Τεύχος 602

Ο ΒΕΛΓΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΤΗΟΜΑΣ BELLΙNCΚ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΟΣ ΟΠΩΣ ΤΟ ABC

H ΜΑΡΙΑ CYBER EINAI Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

free press

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

18.4.2019

37’ ΜΕ ΤΗN CREATIVE DIRECTOR ΤΟΥ GNTM ΖΕΝΕΒΙΕΒ ΜΑΖΑΡΙ

ΑΦΙΈΡΩΜΑ

ΣΤΟ

Χ Α ΡΤΙ

Τ1ΥΟ ο Ν ΙΑΔΊΚ Βάσει στοιχείων Bari-Focus

ΣΤΟ

Δ

www.lifo.gr Στοιχεία s Google Analytic

2 lifo – 18.4.19

☛ Η είδηση της πυρκαγιάς στην Παναγία των Παρισίων μονοπώλησε, όπως ήταν αναμενόμενο, το ενδιαφέρον του κοινού τις προηγούμενες μέρες. Ο Νοών... νοείτω σχολιάζει: «Το κτίριο, ως κύρια αρχιτεκτονική δομή, σώθηκε και ό,τι από αυτό καταστράφηκε (εξωτερικά και εσωτερικά) θα ανακατασκευαστεί πλήρως – το αρχικό αρχιτεκτονικό σχέδιο θα διατηρηθεί. Οι Γάλλοι είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί σε αυτόν τον τομέα. Το εξαιρετικά λυπηρό είναι πως καταστράφηκαν και χάθηκαν για πάντα ιστορικά κειμήλια και καλλιτεχνήματα που περιείχε ο ναός στο εσωτερικό του. Δεν μπορεί, λοιπόν, κάποιος να μη στενοχωρηθεί γι’ αυτό. Σαφώς υπάρχουν άνθρωποι που δεν συγκινήθηκαν καθόλου από αυτή την καταστροφή, όπως και άνθρωποι που δεν συγκινούνται ή δεν τους απασχολούν τα θύματα των πολέμων και της πείνας. Υπάρχουν, όμως, πάρα πολλοί που τους απασχολούν όλα αυτά τα τραγικά περιστατικά, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό, χωρίς να συγκρίνεται ή να συμψηφίζεται σε καμία περίπτωση η ανθρώπινη απώλεια με την υλική. Όμως αυτό που πρέπει να τονίσουμε, και ισχύει, είναι πως με την όποια καταστροφή ιστορικών και πολιτιστικών κληροδοτημάτων κάθε πολιτισμού καταστρέφονται –και μαζί με αυτά χάνεται– η μνήμη και η εικόνα εποχών και ανθρώπων που κάποτε τα δημιούργησαν, συνοδευόμενα από την αξία της ανθρώπινης υπόστασης. Η αέναη προσπάθεια του ανθρώπου να παραμείνει αθάνατος αποτυπώνεται μόνο στην κάθε μορφή τέχνης, μέσα από την οποία, ως ένα (σημαντικό) σημείο, το καταφέρνει. Άρα η καταστροφή ιστορικών έργων, τρόπον τινά, αποτελεί και ανθρωπιστική απώλεια. Την ίδια θλίψη, ίσως και μεγαλύτερη, καθότι χάθηκαν για πάντα, μου δημιούργησε η ολοκληρωτική καταστροφή των δύο κολοσσιαίων αγαλμάτων του Βούδα στην κοιλάδα Μπαμιγιάν στο Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν το 2001». ☛ Το άρθρο του Άκη Κατσούδα για την ιστορία των νεραντζιών της Αθήνας ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα της προηγούμενης εβδομάδας. H πόντια international γράφει: «Τι ωραίο άρθρο για ανοιξιάτικη Κυριακή στην Αθήνα και καφεδάκι. Έτσι έκοψε συγγενής του άντρα μου μια αμυγδαλιά, που ήταν στην αυλή πάνω από 90 χρόνια, επειδή “λέρωνε το τσιμέντο” με τα φύλλα της. Πάσχιζα να καταλάβω τη λογική του, όπως και του πεθερού μου και των γυναικών τους, αλλά και συγχωριανών. Ήταν μια άσκοπη καταπίεση για όλους τους, να κουράζονται για λόγους αισθητικής. Η αμυγδαλιά δίνει αμύγδαλα. Αν δεν δίνει πια, είναι άχρηστη και μπελάς, γιατί μόνο λερώνει χωρίς να δίνει. Αν και πολύ μακριά από τη λογική στην οποία εγώ μεγάλωσα, θα τους αδικούσα αν δεν έδειχνα κατανόηση. Η Τουρκοκρατία και οι μετέπειτα κακουχίες δεν άφησαν πολλά περιθώρια στα μέρη και τους ανθρώπους τους να ενδιαφερθούν για την αισθητική. Οπότε, μη έχοντας επαφή με την Αθήνα, παρά μόνο τα τελευταία 4-5 χρόνια που ζω εδώ, περίμενα πως ο δήμαρχος θα ήταν κάποιος που δεν θα είχε σχέση αγάπης αλλά κούρασης με την πόλη και όπου έβλεπε δέντρο που δεν παράγει βρώσιμους καρπούς θα το έκοβε. Στο μεταξύ, οι καρποί μαζεύονται πανεύκολα και δεν λερώνουν, είναι σφιχτοί και δύσκολα σαπίζουν. Αν είχε περισσότερους κάδους απορριμμάτων η πόλη, ίσως πολίτες όπως εγώ ευχαρίστως να τους μάζευαν και να τους πετούσαν. Δεν είναι ότι πέφτουν όλο τον χρόνο». ☛ «Η οδύσσεια ενός delivery boy στους δρόμους της Αθήνας» ήταν ο τίτλος του άρθρου του M. Hulot για τις εργασιακές συνθήκες των ντελιβεράδων. Η Φωτεινή σημειώνει: «Νομίζω ότι το πρόβλημα με το επάγγελμα του ντελιβερά (όπως και με άλλα επαγγέλματα, π.χ. με τους σερβιτόρους) είναι ότι υπάρχει η αίσθηση πως είναι ένα προσωρινό επάγγελμα που θα το κάνει κάποιος φοιτητής ή, γενικά, κάποιος νέος 25-30 που μετά θα βρει κάποια άλλη δουλειά με περισσότερα χρήματα. Γι’ αυτό υπάρχει η άποψη ότι δεν αξίζει τον κόπο να διεκδικήσεις τα εργασιακά σου δικαιώματα ως ντελιβεράς. Όμως, αυτό πλέον δεν ισχύει με την κρίση. ( Όχι ότι και να ίσχυε θα ήταν σωστό να δουλεύει κάποιος ανασφάλιστος)». Ο/η iwmou συμπληρώνει: «Καταδικάζω όλα τα άσχημα που υφίστανται οι εργαζόμενοι και, φυσικά, την κακή συμπεριφορά των πελατών και τις παραγγελίες με κακοκαιρία. Αλλά το παράπονο “κάνουμε αυτήν τη δουλειά για να μη σηκωθείς εσύ από τον καναπέ σου” δεν το καταλαβαίνω. Θυμίζει τις οικιακές βοηθούς που κατακρίνουν τις εργοδότριες για το ότι δεν κάνουν οι ίδιες τις δουλειές του σπιτιού. Προτιμούν, δηλαδή, οι ντελιβεράδες να πηγαίνουμε να τα παίρνουμε μόνοι μας από το μαγαζί και να εξαλειφθούν αυτές οι θέσεις εργασίας;».

α π ό τ η lif o t ea m

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

feedback601

ΟΙ ΝΕΡΑΝΤΖΙΈΣ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ, Η ΟΔΎΣΣΕΙΑ ΤΩΝ ΝΤΕΛΙΒΕΡΆΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΥΡΚΑΓΙΆ ΣΤΗ NOTRE DAME

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

18.4.19 – lifo

3

Index #602 ΣΤΗΛΕΣ

Millennials, ψηφίστε!

απο τη βιβιαν στεργιου

Τι φρέσκια κόλαση είναι, πάλι, τούτη; από τον δημήτρη πολιτάκη

Η επέκταση του πεδίου της αγένειας από τον νικολα σεβαστακη

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

9 12

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ

12

commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης

ΘΕΜΑΤΑ

διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος

37 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΗ

αrt director Χρήστος Τζοβάρας υπεύθυνη social media Χριστίνα Γαλανοπούλου –––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου

ΖΕΝΕΒΙΕΒ ΜΑΖΑΡΙ

18

digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ισιδώρα Γενούζου, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου

ΜΠΟΡΕΊ Ο ΙΛΙΣΌΣ

digital campaign manager Γιάννης Παπαϊωάννου

ΝΑ ΒΓΕΙ ΞΑΝΑ ΣΤΟ ΦΩΣ;

22

Ο THOMAS BELLINCK

ΚΑΙ ΟΙ ΦΩΝΈΣ ΤΩΝ ΚΥΝΗΓΗΜΈΝΩΝ

26 ΑΘΗΝΑΊΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Αγγελική Βαξάλη, Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Αναστασία Γαλάνη, Άκης Κατσούδας, Κατερίνα Κοντίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Πάνος Μιχαήλ, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος

53 ΓΕΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

ΜΑΡΙΑ CYBER

36-42 4 lifo – 18.4.19

H ιδρύτρια/διοργανώτρια του Outview Festival αφηγείται τη ζωή της.

30

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

18.4.19 – lifo

5

iLoveAthens 6 lifo – 18.4.19

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

ηλίας παπανικολάου silence museum Εικαστικός Κύκλος ΔΛ Μορφές μεταιχμιακές μιας δύσκολης εποχής, όταν συναίσθημα και καθετί ανθρώπινο γίνεται εμπόρευμα προς πώληση. Η «ησυχία» στην επιφάνεια της ζωγραφικής του Παπανικολάου κρύβει τη νευρικότητα και την αμηχανία της. Κάτω από την ησυχία περιμένει η έκρηξη. Ο Ηλίας Παπανικολάου δηλώνει για τα έργα που θα δούμε στην επόμενη έκθεσή του: «Κι εκεί που περπατάς τον δρόμο σου μαζί με όλα όσα κουβαλάς, έρχεται μια στιγμή που κοντοστέκεσαι και αναζητάς από την αρχή το νόημα. Σκέφτεσαι ποια θέση παίρνεις απέναντι σε μια σαρωτική για τα ανθρώπινα μέτρα εποχή. Η προσωπική συλλογή με τις απογοητεύσεις είναι ήδη ένα δυνατό υλικό και βρήκα τον τρόπο να φτιάξω με αυτές έναν κόσμο. Αυτόν τον κόσμο τον ονόμασα “Silence Museum”».

silence museum 1, 2017

10/5-29/6, Εικαστικός Κύκλος ΔΛ, Ακαδημίας 6

18.4.19 – lifo

7

No 1 ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ

Πρώτη στην κατηγορία των free press με μεγάλη διαφορά από το επόμενο

Το μοναδικό free press που συμπεριλαμβάνεται στα 15 πιο επιδραστικά ενημερωτικά media της Ελλάδας, σύμφωνα με τη διεθνή μέτρηση του Reuters, ισοβαθμίζοντας με την «Καθημερινή» και το «Πρώτο Θέμα» Το τέταρτο ισχυρότερο media brand μεταξύ όλων των κατηγοριών 4.150.000 unique visitors 40.000.000 page views To lifo.gr συνεχίζει τον καλπασμό του με διπλάσια επισκεψιμότητα από τους ανταγωνιστές του Η official page της LiFO είναι η πιο ισχυρή και μοιρασμένη σελίδα των ελληνικών media με 724.000 followers

Η μεγάλη ψηφιακή επιτυχία

ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ διαβάζει LiFO

4.150.000 UNIQUE VISITORS ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΜΑΡΤΙΟΣ 2019

ΠΟΙΟΤΗΤΑ. ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ. ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 8 lifo – 18.4.19

talk of the town

Millennials, ψηφίστε! Τα κόμματα προσπαθούν να προσελκύσουν τους νέους με τον λάθος τρόπο.

απ ό τη βιβιαν στε ργ ιου

18-24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

T. 602

β ι β ι αν στ εργ ι ου — δημ ητ ρ η σ π ολι τα κ η σ — ν ι κ ολα σ σ ε βα σ τα κ η σ

• Τι θα ψηφίσουν οι νέοι; • Σοκ και δέος για άλλη μια φορά • Η νέα αγένεια

«Δράσεις για τη νεολαία», «πάνελ με τη νεολαία» και άλλα events με γεροντίστικους τίτλους, γεροντίστικη αισθητική και αντι-νεανικό περιεχόμενο θα προσπαθούν μέχρι τις εκλογές να διεκδικήσουν την προσοχή της γενιάς με τη μεγαλύτερη διάσπαση προσοχής, της γενιάς των millennials. Κοντά σ’ αυτά, hashtags, βιντεάκια και φιλτραρισμένες φωτογραφίες θα παριστάνουν ότι όλος ο πολιτικός κόσμος και κατανοεί και συμμερίζεται τη γενιά του Instagram, δήθεν. Μερικές φορές νομίζω ότι τα επικοινωνιακά επιτελεία των κομμάτων περνάνε τη γενιά μας για γενιά ηλιθίων. Φταίμε κι εμείς γι’ αυτό. Συχνά μοιάζουμε όντως ηλίθιοι, κολλημένοι. Όμως έχουμε αποφοιτήσει σε εντυπωσιακό ποσοστό απ’ το πανεπιστήμιο, έχουμε επιρροές μιας πλήρως παγκοσμιοποιημένης εποχής και, ναι, έχουμε ενδιαφέροντα. Συχνά, τα πολιτικά κόμματα μας μιλάνε σαν να είμαστε ανίκανοι να διαβάσουμε πάνω από δύο γραμμές. Σαν να μας χαλάνε τόσο τα μεγάλα κείμενα όσο και οι μεγάλες ιδέες. Μας προσεγγίζουν συνήθως με διάφορους κακούς τρόπους. Λογύδριαλοβοτομή, ώστε είτε να γίνεις κομματόσκυλο-χειροκροτητής, 18.4.19 – lifo

9

GUEST EDITOR χωρίς καμία ουσιαστική επιρροή στα πράγματα, είτε να φύγεις τρέχοντας, ή αυτό που νομίζουν ότι είναι το new thing, απολίτικα hashtags και απευθύνσεις που αφαιρούν το πολιτικό απ’ την πολιτική. Ανίκανα να πουν κάτι εμπνευσμένο και φρέσκο, μοιάζουν πρόθυμα να μασκαρευτούν σε κάτι που μιλάει μπεμπεδίστικα με hashtags, stories, βιντεάκια και πολιτικό περιεχόμενο μπαγιάτικο ή ανύπαρκτο. Η πολιτική έχει βγει απ’ τη ζωή μας με τεράστια δική μας ευθύνη, των νέων. Η επίφαση πολιτικού έχει αναλάβει να παριστάνει το πολιτικό. Το τελευταίο έχει εκδιωχθεί στη σφαίρα του μη κουλ. Όμως, ακόμα κι αν η εποχή μας έχει τέτοια στοιχεία, τα κόμματα που θέλουν υγιή πολιτική συμμετοχή στις εκλογές δεν μπορούν να βασίζονται υπερβολικά σ’ αυτά. Εσφαλμένα κοιτάνε να επανατροφοδοτήσουν κακές πτυχές της σχέσης της νέας γενιάς με την πολιτική. Νομίζουν ίσως έτσι ότι ωφελούνται. Χαϊδεύουν το απολίτικα νεανικό ή νεανίζον, αντί να κυνηγήσουν και να παραγάγουν κάτι φρέσκο, επίκαιρο, πάνω στις ανησυχίες των νέων ανθρώπων. Αυτοί που θα ωφεληθούν θα είναι οι ειδικοί στο να χαϊδεύουν τα κακά ένστικτα, οι λαϊκιστές και οι ακραίοι.

Κι αν θέλουν πραγματικά τη συμμετοχή των νέων, γιατί αρκούνται στην απεύθυνση του χίπστερ ή του κομματόσκυλου; Μήπως δεν θέλουν αληθινή συμμετοχή αλλά μόνο ψήφο;

10 lifo – 18.4.19

Τα ακραία κόμματα έχουν καταφέρει να τραβήξουν τη νέα γενιά. Και στη χώρα μας κόμματα που δεν γουστάρουν και πολλή συζήτηση, δημοκρατία και άλλα «νερόβραστα» έχουν μεγάλη επίδραση στους κάτω των τριάντα. Τι γίνεται, όμως, με τα δημοκρατικά ή προοδευτικά κόμματα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη; Θα κερδίσουν το στοίχημα με το να μας μιλάνε σαν να είμαστε τα καθυστερημένα της οικογένειας ή θα θέσουν τα σπουδαία πολιτικά ζητήματα με θάρρος και καθαρό πολιτικό λόγο και θα διεκδικήσουν την προσοχή, τη συμμετοχή και την εμπλοκή νέων πολιτών που θέλουν να είναι μέρος κάποιου πράγματος με νόημα, πολιτικό περιεχόμενο και προτάσεις; Κι αν θέλουν πραγματικά τη συμμετοχή των νέων, γιατί αρκούνται στην απεύθυνση του χίπστερ ή του κομματόσκυλου; Μήπως δεν θέλουν αληθινή συμμετοχή αλλά μόνο ψήφο; Μετά από χρόνια κρίσης και γενικής διάλυσης, στα κόμματα οι νέοι και οι νέες είναι ακόμα στον πάτο. Παλεύουν να βγουν στην επιφάνεια, χτίζοντας την πορεία τους μέσα από μια κακή ωρίμανση. Μόλις το κόμμα στραγγίξει το πάθος τους και ό,τι φρέσκο έχουν στο κεφάλι τους, μόλις τους κάνει ρομπότ μικροπολιτικής μάχης, τότε τους βλέπουμε να βγαίνουν μπροστά. Ως τότε, μας τους στερούν ως επιλογές. Στην κεντρική πολιτική σκηνή πρέπει να βλέπουμε τους πάτρονές τους. Όσοι νέοι και νέες βγαίνουν μπροστά με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είναι φωτεινές εξαιρέσεις. Μας θυμίζουν ότι δεν είμαστε μία γενιά ηλιθίων. Τονίζουν ακόμη το γεγονός ότι πολιτικά υποεκπροσωπούμαστε. Είμαστε εκτός. Αν παρακολουθήσει κανείς την πολιτική αντιπαράθεση, θα νομίσει ότι το πρόβλημά μας είναι η μετανάστευση. Ολόκληρες αναλύσεις για το πώς θα γυρίσουν οι ξενιτεμένοι, μια χώρα ολόκληρη με σύνδρομο «άδειας φωλιάς», σαν μανούλα που γυρνάει στο άδειο σπίτι, τακτοποιώντας τα δωμάτια των παιδιών που κάποτε θα ’ρθουν. Καμία συζήτηση για το πώς θα μπορούσε να ωφεληθεί η χώρα από τη μετανάστευση. Καμία συζήτηση για το πώς η ίδια χώρα θα γίνει ανοιχτή, πλούσια σε διαφορετικά στυλ ανθρώπων, διαφορετικές εθνικότητες και οπτικές, ώστε να νιώθει ένας νέος άνθρωπος με προσλαμβάνουσες και προσόντα που καλλιεργήθηκαν σε διεθνή περιβάλλοντα ότι αξίζει τον κόπο να βρίσκεται εδώ. Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να βάλουν περισσότερους νέους στους συνδυασμούς τους. Νέους νέους. Όχι νέους που πρώτα τους χαλάνε το κεφάλι οι 60+ ινστρούχτορες και οι δημογέροντες. Τότε θα μάθουν τι πραγματικά απασχολεί τη νέα γενιά και ίσως παραχθεί φρέσκο πολιτικό περιεχόμενο και όχι hashtags. Υπάρχουν πάρα πολύ σοβαροί λόγοι για να πάμε στις εκλογές. Υπάρχουν πάρα πολύ σοβαροί λόγοι για να είμαστε πολίτες διαρκώς. Πρέπει να ακουστούν. Τα δημοκρατικά πολιτικά κόμματα πρέπει να τα πουν αυτά. Αν πάψουν να μιλούν πολιτικά στους νέους ανθρώπους, επειδή έτσι πιστεύουν πως τους διώχνουν, ο λαϊκισμός έχει κερδίσει ήδη και το μέλλον προμηνύεται κακό.

18.4.19 – lifo

11

SHORTCUT

ΔΕΥΤΕΡΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

Τι φρέσκια κόλαση είναι, πάλι, τούτη;

Η επέκταση του πεδίου της αγένειας

Παρ’ ότι έχουμε αναισθητοποιηθεί σ’ ετούτον τον αιώνα από την ατέλειωτη λιτανεία βίαιων και τρομακτικών γεγονότων στη μικρή μας οθόνη, η τελετουργική σχεδόν καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων έμοιαζε με «φρέσκο τρόμο» δυσοίωνης υφής πριν παραληφθεί για διαχείριση από τα social media.

Τι προκαλεί αυτή τη νέα συμπεριφορά;

Ο

ι άνθρωποι δεν έχουμε πια χρόνο. Ή, μάλλον, μπορεί να έχουμε χρόνο, αλλά να μην αδειάζουμε, να μην τολμάμε την αποβολή των περιττών φορτίων. Όπως γίνεται συχνά με κάποια σπίτια, όταν κάποιος δεν αντέχει να πετάξει τα παλιά πράγματα, να αποχωριστεί οικεία αντικείμενα, ούτε καν τα εμφανώς άχρηστα. Τα κρατάει, λοιπόν, όλα μέχρι που να διαπιστώσει κάποια στιγμή ότι δεν έχει απομείνει σημείο ή γωνιά ελεύθερη και επομένως δεν μπορεί να χωρέσει κάτι καινούργιο. Κάπως έτσι συμβαίνει μ’ εμάς τους συγχρόνους που δεν έχουμε καιρό, ακόμα και αν τεχνικά διαθέτουμε κάμποσες ώρες ελεύθερες και τα Σ/Κ (ή τα Π-Σ-Κ στην τρέχουσα κωδικοποίηση). Τι είναι όμως η σύγχρονη αγένεια; Μοιάζει, νομίζω, με αυτό το Εγώ που δεν αδειάζει και ακολουθεί κατά πόδας τη μία και την άλλη προθεσμία, παραμερίζοντας όλα τα υπόλοιπα και χρεώνοντάς τα σε ένα απροσδιόριστο «μετά». Η αγένεια είναι πια ένα άγχος που ευνοεί τον ενικό αριθμό, μια και εκείνος ο πληθυντικός ευγενείας είναι απομεινάρι εποχών όταν οι άνθρωποι γνώριζαν λιγότερα και ας κολυμπούσαν στις βεβαιότητες. Η αγένεια φυτρώνει, επίσης, εκεί όπου δεν μπορείς να είσαι πια γενναιόδωρος, να δώσεις χρόνο ή να υποχωρήσεις, όχι από φόβο, υπολογισμό ή δειλία, αλλά γιατί πρέπει να ακούσεις. Γιατί, ίσως, πρέπει κάποιες στιγμές και να σπαταληθείς. Θα ρωτήσει κανείς «μα, δεν υπάρχουν άεργοι αγενείς;». Προφανώς. Η έλλειψη χρόνου δεν αφορά αναγκαστικά τον πραγματικά υπεραπασχολημένο, ούτε, σώνει και καλά, τον μάνατζερ της μεγάλης πολυεθνικής, αυτήν τη φιγούρα που τη συνδέουμε με τον άνθρωπο των deadlines και των ατελείωτων ταξιδιών, συσκέψεων, συναντήσεων.

Γ Η χθεσινή, τελετουργική σχεδόν, καταστροφή ενός πασίγνωστου (και παγκόσμιου) μνημείου έμοιαζε, αρχικά τουλάχιστον, με «φρέσκο τρόμο» ιδιαιτέρως δυσοίωνης υφής.

α πό τον δ η μ ήτρη π ολ ι τάκη

12 lifo – 18.4.19

ια πολλά χρόνια νόμιζα ότι η Παναγία των Παρισίων δεν ήταν ο επιβλητικός και απείρως εμβληματικός καθεδρικός που όλος ο πλανήτης παρακολουθούσε χθες από τις οθόνες του να φλέγεται σε ζωντανή μετάδοση, αλλά ο χαρακτήρας της Εσμεράλδας στο βιβλίο του Ουγκό, ειδικά με τη μορφή της Μορίν Ο’Χάρα στην κινηματογραφική μεταφορά του 1939. Πανάκριβη για την εποχή της ταινία, ήταν ένα φεστιβάλ εξπρεσιονιστικού τρόμου και γκραν γκινιόλ αισθησιασμού (και σαδομαζοχισμού), επειδή όμως επρόκειτο για ένα «κλασικό» φιλμ βασισμένο σε ακόμα πιο «κλασικό» βιβλίο, την πρόβαλλε η τηλεόραση Σάββατο μεσημέρι, τραυματίζοντας πολλαπλώς τους μικρούς θεατές, παρ’ ότι ενδεχομένως είχαν πάρει ήδη μια πρώτη πικρή γεύση από την εκδοχή των «Κλασσικών Εικονογραφημένων». Μικρός, θυμάμαι, δεν είχα –για κάποιον λόγο που θα άξιζε ίσως να εξιχνιαστεί ψυχολογικά– πρόβλημα ούτε με τα θρίλερ, ούτε με τα αίματα, ούτε με τα κομμένα μέλη, ούτε με τα βαμπίρ, τα ζόμπι και τους λυκανθρώπους (δύσκολο να προβλέψεις με τι είδους εικονογραφία ακριβώς μπορεί να διαταραχθεί ο ευάλωτος ψυχισμός ενός παιδιού, γι’ αυτό και μοιάζουν συχνά μάταιες οι σύγχρονες απόπειρες απόλυτου ελέγχου στις οποίες αναλώνονται οι γονείς). Είχα κατατρομοκρατηθεί, όμως, από το αβάσταχτο δράμα και κυρίως, βέβαια, από την παραμορφωμένη φιγούρα του Κουασιμόδου, όπως τον ενσάρκωνε ο Τσαρλς Λότον – σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που η μορφή του Μορφονιού στον Καραγκιόζη με κρατούσε μια εποχή άγρυπνο τις νύχτες. Πού να φανταζόμουν ότι αυτή η αίσθηση ακατανόητου τρόμου θα επέστρεφε τόσες δεκαετίες μετά με την εικόνα του χιλιετούς κτιρίου που είχαν αποθεώσει ο Ουγκό και τα στούντιο της Ντίσνεϊ, μεταξύ πολλών άλλων, στις φλόγες. «Τι φρέσκια κόλαση είναι, πάλι, τούτη;» ήταν ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς ευφημισμούς της Ντόροθι Πάρκερ – φράση την οποία χρησιμοποιούσε με κάθε πιθανή αφορμή, από την είδηση ενός αιφνίδιου θανάτου οικείου προσώπου μέχρι την άφιξη ενός φουσκωμένου λογαριασμού στο μπαρ μετά από άλλο ένα γενναίο μπεκρούλιασμα. Αυτή ακριβώς ήταν η αντίδραση στο θέαμα του φλεγόμενου γοτθικού ναού με τις χαρακτηριστικές γκροτέσκες δαιμονικές φιγούρες στην πρόσοψή του. Παρ’ ότι έχουμε αναισθητοποιηθεί σ’ ετούτον τον αιώνα από την ατέλειωτη λιτανεία βίαιων και τρομακτικών γεγονότων που μοιάζουν να διαδραματίζονται αποκλειστικά στη μικρή μας οθόνη, η χθεσινή, τελετουργική σχεδόν, καταστροφή ενός πασίγνωστου (και παγκόσμιου) μνημείου έμοιαζε, αρχικά τουλάχιστον, με «φρέσκο τρόμο» ιδιαιτέρως δυσοίωνης υφής. Στη συνέχεια, βεβαίως, το συνταρακτικό γεγονός προσαρμόστηκε αναλόγως στην προβλέψιμη ακολουθία διαχείρισής του από τα δισεκατομμύρια χρηστών των social media. Το σοκ, το δέος και τον τρόμο ακολούθησαν ο σαρκασμός, η επίρριψη ευθυνών, οι αντιδικίες, η εργαλειοποίηση με βάση την ατζέντα του καθενός, η γνωστή ψηφιακή συμφωνία σύγχυσης και θορύβου, με τον καθέναν να φωνάζει με την ανάρτησή του, σηκώνοντας το χέρι «εγώ, εγώ, κύριε, να πω μάθημα, εγώ, εγώ». Η Κροάτισσα συγγραφέας Σλαβένκα Ντράκουλιτς, δικαιολογώντας τη βαθιά θλίψη της μπροστά στο θέαμα της καταστροφής μιας γέφυρας του 16ου αιώνα στη Βοσνία κατά τον γιουγκοσλαβικό εμφύλιο, ενώ τριγύρω υπήρχαν νεκροί άμαχοι, είχε γράψει ότι «κάθε νεκρός ήταν ένας από εμάς, η γέφυρα όμως ήταν μια απόπειρα να αγγίξουμε την αιωνιότητα και να υπερβούμε το ατομικό πεπρωμένο μας – η γέφυρα ήταν όλοι εμείς, για πάντα».

Είναι χρήσιμο να σκεφτούμε την επέκταση της αγένειας στον κοινωνικό μας κόσμο όχι ως ατομικό ελάττωμα αλλά ως ιδιαίτερη κοινωνική παθολογία. Ευτυχώς, έχουμε βρει, πλέον, πολλούς χώρους και δυνατότητες ελευθερίας, απρόσκοπτης έκφρασης και δημιουργίας.

Υπάρχουν, αντιθέτως, άνθρωποι δίχως πολλές «υποχρεώσεις» που έχουν, παρ’ όλα αυτά, γυρισμένη την πλάτη τους στον άλλον. Η δική τους αγένεια φτιάχνεται από μεγάλες δόσεις αδιαφορίας και αόρατες αγκωνιές στους διπλανούς τους, από μια βιασύνη παρόμοια με αυτήν που συναντάμε συχνά στις ουρές κάποιας δημόσιας υπηρεσίας. Εκεί, ας πούμε, μπορεί κάποιος να μην έχει να κάνει τίποτα μετά κι όμως να είναι ο πιο βιαστικός απ’ όλους, αυτός που επείγεται, ψάχνοντας για λογομαχίες. Φυσικά, δεν είναι ένα πράγμα η αγένεια. Έχει επιμέρους κλίμακες, διαφορές ύφους και έντασης. Μερικοί, άλλωστε, τη δικαιολογούν ως ειλικρίνεια και, τάχα, ευθύτητα. Να «λείπουν οι τσιριμόνιες» λένε, και είναι έτοιμοι να δικαιολογήσουν ακόμα και τη βαναυσότητα ως αυθεντικότητα χαρακτήρα. Πάνε, βέβαια, κάποια χρόνια που η λεγόμενη αυθεντικότητα έγινε κι αυτή πονηρός μηχανισμός συγχώρεσης της γραφικότητας, της αγένειας, των κακών τρόπων. Σε άλλες περιπτώσεις, πάλι, όταν ο καθένας μας γίνεται αγενής και ψάχνει δικαιολογίες, ανατρέχουμε στους δίκαιους εκνευρισμούς και στις πιέσεις των ημερών. Αυτό δεν έχει σχέση με τον μύθο της αυθεντικότητας, γιατί είναι η αλήθεια πολλών πλευρών της καθημερινότητας: διάφορες πρακτικές δοκιμασίες έχουν ως αποτέλεσμα να εξαγριωνόμαστε και να γινόμαστε αγνώριστοι στον ίδιο τον εαυτό μας. Καμιά φορά, η αγένεια βγαίνει από μέσα μας σαν ένα άγνωστο ζώο που μας αιφνιδιάζει κι εμάς τους ίδιους και μας διαβάλλει. Η επέκταση της αγένειας στηρίζεται σ’ αυτούς τους καθημερινούς μικροεκνευρισμούς που συσσωρεύονται μαζί με τις αποθηκευμένες πληροφορίες και το συνολικό φορτίο άχρηστων γνώσεων. Ο αγενής, όμως, είναι αυτός που δεν αφήνει να πέσει τίποτα κάτω. Τα μαζεύει όλα, τα κλειδώνει μέσα του και πλουτίζει τις έχθρες του. Οι άλλοι παρουσιάζονται σ’ αυτόν σαν απειλή και ενόχληση. Ο ίδιος όμως, επειδή κατά κανόνα δυσκολεύεται να σκεφτεί την ίδια του την αγένεια, παρενοχλεί και συγχρόνως δεν πιστεύει ότι πράττει κάτι λάθος. «Ποιος, εγώ;» θα πει, πάντα εκφράζοντας τη διαμαρτυρία του για το πόσο έχουν παρεξηγήσει τον πηγαίο αυθορμητισμό του. Είναι, πιστεύω, χρήσιμο να σκεφτούμε την επέκταση της αγένειας στον κοινωνικό μας κόσμο όχι ως ατομικό ελάττωμα αλλά ως ιδιαίτερη κοινωνική παθολογία. Ευτυχώς, έχουμε βρει, πλέον, πολλούς χώρους και δυνατότητες ελευθερίας, απρόσκοπτης έκφρασης και δημιουργίας. Αυτή είναι η πολύτιμη βάση του πολιτισμού μας, έστω ένα από τα ερείσματά του. Μια άλλη πλευρά, όμως, είναι πιο σκοτεινή κι εκεί θα βρούμε και την αγένεια. Είναι κι αυτή μια κακή χρήση της ελευθερίας που έχω να δίνω σημασία ή να αδιαφορώ, να απαντώ ή και να προσπερνάω. Θα μπορούσε να τη δει κανείς ως την πρόσοψη του δικαιώματός μου να είμαι και δυσάρεστος ή ανυπόφορος, όταν θέλω.

απ ο τ ο ν ν ι κ ολ α σεβαστακ η

Φανταστείτε, τώρα, έναν κόσμο ευγενών ανθρώπων που οι χειρονομίες τους δεν θα είχαν τίποτα το προσβλητικό και το ταπεινωτικό για κανέναν. Πράγματι, μοιάζει αδύνατο και αναδίδει τη δυσάρεστη οσμή μιας καταναγκαστικής «αγιοσύνης», μιας επιβεβλημένης πραότητας. Αυτό, όμως, δεν δικαιολογεί τις ελεύθερες χρήσεις της αγένειας στο παρόν μας. Το ότι είναι ανέφικτη –και για πολλούς από εμάς και ανεπιθύμητη– μια κοινωνία αλτρουιστικών, ευγενών όντων που έχουν πάντα τον χρόνο και τη διάθεση να ασχολούνται ο ένας με τις ανάγκες του άλλου δεν σημαίνει ότι ανεχόμαστε τον νόμο της υπαρκτής αγένειας. Έχουν πάντα κάτι ανησυχαστικό οι ουτοπίες του Καλού, όμως αυτό δεν πρέπει να γίνεται δικαιολογία της κάθε χοντροκοπιάς και προσβολής ως εκδηλώσεων «ελεύθερου φρονήματος» τάχα. Το πεδίο της αγένειας επεκτείνεται και αυτό δεν έχει πολλή σχέση ούτε με την ειλικρίνεια ούτε με τη δημοκρατική οικειότητα.

18.4.19 – lifo

13

talk of the town

Ο Δημήτρης Γκανούδης, general manager της εταιρείας Great Place to Work, αξιολογεί κάθε χρόνο τις καλύτερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα όσον αφορά το εργασιακό περιβάλλον.

14 lifo – 18.4.19

Πώς χτίζεται ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον;

ΑΠΌ ΤΟΝ ΆΚΗ ΚΑΤΣΟΎΔΑ

18.4.19 – lifo

15

Ο

Η Ελλάδα έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει, ενώ είναι προφανές ότι δεν μπορεί να συγκριθεί με τις σκανδιναβικές χώρες, οι οποίες «σκοράρουν» πολύ υψηλά νούμερα ετησίως στον συγκεκριμένο τομέα.

16 lifo – 18.4.19

κτώ ώρες την ημέρα, 40 ώρες την εβδομάδα και περισσότερες από 2.000 ώρες το έτος. Αυτός είναι ο μέσος χρόνος που αφιερώνει ένας άνθρωπος στη δουλειά του. Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει, τελικά, ο χώρος στον οποίο περνά όλες αυτές τις ώρες και γιατί φαίνεται να ανακινείται το θέμα τα τελευταία χρόνια; Ανέκαθεν απασχολούσε τις διοικήσεις ο τρόπος με τον οποίο μια εταιρεία καταφέρνει να χτίσει ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον. Το ζήτημα φαίνεται πως ξεκίνησε στις ΗΠΑ, στις αρχές του 1980, όταν οι Robert Levering και Milton Moskowitz εξέδωσαν ένα βιβλίο όπου κατέγραφαν τις 100 εταιρείες με το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον στον κόσμο. Οι συγγραφείς στην αρχή ήταν διστακτικοί ως προς το αν και κατά πόσο θα μπορούσαν να βρουν αυτές τις επιχειρήσεις, ωστόσο τα κατάφεραν. Στην Ευρώπη η κουβέντα για το υγιές εργασιακό περιβάλλον και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επηρεάσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων άρχισε το 2002, όταν η Ε.Ε. ανέθεσε στην Great Place to Work, την εταιρεία που συστάθηκε γι’ αυτόν τον λόγο στις ΗΠΑ, την εύρεση και αξιολόγηση των 100 επιχειρήσεων με το καλύτερο περιβάλλον στην Ευρώπη, και στην Ελλάδα. Σήμερα στη χώρα μας αξιολογούνται κάθε χρόνο πενήντα με εβδομήντα εταιρείες, οι οποίες στο τέλος μπαίνουν σε σειρά κατάταξης. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: μέλη της Great Place to Work μεταβαίνουν στους χώρους εργασίας και εκεί μοιράζουν, πέραν όλων των άλλων, ερωτηματολόγια στους εργαζομένους, οι οποίοι, γνωρίζοντας πως ό,τι αναφέρουν δεν θα φτάσει ποτέ στη διοίκηση, καλούνται να απαντήσουν σε πληθώρα ερωτήσεων σχετικά με το κλίμα που επικρατεί στην εταιρεία στην οποία εργάζονται. «Πιστεύουμε πως αυτοί είναι οι πιο αντικειμενικοί κριτές τού πώς λειτουργούν τα πράγματα σε μια εταιρεία. Γιατί πολλά ακούγονται, αλλά, αν δεν μπεις μέσα, δεν μπορείς να το αντιληφθείς» εξηγεί ο Δημήτρης Γκανούδης, general manager της Great Place to Work στην Ελλάδα. Το καλό εργασιακό περιβάλλον, σύμφωνα με τον ίδιο, φαίνεται κυρίως από την ικανοποίηση των εργαζομένων. «Αν επεξεργαστεί κανείς τα στοιχεία, θα δει πως η ικανοποίηση των εργαζομένων μπορεί να φανεί από τα χρόνια που μένουν στην ίδια δουλειά, ακόμα και από τις μέρες που δηλώνουν ασθένεια για να λείψουν» σημειώνει. Όπως φαίνεται από στατιστικά, ωστόσο, το καλό κλίμα μπορεί να επηρεάσει άμεσα και τα έσοδα της εταιρείας. «Στις ΗΠΑ φαίνεται πως οι εταιρείες με υγιές εργασιακό περιβάλλον εμφανίζουν μέχρι και τριπλάσια κέρδη συγκριτικά με άλλες που έχουν ενταχθεί στο Χρηματιστήριο. «Οι εργοδότες το έχουν συνειδητοποιήσει αυτό και, εκτός από την ικανοποίηση των εργαζομένων, αυτό που τους ενδιαφέρει είναι και η αύξηση των κερδών. Είναι μια win-win κατάσταση, γιατί, δουλεύοντας σε μια εταιρεία με καλό περιβάλλον, δίνεις το καλύτερο κομμάτι του εαυτού σου». Αυτό γίνεται τις περισσότερες φορές αντιληπτό από τους πελάτες. «Οι εργαζόμενοι είναι οι πρεσβευτές της εταιρείας» εξηγεί ο κ. Γκανούδης. Ο ίδιος ασχολείται χρόνια με το ζήτημα και μπορεί πια να καταλάβει, όταν

Πώς χτίζεται ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον;

μπαίνει σε μια επιχείρηση, εάν οι εργαζόμενοί της περνούν καλά ή όχι από τον τρόπο που συμπεριφέρονται. «Ακόμη και σε ένα σούπερ μάρκετ, όπου πηγαίνουμε όλοι, μπορούμε να δούμε πού οι σχέσεις είναι πιο καλές και πού πιο τεταμένες». Ωστόσο, με ποιους τρόπους επιτυγχάνεται αυτό το κλίμα και πώς μπορεί μια επιχείρηση να το καταφέρει; «Αν με ρωτούσε κανείς τι κάνει ένα εργασιακό περιβάλλον καλό, θα έλεγα οι σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων». Το εξαιρετικό εργασιακό περιβάλλον δεν είναι μια λίστα από προγράμματα και παροχές αλλά χτίζεται μέσα από τις καθημερινές σχέσεις μεταξύ των εργαζομένων και των διευθυντών τους. Η λέξη-κλειδί σε αυτές τις σχέσεις είναι η εμπιστοσύνη. Σύμφωνα με τον κ. Γκανούδη, εξαιρετικό εργασιακό περιβάλλον είναι αυτό στο οποίο οι εργαζόμενοι εμπιστεύονται τους ανθρώπους για τους οποίους εργάζονται, αισθάνονται περήφανοι γι’ αυτό που κάνουν και απολαμβάνουν τη συνεργασία με τους συναδέλφους τους. Η εμπιστοσύνη αποτελεί την καθοριστική αρχή κάθε υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος, η οποία καλλιεργείται μέσα από την αξιοπιστία της διοίκησης, τον σεβασμό προς τον εργαζόμενο και τη δίκαιη αντιμετώπισή του. Το τελευταίο στοιχείο μπορεί να έχει να κάνει με τις αμοιβές –πόσο δίκαιες είναι, πώς μοιράζονται–, τις προαγωγές και τις προσλήψεις. Τι συμβαίνει, ωστόσο, στην Ελλάδα και πόσο έχει επηρεαστεί το εργασιακό κλίμα περίπου μία δεκαετία μετά το ξέσπασμα της κρίσης; Όπως εξηγεί ο κ. Γκανούδης, η χώρα έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει, ενώ είναι προφανές ότι δεν μπορεί να συγκριθεί με τις σκανδιναβικές χώρες που «σκοράρουν» πολύ υψηλά νούμερα ετησίως στον συγκεκριμένο τομέα. Και ενώ υπάρχουν ακόμα πάρα πολλές εταιρείες που επιμένουν να επενδύουν μόνο στην αύξηση του τζίρου και της παραγωγικότητας, χωρίς να δίνουν βάση στο κλίμα που δημιουργείται στους κόλπους τους, τα στοιχεία της Great Place to Work τα χρόνια της κρίσης προκαλούν έκπληξη. «Αυτό που είδαμε είναι πως επιχειρήσεις που επένδυσαν στην αξία του καλού εργασιακού περιβάλλοντος τα πήγαν καλύτερα, γιατί οι εργαζόμενοι ήταν περισσότερο ενωμένοι, δέχτηκαν πιο εύκολα μειώσεις μισθών, επειδή συνειδητοποίησαν πως αυτές δεν ήταν μια ευκαιρία για ξεκαθάρισμα λογαριασμών αλλά ένας τρόπος για να επιβιώσει η εταιρεία. Οπότε, είχαν την ανοχή των εργαζομένων, αν όχι τη σύμφωνη γνώμη τους γι’ αυτές τις αλλαγές. Τελικά βοήθησαν την εταιρεία, την αγκάλιασαν, την πίστεψαν και την οδήγησαν στην έξοδο από την κρίση». Μεταξύ των επιχειρήσεων που αξιολογούνται χρόνια τώρα υπάρχουν κάποιες που δεν συμμετέχουν για τη διάκριση αλλά για να βελτιωθούν. Θέλουν να δουν πού χωλαίνουν συγκριτικά με τις υπόλοιπες. «Είναι ένα διαγνωστικό εργαλείο, σαν ένα τσεκ απ που κάνει κάποιος, ενώ είναι υγιής, για να δει αν όλα πάνε καλά. Είναι ένας δείκτης υγείας και πολλές εταιρείες έχουν καταλάβει πως αν δεν βγάλεις το πρόβλημα από μέσα σου, δεν πρόκειται να αναπτυχθείς. Είναι ο καλύτερος τρόπος να πετύχεις, πιστεύω».

18.4.19 – lifo

17

Η σαρωτική τηλεοπτική επιτυχία του «Greece’s Next Top Model» το πρώτο μισό της τρέχουσας σεζόν οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό σε ένα πρόσωπο: η Ζενεβιέβ Μαζαρί, η ιδιόρρυθμη creative director του ριάλιτι, εμφανίστηκε σε ένα από τα πρώτα επεισόδια και μέσα σε ένα βράδυ έγινε κυριολεκτικά η meme queen της χρονιάς. Το χιούμορ, οι ατάκες της, το σαρκαστικό (υπεροπτικό, κατά πολλούς) ύφος και τα φαρμακερά της σχόλια στις συμμετέχουσες έκαναν όλους να ψάχνουν μανιωδώς, τις πρώτες ώρες, ποια είναι η «μελαχρινή με το λεοπάρ» και δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ασυγκίνητη την παραγωγή, που φυσικά την ανήγαγε σε «series regular» (στην ουσία, άτυπη πρωταγωνίστρια). Βέβαια, στον κόσμο της μόδας η Ζενεβιέβ ούτε χθεσινή είναι ούτε άγνωστη. Ως creative director στο Fashion Workshop της Βίκυς Καγιά, όπου βρεθήκαμε για τη συζήτηση, διδάσκει στους πρωτοετείς τη δομή μιας κολεξιόν, πάντα παραλληλίζοντας τα ελληνικά με τα διεθνή δεδομένα, και με τους δευτεροετείς συζητά τα concepts, τη χρωματολογία, την υφασματολογία και άλλες παραμέτρους του σχεδίου μόδας. «Η μορφή του syllabus πατάει πάνω στο πατρόν και στο μάθημα της Αλίκης Δέμη» αρχίζει να μου εξηγεί. «Χωρίς ραπτική δεν φτάνεις πουθενά. Ιδέες έχουν όλοι. Εγώ καλούμαι να ξυπνήσω το τέρας μέσα τους. Συζητάμε ώρες ατελείωτες για τις ιδέες τους, αλλά μόλις τις βάλουν πάνω στην κούκλα ξεκινά το “αχ, δεν το είχα φανταστεί έτσι”. Σε όλους εύχομαι να φύγουν έξω και να

37 με τη

ΖΕΝΕΒΙΕΒ ΜΑΖΑΡΙ Η ιδιόρρυθμη και εξαιρετικά δημοφιλής creative director του ριάλιτι «Greece’s Next Top Model» δεν είναι τηλεοπτικό κατασκεύασμα αλλά μάλλον τηλεοπτικό εύρημα. κε ιμε νο : αλ εξ ανδρος δι ακ οσαβ βας, φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς τα β ι τ ι α ν

18 lifo – 18.4.19

18.4.19 – lifo

19

37

με τη ΖΕΝΕΒΙΕΒ ΜΑΖΑΡΙ

TalkoftheTown

Αυτό που μαθαίνουμε στους φοιτητές είναι ότι πρέπει να έχουν γερό στομάχι, γιατί οποιοσδήποτε μπορεί να έρθει και να τους πει «δεν μ’ αρέσει αυτό που έχεις φτιάξει». Δημοκρατία είναι να μπορείς να φτάσεις στο ζητούμενο, που είναι το κατασκευαστικό κομμάτι, και ο άλλος να μπορεί να σου πει «μου αρέσει, δεν μου αρέσει, το ψωνίζω, δεν το ψωνίζω».

ανοίξουν τα φτερά τους, αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο. Φαντάσου ότι στο εξωτερικό υπάρχουν πανεπιστήμια με αντίστοιχη κατεύθυνση και ένας ανταγωνισμός απίστευτος. Φοιτητές απ’ όλο τον κόσμο παρακαλούν μια παγκόσμια αγορά και στέλνουν βιογραφικά, selfies, “είμαι έτοιμος, τα κάνω όλα”. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να ενταχθείς σε ένα design group. Οι δικοί μου θέλω να φεύγουν από δω γνωρίζοντας ότι δεν ξέρουν τίποτα – κι αυτό είναι το πιο σημαντικό. Στη μόδα ποτέ δεν τελειώνεις, ποτέ δεν “φτάνεις”». Όση ώρα μου περιγράφει τις αρμοδιότητές της στη σχολή, ο τόνος της είναι παρόμοιος με αυτόν που έχουμε γνωρίσει από την τηλεόραση – απόδειξη του ότι η Ζενεβιέβ δεν είναι τηλεοπτικό κατασκεύασμα αλλά μάλλον τηλεοπτικό εύρημα. Παράλληλα, γελάει συνέχεια και αυτοσαρκάζεται, ενώ μου λέει πως αυτή την περίοδο βρίσκεται ήδη σε στάδιο προετοιμασίας για τον επόμενο κύκλο του GNTM που θα δούμε τη νέα σεζόν, για τον οποίο οι αιτήσεις συμμετοχής ξεπερνούν ήδη τις 3.000. Όταν της αναφέρω την προϋπηρεσία της ως μοντέλου, αντιδρά αμέσως διευκρινίζοντας ότι ποτέ δεν υπήρξε ακριβώς μοντέλο. «Όταν ξεκίνησα να δουλεύω με τον Νικόλα Γεωργίου, ήμουν το γαλλικό small. Είχα την τύχη να έχω αυτές τις αναλογίες, που είναι δύσκολο να τις πετύχεις. Ως πιτσιρίκα, λοιπόν, βρέθηκα να κάνω τα fittings. Τότε ερωτεύτηκα το πατρόν και μπήκα στη διαδικασία να το μάθω. Έγινα φίλη με τον Βαγγέλη Κύρη και ήθελε να με φωτογραφίζει. Δεν έχω δουλέψει ως μοντέλο. Ως fashion editor, βρέθηκα να κάνω κι αυτό. Επάγγελμα θεωρώ αυτό που σου δίνει χρήματα. Εάν δεν έχεις πάρει ποτέ χρήματα από κάτι, δεν μπορείς να λες “ήμουν μοντέλο”, γιατί ακυρώνεις τους άλλους που είναι μοντέλα και πληρώνονται, έτσι βγάζουν το ψωμί τους. Δεν μπορείς να το πετάς έτσι, γιατί ο άλλος έχει φτύσει αίμα για να πάρει αυτόν τον τίτλο». Θυμάται ότι στα πρώτα χρόνια της συνεργασίας της με τον Νικόλα Γεωργίου «ένιωθε πολύ βλάκας» γιατί της έλειπαν πολλές πληροφορίες. «Δύο η ώρα τελειώναμε τη φωτογράφιση; Εγώ δύο με έξι διάβαζα. Γι’ αυτό και στους φοιτητές μου λέω ότι η μόδα είναι προσωπική ενασχόληση. Έτσι έπιασα και την κάμερα, γιατί τη λάτρευα και ζήλευα. Δεν θα μου πεις “όχι, δεν μπορείς να το κάνεις”. Αν μου αρέσει κάτι, θα κάτσω να το μάθω. Και μου άρεσαν όλα τα στάδια της παραγωγής για το τελικό ζητούμενο που είναι η εικόνα». Το ριάλιτι το ήξερε, το έβλεπε στις ξένες βερσιόν του και το αγαπά. Όταν, λοιπόν, της πρότειναν να κάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση στις φωτογραφίσεις, βρήκε ενδιαφέρουσα την ιδέα να μπλεχτεί σε αυτή την παραγωγή. «Αρχικά, δεν ήταν να είμαι on camera, αλλά δεν υπήρχε και deal ότι θα βρίσκομαι off camera από τη στιγμή που θα ήμουν εκεί. Οι insiders της μόδας με ξέρανε – οι περισσότεροι είναι φίλοι μου. Το σοκαριστικό ήταν που ξαφνικά ήθελε τόσος κόσμος να με γνωρίσει. Ρε φίλε, είμαι η creative director, δεν ξέρω γιατί θες να μάθεις ποια είμαι και από πού είμαι». Της λέω πως από το λίγο που μιλάμε καταλαβαίνω ότι όσα της χρεώθηκαν ως σκληρές ατάκες είναι πράγματα που θα δεχόταν να της πουν και θα τα αντιμετώπιζε με χιούμορ. Επιβεβαιώνει. «Είμαι άνθρωπος που μου αρέσει να αυτοσαρκάζομαι. Το μόνο πρόβλημα που έχω είναι όταν δεν καταλαβαίνουν οι άλλοι από χιούμορ. Εκεί παγώνω, είναι το μόνο που με τρομάζει στους ανθρώπους. Δεν είμαι αγενής, αλλά δεν πρόκειται να κλείσω το στόμα μου. Υποτίθεται ότι εκεί είμαι για να σε μάθω κάτι. Στο επεισόδιο που σχολίασα το σουτιέν με ενίσχυση, έλεγα το πρώτο πράγμα που μου εξήγησαν στα fittings: δεν γίνεται να φοράς εσώρουχα που προσθέτουν fake όγκο. Το πρόβλημα δεν είναι με τον σωματότυπο αλλά με το τι προσθέτεις σε αυτόν. Δεν έχω ξαναγελάσει περισσότερο στη ζωή μου απ’ όταν είδα τα βίντεο που με έχουν βάλει να χορεύω, το πόσο έξυπνα το έπιασαν και το “κούμπωσαν” με τη μουσική. Ήθελα ξαφνικά να γνωρίσω τους ανθρώπους που κάθονται και κάνουν μοντάζ στο σπίτι τους. Το μοντάζ είναι ο επόμενός μου έρωτας, στα 44. Το λατρεύω, εκεί είναι όλη η μαγεία». «Τι σημαίνει δικτατορία της μόδας;» θα μου πει όταν πηγαίνω τη συζήτηση προς την πολιτική ορθότητα που χαρακτηρίζει πλέον και τη μόδα, αναφορικά με το diversity. « Έχουμε πλέον τις πλατφόρμες

20 lifo – 18.4.19

να δηλώσουμε τι σου αρέσει και τι μου αρέσει. Μπορούμε να πούμε “χάλια η Gucci φέτος”. Στο “Diet Prada”, που τους κράζει όλους, γίνεται χαμός. Ποια δικτατορία λοιπόν; Ακόμα κι όταν δεν υπήρχε το Instagram, υπήρχαν τα έντυπα που έκριναν. Ο Versace, ο Gaultier, ο ΜcQueen, όλοι έχουν φάει ξύλο. Αυτό που μαθαίνουμε στους φοιτητές είναι ότι πρέπει να έχουν γερό στομάχι, γιατί οποιοσδήποτε μπορεί να έρθει και να τους πει “δεν μ’ αρέσει αυτό που έχεις φτιάξει”. Δημοκρατία είναι να μπορείς να φτάσεις στο ζητούμενο, που είναι το κατασκευαστικό κομμάτι, και ο άλλος να μπορεί να σου πει “μου αρέσει, δεν μου αρέσει, το ψωνίζω, δεν το ψωνίζω”. Όσο για τα sizes, το γαλλικό small είναι ευκολία παραγωγής και κοστολογίου. Έχει νόημα να το εξηγήσουμε αυτό. Έναν σχεδιαστή τον βολεύει να φτιάξει μια συλλογή σε ένα μέγεθος και μετά στην παραγωγή να προκύψουν τα υπόλοιπα. Είναι θέμα κόστους. Πολλά κομμάτια της μόδας έχουν σχέση με την τέχνη, αλλά καταλήγουν σε ένα προϊόν που κοστολογείται και πληρώνεται από έναν άνθρωπο. Έχουμε φτάσει στο σημείο να λέμε ότι δεν θέλουμε να βλέπουμε μόνο small στην πασαρέλα. Μπράβο, είναι απίστευτη πρόοδος που ο κόσμος ζητάει πλέον τι θέλει να δει –και μερικές φορές πολύ απαιτητικά–, αλλά καλό θα ήταν να ξέρουμε και τι σημαίνει αυτό κοστολογικά, γιατί οι σχεδιαστές μπαίνουν στο μάτι του κυκλώνα. Δεν είναι ανάγκη να καταστρέφεις έτσι ανθρώπους που προσπαθούν, επειδή μπορείς. Το ύφασμα το αγοράζουν με το μέτρο. Τα ρούχα που θα χρησιμοποιήσουν στην πασαρέλα μετά προορίζονται μόνο για φωτογραφίσεις, showrooms, είναι νεκρό προϊόν, αλλά άψογα κατασκευασμένο. Οπότε, όσο λιγότερα μέτρα υφάσματος χρησιμοποιήσουν, τόσο το καλύτερο. Χαίρομαι, φυσικά, που ο κόσμος απαιτεί το diversity στην εθνικότητα, στο μέγεθος, στο gender, στα πάντα. Ως κοινωνία έχουμε ανοίξει. Απλώς στο μέγεθος υπάρχει αυτή η παράμετρος». Μαμά της 8χρονης Ροζαλίας και του 2,5 ετών Μιχάλη, με ένα όνομα που πήρε από τη γιαγιά της, η Ζενεβιέβ προτιμά να μιλά για την οικογένεια που έχει φτιάξει παρά για το παρελθόν. «Θα σου μιλήσω ως μάνα τώρα. Με ενοχλεί πολύ η μαζικοποίηση, να βλέπω τα ίδια κοριτσάκια, τα ίδια αγοράκια, με τα ίδια ρουχαλάκια στο μετρό, στον δρόμο. Λατρεύω να βλέπω κάποιον που έχει μπει στη διαδικασία να είναι διαφορετικός. Αυτό είναι και το μεγαλύτερό μου πρόβλημα με τους φοιτητές μου. Θέλεις να παράγεις μόδα. Γιατί είσαι ντυμένος όπως όλοι οι υπόλοιποι; Γιατί δεν έρχεσαι με τρία καπέλα, ένα αθλητικό και μία μπότα, δεν περπατάς κουτσαίνοντας για να ανακαλύψεις και κάτι διαφορετικό; Είμαι μιας γενιάς που είχαμε τη μουσική ως κατεύθυνση. Και τώρα υπάρχουν είδωλα, δεν δέχομαι ότι δεν υπάρχουν. Υπάρχει η Billie Eilish, δεν είναι μόνο η Αriana Grande. Με ενοχλεί που πάνε να βρουν το πιο φορεμένο, αντί να σκεφτούν “τώρα αυτό όλοι θα το φορέσουν, μήπως να βάλω κάτι άλλο;”». Προτού κλείσουμε, της ζητώ να τοποθετηθεί ως γυναίκα πάνω στο θέμα της διαπόμπευσης που επιχειρήθηκε στη νικήτρια του GNTM Ειρήνη Καζαριάν, λίγο μετά τον τελικό, με την κυκλοφορία ενός δήθεν sex tape της. «Θεωρώ ότι είναι άκομψο το 2019 να δέχονται επιθέσεις γυναίκες για τον οποιονδήποτε λόγο. Δεν το καταλαβαίνω. Και στο Instagram μου. Στην ψύχρα, μπλοκ. Δεν γουστάρω. Υπάρχει ελευθερία λόγου, αλλά σταματά εκεί όπου ξεκινά η δική μου. Για την Καζαριάν ήταν πολύ άσχημο αυτό που έγινε. Είναι ένα νέο κορίτσι, τι θα κερδίσεις με όλο αυτό; Είναι περίεργο που είμαστε ευάλωτες όταν κοινωνικά είναι αποδεδειγμένο ότι, φίλε, είμαστε μαζί σε όλο το παιχνίδι. Άσε τα διεθνή κινήματα και τα hashtag movements – ναι, μπράβο τους και συγχαρητήρια. Εγώ σου μιλάω για την Ελλάδα, όπου ακόμα υποτίθεται ότι πιστεύουμε σε κάποια πράγματα, στην οικογένεια, που ακόμα είμαστε ευγενικοί. Πώς κάνεις τέτοιο attack; Σε όλα τα κορίτσια λέω ότι υπάρχει νόμος, Δικαιοσύνη, ώστε να αντιμετωπίζουν καθετί απευθείας. Μήνυση, αστυνομία, δεν κλείνεις το στόμα σου, δεν περιμένεις. Δεν το λες στη μαμά σου μόνο. Το λες παντού. Είναι ο μόνος τρόπος για να αμυνθείς σε μια τέτοια κατάσταση».

18.4.19 – lifo

21

CITY VIBES

ΜΠΟΡΕΊ Ο ΙΛΙΣΌΣ ΝΑ ΒΓΕΙ ΞΑΝΑ ΣΤΟ ΦΩΣ; Η ΠΡΌΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΠΟΚΆΛΥΨΗ» ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΎ ΠΟΤΑΜΟΎ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΆΧΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΕΙ ΈΝΑ ΈΡΓΟ ΠΝΟΉΣ Ή ΈΝΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΌ ΠΥΡΟΤΈΧΝΗΜΑ.

ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ

Αρχειακό υλικό: Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε. και Χαράλαμπος Λουιζίδης

22 lifo – 18.4.19

Σχέδιο που έχει εκπονηθεί από την Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.

Frederic Boissonnas, Η κατάφυτη παριλίσια περιοχή με το Ολυμπιείο και την Ακρόπολη στο βάθος, 1910. Φωτογραφικό Αρχείο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου

Τμήμα Μιχαλακοπούλου – Βασιλέως Κωνσταντίνου σε χάρτη του 1937.

1900 18.4.19 – lifo

23

CITY VIBES

1943 1944

Τ

1920 1920. Αρχειακό υλικό: Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.

1943. Πηγή της Καλλιρρόης, 1943, φωτογραφία Cl. και R. Matton

24 lifo – 18.4.19

ην Παρασκευή 11 Μαΐου 2018 το απόγευμα, σε έναν υπαίθριο χώρο στάθμευσης κοντά στον ΗΣΑΠ Ταύρου, μια μεγάλη καθίζηση του οδοστρώματος παρέσυρε τρία παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Αυτό το γεγονός έγινε η αφορμή για να ξεκινήσει ένα ντόμινο εξελίξεων που αφορά τον άλλοτε ιερό ποταμό Ιλισό. Λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, η αυτοψία που πραγματοποιήθηκε στο υπόγειο τμήμα του Ιλισού οδήγησε τους αρμόδιους στην απόφαση να διακόψουν τη λειτουργία του τραμ, δεδομένου ότι οι γραμμές του κατά μήκος της οδού Καλλιρρόης βρίσκονταν ακριβώς πάνω από τη διαβρωμένη κοίτη. Έτσι, διακόπηκε η λειτουργία του μεταξύ των σταθμών «Κασομούλη» και «Σύνταγμα». Κατά την αρχαιότητα ο Ιλισός αποτελούσε μια πανέμορφη διαδρομή, ενώ στις όχθες του κάποτε δίδαξε ο Σωκράτης. Πρόκειται για έναν από τους δύο ποταμούς της Αθήνας, που πηγάζει από τις βορειοδυτικές πλαγιές του Υμηττού. Όλα άλλαξαν τη δεκαετία του 1930, όταν ξεκίνησε η ραγδαία ανάπτυξη της πόλης. Τότε ο ποταμός καλύφθηκε με την αιτιολογία του κινδύνου των επιδημιών, και αργότερα στη θέση του δημιουργήθηκε η γραμμή του τραμ. Στη λογική αυτή, από το ύψος της Παλαιάς Σχολής Χωροφυλακής μέχρι την αλλοτινή γέφυρα του Σταδίου δημιουργήθηκαν η σημερινή λεωφόρος Μιχαλακοπούλου, η Βασιλέως Κωνσταντίνου και η Καλλιρρόης. Συγκεκριμένα, οι εργασίες επικάλυψης του Ιλισού ολοκληρώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και το έργο αυτό θεωρήθηκε από πολλούς έγκλημα κατά της αστικής γεωγραφίας της Αθήνας. Η συζήτηση που βρίσκεται σήμερα στο προσκήνιο έχει να κάνει με την ανάδειξη του ιστορικού ποταμού. Σύμφωνα, λοιπόν, με μια νέα πρόταση που κατατέθηκε από τον οργανισμό Ανάπλαση Α.Ε., προωθείται η σκέψη της αποκάλυψης της κοίτης του Ιλισού με την ταυτόχρονη δημιουργία ενός πάρκου μήκους 1,2 χιλιομέτρων. Μάλιστα, όπως επισημάνθηκε από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του οργανισμού κ. Νίκο Μπελαβίλα: «Η κεντρική ιδέα αφορά την έκταση από τον αρχαιολογικό χώρο του Ολυμπιείου και τους ενοποιημένους πεζόδρομους της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας και της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου μέχρι το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο Φιξ». Βασικός στόχος είναι να ζωντανέψει το ποτάμι με τη μορφή μιας πράσινης διαδρομής σε αυτά τα περίπου 1.000 μέτρα από το Καλλιμάρμαρο μέχρι το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Πρόκειται για μια σκέψη που προκρίνεται ως

λύση αντί της δαπανηρής επισκευής της πλάκας μπετόν η οποία, όπως τονίζει ο κ. Μπελαβίλας, είναι «βαριά τραυματισμένη», ενώ το τραμ αναμένεται να μεταφερθεί στη λεωφόρο Συγγρού, όπως ήταν αρχικά σχεδιασμένο. Το χρονοδιάγραμμα αυτής της πρότασης, η οποία έχει προωθηθεί ήδη στους υπουργούς Υποδομών και Πολιτισμού, καθώς και στην Περιφέρεια Αττικής, προβλέπεται να ολοκληρωθεί στο διάστημα μίας δεκαετίας. Να θυμίσουμε ότι σήμερα υπάρχει μόνο ένα μικρό ανοιχτό τμήμα, το οποίο βρίσκεται δίπλα στο εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, ενώ αν κάποιος επισκεφθεί τα υπόγεια τμήματα του Ιλισού, θα διαπιστώσει από κοντά τις επικίνδυνες διαβρώσεις στην κοίτη του, τις φθορές, τα σοβαρά προβλήματα αλλά και τις εικόνες εγκατάλειψης. Την ίδια στιγμή, σε δηλώσεις του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης σημείωνε: «Το υπουργείο αναλαμβάνει την υποχρέωση να συντονίσει όλο αυτό το σύνθετο έργο με την προγραμματική σύμβαση στην οποία θα συμμετάσχουν η ΣΤΑ.ΣΥ. και η περιφέρεια ως φορείς που έχουν τυπικά και νομικά την αρμοδιότητα, η ΕΥΔΑΠ, που έχει την εμπειρία συντήρησης και εκπόνησης μελετών για τέτοιου είδους έργα και θα εκτελέσει το έργο, και το υπουργείο, που θα το χρηματοδοτήσει με την κατάλληλη επιμέλεια». Ωστόσο, αυτή η πρόταση έχει προκαλέσει το διεθνές ενδιαφέρον, γι’ αυτό και σε πρόσφατο δημοσίευμα βρετανικής εφημερίδας επισημαίνεται ότι η Αθήνα χρειάζεται περισσότερο πράσινο, αφού η πρωτεύουσα κατατάσσεται στην 22η θέση του καταλόγου με τις 30 πόλεις του European Green City Index που έχει καταρτίσει η Economist Intelligence Unit. Στην τεχνική έκθεση που παρουσιάστηκε από τον πολιτικό μηχανικό του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σπηλαιολόγο και υποψήφιο διδάκτορα στον τομέα Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ Παναγιώτη Δευτεραίο, ο οποίος επιθεώρησε την υπόγεια κοίτη του Ιλισού, σημειώνεται ότι: «Το σκυρόδεμα έχει υποστεί ενανθράκωση λόγω υγρασίας, με συνέπεια την αποκάλυψη και διάβρωση των ράβδων του κύριου οπλισμού, η επίστρωση της κοίτης παρουσιάζει φθορές ικανές να προκαλούν ακανόνιστη ροή του νερού με συνέπεια την αποδυνάμωση της θεμελίωσης των φερόντων δομικών στοιχείων υποστύλωσης της πλάκας κάλυψης, η οποία φέρει κατά θέσεις μεγάλα κινητά φορτία, και τα πλευρικά λιθόκτιστα τοιχία έχουν υποστεί πάσης φύσεως φθορές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την υποχώρησή τους». Επομένως, το ερώτημα που τίθεται είναι αν η αποκάλυψη του Ιλισού είναι ένα έργο

πνοής για την πόλη ή αποτελεί ένα προεκλογικό πυροτέχνημα. Όπως είπε στη LiFO ο κ. Δευτεραίος: «Η αποκάλυψη του Ιλισού στην περιοχή της Αγίας Φωτεινής είναι μια ιδέα που έχει αποκτήσει φανατικούς υποστηρικτές τα τελευταία χρόνια. Μια εύληπτη πρόταση, η οποία δεν θα είχε λόγο να μη γίνει δεκτή από κάθε πολίτη που σέβεται το περιβάλλον. Βασίζεται σε μια φιλοσοφία που εφαρμόζεται σε διάφορες χώρες οι οποίες μπορούν να υποστηρίξουν την επανένταξη των καλυμμένων ρεμάτων στο φυσικό περιβάλλον των πόλεών τους, μετά από τεράστιας έκτασης τεχνικά έργα αποκάλυψης και αποκατάστασης. Εδώ, όμως, η αποκάλυψη του Ιλισού έχει γίνει “καραμέλα” στο στόμα κάποιων ανθρώπων που χρησιμοποιούν την προώθηση της ιδέας αυτής για λόγους πολιτικής ή άλλης σκοπιμότητας. Τον Σεπτέμβριο του 2018 ανατέθηκε από την ΕΥΔΑΠ στο γραφείο μας (Urban Speleo Engineering) η επιθεώρηση και αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης σε ολόκληρο το υπόγειο δίκτυο του Ιλισού. Διασχίσαμε από άκρο σ’ άκρο τις διακλαδώσεις και ελέγξαμε αναλυτικά την υπόγεια κοίτη, κάτι που είχε επαναληφθεί σε μικρότερη κλίμακα και στο παρελθόν (κλάδοι Καισαριανής, Ζωγράφου) για το αρχείο της ερευνητικής μας ομάδας. Από τα προβλήματα που εντοπίστηκαν και τα αποτελέσματα της μελέτης μας που κατατέθηκαν και ανακοινώθηκαν από το αρμόδιο υπουργείο, αποφασίστηκε η διακοπή του τραμ στο τμήμα Κασομούλη - Σύνταγμα, επειδή σε μεγάλο μέρος της διαδρομής η γραμμή βρίσκεται πάνω στην καλυμμένη κοίτη. Οι ζημιές αφορούν “νεροφαγώματα” που δημιουργήθηκαν στην κοιτόστρωση με τα χρόνια, όταν το νερό, κατά τη διάρκεια ξαφνικών και δυνατών βροχών, παρέσυρε τμήματα του δαπέδου της κοίτης και την απογύμνωσε τοπικά. Ο κίνδυνος που μπορεί να προκληθεί μετά από αυτό αφορά ενδεχόμενη υποχώρηση των τοιχωμάτων που στηρίζουν τη βαριά τσιμεντόπλακα

1963

1944, Ιλισός – Dmitri Kessel 1963, Ιλισός, Καλλιρρόης, Δημοσθένης Μπούκης

Yπόγεια κοίτη Αρχείο Παναγιώτη Δευτεραίου/ Urban Speleo Engineering

της κάλυψης, κάτι που θα είχε ως επακόλουθο την κατάρρευσή της, δηλαδή την κατάρρευση της οροφής της εγκιβωτισμένης κοίτης. Πόσο μάλλον εάν επάνω της υπάρχουν οι γραμμές του τραμ στις οποίες κυκλοφορούν οι γεμάτοι από επιβάτες συρμοί. Προτάθηκε, λοιπόν, τροποποίηση της χάραξης του τραμ και αποξήλωση της πλάκας οροφής ώστε να εμφανιστεί ξανά ο Ιλισός και να γίνει ορατός από την επιφάνεια, εγκιβωτισμένος

πια, με πλευρικά τοιχώματα από την εποχή του Μεταξά και μεταπολεμική κάλυψη, που τον μετέτρεψε σε υπόγειο οχετό, αφού ήδη στην κοίτη του διοχετεύονταν λύματα από τις όμορες χρήσεις γης. Ο λόγος ήταν για να αντιμετωπιστεί η μετάδοση βλαβερών νοσημάτων, τα κουνούπια και η δυσοσμία κοντά στην κοίτη, αφού δεν ήταν δυνατόν να παύσει η διοχέτευση των αποβλήτων σε αυτήν. Και δεν σταμάτησε ποτέ. Μέχρι σήμερα εξακολουθούν να ρέουν αστικά απόνερα μαζί με λύματα στην κοίτη. Ο Ιλισός έχει πλέον ενταχθεί στο αποχετευτικό σύστημα της πόλης με τέτοιον τρόπο που δεν θα ήταν δυνατόν να καταργηθεί και να ξαναγίνει ποτάμι. Εξάλλου, δεν έχει δικά του νερά ως ποταμός, δεν έχει ροή. Αν επισκεφθούμε τις θέσεις όπου υπογειοποιούνται οι κλάδοι του, θα διαπιστώσουμε ότι τις ημέρες που δεν βρέχει δεν υπάρχει νερό. Ό,τι ρέει στην υπόγεια κοίτη προέρχεται από την πόλη, με εξαίρεση ελάχιστες υπόγειες πηγές με απειροελάχιστη, σήμερα, παροχή». Τι νερό θα «εκτίθεται», λοιπόν, ως ποταμίσιο στην κοίτη που θα αποκαλυφθεί; Τα λύματα ή μόνο η παροχή της βροχής; Και αν τα λύματα διοχετευτούν τοπικά σε παράπλευρο αγωγό ή απλώς «καθαρίζονται βιολογικά» ώστε να διατεθεί καθαρό νερό στο ανοιχτό τμήμα; Πόσο εύκολο θα είναι τεχνικά να αποκαλυφθεί η κοίτη στην τοποθεσία της Αγίας Φωτεινής και πόσο θα προστατευτεί από τα έργα το γεφύρι εποχής Όθωνα, το μοναδικό του παλαιού Ιλισού που έχει διατηρηθεί; Κατά τον κ. Δευτεραίο: «Η φυσική κοίτη του Ιλισού σώζεται ήδη στο σημείο αυτό, έστω και μόνο για 50 μέτρα, και το κατασκευασμένο υπόγειο τούνελ της εγκιβωτισμένης κοίτης περνάει στο πλάι της. Τι ακριβώς θα αποκαλύψουμε και θα προβάλουμε εκεί; Το σύγχρονο τεχνικό έργο; Μιλάμε, προφανώς, για έργα με κόστος που οπωσδήποτε ξεπερνά τις δαπάνες των επισκευών των βλαβών που ανιχνεύσαμε υπογείως. Για να μιλήσουμε για αποκάλυψη και αξιοποίηση του ρέματος, έστω και χωρίς σταθερή ροή, δεν θα αρκούσε μόνο η αφαίρεση της πλάκας κάλυψης. Πλην της κατασκευής της νέας υποδομής του τραμ, η κοίτη θα πρέπει να αποξηλωθεί ολοκληρωτικά, όπως και τα τοιχώματα, και να διαμορφωθεί εκ νέου. Άρα, μιλάμε, τελικά, για ένα έργο πολιτιστικής εξέλιξης της Αθήνας ή μήπως για ευκαιριακές πολιτικές και δημιουργία εντυπώσεων μέσω βιαστικών ανακοινώσεων ιδεών και μελετών που θα ξεχαστούν μετά τις εκλογές και δεν θα εφαρμοστούν ποτέ; Η αποκάλυψη του Ιλισού θα μπορούσε να αποτελέσει πράγματι ένα μεγαλόπνοο έργο για την Αθήνα, αλλά κατόπιν διεξοδικής, ολοκληρωμένης και όχι βιαστικής, προεκλογικής μελέτης. Οπωσδήποτε, όμως, το βασικότερο όλων γι’ αυτούς που αγαπούν ειλικρινά το ποτάμι και το

περιβάλλον θα ήταν να υλοποιηθεί ουσιαστικός και ολοκληρωτικός καθαρισμός και απαλλαγή του από τις παροχές λυμάτων που δέχεται με εντοπισμό και διοχέτευσή τους απευθείας σε δίκτυα ακαθάρτων. Είναι μια εργασία πραγματοποιήσιμη, που μόνο όταν και αν ολοκληρωθεί θα μπορούμε να μιλάμε για αποκάλυψη του Ιλισού και ανεμπόδιστη έκθεση της κοίτης του. Κάποια προβλήματα, βέβαια, όπως τα κουνούπια, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν, καθώς ακόμη και υγιείς κοίτες αποτελούν πόλο έλξης τους, χωρίς να είναι απαραίτητη η παρουσία στάσιμων ή ακάθαρτων υδάτων. Όσο, δε, για προβλήματα σχετικά με οσμές, ακόμη και τα αστικά όμβρια, όταν συσσωρεύονται σε κλειστά τμήματα αγωγών και λιμνάζουν, σε κάποιες περιπτώσεις επηρεάζουν την υγιή κατάσταση μιας κοίτης. Τέλος, παραμένει το ζήτημα της διοχέτευσης στα ρέματα των αστικών απόνερων, όπως οι σαπουνάδες, που δεν αποτελούν μεν λύματα, αλλά δεν παύουν να βλάπτουν το περιβάλλον με τα χημικά συστατικά των απορρυπαντικών, όταν αυτά καταλήγουν στη θάλασσα». Σύμφωνα με όσα μας λέει ο κ. Δευτεραίος, ο Ιλισός χρειάζεται πολλή δουλειά για να μπορέσει να επανέλθει ως ρέμα, καθώς και να ενταχθεί στο αστικό περιβάλλον. «Οι προτάσεις αυτές δεν καταστρώνονται σε μια νύχτα, ούτε και υλοποιούνται εύκολα», υποστηρίζει και συμπληρώνει: «Η αποκάλυψη των ρεμάτων είναι μια πολύ θετική κίνηση για τις πόλεις, αλλά υλοποιείται δύσκολα και υπό κατάλληλες προϋποθέσεις. Η μέχρι σήμερα εικόνα της χώρας δεν έχει πείσει κανέναν νοήμονα ότι μια τέτοια πρόταση θα μπορούσε να υλοποιηθεί σωστά. Οι δηλώσεις του κ. Νίκου Μπελαβίλα ότι “η πλάκα από μπετόν του 1955, όπου πατάει το τραμ, είναι πολύ βαριά τραυματισμένη” και ότι “αντί να επισκευάσουμε την πλάκα, με κόστος κάποια εκατομμύρια, η πρόταση που επεξεργαζόμαστε είναι να αφαιρεθεί και να αποκαλύψουμε το αρχαίο ποτάμι” δείχνουν σαφώς ότι ο εμπνευστής της ιδέας της αποκάλυψης δεν γνωρίζει ούτε τα στοιχειώδη σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση και ούτε καν μπήκε στον κόπο να ενημερωθεί για τα αποτελέσματα της επιθεώρησης του Σεπτεμβρίου. Το πρόβλημα εντοπίζεται, όπως σας είπα, στα “νεροφαγώματα”. Ούτε η πλάκα είναι τραυματισμένη, πλην μικρών φυσικών φθορών που δεν επηρεάζουν ενεργά την αντοχή της, αλλά ούτε και θα αποκαλυφθεί κανένα αρχαίο ποτάμι αν αφαιρεθεί. Αναμένοντας κάτι περισσότερο από μια “προωθούμενη ιδέα”, συνεχίζουμε να συμβάλλουμε στο έργο των επίσημων φορέων, που αφορά το ρέμα και τις όποιες επεμβάσεις μπορεί αυτό να δεχτεί μελλοντικά ή και άμεσα, ώστε να αποκατασταθεί τουλάχιστον η ασφαλής κυκλοφορία του τραμ».

Η αποκάλυψη του Ιλισού στην περιοχή της Αγίας Φωτεινής είναι μια ιδέα που έχει αποκτήσει φανατικούς υποστηρικτές τα τελευταία χρόνια. Μια εύληπτη πρόταση, η οποία δεν θα είχε λόγο να μη γίνει δεκτή από κάθε πολίτη που σέβεται το περιβάλλον.

18.4.19 – lifo

25

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Ο THOMAS BELLINCK

και οι φωνές

των κυνηγημένων

Ο Βέλγος καλλιτέχνης επιστρέφει στην Αθήνα με ένα έργο για το δικαίωμα στην ελεύθερη διακίνηση του ατόμου. από τον μ. ηulot φωτο: παρισ ταβιτιαν

26 lifo – 18.4.19

Τ

ο προηγούμενο έργο του Τόμας Μπέλινκ –η πρώτη εκδοχή του «Domo de Europa historio en ekzilo» (Το σπίτι της ευρωπαϊκής Ιστορίας στην εξορία)– που εκτέθηκε στην Αθήνα το 2016 ήταν μία από τις πιο συναρπαστικές εγκαταστάσεις που έχω δει ποτέ, μία «αέναα εν εξελίξει φουτουριστική-ιστορική έκθεση αναφορικά με τη “ζωή στην πρώην Ευρωπαϊκή Ένωση”», όπου το μέλλον της ενωμένης Ευρώπης παρουσιαζόταν τρομακτικό και ζοφερό, με τη δυστοπική κατάσταση που δημιουργούσε να καταρρέει το 2060. Ο Τόμας Μπέλινκ είναι Βέλγος, με προϋπηρεσία στο γερμανικό θέατρο-ντοκουμέντο, συνιδρυτής της ROBIN, μιας δομής παραγωγής εξατομικευμένων καλλιτεχνικών έργων που διαχειρίζεται καλλιτέχνες, και από το 2017 εργάζεται ως διδακτορικός ερευνητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του University College της Γάνδης, όπου είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη του School of Speculative Documentary. Το νέο του έργο, το τρίτο της σειράς περφόρμανς και εγκαταστάσεων που ονομάζει «Simple as ABC», σχετικά με τον μηχανισμό της δυτικής «διαχείρισης της μετανάστευσης» και την οπτική οικονομία ποινικοποίησης της μετανάστευσης (το δεύτερο ήταν ένα θεατρικό ντοκιμαντέρ-μιούζικαλ για την ψηφιοποίηση των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης), κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα του στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στην Αθήνα, στις 12 Μαΐου, στο πλαίσιο του Fast Forward Festival. Ο Μπέλινκ

δημιουργεί ένα φανταστικό μουσείο με φωνές, όπου οι απόντες αφηγητές λένε ιστορίες για το κυνήγι. Κατά τη διάρκεια της ακουστικής περφόρμανς χωρίς ηθοποιούς «Simple as ABC #3: The Wild Hunt» θα ακούγονται σε αραβικά, αγγλικά, φαρσί, γαλλικά και ελληνικά ηχητικά αποσπάσματα που συγκεντρώθηκαν από περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου. Στην πλατεία της Νέας Σμύρνης, όπου συναντηθήκαμε λίγο πριν από το μεσημέρι, οι καφετέριες ήταν όλες γεμάτες κόσμο κάθε ηλικίας, κάτι που σχολίασε με θαυμασμό: «Η κατάσταση στην Αθήνα είναι πολύ πιο χαλαρή απ’ οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη. Μου αρέσει πολύ εδώ, μου αρέσει η χαλαρότητα στην πόλη, μου αρέσει η ατμόσφαιρά της, οι άνθρωποί της, τη βρίσκω πολύ όμορφη και ενδιαφέρουσα. Είναι περίπλοκο, γιατί βλέπω πώς έχουν εξελιχθεί τα πράγματα αυτά τα τρία χρόνια που πηγαινοέρχομαι και πώς την έχουν εκμεταλλευτεί οι Ευρωπαίοι τα χρόνια της κρίσης, και μου κάνει εντύπωση που δεν το διακρίνω αυτό στην πόλη».

— Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα είναι ότι γινόμαστε όλο και πιο συντηρητικοί… Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στο Βέλγιο. Νομίζω ότι είναι πανευρωπαϊκό φαινόμενο, αυτός ο συντηρητισμός πηγαίνει χέρι-χέρι με τη νέα φάση της παγκοσμιοποίησης. Κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν είναι κάτι νέο. Αν κάνεις μια αναδρομή στην Ιστορία, θα δεις ότι όταν η παγκοσμιοποίηση επιταχύνει, παντού τριγύρω αναπτύσσονται συντηρητικά αντανακλαστικά.

Αντιλαμβάνομαι, επίσης, ότι δεν μπορώ απλώς να μεταφέρω στους άλλους την ευθύνη γι’ αυτές τις τάσεις. Ακούς πολλές συζητήσεις για το πώς πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στην αύξηση του νεοφασισμού και αυτό με βρίσκει σύμφωνο. Αλλά πιστεύω επίσης ότι αυτή η αύξηση είναι αναπόφευκτα συνδεδεμένη με εξελίξεις στις οποίες κι εγώ συμβάλλω, είτε μου αρέσει είτε όχι.

— Τι κάνεις στην Αθήνα; Δουλεύω ένα πρότζεκτ για το φεστιβάλ Fast Forward στη Στέγη, το οποίο θα γίνει σε έναν μήνα. Αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης σε διάρκεια σειράς πρότζεκτ με τα οποία ασχολούμαι τα τελευταία χρόνια. Η σειρά ονομάζεται «Simple as ABC (Απλός όπως το ABC)» – στην ουσία είναι ο τίτλος που οικειοποιήθηκα ή δανείστηκα από ένα φυλλάδιο με το πρόγραμμα της Frontex, τον ευρωπαϊκό οργανισμό που διαχειρίζεται τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών συνοριοφυλάκων για την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης. Είχαν αυτό το φυλλάδιο που έλεγε κάτι του τύπου «αυτοματοποιημένος συνοριακός έλεγχος, “απλός όπως το ABC”», και σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να γίνει ένας ωραίος τίτλος για να μιλήσω για τη διαχείριση της κινητικότητας στην Ευρώπη. Mε κάθε πρότζεκτ της σειράς προσπαθώ να σκάβω όλο και πιο βαθιά το θέμα. Αυτήν τη στιγμή δουλεύω το τρίτο μέρος, το οποίο ονομάζεται «Το άγριο κυνήγι (The Wild Hunt)». Στην ουσία, είναι μια περφόρμανς που ξεκίνησε από μια πρόταση του Αρι-

18.4.19 – lifo

27

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Οπτικό υλικό του καλλιτέχνη για την performance

H μεταφορά της Ευρώπης ως φρουρίου είναι παλιομοδίτικη, είναι το όνειρο της ακροδεξιάς και ο εφιάλτης της ακροαριστεράς.

στοτέλη. Πρώτα απ’ όλα, ως συγγραφέας της Ποιητικής, ο Αριστοτέλης κατέχει βασική θέση στο πεδίο στο οποίο δουλεύω, το θέατρο. Αλλά το πρότζεκτ ξεκίνησε από ένα απόσπασμα από τα Πολιτικά του. Σε αυτά υπάρχει ένα κεφάλαιο για τη διαχείριση του οίκου, στο οποίο μιλάει για τη σκλαβιά. Αναφέρεται στο κυνήγι των ανθρώπων, στο πώς αυτό αποτελεί μια μορφή τέχνης που πρέπει να εξασκούμε εναντίον άγριων ζώων και άλλων ανθρώπων, οι οποίοι από τη φύση τους είναι προορισμένοι να κυριαρχηθούν και αρνούνται να μείνουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Αυτό με ιντρίγκαρε πολύ, επειδή πρόκειται για μία από τις πρώτες προτάσεις της δυτικής φιλοσοφίας που συστήνουν την ιδέα της φυσικής σκλαβιάς, ότι κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται για να κυριαρχήσουν και άλλοι για να κυριαρχηθούν. Επίσης, καθιστά νόμιμο το κυνήγι αυτών των κατασκευασμένων «άλλων». Αυτή η πρόταση που έγραψε πριν από 2.400 χρόνια επρόκειτο να στοιχειώσει τη δυτική Ιστορία τις επόμενες δυόμισι χιλιετίες. Ο Γάλλος φιλόσοφος Grégoire Chamayou λέει ότι το κυνήγι των ανθρώπων δεν είναι μεταφορά αλλά ένα φαινόμενο που μπορεί να μελετηθεί όπως και το κυνήγι των ζώων: μπορείς να αναλύσεις τους κυνηγούς, τη λεία, τα όργανα του κυνηγιού και τις τεχνολογίες, τις τελετουργίες του κυνηγιού κ.λπ. Τους τελευταίους αιώνες οι Ευρωπαίοι έχουν χτίσει μπόλικα μουσεία για το κυνήγι των ζώων. Φυσικά, το κυνήγι είναι μια παγκόσμια πρακτική, αλλά διάβασα σε κάποια μελέτη ότι η Ευρώπη, απ’ ό,τι φαίνεται, έχει τα περισσότερα μουσεία κυνηγιού στον κόσμο. Έτσι, σκέφτηκα «ok, γιατί να έχουμε μουσεία για το κυνήγι ζώων αλλά όχι για το κυνήγι των ανθρώπων;». Κάπως έτσι ξεκίνησε το πρότζεκτ, βασικά. Και προσπαθούμε να κάνουμε μια περφόρμανς στην οποία φανταζόμαστε τι θα συνέβαινε εάν έπρεπε να χτίσουμε ένα μουσείο για το κυνήγι ανθρώπων. Πώς θα έμοιαζε; Ποιον θα βάζαμε εκεί, τι θα κρεμάγαμε στους τοίχους; Έτσι, προσκάλεσα μια ομάδα από ειδικούς στο κυνήγι ανθρώπων να επιμεληθεί μια φανταστική έκθεση μαζί μ’ εμένα. Συνήθως, στα μουσεία κυνηγιού υπάρχουν όπλα, πορτρέτα κυνηγών και εκτίθενται και μερικά βαλσαμωμένα ζώα που είναι πολύ δύσκολο να πιαστούν την ώρα του κυνηγιού. Αυτός ήταν ο λόγος που προσκάλεσα ανθρώπους να δημιουργήσουν φανταστικούς πίνακες με στιγμιότυπα κυνηγιού, βασισμένους στην εμπειρία ή στην τεχνογνωσία τους.

— Τι θα περιέχει αυτό το φανταστικό μουσείο; Τι ακριβώς θα είναι; Είναι μια περφόρμανς χωρίς σώματα, στην οποία ακούς μόνο φωνές ανθρώπων. Όλοι όσοι συνεργάζονται φτιάχνουν έναν πίνακα τον οποίο δεν μπορείς να δεις, περιγράφεται ηχητικά. Μέσα από αυτόν ζωντανεύουν στιγμές που είναι συχνά πολύ περίπλοκες, εφήμερες ή επικίνδυνες για να αιχμαλωτιστούν σε μια εικόνα. Θα γίνεται μια αόρατη ξενάγηση σε ένα αόρατο μουσείο με αόρατους πίνακες που απεικονίζουν στιγμές υπερβολικά αληθινές. Για παράδειγμα, υπάρχουν άνθρωποι που περιγράφουν μια κατάσταση αφού έχει τελειώσει το κυνήγι, το καθάρισμα των σωμάτων ή των μελών σωμάτων που έχουν βρεθεί στη Μεσόγειο. Κάποιοι άλλοι μιλούν για λαθρεμπόρους ανθρώπων, κάποιοι μιλούν για την αστυνομία. Υπάρχουν, επίσης, άνθρωποι που περιγράφουν στιγμές «κυνηγιού εικόνων», εμπειρίες δημοσιογράφων που προσπαθούν να τραβήξουν φωτογραφίες ανθρώπων που αισθάνονται κυνηγημένοι. Και μπορείς να αισθανθείς πό-

σο αναστρέψιμες είναι εκείνες οι θέσεις. Αντί να καταλογίσουμε ευθύνες στη μία ομάδα ή να στοχοποιήσουμε την άλλη, προσπαθούμε πραγματικά να επικεντρωθούμε στη δυναμική τού να ανιχνεύεις, να εντοπίζεις, να αιχμαλωτίζεις ή να κυνηγάς ανθρώπους.

— Τι θέλεις να μεταδώσεις στους ανθρώπους που θα έρθουν στην περφόρμανς; Κάποτε έκανα μια κουβέντα με έναν από τους επιμελητές του πρότζεκτ στην Τυνησία, ο οποίος μου είπε ξεκάθαρα: «Εσύ έρχεσαι εδώ, έχεις το διαβατήριό σου, δεν χρειάζεσαι βίζα για να ταξιδέψεις στην Τυνησία, και κάνεις μια περφόρμανς για το γεγονός ότι εγώ χρειάζομαι βίζα για να πάω στην Ευρώπη και δεν μπορώ να την πάρω». Αυτή είναι η ουσία του πρότζεκτ βασικά, αυτή η θεμελιώδης ανισότητα που συνδέεται με τη διεθνή πολιτική για τη βίζα. Στην Ευρώπη συχνά ξοδεύουμε πάρα πολύ χρόνο συζητώντας τις συνέπειες αυτής της ανισότητας, αποκαλώντας τες «άτακτη μετανάστευση» ή «παράνομη μετανάστευση». Ένας από τους στόχους μου είναι να χτίσω νέες εικόνες, μια νέα αφήγηση γύρω από όλο αυτό. Δεν ξέρω εάν θα το καταφέρω, αλλά ένα από τα πράγματα που προσπαθώ να κάνω είναι να εμπλέξω στη δημιουργική διαδικασία ανθρώπους που επηρεάζονται άμεσα από τον τρόπο που μετακινούμαι εγώ και από το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς δεν επιτρέπεται να μετακινηθούν. Είναι πολύ σημαντικό να τους εμπλέξω στη διαδικασία και να τους πάρω στα σοβαρά, όχι ως θέμα αλλά ως συνεργάτες, μαζί με τους οποίους γράφω ιστορίες και δημιουργώ εικόνες. Το κοινό είναι διαφορετικό κάθε φορά, το ίδιο συμβαίνει και με την περφόρμανς. Ακόμα και τα ίδια τα ευρωπαϊκά σύνορα γίνονται αντιληπτά με διαφορετικό τρόπο σε καθένα από τα τρία αυτά μέρη. Όλα τα στοιχεία, όμως, συνδέονται μέσω της γενικής ιδέας του ευρωπαϊκού συνόρου. Ακόμα, έχουμε μια πολύ κλασική ιδέα για το τι είναι το σύνορο. Συχνά το έχουμε στο μυαλό μας ως μια καθαρή γραμμή σχεδιασμένη σε έναν χάρτη ή ως σε έναν φράχτη που ορίζει το τοπίο. Νομίζω ότι η μεταφορά της Ευρώπης ως φρουρίου είναι παλιομοδίτικη, είναι το όνειρο της ακροδεξιάς και ο εφιάλτης της ακροαριστεράς. Το σύνορο είναι κάτι πιο ευέλικτο, ρευστό και πωρώδες. Κατασκευάζεται σε ημερήσια βάση, όχι μόνο στην υπερβολικά προβεβλημένη Μεσόγειο ή στα επονομαζόμενα hot spots στην Ελλάδα, αλλά και στα γραφεία του παραρτήματος Βιομετρίας και Διαχείρισης Ταυτότητας (Identity Management) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Τα σύνορα κατασκευάζονται σε έναν γυάλινο πύργο στη Βαρσοβία, όπου βρίσκεται το αρχηγείο της Frontex. Στις βορειοαφρικανικές χώρες έχουν επιβληθεί από ευρωπαϊκές χώρες μέσα από διμερείς συμφωνίες. Τα βλέπουμε σε εικόνες που έχουν τραβηχτεί από τους κατασκοπικούς δορυφόρους της European Space Agency, που έχει κατασκευαστεί για να εντοπίζει τα σημεία όπου ανεβαίνει η θέρμανση στον πλανήτη, αλλά χρησιμοποιείται και για να ανιχνεύει και να εντοπίζει ανθρώπους σε κίνηση. Ενώ οι άνθρωποι προσπαθούν να μετακινηθούν σε οριζόντιο επίπεδο, η εξουσία που κατασκευάζει τα σύνορα στην ουσία μετακινείται σε μεγάλο βαθμό κάθετα, από τους δορυφόρους μέχρι ένα προστατευμένο κέντρο πληροφοριών στα βουνά της Αυστρίας, το οποίο αποθηκεύει ψηφιακά δεδομένα που συλλέγονται στα hot spots. Τα δεδομένα των ανθρώπων πηγαινοέρχονται μέσα από καλώδια που βρίσκονται στον πυθμέ-

να των ωκεανών με ταχύτητες που δεν μπορεί κανείς να φανταστεί. Τα σύνορα είναι παντού. Κατά κάποιον τρόπο, μπορούμε να πούμε ακόμα και ότι είναι ενσωματωμένα, «σφηνωμένα» στο DNA. Στην Ευρώπη έχουμε κατασκευάσει την έννοια του «μετανάστη δεύτερης γενιάς». Έτσι, ακόμη και αν έχεις γεννηθεί σε ένα μέρος, μπορεί να θεωρείσαι μετανάστης σε αυτό. Δεν χρειάζεται καν να έχεις μετακινηθεί ή να έχεις περάσει σύνορα για να ανήκεις σε αυτή την κατηγορία. Σε διαφορετικά επεισόδια του «Simple as ABC» προσπαθώ να αντιμετωπίσω αυτό το ρευστό, κάθετο, κληρονομικό σύνορο, λαμβάνοντας υπόψη τη δική μου ευθύνη ως Ευρωπαίου φορολογούμενου, του οποίου οι εισφορές συμβάλλουν στην κατασκευή αυτών των συνόρων.

— Πώς βλέπεις το μέλλον; Νομίζω ότι την απάντησα αυτή την ερώτηση τρία χρόνια πριν, όταν παρουσιάσαμε μαζί με τη Στέγη το «Domo de Europa historio en ekzilo» εδώ, στην Αθήνα. Ήταν μια φουτουριστική-ιστορική έκθεση που παρουσίαζε την κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κοιτάζοντάς την από το έτος 2060. Από τη μια μεριά, υπάρχουν μέρες που είμαι τόσο σκοτεινός όσο και η έκθεση. Σε αυτήν, εκτός από το συνοριακό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επικεντρωθήκαμε και στις νεοφασιστικές τάσεις και μετατοπίσεις προς την ακροδεξιά. Κάθε μορφή φονταμενταλισμού ή εξτρεμισμού με φοβίζει, είτε προέρχεται από τα δεξιά, είτε αφορά την οικονομία, είτε τη θρησκεία. Από την άλλη, βρίσκω ότι υπάρχουν λόγοι να είμαστε πιο αισιόδοξοι απ’ ό,τι πριν από τρία χρόνια. Το γεγονός ότι τους τελευταίους τρεις μήνες χιλιάδες μαθητές απεργούν κάθε Πέμπτη, απαιτώντας «κλιματική δικαιοσύνη», μου δίνει τεράστια ελπίδα. Βλέπω αυτό και λέω «επιτέλους, υπάρχει μια νέα γενιά που απαιτεί από τις προηγούμενες να κάνουν τελικά αυτό που πρέπει». Ή όταν σκέφτομαι το MeToo ή το κίνημα για την κατάργηση του αποικιακού καθεστώτος στις τέχνες. Όλα αυτά μου δίνουν ελπίδα. Ζούμε σε ενδιαφέρουσες εποχές που σημαδεύονται όλο και περισσότερο όχι μόνο από τον φόβο της απώλειας αλλά και από την απώλεια του φόβου.

— Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία σου ως καλλιτέχνη; Δεδομένης της θέσης στην οποία βρίσκομαι, είναι πολύ δύσκολο να μιλήσω για αγώνα ή για πάλη. Είμαι ένας πολύ προνομιούχος άνθρωπος και καλλιτέχνης. Ζω και δουλεύω στο Βέλγιο, όπου είμαι μέλος μιας θεατρικής εταιρείας που παίρνει κρατική χρηματοδότηση... Εδώ, στην Αθήνα, δουλεύω με ένα μεγάλο ίδρυμα, όπως είναι η Στέγη. Όταν σκέφτομαι άλλους καλλιτέχνες εδώ στην Ελλάδα ή τους ανθρώπους που προσκάλεσα να συνεργαστούν μαζί μου στο «Simple as ABC#3: The Wild Hunt», δεν τολμώ να χρησιμοποιήσω τη λέξη «αγώνας». Φυσικά, υπάρχουν ερωτήσεις και παράδοξα που αντιμετωπίζω κάθε μέρα. Όπως προανέφερα, δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίσω τη δική μου θέση εξουσίας μέσα στη δουλειά μου. Πώς να μοιραστώ τον ίδιο χώρο με ανθρώπους των οποίων τις ιδέες δεν καταλαβαίνω απαραίτητα ή δεν εγκρίνω; Πώς να δημιουργήσω και να διατηρήσω κάποια στάνταρ δικαιοσύνης, όταν υπάρχει αυτή η ανισότητα που είναι πάντα παρούσα σε αυτό το πρότζεκτ, πάντα παρούσα ακόμα και σε αυτό το δωμάτιο… Πώς να είμαι ανοιχτός και διαφανής γι’ αυτά τα πράγματα με όλους όσοι δουλεύουν μαζί μου; Δεν το βλέπω ως αγώνα αλλά περισσότερο ως μια διαρκή αμφισβήτηση.

ΙNFO Thomas Bellinck – «The Wild Hunt», 12-15 Μαΐου, στο πλαίσιο του Fast Forward Festival, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

28 lifo – 18.4.19

18.4.19 – lifo

29

Ήμουν πάρα πολύ ζωηρό παιδί, δεν μπορούσα να καθίσω σε ένα σημείο. Έχω δέσει τον σκύλο πάνω στο πατίνι κι έχω φύγει από την τζαμαρία γιατί δεν με άφηναν να βγω στη βεράντα. Έχω περάσει μέσα από το τζάμι κανονικά, με όλα τα γυαλιά στη μούρη. Και ήμουν σαν αγοράκι εντελώς, κανένας δεν καταλάβαινε ότι είμαι κοριτσάκι. Στα τεσσεράμισι με είχε αρπάξει ένα ζευγάρι στην παραλία και ούρλιαζα, πήγαν να μου βγάλουν το κάτω μέρος του μαγιό για να δουν αν είμαι αγοράκι ή κοριτσάκι. Η πιο έντονη παιδική μου ανάμνηση είναι αυτή και ότι ο μπαμπάς μου ήταν πολύ βίαιος, «τρόμος». Αυτόν τον θυμό τον κουβαλάω ακόμα.

q Ξέρω ότι είμαι λεσβία από τα 15. Δεν μου δυσκόλεψε όμως καθόλου τη ζωή, αντιθέτως χάρηκα που το ανακάλυψα και ήθελα να το μάθουν όλοι και να το αποδεχτούν. Έπρεπε να βρω οπωσδήποτε μια άλλη γυναίκα για να φιλήσω. Μια μέρα που περπατάγαμε με τη μάνα μου στη Χαροκόπου, είδα στο περίπτερο ένα περιοδικό που έγραφε στο εξώφυλλο για την ομοφυλόφιλη επιθυμία, το «Αμφί», και με το που πάμε ένα τετράγωνο παρακάτω της λέω «δώσε μου λεφτά να αγοράσω ένα κόμικ». Μου τα έδωσε μετά από μεγάλη φασαρία, γιατί οι γονείς μου είχαν χωρίσει και ήμασταν δύσκολα οικονομικά. Το πάω στο δωμάτιό μου τρέμοντας από συγκίνηση, το ξεφυλλίζω, και ήταν όλο άντρες, πούτσα, δεν είχε τίποτα για λεσβίες. Βλέπω όμως σε μια σελίδα να γράφει «συνάντηση λεσβιακής ομάδας» και λέω «θα πάω». Δεν τρώω τίποτα στο κυλικείο, μαζεύω τα λεφτά –Τετάρτη ήταν, θυμάμαι– και πάω μόνη μου στην Αθήνα, στην οδό Ζαλόγγου, σε ένα υπόγειο. Περίμενα να βρω ένα κορίτσι να φιλήσω και με το που σκάνε τα πρώτα πόδια περιμένω να δω τα πρόσωπα. Απογοητεύτηκα, γιατί δεν είχαν καμία σχέση με τα κοριτσάκια στο σχολείο. Φυσικά, έμεινα και σιγά-σιγά άρχισα να γνωρίζομαι με τον λεσβιακό χώρο από το ΑΚΟΕ, οπότε άρχισα να βγαίνω. Μια φορά πήρα και τη μάνα μου στο ΑΚΟΕ. Αυτή φρίκαρε, πήρε τηλέφωνο τον πατέρα μου και του είπε: «Νίκο, το παιδί έχει μπλέξει». Εκείνος ήρθε και μ’ έδερνε για πέντε μέρες, από την Καλλιθέα μέχρι Αγία Παρασκευή. Με έσπασε στο ξύλο, αλλά εγώ το βιολί μου. Εν τω μεταξύ, είχα κολλήσει αφίσες του ΑΚΟΕ παντού στο δωμάτιό μου και από τα νεύρα μου κόλλησα και έξω από την πόρτα, να τη βλέπουν όσοι έρχονται στο σπίτι. Δεν το έβαζα κάτω με την καμία.

q Η γνωριμία μου με μια Γερμανίδα , την Πέτρα ή Τεν Τεν, μου άλλαξε τη ζωή. Τη γνώρισα στην Ερεσό και στα 21 πήγα στο Βερολίνο. Ήταν hardcore φεμινίστρια, λεσβία, ακτιβίστρια. Από εκείνη έμαθα για την ανακύκλωση π.χ., δεν είχα ιδέα μέχρι τότε. Έμαθα πολλά πράγματα στο Βερολίνο και όταν γύρισα άρχισα να κάνω τα λεσβιακά πάρτι με ξένη μουσική, γιατί μέχρι τότε τα λεσβιάδικα εδώ έπαιζαν μόνο ελληνικά. Αυτό εμένα μου έσκιζε την ψυχή, γιατί έπρεπε να πάω στην πλατεία να ακούσω μουσική και μετά να πάω στα λεσβιάδικα για να γνωρίσω κοπέλες. Έτσι ξεκίνησα τα cyber-dykes πάρτι, από αυτή την ανάγκη για έναν χώρο με λεσβίες και καλή μουσική. Η επαφή με το εξωτερικό σε αλλάζει πολύ. Φαντάσου ότι ο πατέρας μου έμενε στις Βρυξέλλες και κάποια στιγμή με ρώτησε: « Έχεις κοπέλα; Ε, φέρ’ την το βράδυ να φάμε!». Ήμουν 25 χρονών – έπρεπε να περάσουν 10 χρόνια για το αποδεχτεί. Δεν ξέρω αν θα άλλαζε αν είχε μείνει στην Ελλάδα, γιατί είναι και Μανιάτης, σκληροπυρηνικός.

q Και το φεστιβάλ, το Outview, το ξεκίνησα από ανάγκη, επειδή πήγαινα έξω, έβλεπα τι γινόταν και έλεγα: «Εδώ γιατί δεν κάνουμε κάτι gay και lesbian, ρε παιδιά;». Ό,τι έχω κάνει είναι επειδή το είδα και μου άρεσε και είπα «το θέλω κι εγώ». Από άποψη καλεσμένων και προγράμματος είναι το τρίτο μεγαλύτερο φεστιβάλ στην Αθήνα και το πρόγραμμα δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανένα άλλο ευρωπαϊκό.

q Είμαι στη χειρότερη οικονομική κατάσταση που έχω υπάρξει, είμαι ανασφάλιστη εδώ και δύο χρόνια.

Έχω κλείσει τα μπλοκάκια επειδή δεν μπορούσα να πληρώνω κάθε μήνα. Ζω σε μία σχιζοφρένεια γιατί, από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει αρκετά πράγματα για τα LGBT δικαιώματα. Όντως σηκώνουν τα τηλέφωνα και απαντάνε, η νομαρχία βοηθάει, πήραμε ΕΣΠΑ. Πού να το φανταζόσουν παλιότερα ότι θα υπήρχε στήριξη για να γίνει κάτι που είναι gay και lesbian; Από τη μια έχουν καλυτερέψει κάποια πράγματα, αλλά, από την άλλη, έχοντας τον διαβήτη απειλητικά πάνω από το κεφάλι μου, αισθάνομαι ότι το κράτος πρόνοιας έχει πιάσει πάτο. Πριν μου «σκάσει» ο διαβήτης και μπω στην κατηγορία που λέμε «χρόνια νοσήματα», δεν είχα ιδέα τι συμβαίνει στην Υγεία, με τους ΑμεΑ, γιατί όποιος δεν έχει στην οικογένειά του ή στον κοντινό του κύκλο κάποιον ασθενή, δεν ενδιαφέρεται ούτε καταλαβαίνει την κατάσταση στα νοσοκομεία. Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν μόνο όσα τους αφορούν.

AΘΗΝΑΊΟΙ

q Ό,τι κάνω είναι η ταυτότητά μου, και στον διαβήτη έκανα όπως τότε που κατάλαβα ότι ήμουν λεσβία και έψα-

30 lifo – 18.4.19

χνα να βρω κι άλλες λεσβίες. Άρχισα να ψάχνω να βρω κι άλλους διαβητικούς και έπαθα μεγάλο σοκ από αυτά που ανακάλυπτα στη διαβητική κοινότητα. Εγώ, που προέρχομαι από τον gay χώρο, τα πάρτι, το porn festival, πολιτικά και ιδεολογικά events, ξαφνικά βλέπω ένα κομμάτι αδιανόητα ετεροκανονικό και αδιανόητα συντηρητικό. Το πιο τρομερό ήταν ότι δεν είχε καθόλου ορατότητα. Εκεί ήταν που ανακάλυψα ότι έχει πετύχει το gay κίνημα, γιατί στον διαβήτη ήταν ακόμα χειρότερα τα πράγματα, σε κάτι που δεν σε στιγματίζει και μπορείς να το πεις στους γονείς σου. Ξέρεις πόσους gay φίλους είχα που ήταν διαβητικοί και δεν το έλεγαν; Ήξερα πώς έκαναν σεξ, για τις σχέσεις τους, ήξερα τα πάντα γι’ αυτούς και δεν ήξερα ότι είχαν διαβήτη, το έκρυβαν. Λειτούργησα όπως και για να αποκτήσουν ορατότητα οι λεσβίες, με τα cyber-dykes πάρτι κ.λπ. Έκανα το glykouli.gr και εκδηλώσεις για να φανούμε, γιατί δεν είναι αστείο. Μπήκα σε ένα σουβλατζίδικο στα Πετράλωνα με κρίση υπογλυκαιμίας και ο τύπος με πέταξε έξω γιατί νόμιζε ότι είμαι πρεζάκι. Δεν μπορούσα να συνεννοηθώ και ευτυχώς άρπαξα μια πορτοκαλάδα για να συνέλθω. Είσαι στον δρόμο σε κρίση, λες «δώστε μου κάτι» και δεν αντιδράει κανείς. Κι εκείνη τη στιγμή, αν δεν έχεις κάτι γλυκό πάνω σου, μπορείς να πεθάνεις.

Ιδρύτρια/ διοργανώτρια του Outview Festival. Γεννήθηκε στον Πειραιά, ζει στην Καλλιθέα.

ΚΑΤΣΙΚΑΔΆΚΟΥ (CYBER)

q Η μάνα μου με λέει «διάβολο».

q Έχω διαβήτη τύπου LADA, ένα αυτοάνοσο που «κοιμάται» και κάποια στιγμή, σε μια φάση μεγάλου στρες εκδηλώνεται. Αυτό μου άλλαξε τη ζωή, με πήρε και με σήκωσε και ακόμα δεν μπορώ να πω ότι έχω συνηθίσει. Δεν φοράω αντλία γιατί δεν μου αρέσει να έχω κάτι πάνω μου να κρέμεται. Αν κόψεις την ινσουλίνη στους διαβητικούς, έχουν το πολύ 48 ώρες ζωής. Φεύγεις και μέσα στον ύπνο σου, δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Απλώς δεν ξαναξυπνάς. Φοβάμαι να κοιμηθώ μόνη μου, πρέπει συνέχεια να κάνεις πάρα πολλά μαθηματικά, να μετράς, είναι φρικτό να πρέπει να ζεις με αυτό το πράγμα και αν δεν σου τύχει δεν το καταλαβαίνεις, δεν το καταλαβαίνει κανείς.

q Ο πιο μεγάλος μου φόβος είναι ο καρκίνος. Γίνεται της κακομοίρας με τον καρκίνο γύρω μας. Ξεκίνησα το φεστιβάλ και στον κύκλο μου διαγνώστηκαν τρία άτομα κοντά στην ηλικία μου, που τώρα είναι στις χημειοθεραπείες. Νιώθω λες και είμαι στην ουρά και περιμένω την ώρα μου. Καπνίζω, πίνω, δεν αθλούμαι, έχω όλους τους παράγοντες εναντίον μου, συν το ότι ο διαβήτης δίνει πιθανότητα 25% παραπάνω για εμφάνιση καρκίνου του στήθους στις γυναίκες. Και δεν καταλαβαίνω καθόλου την κακία και τη χαιρεκακία του κόσμου. Όλοι αυτοί δεν σκέφτονται ποιο είναι το νόημα της ζωής; Αντί να εκτιμήσουν τον ήλιο ή ακόμα και τη βροχή, σπαταλιούνται στην κακία. Το πιο πολύτιμο πράγμα που υπάρχει είναι η υγεία, και τρελαίνομαι που δεν το σκέφτονται. Πρέπει να τους συμβεί κάτι

απο τον m. hulot φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν

glykouli.gr Έκανα το glykouli.gr και εκδηλώσεις για να φανούμε, γιατί δεν είναι αστείο. Μπήκα σε ένα σουβλατζίδικο στα Πετράλωνα με κρίση υπογλυκαιμίας και ο τύπος με πέταξε έξω γιατί νόμιζε ότι είμαι πρεζάκι. Δεν μπορούσα να συνεννοηθώ και ευτυχώς άρπαξα μια πορτοκαλάδα για να συνέλθω. Είσαι στον δρόμο σε κρίση, λες «δώστε μου κάτι» και δεν αντιδράει κανείς. Κι εκείνη τη στιγμή, αν δεν έχεις κάτι γλυκό πάνω σου, μπορείς να πεθάνεις.

18.4.19 – lifo

31

q Σκέφτομαι τώρα κάποια πράγματα που έκανα στα 19 και λέω: «Θεέ μου, τι έκανα;». Έκλεινα τα μάτια μου για να δω πόση ώρα μπορώ να οδηγήσω με κλειστά τα μάτια τη μηχανή. Έβαζα χρονόμετρο και υπολόγιζα πόσο θα αυξήσω την ταχύτητα. Σήμερα το λέω και ανατριχιάζω ολόκληρη.

q Δεν αντέχω το ψέμα και την αδικία, με τρελαίνουν. Αφού κάνω ψυχοθεραπεία για να ξεπεράσω αυτό που παθαίνω όταν έρχομαι αντιμέτωπη με την αδικία. Έχω υποστεί αδικία σε διάφορες φάσεις της ζωής μου, τον φθόνο που αισθάνονται οι άνθρωποι όταν δημιουργείς πράγματα.

q Είμαι 49 ετών και βρίσκομαι στην κλιμακτήριο, ο συνδυασμός της με τον διαβήτη σε ξετινάζει συχνά. Μου φαίνεται αδιανόητο που έχουμε κατακτήσει τόσα πράγματα αλλά ακόμα οι γυναίκες στην κλιμακτήριο θεωρούνται υστερικές. Αυτό το θεωρώ τρομερή αδικία, όπως θεωρώ τρομερή αδικία αυτό που συμβαίνει στη χώρα με τους ανθρώπους που έχουν χρόνια νοσήματα ή νόσους απειλητικές για τη ζωή και δεν υπάρχει καμία φροντίδα γι' αυτούς. Όλο το βάρος πέφτει στην οικογένεια, αν υπάρχει. Γιατί όσοι δεν έχουν οικογένεια και είναι μόνοι τους είναι σε τραγική κατάσταση.

q Τα τελευταία χρόνια ο ακτιβισμός είναι για μένα πολύ σημαντικός όσον αφορά θέματα υγείας, γι' αυτό στο περσινό Outview έκανα αφιέρωμα στο hospice care και στο φετινό ένα πολύ δυνατό πάνελ για τη φωνή των ΑμεΑ. Με πονάει πάρα πολύ η αδικία σε βάρος των ασθενών. Επειδή ταξιδεύω συχνά στη Νορβηγία τα τελευταία χρόνια, βλέπω τις τεράστιες διαφορές στη φροντίδα των ασθενών. Επίσης, με θυμώνει που στην Ελλάδα οι γιατροί θεωρούνται θεοί και που εκπαιδεύονται να μη βάζουν πρώτα τον ασθενή αλλά την ασθένεια. Χειρουργούν ανθρώπους που είναι έτοιμοι να φύγουν από τη ζωή και τους ταλαιπωρούν φρικτά. Όπως τιμούμε τη ζωή, έτσι πρέπει να τιμούμε και τις συνθήκες υπό τις οποίες θα φύγει ένας άνθρωπος.

Μαρία Κατσικαδάκου (Cyber)

για να το συνειδητοποιήσουν. Με θυμώνει πολύ όταν οι άνθρωποι δεν σέβονται την υγεία και δεν έχουν συμπόνια.

q Η διαπλοκή στην Ελλάδα στον χώρο της Υγείας είναι τεράστια. Σκέψου το εξής αδιανόητο: για να αθληθείς στην πισίνα σού ζητάνε χαρτί από δύο γιατρούς, δίνεις 20 ευρώ, δεν σε εξετάζουν καν, σου δίνουν τα χαρτιά, τα δίνεις στην πισίνα και ισχύουν για έναν χρόνο. Αυτό γίνεται μόνο στην Ελλάδα, πουθενά αλλού στον κόσμο. Λες και στον έναν χρόνο δεν μπορείς να κολλήσεις κάτι. Στην τελική, το όλο θέμα είναι αν γίνεται σωστά η συντήρηση της πισίνας. Και ξέρεις γιατί γίνεται αυτό; Για την αποποίηση της ευθύνης.

q Θεωρώ ότι τα πράγματα προχωράνε με κάποια ταχύτητα, αλλά κάποια βασικά από τα κάτω δεν τα έχουμε λύσει ακόμα. Κι ένα από αυτά είναι η ισοτιμία του μουνιού στην ορατότητα, όποιο σώμα και να το κουβαλάει. Δεν υπάρχει ορατότητα, γι’ αυτό είχα κάνει και μια ταινία μικρού μήκους και είχα γράψει «η performance του μουνιού», κάτι που δεν έχει στην πραγματικότητα. Δεν καταλαβαίνεις αν καύλωσε, αν έχυσε, σε ρωτάνε: «Καλά ήταν; Πώς ήταν;». Δεν ξέρει ο άλλος τίποτα, μπορεί και να έχεις προσποιηθεί. Ενώ το πέος έχει ένα δικό του performance ορατό, κάνει statement και σ’ το δηλώνει, το μουνί είναι πολύ σιωπηλό. Και πιστεύω ότι, γενικά, δεν σέβονται το αιδοίο. Δεν μπορούμε να πάμε μπροστά εάν δεν έχει την ίδια ορατότητα. Είμαστε στο 2019 και οι τρανς άντρες δεν μπορούν να πάνε στον γυναικολόγο γιατί δεν αισθάνονται άνετα, αφού οι γυναικολόγοι δεν είναι εκπαιδευμένοι σε θέματα ταυτότητας φύλου. Δεν ανοίγουμε αυτά τα ζητήματα, δεν τα κουβεντιάζουμε, κι αυτό με ενοχλεί πολύ. Έχει γίνει αλματώδης πρόοδος σε σχέση με κάποιες διεκδικήσεις, αλλά πιστεύω ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για την ισότητα.

q Η ευτυχία υπάρχει στα πιο μικρά πράγματα, στα ελάχιστα. Αυτήν τη στιγμή νιώθω αδιανόητη ευτυχία όταν έχω υπογλυκαιμία και μπορώ να φάω έναν μπακλαβά. Ή όταν περιμένω εξετάσεις και φοβάμαι, αλλά βγαίνουν καλές. Είμαι τρισευτυχισμένη! q Όταν πεθάνω, θέλω στον τάφο μου να γράφει «I will survive», για τρεις λόγους. Ο ένας είναι γιατί είναι ο μεγαλύτερος gay ύμνος. Ο δεύτερος, γιατί έχω επιβιώσει από τόσους έρωτες για γκόμενες και, όντως, κάθε φορά που βγαίνω στραπατσαρισμένη από έναν έρωτα και τα καταφέρνω, λέω «επιβίωσα». Και ο τρίτος είναι γιατί όποιος θα περνάει από τον τάφο μου θα γελάει με το «I will survive». Για μένα, ο έρωτας είναι ζωή και θάνατος.

q Η επίθεση στα Εξάρχεια άνοιξε το κουτί της Πανδώρας για μένα, με έσκισε, γιατί μου ξέθαψε τα πάντα σχετικά με το ξύλο από την παιδική μου ηλικία. Φεύγαμε από το Salero και, βλέποντας ότι έξω πάει για σύρραξη, είπαμε «πάμε να φύγουμε». Η φίλη μου η Εριέττα πρόλαβε και μπήκε στο αμάξι και επειδή εγώ ήμουν μακριά, έτρεξα να πάω προς την κρεπερί. Έτρεχαν, οπότε νόμιζα ότι τους κυνηγούσαν οι μπάτσοι. Και, ξαφνικά, πέφτουν όλοι πάνω μου και αρχίζουν να με χτυπάνε. Εγώ φώναζα «γιατί, ρε παιδιά;». Έβαλα τα κλάματα, στέγνωσε το στόμα μου και η τελευταία σκηνή που θυμάμαι ήταν που μου έφερε ένας τύπος ένα τραπέζι στο κεφάλι. Έτρεχαν τα αίματα, γιατί μου είχαν ανοίξει το κεφάλι. Οι άνθρωποι της κρεπερί ήταν αδιανόητα απαθείς, δεν έκαναν τίποτα για να τους σταματήσουν.

q Τι να πεις; Εδώ είδαμε την απόλυτη απάθεια

Είμαστε στο 2019 και οι τρανς άντρες δεν μπορούν να πάνε στον γυναικολόγο γιατί δεν αισθάνονται άνετα, αφού οι γυναικολόγοι δεν είναι εκπαιδευμένοι σε θέματα ταυτότητας φύλου. Δεν ανοίγουμε αυτά τα ζητήματα, δεν τα κουβεντιάζουμε, κι αυτό με ενοχλεί πολύ.

στην περίπτωση του Ζακ και της γυναίκας με το ταξί. Για την ακρίβεια, παρακολουθούμε την κλιμάκωση της απάθειας. Όταν συνειδητοποίησαν ότι είμαι κοπέλα, με άφησαν. Λένε «δεν είναι αυτός» και φεύγουν. Το μόνο που έλεγα ήταν «Θεέ μου, μη χάσω το μυαλό μου», δηλαδή μην έχω αιμάτωμα. Ήταν θαύμα το πώς δεν έπαθα τίποτα. Το ίδιο βράδυ άφησαν αναίσθητο έναν πρόσφυγα. Χέστηκα πάνω μου με αυτό που έγινε, έβλεπα συνέχεια εφιάλτες. Δεν μπορούσα να κυκλοφορήσω στον δρόμο. Όποιον και να έβλεπα με κουκούλα, έτρεχα. Έγινε (αυτό με τις κουκούλες) πριν από έναν μήνα με κάτι φιλάθλους Ολλανδούς στο Γκάζι και παρέλυσα. Με βούτηξε η φίλη μου και με πήγε σε EMDR, που είναι ειδικοί ψυχολόγοι για μετατραυματικές εμπειρίες, και αυτό λειτούργησε πολύ καλά. Πάω ακόμα, έχουν βγει πολλά τραύματα στην επιφάνεια. Δεν ήταν ότι έφαγα ξύλο κι έμεινε εκεί το πράγμα. Άνοιξε ολόκληρο κεφάλαιο στη ζωή μου αυτό το πράγμα.

ΙNFO

glykouli.gr, lesbian.gr

32 lifo – 18.4.19

q Αυτό που μου έχει μάθει η ζωή είναι να τη λατρεύω. Την αγαπάω, την εκτιμώ και τη σέβομαι και κάθε μέρα που είμαι ζωντανή το θεωρώ ευτυχία. Και δεν χρειάζεται κάποιος να έχει βιώσει την απειλή για να την εκτιμήσει…

ΡΩΤΗΣΑΜΕ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ ΝΊΚΟΣ ΤΣΊΛΗΣ

ΕΧΕΙΣ ΓΟΥΣΤΟ ΣΏΤΙΑ ΜΑΚΑΡΏΝΗ

The good LiFO ΑΦΙΈΡΩΜΑ

street food

ΡΩΤΗΣΑΜΕ ΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ

ö

Puma Το μοντέλο Puma Thunder Rive Gauche Women’s Trainers με δερμάτινες και υφασμάτινες λεπτομέρειες παρέχει άνεση και διάρκεια στη χρήση.

ò

The good LiFO

Jour Χειροποίητο κολιέ Broken Egg «moero» από ορείχαλκο. Ελ. Βενιζέλου 96, Καλλιθέα, 210 9579754, jour.gr

ö

Kappa x Danilo Paura Φούτερ από τη συλλογή που προέκυψε από τη συνεργασία του Ιταλού σχεδιαστή με την επίσης ιταλική εταιρεία Robe di Kappa.

Νίκος Τσίλης Μανιταροσυλλέκτης και κυνηγός τρούφας.

î

New Era Το A-Frame Trucker της New Era έχει old-school αισθητική και βγαίνει σε τέλεια χρώματα που ταιριάζουν με τη διάθεση της εποχής. Μάθε περισσότερα στα social media της @NewEraGreece.

ô

Hush Puppies Ανδρικά αθλητικά παπούτσια με τεχνολογία BioTrax. Κεντρική διάθεση: Leatherex Ltd, 211 0122809

Πώς και ασχοληθήκατε με τη μανιταροσυλλογή και το κυνήγι τρούφας; Είχα από μικρό παιδί αγάπη για τη φύση και όταν έπεσα πάνω σε ένα άρθρο που αναφερόταν στους «υπόγειους θησαυρούς», τις τρούφες, θεώρησα πως θα ήταν εύκολο να βγω στο βουνό και να τους ανακαλύψω. Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, ανακάλυψα την πρώτη μου τρούφα στην πρώτη μου εξόρμηση. Περνώντας τα χρόνια και μαθαίνοντας, ό,τι διάβαζα το έκανα πρακτική εξάσκηση στις εξορμήσεις μου πάνω στο πεδίο. Είμαι τυχερός που ανήκω στους ανθρώπους που κάνουν το χόμπι τους επάγγελμα. Χαίρομαι που, εκτός από την οικογένεια και τους φίλους μου, μπορούν και άνθρωποι που δεν τους έχω γνωρίσει να απολαμβάνουν μανιτάρια από το καλάθι μου.

Kashish Athens

ñ

Paraphernalia Η απόλυτη τσάντα για το weekend και όχι μόνο, από ανθεκτικό βαμβακερό καμβά και vegan δέρμα. paraphernalia.gr

ò

TOMS Σταυρωτά λουράκια από σουέντ και ανατομικός πάτος για άνεση και άψογη εφαρμογή από την ΤΟMS.

kειμενο μεροπη κοκκινη

Shopper

Φόρεμα με ασπρόμαυρο μοτίβο. www.kashish.gr

Personal

Ποια είναι τα γευστικά χαρακτηριστικά τους; Στον κανθαρίσκο συναντάμε άρωμα και γεύση φρούτων (βερίκοκου και εσπεριδοειδών), στο αγαρικό (πορτομπέλο) τη γεύση κρέατος και σε ένα είδος που ίσως δεν γνωρίζουν πολλοί, το ερίκιο, τη γεύση θαλασσινών και κυρίως του αστακού. Μαζεύετε μανιτάρια μόνο από την περιοχή των Πρεσπών ή πάτε και σε άλλα μέρη; Οι Πρέσπες, όπως και η Φλώρινα, είναι ένας ορεινός όγκος που ενδείκνυται για συλλογή άγριων μανιταριών την άνοιξη και το καλοκαίρι. Τους χειμερινούς μήνες η συλλογή γίνεται από διάφορα μέρη της Ελλάδας.

õ

34 lifo – 18.4.19

Η άνοιξη είναι εποχή για τρούφες και μανιτάρια; Η άνοιξη, όπως και το φθινόπωρο, θεωρείται η ιδανικότερη εποχή για τη συλλογή των μανιταριών και της τρούφας λόγω της έντονης παρουσίας του νερού. Η σεζόν ξεκινάει με τον υγροφόρο τον μαρτιάτικο (Hygrophorus marzuolus), ένα είδος που συλλέγουμε στη Θεσσαλία. Είναι ένα μανιτάρι με γλυκιά και λεπτή γεύση, σφιχτή και παχιά σάρκα και ευχάριστο άρωμα. Επιπλέον, τώρα είναι η εποχή για τις μορχέλες, τους βωλίτες (porcini), τους κανθαρίσκους και τα καισαρικά.

Τα τελευταία χρόνια φαίνεται να ενδιαφέρεται όλο και περισσότερος κόσμος για τα μανιτάρια και τις τρούφες των ελληνικών δασών. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό; Οι άνθρωποι που ασχολούνται και αγαπούν τα μανιτάρια και τις τρούφες υπήρχαν πάντα, ωστόσο, λόγω του Ίντερνετ, το ενδιαφέρον και οι δράσεις τους βγαίνουν στην επιφάνεια. Επίσης, ένας ακόμη πολύ σημαντικός λόγος είναι η διατροφική τους αξία. Θεωρούνται εξαιρετική τροφή, καθώς είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και βιταμίνες. Γι’ αυτόν τον λόγο αποτελούν το Νο1 υποκατάστατο του κρέατος για τους χορτοφάγους. @nick_tsilis

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ Σώτια Μακαρώνη Ψυχολόγος

Πες μου μερικά πράγματα για σένα. Είμαι Ψυχολόγος Υγείας MSc - Ψυχοθεραπεύτρια και επιστημονική υπεύθυνη στην ΠΡΟΝΟΗ, ένα Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας του ΟΚΑΝΑ Δήμου Κηφισιάς. Στόχος μας είναι η ενίσχυση των προστατευτικών παραγόντων που βοηθούν τους ανθρώπους να κάνουν υγιείς επιλογές και τους θωρακίζουν ψυχικά. Κάνουμε προγράμματα για μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς, εθελοντές, ομάδες διακοπής καπνίσματος και γενικότερα μια ποικιλία δράσεων που στόχο έχουν την πρόληψη της εξάρτησης από ουσίες και συμπεριφορές, του σχολικού εκφοβισμού και την ασφάλεια στο Διαδίκτυο. Παράλληλα, κάνω ένα διδακτορικό στην Ιατρική Σχολή και τον τελευταίο χρόνο διδάσκω σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα ιδιωτικού κολεγίου. Ντύνεσαι τόσο καταπληκτικά και όταν πας για δουλειά; Πάντα είχα ένα δικό μου στυλ στο ντύσιμο, αλλά πιο μικρή έκανα μεγαλύτερη προσπάθεια όταν ήταν να βγω. Τα τελευταία χρόνια που οι κοινωνικές έξοδοι είναι περιορισμένες λόγω υποχρεώσεων, πολύ συνειδητά έχω αποφασίσει να ντύνομαι όμορφα παντού και καθημερινά, ακόμα και αν είναι να πάω μόνο στο σούπερ μάρκετ. Επιπλέον, μετά από τόσα χρόνια δουλειάς, αισθάνομαι σιγουριά και ασφάλεια στον επαγγελματικό μου ρόλο και δεν φοβάμαι να είμαι αληθινή στην εμφάνισή μου και να την υποστηρίζω. Τελικά, νομίζω πως και οι άλλοι το εκτιμούν αυτό. Από πού ψωνίζεις συνήθως τα ρούχα σου; Τις περισσότερες φορές ψωνίζω online από διάφορα ξένα sites, όπου συνήθως βρίσκεις πολύ καλές τιμές. Πες μου κάτι που αγόρασες τελευταία. Ένα ζευγάρι πάνινα patchwork πολύχρωμα Vans και ένα κοντομάνικο πουά jumpsuit.

kειμενο μεροπη κοκκινη

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

Τι σκοπεύεις να κάνεις το επόμενο Σαββατοκύριακο; Έχω σίγουρα ένα παιδικό πάρτι και ένα playdate, αλλά ελπίζω να βρεθούμε και με κάποιους φίλους που έχουμε να δούμε καιρό. Σε ποια περιοχή της Αθήνας μένεις; Αν και αγαπώ το κέντρο της Αθήνας, μένω στην Κηφισιά. Είμαι τυχερή γιατί η δουλειά μου είναι κοντά στο σπίτι μου κι έτσι αποφεύγω την καθημερινή τρέλα των μετακινήσεων. Η Κηφισιά είναι μια πολύ όμορφη γειτονιά, με πράσινο και ιδιαίτερη αρχιτεκτονική. Μου αρέσει ιδιαίτερα την άνοιξη για βόλτες και καφέ στον ήλιο. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανοίξει και μερικά πιο ιδιαίτερα μέρη για καφέ και φαγητό, όπως το A different beast, το Buba και ο υπέροχος κήπος του Μουσείου Γουλανδρή. Πού πηγαίνεις τώρα; Θα πάω στο γραφείο μου, όπου έχω διάφορες συναντήσεις, και μετά ίσως πιω έναν γρήγορο καφέ στην Κηφισιά με μια φίλη, αν προλάβω. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Παντελόνι River Island (€45), μπλούζα Fashion Union (€38), κολιέ από το ASOS. com (το έχω χρόνια και δεν θυμάμαι τιμή), μποτάκια Marc Ellis (€85) από το ΥΟΟΧ και biker jacket Zara, που είχα πάρει γύρω στα 40 ευρώ προ τριετίας. www.sotiamakaroni.gr

18.4.19 – lifo

35

The good LiFO

53

ΓΕΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ 01 Τα φρέσκα μπέιγκελ της Γαλλίδας Armadine στην οδό Νίκης, γεμισμένα με εκλεκτά υλικά (αλανιάρικο κόκορα, παστράμι και καπνιστό σολομό), αλλά και τα υπέροχα χειροποίητα γλυκά: financier, madeleines και charlottes μέχρι νεοϋορκέζικα cheesecakes,

τιραμισού και brownies. 02 Το τηγανητό ψαράκι σε χωνάκι στου Ζήση, στην οδό Αθηναΐδος. Γαύρος, αθερίνα, μαρίδα, κροκέτες μπακαλιάρου, καλαμαράκια αλλά και ψιλή γαριδούλα, τυλιγμένα στη λαδόκολλα, για να τα τσιμπολογάς κάνοντας βόλτα στο κέντρο.

03 Τα υπέροχα vegan γλυκά της Eri Bakes Vegan στο Anana. Συγκλονιστικά cinnamon rolls σε μία από τις πιο όμορφες στοές της πόλης στην οδό Πραξιτέλους.

04 Το εξαιρετικό κοτόπουλο κάρι, το φαλάφελ, τα μπουρίτο και τα κεφτεδάκια με λιβανέζικο ρύζι και σος γιαουρτιού με δυόσμο του Lacantina στη γωνία Κωλέττη και Ζωοδόχου Πηγής στα Εξάρχεια. 05 Η ανάλαφρη τυρόπιτα κουρού (με ένα ευρώ), οι μπουγάτσες, oι σπανακόπιτες και οι κρεατόπιτες του Μαμ, που η φήμη του είναι τόσο μεγάλη όσο και οι ουρές που σχηματίζονται έξω από το μαγαζί κάθε πρωί.

06 Τα σάντουιτς του

vegan παντοπωλείου Baboo Vegan στα Εξάρχεια: από τα πιο απλά, με ζαμπόν, τυρί, μαγιονέζα (όλα από φυτικά προϊόντα), μέχρι τα πιο ιδιαίτερα, όπως αυτό με το καπνιστό tofu

και σάλτσα bbq. 07 Με βάση το καλαμπόκι και καταγωγή από τη Βενεζουέλα, οι arepas του Los Loros, ελαφρά τραγανές πίτες γεμιστές με ποικιλία υλικών όπως μαύρα φασόλια,

μπανάνες plantain, αβοκάντο ή τραγανή πανσέτα. 08 Το pao de queijo, ένα από τα πολλά βραζιλιάνικα σνακ που θα βρεις στο Cobe (Ναυάρχου Νικοδήμου 2), είναι ένα είδος τυρόψωμου από αλεύρι κασάβας

με κολλώδη και εθιστική υφή. 09 Τo αυθεντικό πεϊνιρλί Ιωνίας που βγαίνει απ’ τον ξυλόφουρνο με μια περασιά λιωμένο βούτυρο γάλακτος και το πολύ καλό του Smak (ειδικά αυτό με τον παστουρμά).

10 Η χορταστικότατη, ινδική παραλλαγή στο σουβλάκι που φτιάχνει το Mirch, με ζουμερό κοτόπουλο tikka να τυλίγεται σε πίτα naan. 11 Από τις πιο ωραίες τυρόπιτες της Αθήνας, χειροποίητη και βουτυράτη (και σε κομψό, παλιομοδίτικο περιτύλιγμα), η κουρού της Δωδώνης.

Street Food

12 To «καθαρό» σουβλάκι του Κώστα στην οδό Πεντέλης με την αλάδωτη πίτα και το χοιρι-

36 lifo – 18.4.19

νό καλαμάκι χωρίς λίπος, σε χαλαρή ατμόσφαιρα και αναμονή υπομονής («όχι άγχος»).

13 Ο γκιοζλεμές με μάραθο του Α λα γκρεκ στο Χαλάνδρι. 14 Οι τηγανητές πίτες και το σου μπουρέι στο εργαστήριο της Δήμητρας (Γουναρίδη) στη Νέα Ιωνία (Ευαγγελικής Σχολής 3-5). Στρώσεις από βραστά φύλλα με τριμμένο τυρί και μαϊντανό.

15 Το σουβλάκι του Κώστα στην πλατεία Αγίας Ειρήνης με την κόκκινη (καυτερή ή γλυκιά) σάλτσα και «δυνατό» καλαμάκι ή μπιφτεκάκι.

16 Το ρυζόγαλο του Τσακανίκα στην Καλλιθέα με τέλειο συνδυασμό γαλατίλας-καλοβρασμένου ρυζιού (που κρατάει όσο πρέπει) και σωστή

ποσότητα ζάχαρης. 17 Το ποντιακό πιροσκί του Εύξεινον στον Πειραιά, στη Ναυάρχου Νοταρά, με ζύμη αφράτη αλλά και τραγανή, με παστουρμά-κασέρι, κιμά, πατά-

τα-κρεμμύδι και φέτα, στην καλύτερη εκδοχή του. 18 Το τυλιχτό φρυγαδέλι του Κα-

λύβα και αρνί κοντοσούβλι, hardcore, με άρωμα παράδοσης. 19 Το μεταμοντέρνο σουβλάκι του Hoocut: λεπτές φέτες κρέατος (χοιρινού, προβατίνας και μοσχαριού) ψημένες στα κάρβουνα και ψιλοκομμένες, με χειροποίητη πίτα σε minimal μορφή, πιστή στο αυθε-

Στη λίστα με αυτά που έχει δώσει η αμερικανική κουλτούρα στον υπόλοιπο κόσμο πρέπει να προσθέσεις και κάτι που ίσως δεν ήξερες. Τα sandwiches αμερικανικής καταγωγής είναι κάτι διαφορετικό στην κατηγορία street food, όπως διαφορετικό είναι και το Jackaroo, το οποίο εμπνεύστηκε ο Μιχάλης Μαντζουράνης, γνωστός από το επιτυχημένο πρότζεκτ Μπάρμπεεκιου. Με μια ονομασία που σημαίνει βοηθός γελαδάρη (ή γελαδάρης junior), το Jackaroo εκπαιδεύεται και σε εκπαιδεύει σε μια νέα εμπειρία γρήγορου φαγητού, όπου όλα είναι cook to order, πεντανόστιμα και σίγουρα χορταστικά. Εμπνευσμένο από τη λατρεία των Αμερικανών στα ιδιαίτερα κρέατα αλλά και στη γενναία ποσότητα φαγητού, οι συνδυασμοί και τα υλικά του παρελαύνουν σε ένα μενού ασυνήθιστο. Sandwiches με λογιών κρέατα τα οποία κόβονται με μαεστρία και μαρινάρονται κατάλληλα (κάποια για 24 ώρες), ώστε να μαγειρευτούν μέσα σε 3 λεπτά από την ώρα που θα παραγγείλεις το πιάτο της επιλογής σου, είναι η βασική επιλογή που θα σε φέρει σε δίλημμα, αφού δεν ξέρεις ποιο να πρωτοδοκιμάσεις. Εκείνο που μετράει είναι πως τίποτα δεν είναι μαγειρεμένο από πριν, περιμένοντας το δικό σου ok για να βουτήξει στο τηγάνι ή στην πλάκα. Στο Jackaroo η ταχύτητα συνδυάζεται με τη νοστιμιά αλλά και με την πρωτοπορία, αφού είναι το μοναδικό που τηγανίζει τις πατάτες σε βοδινό λίπος, αλλάζοντας την κλασική γεύση που μέχρι τώρα γνώριζες και απογειώνοντας την τηγανητή πατάτα σε μια εντελώς νέα απόλαυση. Το Buffalo Fried Chicken, με τηγανητό κοτόπουλο μαριναρισμένο στη μυστική μαρινάδα, είναι

από τις επιλογές που θα σε κάνουν πιστό οπαδό, ενώ εδώ θα βρεις το ένα και μοναδικό Lobster Sandwich που θα βάλει τον αστακό στην καθημερινή σου γευστική αναζήτηση. Στα νέα πιάτα που θα βρεις στο μενού είναι το Porky Greek με ψιλοκομμένες φέτες χοιρινού, κόκκινη σάλτσα, σοταρισμένο κρεμμύδι και χειροποίητο τζατζίκι που όχι απλώς ταιριάζει αλλά απογειώνει τη γεύση με μια νότα ελληνικής παράδοσης. Τα ψωμάκια, που αποτελούν βασικό στοιχείο της επιτυχίας, ψήνονται καθημερινά για να υποδεχτούν ολόφρεσκα τα ιδιαίτερα υλικά και τους συνδυασμούς που δημιουργούν ένα πραγματικά πρωτότυπο μενού. Εδώ και έναν χρόνο η φιλοσοφία του Jackaroo έχει κερδίσει ένα στοίχημα, φέροντας στην καθημερινότητά σου αυτό το διαφορετικό που μπορεί να δώσει μεγαλύτερη απόλαυση σε κάθε γευστική σου στιγμή. Γιατί αν δεν δοκιμάσεις, δεν μπορείς να μάθεις και το Jackaroo δοκίμασε, έμαθε και μοιράζεται με ενθουσιασμό κάθε νέα γεύση. Ανοιχτά Τρίτη έως Κυριακή, από τις 6 το απόγευμα ως τις 3 τα ξημερώματα, για να απολαύσεις τις γεύσεις dine in, take away ή στον χώρο σου με delivery. Δευτέρα κλειστά.

Σωτήρος Διός 45, Πειραιάς, 210 410 0015 FB: jackaroosandwiches, Instagram: jackaroo_sandwiches

Street Food

Jackaroo

Το street food έχει τη γεύση του διαφορετικού.

18.4.19 – lifo

37

The good LiFO

53

ΓΕΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ντικό τυλιχτό. 20 Οι τυρόπιτες του Άριστον. Η αποθέωση της απλότητας, μια γεύση γεμάτη

μνήμες από παλιά Αθήνα. 21 Η μπουγάτσα στον Κρίνο. Αφράτη ζύμη, γαλατένια κρέμα και η σωστή δόση κανέλας. 22 Η Snow White πίτσα του Crust σε γενναιόδωρα κομμάτια, με

τραγανή ζύμη και λευκή σάλτσα, ιδανική πριν ή μετά τη βραδινή έξοδο. 23 Το «βρόμικο» στη στεγασμένη πλέον καντίνα της πλατείας Μαβίλη, κλασικό, με βραστό ή ψητό λου-

κάνικο, συνώνυμο της περιοχής. 24 Το «βρόμικο» της Μιχαλακοπούλου, ένα από τα

διασημότερα της Αθήνας, με λάχανο-καρότο-καραμελωμένα κρεμμύδια, εξαιρετικά

δημοφιλές και στη βερσιόν με κοτομπουκιές. 25 Το Poke O’Ahi, «χαβανέζικο σούσι» του Poke Hawaiian Sushi, ένα χορταστικό μπολ με ρύζι και διάφορα toppings: σολομός, αβο-

κάντο, φύτρες φασολιών, τραγανό κρεμμύδι, nori και soy sesame sauce. 26 To εναλλακτικό Fish Burger του Food str. με μπακαλιάρο πανέ, παντζάρι και μαγιονέζα σε μαύρο ψωμάκι με μελάνι

σουπιάς. 27 Τα τάκος, μπουρίτος και κεσαντίγιας του Ancho (Χαλάνδρι, Κηφισιά, Γλυφάδα) που φτιάχνονται μπροστά σου με κρέας, υλικά της επιλογής σου και δυνατότητα «καψίματος» σε κλίμακα από το 1 έως το 5. 28 Τα σάντουιτς (ειδικά το Chicken Deli και το Derty Harry) στο Big Mouth, στην Πραξιτέλους. Λουκάνικο-κεφτές, μανιτάρια σοτέ, λιωμένο τυρί, χειροποίητη σάλτσα μέσα σε

φέτες χωριάτικου ψωμιού. Επιλογές και για χορτοφάγους. 29 Το σάντουιτς του Guarantee στη Βεΐκου, στο Κουκάκι. Άριστα υλικά και σε μεγάλη ποικιλία (έχει πάνω από 150 διαφορετικά), τυριά, αλλαντικά και ψωμάκια για να κάνεις ό,τι συνδυασμό σού κατέβει στο κεφάλι και φρέσκοι χυμοί. 30 Τα λαχματζούν, τα πεϊνιρλί και οι σούπες της Feyrouz. Και πρωτότυπα γλυκά με βάση τα φρούτα και τους ξηρούς καρπούς.

31 Τα φαλάφελ του Ιμπραήμ στην

πλατεία Βάθη. Αφράτα, μυρωδάτα και καλοτηγανισμένα χωρίς ίχνος λαδίλας, αλλά τυλιχτό

με συκωτάκια κοτόπουλου και τηγανητή μελιτζάνα για μερακλήδες. 32 Ο vegan πιτόγυρος με γύρο μανιταριών στο Cookoomela Grill στη Θεμιστοκλέους, με πορτομπέλο και πλευρώ-

τους με συνοδεία φυτικής μαγιονέζας ή σιτσιλιάνικης σάλτσας ντομάτας. 33 Τα εξαιρετικά bao buns του Mr. Pug’s Canteen στο Χαλάνδρι με την υπογραφή του Γιώργου Βενιέρη, με τραγανή ασιατική πάπια τεμπούρα και μάνγκο, φύτρες σόγιας, τηγανητό σκόρδο και hoisin sauce. 34 Οι λουκουμάδες του Κτιστάκη

στη Σωκράτους, μικροί, τραγανοί, με το σιρόπι φυλακισμένο στη ζύμη του λουκουμά, πιστοί στη χανιώτικη μυστική συνταγή. 35 Η σούπα Tom Ka Khai και το Phad Grapao Muu (με ζουμερό χοιρινό κιμά με δυόσμο, ρύζι γιασεμιού και τηγανητό αυγό) στο Tuk Tuk στο Κουκάκι, street food με αυθεντικά αρώματα και γεύση Ταϊλάνδης. 36 Η αφράτη focaccia και η πίτσα με το φρέσκο

λεπτό ζυμάρι και ποικιλία υλικών και vegan προτάσεις στο Pizzetta στην Αιόλου 56.

37 Η μπισκοτένια τάρτα τραχανά (με πανσέτα και κατσικίσιο τυρί) και το ρυζόγαλο με καρδάμωμο στη Μαρίκα, στου Ψυρρή. 38 Το κουρδικό μπεϊντί κεμπάπ (αρνίσιο κρέας

Street Food

τυλιγμένο σε φύλλο με πικάντικη σάλτσα και ρύζι με ρεβίθια) και το κιουνεφέ στο

38 lifo – 18.4.19

Μικρά Ασία της Μοσχονησίων. 39 Τα bao buns του Pink Flamingo στην οδό Σκούφου στο Σύνταγμα, ανάλαφρα, με την αυθεντική κινέζικη συνταγή.

40 Το Cheeseburger, το New York Blue Cheese με σος ροκφόρ αλλά και το Black Ηole Βurger με μπιφτέκι 180 γρ. και αυγό στο κέντρο από συνταγές εμπνευσμένες από την Αμερική του Νότου και το Mέμφις στο Sam Burgers στη Βουλής

5. 41 Η κυρία Πίτσα στον Κορυδαλλό ως εμπειρία. «Βρόμικο» σουβλάκι με τη μυστική

κόκκινη σάλτσα σε ένα συνοικιακό μαγαζί που έχει «κολλήσει» στη δεκαετία του ’70.

42 Το μπριός με Zigo στο Καλαμάκι μου της πλατείας Μαβίλη. Βραστό χοιρινό, μουστάρδα και μπόλικο πιπέρι μέσα σε ψωμάκι μπριός, ένα κορυφαίο σάντουιτς. 43 To γιγάντιο Jackaroo

(σάντουιτς 30 εκατοστών με 5 μπιφτεκάκια, 5 φέτες τσένταρ, 8 φέτες τραγανού μπέικον Σαρήμπογιας Δράμας, 3 τηγανητά αυγά, μαγιονέζα, πίκλες, ντομάτα, iceberg, Mac Mac sauce), το Cheesewich και το

Buffalo Fried Chicken στο Jackaroo, στη Σωτήρος Διός 45, στον Πειραιά. 44 Το τυλιχτό με μπιφτέκι-γκούντα, το Crispy Chicken, η χοιρινή τόμαχοκ και τα μοσχαρίσια μπιφτέκια Γολιάθ του Γυροπιτούλη στην Τηλεφάνους 13, στα Σεπόλια.

45 Η αυθεντική γιαπωνέζικη κουλτούρα και τα ολόφρεσκα ψάρια και θαλασ-

Peking Duck

Γεύση από Chinatown στο κέντρο της Αθήνας. Η κουλτούρα της Ασίας έχει προσφέρει στην παγκόσμια γαστρονομία μια σειρά από γεύσεις που δεν μοιάζουν με τίποτε απ’ όσα έχεις δοκιμάσει μέχρι τώρα. Ο Σπύρος Μπίκας, που εξελίσσεται συνεχώς στην ασιατική κουζίνα, μετέφερε τη γνώση, την τεχνική και το ταλέντο του σε μια νέα πρόταση street food, δημιουργώντας ένα στοιχείο Chinatown στο κέντρο της Αθήνας. Το Peking Duck βασίζεται στην αυτοκρατορική Κίνα, το βασικό του πιάτο είναι η πάπια και προσφέρει καθημερινά επιλογές γρήγορου φαγητού που αλλάζουν τα δεδομένα αυτής της κατηγορίας. Η κλασική συνταγή της πάπιας Πεκίνου γίνεται burger, bao, noodles και φιγουράρει δίπλα σε μια σειρά από συνταγές, όλες φτιαγμένες με αυθεντικά ασιατικά υλικά. Αν περάσεις από τους Αμπελόκηπους, αποκλείεται να μη δεις το Peking Duck με τα κόκκινα φανάρια –σήμα κατατεθέν του ασιατικού εστιατορίου– αλλά και

τις πάπιες που κρέμονται σε περίοπτη θέση, δίνοντας μια εικόνα «πολιτιστικής γεύσης». Αν έχεις χρόνο, μπορείς να απολαύσεις τις προτάσεις του μενού σε έναν ιδιαίτερο χώρο, όπου επικρατεί το στοιχείο του μπαμπού. Το Duck Burger με ψωμί μπριός, πίκλες και φρέσκα μυρωδικά, αλλά και η Αromatic Duck με τραγανή πάπια, ρύζι στον ατμό, hoisin sauce και φρέσκο κρεμμύδι, είναι από τα signature πιάτα που μπορούν να σε μυήσουν επαρκώς σε αυτήν τη γευστική εμπειρία, για να συνεχίσεις με Stir Fry Duck και Duck Wrap, καθώς και με μια σειρά από ασιατικές συνταγές με κοτόπουλο, γαρίδες και λαχανικά. Εδώ και 10 μήνες το Peking Duck αφήνει το δικό του στίγμα στο γρήγορο φαγητό, αποδεικνύοντας ότι το «αυτοκρατορικό γεύμα» μπορεί να είναι καθημερινή λύση για όσους αναζητούν κάτι διαφορετικό που χαρακτηρίζεται από αυθεντικότητα.

Πίτσα, ποτό, χορός, ένας συνδυασμός που αλλάζει το στερεότυπο του street food. Όταν μιλάμε για κάτι διαφορετικό, η συζήτηση είναι υποκειμενική. Υπάρχουν, όμως, κάποιες φορές που το διαφορετικό είναι μια αντικειμενική διαπίστωση και βρίσκεται στην οδό Πρωτογένους. Το Crust είναι ένα concept street food όπου το φαγητό και το clubbing βρίσκονται σε συνεχή εναλλαγή. Αν σου ακούγεται περίεργο, τότε θα πρέπει να ξεκινήσεις δοκιμάζοντας κάποια από τις πίτσες που προσφέρονται σε μέγεθος New York style και σε συνταγές που προκύπτουν από συνεχείς δοκιμές. Παραδοσιακός ξυλόφουρνος, ολόφρεκα υλικά και μια σειρά από επιλογές που ακολουθούν τη φιλοσοφία value for money σε ένα μενού που ανανεώνεται κάθε τόσο, παρουσιάζοντας μια νέα γευστική ανακάλυψη. Η Foghorn με κρέμα παρμεζάνας από γάλα καρύδας, φρέσκια μοτσαρέλα και ψητό κοτόπουλο θα σε ενθουσιάσει με τον συνδυασμό των υλικών, ενώ η Smoker με το καπνιστό χοιρομέρι, Mετσοβόνε και σύγκλινο

Μάνης δίνει στην πίτσα μια άλλη ταυτότητα. Στο Crust, το street food αποτελεί την υπέργεια πλευρά του, γιατί στο υπόγειο λειτουργεί με την επιμέλεια του curator Χρήστου Αγγελόπουλου ένα mini club που θυμίζει underground Βερολίνο με ηλεκτρονικές και experimental μουσικές από γνωστούς DJs, live από ανερχόμενες ή και φτασμένες μπάντες της rock, metal και punk σκηνής αλλά και secret gigs που πρέπει να ανακαλύψεις ή πάρτι με guests από το εξωτερικό, όπως οι Black Lotus και Timothy Fairplay, που φιλοξενήθηκαν πριν από λίγο καιρό, αλλά και η Doud, η οποία θα ανέβει στα decks του Crust στις 18 Μαΐου. Κάθε Δευτέρα μπορείς να απολαύσεις live jazz, ενώ κάθε Τρίτη το club του Crust φιλοξενεί stand-up comedians που σε μεταφέρουν στη νύχτα του Μανχάταν. Όσο για το αν θα δοκιμάσεις την αγαπημένη σου πίτσα πριν ή μετά το ποτό, αυτό είναι στο χέρι σου (κυριολεκτικά…).

Πρωτογένους 13, Ψυρρή, 210 3257179 www.crust.gr, FB: crustathens, Instagram: crustathens

Street Food

Crust

Πανόρμου 105, Αθήνα, 210 6921344 www. pekingduck.gr, FB: pekingduckstreetfood, Instagram: pekingduck.gr

18.4.19 – lifo

39

The good LiFO

53

ΓΕΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ σινά στα fried rolls, στα half rolls και στα Shisan rolls αλλά και στα tartar, sashimi, nigiri στο Shisan στην

Kαλαμιώτου 25, στην πλατεία Αγίας Ειρήνης. 46 Οι αφράτες ζύμες με γέμιση κρέμας banoffe, τιραμισού,

μηλόπιτα, Black Forest αλλά και συνδυασμούς όπως passion fruit, μάνγκο και σοκολάτα γάλακτος ή φιστίκι Αιγίνης με raspberry, αλλά και ice sandwiches με 100% χειροποίητο φυσικό παγωτό και

προφιτερόλ στο Choux Choux στην Αθηναΐδος 11. 47 Τα φουρνιστά πιροσκί του Kalinka Malinka στη Σόλωνος και στη Σταδίου. Ιδιαίτερα το κοτόπουλο με μανιτάρια και γκούντα και

το γλυκό με φρέσκα μούρα και κρέμα πατισερί. 48 Οι λουκουμάδες στον Κρίνο της Αιόλου, παλιομοδίτικοι, στρογγυλοί, με τρύπα στη μέση, με μέλι και καρύδια, με μνήμες παιδικής ηλικίας. 49 H Crispy Duck, η Stir Fry Duck και το Bao Duck στην Peking Duck της Πανόρμου, συν ένα ζουμερό duck burger μέσα σε μπριός. Η ασιατική κουζίνα και η πάπια στις καλύτερες street food στιγμές τους. 50 Το αφράτα ρωσικά πιροσκί με μοσχαρίσιο κιμά και (τα vegan) με πατάτα στην Gadaychuk Mariya, στην Αχαρνών 140.

51 Τα σάντουιτς της Λουιζιάνα στο Po’Boys στου Ψυρρή. Ιδανικά ψημένο brisket, τραγανό Buttermilk Fried Chicken Burger, αλλά και Mac ‘N’ Cheese,

η αποθέωση του comfort food. 52 To pulled pork, η κρατσανιστή πορκέτα και το brisket

του Salty Pig μέσα στα ψωμάκια του Leo’s Βagels αλλά και πουτίν, τηγανητές πατάτες με

τη σάλτσα τυριού και βοδινού. 53 Οι street food ροκιές του Talking Breads στην πλατεία Εξαρχείων, το απίθανο grilled cheese με πιπέρι, το σάντουιτς με αρνί σούβλας σε χειροποί-

Street Food

Shisan

ητο ψωμί βουτύρου και τα μπέργκερ με δικό τους φρεσκοφτιαγμένο μπριός.

40 lifo – 18.4.19

Το sushi έγινε street food και η γεύση απέκτησε ποιότητα. Όταν μια ιδέα βασίζεται στο να προσφέρεις αυτό που θα ήθελες να σου προσφέρουν, τότε αυτή δεν μπορεί παρά να είναι επιτυχημένη, γιατί ο εμπνευστής υπήρξε πρώτα πελάτης. Κάπως έτσι δημιούργησε το Shisan ο Αντώνης Τζίτζιφας, ο οποίος γνώρισε το sushi στα ταξίδια του, το αγάπησε και το μετέφερε σε μια πολύ επιτυχημένη street εκδοχή σε τρία σημεία της Αθήνας. Τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα της ασιατικής κουζίνας ετοιμάζονται καθημερινά με τα καλύτερα υλικά, χωρίς καμία υποχώρηση στην ποιότητα, που καθορίζει και τη γεύση σε κάθε συνταγή. Τα ψάρια που καταφθάνουν ολόφρεσκα, τα λαχανικά που ανανεώνονται συνεχώς και φυσικά η αυθεντική ιαπωνική κουλτούρα συναντιούνται σε έναν χώρο όπου επικρατεί η ποιότητα, η φιλική εξυπηρέτηση και η ιδιαίτερη γεύση. Το Shisan έχει να σου προτείνει πολλά και διαφορετικά rolls, tartar, sashimi, nigiri και ό,τι μπορεί να δημιουργήσει μια ολοκληρωμέ-

νη εμπειρία γεύσης. Οι γαρίδες τεμπούρα, το Volcano Rolls και όλη η σειρά Shisan είναι από τις επιλογές που πρέπει να δοκιμάσεις. Κι επειδή πάντα θα αναρωτιέσαι μήπως το διπλανό είναι καλύτερο, το Shisan σου δίνει την ευκαιρία να απολαύσεις σχεδόν όλο το μενού, γεμίζοντας το πιάτο όσες φορές θέλεις από έναν μπουφέ που λειτουργεί από το μεσημέρι μέχρι αργά το απόγευμα και κοστίζει μόνο 18 ευρώ. Εξάλλου, διάσημες είναι και οι happy hours, κατά τη διάρκεια των οποίων καθημερινά μπορείς να γευτείς διαφορετικά μενού που ξεκινούν από τα 4,90 ευρώ. Ό,τι πιο υγιεινό, γευστικό αλλά και αυθεντικό σερβίρεται στον χώρο του Shisan sushi bar για να σε μυήσει σε γεύσεις της γιαπωνέζικης κουλτούρας, στην απόλυτη value for money φιλοσοφία. Το όνομα Shisan σημαίνει 13 (ημερομηνία γέννησης του Αντώνη) και σ’ αυτή την περίπτωση είναι μάλλον τυχερός αριθμός!

Καλαμιώτου 25, Αθήνα, 210 3231230 / 28ης Οκτωβρίου 44, Αργυρούπολη, 211 4110077 / Μεσογείων 204, Χολαργός, 210 6510011 www.shisan.gr, FB: Shisansushibar, Instagram: shisan_sushi

Choux Choux

Γλυκές γεύσεις που σε κάνουν να τα βλέπεις διπλά. Όταν ο Ιταλός ζαχαροπλάστης με το όνομα Ποπελίνι δημιουργήσε την pâte à choux, αυτήν τη γλυκιά ζύμη που αργότερα θα δεχόταν διάφορες γλυκές και αλμυρές κρέμες, δεν μπορούσε να φανταστεί τι πρόσφερε στην παγκόσμια ζαχαροπλαστική αλλά και στη ζωή εκείνων που λατρεύουν τα γλυκά. Το Choux Choux, που μετρά μόλις μερικές μέρες ζωής, ήρθε να γράψει τη δική του συνέχεια στην ιστορία, προσφέροντας μια σειρά από χειροποίητα choux σε μέγεθος ατομικό (γιατί, έτσι κι αλλιώς, δεν θα μπορούσες να αρκεστείς σε κάτι λιγότερο) με κρέμες ιδιαίτερες και διαφορετικές, απογειώνοντας το κλασικό γλυκό σε μια απόλαυση που σε σημαδεύει. Ο pastry chef Θανάσης Σταματούδης βρίσκεται πίσω από μια σειρά συνταγών για κάθε γούστο που φιγουράρουν στη βιτρίνα του Choux Choux, παραγκωνίζοντας κάθε δισταγμό. Κρεμέ παρασκευές με έμπνευση το bannoffe, το τιραμισού, τη μηλόπιτα, την Black Forest,

αλλά και συνδυασμοί όπως passion fruit, μάνγκο και σοκολάτα γάλακτος ή φιστίκι Αιγίνης με raspberry κρύβονται στην αφράτη ζύμη και σε βάζουν στο δίλημμα της επιλογής. Φυσικά, από το Choux Choux δεν θα μπορούσε να λείπει το χειροποίητο προφιτερόλ, ενώ στα must try είναι η σειρά των ice sandwiches, στα οποία η ζύμη γεμίζεται με 100% χειροποίητο φυσικό παγωτό σε διάφορες γεύσεις. Το Οriental με καϊμάκι, γλυκό κεράσι και φιστίκι Αιγίνης, το Snoopy με αλατισμένη καραμέλα, κομμάτια καραμέλας και φιστίκι και το Arabica με παγωτό καφέ και γκανάς καφέ σε κάνουν να κλείσεις τα μάτια με την πρώτη μπουκιά και να γευτείς με όλες σου τις αισθήσεις αυτόν τον ξεχωριστό συνδυασμό. Ο αρωματικός καφές αλλά και τα πιάτα brunch βασισμένα στο χειροποίητο μπριός ολοκληρώνουν την εμπειρία Choux Choux που ήρθε για να δώσει στους λάτρεις των γλυκών τη δικαίωση που περίμεναν!

Έναν παραμυθένιο κόσμο σε μικρογραφία θα βρείτε στην πλατεία Αγίας Ειρήνης, στο Μοναστηράκι. Εκεί, σε έναν πεζόδρομο με καταπράσινα δέντρα, δημιουργήθηκε το WOW, ένας παράδεισος για όσους αγαπούν τις βάφλες και τα παγωτά! Δοκιμάστε φρεσκοψημένα βαφλάκια με όλα τα είδη σοκολάτας, καραμέλα γάλακτος και τριμμένο μπισκότο. Προσθέστε μπάλες παγωτού της επιλογής σας, φρέσκα φρούτα, ξηρούς καρπούς, Snickers, Kinder Bueno, Smarties και ό,τι άλλο έχετε διάθεση! Επίσης, δοκιμάστε το Roll Ice, το αγαπημένο παγωτό που θα ετοιμαστεί μπροστά στα μάτια σας με φρέσκο γάλα και ό,τι μπορείτε να φανταστείτε! Ζητήστε οπωσδήποτε το Black Me με πολλή σοκολάτα, βρώσιμο ενεργό άνθρακα και μπισκότο Οreo, το Whein Protein με πρωτεΐνη, γεύση βανίλιας και σοκολάτας και το Choco Loco με τρία είδη πραλίνας και μπισκότο. Φέτος την άνοιξη και το καλοκαίρι ένα είναι το σύνθημα: WOW!

Kαλαμιώτου 16, πλ. Αγίας Ειρήνης, Μοναστηράκι, 6987 454777

Ιταλική κουλτούρα με γεύση street food. Στο La Pizzetta μπορείς να απολαύσεις αυθεντική ιταλική κουλτούρα. Πίτσα με ολόφρεσκο λεπτό ζυμαράκι ή με αφράτη focaccia σε δεκάδες συνταγές, αλλά και σε τετράγωνη εκδοχή που σου δίνει τη δυνατότητα να συνδυάσεις σε κάθε λωρίδα άλλα υλικά για να έχεις σε μια συσκευασία ό,τι επιθυμεί όλη η παρέα. Εξαιρετική και η επιλογή Verde Fresca με λαχανικά, που καλύπτει ακόμα και τις vegan απαιτήσεις με τον πιο νόστιμο τρόπο. Εξάλλου, στο La Pizzetta θα βρεις νηστίσιμα πιάτα, όπως πίτσα με ψητά λαχανικά ή πένες φούρνου, καθώς και πολλές προτάσεις ζυμωτών συνταγών. Όποια κι αν είναι η γεύση σου, στο La Pizzetta θα βρεις αυτό που θα κάνει το street food απόλαυση!

Αιόλου 56, Αθήνα, 211 1823444 / Πλ. Ελευθερίας 2, Κορυδαλλός, 217 7090000, www.lapizzetta.gr, FB: La Pizzetta, Instagram: la_pizzetta_

Street Food

Όταν μας δοκιμάσεις, θα πεις «WOW»!

La Pizzetta

WOW

Αθηναΐδος 11, 210 3315381 Instagram: Chouxchouxgelateria

18.4.19 – lifo

41

Γυροπιτούλης

The good LiFO

Το ελληνικό street food στην πιο εξελιγμένη εκδοχή του. Μπορεί η γεύση να είναι υποκειμενική υπόθεση και καθένας να έχει τις δικές του προτιμήσεις στο φαγητό, αλλά ορισμένα πιάτα δεν υπάρχει περίπτωση να μη βρίσκονται στο top 5 των επιλογών σου. Το κλασικό πιτόγυρο, το σουβλάκι και γενικά το ψητό κρέας είναι το κλασικό ελληνικό street food, μέρος της παράδοσης του τόπου μας. Αλλά ο Γυροπιτούλης είναι εκείνο το ψητοπωλείο που παίρνει αυτή την παράδοση και την απογειώνει μέσα από δημιουργικά πιάτα τόσο σε γεύση όσο και σε παρουσίαση, για να αποδείξει ότι το κλασικό δεν χρειάζεται να είναι και συνηθισμένο. Μέσα σε ένα μοντέρνο περιβάλλον βιομηχανικής αισθητικής όλες οι γεύσεις προσφέρουν κάτι περισσότερο από αυτό που έχεις γνωρίσει μέχρι τώρα, φέρνοντας στον Γυροπιτούλη αρκετές διακρίσεις ως creative grill αλλά και σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα πιάτα. Αν είσαι fan του κεμπάπ, εδώ θα το λατρέψεις, ενώ

ο γύρος είναι από τους καλύτερους που μπορείς να γευτείς και σε κερδίζει από την όψη του μέσα από μια αυτοκρατορική παρουσίαση. Η χοιρινή τόμαχοκ, που ζυγίζει 700 γραμμάρια, αποτελεί ένα πιάτο που πρέπει να δοκιμάσεις (αρκεί να έχεις αρκετό χώρο), ενώ η σκεπαστή, που αποτελείται από δύο πίτες με τυρί λιωμένο, κρέας της αρεσκείας σου, πατάτες, σος και ντομάτα, και ζυγίζει συνολικά 1.800 γραμμάρια, είναι από εκείνες τις επιλογές για τις οποίες καταφθάνουν στον Γυροπιτούλη φανατικοί απ’ όλη την Αθήνα. Οι εξαιρετικές πρώτες ύλες και η φιλοσοφία της σύγχρονης παράδοσης είναι εκείνα τα στοιχεία στα οποία βασίζεται η εικόνα του δημιουργικού ψητοπωλείου, όπου τα κλασικά πιάτα επανασυστήνονται, αποδεικνύοντας ότι η εξέλιξη θέλει απλώς μεράκι και φαντασία.

42 lifo – 18.4.19

Sam Burgers

φωτό: felipe sanchez φωτό: γιώργος αδάμος

Street Food

Τηλεφάνους 13, Κολωνός, 210 5150329 www.gyropitoulis.gr, FB: clubsouvlakeri, Instagram: gyropitoulis

Το street food ως σύμβολο τρόπου ζωής. Όταν το street food εμφανίστηκε στην Ελλάδα, στην Αμερική είχε ήδη φανατικούς οπαδούς που γεύονταν το αυθεντικό burger και έκλειναν το μάτι στους cowboys που βρίσκονται πίσω από την ιστορία αυτού του εδέσματος, συμβόλου του γρήγορου φαγητού που θα άλλαζε τη γευστική συνήθεια σε όλο τον κόσμο. Ο Σταμάτης Μαρινέλης, αλλιώς Sam, έφερε στην Ελλάδα αυτή την κουλτούρα στην πιο αυθεντική της μορφή, δημιουργώντας μαζί με τους Γιάννη Τριανταφυλλίδη και Χάρη Αμελτώνη συνταγές εμπνευσμένες από την Αμερική του Νότου και το Mέμφις, για να αποδείξει ότι το γρήγορο φαγητό μπορεί να είναι ποιοτικό και ότι σου δίνει τη δυνατότητα να δοκιμάσεις συνταγές που αλλάζουν τη street γευστική σου αναζήτηση. Το Sam Burgers δημιουργεί καθημερινά συνταγές με φρέσκο μοσχαρίσιο κιμά, διατηρώντας το μυστικό του ιδιαίτερου κοψίματος και χρησιμοποιώντας διαλεχτές πρώτες ύλες που

καταφθάνουν φρέσκες για την παρασκευή κάθε πιάτου. Τα ψωμάκια έχουν κι αυτά το δικό τους μυστικό γεύσης και ψήνονται ειδικά για το Sam Burgers, ώστε να περιλάβουν στην αφράτη υφή τους τα ζουμερά μπιφτέκια, τις ιδιαίτερες πίκλες και τα καραμελωμένα κρεμμύδια που δεν μοιάζουν με ό,τι έχεις δοκιμάσει μέχρι σήμερα. Σε ένα περιβάλλον που θυμίζει αμερικανικό στέκι όπου τα σκεύη και τα μαχαιροπίρουνα είναι βιοδιασπώμενα θα λατρέψεις το burger σε κάθε του εκδοχή, με πρώτο το New York blue cheese με σος ροκφόρ, αλλά και το Black Ηole Βurger με μπιφτέκι 180 γρ. και αυγό στο κέντρο. Αξίζει να δοκιμάσεις το κλασικό Cheeseburger για να καταλάβεις ποια είναι η αυθεντική του γεύση αλλά και να συνοδεύσεις το γεύμα σου με κάποιο από τα ιδιαίτερα αναψυκτικά που θα βρεις μόνο εδώ, όπως η Peach ή η Mango Cola. Το Sam Burgers κάνει το street food original επιλογή, βάζοντας δίπλα στη λέξη «γρήγορο» τη λέξη «γευστικό».

Βουλής 5, Αθήνα, 210 3247040, FB: samburgers

week ΣΙΝΕΜΑ Μαύρη Τρύπα Η νέα ταινία της Κλερ Ντενί. από τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

46

44

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα

48

ΒΙΒΛΙΟ Το μυθιστόρημα του Χρήστου Αστερίου

49

ΘΕΑΤΡΟ Κριτική για την παράσταση «Μύρτος»

ΜΟΥΣΙΚΗ

Rebekah Με καταγωγή από το Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας, η techno DJ και παραγωγός επιστρέφει στην Αθήνα, καλεσμένη του Vault 88. Στην πιο πρόσφατη δουλειά της, η Rebekah εξερευνά τα ποικίλα είδη του broken beat με κομμάτια που αποπνέουν δυναμισμό αλλά και μια απειλητική ατμόσφαιρα, χωρίς να παραλείπει να μας δείξει την πιο «dance floor» πλευρά της. Μαζί της στα decks o resident DJ των six d.o.g.s και Vault 88, Cirkle. ä 19/4, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 24:00, εισ.: 10-12 ευρώ

topevents

talk

week 18 - 24 aπ ρ ιλιου 20 1 9

Cathedral Echo O Λευτέρης Τσουράπης συνθέτει, ερμηνεύει και ηχογραφεί όλα τα όργανα του νεο-ψυχεδελικού του πρότζεκτ στο δωμάτιό του.

1 ΦΕΣΤΙΒΑΛ 420 Festival Ath

3 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ The Provinces

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το 420 Festival έρχεται στην Αθήνα,με τους Ath Kids, Mad Clip, Slogan, Saske, ILLeOo, Constantine The G, W Δ L F και Cypher Pool στη σκηνή.

STOEP TH S PR ES

20/4, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 21:00, εισ.: 10 ευρώ

ΠΑΡΤΙ

2 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Onassis Youth Festival

Purple Night

Συλλογικό εγχείρημα, το «Provinces» συγκεντρώνει οκτώ φωτογράφους που δουλεύουν μακριά από την Αθήνα αλλά και κάποιους που, έχοντας ως βάση τους την Αθήνα, φωτογραφίζουν συστηματικά μακριά από αυτήν, δίνοντάς μας μια σύγχρονη εικόνα της ελληνικής επαρχίας και της ζωής σε αυτήν. Συμμετέχουν οι Τάσος Ζωίδης, Νίκος Ζωάκης, Ελένη Μουζακίτη, Δημήτρης Μπαρούνης, Φωτεινή Παπαχατζή, Χρήστος Ροντογιάννης, Χρήστος Σωτηρόπουλος, Πάνος Χαραλαμπίδης και Μαίρη Χαιρετάκη. 19/4-16/5, T.A.F., Νορμανού 5, Μοναστηράκι, Τρ.-Κυρ. 12:00-20:00, είσοδος ελεύθερη. Εγκαίνια έκθεσης: 19/4, 20:00

Ιστορίες από τρεις συναρπαστικές, με πλούσιο πολιτισμό και ιστορία πόλεις, την Αλεξάνδρεια, την Αθήνα και τη Βηρυτό, γίνονται αφορμή για τις παραστάσεις του δυναμικού εφηβικού φεστιβάλ της Στέγης. Ερχόμενοι σε επαφή με αληθινές ιστορίες των κατοίκων τους μέσα από απομνημονεύματα, ντοκουμέντα, ιστορικά τεκμήρια, λογοτεχνικά και θεατρικά έργα αλλά και προσωπικές συνεντεύξεις, οι μαθητές επιλέγουν τα ερεθίσματα που τους συγκινούν και οι ιδέες τους γίνονται παράσταση σε συνεργασία με γνωστούς Έλληνες σκηνοθέτες. 1921/4, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107-109, είσοδος ελεύθερη

44 lifo – 18.4.19

Πες μου λίγα λόγια για το πρότζεκτ. Πώς θα περιέγραφες τον ήχο σου σε κάποιον που δεν τον έχει ακούσει; Το πρότζεκτ ξεκίνησε ως Cathedral Echo στα τέλη του 2017, όταν ξεκίνησα να ηχογραφώ καινούργιο υλικό και να πειραματίζομαι. Η αλήθεια είναι ότι όταν με ρωτάνε δεν ξέρω τι να απαντήσω. Θα το χαρακτήριζα ως κάποιο είδος νεο-ψυχεδέλειας, αν και, επειδή ηχογραφώ τα πάντα μόνος μου και ξέρω ακριβώς πώς προκύπτει αυτός ο ήχος, δεν ξέρω αν αυτός ο όρος μπορεί να καλύψει το φάσμα των ήχων και των επιρροών που τον αποτελούν.

φωτο: freddie f.

8

απο τη γεωργια παπασταμου

4 ΜΟΥΣΙΚΗ Ζαντ Μούλτακα, Το έπος του Γκιλγκαμές Είναι ένα από τα παλιότερα σωζόμενα κείμενα στην ιστορία της ανθρωπότητας, αλλά η προέλευσή του παραμένει άγνωστη, όσες θεωρίες κι αν έχουν προταθεί γι’ αυτήν. Τώρα, ένας δημιουργός από τον Λίβανο, o Ζαντ Μούλτακα, και ένα μουσικό σύνολο που περιλαμβάνει σημαντικούς σολίστες από την Ελλάδα, τη Μέση Ανατολή και την Ιταλία δίνουν φωνή στο έργο που ξεπερνά σε αρχαιότητα τα ομηρικά έπη. 19-20/4, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107-109, 20:30, εισ.: 7-12 ευρώ

Tα Purple Nights μετατρέπουν το Ρομάντσο σε sexy playroom, ενώ το soundtrack επιλέγουν οι Dreamer, Wrapped in Plastic και Denis D’ Οr.

20/4, Bios.Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 23:30

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη μουσική; Προέρχεσαι από μουσικό περιβάλλον; Καθόλου. Απλώς από μικρός άκουγα πολλή μουσική όλη μέρα γιατί με εξέφραζε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και στο μυαλό μου τότε δεν υπήρχε κάτι καλύτερο να κάνω. Στα 13 μου ξεκίνησα να παίζω συνθεσάιζερ, μετά άρχισα κιθάρα και σιγά-σιγά ξεκίνησα τα υπόλοιπα όργανα (μπάσο, τύμπανα). Πού μεγάλωσες; Πες μου μια έντονη παιδική σου ανάμνηση. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στον Πειραιά. Γενικά, δεν έχω πολλές έντονες παιδικές αναμνήσεις. Νομίζω ότι μία από τις πιο έντονες ήταν όταν άκουσα τον πρώτο δίσκο που αγόρασα (το «Piper at the gates of dawn» των Pink Floyd) ή όταν έπιασα την πρώτη μου κιθάρα στα χέρια και ξεκίνησα να ανακαλύπτω τον εαυτό μου μέσα από τη μουσική. Παίζεις σιτάρ. Πώς προέκυψε το ενδιαφέρον σου για το όργανο και πόσο εύκολο ήταν να μάθεις; Ξεκίνησα να παίζω σιτάρ πριν από περίπου τέσσερα χρόνια, όταν μέσω των Beatles και των Byrds ανακάλυψα τη μουσική της βόρειας Ινδίας και μέσω αυτής το σιτάρ, το οποίο είναι ένα από τα πιο μαγικά μουσικά όργανα. Έπειτα, ανακάλυψα τους δίσκους των La Monte Young και Ravi Shankar, που με έβαλαν σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Δεν μου ήταν εύκολο να το μάθω, ούτε θεωρώ ότι το κατέχω. Έχω κάποια βιβλία που μου έχουν χρησιμεύσει ως εισαγωγή και με έχουν βοηθήσει, αλλά ακόμα το χρησιμοποιώ με τη δική μου λογική ως μουσικού, ανάλογα με το κομμάτι, επειδή είναι ένα πολύ ιδιαίτερο όργανο και απαιτεί πολλή αφοσίωση και πειθαρχία.

18/4, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 21:00, εισ.: 5 ευρώ

5 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Krama Festival

DANCE Pachanga Boys Τα electro beats του Μεξικανού Rebolledo συναντούν τη microhouse του Γερμανού Superpitcher στην πρώτη εμφάνιση των δημιουργών του hit «Time» στην Αθήνα.

19/4, Monastiraki Center, Αγ. Ελεούσης 3, Μοναστηράκι, 23:00, εισ.: 18-33 ευρώ

Power Dance Club Ένα queer rave με video art installations, dark room και μουσική από τους Luigi Di Venere (Cocktail d’ Amore), Stathis (Discosodoma, Berlin) και Maria Politi (Discosodoma, Athens). Ο χώρος του πάρτι θα ανακοινωθεί την ημέρα του event στο Facebook.

20/04, 23:30, εισ.: 8 ευρώ

Triangulum: Victor Ruiz Ο Βραζιλιάνος techno παραγωγός που έχει ως έδρα του το Βερολίνο έρχεται στην Αθήνα. Μαζί του θα μοιραστούν τα decks οι Steve Sai, Reign of Time, Albert K., N-ixon, AleOle. 19/4, Steam Athens, Ευρυμέδοντος 3, Αθήνα, 24:00, εισ. 1518 ευρώ

Το Κράμα είναι ένα νέο μουσικό φεστιβάλ που στόχο έχει να προσφέρει μια νέα οπτική στο πλαίσιο της ανεξάρτητης μουσικής σκηνής, συνδέοντας τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό με τη σύγχρονη κλασική και την ηλεκτρονική μουσική. Στην πρώτη του διοργάνωση φιλοξενεί σχήματα από διαφορετικά πεδία της αθηναϊκής και λονδρέζικης μουσικής σκηνής, όπως οι Kohma, Meating For Business, Sans Corps Sextet, Jennisek, Panos Alexiadis, RSLG Quartet, Echéa Quartet και Turbo Teeth. 19-20/4, Εμπρός, Ρήγα Παλαμήδη 2, 20:00

6 ΑΝΑΛΟΓΙΟ Λάμπρος To αφηγηματικό ποίημα του Διονύσιου Σολωμού, μια τραγική ιστορία γραμμένη σε έμμετρο στίχο με φανερές επιρροές από τον ρομαντισμό και, κυρίως, την ποίηση του λόρδου Βύρωνα, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη. Αντιφατικός χαρακτήρας, ο Λάμπρος συμβολίζει τις δύο πλευρές της ανθρώπινης φύσης, το Καλό και το Κακό, που έρχονται σε σύγκρουση. Ερμηνεύουν ο Γιάννος Περλέγκας και η Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, με τη Σοφία Λαμπροπούλου να συνοδεύει με το κανονάκι της. 21/4, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος - Φάρος, 19:30, είσοδος ελεύθερη με προεγγραφή

7 ΜΟΥΣΙΚΗ Bjorn Andor Drage, Ρεσιτάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου Ο Νορβηγός δεξιοτέχνης με τις πολυάριθμες ηχογραφήσεις που κινούνται από την κλασική μουσική μέχρι τη ροκ και την αβανγκάρντ σε ένα ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου. 19/4, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Χίλτον, 20:30, εισ.: 7,50-35 ευρώ

8 ΜΟΥΣΙΚΗ Γιαν Βαν & Παύλος Παυλίδης, Κακό Ποίημα

ΜΟΥΣΙΚΗ

Ρεσιτάλ Δημήτρη Πλατανιά Ένα πρόγραμμα υψηλών απαιτήσεων με δημοφιλείς άριες από όπερες των Μότσαρτ, Ροσίνι, Βάγκνερ, Βέρντι, Τζορντάνο, Μασνέ και τραγούδια των Βέρντι, Τόστι, Σαμάρα ερμηνεύει ο κορυφαίος Έλληνας βαρύτονος στο πρώτο του προσωπικό ρεσιτάλ στην Εθνική Λυρική Σκηνή.

18/4, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 20:00, εισ.: 15-60 ευρώ

Αποτέλεσμα της συνεργασίας του Γιαν Βαν με τον Παύλο Παυλίδη, τον Ευθύμη Φιλίππου και τον Χρήστο Λαϊνά, το mini album «Κακό Ποίημα» θα ακουστεί ολόκληρο. Πρόκειται για έξι πρωτότυπες συνθέσεις, τρεις σε στίχους του Ευθύμη Φιλίππου και τρεις του Γιαν Βαν, στις οποίες συναντιούνται τα αναλογικά συνθεσάιζερ, το έντονα ρυθμικό στοιχείο, οι στίχοι του Φιλίππου και η φωνή του Παυλίδη. 19/4, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 21:00, εισ.: 10-12 ευρώ

18.4.19 – lifo

45

σινεμά

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Transit Σκηνοθεσία: Κρίστιαν Πέτζολντ Πρωταγωνιστούν: Φραντς Ρογκόφσκι, Πάουλα Μπερ

Ένας ελέφαντας στέκεται ακίνητος An elephant sitting still

Σκηνοθεσία: Χου Μπο Πρωταγωνιστούν: Ζανγκ Γου, Πενγκ Γουτσάνγκ, Γουάνγκ Γιουγουέν

week

Υ Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο

πάρχουν σημαντικοί λόγοι να μείνει κάποιος στο παρασκήνιο και, εντέλει, στην επιφάνεια της ταινίας Ένας ελέφαντας στέκεται ακίνητος: διαρκεί τέσσερις ώρες. Ο σκηνοθέτης της, ο Χου Μπο, αυτοκτόνησε λίγο μετά το τέλος των γυρισμάτων. Ήταν μόλις 29 ετών. Ήταν το ντεμπούτο του, μετά από δύο νουβέλες και δύο μικρού μήκους ταινίες. Είχε πύρινες διαφωνίες με τους επιφανείς παραγωγούς του, οι οποίοι απέσυραν το όνομά τους από τους τίτλους. Οι προσβολές, τα ανυπέρβλητα εμπόδια και η οδύνη φαίνεται πως πυροδότησαν το πρόωρο τέλος. Ωστόσο, είναι άδικο να κριθεί ένα σπουδαίο έργο μόνο από τον προσωπικό γολγοθά του δημιουργού του. Η δοξασία ενός ελέφαντα που στέκεται ακίνητος στο Μανζούλι του μακρινού Βορρά αποτελεί την κινητήρια αφορμή των τεσσάρων πρωταγωνιστών για την απόδραση από τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνουν σε μια παρακμιακή πολίχνη της Κίνας. Μέσα από συνεχή, εκτεταμένα steadicam μονοπλάνα αξιοζήλευτης ρευστότητας, χορογραφημένα με ακρίβεια και μονταρισμένα χωρίς ραφές, ambient μουσική υπόκρουση και ένα μούχρωμα απόλυτα ταιριαστό με τον ψυχισμό των ηρώων, παρακολουθούμε, από την αυγή μέχρι τις πρώτες βραδινές ώρες μίας μόνο μέρας, την ιστορία τους και τις συγκεκριμένες συνθήκες που τους οδηγούν σε απόγνωση. Ένα σχολιαρόπαιδο με τον κολλητό του, η συμμαθήτριά του, ένας άνδρας χαμένος στις ενοχές του κι ένας παραπεταμένος συνταξιούχος υπνοβατούν, διατηρώντας με τη βία την ψυχραιμία και την αξιοπρέπειά τους και έχοντας τον μύθο του αδιάφορου, αιώνιου ελέφαντα στο πίσω μέρος του μυαλού τους. Οι περιστάσεις ποικίλλουν, το ίδιο και οι ηλικίες και το φύλο τους, ο τόπος είναι κοινός και η σιωπηλή αποφασιστικότητά τους έκδηλη κάθε φορά που τα ξεχωριστά συμβάντα (ατυχήματα, αυτοκτονίες, εκφοβισμός) τούς απομακρύνουν ολοένα και εντονότερα από την αδιέξοδη ζωή τους. Η μιζέρια της περιγραφής δεν καταντά ποτέ μια ψυχρή απαρίθμηση σπαταλημένων μονάδων σε μια κοινωνική απαξίωση. Αντίθετα, ο Χου Μπο επενδύει προσωπικά, με τρυφερότητα και πάθος στις ανθρώπινες περιπτώσεις που μεταφέρει από το βιβλίο του Ένα τεράστιο ρήγμα, αναζητώντας ακριβώς αυτό το χάσμα ανάμεσα στον λόγο και τις πράξεις. Με έναν τρόπο σχεδόν μαγικό, άπιαστο για σκηνοθέτη που επιχειρεί πρώτη φορά ένα τόσο φιλόδοξο και τόσο ταπεινό σε επίπεδο τεχνικών μέσων εγχείρημα, διαβάζει τις μύχιες σκέψεις και δεν μένει στο άρρητο και στο άφατο αλλά ποντάρει και στη δράση – είναι πολύ πιθανό, με την ελάχιστη εμπλοκή, ένας υπομονετικός για τα γρήγορα δεδομένα της εποχής θεατής να βρει την ταινία συναρπαστική, εκτός από συνταρακτική στο περιεχόμενο. Αναμειγνύοντας πολλές δραματικές συμπτώσεις και μια διάχυτη ποιητικότητα, ο Χου Μπο φτιάχνει μια lo-fi ρομαντική σαπουνόπερα χωρίς ταίρι. Όταν οι απόκληροι που τελικά φτάνουν στον τελευταίο σταθμό συναντιούνται στο υπέροχο, σιβυλλικά ελπιδοφόρο φινάλε, ο γηραιός σοφός της παρέας εξηγεί τι σημαίνει να ψάχνεις μια ζωή τη διαφορά και ποιο είναι το συναίσθημα του να στέκεσαι και να κοιτάζεις «απέναντι» – μια τραγική και πολύ δηλωτική υποσημείωση στη μοναδική περίπτωση του δημιουργού. ΑΑΒΟΡΑ

46 lifo – 18.4.19

Κάτω από τον συννεφιασμένο ουρανό μιας ανώνυμης πόλης στη βόρεια Κίνα οι ζωές κάποιων απελπισμένων ανθρώπων διαπλέκονται στη διάρκεια μίας και μόνο έντονης μέρας, από το ξημέρωμα μέχρι το σούρουπο.

Ένας άντρας φτάνει στο λιμάνι της Μασσαλίας με το τελευταίο χειρόγραφο ενός συγγραφέα που αυτοκτόνησε. Υιοθετώντας την ταυτότητα του νεκρού, αποπειράται να δραπετεύσει για την Αμερική, αλλά οι Αρχές ενημερώνουν τη σύζυγο του συγγραφέα πως ο άντρας της ζει.

Ένας λαθραίος άνδρας και μια αιωρούμενη γυναίκα, ο «μεταβάτης» άπατρις και η τρομαγμένη, υποψήφια σύντροφός του: το Transit, που έκανε πρεμιέρα στο περσινό Φεστιβάλ Βερολίνου, αποτελεί μεταφορά του μυθιστορήματος της Άνα Σέγκερς και, άκρως επινοητικά, διασκευάζει χρονικά τη δράση, που στο βιβλίο εκτυλίσσεται το 1942 και άπτεται άμεσα του Ολοκαυτώματος, μεταφέροντάς τη στη σύγχρονη, αν και χωρίς την παρουσία της τεχνολογικά προηγμένης επικοινωνίας, Μασσαλία. Ο Γερμανός πρωταγωνιστής τοποθετείται στον ρόλο του κυνηγημένου ανάμεσα σε άλλους πρόσφυγες, σε μια κατάσταση που θυμίζει συνθήκες γκέτο, σαν να μην έχουν αλλάξει ουσιαστικά οι περιστάσεις. Ο Γκέοργκ επιβιώνει όπως-όπως στην κατεχόμενη Γαλλία και ιδιοποιείται την ταυτότητα ενός συγγραφέα, του Βάιντελ, που αυτοκτόνησε σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Η γυναίκα του Βάιντελ, η Μαρί, τον περιμένει για να σαλπάρουν για το Μεξικό, το ποιητικό concept της ελευθερίας στην ταινία, μια εξωτική απόδραση μακριά από τα απειλητικά βαρίδια της Γηραιάς Ηπείρου. Όταν ο Γκέοργκ γνωρίσει τη Μαρί, θα πρέπει να αποφασίσει αν θα της πει το μυστικό του και μαζί την αλήθεια, καταστρέφοντας το όνειρο ή διατηρώντας τη δική του ελπίδα. Ο Κρίστιαν Πέτζολντ, δημιουργός του Μπάρμπαρα, του Γιέλα και του Φοίνικα, ισορροπεί ταυτόχρονα πολλά διλήμματα, διατηρώντας μια μελαγχολική στατικότητα, απόλυτα συμπληρωματική της έννοιας του transit που θέλει να μεταδώσει ως κεντρικό θέμα στην ομώνυμη ταινία. Το γεγονός πως δηλώνει ότι ελάχιστα πράγματα έχουν αλλάξει 75 χρόνια μετά τη χειρότερη εποχή της ευρωπαϊκής Ιστορίας είναι μια ειρωνεία που δεν χρειάζεται να υπογραμμίσει. Ο παραλληλισμός του Γερμανού πρόσφυγα με τη «φιλελεύθερη» Γαλλία που καταδιώκει τους sans papier ως εχθρούς μιας έκρυθμης κοινωνίας δεν αποκαλύπτεται ως σχόλιο στην πολιτική αντιπαράθεση των δύο χωρών αλλά περισσότερο ως διαπίστωση πως στη σύγχρονη κατάσταση ρευστότητας καμία εθνικότητα δεν είναι εγγυημένα προστατευμένη. Κυρίως ασχολείται με το προσωπικό δράμα και έχει κάνει διάνα στην επιλογή του ανερχόμενου Φραντς Ρογκόφσκι. Το βλέμμα του μαγνητίζει, μεταφέρει τη θερμή αύρα μιας άλλης εποχής και καταφέρνει να συνδεθεί μυθιστορηματικά με τη Μαρί σαν φάντασμα της επιθυμίας, κολλημένος σε έναν ενδιάμεσο σταθμό, με τον τελικό προορισμό αδιευκρίνιστο και ομιχλώδη. ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-ΒΑΡΚΙΖΑ 2-CINERAMA-ΙΝΤΕΑΛ-ΚΗΦΙΣΙΑ CLASSΝΙΡΒΑΝΑ 2-ΣΙΝΕΑΚ

Μαύρη Τρύπα High Life Σκηνοθεσία: Κλερ Ντενί Πρωταγωνιστούν: Ρόμπερτ Πάτινσον, Ζιλιέτ Μπινός Στο μακρινό Διάστημα, ο Mόντι και η κόρη του Γουίλοου ζουν μαζί σε ένα διαστημόπλοιο, σε απόλυτη απομόνωση.

Στο αγγλόφωνο ντεμπούτο της μετά από μια απαιτητική εργογραφία 30 ετών, η Κλερ Ντενί επιλέγει το Διάστημα ως σκηνικό χαρακτήρων σε μόνιμη τροχιά σύγκρουσης. Ωστόσο, η Μαύρη Τρύπα δεν αποτελεί καθαρόαιμη επιστημονική φαντασία, αν και φλερτάρει το είδος με κάποια από τα πολλά θέματα που τη συναποτελούν, όσο αναλύεται σε ένα αυστηρό δράμα εγκλεισμού με αναδρομές στον χρόνο, ανθρώπινες εντάσεις και οντολογικό στοχασμό. Ο Ρόμπερτ Πάτινσον (ο πιο επίμονος escape artist μαζί με τον Ντάνιελ Ράντκλιφ, από την εποχή που ο Σον Κόνερι έκανε τα πάντα για να αποδράσει από τα δεσμά του 007) απομακρύνεται ακόμη περισσότερο από την εικόνα του ρομαντικού ήρωα στο Twilight με τον ρόλο του Μόντι που, μαζί με άλλους κατάδικους, βρίσκεται σε αποστολή απελπισίας για την απόσπαση ενέργειας από μια μαύρη τρύπα. Τους συνοδεύει, και τους επιτηρεί ηθικά και χημικά, μια γιατρός με αμφίβολα κίνητρα, την οποία υποδύεται άνισα η Ζιλιέτ Μπινός. Σε κάτι που μοιάζει με υφολογική και θεματική παραλλαγή του ταρκοφσκικού Σολάρις, η Γαλλίδα σκηνοθέτις του Beau Travail ταλαντεύεται συνεχώς ανάμεσα σε ποιητικές εικόνες και ρεαλιστικές εκρήξεις, προκαλώντας ίντριγκα και αμηχανία από τη μια στιγμή στην άλλη. Η ανησυχία της για το τι θα απογίνει ένας πατέρας με τη μικρή του κόρη στη μέση του πουθενά παραμένει ανάγλυφη, αν και μετέωρη.

ODEON OPERA 1-ODEON STARCITY 4-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1,2-WEST CITY 3-ΙΛΙΟΝ-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2-TOWN CINEMAS 3-ΣΙΝΕΑΚ

Γυναίκες με τα όλα τους

Μάρνι, μια τρελή συμμορία

Die göttliche Ordnung

Marnies Welt

Σκηνοθεσία: Πέτρα Βόλπε Πρωταγωνιστούν: Μαρί Λιούενμπεργκερ, Μαξιμίλιαν Σίμοντσεκ

Σκηνοθεσία: Κρίστοφ Λαουνστάιν, Βόλφγκανγκ Λαουνστάιν Δανείζουν τη φωνή τους: Νίκη Γρανά, Θάνος Λέκκας, Ελισάβετ Μουτάφη

Όταν ο σύζυγος της ταπεινής και υπάκουης νοικοκυράς Νόρας τής απαγορεύει να πιάσει μια δουλειά μερικής απασχόλησης, εκείνη νιώθει τόση αγανάκτηση, που τελικά γίνεται η εμβληματική φιγούρα του φεμινιστικού κινήματος του χωριού της.

Η ψήφιση ενός νόμου μετά από μια σειρά απαιτήσεων για κοινωνικές αλλαγές δεν σημαίνει πως εκτελείται με τον ίδιο τρόπο σε κάθε περιοχή της χώρας που αφορά. Ειδικότερα σε μικρά χωριά, κάτι που ανατρέπει τις ως τώρα αντιλήψεις για τη λειτουργία της κοινωνίας ή της οικογένειας χρειάζεται περισσότερο καιρό να αφομοιωθεί από τον πληθυσμό και περίσσιο θάρρος από αυτούς που θα κάνουν την αρχή. Αυτό το θέμα διαχειρίζεται η ταινία, στήνοντας την κάμερα σε ένα ελβετικό χωριό των αρχών της δεκαετίας του ’70, όπου οι γυναίκες ακούν για δικαίωμα ψήφου, χειραφέτηση και σεξουαλική επανάσταση, αλλά για τους τοπικούς άρχοντες αυτά μοιάζουν με κουταμάρες. Η Πέτρα Βόλπε, παρ' ότι περιγράφει μια σειρά αρνητικών περιστατικών που σχετίζονται με το backstory των ηρωίδων της και αποτελούν ουσιαστικά το κίνητρο για τη δράση τους, διατηρεί έναν ελαφρύ και χιουμοριστικό τόνο, ακολουθώντας τις πράξεις τους και προσπαθώντας να αποφύγει τη συσχέτιση με τη σοβαροφάνεια. Το καταφέρνει και, παρ’ ότι δεν παίρνει ιδιαίτερα ρίσκα, υπενθυμίζει εύστοχα, ειδικότερα στη νεότερη γενιά, πως δικαιώματα που θεωρούνται δεδομένα σήμερα κατακτήθηκαν με κόπο όχι πριν από αιώνες αλλά σχεδόν πριν από πενήντα χρόνια, και μάλιστα σε μία από τις πιο προηγμένες χώρες της Ευρώπης. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΔΑΝΑΟΣ 2-ΔΙΑΝΑ-ΕΛΛΗ-ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ-ΖΕΑ

Ο ευγενικός κύριος Λινκ Missing Link Σκηνοθεσία: Κρις Μπάτλερ Δανείζουν τη φωνή τους: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Κωστής Μαραβέγιας, Αντιγόνη Ψυχράμη Ο κύριος Λινκ είναι ένα ελαφρώς αφελές, αλλά πολύ έξυπνο και καλόψυχο θηρίο που αποτελεί το τελευταίο δείγμα της πρωτόγονης καταγωγής του ανθρώπου. Ξεκινά, λοιπόν, μια τολμηρή αναζήτηση των μακρινών συγγενών του.

Εμπνευσμένο από τα αφηγήματα των αρχών του 20ού αιώνα, όπου μεγάλοι εξερευνητές, ορμώμενοι συνήθως από την Αγγλία, ανακάλυπταν τα μεγαλύτερα μυστήρια του κόσμου μας σε δύσβατες περιοχές, ο Κύριος Λινκ είναι άλλη μια σημαντική προσθήκη στα δημιουργήματα της Laika που μετατράπηκε από ένα σχεδόν πειραματικό στούντιο stop-motion animation σε ένα ισχυρό brand για παιδικές ταινίες. Αν και η ταινία δεν βουτά σε σκοτεινά μονοπάτια, όπως συνέβη με το εξαιρετικό Ο Κούμπο και οι 2 Χορδές, και προσπαθεί να είναι περισσότερο φιλική προς τα παιδιά, παρουσιάζει ένα συναρπαστικό ταξίδι που κάνει ένας ονειροπόλος Βρετανός ευγενής μαζί με ένα είδος ζώου που μοιάζει με τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον πίθηκο και στον άνθρωπο και αποδεικνύει τη θεωρία του Δαρβίνου. Το ταξίδι θα μας στείλει από την αμερικανική Άγρια Δύση (και πολλά παιχνιδίσματα της ταινίας με το είδος του γουέστερν) ως τα Ιμαλάια και τον Χαμένο Ορίζοντα του Τζέιμς Χίλτον, αναπτύσσοντας την εσωτερική μάχη των ηρώων του, αφού ο συμπαθητικός Λινκ πρέπει να διαλέξει στρατόπεδο ανάμεσα στην εξέλιξη και το πισωγύρισμα και ο συνοδοιπόρος του, μια παραλλαγή του Φιλέα Φογκ, να ελευθερωθεί από το άγχος της αποδοχής από τους συναδέλφους του. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 3,13,17,18-VILLAGE MALL 3,4,9-VILLAGE PAGRATI 4,5-VILLAGE FALIRO 1,2-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,3-ODEON GLYFADA 2-ODEON MAROUSI 1,3-ODEON ESCAPE 2,4,6,7-ODEON STARCITY 1,3,8,9,10-ΑΒΑΝΑΑΕΛΛΩ 1-ΒΑΡΚΙΖΑ 1-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1-WEST CITY 3-ΕΜΠΑΣΣΥΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 2-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2-TOWN CINEMAS 2-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2-ΣΙΝΕΑΚ

fiction

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Μια κακομαθημένη οικόσιτη γάτα, που δεν έχει απομακρυνθεί ποτέ από την ασφάλεια του σπιτικού, μπλέκει σε περιπέτειες όταν το κάνει για πρώτη φορά.

Χαριτωμένη και αποκλειστικά παιδική περιπέτεια που βασίζεται στους Μουσικούς της Βρέμης των αδελφών Γκριμ, με αρκετές παραλλαγές όμως που την ανεξαρτητοποιούν κάπως από την κλασική ιστορία. Αν και οι ήρωες είναι ίδιοι (γάτα, σκύλος, κόκορας, γάιδαρος), η ταινία εστιάζει περισσότερο στη Μάρνι, που βλέπει όλη μέρα αστυνομικές σειρές στην τηλεόραση και μπλέκει σε μια ιστορία μυστηρίου, ελπίζοντας, μέσα στην αφέλειά της, ότι θα τη λύσει εύκολα. Θα βρεθεί κατηγορούμενη μαζί με άλλα τρία ζώα, το καθένα από τα οποία κουβαλά τη δική του ιστορία μοναξιάς, και μαζί προσπαθούν όχι απλώς να ξεμπλέξουν αλλά να επαναστατήσουν ενάντια στις ζωές και στις φοβίες που είχαν ως τώρα. Το χιούμορ είναι στα όρια του αναμενόμενου, κάτι που δεν σηκώνει το εγχείρημα πολύ ψηλά, το αποτέλεσμα όμως είναι αρκούντως ικανοποιητικό για λιλιπούτειους θεατές. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 15-VILLAGE MALL 10,12-ΑΕΛΛΩ 2-CINERAMAΚΗΦΙΣΙΑ CLASS-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΝΙΡΒΑΝΑ 1,2-TOWN CINEMAS 3-ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ 1-ΣΙΝΕΑΚ

Η κατάρα της Γιορόνα The curse of La Llorona Σκηνοθεσία: Μάικλ Τσάβες Πρωταγωνιστούν: Λίντα Καρντελίνι, Ρέιμοντ Κρουζ, Πατρίτσια Βελάσκεζ Παραβλέποντας την προειδοποίηση μιας προβληματικής μητέρας που είναι ύποπτη για παιδική παρενόχληση, μια κοινωνική λειτουργός και τα παιδιά της σύντομα θα βρεθούν στην τρομακτική, υπερφυσική σφαίρα της εκδικήτριας Γιορόνα.

Ο θρύλος της κλαίουσας Γιορόνα έχει παίξει πολλές φορές στο παρελθόν τον ρόλο του μπαμπούλα για τα παιδιά στο Μεξικό, έχοντας ως πρωταγωνίστρια μια νεαρή γυναίκα που σε μια στιγμή τρέλας έπνιξε τα δυο παιδιά της και από τότε τα δάκρυά της ακούγονται ως μια μορφή απειλής. Η ιστορία της έχει χρησιμοποιηθεί σε σύγχρονα αφηγήματα, σε λογοτεχνία και σινεμά, και είχε τις απαραίτητες βάσεις για να συμπεριληφθεί στο περίφημο πια Conjuring Universe, τη δεξαμενή της κατάρας από την οποία ξεφυτρώνουν απλές ιστορίες τρόμου που στηρίζονται κυρίως στην αποκρουστική εικόνα του κακού πνεύματος. Η συνταγή πέτυχε εμπορικά στην Καλόγρια κι αυτό είναι πολύ εμφανές εδώ, αφού υπάρχει διάθεση από την αρχή να χτιστεί το φιλμ καθ’ ομοίωσή της. Ειδικά στην απεικόνιση του δαίμονα, η Γιορόνα μοιάζει αρκετά με την καλόγρια και επαναλαμβάνει το ίδιο ουρλιαχτό, αυστηρά πάντα ως τελικό κομμάτι ενός jump-scare, δηλαδή το μοναδικό εύρημα που χρησιμοποιεί το φιλμ για να σε τρομάξει. Την υπόλοιπη ώρα τα πάντα εξηγούνται υπερβολικά μέσω του διαλόγου, η λογική πάει περίπατο σε ένα σύνολο από ατέλειωτα κυνηγητά μέσα στο σπίτι και όλα καταλήγουν στο κλασικό δίπολο Καλού και Κακού και στην παρέμβαση της θρησκείας, με σταυρούς και καθαγιασμένα ύδατα να χρησιμοποιούνται ως όπλα, όχι μόνο πνευματικά. Και όλα αυτά όχι σήμερα, αλλά στα ’70s, χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο πέραν της συνειρμικής ταύτισης με το Conjuring σε ένα spin-off του φτιαγμένο τεμπέλικα, που δεν ενδιαφέρεται ούτε μια στιγμή να πείσει πως είναι κάτι άλλο πέρα από αρπαχτή. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE MALL 2,7,9,10,14-VILLAGE PAGRATI 1,2,5-VILLAGE FALIRO 2,5,7,9-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,5,6,8,11,12,13,20-ODEON MAROUSI 1,2-ODEON ESCAPE 1,3,4,7-ODEON STARCITY 1,3,6,7,10-ΑΕΛΛΩ 1,3-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1-ΑΙΓΛΗ 4-WEST CITY 3,4-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΝΑΝΑ 1,3,4-TOWN CINEMAS 1,3-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1,2

Η άλλη Μαγδαληνή Για τη θρυλική ταινία των Ζαν-Μαρί Στρομπ και Ντανιέλ Ουιγιέ. Όταν σπούδαζα στο Παρίσι, διέσχιζα καθημερινά την οδό Rambuteau, από την αίθουσα που τώρα ανήκει στον παραγωγό Μαρίν Καρμίτς, και ανάμεσα στα μαγαζιά με τις αφίσες του ειρωνικά χαμογελαστού Μίκι Ρουρκ στις ποζάτες δόξες του και του επικά κενού Κριστόφ Λαμπέρ (στα τέλη των ’80s οι Γάλλοι δεν ήταν και τόσο ρεσερσέ στα είδωλά τους) χάζευα τα προσεχώς. Το μάτι μου πάντα έπεφτε σε έναν παράξενο τίτλο. Το χρονικό της Άννα Μαγκνταλένα Μπαχ. Των Ζαν-Μαρί Στρομπ και Ντανιέλ Ουιγιέ. Του 1968. Με ύμνους από κριτικούς και θεωρητικούς να το συνοδεύουν στα σεμνά lobby cards. Το έπαιζε κάθε Κυριακή, στις 12 το μεσημέρι, και μόνο τότε. Καθόλου συνηθισμένος σε ειδικά ωράρια, το ανέβαλλα συστηματικά. Ώσπου έναν μήνα πριν τα μαζέψω και φύγω από την πόλη, με την ταινία σταθερή στο ραντεβού της, μπήκα από περιέργεια στη μικρή σάλα. Πίστευα πως είμαι ανθεκτικός σινεφίλ και στην προ ψηφιακού κατακλυσμού υπερφίαλη νεότητά μου νόμιζα πως θα το χειριζόμουν. Ειλικρινά, δεν ήξερα τι έβλεπα, πώς το έκαναν, γιατί και, τελικά, ποιοι είναι αυτοί οι δύο κινηματογραφιστές που καταπιάστηκαν με το πλαστό ημερολόγιο της δεύτερης συζύγου του μεγάλου Γερμανού συνθέτη. Δεν είχε εφέ, κόλπα, εντυπωσιασμούς. Μόνο υπέροχη μουσική και αυστηρή αφήγηση. Την επομένη μπήκα στο Beaubourg, στη βιβλιοθήκη που είχε σταθεί βράχος σε κάθε ανασκαφή γνώσης που είχα επιχειρήσει, και προσπάθησα να μάθω τα πάντα γι’ αυτούς. Γεννήθηκαν στη Γαλλία, γνωρίστηκαν όταν εκείνη ήταν φοιτήτρια κι εκείνος έγραφε για τα «Cahiers du Cinéma», μετακόμισαν στη Γερμανία για να αποφύγει ο Στρομπ τη στρατιωτική θητεία και μετά από μια σύντομη μαθητεία δίπλα στον Ζακ Ριβέτ έκαναν ταινίες που βασίζονταν σε ασυνήθιστες πηγές. Το βάρος της σκηνοθεσίας καθαυτήν αναλάμβανε ο Στρομπ, η Ουιγιέ ασχολούνταν περισσότερο με την παραγωγή και το μοντάζ και όλα τα υπόλοιπα, τις πρόβες και την προετοιμασία τα μοιράζονταν – ο Πέδρο Κόστα έχει απαθανατίσει τη σιαμαία συνεργασία τους σε ένα ντοκιμαντέρ με τη μορφή του making of της ταινίας τους Sicilia!. Το Χρονικό της Άννα Μαγκνταλένα Μπαχ ήταν η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία τους και παραμένει η πιο γνωστή και λιγότερο δύσβατη. Μοιάζει με ιδιότυπο, ανάδελφο μιούζικαλ εποχής, ηχογραφημένο με σύγχρονο ήχο από τη ζωντανή εκτέλεση στο φιλμ χωρίς παρέμβαση στο στούντιο, μια τεχνική σπανιότατη και εξαιρετικά δύσκολη, που απαιτεί δουλειά, ακρίβεια, επαγγελματισμό, ταλέντο. Η εμμονή στη λεπτομέρειά του είναι μοναδική: τηρεί τη χρονολογική σειρά των έργων του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, ξεκινώντας από ένα βραδεμβούργιο κονσέρτο και συνεχίζοντας με σονάτες, καντάτες, πρελούδια και ορατόρια. Τον συνθέτη υποδύεται ο πιανίστας, με ειδίκευση στο αρπίχορδο, και θεωρητικός Γκούσταβ Λέονχαρτ, μεταμφιεσμένος, όπως όλοι οι «ερμηνευτές». Δεν είναι θέατρο, ούτε ντοκιμαντέρ. Δεν προορίζεται για μουσειακή ή αρχειακή χρήση. Μυθοπλασία σίγουρα, όχι όμως στον βαθμό και τη δομή που αντιλαμβανόμαστε από τις κλασικές τρεις πράξεις μιας φαινομενικά αντικειμενικής βιογραφίας, η οποία ωστόσο δεν φιλοδοξεί να ασχοληθεί με τη ζωή ενός μάλλον βαρετού ανθρώπου που συνέθετε θεσπέσια. Η αίσθηση είναι μοναδική: παρά την έλλειψη δραματικότητας, του κινηματογραφικού artifice, όπως το γνωρίζουμε από τη συντριπτική πλειονότητα των μουσικών βιογραφιών (ή, μάλλον, χάρη σε αυτή την καθαρότητα της αναπαράστασης), η πιστότητα γίνεται η πειστικότερη δυνατή μετουσίωση, μια de facto μεταφορά στη συγκεκριμένη εποχή. Χωρίς συγκινήσεις και ευτυχή φινάλε, ανατροπές και αφήγηση που διακόπτεται από τραγούδια και νούμερα. Τη δεύτερη φορά που είδα το Χρονικό, ελάχιστη σημασία έδωσα στον υποκρουσιακό μονόλογο της Μαγδαληνής του Μπαχ, γιατί κόλλησα με την ίδια την υπέροχη μουσική. Το έγγραφο χρονικό της δεύτερης συζύγου, που, όπως αποδείχτηκε ιστορικά, ήταν πλαστό και το σκάρωσε το 1925 η Βρετανίδα συγγραφέας Έστερ Μέινελ, χρησιμεύει απλώς ως η αφορμή για την ταινία. Ο δικός μου συνειρμός είναι άσχετος και καθαρά πασχαλινός. Μετά από τόσους Χριστούς από τη Ναζαρέτ και Μαγδαληνές που έχω δει, θυμήθηκα την περίπτωση μιας υποστηρικτικής, σχεδόν αόρατης γυναίκας, μιας πιο προνομιούχου Μαγδαληνής, η οποία δεν έκανε ποτέ τη μεγάλη καριέρα της σοπράνο που πιθανώς ονειρευόταν, αλλά υπηρέτησε έναν εμπνευσμένο καλλιτέχνη, έκανε 13 παιδιά μαζί του και δεν άφησε δικό της αποτύπωμα, παρά μόνο ένα ημερολόγιο, που κι αυτό ήταν ψεύτικο.

18.4.19 – lifo

47

βιβλίο

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

week Υπαρξιακά μπλουζ από τη Νέα Υόρκη στην Ακρόπολη Ύστερα από καιρό ο Χρήστος Αστερίου επιστρέφει με ένα βιβλίο για έναν διάσημο κωμικό που ζει στη Νέα Υόρκη και αναζητεί τα ίχνη της καταγωγής του στην Αθήνα του Ντίζι Γκιλέσμπι το ’56.

Σ

απ ό τη ν τ ίν α μα ν δ η λαρ ά

48 lifo – 18.4.19

ε μια εποχή που τη στοιχειώνει η ταχύτητα, ο Χρήστος Αστερίου δείχνει να στρέφεται σε μια καλά επεξεργασμένη βραδύτητα: ο ήρωάς του, βιώνοντας μια βαθιά υπαρξιακή και ηλικιακή κρίση, επιστρέφει με ακόμα μεγαλύτερη ένταση στο παρελθόν, μιλώντας για μια εποχή όπου οι λέξεις, η έκφραση, ακόμα και το χιούμορ, δεν προέκυπταν άξαφνα αλλά βιώνονταν. Σταδιακά, σε κάθε σελίδα του νέου του βιβλίου Η θεραπεία των αναμνήσεων (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις), βήμα-βήμα, όπως αξίζει να συμβαίνει σε κάθε Bildungsroman, ο πρωταγωνιστής του Μάικ Μπουζιάνης (ξανα)χτίζει, έστω με τον πλέον επώδυνο τρόπο –αυτόν της εσωτερικής αναδίφησης–, τον πιο μύχιο και άρα ανδρικό εαυτό του. Δεν έχει σημασία αν ζει στη Νέα Υόρκη, την κατεξοχήν πόλη της ταχύτητας, και αν όλα γύρω του κινούνται με ρυθμούς καταιγιστικούς. Σε μια ζωή που αρέσκεται στα γρήγορα συμπεράσματα και τις ξαφνικές αποκαλύψεις, εκείνος αποφασίζει, με αφορμή μια σοβαρή κρίση πανικού μπροστά σε όλο τον κόσμο, να πάρει τον άλλον, τον μακρύ δρόμο και να αναλογιστεί τι είναι εκείνο που τον συνδέει με ό,τι μέχρι τότε αρνιόταν, διαπιστώνοντας πως πίσω από τη δική του θλιμμένη φιγούρα, αν και κωμικός, κρύβονται τα αδήριτα ψήγματα της πατρογονικής μελαγχολίας. Όταν όλοι, λοιπόν, προτιμούν τα μπεστ σέλερ από τα υπαρξιακά μυθιστορήματα και τα ακτινοβόλα ψέματα από τον αντιφατικό λόγο της πραγματικότητας, ο Μάικ Μπουζιάνης επιλέγει τη σκληρή και αδιάσειστη αλήθεια. Αυτήν που ως κωμικός ήξερε πάντα να βλέπει πολύ καλά, για να μπορεί να την αντιστρέφει προς τέρψη των θεατών και του βαθύτερου, αν και μελαγχολικού, εαυτού του. «Το χιούμορ είναι πανίσχυρο όπλο» ομολογεί σε ένα από τα διαλογικά κομμάτια του βιβλίου. «Χρησιμοποιώντας το μπορείς να μιλήσεις για πράγματα που

κανείς δεν θίγει στην κοινωνική του ζωή ή για θέματα που η σοβαρή λογοτεχνία δυσκολεύεται να πραγματευτεί. Γι’ αυτά, δηλαδή, που μας απασχολούν, αλλά δεν τολμούμε να θίξουμε, επειδή οι αναστολές δεν μας το επιτρέπουν. Κάποιοι αναγνώστες σοκάρονται βέβαια, αλλά κατά βάθος αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη». Γι’ αυτό, αν και αθεράπευτα φαντασιόπληκτος ο ίδιος από πολύ μικρή ηλικία, θέλησε να ξεμπερδεύει από νωρίς με τις ψευδαισθήσεις. Μέσα από ένα μπεκετικό πρίσμα που επιμένει πως η πιο σατραπική συμπεριφορά κρύβει βαθιά υπαρξιακή ουσία, ο Μπουζιάνης ανιχνεύει την ιλαροτραγική σύσταση του κόσμου που βιώνει με τον πλέον απτό τρόπο ο ίδιος. Από τη μια η ζωή φάνηκε να του χαμογελά ανέλπιστα θετικά, καθώς τον μετέτρεψε σε έναν αναγνωρίσιμο, αν όχι διάσημο, κωμικό συγγραφέα, που, μάλιστα, αυτή την πολύ κρίσιμη στιγμή, έχοντας βγει από έναν χωρισμό και ένα διαζύγιο, καταλήγει στα έδρανα του πανεπιστημίου. Εκεί, την ώρα που πιστεύει ότι η ζωή του έχει τελειώσει, κατόπιν παρότρυνσης ενός καλού του φίλου, θα βρεθεί να διδάσκει μια σειρά από μαθήματα και θα γνωρίσει τον μεγάλο έρωτα στο πρόσωπο της πολύ μικρότερής του και επίσης ελληνικής καταγωγής Αντιγόνης. Από την άλλη, επειδή ξέρει ότι η αντίθετη όψη της χαράς είναι πάντα η τραγωδία, την ίδια εποχή θα βιώσει τον αρκετά αιφνίδιο θάνατο του πατέρα του. Ένα κουτί που θα του αφήσει εκείνος, γεμάτο πολύτιμα μυστικά για τον παρελθόν του, θα τον φέρει αντιμέτωπο με μια άλλη, άγνωστη πραγματικότητα και με τις πιο μύχιες πτυχές του εαυτού του. Αλήθεια, πόσο Έλληνας μπορεί να είναι ένας γιος μετανάστη που δεν κατάφερε καν να μάθει τη γλώσσα και αγνοεί τα κυρίαρχα στην παροικία κομμάτια του τρόπου ζωής της; Ενδεχομένως, το γεγονός ότι μεγάλωσε

χρήστος αστερίου

Η θεραπεία των αναμνήσεων Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 312

στην πιο άγνωστη περιοχή του Ουάσινγκτον Χάιτς –παρ’ ότι κάποτε κατοικούσε εκεί η Μαρία Κάλλας– από έναν πατέρα ανθοπώλη, σεβαστό στο ευρύ ελληνοαμερικανικό κοινό, να μην τον έφερε τόσο κοντά στις πιο κλισέ πτυχές της κλειστής κοινότητας. Άλλωστε, για μεγάλο διάστημα ένιωθε αρκετά Αμερικανός για να αντιληφθεί το ατίθασο ελληνικό αίμα που τον έκανε να αντιδρά στην κανονιστικότητα και να μη δέχεται τις μόδες του συρμού. Σε κάποια από τα πιο χιουμοριστικά στιγμιότυπα του βιβλίου ο Χρήστος Αστερίου βρίσκει αφορμή από τον ήρωά του για να χτυπήσει με αντίστοιχα κωμικό τρόπο όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής ορθότητας και τις εναλλακτικές μορφές ενός ψευδεπίγραφου πλην όμως κυρίαρχου ευ ζην. Ο πρωταγωνιστής του, όντας αποσυνάγωγος ο ίδιος, φαινομενικά ελάχιστα γοητευτικός με χαμηλές δόσεις αυτοπεποίθησης και υποχόνδριος, οδηγός ενός παλιού Saab και εραστής των κλασικών ταινιών και δίσκων βινυλίου, δεν μπορεί να δεχτεί οτιδήποτε έχει να κάνει με μια ψεύτικη, ιλουστρασιόν απάτη. Ακόμα περισσότερο, δηλώνει φανατικός εχθρός της τεχνολογίας και οτιδήποτε τη συνοδεύει, όπως η εύπεπτη κατανάλωση πληροφοριών ή η διαδικτυακή εύρεση συντρόφων. Η έννοια της έκθεσης και της αντίστροφης όψης της μοναξιάς μέσα από την τεχνολογική υπερέκθεση είχε απασχολήσει τον Χρήστο Αστερίου και σε προηγούμενα βιβλία του, όπως το Ίσλα Μπόα. Εδώ, όμως, γίνεται πιο υπαρξιακός, μετατοπίζοντας το ενδιαφέρον στη βασική αρχή των σχέσεων, που είναι η αρχέγονη και αρχετυπική σύγκρουση πατέρα και γιου. Σε ένα από τα πιο όμορφα, συγκινητικά και λογοτεχνικά κομμάτια του βιβλίου, ο μεσήλικας γιος συναντά νοερά τον ετοιμοθάνατο πατέρα του στον οίκο ευγηρίας, απευθύνοντάς του ένα φανταστικό γράμμα αγάπης. Μαζί με τα τελευταία συναισθηματικά αναχώματα γκρεμίζεται γύρω του και ο κόσμος των βεβαιοτήτων, μετατρέποντας τα χωροχρονικά δεδομένα σε αφορμές για την κραταιά ανακάλυψη πως, τελικά, εξαιτίας αυτής της σχέσης, κανείς άνδρας δεν είναι ένα νησί: «Κι έτσι, μέσα σ’ αυτή την ονειρική πραγματικότητα άρχισαν γύρω μας οι τοίχοι να πέφτουν σαν φθηνά σκηνικά κινηματογραφικού πλατό, να ξεκολλάνε στους αρμούς, τα αντικείμενα να λιώνουν μέσα στα χέρια μας αποκαλύπτοντας μια έρημο, ενώ εμείς στη μέση μοιάζουμε με χάρτινους ήρωες κάποιου τρισδιάστατου κόμικ». Έτσι, οι τρεις διαστάσεις αντικαθιστούν τις δύο της αφήγησης του βιβλίου, αφού το όνειρο ενσωματώνεται στην πραγματικότητα, και ένα άλλο βιβλίο μοιάζει να προκύπτει από το ήδη υπάρχον. Το μέλλον ταυτίζεται ως εκ τούτου με το παρελθόν, με τον γιο να παίρνει τη θέση του πατέρα και να τον συναντά σε ένα φανταστικό ενσταντανέ στην Αθήνα του ’56, όπου αναφέρονται πραγματικά περιστατικά, από τον Ντίζι Γκιλέσμπι που πραγματοποιεί ανάβαση στον Ιερό Βράχο μέχρι καταλυτικά μυστικά για τη ζωή του πατρός Νικ Μπουζιάνη. Ουσιαστικά, το πανούργο αυτό εύρημα μεταμορφώνει το βιβλίο και μετατρέπει τον Μάικ –για τον πατέρα του ήταν πάντα Μιχάλης– σε κλασικό ήρωα ενός αλλόκοτου υπαρξιακού νουάρ. Δεν είναι τυχαίο ότι, προτού μεταβεί στην Ελλάδα ο ίδιος, φροντίζει να προμηθευτεί από το αεροδρόμιο ένα αστυνομικό, προοικονομώντας αυτό που θα ακολουθήσει: ότι κάθε υπαρξιακή αναζήτηση δεν είναι παρά μια αδυσώπητη έρευνα και η ωμότητα υπάρχει σε κάθε μορφή αλλοιωμένης τέχνης. Μόνο που εδώ πρόκειται για την ίδια την τέχνη του βίου και αυτό είναι ένα μυθιστόρημα για την ίδια μας τη ζωή, που είναι γεμάτη χιούμορ, εκπλήξεις, πόνο και μπόλικη, όπως λέει και ο συγγραφέας, ελευθερία επιλογής.

Η

να καλύψουν τη δυσωδία που πνίγει τον οίκο των Γαβριήλ. Μια ετοιμόγεννη κοπέλα –σύζυγος του υιού και ερωμένη του πατέρα–σφαδάζει σαν δαιμονισμένη στο κέντρο της πλατείας, ενώ όλοι μασουλάνε την κυριακάτικη πάστα τους στα γύρω ζαχαροπλαστεία. «Καλέ αυτό είναι αίσχος, πού είναι η Χωροφυλακή;» αναφωνεί σοκαρισμένη μια νοικοκυρά που νιώθει προσβεβλημένη από το απρόσμενο θέαμα ακραίας ανθρώπινης οδύνης. Ανθρωποφαγία, υποκρισία, μοχθηρία, αυτή είναι η πραγματική κόλαση, όπως τη ζωντανεύει με ανελέητη ένταση ο Μάτεσις στον Μύρτο. Μια κοινωνία που εξοντώνει τους αθώους, που εξορίζει τους ανάπηρους, που στέλνει τους γέρους στο «γεροντόρεμα» (αν κι έχει ατονήσει αυτό το έθιμο κάπως), που ευνουχίζει τους ομοφυλόφιλους, που τιμωρεί τις γυναίκες, που θάβει τα ανομήματά της στο χώμα και μετά θυμιατίζει πάνω από τον λάκκο για να κρύψει την αποφορά τους. Οι στερημένοι, οι σεξουαλικά πεινασμένοι, οι ψευδευλαβείς, οι μισόψυχοι, οι δειλοί, έχουν τον πρώτο λόγο και ορίζουν τις ζωές των άλλων, αντλώντας απροσμέτρητη ηδονή από τις συμφορές τους. Οι πιο δυνατοί, οι πιο τυχεροί, όσοι δεν αποτρελαθούν, τρέχουν να επιβιβαστούν στο πρώτο πλοίο που θα βρούνε στο λιμάνι και δεν γυρίζουν πίσω ποτέ. «Και σκέφτηκε (πρώτη του φορά σκέφτηκε): θα με ρωτάνε, αληθεύουν τα όσα διηγούμαι στον κόσμο; Πώς τα έχω δει χωρίς να συμμετέχουν τα μάτια μου;» αναρωτιέται ο Μύρτος, το οχτάχρονο αγόρι που ξυπνάει από τον οχτάχρονο ύπνο του στο τέλος του βιβλίου. Και ίσως αυτή η απορία να αντικατοπτρίζει την αγωνία του συγγραφέα που φοβάται τη δυσπιστία των αναγνωστών του απέναντι σε όλα τα τρομερά που καταθέτει, την αλήθεια των οποίων έχει γνωρίσει βαθιά στη ζωή του. Αν και περιορισμένων σκηνικών δυνατοτή-

Παύλος Μάτεσις Μύρτος Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης Δραματουργική επεξεργασία: Νεφέλη Μαϊστράλη, Θανάσης Ζερίτης Σκηνικά - Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα Πρωταγωνιστούν: Σταύρος Γιαννουλάδης, Γιώργος Κισσανδράκης, Χριστίνα Γαρμπή, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Χάρης Κρεμμύδας, Νεφέλη Μαϊστράλη ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Δώμα Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Φιξ, 210 9212900 Τετ.-Σάβ. 21:15, Κυρ. 19:00

φωτο: δομνικη μητροπουλου

κάθοδος στην κόλαση της ελληνικής επαρχίας αρχίζει σταδιακά από το «απέναντι» σπίτι. (Πάντα οι «απέναντι» διαφεντεύουν τη μοίρα και τη συμπεριφορά μας.) Δύο δίδυμοι γέροι, μισόψυχοι («εμείς οι δύο έχουμε μια ψυχή, εξ ημισείας» λένε υπερήφανοι), δύο ομιλούντα κενοτάφια με πόδια και παντόφλες που περιφέρονται στο δίπατο σπίτι τους παρέα με τις φυλακισμένες γάτες και τα μισερά πτηνά τους, ζουν με τα μάτια τους καρφωμένα στα απέναντι παράθυρα. Μέσα από το τηλεσκόπιό τους εισβάλλουμε στην επιβλητική οικία όπου κατοικεί η ευυπόληπτη και εξαιρετικά εύπορη οικογένεια Γαβριήλ, το αιώνιο αντικείμενο ηδονοβλεπτικής λύσσας και κριτικής των διδύμων. Κι όσο περισσότερο εστιάζει το τηλεσκόπιο, τόσο περισσότερο αναδύεται η φρίκη που κρύβεται σε αυτόν τον ανατριχιαστικό μικρόκοσμο. Εκεί όπου τα ανάπηρα παιδιά θεωρούνται κατάρα και ντροπή και οι γονείς τους εύχονται τον αφανισμό τους. Εκεί όπου η «απροσεξία» του κυρίου πρέπει να αποσιωπηθεί πάση θυσία και το ανεπιθύμητο, «αμαρτωλό» μωρό πρέπει να θανατωθεί πάνω στη γέννα για να μην εκθέσει τα αφεντικά με την άφιξή του. Το έγκλημα της βρεφοκτονίας θα διαπραχθεί, μάλιστα, από τον αφοσιωμένο, αυτόκλητο «αρχάγγελο εντολοδόχο», τον αμόλυντο ευνούχο υπηρέτη που κάνει το παν για να αποδεικνύει ολημερίς την αγιότητά του, φροντίζοντας ανελλιπώς να ενημερώνει τους πάντες για τα αμαρτήματα των άλλων. Εκεί όπου τηρούνται πάντα τα προσχήματα, με οποιοδήποτε τίμημα, με οποιονδήποτε τρόπο, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να κλείσει κανείς τη σαλεμένη κόρη του σε μοναστήρι για να γλιτώσει τα έξοδα του φρενοκομείου. Όλα τα καντήλια των αγίων, όλα τα εικονίσματα, όλα τα λιβανιστήρια και οι πληρωμένες «ιδιωτικές» λειτουργίες δεν αρκούν για

Ο Παύλος Μάτεσις και η κόλαση της ελληνικής επαρχίας Η ομάδα 4Frontal, μετά τον «Μουνή» και την «Οικογένεια Μπες-Βγες», επιστρέφει στο Θέατρο του Νέου Κόσμου με το συνταρακτικό έργο του Παύλου Μάτεσι.

των, η αίθουσα του Δώματος στο Θέατρο του Νέου Κόσμου υπηρέτησε, στην παράσταση της ομάδας 4Frontal, αυτήν ακριβώς την αίσθηση: της ασφυξίας, της ψυχικής στενότητας και της αναπόφευκτης γειτνίασης με το «κακό» που συμβαίνει κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη μας. Δεν έχουν άδικο που εκτονώνονται μουντζώνοντάς μας οι ηθοποιοί, εφόσον εμείς εδώ καλούμαστε να παίξουμε τον ρόλο των «παρείσακτων», των αδηφάγων επικριτών, των περίεργων που τρέφονται από το «θέαμα» της ανθρώπινης πτώσης, κοιτάζοντας με τα χέρια σταυρωμένα. Η δραματουργική επεξεργασία του μυθιστορήματος (από τον σκηνοθέτη Θανάση Ζερίτη και τη συνεργάτιδά του Νεφέλη Μαϊστράλη) μας παρέδωσε ένα σφιχτό, καλοδουλεμένο κείμενο παράστασης που συνοργάνωσε αρμονικά τα αφηγηματικά και διαλογικά μέρη σε ένα εύρυθμο σύνολο καταιγιστικής δράσης. Δεν είναι μόνον ότι οι μεταβάσεις επιτυγχάνονται αβίαστα, είναι ταυτόχρονα ότι πολλά από τα επεισόδια θα μπορούσαν να σταθούν αυτόνομα, σαν μικρά μονόπρακτα – τόσο άρτια δομημένα είναι.

θέατρο

ΜΥΡΤΟΣ

week

Ε

ξαιρετικές οι σκηνές βίας και σεξ, ενώ ειδικότερα οι δεύτερες συλλαμβάνουν, θεωρώ, το διττό ματεσιανό πνεύμα ειρωνείας και λαχτάρας, γελοιότητας και λαγνείας τόσο του υποκειμένου όσο και του αντικειμένου της παρατήρησης, τόσο του «ηδονοβλεψία» συγγραφέα ή ήρωα όσο και του αναγνώστη. Οι εύστοχες, γλαφυρές ερμηνείες του θιάσου συνιστούν ίσως το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της παράστασης, αποδίδοντας την πολυπλοκότητα των ηρώων του Μάτεσι και αναδεικνύοντας το αναπόφευκτο αδιέξοδο στο οποίο οι τελευταίοι οδηγούνται λόγω της διπλής τους υπόστασης ως θυμάτων και θυτών. Αν και οι τρεις νεαροί άνδρες ηθοποιοί της ομάδας (Σταύρος Γιαννουλάδης, Γιώργος Κισσανδράκης, Χάρης Κρεμμύδας) κερδίζουν το ενδιαφέρον του θεατή, αυτές που εντυπωσιάζουν πραγματικά με το σφρίγος και την ευαισθησία τους είναι οι δύο γυναίκες: η Ευαγγελία Καρακατσάνη, τρομερή μητριάρχης των Γαβριήλ που κινεί με αστική δολιότητα τα νήματα, ενώ κάνει το παν για να διατηρήσει τη μάσκα της υπεροχής ανέπαφη στο πρόσωπό της, ακόμα κι όταν όλα γύρω της ή μέσα της καταρρέουν, και η Χριστίνα Γαρμπή, πλανεύτρα και πλανεμένη Μαρίνα, η νεαρή γυναίκα που ανακαλύπτει τη δύναμή της μόνο και μόνο για να την απολέσει με τον πιο τραγικό τρόπο σε αυτή την κοινωνία των ανδρών. Αν η παράσταση υστερεί σε κάτι, αυτό είναι η αδυναμία της να αποδώσει τις δράσεις και τα νοήματα με λιγότερο «κυριολεκτική» διάθεση. Θα μπορούσαν, δηλαδή, οι συντελεστές να πειραματιστούν περισσότερο με την όψη και τον φωτισμό, να μεταδώσουν τα συναισθήματα και τις σχέσεις των ηρώων οπτικοποιώντας τη δύναμη του περιβάλλοντος, ενισχύοντας τον παλμό της ατμόσφαιρας, την ευγλωττία των εικόνων. Δεν αρκούν οι μινιατούρες-δωμάτια που βγαίνουν από τους κύβους του σκηνικού για να ερεθίσουν τη φαντασία του θεατή. Αντιθέτως, η σκηνή της ταφής του μωρού στο χωράφι, που εκτυλίσσεται εξ ολοκλήρου στο σκοτάδι με μια κάφτρα τσιγάρου ως μοναδική εστία φωτός και το πόδι του ηθοποιού να σέρνεται με εμμονή στο πάτωμα, σαν φτυάρι που σκάβει, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως παράδειγμα για περαιτέρω παρόμοιες αναζητήσεις που θα εκτόξευαν την παράσταση στο επόμενο επίπεδο.

α πο τη λο υιζα α ρκο υμα ν εα

18.4.19 – lifo

49

βγες έξω

ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ

Κιουζίν

Κ

week Ένα υπέροχο all-day spot Στο κηφισιώτικο Arch.

Σ

α πό τη ν ίκη μηταρ έ α

50 lifo – 18.4.19

την καρδιά του κηφισιώτικου κέντρου έχει βρει τη θέση του το all day café eaterie Arch και αυτό που του χαρίζει τη συγκεκριμένη ιδιότητα είναι ένας συνδυασμός χαρακτηριστικών που μπορείς να τα βρεις μεμονωμένα, δύσκολα όμως όλα μαζί στον ίδιο χώρο. Πρώτα απ’ όλα, είναι το ίδιο το σκηνικό του που παραπέμπει σε κομψό γαλλικό café-bistro και διευκολύνει την ομαλή εναλλαγή από καφετέρια σε εστιατόριο και από κει σε μπαρ. Οι λιτές γραμμές στη διακόσμηση αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο την αρχιτεκτονική του κτιρίου με τις εκπληκτικές αψίδες που έδωσαν την ιδέα για την ονομασία «Arch». Το όμορφο περιβάλλον αισθάνεσαι να σε κρατά χαλαρό, είτε πίνεις τον πρωινό σου καφέ, είτε απολαμβάνεις το πλούσιο brunch, είτε δοκιμάζεις την κουζίνα, τα πιάτα της οποίας αναδεικνύουν την ποιότητά της. Την επιμέλεια της λίστας κοκτέιλ την έχει αναλάβει ο βραβευμένος bartender Δημήτρης Παπαϊωάννου. Η φιλοσοφία της κουζίνας ακολουθεί την εποχικότητα με φρέσκα προϊόντα και εμμένει στα καλοδιαλεγμένα υλικά που συνθέτουν πιάτα γευστικά και έχουν την υπογραφή του executive chef Σπύρου Γεωργόπουλου. Το μενού σε ταξιδεύει στα μονοπάτια της Μεσογείου και προσφέρει γευστικές προτάσεις που καλύπτουν πολλά γούστα. Ξεκινάς δυνατά με Napoleon λαχανικών, ένα πιάτο που αιφνιδιάζει ευχάριστα με τη μαγεία των χρωμάτων του. Κόκκινο και candy παντζάρι, ARCH φέτες μελιτζάνας, ψητή πατάτα και φρέσκια ντομάτα συνθέτουν έναν πολύχρωμο πύργο, στην κορυφή του οποίου φιγουράρει ψητό μανούρι περασμένο σε μπαμπού καλαμάκι. Δίπλα παίρνουν θέση μους από cottage cheese που μοσχοβολά φρέσκια ρίγανη, μέντα και θυμάρι και συνοδευτικά βραχάκια παρμεζάνας, μαριναρισμένα σε λάδι τρούφας και γλυκιά πάπρικα (€10). Ανάλαφρο πιάτο, δροσερό. Προσπεράσαμε τις πίτσες και λιγουρευτήκαμε το ριζότο με ποικιλία μανιταριών από πορτομπέλο, σαμπινιόν και πλευρώτους, σοταρισμένα σε λάδι τρούφας, αρωματισμένα με φρέσκο θυμάρι, γλασαρισμένα με βούτυρο και ενισχυμένα με παρμεζάνα Grana Padano (€13,50). Το ριζότο ήρθε σωστά χυλωμένο, αχνιστό και βουτυράτο. Η ελληνική καρμπονάρα μάς κλείνει το μάτι κι εμείς δεν μπορούμε να αντισταθούμε στα κρητικά σιουφιχτά και στο σύγκλινο που συνδυάζονται διακριτικά με ελαφριά κρέμα παρμεζάνας, κομμάτια φέτας και τριμμένη τραγανή χοιρινή πανσέτα (€12,50). Το μπέργκερ έχει φανατικό κοινό, αν κρίνω από τις παρέες που το τιμούν στα διπλανά τραπέζια. Πράγματι, το μπιφτέκι από κιμά Black Angus δένει τέλεια με την πούδρα ελληνικού καφέ, τα αρωματικά και την πάπρικα με τα οποία είναι πασπαλισμένο και ARCH δροσίζεται από τα φύλλα ρόκας και την ντομάτα. Τις γευστικές εντάσεις ανεβάζει το τραγανό μπέικον και η BBQ pepper sauce (€14). Τoυ ταιριάζει το αφράτο ψωμάκι που το αγκαλιάζει. Ιδανικά ψημένο, όπως το ζητήσαμε, ήρθε το ζουμερό βοδινό διάφραγμα που συνόδευε πουρές αρακά με μπέικον, φρέσκα φύλλα ευωδιαστής μέντας και δίπλα μπρόκολο Romanesko (€26). Η οινική λίστα προσφέρει καλές ιδέες για να συνοδεύσεις το δείπνο σου, αλλά αξίζει να δοκιμάσεις και τα ευφάνταστα κοκτέιλ του Δημήτρη Παπαϊωάννου, όπως το Highland’s Pleasure, που δένει το σκοτσέζικο ουίσκι με το port, τα μπαχαρικά και το πορτοκάλι, και το Garden of Flavor με τζιν, βινεγκρέτ καρότου και εσπεριδοειδών και αφρό από τσάι του βουνού. Τη γλυκιά πινελιά στο δείπνο βάζει το Banoffee Cigar. Ωραία ιδέα: το πούρο από μπισκότο γεμισμένο με κρέμα καραμέλας, κομμάτια μπανάνας, παναρισμένο με αλμυρό φιστίκι, σαντιγί, κομμάτια σοκολάτας και σιρόπι καραμέλας (€8). Arch, Αργυροπούλου 1-3, Κηφισιά, 210 8080801

άθε φορά που επισκέπτομαι το γουστόζικο εστιατόριο Κιουζίν στο Κολωνάκι σκέφτομαι πως εδώ η μαγειρική κάνει βουτιά στις ελληνικές γεύσεις και τις αποδίδει με μια πιο σύγχρονη πινελιά. Κατσικάκι Πάρου, πατάτες Νάξου, πηχτόγαλο Χανίων, τραχανάς Αρκαδίας, λουκάνικο Δράμας, κασέρι Ξάνθης, είναι μόνο μερικά από τα προϊόντα που φιγουράρουν στο μενού του – ένα γευστικό ταξίδι στην Ελλάδα. Στον χώρο κυριαρχεί η vintage αισθητική. Αισθάνεσαι καλεσμένος σε φιλικό σπίτι και η αίσθηση αυτή ενισχύεται από το ευγενικό προσωπικό και το σέρβις, το οποίο είναι ταγμένο, θαρρείς, στην υπηρεσία σου. Οι καλές προθέσεις του εστιατορίου φαίνονται και από τον κατάλογο. Ξεκινάς με το χειροποίητο ζυμωτό ψωμί από λευκό βιολογικό αλεύρι αλλά και από το πολύσπορο με χαρουπάλευρο που φτιάχνεται από την ομάδα της κουζίνας και έρχεται ζεστό. Οι κολοκυθοκεφτέδες είναι μοσχοβολιστοί (€7,50). Περασμένοι με σιμιγδάλι, είναι τραγανοί απέξω, αφράτοι στην καρδιά τους και τους πάει η συνοδευτική μους γιαουρτιού. Το μενού δίνει αρκετές ιδέες σε σαλάτες, κάποιες από τις οποίες ενισχύονται με υπερτροφές. Δοκιμάσαμε τη Μεσογειακή με πολύχρωμα ντοματίνια, κρεμμύδι, πιπεριές χρωματιστές, ελιές, κάππαρη Πάρου, ρίγανη και σπασμένα λαδοπαξιμάδα Κυθήρων με βινεγκρέτ ντομάτας με βασιλικό και πηχτόγαλο Χανίων (€10,50), που σερβίρεται και σε ατομικό μέγεθος (€7,50). Δροσερή, ευχάριστη, σαν να ανοίγεις την πόρτα στο καλοκαίρι. Θαυμάσια είναι και η χορταστική σαλάτα φακές Beluga με κινόα, κράνμπερις, ελιές, φιστίκια Αιγίνης και βινεγκρέτ πορτοκαλιού (€7,50 ευρώ/ατομική μερίδα). Όμορφο, γευστικό παιχνίδι των υλικών στις ιδανικές αναλογίες. Οι μερακλήδες θα τιμήσουν την πληθωρική γεύση από τα ρολάκια με καραμανλίδικο παστουρμά Δράμας, σάλτσα ντομάτας και κασέρι Ξάνθης (€7,50). Το εστιατόριο σφύζει από κόσμο και ανάμεσά τους ξεχωρίζεις τους ξένους επισκέπτες που χαίρονται τις ελληνικές γεύσεις. Το πιάτο με τις σπιτικές μακαρούνες Καρπάθου, φτιαγμένες από χαρουπάλευρο, που συνδυάζονται με ραγού από ποικιλία μανιταριών και λάδι τρούφας, έχει μεγάλο σουξέ (€11,50) και δικαιολογημένα, γιατί σε κερδίζει με τα αρώματα αλλά και τη νοστιμιά του. Η σεφ Κάτια Έλστερν μαγειρεύει με κέφι κι αυτό φαίνεται στα απολαυστικά πιάτα της, όπως το υπέροχο κατσικάκι Πάρου τσιγαριαστό με κρασί, που συνδυάζεται με ξινούτσικο τραχανά Αρκαδίας, αρσενικό Νάξου και μια πινελιά μαύρη τρούφα Γρεβενών (€19). Από τις καινούργιες αφίξεις του καταλόγου είναι ο μοσχαρίσιος σιδηρόδρομος συνδυασμένος με κριθαράκι που μαγειρεύεται με φρέσκια ντομάτα (€15,50) – φαγητό μαμαδίστικο. Το πνεύμα της ελληνικής κουζίνας ακολουθούν και τα επιδόρπια, όπως η μους ρυζόγαλο που μοσχοβολά κανέλα (€6,50). Η λίστα κρασιών έχει ετικέτες από τον ελληνικό αμπελώνα για να συνοδεύσεις ταιριαστά το φαγητό σου. Στο «Κιουζίν, η ελληνική κουζίνα αλλιώς», όπως μας συστήνεται στο λογότυπό του, ανανεώνεις το ραντεβού σου για καλό σπιτικό φαγητό. Κιουζίν, Λυκαβηττού 16, Κολωνάκι, 210 3647407

ΑΠΟΔΡΑΣΗ

Τ

ο Πάσχα είναι εκείνη η γιορτή που φέρνει μαζί της μια συγκίνηση, μια κατάνυξη και μια ηρεμία που περιτριγυρίζεται από τα χρώματα της άνοιξης και την προσμονή της Ανάστασης. Αυτή η ατμόσφαιρα έχει τις δικές της γεύσεις και αρώματα που έρχονται στο μυαλό κάθε χρόνο αυτές τις μέρες, θυμίζοντας κάτι από ελληνική παράδοση και μαμαδίστικη φροντίδα. Το τσουρέκι του Βάρσου, που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του παλιότερου ζαχαροπλαστείου στην Αθήνα, είναι μία από τις γεύσεις που σε σημαδεύουν κάθε Πάσχα και συνοδεύουν τις γιορτινές μέρες. Αφράτο και μυρωδάτο, χωρίς μαχλέπι ή μαστίχα, το τσουρέκι αυτό ξεχωρίζει γιατί φτιάχνεται με τις καλύτερες πρώτες ύλες, αναδεικνύοντας όλα τα αρώματα των υλικών του ξεχωριστά. Άλλωστε, ο Βάρσος στην Κηφισιά, από το 1892, εμμένει στην ποιότητα και στην αγνότητα των υλικών για να χαρίσει εμπειρίες απόλαυσης που δεν αντιγράφονται. Τα σπιτικά κουλουράκια βουτύρου που θυμίζουν την παιδική σου ηλικία προσφέρονται σε συλλεκτικό μεταλλικό κουτί που μόλις ανοίξει απελευθερώνει όλα τα αρώματα από την κουζίνα της μαμάς. Τις μέρες του Πάσχα θα βρεις σοκολατένια αυγά φτιαγμένα με τα καλύτερα υλικά, βελούδινα ή υφασμάτινα, με διάφορες ζωγραφιές που θα λατρέψουν τα βαφτιστήρια. Άλλωστε, μόλις περάσεις την πόρτα του Βάρσου, οι γλυκές αλλά και αλμυρές δημιουργίες σε κάνουν να νιώθεις σαν παιδί που θέλει να τα δοκιμάσει όλα. Εκτός από τις πιο παραδοσιακές ελληνικές γεύσεις, όπως το ρυζόγαλο, οι κρέμες και το γαλακτομπούρεκο, στον Βάρσο θα βρεις συνταγές που σε μαγεύουν αλλά και υλικά όπως οι περίφημες μαρέγκες και η σαντιγί για να φτιάξεις τα δικά σου γλυκά. Γιατί η ιστορία του γλυκού στην Αθήνα περνάει από τον Βάρσο. ☛ Κασσαβέτη 5, Κηφισιά, 210 8012472. www.varsos.gr, FΒ: varsoskifisia, Instagram: varsoskifisia

γεύση

SWEET EASTER

week

Divani Corfu Palace Το Πάσχα στην Κέρκυρα γίνεται μια αξέχαστη εμπειρία απόδρασης.

Τ

Βάρσος Η ιστορία του γλυκού στην Αθήνα περνάει από δω.

ο Πάσχα φέρνει στο μυαλό εικόνες, μυρωδιές και γεύσεις που έχουν την ατμόσφαιρα της Ελλάδας. Οι λιακάδες της άνοιξης, οι καμπάνες της εκκλησίας και, φυσικά, η νοστιμιά του πασχαλινού γεύματος έχουν τη σφραγίδα του τόπου μας και σε ταξιδεύουν στα πιο όμορφα μέρη της χώρας. Η Κέρκυρα είναι συνυφασμένη με το Πάσχα και τα πιο εντυπωσιακά έθιμα, στα οποία η κατάνυξη συνδυάζεται με την παράδοση, και τα καλντερίμια της πόλης αντηχούν αναστάσιμους ύμνους την ίδια στιγμή που τα περίφημα κανάτια πέφτουν εκκωφαντικά στον δρόμο στην πρώτη Ανάσταση. Αν ονειρεύεσαι την εμπειρία του κερκυραϊκού Πάσχα, το Divani Corfu Palace θα την ολοκληρώσει με την αίσθηση της απόλυτης ελληνικής φιλοξενίας σε έναν από τους ομορφότερους προορισμούς διαμονής του Ομίλου Ξενοδοχείων Διβάνη. Μέσα από ένα μοναδικό πακέτο που βασίζεται στην ολοκληρωμένη εμπειρία απόλαυσης σου προσφέρει ονειρεμένη διαμονή σε κάποιο από τα πολυτελή δωμάτια, αλλά και ειδικό εορταστικό μενού για το Μ. Σάββατο και το Πάσχα, το οποίο περιλαμβάνει φυσικά αυθεντικές ελληνικές γεύσεις, ιδωμένες μέσα από το ταλέντο των σεφ του Divani Corfu Palace. Ο ανοιχτός μπουφές με τα πλούσια πιάτα τιμά όπως πρέπει τις γαστρονομικές συνήθειες του τόπου μας και σε καλεί να ανακαλύψεις γευστικές εκπλήξεις ειδικά τις γιορτινές ημέρες. Και επειδή στην ελληνική παράδοση ο χορός κατέχει τη δική του θέση, κάθε σημαντική μέρα οι παραδοσιακοί κερκυραϊκοί χοροί με τη λαογραφία και την ιδιαίτερη αισθητική τους θα δημιουργήσουν ένα μοναδικό σκηνικό γιορτινής ατμόσφαιρας που ταιριάζει στην ημέρα του Πάσχα. Η ομορφιά της αρχοντικής Κέρκυρας και τα έθιμά της γίνονται ιδανικό σκηνικό για να ζήσεις την κατάνυξη της μεγάλης θρησκευτικής γιορτής και να βρεθείς στο υπέροχο νησί των Φαιάκων την πιο όμορφη εποχή του χρόνου. Το Divani Corfu Palace σου προσφέρει διαμονή σε δίκλινο δωμάτιο με 180 ευρώ την ημέρα, αναστάσιμο δείπνο με 55 ευρώ το άτομο και 26 για κάθε παιδί έως 12 ετών, και ένα υπέροχο πασχαλινό brunch με 60 ευρώ το άτομο και 30 για κάθε παιδί έως 12 ετών. Αυτό το Πάσχα μπορείς ζήσεις μια ξεχωριστή εβδομάδα απόδρασης και φιλοξενίας με το πακέτο του Divani Corfu Palace. ☛ divanicorfuhotel.com/el/easter-offers 18.4.19 – lifo

51

γεύση week

COFFEE PLACE

Τ

ι είναι για σένα ο καφές; Το Fuel απαντά με ένα όνομα που από μόνο του δίνει στον καφέ μια έννοια που μας αντιπροσωπεύει όλους, δηλαδή το απαραίτητο καύσιμο που χρειάζεται ο οργανισμός για να κινηθεί. Κι αν στο αυτοκίνητό σου δεν βάζεις πάντα την καλύτερη ποιότητα βενζίνης, στο Fuel θα πιεις τον espresso revolution, ένα από τα κορυφαία χαρμάνια της ελληνικής αγοράς, ενώ κάθε εβδομάδα μπορείς να δοκιμάζεις διαφορετικές προτάσεις σε single estate και single origin καφέδες, τόσο από την εταιρεία Redd όσο και από άλλους διακεκριμένους microsoasters, που φιλοξενούνται εκεί. Οι εξειδικευμένοι baristas δημιουργούν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο τον καφέ της αρεσκείας σου, ενώ οι λάτρεις του decafeine επιτέλους μπορούν να απολαύσουν μια γλυκόπιοτη και γευστική ποικιλία από πλυμένο yellow bourbon 100% Arabica που δεν έχει υποστεί άλλη επεξεργασία, διατηρώντας τη γεύση και το άρωμα που δικαιούσαι, ακόμα κι αν δεν θέλεις καφεΐνη. Ο ανοιχτός χώρος του Fuel, με σαφείς επιρροές από το εξωτερικό, είναι εκείνη η γωνιά όπου θα σταματήσεις στον δρόμο για το γραφείο, που θα φιλοξενήσει ένα break από τη δουλειά ή θα γίνει μέρος της βόλτας σου όταν χρειάζεσαι έναν καλό καφέ ή ένα ποιοτικό σνακ, όπως το σπιτικό brownie ή το πολύσπορο κουλούρι με ανθότυρο και μπέικον. Αν, πάλι, έχεις περισσότερο χρόνο, το πατάρι του Fuel είναι ιδανικό για να χαζέψεις μια βροχερή μέρα πίνοντας ζεστή σοκολάτα Valrhona που δεν μοιάζει στη γεύση με καμία άλλη. Όσο για τα δροσιστικά «καύσιμα» που μπορεί να επιθυμείς, το Fuel προτείνει τα αναψυκτικά Giagiamas με λεμονάδες, μανταρινάδες και ροδακινάδες που θα σε ενθουσιάσουν. Κάθε στιγμή που χρειάζεσαι ένα καλό καύσιμο, το Fuel έχει να σου προτείνει ό,τι καλύτερο. ☛ Κολοκοτρώνη 82 & Σωτήρος Διός, Πειραιάς, 212 1040483. FB: fuelblend, Instagram: fuel-coffee-lab

Fuel Το καύσιμο που χρειάζεσαι, στην καλύτερη εκδοχή του.

52 lifo – 18.4.19

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Μετακινήσεις, ταξίδια,

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Για τους γεννημέ-

σκευής στον Ζυγό σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας προσπάθειας που ξεκίνησε με τη νέα σελήνη, θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο και θα ενεργοποιήσει τον τομέα των σχέσεων και των συνεργασιών. Οι προσωπικές σας ανάγκες έρχονται σε σύγκρουση με τους άλλους και μπορεί να επέλθει ρήξη στις σχέσεις σας αν δεν υπάρξει συμβιβασμός. Με τη συμμετοχή του Ουρανού σε σύνοδο με τον Ήλιο, κάποιες ανατροπές σε οικονομικές υποθέσεις θα παίξουν καταλυτικό ρόλο όσον αφορά τις εξελίξεις, καθώς αυτή η πανσέληνος δίνει έμφαση στις ισορροπίες. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στο ζώδιό σας και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα διοχετεύσετε την ενέργειά σας σε οικονομικά θέματα, ενώ η ανάγκη σας για απολαύσεις και απόκτηση αγαθών θα είναι αυξημένη. Την Τετάρτη γυρίζει ο Πλούτωνας σε ανάδρομη πορεία και μέχρι τις 3/10 θα μπορέσετε να κάνετε ένα νέο ξεκίνημα.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Οι επόμενες μέρες θα είναι καθοριστικής σημασίας όσον αφορά τα επαγγελματικά σας, καθώς η πανσέληνος στον Ζυγό ενεργοποιεί τον τομέα εργασία - υγεία και θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 1ο και 2ο δεκαήμερο. Η ανάγκη σας για αλλαγή σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο με τη συμμετοχή του Ουρανού θα σας προκαλέσει επαναστατικότητα και μια ενθουσιώδη σιγουριά που μπορεί να έχει αντίκτυπο σε σχέσεις με υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, ενώ θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί με ατυχήματα και θέματα υγείας. Την Παρασκευή εισέρχεται ο Ήλιος στο ζώδιό σας και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα είναι μια καλή περίοδος για να ασχοληθείτε με τη βελτίωση της εμφάνισής σας και της επαγγελματικής σας εικόνας, ενώ θα προτιμήσετε οι προσωπικές και κοινωνικές σας επαφές να είναι πιο ιδιωτικές. Την Τετάρτη γυρίζει ο Πλούτωνας σε ανάδρομη πορεία και θα αναθεωρήσετε τους στόχους σας.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Ερωτικές σχέσεις και θέματα παιδιών θα απασχολήσουν κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, που δέχεστε την επιρροή της πανσελήνου στον Ζυγό, και αν δεν έχετε κοινές ανάγκες με το ταίρι σας, θα δοκιμαστεί η σχέση. Ενδεχομένως να νιώσετε πιεσμένοι με τις ευθύνες και θα θελήσετε να δώσετε έμφαση στην κοινωνική σας ζωή και να αλλάξετε παραστάσεις, οπότε οι εσωτερικές συγκρούσεις θα είναι έντονες. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα σας δοθούν ευκαιρίες για νέες γνωριμίες που θα διευρύνουν τον κύκλο σας, θα έχετε όμως μια προτίμηση σε πιο ιδιωτικές συναντήσεις. Με την επιστροφή του Πλούτωνα σε ανάδρομη πορεία την Τετάρτη ξεκινάει μια περίοδος που θα διαρκέσει μέχρι τις 3/10, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αναθεωρήσετε οικονομικά θέματα, ενώ μπορεί να προκύψουν σημαντικές εξελίξεις στην ερωτική σας ζωή.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Οι Καρκίνοι του 3ου δεκαημέρου, που επηρεάζεστε από την πανσέληνο της Παρασκευής στον Ζυγό, πρέπει να προσέξετε πώς θα διαχειριστείτε την ανάγκη σας να τακτοποιήσετε προσωπικές σας υποθέσεις, καθώς προβλέπονται συγκρούσεις με αγαπημένα σας πρόσωπα. Οικογένεια και θέματα καριέρας θα ενεργοποιηθούν και μπορεί να μη δώσετε την απαραίτητη προσοχή σε ανάγκες και επιθυμίες των άλλων αν θεωρήσετε τις δικές σας προτεραιότητες πιο σημαντικές. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα είναι μια πολύ κοινωνική περίοδος της ζωής σας, θα κάνετε καινούργιες φιλίες, ενώ θα σας δοθεί η ευκαιρία να βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή. Την Τετάρτη γυρίζει ο Πλούτωνας ανάδρομος και μέχρι τις 3/10 που θα διανύει τον τομέα του έρωτα και των παιδιών, μπορεί να δημιουργήσετε τη δική σας οικογένεια.

θέματα σπουδών, έρχονται στο προσκήνιο και θα απασχολήσουν κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, καθώς η πανσέληνος της Παρασκευής στον Ζυγό θα επηρεάσει κυρίως εσάς. Σχέσεις με οικεία πρόσωπα (αδέλφια κ.λπ.) θα δοκιμαστούν αν προκύψουν οικονομικές διαφορές, οπότε προσέξτε πώς θα εκφράσετε τις όποιες ενστάσεις, ώστε να μη διαταραχθούν οι ισορροπίες. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα η φήμη και η καριέρα σας μπορούν να απογειωθούν, ενώ μπορεί να προκύψει ένας δυνατός έρωτας μέσα από ένα ταξίδι. Η επιστροφή του Πλούτωνα σε ανάδρομη πορεία την Τετάρτη θα διαρκέσει μέχρι τις 3/10 και, καθώς θα διανύει τον τομέα εργασία - υγεία, θα συμβάλει στη συνολική σας μεταμόρφωση σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Πολλοί θα αναθεωρήσετε τις προτεραιότητές σας και θα δώσετε έμφαση στη φυσική σας κατάσταση, οπότε οι κατακτήσεις σας θα είναι πολλές.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Εβδομάδα με πολλές εναλλαγές στη διάθεσή σας, καθώς θα σας ζορίσουν οικονομικά θέματα που πρέπει να τακτοποιηθούν άμεσα, και δεν θα λείψουν οι εντάσεις με πρόσωπα του περιβάλλοντός σας. Η πανσέληνος της Παρασκευής στον Ζυγό έχει να κάνει με τις ισορροπίες, που στη δική σας περίπτωση αφορούν τα οικονομικά και τις οφειλές, οπότε, για να καταφέρετε να βάλετε μια τάξη προτού ξεφύγει η κατάσταση, θα πρέπει να περιορίσετε τα έξοδα για απολαύσεις και απόκτηση αγαθών. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα είναι μια πολύ καλή εποχή για να διοχετεύσετε την ενέργειά σας σε θέματα σπουδών και στους στόχους σας γενικότερα, ενώ θα αναζητήσετε την τρυφερότητα κυρίως μέσα από τον έρωτα. Η επιστροφή του Πλούτωνα σε ανάδρομη πορεία την Τετάρτη μπορεί να αλλάξει σημαντικά την ερωτική σας ζωή.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Οι προσωπικές σας επιθυμίες θα σας κάνουν να αναθεωρήσετε σχέσεις και συνεργασίες και μπορεί να δώσετε τέλος σε ό,τι θεωρείτε πως έχει βαλτώσει και δεν ικανοποιεί τις ανάγκες σας, π.χ. σε μια συνεργασία ή ακόμα και στον γάμο σας. Η πανσέληνος της Παρασκευής στο ζώδιό σας ενεργοποιεί τον άξονα εγώ - εμείς και αν αφήσετε να σας παρασύρει η συναισθηματική κατάσταση της στιγμής, οι εξελίξεις μπορεί να είναι ολέθριες, καθώς συμμετέχει και ο Ουρανός, που εντείνει τη διάθεσή σας για αλλαγές. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα είναι ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με οικονομικά θέματα που αφορούν δάνεια, εφορίες κ.λπ., ενώ θα σας δοθεί η ευκαιρία να αναθερμάνετε τη σχέση ή τον γάμο σας και να βάλετε νέα, γερά θεμέλια αυτήν τη φορά.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Εργασία - υγεία θα προκαλέσουν μια ένταση στους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, που επηρεάζεστε από την πανσέληνο της Παρασκευής στον Ζυγό, και, καθώς πραγματοποείται στον τομέα του ψυχισμού σας, πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί στο πώς θα διαχειριστείτε πιθανές πιέσεις. Με τη συμμετοχή του Ουρανού, οι πιθανότητες για ανατροπές σε μια συνεργασία είναι πολλές, ενώ δεν αποκλείεται να αλλάξετε γνώμη αν σκοπεύατε να επισημοποιήσετε τη σχέση σας, εφόσον δεν αισθάνεστε έτοιμοι. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα έχετε περισσότερη ενέργεια για να ασχοληθείτε με τη βελτίωση των σχέσεων και της εμφάνισής σας, θα έχετε όμως και έντονη τάση για κατανάλωση γλυκών, οπότε θα πρέπει να την κοντρολάρετε. Η επιστροφή του Πλούτωνα σε ανάδρομη πορεία την Τετάρτη θα σας δώσει την ευκαιρία να αναθεωρήσετε τα σχέδιά σας που αφορούν το σπίτι και την οικογένεια.

νους το 3ο δεκαήμερο, που επηρεάζεστε από την Πανσέληνο της Παρασκευής στον Ζυγό, ξεκινάει μια περίοδος κατά την οποία οι σχέσεις σας θα περάσουν από το μικροσκόπιο, είτε είναι φιλικές είτε ερωτικές. Οι γονείς ενδεχομένως να πιεστείτε από τα καθήκοντα της καθημερινότητας και αν δεν βρείτε εποικοδομητικούς τρόπους να εκτονωθείτε, μπορεί να βγάλετε την έντασή σας στα παιδιά. Με τη συμμετοχή του Ουρανού η επαναστατική σας διάθεση θα έχει αντίκτυπο στη δουλειά σας, οπότε προσέξτε λίγο, ώστε να μη βρεθείτε σε αδιέξοδο. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα δώσετε έμφαση σε θέματα της καθημερινότητας και της δουλειάς σας, ενώ προβλέπονται σημαντικές εξελίξεις στην ερωτική σας ζωή και δεν αποκλείεται να αποκτήσετε ένα παιδάκι. Η επιστροφή του Πλούτωνα την Τετάρτη σε ανάδρομη πορεία θα σας κάνει να αναθεωρήσετε θέματα εκπαίδευσης.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Καριέρα - οικογένεια θα προκαλέσουν εσωτερικές συγκρούσεις στους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, που επηρεάζεστε από την πανσέληνο της Παρασκευής στον Ζυγό, και θα πιεστείτε πολύ για το αν πρέπει να πάρετε σημαντικές αποφάσεις σχετικά με τη σταδιοδρομία σας. Ενδεχομένως κάποιοι να μη συμφωνούν με τις επιλογές σας και εκεί θα χρειαστεί να επιστρατεύσετε την ψυχραιμία σας προκειμένου να πείσετε τους άλλους για την ορθότητα των αποφάσεών σας. Με τη συμμετοχή του Ουρανού επηρεάζεστε και οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο, που αναζητάτε το διαφορετικό στην ερωτική σας ζωή, ωστόσο μπορεί να προκύψει μια εγκυμοσύνη που θα σας κάνει να επανεξετάσετε τις ανάγκες και τη σχέση σας. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα έχετε την ευχέρεια να ασχοληθείτε περισσότερο με την ερωτική σας ζωή, τα παιδιά και τη διαμόρφωση του χώρου σας.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Επικοινωνία, ταξίδια και θέματα σπουδών θα δοκιμάσουν την υπομονή σας και μπορεί να αναβάλετε τα σχέδιά σας, αν νιώσετε πιεσμένοι. Η πανσέληνος της Παρασκευής στον Ζυγό μπορεί να βγάλει στην επιφάνεια δυσεπίλυτα ζητήματα με οικεία πρόσωπα και δεν αποκλείεται να στραφείτε νομικά εναντίον τους, αν προκύψουν προβλήματα με κληρονομικές υποθέσεις. Με τη συμμετοχή του Ουρανού προβλέπονται ανατροπές στον οικογενειακό τομέα ή στην ακίνητη περιουσία σας. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα είναι ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με εμπορικές συναλλαγές και επενδύσεις, να προωθήσετε τις υπηρεσίες σας και να αυξήσετε το αγοραστικό σας κοινό. Επίσης, θα δώσετε έμφαση στο σπίτι ή στο εξοχικό σας καθώς θα θέλετε να το ετοιμάσετε για τις ημέρες των γιορτών. Την Τετάρτη γυρίζει ο Πλούτωνας σε ανάδρομη πορεία και κάποιες αποκαλύψεις θα σας σοκάρουν.

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Τα οικονομικά σας θα σας απασχολήσουν πολύ, καθώς προκύπτουν ανάγκες που πρέπει να διευθετήσετε με μαεστρία και δεν θα λείψουν οι εντάσεις ακόμα και με τον ερωτικό σας σύντροφο, αν έχετε κοινό ταμείο. Η πανσέληνος της Παρασκευής στον Ζυγό θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, επειδή όμως συμμετέχει και ο Ουρανός θα αγγίξει και εσάς του 1ου δεκαημέρου. Ενδεχομένως να αναβάλετε ένα κοντινό ταξίδι για οικονομικούς λόγους, ωστόσο μπορείτε να οργανώσετε κάτι για τις ημέρες των γιορτών, αρκεί να είστε ευέλικτοι. Την Παρασκευή εισέρχονται ο Ήλιος στον Ταύρο και η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 21 και 15/5 αντίστοιχα θα είναι μια καλή εποχή για την προώθηση των δεξιοτήτων σας και τα οικονομικά σας, ωστόσο πρέπει να αποφύγετε τις υπερβολές με τις αγορές για το σπίτι και τα αγαπημένα σας πρόσωπα.

Sudoku No 593 6

8

8 1 3

4 2

9 8 2 1

3 5

9 4 6

5 8 1

5 4

1 7 5 6

4

Η λύση του προηγούμενου 1 2 6 7 9 5

3 9 5 4 8 6

8 7 4 2 3 1

6 3 1 5 7 2

7 5 9 1 4 8

2 4 8 3 6 9

9 1 3 8 5 7

5 6 2 9 1 4

4 8 7 6 2 3

8 2 6 9 3 5 4 7 1 4 1 9 8 6 7 2 3 5 3 7 5 4 2 1 6 8 9

starfax

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Η πανσέληνος της Παρα-

week

α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)

18.4.19 – lifo

53

α΄ πρόσωπο week

Θοδωρής Αντωνόπουλος: Μνημεία ή και ολόκληρα μουσεία με έργα παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που επιβίωσαν από πολλούς ταραγμένους αιώνες και χαλασμούς μπορεί να χαθούν σε μια στιγμή: φανατικοί μουλάδες ανατίναξαν τη μισή Παλμύρα και τους Βούδες του Μπαμιγιάν, πυρκαγιά κατέστρεψε το Εθνικό Μουσείο του Ρίο και, ως φαίνεται, την Παναγία των Παρισίων, με τις πολιτικές της (επιλεκτικής) λιτότητας να έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης στα τελευταία όσον αφορά τη συντήρηση. Ανεξάρτητα όμως από τις αιτίες, απώλειες σαν κι αυτές υπενθυμίζουν το τραγικά εφήμερο, και γι’ αυτό ανεκτίμητο, και των λαμπρότερων ακόμα δημιουργημάτων μας, πόσο μάλλον της ίδιας μας της ύπαρξης που άπαξ και χαθεί, ούτε αντιγράφεται, ούτε αναστηλώνεται, ούτε επισκευάζεται.

Γιάννης Πανταζόπουλος: Η Αθήνα είναι μια πόλη που, υπό κανονικές συνθήκες, λειτουργεί μόνο όταν έχει λιακάδα. Κάθε φορά που βρέχει, διαπιστώνω πόσο εχθρική μπορεί να γίνει προς τους κατοίκους της. Δρόμοι και πεζοδρόμια που γίνονται ποτάμια, ασυνείδητοι οδηγοί που δεν ενδιαφέρονται για τους πεζούς, «λούζοντάς» τους, φραγμένοι αγωγοί, συνωστισμός στα ΜΜΜ και ένα ακατανόητο χάος στους δρόμους από το μποτιλιάρισμα είναι μερικοί από τους λόγους που σε αναγκάζουν να μένεις στο σπίτι σου όταν βρέχει.

Άρης Δημοκίδης: Πράγματα που μου έφτιαξαν τη διάθεση αυτές τις ημέρες: Το teaser 60 δευτερολέπτων της Μαντόνα για τον νέο της δίσκο / Η πρώτη φωτογραφία μαύρης τρύπας στο σύμπαν / Το φαγητό που πήγαμε με τον μπαμπά και την αδερφή μου στην πλατεία Ροτόντας / Οι λεζάντες του «Power of Love» / Τα βίντεο με τον Σπύρο Μπιμπίλα να μεταγλωττίζει παιδικά κινούμενα σχέδια.

Χριστίνα Γαλανοπούλου: Το ανάστημα του ανθρώπου είναι η αντίδρασή του την ώρα της κρίσης. Το σκεφτόμουν ενώ σιδέρωνα και στην τηλεόραση μεταδιδόταν ένα ρεπορτάζ με δηλώσεις της κ. Δούρου με αφορμή την εκ νέου υποψηφιότητά της στην περιφέρεια. Αν κάποιος δεν ήξερε τι συνέβη στο Μάτι πέρσι το καλοκαίρι, μέχρι που θα τον έπειθε. Αλλά τώρα, όλο αυτό το παραλήρημα θράσους, όλος αυτός ο αέρας, μόνο ανακάτεμα στο στομάχι προκαλεί. Κρίμα τους ανθρώπους που πήγαν χαμένοι, κρίμα που η προσβολή νεκρού έχει πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά βάσει ποινικού κώδικα.

Χρήστος Παρίδης: Παρακολούθησα κάποιες ταινίες στο Outview Festival και διαπίστωσα ότι όσο ωραία και ενδιαφέρουσα κι αν είναι η παραγωγή του σύγχρονου queer κινηματογράφου, δεν είναι πια παρά μια παράλληλη πραγματικότητα της διεθνούς κινηματογραφίας που έχει πλήρως κανονικοποιηθεί. Δεν έχει πλέον να επιδείξει καμιά ιδιαίτερη τολμηρότητα, καμιά κρυφή πτυχή που δεν έχουμε δει ή δεν (ανα)γνωρίζουμε, σχεδόν καμιά διεκδίκηση που να μην έχει κατακτηθεί ή κερδηθεί. Θυμήθηκα τους ηρωικούς Νέους Ορίζοντες, το πάλαι ποτέ πρόγραμμα του Δημήτρη Εϊπίδη στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, χάρη στον οποίο είδαμε, σε εποχές κοινωνικά πιο συντηρητικές, τις πρώτες εξωφρενικές και υπέροχες queer ταινίες που άνοιξαν, κυριολεκτικά, τους ορίζοντές μας, τόσο θεματικά όσο και κινηματογραφικά, αφυπνίζοντας και εκπαιδεύοντας μια ολόκληρη γενιά σινεφίλ.

μικρές εξομολογήσεισ από τους συντάκτες της lifo

54 lifo – 18.4.19

Γιάννης Κωνσταντινίδης: Η πρώτη φωτογράφιση μαύρης τρύπας έγινε μια καλή αφορμή για «εξόρυξη» του μέσου ανθρώπου από τη «μικροκατάστασή» του που τον καταπίνει σαν προσωπική του μαύρη τρύπα. Αυτομάτως, λοιπόν, προέκυψε τεράστια η ανάγκη για φρέσκες εκλαϊκεύσεις επιστημονικών εννοιών κι αυτές υπήρξαν, τελικά, ευφάνταστες και λειτουργικές. Παράδειγμα: «αν η μάζα της Γης συμπυκνωνόταν στο μέγεθος ενός φιστικιού, τότε ο πλανήτης μας θα μετατρεπόταν σε μαύρη τρύπα». Ωστόσο, η κορύφωση των «γκουρμέ» υποθέσεων εργασίας έφτασε όταν η κουβέντα στράφηκε στην παντοτινά ακατάληπτη έννοια του χρόνου: «Αν κάποια μορφή ζωής είχε καταφέρει να κατασκευάσει μια μηχανή που ταξιδεύει στον χρόνο, τότε μέχρι σήμερα σίγουρα θα μας είχε επισκεφθεί στο παρόν. Αφού, λοιπόν, αυτό δεν συνέβη, μάλλον δεν θα συμβεί ποτέ». Όμως, δικαιούσαι να λες «ποτέ», όταν έχεις μπροστά σου φωτογραφία μαύρης τρύπας;

ρώτα την απο τη λενα φουτσιτζη

Αγαπητή «Α, Μπα»: Οι φίλοι του θεωρούν ότι τον έχω ευνουχίσει. Αποθεώνεται ως «πατέρας» επειδή κάνει τα αυτονόητα. Είμαι 40άρα, παντρεμένη, με δύο κόρες στην εφηβεία. Ο άντρας μου συμμετέχει από την πρώτη στιγμή στα του σπιτιού και των κοριτσιών. Ήταν κάτι που έγινε φυσικά, έτσι είχε μάθει από το σπίτι του, να είναι καλά η πεθερά μου. Για όλους τους γύρω είναι ο άντρας-πρότυπο. Κι εγώ, δεν λέω, το καταλαβαίνω, αλλά υπάρχουν φορές που νιώθω πολύ αδικημένη που αυτός «αποθεώνεται» επειδή κάνει το 45% και εγώ θεωρούμαι η τυχερή επειδή επιβαρύνομαι μόνο με το 55%. Οι μικρές έρχονται πολλές φορές από το σχολείο και μας μεταφέρουν τα εγκώμια ή την έκπληξη μιας μαμάς ή μιας καθηγήτριας για τον μπαμπά τους, όταν άκουσαν ότι αυτός π.χ. τις κράτησε μόνος του! Κι αυτό επειδή εγώ έλειπα δύο μέρες σε ταξίδι. Όταν, δε, εκφράσω παράπονο, θεωρούμαι ξινή. Οι φίλες μου με κοιτάνε σαν ούφο. Οι φίλοι του θεωρούν ότι τον έχω ευνουχίσει. Μήπως να μην το μπερδεύω και να συμβιβαστώ ή να συνεχίσω να προσπαθώ για το 50-50; - Μήπως υπερβολική; απαντηση α,μπα

Αν δεν συνεχίσεις την προσπάθεια, το 45%-55%, από την πολλή αποθέωση, μπορεί να γείρει ακόμη περισσότερο εις βάρος σου. Θεωρώ ότι πρέπει να συνεχίσεις να απαντάς ότι δεν είναι για αποθέωση ο άντρας που κρατάει τα παιδιά του, ότι είναι υποχρέωσή του, και μάλιστα από τις πολύ αυτονόητες, μέχρι να μαλλιάσει η γλώσσα του, και ας είσαι η ξινή, ας λένε τα πικρόχολα σχόλια οι φίλοι του, που φοβούνται ότι θα τους βάλουν να γίνουν πατεράδες στ’ αλήθεια, ενώ ως τώρα έχουν μόνο τον τιμητικό τίτλο. Όχι, να μη συμβιβαστείς, για χάρη όλων μας, σκέψου το καλό που κάνεις σε όλους μας. Και μπράβο στην πεθερά! Αυτή να δεις τι θα άκουγε τόσα χρόνια που μάθαινε στον γιο της να βάζει σκούπα. Θα έχετε πολλά να πείτε, ελπίζω να τα λέτε.

Αγαπητή «Α, Μπα»: Τη χώρισε εξαιτίας των κιλών της. Πριν από καιρό, ξάδερφός μου (με τον οποίο είμαστε σαν αδέρφια, κοντά στα 33 και οι δύο – είναι ένα άτομο που εκτιμώ και αγαπώ κι έχουμε κοινές απόψεις και φιλοσοφία γενικά στη ζωή) χώρισε με την κοπέλα του, με την οποία ήταν περίπου 8 μήνες μαζί. Στην προκειμένη περίπτωση, ο χωρισμός προέκυψε κατά κύριο λόγο εξαιτίας του βάρους της, καθώς, όπως τονιζε ο ίδιος εξαρχής, η κοπέλα είχε κάποια παραπανίσια κιλά και αυτό τον ξενέρωνε. Παρ' όλα αυτά, συνέχιζε να είναι μαζί της και μάλιστα της έλεγε συνεχώς ότι πρέπει να αδυνατίσει (ευγενικά πάντα, όπως έλεγε). Ρε συ, Α, μπα, τσακώθηκαμε άπειρες φορές, γιατί η άποψη και η όλη στάση απέναντι στην κοπέλα του με είχε σοκάρει, με μείωνε κι εμένα ως γυναίκα. Θεωρούσα και θεωρώ απαράδεκτη τη συμπεριφορά του. Ακόμα και τώρα που έχει περάσει καιρός, η άποψή του παραμένει ίδια και είναι κάθετος σε αυτό. Αυτό που με στενοχωρεί πιο πολύ και με προβληματίζει είναι το πώς ένα άτομο, που μέχρι τώρα δεν είχε εκδηλώσει ποτέ τέτοια στάση προς τις γυναίκες γενικά (κάθε άλλο) , φτάνει στο σημείο να εκφράζει τέτοιες απόψεις και να συμπεριφέρεται έτσι. Το ερώτημα είναι τι στάση πρέπει να κρατήσω απέναντί του μετά από όλο αυτό. Είναι κάτι που με αφορά έμμεσα, όχι άμεσα, αλλά με έχει επηρεάσει στο τρόπο που βλέπω τον ίδιο και τη μεταξύ μας σχέση. ΥΓ.: Την κοπέλα και τη στάση της δεν θέλω να τα σχολιάσω καθόλου, γιατί δεν με αφορά η δική της συμπεριφορά της αλλά αυτή του δικού μου ανθρώπου. Λ.Π. απαντηση α,μπα

Έχει κάθε δικαίωμα να μην του αρέσει ένα σώμα για οποιονδήποτε λόγο. Σε μερικούς αρέσουν οι γυναίκες με παραπάνω κιλά. Σε άλλους αρέσουν τα αδύνατα σώματα. Δεν είναι κακό αυτό, δεν γίνεται να μας αρέσουν όλοι οι σωματότυποι. Πρόβλημα είναι –και μεγάλο – ότι προσπαθούσε να την αλλάξει και να τη φέρει στα μέτρα του, σαν να είναι λάθος το σώμα της και πρέπει να το φτιάξει σωστό. Αυτό το θάρρος το πήρε επειδή από παντού λαμβάνουμε μηνύματα ότι έχουμε δικαίωμα να καταπιέζουμε όσους έχουν παραπανίσια κιλά, γιατί έχουμε το επιχείρημα ότι είναι «για το καλό τους». Αυτή την πίεση/απόρριψη τη δέχονται και οι άντρες που έχουν παραπάνω κιλά, αλλά οι γυναίκες, για ευνόητους λόγους, τη δέχονται σε πολύ μεγαλύτερες δόσεις. Οπότε για τα γούστα του δεν έχω να πω κάτι, περί ορέξεως κολοκυθόπιτα (βέβαια, δεν είναι τυχαίο τι έχουμε μάθει να θεωρούμε ελκυστικό, αλλά ας μην εμβαθύνουμε τώρα). Για τη συμπεριφορά του, όμως, φάουλ - τριπλοφάουλ. Γιατί ξεκίνησε κάτι μαζί της, φαντάστηκε ότι θα αδυνάτιζε για τα μάτια του; Τι νόημα έχει η κριτική για κάτι που ήταν εμφανές από την αρχή; Δεν μπορώ να σου πω τι στάση πρέπει να κρατήσεις τώρα, είναι η δική σου σχέση και η δική σου ζωή. Δεν υπάρχει ένας τρόπος αντιμετώπισης μόνο. Οι σχέσεις διαμορφώνονται όσο εξελίσσονται, δεν μένουν στάσιμες. Απέκτησες μια πληροφορία για τον τρόπο που σκέφτεται που δεν είχες πριν. Θα ήταν σωστό να τη βάλεις στην εξίσωση. Το τι θα κάνεις με το αποτέλεσμα είναι αποκλειστικά δικό σου θέμα, δεν μπορεί να σου το πει άλλος.

στειλτε τισ δικεσ σας ερωτησεις και διαβαστε περισσοτερεσ απαντησεισ στο ampa.lifo.gr

18.4.19 – lifo

55