Η ΘΕΚΛΑ ΤΣΕΛΕΠΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
31052018
Η ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΒΡΑΝΆ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΒΆΛΕΙ ΚΆΤΩ ΠΟΤΈ
ΣΤΟ
Χ Α ΡΤΙ
Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus
ΣΤΟ
Δ
www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic
«Μου λείπει πολύ ο Μπασκιά. Θα ήθελα να αράξω κάπου μαζί του και να ξανακάνουμε πλάκες»
2 lifo – 31.5.18
☛ Η επικεφαλής της Εφορείας Αρχαιοτήτων της Πόλης των Αθηνών Ελένη Μπάνου παραχώρησε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στον Θοδωρή Αντωνόπουλο, μιλώντας, μεταξύ άλλων, για την εμπορική αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, την ελλειμματική σχέση των Νεοελλήνων με την πολιτιστική τους κληρονομιά και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν σήμερα τα μνημεία μας. Ο Γράφων σχολίασε τα εξής: «Πάντα συγκινούμαι όταν δίνεται βήμα σε τέτοιους ανθρώπους. Και χίλια μπράβο είναι λίγα. Δυο-τρεις σημειωσούλες. Όσον αφορά τις ταμπέλες και τον βανδαλισμό, φρονώ ότι μέχρι να γίνουμε άνθρωποι και να μην καίμε και σπάμε ό,τι μας έρθει, μπορεί να φτιαχτεί ένα application που να έχει τα απαραίτητα δεδομένα για κάθε μνημείο της Αθήνας. Πιστεύω ότι μέχρι να δώσει καρπούς η εκπαιδευτική πολιτική στη νέα γενιά, η αυστηρή εφαρμογή του νόμου θα μπορούσε να περιορίσει το πρόβλημα. Πολύ βασικό είναι οι βάνδαλοι να μην αντιμετωπίζονται ως “παιδιά” αλλά ως κανονικοί πολίτες με αντικοινωνική συμπεριφορά. Τους πραγματικούς Βανδάλους τους πετσόκοψε ο Βελισάριος. Θα με ηρεμούσε πολύ αν ήξερα ότι οι μισοί Έλληνες πολιτικοί είχαν τον σεβασμό των Τουσκ, Ομπάμα, Ματαρέλα κ.ά. έναντι των αρχαιοτήτων μας. Να πούμε ότι αυτό το τοξικό νευρόσπασμα της Χ.Α. (διότι πάντα είναι υποχρεωτικό να κάνουμε disclaimer για τη Χ.Α., αλλιώς βγαίνουμε ελέφαντες) δεν είναι σεβασμός ούτε θαυμασμός. Είναι υστερία». ☛ Ο Βασίλης Καψάσκης έγραψε ένα κομμάτι για την Εθνική Ομάδα Darts, της οποίας την ύπαρξη είναι πιθανό πολλοί να αγνοούν. Ο/η Lumidy έκανε μια σημαντική επισήμανση: «Δυστυχώς, αυτό είναι το πρόβλημα με την Ελλάδα, ότι από μικρούς μάς μαθαίνουν ότι υπάρχουν τρία αθλήματα: ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ (για κορίτσια). Ενώ υπάρχουν τόσα ωραία αθλήματα, στη χώρα μας είμαστε προσηλωμένοι σε αυτά».
α π ό τ η lif o t ea m
Οι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
feedback563
Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉ ΣΥΝΕΊΔΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ, ΟΙ ΡΊΖΕΣ ΤΗΣ ΒΊΑΣ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗΤΉ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
☛ Στη στήλη του την περασμένη εβδομάδα ο Νικόλας Σεβαστάκης, με αφορμή την επίθεση στον Γιάννη Μπουτάρη, κατέγραψε τις σκέψεις του για τις ρίζες της βίας αλλά και για όσους την επικροτούν. «Μιλάμε συνεχώς για την ανοχή της κοινωνίας στη βία και αυτό είναι λάθος. Η σωστή συζήτηση αφορά το γιατί μας ελκύει η βία. Πρέπει δηλαδή να βάλουμε τους πολίτες στη βάση του ενεργού όντος που έλκεται από τη βία και όχι του παθητικού που την ανέχεται. Η βία ως εργαλείο είναι όντως θελκτικό, είναι δυναμικό, δίνει λύση και δικαίωση στο εδώ και τώρα... έχει όμως ένα “μικρό” ελάττωμα, το συναίσθημα. Και το συναίσθημα δεν έλυσε ποτέ κανένα πρόβλημα, για την ακρίβεια δημιουργεί ή δυσκολεύει την επίλυσή τους. Η ακροδεξιά και η ακροαριστερή βία είναι απλώς εκφάνσεις της ίδιας αγάπης για τη βία. Γιατί υπάρχει αυτή η ενστικτώδης έλξη στη βία; Για περιόδους που η αγέλη θα απειληθεί από τρίτους. Το πρόβλημα είναι, πρώτον, τι θεωρεί ο καθένας “τρίτους” και, δεύτερον, τι θεωρεί “απειλή”. Η ρητορεία περί εσωτερικών εχθρών, είτε έχει τη μορφή του “προδότη” είτε του “ταξικού”, ορίζει τόσο το ποιοι είναι οι “τρίτοι” όσο και το ποια είναι η “απειλή”. “Προσκυνημένος” και “μικροαστός” είναι ορισμοί και ως τέτοιοι κατευθύνουν τα ένστικτα της επιβίωσης. Ο Μπουτάρης είναι ένας από τα εκατομμύρια τρίτων των μεν που απειλούν τους δε και αντιστρόφως. Θυμήθηκα τον ξυλοδαρμό μιας Μαρίας, αν δεν κάνω λάθος, στα Εξάρχεια, όπου ο κυρίαρχος προβληματισμός ήταν ότι άδικα έφαγε ξύλο, όχι ότι κάποιοι έτσι κι αλλιώς κάποιον ήθελαν να δείρουν. Η προεκλογική εμφυλιακή βίαιη ρητορεία της αριστεράς με τις τότε σύμμαχες συνιστώσες της θύμισε στην κοινωνία αυτό που η ακροδεξιά χρόνια προσπαθούσε ανεπιτυχώς να θυμίσει στους μικροαστούς, ότι η βία είναι θελκτική. Δεν είναι ανοχή, είναι έλξη: “Θάνατος στους προδότες και κρεμάλες στους φασίστες”. Υπάρχει θελκτική βία για όλους και πουλιέται όσο-όσο έναντι ψήφου» έγραψε ο Προσωρινώς ο Ποκοπίκος. ☛ Ο διευθυντής Πληροφορικής στο Media Lab του ΜΙΤ Μιχάλης Μπλέτσας συνομίλησε με τον Γιάννη Πανταζόπουλο, θίγοντας ενδιαφέροντα ζητήματα, όπως η ελληνική πολιτική παθογένεια, οι προκλήσεις της εποχής, η Πληροφορική και το πώς επηρεάζει τη ζωή μας η τεχνητή νοημοσύνη. Ο/η nobody ανέφερε: «Αληθινά ενδιαφέρουσα συνέντευξη! Βέβαια, δεν ανήκω στους οπαδούς του σεναρίου των εξολοθρευτών, αλλά πιστεύω ότι θα προλάβω τις μηχανές γενικής νοημοσύνης που θα τις θεωρούμε πιο έξυπνες από τους ανθρώπους. Ας θυμόμαστε, πάντως, ότι οι αξίες είναι εκείνες που ορίζουν το άτομο και όχι το σώμα. Αυτό που θα ξεχωρίζει πάντα τον άνθρωπο από τις ευφυέστερες των μηχανών είναι η συνείδηση, η επίγνωση του “υπάρχω” που προκύπτει εκεί γύρω στα 3-4 με την ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκέφαλου και κατά πάσα πιθανότητα προϋπάρχει ως λανθάνουσα δυνατότητα από τη στιγμή της σύλληψης. Περιγράφεται, δε, από μεγάλη μερίδα επιστημόνων ως “the hard problem of consciousness”».
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 31.5.18 – lifo
3
ΣΤΗΛΕΣ
Index 564
Η ΤΑΚΤΙΚΉ ΤΟΥ «ΠΡΟ ΤΕΤΕΛΕΣΜΈΝΟΥ ΓΕΓΟΝΌΤΟΣ» ΤΟΥ ΑΛΈΞΗ ΤΣΊΠΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌ ΠΑΡΆΛΛΗΛΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΈΡΝΗΣΉΣ ΤΟΥ
σελ. 6
ΑΛΜΑΝΆΚ
σελ. 9
από τη βασιλικη σιουτη
από τον σπυρο σταβερη
σελ. 10
ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
σελ. 11
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος
σελ. 12
εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr)
από τον γιάννη πανταζόπουλο από th lifo team
ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΟΎΝΤΑΙ ΟΙ 17ΧΡΟΝΟΙ; από τον νικόλα σεβαστάκη
σελ. 13
ΤΟ ΣΠΊΤΙ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΎ ΜΟΥ από τον ανδρέα λουκάκο
ΟΙΚΕΊΑ ΦΑΝΤΆΣΜΑΤΑ ΣΕ ΙΛΟΥΣΤΡΑΣΙΌΝ ΧΑΡΤΊ
σελ. 13
ΘΕΜΑΤΑ
GEORGE CONDO ΜΟΥ ΛΕΊΠΕΙ ΠΟΛΎ Ο ΜΠΑΣΚΙΆ σελ. 14
Η ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΒΡΑΝΆ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΒΆΛΕΙ ΚΆΤΩ ΠΟΤΈσ σελ. 18
εικονα εξωφύλλου
ALT—J ΣΤΟ ROCKWAVE FESTIVAL
Από μία σειρά αυτοπροσωπογραφιών που δημιούργησε ο George Condo το 2017 και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην έκθεση της Αθήνας.
ΚΡΙΣΤΌΦ ΒΑΡΛΙΚΌΦΣΚΙ:
«ΕΠΙΣΤΡΈΦΩ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΉ ΖΩΉ» σελ. 34
ΑΘΗΝΑΊΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ
σελ. 20
ΦΕΣΤΙΒΑΛ
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
ΤΑ ΔΈΚΑ ΩΡΑΙΌΤΕΡΑ ΓΛΥΠΤΆ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ
από τον δημήτρη πολιτάκη
4 lifo – 31.5.18
www.lifo.gr
εκδοτης
γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ
διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr) διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr) yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Καβατζικλής, Ευθύμης Κάλφας, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinétta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά
ΘΕΚΛΑ ΤΣΕΛΕΠΗ Η ραδιοφωνική παραγωγός αφηγείται τη ζωή της.
σελ. 22
διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε
31.5.18 – lifo
5
TalkoftheTown
α π ο τ h βασ ι λ ικ η σ ι ουτ η
Πολιτικό7ήμερο
Αλέξης Τσίπρας, Προκόπης Παυλόπουλος στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ.
Η ΤΑΚΤΙΚΉ ΤΟΥ «ΠΡΟ ΤΕΤΕΛΕΣΜΈΝΟΥ ΓΕΓΟΝΌΤΟΣ» ΤΟΥ ΑΛΈΞΗ ΤΣΊΠΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌ ΠΑΡΆΛΛΗΛΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΈΡΝΗΣΉΣ ΤΟΥ. Όλες οι πολιτικές εξελίξεις την εβδομάδα που πέρασε.
Τα κυβερνητικά στελέχη συχνά επαίρονται ότι η κυβέρνηση Τσίπρα είναι η μόνη που έχει θέσει στη βούληση του ελληνικού λαού το μνημόνιό της και άρα διαθέτει λαϊκή νομιμοποίηση για όσα πράττει. Ο ισχυρισμός αυτός δεν είναι ορθός, γιατί ο Αλέξης Τσίπρας προσέφυγε σε εκλογές, αφού είχε ψηφίσει το τρίτο μνημόνιο, ενώ είχε ακριβώς την αντίθετη εντολή, τόσο από την εκλογική αναμέτρηση που ανέδειξε την κυβέρνησή του όσο και από το δημοψήφισμα. Αυτό που έγινε στις δεύτερες εκλογές του 2015 ήταν ότι ο ταλαντούχος τακτικιστής Τσίπρας έφερε τον ελληνικό λαό προ τετελεσμένου γεγονότος. Το τρίτο μνημόνιο ήταν ήδη νόμος του κράτους όταν έγιναν οι εκλογές. Την ίδια τακτική ακολουθεί και σήμερα στα δημοσιονομικά - οικονομικά αλλά και στα εθνικά ζητήματα. Δεσμεύει τη χώρα ως το 2022, δηλαδή και την επόμενη κυβέρνηση, με τα επικαιροποιημένα μνημόνια, το Μεσοπρόθεσμο και όλα όσα συμφωνεί με τους δανειστές, χωρίς να διαθέτει καμία πολιτική νομιμοποίηση γι’ αυτό. Χωρίς να ρωτήσει κανέναν, αποφασίζει μέτρα για την επόμενη τετραετία. Και όλα δείχνουν ότι επίκεινται άλλα δύο «μνημόνια», δηλαδή δέσμες μέτρων μνημονιακού τύπου. Ένα για την «καθαρή έξοδο», όπως αποκαλεί η κυβέρνηση την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου και τη λήξη του προγράμματος χρηματοδότησης, και άλλο ένα «μνημόνιο» για το χρέος. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα όποια μέτρα της ελάφρυνσης του χρέους (που θα είναι πολύ κατώτερα των αναγκαίων) θα δοθούν με τη μορφή της σαλαμοποίησης (μείωση επιτοκίων, επιμήκυνση δανείων κ.λπ.) και θα απαιτούν κάθε φορά νέα μέτρα. Τουλάχιστον, αυτό θέλει το Βερολίνο και ως τώρα η δική του γραμμή περνάει. Το επόμενο διάστημα, και ενώ η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την έξοδο από τα μνημόνια, θα φέρουν στη Βουλή και θα ψηφίσουν νέα μνημονιακά μέτρα, από αυτά που θα αφορούν και τις επόμενες κυβερνήσεις, ώστε
EUROKINISSI
31 ΜΑΪΟΥ - 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018
31.5.18 – lifo
7
Την ίδια στιγμή ετοιμάζεται να κλείσει και το Σκοπιανό, ένα ζήτημα που δεν είχε βάλει στην προεκλογική ατζέντα και για το οποίο δεν μπορεί να επικαλεστεί τη λαϊκή νομιμοποίηση. Αντιθέτως, ο κυβερνητικός εταίρος διαβεβαίωνε τους ψηφοφόρους του ότι με τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση θα αποτρέψει τον ΣΥΡΙΖΑ να πάρει αποφάσεις αντίθετες προς το «πατριωτικό συμφέρον», όπως θεωρούν κάθε λύση που περιλαμβάνει το όνομα «Μακεδονία».
Πολιτικό7ήμερο
Όλα αυτά που ετοιμάζεται να κλείσει η κυβέρνηση Τσίπρα αυτό το καλοκαίρι, αλλά και όσα έχει ήδη συμφωνήσει και αναμένεται να εφαρμοστούν (όπως οι περικοπές στις συντάξεις), είναι βέβαιο ότι θα έχουν βαρύ πολιτικό κόστος. Η απογοήτευση του ελληνικού λαού είναι δεδομένη, όπως ήταν και μετά το δημοψήφισμα. Το «προ τετελεσμένου» δημιουργεί πάντα απογοήτευση στα λαϊκά στρώματα, που δεν βλέπουν να υπάρχει ελπίδα πουθενά. Η απογοήτευση αυτή συνήθως παράγει αποχή, όπως έγινε και στις δεύτερες εκλογές του 2015. Τότε η απογοήτευση για την υποχώρηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. οδήγησε σε τεράστια αποχή, ενώ ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε περίπου 300.000 ψηφοφόρους. Αν δεν υπάρξει κάποιο καταλυτικό γεγονός που να
Συγκέντρωση και πορεία πρωτοβάθμιων σωματείων και συλλογικοτήτων έξω από τα γραφεία της ΓΣΕΕ.
8 lifo –
31.5.18
αλλάξει τα πράγματα στο πολιτικό σκηνικό, η αποχή θα είναι και στις επόμενες εκλογές μεγάλη και αυτό για το Μαξίμου θεωρείται «μια κάποια λύση». Τουλάχιστον ως worst-case scenario. Η αποχή δεν είναι απευκταία για το επιτελείο του Τσίπρα σε αυτή την περίπτωση. Αντιθέτως, είναι επιθυμητή, καθώς η άλλη επιλογή θα ήταν να κατευθυνθεί ο κόσμος στους πολιτικούς τους αντιπάλους. Επίσης, η αποχή ευνοεί τα κόμματα που διαθέτουν σκληρό πυρήνα. Για τον λόγο αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποφασίσει να «τσιμεντώσει» τους δικούς του ψηφοφόρους, δημιουργώντας ένα ισχυρό πελατειακό δίκτυο πανελλαδικά και με στοχευμένες πολιτικές: σε ειδικές κατηγορίες δημοσίων και κρατικών υπαλλήλων, παρέχοντας προνόμια όπου μπορεί, αποδίδοντας ιθαγένειες κατά δεκάδες χιλιάδες (μια κατηγορία πολιτών που θεωρούν βέβαιο ότι θα τους ψηφίσει) και με τις πολιτικές επιδομάτων στα πολύ φτωχά και οικονομικά εξαθλιωμένα στρώματα. Αυτό είναι το πραγματικό παράλληλο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που τρέχει μαζί με το κανονικό, εκείνο που έχουν επιβάλει οι δανειστές. Ο πολιτικός τους στόχος είναι να εξασφαλίσουν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο ψηφοφόρους για τις επόμενες εκλογές, όπου αν η αποχή είναι μεγάλη, μπορεί να τους εξασφαλίσει, ελπίζουν, ακόμα και 20%, ποσοστό που τους κρατάει μέσα στο πολιτικό παιχνίδι που θέλουν. Ποντάρει λοιπόν (και) στην αποχή αυτήν τη φορά ο Αλέξης Τσίπρας και το ζητούμενο είναι να μην κινητοποιηθούν οι απογοητευμένοι πολίτες. Να μη συμβεί κάτι που θα τους σηκώσει από τον καναπέ ως τις εκλογές. Γιατί αν γίνει, μπορεί ακόμα και να τους τελειώσει. Το πολιτικό φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, είναι μια φούσκα που κανείς για την ώρα δεν ξέρει πότε θα σκάσει.
Η αποχή δεν είναι απευκταία για το επιτελείο του Τσίπρα σε αυτή την περίπτωση. Αντιθέτως, είναι επιθυμητή, καθώς η άλλη επιλογή θα ήταν να κατευθυνθεί ο κόσμος στους πολιτικούς τους αντιπάλους.
EUROKINISSI
TalkoftheTown
να δεσμευτεί η χώρα για αρκετά χρόνια ακόμα. Θα φέρει τη χώρα, δηλαδή, για άλλη μια φορά προ τετελεσμένου γεγονότος. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι ο ελληνικός λαός εκείνες τις μέρες θα παρακολουθεί Μουντιάλ και δεν θα έχει την προσοχή του στραμμένη στην κυβερνητική πλειοψηφία που θα αποφασίζει για το μέλλον του, καταδικάζοντας τη χώρα σε συνεχιζόμενη αυστηρή λιτότητα και αναιμική ανάπτυξη, η οποία δεν θα μπορέσει να τη βγάλει ποτέ από την κρίση.
α π ό τ ο ν σ π υ ρο σταβ ερ η
Αλμανάκ
παρίσι, 1985
Κλοσάρ στον Πύργο του Άιφελ 31.5.18 – lifo
9
TalkoftheTown
ξυλοθραyστης
ΦΩΤΟ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
χαριλαοσ τρικουπησ
κοιμωμενη
αθηνα
απολλων
θεoδωρος κολοκοτρωνης
ΤΑ ΔΈΚΑ ΩΡΑΙΌΤΕΡΑ ΓΛΥΠΤΆ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ
UrbanLife
α π ό τ ο ν γ ιά ν ν η π αν τα ζό π ουλο
Ιστορίες γνωστών και άγνωστων αγαλμάτων στο κέντρο της πόλης.
Η υπαίθρια γλυπτική είναι μια τέχνη του δρόμου και αποτελεί ένα πεδίο επικοινωνίας με την πόλη. Στις καθημερινές μας διαδρομές συναντάμε σε δημόσιους χώρους στήλες, προτομές, ανδριάντες, ανάγλυφα, συνθέσεις και συμπλέγματα προερχόμενα από ποικίλες τεχνοτροπίες και καλλιτεχνικά ρεύματα, τα οποία κοσμούν πάρκα, πλατείες, πεζοδρόμια ή προαύλια κτιρίων. Ανεγείρονται προκειμένου να τιμήσουν ιστορικά γεγονότα, σπουδαίες προσωπικότητες, εθνικούς ευεργέτες, ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών που φέρουν τη σφραγίδα της εποχής τους. Βασικός τους στόχος είναι η απεικόνιση της σύγχρονης Ιστορίας, η αναβίωση της συλλογικής μνήμης, η αντανάκλαση της πολιτιστικής κληρονομιάς ώστε το παρελθόν να συνομιλεί με το παρόν, αλλά ταυτόχρονα λειτουργούν σε συνάρτηση με το αστικό τοπίο. Μια μορφή επικοινωνίας και ένα δείγμα καλλιτεχνικής έκφρασης απόλυτα συνδεδεμένα με τον πολεοδομικό ιστό της πρωτεύουσας.
ΡHΓΑΣ ΦΕΡΑIΟΣ Προπύλαια Πανεπιστημίου
Έξω από τον πολύπαθο χώρο των Προπυλαίων στέκει επιβλητικά ο ανδριάντας του Ρήγα Φεραίου, ένα έργο που ανατέθηκε από τη σύγκλητο του πανεπιστημίου στον γλύπτη Ιωάννη Κόσσο το 1869. Η μορφή του Ρήγα Φεραίου αποδίδεται σε μέγεθος μεγαλύτερο του κανονικού, όρθια, με το κεφάλι στραμμένο ελαφρά αριστερά και το δεξί πόδι προτεταμένο. Το βλέμμα του κατευθύνεται μπροστά και μακριά, αποτυπώνοντας με αυτό τον τρόπο τον οραματισμό του Φεραίου. Επίσης, τα τμήματα της σπασμένης αλυσίδας που βρίσκονται χαμηλά στα πόδια του τονίζουν το ιδανικό της ελευθερίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος ανδριάντας ήταν ο πρώτος που στήθηκε στην πόλη μετά την ανακήρυξη της Αθήνας σε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους.
10 lifo –
31.5.18
ΑΘΗΝA, ΑΠOΛΛΩΝ
ΧΑΡIΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟYΠΗΣ
Ακαδημία
Παλαιά Βουλή
Τα αγάλματα της Αθηνάς και του Απόλλωνα ξεχωρίζουν στη δεξιά πλευρά του κεντρικού κτιρίου της Ακαδημίας Αθηνών, ευρισκόμενα πάνω σε κίονα ιωνικού ρυθμού ύψους 10 μέτρων, στον υπαίθριο χώρο του σημαντικού νεοκλασικού οικοδομήματος του Χάνσεν. Διακρίνουμε το δόρυ και την ασπίδα της θεάς Αθηνάς, η οποία είναι από ορείχαλκο, ενώ στο άγαλμα του Απόλλωνα παρατηρούμε τη λύρα στο αριστερό του χέρι. Και τα δύο γλυπτά είναι κατασκευασμένα από τον Λεωνίδα Δρόση.
Στον προαύλιο χώρο της Παλαιάς Βουλής υπάρχει και ο ανδριάντας του Χαριλάου Τρικούπη, φιλοτεχνημένος από τον Θωμά Θωμόπουλο. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 26 Ιανουαρίου του 1920 και ο πολιτικός αποδίδεται σε περήφανη στάση, όρθιος, με τα χέρια πίσω και το αριστερό πόδι σε προβολή. Είναι εντυπωσιακό ότι στο κάτω μέρος του μνημείου απεικονίζεται καθιστός και γυμνός ένας φτερωτός άγγελος που συμβολίζει τη «Δόξα», με το δεξί χέρι να ακουμπά στα πόδια του, ενώ το αριστερό να είναι υψωμένο διαγώνια, ακολουθώντας το βλέμμα του. Ο ίδιος ο γλύπτης είχε δηλώσει ότι «τίποτα το περιττό δεν ήθελα να στολίσει το βάθρον του. Ευθυτενής, ωσάν μια αρχαϊκή στήλη, άνευ ακαλαίσθητων ρητορικών κινήσεων».
ΘΕOΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ Πλατεία Κολοκοτρώνη
Η ηγετική μορφή της Ελληνικής Επανάστασης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, παριστάνεται έφιππος έξω από το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο. Το κύριο χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου γλυπτού θεωρείται το δεξί τεντωμένο χέρι με τον δείκτη στραμμένο προς μια ορισμένη κατεύθυνση. Το κεφάλι γέρνει προς τα πίσω ώστε συνολικά να δίνεται η εικόνα της μάχης εναντίον του εχθρού. Ο γλύπτης Λάζαρος Σώχος ήθελε να δείξει την κίνηση του σπουδαίου στρατηγού και να τον απεικονίσει ως αεικίνητο πολεμιστή. Πάντως, για την πιο πιστή απόδοση της μορφής του ηγέτη των Ελλήνων ο γλύπτης μελέτησε επισταμένα τα απομνημονεύματα του ήρωα, την ενδυμασία αλλά και τον οπλισμό του.
EΡΩΤΑΣ ΤΟΞΟΘΡΑYΣΤΗΣ Κήπος Ζαππείου
Στο Ζάππειο από το 1924 στέκει αθόρυβα ο Έρωτας Τοξοθραύστης. Ο Έρωτας, γυμνός και καθισμένος σε βράχο, προσπαθεί να σπάσει το τόξο του. Φιλοτεχνήθηκε από τον Γεώργιο Βρούτο στα τέλη του 19ου αιώνα, ενώ είχε αποσπάσει και βραβείο σε έκθεση στο Παρίσι.
ΞΥΛΟΘΡΑYΣΤΗΣ Ζάππειο
Στον περιβάλλοντα χώρο του Ζαππείου συναντάμε τον Ξυλοθραύστη, ένα έργο του γλύπτη Δημήτρη Φιλιππότη. Ένας γυμνός άνδρας βάζει όλη τη δύναμη στα χέρια του προκειμένου να κόψει ένα ξύλο. Αυτό που προκαλεί το ενδιαφέρον είναι η ρεαλιστική απόδοση του ολόσωμου αγάλματος, είτε στην ανατομία του σώματος είτε στην έκφραση του προσώπου, που καταδεικνύει τη μεγάλη προσπάθεια. Το μοντέλο του γλύπτη ήταν ο γυμναστής του Πανελλήνιου Αθλητικού Συλλόγου Β. Γιαννούλης. Όμως η ιστορία του Ξυλοθραύστη έχει απασχολήσει πολύ στο παρελθόν, αφού, πριν μεταφερθεί στη σημερινή του θέση το 1958, υπήρξε θύμα πολλών βανδαλισμών: το 1910, το 1912, οπότε το ακρωτηρίασαν για λόγους σεμνοτυφίας, και το 1914, διά λιθοβολισμού.
ταφος μιχαλη τοσιτσα
ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣΑΘΗΝΑΣ
Όλα όσα μας ενοχλούν και πρέπει να αλλάξουν στην Αθήνα. από th lifo team
eρωτας τοξοθραyστης
θησεyς σωζων την ιπποδαμειαν
1
τα γκραφίτι στο κτίριο της ακαδημίας αθηνών. Εκεί όπου ο φανατισμός συναντά
την αδιαφορία – αυτό το αποτέλεσμα στο κτίριο της Ακαδημίας Αθηνών επί της Πανεπιστημίου έρχεται να ασχημύνει ένα σημείο της πόλης που θα έπρεπε μόνο να λάμπει.
ρhγας φεραiος
δρομεας
2 ΘΗΣΕYΣ ΣΩΖΩΝ ΤΗΝ ΙΠΠΟΔΑΜΕΙΑΝ
ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ
Πλατεία Βικτωρίας
Α’ Νεκροταφείο
Στο συγκεκριμένο γλυπτό της πλατείας Βικτωρίας απεικονίζεται ο Θησέας που σώζει την Ιπποδάμεια από τον Κένταυρο Ευρυτίωνα και στο σύμπλεγμα διακρίνουμε τέσσερις μορφές. Εκτός του Κενταύρου, του Θησέα και της Ιπποδάμειας, υπάρχει και μια δεύτερη γυναικεία μορφή χαμηλά στη σύνθεση. Επίσης, παρατηρούμε τον Κένταυρο να κρατά στο δεξί του χέρι μια πέτρα, με την οποία ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τον Θησέα, ενώ με το αριστερό του χέρι κρατά σφιχτά την Ιπποδάμεια. Αντίστοιχα, ο Θησέας κρατά με το ένα χέρι το κεφάλι και με το άλλο το πόδι του Κενταύρου, προσπαθώντας να ελευθερώσει την Ιπποδάμεια. Το γλυπτό ολοκληρώθηκε το 1906 και κάποτε κοσμούσε την πλατεία Συντάγματος. Το 1938 μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση. Ανήκει στα σημαντικότερα γλυπτά της Αθήνας, αφού δεν δημιουργήθηκε ποτέ κάτι αντίστοιχο.
Το πιο γνωστό έργο του κορυφαίου Έλληνα γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά είναι αναμφίβολα η «Κοιμωμένη», που είναι τοποθετημένη πάνω στον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α’ Νεκροταφείο. Το άγαλμα της «Κοιμωμένης», ύστερα από παραγγελία της οικογένειάς της στον διακεκριμένο γλύπτη, αναπαριστά τη Σοφία Αφεντάκη σε λευκό μάρμαρο. Είναι ξαπλωμένη σε ένα ανάκλιντρο, στο οποίο διακρίνονται τα τσαλακωμένα σεντόνια. Το κεφάλι της γέρνει απαλά σε ένα πλούσια διακοσμημένο με κεντήματα μαξιλάρι, έχει λυτά μαλλιά, λυγισμένα πόδια, ενώ ο σταυρός που κρατά στο ένα χέρι προσδίδει μια ιερατική μορφή στο έργο. Τέλος, το άλλο της χέρι ακουμπά κι αυτό απαλά στα σεντόνια, ενώ το ένα της πόδι είναι ελαφρά ανασηκωμένο.
ΔΡΟΜΕΑΣ Βασιλίσσης Σοφίας
Στην κατηγορία της σύγχρονης τέχνης ανήκει το γνωστό ολόσωμο γλυπτό του Κώστα Βαρώτσου «Ο Δρομέας». Το συναντάμε απέναντι από το ξενοδοχείο Χίλτον και το βασικό του υλικό είναι το γυαλί. Η μορφή του Δρομέα αποδίδεται εν κινήσει, ενώ οι αιχμηρές απολήξεις συμβολίζουν την ταχύτητα, την ορμή και τη δύναμη. Το 1988 τοποθετήθηκε αρχικά στην πλατεία Ομονοίας, ενώ το 1994 ολοκληρώθηκε η διαδικασία μεταφοράς του στην πλατεία της Μεγάλης του Γένους Σχολής.
ΤΑΦΟΣ ΜΙΧΑΛΗ ΤΟΣΙΤΣΑ Α’ Νεκροταφείο
Το ταφικό μνημείο του Έλληνα εθνικού ευεργέτη Μιχαήλ Τοσίτσα ανήκει σε εκείνα των οποίων η κατασκευή είναι εμπνευσμένη από τον αιγυπτιακό πολιτισμό. Πρόκειται για έναν μεγαλοπρεπή τάφο που συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα ταφικά μνημεία στην Ελλάδα. Αποτελείται από μια πλατιά ημικυκλική εξέδρα, στο κέντρο της οποίας ορθώνεται μια στήλη, στην κορυφή της οποίας βρίσκεται ο καθιστός ανδριάντας του Μιχαήλ Τοσίτσα. Πιθανολογείται ότι οι δύο ολόγλυφες στιβαρές σφίγγες με γυναικείο κεφάλι και λεοντόσχημο πτερωτό σώμα που στέκουν εκατέρωθεν του μνημείου σχετίζονται με τη ζωή του Τοσίτσα στην Αίγυπτο. Κι αυτό διότι υπήρξε ο πρώτος γενικός πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια και θεωρείται ο πατέρας του ελληνισμού της Αιγύπτου. Τέλος, το σχέδιο ανήκει στον φίλο του Τοσίτσα, Λύσανδρο Καυτατζόγλου, και υλοποιήθηκε από τους γλύπτες Φυτάληδες το 1860.
τα σκουπίδια της πλάκας. Κυριακή βρά-
δυ, τριήμερο Αγίου Πνεύματος, γωνία Μνησικλέους και Λυσίου στην Πλάκα, ακριβώς κάτω από το «Γιασεμί», σε ένα από τα πιο φωτογραφημένα και τουριστικά σημεία της πόλης. Παρόλο που η κίνηση είναι μειωμένη λόγω τριημέρου και δεν κάνει ιδιαίτερη ζέστη, το αεράκι μεταφέρει τη μυρωδιά από τα σκουπίδια που ξεχειλίζουν στους παρακείμενους κάδους και η ατμόσφαιρα γίνεται αποπνικτική. Κάποια πρωτοβουλία από τους καταστηματάρχες, ίσως;
Πληροφορίες και υλικό από το βιβλίο της Ζέτας Αντωνοπούλου «Τα γλυπτά της Αθήνας», εκδόσεις Ποταμός.
3
τα κλαδιά των δέντρων που μεγαλώνουν προς τα κάτω. Δεν φταίνε, βέβαια, τα ίδια
ούτε η φύση που τα έπλασε, είναι όμως μόνιμη απειλή στα πεζοδρόμια για τους διαβάτες, που εύκολα μπορεί να τραυματιστούν, π.χ. στο μάτι. Η ευθύνη είναι της Διεύθυνσης Πρασίνου του Δήμου Αθηναίων, που μάλλον θεωρεί το κλάδεμα εξωφρενική πολυτέλεια και το έχει περικόψει. Φημολογείται ότι για να κλαδέψουν οφείλεις να τους εκλιπαρείς από το τηλέφωνο. Tόσο απαιτητικό έχει γίνει, πια, το κράτος του ελέους!
Στείλτε μας τις δικές σας ιστορίες στο loveathens@lifo.gr 31.5.18 – lifo
11
ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: DAVID SHRIGLEY
TalkoftheTown
ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΟΎΝΤΑΙ ΟΙ 17ΧΡΟΝΟΙ; Και τι να προσέχουν οι μεγάλοι που φορτώνουν στις πλάτες τους τούς αδικαίωτους καημούς τους.
α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σ εβα σ τά κη
ΔεύτερεςΣκέψεις
Α
12 lifo –
31.5.18
ς υποθέσουμε έναν νέο γεννημένο το 2000 ή το 2001. Οι γονείς του, αν υπολογίζουμε τους μέσους όρους, θα έχουν γεννηθεί εκεί γύρω στο 1970. Μπορεί και το φορτισμένο και πολυσυζητημένο φέτος 1968. Αν οι γονείς αυτοί μεγάλωσαν τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, είναι πολύ πιθανό να μην είχαν κάποια πολιτική ένταξη. Ενδεχομένως να ψήφισαν ένα αριστερό σχήμα στις φοιτητικές εκλογές, να ξέρουν το όνομα Μιχάλης Καλτεζάς (γενιά τους ήταν) που σκοτώθηκε στα Εξάρχεια του 1986, να θυμούνται τις λαοθάλασσες ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, τον Κοσκωτά και το «Κλικ». Το πιθανότερο είναι φυσικά να υπήρξαν ψηφοφόροι του ιστορικού, μεγάλου δικομματισμού, πολίτες που αποτέλεσαν μέρος του «εθνικού κορμού» των χρόνων της ευημερίας και της κοινωνικής αναρρίχησης. Αν, λοιπόν, ο γεννηθείς το 2000 δεν έχει γονείς ή κοντινούς συγγενείς φορείς της αριστερής μνήμης, είναι εξαιρετικά πιθανό να μην ξέρει ποιος είναι ο Λαμπράκης. Πόσο μάλλον ο Νικηφορίδης, ο Χαλκίδης, ο Μιχάλης Μυρογιάννης. Από τους εορτασμούς στο σχολείο έχει ίσως ακούσει για τον Παναγούλη και κάπου έχει δει την εικόνα του Μπελογιάννη. Φυσικά, υπάρχει και η πιθανότητα αυτός ο δεκαεφτάχρονος ή δεκαοχτάχρονος να είναι σε κάποιον ριζοσπαστικό χώρο, οπότε μπορεί να έχει μάθει λεπτομέρειες τις οποίες αγνοούν ακόμα και οι γονείς του. Μπορεί να αραδιάζει ονόματα, να ξέρει ποιος είναι ο Ντουρούτι, να γνωρίζει αρχικά οργανώσεων και γεγονότα που ανατρέχουν πολλές δεκαετίες πριν. Αλλά αυτό το τμήμα της γενιάς των νέων είναι πολύ μικρό. Έχει τα σημεία έντασης και τους τόπους της δικής του κοινωνικοποίησης, όμως οι κώδικές του, κληρονομημένοι ή επίκτητοι, δεν αφορούν την πλειονότητα. Ο γονιός, ο γεννημένος το ’68 ή το ’70, είναι πιθανό να γνωρίζει τον Γρηγόρη Λαμπράκη. Και τη λέξη «παρακράτος». Ακόμα και σε αυτόν όμως που κάπως πρόλαβε να μυρίσει τον αέρα της Μεταπολίτευσης (ειδικά αν έτυχε να είναι παιδί της μεγαλούπολης με τις διαδηλώσεις και τα μεγάλα, κάποτε, πλήθη τους), τα γεγονότα και τα ονόματά τους δεν έχουν συναισθηματική βαρύτητα. Είναι δεύτερης τάξης αναμνήσεις ή εικόνες από κάποιο ντοκιμαντέρ: κάτι σαν τις εικόνες από την εκπομπή «Παρασκήνιο» ή τα αφιερώματα-προσφορές στις κυριακάτικες εφημερίδες. Και αυτές, βέβαια, από χρόνια τις έχει εγκαταλείψει το μεγάλο κοινό, αν και υπάρχει μια μεγάλη δευτερογενής αγορά αφιερωμάτων μνήμης στο Διαδίκτυο. Περιττό να πούμε, λοιπόν, ότι για έναν δεκαεφτάχρονο γιο ή κόρη το συνολικό πεδίο δεν λέει πολλά πράγματα. Όχι μόνο τα πρωτογενή γεγονότα και ονόματα αλλά και οι αναπαραστάσεις και οι εκλαϊκευμένες αφηγήσεις τους. Το παρελθόν των μεγάλων στιγμών, το μαρτυρολόγιο της αριστεράς ή τα θύματα των άλλων, του «αστικού καθεστώτος», είναι μια φασματική ύπαρξη. Ηχούν σαν αλήθειες ενός κόσμου που δεν είναι ο ίδιος κόσμος με αυτόν όπου κατοικεί ο δεκαεφτάχρονος της εποχής. Σημαίνει μήπως αυτό πως ο δεκαεφτάχρονος ασχολείται με το μέλλον; Ότι ανταποκρίνεται στο πορτρέτο του καινοτόμου νεαρού, αυτού που τον εμπνέει κυρίως η ιδέα της ατομικής επιτυχίας; Λυπάμαι αν θα απογοητεύσω κάποιους φιλελεύθερους και φουτουριστές των start-ups, όμως κι αυτή η εικόνα μοιάζει ξεχειλωμένη. Παραβλέπει το ότι αν οι περισσότεροι νέοι «δεν έχουν μνήμη», κάπου μέσα τους θα ήθελαν να θυμούνται. Θα ήθελαν να γνωρίζουν τα ονόματα, να τους συγκινούν κάποιες παλιές ιστορίες, να έχουν ένα μερίδιο στους αγώνες κι αυτοί. Να έχουν κάτι από την Ιστορία και να μην ανήκουν απλώς σε ένα διογκωμένο ορφανό παρόν. Το μέλλον, εξάλλου, γι’ αυτούς είναι μια απίθανη υπόθεση πια, μια αφηρημένη σκέψη. Το «μέλλον» υπάρχει μέχρι τη διορία της συστατικής επιστολής, μέχρι το τέλος του εξαμήνου, την επόμενη τρίμηνη σύμβαση.
Ο
ι νέοι, με άλλα λόγια, δεν είναι όσο μελλοντολάγνοι και μοντέρνοι τους θέλουν οι αφηγήσεις αυτών που θαυμάζουν το ξακουστό MIT και μπορεί να διάβαζαν και το περιοδικό RAM τη δεκαετία του ’90. Δεν είναι, όμως, και ένα κοινό που περιμένει τη θεϊκή επιμόρφωση της αριστεράς, τη συνείδηση που θα τους δείξει τι ακριβώς έκανε ο φασισμός, πώς υπέφερε ο αριστερός κόσμος, ποιους θανάτους αξίζει να τιμούμε και για ποιους να αδιαφορούμε. Κανένας, με άλλα λόγια, δεν μπορεί να δημιουργήσει τεχνητή πολιτική μνήμη και να την εμφυτεύσει στους σημερινούς. Η αποκοπή και ένας βαθμός αποξένωσης είναι εμπειρίες αναπόδραστες, πέρα από το αν μας λυπεί ή μας πειράζει αυτό το γεγονός. Από κει και πέρα ανοίγεται ένα δύσκολο καθήκον της μνήμης: ο αγώνας εναντίον της λήθης των μεγάλων δεινών, του ολοκληρωτισμού, των στρατοπέδων και των γενοκτονιών. Αυτός όμως ο αγώνας εναντίον της λήθης δεν είναι το ίδιο με το να μεταφέρουμε τα ιδεολογικά και πολιτικά υλικά του 1960 στο 2018. Δεν είναι το να χρησιμοποιεί κανείς τη λέξη «παρακράτος» για να περιγράψει έναν τύπο με σκισμένα τζιν που πάει να χτυπήσει τον Μπουτάρη. Το καθήκον της μνήμης χτίζεται καλύτερα εκεί που κάποιος σταματάει να επιδεικνύει τις πληγές των δικών του, τα τραύματα της δικής του «κοινότητας». Όταν αγκαλιάζει τα θύματα χωρίς να ξεχνάει τις διαφορετικές ιστορίες που κουβαλούν. Όταν, κυρίως, δεν φορτώνονται οι ώμοι των δεκαεφτάχρονων με τους αδικαίωτους καημούς και, ακόμα χειρότερο, με τα πονηρά εκλογικά παιχνίδια μας. Ο Λαμπράκης ζει, ναι. Εκεί όπου αναπνέουν πιο ελεύθερα ακόμα και αυτά τα παιδιά που μπορεί να αγνοούν το όνομά του.
Οι νέοι, με άλλα λόγια, δεν είναι όσο μελλοντολάγνοι και μοντέρνοι τους θέλουν οι αφηγήσεις αυτών που θαυμάζουν το ξακουστό MIT και μπορεί να διάβαζαν και το περιοδικό RAM τη δεκαετία του ’90. Δεν είναι, όμως, και ένα κοινό που περιμένει τη θεϊκή επιμόρφωση της αριστεράς, τη συνείδηση που θα τους δείξει τι ακριβώς έκανε ο φασισμός, πώς υπέφερε ο αριστερός κόσμος, ποιους θανάτους αξίζει να τιμούμε και για ποιους να αδιαφορούμε.
ΟΙΚΕΊΑ ΦΑΝΤΆΣΜΑΤΑ ΣΕ ΙΛΟΥΣΤΡΑΣΙΌΝ ΧΑΡΤΊ
ΤΟ ΣΠΊΤΙ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΎ ΜΟΥ
α π ό τ ο ν α νδρ έ α λου κάκ ο
SweetNothing
α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη
Το 1962 ο παππούς μου αγόρασε ένα κτήμα στο Πόρτο Χέλι. Η περιοχή ήταν τότε κυνηγότοπος και ο παππούς μου πήγαινε με μια παρέα φίλων για να κυνηγήσουν. Δούλευε στη ΔΕΗ. Όταν έγινε η δικτατορία απολύθηκε και με την αποζημίωση που πήρε έφτιαξε ένα σπίτι στο κτήμα που είχε αγοράσει στο Πόρτο Χέλι. Ο παππούς μου γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1912 και έζησε εκεί μέχρι δέκα ετών, οπότε και έφυγε με την οικογένειά του λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής. Η καταγωγή του ήταν από τον Πύργο της Τήνου και όταν εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα περνούσε τα καλοκαίρια του σε αυτό το πραγματικά πανέμορφο χωριό, το οποίο τυχαίνει να είναι και γενέτειρα σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως ο Γιαννούλης Χαλεπάς, ο Νικηφόρος Λύτρας και ο Ιωάννης Γαΐτης. Έχοντας μεγάλη αγάπη για το χωριό του, φτιάχνει στο κτήμα που βρίσκεται στο καθόλου κοσμοπολίτικο την εποχή εκείνη Πόρτο Χέλι ένα κυκλαδίτικο σπίτι με άσπρους τοίχους και μπλε παράθυρα. Ο καιρός περνάει, οι γονείς μου γνωρίζονται μεταξύ τους από κοινούς φίλους λίγο καιρό αφού έχουν τελειώσει το σχολείο, ερωτεύονται και 23 χρονών παντρεύονται, παιδάκια ακόμα, αλλά, όπως απέδειξε ο χρόνος, ήξεραν τι έκαναν. Τρία χρόνια μετά γεννιέται η αδερφή μου η Αριάδνη και τρία χρόνια μετά την Αριάδνη σκάω κι εγώ και γινόμαστε τέσσερις. Τα πρώτα μου γενέθλια τα κάνω στο Πόρτο Χέλι. Στο σπίτι που είχε φτιάξει ο παππούς. Τα δεύτερα εκεί. Τα τρίτα επίσης. Θέλω να πω ότι πηγαίνουμε σε αυτό το σπίτι κάθε καλοκαίρι και κάθε Πάσχα κι έτσι γίνεται με αυτό τον τρόπο ένα σύμβολο των παιδικών μου αναμνήσεων και ένα κομμάτι του εαυτού μου. Σε μια εποχή που δεν καταγράφονταν τα πάντα από κινητά και τάμπλετ, είμαστε τυχεροί που έχουν διασωθεί μερικές λίγες φωτογραφίες από διακοπές σε αυτό το σπίτι, φωτογραφίες που τις βλέπεις για ένα δευτερόλεπτο και θυμάσαι ακριβώς την αίσθηση της στιγμής εκείνης, την αίσθηση για εκείνο το παλιό το σπίτι με τη μεγάλη αυλή και τη μυρωδιά της άγριας ρίγανης που έσκαγε από παντού. Ο παππούς μου πέθανε το 1989, λίγο καιρό αφού είχε πεθάνει η γιαγιά μου. Ο γιατρός είπε «καρδιά», όλοι εμείς ξέραμε ότι πέθανε από μοναξιά και από μαράζι. Χωρίς τη γυναίκα του, αυτός ο τόσο κεφάτος και καλοσυνάτος άνθρωπος είχε χάσει όλη του την όρεξη για ζωή. Το 1994 οι γονείς μου ανακαίνισαν το σπίτι κι έφτιαξαν και ένα μικρότερο ακριβώς δίπλα για να μην κοιμόμαστε ο ένας πάνω στον άλλο. Ήταν και εποχές που οι άνθρωποι ακόμα έφτιαχναν σπίτια, αντί μόνο να πουλάνε. Σε αυτό το σπίτι έκανα τις πρώτες διακοπές με φίλους, σε αυτό το σπίτι, όταν παντρεύτηκα, έκανα το πάρτι του γάμου, σε αυτό το σπίτι έκαναν τις πρώτες καλοκαιρινές διακοπές τα παιδιά μου και σε αυτό το σπίτι κάθε καλοκαίρι από τότε που χώρισα κάνουμε οι τρεις μας, μαζί με διάφορους φίλους κάθε φορά, τις διακοπές μας. Και τα παιδιά μου, που λόγω των συγκυριών, παρότι μικρά σε ηλικία, έχουν ζήσει ήδη σε πολλά σπίτια, λένε πάντα ότι το αγαπημένο τους σπίτι είναι το Πόρτο Χέλι. Αυτό που έλεγα κι εγώ πάντα. Αυτό που λέω ακόμα και τώρα. Και δεν ξέρω αν είναι αυτό που νιώθω κάθε φορά όταν είμαι εδώ αποκομμένο από το παρελθόν, αν είναι μια αυτόνομη αίσθηση ή μια αίσθηση που έχει πάνω της όλα αυτά που έχω ζήσει εδώ και κυρίως τα πρώτα μου καλοκαίρια. Αν υπάρχουν δύο μέρη τα οποία θα έχω για πάντα στην καρδιά μου και για τα οποία πάντα θα νιώθω αλλιώς σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο μέρος, αυτά είναι το Πόρτο Χέλι και η Αμοργός, ακριβώς επειδή εκεί πέρασα τα περισσότερα παιδικά μου καλοκαίρια. Και είναι αυτή η αίσθηση που δεν μπορώ εύκολα να εξηγήσω με λόγια, είναι αυτές οι εικόνες οι αχνές, η μικρή ξύλινη βάρκα που είχε ο παππούς μου στο κτήμα, αυτή με την οποία ψάρευε παλιά, πριν την αποσύρει, είναι αυτή η τεράστια χαρουπιά η οποία υπάρχει ακόμα και είναι σαν να λέει «τα έχω δει όλα, αλλά, δεν γαμιέται, δεν θα πω κουβέντα», είναι οι μυρωδιές που σε πηγαίνουν τριάντα τόσα χρόνια πίσω, χωρίς καν να το καταλάβεις. Είναι ο εαυτός σου που ανακάλυπτε τον κόσμο και που έκανε στον κήπο τις πρώτες ασυνόδευτες βόλτες, είναι η αίσθηση ότι μεγαλώσαμε, αλλά κάπου μέσα μας υπάρχει ακόμα εκείνο το παιδί που έβλεπε τα πράγματα με τον πιο απλό και όμορφο τρόπο. Τα εξοχικά σπίτια, τα σπίτια στο χωριό, τα σπίτια στα οποία περνάγαμε τα παιδικά μας καλοκαίρια έχουν τόσα πράγματα πάνω τους και είναι συνήθως συνδεδεμένα μόνο με ωραίες αναμνήσεις και εικόνες. Έχουν μέσα τους οι αναμνήσεις αυτές καλοκαίρια και διακοπές και μεσημεριανούς καταναγκαστικούς ύπνους και κάτι παλιές καρέκλες που για κάποιον περίεργο λόγο τις θυμόμαστε ακόμα κι ένα σωρό άλλες ασήμαντες, αλλά πολύ καλά εντυπωμένες λεπτομέρειες. Τα σπίτια όπου περάσαμε τα καλοκαίρια μας είναι ο παλιός μας εαυτός, η γιαγιά μας, ο παππούς μας και οι γονείς μας όταν ήταν νέοι και λίγο χίπηδες. Γράφω αυτό το άρθρο εδώ, σε αυτό το σπίτι στο Πόρτο Χέλι, και όπου κι αν κοιτάξω βλέπω κάτι που μου θυμίζει κάτι. Τα παλιά εξοχικά σπίτια τα αγαπάμε γιατί, νομίζω, όλοι μας αγαπάμε πολύ το μικρό παιδί που ήμασταν κάποτε και αν κάτι θυμόμαστε περισσότερο όταν πηγαίνουμε σε αυτά είναι αυτό το παιδί, αυτό που έχουμε χάσει και χαιρόμαστε όταν, έστω για λίγο, το ξαναβρίσκουμε.
Η στοιχειωμένη υφή των παλιών περιοδικών όταν τα ξεφυλλίζεις αφηρημένα πολλά χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία τους, τις ένδοξες εποχές της έντυπης ενημέρωσης και ψυχαγωγίας.
ShortCut
TalkoftheTown
Κάθε διάθεση νοσταλγίας και ανάκλησης λησμονημένων προσμονών κόβεται απότομα όταν θυμηθείς πόσο δύσκολο ήταν κάποτε να ανακαλύψεις τα «σημαντικά» πράγματα, όταν το μόνο πόρταλ ήταν ο ερμητικός κόσμος των «ψαγμένων» εντύπων.
Επιστροφή για λίγες μέρες, λόγω έκτακτης οικογενειακής ανάγκης που λένε, στο «πατρικό» (πατριαρχικός, αλλά εν τέλει άκυρος και παραπλανητικός ο όρος, αφού συνήθως είναι απολύτως μητρική ως επιμέλεια και λειτουργία η εστία, πάντα ήταν, απλώς, όταν φεύγει πρώτος ο πατέρας, μετατρέπεται σε βωμό στη μνήμη του). Έχει ξεμείνει μπόλικο υλικό εφηβικής/νεανικής ύπαρξης στο κλασικό δώμα (το διαισθάνεσαι πιο πολύ παρά το βλέπεις) και κυρίως άπειρα ξεθωριασμένα περιοδικά (ξένα στη συντριπτική τους πλειοψηφία) από τα τέλη των ’80s μέχρι και τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, όταν το έντυπο σύμπαν ήδη είχε αρχίσει να διαβλέπει ανήσυχο ότι οι μέρες της αφθονίας του ήταν μετρημένες. Είναι λίγο αστείο να χαζεύεις τα πιο πρόσφατα τεύχη (εκεί γύρω στο 2000 και μετά) κάποτε ηρωικών και παντοδύναμων στην αυτάρκειά τους τίτλων να προσπαθούν να αναπαράγουν άγαρμπα την ψηφιακή εμπειρία του «κλικαρίσματος» και των άπειρων συνειρμών και αντιπερισπασμών του Διαδικτύου με διάφορες trivia στήλες που δεν οδηγούσαν πουθενά. Ματαιότης και ψευδαισθήσεις ότι μπορούσε να υπάρξει επιστροφή από ή συνύπαρξη έστω με το χάος του Διαδικτύου. Περίεργο πράγμα τα παλιά περιοδικά που ξεμένουν στα εξοχικά και στα μητρικά σπίτια. Στην αρχή χαίρεσαι να τα βλέπεις και να τα ξεφυλλίζεις αφηρημένα και νωχελικά ως τεκμήρια μιας περασμένης, ανέμελης ζωής με ατέλειωτες προοπτικές, αλλά μετά από λίγο αρχίζουν να σε στοιχειώνουν οι αρχαίες ημερομηνίες στα εξώφυλλα. Κάθε διάθεση νοσταλγίας και ανάκλησης λησμονημένων προσμονών κόβεται απότομα όταν θυμηθείς πόσο δύσκολο ήταν κάποτε να ανακαλύψεις τα «σημαντικά» πράγματα, όταν το μόνο πόρταλ ήταν ο ερμητικός κόσμος των «ψαγμένων» εντύπων. Σαν τη ζωή πριν από το κινητό ένα πράγμα, όταν μπορούσες να χαθείς για πάντα με κάποιον, αν κάτι πήγαινε στραβά στο κλείσιμο ενός ραντεβού. Μεταξύ διαφόρων άλλων τίτλων (πολλοί εκ των οποίων υπήρξαν βραχύβιοι και χάθηκαν για πάντα στη λήθη), θα πρέπει να έχουν μείνει σε ράφια, κούτες και πατάρι και καμιά εκατοστή τεύχη του περιοδικού «Face», βίβλου κάποτε του δημιουργικού στυλ και των αμέτρητων παραφυάδων της πολυδύναμης νεανικής κουλτούρας στη Βρετανία και πέρα απ’ αυτή, με μερικούς από τους καλύτερους γραφιάδες/κριτικούς/προπαγανδιστές της δεύτερης και τρίτης γενιάς της λεγόμενης Νέας Δημοσιογραφίας. Βρήκα ακόμα και το πρώτο τεύχος του περιοδικού που είχε πέσει στα χέρια μου όταν ήμουν στην αρχή του λυκείου (αυτό ήταν τον Μάιο του 1985 και ενώ το «Face» είχε ήδη συμπληρώσει πενταετία glamorous ύπαρξης, παρότι ο Nick Logan και οι συνεργάτες του το έβγαζαν με τρεις κι εξήντα σχεδόν από ένα υπόγειο στο Σόχο) και ανήκε στον μεγαλύτερο αδελφό συμμαθήτριας που μου το δάνεισε και δεν του το επέστρεψα ποτέ (σιγά μην άφηνα από τα χέρια μου τόσο πολύτιμο αξεσουάρ και οπλοστάσιο ιδεών). Στο εξώφυλλο δέσποζε ο Μίκι Ρουρκ με ζόρικο και κυνικό μειδίαμα και ο τίτλος από κάτω αναρωτιόταν: «Ένας Μπράντο για τα ’80s;» (lol). Από τότε, ψωνάρα γαρ, το έπαιρνα περίπου ανελλιπώς και μετά το διάβασμα πετσόκοβα τα υψηλής τυπογραφικής αισθητικής ανοίγματα και τα κόλλαγα στον τοίχο. Αργότερα, κάποια απ’ αυτά (ακόμα και editorial μόδας) θα τα έβλεπα κλεμμένα να κοσμούν, εκτός του αρχικού πλαισίου τους, τις σελίδες του περιοδικού «Σχολιαστής» ως εικονογράφηση ημι-τριπαρισμένης πολιτικής ανάλυσης. Χαζεύοντας από δω και από κει, έπεσα και σε μια συνέντευξη που είχε πάρει στον Morrissey ο αρθρογράφος και συγγραφέας Paul Morley για το «Uncut» (όταν ακόμα το περιοδικό φιλοξενούσε και γραφιάδες περιωπής) το 2006 (θα πρέπει να είχα μείνει πάλι για λίγο στο παλιό δώμα με αφορμή μια άλλη έκτακτη οικογενειακή υπόθεση) και θυμήθηκα γιατί είχα τόσο πρόβλημα να παίρνω συνεντεύξεις (με πλημμύριζε μια ματαιότητα μαζί με την αγωνία τού να βάλεις τον άλλο να πει κάτι κραυγαλέο για τον επικείμενο τίτλο). Έγραφε, λοιπόν, ο Morley μεταξύ άλλων στη μακροσκελή εισαγωγή: «… Ο Morrissey απαντά σιγανά στις ερωτήσεις, με ένα είδος εξασκημένης γαλήνης, σαν να είναι ο πιο λογικός άνθρωπος στον πλανήτη. Κατά κάποιον τρόπο είναι κιόλας, το κόστος συντήρησης όμως αυτής της σωφροσύνης υπήρξε από μόνο του κάτι σαν παραφροσύνη. (Με τον ίδιο εν πολλοίς τρόπο που μια σοφιστικέ ωριμότητα εμπλέκεται σε μια φαινομενικά ανίατη ανωριμότητα, η ευρωστία πολεμά τη φιλασθένεια, η καλοσύνη συναντά την κακεντρέχεια και η αναδυόμενη αυτοπεποίθηση έρπει γύρω από την παγερή ανασφάλεια). Ο τρόπος συνομιλίας του είναι πιο αστείος απ’ ό,τι παρουσιάζεται στο χαρτί, ενώ ο ίδιος γελάει πολύ μαζί αλλά και εις βάρος του εαυτού του, κάποιες φορές ταυτόχρονα, σαν να βρίσκεται σε τρομερό πόνο… Πού και πού δεν υπάρχει ήχος, μόνο ένα βλέμμα, στυγνό και καλλιτεχνικό, που υποδεικνύει ότι η ερώτηση είναι μνημειωδώς ηλίθια ή υπερβολικά εμβριθής ή εντελώς σαλταρισμένη για να τη διαχειριστεί ικανοποιητικά, ένα βλέμμα που εμπεριέχει στοιχεία μιας κουρασμένης, αλλά περιέργως ευτυχισμένης παραδοχής… Να καταθέσω επίσης στα πρακτικά ότι πήγα στην τουαλέτα τρεις φορές κατά τη συνάντησή μας –έτσι, μόνο για να τσεκάρω την έκφρασή μου στον καθρέφτη– και κάθε φορά που επέστρεφα ο Morrissey είχε μετακινηθεί σε διαφορετική θέση, έχοντας μια αμυδρά ένοχη έκφραση στο πρόσωπό του, την οποία δεν μπορώ ακριβώς να προσδιορίσω…». Δεν συνέχισα. Δεν (ξανα)διάβασα καν τη συνέντευξη, παρότι θυμάμαι ότι ήταν από τις καλύτερες (δεν υπάρχει ελεύθερη, παρά μόνο αν γίνεις συνδρομητής στο Rock’s Back Pages). Δεν είχε νόημα… 31.5.18 – lifo
13
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
George Condo, «Self Portrait in Paris 1», 2017 (Αcrylic on linen, 65x54 cm) Private Collection ©George Condo, 2018. Courtesy of the Artist, Skarstedt Gallery and Sprüth Magers
Μου λείπει πολύ ο Μπασκιά. Θα ήθελα να αράξω κάπου μαζί του και να ξανακάνουμε πλάκες
George C 31.5.18 – lifo
15
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ΤΟ ΜΟΥΣΕΊΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΉΣ ΤΈΧΝΗΣ ΕΓΚΑΙΝΙΆΖΕΙ ΤΗΝ ΠΡΏΤΗ ΜΕΓΆΛΗ ΑΤΟΜΙΚΉ ΈΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΎ ΖΩΓΡΆΦΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΜΕ ΤΡΙΆΝΤΑ ΈΡΓΑ ΤΟΥ ΠΟΥ ΦΙΛΟΤΕΧΝΉΘΗΚΑΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΕΊΚΟΣΙ ΧΡΌΝΙΑ. ΑΠΌ ΤΗ ΜΑΤΟΎΛΑ ΚΟΥΣΤΈΝΗ
2
Α
ν μπεις στο στούντιο του Τζορτζ Κόντο, θα τον πετύχεις πάντα με την πιο σουρεάλ παρέα. Οι φανταστικοί φίλοι που τον περιβάλλουν έχουν χαρακτηριστικά ζώων, κουβαλούν ουρές, φτερά, περίεργα αντικείμενα, φορούν κοστούμια, έχουν νεύρα, μάτια τρομακτικά, δόντια πολλά, μαλλιά τραγικά, κεφάλια μικρά, σώματα αναγεννησιακά, αυτιά που μοιάζουν με τηγανίτες. Είναι όμορφοι και γκροτέσκοι, καθημερινοί κι εξωπραγματικοί, ποπ και φοβερά κομψοί, περιφέρουν μια παράταιρη ομορφιά και μια τρομακτική αλήθεια. Είναι σαν να παίρνουν όλοι τους μέρος σε «ένα ανεξέλεγκτο ανατομικό όργιο». Ή, όπως περιέγραψαν κάποτε μοναδικά οι «Financial Times», «οι πίνακές του είναι κάτι ανάμεσα σε κλασικό αριστούργημα και Looney Tunes. Είναι σαν να έχει πάρει κρακ ο Ρέμπραντ». Ο Τζορτζ Κόντο είναι η επιτομή του cool. Μπορεί τη μια στιγμή να κρεμάει έργα του στις μόνιμες συλλογές του Whitney και του Guggenheim, να καμαρώνει που ο Σαλμάν Ρούσντι έγραψε σε βιβλίο του ένα ολόκληρο κεφάλαιο για τον πίνακά του «Psychoanalytic puppeteer losing his mind», να νοσταλγεί τις πλάκες του με τον Μπασκιά, τις συνεργασίες με τον Ουίλιαμ Μπάροουζ, τις παλιοπαρέες με τον Άλεν Γκίνσμπεργκ και τον Κιθ Χάρινγκ. Και την αμέσως επόμενη, απολύτως απενοχοποιημένος, να σχεδιάζει την Hermès τσάντα που κάποια Χριστούγεννα δώρισε ο Κάνι Γουέστ στην Κιμ Καρντάσιαν, να αυτοσαρκάζεται για τα μουσικά του απωθημένα, να κρυφογελά που ιντριγκάρει με τα έργα του τους ψυχαναλυτές, να ισοπεδώνει τον μύθο και τα επιτεύγματα μιας συναρπαστικής ζωής με μια φράση: «Καμία καριέρα. Το μεγαλύτερό μου κατόρθωμα, μετά από όλα αυτά, είναι ότι είμαι ζωντανός». Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης εγκαινιάζει την πρώτη μεγάλη ατομική έκθεση του Αμερικανού ζωγράφου στην Ελλάδα με τίτλο «George Condo at Cycladic». Από τις 8 Ιουνίου καταφθάνουν στο Κολωνάκι
Condo 16 lifo –
31.5.18
τριάντα έργα –ζωγραφικά, γλυπτά και σχέδια– των τελευταίων είκοσι χρόνων. Μεταξύ αυτών, μια σπάνια σειρά από αυτοπροσωπογραφίες που φιλοτέχνησε μόλις πέρυσι και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο αθηναϊκό μουσείο. «Είμαι πολύ ευχαριστημένος με τις επιλογές που κάναμε για το Κυκλαδικής. Υπάρχουν πολλά έργα που θα μπορούσα να ξεχωρίσω. Χαίρομαι, για παράδειγμα, ιδιαιτέρως που θα σας παρουσιάσω το χρυσό γλυπτό του “Αλκοολικού” και κάποια πορτρέτα, όπως αυτά του Δάκη και του Μαουρίτσιο. Επίσης, θεωρώ συναρπαστικό το έργο “Paper Faces”. Νομίζω ότι η γενικότερη φιλοσοφία μου είναι εμφανής σε αυτές τις επιλογές» μας λέει. Και τι παράδοξο; Η έκθεση επικεντρώνεται στην ανθρώπινη μορφή, αλλά ο Κόντο αρνείται να εγκλωβίσει αληθινά πρόσωπα στον καμβά, εκτός αν είναι να τα σατιρίσει, όπως στην περίπτωση της βασίλισσας της Αγγλίας, που την έχει παρουσιάσει σαν ξεδοντιάρα καρικατούρα. «Όντως, δεν ζωγραφίζω ποτέ όσους υπάρχουν στην πραγματικότητα. Προτιμώ να φτιάξω τον δικό μου κόσμο, σαν θεατρικός συγγραφέας που προσδίδει σε ένα άτομο πολλαπλά χαρακτηριστικά. Σίγουρα έχουν γνωρίσματα ανθρώπων που ξέρουμε, αλλά δεν είναι κανείς τους συγκεκριμένα. Είναι υπάρξεις που ζουν μόνο στους πίνακές μου». Και στο ελληνικό παρελθόν υπάρχει κάποιος μύθος ή πλάσμα που θα μπορούσε να μπει στον κόσμο του; «Αγαπώ τους αρχαίους Έλληνες θεούς και την ιδέα ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα μπορούσαν ακόμα να τους πιστέψουν». Ο Τζορτζ Κόντο γεννήθηκε το 1957 στο Νιου Χαμσάιρ. Η νοσοκόμα μητέρα του παρατήρησε πρώτη τις ασυνήθιστες δεξιότητές του στο σχέδιο και τη λατρεία του στο Τζον Κέιτζ και τον φόρτωσε με ιδιαίτερα μαθήματα ζωγραφικής και μουσικής. Έτσι, βρέθηκε από τα 14 σε ένα δωμάτιο γεμάτο αφίσες με έργα Σεζάν και Πικάσο να παλεύει με τον Μπαχ. Το 1978 άρχισε να φοιτά στο Massachusetts College of Art. Λάτρευε την αναγεννησιακή μουσική, μελέτησε κλασική κιθάρα, υπήρξε ο nerd της τάξης, αλλά κατέληξε μπασίστας στο πανκ συγκρότημα Girls.
©SARA FULLER
1
1
3
George Condo, «Facing Each Other», 2017 (Ιnk on paper, 31 x 31 cm) Private Collection. ©George Condo, 2018. Courtesy of the artist, Skarstedt Gallery and Sprüth Magers
2 George Condo, «Paper Faces», 1997 (Αcrylic, oil and paper on canvas) Private Collection. ©George Condo, 2018. Courtesy of the Artist, Skarstedt Gallery and Sprüth Magers
3 George Condo, «Paralytic Robot», 2014 (Οil on linen, 170.2 x 165.1 cm) Private Collection. ©George Condo, 2018. Courtesy of the artist, Skarstedt Gallery and Sprüth Magers
4 George Condo, «The Bulgarian Banker», 2010 (Βronze, 48.3 x 26.7 x 24.1 cm) Private Collection ©George Condo, 2018. Courtesy of the artist, Skarstedt Gallery and Sprüth Magers
Ένα βράδυ που έπαιζαν στη Νέα Υόρκη, τη συναυλία άνοιξαν οι Gray, το γκρουπ του Ζαν Μισέλ Μπασκιά. Αυτό ήταν! Οι δυο τους κόλλησαν από το πρώτο λεπτό, γλέντησαν τη νιότη τους, ρούφηξαν τη ζωή και την τέχνη ως το τέλος, έζησαν μαζί μια ύστερη εφηβεία. Ο ένας ήταν ένα καθωσπρέπει, ταλαντούχο κολεγιόπαιδο κι ο άλλος ένας ανεξέλεγκτος τύπος που έκανε άγρια ζωή και «δίδασκε» τον Κόντο να εμπνέεται από την αστική περιπλάνηση, να συγχρωτίζεται με το πεζοδρόμιο, να πετά αμπούλες βρόμας σε παρισινά κλαμπ για να χαζεύουν τον κόσμο να τρέχει. «Είναι αλήθεια ότι ο Ζαν Μισέλ με έπεισε πως έπρεπε να ξεφύγω από τη Βοστώνη και να μετακομίσω στη Νέα Υόρκη. Εκείνο το βράδυ που παίζαμε στο ίδιο κλαμπ με πήρε, τελειώνοντας, για να μου δείξει τι πραγματικά συνέβαινε στην καρδιά της πόλης. Εκείνη η βόλτα ήταν καθοριστική για τη ζωή μου... Μου λείπει πολύ ο Μπασκιά. Θα ήθελα να αράξω ξανά κάπου μαζί του και να μιλήσουμε για τα σόλο του Κολτρέιν ή τα riffs του Τσάρλι Πάρκερ, να ξανακάνουμε πλάκες». Κι αν μπορούσε σήμερα να ξεκινήσει πάλι το καλλιτεχνικό του ταξίδι, θα τον εμπιστευόταν; Θα έμπαινε ξανά στο ίδιο τρένο; «Αν η ζωή ξεκινούσε από την αρχή, θα ήθελα ίσως να ταξίδευα περισσότερο και να έβλεπα τους γονείς μου περισσότερο. Καμία από τις επιθυμίες μου δεν αφορούν την καριέρα μου, διότι, αν είχα κάνει διαφορετικές επιλογές, θα τα είχα κάνει απλώς μαντάρα». Πέρα από τους πολλαπλούς αστικούς μύθους που άφηνε στο πέρασμά της αυτή η παρέα, υπήρξε μια περίοδος εκεί στις αρχές του ’80 που οι Κόντο, Μπασκιά και Χάρινγκ συνέβαλαν επί της ουσίας στην αναβίωση της ζωγραφικής διεθνώς. «Για να πω την αλήθεια, δεν συνειδητοποιούσα τη συμβολή μου στην τέχνη. Εκείνη την εποχή οι δυο τους ήταν ήδη πολύ δημοφιλείς, ενώ εγώ είχα μόλις προσγειωθεί στην πόλη με ένα δικό μου, διαφορετικό όραμα. Καταλήξαμε να γίνουμε κολλητοί γιατί ήμασταν τόσο διαφορετικοί ως καλλιτέχνες, άρα ο ένας δεν αντέγραφε τον άλλον. Η πρώτη στιγμή που κατάλαβα ότι βαδίζω στη σωστή κατεύθυνση ήταν όταν συνειδητοποίησα πως άρεσε πολύ η δουλειά μου σε καταξιωμένους εικαστικούς μεγαλύτερης ηλικίας, όπως ο Ρόι Λιχτενστάιν, ο Τζέιμς Ρόζενκουιστ και, φυσικά, ο Άντι Γουόρχολ. Αυτό ήταν που με έκανε να νιώσω ότι κάτι συμβαίνει». Οι πρώτες εκθέσεις του πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 1981 και 1983 σε μια Νέα Υόρκη όπου όλοι έτρεχαν σε μια φρενήρη κούρσα για να ανακαλύψουν ποιοι θα έδιναν φωνή στην ποπ κουλτούρα. «Kι όμως, για μένα, καθώς προερχόμουν από ένα μικρό μέρος, το πιο δύσκολο πράγμα εκείνο το διάστημα ήταν να συνηθίσω να ζω σε μια μητρόπολη και να καταφέρω να ασχοληθώ επιτυχώς με τα πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας. Γι’ αυτό και κατέληξα να ζω επί χρόνια σε ξενοδοχεία, διότι δεν μπορούσα να καταλάβω τα πιο απλά, όπως το να συνδέσω στο ρεύμα μια τοστιέρα!». Το ανήσυχο κοινό, πάντως, δεν μάσησε εύκολα από το credit που του χάριζε γενναιόδωρα η αφρόκρεμα των συναδέλφων του. «Όντως, γι’ αυτό
και όταν ξεκινούσα την παραστατική ζωγραφική και είδαν τον τρόπο που στεκόμουν απέναντι στην ανθρώπινη μορφή τα πράγματα ζόρισαν. Οι άνθρωποι αγόραζαν μεν τις πρώτες μου ζωγραφιές, αλλά συγχρόνως ένιωθαν περίεργα επειδή με έβλεπαν να επαναφέρω στη ζωγραφική ένα εικαστικό λεξιλόγιο που δεν περίμεναν ότι θα συναντούσαν στη σύγχρονη τέχνη. Ήταν πολύ διανοουμενίστικο, αλλά συγχρόνως τους ιντρίγκαρε που έβαζε ξανά στο τραπέζι το οπτικό παιχνίδι». Όπως κάθε καλλιτέχνης που σέβεται τον εαυτό του, έτσι και ο Κόντο «ενηλικιώθηκε» μέσα από τα σοβαρά διλήμματα. Το δίπολο Ευρώπη ή Αμερική τον βασάνιζε αρκετά χρόνια. «Η Νέα Υόρκη ανθούσε χάρη στην ενέργεια του δρόμου, ενώ η Ευρώπη παρέμενε πιο εσωτερική» λέει σήμερα. «Σε ό,τι με αφορά, δεν χωρούν συγκρίσεις. Η καλλιτεχνική μου ταυτότητα έχει την υπογραφή της Νέας Υόρκης. Εδώ ωρίμασα καλλιτεχνικά, πολύ πριν πάω στην Ευρώπη. Οι δύο πρώτες μου εκθέσεις με την Πατ Χερν και την Μπάρμπαρα Γκλαντστόουν με έβαλαν στον χάρτη». Για μια δεκαετία, πάντως, παραδόθηκε στο γαλλικό πνεύμα. Μεταξύ 1985-1995 μετακόμισε στο Παρίσι. Φίλος, γείτονάς του και μια ακόμα καθοριστική προσωπικότητα στη ζωή του υπήρξε ο Γάλλος φιλόσοφος και ψυχίατρος Φελίξ Γκουαταρί. Λίγο καιρό πριν πεθάνει και καθώς είχε από χρόνια «επωμιστεί» την ψυχαναλυτική ερμηνεία των πινάκων του κολλητού του, έλεγε πως ο Κόντο σου προκαλεί μια πολύ συγκεκριμένη επίδραση («The Condo effect» την αποκαλούσε) που τον ξεχωρίζει από όλους τους ζωγράφους. Είναι μάλλον γιατί πολύ μεθοδικά κατέστρεφε οτιδήποτε θα μπορούσε να καθησυχάσει τον θεατή και να τοποθετήσει τα έργα του σε πλαίσια και κατηγορίες. «Να, είναι αυτό που σας έλεγα και πριν: αν πάψεις να σκέφτεσαι χρονολογικά την ιστορική εξέλιξη της τέχνης, τότε μπορείς κατά βούληση να μετατοπίσεις εικόνες και συμβολισμούς προκειμένου να φτάσεις στο αποτέλεσμα που εσύ θεωρείς καλύτερο για τη ζωγραφική σου. Αυτός ήταν για μένα ο δρόμος». Σήμερα που οι παλιοί του φίλοι ανήκουν σχεδόν όλοι στους μεγάλους απόντες της τέχνης, ο Κόντο ζει σε μια ήσυχη γειτονιά στο Upper East Side της Νέας Υόρκης, ξυπνά νωρίς, μισεί την αδράνεια, αγαπά τις φιλοσοφικές κουβέντες και το τσιγάρο και μεγαλώνει δύο κόρες στις οποίες κληροδότησε τις ανησυχίες του. «Είναι και οι δυο πολύ καλλιτεχνικά πλάσματα. Η μεγάλη, η Ελέονορ, είναι ηθοποιός. Αγαπά πολύ την υποκριτική και θέλει να παίζει από δράμα μέχρι μιούζικαλ. Η μικρή, η Ραφαέλ, αποφοίτησε μόλις από το Bard College, ειδικεύεται στη μουσική αλλά έχει κλίση στη φωτογραφία και στην τέχνη γενικότερα». Απ’ όλα αυτά ξεκλέβει χρόνο για να παραμένει συνεπής ακόμα και σήμερα στα μαθήματα μουσικής που επιμένει να παρακολουθεί. Κάποτε έλεγε ότι δεν υπάρχει τίποτα που να μην το συνδέει με συνθέσεις. Τα «Νούφαρα» του Μονέ τα ταίριαζε με Ντεμπισί, ο Πόλοκ τον οδηγούσε απευθείας στον Μάιλς Ντέιβις. Και οι δικές του ζωγραφιές, αν ήταν μουσική, πώς θα ακούγονταν; «Θα ήθελα πολύ να είναι το σταυροδρόμι εκείνο όπου συναντιούνται ο Μπαχ με τον Τζίμι Χέντριξ» απαντά. Όντως, όπως ακριβώς συνέβαινε και σ’ εκείνο το παιδικό του δωμάτιο...
4
George Condo at Cycladic: H πρώτη μεγάλη ατομική μουσειακή έκθεση του George Condo στην Ελλάδα Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4, 210 7228321-3) Διάρκεια έκθεσης: 8/614/10 Ώρες λειτουργίας: Δευ., Τετ., Παρ., Σάβ. 10:0017:00, Πέμ. 10:00-20:00, Κυρ. 11:00-17:00, Τρ. κλειστό Την έκθεση επιμελείται η Αταλάντη Μαρτίνου.
31.5.18 – lifo
17
ΠΡΟΣΩΠΟ
Η
ελληνική ταβέρνα είναι ό,τι καλύτερο έχουμε κάνει ως πολιτισμός. Είναι το απόγειο του ελληνικού πολιτισμού. Δεν λέω, και ο Παρθενώνας καλός είναι, θα ήταν ακόμη καλύτερος αν τον κάναμε ταβέρνα. Ευάερος, ευήλιος, ωραία θέα… Ταξιδεύοντας στο εξωτερικό, έχω επισκεφτεί διάφορα φαγάδικα και άντε να έχουν να σου προσφέρουν μάξιμουμ 30 πιάτα. Στην Ελλάδα, στην ταβέρνα, δεν ξέρω ποια γιαγιάκα έχουν κλειδαμπαρώσει στην κουζίνα να μαγειρεύει 24 ώρες το 24ωρο. […] Και αγαπώ που σκάμε στην ταβέρνα και παραγγέλνουμε πέντε απ’ όλα, ενώ είμαστε τρεις στην παρέα. Και τρώμε, τρώμε με τέτοιο πάθος, τέτοια λαχτάρα, τέτοια αφοσίωση, τρώμε μέχρι που χάνουμε την εκτίμηση στον εαυτό μας. Και μετά παραγγέλνουμε μια σόδα ή μια Coca-Cola Light και την ξαναβρίσκουμε». Τα κωμικά σκετς της Κατερίνας Βρανά, της «πιο αστείας γυναίκας στον κόσμο», δεν μπορούν να αποδοθούν με την ίδια ευκολία στον γραπτό λόγο. Όπως και να τα προσεγγίσεις, θα μοιάζουν πάντα στεγνά, στραγγισμένα από το αλέγκρο ταμπεραμέντο της, από την αύρα, την ενέργεια και όλη αυτή την εξωστρέφεια που βγάζει επάνω στη σκηνή. Γιατί αρκούν λίγα λεπτά σε ένα live ή μερικά βίντεο στο YouTube για να καταλάβεις ότι η Κατερίνα γεννήθηκε για να δίνει παραστάσεις, για να κάνει τον κόσμο να γελάει. Πράγματι, έτσι ακριβώς ήταν από μικρή, επιδειξιομανής (με την καλή έννοια) και show woman. Δεν χρειαζόταν ιδιαίτερη παρότρυνση για να τραγουδήσει ή να απαγγείλει ένα ποίημα. Όποτε έβρισκε ευκαιρία άρχιζε το θέατρο. «Το πιο χαρακτηριστικό περιστατικό που θυμάμαι και περιγράφω συχνά σε όσους με ρωτάνε για την Κατερίνα είναι απ’ όταν ήμουν περίπου έξι χρόνων. Είχα αλλεργικό άσθμα από πολύ μικρός, έτσι ήμουν αρκετά συχνά στο κρεβάτι. Ήταν Κυριακή και ο πατέρας μου δοκίμαζε την καινούργια βιντεοκάμερα που μόλις είχε αγοράσει. Ήταν από εκείνες τις παλιές, τα “κτήνη”, που έβαζες μέσα βιντεοκασέτα και μετά τη στερέωνες στον ώμο για να τραβήξεις σωστά το πλάνο. Η αδερφή μου ερχόταν συνέχεια στο κρεβάτι και με πείραζε. Αυτή με φουλ ενέργεια, όπως τη βλέπετε στις παραστάσεις της, κι εγώ, συνήθως με μισή αναπνοή, να προσπαθώ να γελάσω ή να τη διώξω από το κρεβάτι. Ενώ παίζαμε και μαλώναμε, ο πατέρας μου άρχισε να μας τραβάει. Τότε, η Κατερίνα, με τεράστια άνεση, κάθισε δίπλα μου στο κρεβάτι, μου πήρε το χέρι, το κράτησε με τα δυο της χέρια και σαν να ήταν ρεπόρτερ του BBC άρχισε μια φανταστική αναπαράσταση διαφήμισης της UNICEF που έπαιζε τότε για τα παιδιά της Αιθιοπίας, και μάλιστα σε άψογα αγγλικά» θυμάται ο αδερφός της Θοδωρής Βρανάς. Όσο μεγάλωνε, το παιδικό όνειρο της υποκριτικής έπαιρνε όλο και πιο στέρεα μορφή στο μυαλό της. Σκάρωνε συνεχώς μικρά θεατρικά
και κωμικά σκετς. Στο σχολείο είχε ανεβάσει, μάλιστα, και μια αρκετά αστεία παράσταση βασισμένη στη Χιονάτη και τους 7 Νάνους. Όταν πια σιγουρεύτηκε ότι είναι αυτό που θέλει να κάνει στη ζωή της και έφτασε στην κατάλληλη ηλικία, έφυγε για το Λονδίνο προκειμένου να σπουδάσει υποκριτική. Εκεί ήρθε σε επαφή και τον κωμικό αυτοσχεδιασμό. Ακολούθησαν σεμινάρια αυτοσχεδιασμού και παραστάσεις με ομάδες φίλων. Στη συνέχεια ήρθε στη ζωή της το stand-up. Το αγάπησε κι έτσι το πάλεψε πολύ. Δεν είναι εύκολο να καθιερωθείς σε μία από τις πιο απαιτητικές σκηνές στον κόσμο, ειδικά αν είσαι ξένος. Πάλι καλά που η Κατερίνα μιλούσε καλά αγγλικά και με λονδρέζικη προφορά. Η ίδια δεν πτοήθηκε από τις δυσκολίες ή τις απογοητεύσεις και τα έδωσε όλα για να πετύχει. «Άπειρες παραστάσεις και open mic βραδιές σε μικρά μπαράκια, παμπ και θεατράκια. Πολλές φορές η προσέλευση του κόσμου ήταν μηδενική. Ο ανταγωνισμός εκεί είναι πολύ μεγαλύτερος απ’ ό,τι εδώ. Υπήρχε ρατσισμός. Είναι πολύ πιο ζόρικα τα πράγματα απ’ όσο φανταζόμαστε όλοι μας. Και στην Αγγλία, άμα δεν τους αρέσεις, σε γιουχάρουν κιόλας» λέει για τις προσπάθειες της αδερφής του ο Θοδωρής Βρανάς. Σιγά-σιγά, όμως, χάρη στο ταλέντο και την επιμονή της τα κατάφερε. Σύντομα ξεκίνησε περιοδείες σε όλη την Αγγλία. Μέσα σε έναν χρόνο πραγματοποίησε 330 εμφανίσεις, σχεδόν μία κάθε μέρα. Λίγο αργότερα έστησε μαζί με κάτι φίλους το δικό τους comedy club σε ένα δωμάτιο πάνω από μια παμπ στο βόρειο Λονδίνο. Το Angel Comedy, όπως ονομάστηκε, εξελίχθηκε σε ένα από τα καλύτερα και πιο επιτυχημένα μικρά comedy clubs της πόλης. Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει την Κατερίνα Βρανά να ξεχωρίζει σε σχέση με τους άλλους κωμικούς; «Όσο δοτική είναι στη ζωή της, άλλο τόσο δοτική είναι κι επάνω στη σκηνή. Δεν φοβάται να μοιραστεί πράγματα με το κοινό, σε κάθε παράστασή της μαθαίνεις τόσο πολλά για τον τρόπο που σκέφτεται σε σημείο που, όταν φεύγεις, νομίζεις πια ότι είσαι φίλος της. Είναι τόσο εξωστρεφής που σε κάνει να αισθάνεσαι κομμάτι της παρέας της» λέει η stand up comedian και στενή της φίλη Χρύσα Κατσαρίνη. « Έχοντας δουλέψει σε μια πολύ οργανωμένη και πολύ επαγγελματική σκηνή όπως αυτή της Αγγλίας ξέρει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει. Είναι μεθοδική και πολύ εργατική. Έχει μεγάλη άνεση και εμπειρία στη σκηνή λόγω του background που διαθέτει στον κωμικό αυτοσχεδιασμό» εξηγεί με τη σειρά του ο επίσης κωμικός Θωμάς Ζάμπρας. Η φήμη της άρχισε να μεγαλώνει και να περνά τα σύνορα της Αγγλίας. To 2013, το CNN τη συμπεριέλαβε στη λίστα με τις 13 γυναίκες κωμικούς που πρέπει οπωσδήποτε να παρακολουθήσει κανείς. Άρχισε να ταξιδεύει στο εξωτερικό και να δίνει παραστάσεις σε διάφορες χώρες, από την Αυστραλία έως την Αμερική. Η
χάρη της έφτασε μέχρι το παγωμένο Λέβι της Λαπωνία, όπου συμμετείχε στον τελικό του διεθνούς διαγωνισμού «Το πιο αστείο άτομο του κόσμου», που διοργάνωσε το Laugh Factory. Εκεί εκπροσώπησε την Ελλάδα ανάμεσα σε 89 κωμικούς από 56 χώρες. Προκρίθηκε στον τελικό ως η μοναδική γυναίκα και πήρε συνολικά 1.000.000 ψήφους διαδικτυακά, εξασφαλίζοντας την τρίτη θέση. Μάλλον εντυπωσιακό επίτευγμα αν αναλογιστεί κανείς ότι επρόκειτο για την υποψήφια μιας χώρας 11 εκατ. κατοίκων, χωρίς κάποια σπουδαία παράδοση στο stand-up. Σε αυτά τα περίπου 15 χρόνια της παραμονής της στο εξωτερικό δεν ξέχασε ποτέ την Ελλάδα. Πάντα έψαχνε έναν τρόπο να επιστρέψει και να κάνει και τους συμπατριώτες της να γελάσουν. Το καλοκαίρι του 2011 πέρασε έξι εβδομάδες στην Ελλάδα και ξεκίνησε να ψάχνεται με την κωμική σκηνή της Αθήνας. Εκλεισε έναν χώρο στο κέντρο κι έδωσε μια παράσταση που πήγε πάρα πολύ καλά. Κάπως έτσι άρχισε να σκέφτεται την επιστροφή της. Η προσαρμογή, βέβαια, δεν ήταν εύκολη. Στην αρχή δεν μιλούσε καλά ελληνικά, αλλά σύντομα μπορούσε να κάνει τις παραστάσεις και στις δύο γλώσσες με την ίδια άνεση. «Το φοβερό με την Κατερίνα είναι ότι ξεκίνησε το stand-up στην Αγγλία. Για εκείνη ήταν πιο δύσκολο να μεταφράσει τα κείμενά της στα ελληνικά. Φτιάχνει τα κείμενα στα αγγλικά και μετά τα μεταφράζει. Αυτός είναι ο τρόπος που έχει μάθει να “γράφει”. Δεν χρησιμοποιεί χαρτί ή λάπτοπ. Τα σκετς βρίσκονται μέσα στο μυαλό της. Αρχίζει να παίζει τα κείμενά της πάνω στη σκηνή, συνεχίζει να τα επεξεργάζεται και μετά “κλειδώνουν”» τονίζει η Χρύσα Κατσαρίνη. Είτε στα ελληνικά είτε στα αγγλικά, η Κατερίνα Βρανά είναι ισοπεδωτική επάνω στη σκηνή. Μοιάζει με πραγματικό οδοστρωτήρα που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα του. Ένα τέτοιο κύμα ενέργειας και ζωντάνιας, λοιπόν, δεν θα μπορούσε να αναχαιτιστεί παρά μόνο από μια στιγμή καθαρής ατυχίας. Τον περασμένο Απρίλιο, ενώ βρισκόταν στη Μαλαισία στο πλαίσιο μιας προγραμματισμένης περιοδείας στην περιοχή, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με συμπτώματα δηλητηρίασης που τελικά αποδείχτηκε ότι ήταν σκωληκοειδίτιδα. Η μη έγκαιρη διάγνωση είχε ως αποτέλεσμα να πάθει οξεία περιτονίτιδα. Στη συνέχεια υπέστη διάτρηση εντέρου, με αποτέλεσμα να προκληθεί σηψαιμικό σοκ και να «κλείσουν» τα πάντα στον οργανισμό της. Επηρεάστηκε το αναπνευστικό της σύστημα και έχασε για ένα διάστημα την όρασή της. Υποβλήθηκε σε 4 εγχειρήσεις και έπειτα από 5μηνη νοσηλεία ατρόφησαν όλοι της οι μύες. Δεν μπορούσε ούτε το δάχτυλό της να σηκώσει, ενώ για ένα διάστημα βρισκόταν σε μηχανική υποστήριξη. Όπως λέει και στο πρόσφατο βίντεο που ανέβασε στο YouTube, έφτασε τρεις φορές κοντά στον θάνατο, αλλά κατάφερε να γλιτώσει. Και πώς αλλιώς θα γινόταν με έναν άνθρωπο σαν
ΣΤΙΣ 7 ΙΟΥΝΊΟΥ, ΣΤΟ ΒΕΆΚΕΙΟ, Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΚΟΙΝΌΤΗΤΑ ΤΟΥ STAND-UP ΕΝΏΝΕΙ ΤΙΣ ΔΥΝΆΜΕΙΣ ΤΗΣ ΓΙΑ ΧΆΡΗ ΜΊΑΣ ΑΠΌ ΤΙΣ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΊΔΕΣ ΚΩΜΙΚΟΎΣ ΚΙ ΕΜΕΊΣ ΞΑΝΑΘΥΜΌΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ «ΠΙΟ ΑΣΤΕΊΑΣ ΓΥΝΑΊΚΑΣ ΤΟΥ ΚΌΣΜΟΥ» ΠΟΥ ΈΦΤΑΣΕ ΚΟΝΤΆ ΣΤΟΝ ΘΆΝΑΤΟ ΤΡΕΙΣ ΦΟΡΈΣ. ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΨΑΣΚΗ 18 lifo – 31.5.18
INFO Πέμπτη 7 Ιουνίου, Bεάκειο Θέατρο, Ηρακλείου 13, Λόφος Προφήτη Ηλία, Πειραιάς, 21:00, εισ.: €15. Προπώληση εισιτηρίων μέσω viva.gr.
την Κατερίνα, που έχει τόση όρεξη για ζωή; Η περίοδος παραμονής στο νοσοκομείο της Μαλαισίας ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Τις πρώτες μέρες ήταν μόνη της, αλλά σύντομα βρέθηκαν κοντά της οι δικοί της άνθρωποι, η οικογένειά της. Η Κατερίνα θεωρεί ότι είχε πάρα πολύ καλή μεταχείριση και πως το ιατρικό προσωπικό έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε. Μάλιστα, στο νοσοκομείο υπήρχε και Έλληνας γιατρός. Η ίδια αποφάσισε συνειδητά από την πρώτη στιγμή να μοιραστεί το πρόβλημα της υγείας της. Για να αποφευχθούν τυχόν ανακριβή δημοσιεύματα αλλά και γιατί ήθελε οι άνθρωποι να ξέρουν τι έγινε. «Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλος καλλιτέχνης που θα αποκάλυπτε τόσο αναλυτικά το πρόβλημά του όσο η Κατερίνα. Να βγάλει βίντεο, να δείξει τον εαυτό της στο αμαξίδιο, να περιγράψει αναλυτικά τι της συνέβη» λέει η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της Κατερίνας Βρανά, Βάσω Σωτηρίου. Δεν είναι μόνο η απόφασή της να δημοσιοποιήσει το πρόβλημά της αλλά και ο τρόπος που αντιμετώπισε την κατάστασή της, με γενναιότητα και πολύ χιούμορ, δηλαδή με τον μοναδικό τρόπο που ξέρει καλά. «Μέχρι σήμερα γνώριζα ότι είναι μια τρομερά εξωστρεφής και δυναμική γυναίκα. Πολύ αστεία, πολύ δοτική, σε βαθμό που όταν σε αγαπάει και σε νοιάζεται γίνεται “χαλί” να την πατήσεις. Μετά από όλα αυτά που έχουν γίνει, η Κατερίνα αποτελεί πλέον για μένα πρότυπο. Δεν ξέρω, μπορείς εσύ να φανταστείς έναν άνθρωπο που έφτασε στον θάνατο γύρω στις τρεις φορές και κάνει πλάκα γι’ αυτό; Το διασκεδάζει, ενώ η ανάρρωσή της είναι μια πάρα πολύ δύσκολη διαδικασία, χρονοβόρα και επίπονη. Παρ’ όλα αυτά, βρίσκει κάπου μέσα της τη δυνάμη να το διακωμωδεί. Εμένα αυτό μου φαίνεται αδιανόητο» περιγράφει με γλυκύτητα η Χρύσα Κατσαρίνη. Η ανάρρωση και η αποκατάσταση της Κατερίνας πηγαίνουν καλά. Πλέον είναι σε θέση να σηκώνεται από το αμαξίδιο και να περπατάει υποβασταζόμενη. Χρειάζεται, ωστόσο, βοήθεια επί 24ώρου βάσεως. Η φαρμακευτική αγωγή και οι καθημερινές φυσικοθεραπείες απαιτούν πάρα πολλά χρήματα. Για τον λόγο αυτό, είκοσι συνάδελφοί της κωμικοί αποφάσισαν να τη στηρίξουν, οργανώνοντας μια ξεχωριστή βραδιά στο Βεάκειο στις 7 Ιουνίου, με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων. Κι αν κρίνει κανείς από την ανταπόκριση που υπάρχει, είναι φανερό ότι όλοι αγαπούν την Κατερίνα. « Έχει ακόμα δρόμο να διανύσει. Το σκέφτεται και η ίδια. Όλοι το σκεφτόμαστε. Θα τα καταφέρει; Θα αποκατασταθούν όλα αυτά τα προβλήματα; Θα γίνει, άραγε, ποτέ απολύτως καλά; Όταν περνούν αυτές οι σκέψεις από το μυαλό μου, προσπαθώ να σκέφτομαι πώς ήταν και πώς είναι σήμερα και είμαι σίγουρη πως θα τα καταφέρει. Περιμένω τα καλύτερα» ομολογεί η Βάσω Σωτηρίου και σκέφτομαι (αλλά δεν της το λέω) πως, παρότι δεν γνωρίζω προσωπικά την Κατερίνα, δεν νομίζω ότι θα στοιχημάτιζα ποτέ εναντίον της.
Η ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΒΡΑΝΆ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΒΆΛΕΙ ΚΆΤΩ ΠΟΤΈ
31.5.18 – lifo
19
ΤΟ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΡΓΟ ΟΝΟΜΑ ΕΞΗΓΕΙ ΣΤΗ LIFO ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ. ΑΠΌ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
ΜΟΥΣΙΚΗ
Μ
ια εποχή ήταν αρκετά δύσκολο να προφέρει κανείς το όνομα των Alt-J κι αυτό επειδή χρησιμοποιούσαν το Δ, το σύμβολο που βγαίνει αν πατήσεις τα συγκεκριμένα πλήκτρα σε έναν υπολογιστή mac. Ακολουθούσαν μια ψηφιακή μόδα που ήθελε διάφορα γκρουπ να έχουν ακαταλαβίστικα ονόματα, λες και δεν ήθελαν κανείς να ακούει τη μουσική τους. Σαν να μιμούνταν ετεροχρονισμένα τον Prince που χρησιμοποιούσε ένα διάστημα ένα σύμβολο που δεν μπορούσε να προφερθεί, για να διακόψει τις σχέσεις του με τη Warner. Άσχετο, αλλά το σύμβολο κάπως πρόδιδε τις καλλιτεχνικές καταβολές των Alt-J. Σχηματίστηκαν το 2007 στο Leeds, όταν ο
20 lifo –
31.5.18
Gwil Sainsbury (κιθάρα), o Joe Newman (κιθάρα/φωνητικά) και ο Thom Sonny Green (ντραμς) φοιτούσαν στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Leeds, στη Βρετανία. Ο Newman είχε δηλώσει ότι διάλεξε να πάει στην Καλών Τεχνών μόνο και μόνο για να φτιάξει μπάντα. Στο τμήμα της Αγγλικής Λογοτεχνίας του ίδιου πανεπιστημίου σπούδαζε το τέταρτο μέλος του γκρουπ, ο Gus Unger-Hamilton, που, εκτός από το γεγονός ότι έχει αριστοκρατική καταγωγή, ήταν ο μικρότερος αδερφός του υπεύθυνου ρεπερτορίου της Polydor Records. Είναι ο εκκεντρικός τύπος με το παχύ μουστάκι. Ο αδερφός του μπορεί να μην τους έκανε συμβόλαιο στην Polydor (θα ήταν σκάνδαλο), τους έδωσε όμως τις κατάλληλες συμβουλές για
το πώς να κάνουν πιο εμπορικό τον ήχο τους και κυρίως ποια άτομα έπρεπε να προσεγγίσουν στη μουσική βιομηχανία όταν άρχισαν να γίνονται σχετικά γνωστοί. Σήμερα θεωρούνται ένα από τα πιο δημοφιλή κιθαριστικά συγκροτήματα που έχουν βγει από τη Μεγάλη Βρετανία τα τελευταία χρόνια, με αντίστοιχη απήχηση και στην Αμερική. Ξεχώρισαν όταν το ντεμπούτο άλμπουμ τους «An awesome wave» κέρδισε το βραβείο Mercury το 2012. Έγιναν τρίο το 2014 με την αποχώρηση του Sainsbury από το γκρουπ. Το 2016 προτάθηκαν ξανά για το Mercury με το πιο πρόσφατο άλμπουμ τους «Relaxer». «Δεν νομίζω ότι το βραβείο Mercury μας άλλαξε ακριβώς, αν και νομίζω ότι είχε θετική
επίδραση στην καριέρα μας. Ήμασταν από την αρχή μια προσγειωμένη μπάντα, έτσι δεν νομίζω ότι καβαλήσαμε το καλάμι όταν το κερδίσαμε» δηλώνει σήμερα ο Unger-Hamilton. «Η βράβευση σημαίνει πολλά για εμάς και θα θέλαμε να το έχουμε κερδίσει και τη δεύτερη φορά. Το να μας προτείνουν πάλι ήταν μεγάλη τιμή». Παλιότερα, στις περισσότερες συνεντεύξεις τους έδιναν την εντύπωση ότι είχαν πρόβλημα με το πώς τους απεικόνιζαν τα media. Αν και έχουν εμπορική απήχηση, η κριτική δεν φαίνεται να τους αγκαλιάζει. Ίσως, βέβαια, φταίει το γεγονός ότι θέλουν να γίνουν κάτι σαν τους Radiohead, που τους θεωρούν ιδιοφυΐες. «Δεν νομίζω ότι είμαστε ακριβώς παρεξηγημένοι. Πιστεύω ότι υπάρχει μια παρεξήγηση
Ο ΜΆΝΑΤΖΕΡ ΤΩΝ ALT-J ΕΊΧΕ
ΠΕΘΕΡΌ ΙNFO Οι Alt-J έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του Rockwave Festival, και παίζουν μαζί με τους Arctic Monkeys την Παρασκευή 6 Ιουλίου στη Μαλακάσα.
ΤΟΝ ΣΤΑΎΡΟ
ΠΑΡΆΒΑ σχετικά μ’ εμάς: μας θεωρούν σνομπ φυτά, τη στιγμή που είμαστε ακριβώς το αντίθετο. Για να μην παρεξηγηθώ, θεωρώ τους σπασίκλες κουλ, απλώς εμείς δεν είμαστε αυτό. Πάντοτε προσπαθούσαμε να πατάμε γερά στο έδαφος και να προσέχουμε ο ένας τον άλλον. Υπάρχουν, επίσης, άνθρωποι γύρω μας που σαν μια καλή οικογένεια μας βοηθούν να αισθανόμαστε κανονικοί, όχι ροκ-σταρ πάνω σε βάθρο που τους έχει χτυπήσει η φήμη στο κεφάλι». Μου κάνει εντύπωση το πόσο προστατευτικοί ακούγονται ως συγκρότημα, αλλά είναι λογικό, αφού ο ντράμερ τους αντιμετώπισε ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας όταν ήταν παιδί, γεγονός που επηρέασε σημαντικά την υγεία του. Διαγνώστηκε με τη νόσο του Alport που χτυ-
πάει τα νεφρά. Έχει χάσει το 80% της ακοής του εξαιτίας της. Αυτό, βέβαια, δεν τον εμπόδισε να φτιάξει το σόλο πρότζεκτ «High Anxiety». Παρά το ποπ παρελθόν τους, στο εξαιρετικό «Relaxer» ακούγονται πιο χαμηλών τόνων, σαν να έχουν κάνει μια πιο έντονη στροφή στη φολκ, που πάντοτε υπήρχε στον ήχο τους. Σε ορισμένα κομμάτια τους, επίσης, περιγράφουν αρκετά γλαφυρά τη σεξουαλική πράξη. «Δεν αλλάξαμε συνειδητά τον ήχο μας. Ήταν μια φυσική εξέλιξη. Παρ’ όλα αυτά, η προσδοκία των φαν σου να συνεχίσεις να κάνεις την ίδια μουσική για πάντα αποτελεί βάρος. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια που τραγουδούσε φολκ τραγούδια ανέκαθεν, αλλά και ο Joe μεγάλωσε με τη μουσική που άκουγε ο πατέρας
του, καλλιτέχνες όπως η Joni Mitchell και ο James Taylor». Για τους στίχους τους και την πολιτική ορθότητα αναφέρει: «Δεν νομίζω ότι θα μας λογοκρίνουν, εκτός κι αν καταλήξουμε σε μια πολιτική κατάσταση σαν αυτή που βλέπουμε στο “Handmaid’s Tale”. Έχουμε γράψει στίχους που είναι αρκετά φρέσκοι και σοκαριστικοί, αλλά είναι πάντοτε από τη σκοπιά του χαρακτήρα του τραγουδιού, όχι τη δική μας». — Πιστεύεις ότι η μουσική τα επόμενα χρόνια θα γίνει πιο πολιτική; Ναι, όσο η εποχή αποκτά χαρακτηριστικά διχασμού. Αυτό συνήθως φαίνεται στον πολιτισμό, κάτι ανάλογο συνέβη τη δεκαετία του ’70. Αυτήν τη στιγμή αισθάνομαι πολύ θυμωμένος και απογοητευμένος λόγω του Brexit. Δεν άλλαξε τη ζωή μου ακόμη, αλλά μπορώ
να προβλέψω ότι τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά στο μέλλον. — Και όσον αφορά τον «θάνατο του ροκ»; Δεν αισθάνομαι άνετα να μιλάω σαν να είναι ένα επιβεβαιωμένο γεγονός. Η δημοτικότητα του χιπχοπ είναι κάτι καλό, αλλά δεν νομίζω ότι οδηγεί την κιθαριστική μουσική στον θάνατο. Υπάρχει ένας μουσικός που ονομάζεται Ed Sheeran που κάνει επιτυχία τώρα, παίζοντας κιθάρα. Φαντάζομαι ότι θα επηρεάσει την επόμενη γενιά παιδιών που θα ασχοληθούν με την κιθάρα. — Έχεις να μου διηγηθείς μια αστεία ιστορία για την Ελλάδα; Έχω έρθει στην Ελλάδα μία φορά, μόνο στην Κρήτη. Δεν ξέρω αν είναι αστείο, αλλά ο πεθερός του μάνατζέρ μας ήταν ένας διάσημος ηθοποιός που λεγόταν Σταύρος Παράβας. 31.5.18 – lifo
21
q Μεγάλωσα σε ένα σπίτι με όλες τις ανέσεις και πήρα πολλή αγάπη απ’ τους δικούς μου. Δεν υπάρχει ωστόσο παιδική ηλικία μη τραυματική. Και μόνο ότι σου ζητούν να μεγαλώσεις αποκηρύσσοντας το παιχνίδι, τις τρέλες, τις σκανταλιές, τις ώρες της τεμπελιάς, το ότι σου ζητά η κοινωνία να αρχίσεις στο όνομα της ενηλικίωσης και της ωριμότητας να ψεύδεσαι, να κρύβεσαι, να αγνοείς τη σεξουαλικότητά σου και να προσαρμοστείς από μόνος σου με το καλό είναι το μεγαλύτερο τραύμα. Στην εφηβεία πιστεύω ότι αποφασίζεις πώς θα το πάρεις αυτό που λέγεται ζωή. Ωστόσο, ναι, είχα ωραία παιδικά χρόνια, ενδιαφέροντα και ανατρεπτικά. Οι γονείς μου είχαν ένα επεισοδιακό διαζύγιο, τόσο, που γράφτηκε στον Τύπο της εποχής! Είχανε πιάσει δυο ραχούλες και κονταροχτυπιόντουσαν με συνοδεία μεγαλοδικηγόρων. Εγκλωβισμένοι άνθρωποι στον οικογενειακό-κοινωνικό περίγυρο και στους εγωισμούς τους. Όμως, ουδέν κακόν αμιγές καλού. Έμαθα από νωρίς να μην πιστεύω όσα γράφουν οι εφημερίδες...
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
απο τον θοδωρή αντωνόπουλο. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.
q Σήμερα, βέβαια, ο κόσμος δεν πολυακούει ραδιόφωνο. Ακόμα και το web radio είναι περισσότερο μια «παρεΐστικη» υπόθεση – όχι πως είναι κακό αυτό. Εξαίρεση αποτελούν κάποιες εξειδικευμένες μουσικές εκπομπές κλασικής, ροκ, έθνικ, τζαζ κ.λπ. που έχουν διεθνές ακροατήριο. Οι λίγοι «φανατικοί» του μέσου είναι που το κρατάνε ζωντανό, όμως το επίπεδο χαμήλωσε πολύ. Έγινε γενικότερα η ζωή μας θέαμα, σε όλες τις εκφράσεις και εκφάνσεις της. Μια εικόνα σε πολύ στενό πλαίσιο, απολύτως ελεγχόμενο. Η κοινωνία ολόκληρη, ένα είδος θεματικού πάρκου. Ένα λούνα παρκ όπου εμείς βρισκόμαστε διαρκώς εγκλωβισμένοι στο τρενάκι του τρόμου! Το μότο είναι «η δουλειά να γίνεται όσο το δυνατόν φθηνότερα». Κανείς δεν δίνει λεφτά για υποδομές, παραγωγούς, μουσικές βιβλιοθήκες. Αρκούνται στις playlists και παίζουν όλοι την ίδια συνταγή. Ο λόγος έχει γίνει «ξύλινος», στεγνός, διεκπεραιωτικός, αγοραίος ή, απλώς, ό,τι να ’ναι. Εκστομίζονται δε τόσα «μαργαριτάρια», που τα κάνεις άνετα θηλιά να κρεμαστείς, ενώ και τα μουσικά ακούσματα έχουν ευτελιστεί. Επικρατεί παντού μια εφιαλτική ομοιομορφία. Επιπλέον, τώρα έχουμε τον τρόμο της πολιτικής ορθότητας: ο νεοσυντηρητισμός με το κουστουμάκι του εργαλειακού δικαιωματισμού.
q Υπήρξα από τα πρώτα κορίτσια στην Ελλάδα που βρέθηκαν πίσω από τα decks. Δεκαπέντε χρόνια ντιτζεϊλίκι σερί κάθε βράδυ από το 1980 ως το 1995, τα περισσότερα στο No Name πίσω από το Χίλτον αλλά και στο Αεροδρόμιο, στο Camel Club και πολλά ακόμα μαγαζιά. Νύχτες ατέλειωτες, πιόμα πολύ, καταστάσεις απερίγραπτες, φιλίες, έρωτες, συνεργασίες κι όταν καλοκαίριαζε, έπιανα τα νησιά. Ο κόσμος τότε έβγαινε και ξενύχταγε καθημερινά, όχι μόνο τα Σάββατα, χαμός μιλάμε, φουλ δουλειά. Ποιο ρεπό, αστειεύεσαι; Έπρεπε να συντρέχει κάποιος πολύ σοβαρός λόγος! Πέρασα και από το σινεμά, τη διαφήμιση, όμως στη μουσική και κυρίως στην ευπροσήγορη νύχτα ένιωθα καλύτερα από παντού. Κι εκεί έμεινα. Εκτός, δε, από τις γνωστές μουσικές, τις αναφορές και τα λεγόμενα παρηγορητικά παλιά τραγουδάκια που συνθέτουν το μουσικό περιβάλλον της ζωής μου, αναζητώ κι ακούω διάφορα πράγματα που μ’ ευχαριστούν, ασχέτως μουσικού είδους.
q Έζησα κανονικά το «μια ζωή πάνω-κάτω η Πατησίων», που λέει κι η Κατερίνα. Εξάρχεια, Κολωνάκι, Πλάκα και πίσω Πατησίων και άντε απ’ την αρχή ξανά. Το lifestyle δεν υπήρχε ως έννοια, ως τρόπος ζωής. Ψάχναμε να ζήσουμε έξω απ’ το εμπόριο των πραγμάτων, σε μικρά θερμοκήπια φίλων, μέσα σε μια κοινωνία έξτρα συντηρητική. Όχι, σε κανέναν από όλους αυτούς τους χώρους, στη ροκ σκηνή, στα στέκια, στη νύχτα κ.λπ., δεν αισθάνθηκα ποτέ μειονεκτικά επειδή είμαι γυναίκα. Γενικά, ουδέποτε ένιωσα στη ζωή μου υποδεέστερη ή «θύμα». Και αν έπεφτα κάποτε, έπεφτα μαχόμενη, που λέμε! Πορευόμουν, εξάλλου, με μια ευρύτερη παρέα ανθρώπων, γυναικών και αντρών, που όλοι διαφέραμε και όλοι έπρεπε να έχουμε τον νου μας, γιατί ήταν και οι εποχές περίεργες, όπως είναι βέβαια κάθε εποχή, για τους πολύπαθους ανθρώπους.
q Είμαι μάλλον τεμπέλα κι έτσι δεν έμαθα ποτέ να παίζω καλά κάποιο μουσικό όργανο. Εντούτοις, συμμετείχα από τη δεκαετία του ’70 σε μπάντες, με πρώτη την Οπισθοδρομική Κομπανία, τραγουδώντας, παίζοντας ντέφι και, κυρίως, βγάζοντας στο τέλος το καπέλο, όπου καθείς έριχνε ό,τι μπορούσε. Αυτό κι ένα πιάτο φαΐ ήταν η αμοιβή μας στις ταβέρνες όπου παίζαμε. Δεκαετία του ’80 μπήκα στην μπάντα του Πουλικάκου, κρουστά και φωνητικά. Συμμετείχα στην παραγωγή του άλμπουμ «Zorba the Freak» του Παύλου Σιδηρόπουλου και πιο πριν ακόμα στο εξώφυλλο του Εν Λευκώ με μια ομάδα φίλων από τους οποίους δεν ζει κανείς σήμερα, ούτε κι ο Παύλος άλλωστε...
q Οι κοινωνίες αλλάζουν αργά κι επώδυνα, όχι μόνο με τους νόμους αλλά με τον συνδυασμό πολλών παραγόντων. Παιδεία, οικονομία, τέχνη, τεχνολογία, δημιουργούν έναν νέο τόπο για να σταθούν τα άτομα. Το προσωπικό παράδειγμα είναι το σημαντικότερο εχέγγυο και για όποιον λέει ότι οραματίζεται έναν άλλο κόσμο. Από θεωρίες, γκώσαμε. Το τι αξίες έχουμε, τι προτεραιότητες βάζουμε, πώς συμπεριφερόμαστε, δείχνει τι καπνό φουμάρουμε πραγματικά. Αν ο καθημερινός σου βίος δεν αντιστοιχεί με τα ιδανικά που πρεσβεύεις, είσαι ψεύτης.
q Πιάσανε τελευταία όλοι να λένε το μακρύ και το κοντό τους για τα Εξάρχεια. Μα, τα Εξάρχεια δεν είναι δοκιμαστικός σωλήνας, είναι μια ζωντανή γειτονιά με την ιστορία και τη σημασία της στο κέντρο μιας πόλης ρημαγμένης. Θα έμενε, άραγε, αυτή η περιοχή «αλώβητη», όπως θα θέλανε να τη θυμούνται κάποιοι, όταν μέσα σε μια δεκαετία καταρρεύσανε τα πάντα; Μνημονεύουν έπειτα ορισμένοι τους «παλιούς, σοβαρούς αναρχικούς» – μα, κι εκείνους εξίσου τους πολεμούσανε, το ξεχάσανε; Έπειτα, η ζωή δεν σταματά, συχνά μάλιστα προχωρά έτσι που μας κλοτσάει, μας σαρώνει. Πιστεύω ότι είναι απλώς άλλη μια «φάση» αυτό που συμβαίνει τώρα στο «Εξάρχειο». Θα περάσει κι αυτή. Ασφαλώς, ούτε
22 lifo – 31.5.18
ΘΈΚΛΑ ΤΣΕΛΈΠΗ
εκπομπή, «Το πάρτι του Σαββάτου». Μουσικές επιμέλειες, ραδιοφωνικά θεατρικά ως ηθοποιός, αλλά και αργότερα, στην παραγωγή, μια κι έκανα σκηνοθεσία στη «μεγάλη του γένους» σχολή Σταυράκου κι αμέσως μετά στη Θεατρική Σχολή της Ευγενίας Χατζίκου. Με το που έσκασε η ελεύθερη ραδιοφωνία, βρέθηκα στο Κανάλι 15 του Ρούσσου Κούνδουρου μαζί με Μηλάτο, Δασκαλόπουλο, Μανίκα, Πάσσαρη, Σαββάτη, Πουλικάκο κι άλλους πολλούς – είχε μαζευτεί εκεί όλο το εναλλακτικό «enfant gâté» της εποχής! Ακολούθησαν Flash 96.1, Ηχώ FM, 90.2, Rock FM... Πήγαινα γενικά όπου μου δίνανε βήμα και μπορούσα να εκφραστώ ελεύθερα, σεβόμενη κατά το δυνατόν την περιρρέουσα ατμόσφαιρα κάθε σταθμού. Δεν θυμάμαι κιόλας ποτέ να ζήτησα δουλειά, σε βρίσκανε, δεν τους έβρισκες, ήτανε τέτοιες οι εποχές. Eξάλλου, τότε λίγοι είχαν τη δυνατότητα να κάνουν εκπομπές, να έχουν δηλαδή ακούσματα, να διαθέτουν δισκοθήκη αλλά και ευχέρεια λόγου. Τη δεκαετία του ’90 άρχισα να γράφω διάφορα κειμενάκια, είχα κι ένα δισέλιδο στο «Penthouse», που τότε ακόμα ήταν ένα αξιοπρεπές περιοδικό ποικίλης ύλης, όπως και στο «Playboy». Από το 2009 με βρίσκεις τα βράδια στο Κόκκινο 105.5, όπου κάναμε εκπομπές και με τον Πουλικάκο ένα διάστημα.
DJ ΚΑΙ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΌΣ ΠΑΡΑΓΩΓΌΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΊΑ ΑΜΕΡΙΚΉΣ, ΖΕΙ ΣΤΗ Γ’ ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ.
q Tριγυρίζω στα ερτζιανά από το 1980. Ξεκίνησα στην ΕΡΤ, στο Τέταρτο Πρόγραμμα, με μια ζωντανή δίωρη βραδινή
31.5.18 – lifo
23
οι μπάτσοι είναι οι κατάλληλοι για να λύσουν το πρόβλημα ούτε οι αναρχικοί γίνεται να το παίζουν μπάτσοι, αλίμονο. Έχει πλακώσει κιόλας ένα σωρό κόσμος άγνωστος, περίεργος, δεν ξέρεις πια ποιον έχεις δίπλα σου!
q Φυσικά, υπήρχαν και παλιότερα στα Εξάρχεια κλεφτρόνια, χρήστες, λούμπεν, άποροι, τυχοδιώκτες κ.λπ., ποτέ όμως τόσος «λαός». Υπήρχαν έπειτα κάποια κοινά αποδεκτά όρια και κανόνες, σαν μια συνθήκη ανακωχής ανάμεσα στους διάφορους-διαφορετικούς, κάτι που πλέον προφανώς δεν ισχύει, γιατί ποιος να εκτιμήσει και να σεβαστεί τι και γιατί. Τίποτα σχεδόν δεν συνδέει πια όσους τριγυρίζουν στην πλατεία. Α, λάθος! Τα φράγκα, αυτά πράγματι «συνδέουν» κάποιους, οδηγώντας σε ανίερες συμμαχίες κατά καιρούς. Εγώ λέω, καθένας που ενδιαφέρεται ό,τι μπορεί ας κάνει, χωρίς εύκολους αφορισμούς. Και ας δούμε, επιτέλους, τι συμβαίνει σε κάποιες άλλες αθηναϊκές γειτονιές πολύ πιο προβληματικές, που επειδή δεν είναι τόσο εκμεταλλεύσιμες πολιτικά, δεν έχουν και την ανάλογη «διαφήμιση». Έχουμε τώρα και τους μετανάστες, τους πρόσφυγες, ανθρώπους φτωχούς, ξεριζωμένους, που κάποιοι τους σπρώξανε εδώ και μετά τους αφήσανε στην τύχη τους, λέγοντάς τους ουσιαστικά «και τώρα, μάγκες, βγάλτε τα πέρα μόνοι σας!». Όταν όμως γκετοποιείς έναν πληθυσμό, τι περιμένεις να γίνει; Επόμενο είναι να στραφεί στα νταβατζιλίκια, στην πορνεία, στη μικροδιακίνηση, στην παραβατικότητα κ.λπ. Πέφτουμε τάχα από τα σύννεφα! Ταλαιπωρούνται που λες κι αυτοί, ταλαιπωρούνται και οι προηγούμενοι κάτοικοι που ξαφνικά δεν αναγνωρίζουν τη γειτονιά τους. Οι νεοφερμένοι είναι πολλοί, άντρες κυρίως, είναι επίσης κουρασμένοι, θυμωμένοι, απελπισμένοι, έχουνε διαφορετικές γλώσσες, θρησκείες, συνήθειες, προκαταλήψεις. Όταν αυτά τα πληθυσμιακά ανακατέματα γίνονται με όρους φτώχειας και βίας, χωρίς υποστηρικτικές δομές και κινήσεις αναγνωριστικές, ώστε να χτιστούν γέφυρες ανάμεσα στις κουλτούρες, τα αποτελέσματα δεν θα είναι καλά.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
ΘΈΚΛΑ ΤΣΕΛΈΠΗ
q Εκεί απάνω βρίσκει έδαφος και ο φασισμός, όχι μόνο τα «χρυσαύγουλα». Αυτούς τουλάχιστον τους ξέρουμε. Το πλέον επικίνδυνο είναι ο διάχυτος χρυσαυγιτισμός ως καθημερινή νοοτροπία. Η διάχυτη καφρίλα που εκπορεύεται από την τηλεόραση κυρίως, με όχημα τη χρυσαυγουλίτικη αισθητική. Τα πρότυπα ανθρώπων αφασικών. Τα σώματα αυτά τα ντυμένα σαν από το ίδιο μαγαζί υπολειμμάτων. Αλήθεια, δεν ασφυκτιούν μέσα σ’ αυτά τα ρούχα-κορσέδες; Τα μούσκουλα, αυτά τα χείλη σαν πρησμένα αιδοία, τα ασβεστωμένα χαμόγελα, διάφορες Μπάρμπι και Τζον-Τζόνηδες, ένα περίεργο μπέρδεμα συντηρητικούρας και εκπόρνευσης. Κι ύστερα οι «ειδήσεις». Η πολυφωνία της Μίας και Μόνης Λύσης. Όλοι το ίδιο ποίημα. Με την ίδια σειρά, τα ίδια άθλια δήθεν ψυχαγωγικο-ενημερωτικά βιντεάκια. Οι απαραίτητες κλοπές-ληστείες της ημέρας. Διασπείρουν φόβο για να σου πουλήσουν «ασφάλεια». Εφιάλτης! Έχεις, λέει, το τηλεκοντρόλ. Έχεις επιλογή. Τίποτα δεν έχεις. Διότι το θέμα δεν είναι αν βλέπεις εσύ τηλεόραση. Η τηλεόραση δημιουργεί ατμόσφαιρα, αφού βρίσκεται παντού: σε εστιατόρια, καφενεία, χώρους αναμονής, σταθμούς τρένων και λεωφορείων, εμπορικά καταστήματα. Το Διαδίκτυο δεν απέχει πολύ. Πολλοί ελπίσαμε στην εμφάνιση αυτής της νέας τεχνολογίας. Το μόνο που πιστεύω, πλέον, είναι ότι δουλεύει για τον απόλυτο έλεγχο. Σε καταφέρνουν να τα λες όλα από μόνος σου πριν καν σε ρωτήσουν. Γιατί όλα γίνονται ανώδυνα, εικόνα.
Δεν περίμενα, ξέρεις, εξαρχής πολλά από τούτη την κυβέρνηση, εκείνο όμως που δεν αντέχεται είναι ο κυνισμός της. Στρατιές πιστοποιημένων φτωχών στην ουρά για το επίδομα. Αλλά, τι τα θες, εξουσία και ηθικό πλεονέκτημα δεν ταιριάξανε ποτέ.
q Ναι, υπάρχει πολλή απογοήτευση, πολύς θυμός στον κόσμο για τις πολιτικές υποσχέσεις που δεν εκπληρώθηκαν, τις ελπίδες που δεν καρποφόρησαν. Εγώ, πάλι, δεν απογοητεύτηκα ακριβώς από την πολιτική αλλά από τους ανθρώπους της. Δεν περίμενα, ξέρεις, εξαρχής πολλά από τούτη την κυβέρνηση, εκείνο όμως που δεν αντέχεται είναι ο κυνισμός της. Στρατιές πιστοποιημένων φτωχών στην ουρά για το επίδομα. Αλλά, τι τα θες, εξουσία και ηθικό πλεονέκτημα δεν ταιριάξανε ποτέ – αν, βέβαια, υποθέσουμε ότι είσαι πράγματι μια εξουσία «αλλιώτικη», ενόσω διατηρείς ανέγγιχτο όλο τον υφιστάμενο παρακρατικό μηχανισμό, αστυνομία, Δικαιοσύνη κ.λπ. Δεν γνωρίζω αν υπάρχει καλύτερη εναλλακτική, ξέρω όμως ότι κανένα πρόβλημα δεν είναι άλυτο και ότι η συναίσθηση της προσωπικής ευθύνης είναι κάτι θεμελιώδες. Έπειτα, δύσκολα σήμερα οι άνθρωποι οργανώνονται και διεκδικούν πράγματα με τρόπο επίμονο και συστηματικό. Καθένας κλείνεται στον μικρόκοσμό του, στα καθημερινά του ζωτικά προβλήματα επιβίωσης, και άμα θέλει λίγο να ξεφύγει, πάλι σε έναν μικρόκοσμο θα στραφεί, αυτό των υπολογιστών και του Διαδικτύου.
q Όχι, δεν γράφω ποίηση – γράφω κάποιες σκέψεις με έναν χαριτωμένο τρόπο που σε κάποιους μπορεί να θυμίζουν ποιήματα. Πάντοτε έγραφα, από ημερολόγια μέχρι διηγήματα, για μένα βασικά. Μου αρέσει το χαρτί και το μολύβι. Η άσκοπη δραστηριότητα, οποιαδήποτε μορφή έκφρασης με ομορφιά, είναι η ανακούφισή μας, το στήριγμα όπου καταφεύγουμε για να αντέξουμε την παράνοια γύρω. Βέβαια, και μια «κλανιά» ν’ αμολήσεις, το σύστημα είναι ικανό να την κάνει κονσέρβα και να την πουλήσει, ακόμα κι αν είναι στα μούτρα του! Έχουμε, υποτίθεται, ελευθερία έκφρασης, όμως το σύστημα πάλι καθορίζει πώς οφείλεις να εκφράζεσαι ώστε να γίνεσαι αποδεκτός. Στη λογική αυτή εντάσσονται πολλά απ’ αυτά τα διάφορα «σεμινάρια δημιουργικής γραφής» που δεν περιορίζονται μόνο να σε μάθουν κάποιες τεχνικές αλλά θέλουν τάχα να σε μυήσουν στην ουσία της γραφής – μα, αυτό δεν είναι κάτι που μπαίνει σε καλούπια και κανόνες τύπου πρόλογος, κυρίως θέμα, επίλογος. Είναι όπως η νέα τάση στη δημοσιογραφία: «Πώς νιώθετε;». Δεν υπάρχει πιο άκυρη και αδιάκριτη ερώτηση! Άκου «πώς νιώθεις». Γνωριζόμαστε κι από χθες;
q Οι φίλοι παίξανε ρόλο σπουδαίο. «Είμαστε αυτοί που οι γονείς μας μάς έλεγαν να μην κάνουμε παρέα». Να, εδώ παρακάτω ήτανε το σπίτι του Παύλου (σ.σ. Σιδηρόπουλου), πάντα φιλόξενο. Ένα πιάτο φαγητό από την κυρία Τζένη πάντοτε υπήρχε. Το ίδιο και το σπίτι του Άγγελου Μαστοράκη στις παρυφές των Εξαρχείων, το σπίτι του Nicolas Liber, του ζωγράφου. Είχαμε και τον Σωτήρη τον Νάτση, ζωγράφος κι αυτός και άριστος γραφίστας. Μουσική και μουσικοί. Διάφορα προβάδικα και στούντιο, το βιβλιοπωλείο του Κωστή Νικολάκη, εκεί όπου γνώρισα τους ποιητές Μιχάλη Κατσαρό, Γιώργο Μαρκόπουλο, Νίκο Καρούζο κι άλλους. Μετά ήταν τα κλαμπάκια, Κύτταρο, Rodeo, Hobby, αργότερα το Λούκι, το Snowball, ο Πήγασος, η Σοφίτα στην Πλάκα, το Σούσουρο. Ήταν επίσης οι μπάντες, Socrates, Μπουρμπούλια, Εξαδάκτυλος, ο Σαββόπουλος τότε, ο Άσιμος, οι Σπυριδούλα, οι Last Drive, οι συναυλίες στο Σπόρτινγκ, στο Άλσος, σε πάρκα, σε πλατείες.
q Κάθε χωρισμός πονάει και το ν’ αφήσεις πίσω σου την ηρωίνη, που, όπως λέει ο ποιητής, «οδηγεί τον οργανισμό στον θάνατο μέσα από μια κατάσταση ευφορίας», είναι μια δύσκολη υπόθεση. Είναι όμως ασφαλώς μια απόφαση προσωπική, μόνο έτσι λειτουργεί. Σημασία μεγάλη έχει να υπάρχει τόπος να γυρίσεις. Μιλώ, βέβαια, μεταφορικά, γιατί βοήθεια ιδιαίτερη δεν θα βρεις. Κανείς άλλος δεν μπορεί να το περάσει όλο αυτό για λογαριασμό σου, όσο πρόθυμος κι αν είναι. Εντός σου θα αντλήσεις τη δύναμη. Όλα περνάνε, όλα. Και τα πάθη πληρούνται κάποτε. Το μόνο που έχεις είναι ο εαυτός σου. Αν τον χάσεις, δεν μπορεί κανείς να σε στηρίξει. Δεν στηρίζεται το κενό.
q Τα τελευταία χρόνια ζω στο σπίτι του Mr.Μήτs.o.s. στη Γ’ Σεπτεμβρίου, παρέα με τη Σίβα, τη γραία πιτμπουλίνα.
24 lifo – 31.5.18
ΙNFO
Τη Θέκλα Τσελεπή μπορείς να την ακούσεις στην εκπομπή «Καθόμαστε στο Κόκκινο» (105.5 στα FM) από Δευτέρα έως Παρασκευή 23:05 23:55.
31.5.18 – lifo
25
KET H MARA RC RESE
Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΧΤΥΠΑΕΙ ΣΤΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΤΗΣ NIKE ΣΤΗΝ ΕΡΜΟΥ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ
World Class Fine Drinking Athens Το World Class σε λίγες μέρες θα είναι κοντά μας και μας συστήνεται μέσα από ένα νέο concept. Από 7 έως 9 Ιουνίου η κορυφαία πλατφόρμα bartending παγκοσμίως ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες ενός νέου και ιδιαίτερου χώρου στο νεοκλασικό κτίριο που βρίσκεται στην οδό Ακαδημίας 23 και μας ξεναγεί στον κόσμο της δεξιοτεχνίας όπου θα ξεδιπλωθούν 7 φαντασμαγορικά pop-up bars με επίκεντρο τα εκλεκτά spirits του World Class και συμπρωταγωνιστές σχεδιαστές, artists, chefs και city strollers. Με πρωταγωνιστές premium spirits παγκόσμιας κλάσης, καταξιωμένοι και ταλαντούχοι bartenders από κορυφαία μπαρ της Αθήνας συναντούν ξεχωριστούς και μοναδικούς δημιουργούς από διάφορους καλλιτεχνικούς χώρους και ετοιμάζουν ιδιαίτερες και εντυπωσιακές εκπλήξεις. Για τρεις ημέρες ετοιμαστείτε να περιπλανηθείτε στην πλούσια ιστορία και κληρονομιά εκλεκτών αποσταγμάτων, στις γεύσεις προσεκτικά επιλεγμένων υλικών καθώς και στο μοναδικό ταλέντο δεξιοτεχνών από κάθε δημιουργική γωνιά.
H Nike μας προσκαλεί όλους την Τετάρτη 6 Ιουνίου στις 18:00 να γιορτάσουμε το opening του ανανεωμένου καταστήματος της Ερμού, εκεί όπου χτυπάει η καρδιά του αθλητισμού, με ένα celebration run κι ένα μεγάλο πάρτι για όλους, και να πετάξουμε με το νέο Nike Air Zoom Pegasus 35. Ο Θανάσης Αντετοκούνμπο, η Νικόλ Κυριακοπούλου, ο Μιχάλη Σεΐτης, ο Βασίλης Σπανούλης και η Κατερίνα Στεφανίδη εμπνέουν με τις ιστορίες τους πέντε Έλληνες καλλιτέχνες που δημιουργούν για εκείνους. Το κατάστημα της Nike στην Ερμού θα υποδεχτεί το κοινό στους πλήρως ανανεωμένους χώρους του, διαθέτοντας πια έναν ολόκληρο όροφο αφιερωμένο στο «Greek Freak» Γιάννη Αντετοκούνμπο.
Ο 2ος κύκλος της σειράς «Six» σε α’ τηλεοπτική προβολή στην COSMOTE TV Ο 2ος κύκλος της δραματικής σειράς «Six» επιστρέφει αποκλειστικά στην COSMOTE TV την Πέμπτη 31 Μαΐου, στις 21:00, με διπλό επεισόδιο, στο COSMOTE CINEMA 4HD, αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της. Από την Πέμπτη 7/6 και κάθε Πέμπτη η σειρά θα προβάλλεται στις 22:00. H υπόθεσή της αφορά τη μυστική αποστολή της ομάδας των Αμερικανικών Δυνάμεων «Seal Team Six» που στοχεύει στην εξουδετέρωση ενός ηγέτη των Tαλιμπάν στο Αφγανιστάν.
ΤheGOODLIFO
H Converse Greece δημιουργεί στο Instagram την πρώτη ταινία σε κάθετη μορφή
Summer Sale Bazaar της New Cult Στις 2/6 θα πραγματοποιηθεί στον χώρο του Premium Showroom στη Γλυφάδα το Summer Sale Bazaar της εταιρείας New Cult. Εκεί θα έχεις την ευκαιρία να αποκτήσεις αυτό που σου ταιριάζει από μια τεράστια ποικιλία ρούχων, αξεσουάρ και παπουτσιών σε μοναδικές τιμές. Έλα κι εσύ και διάλεξε ανάμεσα σε brands όπως: Adidas, Toms, Vans, Pepe Jeans, DSTREZZED, Khujo, Franklin Marshall, Havaianas, Superga και πολλά ακόμα. Παράλληλα, οι παρευρισκόμενοι θα έχουν αποκλειστική πρόσβαση σε ακυκλοφόρητα δείγματα από τις συλλογές Khujo, DSTREZZED, TWO angle, Chunk, Diamond Supply Co., Smithy’s, Black Kaviar.
Αγνότητα και αποτελεσματικότητα από τη νέα σειρά του Noxzema Το Noxzema δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Με τα δερματολογικώς ελεγμένα προϊόντα του, είναι ένα brand-συνώνυμο της φροντίδας και της αποτελεσματικότητας και έχει την πρώτη θέση στην καρδιά των καταναλωτών που αναζητούν πάντα το καλύτερο για την προσωπική τους φροντίδα. Η νέα σειρά Noxzema Sensi PURE 0% έρχεται να ικανοποιήσει την ολοένα αυξανόμενη ανάγκη των καταναλωτών για προϊόντα περιποίησης αγνά, αλλά ταυτόχρονα αποτελεσματικά. Με ένα μοναδικό αποσμητικό κι ένα αφρόλουτρο που θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό τα κατάφερε γι’ ακόμα μία φορά.
Η Converse Greece, στο πλαίσιο της παγκόσμιας καμπάνιας «Rated One Star» που περιγράφει το αντισυμβατικό στυλ και εξυμνεί την αυθεντικότητα, παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια Rated One Star Ιnstagram ταινία σε κάθετη μορφή. Τα One Star sneakers απευθύνονται σε όλους όσοι δεν ακολουθούν την πεπατημένη και δεν υπακούν σε στερεοτυπικούς κανόνες, εκφράζοντας απόλυτα τη μοναδικότητα και τον χαρακτήρα όσων τα επιλέγουν. Tαλαντούχοι δημιουργοί από διαφορετικούς καλλιτεχνικούς χώρους μετατρέπονται σε Rated One Star «stars» και μέσα από ανατρεπτικές συνεντεύξεις εκφράζουν το One Star manifesto της Converse σε μια ταινία, για πρώτη φορά, κάθετη. Το teaser video της ταινίας έχει ήδη αναρτηθεί στα social της Converse Greece, ενώ σύντομα θα ανακοινωθεί η ημέρα προβολής της ταινίας αλλά και του ανατρεπτικού Rated One Star event στην Αθήνα.
Pure Greek Olive από την KORRES Στο τρίτο έτος πορείας της στην ελληνική και διεθνή αγορά η συλλογή Pure Greek Olive συνεχίζει να διαδίδει το αιώνιο μυστικό ομορφιάς των γυναικών της Κρήτης, το ελαιόλαδο. Προϊόντα για το σώμα, για το πρόσωπο, για τα μαλλιά, eau de cologne, το δημοφιλές θρεπτικό λάδι 3 σε 1: μια συλλογή που πλέον αριθμεί περισσότερα από 30 προϊόντα, καθώς φέτος οι λάτρεις της καλλυντικής χρήσης του ελαιόλαδου θα εκπλαγούν από το άρωμα θαλασσινού αλατιού και φραγκόσυκου στα νέα προϊόντα σώματος, ενώ θα εντάξουν στην beauty agenda τους νέα προϊόντα για τα χείλη αλλά και την αντηλιακή σειρά Pure Greek Olive.
Μόλις κυκλοφόρησε η Pepsi Wild Cherry! Μια νέα, ανατρεπτική γεύση, χωρίς ζάχαρη, έρχεται να προστεθεί στην «οικογένεια» Pepsi και να εμπλουτίσει το εμβληματικό brand, προσφέροντάς σου την απόλυτη γευστική εμπειρία! Η νέα Pepsi Wild Cherry θα γίνει η καθημερινή σου συνήθεια, αφού πρόκειται για την αγαπημένη σου Pepsi που έρχεται με μια νέα, ανατρεπτική γεύση, εμπνευσμένη από το Wild Cherry που θα ξυπνήσει τις πιο «δροσιστικές» επιθυμίες σου. Με τη νέα Pepsi Wild Cherry τίποτα δεν θα είναι το ίδιο! Σε προσκαλούμε να τη δοκιμάσεις και να σπάσεις τη ρουτίνα!
ΤheWeek
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα
28
ΒΙΒΛΙΟ
ΘΕΑΤΡΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ
Από τον Ντέιβιντ Μάμετ στον Μάικλ Κόνελι. Γράφει η Τίνα Μανδηλαρά.
Ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι μιλάει στη Λουίζα Αρκουμανέα.
Τα «Λεπιδόπτερα» της Λένας Πλάτωνος κυκλοφορούν σε ολόκληρο τον κόσμο.
σελιδα
32
σελιδα
34
σελιδα
36
ΣΙΝΕΜΑ H συμμορία των πέντε Κλασικό! Πέντε κακομοίρηδες νοικιάζουν το σπίτι μιας χήρας με σκοπό να ληστέψουν τη γειτονική τράπεζα. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο
σελιδα
30
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Vanesa Safavi, Turns and Returned
Με έμφαση στη σιλικόνη, ένα υλικό που θυμίζει δέρμα και παραπέμπει στο ανθρώπινο σώμα, η Ελβετο-ιρανή καλλιτέχνις δημιουργεί επιτοίχια γλυπτά και φωτογραφικά έργα με τα οποία διερευνά τη σύγχρονη ταυτότητα του ανθρώπινου σώματος και ειδικά του γυναικείου. Η ευπάθεια του σώματος αλλά και η ποιητική διάθεση που αυτό εμπνέει, καθώς και ο τρόπος που η γυναικεία φιγούρα έχει επηρεάσει την τέχνη, αποτελούν τους βασικούς άξονες της δουλειάς της. ä 31/5-31/8, The Breeder, Ιάσονος 45, Μεταξουργείο, Τρ.-Παρ. 12:0020:00, Σάβ. 12:00-18:00. Εγκαίνια: 31/5, 20:00-22:00. 31.5.18 – lifo
27
απο τη γεωργια παπασταμου
SmallTalk
ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
EVENTS
Top
7
1. ΜΟΥΣΙΚΗ Princess Nokia
Η Princess Nokia επιστρέφει για δεύτερη φορά στην Αθήνα σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την εμφάνισή της στο Gagarin205 πέρσι τον Νοέμβριο. Με το ψευδώνυμο Wavy Spice η ράπερ ξεκίνησε να κυκλοφορεί τα δικά της κομμάτια στο YouTube και στο SoundCloud όταν πήγαινε λύκειο, μιλώντας μέσα από τους στίχους της για τα ναρκωτικά, τους άνδρες και τη ζωή της στη Νέα Υόρκη. Ως Princess Nokia κυκλοφόρησε πέρσι το πρώτο ολοκληρωμένο της άλμπουμ με τίτλο «1992». Στην Ελλάδα έρχεται τώρα με καινούργιο υλικό από το mixtape «A girl cried red». ä 31/5, Piraeus 117, Πειραιώς 117, 21:30, εισ.: 16-20 ευρώ
Σερβετάλης ερμηνεύει τον μπεκετικό λόγο υποδυόμενος έναν περφόρμερ κλεισμένο στο εργαστήριό του, αποκομμένο από τον κόσμο, χρησιμοποιώντας το σώμα του ως υλικό και πεδίο για πείραμα μέχρι την οριστική διάλυση του εαυτού και την εξάντληση των λέξεων. ä 1-2 & 3-5 Ιουνίου, «Πειραιώς 260», Χώρος Δ, Πειραιώς 260, Ταύρος, Παρ.-Τρ. 21:00, Σάβ. 20:00, εισ.: 5-20 ευρώ
3. ΠΡΟΒΟΛΕΣ 8ο Athens Open Air Film Festival
2. ΘΕΑΤΡΟ
STOEP TH S PR ES LIVE Leon of Athens, Xenos Ο νεαρός τραγουδοποιός εμφανίζεται στο Φεστιβάλ Αθηνών μαζί με τις Κόρες, το πολυφωνικό γυναικείο συγκρότημα της Μαρίνας Σάττι, διασκευάζοντας αγαπημένα κομμάτια από την ελληνική και παγκόσμια μουσική σκηνή αλλά και όλα τα νέα κομμάτια του καινούργιου του άλμπουμ «Xenos». 5/6, Πειραιώς 260 Κήπος Δ, Πειραιώς 260, Ταύρος, 22:30, εισ.: 8 ευρώ
31
ΜΑΗ– ΙΟΥΝ. 28 lifo –
31.5.18
Marilyn Peters Βιολόγος και σύμβουλος συμπεριφοράς ζώων. Διδάσκει ενεργειακή επικοινωνία με τα κατοικίδια αυτό το Σαββατοκύριακο στο κέντρο Animinds.
Τι είναι η Αniminds; Τι ξεχωριστό θα βρει κανείς εκεί; Είναι η πρώτη υπηρεσία στην Ελλάδα με ακαδημαϊκή ειδίκευση στη συμπεριφορά των ζώων. Δημιουργήθηκε πριν από 12 χρόνια με σκοπό την παροχή επιμορφωτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών στους κηδεμόνες ζώων αλλά και την ευρεία διάδοση τεκμηριωμένων τεχνικών και θεωριών. Αναλαμβάνουμε όλα τα είδη ζώων, χρησιμοποιούμε θετικές, κλασικές και εναλλακτικές μεθόδους με ολιστική προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη ολόκληρο το σώμα (υλικό και ενεργειακό), το μυαλό αλλά και το πνεύμα του ζώου και των κηδεμόνων του.
Αποτυχημένες απόπειρες αιώρησης στο εργαστήριό μου
6
THE FACE
To Φεστιβάλ Αθηνών κάνει πρεμιέρα με την παράσταση του Δημήτρη Κουρτάκη που έκλεισε πέρσι τη διοργάνωση, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις. Μέσα σε ένα εντυπωσιακό διώροφο κτίσμα ο Άρης
To πολυαναμενόμενο κινηματογραφικό καλοκαιρινό ραντεβού της πόλης, το Φεστιβάλ Θερινού Κινηματογράφου της Αθήνας, ξεκινά στις 4 Ιουνίου με τη δωρεάν προβολή της ταινίας The bridges of Madison στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Στο έργο του 1995 πρωταγωνιστεί η Mέριλ Στριπ, σε μία από τις καλύτερές ερμηνείες της, και ο Κλιντ Ίστγουντ. ä 4/6, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας 22, 21:00, είσοδος ελεύθερη
Πες μου λίγα λόγια για σένα. Ειδικεύομαι στην προβληματική συμπεριφορά των ζώων συντροφιάς και στην ευζωία τους. Έχω πτυχίο στην Κυτταρική και Μοριακή Βιολογία από το Πανεπιστήμιο του Έσεξ στην Αγγλία και μεταπτυχιακό στην Εφαρμοσμένη Συμπεριφορά και Πρόνοια των Ζώων από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου στη Σκωτία. Επιπλέον, διαθέτω δίπλωμα στην Αρωματοθεραπεία για τα ζώα από το School of Essential Balance των Essential Animals της Αγγλίας και εκπαίδευση στο Animal Communication. Τα τελευταία 12 χρόνια ζω και εργάζομαι στην Ελλάδα ως σύμβουλος συμπεριφοράς ζώων, χρησιμοποιώντας μια πρωτοποριακή ολιστική προσέγγιση με σκοπό την ψυχολογική και πνευματική τους αποκατάσταση. Ανάφερέ μου μερικά παραδείγματα σεμιναρίων που έχετε οργανώσει κατά καιρούς στην Animinds. «Ενεργειακή επικοινωνία με τα ζώα», «Ανθοϊάματα του Μπαχ και η χρήση τους με τα ζώα», «Αρωματοθεραπεία με τα ζώα» και «Φυσική διατροφή και ωμοφαγία για τους σκύλους». Τι είναι η διαισθητική επικοινωνία με τα ζώα; Τι περιλαμβάνει το μάθημα; Το επόμενο σεμινάριο είναι και το αγαπημένο μου. Η διαισθητική επικοινωνία ορίζεται επίσημα ως επικοινωνία από μυαλό σε μυαλό χωρίς λόγια. Αυτό έχει αποδειχτεί πλέον και σε πολύ μεγάλες και σύνθετες πανεπιστημιακές έρευνες. Είναι ένας πρωτόγονος, ενστικτώδης τρόπος επικοινωνίας, ο οποίος είναι έμφυτος σε όλους, διότι γεννιόμαστε με αυτή την ικανότητα, απλώς στους περισσότερους «κοιμάται» λόγω της κατίσχυσης της λεκτικής επικοινωνίας. Αυτό είναι και το μέσο επικοινωνίας που χρησιμοποιούν τα ζώα στην επικοινωνία μεταξύ τους αλλά και με τους ανθρώπους. Χρησιμοποιείται για κοντινές και μακρινές αποστάσεις, αλλά είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν γίνεται στη φύση, κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων, οπότε χάνεται η οπτική επαφή για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Στο συγκεκριμένο σεμινάριο ξυπνάμε και θυμίζουμε στο υποσυνείδητο πώς να επικοινωνεί ξανά με αυτό τον τρόπο. 2-3/6, Animinds, Ερνέστου Εμπράρ 29, Νέο Ψυχικό, 6930 887001, «Διαισθητική (Ενεργειακή) Επικοινωνία με τα Ζώα»
4. ΘΕΑΤΡΟ Κούρσα Γκρέκα Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει τη θεατρική παράσταση-ντοκουμέντο Κούρσα Γκρέκα στον υπαίθριο χώρο του Ιστορικού Αρχείου του στον Ταύρο. Υπήρξε ελληνικό αυτοκίνητο; Τι σημαίνει ΕΛΕΤΚΑ; Ποιοι θυμούνται το Attica, το Farma και το Pony; ä 1-4, 8-10 & 16-18/6, Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ, Δωρίδος 2 & λεωφ. Ειρήνης 14, Ταύρος, 21:00, είσοδος ελεύθερη
5. ΠΑΡΤΙ ADD 2018
DANCE Blend: Joseph Capriati Opening της Blend στο Bolivar με καλεσμένο τον Ναπολιτάνο σταρ Joseph Capriati. Μαζί του οι Mikee, Manolaco, Steph. 1/6, Bolivar Beach Bar, Ακτή του Ηλίου, Άλιμος, 22:00, εισ.: 1013 ευρώ
Nick Devon Ο Nick Devon (Νικόλαος Χρυσουλάκης), ενεργός τα τελευταία 20 χρόνια στην ηλεκτρονική σκηνή και αναπόσπαστο μέλος της Steyoyoke Recordings, παίζει μουσική μαζί με τους Future of Matter και τους Voices Of Valley.
Παγκόσμιου φήμης καλλιτέχνες της σύγχρονης χορευτικής μουσικής, πλαισιωμένοι από αξιόλογους ομολόγους τους από την εγχώρια σκηνή και καλεσμένοι της δημιουργικής ομάδας του six d.o.g.s, σηκώνουν την αυλαία του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου με ένα μεγάλο πάρτι. Το line up: [a:rpia:r] Rhadoo, Petre Inspirescu & Raresh, Amelie Lens, Analogue DJs, Anestie Gomez, Apparat, Blue Lagoon, Cirkle, Farrago, Glacial, Invisible People, K.atou, Kruder & Dorfmeister, Luke Slater, Mano Le Tough, Mr. Roussos, Red Axes, Speedy J, Stiko, Terence Fixmer. ä 2/6, Πειραιώς 260, Ταύρος, 23:00, εισ.: 2939 ευρώ
6. ΜΟΥΣΙΚΗ Κυριάκος Σφέτσας
1/6, Terraza, Περσεφόνης 21 (3ος όροφος Secreto), Γκάζι, 00:00
Celia M & Sunkissed Σάββατο βράδυ με Celia M & Sunkissed, synth-wave και disco επιλογές στο Spinster. 2/6, Spinster, Ικτίνου 3, Ομόνοια, 210 5222232, 22:00
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Ο διεθνώς καταξιωμένος συνθέτης συμφωνικής, κινηματογραφικής και θεατρικής μουσικής, μουσικής για μπαλέτο, για σύνολα δωματίου και για σόλο όργανα, ηλεκτρονικής μουσικής, τζαζ κ.ά. παρουσιάζει τη νέα του κυκλοφορία «Greek Fusion Orchestra Vol.1». Ο Κυριάκος Σφέτσας δημιούργησε την Greek Fusion Orchestra το 1976, αλλά το συγκρότημα δεν έπαιξε ποτέ ζωντανά την εποχή εκείνη. Σήμερα, 41 χρόνια μετά, αποτελούμενη από τον Δημήτρη Μαρινάκη (αρχικό μέλος) και νέους μουσικούς που επιλέχτηκαν από τον Σφέτσα, παρουσιάζει τη μουσική της ζωντανά σε κοινό. ä 3/6, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 21:00, εισ.: 5-7 ευρώ
7. ΘΕΑΤΡΟ
Αγνοούμενοι: στη σκιά της απουσίας τους Την πρώτη εικαστική έκθεση που πραγματοποιείται με θέμα τους αγνοούμενους της κυπριακής τραγωδίας φιλοξενεί το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού, εστιάζοντας στην ιδέα της απουσίας τους. 5/6-8/6, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος. Καθημερινά: 18:00-22:00, είσοδος ελεύθερη.
Η Ταράτσα του Φοίβου
Tο περασμένο καλοκαίρι ο Φοίβος Δεληβοριάς σταμάτησε να φαντάζεται τα παλιά αναψυκτήρια και αποφάσισε να δημιουργήσει ένα κάτω απ’ την Ακρόπολη. Το αποτέλεσμα ήταν ένα σύγχρονο πολυθέαμα με την παλιά συνταγή, με μάγους, μπουρλέσκ, κωμικούς, διαγωνισμούς και καλεσμένους από τον χώρο του θεάτρου, του τραγουδιού και του standup comedy. Φέτος, η Ταράτσα του Φοίβου επιστρέφει με ανανεωμένη ομάδα και επαναδιαμορφωμένο χώρο. ä 6/6-30/9, Ιερά Οδός 13-15, Τετ. & Πέμ. 21:00, 19:30, εισ.: 15-30 ευρώ 31.5.18 – lifo
29
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Tully, τα παιδιά είναι ευτυχία;
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
Η ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ (1955) The Ladykillers Σκηνοθεσία: Αλεξάντερ Μακέντρικ Πρωταγωνιστούν: Άλεκ Γκίνες, Πίτερ Σέλερς, Χέρμπερτ Λομ
Tully
Πέντε μικροκακοποιοί σχεδιάζουν να ληστέψουν μια τράπεζα και νοικιάζουν δωμάτια σε διπλανό της σπίτι, μένοντας με μια άκακη χήρα στην οποία παριστάνουν
Σκηνοθεσία: Τζέισον Ράιτμαν Πρωταγωνιστούν: Σαρλίζ Θερόν, Μακένζι Ντέιβις, Ρον Λίβινγκστον
τους μουσικούς.
Μία από τις πιο κλασικές και αστείες, εντελώς αγγλικής υπογραφής και στόφας κωμωδίες του στούντιο Ίλινγκ, με τρομερούς ηθοποιούς, τον Άλεκ Γκίνες να μιμείται απολαυστικά τον Άλιστερ Σιμ, τον Πίτερ Σέλερς στον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο (ακολούθησαν οι Πάνθηρες και η δόξα) και τον Χέρμπερτ Λομ σε μεγάλη φόρμα, η Συμμορία των Πέντε σκοράρει δίκαια και σταθερά σε υψηλή θέση στις λίστες με τις αξιοθέατες κωμωδίες του 20ού αιώνα, και ακόμη μεγαλύτερη, αν προσθέσουμε το στοιχείο της ληστείας στην ιλαρή εξίσωση. Το περίεργο είναι πως ο γεννημένος στην Αμερική, αλλά Σκωτσέζος σκηνοθέτης Αλεξάντερ Μακέντρικ δοκίμασε την τύχη του στις ΗΠΑ μετά την επιτυχία της ταινίας με το καταπληκτικό Sweet smell of success του 1957, αλλά πέρασε αμέσως στην αφάνεια και στην ανεργία – αναγκάστηκε να διδάσκει για να ζήσει… ΘΗΣΕΙΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΟΑΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ
1945 Σκηνοθεσία: Φέρεντς Τούρουκ Πρωταγωνιστούν: Π. Ρούντολφ, Μπ. Τασνάντι
30 lifo – 31.5.18
πλοκή. Η ταινία λειτουργεί ως καθρέφτης για το concept και τις προκαταλήψεις γύρω από την ιδεατή οικογένεια: ενώ αποφεύγει τα κλισέ των άκρων, τη βία και την επιθετικότητα, ανοίγει έναν ειλικρινή διάλογο μεταξύ της πρωταγωνίστριας και του θεατή πάνω στο θέμα της επιλόχειας κατάθλιψης χωρίς την εύκολη μιζέρια. Αντί να βάλει ένα ζευγάρι να ξεσκίζεται και να χωρίζει ή να οπλίσει την τρελαμένη και αβοήθητη μητέρα με ένα όπλο για να εκδικηθεί όποιον νομίζει πως της φταίει, επινοεί έναν χαρισματικό επισκέπτη (τη φρέσκια και «καθαρή» Μακένζι Ντέιβις που ξεχώρισε στο Breathe In και στο Blade Runner 2049) για να αναστατώσει δημιουργικά, σε έναν τέλεια συμπληρωματικό ρόλο που κρύβει μια μεγάλη έκπληξη. Όπως η Τάλι είναι το μάννα για την απελπισμένη μάνα, έτσι η Θερόν είναι η τέλεια επιλογή για τον ρόλο μια γυναίκας που έχει απολέσει την ταυτότητά της και δεν βλέπει φως στο τούνελ. Βάζοντας και πάλι 15 κιλά, όπως αρκετά χρόνια νωρίτερα για το Monster, με διαμετρικά αντίθετες απαιτήσεις σε επίπεδο υποκριτικής ωστόσο, η Νοτιοαφρικανή ηθοποιός διασχίζει φυσικά και πειστικά τα στάδια της αυτολύπησης και της παραίτησης μιας νέας γυναίκας που στα δικά της μάτια φαίνεται μια σκιά του παλιού της εαυτού, αδυνατώντας να σκεφτεί έναν τρόπο για να επανέλθει. Επιπρόσθετα, χτυπάει καίρια στις εξάρσεις της Μάρλο, όπως στη συνάντηση με τη διευθύντρια του δημοτικού που της προτείνει να αλλάξει σχολείο ο υπερκινητικός γιος της, αλλά και στην αισιόδοξη μεταστροφή της, όταν με τη βοήθεια της Τάλι συνέρχεται από τη μόνιμη κόπωση, θυμάται ποια είναι και αποκτά επαφή με το ζωοφόρο συναίσθημα της επιθυμίας. Μοναδική ένσταση, ο υπαινιγμός για την ψυχική ασθένεια που προφανώς και πρέπει να διακρίνεται από την παροδική φάση του postpartum depression και δεν δικαιολογείται απόλυτα στην ταινία, ούτε και με το υπέροχο twist του φινάλε. VILLAGE RENTI 5 - VILLAGE MALL 11 - VILLAGE PAGRATI 3 - VILLAGE FALIRO 5 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4 - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ,3 - ΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1 - ΑΙΓΛΗ 1,3 ΘΕΡΙΝΟ - ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΝΑΝΑ 6 - ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ,1 - ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ ΑΛΙΚΗ ΘΕΡΙΝΟ - COOL TYMVOS 3 ΘΕΡΙΝΟ - ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΕΛ ΘΕΡΙΝΟ - ΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ
απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο
Μετά τη στραβοτιμονιά του Labor Day, ο καθόλα συνεπής, ακόμη νέος και πάντα ενδιαφέρων σκηνοθέτης σύγχρονων dramedies Τζέισον Ράιτμαν επιστρέφει με ένα πρωτότυπο πορτρέτο της μητρότητας μέσα από τον χαρακτήρα της Μάρλο, μητέρας δύο παιδιών που βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης με τη γέννηση του τρίτου της παιδιού. Θηλάζει, ξενυχτάει, τρέχει από το πρωί ως το βράδυ μέσα στο σπίτι, όταν δεν πρέπει να βγει για να κάνει δουλειές, για το σπίτι πάντα. Ο σύζυγός της, καλόκαρδος και γλυκός, εργάζεται για να συντηρήσει την οικογένεια και, επιστρέφοντας, σκοτώνει ζόμπι στον υπολογιστή και ξεραίνεται στον ύπνο. Ο πλούσιος αδελφός του πληρώνει τα έξοδα για να έρθει μια νυχτερινή νταντά και να ξεκουράσει τη Μάρλο, η οποία στην αρχή αρνείται, αλλά μετά από ωριμότερη σκέψη βρίσκει το τηλέφωνό της και αποφασίζει να τη δοκιμάσει. Η Τάλι είναι νεαρή και σέξι, μια φοιτήτρια με πολλές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις και έμφυτη περιέργεια, όρεξη και αντοχή, σωστό δώρο στην αρχικά καχύποπτη Μάρλο, που στο πρόσωπό της βλέπει περισσότερο μια φίλη που την υποστηρίζει, της μοιάζει και την καταλαβαίνει παρά μια τυπική επαγγελματία που περνάει τα βράδια της σε ξένο σπίτι αποκλειστικά για τα χρήματα. Η δυναμική που αναπτύσσεται ανάμεσα στις δύο γυναίκες είναι εξαιρετικά γραμμένη από την Ντιάμπλο Κόουντι, τα σενάρια της οποίας, όπως αυτά του Juno και του παραγνωρισμένου Young Adult, βρίσκουν ιδανικούς παρτενέρ τον ρυθμό και την τέλεια ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και τη σοβαρότητα που καταφέρνει αβίαστα ο Ράιτμαν – η αλήθεια είναι πως τη μοναδική φορά που ο Καναδός δημιουργός δεν σκηνοθέτησε ένα από τα φιλόδοξα σενάριά της, το Jennifer’s Body, η ειρωνεία που επιδίωκε η έξυπνη αλληγορία μέσα από τη φρίκη και την κωμωδία ούτε τρόμαξε ούτε διασκέδασε επαρκώς. Στο Tully, η Κόουντι καταλαβαίνει τι σημαίνει για μια γυναίκα να βιώνει για τρίτη φορά, και φαρμακερή, το καθημερινό άχθος ενός μωρού στο σώμα και τη διάθεσή της και ο Ράιτμαν ξέρει πότε να σταθεί και να παρακολουθήσει τις μεταπτώσεις και πότε να επιταχύνει για να περάσει στον επόμενο δραματικό σταθμό και να προχωρήσει την
Κινηματογράφος
Μια παντρεμένη γυναίκα με δύο παιδιά και έγκυος στο τρίτο δέχεται τη βοήθεια μιας φοιτήτριας που θα αλλάξει εντελώς τη ζωή της με τον πιο απρόσμενο τρόπο.
Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου, σε ένα ουγγρικό χωριό όπου οι κάτοικοι ετοιμάζονται για έναν γάμο, δύο ξένοι φθάνουν με το τρένο και αλλάζουν τα πάντα.
Ο Ούγγρος σκηνοθέτης Τούρουκ παραπέμπει σε ένα στυλιζαρισμένο, ασπρόμαυρο γουέστερν όταν διακόπτει την καθημερινότητα ενός φαινομενικά τακτοποιημένου χωριού με τη μυστηριώδη άφιξη δύο λακωνικών ανδρών, δύο ορθόδοξων Εβραίων, αμέσως μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Όταν αποβιβάζονται από το τρένο, μεταφέροντας δύο κασόνια με εμπόρευμα, οι κάτοικοι, οι οποίοι μάλιστα ετοιμάζονται για τον γάμο του γιου ενός τοπικού άρχοντα, θορυβούνται αθροιστικά και αμετάκλητα, καθώς αναγκάζονται να φέρουν στο φως μεγάλα μυστικά και μια ακόμα μεγαλύτερη προδοσία. Ο Τούρουκ τεμαχίζει και προσωποποιεί τη συλλογική ντροπή, παρατείνοντας όσο μπορεί το περιεχόμενο ενός μικρού σε όγκο διηγήματος, πάνω στο οποίο βασίζεται το 1945. Η μουσική του Τιμπόρ Σέμτζο, ένα πένθιμο ηχόστρωμα από καμπάνες, εβραϊκές προσευχές και αχνές μελωδίες, υποστηρίζει σημαντικά τη δραματική κλιμάκωση της ατμόσφαιρας. ΔΑΝΑΟΣ 1 - ΔΙΑΝΑ - ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΕΚΡΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 1 - ΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΚΥΟΝΙΣ
Η ΛΗΣΤΕΙΑ
Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Σκηνοθεσία: Γκέλα Μπαμπλουανί Πρωταγωνιστούν: Ζ. Μπαμπλουανί Β. Ροτιέ Οι ζωές τριών ληστών που επιχειρούν να μπουν σε ένα σπίτι, όμως αλλάζουν με αυτά που βλέπουν σε αυτό.
Γυρισμένη στη Χάβρη, υποφωτισμένη και κατάλληλα σκιασμένη για να δημιουργεί ρωγμές στους αδύναμους χαρακτήρες που κινούνται ως έρμαια της τύχης, του background και των κακών υπολογισμών τους, η Ληστεία μάς θυμίζει πως ο Γεωργιανός Γκέλα Μπαμπλουανί του εξαιρετικού 13 Τζιαμέτι ξέρει να δημιουργεί ατμόσφαιρα και συνθήκες υποκόσμου και να κρατάει το ενδιαφέρον με όρους σφιχτού θρίλερ. Στην ταινία, δύο νέοι και η αδελφή του ενός οργανώνουν μια ληστεία, αλλά δεν τους αρκεί η λεία που βρίσκουν στο σπίτι ενός πολιτικού, του Μερσιέ, ο οποίος ετοιμάζεται να αυτοκτονήσει κάτω από το βάρος ενός μεγάλου σκανδάλου στο οποίο εμπλέκεται. Επιστρέφουν για να ζητήσουν το εκατομμύριο που ένας από αυτούς είδε σε μια τσάντα. Μπορεί να πρωταγωνιστούν τέσσερις χαρακτήρες, αλλά ο πέμπτος, τα χρήματα, είναι ο βασικότερος και μεγαλύτερος στην ταινία, ορίζοντας την απατηλή ελπίδα και το λανθασμένο κίνητρο που διαβρώνουν και κινητοποιούν τον πραγματικό χαρακτήρα που υπνώττει κάτω από τον φόβο. Ευτυχώς, ο Μπαμπλουανί δεν παρασύρεται από τον μεγαλόσχημο επιθανάτιο ρόγχο του Μερσιέ (κάπως υπερβολικός ο Λουίντο ντε Λανκσένγκ) αλλά κινείται στα κυβικά ενός μικρού νουάρ, όπως οφείλει. ΑΒΑΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1,4 - ΑΙΓΛΗ 2 - ΛΑΟΥΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ
Σκηνοθεσία: Λορέν Λεβί Πρωταγωνιστούν: Ομάρ Σι, Άνα Ζιραρντό Ένας γιατρός και πρώην απατεώνας προσπαθεί να πείσει τους υγιείς κατοίκους ενός μικρού χωριού πως είναι όλοι άρρωστοι.
Η Λορέν εκσυγχρονίζει το κλασικό θεατρικό του Ρομέν από το 1923, αλλά μένει στις προθέσεις και τη νοσταλγία, αφού το μόνο καινούργιο που φέρνει στον μύθο του γιατρού που πάει σε μια κωμόπολη για να βγάλει χρήματα εφαρμόζοντας νέες εμπορικές τεχνικές είναι πως ο πρωταγωνιστής είναι μαύρος τη δεκαετία του ’50. Εκτός από μια ανώδυνη αναφορά στην αρχή, κανείς άλλος δεν ασχολείται με το χρώμα του δέρματός του σε μια εποχή που αυτό θα ήταν ένα αξεπέραστο, αν όχι εμπόδιο, τουλάχιστον θέμα για επαναλαμβανόμενες συζητήσεις ανάμεσα στους συντηρητικούς, ευκατάστατους κατοίκους. Η Λεβί δεν οδηγεί τον Ομάρ Σι σε κωμικούς δρόμους ούτε όμως βγάζει δραματικές διαστάσεις ή σημαίνουσες μεταπτώσεις από έναν μονότονο, μάλλον γλυκανάλατο χαρακτήρα όπως τον βλέπουμε στην ταινία, τον εύσωμο απατεώνα Κνοκ, που για να γλιτώσει από τα χρέη του το σκάει από τη Μασσαλία, παριστάνει τον γιατρό και γίνεται φοβερά συμπαθής σε όλους, εκτός από τον παπά της ενορίας, που θίγεται οικονομικά και πέφτει στο διάβα του ένας πρόθυμος εκβιαστής. Εικαστικά επιμελημένη, «διανθισμένη» με καλούς ηθοποιούς σε ρόλους περιορισμένων απαιτήσεων, η ταινία Ο γιατρός βλάπτει σοβαρά την υγεία λικνίζεται σαν παλιομοδίτικη οπερέτα ανάμεσα στη φάρσα και στην ηθογραφία. ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 3 - ΒΑΡΚΙΖΑ 3 ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΦΙΣΙΑ 2 - ΛΙΛΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΟΙΒΟΣ
24 ΩΡΕΣ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ
Σκηνοθεσία: Μπράιαν Σμιρτς Πρωταγωνιστούν: Ίθ. Χοκ, Π. Άντερσον
Σκηνοθεσία: Μπαλτάζαρ Κορμάκουρ Πρωταγωνιστούν: Σεϊλίν Γούντλι, Σαμ Κλάφλιν
Ένας στρατιώτης Ειδικών Δυνάμεων προσπαθεί να ξεπεράσει τον θάνατο της γυναίκας και του γιου του και αναλαμβάνει μια αποστολή αυτοκτονίας.
Όλα τα κλισέ παρελαύνουν στο 24 ώρες προθεσμία: ο πρωταγωνιστής, ο Τράβις ο εφτάψυχος, που έχει εγκαταλείψει τη λερωμένη δουλειά του ως επαγγελματία δολοφόνου για λογαριασμό μυστικών και παράνομων υπηρεσιών, έχει χάσει τη γυναίκα του και τον μικρό του γιο και, πνιγμένος στις ενοχές, υποκύπτει στο δέλεαρ να επιστρέψει, έναντι ιλιγγιώδους αμοιβής, για να σκοτώσει έναν στρατιώτη που ετοιμάζεται να ομολογήσει ένα τρομερό μυστικό. Τον προστατεύει μια ικανή Ασιάτισσα πράκτορας, η οποία έχει έναν μικρό γιο, άρα είναι εξαιρετικά ευάλωτη στα χέρια των ικανών φονιάδων και, μετά από ένα λάθος υπολογισμό ή, αν θέλετε αδυναμία χαρακτήρα, πυροβολεί και σκοτώνει τον Τράβις, ο οποίος, ως εκ φαρμακευτικού θαύματος, επιστρέφει από τον Άδη χάρη σε ένα καινοτόμο και πανάκριβο χημικό κοκτέιλ και έχει ένα 24ωρο για να επανέλθει στους νεκρούς αγαπημένους του. Κι όμως, η μελο-υπαρξιακή περιπέτεια του Μπράιαν Σμιρτς μπαλώνει τα b movie υλικά της, τα αυτο-κυνηγητά και τους πυροβολισμούς, τα διλήμματα και τους εκβιασμούς, τις παρενθετικές παραισθήσεις από τα φάρμακα και τα μεγάλα λόγια μεταξύ των αρχι-κακών και των θυμάτων τους και κυλάει σαν κόκκινο νεράκι από το αίμα των αναλώσιμων μισθοφόρων με ενσυνείδητο fun, χωρίς καμία διάθεση να ψάξει και να εμβαθύνει. VILLAGE RENTI 12 - VILLAGE MALL 6 - VILLAGE FALIRO 2 - ODEON ESCAPE 6,7 - ODEON STARCITY 9 - ΑΕΛΛΩ 4 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 4 - ΝΑΝΑ 5
H Τάμι ξυπνά στη μέση του ωκεανού για να βρει τον αρραβωνιαστικό της τραυματισμένο και το σκάφος τους κατεστραμμένο.
Το Μετά την καταιγίδα βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Τάμι Όλνταμ, η οποία σάλπαρε με τον αγαπημένο της Ρίτσαρντ Σαρπ, είδε το σκάφος να αναποδογυρίζει και έχασε τις αισθήσεις της, για να βρει τον Ρίτσαρντ μεσοπέλαγα, μετά από μια ισχυρότατη τροπική καταιγίδα. Είναι σίγουρο πως εμπνέει, μεταδίδοντας κουράγιο και πίστη. Δεν ισχύει ακριβώς το ίδιο για την ταινία. Στην προσπάθειά της να μοιράσει ισόποσα τη δράση ανάμεσα στο χρονικό της γνωριμίας του ζευγαριού και στην περιπέτεια αμέσως μετά το χτύπημα, μετράει το μοντάζ της και προσπερνάει το σασπένς, ενδεχομένως γιατί ποντάρει σε ένα βασικό twist που αποκαλύπτεται λίγο πριν από το τέλος. Προηγείται ένα συγκαλυμμένο νεανικό μελό, και πάλι με τη Γούντλι στο ίδιο στυλ ερμηνείας, αν και υποδύεται μια νέα γυναίκα του 1983, και τον Κλάφλιν να μην έχει και πολλά να επιδιώκει. Ο Κορμάκουρ ενδιαφέρεται για ανθρώπους που μπλέκουν σε ακραίες καταστάσεις, αλλά μπροστά στο Μετά την καταιγίδα, η προηγούμενη αγγλόφωνη απόπειρά του, το Έβερεστ, είχε περισσότερους πλευρές και στροφές, εκτός από την αναγκαστικά μεγαλύτερη κλίμακα. VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ,10 - VILLAGE MALL 9,14 - VILLAGE FALIRO 4,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 3 - ODEON GLYFADA 3 ΘΕΡΙΝΟ - ODEON MAROUSI 2 - ODEON ESCAPE 1, 8 ΘΕΡΙΝΟ - ODEON STARCITY 1,4 - ΑΕΛΛΩ 2 - ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΚΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΝΑΝΑ 3 - ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΟΜΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΖΕΑ - CINE ΒΟΤΣΑΛΑΚΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ
31.5.18 – lifo
31
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Ντέιβιντ Μάμετ - Μάικλ Κόνελι: Μεγάλες πόλεις, ματωμένα σύμπαντα Το αιματοβαμμένο Σικάγο του Ντέιβιντ Μάμετ φιλοξενεί κάθε λογής αδίστακτους φονιάδες και μυθιστορηματικούς ρεπόρτερ, ενώ το Λος Άντζελες του Μάικλ Κόνελι μένει πιστό στους εκκεντρικούς κατοίκους του και στους σκληροτράχηλους ντετέκτιβ. Δύο μυθιστορήματα με καταιγιστική πλοκή και νουάρ ατμόσφαιρα.
από την τίνα μανδηλαρά
Βιβλίο
MICHAEL CONNELLY ΓΡΑΜΜΗ ΑΙΜΑΤΟΣ
32 lifo – 26.4.18
Διόπτρα «Το έγκλημα δεν γνωρίζει σύνορα ούτε όρια πόλεων» είναι η φράση που ξεπηδά από τις σελίδες του νέου βιβλίου του Μάικλ Κόνελι για να θυμίσει πως είναι ο κατεξοχήν συγγραφέας του νουάρ της μεγάλης πόλης, όπως ο Ελρόι ή ο Πελεκάνος. Στη Γραμμή Αίματος (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα σε μετάφραση Μαρίας-Ρόζας Τραϊκόγλου) ο βετεράνος ήρωας του διάσημου συγγραφέα αναγκάζεται να ξεπεράσει το τραυματικό γεγονός της πρόωρης συνταξιοδότησής του από την αστυνομία του Λος Άντζελες και της μεταφοράς του στη μικρότερη περιοχή του Σαν Φερνάντο Βάλεϊ για να εργαστεί στο εκεί αστυνομικό τμήμα. Η ανάγλυφη περιγραφή των σημείων απ’ όπου περνάει με το παλιό, γέρικο Cherokee του δεν μπορεί παρά να δικαιώνει την καλλιτεχνική
έμπνευση του συγγραφέα, ο οποίος επέλεξε το ονοματεπώνυμο ενός ζωγράφου για τον κεντρικό του ήρωα: ο Ιερώνυμος Μπος, ή Χάρι Μπος, δεν σηκώνει χωρίς λόγο το συμβολικό φορτίο του σπουδαίου ζωγράφου. Φιλοτεχνεί με τον δικό του τρόπο τη φρίκη, συνδέοντας τα κομμάτια των σημείων, των τόπων ή των ψυχικών μεταπτώσεων που μπορεί να συνθέσουν τα διαφορετικά στάδια ενός εγκλήματος. Ανάλογα με το σκηνικό επιλέγει τα αντίστοιχα έντονα, στο χρώμα του αίματος, κόκκινα χρώματα, το μπλε του κοβαλτίου και το πορτοκαλί της ψυχεδέλειας του Sunset Bulevard ή του Μulholland Drive, απ’ όπου ο ίδιος απολαμβάνει την υπέροχη θέα και τα μαγικά ηλιοβασιλέματα. Και όπως ο άλλος σπουδαίος τεχνίτης Τζέιμς Ελρόι, αφουγκράζεται την παράνοια που απλώνεται πάνω από την Πόλη των Αγγέλων, σκιαγραφώντας τους αμέτρητους δυνάμει δολοφόνους ή την υποβλητική ατμόσφαιρα η οποία ενισχύεται με τα τζαζ ακούσματα που προτιμά ο συγγραφέας.
Σε αντίθεση, όμως, με τους πρωταγωνιστές του Ελρόι, οι οποίοι έχουν πια αλλοτριωθεί από τον φαύλο κύκλο της παραφροσύνης, ο ήρωας του Κόνελι παραμένει ηθικός, με βαθιά αποτυπωμένο μέσα του αίσθημα δικαίου. Αυτό είναι που τον καθοδηγεί σχεδόν ασυνείδητα προς τον σωστό δρόμο, εντοπίζοντας τη γραμμή αίματος που αποκαλύπτει έναν δράστη πέρα από κάθε υποψία. Το βιβλίο ξεκινάει με τη υπόθεση του Γουίτνεϊ Βανς, ενός πολυεκατομμυριούχου βιομηχάνου ο οποίος ήθελε κάποτε να γίνει σκηνοθέτης και τελικά ακολούθησε τις επιθυμίες της οικογένειας, ιδρύοντας την Αντβάνς Εντζινίριγκ. Παλιότερα, τη δεκαετία του ’50, ο Βανς έτυχε να γνωρίσει μια Μεξικανή, τη Βιμπιάνα Ντουάρτε, την οποία άφησε έγκυο και έκανε το λάθος να το αποκαλύψει στον πατέρα του, ο οποίος στη συνέχεια την καταδίωξε και έκτοτε αγνοείται η τύχη της. Το παράδοξο όνομα «Βιμπιάνα» πρωτοακούστηκε μάλιστα σε μια ενέδρα των Βιετκόνγκ στο αιματηρό σκηνικό του Βιετνάμ. Τι σημαίνει, όμως, αυτό για την πλοκή; Λαμβάνοντας υπόψη του όλους τους γρίφους, ο Μπος καλείται να αναζητήσει τη Μεξικανή και να ερευνήσει την πιθανότητα ο Βανς να έχει κληρονόμο. Παράλληλα με την υπόθεση του Βανς, ο επιθεωρητής αναλαμβάνει να ξεκαθαρίσει την υπόθεση του Σκριν Κάτερ, ενός βιαστή που εισβάλλει στα σπίτια των υποψήφιων θυμάτων του με τον ίδιο τρόπο: χρησιμοποιεί μαχαίρι και επιτίθεται στις ανυποψίαστες γυναίκες τις μέρες της εμμήνου ρήσης τους. Τα στοιχεία ερευνώνται σε κάθε λεπτομέρεια με τον γνωστό σχολαστικό τρόπο του Μπος για να μας χαρίσουν άλλο ένα ανάγνωσμα καταιγιστικής περιπέτειας, πρωτότυπης τροπής και υψηλής αδρεναλίνης με τη γνωστή υπογραφή του Κόνελι που κρατάει ζωντανό το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα.
DAVID MAMET ΣΙΚΑΓΟ Μεταίχμιο «Πόλεμος, πόλεμος, πόλεμος» είπε. «Πόλεμος στον αέρα, πόλεμος στο έδαφος. Αγάπη στα χαρακώματα και λάσπη στο Παρίσι»: ιδού μια πρόταση που ορίζει τον καταιγιστικό τρόπο μιας γραφής που μοιάζει, τουλάχιστον, με οπλοπολυβόλο. Ή με μια ασθματική διατύπωση που προέρχεται από τη βαθιά γνώση του περιθωρίου και των υψηλών πνευματικών προεκτάσεων. Γιατί πώς αλλιώς να περιγράψεις το αστείρευτο ταλέντο του Ντέιβιντ Μάμετ; Εν προκειμένω, μιλάμε για την ολική του επαναφορά με ένα ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα κατευθείαν βγαλμένο από τα νοτισμένα από την υγρασία και τον καπνό ματωμένα σύμπαντα του Σικάγου, γενέθλιας πόλης του συγγραφέα, της δεκαετίας του ’20. Μαφιόζοι, πόρνες, δημοσιογράφοι, Ιρλανδοί, Ιταλοί και ό,τι άλλο μπορεί να θυμίσει το σκηνικό των Αδιάφθορων, την ταινία σε σενάριο του ίδιου του Μάμετ, περνούν από το νέο, απολαυστικό μυθιστόρημα με τον τίτλο Σικάγο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, άρτια μεταφρασμένο από τον συγγραφέα Νίκο Μάντη. Η υποσημείωση της μετάφρασης αφορά τόσο τη ζόρικη στην απόδοση αργκό όσο και το κοφτό, γεμάτο ιδιωματισμούς γλωσσικό ιδίωμα, γνωστό ως Mamet speak, προφανώς μια οικογενειακή επιρροή από τον Χάρολντ Πίντερ. Γνωστός πρωτίστως ως θεατράνθρωπος, ο
ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ
από τη μαρια δρουκοπουλου Ντέιβιντ Μάμετ έχει αγαπηθεί, ειδικά στη χώρα μας, για τα κοινωνικά, ευαίσθητα θεατρικά του, όπως ο Αμερικανικός Βούβαλος ή η Ολεάνα, ενώ έχει τιμηθεί με Πούλιντζερ για τα Οικόπεδα με θέα. Έχει γράψει σενάρια και σκηνοθετήσει γνωστές ταινίες όπως το House of Games (Η λέσχη της απάτης), το State and Main, το Heist (Το κόλπο) κ.ά. Αν, ωστόσο, θέλει κανείς να καταλάβει την πολύπλευρη ιδιοσυγκρασία του και το υψιπετές, κριτικό πνεύμα του που κομματιάζει περίτεχνα την αμερικανική κοινωνία και τον συντηρητισμό, αρκεί να διαβάσει τις υπέροχες συλλογές δοκιμίων του Writing in Restaurants και το Some Freaks. Άλλωστε, ο ίδιος δεν έκρυψε ποτέ ότι είναι ένας αποσυνάγωγος, περίπου σαν τον Μάικ Χοτζ, τον απροσάρμοστο δημοσιογράφο ήρωά του στο Σικάγο, ο οποίος φέρνει εμμονικά στον νου, σαν άλλος Εξιπερί, τις πτήσεις του από τότε που υπηρετούσε στο μέτωπο, ενώ φροντίζει να κρύβει κάτω από αμέτρητα ποτήρια ουίσκι τις βαθιές του ευαισθησίες. Όχι τυχαία, ανάμεσα σε όλη αυτή την παρέλαση από παρανόμους και δολοφόνους, ο Χοτζ ερωτεύεται, ενάντια σε κάθε κανόνα και γνωρίζοντας ότι μπορεί να βρεθεί νεκρός από τους συγγενείς της, την Άνι, τη νεαρή Ιρλανδή με τη διάφανη επιδερμίδα και την παρθένα ομορφιά. Τελικά, νεκρή καταλήγει, και μάλιστα μπροστά του, η Άνι κι έτσι, ανάμεσα στα άλλα βάσανα και το πένθος του, περιμένει από την «αλκοολούχα λογική» του,
O Ντέιβιντ Μάμετ έχει αγαπηθεί, ειδικά στη χώρα μας, για τα κοινωνικά, ευαίσθητα θεατρικά του, όπως ο Αμερικανικός Βούβαλος ή η Ολεάνα, ενώ έχει τιμηθεί με Πούλιντζερ για τα «Οικόπεδα με θέα».
όπως την αποκαλεί, να του υπαγορεύσει ποιος είναι ο φονιάς. Σημειωτέον πως υπάρχουν κι άλλοι ανεξιχνίαστοι φόνοι, όπως αυτοί των Τζέικομπ Ουάις και Μόρις Τεϊτελμπάουμ, οι οποίοι διηύθυναν το κλαμπ Μεζόν Μονμάρτ, το οποίο ανήκε στον αρχιμαφιόζο Ο’Μπάνιον, το αντίπαλο δέος του Αλ Καπόνε – οι δυο τους κουμάνταραν τις δυο πλευρές της πόλης. Κάπου εκεί υπάρχει και ένα πορνείο με τις μυθιστορηματικές ενοίκους, τη διαβόητη τσατσά Πικαμπού και τον κλασικό πιανίστα να παίζει το «Frivolous Sal», δίνοντας τον τόνο σε ένα βιβλίο γεμάτο ανεξιχνίαστους φόνους και κρυμμένα μυστικά. Τελικά, σε αυτόν τον ατελείωτο κύκλο του αίματος νικητής βγαίνει τελικά το ίδιο το Σικάγο, στο οποίο θαρρείς πως είναι αφιερωμένο το βιβλίο: «Στην ονειροπόλησή του ήταν πάντα χειμώνας. Η θλίψη του δεν κατέφευγε στις αληθινές αναμνήσεις ενός μπάνιου στην Ακτή Ρέινμποου ή σε φθινοπωρινές βόλτες πλάι στη λίμνη, στην προκυμαία της λεωφόρου Νορθ, όπου, σαν όλους τους άλλους, σταματούσαν να κοιτάξουν την πόλη από μακριά, τώρα που έμοιαζε όμορφη». Κλείνοντας το βιβλίο, θαρρείς πως έχεις ζωντανές τις εικόνες μπροστά σου, ενώ νιώθεις τη βαθιά ανάγκη να βάλεις άλλο ένα ουίσκι στο άδειο ποτήρι σου. Αν δεν σε παρασύρουν η γραφή και ο Μάμετ, τότε ποιοι;
3 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν
toni morrison Τζαζ Μτφρ.: Κατερίνα Σχινά Εκδόσεις Παπαδόπουλος Σελ.: 288 Tο αφροαμερικανικό έπος που καθιέρωσε τη Morrison ως μία από τις πιο εμβληματικές εκπροσώπους της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας, ενώ την επόμενη χρονιά της έκδοσής του (1993) η συγγραφέας έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει πρόλογο της συγγραφέως και επίμετρο της μεταφράστριας.
roberto bolanio Το λούμπεν μυθιστορηματάκι Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 128 «Παρότι σύντομο, το Λούμπεν Μυθιστορηματάκι είναι ένα από τα πιο μεθυστικά βιβλία του Μπολάνιο. Οι εμμονές, οι ασάφειες και το ανοιχτό τέλος του αντανακλούν τόσο την πρωταγωνίστριά του όσο και τον ίδιο τον συγγραφέα του, που τον καθιστούν αδιαμφισβήτητο τεχνίτη της φόρμας, οποιασδήποτε φόρμας». Juan Vidal, «NPR Books»
zia haider rahman Υπό το φως των όσων γνωρίζουμε Mτφρ.: Ανδρέας Μιχαηλίδης Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 648 Ο Ράχμαν μας προσφέρει ένα «ολικό» μυθιστόρημα για τις ρίζες, την επινόηση της ταυτότητας, την εξορία, τον ρατσισμό, τις ταξικές σχέσεις, την πίστη και την προδοσία, ένα μεγαλειώδες πανόραμα του τέλους του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα. 26.4.18 – lifo
33
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Κριστόφ Βαρλικόφσκι: «Επιστρέφω στην πραγματική ζωή» Η αναζήτηση της ελευθερίας σε μια Ευρώπη που καταρρέει μπορεί να πάρει πολλές μορφές, επιμένει ο κορυφαίος Πολωνός σκηνοθέτης που έρχεται το καλοκαίρι στη χώρα μας με τη νέα του παράσταση.
απο τη λουίζα αρκουμανέα
Θέατρο
Δ
34 lifo – 31.5.18
υναμικός, πληθωρικός, τολμηρός, ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι θεωρείται πλέον ένας από τους σημαντικότερους ανανεωτές του πολωνικού θεάτρου τον 21ο αιώνα. Ο πενηνταεξάχρονος καλλιτέχνης προσπάθησε από νωρίς να δημιουργήσει γέφυρες ανάμεσα στο πολωνικό και στο δυτικοευρωπαϊκό θέατρο. Φημίζεται για τον τρόπο που φέρνει τα κλασικά κείμενα στο σήμερα, συνδέοντάς τα με φλέγοντα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, αναδεικνύοντας εναλλακτικές και συχνά καταπιεσμένες φωνές, όπως αυτές των γυναικών, των ομοφυλοφίλων και των Πολωνοεβραίων. Διάβασε τον Σαίξπηρ με αντι-εξουσιαστική, φεμινιστική ματιά, μίλησε για το τέλος της θρησκευτικής πίστης μέσα από τον Ευριπίδη, ανέδειξε την ελαστικότητα του φύλου ορμώμενος από τη Σάρα Κέιν. Οι ωριμότερες δουλειές του ανίχνευσαν την κληρονομιά του Ολοκαυτώματος, έθεσαν το ζήτημα του αντισημιτισμού, πειραματίστηκαν με τους αρχαίους και σύγχρονους μύθους. Πριν από δέκα χρόνια, ο Βαρλικόφσκι μαζί με τους σταθερούς συνεργάτες του δημιούργησαν το Nowy Teatr (Nέο Θέατρο), στην περιοχή Μοκοτόφ της Βαρσοβίας, έναν χώρο που έχει γίνει πια σημείο αναφοράς στην πολιτιστική ζωή της χώρας, φιλοξενώντας όχι μόνο τις δουλειές του ιδρυτή του αλλά και αξιόλογων καλλιτεχνών απ’ όλο τον κόσμο. Η τελευταία παραγωγή του Nowy Teatr, με τίτλο εργασίας We Are Leaving, θα κάνει πρεμιέρα τον Ιούνιο στη Βαρσοβία, ενώ λίγο αργότερα, στις αρχές Ιουλίου, θα παρουσιαστεί στην Αθήνα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Είναι βασισμένη στο θεατρικό έργο The Suitcase Packers (Αυτοί που φτιάχνουν τις βαλίτσες τους) του Χανόχ Λεβίν, του κορυφαίου Ισραηλινού θεατρικού συγγραφέα που πέθανε από καρκίνο το 1999. Ο Λεβίν, ένας «υπαρξιακός ποιητής», όπως τον έχουν χαρακτηρίσει, διακρίθηκε για τις πικρές, μακάβριες και αλληγορικές κωμωδίες του, που σόκαραν συχνά τους συμπατριώτες του, καθώς ασκούσαν τολμηρή κριτική όχι μόνο στους ιδρυτικούς μύθους της χώρας ή στην αυταρέσκεια της πολιτικής ηγεσίας της αλλά και στην κυρίαρχη ιδεολογία της ισραηλινής κοινωνίας. Τα τελευταία έργα του είναι διαποτισμένα από την εμμονή του σωματικού και πνευματικού θανάτου. Γραμμένο το 1983, το The Suitcase Packers διαδραματίζεται σ’ έναν ακαθόριστο παρόντα χρόνο και παρακολουθεί τη ζωή μερικών οικογενειών που ζουν στην ίδια γειτονιά. Πρόκειται για ένα παζλ από «στιγμιότυπα» με είκοσι δύο ήρωες, καθένας τους δυστυχισμένος με
τον δικό του μοναδικό τρόπο. Βυθισμένοι στη θαμπή, πνιγηρή καθημερινότητά τους, ονειρεύονται να ξεφύγουν, να ταξιδέψουν, να φτιάξουν μια νέα ζωή. Οι περισσότεροι αποτυγχάνουν. Εξού και ο υπότιτλος του έργου Κωμωδία με οκτώ κηδείες. Ο Βαρλικόφσκι καταπιάνεται για δεύτερη φορά με το έργο του Λεβίν: η πρώτη ήταν πριν από δεκατρία χρόνια, όταν ανέβασε το Κρουμ (παίχτηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2008). Σ’ εκείνο το έργο υπήρχε ένας κεντρικός ήρωας, ο Κρουμ, ο οποίος εγκατέλειψε την πατρίδα του σε αναζήτηση καλύτερης μοίρας, αλλά επέστρεψε άπραγος για ν’ ανακοινώσει στη μητέρα του ότι δεν έγινε πλούσιος, δεν συνάντησε τον έρωτα, ούτε ανακάλυψε τον εαυτό του: «Η ζωή είναι αλλού», λέει, «αλλά εγώ δεν τη βρήκα». Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είναι μόνο οι ήρωες του Λεβίν που ονειρεύονται άλλη γη, άλλα μέρη αλλά και ο ίδιος ο σκηνοθέτης που ανακοινώνει στους Πολωνούς συμπατριώτες του «Φεύγω!», όπως μας αποκάλυψε στην τηλεφωνική συνομιλία που είχαμε μαζί του πριν από λίγες μέρες, ενώ η παράσταση βρίσκεται εν μέσω δοκιμών και παίρνει σιγά-σιγά την τελική μορφή της... — Τι σας ελκύει στη δουλειά του Χανόχ Λεβίν; Γιατί επιστρέφετε σ’ αυτόν το συγγραφέα; Είναι τόσο δύσκολο σήμερα να βρεις δυνατά θεατρικά κείμενα... Τα περισσότερα είναι τόσο «κλειστά», τόσο καλοφτιαγμένα, ακολουθούν επακριβώς τους κανόνες αφήγησης, αλλά δεν λένε επί της ουσίας τίποτα. Ο Λεβίν είναι ένας συγγραφέας που τον άγγιξα πριν από δεκατρία χρόνια με τον Κρουμ, μια παράσταση που φέραμε και στην Αθήνα. Τώρα, με το We Are Leaving, επιστρέφω σ’ ένα «κανονικό» θεατρικό κείμενο και όχι σ’ ένα μοντάζ κειμένων, όπως π.χ. έκανα στην (Α)pollonia (σ.σ. παράσταση του Βαρλικόφσκι, που είχαμε δει στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2011). Ο υπότιτλος του τωρινού έργου είναι Κωμωδία για οκτώ κηδείες· ο Κρουμ ήταν μία κηδεία. Τώρα επιχειρώ μια επιστροφή στην πραγματική ζωή: προσπαθώ να μιλήσω τη γλώσσα που μιλάει σήμερα η Πολωνία ή, καλύτερα, τη γλώσσα που μπορεί να καταλάβει. Αυτή είναι η πιο πολωνική παράσταση που έκανα ποτέ. — Με ποια έννοια; Με την έννοια ότι είναι πολύ απλή, πολύ «βασική», σκάβει κάτω από την επιφάνεια, ανατρέχει στη συλλογική μνήμη, αφορά τις κοινότητες – όσο παλιομοδίτικο κι αν ακούγεται αυτό... Η προηγούμενη σκηνοθεσία μου ήταν βασισμένη στον Προυστ (σ.σ. στο μυθιστόρημα Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο),
NOWY TEATR - KRZYSZTOF WARLIKOWSKI We Are Leaving 8-10 Ιουλίου
ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260, Χώρος Η 21:00 www.greekfestival.gr
©MAGDA HUECKEL
Είμαστε τρομερά απογοητευμένοι, επειδή όλες οι κυβερνήσεις που υποτίθεται πως μας εκπροσωπούν επιδίδονται στο κυνήγι της εξουσίας και όχι ενός οράματος.
μια παράσταση πολύ μακριά από το πολωνικό κοινό. — Πιο ευρωπαϊκή θα λέγατε; Δεν ξέρω αν θα το έλεγα αυτό, εφόσον, όπως ξέρετε, συνέχεια τσακωνόμαστε με τους Ευρωπαίους. Όσον αφορά την ελίτ, ο Προυστ ήταν πάντα μέρος της μόρφωσής τους – ό,τι κι αν σημαίνει «μορφωμένος» σήμερα, δεν ξέρω, εφόσον κατέστρεψαν την παιδεία και τώρα παρατηρείται έξαρση του εθνικισμού στους Πολωνούς φοιτητές. Στην Ουγγαρία τα ίδια... Βιώνοντας τη γενικότερη ευρωπαϊκή κρίση, μπορούμε να πούμε πως έχει τελειώσει η εποχή του ενθουσιασμού. «Φεύγουμε» («We Are Leaving»), θα ήταν λοιπόν ένας καλός τίτλος, όχι μόνο για την Πολωνία αλλά και για την Ελλάδα. — Θέλετε να πείτε πως είναι καλή ώρα τώρα να εγκαταλείψουμε τις πατρίδες μας; Μα, αυτό ακριβώς σημαίνει ο τίτλος Φεύγουμε! Το έργο μιλάει για ανθρώπους που αναχωρούν. Που λαχταρούν μια καλύτερη ζωή. Στην Ευρώπη συναντάει κανείς πολλούς Έλληνες, ανάμεσά τους πληθώρα καλλιτεχνών που αποχωρούν από τη χώρα σας, επειδή δεν υπάρχουν χρήματα, δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τη δουλειά τους. Οι καλλιτέχνες του Ιράν φεύγουν και δεν μπορούν να γυρίσουν σπίτι τους, επειδή κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους. Πολλοί καλλιτέχνες αυτοεξορίζονται για χάρη της τέχνης τους – Έλληνες, Πολωνοί, Ισραηλινοί. Η ηλικία παίζει επίσης μεγάλο ρόλο: πιο εύκολα παίρνεις το ρίσκο αν είσαι είκοσι παρά αν είσαι πενήντα ή εξήντα. Σε κάθε περίπτωση, και όχι μόνο στις τάξεις των καλλιτεχνών, πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που αποχωρούν επιδιώκοντας την προσωπική τους ανάπτυξη: που αγωνίζονται για τον εαυτό τους και όχι για την πατρίδα τους πλέον. — Οι ήρωες του έργου; Αγωνίζονται να φύγουν, αν και ελάχιστοι τα καταφέρνουν. Δεν γνωρίζουμε αν θα γίνουν ευτυχισμένοι, πάντως προσπαθούν. — Πρέπει να φύγουν οι άνθρωποι προκειμένου ν’ αναπτυχθούν; Αν υποφέρεις από έλλειψη ελευθερίας, αν ασφυκτιάς και δεν μπορείς να εξελιχθείς σ’ ένα μέρος, τότε πρέπει να πάρεις μια απόφαση. Είναι πολύ προσωπικό ζήτημα. Κάποιοι νιώθουν πως έχουν αρκετή ελευθερία εκεί όπου ζουν, ενώ για άλλους πουθενά δεν είναι αρκετή. — Και μερικές φορές οι άνθρωποι δεν έχουν επιλογή... Μερικές φορές πράγματι δεν έχεις επιλογή, όπως συνέβη στην Πολωνία το 1968, μερικές φορές νομίζεις πως δεν έχεις επιλογή, αλλά τελικά είναι θέμα συνειδήσεως: ποιος είναι ο στόχος της ζωής σου. Και μπορεί να φύγεις από την Ελλάδα για να πας στην Αγγλία ελπίζοντας σε μια καλύτερη ζωή και να βρεθείς να δουλεύεις σαν σκλάβος για να χτίσεις τις αιγυπτιακές πυραμίδες του σήμερα. Η Αγγλία, η Αμερική, η αγγλοσαξονική κουλτούρα, κατέρρευσε, επειδή αποθεώνει το χρήμα. Η Ανατολική Ευρώπη καταρρέει, επειδή δεν ήταν έτοιμη για τη δημοκρατία: όλες αυτές οι νέες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προσπαθούν να χτίσουν μια δημοκρατία μιμούμενες τα δυτικά πρότυπα. Σήμερα βλέπουμε το αποτέλεσμα αυτών των αποτυχιών, τις νεότερες γενιές που έρχονται στην εξουσία: εθνικιστές, καθολικοί, φασίστες κ.ο.κ. Η Αυστρία είναι μια πολύ αμφιλεγόμενη χώρα όσον αφορά τη σχέση της με τον φασισμό, έκανε την ανήξερη, λες και δεν είχε καμία ανάμειξη στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Γερμανία από τη μεριά της το δούλεψε πολύ αυτό το τεράστιο, σκοτεινό φορτίο. Κάθε χώρα έχει το δικό της παρελθόν κι αυτό το παρελθόν μάς κάνει θύματα.
— Είμαστε θύματα της Ιστορίας ή της αδυναμίας μας ν’ αντιδράσουμε; Είμαστε τρομερά απογοητευμένοι, επειδή όλες οι κυβερνήσεις που υποτίθεται πως μας εκπροσωπούν επιδίδονται στο κυνήγι της εξουσίας και όχι ενός οράματος. Εγώ απογοητεύομαι ακόμη περισσότερο όταν βλέπω τους ανθρώπους να κυλιούνται σ’ αυτόν το θρησκευτικό-εθνικιστικό-φασιστικό βούρκο. — Υπάρχει μια φράση στο έργο του Λεβίν: «Θεέ μου, μας έδωσες τις κηδείες για να μας θυμίζεις τη ζωή». Εσείς σκέφτεστε τον θάνατο; Πιστεύετε στη μετά θάνατον ζωή; Όχι, δεν πιστεύω. Ό,τι επιθυμεί κανείς πρέπει να το κάνει τώρα. — Τι ρόλο παίζουν οι νεκροί στη ζωή μας; Ό,τι αγγίξεις ως καλλιτέχνης –είτε τον Προυστ είτε τον Λεβίν–, αισθάνεσαι την εμμονή με τον θάνατο και το σεξ, αυτή την εμμονή που γεννά την επιθυμία της δημιουργίας. Εξερευνούμε τους εαυτούς μας στις δύο αυτές διαστάσεις. Οι γενιές των νεκρών είναι Ιστορία, είναι μνήμη. Αυτή η μνήμη δουλεύει μέσα μας. Πρόκειται για μια μεταφυσική επιθυμία που δεν σ’ αφήνει να ησυχάσεις. — Μπορείτε να μας βοηθήσετε να φανταστούμε την παράσταση που ετοιμάζετε; Δεν υπάρχουν Πράξεις, δεν υπάρχει κεντρικό αφηγηματικό νήμα, υπάρχει μόνο μια διαδοχή από κηδείες. Βλέπουμε νέους ανθρώπους να πεθαίνουν, βλέπουμε γέρους ανθρώπους να πεθαίνουν, άνδρες, γυναίκες, και στο τέλος μένουμε με λιγοστούς επιζώντες. Ο Λεβίν είναι εξαιρετικός παρατηρητής των μικρών ανθρώπινων σκέψεων. Ο Κρουμ είναι τέλεια γραμμένος, απολαυστικός (σ.σ. αναφέρεται στο έργο του Λεβίν που είχε ανεβάσει το 2005 με θέμα την επιστροφή του ασώτου υιού στην πατρίδα του μετά από σειρά άσκοπων περιπλανήσεων), αλλά σ’ αυτό το έργο η προοπτική είναι ευρύτερη, αφορά μια ολόκληρη κοινότητα που καταρρέει. — Δηλαδή η ατμόσφαιρα είναι μελαγχολική; Όχι. Είναι μια necro-performance (νεκρική περφόρμανς). — Αυτό ακούγεται τρομερά ενδιαφέρον! (γελάει) Ναι, είναι ένα καλό «προϊόν» για την Ελλάδα! Ό,τι έχει πέραση στην Πολωνία έχει και στην Ελλάδα! — Πιστεύετε πως έχουμε ακόμη ανάγκη τις τελετουργίες στη ζωή μας; Φυσικά. Το θέατρο είναι μια τελετουργία: αν δεν διατηρήσουμε ζωντανό το θέατρο, τότε τι θ’ απομείνει στον κόσμο; Είναι απαραίτητες οι τελετουργίες στη ζωή μας, βασικό υλικό των κοινωνιών, και δεν εννοώ με τη θρησκευτική σημασία αλλά οτιδήποτε ο κόσμος επινοεί ως τελετουργία. Μπορούμε πάντοτε να επανεφεύρουμε τις τελετουργίες μας. Και τις ζωές μας. — Αυτό ακούγεται ελπιδοφόρο... Χμ, δεν γνωρίζω ακόμη. Το φοβάμαι αυτό... Όταν βρίσκεσαι στις πρόβες ενός έργου με οκτώ κηδείες, δεν ξέρεις πότε θα έρθει η τελευταία κηδεία και τι θα αφορά. Οπότε, προς το παρόν, έχουμε κατάθλιψη... — Υπάρχει κάτι που σας δίνει ελπίδα; Mπορεί το θέατρο να γίνει μια πράξη αντίστασης; Τα τελευταία δέκα χρόνια έχω δημιουργήσει τη δική μου ομάδα, το Nowy Teatr. Έχουμε φτιάξει τη δική μας στέγη στο παλιό κέντρο της Βαρσοβίας, ανακαινίσαμε το κτίριο, πολύ απλό, πολύ μοντέρνο, ίσως το σπουδαιότερο θέατρο στην Ευρώπη σήμερα. Οπότε για μένα αυτή είναι η ελπίδα: να επιστρέφω από τα ταξίδια μου κάθε φορά στο θέατρό μας, στη δουλειά με τους συνεργάτες μου. Είναι υπέροχοι άνθρωποι που αγωνίζονται ν’ αλλάξουν τα πράγματα μέσα από την τέχνη τους. Σκεφτόμαστε όλοι μαζί σαν Χορός. Το περασμένο Σάββατο γιορτάσαμε
την επέτειο των δέκα χρόνων μας. Ό,τι κι αν συμβεί θα το αντιμετωπίσουμε μαζί. Στην (A) pollonia η μόνη ελπίδα ήταν κάτι μικροί βάτραχοι που πέθαιναν κι ανασταίνονταν, όποτε ερχόντουσαν οι βροχές, στην όχθη ενός ποταμού στην Αυστραλία. Κι εν μέσω απελπισίας, εμφανιζόταν ξαφνικά επί σκηνής μια ομάδα Πολωνών ηθοποιών που τραγουδούσαν μέσα σ’ ένα γυάλινο «κουτί» κι αντέστρεφαν το κλίμα. Τώρα επιστρέφουμε σ’ αυτή την ιδέα της ομάδας, της μικρής κοινότητας, που μπορεί να γίνει φορέας ελπίδας. — Πού εκτυλίσσεται η δράση του «We Are Leaving»; Σ’ έναν δρόμο, σε μια γειτονιά. Όταν σκέφτεσαι το παρελθόν σου, όταν αναπολείς τα πρώτα χρόνια της ζωής σου, θυμάσαι έναν δρόμο από τον οποίο δεν έφευγες ποτέ, έναν δρόμο που ήταν για σένα όλος ο κόσμος, μέχρις ότου ανακάλυψες ότι παρακάτω υπήρχε κι άλλος δρομος, και μετά κι άλλος κι άλλος, μέχρι που έφτασες σε μια μεγάλη πόλη... Σ’ αυτή την ανάμνηση επιστρέφουμε τώρα, σ’ αυτόν το «δρόμο» απ’ όπου όλοι ξεκινήσαμε, ο καθένας με το δικό του όνειρο, όπως πολλοί από τους ηθοποιούς μου, που ξεκίνησαν από μικρά χωριά με τη λαχτάρα να γίνουν ηθοποιοί και δούλεψαν σκληρά για να γίνουν αξιόλογοι καλλιτέχνες. Οι ήρωες του Λεβίν είναι καθημερινοί άνθρωποι, που αντιμετωπίζουν βασικά ερωτήματα: πώς να ξεφορτωθώ τον παππού μου, πώς να αντιμετωπίσω τον πατέρα μου, πώς να βρω το κουράγιο να φύγω και ν’ αφήσω μόνη τη μητέρα μου – είναι πολύ σκληρό, αλλά κι εσύ θέλεις να βρεις την ελευθερία σου... Μπορείς να επιλέξεις, να νιώσεις ενοχές, να κατηγορήσεις τον εαυτό σου ή να σώσεις τον εαυτό σου: να φύγεις προκειμένου να γίνεις ευτυχισμένος. — Έχετε καταλήξει στον τίτλο; Θέλω οπωσδήποτε ο τίτλος ν’ αφορά την Πολωνία. — Δηλαδή; Να είναι μία δήλωση προς την Πολωνία. Απευθύνομαι στην Πολωνία και της λέω: «Εμείς φεύγουμε» ή, έστω, «Εγώ φεύγω!». Ένας άλλος τίτλος θα μπορούσε να είναι «Το Τέλος» (γελάει). Δηλαδή «Το τέλος του εαυτού μου». Είναι ένας τίτλος προκλητικός. — Δεν σκοπεύετε όμως να φύγετε; Είχα φύγει στο παρελθόν. — Ναι, αλλά τώρα έχετε την ομάδα σας, το θέατρό σας κι είστε τόσο ευχαριστημένος, όπως είπατε... Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μείνω εδώ... — Μπορείτε να έρθετε στην Ελλάδα, αν θέλετε, θα ήταν μεγάλη μας χαρά! (γέλια) Μπορείτε να τους έχετε όλους στην Ελλάδα, ξέρετε... Είναι όλοι τόσο κουρασμένοι με τον εαυτό τους... — Μετά από τόσα χρόνια στο θέατρο, έχετε βρει κάποια μέθοδο που διευκολύνει τη δουλειά σας; Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι η εμπιστοσύνη στους συναδέλφους σου. — Πώς καταφέρνετε να διαβάζετε τα μεγάλα κείμενα με φρέσκια ματιά; Όταν αντιμετωπίζεις μεγάλους μύθους και κλασικά κείμενα, πρέπει ν’ αρχίζεις από την αρχή. Σε νεότερη ηλικία είχα δει πολλές παραστάσεις Σαίξπηρ, τις οποίες δεν μπορούσα έπειτα να βγάλω απ’ τη μνήμη μου. Ήταν πολύ δύσκολο να ξανασκεφτώ τα έργα απ’ την αρχή. Αφού, λοιπόν, καταστρέψεις πρώτα εσύ ο ίδιος τις αναμνήσεις σου κι αρχίσεις ν’ απελευθερώνεσαι, τότε και το έργο αρχίζει να σου «μιλάει» διαφορετικά. Οπότε, μη βλέπετε πολύ θέατρο! (γέλια) Να σέβεστε τη μνήμη σας! Να μη βλέπετε πράγματα που καταστρέφουν τη φαντασία σας! — Εντάξει, θα προσπαθήσω! (γέλια) Σας ευχαριστώ πολύ και σας περιμένουμε στην Αθήνα! Κι εγώ σας ευχαριστώ. Καλή αντάμωση!
31.5.18 – lifo
35
ΛΕΝΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ
Οι πεταλούδες πετούν σε όλο τον κόσμο Η Λένα Πλάτωνος καταθέτει στο LIFO.gr άγνωστες ιστορίες για τα τραγούδια και το χρονικό εγγραφής των «Λεπιδόπτερών» της.
απο tον αντωνη μποσκοϊτη
Μουσική
Τ
36 lifo – 31.5.18
α τελευταία χρόνια οι δίσκοι της «ηλεκτρονικής περιόδου» της Λένας Πλάτωνος επανεκδίδονται σε μορφή βινυλίου, σε διεθνή διανομή, από την ανεξάρτητη Dark Entries Records του Josh Cheon που εδρεύει στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ. Κι αν πρέπει να πούμε ότι το πρώτο διεθνές ξάνοιγμα για την Πλάτωνος είχε γίνει το 1996 με τη διανομή του άλμπουμ της «Αναπνοές» στην Ιαπωνία, όπου μάλιστα η Halo, μια Γιαπωνέζα ποπ τραγουδίστρια, ηχογράφησε στη γλώσσα της ένα κομμάτι από τον εν λόγω δίσκο, σήμερα τα έργα της Ελληνίδας συνθέτριας βρίσκονται σε περίοπτη θέση στις προθήκες των δισκοπωλείων όλου του κόσμου, από την Ευρώπη και την Αμερική μέχρι την Άπω Ανατολή. Πριν από λίγες μέρες, την 21η Μαΐου, ανήμερα της ονομαστικής της γιορτής, κυκλοφόρησαν παγκοσμίως σε βινύλιο και τα «Λεπιδόπτερα», το τρίτο μέρος της ηλεκτρονικής τριλογίας της που περιλαμβάνει επίσης τις «Μάσκες ηλίου» (1984) και το «Γκάλοπ» (1985), όλα στη Lyra επί των ημερών του Αλέκου Πατσιφά. Γνωρίζω καλά τις ιστορίες πίσω από κάθε δίσκο της Πλάτωνος, τα πρόσωπα, τις χρονολογίες και τα γεγονότα. Οι αφηγήσεις της που καταγράφω από το 2008, ακριβώς επί μία δεκαετία, άνετα θα αποτελούσαν το υλικό μιας εμπεριστατωμένης βιογραφίας της. Ο λόγος, λοιπόν, στην ίδια, με όλο το background των «Λεπιδόπτερων», ενός από τα πιο τριπαριστά έργα που αξιώθηκε η εγχώρια δισκογραφία, και μάλιστα χωρίς καθόλου χρήση ουσιών! — Τα πρώτα κομμάτια που γράφτηκαν από τα «Λεπιδόπτερα» ήταν το «Τικ Τακ ή Aurorina Selene» και το «Cyaniris». Βρισκόμαστε στον
Τα «Λεπιδόπτερα» της Λένας Πλάτωνος επανακυκλοφορούν από την Dark Entries Records.
χειμώνα του ’85 προς το ’86 και στον Εύμαρο των Αμπελοκήπων παρουσιάζουμε συνθέσεις μας ενώπιον κοινού στο πλαίσιο των Πειραματικών Εργαστηρίων του Τρίτου Προγράμματος που διηύθυνε τότε ο φίλος μου συνθέτης Μιχάλης Γρηγορίου. Το «Τικ Τακ», που μετά του πρόσθεσα τον δεύτερο τίτλο «Aurorina Selene», γράφτηκε και παίχτηκε μπροστά στο κοινό, όπως και το «Cyaniris», που επίσης πήρε τον συγκεκριμένο τίτλο μετά, μαζί με τα λόγια από το ποίημα του Γιώργου Βολουδάκη. Στον Εύμαρο η Σαβίνα Γιαννάτου τραγούδησε μαζί μου το «Τικ Τακ» και γι’ αυτό λίγο αργότερα τη φώναξα να συμμετάσχει φωνητικά στον δίσκο. — Αμέσως μετά τα «Λεπιδόπτερα», με το «Σπάσιμο των πάγων» το 1988 είχα αποφασίσει να επιστρέψω στη μελωδία. Βέβαια, ψήγματα μελωδικότητας υπήρχαν και στα «Λεπιδόπτερα», π.χ. στο «Λητώ», που είναι όλο τραγουδισμένο, και στο «Μπρένθις», που έχει ένα σχεδόν χορευτικό ποπ ρεφρέν. — Άκουγα και ακούω να μου λένε πως πρόκειται για έναν ψυχεδελικό ή τριπαριστό δίσκο κ.λπ., εγώ όμως οφείλω να καταθέσω πως ήμουν τελείως καθαρή από φαρμακευτικές και ναρκωτικές ουσίες όταν τον έφτιαχνα. Ο δίσκος «Μη μου τους κύκλους τάραττε», λόγου χάριν, το ’92, γράφτηκε ενόσω ήμουν υπό την επήρεια του Survektor, ενός αντικαταθλιπτικού φαρμάκου που λειτουργούσε ως υποκατάστατο αμφεταμινών. Πίστευαν τότε ότι βρέθηκε το οριστικό φάρμακο για τη μανιοκατάθλιψη, σύντομα όμως κατάλαβαν πόσο εθιστικό ήταν και το απέσυραν από την αγορά. Στα «Λεπιδόπτερα» όμως, όχι, δεν έπαιρνα τίποτα και λειτουργούσα απολύτως εγκεφαλικά. Θα έλεγα ωστόσο ότι οι μεγαλύτερες επιρροές μου ήταν εκείνες οι καταπληκτικές εκπομπές του Ζήλου και του Νοταρά –Τοξότες και οι δυο στο ζώδιο– στο κρατικό ραδιόφωνο που μας ενημέρωναν για οτιδήποτε προοδευτικά μουσικό ερχόταν, κυρίως από την Αγγλία. Πάντα άκουγα μουσική από το ραδιόφωνο, όπως κάνω μέχρι σήμερα, πόσο μάλλον τότε που η electro-pop γεννιόταν και την ανακαλύπταμε. — Κατανάλωσα πολύ χρόνο, θυμάμαι, με τους στίχους των κομματιών «Hesperia Iris Greca» και «Λητώ». Το τελευταίο το έγραψα για την ανηψούλα μου, τη Λητώ, που ήταν τριών ετών και θα κοιμόταν για πρώτη φορά μακριά από τη μητέρα της. Περιέγραψα τόσο τον πανικό και την αποδιοργάνωση ενός μικρού παιδιού όσο και δικά μου βιώματα και συναισθήματα από την παιδική μου ηλικία. Έγινε ένας παραλληλισμός και μια ταύτιση εκ μέρους μου με τη μικρούλα Λητώ. Έμεινα κοντά της μέχρι να αποκοιμηθεί, περασμένα μεσάνυχτα. Ήταν μια τρομερή εμπειρία και αμέσως μετά το τραγούδι μού βγήκε νεράκι! — Ήταν αρχές του ’86 όταν έπεσε τυχαία στα χέρια μου ένα μικρό εγχειρίδιο εντομολογίας. Το βρήκα παρατημένο δίπλα στο ταμείο ενός βιβλιοπωλείου. Με εντυπωσίασαν οι χρωματιστές πεταλούδες στο εξώφυλλο, αλλά κόλλησα πιο πολύ με τα λατινικά τους ονόματα όταν άρχισα να το ξεφυλλίζω. Εκεί είπα «Όπα! Ο νέος μου δίσκος» κι έτσι μπήκαν οι λατινικοί τίτλοι σε όλα τα κομμάτια. — Έχει σημασία η ιστορία πίσω από το τραγούδι «Hesperia Iris Greca». Ήταν Ιούλιος του ’86 όταν βρήκα παρατημένη μια σχολική τσάντα στη στροφή ενός πεζοδρομίου. Την πήρα με το σκεπτικό «από δω θα βγει τραγούδι, δεν υπάρχει περίπτωση». Μέσα είχε βιβλία και τετράδια με γραμμένο τον τίτλο του «Careless whisper» των WHAM που έκανε πάταγο τότε σε ηλικίες από πέντε μέχρι ογδόντα πέντε ετών! Για πρώτη φορά αποκαλύπτω το όνομα της ιδι-
οκτήτριας της σάκας – λεγόταν Μαρία Μπέκα και σήμερα θα είναι περίπου σαράντα ετών. Τότε δεν θέλησα να αναφέρω το όνομα του κοριτσιού και γι’ αυτό τη βάφτισα «Hesperia Iris Greca», αν μας διαβάζει όμως τώρα ελπίζω να το χαρεί. Μέσα στο τραγούδι αυτό αφηγούμαι την ενηλικίωση με την πιο πλατιά έννοια ενός κοριτσιού που αφήνει το level του δημοτικού σχολείου και υπόκειται σε μια «μεταμόρφωση», όπως μια πεταλούδα αφήνει πίσω το κουκούλι της κάμπιας. Μα, αν το προσέξεις, όλα τα τραγούδια των «Λεπιδόπτερων» ενέχουν μια transformation. — Το « Ένας κύκλος ή Erynnis Eroides» είναι επίσης βιωματικό κομμάτι. Έβλεπα πολλές ταινίες επιστημονικής φαντασίας και μία απ’ αυτές, το «Ζαρντόζ», την είχα δει με μια μεγάλη μου αγάπη, θαμμένη βέβαια σήμερα. Ένιωθα κάπως απειλητικά να υπάρχει ένας κύκλος ανοιχτός με έναν έρωτα, γι’ αυτό και στο τέλος του τραγουδιού, που είναι και το τέλος του δίσκου, εννοώ πως όταν ένας κύκλος κλείσει, τότε μόνο μπορεί κανείς να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο της ζωής του και να ξαναγαπήσει. — Το «Cyaniris» ήταν ένα παραληρηματικό ποίημα του Βολουδάκη που γράφτηκε για μένα και επιδέχεται πολλές αναλύσεις και επεξηγήσεις. Μάλιστα, η Ισραηλίτισσα Μαργαρίτα Οβαδία, που ήταν απ’ τις πρώτες δημιουργούς video art στην Ελλάδα, είχε κάνει ένα εξαιρετικό βίντεο, στο οποίο εγώ κι ο Βολουδάκης είχαμε βάλει εμβόλιμα πλάνα από τη γέννηση των αστεροειδών, τα νεφελώματα, μέχρι και γιατρούς βιολόγους με τις φόρμες τους. — Η φωτογραφία στο εξώφυλλο μ’ εμένα να κρατάω την αιωρούμενη κεφαλή μου είχε τραβηχτεί από τον Σπύρο Στάβερη. Το κολάζ, όμως, του εξωφύλλου το έκανα εγώ με τα χεράκια μου και έχει σημασία το λουκέτο με τις σπασμένες αλυσίδες, εφόσον πρέσβευε την απελευθέρωσή μου απ’ όλα τα στεγανά στη μουσική, στον λόγο και στη δισκογραφία εκείνα τα χρόνια. — Ο Κύρης, που τράβηξε τη φωτογραφία του οπισθόφυλλου, ήταν ο ηχολήπτης του δίσκου, αφού δουλέψαμε στο στούντιό του. Άξιος ηχολήπτης που δεν με πίεσε για τίποτα. Είχαμε καταπληκτική συνεργασία, όπως και με τον Πάνο Δράκο, με τον οποίο συναντήθηκα μόλις πριν από λίγες μέρες μετά από 35 χρόνια. Το καταθέτω γιατί το θεωρώ καρμικό. — Όπως σου είπα, η Σαβίνα είχε τραγουδήσει στον Εύμαρο. Όταν γινόταν ο δίσκος, της ζήτησα να συμμετάσχει φωνητικά και στο κομμάτι «Γενέθλια ή Aporia Maturna», ένα αρκετά υποχθόνιο και ενδιαφέρον τραγούδι που έλεγε «Ποιοι έχουν τα γενέθλιά τους, απόψε; Ποιοι από μας θα ξαναγεννηθούν;». Κάναμε πολλή παρέα τότε και με τον κιθαρίστα Κώστα Χατζόπουλο, έχοντας μόλις γράψει την «Ηχώ και τα λάθη της» για τον Σείριο του Χατζιδάκι. Τον κάλεσα επομένως να συμμετάσχει κιθαριστικά στη «Λητώ» και στο «Eros Pantoriana Pandora». — Την τωρινή διεθνή διανομή του δίσκου αυτού την αντιμετωπίζω ως μια φυσιολογική εξέλιξη. Αν πάρω το μέρος των άλλων, μπορώ να πω: «Τι έγινε, ρε γαμώτο; Έπρεπε να περιμένω 32 χρόνια;». Για μένα, όμως, το ξαναλέω, είναι κανονική η ροή των πραγμάτων. Χαίρομαι γιατί δικαιώθηκα και θα σου πω τώρα και κάτι άλλο που δεν έχω ξαναπεί. Στο κομμάτι «Hesperia Iris Greca», που μιλάει ουσιαστικά για τη γυναίκα του μέλλοντος, κατάλαβα αργότερα ότι υπονοούσα τον εαυτό μου. Ήταν σαν μια βουτιά μου στο μέλλον, δεδομένου ότι ένα όνειρο έγινε πραγματικότητα. Υπό αυτή την έννοια, πιστεύω απόλυτα ότι τα «Λεπιδόπτερα» είναι ένας τελείως μελλοντολογικός δίσκος!
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Αυτές τις μέρες έχετε
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Για εσάς είναι μια εποχή
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Για εσάς θα είναι
την τύχη με το μέρος σας και προβλέπεται ένα πολύ παραγωγικό διάστημα, καθώς ο Ερμής στο ζώδιό σας θα σας χαρίσει την οξυδέρκεια και την αστραπιαία σκέψη για να διακρίνετε κάποιες καλές ευκαιρίες και για να σκεφτείτε ευφάνταστες ιδέες που θα σας κάνουν να ξεχωρίσετε. Ωστόσο, επειδή θα έχετε αρκετή ένταση και ανυπομονησία, θα πρέπει να είστε προσεχτικοί, ώστε να μην πέσετε σε παγίδες. Τώρα είναι μια εποχή πνευματικής τόνωσης και μπορείτε να πετύχετε πολλά σε θέματα σπουδών, ενώ οι εκπαιδευτικοί θα μπορείτε να μεταλαμπαδεύσετε τις γνώσεις σας με ιδιαίτερη άνεση. Εμπόριο, ταξίδια και διαπραγματεύσεις θα έχουν θετικά αποτελέσματα και ίσως να λείψετε αρκετό χρονικό διάστημα στο εξωτερικό οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Ερωτικά δεν είστε και πολύ ζεστοί, καθώς είστε επικεντρωμένοι στους στόχους σας, όμως όλο και κάτι θα προκύψει που θα προσελκύσει το ενδιαφέρον σας.
έντονης αποφασιστικότητας και δράσης και όσοι θα ασχοληθείτε με τα κοινά θα μπορέσετε να επηρεάσετε με τις ιδέες και τις απόψεις σας τους άλλους. Ο Ερμής στους Διδύμους θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 1ο και 2ο δεκαήμερο και θα σας δοθεί η ευκαιρία, μέσα από έξυπνες διαπραγματεύσεις, να κλείσετε συμφωνίες και να κάνετε τις σωστές συμμαχίες, ενώ θα συμβάλετε και στην επίλυση ενός οικογενειακού σας θέματος που θα αφορά την περιουσία σας. Ωστόσο δεν θα λείψουν και οι παρεξηγήσεις λόγω ασυνεννοησίας, οπότε φροντίστε να είστε ξεκάθαροι στα λεγόμενά σας. Για εσάς τους 3ου δεκαημέρου διαμάχες εξουσίας και ίντριγκες στον χώρο της δουλειάς θα κάνουν κουραστική την καθημερινότητά σας, θα είναι όμως μια πολύ καλή εποχή για να δουλέψετε οργανωμένα ώστε να βάλετε σε τάξη σημαντικά θέματα που σας απασχολούν. Εντάσεις με φίλους για ερωτικές διεκδικήσεις.
μια περίοδος πολλών διαπραγματεύσεων και ο δυναμισμός σας θα σας βγάλει ασπροπρόσωπους αν κλείσετε μια επαγγελματική συμφωνία. Ο Ερμής στους Διδύμους σε τρίγωνο με τον Άρη σάς κάνει δυνατούς ανταγωνιστές και θα καταφέρετε να διακριθείτε όσοι έχετε συγκεκριμένους στόχους, με τα οικονομικά σας όμως υπάρχει κάποια καθυστέρηση που μπορεί να σας βγάλει εκτός προγράμματος. Κρατήστε άμυνες και αποφύγετε τα ρίσκα και τις αλλαγές που μπορεί να σας οδηγήσουν σε αδιέξοδο και ασχοληθείτε με τα ταλέντα σας, καθώς μπορεί να βρείτε νέα επαγγελματική διέξοδο σε συνδυασμό με την τρέχουσα δουλειά σας. Η οικογενειακή σας ζωή είναι σε αρμονία, όσον αφορά όμως τις σχέσεις με φίλους, επειδή έχετε μια τάση να λέτε τα πράγματα όπως ακριβώς τα σκέφτεστε, μπορεί να προκαλέσετε δυσαρέσκεια στο περιβάλλον σας, οπότε θα πρέπει να μετριάσετε τον αυθορμητισμό σας και να είστε προσεχτικοί στις εκφράσεις σας.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Με τον κυβερ-
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Άψογες διανοητι-
επικοινωνιακά και ευχάριστα με τον Ερμή πλέον στους Διδύμους και καθώς διανύει τον τομέα της επικοινωνίας και των μετακινήσεων, μέχρι τις 12/6 θα ευνοηθούν πολύ οι διαπραγματεύσεις που θα κάνετε, το εμπόριο, ενώ οι ιδέες σας μπορούν να έχουν ανταπόκριση και να καταφέρετε να βάλετε σε εφαρμογή ένα νέο εγχείρημα. Τώρα οι μαθησιακές ικανότητες θα είναι άριστες και θα είναι ιδανική εποχή για εσάς που σας απασχολούν θέματα σπουδών. Αξιοποιήστε τον δυναμισμό και την αποφασιστικότητα που θα σας χαρακτηρίζει αυτή την περίοδο για να πείσετε, να διεκδικήσετε και να διακριθείτε. Η κοινωνική σας ζωή θα είναι πολύ καλή και οι γνωριμίες που θα κάνετε θα έχουν διάρκεια, ενώ προβλέπονται και ερωτικά ειδύλλια που θα σας χαρίσουν συναρπαστικές στιγμές. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο θα αναγκαστείτε να προχωρήσετε σε ξεκαθαρίσματα στα ερωτικά σας.
νήτη σας Ερμή στους Διδύμους θα είστε πολύ επικοινωνιακοί και δραστήριοι και θα ευνοηθούν πολύ οι δημόσιες σχέσεις και οι επαφές με πρόσωπα εξουσίας. Οι διαπραγματευτικές σας ικανότητες θα συμβάλουν στην επίλυση ενός οικονομικού ζητήματος, ενώ θα μπορείτε να θέσετε με αποφασιστικότητα τους όρους σας αν πρόκειται να κλείσετε μια εμπορική συμφωνία. Επειδή προβλέπεται πολύ τρέξιμο κυρίως για εσάς του 2ου δεκαημέρου, πρέπει να είστε προσεχτικοί σε μικροατυχήματα. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση μέσω θαλάσσιων σπορ ή ενός προγράμματος ασκήσεων που θα σας βολεύει, σε συνδυασμό πάντα με πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Αφροδίτη, Δίας και Ποσειδώνας θα φέρουν νέες γνωριμίες που θα εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά σας, ενώ θα κάνετε και καινούργιες φιλίες – κάποια από αυτές θα μπορούσε να εξελιχθεί ερωτικά. Ωστόσο, μη δίνετε υποσχέσεις.
κές ικανότητες και ευφράδεια θα σας χαρακτηρίζουν το επόμενο διάστημα, καθώς ο Ερμής στους Διδύμους θα ευνοήσει πολύ τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο και, σε συνδυασμό με την αφοσίωση στη δουλειά σας, θα μπορέσετε να κάνετε σημαντικά βήματα προς την ολοκλήρωση ενός στόχου. Θέματα καθημερινότητας θα σας κάνουν να ασχολείστε με τις λεπτομέρειες σε σημείο ψυχαναγκασμού. Ιδιαίτερη προσοχή με τη διατροφή σας γιατί υπάρχει κίνδυνος αλλεργικών αντιδράσεων που θα σας ταλαιπωρήσουν. Τώρα που είστε ακόμα πιο επικοινωνιακοί και τα οικονομικά σας σάς επιτρέπουν να ικανοποιήσετε κάποιες επιθυμίες σας, στρέψτε την προσοχή και στα ερωτικά σας, μια και η γοητεία σας δεν θα περνάει απαρατήρητη. Οι φιλικές σας σχέσεις είναι σε αρμονία, ενώ θα γνωρίσετε κόσμο που θα προσελκύσει το ενδιαφέρον σας, άλλοτε σε φιλικό και άλλοτε σε ερωτικό επίπεδο. Αποφύγετε να μπλέξετε δουλειά με φιλία.
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Ο Ιούνιος σας βρίσκει
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Μες στη χαρά και στην
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Ο Ιούνιος σας
αποφασισμένους να βελτιώσετε τα οικονομικά σας και, εκτός του ότι θα είστε πιο φειδωλοί στο ξόδεμα των χρημάτων σας, θα σας δοθούν ευκαιρίες για να διαπραγματευτείτε και να ακολουθήσετε στρατηγικές που θα συμβάλουν στην επαγγελματική σας πρόοδο. Ο Ερμής στους Διδύμους σάς κάνει πιο επικοινωνιακούς και αν διαχειριστείτε σωστά τον χρόνο σας θα έχετε επιτυχίες και στα ερωτικά σας. Οι γεννημένοι το 1ο και 2ο δεκαήμερο αξιοποιήστε το κύρος και τη δύναμή σας για να διεκδικήσετε αυτά που επιθυμείτε, όμως θα πρέπει να αποφύγετε τις βιαστικές αποφάσεις που μπορεί να επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα. Αφροδίτη και Δίας θα ενισχύσουν τον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων: θα σας δοθούν ευκαιρίες για καλές συνεργασίες και θα είναι μια πολύ ευνοϊκή εποχή για τον γάμο σας ή τη σχέση σας.
αισιοδοξία σάς βρίσκει ο Ιούνιος και καθώς συνεχίζετε να δέχεστε τη θετική επιρροή της Αφροδίτης με τον Δία μπορείτε να πιάσετε τους στόχους σας, μια και θα έχετε την τύχη με το μέρος σας, σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα που θα σας διακατέχει. Με τον Ερμή στους Διδύμους μέχρι τις 12/6 θα κάνετε πολλά ταξίδια, ενώ οι στόχοι σας θα είναι ξεκάθαροι. Στον οικογενειακό τομέα θα υπάρχει ένα τεταμένο κλίμα που θα σας προκαλεί έντονες τάσεις απομόνωσης, κάτι που μπορεί να σας οδηγήσει σε πολύ δημιουργικές διεξόδους. Τύχη και εύνοια για τα ερωτικά των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο: θα ζήσετε εμπειρίες γεμάτες πάθος, αλλά θα είναι δίκοπο μαχαίρι αν επενδύσετε συναισθηματικά σε εφήμερες σχέσεις. Έντονη κοινωνική ζωή, απολαύσεις και δραστηριότητες με τα παιδιά θα σας γεμίσουν με όμορφα συναισθήματα.
βρίσκει με πολύ δημιουργική διάθεση και καθώς ο Ερμής θα είναι μέχρι τις 12/6 στους Διδύμους θα κάνετε πολλές συζητήσεις με άτομα που έχετε κοινά ενδιαφέροντα, ενώ ο καταιγισμός ιδεών θα σας οδηγήσει στην αναζήτηση νέων κατευθύνσεων. Ο δυναμισμός και η σπιρτάδα με την οποία αντιμετωπίζετε τις προκλήσεις θα σας κάνουν να ξεχωρίσετε και θα ακούσετε κάποιες προτάσεις που θα σας φανούν ενδιαφέρουσες. Το τρίγωνο Δία - Ποσειδώνα έρχεται να σιγοντάρει το τρίγωνό τους με την Αφροδίτη, που σημαίνει πως οι επιτυχίες στον επαγγελματικό τομέα θα αυξήσουν τα κέρδη σας και θα ικανοποιήσουν τις προσδοκίες σας. Στα ερωτικά σας, αυτό που σας ενδιαφέρει στην παρούσα φάση είναι η εγκεφαλική επαφή και σας προσελκύουν άτομα της διανόησης. Περισσότερος χρόνος με τα παιδιά και το ταίρι σας θα γεφυρώσει τις σχέσεις σας και θα είναι μια αρμονική περίοδος.
μια πολύ δημιουργική φάση, καθώς η έμπνευσή σας θα είναι σε υψηλά επίπεδα και επειδή θα θέλετε να βάλετε σε εφαρμογή καινούργιες ιδέες, μπορεί να απογοητευτείτε αν δεν τα καταφέρετε. Τα οικονομικά σας δεν έχουν σταθεροποιηθεί και καλό θα είναι να αποφύγετε τις επενδύσεις και τις ακριβές αγορές, ώστε να μην προβείτε σε ενέργειες που θα σας οδηγήσουν σε αδιέξοδο. Ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση κοινών πόρων. Μην κάνετε κατάχρηση της εξουσίας που σας δίνουν ξοδεύοντας χρήματα για προσωπικές σας ανάγκες γιατί θα χάσετε αυτομάτως την αξιοπιστία σας. Με τον Ερμή στους Διδύμους, μέχρι τις 12/6 θα περάσετε μια φάση έντονης εσωστρέφειας και θα θέλετε να κρατήσετε τα μελλοντικά σας σχέδια για τον εαυτό σας, ενώ οι επαφές που θα κάνετε θα είναι μυστικές. Προσοχή σε κουτσομπολιά, καθώς θα υπάρχει έντονο παρασκήνιο, και σε αυταπάτες σχετικά με τα ερωτικά σας.
StarFax
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Για εσάς ξεκινάει
α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Ο Ιούνιος ξεκινάει πολύ
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Φόροι, δάνεια, κληρονομικά θα είναι κυρίως τα θέματα που θα απασχολήσουν το επόμενο διάστημα τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο, καθώς ο Ερμής θα παραμείνει στους Διδύμους μέχρι τις 12/6 και στην ανάγκη σας να βρείτε λύσεις μπορεί να προβείτε σε ενέργειες που θα θέσουν σε ρίσκο τους πόρους σας. Ωστόσο, αν στρέψετε το βάρος της προσοχής στην τρέχουσα εργασία σας, θα μπορέσετε να βελτιώσετε την οικονομική σας κατάσταση. Όσον αφορά τις σχέσεις σας, δεν θα λείψουν οι ίντριγκες και θα πείτε βαριές κουβέντες αν σας πιάσει η εκδικητικότητα. Καινούργιες ιδέες και γνωριμίες θα σας κάνουν να βλέπετε πολύ αισιόδοξα τις καταστάσεις και μπορείτε πολύ εύκολα να πέσετε έξω στις προβλέψεις σας λόγω ενθουσιασμού. Οργανώστε την καθημερινότητά σας έτσι ώστε να έχετε περισσότερο χρόνο για την προσωπική σας ζωή και μετριάστε την επιθετικότητά σας στον έρωτα. Πιθανή παραπλάνηση θα προκαλέσει απογοητεύσεις.
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Οι πρώτες μέρες του Ιουνίου έρχονται για να εξισορροπήσουν λίγο τις καταστάσεις και θα μπορέσετε να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στην οικογένεια και το σπίτι. Ο Ερμής στους Διδύμους σε τρίγωνο με τον Άρη στον Υδροχόο θα σας δώσει την απαραίτητη δυναμική για να διαπραγματευτείτε και να κλείσετε συμφέρουσες συμφωνίες όσοι ασχοληθείτε με τις αγοραπωλησίες ακινήτων. Ιδανική εποχή για να κάνετε μια μετακόμιση ή να ανανεώσετε τη διακόσμηση του σπιτιού. Ωστόσο, πρέπει να αποφύγετε τις υπερβολές με τα έξοδα, ώστε να μη βρεθείτε αργότερα σε αδιέξοδο. Στο τρίγωνο του Δία με τον Ποσειδώνα έρχεται να προστεθεί και το τρίγωνό τους με την Αφροδίτη, οπότε θα έχετε πολλές ευκαιρίες για να ταξιδέψετε και να γνωρίσετε τον έρωτα της ζωής σας εσείς του 2ου δεκαημέρου. Για τους υπόλοιπους, μια πλατωνική σχέση αρχίζει να αποκτά ερωτικό χαρακτήρα και είστε μες στην έξαψη.
Sudoku No 556 8
3 2 1
3 7 4
6 8
5
4 2 1
3 6 7 4
6
4
8
9
9 1
3
Η λύση του προηγούμενου 6 1 2 9 8 4
7 5 3 1 2 6
4 9 8 7 3 5
3 7 4 6 9 2
5 2 1 8 4 3
9 8 6 5 1 7
2 4 5 3 7 9
1 6 7 2 5 8
8 3 9 4 6 1
7 9 2 8 6 4 1 3 5 5 4 6 1 7 3 8 9 2 3 8 1 5 9 2 6 4 7
31.5.18 – lifo
37
31.05—06.06.2018
TheLiFOTeamPicks
aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α
!
38 lifo –
31.5.18
To ξεκαθάρισμα των ανεπιθύμητων ηλεκτρονικών μηνυμάτων απ’ όλες τις εταιρείες που συμμορφώνονται με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων της Ε.Ε. (GDPR) μπορεί και να σας χάλασε το Σαββατοκύριακο ή να σας έκανε να σιχαθείτε το web του 2018. Πάρτε μια ανάσα, όμως, ξεκουραστείτε λίγο, γιατί αυτό ήταν μόνο ο πρώτος γύρος. Από τη στιγμή που εγκρίθηκε ο GDPR, πριν από δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου χάριτος για τη συμμόρφωση, οι ρυθμιστικές αρχές της Ε.Ε. θέσπισαν πρόσθετους κανόνες για την κάλυψη των κενών που πολλοί βλέπουν σε αυτό το πρώτο σύνολο κανόνων.
«Αν ο Απντάικ και ο Μπέλοου άναψαν το δικό τους φανάρι για να φωτίσουν την ανθρωπότητα, εγώ έσκαψα μια τρύπα και άφησα εκεί να λάμψει το δικό μου φως». Αυτό είχε δηλώσει, με τις γενναίες δόσεις ταπεινοφροσύνης που διαθέτουν μόνο οι σπουδαίοι και οι μεγάλοι, ο Φίλιπ Ροθ. Με τον θάνατό του μένουμε απλώς να αναλογιζόμαστε πόσοι, και κυρίως ποιοι, μπορούν και σηκώνουν ακόμα με δύναμη το δικό τους φανάρι, αφήνοντας μια χαραμάδα φως. Τους ψάχνουμε σαν τρελοί, στα σκοτεινά, εκεί όπου βαδίζουν μόνο οι ήρωες και οι αποσυνάγωγοι.
Μετά από χρόνια που άκουγα σχετικές ιστορίες και μου φαινόντουσαν επιεικώς γελοίες, βρήκα «φυτεμένα» μέσα σε σπίτι της οικογένειάς μου «μάγια». Εκτός από αηδιαστικά ως προς τη σύλληψη και την εκτέλεση, οφείλω να παραδεχτώ ότι ήταν και ανατριχιαστικά. Ειλικρινά τώρα, είναι δυνατόν να υπάρχουν σήμερα άνθρωποι που ασχολούνται με αυτά τα πράγματα; Ρητορικό το ερώτημα, δυστυχώς!
Γιάννης Παπαϊωάννου
Τίνα Μανδηλαρά
Κορίνα Φαρμακόρη
Βαγγέλης Λιακόγκονας
Χρήστος Παρίδης
Άγγελος Κλειτσίκας
Το «χρήσιμο θέατρο» είναι το θέμα του φετινού Bob Theatre Festival στο Bios και στο πρόγραμμα διέκρινα δύο γνώριμες ομάδες μεταξύ των συμμετεχoυσών. Έτσι, την Παρασκευή η ομάδα σωματικού θεάτρου Splish Splash pantomime + more, εμπνεόμενη όπως πάντα απ’ την αισθητική του βωβού κινηματογράφου, παρουσιάζει το νέο πρωτότυπο έργο Ο μπάτλερ, μια κωμική αστυνομική αλληγορία για την πάλη των τάξεων. Αντίστοιχα, Παρασκευή και Σάββατο η ομάδα Loren Ipsum ερμηνεύει μια Μπαλάντα ενός ευαίσθητου δήμιου, ένα (στα όρια του σουρεαλιστικού) μεσαιωνικό κωμικό μιούζικαλ. Η πάλη των τάξεων κι εδώ κατά κάποιον τρόπο παρούσα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι υπάρχει χρήσιμο θέατρο.
Παρατηρώντας τις φωτογραφίες της Τζόαν Λι Φέρμορ στο Μουσείο Μπενάκη, εικόνες μιας «αμόλυντης» και ειδυλλιακής Ελλάδας των μεταπολεμικών χρόνων, ξεχωρίζεις ανάμεσά τους μερικά διαμάντια. Είναι εκεί όπου το παιχνίδι με τον ήλιο και τη σκιά καθαγιάζει το φως και αποκαλύπτεται ένας τόπος καθάριος, λαμπερός, μεγάλης ομορφιάς, αυθεντικής αισθητικής, απόλυτης συμμετρίας και σοφού μέτρου. Ακόμα και στο πιο φτωχικό φόντο δεν υπάρχει τίποτα παράταιρο ή κακόγουστο. Όλα αυτά που χάθηκαν όταν χάσαμε το μέτρο και την αυθεντικότητά μας. Χάνοντας παράλληλα και τους σπουδαίους μας θαυμαστές. Όλους εκείνους τους σημαντικούς φιλέλληνες, όπως το ζεύγος Πάντυ και Τζόαν και οι υπερταλαντούχοι φίλοι τους που τους επισκέπτονταν στον παράδεισο που αποτελούσε η Ελλάδα εκείνης της εποχής.
«Το ταξίδι είναι η προβολή και η αποστασιοποίηση του ατόμου προκειμένου να φτάσει σε μια άλλη συνειδησιακή κατάσταση του ίδιου, των άλλων και του κόσμου. Ο κάθε ταξιδιώτης οφείλει να βρει τον μυστικό χώρο αυτοπροσδιορισμού του και περισυλλογής, ανεξαρτήτως προορισμού. Η εσωτερικότητα του κάθε ταξιδιού δεν καταγράφεται σε κανέναν ταξιδιωτικό χάρτη και αποτελεί μια ζώνη μεταξύ μοναχικότητας και συλλογικής ζωής». Αυτό είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο του καθηγητή και πολίτη του κόσμου Στέλιου Βαρβαρέσου με τίτλο Η χαμένη τέχνη του ταξιδιού. Ένας «εναλλακτικός οδηγός αναζήτησης», ο οποίος εξυμνεί την ταξιδιωτική τελετουργία και την ηδονή της εξερεύνησης, της προσμονής και της βαθύτερης σύνδεσης με τον εαυτό μας, που συνοδεύει τις περιπέτειες ενός αληθινού ταξιδιώτη. Ένα απαραίτητο ανάγνωσμα που πυροδοτεί αμέτρητα φανταστικά ταξίδια και υποκινεί άλλα τόσα πραγματικά.
... Κι εκεί που νιώθεις ανακούφιση για κάποια mails που δεν θα τα ξαναδείς ποτέ στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο σου, γίνεται απολύτως σαφές πόσο η GDPR δεν έχει γίνει κατανοητή. Δεν φταίνε, βέβαια, μόνο αυτοί που κάνουν πως δεν κατάλαβαν και με το ζόρι σε είχαν χώσει στις mailing lists τους. Είναι δαιδαλώδες το πλαίσιο, αμέτρητες οι παράμετροι που κάθε επιχείρηση πρέπει να λάβει υπ’ όψιν και θα συμβούν και λάθη. Αλλά μέχρι στιγμής θα μπορούσα να έχω κερδίσει ένα κινητό, ένα tablet, μία συμμετοχή για διακοπές σε ξενοδοχείο πολυτελείας, τρία ποτά κερασμένα, με την προϋπόθεση ότι έχω πατήσει «accept». Θέλουν να με προικίσουν οι άνθρωποι και λέω «όχι». Σχεδόν είναι κρίμα.
Μια βόλτα στην Πλάκα, Κυριακή βράδυ, εν μέσω τριημέρου του Αγίου Πνεύματος, που έχεις ξεμείνει εδώ και λείπουν όλοι, σε κάνει μεμιάς να θυμηθείς όλους τους λόγους για τους οποίους αγαπάς αυτή την πόλη.
Χριστίνα Γαλανοπούλου
Αλέξανδρος Διακοσάββας
Το επεισόδιο του «Joe Rogan Experience» με καλεσμένο τον ειδικό ύπνου και νευροεπιστήμονα Matthew Walker αποτελεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση με θέμα τον ύπνο, τα όνειρα και όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για το τι συμβαίνει όταν κοιμάσαι ή όταν δεν μπορείς να κοιμηθείς. Για παράδειγμα, θεωρείται πλέον πιθανό πως μπορεί να αποθηκεύουμε κάπου στο μυαλό μας όλα τα όνειρα που είδαμε ποτέ. Αυτή η αποθήκη ονείρων μπορεί να είναι μη προσβάσιμη στον συνειδητό νου αλλά να είναι υπαρκτή και διαθέσιμη, επηρεάζοντας με διάφορους τρόπους την καθημερινή συμπεριφορά μας. Γεωργία Παπαστάμου
Θοδωρής Αντωνόπουλος
Γιάννης Κωνσταντινίδης
Νικόλας Σεβαστάκης
«Ας μην περιμένουμε πια. Ας μην ελπίζουμε. Ας μην αφαιρεθούμε, παροπλιστούμε. Να κάνουμε εισβολή. Να στείλουμε το ψέμα στα σχοινιά. Να πιστέψουμε σ’ αυτό που νιώθουμε. Να πράξουμε αναλόγως. Να σπρώξουμε την πόρτα του παρόντος. Να προσπαθήσουμε. Να χάσουμε. Να προσπαθήσουμε ξανά. Να χάσουμε καλύτερα. Να πεισμώσουμε. Να επιτεθούμε. Να χτίσουμε. Να νικήσουμε, ίσως. Όπως και να ’χει, να ανασηκωθούμε. Να πάρουμε τον δρόμο μας. Να ζήσουμε, άρα». Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου-μανιφέστου Τώρα της λεγόμενης Αόρατης Επιτροπής που πρωτοεκδόθηκε πέρσι στη Γαλλία και κυκλοφόρησαν πρόσφατα και στην Ελλάδα οι εκδόσεις Opportuna.
Ήταν σημαντικό που χάρη στο θάρρος του Ιταλού Προέδρου Ματαρέλα οι πολιτικές εξελίξεις στη γείτονα ξαναπήραν ένα μονοπάτι προς τη φιλοευρωπαϊκή λογική. Η «αξιοθρήνητη» παράπλευρη απώλεια, όμως, ήταν ο «διάττων» Τζουζέπε Κόντε, για όσους τον θυμούνται μια ολόκληρη εβδομάδα μετά, ο οποίος δήλωσε, αναλαμβάνοντας την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης: «Ως δικηγόρος υπερασπίστηκα πολλούς πολίτες. Τώρα θα υπερασπιστώ τα συμφέροντα των Ιταλών […]. Θα είμαι ένας συνήγορος υπεράσπισης του ιταλικού λαού». Καινοτόμησε δηλαδή, πουλώντας ευθαρσώς τον εαυτό του στον ρόλο του πρωθυπουργού ως κάτι ανάλογου μιας καλής «ομπρέλας νομικής προστασίας». Και το ανατριχιαστικό ήταν ότι η δήλωση άρεσε, παρότι θύμιζε το παλιό ανέκδοτο που λέει ότι το άκρον άωτον της ανασφαλούς προσωπικότητας είναι να παντρεύεται τον ασφαλιστικό της πράκτορα.
Καλά: Η ζωγραφική της Ελληνο-αυστραλέζας Chrys Roboras στη Myro σε επιμέλεια Πάρη Καπράλου. Ο τίτλος «υπερβατικές πραγματικότητες» ανταποκρίνεται σε αυτό που βλέπεις. Τα ερωτικά ποιήματα του Τίτου Πατρίκιου, που κατορθώνουν να αποφεύγουν την πληκτική αισθηματολογία. Ιδανικό αντίδοτο στην ξεραΐλα. Η άσκοπη βόλτα που ξεκλέβεις από ένα επαγγελματικό ραντεβού. Η παράκαμψη που σώζει. Κακά: Η αίσθηση πως οι κλυδωνισμοί στην Ευρώπη δεν θα τελειώσουν γρήγορα ούτε εύκολα. Η ιταλική κρίση που γίνεται πάλι τερέν για ιδεολογικά παιχνίδια στις πλάτες των πολιτών. Αλλά υπάρχει πάντα και η πολιτική ευθύνη των πολιτών που σαγηνεύονται από τρύπιες υποσχέσεις.
Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος βρέθηκα σε ένα μικρό χωριό της Αιγιαλείας. Τις μέρες που έμεινα εκεί συνειδητοποίησα τι σημαίνει να ζεις στην επαρχία και πόσο διαφορετική είναι η καθημερινότητα σε σχέση με της Αθήνας. Ελεύθερος χρόνος, έλλειψη άγχους, εξαιρετική διατροφή, νωχελικοί ρυθμοί, μεσημεριανός ύπνος, βόλτες στη φύση, είναι μερικά από τα πλεονεκτήματα του να ζεις στο χωριό. Φυσικά, δεν είναι όλα ρόδινα και τέλεια. Ακούς ιστορίες από τους κατοίκους και αντιλαμβάνεσαι ότι, εκτός από το καθαρό φως, υπάρχει πολύ σκοτάδι, κόμπλεξ και ανασφάλεια στις μικροκοινωνίες. Και το παράδειγμα του βιασμού παιδιών από τους γονείς τους στη Λέρο είναι άκρως ενδεικτικό. Γιάννης Πανταζόπουλος
Άρης Δημοκίδης Ο Γιώργος Γιώτης έγραψε το εξής στο Facebook του και το μεταφέρω αυτούσιο: «Οι Έλληνες σε πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις δήλωσαν ότι ενημερώνονται κατά κύριο λόγο από το Ίντερνετ... χμ... Ωραία. Και ποιο είναι αυτό το Ίντερνετ δηλαδή που εμπιστεύονται; Ας δούμε τα 50 πρώτα (σε αναγνωσιμότητα, σύμφωνα με την alexa) sites στην Ελλάδα για να πάρουμε μια μυρουδιά. Αν εξαιρέσουμε τα 18 χρηστικά (google κ.λπ.), τι μένει; Έχουμε 9 ψεκασμένα, 5 αθλητικά, 3 τσόντες, 1 κουτσομπολίστικο κι άλλα ωραία. Καμαρώστε την έγκυρη ενημέρωση του Έλληνα: Ζούγκλα, Makeleio – Χίος, ΝewsbombΧαρδαβέλλας, Pronews= Πρώην DefenceNet στρατόκ@ υλοι ακροδεξιοί και λοιποί. Ψάξτε μετά εσείς για λογική, για ορθολογισμό, για επιλογές...».
31.5.18 – lifo
39