summer LIFO 18 ΣΤΟ
Χ Α ΡΤΙ
Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus
ΣΤΟ
Δ
www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic
ολα για την αθηνα! free press δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
12072018
24
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
2 lifo – summer lifo
Index 570
41
16
σελ.
ΒΙΒΛΊΑ
ΠΟΥ ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΆΣΕΙΣ ΑΥΤΌ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ47
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.
7
ΔΜΕΡΗ Ρ Ο ΣΣΤΗΝ ΕΡΑ σελ.
ΑΘΗΝΑ
ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙΣ ΚΑΛΑ
69
σελ.
summer lifo – lifo
3
aπ ο τ ον σ ταθη τ σαγκ αρ ουσιανο
Editorial
Ένας αστυνομικός του Minas Gerais στη Βραζιλία σκουπίζει τα δάκρυά του, αποτίοντας φόρο τιμής στα νεκρά σκυλιά του.
φωτογραφία εξωφύλλου
Maja Djordjevic, Instead of Greeting You I m Asking When You ll Come
4 lifo – summer lifo
ΣΦΑΓΕΊΑ ΔΙΆΦΟΡΑ Απ’ το γατάκι που έπνιξε ο μπαμπάς, στον συμμαθητή που σκότωσε ο γιος του. Είχα γράψει παλιότερα για το σφαγείο δίπλα σε ένα σπίτι που νοικιάζαμε. Στο νησί, παλιά. Εκεί περιέγραφα πώς είδα να γονατίζει ένα μοσχάρι που το σφάζουν. Το χτυπούν στο κέντρο του μετώπου με ένα είδος γκασμά, που το ένα άκρο του είναι αρκετά μακρύ και κοίλο. Μικρής διαμέτρου. Αυτό είναι σχεδόν ανυποψίαστο, υπάκουο – σε κοιτάει στα μάτια. Σωριάζεται έκπληκτο και συνήθως τινάζει τα πόδια. Του κόβουν την καρωτίδα – ένας πίδακας μαύρο αίμα αναπηδά. Στην τρύπα του μετώπου που άνοιξε του χώνουν ένα σίδερο, απ’ αυτά της οικοδομής, και το στριφογυρίζουν στο εγκέφαλό του, όπως ανακατεύεις τον καφέ σου. Χαράζουν το δέρμα στα γόνατα και τα γδέρνουν ως τις οπλές. Δεμένο από το πόδι, το σηκώνουν ψηλά με μια αλυσίδα. Σκίζουν την κοιλιά του από πάνω ως κάτω. Αρχίζουν να αδειάζουν τα εντόσθια στο ματωμένο δάπεδο. Οι ψήστες παίρνουν ό,τι παίρνουν και τα σκυλιά τρώνε ωμό ό,τι περίσσεψε. Κανένας κανόνας υγειονομίας δεν τηρείται. Ούτε σκληρότητας. Με τα αίματα στα ρούχα, οι χασάπηδες πάνε, όταν τελειώσει η φάση, ακριβώς απέναντι, σε μια ταβέρνα που υπάρχει ακόμη, να πιουν.
Στο νησί που ζω (έχουμε 1963) το αίμα δεν είναι ταμπού. Το σφάξιμο του κουνελιού στην αυλή, κάτι σχεδόν χαρμόσυνο. Γελάνε όταν βλέπουν κότα να τρέχει αποκεφαλισμένη. Δεν είναι μόνο τα γέλια μπροστά στα σφαγμένα ζώα που με αποκαρδιώνουν – είναι και η διαρκής αίσθηση ότι όλα αυτά είναι αφύσικα, και κανείς δεν το ξέρει. Αν οι μεγάλοι το έκαναν από ανάγκη, οι μικροί το κάνουν για fun. Στην αρχή βγάζουν τα φτερά της μύγας. Μετά τσακίζουν τα πόδια στα λιανοπούλια, που είναι λεπτά σαν κλαδιά. Ξεπουπουλιάζουν ζωντανό το λαβωμένο τρυγόνι. Σουβλίζουν με ένα σίδερο την κοιλιά της γάτας που μόλις έχει γεννήσει και δεν φεύγει για να προστατεύσει τα μικρά της. Στο σημείο που σμίγει το ποτάμι με τη θάλασσα υπάρχει ένα στενό γεφύρι. Τα πιο μεγάλα αγόρια βάζουν τα νεογέννητα σκυλιά σε νάιλον σακούλες, τις κλείνουν και τα πετάνε από ψηλά, γελώντας, να πνιγούν. Υπάρχει μια διάχυτη σκληρότητα με την οποία είναι όλοι συμφιλιωμένοι. Σαν να το έχουν πάρει απόφαση ότι ο πόνος είναι δεδομένος – τρόπος ζωής για κάθε πλάσμα που ζει και ανασαίνει. Ανέκαθεν οι φτωχοί σάρκαζαν την έγνοια για τον πόνο των ζώων, επειδή αυτοί εφάπτονταν καθημερινά με την εξαθλίωση των ανθρώπων. Αλλά κι επειδή, σαν τους πρωτόγονους, δεν ξεχώριζαν τον εαυτό τους από τα ζώα τους – έπασχαν από πρωτογονισμό ενσυναίσθησης. Δεν έπνιγαν γάτες επειδή ένιωθαν κάποια ειδολογική ανωτερότητα αλλά απλώς επειδή μπορούσαν. Με την ίδια ευκολία θα έπνιγαν τον γείτονα σε κάποια φάση, αν ήξεραν ότι το πράγμα θα πέρναγε στο ντούκου. Ακόμη και σήμερα, οι δράσεις των φιλόζωων και η νέα νομολογία της Ε.Ε. για να υποφέρουν όσο το δυνατό λιγότερο τα ζώα που θανατώνονται (να πεθαίνουν ακαριαία, να αναισθητοποιούνται πριν, να μη γδέρνονται ζωντανά κ.λπ.) τους φαίνονται ένας φλώρικος ψευδο-ανθρωπισμός, επειδή, όπως λένε, παιδιά πεθαίνουν σαν μύγες στη Συρία και ο ανθρωπιστικός σφαγιασμός των ζώων είναι απλώς μια έννοια οξύμωρη.
Διαφωνώ. Το ένα δεν αποκλείει το άλλο – ή μάλλον: το ένα οδηγεί στο άλλο. Το παιδί που κρεμάει για πλάκα απ’ την ελιά ένα σκυλί (ή το πλακώνει με πέτρες σε μια κουφάλα δέντρου να ψοφήσει) προετοιμάζεται, δίχως να το ξέρει, για τα επόμενα επεισόδια, που τοίχο έχουν τον άνθρωπο. Αναδιπλασιάζει πρόθυμα στην κουλτούρα του θανάτου που είναι ανέκαθεν μπεστ-σέλερ, από την Παλαιά Διαθήκη ως το Χόλιγουντ. Γιατί το κάνει; Αρέσει στους ανθρώπους να σκοτώνουν; Είναι τόσο χάλια η ζωή του που δεν το θεωρεί big deal; Θέλει να νιώσει το ρίγος του Παρανόμου; Υπάρχει κάποιο είδος περιέργειας όταν τέμνεις το υπέρτατο παιχνίδι (αυτό που ζει), για να δεις τι έχει μέσα; Ή είναι ένα μάθημα που του έμαθε η επιβιωτικότητα; Δώσε πόνο, αλλιώς κανείς δεν σε υπολογίζει… μέχρι ο ήλιος να γίνει μέλας ως σάκκος τρίχινος και η σελήνη όλη ως αίμα; Το πιο ανυπόφορο φιλμ που έχω δει, το The Act of seeing with one’s own eyes του Stan Brakhage, είναι ένα είδος απάντησης (Προσοχή: Περιέχει εξαιρετικά ενοχλητικές εικόνες). Γυρίστηκε το 1971 σε ένα νεκροτομείο του Πίτσμπουργκ. Η πράξη τού να βλέπεις με τα ίδια σου τα μάτια. Δηλαδή, Αυτοψία. Στα 40 λεπτά που διαρκεί, γυμνά σώματα, γυναικών, ανδρών, παιδιών, νέοι και γέροι, τέμνονται, τεμαχίζονται και γδέρνονται πάνω σε τράπεζες από αλουμίνιο. Δίχως ήχο. Το δέρμα με τα μαλλιά τραβιούνται και βγαίνουν. Το κρανίο κόβεται με πριόνι για να χυθούν τα μυαλά. Τα έντερα τραβιούνται με τα χέρια. Και τα λοιπά. Όπως στο παιδικό μου σφαγείο. Μόνο με ανθρώπους. Το φιλμ (που κυκλοφορεί και από την Criterion) είναι μια μεταφορά πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση – υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα το δεις τυχαία, στο ψιλόβροχο του Ίντερνετ. Εύκολα μπορεί να εκληφθεί ως gore από τους εύκολους. Για να το δεις, χρειάζεται κάποια στοχαστική προπαιδεία – να είσαι κάπως άνθρωπος δηλαδή. Διότι οι άνθρωποι σπανίως είναι ανθρώπινοι, 24/7. Ξεχασμένοι στη λούμπα ή στη σπίντα τους, σπανίως κάνουν αυτοψία του εαυτού τους. Ακόμα κι όταν έρχονται αντιμέτωποι με διάφορα σφαγεία ή τα υφίστανται οι ίδιοι, δεν έχουν τα εργαλεία να βγάλουν ένα συμπέρασμα. Δεν ξέρουν να αναστοχάζονται – συνεπώς ούτε ν’ αλλάζουν. Λένε «τι σου είναι ο άνθρωπος!» και προχωράνε στην επόμενη λύπη. Κι έτσι όπως είναι κοιμισμένοι, σκύβει η βαρβαρότητα και τους χαϊδεύει τα μαλλιά. Βέβαια, δεν είναι τόσο απλό να είσαι άνθρωπος. Για την ακρίβεια, είναι το πιο δύσκολο πράγμα του κόσμου. Αν γλυκαθείς από τα ξίδια, το σεξ, τα άστρα τη νύχτα, την αγάπη ενός φίλου, τη μουσική, πώς γίνεται να τα συνδυάσεις όλα αυτά με τα χυμένα άντερα του Μπράκατζ πάνω στον πάγκο του χασάπη; Εσύ είσαι αυτός ο σάκος από λύμφη, κόκαλα και τρίχες; Έλα ντε. Αυτός είσαι! Για να μην κλαις, όμως, ας κάνουμε κάτι. Ας χτίσουμε αλλιώς όσα η αυτοψία σού κατέστρεψε. Κουραστικό μεν, αλλά δεν έχεις και πολλές επιλογές. Ας πάρουμε αυτά τα δύο μελανιασμένα πτερύγια και ας τα ξανακάνουμε χέρια (ει δυνατόν, που παίζουν μουσική)· αυτό το ξεφλουδισμένο κρανίο ας το ξανακάνουμε κεφάλι που γέρνει στον ώμο σου, στο μπαρ. Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, ας φτιάξουμε μια εκδοχή του, ανθρωπινότερη. Η ποίηση κι ο έρωτας ας ξαναδώσουν νόημα σε αυτό που φαίνεται μάταιο – ένας σωρός κρεάτων. Αφού ξέρουμε ότι το αμάξι τελικά στουκάρει, ας πάρουμε τη στροφή προς τη θάλασσα. Όχι προς τα σφαγεία. Όχι προς τα στρατόπεδα. Πώς; Είναι απλό: Δεν κοιμάσαι όταν οδηγείς! Μαθαίνεις να βλέπεις με τα ίδια σου τα μάτια. Μαθαίνεις ποιος είσαι και μέσω αυτού μαθαίνεις το μέτρο του κόσμου και τον δίπλα σου. Μία είναι η ζωή, δεν είναι πολλές. Αφού εσύ, ο τόσο μέγας, είσαι αυτό το πράγμα στην Αυτοψία, τότε ό,τι ζει κάτω απ’ τον ήλιο αξίζει να το σέβεσαι. Από τη μάνα σου μέχρι το μοσχάρι που σε κοιτάει στο σφαγείο. Για να ελαχιστοποιηθεί η βαρβαρότητα. Για να μην πάει η ανθρωπότητα, ακόμη μια φορά, σαν το σκυλί στο αμπέλι.
www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορική διεύθυνση Δήμητρα Πασομένου (dpaso@lifo.gr) διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα διεύθυνση διαφημισησ lifo.gr Βίκυ Καλαντζή (vkalantzi@lifo.gr) διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) senior advertising manager Βάλλη Παπαϊωάννου (vpapaioannou@lifo.gr) digital advertising coordinator Ελένη Γκοβάτσου (eleni@lifo.gr) yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας, Βασίλης Καψάσκης συντακτικη ομαδα Κυριάκος Αθανασιάδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Καβατζικλής, Ευθύμης Κάλφας, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Μαρία Κοφού, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Εύη Μαλλιαρού,Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρία Πετειναράκη, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Γιώργος Σπύρου, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Ελένη Ψυχούλη, aNameToCome υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f. Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant Art Director Rinétta Koskinidou διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβή Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε
summer lifo – lifo
5
SUMMER ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ART 8 EΚΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ. ΑΠΌ ΤΗ LIFO TEAM
Maja Djordjevic, Instead of Greeting You I m Asking When You ll Come
6 lifo – summer lifo
summer lifo – lifo
7
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Erik Parker, Triple Double Falls
ΔΎΟ ΧΩΡΙΆ ΜΎΚΟΝΟΣ DANCING GODDESSES
Κατά τη μυθολογία, η Δήλος ήταν αρχικά ένα αδήλωτο πλωτό νησί με ανθρώπινο λόγο που απέκτησε το όνομα και τη θέση του λόγω του ότι ήταν γενέτειρα του Απόλλωνα και της Άρτεμης. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, η πόλη-κράτος της Αθήνας επέβαλε την «κάθαρση» του νησιού, απομακρύνοντας τους νεκρούς και τους κατοίκους. Έτσι, η Δήλος μετατράπηκε σε ένα μέρος από το οποίο απουσίαζε τόσο ο θάνατος όσο και η γέννηση. Με αφετηρία αυτό το γεγονός, 16 εικαστικοί από όλο τον κόσμο, μέσω ζωγραφικών έργων, βίντεο, γλυπτών και νέον, εξετάζουν τη διαβρωτική σχέση που υπάρχει ανά τους αιώνες μεταξύ ανθρωπότητας και φύσης. Δυο Χωριά, Μύκονος, έως 20/7, Δευτ.-Κυρ. 11:0014:00 & 19:00-2:00
DAVID SHRIGLEY LAUGHTERHOUSE
Τα παλιά σφαγεία της Ύδρας, που εδώ και δέκα χρόνια έχουν περάσει στη διαχείριση του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, κάθε καλοκαίρι φιλοξενούν το έργο ενός καλλιτέχνη, ο οποίος καλείται να δημιουργήσει ορμώμενος από την ιδιαίτερη συνθήκη του χώρου και του νησιού. Φέτος είναι η σειρά του David Shrigley, του διάσημου για τα ασπρόμαυρα, γεμάτα μαύρο χιούμορ και ειρωνεία σκίτσα καλλιτέχνη, να καταλάβει τον χώρο με ένα ντοκιμαντέρ-βιντεο-εγκατάσταση αφιερωμένο στις κατσίκες. Το λογοπαίγνιο του τίτλου (SlaughterhouseLaughterhouse) προετοιμάζει για ένα αστείο σχόλιο πάνω σε ένα φλέγον ζήτημα. Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, Σφαγεία Ύδρας, έως 30/9, Δευτ., Τετ.-Κυρ. 11:00-13:00 & 19:00-22:00, Τρ. κλειστά
8 lifo – summer lifo
goat 1: © David Shrigley
summer lifo – lifo
9
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
MAJA DJORDJEVIC, I WILL FIND YOU
Αυτή είναι η δεύτερη ατομική έκθεση της Σέρβας εικαστικού που φιλοξενείται στη συγκεκριμένη γκαλερί. Η Maja Djordjevic δημιουργεί έργα ποικίλων μέσων που μοιάζουν με ψηφιακά doodles. Στην πραγματικότητα, είναι έργα φτιαγμένα με παραδοσιακή τεχνική, δηλαδή με λάδι και εμαγιέ, και μοιάζουν με ψηφιακά πίξελ, ενώ δεν είναι. Επί της ουσίας, ζωγραφίζει με το χέρι ευθύγραμμες φιγούρες και σχήματα, τα οποία σκιαγραφεί με ένα από τα πρώτα προγράμματα ψηφιακής ζωγραφικής (Mc Paint) και έπειτα τα αποδίδει ζωγραφικά, με μεγάλα γεμίσματα από χρώματα, χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Κεντρικός ήρωας των έργων της είναι ένα κορίτσι που βρίσκεται σε κάποια κωμικοτραγική κατάσταση. Πολλές φορές το κορίτσι αυτό είναι η ίδια η καλλιτέχνις. Δυο Χωριά, Μύκονος, έως 1/8, Δευτ.-Κυρ. 11:0014:00 & 19:00-2:00
ICARO - ΊΚΑΡΟΣ: ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΆΣΙΟ ΚΕΡΑΜΙΚΏΝ ΤΗΣ ΡΌΔΟΥ
Πιάτο με υπογραφή ΙΚΑΡΟΣ, Ρόδος της πρώτης ελληνικής περιόδου (c. 1950-55)
10 lifo – summer lifo
H έκθεση που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μουσείο Μπενάκη το περασμένο φθινόπωρο μεταφέρεται τη Ρόδο και φιλοξενείται σε ένα από τα εμβληματικότερα μνημεία του νησιού, το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Η εταιρεία κεραμικών ICARO ιδρύθηκε από τους Ιταλούς τη 19η Δεκεμβρίου 1928, στο πλαίσιο ενός φιλόδοξου σχεδίου για την εκβιομηχάνιση και την ανάπτυξη της Δωδεκανήσου. Η παραγωγή της περιλάμβανε μεγάλη ποικιλία αντικειμένων, όπως διακοσμητικά πιάτα, κανάτια, σερβίτσια, συνθέσεις με πλακάκια, ζωόμορφα κεραμικά καθώς και είδη καθημερινής χρήσης, γνωστά για τα όμορφα σχέδια και τα λαμπερά τους χρώματα. Ανάμεσα στα πιο γνωστά είναι αυτά που η διακόσμησή τους αντιγράφει σε μεγάλο βαθμό το πλούσιο ρεπερτόριο της παραγωγής του Ιζνίκ με φυτικά μοτίβα με τουλίπες, υάκινθους, τριαντάφυλλα και γαρίφαλα, καθώς και παραστάσεις διαφόρων τύπων καραβιών. Η εν λόγω έκθεση αποτελεί μια προσπάθεια να αναδειχτεί η ιστορία του Ικάρου, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το νησί της Ρόδου. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά μια μεγάλη συλλογή από κεραμικά αλλά και αδημοσίευτο αρχειακό υλικό από όλη την περίοδο λειτουργίας του εργοστασίου. Ρόδος, Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, έως 31/12
summer lifo – lifo
11
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Ο καθρέφτης, 1990, Συλλογή Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΜΥΤΑΡΆΣ - ΑΠΌ ΤΟ ΣΎΓΧΡΟΝΟ ΣΤΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΌ
Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή φιλοξενεί καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού ένα αφιέρωμα στον πολυσχιδή και αγαπητό στο ελληνικό κοινό Δημήτρη Μυταρά. Κύριο χαρακτηριστικό της ζωγραφικής του Έλληνα καλλιτέχνη είναι η συνύπαρξη αντιφατικών δεδομένων, τα οποία διαπλέκονται, δημιουργώντας την παραδοξότητα που διατρέχει τη γόνιμη και δημιουργική καλλιτεχνική του πορεία. Η ποίηση εκφράζεται μαζί με τη βία, ο λυρισμός με τη βαναυσότητα, η ηδονή με την τραχύτητα. Το αφιέρωμα ξεκινά από την πρώιμη νεανική περίοδο του καλλιτέχνη, ο οποίος υπήρξε επίσης ποιητής, ενδυματολόγος, εικονογράφος, σχεδιαστής διακοσμητικών παραστάσεων και δάσκαλος, και χαρακτηρίζεται από μια εντυπωσιακή ωριμότητα. Συνεχίζεται με δύο θεματικές που θα τον απασχολήσουν από τις αρχές του 1960 έως και τον θάνατό του: τους καθρέφτες και τα πορτρέτα. Τέλος, οι επισκέτες θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν την ιδιαίτερη σχέση του Μυταρά με τον χώρο του θεάτρου, με τον οποίο σχετίστηκε πάνω από 40 χρόνια. Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Άνδρος, έως 30/9. Καθημερινά 11:00-15:00 & 18:00-21:00, Δευτ. 11:0015:00, κλειστά Δευτέρα απόγευμα & Τρίτη
OH THAT I HAD A THOUSAND TONGUES
«Όσο πιο πολλές φωνές μιλούν για μια εποχή, ένα γεγονός, ένα συναίσθημα, τόσο πιο πλούσια και γεμάτη γίνεται η ιστορία» αναφέρει, μεταξύ άλλων, το δελτίο Τύπου της ομαδικής έκθεσης που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, προϊόν μίας ακόμα συνεργασίας με την πλατφόρμα σύγχρονης τέχνης Tinos Quarry Platform. Δώδεκα καλλιτέχνες χρησιμοποιούν διαφορετικούς τρόπους για να αναφερθούν στις μεθόδους μέσα από τις οποίες οι φωνές των ανθρώπων εκδηλώνονται, καθώς αποκαλύπτουν τις ιστορίες και τις αναμνήσεις τους σε μια προσπάθεια να συνδεθούν με καινούργια ή αβέβαια περιβάλλοντα και διαρκώς µεταβαλλόµενες συνθήκες. Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, Τήνος, έως 15/9, Δευτ.-Πέμ. 09:00-15.00, Παρ. & Σάβ. 10:30-14:00
12 lifo – summer lifo
Juliette Blightman Day 193, 2016
summer lifo – lifo
13
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
MATTHEW PALLADINO GIGANTOMACHY
Ο αρχαίος ελληνικός μύθος της Γιγαντομαχίας περιγράφει τη μάχη ανάμεσα στους Θεούς του Ολύμπου και στους Γίγαντες για την κυριαρχία του κόσμου, η οποία έληξε με συντριπτική νίκη των πρώτων χάρη στη βοήθεια του Ηρακλή. Ο Matthew Palladino εμπνέεται από τον συγκεκριμένο μύθο και σχεδιάζει φιγούρες και τέρατα που απεικονίζονται στη ζωφόρο του βωμού της Περγάμου. Ο Αμερικανός εικαστικός ανασυντάσσει και ζωγραφίζει τα σπασμένα ανάγλυφα με μια δόση υπερβολής που κάνει τη δουλειά του σχεδόν γκροτέσκ. Πιο αναλυτικά, ζωγραφίζει τα έργα του εξ ολοκλήρου στο χέρι σε λευκό χαρτί ακουαρέλας, δημιουργώντας έναν συνδυασμό υδατογραφίας και μελανογραφίαs, χωρίς να χρησιμοποιεί για τα κενά καλυπτικό υγρό ή καλυπτική ταινία. Δυο Χωριά, Μύκονος, έως 1/8, Δευτ.-Κυρ. 11:0014:00 & 19:00-2:00
Matthew Palladino, Gigantomachy
ΑΝΑΤΟΜΊΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΜΕΛΑΓΧΟΛΊΑΣ
Yorgos Karailias, Untitled #2 from the series EstrangeR, 2013
14 lifo – summer lifo
Ο φιλόσοφος Lieven de Cauter ονομάζει «πολιτική μελαγχολία» το αίσθημα ψυχολογικής βύθισης – μείγμα ενόχλησης, θυμού, απελπισίας, δυσπιστίας, λύπης και εγκλωβισμού. Με αφετηρία την πρόδηλη απογοήτευση της κοινής γνώμης για την πολιτική, τις κυβερνήσεις, τους θεσμούς και τα μεγάλα πολιτικά κόμματα, οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην ομαδική έκθεση που ξεκινά σε λίγες ημέρες στο Art Space Pythagorion, στη Σάμο, διερευνούν το εν λόγω φαινόμενο και αποκαλύπτουν τις πτυχές του, μεταφράζοντάς τες σε χαρακτηριστικές εικόνες μέσω της φωτογραφίας ή του βίντεο. Art Space Pythagorion, Σάμος, 4/8-30/9, Δευτ.Κυρ. 10:00-13:00 & 19:00-00:00.
summer lifo – lifo
15
SUMMER
ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΕ
16 lifo – summer lifo
24
ΠΑΡΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ ΣIΦΝΟΣ ΠΑΡΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ ΣIΦΝΟΣ ΠΑΡΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ ΣIΦΝΟΣ
LIFO
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
summer lifo – lifo
17
Τα Χανιά της παιδικής μου ηλικίας
ΧΑΝΙΑ
από τον αλέξανδρο διακοσάββα
18 lifo – summer lifo
πικρατεί μια αντίληψη πως οι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών δεν έχουν ιδιαίτερη ανάγκη από διακοπές το καλοκαίρι, αφού οι διακοπές έρχονται στον τόπο τους. Ως νησιώτης, μεγαλωμένος στη Ρόδο, δηλώνω πως αυτό είναι μεγάλος μύθος. Σαφώς και είμαστε πιο ευνοημένοι σε σχέση με τους Έλληνες που ζουν μόνιμα σε μη παραθαλάσσιες περιοχές (αν μπορούμε να πούμε πως είμαστε ευνοημένοι σε κάτι), όμως η παραμονή και το καλοκαίρι στο νησί όπου κατοικείς όλο τον χρόνο δεν «πιάνεται» ως διακοπές απλώς και μόνο επειδή έχεις εύκολη πρόσβαση στη θάλασσα – κι εγώ που έχω φύγει εδώ και πολλά χρόνια από κει, ποτέ δεν θεωρώ ότι κάνω διακοπές στις ολιγοήμερες επισκέψεις μου στη Ρόδο. Σε όλη τη διάρκεια των παιδικών μου χρόνων και στη μισή τουλάχιστον εφηβεία μου ένας ήταν ο προορισμός που είχα συνδέσει με την έννοια των διακοπών: τα Χανιά. Μέχρι τα δεκαπέντε μου, επισκεπτόμασταν οικογενειακώς τον τόπο καταγωγής της μητέρας μου κάθε καλοκαίρι, για να περάσουμε κάθε χρόνο
περίπου δύο εβδομάδες με τους θείους της στο πατρικό του παππού μου, στους Αρμένους Αποκορώνου. Όμορφο χωριό, με δροσιά και πλούσια νερά, όπως εξάλλου και όλη η επαρχία του Αποκόρωνα, πολύ κοντά στην παραλία των Καλυβών και μόλις 21 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νομού, ήταν και θα είναι για πάντα το ορμητήριο όλων των αναμνήσεών μου από την Κρήτη, στην οποία επέστρεψα πέρσι, ακριβώς δεκαπέντε χρόνια μετά, για να τη γνωρίσω εκ νέου και να την επαναπροσδιορίσω. Είναι γεγονός πως αν ζητήσεις από δέκα ανθρώπους να σου γράψουν για την Κρήτη, θα διαβάσεις ενδεχομένως πράγματα που μπορεί να μην έχουν ούτε ένα κοινό στοιχείο μεταξύ τους. Ο τόπος αυτός είναι ευλογημένος και για μένα ο Νομός Χανίων πρωτοστατεί στην ευλογία – κι ας λογίζονται συχνά οι άνθρωποί του σκληροί και απρόσιτοι. Σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων συναντάς συγκλονιστικές παραλίες, χωριά με χαρακτήρα, το μοναδικό στην Ελλάδα Φαράγγι της Σαμαριάς, που ακόμα δεν έχω αξιωθεί να διασχίσω, ορεινές εκτάσεις που
δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα χειμερινά θέρετρα και, κυρίως, το καλύτερο φαγητό της Ελλάδας. Εγώ, λοιπόν, ήμουν πάντα ο αουτσάιντερ Ροδίτης που έπρεπε επί δεκαπέντε ημέρες κάπως να προσαρμοστεί ανάμεσα σε ξαδέρφια βέρους Κρητικούς που παραθέριζαν εκεί όλο το καλοκαίρι. Έτσι, για μένα τα Χανιά θα είναι πάντα η μεγάλη μουριά στο πατρικό του παππού, που τώρα χάσκει ετοιμόρροπο και όταν το είδα πέρσι με έπιασε η καρδιά μου. Τα πολύωρα ταξίδια με την Νταλιάνα, τη Ρομίλντα, τη Δημητρούλα του Αγούδημου, που από τη Ρόδο μέχρι το Ηράκλειο έπιαναν εκατό λιμάνια σε άγριες ώρες, και αργότερα με τον Βιτσέντζο Κορνάρο που έφτανε μόνο μέχρι Άγιο Νικόλαο, και το οδικό ταξίδι που ακολουθούσε, διασχίζοντας όλο το νησί μέχρι τη δύση. Τα «πόσο μεγάλωσες, ψήλωσες, πάχυνες, αδυνάτισες». Το κατσικάκι-πρωταγωνιστής στην κουζίνα της θείας Ελένης, ψητό, μαγειρευτό, ακόμα και βραστό με ντοματόσουπα, πάντα για το καλωσόρισμα («μα, πώς γίνεται να μη μυρίζει ποτέ;») – και τους γονείς μου να πα-
Ελευθερία, άγρια ομορφιά και διονυσιακά γλέντια ραπονιούνται παραδοσιακά για ανεβασμένη χοληστερίνη στην επιστροφή μας. Τα τυριά, τα καλιτσούνια, το γαμοπίλαφο, τα φραγκόσυκα. Το παγωτό από τον Βάμο, την πρωτεύουσα του Αποκόρωνα, που κάναμε αγώνα δρόμου να μη λιώσει μέχρι να το μεταφέρουμε στο δικό μας χωριό. Τα χαρτοπαίγνια και τα οριγκάμι της θείας Ελένης, ο «στάβλος» του θείου Γιώργου. Η καθιερωμένη βόλτα στη δημοτική αγορά της πόλης, τα χρώματα και τα αρώματά της, και η κατάληξη πάντα στο παλιό λιμάνι. Η κρητική προφορά και ντοπιολαλιά με τα «κοπέλια», το «ίντα κάνεις», το «πράμα δεν κατέω», τους «κουζουλούς», που κατά παράδοξο τρόπο υιοθετούσα και με συνόδευε στη Ρόδο, να συναγωνίζεται στο αποκαλόκαιρο τα βαριά ροδίτικα των συμμαθητών μου – ευτυχώς, απέβαλα και τα δύο αξάν μεγαλώνοντας. Η βαρεμάρα του μεσημεριού που με έβρισκε να διαβάζω τόνους παλιών κόμικς, τα οποία προμηθευόμουν με συχνές επιδρομές σε περίπτερα-χρυσωρυχεία των Χανίων. Τα τεράστια κύματα και η ανοιχτωσιά της Γεργιούπολης, που, παρόλο που διοικητικά ανήκει στον Νομό Ρεθύμνου, ήταν η καλύτερη κοντινή στο χωριό ακτογραμμή. Το παιχνίδι της καταμέτρησης των αυτοκινήτων που βλέπαμε στο αντίθετο ρεύμα κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής και τα αντίστοιχα στοιχήματα με τα ξαδέρφια. Οι πινακίδες του αυτοκινητόδρομου που είχα μάθει απ’ έξω – στη Ρόδο δεν είχαμε τόσο μεγάλους δρόμους. Και μετά η εφηβεία και οι διαφορετικές αναζητήσεις για να σπάσει η ανία: οι διά ζώσης συναντήσεις με τον Άρη, τον φίλο δι’ αλληλογραφίας με τον οποίο γνωριστήκαμε από τις αντίστοιχες αγγελίες του «Αλμανάκο» (πόσο χάρηκα όταν τον ξαναβρήκα, μετά από τόσα χρόνια, στο Facebook!). Η φορά που είδαμε το Scream του Γουές Κρέιβεν στο σπίτι του στην πόλη. Το καλοκαίρι των δεκατριών μου, που έπεσε στα χέρια μου ο Χάνιμπαλ, το τελευταίο μέρος της τριλογίας του Τόμας Χάρις που μόλις είχε εκδοθεί στα ελληνικά – δεν το άφηνα από τα χέρια μου και οι διακοπές είχαν αποκτήσει ξαφνικά ενδιαφέρον. Η βραδιά, την αμέσως επόμενη χρονιά, που έπαιζε σε θερινό το Ρέκβιεμ για ένα όνειρο του Αρονόφσκι και δεν με άφησαν να μπω επειδή πήγα μόνος μου και ήταν αυστηρώς ακατάλληλο (το είδα μερικούς μήνες μετά, όταν το έδωσε σε DVD το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ). Και τώρα, στα τριάντα μου, οι νέες ανακαλύψεις στις υπόλοιπες μεριές του νομού: ο Μπάλος, η Φαλάσαρνα, το Ελαφονήσι, τρεις παραλίες που όμοιές τους δεν υπάρχουν στην Ελλάδα. Εκείνο το αρνί σε πουγκί με μέλι που έφαγα στη Γραμβούσα κι ακόμα θυμάμαι κάθε σπιθαμή της γεύσης του και η έκπληξη με την αφθονία των κερασμένων φρούτων στο τέλος – πώς μπορεί να σε ενθουσιάσει κάτι τόσο απλό! Η μπουγάτσα του Ιορδάνη – ό,τι κι αν έχεις ακούσει γι’ αυτήν είναι αλήθεια. Ο ξάδερφός μου, που ρίζωσε εκεί, παντρεύτηκε Κρητικιά και απέκτησαν πριν από λίγους μήνες το πρώτο τους παιδάκι. Η υπόσχεση να επιστρέφω, τουλάχιστον ανά τριετία.
ΙΚΑΡΙΑ
από τον βασιλη καψασκη
ο Καρκινάγρι είναι το νοτιότερο χωριό της Ικαρίας. Μακριά από τα λιμάνια του Εύδηλου και του Αγίου Κήρυκου, τις Ράχες, που «ξυπνούν» μόνο τη νύχτα, και τις πιο κοσμοπολίτικες παραλίες του νησιού, όπως π.χ. η Μεσακτή ή ο Αρμενιστής, δεσπόζει στο πιο τραχύ κομμάτι του νησιού. Εκεί όπου οι απόκρημνοι βράχοι και η χαμηλή βλάστηση εναλλάσσονται με το απίθανο (και ατέλειωτο) γαλάζιο του ορίζοντα. Τα κύματα του Ικάριου Πελάγους σμιλεύουν αργά και βασανιστικά, σχεδόν, θαρρείς, από καταβολής κόσμου, τα βράχια μπροστά στο χωριό και ενίοτε ταλαιπωρούν τους ντόπιους με την άγρια και απρόβλεπτη συμπεριφορά τους. Τα ξέρω όλα αυτά γιατί πέρυσι το καλοκαίρι έτυχε να περάσω μερικές μέρες στο Καρκινάγρι μαζί με δύο φίλους. Ο ένας κατάγεται από κει. Κάθε πρωί, λοιπόν, όταν ξυπνούσαμε, κατεβαίναμε στο ίδιο σκεπαστό καφενεδάκι με τους ασβεστωμένους τοίχους για να πιούμε καφέ. Το ωράριο λειτουργίας ήταν κάπως ευμετάβλητο και συνήθως καταλήγαμε αγουροξυπνημένοι να περιμένουμε τον ιδιοκτήτη. Ακόμη κι όταν άνοιγε, όμως, δεν ήταν σίγουρο ότι κάποιος θα μας έπαιρνε παραγγελία άμεσα ή και γενικώς. Οι κάτοικοι της Ικαρίας έχουν μια περίεργη σχέση με τον χρόνο. Μοιάζουν περισσότερο να τον ορίζουν αυτοί παρά το αντίθετο. Και το παράδοξο είναι πως, άπαξ και κατέβεις στο νησί, προσαρμόζεσαι κι εσύ, είτε το θέλεις είτε όχι, στους ρυθμούς του. Στην Αθήνα δεν υπήρχε περίπτωση να περιμένουμε μία ώρα για να παραγγείλουμε. Στην Ικαρία δεν μας ενόχλησε ποτέ. Ίσως αυτό να είναι και το μυστικό της πολυδιαφημισμένης μακροζωίας των κατοίκων της. Η άρνησή τους να συμβιβαστούν με έναν αγχωτικό, ασφυκτικό τρόπο ζωής που για εμάς τους υπόλοιπους μοιάζει φυσιολογικός. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουν και την τουριστική ανάπτυξη, κάτι που τους έχει βοηθήσει να διατηρήσουν αναλλοίωτα τα περισσότερα χαρα-
κτηριστικά του τόπου τους και να αποφύγουν παθογένειες που βλέπουμε συχνά σε άλλα ελληνικά νησιά. Τα τελευταία χρόνια αυτή η ελευθερία, αυτή η φοβερή ενέργεια που μοιάζει να κυκλώνει σαν σύννεφο ολόκληρο το νησί, διαδόθηκε σαν φήμη παντού, χάρη κυρίως στα εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ, κι έτσι ορδές εκδρομέων κατακλύζουν κάθε καλοκαίρι χωριά και παραλίες. Κάποιοι επιλέγουν να κάνουν ελεύθερο κάμπινγκ, αν και δεν επιτρέπεται, σε διάφορα σημεία του νησιού (σ.σ. Καραβόσταμο και Φαράγγι του Να είναι τα πιο διαδεδομένα), άλλοι, λιγότερο περιπετειώδεις, πιάνουν δωμάτια. Ειδικά τον Αύγουστο ο κόσμος είναι ακόμη πιο πολύς. Ένεκα τα περίφημα πανηγύρια του νησιού. Νομίζω, μάλιστα, ότι εκείνες τις μέρες διοργανώνονται γύρω στα τριάντα. Όλοι πηγαίνουν από πανηγύρι σε πανηγύρι, πίνουν και χορεύουν μέχρι να ξημερώσει κι έπειτα μπαίνουν σε όποιο αμάξι βρουν διαθέσιμο (σ.σ. στην Ικαρία όλοι παίρνουν οτοστόπ), για να γυρίσουν και να κοιμηθούν λιγάκι. Το βράδυ το πιάνουν πάλι από την αρχή. Τις μέρες που δεν έχει πανηγύρι οι περισσότεροι ανηφορίζουν προς τις Ράχες. Εκεί υπάρχουν πολλά μπαράκια, ταβερνάκια, ρακομελάδικα και μαγαζιά με δυνατή μουσική. Ε, όπου δεν έχει μουσική όλο και κάποιος θα βρεθεί με μια κιθάρα στα χέρια και θ’ αρχίσει το τραγούδι. Εγώ βρέθηκα Δεκαπενταύγουστο στην Ικαρία, οπότε δεν θα μπορούσα να χάσω το μεγαλύτερο και πιο φημισμένο από αυτά, το πανηγύρι της Λαγκάδας. Μετά από ανάβαση με αυτοκίνητο στο βουνό και μια πεζοπορία σε χωματόδρομο φτάνεις σε ένα μεγάλο πλάτωμα κάτω από τα δέντρα. Για να βρεις τραπέζι πρέπει να φροντίσεις να βρίσκεσαι εκεί πριν από το μεσημέρι. Το μενού λιτό και αρκετά φθηνό, ειδικά αν μιλάμε για μεγάλη παρέα. Κατσικάκι στη λαδόκολλα, πατάτες τηγανητές, σαλάτα. Και κρασί, άφθονο κρασί. Οι μουσικοί παίζουν nonstop σχεδόν όλη τη νύχτα και οι άνθρωποι, άγνωστοι μεταξύ αγνώστων, πιάνονται χέρι-χέρι και χορεύουν σε κύκλους, δίχως σταματημό. Κι όταν τελειώσει ο Ικαριώτικος, βρίσκουν ταίρι και πιάνουν το βαλς. Ένα ατέλειωτο, εκστατικό, διονυσιακό γλέντι που υμνεί τη χαρά της ζωής και ξορκίζει τον θάνατο. Όπως έλεγε κι ένα παραδοσιακό τραγούδι με μάλλον κυνικό και απαισιόδοξο στίχο που άκουσα εκεί: «Τούτη η γης που την πατούμε, όλοι μέσα θε να μπούμε». Όλοι, όμως, το τραγουδούσαν δυνατά και με το χαμόγελο στα χείλη.
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
19
Όλες οι αποχρώσεις του καλοκαιριού Σκόπελος αρχικά μπορεί να αποτελέσει μια λύση ανάγκης ή της τελευταίας στιγμής, γιατί η εύρεση καταλύματος εκεί αποδεικνύεται σχετικά εύκολη υπόθεση και αρκετά οικονομική. Ωστόσο, το «μπλε και πράσινο» νησί, όπως συνήθως την αποκαλούν, είναι πολύ παραπάνω από αυτό. Καταλαβαίνω όσους την απορρίπτουν επειδή πρέπει να φτάσουν μέχρι τον Άγιο Κωνσταντίνο για να πάρουν το καράβι, αλλά, πραγματικά, αξίζει τον κόπο. Εντάξει, δεν θα ζήσεις το ρομαντικό και χαρούμενο μυθιστόρημα που περιγράφει το Mamma Mia, τα γυρίσματα του οποίου έγιναν στο νησί, ούτε σε ακολουθούν παντού οι Abba – ωστόσο, αν θυμάμαι καλά, υπάρχει σινεμά στη Χώρα που παίζει την ταινία αρκετά συ-
20 lifo – summer lifo
χνά, οπότε οι ορκισμένοι φαν δεν θα μείνουν παραπονεμένοι. Η Σκόπελος έχει κάτι λιγότερο απτό ή κινηματογραφικό, αλλά πολύ πιο έντονο και ουσιώδες, την αύρα της, μια μυστηριακή διάσταση που συντηρούν εδώ και αιώνες μύθοι, θρύλοι και παραδόσεις για θεούς, ημίθεους, βασιλιάδες, δράκοντες, πειρατές και αγίους. Μια βόλτα στην όμορφη, αμφιθεατρικά χτισμένη Χώρα και στον παραδοσιακό οικισμό της με τους διάφορους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και τις πολλές μικρές εκκλησίες που είναι κρυμμένες ανάμεσα στα σπίτια αρκεί για να πείσει και τον πιο επιφυλακτικό επισκέπτη. Αν, μάλιστα, φτάσετε μέχρι το Ενετικό Κάστρο, απογευματάκι προς βράδυ κατά προτίμηση, θα καταλάβετε τι εννοώ. Ακόμα καλύτερα, προτιμήστε την ανάβαση στο εκκλησάκι του Αϊ-Γιάννη, διάσημο λόγω της ταινίας, και όχι άδικα. Τα περίπου εκατό σκαλιά, λαξευμένα στον βράχο, δεν πρέπει να σας φοβίσουν. Μια μεγάλη ανάσα, καλή διάθεση και πίστη στην ομορφιά της φύσης θα σας φέρουν μπροστά σε μια θέα αντάξια της
φήμης του. Αν, μάλιστα, πάτε σαν άνθρωποι και όχι όπως εγώ, με πλατύγυρο καπέλο −χάριν στυλ−, του οποίου το ύψος έπρεπε να ρυθμίζω κάθε τόσο για να μην πηγαίνω στα τυφλά, η εμπειρία θα σας μείνει αξέχαστη. Το νησί είναι τα χρώματά του, μπλε και πράσινο, σε όλες σχεδόν τις αποχρώσεις, αξεχώριστα από ένα σημείο και μετά, όταν έχεις χαλαρώσει κι έχεις μπει πραγματικά σε mood διακοπών. Είναι από τις λίγες φορές –η προηγούμενη ήταν στον Μούρο, στην Αμοργό− που έμεινα τόσο πολύ στη θάλασσα, χωρίς να με νοιάζει το αντηλιακό που δεν είχα ανανεώσει, τα πράγματα που είχα αφήσει αφύλαχτα στην παραλία, οι γονείς που τσιρίζουν επειδή το παιδί τους πρέπει να φάει το αυγό συγκεκριμένη ώρα και τα κεφτεδάκια ζεστά, ο ήχος που κάνει το μπαλάκι της ρακέτας και είναι σαν να μετρά αντίστροφα μέχρι τη στιγμή που θα προσγειωθεί στο κεφάλι σου. Στη Στάφυλο, στην Καστάνη, στη Μηλιά, στον Πάνορμο, στο Λιμνονάρι, βρίσκεις παραλίες με ψιλό χαλίκι, και όχι την ενοχλητική άμμο που μπαίνει παντού,
ΣΚΟΠΕΛΟΣ
από τη μαρία δρουκοπούλου
Όμορφη, παρθένα, ολοζώντανη
ΤΗΝΟΣ
από τον βαγγέλη λιακόγκονα
και τη σκιά των πεύκων, που σε απαλλάσσει από την έγνοια της ομπρέλας και σε συνοδεύει σχεδόν όπου κι αν πας, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του νησιού καλύπτεται από παρθένο πευκοδάσος. Και επειδή το μπάνιο και η αλμύρα της θάλασσας πάντα ανοίγουν την όρεξη, οι ταβέρνες στην παραλία, αν πεθαίνεις της πείνας, αλλά και στη Χώρα, σε κάποιον οικισμό ή χωριό, αν έχεις τη διάθεση να το ψάξεις, διαθέτουν καλό φρέσκο ψάρι και θαλασσινά, όπως και πιάτα με κρέας, για το οποίο η Σκόπελος φημίζεται. Ό,τι κι αν διαλέξεις, από το τραπέζι δεν μπορεί να λείπει η στριφτή, σκοπελίτικη πίτα σε διάφορες εκδοχές, όχι μόνο με τυρί, όλες πολύ καλές. Την περίοδο που πήγαμε εμείς, απαραίτητο συνοδευτικό κάθε γεύματος ήταν ένα πιατάκι με ελληνικό καφέ που έκαιγε για να διώχνει τις σφήκες, που ομολογουμένως είναι το μόνο défaut του νησιού. Τις ξεχνάς πολύ εύκολα όμως μετά από ένα ποτό σε χαλαρά και με θέα μπαράκια, όπως το Platanos Jazz Bar και ο Βράχος. Εις υγείαν!
ν και για πολλούς είναι ακόμα συνδεδεμένη κυρίως με τον θρησκευτικό τουρισμό, λόγω του διάσημου ναού της Παναγίας στη Xώρα της, η Τήνος έχει να επιδείξει και να προσφέρει πολλά περισσότερα. Η χαρακτηρισμένη και ως «μούσα του Αιγαίου», γενέτειρα των σπουδαίων Γύζη και Χαλεπά, έγινε αρκετά «της μόδας» τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να γνωρίζουν μεν ακόμα περισσότεροι τις αμέτρητες κρυμμένες ομορφιές της, αλλά να υπάρχουν και μικροί παράδεισοι-πρώην ησυχαστήρια που πλέον διακρίνονται από μια κάποια (ευτυχώς, όχι ανυπόφορη) πολυκοσμία. Για τη διαμονή σου, μια καλή επιλογή είναι κάποιο από τα ήσυχα διαμερίσματα στον Άγιο Ρωμανό με την απαράμιλλης ομορφιάς θέα που είναι σχεδόν αδύνατο να μη σε ηρεμήσει. Σπιτικό πρωινό (το έχουν παράδοση) θα φας αν φιλοξενηθείς στα επίσης ήρεμα Κιόνια, ενώ «ξεχασμένος», αλλά με την καλή έννοια, θα νιώσεις αν επιλέξεις κάποιο κατάλυμα στην Κολυμπήθρα. Για να δεις την όμορφη, παρθένα πλευρά της Τήνου πρέπει να ανακαλύψεις τις μη οργανωμένες υπέροχες αμμουδιές της (Λυχναφτιά, Άγιος Πέτρος, Σάντα Μαργαρίτα, Απηγανιά, Λιβάδα). Θα χρειαστείς αυτοκίνητο, ομπρέλα, ένα ψυγειάκι με προμήθειες και βιβλία – αρκούν! Εναλλακτικά, αν θέλεις να κολυμπήσεις σε κάποια από τις οργανωμένες, αξίζει να επισκεφθείς τη σχετικά απόμακρη Ρόχαρη στον Πάνορμο, γνωστό και αγαπημένο spot του νησιού λόγω και του πολύχρωμου beach bar με προσεγμένες και σπάνιες μουσικές επιλογές για παραλία. Τις εκδρομές σου σχεδόν οφείλεις να τις ξεκινήσεις από την πλευρά του νησιού που βλέπει στη Σύρο, δηλαδή την Έξω Μεριά. Εκεί μπορείς να περιπλανηθείς στο χωριό Καρδιανή. Αν το κάνεις Κυριακή πρωί, μετά τη λειτουργία στην Αγία Τριάδα, οι ενορίτες θα σε καλέσουν να φας και να πιεις μαζί τους δίπλα στην εκκλησία το δικό τους αυθεντικό σπιτικό brunch, το... τηνιακό. Ξέρουν αυτοί. Ανακάλυψε τους ουκ ολίγους περιστεριώνες στον οικισμό Ταραμπάδο και κάνε διάλειμμα για καφέ στο χωριό Κάμπος. Αν, μάλιστα, βρίσκεσαι στο νησί το τελευταίο Σαββατοκύριακο του καλοκαιριού, δεν πρέπει με τίποτα να χάσεις τη Γιορτή Μελιού του Κάμπου με τα θεσπέσια γλυκίσματα-κεράσματα (σιροπιαστά, παστέλια, αμυγδαλωτά) των χωριανών που σου προσφέρουν μαζί με άφθονη ρακή. Κομψοτεχνήματα από το περίφημο μάρμα-
ρο της Τήνου θα συναντήσεις στο μεγαλύτερο, μετά τη Χώρα, χωριό του νησιού, τον Πύργο. Εκεί μπορείς να μπεις στο σπίτι-μουσείο του Χαλεπά αλλά και στο διάσημο Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών, όπου εκτίθενται έργα ξακουστών γλυπτών. Πριν φύγεις, μπορείς να ξαποστάσεις στην πλατεία του χωριού, πίνοντας καφέ στη χόβολη και τρώγοντας πραγματικά σπιτικά γλυκά ταψιού κάτω από δύο αιωνόβιους πλατάνους. Σκηνικό βγαλμένο από κάποιο φιλμ του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Το επίκεντρο του αρχαιολογικού ενδιαφέροντος του νησιού εντοπίζεται στα Κιόνια, όπου βρίσκεται ο ανακατασκευασμένος από τον 3ο αιώνα ναός του Ποσειδώνα, ο οποίος λατρευόταν και ως θεραπευτής, εκτός από θεός της θάλασσας. Μέσα στα τμήματα των θεμελίων του ναού διακρίνονται, μεταξύ των ευρημάτων, διάφορα ενδεικτικά της μεγαλοπρέπειάς του γλυπτά και διάκοσμα σε ένα πανέμορφο τοπίο που τα αναδεικνύει. Εκεί θα περπατήσεις σε ξύλινα γεφυράκια ανάμεσα στα δέντρα. Μετά τη Ρόχαρη, στο (σαν ξεχασμένο από επισκέπτες) χωριό Αετοφωλιά θα ξεχάσεις οτιδήποτε τουριστικό και θα ευχαριστηθείς, αν επιλέξεις να φας σε μία από τις δύο ταβέρνες. Από τις ωραιότερες φουρτάλιες (παραδοσιακή ομελέτα) της Τήνου και τα διάσημα τυριά της θα απολαύσεις στο καφενείο της κυρά Λένης στον Κρόκο. Ελάχιστα ακόμη νόστιμα και λιτά πιάτα συμπληρώνουν το μενού με τους μεζέδες. Γεύσεις σπιτικές με άρωμα… κυριακάτικου οικογενειακού τραπεζιού θα βρεις στην ταβέρνα «Ακρογιάλι» του Αγίου Ρωμανού. Μαγειρευτά και ψητό ψάρι μετά τη θάλασσα θα σε περιμένουν εκεί, σαν να γυρνάς στο σπίτι. Απλά και αγαπημένα πιάτα θα απολαύσεις και στο ταβερνάκι πάνω από την παραλία της Λιβάδας. Μερικά μαγειρευτά, σπιτικές τηγανητές πατάτες, παγωμένη ρακή και μπίρες αρκούν για να νιώσεις την πληρότητα. Φεύγοντας, πάρε μαζί σου, για να σου θυμίζουν την Τήνο, λουκάνικα με σκόρδο, τυριά (γραβιέρα, κοπανιστή και το «δικό τους» πέτρωμα), κάππαρη, αγκινάρες, κρασί, ρακή, μέλι και αμυγδαλωτά. Αλλά, κυρίως, πάρε μαζί σου τις μαγικές εικόνες και τη γαλήνη που απλόχερα σου πρόσφερε.
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
21
Αυτό το νησί μας έκανε ευτυχισμένους
ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ
από την κορίνα φαρμακόρη
22 lifo – summer lifo
ι διακοπές στη Φολέγανδρο ξεκίνησαν με τους χειρότερους οιωνούς: πηγαίνοντας να ξυπνήσω τον γιο μου διαπίστωσα ότι έχει δέκατα – και φυσικά κανένα παιδί δεν σταματά εκεί. Μια και τα εισιτήρια είχαν βγει και το ξενοδοχείο είχε σχεδόν εξοφληθεί, η μόνη επιλογή που αποφασίσαμε ότι έχουμε ήταν να ξεκινήσουμε και ο… Θεός βοηθός. Μοναδική αλλαγή στα σχέδιά μας ήταν το θερμόμετρο και το αντιπυρετικό που έριξα βιαστικά στην τσάντα μου. Όταν το κλίμα είναι στραβό, πάντα θα βρεθεί ένας γάιδαρος να το φάει: μέχρι το βράδυ ο μικρός είχε ανεβάσει 39 πυρετό κι εγώ είχα μάθει τα αποτελέσματα του ΑΣΕΠ που περίμενα, όπου και ήμουν επιτυχούσα μεν, μη διοριστέα δε. Ωστόσο, το πείσμα μας να «διακοπεύσουμε» επιβραβεύτηκε: στη Φολέγανδρο μείναμε έξι μέρες και περάσαμε υπέροχα. Ένα νησί που καταφέρνει με την αύρα του να κάνει ευτυχισμένους ένα πιτσιρίκι που κάθε βράδυ ψήνεται για μία ώρα στον πυρετό και μια μαμά που κλαίει τη μοίρα της δεν μπορεί παρά να είναι ένα ξεχωριστό νησί – δεν είναι τυχαίο ότι η Φολέγανδρος τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ραγδαία και από κορυφαία επιλογή των backpackers έχει μετατραπεί σε «ψαγμένο» προορισμό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το κόστος διαμονής. Στη Φολέγανδρο δεν είναι απαραίτητο να πάρει κανείς αυτοκίνητο. Από το λιμάνι στην κοντινή Χώρα και στην Άνω Μεριά μπορείς να πας με λεωφορείο ή ταξί, ενώ η πλειονότητα των παραλιών είναι προσβάσιμη με καραβάκι ή με τα πόδια – προσωπικά, η τελευταία επιλογή με αφήνει παγερά αδιάφορη. Τα Χοχλίδια, η παραλία του λιμανιού, καθώς και η Αγκάλη, προτείνονται σε όσους έχουν παιδιά ή θέλουν να έχουν άμεση πρόσβαση σε ταβέρνες και τα σχετικά. Για τους πιο… ολιγαρκείς, από τον Καραβοστάση ξεκινάνε τακτικά καραβάκια για τις παραλίες του νησιού, ενώ όταν ο καιρός είναι καλός μπορείτε να κάνετε και τον γύρο του. Λιβαδάκι, Άγιος Νικόλαος, Κάτεργο, όλες οι παραλίες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: δεν έχουν ομπρέλες και ξαπλώστρες. Φροντίστε να έχετε μαζί σας ό,τι θεωρείτε απαραίτητο, για να μη γίνετε… ψητοί. Η αγαπημένη μου παραλία, το Κάτεργο, ανταποκρίνεται πλήρως στις προσδοκίες που γεννά το όνομά της – δεν έχει ούτε πόσιμο νερό. Αυτό, ωστόσο, που κατά τη γνώμη μου κάνει το νησί μοναδικό είναι η Χώρα του, ίσως η ωραιότερη των Κυκλάδων. Το παλαιότερο κομμάτι της είναι μεσαιωνικό, σε πολύ καλή κατάσταση, και περιτριγυρίζεται από το χτισμένο στην άκρη του γκρεμού Κάστρο που έχτισε
τον 13ο αιώνα ο Βενετός Μάρκος Σανούδος. Μπείτε από τη Λότζια, την κύρια είσοδο του Κάστρου, πάνω από την οποία κρεμόταν η καμπάνα που ειδοποιούσε τους κατοίκους να επιστρέψουν για να κλείσουν το βράδυ οι πύλες, ή από το Παραπόρτι, που οδηγεί στην κουκλίστικη Κάτω Ρούα, φωτογραφίες της οποίας σίγουρα κάπου θα έχετε δει. Δυο Παναγίες μονοπωλούν το ενδιαφέρον των επισκεπτών: η Παναγία η Παντάνασσα, μέσα στο Κάστρο, και η Παναγία η οποία δεσπόζει πάνω από τη Χώρα. Η Παντάνασσα χτίστηκε από τον Ηρακλειώτη Γεώργιο Στάη που κατέφυγε στο νησί όταν η Κρήτη κυριεύτηκε από τους Τούρκους το 1669. Από το προαύλιο της εκκλησίας μπορείτε να δείτε μέχρι τη Μήλο, τη Σίφνο και την Κίμωλο. Η Παναγία η αλήθεια είναι ότι απαιτεί περισσότερη προσπάθεια, αλλά η καταπληκτική θέα της Χώρας από ψηλά και ο ίδιος ο ναός με τους τρεις τρούλους και το μαρμάρινο τέμπλο, έργο του Τηνιακού μαρμαρογλύπτη Καπαριά, θα σας αποζημιώσουν για το λαχάνιασμα. Πόσες πλατείες μπορεί να έχει μια μικρή κυκλαδίτικη Χώρα; Πολλές, είναι η απάντηση, και προσωπικά αυτό ήταν που αγάπησα περισσότερο στο νησί. Πλατεία του Κρητικού, πλατεία Κονταρίνη, Πιάτσα –η παλαιότερη πλατεία της Χώρας–, πλατεία Ντούναβη: η μια πιο όμορφη από την άλλη, με καλόγουστα μαγαζιά για να πιείτε και να φάτε, ξεκινώντας οπωσδήποτε από τα τοπικά χειροποίητα ζυμαρικά που θα βρείτε παντού, τα ματσάτα. Η Χώρα είναι ξελογιάστρα και δύσκολα θα ξεκολλήσετε. Αξίζει όμως να αφιερώσετε χρόνο και στην Άνω Μεριά, τον δεύτερο μεγάλο οικισμό του νησιού. Τα σπιτάκια που τον απαρτίζουν δεν είναι παρά θεμωνιές, δηλαδή αγροικίες που από την αρχαιότητα εξυπηρετούσαν τις ανάγκες αγροτών και κτηνοτρόφων, όταν λόγω φόρτου εργασίας δεν ήθελαν να ανεβοκατεβαίνουν στη Χώρα. Σε μια τέτοια θεμωνιά στεγάζεται και το Λαογραφικό Μουσείο του νησιού, που παρουσιάζει το αγροτικό νοικοκυριό των Κυκλάδων μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Η Άνω Μεριά εξακολουθεί να είναι αγροτικός οικισμός, οπότε όλο και κάποιον θα συναντήσετε καβάλα στο γαϊδουράκι του να επιστρέφει από το κοπάδι ή το μποστάνι του. Πολλοί είναι εκείνοι που φτάνουν μέχρι εδώ για να φάνε ματσάτα στη «Συνάντηση», από τα χέρια της κυρίας Μαρίας. Οφείλω να ομολογήσω ότι εμείς μάθαμε το μυστικό εκ των υστέρων, με αποτέλεσμα να είμαστε υποχρεωμένοι να ξαναπάμε στη Φολέγανδρο. Όχι τίποτε άλλο, αλλά δεν μας αρέσει να αφήνουμε εκκρεμότητες.
Πέρα από τα μάγια της Μανταλένας
ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ
από τη χριστίνα γαλανοπούλου αλή η νησιωτοπούλα και το αληθινό στόρι στο οποίο βασίστηκε η ταινία, αλλά κάπου μπάστα, γιατί το αντινήσι δεν είναι μόνο δικό της. «Μανταλένα» και «Θάλασσα Πλατιά», εκείνο το λιγωτικά σπαρακτικό τραγούδι του Χατζιδάκι που μαρκάρισε αγρίως την ταινία. Αυτά τα δύο ευθύνονται που για χρόνια, ίσως και μέχρι σήμερα, πολλοί νομίζουν ότι η Αντίπαρος είναι ο σκοτεινός –απέναντι– εαυτός της αιωνίως χαριέσσης Πάρου. Και δεν έχουν άδικο. Υπάρχουν και τέτοιες στιγμές στην Αντίπαρο, είναι και η ενέργεια του σπηλαίου τέτοια, που, αν βρεθείς βράδυ στα νερά της, μια βουτιά με τα μάτια απέναντι στο ζωηρό νησί αρκεί για να νιώσεις έτσι, λίγο σαν βασανισμένος Χριστούλης που το θαλασσινό νερό ρουφάει τα βάσανά σου. Αλλά ήμαρτον λίγο μ’ αυτή την παρεξήγηση, η Αντίπαρος δεν είναι παράπονο-νησί ή τόπος περισυλλογής και καταμέτρησης λαθών και απωθημένων. Κοινώς, έχει ζουμί το νησάκι και εναλλακτικές για όλους: ποδηλάτες, γυμνιστές, ξενύχτηδες, party-animals, σχεσάκηδες και καλοπερασάκηδες. Έχουμε και λέμε, λοιπόν: Πού κάνεις μπάνιο; Χμ, εν αντιθέσει με την Πάρο, εδώ οι παραλίες δεν είναι αμέτρητες και –ας είμαστε ειλικρινείς– το αντινήσι δεν φημίζεται γι’ αυτές, αλλά… Ο Μικρός Σωρός, λίγα μόλις χιλιόμετρα από το λιμάνι, έχει τα ωραιότερα νερά του νησιού, ενώ υπάρχει πάντα και η Φανερωμένη, όπου, δυστυχώς, πρέπει να ’σαι τυχερός για να χωρέσεις τα λιγοστά υπάρχοντά σου για να απολαύσεις βουτιές. Φυσικά, υπάρχει και η παραλία του κάμπινγκ, ειδυλλιακή, λαχταριστή, γαλαζοπράσινων αποχρώσεων και με λουόμενους απ’ όλο τον κόσμο, υπό την προϋπόθεση ότι ο γυμνισμός δεν σας ενοχλεί. Περισσότερες πληροφορίες για τους φίλους του κάμπινγκ στο https:// camping-antiparos.com/, 40 χρόνια λειτουργούν, κάτι καλό θα σημαίνει αυτό. Αν, πάλι, δεν είστε για τα βαθιά και δεν σας ενοχλεί η αρμύρα, υπάρχει πάντα η παραλία της Ψαραλυκής. Μυρίζει αλάτι, στάζει αλάτι, θα βγείτε και θα είστε παστοί, αλλά αξίζει. Πού τρως; Από την πλευρά του λιμανιού υπάρχουν δύο φούρνοι. Χωρίς παρεξήγηση, για πρωινό προτιμήστε τον μικρό, ειδικά αν το πρωί δεν χορταίνετε με τίποτε άλλο εκτός από τυρόπιτες, γεμιστά κρουασάν –αλμυρά, γλυκά– και τα συναφή. Κατά τα λοιπά, στην Αντίπαρο κανείς –ούτε στα καφενεία– δεν θα σας αρνηθεί ένα καλό πρωινό και σε καλές τιμές. Για μεσημεριανό, ό,τι τραβήξει η όρεξή σας υπάρχει: από μαγειρευτό και τέλεια ψητά στη βραβευμένη «Κληματαριά» μέχρι πίτσα στο Lollos, όπου μπορεί να βρεθείτε και απέναντι από τον Τομ Χανκς, και ψαρομεζέδες στον «Καπετάν Πιπίνο». Για όνομα, μη φύγετε από πουθενά χωρίς να πιείτε αυτό που θα σας κεράσουν: ένα τόσο δα χωνευτικό ποτάκι, τσίπουρο-μέλι-σταφύλι ή τσίπουρο-μέλι-κανέλα. Μην πείτε «όχι», ειδικά αν μετά σκοπεύετε σε
μια σιέστα της προκοπής. Μιλάμε για το πιο γλυκό κουτσούρεμα στα βλέφαρα και τον πιο χαλαρωτικό ύπνο μετά. Ξυπνήσατε; Τέλεια! Ώρα για ποδηλατάδα! Επειδή μιλάμε για νησάκι τόσο δα –λιγότερο από 35 τετραγωνικά χιλιόμετρα–, αν στον Πειραιά φορτώσετε μαζί το δικό σας ποδήλατο, θα το διασκεδάσετε απίστευτα. Αν όχι, νοικιάστε ένα εκεί και φχαριστηθείτε το νησί όπως και όποτε σας αρέσει. Στην καρδιά του Σπηλαίου της Αντιπάρου Εδώ φεύγει ο δημοσιογράφος και επιστρέφει ο… άνθρωπος (με τις φοβίες του). Φίλοι, δεν έχω μπει, αλλά εσείς μπείτε. Θέλω, αλλά δεν μπορώ. Λίγα χρόνια πριν, από το σπήλαιο του Διρού με έβγαλαν λιπόθυμη μέσα στη βάρκα, ούτε μέχρι τα Ροζ Διαμερίσματα δεν κατάφερα να φτάσω, ας όψεται η κλειστοφοβία. Οπότε, όταν πια βρεθήκαμε Αντίπαρο, άφησα την παρέα να μπει και αρκέστηκα στις περιγραφές της ότι πρόκειται, όντως, για ένα από τα σημαντικότερα σπήλαια του κόσμου. Ας μη γράψω, λοιπόν, για κάτι που δεν είδα κι εσείς προτιμήστε τη διαδρομή από το Κάστρο για να φτάσετε εκεί – για να αποφύγετε την ταλαιπωρία. Α, και στείλτε μου φωτογραφίες. Για ποτάκι πού πάω; Κλασικά στην πλατεία. Θα βρείτε τα πάντα. Και τους πάντες. Δεν ενδείκνυται το νησί για «παράνομα» ζευγάρια για να συνεννοηθούμε λίγο, δεν είμαστε για δυσάρεστες εκπλήξεις καλοκαιριάτικα. Οπότε διαλέξτε το μπαράκι της αρεσκείας σας, οι τιμές είναι λογικές, η μουσική καλή και τα ποτά εντάξει. Όμως, αν είστε της χαράς και του κεφιού, υπάρχει πάντα το τίμιο afterάδικο που λέγεται La Luna. Μην πάτε «μη-μου-άπτου» και αν δεν έχετε ξαναπατήσει μη σουφρώσετε τη μυτίτσα με το που θα δείτε το ντεκόρ. Μιλάμε για ανελέητη eightίλα να τρυπώνει από παντού στα χαλαρά κύτταρά σας και να κάνει διαβρωτική δουλίτσα και στα πιο ντιστεγκέ παιδιά. Εκεί κατά τις 6 το χάραμα, αν βρεθείτε να χορεύετε σε ημιέξαλλη κατάσταση μόνο με το μαγιό, να είστε απολύτως σίγουροι ότι δεν σας έριξαν τίποτα στο ποτό. Είναι το μαγαζί τέτοιο, η αύρα και η ψυχολογία του και αρκεί όσο 10 συνεδρίες με τον ψυχαναλυτή μαζί. Είναι η θρυλική υπερ-ντίσκο του Αιγαίου και αν δεν πάτε θα χάσετε. Πώς φεύγω από την Αντίπαρο; Με απολύτως βαριά καρδιά. Με ψυχολογία πιτσιρίκου που τον παίρνει η μάνα του με το ζόρι από την παιδική χαρά. Με όρεξη να τραγουδήσεις Χατζιδάκι, μέσα στη βάρκα με τη Μανταλένα και τον πατέρα της μαζί, έτσι, να κλάψετε λίγο για τις μέρες χαράς που τέλειωσαν. Του χρόνου πάλι. Ας βρεθεί κάποιος από την παρέα να σας πάρει ένα παγωτάκι και να σας υποσχεθεί ότι θα σας ξαναφέρει. Περάστε καλά!
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
23
ΣIΦΝΟΣ
Ήπια, όμορφη και αποθεωμένη
ν κάποια δύναμη μας υποχρέωνε να επιλέξουμε μόνο έναν λόγο για τον οποίο τα επιβατηγά πλοία ανοικτού τύπου είναι τόσο πολύ πιο ευχάριστα από τα σύγχρονα κλειστού τύπου, τότε αυτός ίσως θα ήταν το θαλάσσιο ταξίδι μεταξύ Σερίφου και Σίφνου, εκεί όπου υψώνονται οι τόσο παράξενες βραχονησίδες που μοιάζουν με κομμάτια από γιγάντια πέτρινη τούρτα, τα οποία επιπλέουν αμέριμνα και με τεράστια αυτοπεποίθηση, ένα γεωμορφολογικό υπερθέαμα που προαναγγέλλει τη σιλουέτα της Σίφνου. Αλλά κι αν παραβλέψει κάποιος τις αργόσυρτες απολαύσεις και πάει στη Σίφνο με θεόκλειστο, γρήγορο πλοίο στον μισό χρόνο –δηλαδή περίπου 3 ώρες–, θα εντυπωσιαστεί και πάλι από την πρώτη στιγμή με τη μοναδικότητα αυτού του πολύ ήρεμου και γλωσσοειδούς μακρόστενου λιμανιού στο οποίο θα φτάσει, τις Καμάρες. Είναι για τη Σίφνο ό,τι οι Σειρήνες για τον Οδυσσέα: ένα ηδονικό χάσιμο. Τόσο όμορφες και ήρεμες κάτω από τις οξύληκτες, ψηλές πέτρινες βουνοπλαγιές που τις ζώνουν, τόσο χρυσοποίκιλτες στο ηλιοβασίλεμα, τόσο στρουμφοχωριό σε όλα τ’ άλλα τους, που είναι ικανές να σε κρατήσουν για πάντα κοντά τους. Ωστόσο οι Καμάρες, αν και 100% Σίφνος, διατηρούν κατά κάποιον τρόπο μια αόριστη υπαρξιακή αυτονομία. Η «ενωμένη Σίφνος», το μαγικό όλον της, αρχίζει να γίνεται αισθητή καθώς ανεβαίνει κάποιος τον ήπιο οφιοειδή δρόμο από το λιμάνι προς τον συνασπισμό λόφων στην καρδιά του νησιού, πάνω στους οποίους βρίσκονται χτισμένοι πέντε οικισμοί: η Απολλωνία, ο Αρτεμώνας, το Άνω Πετάλι, η Καταβατή και τα Εξάμπελα. Κάποτε υπήρξαν ξεκαθαρισμένα τα μεταξύ τους όρια, αλλά ο διαρκής οικοδομικός οργασμός των τελευταίων 30 ετών τα έχει εξαλείψει εντελώς. Μια πολύ συχνή (και ίσως αψυχολόγητη) αντίδραση των επισκεπτών του νησιού είναι να αναζητήσουν αυτά τα όρια και να επιλέξουν με στιβαρά επιχειρήματα ποιος από τους οικισμούς είναι ο αγαπημένος τους. Σε αυτό το παιχνίδι ο Αρτεμώνας είναι πάντα το μεγάλο φαβορί. Και είναι λογικό – κερδίζει εύκολα τις καρδιές των περισσότερων, χάρη στη μείξη της παραδοσιακής κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής με τον νεοκλασικό ρυθμό αλλά και με τα αμιγώς νεοκλασικά κτίριά του, μια και αυτός ήταν εξαρχής το άστυ του νησιού. Φυσικά, υπάρχουν κι εκείνοι που αγαπούν την Απολλωνία επειδή είναι όμορφη, χωρίς να προσποιείται ότι είναι κάποια, αλλά και επειδή έχει μαγαζί που σερβίρει λουκουμάδες με την ασύλληπτη ονομασία «Τρεις ξανθοί άγγελοι». Τα τελευταία χρόνια πολύς κόσμος δηλώνει ξετρελαμένος με τα Εξάμπελα. Βρίσκουν ότι έχουν τις πιο παράξενες και αντιφατικές μείξεις αρχιτεκτονικών ρυθμών και τρόπων ζωής. Τα θεωρούν ανεξερεύνητα. Όμως στη Σίφνο δεν υπάρχει πια τίποτα το ανεξερεύνητο. Εδώ και 50 χρόνια την εξερευνούν εξονυχιστικά όσοι Έλληνες και ξένοι ένιωσαν ότι σφυρηλατήθηκε η ψυχή και το πνεύμα τους από τα δύο ελληνικά Νόμπελ λογοτεχνίας. Ό,τι σήμερα μοιάζει ανεξερεύ-
24 lifo – summer lifo
από ton γιάννη κωνσταντινίδη νητο, απλώς έχει μείνει για κάμποσο καιρό σχετικά άθικτο. Για παράδειγμα, το μονοπάτι που οδηγεί από την Απολλωνία στο Κάστρο. Είναι από τις ομορφότερες βόλτες που μπορεί να κάνει κάποιος με τα πόδια και χάρη σε αυτό να θαυμάσει από κοντά τους όμορφους περιστεριώνες. Γενικά, οι διαδρομές για πεζοπορία είναι ένα από τα ατού της Σίφνου και όποιος ενδιαφέρεται θα ανταμειφθεί από τον πλούτο των επιλογών και τη φυσική ομορφιά που θα αντικρίσει. Εξάλλου, είναι ο καλύτερος τρόπος για να παρατηρήσει κάποιος τη σπουδαία ιδιαιτερότητα του νησιού, η οποία είναι η διαύγεια της ατμόσφαιράς του και το φυσικό φως, που, παρά τη δύναμή του, δεν συνθλίβει την όραση. Εξίσου ψηλά στη λίστα με τα αξιοθέατα είναι το εκκλησάκι της Χρυσοπηγής, του οποίου η φιγούρα πάνω σε αυτήν τη μικρή χερσόνησο από ασημόγκριζους και πρασινωπούς σχιστόλιθους καταπραΰνει το πνεύμα και την ψυχή. Το Κάστρο επίσης –ένας από τους αρχαιότερους οικισμούς του Αιγαίου, που παραμένει σχεδόν απαράλλαχτος– και η Χερρόνησος, το βορειότερο και ίσως πιο τραχύ σημείο της Σίφνου. Για να φτάσει κάποιος σε αυτήν διασχίζει μια «μυστική κοιλάδα», η οποία είναι το μεγάλο περιβόλι του νησιού. Πολύ συγκινητικό είναι το Μοναστήρι της Βρύσης, ένα κτίσμα εξίσου μυστηριακό και μελοδραματικό. Οι παραλίες επίσης έχουν όλες κάποια ημερήσια παραδείσια στιγμή, η οποία αναγνωρίζεται από το ότι τα νερά αποκτούν σμαραγδί χρώμα. Ακόμα και ο Πλατύς Γιαλός με τη φασαριόζικη πολυκοσμία του καταφέρνει κάποια στιγμή να σε κερδίσει. Ωστόσο, το Αποκοφτό, στη Χρυσοπηγή, είναι η παραλία με τα πιο ήρεμα νερά, τα οποία είναι τόσο διάφανα, ώστε βλέπεις τον πυθμένα στα πέντε μέτρα βάθος σαν να ήταν στα πέντε εκατοστά. Παρ’ όλα αυτά, καμία από αυτές τις παραλίες δεν μπορεί να παραβγεί σε ομορφιά με τη βραχώδη ακτή μεταξύ Χρυσοπηγής και Κάστρου, στην οποία μπορεί κάποιος να φτάσει μόνο με πλεούμενο. Οι πιο δυνατές στιγμές γαστριμαργικής χα-
ράς συνδέονται με τις πασχαλινές σπεσιαλιτέ του νησιού, που είναι το μαστέλο και η μελόπιτα και φιγουράρουν πια όλο τον χρόνο στα τουριστικά μενού. Το μαστέλο είναι αρνάκι ή κατσικάκι ψημένο στο γάστρα με λίγο κόκκινο κρασί, ενώ η μελόπιτα είναι γλυκό φούρνου από τυρί μυζήθρα και μέλι. Φυσικά, η Σίφνος είναι πασίγνωστη για τους ρεβιθοκεφτέδες και τη ρεβιθάδα της. Εξίσου συγκλονιστικές σπεσιαλιτέ του νησιού είναι τα (ντόπια) αμπελοφάσουλα με σκορδαλιά, η σαλάτα με καππαρόφυλλα και η ξινομυζήθρα. Χρήσιμες πληροφορίες: Οι Καμάρες είναι σπουδαίο γαστρονομικό κέντρο: η «Μερόπη» και ο «Καπετάν Αντρέας», για παράδειγμα, είναι από τις ταβέρνες του νησιού όπου αντιλαμβάνεσαι το θεσπέσιο της ελληνικής μαγειρικής παράδοσης ακόμα και από ένα βραστό κολοκυθάκι. Στον «Καπετάν Αντρέα» επιπλέον οι κωλοχτύπες και οι μαμούνες (που είναι κάτι ταπεινές, μακρινές εξαδέλφες των αστακών και των καραβίδων) γίνονται τόσο σταρ στο τραπέζι, που και τα πιο εκλεκτά ψαρικά και θαλασσινά φρίττουν από τη ζήλια τους. Στην Απολλωνία, του «Αποστολή το κουτούκι» είναι ένα από τα παλιότερα μεζεδοπωλεία με πολύ πλούσιο μενού. Τα δύο εστιατόρια στο Αποκοφτό: Η ταβέρνα «Χρυσοπηγή - Λεμπέση» και το «Αποκοφτό» είναι και τα δύο πολύ καλά κι έχουν σχεδόν πάντα πολύ φρέσκο ψάρι. Το «Αποκοφτό» είναι πάντα λίγο πιο ακριβό. Στον Αρτεμώνα, ο απόηχος της δήλωσης «το άστυ είναι εδώ» γίνεται λίγο-πολύ παντού αισθητό. Για παράδειγμα, στο μικρό ζαχαροπλαστείο «Θεοδώρου» (που ένα τεράστιο ατού του είναι όλα τα είδη με γεύση περγαμόντο) θα μπορούσε κάποιος να νιώσει την αισθητικοποίηση όσο και σε ένα εξώφυλλο του περιοδικού «The World of Interiors». Στην Απολλωνία το ζαχαροπλαστείο «Γεροντόπουλου» οργανώνει κάθε χρόνο ρεσιτάλ παγωτών και διαθέτει αυθεντικά σιφναίικα κουλουράκια.
Κάτι για τον καθέναν
ΠΑΡΟΣ
από τη νίκη μηταρέα ν και ο αριθμός των επισκεπτών της Πάρου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, το πανέμορφο κυκλαδονήσι διατηρεί τη γοητεία του στο πέρασμα του χρόνου, καθώς φαίνεται να συνδυάζει σε αρμονικές αναλογίες φυσική ομορφιά, αυθεντικές εμπειρίες, night life, γαστρονομία, δραστηριότητες, αρχαιολογικούς χώρους, ακόμα και «ορεινά», μεσόγεια χωριά. Την κυκλαδίτικη ομορφιά του νησιού ανακαλύπτεις μέσα από τα δαιδαλώδη πλακόστρωτα σοκάκια, τα μικρά ξέφωτα με τις μπουκαμβίλιες, τα παραδοσιακά στοιχεία, τα λευκά σπίτια που αστραποβολούν κάτω από τον ήλιο και το απέραντο γαλάζιο ολόγυρα. Η Πάρος περιτριγυρίζεται από πολλές πανέμορφες παραλίες που μπορείς να τις διαλέξεις ανάλογα με τον τύπο σου. Αν είσαι τύπος beach bar έως εξαντλήσεως, θα πας κατευθείαν στο Punta Beach στην ανατολική πλευρά του νησιού ή στο πρώτο κομμάτι της Σάντα Μαρία, κοντά στη Νάουσα. Αν ζητάς κάτι οργανωμένο, αλλά σχετικά ήρεμο και σε εξαιρετικό περιβάλλον, θα φτάσεις στις διάσημες Κολυμπήθρες ή στον Αϊ-Γιάννη και στο Μοναστήρι, αλλά και στον Μώλο με τη χρυσή άμμο και τα αρμυρίκια. Αν θες να κολυμπήσεις απαλλαγμένος από οτιδήποτε εμποδίζει την επαφή του σώματος με το νερό και τον ήλιο, πας κατευθείαν Λάγγερη. Η Χρυσή Ακτή, ως η μεγαλύτερη του νησιού με μήκος 1,5 χλμ. και πλάτος που δεν σε περιορίζει, είναι πολυσυλλεκτική. Έχει χώρο για κοσμικούς αλλά και για σερφίστες. Οι οπαδοί του kite surf διαλέγουν την Πούντα, στο θαλάσσιο στενό απέναντι από την Αντίπαρο. Στη δυτική πλευρά θα κολυμπήσεις στις οργανωμένες παραλίες Παρασπόρο, Αγία Ειρήνη, Φάραγγα, Βουτάκου και Λολαντώνη. H βασίλισσα του night life στην Πάρο είναι αναμφισβήτητα η Νάουσα, με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και την αυθεντικότητά της. Το λιμανάκι της με το ενετικό κάστρο είναι μαγευτικό. Το σκηνικό συμπληρώνουν τα καΐκια, οι μικρές εκκλησιές και τα χρώματα του ουρανού και της θάλασσας που αλλάζουν κάθε στιγμή μέσα στην ημέρα. Εκεί θα πας να φας στα καλυτέρα εστιατόρια του νησιού, να πιεις μέχρι πρωίας, να χαζέψεις επωνύμους και να θαυμάσεις τα καλύτερα κορμιά, γυναι-
κεία και ανδρικά, που κυκλοφορούν στο νησί. Μπαράκια και εστιατόρια για κάθε γούστο. Περιδιαβαίνοντας στα στενά, θα ανακαλύψεις στυλάτα μαγαζιά, ζαχαροπλαστεία, αλλά και μαγαζιά με παραδοσιακά προϊόντα του νησιού. Η Παροικιά, το λιμάνι και διοικητικό κέντρο της Πάρου, γοητεύει με τα όμορφα αρχοντικά της και τους καταπράσινους κήπους, όπου μοσχοβολούν οι λεμονιές και τα γιασεμιά. Εκεί θα σεργιανήσεις στην εμπορική αγορά ανάμεσα σε παραδοσιακά αλλά και μοντέρνα καταστήματα, στον δρόμο της παραλίας αλλά και στο ενετικό κάστρο που χτίστηκε γύρω στο 1260 με αρχαία υλικά και αρχιτεκτονικά μέρη από τον Ναό της θεάς Αθηνάς, προστάτιδας της αρχαίας πόλης της Πάρου. Θα βρεις ταβερνάκια, μπαράκια, καφέ και κομψά εστιατόρια. Από την παραλία θα απολαύσεις τον ήλιο που δύει πίσω από τον Άγιο Φωκά – το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα. Τα «ορεινά» χωριά του νησιού –Λεύκες, Πρόδρομος, Μάρμαρα, Μάρπησσα, Κώστος–σου δίνουν μια διαφορετική εικόνα από αυτήν που ξέρουμε. Τόλμησε να κάνεις μια βόλτα με τα πόδια σε καθένα από αυτά ή και σε όλα, αν αντέχεις λίγο περισσότερο περπάτημα. Στις Λεύκες μπορείς να ακολουθήσεις τον βυζαντινό δρόμο. Εκεί η τουριστική προσέγγιση είναι περιορισμένη και αρκετά διακριτική. Τα κτίσματα κατοικούνται, η εικόνα της καθημερινότητας παραμένει ίδια εδώ και πολλές δεκαετίες. Θα βρεις παραδοσιακά καφενεία και ταβέρνες που θα σε κάνουν να νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε άλλη εποχή. Δώδεκα σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι αξίζουν την προσοχή σου στην Παροικιά. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου θα πάρεις γεύση από μια πλούσια και ανεπτυγμένη πόλη λόγω του μαρμάρου, με καίρια θέση στο κέντρο του Αιγαίου. Στην Παλιά Αγορά θα θαυμάσεις τα νεοκλασικά κτίρια των πλούσιων ναυτικών οικογενειών. Η φημισμένη εκκλησία Εκατονταπυλιανή, χτισμένη από 3.500 αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη, αξίζει επίσης μια επίσκεψη. Την παράδοση της αρτοποιητικής τέχνης στο νησί υπενθυμίζουν οι ανεμόμυλοι, έργα μοναδικής τεχνολογικής και αρχιτεκτονικής κατασκευής. Στην Πάρο θα δοκιμάσεις μια πλούσια γκάμα τοπικών άρτων και αρτοσκευασμάτων – παξιμάδια, κουλούρια, ξεροτήγανα
και όλων των ειδών τις πίτες: τυρόπιτες, μυζηθρόπιτες, κολοκυθόπιτες, κολόπια –μικρές πίτες γεμισμένες με χόρτα–, μαραθοπιτάκια. Η παραδοσιακή κουζίνα του νησιού είναι απλή, βασισμένη σε φρέσκες πρώτες ύλες. Οι πιο διάσημοι μεζέδες είναι η «γούνα», κολιός που στεγνώνει στον ήλιο και ψήνεται στα κάρβουνα, αλλά και το λιαστό χταπόδι στα κάρβουνα που θα συνοδεύσεις με δροσερή σούμα, το τοπικό τσίπουρο. Θα γευτείς το «σαλατούρι», σαλάχι σαλάτα, εξαιρετική ρεβιθάδα, αμπελοφάσουλα σαλάτα με σκορδαλιά, ντοματοσαλάτα με ξινομυζήθρα και κάππαρη Πάρου, καραβόλους (σαλιγκάρια) φρικασέ, καλαμάρια γεμιστά με ρύζι και βότανα. Όσο για την οινική συνοδεία, θα πιεις κρασί από τους φημισμένους αμπελώνες της Πάρου με τις περίφημες ποικιλίες ερυθρή Μανδηλαριά και λευκή Μονεμβασιά. Επίσης, καλλιεργούνται οι ποικιλίες Αηδάνι, Μαυροτράγανο, Ασύρτικο, Μαλαγουζιά. Στην ύπαιθρο του νησιού θα παρατηρήσεις τις ξερολιθιές και τα αμπέλια να απλώνονται στοιχισμένα. Διάσπαρτα φιγουράρουν τα πετρόχτιστα υπαίθρια πατητήρια. Το νησί είναι γνωστό από την αρχαιότητα για την οινική παραγωγή του. Οι οινόφιλοι θα επισκεφθούν το παραδοσιακό οινοποιείο του Μανώλη Μωραΐτη στη Νάουσα αλλά και τα νεότερα του Γιώργου Μωραΐτη και του Μάκη Κωστίκα. Για φαγητό στη Νάουσα θα πας στα Mario, Barbarossa, Τσαχπίνη, Mediterraneo, Σταθερός, Σιγή Ιχθύος, Μαντζουράνα, Γιεμενί, Κάππαρη, στο ζαχαροπλαστείο «Χαμηλοθώρης», στο «Καφενείο “H παλιά αγορά”», στον Ραγκούση. Για ποτό στα Somaripa Consolato, Fotis, Agosta, Come Back. Στον Αμπελά θα βρεις την ψαροταβέρνα Θαλάμι και στην Ξιφάρα το Siparos. Στην Παροικιά αναζήτησε τον Φούρνο του Ραγκούση, το Magaya, το Απόλλων, το Aegean Deli, το Ballo Cafe. Στο Πίσω Λιβάδι ο Χάλαρης έχει τον πρώτο λόγο, στον Δρυό το Green Project και στην Αλυκή η Θάλασσά μου. Στην Πούντα η Θέα παραμένει για χρόνια εγγύηση για καλή κουζίνα και μία από τις πλουσιότερες κάβες κρασιών των Κυκλάδων και όχι μόνο. Στις Λεύκες θα βρεις το παραδοσιακό Κλαρίνο και το νεωτερικό Ράμνος Καφέ, στη Μάρπησσα το BuonVento και τη Χαρούλα. Στο Πρόδρομο «βασίλισσα» της κουζίνας είναι η Μαρία με το Καλλιτεχνικό Καφενείο.
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
25
Έντεκα πράγματα που αγαπώ στη Σιθωνία Χαλκιδικής
ΣΙΘΩΝΙΑ
από τον αρη δημοκιδη Μεταμόρφωση. Είναι το χωριό στο οποίο ο παππούς και η γιαγιά μου είχαν χτίσει ένα εξοχικό και εκεί παραθέριζα κάθε χρονιά της παιδικής μου ηλικίας. Δεν ξέρω αν είναι κάτι ιδιαίτερο και αν αξίζει να την προτείνω στον πολύ κόσμο, όμως στα μάτια μου είναι ένα όμορφο χωριουδάκι, τυπικό της Σιθωνίας, με ωραία πλατεία και την ταβέρνα του Βασίλη, που ποτέ δεν με απογοητεύει. Τρανή Αμμούδα. Τεράστια παραλία (σε μήκος) που ό,τι ώρα και να πας θα έχει πολύ άδειο χώρο, πράγμα καλό για όσους δεν ψάχνουν απαραίτητα τις ερημικές παραλίες, αλλά δεν θέλουν να είναι και στριμωγμένοι πλάι σε χιλιάδες οικογένειες. Όρμος της Παναγίας. Εκεί είχαν τα εξοχικά τους πολλοί κάτοικοι του Άγιου Νικόλα και πήγαιναν για να ψαρέψουν και να κολυμπήσουν. Τα ταβερνάκια πάνω στο κύμα έχουν πολύ ωραία θαλασσινά, ειδικά ο Αρίστος. Η Άνω Νικήτη. Ένα μέρος που δεν το αγγίζει η ανεξέλεγκτη δόμηση και η κακογουστιά. Όλα τα σπίτια είναι παραδοσιακά και πανέμορφα και με μια βόλτα στα στενά της φτιάχνει
26 lifo – summer lifo
πάντα η διάθεσή μου. ( Έχουν γίνει και ωραία μπαράκια και καφέ εκεί.) Η Κάτω Νικήτη. Ο μεγάλος κάθετος δρόμος που οδηγεί στη θάλασσα είναι ωραίος για βόλτα (και για στάση στο γευστικό Pizza Pizza) και οδηγεί σε μια μεγάλη παραλιακή οδό που τις ώρες αιχμής είναι μόνο για τους πεζούς. Βρίσκω την περιοχή πολύ ρομαντική και τα εστιατόρια (κυρίως το Ακρογιάλι αλλά και τον κλασικό Αρσανά) απολαυστικά. Λαγονήσι. Μια παραλία κοντά στον Όρμο της Παναγίας που έχει θέα ένα ακατοίκητο νησάκι. Η θάλασσα είναι απ’ αυτές που έχουν βγάλει τη φράση «σαν τη Χαλκιδική δεν έχει» – γαλαζοπράσινα ζεστά νερά, ψιλή άμμος, καταπληκτική ομορφιά. Δυστυχώς, η παραλία (που είναι πολύ δημοφιλής) άλλαξε μορφή τα τελευταία χρόνια. Πάρα πολλά δέντρα κόπηκαν και η φύση ισοπεδώθηκε για να γίνει ένα beach bar που πιάνει υπερβολικά μεγάλο κομμάτι της και δυσκολεύει την πρόσβαση σ’ αυτήν, οπότε μια λύση είναι να μείνει κάποιος στα περίφημα ενοικιαζόμενα Lagonisi Beach Apartments Kalamaras και να απολαύσει στο φουλ
την παραλία και όλη την περιοχή. Παρθενώνας. Το ομορφότερο χωριό της Σιθωνίας ήταν εγκαταλελειμμένο όταν ήμουν μικρός και έχω ανατριχιαστικές αναμνήσεις απ’ τις βόλτες στο χωριό-φάντασμα. Κάποτε όμως ξανακατοικήθηκε και αναπτύχθηκε με σεβασμό στην ιστορία του. Είναι ψηλά και είναι φανταστικό για βόλτα και καφέ: η πανοραμική θέα τεράστιου και πανέμορφου κομματιού της Σιθωνίας και της θάλασσάς της είναι κάτι που σίγουρα αξίζει να δει κάποιος. Οβελίξ. Κοντά στη Βουρβουρού είναι η πιτσαρία με τις γιγάντιες πίτσες (χρειάζονται δύο ταψιά για να σου φέρουν στο τραπέζι τη μεγάλη) και όποιος τρώει πολύ και χωρίς ενοχές θα βρει τη χαρά του εκεί πέρα. Καβουρότρυπες. Πρωτότυπη παραλία, μεταξύ του Αρμενιστή και του Πλατανιτσίου, δύο παραλιών-κάμπινγκ που επίσης αγαπώ πολύ. Το κλισέ που λέγαμε («σαν τη Χαλκιδική δεν έχει») προφανώς και δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αλλού τέτοιες παραλίες. Υπάρχουν, και ενίοτε και ακόμα καλύτερες. Όμως συνήθως είναι μεμονωμένες. Ένα νησί, ας πούμε, έχει συνήθως 4-5 καλές το πολύ. Στη
Σιθωνία θα βρεις 4-5 καλές εντός μερικών χιλιομέτρων, στα επόμενα θα βρεις άλλες τόσες, και πάει λέγοντας. Οι άπειρες επιλογές και η ποιότητά τους είναι τελικά τα στοιχεία που κάνουν τη Σιθωνία ξεχωριστή. Danai Beach Resort. Πηγαίναμε όταν ήμουν μικρός και τότε δεν ήταν το εντυπωσιακό, βραβευμένο resort που έγινε με τα χρόνια, αλλά το πιο ταπεινό Danai House. Όμως είχε την πισίνα που έχω αγαπήσει περισσότερο στη ζωή μου και κάτι μπιφτέκια που ακόμα θυμάμαι, ενώ έχουν περάσει 30 χρόνια. Σήμερα είναι γνωστό, εκτός των άλλων, επειδή έχει ένα από τα καλύτερα εστιατόρια της Ελλάδας, το Squirrel. Σινέ Κάτια, στη Νικήτη. Από τα λίγα θερινά σινεμά που υπάρχουν πια στο δεύτερο πόδι (να φανταστείτε, όταν μεγάλωνα, η μικροσκοπική Μεταμόρφωση είχε δύο θερινά, τώρα, φυσικά, κανένα). Σε ωραίο μέρος, με μεγάλη ποικιλία από ταινίες μέσα στην εβδομάδα, κάθε χρόνο το τιμώ πολλές φορές, ενίοτε κουβαλώντας μαζί μου ανίψια στις ταινίες κινουμένων σχεδίων. Για μένα δεν είναι καλοκαίρι αν δεν πάω θερινό σινεμά στη Χαλκιδική...
Ένας γαστρονομικός παράδεισος από τη γεωργια παπασταμου
ΜΗΛΟΣ
ο πέμπτο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων έχει σχήμα πετάλου και μοιάζει με θεματικό πάρκο όσον αφορά τις φημισμένες παραλίες του, καθεμία πολύ διαφορετική από τις υπόλοιπες. Αφού ξαπλώσεις στα λευκά βράχια στο Σαρακήνικο και αποφασίσεις αν θυμίζουν σεληνιακό τοπίο ή γιγάντιες μαρέγκες δίπλα στα τιρκουάζ νερά, κατέβεις το απότομο μονοπάτι, κρατώντας το σκοινί, για να φτάσεις σε ένα ελληνικό δείγμα τροπικής παραλίας στο Τσιγκράδο, κάνεις βουτιά από το καράβι στο Κλέφτικο και δεις το ηλιοβασίλεμα με το κόκκινο του ήλιου να κάνει πιο κόκκινο τον ηφαιστειογενή γκρεμό που κυκλώνει τη Φυριπλάκα, σίγουρα θα νομίζεις ότι είχες την τύχη να γυρίσεις πάνω από ένα νησί. Για πιο εύκολες μέρες, η Παπικινού και Χιβαδολίμνη, που ήταν κάποτε γεμάτη αχηβάδες και τώρα αποτελεί τον μεγαλύτερο φυσικό υγρότοπο των Κυκλάδων και σημαντική στάση για σπάνια μεταναστευτικά πουλιά, είναι οι σχετικά οργανωμένες και βολικές επιλογές, ενώ για εξερευνήσεις ενδείκνυνται οι ερημικές Τριάδες, οι Θειάφες στα ατμοσφαιρικά, εγκαταλελειμμένα θειωρυχεία, οι Καλόγριες και ο ξεχωριστός Παπαφράγκας, μια ελάχιστη, στενή παραλία με πανύψηλα βράχια να υψώνονται δεξιά και αριστερά. Για λίγη κουλτούρα ανάμεσα στα μπάνια: Στο αρχαιολογικό μουσείο της Πλάκας βρίσκεται –τι ειρωνεία!– ένα ακριβές αντίγραφο του αγάλματος της Αφροδίτης, φτιαγμένο στα εργαστήρια του Λούβρου και σταλμένο ως δώρο από το μουσείο. Το νησί έχει επίσης κατακόμβες, ένα δαιδαλώδες σύστημα με συνολικό μήκος 185 μέτρα, αλλά και το υπέροχο σωζόμενο αρχαίο θέατρο μεταξύ των οικισμών Τρυπητή και Κλήμα με φανταστική θέα στη θάλασσα. Το άλλο δυνατό χαρτί της Μήλου είναι το φαγητό. Στο εστιατόριο «Γιαλός», στα Πολλώνια, αλλά και στο Αρμενάκι, στην ίδια περιοχή, θα πας για γυαλιστερές. Στην ταβέρνα του Κυρ-Μανώλη, μέχρι πρόσφατα, όταν δεν είχε καν τσιμέντο κάτω, πήγαινες μόνο με τη βάρκα. Ακόμα και τώρα, όταν τρως, κάθε φορά που θα περνάει το καράβι, θα βρέχονται τα πόδια σου. Το Σιρόκο σερβίρει αρνάκι που έχει μαγειρευτεί στην άμμο και το βαφτίζει «ηφαιστειακό». Μέσα σε έναν λάκκο στην παραλία, εκεί όπου περνάει ακόμα μία από τις ηφαιστειακές φλέβες του νησιού, αναπτύσσοντας υψηλή θερμοκρασία, το κρέας σιγοψήνεται με τις ώρες μέχρι να γίνει απίστευτα τρυφερό. Τηγανητή συκωταριά με κρεμμύδια και αυγά, έναν μερακλίδικο μεζέ που συνήθιζαν να τρώνε για κολατσιό οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι του νησιού, αλλά και σκορδολάζανα μαγειρεύει τέλεια το εστιατόριο «Ω! Χαμός», ενώ ανάμεσα στα πιάτα που πρέπει σίγουρα να δοκιμάσεις στη Μήλο είναι και τα σπιτικά μακαρόνια με παστό μπακαλιάρο, όπως επίσης και η μυζηθρόπιτα (με μυζήθρα από τα τυροκομεία του νησιού). Για επιδόρπιο, πάρε ψωμωμένη καρπουζόπιτα από τους φούρνους των χωριών ή γλυκό κουφέτο, το trademark γλυκό του κουταλιού που φτιάχνεται από λευκή κολοκύθα και αμύγδαλα και σερβίρεται παραδοσιακά στους γάμους και παρηγορητικά στα αθηναϊκά μπαλκόνια, μετά τον γυρισμό, με παγωτό γιαούρτι.
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
27
28 lifo – summer lifo
Η μαγεία του να ξυπνάς δίπλα στη θάλασσα από τον γιαννη παπαϊωαννου αλαιότερα, όταν άκουγα τη λέξη «Ελαφόνησος», το μυαλό μου φανταζόταν ένα νησί γεμάτο ελάφια. Δεν έμοιαζαν με τα ελάφια που ζουν στα πυκνά δάση. Έμοιαζαν περισσότερο με αγριοκάτσικα, με σκληρή τρίχα και τραχύ δέρμα, μικρά κέρατα και άγριο βλέμμα. Δεν βοσκούσαν ανέμελα, έτρεχαν όμως ελεύθερα σε απαλούς αμμόλοφους. Την πρώτη φορά που έφτασα σε αυτό το μικρό νησί, πριν από πάρα πολλά χρόνια, μπορούσες όντως να πετύχεις αυτά τα αγριοκάτσικα στους αμμόλοφους του Σαρακήνικου, να τριγυρνούν χωρίς αφεντικά ανάμεσα και στις πιο πυκνοκατοικημένες «καβάντζες» των ελεύθερων κατασκηνωτών. Αλλά όσο τα χρόνια περνούσαν κι ενώ τα καλοκαίρια συνέχιζαν να μας φέρνουν πάντα πίσω στο νησί, τα άγρια ζώα χάθηκαν, ο δρόμος από τον οικισμό προς τις παραλίες στρώθηκε με άσφαλτο και οι αμμόλοφοι ερήμωσαν από τις αυτοσχέδιες φωτιές των campers. Βέβαια, όσο κι αν το «ελεύθερο» πνεύμα της κατασκήνωσης στο λιλιπούτειο αυτό νησί της Λακωνίας εξαντλήθηκε τα τελευταία χρόνια, τα αξιοθέατα και οι ομορφιές της Ελαφονήσου δεν χάθηκαν. Βρίσκονται εκεί για παλιούς και νέους επισκέπτες, περαστικούς νομάδες ή ευτυχισμένους νιόπαντρους που γιορτάζουν μια νέα αρχή πάνω στη χρυσή άμμο. Είναι μικρές
και μεγάλες εικόνες, που αν και μπορούν να τοποθετηθούν σε έναν μικρό χάρτη, δημιουργούν ένα ονειρικό γεωγραφικό κολάζ από ετερόκλητες λεπτομέρειες. Γι’ αυτό, αν έχεις επισκεφτεί το νησί μία φορά, την επόμενη που θα βρεθείς εκεί, με έναν μαγικό τρόπο, το κολάζ αυτό αλλάζει και οι λιγοστές γνωστές τοποθεσίες του αλλοιώνονται, σαν να αποκτούν νέο νόημα και σημασία. Η θάλασσα είναι πάντα δίπλα σου. Ακόμη κι αν ζεις μέσα στην πόλη του νησιού. Την ακούς όπου κι αν είσαι. Τέσσερα μόλις χιλιόμετρα μακριά από τη βαβούρα της πολυκοσμίας, στη νότια πλευρά του νησιού, χωρισμένες από το ακρωτήρι Έλενα, απλώνονται δύο από τις ομορφότερες δίδυμες παραλίες της Μεσογείου, ο Σίμος και το Σαρακήνικο, που οι ντόπιοι αποκαλούν «Τσερατσίνικο». Χρυσές και απέραντες, χρωματισμένες από τιρκουάζ νερά και λουσμένες από πορφυρά ηλιοβασιλέματα. Το όλο σκηνικό και η αίσθηση μεταφράζονται σε μια μοναδική εμπειρία που πρέπει να τη ζήσεις για να καταλάβεις ακριβώς τι εννοώ. Η απόσταση από τον οικισμό ως τις παραλίες είναι μικρή, η πρόσβαση γίνεται πλέον εύκολα με αυτοκίνητο και ο κανόνας λέει ότι όσο πιο νωρίς ξεκινήσεις, τόσο πιο κοντά στην παραλία θα βρεις να παρκάρεις. Βέβαια, η καλύτερη εναλλακτική λύση για να αποφύγεις την οδήγηση και τους ενοχλητικούς ποζερά-
δες με τα SUV είναι να πάρεις το καΐκι από τη Σκάλα, το μικρό, παλιό λιμάνι του νησιού. Θα σε αφήσει στα βράχια του Σίμου και θα σε γυρίσει πίσω αργά το απόγευμα. Η Ελαφόνησος δεν έχει έντονη νυχτερινή ζωή. Άλλωστε κανένας απ’ όσους πηγαίνουν εκεί δεν ψάχνει κάτι τέτοιο. Η πόλη μοιάζει με μωσαϊκό από παραδοσιακά σπιτάκια με λευκές αυλές γεμάτες ζωηρά, πολύχρωμα λουλούδια. Στο τέλος κάθε μέρας οι παρέες μαζεύονται στις ταβέρνες της μικρής πόλης και η πιο καλή συμβουλή στο νησί λέει ότι οι πιο «απαιτητικές» παραγγελίες για φρέσκο ψάρι και ζουμερές αστακομακαρονάδες είναι καλό να δίνονται από το πρωί. Στην Ελαφόνησο τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τα ξενοδοχεία είναι μετρημένα. Το οργανωμένο camping στον Σίμο είναι η καλύτερη επιλογή εάν θέλεις να ζήσεις την πραγματική μαγεία αυτού του τόπου. Γιατί το μεγαλύτερο πλεονέκτημα αυτής της επιλογής είναι πως όσες μέρες βρίσκεσαι εκεί, έχεις τη δυνατότητα να ξυπνάς το πρωί και να βουτάς κατευθείαν στη θάλασσα. Και όταν έχεις πια χαλαρώσει και έχεις ζήσει λίγες μέρες μακριά από τον πολιτισμό και το χάος της μεγαλούπολης, ένα πρωινό, εκεί που πίνεις τον καφέ σου, μπορεί να πετύχεις κι ένα αγριοκάτσικο να σου κλείνει πονηρά το μάτι.
ΕΛΑΦOΝΗΣΟΣ
S u m m e r L i F O ' 1 8
Ένας επίγειος παράδεισος πολυτέλειας και απίθανης ομορφιάς
ΜΥΚΟΝΟΣ
από τον γιάννη πανταζόπουλο
Μύκονος προσφέρει τα πάντα. Είναι ένα κυκλαδίτικο κοσμοπολίτικο σύμπαν που καλύπτει όλα τα γούστα. Διαθέτει απίστευτη ενέργεια, λαμπερό φως και θαλασσινή αύρα. Πρόκειται για ένα ασύγκριτο τουριστικό μωσαϊκό διαφορετικών πραγμάτων και ετερόκλητων ανθρώπων. Απαράμιλλα άγρια τοπία αλλά και nonstop parties, γραφικές ομορφιές αλλά και celebrities απ’ όλο τον κόσμο σε διάσημα beach bars, πολυσύχναστες παραλίες αλλά και μοναχικό κολύμπι σε απόκρυφες ακτές. Ένα νησί με παγκόσμια ακτινοβολία που μαγεύει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Η Μύκονος δεν είναι μόνο τα άφθονα κλισέ που τη συνοδεύουν. Χρειάζεται να την εξερευνήσεις και να μη μείνεις μόνο σε όσα έχεις ακούσει γι’ αυτήν. Ο ήλιος, ο αέρας και η θάλασσα αποτελούν στον τόπο αυτόν ένα αδιαίρετο σύνολο. Και η Μύκονος διαθέτει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που την ανάγουν σ’ ένα ξεχωριστό και μοναδικό μέρος. Φυσικά, οι ντόπιοι ήταν και παραμένουν το «κλειδί» της επιτυχίας του νησιού: ανοιχτόμυαλοι, φιλόξενοι, εργατικοί και χαμογελαστοί. Κάποιοι μπορεί να πουν ότι η βιτρίνα του νησιού είναι πανάκριβη, πολυτελής και πέρα από κάθε φαντασία. Όμως στο «νησί των ανέμων» υπάρχουν τοποθεσίες που, αν έχεις τη διάθεση να τις ανακαλύψεις, σε αποζημιώνουν. Οι βόλτες ξεκινούν από τη Χώρα και τον γοητευτικό λαβύρινθο με τα ξακουστά Ματογιάννια. Η λευκή αρμονία τους, τα σοκάκια και η αρχιτεκτονική τους που σε προστατεύει από τα καλοκαιρινά μελτέμια και οι ατελείωτες ξέφρενες νύχτες δημιουργούν μια αυθεντική νησιωτική καλοκαιρινή ατμόσφαιρα. Ξέγνοιαστες ημέρες, ερωτικά βράδια, υψηλού επιπέδου γαστρονομία, μαγικά ηλιοβασιλέματα, γυμνοί λόφοι, ξερολιθιές, οι περίφημοι ανεμόμυλοι, η πανέμορφη Μικρή Βενετία με τα σπιτάκια χτισμένα κυριολεκτικά πάνω στο κύμα, το παλιό λιμάνι και ο «Πέτρος, ο Πελεκάνος» είναι μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά του νησιού. Στις εξορμήσεις σας μπορείτε να θαυμάσετε τα καλοδιατηρημένα ξωκλήσια, τα διάσπαρτα μικρά μνημεία, τα αρχαία πηγάδια, τον μυκηναϊκό θολωτό τάφο (14ος-13ος αι. π.Χ.) στη θέση «Βρύση» και την τεχνητή λίμνη. Επίσης, τα αρχιτεκτονικά στολίδια των δύο σημαντικών εκκλησιών της Μυκόνου, της Παραπορτιανής και της Τουρλιανής, τα προϊστορικά κτίσματα στον Πάνορμο και τον νεολιθικό οικισμό στη Φτελιά. Για τους ιδιαίτερα μυημένους υπάρχει το θε-
ρινό Ciné Manto, ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, η γκαλερί «Δυο Χωριά» στην πλατεία της Παναγιάς της Πανάχρας, το Αρχαιολογικό και Ναυτικό Μουσείο και για όσους θέλουν να αφιερώσουν χρόνο σε μια μικρή απόδραση, καθημερινά υπάρχουν καραβάκια που σε πηγαίνουν στον αρχαιολογικό χώρο της Δήλου. Ένα από τα δυνατά χαρτιά του νησιού είναι οι πολυάριθμες παραλίες. Πολύβουες, δημοφιλείς, ήσυχες, αμμουδερές, οργανωμένες, παρθένες και απόκοσμες. Από τις κοσμικές Ψαρού, Καλό Λιβάδι, Πλατύ Γιαλό, Ορνό, Ελιά, Αγία Άννα, Παράγκα, Πάνορμο, Paradise και Super Paradise έως τις ήσυχες Λια, Αγράρι, Φτελιά, Καλαφάτη και την Κάππαρη, που βρίσκεται δίπλα στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη, για να ταξιδέψεις στη Μύκονο της δεκαετίας του ’60 αλλά και για να θαυμάσεις το απόλυτο ηλιοβασίλεμα με θεά τη Δήλο. Επιπλέον, στις καλύτερες παραλίες συγκαταλέγεται εκείνη του Φωκού και της γειτονικής Μυρσίνης. Για να βρεθείς εκεί, ακολουθείς τις πινακίδες μετά την Άνω Μερά, περνάς την τεχνητή λίμνη που ελάχιστοι γνωρίζουν ότι υπάρχει στο νησί και συναντάς μετά από λίγη ώρα ένα τοπίο που θυμίζει αρκετά Άγρια Δύση. Άλογα, ιππείς, χωματόδρομοι: έτσι καταλαβαίνεις ότι έφτασες σε αυτές τις δύο μαγευτικές παραλίες φυσικού κάλλους, μακριά από ξαπλώστρες ή ομπρέλες. Βέβαια, κατά τη γνώμη μου, η ωραιότερη παραλία της Μυκόνου είναι ο Άγιος Σώστης. Στη βόρεια πλευρά του νησιού, αφήνεις το αυτοκίνητο ψηλά στον δρόμο και ξαφνικά προβάλλει μπροστά σου αυτή η μοναδικής ομορφιάς παραλία. Σε απόσταση επτά χιλιομέτρων από τη Χώρα, είσαι στην παραλία μόνο με την πετσέτα και το βιβλίο σου. Το φως του ήλιου, το βαθύ μπλε των νερών της θάλασσας, το καφέ της λάβας και η χρυσή απόχρωση της άμμου συμβάλλουν στον σχηματισμό ενός ανεξάντλητου φυσικού περιβάλλοντος. Μια όαση στην οποία ανακαλύπτεις την ηρεμία και την απομόνωση στο παγκόσμιο τουριστικό θέρετρο. Στην αρχή της ακτής υπάρχει ένα εκκλησάκι απ’ όπου μπορείτε να θαυμάσετε τη θέα στο απέραντο γαλάζιο και να δείτε τους λιγοστούς κατοίκους να κάθονται κάτω από τις περιποιημένες κληματαριές. Το μόνο σημείο για φαγητό είναι η ξακουστή ταβέρνα της Κικής, η οποία δουλεύει χωρίς ρεύμα –μόνο στα κάρβουνα– και δεν κάνει κρατήσεις ούτε για τους πιο διάσημους επισκέπτες του νησιού. Όσοι ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν κι άλλες εκπλήξεις της Μυκόνου, μπορούν να βρουν τον δρόμο προς τον Προφήτη Ηλία και να οδηγηθούν στην παραλία
Μερχιάς. Εκεί δεν υπάρχει τίποτε άλλο παρά μόνο εσείς, η θάλασσα και κάποια σπιτάκια ψαράδων λαξευμένα στον βράχο, κάτω από το γραφικό ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου. Όσον αφορά τη διασκέδαση και το φαγητό, οι επιλογές είναι αναρίθμητες και ανάλογες με το βαλάντιο του καθενός. Για κοκτέιλ και σφηνάκια δίπλα στο κύμα συνιστάται το Kalua στην Παράγκα και το Alemagou στη Φτελιά. Το Jackie’O, είτε στο κέντρο του νησιού είτε στο Super Paradise για drag queen show και διασκέδαση εκτός ορίων, το Cavo Paradiso με διάσημους DJs μετά τις 4 το πρωί για να δεις να ξημερώνει στο Αιγαίο, στα Ματογιάννια τα μπαρ Astra και Queen και στη Μικρή Βενετία το Scarpa και το Semeli, για να θυμηθείς τα φοιτητικά σου χρόνια. Επιπρόσθετα, το Solymar στο Καλό Λιβάδι, το Kuzina στον Ορνό, το Principote στον Πάνορμο και το SantΑnna στην Παράγκα. Στη Χώρα υπάρχει το εστιατόριο του Νίκου, το Interni, το Katrin’s, ο Κουρσάρος, το nice n easy, το Bakalo, το Pepper Souvlaki & more. Σταθερή αξία στην περιοχή του Ορνού αποτελεί και η ταβέρνα του Λευτέρη, όπου θα γευτείτε εξαιρετικής ποιότητας κρέατα. Στον γραφικό οικισμό της Άνω Μεράς υπάρχουν καλά στέκια που ξεχωρίζουν για τα τοπικά εδέσματα, όπως αυτό του Βαγγέλη και του Προέδρου, ενώ για κρέπες, βάφλες και παγωτά που δεν έχετε δοκιμάσει ξανά υπάρχει στη Χώρα το Trio Bambini. Όσον αφορά τη διαμονή, ενδεικτικά μπορείτε να επισκεφθείτε το Mykonos View και το Hotel Andronikos για πολυτελή διαμονή και εξαιρετική θέα στο κυκλαδίτικο νησί. Τέλος, για τους ρομαντικούς η Μύκονος διαθέτει ένα από το πιο ωραία σημεία της Ελλάδας και αναφέρομαι στον γνωστό φάρο του Αρμενιστή. Εκεί θα θαυμάσεις το γαλάζιο του Αιγαίου, θα απολαύσεις ένα από τα πιο αξέχαστα ηλιοβασιλέματα και σίγουρα θα νιώσεις τη μαγεία του ελληνικού καλοκαιριού και όσα το ακολουθούν. Η Μύκονος είναι ένα μεθυστικό νησί όπου πάντα θα θες να επιστρέφεις. Όπως κάποτε είχε γράψει σε άρθρο του ο συγγραφέας Μ. Καραγάτσης για το «νησί της θρυλικής γοητείας», με την «ατμόσφαιρα της απόλυτης ξεγνοιασιάς και της άφατης ευδαιμονίας», «καλοκαίρι χωρίς Μύκονο, είναι ένα χαμένο καλοκαίρι».
summer lifo – lifo
29
Δικαίως απέραντο γαλάζιο
ΑΜΟΡΓΟΣ
από τον χρήστο παρίδη
30 lifo – summer lifo
υτυχώς, παρόλο που αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς, τόσο για Έλληνες όσο και για ξένους, δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα. Παραμένει λιλιπούτεια, αμόλυντη και πανέμορφη! Από τότε που την επισκέφτηκα για πρώτη φορά απέκτησε και ασφαλτόδρομο, καθιστώντας πιο εύκολη τη διακίνηση από τη μια άκρη στην άλλη, δηλαδή από τη Χώρα ως την Αιγιάλη, το δεύτερο λιμάνι του νησιού, που έχει τη δική του ζωή. Η Αμοργός ήταν ανέκαθεν, από εκείνη την εποχή, χωρισμένη στα δύο, δηλαδή οι φανατικοί επισκέπτες της χωρίζονταν σε οπαδούς, τους Καταπολιανούς και τους Αιγιαλιανούς. Και δεν σήκωναν κουβέντα οι μεν και οι δε για το ποια από τις δύο πλευρές ήταν η καλύτερη. Για τον καθέναν ήταν εκείνη που του μιλούσε στην καρδιά του. Πάντως, τότε η Αιγιάλη είχε περισσότερο χίπικο χαρακτήρα, μεγαλύτερη ελευθεριότητα, ήταν χύμα. Για να φτάσεις στην Αμοργό, είτε πάρεις φέρι είτε sea jet, πάνω-κάτω θα πιάσει από επτά έως εννέα ώρες, καθώς πραγματοποιούνται αρκετές στάσεις σε διάφορα νησιά. Αν επιλέξεις την Αιγιάλη, είναι η πολυσύχναστη πλευρά της Αμοργού, με πολλά μπαρ, πολύ νεαρόκοσμο και μια μεγάλη αμμουδερή παραλία. Τα Κατάπολα είναι πιο ήσυχα, αλλά δεν διαθέτουν σπουδαία παραλία. Διασχίζοντας τον κεντρικό δρόμο των Καταπόλων προς την αντίθετη κατεύθυνση, στα δεξιά, στο κάθετο δρομάκι συναντάς το δημοτικό κάμπινγκ και στο τέλος του δρόμου βρίσκεται το Ξυλοκερατίδι. Εκεί είναι –εκείνο το πρώτο καλοκαίρι που πήγα, μόλις είχε ανοίξει– το πιο ατμοσφαιρικό μπαρ του νησιού, δίπλα στη θάλασσα, το Moon bar της Κατερίνας, που το πρωί λειτουργεί και σαν καφενείο. Στη μέση δεσπόζει ένα τεράστιο αρμυρίκι. Έχει πολύ ωραίο πρωινό, με φρεσκοζυμωμένο ψωμί και κέικ. Συχνά φιλοξενεί μπάντες και διοργανώνει τέλειες μουσικές βραδιές. Αν είσαι του περπατήματος –και η Αμοργός ενδείκνυται γι’ αυτό–, συνεχίζεις τον δρόμο μετά το μπαρ της Κατερίνας και σε ένα εικοσάλεπτο φτάνεις στο εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα. Εκεί απολαμβάνεις βουτιές από τα βράχια και ξάπλα στη σκιά ενός αρμυρικιού. Αν συνεχίσεις το περπάτημα, μπορείς να φτάσεις μέχρι το Μαλτέζι, οργανωμένη παραλία με ξαπλώστρες και καντίνα και μουσικές. Στην ίδια
παραλία μπορείς να φτάσεις και με καραβάκι που φεύγει από το λιμάνι των Καταπόλων, όπως και για τις Πλάκες, που βρίσκονται μέσα στον κόλπο και δεν είναι άλλο από επίπεδους βράχους, ιδανικούς για βουτιές. Το Μαλτέζι και η Καλοταρίτισσα είναι οι πιο οργανωμένες παραλίες της Αμοργού, όπου, ευτυχώς, δεν έχει ευδοκιμήσει η μόδα των beach bars και της ξαπλώστρας. Τώρα, όσον αφορά το καλό φαγητό, στο Ξυλοκερατίδι έχει το Δυοσμαρίνι και τον Νίνο για ψάρι, ενώ στο λιμάνι πολύ συμπαθητικά μαγαζιά είναι το καφενείο του Πρέκα, ο Μίνος με τα μαγειρευτά του και το Μουράγιο για ψάρι. Ωραίο πρωινό έχει το Καμάρι, ακριβώς μπροστά απ’ όπου αράζουν τα καραβάκια και όπου μέχρι πρότινος άραζε ο Σκοπελίτης που ταξίδευε καθημερινά ως τα Κουφονήσια. Η Χώρα, η οποία παραμένει, αν όχι η ωραιότερη, από τις ωραιότερες των Κυκλάδων, βρίσκεται ψηλά πάνω από τα Κατάπολα και η διαδρομή μέχρι εκεί με αυτοκίνητο είναι γύρω στα 10 λεπτά. Στη μικρή πλατεΐτσα, εκεί όπου κάνουν στάση τα λεωφορεία, υπάρχει το γραφικό καφενείο του Πάρβα και λίγο παραπέρα το Μπαγιόκο για καφέ αλλά και για φαγητό και ποτό. Το καλύτερο πρωινό, όμως, με τις πιο νόστιμες ομελέτες το έχει το Jazzmin, που διαθέτει και υπέροχη θέα. Επίσης, ωραία μουσική, αλλά χρειάζεται να έχεις υπομονή, όπως άλλωστε σε πολλά μαγαζιά στην Αμοργό, καθώς λειτουργεί με τους δικούς της ρυθμούς. Αλλά, για να είμαι δίκαιος, τι να κάνουν όταν όλα τα τραπέζια μέσα, έξω και πάνω είναι μονίμως γεμάτα; Το βράδυ λειτουργεί σαν μπαρ και οργανώνει εξαιρετικές live μουσικές βραδιές. Στη διαδρομή, κάνε μια στάση στο λιλιπούτειο εργαστήριο/κοσμηματοπωλείο της Μυρτώς που φτιάχνει μικρά αριστουργήματα από ασήμι και χρυσό. Στο δρομάκι για τη λόζα (την πλατεία της Χώρας) βρίσκονται στη σειρά διάφορα εστιατόρια, ενώ για βραδινή εξόρμηση ενδείκνυνται η Botiglia και ο Ήλιος. Καλά εστιατόρια θεωρούνται το Τσαγκαράδικο και ο Φωτοδότης, που από φέτος τον έχουν αναλάβει η Αναστασία και η Αγγελική, Θεσσαλονικιές και μόνιμες κάτοικοι του νησιού εδώ και χρόνια. Στη λόζα κάθε χρόνο τον Αύγουστο γίνεται η γιορτή του παστελιού. Για θεαματικό μπάνιο, αν πάρεις τον δρόμο για τη Βρούτση, αργά ή γρήγορα θα πέσεις στην εξαιρετική, μικρή παραλία της Αγίας Άννας. Θα πας είτε πολύ νωρίς το πρωί είτε πολύ αργά μετά το μεσημέρι για να βρεις να ξαπλώσεις πάνω σε βράχια ή στα βότσαλα. Είναι ίσως η πιο διάσημη «παραλία» του νησιού –εκεί άλλωστε
έγιναν πολλά από τα γυρίσματα του Απέραντου Γαλάζιου– και ιδανική για βουτιές από τα βράχια. Εκεί βρίσκεται και το συγκλονιστικό Μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισσας, γαντζωμένο σαν αετοφωλιά στους απόκρημνους βράχους. Θα ανέβεις πολλά σκαλιά για να φτάσεις, αλλά αξίζει τον κόπο. Πιο κάτω, μετά την Αγία Άννα, υπάρχει η παραλία του Μούρου με τις σπηλιές. Στην κορυφή έχει μια πολύ συμπαθητική ταβέρνα. Κατεβαίνεις τα σκαλιά και φτάνεις στα υπέροχα μπλε νερά. Καλή ιδέα είναι να έχεις μαζί σου φρούτα και άφθονο νερό, γιατί το ανέβασμα με τη λάβρα είναι πολύ κουραστικό. Μετά τις βουτιές, φαγητό στου Γεωργαλίνη με την πολύ όμορφη αυλή και τα παραδοσιακά φαγητά. Ολόκληρο το καλοκαίρι η οικογένεια Γεωργαλίνη τρέχει μέσα-έξω στην κουζίνα, στις παραγγελίες και στο σερβίρισμα, προσφέροντας την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση. Αν συνεχίσεις τη διαδρομή, θα φθάσεις στο κολπάκι της Καλοταρίτισσας με τις ξαπλώστρες της, τις ψάθινες ομπρέλες, τη χύμα ωραία ατμόσφαιρα. Έχει και μια καντίνα με φοβερές τυρόπιτες, μπίρες, σαλάτες. Στην αποβάθρα της δυο καραβάκια κάνουν καθημερινά ανά μία ώρα τη διαδρομή μέχρι το πανέμορφο ερημονήσι της Γραμβούσας με τις δύο παραλίες, μια μεγάλη και μια μικρότερη στην πίσω μεριά. Σκιά δεν υπάρχει, οπότε είναι καλή ιδέα να έχεις μαζί σου ομπρέλα. Στην Κάτω Μεριά ωραία παραλία είναι και τα Παραδείσια, αλλά μαζεύουν ντόπιο πληθυσμό και αν φτάσεις αργά το μεσημέρι, δεν θα βρεις ούτε μια γωνίτσα ελεύθερη. Άλλες παραλίες που θα βρεις με κατεύθυνση την Αιγιάλη είναι ο Άγιος Παύλος και η Νικουριά. Μικρό ξερονήσι, ακριβώς απέναντι από την ακτή του Αγίου Παύλου, όπου φτάνεις με καραβάκι. Στη μεριά της Αιγιάλης υπάρχουν και τα τρία ορεινά χωριά: ο Ποταμός με ωραιότατα μονοπάτια και υπέροχη θέα, τα Θολάρια για κεφτεδάκια και βλίτα στην Καλή Καρδιά και ποτό στο Σελάδι και η Λαγκάδα, όπου κάθε χρόνο στις 14 Αυγούστου στήνεται μεγάλο πανηγύρι για τον εορτασμό της Παναγίας. Εκείνη τη μέρα, αργά το απόγευμα, ακολούθησε τον δρόμο και τον ήχο των βημάτων του κόσμου που κατευθύνονται προς την Παναγιά την Επανοχωριανή για ν’ ανάψουν ένα κερί και να κεραστούν ρεβιθάδα και ρακή. Εστιατόρια καλά στην Αιγιάλη είναι ο Αμοργιαλός και το ΤρανζιστοΡάκι. Μετά την Αιγιάλη, ένας στενός κατηφορικός δρόμος οδηγεί στην υπέροχη παραλία της Λεβροσού, όπου τα αρμυρίκια προσφέρουν άφθονη σκιά, ενώ στην κορυφή υπάρχει μια ταβέρνα με σπουδαία θέα και καλό φαγητό.
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
31
ΚΟΥΦΟΝΗΣΙΑ 32 lifo – summer lifo
Κουφονήσια και ξερό ψωμί από τον θοδωρή κουτσογιαννόπουλο α πάντα είναι θέμα φάσης, ειδικά οι διακοπές. Όταν πρωτοπήγα στα Κουφονήσια, παρότι ήμουν μετά βίας 20 χρονών, ήθελα να ανακαλύψω, όχι να γλεντήσω. Το ταξίδι στις Μικρές Κυκλάδες ήταν εξουθενωτικό: άπειρες ώρες με την κάπνα του φουγάρου στο κατάστρωμα, ατελείωτες στάσεις, κόσμος, τα γνωστά. Αλλά η άφιξη λίγο μετά το χάραμα στο Αιγαίο, μια χρωματική συμφωνία σε παραλλαγές του γαλάζιου, σε ένα νησί ανέγγιχτο, unhip, καθαρό και απροσποίητο, όπως ήταν κάποτε τα Κουφονήσια, στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Όχι μόνο δεν υπήρχαν ξενοδοχεία, ενοικιάσεις ποδηλάτων, θαλάσσια σπορ, ταβέρνες και μπαρ, αλλά το νησί, το άνω, γιατί το κάτω είναι σχεδόν ακατοίκητο, δεν είχε ηλεκτρικό. Ούτε καν λιμάνι! Στα ’80s! Με λάντζες πιάσαμε τον μόλο, ενώ τα παιδάκια των ντόπιων είχαν βουτήξει,
γιατί οι ζέστες είχαν ήδη σφίξει στα μέσα του Ιουλίου. Βρήκαμε δωμάτια με τιμές σε δραχμές αντίστοιχες των ευρώ που έχω μάθει πως πληρώνουν πλέον όσοι το επισκέπτονται. Το φως, από γεννήτρια. Ταβέρνα, μία, στο χωριουδάκι (βασικά, με μπιφτέκια και πατάτες). Και άλλη μία στον Φοίνικα. Ποτό δεν έψαξα, δεν μου έλειπε κιόλας. Παραλίες; Παντού. Τέτοιο νερό δεν είχα ξαναδεί, τόσο λαχταριστό, με φόντο έναν τόπο με κυκλαδίτικο άγγιγμα βεβαίως, αλλά χωρίς τη μανιέρα άλλων μαρκέ νησιών. Ήταν η πρώτη φορά που μέναμε με παρέα ώρες στην παραλία, από το πρωί ως το βράδυ, σπάζοντας την οκογενειακή παράδοση της επιστροφής στο σπίτι μετά το μεσημέρι. Τα Κουφονήσια δεν τα είχαν πάρει ακόμα χαμπάρι τα πλήθη, τα εναλλακτικά ή τα πιο υποψιασμένα, που έκτοτε τα χρησιμοποιούν ως παρενθετικό άλλοθι/πέρασμα στις πιο «κα-
νονικές» διακοπές τους. Και ήταν η μοναδική φορά που δεν είχα απολύτως τίποτα να κάνω, αλλά αισθανόμουν πως δεν μου έλειπε τίποτε. Όλο το νησί το γυρνούσες σε μισή μέρα. Ανάλογα με τον αέρα, έκανες μπάνιο από τη μία ή την άλλη πλευρά. Στην άμμο ή παρκαρισμένος σε ένα βραχάκι, σε μία από τις πολλές φυσικές πισίνες που σχηματίζονται από τα πετρώματα. Αγαπημένη μου, η παραλία της Ιταλίδας, όταν η Ιταλίδα ζούσε εκεί, σε ένα ζηλευτό σπίτι, καλούσε καλοντυμένους guests και από σεμνοτυφία ή εμμονή στο dress code της γειτονιάς της μας κυνηγούσε να βάλουμε κάτι πάνω μας, όταν το μαγιό ήταν προαιρετικό, έως περιττό. Όσο για την αναχώρηση; Φλου! Όπως μου είχε πει και μια θαμώνας, όταν φυσάει, πλοίο δεν πιάνει. Διαβάζεις ένα βιβλίο και αγναντεύεις ή περιμένεις τον Σκοπελίτη για Νάξο, αν πραγματικά επείγεσαι.
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
33
34 lifo – summer lifo
Οικειοθελής εξορία στο Παλαιό Τρίκερι του Παγασητικού από τη μερόπη κοκκίνη δρόμος για το Παλαιό Τρίκερι, αυτό το μικρό, άγνωστο σε πολλούς νησάκι του Παγασητικού, είναι μακρύς και ώρες-ώρες νομίζεις πως δεν έχει τελειωμό. Ξεκινώντας από την Αθήνα με αυτοκίνητο, αφήνεις πίσω τον Βόλο, την Άφησσο, το Χόρτο, τη Μηλίνα και τους λοιπούς παραθεριστικούς οικισμούς και μετά τη Μαύρη Πέτρα ρίχνεις μαύρη πέτρα στον πολιτισμό και οδηγείς για αρκετά χιλιόμετρα σε έναν υπέροχο παραθαλάσσιο δρόμο, όπου δεν συναντάς απολύτως τίποτα. Ούτε σπίτι, ούτε καντίνα, ούτε τίποτα. Ούτε καν κάποιο διερχόμενο αυτοκίνητο. Έπειτα από περίπου 400 χιλιόμετρα φτάνεις στο Τρίκερι, ένα πηλιορείτικο χωριό με αέρα νησιώτικο, χτισμένο σε πλαγιά, και κατηφορίζεις για την παραλιακή τοποθεσία Αλογοπόρος. Εκεί υπάρχει μία ταβέρνα (μπορεί και δύο, δεν θυμάμαι καλά), ένα υπαίθριο πάρκινγκ και ένας μικρός μόλος. Θα εγκαταλείψεις το αμάξι (στο νησί δεν κυκλοφορεί κανένα όχημα) και θα πάρεις το μικρό καΐκι που θα σε περάσει απέναντι. Δεν θα χρειαστεί πάνω από ένα τέταρτο θαλάσσιας πορείας για να περάσεις το στενό σημείο που χωρίζει το μικρονήσι από τη μητρική γη. Στο Παλαιό Τρίκερι –Κικύνηθος είναι η αρχαία ονομασία του– φτάσαμε πρώτη φορά λίγες μέρες πριν από κάποιον Δεκαπενταύγουστο, χωρίς να έχουμε κλείσει δωμάτιο. Είχαμε όμως φροντίσει να επιβεβαιώσουμε το γεγονός ότι υπάρχει ένα υπέροχο μοναστήρι, το οποίο θα μπορούσε να μας φιλοξενήσει. Το τοπίο που αντικρίσαμε όταν πατήσαμε στο νησάκι θύμιζε φιόρδ. Απομονωμένο μεν, αλλά περιτριγυρισμένο από τα βουνά της Ρούμελης, του Πηλίου και τις κορφές της Εύβοιας και το πράσινο που κατεβαίνει από τις πλαγιές σχεδόν μέχρι το νερό της θάλασσας, στοιχεία που ενέτειναν το εφέ της λιμνοθάλασσας. Το νησί είναι πολύ μικρό. Τόσο μικρό, που μέσα σε 2-3 ώρες πεζοπορίας, ανάμεσα στα
ελαιόδεντρα και στους μυρωδάτους θάμνους, το έχεις γυρίσει ολόκληρο. Επίσης, είναι εντελώς επίπεδο. Η ψηλότερη κορυφή του είναι 129 μέτρα, εκεί όπου βρίσκεται το Μοναστήρι της Ευαγγελίστριας. Απ’ έξω μοιάζει με φρούριο, είναι απίστευτα επιβλητικό και σχεδόν παράταιρο με το τοπίο, αφού το νησί είναι σχεδόν ακατοίκητο (δεν ξέρω τον ακριβή αριθμό, αλλά ελάχιστοι είναι οι μόνιμοι κάτοικοί του). Έχει περιποιημένη πλακόστρωτη αυλή με πολλές όμορφες γλάστρες και ίσκιο για να ξαποστάσεις. Χτίστηκε το 1825-1837 για χάρη της Παναγίας. Παλιότερα, στα 100 κελιά του μοναστηριού, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, φιλοξενήθηκαν εξέχουσες προσωπικότητες, προσκεκλημένοι ενός θρυλικού Αυστριακού που έζησε στην περιοχή, του Αλφόνς Χοχάουζερ. Ο θρύλος λέει πως εδώ φιλοξενήθηκε και η Γκρέτα Γκάρμπο. Λίγα χρόνια πριν, από το 1948 μέχρι το 1953, το Μοναστήρι ζούσε μαύρες μέρες. Λέγεται ότι από κει έχουν περάσει πάνω από 5.000 γυναίκες-πολιτικοί εξόριστοι. Αριστερές, διωγμένες για τα πολιτικά τους φρονήματα ή αυτά των μελών της οικογένειάς τους. Γυναίκες όλων των ηλικιών, κοριτσάκια, έφηβες, μητέρες με τα παιδιά τους, μέχρι μεγάλες γυναίκες. Αγρότισσες, μορφωμένες, επώνυμες και ανώνυμες. Παιδιά γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν εδώ, κορίτσια πείνασαν. Άλλες έσπασαν, άλλες άντεξαν. Δίδαξαν γλώσσα, θέατρο, μαθηματικά, ζωγραφική στους ντόπιους, έφτιαξαν εργαστήρια και παρήγαγαν ό,τι μπορούσαν και είχαν ανάγκη. Σήμερα, ελάχιστα κελιά είναι σε λειτουργία, όμως είναι πάντα αρκετά, μια και οι επισκέπτες του νησιού είναι συνήθως λιγοστοί. Το καλοκαίρι που το επισκεφθήκαμε υπήρχαν άλλες δύο οικογένειες όλες κι όλες: Γάλλοι και Γερμανοί. Το δωμάτιο που μας έλαχε καμία σχέση δεν είχε με κελί. Ευρύχωρο δίκλινο, με τζάκι(!) και ένα τεράστιο παράθυρο που κοίταζε προς
κάποιο μονοπάτι. Πέντε ευρώ την ημέρα το άτομο. Τέλειο, ε; Η μέρα στο νησάκι κυλάει αναγκαστικά σε πολύ χαλαρούς ρυθμούς. Πρωινό στην πάντα δροσερή αυλή του μοναστηριού, πεζοπορία και μπάνιο σε κρυστάλλινα, πεντακάθαρα νερά. Τη μια μέρα στην Πράσινη Άμμο, την άλλη στην Αφέτκα ή στην παραλία της Αγίας Σοφίας. Δεν έχεις και πολλές επιλογές, αλλά δεν σε νοιάζει. Το απόγευμα αργά ο δρόμος είναι μονόδρομος για το λιμανάκι και ο μόνος τρόπος για να γευτείς τις νοστιμιές του νησιού, έναν συνδυασμό πηλιορείτικης και βολιώτικης κουζίνας, είναι να ακολουθήσεις την εξής απλή συνταγή: παραγγέλνεις τσίπουρο με μεζέ. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που ένα σφηνάκι τσίπουρο φτάνει στο τραπέζι, έρχεται μαζί κι ένας διαφορετικός μεζές, η ποσότητα του οποίου καμία σχέση δεν έχει με αυτήν του μεζέ που έχουμε συνηθίσει στην Αθήνα. Τα πιάτα φτάνουν ξέχειλα και δεν σε αφήνουν να μεθύσεις. Επίσης, έχει και την πλάκα του, διότι κάθε καινούργιος μεζές είναι και μια έκπληξη που σου φυλάει ο σερβιτόρος. Χταποδάκι κρασάτο, σαλάχι στον ατμό, τσιτσίραυλα ξιδάτα, φούσκες και άλλα άγρια όστρακα που βγαίνουν από τα καΐκια που είναι δεμένα ακριβώς δίπλα στο τραπεζάκι σου. Πέρασε από το μυαλό μου να μη γράψω γι’ αυτό το «μυστικό» νησί. Όμως δεν φοβάμαι, διότι ξέρω πως πολλοί θα διαβάσουν για το Τρίκερι και θα ενθουσιαστούν, αλλά λίγοι θα φτάσουν μέχρι εκεί. Τα χιλιόμετρα είναι πολλά, οι ανέσεις λίγες και οι παραλίες καθόλου αμμουδερές (εκτός από μία). Όμως είναι η δική μου κουκκίδα στο Αιγαίο που σημαίνει ακόμα καλοκαίρι. Σημείωση: Αν, τελικά, αποφασίσεις να πας, το τηλέφωνο για το μοναστήρι είναι 24230 55207. Καλό είναι να τους ενημερώσεις ότι θα το επισκεφτείς.
ΠΑΛΑΙΟ ΤΡΙΚΕΡΙ
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
35
Nησί ανυπέρβλητης γοητείας και καλλιτεχνικής έμπνευσης
ΥΔΡΑ
από τον γιάννη πανταζόπουλο
36 lifo – summer lifo
ριστοκρατική, γοητευτική, κοσμοπολίτικη, η Ύδρα δεν θεωρείται τυχαία η «αρχόντισσα» του Αργοσαρωνικού. Από τα πρώτα λεπτά που αγκυροβολείς σ’ αυτό το μέρος, ταξιδεύεις στο παρελθόν. Στην Ύδρα κυριαρχεί απόλυτα η δύναμη της απλότητας, η τέχνη του λιτού και τα έντονα χρώματα του καλοκαιριού. Νησί ανυπέρβλητης γοητείας και καλλιτεχνικής έμπνευσης για σπουδαίες προσωπικότητες, με ιστορία και μακρά ναυτική παράδοση, αποτελεί έναν ξεχωριστό προορισμό που προσφέρει αφειδώς στον ταξιδιώτη ένα ανεκτίμητο αίσθημα ελευθερίας και διατηρεί αναλλοίωτη την ομορφιά του στη διάρκεια των ετών. Τα γαϊδουράκια και τα άλογα αποτελούν, μαζί με τα θαλάσσια ταξί, τα μοναδικά μεταφορικά μέσα, αφού τα τροχοφόρα απαγορεύονται στο νησί. Τα πάντα σε αυτό το μέρος μεταφέρονται με τα χέρια, τα μουλάρια ή με τα καρότσια. Πανέμορφα καλντερίμια δίπλα στο απέραντο γαλάζιο, μονοπάτια για απαιτητικούς περιπατητές και παραδοσιακοί οικισμοί φυσικής ομορφιάς συντελούν καταλυτικά ώστε το φλερτ σύντομα να εξελιχθεί σε έρωτα. Στην αριστερή πλευρά του λιμανιού, πάνω από τον αριστερό προμαχώνα, δεσπόζει από το 1993 το εμβληματικό άγαλμα του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη. Στη βάση του είναι θαμμένα τα οστά του, τα οποία ήρθαν στην Ύδρα το 1985. Δίπλα, βρίσκεται το σπίτι της οικογένειας Τσαμαδού, όπου στεγάζεται η Σχολή των Εμποροπλοιάρχων. Για τους λάτρεις της Ιστορίας υπάρχει το Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο της Ύδρας που λειτουργεί καθημερινά και προβάλλει σημαντικά μουσειακά κειμήλια, αρχειακό υλικό αλλά και μια βιβλιοθήκη με πολύτιμες εκδόσεις. «Ο μουσειακός χώρος λειτουργεί στο ισόγειο και στον πρώτο όροφο. Στους χώρους του εκτίθενται κειμήλια των Βαλκανικών Πολέμων και του Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στον προθάλαμο του ορόφου εκτίθενται υδραίικες ενδυμασίες, ακρόπρωρα και ακροστόλια από πλοία του Αγώνα, σπουδαία καλλιτεχνήματα του 18ου-19ου αιώνα, όπλα Υδραίων αγωνιστών, ωραιότατα χαρακτικά, ναυτικοί χάρτες, η Χάρτα του Ρήγα Φεραίου, ενώ εδώ φυλάσσεται και η ασημένια λήκυθος με την ταριχευμένη καρδιά του Ανδρέα Μιαούλη» λέει στη LiFO η διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου - Μουσείου της Ύδρας, Ντίνα Αδαμοπούλου. Στη δυτική πλευρά της πόλης μπορείτε να δείτε το υπέροχο τετραώροφο Αρχοντικό του Τομπάζη, το οποίο από το 1936 ανήκει στη Σχολή Καλών Τεχνών, ως παράρτημά της. Πάνω από την προκυμαία δεσπόζει η εντυπωσιακή ιστορική οικία του Λάζαρου Κουντουριώτη που σήμερα λειτουργεί ως παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Ελάχιστα μέτρα πιο πέρα στέκει μία από τις καλλιτεχνικές κατοικίες του νησιού, που ανήκε στον σπουδαίο ζωγράφο Παναγιώτη Τέτση. Στην απάνεμη ησυχία της ιστορικής οικίας δι-
ακρίνω ένα υδραίικο οικοδόμημα των τελών του 19ου αιώνα, ενώ είναι εντυπωσιακό πώς έχει διατηρηθεί στο ισόγειο το κηροπλαστείο και το μπακάλικο-ταβερνείο, αλλά και το ατελιέ με τα έργα του στον επάνω όροφο. Δίπλα στο σπίτι του ζωγράφου υπάρχει αυτό του θρυλικού τραγουδιστή και ποιητή Λέοναρντ Κοέν. Δεξιά της Μονής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ένας στενός, πλακόστρωτος και γραφικός ανηφορικός δρόμος οδηγεί στην Παλιά Πόλη και στον μεσαιωνικό οικισμό της Κιάφας. Πρόκειται για έναν οικισμό με λιθόχτιστα σπίτια, κατάλευκες αυλές, μυστικούς κήπους, έντονες μπλε πόρτες και παράθυρα, ψηλούς μαντρότοιχους και στενά δρομάκια. Οι παραλίες του νησιού, εκτός από δροσιά, προσφέρουν και μια ασύγκριτη εμπειρία πρόσβασης σ’ αυτές. Η βόλτα αρχίζει έξω από το λιμάνι, όπου βρίσκεται η Σπηλιά, μια βραχώδης παραλία με έντονη κίνηση, η οποία προσφέρεται για μακροβούτια. Δίπλα η Υδρονέτα, που βρίσκεται στο ομορφότερο ίσως μέρος του νησιού, κάτω από τα κανόνια, πάνω στα βράχια και στην ίδια περιοχή με τη Σπηλιά. Μετά την Υδρονέτα συναντάμε το Αυλάκι, μια πανέμορφη μικρή παραλία γεμάτη βότσαλα, ιδανική για να θαυμάσετε το ηλιοβασίλεμα. Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο, φτάνουμε στο Καμίνι, ένα μικρό, υπέροχο και γραφικό ψαρολίμανο γεμάτο ψαρόβαρκες, καΐκια και μπακάλικα, που στην αυλή τους χαζολογάς με τα άλογα. Συνεχίζοντας, φτάνουμε στον πανέμορφο παραθαλάσσιο παραδοσιακό οικισμό του Βλυχού με τη μαγευτική θέα – ιδανικός για οικογενειακό τουρισμό. Ολόλευκα εξοχικά σπίτια με μεγάλες ασβεστωμένες αυλές απλώνονται μέχρι τους πρόποδες του παρακείμενου λόφου πάνω από την παραλία. Μετά το λιμανάκι του Βλυχού βρίσκονται οι Πλάκες Βλυχού, μια οργανωμένη παραλία με πεντακάθαρα γαλανά νερά. Φεύγοντας από τον Βλυχό, περίπου μετά από είκοσι λεπτά πεζοπορίας, περνάμε πάνω από μια γέφυρα του 17ου αιώνα μοναδικής ομορφιάς και φτάνουμε στην παραθαλάσσια περιοχή του Παλαμιδά, μια όμορφη παραλία με άμμο και ψιλό βοτσαλάκι. Μετά τον Παλαμιδά βρίσκεται ο Μώλος, ένας κλειστός και αρκετά ήσυχος, βραχώδης όρμος, με μεγάλη και όμορφη παραλία με βότσαλα. Tο Μπίστι είναι ο νοτιότερος όρμος του νησιού και περιβάλλεται από ψηλά βράχια. Είναι οργανωμένη παραλία δίπλα σε κατάφυτο πευκοδάσος και η πρόσβαση σε αυτή γίνεται μόνο με θαλάσσια ταξί. Στην αντίθετη πλευρά του νησιού, τώρα, παίρνεις τον δρόμο προς το Μανδράκι, το πολεμικό λιμάνι στα χρόνια της Επανάστασης, όπου υπάρχει όμορφη αμμουδιά, η μοναδική στην Ύδρα. Οι επιλογές για φαγητό, διασκέδαση και νυχτερινή έξοδο είναι πάρα πολλές. Στο λιμάνι υπάρχει η Ωραία Ύδρα με εξαιρετικές γαστρονομικές προτάσεις – δίπλα υπάρχει και το Καραμέλα, που προσφέρει το καλύτερο παγωτό στο νησί. Στα ενδότερα του οικισμού υπάρχει
το μαγαζί της Αννίτας αλλά και η Ξερή Ελιά, η οποία λειτουργεί από το 1825. Επίσης, επισκεφθείτε το Και Κρεμμύδι, τον Omilos, το Sunset, το Four Season στις Πλάκες Βλυχού, το Μανδράκι Resort και το μοντέρνο Τecnne restaurant στην όμορφη παραλία του Αυλακίου. Για καφέ ή ποτό στον Ίσαλο, ειδικά τις πρωινές ώρες, που το νησί δεν έχει ακόμη ξυπνήσει. Από το 1976 λειτουργεί ο θρυλικός Πειρατής, ενώ σε λίγα μόλις μέτρα υπάρχει το Ρολόι και το Σινιάλο. Για τις ώρες του απογεύματος υπάρχει το Amalour, κοντά στην προκυμαία, το Πλακόστρωτο και ο Παπαγάλος στον παραλιακό δρόμο του νησιού. Πληθώρα όμορφων επιλογών υπάρχει και στον τομέα της φιλοξενίας. Εμείς μείναμε στο ιστορικό ξενοδοχείο Miranda, ένα παλιό αρχοντικό της Ύδρας που χτίστηκε το 1810. Όπως λέει στη LiFO η Πόπη Σπετσιώτη, γέννημα-θρέμμα του νησιού και υπεύθυνη του ξενοδοχείου, «από το 1961 λειτουργεί ως ξενώνας πρώτης κατηγορίας κι έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Αυτό το πρώην καπεταναίικο σπίτι μετατράπηκε σε ξενοδοχείο και φιλοξενεί εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών κατά τους θερινούς μήνες. Από το ξενοδοχείο Miranda έχουν περάσει μεγάλες προσωπικότητες της πολιτικής, διάσημοι καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, ηθοποιοί και συγγραφείς και πλέον λειτουργεί και κατά τους χειμερινούς μήνες». Επίσης, μπορείτε να προτιμήσετε το Nereids Guest House, με την πέτρα να είναι το κυρίαρχο στοιχείο τόσο στους εξωτερικούς όσο και στους εσωτερικούς χώρους, με το επιβλητικό υδραίικο τοπίο. Τέλος, για ρούχα και αξεσουάρ υπάρχει το κατάστημα Kashish Athens Hydra με δημιουργίες της σχεδιάστριας Κέλλυς Φωτοπούλου φτιαγμένες στην Ινδία. Επίσης, από το 1991 διατηρείται το κατάστημα της διεθνούς φήμης σχεδιάστριας Έλενας Βότση στο λιμάνι του νησιού, με κοσμήματα και συνεργασίες με διεθνείς οίκους, όπως οι Gucci και Ralph Lauren. Παράλληλα, ηρεμία και χαλάρωση προσφέρει το Κέντρο Ευεξίας Αρμονία. Στην Ύδρα λυτρώνεσαι από κάθε σκέψη και αναχωρείς απ’ αυτήν με τις ωραιότερες αναμνήσεις. Ένας παράδεισος όπου αρώματα, χρώματα και εικόνες συμβάλλουν στη διαμόρφωση του φημισμένου τόπου των αισθήσεων. Κάποτε, σε ένα οδοιπορικό του, ο Αμερικανός συγγραφέας Χένρι Μίλερ έγραψε για το νησί: «Υπάρχουν μόνο δύο χρώματα, μπλε και άσπρο, και το λευκό είναι φρεσκοασβεστωμένο κάθε μέρα. Αισθητικά είναι τέλεια, η ίδια η επιτομή της άψογης αναρχίας που αντικαθιστά, επειδή περιλαμβάνει και υπερβαίνει όλες τις τυπικές ρυθμίσεις της φαντασίας. Η Ύδρα αποτελεί παύση στην παρτιτούρα της δημιουργίας ενός εξαίρετου καλλιγράφου».
LIFO CHOICE Ένα χαρμάνι αισθήσεων
ΣΙΚΙΝΟΣ
από τον άγγελο κλειτσίκα άθε φορά που οι σκέψεις μου ταξιδεύουν στις διακοπές μου στη Σίκινο, δυσκολεύομαι να πιστέψω πως πρόκειται για έναν αληθινό τόπο, για ένα ακόμη νησί των Κυκλάδων με υπέροχες παραλίες, γραφικούς οικισμούς, εντυπωσιακές μονές και ξεχωριστούς ανθρώπους, το οποίο περπάτησα, αφουγκράστηκα και χάρηκα με την ψυχή μου. Ίσως οφείλεται στην απόκοσμη γαλήνη που εκπέμπει το λιμανάκι της Αλοπρόνοιας, στην πρωινή ομίχλη που στρογγυλοκάθεται στις κορυφές του νησιού, στο επιβλητικό τοπίο όπου δεσπόζει ο μυστηριακός ναός της Επισκοπής, στη θέα των αστεριών από κάποιο ξέφωτο του Κάστρου, στις εξαγνιστικές βουτιές από τα βράχια της παραλίας του Αγίου Γεωργίου, στη συγκλονιστική θέα από το δυσπρόσιτο παρεκκλήσι της Αγίας Μαρίνας, στον «διαφορετικό» αέρα που φέρει μυρωδιές από μέλι, κάππαρη και άγρια ρίγανη, στο εκτυφλωτικό φως κατά την κατάβαση προς την εξωτική παραλία του Μάλτα, στην εικόνα του ήλιου που βουτάει στη θάλασσα από το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής: ίσως όλο αυτό το χαρμάνι αισθήσεων και παραισθήσεων να προσδίδει μια σχεδόν μυθολογική, ουτοπική διάσταση στη μεθυστική Σίκινο σε βαθμό τέτοιον που το μυαλό χάνεται ανάμεσα στις πραγματικές αναμνήσεις και στις φανταστικές προβολές της σκέψης. Υπάρχει, όμως, μία και μοναδική συνθήκη για να φανερωθεί η παραπάνω αυθεντική πτυχή του νησιού: ο ταξιδιώτης οφείλει να επιτρέψει στην ανήσυχη, περιπετειώδη ψύχη που κρύβει μέσα του να βγει στην επιφάνεια. Κι αυτό γιατί η εμπειρία της επίσκεψης στο νησί μένει ανολοκλήρωτη αν δεν περπατήσετε έστω ένα από τα αρκετά και καλά σηματοδοτημένα μονοπάτια του, τα οποία φτάνουν σχεδόν σε κάθε κρυμμένη γωνιά του μαγικού αυτού τόπου. Μέσω αυτών θα έχετε τη δυνατότητα να διασχίσετε φαράγγια γεμάτα μελίσσια και πηγές, ηλιοκαμένες πλαγιές με ατελείωτη θέα στο Αιγαίο, άγρια βουνά με πορτοκαλί, απότομα βράχια και ως ανταμοιβή θα λάβετε μία από τις εκπληκτικές παραλίες του Μάλτα, του Αγίου Παντελεήμονα και των Σαντορινέικων – συνήθως για προνομιακές, πριβέ βουτιές. Η Χώρα, τώρα, είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο από μόνη της. Χωρισμένη σε τρεις διαφορετικούς οικισμούς, το Χωριό, το Βουνί και το Κάστρο, προσφέρει συγκλονιστική θέα στην απεραντοσύνη του Αιγαίου. Το Χωριό, το παλιότερο οικιστικό σύνολο του νησιού, αποτελείται από αναστηλωμένα σπίτια που λειτουργούσαν ως τόποι εξόριστων κατά την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά και προσφέρεται για απογευματινή βόλτα στα αμφιθεατρικά σοκάκια του, τα οποία κοιτάζουν απέναντι, το Κάστρο. Αυτό αποτελεί έναν πανέμορφο, «εναλλακτικού» κυκλαδίτικου στυλ αρχιτεκτονικό λαβύρινθο γεμάτο κρυφά σοκάκια που οδηγούν σε γκρεμούς, αυλές και πλατείες. Στην κεντρική πλατεία βρίσκεται η Παναγιά η Παντάνασσα και γύρω από αυτήν θα συναντήσετε τα καφέ, τα μπαρ και τις ταβέρνες του Κάστρου. Το καφέ «Ηλιαχτίδα», στην είσοδο του Κάστρου απέναντι από το σχολείο, ξεχωρίζει για την ασυναγώνιστη θέα της βεράντας του, το Στέκι του Γαρμπή σερβίρει το άπαιχτο σικινιώτικο σουβλάκι (ντομάτα, χοιρινό και ξινοτύρι), ενώ η όρεξή σας θα ανοίξει και για βιβλία στο ψαγμένο βιβλιοπωλείο «Σηματολόγιον», ένα πολιτισμικό κόσμημα του νησιού. Τελευταίο σταθμό και ιδανικό επίλογο πρέπει να αποτελέσει η απογευματινή επίσκεψη στο ξακουστό πια οινοποιείο του Μάναλη, για να απολαύσετε κάποια από τις γευστικές ποικιλίες κρασιού του και τις ιδιαίτερες ντόπιες γεύσεις στο εστιατόριό του Στροφυλιά, να αφεθείτε στη μαγεία ενός από τα πιο όμορφα ηλιοβασιλέματα του Αιγαίου και να κάνετε τον απαραίτητο απολογισμό των διακοπών σας. Μπορεί, τελευταία, η Σίκινος να έχει υπερπροβληθεί, τόσο μέσω του διαφημιστικού spot γνωστής εταιρείας τηλεπικοινωνίας όσο και λόγω της εξαιρετικής περιβαλλοντικής πρωτοβουλίας να καταργήσει τα πλαστικά καλαμάκια, αλλά είμαι βέβαιος πως ο ανέγγιχτος από το μαζικό τουριστικό αποτύπωμα χαρακτήρας της δεν πρόκειται να δηλητηριαστεί. Παραμένει ένα τόπος ανεξερεύνητος, ανόθευτος, αυθεντικός, έτοιμος να αποκαλυφθεί στον ταξιδιώτη που αντιμετωπίζει τα ταξίδια ως εμπειρία ψυχανάλυσης, ενδοσκόπησης, εσωτερικής αναζήτησης και αλλαγής. Αν, τελικά, ισχύει αυτό το κλισέ περί ξεχωριστής ενέργειας και δονήσεων για τα νησιά του Αιγαίου, τότε βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή του στη Σίκινο, στο νησί όπου η πραγματικότητα και η φαντασία μπερδεύονται απολαυστικά για να συγκλονίσουν το είναι του ρομαντικού επισκέπτη. Το τελευταίο αντίο, με την εικόνα των παιδιών να βουτούν στα απόνερα των πλοίων, συγκινεί και ανανεώνει το ραντεβού.
NEREIDS
Η αυθεντική εμπειρία ενός παραδοσιακού αρχοντικού της Ύδρας.
Κάθε φορά που κανονίζουμε μια απόδραση από την πόλη, ένα είναι το ερώτημα που μας ταλαιπωρεί: πού θα πάμε; Μία από τις top επιλογές διαχρονικά, χειμώνα καλοκαίρι, είναι η Ύδρα. Από τη δεκαετία του ’60 μέχρι σήμερα δεν έχει πάψει να είναι αγαπημένος προορισμός για επιχειρηματίες και καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο. Σε κοντινή απόσταση τόσο από την Αθήνα όσο και από την Πελοπόννησο, και συνδυάζοντας την ηρεμία, για όσους την αποζητούν, με τη διασκέδαση, για εκείνους που θέλουν να το ρίξουν έξω, αποτελεί αγαπημένη επιλογή για διήμερες αποδράσεις αλλά και διακοπές διαρκείας. Αν, τελικά, αποφασίσεις να επισκεφτείς το νησί, τότε γεννιέται το άλλο μεγάλο ερώτημα: πού να μείνω; Μα, στον ξενώνα Nereids. Εκεί θα ζήσεις την αξέχαστη εμπειρία της διαμονής σε ένα παραδοσιακό αρχοντικό της Ύδρας. Το Nereids δημιουργήθηκε ακολουθώντας πιστά την αρχιτεκτονική παράδοση του νησιού. Η πέτρα κυριαρχεί ως στοιχείο τόσο στους εσωτερικούς όσο και στους εξωτερικούς χώρους του ξενώνα και δένει απόλυτα με το επιβλητικό υδραίικο τοπίο, δημιουργώντας μια μοναδική ατμόσφαιρα. Η τοποθεσία του, δύο βήματα από το λιμάνι του νησιού, παρέχει εύκολη πρόσβαση σε όσα χρειάζεσαι, ενώ ταυτόχρονα σου εξασφαλίζει την ηρεμία που τόσο έχεις ανάγκη σε ένα από τα πιο γραφικά σημεία της Ύδρας. Είτε διαλέξεις να το επισκεφτείς τώρα το καλοκαίρι είτε το προτιμήσεις για μια χειμερινή εκδρομή, ένα είναι σίγουρο: τα δωμάτιά του, φινετσάτα και πλήρως εξοπλισμένα, με βεράντες και αυλή με ατελείωτη θέα στον Αργοσαρωνικό και στην πόλη της Ύδρας, θα απογειώσουν τη διαμονή σου στο νησί, χαρίζοντάς σου μια πολυτελή απόδραση από την καθημερινότητα. Ύδρα, 22980 52875, www.nereids-hydra.com. FB: Nereids Guest House
summer lifo – lifo
37
38 lifo – summer lifo
Μάνη η αρχοντική από ton θοδωρή αντωνόπουλο πιβλητικά τοπία αρχέγονης, άγριας ομορφιάς σε λιτές, αυστηρές γραμμές, υπέροχα νερά αλλά και ορεινές αποδράσεις, κάστρα, φαράγγια και σπήλαια, ιστορία και παράδοση, εκλεκτές γεύσεις… Θες κι άλλα; «Σκληροτράχηλη», «αδούλωτη», «ανυπότακτη» είναι μερικά από τα επίθετα που αποδίδονται στην αραιοκατοικημένη, φτωχή σε πόρους αλλά μεστή σε χαρακτήρα, ιστορία και άγρια ομορφιά βραχώδη χερσόνησο του Ταϋγέτου που «σφηνώνει» ανάμεσα σε Μεσσηνία και Λακωνία, και όχι άδικα: αυτόνομη στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της, πρωταγωνίστρια στον αγώνα της Ανεξαρτησίας, ερήμωσε στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια, τις τελευταίες δεκαετίες όμως επανακάμπτει δυναμικά, με κύριο όχημα τον ποιοτικό τουρισμό και το real estate. Μπορεί να μη φημίζεται για τις αχανείς αμμουδιές ή την πυρετώδη νυχτερινή ζωή, διαθέτει όμως επιβλητικά τοπία, ονομαστά σπήλαια, φαράγγια και αρχιτεκτονική, ιστορικά μνημεία, ευκαιρίες για εναλλακτικό τουρισμό και απόμερους προορισμούς, συνδυάζει δε άριστα βουνό και θάλασσα, «βλέποντας» ταυτόχρονα σε δύο κόλπους, τον Λακωνικό (Προσήλια Μάνη) και τον Μεσσηνιακό (Αποσκιαδερή). Έχει πολλά θέλγητρα η Μάνη για τον επισκέπτη κι ας είναι τραχύς κι απότομος ο τόπος, καμιά φορά και οι άνθρωποί του, που όμως συνήθως σε κερδίζουν με την αυθεντικότητά τους: χάρμα διαδρομές, παραθαλάσσιες και ορεινές, πλούσια Ιστορία, παράδοση και γεύσεις. Χωριά πετρόχτιστα με εντυπωσιακά πυργόσπιτα, όπως η διατηρητέα Βάθεια, η Άνω Βέργα, το Λιμένι, το Σκουτάρι, ο Γερολιμένας, τα Μουντανίστικα, η Χαριά, η Κοίτα, ο Δρυμός, η Μίνα, η Νόμια, η Σαϊδόνα, η Λάγια, η ιστορική Καρδαμύλη, και γραφικές κωμοπόλεις, όπως το Οίτυλο, η Αρεόπολη και το Γύθειο. Όρμοι και παραλίες πανέμορφες, με άμμο ή βότσαλο, νερά κρυστάλλινα και πλούσια θαλάσσια ζωή που περιλαμβάνει θαλάσσιες χελώνες, φώκιες και δελφίνια. Εντυπωσιακά φυσικά μνημεία, όπως το Σπήλαιο του Διρού (και όχι μόνο), το Ακρωτήριο Ταίναρο, όπου
και η Πύλη του Άδη στην αρχαιότητα, η «Πυραμίδα» του Ταϋγέτου και η ακτή Καταφύγιο με το λαβυρινθώδες υπόγειο σπήλαιο. Έχουν καταγραφεί συνολικά κάπου 800 πύργοι, 96 παραδοσιακοί οικισμοί, 1.000 βυζαντινές εκκλησίες και εκατοντάδες μικρά και μεγάλα σπήλαια-καταφύγια! Δυστυχώς, η αυθαίρετη δόμηση είναι κι εδώ παρούσα, παρότι καταβάλλονται προσπάθειες να διατηρηθεί το φυσικό ανάγλυφο και ο ιδιαίτερος αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της περιοχής. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο το αυξημένο ενδιαφέρον Δυτικοευρωπαίων κυρίως για γη, ακίνητα, μέχρι και μόνιμη εγκατάσταση στη Μάνη. Διαμονή: Πληθώρα παραδοσιακών αλλά και νεόχτιστων ξενώνων και bungalows σε διάφορες τιμές, ανάλογα με την τοποθεσία, την εποχή και τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Πολλές κρατήσεις δωματίων γίνονται πια μέσω airbnb. Μέχρι πύργο ολόκληρο νοικιάζεις! Οργανωμένα κάμπινγκ υπάρχουν στο Γύθειο και στη Στούπα, το ελεύθερο πάλι δεν ευδοκιμεί. Petra & Phos στο Οίτυλο, Kastro στην Καρδαμύλη, Kalogria Beach στη Στούπα, Κτήμα Καραγεώργου στην Αρεόπολη, Mareggio στο Γύθειο, είναι μερικές ξεχωριστές επιλογές. Κολύμπι: Ακρογιάλι, Σάντοβα, Ριτσά, Καλαμίτσι, Δελφίνι, Φονέας, Γλιβάς και Αρκούδι –για σκαφάτους αυτές οι δύο–, Στούπα, Καταφύγιο, Καλόγρια, Τραχήλα, Μέζαπος, Λαγκάδα, Ζιγός (Μεσσηνιακός), Κότρωνας, Πόρτο Κάγιο, Αγία Βαρβάρα, Μαυροβούνι, Βαθύ, Μαρμάρι, Σκουτάρι, Άμπελος, Ναυάγιο, Τρίνησα (Λακωνικός). Γεύσεις: Λάδι, μέλι, κρασί, ζυμωτό ψωμί, παξιμάδια, σφέλα, μυζήθρα, σύγκλινο, λαλάγγια, παστό ορτύκι, δίπλες, κουραμπιέδες, χυλοπίτες, τραχανάς, λούπινα, ντόπια βότανα και μυρωδικά, κάππαρη, ανθός αλατιού. Εστίαση: Είτε είσαι των εκλεπτυσμένων γαστριμαργικών απολαύσεων είτε της κλασικής ψαρο- ή κρεατοταβέρνας, η Μάνη είναι σωστός παράδεισος για καλοφαγάδες. Καλά εστιατόρια θα βρεις σε Καρδαμύλη (Kastro, Διόσκουροι), Οίτυλο (Μαύρος Πειρατής, Petra & Phos, ΜάνηΒέlla,), Αρεόπολη (Barba-Petros) και Γύθειο (Αννόβερο, La Boheme, Saga Fish).
Παραδοσιακές ψαροταβέρνες πετυχαίνεις σχεδόν παντού στην παραλιακή (κορυφή ο Takis στο Λιμένι), ενώ και στα ταβερνεία ορεινών χωριών (Αγιοβούνι, Καστάνη, Σαϊδόνα, Πηγή, Δροσοπηγή κ.λπ.) χορταίνεις πλούσια και ταυτόχρονα οικονομικά. Τα πιο εκλεκτά κρεατικά έχει, λένε, ο Ξεροβάσιλας στο Νομιτσί. Εκδρομές: Διρός, Ακροταίναρο, χερσόνησος Τηγάνι, ορεινός όγκος Σαγγιά, δάσος Βασιλικής, φαράγγι Κοσκάρακας, φαράγγι Ριντόμου, φαράγγι Βυρού, σπήλαια Διρού, Τραχήλας, Σελίνιτσας και Λυκούργου, Κουκούρι, Καιάδας (Δυτική Μάνη), Ζούδας, Ζαχαριά και Γρηγοράκου (Ανατολική), κορφή Προφήτη Ηλία στον Ταΰγετο για τους πιο τολμηρούς (2.407 μ.). Ιστορικά μνημεία: Βάθεια, Πύργος Μαυρομιχαλαίων (Λιμένι), Πύργος Πικουλάκη, Βυζαντινό Μουσείο (Αρεόπολη), Σωτήρα, τάφοι Διόσκουρων, Πύργος Τρουπάκη, Άγιος Σπυρίδωνας, Λουτρά Παλαιολόγων, Οικία Patrick Lee Fermor (Καρδαμύλη), Μονή Τσίγκου, Κάστρο Κελεφάς (Οίτυλο), Μονές Γωνέα (Κότρωνας) και Καραβέλη (Πετροβούνι), ναοί Αγήτριας, Αϊ-Στράτηγου και Ταξιάρχη (στη διαδρομή Αρεόπολη-Γερολιμένας), Παναγία Γιάτρισσα (Καστάνα), Πύργος Πασσαβά, Πύργος Χατζάκου, Κάστρο Γρηγοράκηδων, Παρθεναγωγείο, Πύργος Τζανετάκη - Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο Μάνης (Γύθειο), Μουσείο Νεολιθικού Πολιτισμού Διρού, Τείχος Βέργας (1826), οι φάροι Γυθείου (1873) και Ταινάρου (1886), τα ερείπια αρχαίων ναών της Δήμητρας (Κιόνια) και του Ποσειδώνα (Ταίναρο). Εναλλακτικές δραστηριότητες: Ιστιοπλοΐα στο Γύθειο, scuba diving και mountain bike στην Καρδαμύλη, πεζοπορία ή ποδηλασία στην ειδική διαδρομή Στούπα - Άγιος Νικόλαος, ιππασία στην Αρεόπολη, watersports στο Λιμένι, σπηλαιοκατάδυση στον Δράκο, trekking και ορειβασία στον Ταΰγετο. Μεγάλη ζήτηση έχουν τελευταία τα κέντρα χαλάρωσης, μασάζ, spa, διαλογισμού, γιόγκα κ.λπ., όπως το Spirit of Life και το Zen Rocks στη Δυτική Μάνη. Αν, πάλι, θες να τις γλεντάς τις νύχτες, η Στούπα είναι ο καλύτερος προορισμός.
ΜΑΝΗ
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
39
ΑΙΓΙΝΑ
40 lifo – summer lifo
Ιστορία και καλό φαγητό από τον ακη κατσουδα άθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης Μεσολογγίου». Αυτή την επιγραφή θα δείτε μπαίνοντας από τη βόρεια πύλη στην πόλη, που έχει το προνόμιο να αποκαλείται «ιερή» χάρη στην ιστορία της, η οποία φτάνει 192 χρόνια πίσω, όταν οι κάτοικοί της αποφάσισαν να κάνουν τη μεγάλη Έξοδο, αν και γνώριζαν πως ήταν εξαιρετικά δύσκολο να επικρατήσουν εναντίον των Τούρκων πολιορκητών. Το Μεσολόγγι και η ιστορία του πάνε χέρι-χέρι μέχρι σήμερα. Δίπλα στη βόρεια πύλη της πόλης βρίσκεται ο Κήπος των Ηρώων, όπου έχουν ταφεί όλοι εκείνοι που έχασαν τη ζωή τους κατά την Έξοδο. Τα μνημεία των πεσόντων και τα γλυπτά γνωστών και άγνωστων καλλιτεχνών πλαισιώνονται από πανύψηλους φοίνικες, πεύκα και ευκάλυπτους που κάνουν ιδανική σκιά όταν η θερμοκρασία στον κήπο ανεβαίνει τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού. Στα στενά της πόλης θα βρείτε τη Δημοτική Πινακοθήκη, που είναι επισκέψιμη και όπου έχετε τη δυνατότητα να παρατηρήσετε έργα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας,
όπως το αντίγραφο της «Εξόδου του Μεσολογγίου», την κατοικία ενός εκ των πρώτων πρωθυπουργών του ελληνικού κράτους, του Χαρίλαου Τρικούπη, αλλά και αυτή του εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά. Το Μεσολόγγι έχει μια διαφορετική αύρα. Αποτελεί, ίσως, τη μοναδική πόλη στην Ελλάδα που έχει τόσο μεγάλη αναλογία μεταξύ κατοίκων και ποδηλάτων. Ενώ στις περισσότερες πόλεις πρέπει να προσέχουμε μήπως μας χτυπήσει αυτοκίνητο, στο Μεσολόγγι πρέπει να ελέγχουμε μήπως μας παρασύρει ποδηλάτης. Είναι, θα έλεγε κανείς, μια πόλη γεμάτη ποδηλάτες και φαντάρους. Στο Μεσολόγγι βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα εκπαίδευσης νεοσύλλεκτων στην Ελλάδα. Περπατώντας στα σοκάκια της πόλης, είναι πολύ πιθανό να δείτε αρκετούς, όχι απαραίτητα χαρούμενους, καθώς θα προτιμούσαν να βρίσκονται στο σπίτι τους και όχι στις σκοπιές μέσα στον καλοκαιρινό καύσωνα. Αν, όμως, ξεχωρίζει για κάτι το Μεσολόγγι, αυτό είναι η λιμνοθάλασσά του, ένας από τους μεγαλύτερους υδροβιότοπους στην Ευρώπη.
Συμβουλή: Πάρτε ένα ποδήλατο και κάντε πετάλι μέχρι τις διάσημες αλυκές, εκεί όπου οι αχτίδες του ήλιου αντανακλούν πάνω στους διάσημους λόφους με αλάτι. Αν είστε τυχεροί, μπορεί να πετύχετε μέχρι και φλαμίνγκο, όχι τα πλαστικά, τα κανονικά, μαζί με τα άλλα 200 είδη πτηνών που ζουν στη λιμνοθάλασσα. Ο συγκεκριμένος υδροβιότοπος είναι προστατευόμενος. Το ψάρεμα επιτρέπεται μόνο με τον παραδοσιακό τρόπο και για μικρές ποσότητες. Η ποιότητα του φαγητού στο Μεσολόγγι ξεχωρίζει επίσης. Κοντά στο λιμάνι μπορείτε να βρείτε ψαροταβέρνες με νόστιμα φαγητά. Ξεχωρίζει η ταβέρνα του Δημητρούκα. Αν βρεθείτε, δε, στο Μεσολόγγι τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβρη, μπορείτε να δοκιμάσετε από πρώτο χέρι το διάσημο αυγοτάραχο Μεσολογγίου με σφραγίδα ΠΟΠ και εξαγωγές μέχρι και στις ΗΠΑ. Όλα αυτά δημιουργούν ένα ολόκληρο σύμπαν που προστατεύουν τα τείχη και τα παλιά κανόνια της πόλης, ένα σύμπαν που αξίζει να ανακαλύψετε.
Το νησί που με σημάδεψε από τον γιαννη καρλοπουλο υνήθως τέτοια κειμενάκια δεν τα διαβάζουν όσοι πρόκειται ή σκέφτονται να ταξιδέψουν στους προορισμούς που αναφέρονται αλλά όσοι έχουν ήδη πάει. Υπάρχει ένα είδος «ηδονοβλεπτικού replay», ένα μπαράζ επιβεβαίωσης: «πέσαμε μέσα;», «ανακαλύψαμε τα σωστά τα μέρη;». Την Αίγινα την υιοθέτησα, θέλησα να γίνω μέρος της, αρχικά μόνος μου, κατόπιν (και μετά τον γάμο που τελέστηκε εκεί το 2002) μαζί με τη γυναίκα-σύζυγο-σύντροφό μου (wtf, πώς να το πω) και την οικογένεια που προέκυψε. Είμαστε αμφότεροι Βορειοελλαδίτες (η συμβία μου – αυτό είναι οk, νομίζω, με όρους πολιτικά ορθούς) και ως εκ τούτου η νησιωτική επικράτεια εξαντλούνταν στη Θάσο, στη Σκιάθο και στο υποκατάστατο της Χαλκιδικής. Η Αίγινα, από το «σουβλάκι του Αργοσαρωνικού» (επειδή τα νησιά Σαλαμίνα, Αίγινα, Πόρος, Ύδρα και λίγο Σπέτσες, που ξεφεύγει, βρίσκονται σε τέλεια κάθετη διάταξη), μου
παρέχει την απόλυτη συμπύκνωση των υπόλοιπων νησιών της χώρας, συμπύκνωση εν τέλει της ίδιας της χώρας. Συμπύκνωση αρχετυπική, οικουμενική. Το εγώ, ο άλλος, το τότε, το τώρα, η θάλασσα, οι πέτρες, η τροφή, το φως, η τέχνη. Γιατί στην Αίγινα όμως; Ούτε μια παραλία της προκοπής δεν βρίσκεις, οι πιτσιρικάδες με τις κομμένες εξατμίσεις σου παίρνουν τα αυτιά, τη μυρωδιά στις ταβέρνες πίσω από την ψαραγορά δεν τη λες και ευωδιαστή. Όμως, εκεί, στη Σουβάλα, βλέποντας τους συνταξιούχους παππούδες να προσέχουν τα εγγονάκια τους, στη Βαγία, κάτω από μια μεγάλη χαρουπιά και μια λάμπα φθορίου, ακούγοντας τον παφλασμό του χαλικιού και περιμένοντας να φας χειροποίητα σουβλάκια, στο κιόσκι του Συνεταιρισμού, όπου θα αγοράσεις το πρώτο σακουλάκι φιστικιού μόλις κατέβεις από το καράβι, στα βράχια του ξενοδοχείου Apollo κάτω από την Αφαία, με το νερό της θάλασσας να μοιάζει με αρχαία κολυμβήθρα, εκεί (και μόνο εκεί νομίζω)
ίσως βρεις λίγη γαλήνη, ένα απάγκιο, ένα φως παρήγορο για κάποια 24ωρα, όποτε το επιλέξεις. Η Αίγινα, αν και για σχεδόν διακόσια χρόνια «ελληνική», τόσο κοντά στην Αθήνα, δεν έχει δίκτυο για νερό, ρεύμα, αποχέτευση, τα οχήματα αποκομιδής απορριμμάτων ταξιδεύουν με το φεριμπότ, το κτίριο Βογιατζή στο λιμάνι καταρρέει την τελευταία δεκαετία, αλλά η δημοτική αρχή ξέρει να μανουριάζει για τη δωρεά από τον Βαρώτσο ενός γλυπτού του στην προβλήτα, στην Αιγινήτισσα κουφαίνεσαι από την ένταση των ηχείων, με τον Ρέμο να ξελαρυγγιάζεται καταμεσήμερο, και στην Πέρδικα η ψητή σαρδέλα πιάνει όπου να ’ναι διψήφια τιμή. Για την Αίγινα, όμως, διακόσια χρόνια δεν είναι παρά ένα συμπαντικό (και πολύ λέω ίσως) μισάωρο. Η Αίγινα με έκανε να συνειδητοποιήσω αυτό που είμαι ή θα μπορούσα να γίνω και αν αυτό που έγινα είναι αυτό που φανταζόμουν.
ΜΕΣΟΛΌΓΓΙ
S u m m e r L i F O ' 1 8
ANTETOKOUNBROS 5K RUN Η ΑΘΗΝΑ ΕΤΡΕΞΕ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ & ΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΑΝΤΕΤΟΚΟΥΝΜΠΟ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ
Δ
υόμισι χιλιάδες Αθηναίοι έτρεξαν με τη Nike, τον Γιάννη και τον Θανάση Αντετοκούνμπο σε έναν αγώνα δρόμου για καλό σκοπό και με ένα δυνατό μήνυμα: WE ARE ALL BROS. Η διαδρομή 5 χλμ. του AntetokounBros 5K Run ξεκίνησε από τα Σεπόλια και συνέχισε προς το Καλλιμάρμαρο, όπου πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, καλώντας τον κόσμο να συμμετάσχει και να ενισχύσει το έργο της ΜΚΟ Ειδικής Μέριμνας και Προστασίας Μητέρας και Παιδιού «Κιβωτός του Κόσμου». Τα αδέλφια Αντετοκούνμπο διάλεξαν να ξεκινήσουν από τα Σεπόλια και το γήπεδο μπάσκετ της γειτονιάς όπου μεγάλωσαν, θέλοντας να δώσουν κάτι στην κοινωνία και στους ανθρώπους που πιστεύουν σ’ εκείνους. Όπως ο Γιάννης λέει συχνά, «πάντα πρέπει να θυμάσαι από πού ξεκίνησες», και αυτός ο αγώνας είχε στόχο να τιμήσει τη δική τους αφετηρία, τη γειτονιά τους, η οποία σημαίνει πολλά για εκείνους. Η διαδρομή των 5 χλμ. είναι συμβολική για το ταξίδι που έχουν κάνει ήδη ο Γιάννης και τα αδέλφια του. Η ιστορία του Γιάννη ξετυλίγεται από τους δρόμους της Αθήνας προς τα play-offs του ΝΒΑ: ένας απίστευτος αθλητής, του οποίου η μεγάλη αποφασιστικότητα και οι ισχυρές αξίες μπορούν να εμπνεύσουν ολόκληρο τον κόσμο. Είμαστε όλοι αδέλφια: αυτή είναι η στάση του Γιάννη και του Θανάση απέναντι στη ζωή, γιορτάζοντας την αλληλεγγύη και τη διαφορετικότητα. Απ’ όπου κι αν προέρχεσαι, ανεξάρτητα από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζεις, ο αθλητισμός θα απελευθερώσει τις δυνατότητές σου. Αυτό το σύνθημα βρίσκεται στα θεμέλια του κινήματος Αντετοκούνμπο, το οποίο κάθε χρόνο μετατρέπεται σε δράση. Πολλοί παραξενεύτηκαν όταν άκουσαν πως 2 παίκτες μπάσκετ θα τρέξουν: ο Γιάννης και ο Θανάσης επέλεξαν φέτος να τρέξουν γιατί ήθελαν να γίνουν ακόμη περισσότεροι άνθρωποι μέλη του κινήματος WE ARE ALL
BROS. Μπορεί να μην ξέρουν όλοι να παίζουν μπάσκετ, αλλά οι περισσότεροι μπορούν να τρέξουν ή να περπατήσουν – κι αυτός ο διασκεδαστικός αγώνας έδωσε την ευκαιρία σε χιλιάδες ανθρώπους να συμμετάσχουν και να εμπνευστούν για να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Αθλητές, παιδιά, οικογένειες, όλοι αγκάλιασαν αυτή την πρωτοβουλία, ενώ η Nike είχε προσκαλέσει ειδικά γι’ αυτόν τον αγώνα ομάδες δρομέων από το Βερολίνο, το Λονδίνο και το Μιλάνο για να συμμετέχουν και να γίνουν μέρος του κινήματος. Στο AntetokounBros 5K Run συμμετείχαν νέοι από την «Κιβωτό του Κόσμου» και τον αθλητικό σύλλογο «Τρίτων» στα Σεπόλια, οι οποίοι, πριν από τον αγώνα, είχαν την ευκαιρία να προετοιμαστούν μέσα από προπονήσεις που διοργάνωσε η Nike, των οποίων ηγήθηκαν προσωπικότητες του αθλητικού και καλλιτεχνικού χώρου. Όλα τα έσοδα των εγγραφών δόθηκαν στην «Κιβωτό του Κόσμου», το φιλανθρωπικό ίδρυμα που υποστηρίζεται από τον Γιάννη και τους αδελφούς του στην Ελλάδα, για να βοηθήσουν παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη ζωή λόγω κοινωνικών θεμάτων, όπως η φτώχεια και οι διακρίσεις. Η Nike θα δωρίσει ακόμα €10.500 στη ΜΚΟ για λογαριασμό όσων συμμετείχαν στην πρόκληση τρεξίματος 34K που είχε ξεκινήσει από τις 7 Ιουνίου στο Nike Running App. Μοναδικό παλμό έδωσε η ομάδα κρουστών Batala Αtenas που εμψύχωσε την προσπάθεια όλων λίγο πριν από τον τερματισμό έξω από το Καλλιμάρμαρο. Ο τερματισμός βρήκε όλους τους συμμετέχοντες να γιορτάζουν μαζί με τους AntetokounBros την ολοκλήρωση αυτής της συμβολικής διαδρομής και να επιβεβαιώνουν το σύνθημα «We are all bros». Στόχος του AntetokounBros 5K Run ήταν να στείλει ένα παγκόσμιο μήνυμα για μια ανοιχτή κοινωνία πολιτών αλλά και να εμπνεύσει τους νέους μέσω του αθλητισμού. Το επόμενο βήμα για τα AntetokounBros events είναι να ξεπεράσουν τα ελληνικά σύνορα και να πραγματοποιηθούν στο εξωτερικό.
#ANTETOKOUNBROS #WEAREALLBROS
summer lifo – lifo
41
42 lifo – summer lifo
Η αρχοντιά που διασχίζει τον χρόνο από την τινα μανδηλαρα
ο λαμπερό στολίδι της Σύρου ταιριάζει σε όλους όσοι επιμένουν ότι οι διακοπές τους πρέπει να έχουν αισθητική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αρχοντιά, μεγαλοπρέπεια, ποιότητα. Ενδεχομένως και μια νοσταλγία για την ομορφιά που αποτελεί αιώνια υπόσχεση ευτυχίας και για το καλό που θα επικρατήσει στη μουσική, στο φαγητό, στην κάθε ελάχιστη λεπτομέρεια που μετράει γι’ αυτούς τους αμετανόητους ευζωιστές των Κυκλάδων. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρωτεύουσά της, η Ερμούπολη, είναι συνυφασμένη με το αγέρωχο παρελθόν της και ειδικά με τον 19ο αιώνα, οπότε το νησί αποτέλεσε το κοσμοπολίτικο κέντρο της χώρας, το παλιό κέντρο του εμπορίου της ανατολικής Μεσογείου και το μοναδικό καταφύγιο των κυνηγημένων προσφύγων, οι οποίοι άρχισαν να καταφθάνουν μαζικά διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον. Ο χρόνος έχει σταματήσει εδώ για πάντα, σαν μια όμορφη, παλιά φωτογραφία που μπορείς να τη δεις να ξαναζωντανεύει στο θέατρο Απόλλων που χτίστηκε ως απομίμηση των εμβληματικών θεάτρων της Ευρώπης, στο περίφημο δημαρχείο του Τσίλλερ με την επιβλητική σκάλα ή στον περίτεχνο διάκοσμο ναών όπως η Κοίμηση της Θεοτόκου, όπου θα ανακαλύψεις σπάνια εκκλησιαστικά αριστουργήματα, ακόμα και εικόνα φιλοτεχνημένη από τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο! Η χρονομηχανή σταματάει για πάντα στο Ελληνικό Καφενείο στην κεντρική πλατεία, με το απογευματινό λικέρ να αποκτάει εδώ νέο νόημα. Ίσως να δεις και τον αμετανόητο Συριανό Μάνο Ελευθερίου να πίνει τον τελευταίο του απογευματινό καφέ. Βεγγέρες, παλιά ενσταντανέ από καρτ ποστάλ έρχονται κατευθείαν στον νου όταν συναντάς τη μαρμαροστρωμένη πλατεία Μιαούλη με τους μεγαλοπρεπείς φοίνικες, το δημαρχείο, το παλιό κτίριο της λέσχης «Ελλάς», που παλιά φιλοξενούσε τις λεγόμενες χοροεσπερίδες, ή τα μαγαζιά που έχουν μείνει αναλλοίωτα στον
χρόνο. Βγαλμένο από τα βάθη του χρόνου μοιάζει, για παράδειγμα, το Οινοπνευματοπωλείο Κριτσίνη, που έχει το ίδιο ντεκόρ από το 1917: το παλιό ξύλινο ρολόι στον τοίχο και τα υπέροχα «χειροποίητα» οινοπνευματώδη και κρασιά. Χαρακτηριστικό είναι και το φαρμακείο του Κωβαίου, το πρώτο στην Ελλάδα, όπως διατείνεται ο ίδιος, με τα μπουκαλάκια, την κλασική διακόσμηση και τα ξύλινα, παλιά ράφια από το 1837. Στο ίδιο πλαίσιο και ο Αθυμαρίτης, το παραδοσιακό ζαχαροπλαστείο που προσφέρει το κλασικό γλυκό της Σύρου με την αμυγδαλόπαστα αλλά και πάστες άλλης εποχής, όπως η Κουβανέζα ή το ποντικάκι. Δεν είναι να απορείς που το φάντασμα της Μαρίνας από τη Μεγάλη Χίμαιρα του Καραγάτση περιπλανιέται ακόμα παντού στο νησί. Επειδή, λοιπόν, η Σύρος εμπνέει τη σκέψη και την ανάγνωση, καλή είναι μια βόλτα και από τον Βιβλιοπόντικα στην Ερμούπολη, ένα από τα πιο όμορφα βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα. Πανέμορφη και η συνοικία Βαπόρια, στο ομώνυμο εστιατόριο-καφέ της οποίας θα απολαύσεις μοναδική θέα, ηλιοβασίλεμα με δροσερά κοκτέιλ ή λεμονάδα. Για πιο προχωρημένες γεύσεις, υπάρχει η Κουζίνα με την εντυπωσιακή βουκαμβίλια, όνειρο και το ομώνυμο εστιατόριο με την κρυμμένη αυλή (ό,τι πρέπει για ερωτική εξομολόγηση). Ελληνική δημιουργική κουζίνα στην Ερμούπολη σημαίνει Μαζί και Περί... Τίνος, ενώ για τσιπουροκαταστάσεις, οι οποίες επιβάλλονται στην κάπως πιο παρεΐστικη Σύρο, υπάρχουν το εμβληματικό Τσιπουράδικο 50-50, το Αερικό και η Πικραλίδα με τους απίστευτα γευστικούς μεζέδες. Για συζήτηση και κοζερί με τους ντόπιους το «σωστό» μαγαζί είναι αναμφίβολα το Barola. Μην ξεχαστείς, πάντως, με την κουβέντα και δεν φας μετά παγωτό στο Dai, Dadi στο λιμάνι με ντόπιο γάλα. Εκεί θα συναντήσεις και το περίφημο παντοπωλείο του Πρέκα με ό,τι καλούδι βάλει ο νους: μη φύγεις χωρίς το τυρί του Σαν Μιχάλη, ένα μπουκάλι με ωραίο Ασύρτικο Σύρου και απαραιτήτως χαλβαδόπιττες και λουκούμια (σε αυτό το νησί ακόμα μετράει η γεύση τριαντάφυλλο). Πάντως, είναι ανέλπιστο ότι η Σύρος είναι
ένας πραγματικός γαστρονομικός παράδεισος. Το ωραιότερο ριζότο, για παράδειγμα, με μελάνι μαύρης σουπιάς που έχω φάει στη ζωή μου, όπως και άλλα ευφάνταστα πιάτα με ολόφρεσκα θαλασσινά, ήταν στο Ηλιοβασίλεμα του Κώστα Μπουγιούρη στον Γαλησσά, ένα εστιατόριο δίπλα ακριβώς στη θάλασσα, μια ειδυλλιακή τοποθεσία που σε στέλνει κατευθείαν στα ’70s. Αντίστοιχη εμπειρία και το Αλλού Γιαλλού στο Κίνι, ενώ η πιο ωραία χωριάτικη, μαζί με φρεσκομαγειρεμένα πιάτα, σερβίρεται λίγο πιο κάτω, στα 2 Τζιτζίκια. Αν βρεθείς στη γραφική παραλία της Αζόλιμνου –δεν θα θες να φύγεις από εκεί–, επιβάλλεται να δοκιμάσεις το κότσι στην ταβέρνα «Φιλομήλας», όπως και το τρομερό επίσης κεμπάμπ που σερβίρεται εδώ. Ο συνδυασμός φαγητού και θάλασσας σε αυτό το νησί είναι ιδανικός. Αν, πάλι, προτιμάς τα αρμυρίκια, υπάρχει ο Μέγας Γιαλός, ενώ το πιο κοσμοπολίτικο μέρος του νησιού είναι αναμφίβολα οι Αγκαθωπές με τον μπιτάτο Οno, όπου Ιάπωνες σεφ ετοιμάζουν γευστικό σούσι και η όλη ατμόσφαιρα παραπέμπει κατευθείαν σε Μύκονο και Ίμπιζα. Το μάτι δεν μπορεί να μην πέσει στις κεντητές, σαν με βελονάκι, ομπρέλες. Σε αυτό το νησί παραμονεύουν παντού οι εκπλήξεις. Αρκεί μια βόλτα στην Άνω Σύρα με τα γραφικά σοκάκια και τον καθολικό ναό του Σαν Τζώρτζη. Αρκεί, επίσης, να μπεις στον πανέμορφο Ταξιάρχη με την τρομερή θέα στο φαράγγι για να νομίζεις ότι πρωταγωνιστείς σε ταινία. Τέτοια εμπειρία έχει κανείς καθώς βολτάρει στην Ποσειδωνία (γνωστή από το τραγούδι και ως Ντελαγκράτσια) με τα εμβληματικά νεοκλασικά και τις επαύλεις που θυμίζουν το αστικό παρελθόν του νησιού. Ένα τέτοιο δείγμα είναι η έπαυλη των αδελφών Τσιροπινά αλλά και τα πετρόχτιστα σπίτια που ξεφυτρώνουν ανάμεσα στα αμπέλια και την πυκνή βλάστηση στην περιοχή Χρούσσα. Στη Σύρο τα πάντα, οι εικόνες, οι μυρωδιές, τα χρώματα, είναι ολοζώντανες παραπομπές σε έναν μαγικό κόσμο όπου το απλό και το απέριττο κρύβουν ατελείωτο πλούτο σε ένα νησί που σίγουρα δεν είναι μόνο για διακοπές αλλά για κάθε μέρα του χρόνου.
ΣYΡΟΣ
S u m m e r L i F O ' 1 8
summer lifo – lifo
43
Ο παράδεισος δεν μπορεί να περιμένει
ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ
από την άννα κόκορη
44 lifo – summer lifo
ν υπάρχει παράδεισος, τότε είναι στη Σαμοθράκη. Φαντάζει υπερατλαντικό ταξίδι στην αρχή, ειδικά όταν έχεις λίγες μέρες άδεια και καμία διάθεση να αλλάξεις τόσα μέσα μεταφοράς για μια απλή θέση στον ήλιο. Αυτά, όμως, μέχρι να φτάσεις σε αυτό το πανέμορφο νησί απέναντι από την Αλεξανδρούπολη, με το καταπράσινο βουνό Σάος να υψώνεται μεγαλεπήβολο μπροστά σου, περιτριγυρισμένο από ομίχλη, μια αίσθηση μυστηρίου και την εντύπωση πως μάλλον πρωταγωνιστείς σε κάποιο νεο-νουάρ αμερικάνικο θρίλερ. Ένα τέτοιο δέος ένιωσα με το που πάτησα το πόδι μου στο λιμάνι της Καμαριώτισσας, συνοδευόμενο βέβαια και από πείνα, γιατί, μετά από τόσο ταξίδι, τι να σου κάνει ένα κακοψημένο δίπιτο κεμπάπ από το κατά τα άλλα φημισμένο κεμπαπτζίδικο της Αλεξανδρούπολης! Αφού πήραμε κάτι από το μίνι-μάρκετ του λιμανιού, κατευθυνθήκαμε, φυσικά με οτοστόπ, προς το κάμπινγκ του νησιού. Ολίγον τι ιδρωμένοι –κουβαλάγαμε όλο μας το βιος στα backpacks– φτάσαμε (δεν ήταν κανείς στην είσοδο), βρήκαμε (με φακό) ένα μέρος, στήσαμε (βασικά ο φίλος μου, εγώ φέγγιζα) τη σκηνή, πήγαμε μια μικρή βόλτα (ήμασταν κάπως κουρασμένοι), ήπιαμε μια μπίρα (καλά, δύο), γυρίσαμε, κοιμηθήκαμε. Ο φίλος μου είχε ξαναπάει και ήξερε πάνω-κάτω πώς είναι το νησί. Εγώ δεν είχα ιδέα, κάτι για βάθρες είχα ακούσει, για ζούγκλα, καταρράκτες, κατσικάκια και γυμνά κορμιά να ηλιοθεραπεύονται ολημερίς. Άρχισα να ονειρεύομαι τι θα αντικρίσω, μέχρι που με πήρε ο ύπνος.
Την επόμενη μέρα ήπιαμε έναν καφέ στην καντίνα, ζωστήκαμε με καπέλα, σακίδια και νερά και ξεκινήσαμε για τις βάθρες. Νόμιζα πως ακόμα ονειρευόμουν. Τεράστιες, λείες πέτρες, τοποθετημένες με σχεδόν μαθηματική ακρίβεια, που διέτρεχαν υπέροχοι καταρράκτες, σχηματίζοντας δροσιστικές ποταμίσιες πισίνες. Ξαπλωμένοι γονείς λιάζονταν, κοπέλες διάβαζαν βιβλία, παιδιά έκαναν βουτιές από ψηλά, νέοι κολυμπούσαν χαλαροί, μεγάλοι έπαιζαν μουσική και μαγείρευαν. Μια τεράστια παιδική χαρά από φυσικές τσουλήθρες και πισίνες. Ο εκκωφαντικός ήχος από τους καταρράκτες, τα γιγάντια πλατάνια, το κρύο καθαρό νερό, πλαισίωναν το πιο μαγευτικό σκηνικό. Ήμασταν στη Γη της Επαγγελίας. Στη Σαμοθράκη δεν βαριέσαι ποτέ. Το νησί είναι τεράστιο, οι βάθρες πολλές, οι καταρράκτες αμέτρητοι. Κάθε μέρα εξερευνούσαμε και κάτι καινούργιο που μας άφηνε άναυδους. Σκαρφαλώναμε γκρεμούς, πιανόμασταν από τα κρεμασμένα σχοινιά και πηδάγαμε στις λίμνες, κοιμόμασταν στους βράχους, χανόμασταν στα μονοπάτια, όλη μέρα. Στην επιστροφή, τρώγαμε σε κάποιο ταβερνάκι –οι καλύτερες μπάμιες και κατσικάκι που έχω φάει ποτέ στη ζωή μου–, πίναμε κάνα ουζάκι και το βράδυ καταλήγαμε στα Θέρμα, στο ομώνυμο καφενείο της πλατείας, όπου ήταν μαζεμένοι όλοι αυτοί που είχες συναντήσει το πρωί (γυμνοί και μη). Έπαιζαν μουσική και χόρευαν, εξέθεταν πίνακες, ρούχα ή χειροποίητα κοσμήματα σε stand, το αλκοόλ έρρεε άφθονο, το ίδιο και η διασκέδαση. Εκεί επισκεφτήκαμε τις θειούχες πηγές που βρίσκονταν πιο δίπλα, κολυμπήσαμε σε ιαματικά νερά συνομιλώντας με πλήθος ενδιαφερόντων ανθρώπων, ανταλλάσσοντας απόψεις και εμπειρίες κάτω από έναν πεντακάθαρο έναστρο ουρανό. Επιστρέφοντας στο κάμπινγκ, υπήρχε πάντα ανοιχτή μια καντίνα με ζεστά χοντ ντογκ για τις βραδινές λιγούρες ή απλώς για να μας δώσει δύναμη να συνεχίσουμε τον χορό στο Κάφτερ ή στο Saoki, γνωστό beach bar που διοργάνωνε από jazz ή reggae βραδιές μέχρι χιπ-χοπ live και λάτιν πάρτι. Όσες μέρες μείναμε στο νησί είχα μια απίστευτη ενέργεια, αυτή που όλοι διατυμπάνιζαν κάθε φορά που μου πρότειναν τη Σαμοθράκη για διακοπές. Είχαν απόλυτο δίκιο. Το οξυγόνο
που σου δίνει η οργιώδης βλάστηση δημιουργεί ένα ασυγκράτητο αίσθημα ευφορίας. Αν και θέλαμε, δεν καταφέραμε να επισκεφτούμε τον αρχαιολογικό χώρο του νησιού (εκεί όπου τελούνταν τα Καβείρια Μυστήρια, στο Ιερό των Μεγάλων Θεών, όπου βρέθηκε και η περίφημη Νίκη της Σαμοθράκης) ούτε τις περίφημες παραλίες. Ήταν αδύνατον να ξεκολλήσω από τη Γριά βάθρα, τον Φονιά, τον Παράδεισο, τον Χριστό και την αγαπημένη μου τζακούζι- βάθρα του Γρηγοράκη με θέα την Αλεξανδρούπολη. Βρεθήκαμε όμως στη Χώρα, εξίσου μοναδική, που βρίσκεται κρυμμένη στην πίσω μεριά του βουνού. Οι κάτοικοι έχουν σεβαστεί τη φυσική ομορφιά του τόπου, που φαίνεται ακόμα και στον τρόπο που είναι χτισμένα τα σπίτια και τα μαγαζάκια. Δοκιμάσαμε φρέσκα γλυκά, μαρμελάδες, σπιτική λεμονάδα και εξαιρετικό ελληνικό καφέ σε πολύ χαμηλές τιμές. Την τελευταία μας μέρα εκεί, φανερά λυπημένοι όχι τόσο που θα γυρνάγαμε στην Αθήνα αλλά που θα φεύγαμε από το πιο όμορφο μέρος του πλανήτη, αργήσαμε να μαζέψουμε τα πράγματά μας, με αποτέλεσμα να μας μένει μόνο ένα τέταρτο για να προλάβουμε το καράβι, όσο χρειαζόμασταν δηλαδή για να ξεστήσουμε τη σκηνή. Δεν ξέρω πώς, αλλά σαν από θαύμα, τη στιγμή που βγήκαμε στον δρόμο να κάνουμε οτοστόπ, σίγουροι πως χάσαμε το πλοίο, πέρασε ένα αμάξι ασφυκτικά γεμάτο. Ήταν ολοφάνερο πως δεν μας χωρούσε. Παρ’ όλα αυτά, σταμάτησε. «Πού πάτε;» μας ρώτησε το ζευγάρι, «στο λιμάνι» είπαμε εμείς. Κοιτάχτηκαν. «Εμείς πάμε από την αντίθετη πλευρά, αλλά μπείτε μέσα». Κοιταχτήκαμε. Μπήκαμε μέσα. Είχαν μια μπέμπα μαζί τους, την Ιόλη. Πιάσαμε την κουβέντα. «Ερχόμαστε χρόνια στη Σαμοθράκη. Είναι το καλύτερο μέρος για να ζει κανείς» μας είπε η μητέρα της Ιόλης, ενώ εκείνη χόρευε στα πόδια της. Κατεβήκαμε από το αμάξι, τους ευχαριστήσαμε, χαιρετήσαμε την Ιόλη, το Σάος, τις βάθρες, τους κατοίκους, τα πλατάνια, το οξυγόνο, το νησί. Μπήκαμε στο πλοίο. Η Σαμοθράκη δεν μπορεί να συγκριθεί με κανένα νησί. Δεν γίνεται να εξηγηθεί. Δεν είναι απλό νησί, είναι παράδεισος. Δεν μπορείς παρά να την ερωτευτείς και αφού τη γνωρίσεις να την κάνεις τον μόνιμο καλοκαιρινό προορισμό σου στους αιώνες των αιώνων. Αμήν!
S u m m e r L i F O ' 1 8
CAMPING SIMOS
Ονειρεμένες διακοπές σε μία από τις ωραιότερες παραλίες της Ελλάδας. Με το καλοκαίρι να είναι ήδη εδώ και τις θερμοκρασίες να ανεβαίνουν επικίνδυνα, σιγά-σιγά αρχίζουν και τα πρώτα σχέδια για τις πολυπόθητες διακοπές. «Πού να πάω φέτος» είναι η ερώτηση που τριγυρίζει στο μυαλό. Και η απάντηση είναι «Ελαφόνησος». Αν έχεις πάει, τότε ξέρεις ήδη για τα γαλαζοπράσινα, παραδεισένια νερά της και το γραφικό χωριουδάκι με τα μπαράκια και τις ταβέρνες με ολόφρεσκο ψάρι που σε περιμένουν. Αν δεν έχεις πάει, τότε πρέπει να σπεύσεις. Και πού θα μείνεις; Στο Simos Camping, φυσικά. Όσοι το έχουν επισκεφτεί επιστρέφουν κάθε χρόνο σε αυτό γιατί συνδυάζει τα πάντα: φυσική ομορφιά, άνεση, ηρεμία και διασκέδαση. Τι άλλο να ζητήσει κανείς για τις διακοπές του; Mόλις 5 λεπτά από το λιμάνι της Πούντας και 18 βήματα από την υπέροχη παραλία, με την ψιλή λευκή άμμο να απλώνεται όσο πάει το μάτι και τα κρυστάλλινα σμαραγδένια νερά της να σε καλούν να βουτήξεις, είναι το ιδανικό σημείο για να περάσεις πραγματικά αξέχαστες διακοπές. Όταν φτάσεις εκεί, θα τρέξουν να σε υποδεχτούν τα πάντα χαρούμενα και πρόθυμα να σε εξυπηρετήσουν παιδιά του camping. Θα σε βοηθήσουν να διαλέξεις το κατάλληλο σημείο για να στήσεις τη σκηνή σου, θα σε ξεναγήσουν στον χώρο και, αν δυσκολευτείς με το στήσιμο της σκηνής, θα το αναλάβουν εκείνοι και θα σ’ την έχουν έτοιμη σε χρόνο dt. Στο camping θα βρεις ένα self service καφέ-εστιατόριο, όπου θα απολαύσεις τον καφέ σου, το πρωινό σου και τα γεύματά σου, κι ένα μπαρ που από τις 22:00 και μετά θα σε «μεθύσει» με απίθανα κοκτέιλ και θα σε δροσίσει με απολαυστικές γρανίτες. Κι αν θες να γυρίσεις το νησί, δεν έχεις παρά να νοικιάσεις ένα από τα ποδήλατα που προσφέρονται στο Simos Camping. Αν, λοιπόν, φέτος ψάχνεις για έναν καλοκαιρινό προορισμό που θα συνδυάζει το παραδεισένιο τοπίο με την άνεση και την καλοπέραση, τότε πρέπει να επισκεφτείς το Simos Camping και είναι σίγουρο πως θα επιστρέφεις κάθε καλοκαίρι. Extρa tip: Αν δεν διαθέτεις όχημα, μη σκας. Minibus του κάμπινγκ αναλαμβάνει να σε μεταφέρει από και προς το λιμάνι, για να μην ταλαιπωρηθείς στο ελάχιστο. Παραλία Σίμος, Ελαφόνησος, Πελοπόννησος 27340 22672, 27340 22057, 6940 994994 FΒ: Simos Camping Elafonisos / Insta: Simos Camping Elafonisos / simoscamping.gr
summer lifo – lifo
45
Μικρή σε μέγεθος, μεγάλη σε ιστορία
ΛΕΡΟΣ
από tη μαρια παππα τη Λέρο δεν πας για να ξεφαντώσεις, πας για να χαλαρώσεις. Η ηρεμία είναι η λέξη που της ταιριάζει περισσότερο απ’ όλες. Είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις στα Δωδεκάνησα όπου δεν γίνεται ακόμα χαμός από τουρίστες. Είτε πας για ένα μικρό διάλειμμα από την Κω, την Κάλυμνο ή την Πάτμο, με την οποία συνορεύει, είτε για περισσότερες μέρες, οι συγκινήσεις και οι ομορφιές που μπορεί να σου προσφέρει είναι πολλές και διάφορες και σίγουρα είναι κάτι που δεν περιμένεις από αυτό τον τόπο που έχει στιγματιστεί μέσα στα χρόνια. Στους αρχαίους χρόνους οι κάτοικοι του νησιού λάτρευαν τη θεά Άρτεμη και το ιερό της διασώζεται μέχρι σήμερα στο Παρθένι. Το νησί της Αρτέμιδος, σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, ήταν μεγάλης στρατηγικής σημασίας κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφίας, των λιμανιών και των υπέροχων κλειστών κόλπων του. Το ίδιο σκέφτηκαν, φαίνεται, πολύ αργότερα οι Γερμανοί, οι Βρετανοί και κυρίως οι Ιταλοί, στον Α’ και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Ιταλοί απέκτησαν τόση εμμονή με το νησί, που έχτισαν μια ολόκληρη πόλη, το θρυλικό Portolago, που σήμερα ονομάζεται Λακκί – υπάρχει ένα εξαιρετικό ομώνυμο ντοκιμαντέρ για την ιστορία του. Το Λακκί είναι το μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι στην ανατολική Μεσόγειο και είναι γεμάτο κτίρια ορθολογιστικής αρχιτεκτονικής με περίεργες προσόψεις. Εικάζεται ότι είναι η πόλη με τις περισσότερες art deco κατασκευές μετά το Μαϊάμι. Για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για εκείνη την εποχή υπάρχει ένα από τα πιο πρωτότυπα ίσως πολεμικά μουσεία στον κόσμο. Στους χώρους του Τούνελ Μερικιάς μπορεί κάποιος να δει πλήθος εκθεμάτων από την Κατοχή που βρέθηκαν διάσπαρτα σε όλο το νησί. Η υπόγεια στοά χρησίμευε ως αποθήκη πυρομαχικών αλλά και ως καταφύγιο για τους
ντόπιους κατά τη διάρκεια της Μάχης της Λέρου που διήρκεσε τρεις ημέρες. Από τότε, ο βυθός της Λέρου γέμισε με ναυάγια πολεμικών πλοίων και σκελετούς καταρριφθέντων αεροσκαφών που προσφέρουν συναρπαστικό θέαμα σε όσους ασχολούνται με τις καταδύσεις. Η Λέρος, όμως, είναι ιδανική και για πεζοπορία. Οι οικισμοί απέχουν 4-5 χιλιόμετρα ο ένας από τον άλλον και υπάρχουν αρκετά μονοπάτια που θα ενθουσιάσουν τους περιηγητές. Οι ντόπιοι προτιμούν τα «παπάκια» και μπορείς να πετύχεις ακόμη και 90χρονους μηχανόβιους. Όταν ο ταξιδιώτης φτάνει με πλοίο, αντικρίζει πρώτα την Αγία Μαρίνα, σημερινή πρωτεύουσα του νησιού. Εκεί, το Παραδοσιακό έχει τα καλύτερα γλυκά της πόλης, με βασίλισσα τη σπεσιαλιτέ του νησιού, τα περίφημα «πουγκιά», που δεν χρειάζεται ούτε να παντρευτείς ούτε να πας σε γάμο για να τα φας. Αυτά τα γαμήλια γλυκά είναι τηγανισμένα κι έχουν γέμιση. Παρόμοια «πουγκιά» βρίσκεις και στην Πάτμο. Η διαφορά είναι ότι εδώ τα βρίσκεις πασπαλισμένα με άχνη ζάχαρη. Η ιστορία του νησιού δεν τελειώνει με τους πολέμους. Κατά τη διάρκεια της χούντας υπήρξε νησί πολιτικών κρατουμένων. Εκείνη η εποχή έχει αφήσει το αποτύπωμά της στην Αγία Κιουρά, ένα ξεχασμένο ερημοκλήσι που εικονογράφησαν οι εξόριστοι. Οι τοιχογραφίες είναι ιδιαίτερες και δεν ακολουθούν τους κανόνες της ορθόδοξης αγιογραφίας. Η εκκλησία βρίσκεται πίσω από τον κόλπο του Παρθενίου, λίγο πιο κάτω από το αεροδρόμιο. Άλλη μια ξεχωριστή εκκλησία είναι ο Άγιος Ισίδωρος στην Κόκκαλη, που έχει χτιστεί σε ένα βραχώδες ύψωμα πάνω στη θάλασσα και θυμίζει το Ποντικονήσι. Μη χάσεις το μεσαιωνικό κάστρο στο πιο ψηλό μέρος του νησιού. Στο μονοπάτι για το κάστρο, αν θέλεις να ξαποστάσεις, υπάρχουν τέσσερις μύλοι. Ένας από αυτούς έχει μετα-
τραπεί σε μπαρ και εστιατόριο με ασύλληπτη πανοραμική θέα. Αν πας για κολύμπι στην παραλία της Άλιντα, ξεχωρίζει ένας πύργος που μοιάζει με πιόνι από σκάκι και είναι πάρα πολύ χαριτωμένος. Είναι ο Πύργος του Μπελλένη, που χτίστηκε το 1925. Ο Παρίσης Μπελλένης ήταν φίλος του Βενιζέλου, παράγοντας του νησιού και σπουδαίος εργολάβος που δραστηριοποιούνταν στην Αίγυπτο. Αυτό ήταν το σπίτι του για αρκετά χρόνια. Τώρα έχει γίνει ένα αρκετά ενδιαφέρον λαογραφικό μουσείο. Παραλίες έχει άφθονες το νησί, αλλά, αν προτιμάς να είσαι μόνος σου, να πας στα Κόκκινα, που λέγονται έτσι επειδή τα βότσαλα εκεί έχουν κόκκινο χρώμα, και στον Κρυφό με την αμμουδιά, όπου πας μόνο με βάρκα. Η Λέρος γενικά τα πάει καλά με τα θαλάσσια σπορ, μια και βγάζει μελτέμια και είναι προορισμός για όσους κάνουν surf και kite. Δεν είναι όμως για κάμπινγκ. Το κυνηγάνε και γενικά σε «γράφουν», αν καταλάβουν ότι κατασκηνώνεις. Τρως καλά στην Ψαροταβέρνα και στο Πυροφάνι του Σταύρου στο Παντέλι. Για μαγειρευτά, ο Ξενώνας στην Άλιντα έχει εξαιρετικά. Μην ξεχάσεις, όμως, να περάσεις από τον Σώτο στη Γούρνα που βγάζει ψάρια κατευθείαν από τη θάλασσα και σου τα ετοιμάζει. Πετυχαίνεις πάνω από 10 είδη οστρακοειδών – σπάνια θα βρεις τόσο καθαρά και φρέσκα. Όταν πας στην ξακουστή ταβέρνα του Καράφλα πάνω από τον κόλπο του Βρωμόλιθου, μην κάνεις τον δύσκολο στα απίθανα παστά ψάρια του. Τέλος, για τους ρομαντικούς, το πιο ωραίο ηλιοβασίλεμα είναι στη Γούρνα και, φυσικά, δεν γίνεται να φύγεις αν δεν δοκιμάσεις τις εξωτικές γκαβάφες, είτε μαρμελάδα είτε γλυκό του κουταλιού, αλλά και ωμές από τον Σεπτέμβρη. Μοιάζει με φρούτο του πάθους και συγγενεύει με την γκουάβα, αλλά φυτρώνει μόνο εκεί.
Στων Ψαρών την ολόμαυρη Ράχη θα ξεκουραστείς
ΨΑΡΑ
από τον παρι ταβιτιαν
46 lifo – summer lifo
ταν κοιτάς τον χάρτη και ψάχνεις τα νησιά, το μάτι σου δεν θα πέσει στα δύο αυτά μικρά, αδελφά νησάκια της Χίου, τα Ψαρά και τις Οινούσσες. Βρεθήκαμε ευτυχώς τυχαία, δυστυχώς μόνο για μία ημέρα στο καθένα. Ταξιδεύοντας, αναγκαστικά λόγω δρομολογίου, νύχτα για Χίο, τις ώρες τις δύσκολες που προσπαθείς μέσα στη βαθιά νύχτα να μισοκοιμηθείς, η άγκυρα που έπεσε και τα σίδερα που «έτρεμαν» έδωσαν τέλος στις λιγοστές ελπίδες για ύπνο. Από το κατάστρωμα η Μαύρη Ράχη φαινόταν επιβλητική στο μισοσκόταδο, η μικρή Χώρα διακρινόταν καθαρά. Ο λιγοστός κόσμος βγήκε νωχελικά και ήσυχα από το αμπάρι κι εμείς συνεχίσαμε για Χίο. Η εικόνα μού έμεινε και η ιστορία πάντα κεντρίζει. «Ψυρίη» το ονομάζει ήδη ο Όμηρος στην Οδύσσεια, σε μια πολύ μικρή αναφορά στον νόστο του Νέστορα, για τη Μαύρη Ράχη έγραψε ο Σολωμός στο ολιγόστιχο ποίημά του για το νησί, το έπος και την τραγωδία και ο Κάλβος στις ωδές του, στην καταστροφή
αναφέρεται κι ο Γύζης στον πίνακά του. Εδώ γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο ναύαρχος Νικόδημος και ο Παπανικολής, τεράστια η συμβολή του νησιού στον αγώνα του ’21. Η διαμονή τελευταία στιγμή είναι μάλλον απίθανη, τα ελάχιστα δωμάτια ήδη γεμάτα, οπότε μόνη λύση η εκδρομή αυθημερόν από το λιμανάκι της Βολισσού. Η Χώρα είναι όμορφη, λευκή, λιτή, με τα απαραίτητα· έχει καφέ, ταβέρνες, atm, φαρμακείο, φούρνο και μάρκετ. Ωραία απογευματινή βόλτα προς το Μνημείο της Μαύρης Ράχης, το Παλαιόκαστρο, τον Άγιο Νικόλαο. Ενδιαφέρον έχουν τα λίγα προεπαναστατικά σπίτια που επέζησαν της καταστροφής, όπως και τα Σπιτάλια, λοιμοκαθαρτήρια στα οποία παρέμεναν οι Ψαριανοί γυρνώντας από τα ταξίδια τους – τώρα λειτουργούν ως καφέ-εστιατόριο. Βγαίνοντας από τη Χώρα, στο Αρχοντίκι βρίσκεις τον αρχαιολογικό χώρο, όπου βρέθηκαν 50 μυκηναϊκοί τάφοι με πλούσια κτερίσματα. Συνεχίζοντας προς το βόρειο άκρο του νησιού, 9 χιλιόμετρα από τη
Χώρα –η μέγιστη διαδρομή που μπορείς να κάνεις–, βρίσκεται η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, χτισμένη τέλη 18ου αι., που διαθέτει σημαντική βιβλιοθήκη με σπάνια βιβλία και χειρόγραφα. Από την καταστροφή και λεηλασία της μονής γλίτωσε η εικόνα «Κοίμησις της Θεοτόκου» που τώρα βρίσκεται στη Σύρο και έχει αναγνωριστεί ως πρώιμο έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Το μοναστήρι είναι επισκέψιμο κυρίως ένα δεκαήμερο τον Αύγουστο για τη γιορτή της Παναγίας. Άλλον οικισμό πλην της Χώρας δεν θα συναντήσεις, μόνο αρκετά εκκλησάκια και μελίσσια. Στο φαγητό ξεχωρίζουν τα φρέσκα θαλασσινά και το κατσικάκι. Τα Ψαρά φημίζονται επίσης για το καθαρό, θυμαρίσιο μέλι τους, πράγμα λογικό, αφού δεν βλέπεις βλάστηση πέρα από λίγα αρμυρίκια στις παραλίες, οι οποίες είναι πολλές και υπέροχες. Το γαλήνιο αυτό νησί μοιάζει να ζει ήρεμα και αυτόνομα, αδιαφορώντας πλήρως για πολλά από αυτά που μας αγχώνουν.
S u m m e r L i F O ' 1 8
Κ ΑΥΤΟ Μ ΕΛ Α Ν Ι
Σ Α ΡΑ ΝΤΑ ENA ΒΙΒΛ Ι Α ΠΟΥ Α ΞΙ Ζ ΕΙ ΝΑ Δ Ι Α ΒΑ Σ ΕΙ Σ ΑΥ ΤΟ ΤΟ Κ Α ΛΟΚ Α Ι ΡΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
summer lifo – lifo
47
KAYTO MEΛANI
01
ΕΛΙ Α ΚΑ ΖΑ Ν
Για τη σκηνοθεσία
2
Mτφρ.: Νίνα Μπούρη Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 464
Αυτό το εξαιρετικό βιβλίο, που αντλεί υλικό από τα σηµειωµατάρια, τις επιστολές, τις συνεντεύξεις και την αυτοβιογραφία του Καζάν, αποκαλύπτει τη µέθοδό του: τον τρόπο µε τον οποίο ανακάλυπτε τον πυρήνα κάθε κειµένου και κάθε χαρακτήρα, πώς ανέλυε κάθε έργο µε βάση τα βιώµατά του, πώς καθόριζε τις λεπτοµέρειες κάθε παραγωγής. Επίσης, βλέπουµε πώς συνεργαζόταν µε τους δραµατουργούς και τους σεναριογράφους για τα κείµενα και µε τους ηθοποιούς για την ερµηνεία.
3 1
02
JUL I AN BA RNE S
Η μοναδική ιστορία Μτφρ.: Kατερίνα Σχινά Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 312
4
Ο πρώτος έρωτας έχει συνέπειες που κρατούν μια ολόκληρη ζωή, όμως ο Πολ, στα δεκαεννιά του χρόνια, δεν μπορεί να το γνωρίζει. Σ’ αυτή την ηλικία νιώθει περήφανος που η σχέση του καταπατά τις κοινωνικές συμβάσεις και αναστατώνει τα ήθη της μικρής του πόλης. Μεγαλώνοντας, ωστόσο, οι απαιτήσεις αυτού του έρωτα γίνονται πολύ μεγαλύτερες και βαρύτερες απ’ όσο θα μπορούσε να προβλέψει… Ένα τρυφερό, ενορατικό, στοχαστικό, βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα, γραμμένο με τη μοναδική ευαισθησία ενός από τους σημαντικότερους χαρτογράφους της ανθρώπινης καρδιάς.
03
ΓΙ ΩΡΓΟΣ Κ. ΜΠ ΟΥ ΓΕ ΛΕ ΚΑ Σ
Ο εγγονός της Άννας Εκδόσεις Κέδρος Σελ.: 280
5
Αθήνα 2012. Ο Ιάκωβος, ο μικρός εγγονός της Άννας, Εβραίας που γλίτωσε από τις θηριωδίες των ναζί, γοητεύεται από τα συνθήματα και τις πρακτικές των σημερινών οπαδών τους. Αποφασισμένη να τον προστατεύσει, η Άννα θα του μιλήσει για την Ιστορία. Το χθες συνδέεται με το σήμερα, καθώς στα χρόνια της κρίσης επιστρέφει ο εφιάλτης του νεοναζισμού. H Άννα με τις αφηγήσεις της προσφέρει στον εγγονό της μαθήματα ζωής και ανθρωπιάς.
04
FABI O S TA S S I
Η χαμένη αναγνώστρια Μτφρ.: Δήμητρα Δότση Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 272
Ένας καινούργιος, γοητευτικός, λογοτεχνικός χαρακτήρας, ένας άνεργος του σήμερα που απαλύνει τις πνευματικές ή σωματικές παθήσεις των ανθρώπων, προτείνοντάς τους τα κατάλληλα βιβλία. Και κάπως έτσι τα μυθιστορήματα, τα διηγήματα και η ποίηση μεταλλάσσονται σε θεραπείες, φάρμακα, ακόμη και σε εργαλεία έρευνας που φωτίζουν σκοτεινά εγκλήματα. Η αλήθεια που θα προκύψει από την έρευνα του πρωταγωνιστή αποτελεί μια σπουδαία νίκη για τη λογοτεχνία, που θα επιτρέψει στους αναγνώστες να περιπλανηθούν στον μαγικό λαβύρινθο της γραφής.
6
48 lifo – summer lifo
7
05
Β Ι ΚΥ Τ ΣΩΚΟΥ
Είμαστε γυναίκες, γαμώτο, και μπορούμε καλύτερα! Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 448
Οι τέσσερις ηρωίδες του βιβλίου βαθιά μέσα τους γνωρίζουν ότι το παρελθόν τους κινδυνεύει να καθορίσει το μέλλον τους, εκτός αν αλλάξουν κάποιες ανώφελες συνήθειες και στερεότυπες αντιλήψεις που επικρατούν στον κόσμο των γυναικών και τις εμποδίζουν να έχουν όλα όσα επιθυμούν. Όμως δεν ξέρουν πώς να αλλάξουν. Μια περίεργη συνάντηση θα σταθεί καθοριστική, αφού θα τις οδηγήσει σε ένα προκλητικό ταξίδι ζωής, όπου θα αντιμετωπίσουν αλήθειες, άλλοτε πικρές και άλλοτε γλυκές.
06
ΚΗ Θ ΝΤ Ε ΒΛΙ Ν
Ο άνθρωπος των αριθμών Μτφρ.: Παναγιώτης Δρεπανιώτης Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 232
Το 1202, ο 32χρονος Λεονάρντο από την Πίζα, γνωστός και ως Φιμπονάτσι, ολοκλήρωσε το «Liber abbaci», ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία όλων των εποχών. Ο Κηθ Ντέβλιν, βραβευμένος εκλαϊκευτής των μαθηματικών, φιλοτεχνεί ένα αριστοτεχνικό ψηφιδωτό του Λεονάρντο, της εποχής του και του πνευματικού κλίματος στο οποίο έζησε. Κι ακόμα, μας λέει γιατί ο αλγόριθμος λέγεται αλγόριθμος και το ψηφίο ψηφίο, θυμίζοντάς μας τα προβλήματα των πτηνών και των κουνελιών, τη ρητορική άλγεβρα και – κυρίως!– τα ψυχαγωγικά μαθηματικά.
07
ΔΗ ΜΗ Τ ΡΗ Σ Σ Ι ΜΟΣ
Τυφλά Ψάρια Εκδόσεις Bell Σελ.: 328
Το άψυχο σώμα μιας νεαρής μητέρας ανακαλύπτεται στα βράχια της θάλασσας, δίπλα στην αλάνα του Φάρου. Ο αστυνόμος Καπετάνος καλείται να ξεμπλέξει το κουβάρι ενός φόνου που θα εμφανίσει μπροστά του ένα στοιχειωμένο παρελθόν. Ο υπόκοσμος βγαίνει από το σκοτάδι αναζητώντας μια θέση στο φως με ανταμοιβή το χρήμα. Μυστικά αίματος μέσα στην οικογένεια. Η προσπάθεια αναρρίχησης στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα θα αποτελέσει την αρχή για το παιχνίδι. Ένα παιχνίδι χωρίς νικητή.
summer lifo – lifo
49
KAYTO MEΛANI
10 08
BERNARD GE B E ROW I C Z
9
8 11
Νίκησε τη ζήλια
Άκουσέ με
Μτφρ.: Λουκία Μπεζέ Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 280
Εκδόσεις Παπαδόπουλος Σελ.: 320
Ο Bernard Geberowicz, ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής οικογένειας, καθώς και συγγραφέας πολλών βιβλίων γύρω από το ζευγάρι και την οικογένεια, προτείνει μια μέθοδο στα μέτρα μας για να νικήσουμε την παθολογική ζήλια. Μας βοηθά να προσδιορίσουμε ποιοι είμαστε έτσι ώστε να καταλάβουμε καλύτερα την ιστορία μας και το είδος της σχέσης που έχουμε με τους άλλους. Μέσα από το βιβλίο του οδηγεί τον αναγνώστη σε 21 βήματα, 21 μέρες για να αλλάξει τη ζωή του.
09
CL AUD E H AGÈ GE
Οι θρησκείες - Ο λόγος - Η βία Μτφρ.: Ανδρέας Παππάς Εκδόσεις Εξάντας Σελ.: 220
12
Ο ίδιος ο Claude Hagège λέει για το βιβλίο του αυτό: «Το ερώτημα που θέτω, και στο οποίο προσπαθώ να απαντήσω, είναι γιατί ο λόγος που διατυπώνουν οι επιμέρους θρησκείες, αντί να φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους και να τους ενώνει, πολύ απέχει από το να αποτελεί παράγοντα ειρήνης». Η απόπειρα απάντησης από τον συγγραφέα ήταν ένα από τα εκδοτικά γεγονότα στη Γαλλία. Πρόκειται αναμφίβολα για ένα κείμενο «καθολικού» αλλά και θεμελιώδους προβληματισμού.
10
GI ANRI CO C A RO F I GLI O
Με τα μάτια κλειστά Μτφρ.: Άννα Παπασταύρου Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 277
13
15
13
ΝΙ ΚΟΣ Π Α Π Α ΔΟ ΓΙ Α ΝΝΗ Σ
Ο Νίκος λείπει Εκδόσεις Key Books Σελ.: 376
Από τις παραδεισένιες ακρογιαλιές της Καραϊβικής στα κακοτράχαλα βουνά των Ιμαλαΐων. Και από τις μεγαλουπόλεις των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας στις μητροπόλεις του παγκόσμιου μπάσκετ! Ο Νίκος Παπαδογιάννης αφήνει στην άκρη το μικρόφωνο και τη γραφίδα και προσφέρει στον αναγνώστη τη θέση του συνοδοιπόρου στα ταξίδια μιας ζωής μέσα από εβδομήντα τρεις σπονδυλωτές, συχνά απίστευτες και πάντοτε αληθινές ιστορίες.
14
ΓΚΑ ΜΠ ΡΙ Ε Λ ΓΚΑ ΡΣ Ι Α ΜΑ ΡΚΕ Σ
Εκατό χρόνια μοναξιά Μτφρ.: Μαρία Παλαιολόγου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 496
Ένα έργο που «από στόμα σε στόμα», όπως άρεσε στον συγγραφέα του να λέει, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και η συμβολή του υπήρξε καθοριστική στη βράβευση του Μάρκες με το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Η ιστορία μιας πόλης και μιας οικογένειας, και μέσα από τα πάθη, τα όνειρα, τις τραγωδίες, τις προδοσίες, τις ανακαλύψεις, τα θαύματα, τα μυστήρια και τις διαψεύσεις τους, η ιστορία μιας χώρας, μιας ηπείρου και ολόκληρου του κόσμου.
11
Ε ΚΑ ΚΟΥ ΡΝΙ ΑΟΥΑ Ν
Νιάου
Mτφρ.: Ουρανία Παπακωνσταντοπούλου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 544
Μτφρ.: Τάσος Ψάρρης Εκδόσεις Βακχικόν Σελ.: 434
Καυστική σάτιρα της γραφειοκρατικής ζωής της Μαδρίτης των τελών του 19ου αιώνα και ένα από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα του μεγάλου Ισπανού συγγραφέα Μπενίτο Πέρεθ Γκαλντός. Από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα του ισπανικού ρεαλισμού, ένα κομμάτι της Ισπανίας, όπως έλεγε ο συγγραφέας, η ψυχολογική ανατομία ενός ανθρώπου και μιας κοινωνίας, ένα έργο τόσο επίκαιρο και οικουμενικό που θα μπορούσε να είχε γραφτεί στην εποχή μας και για εμάς.
50 lifo – summer lifo
Η Δώρα επιστρέφει στο δεύτερο μέρος της «Τριλογίας της Αθήνας» με νέες περιπέτειες και παλιές αμφιβολίες. Δεν είναι σίγουρη αν είναι μέντιουμ ή αν φαντάζεται πράγματα, αν όντως «βλέπει» μέσα στο μυαλό των ανθρώπων ή αν είναι υπερευαίσθητη, αλλά είναι σίγουρη ότι πίσω από μια σειρά δολοφονημένων αστέγων στους δρόμους της Αθήνας κρύβεται κάποιος επικίνδυνος serial killer. «Βλέπει» την αρχή της ιστορίας των φόνων και καταφέρνει να συνδέσει τα ασύνδετα, το μακρινό παρελθόν με το τρομερό παρόν…
Μια παράξενη γυναίκα, ντυμένη στα δερμάτινα, που συστήνεται ως «αδελφή Κλαούντια» εμφανίζεται στον δικηγόρο Γκουίντο Γκουεριέρι. Του ζητά να αναλάβει την υπόθεση μιας νεαρής που κακοποιήθηκε και συνεχίζει να απειλείται από τον πρώην εραστή της. Όλοι φοβούνται γιατί ο πατέρας του νεαρού είναι ένας γνωστός δικαστής με πολλές και ισχυρές διασυνδέσεις. Ο Γκουεριέρι δέχεται και μπλέκεται σε ένα δικαστικό δράμα με διεφθαρμένους δικαστές, ψυχασθενείς μάρτυρες και το μυστικό της ίδιας της παράξενης «αδελφής Κλαούντια».
ΜΠΕΝΙ Τ Ο ΠΕΡΕΘ ΓΚ Α ΛΝΤ ΟΣ
14
12
ΜΑ ΝΙ ΝΑ ΖΟΥΜΠ ΟΥΛΑ ΚΗ
15
Η ομορφιά είναι πληγή
Ένα επικό μυθιστόρημα που χαρακτηρίστηκε τα «Εκατό χρόνια μοναξιάς» του αιώνα μας και συνδυάζει το ιστορικό πλαίσιο, οικογενειακές τραγωδίες, θρύλους, χιούμορ και ερωτικά πάθη σε μια σαρωτική πολυφωνία. Αντλώντας υλικό και έμπνευση από τις τοπικές παραδόσεις –τους λαϊκούς μύθους και το μεταμεσονύκτιο θέατρο σκιών με το τολμηρό χιούμορ και τις επικές προεκτάσεις–, η ξεχωριστή φωνή του Κουρνιάουαν φέρνει στη λογοτεχνία ένα πρωτοφανές κράμα αισθησιασμού και καυστικότητας.
summer lifo – lifo
51
KAYTO MEΛANI 19 17
16
AND RÉ AC I MA N
Να με φωνάζεις με τ’ όνομά σου
18
Μτφρ.: Νίκος Α. Μάντης Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 328
16 20
Ο Έλιο, ένας δεκαεπτάχρονος στο κατώφλι της ενηλικίωσης. Ο Όλιβερ, ένας νεαρός ερευνητής, φιλοξενούµενος για το καλοκαίρι στο σπίτι των γονιών του Έλιο. Οι δυο τους θα ζήσουν ένα αιφνίδιο, παράφορο ειδύλλιο µε φόντο την Ιταλία της δεκαετίας του ’80. Απροετοίµαστοι για τις συνέπειες της αµοιβαίας τους έλξης, οι ατέλειωτες καλοκαιρινές µέρες τούς παρασύρουν σε εναλλασσόµενα ρεύµατα εµµονής, σαγήνης και πόθου. Αψηφώντας τους κινδύνους, οι δυο τους συγκλίνουν προς κάτι που φοβούνται ότι δεν θα ξαναβρούν ποτέ: την απόλυτη σύνδεση µε έναν άλλο άνθρωπο.
17
ΤΖΕΦ ΡΥ Ε Υ ΓΕ ΝΙ ΔΗ Σ
Δελτία παραπόνων Mτφρ.: Άννα Παπασταύρου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 408
21
Το «Middlesex», οι «Αυτόχειρες Παρθένοι» και το «Σενάριο Γάμου» ανέδειξαν τον Ευγενίδη σε έναν ιδιοφυή παρατηρητή της ενδοσκόπησης που οδηγεί στη γνώση του εαυτού μας, της αγάπης στην οικογένεια και του τι σημαίνει να είναι κανείς Αμερικανός σήμερα. Τα διηγήματα στα «Δελτία παραπόνων» εξερευνούν εξίσου πλούσια και ενδιαφέροντα εδάφη. Από τις κωμικές σκηνές του «Πουάρ» μέχρι τη συγκινητική περιγραφή ενός νεαρού ταξιδιώτη που αναζητεί τη φώτιση στο «Air Mail», αυτή η συλλογή μιλάει για ήρωες παγιδευμένους σε έκτακτες, προσωπικές και εθνικές, καταστάσεις.
18
ΜΑΡΙ ΝΑ ΤΣ Β Ε ΤΑ ΓΙ Ε ΒΑ
Ο δικός μου Πούσκιν Μτφρ.: Φώτος Λαμπρινός Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 88
H Μαρίνα Τσβετάγιεβα έγραψε το κείμενο «Ο δικός μου Πούσκιν» προς το τέλος του 1936 με αρχές του 1937. Η ίδια λέει πως πρόκειται για τον Πούσκιν της παιδικής της ηλικίας, που τον διάβαζε κρυφά. Στη διάρκεια της συγγραφής έστελνε επιστολές προκειμένου να οργανωθεί μια βραδιά κατά την οποία η ίδια θα διάβαζε το κείμενο. Από αυτήν τη βραδιά εισέπραξε τελικά από τα έσοδα γύρω στα 700 φράγκα, πλήρωσε το σχολείο του γιου της και τάισε την οικογένειά της, κάτι για το οποίο ένιωσε περήφανη.
19
AΛΕΞΗ Σ ΠΑ ΝΣ Ε ΛΗ ΝΟΣ
Ελαφρά ελληνικά τραγούδια Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 328
«Κοιταγμένα σήμερα τα πρόσωπα στις φωτογραφίες που δημοσίευαν οι εφημερίδες της εποχής, θυμίζουν τα πορτρέτα μιας πολυάνθρωπης οικογένειας. Αμέσως ανιχνεύεις αμέτρητα κοινά χαρακτηριστικά σε αυτούς τους εντελώς άσχετους μεταξύ τους ανθρώπους, σαν εκείνα που κληροδοτούν από τη μια γενιά στην άλλη άντρες και γυναίκες μιας οικογένειας στους απογόνους τους». Καταδικασμένοι έρωτες και πολιτικές συνωμοσίες, ελαφρά ελληνικά τραγούδια, εκτελέσεις και καλλιστεία ξαναζωντανεύουν στους δρόμους της Αθήνας του 1950: μια μυθιστορηματική τοιχογραφία για μια εποχή δύσκολης ανάρρωσης ενός κόσμου που μάτωσε.
22 52 lifo – summer lifo
20
E S T E LLE MA S KA ME
Σου είπα πως σ’ αγαπώ; Μτφρ.: Καλλιόπη Αναγνωστή Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 432
Το πρώτο βιβλίο μιας τριλογίας που έχει γίνει διεθνές μπεστ σέλερ με την υπογραφή της νεαρής συγγραφέως Estelle Maskame. Η τριλογία παρακολουθεί τις ζωές της Ίντεν και του Τάιλερ, καθώς προσπαθούν να βρουν τον δρόμο τους σε έναν όλο και πιο συγκεχυμένο κόσμο. Η σχέση τους είναι απαγορευμένη, αφού έχουν τον ίδιο πατέρα. Κρυμμένα μυστικά, ψέματα και πολλές δραματικές καταστάσεις δοκιμάζουν τα συναισθήματα των δύο πρωταγωνιστών.
21
C H RI S C A RT E R
Ο δολοφόνος με το σημάδι του σταυρού Μτφρ.: Bεατρίκη Κάντζολα-Σαμπατάκου Εκδόσεις Bell Σελ.: 432
Όταν σ’ ένα ερημικό σπίτι έξω από το Λος Άντζελες ανακαλύπτεται το άψυχο σώμα μιας νεαρής γυναίκας, για τον Ρόμπερτ Χάντερ ξεκινάει ένας εφιάλτης. Στον αυχένα του θύματος είναι χαραγμένος ένας παράξενος διπλός σταυρός, το σήμα κατατεθέν ενός ψυχοπαθούς που ήταν γνωστός ως ο Δολοφόνος με το Σημάδι του Σταυρού. Αυτό όμως είναι αδύνατο, επειδή ο Δολοφόνος με το Σημάδι του Σταυρού συνελήφθη και εκτελέστηκε πριν από δύο χρόνια.
22
É MI LE GA BO RI AU
Υπόθεση Λερούζ Μτφρ.: Ωρίωνας Αρκομάνης, Τιτίκα Δημητρούλια Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 554
Με την «Υπόθεση Λερούζ» ξεκινά η ιστορία της γαλλικής αστυνομικής λογοτεχνίας και όχι μόνο: μαζί με τους «Φόνους της Οδού Μοργκ» του Πόε άνοιξαν τον δρόμο για όλα τα άλλα αστυνομικά μυθιστορήματα. Ο πρώην υπάλληλος δικηγορικού γραφείου, πρώην στρατιωτικός και μετέπειτα δημοσιογράφος Εμίλ Γκαμποριό την έγραψε εμπνεόμενος από τις αναμνήσεις του Φρανσουά Βικόκ, επιθεωρητή της αστυνομίας, αλλά και πανέξυπνου κλέφτη της εποχής της Γαλλικής Επανάστασης, ο οποίος είχε εμπνεύσει και στον Μπαλζάκ έναν από τους χαρακτήρες του «ΜπαρμπαΓκοριό».
summer lifo – lifo
53
KAYTO MEΛANI
23
24
FERNANDO PE S S OA
Το βιβλίο της ανησυχίας Μτφρ.: Μαρία Παπαδήμα Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 421
25
23
Αντι-μυθιστόρημα, βιογραφία του πιο κοντινού στον Πεσσόα ετερώνυμού του Μπερνάρντο Σοάρες, ημερολόγιο, χρονικό, ένα είδος λογοτεχνίας από μόνο του; Τι είναι το «Βιβλίο της Ανησυχίας» που εκτόξευσε τον συγγραφέα του στο πάνθεον των μεγαλύτερων συγγραφέων όλων των εποχών και τον τοποθέτησε στον περίφημο Δυτικό Kανόνα του Χάρολντ Μπλουμ, πλάι στον Δάντη και στον Σαίξπηρ; Η παρούσα μετάφραση βασίζεται στην πιο πρόσφατη και πιο έγκυρη πορτογαλική εκδοχή του, εκείνη του άοκνου μελετητή του Πεσσόα, Ρίτσαρντ Ζένιθ. PAUL AUS T E R
Ο θάνατος του συλλέκτη
Μτφρ.: Μαρία Ξυλούρη Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 1.224
ΠΑΝΑ ΓΙ ΩΤ Η Σ ΚΩΝΣΤΑΝ Τ Ο Π ΟΥΛΟΣ Εκδόσεις Βακχικόν Σελ.: 170
26
Δύο σημαδιακές, ίδιες ημερομηνίες, δύο παράλληλες ιστορίες, ένας ντετέκτιβ που δεν έχει μούσκουλα, δεν είναι αλκοολικός, ούτε καταραμένος, ούτε υπόδειγμα λάιφ στάιλ… Οι ήρωες, έκαστος εφ’ ω ετάχθη, μιλούν απλά αλλά και σύνθετα και πολύπλοκα, ξεδιπλώνοντας αριστοτεχνικά και με σαφήνεια τις αλλεπάλληλες επιστρώσεις και τη σοφή λογική ακολουθία ενός σύνθετου Ζeitgeist, το οποίο έως την πλήρη κορύφωσή του θα έχει πολλά ακόμα επεισόδια-βινιέτες ζωής να μας δώσει.
25
NAD I NE MO NF I LS
Tεκίλα Φραπέ Μτφρ.: Μαρία Γυπαράκη Εκδόσεις Εξάντας Σελ.: 316
27
Όνειρα που μεταλλάσσονται σε εφιάλτες, πίνακες του Μαγκρίτ που ζωντανεύουν για να δώσουν ακόμη πιο έντονα χρώματα στην ατμόσφαιρα ενός σουρεαλιστικού εφιάλτη, δύο borderline αστυνομικοί και μια σκυλίτσα που πίνει τεκίλα! Η Nadine Monfils έχει το μεγάλο ταλέντο να ανάγει στη σφαίρα του φανταστικού το τετριμμένο της καθημερινότητάς μας, χρησιμοποιώντας με μαεστρία το «χιτσκοκικό» σασπένς, το μαύρο χιούμορ και μια αδιόρατη, σχεδόν μεταφυσική ανησυχία που παγώνει τον αναγνώστη αλλά και τον μαγνητίζει.
26
ΠΙ ΤΕΡ ΚΑ ΡΕ Ϊ
Μακριά απ’ το σπίτι Μτφρ.: Αργυρώ Μαντόγλου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 408
28
54 lifo – summer lifo
27
24
Η Ιρέν Μπομπς λατρεύει τη γρήγορη οδήγηση. Ο άντρας της είναι ο καλύτερος πωλητής αυτοκινήτων στη δυτική Βικτόρια. Θα συμμετάσχουν στο Redex Trial, τον άγριο γύρο της Αυστραλίας. Μαζί τους θα είναι ο πλοηγός Γουίλι Μπαχούμπερ, που θα καταλήξει να τους απομακρύνει από τη χώρα που γνωρίζουν. Αυτή η συναρπαστική, με καταιγιστικούς ρυθμούς ιστορία έρχεται να μας θυμίσει τον τρόπο που οι Ευρωπαίοι κατέκτησαν έναν αιώνιο πολιτισμό, εφευρίσκοντας έναν υψηλό στόχο και διαπράττοντας εγκλήματα καθ’ οδόν.
4321
Στις 3 Μαρτίου 1947 γεννιέται ο Άρτσιμπαλντ Ισαάκ Φέργκιουσον, το μοναδικό παιδί της Ρόουζ και του Στάνλεϊ Φέργκιουσον. Από αυτή την αφετηρία ξεκινούν τέσσερα παράλληλα μονοπάτια ζωής: τέσσερις Φέργκιουσον που θα ζήσουν τέσσερις εντελώς διαφορετικές ζωές. Ωστόσο, κάθε εκδοχή της ιστορίας του Φέργκιουσον διατρέχει το κατακερματισμένο πεδίο της Αμερικής των μέσων του 20ού αιώνα σε ένα μεγαλόπνοο μυθιστόρημα για το δικαίωμα στην ύπαρξη και τις ατελείωτες εκδοχές της, για την αγάπη και την πληρότητα της ζωής.
28
Α ΛΕ Ξ Α ΝΔΡΟΣ ΚΟ Τ ΖΙ Α Σ
Τα παιδιά του Κρόνου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 552
Οι νουβέλες που συγκεντρώνονται για πρώτη φορά στον τόμο αυτό δεν συναρτώνται απλώς με την ιστορική συγκυρία. Τα «Παιδιά του Κρόνου» είναι ουσιαστικά τα παιδιά της Ιστορίας («η ίδια η Ιστορία, από τη μια στιγμή στην άλλη, εκμηδένισε τις διαστάσεις μας»). Σε όλες τις νουβέλες του Αλέξανδρου Κοτζιά η ιστορική τομή του 1958 συνυπάρχει με την τομή στην ανθρώπινη ζωή των ηρώων. Δέσμιοι των παρανοήσεών τους, μέσα από έκρυθμες και οριακές καταστάσεις επαναβιώνουν το παρελθόν τους και αναμετριούνται την 21η Μαΐου 1958 με τις κρίσιμες εμπειρίες της ζωής τους.
summer lifo – lifo
55
KAYTO MEΛANI 31 30
29
SUSAN C A I N
Ήρεμη Δύναμη Mτφρ.: Γιώτα Λαγουδάκου Εκδόσεις Key Books Σελ.: 288
Το βιβλίο που αφορά τον κόσμο των παιδιών και των εφήβων. Θα διαβάσετε για πραγματικά περιστατικά εφήβων που έπαψαν να παριστάνουν τους εξωστρεφείς και κατάφεραν να αφήσουν το σημάδι τους με τον δικό τους ήρεμο τρόπο. Η εύστοχη, προσιτή και εμψυχωτική προσέγγιση του θέματος, σε συνδυασμό με την απολαυστική εικονογράφηση, θα ανοίξει τα μάτια τόσο των εξωστρεφών όσο και των εσωστρεφών.
29
30
JO MARC H A NT
Ίαση
32
Μτφρ.: Αγορίτσα Μπακοδήμου Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 496
Η Jo Marchant διερευνά κατά πόσο ο νους έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τη σωματική υγεία. Παρουσιάζει πρωτοποριακές έρευνες και συζητά με σημαντικούς επιστήμονες που μελετούν τις επιδράσεις του μυαλού στο σώμα. Εξετάζοντας τόσο τις πολλά υποσχόμενες, όσο και τις απίθανες θεωρίες της ικανότητας του νου να θεραπεύσει το σώμα, προβάλλει στοιχεία που δείχνουν ότι οι υποκειμενικές σκέψεις, τα συναισθήματα και οι πεποιθήσεις μπορούν να έχουν θετικά οφέλη στην υγεία.
31
JONATH A N H A I DT
Η υπόθεση της ευτυχίας Μτφρ.: Γεωργία Μίχα, Γιάννης Παπαδόγγονας Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 320
33
Ένα βιβλίο για δέκα μεγάλες ιδέες. Κάθε του κεφάλαιο είναι μια προσπάθεια να έρθουμε σε επαφή με μια ιδέα που έχουν ανακαλύψει πολλοί πολιτισμοί του κόσμου – να την αμφισβητήσουμε υπό το πρίσμα όσων γνωρίζουμε σήμερα από την επιστημονική έρευνα και να αποσπάσουμε από αυτήν τα διδάγματα που ισχύουν και σήμερα. Ο συγγραφέας μάς δείχνει με ποιον τρόπο η βαθύτερη κατανόηση της πανανθρώπινης σοφίας και των διαχρονικών αρχών της μπορεί να εμπλουτίσει και να μεταμορφώσει τη ζωή μας.
32
CH ARL ES BAUDE LA I RE
Tα άνθη του κακού Μτφρ.: : Γιώργος Κεντρωτής Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 858
Ο Σατανάς «τελειότερος τύπος αρρενωπής Ομορφιάς». Η επανάσταση εναντίον του Θεού. Τα ποτά, τα ναρκωτικά, οι τεχνητοί παράδεισοι. Ο δανδισμός και οι γυναίκες που αγάπησε ο Μπωντλαίρ. Οι γυναίκες που ερωτεύονται άλλες γυναίκες. Τα ταξίδια του, πραγματικά και επινοημένα. Η γλώσσα της πόλης για πρώτη φορά σε λυρική ποίηση. Μια συλλογή «αραβούργημα φιλοτεχνημένο με πάσης φύσεως αλληγορικές ψηφίδες αναμνήσεων ανίας, πόνου, μελαγχολίας, απελπισίας και αβυσσαλέων στοχασμών» όπως επισημαίνει ο Γιώργος Κεντρωτής.
34
56 lifo – summer lifo
33
ΚΑ ΖΟΥΟ Ι Σ Ι ΓΚΟΥ ΡΟ
Μη μ’ αφήσεις ποτέ Μτφρ.: Aργυρώ Μαντόγλου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 376
Η Κάθι, η Ρουθ και ο Τόμι μεγαλώνουν εσωτερικοί σ’ ένα ίδρυμα στην αγγλική ύπαιθρο, με παράξενους, αυστηρούς κανόνες, όπου οι καθηγητές δεν παύουν στιγμή να υπενθυμίζουν στους μαθητές τους πόσο ξεχωριστοί είναι. Αυτό που τους κάνει ξεχωριστούς είναι μια ασύλληπτα σκληρή αλήθεια: οι τρόφιμοι του Χάιλσαμ βρίσκονται εκεί για έναν συγκεκριμένο σκοπό. Ο νομπελίστας Καζούο Ισιγκούρο υπογράφει ένα δυστοπικό, εφιαλτικό μυθιστόρημα για την ίδια την ανθρώπινη φύση και την εύθραυστη ουσία της ζωής.
34
J E S MY N WA RD
Τραγούδα, άταφο πουλί Μτφρ.: Ιωάννα Ηλιάδη Εκδόσεις Παπαδόπουλος Σελ.: 304
Οι ζωές των ηρώων συνδέονται με τις ζωές ανθρώπων του παρελθόντος, ανθρώπων «που σήκωσαν το βάρος της Ιστορίας». Η συγγραφέας μεταφέρει το αρχετυπικό μυθιστόρημα δρόμου στην ύπαιθρο της Αμερικής του 21ου αιώνα και συνθέτει, μέσα από το αιχμηρό πορτρέτο της οικογένειας του Τζότζο, μια συγκλονιστική αφήγηση ελπίδας κι αγώνα που ταξιδεύει στο παρελθόν και στο παρόν, διαψεύδοντας τον μύθο της μεταρατσιστικής Αμερικής και διεισδύοντας στη δύναμη των οικογενειακών δεσμών και της καταγωγής.
summer lifo – lifo
57
KAYTO MEΛANI 35
ΝΤΑ ΝΙ Ε Λ ΜΕ ΝΤ Ε ΛΣΟ Ν
Μια Οδύσσεια Mτφρ.: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 488
35
Καθώς ο Μέντελσον οδηγεί το χρονικό του προς τη σπαρακτική τελική του κορύφωση, στην αφήγηση συνυφαίνονται περίτεχνα απόηχοι της ίδιας της «Οδύσσειας» με τα αενάως επίκαιρα θέματά της: την εξαπάτηση και την αναγνώριση, τον γάμο και τα παιδιά, τις χαρές του ταξιδιού και το νόημα της πατρίδας και της εστίας. Ο Ντάνιελ Μέντελσον, με την πολυεπίπεδη, αποκαλυπτική του αφήγηση, μας προσφέρει μια «Οδύσσεια» πλούσια σε συναισθηματικό φορτίο και φιλολογική οξυδέρκεια, ένα έργο βαθιάς προσωπικής όσο και λογοτεχνικής εξερεύνησης.
36
J AY LO MBA RD
36
Ο νους του Θεού Μτφρ.: Ηλίας Παπαζαχαρίας Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 256
Σε αυτό το βιβλίο ο Lombard έχει πολλά να μας πει για τη φύση και τη δύναμη της πίστης αλλά και για το τι μπορούμε να κάνουμε ώστε οι πεποιθήσεις μας να στραφούν προς μια θετική κατεύθυνση. Για τον αναγνώστη που επιθυμεί να δώσει περισσότερο νόημα στη ζωή του, ο «Νους του Θεού» μπορεί να γίνει ο οδηγός του στη συναρπαστική μεταμόρφωση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του.
37
ΦΡΑ ΝΤ ΖΕ Σ ΚΑ ΜΑ ΝΓΓΕ Λ
Η νύχτα του Σάουιν Εκδόσεις Bell Σελ.: 376
Το βραβευμένο μυθιστόρημα της Φραντζέσκας Μάνγγελ είναι μια ασθματική βουτιά στο άγνωστο, μια σαγηνευτική ιστορία για την αγάπη, τη φιλία, τη μοίρα και το άγνωστο που κρύβει ο καθένας μας μέσα του. Πόσο καλά γνωρίζουμε τους πιο δικούς μας ανθρώπους; Εκείνους που μαζί τους κουβαλήσαμε επί χρόνια ελπίδες, όνειρα και ενδόμυχες σκέψεις; Η απάντηση θα βρεθεί στη Νύχτα του Σάουιν. Γιατί κάποιες νύχτες σε αιχμαλωτίζουν για πάντα…
38
J O H N W I LLI A MS
Αύγουστος Μτφρ.: Μαρία Αγγελίδου Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 527
37
Ο «Αύγουστος» προσφέρει το εντυπωσιακό πανόραμα μιας εποχής που πολλοί χαρακτηρίζουν επαναστατική, καθώς η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μεγάλωσε, αναδιοργανώθηκε, απόλαυσε μια περίοδο εσωτερικής ειρήνης, την περίφημη Pax Romana, και «μπολιάστηκε» με το ελληνικό πνεύμα, με αποτέλεσμα να ακμάσουν οι τέχνες, η φιλοσοφία και η λογοτεχνία. Είναι, όμως, και μια ιστορία γεμάτη συνωμοσίες συγκλητικών, ίντριγκες αυλικών, πολιτικές μάχες, εμφύλιους πολέμους, γάμους συμφέροντος και απαγορευμένες ερωτικές σχέσεις των διασημότερων κατοίκων της Ρώμης.
39
XO ΥΑ Ν ΧΟΣ Ε ΜΙ ΓΙ Α Σ
Η δική μου ιστορία Μτφρ.: Θεοδώρα Δαρβίρη Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 136
38
58 lifo – summer lifo
39
Ο αφηγητής της ιστορίας αυτής είναι ένα δωδεκάχρονο που μια μέρα ρίχνει από μια γέφυρα μια μπίλια, προκαλώντας δυστύχημα, από το οποίο μόνο η συνομήλική του Ιρένε σώζεται, αλλά μένει ανάπηρη. Εκείνη η μέρα σημαδεύει τη ζωή του. Με το ξεχωριστό στυλ και το προσωπικό χιούμορ του, ο Μιγιάς γράφει μια ιστορία για την εφηβεία και τη δύσκολη πορεία προς την ενηλικίωση, ακροβατώντας ανάμεσα στην πρόκληση και στην ευαισθησία.
summer lifo – lifo
59
KAYTO MEΛANI
40
J O NE S BO
Μάκβεθ Μτφρ.: Γωγώ Αρβανίτη Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 632
Σε µια ζοφερή, αποβιοµηχανοποιηµένη πόλη που σπαράσσεται από τη διαφθορά και το έγκληµα, µια απόπειρα σύλληψης εµπόρων ναρκωτικών καταλήγει σε λουτρό αίµατος. Την ευθύνη να ξεκαθαρίσει την υπόθεση αναλαµβάνει ο επιθεωρητής Μάκβεθ και η οµάδα του. Το πάθος για εξουσία και ένα διαταραγµένο µυαλό είναι τα βασικά συστατικά ενός συγκλονιστικού θρίλερ που βασίζεται στο οµότιτλο σαιξπηρικό έργο και φέρει την υπογραφή του κορυφαίου σύγχρονου συγγραφέα αστυνοµικής λογοτεχνίας Jo Nesbo.
41
MΑ ΡΙ Α ΝΝΑ Α ΒΟΥ ΡΗ
Τα «π» και τα «φ», τα πώς και τα γιατί
40
Εκδόσεις Βακχικόν Σελ.: 60
41
60 lifo – summer lifo
Μικρές παραστατικές ιστορίες με ρίμα και χιουμοριστική διάθεση συνθέτουν ένα έργο τρυφερό και ευφάνταστο, όπου η συγγραφέας επιχειρεί να προσεγγίσει τις διαφορετικές πτυχές της παιδικής ψυχής. Το παιδί μαθαίνει τον εαυτό του και βρίσκει τη θέση του στον κόσμο, χρησιμοποιεί τις δικές του δυνάμεις για να δημιουργήσει και αναζητά απαντήσεις για να προχωρήσει μπροστά. H Mαριάννα Αβούρη γράφει ελληνικό και αγγλικό στίχο για παιδιά και ενήλικες αντίστοιχα.
570
ΜΟΔΑ
Swatch Skin Irony Η νέα συλλογή της SWATCH είναι το κλασικό του μέλλοντος.
H
Α Ρ Ο Γ Α τησ δασ α εβδομ
Αν ψάχνεις για ένα ρολόι που ξεχωρίζει και κάνει τη διαφορά, τότε η συλλογή Skin Irony της SWATCH δημιουργήθηκε για σένα. Κλασικές γραμμές παντρεύονται με τον σύγχρονο σχεδιασμό και τα ανθεκτικά υλικά συνδυάζονται με λαμπερή εμφάνιση και κομψές λεπτομέρειες στα οκτώ νέα μοντέλα. Με κύριο χαρακτηριστικό τους το ανοξείδωτο ατσάλι, επεξεργασμένο έτσι ώστε να δίνει μια vintage αίσθηση, και με λεπτομέρειες από δέρμα ή μαλακή σιλικόνη, είναι φτιαγμένα για όλους εκείνους που θέλουν να φορέσουν σήμερα το κλασικό του αύριο, αναδεικνύοντας το προσωπικό τους γούστο και χαρακτήρα. Κάθε μοντέλο, από το Skinlingot, το ολόχρυσο statement ρολόι, μέχρι το εντυπωσιακό και casual Skinbrushed, με κυρίαρχες τις μαύρες και καφέ αποχρώσεις, φέρει το εμβληματικό κυματιστό μοτίβο, χαρακτηριστικό σε όλες τις νέες συλλογές Skin της Swatch.
ΤheGOODLIFO
Μάθε περισσότερα εδώ: www.swatch. com/el_gr/collections/skin-irony/
summer lifo – lifo
61
ΠΡΙΓΚΙΠΏ
NAL O S R E P ER SHOPP
Κολιέ με το ζώδιο του Λέοντα, ασήμι 925, επίχρυσο. www.prigipo.com
ò
UNITED COLORS OF BENETTON Ανδρική μπλούζα polo σε παλ κίτρινο χρώμα. benetton.com
ô
UNDERCOLORS OF BENETTON Μπικίνι σε καλοκαιρινό καρό. benetton.com
KASHISH Βαμβακερό φόρεμα σε άλφα γραμμή με γεωμετρικά μοτίβα. www.kashish.gr
ò
SINU ARTEFACTOS Καπέλο από την αργεντίνικη εταιρεία Sinu Artefactos. sinu.gr
õ
ANAMNESIA Αναμνήσεις από τη Μύκονο, τυπωμένες στην tote bag της Anamnesia. www.anamnesia.gr
î
ΤheGOODLIFO
ó
PANASONIC Νέα αποτριχωτική μηχανή WET/ DRY για μεταξένιο σώμα στο λεπτό. Panasonic.gr
OOZOO Κοκάλινα γυαλιά ηλίου σε ροζ απόχρωση. οozoo.gr
õ
ñ
INTERMED Το Luxurious Suncare Monoi Oil, με βιταμίνη Ε και εξωτικό άρωμα, για έντονο μαύρισμα. intermed.com.gr
CARPISA
ANAMNESIA
Ψάθινο καπέλο για την παραλία και τις πρωινές βόλτες στο νησί. www.carpisa.com
Το μοτίβο από βουκαμβίλιες της Anamnesia παρουσιάζει το σύγχρονο ελληνικό σουβενίρ στα καλύτερά του. www.anamnesia.gr
ò
OWL CLOTHES T-shirt με στάμπα στα χρώματα της Τζαμάικα. οwlclothes.com
ö
ô
THE CASE FACTORY Απολύτως καλοκαιρινή θήκη για κινητό. idconceptstores.com
ö
ñ
ANTONIA KARRA Βραχιόλι που συνδυάζει πέτρες lapis, επιχρυσωμένο κοχύλι και βαμβακερό ύφασμα. antoniakarra.com
YAMAMAY Ολόσωμο μαγιό που κολακεύει κάθε τύπο σώματος. www.yamamay.com
NIVEA Κρέμα για άμεση αίσθηση αναζωογόνησης και βελτίωση της εμφάνισης της επιδερμίδας. nivea.gr
FRAN & LILI
ö
Midi φόρεμα με φύλλα τροπικά και ανανάδες. www.franandlili.gr
ò
ö
î
LITO FINE JEWELRY Σκουλαρίκια από τη συλλογή «Tu es partout» σε ροζ χρυσό 14Κ. litofinejewelry.com
STELLA McCARTNEY Ανδρικό μαγιό από τη φετινή σειρά της Βρετανίδας σχεδιάστριας. idconceptstores.com
ô
PANASONIC Η νέα αδιάβροχη LUMIX DMC-FT7 είναι ικανή να φτάσει τα 31 μέτρα από το νερό και είναι εφοδιασμένη με 4Κ στη φωτογραφία και το βίντεο. Panasonic.gr
ò
summer lifo – lifo
63
KET H MARA RC RESE
Pink Alert Ιουλίου από την Avon
DEERUPT: Μια disruptive έκθεση τέχνης από τα adidas Originals
Στην καρδιά του καλοκαιριού, η Avon μεταφέρει ένα ακόμη εικαστικό μήνυμα #PINKALERT, υπενθυμίζοντας έναν δυνατό σκοπό. Είναι σημαντικό ότι το νέο εικαστικό #PinkAlert για τον Ιούλιο είναι έτοιμο και μπορείς να το μοιραστείς «πολλές φορές» πριν φύγεις για τις καλοκαιρινές σου αποδράσεις, στέλνοντάς το σε όλες τις αγαπημένες φίλες. Ακόμα και από την παραλία, μπες στο Pinkalert.gr, διάλεξε το εικαστικό #PinkAlert που σου αρέσει και μοιράσου το στα social media ή στείλ’ το με προσωπικό μήνυμα στις γυναίκες της ζωής σου μέσω Facebook, Messenger, Instagram, Viber και Whatsapp. Με αυτό το μήνυμα θύμισε την ανάγκη για συνεχή ενημέρωση και εγρήγορση, γιατί ο αγώνας ενάντια στον καρκίνο του μαστού δίνεται κάθε μέρα και όχι μία φορά τον χρόνο. Μην το αφήνεις για «αύριο» ή για μετά το καλοκαίρι, μην αφήνεις τον χρόνο να περνάει.
Η επαναστατικότητα στις σχεδιαστικές γραμμές, το «αυστηρό» και ταυτόχρονα ευέλικτο design και η αντισυμβατική λιτότητά του έχουν αναδείξει το DEERUPT όχι μόνο σε ένα από τα πιο διαχρονικά sneakers παγκοσμίως αλλά και σε στοιχείο καλλιτεχνικής έμπνευσης. Λίγο μόλις καιρό μετά τη φωταγώγηση της πλατείας Carrousel στο Παρίσι και την εικαστική προβολή στην πρόσοψη ενός από τα πιο iconic κτίρια της Αθήνας, το Hilton Athens, το grid βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο. Με αφορμή τα εννέα εντυπωσιακά ολοκαίνουρια colorways της disruptively simple πρότασης από τα adidas Originals, αυτήν τη φορά στην «πρώτη γραμμή» βρέθηκε o visual artist & graphic designer SImek aka Χρήστος Τζαφέρος, ένας σύγχρονος creator με έδρα την Αθήνα και portfolio γεμάτο με έργα και murals σε ενδιαφέρουσες γεωμετρίες και έντονο urban χαρακτήρα, στοιχεία που αποτυπώνονται και στην design φιλοσοφία του sneaker.
Η Κωτσόβολος βλέπει το Παγκόσμιο Κύπελλο παρέα με όλους εσάς!
ΤheGOODLIFO
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου οδεύει προς την κορύφωσή του και η Κωτσόβολος έχει ολοκληρώσει τρεις ποδοσφαιρικές βραδιές, ενώ ετοιμάζει την τέταρτη μουντιαλική εμπειρία για τον μεγάλο τελικό πάνω στην παραλία! Το κλειδί για να απολαύσουμε τον αγώνα είναι οι γιγαντοοθόνες υψηλής ευκρίνειας, ένα KOTSOVOLOS Play room για να διασκεδάζουμε, παίζοντας PlayStation®4 και FIFA18, και μεγάλες εκπλήξεις. Στην παρέα θα βρίσκονται ο Νίκος Συρίγος, που θα σχολιάζει τους αγώνες, και ο Κώστας Καρράς, που θα επιμελείται τη μουσική. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή μέσω του SFERA 102.2, στέλνοντας SMS στο 54301 και γράφοντας: SFERA κενό «MUNDIAL ΑΚΑΝΘΟΥΣ» και το ονοματεπώνυμο για μία διπλή για τον μεγάλο τελικό στις 15/7, στις 18:00, στο Ακάνθους Beach Bar. Παράλληλα, μια τηλεόραση SONY 55’ θα κληρωθεί ανάμεσα σε όσους έχουν στείλει sms και έχουν δηλώσει την επιθυμία τους να παρευρεθούν στους αγώνες, ανεξάρτητα από το αν κατάφεραν να εξασφαλίσουν θέση σε αυτούς.
Η εμπειρία του Secret Cinema ήρθε στην καρδιά της Αθήνας από τα Häagen-Dazs Δίνοντας παλμό στο καλοκαίρι, τα αγαπημένα παγωτά Häagen–Dazs υποκλίθηκαν στη μαγεία της έβδομης τέχνης και μετέτρεψαν μια «μυστική» τοποθεσία επί της οδού Πειραιώς, το Μεταλλουργείο, σε ένα απρόσμενο… Secret Cinema! Οι καλεσμένοι απόλαυσαν το extraordinary μιούζικαλ The Greatest Showman σε ένα μαγικό μουσικοκινηματογραφικό ταξίδι με συνοδοιπόρους τις μοναδικές γεύσεις των παγωτών Häagen-Dazs. Mε ανανεωμένες συσκευασίες και ξεχωριστά σχέδια που εμπνεύστηκαν top creators από τη γεύση, την υφή και το στυλ του απολαυστικού παγωτού, τα εκλεκτά παγωτά Häagen–Dazs μας εκπλήσσουν ευχάριστα και αυτό το καλοκαίρι, κάθε ώρα της ημέρας. Διατηρώντας τη βασική αυθεντική συνταγή, που παραμένει αναλλοίωτη εδώ και 55 χρόνια, χωρίς τεχνητά χρώματα, αρώματα ή συντηρητικά, παλιές και νέες γεύσεις μετατρέπουν κάθε λεπτό σε μια ατέλειωτη στιγμή απόλαυσης και πολυτέλειας.
Βουτιά στα GIGA για τους συνδρομητές WIND Data στο full μόνο με €10 για όλο το καλοκαίρι προσφέρει η WIND στους συνδρομητές της με την καλοκαιρινή προσφορά GIGAfull, η οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί από σήμερα έως και τις 31/8/2018 και έως 3 φορές σε διάρκεια 30 ημερών. Με το νέο καλοκαιρινό πακέτο GIGAfull οι ιδιώτες και εταιρικοί πελάτες συμβολαίου, καρτοσύνδεσης, SimpleFi On the go και Business Mobile Broadband έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν 15GB μόνο με €10 και για 30 ημέρες. Η ενεργοποίηση της προσφοράς GIGAfull γίνεται εύκολα μέσω sms ή online στo myWind (site & app).
Παγκόσμια Ημέρα Υπευθυνότητας της Pernod Ricard: Responsib’ALL Day Η 7η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως η Ημέρα Εταιρικής Υπευθυνότητας και Εθελοντικής Συνεισφοράς Responsib’ALL Day για όλους τους εργαζομένους της Pernod Ricard παγκοσμίως. Για το 2018, και με κεντρικό θέμα την προσφορά στο περιβάλλον, οι υπάλληλοι της Pernod Ricard Hellas σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Μυτιλήνη συνεργάστηκαν με αντίστοιχες περιβαλλοντικές οργανώσεις για τρεις δράσεις καθαρισμού στο Εθνικό Πάρκο Σχινιά Μαραθώνα, στη Λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου και στον Κόλπο της Καλλονής.
ΤheWeek ΒΙΒΛΙΟ Τα «Κατά Α.Γ. Πάθη» της Κλαρίσε Λισπέκτορ Το βιβλίο της Βραζιλιάνας συγγραφέως, σύμφωνα με τον κατάλογο της Ουνέσκο, συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα του λατινοαμερικανικού πολιτισμού. Από την Τίνα Μανδηλαρά
ΣΙΝΕΜΑ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
STARFAX
Όλες οι νέες ταινίες που προβάλλονται στην Αθήνα.
Έξι ταράτσες κι ένας κήπος για δροσερές μέρες και νύχτες.
Τι λένε τα άστρα γι’ αυτή την εβδομάδα.
σελιδα
66
σελιδα
69
σελιδα
77
ΦΕΣΤΙΒΑΛ Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι
Τα επτά του χρόνια κλείνει φέτος το θερινό κινηματογραφικό φεστιβάλ που επανέρχεται με δεκαπέντε ταινίες από αρκετά διαφορετικά κινηματογραφικά είδη. Οι ταινίες, μοιρασμένες σε θεματικά ζευγάρια, προβάλλονται κάθε βράδυ, από τις 12 έως τις 18 Ιουλίου, στον θερινό κινηματογράφο «Ριβιέρα». Η εβδομάδα προβολών θα ξεκινήσει με την πανελλήνια πρεμιέρα της πολυαναμενόμενης περιπέτειας φαντασίας Upgrade του Λι Γουανέλ. ä 12-18/7, Ριβιέρα, Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, εισ.: 6-10 ευρώ
σελιδα
74
summer lifo – lifo
65
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΣΟΣ, Έρχονται οι Βρετανοί The con is on
απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο
Κινηματογράφος
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Όκλι Πρωταγωνιστούν: Τιμ Ροθ, Ούμα Θέρμαν, Άλις Ιβ, Κρίσπιν Κλόβερ, Στίβεν Φράι
66 lifo – summer lifo
Ένα ζευγάρι Βρετανών ταξιδεύει στο Λος Άντζελες, προσπαθώντας να ξεφύγει από έναν γκάνγκστερ που τους καταδιώκει, και επιχειρεί να κλέψει κοσμήματα μεγάλης αξίας.
Ο Τζέιμς Όκλι παραμένει σχετικά άγνωστος ακόμα και στο κύκλωμα του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου, αλλά οι δύο ταινίες που έχει σκηνοθετήσει μέχρι στιγμής είναι ενδιαφέροντα παραδείγματα συμφοράς από το πολύ μυαλό ή, καλύτερα, από την πολλή σινεφιλία. Γύρισε το The Devil you know σε σενάριο του Άλεξ Μιχαηλίδη το 2005, με ένα καστ (Λένα Όλιν, Ρόζαμουντ Πάικ, η Τζένιφερ Λόρενς πολύ νέα, στον πρώτο της ρόλο) που θα πίστευε κάποιος πως θα αποτελούσε ακλόνητη εγγύηση για ευρεία διανομή, ίσως και επιτυχία, αν η συγκυρία, και βεβαίως το περιεχόμενο, συνεπικουρούσαν. Εμπνεύστηκε από το μυθιστόρημα του Τζέιμς Κέιν, Mildred Pierce, όχι όμως με τον αποδομημένο και στιβαρά μελό τρόπο που το προσέγγισε περίπου την ίδια περίοδο στην τηλεοπτική μίνι σειρά του με την Κέιτ Γουίνσλετ και τον Γκάι Πιρς ο Τοντ Χέινς, αλλά την πρωτότυπη εκδοχή του Μάικλ Κερτίζ, που στην Ελλάδα είχε παιχτεί με τον τίτλο Θύελλα σε μητρική καρδιά, με την Τζόαν Κρόφορντ σε φόρμα, με τρομαγμένα και απειλητικά, ορθάνοιχτα μάτια και αυτοκτονική φλόγα ντίβας στα κάρβουνα. Το
νουάρ του εκτελέστηκε με έναν νυσταλέο ρεβιζιονισμό που όφειλε πολλά στον Ντέιβιντ Λιντς και στον Μπράιαν ντε Πάλμα, αλλά κυρίως σε μια προσωπική ερμηνεία του στυλ του Ράινερ Φασμπίντερ, χωρίς όμως τη σκισμένη ψυχή και τη βρόμα στην υφή. Ωστόσο, ένα ενδιαφέρον το είχε. Η συνέχεια ήταν τουλάχιστον ατυχής για τον Όκλι: το The Devil you know έμεινε στο ράφι για 8 χρόνια και με έναν μαγικό τρόπο (που μπορεί να αποδοθεί στην όψιμη φήμη της Λόρενς) βγήκε σε video on demand, αλλά όχι στις αίθουσες, το 2013. Όλα αυτά, συν η κακή επαγγελματική σχέση του με τη Λέσλι Αν Γουόρεν, η οποία απολύθηκε την πρώτη μέρα των γυρισμάτων για να αντικατασταθεί από την Όλιν, ήταν αρκετά για να στείλουν τον Όκλι μόνιμα στις καλένδες, με μια ταινία για να θυμάται τη φιλοδοξία του. Όχι τόσο γρήγορα. Και πάλι σε σενάριο του Μιχαηλίδη, το The Brits are coming, που άλλαξε σε The con is on, ο Όκλι μάζεψε ένα ακόμη πιο εντυπωσιακό επιτελείο ηθοποιών. Ο Τιμ Ροθ υποδύεται τον αμετάκλητα μεθυσμένο Άγγλο που χαπακώνεται και μεθάει χωρίς αύριο, παρέα με τη σύζυγό του Ούμα Θέρμαν. Ταπί και
ανήσυχο, το ζεύγος της ψηλής απατεώνισσας και του κοντού που βρίζει και δεν ξέρει πού πατάει και πού βρίσκεται αναχωρεί για το Λος Άντζελες για να ζητήσει χρήματα, εξαργυρώνοντας μια χάρη από παλιά κομπίνα από τον Στίβεν Φράι, ο οποίος προφανώς υποδύεται τον ευσεβή ιερωμένο, ενώ έχει έναν νεότατο Ασιάτη εραστή/νεωκόρο για όλες τις δουλειές. Ενώ η Θέρμαν και ο Ροθ καταλύουν, με ψέματα και δόλο, τσάμπα στο Chateau Marmont και ετοιμάζονται για πόκα και κλεψιές σαν χρυσοδάχτυλοι του υποκόσμου, αλλά με στυλ και θολωμένο μηδενισμό, ο Φράι ειδοποιεί μια παλιά φίλη και συνεργάτιδα της Θέρμαν, τη Μάγκι Κιου, κάποτε τσιμπημένη μαζί της, αλλά εκδικητική γιατί δεν κατάπιε ποτέ την προδοσία, να έρθει για να πάρει πίσω τα «σπασμένα». Στο μεταξύ, η Θέρμαν έχει ψήσει τον Ροθ να έρθει και πάλι σε επαφή με την πρώην σύζυγό του, την Άλις Ιβ, η οποία, ενώ δεν σταμάτησε να τον αγαπάει, έχει παντρευτεί έναν ανισόρροπο σκηνοθέτη, τον άπιστο και υπερφίαλο Κρίσπιν Κλόβερ, με τον οποίο ζουν σε μια τυπική χολιγουντιανή έπαυλη, με έναν Γερμανό θαλαμηπόλο με βαριά προφορά που κάνει άσχετες παρατηρήσεις και κυκλοφορεί με σορτσάκι και μια οριακά ψυχοπαθή οικονόμο και βοηθό, αθεράπευτα ερωτευμένη με τον Κλόβερ, την Πάρκερ Πόουζι. Στόχος, ένα πανάκριβο δαχτυλίδι. Δεν γίνεται να γνωρίζω τι είχε στο μυαλό του ο Όκλι, αλλά από το καστ, τις κινήσεις της κάμερας και τον slapstick τόνο που υιοθετεί φαίνεται πως ήθελε να συνδυάσει μερικούς σκηνοθέτες με το ανεξάρτητο σινεμά της δεκαετίας του ’90, ενώνοντας κάτω από την ίδια πλοκή τους σχετικά ξεχασμένους, στα όρια του cult, Κρίσπιν Κλόβερ και Πάρκερ Πόουζι, και τον Ροθ με τη Θέρμαν του Pulp Fiction. Ο Ταραντίνο και το στυλ του δεν ήταν ποτέ στα σχέδιά του, αλλά το φάντασμα του Ρόμπερτ Άτλμαν κυριαρχεί σε ένα πολυπρόσωπο γαϊτανάκι ειρωνικής απατεωνιάς και φαινομενικά ασύνδετων χαρακτήρων που κοντοστέκονται και παραφυλάνε, εμφανίζονται σαν απρόσκλητοι μουσαφίρηδες στη μέση μιας κρίσιμης ανταλλαγής διαλόγων ή πυροβολισμών, κρύβονται κάτω από μπαρ, τραπέζια ή κρεβάτια όπως-όπως, όχι ακριβώς πετυχημένα, και δραπετεύουν σαν παιδάκια που τα συνέλαβαν επ’ αυτοφώρω σε ένα παιχνίδι με ψεύτικα όπλα και χαζές ατάκες. Από την άλλη, φλερτάρει με τη σωματική κωμωδία του Μπλέικ Έντουαρτς, αλλά στα χειρότερά του – στο A fine mess, ας πούμε. Ο Ροθ παίζει σαν απόφοιτος από τη σχολή μεθυσμένων του Ντάντλεϊ Μουρ, η Θέρμαν σπαταλάει την επιμελώς τσαλακωμένη, ευθυτενή φιγούρα της σε ένα βρετανικό αξάν άσφαιρο όσο στην αλήστου μνήμης κινηματογραφική μεταφορά των τηλεοπτικών Εκδικητών με τον Φάινς και τον Κόνερι, ο Κλόβερ εκτοξεύει ασυναρτησίες με το βλέμμα του (και δεν φταίει που δεν πείθει ποτέ πως θα μπορούσε να είναι σκηνοθέτης που περιμένει εναγωνίως το Όσκαρ του, όπως θέλει η ταινία), ενώ η Ιβ και η Πόουζι είναι καλές, με λίγα όπλα ουσίας και συνοχής. Οι αναφορές είναι πολλές, όσες και οι προθέσεις, η πλοκή αποσυντίθεται σαν ξεθυμασμένη σαμπάνια, ενώ ο Όκλι ρίχνει πρόχειρα μια κουβέρτα αντί πραγματικού φινάλε αυτού του άσφαιρου homage. Το ΣΟΣ, Έρχονται οι Βρετανοί στο εξωτερικό βγήκε επίσης σε video on demand. Ωστόσο, για κάποιον λόγο, περιμένω την τρίτη του ταινία. ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΙΛΟΘΕΗ ΘΕΡΙΝΟ ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ
ΧΘΕΣ, ΣΗΜΕΡΑ, ΑΥΡΙΟ (1963) Ieri, oggi, domani
ΜΙΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΛΗΣΤΕΙΑ American Animals
ΞΈΝΟΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΉΣ (1940) Foreign Correspondent
Σκηνοθεσία: Βιτόριο ντε Σίκα Πρωταγωνιστούν: Σοφία Λόρεν, Μαρτσέλο Μαστρογιάνι
Σκηνοθεσία: Μπαρτ Λέιτον Πρωταγωνιστούν: Έβαν Πίτερς, Μπάρι Κέγκαν
Σκηνοθεσία: Άλφρεντ Χίτσκοκ Πρωταγωνιστούν: Τζόελ Μακ Κρι, Λάρεν Ντέι
Μέσα από τρεις ιστορίες παντρεμένων γυναικών στην Ιταλία του Μεσοπολέμου, ο Ντε Σίκα και ο μόνιμος σεναριογράφος του Τσέζαρε Ζαβατίνι μιλούν με χιούμορ αλλά και κριτική ρεαλιστική ματιά για τη θέση της γυναίκας στην ιταλική κοινωνία.
Στην απονομή των Όσκαρ του 1964, το σπονδυλωτό Χθες, Σήμερα, Αύριο του Βιτόριο ντε Σίκα κέρδισε δύο καταπληκτικές ταινίες, τη Γυναίκα στους αμμόλοφους του Χιρόσι Τεσιγκαχάρα και τις Ομπρέλες του Χερβούργου του Ζακ Ντεμί, αποκλειστικά χάρη στη γοητεία που ασκούσε εκείνη την εποχή στο παγκόσμιο σινεμά η Σοφία Λόρεν. Η Ιταλίδα ντίβα υποδύεται τρεις διαφορετικές, εξίσου ισχυρού χαρακτήρα και αποφασιστικότητας γυναίκες στα ισάριθμα επεισόδια, μία Ναπολιτάνα που συντηρεί τον άνεργο σύζυγό της, μία πλούσια Μιλανέζα που αναρωτιέται αν αγαπάει περισσότερο τον άνδρα της ή τα υλικά αγαθά που της παρέχει (βασικά βαριέται, ντυμένη φουλ με Ντιόρ), και τη Μάρα τη Ρωμάνα, μια πόρνη, που ανάμεσα στους πελάτες της συγκαταλέγεται και ο γιος ενός πλουσίου, για τον οποίο κάνει το περίφημο στριπτίζ στο φινάλε, κάτι που επανέλαβε ως φόρο τιμής στο Pr ê t à Porter δεκαετίες αργότερα, πάντα με παρτενέρ τον Ματσέλο Μαστρογιάνι. Ελαφρύ σχόλιο της κοινωνίας στην Ιταλία των ’60s, η ταινία είναι κυρίως ένα ακόμα όχημα/ωδή στη Λόρεν και βλέπεται ευχάριστα, αν και δείχνει τα χρόνια της. ΖΕΦΥΡΟΣ ΘΕΡΙΝΟ
H ιστορία μίας από τις πιο ριψοκίνδυνες και θρασείες ληστείες στην ιστορία της Αμερικής.
Ο Μπαρτ Λέιτον εξαργυρώνει την ικανότητά του στο ντοκιμαντέρ (Imposter) με ανατροπή στην αφήγηση της μυθοπλαστικής του ταινίας Μια αμερικανική ληστεία που ξεχώρισε στο Φεστιβάλ του Sundance. Λέγοντας πως πρόκειται για ταινία που δεν βασίζεται σε πραγματική ιστορία, αλλά σβήνοντας αμέσως το «δεν» στους τίτλους αρχής, βάζει τους πραγματικούς δράστες, που ως φοιτητές στο Κεντάκι, πριν από 14 χρόνια, σχεδίασαν και έκλεψαν πολύτιμα χειρόγραφα από τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Transylvania, όπου φοιτούσαν, να σχολιάζουν το κόλπο τους, με αρκετή δόση αμφιβολίας, σαν τεκμήριο ενοχής που επιδέχεται ερμηνεία και αμφισβήτηση. Έτσι, οι ηθοποιοί που τους υποδύονται εναλλάσσουν τις προθέσεις και τη δράση με τη θεωρία και τον στοχασμό σε μια υβριδική περιπέτεια που άλλες φορές κινείται με επιδεξιότητα και σβελτάδα, όπως αρμόζει στο κλασικό είδος που υπηρετεί, ενώ σε αρκετές φάσεις κοντοστέκεται με πονηριά και αμηχανία στο θέμα. Ο Μπάρι Κέγκαν που γνωρίσαμε στον Θάνατο του ιερού ελαφιού και τη Δουνκέρκη εξελίσσεται σε ξεχωριστό ηθοποιό που παίζει με βραδυφλεγή ευθύτητα στις σιωπές του. VILLAGE RENTI 3 - VILLAGE MALL 1 - ΑΕΛΛΩ 1 - ΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΛΑΟΥΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΛΙΛΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑΝΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟ - CINE ΒΟΤΣΑΛΑΚΙΑ ΘΕΡΙΝΟ
Ένας δημοσιογράφος στέλνεται στην Ευρώπη για να παρακολουθήσει από κοντά τις προσπάθειες ενός οργανισμού για την ειρήνη στην Ευρώπη και συνεργάζεται με έναν ειρηνιστή Ολλανδό πολιτικό.
Από τις λιγότερο παιγμένες ταινίες του Χίτσκοκ, ο Ξένος Ανταποκριτής, παρά τις 6 υποψηφιότητές του για Όσκαρ, έμενε πάντα στη σκιά της Ρεμπέκα που γυρίστηκε την ίδια χρονιά. Παραμένει, όμως, ως σήμερα μια υπέροχη περιπέτεια και υπήρξε πάρα πολύ χρήσιμη στην αμερικανική καριέρα του Χίτσκοκ, καθώς είχε την ελευθερία να χρησιμοποιήσει τεχνικές από τις πετυχημένες βρετανικές ταινίες του, σαν τα 39 Σκαλοπάτια και την Εξαφάνιση της Κυρίας. Με έμφαση στη σημασία του Τύπου (ακόμα και ο Χίτσκοκ, στο παραδοσιακό του cameo, διαβάζει εφημερίδα!) και στην παρουσίασή του ως πηγής αλήθειας που θα εμπνεύσει το κοινό, χρησιμοποιήθηκε ως ένα είδος προειδοποίησης, καθώς, βλέποντάς την κάποιος σήμερα, αντιλαμβάνεται την ανησυχία του σκηνοθέτη για μια Ευρώπη που, αν και βρίσκεται στο ξεκίνημα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν έχει πάρει ακόμη την κατάσταση τόσο στα σοβαρά. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΒΟΞ ΘΕΡΙΝΟ - ΘΗΣΕΙΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΟΑΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΓΙΑ ΤΕΡΑΤΑ 3: ΩΡΑ ΓΙΑ ΔΙΑΚΟΠΕΣ Hotel Transylvania 3: Summer Vacation Σκηνοθεσία: Τζέντι Ταρτακόφσκι Ακούγονται οι Άνταμ Σάντλερ, Άντι Σάμπεργκ Η αγαπημένη οικογένεια πάει ταξίδι με ένα πολυτελές κρουαζιερόπλοιο για τέρατα.
Καλά φτιαγμένο, γεμάτο με μικρά και μεγάλα πλάσματα της μαγείας και του περιθωρίου, το Ξενοδοχείο για Τέρατα, με τον μελωμένο παππού Δράκουλα, την οικογένεια και την παρέα του, πάει διακοπές από την Τρανσυλβανία σε μια κρουαζιέρα με δυσάρεστες εκπλήξεις, αφού το αντικείμενο του πόθου του πρωταγωνιστή κρύβει κακία και εκδικητικότητα. Το τρίτο επεισόδιο της σειράς κινουμένων σχεδίων, που θα προβάλλεται στην αγγλική γλώσσα, σε ελληνική μεταγλώττιση ή σε τρεις διαστάσεις, απευθύνεται κυρίως σε παιδιά, αφήνοντας τους ενήλικους συνοδούς σε δεύτερη μοίρα, μια και τα αστεία του βασίζονται σε gags πρώτου επιπέδου, συνοδευόμενα από γρήγορη κίνηση και καρτουνίστικο σχεδιασμό. VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ,1,4,8,13,14,17 - VILLAGE MALL 2,3,4,6,7,14 - VILLAGE PAGRATI 3,5 - VILLAGE FALIRO 4,6,7,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 2,4,5 - ODEON MAROUSI 3 - ODEON ESCAPE 1,2,6,7,8 ΘΕΡΙΝΟ - ODEON STARCITY 5,7,10 - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ,3 - ΑΙΓΛΗ 1,3 ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΚΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΝΕΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ - ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ ΘΕΡΙΝΟ ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ, ΘΕΡΙΝΟ - ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΙΚΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΟΜΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΣΤΕΡΙ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΣΤΡΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - COOL TYMVOS ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΗΛΕΚΤΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΤΡΙΑΝΟΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΚΗΠΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΟ - CINE ΒΟΤΣΑΛΑΚΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ
summer lifo – lifo
67
ΟΥΡΑΝΟΞΥΣΤΗΣ Skyscraper Σκηνοθεσία: Ρόσον Μάρσαλ Θάρμπερ Πρωταγωνιστούν: Ντουέιν Τζόνσον, Νιβ Κάμπελ Ένας βετεράνος στρατιωτικός ενοχοποιείται όταν ένας ασφαλής ουρανοξύστης πιάνει φωτιά και προσπαθεί να καθαρίσει το όνομά του αλλά και να σώσει την οικογένειά του που παγιδεύτηκε στις φλόγες.
Όταν ο Πύργος της Κολάσεως του Τζον Γκίλερμιν, με κορυφαίο καστ (Πολ Νιούμαν, Στιβ Μακουίν), έσκιζε σε εισπράξεις το 1974, αποσπώντας μάλιστα 8 υποψηφιότητες για Όσκαρ (μεταξύ άλλων και καλύτερης ταινίας!), το αμερικανικό σινεμά βρισκόταν στο απόγειο των disaster movies, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον Σεισμό και την Περιπέτεια του Ποσειδώνα, αλλά και το Διεθνές Αεροδρόμιο που είχε ανοίξει τον δρόμο, ακριβώς στο ξεκίνημα της δεκαετίας. Κατά κάποιον τρόπο οι παραγωγές υπερέβαιναν τη σκηνοθετική υπογραφή, η καινούργια τεχνολογία τέσταρε τις δυνατότητές της, οι αίθουσες προσάρμοζαν τα οπτικοακουστικά τους συστήματα, οι ηθοποιοί σιγοντάριζαν τη μόδα, όπως οι προκάτοχοί τους στις πολεμικές και βιβλικές υπερπαραγωγές, και το είδος προθέρμαινε το τσουνάμι των blockbusters που θα ακολουθούσε. Μισό αιώνα αργότερα, μια ταινία καταστροφής είναι απλώς μια κουκκίδα στα παρακλάδια του μαζικού σινεμά ή, καλύτερα, του πολυέξοδου κινηματογράφου για τις μάζες που πλέον χωρίζεται σε πολλές κατηγορίες, με θολά τα σύνορα μεταξύ του φανταστικού και του ρεαλισμού. Βάζοντας τον Ντουέιν Τζόνσον να πρωταγωνιστήσει στον Ουρανοξύστη, οι παραγωγοί έχουν στα χέρια τους ένα σίγουρο εργαλείο, πρότυπο ηθικής, συνεπώς φαβορί στο πλασάρισμα οικογενειακής ταινίας, με
68 lifo – summer lifo
ατσάλινο κορμί ικανό να στηρίξει υπερβολές στην πλοκή, ακόμα κι αν εδώ έχει ένα πόδι, διότι το άλλο το έχασε σε μια ατυχή επιδρομή διάσωσης που παρακολουθούμε στην αρχή της ταινίας. Έστω κι έτσι, ο όνομα και πράμα Rock είναι εξωπραγματικά δυνατός Superman, εντυπωσιακά αναρριχητικός Spiderman και τεχνικά εφευρετικός Iron Man στην οικεία, καλόκαρδη, καθόλου κυνική συσκευασία του ενός, χωρίς φτερά και κάπα, με δίδυμα παιδάκια και έξυπνη, θαρραλέα σύζυγο, με αξιοζήλευτη αυταπάρνηση και ψυχραιμία – ένας υπερήρωας χωρίς αξεσουάρ στη βαριά από συμβολισμούς και πατέντες εποχή της Marvel και της DC. Η απερίσπαστη τιμιότητά του τον διαφοροποιεί από τον πιο ειρωνικό Μπρους Γουίλις, την ίδια στιγμή που ο Ουρανοξύστης μοιάζει πολύ με το Πολύ σκληρός για να πεθάνει. Στο δυσθεώρητο κτιριακό μεγαθήριο στο Χονγκ Κονγκ καλείται να βρει την άκρη όταν μια ομάδα κακοποιών επιχειρεί να κάψει το όρθιο χιλιόμετρο, μπερδεύοντας τη hi-tech ασφάλεια και φέρνοντας σε αμυντική θέση των Ασιάτη ιδιοκτήτη και κατασκευαστή (έναν αγέλαστο οραματιστή με πολλά μυστικά και κι έναν θανάσιμο εχθρό), ταμπουρωμένο στο εφιαλτικό κατασκεύασμά του, ακριβώς όπως συνέβη με τους καλεσμένους στον ατσάλινο Τιτανικό του Towering Inferno. Το σενάριο βρίθει υπερβολικών φιτιλιών, ο Τζόνσον κάνει τα πιο εξωφρενικά πράγματα να φαίνονται βατά και η τελική σκηνή είναι ένας ενδιαφέρων, αν και παρατεταμένος, φόρος τιμής στην περίφημη σκηνή με τους καθρέφτες από το Enter the Dragon, το κλασικό καράτε movie του Κράουζε με τον Μπρους Λι. Ο Αμερικανός ηθοποιός, ωστόσο, φαίνεται εγκλωβισμένος σε μια περσόνα που καλλιεργεί συστηματικά και η οποία προεξοφλεί την εξέλιξη και το φινάλε των ταινιών του, εξαργυρώνοντας τη θετική του ποιότητα. VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ,17,10,15 - VILLAGE MALL 2,8,13 - VILLAGE PAGRATI 5 - VILLAGE FALIRO 5,7,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4,5 - ODEON ESCAPE 1,6 - ODEON STARCITY 1,7 - ΑΕΛΛΩ 4 - TYMVOS 2 ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΟ
ΑΜΠΡΑΚΑΤΑΜΠΡΑ Abracadabra
ΣΧΈΔΙΟ ΑΠΌΔΡΑΣΗΣ 2: ΆΔΗΣ Escape Plan 2: Hades
Σκηνοθεσία: Πάμπλο Μπέργκερ Πρωταγωνιστούν: Μαριμπέλ Βερντού, Αντόνιο ντε λα Τόρε
Σκηνοθεσία: Στίβεν Μίλερ Πρωταγωνιστούν: Σιλβέστερ Σταλόνε, Ντέιβ Μπαουτίστα
Ένα πνεύμα μπαίνει στο σώμα ενός παντρεμένου άνδρα, ο οποίος προσπαθεί να το διώξει, την ίδια στιγμή που η σύζυγός του έλκεται από την καινούργια του προσωπικότητα.
Το μόνο για το οποίο δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς τον Πάμπλο Μπέργκερ είναι για αργό ρυθμό και έλλειψη κινηματογραφικής ανησυχίας. Το Άμπρακαταμπρα είναι μια αεικίνητη μαύρη κωμωδία με πρωταγωνιστή έναν αδιάφορο, μάτσο οικογενειάρχη, φανατικό του ποδοσφαίρου, που μετά από έναν υπνωτισμό καταλαμβάνεται από το πνεύμα ενός serial killer και η σύζυγός του προσπαθεί απεγνωσμένα να τον επαναφέρει, ζητώντας βοήθεια από απίθανους τύπους. Μετά την αλλούτερη, σαφώς πιο πετυχημένη Χιονάτη, ο Μπέργκερ παντρεύει κάπως αδόκιμα το σινεμά του Άλεξ ντελα Ιγκλέσια με εκείνο του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, χωρίς την comic ακρότητα, αλλά με πολλές πινελιές σκοτεινιάς και στυλιζαρισμένου τρόμου που βασίζεται σε αιφνίδιες αλλαγές τόνου, πολλά εμβόλιμα παλιά τραγούδια και μια φορτισμένη, συναισθηματική κεντρική ερμηνεία από τη Μαριμπέλ Βερντού, η οποία υπομένει τα πάνδεινα με μια λανθάνουσα χειραφέτηση. Το αποτέλεσμα, άνισο λόγω μιας τουλάχιστον ημίωρης σεναριακής κοιλιάς, δεν δικαιώνει τον Μπέργκερ, αλλά τουλάχιστον η διαδρομή διατηρεί νεύρο και ενέργεια, με υψηλά τεχνικά εφόδια και μια διάθεση συνεχών ανατροπών. ΑΕΛΛΩ 1 - ΑΝΕΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ ΘΕΡΙΝΟ - ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ - ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ - ΗΛΕΚΤΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΕΛΛΩ 1
Ο αρχηγός μιας επίλεκτης ομάδας ειδικών ασφαλείας αναλαμβάνει να εντοπίσει έναν πράκτορά του μέσα σε μια φυλακή.
Πέντε χρόνια μετά την πρώτη ταινία που περισσότερο εξυπηρετούσε την είδηση της συνεργασίας του Σταλόνε με τον Σβαρτσενέγκερ, ο πρώτος ηγείται μιας ομάδας που πέφτει θύμα πλεκτάνης και προσπαθεί να απεγκλωβιστεί από μια φυλακή-λαβύρινθο. Fast track παραγωγή, η οποία πιθανά να έβρισκε κάποτε το κοινό της στα ράφια του βιντεοκλάμπ, παραδομένη σε hi-tech εμπνεύσεις που παρουσιάζονται μέσα από ακαλαίσθητα CGI, στο ταχύρρυθμο μοντάζ και στους ζεν χαρακτήρες που αντέχουν στο ξύλο και τις κακουχίες. Οι Σταλόνε και Μπαουτίστα δανείζουν κυρίως το κύρος τους, ενώ τη βρόμικη δουλειά κάνει ο Κινέζος Ζιαόμινγκ Χουάνγκ, για την εικόνα και την καριέρα του οποίου φαίνεται να έχει στηθεί όλη η ταινία. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 8,14,16 - VILLAGE MALL 3,10,14 VILLAGE PAGRATI 1 - VILLAGE FALIRO 6,9 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 3 - ODEON GLYFADA 1 - ODEON MAROUSI 1 - ODEON ESCAPE 5, 8 ΘΕΡΙΝΟ - ODEON STARCITY 6 - ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ ΘΕΡΙΝΟ ΝΕΑ ΜΑΣΚΩΤ ΘΕΡΙΝΟ - ΦΛΩΡΙΔΑ ΘΕΡΙΝΟ
ΔΡΟΣΕΡΑ ΜΕΡΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΓΙΑ ΦΑΓΗΤΟ & ΠΟΤΟ
A for Athens
Ζήσε μοναδικές στιγμές, έχοντας την Ακρόπολη στο πιάτο. Στο Μοναστηράκι, στον τελευταίο όροφο του ξενοδοχείου A for Athens, σε περιμένει ένα υπέροχο roof garden. Ξεχωρίζει χάρη στην υπέροχη θέα του αλλά και στη μοναδική του ατμόσφαιρα. Ειδικά το βράδυ, πάρε θέση σε μία από τις αναπαυτικές μαξιλάρες του και ετοιμάσου για μία από τις πιο μαγικές νύχτες του καλοκαιριού με την εκπληκτική θέα της φωτισμένης Ακρόπολης. Φυσικά, θα δοκιμάσεις κάποιο από τα υπέροχα κοκτέιλ της λίστας του που έχει επιμεληθεί ο head bartender Θοδωρής Πυρίλλος. Η λίστα ονομάζεται «Οδύσσεια» και είναι εμπνευσμένη από τις περιπέτειες του ομηρικού ήρωα. «Nostos», «Αmnesia», «Polyphemus the Cyclop», είναι ενδεικτικά κάποιες από τις επιλογές που σε περιμένουν. Και αν τα ονόματά τους ακούγονται εντυπωσιακά, έχε υπ’ όψιν ότι η γεύση τους είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή. Για
εκείνους, βέβαια, που δεν θέλουν κοκτέιλ, το A for Athens έχει προνοήσει κι έχει δημιουργήσει ένα wine station bar, όπου ο sommelier Αλέξανδρος Τριανταφύλλου έχει επιμεληθεί μια εξαιρετική οινική λίστα με πάνω από 120 ετικέτες κρασιών που θα ικανοποιήσουν όλα τα γούστα. Και αν πεινάσεις, ο σεφ Γιώργος Καφετζής έχει ετοιμάσει για σένα ένα πλούσιο μενού με πιάτα της ελληνικής, και όχι μόνο, κουζίνας. Κόκορας Λημνιός με μελίχλωρο και φλωμάρια Λήμνου, ψαρί ημέρας φρικασέ με μαντζουράνα, πράσο, σέλινο και μαραθόριζο, αλλά και σιουφιχτά Κρήτης με ποικιλία μανιταριών και λάδι τρούφας είναι μερικές μόνο από τις πεντανόστιμες επιλογές που σε περιμένουν. Όλα τα πιάτα γίνονται με ελληνικά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας, ενώ καθημερινά σε περιμένει και ένα απίθανο brunch.
City Zen
Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι, 210 3244244, FΒ: A for Athens Cocktail Bar
Στιγμές απόλυτης καλοκαιρινής χαλάρωσης σε μία από τις ωραιότερες ταράτσες της πόλης. Αν δεν έχεις γνωρίσει ήδη το City Zen, δεν ξέρεις τι χάνεις. Τοποθετημένο στον 4ο και 5ο όροφο ενός πλήρως ανακαινισμένου χώρου στη οδό Αιόλου και Μητροπόλεως, με μαγευτική θέα στην Ακρόπολη, είναι το τέλειος μέρος για στιγμές απόλυτης χαλάρωσης. Το all day barrestaurant που μας συστήθηκε πριν από λίγα χρόνια μάς υποδέχεται καθημερινά απ’ τις 9 το πρωί με καφέ, σνακ και πλούσιο brunch. Όσο προχωράει η μέρα και με τη βοήθεια των ανάλογων μουσικών το City Zen γίνεται ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά σημεία της πόλης για να απολαύσεις το ποτό σου. Φυσικά, από τον κατάλογο δεν λείπουν τα κοκτέιλ, που είναι και ένα από τα δυνατά χαρτιά του μαγαζιού. Ο Παύλος Γάτσιος έχει δημιουργήσει μια απίθανη καλο-
καιρινή λίστα που πάει τα κοκτέιλ σε άλλο επίπεδο. Hortensia με Pampero Especial Infused Strawberries, honey syrup infused rosemary, yuzu puree και meringue, αλλά και Palo De Rosa με Tanqueray, lemon sherbet, orange curacao, rose & ibiscus syrup και γαρνιτούρα από λευκή ζάχαρη και ροδοπέταλα είναι ενδεικτικά κάποιες από τις επιλογές που ξεχωρίζουν. Αν πεινάσεις, είσαι στο σωστό μέρος. Ο σεφ Αλέξανδρος Καρανικόλας έχει επιμεληθεί ένα υπέροχο μενού που κινείται στα μονοπάτια της μεσογειακής κουζίνας, με αρκετές fusion επιλογές. Κλασικά πιάτα, πλατό τυριών-αλλαντικών, fingerfood, αλλά και μερικές vegan επιλογές σε περιμένουν να τις ανακαλύψεις.
Μητροπόλεως 80, Αθήνα (είσοδος από Αιόλου 11), 210 3254942, FB: CityZenAthens
70 lifo – summer lifo
SKY BAR RESTAURANT
Luigi
Για ρομαντικό δείπνο και άπαιχτα κοκτέιλ, με την πόλη να απλώνεται στα πόδια σου. Έχει άλλη χάρη η Αθήνα το καλοκαίρι κι εκείνοι που δεν ησυχάζουν και τους αρέσει να ανακαλύπτουν τις ομορφιές της το ξέρουν καλά. Απ’ τα νέα μπαρ μέχρι τα εστιατόρια, αυτή η πόλη δεν σταματά να μας εκπλήσσει. Ειδικά το καλοκαίρι, που ο κόσμος φεύγει για διακοπές, είναι μία απ’ τις καλύτερες ευκαιρίες για να τη γνωρίσεις καλύτερα, και μαζί ό,τι καινούργιο έχει να παρουσιάσει. Μία απ’ τις νέες αφίξεις στον χάρτη της πόλης είναι και το Luigi Sky Bar Restaurant. Βγαλμένο λες από ταινία, αυτό το ονειρεμένο roof top bar στην Πλάκα είναι ένα μέρος απ’ αυτά όπου θα θες να ξεκαλοκαιριάσεις, αν όχι να περάσεις τις βραδιές που απομένουν μέχρι να φύγεις για κάποιο νησί. Με τον Λυκαβηττό να σου κλείνει το μάτι και την Ακρόπολη κυριολεκτικά δίπλα, το Luigi Sky Bar Restaurant είναι το τέλειο σκηνικό για all day αποδράσεις και χαλάρωση στο κέντρο της πόλης. Οι μέρες εδώ ξεκινούν με καλοφτιαγμένο καφέ, χορταστικά σνακ και γλυκές προτάσεις, όπως pancakes και βάφλες, και καταλήγουν το βράδυ με υπέροχες γεύσεις και δροσερά κοκτέιλ κάτω απ’ τον αττικό ουρανό.
Με έμπνευση κυρίως απ’ την Ιταλία, αλλά όχι μόνο, το μενού του Luigi Athens παρουσιάζει εκλεπτυσμένες γεύσεις της Μεσογείου με έμφαση στα πολύ καλής ποιότητας υλικά που χαρίζουν το μάξιμουμ γευστικό αποτέλεσμα σε κάθε πιάτο. Από χειροποίητη πίτσα με λεπτή ζύμη και αυθεντικό προσούτο Ιταλίας, pasta σε πολλές εκδοχές, μέχρι μοσχαρίσια ταλιάτα, τσιπούρα με τσάιβς και κλασικές συνταγές της ελληνικής κουζίνας, το Luigi Athens παρουσιάζει ενδιαφέρον μενού για όλα τα γούστα. Θα το συνοδεύσεις ιδανικά με ένα ποτήρι κρασί ή κάποιο απ’ τα signature cocktails, ακούγοντας ωραίες μουσικές σε μία απ’ τις πιο ατμοσφαιρικές ταράτσες που «παίζουν» αυτήν τη στιγμή στην Αθήνα. Στα θετικά σημείωσε πως η κουζίνα μένει ανοιχτή μέχρι τη μία το βράδυ και το Σάββατο έως τις δύο, οπότε, ακόμα κι αν δεν θες κανονικό δείπνο, θα βρεις πιάτα ιδανικά για τσιμπολόγημα μαζί με το ποτό. Extra tip: Κάθε Σάββατο και Κυριακή σερβίρει brunch και πλούσιο πρωινό, μετά τις 10.
Μνησικλέους 22, Πλάκα, 210 3235318, www.luigiathens.com FB: luigiathens, Instagram: @luigi_athens summer lifo – lifo
71
Manor House
Στα δυτικά προάστια σε περιμένει μια ταράτσα που σε ταξιδεύει με υπέροχες μουσικές και απίθανα κοκτέιλ. Από την πρώτη στιγμή που δημιουργήθηκε το Manor House, ξεχώρισε αμέσως, αφενός γιατί είναι το μοναδικό μπαράκι στα δυτικά προάστια και αφετέρου χάρη στον πανέμορφο και φινετσάτο χώρο του. Τοποθετημένο σε μια αναπαλαιωμένη έπαυλη από τις πιο παλιές μονοκατοικίες του Περιστεριού, χτισμένη στα 1929, πήρε το όνομά του από τα manor houses, δηλαδή τις επαύλεις του Λονδίνου όπου γίνονταν τα πάρτι των πλουσίων. Στο καταπράσινο περιβάλλον του η ομάδα του Manor House σε περιμένει από νωρίς το πρωί για να σου προσφέρει specialty ποικιλίες καφέ που θα σου φτιάξει
ο δεύτερος στον κόσμο για το 2017 barista στο latte art. Και αν πεινάσεις, στο πλούσιο και εκλεπτυσμένο μενού του θα βρεις σίγουρα κάποιο πιάτο που όχι μόνο θα σε χορτάσει αλλά θα χαρίσει στιγμές πραγματικής απόλαυσης στον ουρανίσκο σου. Τώρα το καλοκαίρι, όταν βραδιάζει και αρχίζει να σκοτεινιάζει ο αττικός ουρανός, στο Manor House όλα αλλάζουν. Στην πανέμορφη ταράτσα του όλοι γίνονται μια παρέα, η μουσική δυναμώνει και το κοκτέιλ μπαρ παίρνει φωτιά. Εκεί θα πιεις καθαρά ποτά και φανταστικά κοκτέιλ, φτιαγμένα με μεράκι, από την εκπληκτική ομάδα του Μanor Ηouse!
Τerrazzini
Αιμιλίου Βεάκη 36, Περιστέρι, 210 5744060, FΒ: MANOR HOUSE
Σε αυτή την ταράτσα θα ταξιδέψεις σε ιταλικές και μεσογειακές γεύσεις. Αν βρεθείς στο Περιστέρι, πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείς το Τerrazzini. Τοποθετημένο μια ανάσα από το πολύβουο κέντρο και το μετρό του Περιστερίου, αλλά σε ένα ήσυχο σημείο που διατηρεί την αίσθηση της γειτονιάς, έχει γίνει αγαπημένος προορισμός των κατοίκων των δυτικών προαστίων και όχι μόνο. Τώρα το καλοκαίρι, βέβαια, δεν υπάρχει ωραιότερο σημείο για να καθίσεις από την πανέμορφη ταράτσα του. Ήσυχη, δροσερή, με ήχους τζαζ και funky και τη θέα του έναστρου αττικού ουρανού, είναι το ιδανικό μέρος για να περάσεις μαγικές βραδιές και να απολαύσεις λαχταριστές λιχουδιές της ιταλικής και μεσογειακής κουζίνας από τα χεράκια του διάσημου σεφ Γιώργου Τσούλη. Το
γεγονός ότι η κουζίνα είναι ανοιχτή και μπορείς να δεις τους σεφ να ετοιμάζουν τα πιάτα μπροστά στα μάτια σου θα ανοίξει σίγουρα την όρεξη. Εκπληκτικό Rib Eye, Black Angus με πουρέ πατάτας, μοσχαρίσια ταλιάτα με μανιτάρια, πατάτες baby και παλαιωμένη γραβιέρα, καθώς και εξαιρετικός βουβαλίσιος καβουρμάς με αρωματικό πουρέ πατάτας και τραγανό αυγό είναι μερικές από τις top επιλογές που θα βρεις στο πλούσιο μενού του. Μην ξεχάσεις να περάσεις μια βόλτα και από την μπάρα του για να δοκιμάσεις τα υπέροχα aperitivi και τα φανταστικά κοκτέιλ που προσφέρει. Extra Tip: Το Τerrazzini κάθε Σάββατο και Κυριακή μας περιμένει από το μεσημέρι.
Μαδύτου 29, Περιστέρι, 210 5733164, FB: Τerrazzini
72 lifo – summer lifo
Point a
Στο roof garden του ξενοδοχείου «Ηρώδειο» σε περιμένει, για έκτο συνεχόμενο καλοκαίρι, ένα εστιατόριο που θα σε ταξιδέψει γευστικά εντός και εκτός των ορίων της Ελλάδας. Με μαγευτική θέα, καθώς βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην Ακρόπολη και στο Μουσείο της Ακρόπολης –τόσο κοντά που νιώθεις πως αν απλώσεις το χέρι σου θα τα αγγίξεις–, και μόλις μια ανάσα από το Μνημείο του Φιλοπάππου και τον λόφο του Λυκαβηττού, το Point a σε περιμένει για να σε συστήσει σε γεύσεις, αρώματα και υλικά απ’ όλες τις γωνιές της Ελλάδας, όπως η Νάξος, η Μύκονος, η Θράκη, τα Χανιά, αλλά και σε χώρες όπως το Μεξικό, η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιαπωνία. Η λιτή αισθητική που επικρατεί στη διακόσμηση και οι υπέροχες μυρωδιές από τα γιασεμιά που πλαισιώνουν τον χώρο στήνουν το κατάλληλο σκηνικό για να απολαύσεις τη δημιουργική κουζίνα των executive chefs Μάριου Πιρπιρίδη και Μανώλη Μαυριγιαννάκη και τα ευφάνταστα signature cocktails του βραβευμένου bartender Αλέξαν-
δρου Πρεβίστα, κάνοντας το Point a το ιδανικό μέρος για ένα κοκτέιλ μετά το γραφείο, για ένα επαγγελματικό ραντεβού ή για ένα ρομαντικό δείπνο για δύο. Κακαβιά με αυγά αχινού, ξινοτύρι Μυκόνου και καπνιστή συναγρίδα, κερκυραϊκό σοφρίτο από μοσχαρίσιο φιλέτο, jalapeños tempura με κολοκυθοανθούς και ξινοτύρι Μυκόνου είναι ενδεικτικά κάποια από τα μοναδικά πιάτα που θα γευτείς εκεί και θα συνδυάσεις ιδανικά με μία από τις 42 εξαιρετικές ετικέτες ελληνικών αμπελώνων που επέλεξε ο sommelier Δημοσθένης Βασιλειάδης σε συνεργασία με τους σεφ του Point a. Extra Tip: Πέρνα μια βόλτα από το μπαρ και ανακάλυψε το εξαιρετικό μενού του, που πραγματικά επαναπροσδιορίζει τον όρο «finger food».
Saorsa
Ροβέρτου Γκάλι 4, Αθήνα 21 0923 6832 FΒ: POINT a Bar and Restaurant
Καλοκαίρι στην πιο όμορφη αυλή της πόλης. Τα τελευταία χρόνια η γειτονιά του Μεταξουργείου έχει ανέβει πολύ και διαθέτει πολλές επιλογές για έξοδο. Ανάμεσα στα πολλά μπαράκια της περιοχής, όμως, υπάρχει ένα που ξεχωρίζει, το Saorsa. Το όνομά του σημαίνει «ελευθερία» στα σκωτσέζικα και η όλη διακόσμηση του, με τα ανοιχτά κλουβιά και τις prison bar-themed καρέκλες, παραπέμπει στη «breaking free» θεματική του μαγαζιού. Βέβαια, τώρα το καλοκαίρι οφείλεις να επισκεφτείς την αυλή του. Με εντυπωσιακή πρόσοψη αθηναϊκού σπιτιού του ’30, γεράνια, δυόσμους, λεβάντες, βασιλικούς, λεμονιές και γιασεμιά, πρόκειται για μία από τις πιο όμορφες και γραφικές αυλές της πόλης. Η χαλαρή και φιλική του ατμόσφαιρα με τις προσεγμένες μουσικές επιλογές δημιουργούν ένα κλίμα που σε κάνει να
νιώθεις πως ταξιδεύεις μακριά από το κουραστικό αστικό τοπίο. Θα πας εκεί από νωρίς το πρωί για να απολαύσεις τον καφέ σου και θα μείνεις ως αργά το βράδυ για τα signature cocktails του. Kudu Specialty Coffee, Habit 100% Arabica με αρώματα μαύρης σοκολάτας, ιδιαίτερες επιλογές κρασιών με έμφαση σε ελληνικές ετικέτες μικρών και μεγάλων οινοποιείων αλλά και βιολογικό κρασί, κοκτέιλ με φρουτώδεις γεύσεις, όπως yuzu, maracuya, papaya κ.ά., long drinks, aperitivi και πεντάνοστιμα σνακ σε περιμένουν καθημερινά για να τα απολαύσεις σε ένα σκηνικό που μοιάζει βγαλμένο από την Αυλή των Θαυμάτων του Καμπανέλλη. Extra Tip: Το Saorsa θα μας συντροφεύει όλο τον Αύγουστο.
Γιατράκου 2, Αθήνα, 210 5235960 FΒ: Saorsa Athens, Instagram: @saorsa, Site: saorsa.gr summer lifo – lifo
73
ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Η ακαταμάχητη μαγεία της Κλαρίσε Λισπέκτορ Μετά την «Ώρα του Αστεριού» οι εκδόσεις Αντίποδες μας συστήνουν τα «Κατά Α.Γ. Πάθη» της Βραζιλιάνας συγγραφέως, τα οποία, σύμφωνα με τον κατάλογο της Ουνέσκο, συγκαταλέγονται στα μεγάλα αριστουργήματα του λατινοαμερικανικού πολιτισμού.
από την τίνα μανδηλαρά
Βιβλίο
Α
74 lifo – summer lifo
ν κάτι κάνει την Κλαρίσε Λισπέκτορ να μοιάζει με μάγισσα, πέρα από την εξοικειωμένη με τη μαγεία βραζιλιάνικη ταυτότητά της, είναι ότι κατάφερε να αποτυπώσει την πιο ιερή, σπειροειδή, ερμητική και ταυτόχρονα αποκαλυπτική εκδοχή της ύπαρξης σε ένα μόνο βιβλίο. Η αφήγηση, αυτή που η λογοτεχνία χρησιμοποιεί ως πρωταρχική της δύναμη, γίνεται απλώς η αφορμή για να αναζητήσει η μάγισσα-συγγραφέας το κρυμμένο μυστικό, τη χαμένη δύναμη που θα μας κάνει να απαλλαγούμε από το ανθρώπινο βάρος και τα περιοριστικά αισθήματα της προσδοκίας, του φόβου ή της ελπίδας. Γι’ αυτό δεν γράφει, παρά βιώνει. Δεν σκέφτεται, αναζητά. Θέλει να γίνει αυτό που χώρεσε ως μικρή λεπτομέρεια στην εξήγηση του κόσμου, να νιώσει τη «γυμνή ιερότητα του ελάχιστου επιμέρους» του Γουίλιαμ Μπλέικ ή αυτό που έκανε τον Σεζάν όχι απλώς να ζωγραφίσει αλλά να δώσει πνοή στα μήλα σε έναν πίνακα, κάνοντάς τα να κινούνται. Ως εκ τούτου, τα Κατά Α.Γ. Πάθη, αυτό το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας που, χάρη στις εκδόσεις Αντίποδες, έχουμε πια την τύχη να διαβάζουμε στα ελληνικά (μετά την Ώρα του Αστεριού) σε ακριβή μετάφραση του Μάριου Χατζηπροκοπίου, δεν εξηγούνται μόνο με τους όρους της λογοτεχνίας, αν και η συγγραφέας θέλησε, για πρώτη φορά ίσως, να παραχωρήσει σε αυτήν το προνομιακό δικαίωμα να αναζητήσει τη λυδία λίθο. Διατηρώντας τα μεταφορικά εκφραστικά της μέσα και με μια σπειροειδή αφήγηση που στην αρχή κάθε ευσύνοπτου κεφαλαίου επαναλαμβάνει την τελευταία φράση του προηγούμενου (σαν μια ηρακλείτεια επανάληψη που προσφέρει το καινούργιο), η Λισπέκτορ προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει με λογοτεχνικούς όρους την ιδρυτική πράξη της ύπαρξης, κάτι που μέχρι πρότινος έκαναν μόνο οι φιλόσοφοι. «Γιατί να υπάρχουν τα όντα και όχι το τίποτα;» αναρω-
τιόταν κάποτε ο Μάρτιν Χάιντεγκερ, προσπαθώντας να θέσει το ερώτημα στις απαρχές του, και με μια γνήσια μυθοπλαστική αντιστροφή η Λισπέκτορ ξεπερνάει το στάδιο του σκεπτικισμού των φαινομενολόγων, καταργεί τον ανθρώπινο χαρακτήρα των υπαρξιστών, παίρνει αποστάσεις από τον καρτεσιανό σολιψισμό (όχι, δεν τη νοιάζει καθόλου η ατομική συνείδηση!) και αναλαμβάνει τη «μυστική αποστολή», όπως λέει η ίδια, του «να ζήσει τη ζωή», δηλαδή να δει πέρα από τις περιοριστικές ιδιότητες που επιβάλλει ο άνθρωπος στον εαυτό του. Σε αυτήν τη βιταλιστική, απελευθερωτική διαδικασία, περιοριστική μπορεί να είναι ακόμα και η ομορφιά, την οποία λογικά θα αναζητούσε η ηρωίδα της, μια ευκατάστατη γλύπτρια από το Ρίο ντε Τζανέιρο. Αντίθετα, όμως, στην υπόθεση που περιγράφεται στο βιβλίο δεν χωράει καμία εξωραϊστική ή αξιολογική συνθήκη: ένα μεσημέρι που πέφτει ο ήλιος στο διαμέρισμα της υπηρέτριας της πρωταγωνίστριας και αφήνοντας πίσω της τον καθρέφτη της και τις ασφαλιστικές δικλείδες της ταυτότητας, βιώνει την πρώτη μορφή αποξένωσης, καθώς βλέπει τα αρχικά της, Α.Γ., χαραγμένα σε μια δερμάτινη βαλίτσα. Την ίδια στιγμή αντικρίζει μια κατσαρίδα την οποία τσακίζει, κλείνοντας την ντουλάπα. Από αυτά τα μεταξύ τους άσχετα γεγονότα αρχίζουν όλα να φαίνονται διαυγή, να ψιθυρίζει «η πρώτη αληθινή σιωπή», να αίρονται οι προσδοκίες και οι ψευδαισθήσεις και τίποτα ανθρώπινο να μη φαίνεται αρκετό να δώσει εξηγήσεις. Κι αυτό γιατί η Α.Γ. έχει αφήσει προ πολλού πίσω της όχι μόνο την ομορφιά αλλά και την αηδία, τη φοβία ή τον τρόμο. Τα εύκολα εργαλεία της ανθρώπινης διάρκειας είναι, επομένως, αποτρεπτικά για την κατανόηση των προθέσεων της ηρωίδας, αφού κανείς αναγνώστης δεν μπορεί να συμπάσχει με τον θάνατο μιας κατσαρίδας –ιδού μια πρώτη απόλυτη ουσία του συναισθήματος!– ή να αντιληφθεί την εσωτερική διαδικασία που
kλαρίσε λισπέκτορ
Τα κατά Α.Γ. Πάθη Μτφρ.: Μάριος Χατζηπροκοπίου Εκδόσεις Αντίποδες Σελ.: 210
ακολουθεί η Α.Γ., η οποία δεν στρέφεται προς τον εαυτό της αλλά προς τα πράγματα, για να δει μέσα της. Μάλλον θα πρέπει και ο αναγνώστης/-ρια να αφήσει τις αναγνωστικές προκαταλήψεις στην άκρη και να δει με αντεστραμμένο το βλέμμα από έξω προς τα μέσα με τον ίδιο τρόπο που ζωγράφιζε ο Σεζάν, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, «το σύμπαν που σκέφτεται τον εαυτό του μέσα μου, αφού εγώ είμαι η συνείδησή του». Τα πάντα, εν προκειμένω, είναι ενσώματα, ακόμα και η γραφή: η Λισπέκτορ δεν γράφει αλλά συμμετέχει με όλη τη σωματική της υπόσταση, που προσπαθεί να αποτινάξει τη δικτατορική επιβολή της σκέψης. Πρόκειται για την απόλυτη φαντασίωση της εμμένειας –δηλαδή το να κατοικείς μέσα στο Είναι– που αναζητούσαν διακαώς φιλόσοφοι όπως ο Ζιλ Ντελέζ. Εξού και ότι η ηρωίδα της θέλει να ζει το παρόν «στην πραγματικότητα που υπάρχει, και όχι στην υπόσχεση, θέλω να βρω την ευτυχία σε αυτήν τη στιγμή –θέλω τον Θεό σ’ εκείνο που βγαίνει από την κοιλιά της κατσαρίδας–, ακόμη και αν αυτό, με τους παλιούς ανθρώπινούς μου όρους, σημαίνει το χειρότερο, και με ανθρώπινους όρους, το κολασμένο». Στα μάτια της, πάντως, το κολασμένο και το ανυπόφορο ισοδυναμούν με το αδιάφορο –«το ουδέτερο ήταν η κόλαση»–, ένα στάδιο απ’ όπου θα έπρεπε να περάσει, εφόσον θέλησε να κατακτήσει την παροντική διάρκεια, δηλαδή την πρώτη εκείνη συνθήκη την ώρα που φτιάχνεται ο κόσμος. Χωρίς συναισθήματα, λοιπόν, τα οποία οδηγούν τον άνθρωπο εκεί όπου θέλουν, προσπαθεί να μετουσιώσει αυτό το στάδιο της αδιαφορίας ή της σιωπής στα «όργια του Σαμπάτ» στο βιταλιστικό εκείνο επίπεδο όπου η γεύση είναι καινούργια και πρωτόγνωρη και η ίδια μπορεί να βιώσει «οργιαστικά την ταυτότητα των πραγμάτων» σε έναν καινούργιο κόσμο. Σε αυτό το κατασκεύασμα, λοιπόν, που εναντιώνεται στην παραδεδομένη ανάγνωση του κόσμου και στο οποίο αντιστοιχεί μια καινοφανής σύνθεση, που άλλοτε θυμίζει φιλοσοφικό ανάγνωσμα, άλλοτε μυστικιστικό τελετουργικό, άλλοτε καμπαλιστικό παραμύθι, είναι εμφανής η εβραϊκή καταγωγή της συγγραφέως ή ακόμα και η Ανθολογία του Σπουν Ρίβερ, όπου το μυστικό γίνεται ένα με την ποίηση. Αλλά ένας ποιητής/ποιήτρια δεν διαθέτει τη φιλοσοφική οξύνοια και την ενόραση που δίνουν τη δυνατότητα στη Λισπέκτορ να στήσει αυτή την ιδανική εικονοπλαστική-λογοτεχνική φόρμα. Μόνο οι ζωγράφοι θα μπορούσαν να αποτυπώσουν αυτό το νέο είδος της δημιουργικής αποδόμησης, ενδεχομένως ένας Σίλε που μπορεί και διαλύει τα σώματα –βλέπε εξώφυλλο του βιβλίου– ή ένας ιμπρεσιονιστής με έναν ανάλογο μετατονισμό που θα μπορέσει να φανταστεί μια τέτοια πόλη χωρίς σύνορα που παίρνει τη θέση του άδειου δωματίου: «Χάραξα νοερά έναν κύκλο γύρω από τις μισοερειπωμένες φαβέλες και αναγνώρισα ότι εκεί θα μπορούσε να έχει ζήσει κάποτε μια πόλη τόσο μεγάλη και λαμπρή όσο η Αθήνα στο απόγειό της, με τα παιδιά να τρέχουν ανάμεσα στα εμπορεύματα που ήταν απλωμένα στους δρόμους». Και αυτό το συλλαμβάνει αφού πρώτα έχει δει με διαύγεια τα σκοτάδια. Είναι, άλλωστε, η μόνη που βιώνει «την προϊστορία του μέλλοντος» και βλέπει στην καταγωγή των ειδών αυτό που θα ζήσουν. Όπως υπαγορεύουν και τα αρχικά Α.Γ., το ανθρώπινο γένος, αυτεξούσιο, λαμπερό και πραγματικά ελεύθερο στα χέρια της μάγισσας, επαναπροσδιορίζεται και βιώνεται ξανά. Ιδού ένα μυθιστόρημα που γεννιέται, θαρρείς, συνέχεια μέσα στο τώρα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΗ
Στη Σκιά, ο Άντερς Οικονομίδης μπλέκεται σε νέες περιπέτειες Ο Βαγγέλης Γιαννίσης μας μιλάει για το νέο του βιβλίο από τις εκδόσεις Διόπτρα. Ο δαιμόνιος Έλληνας επιθεωρητής βρίσκεται σε έναν υπόγειο κόσμο, όπου τα σύνορα μεταξύ πραγματικότητας και μεταφυσικού είναι δυσδιάκριτα.
Φτιάξε το βιβλίο σου όπως το ονειρεύεσαι Μία online υπηρεσία βοηθά κάθε συγγραφέα να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα.
Υ
πάρχει μία νέα και πρωτοποριακή υπηρεσία που δίνει στον συγγραφέα τη δυνατότητα όχι απλώς να εκδώσει το βιβλίο του αλλά και να το διακινήσει και να το σχεδιάσει ο ίδιος, από την αρχή ως το τέλος, ακριβώς όπως το φαντάζεται. Πρόκειται για το Bookoo.gr, με την υπογραφή των εκδόσεων Ψυχογιός. Εσύ το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να μπεις στην πλατφόρμα του και να ακολουθήσεις τις οδηγίες.
Επιλέγεις τη μορφή του βιβλίου (έντυπο, e-book, ή ακόμα και τα δύο)
Λ
βαγγέλης γιαννίσης Η Σκιά
Εκδόσεις Διόπτρα
ίγο έξω από το Έρεμπρο ανακαλύπτεται το πτώμα ενός αγνώστου. Ένα φρικτό, απόκοσμο έγκλημα που καλείται να εξιχνιάσει ο επιθεωρητής Άντερς Οικονομίδης στη νέα του περιπέτεια. Ο Βαγγέλης Γιαννίσης, μετρ του σκανδιναβικού μυθιστορήματος, επιστρέφει με μια νέα σκοτεινή ιστορία στο βιβλίο του Σκιά και όσοι το έχουν διαβάσει ήδη το περιγράφουν ως το πιο ολοκληρωμένο του θρύλου που περιβάλλει τον δαιμόνιο επιθεωρητή. Σατανιστικά εγκλήματα και αρχαίες παγανιστικές δοξασίες θα οδηγήσουν τον Άντερς σε έναν υπόγειο κόσμο όπου τα σύνορα μεταξύ πραγματικότητας και μεταφυσικού θα γίνουν δυσδιάκριτα. Ένα βιβλίο που σε κρατά σε αγωνία μέχρι την τελευταία σελίδα. — Πού συναντάμε αυτήν τη φορά τον Άντερς Οικονομίδη και ποιες οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο ήρωας στη «Σκιά»; Ο Άντερς βρίσκεται για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια σε κατάσταση ισορροπίας, τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική του ζωή. Ενώ, λοιπόν, δείχνει πως έχει συνέλθει από τα γεγονότα του πρόσφατου παρελθόντος, θα αντιμετωπίσει μια υπόθεση δίχως προηγούμενο. Αυτήν τη φορά, ωστόσο, θα έχει τη βοήθεια δύο νέων και ικανών συναδέλφων, της Άριελ Ριβέρα και του Σεμπάστιαν Χολμ, δύο χαρακτήρων για τη δημιουργία των οποίων αισθάνομαι πραγματικά περήφανος και χαρούμενος. Η ομάδα, λοιπόν, θα καταδυθεί από κοινού σε έναν κόσμο όπου κατοικούν οι παλιοί θεοί της Ασατρού και τέρατα από αυτά που δεν συναντάμε στα παραμύθια αλλά στην πραγματικότητα.
— Συνδέεται με κάποιον τρόπο η νέα ιστορία του κεντρικού ήρωα με τα προηγούμενα βιβλία σου; Συνδέεται μέσω της ακολουθίας των προσώπων (ο βασικός πυρήνας των χαρακτήρων, δηλαδή, είναι ο ίδιος) και μέσω της εξέλιξης αυτών. Η Σκιά, ωστόσο, γράφτηκε με τρόπο που να εισάγει τον αναγνώστη στον κόσμο που έχω δημιουργήσει, ακόμα κι αν δεν έχει διαβάσει κάποιο από τα προηγούμενα τρία βιβλία. Για να το καταφέρω αυτό... βασάνισα αρκετούς beta readers. Μου μιλάνε ακόμα, οπότε φαντάζομαι πως όλα πήγαν καλά. — Αν μπορούσες να περιγράψεις τον Οικονομίδη με πέντε λέξεις, ποιες θα ήταν αυτές; Επίμονος, ανθρώπινος, ευφυής, οικογενειάρχης, χαρισματικός. — Πώς φαντάζεσαι τον ήρωά σου στο μέλλον; Μπορείς να μας δώσεις μια γεύση τού τι να περιμένουμε ακόμη; Σίγουρα ο Άντερς θα αντιμετωπίσει περισσότερες προκλήσεις και συγκρούσεις, οι οποίες θα του αφήσουν σημάδια. Θα μεγαλώσει – θα ήθελα να δω τη ζωή του με έναν γιο έφηβο, να δω πώς θα αντιμετωπίσει πιθανά προβλήματα υγείας που φέρνει το γήρας, να ζήσω μαζί του όλες τις χαρές και τις λύπες που η ζωή τού επιφυλάσσει. Η επόμενη ιστορία ήδη γράφεται κι ελπίζω να την έχω ολοκληρώσει μέχρι το τέλος της χρονιάς. Θα μπορούσα και νωρίτερα, αλλά απολαμβάνω την παρέα των χαρακτήρων μου – όπως κάποιος αναγνώστης δεν θέλει να τελειώσει ένα βιβλίο που του αρέσει, το ίδιο συμβαίνει και από τη μεριά του δημιουργού. Δεν θέλουμε να φύγουμε από έναν κόσμο στον οποίο αισθανόμαστε όμορφα.
Διαλέγεις το χαρτί που θες,
Σχεδιάζεις μόνος σου το εξώφυλλο αλλά και τη συνολική μορφή που θα έχει.
Αν, πάλι, δυσκολεύεσαι να το κάνεις μόνος σου, μη σκας! Στο Bookoo.gr μπορείς να παραγγείλεις υπηρεσίες εικονογράφησης, επιμέλειας και σχεδιασμού εξωφύλλου και να ολοκληρώσεις την παραγωγή του βιβλίου σου σε μία μόνο παραγγελία! Μάθε περισσότερα εδώ: www.bookoo.gr
summer lifo – lifo
75
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Το Δώρο του Στέφανου Ξενάκη μας καλεί να αγαπήσουμε τη ζωή
Βιβλίο
Ένα βιβλίο που θα σε κάνει να δεις τη ζωή σου αλλιώς και θα σου υπενθυμίσει πως είναι το πολυτιμότερο δώρο.
76 lifo – summer lifo
Τ
ο βιβλίο του Στέφανου Ξενάκη Το Δώρο κυκλοφορεί από την Key Books και είναι από εκείνα τα βιβλία που μπορούν να σου αλλάξουν τη ζωή ή έστω να σε βοηθήσουν να την εκτιμήσεις περισσότερο και να τη ζήσεις όπως της αξίζει. Μέσα από απλές, καθημερινές ιστορίες ο συγγραφέας σε καλεί να ξανασκεφτείς όσα έζησες, να αναμετρηθείς με τις επιλογές και τις αποφάσεις σου και να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι. Άλλωστε η ζωή είναι το πολυτιμότερο δώρο που σου χαρίστηκε και είναι καταδικό σου. Στο χέρι σου και μόνο είναι το πώς θα τη ζήσεις. Σαν ένα χωράφι που εσύ αποφασίζεις πώς και πότε θα το καλλιεργήσεις. Κάθε καρπός του είναι δικό σου δημι-
ούργημα. Έτσι και η ζωή σου είναι το δικό σου δημιούργημα, ένα θαύμα που συμβαίνει καθημερινά κι εσύ είσαι αυτός που μπορεί να το κάνει να καρπίσει ή να το χαραμίσει. Ακολουθεί ένα κεφάλαιο από το βιβλίο, το «Χωράφι». «ΣΟΥ ’ΔΩΣΑΝ ΕΝΑ ΧΩΡΑΦΙ. Δε σ’ το χρώσταγαν. Σου είπαν να το φροντίζεις. Σου έμαθαν τα βασικά. Να το σκάβεις. Να το ποτίζεις. Να του βάζεις λίπασμα. Να το αερίζεις. Να το ανανεώνεις. Να το ξεκουράζεις. Να το αγαπάς. Κάποιοι έκαναν αυτό που τους είπαν. Υπάκουσαν. Αλλά μετά σταμάτησαν. Θεώρησαν ότι ξέρουν. Και δε φρόντισαν να μάθουν άλλα.
στέφανου ξενάκη Το Δώρο
Εκδόσεις Key Books Σελ.: 286 Tιμή: 14,25€ keybooks.gr
Κάποιοι δεν άκουσαν ούτε αυτά που τους είπαν. Έκαναν του κεφαλιού τους. Θύμωσαν. Έκαναν το αντίθετο. Για να τους τιμωρήσουν. Αλλά, τελικά, τιμώρησαν τον εαυτό τους. Και το χωράφι τους ξεράθηκε. Κάποιοι αποφάσισαν να μάθουν κι άλλα. Και την έψαξαν. Και ρώτησαν. Άνοιξαν βιβλία, διάβασαν, άκουσαν. Κι έμαθαν το σημαντικότερο: ότι δεν ξέρουν. Κι αποφάσισαν να μαθαίνουν. Όσο ζουν. Κι άλλαξε η ζωή τους. Κι άλλαξαν και τις ζωές των άλλων. Και το χωράφι τους έγινε παράδεισος. Άλλοι τα ’βαλαν με την τύχη. Που δεν τους έδωσε χωράφι πάνω στη θάλασσα. Που δεν βρέχει παραπάνω. Που αυτοί που τα κατάφεραν έχουν μπάρμπα στην Κορώνη. Κάποιοι από δαύτους προσπάθησαν να φτιάξουν ένα άλλο σύστημα. Που θα παίρνει από τους πλούσιους και θα δίνει στους φτωχούς. Με το ζόρι. Αντί να δουν τι κάνουν οι πλούσιοι και να το μιμηθούν. Είναι αυτοί που θέλουν να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα. Έστω, να ξεραθεί το χωράφι του. Κάποιοι κρυώνουν τον χειμώνα. Κάποιοι άλλοι ζεσταίνονται το καλοκαίρι. Κάποιοι ζεσταίνονται το καλοκαίρι ΚΑΙ κρυώνουν το χειμώνα. Κάποιοι δεν ξέρουν τι θέλουν. Κάποιοι απλώς θέλουν να μη θέλουν. Θεωρούν ότι εάν δεν τους αρέσει ο Γενάρης, αρκεί να τον σκίσουν από το ημερολόγιο. Και ποστάρουν να τον σκίσουν κι οι υπόλοιποι. Αλίμονο σ’ όποιον δεν τον σκίσει. Αλλά ο Γενάρης είναι δεδομένος. Όπως κι όλοι οι μήνες. Κι όλες οι εποχές. Υπάρχει εποχή για να σπείρεις κι εποχή για να θερίσεις. Εποχή για να ποτίσεις κι εποχή για να μεταφυτέψεις. Κάθε φυτό έχει τα δικά του χούγια. Άλλο θέλει σπορά κι άλλο μόσχευμα. Άλλο βολβό κι άλλο μπόλι. Να σέβεσαι τους κανόνες και να ασχολείσαι με το δικό σου το χωράφι. Αν ασχολείσαι με του γείτονα, θα ξεραθεί το δικό σου. Δουλειά σου είναι να μεγαλώνεις αυτό που σου έδωσαν για να το παραδώσεις καλύτερο και μεγαλύτερο. Έτσι δουλεύει το σύμπαν. Ό,τι δεν μεγαλώνει μικραίνει. Και στο τέλος πεθαίνει. Κάτι σαν το ποδήλατο που, όταν δεν προχωράει, πέφτει. Ο καλός ο γεωργός ξέρει να περιμένει. Και να πιστεύει. Πρώτα όμως ξέρει να σπέρνει. Αλλά κι αυτό στην πορεία το ’μαθε. Με δουλειά. Και με λάθη. Γι’ αυτό μην τα φοβάσαι τα λάθη. Τα λάθη σου είναι η πείρα σου. Να μαθαίνεις απ’ αυτά. Να φοβάσαι τον φόβο για τα λάθη. Όποιος αποφεύγει την αποτυχία, αποφεύγει και την επιτυχία. Η ομάδα που κατεβαίνει για να μη φάει γκολ στο τέλος θα χάσει. Στην αρχή θα ρίξεις παραπάνω νερό. Θα φυτέψεις λάθος εποχή. Θα ξεχάσεις να κλαδέψεις. Θα το κουράσεις το χωράφι σου. Δεν θα το αγαπήσεις. Θα γκρινιάξεις. Θα το αφήσεις ξέφραγο. Σκάλα είναι. Και για κάθε σκαλί που δεν πατάς καλά, θα πέφτεις δύο. Σαν το φιδάκι. Να προσέχεις μόνο να μην κυλάνε απλά οι μέρες σου. Να μη ρέει μόνο η ζωή σου. Κάθε μέρα είναι ένα Δώρο. Να το ανοίγεις. Μην το πετάς. Να τη φοβάσαι την εύκολη ζωή. Είναι θάνατος. Αργός και σίγουρος. Να τα αγαπάς τα προβλήματα. Αυτά θα σε πάνε παραπάνω. Να τα καλοδέχεσαι τα δύσκολα. Ο καλός ο κορμός δεν μεγαλώνει εύκολα. Όσο πιο δυνατός ο άνεμος, τόσο καλύτερο το ξύλο». Απόσπασμα από το βιβλίο «Το Δώρο» του Στέφανου Ξενάκη, εκδόσεις Key Books
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Νέα Σελήνη και
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Η Νέα Σελήνη και Μερι-
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Κάτι θα αφήσετε
Μερική Έκλειψη Ηλίου στο ζώδιό σας και καθώς είναι ο μήνας των γενεθλίων σας, είναι πολύ σημαντικό να επικεντρωθείτε στην προσωπική σας ανάπτυξη, υλική, σωματική και πνευματική, και να αφήσετε πίσω σας παρελθοντικές ιστορίες που στάθηκαν εμπόδιο στην εξέλιξή σας. Η αντίθεση του Πλούτωνα (που διανύει τον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων) με Ήλιο και Σελήνη ενδεχομένως να βγάλει στην επιφάνεια απωθημένα και εμμονές που θα σας μπλοκάρουν συναισθηματικά, είναι όμως πολύ σημαντικό στην παρούσα φάση να αποτινάξετε από πάνω σας αυτά τα βάρη, ώστε να ανακτήσετε την αυτοπεποίθηση και την πίστη στον εαυτό σας. Δηλαδή, αν έχετε κάνει μια συνεργασία που δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά σας ή μια σχέση που σας προκαλεί προβληματισμό, θα πρέπει να δώσετε ένα τέλος, ώστε να μπορέσετε να πάτε παρακάτω. Οραματιστείτε την επιτυχία και κάντε νέα εκκίνηση στη ζωή σας.
κή Έκλειψη Ηλίου πραγματοποιείται στον τομέα που έχει να κάνει με τον ψυχισμό σας και ξεκινάει μια εποχή εσωστρέφειας, είτε λόγω αυξημένων ευθυνών είτε λόγω της ανάγκης σας να βρείτε και πάλι τον εαυτό σας, που σημαίνει πως θα πρέπει να αλλάξετε τρόπο σκέψης και να αντιμετωπίζετε τα γεγονότα δίχως να σας επηρεάζουν σε σημείο που μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην υγεία σας. Επειδή ταυτόχρονα πραγματοποιείται και η αντίθεση του Πλούτωνα (που διανύει τον τομέα εργασία/υγεία) με Ήλιο και Σελήνη, έχετε μια υπενθύμιση πως πρέπει να βγείτε από καταστάσεις που σας προκαλούν ασφυξία και να θέσετε όρια σε όσα και όσους σας καταπιέζουν. Αλλάξτε τακτική, διεκδικήστε αυτά που επιθυμείτε και υιοθετήστε νέες συνήθειες που θα συμβάλουν στη βελτίωση της υγείας σας. Ακούστε το καμπανάκι που χτυπάει ο οργανισμός σας και δώστε έμφαση στις ανάγκες και στις επιθυμίες σας.
πίσω σας, είτε επειδή θα έχει ολοκληρωθεί είτε επειδή εσείς δεν θα θέλετε να το συνεχίσετε, κι έτσι θα συμβούν καινούργια γεγονότα στη ζωή σας που θα συμβάλουν στην οικονομική σας ανάπτυξη. Μπορεί να πάρετε ένα δάνειο, να κάνετε μια ρύθμιση στις οφειλές σας ή να εξοφλήσετε ένα χρέος. Επειδή ταυτόχρονα πραγματοποιείται και η αντίθεση του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τη Σελήνη, είναι πολύ σημαντικό να αλλάξετε τον τρόπο διαχείρισης των πόρων σας, ώστε να εξοικονομήσετε κάποια χρήματα για τις προσωπικές σας επιθυμίες. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τον έρωτα και το φλερτ, μια και προβλέπονται πολλές μετακινήσεις και γνωριμίες το επόμενο διάστημα. Η κοινωνική σας ζωή βελτιώνεται και μαζί με αυτήν η διάθεσή σας, κάτι που θα συμβάλει στην αύξηση της ερωτικής σας διάθεσης. Ωστόσο, πρέπει να προσέχετε πού επενδύετε συναισθηματικά.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Για εσάς ξεκι-
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Σχέσεις και συνερ-
Έκλειψη Ηλίου στον Καρκίνο πραγματοποιούνται στον τομέα οικογένεια-σπίτι και σας δίνουν την ευκαιρία να απαλλαγείτε από καταστάσεις που σας προκαλούν στασιμότητα, ώστε να πάρετε αποφάσεις που θα βελτιώσουν τη ζωή σας. Επειδή αυτή η Έκλειψη έχει απέναντί της τον Πλούτωνα που έχει να κάνει με την αναγέννηση/μεταμόρφωση, ενδεχομένως να πρέπει να αφήσετε κάτι που σας προκαλεί άγχος και προβληματισμό για να μπορέσετε να προχωρήσετε και να κάνετε ένα νέο ξεκίνημα που θα έχει σχέση με το σπίτι και την οικογένεια. Μπορεί, δηλαδή, να ασχοληθείτε με την πώληση ενός ακινήτου προκειμένου να βγείτε από το οικονομικό αδιέξοδο ή να κάνετε μια μετακόμιση ή ανακαίνιση στον χώρο σας, το πιο σημαντικό όμως είναι πως μέσα από το ξεκαθάρισμα σχέσεων και καταστάσεων που σας βαραίνουν θα έχετε την ευχέρεια για να κάνετε μια εκκίνηση ακόμα και σε θέματα καριέρας.
νάει ένα διάστημα έντονης κοινωνικής ζωής και η ενασχόλησή σας με ομαδικές δραστηριότητες θα διευρύνει τον κύκλο των γνωριμιών σας – έτσι θα αποκτήσει περισσότερο ενδιαφέρον η καθημερινότητά σας. Η Νέα Σελήνη και Μερική Ηλιακή Έκλειψη στον Καρκίνο ευνοεί την αναθεώρηση των στόχων σας και είναι μια καλή στιγμή για να κάνετε νέα πλάνα ώστε να βελτιώσετε τη ζωή σας. Ταυτόχρονα, πραγματοποιείται και η αντίθεση του Πλούτωνα με Ήλιο και Σελήνη που έχει να κάνει με τον τομέα έρωτας-παιδιά, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσετε τα συναισθήματά σας και να δείξετε περισσότερη εμπιστοσύνη στα αγαπημένα σας πρόσωπα, δίχως να προσπαθείτε να επιβάλλετε τις δικές σας πεποιθήσεις. Αν αλλάξετε τρόπο αντιμετώπισης των καταστάσεων, θα βελτιωθούν και οι σχέσεις σας και θα μπορέσετε να απολαύσετε περισσότερο αυτά που σας δίνει απλόχερα η ζωή. Νέοι έρωτες και νέα ξεκινήματα στις σχέσεις σας θα ευνοηθούν πολύ.
γασίες θα είναι το βασικό σας μέλημα και καθώς η Νέα Σελήνη και Μερική Ηλιακή Έκλειψη πραγματοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα, είναι ιδανική εποχή για να κάνετε ένα νέο ξεκίνημα που θα αφορά μια συνεργασία ή ακόμα και τον γάμο σας. Ωστόσο, επειδή ταυτόχρονα είναι και η αντίθεση του Πλούτωνα με Ήλιο και Σελήνη, βασική προϋπόθεση για να πετύχουν τα σχέδιά σας είναι να αποτινάξετε οτιδήποτε σας προκαλεί στασιμότητα. Μπορεί να είναι η σχέση σας που δεν προχωράει σύμφωνα με τις προσδοκίες σας ή μια επιχειρηματική δραστηριότητα που δεν αποφέρει τα κέρδη που περιμένατε. Όσοι, όμως, είστε κατασταλαγμένοι και δεν έχετε αμφιβολίες για τον δεσμό σας, μπορείτε να πάρετε τη μεγάλη απόφαση και να επισημοποιήσετε τη σχέση σας, κάνοντας ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή σας. Οι ελεύθεροι προσέξτε πώς αντιμετωπίζετε όσους σας φλερτάρουν και μην είστε τόσο καχύποπτοι.
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Η Νέα Σελήνη και Με-
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Θέματα καριέρας θα σας
ρική Έκλειψη Ηλίου στον Καρκίνο θα επηρεάσει τον τομέα της γνώσης και της επικοινωνίας και είναι ιδανική εποχή για να εκφράσετε αυτά που σκέφτεστε και που μπορεί σε άλλες φάσεις να τα κρατούσατε μέσα σας προκειμένου να αποφύγετε τις εντάσεις – καλή εποχή και για να ξεκινήσετε έναν νέο κύκλο σπουδών ή τη συγγραφή ενός βιβλίου. Επειδή, όμως, απέναντι είναι και ο Πλούτωνας, που είναι σε αντίθεση με τον Ήλιο και τη Σελήνη, είναι πολύ σημαντικό να αφήσετε πίσω οτιδήποτε προκαλεί εμπόδια στην εξέλιξή σας. Ενδεχομένως να αλλάξετε ρότα όσον αφορά τους στόχους σας και να ακολουθήσετε καινούργια κατεύθυνση ή μπορεί να ξεκινήσει μια δικαστική διαμάχη που είχε καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να μένουν πίσω σημαντικές σας υποθέσεις. Γενικά, θα πρέπει να ξεφορτωθείτε οτιδήποτε παλιό (νοοτροπίες, πεποιθήσεις, αντικείμενα) για να υποδεχτείτε καινούργια γεγονότα.
απασχολήσουν πολύ έντονα το επόμενο διάστημα και είναι ιδανική εποχή για να επανεξετάσετε τους στόχους σας και να κάνετε ένα νέο ξεκίνημα που θα αφορά την καριέρα σας. Η Νέα Σελήνη και Μερική Ηλιακή Έκλειψη στον Καρκίνο, καθώς πραγματοποιείται ταυτόχρονα με τις αντιθέσεις του Πλούτωνα που διανύει τον τομέα οικογένεια-σπίτι, σας καλούν να πάρετε αποφάσεις και δραστικά μέτρα προκειμένου να βγείτε από καταστάσεις που σας μπλοκάρουν. Μπορεί, για παράδειγμα, να πρέπει να αλλάξετε κατοικία, αν δεν σας αρέσει πλέον το περιβάλλον όπου ζείτε, ή να θέσετε όρια σε συμπεριφορές που σας προκαλούν αρνητικά συναισθήματα και δεν σας αφήνουν να επικεντρωθείτε στους στόχους και τα όνειρά σας. Ενδεχομένως να αλλάξετε επαγγελματική κατεύθυνση και να ασχοληθείτε με κάτι που θα είναι πιο επικερδές και πιο κοντά στο αντικείμενό σας.
θα είναι οι προτεραιότητές σας, καθώς η Νέα Σελήνη και η Μερική Ηλιακή Έκλειψη πραγματοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα και είναι ιδανική εποχή να αλλάξετε τρόπο ζωής και να υιοθετήσετε συνήθειες που θα συμβάλουν στη βελτίωση της υγείας σας. Επειδή ταυτόχρονα πραγματοποιείται και η αντίθεση του Πλούτωνα με Ήλιο και Σελήνη, θα πρέπει να δουλέψετε με τον εαυτό σας ώστε να ξεπεράσετε συναισθήματα και καταστάσεις που σας απομάκρυναν από το περιβάλλον σας. Κοινώς, θα πρέπει να αφήσετε πίσω σας το παρελθόν και να οραματιστείτε το μέλλον και τις επιτυχίες σας, χωρίς να κουβαλάτε όλο αυτό το φορτίο που σας μπλοκάρει, είτε έχει να κάνει με την εργασία σας είτε με τον γενικότερο τρόπο ζωής σας. Δώστε έμφαση στις ανάγκες και στις επιθυμίες σας, προσέξτε τη διατροφή σας, αποφεύγοντας τις υπερβολές και τις κραιπάλες με το αλκοόλ, και ασχοληθείτε με θαλάσσια σπορ.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Ξεκινάει μια εποχή
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Έρωτας και παιδιά θα σας
που μετατίθεται η προσοχή σας στις επαφές με το εξωτερικό και είναι ιδανική ευκαιρία για να οργανώσετε ένα ταξίδι για λόγους επαγγελματικούς ή αναψυχής. Η Νέα Σελήνη και Μερική Ηλιακή Έκλειψη στον Καρκίνο έχει να κάνει με τη διεύρυνση των γνώσεων και την πνευματική σας ανάπτυξη, όμως, επειδή πραγματοποιείται ταυτόχρονα με τις αντιθέσεις του Πλούτωνα που διανύει τον τομέα της επικοινωνίας, θα πρέπει να επανεξετάσετε τον τρόπο με τον οποίο υποστηρίζετε τις θέσεις σας, αποβάλλοντας συμπεριφορές που μπορεί να προκαλούσαν στασιμότητα στις σχέσεις και στις συνεργασίες σας. Αν υπάρχουν ζητήματα που είναι θαμμένα κάτω από το χαλί, ήρθε η ώρα να τα αντιμετωπίσετε, ώστε να ξεκαθαριστούν όσα υποβόσκουν, και να βάλετε νέα, σταθερά θεμέλια στις σχέσεις σας. Αρκετοί από εσάς θα γνωρίσετε τον έρωτα μέσα από ένα ταξίδι και κάποιοι θα μετοικήσετε στο εξωτερικό.
απασχολήσουν κυρίως το επόμενο διάστημα και καθώς η Νέα Σελήνη και η Μερική Ηλιακή Έκλειψη στον Καρκίνο πραγματοποιείται ταυτόχρονα με την αντίθεση του Πλούτωνα με Ήλιο και Σελήνη θα χρειαστεί να επανεξετάσετε τις σχέσεις με φιλικά σας πρόσωπα που μπορεί να στέκονται εμπόδιο στην ευτυχία σας και να γνωρίσετε νέα πρόσωπα που θα σας προκαλούν ευχάριστα συναισθήματα. Η συμμετοχή σας σε ομάδες ή συλλόγους θα φέρει έναν καινούργιο έρωτα, ενδεχομένως όμως να είναι μυστική η σχέση σας, αν είστε ήδη δεσμευμένοι. Εκεί θα επέμβει ο Πλούτωνας, επιβάλλοντάς σας να ξεκαθαρίσετε τις θέσεις σας και να δώσετε τέλος σε καταστάσεις που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την αξιοπρέπειά σας. Οι γονείς θα αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στα παιδιά, όμως δεν είναι ανάγκη να είστε συνεχώς πάνω από το κεφάλι τους. Καλοκαίρι είναι, αφήστε πιο χαλαρά τα λουριά.
κή Έκλειψη Ηλίου στον Καρκίνο, εκτός του ότι μπορεί να προκαλέσει πλημμύρες και δυσάρεστα γεγονότα που έχουν θα σχέση με το υδάτινο στοιχείο, για εσάς θα είναι ένα κομβικό σημείο που θα έχει να κάνει με τα οικονομικά σας, μια και πραγματοποιείται στον τομέα των χρημάτων και των αποκτημάτων σας. Ταυτόχρονα, είναι και η αντίθεση του Πλούτωνα με τη Σελήνη και τον Ήλιο που θα σας επιβάλει να αλλάξετε τρόπο διαχείρισης των πόρων σας προκειμένου να σώσετε μια κατάσταση. Ιδιαίτερη προσοχή σε πιθανές οικονομικές απώλειες. Μπορεί να χάσετε ή να σας κλέψουν το πορτοφόλι ή να κάνετε μια επένδυση που θα αποβεί ασύμφορη. Η διάθεσή σας θα έχει αρκετά σκαμπανεβάσματα που θα οφείλονται σε διάφορους παράγοντες που θα σας ζορίσουν, θα έχετε όμως την υποστήριξη των αγαπημένων σας και θα μπορέσετε να τα ξεπεράσετε. Ερωτικά ζητήματα είναι σε στασιμότητα.
StarFax
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Η Νέα Σελήνη και Μερι-
α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Νέα Σελήνη και Μερική
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Εργασία και υγεία
Sudoku No 562 6
1 4 2 7 3 9 9 2 1 1 7
5
8
7 8
1 6 4
3 6 7 8
2 5
Η λύση του προηγούμενου 4 7 1 2 9 8
8 9 5 1 3 6
3 2 6 5 4 7
5 4 9 3 1 2
6 3 7 4 8 9
1 8 2 6 7 5
7 6 8 9 2 1
2 1 4 8 5 3
9 5 3 7 6 4
3 4 8 7 1 9 5 6 2 6 2 9 8 5 3 4 7 1 5 7 1 6 2 4 3 9 8
summer lifo – lifo
77
12—18.07.2018
TheLiFOTeamPicks
aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α
!
78 lifo – summer lifo
«Γερανέ μου, από πού έρχεσαι; Είμαι σκλάβα της φωνής σου./ Γερανέ μου, τι νέα έχεις απ’ την πατρίδα μας;/ Βιάσου, να μη χάσεις το κοπάδι, να φτάσεις όσο πιο γρήγορα μπορείς/ Γερανέ μου, τι νέα έχεις απ’ την πατρίδα μας;». Ένα τραγούδι ηχογραφημένο πριν από 101 χρόνια είναι ό,τι πιο δυνατό άκουσα πρόσφατα, από μια Αρμένισσα που μετανάστευσε στο τέλος του 19ου αιώνα στην Αμερική και έγινε μεγάλη και τρανή. Πέθανε στην ξενιτιά, την οποία δεν συνήθισε ποτέ. Την έλεγαν Zabelle Panosian και το τραγούδι «Groung».
Η φράση «παιδιά είναι» με εκνευρίζει αφάνταστα, γιατί λέγεται για να δικαιολογήσει αδιάφορους γονείς και όχι απείθαρχα τέκνα. Δυστυχώς, όμως, οι συνέπειες των πράξεων των παιδιών που κανείς ποτέ δεν μπήκε στον κόπο να τους βάλει όρια δεν είναι πάντα αναστρέψιμες. Η αυτοκτονία ενός ακόμα εφήβου που δεν άντεξε το bullying από τους συμμαθητές του θα πρέπει, επιτέλους, να ξυπνήσει από τον λήθαργο γονείς, εκπαιδευτικούς και κοινωνία. Εκτός αν προτιμάμε να συνεχίσουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, πληρώνοντας κάθε φορά το βαρύ τίμημα.
Ο 18ος αιώνας, οι αγώνες με πάπιες, οι κορσέδες, τα καπέλα και η βασιλικού επιπέδου αστάθεια ταιριάζουν γάντι στο στυλ του Γιώργου Λάνθιμου, όπως φαίνεται στο πρώτο τρέιλερ του «Favourite» που μόλις κυκλοφόρησε. Το δράμα εποχής με πρωταγωνίστριες την Ολίβια Κόλμαν, τη Ρέιτσελ Βάις και την Έμα Στόουν αναμένεται να κάνει πρεμιέρα τον Νοέμβριο.
M.Hulot
Κορίνα Φαρμακόρη
Γεωργία Παπαστάμου
Βαγγέλης Λιακόγκονας
Μερόπη Κοκκίνη
Άγγελος Κλειτσίκας
Ζοφερή η επικαιρότητα. Για την κάλυψη της είδησης του εγκλωβισμού των παιδιών στο σπήλαιο της Ταϊλάνδης επιστρατεύτηκαν σπηλαιολόγοι, ορυχειολόγοι, ειδικοί επί του θέματος, τέλος πάντων. Αυθεντίες. Στον απόηχο της είδησης της αυτοκτονίας του δεκαπεντάχρονου θύματος bullying ακούσαμε για ακόμη μια φορά πλείστες φωνές που απλώς καταδίκαζαν τον εκφοβισμό. Μέχρι εκεί. Αρκεί να μη μας χτυπάει την πόρτα. Είχε, βέβαια, προηγηθεί η καταδίκη μιας ημιμαθούς συμβούλου ψυχικής υγείας μετά τη δήλωσή της σε τηλεοπτικό ρεπορτάζ για τους βιασμούς, ενώ για την ετυμηγορία υπήρξαν μέχρι και σεξιστικοί χαρακτηρισμοί προς το πρόσωπό της. Εντάξει, καταθέτουμε γνώμη. Μήπως κάποια στιγμή να βλέπαμε και τα του οίκου μας; Ποτέ (μα ποτέ) δεν είναι αργά.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα έγινε έρευνα γύρω από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι LGBTQ μαθητές στα ελληνικά σχολεία, σε μια προσπάθεια να αναδειχτεί το φαινόμενο του ομοφοβικού και τρανσφοβικού bullying στα σχολεία. Η αξιέπαινη προσπάθεια ανήκει στα μέλη της Colour Youth, Κοινότητας LGBTQ Νέων της Αθήνας, ενώ τα αποτελέσματα είναι εντελώς αποθαρρυντικά. Το 84,9% αναφέρει πως το άκουσμα της λέξης «γκέι» στο σχολείο έχει πάντα αρνητικό πρόσημο.
Μέσα στον Ιούνιο είχα την τύχη να βρεθώ για πρώτη φορά σε μεγάλο μουσικό φεστιβάλ του εξωτερικού και συνειδητοποίησα πόσο πίσω είμαστε ακόμη σε αυτό το κομμάτι, με αφορμή την πρώτη μέρα του Rockwave Festival. Αδικαιολόγητα ακριβό εισιτήριο συγκριτικά με τα αντίστοιχα του εξωτερικού, στα οποία όμως βλέπεις περισσότερα και μεγαλύτερα ονόματα, ατελείωτες ουρές για τουαλέτα, μπίρα κ.λπ., απίστευτα χαμηλή ποιότητα φαγητού, πλήρης ακινητοποίηση των αυτοκινήτων κατά την αποχώρηση για πάνω από μία ώρα και γενικότερα μια διάχυτη ανοργανωσιά, η οποία φωνάζει «μου τα ’σκασες τώρα, πελατάκο, καρφάκι δεν μου καίγεται αν η ποιότητα θα είναι ανάλογη». Μάλλον έχουμε συνηθίσει σε τέτοια, τραγικά ποιοτικά επίπεδα και γι’ αυτό μας φαίνεται φυσιολογική αυτή η ασέβεια.
«Εσείς μάλλον περαστικοί είστε από τον ναό. Δεν ήρθατε να τιμήσετε το ζευγάρι που παντρεύεται. Ναι, εσάς εκεί κάτω λέω, που κάνετε όλη αυτή την ενοχλητική φασαρία». Τάδε έφη ιερέας που διέκοψε το μυστήριο, αφήνοντας σύξυλους νύφη, γαμπρό και καλεσμένους, για να κάνει κήρυγμα χρηστής συμπεριφοράς. Από πού προερχόταν η «ενοχλητική φασαρία»; Από τις βεντάλιες κάποιων κυριών που έβραζαν με πείσμα και αγάπη για το ζευγάρι εντός του ναού. Οι άνθρωποι του οποίου πληρώθηκαν 150 ευρώ για να διαθέσουν και κλιματισμό, αλλά κάποια προσευχή δεν θα ’πιασε. Γλυφάδα, 2018, μέρα χαράς. Ευλόγησον!
Την προηγούμενη εβδομάδα, καθώς διέσχιζα, όπως κάθε μέρα, τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, διαπίστωσα ότι έξω από τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης υπήρχαν τεράστιες ουρές τουριστών. Εν μέσω έντονης ζέστης, οι ουρές που σχηματίζονταν κάλυπταν μεγάλο μέρος της οδού Βύρωνος και η ταλαιπωρία των επισκεπτών ήταν προφανής. Όπως μάθαμε, η αιτία ήταν τα πολλά κρουαζιερόπλοια που είχαν αγκυροβολήσει στον Πειραιά αλλά και η απουσία ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Έτσι, στο κορυφαίο αξιοθέατο της χώρας, μια χρονιά που ο ελληνικός τουρισμός έχει σημειώσει ρεκόρ, εξακολουθούμε να επιδεικνύουμε τα χειρότερα αντανακλαστικά μας.
Στο site «Μικροπράγματα» βάλαμε ένα βίντεο με τίτλο: «Παίξε σαν γυναίκα, όχι σαν τον Νεϊμάρ!». Δείχνει μια ποδοσφαιρίστρια σε αγώνα γυναικών να χτυπάει, να την κόβουν, να την ρίχνουν κάτω, αλλά αυτή, αντί να παίξει θέατρο τύπου Νεϊμάρ Τζούνιορ στο Μουντιάλ, συνεχίζει να σηκώνεται αμέσως κάθε φορά, κατορθώνοντας στο τέλος να περάσει όλη την άμυνα και να σκοράρει. Αξίζει να το δει κανείς.
Είχα καιρό να ενθουσιαστώ με σειρά, αλλά το «Sharp Objects» το κατάφερε από το πρώτο κιόλας επεισόδιο. Τρομερή η Amy Adams που υποδύεται ανατριχιαστικά μια δημοσιογράφο που γυρίζει στον τόπο όπου γεννήθηκε για να κάνει ρεπορτάζ για δύο φόνους. Φυσικά, τίποτα δεν είναι όπως δείχνει. ΗΒΟ, έκανες πάλι το θαύμα σου κι αυτό το βαρετό τηλεοπτικό καλοκαίρι. Τολμώ να πω ότι ξεπερνάει με διαφορά το «Big Little Lies».
Άρης Δημοκίδης
Μαρία Παππά
Γιάννης Πανταζόπουλος
Θοδωρής Αντωνόπουλος
Γιάννης Κωνσταντινίδης
Νικόλας Σεβαστάκης
Αλέξανδρος Διακοσάββας
Βλέποντας και ιδίοις όμμασι το χάλι στο οποίο έχει περιέλθει η «δοξασμένη» κάποτε Β’ παραλία της Βούλας με τις ερειπωμένες εγκαταστάσεις, την εγκατάλειψη, το σκουπιδομάνι κ.λπ., αναρωτιέμαι γιατί κανένας δήμαρχος ή, έστω, μια πρωτοβουλία πολιτών δεν έχει στέρξει τόσα χρόνια να τη συμμαζέψει, να την καθαρίσει και να την αναδείξει κι ας γεμίζει, παρά ταύτα, με κόσμο κάθε καλοκαίρι. Ικανοποιεί, άραγε, περιοίκους και επισκέπτες ως έχει, περισσεύουν μήπως οι πλαζ στην Αττική ή πρέπει να περιμένουμε κάποιον μεγαλοεπενδυτή να ευαρεστηθεί να την «αξιοποιήσει», χρεώνοντας βεβαίως και την ανάλογη είσοδο;
Στο φαρμακείο, ο νεαρός ιδιοκτήτης έχει μπερδευτεί με κάτι ψιλά για ρέστα και, καθώς στο πρόσωπό του διαγράφεται ότι το μυαλό του σταμάτησε, η ροή του χρόνου παγώνει, τα δευτερόλεπτα διαστέλλονται, η αναμονή κατρακυλά προς τη δυσφορία, μέχρι που μία ακμαία γραία, απαιτητική και εκνευρισμένη, εισβάλλει με το αίτημα να ζυγιστεί. Μετά από λίγο, όμως, βροντοφωνάζει: «Μα, πότε θα σταματήσει αυτή η ζυγαριά να με ζυγίζει;». Με τη στάνταρ τσιριχτοπνιχτή φωνή της, η βοηθός φαρμακοποιού καθησυχάζει τη γραία, λέγοντάς της την αλήθεια: «Είναι υπερευαίσθητη ζυγαριά. Μετρά και το βάρος της αναπνοής!» Έτσι, η στιγμή απέκτησε αείμνηστη φιλοσοφική βαρύτητα, ενώ η γραία, ξεχνώντας απαιτήσεις και εκνευρισμούς, σταμάτησε να αναπνέει μέχρι να σταθεροποιηθεί η ζυγαριά και να δείξει το μίνιμουμ βάρος της.
Πάντα θα μου προκαλεί έκπληξη το sold out σε Βασίλη Παπακωνσταντίνου και Λαυρέντη Μαχαιρίτσα εν έτει 2018. Το αντίστοιχο με τους Scorpions. Μικρότερη έκπληξη είναι οι μουσώνες του φετινού καλοκαιριού, ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, που, ούτως ή άλλως, έχει πολλές ώρες τροπικής υγρασίας. Η ιδέα του σινεμά στην προβλήτα του λιμανιού αλλά και στην ταράτσα του Μεγάρου Μουσικής είναι ίσως μία από τις πιο ωραίες προτάσεις της θερινής ζωής στην πόλη. Οι τελευταίες μέρες πριν από τις διακοπές, οπότε όλα τα συστήματα υποχρεώσεων και ανεξόφλητων λογαριασμών εμφανίζονται για να σε καταβάλουν και να σε αναγκάσουν να «φύγεις τρέχοντας».
Είναι τέλειο να έχεις φίλο σεφ, ειδικά στις διακοπές. Τρεις μέρες στη Σίφνο, τρώγοντας τις ευφάνταστες δημιουργίες του Αλέξανδρου Ναρλή στο «Νερό και Αλάτι» στον Πλατύ Γιαλό, με πρώτες ύλες κατευθείαν από την παραπλήσια φάρμα τους, θυμήθηκα τι θα πει καλό ελληνικό φαγητό.
Χριστίνα Γαλανοπούλου
summer lifo – lifo
79