Ο ΠΑΛΑΙΜΑΧΟΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗΣ ΜΙΜΗΣ ΔΟΜΑΖΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
05042018
ΟΡΓΑΝΏΝΟΝΤΑΣ
ΤΟ ΤΈΛΕΙΟ
ΠΆΣΧΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΨΥΧΟΥΛΗ
ΣΤΟ
Χ Α ΡΤΙ
Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus
ΣΤΟ
Δ
www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic
2 lifo – 5.4.18
☛ O διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Kωνσταντίνος Φίλης έδωσε συνέντευξη στον Γιάννη Πανταζόπουλο και ανέλυσε την κατάσταση που επικρατεί αυτήν τη στιγμή στο Αιγαίο, τους κινδύνους που ελλοχεύουν λόγω του μεγαλοϊδεατισμού της Άγκυρας αλλά και τα βαθύτερα κίνητρα του Ερντογάν. Ο Vassilis21 σχολίασε σχετικά: «Ο Ερντογάν έχει ανοίξει πολλά μέτωπα και κάποια στιγμή αυτά θα γυρίσουν μπούμερανγκ. Ένα ζήτημα είναι πόσο ακόμα θα τον ανέχεται το ΝΑΤΟ. Αν θιγούν τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ, μπορούμε να φανταστούμε την τύχη του. Το άλλο ζήτημα είναι πόσο ακόμα θα κρατήσει η λυκοσυμμαχία με τη Ρωσία. Σε μια δύσκολη κατάσταση, ο Πούτιν απλώς θα τον αφήσει να τραβάει μόνος του κουπί». ☛ O σεφ Θοδωρής Παπανικολάου αφηγήθηκε τη ζωή του στον Μ.Ηulot, ενώ δεν δίστασε να μιλήσει για τον κόσμο της ελληνικής εστίασης, κάνοντας λόγο για παντελή έλλειψη γαστρονομικής παιδείας. «Πόσο βαθιά αισιόδοξο μου φαίνεται το ότι, παρόλο που καταλαβαίνει και αντιμετωπίζει όλον αυτό τον παραλογισμό και τη δυσλειτουργία, εξακολουθεί να προσπαθεί! Πολύ χαίρομαι που υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι γύρω μας που καταφέρνουν να κάνουν αυτό που θέλουν σ’ αυτήν τη σχιζοφρενική κατάσταση που ζούμε. Και δεν χρυσώνουν το χάπι» έγραψε ο/η clippers, με τον/την Irigoni να συμφωνεί: «Ωραία συνέντευξη. Όλα έχουν ειπωθεί από τον κ. Παπανικολάου, ακριβώς όπως είναι στην πραγματικότητα. Μπράβο του!». ☛ Στη στήλη της περασμένης εβδομάδας ο Νικόλας Σεβαστάκης ασχολήθηκε με την περίπτωση του Γάλλου αστυνομικού Αρνό Μπελτράμ, ο οποίος θυσιάστηκε βάζοντας τον εαυτό του στη θέση των ομήρων ενός τζιχαντιστή. Η Φρίντα του Τιετέ άφησε το δικό της σχόλιο: «Όταν η Γαλλία, μέσα σε έναν θερινό μήνα, κατέστρεψε ολοκληρωτικά τη Λιβύη ως κράτος και σχεδόν επτά χρόνια μετά αλωνίζουν οι διάφορες πολεμικές ομάδες, ενώ οι πένητες των παράκτιων περιοχών άφησαν την αλιεία και ολόκληρα χωριά μετατράπηκαν σε διακινητές Υποσαχάριων για να επιβιώσουν, δεν είδα Γάλλο να διαμαρτύρεται. Εξού και δεν έχω πατήσει το πόδι μου στη χώρα από τότε. Διαμαρτύρονταν πολλοί για τα δικαιώματα των γυναικών και αλλά τέτοια ηχηρά, ενώ συνεχίζουν τους ιμπεριαλιστικούς τους πολέμους. Η βία γεννά βία. Πράγματι, ηρωικό είναι να αντιστέκεται κανείς στην επιθετική πολιτική της χώρας του. Οι Γάλλοι έχουν αποτύχει συλλήβδην σε αυτό, παρόλο το μπλα μπλα της γαλλικής φιλοσοφίας περί ισότητας και ελευθερίας, προερχόμενο από τη γαλλική κοινωνία, που δεν βγάζει “κιχ” για τους συνεχιζόμενους πολέμους της». ☛ O Ανδρέας Λουκάκος θυμήθηκε τα τετράποδα πλάσματα που τον συντρόφευσαν σε διάφορα στάδια της ζωής του, συγκινώντας πολλούς αναγνώστες. Ο/η ms12 ταυτίστηκε με το συγκεκριμένο θέμα και έγραψε: «Ακόμη ένα πολύ όμορφο άρθρο. Η καρδιά είναι η πιο μεγάλη χώρα, χωράει πολλούς ανθρώπους, πολλά γατιά, πολλά σκυλιά (αυτό για όσους πιστεύουν πως τίθεται κάποιο δίλημμα). Ζούμε αποκομμένοι από την πραγματική μας φύση, γι’ αυτό η επαφή και η επικοινωνία με τα ζώα μάς κάνει χαρούμενους και καλύτερους ανθρώπους. Ο σκύλος όμως είναι πολύ παράξενο πλάσμα. Δεν είναι τυχαίο που όλοι οι λαοί της Γης έχουν μύθους και θρύλους για τη φιλία του ανθρώπου και του σκύλου». ☛ Η Μελίνα Τανάγρη παραχώρησε μια βαθιά εξομολογητική συνέντευξη στον Αντώνη Μποσκοΐτη και ο αναγνώστης Άρης Κωνσταντινίδης φάνηκε να την απολαμβάνει:«Τέτοια πλάσματα σαν τη “Μελίνα απ’ το μέλι” ομορφαίνουν την ελληνική μουσική με την ευαισθησία και τη γλυκύτητά τους. Μακάρι να συνεχίσει το ταξίδι αυτό για πολλά πολλά χρόνια ακόμα». ☛ Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας πιστεύει ότι βρήκε τον νικητή της επερχόμενης Eurovision στο πρόσωπο της Netta Barzilai από το Ισραήλ και εξήγησε γιατί μέσα από 5 λόγους. Ο/η GameofDrones εξέφρασε τη διαφωνία του: «Πολύ... “υστερικό” και all over the place, για μένα. Η οπτικοποίησή του νομίζω ότι το βλάπτει. Αν το άκουγα μόνο, θα ήταν άλλο ένα catchy, trashy one-hit wonder και θα μου “κόλλαγε” στο μυαλό, αλλά το βίντεο, με τόσες μούτες και υπερβολή, με κούρασε. Επίσης, πολύ κακάρισμα πέφτει, ok, we got it, the guy is a chicken. Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω την τάση που υπάρχει, όταν θέλουμε να προβάλλουμε κάτι ως πιο εναλλακτικό και “γροθιά” στα τυποποιημένα πρότυπα ομορφιάς και καλλιτεχνίας, να παρουσιάζουμε ακαλαισθησία και νευρόσπαστη υπερβολή». Με τη σειρά του ο/η Χαρμίδης έγραψε τα εξής: «Καταρχάς, η Eurovision δεν είναι ούτε camp ούτε “ένοχη απόλαυση”. Είναι διαγωνισμός τραγουδιού. Γι’ αυτό και νίκησε η Πορτογαλία πέρσι, η Ουκρανία πρόπερσι κ.λπ. Το κατά πόσο μπορεί να κερδίσει ένα τραγούδι (και προσωπικά συμφωνώ ότι η ισραηλινή είναι μια πολύ καλή και μουσικά ενδιαφέρουσα πρόταση) μπορούμε να το καταλάβουμε μόνο όταν αρχίσουν τα live. Ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για ξεκάθαρη νίκη δύο μήνες πριν. Πέρσι π.χ. η ιταλική συμμετοχή είχε μαζέψει όλο το buzz, ήταν μακράν πρώτη στα στοιχήματα, είχε συγκεντρώσει εκατομμύρια περισσότερα views απ’ ό,τι το Ισραήλ φέτος κ.λπ. Όμως επί σκηνής και συγκριτικά με τις άλλες συμμετοχές κρίνονται όλα. Παρεμπιπτόντως, η Κοντσίτα δεν είχε κανένα προβάδισμα από νωρίς. Η Αρμενία ήταν πρώτη στα στοιχήματα μήνες πριν από τον διαγωνισμό και η Αυστρία ήταν γύρω στην 9η-10η θέση. Ρεύμα νίκης απέκτησε μόνο όταν εμφανίστηκε ζωντανά στον ημιτελικό».
α π ό τ ον α ρη δ η μ οκ ιδ η
Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
feedback556
ΤΑ ΚΊΝΗΤΡΑ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΆΝ, Ο ΘΟΔΩΡΉΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΆΟΥ ΚΑΙ Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΌΣ ΤΗΣ EUROVISION
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 5.4.18 – lifo
3
ΣΤΗΛΕΣ
Index 557
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΚΟΜΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
σελ. 6
ΤΟ ΧΑΜΈΝΟ ΠΆΣΧΑ
σελ. 9
από τη βασιλικη σιουτη
από τον νικόλα σεβαστάκη
σελ. 9
ΑΝΑΜΝΉΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟ ΡΟΜΊΛΝΤΑ
από τον δημήτρη πολιτάκη
σελ. 10
ΜΙΑ ΠΑΣΧΑΛΙΝΉ ΙΣΤΟΡΊΑ
από τον ανδρέα λουκάκο
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος
ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΡΟΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΑΝΟΙΧΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
σελ. 11
ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
σελ. 11
από τον γιάννη πανταζόπουλο από th lifo team
γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr) διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος
90 ΛΕΠΤΑ
αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr)
ΘΕΜΑΤΑ
ΜΕ ΤΟΝ ΦΙΚΟ
διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital advertising coordinator Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr)
σελ. 12
ΠΩΣ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙΣ
ΤΕΛΕΙΟ ΠΑΣΧΑ σσελ. 15
RΕQUIΕΜ
POUR L.
EASTER BOOK LOVERS
σελ. 24 απο τη μαρια δρουκοπουλου
ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
σελ. 18
4 lifo – 5.4.18
www.lifo.gr
yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Καβατζικλής, Ευθύμης Κάλφας, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinétta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά
ΜΙΜΗΣ ΔΟΜΑΖΟΣ Ο διεθνής ποδοσφαιριστής αφηγείται τη ζωή του.
σελ. 20
διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε
5.4.18 – lifo
5
TalkoftheTown
α π ο τ h βασ ι λ ικ η σ ι ουτ η
Πολιτικό7ήμερο
Πάνος Καμμένος
6 lifo –
5.4.18
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΚΟΜΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ Όλες οι πολιτικές εξελίξεις την εβδομάδα που πέρασε.
Η κυβέρνηση, αδυνατώντας να προβλέψει και να κατανοήσει τις κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν, περιορίζει την ανάλυσή της στο «είναι τρελός ο Ερντογάν». Άποψη που συμμερίζεται και το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά ο Πάνος Καμμένος τη λέει και δημόσια. Φυσικά, με μια τέτοια απλοϊκή ανάλυση, δεν μπορεί να υπάρξει επιτυχής διαχείριση και αντιμετώπιση των ελληνοτουρκικών ζητημάτων, παλιών και νέων. Η αδυναμία της κυβέρνησης να κατανοήσει πού το πάει ο Ερντογάν ήταν προφανής από την αρχή της κλιμάκωσης των προκλήσεων της Τουρκίας, οι οποίες την αιφνιδίασαν. Έγινε ακόμα πιο ξεκάθαρη από τη χαλαρότητα με την οποία αντιμετώπισε αρχικά τη σύλληψη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, ενώ όλες οι ενδείξεις οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι δεν ήταν ένα περιστατικό ρουτίνας, όπως ήθελε να το παρουσιάσει το Μαξίμου. Ο Ερντογάν ξέρει πολύ καλά την οικονομική και πολιτική κατάσταση της χώρας. Γνωρίζει εξίσου καλά ποια είναι η πολιτική ηγεσία και το πολιτικό προσωπικό της και, φυσικά, γνωρίζει το μέγεθος της ισχύος της. Ο εχθρός εκμεταλλεύεται πάντα τις αδυναμίες του αντιπάλου και ο Ερντογάν δεν έχει τη φήμη του καλού Σαμαρείτη για να ελπίζει κανείς ότι θα αποτελούσε την εξαίρεση. Όταν μια χώρα πέφτει σε αδυναμία, πολλοί είναι εκείνοι που επιδιώκουν να κερδίσουν κάτι από την κατάσταση αυτή. Το κάνουν οι «εταίροι», δεν θα το έκαναν οι «αντίπαλοι»; Είναι, λοιπόν, βέβαιο ότι φροντίζει να εκμεταλλευτεί την αδυναμία της χώρας για να επιτύχει τους σκοπούς του. Ας μην ξεχνάμε ότι το κράτος της Τουρκίας είχε σπεύσει να εκμεταλλευτεί και πάλι την κατάσταση, όταν, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, είχε γίνει πρωθυπουργός ο Κώστας Σημίτης, την περίοδο που δεν είχε καταφέρει όμως ακόμα να αποκτήσει τον έλεγχο και να σταθεροποιήσει την εξουσία του. Ήταν εκείνη η συγκυρία που επέλεξαν για να γκριζάρουν τα Ίμια και το έκαναν με επιτυχία. Ο Ταγίπ Ερντογάν ισχυρίστηκε για άλλη μια φορά ότι ο Αλέξης Τσίπρας του είχε υποσχεθεί ότι θα του δώσει τους οκτώ Τούρκους που κατηγο-
SOOC
5-11 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2018
5.4.18 – lifo
7
Ένα άλλο ζήτημα που απασχόλησε την επικαιρότητα αυτή την εβδομάδα ήταν η περίφημη συνταγματική
Γιώργος Κατρούγκαλος
8 lifo –
5.4.18
αναθεώρηση. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. έχει μπει στον τέταρτο χρόνο, αλλά το μόνο που έχει κάνει είναι να συστήσει μια επιτροπή για την αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία ανακοινώθηκε εν χορδαίς και οργάνοις, αλλά εσχάτως αγνοείται η τύχη της. Και είναι γνωστό στην Ελλάδα πως όταν ένας πολιτικός θέλει να αποφύγει να ασχοληθεί με ένα θέμα συστήνει μια επιτροπή γι’ αυτό. Το πιο καυτό ζήτημα και το πιο επείγον, ως ώριμο αίτημα της κοινωνίας από καιρό, είναι η κατάργηση του ακαταδίωκτου των υπουργών. Η αλλαγή, δηλαδή, του διαβόητου νόμου «περί ευθύνης υπουργών». Θέλει όμως η κυβέρνηση Τσίπρα πραγματικά να τον καταργήσει, όπως δεσμευόταν προεκλογικά; Οι πράξεις της δεν το δείχνουν. Αν ο Αλέξης Τσίπρας ενδιαφερόταν να προχωρήσει σε συνταγματική αναθεώρηση, θα μπορούσε να έχει κινήσει τη διαδικασία εδώ και καιρό, καθώς είναι ήδη τριάμισι χρόνια πρωθυπουργός. Ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και ευρωβουλευτής Κώστας Χρυσόγονος, που συμμετείχε στην επιτροπή των συνταγματολόγων που είχε συστηθεί γι’ αυτόν το σκοπό, μίλησε πρόσφατα για εμπαιγμό, αποκαλύπτοντας ότι ο Τσίπρας δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να τους συναντήσει και να ακούσει έστω τις προτάσεις τους. Όσο για τη διαδικασία διαλόγου με τον λαό για τη συνταγματική αναθεώρηση, ο κ. Χρυσόγονος τη χαρακτήρισε, με έκδηλη ειρωνεία, θεατρική παράσταση που επιμελήθηκε ο Γιώργος Κιμούλης. Η ουσία στο θέμα αυτό, πάντως, είναι (γιατί υπάρχει και πολλή υποκρισία) ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνταγματική αναθεώρηση χωρίς να αλλάξει το άρθρο 86, που παρέχει ασυλία σε υπουργούς και πρώην υπουργούς. Είναι πρόθυμος ο Αλέξης Τσίπρας και οι υπουργοί του να αποποιηθούν αυτή την προστασία, όταν γνωρίζουν ότι πιθανόν να μην είναι οι ίδιοι στην κυβέρνηση μετά τις εκλογές; Ο κ. Χρυσόγονος που εξελέγη με τον ΣΥΡΙΖΑ και συμμετείχε στις αρχικές διεργασίες προέβλεψε ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι τόσο αφελής.
Το πιο καυτό ζήτημα και το πιο επείγον, ως ώριμο αίτημα της κοινωνίας από καιρό, είναι η κατάργηση του ακαταδίωκτου των υπουργών. Η αλλαγή, δηλαδή, του διαβόητου νόμου «περί ευθύνης υπουργών». Θέλει όμως η κυβέρνηση Τσίπρα πραγματικά να τον καταργήσει, όπως δεσμευόταν προεκλογικά; Οι πράξεις της δεν το δείχνουν.
EUROKINISSI
Πολιτικό7ήμερο
TalkoftheTown
ρεί ως πραξικοπηματίες. Και γι’ άλλη μια φορά ο Τσίπρας απέφυγε να τον διαψεύσει. Αν ο ισχυρισμός είναι αληθής, είναι να απορεί κανείς πώς φανταζόταν ο Έλληνας πρωθυπουργός ότι θα το έκανε αυτό, παρακάμπτοντας τη Δικαιοσύνη. Βέβαια, πριν από λίγο καιρό ο Τσίπρας την είχε αποκαλέσει θεσμικό εμπόδιο που γνωρίζει πώς να παρακάμψει. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για την ελληνική κυβέρνηση οι οκτώ Τούρκοι είναι μια καυτή πατάτα που δεν θέλουν στα χέρια τους. Μέχρι πρότινος, η κυβέρνηση συνεργαζόταν με το καθεστώς Ερντογάν στο θέμα της απώθησης Tούρκων αντικαθεστωτικών και υπάρχουν καταγγελίες, όπως αυτή σχετικά με τον Τούρκο δημοσιογράφο Μουράτ Τσοπάν, ότι οι ελληνικές Αρχές, παρατύπως και μυστικά, μόλις πέρασε τα σύνορα, τον έπιασαν και τον παρέδωσαν στις τουρκικές Αρχές, οι οποίες τον έστειλαν κατευθείαν στη φυλακή (επειδή είχε κάνει ένα εξώφυλλο που δεν άρεσε στον Ερντογάν). Η υπόθεση των οκτώ, όμως, έλαβε εξαρχής μεγάλη δημοσιότητα, γεγονός που λειτούργησε αντικειμενικά ως προστασία τους. Παρά το γεγονός ότι ο Ερντογάν είχε διαψεύσει στην αρχή πως συσχέτιζε τη σύλληψη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών με τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό δεν είναι η αλήθεια. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος, λειτουργώντας ενδεχομένως ως «λαγός», υποστήριξε ότι «εάν αποδειχτεί η συμμετοχή τους στο πραξικόπημα, δεν δικαιούνται την προστασία που προβλέπει η Συνθήκη της Γενεύης και δεν είναι υποχρεωμένη η Ελλάδα να τους δεχτεί στο έδαφός της». Μια τέτοια λύση, να μην τους δώσει στην Τουρκία, αλλά να μην τους δεχτεί και στην Ελλάδα, είναι στη σκέψη και των ενοίκων του Μαξίμου, καθώς θεωρούν ότι μια τέτοια αλά Οτσαλάν, επί Σημίτη, αντιμετώπιση θα έδιωχνε το πρόβλημα από πάνω τους.
ΑΝΑΜΝΉΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟ ΡΟΜΊΛΝΤΑ
ΤΟ ΧΑΜΈΝΟ ΠΆΣΧΑ
α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σεβαστάκ η
ΔεύτερεςΣκέψεις
Τι είναι, τελικά, αυτή η γιορτή;
«Παράξενα κορίτσια με σαράντα πυρετό ταξιδεύουνε με οίστρο στις Κυκλάδες…»
α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη
ShortCut
Πάντα το Πάσχα άρεσε στους «κοσμικούς». Και στους άθεους και στους αγνωστικιστές, αυτούς τους πιο κομψούς άθεους. Όχι μόνο για το έθιμο, την ιεροτελεστία της άνοιξης, τα τροπάρια και την υμνογραφία που μπορεί να φέρει δάκρυα και στον πιο σκληρόπετσο υλιστή. Μια άλλη του πλευρά στάθηκε νομίζω πιο σημαντική στο παρελθόν. Πολλοί έβρισκαν ένα νόημα στη διάβαση από το πένθος της Μεγάλης Εβδομάδας στην Ανάσταση. Η Ανάσταση, ως άλλο όνομα μιας Επανάστασης, μιας μεγάλης τομής που χωρίζει δύο βασίλεια, είναι εξάλλου ένα από τα αρχαία θεμέλια της ριζοσπαστικής φαντασίας. Και, φυσικά, η ιδέα πως η Ιστορία είναι ένας τόπος βασάνων και οδυρμών, μα, στο τέλος θα ανταμειφθούν οι δίκαιοι, ενώ θα αναστηθεί και το «σώμα του λαού», έκανε θραύση και στους λαϊκούς ανθρωπιστές και στους σοσιαλιστές των κλασικών εποχών. Φυσικά, το Πάσχα είναι πάνω απ’ όλα ένα υφαντό από τις παιδικές μας μνήμες που αφυπνίζονται μέχρι το τέλος της ζωής του καθενός. Φέρνει μαζί του τον μυστικισμό των κεριών που έκαιγαν και μας θάμπωναν τα μάτια στους μακρόσυρτους οικογενειακούς ή σχολικούς εκκλησιασμούς. Το Πάσχα συντηρεί ακόμα μέσα μας πρόσωπα γέρων που είχαν ταυτιστεί με τις ψαλμωδίες του ή γυναικών που ξεπερνούσαν σε ευσέβεια τις άλλες, τις καλοντυμένες και άψογα χτενισμένες γονυπετούσες των ναών. Υπενθυμίζει, τέλος, όλα τα δράματα της πίστης, τα δικά μας ή των γνωστών μας. Κάποτε, για παράδειγμα, και ιδίως στη δεκαετία του ’80, πολλοί καλλιτέχνες, ηθοποιοί και λογής απογοητευμένοι των κομμάτων απέκτησαν ενδιαφέρον για τα αυθεντικά ξωκλήσια, τις αγιορείτικες εμπειρίες, την πασχαλιάτικη αυθεντικότητα. Έψαχναν τον πνευματικό τους, αφού δεν άντεχαν πια τον πολιτικό τους καθοδηγητή. Από εκείνα τα χρόνια προέρχεται ο διχασμός ανάμεσα στο προκάτ Πάσχα της τηλεόρασης και ενός στιλβωμένου Πέτρου Γαϊτάνου και στη γιορτή που διατηρεί μια εσωτερική κατάνυξη. Στη συνέχεια, βέβαια, έγινε και η κατάνυξη μια ακριβή εμπειρία, όχι με την οικονομική έννοια αλλά με το κριτήριο του πόσο δύσκολα μπορεί να τη βρει και να τη νιώσει κάποιος ανάμεσα σε χιλιάδες κόσμου. Αργότερα, επίσης, θα προκύψουν και οι γνωστές μεταμοντέρνες διαμάχες για το Πάσχα: οι αγωνίες κάποιων για τη γενοκτονία των αμνοεριφίων, η καταγγελία της «θρησκευτικής βαρβαρότητας», οι σουβλιστές πατάτες των βίγκαν, η ανακάλυψη, εκ νέου, του παγανισμού μιας «γιορτής της Φύσης». Όλες αυτές οι μοντερνιές, όμως, δεν θα μπορέσουν να ακουστούν έξω από περιορισμένους κύκλους. Το Πάσχα θα συντηρήσει την πρωτοκαθεδρία του στην ελληνική εμπειρία. Τα άγχη κάποιων διανοουμένων, οι αφορισμοί των βίγκαν, η κριτική στο πώς πηδάει ο Έλληνας από τη νηστεία στην κραιπάλη, δεν θα έχουν σοβαρό αντίκτυπο. Θα απασχολούν την ανεκδοτολογία των ημερών και τα αμήχανα ρεπορτάζ. Από τη μια έχουμε την πιο επιτυχημένη γιορτή των ιδιωτικών αναμνήσεων. Από την άλλη, την ιδιαιτερότητα ενός μηνύματος που, έστω και χιλιοπαιγμένο, διατηρεί ακόμα τη μελωδία του. Η προσδοκία μιας νίκης επί του θανάτου, με άλλα λόγια η ουτοπία της υπέρβασης και της επικράτησης εναντίον της φθοράς και του κακού, δεν μπορεί να αφήσει πολλούς αδιάφορους. Θα μπορούσε, ωστόσο, να αντιτείνει κάποιος ότι απ’ όλες τις παραπάνω διαστάσεις έχει μείνει κυρίως το ταξίδι σε κάποιο χωριό, μια εκδρομική ρουτίνα και δύο ώρες πάνω-κάτω Μεγάλη Παρασκευή και Μεγάλο Σάββατο. Οι πολλοί περιμένουν πλέον έξω από την πόρτα των ναών, ανάβουν τις λαμπάδες τους για ένα δεκάλεπτο και τρέχουν βιαστικά στο σπίτι για τη μαγειρίτσα. Κυριαρχούν τα αεροπορικά πακέτα για την Πράγα ή το Παρίσι, τα κοντινά νησιά, ένα πρώτο μπάνιο στη θάλασσα, μια συναυλία και, βέβαια, τα «κιλά του Πάσχα». Το σωτηριολογικό άγγελμα του χριστιανού που μπορούσε να συγκινεί αορίστως και τον παλιάς κοπής ανθρωπιστή μοιάζει πια συρρικνωμένο. Ένα μουσείο της Ανάστασης και της Επανάστασης στον ίδιο χώρο. Το πλήθος φέρεται κυρίως παγανιστικά, έστω με τον χλιαρά μικροαστικό τρόπο που επίσης μούδιασε κι έχασε τα κέφια του τα τελευταία χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθεί να δηλώνει σε συντριπτικά ποσοστά ένθεο και χριστιανικό, κοντά στο σώμα μιας παράδοσης που πρέπει σώνει και καλά να τηρείται. Γι’ αυτό κι εν τέλει οι συγκεκριμένες μέρες μπερδεύουν όσους γράφουν για το νόημά τους δίχως να διαθέτουν την αρματωσιά της πίστης. Το Πάσχα έγινε το κατεξοχήν μοντέρνο φολκλόρ μας, η θρησκευτική μας εξωστρέφεια και επίδειξη. Ο καιρός, άλλωστε, το επιτρέπει, παρά τις πατροπαράδοτες βροχές της Μεγάλης Παρασκευής. Τι επιτρέπει; Να φανερωθούμε στους άλλους και να ανταλλάξουμε ευχές, αφού πρώτα εκμεταλλευτούμε τον ηδονικό ήλιο και το υπαίθριο έθος. Όλο και περισσότερο κατοικούμε σε μια μεθόριο, στην «γκρίζα ζώνη» μεταξύ θρησκείας και αδιαφορίας, μεταξύ εθίμου και λησμονιάς. Μπορούμε, βέβαια, να επαινούμε τα κείμενα των ύμνων ως υψηλή ποίηση, αλλά δεν ζουν πια εκείνοι οι πατεράδες που ήξεραν τα λόγια απέξω, ακόμα και αν κορόιδευαν τα φάλτσα των παπάδων. Δεν ζουν οι άθεοι που ήταν ένθεοι, αλλά ένα νέο είδος νεο-συντηρητικών εθιμόπληκτων. Πάντως, οι πραγματικά πιστοί θα πρέπει να αισθάνονται τη μοναξιά όλων των υπολοίπων και αν έχουν αγάπη, να μας ευχηθούν «Καλή Ανάσταση».
«Είμαστε σχεδόν εκεί» αναφωνούσαν λυτρωτικά. Αθώες, ρομαντικές ψυχές. Δύο ώρες μετά (τουλάχιστον) ήμασταν ακόμα στο καθαρτήριο του Αθηνιού και στο πλοίο είχαν παραμείνει μόνο «τα φρικιά της Ανάφης».
Πάει και ο Γεράσιμος Αγούδημος, ο «εμβληματικός» εφοπλιστής, γνωστός κυρίως στο ευρύ κοινό για τον vintage στόλο από σκυλοπνίχτες που μέχρι και πριν από μερικά χρόνια όργωναν, ληθαργικά ασθμαίνοντας, το Αιγαίο και μετά την κατάσχεσή τους έμειναν παροπλισμένοι στο λιμάνι του Πειραιά για να αναχωρήσουν για το τελευταίο τους ταξίδι το 2011 με προορισμό κάποιο διαλυτήριο πλοίων ή κάποιο εξωτικό λιμάνι με χαλαρούς κανόνες ακτοπλοΐας, όπου κυκλοφορούν ως φυγόδικοι με άλλη ταυτότητα, εκτελώντας ίσως τοπικά δρομολόγια όταν τους το επιτρέπει ο καιρός και το βεβαρημένο ιστορικό τους... Ρομίλντα, Ανθή Μαρίνα, Ροδάνθη, Μιλένα, Νταλιάνα, Δήμητρα: οι «ναυαρχίδες» της GA Ferries. Στα τέσσερα τελευταία ο εκλιπών είχε δώσει τα ονόματα της συζύγου του και των τριών θυγατέρων του, ενώ το όνομα του πρώτου δεν προέρχεται από τον ομώνυμο μακρινό αστεροειδή (παρ’ ότι θα μπορούσε, αν ληφθεί υπόψη ο χρόνος που έκανε για να φτάσει στους άγονους προορισμούς του) αλλά από τις πρώτες συλλαβές των τριών μεσαίων. Τα γυναικεία ονόματα προσέδιδαν μια χάρη και μια οικειότητα που απουσίαζε από τις διάφορες «Παναγίες» αλλά και από το brand identity άλλων εταιριών. Ίσως είναι κι αυτός ένας λόγος που ξυπνά στον κόσμο, σε όσους, τέλος πάντων, είχαν πάρει κάποτε γεύση από τη μεγαλειώδη ταλαιπωρία του «γύρου των Κυκλάδων σε 80 ημέρες» (ώρες σίγουρα), μια νοσταλγία που αρνείται πεισματικά να ακυρωθεί παρά τις μνήμες ατέλειωτης κακουχίας και ωρών που δεν πέρναγαν με τίποτα, καθώς παρατηρούσες ζαλισμένος από τις μπίρες τα νύχια σου να μεγαλώνουν και δεν θυμόσουν πού έχεις παρατήσει εκείνο το ογκώδες βιβλίο που είχες πάρει ειδικά για το ταξίδι. Στατιστικά, θα πρέπει να έχω μπει σε όλα αυτά τα επιβατηγά της συμφοράς και της μεγάλης απόδρασης, αλλά οι μνήμες επικεντρώνονται επιλεκτικά στην εμπειρία «μιας μοναδικής Οδύσσειας για σένα και την παρέα σου» που πρόσφερε κάθε καλοκαίρι η Ρομίλντα στον πηγεμό για την Ανάφη. Ήταν μια σαδιστικού τύπου απόλαυση να παρατηρείς όσους το έπαιρναν για πρώτη φορά με στόχο τον συγκεκριμένο προορισμό και παρουσίαζαν μια ανάταση όταν, μετά από καμιά εικοσαριά ώρες, έφτανε επιτέλους στη Σαντορίνη, τελευταία στάση πριν από το «νησί». «Είμαστε σχεδόν εκεί» αναφωνούσαν λυτρωτικά. Αθώες, ρομαντικές ψυχές. Δύο ώρες μετά (τουλάχιστον) ήμασταν ακόμα στο καθαρτήριο του Αθηνιού και στο πλοίο είχαν παραμείνει μόνο «τα φρικιά της Ανάφης» που το υποδειγματικά λούμπεν προσωπικό αντιμετώπιζε με χαρακτηριστική βδελυγμία, ενώ γίνονταν οι απαραίτητες «επισκευές» για να μπορέσει να ολοκληρώσει το δρομολόγιό του το ταλαίπωρο σκαρί που έμοιαζε με μεταγωγό σαρκίων εν αποσυνθέσει. Ήταν μια εξωσωματική εμπειρία το ταξίδι, υπό την έννοια ότι όταν είχαν τελειώσει όλες οι πιθανές τελετουργίες –διάβασμα, χαβαλές, μεθύσι, κανένας μπάφος, ύπνος (λιποθυμία για την ακρίβεια)– ένιωθες ότι έβγαινες από το σώμα σου και παρατηρούσες από ψηλά τα «πτώματα» τριγύρω που προσπαθούσαν να κοιμηθούν σε στάσεις που θα ζόριζαν και τους πιο προχωρημένους μάστορες της γιόγκα. Και κάθε τόσο ξυπνούσαν ταραγμένοι από την κακόφωνη και βαριάς ελληναράδικης προφοράς αναγγελία «the boat has arrived its destination - all passengers are kindly requested to disembark». Ή από την ανάγκη για τουαλέτα, που, όσο κι αν την ανέβαλλε κανείς, κάποια στιγμή δεν γινόταν αλλιώς μετά από τόσες ώρες (μέρες; ποιος ήξερε… ο χρόνος είχε αποκτήσει μια σχετικότητα ως έννοια) και συνήθως έκανε το απονενοημένο διάβημα πολύ αργά, όταν τα αποχωρητήρια (αυτός είναι ο πιο ταιριαστός όρος) θύμιζαν νεκροταφείο πυρηνικών αποβλήτων. Όταν είσαι νέος, όμως, όλη αυτή η κακουχία μπορεί να μοιάζει με συναρπαστική περιπέτεια, με διαδικασία χτισίματος χαρακτήρα, ακόμα και με διαδρομή ενηλικίωσης. Το ζητούμενο δεν είναι το ταξίδι αλλά ο προορισμός: αυτό μου έχει μείνει. Για να μην πούμε για τις απεριόριστες δυνατότητες που σου πρόσφερε αυτό το «ταξίδι της μεγάλης μέρας στη νύχτα» να φλερτάρεις, να τα φτιάξεις και να χωρίσεις πέντε-έξι φορές πριν φτάσεις καν στο νησί. Είχε βγει κι ένα τραγούδι σχετικό με αυτή την εμπειρία από το συγκρότημα Μητέρα Φάλαινα Τυφλή. Λέγεται απλώς «Ρομίλντα» και αποτελεί μια ωδή, χωρίς ίχνος σαρκασμού, στο αείμνηστο καράβι και στα «παράξενα κορίτσια με σαράντα πυρετό που ταξιδεύουνε με οίστρο στις Κυκλάδες…». 5.4.18 – lifo
9
ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: DAVID SHRIGLEY
TalkoftheTown
ΜΙΑ ΠΑΣΧΑΛΙΝΉ ΙΣΤΟΡΊΑ
Π Η
α π ό τ ο ν ανδρέ α λουκά κο
SweetNothing
ροσπαθώντας να σκεφτώ μια αστεία πασχαλινή ιστορία για να γράψω κάτι που να ταιριάζει με τις άγιες αυτές ημέρες, θυμήθηκα τον Κώστα, το βαφτιστήρι της μάνας μου και γιο των πιο αγαπημένων φίλων των γονιών μου. Ο Κώστας πιθανόν να είναι το πιο αστείο παιδί που γνώρισα ποτέ μου, ίσως και να υπήρξε το πιο αστείο παιδί όλων των εποχών, αλλά δυστυχώς για τέτοια σοβαρά πράγματα δεν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία.
μασταν στο εξοχικό σπίτι των οικογενειακών αυτών φίλων, κάπου στην Κορινθία, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Είμαστε μαζεμένα αρκετά πιτσιρίκια με τον Κώστα να είναι ο μικρότερος, σε μια ηλικία (γύρω στα 6, αν θυμάμαι καλά) που θεωρείται εξελικτικό στάδιο να πάει ένα παιδάκι στην Ανάσταση και να μην πάθει σοκ από τα βαρελότα, ικανό να κάνει τους γονείς του να νιώσουνε στυγνοί βασανιστές που ανάγκασαν το παιδί τους να υποστεί τέτοια θηριωδία. Ο Κώστας και η συνομήλική του Άρτεμις, η Μυρτώ, η αδελφή μου, κι εγώ προχωράμε παρέα με τους γονείς μας και είναι εμφανές ότι ο Κώστας νιώθει πως συμβαίνει κάτι τεράστιο γύρω του, πως συμμετέχει σε μια διαδικασία σπουδαία και γι’ αυτό έχει και ένα ύφος τρομερά σοβαρό. Όλα αυτά μέχρι να σκάσουν τα βαρελότα. Από εκείνη τη στιγμή και μετά ο Κώστας ξεχνάει ό,τι μαγικό είχε ζήσει μέχρι τότε και ζει έναν προσωπικό εφιάλτη, κάτι που εκφράζει με φριχτά κλάματα και με κάποιες κατάρες προς τους γονείς του που δεν μπορώ να μεταφέρω σε αυτό το άρθρο. Όμως τα παιδιά γρήγορα θυμώνουν και γρήγορα συγχωρούν. Ο Κώστας συγχώρεσε τους γονείς του λίγο μετά που κόπασαν οι τρομερά δυναμικοί πανηγυρισμοί για την Ανάσταση του Κυρίου από τους γύρω ανθρώπους και έφαγε με μεγάλη ευχαρίστηση στο μεταμεσονύχτιο τραπέζι, αισθανόμενος ότι είχε ξεπεράσει τον εαυτό του, παρά το γεγονός ότι για λίγη ώρα τον είχε κυριεύσει ένας τεράστιος φόβος.
Τ
ην επόμενη μέρα ο Κώστας πήγε στο μπάνιο να κάνει την ανάγκη του – λογικά πράγματα μέχρι εδώ. Με το κλειδί πάνω στην πόρτα, ο Κώστας αποφασίζει, παρά το νεαρό της ηλικίας του, να διεκδικήσει την ιδιωτικότητα που δικαιούται και κλειδώνει την πόρτα. Τελειώνει την ανάγκη του και, ξαλαφρωμένος, πάει να βγει για να συμμετάσχει στην πασχαλινή παρέα. Όμως η μοίρα τού παίζει άσχημο παιχνίδι: το κλειδί, παρ’ ότι γύρισε εύκολα για να κλειδώσει η πόρτα, δεν γυρνούσε με τίποτα από την ανάποδη για να ξεκλειδώσει ή δεν είχαν την απαραίτητη δύναμη τα παιδικά του χέρια ή το γυρνούσε προς τη λάθος κατεύθυνση. Η αλήθεια είναι ότι κανείς μας ποτέ δεν έμαθε ποιο ακριβώς ήταν το λάθος που έκανε εκείνη τη στιγμή ο Κώστας. Το μόνο που όλοι όσοι βρισκόμασταν εκείνη τη στιγμή στο εξοχικό αυτό σπίτι ακούσαμε ήταν μια πόρτα να βροντάει με μανία και αμέσως μετά κάποιες άναρθρες κραυγές. Πήγαμε να δούμε τι συμβαίνει και ακούσαμε τον Κώστα να ουρλιάζει μερικά τρομερά τραγικά πράγματα όπως «θα μείνω εδώ για πάντα, σε αυτή την τουαλέτα» και «τέλειωσε η ζωή μου», λέξεις βαριές που, όπως καταλαβαίνετε, κανείς δεν ήθελε να πιστέψει. Οι γονείς του να προσπαθούν με τρομερά ήρεμο τρόπο να του μεταδώσουν την κατάλληλη ψυχραιμία και να τον καθοδηγήσουν με ακρίβεια στο σωστό στρίψιμο του κλειδιού στην κλειδαρότρυπα, δουλειά πολύ δύσκολη, αν αναλογιστεί κανείς την τρομερά ταραγμένη ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρισκόταν ο 6χρονος Κώστας. Και εκεί που όλοι πια ελπίζαμε σε ένα θαύμα, καθώς οι προσπάθειες των γονιών του έπεφταν στο κενό, ξαφνικά, μέσα από το μπάνιο ακούγεται μια βροντώδης και επιτακτική φωνή να λέει τα εξής λόγια που όλοι οι παρόντες μνημονεύαμε για χρόνια σε παρέες και οικογενειακά τραπέζια: «Χριστούλη μου, βοήθα με, σε παρακαλώ, εμένα που ήρθα και στην Ανάστασή σου, βοήθα με να βγω από δω μέσα». Αυτή η φοβερή κραυγή αγωνίας του 6χρονου Κώστα έμελλε να είναι και η στιγμή που άλλαξε τα πάντα. Με πολύ μεγάλη ψυχραιμία πια ο Κώστας σταμάτησε να ωρύεται και άρχισε να ακούει προσεκτικά τις οδηγίες των γονιών του. Γύρισε το κλειδί προς τη σωστή πλευρά, ίσως για πρώτη φορά από την ώρα που ξεκίνησε ο φριχτός αυτός εγκλεισμός, και με τη βοήθεια που είχε πάρει από τον ίδιο του τον εαυτό, τους γονείς του και όποιον άλλο πιστεύει ο καθένας ότι βοήθησε εκείνη τη στιγμή άνοιξε την πόρτα και κατέρρευσε, κλαίγοντας σπαρακτικά στην αγκαλιά της μαμάς του.
Α
υτές τις μέρες θυμάμαι συχνά τέτοιες στιγμές. Ο Κώστας μεγάλωσε και, μεγαλώνοντας, άφησε πίσω του πολλές αστείες ιστορίες, τόσο πολλές, που ίσως, χωρίς να το γνωρίζει, να έκανε κάποιο σπουδαίο ρεκόρ που δυστυχώς (και αυτό είναι τρομερή αδικία) δεν θα μπει ποτέ σε κανένα βιβλίο από αυτά όπου αναγράφονται όλα τα σπουδαία ρεκόρ. Μεγαλώσαμε και όλοι εμείς, η παιδική παρέα που περνάγαμε μαζί τις διακοπές μας. Με τη θρησκεία δεν έχω πολύ κοντινή επαφή, αλλά ως άνθρωπος που δεν του αρέσουν οι δογματισμοί μού αρέσουν τα έθιμα και ως πατέρας χαίρομαι να τα ζω με τα παιδιά μου, όπως τα είχα ζήσει κι εγώ με τους γονείς μου. Αυτό το Πάσχα θα το περάσω με μερικούς φίλους και τα παιδιά σε ένα εξοχικό σπίτι. Αυτό το Πάσχα και όλες τις διακοπές που κάνουμε μαζί ελπίζω τα παιδιά μου να τα θυμούνται, μεγαλώνοντας, με αγάπη. Για καλό και για κακό, θα βγάλω και το κλειδί από το μπάνιο, βγάλτε το κι εσείς, γιατί τα θαύματα δεν γίνονται κάθε μέρα. Καλές γιορτές!
10 lifo –
5.4.18
Και εκεί που όλοι πια ελπίζαμε σε ένα θαύμα, ξαφνικά, μέσα από το μπάνιο ακούγεται μια βροντώδης και επιτακτική φωνή να λέει τα εξής λόγια: «Χριστούλη μου, βοήθα με, σε παρακαλώ, εμένα που ήρθα και στην Ανάστασή σου, βοήθα με να βγω από δω μέσα.
ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣΑΘΗΝΑΣ
Όλα όσα μας ενοχλούν και πρέπει να αλλάξουν στην Αθήνα. από th lifo team
ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη Πλουτάρχου 28, Μαρούσι Ωρες λειτουργίας: 09.00-14.00
ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΡΟΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΑΝΟΙΧΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
UrbanLife
α π ό τ ο ν γ ιά ν ν η π αν τα ζό π ουλο
Το μέρος όπου έζησε όλη του τη ζωή ο μεγάλος ζωγράφος αποκαλύπτεται. Το πρωινό είναι ηλιόλουστο και η ησυχία έχει απλωθεί παντού. Η οδός Πλουτάρχου στο Μαρούσι είναι ένας δρόμος ήπιας κυκλοφορίας, όπως αναγράφεται στην ενημερωτική πινακίδα. Στον αριθμό 28 ξεπροβάλλει η ιστορική κατοικία και εργαστήριο-ατελιέ του Γιάννη Τσαρούχη. Στην είσοδο με υποδέχεται η ανιψιά του μεγάλου εικαστικού και πρόεδρος του Ιδρύματος Τσαρούχη, Νίκη Γρυπάρη. «Φτάνοντας στην Αθήνα, ήμουν πανευτυχής, παρ’ όλη την κούραση. Αμέσως έτρεξα στο Μαρούσι να αγοράσω ένα οικόπεδο που βρισκόταν κοντά στην Πεύκη. Δυστυχώς, το οικόπεδο ήταν εξ αδιαιρέτου και ο “θησαυρός άνθρακες”. Τέλος, ο μεσίτης του Αμαρουσίου μου βρήκε ένα άλλο, Πλουτάρχου 28. Στοίχιζε 70.000 και με τα συμβολαιογραφικά 80.000. Ο θησαυρός του θριάμβου μου στο Παρίσι ήταν όλα κι όλα 30.000. Χρειαζόμουν 50.000 ακόμα και μου έλειπαν. Από το αδιέξοδο με έσωσε ο Μαρίνος Καλλιγάς, διευθυντής της Πινακοθήκης τότε. Μου παρήγγειλε ένα “Καφενείο” μεγάλο και θα μου έδινε τα λεφτά μπροστά, αλλά για παν ενδεχόμενο θα έδινα ενέχυρο πέντε καλά έργα. Έτσι αγοράστηκε το οικόπεδο του Μαρουσιού. Επιτέλους, είχα ένα οικόπεδο. Τώρα έπρεπε να βρω με τι μηχανές θα έβρισκα λεφτά για να χτίσω ένα ατελιέ. Δεν ήταν από ματαιοδοξία αλλά από ανάγκη τεχνική» είχε πει ο ίδιος ο ζωγράφος για το σπίτι του Αμαρουσίου. «Αισθανόταν την ανάγκη να κάνει μεγάλου μεγέθους έργα. Το σπίτι του ήθελε να το χτίσει σαν τις παλιές κατοικίες του Αμαρουσίου, με αυλή εσωτερική, γύρω-γύρω χαμηλά δωμάτια και λίγο υπερυψωμένο το ατελιέ για το φως. Μάζεψε σχέδια και φωτογραφίες από τα παλιά μαρουσιώτικα σπίτια, αλλά, δυστυχώς, οι οικοδομικές διατάξεις ματαίωσαν τα σχέδιά του. Έτσι, για να σωθεί η κατάσταση, όπως είχε πει ο ίδιος, του έδωσε μια μορφή νεοκλασική» μου λέει η κ. Γρυπάρη, καθώς καθόμαστε σε ένα από τα διάσπαρτα μάρμαρα του κήπου. Το ίδρυμα αποφάσισε να ανοίξει τις πόρτες του για το κοινό ύστερα από σχεδόν έξι χρόνια. «Η πρωτοβουλία ανήκει στην documenta 14, η οποία κι αναζήτησε χορηγούς στο εξωτερικό ώστε να γίνουν οι πρώτες επισκευές. Σε συνεργασία, λοιπόν, με τη CFCOMPANY καταφέραμε να επισκευάσουμε την οικοδομή, ενώ η προσπάθεια εξεύρεσης πόρων συνεχίζεται, προκειμένου, κάποια στιγμή, να ολοκληρωθούν οι εργασίες και να γίνει ένα σύγχρονο και επισκέψιμο μουσείο» εξηγεί η κ. Γρυπάρη. Πριν ξεκινήσει να με ξεναγεί στην ιστορική κατοικία, παρατηρώ στο δεξί παράθυρο του πρώτου ορόφου μια ανδρική μορφή να ξεχωρίζει ανάμεσα στα πεύκα του κήπου. Η ανιψιά του Γιάννη Τσαρούχη λέει ότι πρόκειται για ψευδαίσθηση και με καλεί να ανέβουμε στον πρώτο όροφο για να μου πει την ιστορία του. Πράγματι, στον χώρο του πρώτου ορόφου βρίσκεται το αυθεντικό «παράθυρο», ξεφτισμένο – εντυπωσιακό, αλλά χρειάζεται άμεσα συντήρηση. «Είναι ένα ζωγραφικό έργο του Τσαρούχη το οποίο είχε εξαπατήσει πολλές φορές τον τα-
χυδρόμο του σπιτιού. Όταν ερχόταν τα πρωινά για να αφήσει τα γράμματα, πολλές φορές η οικία ήταν κλειστή. Κάποιες μέρες αργότερα, όταν έβλεπε τον Τσαρούχη, του φώναζε ότι παρόλο που υπήρχε κάποιος και τον κοιτούσε από το παράθυρο, δεν του άνοιγε την πόρτα να μπει» αφηγείται γελώντας η κ. Γρυπάρη. Σε όλους τους χώρους κυριαρχεί το πνεύμα του στοχαστή της ελληνικότητας. Στη συνέχεια, η κ. Γρυπάρη αποσαφηνίζει ότι κάποτε στο ισόγειο ήταν οι προσωπικοί του χώροι, η κουζίνα, το σαλόνι, το υπνοδωμάτιο και η βιβλιοθήκη, ενώ στον πρώτο όροφο και στο δώμα το εργαστήριό του. Αναντίρρητα, κάθε σημείο του σπιτιού κρύβει και μια ιστορία. Το φως, οι σκιές, τα χρώματα, συνθέτουν κάθε στιγμή το σκηνικό μιας εποχής. Παράλληλα, βλέποντας από κοντά τα προσωπικά του αντικείμενα, όπως τα μπλοκ, οι μπογιές, οι μάσκες, οι πρόκες, τα εργαλεία, το κουδούνι του, τα σωληνάρια, οι ζωγραφικές σκόνες, τα δείγματα χρωμάτων, τα πινέλα του, τα γυαλιά με τον χοντρό σκελετό, το χαρακτηριστικό του ψάθινο καπέλο ή η αγαπημένη του φωτογραφική μηχανή, εισχωρείς στο μαγικό σύμπαν του μεγάλου ζωγράφου. Ενός ανθρώπου που ξεχώριζε όχι μόνο για τη ζωγραφική του αλλά και για τον τρόπο ζωής του. Ατίθασο πνεύμα, αιρετικός, ανήσυχος, σκληρός, γενναιόδωρος, αυστηρός, λάτρης της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας αλλά και άνθρωπος που φημιζόταν για τη γοητευτική φιλοξενία του. Το σπίτι του ήταν πάντοτε ένα μεγάλο σαλόνι που περιλάμβανε φίλους, καλλιτέχνες και μεγάλες προσωπικότητες. «Ήταν ένας άνθρωπος που το τίποτα το μετέτρεπε σε κάτι» υπογραμμίζει η κυρία Γρυπάρη, ενώ ταυτόχρονα μου ξεκαθαρίζει ότι οτιδήποτε παρατηρώ γύρω μου στοχεύει στην πλήρη αναβίωση του εργαστηρίου του κορυφαίου εικαστικού. Ο Γιάννης Τσαρούχης ήταν μια προσωπικότητα που εμπνεόταν από πηγές συγκίνησης, μεταφυσικής χαράς, ανθρώπινης μορφής και χρησιμοποιούσε τη χρωματική καθαρότητα. Γοητευόταν από το λευκό χρώμα και του άρεσε να ζωγραφίζει γυμνά σώματα γιατί πίστευε ότι «έτσι μπορείς να κατανοήσεις την ψυχική γεωμετρία του ανθρώπου». Στους τοίχους του πρώτου ορόφου αλλά και στο δώμα περιεργάζομαι τους πίνακες με τα μοντέλα που πόζαραν για τον Γιάννη Τσαρούχη, όπως η περίφημη Δέσποινα, που ήταν εκεί στα εγκαίνια το προηγούμενο Σάββατο. Επίσης, ξεχωρίζουν ο Λεωνίδας Εμπειρίκος, γιος του Ανδρέα Εμπειρίκου, ο Διονύσης Φωτόπουλος και ο Αντώνης, που δούλευε στην οικοδομή του σπιτιού. Επίσης, εικόνες και φωτογραφίες από τη ζωή στο Παρίσι αλλά και από στιγμές της καθημερινότητάς του στο σπίτι αυτό. Λίγο πριν την αποχαιρετήσω, της ζητώ να μου πει τι κρατά περισσότερο από εκείνον ως ισχυρή ανάμνηση. Μ’ ένα μελαγχολικό βλέμμα η κ. Γρυπάρη μου απαντά: «“Νίκη, μην εμπιστεύεσαι ποτέ κανέναν”. Είναι μια φράση που δεν θα ξεχάσω ποτέ».
1
οι «τρεμάμενοι» κυβόλιθοι στην αγίων αναργύρων (ψυρρή) Σε μία από τις οδούς
από τις οποίες διέρχονται εκατοντάδες τουρίστες καθημερινά, στην οδό Αγίων Αναργύρων στου Ψυρρή, περπατώντας στους κυβόλιθους κινδυνεύεις είτε να πέσεις είτε να λερωθείς από τις λάσπες, αφού μεγάλο μέρος του δαπέδου έχει ξεκολλήσει. Η κατάσταση είναι ακόμα πιο επικίνδυνη αν ο διερχόμενος είναι ηλικιωμένος, ενώ και οι θαμώνες των πέριξ καταστημάτων επίσης λερώνονται όταν περνούν μηχανάκια και οχήματα τροφοδοσίας. Για υγιεινή ούτε λόγος, αφού οι τρύπες από τα πλακάκια καλύπτονται επαρκώς από σύριγγες και αποτσίγαρα.
2
τα βρόμικα τζάμια των γυάλινων κτιρίων της πόλης Είναι ένας καθρέφτης της
κρίσης και της κτιριακής κατάθλιψης. Το να καθαρίζονται, ενώ δεν περισσεύουν λεφτά για κάτι τέτοιο, δηλαδή το να γίνεται μια θυσία ώστε τα τζάμια της πρόσοψης να ανεβαίνουν λίγο ψηλότερα στη λίστα με τις προτεραιότητες, είναι μια απόδειξη ότι κάπου, κάπως, διαφυλάσσεται μια καρτερικότητα και μια αισιοδοξία. Και ότι αυτές οι δύο φωτεινές ψυχικές δυνάμεις αποτελούν μια αντίσταση κατά της εξουσίας της κατήφειας στην πόλη. Καθαρίστε τα τζάμια, ωρέ! Τι σας ζητάνε; Αυτό, για μια αρχή αυτο-ανάδυσης από τη θλίψη!
3
παρκάρισμα στην ποσειδώνος Οι ιδιο-
κτήτες Ι.Χ. παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους στα πεζοδρόμια της Ποσειδώνος, προσποιούμενοι ότι δεν υπάρχουν πεζοί ή, ακόμα χειρότερα, άνθρωποι σε καροτσάκια.
Στείλτε μας τις δικές σας ιστορίες στο loveathens@lifo.gr 5.4.18 – lifo
11
TalkoftheTown
«Πήγασος και Βελλεροφόντης», Sibiu, Ρουμανία
12 lifo – 5.4.18
90
με τον ΦIΚΟ
Ο νεαρός εικαστικός που επινόησε τον όρο «σύγχρονη βυζαντινή ζωγραφική» φτιάχνει μεγάλου μεγέθους έργα σε όλο τον κόσμο.
Η συνάντηση με τον Φίκο έγινε μετά από πολλά μηνύματα στο Facebook και πολλές αναβολές, γιατί τον περισσότερο καιρό έλειπε στο εξωτερικό. Ο Φίκος είναι ένας νεαρός εικαστικός με ξεχωριστό, δικό του στυλ και μια ξεκάθαρη ελληνικότητα στα έργα του, που τα τελευταία δέκα χρόνια έχει ζωγραφίσει σε πολλές χώρες τοιχογραφίες μεγάλου μεγέθους. Μεταξύ πολλών άλλων, έχει ζωγραφίσει πέντε ορόφους στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης (το πανεπιστήμιο που έβγαλε τον Αϊνστάιν), στο κτίριο του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Επιστήμης. «Είμαι λίγο-πολύ τουρίστας, εδώ έχω τη βάση μου. Έρχομαι-φεύγω συνέχεια» λέει. «Την τεχνολογία δεν τη θεωρώ δεδομένη. Το κινητό, ο υπολογιστής, το Ίντερνετ, όλα αυτά πάντα με εντυπωσιάζουν και το έχω σκεφτεί: “πες ότι δεν υπήρχε το Ίντερνετ τώρα, εγώ τι θα έκανα;”. Θα ζωγράφιζα στη γειτονιά μου, κανείς δεν θα με ήξερε στον κόσμο, θα ήμουν στο έλεος μιας γκαλερί – και πάλι πολύ περιορισμένα πράγματα. Γενικά, δεν θεωρώ τίποτα δεδομένο και είμαι πολύ ευγνώμων για τα πάντα γύρω μου».
κ ει μ εν ο : m . hu l o t , π ο ρ τ ρετ ο : π α ρ ι ς τα β ι τ ι α ν 5.4.18 – lifo
13
90
με τον ΦΙΚΟ
TalkoftheTown
Δεν έχω ξαναδεί πόλη πιο βρόμικη από την Αθήνα. Ήμουν στη Βουδαπέστη τώρα. Περπατάς στον δρόμο και χαίρεσαι και ζηλεύεις που είναι όλα τόσο όμορφα και περιποιημένα, βλέπεις τα κτίρια καθαρά, αρχοντικά, μια ομορφιά. Εδώ, ασχήμια. Αυτό είναι το ιδανικό της κοινωνίας μας, να ζούμε μέσα στη βρομιά;
«Γιατί είναι τόσο παρεξηγημένη η βυζαντινή ζωγραφική; Την έχουμε συνδέσει μόνο με εικόνες...» «Story of my life! Όπως καταλαβαίνεις, ζω μέσα σε αυτή την παρεξήγηση. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τη γέννηση αλλά και τη συντήρησή της. Ο σημαντικότερος, ο οποίος της δίνει και μία βάση, είναι πως η ζωγραφική αυτή στην πραγματικότητα εξυπηρέτησε αποκλειστικά την ορθόδοξη χριστιανική θεολογία και πλαθόταν επί πολλούς αιώνες για να εκφράζει την πίστη και την αισθητική της εκάστοτε εποχής. Αυτός είναι και ένας λόγος που οποιαδήποτε απόπειρα δημιουργίας σύγχρονης βυζαντινής ζωγραφικής θα έπρεπε σίγουρα να απέχει από αυτό το ζωγραφικό ύφος, γιατί πολύ απλά σήμερα δεν ζούμε στο Βυζάντιο. Μιλάω, φυσικά, για την πραγματική δημιουργία, όχι για το 99,9% της εικονογραφικής παραγωγής στην Ελλάδα σήμερα, που αποτελεί αντιγραφή. Αυτό δεν είναι τέχνη. Ένας άλλος λόγος που η βυζαντινή ζωγραφική είναι παρεξηγημένη είναι ο Κόντογλου, ο οποίος, επαναφέροντας τη βυζαντινή ζωγραφική στην Ελλάδα –επί Τουρκοκρατίας είχε σταματήσει να χρησιμοποιείται το βυζαντινό στυλ και επικρατούσε το ναζαρηνό δυτικότροπο ύφος–, έκανε ταυτόχρονα και κάτι κακό. Υποστήριξε θεωρητικά τη λειτουργία των βυζαντινών εικόνων με τέτοιον τρόπο ώστε την εγκλώβισε σε μια αντιγραφική επανάληψη παλαιών προτύπων. Χοντρικά, αυτό που είπε είναι πως η δυτικότροπη ζωγραφική εκφράζει την επίγεια σωματική ομορφιά, ενώ η βυζαντινή ζωγραφική την πνευματικότητα. Έτσι, ταυτίζοντας τη βυζαντινή ζωγραφική, όπως αυτή είχε εκφραστεί επιλεκτικά από τον 14ο μέχρι τον 16ο αιώνα, με κάτι τόσο άγιο, αυτομάτως καθετί νέο, άρα διαφορετικό, απαγορεύτηκε ως μη πνευματικό. Δυστυχώς, αυτή η θεωρία επικράτησε και τα αποτελέσματα τα βλέπουμε στους ναούς της Ελλάδας. Προσπάθειες για κάτι νέο γίνονται, αραιά και πού, αλλά, ως επί το πλείστον, είναι αποτυχημένες. Ο κυριότερος λόγος είναι πως η γραφή τους δεν είναι ζωντανή. Δηλαδή αποτελείται από ετερόκλητα στοιχεία που δεν είναι οργανικά δεμένα μεταξύ τους. Το να ζωγραφίσεις βυζαντινά έναν άγιο και να του βάλεις ένα σύγχρονο σακάκι δεν κάνει το έργο σου σύγχρονο. Για να γίνει αυτό πρέπει η γραμμή σου να είναι σύγχρονη, όχι αυτά που θα απεικονίσεις. Ζωγράφισε νεάντερνταλ, βυζαντινούς αυτοκράτορες ή αστροναύτες, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει μέσα σε μια Γοργώ σύνθεση να έχουν όλα την ίδια γραμμή, το ίδιο ζωγραφικό ύφος. Το πιο κλασικό λάθος που κάνουν οι αγιογράφοι είναι όταν απεικονίζουν σύγχρονα πρόσωπα, που πέφτουν στην παγίδα της αντιγραφής από φωτογραφίες». «Γιατί αντιδράει η Εκκλησία αν κάνεις μια τοιχογραφία που ξεφεύγει από αυτό στο οποίο είναι συνηθισμένη;» «Η Εκκλησία, καταρχάς, είναι ο κόσμος, δεν είναι μόνο οι ιερείς. Το φαινόμενο, λοιπόν, είναι γενικό και δεν αφορά την εκκλησιαστική τέχνη ούτε την ελληνική κοινωνία αλλά κάθε κοινωνία, σε κάθε εποχή. Μήπως δέχτηκε η γαλλική κοινωνία του τέλους του 19ου αιώνα τους ιμπρεσιονιστές; Οι άνθρωποι ως είδος είμαστε συντηρητικοί από τη φύση μας. Αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο. Κι αυτό έχει μια σοφία, ξέρεις, γιατί, όπως και στη φύση καμία μεγάλη αλλαγή δεν συμβαίνει ξαφνικά, έτσι και τα φίλτρα των κοινωνιών μετριάζουν τις μεγάλες και απότομες αλλαγές. Το πρόβλημα είναι ότι στην Ελλάδα είμαστε συνήθως των άκρων, δηλαδή ή θα υπάρχει η στείρα αντιγραφή παλαιότερων προτύπων ή κάτι πολύ προχωρημένο, το οποίο δεν θα μπορεί να αφομοιωθεί από την κοινωνία. Κινούμαστε, δηλαδή, μεταξύ φονταμενταλισμού και υπερμεταμοντερνισμού! Για μένα η λύση είναι η μέση οδός. Όσον αφορά την εκκλησιαστική ζωγραφική, ο Γιώργος Κόρδης είναι ίσως ο μοναδικός στην Ελλάδα που παρουσιάζει κάτι σύγχρονο και παραδοσιακό ταυτόχρονα. Προσωπικά, όμως, δεν ασχολούμαι πλέον με αυτό το κομμάτι της τέχνης, έχω σταματήσει εδώ και καιρό. Από άποψη δεν κάνω εικόνες και εκκλησίες, έχω αποστασιοποιηθεί και δεν με απασχολεί κιόλας το θέμα. Απλώς, επειδή βλέπω ότι η Εκκλησία στην Ελλάδα ακόμα παράγει ένα ήθος,
14 lifo – 5.4.18
με την ουδέτερη έννοια της λέξης, τα θεωρώ όλα αλληλένδετα. Δηλαδή το ότι η τέχνη και κατ’ επέκταση η σκέψη της Εκκλησίας είναι στείρα πιστεύω ότι επηρεάζει όλη την κοινωνία και όχι το αντίθετο, δηλαδή δεν είναι στείρα η εκκλησιαστική τέχνη επειδή όλη η κοινωνία είναι στείρα. Δεν περιμένω τίποτε από την Εκκλησία, ειδικά της Ελλάδας, αλλά πιστεύω πως αν είχε κάτι πραγματικά δημιουργικό και σύγχρονο να παρουσιάσει, σίγουρα θα επηρέαζε θετικά την κοινωνία, που, καλώς ή κακώς, διατηρεί ακόμα δεσμούς με αυτήν». «Πες μου για το street art της Αθήνας. Έχει περάσει προς τα έξω η εντύπωση ότι η Αθήνα είναι η Μέκκα του γκραφίτι επειδή κανείς δεν ενοχλεί τους street artists και είμαστε “μπάτε, σκύλοι, αλέστε”»... «Στην πραγματικότητα έτσι είναι, και αυτό είναι το θλιβερό. Το περίεργο είναι ότι κάποιοι νιώθουν περήφανοι και τους αρέσει αυτό. Είδα ένα βίντεο που κυκλοφόρησε πρόσφατα και δείχνει ένα crew γερμανικό, το One Up, το οποίο έχει στήσει ολόκληρη παραγωγή με drone που ξεκινάει από ένα σημείο στο κέντρο της Αθήνας και παρακολουθεί από ψηλά τον ταυτόχρονο βανδαλισμό αρκετών διαφορετικών σημείων, ανάμεσά τους κι ένας ΗΣΑΠ, μέρα μεσημέρι! Και η Αθήνα πλασάρεται σαν να είναι το νέο Βερολίνο. Αν είναι έτσι το νέο Βερολίνο, εγώ δεν συμμετέχω σε αυτή την κατάντια. Προσωπικά, ντρέπομαι να λέγομαι Έλληνας μετά από αυτό το βίντεο. Αν πάω εγώ στη Γερμανία και αρχίσω να βάφω κτίρια μέρα μεσημέρι, θα με πάνε δεμένο μέσα χειροπόδαρα. Όχι η αστυνομία, οι άνθρωποι της περιοχής θα με δείρουν. Κι εμείς λέμε “μπράβο, ελάτε κι άλλοι, ελεύθερα”. Τι μήνυμα περνάει αυτή η πόλη; Ότι δεν ισχύουν νόμοι, δεν υπάρχει σεβασμός, τίποτα, σαν να είμαστε άγριοι, μια τριτοκοσμική χώρα, τεταρτοκοσμική μάλλον. Αλήθεια με θλίβει πάρα πολύ αυτή η κατάσταση. Δεν έχω ξαναδεί σε άλλη χώρα να είναι βαμμένες οι πινακίδες στον δρόμο, να μην ξέρεις πού να πας: λέει STOP, στρίψε δεξιά, πού να καταλάβεις; Δεν βλέπεις από τις μουντζούρες. Έχω αυτή την τύχη να ταξιδεύω στον κόσμο εδώ και δέκα χρόνια και κάθε φορά που γυρνάω ντρέπομαι τόσο πολύ. Δεν έχω ξαναδεί πόλη πιο βρόμικη από την Αθήνα. Ήμουν στη Βουδαπέστη τώρα. Περπατάς στον δρόμο και χαίρεσαι και ζηλεύεις που είναι όλα τόσο όμορφα και περιποιημένα, βλέπεις τα κτίρια καθαρά, αρχοντικά, μια ομορφιά. Εδώ, ασχήμια. Αυτό είναι το ιδανικό της κοινωνίας μας, να ζούμε μέσα στη βρομιά; Δεν ξέρω, πάντως αν το σπίτι σου λέει πράγματα για την προσωπικότητά σου, φαντάζομαι πως και μια πόλη σίγουρα κάτι δείχνει για τους ανθρώπους της». «Με τι ασχολείσαι αυτήν τη στιγμή;» «Μόλις κυκλοφόρησε το πρώτο μου βιβλίο, το οποίο λέγεται Όταν μεγαλώσω…, και είναι μια παιδική εικονογράφηση σε κείμενο της Ροδούλας Παππά. Εικονογραφεί επαγγέλματα με σκοπό να εμπνεύσει παιδιά σχετικά με το μέλλον τους. Ήταν μεγάλη πρόκληση, καθώς, εκτός του ότι δεν είμαι εικονογράφος, κλήθηκα να απεικονίσω σκηνές όπως η ανασκαφή ενός τυραννόσαυρου –ήταν το δικό μου παιδικό όνειρο και ήταν το πρώτο που ζωγράφισα–, μια δίκη στο δικαστήριο, ένας αγώνας πόλο κ.ά., δηλαδή πράγματα που δεν έχουν ξαναζωγραφιστεί στο πλαίσιο της ελληνικής ζωγραφικής παράδοσης. Σε αυτήν τη φάση ελκύομαι αρκετά από τον ελληνιστικό νατουραλισμό, τη ζωγραφική των ελληνιστικών χρόνων δηλαδή, όπως αυτή της Πομπηίας. Είναι μια τέχνη πολύ συγγενική με τη βυζαντινή, αφού στην πραγματικότητα είναι η πρόγονός της, αλλά πιο ρεαλιστική, ατμοσφαιρική, συναισθηματική. Πιο γήινη, πιο ανθρώπινη. Έχει στοιχεία που πιστεύω πως ταιριάζουν περισσότερο με την ιδιοσυγκρασία μου ως ανθρώπου και μπορούν να επικοινωνήσουν καλύτερα με το ευρύ κοινό. Όλα αυτά πιστεύω πως έχουν αρχίσει να φαίνονται στα έργα μου (στις “Εσπερίδες” που έκανα στο Μαρόκο, στις “Ιέρειες της Αφροδίτης” στην Κύπρο)».
Το βιβλίο «Όταν μεγαλώσω...» σε κείμενο της Ροδούλας Παππά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη. http://fikos.gr/
ΟΙ ΚΑΚΟΤΟΠΙΈΣ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΎΓΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΣΟΥ ΒΓΕΙ ΞΙΝΌΣ Ο ΟΒΕΛΊΑΣ. ΑΠΌ ΤΗΝ
ΕΛΕΝΗ ΨΥΧΟΥΛΗ
ΟΡΓΑΝΏΝΟΝΤΑΣ
ΤΟ ΤΈΛΕΙΟ
ΠΆΣΧΑ
5.4.18 – lifo
15
ΠΆΣΧΑ ΣΤΗΝ ΠΌΛΗ Αντίθετα με την εκδρομή που συνοψίζεται σε ελάχιστες ημέρες, το αστικό Πάσχα μπορεί να ξεκινήσει από τη Μ. Δευτέρα, αν κλείσεις κάθε νηστίσιμη βραδιά με ψαροταβερνάκια και μεζεδοπωλεία που πάντα ήθελες να δοκιμάσεις, αλλά δεν είχες τον χρόνο, μια ευκαιρία να μυρίσεις την άνοιξη στους δρόμους, να νιώσεις τη γιορτή να έρχεται στην πόλη που αυτές τις μέρες ξεχειλίζει από ενέργεια.
ΟΡΓΑΝΏΝΟΝΤΑΣ
ΤΟ ΤΈΛΕΙΟ
ΠΆΣΧΑ
Όσο μεγαλύτερη η γιορτή, τόσο μεγαλύτερη η προσδοκία για το πόσο αξέχαστα και μαγικά θα περάσεις. Όσο το ονειρεύεσαι μέσα στη φούρια που φορτώνει αναπάντεχα τις προεόρτιες εργάσιμες, το Πάσχα μοιάζει τεράστιο, άχρονο, ένας απέραντος χρόνος φτιαγμένος από κατανυκτικούς Χαιρετισμούς, ρομαντικούς Επιτάφιους, βεγγαλικές Αναστάσεις, διονυσιακά ξεσαλώματα γύρω από έναν οβελία, χαλαρωτικά μεθεόρτια σε οργασμικές, ανοιξιάτικες εξοχές. Η πραγματικότητα, για τους περισσότερους, συνοψίζεται σε τρεις ημέρες πάνω-κάτω, που καλούνται να γεμίσουν με φίλους, οικογένεια, νηστεία, φαγητό και ποτό μέχρι τελικής πτώσεως, μαγευτικά τοπία, ξεκούραση και ξεφάντωμα. Και το ταλέντο του Αϊνστάιν να διαθέτεις στα μαθηματικά της καλής ζωής, αυτή η εξίσωση θα σε δυσκολέψει. Οι λέξεις-κλειδιά είναι καλή προετοιμασία, σωστή επιλογή παρέας και αυτό το σοφό, «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν οργανώνονται».
Τον Επιτάφιο καλύτερα να μην τον γιορτάσεις στη δική σου ενορία, στην πλησιέστερη εκκλησία που επαναλαμβάνει πανομοιότυπα τις καθημερινές κινήσεις της γειτονιάς σου. Ευκαιρία να ταξιδέψεις σε άγνωστες συνοικίες που θα σε κάνουν να νιώσεις το «αλλού» μιας σχεδόν επιτόπιας μετακίνησης που στοιχίζει όσο ένα εισιτήριο του μετρό. Η Εκκλησία των Αρμενίων της πλ. Κουμουνδούρου, ο λουσάτος Επιτάφιος της Μητρόπολης ή η Εκκλησία της Αιθιοπίας στο Πολύγωνο θα δώσουν άλλη μαγεία στην ιδιαίτερη αυτή νύχτα, την οποία ωραία θα ήταν να προσγειώσεις στη συνέχεια σε off shore ψαροπιάτσες, όπως οι Τζιτζιφιές ή η Αγίας Ειρήνης στον Ταύρο, που κάνουν την Αθήνα να μοιάζει με πλατεία αιγαιοπελαγίτικη αυτήν τη μέρα. Προσοχή! Αν μένεις στο κέντρο, δεν είναι η ημέρα για τηγανητό καλαμαράκι στο Σούνιο. Οι Επιτάφιοι τελειώνουν αργά και επιβάλλεται κράτηση από πριν σε ό,τι αποφασίσεις. Το ίδιο ισχύει και την Ανάσταση. Εδώ θα σε συμβουλεύσω να αποφύγεις την Πλάκα. Απ’ ό,τι φαίνεται, όσοι μένουν στην Αθήνα έχουν την ίδια φαεινή αναστάσιμη ιδέα, με αποτέλεσμα η κατανυκτική λειτουργία να μη φτάσει ποτέ στα αυτιά σου, ενώ η θέα της Ανάστασης θα συνοψιστεί στα μαλλιά της μπροστινής σου, όταν, χαμένος σε ένα πλήθος που προσπαθεί να εισβάλει σε ένα εκκλησάκι των 10 ατόμων, θα χάσεις τελικά το «Χριστός Ανέστη». Ακόμα δραματικότερη διαγράφεται η εμπειρία της μαγειρίτσας στην πόλη, καθώς, όσα μαγαζιά μένουν ανοιχτά, τη βάζουν υπερτιμημένη στο μενού τους. Όμως το μπαρ-ρέστοραν, η ψαροταβέρνα, το γκουρμέ δημιουργικό, το μεζεδοπωλείο, δεν έχουν απαραίτητα το know-how της μερακλίδικης μαγειρίτσας. Εύκολη και οικονομική, είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να ανοίξεις το σπίτι σου και να στρώσεις το τραπέζι στους αγαπημένους σου για την αναστάσιμη βραδιά. Αν επιμένεις «έξω», τότε θα σου πρότεινα οπωσδήποτε έγκριτη χασαποταβέρνα, όπου, ακόμα κι αν απογοητευτείς από τη σούπα, θα βρεις παρηγοριά στη σχάρα ή στη σούβλα. Το ανήμερα του οβελία στην πόλη αποδεικνύεται ακόμα σκοτεινότερο. Καθώς οι σούβλες δυσκολεύονται στις γειτονιές της πόλης και τα περισσότερα μαγαζιά ξεκουράζονται, οι Αθηναίοι παίρνουν τον μποτιλιαρισμένο δρόμο για τις κοντινές εξοχές που τα συνδυάζουν όλα αυτήν τη μέρα: αναμονή, συνωστισμό, κακό σέρβις, κακό φαγητό. Οι μόνοι τρόποι για να περάσεις καλά, αρνάκι στον φούρνο με πατάτες και ωραία παρέα στο σπίτι ή μια κράτηση σε οποιοδήποτε δοκιμασμένο εστιατόριο έχει μια όμορφη αυλή, εγγυημένο φαγητό, έστω κι αν είναι ιμάμ μπαϊλντί, και ελεύθερο τραπέζι. Για το κάλεσμα στο σπίτι, ο ελεύθερος χρόνος της ημέρας για σένα, τον ανήσυχο μάγειρα, είναι ευκαιρία να εξερευνήσεις τις αιγοπρόβειες συνταγές της ελληνικής παράδοσης αντί να πέσεις στην ευκολία της μπριζόλας στον φούρνο με πατάτες: γεμιστό αρνάκι με ρύζι και συκωτάκια, μαστέλο στη γάστρα, γαρδουμπάκια, με γιαούρτι στον φούρνο ή με όλα τα μυρωδικά της άνοιξης στην κατσαρόλα – η Ελλάδα δεν είναι μόνο σούβλα!
ΠΆΣΧΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΧΉ Λίγο η άνοιξη, το τοπίο, η ομορφιά του καινούργιου και ο άνεμος της αλλαγής, το Πάσχα στην εξοχή είναι πάντα μαγικότερο στο φυσικό του περιβάλλον, όπως ταιριάζει στην πιο ρουστίκ γιορτή της Ορθοδοξίας. Αν διαθέτεις το δικό σου εξοχικό, τότε χρειάζεται προσοχή, γιατί ενδέχεται το εορταστικό σου χρονολόγιο να κολλήσει σταθερά και μόνο στη Μ. Παρασκευή.
16 lifo – 5.4.18
Σόι, φίλοι, περαστικοί και γνωστοί από το δημοτικό μπορεί να μεταμορφώσουν το σπίτι σου σε παρέλαση κι εσένα σε υπηρετικό προσωπικό που μοιράζεται τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο του ανάμεσα στην κουζίνα και τον νεροχύτη.
Αν είσαι καλεσμένος στην εξοχή, πρόσεξε την παγίδα που λέγεται «δεν θα ψήσουμε, αλλά είμαστε καλεσμένοι στον κολλητό/τον συμπέθερο/τον γείτονα/τον μπατζανάκη». Κάπως έτσι κινδυνεύεις να μοιραστείς την πολύτιμη Πασχαλιά σου με ανθρώπους που δεν θα επέλεγες απαραίτητα για δική σου παρέα, σε μια αυλή που δεν είναι του γούστου σου, ανακαλύπτοντας το ανύπαρκτο ταλέντο της οικοδέσποινας στη μαγειρική ή του ψήστη στα μυστικά του τρυφερού αμνοεριφίου. Αν ο ξενώνας όπου θα μείνεις δεν έχει προνοήσει για τον δικό του μπουφέ της Λαμπρής με το σουβλιστό αρνί και τα λοιπά των εθίμων, τότε μάλλον πρέπει να ξεχάσεις το αρνί στη σούβλα και τη λαχταριστή του πετσούλα. Οι ταβέρνες που βάζουν σούβλες είναι ελάχιστες και όσες σερβίρουν ανήμερα μποτιλιάρουν τόσο πολύ, που θα είσαι τυχερός αν σου προκύψει έστω μια χοιρινή με πατάτες. Αντίθετα, μπορείς να περάσεις μαγικά, ήσυχα και φρεσκότατα σε μια ψαροταβέρνα που πολύ θα ευχαριστηθεί να σε εξυπηρετήσει αυτήν τη μέρα που όλοι την περιφρονούν.
ΟΙ ΠΑΓΊΔΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΣΟΥ ΧΑΛΆΣΟΥΝ ΤΟ ΚΈΦΙ Τα κόκκινα αυγά είναι έθιμο αλλά και η αξιοσύνη του νοικοκύρη ή της νοικοκυράς που τα κάνει. Το κόκκινο αυγό, ας πούμε, το κάνεις πρωτίστως για να θαυμάσει το fb/instagram το καλλιτεχνικό σου ταλέντο. Κάπως έτσι την έπαθα όταν μια χρονιά αποφάσισα να τα αγοράσω έτοιμα, γυαλιστερά και λουσάτα στο κόκκινο του πάθους και του Πάσχα από το σούπερ-μάρκετ. Όλοι θαύμασαν το ταλέντο που τους πούλησα ως δικό μου, μέχρι που αναδύθηκε η μπόχα του κλούβιου μετά την αποκάλυψη του τσουγκρίσματος. Τα καλύτερα αυγά θα τα ψωνίσεις από επώνυμη φίρμα ή θα τα παραγγείλεις από πριν σε καταστήματα που ειδικεύονται στη χονδρική τους, τη Βαρβάκειο ή, ακόμα καλύτερα, από τον «Κρόκο» (Σοφοκλέους 20, 210 3248946) που ειδικεύεται στα αυγά του κάθε πτηνού. Τελευταία ώρα δύσκολα θα βρεις την ποσότητα που χρειάζεσαι και σε καλή τιμή. Και μην ξεχνάς, τα αυγά πρέπει να μείνουν από την προηγούμενη νύχτα στο νερό για να πιάσει καλύτερα η βαφή. Αν, τώρα, μπεις στον κόπο του βαψίματος και σκέφτεσαι να αντιγράψεις όλες τις τεχνικές της ντεκορασιόν που έχεις κατεβάσει από το YouTube, σκέψου να κρατήσεις και μια ποσότητα σε φλατ-μονοχρώμ, για την περίπτωση της αποτυχίας. Το πιο φτηνό αρνάκι θα το βρεις ίσως την τελευταία στιγμή, Μεγάλο Σάββατο απόγευμα. Εγγυημένα, όμως, δεν θα είναι το καλύτερο, αλλά το τελείως αντίθετό του. Στον χασάπη που εμπιστεύεσαι ή στη Βαρβάκειο που έχει εξαιρετικά αμνοερίφια της Νάξου και των νησιών φρόντισε να καπαρώσεις το δικό σου από τις αρχές της Mεγαλοβδομάδας. Φύλαξη εξασφαλισμένη και λιγότερο στριμωξίδι στα plus. To αρνάκι –και ποτέ κατσικάκι γιατί στεγνώνει, καθ’ ότι άπαχο– της σούβλας είναι ο πρωταγωνιστής του ελληνικού Πάσχα. Ωστόσο, έχει μια δική του, υπερδύσκολη τεχνική που δεν μπορεί να την καταφέρει ο καθένας, όσο μαέστρος μάγειρας και να ’ναι. Συμβουλές για την επιτυχία του θα διαβάσετε πολλές, λεπτομερείς και εξονυχιστικές. Κουτσά-στραβά θα τα καταφέρετε μέχρι να το βάλετε στη φωτιά. Όμως, το αρνάκι είναι η φωτιά. Και αυτό καμία οδηγία χρήσης δεν μπορεί να σ’ το εξηγήσει, μόνο η πείρα και το ένστικτο του πεπειραμένου ψήστη, ο οποίος τη μετακινεί και της αλλάζει θέση όλη την ώρα. Ακόμη πιο ευαίσθητο και δύσκολο στο ψήσιμο, το κοκορέτσι. Αν δεν θέλετε, λοιπόν, να πετάξετε στα σκουπίδια τη μικρή περιουσία που κοστίζει το σφάγιο, τον κόπο, τον πόνο, τον χρόνο και, κυρίως, τη γενικότερη όρεξή σας που θα χαλάσει ανεπανόρθωτα, όπως την έχω πάθει κι εγώ, μην εμπιστεύεστε τον ενθουσιασμό της ανειδίκευτης παρέας που σας παροτρύνει να μπείτε στη διαδικασία με τις διά τηλεφώνου συμβουλές του θείου/ξαδέλφου από το χωριό.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΜΝΟΕΡΙΦΙΩΝ Άσχετα από την κινδυνολογία περί χοληστερίνης, η κατσίκα ή «αγελάδα του φτωχού» είναι το πιο ελληνικό απ’ όλα τα ζώα. Από χιλιετίες προσαρμοσμένη στον τόπο και στο κλίμα, δεν αρρωσταίνει εύκολα, μεγαλώνει εντελώς ή σχεδόν ελεύθερη, μασουλώντας αρωματικά χορταράκια στα ελληνικά βουνά, και αυτό σημαίνει πως δεν χρειάζεται αντιβιοτικά και αυξητικές ορμόνες, όπως το μοσχάρι.
} Το κατσικάκι ή το αρνάκι γάλακτος είναι τα μικρά ως 3,5 μηνών που τρέφονται ακόμη με γάλα και ζυγίζουν ως 10 κιλά. Και τα πιο παχυντικά, αφού το λίπος τους είναι ενσωματωμένο στο κρέας. Ταιριάζει στον φούρνο, γίνεται κοκκινιστό ή λεμονάτο, παϊδάκι από μπούτι ή την πλευρά. Το αρνάκι γάλακτος μπαίνει στη σούβλα, το κατσικάκι καλύτερα όχι, διότι δεν είναι αρκετά λιπαρό.
} Το αρνί είναι από 3,5 μηνών ως 1 έτους και ζυγίζει 10-16 κιλά. Γίνεται στη σούβλα, μαγειρευτό στη γάστρα ή στην κατσαρόλα, παϊδάκι.
} Πιο υγιεινά αλλά και πιο «σοβαρά» –όπως λένε οι χασάπηδες που ξέρουν– και πιο νόστιμα είναι τα μεγάλα ζώα, τα οποία έχουν αποβάλει τις τοξίνες τους και το λίπος τους περιορίζεται γύρω από τη σάρκα. Αν το αφαιρέσεις, μεταμορφώνονται σε εντελώς άπαχα.
} Πρόβατο ή χοντρό (εδώ εννοούμε και την προβατίνα και το κριάρι) είναι το ζώο άνω των 12 μηνών και βάρους μέχρι 50 κιλών. Φτιάχνει κοντοσούβλι, παϊδάκι, σουβλάκι από το χεράκι του, μαγειρεύεται με σάλτσα, στη γάστρα ή στο χαρτί.
} Το ζυγούρι είναι το ενδιάμεσο στάδιο, δηλαδή το ζώο τους ενός έτους, που δεν έχει τεκνοποιήσει ακόμη. Φτιάχνει ωραίο βραστό, πίτες, γίνεται μαγειρευτό ή στη γάστρα, πάντα τυλιγμένο σε χαρτί.
} Νοστιμότερο θεωρείται το ζώο των 14-16 μηνών, αρσενικό, ευνουχισμένο και σιτεμένο. Αυτό που δεν μυρίζει καθόλου.
}
Η βαριά μυρωδιά (βαρβατίλα) ακολουθεί τα ζώα την εποχή της αναπαραγωγής, γι’ αυτό δεν τα ψωνίζουμε τις δύο εποχές του χρόνου που αναπαράγουν ή προτιμάμε τα ευνουχισμένα και μη σταβλισμένα.
} Ο τράγος είναι αρσενικός, πάνω από 2 ετών και γύρω στα 40-60 κιλά. Ο βασιλιάς της κατσαρόλας, μαγειρεύεται ιδανικά κοκκινιστός, οπωσδήποτε με πελτέ, κάνει ωραιότατο ζωμό πλούσιο σε ζελέ, και λεμονάτος στη γάστρα.
} Το βετούλι ή βιτούλι είναι χρονιάρικο κατσικάκι. Μαγειρεύεται όπως το ζυγούρι.
} Γκιόσα είναι η γίδα με μαύρο σώμα και άσπρη κοιλιά. Μπλιόρα είναι η γίδα που μόλις γέννησε για πρώτη φορά.
} Η γίδα, όπως και ο τράγος, έχουν τεκνοποιήσει, είναι πάνω από 1 έτους και ζυγίζουν πάνω από 20 κιλά. Η γίδα είναι ιδανική για σούπα.
5.4.18 – lifo
17
ΧΟΡΟΣ
REQUIEM marie françoise plissart
ΦΑΜΠΡΊΤΣΙΟ ΚΑΣΌΛ: ΔΕΝ ΘΡΗΝΟΎΝ
Ο ΧΟΡΟΓΡΆΦΟΣ ΑΛΈΝ ΠΛΑΤΈΛ ΚΑΙ Ο ΣΥΝΘΈΤΗΣ ΦΑΜΠΡΊΤΣΙΟ ΚΑΣΌΛ, ΤΗΣ ΚΟΛΕΚΤΊΒΑΣ C DE LA B, ΚΕΝΤΟΎΝ ΠΆΝΩ ΣΤΟ ΚΎΚΝΕΙΟ ΆΣΜΑ ΤΟΥ MΌΤΣΑΡΤ ΤΖΑΖ ΜΟΤΊΒΑ, ΟΠΕΡΑΤΙΚΈΣ ΆΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΆ ΜΟΥΣΙΚΆ ΙΔΙΏΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΉ ΚΑΙ ΦΈΡΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΘΉΝΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ «REQUIEM POUR L.» ΑΠΌ TH ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μ
ια ιστορία της οποίας οι ρίζες φτάνουν ως τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Μια γυναίκα που «παραδίδει» την αφήγηση της ζωής της σε μία από τις πιο αβανγκάρντ χορευτικές ομάδες της Ευρώπης. Δεκατέσσερις μουσικοί από το Κέιπ Τάουν, το Μάλι, τη Βραζιλία, την Πορτογαλία, την Τυνησία, που μπορεί να μην ξέρουν να διαβάζουν καλά νότες, αλλά ερμηνεύουν με τον πιο ουσιαστικό, βιωματικό τρόπο μια μουσική που σε αγγίζει ως τα σπλάχνα. Λυρικοί τραγουδιστές και χορευτές που κινούνται μεθυσμένοι από το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ. Στοιχεία στο σκηνικό που παραπέμπουν στο Ολοκαύτωμα. Ατμόσφαιρα που άλλοτε σε βυθίζει σε μια μυστηριώδη θρησκευτική τελετή και άλλοτε σε ανυψώνει ως τον βωμό μιας αφρικανικής γιορτής. Και πίσω από τις κουρτίνες, στη μεγάλη οθόνη, η ιστορία ενός κοριτσιού από την Αφρική που μοιράζεται μαζί μας τις τελευταίες της ώρες. Ο 58χρονος Βέλγος χορογράφος Αλέν Πλατέλ και ο συμπατριώτης του συνθέτης Φαμπρίτσιο Κασόλ, της κολεκτίβας C de la B, κεντούν πάνω στο εμβληματικό κύκνειο άσμα του Mότσαρτ τζαζ μοτίβα, οπερατικές άριες και παραδοσιακά μουσικά ιδιώματα από την Αφρική και φέρνουν
στην Αθήνα την τελευταία τους δημιουργία Requiem pour L. Το απίθανο καλλιτεχνικό δίδυμο αποθεώνει την οικουμενικότητα, ξεπερνά στεγανά, επιμένει πως το μόνο αυτονόητο στον κόσμο της τέχνης είναι η συνύπαρξη κι έχει εδώ και χρόνια βρει τον τρόπο να μας συνταράσσει με τις ανατρεπτικές αναγνώσεις των αριστουργημάτων του κλασικού ρεπερτορίου (θυμηθείτε το ταίριασμα συνθέσεων του Μοντεβέρντι με παλαιά ντοκιμαντέρ ασθενών που έπασχαν από υστερία στο σπουδαίο vsprs ή το χορογραφικό τους ποίημα pitié!, όπου ταύτισαν τα «Κατά Ματθαίον Πάθη» του Μπαχ με τα πιο ακατανίκητα συναισθήματα). «Ο Μότσαρτ πέθανε πριν ολοκληρώσει το “Ρέκβιεμ”, αλλά άφησε σ’ εκείνους που τελικά το έκαναν (μεταξύ αυτών και ο μαθητής του Φραντς Ζίσμαϊρ) σημαντικά χειρόγραφα που τους κατεύθυναν. Αυτή η ιδιαιτερότητα του ανολοκλήρωτου έργου μου έδωσε την πρώτη αφορμή για σκέψη και με ιντρίγκαρε να το δουλέψω, συνδυάζοντάς το με μουσικές άλλων παραδόσεων» λέει ο Φαμπρίτσιο Κασόλ από την άλλη άκρη του τηλεφώνου. « Ήθελα να το δω να ζωντανεύει σε περιβάλλον αληθινό, ταυτισμένο με γεγονότα σημερινά, και να κοιτάξω ποια άλ-
chris van der burght
18 lifo – 5.4.18
POUR L.
ΌΛΟΙ ΟΙ ΛΑΟΊ ΜΕ ΤΟΝ ΊΔΙΟ ΤΡΌΠΟ λα συναισθήματα, πέραν της θλίψης, μπορούν να εμπεριέχονται σε έναν ύστατο καλλιτεχνικό αποχαιρετισμό. Στην πραγματικότητα, δεν ξανασυνθέτω το Ρέκβιεμ αλλά επαναπροσδιορίζω μια τελετουργία, καθώς, ως γνωστόν, δεν θρηνούν όλοι οι λαοί με τον ίδιο τρόπο. Δεν σας κρύβω ότι έχω μεγάλη αγωνία για το πώς θα φανεί η παράσταση στο ιδιοσυγκρασιακό αθηναϊκό κοινό, αφού, μετά το Λονδίνο και τη βόρεια Ευρώπη, είστε ο πρώτος μας σταθμός στον Νότο». — Η L., στην οποία αφιερώνετε την παράσταση, ποια είναι; Είναι η Λούσι που γεννήθηκε στο Κονγκό, υιοθετήθηκε, ταξίδεψε στην Ευρώπη αλλά... Στην πραγματικότητα δεν ξέρω πόσα μπορώ να σας αποκαλύψω για τη διαδρομή της. Είναι μια γυναίκα που μας εμπιστεύτηκε τις τελευταίες στιγμές της ζωής της, καθώς ήξερε ότι το τέλος της πλησιάζει. Μας χάρισε το προσωπικό της ρέκβιεμ. Όμως, καθώς η διαδικασία υπήρξε πολύ επώδυνη για όλους όσοι τη μοιραστήκαμε, θα ήθελα να σεβαστώ την ιδιωτικότητα των στιγμών. Στην παράσταση προβάλλεται μια ταινία με την ίδια πρωταγωνίστρια που θα σας λύσει τις απορίες. Είναι μια συγκλονιστική συνομιλία ανάμεσα σ’ εκείνη και τους μουσικούς που ερμηνεύουν επί σκηνής τη χορογραφία. Με το φιλμάκι αυτό θα νιώσετε ότι είστε στο ίδιο δωμάτιο με τη Λούσι.
— Άρα, το τραγικό της ιστορίας της ήρθε και συνδέθηκε με το «Ρέκβιεμ»; Η ενασχόλησή μας με το συγκεκριμένο έργο του Μότσαρτ διαρκεί χρόνια. Τουλάχιστον τρία το δουλεύουμε με τον Πλατέλ και σχεδόν δύο κάνω εγώ πρόβες με τους μουσικούς. Σε αυτό το διάστημα η τύχη, που λένε οι Γάλλοι, έφερε τη Λούσι στον δρόμο μας. Ο Αλέν γνώριζε τη γυναίκα αυτή, η οποία κάποια στιγμή τού αποκάλυψε ότι είχε παρακολουθήσει πολλές φορές την προηγούμενη παράστασή μας Coup Fatal, που ήταν εμπνευσμένη από την κονγκολέζικη μουσική. Όταν, λοιπόν, άκουσε ότι προετοιμάζαμε κάτι σχετικό με το Ρέκβιεμ, και καθώς ήξερε ότι επρόκειτο να πεθάνει, μας πρότεινε κοιτάξουμε την ιστορία της. Λέξη-λέξη και νότα-νότα συμπληρώσαμε το κοινό παζλ. — Εκτός από τον θάνατο, ποια άλλα βασικά ζητήματα θίγει το «Requiem pour L.»; Είναι μια τελετή για τη ζωή. Τι άλλο θα μπορούσε να συνομιλήσει με τον θάνατο; Θίγονται όμως και ζητήματα που αφορούν τον τρόπο που ο καθένας χάνει τη ζωή του. Για παράδειγμα, οι σκηνικές αναφορές στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος είναι ένας πολύ σαφής τρόπος να μιλήσεις με ένα μόνο σύμβολο για την οποιαδήποτε μαζική εξόντωση ανθρώπων. Από την άλλη, η Λούσι αντιπροσωπεύει όλους τους μεμονωμένους μοναχικούς θανάτους στον πλανήτη.
— Δεν φοβάστε την αναμέτρηση με τα αριστουργήματα των Μότσαρτ, Μοντεβέρντι, Μπαχ, που σας αρέσει να «σκαλίζετε»; Φυσικά φοβάμαι! Με το που αρχίζω να μιλάω για ένα καινούργιο πρότζεκτ, το πρώτο συναίσθημα που νιώθω είναι μια ενστικτώδης επιθυμία. Έπειτα έρχεται κατευθείαν ο πανικός και καταλήγουμε στην αυτοσυγκέντρωση, που τα νικά όλα. — Πείτε μου με μια λέξη τι κρατά τη δημιουργική σας σχέση με τον Αλέν Πλατέλ ζωντανή; Το μυστήριο. Αυτό από μόνο του αρκεί για να δημιουργήσει την αρχική σύνδεση και τη μετέπειτα συμβατότητα. Τα συναισθήματα που προέκυψαν στο πρώτο λεπτό της συνάντησής μας έχουν πλέον δημιουργήσει ένα δέντρο με γερές ρίζες. Βρήκαμε τρόπο να συνεργαζόμαστε και να συνυπάρχουμε. Είναι ο αδερφός μου. Αφήστε που όλο και περισσότεροι μας αντιμετωπίζουν σαν ένα και πολύ συχνά δεν ξεχωρίζουν ποιος είναι ο Αλέν και ποιος ο Φαμπρίτσιο. Συχνά τους μπερδεύουμε κι εμείς, που επίτηδες συστηνόμαστε με λάθος όνομα. Έχει πολλή πλάκα. — Τελικά, εγώ με ποιον μιλούσα τόσην ώρα; Μμμμμ, με τον Φαμπρίτσιο. — Και στην Αθήνα ποιος από τους δύο θα έρθει; Εγώ, αλλά, σας παρακαλώ, αν ακούσετε κάποιον στη Στέγη να συστήνεται ως Αλέν Πλατέλ, μην τον διαψεύσετε. Μη μας καρφώσετε!
ΙNFO Alain Platel & Fabrizio Cassol «Requiem pour L.» 12-15/4/18 20:30 Κεντρική Σκηνή Στεγη Ιδρύματος Ωνάση www.sgt.gr
5.4.18 – lifo
19
q Σχολείο πήγα στη Σεβαστοπούλειο Τεχνική Σχολή. Θυμάμαι που έπαιζα στις αλάνες, δίπλα ακριβώς από το γήπεδο του Παναθηναϊκού, στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Κοιμόμουν και ξυπνούσα με τους ήχους από το γήπεδο. Παίζαμε στους δρόμους και στα αυτοσχέδια χωμάτινα γήπεδα. Ήταν εποχές που δεν κυριαρχούσε το τσιμέντο και τα αυτοκίνητα και μπορούσες να παίζεις στη γειτονιά σου. Βάζαμε πέτρες και τις σχολικές τσάντες για να φτιάχνουμε το τέρμα και παίζαμε ατελείωτες ώρες ποδόσφαιρο με πάνινες μπάλες.
q Πάντοτε είχα μια ακατανίκητη αγάπη για το ποδόσφαιρο αλλά ήθελα και να καταφέρω να γίνω «κάτι», να φτάσω ψηλά. Δεν ήμουν καλός μαθητής. Κάποτε ο διευθυντής του Σεβαστοπούλειου είπε στη μάνα μου να με κάνει λούστρο, αφού δεν διάβαζα και είχα μείνει σε δύο μαθήματα. Ο ίδιος άνθρωπος, αφού είχα πάει ήδη στον Παναθηναϊκό, όταν χρειάστηκε να παίξουμε έναν αγώνα με μια άλλη σχολή, μου δήλωσε: « Έλα να δώσεις τα δύο μαθήματα για να πάρεις το πτυχίο, θα σ’ τα γράψουμε εμείς, δεν χρειάζεται να διαβάσεις». Φυσικά, δεν πήγα ποτέ.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
απο τον γιαννη πανταζοπουλο. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.
q Ήθελα να αποδείξω ότι όσο φτωχός κι αν είσαι, μπορείς, με θέληση και πίστη, να βρεις τον δρόμο σου και να κατακτήσεις την κορυφή. Οι γονείς μου όμως δεν ήθελαν να παίζω μπάλα. Οι βιοποριστικές ανάγκες και οι δυσκολίες της εποχής δεν σου άφηναν το περιθώριο να ασχοληθείς με τον αθλητισμό. Την περίοδο που άρχισα την ενασχόλησή μου με την μπάλα οι εποχές ήταν διαφορετικές. Χαρακτηριζόσουν «αλήτης», ενώ το ποδόσφαιρο δεν είχε μπει στα σπίτια, όπως συμβαίνει σήμερα. Τότε δεν ήθελε κανείς η κόρη του να παντρευτεί ποδοσφαιριστή, ενώ τώρα παρακαλάνε κι έχει γίνει όνειρο του καθενός.
q Ήταν μια περίοδος που δεν υπήρχαν μάνατζερ, όπως σήμερα, αλλά οι επονομαζόμενοι «ψαράδες» που κυκλοφορούσαν στις γειτονιές και αναζητούσαν ταλέντα. Όταν ήμουν 13 χρονών, πήγα και γράφτηκα στην Άμυνα Αμπελοκήπων, αλλά με δήλωσαν δύο χρόνια μεγαλύτερο, προκειμένου να μπορέσω να βγάλω δελτίο και να συμμετέχω. Στον Παναθηναϊκό ξεκίνησα στην ηλικία των 15 και σταμάτησα στα 36. Όταν έμπαινα στα αποδυτήρια, ως έφηβος, έβλεπα τα μεγαθήρια και τους μιλούσα στον πληθυντικό, επιδεικνύοντας τον απαραίτητο σεβασμό, αφού ήμουν δίπλα στα είδωλά μου. Όμως μέσα στο γήπεδο δεν σεβόμουν και δεν υπολόγιζα κανέναν.
q Πριν από κάθε παιχνίδι προετοιμαζόμουν. Το ποδόσφαιρο είναι τέχνη.
Έπαιζα Κυριακή και ξεκινούσα την προεργασία από τη Δευτέρα. Κανείς προπονητής δεν μου είπε πώς θα παίξω. Καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα είχα μια στρατηγική στον νου μου. Έπρεπε να ξέρω πώς θα λειτουργήσω ανά πάσα στιγμή. Γι’ αυτό έπαιζα με το μυαλό μου και όχι με τα πόδια μου. Όταν επέστρεφα στο σπίτι μου μετά από κάθε αγώνα χρειαζόμουν μία με δύο ώρες για να καθαρίσει το μυαλό μου. Μέσα σε ενενήντα λεπτά έχανα τέσσερα ολόκληρα κιλά. Μου άρεσε ο παλμός, η εξέδρα, οι φωνές, αλλά όταν ο διαιτητής σφύριζε την έναρξη, χανόμουν τελείως στις σκέψεις μου. Οι φίλαθλοι επιδίωκαν πολλές φορές να με νευριάσουν, με έβριζαν, αλλά τότε πείσμωνα περισσότερο και γινόμουν καλύτερος.
q Η καλύτερη στιγμή της καριέρας μου ήταν αναμφίβολα το Wembley. Μας έμαθε όλος ο κόσμος. Όχι μόνο εμάς, τους παίκτες, ή τον Παναθηναϊκό αλλά και το ελληνικό ποδόσφαιρο. Ήταν μια μεγάλη προσπάθεια με Έλληνες παίκτες και μόνο ξένο τον προπονητή. Και θεωρώ ότι όσοι αμφισβητούν την πορεία εκείνης της ομάδας εξαιτίας της δικτατορίας λένε λόγια του καφενείου.
q Η χειρότερη στιγμή μου ήταν όταν τσακώθηκα με τον ομοσπονδιακό προπονητή Νταν Γεωργιάδη. Καλός, σκληρός, αλλά και ιδιότροπος προπονητής. Ήμασταν στον Αστέρα Βουλιαγμένης και όταν κατέβηκα για πρωινό φορούσα μια άλλη μπλούζα και όχι τη φόρμα της Εθνικής, επειδή ο φροντιστής δεν μου είχε αφήσει τη φανέλα έξω από την πόρτα του δωματίου. «Κύριε, πού πάτε;» με ρώτησε τότε ο Γεωργιάδης και του εξήγησα ότι δεν μου έφερε τη φανέλα ο φροντιστής. «Να πάτε να τον βρείτε» μου απαντά, κάτι που δεν συνέβη, με αποτέλεσμα να μην παίξω στο Ελλάδα-Ρουμανία, που έληξε ισόπαλο 2-2, και τις εφημερίδες να γράφουν ότι η Εθνική ήταν αποκαρδιωτική χωρίς τον γίγαντα Δομάζο. Για ένα γκολ πήγαν οι Ρουμάνοι στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού. Αν πήγαινε τότε η Εθνική στο Μεξικό, πολλά παιδιά από εμάς θα έπαιζαν στο εξωτερικό. Εκείνη η Εθνική ήταν η καλύτερη όλων των εποχών, ακόμα και από αυτήν που κατέκτησε το Euro το 2004. Έπρεπε να είχαν αφήσει τον Κώστα Καραμπατή στη θέση του ομοσπονδιακού, μετά την ήττα με 1-0 στη Βασιλεία. Όμως, όταν πήγαμε να μπούμε στο πούλμαν, ήταν εκεί η γυναίκα του Ασλανίδη, του τότε γενικού γραμματέα Αθλητισμού, η γυναίκα του προέδρου της ΕΠΟ, του Δέδε, και μια φίλη της και κάπνιζαν. Ο Καραμπατής τις κατέβασε από το πούλμαν, φωνάζοντας: «Εδώ είναι ιερός ο χώρος. Θα μπουν οι ποδοσφαιριστές». Δεν πρόλαβε να έρθει στην Ελλάδα και η δικτατορία τον είχε ήδη απολύσει.
q Τη θυμάμαι την τελευταία μέρα που έπαιξα στα γήπεδα. Θα μπορούσα να συνεχίσω, αν ήθελα, αλλά νομίζω ότι πρέπει να ξέρεις πότε να αποχωρείς. Και επιδίωξα να φύγω, ώστε να με θυμούνται όσο ήμουν στην κορυφή. Βέβαια, δεν ανέστειλα την ενασχόλησή μου με το ποδόσφαιρο, αφού ακόμα και σήμερα συμμετέχω στους αγώνες με τους παλαίμαχους και διατηρώ τις Ακαδημίες μου, όπου μαθαίνω τεχνικές της μπάλας σε νέα παιδιά.
q Το ωραιότερο γκολ ήταν το ανάποδο ψαλίδι στο ενενηκοστό πρώτο λεπτό στον αγώνα με τον Ολυμπιακό, τον Μάρτιο του 1974, στο Στάδιο Καραϊσκάκη. Οι ποδοσφαιριστές ήταν λαϊκά είδωλα, ινδάλματα. Τη δεκαετία του ’70, στα περιοδικά της εποχής είχα αναδειχτεί το δημοφιλέστερο πρόσωπο, ξεπερνώντας ακόμα και την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Τότε διατηρούσα ένα μαγαζί στην πλατεία Βικτωρίας και η θρυλική σταρ είχε εντυπωσιαστεί τόσο πολύ, που ήρθε στο μαγαζί για να με γνωρίσει και να καθίσουμε παρέα.
q Κορυφαίο Έλληνα ποδοσφαιριστή θεωρώ τον Τάκη Λουκανίδη. Ήταν ο πιο ολοκληρωμένος παίκτης, αφού έπαιξε και στις έντεκα θέσεις. Η διαφορά μας με τον Λουκανίδη είναι ότι εκείνος δεν είχε διάρκεια. Μπορεί από τα τριάντα παιχνίδια να έπαιζα καλά στα 28 και στα δύο, όπου δεν θα είχα καλή απόδοση, να ήμουν καλύτερος από τους υπόλοι-
20 lifo – 5.4.18
ΜΊΜΗΣ ΔΟΜΆΖΟΣ
μέναμε σε ένα φτωχικό σπίτι της οδού Τσόχα. Η μητέρα μου, Ουρανία, ήταν Μικρασιάτισσα και εργαζόταν ως νοσοκόμα στο « Έλενα», ενώ ο πατέρας μου ήταν υπάλληλος του Υγειονομικού με καταγωγή από τη Σάμο. Με τη μητέρα μου είχαμε πολύ καλή σχέση. Υπέφερε και έκανε πολλές θυσίες για να με μεγαλώσει. Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν στην ηλικία των δέκα ετών. Αργότερα μετακομίσαμε στο σπίτι της αδερφής της μητέρας μου και στη συνέχεια έμεινα μόνος μου. Γι’ αυτό και τον πατέρα μου δεν τον γνώρισα αρκετά. Παντρεύτηκε μια άλλη γυναίκα από την Καρδίτσα κι έκτοτε δεν τον είδα ξανά. Ούτε στο γήπεδο ήρθε να με δει, όταν είχα γίνει πλέον ο «Δομάζος». Πιθανόν επειδή δεν του άρεσε το ποδόσφαιρο.
ΠΡΏΗΝ ΔΙΕΘΝΉΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΉΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΌΚΗΠΟΥΣ, ΖΕΙ ΣΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΆ. ΗΤΑΝ, ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ.
q Γεννήθηκα στις 22 Ιανουαρίου του 1942, στο μαιευτήριο « Έλενα», στους Αμπελόκηπους. Ήμουν μοναχοπαίδι και
5.4.18 – lifo
21
πους, ενώ ο Λουκανίδης θα συμμετείχε στα δέκα. Από ξένους κρίνω ότι ο καλύτερος είναι ο Πελέ. Έπαιζε με τις δικές του δυνάμεις και ήταν πρότυπο για όλους, αντίθετα με τον Μαραντόνα, που, φυσικά, ήταν μεγάλος παίκτης, αλλά, ας μη γελιόμαστε, δεν έπαιζε με τις δικές του δυνάμεις.
q Ο χουλιγκανισμός, η βία και ο παραγοντισμός είναι τα μεγάλα προβλήματα του ποδοσφαίρου στην εποχή μας. Είναι ρίζες που πρέπει να κοπούν. Πρέπει να μαζευτούν όλοι γύρω από ένα τραπέζι και να τα βρουν. Στα δικά μου τα χρόνια οι Κυριακές αποτελούσαν μια γιορτή για όλους. Ήταν φίλαθλοι και όχι οπαδοί. Δεν τους απασχολούσε η διαιτησία. Και τότε γίνονταν λανθασμένα σφυρίγματα. Πήγαιναν για να δουν τους παίκτες από κοντά και να τους θαυμάσουν κι έφευγαν όλοι μαζί, ασχέτως του ποια ομάδα είχε κερδίσει. Επικρατούσε το αθλητικό ήθος, η αξιοπρέπεια, χωρίς επεισόδια και διαφθορά, όπως συμβαίνει στις μέρες μας, με αποτέλεσμα να έχουν διώξει τον κόσμο από τα γήπεδα.
q Το ποδόσφαιρό ήταν το σπίτι μου. Η ζωή μου ολόκληρη. Όλα τα παιδικά, εφηβικά και νεανικά μου χρόνια τα έχω περάσει σε δωμάτια ξενοδοχείων. Συνειδητοποίησα μετά από τόσα παιχνίδια ότι οι νίκες είναι πιο σημαντικές από τις ήττες. Στο ποδόσφαιρο, το να χάνεις είναι σκληρό. Την επόμενη μέρα είχες να αντιμετωπίσεις την καζούρα, τον θυμό και την γκρίνια. Προτιμούσες να μη βγαίνεις από το σπίτι. Τοιχοκολλούνταν και αυτοσχέδια κηδειόσημα μετά το τέλος του αγώνα από τη νικήτρια ομάδα. Στις νίκες ήσουν ένας θεός.
q Ήμουν, είμαι και θα είμαι Παναθηναϊκός. Πήρα εννιά πρωταθλήματα με αυτή την ομάδα και ένα με την ΑΕΚ. Πηγαίνω ακόμα στη λεωφόρο Αλεξάνδρας και παρακολουθώ όλους τους αγώνες. Είναι μια ιστορική ομάδα που θα συνεχίσει, παρά τις δυσκολίες, να πρωταγωνιστεί στα γήπεδα. Έχει λαμπρό παρελθόν και σίγουρα θα έχει και εξαιρετικό μέλλον. Περνάει μια μεταβατική περίοδο, αλλά χωρίς τα εμπόδια δεν χτίζονται οι επιτυχίες.
q Το ταλέντο είναι έμφυτο. Αλλά για να ξετυλιχθεί και να γίνει ισχυρός σου σύμμαχος χρειάζεται σκληρή προπόνηση και αφοσίωση. Να είσαι εργατικός και να αγαπάς αυτό που κάνεις. Όταν βγει από το στόμα σου η λέξη «βαρέθηκα», σημαίνει ότι όλα έχουν τελειώσει. Ποιος ποδοσφαιριστής σήμερα κοιμάται από τις επτά το απόγευμα, όπως κάναμε εμείς, στις δικές μας εποχές; Χωρίς θυσίες δεν προχωράς στη ζωή σου. Οι αθλητικές συνήθειες με ακολουθούν ακόμη και σήμερα. Εξακολουθώ να μην πίνω, να μην καπνίζω και να μην κάνω καταχρήσεις.
q Ο Σωτήρης Νίνης ήταν ένα μεγάλο ταλέντο, αλλά, επειδή είχε αλλού το μυαλό του, χάθηκε. Αν δεν έχεις διάρκεια,
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
ΜΊΜΗΣ ΔΟΜΆΖΟΣ
εξαφανίζεσαι. Νομίζω ότι ζούμε την εποχή όπου όλα προσφέρονται στους νέους αφειδώς. Πιθανόν γι’ αυτό και να μη βγαίνουν νέα ταλέντα. Για μένα ο δρόμος ήταν ένα μεγάλο σχολείο.
Το ωραιότερο γκολ ήταν το ανάποδο ψαλίδι στο ενενηκοστό πρώτο λεπτό στον αγώνα με τον Ολυμπιακό, τον Μάρτιο του 1974, στο Στάδιο Καραϊσκάκη.
q Στα νέα παιδιά που διδάσκω στις Ακαδημίες πάντοτε λέω να μην ακούν τους γονείς τους, γιατί δεν θα γίνουν ποτέ καλοί ποδοσφαιριστές. Τους προτρέπω να μάθουν την πειθαρχία, την ομαδικότητα και να μην απογοητεύονται εύκολα. Να αποκτήσουν την αίσθηση του υγιούς ανταγωνισμού αλλά και της ηθικής του ποδοσφαίρου. Δυστυχώς, οι γονείς παρασύρουν τα παιδιά, τους φουσκώνουν το μυαλό και θεωρούν ότι το δικό τους παιδί είναι πάντα το καλύτερο. Έτσι, το μόνο που καταφέρνεις είναι να δημιουργήσεις ένα αποτυχημένο μοντέλο. Ο ταλαντούχος παίκτης γεννιέται, δεν γίνεται. Αλλά με σκληρή δουλειά, ακόμα κι όταν είσαι μέτριος, θα καταφέρεις να κάνεις κάτι. Όχι να αγγίξεις την κορυφή αλλά να πας στο επόμενο βήμα. Όλα κρύβονται στο μυαλό, όχι στο σώμα.
q Η στιγμή που άκουσα για πρώτη φορά «τις πιο ωραίες Κυριακές με λεμονάδες σπιτικές τις είχαμε δροσίσει με τον Δομάζο αρχηγό και τον Σιδέρη κυνηγό», σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου και μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη, οφείλω να πω ότι ήταν υπέροχη και μοναδική. Να γίνεται το όνομά σου τραγούδι; Πολύ ξεχωριστό συναίσθημα. Όπως και η συμμετοχή μου ως λαμπαδηδρόμου, κρατώντας, μετά τον Νίκο Γκάλη, τη δάδα για την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Στιγμές που δεν σβήνουν ποτέ από το μυαλό σου.
q Με τη Βίκυ Μοσχολιού παντρευτήκαμε την Πρωτομαγιά του 1967. Το μυστήριο έγινε στη Μητρόπολη των Αθηνών και παρευρέθηκαν πάνω από 30.000 άτομα. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνουν αρκετές ζημιές στον ναό και κληθήκαμε να καταβάλουμε ένα μεγάλο ποσό σε δραχμές προκειμένου να αποκατασταθούν. Οι μπομπονιέρες είχαμε υπολογίσει ότι ήταν περίπου 7.000, αλλά, τελικά, μάθαμε αργότερα ότι κάποιες πουλήθηκαν στη μαύρη αγορά. Όμως είναι ένα κεφάλαιο που έχει κλείσει για μένα και ανήκει στο παρελθόν. Διότι στη συνέχεια έκανα μια νέα οικογένεια και παντρεύτηκα την τωρινή μου γυναίκα μου, την Ηώ, με την οποία είμαστε μαζί 35 χρόνια. Έχω τρεις κόρες, δύο από τον πρώτο μου γάμο και την Πόπη από τον δεύτερο, και είμαι πολύ ευτυχισμένος. Αισθάνομαι πλήρης και γεμάτος από αισθήματα κι εμπειρίες. Τώρα, η δεύτερη κερκίδα μου είναι η οικογένεια. Είναι η πιο σημαντική αξία και είμαι υπερήφανος γι’ αυτήν. Ο σεβασμός και οι αμοιβαίες υποχωρήσεις είναι τα βασικά συστατικά μιας επιτυχημένης σχέσης.
q Δεν ασχολούμαι με την πολιτική, παρόλο που μου έγινε πολλές φορές πρόταση να συμμετάσχω σε εκλογικές αναμετρήσεις. Αλλά γεννήθηκα για να ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο, όχι με την πολιτική.
q Είμαι ειλικρινής, αυθόρμητος και πολλές αλήθειες που έχω πει και εξακολουθώ να λέω ενοχλούν. Λάθη δεν έχω κάνει, πάντα λέω αυτό που πιστεύω. Γι’ αυτό και δεν έχω μετανιώσει ποτέ στη ζωή μου για την οποιαδήποτε απόφασή μου. Δεν μετάνιωσα για ό,τι έκανα, μόνο για όσα ήθελα αλλά δεν μπόρεσα να κάνω. Κι αν ξαναγύριζα τον χρόνο πίσω, θα πορευόμουν με τον ίδιο τρόπο. Ταξίδεψα σε όλο τον κόσμο. Γνώρισα διαφορετικούς ανθρώπους και άλλους ποδοσφαιριστές που δεν πίστευα ποτέ. Έζησα μεγαλεία και έλαβα πολλά βραβεία. Απέκτησα το προσωνύμιο «στρατηγός» των ελληνικών γηπέδων. Είναι ωραίο να είσαι ο Δομάζος και να ανοίγουν όλες οι πόρτες. Να σε χαιρετάει ο κόσμος, να σου ζητά αυτόγραφα, να είσαι πρωτοσέλιδο στα μεγαλύτερα αθλητικά περιοδικά του κόσμου και να θυμούνται ιστορίες από σένα. Σημαίνει ότι κάτι καλό έχεις κάνει. Όλα αυτά είναι η ευτυχία.
q Οι στόχοι είναι προϋπόθεση μιας ισορροπημένης και καλής ζωής. Ποτέ μου δεν φοβήθηκα. Ούτε ο θάνατος μου δημιουργεί φόβο. Πέρασα καλά και είμαι χορτασμένος. Έμαθα καλά τι σημαίνουν οι τιμές και οι δόξες. Και νομίζω ότι αφήνω καλή υστεροφημία. Δεν ζήλεψα ποτέ τίποτα από κανέναν. Υπήρχαν άνθρωποι που με πρόδωσαν, αλλά φρόντιζα πάντα να τα ξεχνάω. Δεν αξίζει να θυμάσαι όσους δεν σου φέρθηκαν δίκαια. Δεν είμαι άνθρωπος που κρατάει κακίες. Υπήρξαν στιγμές που είχα καλούς φίλους και στιγμές με κακούς. Το σημαντικό είναι ότι εγώ παρέμεινα ίδιος, ακέραιος, έντιμος και δεν άλλαξα ποτέ κάτι από τον χαρακτήρα μου.
q Η ζωή με έχει μάθει ότι το να ανέβεις στην κορυφή είναι πάρα πολύ δύσκολο. Θέλει κόπο, προσπάθεια, πείσμα και αγάπη. Αντίθετα, το να κατέβεις απ’ αυτήν είναι ό,τι πιο εύκολο.
22 lifo – 5.4.18
ΙNFO
Στα βιβλιοπωλεία κυκλοφορεί η αυτοβιογραφία του μεγάλου ποδοσφαιριστή με τίτλο Μίμης Δομάζος - Μυστικά και… άλλες αποκαλύψεις (εκδόσεις Welcome).
5.4.18 – lifo
23
EASTER BOOK LOVERS
Κ ΑΥ ΤΟ ΜΕΛΑΝΙ
33
καλά βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
24 lifo – 5.4.18
5.4.18 – lifo
25
KAYTO MEΛANI EASTER BOOK LOVERS 02
04
STEFAN AHNHEM
Ο ένατος τάφος
03
Mτφρ.: Νοέλα Ελιασά Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 624
01
01
ΜΑΡΓΚΑΡΕΤ ΑΤΓΟΥΝΤ
Η ιστορία της θεραπαινίδας Μτφρ.: Αύγουστος Κορτώ Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 432
04
Μια μεγαλοφυής, συγκλονιστική δυστοπία για το κακό που παραμονεύει στην ανθρώπινη φύση, που διαβάζεται και ως σκοτεινό χρονικό μιας εναλλακτικής πραγματικότητας ή ως σπαραχτική μαρτυρία για τη θέση της γυναίκας στον σύγχρονο κόσμο. Τιμήθηκε με το Βραβείο Booker το 1986 και μεταφέρθηκε με τεράστια επιτυχία στην τηλεόραση.
02
ΜΑΡΙΛEΝΑ ΒΑΪΝΑΝIΔΗ
THINK PiG: Το Βιβλίο Εκδόσεις Key Books Σελ.: 128
05
Είμαι η Μαριλένα, είμαι φωτογράφος. Γνώρισα το κόκκινο κορίτσι, την Αθηνά, πριν από τρία χρόνια και φτιάξαμε το ΤhinkPig.gr. Στα σκίτσα μας χωρέσαμε την καθημερινότητα στο εργαστήριό μας στην Ηλιούπολη, τις λύπες, τις χαρές μας, τα άγχη, τις απώλειες. Μέσα σ’ αυτό το βιβλίο ελπίζουμε ο δικός μας κόσμος να συναντήσει τον δικό σας.
03
JOHN LOCKE
Δεύτερη πραγματεία περί κυβερνήσεως Μτφρ.: Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Όχι μόνο η βασική έκθεση της πολιτικής θεωρίας του Άγγλου φιλοσόφου αλλά και ένα από τα κλασικά κείμενα της ευρωπαϊκής πολιτικής παράδοσης. Σε αυτό θεμελιώνεται η πολιτική ιδεολογία που έγινε γνωστή με το όνομα «φιλελευθερισμός», η οποία εδώ και αιώνες επιδρά αποφασιστικά στη διαμόρφωση των δυτικών κοινωνιών.
06
07
26 lifo – 5.4.18
Ο Stefan Ahnhem, έχοντας γράψει μια σειρά βιβλίων που έχουν αποσπάσει δεκάδες βραβεία, επιστρέφει με ένα ακόμη αγωνιώδες και καταιγιστικό έπος εγκλημάτων. Αναπάντεχα γεγονότα και «ζωντανοί», υπέροχοι χαρακτήρες πρωταγωνιστούν σε ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ. Μετά το «Χωρίς Πρόσωπο», το νέο αγωνιώδες θρίλερ του συγγραφέα με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Φάμπιαν Ρισκ.
05
ΓΙAΝΝΗΣ ΚΙΟΥΡΤΣAΚΗΣ
Ο Παπαδιαμάντης, η Ελλάδα και ο κόσμος μας Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 160
Ερευνητικό, δοκιµιακό ή µυθιστορηµατικό, ολόκληρο το έργο του Γιάννη Κιουρτσάκη είναι ένας διαρκής διάλογος. Πίσω από την ποικιλία των θεµάτων υπάρχουν τρεις σταθεροί άξονες: η ταυτότητα, ατοµική ή συλλογική, ως αναπόφευκτη σχέση µε τους άλλους· η δηµιουργία, ως µοναδικό θεµέλιο ενός ζωντανού πολιτισµού· η αναζήτηση µιας ανθρώπινης ζωής στους δύσκολους καιρούς.
06
REGINALD HILL
Ο Ξυλοκόπος Μτφρ.: Χρύσα Τσαλικίδου Εκδόσεις Εξάντας Σελ.: 568
Ταπεινής καταγωγής, γιος ξυλοκόπου από την Κούµπρια, ο Γουλφ Χάντα κατάφερε να γίνει µεγιστάνας και να παντρευτεί την κοπέλα που αγαπούσε από έφηβος. Όµως όλα τα καλά πράγµατα κάποτε τελειώνουν. Έτσι αρχίζει µια ιστορία γεµάτη ανατροπές που κρατούν τον αναγνώστη σε συνεχή αγωνία µέχρι την τελευταία σελίδα.
07
STUART MACBRIDE
Ψυχρός Γρανίτης Μτφρ.: Αγορίτσα Μπακοδήμου Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 560
Ο «Ψυχρός Γρανίτης» είναι το πρώτο βιβλίο της σειράς αστυνομικής λογοτεχνίας με πρωταγωνιστή τον αρχιφύλακα Λόγκαν ΜακΡέι, έναν βαθιά ανθρώπινο χαρακτήρα, με ισχυρό ένστικτο, ευφυΐα, δύναμη θέλησης, χιούμορ και αυτοσαρκασμό, αλλά και ελαττώματα και πάθη. Με καταιγιστική δράση και ασύλληπτες ανατροπές, ένα συναρπαστικό αστυνομικό μυθιστόρημα με έντονο μαύρο χιούμορ.
5.4.18 – lifo
27
KAYTO MEΛANI
EASTER BOOK LOVERS 09
10
08
Όλα τα τραγούδια
Mτφρ.: Γωγώ Αρβανίτη Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 632
ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 712
08
Η νέα αναθεωρημένη έκδοση του τόμου «Νίκος Γκάτσος, Όλα τα τραγούδια», εμπλουτισμένη με περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες, με φωτογραφίες και άλλα ντοκουμέντα που προσδίδουν στο βιβλίο έναν χαρακτήρα πιο προσωποπαγή, παραδίδεται σήμερα ως οριστική στους παλιούς και νέους αναγνώστες.
09
ALICE FEENEY
Μερικές φορές λέω ψέματα Μτφρ.: Βεατρίκη Κάντζολα-Σαμπατάκου Εκδόσεις Bell Σελ.: 392
11
12
Συναρπαστικό, έξυπνο και εθιστικό, το μυθιστόρημα της Άλις Φίνι διαδραματίζεται σε τρεις χρόνους: στο τώρα, που η Άμπερ Ρένολντς προσπαθεί από το κρεβάτι του νοσοκομείου να ανακαλύψει τι της έχει συμβεί, στο πριν, μια εβδομάδα πριν από το μυστηριώδες ατύχημα, και στο τότε, μέσα από το ημερολόγιο των παιδικών της χρόνων.
10
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΙΣΑΡΗΣ
Ονειρολόγιο Eκδόσεις Στερέωμα Σελ.: 136
13
Ο Αλέξανδρος Ίσαρης άρχισε τον Απρίλιο του 1981 να καταγράφει τα γεγονότα της κάθε μέρας και της κάθε νύχτας. Σήμερα, ύστερα από τριάντα έξι χρόνια, το ημερολόγιό του αριθμεί δέκα οκτώ τόμους και αποτελείται από 1.800 σελίδες. Έτσι προέκυψε αυτό το βιβλίο που το ονόμασε «Ονειρολόγιο» για να θυμίζει το «Μαρτυρολόγιο» του Αντρέι Ταρκόφσκι.
11
HAEMIN SUNIM
Όσα μπορείς να δεις μόνο όταν δεν βιάζεσαι Μτφρ.: Βίβιαν Ματσούκα Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 288
14
15
28 lifo – 5.4.18
12
JO NESBO
Ο συγγραφέας, λάτρης των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας, παροτρύνει τον αναγνώστη, που βιώνει τον ξέφρενο ρυθμό της σύγχρονης ζωής, να «κόψει ταχύτητα» έτσι ώστε να δει τα πράγματα που τον απασχολούν χωρίς βιασύνη. Μας δείχνει πώς να βρούμε την εσωτερική γαλήνη και την ισορροπία μας εν μέσω των τεράστιων απαιτήσεων της καθημερινότητας.
Μάκβεθ
Σε µια ζοφερή αποβιοµηχανοποιηµένη πόλη µια απόπειρα σύλληψης εµπόρων ναρκωτικών καταλήγει σε λουτρό αίµατος. Την ευθύνη να ξεκαθαρίσει την υπόθεση αναλαµβάνει ο επιθεωρητής Μάκβεθ και η οµάδα του. Το πάθος για εξουσία και ένα διαταραγµένο µυαλό είναι τα βασικά συστατικά του συγκλονιστικού αυτού θρίλερ που βασίζεται στο οµότιτλο σαιξπηρικό έργο.
13
ΧΑΟΥΑΡΝΤ ΤΖΕΪΚΟΜΠΣΟΝ
Γατάκι Μτφρ.: Μιχάλης Μακρόπουλος Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 232
Στον χαρακτηρισμό που του έχει αποδοθεί ως του «Βρετανού Φίλιπ Ροθ», ο βραβευμένος με Booker συγγραφέας Χάουαρντ Τζέικομπσον απαντά πως προτιμά τον τίτλο της «Εβραίας Τζέιν Όστιν. Το νέο του βιβλίο είναι μια πνευματώδης παρωδία για τον λαϊκισμό, τη σύγχρονη δημοκρατία του δυτικού κόσμου και τις μεγαλειώδεις αποτυχίες της.
14
ANTHONY HOROWITZ
Οι φόνοι της κίσσας Mτφρ.: Χριστιάννα Σακελλαροπούλου Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 600
Ο πολυγραφότατος και βραβευμένος Anthony Horowitz, με περισσότερα από 40 βιβλία, επιστρέφει στα κλασικά αστυνομικά βιβλία που επικεντρώνονται στο μυστήριο και όχι στην αγριότητα του εγκλήματος. Ανατροπές και ένα ευφυές αστυνομικό εύρημα είναι λίγα από τα στοιχεία που θα εκπλήξουν το αναγνωστικό κοινό.
15
ALEJANDRO ZAMBRA
Τεστ Δεξιοτήτων Mτφρ.: Αχιλλέας Κυριακίδης Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 112
Το να πούμε ότι το «Τεστ Δεξιοτήτων» αποτελεί ένα μυθιστόρημα είναι εξίσου παρακινδυνευμένο με το να πούμε ότι δεν είναι. Ίσως είναι καλύτερα να αναφέρουμε απλώς ότι είναι ένα βιβλίο του Alejandro Zambra, γιατί το ύφος και τα θέματα που τον μετέτρεψαν σε μια ουσιαστική φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας ξεδιπλώνονται εδώ με τρόπο έντονο.
5.4.18 – lifo
29
KAYTO MEΛANI 19
17
EASTER BOOK LOVERS
18
20
Ε.ΖAΧΟΣ-ΠΑΠΑΖΑΧΑΡIΟΥ
Στα Εξάρχεια το ‘80 Eκδόσεις Στερέωμα Σελ.: 352
16
ALI LAND
Η καλή και η κακή Mτφρ.: Γωγώ Αρβανίτη Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 384
Η μητέρα της Άννι είναι σίριαλ κίλερ και για να τη σταματήσει, την καταδίδει. Μάνα και κόρη θα χωριστούν, αλλά δεν θα ξεχάσουν η μία την άλλη. Με καινούργιο όνομα και καινούργια ανάδοχη οικογένεια, το κορίτσι ελπίζει πως θα κάνει μια νέα αρχή. Όμως, καθώς πλησιάζει η δίκη, το παρελθόν δεν αφήνει τη Μίλι να κλείσει μάτι.
16
17
JOHN LE CARRÉ
Η κληρονομιά των κατασκόπων Μτφρ.: Βεατρίκη Κάντζολα-Σαμπατάκου Εκδόσεις Bell Σελ.: 344
Καθηλωτικό, γρήγορο και συναρπαστικό, το νέο βιβλίο του Λε Καρέ είναι ένα μυθιστόρημα που μπλέκει με αριστοτεχνικό τρόπο μια ιστορία κατασκόπων από μια εποχή που πέρασε – αυτή του Ψυχρού Πολέμου– με μια ιστορία σύγχρονη, καθρεφτίζοντας τη νέα τάξη πραγμάτων, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στις αρχές του 21ου αιώνα.
20
21
18
UMBERTO ECCO
Από το δέντρο στον λαβύρινθο Μτφρ.: Έφη Καλλιφατίδη Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 496
Ένα βιβλίο για τους μελετητές, που παράλληλα μπορεί να προσκαλέσει και να προκαλέσει τον ενήμερο αναγνώστη στην εξερεύνηση των περιφερειακών μαιάνδρων της ιστορίας της φιλοσοφίας και της σημειωτικής. Ο ίδιος αναφέρει ότι «οι αναγνώστες που δεν έχουν σημειωτικά ενδιαφέρονται μπορούν να διαβάσουν αυτά τα κείμενα ως συνεισφορές σε μια ιστορία των ποικίλων φιλοσοφιών της γλώσσας ή των ιδιωμάτων».
22
19
JULIAN BARNES
Η μοναδική ιστορία Mτφρ.: Κατερίνα Σχινά Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 312
23 24
30 lifo – 5.4.18
Ο πρώτος έρωτας έχει συνέπειες που κρατούν μια ολόκληρη ζωή, όμως ο Πολ, στα δεκαεννιά του, δεν μπορεί να το γνωρίζει. Νιώθει περήφανος που η σχέση του καταπατά τις κοινωνικές συμβάσεις και αναστατώνει τα ήθη της μικρής του πόλης. Μεγαλώνοντας, ωστόσο, οι απαιτήσεις αυτού του έρωτα γίνονται πολύ βαρύτερες απ’ όσο θα μπορούσε να προβλέψει.
Το χρονικό μιας μεταιχμιακής εποχής. Στην ιστορική γειτονιά της Αθήνας, αρχές της δεκαετίας του ’80, φοιτητές, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, άεργοι και ρεμάλια συναντιούνται, ερωτεύονται, δημιουργούν συλλογικά, αλλά κυρίως συζητούν, συζητούν ακατάπαυστα. Ένα πλούσιο αθηναιογράφημα και συνάμα μια «ημιιστοριογραφία»: μια γοργή σκιαγράφηση της ελληνικής Ιστορίας.
21
ΘΑΝΟΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ
Η ώρα Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 120
Ο Θάνος Σταθόπουλος, στο έβδομο βιβλίο του, δίνει βαρύτητα στην ποιητική του χώρου, κάνοντας μια νύξη για ό,τι θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «αρχιτεκτονικό χώρο», δηλαδή την περιοχή στην οποία πραγματοποιείται η ανθρώπινη έκφραση που ορίζεται από το σώμα, τα ενεργήματα, την κατοίκηση, τη μνήμη, τον χρόνο, τα σημεία, τη μορφοποίηση και το ψυχικό κέντρο.
22
EΪ ΤΖΕΪ ΦΙΝ
Η γυναίκα στο παράθυρο Μτφρ.: Αναστάσιος Αργυρίου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 512
Ο Έι Τζέι Φιν σκιαγραφεί το πορτρέτο μιας γυναίκας που παλεύει να διατηρήσει τη λογική της όταν τα πάντα γύρω της φαίνονται παράλογα. Κάθε χαρακτήρας του βιβλίου επιφυλάσσει και μια έκπληξη, τίποτα δεν είναι προβλέψιμο. Μια ιστορία που κυριεύει το μυαλό μας, γραμμένη με κομψό αλλά αιχμηρό λογοτεχνικό στυλ.
23
ΣΟΦIΑ ΑΜΟΡΟYΖΟ
#GIRLBOSS Εκδόσεις Key Books Σελ.: 256
Το «#GIRLBOSS» αποδεικνύει ότι η επιτυχία δεν εξαρτάται από το πανεπιστήμιο όπου φοίτησες ή από το πόσο δημοφιλής ήσουν στο σχολείο. Για να πετύχεις πρέπει να έχεις κότσια και να εμπιστεύεσαι το ένστικτό σου. Να γνωρίζεις ποιους κανόνες να ακολουθήσεις και ποιους να σπάσεις, πότε να προφυλαχτείς και πότε να αφήσεις την εκκεντρικότητά σου ελεύθερη.
24
ÉMILE GABORIAU
Έγκλημα στο Ορσιβάλ Μτφρ.: Γιώργος Ξενάριος Εκδόσεις Εξάντας Σελ.: 496
Ο Γκαμποριό είναι ο σημαντικότερος πρόδρομος του αστυνομικού μυθιστορήματος που επηρέασε συγγραφείς όπως ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ και μας εισάγει σε αυτό που αργότερα θα μετεξελιχθεί στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Επινοώντας πολλά από τα στοιχεία του σύγχρονου αστυνομικού μυθιστορήματος και προσθέτοντας το οξύ κοινωνικό του σχόλιο, αποτελεί δίκαια τον σημαντικότερο πρόγονο του είδους.
5.4.18 – lifo
31
KAYTO MEΛANI
26
27
28
25
EASTER BOOK LOVERS
ANDRÉ GEROLYMATOS
Εμφύλιος - Ελλάδα 1943-1949, Ένας διεθνής πόλεμος Mτφρ.: Διονύσης Αρκαδιανός Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 448
Ένα ιστορικό θέμα που είναι εν πολλοίς γνωστό και όλοι θεωρούν ότι το κατέχουν αναλύεται μέσα από μία μοναδική και πρωτότυπη ματιά. Ο πιο αιματηρός πόλεμος στην ιστορία της Ελλάδας γίνεται αντικείμενο μιας ψύχραιμης και συστηματικής μελέτης, αποκτώντας κινηματογραφική διάσταση. 25
26
CLAUDE AMOZ
Παιχνίδι στο καμένο δάσος Μτφρ.: Βάνα Χατζάκη Εκδόσεις Εξάντας Σελ.: 384
29
Ένα βιβλίο που αντλεί από τα ζοφερά βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Όπως και στα άλλα μυθιστορήματά της, έτσι και εδώ η Claude Amoz φέρνει στη σκηνή ήρωες που ζουν με ανοιχτές τις πληγές του παρελθόντος τους. Τη φαινομενική, όμως, καθημερινή ηρεμία σπρώχνει σιγά-σιγά σε μια υπέροχη μυθοπλαστική άβυσσο η αναπάντεχη, αλλά μοιραία ανατροπή.
27
ΤΖΑΚ ΚEΡΟΥΑΚ
∆όκτωρ Σαξ Μτφρ.: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 320
Σε αυτό το µυθιστόρηµα που στοιχειώνει τον αναγνώστη και καταπιάνεται µε µια εφηβεία σηµαδεµένη από έντονα βιώµατα, ο Τζακ Κέρουακ αφηγείται την ιστορία του Τζακ Ντουλουόζ, ενός Γαλλοκαναδού πιτσιρικά που µεγαλώνει, όπως και ο ίδιος ο Τζακ Κέρουακ, στο Λόουελ της Μασαχουσέτης.
30
28 KEN FOLLETT
Ένας στύλος φωτιάς
31
Μτφρ.: Ρηγούλα Γεωργιάδου Εκδόσεις Bell Σελ.: 1.032
Ένα κατασκοπευτικό θρίλερ που αξίζει να διαβάσετε, είτε λατρεύετε τα ιστορικά μυθιστορήματα είτε αναζητάτε τις επικές περιπέτειες. Φυσικά, ακολουθώντας την παράδοση όλων των τελευταίων έργων του Κεν Φόλετ, η υπόθεση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται μέσα του 16ου αιώνα, μια ταραχώδη εποχή θρησκευτικού μίσους και αλληλοσπαραγμού.
29
ΚOΛΣΟΝ ΓΟΥAΪΤΧΕΝΤ
Υπόγειος Σιδηρόδρομος Μτφρ.: Γιώργος Μπλάνας Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 432
Ο Γουάιτχεντ αναπλάθει με την αφήγησή του το έπος της Αμερικής, από τη βίαιη εκμετάλλευση των Αφρικανών μέχρι τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του σήμερα. Πρόκειται για τη λεκτική απόδοση της άγριας θέλησης μιας γυναίκας να σπάσει τα δεσμά της σκλαβιάς και συνάμα για έναν δυνατό στοχασμό περί της Ιστορίας που μοιραζόμαστε όλοι μας.
33
32
32 lifo – 5.4.18
30
PAUL AUSTER
4321 Mτφρ.: Μαρία Ξυλούρη Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 1.224
Στις 3 Μαρτίου 1947 γεννιέται ο Άρτσιμπαλντ Ισαάκ Φέργκιουσον. Από αυτή την αφετηρία ξεκινούν τέσσερα παράλληλα μονοπάτια ζωής: τέσσερις Φέργκιουσον που θα ζήσουν τέσσερις εντελώς διαφορετικές ζωές. Κάθε εκδοχή της ιστορίας διατρέχει το κατακερματισμένο πεδίο της Αμερικής των μέσων του 20ού αιώνα σε ένα μεγαλόπνοο μυθιστόρημα για το δικαίωμα στην ύπαρξη και τις ατελείωτες εκδοχές της.
31
GOTTFRIED SCHATZ
Βιολογία, ένας κήπος γεμάτος θαύματα Μτφρ.: Δήμητρα Τσαβάλου Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 180
Το ανά χείρας βιβλίο περιέχει 19 μικρά δοκίμια που είναι σαν ένα παραμύθι. Με ύφος αφηγηματικό, συχνά σε πρώτο πρόσωπο, και διάθεση στοχαστική, ενίοτε ποιητική, μας μεταφέρει σε έναν κήπο γεμάτο θαύματα, τον αόρατο κήπο της μοριακής και κυτταρικής βιολογίας, της βιοχημείας και της γενετικής – τον κήπο της αυτογνωσίας μας.
32
ΑΡΟΥΝΤAΤΙ ΡOΪ
Το υπουργείο της Υπέρτατης Ευτυχίας Μτφρ.: Μαρία Αγγελίδου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 576
Μια οδυνηρή ιστορία αγάπης και ταυτόχρονα μια αποφασιστική διαμαρτυρία που γράφεται με ψιθύρους και κραυγές, με δάκρυα και μερικές φορές με γέλια. Οι ήρωές της είναι άνθρωποι που έχουν συντριβεί και στη συνέχεια σώθηκαν από αγάπη και ελπίδα. Αυτό το υπέροχο βιβλίο επινοεί εκ νέου τι μπορεί να κάνει και να είναι ένα μυθιστόρημα.
33
ΑΛEΞΗΣ ΠΑΝΣEΛΗΝΟΣ
Ελαφρά ελληνικά τραγούδια Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 328
Καταδικασμένοι έρωτες και πολιτικές συνωμοσίες, ελαφρά ελληνικά τραγούδια, εκτελέσεις και καλλιστεία ξαναζωντανεύουν στους δρόμους της Αθήνας του 1950: μια μυθιστορηματική τοιχογραφία για μια εποχή δύσκολης ανάρρωσης ενός κόσμου που μάτωσε.
5.4.18 – lifo
33
ΚΟRRΈΣ Γαλάκτωμα σώματος σε άρωμα Cashmere Rose. gr.korres.com
CONVERSE Aπό τη σειρά Star Player. www.collectiveonline.com
CARPISA Κομψή, τροχήλατη βαλίτσα καμπίνας. carpisa.it
NAL PERSPOPER SHO
ΠΩΛΗΤΉΡΙΟ ΜΟΥΣΕΊΟΥ ΚΥΚΛΑΔΙΚΉ ΤΈΧΝΗΣ Λαμπάδα με κυκλαδικό ειδώλιο. cycladic.gr
UNITED COLORS OF BENETTON Ανδρικό κολεγιακό μπουφάν. gr.benetton.com
ΠΩΛΗΤΉΡΙΟ ΜΟΥΣΕΊΟΥ ΜΠΕΝΆΚΗ Διακοσμητικές χειροποίητες κεραμικές χήνες. benakishop.gr
REEBOK
ΤheGOODLIFO
Τα θρυλικά Montana Cans Club C. www.reebok.com
NEW CULT Από την καινούργια κολεξιόν της The Pack Society. www.newcult.gr
AVON Κραγιόν Mark Epic σε απίστευτα λαμπερό φούξια χρώμα. avoncosmetics.gr
ZUCCHERINO Νόστιμες πασχαλινές δημιουργίες. zuccherino.gr
SISLEY Κατακόκκινο γιλέκο με αναφορές από τα ’80s. sisley.com
NEW BALANCE Το ICONIC 574 σε κλασικό γκρι. www.newbalance.gr
ΈΠΙΠΛΑ ΚΌΚΚΙΝΟΣ Πουφ σε σχήμα αχλάδι. www.epiplakokkinos.gr
SWATCH Tα αγαπάμε γιατί δίνουν fun στην εμφάνισή μας. Swatch.com
YAMAMAY
Li-LA-LO
Καθημερινή τσάντα ώμου από ντένιμ. yamamay.com
Εμβληματικό δαχτυλίδι από την τελευταία συλλογή του οίκου. lilalo.com
TAVERNA MAGAZINE Η «Taverna» είναι ένα δίγλωσσο (αγγλικά/ελληνικά) περιοδικό που δοξάζει τον κόσμο του ελληνικού φαγητού. tavernamag.com 11.10.12 – lifo
35
KET H MARA RC RESE
ΑΥΤΌ ΤΟ ΠΆΣΧΑ ΤΑ LIDL ΧΑΡΊΖΟΥΝ ΧΑΜΌΓΕΛΑ
Νέες υπηρεσίες και δράσεις COSMOTE Family Η COSMOTE, πιστή στην υπόσχεσή της για έναν κόσμο καλύτερο για όλους, παρουσιάζει το COSMOTE Family, μία σειρά από υπηρεσίες, δράσεις και εργαλεία που έχουν στόχο να στηρίξουν την οικογένεια και την προσπάθεια των γονιών να προσφέρουν στα παιδιά τους τις απεριόριστες δυνατότητες του ψηφιακού κόσμου με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Με νέα, εμπλουτισμένα οικογενειακά προγράμματα κινητής, μέσω των οποίων οι γονείς οριοθετούν τη χρήση mobile data των παιδιών, τη νέα προηγμένη εφαρμογή γονικού ελέγχου αλλά και πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση του κοινού, το COSMOTE Family βοηθά τους γονείς να κάνουν το Internet ένα ασφαλές περιβάλλον ανάπτυξης και δημιουργίας για τα παιδιά. Για την εκπαίδευση του κοινού, η COSMOTE δημιούργησε το νέο portal e-parenting, όπου οι γονείς μπορούν να αναζητούν άρθρα για το θέμα της ασφαλούς πλοήγησης από εξειδικευμένους φορείς και να ενημερώνονται για τις νέες τάσεις και εφαρμογές.
Από 2 έως 7 Απριλίου, σε όλα τα καταστήματα της Lidl, κάθε αγορά ενός πασχαλινού τσουρεκιού προσφέρει 0,25 ευρώ στον οργανισμό Το Χαμόγελο του Παιδιού για την κάλυψη της διατροφής όλων των παιδιών που μεγαλώνουν στα σπίτια του οργανισμού. H Lidl Hellas πρόσφερε επιπλέον 1.500 τεμάχια τσουρέκια Favorina, τα οποία πωλήθηκαν στα μπαζάρ του οργανισμού σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, συγκεντρώνοντας το ποσό των 4.500 ευρώ. Στόχος της Lidl Hellas είναι η στήριξη των συνανθρώπων μας που μας χρειάζονται περισσότερο και με αυτό τον τρόπο εκφράζει τη συμπαράσταση και τη στήριξή της στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Η New Era και το Sake Tattoo Crew ένωσαν τις δυνάμεις τους Αφορμή γι’ αυτή την εκρηκτική συνεργασία στάθηκε το Fashion Room Service - Spring Edition που διοργάνωσε με πολύ μεγάλη επιτυχία το περιοδικό «Ozon Raw» στο ξενοδοχείο Hilton Athens. Φυσικά, η New Era ήταν εκεί με καλεσμένους το Sake Tattoo Crew για να δώσουν μια νότα streetwear αισθητικής σε ένα special διαμορφωμένο δωμάτιο που τα είχε όλα: τα αγαπημένα μοντέλα καπέλων της New Era, τα μοναδικά σχέδια των ταλαντούχων artists του Sake Tattoo Crew, live customization act υπό τους ήχους δυνατής hip-hop μουσικής και, φυσικά, πολύ καλή διάθεση που θύμιζε πάρτι.
Η Κωτσόβολος στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ» Η Κωτσόβολος συμμετέχει στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον II» του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με λύσεις για αναβάθμιση του συστήματος ψύξης/θέρμανσης καθώς και για παροχή ζεστού νερού στην πρώτη κατοικία, ενώ παράλληλα δίνει στους ενδιαφερόμενους τη δυνατότητα να μάθουν εάν είναι επιλέξιμοι για το πρόγραμμα. Οι αγορές των προϊόντων που αφορούν το πρόγραμμα μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς προκαταβολή και με πίστωση Κωτσόβολος. Τα προϊόντα είναι άμεσα διαθέσιμα, ενώ παρέχεται εγγυημένη εγκατάσταση μέσα από ένα εκτενές δίκτυο πιστοποιημένων και αδειοδοτημένων εγκαταστατών. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν σχετικά με το αν είναι επιλέξιμοι στο www.kotsovolos.gr/site/eksoikonomo ή στην ειδική γραμμή 210 2891005.
ΤheGOODLIFO
H RESOUL ΕΛΛΆΣ ΣΥΝΕΡΓΆΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΦΩΤΟΝΙ ΑΕΕ Μια νέα εποχή ξεκίνησε την 1η Μαρτίου 2018 για την εταιρεία Resoul Ελλάς A.E. και τη ΦΩΤΟΝΙ ΑΕΕ με την έναρξη της συνεργασίας τους για τη λήψη παραγγελιών, την τιμολόγηση και τη διανομή των προϊόντων της ΦΩΤΟΝΙ ΑΕΕ στην ελληνική αγορά. H ΦΩΤΟΝΙ ΑΕΕ είναι ένας από τους µεγαλύτερους αντιπροσώπους και διανοµείς ζαχαρωδών προϊόντων και εκλεκτών τροφίµων στην Ελλάδα, ενώ η RESOUL ΕΛΛΑΣ Α.Ε. έχει δοµήσει ένα δίκτυο διανοµής που συναντά τους Έλληνες καταναλωτές σε περισσότερα από 3.000 σηµεία πώλησης.
3.000 πασχαλινά τραπέζια στρωμένα με αγάπη από την ΑΒ Βασιλόπουλος
Η νέα #MYCALVINS καμπάνια Η Calvin Klein παρουσίασε τη νέα της παγκόσμια multi-media διαφημιστική καμπάνια για τα Calvin Klein Jeans. Η καμπάνια παρουσιάζει μια εξέλιξη στο παγκοσμίως αναγνωρισμένο call to action #MYCALVINS του brand Our Family. #MYCALVINS. Φωτογραφημένο από τον Willy Vanderperre, το νέο κεφάλαιο της καμπάνιας έχει ως πρωταγωνίστριες την ηθοποιό Millie Bobby Brown, την Paris Jackson και τη Lulu Tenney, μέλη της σημερινής οικογένειας της Calvin Klein. Η Millie Bobby Brown εμφανίζεται με κομμάτια από τη συλλογή Calvin Klein Jeans και η Paris Jackson και η Lulu Tenney φοράνε κομμάτια Calvin Klein Jeans συνδυασμένα με βασικά Calvin Klein Underwear tops. Το εξελιγμένο #MYCALVINS concept έχει την οικογένεια στο επίκεντρο, μια έννοια ενότητας μεταξύ δυνατών προσωπικοτήτων που ενδυναμώνεται περαιτέρω από τον συμβολισμό έντονα αμερικανικών στοιχείων.
Η ΑΒ Βασιλόπουλος γιορτάζει και αυτό το Πάσχα με προσφορά και φροντίδα. Με μεγάλη χαρά προσφέρει στα παιδιά όλης της Ελλάδας ξεχωριστά πασχαλινά σοκολατένια αυγά, διακοσμημένα από τα παιδιά της ΑΒητικής οικογένειας για έναν πολύ σημαντικό παιδικό σκοπό. Παράλληλα, συνεχίζει την παράδοσή της, στρώνοντας το πασχαλινό τραπέζι σε 3.000 οικογένειες με παιδιά που έχουν ανάγκη, σε όλη τη χώρα, ενώνοντας τις δυνάμεις της με το «Μπορούμε» και την «Τράπεζα Τροφίμων». Τα πασχαλινά σοκολατένια αυγά που ήδη βρίσκονται στα ράφια των καταστημάτων της ΑΒ είναι ιδιαίτερα και έχουν καλό σκοπό! Είναι διακοσμημένα με τις εμπνεύσεις, τη φαντασία αλλά και την τέχνη των παιδιών των εργαζομένων της εταιρείας, ενώ μέρος των πωλήσεων θα διατεθεί για τη στήριξη του έργου του σωματείου «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος». Με την αγορά κάθε πασχαλινού αυγού ΑΒ, 0,30 ευρώ θα διατίθενται για τη στήριξη του έργου του σωματείου, ενώ, πολλαπλασιάζοντας τη στήριξή της, η ΑΒ διπλασιάζει το ποσό. Πιο συγκεκριμένα, το συνολικό ποσό που θα συγκεντρωθεί θα διατεθεί για την ενίσχυση των γενικών νοσοκομείων Παίδων Πεντέλης, Ζακύνθου, Σερρών και Έβρου με ιατρικό εξοπλισμό. Και αυτήν τη χρονιά η ΑΒ κάνει το Πάσχα ξεχωριστό. Γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά από τη χαρά να προσφέρεις.
ΤheWeek
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα
ΣΙΝΕΜΑ Ένα ήσυχο μέρος Τζον Κραζίνσκι και Έμιλι Μπλαντ στο θρίλερ της εβδομάδας!
σελιδα
40
σελιδα
38
ΒΙΒΛΙΟ
ΒΓΕΣ ΕΞΩ
ΘΕΑΤΡΟ
Το Βυζάντιο στη Ρωσία - Δοκίμια Ιστορίας και Φιλοσοφίας
Τα νέα εστιατόρια της πόλης
Ψηλά από τη γέφυρα
σελιδα
41
σελιδα
42
σελιδα
44
ΣΙΝΕΜΑ Μπαρμπαρά
Η ταινία, που άνοιξε την ενότητα Ένα Κάποιο Βλέμμα του περσινού Φεστιβάλ Καννών και σφραγίστηκε από τη συγκλονιστική ερμηνεία της πρωταγωνίστριας Ζαν Μπαλιμπάρ, βγαίνει επιτέλους στις αίθουσες. Η Μπαλιμπάρ υποδύεται μια ηθοποιό που προετοιμάζεται να παίξει την τεράστια Γαλλίδα τραγουδίστρια Μπαρμπαρά σε μια κινηματογραφική ταινία, η οποία ακολουθεί την πορεία της πρωταγωνίστριας που σιγά-σιγά βυθίζεται στη ζωή και το έργο της τραγουδίστριας και παντρεύεται ένα φάντασμα, όπως πολύ σωστά σημειώνει ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος στην κριτική του. ä Σελ. 40
5.4.18 – lifo
37
απο τη γεωργια παπασταμου
SmallTalk
ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
EVENTS
Top
7
1. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ H τέχνη, ο εαυτός μου
Εξήντα εννιά σύγχρονοι εικαστικοί παρουσιάζουν μικρών διαστάσεων έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και φωτογραφίας με έμπνευση τα λόγια του Γάλλου λυρικού ποιητή Πολ Βερλέν: «Τέχνη είναι να είσαι απολύτως ο εαυτός σου». Ο Βερλέν θεωρείται ένας καθαρά λυρικός ποιητής που σημάδεψε τη μετάβαση από τον ρομαντισμό στο κίνημα του συμβολισμού και διακρίνεται για τo μουσικό αποτέλεσμα της γραφής του. ä Μέχρι 20/4, Depot Art Galery, Νεοφύτου Βάμβα 5, Τρ.-Παρ. 14:00-20:00, Σάβ. 11:00-15:00, είσοδος ελεύθερη
γούδια από το ξένο ρεπερτόριο, όπως τα «Elo hi» και «Ave Maria», και κομμάτια από την προσωπική τους δισκογραφία.ä 5/4, Αγγλικανική Εκκλησία Αγίου Παύλου, Φιλελλήνων 27 & Σιμωνίδου, 20:30, εισ.: 10 ευρώ
3. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Γιώργος Λαζόγκας, Το τυχαίο ως μέθοδος
38 lifo – 5.4.18
Η ιταλοπολωνικής καταγωγής ερμηνεύτρια Klaudia Delmer και ο τραγουδοποιός και τραγουδιστής Θοδωρής Κοτονιάς, που μετρά συνεργασίες με τον Ψαραντώνη, τον Νταλάρα κ.ά., εμφανίζονται ζωντανά στον ιδιαίτερο χώρο της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου με αφορμή τη Μ. Εβδομάδα. Μαζί με τον κιθαρίστα Βασίλη Κετεντζόγλου θα παρουσιάσουν ελληνικές παραδοσιακές και έντεχνες συνθέσεις, τρα-
STOEP TH S PR ES ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Φαίη Βέβη, Φ[ρ]Υ[κ]ΣΗ Η ηθοποιός και αυτοδίδακτη ζωγράφος Φαίη Βέβη παρουσιάζει στην πρώτη της ατομική έκθεση ζωγραφικής στο Pirée μια απεικόνιση της ανθρώπινης εξέλιξης όπως τη φαντάστηκε η ίδια.
Θοδωρής Κοτονιάς & Klaudia Delmer, Ζωή Ξανά
AΠΡ.
Αλέξανδρος Γερούσης O αρχιτέκτονας πίσω από το Haus N, τον νέο εντυπωσιακό πολυχώρο της Στοάς Καΐρη.
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να δημιουργήσετε το Haus N; Ποια ήταν η ιδέα; Έναν χρόνο πριν, ο Peter Niemann και η γυναίκα του Gunda επισκέφτηκαν την Αθήνα για την documenta 14. Μια σειρά γνωριμιών και συμπτώσεων τους έκανε να ενδιαφερθούν για τον χώρο στη Στοά Καΐρη, στο Μοναστηράκι, ακριβώς κάτω από το αρχιτεκτονικό γραφείο που διατηρώ. Συμφωνήσαμε απευθείας στην αισθητική και τον χαρακτήρα που θα έπρεπε να έχει ένας τέτοιος χώρος. Αντίστοιχη ήταν και η ευθυγράμμιση με την εικαστικό Αμαλία Βεκρή που μας έφερε σε επαφή και επιμελείται το πρόγραμμα του Haus N.
2. ΜΟΥΣΙΚΗ
5–11
THE FACE
Μέχρι 29/4, Pirée, Κάστορος 78, Τρ.-Παρ. 14:00-22:00, Σάβ.-Κυρ. 11:00-22:00, είσοδος ελεύθερη
Το Τυχαίο ως μέθοδος, η νέα έκδοση του ΕΜΣΤ, είναι μια δοκιμιακού τύπου αυτοβιογραφία του Γιώργου Λαζόγκα που μιλάει για την ουσία και τη μεθοδολογία της δουλειάς. Αντιπροσωπευτικά έργα της έκδοσης θα παρουσιάζονται ως τις 29 Απριλίου στο ισόγειο του μουσείου. Ο Λαζόγκας στο έργο του επικεντρώνεται στη διαδικασία επεξεργασίας της ύλης και στη βιωματική σχέση με τα υλικά αλλά και στη φιλοσοφική διάσταση εννοιών όπως το αρχέγονο, το παλίμψηστο, το σπάραγμα, η ζωή, ο θάνατος και ο χρόνος, τις οποίες διερευνά μέσα από το εικαστικό του έργο. ä Μέχρι 29/4, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, λεωφ. Καλλιρρόης & Αμβρ. Φραντζή (πρώην εργοστάσιο Φιξ), Τρ.-Κυρ. 11:00-19:00, εισ.: 2-4 ευρώ
Πώς θα περιέγραφες τον χώρο; Προσπαθήσαμε να αποφύγουμε εμφανείς design αναφορές. Αντίθετα, στόχος μας ήταν να αποκαλύψουμε τα υπάρχοντα υλικά και την ιστορία του χώρου. Αναδείξαμε τον βιομηχανικό του χαρακτήρα και ελευθερώσαμε την κάτοψη από χωρίσματα. Αυτό επέτρεψε στο Haus N να έχει ένα διευρυμένο πρόγραμμα λειτουργίας. Ως χώρος τέχνης, πέρα από εκθέσεις, μπορεί να φιλοξενήσει εκδηλώσεις, όπως επιδείξεις μόδας, συζητήσεις, μουσική αλλά και workshops σε σχέση με αρχιτεκτονική, design κ.ά. Μίλησέ μου λίγο για την ιστορία του κτιρίου. Το κτίριο κατασκευάστηκε το 1935 αρχικά ως χώρος πολλών μικρών εργαστηρίων (επισκευαστήρια όπλων, επεξεργασία υφασμάτων). Με την πάροδο του χρόνου οι χώροι συνενώθηκαν και απέκτησαν χρήσεις βιοτεχνίας, έως ότου, κάπου στο ’90, άρχισε η παρακμή του και είτε λειτουργούσαν ως αποθήκες είτε έμεναν άδεια. Κεντρική ιδέα ήταν να κάνουμε μια τομή στο κτίριο, χωρίς όμως να επιβάλουμε κάτι το ξένο και υπερβολικά σχεδιασμένο. Έτσι, τονίσαμε, για παράδειγμα, τα ίχνη της παλιάς διαρρύθμισης στο επίπεδο του δαπέδου και αποκαλύψαμε την οροφή από σκυρόδεμα, όπου, επισκευασμένες πλέον, οι ζημιές του χρόνου φαίνονται σαν ουλές σε γυμνό δέρμα. Τι εικόνα έχεις για τη γειτονιά αυτήν τη στιγμή; Όπως σε πολλές περιοχές της Αθήνας, έτσι και στο Μοναστηράκι το επιχειρηματικό μοντέλο τύπου Airbnb κυριαρχεί και είμαστε χαρούμενοι που δεν ανήκουμε σε αυτή την κατηγορία. Τι μπορεί να δει κανείς στο Haus N αυτήν τη στιγμή; Την έκθεση «Gοld und Liebe, Liebe für Gold» σε επιμέλεια της Αμαλίας Βεκρή, που θα είναι επισκέψιμη έως τις 21 Απριλίου με ωράριο λειτουργίας από Τρίτη έως Παρασκευή 15:00-20:00 και το Σάββατο 13:00-18:00. Haus N, Καΐρη 6, Μοναστηράκι
Yamamay
4. ΘΕΑΤΡΟ Ένας στρατιώτης που τον έλεγαν Λαβ
Ένα παιδί που το έλεγαν Λαβ είχε παραδοθεί από τους γονείς του σε ένα σκληρό και ανεξήγητο καθεστώς, ώστε να μη γίνει εγκληματίας. Μεγάλωσε σε ένα στρατόπεδο, όπου οτιδήποτε ανθρώπινο επέσυρε τιμωρία. Γι’ αυτό ο Λαβ αποφάσισε να δραπετεύσει, για να αναζητήσει ό,τι είχε στερηθεί: την αγάπη, τον έρωτα, τη χαρά, τη μουσική, την οικογένεια. Το πρωτότυπο έργο του Ιάσονα Σίγμα κέρδισε το πρώτο Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου 2016. ä 12/4-27/5, Εθνικό Θέατρο - Νέα Σκηνή Νίκος Κούρκουλος, Αγ. Κων/νου 22-24, Τετ.-Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:00, εισ.: 10-15 ευρώ
DANCE Trashformers Η ομάδα των Trashformers επιστρέφει με ένα ακόμη trash πάρτι τη Μεγάλη Πέμπτη στο 6 d.o.g.s. 5/4, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 23:00, εισ.: 5 ευρώ
Thursdays: Black Athena at Crust
5. DJ SET Cosmonauts Techno Easter: Benjamin Damage/ Deepbass Οι ρίζες του Benjamin Damage βρίσκονται στην underground σκηνή του Ηνωμένου Βασιλείου. Ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που υπέγραψε στη 50 Weapons, ενώ από το 2017 η δισκογραφική R&S Records αποτελεί το καινούργιο του «σπίτι». Μαζί του στο Steam o Deepbass από τη Γλασκώβη.ä 7/4, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Αθήνα, 00:00, εισ.: 10-13 ευρώ
6. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Από το Αρχείο του Δημήτρη Μανίκα: Αθήνα και Βιέννη
To residency των Black Athena ξεκινάει από τη Μ. Πέμπτη στο υπόγειο του Crust με hip hop, bass, footwork και space μουσική.
Το Death Disco αφιερώνει τη Μ. Παρασκευή στους σκοτεινούς, μελαγχολικούς και ρομαντικούς ήχους του παρελθόντος και στους Dead Can Dance. Στα decks θα είναι o Λεωνίδας Σκιαδάς και ο Νίκος Δρίβας. 6/4, Death Disco, Ωγύγου 16 & Λεπενιώτου, Ψυρρή, 00:00, εισ.: 5 ευρώ (με μπίρα/κρασί)
Deep Phase: Paul Darey / Mikee/ Dio Jr. Ο Αργεντίνος DJ και παραγωγός Paul Darey, resident επί σειρά ετών στο δημοφιλές Space club, έρχεται την Κυριακή του Πάσχα με ένα τρίωρο tech house και techno set στο Steam. 8/4, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, 00:00
DJ SET C. Aggelopoulos/ Dj Fo O resident DJ Christos Aggelopoulos υποδέχεται στο υπόγειο του Crust την Ελληνίδα dj DJ Fo στην πρώτη τους συνάντηση στα decks. Έχοντας το μακροβιότερο residency στην πόλη, καθώς το slot της στο Sodade συμπληρώνει σχεδόν 20 χρόνια, η Φώφη Τσεσμελή είναι μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φυσιογνωμίες της εγχώριας dance σκηνής.
Η Yamamay, πιστή στην έρευνα και στην ανάπτυξη, δεν σταματάει να καινοτομεί. Τώρα, στη σειρά SPACE προστίθεται ένα νέο μπαλκονέ σουτιέν, το Space Balcony. Πρόκειται για ένα επαναστατικό προϊόν που συνδυάζει δύο υφάσματα υψηλών προδιαγραφών, το Spacer και το Sensitive Sculpt® Light, με τις επιδόσεις της Lycra. Το αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικά ελαφρύ σουτιέν, ιδανικό για όλα τα μεγέθη, που αγκαλιάζει απαλά το στήθος κάθε γυναίκας. Παράλληλα, χάρη στο ύφασμα Sensitive Sculpt Light με 41% Lycra, εκτός από την υποστήριξη του στήθους, παρέχει απόλυτη άνεση και μεγάλη ελευθερία κινήσεων. Η Kate Upton, με το πρόσωπο και τις υπέροχες καμπύλες της, λανσάρει το νέο σουτιέν Space και γίνεται πρωταγωνίστρια της Yamamay Confident Beauty, της καμπάνιας που προσκαλεί κάθε γυναίκα να έρθει σε απόλυτη αρμονία με το σώμα της και να αισθανθεί άνετα και υπέροχα.
Ανακαλύψτε περισσότερα στο www.yamamay.com
6/4, Crust, Πρωτογένους 13, 23:00
December/ Manie Sans Delire/ Outermost O December, γνωστός για τις κυκλοφορίες του στις Blackest Ever Black, Mannequin Records, Jealous God και Return to Disorder, επιστρέφει στο six d.o.g.s παρέα με τους December, Manie Sans Delire και Outermost. Τα sets του έχουν στοιχεία από industrial, EBM και techno.
5/4, Crust, Πρωτογένους 13, 22:00
Dead Can Dance
Το νέο σουτιέν Space Balcony είναι εδώ για να αγκαλιάσει κάθε στήθος και να μας χαρίσει αυτοπεποίθηση.
Χαρακτηριστικά έργα του Δημήτρη Μανίκα από την Αυστρία, όπως η αποκατάσταση και επέκταση του πολιτιστικού κέντρου Wiener Urania, η αναμόρφωση και επέκταση του Ιστορικού Μουσείου της πόλης της Βιέννης και τα κτίρια γραφείων της Siemens-Kasern στο Σάλτσμπουργκ, παρουσιάζονται στην έκθεση-αφιέρωμα στον ταλαντούχο Έλληνα αρχιτέκτονα. Ο Μανίκας έχει συνεργαστεί με σημαντικά γραφεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση του σύγχρονου προσώπου της αυστριακής πρωτεύουσας.ä Μέχρι 20/5, Μουσείο Μπενάκη Κτίριο Οδού Πειραιώς, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Πέμπτη & Κυριακή 10:00-18:00, Παρασκευή & Σάββατο 10:00-22:00, εισ.: 6-3 ευρώ
6/4, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 00:00, εισ.: 5-8 ευρώ
7. ΘΕΑΤΡΟ Medeamaterial (Μήδειας Υλικό) Το έργο του σημαντικού Γερμανού δραματουργού Χάινερ Μίλερ, που έχει παιχτεί ελάχιστες φορές στην Ελλάδα, ανεβαίνει στο Bios σε σκηνοθεσία της Ευφροσύνης Μαστρόκαλου. Η ζωή του Μίλερ είναι συνυφασμένη με την πιο εφιαλτική εποχή της ιστορίας του 20ού αιώνα στην Ευρώπη: ναζισμός, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, διχοτόμηση της Γερμανίας, πόλεμος Γιουγκοσλαβίας, κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ. Αυτό αντικατοπτρίζεται στο έργο του με επαναλαμβανόμενες εικόνες αποχωρισμού, απώλειας, προδοσίας και καταστροφής. Το Μήδειας Υλικό δεν είναι μια καινούργια μετάφραση του ελληνικού μύθου αλλά η διερεύνηση του σύγχρονου κόσμου μέσα από το ιστορικό υλικό.ä 11/4-7/6, Bios, Πειραιώς 84, Τετάρτη & Πέμπτη 21:00, εισ.: 10-12 ευρώ
Showroom: Ερμού 64 (εντός στοάς στον 1ο όροφο),
Μοναστηράκι, 210 3258545 franandlili.gr
Follow us on FB: Fran & Lili Instagram: #franandlili
5.4.18 – lifo
39
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Ένα ήσυχο μέρος
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
Σκηνοθεσία: Τζον Κραζίνσκι Πρωταγωνιστούν: Τζον Κραζίνσκι, Έμιλι Μπλαντ, Μίλισεντ Σίμονς
40 lifo – 5.4.18
απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο
Κινηματογράφος
Μια οικογένεια ζει απομονωμένη στην απόλυτη σιωπή λόγω μιας αδιευκρίνιστης απειλής που επιτίθεται όταν ακούσει οποιονδήποτε ήχο.
VILLAGE RENTI 7,8,10,11,20 - VILLAGE MALL 2,7,14 - VILLAGE PAGRATI 1,4,5 - VILLAGE FALIRO 4,7,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,4,5 - ODEON MAROUSI 1,3 - ODEON ESCAPE 1,3 - ODEON STARCITY 1,6 - ΑΕΛΛΩ 1,4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 2 ΑΝΟΙΞΗ 1 - ΒΑΡΚΙΖΑ 1,2 - WEST CITY 1,2 - ΕΛΛΗ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 1,4,6 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1,2 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2 - ΖΕΑ
Σκηνοθεσία: Ματιέ Αμαλρίκ Πρωταγωνιστούν: Ζαν Μπαλιμπάρ, Ματιέ Αμαλρίκ Μια ηθοποιός παίζει την Μπαρμπαρά σε μια ταινία της οποίας τα γυρίσματα ξεκινούν σύντομα. Η Μπριζίτ δουλεύει τον χαρακτήρα της που την καταλαμβάνει, ώσπου κανείς δεν μπορεί να ξεχωρίσει την ηθοποιό από τον χαρακτήρα.
A quiet place
Στον γνώριμο τρόμο της παραβίασης της ιερής εστίας το Ένα ήσυχο μέρος προσθέτει την παράμετρο του φανταστικού, χωρίς να χάνει το focus στην απειλή που δέχεται η οικογένεια Άμποτ, ενδεχομένως διότι ο σκηνοθέτης, και γνωστός ηθοποιός, Τζον Κραζίνσκι δεν υπήρξε ποτέ θιασώτης του είδους του horror και δεν έχει, ευτυχώς, καμία αίσθηση ή πρόθεση μεταμοντέρνου σχολίου ή αυτοαναφορικής ειρωνείας. Κάπου στο μέλλον, η ανθρωπότητα φαίνεται να έχει ξεκληριστεί από τυφλά, μοχθηρά πλάσματα, χωρίς να γνωρίζουμε αν είναι εξωγήινα ή προϊόντα ολέθριων πειραματισμών που επιτίθενται σε ηχητικά ερεθίσματα που διεγείρουν τα υπερμεγέθη ώτα τους και τα κατασπαράζουν… αβλεπτί, όταν είναι ζωντανά. Απομονωμένοι στην αγροικία τους, ο πατέρας (Λι), η μητέρα ( Έβελιν) και τα δύο μεγαλύτερα παιδιά, ένα αγόρι (Μάρκους) και ένα κορίτσι (Ρέγκαν), βλέπουν το μικρότερο μέλος της οικογένειας να πέφτει θύμα απροσεξίας μετά από μια κοντινή βόλτα σε ένα εγκαταλελειμμένο κατάστημα, καθώς ο ήχος ενός ηλεκτρικού παιχνιδιού μετέτρεψε τον μικρό σε στόχο και, δυστυχώς, κανείς δεν πρόλαβε να αντιδράσει έγκαιρα μπροστά στους φονιάδες που ξεπήδησαν αστραπιαία από τις κρυψώνες τους. Η Ρέγκαν το φέρει βαρέως, γιατί ήταν εκείνη που του χάρισε κρυφά μπαταρίες για να ενεργοποιηθεί ο ήχος, αλλά ο Λι δεν έχει καιρό για ψυχοφθόρες ενοχές, επειδή η γυναίκα του είναι έγκυος και προέχει η ασφάλεια. Γενναία και στιβαρά, η ταινία εκτυλίσσεται μέσα σε απόλυτη σιωπή στη μεγαλύτερη διάρκεια του πρώτου μέρους, με μοναδική εξαίρεση μια εγκάρδια κουβέντα ανάμεσα στον γιο και στον πατέρα κάτω από τα νερά ενός καταρράκτη, εκεί όπου ο φυσικός θόρυβος σκεπάζει ευεργετικά τον ανθρώπινο λόγο. Όλοι βηματίζουν ξυπόλυτοι, προσεκτικά και διστακτικά, ψιθυρίζουν όταν δεν επικοινωνούν με νοήματα, εκτός από τη Ρέγκαν, που είναι κωφή – την υποδύεται η Μίλισεντ Σίμονς, η εξαιρετική (αληθινά) κωφή ηθοποιός που ξεχώρισε αισθητά στο πρόσφατο Wonderstruck του Τοντ Χέινς. Η ελπίδα της νέας ζωής που έρχεται και το ένστικτο της επιβίωσης ακυρώνουν το αδιέξοδο μιας βωβής οικογενειακής τραγωδίας και ο Κραζίνσκι απλώνει με οίστρο και δραματικές επινοήσεις το δράμα σε πολλαπλούς χώρους που διασταυρώνονται και αποδομούνται όσο πλησιάζει ο κίνδυνος. Σοφά μοιρασμένο σε δύο διακριτά μέρη, την άμυνα και την επίθεση, το Ένα ήσυχο μέρος δεν δείχνει ποτέ σημάδια κόπωσης ούτε χαμηλώνει την έντασή του, ακόμα κι όταν κόβει εντελώς τους ήχους και διακόπτει πρόσκαιρα τη δράση για την απαραίτητη ανασύνταξη και τη στρατηγική αντεπίθεσης. Όταν έρχεται η στιγμή να αποκαλύψει το απεχθές πρόσωπο των κακών, έχει ήδη φροντίσει να ορίσει ευκρινώς τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των τεσσάρων πρωταγωνιστών, αλλάζοντας ομαλά ταχύτητες. Αν και μοιάζει συναφές με το Don’t Breathe, το θρίλερ του Κραζίνσκι επιλέγει να εκδηλώσει το Κακό και να αφηγηθεί μια πιο συντηρητική ιστορία, στη μορφή της παραβολής της προστασίας του οικογενειακού ασύλου από τους παρείσακτους σε αντικειμενικά ακραίες συνθήκες. Ωστόσο το κάνει με ολόσωστη ανάλυση χαρακτήρων και δεξιοτεχνική σκηνοθεσία – η τρίτη απόπειρα του Κραζίνσκι πίσω από την κάμερα.
ΜΠΑΡΜΠΑΡΑ Barbara
«Κάτι άλλαξε/ ο αέρας είναι πιο ελαφρύς/ είναι αδιευκρίνιστο» έλεγε η Μπαρμπαρά στο «Regarde», μία από τις πολλές επιτυχίες που την έκαναν θρυλική στη Γαλλία και, παραδόξως, πουθενά αλλού. Ο αιθέριος νταλκάς της, ο τρόπος της να αποδίδει ντελικάτα και απεγνωσμένα ταυτόχρονα μπαλάντες με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, σαν να ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου για εκείνην, αποτελεί τη βασική πηγή έμπνευσης για την εκκεντρική μουσική βιογραφία που επιχειρεί ο Ματιέ Αμαλρίκ, με την πρώην σύζυγο και μητέρα των δυο γιων του Ζαν Μπαλιμπάρ στον ρόλο μιας ηθοποιού που προετοιμάζεται να παίξει την Μπαρμπαρά σε δική του σκηνοθεσία και βυθίζεται σταδιακά στην ψυχή και αυτό το αδιευκρίνιστο που πάντα κυνηγούσε, μια λύτρωση από τα τραύματα της παιδικής ηλικίας και έναν στόχο που έμοιαζε να μη βρίσκει ποτέ, παρά την αναγνώριση και την αγάπη που δεχόταν από κοινό και ομοτέχνους της. Η ταινία συχνά γλιστράει σε αχαρτογράφητα μονοπάτια, σαν να αναρωτιέται για τη φύση ενός αινίγματος, αλλά παραμένει συναρπαστική σε όλη της τη διάρκεια, αποκλειστικά και μόνο χάρη στην εκπληκτική ερμηνεία της Μπαλιμπάρ. Η ηθοποιός που κέρδισε επάξια το Σεζάρ Α’ Γυναικείου Ρόλου (και στην απονομή έβγαλε έναν συνεκτικό, μακρύ και συγκινητικό λόγο που αξίζει να δείτε) παντρεύεται κανονικά ένα φάντασμα και προσεγγίζει εντελώς μουσικά την Μπαρμπαρά, κυρίως μέσα από στίχους και τραγούδια, τον τονισμό και την εκφορά, και δευτερευόντως μέσα από το στυλ και την εμφάνισή της. Βρίσκεται σε εφάμιλλο και, τολμώ να πω, συχνά ανώτερο επίπεδο ταύτισης και καλλιτεχνικής μεταμόρφωσης από τη Μαριόν Κοτιγιάρ στο Ζωή σαν τριαντάφυλλο (απλώς η Μπαρμπαρά δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο η Πιαφ για να κάνει crossover). Η Μπαλιμπάρ αξιοποιεί το σοβαρό μουσικό της υπόβαθρο για να κατανοήσει πώς μια ηθοποιός, όπως στην ταινία, θα προσέγγιζε μια τραγουδίστρια ευάλωτη και ψαγμένη, τροβαδούρο και φαντεζί περσόνα ταυτόχρονα. Ακόμη και όταν η ταινία, που άνοιξε το Ένα Κάποιο Βλέμμα του περσινού Φεστιβάλ Καννών, ψάχνεται και επαναλαμβάνεται, μέρος της γοητείας της είναι η περιπλάνηση της πολυπρόσωπης ηρωίδας που διανύει μια συγκεκριμένη διαδρομή σε έναν μυστηριώδη ανθρώπινο τόπο. Πραγματικά σπουδαία ερμηνεία. ΑΝΔΟΡΑ - ΑΣΤΟΡ - ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS
ΟΙ ΔΙΚΟΙ ΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΙ Tesnota Σκηνοθεσία: Καντεμίρ Μπαλάκοφ Πρωταγωνιστούν: Ντ. Ζόβνερ, Όλ. Ντραγκάνοβα Ένα ζευγάρι εξαφανίζεται στη Ρωσία το 1998, ενώ η οικογένεια λαμβάνει ένα σημείωμα για λύτρα. Σ’ αυτή την κλειστή κοινότητα Εβραίων η ανάμειξη της αστυνομίας είναι εκτός συζήτησης. Πώς θα συγκεντρώσει η οικογένεια τα χρήματα για να σωθεί ο Νταβίντ;
Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Καντεμίρ Μπαλάκοφ, που απέσπασε το Βραβείο Κριτικών στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του περσινού Φεστιβάλ Καννών, δραματοποιεί την αληθινή ιστορία απαγωγής ενός νεαρού ζευγαριού αρραβωνιασμένων Εβραίων, μελών μιας μικρής κοινότητας στον Καύκασο, τη δεκαετία του ’90. Η εισαγωγή στη μικρή κοινωνία που θορυβείται και αντιδρά μάλλον στω-
ικά μετά το δυσάρεστο συμβάν παρουσιάζει ενδιαφέρον, το οποίο στη συνέχεια κρατάει αποκλειστικά η ενδιαφέρουσα ηθοποιός Ντάρια Ζόβνερ, η οποία υποδύεται την αδελφή του απαχθέντος Νταβίντ. Ο Μπαλάκοφ δείχνει αυτοπεποίθηση στους ρυθμούς που επιλέγει στην αργή αφήγηση και δεν διστάζει να προκαλέσει με μια σκληρή σκηνή με snuff υλικά από φόνους, αλλά δεν κλιμακώνει αναλόγως το δράμα του. ΝΙΡΒΑΝΑ
ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΜΙΑΣ ΝΎΧΤΑΣ Σκηνοθεσία: Στέφαν Κομαντάρεφ Πρωταγωνιστούν: Β. Μπάνοφ, Ι. Μπάρνεφ Σε μια συνάντηση με τον τραπεζίτη του, ένας ιδιοκτήτης μικρής επιχείρησης, που οδηγεί και ταξί, ανακαλύπτει ότι το τίμημα που έχει να πληρώσει για να πάρει δάνειο διπλασιάστηκε. Η επιτροπή που ακούει την καταγγελία του για εκβιασμό ζητάει από τον ίδιο να αναλάβει τις ευθύνες του.
Ο στενός και περιορισμένος χώρος μιας διαδρομής με ταξί μετατρέπεται σε πεδίο συζητήσεων και ντιμπέιτ στη διάρκεια μιας βραδιάς για ένα θέμα που εδώ και καιρό συζητείται και στη χώρα μας: την επικράτηση της ανομίας εις βάρος της τάξης και πώς αυτή επηρεάζει τις πράξεις των πολιτών όταν βρεθούν σε ακραίες καταστάσεις, κάτι που δίνει στον Βούλγαρο Στέφαν Κομαντάρεφ τη δυνατότητα να εκφράσει την απαισιοδοξία του για το παρόν και το μέλλον της χώρας του, που για τον ίδιο μοιάζει με ζούγκλα στην οποία επικρατεί ο νόμος του ισχυρού. Η επιλογή του όμως να συνδέσει, με χαλαρό έστω τρόπο, τις ιστορίες που διηγείται μοιάζει ακατανόητη, μπερδεύοντας την καταγγελία με τη μοίρα, ώστε να δώσει ένα πιο εκβιαστικό συναισθηματικά αποτέλεσμα. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΣΤΥ - ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ
GAME NIGHT Σκηνοθεσία: Τζ. Γκόλντσταϊν, Τζ. Φρ. Ντέιλι Πρωταγωνιστούν: Τζ. Μπέιμαν, Ρ. ΜακΆνταμς Μια παρέα μαζεύεται κάθε εβδομάδα για επιτραπέζια, αλλά αυτήν τη φορά ένα μέλος της βάζει πολύ ψηλά τον πήχη: προσκαλεί όλους να πάρουν μέρος σ’ ένα παιχνίδι μυστηρίου γεμάτο δολοφονίες, κακοποιούς και ομοσπονδιακούς πράκτορες, όπου τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και παιχνιδιού δεν είναι πολύ ευδιάκριτα.
Περισσότερο ενδιαφέρον στη σύσταση των χαρακτήρων, αλλά σχεδόν χωρίς καθοδήγηση στην πλοκή, που κυλά με μια σειρά σουρεαλιστικών επεισοδίων σε μια άτσαλη προσπάθεια των δημιουργών να μπερδέψουν το ψέμα με την αλήθεια, το Game Night χρησιμοποιεί ως δόλωμα την αγάπη για τα επιτραπέζια παιχνίδια για να φτιάξει μια κωμωδία καταστάσεων. Με παίκτες που σχηματίζουν διαφορετικού τύπου ζευγάρια, βουτηγμένα σε σύγχρονες ανασφάλειες, και οδηγό τους τον συνήθως μαζεμένο Κάιλ Τσάντλερ που βρίσκεται εκτός ελέγχου, όσα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια μιας περιπετειώδους βραδιάς μάλλον θα εκνεύριζαν τον τύπο του παίκτη που χρησιμοποιεί στρατηγική στο παιχνίδι του. Αυτό τον τύπο εκφράζουν και οι δύο πρωταγωνιστές (Μπέιτμαν και ΜακΆνταμς) που, αν και ξαφνικά βρίσκονται έξω από τα νερά τους, παραμένουν σε εξυπνακίστικο βαθμό cool, δείγμα του σχεδόν αδούλευτου σεναρίου. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 4,10,13 - VILLAGE MALL 5,10,13 - VILLAGE PAGRATI 4 - VILLAGE FALIRO 1,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 5 - ODEON MAROUSI 2 - ODEON ESCAPE 6 - ODEON STARCITY 10 - ΑΕΛΛΩ 3 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΙΓΛΗ 1 - ΒΑΡΚΙΖΑ 1,2 - WEST CITY 4 - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2 - ΝΑΝΑ 3,5 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1 - ΣΙΝΕΑΚ
ΔΟΚΙΜΙΟ
Ρωσία, Βυζάντιο και η αναζήτηση ενός χαμένου κόσμου
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΙΝΊΑ ANDREI RUBLEV
H έκδοση για το Βυζάντιο στη Ρωσία από τον Καστανιώτη που μόλις κυκλοφόρησε αποκαλύπτει τη μεγάλη διάσταση Ανατολής-Δύσης και τη διαρκή αναβίωση της Αυτοκρατορίας στις σύγχρονες αφηγήσεις.
από την τίνα μανδηλαρά
Βιβλίο
Α
ν θέλουμε να καταλάβουμε τη σημερινή κόντρα Ρωσίας-Δύσης και την πολυδιάστατη γεωπολιτική συνθήκη, βιβλία σαν κι αυτό είναι ουσιαστικά και θεμελιώδη. Αν όλη η ιστορία της Ρωσίας είναι μια αιματηρή συνέχεια απανωτών εξεγέρσεων και πολέμων, η βασική της ραχοκοκαλιά στηρίζεται στα δομικά κομμάτια του βυζαντινισμού και του προοδευτισμού, ισομερώς καταμερισμένα στην Ιστορία της. Αυτό τουλάχιστον αποκαλύπτει το βιβλίο αναφοράς Το Βυζάντιο στη Ρωσία - Δοκίμια Ιστορίας και Φιλοσοφίας που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση Ολέγ Τσυμπένκο, καθώς παραθέτει δύο δομικά, ενσωματωμένα στην Ιστορία της Ρωσίας, κείμενα. Η αιώνια κόντρα ανάμεσα στους προοδευτικούς φίλους της Δύσης, τους οποίους εκπροσωπεί, εν προκειμένω, ο Σολοβιόφ, και τους συντηρητικούς υποστηρικτές της Ανατολής, που αντιπροσωπεύονται από τον Λεόντιεφ, δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται: φανερώνει την ανάγκη των Ρώσων να ασπαστούν μεν τον κοσμοπολιτισμό του Πέτρου αλλά και να μην απαρνηθούν τις μυστικιστικές εντάσεις της ίδιας τους της ταυτότητας. Μια σειρά από μελέτες, όπως
αυτή με τίτλο Βυζάντιο και Ρωσία του Ιωάννου Μέγεντορφ, είχαν προ πολλού αποκαλύψει τη μεγαλόπνοη τάση της απέραντης χώρας να ταυτίζει το παλιό ιδανικό της Pax Romana με ένα είδος θρησκευτικής οικουμενικότητας – θαρρείς πως το μικρό μέγεθος δεν συνάδει με τη «μεγάλη σοβιετική ψυχή», όπως την αποκάλεσε μετέπειτα πολύ έξυπνα ο Στάλιν. Μπορεί, δηλαδή, οι φανατικοί οπαδοί του συντηρητισμού κατά την περίοδο του σχίσματος να επέμεναν με τρόπο εμμονικό και οπισθοδρομικό στα τελετουργικά της θρησκείας, ουσιαστικά όμως προασπίζονταν την άκρατη κατίσχυση της ρωσικής ταυτότητας, βάζοντάς τα, για παράδειγμα, με κορυφαίους συγγραφείς όπως ο Χέρτσεν, ο Τουργκένιεφ κ.λπ., οι οποίοι γρήγορα άφησαν πίσω τους την πατρίδα. Στα μάτια των συντηρητικών, οι προοδευτικοί ήταν απλώς αρνησιπάτριδες που ξεπερνούσαν ακόμα και τον μηδενισμό, έναν όρο που οι ίδιοι έφτασαν να υιοθετούν για τον εαυτό τους. Από την άλλη, ήταν τόση η εμμονή των θρησκόληπτων σλαβόφιλων με το τελετουργικό και τέτοια η άγνοια των πραγματικών αιτημάτων του απλού κόσμου που καθιστούσε τις θέσεις τους αδιανόητες. Αντιπαρερχό-
κονσταντίν λεόντιεφ βλαντίμιρ σολοβιόφ
Το Βυζάντιο στη Ρωσία - Δοκίμια Ιστορίας και Φιλοσοφίας Mτφρ.: Ολέγ Τσυμπένκο Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 312
μενος τη φανατική τους προσκόλληση στην παράδοση, ο Σολοβιόφ έθεσε σε κίνδυνο την ίδια του τη ζωή, φτάνοντας να διακηρύξει από τα πανεπιστημιακά έδρανα πως έπρεπε να δοθεί χάρη στους δολοφόνους του Τσάρου Αλέξανδρου Β’. Μέχρι τότε κανείς δεν τολμούσε να ταχθεί δημόσια κατά του συντηρητισμού, όπως έκανε ο ίδιος με το κείμενό του Ο βυζαντινισμός και η Ρωσία. Και, όπως συνέβαινε με όλους τους μορφωμένους Ρώσους του δικού του διαμετρήματος, τα διαβάσματά του κάλυπταν ένα τεράστιο φάσμα αναφορών, από τη θεολογία και την αισθητική μέχρι ζητήματα λογοτεχνικής κριτικής και φιλοσοφίας (ο ίδιος, μάλιστα, διαθέτοντας αρκετό χιούμορ, φρόντισε να γράψει και το δικό του επιτύμβιο σε μορφή ποιήματος, που μετέφρασε στα ελληνικά ο Δημήτρης Τριανταφυλλίδης). Παρ’ όλα αυτά, στο στρατόπεδο των σχισματικών, δηλαδή των αντιδραστικών που είχαν στραμμένο το βλέμμα, όπως ο αετός του Βυζαντίου, προς την Ανατολή παρά προς τη Δύση, υπήρχε ένα γοητευτικό κομμάτι που δεν αφορούσε μόνο το τελετουργικό και τις ερμηνείες των ιερών κειμένων και βιβλίων. Οι σλαβόφιλοι προασπίζονταν το μεγαλείο ενός απέθαντου κόσμου, αναπολώντας την ύπαρξη της χαμένης Kitezh, μιας πόλης που συμβολοποιούσε τη χαμένη ορθόδοξη ταυτότητα και το βυζαντινό κλέος, που τους καλούσε χτυπώντας τις καμπάνες του μέλλοντος (δεν είναι τυχαίος ο έντονα μελλοντολογικός χαρακτήρας των ταινιών του Ταρκόφσκι, κατευθείαν βγαλμένος από αυτή την ουτοπική συνθήκη). Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και ο Λεόντιεφ, ο οποίος, παρά τις συντηρητικές του εμμονές, ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα: δούλεψε ως διπλωμάτης, υπηρέτησε την πατρίδα του ως στρατιωτικός γιατρός στον πόλεμο της Κριμαίας και έγραψε εξαιρετικές νουβέλες, κάποιες από τις οποίες αφορούν και τα χρόνια που υπηρέτησε ως διπλωμάτης στην Ελλάδα. Παρά τις οπισθοδρομικές αντιλήψεις του, είναι υποβλητικές η ατμόσφαιρα και η μουσικότητα των γραπτών του, όπως μαρτυρά το εμβληματικό κείμενο που έρχεται τώρα στο φως σε αυτή την έκδοση από τον Καστανιώτη, κινούμενο στο ίδιο πάντα ανυψωτικό τέμπο: «Μήπως δεν είναι τρομακτικό και προσβλητικό να σκεφτόμαστε ότι ο Μωυσής ανέβηκε στο όρος Σινά, ότι οι Έλληνες έχτισαν τις εκλεπτυσμένες ακροπόλεις τους, οι Ρωμαίοι έκαναν τους Καρχηδονιακούς Πολέμους, ότι ο ιδιοφυής, πανέμορφος Αλέξανδρος, με τη φτερωτή περικεφαλαία του διάβηκε τον Γρανικό Ποταμό και πολέμησε στα Άρβηλα, ότι οι Απόστολοι κήρυτταν, οι ιερομάρτυρες υπέφεραν, οι ποιητές τραγουδούσαν, οι ζωγράφοι ζωγράφιζαν, οι ιππότες έλαμπαν στις κονταρομαχίες, μόνο και μόνο με σκοπό ένας Γάλλος ή Γερμανός ή Ρώσος αστός με δύσμορφο κωμικό ντύσιμο να ευημερεί “ατομικά” και “ομαδικά” στα ερείπια όλου αυτού του περασμένου μεγαλείου;». 5.4.18 – lifo
41
TASTE OF THE WEEK
Άνοιξη στο τραπέζι ☛ L' Abbuffata ☛ Ταβέρνα Σινάνης ☛ Atrium Greek bistrot κυνήγι τρούφας στα μετέωρα
aπο τη νικη μηταρεα
Βγεςέξωεπιτέλους
Το κυνήγι τρούφας είναι μια εξαιρετική πρόταση για λάτρεις και μη του είδους. Το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου ξεκινά το κυνήγι τρούφας στα Μετέωρα που διοργανώνουν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μετεώρων και το Μουσείο Μανιταριών. Με εξειδικευμένα τρουφόσκυλα αναζητούνται και βρίσκονται οι τρούφες, οι οποίες στη συνέχεια μετατρέπονται επί τόπου, από τους έμπειρους σεφ με τους οποίους το Μουσείο Μανιταριών συνεργάζεται, σε μια απίθανη τρουφομακαρονάδα. Μετά το τρουφοκυνήγι οι συμμετέχοντες επισκέπτονται το μουσείο, ξεναγούνται και απολαμβάνουν γευσιγνωσία διαφόρων ειδών μανιταριών. Πληροφορίες στο 24320 24959.
42 lifo – 5.4.18
μαλαγουζιά
r Η ιταλική κουζίνα έχει πολλούς φανατικούς θαυμαστές, όμως στο εστιατόριο Abbuffata, που σημαίνει «φαγοπότι», η κυρία της κουζίνας, η Δέσποινα, το κάνει πραγματικότητα. Μόλις διαβείς το κατώφλι του ιταλικού εστιατoρίου στον Πειραιά, που στεγάζεται σε ένα υπέροχο νεοκλασικό αρχοντικό του 1928, αμέσως καταλαβαίνεις την οικεία αίσθηση. Η Δέσποινα είναι πρόσχαρη οικοδέσποινα, φιλόξενη, και η κουζίνα της χαρούμενη. Η Ιταλίδα γιαγιά της τη μύησε στα μυστικά της νοστιμιάς του τόπου της. Η σούπα Ρapa al Ρomodoro (€6), με καταγωγή από τη Φλωρεντία, επαινέθηκε από τις πρώτες κουταλιές. Φρέσκια ντομάτα, ζυμωτό ψωμί και ρίγανη – τόσο απλά, αλλά με τόση τέχνη φτιαγμένη. Το προζυμένιο ψωμί, τα ζυμαρικά αλλά και τα γλυκά, όλα περνούν από τα χέρια της Δέσποινας που ακολουθεί, όπως οι παλιές νοικοκυρές, τον κύκλο των εποχών. «Βάζω την ψυχή μου όταν μαγειρεύω» λέει με πάθος και σερβίρει μέσα σε τηγάνι σπαγγέτι με L’ ΑBBUFFATA φρέσκα θαλασσινά (€17). Τροφαντές καραβίδες, γαρίδες και μύδια, όλα φρέσκα, με al dente ζυμαρικό. Το ραβιόλι με γέμιση σπανάκι και σάλτσα φρέσκιας τρούφας (€18) είναι καλοφτιαγμένο και απολαυστικό πιάτο. Η σπαλομπριζόλα από τα Ιωάννινα προσγειώθηκε στο τραπέζι πάνω σε ξύλινο πλατό και συνοδεύεται με πουρέ πατάτας και χοντρό αλάτι. Ευωδιαστή και ψημένη με μαεστρία, αποκαλύπτει βαθιά νοστιμιά. Επιδόρπιο επιβάλλεται να πάρετε. Η Δέσποινα είναι μαστόρισσα στα γλυκά και γι’ αυτό στο ισόγειο έχει φτιάξει ένα κουκλίστικο περιβάλλον που σερβίρει τσάι και καφέ συνοδεία χειροποίητων ιταλικών γλυκών. Το ζωηρόχρωμο γλυκό του κουταλιού βερίκοκο, γνωστό και ως καΐσι, σερβιρισμένο στο δαντελωτό πιατάκι, είναι γευστικότατο. Υπέροχος ο μπαμπάς με ρούμι και γλυκό κεράσι (€6). Η οινική λίστα προσφέρει καλές επιλογές από τον ιταλικό και ελληνικό αμπελώνα. Να L’ ΑBBUFFATA πάτε στο Αbbuffata επειδή ο χώρος είναι ωραίος και επειδή όχι μόνο θα φάτε καλά αλλά θα αισθανθείτε ότι σας περιποιήθηκαν αληθινά. L’ Αbbuffata, Κολοκοτρώνη 32, Πειραιάς, 213 0347456 r Καλαισθησία, ηρεμία και κομψότητα σε καλές δόσεις θα σε αγκαλιάσουν μόλις διαβείς το κατώφλι του Atrium Greek bistrot του ξενοδοχείου Herodion, κάτω από την Ακρόπολη. Σέρα γαλλικού εστιατορίου θυμίζει η σάλα, ένας ζεν κήπος με άφθονα φυτά και τους κορμούς των φωτισμένων δέντρων
Η βραβευμένη Μαλαγουζιά (ΠΓΕ Θεσσαλονίκη) του Κτήματος Αρβανιτίδη από τον Ασκό Θεσσαλονίκης είναι ένα λευκό, λαμπερό κρασί με «ελληνική» μύτη, αφού αποκαλύπτει στο ποτήρι αρώματα από ανοιξιάτικα άνθη, φασκόμηλο, μαντζουράνα και βότανα του βουνού. Με την πρώτη γουλιά σε κερδίζουν η φρεσκάδα, ο πλούτος και η ισορροπημένη γεύση του. Ένα κρασί που θα σταθεί ιδανικά δίπλα σε θαλασσινά, ψάρια και λαχανικά.
μέσα στον χώρο να στέκουν σαν γλυπτά. Όταν γνωρίσεις και την ευγενική ιδιοκτήτρια του Herodion Hotel, την Κάτια Τσιμιδοπούλου, με το ζεστό χαμόγελο, θα καταλάβεις αμέσως από πού πηγάζει αυτή η αρμονία. Στην κουζίνα, οι Μάριος Πιρπιρίδης και Μανώλης Μαυριγιαννάκης μαγειρεύουν με τεχνική και πάθος, επιλέγοντας τις καλύτερες πρώτες ύλες από διάφορα μέρη της Ελλάδος. Τη φρέσκια, μοντέρνα ματιά τους ανακαλύπτεις στους πληθωρικούς λουκουμάδες που γεμίζονται με μανούρι Ελασσόνας, περιχύνονται με μέλι, πασπαλίζονται με σουσάμι και σερβίρονται εντυATRIUM πωσιακά πάνω σε ξύλινο κορμό, σαν να αιωρούνται GREEK BISTROT (€8,50). Νόστιμο είναι το ραγού άγριων μανιταριών με ψητές γλυκοπατάτες, ενώ τη γευστική ένταση χαρίζει το βολάκι Τήνου (€7). Οι σεφ σερβίρουν κομψά τη μανιάτικη σαλάτα, με τα τραγανά φύλλα δεμένα σε μπουκετάκια, ενώ στη μέση του πιάτου φιγουράρει μοσχοβολιστός μοσχαρίσιος κιμάς με τσίλι και σφέλα Μάνης (€9). Το κερκυραϊκό σοφρίτο από μοσχαρίσιο φιλέτο σιγομαγειρεύεται μαστόρικα, συνοδεύεται από πατάτες τηγανητές (€22) και κάθε μπουκιά αποκαλύπτει βαθιά νοστιμιά. Ωραίο το παιχνίδι του ψητού σολομού με τον χυμό παντζάρι, που του χαρίζει ελκυστικό χρώμα, το διακριτικό άρωμα από τη μαστίχα Χίου και τη συνοδεία από φίνα κρέμα σκόρδου (€16). Δυνατός προμηνύεται ο γλυκός επίλογος με μελόπιτα Σίφνου με λευκή τρούφα και περγαμόντο που πρώτα τρώγεται με τα μάτια και μετά σε ταξιδεύει η διακριτική γλύκα της στο όμορφο Κυκλαδονήσι (€6). Συγκλονιστικά τα τραγανά churros που συνδυάζονται με κρέμα ρυζόγαλο και αποξηραμένα φρούτα (€6). Η λίστα κρασιών ATRIUM GREEK BISTROT που έχει επιμεληθεί ο Δημοσθένης Βασιλειάδης με ενδιαφέρουσες προτάσεις μικρών και μεγάλων Ελλήνων παραγωγών υποστηρίζει καλά την κάρτα φαγητού. Atrium Greek bistrot, Herodion Hotel, Ροβέρτου Γκάλη 4, Ακρόπολη, 210 9236832 r Ψάχνοντας τις αυθεντικές ταβέρνες, βρέθηκα σε μια περιφερειακή προπολεμική ταβέρνα στα Νέα Λιόσια, της οποίας η ιστορία κρατά από το 1936. Στο τιμόνι της ταβέρνας «Σινάνης», η τρίτη γενιά, η δημοσιογράφος Κατερίνα Σινάνη, που συνεχίζει την παράδοση του παππού της Τάσου και εξιστορεί με χαμόγελο: «Ξεκίνησε ως κουρείο και οινομαγειρείο τα δύσκολα εκείνα χρόνια. Η γιαγιά Κατίνα σέρβιρε κάποια πιάτα συνοδευτικά του κρασιού που έβγαινε από τα βαρέλια. Πριν από 30 χρόνια την ταβέρνα ανέλαβαν οι γονείς μου Σπύρος και Βάγια, προσφέροντας ποιοτικό κρέας ψητό αλλά και οικεία μαγειρευτά πιάτα». Τίποτα δεν έχει αλλάξει στη νοικοκυρεμένη σάλα: το πράσινο χρώμα της ελιάς έδωσε ένα φρεσκάρισμα στους τοίχους, ενώ στην ίδια θέση έχουν παραμείνει τα παλιά ξύλινα βαρέλια με το γιοματάρι, ο μεγάλος καθρέπτης και τα ίδια τραπεζοκαθίσματα. «Στην ταβέρνα μας σύχναζαν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης αλλά και ο αγωνιστής της ειρήνης Γρηγόρης Λαμπράκης, που έχει βαφτίσει και τον πατέρα μου. Όλοι αυτοί έχουν τιμήσει τα φαγητά μας» λέει η Κατερίνα σερβίροντας στο τραπέζι τα ζεστά άγρια χόρτα και τις ψητές φέτες από το χωριάτικο ψωμί. Το κατρούτσο με το ροζέ κρασί έχει πάρει θέση και τσουγκρίζουμε τα ποτήρια μαγεμένοι από την εκλεκτή πελατεία που κάποτε διασκέδαζε σε αυτή την ταβέρνα. Η σαλάτα με τις ολόφρεσκες καρδιές μαρουλιού ευωδιάζει από το λεμόνι και το καλό ελαιόλαδο (€3). Η ψητή φέτα με ντομάτα και πιπεριά καυτερή (€4) είναι καλοφτιαγμένη, πικάντικη όσο πρέπει και τόσο απολαυστική, που παραγγείλαμε και δεύτερη μερίδα. Τα ρεβίθια φούρνου με λίγη ντοματούλα τα μαγειρεύει μαστόρικα η κυρία Βάγια και τρώγονται με μεγάλη ευχαρίστηση (€4), το ίδιο και τα μοσχοβολιστά κεφτεδάκια (€6,50) με τις χειροποίητες τηγανητές πατάτες. Ο κύριος Σπύρος αποδείχτηκε μέγας ψήστης, πράγμα που ανακαλύπτεις στα γλυκοφάγωτα κοψίδια σιτεμένης προβατίνας (19 ευρώ/ κιλό) αλλά και στην εξαιρετική μοσχαρίσια μπριζόλα γάλακτος (€11). Στα διπλανά τραπέζια οι φιλιΤΑΒΈΡΝΑ ΣΙΝΆΝΗΣ κές παρέες απολαμβάνουν σουτζουκάκια, κοκκινιστό κατσαρόλας και λεπτοκομμένα αρνίσια παϊδάκια. Σπιτικό φαγητό με ποιότητα σε ένα ζεστό, ήρεμο και φιλόξενο περιβάλλον. Ένα γευστικό ταξίδι αναλλοίωτο στον χρόνο, που έχει συντηρήσει με μόχθο η οικογενειακή ταβέρνα. Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς με άρωμα κανέλας είναι κέρασμα για καλό κατευόδιο και υπόσχεση για επόμενη επίσκεψη. Ταβέρνα Σινάνης, Πριάμου 97, Νέα Λιόσια, 210 2629765
NooK
Μια διαφορετική πρόταση για έξοδο στο Ίλιον. Σε μια περιοχή που κρατάει ακόμα την παράδοση της συνοικίας, το NooK ήρθε πριν από περίπου έναν χρόνο και έφερε κάτι το διαφορετικό, κάτι από τον αέρα του κέντρου στο Ίλιον. Πίσω από το μαγαζί βρίσκονται νέοι άνθρωποι –ο ιδιοκτήτης Κωνσταντίνος Μητρόπουλος είναι μόλις 27 χρόνων– με φρέσκες ιδέες, που θέλησαν και πέτυχαν να κάνουν τη διαφορά στην περιοχή. Το αποτέλεσμα είναι ένας μίνιμαλ και ζεστός χώρος με έναν μεγάλο και άνετο καναπέ να ξεχωρίζει, που σου δημιουργεί την αίσθηση ότι είσαι για καφέ στο σαλόνι του σπιτιού σου. Η μουσική, χαλαρή, κινείται κυρίως σε τζαζ ρυθμούς και το κάνει ιδανικό για όλες τι ώρες της ημέρας, από νωρίς το πρωί για καφεδάκι ως αργά το βράδυ για χαλαρό ποτό. Στο NooK σε περιμένουν για να σου προσφέρουν specialty καφέδες, ελληνικά κρασιά και μπίρες, τα φημισμένα πλέον pancakes τους με δική τους ζύμη, καθώς και υπέροχα, ολόφρεσκα γλυκά όπως κέικ, τάρτες κ.λπ., τα οποία ετοιμάζουν οι ίδιοι καθημερινά. Τα Σαββατοκύριακα θα βρεις και ένα υπέροχο brunch, το μοναδικό στην περιοχή, το οποίο πρόσφατα εμπλουτίστηκε με επιπλέον πιάτα όπως burgers και αυγά ποσέ. Στα must try του NooK είναι και η δροσερή, σπιτική λεμονάδα του με γεύση τζίντζερ ή τσίλι.
Μπελ Επόκ
Ένα μαγαζί που σε ταξιδεύει σε μια άλλη, όμορφη εποχή. Στον Πειραιά θα συναντήσεις το Μπελ Επόκ, ένα μαγαζί που ξεχωρίζει αμέσως χάρη στο φωτεινό του αίθριο με το ασπρόμαυρο πλακάκι, τη vintage διάθεση, τα λουλούδια και τα πολλά όμορφα χρώματά του. Εξερευνώντας το εσωτερικό του μαγαζιού, αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για ένα μέρος που ακολουθεί τις δεκαετίες ’60s-’70s. Σε ένα κάδρο θα δεις τη Σκάρλετ Ο’Χάρα στην αγκαλιά του Ρετ Μπάτλερ, ενώ στον απέναντι τοίχο η Όντρεϊ Χέπμπορν σου θυμίζει πόσο ωραία ταινία είναι το Breakfast at Tifanny’s. Παράλληλα, η μουσική σε golden retro ήχους και τα πικάπ με τα βινύλια σε μεταφέρουν στην «Ωραία Εποχή». Μόλις καθίσεις σε σερβίρουν νερό αρωματισμένο με λεμόνι και δυόσμο. Στον κατάλογό του σε περιμένουν άπειρες επιλογές: brunch που σερβίρεται όλη την ημέρα, κοκτέιλ, pancakes, σαλάτες και open face sandwiches. Το Μπελ Επόκ φημίζεται και για τον πραγματικά ιδιαίτερο καφέ του, με χαμηλή οξύτητα και χαρμάνια πλούσια σε γεύση και αρώματα. Επιπλέον, εκεί θα βρεις και το Grate Balls of Fire, ένα παραδοσιακό απόσταγμα από το Μεξικό με αγαύη και καπνιστά χαρακτηριστικά. Προχωρώντας στον κατάλογο, θα βρεις τα κοκτέιλ. Και εδώ η φαντασία υπερισχύει με πρωτότυπους συνδυασμούς, μοναδικές παραλλαγές σε κλασικές συνταγές και μεγάλη ποικιλία σε premium ποτά που σε αφήνουν εντυπωσιασμένο. Το Μπελ Επόκ είναι ένα μαγαζί προσεγμένο ως την τελευταία λεπτομέρεια και σίγουρα θα γίνει το αγαπημένο σου στέκι. Extra tip: Στο Μπελ Επόκ θα βρεις και εξαιρετικά vegan πιάτα.
Extra Tip: Τώρα που ο καιρός ανοίγει, στο NooK ετοιμάζουν έναν όμορφο κήπο και μια πλούσια cocktail list για αξέχαστες καλοκαιρινές βραδιές.
Κάλχου 35 & Νέστορος, Ίλιον, 213 0437511, FB: NooKccp, Instagram: @NooK.official
Αριστοτέλους 10, Πειραιάς, 210 4297300, FB: belleepoqueinfo
5.4.18 – lifo
43
ΨΗΛΆ ΑΠΌ ΤΗ ΓΈΦΥΡΑ
Το χιούμορ δεν έχει θέση εδώ H Νικαίτη Κοντούρη σκηνοθετεί το έργο του Άρθουρ Μίλερ στο Εθνικό Θέατρο με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Κιμούλη.
απο τη λουίζα αρκουμανέα
Θέατρο
Τ
44 lifo – 5.4.18
ίποτα δεν μπορεί να σταματήσει τον Έντι Καρμπόνε. Ο ολέθριος μηχανισμός έχει τεθεί σε λειτουργία από τα πανάρχαια χρόνια. Ο χαμός του είναι προδιαγεγραμμένος. Ούτε ο εαυτός του, ούτε οι οικείοι του, ούτε ο φόβος της κοινωνικής κατακραυγής μπορούν να σταθούν εμπόδιο στον σκοτεινό χείμαρρο που θα ξεχυθεί από μέσα του. Κι εμείς καλούμαστε να παρακολουθήσουμε αυτό το θρίλερ, όπως οδηγείται σε κορύφωση και λύση, τους έξι τελευταίους μήνες της ζωής του μεσήλικα Ιταλοαμερικανού λιμενεργάτη Έντι Καρμπόνε. Ο Μίλερ θεωρούσε αυτό το έργο την «ελληνική» τραγωδία του. Αν ο σοφόκλειος ήρωας είναι «αυτός που, αβοήθητος από τους θεούς και αντιμέτωπος με την ανθρώπινη αντιξοότητα, λαμβάνει μια απόφαση που πηγάζει από τα βαθύτερα στρώματα της ατομικής φύσης του και μετά τυφλά, άγρια, ηρωικά, διατηρεί αυτή την απόφαση ακόμη κι αν τον οδηγεί στην καταστροφή του»*, τότε μπορούμε να δούμε σε ποιον βαθμό ο Μίλερ ακολουθεί ετούτο το υψηλό πρότυπο, πλάθοντας τη δική του εκδοχή, εφαρμόζοντας την πεποίθησή του ότι η τραγωδία ως είδος μπορεί να αφορά όχι μόνο εξέχοντα μέλη της κοινωνίας αλλά και ανθρώπους της εργατικής τάξης. Ο Έντι Καρμπόνε υπερασπίζεται μέχρι τελικής πτώσης τη σκοτεινή, αιμομικτική επιθυμία της καρδιάς και του σώματός του, ακόμη κι αν αυτή κρίνεται φρικώδης από τον περίγυρό του. Αρνείται την κοινή ηθική, παραβιάζει τους κανόνες, θυσιάζει τα πάντα για χάρη του τρομερού σκοπού του. Σίγουρα η συμπεριφορά του στερείται ηρωισμού και μόνο αξιοθαύμαστη δεν μπορεί να θεωρηθεί: «Ξέρω καλά πως ο Έντι είχε άδικο και ξέρω επίσης πως ο θάνατός του ήταν ανώφελος» συνοψίζει τα αισθήματά μας ο δικηγόρος Αλφιέρι, αφηγητής της ιστορίας και άτυπος εκπρόσωπος του Χορού, «αλλά στη δική μου μνήμη άφησε κάτι αγνό. Όχι, όχι, η πράξη του δεν ήταν αγνή, ο ίδιος ήταν αγνός, γιατί ξεγύμνωσε την ψυχή του και μας την έδειξε όπως ήτανε. Γι’ αυτό νομίζω πως τον αγαπάω
πολύ περισσότερο απ’ όλους τους λογικούς πελάτες μου»**. Το Ψηλά από τη γέφυρα λειτουργεί σε δύο τουλάχιστον σημαντικά επίπεδα: το ένα αφορά τη σωματικότητα, το πάθος, τα ένστικτα, τους νόμους του αίματος, ενώ το άλλο αφορά την πολιτική συνείδηση, όπως αυτή διαμορφώνεται τη δεκαετία του ’50 σε μια Αμερική που ταλανίζεται από την ψυχροπολεμική υστερία και το κυνήγι «κόκκινων» μαγισσών του γερουσιαστή Μακάρθι. Ο Μίλερ, αν και βασίζεται σε αληθινή ιστορία, παίρνει πολύ μεγάλο ρίσκο συνταιριάζοντας στο ίδιο έργο την παράνοια της αιμομικτικής επιθυμίας με την παράνοια που είχε σπείρει στη χώρα η κυβερνητική τρομοκρατία, δηλητηριάζοντας τις ψυχές των ανθρώπων. Αν η πρώτη αναδύεται σαν ανεξέλεγκτη ασθένεια, η δεύτερη συνιστά καθαρή βαρβαρότητα. Εγκλωβισμένος ανάμεσα σε αυτές τις δύο ακραίες διαστρεβλώσεις, την εσωτερική και την εξωτερική, ο Έντι καταλήγει στα πρόθυρα της τρέλας και διαπράττει την πλέον βδελυρή πράξη του χαφιεδισμού: καταδίδει στις Αρχές τους δύο μετανάστες που φιλοξενεί σπίτι του, προκειμένου να εμποδίσει τον γάμο του νεότερου από αυτούς με το αντικείμενο του πόθου του, την ανιψιά του. Ο Πίτερ Μπρουκ, ο οποίος σκηνοθέτησε το παρθενικό ανέβασμα του έργου στο Λονδίνο το 1956, ανέδειξε τη φυσική υπόσταση της φτωχογειτονιάς του Μπρούκλιν όπου κατοικούν οι ήρωες και μετέτρεψε την κοινότητα αυτή σε μια εξωτερίκευση της συνείδησης του ήρωα. Ο Βέλγος σκηνοθέτης Ίβο βαν Χόβε, στη δική του εκδοχή πριν από τρία χρόνια, έγδυσε το έργο από κάθε νατουραλιστικό στοιχείο και αφηγήθηκε μια ιστορία αρχετυπικών συγκρούσεων μέσα σε έναν άδειο, περιφραγμένο χώρο, όπου τα σώματα παλεύουν με τα πάθη τους. Φορώντας ρούχα καθημερινά, οι ήρωες «μοιάζουν να υπάρχουν ταυτόχρονα στην παρούσα στιγμή και στην αιωνιότητα με την ίδια ένταση»***. Όποιον δρόμο και αν διαλέξει κανείς, αμφιβάλλω αν η κωμωδία θα περνούσε ποτέ από το μυαλό του. Κι όμως, αυτή την εντύπωση αποκομίζουμε στο πρώτο μέρος της παράστα-
i AΡΘΟΥΡ MIΛΕΡ Ψηλά από τη γέφυρα Μετάφραση: Γιώργος Κιμούλης - Νικαίτη Κοντούρη Σκηνοθεσία-διασκευή: Νικαίτη Κοντούρη Σκηνικά-κοστούμια: Γιώργος Πάτσας Μουσική: Σοφία Καμαγιάννη Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος Επιμέλεια κίνησης: Αγνή Παπαδέλη-Ρωσσέτου Βίντεο: Γιώργος Ζώης Διανομή: Γιώργος Κιμούλης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Νίκος Χατζόπουλος, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Στάθης Παναγιωτίδης, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Κώστας Φαλελάκης, Πάρις Θωμόπουλος, Τάσος Πυργιέρης, Νικόλας Χανακούλας, Ίλια Αλγκάερ, Κώστας Κοράκης, Θάλεια Γρίβα, Γιώργος Ματζιάρης, Αναστάσης Συμεών Λαουλάκος
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, 210 5288170-171, 210 7234567
σης του Εθνικού. Κι ενώ κάνουμε υπομονή, πιστεύοντας πως σταδιακά το ανάλαφρο κλίμα θα υποχωρήσει, τα πράγματα εξελίσσονται ολοένα προς το χειρότερο. Ο βασικός πομπός της αστεΐζουσας διάθεσης, ο Γιώργος Κιμούλης, ενώ διαθέτει τα προσόντα να ανταποκριθεί στις δραματικές απαιτήσεις του κεντρικού ρόλου, επιλέγει να κατεβάσει το επίπεδο τόσο χαμηλά ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα επιστροφής σε καμία διεκδίκηση σοβαρότητας. Είναι λυπηρό να παρακολουθεί κανείς έναν ηθοποιό να θέτει τόσο ανενδοίαστα τις ακονισμένες τεχνικές του ικανότητες στην υπηρεσία του ευτελούς χιούμορ. Στη σκηνή μεταξύ Έντι και Αλφιέρι, όταν ξεδιπλώνεται στο κείμενο η ομοφοβική κριτική του πρώτου απέναντι στον νεαρό Ροντόλφο, το «καναρίνι» με τα εκκεντρικά σακάκια που ξέρει να ράβει φορέματα, να μαγειρεύει και να τραγουδάει με άνεση τις ψηλές νότες –περίτρανες, κατά τη γνώμη του Έντι, αποδείξεις για τη «γυναικωτή» φύση του μετανάστη που έχει ερωτευτεί την ανιψιά του–, ο πρωταγωνιστής ενδίδει σε έναν δόλιο χλευασμό του αντιπάλου του, που μόνο σε κακή επιθεώρηση ταιριάζει. Γκριμάτσες, κοροϊδίες και «κλεισίματα του ματιού» επιστρατεύνται για να εξασφαλίσουν σε άφθονες δόσεις το γέλιο του κοινού, που παρασύρεται έτσι προς το πιο ποταπό είδος διασκέδασης: το κράξιμο του (πιθανολογούμενου) γκέι «θύματος». Μπορεί ο Έντι Καρμπόνε να είναι λιμενεργάτης, γαλουχημένος στο υπερ-αρρενωπό περιβάλλον του λιμανιού, σε καμία περίπτωση όμως δεν δικαιολογείται η απόδοση του ρόλου μέσα από τέτοιες ειρωνικές κορόνες που κραυγάζουν για την υποκριτική ευκολία τους. Όπως είναι αναμενόμενο, ακόμη κι όταν στο δεύτερο μέρος της παράστασης ο πρωταγωνιστής αποφασίζει να αλλάξει τόνο και να σταματήσει τις «πλάκες», είναι πια αργά. Η κρίσιμη σκηνή του φιλιού μεταξύ Έντι και Ροντόλφο προκαλεί μοιραία το γέλιο του κοινού, που εκτονώνει την αμηχανία του με τον τρόπο που του έχουν ως τώρα υποδείξει. Όπως έσπειρες, θα θερίσεις. Καταδικασμένη από την ερμηνεία του πρωταγωνιστή της, η παράσταση χάνει κάθε ελπίδα να ανακάμψει στην πορεία. Η σκηνοθεσία αδυνατεί να πλάσει ένα στέρεο οικοδόμημα, να μεταδώσει την αίσθηση της κορυφούμενης απειλής, να παρουσιάσει πειστικά ανθρώπους που παλεύουν με νύχια και με δόντια να επιπλεύσουν, αλλά πνίγονται τελικά στη θάλασσα των πιο βίαιων ενστίκτων τους. Το αποτέλεσμα παραμένει σχηματικό, ένα περίγραμμα της δράσης, την οποία παρακολουθούμε σχεδόν αμέτοχοι, παγωμένοι. Από τον υπόλοιπο θίασο διασώζεται ο Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, ο μόνος που καταφέρνει να μας μεταδώσει την αγωνία του ήρωά του, του Ροντόλφο, όταν υπερασπίζεται με πάθος τη θέση του αλλά και την αξιοπρέπεια των μεταναστών στην πρώτη σκηνή της Β’ Πράξης. Η Μαρία Κεχαγιόγλου, παρά το ταλέντο και την εμπειρία της, μοιάζει κι αυτή παροπλισμένη στον ρόλο της συζύγου του Έντι. Μοναδική παρηγοριά μας το σκηνικό του Γιώργου Πάτσα, μια εντυπωσιακή «βροχή» από αλυσίδες και σκουριασμένους ναυτικούς γάντζους που κρέμονται πάνω από τις ζωές των ηρώων, έτοιμοι να τους συνθλίψουν ανά πάσα στιγμή. *Bernard M.W. Knox, «The Heroic Temper: Studies in Sophoclean Tragedy» (μετάφραση δική μου) ** «Ψηλά από τη γέφυρα», μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ *** Ben Brantley, The New York Times
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Οι ημέρες των γιορτών
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Εργασιακά θέματα και ζη-
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Οι γεννημένοι το
θα έχουν αρκετό άγχος και κούραση, καθώς θα προσπαθείτε να συνδυάσετε τις επαγγελματικές σας υποχρεώσεις με την προσωπική σας ζωή και δεν θα λείψουν οι εντάσεις. Το τετράγωνο Ερμή και Κρόνου μπορεί να φέρει κάποια αναστάτωση στις σχέσεις με εργοδότες. Οι μέρες είναι δύσκολες καθώς προσπαθείτε να αντεπεξέλθετε στις απαιτήσεις όλων, οπότε θα πρέπει να επιστρατεύσετε τη διαλλακτικότητά σας, ώστε να αποφύγετε τα χειρότερα. Ωστόσο είναι και η Αφροδίτη, η οποία σχηματίζει αρμονικές όψεις με τον Κρόνο και θα επηρεάσει θετικά τα οικονομικά σας, τα οποία θα αυξηθούν σημαντικά, όμως λόγω των ημερών θα έχετε και πολλά έξοδα, οπότε θα πρέπει να κινηθείτε μέσα σε λογικό πλαίσιο. Δευτέρα και Τρίτη θα είναι κρίσιμες μέρες για τη σχέση με ένα φιλικό σας πρόσωπο, με το οποίο μπορεί να ψυχρανθείτε για οικονομικούς λόγους. Η ερωτική σας ζωή χρήζει βελτίωσης.
τήματα της καθημερινότητας θα περάσουν αρκετά σκαμπανεβάσματα και δεν θα λείψουν οι στιγμές που θα νιώσετε πιεσμένοι, ωστόσο είναι ένα καλό διάστημα για τα οικονομικά σας. Το τετράγωνο Ερμή - Κρόνου θα προκαλέσει εμπόδια στις μετακινήσεις και στις συνεννοήσεις σας, οπότε φροντίστε να είστε ξεκάθαροι, αν συζητήσετε τους όρους μιας νέας συνεργασίας. Οι γεννημένοι το δεύτερο δεκαήμερο προσέξτε τι σας τάζουν, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εξαπατηθείτε. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Κρόνου φέρνει ευχάριστες εξελίξεις στον τομέα της καριέρας και είστε αρκετά αισιόδοξοι για το μέλλον. Τις ημέρες του Πάσχα αφιερώστε τες στα αγαπημένα σας πρόσωπα και εξοικονομήστε χρόνο για να κάνετε μια εκδρομή ή ένα ταξίδι που θα συμβάλει στη βελτίωση της ερωτικής σας ζωής. Καινούργιες γνωριμίες θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον σας και θα ασχοληθείτε πολύ με θέματα εξωτερικής εμφάνισης. Οι ελεύθεροι κερδίζετε τις εντυπώσεις.
πρώτο δεκαήμερο θα διευκολυνθείτε πολύ σε θέματα της καθημερινότητας καθώς και σε ό,τι έχει να κάνει με την εργασία και θα δείτε αξιοσημείωτη αύξηση του εισοδήματός σας, ωστόσο θα σας απασχολήσουν πολύ τα ερωτικά σας και θέματα παιδιών. Τα έξοδα σας επίσης αυξάνονται λόγω των ημερών και αν σας παρασύρει η καταναλωτική μανία, θα βρεθείτε σύντομα σε αδιέξοδο. Ταξίδια, μετακινήσεις, ευνοούνται μεν, δεν θα λείψουν όμως και ορισμένα μικροεμπόδια, τα οποία θα είναι παροδικά. Τις ημέρες του Πάσχα προσπαθήστε να εξοικονομήσετε χρόνο για τις προσωπικές σας ανάγκες και επιθυμίες, ώστε να χαλαρώσετε και να ξεκουραστείτε. Συναντήσεις και επαφές με αγαπημένα πρόσωπα θα σας δώσουν χαρά, δεν αποκλείεται όμως σε κάποιες φάσεις να μπουχτίσετε, ειδικά οι νέοι, που θα θέλετε να δώσετε έμφαση στην προσωπική σας ζωή. Καινούργιες γνωριμίες θα κάνουν αρκετά ενδιαφέρουσα και περιπετειώδη την ερωτική σας ζωή.
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Μέσα στις επόμενες μέρες σάς δίνεται η ευκαιρία να ταξιδέψετε, καθώς προβλέπεται σημαντική βελτίωση στα οικονομικά σας, οι γεννημένοι το δεύτερο δεκαήμερο όμως μπορεί να κλατάρετε από τις πολλές υποχρεώσεις και να αναβάλετε τελικά μια εκδρομή ή ένα ταξίδι. Η επιρροή του τετραγώνου Ερμή - Κρόνου μπορεί να προκαλέσει κάποια εμπόδια στις μετακινήσεις σας και είναι πολύ σημαντικό να είστε προσεχτικοί σε θέματα οδήγησης. Τις ημέρες του Πάσχα δεν αποκλείεται να νιώσετε πιεσμένοι στην προσπάθειά σας να ικανοποιήσετε τους πάντες, επειδή όμως πρέπει να εξοικονομήσετε χρόνο και για τις προσωπικές σας επιθυμίες, θα πρέπει να διαχειριστείτε τις καταστάσεις με ψυχραιμία. Οι γεννημένοι το πρώτο δεκαήμερο προσέξτε την καταναλωτική μανία που σας πιάνει. Η ερωτική σας ζωή περνά διακυμάνσεις και δεν είστε κατασταλαγμένοι σχετικά με μια πρόσφατη σχέση.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Οι ημέρες των
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Οι πιέσεις που δέχεστε μέσα στις επόμενες μέρες θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στις σχέσεις σας και αντί να γιορτάσετε το Πάσχα με τα αγαπημένα σας πρόσωπα, υπάρχει κίνδυνος να γίνετε μαλλιοκούβαρα, ειδικά οι γεννημένοι το πρώτο δεκαήμερο. Προσπαθήστε να είστε πιο συγκαταβατικοί, εκτός κι αν υπάρχουν απωθημένα που βγαίνουν στην επιφάνεια εξαιτίας των δυσαρμονικών όψεων Ερμή - Κρόνου, οπότε θα είναι αρκετά δύσκολο να κρατήσετε τις ισορροπίες. Τα οικονομικά σας είναι σχετικά καλά, επειδή όμως είναι μια εποχή που τα έξοδα είναι κατά πολύ αυξημένα, μην κάνετε υπερβολές που θα σας οδηγήσουν σε αδιέξοδο. Αν ταξιδέψετε, μεριμνήστε για το κατοικίδιό σας εγκαίρως, ώστε να του εξασφαλίσετε ήρεμη διαβίωση, ενώ θα απουσιάζετε. Όσον αφορά την ερωτική σας ζωή, κάποιοι προσπαθούν να διαβάλουν τη σχέση σας και πρέπει να προσέχετε σε ποιους εμπιστεύεστε τα μυστικά σας.
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Οικονομικά θέματα
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Οι επόμενες μέρες θα είναι αρκετά κουραστικές, καθώς δέχεστε την επιρροή των δυσαρμονικών όψεων Ερμή - Κρόνου και θα περάσετε αρκετές στιγμές επανεξετάζοντας τις σχέσεις και τις συνεργασίες σας, όμως καλό είναι να αποφύγετε τη λήψη αποφάσεων και να δώσετε έμφαση σε θέματα της καθημερινότητας. Οι ημέρες του Πάσχα θα σας ζορίσουν ακόμα περισσότερο και στην προσπάθειά σας να τους ικανοποιήσετε όλους γύρω σας θα ξεπεράσετε κατά πολύ τα όρια των αντοχών σας. Τα οικονομικά σας είναι ένα θέμα που δεν παύει να σας απασχολεί, θα μπορέσετε όμως να πραγματοποιήσετε ένα ταξίδι στο οποίο ποντάρατε πολύ και θα εξοικονομήσετε χρόνο για τον εαυτό σας. Οι γεννημένοι το πρώτο και δεύτερο δεκαήμερο μπορεί να βρεθείτε αντιμέτωποι με την αδιαλλαξία συγγενικών σας προσώπων και θα νιώσετε έντονα την ανάγκη να σπάσετε τα δεσμά για να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες σας. Σχέση/γάμος θα περάσει μια σχετική ένταση.
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Είστε αυτή την
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Για εσάς προβλέ-
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Τα οικονομικά σας θα σας απασχολήσουν πολύ μέσα στις επόμενες μέρες, καθώς θα θέλετε να τακτοποιήσετε τις οφειλές σας, αλλά θα πρέπει να εξοικονομήσετε και κάποια χρήματα για τις προσωπικές σας ανάγκες, οπότε το άγχος και η ένταση θα είναι αναπόφευκτα. Προτιμήστε να προμηθευτείτε τα δώρα των γιορτών από φιλοζωικούς και φιλανθρωπικούς συλλόγους, ώστε να κάνετε την προσφορά σας, και μην εμπιστεύεστε τον καθένα που θα σας πουλήσει τέτοιους είδους υπηρεσίες. Τις ημέρες του Πάσχα επαφές με αγαπημένα πρόσωπα θα σας δώσουν χαρά και θα αναπληρώσετε τυχόν κενά στις σχέσεις σας. Ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα οδήγησης. Μη βιάζεστε να φτάσετε στον προορισμό σας και αποφύγετε την οδήγηση αν καταναλώνετε αλκοόλ. Οι γονείς θα έχετε την ευκαιρία να περάσετε όμορφες στιγμές ανάπαυλας με τα παιδιά, ενώ οι ελεύθεροι θα γνωρίσετε αρκετά ενδιαφέροντα πρόσωπα.
α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Για εσάς ξεκινά ένα διάστημα κατά το οποίο θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί όσον αφορά τις σχέσεις σας –εργασιακές και προσωπικές–, καθώς το τετράγωνο Ερμή-Κρόνου μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση. Επειδή δεν φημίζεστε για τη διαλλακτικότητά σας, προβλέπονται εντάσεις. Η ανάγκη σας να βελτιώσετε τα οικονομικά σας μπορεί να σας οδηγήσει σε ενέργειες που θα έχουν αντίκτυπο στη σταδιοδρομία σας. Αποφύγετε τις επιπολαιότητες και κάθε είδους ενέργεια που μπορεί να σας φέρει αντιμέτωπους με τον νόμο. Τις ημέρες του Πάσχα, προβλέπονται ευχάριστες στιγμές με την οικογένεια και τους φίλους για εσάς του πρώτου δεκαημέρου. Οι γεννημένοι το τρίτο θα πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί, καθώς υπάρχει έντονο παρασκήνιο και δεν πρέπει να βασίζεστε στην εχεμύθεια ορισμένων. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Κρόνου επηρεάζει θετικά τα οικονομικά σας και μπορείτε να κάνετε ένα ταξίδι με το ταίρι σας.
StarFax
θα σας απασχολήσουν κυρίως μέσα στις επόμενες μέρες και θα έχουν να κάνουν κυρίως με οφειλές. Ενδεχομένως να συναντήσετε καθυστερήσεις αν περιμένετε χρήματα, εσείς όμως του τρίτου δεκαημέρου πρέπει να προσέξετε σε ποιους εμπιστεύεστε τη διαχείριση των πόρων σας. Τις ημέρες του Πάσχα προβλέπεται αύξηση του εισοδήματός σας καθώς και των εξόδων σας, οπότε θα πρέπει να κρατήσετε άμυνες στο ξόδεμα των χρημάτων. Το τετράγωνο Ερμή - Κρόνου μπορεί να προκαλέσει κάποια ένταση στις διαπροσωπικές σας σχέσεις, αλλά, καθώς θα υπάρχει και το τρίγωνο Αφροδίτης - Κρόνου, θα εξισορροπηθούν οι καταστάσεις, αρκεί φυσικά κι εσείς να είστε διατεθειμένοι να κάνετε ορισμένες υποχωρήσεις. Ταξίδια και εκδρομές ευνοούνται. Ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα οδήγησης. Όσον αφορά την ερωτική σας ζωή, είστε αρκετά ενθουσιασμένοι με μια καινούργια σχέση, όμως μπορεί να προκύψουν επικοινωνιακά θέματα που θα σας προβληματίσουν.
γιορτών θα είναι για εσάς μια ευκαιρία για ανάπαυλα, αρκεί να δώσετε στον εαυτό σας τον απαραίτητο χρόνο για να αναπληρώσετε τις δυνάμεις σας. Ωστόσο, επειδή είστε κολλημένοι με την τάξη και την καθαριότητα, μάλλον θα κουραστείτε παραπάνω στη προσπάθειά σας να τα έχετε όλα στην εντέλεια, κάτι που μπορεί να έχει επιπτώσεις στις σχέσεις σας. Το Πάσχα προβλέπονται όμορφες στιγμές με τα παιδιά και τα αγαπημένα σας πρόσωπα, εσείς όμως του τρίτου δεκαημέρου μπορεί να αρπαχτείτε με το ταίρι σας, αν δεν συμφωνούν οι διαθέσεις σας. Ταξίδια και μετακινήσεις χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής καθώς και ό,τι έχει να κάνει με τις οικονομικές σας συναλλαγές. Οι γεννημένοι το δεύτερο δεκαήμερο θα κάνετε μια καινούργια γνωριμία που θα σας ενθουσιάσει, όμως μην προτρέχετε. Μην εξιδανικεύετε ανθρώπους και καταστάσεις και κρατήστε αποστάσεις από όσους σας τάζουν τον ουρανό με τα άστρα.
πεται ένα αρκετά κουραστικό διάστημα όσον αφορά θέματα καθημερινότητας και εργασίας και δεν θα λείψουν οι εντάσεις και οι παρεξηγήσεις με άτομα από τον χώρο της δουλειάς. Ερμής και Κρόνος σε δυσαρμονικές όψεις θα προκαλέσουν εμπόδια στις μετακινήσεις σας και ασυνεννοησία με ανθρώπους του περιβάλλοντός σας. Είναι πολύ σημαντικό να μην ξεφύγετε από τα όρια του επιτρεπτού όσον αφορά τη συμπεριφορά σας απέναντι στους άλλους. Ωστόσο η προσωπική σας ζωή θα είναι αρκετά καλή, καθώς δέχεστε τη θετική επιρροή του τριγώνου Αφροδίτης - Κρόνου και προβλέπονται ευχάριστες στιγμές στη σχέση σας. Τις ημέρες του Πάσχα δώστε έμφαση στην οικογένεια, φροντίστε να βρεθείτε οπωσδήποτε με ηλικιωμένα μέλη που περιμένουν την παρουσία σας και αποφύγετε τις υπερβολές με το ξόδεμα των χρημάτων σας. Νέοι έρωτες ξεκινούν παθιασμένα, αλλά είναι αμφίβολη η διάρκειά τους.
εποχή υπ’ ατμών και από την ανυπομονησία σας να ταξιδέψετε μπορεί να σας διαφύγουν σημαντικές λεπτομέρειες ή να έχετε ακόμα και οικονομικές απώλειες. Η ανάγκη σας για αποδράσεις και ψυχαγωγία είναι έντονη, ωστόσο, επειδή είναι ένα διάστημα που μπορεί να συμβούν ορισμένες ανατροπές στα σχέδιά σας, μη βασίζεστε στους άλλους και φροντίστε να έχετε εξασφαλίσει τις μετακινήσεις σας. Το τετράγωνο Ερμή - Κρόνου θα προκαλέσει ασυνεννοησία με πρόσωπα του περιβάλλοντός σας και θα δοκιμαστούν οι σχέσεις σας, αν σας παρασύρει η αισθηματική σας κατάσταση. Όσον αφορά τα οικονομικά σας, ιδιαίτερη προσοχή! Υπάρχει κίνδυνος να εξαπατηθείτε. Τυχερά παιχνίδια μπορεί να τα θεωρήσετε μια καλή λύση για να αυξήσετε το εισόδημά σας, αλλά μάλλον θα απογοητευτείτε. Η προσωπική σας ζωή μπορεί να επηρεαστεί από πιέσεις τρίτων σχετικά με τις ημέρες του Πάσχα, είναι όμως θέμα δικών σας προτεραιοτήτων.
Sudoku No 549 7
5
4
6 3
6 4
1
6 2 3 1 4 3
6 5
4
8 1
3 7
1
9
2
Η λύση του προηγούμενου 5 3 4 2 1 7
9 8 7 3 4 6
6 2 1 8 5 9
3 7 8 5 2 1
4 9 5 6 7 3
1 6 2 9 8 4
2 5 6 7 3 8
7 4 9 1 6 2
8 1 3 4 9 5
8 1 7 4 2 3 9 5 6 6 5 3 9 1 7 4 8 2 9 2 4 6 8 5 1 3 7
5.4.18 – lifo
45
05—11.04.2018
TheLiFOTeamPicks
aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α
!
46 lifo – 5.4.18
Άντε πάλι με τα σουβλιστά αρνιά, τα κόκκινα συγά που βάφονται και τα περισσότερα καταλήγουν στα σκουπίδια –γιατί πόσα αυγά να φας πια– και ξανά μανά η επανάληψη του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» στην κρατική τηλεόραση. Μήπως πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τα έθιμά μας;
Κάθε Πάσχα με πιάνει το ίδιο παράπονο: θα ήθελα να έχω κι εγώ ένα χωριό, να καταφεύγω στη φύση και στην ηρεμία, να τρώω σούπερ κοψίδια και να γεμίζω τις μπαταρίες μου. Αντ’ αυτού, ζω σε ένα νησί όπου μέσα στις επόμενες μέρες αναμένεται να εκδράμει το μισό Λεκανοπέδιο. Νομίζω πως θα καταφύγουμε Αθήνα μεριά – δυο βήματα και άδεια.
Ένας από τους καλύτερους χαρακτηρισμούς που άκουσα τελευταία ειπώθηκε από τύπο με φουλάρι και βαμμένο μαλλί στο διπλανό τραπέζι, που έδινε διάλεξη με κοινό την παρέα του για ώρες και δεν άφηνε κανέναν άλλον να ακουστεί. Δεν έχω ιδέα για ποιον μιλούσε, αλλά τον είπε «αισθητικά καλλιεργημένο και καυλιάρη άνθρωπο» και τώρα θέλω σκαλισμένα αυτά τα λόγια στην ταφόπλακά μου.
Μερόπη Κοκκίνη
Κορίνα Φαρμακόρη
Γεωργία Παπαστάμου
Βαγγέλης Λιακόγκονας
Χρήστος Παρίδης
Άγγελος Κλειτσίκας
Κορυφώνεται το Θείο Δράμα, ωστόσο μέσα σε αυτές τις 40 ημέρες δεν συνέβησαν και λίγα δραματικά. Ενδεικτικά, μητροπολίτης συνεχίζει, μετά τη δίκη του, να καταφέρεται εναντίον συνανθρώπων του, επαναλαμβάνοντας χυδαίες ύβρεις, υποκινώντας μέχρι και δολοφονίες. Μέσα στις άγιες τούτες ημέρες έγινε επίσης γνωστό ότι 29χρονη που τη βίαζε ο ιερέας πατριός της τελικά αυτοκτόνησε. Αλλού διάβασα ότι σε λειτουργία ακολουθίας Χαιρετισμών επισημάνθηκε από κληρικό το αποτρόπαιο της ευθανασίας, αφού η πράξη «είναι δεκτή μόνο όταν τελείται από τον Θεό». Πριν από τρία χρόνια πήγα τον Ορφέα για ευθανασία. Λίγο πριν του κάνουν την ένεση, με κοιτούσε και χαμογελούσε. Κανείς δεν μπορεί να με πείσει για το αντίθετο. Ο Ορφέας ήταν σκύλος.
Ολοκληρώθηκε την Κυριακή των Βαΐων η χειμερινή θεατρική σεζόν. Αν και με τα νέα ήθη του ελληνικού θεάτρου, αμέσως ξεκινάει η ανοιξιάτικη περίοδος, πριν έρθουν οι ζέστες και το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Ένα ήταν το συμπέρασμα φέτος: δεν μπορούσες με βεβαιότητα να ξεχωρίσεις μια παράσταση, να πεις ότι υπήρχε ένα «αριστούργημα» που δεν έπρεπε επ’ ουδενί να χάσεις. Όπως πάντα, ξεχώρισαν ερμηνείες, αλλά τίποτα δεν τάραξε τα νερά. Ίσως και να αποκαλύφθηκε (για μια ακόμα φορά) η σχετική ένδεια και ο μιμητισμός που χαρακτηρίζει το ελληνικό θέατρο όσον αφορά τον πειραματισμό και τη σκηνοθεσία. Η μεγάλη έλλειψη ουσιαστικής θεατρικής εκπαίδευσης και ο μόνιμος εφησυχασμός που βασίζεται στην αυτοδίδακτη μαεστρία και στο ένστικτο του κάθε φιλόδοξου νέου σκηνοθέτη.
Έχει έρθει αυτή η περίοδος που αγοράζω λουλούδια από τη λαϊκή και αλλάζουν τα vibes σε ολόκληρο το σπίτι. Τι κι αν βρίσκομαι σε αυτό ελάχιστα τελευταία –και ακόμη κι αν βρίσκομαι, μάλλον για δουλειά θα είναι–, υπάρχουν στιγμές που το μυαλό χάνεται, οι σκέψεις σταματούν, το βλέμμα πέφτει πάνω στην ανθοδέσμη και ξαφνικά όλα μοιάζουν πολύ πιο εύκολα. Ακόμη και κάτι τόσο φαινομενικά απλό και αθώο μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε τα προβλήματα της καθημερινότητας. Δεν το πίστευα, μέχρι που το είδα να συμβαίνει και σ’ εμένα.
Πλέον, βαριέμαι απερίγραπτα την τηλεκριτική και όλες τις πομπώδεις ανοησίες της. Για την επιστροφή Λαζόπουλου μια απορία έχω μόνο: γιατί ένας άνθρωπος με τόσο διαφημισμένη (εδώ και χρόνια) έμπνευση να επιστρέψει με μια ξαναζεσταμένη, μπαγιάτικη σούπα; Η μόνη απάντηση που μπορώ να δώσω είναι ότι ο δημιουργός έχει χάσει από καιρό την επαφή του με τον κοινωνικό σφυγμό. Γιατί την άλλη πρόχειρη απάντηση, ότι το τηλεοπτικό σύστημα μας θεωρεί ακόμα ζωντόβολα που θα κάτσουν φρόνιμα και θα χαχανίσουν με οτιδήποτε τους σερβιριστεί, θα ήθελα να την αποφύγω. Υπάρχει το Netflix, το Fox, το ΗΒΟ για να τους δείχνει τον δρόμο. Δεν μπορεί, κάποια στιγμή θα τον δουν.
Την εβδομάδα που επέστρεψαν, έπειτα από δύο δεκαετίες, οι «10 Μικροί Μήτσοι» (και ήταν αξιοπρεπώς ίδιοι, αλλά μάλλον ξεπερασμένα βαρετοί), επέστρεψαν επιτέλους και οι Στέρεο Νόβα, κι αυτοί μετά από δύο δεκαετίες, με νέο υλικό. Τα βήματα επανένωσης ήταν τόσο συγκινητικά αργά, από το πάρτι της LiFO το 2008 μέχρι κάποια κοινά DJ sets και τον νέο δίσκο πέρασαν ήδη 10 χρόνια, αλλά, κατά τη γνώμη μου, η αναμονή άξιζε: ούτε ακριβώς ίδιοι ούτε ξεπερασμένα βαρετοί, όπως ο Λαζόπουλος, μου έδωσαν μια ισορροπία που χρειαζόμουν.
O Τζώρτζης μπορεί να μην είναι το καλύτερο παιδί του «Μasterchef», αλλά τόση ομοφοβία επί της οθόνης είχαμε καιρό να βιώσουμε. Όσον αφορά την απαράδεκτη συμπεριφορά του διδύμου ΤσίκιληΓλωσσίδη σε όλη τη διάρκεια του διαγωνισμού, είναι πλέον εμφανές ότι υπάρχουν για την τηλεθέαση και μόνο, μια καρικατούρα της ελληνικής κοινωνίας. Σοβαρά, όμως, αν έκανα αυτό το επάγγελμα, δεν θα ήθελα με την καμία να τους έχω ούτε συνεργάτες ούτε καν υπαλλήλους.
Άρης Δημοκίδης
Μαρία Παππά
Θοδωρής Αντωνόπουλος
Γιάννης Κωνσταντινίδης
Νικόλας Σεβαστάκης
Εκατόν δύο περιστατικά με πάνω από 120 θύματα σημείωσε για το ’17 το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας. Στα 47 στοχοποιήθηκαν ΛΟΑΤKI άτομα, στα 34 μετανάστες/ πρόσφυγες, στα 11 ιεροί ή συμβολικοί χώροι της εβραϊκής κοινότητας, στα 7 υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εργαζόμενοι σε σχετικές οργανώσεις/ φορείς, σε 2 ημεδαποί λόγω θρησκεύματος, ενώ 1 αφορούσε Ρομά. Μολονότι τα ρατσιστικά περιστατικά με μετανάστες/ πρόσφυγες και Ρομά είναι προφανώς αρκετά περισσότερα των καταγεγραμμένων, η έκθεση αυτή είναι αρκετά ενδεικτική – το Δίκτυο επισημαίνει ότι αυξήθηκαν η παρουσία ομάδων με ξενοφοβικές ιδεολογίες και οι εκδηλώσεις οργανωμένης βίας, διαπίστωσε εντούτοις «σαφέστερα και ταχύτερα αντανακλαστικά από τις αρμόδιες Αρχές». Ο μηδενισμός του κοντέρ είναι, βέβαια, υπόθεση και χρέος της Κοινωνίας των Πολιτών!
O John Ogah, ο Νιγηριανός λαθρομετανάστης στη Ρώμη που άοπλος όρμησε σε ένοπλο ληστή και τον παγίδευσε μέχρι που ήρθαν οι καραμπινιέροι να τον πιάσουν, μετά όμως το έσκασε, φοβούμενος τη σύλληψη ως «χωρίς χαρτιά», αλλά τον βρήκαν και τον ευχαρίστησαν, χαρίζοντάς του άδεια παραμονής, και, τελικά, ανήμερα του καθολικού Πάσχα βαπτίστηκε από τον Πάπα, με νονό τον αρχηγό της αστυνομίας, αποτελεί έναν τόσο τρομακτικά αληθινό θρίαμβο της χριστιανοδημοκρατικής Δύσης, που αξίζει έναν Βίκτωρα Ουγκώ για να τον απαθανατίσει. Επιπλέον, συνδυαζόμενος με την «παραδρομή» του Πάπα περί ανυπαρξίας της Κολάσεως, στούκαρε στη μνήμη, αφήνοντας ως αποτύπωμα καραμπόλας τον στίχο «εδώ είν’ ο παράδεισος κι η κόλαση εδώ», με τη συγκλονιστική φωνή της Βίκυς Μοσχολιού. Κάτι που ίσως προαναγγέλλει γλεντζέδικο ελληνικό Πάσχα.
Κουράσαμε τον κόσμο, τους φίλους, τους Αθηναίους, αλλά η ανυδρία των ημερών στη Θεσσαλονίκη ήταν το κύριο θέμα της ζωής μας. Γιατί δεν μπορούσες να πλύνεις ούτε μια σαλάτα και επανήλθε η ξηρά τροφή. Έξω από την αίσθηση του βρόμικου, η άνοιξη δεν έχει ακόμα βρει τον ρυθμό της, ενώ η προηγούμενη βδομάδα ήταν φορτωμένη με πλήθος υποχρεώσεων. Δυο ωραία δώρα: το δοκίμιο του Φρεντερίκ Βορμς (Frédéric Worms) Oι χρόνιες παθήσεις της δημοκρατίας (μτφρ.: Γιώργος Φαράκλας, Πόλις) και το μεγάλο τεύχος της «Νέας Εστίας» με αφιέρωμα στην ποιητική γενιά του ’70. Ευτυχώς, έχουμε ακόμα έντυπα που μπορούν να ισορροπούν λυτρωτικά ανάμεσα στη γνώση και στην απόλαυση.
Χριστίνα Γαλανοπούλου
Διαβάζοντας αυτές τις μέρες το ιταλικό μυθιστόρημα του Πάολο Κονιέτι Τα οχτώ βουνά, ταξίδεψα στα καλοκαίρια των παιδικών εξερευνήσεων. Στις σελίδες του βιβλίου περιπλανιέσαι σε φανταστικούς και πραγματικούς κόσμους. Δεντρόσπιτα, ανακαλύψεις μιας χαμένης αθωότητας, εγκαταλελειμμένα σπίτια, τοπία, φίλοι, φύση, βουνά, ανθρώπινες σχέσεις, μονοπάτια και η συνειδητοποίηση της κληρονομιάς που κουβαλάμε από τα ανέμελα παιδικά χρόνια. Ταυτόχρονα, το βιβλίο αυτό είναι μια σπουδή στη μοναχικότητα, στην αγάπη και στην οικογένεια. Όπως είπε και ο ίδιος πρόσφατα: «Η πραγματική φιλία είναι σαν το καταφύγιο». Γιάννης Πανταζόπουλος
Πάνος Μιχαήλ Δεν υπάρχουν μικρές και μεγάλες βδομάδες, καρδιά μου. Ούτε βέβαια αναλήψεις. Περιλήψεις γνώσης, ναι. Χωρίς ίχνος γνώσης, άλλωστε, δεν είναι δυνατό ν’ αγγίξεις τη ζωή. Μονάχα το κέλυφός της. Πρέπει να ψάξεις, να ψάξεις πολύ βαθιά και να καταλάβεις πως ανάμεσα στην παλιά σου αλήθεια και το νέο σου ψέμα (και το αντίστροφο) η ζωή τυχαίνει να σκορπίζει μέσα σε ανακυκλωμένες ζώνες φωτός και σκιάς. Κάνουμε λάθος όταν νομίζουμε πως φτάνει έτσι απλά το οποιοδήποτε εορταστικό συντακτικό για να εμβαθύνουμε. Θα σ’ το ξαναπώ: δεν υπάρχουν μικρές και μεγάλες βδομάδες. Μονάχα ο αόρατος τελευταίος αυτοκράτορας της ψυχής σου που περιμένει, υπομονετικά, να του πεις την πιο φθαρμένη πρόταση. Δεύρο έξω! Και τότε ίσως ξαναστηθείς στα πόδια σου.
5.4.18 – lifo
47