Τεύχος 589

17.1.2019

ο κόσμος που

έρχεται ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΙΑΤΡΙΚΗ

ΣΤΟ

Χ Α ΡΤΙ

Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus

Δ

www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic

ka i πρ to οσ ne ωπ o t ο oy

ΣΤΟ

Π ΑΦΙΕ ειρ ΡΩ αι ΜΑ άς

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

free press

2019

2 lifo – 17.1.19

Η ΠΑΡΑΊΤΗΣΗ ΚΑΜΜΈΝΟΥ, ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΨΑΡΆΔΕΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΝΤΑΧΟΎ ΠΑΡΏΝ ΧΑΤΖΙΔΆΚΙΣ

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

feedback588

α π ό τ η lif o t ea m

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ Το άρθρο της Βασιλικής Σιούτη με τίτλο «Η έξοδος του Καμμένου: Μια προδιαγεγραμμένη μη κρίση» δημοσιεύτηκε στο LIFO.gr την Κυριακή, λίγο μετά την ανακοίνωση παραίτησης του υπουργού Εθνικής Άμυνας και την αποχώρηση των Ανεξάρτητων Ελλήνων από το σχήμα της κυβέρνησης. Ο/Η ms12 σχολιάζει: «Κατηγορεί ως αντισυνταγματική τη διαδικασία, αλλά ευχαριστεί και την κυβέρνηση. Είναι πατριώτης, δεν ψηφίζει τη Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά δεν μπορεί να ρίξει αριστερή κυβέρνηση, ενώ είναι μέλος ημιακροδεξιού κόμματος. Ωστόσο, ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν. Ξέρουν τα αυτοκαταστροφικά αντανακλαστικά μας. Υπάρχουν θεατές για το τσίρκο (γι’ αυτό σε κάθε επίσκεψη Γερμανού αξιωματούχου πετάμε και κάτι γερμανικές αποζημιώσεις). Γενικά, είμαστε πολύ προβλέψιμοι». ☛ Οι τρεις μετανάστες ψαράδες που έλαβαν τιμητικά την ελληνική ιθαγένεια για την εθελοντική διάσωση δεκάδων πυρόπληκτων κατά τη διάρκεια της τραγωδίας στο Μάτι το περασμένο καλοκαίρι μίλησαν αποκλειστικά στον Θοδωρή Αντωνόπουλο για τη ζωή τους και θυμήθηκαν τις δραματικές στιγμές που έζησαν. (Το) βλαχάκι επισημαίνει, απαντώντας σε σχόλια περί «εντολών» που δόθηκαν στους ψαράδες από τους καπετάνιους τους: «Οι 170 άνθρωποι στων οποίων τη διάσωση βοήθησαν προφανώς δεν σώθηκαν χάρη στην “απλή” διεκπεραιωτική διάθεση των τριών αυτών ανθρώπων. Διότι “εντολή” μπορεί να πάρεις, το τι θα κάνεις όμως είναι ένα άλλο θέμα και από το να δράσεις άκρως επιφυλακτικά μέχρι να κινδυνεύσεις να πνιγείς (να καείς ή να πεθάνεις από τις αναθυμιάσεις) ο ίδιος υπάρχει μεγάλη απόσταση». ☛ «Τι θα έλεγε, άραγε, ο Χατζιδάκις για όλα αυτά που μας συμβαίνουν;» αναρωτιόταν ο Δημήτρης Πολιτάκης με αφορμή τη συμπλήρωση φέτος 25 ετών από τον θάνατο του συνθέτη. Ο Γράφων απαντά: «Ο πάντα ρηξικέλευθος νους του Χατζιδάκι νομίζω ότι σήμερα θα έκανε ένα τεράστιο κωλοδάχτυλο στην πολιτική ορθότητα, η οποία είναι η φενάκη του φασισμού, επιδιώκοντας αυθεντική και μη νομικά επιβεβλημένη ευγένεια». Ο Άρης Κωνσταντινίδης σημειώνει: «Φοβάμαι πως και να ζούσε και να μίλαγε, την ίδια τύχη με τότε θα είχε. Ας είμαστε ειλικρινείς: πόσοι Έλληνες παρακολουθούσαν τα λεγόμενά του και πόσοι τον χλεύαζαν; Ξεχνάμε τις “ένδοξες” εποχές του αυριανισμού, τότε που με απίστευτη

χυδαιότητα δεχόταν καθημερινές επιθέσεις, με την απόλυτη πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου να συντάσσεται με τη φυλλάδα; Ο μέσος Έλληνας τον αποκαλούσε φασίστα ή αδερφή ή, ακόμα χειρότερα, και τα δύο μαζί. Παρόμοια απαξίωση θα αντιμετώπιζε και σήμερα, είμαι σχεδόν σίγουρος. Η αθλιότητα και ο λαϊκισμός ανθούν σε τούτο τον τόπο, και σήμερα και πάντα». Ο Μαύρος Γάτος θυμάται: « Ένα κείμενό του που με είχε εντυπωσιάσει ιδιαίτερα είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό “Τετάρτο” και συμπύκνωνε με τον καλύτερο τρόπο την άποψή του για τη νεοελληνική κοινωνία. Ο τίτλος του ήταν περίπου “Γιατί δεν θέλω να αναπαράγω τη νεοελληνική κοινωνία”». ☛ «Ο Κουφοντίνας στο Κολωνάκι» ήταν ο τίτλος του άρθρου του guest editor Κωστή Παπαϊωάννου με αφορμή τις άδειες του Δημήτρη Κουφοντίνα από τη φυλακή και τις αντιδράσεις που προκαλούν. Ο/Η Double Helix γράφει: «Ο Κουφοντίνας είναι αμετανόητος δολοφόνος που δεν παύει να δικαιολογεί οποιαδήποτε πράξη του, πράγμα που δημιουργεί εύλογα την αντίληψη ότι αν μπορούσε ίσως και να την επαναλάμβανε. Για ποιον λόγο να απολαμβάνει άδειες σε τακτά χρονικά διαστήματα, δεδομένου ότι δεν έχει δείξει μεταμέλεια ή διάθεση σωφρονισμού;». Ο GreyAgainstWolf επισημαίνει: «Δεν αδειοδοτεί ο νόμος τον κ. Κουφοντίνα αλλά το πειθαρχικό συμβούλιο. Θα περίμενε κάποιος ότι θα απέρριπτε το αίτημα ενός αμετανόητου εγκληματία που έχει καταδικαστεί 11 φορές σε ισόβια ως επίφοβου για τη διάπραξη νέων αδικημάτων κατά την άδειά του». Ο/Η WLGFQ καταλήγει: «Το ζήτημα εδώ και χρόνια σε όλες τις παρόμοιες περιπτώσεις δεν είναι αν εφαρμόστηκε σωστά ή όχι ο νόμος αλλά αν ο νόμος ανταποκρίνεται στο κοινό περί δικαίου αίσθημα της κοινωνίας». ☛ «Μια πρόποση για τη Ραχάφ που, δραπετεύοντας από τη Σαουδική Αραβία, αλλάζει (λίγο) τον κόσμο» έκανε ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, με αφορμή την είδηση της άφιξης στον Καναδά της 18χρονης που αποκήρυξε το Ισλάμ. Η Scotland for Holidays εύχεται: «Μπράβο, κοριτσάκι μου. Καλή τύχη. Και καλή αρχή στην καινούργια σου ζωή. Καλή τύχη και σε όλες τις γυναίκες του κόσμου που τρώνε ξύλο, που αστυνομεύονται σε κάθε τους κίνηση, που δεν ζουν όπως θα ήθελαν. Και σε όλα τα άτομα που ένα θρησκευτικό, καταπιεστικό και απάνθρωπο καθεστώς τούς στερεί ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα. Η ιστορία της Ραχάφ μόνο ελπιδοφόρα είναι».

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

17.1.19 – lifo

3

aπ ο τ ον σ ταθη τ σαγκ αρ ουσιανο

Editorial

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορική διεύθυνση εντυπησ εκδοσησ Δήμητρα Πασομένου εμπορική διεύθυνση ψηφιακησ εκδοσησ Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας

ΜΙΑ ΠΡΌΠΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΡΑΧΆΦ ΠΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΕΎΟΝΤΑΣ ΑΠΌ ΤΗ ΣΑΟΥΔΙΚΉ ΑΡΑΒΊΑ, ΑΛΛΆΖΕΙ (ΛΊΓΟ) ΤΟΝ ΚΌΣΜΟ Η 18χρονη που ρίσκαρε τη ζωή της για να μπορεί να πίνει ένα ποτήρι κόκκινο κρασί είναι μια ηρωίδα του καιρού και του γυναικείου κινήματος.

φωτογραφία εξωφύλλου

Το εξώφυλλο της μονογραφίας του JeanMichel Basquiat από τις εκδόσεις Taschen.

4 lifo – 17.1.19

Η Ραχάφ Μοχάμεντ Αλκουνούν φοράει ένα πλεχτό φόρεμα και αφήνει ακάλυπτο το πρόσωπό της. Το φόρεμα είναι ανεπίτρεπτα κοντό για μια γυναίκα της Σαουδικής Αραβίας. Το ακάλυπτο πρόσωπο επίσης. Στη χώρα της, αυτά τα δύο επισύρουν ποινή φυλάκισης και μαστιγώσεις. Σίγουρα, δε, αυτόματο διαζύγιο. Και ταξιδεύει μόνη. Για πρώτη της φορά. Στη χώρα της, οι γυναίκες απαγορεύεται να μετακινούνται χωρίς ανδρική συνοδεία από έναν συγγενή. Όπως οι καλές φοράδες δεν επιτρέπεται να λύνονται. Αλλά η Ραχάφ είναι 18 χρονών. Και είναι αποφασισμένη να ζήσει. Φαίνεται στο βλέμμα της. Κυρίως στην παράτολμη πράξη της. Να ξεφύγει από ένα ανελεύθερο καθεστώς που συμπεριφέρεται στις γυναίκες σαν να είναι έπιπλα και δολοφονεί τους αντιφρονούντες μέσα στα ίδια τoυ τα προξενεία. Στο αεροδρόμιο της Μπανγκόκ, όπου περίμενε, μέχρι τελικά ο Καναδάς να της δώσει άσυλο, κατέφθασε ο πατέρας της, ένας υψηλός αξιωματούχος της Σαουδικής Αραβίας. Αρνήθηκε να τον δει. Σχεδόν την έβγαλε ανισόρροπη. Χρειάζεται ιατρική βοήθεια, είπε. Είναι θυμωμένη επειδή δεν την ξεχώρισα από τα υπόλοιπα δέκα μου παιδιά – ίσως την παραμέλησα. Ναι, η Ραχάφ είναι θυμωμένη. Και ξέρει ότι η «βοήθεια» που της τάζουν είναι η τιμωρία και ο παραδειγματισμός. «Μια φορά, με είχαν κλείσει σε ένα δωμάτιο για 6 μήνες, επειδή δεν τους άρεσε ο τρόπος που έκοψα τα μαλλιά μου» λέει. «Ο ένας μου αδερφός συχνά με χτύπαγε. Θέλω να ζήσω ελεύθερη». Ο θυμός της Ραχάφ δεν είναι, βέβαια, οικογενειακός θυμός. Είναι βαθύτατα πολιτικός. Για την κατάσταση μιας τυραννίας. Κι ακόμα περισσότερο, για την κατάσταση των γυναικών μέσα στην τυραννία αυτή. Ο ήδη υποκριτικός ευσεβισμός της χώρας (είναι διαβόητες οι κραιπάλες των Σαουδαράβων μόλις διασχίσουν τα σύνορα της χώρας τους) τα έχει βρει σκούρα καθώς ανοίγεται στη νέα κοινωνία των social media. Μέσω του κινητού, οι γυναίκες δεν είναι τα μαντρωμένα ζώα που ήταν. Βλέπουν, ακούνε, συζητάνε με τον υπόλοιπο πλανήτη. Και διαπιστώνουν ιδίοις όμμασι πόσο αφύσικα εξευτελισμένες είναι. Πόσο απογυμνωμένες από τις στοιχειωδέστερες ελευθερίες τους. Κι όχι μόνο οι γυναίκες. Και οι άντρες – ιδίως οι νεότεροι. Και κάθε καλλιεργημένος άνθρωπος. «Δεν έπρεπε να της πάρουν το διαβατήριο. Το κινητό έπρεπε να της πάρουν» είπε ένας Σαουδάραβας αξιωματούχος για τους Ταϊλανδούς.

Έτσι, το καθεστώς στενάζει και παλινδρομεί μεταξύ ενός αβυσσαλέου αναχρονισμού που εχθρεύεται την ελεύθερη βούληση και ενός υστερικού, αμνήμονα καταναλωτισμού που μπερδεύει ακόμη περισσότερο τους τρομοκρατημένους πολίτες του. Όποιος έχει δει τους Σαουδάραβες να ομοσταβλίζονται στο Κάμντεν του Λονδίνου τις Κυριακές, σαν ζαλισμένα κοτόπουλα, με απλανές βλέμμα, θαμμένοι ζωντανοί στις σακούλες του σόπινγκ, μπορεί να διαπιστώσει τη σχιζοφρένεια αυτού του κράτους που, πριν προλάβει να αποκτήσει βάσεις ελευθερίας και πολιτισμού, απέκτησε τη ραγδαία, αυθάδη δύναμη του χρήματος. Ο σύγχρονος Σαουδάραβας έχει τα λεφτά να αγοράσει ολόκληρο τον κόσμο, αλλά δεν έχει την ελευθερία να φιλήσει το κορίτσι του (ή το αγόρι του) στον δρόμο. Μπορεί να εξαγοράσει τη σιωπή της Αμερικής για τις δολοφονίες που διαπράττει, αλλά δεν μπορεί να συνοδέψει την μπριζόλα του με ένα ποτήρι κρασί. Μπορεί ίσως να το κάνει κρυφά. Αλλά η Ραχάφ το κάνει φανερά. Πράγμα που συνιστά τεράστια διαφορά. Αφού, αν δεν κάνεις outing στις επιθυμίες σου, είναι σαν να μην μπορείς να τις χαρείς. Έτσι, στην πτήση της για Καναδά (αυτή η «θαρραλέα Καναδή», όπως τη χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός της χώρας Justin Trudeau) ανέβασε φωτογραφίες με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί. Φορώντας αυτό το απλό φόρεμα, που για να το φορέσει έπρεπε να διασχίσει μια ολόκληρη έρημο: να απογυμνωθεί από τη θρησκεία της, την οικογένειά της, τον τόπο της. Για να βρει, τελικά, τους εναέριους συγγενείς της. Τους νέους φίλους της. Και έναν κόσμο όπου δεν είναι έγκλημα να είσαι γυναίκα και ελεύθερος άνθρωπος. Αυτό τον κόσμο που είχε ονειρευτεί και ο Κασόγκι, χωρίς να προλάβει να τον δει...

υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– ε μπο ρικο τμημα διευθυντής ελευθερησ αγορασ Κώστας Μαντάς (kmantas@lifo.gr) digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου yπεύθυνoi διαφήμισης direct market Γιώργος Λυκουργιώτης (likourgiotis@lifo.gr), Ισιδώρα Γενούζου (isidora@lifo.gr), Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου (ktriantafyllou@lifo.gr) senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Γιάννης Παπαϊωάννου yποδοχή διαφήμισης & συντονισμός Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Καβατζικλής, Ευθύμης Κάλφας, Άκης Κατσούδας, Άγγελος Κλειτσίκας, Μερόπη Κοκκίνη, Κατερίνα Κοντίνη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Δημήτρης Κυριαζής, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Λουκάκος, Τάσος Μελεμενίδης, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκη Μηταρέα, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Μαρίνα Πετρίδου, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Ειρήνη Σαρλή-Θεοφυλακτοπούλου, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

www.facebook.com/stathis.tsagar

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

No 1

FocusΒari 2018: Κορυφαίο free press της Ελλάδας με σχεδόν ΔΙΠΛΑΣΙΑ διαφορά από το επόμενο Τέταρτο πιο ισχυρό media brand της Ελλάδας

Πρώτη στην κατηγορία των free press με διπλάσια διαφορά από τον επόμενο

3.200.000 unique visitors 36.000.000 page views To lifo.gr συνεχίζει τον καλπασμό του με υπερτριπλάσια επισκεψιμότητα από τον ανταγωνιστή του Η official page της LiFO είναι η πιο ισχυρή και μοιρασμένη σελίδα των ελληνικών media με 724.000 followers

1. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

1.410.800

2. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

1.186.900

3. REAL NEWS

1.008.700

4. LIFO

959.900

5. ΒΗΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

831.600

6. ATHENS VOICE

571.300

7. ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

563.900

Athens Voice

571.300

Το τέταρτο ισχυρότερο media brand μεταξύ όλων των κατηγοριών

959.900

Το μοναδικό free press που συμπεριλαμβάνεται στα 15 πιο επιδραστικά ενημερωτικά media της Ελλάδας,σύμφωνα με τη διεθνή μέτρηση του Reuters, ισοβαθμίζοντας με την «Καθημερινή» και το «Πρώτο Θέμα»

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΕDIA BRANDS

Πηγή: Focus-Bari, Έρευνα ΒΑRI S.M.A.R.T. / ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΤΥΠΟΣ/ Ιανουάριος - Ιούνιος 2018, Κοινό: Άντρες-Γυναίκες 13-74 ετών, Σύνολο Ελλάδας

17.1.19 – lifo

5

ΌΛΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΛΊΓΟ ΕΥΡΏΠΗ, ΌΛΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΠΟΛΎ ΒΑΛΚΆΝΙΑ Όλα στο μίξερ. Ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού με τα παλιά υλικά.

Talk the

Α

17–23

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019

6 lifo –

17.1.19

απ ο τh βασ ι λι κ η σ ι ουτ η

7ήμερο

πό τη στιγμή που το κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων αποχώρησε, έστω αποδεκατισμένο, από την κυβέρνηση, ο Τσίπρας ήταν υποχρεωμένος να αναζητήσει νέο σύμμαχο, προκειμένου η κυβέρνησή του να διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και πολιτική νομιμοποίηση. Στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες αυτό γίνεται με θεσμικό τρόπο. Καλείς, δηλαδή, τον πρόεδρο του κόμματος με τον οποίο εκτιμάς ότι μπορεί να υπάρξει σύγκλιση και συζητάς επί των αρχών, ώστε να προκύψει μια πολιτική συμφωνία με συγκεκριμένο περιεχόμενο. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, προχωράς στον επόμενο. Δεν πάει πολύς καιρός που παρακολουθήσαμε τη διαδικασία συγκρότησης κυβέρνησης στη Γερμανία, όταν μετά τις εκλογές δεν προέκυψε αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος. Η συζήτηση εκεί διεξήχθη θεσμικά στο προσκήνιο, με μόνο ζητούμενο την πολιτική σύγκλιση πάνω σε ένα πολιτικό πρόγραμμα για τη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας τελευταία είναι πολύ μακριά από την αυτονόητη θεσμική διαδικασία που ακολουθούν τα ευρωπαϊκά δημοκρατικά κράτη σε αντίστοιχες περιπτώσεις, αλλά πολύ κοντά στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος των γειτονικών βαλκανικών χωρών. Ο Αλέξης Τσίπρας, αντί να αναζητά με τον θεσμικό τρόπο νέο κυβερνητικό σύμμαχο ή να προσφύγει στις κάλπες, παζαρεύει την ψήφο μεμονωμένων βουλευτών με ανταλλάγματα, όπως ομολόγησε και δημόσια ακόμα και ο πρώην κυβερνητικός του εταίρος. Οι περισσότεροι από τους βουλευτές αυτούς, μέχρι πρότινος, εξέφραζαν άλλες απόψεις και στις τελευταίες εκλογές ζήτησαν την ψήφο των πολιτών με διαφορετικές

θέσεις από αυτές που ετοιμάζονται να υπερασπιστούν σήμερα. Στο παζάρι αυτό, το μεγάλο παιχνίδι το κάνει ο πρωθυπουργός, αλλά, πλην ΚΚΕ, συμμετέχουν σχεδόν όλοι οι άλλοι. Τα μικρά κόμματα, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις πιθανόν να μην ξαναμπούν στη Βουλή, έχουν λεηλατηθεί από τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας και με το ζόρι πλέον συγκροτούν κοινοβουλευτική ομάδα. Όταν ολοκληρωθεί και η δεύτερη κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή για τη Συμφωνία των Πρεσπών, το πρώτο βήμα στον νέο οδικό χάρτη του Αλέξη Τσίπρα θα έχει γίνει.

Τ

ο επόμενο βήμα θα είναι η ολοκλήρωση της αλλαγής της πολιτικής φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να γίνει το νέο ΠΑΣΟΚ στη θέση του παλιού ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα του Τσίπρα, που με τα έως τώρα δεδομένα (και χάρη στην αδυναμία του πραγματικού ΠΑΣΟΚ να ανασυγκροτηθεί) φαίνεται να το κερδίζει. Αυτό θα τον διασώσει πολιτικά (για τα επόμενα αρκετά χρόνια ελπίζει), καθώς, ακόμα και αν χάσει τις εκλογές, θα τον κρατήσει μέσα στο παιχνίδι ως τον άλλο πόλο, με την προοπτική να επιστρέψει στην εξουσία. Αν η Νέα Δημοκρατία δεν κερδίσει τις επόμενες εκλογές με αυτοδυναμία, η επιστροφή του Τσίπρα θα γίνει πολύ σύντομα, λένε στο Μαξίμου. Κι αυτό γιατί τον Κυριάκο Μητσοτάκη τον περιμένουν δύο μεγάλα εμπόδια. Το ένα είναι ο εκλογικός νόμος της απλής αναλογικής με τον οποίο θα γίνουν οι μεθεπόμενες εκλογές, αν δεν πάρει αυτοδυναμία σε αυτές, και το άλλο είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, για την οποία χρειάζονται 180 ψήφοι.

Ο Πάνος Καμμένος, όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει το άνοιγμα του Τσίπρα στην κεντροαριστερά, αναρωτήθηκε με σκωπτικό ύφος «αν η κεντροαριστερά είναι η κ. Κουντουρά που ο πατέρας της έγραψε τον ύμνο της χούντας».

Ακόμα κι αν χάσει, λοιπόν, αυτές τις εκλογές, ο Τσίπρας δεν θα τελειώσει αν καταφέρει να κυριαρχήσει στην κεντροαριστερά. «Θα είναι εδώ για πολλά χρόνια ακόμα» διαβεβαιώνουν οι συνεργάτες του. Η Συμφωνία των Πρεσπών επιχειρήθηκε να αξιοποιηθεί ως μέσο για την πολιορκία της κεντροαριστεράς με την εκδήλωση που έγινε την Κυριακή στο Μέγαρο Μουσικής. Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν οι Ν. Μπίστης, Σπ. Δανέλλης, Γ. Ραγκούσης, Μ. Ρεπούση και Στ. Τζουμάκας, αλλά τις εντυπώσεις έκλεψαν οι (δεν τους λες κεντροαριστερούς) Τέρενς Κουίκ και Θάνος Παπαχριστόπουλος, που έσπευσαν να δηλώσουν την υποστήριξή τους στον πρωθυπουργό, αγκαλιάζοντάς τον και σηματοδοτώντας την αλλαγή του πολιτικού τους στρατοπέδου. Ο Πάνος Καμμένος, παρότι δηλώνει ότι αγαπά ακόμα τον Αλέξη Τσίπρα και συνεχίζει να εγκωμιάζει τη συνεργασία τους, όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει το άνοιγμα του Τσίπρα στην κεντροαριστερά, αναρωτήθηκε με σκωπτικό ύφος «αν η κεντροαριστερά είναι η κ. Κουντουρά που ο πατέρας της έγραψε τον ύμνο της χούντας». Κλείνοντας το θέμα της Συμφωνίας των Σκοπίων και ολοκληρώνοντας την πολιτική στροφή, από τις επόμενες μέρες το Μέγαρο Μαξίμου θα επιχειρήσει να αλλάξει το κλίμα, μειώνοντας τη διαφορά με τη ΝΔ, αν και οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι στόχος είναι η πλήρης ανατροπή των συσχετισμών που αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις.

«Ο

χρόνος δουλεύει υπέρ μας», λένε, «καθώς το επόμενο διάστημα θα ανακοινώσουμε την αύξηση του κατώτατου μισθού και τις 120 δόσεις». Σχετικά με τον χρόνο των εκλογών, επιθυμία τους παραμένει η εξάντληση της θητείας, αλλά αυτό που θα επηρεάσει την τελική τους κρίση είναι η εκτίμηση για το αν θα μπορέσουν ή όχι να αντιστρέψουν το κλίμα στην περίπτωση πιθανής ήττας στις ευρωεκλογές. Αν εκτιμήσουν ότι δεν θα μπορέσουν (όπως προβλέπουν οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές), τότε θα τις κάνουν τον Μάιο. Παρότι κάποια κυβερνητικά στελέχη επικαλούνται δικές τους μυστικές δημοσκοπήσεις, που ισχυρίζονται ότι είναι πιο αισιόδοξες γι’ αυτούς, γνωρίζουν στην κυβέρνηση πως αν γίνονταν τώρα εκλογές, θα τις έχαναν. Μόνος τρόπος για να αλλάξει το κλίμα θεωρούν ότι είναι να μείνουν

όσο περισσότερο γίνεται, προχωρώντας σε παροχές και αναδεικνύοντας παλιά σκάνδαλα, υπαρκτά και μη, ώστε να πείσουν ότι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι είναι χειρότεροι από αυτούς. Για την ώρα, βέβαια, το θέμα των σκανδάλων έχει γυρίσει μπούμερανγκ στην κυβέρνηση, καθώς δεν έχουν παρουσιάσει ακόμα όλα εκείνα τα νέα στοιχεία για την υπόθεση της Novartis που είχαν προαναγγείλει ότι θα αποδείκνυαν την εμπλοκή των Σαμαρά, Γεωργιάδη, Βενιζέλου, Πικραμμένου κ.ά., αλλά υπάρχουν οι καταγγελίες του πρώην προστατευόμενου μάρτυρα που λέει ότι δεχόταν πιέσεις για να εμπλέξει πολιτικούς. Επιπλέον, καθημερινά βγαίνουν νέα στοιχεία που τους επιβαρύνουν για το σκάνδαλο ΔΕΠΑ - Λαυρεντιάδη, καθώς και την υπόθεση πλουτισμού του πρώην οδηγού υπουργού και τις συνεργασίες του με διαπλεκόμενους επιχειρηματίες.

Α

ρκετά στελέχη πλέον εισηγούνται τις τετραπλές εκλογές τον Μάιο, με βασικό επιχείρημα το μαοϊκό «μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση». Στο εξής, θα κορυφωθεί η αντιδεξιά ρητορεία ώστε να συσπειρώσουν όσους δεν θα ψηφίσουν ΝΔ και να ενεργοποιηθούν τα αντιδεξιά αντανακλαστικά. Βέβαια, ο Τσίπρας έχει πλέον κοντά του πολλά δεξιά στελέχη, όπως ο Τέρενς Κουίκ και η Έλενα Κουντουρά, συν όσους έχει ήδη στην κυβέρνηση και θα είναι λίγο δύσκολο να πείσει, αλλά πάντα κατάφερνε να παίζει ταυτόχρονα σε δύο ταμπλό. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «θα ακολουθήσουν κι άλλες εκδηλώσεις σαν αυτήν του Μεγάρου Μουσικής για τη Συμφωνία των Πρεσπών», όπου θα επιδεικνύονται οι μεταγραφές από το ΠΑΣΟΚ και το ΠΟΤΑΜΙ, ώστε να δίνεται η εικόνα ότι τα κόμματα αυτά φυλλορροούν και ότι ο κόσμος τους συσπειρώνεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πιο θερμό χειροκρότημα των συριζαίων στο Μέγαρο Μουσικής το απέσπασε ο Σπύρος Δανέλλης, ενώ κάποιοι δεν δίστασαν να αγκαλιάσουν και τον Τέρενς Κουίκ, λέγοντάς του «συγχαρητήρια, απέδειξες ότι φοράς παντελόνια». Το πολιτικό παιχνίδι παίζεται πλέον με όλο και λιγότερους κανόνες. Ο πολιτικός χρόνος έχει ξανά συμπυκνωθεί και επιχειρείται άλλη μια ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού. Με τα ίδια υλικά όμως, τα οποία έχουν μπει όλα στο μίξερ.

Ακόμα κι αν χάσει, λοιπόν, αυτές τις εκλογές, ο Τσίπρας δεν θα τελειώσει αν καταφέρει να κυριαρχήσει στην κεντροαριστερά. «Θα είναι εδώ για πολλά χρόνια ακόμα».

17.1.19 – lifo

7

ΦωνήΛαού Talk the

Ο ΚΑΜΜΈΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΤΑΠΆΤΕΣ

ΑΡΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

Αποκωδικοποιώντας τα δεδομένα της πρόσφατης πολιτικής συγκυρίας.

απ ό το ν νι κόλ α σεβασ τά κη

Σκέψεις

Ο

8 lifo –

17.1.19

πολιτικός χρόνος επιταχύνεται ξανά, πράγμα που φέρνει χαρά ή αγωνία στα επιτελεία των κομμάτων και σε όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις σαν θρίλερ. Αξίζει, όμως, να αποκωδικοποιήσει κανείς κάποια δεδομένα της συγκυρίας χωρίς προγνώσεις για το τι θα συμβεί τελικά με την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση μετά τον «διαχωρισμό» και την έξοδο Καμμένου και ΑΝ.ΕΛ.(;). Το πρώτο δεδομένο είναι ότι αυτό που διαμορφώθηκε στο πέρασμα του χρόνου, η ώσμωση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛ. σε έναν συνδυασμό λαϊκισμού και ιλιγγιώδους οπορτουνισμού, περνάει στην εφεδρεία. Η κυρίαρχη επιθυμία των καινούργιων ελίτ που έχουν προκύψει τα τρία τελευταία χρόνια στο ευρύτερο κράτος είναι η κατάληψη όλου του «δημοκρατικού χώρου», ωθώντας συγχρόνως το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας προς τα δεξιά. Αυτό το τελευταίο φαίνεται, εν μέρει, να επιτυγχάνεται. Ο πρώην υπουργός Άμυνας βγήκε τώρα έξω από το κυβερνητικό κάδρο, με μοναδική ελπίδα να ανακτήσει κάποια αξιοπιστία στον γαλαξία του αναβράζοντος εθνικισμού. Αυτός ο δεξιός εθνικισμός (ο υπαρκτός και κατά τόπους ισχυρός), δε, είναι παραδόξως και η μεγάλη ευκαιρία για την τέως «ριζοσπαστική Αριστερά» να κάνει αυτό που ξέρει καλά: να απωθεί κάθε αυτοκριτική ουσίας και να αθωώνει, με ιστορικές αναδρομές στις μαύρες περιόδους των αντιπάλων της, τις «αυταπάτες», δηλαδή τις λάθος πολιτικές και τις τραγικές αναλύσεις. Το δεύτερο δεδομένο είναι πως κυβέρνηση, αλλά και πολλοί στην αντιπολίτευση, επιδιώκουν να παγιώσουν τον πολιτικό ανταγωνισμό σε ένα χαμηλό επίπεδο που μυρίζει ναφθαλίνη: από τη μια οι προοδευτικές δυνάμεις και ο αντιφασισμός, από την άλλη αντιπολιτευόμενοι που καταγγέλλουν τον «εθνομηδενισμό» των Πρεσπών και αρχίζουν να παίζουν με θέματα ταυτότητας (οι «ευαισθησίες των Ελλήνων» και άλλα δημαγωγικά και χιλιοπαιγμένα χαρτιά). Το τρίτο δεδομένο είναι ο θρίαμβος των ρηχών τακτικισμών και της πιο φθαρμένης πολιτικάντικης πολιτικής. Αυτό που έχει συμβεί από καιρό στη χώρα είναι ότι η αποδόμηση του ριζοσπαστισμού (κυρίως από την ίδια την κυβέρνηση) και η βουβή επέκταση συντηρητικών τάσεων έχει ενισχύσει παρακμιακές καταστάσεις: την επιδοματική αναξιοπρέπεια ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων και καινούργιες αυταπάτες «δημόσιας εξασφάλισης» που προπαγανδίζονται ως αποκατάσταση του κοινωνικού κράτους.

Τ

έλος, ένα τέταρτο δεδομένο είναι πως δεν πείθουν ούτε ο λόγος του φιλελεύθερου μεταρρυθμισμού ούτε ο αντίθετος λόγος της αντιστασιακής διαμαρτυρίας και των ακτιβισμών. Η περίφημη Κοινωνία των Πολιτών είναι πιο κατακερματισμένη και ανόρεκτη πολιτικά από ποτέ και η κάθετη πτώση του πολιτικού ενδιαφέροντος χρεώνεται κι αυτή στους χειρισμούς και στις μεθόδους των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.: επιχειρώντας να συνδυάσουν με άγαρμπο και δόλιο τρόπο τον φετιχισμό του «Όχι» με τα πολλά «Ναι» της κυβερνητικής προσαρμογής, έκαναν ζημιά και στον δημιουργικό ρεαλισμό και στις αγωνιστικές ουτοπίες. Υπάρχει, φυσικά, η άποψη ότι η Συμφωνία των Πρεσπών και ο ρεαλιστικός «αντιεθνικισμός» του Αλέξη Τσίπρα αλλάζουν το τοπίο και επαναφέρουν το φυσιολογικό δίπολο δεξιάς και αριστεράς. Μέσα στην κρίση, ωστόσο, και τα τελευταία χρόνια είδαμε ότι μια αντιδραστική Ελλάδα είναι και αριστερή και δεξιά: κανένας πόλος δεν είναι ηθικά και πολιτικά αμέτοχος στις κρίσεις, στη φθορά θεσμών και συνειδήσεων, στην παραγωγή κυνικών στάσεων. Στα πανεπιστήμια, στα συνδικάτα, σε εκπαιδευτικές οργανώσεις, σε διάφορα κινήματα ή «φόρουμ» από την αριστερά έχει βγει ιδεολογικός αυταρχισμός, πνεύμα λογοκρισίας, υπεράσπιση απίστευτων συντεχνιακών ρυθμίσεων. Τίποτα δεν δείχνει πως αυτή η κουλτούρα, μαζί με μια πρωτόγονη αντίληψη για τις πολιτικές αντιθέσεις, έχει αλλάξει. Απλώς έχει προστεθεί και μια νέα «προοδευτική γραφειοκρατία» ως απότοκο των λειτουργικών αναγκών του μηχανισμού εξουσίας και κατανομής των πόρων. Η φάση σύγκλισης των εθνικισμών της αντίστασης έχει κλείσει από καιρό. Ζούμε την εποχή των άτακτων προσαρμογών, της ευελιξίας δίχως αρχές, της επέκτασης στο κράτος νέων πελατειακών δικτύων, έστω σε μικρότερη κλίμακα από τα παλιά δικομματικά δίκτυα εξαιτίας των δημοσιονομικών περιορισμών της δικής μας εποχής. Η έξοδος του Καμμένου είναι θετικό γεγονός. Θα μπορούσε να ήταν και σημαντικό, αν δεν είχαν προηγηθεί δεκάδες γεγονότα, πράξεις και αποφάσεις. Ας μη γεννήσει, λοιπόν, αυταπάτες και, κυρίως, ας μη γίνει το άλλοθι όσων χειρίζονται επιλεκτικά τον προοδευτισμό, ενώ προσπαθούν με κάθε τρόπο να ξαναστήσουν τη μάχη του «φωτός» και του «σκότους» της δεκαετίας του ’80.

Κυβέρνηση, αλλά και πολλοί στην αντιπολίτευση, επιδιώκουν να παγιώσουν τον πολιτικό ανταγωνισμό σε ένα χαμηλό επίπεδο που μυρίζει ναφθαλίνη: από τη μια οι προοδευτικές δυνάμεις και ο αντιφασισμός, από την άλλη αντιπολιτευόμενοι που καταγγέλλουν τον «εθνομηδενισμό» των Πρεσπών και αρχίζουν να παίζουν με θέματα ταυτότητας.

Με αφορμή την επικείμενη Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος κάναμε μια σύντομη συζήτηση με τον υπεύθυνο Επικοινωνίας της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθήνας σχετικά με την ιστορία της στη διάρκεια των αιώνων και το αποτύπωμά της στην πρωτεύουσα. α π ό τ ο ν δ η μ ή τ ρ η κ υρ ι α ζ ή

Πόσα άτομα αριθμεί η ισραηλιτική κοινότητα στην Αθήνα σήμερα; Αυτήν τη στιγμή αριθμούμε περίπου 3.000 άτομα. Πότε ανιχνεύεται η ίδρυσή της; Από πότε γνωρίζουμε για παρουσία Εβραίων στην Αθήνα; Η ίδρυση της κοινότητας ανιχνεύεται τον 1ο αιώνα π.Χ. Τον Μεσαίωνα ήταν ανύπαρκτη, όμως επανεμφανίστηκε την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ενώ κατά την Ελληνική Επανάσταση (1821-1829) κατακερματίστηκε. Μετά την ανακήρυξη της Αθήνας σε πρωτεύουσα της Ελλάδας (1834) αναπτύχθηκε εκ νέου, ενώ το 1920 αναγνωρίστηκε επίσημα ως κοινότητα με την ψήφιση του νόμου Περί Ισραηλιτικών Κοινοτήτων (Ν. 2456/1920). Τις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αυξήθηκαν κατά πολύ τα μέλη της, που προέρχονταν κυρίως από τη Θεσσαλονίκη αλλά και άλλες πόλεις της Ελλάδας. Πώς ήταν οι σχέσεις με τις άλλες θρησκευτικές ομάδες μέσα στους αιώνες και σε τι σημείο βρίσκεται τώρα η ίδια η κοινότητα; Τις σχέσεις με τις άλλες θρησκευτικές ομάδες θα τις χαρακτήριζα ομαλές. Όσο για την κοινότητά μας, θεωρώ πως τα τελευταία χρόνια διανύει φάση εξωστρέφειας. Ποια είναι τα πιο γνωστά σημεία εβραϊκού ενδιαφέροντος στην πόλη; Είναι αρκετά στην Αθήνα, αλλά για οικονομία της συζήτησης θα αναφέρω πέντε μόνο: τη Συναγωγή Μπεθ Σαλώμ (Οίκος Ειρήνης, Μελιδώνη 5, Θησείο), τη Συναγωγή Ετς Χαγίμ (Δέντρο της Ζωής, Μελιδώνη 8, Θησείο), το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος (Νίκης 39, πλ. Συντάγματος), το Μνημείο Ολοκαυτώματος (συμβολή Μελιδώνη, Ερμού και Ευβούλου, Θησείο) και το Μνημείο Δικαίων των Εθνών (Μελιδώνη 5, Θησείο). Πείτε μας τι γιορτάζετε στις 28/1. Από το 2005, η 27η Ιανουαρίου (ημέρα απελευθέρωσης του Άουσβιτς) έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Η ελληνική πολιτεία, μετά από ομόφωνη απόφαση της Βουλής, την είχε καθιερώσει ήδη από την προηγούμενη χρονιά (Ν. 3218/2004). Κάθε χρόνο την ημέρα αυτή η ελληνική πολιτεία μαζί με τις κατά τόπους ισραηλιτικές κοινότητες τιμούν τα θύματα του Ολοκαυτώματος και ενώνουν τις φωνές τους με τις φωνές πολλών άλλων χωρών του κόσμου ενάντια στον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία που οδήγησαν στον θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη του 20ού αιώνα. Την ημέρα αυτή οι πολίτες όλου του πολιτισμένου κόσμου, μαζί με τους πολίτες της Ελλάδας, μνημονεύουν το στυγερότερο έγκλημα στη σύγχρονη Ιστορία κατά της ανθρωπότητας, με μοναδικό σκοπό να διατηρηθεί η μνήμη και να αποτραπεί η επανάληψή του. Φέτος, τη Δευτέρα 28 Ιανουαρίου, στις 12:00, θα γίνει κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Ολοκαυτώματος, στη διασταύρωση Ερμού και Ευβούλου, στο Θησείο. Την ίδια ημέρα, στις 19:00, στο «Θέατρον» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος) θα πραγματοποιηθεί η κεντρική εκδήλωση, η οποία, όπως κάθε χρόνο, οργανώνεται υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Αττικής σε συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών.

ΠΟΣΟ ΚΑΛΉ ΙΔΈΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΞΑΝΑΔΙΆΒΑΣΜΑ ΠΑΛΙΏΝ ΒΙΒΛΊΩΝ;

α π ό τ ο ν βασί λη βα μ βακ ά *

Editor

Όσοι είναι συνδρομητές στο Netflix και γενικότερα όσοι παρακολουθούν ξένες τηλεοπτικές σειρές θα έχουν παρατηρήσει τη συνεχή αύξηση του είδους εκείνου που θα ονομάζαμε «πολιτικό δράμα». Είναι εκείνες οι σειρές που απεικονίζουν σε πρωταγωνιστικό ρόλο πολιτικούς παράγοντες και πολιτικές διεργασίες, είτε της βιωμένης είτε της φανταστικής πραγματικότητας. Αν και αρχετυπική ως προς το είδος θεωρείται η σειρά «West Wing» (προβλήθηκε στην Ελλάδα υπό τον τίτλο «Δυτική Πτέρυγα»), αυτό έγινε ιδιαίτερα γνωστό στο ελληνικό κοινό μέσα από τη σειρά του Netflix «House of Cards», τις δολοπλοκίες και τα εγκλήματα του περιβόητου μυθοπλαστικού Προέδρου των ΗΠΑ Frank Underwood. Για να περιοριστούμε στην παραγωγή του Netflix χάριν συντομίας, σειρές όπως το «Στέμμα», η «Μασσαλία», ο «Επιζών της επόμενης ημέρας», η «Μυστική Πόλη», η «Ιδιωτική Προστασία», το «1983» κ.ά. διαμορφώνουν ένα πολύ μεγάλο μωσαϊκό πολιτικών ψυχαγωγικών αφηγήσεων που άλλοτε μπλέκουν με το αστυνομικό θρίλερ, άλλοτε με τη σαπουνόπερα και το μελόδραμα, άλλοτε με σενάρια θεαματικής περιπέτειας, αλλά πάντοτε επιχειρούν να αποδώσουν με μεγάλη πιστότητα και ρεαλισμό το σύγχρονο εξουσιαστικό παίγνιο. Είναι σειρές που σχεδόν όλες εξοικειώνουν τους θεατές τους με πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς που εξασκούν επιρροή, αντιμάχονται ο ένας τον άλλον, καθορίζουν τη μοίρα μιας τοπικής, εθνικής ή παγκόσμιας πραγματικότητας, επιβεβαιώνουν τις δημοκρατικές αξίες ή φλερτάρουν με την υπέρβασή τους. Είναι σειρές που κάλλιστα θα μπορούσαν να θεωρηθούν εκπαιδευτικές μιας σύγχρονης πολιτικής κουλτούρας.

*Eπίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο ΑΠΘ

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον σε σχέση με το Netflix είναι ότι οι πολιτικές (ιδίως) σειρές του δεν παράγονται μόνο στις ΗΠΑ αλλά απλώνονται σε πολλές άλλες, κυρίως ευρωπαϊκές χώρες, αναπαριστώντας τις εκεί σχέσεις πολιτικής εξουσίας. Ξεπερνά κατά πολύ τη δυνατότητα αυτού του κειμένου η εξέταση των διαφορετικών ιδεολογικών παραμέτρων που κάθε τέτοια σειρά πραγματεύεται, όμως αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι το Netflix καταφέρνει με έναν εντυπωσιακό τρόπο να περάσει στο επίπεδο της παραγωγής αυτό που χάρη στην επιστημονική έρευνα γνωρίζαμε ότι συμβαίνει στο επίπεδο της πρόσληψης του τηλεοπτικού προϊόντος από τους θεατές. Αναφέρομαι στη διαμόρφωση συνταγών παγκόσμιας αφηγηματικής εμβέλειας (ιδεολογίας) που το κοινό αποκωδικοποιεί με τους δικούς του κάθε φορά κώδικές αναφοράς (έθνος, φύλο, τόπος, κοινωνική θέση κ.λπ.) και όχι με έναν μονοδιάστατο, μαζικό τρόπο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον, επίσης, το ότι σχεδόν όλες οι πολιτικές σειρές ευρωπαϊκής ή αμερικανικής παραγωγής εμπλέκουν το στοιχείο των οικογενειακών σχέσεων ως κομβικό στην κατανόηση του πολιτικού παιχνιδιού και της περίπλοκης ισορροπίας που χαρακτηρίζει τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο των πρωταγωνιστών. Το παλιό φεμινιστικό σύνθημα «το ιδιωτικό είναι πολιτικό» στην πολιτική ψυχαγωγία της σύγχρονης τηλεόρασης έχει γίνει βασικός άξονας κατανόησης των σχέσεων εξουσίας. Είναι σχεδόν πανθομολογούμενο πλέον ότι η πιο σύνθετη και ενδιαφέρουσα δημοφιλής οπτικοακουστική κουλτούρα έχει εδώ και καιρό εγκαταλείψει τον κινηματογράφο και έχει εποικήσει τον κόσμο της ψηφιακής (συνδρομητικής και διαδικτυακής) τηλεόρασης. Το ελληνικό κοινό έχει συγχρονιστεί σε μεγάλο βαθμό (ειδικότερα οι νεότερες ηλικίες) με αυτή την εξέλιξη. Είτε πειρατικά είτε μέσα από τα συνδρομητικά κανάλια, παρακολουθεί έναν τηλεοπτικό κόσμο εντελώς διαφορετικό από αυτόν που διαμορφώθηκε στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης αλλά και πριν από αυτήν. Η νέα τηλεόραση έχει γίνει μέσο των αυξημένων απαιτήσεων, όχι μόνο ψυχαγωγίας αλλά και οικείωσης με τα πιο περίπλοκα των σημερινών ζητημάτων. Η άνθηση των πολιτικών σειρών το αποδεικνύει περίτρανα. Δυστυχώς, η παραγωγή τέτοιων μυθοπλαστικών προϊόντων στην Ελλάδα φαίνεται υπόθεση επιστημονικής φαντασίας. Όχι μόνο γιατί οι οικονομικοί πόροι για ποιοτικές παραγωγές είναι πια περιορισμένοι αλλά και γιατί αυτά τα ζητήματα, τα περίπλοκα, τα αμφιλεγόμενα, τα σημαντικά, δεν γίνονται αντικείμενο εκλαϊκευμένης μυθοπλασίας και αφήγησης. Ουσιαστικά «λογοκρίνονται» εδώ και χρόνια. Με κάποιον τρόπο η τηλεοπτική παραγωγή στην Ελλάδα σχεδόν αρνείται (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων) να μπει στην πραγμάτευση της σύγχρονης πολυπλοκότητας και να εξοικειώσει το κοινό με θεαματικές αφηγήσεις του πολιτικού. Είναι σαν να έχει συγχρονιστεί εν μέρει με την εγχώρια πολιτική πραγματικότητα. Όταν μπαίνει σε κίνδυνο το πολιτικό ειδύλλιο μιας ολόκληρης επταετίας μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛ., τι άλλο καλύτερο να παρακολουθήσει κανείς από το «Power of Love» ή το «Love of Power»;

α π ό τ ον δ ημήτ ρ η π ολιτά κη

Το «Power of Love» του πολιτικού ειδυλλίου ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.

Cut

Η ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΨΥΧΑΓΩΓΊΑ ΠΟΥ (ΔΕΝ) ΈΧΟΥΜΕ

Το παλιό φεμινιστικό σύνθημα «το ιδιωτικό είναι πολιτικό» στην πολιτική ψυχαγωγία της σύγχρονης τηλεόρασης έχει γίνει βασικός άξονας κατανόησης των σχέσεων εξουσίας.

Προσωπικά, τις φοβάμαι αυτές τις αναθεωρητικές τελετουργίες. Κι αν αποδειχτούν όλα μια τραγική παρεξήγηση; Και παλιότερα μπορούσες να μεταφέρεις σχεδόν οτιδήποτε ως γεγονός ή, έστω, ως κάποιου τύπου «πόρισμα» αν το εισήγαγες στη συζήτηση με κάποια πιστοποίηση εγκυρότητας τύπου «σύμφωνα με σχετικές μελέτες…» ή «η σύγχρονη επιστήμη λέει…» κ.λπ. Στην εποχή μας, όμως, έχει καταντήσει ανέκδοτο να πλασάρεται ακόμα και το πιο αμφιλεγόμενο και συχνά παθολογικό σύμπτωμα ως εγκεκριμένο από επιστημονικές μελέτες (παραμύθι κατά 90%, και σιγά μην πάει οποιοσδήποτε να το ψάξει, εδώ δεν το ψάχνουμε με άλλες τερατώδεις ειδήσεις που είναι προφανείς μούφες και τρολιές, αλλά εξυπηρετούν προσωρινά την ατζέντα μας). Τούτου δοθέντος, κυκλοφορούν φυσικά και πραγματικές έρευνες που έχουν να κάνουν με όλη την γκάμα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δραστηριότητας, ακόμα και με τα πιο ειδικά «προβλήματα του πρώτου κόσμου». Σύμφωνα με (πραγματικές) μελέτες, λοιπόν, και επειδή με απασχολεί εσχάτως το θέμα, η διαδικασία ξαναδιαβάσματος «αγαπημένων» βιβλίων της παιδικής, εφηβικής ή νεανικής ηλικίας αποτελεί μια θεραπευτική εμπειρία που επιτρέπει στον αναγνώστη να ανασυνθέσει τον χρόνο και λειτουργεί ως καταλύτης υπαρξιακού αναστοχασμού (λες και μας λείπουν τα κάθε λογής στραπάτσα ως αφορμές για υπαρξιακό αναστοχασμό). Προσωπικά, τις φοβάμαι αυτές τις αναθεωρητικές τελετουργίες. Κι αν αποδειχτούν αλλιώτικα και, κυρίως, κατώτερα απ’ ό,τι πίστευα τα αγαπημένα μου βιβλία, τα οποία υποτίθεται με διαμόρφωσαν; Ήταν όλα μια παρεξήγηση; Και ποιος είμαι εγώ εκ των υστέρων; Με τις ταινίες γίνεται εύκολα η επανάληψη μιας αφήγησης που παραμένει ίδια, αλλά τη «διαβάζεις» διαφορετικά, επειδή εσύ είσαι αλλιώς – πιο μεγάλος, πιο σοφός, πιο κυνικός, πιο δυσκοίλιος, πιο στριμμένος, πιο οτιδήποτε. Με τα βιβλία τρέχα-γύρευε (κυριολεκτικά). Ο Μουρακάμι (ή ένας χαρακτήρας του Μουρακάμι – δεν είμαι σίγουρος και βαριέμαι να το ψάξω) πίστευε ότι το ιδανικό είναι να διαβάζει κανείς ξανά και ξανά τα ίδια δέκα κλασικά αριστουργήματα μέχρι να τα εμπεδώσει απολύτως και τίποτε άλλο. Συνταγή για παραφροσύνη και διαταραχή μεγαλείου μου φαίνεται αυτό. Άσε που κανένα σχεδόν από τα δικά μου αγαπημένα δεν ανήκει στον ανθεκτικό κανόνα των κλασικών έργων της λογοτεχνίας (το Γιοι και Εραστές του Ντ.Χ. Λόρενς πλησιάζει ίσως κάπως). Θυμάμαι, επίσης, που είχα διαβάσει να λέει η Σούζαν Σόνταγκ (υπόδειγμα μανιακής της ανάγνωσης και ειδικά του ξαναδιαβάσματος αγαπημένων βιβλίων) ότι η βιβλιοθήκη της είναι «ένα αρχείο επιθυμιών και προσμονών». Η βιβλιοθήκη της, όμως, απαριθμούσε γύρω στα δεκαπέντε χιλιάδες βιβλία, κάποια εκ των οποίων τα είχε κρατήσει ως τοτέμ από την προεφηβική ηλικία ακόμα. Εγώ, και να ήθελα να μπω στη διαδικασία ξαναδιαβάσματος (που είμαι περίπου βέβαιος ότι θα ήταν μάλλον τραυματική παρά θεραπευτική), πού να βρω ξανά αυτά τα βιβλία που στο μυαλό μου υπήρξαν πολυαγαπημένα και πολλαπλώς καθοριστικά; Δανεικά κι αγύριστα πήγαν τα περισσότερα ή χαμένα σε διάφορες μετακομίσεις. Δεν έχω κρατήσει ούτε ένα –ή έχω κάποια ελάχιστα σε μεταγενέστερες εκδόσεις– όχι μόνο από τα παιδικά/εφηβικά/νεανικά χρόνια αλλά και από τον προηγούμενο αιώνα γενικώς. Μέχρι τα τριάντα δεν υπογράμμιζα καν (μου φαινόταν αφαιρετικό, επιλεκτικό και, κυρίως, σαφής ένδειξη σπασίκλα) αγαπημένα αποσπάσματα. Κατόπιν, υπογράμμιζα και υπογραμμίζω (με μολύβι, και καλά για να μπορούν να σβηστούν κάποτε) οτιδήποτε μοιάζει ενδιαφέρον σε μια έκδοση. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι εμφανίζονταν ξαφνικά μπροστά μου σε ένα μαγικό ράφι όλα τα βιβλία (στις «αρχικές» τους, για μένα, εκδόσεις) που είχα αγαπήσει και με είχαν πλημμυρίσει λαχτάρα και προσμονή και μεγαλειώδεις ιδέες σε τρυφερές ηλικίες. Σίγουρα θα χάζευα για ώρα τα εξώφυλλα και τα οπισθόφυλλα, ανακαλώντας περιστάσεις και σκηνικά (και τραγικές επιλογές). Μετά όμως; Θα έμπαινα στον κόπο να τα ξαναδιαβάσω; Πολύ αμφίβολο. Κι αν ο Τομ Σόγερ αποδειχτεί ένα σαχλό προνομιούχο κωλόπαιδο; Κι ο Χόλντεν Κόλφιλντ ένα αντικοινωνικό μικρομέγαλο ψώνιο; (Αφήνω κατά μέρους το πόσο θα κλοτσούσαν οι μεταφράσεις, εδώ κλοτσούσαν και τότε). Το Στο δρόμο διαβάζεται ακόμα; Είναι δυνατόν να στέκεται η Μυστική Ιστορία της Ντόνα Ταρτ αν είσαι πάνω από 25; Κι ο Υπνοβάτης της Καραπάνου μπορεί να είναι το αγαπημένο μου βιβλίο σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας ή απλώς έχω διαβάσει ελάχιστα; Είναι το Υπόγειο το καλύτερο βιβλίο του Ντοστογιέφσκι ή απλώς βόλευε τρελά τότε λόγω συμπυκνωμένου μεγέθους; Κι όλες αυτές οι ντουζίνες τίτλων του Μπορίς Βιαν ή του Τομ Ρόμπινς που καταναλώναμε βουλιμικά κάποτε, τι φάση; Ας μείνουν στο μυαλό μου όπως είναι –αχνά και λαμπερά συγχρόνως–, ως πυλώνες μιας ακατέργαστης επιθυμίας. Εξάλλου, εδώ δεν βρίσκουμε χρόνο να διαβάσουμε καινούργιες εκδόσεις και, κυρίως, να διαβάσουμε επιτέλους τα «κλασικά».

17.1.19 – lifo

9

ΑΝΑΛΥΣΗ

10 lifo – 17.1.19

Η ΕΛΛΑΔΑ

ΚΑΙ Ο ΚΌΣΜΟΣ ΤΟ 2019 6 ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΛΥΟΥΝ ΤΑ ΓΕΓΟΝΌΤΑ, ΤΙΣ ΕΞΕΛΊΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΤΗΣ ΝΈΑΣ ΧΡΟΝΙΆΣ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟΣ

Π

Jean-Michel Basquiat, Χωρίς Τίτλο, 1982 © The Estate of JeanMichel Basquiat

ροσδοκίες, φόβοι, σχεδιασμοί, ελπίδες την περίοδο της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης αλλά και της «εποχής χωρίς όνομα», όπως την αποκάλεσε ο αρθρογράφος των «New York Times» Rοger Cohen. Δέκα χρόνια μετά την οικονομική κατάρρευση του 2008 ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός αναζωπυρώνονται, ο κινεζικός επεκτατισμός αυξάνεται, οι γεωπολιτικές μεταβολές στην ανατολική Μεσόγειο είναι απρόβλεπτες, η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα που επηρεάζει τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, ενώ τα fake news και τα social media δημιουργούν μια παράλληλη πραγματικότητα. Απόρροια όλων αυτών είναι η διαμόρφωση ενός ανατρεπτικού μέλλοντος με διαφορετικό περιεχόμενο, το οποίο θα επιδράσει καταλυτικά στον μετασχηματισμό των κοινωνιών. Πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, επιστημονικές ανακαλύψεις, τεχνολογική πρόοδος, ιατρικές καινοτομίες, γεγονότα που καθόρισαν το 2018 προμηνύεται να επηρεάσουν τη νέα χρονιά. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί διακεκριμένες προσωπικότητες γράφουν για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουμε και όσα αναμένεται να μας απασχολήσουν το 2019 στους τομείς της πολιτικής, της κοινωνίας, της επιστήμης, της ιατρικής και της τεχνολογίας.

17.1.19 – lifo

11

ΑΝΑΛΥΣΗ

Η ελληνική εξωτερική πολιτική μέσα στο 2019 Από τον Άγγελο Μ. Συρίγο, αν. καθηγητή Διεθνούς Δικαίου & Εξωτερικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο

12 lifo – 17.1.19

Τα προβλήματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής μέσα στο 2019 θα εντοπιστούν σε δύο τομείς. Ο πρώτος έγινε εμφανής από το 2018. Πρόκειται για τη Συμφωνία των Πρεσπών και τα παρεπόμενά της. Ό,τι και να γίνει με την κύρωση της συμφωνίας, είναι σαφές ότι η ΠΓΔΜ θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ από τη στιγμή που θα ολοκληρώσει τις συνταγματικές τροποποιήσεις. Η κύρωση της συμφωνίας θα επηρεάσει άμεσα την ελληνική πολιτική σκηνή και θα οδηγήσει σε εκλογές. Εάν συμβεί αυτό, το μέγα ζητούμενο της επόμενης ημέρας θα είναι η στάση των Σκοπίων και η διάθεσή τους να εφαρμόσουν τη συμφωνία. Δυστυχώς, τα μέχρι τώρα σημάδια δείχνουν μεγάλη κακοπιστία από την άλλη πλευρά. Από ελληνικής πλευράς, έχουν ακουστεί σκέψεις για καταγγελία της συμφωνίας αφ’ ης στιγμής κυρωθεί. Από πλευράς διεθνούς δικαίου, κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά αμφίβολο. Επιπλέον, πρέπει να σκεφτούμε προς όφελος ποιου θα λειτουργούσε μια τέτοια καταγγελία, εάν μπορούσε να γίνει. Τα Σκόπια θα έχουν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Η ενδιάμεση συμφωνία που ορίζει το προσωρινό όνομα ΠΓΔΜ θα έχει πάψει να υφίσταται. Σε περίπτωση που καταγγείλουμε τη συμφωνία, τα Σκόπια πολύ απλά θα βρουν ευκαιρία να αλλάξουν ξανά το όνομά τους σε «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Με μια απλή δήλωσή τους προς τους διεθνείς οργανισμούς και τις άλλες χώρες θα ανακοινώσουν το νέο όνομα. Η Ελλάδα θα χάσει και το ελάχιστο που αποκόμισε από τη Συμφωνία των Πρεσπών. Το δεύτερο και ουσιαστικά κύριο μέτωπο της ελληνικής πλευράς θα είναι η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο. Μέσα στο 2019 αναμένονται γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ από τις εταιρείες EXXON-MOBIL, ΕΝΙ και TOTAL. Τυχόν ανακάλυψη ενεργειακών κοιτασμάτων θα αλλάξει ριζικά τις ισορροπίες στην περιοχή, όπως έχουν διαμορφωθεί μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Η Τουρκία θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να εμποδίσει τη δημιουργία νέων ισορροπιών. Για να το επιτύχει, θα επιδιώξει να μετατρέψει την ανατολική Μεσόγειο σε κάτι αντίστοιχο με το Αιγαίο: μια πελώρια περιοχή με αμφισβητήσεις και γκρίζες ζώνες κυριαρχίας. Πιστεύει, βασίμως, ότι κάτι τέτοιο θα αποτρέψει τις ξένες πετρελαϊκές εταιρείες από επενδύσεις στην περιοχή. Τα δύο τουρκικά ερευνητικά πλοία αναμένεται ότι θα προσπαθήσουν να προχωρήσουν σε δικές τους έρευνες στην περιοχή. Το ίδιο θα συμβεί και με το σεισμογραφικό πλοίο «Μπαρμπαρός», το οποίο θα περιλάβει, εκτός από την κυπριακή ΑΟΖ, και την ελληνική υφαλοκρηπίδα γύρω από το Καστελόριζο. Η Ελλάδα θα χρειαστεί ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και ισχυρές συμμαχίες για να αποτρέψει την τουρκική απειλή.

Είτε μας εκπλήξουν είτε όχι τα αποτελέσματα της κάλπης, είναι σίγουρο ότι το 2019 θα κάνουμε αρκετές φορές τη διαδρομή μέχρι τα εκλογικά κέντρα.

Jean-Michel Basquiat, Χωρίς Τίτλο (κρανίο), 1981 © The Estate of Jean-Michel Basquiat

Μια πυκνή εκλογική χρονιά

Από τη Βασιλική Γεωργιάδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Το 2019 είναι ένα έτος με πολλά εκλογικά γεγονότα που θα καλύψουν όλη την γκάμα των εκλογικών αναμετρήσεων «πρώτης» και «δεύτερης τάξης». Παρότι η σημασία των εκλογών «δεύτερης τάξης» (ευρωεκλογές, δημοτικές και περιφερειακές εκλογές) ολοένα αυξάνεται, το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων παραμένει περισσότερο εστιασμένο στις εθνικές εκλογές. Στη χώρα μας, με τη διπλή αναμέτρηση του εκλογικού «σεισμού» του 2012 άλλαξε δραματικά το κομματικό τοπίο: ο ισχυρός δικομματισμός έδωσε τη θέση του σε ένα πιο κατακερματισμένο κομματικό σύστημα, που, όπως και οι μονοκομματικές κυβερνήσεις, αντικαταστάθηκε από σχήματα συνεργασίας, σε ορισμένες περιπτώσεις παράδοξα. Παρότι το θρυμματισμένο κομματικό σύστημα άρχισε να ανακάμπτει από τον Ιανουάριο του 2015, ο δικομματισμός παραμένει ατελής, με τα δύο πρώτα κόμματα να εμφανίζουν (αθροιστικά) χαμηλότερα ποσοστά συσπείρωσης αλλά και ένα χαλαρότερο στυλ υποστήριξης από τους εκλογείς. Θα φέρουν κάτι νέο οι εκλογές του 2019; Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τη σειρά των

κομμάτων να αλλάζει όσον αφορά την πρώτη δυάδα (ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ). Φαίνεται, επίσης, ότι η αναμέτρηση, προπάντων των βουλευτικών εκλογών του 2019, θα διεξαχθεί σε συνθήκες έντονης πόλωσης, γεγονός που σημαίνει ότι θα περιοριστεί ο χώρος για τα μικρότερα κόμματα. Με την εξαίρεση της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής, τα υπόλοιπα μικρότερα κόμματα (συμπεριλαμβανομένου του ΚΚΕ) δείχνουν να έχουν πρόβλημα προσανατολισμού, με ορατό το ενδεχόμενο να περιοριστεί η επιρροή τους και κάποια να συνθλιβούν μεταξύ των μεγάλων κομμάτων. Είτε μας εκπλήξουν είτε όχι τα αποτελέσματα της κάλπης, είναι σίγουρο ότι το 2019 θα κάνουμε αρκετές φορές τη διαδρομή μέχρι τα εκλογικά κέντρα. Με βάση το υπάρχον κλίμα είναι αναμενόμενο η συμμετοχή να κινηθεί αυξητικά. Το ενδεχόμενο της σύμπτωσης των εκλογικών ραντεβού θα αυξήσει τη συμμετοχή, αλλά ενδεχομένως να δημιουργήσει ένα ενιαίο κριτήριο στον εκλογέα, καθώς η πιθανότητα να προσαρμόσει τη γενικότερη προτίμησή του ανάλογα με το τι θα ψηφίσει στις βουλευτικές εκλογες δείχνει να είναι κάπως μεγαλύτερη.

Πού οδεύουμε; Ο αρχαίος μάντης υποτίθεται ότι γνώριζε τα τωρινά, τα μελλούμενα και τα περασμένα, «τά τ᾿ ἐόντα, τα τ᾿ ἐσσόμενα πρό τ᾿ ἐόντα». Για την αρχαία σκέψη ο ιστορικός χρόνος προχωρά ευθύγραμμα. Το παρόν προκύπτει από το παρελθόν και προκαθορίζει με τη σειρά του το μέλλον. Έτσι, ένας αρχαίος Έλληνας δεν θα δίσταζε να ρωτήσει για το μέλλον τον γνώστη του παρελθόντος. Αντίθετα, ο σημερινός ιστορικός δεν είναι καλός προφήτης. Το ρολόι της Ιστορίας μοιάζει να τα έχει χάσει· άλλοτε προχωρά γρήγορα, άλλοτε πηδά κάποια ώρα, άλλοτε επιστρέφει στο παρελθόν. Οι προβλέψεις είναι δύσκολες. Ποιος θα έλεγε το 2015 ότι, τρία χρόνια αργότερα, οι ΗΠΑ δεν θα ήταν ο βασικός πυλώνας του ΝΑΤΟ; Ποιος θα μπορούσε να διαβλέψει το 2010 ότι η Κίνα θα γινόταν ο σημαντικότερος παραγωγός ηλεκτρικών αυτοκινήτων; Μέσα στην ελληνική ευφορία του 2004 ποιος θα μπορούσε να προβλέψει τη μιζέρια του 2014; Σήμερα δεν προβλέπουμε εξελίξεις, απλώς ψηλαφούμε τάσεις.

Από τον Άγγελο Χανιώτη, καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον

Το απρόβλεπτο του μέλλοντος είναι απόρροια πολλών παραγόντων. Η τεχνολογική εξέλιξη είναι ταχύτερη από κάθε προγενέστερη εποχή. Η παγκοσμιοποίηση και η συνακόλουθη αλληλεξάρτηση πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων στις διάφορες γωνιές του πλανήτη («συμπλοκή» θα την έλεγε ο Πολύβιος το 150 π.Χ.) πολλαπλασιάζει τις απρόβλεπτες εξελίξεις. Περισσεύει ο καιροσκοπισμός των λαϊκιστών και οι επιπόλαιες αντιδράσεις των θερμοκέφαλων ηγετών χωρίς μακροπρόθεσμα οράματα ή, έστω, μεσοπρόθεσμα σχέδια. Και απρόσωπες δυνάμεις, περιβεβλημένες την αχλή του μυστηρίου – «οι αγορές», «το μεγάλο κεφάλαιο», «τα διαπλεκόμενα»–, μοιάζουν να επηρεάζουν από ένα σκοτεινό παρασκήνιο τις εξελίξεις περισσότερο από τη βούληση των πολιτών. Δεν προσπαθώ με υπεκφυγές να αποφύγω την απάντηση στο ερώτημα «πού οδεύουμε;». Το «οδεύω» είναι ρήμα φωνής ενεργητικής. Προϋποθέτει ένα υποκείμενο-δράστη που ακολουθεί μια πορεία, αν όχι αυτοβούλως,

τουλάχιστον με αυτοκίνηση. Σήμερα όμως δεν οδεύουμε, αλλά (για να χρησιμοποιήσω έναν νεολογισμό) «οδευόμαστε», μας πηγαίνουν. Τα likes και τα τιτιβίσματα δημιουργούν την ψευδαίσθηση μιας ελεύθερης έκφρασης της βούλησης. Η πληροφορική πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες για χειραγώγηση της κοινής γνώμης με τρολαρίσματα και ψευδείς ειδήσεις. Η πληροφόρηση είναι ενίοτε τόσο επίπεδη όσο και η οθόνη του smartphone που την προσφέρει. Η δράση περιορίζεται στο χτύπημα πλήκτρων. Γνώμη είναι ό,τι χωράει στα 140 γράμματα ενός τιτιβίσματος. Το μαύρο-άσπρο της πόλωσης καλύπτει τη χρωματική παλέτα της πολυδιάστατης πραγματικότητας. Τι κάνει ο καθένας μας για να οδεύει και να μην οδεύεται; Αυτό έχει σημασία. Γι’ αυτό είναι κρίσιμος ο ρόλος της παιδείας περισσότερο από ποτέ.

Jean-Michel Basquiat, Anthony Clarke, 1985 © The Estate of JeanMichel Basquiat

Σήμερα όμως δεν οδεύουμε, αλλά «οδευόμαστε», μας πηγαίνουν. Τα likes και τα τιτιβίσματα δημιουργούν την ψευδαίσθηση μιας ελεύθερης έκφρασης της βούλησης.

17.1.19 – lifo

13

ΑΝΑΛΥΣΗ Το Διαστημικό Ημερολόγιο του 2019 Από τον Διονύση Π. Σιμόπουλο, αστροφυσικό και επίτιμο διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου

Το 2019 αναμένεται να είναι το ίδιο συναρπαστικό με το 2018. Ήδη στα πρώτα του βήματα, ανήμερα την Πρωτοχρονιά, μας χάρισε την επίσκεψή μας στην « Έσχατη Θούλη» με το διαστημόπλοιο Νέοι Ορίζοντες. Πρόκειται για το πιο απόμακρο αντικείμενο που έχει μελετήσει ποτέ ο άνθρωπος, ενώ μερικές μέρες αργότερα είχαμε την προσεδάφιση της κινεζικής διαστημοσυσκευής Chang’e 4 (το όνομα σχετίζεται με μια σεληνιακή θεότητα της κινεζικής μυθολογίας) στην αθέατη πλευρά της Σελήνης. Στη συνέχεια, έχουμε την προγραμματισμένη πρώτη δοκιμαστική πτήση του διαστημοπλοίου Dragon 2 της εταιρείας SpaceX του Ήλον Μασκ στις 17 Ιανουαρίου, ενώ στα τέλη του μήνα η Ινδία θα αποστείλει στον νότιο πό-

Στα τέλη του έτους υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμος για να δοκιμαστεί και ο νέος γιγάντιος πύραυλος του Ήλον Μασκ που έχει ύψος πάνω από 110 μέτρα, δηλαδή το ίδιο που είχε και ο περίφημος πύραυλος Κρόνος 5 που έστειλε τον άνθρωπο στη Σελήνη.

14 lifo – 17.1.19

λο της Σελήνης (κάτι που γίνεται για πρώτη φορά) την αποστολή Chandrayaan-2, η οποία περιλαμβάνει τρεις διαστημοσυσκευές: μία σε τροχιά, μία στην επιφάνεια και έναν εξάτροχο «περιηγητή». Στις αρχές Φεβρουαρίου θα ενεργοποιηθεί και η αποστολή της NASA InSight που θα αρχίσει τα «τρυπήματα» βάθους μέχρι και πέντε μέτρων στην επιφάνεια του Άρη, για να μετρήσει τις θερμοκρασίες που επικρατούν στο εσωτερικό του Κόκκινου Πλανήτη. Στη διάρκεια του έτους η αμερικανική διαστημοσυσκευή Juno θα προσεγγίσει τον Δία πέντε φορές (12 Φεβρουαρίου, 6 Απριλίου, 29 Μαΐου, 21 Ιουλίου και 11 Σεπτεμβρίου). Ήδη το Juno έχει κάνει εντυπωσιακές ανακαλύψεις για τον γιγάντιο πλανήτη (όπως γιατί η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα συρρικνώνεται), με αποτέλεσμα την απόφαση για επέκταση της ζωής της όλης αποστολής για αρκετά ακόμη χρόνια. Στις 13 Φεβρουαρίου ένας πύραυλος Falcon 9 της SpaceX έχει προγραμματιστεί να μεταφέρει μια ισραηλινή διαστημοσυσκευή (SpaceIL) στη Σελήνη, ενώ τον ίδιο μήνα η ιαπωνική διαστημοσυσκευή Hayabusa-2 αναμένεται να συλλέξει δείγματα από την επιφάνεια του αστεροειδούς Ryugu. Τον Μάρτιο η εταιρεία Boeing θα αρχίσει τις πρώτες δοκιμές χωρίς πλήρωμα του διαστημοπλοίου CST-100 Starliner και θα συνεχίσει τις δοκιμές με πλήρωμα τον Αύγουστο, ενώ ο Ήλον Μασκ θα δοκιμάσει τον δεύτερο πύραυλο Falcon Heavy με την αποστολή στο Διάστημα του Arabsat-6A της Σαουδικής Αραβίας. Στις αρχές Απριλίου η πρόσφατη αποστολή του Parker Solar Probe της NASA θα πλησιάσει τον Ήλιο, όπως άλλωστε σχεδιάζεται να το επαναλάβει την 1η Σεπτεμβρίου και στις 26 Δεκεμβρίου, όταν θα προσπεράσει τον πλανήτη Αφροδίτη. Σκοπός της αποστολής είναι να ανακαλύψει δύο σημαντικά μυστικά του Ήλιου: το γιατί ο Ήλιος εκτοξεύει μεγάλες ποσότητες της μάζας του και ποιος είναι εκείνος ο μηχανισμός που υπερθερμαίνει το ηλιακό στέμμα 100 φορές περισσότερο από την επιφάνειά του. Ήδη η διαστημοσυσκευή αυτή κατέρριψε τον περασμένο Νοέμβριο το ρεκόρ ταχύτητας που έχει επιτευχθεί μέχρι τώρα, όταν προσπέρασε τον Ήλιο με ταχύτητα 190 χλμ. το δευτερόλεπτο. Τον Απρίλιο ο Ήλον Μασκ προγραμματίζει επίσης δοκιμαστικές πτήσεις του διαστημοπλοίου του Starship, το οποίο στο μέλλον θα μεταφέρει ανθρώπινα πληρώματα στον Άρη. Αλλά η ιδιωτική παρουσία στο Διάστημα θα συνεχιστεί περαιτέρω στη διάρκεια του έτους και από την εταιρεία Virgin Orbit του Richard Branson, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του έτους αναμένεται και μια τρίτη εκτόξευση του πυραύλου Falcon Heavy για τη μεταφορά διαφόρων στρατιωτικών αλλά και επιστημονικών δορυφόρων σε τροχιά γύρω από τη Γη. Με την έλευση του καλοκαιριού αναμένουμε την πρώτη επανδρωμένη εκτόξευση του διαστημοπλοίου Dragon 2 της SpaceX από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ με τους βετεράνους αστροναύτες της NASA Bob Behnken και Douglas Hurley. Την ίδια περίοδο αναμένουμε επίσης τις πρώτες επανδρωμένες πτήσεις του διαστημοπλοίου New Shepard της

Blue Origin του Jeff Bezos της Amazon, ενώ η Virgin Galactic ίσως να κάνει πραγματικότητα την πρώτη της πτήση με πληρωμένους πελάτες. Την ίδια περίοδο και η Κίνα θα αρχίσει τις δοκιμές της με το νέο της διαστημόπλοιο που μελλοντικά θα μεταφέρει μέχρι και έξι αστροναύτες στο Διάστημα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε φυσικά ότι στις 20 Ιουλίου θα έχουμε την 50ή επέτειο της πρώτης επανδρωμένης προσεδάφισης στη Σελήνη με την αποστολή του Απόλλων 11. Τον Αύγουστο το διαστημόπλοιο Dragon 2 της SpaceX είναι προγραμματισμένο να μεταφέρει τους αστροναύτες Mike Hopkins και Victor Glover στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Κι έτσι φτάνουμε αισίως στον Σεπτέμβριο, οπότε η διαστημοσυσκευή της NASA OSIRISRex έχει προγραμματιστεί να πλησιάσει την επιφάνεια του αστεροειδούς Bennu για να συλλέξει δείγματα και να τα μεταφέρει πίσω στη Γη το 2023. Με την έλευση του φθινοπώρου (15 Οκτωβρίου - 14 Νοεμβρίου) ο Ευρωπαϊκός Διαστημικός Οργανισμός (ESA) θα τοποθετήσει στο Διάστημα τη διαστημοσυσκευή CHEOPS (Characterising Exoplanets Satellite) για τον εντοπισμό εξωηλιακών πλανητών γύρω από τα λαμπρότερα άστρα της γειτονιάς μας, ενώ τον Δεκέμβριο η ιαπωνική διαστημοσυσκευή Hayabusa-2 θα αναχωρήσει από τον αστεροειδή Ryugu και αναμένεται να επιστρέψει στη Γη τον Δεκέμβριο του 2020. Το 2019 αναμένεται να κλείσει σχεδόν όπως άρχισε, με την αποστολή της κινεζικής διαστημοσυσκευής Chang’e 5, η οποία σχεδιάζεται να αποσταλεί στη Σελήνη, να συλλέξει δείγματα 2,5 κιλών από την επιφάνειά της και να τα επιστρέψει πίσω στη Γη, όπως είχε κάνει το 1976 η σοβιετική διαστημοσυσκευή Luna 24. Στα τέλη του έτους υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμος για να δοκιμαστεί και ο νέος γιγάντιος πύραυλος του Ήλον Μασκ (ο Big Falcon με το διαστημόπλοιο Starship) που έχει ύψος πάνω από 110 μέτρα, δηλαδή το ίδιο που είχε και ο περίφημος πύραυλος Κρόνος 5 που έστειλε τον άνθρωπο στη Σελήνη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα άλλα μακροπρόθεσμα σχέδια των ιδιωτών, όπως είναι τα σχέδια της SpaceX για την επόμενη δεκαετία και την εγκατάσταση σε τροχιά 12.000 δορυφόρων με σκοπό την πληρέστερη, γρηγορότερη και φθηνότερη πρόσβαση στο Διαδίκτυο – βέβαια, δεν είναι η μόνη που σχεδιάζει κάτι τέτοιο. Υπάρχει, επίσης, και η εταιρεία OneWeb, η οποία σχεδιάζει άμεσα την εγκατάσταση ενός παρόμοιου δικτύου δορυφόρων με την τοποθέτηση στο Διάστημα των πρώτων 10 το πρώτο εξάμηνο του 2019 με τη βοήθεια του ρωσικού πυραύλου Soyuz και άλλων 10 τον Αύγουστο − και έπεται συνέχεια. Τέλος, εκτός από τις ανθρώπινες αποστολές, φέτος θα έχουμε επίσης μία ακόμα ενδιαφέρουσα επίσκεψη στη διαστημική μας γειτονιά ενός αρκετά μεγάλου αστεροειδούς (με διάμετρο τρία χλμ.) και του δορυφόρου του. Με κωδική ονομασία 1999 KW4, ο αστεροειδής αυτός μας πλησιάζει κάθε 18 χρόνια και φέτος στις 25 Μαΐου θα μας προσπεράσει σε απόσταση 5 εκατομμυρίων χλμ., οπότε δεν χρειάζεται να ανησυχούμε καθόλου.

Ο σπουδαίος νεοεξπρεσιονιστής Αμερικανός ζωγράφος Ζαν-Μισέλ Μπασκιά που σάρωσε την καλλιτεχνική σκηνή της Νέας Υόρκης στα ‘80s και επηρέασε όσο λίγοι τόσο γρήγορα και τόσο καθοριστικά τη σύγχρονη τέχνη, εξερευνώντας μοναδικά θεματικές όπως η μαύρη εμπειρία, ο ρατσισμός και οι κοινωνικές ανισότητες, έχει την τιμητική του αυτό τον καιρό. Μια τεράστια αναδρομική έκθεση που περιλαμβάνει 120 από τα αναρίθμητα έργα που πρόλαβε να φιλοτεχνήσει στη σύντομη πορεία του, από τα τέλη των ‘70s μέχρι τον πρόωρο θάνατό του το 1988, ολοκληρώνει αυτές τις μέρες τον κύκλο της στο παριζιάνικο Louis Vuitton Foundation (παράταση έως 21 Ιανουαρίου), έχοντας προσελκύσει χιλιάδες επισκέπτες και αποσπώντας εξαιρετικά σχόλια, ενώ είχε προηγηθεί πριν από λίγο καιρό αντίστοιχη έκθεση στο Barbican του Λονδίνου και στη Φρανκφούρτη. Παράλληλα, οι εκδόσεις Taschen κυκλοφορούν τον επόμενο μήνα ένα συλλεκτικό λεύκωμα μεγάλου μεγέθους (Brilliant Basquiat, €150), από το οποίο αντλήσαμε το παρόν υλικό, με εικόνες και κείμενα για τη ζωή και την πορεία του καλλιτέχνη. Περισσότερα στο www. taschen.com.

Η Άγρια Δύση της τεχνολογίας Από τον Μιχάλη Μπλέτσα, διευθυντή Πληροφορικής στο Media Lab του MIT

Το 2019 θα βρει την τεχνολογία να διασταυρώνεται όλο και περισσότερο με την πολιτική σε όλες τις κλίμακες, από την τοπική μέχρι την παγκόσμια. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι παρενέργειές τους είχαν αναμφισβήτητα πρωταγωνιστικό ρόλο το 2018 και αυτό θα συνεχιστεί και το 2019. Η έντονη αλληλεπίδρασή τους με την πολιτική ευθύνεται γι’ αυτό, σε αντίθεση με τη σαφώς μικρότερη συνολική κοινωνική τους συνεισφορά, η οποία περιορίζεται κυρίως στην ψυχαγωγία. Ιδιωτικότητα, επιχειρηματικά μοντέλα, διασυνοριακός έλεγχος και φορολογία θα συζητηθούν κυρίως στη Δύση. Η Άγρια Δύση της τεχνολογίας, όμως, έχει μετακομίσει ακόμα πιο δυτικά από τη Silicon Valley, στην Κίνα. Απαλλαγμένη από ανησυχίες περί ιδιωτικότητας, ηθικούς ενδοιασμούς για τις επεμβάσεις στο ανθρώπινο γονιδίωμα, χωρίς πολλούς μετόχους στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων και υπό την πίεση της σύγκλισης με τη Δύση στο βιοτικό επίπεδο, η Κίνα έχει γίνει το ιδανικό πεδίο για την εφαρμογή νέων τεχνολογιών σε κλίμακες ανήκουστες για την προηγμένη Δύση. Είτε μιλάμε για την Τεχνητή Νοημοσύνη, όπου η Κίνα πλέον συναγωνίζεται με ίσους όρους τις ΗΠΑ, βασισμένη στον τεράστιο όγκο πληροφορίας που συλλέγει, σε συνδυασμό με τη μικρή σημασία που δίνουν στην ιδιωτικότητα οι πολίτες της, είτε για την εφαρμογή της κβαντομηχανικής στις τηλεπικοινωνίες, είτε για τις μεγαλύτερες γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν κατασκευαστεί ποτέ, η Κίνα αναδεικνύεται στον πιο σημαντικό πόλο τεχνολογίας μετά τις ΗΠΑ. Η Ευρώπη φαίνεται σήμερα καταδικασμένη να επιβεβαιώνει ότι στους «δύο τρίτος δεν χωράει», εγκλωβισμένη στην ομφαλοσκόπηση όσον αφορά το μέλλον της, φθειρόμενη με γρήγορους ρυθμούς από τον τοξικό εθνικολαϊκισμό που την κατατρώει. Ο επικείμενος επιστημονικός της ακρωτηριασμός λόγω Brexit είναι μόνο η αρχή μια πορείας παρακμής, η οποία μπορεί να αντιστραφεί μόνο με τη μεγαλύτερη ολοκλήρωση. Όταν οι ΗΠΑ, παρά τον Τραμπ, έλκουν το καλύτερο επιστημονικό προσωπικό και η Κίνα έχει το πλεονέκτημα της κλίμακας, ο μόνος τρόπος για τη διατήρηση της Ευρώπης στην τεχνολογική πρωτοπορία είναι η μεγαλύτερη ολοκλήρωση και η στενότερη συνεργασία. Το 2019 θα είναι σημαντική χρονιά. Πιθανότατα γιατί η Τεχνητή Νοημοσύνη θα δείξει ότι μπορεί να είναι η λυδία λίθος για την από καιρό επιζητούμενη αύξηση της χρόνια στάσιμης παραγωγικότητας στη Δύση. Οι θεραπευτικές επεμβάσεις στο ανθρώπινο γονιδίωμα θα δώσουν περισσότερες (πανάκριβες προς το παρόν) θεραπείες, θα δούμε μεγάλη πρόοδο στις ενεργειακές τεχνολογίες απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, η διαστημική δραστηριότητα θα αυξηθεί. Η αυξανόμενη τάση σύνδεσης των πιο απίθανων αντικειμένων με το Διαδίκτυο θα συνεχιστεί με σαχλά πολλές φορές αποτελέσματα (π.χ. φωνητικά ελεγχόμενη λεκάνη τουαλέτας), επικουρούμενη από τον όλο και μεγαλύτερο θόρυβο για τις ασύρματες επικοινωνίες πέμπτης γενιάς. Σίγουρα, θα είναι μια ακόμα συναρπαστική χρονιά.

Η Ευρώπη φαίνεται σήμερα καταδικασμένη να επιβεβαιώνει ότι στους «δύο τρίτος δεν χωράει», εγκλωβισμένη στην ομφαλοσκόπηση όσον αφορά το μέλλον της.

Jean-Michel Basquiat, Μαύρο, 1986 © The Estate of Jean-Michel Basquiat

Τι μας φέρνει το 2019 στην ιατρική

Από τον Γεώργιο Ν. Ζωγράφο, διευθυντή Χειρουργικής στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», α’ αντιπρόεδρο της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας

Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και στην έρευνα στον τομέα της ιατρικής έχουν ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Είναι γεγονός ότι η περαιτέρω βελτίωση της τεχνολογίας σε διαγνωστικό και θεραπευτικό επίπεδο οδηγεί σε σημαντικές προόδους όσον αφορά την ποιότητα των απεικονιστικών μεθόδων, όπως η αξονική και μαγνητική τομογραφία (PET CT, FDG PET) και η αγγειογραφία. Η ποιοτική αυτή βελτίωση δίνει τη δυνατότητα για ταχύτατη ανάπτυξη της επεμβατικής ακτινολογίας όσον αφορά την αντιμετώπιση της αιμορραγίας από τραύμα και των κακοήθων όγκων με χημειοεμβολισμό και άλλες επεμβατικές τεχνικές. Παράλληλα, η καλύτερη εξέλιξη της ποιότητας και των τεχνικών της αγγειογραφίας συνέβαλε στην περαιτέρω βελτίωση των επεμβατικών μεθόδων στον τομέα της ενδαγγειακής χειρουργικής των άκρων και στην αντιμετώπιση της ισχαιμίας των άκρων, όπως επίσης και στις τεχνικές στεφανιοαγγειογραφίας, διαστολής, αγγειοπλαστικής και τοποθέτησης ενδοπροθέσεων για την επαναιμάτωση μετά από ισχαιμία του μυοκαρδίου. Αναμφίβολα, η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας βελτιώνει διαρκώς την ασφάλεια των χειρουργικών επεμβάσεων, με την υψηλή ευκρίνεια της εικόνας στη λαπαροσκοπική χειρουργική, δηλαδή τη χειρουργική επέμβαση που πραγματοποιείται με τη χρήση των οπτικών ινών και της τεχνολογίας του βίντεο (επισκόπηση των ενδοκοιλιακών οργάνων διαμέσου μιας μικρής τομής μήκους λίγων χιλιοστών, όπου εισάγεται το ειδικό οπτικό εργαλείο, το λαπαροσκόπιο), την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της αιμορραγίας και τη στεγανότητα των αναστομώσεων (αναστόμωση: τεχνητό πέρασμα που επιτρέπει στο υγρό να μετακινηθεί από το ένα μέρος του σώματός σας σε ένα άλλο) στη χειρουργική.

Οι εξελίξεις, λοιπόν, της λαπαροσκοπικής χειρουργικής και των λοιπών ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών διαμέσου του Διαδικτύου δίνουν τη δυνατότητα υποστήριξης και εκπαίδευσης μονάδων με μικρότερη εμπειρία από εξειδικευμένα κέντρα. Επίσης, ήδη σε πολλές χώρες αναπτύσσεται η λειτουργία της τηλεϊατρικής, δηλαδή η παροχή ιατρικών οδηγιών από έμπειρες ιατρικές ομάδες στους γιατρούς των άγονων και δυσπρόσιτων περιοχών σε επείγουσες περιπτώσεις. Την ίδια στιγμή αναπτύσσεται η διασύνδεση της μοριακής βιολογίας με την ιατρική. Εκπονείται και οργανώνεται μεγάλος αριθμός μελετών διεθνώς, οι οποίες αφορούν την έρευνα των γονιδίων που ευθύνονται για την καρκινογένεση. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, διότι οι γονιδιακές μελέτες αφορούν την πρόγνωση, την έγκαιρη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία του καρκίνου. Ταυτόχρονα, ενισχύεται η μεταφραστική έρευνα για τον καρκίνο, δηλαδή η συσχέτιση του αποτελέσματος του ερευνητικού εργαστηρίου με την κλινική πράξη και το είδος της χημειοθεραπευτικής αγωγής. Επιπρόσθετα, αναλύονται και αξιοποιούνται οι δείκτες πρόβλεψης της ανταπόκρισης στις εξατομικευμένες θεραπείες. Τέλος, στην πολύπλευρη αντιμετώπιση του καρκίνου έρχονται να συμβάλουν καταλυτικά και οι εξελίξεις στην ανοσολογία σε κλινικό και θεραπευτικό επίπεδο. Η πρόληψη, η έγκαιρη απεικονιστική και εργαστηριακή διάγνωση, η βελτίωση της τεχνολογίας και των νέων τεχνικών στη χειρουργική, η εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων σε τομείς όπως η ογκολογία καθώς και η εξέλιξη της μοριακής βιολογίας και της γενετικής αποτελούν τις κυριότερες αιτίες της διαφαινόμενης ελάττωσης της θνητότητας από τις κακοήθεις παθήσεις.

17.1.19 – lifo

15

q Γεννήθηκα στην Αθήνα και μεγάλωσα στο Νέο Ηράκλειο, απ’ όπου δεν έφυγα ποτέ. Οι γονείς μου ήταν ένα αταίριαστο ζευγάρι της μεσαίας τάξης –ο πατέρας μου δούλευε στο τεχνικό τμήμα της ΔΕΗ και η μητέρα μου ήταν εργαλειοδότρια σε χειρουργείο– και στο σπίτι μου πάντα υπήρχε μια εκρηκτική ατμόσφαιρα. Έμαθα να ζω με την οικογενειακή ταραχή και κατάλαβα σχετικά γρήγορα ότι θα έπρεπε να μάθω να διαχειρίζομαι τα άλυτα των σχέσεων που με καθορίζουν. Ήμουν παιδί κοινωνικό και εξωστρεφές και περισσότερο απ’ όλα μου άρεσε να απαντάω στα «γιατί». Τουλάχιστον προσπαθούσα.

απο τον m. hulot. φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

q Ασχολούμαι με τη μουσική «δημιουργικά» κι έχω αυτή την πολύ προσωπική σχέση μαζί της από πιτσιρίκος, σχεδόν από τα έντεκα χρόνια μου. Όταν άκουσα στο ραδιοφωνικό «Ποπ Κλαμπ» του Πρώτου Προγράμματος της ΕΡΤ τον Γιάννη Πετρίδη να μιλάει για το «Don’t let me be misunderstood» των Animals, ενώ έπαιξε και την disco εκτέλεσή του από τους Santa Esmeralda, νομίζω ότι δημιουργήθηκε μια ανεξίτηλη αφετηρία μέσα μου. Η σύγκριση και η πορεία ενός τόσο συγκλονιστικού τραγουδιού μέσα στον χρόνο με συγκλόνιζε, με έκανε να νιώθω διψασμένος για βουτιές στην ουσία της μουσικής, να μάθω, να εκτεθώ, να ακούσω, να γράψω... Ήταν η εποχή της disco και του new wave. Άρχισα να γράφω κασέτες στο τοπικό δισκοπωλείο στο Νέο Ηράκλειο, το ABC, που περιείχαν τα πάντα, από Ντόνα Σάμερ μέχρι Ζαν Μισέλ Ζαρ και από Ίαν Ντιούρι μέχρι Clash. Το εύρος και η δίψα μου για επικοινωνία μέσα από τόσο διαμετρικά αντίθετα ακούσματα με έκαναν να νιώθω λίγο άλιεν ανάμεσα στους συμμαθητές μου, που συνήθως άκουγαν είτε metal (Iron Maiden), είτε κλασικό ροκ (Ρόρι Γκάλαχερ). Ο πρώτος δίσκος που αγόρασα ήταν το «A tonic for the troops» των Boomtown Rats. Τον είχα μάθει απ’ έξω. Για όλα ευθύνεται ο Γιάννης Πετρίδης. Τον άκουγα με ευλάβεια και η βαθιά φωνή του μου ενέπνεε τον σεβασμό, σαν να ήταν γκουρού. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο να το εκφράσω στο περιβάλλον μου. Τόσο σπουδαίος για μένα, αλλά ελάχιστοι καταλάβαιναν γιατί.

q Ένας από τους ανθρώπους που με έχουν επηρεάσει, λοιπόν, είναι αναμφίβολα ο Γιάννης Πετρίδης. Και αργότερα ο Σάιμον Ρέινολντς, ο μεγαλύτερος ίσως θεωρητικός της ποπ κουλτούρας και της αχαρτογράφητης συνέχειάς της ως τώρα.

q Κριτική και θεωρία είναι το section στο οποίο θα με βρεις χωμένο σαν τον ποντικό στα μεγάλα βιβλιοπωλεία.

«Criticism and theory»: υπάρχει ξεχωριστή κατηγορία σε όλα τα βιβλιοπωλεία του κόσμου. Είναι τα δύο εργαλεία που σε βοηθούν να κατανοήσεις την ποπ κουλτούρα, η οποία με τη σειρά της αποτελεί μια διαφορετική θεώρηση της μεταπολεμικής Ιστορίας. Η Ιστορία είναι επίσης ένα πάθος μου (δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά). Η ποπ κουλτούρα είναι ένας τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι έμαθαν να ζουν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με αυτό τον τρόπο διαβάζεις και εξηγείς την ιστορικότητα και τη δραματική εξέλιξη των ανθρώπων μέσα σε ένα κράμα κοινωνικών και πολιτιστικών γεγονότων. Η πληροφορία είναι ο ένας άξονάς της. Η αξιολόγηση της πληροφορίας ο άλλος.

q Στο «Ποπ & Ροκ» υπήρχε μια στήλη που λεγόταν «Προπαγάνδα». Την έγραφε ο Τόλης Βαρνάς που σπούδαζε τότε στη Γερμανία. Η στήλη του, λοιπόν, ανακοίνωσε έναν διαγωνισμό: «Γράψτε κριτική για το “Head on the door” των Cure και κερδίστε έναν δίσκο. Έγραψα την κριτική. Την έστειλα. Κέρδισα. Έπαθα σοκ όταν πρόσφατα σχετικά ο Τόλης βρήκε το γράμμα που του είχα στείλει, το σκάναρε και μου το έστειλε... Τον επόμενο μήνα ξανάκανε διαγωνισμό για το “Black Celebration” των Depeche Mode. Η ιστορία επαναλήφθηκε. Αυτήν τη φορά ο Κώστας Ζουγρής (από το περιοδικό) ζήτησε το τηλέφωνό μου μέσω των αγγελιών του περιοδικού, το έστειλα και με τον πιο αυτονόητο τρόπο του κόσμου με πήρε τηλέφωνο και άρχισε να μου αναθέτει θέματα να γράψω και να μου δίνει σακούλες με δίσκους για κριτική. Κάπως έτσι ξεκίνησε η σχέση μου με το «Ποπ & Ροκ». Όλη η έμφαση εκείνη την εποχή δινόταν στον ξένο Τύπο και στη ζωντανή επαφή στα δισκοπωλεία, στους χώρους συναυλιών κ.λπ. Αυτές ήταν ουσιαστικά οι πηγές, και το ραδιόφωνο. Έπρεπε με κάποιον τρόπο να την «κερδίσεις» την πληροφορία, να την κυνηγήσεις και να την κατακτήσεις. Αυτό το κυνήγι ωρίμαζε και τη γραφή σου και τη σχέση σου με το άκουσμα. Είχες ήδη ένα συναισθηματικό δέσιμο με τον δίσκο.

q Το «Ποπ & Ροκ» είχε συγκεντρώσει ανθρώπους της σωστής φυλής με το σωστό αισθητήριο, τη σωστή εποχή. Στην κορυφή της πυραμίδας, ο Γιάννης Πετρίδης έδωσε το τέμπο της στελέχωσης. Και επειδή είναι αναπόσπαστο στοιχείο της «σάρκας» της δισκογραφίας, έτσι και οι συνεργάτες του ήταν άνθρωποι που είχαν αυτά τα χαρακτηριστικά. Επιπλέον, το «Ποπ & Ροκ» τρύγησε τις καλύτερες επιρροές από το εξωτερικό, έκλεισε αποκλειστικές συνεργασίες με τους influencers της εποχής («Rolling Stone» στην Αμερική, «New Musical Express» στη Βρετανία) και παρέδωσε το καλύτερο δυνατό προϊόν για τα δεδομένα της εποχής του. Έγινε, έτσι, ό,τι κοντινότερο στην αξιοπρεπή μουσική ενημέρωση των ανθρώπων που ήθελαν να ακούνε και ξένη μουσική.

q Η ποπ δεν έγινε ποτέ κυρίαρχο είδος στην Ελλάδα, διότι η γεωγραφική ιδιομορφία της χώρας τη φέρνει πολιτιστικά σε μια θέση που την κάνει να γέρνει μία στον λαϊκό ηδονισμό της Ανατολής και μία στον διανοουμενίστικο υδροκεφαλισμό της Δύσης, χωρίς ενδιάμεση νεανική έκφραση, για μια σειρά από πολιτικούς, κοινωνικούς και ιστορικούς λόγους. Όταν στη Βρετανία συνέβαιναν οι Beatles και η Carnaby Street με τους mods, στην Ελλάδα η χούντα παιάνιζε Κλειώ Δενάρδου. Και όταν τη δεκαετία του ’70 το ροκ γινόταν το μαζικότερο εξαγώγιμο προϊόν της Δύσης, η Ελλάδα ήταν απασχολημένη με το πολιτικό τραγούδι και τα τραύματα του διχασμού. Μετά, έγινε η βάρβαρη επιδρομή του νεοελληνικού κιτς και της λιγδομπουζουκλερί, αλλά με τα animal prints του Cavalli. Η ελληνική πολιτιστική κουλτούρα είχε πάντα κλειστά τα παράθυρά της αεροστεγώς, με μια φοβία μήπως φυσήξει αέρας από το εξωτερικό και κινδυνέψει η θέση της λίγδας στην ελληνική πίστα. Η ποπ είναι μια παγκόσμια έννοια, έχει ανάγκη κοινούς επικοινωνιακούς κώδικες με κάθε λαό για να επιβιώσει. Δηλαδή, ό,τι φοβόταν σαν τον διάολο η ελληνική πολιτισμική μιζέρια.

16 lifo – 17.1.19

ΜΆΡΚΟΣ ΦΡΆΓΚΟΣ

σε οτιδήποτε με προβλημάτιζε και δεν έβρισκα μια λογική απάντηση. Σύντομα έμαθα να διαβαθμίζω τις καταστάσεις, ανέπτυξα ένα κριτήριο που σιγά-σιγά σμιλευόταν και δομούσε σκέψεις και συναισθήματα. Όταν θέλησα να μοιραστώ αυτές τις ιδέες και να εκφράσω τα συναισθήματά μου, άρχισα να αποτυπώνω με λόγια τον ειρμό μου, νοητικό και ψυχικό. Τα λόγια και οι λέξεις με βοηθούσαν να νιώθω πληρέστερος και πιο ακέραιος. Σιγά-σιγά, η ανάγκη μου να εκφράζω τι νιώθω με τη μουσική με έκανε να γράψω τις πρώτες μου κριτικές. Το έκανα για μένα, για να καταχωρίζω μέσα μου τα μουσικά ερεθίσματα στα οποία ήμουν εκτεθειμένος. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις πρώτες «κριτικές» σκέψεις από την κινηματογραφόφιλη μητέρα μου, που προσπαθούσε να μου δώσει να καταλάβω με απλά λόγια γιατί η ερμηνεία της Ίνγκριντ Μπέργκμαν στην Casablanca ήταν σπουδαία και μια αντίστοιχη της Λάνα Τάρνερ στο A life of her own μια ματαιόδοξη επιφάνεια... Δεν άργησα να καταλάβω ότι η ιστορικότητα της ποπ κουλτούρας και η θεωρία της κριτικής ήταν σχεδόν εγγενώς καρφιτσωμένα στο DNA μου. Κάποιες φορές προσπάθησα να το αποφύγω, αλλά δεν τα κατάφερα.

MΟΥΣΙΚΟΚΡΙΤΙΚΌΣ. ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ ΚΑΙ ΖΕΙ ΣΤΟ ΝΈΟ ΗΡΆΚΛΕΙΟ. ΜΠΗΚΕ ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΙ ΕΦΥΓΕ ΠΡΩΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK.

q Από μικρός έμαθα να αντιμετωπίζω τη μουσική ως ένα σύμπαν που δέχεται τις αποδράσεις μου, ήταν η απάντηση

η ποπ δεν έγινε ποτέ κυρίαρχο είδος στην ελλάδα H γεωγραφική ιδιομορφία της χώρας τη φέρνει πολιτιστικά σε μια θέση που την κάνει να γέρνει μία στον λαϊκό ηδονισμό της Ανατολής και μία στον διανοουμενίστικο υδροκεφαλισμό της Δύσης, χωρίς ενδιάμεση νεανική έκφραση, για μια σειρά από πολιτικούς, κοινωνικούς και ιστορικούς λόγους.

17.1.19 – lifo

17

q Με ενθουσιάζει πάντα η μουσική, οι τρόποι του ενθουσιασμού αλλάζουν. Η ποπ κουλτούρα όπως την ξέραμε από τα μεταπολεμικά χρόνια έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της κι έχει τελειώσει. Όπως πολύ διεξοδικά απέδειξε ο Σάιμον Ρέινολντς στο Retromania, δεν υπάρχει πια ποπ κουλτούρα όπως την ξέραμε, διότι ό,τι καινούργιο ενδιαφέρον βγαίνει στην επικαιρότητα ως ρεύμα έχει τα μάτια του στραμμένα στο παρελθόν περισσότερο παρά στο μέλλον, όπως όλα τα πολιτισμικά νεανικά ρεύματα από τη δεκαετία του ’50 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ’90 (rockabillies, mods, teddies, rockers, hippies, punks κ.λπ.). Όσο μεγαλώνουμε, παραλλάζουν τα αισθητήρια και οι απαιτήσεις μας από τα ακούσματά μας, αλλά όχι η αγάπη μας για τη μουσική.

q Το νέο είναι πολύ σχετικό. Τίποτα πραγματικά νέο δεν έχει συμβεί μετά την εποχή του trip hop. Ό,τι ακούμε εδώ και είκοσι χρόνια περίπου είναι παραλλαγές και αναπτύξεις πάνω στα ίδια εφευρήματα που έχουν αφετηρία στο παρελθόν. Ο δίσκος των 1975, για παράδειγμα, είναι εξαιρετικός. Όμως είναι ένα ’80s μόρφωμα αλά Tears For Fears με καινούργια λόγια και ανεβασμένα τεχνικά στάνταρ παραγωγής. Το ίδιο και η Νάταλι Πρας, που με ενθουσίασε φέτος. Μια εξαιρετική τραγουδοποιός, που όμως παίζει yacht rock της Δυτικής Ακτής και λευκή γαλανομάτα σόουλ, όπως στα τέλη των ’70s η Νικολέτ Λάρσον.

q Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει νεανικό ρεύμα. Η ποπ κουλτούρα βασιζόταν στα νεανικά ρεύματα, που μεταξύ τους είχαν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: έφτιαχναν μουσική με ένα όραμα για το αύριο, το φαντάζονταν. Η πανκ, ακόμα και η ντίσκο ήταν έτσι, απόδραση, «αύριο θα είμαι στον πλανήτη Δία». Όλα όσα βγαίνουν από τα ’00s και μετά, τα καλά πράγματα εννοείται, κοιτάνε πίσω.

q Η ποπ βιομηχανία έχει μετατοπίσει τον δημογραφικό στόχο της στις νηπιακές πλέον ηλικίες και στα παιδιά του δημοτικού. Συνεπώς, οι ποπ παραγωγές είναι σχεδόν αστείες, στη λογική των κόμικ, και τα τραγούδια είναι γραμμένα μόνο για sing-along σε μικρά τσιτάτα. Παλιά, αυτού του τύπου τα «εθιστικά» ρεφρενάκια με λίγο κωμικό χαρακτήρα τα ονόμαζαν novelties στον κόσμο των charts. Σήμερα είναι απλώς mainstream. Το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται στο ρεπερτόριο. Τα παιδιά που μπαίνουν στο παιχνίδι της εμπορικής ποπ δεν μπορούν να γράψουν τραγούδια, δεν ξέρουν, και βασίζονται στις τεχνικές δεξιότητες που έχουν τα apps και τα tablets τους για να φτιάξουν κάτι που να είναι λίγο εντυπωσιακό μπας και κερδίσουν κανένα like παραπάνω. Αυτά, όμως, δεν είναι τραγούδια. Είναι κάτι μικρές ασκήσεις ήχου, αδόμητες και random.

q Οι φίλοι μου έχουν παίξει τον σπουδαιότερο ρόλο στη ζωή μου. Είναι το γκελ μου και η αντανάκλασή μου, η

q Με ενοχλεί η ανευθυνότητα. Η κλειστότητα. Η έλλειψη παιδείας. Η ασφυξία που δημιουργούν οι ιδεοληπτικές αγκυλώσεις κάθε είδους. Με εκνευρίζει η βαθιά «ιδιώτευση» της σύγχρονης νεοελληνικής εποχής. Η «πάρτη» του καθενός γύρω μας. Η τοξικότητα του κάθε τραυλού «εγώ» που φαλτσάρει τριγύρω.

q Μου αρέσει να μαγειρεύω για φίλους – νιώθω σαν να γεννάω. Να συζητάω με ανθρώπους που με ενδιαφέρουν. Να διαβάζω μεσαιωνική ιστορία, ιδιαίτερα της ανατολικής μεσογειακής λεκάνης. Να γράφω, να γράφω, να γράφω...

q Ήμουν από τους πρώτους που μπήκαν στο Facebook και από τους πρώτους που αποχώρησαν, γιατί αυτό το ιδρυματικό πράγμα άρχισε να με ενοχλεί πάρα πολύ. Να φανταστείς, όταν βγήκα δεν υπήρχε ο τωρινός χαμός και η ανάπτυξη του Facebook. Τότε έκαναν poke ο ένας στον άλλον και τέτοια. Κάποια στιγμή άρχισαν να μου κάνουν αιτήματα φιλίας άνθρωποι που δεν ήθελα κι έτσι πήρα την απόφαση να βγω. Δεν έχω μετανιώσει καθόλου, γιατί αυτό που βλέπω γύρω μου με το Facebook με τρομάζει. Πρόκειται για μια παράλληλη πραγματικότητα στην οποία ζουν οι άνθρωποι, μιλάνε μεταξύ τους ανάλογα με το πόσα likes έχει κάνει ο ένας στον άλλον. Είναι μια πολύ βαθιά καταθλιπτική φάση, η οποία δεν μου αρέσει καθόλου. Δεν θεωρώ ότι βοηθάει σε τίποτα το Facebook κοινωνικά και με ενοχλεί και πάρα πολύ που οι μεγάλες εταιρείες έχουν δημιουργήσει πλέον θέσεις εργασίας new media manager και κάνουν πολλές καμπάνιες τους μέσα από το Facebook.

q Τα παραδοσιακά μέσα, το ραδιόφωνο, τα περιοδικά, οι εφημερίδες, αποδυναμώθηκαν διότι η ποπ κουλτούρα πλέον δεν υφίσταται ουσιαστικά. Η εποχή του Ίντερνετ και οι νέες δυνατότητες έχουν αλλοιώσει άρδην τη σημασία της νεανικότητας και την έχουν υποβιβάσει στην ασημαντότητα. Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι «νέοι» δεν ήταν μια ευδιάκριτη, ξεχωριστή κοινωνική ομάδα. Η νεολαία απόκτησε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός ξεχωριστού δημογραφικού γκρουπ μετά τον Β’ Παγκόσμιο, με την οικονομική και καταναλωτική άνθηση στις δυτικές μητροπόλεις. Ξεχωριστές ανάγκες, ξεχωριστή ρητορική, ξεχωριστή αισθητική. Αξίζει να διαβάσεις πώς το στοιχειοθετεί ο Τζον Σάβατζ στο βιβλίο του Creation οf youth. Σήμερα, διαγράφοντας τον ιστορικό κύκλο, διαπιστώνω ότι επιστρέφουμε πάλι στην προπολεμική θέση των νέων που δεν σημαίνουν τίποτα ιδιαίτερο κοινωνικά ως δημογραφική ομάδα, διότι έχουν απορροφηθεί από το σύστημα των γονιών τους. Πλέον, ο σημερινός εικοσάρης δεν έχει να πολεμήσει για κάποιο ηλικιακό χάσμα με τους γονιούς του. Μπορούν, ας πούμε, να συμφωνούν παιδιά και γονείς για την αξία της Μαντόνα ή των Red Hot Chili Peppers ή, αν θες, της Αριάνα Γκράντε και των Coldplay, χωρίς να διακυβεύεται οτιδήποτε σοβαρό... Μπορεί και να ντύνονται από τα ίδια καταστήματα ρούχων ή να διασκεδάζουν στα ίδια κλαμπ, να χαριεντίζονται στα κοινωνικά δίκτυα και να μηδενίζουν την απόσταση μεταξύ του παλιού και του καινούργιου. Το τάμπλετ είναι ο κοινός παρονομαστής τους. Αυτό εμένα με τρομάζει.

q Το όφελός μου απ’ όσα έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια είναι το χτίσιμο του εαυτού μου με όρους δικούς μου. Αυτό

ΙNFO

https://gone4sure.wordpress. com/

18 lifo – 17.1.19

δεν θα μου το πάρει κανείς. Επειδή σπούδασα Οικονομικά (στη Νομική, στη Σόλωνος), έμαθα για το περιβόητο κόστος ευκαιρίας: χοντρικά, όσα χάνεις από μια άλφα επιλογή, μην κάνοντας τη βήτα. Υπό αυτή την έννοια, η ζωή μου είναι ένα ρεκόρ από τεράστια κόστη ευκαιρίας. Στην περίπτωσή μου, όμως, οικονομικά, όχι δομικά.

q Η ζωή με έχει διδάξει ότι η κατανόηση και το χαμόγελο είναι οι καταλύτες. Επίσης, κανένα υποκατάστατο δεν θα υπάρξει ποτέ γι’ αυτό που δημιουργεί η αγκαλιά. Η αγάπη δεν είναι προνομιακό πεδίο του κάθε Κοέλιο, είναι η μόνη δύναμη που ξεπερνάει όσα νομίζουμε ότι ελέγχουμε. Φυσικά, η ζωή με δίδαξε ότι κάθε πρόποση πρέπει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό και καθαρότητα και με επίμονα βλέμματα στα μάτια.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

οικογένεια που επέλεξα, όλη μου η ασφάλεια της έκφρασης. Ο μεγαλύτερός μου φόβος είναι η μοναξιά. Δεν παλεύεται. Ευτυχώς, έχω την ευλογία να μη νιώθω μόνος. Την ευτυχία μπορείς να τη βρεις στη φάτσα ενός pug σκύλου ή ενός Golden Retriever: υπέρτατη, διδακτική και αγγελική. Ο έρωτας έχει παίξει πρώτιστο ρόλο στη ζωή μου. Όχι ακριβώς το σεξ αλλά ο έρωτας, με κρατάει ζωντανό.

ΜΆΡΚΟΣ ΦΡΆΓΚΟΣ

Πρόκειται για μια παράλληλη πραγματικότητα στην οποία ζουν οι άνθρωποι, μιλάνε μεταξύ τους ανάλογα με το πόσα likes έχει κάνει ο ένας στον άλλον. Είναι μια πολύ βαθιά καταθλιπτική φάση, η οποία δεν μου αρέσει καθόλου. Δεν θεωρώ ότι βοηθάει σε τίποτα το Facebook κοινωνικά και με ενοχλεί και πάρα πολύ που οι μεγάλες εταιρείες έχουν δημιουργήσει πλέον θέσεις εργασίας new media manager και κάνουν πολλές καμπάνιες τους μέσα από το Facebook.

ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΑΠΟ ΤΗ LIFO TEAM

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

ΌΛΑ ΌΣΑ ΑΛΛΆΖΟΥΝ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ ΛΙΜΆΝΙ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ 17.1.19 – lifo

19

ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ Επενδυτικά σχέδια, αξιοποιήσεις εκτάσεων, κτιρίων και περιοχών, στρατηγικές παρεμβάσεις και νέες συγκοινωνιακές λειτουργίες διαμορφώνουν το νέο πρόσωπο του μεγάλου λιμανιού της χώρας. Το τελευταίο χρονικό διάστημα ο Πειραιάς βρίσκεται σε κινητικότητα με επεμβάσεις που αναζωογονούν και μετατρέπουν την πόλη σε έναν δυναμικό πόλο, σε εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο, καθώς και σε τουριστικό προορισμό. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ

ΣΤΡΑΤΌΠΕΔΟ ΠΑΠΑΔΟΓΙΩΡΓΉ

ΦΑΛΗΡΙΚΌΣ ΌΡΜΟΣ ΜΙΚΡΟΛΊΜΑΝΟ Ήδη οι εργασίες για το καινούργιο, γιγάντιο και υπερφιλόδοξο σχέδιο ανάπλασης του Φαληρικού Όρμου με τον νέο αυτοκινητόδρομο, το υπόγειο κανάλι και το μεγαλύτερο παράκτιο πάρκο αλλάζουν πλήρως τη φυσιογνωμία της παραλιακής. Παράλληλα, λίγα μέτρα πιο μακριά, με την εγκεκριμένη προτεινόμενη ανάπλαση της περιοχής του Μικρολίμανου προβλέπεται η απελευθέρωση της Ζώνης Παραλίας από τις αυθαίρετες κατασκευές και η μετατροπή της σε ελεύθερο κοινόχρηστο χώρο περιπάτου, ενώ οι οδοί Ακτή Κουμουνδούρου και Ναυάρχου Βότση θα μετατραπούν σε ήπιας κυκλοφορίας. Επίσης, επίκεινται η αντικατάσταση όλων των φωτιστικών σωμάτων, η ανακατασκευή των πεζοδρομίων και των πλακοστρώσεων, ασφαλτικά έργα, αναβάθμιση του αποχετευτικού στη συγκεκριμένη περιοχή, καθορισμός νέων χώρων στάθμευσης για δημότες και επισκέπτες και, φυσικά, νέα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων. Η ανάπλαση του Μικρολίμανου, ύψους 6 εκατομμυρίων ευρώ, προγραμματίζεται να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2019. Επιπρόσθετα, ο δήμος Πειραιά, με ένα επενδυτικό σχέδιο που θεωρείται το μεγαλύτερο στην ιστορία της πόλης, έχει εξασφαλίσει για τα επόμενα πέντε χρόνια χρηματοδότηση 80.000.000 ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους. Η πρόταση της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης που κατατέθηκε στην Περιφέρεια Αττικής προς χρηματοδότηση, απέσπασε την υψηλότερη βαθμολογία και έτσι ξεκινά άμεσα η υλοποίηση μιας σειράς σημαντικών και μεγάλων παρεμβάσεων που θα οδηγήσουν στην αλλαγή της φυσιογνωμίας της πόλης, στην τόνωση της επιχειρηματικότητας, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στην αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων που ταλαιπωρούν την πειραϊκή κοινωνία.

20 lifo –

17.1.19

ΑΝΆΠΛΑΣΗ ΑΓΊΟΥ ΔΙΟΝΥΣΊΟΥ Η παρέμβαση στην περιοχή του Αγίου Διονυσίου περιλαμβάνει την ανάπλαση και τη διαπλάτυνση πεζοδρομίων, αντικατάσταση όλων των φωτιστικών σωμάτων, δημιουργία ποδηλατοδρόμου κατά μήκος των παλιών σιδηροδρομικών γραμμών και αλλαγή στις προσόψεις των κτιρίων, ώστε να αποκτήσει η περιοχή μια ξεχωριστή φυσιογνωμία με σημείο αναφοράς τις τέχνες. Σε συνδυασμό με τη σημαντική ιδιωτική επένδυση που έχει ξεκινήσει στα κτίρια της παλιάς καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος, η περιοχή του Αγίου Διονυσίου, που ήταν για χρόνια εγκαταλελειμμένη, προσδοκά τη ριζική αλλαγή όψης και χαρακτήρα. Ανάμεσα στις παρεμβάσεις που προβλέπονται είναι η ενοποίηση και αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου της πόλης και ο εκσυγχρονισμός του εμπορικού κέντρου του Πειραιά. Υπάρχει, επίσης, σχεδιασμός για ενοποίηση των εγκαταστάσεων της «κρουαζιέρας» στο λιμάνι με τις σημαντικότερες εστίες πολιτιστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, με το παραλιακό μέτωπο και το εμπορικό κέντρο, μέσω της δημιουργίας τουριστικής πύλης και διαδρομής. Τη μελέτη του έργου υλοποίησε ο δήμος Πειραιά, ο προϋπολογισμός αγγίζει τα 15.000.000 ευρώ και η χρηματοδότηση θα γίνει από την Περιφέρεια Αττικής.

Την ίδια στιγμή η Περιφέρεια Αττικής έχει ήδη εγκρίνει για τον δήμο Πειραιά έργα ύψους πάνω από 30.000.000 ευρώ, με αποτέλεσμα να μιλάμε για ένα πακέτο επενδύσεων που αθροιστικά θα ξεπερνούν τα 110.000.000 ευρώ, τα οποία θα απορροφηθούν σε αναπτυξιακά έργα. Επίσης, στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση εντάσσεται και η αξιοποίηση του πρώην Στρατοπέδου Παπαδογιωργή με σκοπό τη δημιουργία ενός Διευρυμένου Κόμβου Υπηρεσιών Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Κοινωνικής Ένταξης (Piraeus Social InclusionHub) συνολικής έκτασης 12.000 τ.μ και εμβαδού κτιρίων 1.900 τ.μ. Μία από τις πιο γνωστές εργατικές και λαϊκές συνοικίες του Πειραιά είναι τα Καμίνια, μια περιοχή που εκτείνεται στο πίσω μέρος του καπνεργοστασίου Κεράνης, από την οδό Πειραιώς έως την περιοχή του Ρετσίνα και δυτικά ως την Παλαιά Κοκκινιά. Η πυκνή δόμηση, η έλλειψη ελεύθερων χώρων και πράσινου, οι ελλιπείς υποδομές και το εγκαταλελειμμένο κτιριακό απόθεμα (βιομηχανίες - στρατόπεδο) είχαν προσδώσει στην περιοχή χαρακτηριστικά υποβάθμισης και ρύπανσης, ενώ η σύγχρονη χωρική και κοινωνική παθογένεια είχαν υποβιβάσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της. Επομένως, κύριο στόχο του προτεινόμενου προγράμματος, όπως επισημαίνουν από τον δήμο Πειραιά, αποτελεί η δημιουργία ενός πρότυπου, δυναμικού, καινοτόμου κέντρου κοινωνικής αλληλεγγύης και προσφοράς, του Κόμβου Αλληλεγγύης. Βασικός σκοπός του θα είναι η υποστήριξη και η ανακούφιση των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, επικεντρώνοντας κυρίως σε μια περιοχή που μαστίζεται από την οικονομική κρίση, τα Καμίνια, και ακολούθως στο σύνολο του δήμου του Πειραιά. Ο Κόμβος, με την εκμετάλλευση του πρώην Στρατόπεδο Παπαδογιωργή, το οποίο διαθέτει επαρκή αριθμό μικρών και μεγαλύτερων κτισμάτων, και προϋπολογισμό ύψους 4.800.000 ευρώ, είναι ένα πρόγραμμα που θα συμβάλει στην αναζωογόνηση και στην αναγέννηση της περιοχής, κυρίως αναβαθμίζοντας και αξιοποιώντας το κτιριακό απόθεμα που βρίσκεται εντός των γεωγραφικών της ορίων, δίνοντας στους κατοίκους το πρώην Στρατόπεδο Παπαδογιωργή.

ΤΡΑΜ ΜΕΤΡΌ

ΠΎΡΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΆ Ένα πολύ σημαντικό ακίνητο, ιδιοκτησίας του δήμου Πειραιά, ο γνωστός σε όλους «Πύργος Πειραιά», εδώ και δεκαετίες παραμένει ανεκμετάλλευτο. Φαίνεται πως το εμβληματικό τοπόσημο του λιμανιού πρόκειται να αξιοποιηθεί με τη διαδικασία διεθνούς διαγωνισμού που θα πραγματοποιηθεί εντός του 2019. Πρόκειται για ένα επιβλητικό κτίριο στο κέντρο της πόλης, σε απόσταση ελάχιστων μέτρων απ’ όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν γίνει ήδη κάποιες διερευνητικές επαφές από την πλευρά του δήμου και υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Πάντως, μετά την αξιοποίηση ιστορικών κτιρίων της πρωτεύουσας για εμπορική και τουριστική χρήση αναμένεται να γίνουν πλειοδοτικοί διαγωνισμοί και στο μεγάλο λιμάνι. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται τα κτίρια του Μεγάρου ΝΑΤ, το Μέγαρο της Ακτής Μιαούλη αλλά και η έπαυλη Αξελού στην περιοχή της Καστέλλας.

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΚΤΗΣ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΥ

Ψηφιακή απεικόνιση που περιλαμβάνει την απελευθέρωση της Ζώνης Παραλίας από τις αυθαίρετες κατασκευές και τη μετατροπή της σε ελεύθερο κοινόχρηστο χώρο περιπάτου.

Την ίδια στιγμή εντός του 2019 (κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου) αναμένεται να παραδοθούν οι τρεις πρώτοι σταθμοί της επέκτασης της γραμμής 3 του μετρό προς τον Πειραιά (Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός και Νίκαια), ενώ και το έργο του τραμ αναμένεται να ολοκληρωθεί και να φτάσει μέχρι τον Πειραιά, διευκολύνοντας αποφασιστικά περιοχές που έχουν έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα. Συγκεκριμένα, ο σταθμός Αγία Βαρβάρα θα βρίσκεται στη λεωφόρο Ελευθερίου Βενιζέλου (Αγία Ελεούσα), του Κορυδαλλού στην πλατεία Ελευθερίας και της Νίκαιας στην πλατεία Ελ. Βενιζέλου. Αργότερα, το 2021, θα ακολουθήσουν οι σταθμοί στα Μανιάτικα (Αιτωλικού και Μαυρομιχάλη), στον Πειραιά (Λιμάνι, πλησίον σταθμού ΗΣΑΠ) και στο Δημοτικό Θέατρο (Ηρώων Πολυτεχνείου & Βασιλέως Γεωργίου). Σύμφωνα με τις μελέτες, από την κατασκευή της επέκτασης του μετρό στον Πειραιά υπολογίζεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 132.000 επιβάτες, ενώ ο συνολικός χρόνος από το λιμάνι έως το αεροδρόμιο θα διαρκεί μόλις 45 λεπτά. Επιπρόσθετα, με τη λειτουργία του έργου θα κυκλοφορούν καθημερινά περίπου 23.000 οχήματα λιγότερα, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων κατά 120 τόνους ημερησίως.

Στον σταθμό του Πειραιά προβλέπεται να δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό συγκοινωνιακό κέντρο που θα συνενώνει λειτουργικά δύο γραμμές μετρό (γραμμή 1 και γραμμή 3), το λιμάνι, τον προαστιακό σιδηρόδρομο και το τραμ, το οποίο προβλέπεται ότι θα διέλθει επίσης από την περιοχή αυτή, διευκολύνοντας έτσι τις μετεπιβιβάσεις ανάμεσα σε όλα τα μέσα μεταφοράς και συμβάλλοντας ουσιαστικά στην τουριστική και εμπορική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής. Επίσης, η παράδοση της λειτουργίας του τραμ αναμένεται να μειώσει τα οχήματα κατά 15.000, ενώ με τη φύτευση των δέντρων θα περιοριστεί η ατμοσφαιρική ρύπανση και θα βελτιωθεί σημαντικά το αστικό μικροκλίμα. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το έργο βρίσκεται στην τελική του φάση, αφού έχει ολοκληρωθεί το 100% της κατασκευής του τροχιόδρομου, ενώ συνολικά το έργο έχει φτάσει στο 75% και το μόνο που απομένει είναι ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός. Πιθανολογείται ότι η δοκιμαστική λειτουργία του θα έχει πραγματοποιηθεί ως το τέλος του έτους. Καταλήγοντας, οι νέες επενδυτικές ευκαιρίες, η υλοποίηση έργων, οι αναπλάσεις, η αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας και οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες μεταμορφώνουν τον Πειραιά σε μια σύγχρονη πόλη και συμβάλλουν καταλυτικά στην αισθητική αναβάθμιση της περιοχής, ανανεώνοντας τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητά της.

17.1.19 – lifo

21

10 ΠΡΟΣΩΠA ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

ΓΙΑΤΙ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΖΕΙΣ ΜΕ ΟΡΙΖΟΝΤΑ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Ασημίνα Ξηρού HΘΟΠΟΙΌΣ

Στον Πειραιά ζω ως επαγγελματίας εδώ και 31 χρόνια. Μέσα σε αυτό το διάστημα έχει αλλάξει σημαντικά, κυρίως το λιμάνι, που έχει διαμορφωθεί ως τόπος αφίξεων - αναχωρήσεων των επιβατικών πλοίων (και όχι φορτοεκφορτώσεων, όπως παλιότερα), και ο τουρισμός έχει αυξηθεί σημαντικά, μια και είναι ενδιάμεσος σταθμός πολλών κρουαζιερόπλοιων, τα οποία παραμένουν αρκετές ώρες. Κεντρικοί άξονες έχουν μονοδρομηθεί, όπου χρειάστηκε οι δρόμοι έχουν πεζοδρομηθεί, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα ΑμεΑ, και το περιβάλλον είναι καθαρό. Έχει ωραία σύγχρονα καταστήματα, εστιατόρια και καφέ, και το κέντρο του διακοσμείται από το ανακαινισμένο Δημοτικό Θέατρο, μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου και έργο του Τσίλερ. Είναι όμορφη πόλη, καθένας έχει εύκολη πρόσβαση σε αυτή και είναι ευχάριστο να ζεις εδώ. Το περιβάλλον αποπνέει οικειότητα και ζωντάνια και είναι φορές που νιώθω σαν να είμαι σε μόνιμες διακοπές, ιδίως όταν κάνω τη βόλτα από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων μέχρι τη Μυρτιδιώτισσα!

22 lifo –

17.1.19

Λευτέρης Λαζάρου

IΔΙΟΚΤΉΤΗΣ ΤΟΥ VΑRΟULΚΟ SEASIDE

Ως Πειραιώτης τρίτης γενιάς έχω να πω ότι πάντα άξιζε να ζεις στον Πειραιά. Καταρχάς, βρέχεται από θάλασσα κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για έναν άνθρωπο που την αισθάνεται δίπλα του, βλέπει τον ορίζοντα ανοιχτό μπροστά του, κι έτσι μπορεί να δημιουργήσει. Αυτό που μπορώ να σας πω με σιγουριά είναι ότι ο Πειραιάς έχει βγάλει εξαιρετικούς καλλιτέχνες, λόγω του ότι ήταν λιμάνι και εργατούπολη – η καταπίεση δημιουργεί πιο ανήσυχους ανθρώπους. Έβγαλε μουσικούς, τραγουδιστές, ηθοποιούς. Θεωρώ, λοιπόν, ότι ο Πειραιάς είναι ένα ιδιαίτερο κομμάτι της Ελλάδας, επειδή τον έφτιαξαν πολλές ράτσες. Ως γνήσιος Πειραιώτης, δεν υπήρχε περίπτωση να δημιουργήσω έναν χώρο μακριά από την πόλη όπου γεννήθηκα και μετά από δέκα χρόνια στην Αθήνα, όπου βρέθηκα τελείως συμπτωματικά, επέστρεψα εκεί όπου το Βαρούλκο δημιούργησε την ιστορία του. Η γειτονιά αυτή είναι η γειτονιά στην οποία γεννήθηκα. Υπάρχουν μνήμες σε αυτήν: στην Κόκκινη Βάρκα δούλευε ο πατέρας μου, εδώ έχω παίξει, έχω ματώσει, έχω περάσει την

εφηβεία μου, εδώ έκανα τα πρώτα μου σκασιαρχεία από το 26ο και το 3ο Γυμνάσιο. Από την ώρα που ξεκινάω για τη δουλειά το πρωί, βρίσκομαι ανάμεσα σε εικόνες και μνήμες. Ο Πειραιάς ήταν πάρα πολύ όμορφος και παραμένει, και το γεγονός ότι βρίσκομαι σε μια πόλη που γύρω γύρω έχει θάλασσα μου δημιουργεί την αίσθηση ότι είμαι σε ένα μεγάλο νησί. Έτσι, νιώθω χαρούμενος και δημιουργικός, γιατί έχω πολύ μεγάλο ορίζοντα μπροστά μου. Εδώ είναι οι φίλοι μου, εδώ είναι οι παρέες μου. Οι άνθρωποι εδώ έχουν το ταμπεραμέντο των νησιωτών, είναι ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι και ανοιχτοί ως χαρακτήρες. Είναι ωραίο να έχεις Πειραιώτη φίλο, γιατί οι Πειραιώτες για τη φιλία τους πραγματικά σκοτώνονται, δεν προδίδουν εύκολα. Αυτό που πρέπει να κάνουμε σύντομα είναι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον φιλικό για όλους, πεζούς και εποχούμενους. Ο Πειραιάς είχε μια εξαιρετική αγορά που πριν από πολλά χρόνια στηρίχτηκε και στα νησιά του Αργοσαρωνικού. Αυτή η αγορά πρέπει να ξαναγίνει.

Η φωτογράφιση έγινε στον καινούργιο χώρο του Varoulkο Seaside.

17.1.19 – lifo

23

10 ΠΡΟΣΩΠA ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Νίκος Διαμαντής KΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΎ ΘΕΆΤΡΟΥ

Χρήστος Γιαννακούρης IΔΙΟΚΤΉΤΗΣ THΣ CANTINA SOCIAL

24 lifo –

17.1.19

Δεν γεννήθηκα στον Πειραιά, τον επέλεξα ως τόπο διαμονής. Τώρα, βέβαια, η καθημερινότητα εκεί έχει γίνει αγώνας μετ’ εμποδίων, δεδομένου ότι δύο εξαιρετικά μεγάλα και δύσκολα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη: το τραμ, που θα περνάει από το κέντρο της πόλης, και το μετρό, που θα συνδέει το λιμάνι του Πειραιά με το αεροδρόμιο. Φυσικά, όλα αυτά θα αλλάξουν με το πέρας των έργων. Υπάρχουν, όμως, κι άλλα κομβικά προβλήματα που παραμένουν, όπως η δυσκολία να βρεις θέσεις παρκαρίσματος, η καθαριότητα, η κατάσταση των δρόμων και των κοινόχρηστων χώρων (π.χ. πάρκα, γήπεδα). Βεβαίως, υπάρχουν και πολλοί λόγοι για να επιμείνει κανείς να ζει σ’ αυτή την πόλη. Πρώτα απ’ όλα, είσαι δίπλα στο λιμάνι κι έτσι ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες να χάσεις το πλοίο για το νησί. Επίσης, είσαι δίπλα στην ομάδα της καρδιάς σου. Αν συναναστραφείς για πρώτη φορά Πειραιώτες, θα καταλάβεις ότι είναι ιδιαίτεροι και ίσως αυτό να οφείλεται στην εγγύτητά τους με το λιμάνι. Επιπλέον, έχεις τη δυνατότητα να παρακολουθήσεις μαθήματα ιστιοπλοΐας και κωπηλασίας, αφού υπάρχουν πολλοί αθλητικοί σύλλογοι που δραστηριοποιούνται σ’ αυτά τα σπορ, ή να δεις ενδιαφέρουσες παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, που μας είχε λείψει όσο καιρό δεν λειτουργούσε. Τελευταίο, αλλά ίσως το πιο σημαντικό: ζεις και αναπνέεις δίπλα στη θάλασσα!

Μπορεί ο Πειραιάς να μην έχει σχέση με τον Πειραιά της παιδικής μου ηλικίας, παρ’ όλα αυτά είναι μια ζωντανή περιοχή που συνδυάζει τη θάλασσα και ό,τι υπάρχει γύρω από αυτήν με τους εφοπλιστές, τους ψαράδες, τα επαγγέλματα που αφορούν τα πλοία, το ίδιο το λιμάνι, τον ΟΛΠ, τις κρουαζιέρες. Από την άλλη, ο Πειραιάς, επειδή υποδέχτηκε όλο αυτό το κύμα των προσφύγων, τον διαφορετικό πολιτισμό που έφεραν, έχει μέσα του ένα στοιχείο αλλαγής, πολύ ισχυρής. Θεωρώ Πειραιά όλη την ακτογραμμή μέχρι το Πέραμα, όλες αυτές τις δύσκολες περιοχές οι οποίες μετατοπίστηκαν ιδεολογικά και πήγαν από την αριστερά στη Χρυσή Αυγή – προφανώς θα ξαναμετακινηθούν κι αυτό είναι ένα τεράστιο στοίχημα. Τα προβλήματα, ιδιαίτερα στις δύσκολες περιοχές του Πειραιά, ανάγκασαν μέρος του πληθυσμού να μετακινηθεί, ευτυχώς χωρίς να χαθούν ορισμένα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που οφείλονται στη θάλασσα και στην ενασχόλησή τους με αυτήν. Γι’ αυτό πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα μπορέσουν να ξανάρθουν κοντά στον κοινωνικό ιστό. Υπάρχει μια αποκλιση πολύ μεγάλη, που αποτυπώθηκε κατά πρώτον στη μουσική, στο χιπ-χοπ, που στην ουσία είναι μια συνέχεια του ρεμπέτικου και η καταστροφή του, γιατί σήμερα μιλάμε για καταστροφή ουσιαστικά, ολοκληρωτική περιθωριοποίηση αυτής της μουσικής. Ο Πειραιάς έχει μια πλευρά, την εργατική, αυτήν που βλέπουμε γύρω από το λιμάνι και στην οποία γίνονται τεράστιες επενδύσεις, γι’ αυτό και θα αναπτυχθεί ραγδαία. Επίσης, υπάρχει άλλος ένας μοχλός ανάπτυξης που δεν έχει φανεί μέχρι τώρα, η κρουαζιέρα, τα κρουαζιερόπλοια. Η πόλη έχει πολύ ισχυρά τοπόσημα, όπως το αρχαίο θέατρο της Ζέας, το οποίο θα λειτουργήσει σε δυο-τρία χρόνια. Η ζωή στον Πειραιά είναι πολύ πιο φιλική και λιγότερο άγρια απ’ ό,τι στην Αθήνα, γιατί υπάρχει πολύ στενή σχέση μεταξύ των κατοίκων, που οφείλεται είτε στο δέσιμο που είχαν από παλιά είτε στην ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με την οποία χτίστηκαν τα σπίτια. Αυτό ως παράδοση έχει μείνει, οι πόρτες ήταν και είναι ανοιχτές, οι άνθρωποι κάθονται στα σκαλιά ακόμα, δεν μπορεί να συμβεί κακό, διότι ο ένας γνωρίζει ως ένα σημείο τη ζωή του άλλου. Είχαν πετύχει μια ισορροπία οι γειτονιές, μια αυτοδιαχείριση συναισθημάτων στην πραγματικότητα. Αυτό είναι τρομακτικά ενδιαφέρον για τον Πειραιά. Ως παιδί, κυρίως, είναι πολύ σπουδαίο να ξέρεις ότι είσαι μόνος και ταυτόχρονα δεν είσαι μόνος.

Η ζωή στον Πειραιά είναι πολύ πιο φιλική και λιγότερο άγρια απ’ ό,τι στην Αθήνα, γιατί υπάρχει πολύ στενή σχέση μεταξύ των κατοίκων, που οφείλεται είτε στο δέσιμο που είχαν από παλιά είτε στην ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με την οποία χτίστηκαν τα σπίτια.

Σέργιος Δουράμπεης ΙΔΙΟΚΤΉΤΗΣ ΤΟΥ ΔΟΥΡΆΜΠΕΗ

Δημήτρης Σταϊνχάουερ EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΊΑΣ

Η εγγύτητα της πόλης με τη θάλασσα είναι αυτό που κάνει τον Πειραιά μοναδικό. Το να ζεις στον Πειραιά είναι σαν να ζεις ταυτόχρονα σε μια μεγάλη πόλη και σε ένα νησί, σε μια ήσυχη γειτονιά και σε ένα ζωντανό κέντρο. Όλα αυτά σε απόσταση 20 λεπτών με τα πόδια. Ξυπνάς το πρωί σε μια ήσυχη γειτονιά και πίνεις τον καφέ σου, απολαμβάνοντας τη ζωή της παραλίας μπροστά σου. Διασχίζεις με τα πόδια τη μαρίνα Ζέας, όπου συνυπάρχουν, σχεδόν αρμονικά, τα παραδοσιακά ψαροκάικα με τα μοντέρνα mega yachts. Περνάς από το μοντέρνο κέντρο της πόλης, όπου όμως δεσπόζει ένα επιβλητικό νεοκλασικό, το κτίριο του Δημοτικού Θεάτρου. Κατηφορίζεις στο λιμάνι, μέσα στη βουή των μηχανών των πλοίων, και περπατάς δίπλα σε ανθρώπους απ’ όλα τα μέρη του κόσμου, που όμως βρίσκονται για μερικές μόνο στιγμές στο λιμάνι. Ανηφορίζεις και περνάς από τα παλιά μηχανουργεία και τα εμπορικά μαγαζιά μιας άλλης εποχής για να φτάσεις στο γραφείο σου. Γι’ αυτό μένω στον Πειραιά.

Οι Πειραιώτες, λόγω της αύρας της θάλασσας και της σχέσης τους μαζί της, δύσκολα θα πάμε να ζήσουμε κάπου αλλού.

Μερικά πράγματα στον Πειραιά έχουν αλλάξει, αλλά συγκριτικά με άλλες περιοχές έχουν γίνει λιγότερες αλλαγές. Έχω ζήσει όλη μου τη ζωή εδώ. Το σπίτι μου ήταν δυο δρόμους πίσω από το μαγαζί, η γειτονιά τότε ήταν εντελώς διαφορετική, με μικρές μονοκατοικίες ανοιχτές. Οι άνθρωποι τότε δεν φοβούνταν, ήξερε ο ένας τον άλλον. Αυτές χάθηκαν με την ανοικοδόμηση. Ο Πειραιάς είναι ένα μεγάλο χωριό, δεν έχει το απρόσωπο της Αθήνας, όλοι σχεδόν γνωριζόμαστε και ο πληθυσμός δεν είναι απέραντος. Οι Πειραιώτες, λόγω της αύρας της θάλασσας και της σχέσης τους με αυτήν, δύσκολα θα πάμε να ζήσουμε κάπου αλλού. Εδώ μας αρέσει κι αυτό είναι κάτι που δεν μπορείς να το καταλάβεις αν δεν έχεις ζήσει δίπλα στη θάλασσα. Το εστιατόριό μας, όταν ξεκίνησε, πριν από τρεις γενιές, ήταν πιο μικρό, αλλά πάντα εδώ, στο ίδιο σημείο. Τότε η θάλασσα ήταν εδώ μπροστά. Μετά το 1980 έγινε επιχωμάτωση για να φτιαχτεί το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Η επωνυμία της επιχείρησης σήμερα είναι Δουράμπεης, αλλά τα παλιότερα χρόνια, λόγω της παραλίας, το μαγαζί το έλεγαν «Αμμουδιά». Έβγαιναν τα καΐκια με τις στράτες εδώ να πουλήσουν την πραμάτεια τους και γινόταν γιορτή. Όλα αυτά τώρα έχουν χαθεί.

17.1.19 – lifo

25

10 ΠΡΟΣΩΠA

Αλέξιος Αγγελόπουλος EΦΟΠΛΙΣΤΉΣ

ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

αναδείξει σπουδαίους καλλιτέχνες, ανθρώπους του πνεύματος και αθλητές. Ο σύγχρονος Πειραιάς διαθέτει τα πάντα. Δυστυχώς, όμως, προσφέρει τα ακριβά αγαθά του σε φθηνό περιτύλιγμα. Δεν είναι ίσως τόσο ελκυστικά με την πρώτη μάτια. Η πόλη, βλέπεις, έχει υποστεί κακομεταχείριση, αλλά αντέχει. Ναι, μας ταλαιπωρεί το κυκλοφοριακό, ναι, η πόλη είναι σκαμμένη από τους μετροπόντικες «μέχρι νεωτέρας», ναι, τα καλοκαίρια ασφυκτιούμε από την κίνηση που φέρνει το λιμάνι, αλλά, μόλις πέσει το σκοτάδι, αρχίζεις πάλι να αγαπάς εκείνο που νομίζεις ότι βλέπεις. Γιατί να μείνεις στον Πειραιά; Αν περπατήσεις στην Πειραϊκή με το ηλιοβασίλεμα, αν χαθείς στα στενά του Προφήτη Ηλία, αν περάσεις ένα μεσημέρι από την Ακτή Μιαούλη, αν κάνεις μια κυριακάτικη βόλτα στο Μικρολίμανο, θα καταλάβεις. Αν και τοπικιστές, θα σε υποδεχτούμε και θα σε κάνουμε να αγαπήσεις μια πόλη που όπου κι αν κοιτάξεις θα δεις το βαθύ και απέραντο γαλάζιο, το «μπλε του Εθνικού μας», όπως λέμε οι τελευταίοι των ρομαντικών του αθλητισμού.

πωλινα σαρρη

Αυτήν τη στιγμή ο Πειραιάς ετοιμάζεται να ξανακερδίσει τις εντυπώσεις και αναμφίβολα θα είναι το «next big thing».

Για εμάς τους authentique Πειραιώτες, που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε στον Πειραιά, και τον αγαπάμε, το να μένουμε σ’ αυτή την πόλη είναι ένα «ευγενές βίτσιο»! Έχοντας από τη μια το λιμάνι και από την άλλη ιδιαίτερου πολιτιστικού κάλλους συνοικίες σαν την Καστέλλα, μοιραία ακροβατείς ανάμεσα σε δύο κόσμους και χαρακτηρίζεσαι «και του λιμανιού και του σαλονιού». Πειραϊκή, Προφήτης Ηλίας, Δραπετσώνα, Μανιάτικα, Ακτή Μιαούλη, Καμίνια, Ιπποδάμειος Αγορά, Τρούμπα, λόφος Βώκου, συνθέτουν ένα παζλ ιδιαίτερης κουλτούρας, ιστορίας, πολιτισμού, αλλά και ακραίων διαφορών. Η ιστορία της πόλης χάνεται στους αιώνες, καθώς υπήρξε το επίνειο της πόλης-κράτους των Αθηνών αλλά και ο πρώτος συγκροτημένος δήμος στην αρχαία Ελλάδα. Μπορεί να έχει χάσει κάτι από την αίγλη του, αλλά η ψυχή του είναι εδώ και χτυπάει δυνατά. Γύρω απο το μεγαλύτερο ναυτιλιακό cluster και κέντρο εμπορίου και βιομηχανίας από αρχαιοτάτων χρόνων έχουν δραστηριοποιηθεί και αναδειχτεί εφοπλιστές, βιομήχανοι, πολιτικοί, τραπεζίτες .Είναι μια ζωντανή πόλη που έχει εμπνεύσει και

Σταύρος Παπαγιάννης ΣΥΝΙΔΡΥΤΉΣ ΤΟΥ STAGE DESIGN OFFICE

26 lifo –

17.1.19

Κατοικώ μόνιμα στον Πειραιά από το 1987. Τότε έμενα στο κέντρο του, κοντά στο Δημοτικό Θέατρο, και από το 1997 μέχρι και σήμερα μένω πάνω στο λιμάνι. Δηλαδή, αυτό σημαίνει πως ό,τι μπαίνει και ό,τι βγαίνει από το λιμάνι περνάει από μπροστά μου. Μέχρι σήμερα ο Πειραιάς έχει περάσει από διάφορες φάσεις. Αυτό που θυμάμαι ως μαθητής του Γυμνασίου, όταν κατέβαινα από το Κερατσίνι για να πάω στην Ιωνίδειο, είναι μια καθαρή εικόνα του, η οποία απέπνεε έναν αέρα αισιοδοξίας. Τότε ήταν δήμαρχος ο Σκυλίτσης και θυμάμαι που τα Χριστούγεννα πουθενά στην Ελλάδα δεν υπήρχε πιο θεαματικός στολισμός. Μια άλλη ανάμνηση που έχω είναι από τη δεκαετία του ’90, με εκείνα τα υπέροχα μπαρ της Καστέλλας. Μαζί με τα θρυλικά μαγαζιά της πλατείας Ιπποδάμειας δημιούργησαν μια άλλη κατάσταση και καθιέρωσαν τότε τον Πειραιά ως κέντρο διασκέδασης. Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή ο Πειραιάς ετοιμάζεται να ξανακερδίσει τις εντυ-

πώσεις και αναμφίβολα θα είναι το «next big thing». Λόγω του λιμανιού, λόγω των Κινέζων, λόγω της βιομηχανικής περιοχής εκεί γύρω από τον Παπαστράτο που αναβαθμίζεται συνεχώς με καινούργια μαγαζιά και γκαλερί, αρχίζει να αλλάζει η μορφή του Πειραιά. Το κέντρο δεν έχει αλλάξει και το Τουρκολίμανο και η Καστέλλα δεν έχουν χάσει την αξία τους. Βέβαια, αυτό που έχει να προσφέρει ο Πειραιάς είναι η αίσθηση της θάλασσας, κάτι πολύ σημαντικό. Σε έναν άλλο, ιδανικό κόσμο, αυτός ο τόπος θα άξιζε πολύ περισσότερα. Απ’ όποιο στενό και να μπεις στον Πειραιά, δεν μπορείς να μην παρασυρθείς από την αύρα της θάλασσας. Αυτή η αίσθηση ότι από παντού βγαίνεις σε έναν ορίζοντα με θάλασσα είναι κάτι πολύ διαφορετικό από το αστικό τοπίο της Αθήνας.

Η πόλη, βλέπεις, έχει υποστεί κακομεταχείριση, αλλά αντέχει.

Μιχάλης Σκεντρίδης ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΉΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΏΝ ΈΓΧΟΡΔΩΝ ΜΟΥΣΙΚΏΝ ΟΡΓΆΝΩΝ

Γιάννης Καϋμενάκης ΙΔΙΟΚΤΉΤΗΣ ΤΟΥ PALEO

Είναι πολύ όμορφο που όλοι κουβαλάνε τον πολιτισμό τους σε ένα πιάτο φαγητό.

Γεννήθηκα στον Πειραιά και τώρα πλέον ζω εδώ. Είναι ωραία εδώ, έχει αυτό το αφτιασίδωτο που αντανακλά κάθε λιμάνι, αυτήν τη βουβή απειλή, την αόρατη. Όταν μεγάλωνα, ο Πειραιάς ήταν μια εργατική πόλη με συνοικίες όπως η Αγια-Σοφιά, η Κοκκινιά, ο Κορυδαλλός, τα Καμίνια. Κατεβαίναμε στη μητρόπολη, που ήταν η πόλη του Πειραιά, για να ενηλικιωθούμε, να δούμε τον κοσμοπολιτισμό, που τότε εκπροσωπούσε το Πασαλιμάνι, να δούμε τα μαγαζιά της Σωτήρος, το Δημοτικό Θέατρο, γύρω από τη Γούναρη τα καφενεία των ναυτικών και πιο πέρα, στα δικαστήρια, τα καφενεία των νομικών-δικηγόρων. Τώρα δεν υπάρχουν αυτά ούτε καν ως κάποιου τύπου αρχείο, γιατί στα πληρώματα των ναυτικών είναι ελάχιστοι πλέον οι Έλληνες. Τα τελευταία τρία χρόνια ζω εδώ, που πραγματικά είναι ένα κομμάτι πολύ ατόφιο, ακούς τη «λάιβ μουσική» απ’ έξω, την ηλεκτροκόλληση, κι αυτό είναι πολύ πολύ γοητευτικό, είναι η «μαστοράντζα», όπως τους αποκαλεί ο Χαριτόπουλος στο βιβλίο του Εκ Πειραιώς. Είναι αυτό που είναι, δεν προσποιούνται, δεν είναι Πειραιώτες που θα ήθελαν να γίνουν κάτι

άλλο, είναι παιδιά που δεν ήταν καλοί μαθητές, δεν τα ’παίρναν τα γράμματα και δουλεύουν στα μηχανουργεία, στο λάδι της μηχανής. Στον Πειραιά λατρεύω τη Μαργαρώ, παίρνω ψωμί από τον Σέκκα στην Αγια-Σοφιά, έναν ξυλόφουρνο που υπάρχει από το 1960, παίρνω γλυκά από τη Ρίτα στην Κοκκινιά που κάνει πολύ ωραία γλυκά, τρώω πολύ καλό street food στο Jackaroo, περνάω και από τον Αρλεκίνο. Κάθε πρωί έρχεται ένας κύριος από τη Δραπετσώνα με το μηχανάκι και μας φέρνει πιροσκί. Είναι πολύ όμορφο που όλοι κουβαλάνε τον πολιτισμό τους σε ένα πιάτο φαγητό. Λατρεύω τη γειτονιά μου, τους ανθρώπους της και το ότι συνυπάρχουμε. Έχουν μια υπέροχη αίσθηση του φέρεσθαι, της αξιοπρέπειας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με το τοπίο που βλέπουμε γύρω μας. Αυτή είναι η δουλειά τους, αυτό μάθανε, έτσι πορεύονται, εδώ, αυτή είναι η γειτονιά τους και για μένα είναι ό,τι πιο ατόφιο συναντώ σε μεγάλη κλίμακα.

Αξίζει να ζεις στον Πειραιά γιατί τα έχεις όλα στα πόδια σου, γιατί συνεχίζει να είναι γειτονιά και παντού θα βρεις έναν γνωστό. Κατεβαίνεις για μια βόλτα στο Πασαλιμάνι, θα βρεις κάποιον, πας στη μαρίνα Ζέας, το ίδιο. Η οικειότητα είναι μεγάλη. Υπάρχουν, όμως, και πολλά παλιά καταστήματα, όπως το δικό μου, όπου κρατάμε την παράδοση και ευτυχώς ο κόσμος μάς στηρίζει. Προτιμάει να έρθει σε ένα μαγαζί με το οποίο έχει προσωπική σχέση. Να πούμε επίσης ότι ο Πειραιάς έχει μεγάλη παράδοση στο μουσικό κομμάτι, με τους ρεμπέτες. Ακόμα και τώρα έχει πολλά μέρη που παίζουν μόνο ρεμπέτικο, και βαρύ, όπως η Στοά των Ασμάτων, ένα μαγαζί ιστορικό, όπου ο γιος του Στέλιου του Περπινιάδη λέει τραγούδια παλιά κυρίως, ή το Ρεμπέτ Ασκέρ. Καμιά φορά στήνουμε γλέντι κι εμείς στο μαγαζί και κάπως έτσι δημιουργείται η προσωπική σχεση που κάνει τον Πειραιά να ξεχωρίζει. Μπορείς να πας σε ένα μαγαζί και να γίνει παρεΐστικη η κατάσταση. Τα μαγαζιά μας είναι και καφενεία μαζί.

Καμιά φορά στήνουμε γλέντι κι εμείς στο μαγαζί και κάπως έτσι δημιουργείται η προσωπική σχεση που κάνει τον Πειραιά να ξεχωρίζει.

17.1.19 – lifo

27

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Food Drink

ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΜΑΣ ΜΕΡΗ ΣΤΟΝ

ΠΕΙΡΑΙΑ!

28 lifo – 17.1.19

Ο Λευτέρης Λαζάρου έχει συνδέσει το όνομά του για περισσότερα από τριάντα χρόνια με την αναγέννηση της ελληνικής κουζίνας και τη δημιουργία της σύγχρονης ελληνικής γαστρονομίας. Πολλά είναι τα στοιχεία που μπορεί να διακρίνει κανείς σε αυτή την επιτυχημένη πορεία, αλλά το πιο χαρακτηριστικό και ταυτόχρονα εντυπωσιακό είναι η προσπάθειά του να ανανεώνεται διαρκώς και να πρωτοτυπεί σε ό,τι αφορά αυτό που προσφέρει στους φανατικούς και διαχρονικούς φίλους της κουζίνας του. Αυτή ακριβώς η πρόθεση ανατροπής των δεδομένων διακρίνει τη σημερινή εποχή του φημισμένου εστιατορίου που φέρει την υπογραφή του βραβευμένου με αστέρι Michelin Έλληνα σεφ. Το Varoulko Seaside, που έχει βρει τον ιδανικό του χώρο στο Μικρολίμανο, μπροστά στη θάλασσα, καταφέρνει να συνδυάζει ιδανικά τα απαραίτητα συστατικά που το καθιέρωσαν ως γευστικό προορισμό όλες τις εποχές του χρόνου. Το Varoulko διαθέτει όλη την εμπειρία και το υπόβαθρο της μαγειρικής τέχνης και ταυτόχρονα σου προσφέρει φαγητό που μεταφέρει την αίσθηση του comfort food. Διατηρεί τη διάθεση δημιουργικότητας την oποία παντρεύει ιδανικά με αγαπημένα διαχρονικά πιάτα θαλασσινής κουζίνας σε περιβάλλον φιλόξενο και ζεστό. Ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών δίνει στον επισκέπτη του εστιατορίου την ευκαιρία να αισθανθεί από την πρώτη στιγμή οικειότητα σε έναν χώρο όπου η χαλαρή καθημερινότητα γίνεται τέχνη. Μετά την επίσκεψή σου στο Varoulko δύσκολα μπορείς να φανταστείς ιδανικότερο προορισμό για ένα όμορφο μεσημεριανό γεύμα με εκλεκτή και προσιτή ψαροφαγία. Η συνεργασία του Λευτέρη Λαζάρου στην κουζίνα με έναν από τους καλύτερους σεφ της νέας γενιάς, τον

Γιάννη Παρίκο, έδωσε πιάτα που τιμούν ένα εστιατορίο του οποίου η ιστορία στο γαστρονομικό γίγνεσθαι φαντάζει σαν παραμύθι που μεταφέρεται από στόμα σε στόμα και παραδίδεται από γενιά σε γενιά.

Tο μεσημέρι έχεις να επιλέξεις από μια μεγάλη ποικιλία πιάτων με θαλασσινούς μεζέδες που μπορούν να παρελάσουν στο τραπέζι σου για να συνοδεύσουν το τσίπουρο, το ούζο ή κάποιο από τα ελληνικά αποστάγματα. Από βελούδινη ταραμοσαλάτα φτιαγμένη με λευκό ταραμά, παρθένο ελαιόλαδο και λεμόνι, χταπόδι ψητό, κυδώνια αχνιστά με λημνιό κρασί, ρεγγοσαλάτα με φιλέτο καπνιστής ρέγγας και υπέροχο ψητό καλαμάρι με αέρινη κρέμα ταραμά. Από την κουζίνα βγαίνουν και χρυσοκόκκινα τηγανητά μπαρμπούνια που μοσχοβολούν θαλασσινή φρεσκάδα και, φυσικά, ψητά ψάρια που θα συνοδεύσεις με χόρτα ή ψητά λαχανικά. Το δείπνο στη μαγευτική ατμόσφαιρα του Varoulko Seaside προσφέρει εμπνευσμένες προτάσεις που απογειώνουν τη γαστρονομική εμπειρία: ταρτάρ από γαρίδες Κοιλάδας με εσπεριδοειδή, κρέμα αβοκάντο και μαγιονέζα τσίλι, ροφομακαρονάδα με κιμά γαρίδας και ντοματίνια φούρνου και εξαίσιο ταρτάρ με μπαρμπούνι μαριναρισμένο σε ελαιόλαδο, ξύσμα μοσχολέμονου και σταφίδες, γαρνιρισμένο με τρίμμα αυγοτάραχου, μυρώνια και ζελεδάκια ούζου. Η καλοστημένη οινική λίστα προσφέρει ενδιαφέρουσες ετικέτες από τον ελληνικό και διεθνή αμπελώνα και αρκετές επιλογές σε ποτήρι. Το γλυκό φινάλε υπογράφει ο εξαίρετος pastry chef Θοδωρής Μωυσίδης, ένα ακόμη από τα ισχυρά πλεονεκτήματα που έχει το Varoulko. Μια εξαιρετική επιλογή είναι η βελούδινη κρέμα χαλβά με γλάσο σοκολάτας αρωματισμένο με ροδόνερο, πουρέ από χουρμάδες και σορμπέ παστέλι.

Στους ορόφους του εστιατορίου με την πανοραμική θέα στη θάλασσα οι ευρύχωρες σάλες προσφέρονται για social & private events.

Varoulko Seaside Ακτή Κουμουνδούρου 54, Μικρολίμανο, 210 5228400.

Fb: Βαρούλκο Restaurant Insta: @varoulkoseaside Ανοιχτό μεσημέρι και βράδυ όλη την εβδομάδα

Food Drink

Varoulko Seaside

Γιάννης Παρίκος και Λευτέρης Λαζάρου

Γευστικά ταξίδια όλο τον χρόνο.

17.1.19 – lifo

29

Lola’s Tapas Bar

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Το Lola’s είναι το σωστό μέρος. Βρίσκεται κοντά μας από το 2014 και έχει αποδείξει πολλές φορές πως οι μεγάλες αγάπες διαρκούν για πάντα. Και η αγάπη μας για το Lola’s συνεχώς μεγαλώνει, όχι χωρίς λόγο. Σε ένα υπέροχο, urban industrial περιβάλλον με αναφορές στην εποχή των Κόκκινων Φαναριών, απολαμβάνουμε αρωματικό, ζεστό καφέ με πεντανόστιμα σνακ για να ξεκινάμε την ημέρα με τον καλύτερο τρόπο, ενώ επιστρέφουμε στην επική μπάρα του μετά το γραφείο για να χαλαρώσουμε με ένα κλασικό ή signature cocktail, όπως το αγαπημένο όλων Drunk Lola με ρούμι, φρέσκο lime, σιρόπι ζάχαρης, passion fruit, χυμό ανανά και angostura bitters. Φυσικά, δεν μένουμε μόνο στο ποτό, γιατί το Lola’s έχει και μια πολύ δυνατή κουζίνα. Με προσανατολισμό τη σύγχρονη ελληνική κουζίνα και ένα ασιατικό

twist που κάνει τη διαφορά, τα tapas που φτιάχνονται από τον executive chef του, Χρήστο Τζιέρα, είναι πραγματικά συγκλονιστικά. Ζήτησε να δοκιμάσεις οπωσδήποτε τα παναρισμένα σουτζουκάκια με κιμά από γαλοπούλα, την καπνιστή πανσέτα ή το φιλέτο σολομού με κρέμα πράσινης φάβας, φύκια και μοσχολέμονο που πραγματικά ξεχωρίζουν! Και μην ξεχνάς ότι κάθε Τρίτη πραγματοποιείται Ladies’ Night, με τις κυρίες να απολαμβάνουν ένα επιπλέον δωρεάν ποτό μαζί με αυτό που θα επιλέξουν, κάθε Πέμπτη, στα Lollipop Nights, ο DJ Μενέλαος Κουτσάκος επιλέγει μουσικές από τα ’70s, τα ’80s και τα ’90’s και κάθε Κυριακή από τις 20:00 γίνεται το Sweet Lolita, Τhe Party, με τον DJ Tsitsos να ξεσηκώνει τα πλήθη.

Άμπακος

Lola’s Tapas Bar, 2ας Μεραρχίας 14, Πειραιάς, 210 4529722 FB: LolasPiraeus, Instagram: @lolasbar_piraeus

Η απόλυτη ωδή στο ζουμερό κρέας.

Stay Hungry! Ο Πειραιάς είναι αγαπημένος προορισμός για φαγητό και ο Άμπακος είναι το steakhouse που θα σε κάνει να αγαπήσεις το κρέας και να επιστρέφεις ξανά και ξανά για να απολαύσεις και πάλι τις γεύσεις του. Με κρέατα από ελληνικές φυλές βιολογικής εκτροφής (βόειο, μαύρος χοίρος, βουβάλι) και ιδιαίτερες κοπές (ξηρή ωρίμανση, Βlack Angus) από την Ουρουγουάη, την Αμερική αλλά και την Ευρώπη, στον Άμπακο δεν θα ξέρεις τι να πρωτοδοκιμάσεις. Γνωρίζοντας ότι η νοστιμιά του κρέατος απογειώνεται με το σωστό, καλό ψήσιμο, στην κουζίνα του τα πάντα ψήνονται στον παραδοσιακό φούρνο Mibrasa με ξυλοκάρβουνα για να έχουν μια ξεχωριστή μυρωδιά καπνιστού, χωρίς να χάνονται τα αρώματα και η γεύση. Επιπλέον, στον Άμπα-

κο υπάρχει ειδικό «καπνιστήριο» κρεάτων για τους λάτρεις του καπνιστού κρέατος. Πέρα από το κρέας, όμως, στον Άμπακο θα βρεις μεγάλη ποικιλία από φρέσκα και χειροποίητα ορεκτικά και σαλάτες. Ακόμα και το ψωμί που συνοδεύει τα πιάτα ή το αφράτο και τέλειο ψωμί του burger ζυμώνονται αποκλειστικά για το εστιατόριο και ψήνονται στον ξυλόφουρνο. Και όλα αυτά σε ένα ζεστό περιβάλλον όπου κυριαρχεί το ξύλο, με χειροποίητους, φιλόξενους πάγκους και διακοσμητικές λεπτομέρειες που σε βοηθούν να χαλαρώσεις και να απολαύσεις το φαγητό σου. Εξαιρετική και η λίστα των κρασιών του με ετικέτες από την Ελλάδα και απ’ όλο τον κόσμο. Μην κάθεσαι. Ήρθε η ώρα να φας (σ)τον Άμπακο.

Άμπακος, Φίλωνος 66 & 2ας Μεραρχίας, Πειραιάς, 210 4525251. Ώρες λειτουργίας: 13:00-01:00 καθημερινά. FB: AbakosNo1, Instagram: @abakos_stekihouse

30 lifo – 17.1.19

παρισ ταβιτιαν

Στον τομέα του παραμένει ένα από τα καλύτερα εστιατόρια της χώρας. Σερβίρει καθημερινά τα πιο φρέσκα ψάρια και οστρακοειδή της ελληνικής θάλασσας δίπλα σε αγνά και εξίσου άψογα συνοδευτικά, ενώ οι τεχνικές παρασκευής των φαγητών του παραμένουν απλές, αλλά ιδιοφυείς και μοναδικές, αφού στηρίζονται σε μια παράδοση που τείνει να χαθεί. Ο Δουράμπεης είναι ένα κλασικό εστιατόριο του Πειραιά που συνεχίζει να προσελκύει όχι μόνο τους καλοφαγάδες της Αττικής αλλά και τους ξένους επισκέπτες που σπεύδουν να δοκιμάσουν, εντυπωσιασμένοι, φαγητά που δεν βρίσκουν πουθενά αλλού. Τι χαρακτηρίζει τη μαγειρική του Δουράμπεη; Η απλότητα, ο σεβασμός στην πρώτη ύλη, η ένταση της γεύσης. Όλα τα ψάρια ψήνονται στη φωτιά της γιγαντιαίας θράκας που καταλαμβάνει τον χώρο της κουζίνας, με μόνη παρέμβαση το θαλασσινό αλάτι και τη σπάνια τεχνική του ψήστη που μετατρέπει τους θησαυρούς της θάλασσας σε πεντανόστιμα φαγητά. Όλα τα ψάρια «εκτίθενται» στα ειδικά ψυγεία του εστιατορίου και ο πελάτης μπορεί, και επιβάλλεται, να επιλέξει αυτό που αγαπά. Τι μπορείτε να φάτε εδώ; Στην αρχή, το μαγαζί θα σας προσφέρει ένα μικρό φλιτζάνι κακαβιά. Θα συνεχίσετε με όστρακα. Κυδώνια, άγρια στρείδια ελληνικής καταγωγής, γυαλιστερές και φρεσκότατο αχινό που έρχεται με τους χυμούς του και λίγο παρθένο ελαιόλαδο. Μπορείτε να τον φάτε πάνω σε τραγανές φέτες ψωμιού ή σκέτο, με ένα κουταλάκι, με την προσθήκη λεμονιού ή χωρίς. Επίσης, έχετε την επιλογή του σασίμι καραβίδας με λίγο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και τα αυγά της καραβίδας στο πλάι. Κάπου εδώ θα έρθει στο τραπέζι και η φημισμένη σαλάτα του

Δουράμπεη. Λίγα εστιατόρια στον κόσμο έχουν στον κατάλογό τους μια σαλάτα που είναι εξίσου διάσημη με τις σπεσιαλιτέ του μαγαζιού. Λίγα πιάτα στην Ελλάδα έχουν αντιγραφεί τόσο πολύ –και συνήθως αποτυχημένα– όσο αυτή σαλάτα. Μαζί με τη σαλάτα έρχονται τα τηγανητά και άλλα μεζεδάκια: καλαμαράκια, μαρίδα τηγανητή με κρεμμύδι, η διάσημη καραβιδόψιχα, χταπόδι ψητό, χτένια ψητά λεμονάτα, σαρδέλες ψητές, γαρίδες από την Κοιλάδα Αργολίδας, όταν είναι η εποχή τους, μικρές τηγανητές πεσκανδρίτσες που σερβίρονται με σκορδαλιά από παντζάρι – ο κατάλογος εμπλουτίζεται ανάλογα με το τι φέρνουν οι ψαράδες-προμηθευτές του Δουράμπεη. Και κάπου εδώ μπορούμε να περάσουμε στον βασικό λόγο για τον οποίο αγαπάμε αυτό το εστιατόριο, τα μοναδικά ψητά του ψάρια. Ό,τι καλό βγάζει το Αιγαίο έρχεται πρώτα εδώ: πελαγίσιες τσιπούρες, στήρες, σφυρίδες, ροφοί και συναγρίδες. Ό,τι και να επιλέξετε θα έρθει στο τραπέζι σας ψημένο στην εντέλεια. Δίπλα στο ψάρι, παραπούλια αχνιστά al dente με ελαιόλαδο και άγρια ραδίκια που μαζεύονται καθημερινά. Πάντα ένα χόρτο με όνομα συγκεκριμένο, που μαζεύεται και μαγειρεύεται με την ίδια φροντίδα όπως και το ψάρι. Μην παραλείψετε τους λουκουμάδες στο τέλος και τα μοναδικά σπιτικά γλυκά. Η εμπειρία στο εστιατόριο Δουράμπεης είναι μοναδική στην Ελλάδα όχι μόνο για το σπουδαίο φαγητό αλλά και για το άψογο σέρβις. Ξεκινώντας από τον Σέργιο Δουράμπεη, που θα σας υποδεχτεί με χαμόγελο, και φτάνοντας μέχρι τη φροντίδα των σερβιτόρων, θα βρείτε πολλούς λόγους να κατεβαίνετε συχνά στον Πειραιά για ψάρι στον Δουράμπεη.

Δουράμπεης Ακτή Δηλαβέρη 29, Καστέλλα, 210 4122092

Food Drink

Δουράμπεης

Το καλύτερο ψάρι της Αθήνας.

17.1.19 – lifo

31

Theatro Art & Food Gallery

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Αρμονία και ποιότητα σε έναν πολυχώρο στην καρδιά του Πειραιά. Λένε ότι η γεύση είναι τέχνη… Aλλά και η τέχνη έχει τη δική της γεύση. Στο Theatro Art & Food Gallery η καλλιτεχνική δημιουργία συναντά τις εμπνευσμένες γευστικές προτάσεις, δημιουργώντας στιγμές απόλαυσης σε ένα ξεχωριστό περιβάλλον. Από την πρώτη στιγμή η ατμόσφαιρα σε κάνει να αισθάνεσαι τη φιλοξενία του χώρου που γίνεται αμέσως το στέκι σου, ακόμα και για τις πιο μοναχικές εξόδους σου. Στο κτίριο της πλατείας Κοραή, δίπλα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, το κλασικό συναντά την απλότητα του lounge και οι άνθρωποι του Theatro Art & Food Gallery είναι εκεί για να σε κάνουν να αισθανθείς την ουσία της διασκέδασης. Από το πρωί για τον πρώτο καφέ της ημέρας μέχρι το βράδυ για το ποτό σε ένα glam περιβάλλον, κάθε στιγμή εδώ θα βρεις την κατάλληλη πρόταση. Γευστικά πιάτα για πρωινό

συνοδεύουν το καθημερινό σου ξεκίνημα, ενώ η εκλεκτή κουζίνα ετοιμάζει μια σειρά από συνταγές που ικανοποιούν κάθε περίσταση. Όσο για την τέχνη, βρίσκει τη θέση της με τον πιο αρμονικό τρόπο μέσα από εκθέσεις φωτογραφίας και μουσικοθεατρικές παραστάσεις αλλά και με τα live events από γνωστούς ή ανερχόμενους καλλιτέχνες που έχουν να παρουσιάσουν κάτι το εξαιρετικό. Στο Theatro Art & Food Gallery, εδώ και 21 χρόνια η ποιότητα αποτελεί αδιαπραγμάτευτη αξία που αποκαλύπτεται σε κάθε σημείο του πολυχώρου, ο οποίος παραμένει μη καπνιζόντων και εκτείνεται σε τρία επίπεδα. Ιδανική επιλογή για καθημερινή βόλτα, εκδήλωση, πάρτι ή βραδιά οινοποσίας με έμπειρους sommeliers, εκεί όπου η τέχνη και η γεύση συνδιαλέγονται με τον πιο ουσιαστικό τρόπο.

Το Πυροφάνι του Πειραιά

Theatro Art & Food Gallery, Καραΐσκου 115, Πειραιάς, 210 4117897, 210 4224637 FΒ: totheatron, Instagram: To Theatron

Κώ/νος Κοκκόσης

32 lifo – 17.1.19

Το μουσικό μεζεδοπωλείο με τα υπέροχα ψάρια και θαλασσινά. Έχει 30 χρόνια ιστορίας στα Καμίνια και από τα τραπέζια του έχει περάσει πολύ κόσμος που αγαπάει το φρέσκο ψάρι και θέλει να το απολαμβάνει από σίγουρα χέρια. Βέβαια, εδώ και δύο χρόνια βρίσκεται στην Πειραϊκή, σε ένα υπέροχο spot, με τη θάλασσα μπροστά του, το οποίο σε προϊδεάζει για τις τέλειες γεύσεις. Στο Πυροφάνι τα πράγματα είναι απλά, όμορφα και περιστρέφονται γύρω από το καλό φαγητό. Με μια δυναμική κουζίνα, στα ηνία της οποίας βρίσκεται η executive chef, παγκόσμια κριτής γαστρονομίας της WACS και γενική διευθύντρια του Chef Club of Attica Acropolis, Εύα Μπόνα, μαζί με τον γιο της Κωνσταντίνο Κοκκόση και με διάθεση για δημιουργία όλο και περισσότερων νέων γεύσεων, στο Πυροφάνι η απόλαυση είναι δεδομένη. Τα ψάρια είναι εκλεκτά και διαλεγμένα ένα-ένα, τα θαλασσινά μαγειρεμένα με μεράκι και αγάπη

και τα ορεκτικά προσεγμένα και ιδανικά για να αρχίσει τέλεια ένα δείπνο ή ένα γεύμα. Στα πλεονεκτήματα του μαγαζιού το φιλόξενο περιβάλλον που αγαπούν τόσο οι παρέες όσο και οι οικογένειες αλλά και η ζωντανή μουσική το Σαββατοκύριακο, οπότε ανάβει το κέφι και ανοίγει ακόμα περισσότερο η όρεξη! Όταν πας, ζήτησε να δοκιμάσεις οπωσδήποτε το φρέσκο ψάρι ημέρας, τις λαχταριστές σουπιές με σπανάκι, τα ζυμαρικά με θαλασσινά αλλά και όλα τα όστρακα που μοσχοβολούν θάλασσα! Επίσης, να θυμάσαι πως ο χώρος προσφέρεται για εκδηλώσεις. Υπάρχει κάτι καλύτερο από τα μεγάλα τραπέζια γεμάτα από φίλους και μοσχοβολιστά πιάτα; Tip: Και επειδή πρέπει πάντα να περνάνε όλοι καλά, στο Πυροφάνι έχουμε προβλέψει γωνιά θηλασμού για τις νέες μητέρες!

Το Πυροφάνι Του Πειραιά, Ακτή Θεμιστοκλέους 212, Πειραϊκή, 210 4208727 FΒ: Το Πυροφάνι του Πειραιά

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Foyer Café Bistro -

Το νέο σημείο αναφοράς στον Πειραιά. Στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, το λαμπρότερο τοπόσημο που έχει το «μεγάλο λιμάνι», εγκαινιάζεται το νέο Foyer Café Bistro, ένα σημείο αναφοράς για την πόλη και όσους επιθυμούν να βιώνουν καθημερινά την εμπειρία ενός χώρου υψηλής αισθητικής. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το νέο Café Bistro θα λειτουργεί καθημερινά από 1/2/2019, από τις 10:00 το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, μέσα σε ένα εμβληματικό κτίριο με ιστορία 120 χρόνων, αποπνέοντας το ύφος αντίστοιχων café που λειτουργούν σε μεγάλα φουαγέ ευρωπαϊκών πόλεων. Συνδέοντας τις μνήμες του παρελθόντος με το παρόν, δημιουργεί μια ατμόσφαιρα νοσταλγίας και μεγαλοπρέπειας σε έναν χώρο που έχει φιλοξενήσει σημαντικούς Έλληνες σκηνοθέτες και ηθοποιούς, όπως ο Δημήτρης Ροντήρης, ο Κάρολος Κουν, ο Δημήτρης Χορν, ο Μάνος Κατράκης, ο Αλέξης Μινωτής και η Κατίνα Παξινού.

Ο διάκοσμος του φουαγέ ακολουθεί τον χαρακτήρα του ιστορικού κτιρίου με τον εντυπωσιακό πολυέλαιο, τις παλιές αυθεντικές καρέκλες του θεάτρου με ειδική αρίθμηση, τις φωτογραφίες και τα έπιπλα μιας άλλης εποχής, αναδεικνύοντας μια ατμόσφαιρα βερολινέζικου και γαλλικού bistro. Το Café Bistro θα μπορούμε να το επισκεπτόμαστε καθημερινά, απολαμβάνοντας τον καφέ μας, ιδιαίτερες γεύσεις και μια πλήρως ενημερωμένη λίστα κρασιών, από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, καθώς και κατά τη διάρκεια των θεατρικών παραστάσεων και δρωμένων που φιλοξενεί το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Το νέο εγχείρημα των Πειραιωτών Κοσμά Καραβά, Δημήτρη Παναγόπουλου και Γιώργου Νικολάου, το Foyer Café Bistro, θα αποτελέσει έναν σημαντικό πόλο έλξης για την καθημερινή ψυχαγωγία, συνδυάζοντας την υψηλή αισθητική με τη νοσταλγία και την ποιότητα.

Ο γευστικός προορισμός του Πειραιά. Στην καρδιά του Πειραιά, στον πεζόδρομο της Αγγέλου Μεταξά στο Πασαλιμάνι, το Belle Amie, το υπέροχο νεοκλασικό με την κοσμοπολίτικη αύρα και το vintage άρωμα 125 χρόνων ιστορίας, αποτελεί τον απόλυτο προορισμό για ένα άκρως ποιοτικό και γευστικό ταξίδι. Μέσα στο comforting περιβάλλον του μοιραζόμαστε καθημερινά ωραίες στιγμές, γεύσεις, εικόνες και συναισθήματα, απολαμβάνοντας τη φιλική και παρεΐστικη ατμόσφαιρα που αποπνέει. Ο Marko Rossi, το νέο μέλος της οικογένειας του Belle Amie και επικεφαλής της κουζίνας του, προτείνει συνταγές που σε κάνουν να ταξιδεύεις και να νοσταλγείς τα οικογενειακά τραπέζια και το καλομαγειρεμένο σπιτικό φαγητό της μαμάς και της γιαγιάς, που όλοι έχουμε αγαπήσει. Μια επιλογή ουσίας για όσους αγαπάνε τις ελληνικές γεύσεις που δημιουργούνται καθημερινά με μια νέα δημιουργική ματιά, απλότητα και μεράκι.

Στο μενού φιγουράρουν πιάτα με γνώμονα την ελληνική κουζίνα και τη μαγεία της αυθεντικότητας. Κοπανιστή Τήνου, χταπόδι στιφάδο, μακαρούνες χωριάτικες, τραχανάς ξινός, αρνάκι γύρος, καρμπονάρα Απεράθου, λαβράκι αχνιστό και μοσχαράκι μελωμένο είναι λίγες μόνο από τις πολλές προτάσεις που μπορείς να γευθείς ως κυρίως γεύμα ή να μοιραστείς στη μέση με την παρέα σου, σε συνδυασμό με εκλεκτές ετικέτες ελληνικών κρασιών και αποσταγμάτων.Γεύσεις που έχουμε αγαπήσει συνθέτουν και το δεκατιανό που σερβίρεται καθημερινά 9:00-13:00, με επιλογές όπως αυγά καγιανά, τηγανίτες ή αυγόφετες με κανέλα, μαρμελάδα ή μερέντα, κροκ μαντάμ με κουλούρι Θεσσαλονίκης και πολλές άλλες προτάσεις που ξυπνούν αισθήσεις και αναμνήσεις. Το Belle Amie είναι ο απόλυτος προορισμός ποιότητας και απόλαυσης για όσους εκτιμούν τις γεύσεις της καρδιάς μας.

Αγγ. Μεταξά 11, Πασαλιμάνι, Πειραιάς, 210 4175740, www.facebook.com/ belleamiegr , www.instagram.com/belleamiepiraeus

Food Drink

Belle Amie

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, λεωφ. Ηρώων Πολυτεχνείου 32

17.1.19 – lifo

33

Το Καφέ των Αισθήσεων

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Η έκτη αίσθηση σε οδηγεί στο σημείο της πιο αυθεντικής διασκέδασης. Όταν περνάς πραγματικά καλά, το καταλαβαίνεις με όλες σου τις αισθήσεις. Το Καφέ των Αισθήσεων είναι εκείνο το στέκι του Πειραιά που εδώ και 25 χρόνια κάνει τη διαφορά στην πρωινή σου βόλτα ή στη βραδινή σου διασκέδαση με τη ζεστή ατμόσφαιρα, την ιδιαίτερη μουσική αλλά και τα χαμόγελα των ανθρώπων του. Από τις 10 το πρωί μπορείς να απολαύσεις τον βιολογικό μονοποικιλιακό καφέ Arabica, τα ζεστά αρωματικά τσάγια, τα λαχταριστά ροφήματα σοκολάτας ή τα γευστικά σνακ. Όσο για το βράδυ, η μεγάλη ξύλινη μπάρα είναι το σημείο όπου δεκάδες θαμώνες ακουμπάνε κάθε βράδυ την επιθυμία τους να νιώσουν όμορφα και να ξεχαστούν από την καθημερινότητα. Τα 14 είδη εμφιαλωμένης μπίρας, οι δύο draft επιλογές αλλά και οι 100 ετικέτες της κάβας με απλά ή premium ποτά μεταμορφώνουν τη διασκέδαση

σε πηγή ανεξάντλητης θετικής ενέργειας, όπου τα χαμόγελα και οι αληθινές σχέσεις αποκαλύπτονται με τον πιο αυθόρμητο τρόπο. Άλλωστε, η ιδιοκτήτρια και οι συνεργάτες της είναι εκείνοι που με τη δική τους προσωπικότητα έχουν δημιουργήσει μια οικεία ατμόσφαιρα, όπου οι περισσότεροι γνωρίζονται με το μικρό τους όνομα και γίνονται κάθε βράδυ μια παρέα. Στις μουσικές επιλογές επικρατούν ήχοι τζαζ, soul, rock ‘n’ roll και alternative rock από διαφορετικούς κάθε φορά DJs, ενώ η Τετάρτη και η Κυριακή είναι αφιερωμένες στην ελληνική έντεχνη μουσική σκηνή, απαντώντας σε ένα στοίχημα που βρήκε το δικό του κοινό και έχει καθιερωθεί από το 1994. Στο Καφέ των Αισθήσεων ανακαλύπτεις καθημερινά ότι υπάρχει ένας κόσμος διαφορετικός και είναι εκεί.

Eighteenscreen

Micro Roastery / Wine & Nuts

Κουντουριώτου 164, Πειραιάς, 210 4220672 FB: το καφέ των αισθήσεων, Instagram: το καφέ των αισθήσεων

34 lifo – 17.1.19

Μια γωνιά για όσους αναζητούν την αυθεντική απόλαυση μέσα στην καθημερινότητα. Όσοι αγαπάμε τον καφέ ξέρουμε ότι δεν πρόκειται για ένα απλό ρόφημα. Αντίθετα, είναι εκείνη η γεύση που αποτελεί μια κατηγορία από μόνη της και κατέχει ιδιαίτερη θέση στην καθημερινότητά μας. Άλλωστε, όταν μιλάμε για καφέ η γεύση δεν αρκεί. Είναι το άρωμα που πρώτο μας παρασύρει στην απόλαυση. Αυτό το άρωμα επικρατεί στο Eighteenscreen Micro Roastery, το στέκι του Πειραιά όπου η παρασκευή που καφέ αποτελεί μια ολόκληρη ιεροτελεστία. Ο barista roaster Γιάννης Γκιουρτζιάν δημιούργησε το 2009 έναν εξαιρετικό χώρο, όπου επικρατεί το ξύλο και το μέταλλο, για να δώσει στον καφέ την αξία που του αρμόζει. Οι σπάνιες ποικιλίες καφέ που επιλέγονται με προσοχή συναντούν την τέχνη του καβουρδίσματος για να κατακλύσουν τις αισθήσεις μας με το εξαιρετικό άρωμα των φρεσκοψημένων κόκκων και να μας προετοιμάσουν για τη γεύση που ακολουθεί. Γιατί εδώ η γεύση τoυ καφέ είναι μoναδική και περνά από

δοκιμές έμπειρων baristas πριν φτάσει στο φλυτζάνι μας. Κι επειδή η τέχνη της απόλαυσης έχει γίνει φιλοσοφία για το Eighteenscreen, ακριβώς δίπλα στο στέκι του αρωματικού καφέ άνοιξε το Eighteenscreen Wine & Nuts για τους λάτρεις του κρασιού. Μια κάβα με περισσότερες από 100 ετικέτες από τον ελληνικό αμπελώνα, τις οποίες μπορείς να απολαύσεις και στον χώρο όπου επικρατεί το ξύλο και, φυσικά, το άρωμα των φρεσκοψημένων ξηρών καρπών. Ένα delicatessen με προϊόντα που πρέπει να δοκιμάσεις ένα προς ένα για να θυμηθείς ή να γνωρίσεις ξεχωριστές γεύσεις. Το μεράκι, η συνεχής ενημέρωση και η προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια είναι αυτά που κάνουν το Eighteenscreen να ξεχωρίζει ως ιδέα που υλοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο. Μια concept γωνιά στον Πειραιά που σε τραβάει κοντά της θες δεν θες, χάρη στα αρώματα που ευωδιάζουν φρεσκάδα, αλλάζοντας τα δεδομένα της καθημερινής σου ανάγκης για λίγη ποιότητα.

Eighteenscreen Micro Roastery, Τζαβέλλα 88, Πειραιάς, eighteenscreen.gr, FB: Eighteenscreen cofferoasters, Instagram: Eighteenscreencofferoasters / Eighteenscreen Wine & Nuts, Τζαβέλλα 90, Πειραιάς, 210 4120631

ΟΚΙΟ

Το αυθεντικό μπαρ που δεν ακολουθεί τις μόδες. Το Okio είναι η τρύπα στην πλώρη ενός πλοίου που έχει αγκυροβολήσει στο «μάτι» της μαρίνας Ζέας, προσφέροντας εδώ και 15 χρόνια πραγματική διασκέδαση στην περιοχή του Πειραιά. Ένα αυθεντικό all day bar που δεν ακολουθεί τη μόδα αλλά δημιουργεί τη δική του εμπειρία από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ο πρώτος καφές της ημέρας, που έχει το ιδιαίτερο άρωμα μιας gourmet ποικιλίας 100% arabica espresso blend, τα ξεχωριστά πιάτα, όπως το γνήσιο αμερικανικό burger, και τα περίφημα κοκτέιλ είναι κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους πρέπει να επισκεφτείς το Okio. Εξάλλου, η μουσική του ταυτότητα, που κινείται σταθερά ανάμεσα σε ήχους soul, funky, jazzy, rock και ethnic, είναι που δημιουργεί ένα σταθερό κοινό

και γίνεται το δικό του σημείο αναφοράς. Εκτός από τους θαμώνες και όσους αναζητούν την ουσία της διασκέδασης, το Okio έχει φιλοξενήσει στη σκηνή του περισσότερους από 500 καλλιτέχνες και μπάντες της ανερχόμενης εγχώριας σκηνής, σφραγίζοντας με αυτόν τον τρόπο την παρουσία του στο πολιτιστικό κομμάτι της αθηναϊκής νύχτας. Ο κόσμος που περνάει την πόρτα του Okio αποτελείται από δύο ειδών φανατικούς: τους πρωινούς θαμώνες του καφέ και τους βραδινούς λάτρεις των κοκτέιλ, οι οποίοι συνήθως δεν συναντιούνται ποτέ. Αυτό όμως που συναντιέται είναι η αγάπη τους για ένα στέκι που φιλοξενεί τις πιο όμορφες στιγμές από το πρωί μέχρι το βράδυ, παραμένοντας σταθερή αξία στην επιλογή διασκέδασης.

Τα ταξίδια στην Ελλάδα σχεδιάζονται πάνω σε πιάτα. Λέγεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες αρωμάτιζαν το τραπέζι τους με φυλλαράκια δυόσμου για να ανοίξουν την όρεξή τους. Στον Δυόσμο δεν χρειάζεται τίποτε για να σου ανοίξει η όρεξη, αφού ο ίδιος ο χώρος από την πρώτη στιγμή σε μαγεύει με την ευχάριστη ατμόσφαιρα και τα ζεστά υλικά. Σε ένα κτίριο νεοκλασικό όπου επικρατούν το ξύλο και η πέτρα μπορείς να απολαύσεις εξαιρετικά πιάτα, φτιαγμένα με έμπνευση από πρώτες ύλες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, αναδεικνύοντας την ποιότητα των υλικών αλλά και το μεράκι του μαγειρέματος. Οι ρεβιθοκεφτέδες από μαύρα ρεβίθια Βοιωτίας, ο γύρος Πρόβατο με πικάντικη σάλτσα γιαουρτιού, η κρητική μακαρο-

νάδα με σκιουφιχτά, απάκι και κρέμα στάκας, τα κομματάκια κοτόπουλου με καπνιστό τυρί Μετσόβου μέσα σε κυπριακή πίτα και η ρωσική σαλάτα με παντζάρι και σουτζούκι είναι κάποιες από τις προτάσεις του καταλόγου που μυρίζουν Ελλάδα και εκπλήσσουν με την ιδιαίτερη γεύση τους. Κι επειδή ένα ξεχωριστό γεύμα πρέπει να έχει και ξεχωριστό κλείσιμο, για επίλογο ο Δυόσμος προτείνει μια σειρά από γλυκά όπως πανακότα με γάλα δημητριακών και κρέμα αβοκάντο. Στον Δυόσμο όλες οι γεύσεις αποκτούν κάτι από τη ζεστή ατμόσφαιρα της σάλας ή τη θαλασσινή αύρα από τα τραπεζάκια που σε φιλοξενούν στην ταράτσα τους καλοκαιρινούς μήνες.

Λ. Φρεαττύδος 42α, 210 4611335, FB: dyosmos.edesmatopolio, Instagram: dyosmos.edesmatopolio, www.diosmos.gr

Food Drink

Δυόσμος

Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς, 210 4284006 FB: OkioMusiCafe, Instagram: okio-musicafe

17.1.19 – lifo

35

ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Ένας χώρος απόλαυσης πάνω από τα Τείχη του Πειραιά.

Beluga

Το Beluga είναι εκείνος ο χώρος που αλλάζει τη βόλτα στον Πειραιά με την εξαιρετική του ατμόσφαιρα αλλά και τα ιδιαίτερα πιάτα που προσφέρει, εκεί, στην ιστορική συνοικία της Τρούμπας. Μια γευστική εμπειρία όπου το αυθεντικό μεράκι παντρεύεται με τις σύγχρονες πινελιές, δημιουργώντας αξέχαστες στιγμές. Η κουζίνα του Beluga γίνεται σημείο δημιουργίας, αφού η φιλοσοφία του χώρου βασίζεται στην ποιότητα των πρώτων υλών και στις εξαιρετικές κοπές των κρεάτων. Μέσα σε έναν all day πολυχώρο που εκτείνεται σε τέσσερα επίπεδα μπορείς να απολαύσεις ξεχωριστά πιάτα, όπως το burger με rib eye Black Angus, φρέσκο ψάρι ημέρας αλλά και το υπέροχο sushi, που σε ταξιδεύει στη μακρινή Ανατολή.

36 lifo – 17.1.19

Η επίσκεψη στο Beluga είναι ένα ατελείωτο ταξίδι μακριά από την καθημερινότητα και η διακόσμηση παίζει τον δικό της ρόλο σε αυτό. Η μεγάλη εντυπωσιακή μπάρα είναι εδώ για να φιλοξενήσει το ποτό ή το κοκτέιλ σου, ενώ το εστιατόριο που βρίσκεται στο βάθος επιφυλάσσει μια ακόμα έκπληξη, αφού κάτω από το γυάλινο δάπεδο ξεπροβάλλουν τα Τείχη του Πειραιά. Ξεχωριστές μέρες στο Beluga είναι η Παρασκευή με το απογευματινό πάρτι «After Office Drink» αλλά και η Κυριακή με την ελληνική βραδιά «Speak Greek». Μέσα σε έναν τόσο ξεχωριστό χώρο, το ποτό ή το γεύμα σου αποκτούν κάτι από την ατμόσφαιρα του χώρου για να σε κάνουν να αισθανθείς ότι η ιστορία του τόπου μπορεί να συνδυάζεται με τη σύγχρονη ματιά πάνω στην απόλαυση.

Beluga 2ας Μεραρχίας 8-10, Πειραιάς, 210 4116505 FB: beluga.art Instagram: beluga

ΣΙΝΕΜΑ

ΒΙΒΛΙΟ

ΓΕΥΣΗ

Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα.

Οι ταινίες της εβδομάδας.

Η βιογραφία του Λεονάρντο ντα Βίντσι.

Δείπνο στον Άμπακο και στο Misifu.

ΤheWeek

ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ

ΣΙΝΕΜΑ Glass

σελιδα

38

σελιδα

40

σελιδα

42

σελιδα

44

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ b., Life

Με εικαστικό ύφος που ξεχωρίζει, μια ατομική έκθεση στη Νέα Υόρκη να κοσμεί το βιογραφικό του και έργα του να φιλοξενούνται σε δεκάδες πόλεις του κόσμου, ο δημοφιλής street artist καταλαμβάνει τον ισόγειο χώρο της Allouche Benias. Τοιχογραφίες, γλυπτά και πίνακες αντηχούν την τεχνητή φύση που έχει αποκτήσει η ζωή μετά την ανθρώπινη επέμβαση. Επηρεασμένος από τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική, ο b. μας εντάσσει σε μια εμπειρία του χώρου, όπου ουράνια τόξα από σκουπίδια και ζώα που ξεδιψούν σε κίτρινες λίμνες μοιάζουν περίεργα οικεία.

Η επιστροφή του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν είναι γεγονός. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο

σελιδα

40

ä 17/1-31/3, Allouche Benias Gallery, Κανάρη 1, Δευτ., Σάβ. 11:00-17:00, Tρ.-Παρ. 11:00-20:00, είσοδος ελεύθερη

17.1.19 – lifo

37

απο τη γεωργια παπασταμου

SmallTalk

TopEvents

7

STOEP TH S PR ES ΜΟΥΣΙΚΗ

1. ΘΕΑΤΡΟ

3. ΘΕΑΤΡΟ

Κούκλες

Τα μάτια

Βασισμένες στο Κουκλόσπιτο του Χένρικ Ίψεν, οι Κούκλες του Νικόλα Ανδρουλάκη ανεβαίνουν στο Φουαγέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Ο Ανδρουλάκης, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με τη νέα καλλιτεχνική ομάδα Ντουέντε, μεταγράφει και σκηνοθετεί το κλασικό έργο ακριβώς 140 χρόνια μετά την πρώτη του ανάγνωση, με ένα σύνολο γυναικών να υποδύονται όλους τους ήρωές του.

21/1-12/2, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Φουαγέ), Ηρώων Πολυτεχνείου & Βασ. Γεωργίου, Πειραιάς, Δευτ.-Τρ. 21:00

2. ΜΟΥΣΙΚΗ

Η Νέλα είναι ερωτευμένη με τον Πάμπλο, έναν 25χρονο εκ γενετής τυφλό. Όταν εμφανίζεται μια οφθαλμίατρος που υπόσχεται να τον θεραπεύσει, η Νέλα φοβάται ότι, αν βρει το φως του, θα την εγκαταλείψει. Ένα «μελόδραμα γέλιου», ανάμεσα στο αστικό δράμα, το μελό και τη φάρσα, με πρωταγωνιστές ήρωες ακραίους αλλά και απόλυτα οικείους.

4. ΜΟΥΣΙΚΗ Hauschka

38 lifo – 17.1.19

Περιγράφουν τον εαυτό τους ως μια «freak-rock μπάντα με πoπ ευαισθησίες». Οι Prins Obi & The Dream Warriors, δηλαδή οι Georgios Dimakis, Sérgios Voudris, Pantelis Karasevdas, Kwstas Red Hood, Chris Bkrs και Christina Koziraki, θα παρουσιάσουν στο Ρομάντσο το νέο ομώνυμο άλμπουμ τους. Τη βραδιά θα ανοίξει η μουσικοσυνθέτρια Δανάη Νίλσεν με ένα synth-based σόλο πρότζεκτ.

19/1, Bios.Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 21:00, εισ.: 6 ευρώ

Markos Elektrik Ηλεκτρική κιθάρα, rhodes, μπάσο και τύμπανα αντικαθιστούν το μπουζούκι και την κιθάρα σε μια διαφορετική rock ‘n’ roll προσέγγιση των τραγουδιών του Μάρκου Βαμβακάρη.

17/1, 6 d.o.g.s, Aβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 21:00, εισ.: 8 ευρώ

17/1-21/4, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Φιξ, Τετ. 21:15, Πέμ. 21:15, Σάβ. 21:15, Κυρ. 19:00, εισ.: 12-18 ευρώ

ΙΑΝ.

Σοφία Ροζάκη Λίγο πριν από τα εγκαίνια της πρώτης της ατομικής έκθεσης, η νέα εικαστικός απαντά σε πέντε ερωτήσεις.

Τι σου αρέσει να κάνεις, εκτός από το να ζωγραφίζεις; Παλιά μου άρεσε να παίρνω ένα κουταλάκι του γλυκού και να ταΐζω τα φύλλα των φυτών ζάχαρη. Πλέον δεν έχω πολλά τέτοια χόμπι.

Prins Obi & The Dream Warriors

17-23

THE FACE

Ο υποψήφιος για Όσκαρ πιανίστας και συνθέτης κάνει αναδρομή στο έργο του με μια δωρεάν συναυλία στο ΚΠΙΣΝ. Βασικό του όργανο αποτελεί το «προε-

Υπάρχει κάποιο έργο που επηρέασε την απόφασή σου ασχοληθείς με τα εικαστικά; Υπήρξαν σίγουρα διαφόρων ειδών ερεθίσματα που με οδήγησαν εδώ, αλλά, για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ να θυμηθώ κάποιο συγκεκριμένο έργο που να επηρέασε καταλυτικά την απόφασή μου. Δεν φημίζομαι για τη μνήμη μου, βέβαια, οπότε αφήνω κι ένα ενδεχόμενο ανοιχτό. Τι θα δούμε στην έκθεση «Flip a switch»; Ένα κομμάτι της πιο πρόσφατης δουλειάς μου, που διερευνά την έννοια της ταυτότητας, της αίσθησης του εαυτού και τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτή δομείται, χρησιμοποιώντας ως πεδία ανάπτυξης της ταυτότητας τον χρόνο και κατ’ επέκταση τη λειτουργία της μνήμης, αγγίζοντας θέματα όπως το τραύμα, η απώλεια και η σεξουαλικότητα και κρατώντας ως βασικό και κύριο άξονα το στοιχείο της αφήγησης. Πώς προέκυψε ο τίτλος της έκθεσης; Το «Flip a switch» προκύπτει ως αναφορά από την κατάσταση του lucid dreaming, κατά την οποία κάποιος ονειρεύεται έχοντας επίγνωση του ότι ονειρεύεται και μπορεί, αφού έχει φτάσει σ’ αυτήν τη συνειδητοποίηση, να έχει έναν έλεγχο πάνω στην εξέλιξη της αφήγησης του ονείρου. Το τεστ του διακόπτη αποτελεί ένα reality check, μέσω του οποίου μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τη στιγμή εκείνη αν αυτό που βιώνει είναι πραγματικότητα ή όνειρο. Θεωρητικά, όντας σε κατάσταση ονείρου, αν ανοιγοκλείσεις έναν διακόπτη, ο φωτισμός θα παραμείνει ο ίδιος. Την αναφορά στον διακόπτη την πρωτοάκουσα στο «Waking Life» του Richard Linklater, και ενώ έπαιζα με διάφορες ιδέες για τον τίτλο της έκθεσης σ’ εκείνη τη φάση, αυτή μου έκανε αμέσως το «κλικ». Αν έπρεπε να επιλέξεις ένα σάουντρακ γι’ αυτή την έκθεση, ποιο θα ήταν; Τελείως αντανακλαστικά, αν και δεν ξέρω ακριβώς το γιατί, θα πω ολόκληρο το σάουντρακ του Only lovers left alive. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο κομμάτι. Λειτουργεί πολύ ιδιαίτερα όλος ο δίσκος ως σύνολο.

15/1-9/2, Ena Art Gallery, Βαλαωρίτου 9Γ, Τρ.-Παρ. 11:30-20:30, Σάβ. 11:00-15:00, είσοδος ελεύθερη

τοιμασμένο πιάνο», ένα πιάνο στις χορδές του οποίου τοποθετούνται χαρτί, βόλοι, μπαγκέτες και άλλα αντικείμενα, ώστε να παράγουν ασυνήθιστους και μερικές φορές τυχαίους ήχους. Στις τελευταίες δουλειές του Hauschka περιλαμβάνεται η μουσική της σειράς «Patrick Melrose» (2018) με πρωταγωνιστή τον Benedict Cumberbatch.

21/1, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 20:30, είσοδος ελεύθερη (με προεγγραφή)

5. ΟΠΕΡΑ Σιμόν Μποκανέγκρα

DANCE Blue Lagoon/ Peacock/ Lars Noll O Blue Lagoon προσκαλεί τον DJ Peacock (από το O Tannenbaum μπαρ του Βερολίνου) και τον καλό του φίλο Lars Noll στην Πραξιτέλους.

17/1, Praxitelous Bar, Πραξιτέλους 33, κέντρο, 22:00, είσοδος ελεύθερη

Athenstechno: ANFS To side project της Analogue επιστρέφει με τoν ιδιοκτήτη της δισκογραφικής Vanila και συνιδρυτή της Modal Analysis, ANFS. Μαζί του στα decks οι ιδιοκτήτες και residents της Analogue και εμπνευστές του #athenstechno, Jerm, a.metz και Mr.M. 18/1, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 24:00, εισ.: 5 ευρώ

Acropo-less O Άγγελος Κράλλης των Chickn σε ένα DJ set στο μπαρ της ταράτσας του Bios.

18/1, Bios, Πειραιώς 84, Γκάζι, 22:00, είσοδος ελεύθερη

Blend: Fabio Florido

H εντυπωσιακή παραγωγή της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου έρχεται στην Αθήνα σε μουσική διεύθυνση Ζωής Τσόκανου - Στάθη Σούλη και σκηνοθεσία Ελάιτζα Μοσίνσκι. Στην όπερα του Βέρντι η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Γένοβα του 14ου αιώνα και αφορά την άνοδο στην εξουσία και τη δολοφονία ενός ιστορικού προσώπου, του κουρσάρου Σιμόν Μποκανέγκρα. Παράλληλα με την πολιτική ιστορία εκτυλίσσεται αυτή της χαμένης κόρης του Μποκανέγκρα.

19, 20, 22, 23, 25, 26/1, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 20:00 (Κυριακές 18:30), εισ.: 15-90 ευρώ

6. ΜΟΥΣΙΚΗ The Callas

ΘΕΑΤΡΟ Ένας Αριθμός Οι Callas ξεκινούν τη νέα χρονιά με ένα live στο six d.o.g.s, παρουσιάζoντας τη νέα τους δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Trouble and Desire». Στον τελευταίο τους δίσκο, που κυκλοφόρησε παγκοσμίως από την Inner Ear και την Dirty Water Records (Λονδίνο), το συγκρότημα συνεργάστηκε με τον Lee Ranaldo των Sonic Youth.

Ένα εμβληματικό έργο του σύγχρονου αγγλικού ρεπερτορίου ανεβαίνει στο Bios σε σκηνοθεσία Ανδρέα Γ. Ανδρέου. Η σπουδαία θεατρική συγγραφέας Κάριλ Τσέρτσιλ συνθέτει μια αλληγορία για τον σύγχρονο κόσμο, τη σχέση πατέρα-γιου και τα όρια του επιτρεπτού.

18/1, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 21:00, εισ.: 6 ευρώ

21/1-19/2, Βios, Πειραιώς 84, Δευτ. & Τρ. 21:00, εισ.: 10-12 ευρώ

7. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Τα δάση στα γόνατα

In Total Light

To Blend υποδέχεται στο Steam έναν από τους ραγδαία ανερχόμενους DJs και παραγωγούς και residents του Enter.

Με αφετηρία ένα επεισόδιο από το μυθιστόρημα Ο Παλαιός των Ημερών του Παύλου Μάτεσι, ο Άκης Δήμου εξιστορεί τη ζωή στην ορεινή Αρκαδία στο τέλος του 19ου αιώνα.

21/1-23/4, Θέατρο του Νέου Κόσμου (Κάτω Χώρος), Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Φιξ, Δευτ. & Τρ.

21:15, εισ.: 10-13 ευρώ

19/1, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Αθήνα, 24:00, εισ.: 15 ευρώ

Μερικοί από τους πιο ενδιαφέροντες σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες συμμετέχουν στη νέα έκθεση της γκαλερί Allouche Benias. Οι Στέλιος Φαϊτάκης, Παναγιώτης Λουκάς, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Vassilis H., Φίλιππος Κ., Ηλίας Καφούρος, Παύλος Τσάκωνας, Βασίλης Καρούκ, Διαμαντής Σωτηρόπουλος, Βασίλης Μαρκοσιάν και οι ATH Kids παρουσιάζουν εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας, γλυπτά και ζωγραφικά έργα.

17/1-31/3, Allouche Benias Gallery, Κανάρη 1, Δευτ., Σάβ. 11:00-17:00, Tρ.-Παρ. 11:00-20:00, είσοδος ελεύθερη 17.1.19 – lifo

39

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Στην Πύλη της Αιωνιότητας

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΔΡΟΜΟΥΣ In den Gangen Σκηνοθεσία: Τόμας Στούμπερ Πρωταγωνιστούν: Φραντς Ρογκόφσκι, Σάντρα Χούλερ

At Eternity’s Gate

Ο εσωστρεφής, ντροπαλός και απομονωμένος Κρίστιαν ανακαλύπτει την αγάπη, τη φιλία και έναν ολοκαίνουριο, μυστηριώδη κόσμο στους διαδρόμους του σούπερμάρκετ όπου πιάνει δουλειά.

Σκηνοθεσία: Τζούλιαν Σνάμπελ Πρωταγωνιστούν: Γουίλεμ Νταφόου, Όσκαρ Άιζακ, Ρούπερτ Φρεντ

40 lifo – 17.1.19

ενατένιση μέχρι το δώρο της ανακάλυψης της μεγάλης στιγμής, όπως ο δημιουργικός πυρετός που γέννησε 75 πίνακες σε 80 ημέρες στην Αρλ. Η ταινία ραψωδεί την άγια έξαρση και την ανίκητη ενέργεια με έναν τρόπο που μόνο ένας καλλιτέχνης που μιλάει για έναν άλλο καλλιτέχνη (και κατανοεί βαθιά τι σκέφτεται) θα μπορούσε να πετύχει. Χωρίς να γίνεται αποσπασματική ή ελλιπής, η ιδιοσυγκρασιακή βιογραφία αποφεύγει τη γραμμικότητα ακριβώς επειδή πραγματεύεται κάτι ελάχιστα απτό: την υπέρβαση. Όταν ο Γκογκέν μαλώνει τον Βαν Γκογκ γιατί οι πίνακές του είναι τόσο γεμάτοι χρώματα που μοιάζουν γλυπτικοί, εκείνος του απαντά πως ίσως ο Θεός τον έκανε ζωγράφο για ανθρώπους που δεν έχουν γεννηθεί ακόμη. Αυτό το (προφητικό) συμπέρασμα είναι μια σπάνια στιγμή υπερτονισμού σε μια ταινία όπου κυριαρχούν η λεπτότητα και το άρρητο. Αυτουργός αυτού του σπάνιου πορτρέτου είναι, χωρίς καμία αμφιβολία, ο Γουίλεμ Νταφόου στον καλύτερο ρόλο μιας μεγάλης καριέρας, για τον οποίο τιμήθηκε, με το πρώτο του βραβείο μάλιστα, στο Φεστιβάλ Βενετίας. Το πρόσωπο του Αμερικανού ηθοποιού ήταν ανέκαθεν το κύριο όπλο του, μια τρικυμία απειλής και συμπόνοιας που αλλάζει ταχύτατα και κατά βούληση, ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε αποστολής. Ως Βαν Γκογκ αποπνέει αφοπλιστική μοναξιά και απαρασάλευτη προσήλωση, λουσμένος στη χρυσαφιά αχλή της Προβηγκίας (ή στο χειμωνιάτικο μούχρωμά της), αξιοποιώντας τα διάφανα, ασκητικά χαρακτηριστικά του σαν ταπεινός μοναχός που καρτερεί τη θεϊκή εντολή, αλλά δουλεύει εξαντλητικά για να την κερδίσει. Σε αντιδιαστολή με τη ’50s σινεμασκόπ καλλιγραφία του Βινσέντε Μινέλι και το ρωμαλέο πορτρέτο του Κερκ Ντάγκλας, το Στην Πύλη της Αιωνιότητας ανεβάζει το επίπεδο και τον διάλογο περί τέχνης, ξεσκονίζοντας έναν μύθο που κινδυνεύει να τακτοποιηθεί σε μια εκπαιδευτική κανονικότητα, να γδυθεί δραματικά και εν τέλει να ιδρυματοποιηθεί.

ODEON GLYFADA 1-ODEON MAROUSI 3-ODEON OPERA 1-ΝΙΡΒΑΝΑ 1

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Πέρα από τη ζωγραφική, η ζωή του Τζούλιαν Σνάμπελ δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από εκείνη του Βίνσεντ βαν Γκογκ. Ο Αμερικανός υπερ-καλλιτέχνης είναι εξωστρεφής και ηθελημένα bigger than life, ένας άνθρωπος του κόσμου, πολυπράγμων, ζωντανή διαφήμιση των πολλών κατορθωμάτων του, πλούσιος και ερωτικά δραστήριος, με την επιχειρηματική συνείδηση να βαδίζει αγκαζέ με τα αναμφισβήτητα ταλέντα του. Ο Ολλανδός μετα-ιμπρεσιονιστής, ένας ανασφαλής αναχωρητής που αποσύρθηκε για να βιώσει το δέος στην Τέχνη και να εμπνευστεί από τη φύση και το φως της, φοβόταν οτιδήποτε εγκόσμιο, επιδίωξε το μαρτύριο και δεν πρόλαβε ποτέ τη χαρά της ηθικής, πόσο μάλλον της ηθικής ανταμοιβής των κόπων του. Η ζωή του έχει καταγραφεί πολλές φορές και με διαφορετικούς τρόπους και η έμφαση δινόταν σχεδόν πάντα στην παραζάλη που τον χαρακτήριζε, στην τρελή ιδιοφυΐα του και στα περιστατικά που καθόρισαν το έργο του. Η ταινία του Τζούλιαν Σνάμπελ, πάνω σε σενάριο που συνέγραψε με τον θρυλικό Ζαν-Κλοντ Καριέρ, καταφέρνει να είναι μια ουσιαστική, πλήρης βιογραφία, αποφεύγοντας εσκεμμένα την επιδερμική καταμέτρηση και τη βαρετή αντικειμενικότητα. Βασισμένη στις επιστολές του ίδιου του ζωγράφου αλλά και στην προφορική ιστορία, η ματιά του Σνάμπελ προσεγγίζει τον Βαν Γκογκ από τη σύγχυση της απόρριψης μέχρι την «άφιξή» του στην Πύλη της Αιωνιότητας, όπως λέει ο τίτλος. Οι λεπτομέρειες για τον βίο του δεν είναι αθροιστικές αλλά ποιοτικές και τονίζουν τη διαδικασία συναισθηματικών αντιθέσεων που συνθέτουν την ευφορία και την απογοήτευση, την αγωνία και την έκσταση, με αξιοθαύμαστη και κρουστή εσωτερικότητα. Μαζί με τον οπερατέρ του, τον Μπενουά Ντελόμ, ο Σνάμπελ δεν παρακολουθεί έναν ζωγράφο με τα πινέλα και τα τελάρα του να περιδιαβαίνει σκυφτός και περίπου χαμένος σε δρόμους και μονοπάτια, περιμένοντας τη μούσα και τη στιγμή, αλλά ωθεί τον θεατή να νιώσει ακριβώς ό,τι και ο Βαν Γκογκ: από τον δισταγμό και την αναγνωριστική

Κινηματογράφος

Η ταινία σκιαγραφεί τα χρόνια που ο Βίνσεντ βαν Γκογκ έζησε στην Αρλ της Γαλλίας, τότε που, μαγεμένος από το γαλλικό τοπίο και το φως, δημιούργησε μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα του.

Με σπαρτιάτικο διάλογο και γενναιόδωρα ευρυγώνιες οπτικές συνθέσεις, ο Τόμας Στούμπερ δεν πραγματεύεται μόνο τη μοναξιά περιθωριακών υπαλλήλων στον ναό της κατανάλωσης, ένα τεράστιο σούπερ-μάρκετ, αλλά επιχειρεί μια σπάνια ματιά στην οξεία αντίθεση του εργασιακού χώρου με την προσωπική εστία. Επιλέγοντας εργαζόμενους σε νυχτερινή βάρδια, στις προμήθειες και τη φόρτωση των εμπορευμάτων, ο Γερμανός σκηνοθέτης επικεντρώθηκε ηθελημένα σε λακωνικούς, βαρείς χαρακτήρες, που δεν γνωρίζουν την πολυτέλεια και δεν βιώνουν τη «νορμάλ» χαρά και τη φυσική ροή του ωραρίου – σαν ανθρώπινες μονάδες ενός γιγαντιαίου κέντρου παραγωγής που ξεκουράζονται μέχρι να ξαναχτυπήσουν την κάρτα τους. Πρωταγωνιστεί ο Κρίστιαν (ο Φραντς Ρογκόφσκι, ιδανικός), με το σκοτεινό παρελθόν και την ανομολόγητη αδυναμία του για μια συνάδελφό του (η Σάντρα Χούλερ από το Τόνι Έρντμαν), που την πρώτη μισή ώρα της ταινίας αρθρώνει μόλις μία λέξη, μαθαίνει γρήγορα και εκτελεί τις εντολές με καθήκον που προδίδει μεταμέλεια και ευγνωμοσύνη, στους Διαδρόμους μιας έρημης χώρας άψυχων αντικειμένων προς πώληση, μέσα στη σιγαλιά της νύχτας. Σταδιακά, αποκαλύπτεται ο ιδιωτικός χώρος του, της κοπέλας που παίρνει άδεια για να συνέλθει από τη βίαιη συμπεριφορά του συζύγου της και ενός συναδέλφου, που κάποτε, στην «ανατολικογερμανική» και πιο αξιοπρεπή ζωή του, ήταν οδηγός φορτηγού. Η αντιδιαστολή εμβαθύνει και φωτίζει: οι άνθρωποι αυτοί ψάχνουν τη φιλία και την αλληλοστήριξη, γιατί, ακόμα και στο αχανές σούπερ-μάρκετ, προσαρμόζονται και παρηγορούνται από ένστικτο και ανάγκη. Ενδιαφέρον concept που διασπείρεται στις παρατεταμένες τελετουργικές κινήσεις στον χώρο. ΑΙΓΛΗ 1,4-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-CINERAMA-ΔΑΝΑΟΣ 1-ΕΛΛΗ-ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 2

GLASS Σκηνοθεσία: Μ. Νάιτ Σιάμαλαν Πρωταγωνιστούν: Τζέιμς Μακαβόι, Σάμιουελ Τζάκσον, Μπρους Γουίλις Ακολουθώντας το φινάλε του Διχασμένου και την ένωσή του με τον Άφθαρτο, ο Glass βρίσκει τον Νταν να καταδιώκει τον Κραμπ σε μια σειρά από κλιμακωτές συναντήσεις, όπου η στιβαρή παρουσία του Price μοιάζει σαν ενός μαέστρου που φαίνεται να κρατάει μυστικά και για τους δυο.

Ο Διχασμένος συναντά τον Άφθαρτο σε ένα ιδιότυπο, διπλό, αλλά και διττό sequel: με το Glass ο σκηνοθέτης της Έκτης Αίσθησης, Μ. Νάιτ Σιάμαλαν, δεν επιχειρεί απλώς να παντρέψει χαρακτήρες από δύο δικές του ταινίες αλλά σχολιάζει έντεχνα και δηλωτικά το κυρίαρχο σύμπαν των υπερηρώων στο σινεμά, με τη διαφορετική εκδοχή (αντι)ηρώων με ιδιότητες εξαιρετικές και αμφισβητούμενες στην προκειμένη περίπτωση από μια ψυχίατρο, χθόνια και απτή, χειροποίητη και ψυχολογικά πιο σύνθετη από τον μανιχαϊσμό των superhero blockbusters. Μάλιστα, χρησιμοποιεί ως κοινό παρονομαστή, νομίζω διόλου

τυχαία, τον Σάμιουελ Τζάκσον, αυτόματα αναγνωρίσιμο ως Νικ Φιούρι στη Marvel, ξανά στον ρόλο του Ιλάιτζα Πράις, του εύθραυστου ενορχηστρωτή της δράσης και ακάματου ερευνητή εκείνων που θα υλοποιήσουν το δόλιο όραμά του για ανατροπή της τάξης. Στο ίδιο ίδρυμα, λοιπόν, καταλήγουν ο Ντέιβιντ Νταν ο Άφθαρτος, απρόθυμα κρυμμένος για πολύ καιρό και περιζήτητος από τις Αρχές για τα ανίκητα προσόντα του, ο Κραμπ ο Διχασμένος με τις 24 προσωπικότητες και ο θρυμματισμένος Glass των 94 καταγμάτων, με τον φόβο μη ραγίσει ακόμα περισσότερο, σε καταστολή, αλλά με την άκρη του ματιού του να παρακολουθεί πώς το ένα από τα πολλά πρόσωπα του Κραμπ, ο Beast, θα αναδυθεί θριαμβευτικά, έτσι ώστε πολύ δύσκολα θα αναχαιτιστεί. Ο τρόπος με τον οποίο ο Σιάμαλαν κλιμακώνει την κρίσιμη συνάντηση είναι βγαλμένος από το καλό του ρεπερτόριο, με το σασπένς και τη συμπληρωματική αφήγηση που τέμνεται για να εμπλουτίσει τη δραματικότητα. Συνδυάζοντας τους τρεις χαρακτήρες χωρίς να τους φέρνει συχνά σε επαφή, με καταλύτη τη μονότονη, μηχανική ρητορική της γιατρού Ελ Στέιπλ (Σάρα Πόλσον), η οποία ειδικεύεται σε περιπτώσεις ασθενών που πάσχουν από ψευδαισθήσεις μεγαλείου, προετοιμάζει τον θεατή για μια τριπλή μονομαχία. Η ανατροπή έρχεται σε μορφή μονολόγου και η τρίτη πράξη αποδεικνύεται σκηνοθετικά άσφαιρη. Προσαρμοσμένος σε έναν μετριοπαθή προϋπολογισμό και μια πιο συμμαζεμένη παραγωγή, ο Σιάμαλαν δουλεύει καλύτερα το θεωρητικό υπόστρωμα του Glass αντί να πυροδοτήσει τη μεγάλη περιπέτεια που συνεχώς υπονοεί. (Ναι, υπάρχει υποψία sequel, που ξεφεύγει από τους τρεις πρωταγωνιστές.)

VILLAGE RENTI 4,5,15,20-VILLAGE MALL 2,6,7,10,14-VILLAGE PAGRATI 3,5-VILLAGE FALIRO 1,7,8-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,3-ODEON ESCAPE 3,5,6-ODEON STARCITY 6,7,10-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1-ΑΝΟΙΞΗ 2-WEST CITY 2-ΚΗΦΙΣΙΑ 2-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 1,4,5-TOWN CINEMAS 1-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1,2-ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ-ΖΕΑ

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΝΟΝΑ Σκηνοθεσία: Νίκος Ζαπατίνας Πρωταγωνιστούν: Θανάσης Τσαλταμπάσης, Λευτέρης Ελευθερίου Μια συνάντηση χαρακτήρων στη Νάξο θα γίνει αφορμή για μια σειρά από απίστευτες καταστάσεις ζωής και θανάτου.

Ο έμπειρος Νίκος Ζαπατίνας σκηνοθετεί μια καλόκαρδη κωμωδία που βασίζεται στο μοτίβο του buddy movie, με αξεσουάρ το γνώριμο εύρημα της παρεξήγησης. Ήρωες είναι δυο αγαπημένοι παιδικοί φίλοι με συμπληρωματικό χαρακτήρα, περιφέρονται σαν φτωχοδιάβολοι, με περιστασιακή απασχόληση, πολλά παιδιαρίσματα, έρμαια της περίστασης και της καλοσύνης των ξένων. Καταλήγουν στη Νάξο, περιμένοντας τη νονά του ενός να αποδημήσει, αλλά το μοιραίο δεν συμβαίνει και, αντ’ αυτού, φιλοξενούνται σε ένα ωραιότατο παραθαλάσσιο σπίτι και πιάνουν φιλίες με ένα νεαρό ζευγάρι που κάτι γνωρίζει αλλά δεν τους το λέει. Η μεγάλη αστοχία του Περιμένοντας τη νονά είναι πως προσπαθεί να αφηγηθεί χαλαρά μια υποτυπώδη ιστορία και να τη σφίξει με σύγχρονο ρυθμό και slapstick διάθεση, αλλά γυρνάει πίσω τον χρόνο στις ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών, οι οποίοι παίζουν, και συχνότατα παιχνιδίζουν, σαν κωμικοί του ελληνικού κινηματογράφου της δεκαετίας του ’60, ακυρώνοντας έτσι οποιαδήποτε επαφή της ταινίας με την πειστικότητα, την αληθοφάνεια και το σήμερα.

VILLAGE RENTI 9,11,17-VILLAGE MALL 5,11-VILLAGE PAGRATI 1-VILLAGE FALIRO 2-VILLAGE AG.DIMITRIOS 2-ODEON GLYFADA 2-ODEON MAROUSI 2-ODEON ESCAPE 1,2,3,4-ODEON OPERA 2-ODEON STARCITY 1,3,9-ΑΕΛΛΩ 1-ΒΑΡΚΙΖΑ 2-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2-WEST CITY 3,4-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1,2-ΝΑΝΑ 3,6-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1,2-ΑΘΗΝΑ

ΑΣΤΕΡΊΞ: ΤO ΜΥΣΤΙΚΌ ΤΟΥ ΜΑΓΙΚΟΎ ΖΩΜΟΎ Astérix: Le secret de la potion magique

ΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-2-ΝΑΝΑ 1,6-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1-TOWN CINEMAS 1,3-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1-ΑΡΤΕΜΙΣ-ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ-ΟΝΕΙΡΟ -ΖΕΑ

Σκηνοθεσία: Αλεξάντρ Αστιέ, Λουίς Κλισί Δανείζουν τη φωνή τους: Γιάννης Υφαντής, Κώστας Δαρλάσης, Γιάννος Κοιλάκος

ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΟ ΔΈΝΤΡΟ Under the tree

Έπειτα από μια πτώση κατά τη συγκομιδή του γκι, ο δρυΐδης Πανοραμίξ αποφασίζει πως είναι καιρός να εξασφαλίσει το μέλλον του χωριού. Μαζί με τον Αστερίξ και τον Οβελίξ ξεκινά ένα ταξίδι στον γαλατικό κόσμο, αναζητώντας έναν νεαρό ταλαντούχο δρυΐδη για να του μεταδώσει το μυστικό του μαγικού ζωμού.

Σκηνοθεσία: Χάφστεϊν Γκούναρ Σίγουρδσον Πρωταγωνιστούν: Στέινπορ Χρόαρ Στέινπορσον, Έντα Μπιόργκβινσντοτιρ

Μακριά από την ενήλικη σατιρική ατμόσφαιρα που δημιούργησε φανατικό κοινό σε όλο τον κόσμο, και στη χώρα μας φυσικά, το Μυστικό του μαγικού ζωμού φέρνει τους συμπαθείς Γαλάτες πιο κοντά στις μικρότερες ηλικίες με χιούμορ που στοχεύει ξεκάθαρα σε αυτές. Η αναζήτηση ενός νέου δρυΐδη και η μόνιμη απειλή των Ρωμαίων είναι τα ευρήματα για ένα διασκεδαστικό ταξίδι, γεμάτο γκαγκ και πλασματάκια που του δίνουν χάρη, δίχως όμως τη συνεχόμενη, οξεία και καυστική ματιά που έδωσε στο κόμικ έναν εντελώς ξεχωριστό χαρακτήρα με το πέρασμα του χρόνου. Αυτή υπάρχει μόνο σποραδικά, σε λίγες στιγμές που θα χαρίσουν ελαφρύ μειδίαμα στους μεγαλύτερους, που θα αναρωτιούνται το υπόλοιπο διάστημα πού πήγε ο Αστερίξ που θυμούνται από τα παιδικά τους χρόνια.

Δυο γείτονες μαλώνουν αρχικά για ένα δέντρο και τη σκιά του σε μια ιστορία που φαίνεται από την αρχή πως θα βγει εκτός ελέγχου, με τον σκηνοθέτη να προσπαθεί να τη συγκρατήσει, εξερευνώντας τις αιτίες που είναι ικανές να εκτροχιάσουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Εστιάζοντας περισσότερο στη μια οικογένεια και στα προσωπικά προβλήματα των μελών της, φτιάχνει μια μάλλον απλοϊκή γενίκευση, πως δηλαδή η χρόνια δυστυχία δημιουργεί πλήθος απωθημένων που μπορούν να εκτονωθούν στο πρώτο ανυποψίαστο θύμα, προκαλώντας παράλληλα αντίδραση, σαν μια αλυσίδα μίσους που μπορεί να εξαπλωθεί σαν πανούκλα. Πάντως, το ψυχρό ισλανδικό καλοκαίρι, οι πολύ συγκρατημένες ερμηνείες των πρωταγωνιστών και κάποια σοκαριστικά twists δίνουν στην ιστορία, πέραν των όποιων γενικεύσεών της, αφηγηματικό ενδιαφέρον ως ένα καθαρά πρώτου επιπέδου, βορειοευρωπαϊκό θρίλερ.

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 1,3,4,8,13,14-VILLAGE MALL 2,4,6,7,9-VILLAGE PAGRATI 1,3-VILLAGE FALIRO 4,7-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,5-ODEON GLYFADA 1-ODEON MAROUSI 3-ODEON ESCAPE 1,2,5-ODEON STARCITY 5-ΑΕΛΛΩ 4-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1-ΑΙΓΛΗ 2-ΑΝΟΙΞΗ 1-CINERAMA-WEST CITY 2,4-ΔΑΝΑΟΣ 2-ΚΗΦΙΣΙΑ 2-ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑ-

Η κόντρα δύο οικογενειών που μένουν σε διπλανά σπίτια, η οποία θα ξεκινήσει από ένα δέντρο που ρίχνει τη σκιά του στη διπλανή αυλή, θα οδηγήσει σε μια κωμικοτραγική και εξωφρενική κατάσταση.

* Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΔΙΑΝΑ -ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ-ΤΡΙΑΝΟΝ

17.1.19 – lifo

41

ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ των προσώπων και το σφουμάτο του θα τιθάσευε τα περιγράμματα των μορφών μαζί με τη μνημειώδη αγωνία του. Γιατί ο κατεξοχήν Homo universalis μπορούσε να ανατρέπει τα δεδομένα, υιοθετώντας τις πλέον ανατρεπτικές και πρωτοποριακές μεθόδους, αλλά την ίδια στιγμή άφηνε τα έργα του ανολοκλήρωτα, παραμένοντας μέχρι τέλους καταθλιπτικός και ανικανοποίητος. Όλα αυτά γίνονται σαφή και ευδιάκριτα στη βιογραφία Leonardo Da Vinci - Η βιογραφία μιας μεγαλοφυΐας του Walter Isaacson (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής), σε μια άκρως φροντισμένη σκληρόδετη έκδοση με τη μορφή λευκώματος

Μόνο αυτός τολμούσε να δει τον θόρυβο που προκαλούσαν οι Απόστολοι γύρω από το τραπέζι της προδοσίας στον περίφημο Μυστικό Δείπνο του, αφήνοντας εντελώς ακίνητο τον Ιησού στην εσωτερική του αναζήτηση – μήπως, άραγε, είναι η ειρήνη του δημιουργού, που την ήξερε ως καλλιτέχνης;

Ποιος, πραγματικά, ήταν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι

από την τίνα μανδηλαρά

Βιβλίο

O άκρως ευαίσθητος και αντιφατικός Λεονάρντο ντα Βίντσι ήταν εφευρέτης των πιο ακραίων μηχανών και μέγας ανατόμος. Κυρίως, όμως, υπήρξε το πιο δημιουργικό μυαλό που ανέδειξαν ποτέ οι καλές τέχνες και οι επιστήμες, όπως αποκαλύπτει η Βιογραφία μιας μεγαλοφυΐας του Walter Isaacson που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

42 lifo – 17.1.19

«Η λιβελούλα πετάει με τέσσερα φτερά και όταν εκείνα που βρίσκονται μπροστά είναι σηκωμένα, τα πίσω είναι χαμηλωμένα» γράφει με εκπληκτική ενάργεια και λογοτεχνική λεπτομέρεια ο Λεονάρντο ντα Βίντσι σε μία από τις 7.200 σελίδες των σημειωματαρίων του σαν ένας άλλος επίμονος Δαρβίνος ή αναγεννησιακός Ναμπόκοφ. Ο βιογράφος του, Walter Isaacson, τον φαντάζεται κομψά ντυμένο, με ροζ χιτώνες που έφταναν ως το γόνατο και με καλοχτενισμένη μακριά γενειάδα, να στέκεται για ώρα, παρατηρώντας με προσοχή τις λιβελούλες στην άκρη μιας τάφρου που περιέβαλλε τον πύργο του δούκα Λουδοβίκου Σφόρτσα, στην αυλή του οποίου εργαζόταν. Ήταν η περίοδος, κάπου στις αρχές του 16ου αιώνα, που ο Λεονάρντο θα συμπύκνωνε στις ανεξάντλητες καταγραφές του διαπιστώσεις για το θαύμα της ζωής και την άγρια ομορφιά

της ύπαρξης, για το αίμα που θα σχημάτιζε στροβίλους γύρω από την καρδιά στα πρώτα του εκείνα σχέδια για τη μελέτη του κυκλοφορικού, για τη στροβιλοειδή κίνηση της τυρβώδους ροής του νερού που μοιάζει με τους βοστρύχους μιας γυναίκας, για τα νεύρα που προκαλούν την κίνηση του οφθαλμού, για τη δύναμη της βαρύτητας και τις δυνατότητες μιας πτητικής μηχανής ή ακόμα και για την επάλειψη του ελαιοχρώματος με το χέρι ως τη νέα τεχνική που διέκρινε τους λιγοστούς του πίνακες. Τρέλα, ευφυΐα, οίστρος, ανικανοποίητη περιέργεια, ηδονή και πόνος πάντοτε φαίνονταν να συνδέονται με τον πλέον οδυνηρό τρόπο, όπως έγραφε κάτω από ένα σχέδιο του 1517. Στη φύση τίποτα δεν περισσεύει και τίποτα δεν χαρίζεται ακόμα και τη στιγμή της ύψιστης επιτυχίας, οπότε το δικό του κιαροσκούρο θα απέπνεε την εσωτερική αλήθεια

που αναδεικνύει σε κάθε λεπτομέρεια όλους τους σωζόμενους πίνακες, αντιπαραβάλλει τις διαφορετικές εκδοχές πολλών από τα έργα του και φωτίζει όλες τις φάσεις της ζωής του ιδιοφυούς επιστήμονα και καλλιτέχνη, από τη Φλωρεντία και το Μιλάνο έως τη Ρώμη. Χρήσιμο, επίσης, το περιπετειώδες χρονικό του εντοπισμού της γνησιότητας κάθε έργου, καθώς ο Άιζακσον αναφέρεται διεξοδικά σε αυτά, παραθέτοντας όλα τα σημεία των διενέξεων, δίχως να παίρνει θέση, τόσο στην προβληματική περίπτωση της «Bella Princessa» όσο και του «Σωτήρα του Κόσμου». Στο βιβλίο περιλαμβάνεται και ειδικό κεφάλαιο για τους χαμένους και ανακαλυφθέντες πίνακες, όπως «Η Λήδα και ο Κύκνος», που είναι ο πιο συναρπαστικός, αλλά και για τα χαμένα του σχέδια, όπως αυτά του «Αγίου Σεβαστιανού», που ανακαλύφθηκαν μόλις το 2016. Κυρίως, όμως, καταγράφονται οι αντιφάσεις μιας προσωπικότητας που διέθετε ταυτόχρονα την υπεροψία του ολοκληρωμένου καλλιτέχνη –ο βιογράφος του παραπέμπει χαρακτηριστικά στην επιστολή που απέστειλε ο ίδιος στον δούκα του Μιλάνου, όπου τονίζει πως μπορεί να κάνει «ό,τι είναι δυνατόν, εξίσου καλά με οποιονδήποτε, όποιος κι αν είναι αυτός»– και την αδυναμία να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε αποστολή μέχρι τέλους. Νόθο παιδί, χορτοφάγος, με τρομακτική αγάπη για τα ζώα, μοναχικός και απόλυτα αυτοδίδακτος, ο Ντα Βίντσι αφέθηκε από νωρίς στην ελευθερία της φύσης, που τον δίδαξε καλύτερα από τα αυστηρά σχολεία της εποχής του και τον έκανε να μας μεταφέρει αυτούσια τα πολύφερνα μυστικά της τέχνης του δίχως

ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ

από τη μαρια δρουκοπουλου ενοχές και προκαταλήψεις. Η ευγενική του καταγωγή από την πλευρά του πατέρα του, ο οποίος ωστόσο δεν παντρεύτηκε ποτέ τη μητέρα του, του πρόσφερε την έμφυτη χάρη και την πρόσβαση στις αυλές και στους κύκλους καλλιτεχνών. Θήτευσε στο εργαστήριο του Βερόκιο στη Φλωρεντία, ξεπερνώντας από νωρίς τον δάσκαλό του, αλλά δεν ένιωσε ποτέ μέλος της ομήγυρης των κάπως πεποιημένων στα μάτια του ζωγράφων, τους οποίους κατάλαβε από νωρίς ότι ξεπερνούσε, ακόμα και τον ίδιο τον Μποτιτσέλι. Σε μία από τις πρώτες παραγγελίες που δέχτηκε, ένα ρετάμπλ για το παρεκκλήσι του Παλάτσο ντέλα Σινιορία, την περίφημη «Προσκύνηση των Μάγων» –αντίστοιχη είχε δημιουργήσει και ο Μποτιτσέλι–, ο Λεονάρντο, όπως συνηθιζόταν την εποχή εκείνη, φρόντισε να συμπεριλάβει σε μια άκρη του έργου την αυτοπροσωπογραφία του, μόνο που, αντί να κοιτάζει τα δρώμενα, είναι σχεδόν απών: στραμμένος προς τα έξω, αποσπασμένος από τη δράση και σκοτεινός, μοιάζει με μέρος του κόσμου αλλά και πέρα από αυτόν, όπως ήταν ο ίδιος στην πραγματικότητα. Γιατί μέσα στην αλκή του όμορφου σώματός του, την οποία υπερτονίζει σε πολλές περιπτώσεις ο βιογράφος του, είχε ριζώσει η βεβαιότητα ότι τόσο η ομορφιά όσο και η καλλιτεχνική δύναμη υπακούν σε έναν αναγκαίο νόμο, αυτόν του κύκλου της ζωής. Ίσως κανείς να μην είχε δει σαν κι αυτόν τον κύκλο που ξεκινά από το πάθος και φτάνει στη λογική, από την πιο απομακρυσμένη γωνία του αμφισβληστροειδούς, για να καταλήξει στην ίδια την πόλη: «Ο Λεονάρντο χρησιμοποιεί την κλασική αναλογία του μικρόκοσμου του ανθρώπινου σώματος και του μακρόκοσμου της γης: οι πόλεις είναι οργανισμοί που αναπνέουν με υγρά τα οποία κυκλοφορούν στο εσωτερικό τους και απόβλητα που πρέπει να απομακρύνουν. Πρόσφατα είχε αρχίσει να μελετάει την κυκλοφορία του αίματος και άλλων υγρών εντός του σώματος. Χρησιμοποιώντας αναλογίες, σκέφτηκε ποια θα ήταν τα βέλτιστα “κυκλοφορικά” συστήματα για τις αστικές ανάγκες, από το εμπόριο έως την απομάκρυνση των λυμάτων» γράφει με ακρίβεια ο Άιζακσον. Ωστόσο, δεν ολοκλήρωσε σχεδόν τίποτα, αφήνοντας τα περισσότερα από τα έργα του, για να μην πούμε σχεδόν όλα, ημιτελή, φροντίζοντας όμως να τα εμποτίσει με όλη τη δύναμη της τέχνης του. Η εξειδανίκευση, μαζί με το σκιάχτρο της αποτυχίας, τον απέτρεπαν από το να βάλει την τελευταία πινελιά, αλλά τον έκαναν να μπορεί να καταυγάζει με ιδανική ακρίβεια φως στο πρόσωπο του Ιησού, να βάζει γοητευτική αμφιβολία στο χαμόγελο της Μόνα Λίζα και να ενσωματώνει εσωτερική θλίψη μαζί με αμφιβολία στα πορτρέτα του, μια εποχή κατά την οποία ανθούσαν ακόμα οι βεβαιότητες. Μόνο αυτός τολμούσε να δει τον θόρυβο που προκαλούσαν οι Απόστολοι γύρω από το τραπέζι της προδοσίας στον περίφημο «Μυστικό Δείπνο» του, αφήνοντας εντελώς ακίνητο τον Ιησού στην εσωτερική του αναζήτηση –μήπως, άραγε, είναι η ειρήνη του δημιουργού, που την ήξερε ως καλλιτέχνης;–, τολμώντας ταυτόχρονα να ζωγραφίσει τον εαυτό του άλλοτε ως ερμαφρόδιτο άγγελο και άλλοτε ως άσχημο γέρο. Το εντός και εκτός κόσμου σήμαινε γι’ αυτόν εντός και εκτός έρωτα, αφού δεν είχε καλές σχέσεις με τη λαγνεία. «Είναι τέρας όποιος δεν τιθασεύει τις ορέξεις του» έγραφε στα ημερολόγιά του, αν και είχε κατηγορηθεί πολλές φορές για σοδομία. Ομοφυλόφιλος μια εποχή που ο όρος

3 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν

ράϊνερ μαρία ρίλκε Οι σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε Μτφρ.: Αλέξανδρος Ίσαρης Εκδόσεις Κίχλη Σελ.: 312 Οι Σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε είναι ένα μεγάλο μωσαϊκό που σχετίζεται με τα πάθη, τη μοναξιά, τις αναμνήσεις και τις εσωτερικές συγκρούσεις του αφηγητή. Εκφράζοντας το πνεύμα της εποχής του, ο Ρίλκε γίνεται ένας από τους πρώτους φορείς του μοντέρνου στη λογοτεχνία αλλά συνάμα και της νεωτερικής αίσθησης του κόσμου.

walter isaacson

Leonardo Da Vinci - Η βιογραφία μιας μεγαλοφυΐας Μτφρ.: Χρήστος Μπαρουξής Εκδόσεις Ψυγογιός Σελίδες: 560

«ανδροφιλία» συνδεόταν κάπως υποτιμητικά με το ελευθεριακό πνεύμα της Φλωρεντίας, στα χρόνια της νεότητάς του φάνηκε να είναι μέχρι τέλους επιρρεπής στους προβληματικούς ανήλικους νεαρούς που προσλάμβανε ως βοηθούς στο εργαστήριό του. Ήταν και η συγκρουσιακή σχέση με τη μητέρα του που δυσκόλευε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις του, κάνοντας τον Φρόιντ να ανιχνεύσει στο πρόσωπό του ένα ιδανικό θέμα προς εξέταση με το σχετικό κείμενό του «Μια παιδική ανάμνηση του Λεονάρντο ντα Βίντσι». Όχι ότι δεν καλλιεργούσε φιλικές σχέσεις με τους ομοτέχνους του –ο βιογράφος του αναφέρεται χαρακτηριστικά στους Ντονάτο Μπραμάντε, Φραντσέσκο ντι Τζόρτζιο και Αντρέα Τζάκομο–, αλλά κανείς δεν μπορούσε να δει τι κρύβεται στο εξωπραγματικό χέρι που σμίλευε με τόση ακρίβεια μορφές και κτίρια, ενώ προφήτευε, άλλοτε με τη μορφή ιστοριών άλλοτε με τη μορφή σημειώσεων, ένα δυστοπικό μέλλον που τον κάνει να φαντάζει ως ο πρώτος science fiction αφηγητής στην ιστορία της ανθρωπότητας. Σχεδόν θα τολμούσαμε να πούμε ότι υπήρξε μια ατελείωτη πηγή έμπνευσης για τους δημιουργούς του μέλλοντος, είτε πρόκειται για τα σκίτσα του Τζον Τένιελ για την Αλίκη των Θαυμάτων, είτε για τις επισημάνσεις του Μισέλ Φουκό πάνω στο έργο του Λεονάρντο, είτε για τις θεωρητικές αναλύσεις του Βαλερί, ο οποίος έβλεπε στα φτερά πτηνών με τα ποικίλματα από σπείρες και ελικώσεις που σχεδίαζε ο Λεονάρντο την ισχυρή δύναμη των συμβόλων της ποίησης, επιμένοντας πως «κάποτε ο παράδεισος μας στέλνει κάποιον που δεν είναι μόνον ανθρώπινος αλλά και θεϊκός, έτσι ώστε διά του νου του και της εξοχότητας της διανοίας του να μπορούμε να φτάσουμε τον ίδιο τον παράδεισο». Δεν θα μπορούσε να έχει περισσότερο δίκιο.

«Η Παναγία με το γαρίφαλο» 1478-1480

λουίς σεπούλβεδα Ιστορία μιας λευκής φάλαινας Μτφρ.: Αχιλλέας Κυριακίδης Εκδόσεις opera Σελ.: 88 Λένε πως στα νερά του Ειρηνικού, στις 20 Νοεμβρίου 1820, ένας μεγάλος λευκός φυσητήρας επιτέθηκε και βύθισε το φαλαινοθηρικό Essex. Λένε πως επιτέθηκε στο Essex επειδή οι φαλαινοθήρες είχαν σκοτώσει μια θηλυκή φάλαινα και το μικρό της. Η πραγματική ιστορία του Μότσα Ντικ ενέπνευσε, εν μέρει, τον Μέλβιλ για το αριστούργημά του Μόμπι Ντικ.

ρίτσαρντ φορντ Μεταξύ τους Μτφρ.: Αθηνά Δημητριάδου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 192 Μια ολοζώντανη εικόνα του πώς άρχισε η ζωή του συγγραφέα και τι ήταν αυτά που έδωσαν στη ζωή των γονιών του την αίσθηση της μεγάλης ικανοποίησης. Αξιοποιώντας στο έπακρο τη διάσημη ευθύτητά του, την οξυδέρκεια και την ευφυΐα του στο τόσο αινιγματικό τοπίο της ζωής των γονιών, ο Φορντ διερευνά τη μνήμη, την οικειότητα και την αγάπη.

17.1.19 – lifo

43

TASTE OF THE WEEK

steak Black Angus Ουρουγουάης, ελαφρά καπνισμένο με μυρωδικά (€24,90), που θα συνοδεύσεις με ένα στιβαρό κόκκινο κρασί. Στο μενού φιγουράρει και κοντοσούβλι (χοιρινό ή κοτόπουλο) σε πολίτικη μαρινάδα με πατάτες τηγανητές και πικάντικα μπαχαρικά (€10,90) για όσους θέλουν να ακολουθήσουν τα βήματα της παράδοσης. Στο κρεατοφαγικό στέκι του Πειραιά συρρέει κόσμος όλων των ηλικιών, από νεαρά ζευγάρια μέχρι οικογένειες που τιμούν τις λαχταριστές προτάσεις που βγαίνουν από την κουζίνα. Κρατήστε χώρο για το πληθωρικό αμεριΆΜΠΑΚΟΣ κανικό cheesecake με πραλίνα φουντουκιού (€6,80). Καλοστημένη είναι η οινική λίστα, με ενδιαφέρουσες ετικέτες που θα ταιριάξουν με το φαγητό. ☛ Άμπακος, Φίλωνος 66, Τρούμπα, Πειραιάς, 210 4525251

Τα πρώτα τραπέζια της χρονιάς ☛ Άμπακος ☛ Misifu

aπο τη νικη μηταρεα

Βγεςέξωεπιτέλους

meerkat cocktail safari

44 lifo – 17.1.19

r Ο Άμπακος είναι ένα steak house, ένα στέκι που τιμούν οι κρεατολάγνοι στη γειτονιά της Τρούμπας, το σημερινό πρόσωπο της οποίας δεν θυμίζει σε τίποτα την κακή φήμη που τη συνόδευε για χρόνια. Ο σεφ Χρήστος Τζιέρας έχει επιμεληθεί το μενού με τις ορεκτικές προτάσεις. Τη διαφορά κάνει ο ισπανικός φούρνος που ενισχύει την κουζίνα και ψήνει το κρέας με ξυλοκάρβουνα, πατώντας στα βήματα της παράδοσης. Τη μέθοδο αυτή, με την οποία το μαριναρισμένο κρέας αποκτά μια διακριτική ευωδιά καπνίσματος, θα σ’ την εξηγήσει ο σερβιτόρος. Το ζυμωτό μαύρο και λευκό ψωμί μόλις βγει από τον ξυλόφουρνο έρχεται στο τραπέζι με ντιπ καπνιστού γιαουρτιού με μυρωδικά. Ξεκινάς με λαχταριστές μπουκιές, διαβάζοντας το μενού ΆΜΠΑΚΟΣ και επιλέγοντας το φαγητό σου. Τα δροσερά φύλλα από σπανάκι, ρόκα και βαλεριάνα σμίγουν γευστικά με το ψητό κατσικίσιο τυρί και το πορτοκάλι της βινεγκρέτ εσπεριδοειδών (€9,20). Καλοφτιαγμένα έρχονται στο τραπέζι τα ψητά Portobello και πολύ τους πάει το τραγανό μπέικον, το ζαμπόν και η cream cheese (€8). Έτσι και κάνεις την αρχή με τις φρεσκοκομμένες τηγανητές πατάτες (€3,50), δύσκολα θα σταματήσεις να τις τσιμπολογάς. Από τα πιάτα που αξίζει να δοκιμάσεις είναι το μπούτι κοτόπουλο, που μαρινάρεται σε ασιατική μαρινάδα με κορεάτικο BBQ (bulgogi) (€12,80) και είναι ψημένο ιδανικά. Ζουμερή και πληΆΜΠΑΚΟΣ θωρική προσγειώνεται στο τραπέζι η πικάνια Black Angus (300 γρ.) με τσιμιτσούρι και αλάτι Maldon (€18,80). Τεμαχίζεται μπροστά σας αριστοτεχνικά και μεγιστοποιεί την απόλαυση. Για δυνατούς παίχτες είναι το rib-eye

Το Meerkat Cocktail Safari στο Κουκάκι, στην οδό Βυζαντίου 7, είναι αφιερωμένο στο ταξίδι, στην εξερεύνηση και στην ανακάλυψη νέων γεύσεων, τάσεων, γούστων και μουσικών. Η μπάρα του προσφέρει κοκτέιλ με διαφορετικές αλκοολικές βάσεις, σπιτικά σιρόπια και φρέσκα φρούτα. Φρέσκα υλικά και γεύσεις για όλα τα γούστα. Η ομάδα του Meerkat κάθε Παρασκευή παρουσιάζει ένα κλασικό κοκτέιλ μέσα από μια λίστα με 50 κλασικά που μπορείς να απολαύσεις αλλά και να ενημερωθείς για την προέλευσή τους.

r Το Misifu είναι το καινούργιο εστιατόριο στο Παλαιό Ψυχικό που έχει συγκεντρώσει τις προτιμήσεις όχι μόνο των κατοίκων της περιοχής αλλά και όσων αναζητούν το καλό φαγητό, αφού, αν δοκιμάσεις την κουζίνα του, μπορείς εύκολα να το βάλεις ψηλά στη λίστα με τις προτιμήσεις σου. Τον πρώτο λόγο εδώ έχει το φαγητό και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο, αφού της κουζίνας ηγείται ένας σεφ που έχει δώσει εξαιρετικά δείγματα γραφής επί σειρά ετών. Ο Δημήτρης Νίκολης μαγειρεύει με κέφι και εύστοχο τεχνικό άγγιγμα και η δημιουργικότητά του βρίσκει διέξοδο ακόμη και στα εκ πρώτης όψεως απλά πιάτα. Το μενού είναι καλοφτιαγμένο, με φροντισμένη επιτήδευση. Σε καλεί να χαλαρώσεις και να απολαύσεις τόσο την πολύ καλή επιλογή πρώτων υλών όσο και την επιμονή του σεφ στις καλοδουλεμένες λεπτομέρειες του κάθε πιάτου. Το διαπιστώνεις μόλις προσγειωθεί στο τραπέζι μια σαλάτα σαν ζωγραφικός πίνακας. Τα ωμά μπουκετάκια κουνουπιδιού σε αποχρώσεις λευκού, μοβ και κίτρινου, μαριναρισμένα σε γαλλική βινεγκρέτ, μπλέκουν όμορφα και γευστικά με άγρια χόρτα και βινεγκρέτ κολοκυθιού, πράσινα φασόλια, καρότο, σπαράγγια και φύτρες ρεβιθιού που συνδυάζονται με σος τρούφας, ενώ στο στόμα σκάνε σαν πυροτεχνήματα οι σφαίρες γουασάμπι. Πρωτότυπη σαλάτα που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα, δροσερή και φρέσκια.

MISIFU Εύγευστο, με υφή και βάθος, ήταν το μοσχαρίσιο παστράμι, μαριναρισμένο σε ελληνικά μυρωδικά από θρούμπι, φασκόμηλο, μαντζουράνα και μια πινελιά ανθό αλατιού (€14). Φαγητό της μαμάς με σύγχρονη fusion οπτική ήταν τα χειροποίητα ντάμπλινγκ με γέμιση αρνάκι φρικασέ με μυρώνια, καυκαλήθρες, σέσκουλα, σπανάκι και άνηθο που σερβίρονται μέσα σε βελούδινο αυγολέμονο (€12). Η ιδέα του σεφ να προσφέρει υπέροχο ελληνικό φαγητό σε ανατολίτικο περιτύλιγμα στέφθηκε με επιτυχία. Εξαιρετικό ήταν το μοσχαρίσιο φιλέτο μαριναρισμένο με σόγια, μέλι, σουσάμι και λέμονγκρας, που έρχεται σε μπουκιές περασμένες σε καλαμάκι (€16). Ο Δημήτρης δεν ξεχνά τον τόπο του, τη Χαλκίδα, με τα ονομαστά όστρακα, που τα σερβίρει αχνιστά, σε ζωμό ψαριού, με λίγη μουστάρδα, λεμόνι και φρέσκια μυρωδάτη ρίγανη (€24). Φρεσκάδα και νοστιμιά πάνε χέρι-χέρι. Στα κυρίως υπάρχει μια σειρά από προτάσεις-πειρασμός για τους κρεατολάγνους και όχι μόνο. Από ελληνική μπριζόλα ωρίμανσης μέχρι Bistecca Fiorentina Chianina και κομπέ φιλέτο Tajima Ιαπωνίας. Δοκιμάσαμε μπριζόλα ελληνική ωρίμανσης 36 ημερών που ήρθε άψογα ψημένη, όπως τη ζητήσαμε, με τους χυμούς της (70 ευρώ το κιλό). Ταιριαστό το συνοδευτικό βούτυρο τρούφας με μοσχοβολιστή φρέσκια τρούφα, όμως τα χειροποίητα τραγανά τσιπς πατάτας Κύπρου είναι εκείνα που σε ξελογιάζουν. Η λίστα κρασιών δίνει ενδιαφέρουσες ιδέες. Για το τέλος, το προφιτερόλ σοκολάτας με κρεμά anglaise (€8) είναι εθιστικό. Για τους πιο παραδοσιακούς το γαλακτομπούρεκο με μασκαρπόνε, χουρμάδες, κορινθιακή σταφίδα και σιρόπι ροδόνερο (€8) είναι απόλυτα πετυχημένο και η γλυκιά ανάμνησή του σε συνοδεύει. Όταν «γεύεσαι» ένα καινούργιο εστιατόριο, το πιο πιθανό είναι ότι θέλεις να διαπιστώσεις πόσο καλό είναι το φαγητό, πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί το σέρβις, αν σου ταιριάζει ο χώρος και πόσο ελκυστική είναι η σχέση κόστους και ποιότητας. Το Misifu θα κερδίσει την προτίμησή σου, έχει φαγητό με άποψη, ποιότητα στην παρασκευή του που σε ηρεμεί, κάτι που όλοι έχουμε ανάγκη. ☛ Misifu, Κ. Δαβάκη 1 & 28ης Οκτωβρίου, Παλαιό MISIFU Ψυχικό, 6972 844744

StarFax

θα είναι καθοριστικής σημασίας όσον αφορά τις σχέσεις με την οικογένεια, καθώς προκύπτουν οικονομικής φύσεως θέματα που δεν σηκώνουν αναβολή. Ενδεχομένως να επισπεύσετε την πώληση ενός ακινήτου, προσέξτε όμως μην έχετε χασούρα. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης τη Δευτέρα στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα οικονομικά - κληρονομικά και με τη συμμετοχή του Ουρανού προβλέπονται αλλαγές στον τομέα της οικογένειας. Σχέσεις με συγγενικά σας πρόσωπα θα δοκιμαστούν αν υπάρξει σύγκρουση συμφερόντων, ωστόσο θα πρέπει κι εσείς να διεκδικήσετε αυτά που σας αντιστοιχούν. Στον ερωτικό τομέα η στασιμότητα οφείλεται στη δική σας έλλειψη διάθεσης για φλερτ, καθώς προσπαθείτε να ξεκαθαρίσετε τα συναισθήματά σας και να βρείτε ξανά τον εαυτό σας. Μια καινούργια γνωριμία με άτομο από μακριά θα σας κάνει να αναθεωρήσετε τις απόψεις σας και θα προσελκύσει έντονα το ενδιαφέρον σας.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Η αυτοπεποίθηση και η αισιόδοξη στάση σας θα προκαλέσουν θετικές εντυπώσεις σε άτομα που μπορούν να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά σας, ενώ είναι ιδανική εποχή για να αναλάβετε πρωτοβουλίες και να διακριθείτε για τις δεξιότητές σας στο εργασιακό σας περιβάλλον. Με τον Δία σύμμαχό σας θα είναι ένα διάστημα ευημερίας, δίχως προβλήματα ως προς την επίτευξη των στόχων σας, και από την Κυριακή, που θα είναι σε σύνοδο με την Αφροδίτη, θα ευνοηθούν θέματα σπουδών, νομικές υποθέσεις, ενώ μπορεί να προκύψει και ένα ταξίδι. Τη Δευτέρα, η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης στον Λέοντα φέρνει ανατροπές και νέες ευκαιρίες στον άξονα δημιουργικότητα - συλλογική προσπάθεια/ φιλία και ολοκληρώνει θέματα που ξεκίνησαν με την Ηλιακή Έκλειψη της 11ης Αυγούστου 2018. Ωστόσο, θα είναι ένα διάστημα έντονων συναισθημάτων που θα έχουν να κάνουν με αγαπημένα πρόσωπα, με κίνδυνο να ανατραπούν οι ισορροπίες.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Οι επόμενες μέρες θα έχουν αρκετή ένταση, καθώς θα σας απασχολήσουν διαδικαστικά θέματα που μπορεί να μπλοκάρουν και αναγκαστικά ορισμένες υποθέσεις σας θα καθυστερήσουν. Με την είσοδο του Ήλιου στον Υδροχόο την Κυριακή το βάρος της προσοχής σας μετατίθεται σε θέματα καριέρας, ωστόσο η ανησυχία σας μπορεί να σαμποτάρει τις προσπάθειές σας. Τη Δευτέρα η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης ενεργοποιεί τον άξονα οικογένεια - φιλοδοξίες και μπορεί να περάσουν μια κρίση οι σχέσεις σας. Καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός με τις δυσαρμονικές του όψεις, ορισμένες αλλαγές θα είναι αναπόφευκτες, είναι όμως μια καλή ευκαιρία για να ξεκόψετε από καταστάσεις που έχουν βαλτώσει και να δοκιμάσετε την τύχη σας σε νέες κατευθύνσεις. Τα οικονομικά σας βελτιώνονται, οπότε από αυτή την πλευρά είστε πιο ήσυχοι. Όσον αφορά τα ερωτικά σας, μπορεί να προσελκύσετε ένα άτομο μεγαλύτερης ηλικίας ή κάποιο πρόσωπο εξουσίας.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Αλλαγή πορείας και νέα σχέδια για εσάς που δεν είστε ικανοποιημένοι από την πορεία μιας συνεργασίας. Φόροι και κληρονομικά θέματα θα είναι μέσα στις προτεραιότητές σας, ενώ θα σας απασχολήσουν και συλλογικές προσπάθειες ή σχέσεις με φίλους, ειδικά αν υπάρχουν και οικονομικές δοσοληψίες. Αν σκοπεύετε να ξεκινήσετε ένα καινούργιο εγχείρημα, αποφύγετε να ρισκάρετε πόρους τρίτων και βασιστείτε στις δυνατότητές σας. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης της Δευτέρας στον Λέοντα φέρνει στην επιφάνεια θέματα που έχουν να κάνουν με τον προϋπολογισμό σας και θα πρέπει να επανεξετάσετε τις οικονομίες σας, προτού κάνετε μεγάλα επαγγελματικά ανοίγματα. Αλλαγές προβλέπονται και στον τομέα της φιλίας, καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός με τις δυσαρμονικές του όψεις, που μπορεί να οφείλονται ακόμα και σε ερωτικές διεκδικήσεις. Αφροδίτη και Δίας ενισχύουν τον τομέα της σχέσης σας, δεν θα λείψουν όμως οι προκλήσεις.

α πό τη μ αρι βίκυ κα λλέρ γη (starf a x@lif o.g r)

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Οι επόμενες μέρες

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Με ευελιξία και επιμονή θα ολοκληρώσετε ένα σημαντικό έργο, καθώς προβλέπονται ορισμένα εμπόδια που θα σας δυσκολέψουν και θα έχουν να κάνουν με υποθέσεις του εξωτερικού. Ενδεχομένως να έχετε στηρίξει όλες σας τις ελπίδες σε κάτι που τελικά αποδεικνύεται ασύμφορο για εσάς και η αλλαγή ρότας είναι αναπόφευκτη. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης της Δευτέρας στον Λέοντα ενεργοποιεί τον άξονα οικονομικά - κληρονομικά και θα σας απασχολήσουν οφειλές που φρενάρουν τις επαγγελματικές σας υποθέσεις. Όσον αφορά τις συνεργασίες, μπορούν να φέρουν κέρδη, αρκεί να είστε προσεχτικοί στην επιλογή συνεργατών, ώστε να αποφύγετε τις δυσάρεστες εξελίξεις στο εγγύς μέλλον. Πρόσωπα σε θέση ισχύος θα σας δώσουν την ευκαιρία να αναδείξετε τις δεξιότητές σας και να διακριθείτε, ενώ μπορεί να προκύψει και ένα έκτακτο ταξίδι στο εξωτερικό που θα διευρύνει το δίκτυο των συνεργατών σας. Ένας νέος έρωτας έρχεται για να αλλάξει τη ζωή σας. Υποδεχτείτε τον κατάλληλα.

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Σχέσεις, συνεργασίες και διαδικαστικά θέματα θα σας κρατούν σε συνεχή εγρήγορση. Δεν είναι ώρα να πραγματοποιηθούν οι αλλαγές που επιθυμείτε στα επαγγελματικά σας, οπότε μην κάνετε τίποτα αν δεν εξασφαλίσετε τα προς το ζην. Η Πανσέληνος -Έκλειψη Σελήνης τη Δευτέρα στο ζώδιό σας φέρνει στην επιφάνεια προσωπικά θέματα που σας απασχολούν και θα επανεξετάσετε τα υπέρ και τα κατά μιας συνεργασίας που μέχρι στιγμής μπορεί να μην έχει και τα καλύτερα αποτελέσματα. Επειδή οι αποφάσεις που θα πάρετε θα επηρεάσουν τη μετέπειτα πορεία σας και καθώς επικρατεί μια αστάθεια που δεν σας επιτρέπει να έχετε ξεκάθαρη εικόνα, προσέξτε πώς θα κινηθείτε και αποφύγετε σπασμωδικές ενέργειες πάνω στον ενθουσιασμό σας ή ακόμη και πάνω στην απογοήτευσή σας. Η ερωτική σας ζωή είναι αρκετά ενδιαφέρουσα, αλλά είστε λίγο επιφυλακτικοί και αποφεύγετε τις δεσμεύσεις.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Επενδύσεις, θέματα παιδιών και ερωτικά ζητήματα χρήζουν προσοχής μέσα στις επόμενες μέρες, καθώς επικρατεί αστάθεια και δεν είναι κατάλληλη εποχή για να πάρετε ρίσκα. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης στον Λέοντα τη Δευτέρα ενεργοποιεί τον άξονα υγεία - εργασία και, καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός με τις δυσαρμονικές του όψεις, ενδεχομένως να προκύψουν θέματα που θα έχουν να κάνουν με οφειλές προς το Δημόσιο, οι οποίες θα πρέπει να τακτοποιηθούν, ώστε να μπορέσετε να δρομολογήσετε τις επαγγελματικές σας υποθέσεις. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα αναβάλετε για λίγο τα σχέδιά σας, προκειμένου να τακτοποιηθούν ζητήματα που δεν σηκώνουν αναβολή. Ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα υγείας. Το συνεχές άγχος, σε συνδυασμό με τις άστατες διατροφικές σας συνήθειες, επιβαρύνει τον οργανισμό σας και είναι επιτακτική η ανάγκη να αφιερώσετε χρόνο στη φυσική και ψυχική σας ευεξία. Στον ερωτικό τομέα δεν είναι ξεκάθαρη η κατάσταση και δεν είναι ώρα για να κάνετε μακροπρόθεσμα σχέδια.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός και θα πρέπει να ξεπεράσετε τον εαυτό σας για να έχετε το προβάδισμα. Οι επόμενες μέρες θα είναι απαιτητικές, καθώς θα σας απασχολήσουν θέματα ακίνητης περιουσίας που θα σας επιβάλουν την άμεση διευθέτησή τους, όμως και οι σχέσεις σας με την οικογένεια θα δοκιμαστούν, αν μπλεχτούν τρίτοι στην προσωπική σας ζωή. Μη δίνετε δικαιώματα και βάλτε όρια αν θέλετε να διαφυλάξετε τον γάμο ή τη σχέση σας. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης στον Λέοντα τη Δευτέρα πραγματοποιείται στον άξονα φιλία - έρωτας και, καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός από τον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων, ορισμένες αλλαγές θα είναι αναπόφευκτες. Εσείς που έχετε αποφασίσει να προβείτε σε γάμο, μπορεί να νιώσετε πιεσμένοι και να αλλάξετε γνώμη σχετικά με την επισημοποίηση της σχέσης σας, κάτι που θα προκαλέσει το μένος ατόμων από το περιβάλλον του συντρόφου σας και ενδεχόμενη ρήξη στη σχέση σας.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Αυτή την εποχή έχετε μια τάση να αμφισβητείτε πρόσωπα εξουσίας και αυτό είναι κάτι που δεν θα σας ωφελήσει. Στον οικογενειακό τομέα μπορεί να προκληθούν προστριβές αν δεν συμφωνούν κάποιοι με τις αποφάσεις σας για το μέλλον και όλα θα εξαρτηθούν από τη δική σας διαχείριση των καταστάσεων. Η Πανσέληνος Έκλειψη της Δευτέρας στον Λέοντα ενεργοποιεί τον άξονα καριέρα - οικογένεια και, καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός από τον οίκο της υγείας, ενδεχομένως να αναβάλετε τα σχέδιά σας αν προκύψουν προβλήματα υγείας που θα αφορούν ένα ηλικιωμένο μέλος. Η ερωτική σας ζωή περνάει σκαμπανεβάσματα και αν συνεχίσετε τις σκηνές ζηλοτυπίας είναι θέμα χρόνου να επέλθει ρήξη στη σχέση σας. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση, ώστε να ανακτήσετε την αυτοπεποίθησή σας και, κυρίως, να ενισχύσετε τον οργανισμό σας.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Οι επόμενες μέρες θα είναι κουραστικές και αν κάνετε το λάθος να αναλάβετε έξτρα ευθύνες είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα χαθεί η μπάλα και θα γίνουν παραλείψεις που θα σας κοστίσουν. Η αναζήτηση μιας καινούργιας κατεύθυνσης σας φέρνει σε επαφή με ενδιαφέροντα πρόσωπα και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα ωφεληθείτε. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης της Δευτέρας στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα ταξίδια - επικοινωνία και, καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός με τις δυσαρμονικές του όψεις, μπορεί να αναβάλετε θέματα σπουδών στο εξωτερικό ή μια επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον προκύπτουν θέματα παιδιών που απαιτούν την προσοχή σας. Στον ερωτικό τομέα υπάρχει ένα άτομο από το περιβάλλον της δουλειάς που σας πολιορκεί και, καθώς είστε ευάλωτοι, είναι πολύ εύκολο να μπλέξετε σε μια παράλληλη σχέση που θα δοκιμάσει τον γάμο σας. Κοντρολάρετε τα ένστικτά σας, διαφορετικά θα πρέπει να υποστείτε τις όποιες συνέπειες.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Με την είσοδο του Ήλιου την Κυριακή στο ζώδιό σας θα νιώσετε αναζωογονημένοι και θα ανακτήσετε την αισιοδοξία σας, κάτι που θα ενισχύσει και τη διάθεσή σας να κυνηγήσετε τους στόχους σας. Αν σκοπεύετε να ξεκινήσετε μια νέα επιχειρηματική δραστηριότητα, θα πρέπει πρώτα να κλείσετε οφειλές και να ολοκληρώσετε προηγούμενα έργα, ώστε να έχετε στη διάθεσή σας όλο τον χρόνο που απαιτείται ώστε να πετύχετε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης της Δευτέρας στον Λέοντα θα σημάνει την ολοκλήρωση μιας συνεργασίας και έτσι θα σας δοθεί η ευκαιρία να απολαύσετε τους καρπούς των κόπων σας. Οι ιδέες σας είναι πολλές, ωστόσο δεν είναι κατάλληλη στιγμή για να τις προωθήσετε, καθώς μπορεί να τις εκμεταλλευτούν άλλοι που θα έχουν την οικονομική ευχέρεια να τις υλοποιήσουν. Σχέση/γάμος μπορεί να δοκιμαστεί αν δεν δείξετε περισσότερη κατανόηση και ενδιαφέρον στις ανάγκες του συντρόφου σας.

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Η ψυχολογία σας είναι σκοτσέζικο ντους αυτή την εποχή, καθώς υπάρχουν ένα σωρό οικονομικά θέματα που σας απασχολούν, με αποτέλεσμα να σας χαρακτηρίζει έντονη εσωστρέφεια που σας απομακρύνει από τον κοινωνικό σας περίγυρο. Θέματα καριέρας παραμένουν στάσιμα και είστε προβληματισμένοι με το τι μέλλει γενέσθαι. Παρ’ όλα αυτά, αν καταφέρετε να ξεπεράσετε το άγχος που σας καθηλώνει, θα μπορέσετε να βρείτε λύσεις και θα διαπιστώσετε πως δεν είναι τόσο τραγικά τα πράγματα. Η Πανσέληνος - Έκλειψη Σελήνης τη Δευτέρα στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα εργασία - υγεία και είναι πολύ πιθανό να σας χτυπήσει το καμπανάκι ο οργανισμός σας, αν έχετε ξεπεράσει τα όρια των αντοχών σας. Ορισμένοι από εσάς μπορεί να ολοκληρώσετε έναν κύκλο που θα αφορά μια συνεργασία και θα αναζητήσετε νέες κατευθύνσεις, οπότε είναι πολύ πιθανό σύντομα να έχετε νέα απασχόληση. Ακατάλληλη εποχή για ξεκίνημα δίαιτας. Κατά πάσα πιθανότητα θα τα παρατήσετε γρήγορα.

Sudoku No 580 2

1 4 3

6 4

3 2 8 5 4 7 5 6 1 6 2 9 7 2 8 1

7 3 8 6

7

4

Η λύση του προηγούμενου 2 1 4 9 8 3

7 6 9 1 5 2

5 3 8 4 7 6

9 4 3 8 6 1

8 7 2 3 4 5

6 5 1 7 2 9

4 9 7 6 3 8

3 2 6 5 1 7

1 8 5 2 9 4

7 8 2 5 6 4 1 9 3 6 4 1 2 9 3 5 8 7 5 3 9 7 1 8 2 4 6

17.1.19 – lifo

45

17-23.01.2019

TheLiFOTeamPicks

aπό ό σα ζήσα μ ε την προηγ ο ύμεν η ε βδομάδ α

!

46 lifo –

17.1.19

Πέρα από τη σχεδόν εφιαλτική εκπομπή και το βιβλίο της Μαρί Κόντο, υπάρχει κάτι πολύ ανακουφιστικό στους τακτοποιημένους χώρους. Υπάρχει, επίσης, κάτι τρομερά απελευθερωτικό στο να έχεις λίγα πράγματα ή να έχεις τόσα όσα μπορείς να ελέγξεις. Αν γίνεται η ζωή σου καλύτερη δεν ξέρω, αλλά αξίζει τον κόπο. Με αυτό το σκεπτικό πέταξα όλα τα CD που μάζευα για δεκαετίες και ευχαρίστησα το Spotify για τα καθαρά, άδεια ράφια. Μιχάλης Μιχαήλ

Μπορεί η Neneh Cherry να έπαιξε μπροστά σε 50 άτομα πριν από μερικά χρόνια στη γιορτή της μουσικής στην πλατεία Κοτζιά, αλλά πέρσι αναγεννήθηκε και έρχεται πάλι στην Αθήνα, με ελεύθερη είσοδο, αυτήν τη φορά ελπίζω με καλύτερη τύχη. Το πρόγραμμα του Summer Nostos Festival (SNFestival) που ανακοίνωσε χθες το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είναι εντυπωσιακό. Ακόμα και αν προσωπικά δεν με ενδιαφέρει κανένα από τα ονόματα που συμμετέχουν, το μουσικό κοινό της Αθήνας θα μπορέσει να δει, μεταξύ άλλων, τους Low σε μια περίοδο που τους λατρεύουν οι κριτικοί όλου του κόσμου, τον Andrew Bird, τον Έζρα Φόρμαν και τη Ρίτα Γουίλσον. Δωρεάν – μια νέα κατάσταση που δημιουργεί καινούργιες συνήθειες και νέα ήθη στη μουσική στην Ελλάδα.

M. Hulot

(:

Όσο δύσκολο και ταλαιπωρημένο είναι το είδος της εφηβικής κωμωδίας, άλλη τόση είναι η απόλαυση όταν κάποιος (στην περίπτωσή μας η πρωτοεμφανιζόμενη σεναριογράφος Laurie Nunn) καταφέρνει να το κάνει καλά. Έπεσα πάνω σε μια σκηνή του «Sex Education» στο Netflix, την ώρα που τινέιτζερ έκαναν προσομοίωση πίπας σε μπανάνες. Δευτερόλεπτα αργότερα άρχισαν να ξερνάνε αλυσιδωτά. Παραδόξως, συνέχισα να βλέπω, και ευτυχώς, γιατί τελικά η σειρά που ακολουθεί την καθημερινότητα ενός 16χρονου γιου σεξοθεραπεύτριας με έχει κάνει να γελάσω δεκάδες φορές και σχεδόν να κλάψω κάνα δυο. Επίσης, ο ηθοποιός που παίζει τον Έρικ θα γίνει σίγουρα σταρ.

Ψάχνω για σπίτια. Όχι για να νοικιάσω και σίγουρα ούτε για να αγοράσω (με τι λεφτά;), αλλά για να μπω και να καταγράψω τον τρόπο με τον οποίο τα κατοικούν οι ένοικοί τους. Τις ιστορίες που κουβαλούν, τα πάρτι και τα τραπεζώματα που έχουν ζήσει. Νομίζω πως σε αυτή την τρελή εποχή που ζούμε το σπίτι είναι το προσωπικό καταφύγιο του καθενός και ένα μέρος ιερό, ενώ ο τρόπος με τον οποίο οργανώνουμε τον χώρο μας δείχνει πολλά για τον χαρακτήρα μας. Στείλτε μου ιδέες, αν έχετε.

Ακόμα μία φορά που ήμουν αρνητικά προκατειλημμένος και διαψεύστηκα πανηγυρικά. Στο Once που παρουσιάζεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής περίμενα να δω τον ελληνικό «βιασμό» του πιο σύγχρονου μετα-μιούζικαλ των τελευταίων ετών –κατά τον συνήθη τρόπο με τον οποίο βιάζονται επί των ελληνικών σκηνών όλα τα mainstream μιούζικαλ– και αντ’ αυτού είδα μια ομάδα ταλαντούχων μουσικών να αποδίδουν σωστά το street πνεύμα του και να έχουν κάνει πολλή δουλειά για τον εξελληνισμό των υπέροχων τραγουδιών. Α, και οφείλω να ομολογήσω ότι η Μαρίνα Σάττι (η βασική αρχική μου ένσταση για τον ρόλο του Κοριτσιού) είναι πολλά παραπάνω από ένα viral sensation. Εξαιρετική. Να πάτε, τελευταία εβδομάδα παραστάσεων.

Γεωργία Παπαστάμου

Μερόπη Κοκκίνη

Αλέξανδρος Διακοσάββας

Χριστίνα Γαλανοπούλου

Χρήστος Παρίδης

Γιάννης Πανταζόπουλος

Άρης Δημοκίδης

Γιάννης Κωνσταντινίδης

Νέα ήθη στην ακύρωση-λούφα εισιτηρίων: τον πρώτο καιρό ερχόταν κάποιος από πίσω σου, ακύρωνες εσύ το εισιτήριο, περνούσε κι αυτός για να βγει από τον σταθμό. Ευγενή πράγματα. Πλέον, υπάρχουν κι αυτοί που θέλουν να μπουν. Οπότε στέκονται μπροστά και απέναντί σου. Ακυρώνεις και μόλις πας να περάσεις σε σπρώχνουν για να χωθούν αυτοί. Τι κάνεις σ’ αυτή την περίπτωση; Προσωπικά, στην αρχή το αντιμετώπιζα με ουτζάι αναπνοή, μην πάει χαμένη και η πρακτική yoga. Τώρα ξέρω ότι μπορεί να πέσει και καμιά ψιλή και να κατέβoυν τα security – που, τι λες, σωθήκαμε, δηλαδή. Να σημειώσω, επίσης, ότι ποτέ δεν μου έχει συμβεί αυτό με ξένους. Με Έλληνες κυρίως και πάντα φρικιά του θράσους. Πώς το ξέρω; Στην απλούστερη παρατήρηση απαντούν με άπταιστα «γαλλικά». Μετά φοβόμαστε μην κακοπάθει ο (μ)πολιτισμός μας.

Παρακολουθούσα την εξωπραγματική και συνταρακτική ερμηνεία του Τάσου Σωτηράκη ως Άρη Βελουχιώτη στον μονόλογο Άρης στο Cartel, όταν μέσα στο σκοτάδι άνοιξε σιωπηλά η μαύρη κουρτίνα και μπήκε στην αίθουσα ένας ηλικιωμένος άντρας. Τα πλούσια λευκά μαλλιά του ξεχώρισαν στο μαύρο φόντο, προδίδοντας τον παλαίμαχο ηθοποιό Άγγελο Αντωνόπουλο. Σε λίγο άρχισαν να προβάλλονται επάνω στο σκηνικό και παράλληλα με τη δράση του έργου κινηματογραφημένα στιγμιότυπα με αντάρτες και ασυναίσθητα σκέφτηκα: να που το θέατρο ενίοτε συναντάει τη ζωή και ταυτίζεται μαζί της, πέρα από μυθοπλασίες και σκηνικές αυταπάτες.

Συγκρούσεις, μεθοδεύσεις, αντιπαραθέσεις, διαπληκτισμοί, καταγγελίες για δωροδοκίες, κόμματα που διαλύονται και ένα πολιτικό σκηνικό άκρως τοξικό και δυσώδες. Αν έχει μείνει έστω και στο ελάχιστο ένα ίχνος αξιοπιστίας των πολιτικών, είναι προφανές ότι θα εξατμιστεί πλήρως, καθ' οδόν προς τις επόμενες τριπλές εκλογές. Δυστυχώς, τα κομματικά όρια έχουν εξαφανιστεί, τα υπόγεια παιχνίδια μονοπωλούν τα τηλεοπτικά «καφενεία» και η κοινωνία εξακολουθεί να πορεύεται αλλά και να εξαρτά την τύχη της από τους γυρολόγους της πολιτικής. Όταν η παρακμή γίνεται ρουτίνα.

Ο Πάνος Καμμένος έφυγε απ’ την κυβέρνηση, αλλά η ζημιά που έχει κάνει στην πολιτική ζωή και στον δημόσιο διάλογο είναι ανυπολόγιστη, και μάλλον μη αναστρέψιμη. Έκανε mainstream τη συνωμοσιολογία, ένωσε όσους μοναχικούς ψεκασμένους ήταν στους Αγανακτισμένους, «νομιμοποίησε» τις ξεδιάντροπες κωλοτούμπες, κανονικοποίησε την παραπληροφόρηση, δηλητηρίασε την πολιτική γλώσσα και, δυστυχώς, μας εξοικείωσε με το χυδαίο, με τον ίδιο τρόπο που ο Τραμπ το έκανε στην Αμερική. Σε παλιότερες εποχές, μία απ’ τις εκατοντάδες χοντράδες του θα αρκούσαν για να αποπεμφθεί απ’ την κυβέρνηση, αλλά πλέον συνηθίσαμε στα πάντα. Δεν είναι ο μόνος, κι ούτε είναι μόνο δικό του το λάθος (δεν πήρε μόνος του την εξουσία και το δικαίωμα να κάνει ό,τι γουστάρει), όμως σε μεγάλο βαθμό έπαιξε ρόλο στο ότι έχουμε πια πλήρη ανοσία στο λάθος.

Στη Λίλλη της Γαλλίας οι εκπαιδευτικοί, κατόπιν απαίτησης του υπουργείου Παιδείας για πιο «θετική αποτίμηση» των μαθητών με επιεική βαθμολόγηση, συνέστησαν νέο κίνημα, τα «Κόκκινα Στιλό», που βάζουν μόνο 20 σε όλους τους μαθητές. Έτσι, μετά τα «Κίτρινα Γιλέκα» και τα «Μπλε Γυροσκόπια» (των παραπονούμενων για υπερκόπωση αστυνομικών), τα «Κόκκινα Στιλό» προστίθενται στο ακυβέρνητο σχήμα οργής που εξαπλώνεται. Κι αν συνυπολογίζαμε τα εξωφρενικά περιστατικά, σαν τον παρασημοφορημένο από τη Λεγεώνα της Τιμής αστυνομικό που κοπανούσε πολίτες με το κλομπ του ή τον επαγγελματία μποξέρ που ξυλοκόπησε αγρίως αστυνομικό, προκύπτει ότι διογκώνεται μια διάχυτη ανυπακοή στο κράτος, στον νόμο, στη λογική και στην πραγματικότητα. Κι αν ό,τι συμβαίνει στη Γαλλία «έρχεται» στην Ελλάδα 30 χρόνια μετά, θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε τον δικό μας υπολειπόμενο χρόνο απάθειας.

{...}

17.1.19 – lifo

47