Τεύχος 567

ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

Ο ΠΡΟΈΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΝΙΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΜΑΣ ΜΙΛΑΕΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

21062018

AΦΙΕΡΩΜΑ

ΥΓΕΙΑ

S ΣΤΟ

Χ Α ΡΤΙ

Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus

ΣΤΟ

Δ

www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic

R A E W T E E TR

2 lifo – 21.6.18

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα. ☛ Ο Βασίλης Καψάσκης έκανε ένα μικρό ρεπορτάζ διερευνώντας τους λόγους που οι νέοι στην Ελλάδα αργούν να φύγουν από το πατρικό τους, τουλάχιστον σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η Iris Prismatica υποστήριξε: «Δεν είναι και τόσο αξιοσημείωτο το ότι οι γυναίκες φεύγουν από το σπίτι σε λίγο μικρότερη ηλικία. Αφενός, πολλοί φεύγουν από το πατρικό απευθείας ως γαμπροί/νύφες, και οι γυναίκες εξακολουθούν να παντρεύονται σε κάπως νεότερη ηλικία. Αφετέρου, για τις γυναίκες είναι πολύ πιο συχνά αποπνικτικό το οικογενειακό περιβάλλον, αφού υπάρχουν πολλοί γονείς που σε κοπέλες 27 χρονών θα κάνουν ακόμη φασαρία για την ώρα που γύρισαν σπίτι π.χ. Οι άντρες, από την άλλη, σε μεγαλύτερο ποσοστό αντιμετωπίζουν τις δουλειές του σπιτιού ως γυναικεία υπόθεση (πάντως όχι δική τους υπόθεση) και δεν τους χαλάει η ύπαρξη της μαμάς-νοικοκυράς, ειδικά από τη στιγμή που σπάνια υφίστανται εξίσου αυστηρούς ελέγχους στην ενήλικη ζωή τους. Δεν αμφισβητώ καθόλου τον ρόλο της οικονομικής δυσπραγίας, κάθε άλλο, απλώς, όταν δεν είσαι εντελώς άνεργος αλλά μόνο χαμηλά αμειβόμενος, δέχεσαι πιο εύκολα να αντιμετωπίσεις κάποιες στερήσεις προκειμένου να γλιτώσεις από τη συνεχή καταπίεση». Αναγνώστης που υπογράφει ως λυkum (το) ανέφερε: «Ξεχάσατε, επίσης, να αναφέρετε πως δεν υπάρχουν σπίτια για ενοικίαση. Χαρακτηριστικό του φαινομένου είναι πως μια αγγελία για ενοικίαση με λογικό ενοίκιο έχει μέσο όρο ζωής 2-3 μέρες! Η μάχη που γίνεται για θέσεις εργασίας και ενοικιάσεις ακινήτων δεν έχει προηγούμενο. Ευτυχώς που κυβερνάει η Αριστερά!» ☛ Στο «Shortcut» ο Δημήτρης Πολιτάκης ασχολήθηκε με την περίπτωση του Αρκά, διακηρύσσοντας το τέλος της γελοιογραφίας όπως την ξέραμε. Ο Γράφων ανέφερε, μεταξύ άλλων, στο μακροσκελές σχόλιό του: «Τα ειλικρινή και απόλυτα συγχαρητήριά μου για το άρθρο. Ανοίγει το πιο ουσιαστικό κομμάτι του δημόσιου διαλόγου. Από αυτό το σημείο ξεκινάει η κουβέντα, διότι πριν από αυτό ο καθένας απλώς δηλώνει τα γούστα του και περί ορέξεως ουδείς λόγος. Δύο ξεχωριστά πράγματα λέει το άρθρο. 1) Το χιούμορ (πολλών) τείνει πλέον προς μία κατεύθυνση, φωτογραφίζοντας έτσι πολιτική επιλογή. 2) Η τάση αυτή του χιούμορ φαίνεται να κριτικάρει πολύ αυστηρά κάποια κομμάτια της κοινωνίας, αφήνοντας κάποια άλλα, σαφώς τραγικού επιπέδου, στο απυρόβλητο». Ο/η Thejuggernaut σχολίασε σχετικά: «Δεν διαφωνώ με τον Αρκά. Με εκνευρίζει αυτό το politically correct στο χιούμορ. Λίγη στοιχειώδη ευφυΐα να έχει κανείς, εύκολα καταλαβαίνει τη διάθεση με την οποία γίνεται ένα αστείο, με κακεντρέχεια ή χιούμορ. Από την αρχαιότητα ο αστεΐσμός γινόταν και σε βάρος κάποιας διάκρισης. Από παιδιά ακόμη, όταν λέγαμε τα ανέκδοτα με τους Πόντιους, σίγουρα κανείς μας δεν είχε διάθεση να σαρκάσει τον πόνο και την ιστορία ενός τόσο πονεμένου λαού. Με χιούμορ τα λέγαμε, κι έτσι ανώδυνα τα δέχονταν κι εκείνοι. Το σημερινό politically correct τα έχει κάνει όλα αυτά πολύπλοκα χωρίς λόγο, περισσότερο ευθιξία παράγει και ουσιαστικό πόνο παρά ανοιχτομυαλιά». Ο Μαύρος Γάτος πρόσθεσε τα δικά του two cents: «Εννοείται ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει αστυνομία του λόγου, της σκέψης, της γελοιογραφίας, της τέχνης κ.λπ. Η ελευθερία της έκφρασης είναι αυτονόητη, στα όρια των διατάξεων του ποινικού νόμου – σε περίπτωση παραβίασής τους οι άμεσα θιγόμενοι έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Όμως, όσον αφορά τη σάτιρα, έχει πραγματικό νόημα όταν στρέφεται κατά του ισχυρού. Τότε μόνο είναι σάτιρα (καλή ή κακή, εύστοχη, αδιάφορη ή ανέμπνευστη, εν μέρει αυτό είναι υποκειμενικό). Όταν στρέφεται κατά αδύναμων, μειονεκτικών ομάδων, τότε είναι μπούλινγκ, καζούρα, κακή πλάκα, κακός χαβαλές, ακόμα και ένα είδος δίωξης ενδεχομένως. Απλούστατα, μπορεί να είναι επίσης καταφύγιο του ανέμπνευστου ή αυτού που έχασε την έμπνευσή του και καταφεύγει στα ευκολάκια που αποσπούν εκβιαστικά το γέλιο».

feedback566

Η ΣΆΤΙΡΑ ΤΟΥ ΑΡΚΆ ΚΑΙ ΟΙ ΝΈΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΠΟΥ ΑΡΓΟΎΝ ΝΑ ΦΎΓΟΥΝ ΑΠΌ ΤΟ ΠΑΤΡΙΚΌ ΤΟΥΣ

α π ό τ η lif o t ea m

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

Τα θεϊκά παγωτά εμπλουτίζονται με 4 ολοκαίνουριες γεύσεις και μας καλούν στον πιο ταξιδιάρικο διαγωνισμό του καλοκαιριού!

Τ

α θεϊκά παγωτά εμπλουτίζονται με 4 ολοκαίνουριες γεύσεις και μας καλούν στον πιο ταξιδιάρικο διαγωνισμό του καλοκαιριού! Καλοκαίρι και παγωτό πάνε μαζί! Και πού θα βρεις καλύτερα από τα παγωτά δωδώνη; Φτιαγμένα με 100% αγνά υλικά και θεϊκή γεύση, από το 1967 μέχρι σήμερα αποτελούν την απόλυτη καλοκαιρινή μας απόλαυση. Φέτος, εκτός από τις κλασικές γεύσεις, όπως τα πολυαγαπημένα παρφέ, έρχονται να προστεθούν 4 νέες γεύσεις-σκέτος πειρασμός: μαύρη σοκολάτα, φουντούκι με gianduja, λευκή σοκολάτα και caribbean (ανανάς με καρύδα) σε περιμένουν να τις δοκιμάσεις. Παράλληλα, η δωδώνη μας καλεί στον πιο πρωτότυπο διαγωνισμό του καλοκαιριού. Όσοι επισκεφτούν ένα από τα καταστήματα δωδώνη το διάστημα 15/6-31/7, θα έχουν την ευκαιρία να πάρουν μέρος σε έναν καλοκαιρινό διαγωνισμό και να κερδίσουν συνολικά 4 ταξίδια, 6 ημέρες το καθένα, με all inclusive διαμονή, για 4 άτομα (2 ενήλικες και 2 παιδιά), στους εξής αγαπημένους προορισμούς: Ερέτρια, Κρήτη, Πάρος και Ζάκυνθος. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να επισκεφτείς ένα κατάστημα δωδώνη και να ζητήσεις το ειδικό κουπόνι με τον μοναδικό 6ψήφιο αριθμό. Μπες στη σελίδα dodoniparfe.gr, καταχώρισέ τον και αμέσως θα μάθεις αν είσαι ένας από τους μεγάλους τυχερούς.

: σότερα εδώ Μάθε περισ i.com.gr www.dodon

#dodoniicecream #santoparfedenexei

☛ Ο Ανδρέας Λουκάκος αφηγήθηκε την πικρή εμπειρία της εγγραφής του στο ΤΕΒΕ, που, όπως λέει, τον έκανε αυτό τον αδυσώπητα σκληρό άνθρωπο που είναι σήμερα. Ο/η atman έγραψε: «Αν όλο το ΤΕΒΕ και μαζί η γραφειοκρατία του αντικατασταθεί με κάτι που απαιτεί το 1/10 των υπαλλήλων και το 1/50 των άχρηστων διαδικασιών, θα κλαίτε και θα οδύρεστε για τον “μπαμπούλα Κούλη”. Πληρώνετε ΤΕΒΕ, πληρώνετε άχρηστες υπηρεσίες για να μην έχετε υγεία, περίθαλψη και πρόνοια. Το έχουμε ψηφίσει και έχει γίνει πράξη εδώ και χρόνια».

#divineicecream

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

21.6.18 – lifo

3

aπ ο τ ον σ ταθη τ σ αγκ αρ ουσιανο

Editorial

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr) διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος

ΑΔEΣΠΟΤΟΙ FIXERS Όταν η Ελλάδα της Κρίσης έγινε μόδα ανάμεσα στους Ευρω-

με έναν fixer στο ιστορικό της κέντρο.

παίους αριστερούς της σαμπάνιας (πράγμα που αργότερα θα οδηγούσε στα tours του επαναστατικού κλαυσίγελου στα Εξάρχεια!),

Αφότου παγκοσμιοποιήθηκαν τα media και άρχισε να συνομιλεί

συνέπεσε να γυρίσει και ο Μπουρντέν ένα επεισόδιο του «Parts

πυκνότερα ο κόσμος, δίπλα στα καλά του πράγματος γεννήθηκε

Unknown» στη Νάξο.

κι ένα κακό. Το παγκόσμιο χωριό γέννησε παγκόσμιους χωριάτες:

Περιμέναμε όλοι με ιδιαίτερη περιέργεια τι θα δείξει, δεδομένου ότι τον είχαμε (και έχουμε) σε εκτίμηση.

μια νέα τάση της δημοσιογραφίας να μιλά ως ψαγμένος ειδήμων και για την τελευταία τρύπα του πλανήτη.

Σε γενικές γραμμές, το επεισόδιο ήταν κατώτερο του επιπέδου

Πώς συνάζεται τόση ποικίλη και χωνεμένη γνώση; Ε, δεν συνά-

του – αλλά, προσωπικά, εκείνο που με εξέπληξε περισσότερο είναι

ζεται! Απλώς υπάρχει ένα παρεάκι, ας πούμε, εγκυκλοπαιδιστών

ότι βασικές ελληνικές παρουσίες του επεισοδίου του ήταν ένα

της καθημερινής ζωής που αλληλοστηρίζεται και αλληλοκαλύπτε-

«επαναστατικό μουσικό σχήμα», oι επικαλούμενες «αντιφασί-

ται, στον πόλεμο και στην ειρήνη, συχνά ανταλλάσσοντας την ίδια

στριες με το ακορντεόν», «Αδέσποτες Σκύλες».

βαρετή λίστα που βρίθει από κλισέ «για μυημένους» και hot μέρη

Με αυτές καθόταν να φάει, δήθεν τυχαία, στην ακρογιαλιά, με

και tips για να φάει ο Μάρκο Πόλο το πιο ανεκλάλητο σουβλάκι.

αυτές κουβέντιαζε για την κοινωνικοπολιτική κατάσταση, αυτές

Eίναι ο πλανήτης του fixer. Αυτού του υποτίθεται «δικτυωμέ-

έδειξε επί το έργον – να τραγουδάνε ένα «αντιφασιστικό» τραγούδι

νου» δημοσιογράφου, ο οποίος για ένα χαρτζιλίκι ξεναγεί τους

ας πούμε απλοϊκό.

επισκέπτες ξένους δημοσιογράφους στην πόλη του –ακριβέστερα,

Έξυνα το κεφάλι μου: πού διάολο έψαξε ολόκληρος Μπουρντέν

τους σερφάρει από μαγαζάτορα σε influencer και από λιγδιάρικη

για να ανακαλύψει αυτά τα πρόσωπα που δεν ήξερε κανείς και

φουφού σε απόρθητη γκαλερί, προσπαθώντας να τους εντυπω-

μέσω αυτών να σκιτσάρει τη φάση μιας ολόκληρης κοινωνίας;

σιάσει με την ειδική γνώση του ως χαριτωμένου παρταόλα–, ενώ

Έψαξε πολύ; Ή του τις έφεραν πακέτο, χωρίς ρώτημα; Ποιοι;

ταυτόχρονα κοιτάει να ικανοποιήσει και όλα τα ρουσφέτια της

Ψάχνοντας στο ελληνικό Ίντερνετ, είδα ότι οι Αδέσποτες Σκύλες

ψοφοδεούς ατζέντας του.

αναφέρονταν ελάχιστα: βασικά, σε ένα προσωπικό τους μπλογκ

Με όλα όσα του φέρνει ο καιρός και η σιγουριά της κλίκας:

(που έπαψε να ανανεώνεται από πρόπερσι) και μια σελίδα τους

την επανάληψη του ίδιου σουρομαδημένου itinerary,

στο fb που υπάρχει ακόμη, όπου ανακοινώνουν τις αραιότατες

τον παραγοντισμό που πουλάει στους ντόπιους,

παραστάσεις τους για 3-4 μέρες στο αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο Εμπρός. Πέραν τούτου, σιγή. Αντιθέτως, το αγγλόφωνο Ίντερνετ ήταν πολύ πιο ενθουσιώδες: ο βαρύς κι ασήκωτος Paul Mason (που όταν ήμασταν γονατισμένοι μας ερωτεύτηκε μέσα στα γραφικά μας αίματα, ενώ τώρα μας βαρέθηκε λίγο, ως λιγότερο δραματικούς) παρουσίαζε τις Σκύλες περίπου σαν τις Σάρες Μπερνάρ των Αγανακτισμένων. Και όχι

το χαρτζιλίκι που ενίοτε ζητάει «για να σε βάλω στο Τάδε Ξένο Μέσο», την προώθηση των φίλων του, την προώθηση του εαυτού του, ακόμη και τη χάρη να γράφει πού και πού ένα μονόστηλο στο μέσο που τον μίσθωσε. Θλιβερό; Θλιβερότατο.

μόνο στην αμετροεπή «Guardian». Aλλά και στο Medium. Kαι

Διότι έτσι, μεγάλα, σπουδαία μέσα αναπαράγουν ανισόρροπες

στο Vimeo. Και στο Nation. Και στο πολύπλαγκτο ντοκιμαντέρ

πληροφορίες που ενίοτε αγγίζουν τα fake news. Fake με βούλα!

του This is a coup. Και τι δεν έλεγε γι’ αυτές!

Θα μου πεις, τι σημασία έχει αν οι Αδέσποτες Σκύλες είναι

Τις περιγράφει ότι μπουκάρουν σε δρόμους και μπαρ, ο κόσμος

κάτι άγνωστο και το τάδε μπαρ δεν είναι το Τέμενος του στυλ

τις επευφημεί παραληρώντας, εκείνες βγάζουν λογύδρια για την

αλλά το μπαράκι της Λουκίας που κερνάει μπόμπες τον fixer

Kρίση (άραγε πάνω στην μπάρα; – δεν διευκρινίζεται) και ο κό-

Αφροκαμήλα;

σμος χειροκροτεί. «Αντιφασίστριες τα μεσάνυχτα, με ψηλά τακούνια +

Εδώ που τα λέμε, δεν έχει σημασία. Και η μόνη ουσιώδης δια-

ακορντεόν»… «Παλαίμαχες του αγώνα ενάντια στη λιτότητα, που μετέτρεψαν

πίστωση του άρθρου αυτού είναι ότι η έκρηξη της κοσμοπολίτικης

τις συμπλοκές των δρόμων σε μορφή τέχνης…». Έτσι γράφει.

δημοσιογραφίας (είτε πολιτικής, είτε lifestyle) είναι εν πολλοίς

Μορφή τέχνης αυτό;! Ή κάτι πίνει ο Paul ή οι πολύχρονοι αγώνες του στα μετερίζια του εξωτικού προλεταριάτου τού στέρησαν κάθε αισθητική αγωγή. Τι συμβαίνει; Πώς αυτοί οι δύο, κατά τα άλλα ευφυείς ξένοι δημοσιογράφοι επέλεξαν ως ελληνικό σύμβολο κάτι που ο κόσμος αγνοεί, όχι επειδή είναι πολύ πρωτοποριακό αλλά διότι αισθάνεται

κούφια, αν όχι fake, και σίγουρα αστεία εν τη εαυτής πατρίδι. Ευτυχώς, υπάρχουν και σοβαροί ανταποκριτές που έχουν πολύχρονη γνώση πάνω σε τόπους και αντικείμενα και σώζουν την τιμή των όπλων, ψάχνοντας κι ερμηνεύοντας οι ίδιοι εκείνο που σε άλλους φέρνουν οι fixers ψόφιο στο πιάτο. Δεν μπορώ να μη θυμηθώ, κλείνοντας, τον Robert Fisk.

Πού πάνε, επιτέλους, όλες αυτές οι Αδέσποτες Σκύλες, όταν

διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr) yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Καβατζικλής, Ευθύμης Κάλφας, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinétta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος

διανομή Άκης Ιωάννου

φεύγουν τα ξένα συνεργεία; Απάντηση: εκεί που ήταν πάντα. Στο ημίφως, όπου χιλιάδες

γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

καλλιτέχνες προσπαθούν να υπάρξουν. Μέχρι να τις αποθεώσει πάλι ένας νέος αμετροεπής σταρ της διεθνούς δημοσιογραφίας, ο οποίος έρχεται νομίζοντας ότι μέσα σε ένα τετραήμερο μπορεί να

4 lifo – 21.6.18

διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr)

λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης

ότι δεν τον αφορά;

ακτινογραφήσει μια ολόκληρη κοινωνία, κάνοντας μπαρότσαρκες

αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα

www.facebook.com/stathis.tsagar

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

21.6.18 – lifo

5

ADIDAS

Η ADIDAS ΣΕ ΚΑΛΕΊ ΝΑ ΤΡΈΞΕΙΣ ΣΕ ΈΝΑ ΚΊΝΗΜΑ ΕΝΆΝΤΙΑ ΣΤΗ ΘΑΛΆΣΣΙΑ ΡΎΠΑΝΣΗΣ ΑΠΌ ΠΛΑΣΤΙΚΌ Για περισσότερα νέα μείνετε συντονισμένοι στη Facebook Page adidas Running και στο επίσημο profile της adidas στο Instagram (@adidasgr).

6 lifo – 21.6.18

Γ

ια δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η adidas και η Parley for the Oceans ενώνουν ξανά τις δυνάμεις τους στο παγκόσμιο running κίνημα «Run for the Oceans». Ο στόχος τους είναι να ευαισθητοποιήσουν το κοινό απέναντι στην απειλή της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικό, καλώντας όλες τις παγκόσμιες κοινότητες, από τις 8 Ιουνίου έως τις 8 Ιουλίου, να αναλάβουν δράση για να προστατεύσουν τους ωκεανούς που απειλούνται από τη μόλυνση, τα σκουπίδια και την αυξανόμενη κατανάλωση. Μέσα από διαφορετικά runs που διοργανώνονται σε διάφορες πόλεις του κόσμου, όπως η Αθήνα, το Λος Άντζελες, η Νέα Υόρκη, το Παρίσι και το Λονδίνο, αλλά και μέσα από τις δράσεις του παγκόσμιου running community των adidas Runners καλούμαστε όλοι να γίνουμε μέρος αυτής της μεγάλης προσπάθειας. Οι runners σε όλο τον κόσμο, με την εγγραφή τους στην εφαρμογή Runtastic στο ειδικό group «adidas x Parley Run for the Oceans» μπορούν να καταγράφουν τις διαδρομές τους και μαζί με άλλους adidas ambassadors και κορυφαίους αθλητές να μεταδίδουν το μήνυμα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Με την ολοκλήρωση του πρώτου εκατομμυρίου χιλιομέτρων που θα καταγράψουν οι δρομείς στο Runtastic, η adidas θα προσφέρει ένα εκατομμύριο δολάρια στο πρόγραμμα Parley Ocean Plastic της Parley for the Oceans.

Από το 2015 η adidas και η Parley ενημερώνουν το κοινό για το πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης και προτείνουν δημιουργικές λύσεις, όπως η χρήση του Parley Ocean Plastic για την κατασκευή των «adidas x Ρarley» προϊόντων. Παράλληλα, εστιάζουν στην πρωτοβουλία Parley Ocean School, υποστηρίζοντας και εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά των «Ocean Guardians» μέσα από εντυπωσιακές και ρεαλιστικές εμπειρίες. Επιπλέον, φέτος η adidas καινοτομεί για άλλη μία χρονιά, προσθέτοντας στη συλλογή «adidas x Parley» το ολοκαίνουριο UltraBOOST Parley που ξεχωρίζει για το επάνω μέρος του από 85% Parley Ocean Plastic Primeknit. Το ποσοστό αντιστοιχεί σε έντεκα πλαστικά μπουκάλια που έχουν συλλεχθεί από παραθαλάσσιες περιοχές και παραλίες! Η νέα πρόταση running της adidas θα είναι διαθέσιμη από τις 20/6 στο adidas.gr και από τις 27/6 σε επιλεγμένα καταστήματα αθλητικών ειδών. Πάρε, λοιπόν, κι εσύ μέρος στο κίνημα της adidas και της Parley for the Oceans μέσα από το adidas.gr/Parley, καταγράφοντας στο Runtastic όλα σου τα runs από τις 8 Ιουνίου έως τις 8 Ιουλίου. Δήλωσε συμμετοχή στο πλούσιο πρόγραμμα δράσεων και προπονήσεων των adidas Runners Athens για το «Run for the Oceans» στο adidas.gr/adidasRunners αλλά και μέσω του group adidas Runners Athens στο Runtastic app.

21.6.18 – lifo

7

iLoveAthens 8 lifo – 21.6.18

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

art athina Ωδείο Αθηνών Οι σημαντικότερες ελληνικές γκαλερί, καθώς και εκλεκτές συμμετοχές από το εξωτερικό συγκεντρώνονται αυτές τις μέρες στην Αθήνα για να προβάλουν τους καλλιτέχνες που εκπροσωπούν. Εκτός από την κύρια έκθεση, η Art Athina προσφέρει ένα διευρυμένο και πολυσυλλεκτικό παράλληλο πρόγραμμα. Προσκεκλημένοι νέοι επιμελητές αναλαμβάνουν τις διαφορετικές ενότητες του παράλληλου προγράμματος που απαρτίζεται από βίντεο, περφόρμανς, ομαδικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, καθώς και συνεργασίες με ανεξάρτητους χώρους τέχνης.

CAN Christina Androulidaki gallery Manolis D. Lemos, «Liquid Dreams (Spring in Greece)» No2, 2017-18, Archival pigment print on cotton paper, 178x129cm

Art Athina 2018 21-24/6 Ωδείο Αθηνών www.art-athina.gr

21.6.18 – lifo

9

TalkoftheTown

2018

Όλες οι πολιτικές εξελίξεις την εβδομάδα που πέρασε.

Ο Αλέξης Τσίπρας και ο Νίκος Κοτζιάς είχαν δεσμευτεί εδώ και καιρό απέναντι στην Ουάσινγκτον και στο Βερολίνο ότι θα έλυναν το θέμα με την ΠΓΔΜ, ώστε να προχωρήσουν ανεμπόδιστα οι διαδικασίες ένταξής της σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. Κανείς ωστόσο δεν ήταν βέβαιος ότι θα το κάνουν, καθώς, με δεδομένα τα όρια που έθετε η γειτονική χώρα, έπρεπε η ελληνική πλευρά να κάνει πολλές υποχωρήσεις, που θα είχαν πολιτικό κόστος στο εσωτερικό. Στο παρελθόν είχαν υπάρξει κι άλλοι πολιτικοί πρόθυμοι να λύσουν το ζήτημα με τα Σκόπια, αλλά ο φόβος του πολιτικού κόστους τούς έκανε να μην το προχωράνε. Ο Κώστας Σημίτης, η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν από εκείνους που ήθελαν να το κλείσουν, αλλά, όποτε έφταναν κοντά, έβλεπαν ότι οι υποχωρήσεις που τους ζητούσαν ήταν περισσότερες απ’ όσες έκριναν ότι μπορούσαν να διαχειριστούν κι έτσι έκαναν πίσω. Οι πολιτικοί, άλλωστε, κρίνονται από τον λαό αλλά και από την Ιστορία, στην οποία λογοδοτούν, είτε το θέλουν είτε όχι. Κάθε πολιτικός ηγέτης οφείλει να το θυμάται αυτό. Ειδικά στα εθνικά θέματα ο χρόνος και οι συγκυρίες συχνά επιφυλάσσουν απρόβλεπτες εξελίξεις, αλλά οι ηγέτες οφείλουν να είναι διορατικοί και η ευθύνη είναι μεγάλη, γιατί μια απόφαση για τα εθνικά θέματα που στις σημερινές συνθήκες μπορεί να μη μοιάζει τόσο σημαντική μετά από χρόνια μπορεί να αποδειχτεί μοιραία ή σωτήρια. Ο Αλέξης Τσίπρας ζύγισε τα πράγματα πριν προχωρήσει στη συμφωνία αυτή, την οποία ήθελαν όλα τα ξένα ισχυρά κέντρα εξουσίας αλλά και η ελληνική επιχειρηματική τάξη, ειδικά ο κατασκευαστικός τομέας. Από την άλλη, γνώριζε ότι θα υπήρχαν λαϊκές αντιδράσεις, οριζόντιες, σχεδόν απ’ όλους τους πολιτικούς χώρους, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι περίπου 70%-80% δεν αποδεχόταν ούτε τις λιγότερες από τις υποχωρήσεις που ήθελε να κάνει η κυβέρνηση. Ζυγίζοντας και μετρώντας, λοιπόν, τις αντιδράσεις, το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών επέλεξαν να ικανοποιήσουν τους πρώτους, αναλαμβάνοντας το ρίσκο του πολιτικού κόστους, καθώς εκτίμησαν ότι η στήριξη των ισχυρών ήταν πιο σημαντική γι’ αυτούς. Έτσι

α π ο τ h βα σ ι λι κη σ ιουτ η

ΙΟΥΝΙΟΥ

Αναμφισβήτητα, το ζήτημα που κυριάρχησε την περασμένη εβδομάδα ήταν το Σκοπιανό, παρά τα όσα φέρνει η κυβέρνηση, δεσμεύοντας τη χώρα για πολλές δεκαετίες, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του τρίτου μνημονίου. Όπως πάντα στη χώρα μας, η δημόσια συζήτηση περιλάμβανε πολλή φασαρία και λίγη ουσία. Πολύ θόρυβο και ελάχιστη έως καθόλου ουσιαστική συζήτηση και έντιμη ενημέρωση από τους πολιτικούς, ώστε να αντιλαμβάνονται οι πολίτες τα πραγματικά διακυβεύματα.

Πολιτικό7ήμερο

21-27

ΤΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΜΙΑΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ

κι αλλιώς, πρόβλημα πολιτικών αρχών δεν είχαν με το θέμα. Ούτε πρόβλημα να αποδεχτούν τις υποχωρήσεις που χρειάζονταν για να το κλείσουν. Ο οδηγός τους, όπως κάθε φορά, ήταν αυτό που τους συμφέρει περισσότερο. Και έκριναν ότι αυτό που έκαναν ήταν το πιο συμφέρον. Όπως λέει και το Μαξίμου, ήθελαν να δείξουν ότι είναι μια κυβέρνηση «που λύνει προβλήματα», αλλά και να δώσουν ευκαιρίες (με αντάλλαγμα την υποστήριξή τους) για νέες δουλειές στην ελληνική επιχειρηματική τάξη, οι οποίες περιγράφονται με λεπτομερή τρόπο στη συμφωνία (άρθρο 14). Η κυβέρνηση καθυστέρησε πολύ να ενημερώσει και τους πολιτικούς και τους πολίτες για το περιεχόμενο της συμφωνίας, μέχρι την τελευταία στιγμή. Κυκλοφόρησε πρώτα ένα non paper το οποίο ωραιοποιούσε τη συμφωνία, αποσιωπώντας πολλές πτυχές και κυρίως υποχωρήσεις. Από την άλλη, εντυπωσιακή είναι και η αλλαγή του Κυριάκου Μητσοτάκη στο θέμα αυτό, καθώς και πολλών φιλελεύθερων στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, που επέλεξαν να ταυτιστούν με την πλειοψηφία, όπως αυτή εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις για το Σκοπιανό, παρά να υπερασπιστούν τις θέσεις που είχαν παλαιότερα. Όχι όλη η Νέα Δημοκρατία, αλλά η φιλελεύθερη πτέρυγα, στην οποία ανήκε και ο νυν αρχηγός του κόμματος, ο οποίος ήθελε να εμφανίζει ένα προφίλ πολιτικού που αγνοεί το πολιτικό κόστος. Αλλά αυτά πριν γίνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αντιστοίχως, ο Νίκος Κοτζιάς ήταν κόκκινο πανί στον ΣΥΡΙΖΑ για χρόνια, καθώς τα περισσότερα στελέχη του κόμματος και ειδικά οι λεγόμενοι «δικαιωματιστές», οι «53» κ.λπ. τον χαρακτήριζαν «εθνικιστή», όπως και εκείνος τους αποκαλούσε «εθνομηδενιστές». Η εξουσία όμως ενώνει και τώρα αυτά τα παλιά πολιτικά μίση έχουν ξεχαστεί. Ειδικά μετά τη συμφωνία για το Σκοπιανό, όλοι εκείνοι που ο Κοτζιάς κάποτε αποκαλούσε εθνομηδενιστές πίνουν νερό στο όνομά του και τον υπερασπίζονται. Την αριστερή κριτική, ωστόσο, δεν την απέφυγε, καθώς δέχτηκε τα πυρά πολλών παλιών συντρόφων του από το ΚΚΕ και τη ΛΑΕ και όχι μόνο, που τον κατηγόρησαν ότι εφαρμόζει πιστά τις εντολές του ΝΑΤΟ. Κάποιοι έκαναν και πιο σκωπτικά σχόλια, όπως ο Δημήτρης Μπελαντής, που του έγραψε: «Όταν σε ένα πρώιμο στάδιο της καριέρας σου έχεις εκδώσει μπροσούρα για να πεις πόσο σοσιαλιστικό ήταν το πραξικόπημα του στρατηγού Γιαρουζέλσκι, δικαιούσαι να την ολοκληρώσεις με μια συμφωνία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της αμερικανικής υπερδύναμης. Υπάρχει μια συμμετρία σε αυτόν τον πολιτικό βίο μεταξύ των υπερδυνάμεων».

O πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας καταφθάνει στις Πρέσπες για την υπογραφή της συμφωνίας για την ονομασία της ΠΓΔΜ την Κυριακή 17 Ιουνίου 2018.

Τα γκρίζα σημεία της συμφωνίας, πάντως, είναι αρκετά, η έλλειψη συνοχής υπαρκτή και τα ερωτήματα που γεννώνται ακόμα περισσότερα. Π.χ. η χώρα θα λέγεται διεθνώς Βόρεια Μακεδονία, αλλά οι πολίτες της Μακεδόνες και η γλώσσα μακεδονική. Με βάση τη λογική, η σύνθετη ονομασία κανονικά υπάρχει σε όλα τα επίπεδα, αλλιώς δεν είναι ούτε σύνθετη ονομασία ούτε erga omnes. Όσο για το περίφημο ζήτημα του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού που επικαλέστηκε ατυχώς ο Αλέξης Τσίπρας, όπως επισημαίνουν νομικοί και αναλυτές, κάθε δικαίωμα ασκείται ως εκεί που δεν προσβάλλει ένα αντίθετο δικαίωμα, αλλιώς βρίσκεται μια λύση που ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Και το σκέτο Μακεδονία προσβάλλει τα εθνικά συναισθήματα όσων κατοικούν στην ελληνική Μακεδονία, καθώς το μέρος επικαλείται το όλον.

EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Σχετικά με τις πολιτικές συνέπειες της συμφωνίας, ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να πετυχαίνει έναν από τους παράλληλους στόχους του. Μπορεί να μην κατάφερε, όπως φαίνεται για την ώρα, να προκαλέσει ρήγμα στη ΝΔ, το προκάλεσε όμως στο Κίνημα Αλλαγής, όπου ο διχασμός είναι προφανής, με τους μισούς να επιθυμούν να στηρίξουν τη συμφωνία και τους άλλους μισούς όχι. Παράπλευρες απώλειες όμως λόγω Σκοπιανού βιώνουν κι άλλα δύο κόμματα: το Ποτάμι και οι ΑΝ.ΕΛ. Στο Ποτάμι έτσι κι αλλιώς βρίσκονται σχεδόν σε αποσύνθεση, με τα μισά περίπου στελέχη του να συζητάνε με τον ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα μισά με τη ΝΔ. Όλα αυτά στο παρασκήνιο, βέβαια, και με το βλέμμα στις επόμενες εκλογές. Δύσκολα είναι τα πράγματα όμως και για τους Ανεξάρτητους Έλληνες, που η συμφωνία αυτή μπορεί ακόμα και να τους αφανίσει, καθώς καθημερινά υπάρχουν μαζικές παραιτήσεις και τα κυβερνητικά στελέχη τους αποδοκιμάζονται, κάτι που συμβαίνει και με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Σημαντική εξέλιξη για την κυβερνητική πλειοψηφία ήταν και η απώλεια ενός βουλευτή, του Δημήτρη Καμμένου των ΑΝ.ΕΛ., που στήριξε την πρόταση μομφής της ΝΔ και διαχώρισε τη θέση του λόγω της συμφωνίας, με αποτέλεσμα να διαγραφεί από το κόμμα του. Η Συμφωνία των Πρεσπών αναμένεται να έρθει στην ελληνική Βουλή προς κύρωση στο τέλος του έτους, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Εκεί θα δούμε αν θα υπάρξουν κι άλλες αναταράξεις.

21.6.18 – lifo

11

Η ΣΥΜΦΩΝΊΑ, ΤΑ ΠΆΘΗ ΚΑΙ Ο ΚΊΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΥΔΙΆΣΠΑΣΗΣ

TalkoftheTown

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι κορόνες περί μειοδοσίας που άρχισαν να κυκλοφορούν ξανά θα απειλούν κάθε μελλοντική κυβέρνηση, αν σκεφτεί, για τους δικούς της λόγους, την όποια αντιδημοφιλή κίνηση στην εξωτερική ή στην εσωτερική της πολιτική.

α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σ εβα σ τά κη

ΔεύτερεςΣκέψεις

Ο

12 lifo – 21.6.18

ι άνθρωποι ανησυχούν. Παρότι το «γκάλοπ δρόμου» ή η προσωπική εμπειρία δεν έχουν καμία επιστημονική αξία, οι άνθρωποι στη λαϊκή γειτονιά της Θεσσαλονίκης όπου μένω έχουν κακή διάθεση απέναντι στη συμφωνία. Οργή φωναχτή δεν είδα, όμως μου έκαναν μεγάλη εντύπωση τα λόγια ενός γνωστού μου που ψήφιζε μέχρι προσφάτως ΚΚΕ και ξέρει πρόσωπα και πράγματα της συνοικίας. Είπε: Όλοι είμαστε στα κάγκελα, μέχρι φυσικά να μας δώσει ένα επίδομα και να κουρνιάσουμε. Και το είπε γελώντας πικρά, με αυτό τον τρόπο που έχουν κάποιοι να διακωμωδούν τα δυσάρεστα υλικά της καθημερινότητάς τους. Εγώ, λοιπόν, που, παρά τις ενστάσεις, βλέπω τη συμφωνία αυτή ως κάτι καλό και στέκομαι με ανησυχία και θλίψη απέναντι στα φοβικά που ακούγονται, αντιλαμβάνομαι πως είμαι «μόνος». Στη μειοψηφία. Ξεκινώ έχοντας επίγνωση αυτού του γεγονότος. Λέω, επιπλέον, πως δεν μπορούμε να κάνουμε σαν να μην υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην πρόσληψη της συμφωνίας από τον κόσμο. Ειδικά για τις βορειοελλαδικές μικροκοινωνίες, η συμφωνία αυτή είναι «υποχώρηση», το πρώτο βήμα για μια Μακεδονία του Αιγαίου, για διάφορα γεωπολιτικά παιχνίδια στην πλάτη μας κ.λπ. Στο σμίλευμα αυτού του φαντασιακού έχουν συνδράμει όχι μόνο ο γνωστός αστερισμός του Ιβάν Σαββίδη και των πολιτικών της τοπικής δεξιάς αλλά και οι ιδέες για την προέλευση της κρίσης και την ξένη επέμβαση στο «καλύτερο οικόπεδο της Ευρώπης» από την πλευρά μεγάλων κομματιών της αριστεράς. Πάνω σε αυτά τα συναισθήματα πάει να δημιουργήσει δεδομένα η Χρυσή Αυγή και οι άλλοι πυρήνες της άκρας δεξιάς. Ψάχνουν ευκαιρία να εκτρέψουν τη βαριά διάθεση σε ακτιβισμό και να φτιάξουν «κίνημα». Χρειάζονται, λοιπόν, απαντήσεις στα σενάρια ήττας και αποκαρδίωσης που κυκλοφορούν. Αποσαφήνιση, παραδοχή των δυσκολιών, αποφυγή της ωραιοποίησης. Απαντήσεις, μαζί όμως με αντίσταση στην καταστροφολογική και πανικόβλητη ρητορική που βλέπει παντού «εθνικές ταπεινώσεις». Πολλές φορές, φυσικά, το σοκ που δημιουργεί η απευθείας ή μέσω κοινωνικών δικτύων συνάντηση με σκληρές εθνικιστικές απόψεις (λ.χ. με την άποψη ότι αυτοί οι περιφρονητέοι Σκοπιανοί δεν είναι τίποτα, είναι απλώς «κλέφτες ονομάτων και Ιστορίας») δημιουργεί την τάση να παίξει κανείς το ίδιο το παιχνίδι της πρόκλησης: να αντιμετωπίσει κάθε αγωνία ταυτότητας ως γραφική, αναχρονιστική και εχθρική προς την ειρηνική επίλυση των προβλημάτων. Αυτό είναι λάθος. Και όσοι στέκονται θετικά απέναντι στη συμφωνία, ανεξάρτητα από τις δεύτερες σκέψεις που έχουν γι’ αυτό ή το άλλο σημείο, πρέπει να αποφεύγουν τη σνομπ στάση και να πάρουν στα σοβαρά τις ζοφερές σκέψεις των άλλων. Καταρχάς, για λόγους συσχετισμού δύναμης: οι κατά είναι σαφώς περισσότεροι από τους υπέρ. Δεύτερον, γιατί στην πολύμηνη διαδικασία που ανοίγεται μεταξύ των δύο χωρών υπάρχουν πολλά λεπτά τεχνικά και πολιτικά θέματα ουσίας που δεν ανέχονται την πολιτικάντικη και ευτελή επικοινωνιακή διαχείριση. Κι έπειτα, επειδή το θέμα αυτό προφανώς πάει να χρησιμοποιηθεί για να τονώσει μια κυβερνητική εικόνα και ιδίως την πρωθυπουργική εικόνα σε αναζήτηση καινούργιων ακροατηρίων και συμμαχιών.

Μ

ην ξεχνάμε, όμως, πως οι αγωνίες και δυσφορίες ταυτότητας είναι το καύσιμο των πολιτικών παθών σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Όλο και περισσότερο το θέμα της λιτότητας και της οικονομικής κρίσης έχει ενσωματωθεί στη ρητορική περί εθνικής αξιοπρέπειας. Αυτό το επισημαίνουν και πολλοί στο κέντρο και στην κεντροδεξιά που αποφάσισαν να αντιταχθούν στη συμφωνία. Ισχυρίζονται πως μόνο με την ενσωμάτωση της λαϊκής δυσφορίας μπορεί να αποτραπεί η ριζοσπαστικοποίηση της αγανάκτησης και η ανάδυση μιας ελληνικής Λέγκας του Βορρά. Μπορεί όμως να έχει κανείς βάσιμες αντιρρήσεις γι’ αυτήν τη λογική. Ιδίως γιατί φαίνεται να αρνείται να εξηγήσει, να πείσει, να συζητήσει με αυτούς που αισθάνονται απειλημένοι. Αφήνει να γιγαντώνονται στον κόσμο παρανοήσεις ή να θεριεύουν τα πιο άγονα και επικίνδυνα σύνδρομα, όπως οι κατηγορίες εναντίον της αριστεράς για «εθνομηδενισμό», για «απάτριδες» και τα παρόμοια αραχνιασμένα των παλιών εποχών. Στην ίδια λογική βλέπουμε να μπερδεύεται η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και στον Τσίπρα με θέματα βασικών αξιών που πάνε πολύ μακριά από τον βίο αυτής της κυβέρνησης. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ας πούμε, ότι οι κορόνες περί μειοδοσίας που άρχισαν να κυκλοφορούν ξανά θα απειλούν κάθε μελλοντική κυβέρνηση αν σκεφτεί, για τους δικούς της λόγους, την όποια αντιδημοφιλή κίνηση στην εξωτερική ή στην εσωτερική της πολιτική. Βλέπουμε, τέλος, ότι σε έναν συντηρητικό κόσμο ενισχύεται ξανά η εικόνα της Ελλάδας ως παραπεταμένου παιδιού της Δύσης, ως οικοπέδου που το τεμαχίζουν άλλοτε «αυτοί», άλλοτε «οι άλλοι» και τώρα ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ξαναστήνεται πάλι ένας φτωχοπροδρομικός αμυντισμός του λαού που τον καταδιώκουν, πράγμα που είδαμε πόσες στρεβλώσεις γέννησε. Απ’ όλα αυτά δεν μπορεί, φυσικά, να βγει κανένας ορθολογικός και ρεαλιστικός πατριωτισμός. Κερδίζει, αντιθέτως, η ιδέα της εχθρικής περικύκλωσης σε νέα συσκευασία και με άλλους φταίχτες. Γι’ αυτό η συγκεκριμένη συγκυρία κρύβει πολλά μικρά και μεγάλα τέρατα. Όχι τόσο το τέρας της διαίρεσης σε δύο «στρατόπεδα», αλλά το τέρας της πολυδιάσπασης και των άπειρων παρεξηγήσεων μες στον ίδιο χώρο και στην ίδια παρέα. Ιδίως όμως η φριχτή υποψία για το φρόνημα του διπλανού, κάτι πολύ χειρότερο από τους ανώδυνους καβγάδες των social media.

Χρειάζονται, λοιπόν, απαντήσεις στα σενάρια ήττας και αποκαρδίωσης που κυκλοφορούν. Αποσαφήνιση, παραδοχή των δυσκολιών, αποφυγή της ωραιοποίησης. Απαντήσεις, μαζί όμως με αντίσταση στην καταστροφολογική και πανικόβλητη ρητορική που βλέπει παντού «εθνικές ταπεινώσεις».

ΤΟ ΠΙΟ ΙΔΙΑΊΤΕΡΟ ΤΑΞΊΔΙ…

α π ό τ ο ν α νδρ έ α λου κάκ ο

SweetNothing

Περί φιλοσοφίας του οπαδισμού με αφορμή το Παγκόσμιο Κύπελλο και το βιβλίο «Τι σκεφτόμαστε όταν σκεφτόμαστε για το ποδόσφαιρο».

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη

Τον Ιούνιο του 2008 γεννήθηκε ο πρώτος μου γιος, ο Πάνος. Οι στιγμές ακριβώς πριν από τη γέννηση και μέχρι την ώρα που ακούστηκε η αναγγελία από τα ηχεία του μαιευτηρίου, που έλεγε κάτι τύπου «παρακαλείται ο κ. Λουκάκος να σταματήσει να καπνίζει πέντε τσιγάρα ταυτόχρονα και να έρθει, πριν πάθει καρδιακή προσβολή από την αγωνία, να δει τον γιο του», ήταν μια δοκιμασία. Όταν ακούστηκε η αναγγελία, άρχισα να κλαίω με λυγμούς, κάνοντας έναν κάπως άβολο για τους γύρω θόρυβο, και αφού μου έριξα δυο χαστούκια, πήγα να κάνω την πρώτη χειραψία, αυτή που σου φέρνουν το μωρό, εσύ βάζεις το δάχτυλό σου στο χέρι του και εκείνο σου αγκαλιάζει σφιχτά το δάχτυλο με το πολύ μικρό του χέρι. Εκεί άρχισα ξανά να κλαίω, οπότε οι υπόλοιποι συγγενείς με μαζέψανε, καθώς δημιουργούσα μια κάπως υπερβάλλουσα συγκίνηση, και αποχωρήσαμε, ώστε να προετοιμαστεί το μωρό για να ξεκινήσει αυτό το ανηφόρι που λένε ζωή. Εκείνη τη στιγμή διάφορες νέες ιδιότητες αυτοπροσδιορισμού έπεσαν πάνω σε ένα σωρό ανθρώπους. Δύο γυναίκες έγιναν γιαγιάδες, δύο άντρες παππούδες, μερικοί άνθρωποι θείοι και θείες, μια γυναίκα μητέρα, τρεις άνθρωποι οικογένεια κι εγώ πατέρας. Σε αυτό τον κόσμο υπάρχουν manuals για τα πάντα. Μας μαθαίνουν από μικρούς τρόπους συμπεριφοράς, μας μαθαίνουν στο σχολείο ένα σωρό πληροφορίες, πηγαίνουμε πανεπιστήμιο για να μάθουμε πώς να δουλέψουμε στον τομέα που επιλέγουμε, ανοίγουμε το Ίντερνετ και μαθαίνουμε πώς να φτιάξουμε σχεδόν τα πάντα, πώς να κάνουμε το τέλειο σεξ και πώς να κάνουμε τη γυναίκα που γουστάρουμε να αποτρελαθεί μαζί μας με πέντε απλές κινήσεις. Όμως κανείς δεν σε προετοιμάζει για το τι θα συμβεί στη ζωή σου όταν κάνεις παιδί και κανένα manual δεν μπορεί να σου εξηγήσει τι ακριβώς έρχεται και αυτό που έρχεται είναι καταιγιστικό, πράγμα που συνειδητοποιείς από την πρώτη στιγμή που μένεις χωρίς γιατρούς και νοσοκόμες και παίρνεις το παιδί, το βάζεις στο αμάξι μέσα σε ένα πράγμα που το λένε κούνια, ενώ δεν είναι κούνια, βάζεις μπρος τη μηχανή και σκέφτεστε κι εσύ και η γυναίκα σου από μέσα σας «και τώρα τι κάνουμε, ρε μαλάκα;» ή απ’ έξω σας, αν έχετε άνεση με το να εκδηλώνετε τον πανικό σας. Η απάντηση είναι «το καλύτερο που μπορούμε», την ώρα που οι συνθήκες είναι εντελώς πρωτόγνωρες. Ξυπνήματα μες στη νύχτα, κλάματα, άγχη, αγωνία για το καθετί, αν γίνεται σωστά ή εντελώς λάθος. Και μέσα σε όλον αυτό τον πανικό μαθαίνεις να είσαι μητέρα και πατέρας με τον δικό σου εντελώς τρόπο, ασχέτως του τι σου έχει πει η μάνα σου, η θεία σου, το βιβλίο «γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι», μια πολύ συμπαθητική ψυχολόγος σε πρωινή εκπομπή. Αυτά δεν είναι manuals που λέγαμε πριν, αυτά είναι εκνευριστικές κατευθυντήριες εντολές που θέλουν να σου εξηγήσουν όλα αυτά που παλεύεις να μάθεις και, κυρίως, να κατακτήσεις μόνος. Δύο χρόνια μετά τον πρώτο μου γιο γεννήθηκε και ο δεύτερος, ο Διονύσης, μες στο καλοκαίρι κι αυτός, με καισαρική την οποία παρακολούθησα από την αίθουσα τοκετού αυτήν τη φορά, με λιγότερα κλάματα, με όλους παλαίμαχους στους ρόλους που είχαν από διετίας και άρα πιο ψύχραιμους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η ζωή μπήκε σε καινούργιο ρυθμό και ο Πάνος, ο μεγάλος μας γιος, απέκτησε τον νέο του ρόλο, αυτόν του αδερφού, που προσπάθησε από την αρχή να παίξει όσο καλύτερα γινόταν, παρότι στο μυαλό του πρέπει να είχε σκάσει μια καταιγίδα. Ο καιρός πέρασε και η ζωή έφερε αναταραχές κι έναν χωρισμό, με τα παιδιά σε μικρή ηλικία, 1½ και 3½ χρονών. Από τη στιγμή εκείνη άρχισε και η σχέση η δική μου μαζί τους να αποκτά άλλη υπόσταση. Ο χωρισμένος γονιός περνάει χρόνο μόνος του με τα παιδιά κι αυτό αλλάζει πολύ τα δεδομένα. Πλέον, τις στιγμές αυτές όλες τις αποφάσεις τις παίρνεις μόνος σου και όλες τις ανάγκες τις εξυπηρετείς αποκλειστικά εσύ. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο χτίζεις μια σχέση που είναι εντελώς δική σου και αποκτάς έναν νέο ρόλο, αυτόν του χωρισμένου γονιού. Στη Γιορτή του Πατέρα πλέον συγκινούμαι. Συγκινούμαι διαβάζοντας όλα αυτά που γράφουν φίλοι και γνωστοί για τους πατεράδες τους, σπάει η καρδιά μου όταν διαβάζω κόσμο να λέει ότι δεν πρόλαβε να πει στον πατέρα του ότι τον αγαπάει και στενοχωριέμαι όταν διαβάζω ανθρώπους να λένε ότι δεν αγαπήθηκαν από τον ίδιο τους τον πατέρα. Στη Γιορτή του Πατέρα κάθε χρόνο νιώθω ευγνωμοσύνη για τον δικό μου τον πατέρα, έναν άνθρωπο που με μεγάλωσε με τόσο ωραίο τρόπο, ώστε, έμμεσα έστω, μου μετέδωσε στοιχεία που μου βγαίνουν αυθόρμητα με τα παιδιά μου, κυρίως το πώς να είσαι φίλος μαζί τους, χωρίς να χάνεις τον έλεγχο και τον ρόλο του πατέρα. Η ζωή είναι περίεργη. Λίγες μέρες πριν ξεκινήσει η σχέση με την πρώην γυναίκα μου, η αδερφή μου με ρώτησε: «Ρε Αντρέα, μόνος σου θα μείνεις μια ζωή; Δεν θες να βρεις μια γυναίκα;». Δύο χρόνια μετά, η γυναίκα αυτή ήταν έγκυος στο πρώτο μας παιδί. Και πριν το καταλάβουμε είχαμε και δεύτερο παιδί και λίγο μετά έναν χωρισμό στις πλάτες μας και ενοχές που υπερκαλύψαμε με αγάπη και με κόπο και μια ζωή που είχε έρθει σαν οδοστρωτήρας και είχε αλλάξει ό,τι ξέραμε για τους εαυτούς μας και τον κόσμο ολόκληρο. Και σήμερα, παρά τη μόνιμη αγωνία που αποκτάς με το που γεννιέται το πρώτο σου παιδί, και νομίζω δεν χάνεις ποτέ, νιώθω ότι αυτό το ταξίδι που δεν έχει τέλος είναι μια φανταστική περιπέτεια στην οποία δοκιμάζεται συνέχεια ο εαυτός σου, τα νεύρα σου, οι αντοχές σου και τα όρια που μπορείς να νιώσεις στην αγάπη. Δεν έχω ιδέα τι υπάρχει μπροστά, αλλά σε αυτό το ταξίδι ποτέ δεν είχα. Χτες ο Πάνος μου είπε ότι μια συμμαθήτριά του του είπε ότι τον αγαπάει, του το έγραψε και του το έδωσε σε ένα χαρτάκι. «Εσύ;» τον ρώτησα. «Ε, τη συμπαθώ πολύ» μου είπε, νιώθοντας αρκετή ντροπή, αλλά και την ανάγκη να μου πει έστω αυτά τα λίγα λόγια. Μετά μου είπε «πάμε να παίξουμε λίγο μπάλα;» και αυτό κάναμε, οι τρεις μας στο μπαλκόνι, γιατί αυτά που μας ενώνουν μας έκαναν φίλους κι αν είμαστε φίλοι, νιώθω ότι δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε.

ShortCut

TalkoftheTown

ΓΙΑ ΤΙ ΠΡΆΓΜΑ ΜΙΛΆΜΕ ΌΤΑΝ ΜΙΛΆΜΕ ΓΙΑ «ΜΠΆΛΑ»

Το ποδόσφαιρο δεν σε κάνει να νιώθεις καλύτερα για τον κόσμο. Αποτελεί κι αυτό συχνά σύμπτωμα όλων των στραβών και κάποιες φορές γίνεται δύσκολο να το αγαπήσεις.

Ο Τζακ Νίκολσον ήταν πάντα πιο «βαθύς» στην πραγματικότητα απ’ όσο η δημόσια εικόνα του άφηνε να εννοηθεί, δηλαδή αιωνίως χαβαλές, ηδονιστής, σαρδανάπαλος, κυνηγός φουστανιών και άρρωστος οπαδός των Λος Άντζελες Λέικερς με μπίρα στο ένα χέρι και «βρόμικο» στο άλλο, να βρίζει τον διαιτητή και να απειλεί ότι θα εισβάλει στο παρκέ. Κι όμως, ακόμα και για το αθλητικό οπαδιλίκι είχε μια σοβαρή και μεγάλη κουβέντα να πει: «Το καύσιμο για τον οπαδό είναι η δυνατότητα που του προσφέρει η ενασχόληση με το σπορ να έχει τις δικές του ιδιωτικές θεωρίες». Και πού να είχε ιδίαν αντίληψη του απύθμενου λάκκου συνωμοσιολογίας και ψευδαισθήσεων μεγαλείου όπου τσαλαβουτάμε διαρκώς οι οπαδοί του αθλήματος που στη χώρα του αποκαλείται soccer. Χωμένος για τα καλά στα εντός, εκτός και επί τα αυτά του Μουντιάλ (ο πιο καλοδεχούμενος αντιπερισπασμός στους νταλκάδες και τα διάφορα ζητήματα, προσωπικά και «εθνικά») και αναζητώντας σχετική (παρα)φιλολογία, έπεσα στο περσινό φιλοσοφικού τύπου πόνημα του Σάιμον Κρίτσλεϊ (καθηγητή Φιλοσοφίας στο New School for Social Research της Νέας Υόρκης, μέλους του Δ.Σ. του Ιδρύματος Ωνάση και φανατικού οπαδού της Λίβερπουλ – ουδείς τέλειος) με τίτλο What we think about when we think about football (Τι σκεφτόμαστε όταν σκεφτόμαστε για το ποδόσφαιρο – στην αμερικανική έκδοση το football έγινε soccer, πανάθεμά σας, Αμερικάνοι, μια μέρα θα σηκώσετε το Παγκόσμιο Κύπελλο και τότε θα έρθει αυτομάτως η συντέλεια του κόσμου). Ο τίτλος του βιβλίου μοιάζει να κλείνει το μάτι τόσο στο Για τι πράγμα μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο του Χαρούκι Μουρακάμι όσο βεβαίως και στην κορυφαία συλλογή διηγημάτων του Ρέιμοντ Κάρβερ Για τι πράγμα μιλάμε όταν μιλάμε για αγάπη. Πρόκειται, πάντως, σύμφωνα με τον συγγραφέα, για μια φαινομενολογική προσέγγιση του ποδοσφαίρου και για μια «ποιητική της ποδοσφαιρικής εμπειρίας», σίγουρα όμως αποτελεί μια κατά τόπους συναρπαστική και γνήσια (όταν δεν σκιάζεται από διάφορα επιβλητικά τοτέμ της ακαδημαϊκής θεωρίας) αναζήτηση της οπαδικής φύσης, της σύνθετης και μανιοκαταθλιπτικής σύστασης των εκατομμυρίων ανθρώπων (ανδρών βασικά, αν είμαστε ειλικρινείς) που αναλώνουν μεγάλο κομμάτι της ζωής τους απορροφημένοι από τα διάφορα τερτίπια της στρογγυλής θεάς (στο βιβλίο υπάρχει ένα ολόκληρο σουρεαλιστικό κεφάλαιο όπου ο συγγραφέας φαντάζεται την μπάλα ως έμβιο ον) και αυτού που αποκαλεί ελαφρώς χειριστικά «μπαλέτο της εργατικής τάξης» (το άθλημα ήταν ανέκαθεν διαταξικό, αλλά τέλος πάντων). Το βιβλίο ξεκινά με μια σκηνή σ’ ένα μπαρ της Μόσχας κατά τη διάρκεια του περσινού τελικού του Champions League ανάμεσα στη Γιουβέντους και στη Ρεάλ Μαδρίτης, όπου ο συγγραφέας-αφηγητής αναλογίζεται με ανάμεικτα συναισθήματα την προοπτική του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Ρωσία έναν χρόνο μετά: «Αν υπάρχει κάτι που συνοψίζει εμβληματικά όλα όσα είναι πολιτικά αμφισβητήσιμα και ηθικά ύποπτα στον κόσμο, είναι το γεγονός ότι η απόλυτα διεφθαρμένη ηγεσία της FIFA θα συνευρεθεί με την απόλυτα διεφθαρμένη ρωσική κυβέρνηση… Το ποδόσφαιρο δεν σε κάνει να νιώθεις καλύτερα για τον κόσμο. Αποτελεί κι αυτό συχνά σύμπτωμα όλων των στραβών και κάποιες φορές γίνεται δύσκολο να το αγαπήσεις. Κι όμως, είναι τόσο έντονη η διαίσθηση ότι κάτι υπέροχο θα συμβεί στο επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, κάτι όμορφο και εντελώς απρόσμενο…». Γράφοντας από τη σκοπιά του οπαδού, τονίζει συχνά τόσο τη «ρυθμική ομορφιά» και την «αισθητηριακή έκσταση» κατά την εμπειρία παρακολούθησης ενός αγώνα «που σε νοιάζει πολύ» όσο και τα μύρια αμφιλεγόμενα συστατικά που συνθέτουν την οπαδική ταυτότητα, η σύσταση της οποίας ξεκινά από πολύ νωρίς, όταν τα παιδάκια εμφανίζουν μια αξιοθαύμαστη και αξιοπερίεργη ευφράδεια συζητώντας για το ποδόσφαιρο. Εξαιτίας του δικού του ανίατου οπαδισμού πάντως, οι αναφορές στη Λίβερπουλ είναι ατέλειωτες και μακροσκελείς, ενώ δεν διστάζει να συνδέσει τη φιλοσοφία του Γερμανού προπονητή της ομάδας Γιούργκεν Κλοπ με το Είναι και Χρόνος του Χάιντεγκερ, εξαιτίας της εμμονής του πρώτου με τη σημασία της “στιγμής” σ’ έναν αγώνα αλλά και με τη σημασία της “πίστης”. Ο Κλοπ είναι “θρησκευάμενος” χριστιανός (λυπάμαι, κι εγώ τον συμπαθώ, αλλά είναι αλήθεια), ο Κρίτσλεϊ δεν είναι, αλλά, ευτυχώς, όπως πολλοί από μας, ανακάλυψε ότι το ποδόσφαιρο μπορεί άνετα να υποκαταστήσει τόσο τη θρησκευτική εμπειρία όσο και το σεξουαλικό ξεκαύλωμα, μεταξύ πολλών άλλων υπαρξιακών, συναισθηματικών και βιολογικών αναγκών.

21.6.18 – lifo

13

γραφειο τυπου και πληροφοριών (γτπ)

TalkoftheTown

ΝΙΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: ΘΕΛΟΥΜΕ Η ΜΟΙΡΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΝΑ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΟΥΣ Μια συζήτηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμονές των τουρκικών εκλογών.

στ ο ν γ ι α ν ν η π α ν τα ζ ο π ουλο

Συνέντευξη

Τ

14 lifo – 21.6.18

ο Προεδρικό Μέγαρο της Κύπρου βρίσκεται σε μια κατάφυτη έκταση της Λευκωσίας. Το πρωινό είναι ηλιόλουστο όταν περνώ τις πύλες του εμβληματικού κτιρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόκειται για ένα ιστορικό οικοδόμημα, το οποίο στέγασε το Κυβερνείο που μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου και την αναχώρηση του Άγγλου Κυβερνήτη το 1960 καθιερώθηκε ως το επίσημο Προεδρικό Μέγαρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και μερικά χρόνια αργότερα, συγκεκριμένα στις 15 Ιουλίου 1974, καταστράφηκε εξαιτίας του πραξικοπήματος εναντίον του Εθνάρχη Μακαρίου. Τα πάντα κάηκαν, εκτός από κάποιους τοίχους, που κι αυτοί υπέστησαν ζημιές από την πυρκαγιά. Ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα όπου κυριαρχούν βυζαντινά, γοτθικά, λίγα τουρκικά και κάποια τοπικά παραδοσιακά στοιχεία αρχιτεκτονικής. Όταν έφτασα, ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης είχε διαρκείς συσκέψεις, ενώ είχε συγκαλέσει υπουργικό συμβούλιο, κι έτσι βρήκα την ευκαιρία να ξεναγηθώ στους χώρους του κτιρίου. Από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνεσαι ότι διαχρονικά η σημασία του νησιού υπερέβαινε κατά πολύ το μικρό του μέγεθος. Παρατηρώ τη μακέτα του Προεδρικού Μεγάρου, όπως ήταν μετά το πραξικόπημα, τα σημάδια που υπάρχουν ακόμη από τις σφαίρες κατά την εισβολή των πραξικοπηματιών, το ορειχάλκινο άγαλμα του Μακαρίου στην είσοδο ύψους 3 μέτρων, αλλά και το παράθυρο από το οποίο διέφυγε. Επίσης, εντυπωσιάζομαι από τον μακρύ διάδρομο με τα αρχαία έργα τέχνης, τους καταπράσινους κήπους και τον εξωτερικό διάδρομο με τα ξύλινα παντζούρια και τις καμάρες. Στη συνέχεια με υποδέχεται στο σαλόνι του γραφείου του ο Νίκος Αναστασιάδης. Φιλόξενος, ευδιάθετος και φιλικός, προχωράμε στην αίθουσα συναντήσεων, όπου κυριαρχούν οι φωτογραφίες του από επίσημες συναντήσεις, τα έργα τέχνης που απεικονίζουν τον ίδιο, το τζάκι, οι προθήκες με δώρα, αλλά και ο πίνακας ζωγραφικής με τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Γεννημένος στο Πέρα Πεδί Λεμεσού το 1946, σημαντικό ρόλο στη ζωή του έπαιξαν και οι δύο γονείς του, αλλά ιδιαίτερη ήταν η παρουσία του

πατέρα του. Στα φοιτητικά του χρόνια υπήρξε ενεργό στέλεχος της Νεολαίας της Ένωσης Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου στη Νομική Αθηνών και αργότερα υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Νεολαίας του Δημοκρατικού Συναγερμού. Είναι ένας άνθρωπος που αγαπά πολύ τα σκυλιά (έχει δύο στο Προεδρικό Μέγαρο, τα οποία είχε βρει κακοποιημένα), είναι παρορμητικός, δίκαιος και διατηρεί αδιατάρακτα κάποιες καθημερινές συνήθειες. Του αρέσει το κυνήγι, αν και τελευταία το έχει εγκαταλείψει, αλλά και το ποδόσφαιρο, για το οποίο, όπως μου λέει, όσες φορές επιχείρησε να κάνει δήλωση, πλήρωσε και το ανάλογο πολιτικό κόστος. «Όταν δεν υπήρχαν κόμματα στην Κύπρο, υπήρχαν οι ομάδες που εξέφραζαν πολιτικά τους πολίτες» σημειώνει. Από τα μαθητικά του χρόνια είχε αποφασίσει ότι θα ακολουθούσε τον δρόμο της πολιτικής. Όπως υποστηρίζει στη συνομιλία μας, «η δογματική ιδεοληψία ανήκει στο παρελθόν, διότι ζούμε σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον και για να υπάρχεις μέσα σε αυτό χρειάζεται να διαθέτεις ευελιξία». Όταν τον ρωτώ αν μπορεί ένας Πρόεδρος να εκλεγεί χωρίς ρουσφέτια, μου απαντά: «Ουδέποτε χρησιμοποίησα το κράτος για να ευνοήσω το κόμμα από το οποίο προέρχομαι. Ποτέ μου δεν έκανα ευνοιοκρατικές προσλήψεις». Στη συνέντευξη που ακολουθεί συζητήσαμε για το Κυπριακό, τις εκλογές στη Τουρκία, την ΑΟΖ, την έξοδο της Κύπρου από το μνημόνιο, τους νέους, τις δύσκολες στιγμές, τον πολιτικό του μέντορα, αλλά και για το αν σήμερα έχουμε περάσει από το «Δεν Ξεχνώ» στο «δεν θέλουμε να θυμόμαστε».

— Για πολλά χρόνια το Σκοπιανό και το Κυπριακό χαρακτηρίζονται «εθνικά θέματα των χαμένων ευκαιριών». Πώς κρίνετε τη Συμφωνία των Πρεσπών; Παρά το γεγονός ότι η θέση μου είναι λεπτή και δεν θέλω να παρεμβαίνω στην προσπάθεια του Έλληνα πρωθυπουργού που επιδιώκει την

επίλυση των διαφορών με το γειτονικό κράτος, θα ήθελα να πω ότι πρόκειται για μια ιστορική στιγμή ανάμεσα στην Ελλάδα και στην ΠΓΔΜ, είτε το θέλουμε είτε όχι. Οι σχέσεις εξομαλύνονται, αποτρέπονται επιρροές τρίτων χωρών.

Aπό τη στιγμή που διαγράφεται οποιοδήποτε στοιχείο υποδηλώνει αλυτρωτισμό, η συμφωνία δημιουργεί προοπτικές για την Ελλάδα και, κυρίως, αποσοβεί άλλους κινδύνους.

— Την Κυριακή έχουμε κρίσιμες εκλογές στην Τουρκία. Τι ανησυχίες σάς δημιουργούν και πώς κρίνετε το ενδεχόμενο μιας νέας θητείας του Ταγίπ Ερντογάν; Έχετε σκεφτεί ένα χειρότερο σενάριο, ικανό να δημιουργήσει αναταραχές; Το θέμα είναι τι είδους πολιτική πρεσβεύουν είτε οι αντίπαλοι του Ερντογάν είτε ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος. Επομένως, το ζήτημα είναι αν είναι διατεθειμένος να αλλάξει τα μέχρι σήμερα ισχύοντα τα οποία δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα της χώρας του, και πιο συγκεκριμένα των Τουρκοκυπρίων. Όποιος κι αν εκλεγεί, αυτό που μας απασχολεί είναι η αλλαγή της ρητορικής και της πολιτικής των εντάσεων. Η ανησυχία μας είναι μήπως όσα καταγράφονται προεκλογικά συνεχιστούν και μετεκλογικά.

— Είστε αισιόδοξος ότι αυτό το σενάριο μπορεί να ευοδωθεί; Έτσι όπως καταγράφονται τα δεδομένα, δεν μπορείς να δηλώνεις αισιοδοξία ή απαισιοδοξία. Εκδηλώνεις την ανησυχία σου για το αν θα εξακολουθήσει να ισχύει η ίδια πολιτική.

— Ο μεγαλοϊδεατισμός του Ερντογάν δεν μπορεί να αυξήσει την ένταση; Εντάσσεται στη ρητορική που απορρίπτεται και δημιουργεί κινδύνους. Εάν το όραμά του είναι η αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι το 2023, μιλάμε, όπως αντιλαμβάνεστε, για επικίνδυνα παιχνίδια. Βέβαια, πιστεύω ότι άλλο η ρητορική κι άλλο η πολιτική στην πράξη. Επίσης, πολλά θα εξαρτηθούν και από τις σχέσεις που θα διατηρήσει με την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Είναι μια σύγκρουση που προεκλογικά φαίνεται να μην ευνοεί τους στόχους που έχει θέσει.

Καταγγέλλεται η ισλαμοποίηση είτε με τον διορισμό των ιμάμηδων, είτε με την ανέγερση τζαμιών, είτε με τη δημιουργία θρησκευτικών σχολείων, κάτι που δεν συνηθιζόταν ποτέ στους Τουρκοκυπρίους. Ήταν απόλυτα ταυτισμένοι με το κοσμικό κράτος και, παρόλο που ασπάζονται τον μουσουλμανισμό, πάντοτε ήταν μετριοπαθείς, χωρίς να διακρίνονται για το στοιχείο του φανατισμού. Όλα αυτά τα γεγονότα μας ανησυχούν.

όποια συντάγματα, προκειμένου όμως να επιτευχθεί η ειρήνη, η ομαλότητα και ένα κλίμα συνεργασίας, θα πρέπει, πριν και πάνω απ’ όλα, να κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ Άγκυρας και Τουρκοκυπρίων.

— Ήδη εγείρονται αμφισβητήσεις και για την ΑΟΖ. Τι έχετε σκοπό να κάνετε για να αντιμετωπίσετε τις αξιώσεις της Άγκυρας; Πρώτον, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει έναν ενεργειακό σχεδιασμό έτσι ώστε οι αδειοδοτηθείσες εταιρείες να προέρχονται από ισχυρά κράτη, τα οποία θα προασπίσουν και τα δικά τους συμφέροντα, π.χ. Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, έχουμε αναπτύξει άριστες σχέσεις με τις χώρες της περιοχής, Ιορδανία, Αίγυπτο, Λίβανο, Ισραήλ, Παλαιστίνη, αλλά και χώρες του Αραβικού Κόλπου, ώστε να δημιουργήσουμε μια ασπίδα και να διασφαλίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Ουδέποτε είπαμε ότι ο φυσικός πλούτος του νησιού ανήκει στους Ελληνοκυπρίους, ανήκει στο κυπριακό κράτος και σε όλους αυτούς που κατοικούν νομίμως σε αυτήν τη χώρα, άρα και στους Τουρκοκυπρίους. Έχουμε καταθέσει σχετικό νομοσχέδιο που προνοεί για τη δημιουργία Εθνικού Ταμείου στα πρότυπα του νορβηγικού, ώστε να μην καταχραστεί κανείς τον πλούτο αυτό αλλά και τον τρόπο που θα γίνεται η κατανομή, με την ενίσχυση και της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Συγκεκριμένα, το 6% του προϋπολογισμού θα διατίθεται για σκοπούς υποδομών και ανάπτυξης, και από αυτό τα 5/6 θα δίνονται στην τουρκοκυπριακή συνιστώσα πολιτεία και το 1/6 στην ελληνοκυπριακή. Αυτό θα συμβαίνει έως ότου οι Τουρκοκύπριοι φτά-

γραφειο τυπου και πληροφοριών (γτπ)

ντοτε προϋποθέτει συναίνεση και των δύο και όχι εμμονή της τουρκοκυπριακής πλευράς στη διατήρηση των δεσμών με την Τουρκία. Εμείς αποσκοπούσαμε στη δημιουργία συνθηκών που να μας κάνουν να νιώθουμε ότι, απεξαρτημένοι από την όποια επιρροή τρίτης χώρας, μπορούμε να λειτουργήσουμε. Αποτύχαμε, όμως, επειδή κατά τη διάρκεια των συνομιλιών η Τουρκία δεν άλλαξε ούτε τη θέση της ούτε τη στάση της, κι έτσι οι συνομιλίες οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο. Πρέπει να συνειδητοποιήσει η Τουρκία ότι δεν μπορεί ένα ανεξάρτητο κράτος να είναι σε ομηρία. Θέλουμε η μοίρα της Κύπρου να ορίζεται και να δημιουργείται από τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους. Σε αυτό αποσκοπούσαμε με την κατάργηση των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων και με τα χρονοδιαγράμματα αποχώρησης ακόμη και των συμφωνημένων αγημάτων που θα παρέμεναν. Όλη η προσπάθεια ναυάγησε για να μη μετατραπεί η Κύπρος σε προτεκτοράτο της Τουρκίας.

— Μήπως, τελικά, ο χρόνος έχει δείξει ότι είναι πιο ωφέλιμο να δημιουργηθούν δύο ανεξάρτητα κράτη αντί για διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία; Θα ήταν αδιανόητο αυτήν τη στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία, έχοντας στη βάση της όσα έχουν συμφωνηθεί στο παρελθόν, δηλαδή την επανένωση της Κύπρου μέσω μιας διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας, να συζητάμε κάτι διαφορετικό. Όμως, λαμβάνοντας υπόψη τις αξιώσεις των Τούρκων, τις αρνητικές συνέπειες της παράτασης του αδιεξόδου, θα ήταν καλό να προβληματιστεί η ελληνοκυπριακή ηγεσία, η κυβέρνηση και οι πολιτικές δυνάμεις ως προς το πώς αντιμετωπίζεται η τουρκική αδιαλλαξία, η αδυναμία επίτευξης λύσης, αλλά και το πώς θα υπάρξει η αναγκαία ειρήνη και σταθερότητα στην Κύπρο.

— Η μη λύση μήπως δημιουργεί περισσότερα προβλήματα, ακόμη και προσάρτησης εδαφών από την Τουρκία, ή θέματα όπως η διαφορά ώρας ανάμεσα σε δύο κοινότητες που κατοικούν στο ίδιο νησί; Αυτό το οποίο αναφέρετε, η διαφορά ώρας, είναι ένα από τα στοιχεία που δείχνουν την επιρροή της Άγκυρας στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και ένας ακόμη λόγος που επιμένω πως δεν μπορεί να γίνει δεκτή η αξίωση των Τουρκοκυπρίων για θετική ψήφο στη λήψη αποφάσεων εκ μέρους της κεντρικής κυβέρνησης που θα προέκυπτε από τη συμφωνία. Αυτό που έχω δεχτεί είναι ότι θα μπορούσε να δοθεί αυτό το δικαίωμα της θετικής ψήφου, αν και εφόσον οι αποφάσεις της κυβέρνησης θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την τουρκοκυπριακή κοινότητα, δηλαδή να λαμβάνει αποφάσεις η κεντρική κυβέρνηση σε βάρος της μιας κοινότητας. Όλα αυτά, φυσικά, με την προϋπόθεση ότι θα υπήρχε επαρκής μηχανισμός επίλυσης των διαφορών για να μην παραλύσει το κράτος.

— Εσείς δέχεστε την εναλλασσόμενη προεδρία; Είναι κάτι το οποίο είχε συμφωνηθεί να γίνει αποδεκτό από το παρελθόν υπό την προϋπόθεση ότι θα τερματίζονταν οι εγγυήσεις, τα επεμβατικά δικαιώματα και η παρουσία του τουρκικού στρατού. Μόνο έτσι θεωρώ ότι δημιουργούμε ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, ένα κανονικό κράτος, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι οι Κύπριοι θα αποφασίζουν για την τύχη τους και όχι κάποιοι τρίτοι. Αυτό που επίσης είχε συμφωνηθεί από την προηγούμενη προεδρία είναι η διασταυρούμενη-σταθμισμένη ψήφος, δηλαδή για να εκλεγεί κάποιος χρειάζεται ένα ποσοστό θετικών ψήφων από την άλλη κοινότητα. Αυτό απέκλειε όσους ακραίους ενδιαφέρονται μόνο για τη δική τους κοινότητα κι έτσι θα επικρατούσαν οι μετριοπαθείς που δεν αγνοούν την άλλη κοινότητα. Η εκ περιτροπής προεδρία δεν είναι κάτι που συνηθίζεται στα

γραφειο τυπου και πληροφοριών (γτπ)

Δηλαδή, αν η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ έχει συνέχεια μετεκλογικά, δεν θα είναι τόσο εύκολο όσο πιστεύει ο ίδιος. Όλα μαρτυρούν μια επεκτατική πολιτική της Τουρκίας και καταγράφονται συμπεριφορές απρόβλεπτες. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι υπάρχει και το πρόβλημα της οικονομίας. Δεν μπορείς να παίζεις με τον ευαίσθητο τομέα της οικονομίας απειλώντας ή δημιουργώντας ένα κλίμα εμπόλεμης ατμόσφαιρας.

— Στην τουρκοκυπριακή κοινότητα παρατηρείται έντονη ισλαμοποίηση. Πώς το σχολιάζετε; Αναμφισβήτητα, μας δημιουργεί έντονη ανησυχία. Πρόκειται για μια πολιτική που όντως ακολουθείται και γι’ αυτό υπάρχουν αντιδράσεις από τους Τουρκοκυπρίους, οι οποίοι είναι άνθρωποι διαφορετικής νοοτροπίας, αλλά και από τους φιλικά προσκείμενους στην Τουρκία. Για παράδειγμα, ο διορισμός των ιμάμηδων είναι μια καθαρή εμπλοκή στα εσωτερικά της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Επιπρόσθετα, καταγγέλλεται η ισλαμοποίηση είτε με τον διορισμό αυτών, είτε με την ανέγερση τζαμιών, είτε με τη δημιουργία θρησκευτικών σχολείων, κάτι που δεν συνηθιζόταν ποτέ στους Τουρκοκυπρίους. Ήταν απόλυτα ταυτισμένοι με το κοσμικό κράτος και, παρόλο που ασπάζονται τον μουσουλμανισμό, πάντοτε ήταν μετριοπαθείς, χωρίς να διακρίνονται για το στοιχείο του φανατισμού. Επομένως, όλα αυτά τα γεγονότα μας ανησυχούν.

— Δεν παρατηρείται, όμως, καμία διεθνής αντίδραση για όλα αυτά που αναφέρετε. Δυστυχώς. Παρακολουθώντας και αναλύοντας τις συμπεριφορές κάποιων, καταγράφεται ένας ανταγωνισμός, είτε σε επίπεδο οικονομικό είτε σε επίπεδο προσεταιρισμού μιας πολεμικής μηχανής. Η Ρωσία ακολουθεί μια πολιτική προκειμένου να απομακρύνει την Τουρκία από τους συμμάχους, η Ευρώπη διατηρεί οικονομικά συμφέροντα, έχει επενδύσεις, αλλά και τον κίνδυνο των προσφυγικών ροών, και οι ΗΠΑ δεν θέλουν να χάσουν έναν στρατηγικό εταίρο. Όλο αυτό το αξιοποιεί επί του παρόντος η Τουρκία. Αν συνεχιστεί όμως αυτή η πολιτική επιθέσεων και πειραματισμών με συμμαχίες, έχω την εντύπωση ότι κάποια στιγμή όλα τούτα θα δημιουργήσουν ένα αρνητικό περιβάλλον για την Τουρκία.

— Τελικά, χάθηκε άλλη μια ευκαιρία στη διάσκεψη του Κραν-Μοντανά; Είχαν δημιουργηθεί οι κατάλληλες προοπτικές και το πιο σημαντικό ήταν οι παράμετροι που έθεσε ο γενικός γραμματέας και έγιναν για πρώτη φορά δεκτές. Η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς ήταν να αναδειχθεί η σημασία που έχει ο τερματισμός αναχρονιστικών εγγυήσεων, μονομερών επεμβατικών δικαιωμάτων και της παρουσίας κατοχικού στρατού. Δηλαδή θα έπρεπε να υπάρξει δραστική μείωση των στρατευμάτων από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης και στη συνέχεια ο αριθμός των δυνάμεων να μειωθεί στα επίπεδα του 1960 και ταυτόχρονα να έχει συμφωνηθεί το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης και οι μηχανισμοί εποπτείας, από τη στιγμή που η Τουρκία με την παρουσία στρατού και με τον οικονομικό έλεγχο της τουρκοκυπριακής κοινότητας δεν αφήνει περιθώρια για μια τουρκοκυπριακή ψήφο, διότι κατά βάθος θα ήταν τουρκική. Συνεπώς, η προοπτική να είναι βιώσιμο το κράτος εκμηδενίζεται. Στο Κραν-Μοντανά ο γενικός γραμματέας προέταξε την ανάγκη να καταργηθούν οι εγγυήσεις και το μονομερές επεμβατικό δικαίωμα και να αντικατασταθούν με έναν αποτελεσματικό μηχανισμό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κύπρος είναι μέλος του ΟΗΕ αλλά και της Ε.Ε. Επίσης, να γίνει κάθετη μείωση των κατοχικών στρατευμάτων και εν συνεχεία διάλογος για τερματισμό της παρουσίας τους. Μια συμφωνία πά-

Δεν αδικώ όσους έχουν απογοητευτεί εδώ και 44 χρόνια. Όλοι οι Πρόεδροι απέτυχαν, όχι γιατί δεν το ήθελαν αλλά γιατί είχαν απέναντί τους μια αδιάλλακτη χώρα, η οποία, λόγω δύναμης, αξιώνει να επιβάλει τη δική της λύση, που δεν συνάδει με τα συμφέροντα της ελληνοκυπριακής κοινότητας.

Eπάνω. Με τον δίδυμο αδερφό του Πάμπο Αναστασιάδη και την αδερφή του Φωτεινή. Κάτω. Με τη σύζυγό του κ. Άντρη Μουστακίδη, τις δύο κόρες του Έλσα και Ινώ, καθώς και τα τέσσερα εγγόνια του Άντυ, Νικόλα, Γιώργο και Νίκο.

21.6.18 – lifo

15

Ο κήπος του Προεδρικού Μεγάρου και τα σημάδια από τις σφαίρες κατά την εισβολή των πραξικοπηματιών στις 15/07/1974.

Η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε ως μικρή και ευάλωτη οικονομία της οποίας η κατάσταση δεν θα είχε συνέπειες στις άλλες χώρες, ως πείραμα της νέας πολιτικής για τη διάσωση τραπεζών.

16 lifo – 21.6.18

σουν στο 85% του βιοτικού επιπέδου της ελληνοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας. Συνεπώς, η πολιτική που ακολουθούμε είναι αξιοποίηση του φυσικού πλούτου με τη γνώση ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν το μερίδιο που τους αναλογεί, σύμφωνα με την πληθυσμιακή αναλογία.

— Μιλάτε για συνεκμετάλλευση; Όχι, δεν πρόκειται για συνεκμετάλλευση αλλά για διαχείριση από το κράτος των πόρων που διαθέτει και κατανομή με βάση όσα έχουν συμφωνηθεί ή μη, παραγνωρίζοντας το ποσοστό που αναλογεί στους Τουρκοκυπρίους λόγω της πληθυσμιακής αναλογίας.

— Ο Ερντογάν, πάντως, ήδη το έχει θέσει ρητά ότι χωρίς τη συγκατάθεση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου και της Τουρκίας δεν μπορεί να γίνει κανένα βήμα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Δεν θεωρώ ότι υπάρχουν προοπτικές συνεκμετάλλευσης με την Τουρκία και αυτό ενισχύει την άποψη που σας ανέφερα προηγουμένως, γιατί η θετική ψήφος εφ’ όλης της ύλης των Τουρκοκυπρίων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Αν σήμερα είχαμε ένα ομοσπονδιακό καθεστώς και καλούμασταν να αποφασίσουμε αν θα πουλούσαμε φυσικό αέριο στην Αίγυπτο, η απάντηση θα ήταν όχι από πλευράς Τουρκοκυπρίων, διότι αυτό που ενδιαφέρει την Τουρκία είναι να γίνει εκείνη ο ενεργειακός κόμβος για την Ευρώπη. Για παράδειγμα, στην κατασκευή του αγωγού EastMed που θα ενώνει το Ισραήλ και την Κύπρο με την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη η Άγκυρα επιδιώκει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο, λέγοντας ότι πρέπει ο αγωγός να περάσει από την Τουρκία. Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να αποφασίσει το κυπριακό κράτος ώστε να αξιοποιήσει τον φυσικό του πλούτο; — Η Κύπρος βγήκε από το Μνημόνιο κι έχει πλέον ρυθμό ανάπτυξης 4%. Τι απαντάτε στις κατηγορίες ότι υπήρξε και ένα μεγάλο κόστος από αυτή την ιστορία με το «κούρεμα» των καταθέσεων; Η επιτυχία οφείλεται στη συλλογικότητα. Πρέπει να πω ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις και τα συνδικαλιστικά όργανα όσο και ο ίδιος ο κυπριακός λαός, ο οποίος έχει κάνει θυσίες, έδειξαν μια πρωτόγνωρη ωριμότητα. Ξέρετε, αυτό είναι χαρακτηριστικό των Κυπρίων, αφού κάτι ανάλογο έγινε και μετά την Εισβολή, όταν σε χρόνο μηδέν είχαμε επιτύχει ένα οικονομικό θαύμα. Η συμβολή των κομμάτων της αντιπολίτευσης ήταν καθοριστική στις μνημονιακές δεσμεύσεις και στην ψήφιση αυτών των νομοσχεδίων, ώστε σήμερα να καταγράφουμε μια σταθερή ανάπτυξη της τάξης του 4%. Το σημαντικό όμως είναι ότι μέσα από διαβουλεύσεις με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις μέχρι το 2023 θα έχουν αποκατασταθεί πλήρως οι όποιες περικοπές μισθών, συντάξεων. Δεν έγινε καμία αύξηση φόρων, αντίθετα είχαμε κατάργηση φόρων,

όπως ο φόρος ακίνητης περιουσίας, ο ΦΠΑ. Δόθηκαν φορολογικά κίνητρα, ενισχύθηκαν οι επενδύσεις και η ανεργία από το 16% έχει μειωθεί στο 8%. Κι ελπίζω ότι μέχρι το 2020 θα έχουμε μπει σε ρυθμό πλήρους απασχόλησης. Όμως νιώθω την ανάγκη να πω ότι αν είχε γίνει αποδεκτή από τη Βουλή η πρώτη απόφαση του Eurogroup θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα, δεν θα είχαμε τις συνέπειες της δεύτερης απόφασης. Δεν αποδίδω ευθύνες, γιατί το κλίμα ήταν έντονο και ευνοούσε το «όχι». Όμως η λύση που είχε προταθεί τότε έλεγε ότι θα επιβαλλόταν ένα τέλος σε όλες τις καταθέσεις, το κόστος της οποίας δεν θα υπερέβαινε τους τόκους των 18 μηνών για τις καταθέσεις κάτω των 100.000 και τους τόκους δύο χρόνων για καταθέσεις άνω των 100.000. Τι συνέβη; Αυτό που από την αρχή επιδίωκαν οι εταίροι μας, θέλοντας να δοκιμάσουν ένα νέο σύστημα αντιμετώπισης τραπεζικών κρίσεων μέσω αυτοχρηματοδότησης, το λεγόμενο «bail in», το οποίο εφαρμόστηκε πρώτη φορά στην Κύπρο. Η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε ως μικρή και ευάλωτη οικονομία της οποίας η κατάσταση δεν θα είχε συνέπειες στις άλλες χώρες, ως πείραμα της νέας πολιτικής για τη διάσωση τραπεζών. Κι έτσι φτάσαμε στη δεύτερη απόφαση, που ήταν πολύ χειρότερη από την πρώτη. Βάλαμε μυαλό, έγινε αποδεκτή από τη Βουλή και συνεχίσαμε. Ευτυχώς, το κακό επανορθώθηκε με τη συνεργασία των πολιτικών δυνάμεων που επιτεύχθηκε αργότερα.

— Είχατε πει ότι σήμερα λείπει η επαναστατικότητα από τους νέους. Γιατί ένας νέος να ασχολείται με την πολιτική σήμερα; Δεν χρειάζεται να είναι ενεργός, απλώς να μην κάνει αποδεκτό αυτό που δεν δέχεται. Αντί της αποχής και της αδιαφορίας θα ήταν προτιμότερο να αξιώνει επαναστατικά αυτό που θέλει, δηλαδή να φέρει προ των ευθυνών τους τις πολιτικές δυνάμεις και την κυβέρνηση. Η αδιαφορία ενθαρρύνει τη συνέχιση και την επικράτηση ενός κατεστημένου, αλλά και πολιτικών αντιλήψεων που ανήκουν στο παρελθόν. Η απογοήτευση δεν θα πρέπει να οδηγεί στο περιθώριο αλλά στο κέντρο.

— Ποιον πολιτικό της Κύπρου είχατε ως πρότυπο; Τον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος ήταν ο πολιτικός μου μέντορας. Από κείνον κρατώ τη μετριοπάθεια, την ανοχή και την ανεξικακία. Στην πολιτική, αν κρατάς κακίες, σημαίνει ότι δεν ταιριάζεις γι’ αυτόν το χώρο. Το κληροδότημα του Κληρίδη ήταν να μην κάνει διακρίσεις μεταξύ φίλων και αντιπάλων. Δεν υπάρχουν οι «δικοί σου» και οι «εχθροί σου».

— Θυμάστε τι κάνατε την ημέρα της Εισβολής στην Κύπρο; Τότε ασκούσα δικηγορία. Θυμάμαι ότι ξυπνήσαμε από τις σειρήνες. Κατατάχθηκα αμέσως στον στρατό, όταν εκλήθη η εφεδρεία,

και υπηρέτησα για τρεις μήνες. Το τάγμα όπου ανήκα στην Λεμεσό δεν κλήθηκε να συμμετάσχει σε κάποια πολεμική μάχη αλλά υπηρέτησα την πατρίδα μου όπως όφειλα να πράξω. Η σύζυγός μου ήταν έγκυος στην πρώτη μας κόρη και έφυγε για το χωριό της μητέρας μου, το Πέρα Πεδί, για να είναι προστατευμένη σε περίπτωση που οι βομβαρδισμοί επηρέαζαν και την πόλη της Λεμεσού.

— Τι σας λείπει σήμερα; Η ιδιωτική ζωή και η προσωπική ελευθερία. Όταν ήμουν φοιτητής, έλεγα ότι ο μόνος λόγος να οδηγηθώ στην αυτοκτονία ήταν να με βάλεις φυλακή και να χάσω την ελευθερία μου. Τελικά, αυτοφυλακίστηκα εθελούσια. Ως υπόδικος συνοδεύομαι παντού, μήπως και δραπετεύσω (γέλια). Τουλάχιστον, κλέβω λίγο χρόνο για να βλέπω τα εγγόνια μου. Η μεγάλη μου εγγονή δεν αξιώνει απλώς να πάω να τη δω στο θεατρικό στο οποίο θα συμμετάσχει τις επόμενες μέρες αλλά διαδίδει και ότι πρέπει να πουληθούν όλα τα εισιτήρια επειδή θα έρθει ο παππούς της.

— Μια πολύ δύσκολη στιγμή που δεν ξεχνάτε; Πριν από λίγες μέρες έχασα τη μητέρα μου, η οποία βέβαια έφυγε πλήρης ημερών και έζησε τη χαρά της εκλογής μου αλλά και της επανεκλογής μου στην προεδρία. Όμως τον πατέρα μου τον έχασα προ πολλών ετών και δεν έζησε αυτήν τη χαρά (συγκινείται). Πάντως, εκτός από την απώλεια αγαπημένων προσώπων, δύσκολες είναι και οι στιγμές που καλείσαι να πάρεις κρίσιμες αποφάσεις, αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος. Το 2004, για παράδειγμα, υποστήριξα το Σχέδιο Ανάν, μια απόφαση που πήγε κόντρα σε ένα ισχυρό αντίθετο ρεύμα.

— Τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή; Να αγαπάς, να ανέχεσαι και να είσαι ωφέλιμος.

— Κλείνοντας, μήπως από το «Δεν Ξεχνώ» περάσαμε στο «δεν θέλουμε να θυμόμαστε»; Είναι μια τραγική αλήθεια, με την έννοια ότι κάπου ξεχάσαμε το «Δεν Ξεχνώ». Κάπου ξεχάσαμε τις συνέπειες των αδιεξόδων και της παράτασης της απαράδεκτης κατάστασης που επικρατεί σήμερα. Θέλω να πιστεύω πως αν δοθεί η ευκαιρία, ο κόσμος πάλι θα αφυπνιστεί. Δεν αδικώ όσους έχουν απογοητευτεί εδώ και 44 χρόνια. Όλοι οι Πρόεδροι απέτυχαν, όχι γιατί δεν το ήθελαν αλλά γιατί είχαν απέναντί τους μια αδιάλλακτη χώρα, η οποία, λόγω δύναμης, αξιώνει να επιβάλει τη δική της λύση, που δεν συνάδει με τα συμφέροντα της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Είμαστε μια χώρα αναγνωρισμένη ως κράτος-μέλος της Ε.Ε. που καταφέρνει να επιβιώνει μέσα από τις δυσκολίες και το δίλημμα είναι κατά πόσο μπορείς να θυσιάσεις αυτό που έχεις για κάτι άγνωστο ή για κάτι που λόγω απαιτήσεων φαίνεται ότι μπορεί να σε οδηγήσει στο άγνωστο. ¶

21.6.18 – lifo

17

TalkoftheTown

ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣΑΘΗΝΑΣ

Όλα όσα μας ενοχλούν και πρέπει να αλλάξουν στην Αθήνα. από th lifo team

©ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

1 ΜΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΞΕΝΑΓΕΙ ΣΤΑ ΤΕΊΧΗ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ

UrbanLife

α π ό τ ο ν γ ιά ν ν η π αν τα ζό π ουλο

Το «Walk the Wall Athens» προσφέρει μία μοναδική περιήγηση στην αρχαία ιστορία της πόλης.

18 lifo – 21.6.18

Η Αθήνα δεν χαρακτηρίζεται τυχαία τόπος των αιφνιδιασμών. Η μνήμη της πόλης αποτυπώνεται σε κάθε διαδρομή που διαθέτει διάσπαρτους φανερούς και αθέατους αρχαιολογικούς θησαυρούς. Η Ιστορία, ο πολιτισμός και οι μεταμορφώσεις της πρωτεύουσας στη διάρκεια των ετών δημιουργούν μια έντονη ώσμωση μεταξύ του χθες και του σήμερα. Πόσα όμως γνωρίζουν οι Αθηναίοι για τα αρχαία τείχη της Αθήνας; Πού μπορεί να τα δει κανείς στη σημερινή πόλη; Είναι επισκέψιμα; Η Εταιρεία Μελετών Αρχαίας Τοπογραφίας ΔΙΠΥΛΟΝ δημιούργησε τη νέα δίγλωσση εφαρμογή «Walk the Wall Athens», η οποία είναι διαθέσιμη χωρίς χρέωση για smartphones και tablets. Η εφαρμογή αυτή προσφέρει στον χρήστη τη μοναδική εμπειρία να περιηγηθεί κατά μήκος των αρχαίων τειχών της Αθήνας, όπως αυτά αποκαθίστανται με βάση τα πρόσφατα αρχαιολογικά ευρήματα. Ένα συννεφιασμένο πρωινό συμμετείχα σε αυτή την ιδιαίτερη ξενάγηση που επικεντρώνεται στα ίχνη του αρχαίου τείχους στο κέντρο της Αθήνας. Το «Walk the Wall Athens» είναι μια καινοτόμος εφαρμογή που επιτρέπει στον χρήστη να ανασύρει το αρχαίο τείχος της Αθήνας από τη λήθη και με αφορμή τα απομεινάρια του να περιπλανηθεί στο παρελθόν. «Το Θεμιστόκλειο Τείχος περιβάλλει την πόλη της Αθήνας σαν μια ιστορική αλυσίδα. Οι περιοχές που διατρέχει συνδέονται συχνά με αναφορές στις αρχαίες γραπτές πηγές και καθεμία αρχαιολογική θέση που επισκέπτεται ο χρήστης έχει τη δική της συμμετοχή στην ιστορία της πόλης. Σε κάθε βήμα επάνω στα αρχαία τείχη διαπιστώνει κανείς το ακριβές όριο της αρχαίας πόλης σε μια αδιάλειπτη συνέχεια από τα κλασικά χρόνια (5ος αι. π.Χ.) έως την πρώιμη βυζαντινή περίοδο (6ος αι. μ.Χ.), δηλαδή σε μια πορεία περίπου 1.000 ετών» λέει η αρχαιολόγος και ξεναγός μας Αννίτα Θεοχαράκη. Οι ανασκαφές του αρχαίου τείχους άρχισαν στα μέσα του 19ου αιώνα και συνεχίζονται μέχρι σήμερα, ενώ από την ξενάγηση διαπιστώνω ότι τα τείχη έχουν διατηρηθεί με διάφορους τρόπους: σε υπόγεια κτιρίων, σε κατάχωση, σε υπαίθριους ή ακάλυπτους χώρους οικοπέδων ή κάτω από γυάλινα δάπεδα. Η διαδρομή μας είχε ως αφετηρία τη διασταύρωση των οδών Αιόλου και Σοφοκλέους, όπου βρίσκεται το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, κάτω από το οποίο έχουν αποκαλυφθεί όλα τα στοιχεία της οχύρωσης, δηλαδή το τείχος, η εσωτερική «περιφερική» οδός, το προτείχισμα, η τάφρος με το ανάλημμά της και η εξωτερική «περιφερική» οδός. Επίσης, έχουν βρεθεί ίχνη

αυλάκων για τροχούς άμαξας, ενώ υπολογίζεται ότι εκεί ήταν η πύλη που οδηγούσε στις Αχαρνές. Τέλος, έχουν αποκαλυφθεί εργαστηριακά στρώματα, ορθογώνια κτιστή δεξαμενή υστερορωμαϊκών χρόνων με πλακοστρωμένο δάπεδο, κλίμακα καθόδου καθώς και πήλινος αγωγός. Όπως μας πληροφορεί η κ. Θεοχαράκη, τα τείχη οριοθετούσαν τις λειτουργίες της πόλης και χρησίμευαν ως οχυρωματικές κατασκευές για την αντιμετώπιση κινδύνων και την προστασία της πόλης. Στη συνέχεια, κατευθυνόμαστε στην οδό Αριστείδου και στο υπόγειο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, όπου διατηρείται τμήμα του τείχους και του προτειχίσματος. Η πιο εντυπωσιακή στάση της διαδρομής μας ήταν χωρίς αμφιβολία η είσοδος στη Στοά Ανατολή. Κατεβαίνοντας σε αυτή την ξεχασμένη στοά διακρίνουμε σημεία των αρχαίων τειχών ακόμη και μέσα σε κατάστημα τυπογραφίας. Λίγα μέτρα πιο πέρα, στην οδό Δραγατσανίου 6, στο υπόγειο μιας εταιρείας γραφείων, οι εικόνες που αντικρίζουμε είναι σπάνιες. Κατά μήκος ενός διαδρόμου της κάποτε ζωντανής εμπορικής στοάς με τα πολλά μαγαζιά που σήμερα είναι όλα κλειστά, στέκει επιβλητικά ένα μεγάλο τμήμα ολόλιθου τείχους των μέσων του 4ου αι. π.Χ. Τέλος, πηγαίνουμε προς την πλατεία Κλαυθμώνος και τα γραφεία του ΤΣΜΕΔΕ, όπου έχουν έρθει στο φως αρχιτεκτονικά απομεινάρια κτισμάτων διαφόρων οικοδομικών φάσεων που χρονολογούνται από την υστεροκλασική εποχή έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους. Απέναντι, στο κέντρο της πλατείας, ανάμεσα σε χαρτόκουτα αστέγων, έντονη δυσοσμία και πλήρη εγκατάλειψη, διαφαίνονται τμήματα της οχύρωσης και ενός πύργου που είχαν ανακαλυφθεί όταν κατασκευαζόταν το υπόγειο πάρκινγκ, το οποίο σήμερα είναι ανενεργό και στους χώρους του υπάρχει τμήμα του προτειχίσματος. Τα τμήματα αυτά αποσπάστηκαν από το αρχικό τους σημείο, μεταφέρθηκαν και επανατοποθετήθηκαν στο επίπεδο της πλατείας, όπου και τα συναντάμε σήμερα. Συνεπώς, η εφαρμογή «Walk the Wall Athens», η οποία περιλαμβάνει έναν διαδραστικό χάρτη με 35 σημεία ενδιαφέροντος, ακριβείς συντεταγμένες που επιτρέπουν στον χρήστη να εντοπίσει τα αρχαία κατάλοιπα, ηχητική περιήγηση για κάθε σημείο, πλούσιο εικονογραφικό υλικό και σημαντικές πληροφορίες για την οχύρωση των Αθηνών, σου μαθαίνει την ίδια σου την πόλη και λειτουργεί ως μια χρήσιμη χρονομηχανή που σε ταξιδεύει στην Ιστορία, στον πολιτισμό και στη συλλογική μνήμη.

αυτοκίνητα με το στέρεο στη διαπασών

Τροχοφόρα με ηχητικά συστήματα που θα ζήλευε και το Μέγαρο Μουσικής να παίζουν στη διαπασών! Τι μουσικές παίζουν; Ε, συνήθως δεν θέλει και μεγάλη φαντασία. Εντάξει, πάντα υπήρχαν οι εποχούμενοι «ελεύθεροι σκοπευτές» και οι καψούρηδες που δεν ησυχάζουν αν δεν μάθουν τον πόνο τους μέχρι και στην Ανταρκτική, όμως το κακό έχει πια παραγίνει και δεν αφορά μόνο τις «μεγάλες» ώρες αλλά και μέρα μεσημέρι, στο κέντρο αλλά και σε πολλές γειτονιές της Αθήνας. Πολλοί μάλιστα το κάνουν σχεδόν καθημερινά, με σατανική ακρίβεια στην αναμενόμενη ώρα της (εκκωφαντικής) ενόχλησης. Το χειρότερο όμως είναι πως «άσυλο» φαίνεται να τους έχει δώσει και η Τροχαία, αντί να πιάσει να κόψει καμιά ξεγυρισμένη κλήση στους ανοικονόμητους αυτούς και δυνάμει επικίνδυνους οδηγούς.

2

η εγκατάλειψη της οικίας του ναπολέοντα λαπαθιώτη Το διώροφο νεοκλασικό στη

συμβολή των οδών Οικονόμου και Κουντουριώτου στα Εξάρχεια, όπου έβαλε τέλος στη ζωή του ο σημαντικός Έλληνας ποιητής του Μεσοπολέμου, μαραζώνει παρατημένο και εγκαταλειμμένο.

3

μια ετοιμόρροπη στάση λεωφορείων Η

στάση στη γωνία Χαριλάου Τρικούπη και Δερβενίων, όχι επειδή γέρνει τόσο κομψά, χωρίς να επισκευάζεται ή να περιποιείται, έστω, κάποιος τον αυτοφυή κρεμαστό κήπο της, αλλά επειδή δεν έχει μετονομαστεί ακόμα σε στάση Πίζα.

Στείλτε μας τις δικές σας ιστορίες στο loveathens@lifo.gr

25 με τον

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΤΖΟΥΜΑ Μια συζήτηση (σε ταξί) με τον ιδιοφυή ηθοποιό και ραδιοφωνικό παραγωγό για την παράσταση «Άγγελος Εξολοθρευτής» που ανεβάζει η Άντζελα Μπρούσκου.

Ο Κωνσταντίνος Τζούμας εμφανίζεται πολύ επιλεκτικά στο θέατρο τα τελευταία χρόνια. Ο Άγγελος Εξολοθρευτής, που βασίζεται στην ταινία του Μπουνιουέλ και σκηνοθετεί σε δική της διασκευή η Άντζελα Μπρούσκου, ήταν μια ελκυστική πρόταση γι’ αυτόν. «Πήρα την απόφαση να πω “ναι”, παρόλο που τελευταία δεν πολυσυμμετέχω στο θέατρο, γιατί είδα τον χειμώνα την Έντα Γκάμπλερ στο Μπάγκειον και ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση» λέει. Μια ανάγνωση προσωπική της, ιδιαίτερη, που μου έκανε εντύπωση. Τότε μου είπε, λοιπόν, να συμμετάσχω και είπα “Μπουνιουέλ μαζί σου; Ναι”. Η ίδια έχει δουλέψει με τους ηθοποιούς, βάσει του σεναρίου – το έργο είναι η μεταφορά του σεναρίου, όχι της ταινίας, η οποία είναι η άποψη του Μπουνιουέλ, κάτι τελειωμένο. Σε αυτή την παράσταση συναντάει κανείς πραγματικά πάρα πολύ ενδιαφέρουσες παρουσίες, και από πλευράς ελκυστικότητας αλλά και από πλευράς αυτοσχεδιασμού. Δηλαδή, οι άνθρωποι που συμμετέχουν στην παραγωγή έχουν και μια ιδιόρρυθμη προσωπικότητα». Ο Εξολοθρευτής Άγγελος είναι μία από τις ταινίες που γύρισε ο Μπουνιουέλ όσο ήταν αυτοεξόριστος στο Μεξικό. Περιγράφει το δείπνο μιας παρέας αριστοκρατών σε κάποια έπαυλη, την οποία έχουν εγκαταλείψει όλοι οι υπηρέτες, πλην του μπάτλερ. Μετά το δείπνο οι καλεσμένοι μεταφέρονται στο σαλόνι, όπου, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, εγκλωβίζονται και είναι αδύνατο να βγουν. Ο εγκλεισμός τους φέρνει στην επιφάνεια τα κτηνώδη ένστικτά τους και μετατρέπει το σαλόνι σε σκηνή θεάτρου όπου αλληλοσπαράσσονται και παίζονται πολλά μικρά δράματα. «Ο τίτλος έχει καμία σχέση με το έργο; Λέγεται ότι προέκυψε από μια κουβέντα που είχε με τον José Bergamίn, τον συγγραφέα, και ο Mπουνιουέλ, όταν ετοιμαζόταν να φτιάξει την ταινία, του ζήτησε την άδεια για τον τίτλο. Δεν ήταν δικός του, όμως, είναι από τη Βίβλο, την Αποκάλυψη». «Είναι πιθανό, γιατί έχει πολλά στοιχεία από την Αποκάλυψη το έργο. Η Βίβλος δεν του ήταν αδιάφορη, παρά το γεγονός ότι δήλωνε άθεος. Στο τέλος του έργου οι καλεσμένοι μπαίνουν στην εκκλησία, αλλά δεν βγαίνουν ποτέ από κει». «Το ότι κλειδώθηκαν στην εκκλησία είναι κάτι συμβολικό;» «Όχι, έχει να κάνει με τον καθολικισμό στην Ισπανία, που τους τάραξε, τους ταλαιπώρησε πάρα πολύ, με την Ιερά Εξέταση κ.λπ. Είδανε και πάθανε να βγουν από αυτό το πράγμα, από τον Μπου-

κ ει μ εν ο : m . hu l o t , φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς ταβ ι τ ι αν 21.6.18 – lifo

19

25

με τον ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΤΖΟΥΜΑ

TalkoftheTown

«Στην επανάσταση πιστεύετε;» «Κοιτάξτε, έχω παίξει σε μια εμβληματική σκηνή του Νίκου Νικολαΐδη στη “Γλυκιά Συμμορία”, όπου η ερώτηση που τίθεται είναι “πώς πάει η επανάσταση;” και η απάντηση έρχεται από γυναικεία χείλη: “Γαμιέται”. Καταλαβαίνετε ότι μετά από αυτή την ατάκα μού είναι δύσκολο να πιστέψω σε κάτι τέτοιο».

20 lifo – 21.6.18

νιουέλ μέχρι τον Αλμοδόβαρ, ώστε να μπορούν οι άνθρωποι απενοχοποιημένα να διαχειρίζονται το σώμα τους, τις συνήθειές τους, τις συμπεριφορές τους...» «Στην παράσταση οι καλεσμένοι είναι πάλι μέλη της μπουρζουαζίας ή κάτι άλλο;» «Είναι μέλη μιας μπουρζουαζίας που στις μέρες μας είναι πιο πολύχρωμη, όχι απόλυτα συνυφασμένη με την αριστοκρατική καταγωγή. Ωστόσο, έχουν κρατηθεί κάποια στάνταρ στην αρχή. Μετά τα πράγματα εκτρέπονται, βέβαια, και το έργο τα πάει σε μια αναρχία κανονική που έχει πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον φυσικά». «Ρωτούσαν συχνά τον Μπουνιουέλ αν θα είχε το ίδιο ενδιαφέρον το έργο σε περίπτωση που έβαζε ανθρώπους της εργατικής τάξης μέσα στο σπίτι». «Νομίζω ότι αυτοί που έκαναν αυτή την ερώτηση ήταν αθεράπευτα μαρξιστές. Εμείς δεν είμαστε πάρα πολύ και παίζουμε πιο ελεύθερα με αυτό το θέμα. Είμαστε παιδιά της σημερινής εποχής και νομίζω ότι δεν μας πολυαπασχολεί αυτό το πράγμα, όπως απασχολούσε ενδεχομένως κάποιους ανθρώπους». «Επίσης, ένας εργάτης ίσως χτυπούσε τη γυναίκα του και θα τελείωνε εκεί, ενώ η ψυχολογική βία στην οποία υπόκεινται οι γυναίκες της άρχουσας τάξης έχει μεγαλύτερη διάρκεια». « Έχεις απόλυτο δίκιο. Βέβαια, είναι αυτές οι ακραίες ανωμαλάρες, οι οποίες δεν ξέρεις ποτέ τι θα σου ξεφουρνίσουν, δεν ξέρεις ποτέ αν σε ειρωνεύονται ή σου μιλάνε στα σοβαρά, αν σε κοιτάνε βαθιά στα μάτια ή αν ετοιμάζουν την εκτέλεσή σου. Αυτό έχει κάνει την τέχνη πολύ ενδιαφέρουσα, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αλλά, όπως είπε και ο Μπουνιουέλ, “μακάρι να είχα την άνεση να την κάνω την ταινία όπως θα ήθελα, με πραγματική μεγαλοπρέπεια. Γιατί πάντα τα οικονομικά είναι περιορισμένα”. Κι εδώ τα οικονομικά είναι περιορισμένα, γιατί το Φεστιβάλ Αθηνών δεν διαθέτει πακτωλό χρημάτων, πρέπει κανείς να παίξει με αυτά που έχει». «Στις σκηνές του δείπνου οι πετσέτες είναι απλές, καθόλου αριστοκρατικές, γιατί δεν υπήρχαν λεφτά. Έτυχε να έχει μια μακιγιέζ ένα μαντίλι με δαντέλα στην τσάντα της, το οποίο το έκαναν πετσέτα και το έβαζαν σε όλες τις σκηνές όπου τα πρόσωπα μιλούσαν μόνα τους στην κάμερα, για να φαίνεται η πολυτέλεια». « Έχουμε να κάνουμε με έναν άνθρωπο ο οποίος έλεγε “τίποτα χειρότερο από το νερωμένο dry martini” και δεν θυμάμαι πόσες σελίδες αφιερώνει σε αυτό στη βιογραφία του. Και λέει: “Παρακαλώ, αναγνώστη, προσπέρασέ τες, αν δεν σε αφορά, και πήγαινε παρακάτω”. Μέσα στην παράσταση υπάρχει και μία φράση του Μπουνιουέλ που έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον – δεν γίνεται το έργο ενός ανθρώπου που έχει εκφραστεί με αυτό τον τρόπο να μην είναι ιδιαίτερο. Λέει λοιπόν: “Παρόλο το μίσος μου για την πληροφόρηση, θα μου άρεσε κάθε δέκα χρόνια να σηκώνομαι ανάμεσα στους νεκρούς και να αγοράζω εφημερίδες από ένα περίπτερο. Με τις εφημερίδες κάτω απ’ τη μασχάλη θα ξαναγύριζα στο νεκροταφείο και θα διάβαζα για τις καταστροφές του κόσμου, ικανοποιημένος στο ασφαλές κρησφύγετο του τάφου μου”».

«Kαι στην ταινία, όταν βλέπεις να αυτοκαταστρέφονται αυτοί οι άνθρωποι, σου δημιουργείται μια κρυφή χαρά, χαίρεσαι όταν τους βλέπεις να αλληλοσπαράσσονται». «Είναι αυτό που λέει κάποια στιγμή ο κλόουν στο Τέλος του Παιχνιδιού του Μπέκετ: “Όταν θα πέσω κάτω (σ.σ. και δεν θα μπορώ να σηκωθώ πια), θα κλάψω από ευτυχία”. Έρχεται και συγκλίνει, έχεις απόλυτο δίκιο σε αυτό που λες». «Οι άνθρωποι που έχουν εγκλωβιστεί μέσα στο σπίτι γιατί δεν μπορούν να βρουν μια λύση;» «Αυτό, αν προσπαθήσεις να το εκλογικεύσεις, θα γίνει αυτό που λέει ο Πλούταρχος, “θα χάσεις το θαυμάσιο, θα χάσεις το θαύμα”. Ποιος ξέρει; Είναι ανεξήγητο. Κάτι συνέβη εκείνη την ώρα και δεν μπορούσαν να βγουν από αυτόν το χώρο. Αν του αφαιρέσουμε τη μαγεία, δεν λέει, γίνεται σαχλαμάρα. Το θέμα είναι η μαγεία, βασικό συστατικό της τέχνης, χωρίς μαγεία δεν γίνεται τίποτα. Όσοι κοινωνιολόγοι και πολιτικοί και αν προσπαθήσουν να ερμηνεύσουν τα έργα τέχνης, θα σπάσουν τα μούτρα τους. Ας το ξεχάσουν καλύτερα. Τα έργα τέχνης αξίζουν όσο είναι μαγικά, όσο υπάρχει η μαγεία που αφορά και τους

καλλιτέχνες – γιατί τους αφορά πάρα πολύ. Όταν αρχίζουν να εξηγούν και να αναλύουν, γίνονται κοινωνιολόγοι, γίνονται δημοσιογράφοι, γίνονται κάτι άλλο, όχι καλλιτέχνες». «Είναι φάντασμα η ελευθερία;» «Υποθέτω πως στοιχειώνει πάρα πολύ κόσμο, ναι. Δεν νομίζω ότι μπορεί πάρα πολύς κόσμος να τη διαχειριστεί. Όπως αντιλαμβάνεσαι, καθένας το ερμηνεύει κατά το δοκούν, όπως είχε γίνει και με το περιβόητο μήνυμα του ’80, την “αλλαγή”. Μερικοί συγχέουν την ελευθερία με την ασυδοσία ας πούμε, ότι δεν υπάρχει κανένας κανόνας, ότι οτιδήποτε παίζει –και γιατί όχι;–, όπως επίσης και το δράμα του μεταμοντέρνου. Θα έχεις παρατηρήσει ότι αυτό ισχύει πλέον από την πολιτική μέχρι την τέχνη. Από το ποδόσφαιρο μέχρι τις συμπεριφορές των ανθρώπων, όλα αυτά που συμβαίνουν τώρα είναι στο πλαίσιο του “γιατί όχι;” Θα πορευτούμε με αυτό, λοιπόν». «Ακούς συχνά την ατάκα ότι δεν υπάρχουν ελεύθεροι άνθρωποι σήμερα, που μπορεί και να ισχύει». «Ναι, αλλά γίνονται πράγματα που υπερβαίνουν κάθε όριο». «Η αυτοκτονία είναι ένα είδος ελευθερίας; Βλέπουμε στο έργο δύο εραστές να απομονώνονται από τους υπόλοιπους και να αυτοκτονούν». «Τι να σου πω; Αν η ζωή σου είναι μαρτυρική, σου φέρονται βάναυσα, πονάει όλο σου το σώμα, ίσως να σε απελευθερώνει από το μαρτύριο. Αυτό που έχω εισπράξει μέχρι τώρα –γιατί κι εγώ δεν είμαι μικρός, έχω πολλές απώλειες από φίλους, γνωστούς, συγγενείς, μερικές ήταν αυτοκτονίες– είναι ότι τις περισσότερες φορές πρόκειται για πράξεις που έχουν να κάνουν με επιθετικότητα. Ήταν αυτοκτονίες επιθετικές, γιατί και το σημείωμα που άφησαν και το τρόπος που επέλεξαν για να αυτοκτονήσουν αυτοί οι άνθρωποι ήταν σαν να ήθελαν να μας την πουν, ότι εξαιτίας σας γίνεται όλο αυτό. Εκεί οδηγούμαι». «Είναι ένα είδος εκδίκησης, αλλά ποιον ακριβώς εκδικείσαι;» «Ποιος ξέρει ποιον εκδικείσαι, εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή, στο θολωμένο σου μυαλό;» «Τη συγκεκριμένη σκηνή στο έργο την έχει εμπνευστεί από δύο παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι στην εφηβεία, που αυτοκτόνησαν όταν ο σκηνοθέτης ήταν μικρός, επειδή η αγάπη τους δεν ήταν συμβατή με τη ζωή όπως τη ζούσαν τότε. Ήταν αβάσταχτα ρομαντικοί». «Ε, βέβαια, το καταλαβαίνω, όταν ζεις σε μια κοινωνία που “συσχετίζει κουτά”, όπως λέει ο Καβάφης, “και σε ταλαιπωρεί”, φαντάζεσαι ότι ανοίγεται ένας δρόμος φωτεινός κάπου αλλού. Και αυτοκτονείς». «Στην επανάσταση πιστεύετε;» «Κοιτάξτε, έχω παίξει σε μια εμβληματική σκηνή του Νίκου Νικολαΐδη στη Γλυκιά Συμμορία, όπου η ερώτηση που τίθεται είναι “πώς πάει η επανάσταση;” και η απάντηση έρχεται από γυναικεία χείλη: “Γαμιέται”. Καταλαβαίνετε ότι μετά από αυτή την ατάκα μού είναι δύσκολο να πιστέψω σε κάτι τέτοιο». «Στο έργο όλα τα πρόσωπα έχουν παρελθόν, έχουν παρόν, αλλά δεν έχουν μέλλον. Εσείς πιστεύετε στο μέλλον;» «Είναι λίγο ζόρικο να πεις “δεν πιστεύω στο μέλλον”, απλώς δεν ξέρω ποιο είναι το μέλλον. Αυτό είναι το θέμα. Δηλαδή έχω όλη την καλή διάθεση να πω τα καλύτερα λόγια, αλλά την ίδια στιγμή, όταν ρίξω μια ματιά γύρω μου και δω τι συμβαίνει, μου είναι κάπως δύσκολο να εκφραστώ με πάρα πολλή αισιοδοξία. Από την άλλη, πάω να κάνω τώρα αυτή την παράσταση με την Άντζελα Μπρούσκου, με τα παιδιά που παίζουν επίσης στο έργο, και, πραγματικά, εκεί που νομίζεις ότι τα ξέρεις κι έχουν τελειώσει τα πράγματα για σένα, και κατά τη γνώμη σου τελειώνεις σε αυτόν τον μάταιο κόσμο, δεν είναι καθόλου έτσι. Είναι σαν να βρίσκεσαι σε μια πόλη και να έχεις αποκτήσει έναν μπλαζεδισμό και μια κυνικότητα γιατί την ξέρεις πια και να έρχεται ένα νέο πρόσωπο, μια φίλη, και να σου ζητάει να την ξεναγήσεις και μέσα από τον δικό της ενθουσιασμό, του βλέμματος του δικού της, να ανακαλύπτεις ξανά την πόλη σου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ανακαλύπτεις ξανά την τέχνη σου μέσα από τα παιδιά που είναι στην παράσταση. Λες “κοίταξε να δεις, μπορεί ακόμη να είναι όμορφα. Να κάνουμε πράγματα και να επικοινωνούμε”. Δεν είναι λίγο. Εμένα αυτό μου έχει συμβεί, γι’ αυτό είμαι θερμός υποστηρικτής του εγχειρήματος».

Άντζελα Μπρούσκου «Άγγελος Εξολοθρευτής» Διασκευή πάνω στο ομώνυμο κινηματογραφικό έργο του Λουίς Μπουνιουέλ 15-17/7, 21:00, Πειραιώς 260 (Η) greekfestival.gr

α π ό τ ο ν σ π υ ρο σταβ ερ η

Αλμανάκ

περιστερί, 1995

Ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, Γήπεδο Ηφαίστου 21.6.18 – lifo

21

q Γεννήθηκα στην Κορομηλία Δομοκού, στη Λαμία. Χωρίς όνειρα. Είμαι το μεσαίο παιδί μιας τρίτεκνης οικογένειας, δύο αγόρια, ένα κορίτσι. Γεννήθηκα στο σπίτι και το έφερα βαρέως στα παιδικά μου χρόνια. Αισθανόμουν άσχημα γι’ αυτό, επειδή τα άλλα παιδιά γεννήθηκαν σε μαιευτήριο κι εμένα η μαμά μου δεν πρόλαβε και γεννήθηκα στο σπίτι, με μαμή. Μεγαλώνοντας το ξεπέρασα.

q Ο μπαμπάς μου είχε τελειώσει το γυμνάσιο, η μαμά μου όχι. Ο μπαμπάς μου έβρισκε διάφορες δουλειές, πάντα του Δημοσίου και καλές, η μαμά μου καθάριζε σκάλες για να μπορεί να μας δώσει αυτά που ήθελε. Μας έδωσαν τα πάντα: καλά σχολεία, σπουδές, χαρά, αγάπη. Μετά μετακομίσαμε, πήγαμε σε ένα σπίτι που ήταν 75 τετραγωνικά και σε όροφο, και μου είχε φανεί παλάτι.

απο τον m. hulot. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

q Ήμουν πολύ καλή μαθήτρια αλλά και πολύ κακή, ανάλογα με τις ορέξεις μου. Ήμουν δύσκολο παιδί, με δύσκολη εφηβεία, λίγο αλητάκι. Πάντα στο πίσω μέρος της ζωής μου, όμως, είχα τη μαμά, η οποία ήταν δίπλα μου και ήξερε τα πάντα για μένα, φύλακας-άγγελος. Ήμουν άριστη μαθήτρια μέχρι την Α’ Λυκείου, απουσιολόγος, μετά γκομένιζα, έκανα κοπάνες, τσακώθηκα με έναν καθηγητή και δεν πήγα να δώσω Μαθηματικά. Έτσι, έχασα τη χρονιά. Άλλαξα σχολείο, ξαναέγινα απουσιολόγος, και μέχρι τη Γ’ Λυκείου ήμουν πάρα πολύ καλή μαθήτρια, αλλά στα μέσα της χρονιάς ανακοινώνω στους δικούς μου ότι δεν θέλω να σπουδάσω, ότι δεν με αφορούν καθόλου οι εξετάσεις. Πέρασα ένα πολύ ωραίο καλοκαίρι και στα μισά του χειμώνα η μαμά μου μού λέει: «Θέλω να μου κάνεις μια χάρη, να δώσεις εξετάσεις για μένα». Δεν της χάλαγα ποτέ χατίρι. Έδωσα και πέρασα Διοίκηση Επιχειρήσεων. Όταν έδινα το τελευταίο μάθημα, η μαμά μου αρρώστησε από καρκίνο και έζησε έναν χρόνο μόνο. Πρόλαβε να με δει φοιτήτρια, είχε μεγάλη χαρά. Έμεινα έναν χρόνο μαζί της, δίπλα της, δεν πήγα ποτέ στη σχολή κι αισθάνομαι ευτυχής που είχα την πολυτέλεια, από πλευράς χρόνου, να περάσουμε αυτό το διάστημα μαζί. Έφυγε τον Ιούνιο. Στη σχολή πήγα δύο εξάμηνα και την εγκατέλειψα οριστικά. Πήγα σε σχολή δημοσιογραφίας, μετά σε άλλη σχολή δημοσιογραφίας, αλλά δεν έπαιρνα ποτέ πτυχίο. Το μόνο δίπλωμα που πήρα εκείνα τα χρόνια ήταν το δίπλωμα οδήγησης, γιατί μου άρεσε πολύ να οδηγώ. Μηχανή και αυτοκίνητο.

q Ενώ ήμουν στη σχολή δημοσιογραφίας με κάλεσαν στον «Ελεύθερο Τύπο», όπου είχε πάει ένας φίλος, ο Νίκος ο Παναγιωτόπουλος. Γινόταν ένα έντυπο και πρότεινε εμένα. Ήταν η πρώτη σε κυκλοφορία εφημερίδα τότε, με τον Λευτέρη Κυπραίο, ένα σπουδαίο παιδί που σκοτώθηκε λίγα χρόνια αργότερα. Έζησα τον παράδεισο εκεί, γιατί έκανα μόνο πολιτιστικά, δεν βγήκα ποτέ στο ελεύθερο ρεπορτάζ, επειδή με συμπαθούσε αλλά και επειδή έκανα καλή δουλειά. Είχα και συμπαθητική πένα, έτσι έκανα συνεντεύξεις. Κι επειδή ήταν η πρώτη σε κυκλοφορία εφημερίδα, δεν μου έλεγε κανείς όχι. Αυτό κράτησε ενάμιση χρόνο. Μια μέρα με πήρε τηλέφωνο ο Χρήστος Πασαλάρης από την «Απογευματινή» για να κάνω καλλιτεχνικό ρεπορτάζ. Είχε πάει μια συνάδελφος εκεί και του είπε για μένα. Πήγα, αλλά σε μία εβδομάδα άρχισα να ασφυκτιώ κι έκανα κάτι τρομακτικό. Σταμάτησα να πηγαίνω στη δουλειά. Δεν πήρα καν τηλέφωνο. Πέρασε καιρός για να ζητήσω συγγνώμη από τον Πασαλάρη γιατί ήταν σπουδαίος άνθρωπος, πολύ ευγενής, και το έφερα βαρέως. Μετά, με πολύ μεγάλη επιμονή του μπαμπά μου, που νόμιζε ότι δεν θα προκόψω ποτέ στη ζωή μου, μπήκα στο Δημόσιο. Δύο φορές. Τη μία φορά μπήκα στο ΝΙΜΤΣ, όπου ήταν και τα δύο αδέρφια μου και ο πατέρας μου. Άντεξα πέντε μήνες. Μετά βρέθηκα στον Δήμο Ζωγράφου από μια αγγελία. Μου έκαναν πρόσληψη αορίστου χρόνου και άντεξα τρεις μήνες. Μετά έγινα ιδιωτική υπάλληλος στην Express Service για τέσσερα χρόνια. Δεν είχα ξαναμείνει σε δουλειά τόσο. Υπήρξα πολύ ερωτευμένη εκείνη την περίοδο της ζωής μου και αυτός ήταν ο λόγος που δεν άλλαξα δουλειά. Μετά, όταν η σχέση έγινε πραγματικότητα και ήμασταν μαζί και ζούσαμε μαζί, πήρα τον δρόμο μου. Είχα καταφέρει να έχω ένα εισόδημα για έναν χρόνο και ήμουν πολύ ευτυχής, αλλά με γέμιζε ενοχές ο περίγυρος, γιατί όλοι δούλευαν και έπρεπε κι εγώ κάτι να κάνω. Δεν ήμουν και πλούσια. Ξύπνησα ένα πρωί και αναρωτήθηκα: «Με τι θα είμαι ευτυχής; Τι με κάνει καλά; Ο κόσμος. Άρα, πωλήσεις». Πήγα και γράφτηκα στο Ταμείο Ανεργίας, απ’ όπου σε έστελναν σε δουλειές και ανανέωνες την κάρτα κάθε μήνα. Ένα πρωί που έχω πάει στο ταμείο, ακούω έναν κύριο να ζητάει προσωπικό στις πωλήσεις για παιδικές βιντεοκασέτες. Πάω δίπλα του και του λέω «εγώ». Μου λέει «το έχεις ξανακάνει;». Του λέω «βεβαίως, τρία χρόνια». Δεν το είχα ξανακάνει ποτέ. Την άλλη μέρα πήγα στο μαγαζί, το οποίο ήταν μικρό, άθλιο, σκοτεινό. Στο ισόγειο έφτιαχνε κορνίζες και στον πάνω όροφο είχε μια εταιρεία που έκανε διανομή βιντεοκασετών για παιδιά και ήθελε να στήσει ένα τμήμα πωλήσεων. Του δίνω το βιογραφικό, ενθουσιάζεται, μου δίνει ένα αυτοκίνητο οχτώ μέτρα και ξεκινάω χωρίς να ξέρω τίποτα από πωλήσεις. Αυτός δεν ήξερε και πολλά, με πήρε με ποσοστά και μέσα σε δύο μήνες άρχισα να βγάζω πολλά λεφτά, πραγματικά πολλά. Πήρα σβάρνα τα σούπερ-μάρκετ και την επαρχία –είχα ταλέντο σε αυτό– και γέμισα τον κόσμο παιδικές βιντεοκασέτες.

q Στον Μπουτάρη βρέθηκα από δύο φίλους που ζήτησαν τη βοήθειά μου σε μια διαφημιστική καμπάνια που έκαναν για την εταιρεία. Η διευθύντρια του Μπουτάρη μου έκανε πρόταση να μείνω. Μίλησα με τη Μαρίνα Μπουτάρη και ήμουν η πρώτη της πρόσληψη. Έτσι, άφησα μια δουλειά που μου απέφερε πολλά λεφτά για να πάω σε μια μεγαλύτερη εταιρεία που αισθανόμουν ότι θα μου έδινε πράγματα σχετικά με αυτό που αγαπάω. Έκανα καλά, γιατί εκεί γνώρισα το κρασί. Το ερωτεύτηκα και πολύ γρήγορα έφυγα από το κομμάτι που λέγεται «πωλήσεις» για να πάω στο κομμάτι που λέγεται «πρεστίζ». Ξεκίνησα τις σχολές, να κάνω γευστικά ταξίδια στην Ελλάδα και έξω, κι εκεί άρχισαν να ωριμάζουν διάφορα πράγματα μέσα μου.

q Έτσι, αποφασίζω να κάνω τη δεύτερη αγάπη μου πραγματικότητα, την εκπαίδευση σκύλων. Προσπαθώντας να μάθω έναν τρόπο για να «μιλάω» με τον σκύλο μου, απευθύνθηκα σε διάφορους εκπαιδευτές. Έρχεται ο πρώτος και μου λέει: «Όταν έρχεται στην αγκαλιά σου, να σηκώνεις το πόδι σου και να το χτυπάς, να το σπρώχνεις πίσω». Σκεφτόμουν: «Θα το έκανα αυτό στο παιδί μου; Όχι. Άρα ούτε και στο σκυλί». Ήρθαν και διάφοροι άλλοι άνθρωποι και μέσα σε όλα αυτά ανακάλυψα τη θετική εκπαίδευση και τη σπούδασα. Την ερωτεύτηκα. Άρχισα να επικοινωνώ με το σκυλί μου, γιατί άρχισα να το καταλαβαίνω, είδα τι μαγεία είναι αυτό που λέγεται «θετική εκπαίδευση στα ζώα». Ήταν το πρώτο μου πτυχίο. Μετά πήρα και ένα στα κρασιά. Έτσι, βρέθηκα πέντε μέρες την εβδομάδα να δουλεύω στο κομμάτι του κρασιού και δύο μέρες στο κομμάτι της εκπαίδευσης. Χάρη στο τελευταίο, δε, είχα καταφέρει να μπω σε μερικές πολύ καλές οικογένειες, έτσι έπαιρνα πάρα πολύ καλά λεφτά – τις οικογένειες που υιοθέτησαν αδέσποτα τις χρέωνα πέντε ευρώ.

22 lifo – 21.6.18

ΦΩΤΕΙΝΉ ΠΆΝΤΖΙΑ

παιδικά μου χρόνια είναι το ταξίδι μου για να έρθω στην Αθήνα – δεν μου άρεσε ποτέ το χωριό και η επαρχία. Θυμάμαι να είμαστε σε ένα μεγάλο φορτηγό, με όλα μας τα πράγματα, και να ερχόμαστε εδώ. Το πρώτο σπίτι όπου μείναμε ήταν ένα υπόγειο, το οποίο μου είχε φανεί παράδεισος. Η Αθήνα ήταν η πόλη των ονείρων μου, και παραμένει. Πέταγα απ’ τη χαρά μου.

IΔΙΟΚΤΉΤΡΙΑ ΤΟΥ BY THE GLASS. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΟΡΟΜΗΛΊΑ ΔΟΜΟΚΟΎ, ΖΕΙ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΊΑ ΡΑΛΛΟΎΣ ΜΆΝΟΥ.

q Μετακομίσαμε στην Αθήνα όταν ήμουν 5 χρονών, μείναμε στα Ιλίσια. Το πρώτο πράγμα που θυμάμαι από τα

21.6.18 – lifo

23

q Άρχισα να πηγαίνω ταξίδια στο εξωτερικό για να φάω και να πιω κρασιά σε συγκεκριμένα μαγαζιά που άκουγα, που μάθαινα γι’ αυτά. Κι έτσι άρχισε να γεννιέται στο μυαλό μου η ιδέα του By the Glass. Έβλεπα έξω τα μπιστρό, τα φαγητά, ωραία, cosy, με ωραίες μουσικές, και συγχρόνως καταλάβαινα ότι εδώ τα μπαρ είχαν αρχίσει να παίρνουν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του κρασιού και να χάνει το «σκληρό» ποτό. Ήταν μια στιγμή που ο κόσμος μάλλον ήταν πιο έτοιμος να υποδεχτεί το κρασί όχι με τους όρους που θα έπρεπε και υπάρχουν στο εξωτερικό. Έξω έχουν μια κουλτούρα εκατό χρόνων, εδώ όχι. Με έναν φίλο είπαμε ότι θα το κάνουμε, αρχίσαμε να ψάχνουμε, συναντήσαμε αυτό το σημείο και... το ερωτεύτηκα.

q Στη ζωή μου πάντα δούλευα με έρωτες. Η δουλειά μου ήταν έρωτας, τα σκυλιά μου, το μέρος όπου είναι το By the Glass... Το 2012, που το ανοίξαμε, το κέντρο καιγόταν. Υπήρχε η απειλή να πάμε στη δραχμή. Πριν υπογράψω το συμβόλαιο, είχα πέσει σε κατάθλιψη για 12 μέρες. Έβλεπα τις ειδήσεις που παρουσίαζαν την καταστροφή, σηκώθηκα από τον καναπέ, την έκλεισα και είπα «εγώ θα κάνω πραγματικότητα το όνειρό μου». Και μπορεί να έχω τρίψει, να έχω βάψει, να έχω ρίξει πολλή προσωπική δουλειά για να γλιτώσω μεροκάματα, να έχω ξενυχτήσει, αλλά αυτό το μαγαζί το αγαπάω, γιατί έκανε τα όνειρά μου πραγματικότητα. Και είμαι ευτυχισμένη, γιατί αυτό που είδα εγώ και το ερωτεύτηκα το είδαν και το ερωτεύτηκαν και πολλοί Αθηναίοι.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

ΦΩΤΕΙΝΉ ΠΆΝΤΖΙΑ

q Το By the Glass ήταν το πρώτο μαγαζί που πήρε άδεια εστιατορίου και έγινε wine bistrot. Όταν άνοιξα το μαγαζί, ο κόσμος δεν ήξερε και πολλά για το κρασί, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν χρειάζεται να ξέρει. Ο κόσμος θέλει τον χρόνο του για να μάθει. Θα μάθει σιγά-σιγά, στον βαθμό που αντέχει και θέλει. Γιατί θα μπορούσε κάποιος να έρθει απλά για να πιει ένα πολύ ωραίο κρασί και να φάει ένα πολύ ωραίο πιάτο. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε εμείς είναι να τον φιλοξενήσουμε σωστά, αυτό είναι το πιο βασικό, να τον καλωσορίσουμε και να τον βοηθήσουμε να περάσει καλά την ώρα που πίνει και τρώει. Η αλήθεια είναι ότι όσο υπάρχουν αυτά τα μαγαζιά –γι’ αυτό χαίρομαι όταν ανοίγουν άλλοι συνάδελφοι–, προφανώς αποκτάς και γνώση. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχε το κρασί μέχρι να ανοίξουν τα wine bars, τα wine bistrots, ήταν ότι υπήρχε μια δηθενιά. Πήγαινα να φάω και μου ερχόταν να τους χτυπήσω και να τους πω «ρε παιδιά, κρασί είναι και φαγητό, δεν έχετε το φάρμακο για τον καρκίνο». Δεν γίνεται να πηγαίνεις σε ένα μαγαζί και να αισθάνεσαι άβολα, να σε κάνουν να αισθάνεσαι άσχημα επειδή δεν είσαι γνώστης, πήξαμε στους ξερόλες. Γι’ αυτό ήθελα τα παιδιά του μαγαζιού μου να είναι ευγενικά, σωστά ντυμένα, να έχουν σωστό στήσιμο του σώματος, αλλά να είναι και χαλαρά. Θέλαμε μια κανονικότητα, και να σου πω και κάτι; Στη σχολή είχα ακούσει να λέει ο Λαζαράκης «στο κρασί, περί ορέξεως κολοκυθόπιτα». Ακόμα και αν θέλεις να σε συμβουλεύσω, θα το κάνω επειδή το θέλεις εσύ. Μπορείς να φας ψάρι με ξινόμαυρο και να συνοδεύσεις το κρασί σου με πάγο, γιατί όχι; Δεν θα ξεχάσω ότι κι εγώ είχα κινδυνεύσει να πέσω στην ίδια παγίδα όταν ξεκινούσα, μόλις είχα ανοίξει το μαγαζί. Μου ζήτησαν κάποιες κυρίες να βάλω στο ακριβό κρασί που έπιναν πάγο και πήγα να στραβώσω. Μία από αυτές, που ήταν γάτα, βλέπει το ξινισμένο ύφος μου και μου λέει: «Δεν θα έπρεπε να βάλουμε πάγο, αλλά για να πιω το κρασί, επειδή έχει μεγάλη οξύτητα κι έχω πρόβλημα με το στομάχι μου, πρέπει να βάλω πάγο να το αραιώσω». Της ζήτησα συγγνώμη και όταν πήγα στο σπίτι μου είπα ότι δεν θα το ξανάκανα αυτό. Και το είπα και στα παιδιά. Τα wine bars έκαναν τους ανθρώπους που δεν ξέρουν να μπουν στο μαγαζί και να αισθανθούν άνετα. Το κομμάτι των ανθρώπων που ξέρει δεν είναι μεγάλο, και δεν θα έπρεπε να είναι. Οι υπόλοιπες χώρες έχουν το κρασί στην καθημερινότητά τους, έχουν εμπειρία χρόνων, εμείς πίνουμε ακόμη κρασί χύμα. Το καλύτερο χύμα είναι το χειρότερο εμφιαλωμένο. Δεν πίνω χύμα από άποψη. Μπορεί να μην έχει ακόμα δημιουργηθεί η συνθήκη, αλλά γίνεται δουλειά. Το κρασί είναι παρέα, είναι έρωτας, είναι συντροφιά, είναι κουβέντες, είναι μουσική, έχει έναν πλουτισμό, δεν είναι όπως το «σκληρό» ποτό, που έχει κάτι το μοναχικό.

Δεν γίνεται να πηγαίνεις σε ένα μαγαζί και να αισθάνεσαι άβολα, να σε κάνουν να αισθάνεσαι άσχημα επειδή δεν είσαι γνώστης, πήξαμε στους ξερόλες. Γι’ αυτό ήθελα τα παιδιά του μαγαζιού μου να είναι ευγενικά, σωστά ντυμένα, να έχουν σωστό στήσιμο του σώματος, αλλά να είναι και χαλαρά.

q Ξεκινήσαμε σχεδόν μόνο με ελληνικά κρασιά για δύο λόγους: ένας είναι ότι δούλεψα στον ελληνικό αμπελώνα και τον αγαπώ και δεύτερον επειδή θεώρησα ότι τη δεδομένη στιγμή θα ήταν πάρα πολύ σημαντικό να βοηθήσω το κομμάτι του ελληνικού κρασιού. Κι έχουν κάνει μεγάλα βήματα τα ελληνικά κρασιά, τεράστια. Υπάρχουν ζώνες που βγάζουν σπουδαία κρασιά: η Σαντορίνη, η Τήνος, η Νεμέα, ξινόμαυρο πάνω βόρεια... Τώρα, πια, έχουμε και ένα 20-30% από ξένο αμπελώνα που είναι σπουδαία κρασιά, όχι απαραίτητα πολύ ακριβά.

q Η συνθήκη στο πλαίσιο της οποίας θα πας να πιεις το κρασί ορίζει και την τιμή. Αλλιώς, το έκλεισες το μαγαζί. Υπάρχουν ποτήρια φτηνά που έχουν χοντρό στόμιο και ποτήρια που στοιχίζουν έξι φορές πιο πολύ, που είναι λεπτά. Δεν είναι το ίδιο όταν πίνεις το κρασί στο καθένα. Το χοντρό αρνούμαι να το πάρω, γιατί αρνούμαι και η ίδια να πιω κρασί σε αυτό. Η περιοχή, το ενοίκιο, το πόσο προσωπικό έχεις, οι αποδείξεις που κόβεις και τα έξοδα που κάνεις, αν έχεις DJ, αν κάνεις live, όλα αυτά παίζουν ρόλο. Υπάρχουν όμως φιάλες που κοστίζουν 22 ευρώ για δύο άτομα μαζί με τα συνοδευτικά που δεν τα πληρώνεις, έτσι με 11 ευρώ μπορείς να περάσεις όλο το βράδυ. Αν θέλεις να πάρεις ακριβά ποτήρια και να διαθέσεις πιο πολλά λεφτά, μπορείς. Ευτυχώς, το κάνει αρκετός κόσμος, γιατί μόνο με μια φιάλη ανά δύο άτομα δεν θα έβγαιναν τα έξοδα για το μαγαζί.

q Ο γιος μου μού άλλαξε τη ζωή. Η ζωή μου χωρίζεται σε προ Αμπάτ και μετά Αμπάτ, όπως λέμε προ και μετά Χριστόν. Την υιοθεσία ενός παιδιού τη σκεφτόμουν πάρα πολλά χρόνια, αν και ήταν ξεκάθαρο από νωρίς ότι θα έχω μονογονεϊκή οικογένεια. Άρχισα να το ψάχνω γύρω στα 35 και δεν έβγαζα άκρη. Μου ήταν ξεκάθαρο ότι ήθελα κάτι νόμιμο και στην Ελλάδα δεν γινόταν, έτσι, όταν έμαθα ότι μπορώ να υιοθετήσω παιδάκι από την Αιθιοπία, τρελάθηκα από τη χαρά μου.

q Μου πήρε τρεις μήνες να γράψω το γράμμα που χρειάζεται για την πρεσβεία, όπου εξηγείς γιατί θέλεις ένα παιδάκι από κει. Είναι τυπικό, αλλά εμένα μου πήρε τρεις μήνες, γιατί αισθανόμουν ότι έτσι συστήνομαι στο παιδί μου. Δεν με ένοιαζε ούτε ηλικία ούτε φύλο, και στις 22 Νοεμβρίου, ξημερώματα, την ημέρα που το μαγαζί μου έκλεινε 4 χρόνια, έλαβα ένα μέιλ από την Αιθιοπία που έλεγε ότι υπάρχει ένα αγοράκι 4 χρονών και αν με ενδιαφέρει μπορώ να το υιοθετήσω. Απάντησα «ναι» και σε μία εβδομάδα ταξίδεψα μέχρι εκεί, τον γνώρισα, πήγα 4 φορές και φέτος τον Φεβρουάριο ήρθε στο σπίτι μας.

q Δεν πρέπει να αδικούμε τους ανθρώπους. Ένα μεγάλο κομμάτι των συγγενών μου είναι από χωριό και είχα πάντα στο μυαλό μου ότι «σοκολατένιο» παιδάκι, μόνη μου, θα τους φαινόταν κάπως. Πρόσφατα, που παντρεύτηκε η κόρη του αδερφού μου, περάσαμε τρεις μέρες με πολλούς συγγενείς και ήταν σπουδαίοι. Το βράδυ του γάμου, στο γλέντι, τρία πρόσωπα ήταν στο επίκεντρο, τα παιδιά που παντρεύονταν και ο μικρός μου. Γνώρισε όλους τους συγγενείς, τα ξαδέρφια του, τους θείους του. Δεν είχε κανένας πρόβλημα, οι άνθρωποι είναι πολύ πιο ανοιχτοί απ’ ό,τι πιστεύουμε, πιο επιεικείς. Όλοι οι άνθρωποι αυτό που μπορούμε να διακρίνουμε είναι η αγάπη.

24 lifo – 21.6.18

ΙNFO

By the Glass Γεωργίου Σουρή 3 & Φιλελλήνων (Στοά Ράλλη) www.bytheglass.gr

ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΜΑΓΑΖΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΥ ΕΙΔΙΚΕΥΟΝΤΑΙ ΣΤΟ STREETWEAR 21.6.18 – lifo

25

T E E R ST E L Y T S S E L L A R E uB Τ

kers, a e n s ζιά με απέλα α κ γ α α ρ μ ε να διαίτ ι ι α κ Ψαγμέ όμου s ρ t r δ i h υ s ο αt στυλ τ ο τ μοδάτ ι τ ιούν ό ο π ο λα. τ ό ’ π πισ α πάνω α ι π ι α είν

26 lifo – 21.6.18

ύσες υ φορο τσια πο ύ ο ιθανό π π α ι πολύ αν τα π α , ν ίν ε ό , θ γος α λ γ ι ο Γιώρ ο παρε περίερ ες» λέε η στ ιστά ή ρ τ μ ή α ό π κ μ α α ω τ ρ πού ώς ένα ήταν χ υν από ύν απλ . ωτήσο ρη ρ η ποτελο λ ε α t Soles κ σ ν a ό ε α h λ νος του ν δ kers πό το P πεύθυ υν, αι μια ο α υ ο ίν , ς ε ίζ ς ο , ρ η α snea κ ν αρέω ά ίδ άτω Γιανν οφορ ς το γν η που π ποδημ ς Χριστ εις του ν άνεσ η ρ η τ θ τ ν ά είδος υ ά σ να η λ τ ι τ ι ν Σ ε ιο Ο ορού εστιάζ μένοι σ φία κα ικά. Μπ Store, αι μυη λ ι, s ίν ο r α φιλοσο ε β e τ ι πό την ι ε k ο α α a , ίλ σ Sne τον ό τάσεις kers είν ού οφε ισ a ισ χ Π e ρ ά . n ε λ ι s le π υ τ y α Τ το τικές ια και n lifest χουν. « ιαφορε ία χρόν υ urba ύν σε δ ανάσιελευτα ύρα το ο τ θ ο θ τ Α α ε μο». λ τ αλή ρ Ο ά υ ς ο ; γ ο υ φ κ πολύ κ ι έναν ρίζουν ρ a ησή το ω χ θ χ m έ με ν ε u μ ά ξ P ταν μια η η α ς ή σ ν ο s ι η τ r ε λ . «Έχου e α ν θ ά k μ ά ά όμως, a ια ύ βολικ ου τα κ τα sne αταστή λ π π πό κ ε ο ε α τ ό π υ μ ο τ ε ι ο υ τ υ α μ τ ν ο ς Πά είναι α α φορά α βλέπ ο ότι είν ύθυνο τ τ τ ε ί ι σ π τ ο έ υ λ ό η τ , λ ρ ο ς ν ή χά οβό ιο πο άθης . «Μο ίδει στ επιλογ ος Κολ νει ο Στ τά. Οι π όσμου ν αποδ σημειώ ς του κ ει με αυ ύν ε » kers, τη σ ο λ ε a ώ έ ατος μ e ιμ λ ρ μ τ α n α α ή κ s ο μεγ για να πρ αταστ ες πασ ννηθή κ ιά ε ρ ε γ Ρ υ , τ ο υ η ύ τ ι ια ο λ α ς α π γα α θυνο εβίν κ ε, βέβ τη μέρ στις με ς, υπεύ α Ντελ λέπουμ πεύς η Κάρ φορίδη ότερος ι που β ο τ σ ω τ ά π ισ κ ισ ό ρ , ρ ε λλας, υ α s Χ λ re. εο και π νος Δέ neaker o λ ά μ s t η Ό S Θ ν μερι. θ s ύ ο r η α ιζ ι ο e κ σ στην όουμπ Sneak έχει κα να φορ ιά των σ ο ν η σ ε ια ψ ό γ ρ τ ο , Η π ώ . ά ν εγχ ό, έχει ίσεις» αι απλά tores. « Την ίδια και στη εμφαν το ρετρ ντύνετ ι Soles S le t ε α y ά ν in t π ι ι s a ε α S fe λ των ς θέ του ων αγ τσια κα ε πιο li θυνος κόσμο 0άρηδ παπού εύθυνη ο και σ -4 α π σ ν τ υ ό ι ω , υ ε ή δ α s ο r σ κ ω η π άρ υζ οηθή ου τύ neake παρδά νών 30 ρινή το υτού τ έχουν β η των s nnie Μ α σ ς ό o ε τ η ίε B n μ τ υ ε ι ν ή ig α ε ιρ ζ s η σ ού de μα. Σε τις ετα Κατά τ ξη στη μεγαλώ ρά ακό ηθούν ξαιρετικ η έκρη ο ς ο , ε ο φ s ίε β ό e ά α σ μ τ h ία ρ α t σ ο ο γ α οπ νδυα υνερ ι να φ θέλει ν Owl Clo edia, τα ναν συ άλες σ ά θέλε . γματικ ται σε έ «Οι μεγ social m ulture» . α c α κ ρ τ t γ π ι e ι ιν α e τ τ r κ οφείλε άρκε ίνουν ότης st πνου μ αλαβα ς γενικ ium μέρος να κατ και έξυ ς prem ρος μια eakers η έ n τ s μ ι η α α ν τ ν α ι υ ίν άνε ς». kers ε άρχου ενσωμ υπεύθ κόσμο έχουν κ ί ότι υπ νίδου, ται και τα snea ε ε ο , ρ ν ν ά ν α ω ώ η ικ ε τ Κ ς τ τ ν θ γιγα life τη αθένα ro 23, Ουσιασ Η Σοφία ας που στον κ ue Ret ε urban ς υλτούρ boutiq δίνουν αλούμ έδια ο r κ χ υ κ e ο σ ο έχοντα ς k π π η α ι, a α ς ε ρ e ιρ τε sn ν άπε τό που πιλογέ εχωρίζ υ ε ξ υ ο ς α α χ έ ε ν ρ λ σ ά λ ια ι η υ ο ι. «Υπ ου το έχεται θέλει π τώνετα τόσο π χωρίσε αυτό π παραδ όσμος χων ία να ξε ιαλέξει ς. «Ο κ ολικά» δ η β ι λ α α ν ό ρια ρού κ π ς ευκαιρ αθένα εδιάστ ς απλά χ κ ί ω σ ε , μ υ ρ τ ό ο ν ο ί τ ε ά ουμ ντυθ και μπ ουλας χίμι Μιρ ς Κόνσ ν ει». όλοι οι άνη Ρα φέρου ξ Μιχάλη ια ω ο δ , Ρ ταιριάζ s υ θετούν r ο e ιο τ k υ . ά a t υ e u ιρ ο n ε ized ln ν π s ze άζου style ύ overs Με τη σ ι ότι τα στο Ha t-shirt . «Εκφρ το πολ ιστεύε ο ια τ π ή σ , δ τ b ία ωρια α ε a ύ θ ρ λ L ο ιχ r ά παπ «Σίγου σο πλη ει στο ers, δη Sneake ι όχι τό να δείξ οι skat αθλητικ ι α ν κ α ά ύ Μακ s λ ο t ς ς π θ έ ο α in η χορευτ τον βο ει ο Νίκ imal pr από τα ν ι, in ε ιώ ά m ε ρ ε η μ , χάρ τα φο ς» ση ». ζάκι μ koutsi ς μόδα μπλου όποιον ew Cult ος kou τάς του η τ N η τ α τ ι υ μ ό α ο ή τ ικ ίν τ ατασ δια, ε υς οσωπ λέγγιο κά σχέ ς του κ της πρ μεγάλο Προβε ο εύθυνο σίες με π ον Νίκο α α υ τ γ , ν ρ ά ς ο τ ε ρώνει τ η λ ν α Κ ϊνάρ υμπλη λες συ σ ιο εύκο η π ι. α λ λύ κ ν λ ύ ι, ο ά λ ά ρ ν π ο ια π λω λε ι ενός αθημε λέον π ι, βέβα στο Κο στις αλ ε την κ kers κα αίνετα , είναι π μ a ι ς φ ρe τ ν α ά n υ ά s δ π ω ο μ ό Υ ύ π π μ n κομ γαριο Αυτό πέλο: « ανθρώ οίκους ο fashio λού ζευ ερό κα μάδες τ α β ο υ ί ς κ ο ο ε ς έ τ τ ε ς π φ ρ ό ς ισ ισ α ν ουδ όκλη αι έν ικάδε στυλ ε συσχετ ουν ολ αι τραγ hirt είν ό πιτσιρ έλα» λητές κ . Υπάρχ ρου t-s μέχρι ε θ τά. «Απ ν α ίτ υ ύν καπ ι η α ζ ια ο ο ε ρ μ ο ιδ νή ζωή μ ο τ η ι φ ς σ α ο τ υ ιά ρ ν ο δ π ύ ί π του χολο ολλο μίως ουν τα ο για να χουν π ύθυνη που ασ παγκοσ α βγάλ ν κόσμ λη, υπε δα και κ όλο το ύν για ν ά ύ λ ε ο ολλοί ο λ λ σ π π Ε υ . ν » ιο ο ν Μ υ στη τα π τεινή . «Οι π neaker ψάχνο a ω s υ m Φ ο ιο u ν η π P ι ά ς νε τε ra της αι ανα ο. Έτσι ένο σπ σημειώ συλλέκ New E κεκριμ τό γείσ kers είν ς γ a ο ω υ e τ λ σ e n α υ r s μ α π u ή έν υ τα cult ει. ον καμ καταστ βρουν γος πο αταλήγ ς urban τά με τ ικός λό μερινή α style» κ ουν αυ η ν t γ σ e ν έ e ς ω r ιλ «Ο βασ η t π π τ s ε ι το μμάτι ανθρώ ρώνετα στο κο μερινό κη των ολοκλη πόσπα ν ανάγ ς καθη η η τ τ ι ό τ ο π ά πτει α κομμ ύ κόσμ προκύ ν γίνει πό πολ ν. 'Εχου εκτά α υ δ ο ο π ίζ όταν ρ α ιν ι ξεχω πως γ ν είνα ραβά, ό ς. Πλέο τ α σ μ ν ς υ ά ο τητ κοιτάζ τί να σε και, αν

21.6.18 – lifo

27

P H AT S O L E S

Η πρώτη sneakers boutique στην Ελλάδα. Το Phat Soles εδώ και χρόνια αποτελεί σημείο συνάντησης για τους λάτρεις της φιλοσοφίας του urban lifestyle. Μας συστήθηκε το 2007 στη Γλυφάδα ως η πρώτη sneakers boutique της Ελλάδας και σύντομα έγινε συνώνυμο του street style. Η επιτυχία και η αγάπη του κόσμου ήταν τέτοια που πριν από έναν χρόνο άνοιξε και το δεύτερο κατάστημα Phat Soles στο κέντρο της Αθήνας. Όλα ξεκίνησαν από την αγάπη των δημιουργών του για τα sneakers, οι οποίοι, αντιλαμβανόμενοι ένα κενό στην αγορά, θέλησαν να προσφέρουν κάτι το διαφορετικό, τόσο στο αθηναϊκό κοινό όσο και στους ίδιους. Άλλωστε και οι ίδιοι, ακόμα και σήμερα, κάθε φορά που παίρνουν στα χέρια τους ένα καινούργιο

sneaker, νιώθουν την ίδια λαχτάρα και προσμονή με τους πελάτες τους. Γι’ αυτό στο Phat Soles οι απανταχού sneakerheads θα βρουν μοναδικά κομμάτια, high end versions των αθλητικών εταιρειών και limited edition συλλογές, όπως τα adidas Consortium και adidas Originals, adidas

by Raf Simons, Nike Tier 0/lab, Nike Sportswear και Jordan Brand. Πολλά premium σχέδια από brands όπως τα Puma, New Balance, Karhu, Huf, Stussy, Undefeated και Publish φιγουράρουν προκλητικά και κάνουν κάθε λάτρη του street style να θέλει να τα αποκτήσει. Αν, λοιπόν, ψάχνεις για ένα μοναδικό ζευγάρι αθλητικά, ήρθε η ώρα να επισκεφτείς ένα από τα καταστήματα Phat Soles!

Λεωφόρος Δημάρχου Αγγέλου Μεταξά 27-29, εμπορικό κέντρο «Eurocenter» Γλυφάδα, 210 8940340, Κορνάρου 7, Αθήνα, 210 3310073 Facebook: Phat Soles, Instagram: phatsolesgr

N E W C U LT

Τα νότια προάστια έχουν το δικό τους σημείο αναφοράς για τους εκπροσώπους του streetwear και fashionwear. Έχοντας τρεις δεκαετίες στον χώρο της streetwear και premium streetwear ένδυσης και υπόδησης και με μότο το «New All The Time» τα καταστήματα New Cult είναι ο απόλυτος προορισμός για όσους ψάχνουν διαχρονικά κομμάτια από εταιρείες όπως oι adidas, New Balance, Nike και Vans, αλλά και νέα brands, όπως τα Staple Pigeon, TwoAngle και Black Kaviar. Αν, λοιπόν, είσαι φαν του καθαρού street style, στο Street Store θα βρεις όσα χρειάζεσαι, με brands όπως τα Fjallraven, TwoAngle, Crooks & Castles, Cayler & Sons, DC, Hurley κ.ά να σε περιμένουν. Από την άλλη, στο Supreme Store, που βρίσκεται δίπλα, μέσα στο εμπορικό κέντρο Αριάν, θα βρεις όλη τη συλλογή των Vans,

Quiksilver, Levi’s, τα λονδρέζικα t-shirts Chunk κ.ά. Αν, πάλι, θέλεις κλασικά sneakers, τότε μια βόλτα από το Premium Store, στην είσοδο του εμπορικού κέντρου, θα σε αποζημιώσει και με το παραπάνω. Εκεί σε περιμένει μια μεγάλη ποικιλία σε adidas, New Balance, Puma, Diadora, Nike κ.ά., συλλογές ρούχων από Black Kaviar, Superdry, Khujo, Dstrezzed, PCP, Toms αλλά και ευρεία γκάμα σε backpacks από τη The Pack Society και άλλα brands.

Extra Tip: Αν η Γλυφάδα σού πέφτει μακριά, επισκέψου το ενημερωμένο e-shop και κάνε την παραγγελία σου με δωρεάν μεταφορικά για παραγγελίες άνω των €59 και δωρεάν αντικαταβολή.

Street Store: Δημάρχου Μεταξά Αγγ. 9, Γλυφάδα, 210 8940362 Supreme Store: Δημάρχου Μεταξά Αγγ. 11, Γλυφάδα, 210 8980854 Premium Store: Δημάρχου Μεταξά Αγγ. 11, Γλυφάδα, 210 8980854 Facebook: NewCult Gr, Site: www.newcult.gr

28 lifo – 21.6.18

Owl Clothes Εκεί θα βρεις όλα όσα χρειάζεσαι για να γίνεις το απόλυτο street style icon. Το ελληνικό brand, που ξεκίνησε το 2014 στη Θεσσαλονίκη, έγινε συνώνυμο του απόλυτου street style και συνεχίζει, με τις ιδιαίτερα πρωτότυπες ιδέες του και την ξεχωριστή προσέγγιση που έχει για τη μόδα, να μας χαρίζει μοναδικά outfits που δεν θα βρεις πουθενά αλλού και σίγουρα θα κλέψουν τις εντυπώσεις. Πρόσφατα έκανε απόβαση στην Αθήνα με το νέο pop up store που άνοιξε στην Περικλέους, για να μη μείνουν οι Αθηναίοι παραπονεμένοι. Το Owl Clothes, όμως, είναι κάτι παραπάνω από ένα ακόμη brand ρούχων. Πίσω του βρίσκεται μια ολόκληρη φιλοσοφία που στηρίζει με διάφορες δράσεις νέα ταλέντα που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του street culture και παράλληλα δημιουργεί ιδανικά streetwear τα οποία βασίζονται σε φρέσκες ιδέες και πρωτότυπους συνδυασμούς και θα σου χαρίσουν εντυπωσιακές εμφανίσεις όλες τις ώρες της ημέρας. Κάθε συλλογή σχεδιάζεται εξ ολοκλήρου από το design team του, ακολουθώντας τη λογική του total design concept, έχοντας δηλαδή στόχο να επικοινωνήσει κάθε φορά και από ένα διαφορετικό και ομογενοποιημένο μήνυμα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται φυσικά στη δημιουργία ρούχων εξαιρετικής ποιότητας με την ανάπτυξη των υφασμάτων σε πολύ υψηλό επίπεδο και διαθέτοντας μια κάθετη μονάδα παραγωγής που ξεκινάει από την επιλογή του νήματος και φτάνει μέχρι το τελικό προϊόν. Αν, λοιπόν, φέτος το καλοκαίρι θέλεις να ξεχωρίσεις με το ιδιαίτερο street style σου, τότε όλοι οι δρόμοι οδηγούν στα Owl Clothes. Εκεί θα βρεις τα πιο stylish ρούχα που θα σε ανανεώσουν και θα τονίσουν τη μοναδικότητά σου.

Extra Tip: Στα Owl Clothes μπορείς να συμμετάσχεις στον σχεδιασμό του ρούχου σου, επιλέγοντας, υπό την καθοδήγηση του design team, τον δικό σου συνδυασμό με prints, δημιουργώντας έτσι ένα outfit φτιαγμένο αποκλειστικά για σένα.

Περικλέους 48, Αθήνα, 210 3249905 Βαλαωρίτου 4, Θεσσαλονίκη, 2310385834 Facebook: Owl Clothes Instagram: owlclothes Site: https://www.owlclothes.com/

21.6.18 – lifo

29

SNEAKERLAB

Όχι απλώς ένα κατάστημα με αθλητικά αλλά μια μπουτίκ με limited edition προϊόντα. Πιστό στην κοινότητα των sneaker lovers αυτής της πόλης, το Sneakerlab στο Παγκράτι δεν είναι απλώς ακόμη ένα κατάστημα με αθλητικά αλλά μια μπουτίκ που έχει να παρουσιάσει από κλασικά χιλιοφορεμένα μοντέλα μέχρι περιορισμένες εκδόσεις και vintage κομμάτια που δεν βρίσκεις εύκολα στην αγορά. Το μαγαζί που ήρθε ως αδελφάκι πριν από λίγα χρόνια δίπλα σε ένα από τα πιο ιστορικά καταστήματα με αθλητικά παπούτσια στην περιοχή είναι ένα premium sneaker store, όπου «συχνάζουν» τα κορυφαία brands του είδους. Εδώ θα βρείτε όλα τα καινούργια αλλά και διαχρονικά ζευγάρια εταιρειών όπως η Nike, η adidas, η Vans, η Asics, η Converse, αλλά και Retro Jordan παπούτσια!

Πέρα από τα sneakers, όμως, που αποτελούν και must have για κάθε αντρική και γυναικεία γκαρνταρόμπα, οι φίλοι του urban lifestyle θα βρουν επίσης ξεχωριστά Stussy και Obey μπλουζάκια αλλά και τα φημισμένα μπουφάν Bomber Alpha Industries, όπως επίσης και backpacks των Herschel και Stance κάλτσες.

Extra Tip: Σε περίπτωση που το Παγκράτι σού πέφτει λίγο μακριά, μπορείς να αποκτήσεις εκείνο το πολυπόθητο ζευγάρι sneakers που έβαλες στο μάτι παραγγέλνοντας από το πλήρως ενημερωμένο site του καταστήματος: www.sneakerlab.gr

Χρεμωνίδου 43, Παγκράτι, 210 7011366 Facebook: Sneakerlab, Site: sneakerlab.gr, Instagram: sneakerlab.gr

PUMA x Hello Kitty

PUMA

Αυτό το καλοκαίρι ταξίδεψε με τις νέες συλλογές του αγαπημένου brand. Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά, η διάθεση όλων μας γίνεται όλο και πιο ανάλαφρη και στο ντύσιμο κυριαρχούν ελαφριά υφάσματα, t-shirts και σορτς, τα οποία θα συνδυάσεις ιδανικά με ένα από τα 5 ολοκαίνουρια sneakers της Puma. Πρώτο στη λίστα, το Suede Bow. Η μόδα συναντά τον αθλητισμό και το feminine Puma sneaker έρχεται να απογειώσει το summer outfit σου. Από την άλλη, τα Puma Suede B-boy με τη smooth suede επιφάνειά τους, τα υπέροχα χρώματα και τα χαρακτηριστικά χοντρά κορδόνια που δένουν γύρω από χρυσά nameplate locks ήρθαν για να δέσουν απόλυτα με το καθημερινό σας style! Και αν δεν έχεις ως τώρα εντυπωσιαστεί, τότε τα Puma x MCM sneakers, αποτέλεσμα της συνάντησης δύο brands-μύθων, όπως η Puma και η MCM, σίγουρα θα σε

κατακτήσουν. Θα τα βρεις αποκλειστικά στα καταστήματα Καλογήρου και στο Kalogirou.com. Αν, πάλι, έχεις πιο παιχνιδιάρικη διάθεση, τότε τα Puma x Hello Kitty είναι αυτό που αναζητάς. Με χρωματικούς τόνους, funny prints, τολμηρό design και τις χαρακτηριστικές wavy γραμμές να κυριεύουν τις γοητευτικές Hello Kitty λεπτομέρειες, τα Puma x Hello Kitty δημιουργούν μία από τις πιο iconic και funny fashion σειρές! Και για εσένα που νοσταλγείς τα ’90s, έρχεται το Thunder Spectra να σε ταξιδέψει στον χρόνο. Εμπνευσμένο από τα ’90s running silhouettes και την αξέχαστη συνεργασία Puma x McQueen, και με colour-blocking χρωματικούς τόνους, θα τα βρεις σε επιλεγμένα καταστήματα και στο ολοκαίνουριο Puma Select στο Κολωνάκι, Βουκουρεστίου 50 & Τσαλάκωφ.

Thunder Spectra

PUMA x MCM

Suede Βοw

30 lifo – 21.6.18

FΒ: PUMA Sportswind, Instagram: @sportswind_gr, Site: puma.sportswind.gr

Retro23

Μια premium sneaker boutique, όπου σε περιμένουν όλα τα κορυφαία brands του είδους. Τα sneakers τα τελευταία χρόνια έχουν ξεφύγει από την κατηγορία του αθλητικού παπουτσιού και αποτελούν πλέον το απόλυτο φετίχ κάθε γνήσιου οπαδού του urban lifestyle. Είναι αυτά που θα ολοκληρώσουν το street style σου και θα σε συντροφεύσουν στις περιπλανήσεις σου στην πόλη. Θα τα φορέσεις από το πρωί ως το βράδυ, χειμώνα- καλοκαίρι, και θα δώσουν την απαραίτητη πινελιά στο προσωπικό σου στυλ που θα κάνει τη διαφορά. Το Retro 23, μια premium sneaker boutique, γεννήθηκε με αυτήν ακριβώς τη φιλοσοφία και αποτελεί σημείο αναφοράς για τους λάτρεις των retro basketball sneakers και όχι μόνο. Διαθέτει ευρεία γκάμα lifestyle παπουτσιών που μπορούν να καλύψουν όλα τα γούστα και όλες τις ηλικίες. Ανάμεσά τους θα βρεις limited συλλογές, quickstrike κωδικούς και ιδιαίτερα ρούχα κορυφαίων εταιρειών στον χώρο της streetwear σκηνής. Πλέον το Retro23, αφού κατέκτησε την αγορά της τοπικής κοινωνίας της Κρήτης, συγκεκριμένα του Ηρακλείου, πολύ σύντομα κάνει απόβαση στην Αθήνα και ανοίγει τις πόρτες του δεύτερου καταστήματός του στην καρδιά της πόλης, στο Μοναστηράκι. Εκεί θα σε περιμένουν όλα τα κορυφαία brands, oπως Nike, Jordan, adidas, Reebok, New Balance, Vans, Saucony, Stussy, Alpha Industries, Champion Reverse Weave, προσφέροντάς σου αμέτρητες επιλογές ώστε να δημιουργήσεις ένα ξεχωριστό προσωπικό στυλ, διαφοροποιημένο και ενημερωμένο, συμφώνα πάντα με τις τάσεις της urban lifestyle μόδας. Οι sneakerheads απ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και απ’ όλο τον κόσμο, μπορούν να ενημερωθούν και να αποκτήσουν ό,τι καλύτερο κυκλοφορεί σε sneakers, όχι μόνο στα φυσικά καταστήματα του Retro23 αλλά και στο ενημερωμένο e-shop (retro23.gr) του με τέλεια απεικόνιση, βρίσκοντας όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε για κάθε προϊόν, και δυνατότητα αποστολής όχι μόνο σε όλη την Ελλάδα αλλά και worldwide.

Extra Tip: Συντονίσου και ενημερώσου για ό,τι νέο θα κυκλοφορήσει καθώς και για τις ειδικές προσφορές από τα social media (Instagram, Facebook) του καταστήματος.

Ιδομενέως 36, Ηράκλειο, Κρήτη, 2816 007777 Αγίας Ειρήνης 5, Αθήνα, 210 3318153, www.retro23.gr Facebook: Retro 23 Instagram: @retro23

21.6.18 – lifo

31

G RAP H I Q U E STO RE

KO U KO U TSI

Ένα ναός αφιερωμένος στο πιο αγαπημένο ρούχο όλων, το t-shirt. Ήταν το 2005 που o Νίκος Μαϊνάρης και o Τάσος Τζαλαζίδης αποφάσισαν να δημιουργήσουν το graphic t-shirt label koukoutsi. Έκτοτε, το Koukoutsi έχει γράψει τη δική του μοναδική και επιτυχημένη ιστορία. Έχοντας ήδη στο ενεργητικό του τη δημοφιλή σειρά με τα αρχιτεκτονικά τοπόσημα της Αθήνας, η δημιουργική ομάδα φέτος παρουσιάζει μια νέα, visual poetry collection που θα κλέψει και πάλι τις καρδιές μας. Εμπνευσμένοι από την παράδοση τον τρίστιχων μινιμαλιστικών ιαπωνικών ποιημάτων haiku, δημιούργησαν μια εικαστική συλλογή, κάθε σχέδιο της οποίας συνοδεύεται από ένα ποίημα. Με απλές γραμμές, λιτή ποιητική γραφή και ένα νέο urban

t-shirt style που χρησιμεύει ως καλλιτεχνικός καμβάς, το koukoutsi κάνει ένα νέο άλμα στον χώρο των graphic streetwear brands και ανεβάζει τον πήχη στη δημιουργικότητα που εκφράζεται μέσα από την αφοσίωση που έχουν ο Νίκος, ο Τάσος και ο Στέφανος στο κοινό τους πρότζεκτ στη Σκουφά 81, στο κέντρο της Αθήνας.

Extra Tip: Αν βρίσκεσαι μακριά από το κέντρο της Αθήνα, δεν υπάρχει λόγος να μην αποκτήσεις κι εσύ ένα πρωτότυπο και ξεχωριστό t-shirt. Μπορείς να αγοράσεις όλα τα προϊόντα του koukoutsi με ένα κλικ από το πλήρως ενημερωμένο e-shop του: www. koukoutsi.net

Σκουφά 81, Αθήνα, 210 3614060, site: www.koukoutsi.net FB: koukoutsi.shop, instagram: @koukoutsi_graphique_store

Νιώσε άνετα μέσα στα ρούχα σου.

HAZELNUT

Τα ρούχα είναι ένα μέσο έκφρασης της προσωπικότητας, του τρόπου ζωής, των συναισθημάτων και της διάθεσής μας. Το Hazelnut, το brand που δημιούργησαν οι δύο αδερφές Έλλη και Ρωξάνη, έτσι ακριβώς τα αντιμετωπίζει, ως το μέσο έκφρασης κάθε ανθρώπου. Τυπικά, το concept του μαγαζιού είναι το streetwear, ουσιαστικά όμως είναι κάτι πολύ παραπάνω. Πηγή έμπνευσης της Ρωξάνης για τον σχεδιασμό των ρούχων είναι η καθημερινότητά της. Βλέπεις, δεν ησυχάζει ποτέ, όλη μέρα τρέχει στους δρόμους κι εκεί συναντά ανθρώπους διαφόρων ηλικιών, στυλ και τρόπων ζωής. Σκέφτεται, λοιπόν, τι θα μπορούσε καθένας από αυτούς να φορέσει που να ταιριάζει στο lifestyle του και ταυτόχρονα να τον κάνει να νιώθει όμορφα. Θέλει να δημιουργεί ρούχα που θα κάνουν τους ανθρώπους που τα

φορούν να νιώθουν άνετα και γεμάτοι αυτοπεποίθηση – την ενοχλεί άλλωστε που οι άνθρωποι δεν αποδέχονται το σώμα τους και ντρέπονται να ντυθούν όπως τους αρέσει. Ακόμα και το ίδιο το μαγαζί δεν θυμίζει ένα τυπικό κατάστημα ένδυσης. Γεμάτο με τραπέζια, μπορείς να πας εκεί να πιεις τον καφέ σου και να μιλήσεις με τη Ρωξάνη που θα σε γεμίσει θετική ενέργεια, ενώ είναι πρόθυμη να σου δώσει και ενδυματολογικές συμβουλές για να αναδείξεις τον καλύτερο εαυτό σου. Εκείνη, άλλωστε, έχει βρει το μυστικό και ξέρει να σχεδιάζει υπέροχα ρούχα που θα σου ταιριάζουν και θα σε απελευθερώσουν.

Extra Tip: Πέρα από το φυσικό κατάστημα, τα ρούχα Hazelnut μπορείς να τα αποκτήσεις και από το site: www.hazelnut.gr

Αγίου Γεωργίου 19, Χαλάνδρι, 216 7003661, FB: Hazelnut, Site: www.hazelnut.gr

32 lifo – 21.6.18

Ο τόπος λατρείας του sneaker.

Premium Sneakers & Outfits των adidas, Nike, ASICS, Reebok, PUMA, New Balance, Saucony | Instore & Online | Οι δημιουργοί των SaintSoles θεωρούν το sneaker κουλτούρα και απευθύνονται σε αυτούς που ζουν λιώνοντας τις σόλες τους στα πεζοδρόμια και τις πλατείες, μαθαίνοντας να «περπατάνε»τη ζωή σαν αστικοί «νομάδες», δείχνοντας σεβασμό στην Ιστορία, νοσταλγώντας το ρετρό και λατρεύοντας την αυθεντικότητα των εποχών, της προσωπικότητάς τους και του στυλ τους. Αυτή την αγάπη τους τη μοιράζονται με

όλους εκείνους που νιώθουν ξεχωριστοί και εκφράζονται μέσα από τη street κουλτούρα, δημιουργώντας τους τόπους λατρείας του sneaker, με το φωτοστέφανο του «Αγίου»του SaintSoles να φέγγει καθημερινά. Ξεκινώντας το 2016, παρουσίασαν στους sneakerheads τα πιο ψαγμένα sneakerstores με την ταυτότητα που τους συνοδεύει 45 και πλέον έτη στον χώρο του sportswear. Έλα να βρεις τα επόμενα «Grails» σου σε ένα από τα φυσικά καταστήματα SaintSoles ή ηλεκτρονικά στο www.saintsoles.com

SNEAKERSTORE

www.saintsoles.com, FB: saintsoles, Instagram: @saintsoles_ SaintSoles Stores: Νέο Ψυχικό, Consortium of Soles, Ολυμπιονικών 258, 2106718888 / Θεσσαλονίκη, Our Soles Live Underground, Τσιμισκή 73, 2310276727 (GOLD Retail Interiors Award 2017) / Ιωάννινα, Be With The One Who Loves Your Sole!, Μιχαήλ Αγγέλου 27, 26510 22042 / Μύκονος, Don't Touch My Sole With Dirty Hands, σύντομα με Premium Store

Το κατάστημα που έφερε τα αγαπημένα σου sneakers μόλις ένα κλικ μακριά. Το Sneakerstore ξεκίνησε τη λειτουργία το 2011 και είναι ένα από τα πρώτα online καταστήματα που ασχολήθηκαν αποκλειστικά με το fashion sneaker. Εδώ μπορείς να βρεις και να παραγγείλεις, είτε online είτε τηλεφωνικά, όλες τις νέες κυκλοφορίες των μεγαλύτερων εταιρειών του χώρου, όπως οι Nike, adidas, Puma, Jordan Brand κ.λπ., αλλά και αρκετά είδη σε clearance ή bazaar τιμές. Είναι επίσημος online retailer και ξεχωρίζει για την ασφαλή και γρήγορη εξυπηρέτηση που προσφέρει, ενώ διαθέτει και τηλεφωνική υποστήριξη για τις παραγγελίες. Και το καλύτερο; Τόσο τα μεταφορικά όσο και οι τυχόν επιστροφές είναι δωρεάν. Και επειδή στο Sneakerstore ξέρουν πόσο πολύ ανυπομονείς για τα καινούργια σου sneakers, η παραγγελία σου θα είναι στην πόρτα σου σε μία, το πολύ δύο εργάσιμες μέρες.

Extra Tip: Τo Sneakerstore διαθέτει και φυσική έδρα στην πλατεία Αγίου Σώστη στον Νέο Κόσμο, όπου μπορείς να δεις από κοντά όλα τα προϊόντα του e-shop.

Ωκεανίδων 24 (όπισθεν Αγ. Σώστη, λεωφ. Συγγρού), Νέος Κόσμος, 211 0171379 Site: www.sneakerstore.gr FB: Sneakerstore Instagram: @sneakerstoregreece 21.6.18 – lifo

33

34 lifo – 21.6.18

IOYNIOΣ 2018

AΦΙΕΡΩΜΑ ΥΓΕΙΑ

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ

ΠΩΣ ΝΑ ΜΗ ΒΓΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ - ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ

ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΤΕ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ ΣΑΣ

21.6.18 – lifo

35

απο την aλεξία σβώλου

περισσότερο. Τι ωραία που θα ήταν να κάναμε σιέστα και στο γραφείο! Φυσικά, για τους περισσότερους εργαζόμενους αυτό αποτελεί κακόγουστο ανέκδοτο, αλλά, έστω κι έτσι, μπορείτε να υιοθετήσετε την τακτική της σιέστας τα Σαββατοκύριακα και στις διακοπές. Όμως μην το παρακάνετε, ξεκουραστείτε καμιά ώρα, ώστε να μπορείτε να κοιμηθείτε και το βράδυ.

Περπάτημα στην άμμο και στα σοκάκια

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΈΣ ΔΙΑΚΟΠΈΣ Aπαραίτητες, αναγκαίες και ωφέλιμες Σε… ποδοσφαιρικούς όρους, που είναι επίκαιροι λόγω Μουντιάλ, όταν μια ομάδα σκοράρει τρεις φορές σε ένα τέρμα, αυτό λέγεται χατ-τρικ. Με τον ίδιο όρο μπορούμε να περιγράψουμε την επίδραση και τον ρόλο των καλοκαιρινών διακοπών στη ζωή μας, καθώς σκοράρουν κι αυτές 3-0 στο τέρμα της καθημερινότητάς μας. Γιατί είναι απαραίτητες, αναγκαίες και ωφέλιμες για την ψυχή, το σώμα και το μυαλό. Γιατί εμπεριέχουν την έννοια της ξεκούρασης, την αλλαγή της ρουτίνας, την εκτόνωση του στρες, την υιοθέτηση κάποιων συνηθειών που κάνουν καλό στην υγεία και πολλά άλλα οφέλη μέσα σε μια λέξη συνώνυμη της απόδρασης.

Σ

τον Θησαυρό της Βαγίας της Ζωρζ Σαρή, το βιβλίο με το οποίο μεγάλωσε μια ολόκληρη γενιά, οι καλοκαιρινές διακοπές ήταν μακράς διάρκειας. Όμως αυτή η ανέμελη εποχή έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Πλέον για λίγους τυχερούς η λέξη «διακοπές» μεταφράζεται σε μια απόδραση διάρκειας δύο εβδομάδων, ενώ για τους περισσότερους εργαζόμενους είναι ένα μακρύ (τραβηγμένο από τα μαλλιά) Σαββατοκύριακο, μαζί με μερικές μονοήμερες ή διήμερες εξορμήσεις εκτός των τειχών. Γι’ αυτό και πρέπει να κάνουμε κάθε στιγμή των διακοπών να μετράει… Έχετε όμως αναρωτηθεί ποτέ τι είναι αυτό που τις κάνει τόσο ιδιαίτερες; Πέρα από το νησί, τη θάλασσα, την αμμουδιά, το bar-hopping, τα σφηνάκια, τι είναι αυτό που κάνει τις διακοπές τόσο απολαυστικές, τόσο «θεραπευτικές», για το σώμα και την ψυχή; Η απάντηση κρύβεται σε αυτές τις μικρές καθημερινές συνήθειες που δίνουν το στίγμα της χαλάρωσης, της πιο ποιοτικής ζωής. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως κάποιες που θεωρούνται δεδομένες για το νησί και αδιανόητες για την πόλη είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες για τον οργανισμό και θα ’πρεπε να τις υιοθετούμε 365 μέρες τον χρόνο. Πάμε να δούμε ποιες είναι ώστε φέτος, γυρίζοντας, να μην τις αφήσουμε κλειδωμένες στη βαλίτσα των διακοπών μέχρι τον επόμενο Αύγουστο…

Λουκούλλειο πρωινό

Smoothies, γιαούρτι, φρούτα, φρυγανισμένο ψωμί, μούσλι, χυμοί, ομελέτες! Η μόνη εποχή του χρόνου που το πρωί τρώτε σαν αυτοκράτορες είναι οι καλοκαιρινές διακοπές. Το πρωινό είναι το πιο απαραίτητο γεύμα της ημέρας, το μόνο που οι θερμίδες του καίγονται στα σίγουρα και μπορεί να σας κρατήσει όλη μέρα, αν είναι πλούσιο. Μακάρι να τρώγατε πρωινό τον χειμώνα και στη δουλειά, αντί να ξεκινάτε με άδειο στομάχι κι έναν καφέ στο χέρι, γιατί τότε δεν θα τσιμπολογούσατε όλα αυτά τα ανθυγιεινά σνακ εκείνες τις δύσκολες ώρες, με τις κρίσεις λαιμαργίας να κάνουν επέλαση!

Μεσημεριανή σιέστα

Έρευνα του Πανεπιστημίου Queensland της Αυστραλίας έχει δείξει πως οι λαοί που κάνουν σιέστα ζουν

36 lifo – 21.6.18

Το περπάτημα στην άμμο με ξυπόλυτα πόδια είναι από μόνο του μια συνεδρία ρεφλεξολογίας που ενεργοποιεί τις νευρικές απολήξεις οι οποίες βρίσκονται στις πατούσες. Αλλά και το περπάτημα στα σοκάκια, στα κάστρα, στα βουνά, στους κάμπους, είναι ό,τι καλύτερο, αρκεί να αποφεύγονται τα «δεκάποντα». Τα φλατ σανδάλια είναι η καλύτερη επιλογή ή τα πάνινα σνίκερ, αν δεν κάνει πολλή ζέστη. Φροντίστε να μη φοράτε τα ίδια παπούτσια καθημερινά και να τα αφήνετε να αεριστούν στο μπαλκόνι για να αποφύγετε τις καλοκαιρινές μυκητιάσεις. Το περπάτημα αποτελεί την πιο ήπια αερόβια άσκηση και είναι ταυτόχρονα ο πιο διαδεδομένος τρόπος άθλησης μετά το κολύμπι, τον «βασιλιά των θαλάσσιων σπορ».

Χορός και μπαρότσαρκα

Δεν χρειάζεται να δούμε το «Dancing with the stars» για να καταλάβουμε πως ο χορός είναι άριστη γυμναστική και επιπλέον fun, αρκεί να μην τον συνοδεύσουμε με αμέτρητα πολύχρωμα κοκτέιλ που είναι «βόμβες» θερμίδων και κινδυνεύουν να αποδειχτούν «μπόμπες» και να μας στείλουν αδιάβαστους με hangover.

Νερό και πάλι νερό

Άραγε, ποιος πίνει 8-10 ποτήρια νερό την ημέρα τον χειμώνα; Το καλοκαίρι όμως τα υγρά είναι απαραίτητα. Η σωστή ενυδάτωση διατηρεί υγιή την επιδερμίδα, προλαμβάνει τα ατοπικά εκζέματα, χαρίζει νεανικό look και διατηρεί την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στο σώμα. Θυμηθείτε πως πρέπει να ξεδιψάτε με νερό και όχι με χυμούς, ποτά και αναψυκτικά που περιέχουν κρυφές θερμίδες. Τα ροφήματα και τα δροσιστικά αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη με γλυκαντικά τύπου στέβια μπορούν να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση, αρκεί να μην το παρακάνουμε.

Ώρα για σπορ

Σπορ της παραλίας, της θάλασσας, της ξηράς. Στις διακοπές κινούμαστε πολύ κι αυτό έχει θετικό αντίκτυπο στην υγεία της καρδιάς και στην πρόληψη της παχυσαρκίας. Τα σπορ της θάλασσας και της ξηράς απαιτούν καλή αντηλιακή προστασία, τακτική ενυδάτωση και να μην υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας. Η κολύμβηση, το surf, το windsurf, είναι αερόβιες μορφές άσκησης, ενώ το θαλάσσιο σκι, οι ρακέτες και το beach volley είναι σπορ που στηρίζονται στην εκρηκτικότητα και κατά συνέπεια αναερόβια. Αμφότερα κάνουν εξαιρετική γράμμωση και συμβάλλουν στην καύση των περιττών θερμίδων. Προσοχή: Στα προαναφερθέντα σπορ που καίνε θερμίδες δεν συμπεριλαμβάνεται το εθνικό καλοκαιρινό σπορ, το τάβλι!

21.6.18 – lifo

37

απο την aλεξία σβώλου

ΆΛΛΗ ΟΠΤΙΚΉ ΣΤΗΝ ΨΩΡΊΑΣΗ, ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΉ ΕΚΣΤΡΑΤΕΊΑ

Α

ν αλλάξεις τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα, τα πράγματα που βλέπεις θα αλλάξουν» είχε πει ο Αμερικανός συγγραφέας Wayne Dyer. Έτσι καταρρίπτονται οι προκαταλήψεις και ο κόσμος μας πηγαίνει μπροστά, ξεπερνώντας στερεότυπα, όπως ισχύει για τη νέα, διαφορετική εκστρατεία ενημέρωσης και αποστιγματοποίησης της ψωρίασης που υλοποιεί η ελληνική φαρμακευτική εταιρεία GENESIS Pharma. Η εκστρατεία με τίτλο «Ψωρίαση; Δες το Αλλιώς. Σχεδίασε τη ζωή σου όπως εσύ θέλεις» διαδίδει εκείνα τα μηνύματα που συμβάλλουν στην καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Κεντρικό ρόλο διαδραματίζει η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και η τακτική ιατρική παρακολούθηση από τον ειδικό δερματολόγο, κάτι που δεν ισχύει για ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών, οι οποίοι φαίνεται να μην ακολουθούν πάντα την κατάλληλη θεραπεία σε σχέση με τη βαρύτητα της νόσου τους. Παράλληλα, η εκστρατεία επικεντρώνεται και στην κατάρριψη του μύθου πως η νόσος είναι μεταδοτική, κάτι που επιβαρύνει τους ασθενείς κοινωνικά και συναισθηματικά. Κεντρικός άξονας της ενημερωτικής πρωτοβουλίας «Δες το Αλλιώς» είναι η ιστοσελίδα www.destoallios.gr που δημιουργήθηκε για να δώσει στους επισκέπτες μια σφαιρική εικόνα της ψωρίασης αλλά και για να βοηθήσει όσους πάσχοντες επιθυμούν να βαθμολογήσουν την επίδραση της νόσου στην καθημερινότητά τους, συμπληρώνοντας το σύντομο ερωτηματολόγιο του Δερματολογικού Δείκτη Ποιότητας Ζωής (DLQI). Πρόκειται για ένα διεθνώς αναγνωρισμένο εργαλείο αυτοαξιολόγησης που χρησιμοποιείται από τους δερματολόγους για την πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση της ψωρίασης. Μέσα από την ιστοσελίδα, οι επισκέπτες μπορούν, επίσης, να δημιουργήσουν το δικό τους μήνυμα ευαισθητοποίησης για τη μη μεταδοτικότητα της ψωρίασης και να το διαδώσουν μέσα από τα κοινωνικά τους δίκτυα, συμβάλλοντας στην ταχύτερη αποστιγματοποίηση της χρόνιας φλεγμονώδους δερματοπάθειας. Όπως εξηγεί ο γιατρός Νίκος Αντωνακόπουλος, ιατρικός διευθυντής Αιματο-Oγκολογίας και Φλεγμονωδών Νόσων της GENESIS Pharma: «Η ψωρίαση είναι μια χρόνια νόσος με πολύπλευρη επίδραση στον οργανισμό, την ψυχολογία και την καθημερινότητα των ασθενών και αυτό δεν πρέπει να το υποτιμάμε αλλά να το αντιμετωπίζουμε αποφασιστικά. Μπορεί να εκδηλώνεται κυρίως στο δέρμα, αλλά χαρακτηρίζεται από συστηματική φλεγμονή, γι’ αυτό και συνδέεται συχνά και με αρκετές άλλες παθήσεις, τις λεγόμενες συννοσηρότητες, οι οποίες περιλαμβάνουν την ψωριασική αρθρίτιδα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, το μεταβολικό σύνδρομο και την κατάθλιψη. Επιπλέον, επηρεάζει τον κάθε ασθενή με διαφορετικό τρόπο ως προς τη μορφή, την έκταση και τη σοβαρότητά της και χρειάζεται εξατομικευμένη ιατρική φροντίδα. Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να απογοητεύονται ή να εγκαταλείπουν την προσπάθεια, γιατί οι εξελίξεις στον τομέα της θεραπείας είναι διαρκείς και υπάρχουν πλέον πολλές εναλλακτικές θεραπείες που μπορεί να προτείνει ο δερματολόγος με βάση τις προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες του καθενός». Από τη μεριά του, ο γενικός διευθυντής Αιματο-Oγκολογίας και Φλεγμονωδών Νόσων της GENESIS Pharma Νίκος Γκολφάκης προσθέτει πως από ψωρίαση πάσχουν περίπου 200.000 άτομα στην Ελλάδα και πως, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, οι πάσχοντες δεν απευθύνονται τακτικά στον δερματολόγο με συνέπεια η πλειονότητα των ασθενών με μέτρια ή σοβαρή ψωρίαση να μη λαμβάνει την κατάλληλη συστηματική θεραπεία που ενδείκνυται για τη βαρύτητα της νόσου.

38 lifo – 21.6.18

5 ΛΌΓΟΙ ΥΓΕΊΑΣ για να βγείτε εκτός προγράμματος

Ο

ι καλοκαιρινές διακοπές αποτελούν απωθημένο ολόκληρης της χρονιάς και είναι ζωτική ανάγκη του οργανισμού μας να πατήσει delete στα «πρέπει» και στα «μη» και να βγει εκτός προγράμματος, ωραρίου και κανόνων. Άλλωστε, το ουσιαστικό «διακοπές» βγαίνει από το ρήμα «διακόπτω». Διακόψτε ό,τι κάνατε μέχρι σήμερα σαν καλοκουρδισμένο ρομπότ και αφεθείτε στην καλοκαιρινή ραστώνη για να ξαναβρείτε τον εαυτό σας και να γεμίσετε τις μπαταρίες σας. Έχετε ουκ ολίγους λόγους υγείας για να το κάνετε. Όλο τον χρόνο φροντίζετε για τη δουλειά σας και τους άλλους (οικογένεια, παιδιά, συγγενείς, κολλητούς, εργοδότες, συναδέλφους, συμφοιτητές, η λίστα δεν τελειώνει). Στις διακοπές κανακέψτε λίγο τον εαυτό σας, του αξίζει, και μην τηρείτε κανόνες, αφενός για να νιώσετε αληθινά πως ξεφεύγετε από τη ρουτίνα και αφετέρου για να κάνετε καλό στην υγεία σας. Δείτε πώς: Κοιμηθείτε λίγο παραπάνω το πρωί, επειδή μονίμως σας λείπει ύπνος και με το καλοκαιρινό χουζούρι μπορείτε να αναπληρώσετε (μερικώς) την έλλειψή του. Ξενυχτήστε με καλή παρέα διασκεδάζοντας, γιατί όλες οι έρευνες δείχνουν ότι το socializing (η κοινωνικοποίηση) αλλά και το κουτσομπολιό μάς κρατούν εγκεφαλικά δραστήριους, με συνέπεια να προστατεύουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ και την κατάθλιψη μαζί! Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία και συνδυάστε το τερπνόν μετά του ωφελίμου! Αντί να τρώτε συγκεκριμένα γεύματα συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, μιμηθείτε τους Ισπανούς που χορταίνουν τσιμπολογώντας tapas (ορεκτικά σε μικρές ποσότητες). Γιατί να το «παί-

ξετε» Ισπανοί; Αφενός γιατί είναι της μόδας λόγω Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου και αφετέρου επειδή έτσι θα τροφοδοτείτε σταθερά τον οργανισμό σας με ενέργεια, δεν θα μένει άδειο για ώρες το στομάχι και δεν θα σας πιάνουν κρίσεις λαιμαργίας. Επιπλέον, το υγιεινό τσιμπολόγημα, με φειδώ, είναι ο καλύτερος σύμμαχος στην επιχείρηση «αδυνάτισμα». Το φαγητό όμως δεν… κατεβαίνει ξεροσφύρι, ειδικά όταν κάνει ζέστη. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να πιει ένα (παραπάνω) ποτηράκι, κατά προτίμηση κόκκινο κρασί, που είναι πλούσιο στην αντιοξειδωτική ουσία ρεσβερατρόλη, η οποία βοηθά στη σωστή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος και μειώνει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Μια άλλη cool εναλλακτική είναι ένα ποτήρι παγωμένη μπίρα. Προσοχή, δεν εννοούμε να πιείτε τον… Βόσπορο, γιατί τα αλκοολούχα ποτά έχουν «κρυφές» θερμίδες. Ειδικά η κατάχρηση μπίρας δημιουργεί κοιλίτσα και «σωσίβιο» γύρω από τη μέση. Επίσης, αφήστε πίσω τον υπολογιστή και το τάμπλετ και κλείστε το κινητό τηλέφωνο, τουλάχιστον κάποιες ώρες τη ημέρα, γιατί αλλιώς, αντί να κάνετε διακοπές, θα καταλήξετε να δουλεύετε σε ένα εξωτικό μέρος. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως η κατάχρηση οθονών οδηγεί στην ψηφιακή κόπωση των ματιών, μια νέου τύπου διαταραχή που εντείνει τον κίνδυνο ανάπτυξης οφθαλμικών διαθλαστικών παθήσεων (μυωπία, πρεσβυωπία κ.λπ). Επιπλέον, η διαρκής καλωδίωση με τα i-gadgets απορρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό (το λεγόμενο «βιολογικό ρολόι») και προκαλεί διαταραχές ύπνου. Για να ξαναβρείτε την ηρεμία σας και να κοιμηθείτε σαν πουλάκι, χωρίς φάρμακα, κάντε αποτοξίνωση απ’ όλες τις οθόνες.

21.6.18 – lifo

39

απο την aλεξία σβώλου

Οι επιστημονικές εξελίξεις «τρέχουν» με μεγάλη ταχύτητα στη «νόσο με τα χίλια πρόσωπα». Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο επίκουρος καθηγητής Nευρολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Ευθύμης Δαρδιώτης, εξηγεί στη δημοσιογράφο Υγείας Αλεξία Σβώλου ποια νέα «όπλα» έχουμε στη διάθεσή μας και τι έχει αλλάξει στον τρόπο διαχείρισης της πολλαπλής σκλήρυνσης ώστε να αποσοβείται ο κίνδυνος της αναπηρίας.

—Ποιες νεότερες εξελίξεις έχουμε στην πολλαπλή σκλήρυνση; Νεότερες εξελίξεις στην πολλαπλή σκλήρυνση, όπως αυτές που καταγράφηκαν πρόσφατα, τον Απρίλιο του 2018, στο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στο Λος Άντζελες, είναι, καταρχάς, τα νέα διαγνωστικά κριτήρια της νόσου. Με τη βοήθεια των νέων κριτηρίων η διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης μπορεί πλέον να γίνεται πιο έγκαιρα, γεγονός που συνεπάγεται πρωιμότερη έναρξη της θεραπείας και κατά συνέπεια καλύτερη εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, έχουν δημοσιευτεί οι νεότερες αμερικανικές και ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες, οι οποίες θα βοηθήσουν στη βέλτιστη θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών. Παρουσιάστηκαν δεδομένα μακροχρόνιας αποτελεσματικότητας και ασφάλειας των υπαρχόντων φαρμάκων για την πολλαπλή σκλήρυνση, με ιδιαίτερη αναφορά σε δεδομένα «πραγματικού κόσμου» (real world evidence) που αφορούν τη διαχείριση των ασθενών σε επίπεδο καθημερινής πρακτικής. Επίσης, δόθηκαν στη δημοσιότητα δεδομένα για τα νεότερα φάρμακα, όπως το ocrelizumab (οκρελιζουμάμπη), το ozanimod, η cladribine, το siponimod, το ibudilast και η simvastatin. Τέλος, τονίστηκε η μεγάλη σημασία των φαρμάκων που στοχεύουν στην επαναμυελίνωση, όπως η βιοτίνη και η clemastine, ενώ επαναπροσδιορίστηκε η αξία της αυτόλογης μεταμόσχευσης των αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων.

— Πότε πραγματικά ξεκινάει να εξελίσσεται η νόσος; Η εξέλιξη της νόσου αντανακλά τη συνεχιζόμενη εκφύλιση των νευρικών κυττάρων, η οποία μπορεί να είναι συνέπεια είτε των οξειών υποτροπών της νόσου, γνωστών ως ώσεων, είτε της χρόνιας διάχυτης φλεγμονής στον εγκέφαλο, ανεξαρτήτως κλινικών υποτροπών, σε περίπτωση μη βέλτιστης ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή. Υπό αυτή την έννοια, η «εξέλιξη» της νόσου ξεκινά πρώιμα στην πορεία της πολλαπλής σκλήρυνσης.

— Γιατί είναι δύσκολο να ανιχνεύουμε την «εξέλιξη» στα πρώιμα στάδια της νόσου; Ο εγκέφαλός μας διαθέτει ένα εξαιρετικά μεγάλο αριθμό νευρώνων που του δίνουν τη δυνατότητα να αντισταθμίζει, έως έναν βαθμό, την εκφύλιση των νευρικών κυττάρων που συμβαίνει στην πολλαπλή σκλήρυνση. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι σχετικά δυσχερής η ανίχνευση της εξέλιξης της νόσου στα αρχικά της στάδια. Η συνεχιζόμενη όμως εκφύλιση των νευρικών κυττάρων σε περιπτώσεις που δεν έχει επιτευχθεί η βέλτιστη ρύθμιση της θεραπευτικής αγωγής οδηγεί μοιραία στην απώλεια της ικανότητας αντιστάθμισης του εγκεφάλου και στην εμφάνιση κινητικής κυρίως αναπηρίας. Για τον λόγο αυτό δεν θα πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός από τον ασθενή και κυρί-

40 lifo – 21.6.18

ΝΕΌΤΕΡΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΈΣ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΉ ΣΚΛΉΡΥΝΣΗ ως από τον θεράποντα γιατρό για την ανίχνευση λανθάνουσας δραστηριότητας της νόσου. Προς την κατεύθυνση αυτή στην παρούσα φάση βοηθά η ανά τακτά χρονικά διαστήματα διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας για ανίχνευση νέων ή ενεργών ασυμπτωματικών βλαβών. Με τη χρήση μιας ειδικής απεικονιστικής τεχνικής, του PET (τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων), υπάρχει σήμερα σε ερευνητικό επίπεδο η δυνατότητα ανάδειξης της χρόνιας φλεγμονώδους δραστηριότητας εντός του εγκεφαλικού παρεγχύματος των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση. Ενδεχομένως η συγκεκριμένη εξέταση να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο εγγύς μέλλον ως μέσο ανάδειξης της μη βέλτιστης ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή.

— Με τις 12 εγκεκριμένες θεραπείες στο «οπλοστάσιο» εναντίον της υποτροπιάζουσας πολλα-

πλής σκλήρυνσης, υπάρχουν ακόμα ακάλυπτες θεραπευτικές ανάγκες; To γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές θεραπείες για την πολλαπλή σκλήρυνση σίγουρα είναι εξαιρετικά σημαντικό, δημιουργεί έναν ενθουσιασμό στους ασθενείς και στους γιατρούς, αλλά δεν σημαίνει ότι έχουν καλυφθεί όλες οι θεραπευτικές ανάγκες των ασθενών. Σήμερα η έρευνα επικεντρώνεται στην ανάδειξη θεραπειών ανάσχεσης της εξέλιξης της αναπηρίας, αντιμετώπισης των πολυσχιδών συμπτωμάτων της πολλαπλής σκλήρυνσης, όπως επίσης και σε θεραπείες που να στοχεύουν στις φλεγμονώδεις διεργασίες εντός του εγκεφάλου, στην επαναμυελίνωση και στη νευροπροστασία. Κάτι που είναι επίσης εξαιρετικής σημασίας στη θεραπευτική της πολλαπλής σκλήρυνσης είναι η ανίχνευση βιολογικών ουσιών, απεικονιστικών παραμέτρων που στη βιβλι-

ογραφία θα τους δούμε ως βιοδείκτες, οι οποίοι μας βοηθούν να επιτύχουμε μια εξατομικευμένη προσέγγιση ώστε να δίνεται στον ασθενή το κατάλληλο φάρμακο.

—Τι διαφορετικό έχει να προσφέρει το ocrelizumab σε σχέση με τις υπάρχουσες θεραπείες για την υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση; Από τις πιλοτικές μελέτες της οκρελιζουμάμπης, ένα στοιχείο που φαίνεται να διαφοροποιεί αυτήν τη θεραπεία είναι τα δεδομένα σχετικά με τη μείωση της εξέλιξης της αναπηρίας. Οι μελέτες έδειξαν στατιστικά σημαντική διαφορά: 40% μείωση σε σχέση με ενεργό φάρμακο που έχει καθιερωθεί στη θεραπευτική της υποτροπιάζουσας πολλαπλής σκλήρυνσης και όχι συγκριτικά με εικονικό φάρμακο/placebo (την υποδόρια ιντερφερόνη 44 mg). Επίσης, σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας 4ετή δεδομένα αποτελεσματικότητας και ασφάλειας που μας δείχνουν ότι τα οφέλη της θεραπείας καθώς και το ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας διατηρούνται σε βάθος χρόνου. Είναι ουσιώδες να τονίσουμε τη σημασία της έγκαιρης θεραπευτικής παρέμβασης με αποτελεσματικές θεραπείες για τον καλύτερο έλεγχο της νόσου και για το μακροχρόνιο όφελος των ασθενών μας. Πέρα από την αποτελεσματικότητα και το ευνοϊκό προφίλ ασφαλείας, η οκρελιζουμάμπη έχει ένα απλό δοσολογικό σχήμα καθώς και ένα απλό πλάνο παρακολούθησης.

— Ποιες είναι οι ενδείξεις του φαρμάκου και κάθε πότε χορηγείται; Η οκρελιζουμάμπη ενδείκνυται για τη θεραπεία ενήλικων ασθενών με ενεργό υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση και για ασθενείς με πρώιμη πρωτοπαθώς προϊούσα πολλαπλή σκλήρυνση. Η οκρελιζουμάμπη έχει ένα απλό δοσολογικό σχήμα, αφού χορηγείται δύο φορές τον χρόνο (ανά εξάμηνο). Η αρχική δόση των 600 mg χορηγείται ως δύο ξεχωριστές ενδοφλέβιες εγχύσεις: αρχικά ως έγχυση των 300 mg, ακολουθούμενη από δεύτερη έγχυση 300 mg δύο εβδομάδες αργότερα. Οι επόμενες δόσεις της οκρελιζουμάμπης στη συνέχεια χορηγούνται ως εφάπαξ ενδοφλέβια έγχυση 600 mg κάθε 6 μήνες.

— Γιατί πρέπει οι ασθενείς να απευθύνονται στα οργανωμένα κέντρα για την πολλαπλή σκλήρυνση; Τα οργανωμένα κέντρα για την πολλαπλή σκλήρυνση μπορούν να προσφέρουν εξειδικευμένη προσέγγιση των ασθενών από μια διεπιστημονική ομάδα που, εκτός από τον εξειδικευμένο στα απομυελινωτικά νοσήματα νευρολόγο, μπορεί να περιλαμβάνει νευροουρολόγο, νευροακτινολόγο, νευροψυχολόγο, φυσίατρο, φυσικοθεραπευτή και εξειδικευμένη νοσηλεύτρια (MS nurse). Στα κέντρα πολλαπλής σκλήρυνσης μειώνεται ο χρόνος αναζήτησης ιατρικής βοήθειας στα ποικίλα προβλήματα που συνοδεύουν τη νόσο και ο ασθενής αντιμετωπίζεται ολιστικά και όχι αποσπασματικά.

Η

ΜΕΙΩΜΈΝΗ ΈΚΘΕΣΗ ΣΕ 15 ΤΟΞΙΚΈΣ ΟΥΣΊΕΣ του τσιγάρου με τα εναλλακτικά προϊόντα θέρμανσης

ανάπτυξη λιγότερο επιβλαβών εναλλακτικών καπνικών προϊόντων που μπορούν να αντικαταστήσουν το συμβατικό τσιγάρο και να οδηγήσουν μακροπρόθεσμα σε ένα μέλλον χωρίς τον καπνό του τσιγάρου αποτελεί για τη Philip Morris International (PMI) όραμα και δέσμευση. Στόχος της εταιρείας είναι να αναπτύξει μια γκάμα καινοτόμων προϊόντων προϊόντων δυνητικά μειωμένου κινδύνου, τα οποία να ελαττώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης των νοσημάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα σε επίπεδα παραπλήσια με αυτά της διακοπής του καπνίσματος, προσφέροντας ταυτόχρονα την καπνιστική εμπειρία που θέλουν οι καπνιστές. Προκειμένου να υλοποιηθεί αυτό το όραμα, το PMI Science, το Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της PMI, δημιούργησε δύο μεγάλα ερευνητικά κέντρα στο Neuchatel της Ελβετίας και στη Σιγκαπούρη για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών και επιπλέον δημιούργησε ένα παγκόσμιο δίκτυο συνεργατών Έρευνας και Ανάπτυξης Τεχνολογίας προκειμένου να ενισχύσει το ερευνητικό της έργο. Στα κέντρα η PMI διεξάγει ένα εκτενές ερευνητικό πρόγραμμα συγκρίνοντας το IQOS, το πιο προηγμένο από τα εναλλακτικά καπνικά προϊόντα θέρμανσης που αναπτύσσει, με τα συμβατικά τσιγάρα που καίγονται, αλλά και εξελίσσοντας τα υπόλοιπα προϊόντα του χαρτοφυλακίου της. Επικεφαλής του κλινικού προγράμματος είναι ο δρ. Patrick Picavet που σε πρόσφατο συνέδριο στην Αθήνα παρουσίασε τα νέα ευρήματα κλινικής μελέτης έξι μηνών, ενώ το πρόγραμμα συνεχίζεται. Η Μελέτη Ανταπόκρισης στην Έκθεση πέτυχε τον πρωταρχικό στόχο της, αποδεικνύοντας ότι, έπειτα από έξι μήνες, οκτώ μετρήσεις της βιολογικής απόκρισης (τα κύρια καταληκτικά σημεία κινδύνου) βελτιώθηκαν στα άτομα που αντικατέστησαν το τσιγάρο με το θερμαινόμενο καπνικό προϊόν, με στατιστικά σημαντικές διαφορές να καταγράφονται σε πέντε από τα οκτώ καταληκτικά σημεία σε σύγκριση με το συνεχιζόμενο κάπνισμα. Αυτές οι παράμετροι συνδέονται με παθήσεις όπως οι καρδιοπάθειες και οι πνευμονοπάθειες και καλύπτουν πολλαπλά οργανικά συστήματα και πολλαπλούς βιολογικούς μηχανισμούς, όπως η φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Τα τελευταία ευρήματα αποτελούν ένα βήμα προόδου προς την κατεύθυνση της μείωσης του κινδύνου, ενώ, σχολιάζοντάς τα, ο δρ.

Frank Luedicke, επικεφαλής των Κλινικών Μελετών της PMI, επισήμανε: «Θα μοιραστούμε τα αποτελέσματα με τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας σε διάφορα συνέδρια τους επόμενους μήνες και ανυπομονούμε να ακούσουμε τις απόψεις τους». Τα πρόσφατα ευρήματα της εν λόγω κλινικής μελέτης υποβλήθηκαν στον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στις 8 Ιουνίου 2018 προς υποστήριξη της αίτησης αδειοδότησης του IQOS ως καπνικού προϊόντος τροποποιημένου (μειωμένου) κινδύνου. ä Το σύνολο των ευρημάτων επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά τη μείωση της έκθεσης των καπνιστών που επιλέγουν τα προϊόντα θέρμανσης στις τοξικές ουσίες, οι οποίες ανιχνεύονται σε σημαντικές ποσότητες στον καπνό των συμβατικών τσιγάρων. Παράλληλα, οι μελέτες δείχνουν ότι το αερόλυμα των θερμαινόμενων προϊόντων είναι απαλλαγμένο από τα νανοσωματίδια του καπνού που είναι ιδιαιτέρως βλαβερά γιατί διεισδύουν βαθιά στις πνευμονικές κυψελίδες, όπως εξηγεί ο δρ.

Patrick Picavet. Η διαφορά στη σύσταση του αερολύματος των θερμαινόμενων προϊόντων με τον καπνό του κλασικού τσιγάρου έγκειται στο ότι στα εναλλακτικά καπνικά προϊόντα ο καπνός θερμαίνεται σε θερμοκρασία έως 350 βαθμούς Κελσίου, ενώ το συμβατικό τσιγάρο καίγεται σε θερμοκρασίες μεταξύ 800-900 βαθμών Κελσίου. Το σύνολο των ερευνητικών δεδομένων επιβεβαιώνει την εξελισσόμενη τάση για μειωμένη βλάβη στον οργανισμό από τα εναλλακτικά καπνικά προϊόντα θέρμανσης. «Σε 30 χρόνια από σήμερα θα ξέρουμε με βεβαιότητα αν μειώθηκαν οι καρκίνοι του πνεύμονα χάρη στα θερμαινόμενα προϊόντα, ενώ νωρίτερα θα έχουν προκύψει ασφαλή συμπεράσματα για τη μείωση των χρόνιων αποφρακτικών αναπνευστικών νοσημάτων και των καρδιοπαθειών» εξηγεί ο δρ. Patrick Picavet, τονίζοντας, ωστόσο, πως για να υπάρξει όφελος στην υγεία θα πρέπει να αποφευχθεί η διπλή χρήση (δηλαδή και το κλασικό τσιγάρο και το θερμαινόμενο προϊόν). Σε ό,τι αφορά το ερευνητικό πρόγραμμα της PMI, τα κυριότερα αποτελέσματα της Μελέτης Ανταπόκρισης στην Έκθεση

έχουν ήδη παρουσιαστεί σε πρόσφατα συνέδρια, μεταξύ των οποίων το 1st Scientific Summit on Tobacco Harm Reduction: Novel products, Research & Policy στην Αθήνα, το 18th International Symposium on Atherosclerosis στο Τορόντο του Καναδά και το Global Forum on Nicotine στη Βαρσοβία της Πολωνίας.

Αισιόδοξα ευρήματα σε 4 κατευθύνσεις Περιληπτικά, τα κύρια ευρήματα του κλινικού προγράμματος της ΡΜΙ Science για το εναλλακτικό της προϊόν θερμαινόμενου καπνού έχουν ως εξής: ä Επειδή ο καπνός θερμαίνεται και δεν καίγεται, το αερόλυμα του IQOS περιέχει κατά μέσο όρο 90-95% χαμηλότερα επίπεδα των επιβλαβών και δυνητικά επιβλαβών συστατικών σε σύγκριση με τον καπνό του συμβατικού τσιγάρου, ενώ τα επίπεδα νικοτίνης που παρέχει είναι παρόμοια. ä Τοξικολογικές μελέτες σε πειραματόζωα που αναπαράγουν τις βασικές πτυχές σχηματισμού αθηροσκληρωτικών πλακών και ανάπτυξης εμφυσήματος στους πνεύμονες με τρόπους που προσομοιάζουν σε αυτούς των ανθρώπων έδειξαν ότι η μετάβαση στα θερμαινόμενα καπνικά προϊόντα οδήγησε σε ανάκαμψη των πνευμόνων και σταθεροποίηση της αθηροσκληρωτικής πλάκας σε παρόμοιο βαθμό με αυτόν που παρατηρείται με τη διακοπή του καπνίσματος. ä Οι κλινικές μελέτες που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα επιβεβαιώνουν τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα των εργαστηριακών μελετών. Καπνιστές, οι οποίοι υιοθέτησαν αποκλειστικά το IQOS, σε 4 μελέτες μείωσαν σημαντικά την έκθεσή τους σε 15 τοξικές ουσίες. Αυτή η μείωση στην έκθεση δεν διέφερε σημαντικά από την αντίστοιχη που παρατηρήθηκε σε ανθρώπους που διέκοψαν το κάπνισμα κατά τη διάρκεια αυτών των μελετών. ä Η έως τώρα έρευνα έδειξε αμελητέο ενδιαφέρον για χρήση του θερμαινόμενου προϊόντος από μη καπνιστές ή πρώην καπνιστές και σημαντικά ποσοστά πλήρους αντικατάστασης του συμβατικού τσιγάρου σε ενήλικους καπνιστές σε μελέτες στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. ä Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί πως σημαντικός αριθμός Ρυθμιστικών Αρχών Υγείας παγκοσμίως (ενδεικτικά ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ν. Ζηλανδία, Τσεχία, Πορτογαλία, Ιταλία, Βουλγαρία, Κύπρος κ.ά.) αναγνωρίζει πλέον την αξία των εναλλακτικών επιλογών, τα πλεονεκτήματα και τα δυνητικά οφέλη για τη δημόσια υγεία, ενώ τα τελευταία χρόνια η είσοδος στην αγορά των εναλλακτικών προϊόντων καπνίσματος έχει οδηγήσει τις Αρχές να έχουν διαφορετική προσέγγιση στα νεότερα καινοτόμα προϊόντα καπνού, διαχωρίζοντάς τα από τα συμβατικά τσιγάρα.

Η χρήση των εναλλακτικών καπνικών προϊόντων θέρμανσης συμβάλλει στη δραστική μείωση της έκθεσης των καπνιστών σε 15 τοξικές ουσίες, οι οποίες ανιχνεύονται λόγω της καύσης σε σημαντικές ποσότητες στον καπνό των συμβατικών τσιγάρων.

ΔΡ. PATRICK PICAVET, επικεφαλής του κλινικού προγράμματος της PMI 21.6.18 – lifo

41

απο την aλεξία σβώλου

από ψωριασική αρθρίτιδα και αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθρίτιδα δεν μπορούν να απολαύσουν μια κανονική ζωή, καθώς παρουσιάζουν επίμονο πόνο και κόπωση και διατρέχουν κίνδυνο μακροπρόθεσμης απώλειας της κινητικότητας. Οι ασθενείς αυτοί αξίζουν την καλύτερη δυνατή θεραπεία και ευελπιστούμε ότι οι δύο δοκιμές EXCEED και SURPASS θα δώσουν πολύτιμες απαντήσεις σε γιατρούς και ασθενείς σχετικά με τη λήψη των απαιτούμενων αποφάσεων».

Λίγα λόγια για τα δύο ρευματολογικά νοσήματα

ΔΙΠΛΌ Σ CRASH TEST ΓΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΣΤΑ ΑΥΤΟΆΝΟΣΑ ΡΕΥΜΑΤΙΚΆ ΝΟΣΉΜΑΤΑ Η επιστήμη δεν σταματά να εξελίσσεται και τα καινοτόμα φάρμακα που αναπτύσσονται πρέπει να επιβεβαιώνουν την υπεροχή τους ώστε όταν έρχεται η ώρα των αποφάσεων, ο γιατρός, σε συνεργασία με τον ασθενή, να διαλέγει την αποτελεσματικότερη θεραπεία.

42 lifo – 21.6.18

την Ιατρική, η πρόοδος της επιστήμης έγκειται σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων μέσα από επίπονες και πολυετείς κλινικές μελέτες για την αντιμετώπιση των χρόνιων νοσημάτων. Στην εποχή της εξατομικευμένης Iατρικής ακριβείας κάθε φάρμακο πρέπει να δοθεί στους ασθενείς που το χρειάζονται και προκειμένου να κάνει ο γιατρός τη σωστή επιλογή και να πάρει τη σωστή απόφαση θα πρέπει τα διαθέσιμα θεραπευτικά «όπλα» να συγκριθούν μεταξύ τους ώστε να αναδειχτούν πλεονεκτήματα και αδυναμίες. Η πιο αξιόπιστη διαδικασία σύγκρισης είναι οι λεγόμενες head to head μελέτες, όπου δύο θεραπείες υποβάλλονται σε άμεσο crash test για να διαπιστωθεί ποια είναι η πιο αποτελεσματική και ταυτόχρονα πιο ασφαλής, ώστε να εξασφαλίζει το μεγαλύτερο όφελος για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων. Στην περίπτωση των δύο επώδυνων αυτοάνοσων ρευματοπαθειών, της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας και της ψωριασικής αρθρίτιδας, σημαντική θέση στη θεραπεία τους κατέχει η σεκουκινουμάμπη, που δοκιμάζεται με… ανταγωνιστή το πειραματικό της «αντίγραφο». Το τελευταίο αφορά ένα βιοομοειδές που λέγεται αδαλιμουμάμπη και αποτελεί στην πράξη το «γενόσημο» του πρωτότυπου μονοκλωνικού αντισώματος. Στη μελέτη SURPASS, η σεκουκινουμάμπη συγκρίνεται με την αδαλιμουμάμπη στην αντιμετώπιση της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας, ενώ στη μελέτη EXCEED το crash test επαναλαμβάνεται, αυτήν τη φορά για την αντιμετώπιση της ψωριασικής αρθρίτιδας. Και οι δύο μελέτες ανήκουν σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ρευματολογίας για τη σεκουκινουμάμπη, η οποία κατέχει σημαντικότατη θέση στη φαρέτρα για την αντιμετώπιση μιας πλειάδας ρευματολογικών νοσημάτων. Όπως επισημαίνει ο CEO της Novartis, Vas Narasimhan: «Η σεκουκινουμάμπη υποστηρίζεται από ισχυρά κλινικά δεδομένα αποτελεσματικότητας και ασφάλειας, ενώ έχει ήδη χορηγηθεί σε περισσότερους από 125.000 ασθενείς παγκοσμίως. Πολλοί ασθενείς που πάσχουν

Η αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθρίτιδα ανήκει στην οικογένεια των χρόνιων φλεγμονωδών νόσων και χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των ιερολαγόνιων αρθρώσεων και σχηματισμό νέων οστών της σπονδυλικής στήλης λόγω της αύξησης των επιπέδων της ιντερλευκίνης IL-17A στον οργανισμό. Η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή υποβάθμιση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης και της σωματικής λειτουργικότητας, η οποία έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Προσβάλλει κυρίως άνδρες που διανύουν τη δεύτερη και την τρίτη δεκαετία της ζωής τους, ενώ τα σοβαρά περιστατικά εξελίσσονται σε μη αναστρέψιμη σύντηξη της σπονδυλικής στήλης. Απ’ όλα τα ρευματολογικά νοσήματα είναι το μοναδικό που έχει ιδιαίτερη «αδυναμία» στο ανδρικό φύλο. Οι υπόλοιπες παθήσεις είναι αισθητά πιο συχνές στις γυναίκες. Η ψωριασική αρθρίτιδα, από την άλλη, είναι ένα δυσάρεστο αυτοάνοσο νόσημα με υψηλό κίνδυνο απώλειας της κινητικότητας. Τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν πόνο και δυσκαμψία των αρθρώσεων, ψωρίαση του δέρματος και των ονύχων, οίδημα στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών, επίμονο και επώδυνο οίδημα στους τένοντες και μη αναστρέψιμη βλάβη των αρθρώσεων. Από ψωριασική αρθρίτιδα θα νοσήσει το 30% των ασθενών με ψωρίαση και ένας στους τέσσερις ασθενείς με ψωρίαση ενδέχεται να πάσχει από μη διαγνωσμένη ψωριασική αρθρίτιδα. Επίσης, το 40% των ασθενών μπορεί να παρουσιάσει καταστροφή των αρθρώσεων και μόνιμη σωματική παραμόρφωση.

Η επικρατέστερη θεραπεία στο μικροσκόπιο Την επανάσταση στη ρευματολογία έφεραν την τελευταία 15ετία τα μονοκλωνικά αντισώματα, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή κατά την οποία είναι πλέον εφικτή η διακοπή της εξέλιξης της νόσου και της αναπηρίας. Παλιότερα οι ρευματολογικές παθήσεις αντιμετωπίζονταν μόνο συμπτωματολογικά. Στο ρευματολογικό οπλοστάσιο ιδιαίτερα σημαντική θέση κατέχει το μονοκλωνικό αντίσωμα σεκουκινουμάμπη που αποτελεί τον πρώτο και μοναδικό πλήρως ανθρώπινο αναστολέα της ιντερλευκίνης 17Α (IL-17) που είναι εγκεκριμένος για τη θεραπεία της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας, της ψωριασικής αρθρίτιδας και της ψωρίασης. Η σεκουκινουμάμπη είναι μια στοχευμένη θεραπεία που αναστέλλει συγκεκριμένα την IL-17A, μια θεμελιώδη κυτταροκίνη η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παθογένεση των τριών προαναφερθέντων ρευματολογικών νοσημάτων, καθώς εμπλέκεται στη φλεγμονή των αρθρώσεων. Το φάρμακο είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 70 χώρες για τη θεραπεία της ενεργού αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας και της ψωριασικής αρθρίτιδας, μεταξύ αυτών χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ΗΠΑ, καθώς και η Ιαπωνία. Επιπλέον, η σεκουκινουμάμπη είναι εγκεκριμένη για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής ψωρίασης κατά πλάκας σε περισσότερες από 80 χώρες, μεταξύ των οποίων χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ιαπωνία, στην Ελβετία, στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Στην Ευρώπη η σεκουκινουμάμπη είναι εγκεκριμένη για τη συστημική θεραπεία πρώτης γραμμής της μέτριας έως σοβαρής ψωρίασης κατά πλάκας σε ενήλικες ασθενείς. Στο διπλό crash test, η αδαλιμουμάμπη είναι μία υπό ανάπτυξη ουσία που δοκιμάζεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για τη θεραπεία των σοβαρών ανοσολογικών νοσημάτων.

ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ και τα… μάτια σας!

Ο

ήλιος, ο αέρας, η αφρικανική σκόνη (που δεν λέει να φύγει…), η αλμύρα (της θάλασσας), το χλώριο (από τις πισίνες) και διάφορα αλλεργιογόνα που μας περιτριγυρίζουν συνθέτουν ένα ενοχλητικό «κοκτέιλ» για τα μάτια μας το καλοκαίρι. Γι’ αυτό και τα οφθαλμολογικά προβλήματα είναι ο συχνότερος «πονοκέφαλος» της εποχής και θα μπορούσαμε, χαριτολογώντας, να τα αποκαλέσουμε «ιώσεις του καλοκαιριού»! Ειδικά για όσους έχουν ευαισθησία στα μάτια ή φορούν συστηματικά φακούς επαφής, οπότε μοιραία έχουν αναπτύξει κάποιας μορφής ξηροφθαλμία. Για να περάσετε ξέγνοιαστο καλοκαίρι θα πρέπει να προσέχετε τα μάτια σας «σαν τα μάτια σας» και στην πόλη και στην θάλασσα και στις πισίνες, αλλά και στο γραφείο, μέχρι να αρχίσουν οι άδειες! Η ευαισθησία στα μάτια οφείλεται σε πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε όπως η σκόνη, το χώμα και η γύρη που εξακολουθούν να υπάρχουν στην ατμόσφαιρα μέχρι να αρχίσουν τα αυγουστιάτικα μελτέμια και, φυσικά, το αλάτι της θάλασσας και τα απολυμαντικά (χλώριο και όζον) στις πισίνες, τα οποία έχουν ερεθιστική δράση. Επίσης, επικίνδυνη για τα μάτια είναι η ηλιακή ακτινοβολία, καθώς, αν κοιτάμε προς τον ήλιο χωρίς να φοράμε γυαλιά ηλίου με σκουρόχρωμους απορροφητικούς φακούς, αυξάνεται ο κίνδυνος να πάθουμε, μεγαλώνοντας, ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, μια μη αναστρέψιμη πάθηση η οποία οδηγεί στην τύφλωση. Ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος για τους καπνιστές, καθώς η νόσος οφείλεται σε βλάβες των μικρών αγγείων που βρίσκονται στο εσωτερικό του οφθαλμού, οι οποίες επιταχύνονται από το κάπνισμα. Χρήσιμο, επίσης, είναι και ένα καπέλο με φαρδύ μπορ (που δημιουργεί υπέροχο ρετρό στυλ για τις γυναίκες) κι ένα κασκέτο για τους άνδρες. Πέραν των γυαλιών ηλίου, απαραίτητα είναι και τα αθλητικά «γυαλάκια» πισίνας τόσο στην πισίνα όσο και στη θάλασσα, ειδικά για όσους έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία, με αποτέλεσμα να κοκκινίζουν εύκολα τα μάτια τους. Στην πράξη, ευαίσθητα μάτια έχουν όσοι ταλαιπωρούνται συχνά από αλλεργικές επιπεφυκίτιδες, οι γυναίκες που παίρνουν για χρόνια αντισυλληπτικά (καθώς αυτό δημιουργεί ξηροφθαλμία) και όλοι όσοι χρησιμοποιούν φακούς επαφής. Η υγιεινή των ματιών, αλλά και η σωστή φροντίδα των φακών επαφής και των προϊόντων μακιγιάζ, έχουν επίσης καθοριστική σημασία για την αποφυγή των οφθαλμικών μολύνσεων. Οι φακοί επαφής πρέπει να καθαρίζονται καθημερινά και να μην ξεχνάμε Αν τα μάτια μας κοκκινίσουν και το κοκκίνισμα συνοδεύεται να τους βγάζουμε πριν κοιμηθούμε, ενώ πρέπει να αποφεύγουμε να πιάνουμε τα μάτια μας ή να τα τρίβουμε, ειδικά με όχι καθαρά χέρια. Τα δε προϊόντα μακιγιάζ πρέπει να τα από έντονο πόνο και φωτοφοβία, διατηρούμε καθαρά (ειδικά τα μολύβια περιγράμματος) και να μην τα δανείζουμε σε πρέπει να επισκεφθούμε φίλες μας. Αν κάτι μπει στο μάτι μας, δεν το τρίβουμε, γιατί έτσι μπορεί να δημιουργηταχύτατα οφθαλμίατρο γιατί θεί πληγή στον κερατοειδή χιτώνα. Το πλένουμε με καθαρό νερό και χρησιμοποιούμε αμπούλες φυσιολογικού ορού (σε μονοδόσεις) ή ένα κολλύριο με τεχνητά δάκρυα για αυτά αποτελούν σημάδια να απομακρυνθεί πιο εύκολα το ξένο σώμα. μόλυνσης (κερατίτιδα).

INFO:

21.6.18 – lifo

43

απο την aλεξία σβώλου

Μ

ετράτε μέρες σαν τους φαντάρους που απολύονται. Και κάποτε φτάνετε στο πολυπόθητο «μία και σήμερα». Οι διακοπές ξεκινούν με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Μέσα στο πρόγραμμα όμως είναι και τα απρόοπτα, τα ατυχήματα, που συμβαίνουν ανά πάσα στιγμή. Αντιμετωπίστε το καθένα με ψυχραιμία και την ενδεδειγμένη λύση, φροντίστε να έχετε μαζί σας ένα φορητό φαρμακείο (ειδικά αν πρόκειται να κάνετε ελεύθερο κάμπινγκ, μακριά από τον… πολιτισμό) και μην πηγαίνετε γυρεύοντας. Κάθε πρόβλημα έχει τη λύση του.

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Πάτημα αχινού ΛΎΣΗ: Αποφύγετε να πατήσετε το πόδι σας,

βγείτε από τη θάλασσα και απλώστε στο πονεμένο σημείο λίγο λάδι. Περιμένετε πρώτα να φουσκώσει η επιδερμίδα και μετά τραβήξτε με προσοχή μία-μία τις ακίδες του αχινού με ένα τσιμπιδάκι φρυδιών.

μετά να το δέσετε με επίδεσμο. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να το δει γιατρός. Στα σοβαρά διαστρέμματα υπάρχει εκτεταμένη κάκωση των λεγόμενων μαλακών μορίων (στην επάνω πλευρά της φτέρνας) και αν δεν γίνει σωστή επούλωση, μπορεί να ξαναπάθετε εύκολα διάστρεμμα. ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Ηλίαση

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Έγκαυμα από τον ήλιο ΛΎΣΗ: Απλώστε μια κρύα κομπρέσα στο έγκαυ-

μα και στη συνέχεια χρησιμοποιήστε μια επουλωτική κρέμα που θα προμηθευτείτε από φαρμακείο. Σε περίπτωση που δεν έχετε κάτι άλλο στη διάθεσή σας, αλείψτε στην επιδερμίδα λίγο γιαούρτι ή οδοντόπαστα. Τα σοβαρά εγκαύματα (από τον ήλιο, τον φούρνο ή την εξάτμιση μηχανής) δεν είναι παίξε-γέλασε και πρέπει να απευθύνεστε στο τοπικό ιατρείο για να μη μολυνθούν.

ΛΎΣΗ: Είναι το συχνότερο πρόβλημα του καλοκαιριού και όλοι έχουμε πάθει ηλίαση μία φορά τουλάχιστον στη ζωή μας. Για να αναρρώσουμε, πρέπει να μείνουμε ξαπλωμένοι σε ένα δροσερό και σκιερό μέρος, ήσυχο και σκοτεινό. Μια κρύα κομπρέσα στο κεφάλι και ένα ισχυρό αναλγητικό βοηθούν να περάσει ο πονοκέφαλος. Μετά, αποφύγετε για τουλάχιστον 4-5 ημέρες την έκθεση στον ήλιο, ειδικά τις θερμές ώρες. Όσο για τα παιδιά που παίζουν στην παραλία καλό είναι να προστατεύουμε το κεφάλι τους με ένα βρεγμένο καπέλο.

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Ναυτία στο ταξίδι ΛΎΣΗ: Κανείς δεν θέλει να ξεκινά τις διακοπές

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Δυσκοιλιότητα

του με ένα κεφάλι που γυρίζει. Για να αποφύγετε τη ναυτία, στο αυτοκίνητο ή το πούλμαν καθίστε στις μπροστινές θέσεις, στο πλοίο σε κεντρικό σαλόνι (αν νιώσετε άσχημα, ξαπλώστε) και στο τρένο αποφύγετε να καθίσετε ανάποδα σε σχέση με την κατεύθυνσή του. Πριν ταξιδέψετε, τσιμπήστε κάτι ελαφρύ και στερεό, όπως μερικά κράκερ ή φρυγανιές. Αποφύγετε τα πολλά υγρά κι αν ζαλίζεστε πολύ συστηματικά φροντίστε να πάρετε εγκαίρως κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα (σε χάπι ή τσίχλα). Μέχρι να συνέλθετε, φροντίστε να αποφύγετε βαριά και πικάντικα φαγητά, γλυκίσματα, τρόφιμα ωρίμανσης και οποιοδήποτε είδος αλκοόλ.

ΛΎΣΗ: Η αλλαγή της ρουτίνας, ακόμα και η δι-

αφορετική ποιότητα νερού συχνά ευθύνονται για τις εντερικές δυσλειτουργίες που απειλούν να χαλάσουν τις διακοπές σας. Προτού καταφύγετε σε φάρμακα, δοκιμάστε μερικά φυσικά ελιξίρια: ξεκινήστε την ημέρα σας με ένα σφηνάκι νερό, μέσα στο οποίο έχετε προσθέσει στυμμένο χυμό λεμονιού. Προτιμήστε για πρωινό λίγα δαμάσκηνα ή δύο ακτινίδια (ή καταναλώστε μαρμελάδα από αυτά τα φρούτα ή μέλι). Αποφύγετε το τσάι και μην κάνετε το λάθος να καταλήγετε στο κάπνισμα για να καταπολεμήσετε τη δυσκοιλιότητα. ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Κράμπα στη θάλασσα/στεριά

ΤΑ «ΣΤΡΑΒΆ» των διακοπών

Ποτέ δεν ξέρετε πότε θα συμβεί μια «στραβή». Και σύμφωνα με τον νόμο των πιθανοτήτων του Murphy, θα συμβεί την πιο ακατάλληλη στιγμή, για παράδειγμα στις διακοπές. Θα πατήσετε αχινό, θα σας τσιμπήσει τσούχτρα, θα πάθετε έγκαυμα από τον ήλιο ή διάστρεμμα στο beach volley… Για να μη σας βγουν ξινές οι καλοκαιρινές διακοπές, μην κάνετε τα στραβά μάτια στο ενδεχόμενο μιας «στραβής». Αν δεν μπορείτε να την αποφύγετε, τουλάχιστον αντιμετωπίστε την σωστά κι αφήστε την πίσω σας.

44 lifo – 21.6.18

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Γαστρεντερίτιδα ή τροφική δη-

ΛΎΣΗ: Αν σας πιάσει κράμπα ενώ κολυμπάτε,

λητηρίαση ΛΎΣΗ: Οι ιώσεις γαστρεντερίτιδας είναι πολύ συχνές το καλοκαίρι και τα συμπτώματά τους μοιάζουν πολύ με αυτά της τροφικής δηλητηρίασης, η οποία επίσης είναι συχνή λόγω της κατανάλωσης αλλοιωμένων τροφίμων. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πονόκοιλο, πυρετό, διάρροια, κακοδιαθεσία και καλό είναι να αποφύγετε αντιδιαρροϊκά και αντιεμετικά σκευάσματα. Απευθυνθείτε σε γιατρό, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος της σοβαρής αφυδάτωσης και απώλειας ηλεκτρολυτών. Πιείτε αρκετά υγρά (νερό, αφεψήματα) με μικρές γουλιές και αποφύγετε τους χυμούς φρούτων (είναι όξινοι) και το γάλα. Θα χρειαστείτε αρκετή ξεκούραση, ελαφριά γεύματα (λίγο ρύζι, φρυγανιές) και κάποιο παυσίπονο ή αντιπυρετικό για τον πόνο και τον πυρετό. Αποφύγετε τις ωμές σαλάτες και το ψάρι μέχρι να συνέλθετε και κάθε είδος αλκοόλ.

ξαπλώστε ανάσκελα στο νερό με απλωμένα τα χέρια και τα πόδια και ηρεμήστε. Έπειτα, με το χέρι σας τραβήξτε προς τα πάνω τα δάχτυλα του πονεμένου ποδιού σε θέση flex μέχρι να υποχωρήσει ο πόνος. Μετά, βγείτε κολυμπώντας αργά από τη θάλασσα. Το ίδιο κάνετε και στην ξηρά: τραβάτε προς τα πάνω τα δάχτυλα ώστε να τεντώσει ο γαστροκνήμιος μυς.

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Διάστρεμμα ΛΎΣΗ: Αρχικά θα χρειαστεί να βάλετε στο πονε-

μένο πόδι πάγο για να περιορίσετε το οίδημα και

ΠΡΌΒΛΗΜΑ: Τσίμπημα από έντομα ή τσούχτρα ΛΎΣΗ: Αν είστε αλλεργικοί και το ξέρετε, πρέ-

πει να έχετε πάντοτε μαζί σας ενέσεις για την αποφυγή του αναφυλακτικού σοκ. Αν το έντομο άφησε το κεντρί στο δέρμα, θα πρέπει να αφαιρεθεί προσεκτικά με ένα τσιμπιδάκι φρυδιών. Στην περίπτωση της τσούχτρας/μέδουσας, πρέπει να ξεβγάλετε το σώμα σας με γλυκό νερό και σε κάθε περίπτωση (είτε πρόκειται για έντομο είτε για τσούχτρα) να απλώστε ένα αντιισταμινικό στικ/τζελ ή μια αλοιφή με κορτιζόνη στο πονεμένο σημείο. Αν το τσίμπημα είναι σοβαρό, αποφύγετε να μπείτε στη θάλασσα μέχρι την επόμενη ημέρα και την έκθεση στον ήλιο.

ΤheWeek

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα. σελιδα

46

ΘΕΑΤΡΟ

STARFAX

LAST PAGE

Ο Γιώργος Πέτρου μιλά για το μιούζικαλ που ανεβάζει στο Ηρώδειο.

Οι προβλέψεις της εβδομάδας.

Όσα ζήσαμε την περασμένη εβδομάδα.

σελιδα

50

σελιδα

52

σελιδα

54

ΒΙΒΛΙΟ Τα ποιήματα του Κώστα Ταχτσή Η νέα, ολοκληρωμένη έκδοση αποκαλύπτει καινούργιες πτυχές του έργου του. Από την Τίνα Μανδηλαρά

ΣΙΝΕΜΑ σελιδα

51

Ocean’s 8

Με εντυπωσιακό και αποκλειστικά γυναικείο καστ, το νέο spin off στην απολαυστική τριλογία του Στίβεν Σόντερμπεργκ εστιάζει στην Ντέμπι (Σάντρα Μπούλοκ), την αδερφή του Ντάνι Όσεαν, που βάζει σε εφαρμογή ένα σχέδιο με στόχο το Met Gala της Νέας Υόρκης. Για να το πετύχει πρέπει να φτιάξει πρώτα την τέλεια ομάδα. Τα υπόλοιπα μέλη της συμμορίας υποδύονται η Κέιτ Μπλάνσετ, η Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, η Αν Χάθαγουεϊ, η Μίντι Κάλινγκ, η Σάρα Πόλσον, η Ριάνα και η ράπερ Οκουαφίνα. Όλες μαζί θα επιχειρήσουν να κλέψουν ένα κολιέ Cartier αξίας 150 εκατομμυρίων δολαρίων. ä Κριτική από τον Θ. Κουτσογιαννόπουλο στη σελ. 48 21.6.18 – lifo

45

απο τη γεωργια παπασταμου

SmallTalk

ΓΙ' ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

EVENTS

Top

1. ΧΟΡΟΣ

3. ΜΟΥΣΙΚΗ

Οf ivory and flesh - statues also suffer

Ejekt Festival

Βραβευμένη με τον Αργυρό Λέοντα για τον Χορό στην Μπιενάλε της Βενετίας (2018), η χορογράφος Μαρλένε Μοντέιρο Φρέιτας έγινε γνωστή στο ελληνικό κοινό για πρώτη φορά πέρσι με την παράσταση Βάκχες: πρελούδιο κάθαρσης που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Φέτος παρουσιάζει στην Αθήνα ένα προγενέστερο έργο της, το οποίο εμπεριέχει επίσης σουρεαλισμό, ένταση, υποδόριο χιούμορ, την αίσθηση του αλλόκοτου και του ανοίκειου, στοιχεία που έκαναν τις Βάκχες να ξεχωρίσουν. ä 24-25/6, Πειραιώς 260, Αίθουσα Η, Ταύρος, 21:00, εισ.: 15-25 ευρώ

2. ΘΕΑΤΡΟ Τίμων ο Αθηναίος

ΠΑΡΤΙ

4. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Art Athina 2018

21-27

ΙΟΥΝ.

46 lifo – 21.6.18

Ο Στάθης Λιβαθινός επιστρέφει στον Σαίξπηρ, σκηνοθετώντας το διαχρονικό κωμικοτραγικό έργο με θέμα τον άνθρωπο που χάνει την πίστη του στον άνθρωπο. Ο Τίμων, άρχοντας στην πόλη των Αθηνών τον 5ο αιώνα π.Χ., πίστευε στην καλοσύνη και στη γενναιοδωρία του είδους του. Όταν όμως βρέθηκε ο ίδιος σε ανάγκη, η αλήθεια τού αποκαλύφθηκε. Το χρήμα είναι υπεράνω όλων. Οργισμένος και απογοητευμένος από την υποκρισία και το ψέμα, αποφασίζει να μείνει μακριά απ’ όλους για πάντα. ä 22-24/6, Εθνικό Θέατρο, Αγ. Κωνσταντίνου 22-24, Ομόνοια, 21:00, εισ.: 10 ευρώ

STOEP TH S PR ES

Art Athina x Hot Wheels Projects Party

Μετά την εκστατική συναυλία τους πέρσι στο Tae Kwon Do, o Nick Cave και οι Bad Seeds έρχονται ξανά στην Αθήνα, για να ανέβουν για πρώτη φορά στη σκηνή του Ejekt Festival. Μαζί τους στο φεστιβάλ θα παίξει η ανερχόμενη βρετανική μπάντα Wolf Alice, ένα μείγμα grunge με dream-pop και shoegaze. Το line up συμπληρώνουν οι Editors, οι Protomartyr και ο Jack Heart. ä 23/6, πλατεία Νερού, Φάληρο, 17:00, εισ.: από 50 ευρώ

Καλοκαιρινή, μεγαλύτερη σε διάρκεια και με ενδιαφέρουσες καινοτομίες, η Art Athina, η μεγαλύτερη ετήσια εικαστική διοργάνωση στην Ελλάδα, ξεκινά. Στη φετινή έκθεση, που θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στο Ωδείο Αθηνών, συμμετέχουν 53 γκαλερί από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Επίσης, πρώτη φορά η Art Athina αποκτά δικό της art residency, το Art Athina Workspace, και σε συνεργασία με το Copelouzos Family Art Museum θεσμοθετεί βραβείο αξίας 10.000 ευρώ, το οποίο θα απονεμηθεί σε Έλληνα καλλιτέχνη που θα πάρει μέρος. ä 21-24/6, Ωδείο Αθηνών, λεωφόρος Βασιλέως Γεωργίου Β’ 17, Αθήνα, 12:0021:00, εισ.: 5-8 ευρώ

Tsev Ο 20χρονος μουσικός της Νutty Wombat μόλις κυκλοφόρησε ένα EP με αναφορές στο σύμπαν της Μυκόνου και remixes από τον Flokosh και τον Colour for a Rebel.

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη μουσική; Ποιο ήταν το πρώτο κομμάτι που έφτιαξες; Απέκτησα επαφή με τη μουσική από μικρή ηλικία μέσω των γονιών μου, ακούγοντας διάφορα CDs που μου πρότειναν, τα οποία καθόρισαν το γούστο μου σε έναν βαθμό. Η πιο παλιά μου ανάμνηση είναι μάλλον από την Α’ Δημοτικού, όταν ήμουν εμμονικός με τους Metallica. Το τέταρτο κομμάτι από το «Master Of Puppets», ένα μπαλαντοειδές πράγμα, είχε μια εισαγωγή πολύ απλή και αποφάσισα να την αντιγράψω. Έπιασα την κιθάρα που είχαμε σπίτι και έβγαλα την εισαγωγή αυτή με το αυτί. Δεν είχε καμία σχέση με το πραγματικό κομμάτι. Ειλικρινά! Επομένως, νομίζω ότι αυτό ήταν το πρώτο μου επίσημο beat.

Nicolas Grenier, Going For It (II) (2016)

8

THE FACE

H Art Athina, σε συνεργασία με τον νέο χώρο τέχνης Hot Wheels Projects, διοργανώνουν ένα πάρτι στον κήπο της οδού Λεωνίδου, δίπλα στο μοναδικό skate bowl της Αθήνας. Τη μουσική θα διαλέγει ο Nolo Areolo.

21/6, Latraac, Λεωνίδου 63-65, 23:00, είσοδος ελεύθερη

Το EP σου έχει τίτλο «Mykonos». Ποια είναι η σχέση σου με το νησί; Γιατί διάλεξες αυτό τον τίτλο; Η Μύκονος είναι το αγαπημένο μου νησί! Γενικά, έχω μεγάλη αδυναμία στα νησάκια, αλλά στη Μύκονο βρήκα τον εαυτό μου, δύο φορές. Ξεκίνησα να πηγαίνω στα δεκάξι μου με την παρέα μου, όταν ξεμείναμε κατά λάθος για ένα βράδυ. Περιμέναμε να δούμε κάτι άσχημο, αλλά τελικά άλλαξε τη ζωή μας αυτή η στάση. Ενθουσιαστήκαμε με τη μουσική στη Xώρα κι έτσι αποφασίσαμε να κάτσουμε. Είχαμε πολύ λίγα λεφτά, πράγμα που θα έκανε δύσκολη τη διαμονή μας, αλλά οι ντόπιοι εκεί είναι φανταστικοί και συνήθως μας φιλοξενούσαν για ένα-δυο βράδια. Αλλιώς, έχει κάτι ωραίες ταρατσούλες όπου κοιμόμασταν στρωματσάδα όταν νύχτωνε. Έκτοτε ξεκίνησε μια παράδοση να πηγαίνουμε κάθε χρόνο Μύκονο και να αλλάζουμε παραλίες και σπιτάκι κάθε βράδυ, γιατί τα πράγματα έχουν αγριέψει λίγο. Αυτό που με συγκινεί περισσότερο απ’ όλα στη Μύκονο νομίζω πως είναι το στυλ. Μπορεί να μην είναι το πιο όμορφο ή το πιο κουλ νησί, αλλά είναι σίγουρα το πιο αληθινό που έχω δει! Καθόμασταν πιο μικροί έξω από τα μαγαζιά και παρατηρούσαμε τους ανθρώπους που έμπαιναν μέσα. Κάθε φορά που άνοιγε η πόρτα ακούγαμε και λίγο τα beats από το μαγαζί. Μπορώ να μιλάω ώρες για τις εφηβικές εμπειρίες μου στη Μύκονο. Όταν δεν ασχολείσαι με τη μουσική, τι κάνεις; Μου αρέσει να καπνίζω, να πίνω φρέντο εσπρέσο, να βλέπω βιντεάκια στο YouTube που διαρκούν πέντε λεπτά ή λιγότερο, να κάνω scrolling και να πατάω home στο Facebook, και να κάνω διάφορες τέτοιες συναρπαστικές δραστηριότητες. Προσπαθώ να μην ασχολούμαι με τη μουσική.

To «Mykonos» EP του Tsev κυκλοφορεί από τη Νutty Wombat Records.

Ό,ΤΙ ΠΙΟ ΣΎΓΧΡΟΝΟ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΔΕΙ ΚΑΝΕΊΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΣΚΗΝΉ.

5. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Dries Verhoeven, Τοπία ενοχής/Guilty Landscapes, επεισόδιο 1

DANCE Soft Rocks Οι Soft Rocks, που έχουν κάνει remix για καλλιτέχνες όπως οι MGMT, Lo Motion Disco, Discosessions κ.ά., παίζουν μουσική στις 22 Ιουνίου στο Spinster.

22/6, Spinster, Ικτίνου 3, Ομόνοια, 21:00

Η συνεχής ροή ειδήσεων σε παντός είδους οθόνες μάς κάνει διαρκώς μάρτυρες σύνθετων καταστάσεων απ’ όλο τον πλανήτη. Καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με εικόνες φτώχειας και απόγνωσης, εικόνες που μας ταράζουν, εικόνες που μας ενοχλούν. Η μεγάλης κλίμακας βίντεο-εγκατάσταση του Ολλανδού καλλιτέχνη εκθέτει το κοινό στη δυσάρεστη πραγματικότητα των εικόνων αυτών και διερευνά κατά πόσο είναι δυνατή μια προσωπική διασύνδεση μεταξύ αυτών που γίνονται θεατές τέτοιων εικόνων κι εκείνων που γίνονται θέαμα μέσα από αυτές. ä 24/6-3/7, ΕΜΣΤ, Λεωφ. Καλλιρρόης & Αμβρ. Φραντζή (πρώην εργοστάσιο Φιξ), 14:00-19:00, είσοδος ελεύθερη

6. ΜΟΥΣΙΚΗ Ευρωπαϊκή Γιορτή της Μουσικής

Blend: Sven Vath Ο Γερμανός θρύλος της techno έρχεται στο Bolivar Beach Bar. Μαζί του o Manolaco.

22/6, Bolivar Beach Bar, Ακτή του Ήλιου, Άλιμος, 21:00

Π36: Orphx, ANFS, Kondaktor & 3.14 Οι Orphx, το ντουέτο από τον Καναδά με τους υπνωτιστικούς ρυθμούς, αυτό το Σάββατο στο Temple.

23/6, Temple Athens, Ιάκχου 17, 24:00, εισ.: 8-12 ευρώ

Το Μέγαρο Μουσικής συμμετέχει και φέτος στην Ευρωπαϊκή Γιορτή της Μουσικής με εκδηλώσεις ανοιχτές για το κοινό. Η υπαίθρια συναυλία αρχίζει στις 20:00 με την Camerata Junior. Θα τη διαδεχτεί η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, ενώ στη συνέχεια η αθηναϊκή μαντολινάτα «Νικόλαος Λάβδας» θα παρουσιάσει τη συναυλία «Α barca da fantasia» με μελωδίες και τραγούδια από τη Μεσόγειο και την παράδοση των Βαλκανίων. Η βραδιά θα κλείσει με το σχήμα Γιάννα Βασιλείου and Band με ελληνικά τραγούδια του 1960 αλλά και με επιτυχίες του Σινάτρα και της Φιτζέραλντ. ä 21/6, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Χίλτον, 17:00-23:00, είσοδος ελεύθερη

7. ΘΕΑΤΡΟ Cuckoo Στη νέα του παράσταση-διάλεξη Cuckoo ο σκηνοθέτης και συνθέτης Γιάχα Κου επιχειρεί ένα ταξίδι στα τελευταία 20 χρόνια της ιστορίας της Ν. Κορέας, ανοίγοντας έναν γλυκόπικρο διάλογο με τρεις νοήμονες, ομιλούσες μηχανές μαγειρέματος ρυζιού. ä 22-24/6, Πειραιώς 260, Αίθουσα Ε, 21:00, εισ.: 15-25 ευρώ

8. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Greetings from Phitopia

ΘΕΑΤΡΟ Eyolf Machine Το Eyolf Machine είναι ένα θεατρικό πρότζεκτ που πραγματεύεται το concept της κτηνωδίας στην οικογένεια, βασισμένο στο κείμενο Ο Μικρός Έγιολφ του Ίψεν. Μέσα από τον μικρόκοσμο της οικογένειας το έργο αγγίζει τις δομές εξουσίας ολόκληρης της κοινωνίας 22-23/6, Tempus Verum - Εν Αθήναις, Ιάκχου 19, 23:00, εισ.: 10 ευρώ

Ο ΣΕΡΒΕΤΆΛΗΣ ΠΑΊΖΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΊΔΙ ΤΟΥ ΔΟΝ ΚΙΧΏΤΗ Στον κόσμο του Δον Κιχώτη μας μεταφέρει η νέα παράσταση της Έφης Μπίρμπα και του Rēs Ratio Network φέτος το καλοκαίρι, και για 6 μόνο παραστάσεις, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Μιχαήλ Θερβάντες, η παράσταση Δον Κιχώτης, Βιβλίο 2ο, κεφ. 23ο ακολουθεί τον γνωστό ιππότη, καθώς διαγράφει μια κατακόρυφη πορεία προς το εσωτερικό της σπηλιάς του Μοντεσίνου, όπως εισέρχεται το παιδί σ’ ένα περιβάλλον που διέπεται από τους ιδιόμορφους κανόνες του παιχνι-

28-30/6, 1-4/7 Ώρες παραστάσεων: Πέμ.-Σάβ., Δευτ.-Τετ.

20:30 & Κυρ. 19:00

διού. Με αφορμή την κατάβαση και την απόκρυφη, ενύπνια περιπλάνη-

Διάρκεια: 120 λεπτά

ση του Δον Κιχώτη-Homo Ludens εντός του περιβάλλοντος του σπηλαί-

Εισιτ.: διακεκριμένη €22, κανονικό €20, φοιτητικό €15, άνεργοι-ατέλεια €10

ου, στην παράσταση παρακολουθούμε μια αλληλουχία επεισοδίων υπό Ένα ταξίδι στο Βιετνάμ, στη χώρα των αντιθέσεων, έδωσε έμπνευση στο Phi Factor Photography Studio by Kostas K. και στον urban artist Antio’s ώστε να δημιουργήσουν την pop-up έκθεση Phitopia. Καθημερινές εικόνες μιας μακρινής πραγματικότητας με πρωταγωνιστές αληθινούς ανθρώπους και τροπικά μέρη που κατέγραψε ο φακός του Phi Factor συναντούν τους φανταστικούς χαρακτήρες του Antio’s στον χώρο του καφέ-bar Papadalup. ä 21/6-21/7, Papadalup, Γ. Ολυμπίου 5, Κουκάκι, 10:00-02:00, είσοδος ελεύθερη

INFO

τους ιδιόμορφους κανόνες που ορίζει η τάξη του παιχνιδιού, όπου όλα πολλαπλασιάζονται, καθώς ανακλώνται αδιάκοπα στα κάτοπτρα ενός ιδιωματικού οράματος της πραγματικότητας, και όλα συνδέονται, μέσω του κατακόρυφου άξονα της κατάβασης, με τη μεγαλύτερη ιδέα της ζωής. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ: Άρης Σερβετάλης, Αχιλλέας Χαρίσκος, Ιωάννα Τουμπακάρη, Effi Rabsilber, Διογένης Σκαλτσάς, Gema Galiana, Κυριάκος Σάλης

Προπώληση: www.ticketservices.gr ΔΗΜΟΤΙΚΌ ΘΈΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΆ Λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς, 210 4143310

21.6.18 – lifo

47

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Η συμμορία των 8 Ocean’s 8

Σκηνοθεσία: Γκάρι Ρος Πρωταγωνιστούν: Σάντρα Μπούλοκ, Κέιτ Μπλάνσετ, Αν Χάθαγουεϊ

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Κινηματογράφος

Η Ντέμπι Όσεαν φτιάχνει μια συμμορία γυναικών με σκοπό να κάνει μια αδιανόητη ληστεία στο ετήσιο Met Gala της Νέας Υόρκης.

48 lifo – 21.6.18

Η Συμμορία των 8 θα περάσει στην ιστορία για την απόλυτη εφαρμογή της «αντιστρόφυλης» εφαρμογής του Χόλιγουντ, μιας σταδιακής πολιτικής που ξεκίνησε με πίεση, εκτινάχτηκε με τη μεγάλη επιτυχία του Wonder Woman, κόντεψε να τσακιστεί με το άνευρο, ελάχιστα αστείο κόλπο του γυναικείου Ghostbusters και απέκτησε momentum και σημασία στην καρδιά του νεοφεμινιστικού κινήματος στην κινηματογραφική βιομηχανία για λόγους που όλοι πλέον γνωρίζουμε – και δεν έχουν και τόση σχέση με το ίδιο το σινεμά. Σίγουρα δεν θα μείνει αξέχαστο για την πλοκή, τις ερμηνείες ή τον σκηνοθετικό χειρισμό ενός από τους ελάχιστους άνδρες της παρέας, του Γκάρι Ρος (Seabiscuit, Hunger Games), ο οποίος είχε να κουμαντάρει ένα επιτελείο υψηλής εμβέλειας, συχνά με προσχέδια χαρακτήρων. Ηγέτης, η Σάντρα Μπούλοκ, που υποδύεται την Ντέμπι Όσεαν, αδελφή του διαβόητου Ντάνι, του Τζορτζ Κλούνι από τη σειρά του Στίβεν Σόντερμπεργκ, και όχι βέβαια του Φρανκ Σινάτρα, που ξεκίνησε την ελαφριά περιπέτεια το 1960 με τους rat pack φίλους του. Η Ντέμπι αποφυλακίζεται με στυλ και προθέσεις που δεν αποκαλύπτει αμέσως και, απ’ ό,τι μας λέει, ο Ντάνι έχει πεθάνει, αν και δεν είναι απόλυτα σίγουρο, ειδικά την εποχή της αυθαίρετης μετενσάρκωσης χαρακτήρων που υποτίθεται ότι έχουν αποδημήσει. Όπως και να ’χει, η παλιά κολλητή της, η Λου, την υποδέχεται και μαθαίνει πως το κόλπο που ετοιμάζεται είναι μεγάλο. Η κλοπή ενός πανάκριβου και ακριβοθώρητου περιδέραιου της Cartier, και μάλιστα στον περίβλεπτο φιλανθρωπικό χορό στο Μουσείο Metropolitan, είναι μία εξαιρετικά δύσκολη επιχείρηση, γι’ αυτό θα πρέπει να στρατολογηθούν συναδέλφισσες με ακρίβεια στις ειδικότητές τους και να πειστεί μια διάσημη ηθοποιός, η φαντασμένη Ντάφνι Κλούγκερ, η οποία θα εκτελεί χρέη οικοδέσποινας στην εκδήλωση, να το φορέσει, αφού αναλάβει να την ντύσει η καταχρεοκοπημένη σχεδιάστρια μόδας Ρόουζ Βέιλ. Το κόσμημα Toussaint έχει ωστόσο ένα πολύπλοκο

κλείδωμα και μπορεί να αποσπαστεί με μαγνητικό αντικλείδι, σε σημείο που οι κάμερες δεν ανιχνεύουν ευκρινώς, και να βγει με κάποιον τρόπο από τον χώρο, προσπερνώντας τους άνδρες της ασφάλειας. Δύο είναι (μόνο) οι άνδρες της ταινίας: ο έμπορος τέχνης Κλοντ Μπέκερ, με τον οποίο η Ντέμπι είχε δεσμό και ουσιαστικά είναι η αιτία που εκείνη μπήκε στη φυλακή, καθώς την άδειασε και την πρόδωσε. Ο άλλος είναι ο Τζον Φρέιζερ που ειδικεύεται σε ασφαλιστικές απάτες μεγάλης κλίμακας και προσπαθεί να εντοπίσει το τρωτό σημείο σε ένα καλοδουλεμένο σχέδιο δράσης, ανακρίνοντας με συγκαλυμμένη πονηριά τον δόλο στην πιθανή εμπλοκή της Ντέμπι με το λερωμένο ποινικό μητρώο και της παρέας της. Ο ρόλος του Μπέκερ είναι πολύ λιανός, ένα πρόσχημα για τη συναισθηματική εκδίκηση της Ντέμπι. Αντίθετα, ο Φρέιζερ του Τζέιμς Κόρντεν διασκεδάζει και κρατάει το ενδιαφέρον στο δεύτερο μέρος. Ο Βρετανός ηθοποιός και παρουσιαστής παίζει τον άνθρωπο που έχει συλλάβει δύο φορές τον πατέρα της Ντέμπι και μία φορά τον αδελφό της με πονηρό κυνισμό, σαν ένας επαγγελματίας που περιμένει να εκπλαγεί ευχάριστα από μια ευφυή παρανομία γιατί βαριέται αφόρητα την επανάληψη σε μια μάλλον, άχαρη, διαδικαστική δουλειά. Ωστόσο, όπως συνέβη στο Ghostbusters αλλά και στο πολύ πρόσφατο Overboard, με την Άνα Φάρις να έχει αναλάβει στο remake τον ρόλο του Κερτ Ράσελ από την πρωτότυπη ταινία, οι γυναικείοι χαρακτήρες σκιάζονται από τους αρσενικούς προκατόχους τους, αντί να αναπτυχθούν από μόνοι τους. Περνάνε, δηλαδή, από τις αναφορές, αντί να ρισκάρουν καινούργιες δικές τους. Στη Συμμορία των 8 η τονική επωδός είναι το cool του Ντάνι και του Ράστι, του Τζορτζ και του Μπραντ, που κατάφεραν να το μεταδώσουν και στους συνεργάτες τους. Η Μπούλοκ υιοθετεί ένα μόνιμο χαμόγελο που περισσότερο μοιάζει με γκριμάτσα πικρής αδιαφορίας – μόνο μια φορά συνέρχεται και φαίνεται επιτέλους ζωντανή και αστεία, όταν μιλάει γερμανι-

κά στη Χάιντι Κλουμ και συνεχίζει στην ίδια γλώσσα μέσα στο μουσείο, για να ξεφύγει την τελευταία στιγμή από μερικούς χαζούς μπράβους. Σε όλη την ταινία υπονοεί πως ξέρει την έκβαση και προεξοφλεί το φινάλε, παρασύροντας τις κυρίες της παραβατικής αυλής της σε μια επίπεδη, ελάχιστα ζωηρή, άρθρωση της δράσης. Μόνο δύο γυναίκες ξεφεύγουν από τη συγκεκριμένη σύμβαση. Η Κέιτ Μπλάνσετ διαθέτει μια ξεχωριστή προσωπικότητα και δείχνει να διασκεδάζει την παρουσία της σε μια ταινία όπου, παραδόξως, δεν χρειάζεται να κάνει πολλά, να λέει έντονες ή σημαντικές ατάκες, ή να κινείται με περισσή δραματικότητα. Ειλικρινώς, δεν έχει σπουδαίο ρόλο, τουλάχιστον σε αυτήν τη συμμορία (γιατί με το τεράστιο άνοιγμα στο box office, θα υπάρξει πανηγυρική υποσημείωση), και αυτό που καταφέρνει είναι να κοιτάζει με μυστηριώδη ηλεκτρισμό την Ντέμπι, σαν να είχαν κάτι παραπάνω να μοιραστούν και δεν το ομολογούν. Η πολύ ματαιόδοξη, φαινομενικά ελαφρόμυαλη, αλλά πιο διορατική απ’ ό,τι μαρτυρά η ντιβίστικη συμπεριφορά της Ντάφνι της Αν Χάθαγουεϊ είναι εκείνη που τραβά το βλέμμα και η μόνη που αλλάζει στη διάρκεια της μικρής παρουσίας της στο φιλμ. Με την εγωπάθεια στα κόκκινα, το κλισέ της ηθοποιού που ενσαρκώνει δειγματίζει τη θηλυκή επιδειξιομανία, επιτρέποντας στη γυναίκα που κρύβει καλά μέσα της να ανασάνει η ανάγκη για πραγματική αποδοχή. Διότι στο βάθος του σεναρίου υπάρχει η παγιωμένη επιθυμία περιθωριακών (έστω κι αν η Ριάνα δεν γίνεται να πιάσει καν τη βάση ως απόκληρη) να δημιουργήσουν οικογένεια σε δεύτερο χρόνο για να «ανήκουν», αλλά το ωρολογιακό σχέδιο δράσης δεν επιτρέπει ουσιαστικές βάσεις για ψυχικό δέσιμο και απόκτηση δεσμών. Σε επίπεδο θεάματος, ο Γκάρι Ρος δεν πλησιάζει την ευελιξία του Στίβεν Σόντερμπεργκ και δεν μπορεί να… κλέψει με την εικόνα όσα δεν πετυχαίνει το σενάριο που συνέγραψε με την Ολίβια Μιλτς. «Αυτήν τη στιγμή ένα κοριτσάκι ονειρεύεται να γίνει εγκληματίας. Ας κάνουμε τη ληστεία για χάρη της, όχι για μας» λέει σε κάποια στιγμή η Ντέμπι της Μπούλοκ, κλείνοντας σε μια φράση τις προθέσεις του remake. Η επιδίωξη της Συμμορίας των 8 είναι να απενοχοποιήσει το Χόλιγουντ για τα στεγανά στα οποία έχει επί δεκαετίες εγκλωβίσει τις ηθοποιούς. Εννοεί πως ηθοποιοί κάποιας ηλικίας, με Όσκαρ και μεγάλη καριέρα, όπως η Μπούλοκ, η Χάθαγουεϊ, η Μπλάνσετ και η Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, ή πιο καρατερίστες, όπως η Σάρα Πόλσον, η Μίντι Κάλινγκ και η κωμικός Οκουαφίνα, μπορούν άνετα να φορέσουν υπέροχα ρούχα, να φαίνονται περιποιημένες, ωραίες και πολιτικά ορθώς σέξι ή απλώς να διατηρήσουν τον τύπο τους χωρίς να μασκαρεύονται σε κάποια που δεν υποστηρίζουν και να παραβαίνουν τον νόμο, χωρίς τη βοήθεια των ανδρών ή των φίλων τους, και να μη συλλαμβάνονται ως συνεργοί, χαζές ή ανίκανες και να εκτελούνται ως αναλώσιμες συμπληρωματικές μονάδες. Καλά όλα αυτά, αλλά εδώ λείπει η ψυχωμένη ματιά και επικρατεί η διαδικαστική διευθέτηση που αποδυνάμωσε τις Συμμορίες των 12 και των 13.

VILLAGE RENTI 8,10,15 - VILLAGE MALL 5,7,10,14 - VILLAGE PAGRATI 2,5 - VILLAGE FALIRO 1,5,7,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 2,3 - ODEON MAROUSI 2 - ODEON ESCAPE 1,5,8 ΘΕΡΙΝO - ODEON STARCITY 1,2,10 - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ,1,3,4 - ΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS 1 - ΑΙΓΛΗ 3 ΘΕΡΙΝΟ - ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΕΛΛΗΝΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1,2 - ΛΙΛΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΝΑΝΑ 1,2,3,5 - ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΙΛΟΘΕΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΙΚΗ ΘΕΡΙΝΟ - COOL TYMVOS 2 ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΑΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΕΛ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑΝΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΠΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΕΡΑΝ

Η ΚΡΥΦΗ ΣΥΝΤΑΓΗ Σκηνοθεσία: Οφίρ Ραούλ Γκράιτσερ Πρωταγωνιστούν: Σ. Άντλερ, Ζ. Στράους Ένας Γερμανός ζαχαροπλάστης, εραστής ενός παντρεμένου άνδρα από το Ισραήλ, ταξιδεύει στην Ιερουσαλήμ για να μάθει περισσότερα για τον αγαπημένο του.

Η ισραηλινο-γερμανική παραγωγή που υπογράφει ο Οφίρ Ραούλ Γκράιτσερ χειρίζεται με δέος τη χαμηλόφωνη, σεμνή τραγωδία της απώλειας και με εξαιρετική τρυφερότητα την αγάπη που μοιράζονται άνισα, αλλά καλοπροαίρετα δύο άνθρωποι διαφορετικών προορισμών για έναν τρίτο που χάθηκε αδόκητα. Η ιστορία ξεκινά στο Βερολίνο, όταν ένας Ισραηλινός άνδρας, ο Όρεν, επισκέπτεται ένα καφέ και ζητά από τον ευγενικό ζαχαροπλάστη, τον Τόμας, να τον σερβίρει μία από τις υπέροχες πάστες του και να πάρει μαζί του ένα σακουλάκι με μπισκότα για να προσφέρει στη γυναίκα και τον μικρό του γιο όταν επιστρέψει από τις δουλειές του, στο σπίτι του στο Ισραήλ. Η άμεση έλξη τούς οδηγεί σε μια αποσπασματική σχέση στο Βερολίνο, η οποία διακόπτεται όταν ο Όρεν σκοτώνεται σε αυτοκινητικό στην Ιερουσαλήμ. Ο Τόμας παρατάει τη δουλειά του και ζητάει δουλειά στο καφέ της χήρας του Όρεν. Η Άνατ δεν γνωρίζει ποιος είναι και ο Τόμας δεν αποκαλύπτει, από διακριτικότητα και ενοχή, την ταυτότητα και τις προθέσεις που και ο ίδιος δεν είναι ακόμη σε θέση να προσδιορίσει. Πέρα από το προσωπικό δέσιμο, που επισφραγίζεται από φορτισμένες, καθόλου βεβιασμένες σκηνές προετοιμασίας των γλυκισμάτων στην κουζίνα, εκτυλίσσεται σταδιακά ένα παράλληλο σχόλιο στις εκατέρωθεν κοινότητες των δύο ανθρώπων που νοσταλγούν με διαφορετικό, αλλά όχι εντελώς ξένο μεταξύ τους τρόπο τον Όρεν. Ο Τόμας είναι ορφανός και μεγάλωσε με μια γιαγιά που τον δίδαξε να εκτιμά έστω και το λίγο καλό που μπορεί να συμβεί στη ζωή του, ενώ η Άνατ προέρχεται από θρησκευτικό περιβάλλον που την πιέζει να συμπεριφέρεται με γνώμονα τη γειτονιά, ακόμα και στον επιχειρηματικό προσανατολισμό της. Αυτός εξερευνά, κρυφά, αλλά γενναιόδωρα, εκείνη ασφυκτιά και βρίσκει κάποιον που δεν την κρίνει και φαίνεται να την αγαπά, ακόμη και από άλλη οπτική γωνία. Ένα ήσυχο κινηματογραφικό κόσμημα που μιλά κυρίως με αφαίρεση για τη δυσκολία της διαχείρισης (και της ανάγνωσης) της δεύτερης ευκαιρίας. ΑΕΛΛΩ 1 - ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟ

ΕΝΑ ΑΞΕΧΑΣΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Σκηνοθεσία: Κάρλα Σιμόν Πρωταγωνιστούν: Λ. Αρτίγκας, Π. Ρόμπλες Μετά τον θάνατο της μητέρας της η Φρίντα μένει στην οικογένεια του θείου της, όμως δυσκολεύεται να προσαρμοστεί.

Κάτω από το παστοράλ Αξέχαστο Καλοκαίρι του 1993 της 6χρονης Φρίντα (ταινία με μικρούς κυρίως πρωταγωνιστές, αν και σαφώς για ενήλικες θεατές, που διακρίθηκε στο τμήμα Generation KPlus του Φεστιβάλ Βερολίνου) κρύβεται η βουβή τραγωδία ενός κοριτσιού που έχασε τη μητέρα του από AIDS και καλείται, χωρίς φυσικά να ερωτηθεί, να ενταχθεί στην οικογένεια του θείου της με την καλότροπη σύζυγό του και τη χαριτωμένη, μικρή τους κόρη. Η πρώτη σκηνή δείχνει τη Φρίντα να παίζει με άλλα παιδιά αυτό το παιχνίδι που αν κουνηθείς, πεθαίνεις, στα ψέματα, αλλά ο ψυχικός της κόσμος, σε αντίθεση με τη θερινή νωχέλεια της εξοχής και τον καταδεκτικό χειρισμό της νέας της οικογένειας, δεν απέχει πολύ από το τεράστιο γιατί που γεννά ο ξαφνικός θάνατος. Η

σκηνοθέτις Κάρλα Σιμόν συλλαμβάνει τη θλίψη στις τυχαίες, καθημερινές κινήσεις της μικρής ηρωίδας σε ένα δράμα ατμόσφαιρας, με εξαιρετικά ευαίσθητη την τελευταία σκηνή της παιδικής, υπαρξιακής αμηχανίας. ΕΚΡΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΟΑΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ

ΑΓΑΠΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΜΠΛΟ Σκηνοθεσία: Φερνάντο Λεόν ντε Αρανόα Πρωταγωνιστούν: Χ. Μπαρδέμ, Π. Κρουθ Η άνοδος και η πτώση του Πάμπλο Εσκομπάρ και η ερωτική του σχέση με τη διασημότερη δημοσιογράφο της Κολομβίας Βιρτζίνια Βαλέχο.

Αγαπώντας τον Πάμπλο, μισώντας τον Εσκομπάρ είναι ο πλήρης τίτλος της εστιασμένης αυτοβιογραφίας της Βιρτζίνια Βαλέχο, της τηλεπαρουσιάστριας που ηράσθη τον πολλά βαρύ βαρόνο της κοκαΐνης και αποφάσισε να πει τη δική της ιστορία ως επίσημη, αλλά παγιδευμένη ερωμένη του. Μόνο που η οπτική της ματιά επισκιάζεται από την προσωπικότητα του κακοποιού ήρωα της Κολομβίας, και τη δική του ζωή τη γνωρίζουμε πλέον απέξω κι ανακατωτά μέσα από τις πολλαπλές δραματοποιήσεις της ξέφρενης πορείας του. Αναγκαστικά, η ταινία πραγματεύεται την πιο αθώα φάση του Εσκομπάρ, το πέρασμα από τον ιδεαλισμό στην απόλυτη εξουσία, μέχρι την αναπόφευκτη πτώση του από το βάθρο με μια ομολογουμένως τρελή σκηνή όπου περιφέρει τα γυμνά του πάχη μέσα στη ζούγκλα, οπλισμένος και ιπτάμενος από τα ναρκωτικά, ενώ τον βομβαρδίζουν οι χρόνιοι διώκτες του. Αγγλόφωνη και ηθελημένα γυαλιστερή, με αφήγηση της Κρουθ και αναμφισβήτητο σταρ του show τον Μπαρδέμ, με προφορά προσποιητά τραβηγμένη και μαγκιόρικη, η μεγάλη παραγωγή δεν δείχνει κάτι που δεν γνωρίζουμε παρά περιγράφει μια βίαιη διαδρομή με μικρές ενέσεις αισθηματικού σινε-μυθιστορήματος.

ODEON GLYFADA 1 - ODEON MAROUSI 3 - ODEON ESCAPE 6 - ODEON STARCITY 6 - VILLAGE RENTI 13 VILLAGE MALL 3,13 - VILLAGE PAGRATI 4 - VILLAGE FALIRO 6,8 - ΑΕΛΛΩ 2 - ΑΛΕΚΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΜΥΝΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΒΑΡΚΙΖΑ 3 ΘΕΡΙΝΟ - ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΛΑΟΥΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΝΑΝΑ 4 - ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2 - ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΟΜΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΜΙΚΟ ΘΕΡΙΝΟ - COOL TYMVOS 3 ΘΕΡΙΝΟ - ΟΡΦΕΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΑΠΗΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Σκηνοθεσία : Φραντσέσκα Κομενσίνι Πρωταγωνιστούν: Λ. Μασίνο, Τ. Τραμπάτσι Ένα ζευγάρι χωρίζει όταν τα μέλη του αρχίζουν να αναζητούν άλλα πράγματα.

Την Κλαούντια και τον κατά τι μεγαλύτερό της Φλάβιο, καθηγητές, έξυπνους ενήλικες, με διαφορετική (προ)οπτική για τη ζωή, ενώνει η σεξουαλική έλξη και χωρίζουν όλα τα υπόλοιπα. Ένας χείμαρρος λέξεων ανάμεσα σε δύο διανοούμενους που ανταλλάσσουν ανελέητα και ασταμάτητα τα επιχειρήματά τους, διασταυρώνουν τα ξίφη της ψυχής τους και ξεσκίζονται με έναν αδιόρατα ’70s θεωρητικό οίστρο, οι Ιστορίες αγάπης που δεν ανήκουν σε αυτόν τον κόσμο της Φραντσέσκα Κομενσίνι είναι περισσότερο ένα στοχαστικό αφήγημα με μερικές καλογραμμένες σκηνές ή, μάλλον, ένα φυλλάδιο μετα-φεμινιστικής περιπτωσιολογίας παρά ένα βασανισμένο ρομάντσο. Βουτηγμένη στη νεύρωση και τα αδιέξοδά της, η Κλαούντια της αξιοπρόσεκτα παθιασμένης Λουτσία Μασίνο χάνει το δίκιο της, όσο κι αν φαίνεται πως τελικά κερδίζει στα σημεία, σε αυτή την ειρωνική μάχη των φύλων. ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΣΤΕΡΙ ΘΕΡΙΝΟ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ ΘΕΡΙΝΟ

21.6.18 – lifo

49

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ

Ο Γιώργος Πέτρου θα μετατρέψει το Ηρώδειο σε ένα μεγάλο πάρτι για δύο βραδιές Το καθιερωμένο πλέον ετήσιο μιούζικαλ που σκηνοθετεί και διευθύνει ο μαέστρος της Καμεράτας στο Φεστιβάλ Αθηνών είναι φέτος το δημοφιλές «Company» του Στίβεν Σόντχαϊμ. Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα

Θέατρο

Η

50 lifo – 21.6.18

ταύτιση της προσωπικότητας του Γιώργου Πέτρου με την ουσία της Καμεράτας είναι σχεδόν ολοκληρωτική από το 2012 που ο μαέστρος ανέλαβε την καλλιτεχνική της διεύθυνση, όσο κι αν ο ίδιος επιμένει ότι διευθυντές, παραγωγοί και υπουργοί έρχονται και παρέρχονται, ενώ οι καλλιτεχνικοί θεσμοί είναι αυτοί που μένουν σταθεροί, παρά τις όποιες αντιξοότητες – και η Καμεράτα αντιμετωπίζει πολλές, όπως είναι γνωστό. Αγαπημένη, ωστόσο, ορχήστρα του ελληνικού κοινού, η οποία διαπρέπει στο εξωτερικό με τολμηρές προτάσεις και concepts, όπως η χρήση οργάνων εποχής, ανατρεπτικές συνεργασίες και ταυτότητα πολυσχιδή που τη διαφοροποιεί από οποιοδήποτε άλλο μουσικό σύνολο, η Καμεράτα φέτος το καλοκαίρι συμμετέχει για τέταρτη συνεχή χρονιά στο Φεστιβάλ Αθηνών με το μιούζικαλ Company του ηγέτη του σύγχρονου μουσικού θεάτρου Στίβεν Σόντχαϊμ. Πρόκειται για ένα έργο που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1970 στο Μπρόντγουεϊ, αποσπώντας 6 βραβεία Τόνι, και έκτοτε δεν έχει σταματήσει να ανεβαίνει σε σημαντικούς χώρους σε όλο τον κόσμο. Διαδραματίζεται σε ένα πάρτι-έκπληξη για τα 45α γενέθλια ενός αμετανόητου εργένη, όπου με flashbacks αναδεικνύονται οι σχέσεις του με τον περίγυρό του. «Διαθέτοντας έναν πιο μικρό αριθμό συμμετεχόντων επί σκηνής, ήθελα να δουλέψω περισσότερο τις σχέσεις των 14 ατόμων που λειτουργούν ως σολίστ, ως ensemble, ως χορευτές, ως stagehands» εξηγεί ο μαέστρος για την επιλογή του έργου, του οποίου έχει αναλάβει επίσης τη σκηνοθεσία, καθώς και τη μετάφραση στα ελληνικά. «Ο Σόντχαϊμ παίζει με τη λέξη “company” που στα αγγλικά σημαίνει θίασος, συντροφιά, παρέα, ενδεχομένως σχέση και γάμος. Είναι πολύ προχωρημένο έργο, με χιούμορ, συγκινητικό και πολύ βαθύ, από το οποίο ο δημιουργός του είπε πως θα ήθελε οι θεατές να φεύγουν γελώντας, αλλά το βράδυ να μην μπορούν να κοιμηθούν. Το βάθος του το ανακαλύπτουμε σταδιακά, μέσα από τη διαδικασία των προβών. Με ιντριγκάρει τρομερά

το να το σκηνοθετώ, γιατί ανακαλύπτω πολλά για τον εαυτό μου. Είμαι κι εγώ σε ηλικία άνω των 40 και ανύπαντρος. Έχω βιώσει κι έχω πει πολλά από αυτά που λέγονται». Πόσο δύσκολο ήταν όμως να προσεγγίσει γλωσσικά, να επικαιροποιήσει και κυρίως να ταιριάξει στην εκ των πραγμάτων μοναδική συνθήκη του Ηρωδείου ένα έργο σύγχρονο, που όμως από την εποχή που γράφτηκε μας χωρίζουν 38 χρόνια και πολλές κοινωνικές ζυμώσεις; Ο Γιώργος Πέτρου δεν έχει διαβάσει το αρχικό σενάριο του ’70, γιατί οι δημιουργοί του το έχουν αλλάξει δυο-τρεις φορές έκτοτε: «Δεν νιώθω ότι υπάρχει κάτι που δεν στέκει σήμερα, αλλά δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται στη διαχρονικότητα ή στις επεμβάσεις. Υπάρχει, ας πούμε, ένας αυτόματος τηλεφωνητής τον οποίο προβληματίστηκα αν θα χρησιμοποιούσα, γιατί ποιος χρησιμοποιεί σήμερα αυτόματο τηλεφωνητή; Μιλάμε για μικρά πράγματα που είναι και δεν είναι της εποχής μας. Αναφορικά με τη μετάφραση, σε αντίθεση με το Sweeney Todd που παρουσιάσαμε πέρσι και ήταν όλο έμμετρο, το Company έχει πρόζα, που είναι ευκολότερο να μεταφραστεί, γιατί κινείσαι με το πνεύμα του κειμένου και όχι τόσο πολύ με το μέτρο. Η δυσκολία εδώ είναι ότι πρόκειται για καθημερινό έργο που δεν διαθέτει κάποια ποιητικότητα και η μετάφραση δεν πρέπει ούτε να το γειώσει ούτε να το κάνει να ακούγεται λογοτεχνικό. Επίσης, έβγαλα καθετί που αφορά τη Νέα Υόρκη, για την οποία γράφτηκε. Δεν το έχω εξελληνίσει, το έχω διεθνοποιήσει. Με απασχολεί να δείξω πώς είναι οι σημερινές σχέσεις, τι σημαίνει να είναι κάποιος ανύπαντρος, σε ποια ηλικία πρέπει να “ανησυχεί” γι’ αυτό – στο αρχικό έργο ο πρωταγωνιστής είναι 35 χρονών, σήμερα είναι αστείο να πεις σε έναν ανύπαντρο 35άρη ότι ανησυχείς που είναι ανύπαντρος ή ότι έχει θέμα με τις σχέσεις. Νομίζω ότι από τα 45 και πάνω τίθενται ζητήματα όπως αν θα κάνεις παιδί, οικογένεια, αν θα έχεις κάποιον σύντροφο στη ζωή σου, οποιαδήποτε μορφή συντρόφου. Μετατρέπουμε, λοιπόν, το Ηρώδειο σε ένα φανταστικό πάρτι με τρόπο ζωντανό και flamboyant που

ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΤΗΣ ΚΑΜΕΡΑΤΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΥ Company του Στίβεν Σόντχαϊμ / λιμπρέττο του George Furth Σκηνοθεσία - μουσική διεύθυνση - μετάφραση: Γιώργος Πέτρου Σκηνικά: Πάρις Μέξης Κοστούμια: Γιώργινα Γερμανού Χορογραφία: John Todd Φωτισμοί: Γιώργος Τέλλος Ερμηνεύουν: Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Μαίρη-Έλεν Νέζη, Χάρης Αδριανός, Ναταλία Τσαλίκη, Μάριος Σαραντίδης, Άννα Κουτσαφτίκη, Γιάννης Καλύβας, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Δημήτρης Ναλμπάντης, Ελένη Σταμίδου, Χρήστος Κεχρής, Κατερίνα Παπουτσάκη, Ξένια Ντάνια, Μαρία Κοσμάτου

Ωδείο Ηρώδου Αττικού 8-9/7, 21:00 Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.

δεν θα αποκαλύψω. Σκηνογραφικά παίζουμε με τις συμβάσεις ενός πάρτι γενεθλίων. Βέβαια, με απασχόλησε το πώς, όταν έχεις ένα αρχαίο μνημείο όπως το Ηρώδειο που έχει καταπιεί άπειρες παραγωγές, αποσιωπάς την παλαιότητα του χώρου και φέρνεις αυτό το καταπληκτικό πέτρινο οικοδόμημα σε μια δραματουργία σημερινή. Στο Ηρώδειο δεν μπορείς να παρέμβεις, είναι αυτό που είναι. Πέρσι το μετατρέψαμε σε βικτωριανή αποθήκη για το Sweeney Todd. Φέτος θα κάνουμε κάτι που, ευτυχώς, δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ στην πραγματικότητα. Επίσης, το έργο απαιτεί μια τεράστια ορχήστρα, απαγορευτική για τα δεδομένα του Μπρόντγουεϊ, ένα σύνολο με πάνω από 35 άτομα. Η μουσική του φέρει στοιχεία από όπερα, τζαζ, μπόσα νόβα, ντίσκο των ’70s, όλα αυτά υπό τον παραμορφωτικό καθρέπτη του Σόντχαϊμ. Τα έργα του είναι ήδη κλασικά, οι μελωδίες του αναγνωρίσιμες, χωρίς όμως να κυνηγά το hit. Δεν τον ενδιαφέρει το hit αλλά η ένταξη της μουσικής στη δραματουργία. Τα τραγούδια του δεν είναι showstoppers αλλά προχωρούν την υπόθεση». Ο Γιώργος Πέτρου, που πρόσφατα έφτασε μέχρι τις υποψηφιότητες των βραβείων Grammy (επίτευγμα που, παρά τα τόσα άλλα, ενδεχομένως σημαντικότερα, σχεδόν ειρωνικά θα τον ακολουθεί στο εξής σε κάθε δημοσίευμα), δηλώνει πως στράφηκε στη σκηνοθεσία λόγω της ανάγκης του για ευρύτερη δραστηριότητα που θα τον εξέλισσε ως καλλιτέχνη, αλλά και για να πει πράγματα με τον δικό του τρόπο. « Έχω δουλέψει σε περισσότερες από 60 παραγωγές με μεγάλους σκηνοθέτες. Με κάποιους υπέφερα, με άλλους είπα “ποτέ πια”, ενώ με μερικούς ένιωθα καλύτερος άνθρωπος μετά από κάθε πρόβα. Από μια ηλικία κι έπειτα ένιωθα ότι δεν ήθελα να ζω την κακοποίηση ενός έργου. Δεν θα μπορούσα και να κάνω για μια ζωή το ίδιο πράγμα, όσο και αν η διεύθυνση ορχήστρας είναι ένα ευρύ πεδίο. Η στροφή σε δραστηριότητες για τις οποίες δεν έχω μεγάλη εμπειρία και μέσα από τις οποίες εξελίσσομαι με κάνει να γυρίζω εκεί με ιδιαίτερη αγάπη, ενώ παράλληλα το μυαλό μου κινείται προς κατευθύνσεις δημιουργικές, ίσως και επικίνδυνες. Εξάλλου, με τον εαυτό μου είμαι πολύ σκληρός, δεν είμαι ποτέ ευχαριστημένος, είναι θέμα ανατροφής και κάτι που πρέπει να δουλέψω. Δυσκολεύομαι πολύ να απολαύσω αυτά που πετυχαίνω». Αναρωτιέμαι ποια είναι η σχέση ενός εκπροσώπου της κλασικής μουσικής, που ωστόσο επιζητά συνεχώς την ανατροπή, με τα νέα μουσικά είδη. Πώς διασκεδάζει; Θα πήγαινε, ας πούμε, σε ένα κλαμπ που παίζει ηλεκτρονική μουσική; «Ξέρεις τι με ενοχλεί στα κλαμπ; Η ένταση. Δεν το ’χω. Είναι το μοναδικό πράγμα που με αποτρέπει. Όταν κάνω μια ηχογράφηση και ακούω το παραμικρό διακρότημα ανάμεσα σε δύο έγχορδα, μέσα από τα ακουστικά, οξύνεται πολύ η ακοή. Αν πάω σε ένα μέρος με τεράστια ένταση, νιώθω σαν να βαράει σφυριές το κεφάλι μου, είναι κόπωση για τ’ αυτιά και τον εγκέφαλο, ενώ είμαι πολύ μεγάλος φαν του σκληρού ροκ και όταν ήμουν 20 χρονών καθόμουν κάτω από το ηχείο. Δεν είναι όμως θέμα ηλικίας, απλώς η χρήση των αυτιών μου έχει εξελιχθεί προς μία κατεύθυνση που δεν επιτρέπει την άλλη. Φυσικά, έχω Spotify, όλα είναι μπροστά σου σήμερα για να ενημερωθείς. Δεν προλαβαίνω όμως, γιατί ακούω μουσική τόσο πολλές ώρες καθημερινά, που η ησυχία είναι για μένα πολύτιμη. Δεν μπορώ να ακούσω μουσική όπως ο υπόλοιπος κόσμος».

ΠΟΙΗΣΗ

Η ποίηση του Κώστα Ταχτσή Η νέα συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του συγγραφέα του «Τρίτου Στεφανιού» φανερώνει άλλες πτυχές του έργου του.

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

Β

ιωμένη, σαρκαστική, αυτοαναιρούμενη, άλλοτε εκκωφαντική σαν ακυρωμένος πόθος, άλλοτε ισοπεδωτική σαν πολιτικό μανιφέστο, η ποίηση του Κώστα Ταχτσή παρασύρεται από τα αντιφατικά μεγέθη του ίδιου του συγγραφέα. Στήνοντας παγίδες ακόμα και στο υπερεγώ του –«Ταχτσή προχώρα!»–, ο συγγραφέας-ποιητής παίρνει ενίοτε το θάρρος να μιλήσει εκ μέρους των ομότεχνών του σαν ένας τυφλός μάντης που ανακτά το φως του, ξέροντας πως «στις στέγες των σπιτιών παραμονεύουνε / ώρα την ώρα οι Σειρήνες να περάσει / ο Οδυσσέας το αεροπλάνο του», ενώ άλλοτε, στο ίδιο κιόλας ποίημα «Καφενείο “Το Βυζάντιο”», δηλαδή το κατεξοχήν στέκι των πάσης φύσεως δημιουργών, αποφασίζει να αποσυρθεί και να σιωπήσει για πάντα: «σας το υπόσχομαι: ποτέ, ποτέ πια δε θα τραγουδήσω / θα κάτσω σ’ ένα τραπεζάκι / και θα ζητήσω από τον Μπάμπη ένα νεράκι». Σάμπως να προτιμάει τον νεκροζώντανο ρόλο του ποιητή, ο οποίος ξέρει πότε ακριβώς να ορίζει την Ανάσταση και την Επιστροφή του γιατί «Απόψε δεν υπάρχουν νεότερα απ’ το μέτωπό μου / κανείς δεν έθεσ’ επ’ αυτού τα χείλη του / ίσως μεθαύριο γραφτεί ο θάνατός μου / εντός του στήθους φέρω βόμβα εγκαιροφλεγή / όπου να ’ναι θα εκραγεί». Η αυτοκτονία του ποιητή στο εσωτερικό του ποιήματος ή, τέλος πάντων, την ώρα που το στήνει συμβαίνει με τον αντίστοιχα εσωτερικό τρόπο που ο Πλάτωνας «σκοτώνει» τον ποιητικό του εαυτό, φορώντας το προσωπείο του Σωκράτη. Μόνο

που ο Ταχτσής το περιμένει, και εν μέρει το επιδιώκει, πως «αν ξάφνου μ’ αντικρίσουν ζωντανό θα εκπλαγούν», τολμώντας να κυκλοφορήσει μόλις το 1954 τη Συμφωνία του Μπραζίλιαν με εξώφυλλο ένα κηδειόχαρτο, φιλοτεχνημένο από τον Τσαρούχη. Η αντιφατικότητα του ανθρώπου ο οποίος εμμονικά αναρωτιέται «η ποίηση / της ποίησης / την ποίηση / τη ζωή σας τι την κάνατε;» αναδεικνύεται με τρόπο επιτακτικό στη νέα αυτή συγκεντρωτική έκδοση-κόσμημα από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης με τη φροντίδα του νεοελληνιστή Δημήτρη Παπανικολάου, ο οποίος υπογράφει την επιμέλεια και το επίμετρο. Για την ακρίβεια, ο αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης αποφασίζει να μην ακολουθήσει τον δρόμο της γραμμικής αφήγησης, κατατάσσοντας τα ποιήματα του Κώστα Ταχτσή σε μια χρονολογική σειρά, αλλά να καταδείξει την πολυσήμαντη δυναμική τους. Δίνοντας έμφαση στην ολόπλευρη προσέγγιση του έργου του, αναδεικνύει τη «συνεχή πολιτισμική χειρονομία» του, καθώς εκείνο επανασυστήνεται διαρκώς στο φιλολογικό σύμπαν, κρατώντας αποστάσεις από τους κήνσορες ή τους θεράποντές του. Εξού και το ότι ο επιμελητής αποκαθιστά τον Ταχτσή όχι αξιολογικά αλλά δίνοντάς του έναν νέο ρόλο, αυτόν του δημιουργού ο οποίος έχει το δικαίωμα να περιφέρεται στο ενιαίο φιλολογικό corpus όπως εκείνος θέλει, μέσα από διαφορετικούς ρόλους, ξέροντας πώς να συμβολοποιεί κάθε φορά τις κραυγές και τις

κώστας ταχτσής Ποιήματα

Νέα συγκεντρωτική έκδοση Επιμέλεια - επίμετρο: Δημήτρης Παπανικολάου Εκδόσεις Γαβριηλίδης

ακυρώσεις. Επιπλέον, ο επιμελητής μάς καθιστά σαφές ότι ο Ταχτσής συνομιλεί εσκεμμένα στα ποιήματά του σχεδόν με τους πάντες, από τον Αναγνωστάκη έως τον Καβάφη και από τον Τένεσι Ουίλιαμς ως τον Τ.Σ. Έλιοτ, χωρίς καμία διάθεση να το αποκρύψει. Αυτό το διακειμενικό παιχνίδι του Ταχτσή με τον φιλολογικό περίγυρο αλλά και τις εντάσεις της εποχής του αναδεικνύει η φιλολογική επιμέλεια του Παπανικολάου, αναδεικνύοντας στο πρώτο μέρος τη σκηνοθετική, κατά κάποιον τρόπο, επιλογή του Ταχτσή να αναμείξει στις μετέπειτα επανεκδόσεις του Καφενείο το Βυζάντιο τα νεανικά ποιήματα, ενώ στο δεύτερο μέρος συγκεντρώνει τα ποιήματα που είχε εκδώσει ο ίδιος ο ποιητής σε φέιγ βολάν μαζί με άλλα, πιο σπάνια και δυσεύρετα. Είναι, λοιπόν, σημαντικό το ότι η πολυπρόσωπη, βοερή παρουσία του Ταχτσή ως του κατεξοχήν ποιητή των πολλαπλών προσωπείων επανέρχεται μέσα από μια συγκεντρωτική έκδοση που για πρώτη φορά περιλαμβάνει τις συλλογές Δέκα Ποιήματα, Μικρά Ποιήματα, Περί ώραν δωδεκάτην, Η συμφωνία του Μπραζίλιαν και Καφενείο το Βυζάντιο. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι η συγκεκριμένη φιλολογική τοποθέτηση παίρνει αποστάσεις από τη μέχρι τώρα κοινότοπη και άκρως ισοπεδωτική θεωρία που έβλεπε τον Ταχτσή ως τον κριτή του «μικροαστικού σύμπαντος και συγγραφέα του ενός και μόνο ονομαστού έργου που θεωρείται το Τρίτο Στεφάνι. Ακόμα και η ανάγκη του να αυτοαναιρείται διαρκώς, συνοδεύοντας τα ποιήματά του με σκωπτικά περιστατικά, όπως το γεγονός ότι ένας καλόγερος στον οποίο είχε δώσει ένα ποίημά του σε φέιγ βολάν το είχε χρησιμοποιήσει για να σκουπιστεί, έχει να κάνει με την ιδιότυπη και παράδοξη θέση του στο νεοελληνικό σύμπαν, πολύ οριοθετημένο τότε για να χωρέσει τον άβολο αγκιτάτορα ο οποίος βρισκόταν μακριά μεν από την οριοθετημένη πολιτικά “ποίηση της ήττας” αλλά και από τη μεγαλεπήβολη οπτική του Σεφέρη». Η ποίησή του βρίσκει πιότερα τη θέση της, σύμφωνα με τον επιμελητή, στην πολυσήμαντη ποιητική σκηνή της δεκαετίας του ’70, εξου και ότι ο Παπανικολάου τη φέρνει πιο κοντά στον ελεύθερο θαλασσινό αέρα της συμπρωτεύουσας με τους ανοιχτούς στίχους του Νίκου Αλέξη Ασλάνογλου ή τους πολυσήμαντους διαύλους του Διονύση Σαββόπουλου. «Ταυτόχρονα, οι διάφωνες ιστορίες του πόθου και της αντικανονικής σεξουαλικής ταυτότητας, που κείνται συχνά στα υπόγεια των κειμένων αυτών των μεγαλύτερων ομοφυλόφιλων συγγραφέων και απλώνονται σίγουρα στο περικείμενο της παρρησίας τους», γράφει ο επιμελητής στο επίμετρο της συλλογής, «κουμπώνουν αρκετά καλά εκείνη την εποχή με τις διάφορες και ριζοσπαστικές ιστορίες του έμφυλου εαυτού που μια καινούργια γενιά, κυρίως γυναικών συγγραφέων, είναι έτοιμη να διηγηθεί με πρόσημο πιο αποφασισμένα πολιτικό». Εν ολίγοις, ένα νέο ποιητικό-συγγραφικό αμάλγαμα γεννιέται άλλοτε ως διαρκής ανάκτηση του χαμένου εαυτού και άλλοτε ως βιοσοφική πρόταση-δωρεά ενός κόσμου που καλούμαστε να αποθησαυρίσουμε με άλλη ματιά, περισσότερη ανοιχτοσύνη, πέρα από τις ταμπέλες της νεοελληνικής κανονικότητας. Σάμπως όντως ο ποιητής Ταχτσής να παραδίδει τη σκυτάλη στους μεγάλους είρωνες που κατοικούν διαρκώς στο μεταίχμιο, όπως ο Σαββόπουλος, επιμένοντας στο Καφενείο το Βυζάντιο: «Τίποτα πια μη με ρωτάτε / δεν ξέρω αν θα ξαναβγεί το φεγγάρι / έχω κομμάρα – κι είναι αργά / θα φύγουν ένα-ένα τα γκαρσόνια / ο ιδιοκτήτης έμεινε να κατεβάσει τα ρολά».

21.6.18 – lifo

51

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Την Πέμπτη ο Ήλιος αφήνει το ζώδιό σας και μέχρι τις 22/7 που θα παραμείνει στον Καρκίνο θα νιώθετε έντονα την ανάγκη να διασφαλίσετε τους πόρους και τα αποκτήματά σας και θα είναι μια πολύ καλή εποχή, καθώς προβλέπεται αύξηση του εισοδήματός σας, η κοινωνική σας ζωή θα είναι έντονη, ενώ προβλέπονται και πολλά ταξίδια. Καινούργιες γνωριμίες θα φέρουν νέες ιδέες και ευχάριστες εξελίξεις στα επαγγελματικά σας. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο που επηρεάζεστε από τον ανάδρομο Ποσειδώνα: μην εμπιστεύεστε την κρίση σας και αν πρόκειται να πάρετε σημαντικές αποφάσεις, συζητήστε πρώτα με κάποιο άτομο που εμπιστεύεστε και μπορεί να σας δώσει τα φώτα του. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και σας κάνει να επανεξετάσετε τους στόχους και τα όνειρά σας, ενώ μπορεί να βρεθείτε αντιμέτωποι με εμπόδια σε ταξίδια και νομικά ζητήματα. Αποφύγετε τις κραιπάλες. ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Η είσοδος του Ήλιου την

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Με την είσοδο του Ήλιου στο ζώδιο σας την Πέμπτη, εκτός του ότι σηματοδοτείται η έναρξη του καλοκαιριού, μπαίνουμε και στον μήνα των γενεθλίων σας και μέχρι τις 22/7 θα έχετε πολύ δυναμισμό και θέληση να πραγματοποιήσετε τις επιθυμίες σας. Τα οικονομικά και οι σχέσεις σας βελτιώνονται, αλλά και η ερωτική σας ζωή αρχίζει να αποκτά περισσότερο ενδιαφέρον, μια και θα είναι ένα διάστημα πολλών μετακινήσεων και νέων γνωριμιών. Ωστόσο, οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο πρέπει να είστε προσεχτικοί στις σχέσεις και τις συνεργασίες σας, ώστε να μην πάνε στον βρόντο οι μέχρι τώρα προσπάθειές σας. Εσείς του 2ου δεκαημέρου μην εμπιστεύεστε το ένστικτό σας όσον αφορά τα ερωτικά σας, μια και ο ανάδρομος Ποσειδώνας στους Ιχθύς μπορεί να προκαλέσει αυταπάτες. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και ερωτικές σχέσεις που δεν έχουν γερά θεμέλια ενδεχομένως να λήξουν άδοξα.

52 lifo – 21.6.18

StarFax

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Την Πέμπτη η είσοδος του Ήλιου στον Καρκίνο σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού και καθώς θα διανύει μέχρι τις 22/7 τον τομέα της επικοινωνίας και της γνώσης θα είναι ένα διάστημα επιτυχιών. Ταξίδια και έντονη κοινωνική ζωή θα φέρουν ευχάριστες παρουσίες στη ζωή σας και η δημιουργική σας διάθεση θα είναι στα ύψη. Ωστόσο, εσείς του 1ου δεκαημέρου πρέπει να είστε προσεχτικοί στις εκφράσεις σας, καθώς οι πιέσεις της καθημερινότητας μπορεί να αλλοιώσουν τη συμπεριφορά σας. Την Τρίτη γυρίζει ο Άρης στον Υδροχόο ανάδρομος και μέχρι τις 13/8 θα υπάρχουν εντάσεις και απρόοπτα στον τομέα της καριέρας κυρίως των γεννημένων το 1ο και 2ο δεκαήμερο. Ιδιαίτερη προσοχή σε ατυχήματα λόγω βιασύνης και στον τρόπο που θα διαχειριστείτε τις προκλήσεις και τα εμπόδια σε ταξίδια, μετακινήσεις και επαγγελματικά ζητήματα. Γάμος/σχέση χρήζει προσοχής: μη χρησιμοποιείτε το ταίρι σας για σάκο του μποξ.

α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)

Πέμπτη στον Καρκίνο σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού και η προσοχή σας μέχρι τις 22/7 θα είναι στραμμένη στα οικογενειακά. Τα οικονομικά σας βελτιώνονται και μπορείτε να ικανοποιήσετε τις φιλοδοξίες σας, όμως εσείς του 1ου δεκαημέρου διανύετε ένα διάστημα έντονων πιέσεων εξαιτίας του Κρόνου και θα είναι συχνές οι παρεξηγήσεις με τους συνεργάτες. Την Τρίτη o κυβερνήτης σας Άρης γυρίζει ανάδρομος στον Υδροχόο, που σημαίνει πως μέχρι τις 13/8 θα σας προβληματίσουν αρκετές φορές οι σχέσεις και θα αναθεωρήσετε τα όριά σας, κάτι που θα προκαλέσει δυσαρέσκεια στο περιβάλλον σας και τριβές με φιλικά σας πρόσωπα. Ιδιαίτερη προσοχή στις οικονομικές σας συναλλαγές. Αποφύγετε τις παρορμητικές ενέργειες είτε λόγω ανυπομονησίας είτε λόγω της υπέρμετρης αισιοδοξίας που θα νιώθετε και ασχοληθείτε με την ερωτική σας ζωή που έχει πολύ καλές προοπτικές βελτίωσης.

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Η είσοδος του κυβερνήτη

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Η είσοδος του Ήλιου

σας Ήλιου στον Καρκίνο σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού και μέχρι τις 22/7 θα είναι μια πολύ καλή περίοδος για να χαρείτε τη ζωή και να δώσετε έμφαση στις επιθυμίες σας, εσείς όμως του 1ου δεκαημέρου θα έχετε μια εσωστρέφεια που θα σας κρατήσει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ωστόσο, είναι ένα καλό διάστημα για την καριέρα σας και αν δουλέψετε εντατικά, θα αυξήσετε τα κέρδη σας. Για εσάς του 2ου δεκαημέρου προβλέπεται μια αρμονική εποχή για τις οικογενειακές σας σχέσεις, επειδή όμως επηρεάζεστε από τον ανάδρομο Ποσειδώνα στους Ιχθύς μπορεί να εξαπατηθείτε πιστεύοντας σε έναν μεγάλο έρωτα, οπότε φροντίστε να φιλτράρετε τα δεδομένα. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και καθώς θα διανύει τον τομέα των συνεργασιών και των σχέσεων, θα έχετε τη διάθεση να βγείτε από καταστάσεις που δεν σας εξυπηρετούν και σας προκαλούν ασφυξία.

στον Καρκίνο την Πέμπτη σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού και η διάθεσή σας για απολαύσεις θα είναι έντονη, ταυτόχρονα όμως θα είναι πολύ ανεπτυγμένη και η διαίσθησή σας και θα αποφύγετε πιθανές κακοτοπιές σχετικά με τα οικονομικά σας. Οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο που επηρεάζεστε από τον Κρόνο θα πρέπει να αλλάξετε τακτική με τη διαχείριση των χρημάτων σας αν σκοπεύετε να οργανώσετε τις διακοπές σας. Ιδιαίτερη προσοχή εσείς του 2ου δεκαημέρου αν σκοπεύετε να ασχοληθείτε με αγοραπωλησίες ακινήτων, καθώς υπάρχει κίνδυνος να μην αξιολογήσετε σωστά τα δεδομένα και να έχετε απώλειες. Αναθέστε τις υποθέσεις σας σε αξιόπιστα πρόσωπα. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και καθώς θα διανύει τον τομέα στης επικοινωνίας θα αναθεωρήσετε τις σχέσεις σας και θα είστε πιο επιθετικοί απέναντι σε όσους σας προκαλούν με τη συμπεριφορά τους.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Για εσάς ξεκινάει μια περίοδος έντονης κοινωνικής ζωής καθώς την Πέμπτη, με την είσοδο του Ήλιου στον Καρκίνο, ξεκινάει επίσημα το καλοκαίρι και θα ευνοηθούν πολύ οι συμμετοχές σας σε ομάδες καθώς και οι από κοινού προσπάθειες με τους συνεργάτες σας. Επιτυχίες και ευχάριστες εξελίξεις προβλέπονται σε θέματα σπουδών και νομικά ζητήματα, καθώς υπάρχει το εξάγωνο με τον Ουρανό, όμως εσείς του 1ου δεκαημέρου πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί σε θέματα παιδιών και σε ερωτικά ζητήματα εξαιτίας του Κρόνου. Εσείς του 2ου δεκαημέρου έχετε τον νου σας αν σας παρουσιαστούν ευκαιρίες που θα φαντάζουν ιδανικές, καθώς ο Ποσειδώνας στους Ιχθύς θολώνει την κρίση σας, και μη βιάζεστε να επισημοποιήσετε μια πρόσφατη ερωτική σχέση. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και μέχρι τις 13/8 ενδεχομένως να μην έχετε τον δυναμισμό των προηγούμενων ημερών, ενώ μπορεί να προκύψουν απρόοπτα στην καθημερινότητά σας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Με την είσοδο του Ήλιου στον Καρκίνο την Πέμπτη ξεκινάει επίσημα το καλοκαίρι και μέχρι τις 22/7 θα έχετε την ευχέρεια να στρέψετε την προσοχή σας στις σχέσεις και τις συνεργασίες σας, καθώς η ανάγκη σας για αρμονία θα είναι αυξημένη, ενώ ταυτόχρονα οι διαπραγματευτικές σας ικανότητες θα επιφέρουν σημαντικές εξελίξεις όσον αφορά τα επαγγελματικά σας. Προσέξτε οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο πώς θα αξιολογήσετε ανθρώπους και καταστάσεις, γιατί ο Ποσειδώνας μπορεί να προκαλέσει εξιδανικεύσεις που θα έχουν σχέση με τις φιλοδοξίες σας. Η ερωτική σας ζωή παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον και θα είναι μια καλή ευκαιρία να αναθερμάνετε τη σχέση σας. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει σε ανάδρομη πορεία και μέχρι τις 13/8 μπορεί να συναντήσετε προβλήματα και καθυστερήσεις στα οικονομικά σας, οπότε θα αναθεωρήσετε τις συνεργασίες σας. Μην είστε ισχυρογνώμονες στις συζητήσεις σας, καθώς θα υπάρξει κίνδυνος παρεξηγήσεων.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Σημαντικές εξελίξεις

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Η είσοδος του Ήλιου

προβλέπονται στον τομέα της καριέρας και των φιλοδοξιών, καθώς την Πέμπτη περνάει ο Ήλιος στον Καρκίνο και μέχρι τις 22/7 θα επιδοθείτε στο κυνήγι των ευκαιριών. Η ερωτική σας ζωή είναι σε άνθηση, οι κοινωνικές επαφές και οι μετακινήσεις πολλές και θα είναι ένα ευχάριστο διάστημα, ωστόσο θα πρέπει να αποφεύγετε τις υπερβολές με τις καταχρήσεις, ώστε να προστατέψετε την υγεία σας. Οι γεννημένοι τις πρώτες ημέρες προσέξτε πιθανές εντάσεις στο περιβάλλον της οικογένειας, ενώ εσείς του 2ου δεκαημέρου προσέξτε να μην εξαπατηθείτε πάνω σε επαγγελματικά ζητήματα. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και μέχρι τις 13/8 θα είναι ένα διάστημα έντονου προβληματισμού σχετικά με τα ερωτικά σας, ενώ θα σας προκαλέσουν ένταση και θέματα παιδιών. Αποφύγετε τις σκηνές ζηλοτυπίας και δουλέψτε με τον εαυτό σας, ώστε να βρείτε τη χαμένη σας αυτοπεποίθηση.

στον Καρκίνο την Πέμπτη σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού και μέχρι τις 22/7 η προσοχή σας θα είναι στραμμένη στην εργασία και σε θέματα της καθημερινότητας, οπότε θα μπορέσετε να τακτοποιήσετε εκκρεμότητες προτού ξεκινήσετε τις διακοπές σας. Παρόλο που οι ευθύνες σας θα είναι αυξημένες, θα είναι αποτελεσματικές οι προσπάθειές σας και θα σας δίνονται ευκαιρίες για σύντομες αποδράσεις και απολαύσεις. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο που επηρεάζεστε από τον ανάδρομο Ποσειδώνα θα πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί στις συναλλαγές σας και να αποφεύγετε όσους σας τάζουν χρυσή καριέρα έναντι χρηματικού αντιτίμου, μια και ο κίνδυνος να εξαπατηθείτε θα είναι μεγάλος. Την Τρίτη ο Άρης στο ζώδιό σας γυρίζει ανάδρομος και μέχρι τις 13/8 θα συναντήσετε προκλήσεις που θα σας κάνουν να αναθεωρήσετε σχέδια, ενώ δεν θα λείψουν και οι εντάσεις με οικεία σας πρόσωπα.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Με την είσοδο του

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Τώρα ξεκινάει ένα διά-

Ήλιου στον Καρκίνο την Πέμπτη, εκτός του ότι ξεκινάει επίσημα το καλοκαίρι και η διάθεσή σας θα είναι πιο ευχάριστη, μέχρι τις 22/7 θα είναι ένα διάστημα με πολλά ταξίδια και επαφές με το εξωτερικό, ενώ θα ευνοηθούν και θέματα σπουδών. Καινούργιες γνωριμίες, εμπειρίες και ευχάριστα γεγονότα θα σας δώσουν την ευκαιρία για συχνές αποδράσεις από την καθημερινότητα, αρκεί να είστε προνοητικοί με τη διαχείριση των χρημάτων σας. Προσέξτε οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο να μη θαμπωθείτε από αυτά που θα ακούσετε από καινούργια πρόσωπα που μπαίνουν στη ζωή σας, καθώς ο Ποσειδώνας μπορεί να προκαλέσει εξιδανικεύσεις και μελλοντικές απογοητεύσεις. Την Τρίτη ο Άρης στον Υδροχόο γυρίζει ανάδρομος και καθώς θα διανύει τον τομέα του σπιτιού και της οικογένειας ενδεχομένως να αναθεωρήσετε την απόφασή σας σχετικά με την αλλαγή κατοικίας ή να συναντήσετε εμπόδια σχετικά με την πώληση ενός ακινήτου.

στημα κατά το οποίο θα νιώθετε περισσότερη αισιοδοξία, καθώς ο Ήλιος περνάει την Πέμπτη στον Καρκίνο και η προσοχή σας θα είναι στραμμένη στα παιδιά και τις απολαύσεις, ενώ θα είναι ένα πολύ καλό διάστημα και για τα ερωτικά σας. Ταξίδια, σύντομες αποδράσεις και γνωριμίες θα διευρύνουν τον κοινωνικό σας κύκλο, ενώ θα διευκολυνθούν και θέματα της καθημερινότητας. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο που επηρεάζεστε από τον ανάδρομο Ποσειδώνα και είστε πιο επιρρεπείς σε εξαπατήσεις μη βασιστείτε σε υποσχέσεις που θα ακούσετε αλλά στις δικές σας δυνάμεις αν θέλετε να κάνετε ένα καινούργιο επαγγελματικό ξεκίνημα. Την Τρίτη γυρίζει ο Άρης ανάδρομος και μέχρι τις 13/8 θα είναι ένα διάστημα περισυλλογής, κατά τη διάρκεια του οποίου θα αναθεωρήσετε τις σχέσεις και τα εργασιακά σας θέματα, ενώ δεν θα λείψουν και κάποια απρόοπτα στην καθημερινότητά σας. Θέματα υγείας λόγω άγχους χρήζουν προσοχής. Αλλάξτε τρόπο ζωής!

Sudoku No 559 6

9 7

3 7 2

5 1 8 4

1 3

3 9

5

7

2

4 6

1 8 1

9 6

8

Η λύση του προηγούμενου 5 8 2 6 4 7

7 9 1 2 8 3

4 6 3 1 9 5

1 2 5 3 6 9

8 7 6 5 2 4

3 4 9 8 7 1

2 3 8 9 1 6

6 1 7 4 5 2

9 5 4 7 3 8

9 4 8 7 1 6 5 3 2 1 5 7 8 3 2 4 9 6 3 6 2 4 9 5 7 8 1

WORLD CLASS FINE DRINKING ATHENS Μια μεγάλη γιορτή του ποτού και ένα μοναδικό ταξίδι στον κόσμο του Craftsmanship.

Φ

έτος 7,8 και 9 Ιουνίου όσοι βρέθηκαν στο νεοκλασικό κτίριο της οδού Ακαδημίας 23 είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν εκλεκτά ποτά, φίνα υλικά

και να θαυμάσουν από κοντά τη δεξιοτεχνία των bartenders, οι οποίοι ετοίμασαν μοναδικά serves για τους χιλιάδες Αθηναίους που κατέκλυσαν τον χώρο. Οκτώ φαντασμαγορικά pop-up bars, World Class bartenders, σχεδιαστές, artists, σεφ και city strollers ήταν εκεί για να αναδείξουν αυτήν τη μοναδική γιορτή όπου η τέχνη και η κουλτούρα ενώθηκαν με τον όμορφο και περίτεχνο κόσμο του fine drinking. Το ταξίδι στον κόσμο της δημιουργίας, όμως, δεν σταμάτησε εκεί αλλά συνεχίστηκε έως τις 21 Ιουνίου,

ΡΟΎΜΙ ZACAPA SOLERA 23 & «CHOCOLATE FOUNTAIN»

Το ρούμι Zacapa Solera 23 ωριμάζει στη Γουατεμάλα στα 2.300 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας, στο «Σπίτι πάνω από τα σύννεφα», ανάμεσα σε βουνά με ενεργά ηφαίστεια και πράσινα τοπία. Στην παραγωγή του τίποτα δεν γίνεται βιαστικά, από τη συγκομιδή της πρώτης ύλης, την απόσταξη του μελιού ζαχαροκάλαμου ως και την τοποθέτηση του παραδοσιακού ψάθινου δαχτυλιδιού στη βάση της φιάλης. Το Zacapa Solera 23 σας προσκαλεί στην απόλυτη γευστική εμπειρία, σε συνδυασμό με σοκολάτα αναδυόμενη από σιντριβάνι.

ΤΖΙΝ TANQUERAY NO. TEN & «BOTANICAL GARDENS»

Το 2000 κυκλοφόρησε το τζιν Tanqueray Nο Ten, παίρνοντας το όνομά του από τον αποστακτήρα Tiny Ten, όπου παρασκευάζεται με την προσθήκη φρέσκων εσπεριδοειδών, lime, grapefruit και πορτοκαλιού. To εκλεκτό τζιν αποτελεί το μοναδικό λευκό spirit που έχει μπει στο Hall of Fame μετά από τρεις συνεχόμενες νίκες του στο San Francisco Spirits Competition. Το Tanqueray No. Ten, σε συνεργασία με τη Fertilia Floral Art, μεταμορφώνει τα μπαρ της πόλης σε έναν βοτανικό κήπο, δίνοντας την ευκαιρία στους παρευρισκόμενους να έρθουν σε επαφή με βότανα και εσπεριδοειδή σε μια ξεχωριστή βραδιά.

ΤΕΚΊΛΑ DON JULIO & ΦΟΡΤΗΓΌ ΣΎΜΒΟΛΟ «LA CANTINA»

Το φορτηγό-σύμβολο της αγαπημένης τεκίλας Don Julio θα περιπλανηθεί σε αγαπημένα μπαρ για να μας ταξιδέψει νοερά στο Μεξικό και να μας μυήσει στον κόσμο ενός εκλεκτού αποστάγματος που θα δοκιμάσουμε σε μοναδικά serves αλλά και στην απόλυτη έκφρασή του σε μια Draft Tommy’s Margarita.

με 40 κορυφαία αθηναϊκά μπαρ να μας χαρίζουν την ευκαιρία να ζήσουμε μοναδικές World Class Fine Drinking στιγμές, με ειδικά Fine Drinking μενού και special happenings. Παράλληλα, guest bartenders από κορυφαία μπαρ του εξωτερικού και της Ελλάδας παρευρέθησαν στη μεγάλη γιορτή World Class Fine Drinking Athens και παρουσίασαν τις δικές του δημιουργίες σε μερικά από τα καλύτερα μπαρ της πόλης, δίνοντας στο κοινό την ευκαιρία να θαυμάσει από κοντά το ταλέντο τους και να δοκιμάσει εκλεκτά spirits, συνδυασμένα με φρέσκα υλικά.

ö

Περισσότερες πληροφορίες για τα μπαρ και τα special happenings της μεγάλης γιορτής θα βρεις εδώ: www.facebook.com/worldclassgreece

www.apolafste.ypefthina.eneap.gr

Aπολαύστε υπεύθυνα 21.6.18 – lifo

53

21—27.06.2018

TheLiFOTeamPicks

aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α

!

54 lifo – 21.6.18

Όσα χρόνια είμαι στο Facebook, δεν διέγραψα ποτέ «φίλο», μου φαινόταν αγένεια να κάνω κάτι τέτοιο. Παρότι κατά καιρούς διάβαζα και διαβάζω τέρατα, δεν «την έπεσα» σε κανέναν. Ακόμα κι όταν υπήρξαν επιθέσεις εις βάρος μου, προσπάθησα να λύσω το ζήτημα πολιτισμένα. Τσάμπα κόπος, τελικά! Να διαγράφετε κόσμο, παιδιά, αρκετά τοξική είναι η ζωή μας, δεν χρειάζεται να φορτωνόμαστε τις εμμονές αγνώστων.

H Beyoncé και ο Jay Z (κανείς από τους δύο δεν μου είναι συμπαθής, αλλά αυτήν τη στιγμή είναι από τους μεγαλύτερους σταρ του πλανήτη) ποζάρουν μπροστά στη «Μόνα Λίζα» και στο εξώφυλλο του νέου άλμπουμ τους «Everything is love». Δεν ξέρω αν οι φήμες ότι το Λούβρο τούς πλήρωσε για να γυρίσουν εκεί το βίντεο είναι αληθινές, αλλά δεν μου φαίνεται καθόλου περίεργο. Κάτι που αγνοούν όσοι ξεσηκώθηκαν είναι ότι το Λούβρο κάνει συνέχεια συναυλίες μπροστά στους πίνακες, νωρίς το απόγευμα με άδειο το μουσείο, και ότι η καλύτερη συναυλία που είδα πέρσι ήταν μπροστά στη «Μόνα Λίζα»! Εντάξει, ήταν ο John Zorn, αλλά αν ήμουν η Μόνα Λίζα, περισσότερο θα έφριττα με τη freak jazz παρά με την Beyoncé.

Κορίνα Φαρμακόρη

M.Hulot

Βαγγέλης Λιακόγκονας

Χρήστος Παρίδης

Μιχάλης Μιχαήλ

Ένα από τα μαγικά με τις συναυλίες της Ελευθερίας Αρβανιτάκη είναι ότι καταφέρνει με ουσιαστικό τρόπο και όσο λίγοι ερμηνευτές πλέον να απευθύνεται σε μια ευρύτατη ηλικιακή γκάμα ακροατών. Στη φετινή της συνύπαρξη στο Ηρώδειο με τους δεξιοτέχνες«διασώστες της παράδοσης» Τακίμ και τη MOUSA Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του Μεγάρου Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών επέλεξε (συμβολικά ίσως) να μνημονεύσει τη μουσική της αφετηρία, τα βήματά της με την Οπισθοδρομική Κομπανία, αφήνοντας λίγο κατά μέρος τη «συναυλιακή» της πλευρά. Το αποτέλεσμα όμως ήταν και πάλι ενδεικτικό της μοναδικότητάς της ως καλλιτέχνιδος. Γιατί η Αρβανιτάκη πάντα της τραγουδούσε τον κόσμο. Όχι στον κόσμο.

Ήμουν αγουροξυπνημένος. Μου κάλυψαν τα μάτια με μια μαύρη ζώνη. Αφέθηκα στα χέρια τους. Ήταν ωραία να σε αγκαλιάζουν, να σε θωπεύουν, χέρια - πόδια - μαλλιά, να σε καθοδηγούν μέσα σε έναν άγνωστο χώρο υπό τους ήχους όμορφης μουσικής, να σου πλένουν τα χέρια, να περπατάς πάνω σε λογιώνλογιών επιφάνειες, να σε κάνουν βόλτα σε μια καρέκλα, να σε βγάζουν στο μπαλκόνι να νιώσεις τον ήλιο, ακόμα και αν δεν τον βλέπεις. Μου είχαν ζητήσει, αν ήθελα, να δράσω. Επέλεξα την έκπληξη, βιώνοντας με έναν παράδοξο τρόπο μια διαδρομή μέσα από την αφή και την ακοή. Στο Performance Shop, συμμετέχοντας στο Skin της Λίας Χαράκη. Το μόνο που δεν τόλμησαν ήταν να μου αγγίξουν τα χείλη.

Διαβάζοντας τη συνέντευξη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αυτό το τεύχος διαπίστωσα για άλλη μια φορά πόσο μας λείπει στην Ελλάδα ο ψύχραιμος, ενωτικός λόγος από τους πολιτικούς και πιο πολύ από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, που δεν εκπροσωπεί μόνο το κόμμα του πλέον αλλά όλους τους πολίτες της χώρας. Όσο γράφω αυτές τις λέξεις σκέφτομαι πόσο αυτοματοποιημένα πια μας βγαίνει η φράση «αυτός φταίει για όλα». Ακόμα και πρόσφατα, μετά τα όσα ακούσαμε με τρόμο από το στόμα ενός χρυσαυγίτη βουλευτή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν σκέφτηκε λεπτό την ευθύνη του απέναντι στους κατοίκους αυτής της χώρας που γίνονται μάρτυρες των πιο απίστευτων επεισοδίων. Είπε απλά και χωρίς τύψεις «αυτοί φταίνε για όλα». Τι να πεις!

Το είδα πρώτα στο σινεμά και μετά αγόρασα το βιβλίο, αν και θεωρώ προτιμότερο το αντίστροφο. Το Brooklyn του Ιρλανδού Colm Tόibίn, σκηνοθετημένο στη συνέχεια από τον John Crowley σε σενάριο Nick Hornby, είναι μια πολύ όμορφη και ιδιαίτερης ευαισθησίας ιστορία για τη διαχρονική και έμφυτη, τελικά, ανάγκη του ανθρώπου για ανοιχτούς ορίζοντες και προοπτική στη ζωή του γενικά. Σε όποια εκδοχή κι αν το πετύχετε, έντυπη ή κινηματογραφική, μην το αγνοήσετε, αξίζει! Μαρία Δρουκοπούλου

Κανένα πρόβλημα με το Βόρεια Μακεδονία (καλύτερο απ’ το όνομα με το οποίο τους έχουν αναγνωρίσει όλοι). Όμως αυτό το θέατρο του παραλόγου με την υπογραφή της συμφωνίας δεν το καταλαβαίνω. Η συμφωνία δεν ισχύει και (υποτίθεται ότι) δεν θα ισχύσει μέχρι να αλλάξει το Σύνταγμα των Σκοπίων, μέχρι να περάσει από δημοψήφισμα εκεί και μέχρι να ψηφιστεί από τα Κοινοβούλια και των δύο χωρών. Κι όμως, όλοι φέρονται σαν να τελείωσε το θέμα! Πρέπει να λυθεί το θέμα, αλλά αυτή η επικοινωνιακή βιασύνη να τελειώσουν αναγκαστικά όλα (ή, καλύτερα, να φανεί ότι έχουν τελειώσει όλα) μέσα στον Ιούνιο, και μάλιστα με χαρές και πανηγύρια, πέρα από ύποπτη, είναι και δυσοίωνη.

Αρνιόμουν συνειδητά να γράψω κάτι για τον XXXtentancion όσο ζούσε λόγω της βίαιης ιστορίας του. Γιατί να δώσεις βήμα σε έναν τόσο βίαιο καλλιτέχνη; Η εποχή μας, όμως, είναι αρκετά βίαιη και ήταν κατά κάποιον τρόπο η απόλυτη έκφρασή της. Δεν είναι τυχαίο που είχε την επιτυχία που είχε, ας μη γελιόμαστε. Η μουσική του άλλοτε ήταν αρκετά σκοτεινή και απάνθρωπη και άλλοτε το ακριβώς αντίθετο. Επίσης, δεν έδινε περιθώρια μεταμέλειας για τις πράξεις του ούτε μπορούσε να κρυφτεί εύκολα, πράγμα που τον καθιστούσε επικίνδυνο για τη μουσική βιομηχανία που δεν μπορούσε να ελέγξει τη μαζική απήχησή του. Κοιτάω τι γράφουν στο YouTube διάφοροι και, πραγματικά, ο νους μου δεν μπορεί να το συλλάβει.

Spoiler Alert: Η Διαδοχή είχε σίγουρα πραγματικά τρομακτικές στιγμές, αλλά το πιο δυνατό της σημείο ήταν το ευφυές marketing που πούλησε το φιλμ με φράσεις όπως «Η ταινία που τραυμάτισε ψυχικά το Sundance» ή «Το θρίλερ που μένει για πάντα μαζί σου» και κυρίως διαφύλαξε τη δυνατότερη στιγμή της, το twist με τον αποκεφαλισμό της Τσάρλι, βάζοντας το πρόσωπο της Milly Shapiro σε όλες τις αφίσες, κάνοντάς την έτσι το επίκεντρο όλων των τρέιλερ.

Άρης Δημοκίδης

Μαρία Παππά

Γεωργία Παπαστάμου

Θοδωρής Αντωνόπουλος

Γιάννης Πανταζόπουλος

Νικόλας Σεβαστάκης

Προσωπικά, πάντως, γεγονότα όπως η αύξηση των οργανωμένων επιθέσεων ακροδεξιών ομάδων κατά Ασιατών, κυρίως, μεταναστών, ο ξυλοδαρμός γονέων από άλλους γονείς μπροστά στα μάτια των παιδιών κατά τη διάρκεια σχολικής γιορτής στα Σεπόλια, επειδή σε αυτήν είχαν συνδράμει Πακιστανοί μετανάστες της περιοχής ή οι επευφημίες(!) για τον δολοφόνο της 13χρονης Ρομά Γιαννούλας Καραχάλιου έξω από το δικαστήριο της Άμφισσας τα θεωρώ πιο ανησυχητικά σημάδια για την ταλαίπωρη δημοκρατία μας από την «έκκληση» του γραφικού –όχι πάντως και ακίνδυνου– χρυσαυγίτη, πρώην, πλέον, βουλευτή που συνελήφθη, προς τον στρατό να προβεί σε πραξικόπημα.

Δύο επαγγελματικά ταξίδια την προηγούμενη εβδομάδα με έφεραν αντιμέτωπο με αντιθετικές εικόνες. Από τη μια, σκηνές με τύπους να περιμένουν δίπλα στις κατεβασμένες μπάρες του μετρό για να περάσουν τζάμπα με το εισιτήριο κάποιου άλλου, πλήρης εγκατάλειψη στο λιμάνι του Πειραιά στο σημείο της ανενεργής πεζοδιάβασης και η μη τήρηση των κανόνων ασφαλείας κατά τη διάρκεια μιας πτήσης. Από την άλλη, ένα αεροδρόμιο που δικαιωματικά συγκαταλέγεται στα καλύτερα του κόσμου αλλά και μια αεροπορική εταιρεία, όπως η Aegean, που κοσμεί τις ελληνικές αερογραμμές. Πρόκειται για μια διαρκή αντίφαση που ταλαιπωρεί τη χώρα μας. Αυτή η διαμάχη ανάμεσα στην «κουλτούρα του τζάμπα» και της χρόνιας παθογένειας και σε μια άλλη, ευρωπαϊκή Ελλάδα.

Κακά: Αυτός ο αλλοπρόσαλλος και αμφίθυμος Ιούνιος της βροχής που ματαιώνονται συναυλίες, μαζεύονται τραπεζάκια και οι δρόμοι γεμίζουν χώμα μετά τις καταιγίδες (προς μεγάλη ευτυχία των σκύλων μας). H πολιτική αισθητική του Μπαρμπαρούση που δυστυχώς διαθέτει κοινό και, πέρα από τη «γραφικότητά» της, βγάζει όλη την εθνικιστική ωμότητα. Καλά: Η συμφωνία για τη Βόρεια Μακεδονία, ένα καλό βήμα, παρά τον θόρυβο και τις παρεξηγήσεις για «εθνικές απώλειες». Δεν υπάρχει συμβιβασμός χωρίς απώλειες και, βέβαια, ποτέ κανένα κράτος και κανένας νόμος δεν μπορεί να υπαγορεύσει το πώς θα αυτοπροσδιορίζεται γλωσσικά και συνειδησιακά ένας λαός.

Έπαρση, μωροφιλοδοξία, μικροπαραγοντιλίκι, έλλειψη στοιχειωδών γνώσεων και καμία διάθεση για τεχνολογικό level up. Αν κάποιος αναζητά τους λόγους ζάλης και παρακμής των ελληνικών media, θα τους βρει σ’ αυτές τις ασθένειες. Μια ματιά στο Διαδίκτυο, στο επίπεδο της σχετικής αρθρογραφίας για το Μακεδονικό, την περίπτωση απονομής Νόμπελ στον Τσίπρα(!) και των περιστατικών με τις συλλήψεις Σώρρα και Μπαρμπαρούση θα πείσει για το πώς η γραφικότητα μπαίνει στο αίμα μας, μας αποβλακώνει, και μαζί και τους δημοσιογράφους της χώρας. (Ναι, ναι, υπάρχουν και εξαιρέσεις). Χριστίνα Γαλανοπούλου

Πάνος Μιχαήλ Ρέκβιεμ σημαίνει νεκρώσιμη ακολουθία. Τη περασμένη Παρασκευή παρακολούθησα στο Bios την ομώνυμη παράσταση του Αλέξανδρου Τσιαμόγλου. Πεντακόσια μπαλάκια πινγκ-πονγκ, μια χορεύτρια και ηχητικό background το φλαμένκο (ο χορός που εκφράζει ιδανικά το δίπολο έρωταθανάτου) στη σκηνή και οι μικρές και μεγάλες γεννήσεις της καθημερινότητας της προσωπικής ιστορίας της χορεύτριας αλλά και οι μικροί θανάτοι που οδηγούν σε αλλαγή πίστας όλους μας. Γιατί αυτό είναι η ζωή. Ένα ασταμάτητο πινγκπονγκ σαν φλαμένκο. Τακ-τακ. Σαν τον ήχο που έκαναν τα κομμάτια του παζλ στη συναυλία των Στέρεο νόβα τη Δευτέρα. Το ιδανικό, ηλεκτρονικό ρέκβιεμ για τη γενιά της οποίας η ζωή υπήρξε ένα μεγάλο Σάββατο μέχρι που κατέρρευσε πριν από οκτώ χρόνια, με τα ονειρά της ματ(αι) ωμένα.

21.6.18 – lifo

55