποτέλεσμα να προκαλείτε εντάσεις με τα οικεία σας πρόσωπα, κάτι που δεν σας βοηθά καθόλου στην παρούσα φάση. Κοντρολάρετε τις αυτοκαταστροφικές σας τάσεις και μη διαλύετε τις σχέσεις σας εξαιτίας της απογοήτευσής σας. Οι καιροί είναι παράξενοι και είναι ό,τι χειρότερο να μην έχετε ανθρώπους στο πλευρό σας. Η Πανσέληνος του Σαββάτου βγάζει στην επιφάνεια επιθυμίες, σκέψεις και εμμονές και, καθώς κάνει ένα δύσκολο τετράγωνο με τον Άρη, πρέπει να αποφύγετε τα ξεκαθαρίσματα και τις κόντρες. Ωστόσο, την ίδια μέρα περνά και η Αφροδίτη στον Ταύρο, ενισχύοντας τον οικονομικό τομέα, και μέχρι τις 24 Απριλίου θα έχετε την ευχέρεια να βάλετε μια τάξη στον προϋπολογισμό σας. Κάποια θετικά νέα σε σχέση με τα παιδιά θα σας δώσουν μεγάλη ικανοποίηση και γενικά θα επικρατεί αρμονία στον οικογενειακό τομέα. Απολαύστε τις στιγμές.

καριέρας θα είναι για εσάς τα πιο σημαντικά που θα σας απασχολήσουν, καθώς η Πανσέληνος του Σαββάτου στον Ζυγό γίνεται στον άξονα σπίτι-καριέρα και σας δίνεται η ευκαιρία να επανεξετάσετε τους στόχους και τις συνεργασίες σας. Επειδή είναι μια φάση όπου εντείνονται τα συναισθήματα που μπορεί να νιώσατε το προηγούμενο διάστημα, ρίξτε τους τόνους και αφήστε συναντήσεις με πρόσωπα που σας έχουν δυσαρεστήσει γι’ αργότερα, καθώς μπορεί να πείτε κουβέντες που μετά θα μετανιώσετε. Η είσοδος της Αφροδίτης στον Ταύρο επίσης το Σάββατο ενισχύει τον τομέα της κοινωνικής σας ζωής και καθώς ξεκινά μια εποχή που θα έχετε πολλές επαφές με κόσμο, σας δίνεται η ευκαιρία να βελτιώσετε και την ερωτική σας ζωή. Μην κρίνετε μόνο από την εξωτερική εμφάνιση, καθώς μπορεί να εκπλαγείτε από την εγκεφαλική διέγερση που θα νιώσετε από ένα καινούργιο πρόσωπο.

76 lifo – 29.3.18

StarFax

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Θέματα σπιτιού και

α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Μέσα στις επόμενες μέρες σάς δίνεται η ευκαιρία να επιλύσετε αρκετά σημαντικά θέματα και παρά το γεγονός ότι έχουμε κάποια πλανητικά φαινόμενα που θα σας επηρεάσουν, η κατάσταση δεν θα είναι τόσο δραματική όσο τη φαντάζεστε. Άρης και Κρόνος σε δύσκολες όψεις αυξάνουν τις απαιτήσεις στον τομέα της καριέρας, θα έχετε όμως αρκετές ευκαιρίες να αναδείξετε τα ταλέντα και τις δεξιότητές σας, οπότε είναι στο χέρι σας να πετύχετε τους στόχους σας. Η Πανσέληνος του Σαββάτου απέναντί σας στον Ζυγό σάς επηρεάζει άμεσα και θα έχει να κάνει κυρίως με τις σχέσεις σας, επαγγελματικές, προσωπικές κ.λπ. Τώρα θα γίνουν αναγκαστικά κάποια ξεκαθαρίσματα προκειμένου να βάλετε σε εφαρμογή τα σχέδιά σας: ή θα ολοκληρώσετε ένα εγχείρημα, λήγοντας μια συνεργασία ομαλά ή άδοξα. Την ίδια μέρα περνά η Αφροδίτη στον Ταύρο και αναζητάτε τη σταθερότητα στη ζωή σας.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Ανάμεικτα θα είναι τα συναισθήματά σας μέσα στο επόμενο διάστημα και θα έχουν να κάνουν κυρίως με τα όνειρα και τις ελπίδες σας καθώς και όσους μπορεί να αφορούν. Η Πανσέληνος του Σαββάτου στον Ζυγό θα ανακινήσει ένα θέμα που θα αφορά μια συνεργασία με φιλικό σας πρόσωπο και θα θέλετε να βρείτε το δίκιο σας με κάθε τρόπο. Ωστόσο, επειδή η Σελήνη κάνει και ένα δύσκολο τετράγωνο με τον Άρη, ο οποίος διανύει τον τομέα των οικονομικών, δεν αποκλείεται να εκφράσετε με σκληρό τρόπο τις θέσεις σας, κάτι που θα φέρει το οριστικό τέλος μιας συνεργασίας. Παραμείνετε ψύχραιμοι και αντιμετωπίστε με διπλωματία αυτούς που προσπάθησαν να σας ρίξουν, ώστε να πάρετε τη ρεβάνς. Το Σάββατο περνά η Αφροδίτη στον Ταύρο και μέχρι τις 24 Απριλίου σας δίνεται η ευκαιρία να επιλύσετε τις όποιες διαφορές σας και να συνάψετε σχέσεις με άτομα που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον σας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Σπίτι και καριέρα

Sudoku No 548 6 2

2 1

7

2 5

9 5

4 7 3

9 1 8 4

3

5 9

7 6

2

1 6

5

Η λύση του προηγούμενου 3 2 6 4 9 5

9 7 8 6 2 1

1 4 5 7 3 8

7 9 1 8 5 2

6 8 2 3 4 9

5 3 4 1 7 6

8 6 9 2 1 4

2 5 7 9 8 3

4 1 3 5 6 7

8 4 6 3 5 9 7 1 2 1 3 2 6 7 8 5 4 9 7 5 9 4 1 2 3 6 8

29.3.18 – lifo

77

29.03—04.04.2018

TheLiFOTeamPicks

aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α

!

78 lifo – 29.3.18

Ύστερα από τη μεγάλη αποτυχία του σίκουελ του Trainspotting, που ήδη δεν θυμάται κανείς ότι γυρίστηκε, ο Ντάνι Μπόιλ φαίνεται τουλάχιστον να ξαναβρίσκει τον ρυθμό του στο «Trust», τη νέα ανθολογία του FX που καταπιάνεται με τη δυναστεία των Γκέτι, «μιας από τις πιο πλούσιες και πιο δυστυχισμένες οικογένειες την Αμερική». Στο πρώτο επεισόδιο ο Ντόναλντ Σάδερλαντ δίνει ρέστα και ο Χάρις Ντίκινσον του περσινού indie «Beach Rats» αποδεικνύει ότι μάλλον είναι ο επόμενος μεγάλος σταρ.

Μια εκπληκτική παράσταση είδα την Παρασκευή στο Μέγαρο Μουσικής, από αυτές που τις κουβαλάς και τις σκέφτεσαι για καιρό, το Kreatur της διάσημης Βερολινέζας χορογράφου Sasha Waltz, με κουστούμια της Iris van Herpen. Η αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη» ήταν γεμάτη ασφυκτικά, το κοινό χειροκροτούσε ενθουσιασμένο κι εγώ ήμουν πανευτυχής και με ελαφρύ ίλιγγο, λίγο πιο χαμηλά από το ταβάνι. Η μαγεία έφτασε μέχρι εκεί, σας το υπογράφω.

Η σιωπηλή ομιλία της Έμα Γκονζάλες στη μεγάλη διαδήλωση για το ζήτημα της οπλοκατοχής, που είπε με λόγια όσα ακριβώς χρειάζονταν και μετά κοιτούσε, χωρίς να μιλάει, το κοινό και τις κάμερες για έξι λεπτά. Τα έξι λεπτά ήταν ο χρόνος μέσα στον οποίο ένα 19χρονο παιδί απ’ το σχολείο της σκότωσε 14 συμμαθητές της και τρεις εκπαιδευτικούς. Κάτι μεταξύ περφόρμανς και πραγματικότητας μέσα σε μια παρανοϊκή κατάσταση.

Κορίνα Φαρμακόρη

Γεωργία Παπαστάμου

Βαγγέλης Λιακόγκονας

Χρήστος Παρίδης

Άγγελος Κλειτσίκας

Είδα λίγο το «Power of Love», ένα show σχέσεων που πλασάρεται ως κοινωνικό πείραμα. Αγόρια και κορίτσια συναναστρέφονται μια ιλουστρασιόν ματαιοδοξία του να μοιάζουν με μοντέλα και να λάμπουν εξωτερικά. Reality. Παρατήρησα ελάχιστα το «Master Chef», που υποτίθεται ότι αναζητά το επόμενο μαγειρικό αστέρι της χώρας. Αγόρια και κορίτσια προσπαθούν να χτίσουν νωρίς την εικόνα αυτού που ονειρεύονται να γίνουν, ωστόσο γνωρίζουν μόνο επιδερμικά (και αν) βασικούς μαγειρικούς κανόνες. Reality. Μετά παρακολούθησα στο YouTube αγόρια και κορίτσια να μιλούν σε ελληνικά συνέδρια TEDx. Ήταν startuppers που μοιράζονται καίριες, καινοτόμες ιδέες τους για το επόμενο βήμα. Reality. Έρωτας και κουζίνα από τη μια, ιδέες και εξέλιξη από την άλλη. Θέλω την άλλη Ελλάδα.

Really!

Διαβάζοντας τη συνέντευξη του Γιάννη Μπουτάρη στο αφιέρωμα στη Θεσσαλονίκη της LifΟ, μου ξαναήρθαν εικόνες όλων εκείνων που έκαναν τόσο κόσμο να εγκαταλείψει την πόλη: του συντηρητισμού, του στρουθοκαμηλισμού, του υπερβολικού τοπικισμού. Ο δήμαρχος, ως κοσμοπολίτης και επινοητικός επιχειρηματίας που υπήρξε στη ζωή του, έθεσε σε εφαρμογή μερικές απλές και λογικές λύσεις και έδωσε ζωή σε μια πόλη μέχρι πρότινος «κλινικά νεκρή». Η Θεσσαλονίκη τού οφείλει –και όσοι το παραβλέπουν είναι αχάριστοι– την έκρηξη του τουρισμού, ως εκ τούτου τη μερική, έστω, οικονομική ανάκαμψη και το σχετικό νοικοκύρεμα του κέντρου. Αν δεν ήταν η κρίση, η πόλη θα είχε αποκτήσει μια ολοκαίνουρια νέα ταυτότητα και θα είχε απογειωθεί – έτσι κι αλλιώς διαθέτει πολύ δικό της χαρακτήρα. Πάντως, το Μουσείο Ολοκαυτώματος αναμφίβολα θα την επαναφέρει στον παγκόσμιο χάρτη.

Μέσα στο Σαββατοκύριακο τελείωσα τον τρίτο και τελευταίο κύκλο της σειράς του Netflix «Love», η οποία είναι γραμμένη από τον Judd Apatow, γνωστό κυρίως για τις ανεξάρτητες τηλεοπτικές συμπαραγωγές του, όπως το «Girls», το «Freaks and Geaks» κ.ά. Μπορεί το κάπως σαχλορομαντικό happy ending του να απογοήτευσε όσους εκτιμούν τη σειρά για τον ρεαλισμό, την ωμότητα και την κανονικότητα με τα οποία αποδίδει τις σύγχρονες ερωτικές σχέσεις, αλλά άφησε μια γλύκα και μια αισιοδοξία, την οποία πολλές φορές ξεχνάμε να αναζητήσουμε στην πραγματική ζωή, θεωρώντας την κάτι που συμβαίνει μόνο στις ταινίες. Όσοι θέλουν να απολαύσουν μερικούς από τους πιο αληθινούς διαλόγους και τις πιο μελαγχολικές σκηνές των τελευταίων τηλεοπτικών μηνών να την ψάξουν άμεσα.

Αλέξανδρος Διακοσάββας

Γέλασα διαβάζοντας τι έγινε στον πρώτοπρώτο εορτασμό της 25ης Μαρτίου το 1838, τον οποίο θεσμοθέτησε ο Βασιλιάς Όθων: «Στις 6 μ.μ. μαζεύτηκαν στην παλιά πλατεία Ανακτόρων (σημερινή Κλαυθμώνος) και εκεί κράταγε γλέντι με χορούς και τραγούδια. Στον Αγχεσμό (δηλαδή τα Τουρκοβούνια) υπήρχε ένας πύρινος σταυρός με δαδιά και επιγραφή “εν τούτω νίκα”. Επίσης, στην πρώτη επέτειο του 1838 υπήρχαν και γκρίνιες για τον μαέστρο της βασιλικής μπάντας, επειδή έπαιζε υπερβολικά πολλά “βάλσια και γαλώπια” αντί για εθνικά άσματα...».

Φαίνεται ότι όλοι μισούν τον Ζάκερμπεργκ και δεν αντέχουν άλλα «mea culpa», αλλά ξεχνούν ότι, όπως και άλλοι γίγαντες της τεχνολογίας, του αρέσει να ξεπερνάει κάθε όριο και μετά να ανησυχεί για τις συγγνώμες. Ίσως αυτήν τη φορά το κοινό θα πρέπει να αποφασίσει να ανταποδώσει με πιο σκληρά μέτρα από τη «διαγραφή» του λογαριασμού, ώστε να παραμείνει ζωντανή η σαγηνευτική δύναμη του Facebook με κατάλληλους κανονισμούς, ξεκινώντας από την απαίτηση να έχουν την άδειά μας πριν συλλέξουν και μοιραστούν τα δεδομένα μας με τρίτους.

Στην πόλη είμαστε όλοι ορφανοί. Καθώς βαδίζουμε στους δρόμους της συναντούμε μπροστά μας ανθρώπουςσκληρούς δίσκους μιας αφήγησης, που επιδίδονται άτσαλα σε ασκήσεις επί χάρτου. Ό,τι περιγράφει η μορφή τους είναι μια συνεχής πάλη. Πάλη με τις ίδιες τους τις ελλείψεις, τα κενά και τα χασματά τους, καθώς η πόλη τούς υποδεικνύει πως οι φαινομενικές τους αντιφάσεις είναι μέρος του παντοδύναμου (και παμφάγου) σκηνικού της. «Με ποιον ζεις; Τι εύχεσαι; - Για ποιο πράγμα ανησυχείς περισσότερο;». Πολλές φορές θέλω να τους σταματήσω και να τους ρωτήσω. Σαν ένα παιχνίδι της ψυχής και του αισθήματος. Εκεί όπου το παιδί και ο ενήλικας που φέρουμε εντός μας θα μπορούσαν να φωτιστούν στο ίδιο θαύμα. Στο θαύμα του παιχνιδιού.

Άρης Δημοκίδης

Γιάννης Παπαϊωάννου

Πάνος Μιχαήλ

Χριστίνα Γαλανοπούλου

Γιάννης Κωνσταντινίδης

Νικόλας Σεβαστάκης

Γιάννης Πανταζόπουλος

Όλοι αυτοί οι αφορισμοί εναντίον του Facebook είναι σχεδόν χαριτωμένοι. Κυρίως γιατί υπογραμμίζουν την κοντή μας μνήμη και τη βαθιά επιπολαιότητά μας απέναντι στο Διαδίκτυο. Ξεχνάμε, για παράδειγμα, ότι χάρη στο Facebook ενισχύσαμε τη φωνή μας, το impact των επιχειρήσεών μας, αλλάξαμε τη ζωή μας σε πολλά επίπεδα και τομείς. Και φυσικά ξεχνάμε ότι κι αν το Facebook βγει από τη μέση, κάτι άλλο αντίστοιχο θα υπάρξει, κοινώς δεν υπάρχει επιστροφή. Το Διαδίκτυο θα βρίσκει τρόπους να μας εκπλήσσει, να μας αναπτύσσει, να μας κλέβει, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Το «ανάθεμα» για την κλοπή προσωπικών δεδομένων τη στιγμή που πουλάμε τη ζωή μας σε καθημερινή βάση είναι ελαφρώς γελοίο. Ας θυμόμαστε πάντα ότι αυτά τα μέσα έχουν εργαλειακή χρήση και ότι συναινούμε σ’ αυτό και όλα θα πάνε καλά.

Στη μνήμη κυριαρχεί καλύτερα το πιο «τρελαμένο» νέο της εβδομάδας, δηλαδή εκείνο που δεν περιέχει ανόθευτη φρίκη παρά μια πιο υποφερτή εκδοχή της, χάρη στις προσμείξεις της με το απίθανο, το γελοίο και το υπερρεαλιστικό. Έτσι, ενώ δυναμιτίστηκε η εμπιστοσύνη των χρηστών στο Facebook επειδή ξεπούλησε την «μπιζουτιέρα» των προσωπικών τους δεδομένων στους ποταπούς, ενώ ένας τζιχαντιστής, αν και σεσημασμένος, κατάφερε να σπείρει τον τρόμο του και ενώ παιδάκια αδικοχάθηκαν σε τουρκικούς βομβαρδισμούς και σε malls του άκρατου εκπουτινισμού, το μνημονικό διέσωσε το πορτοκαλί χιόνι σε Ρουμανία, Ρωσία και Σιβηρία και την καταλυτική συμβολή της χώρας μας ώστε «το πορτοκαλί να είναι το νέο λευκό». Γιατί, χάρη στη δική μας σκόνη της Σαχάρας, είδε ο σκιέρ μια πορτοκαλί ημέρα.

Καλά: Διαβάζοντας ξανά το Κόντρα στο Ρεύμα του σερ Isaiah Berlin. Κείμενα που σε μαθαίνουν μέσα από τις αποχρώσεις μιας πραγματικής περιπέτειας ιδεών. Ακούγοντας το «Sun» των Σουηδών Stephen’s Shore, ενώ η Θεσσαλονίκη υποδεχόταν βροχές και δυνατούς, κρύους ανέμους. Βλέποντας, πάντα με τεράστια καθυστέρηση, κάποια επεισόδια του «Damages» ως εισαγωγή σε κάτι που θα του ταίριαζε πραγματικά ο τίτλος «Τα μοντέρνα τέρατα». Κακά: Τα φριχτά παιχνίδια σαδισμού που ξεσπούν στα ζώα. Νόμιζα πως ανήκαν σε άλλες εποχές και ηλικίες (όχι, πάντως, σε νέους ανθρώπους). Η τυραννία των ημιμαθών συνωμοσιολόγων που ανθούν όσο εμείς σωπαίνουμε (για να μην κάνουμε καυγά ή γιατί δεν έχει νόημα να τα βάζεις με αυτό το είδος ανθρώπου).

«Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι» πιστεύει το 54,5% των συμπολιτών μας (από 47,2% τον Δεκέμβριο του ’16), σύμφωνα με τα ευρήματα της τελευταίας έρευνας της διαΝΕΟσις. Παράλληλα, στην ίδια δημοσκόπηση διαβάζουμε ότι οι Έλληνες είναι ένας λαός με μεγάλη Ιστορία που, παρά τη σημερινή κρίση, ξεχωρίζει για την ευφυΐα και τον πολιτισμό του, υποστηρίζει το 74,6%. Αναμφίβολα, πρόκειται για δύο αριθμητικά στοιχεία που πρέπει να μας προβληματίσουν όσον αφορά την κρίση ταυτότητας που διακρίνει την ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Η εθνικιστική ιδεολογία βρίσκει ολοένα και περισσότερο χώρο, με αποτέλεσμα τα πολιτικά υβρίδια να αποκτούν, αθόρυβα, μεγαλύτερη ισχύ. Νομίζω ότι ο αξιακός χάρτης, όπως διαμορφώνεται, αρχίζει να παρουσιάζει πολλά προβλήματα, με μπόλικο παρελθόν, ελάχιστο παρόν και καθόλου μέλλον.

Όταν, παρ’ ότι είσαι γυμνασμένος, ευκίνητος και φοράς αθλητικά παπούτσια ειδικά σχεδιασμένα για ανώμαλα εδάφη με σόλα vibram, με αρκετή δυσκολία και πολλή… τύχη αποφεύγεις το παραπάτημα, το στραμπούληγμα κ.λπ. ατυχήματα και κακώσεις, περπατώντας στα ανύπαρκτα, στενά, σπασμένα, «βομβαρδισμένα» και γεμάτα εμπόδια αθηναϊκά πεζοδρόμια –του κέντρου, όχι κάποιου ξεχασμένου προαστίου–, πραγματικά δεν θες να ξέρεις πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η πόλη για πεζοπορία, ειδικά για ηλικιωμένους, ΑμεΑ και μικρά παιδιά. Θοδωρής Αντωνόπουλος

29.3.18 – lifo

79