5.9.2019 free press
ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
Επιστροφή στην Αθήνα
LIFO SCHOOL ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕΛ. 33
Η ΜΑΓΕΙΡΙΣΣΑ FEYROUZ ΕΙΝΑΙ H ΑΘΗΝΑΙA ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΕΝΑΣ ΟΔΗΓΌΣ ΓΙΑ ΝΑ ΖΟΎΜΕ ΣΥΝΕΙΔΗΤΆ (ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΆ) ΧΩΡΊΣ ΥΠΕΡΒΟΛΈΣ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥ ΜΙΣΕΛ ΟΥΕΛΜΠΕΚ
ΣΤΟ
Χ Α ΡΤΙ
Βάσει στοιχείων Bari-Focus
ΣΤΟ
Ο Τ.gΥ ΔΙΑΔwΊΚ r fo .li ww
Στοιχεία s Google Analytic
XΡΉΣΤΟΣ ΛΟΎΛΗΣ - ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΟΥΡΔΟΥΜΗΣ
ξανα�ώντα�
το θρί�ερ
τ�� διαπραγμάτευσ�� Πώς είναι να ενσαρκώνεις τους πρωταγωνιστές της πιο τραυματικής περιόδου της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.
2 lifo – 5.9.19
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
Η ΠΡΆΣΙΝΗ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΟΧΑΊΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΎ
feedback614
α π ό τ η lif o t ea m
Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
☛ «Σήμανε, άραγε, η ώρα για μια παγκόσμια “πράσινη” επανάσταση;» αναρωτιέται ο Θοδωρής Αντωνόπουλος με αφορμή τις τεράστιες περιβαλλοντικές καταστροφές αυτό το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές σε Αλάσκα, Σιβηρία και Αμαζονία, και ο SimosZ σχολιάζει επ’ αυτού: «Το πρόβλημα είναι σύνθετο προφανώς, ειδικά στον παγκοσμιοποιημένο σημερινό κόσμο. Δεν είναι απλό να πεις πως φταίει ο/η τάδε. Για να απλουστεύσω, όμως, τα πράγματα, θα πω ότι φταίει το “σύστημα”. Αυτό το σύστημα που σε θέλει να χαίρεσαι με την υπερκατανάλωση, είτε μιλάμε για τα καινούργια γκάτζετ που διαφημίζονται μέχρι αηδίας σε διαδικτυακές πλατφόρμες τύπου Instagram είτε για τα άπειρα γκουρμέ μπεργκεράδικα που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια. Είναι το σύστημα που έχει σταματήσει τις πετρελαϊκές εταιρείες ή “εταιρείες ενέργειας”, όπως θέλανε δήθεν να τις ονομάσουν, αλλά με μηδαμινή έρευνα για ανανεώσιμες πηγές. Είναι το σύστημα που ωθεί δισεκατομμύρια ανθρώπους σε ένα πρότυπο ζωής που ο πλανήτης δεν αντέχει. Και μπορεί να υπάρχουν αρκετοί ευαισθητοποιημένοι που προσπαθούν, αλλά όταν το σύστημα είναι φτιαγμένο με έναν συγκεκριμένο τρόπο, σου δημιουργεί εμπόδια, εάν θες να κάνεις αλλαγή. Για παράδειγμα, στη χώρα όπου ζω και εργάζομαι κάποια σούπερ-μάρκετ έχουν την εξής πατέντα: τυλίγουν σε πλαστικό τις πιπεριές ξεχωριστά! Και μετά υπάρχουν όλοι οι άλλοι που πολύ απλά δεν θέλουν να ξεβολευτούν. Βλέπουν τα νέα για το περιβάλλον, στενοχωριούνται λίγο και μετά νιώθουν καλύτερα καταβροχθίζοντας σουβλάκια ή αγκιστρωμένοι στο Instagram, όπου το σύστημα τους δείχνει τρόπους να περάσουν καλά. Η μόνη λύση είναι μια εντατική προσπάθεια παγκοσμίως από κυβερνήσεις και πολυεθνικές. Δεν ξέρω, μακάρι να βγω λάθος, αλλά η ώρα της επανάστασης σήμανε πριν από πολλά χρόνια. Βασικά, νομίζω ότι η LiFO είχε αναδημοσιεύσει ένα άρθρο των “NY Times” για τη δεκαετία κατά την οποία θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει την επανάσταση (1979-1989). Ξέραμε από τότε για την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή και το ανθρωπογενές φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τώρα βλέπουμε τα αποτελέσματα της αδράνειας…». ☛ Σχετικά με το περιβάλλον, πάλι, και τους τρόπους με τους οποίους χειρίζεται το θέμα η νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο χρήστης
λukum (το) σημείωσε, διαβάζοντας το άρθρο της Βασιλικής Σιούτη με τίτλο «Τι δείχνουν οι πρώτες μέρες της κυβέρνησης Μητσοτάκη»: «Σχετικά με το περιβάλλον, η μόνη αναπτυξιακή στρατηγική είναι η άνοδος της οικοδομής. Τα ίδια πολεοδομικά και αναπτυξιακά λάθη που έγιναν στο παρελθόν εξακολουθούν να γίνονται. Μεταφορά συντελεστών δόμησης, κίνητρα στην οικοδομή, φοροαπαλλαγές, διευκολύνσεις, τράπεζα γης. Η σφοδρή τσιμεντοποίηση των πόλεων και ειδικότερα της Αθήνας συνεχίζεται ακάθεκτη μετά από μια μικρή παύση τα χρόνια της οικονομικής αναπροσαρμογής, εν μέρει και λόγω της μη επιβολής περιοριστικών μέτρων στο Αirbnb. Η μόνη “οικολογική” εξαγγελία αναφέρεται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που θα πει ανεμογεννήτριες και περιβαλλοντική και αισθητική υποβάθμιση του τοπίου. Τουριστική εκμετάλλευση και επενδύσεις ακόμα και σε περιοχές υπερκορεσμένες». ☛ Ο Άκης Κατσούδας, στον απόηχο του καλοκαιριού, κατά τη διάρκεια του οποίου σημειώθηκαν δεκάδες τροχαία δυστυχήματα, συζήτησε με τον Ιαβέρη για τις πτυχές του προβλήματος και τους τρόπους με τους οποίους ένας συνετός οδηγός μπορεί να προφυλαχτεί στους ελληνικούς δρόμους. Ο χρήστης Άρης Κωνσταντινίδης σχολίασε σχετικά: «Επί δεκαετίες προσπαθεί αυτός ο σπουδαίος άνθρωπος να μας προφυλάξει από τον κακό εαυτό μας, να μας γλιτώσει από αχρείαστες τραγωδίες. Δυστυχώς, δεν ακούμε. Παίζουμε τη ζωή μας στα ζάρια καθημερινά, παίρνοντας κι άλλους στον λαιμό μας. Πρέπει η νομοθεσία να αλλάξει άμεσα, να γίνει πολύ πιο αυστηρή. Να επιβάλει αυστηρότατα πρόστιμα και να αφαιρεί διπλώματα. Η ανευθυνότητα και η “ανεγκεφαλίτιδα” αποτελούν θανάσιμο κίνδυνο και όχι μόνο για τον εαυτό μας». Ο χρήστης Haifischnet κατέληξε, διαβάζοντας την κατακλείδα του Ιαβέρη πως «όταν κάποιος προκαλεί ένα τροχαίο δυστύχημα, δεν παραβιάζει απλώς τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Διαπράττει φόνο. Δεν είναι αμέλεια. Πρόκειται για μια ηθελημένα εγκληματική πράξη»: «Αυτή είναι η ουσία σε σχέση και μ’ αυτό το πρόσφατο τροχαίο στο Αίγιο με τη γιαγιά και το εγγονάκι της και με όσα γίνονται στην Κρήτη και όλα τα υπόλοιπα ανά την επικράτεια. Από τη στιγμή που παραβιάζεις τον ΚΟΚ γνωρίζοντας ότι μπορεί να προκαλέσεις τον θάνατο, είσαι εγκληματίας και ως τέτοιος πρέπει να αντιμετωπιστείς».
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.
5.9.19 – lifo
3
Index #615
www.lifo.gr
ΣΤΗΛΕΣ
Λίγο πριν από τη Θεσσαλονίκη
8
Γερμανικό τέλος καλοκαιριού
12
από τη βασιλικη σιουτη
από τον νικολα σεβαστακη
14
Καθαρίζεται η ελληνική αστυνομία; από τη βιβιαν στεργιου
Είδα όνειρο ότι είμαι υπέρ του Βαρουφάκη 14 και ξύπνησα κάθιδρος και κατηφής από τον δημήτρη πολιτάκη
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης
ΘΕΜΑΤΑ
διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης
53 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΧΡΗΣΤΟ
σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας ––––––
ΛΟΥΛΗ ΚΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΜΠΟΥΡΔΟΥΜΗ
ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου
16
direct sales director Κώστας Μαντάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ισιδώρα Γενούζου, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Αγγελική Λάζου
ΕΝ ΑΙΘΡΙΑ Η
client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr)
ΈΚΘΕΣΗ ΚΌΜΙΚΣ ΕΠΙΣΤΡΈΦΕΙ
–––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας
20
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΈΣ ΣΥΜΒΟΥΛΈΣ ΓΙΑ
ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΎΣ ΠΟΛΊΤΕΣ
22 ΑΘΗΝΑΊΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ
–––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Αναστασία Γαλάνη, Άκης Κατσούδας, Κατερίνα Κοντίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά
ΑΦΙΈΡΩΜΑ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ
διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου
21 33 4 lifo – 5.9.19
ΕΛΈΝΗ ΚΙΛΤΣΙΚΣΉ FEYROUZ H μαγείρισσα αφηγείται τη ζωή της.
30
γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε
5.9.19 – lifo
5
iLoveAthens 6 lifo – 5.9.19
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
condo unit athens The Breeder Επτά διεθνείς γκαλερί φιλοξενεί η Breeder για περίπου δύο εβδομάδες, συμμετέχοντας και φέτος στη διοργάνωση «Condo». Το πρότζεκτ, που παίρνει το όνομά του από τη λέξη «condominium» και σημαίνει «συγκυριαρχία», ξεκίνησε το 2016 στο Λονδίνο με γκαλερί που μοιράζονται ή ανταλλάσσουν τους χώρους τους με άλλες. Οι φιλοξενούμενοι της Breeder αυτήν τη φορά είναι οι The Approach και Tiwani Contemporary του Λονδίνου, Dastan’s Basement της Τεχεράνης, David Lewis και Meredith Rosen Gallery της Νέας Υόρκης, VI, VII του Όσλο και η αθηναϊκή Spaghetto Gallery. Παράλληλα, η γκαλερί «Fanta» από το Μιλάνο θα συνεργαστεί με το Hot Wheels Projects (Πατησίων 41, Αθήνα).
nasser lara, bad news, 2019, oil on canvas
12-28/9, The Breeder, Ιάσονος 45, Μεταξουργείο, Τρ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 12:00-18:00. Εγκαίνια: 12/9, 18:00-21:00, είσοδος ελεύθερη
5.9.19 – lifo
7
talk of the town
Λίγο πριν από τη Θεσσαλονίκη To πρώτο τεστ της μεταμνημονιακής αξιολόγησης για την κυβέρνηση και τα σενάρια για την επόμενη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ.
απ ό τh βασιλ ικη σιουτη
8 lifo – 5.9.19
5-11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019
T. 615
βασι λ ι κ η σι ου τ η — ν ι κολ α σ σ ε βα σ τα κ η σ — β ι β ι α ν σ τ ε ρ γ ι ου — δημ ητ ρησ π ολ ι τακησ
• Λίγο πριν από τη Θεσσαλονίκη • Γερμανικό τέλος καλοκαιριού • Καθαρίζεται η ελληνική αστυνομία; • Είδα όνειρο ότι είμαι υπέρ του Βαρουφάκη και ξύπνησα κάθιδρος και κατηφής
Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας κατά τον οποίον η πολιτική ζωή της χώρας κινείται γύρω από τη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης. Εκεί θα ανακοινώσει σε λίγες μέρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα, εκεί θα δώσει το πολιτικό στίγμα για το πώς θα κινηθεί στο εξής ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο Αλέξης Τσίπρας. Το Σαββατοκύριακο ο πρωθυπουργός θα μιλήσει στη Θεσσαλονίκη, όπου αναμένεται να παρουσιάσει το σχέδιό του για το πώς θα φέρει επενδύσεις και θα δημιουργήσει ανάπτυξη, ενώ μεγάλο βάρος θα δώσει στο αγαπημένο του θέμα, τη μείωση των φόρων. Είθισται κάθε χρόνο, κατά την ομιλία του στη ΔΕΘ, ο εκάστοτε πρωθυπουργός να ανακοινώνει και κάποιο θετικό μέτρο-έκπληξη που συνήθως οι συνεργάτες του κρατούν μυστικό μέχρι εκείνη την ώρα, προκειμένου να κάνει μεγαλύτερη αίσθηση και να αξιοποιηθεί επικοινωνιακά. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης σκέφτεται να ανακοινώσει τη μείωση είτε της εισφοράς αλληλεγγύης, που αφορά όλους τους φορολογούμενους, είτε του τέλους επιτηδεύματος, που αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες. Κατά τ’ άλλα, θα αναφερθεί εκτενώς στο θέμα της οικοδομικής δραστηριότητας, ανακοινώνοντας πολιτικές ενίσχυσής της, καθώς και συγκεκριμένες πολιτικές στήριξης του τουριστικού κλάδου,
5.9.19 – lifo
9
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ που φάνηκε να υποχωρεί λίγο τελευταία. Μετά τις εξαγγελίες Μητσοτάκη, αναμένονται –την επόμενη εβδομάδα– οι εξαγγελίες Ντράγκι με μέτρα για την τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας, άρα, υποτίθεται, και της ελληνικής. Την ερχόμενη εβδομάδα θα συνεδριάσει το Eurogroup, όπου θα κάνει το ντεμπούτο του ο Χρήστος Σταϊκούρας, με το ελληνικό ζήτημα να συζητιέται για άλλη μια φορά, βεβαίως όχι ως κεντρικό. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση ετοιμάζεται για το πρώτο δικό της τεστ, της «μεταμνημονιακής αξιολόγησης», και γι’ αυτό ο υπουργός Οικονομικών έχει ξεκινήσει ήδη τις συνήθεις πλέον διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους, δηλαδή τα γνωστά παζάρια που γίνονται κάθε φορά πάνω στα μνημονιακά μέτρα που τώρα αποκαλούμε μεταμνημονιακά. Τον επόμενο μήνα η νέα κυβέρνηση θα καταθέσει στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού, το οποίο καταρτίζουν ήδη, και μια ιδέα θα δώσει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ, αλλά, αν δεν υπάρξει συμφωνία και έγκριση από τους θεσμούς, δεν μπορεί να κατατεθεί το τελικό σχέδιο, που προρίζεται για τον Νοέμβριο. Η κυβέρνηση, πάντως, αυτές τις μέρες ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με τη ΔΕΘ και τις εξαγγελίες, την κατάρτιση του προϋπολογισμού και την αξιολόγηση των θεσμών. Το μεγάλο πρόβλημα, όμως, που επισκιάζει σχεδόν όλα τα άλλα, είναι και πάλι το προσφυγικό-μεταναστευτικό, που επανέκαμψε. Οι ροές έχουν αυξηθεί σημαντικά και εκατοντάδες άνθρωποι καταφθάνουν καθημερινά στα νησιά (και όχι μόνο), όπου δημιουργείται το αδιαχώρητο και κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αφού οι δομές είναι ήδη υπερπλήρεις και δεν υπάρχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης ούτε για όσους φιλοξενούνταν εκεί ως τώρα. κυβέρνηση φάνηκε να αιφνιδιάζεται από τη νέα έξαρση και οι αντιδράσεις της κατέδειξαν ότι δεν είχε προετοιμάσει κάποιο σχέδιο και γενικά δεν υπήρχε πολιτική προετοιμασία για το θέμα αυτό. Ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Κουμουτσάκος μάλλον αδυνατεί να αντεπεξέλθει, κρίνοντας από το αποτέλεσμα, και δέχεται συνεχώς διαμαρτυρίες και για όσα πράττει ή παραλείπει και για όσα λέει. Τελευταία γκάφα ήταν η ανάρτηση στον λογαριασμό του στο Τουίτερ την περασμένη Τρίτη (την ώρα που οι βάρκες έφταναν η μία πίσω από την άλλη και το θέμα ήταν πρώτο σε όλα τα ΜΜΕ) μιας φωτογραφίας του μαζί με κομματικά στελέχη σε ταβέρνα όπου έτρωγαν κι έπιναν, πληροφορώντας τους ακολούθους του ότι δεν παραμελεί την κομματική βάση!
Η
10 lifo – 5.9.19
Την ερχόμενη εβδομάδα θα συνεδριάσει το Eurogroup, όπου θα κάνει το ντεμπούτο του ο Χρήστος Σταϊκούρας, με το ελληνικό ζήτημα να συζητιέται για άλλη μια φορά, βεβαίως όχι ως κεντρικό.
Στον ΣΥΡΙΖΑ σχεδιάζουν την επόμενη μέρα και προσπαθούν να συνηθίσουν ότι μετά από τέσσερα χρόνια βρέθηκαν στην αντιπολίτευση, πράγμα που δεν τους είναι πολύ εύκολο. Η ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα δεν αμφισβητείται και κανένας δεν σκοπεύει να τη διεκδικήσει από αυτόν, υπάρχουν όμως πολλά κέντρα στο κόμμα που θέλουν να τον ελέγξουν. Όσοι ξέρουν τι συμβαίνει στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας, μετά την απώλεια της εξουσίας, είναι ελαφρώς αποδυναμωμένος, δηλαδή δεν έχει την ίδια ακριβώς ισχύ με αυτήν που διέθετε όσο την κατείχε. Τα τέσσερα αυτά χρόνια ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσιζε μόνος του για τα πάντα, τα όργανα είχαν καταστεί σχεδόν διακοσμητικά και το κόμμα είχε αποκτήσει ξεκάθαρα αρχηγικό χαρακτήρα. Όχι ότι θα υπάρξουν δραματικές αλλαγές στο εξής, αλλά από δω και πέρα έχουν αποφασίσει στο κόμμα ότι θα συναποφασίζουν και δεν θα επιτρέψουν να συνεχιστεί η προηγούμενη κατάσταση. Ήδη έδωσαν ένα στίγμα, κάνοντας σε έναν βαθμό και επίδειξη δύναμης, αναγκάζοντας τον Αλέξη Τσίπρα να υπαναχωρήσει από αποφάσεις που είχε λάβει. Την επομένη της ήττας ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για άνοιγμα του κόμματος και προανήγγειλε τον μετασχηματισμό του. Το σχέδιό του ήταν να πάει σε «εκλογή από τη βάση» με τον τρόπο που το κάνουν τα τελευταία χρόνια το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ. Έτσι, θα μπορούσε να προχωρήσει στις δεκάδες χιλιάδες εγγραφές νέων μελών που επιθυμεί και ταυτόχρονα θα ισχυροποιούνταν έναντι όλων μέσα στο κόμμα (αφού θα επικαλούνταν την άμεση εκλογή του από τη βάση, σε αντίθεση με τα άλλα κομματικά όργανα, που θα εκλέγονταν δι’ αντιπροσώπων). Επιπλέον, θα τον βοηθούσε επικοινωνιακά να χτίσει μια νέα εικόνα και να φανεί ενισχυμένος, κάτι που πιστεύει ότι του χρειάζεται. Οι αντιδράσεις των «δελφίνων» όμως, για να θυμηθούμε μια παλιά έκφραση, ήταν πολύ έντονες, καθώς αποκαλύφθηκε ότι κανείς τους δεν ήθελε κάτι τέτοιο, ακριβώς για να μην αισθάνεται τόσο ισχυρός και για να μην είναι ανεξέλεγκτος. Ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να επιμείνει και να το επιβάλει, όπως σκόπευε, αλλά, προς έκπληξη όλων, υποχώρησε και για την ώρα τουλάχιστον δεν θα επιχειρήσει καν να ανοίξει το θέμα. Κάποιοι από τους προεδρικούς που τον υποστηρίζουν σε αυτό και θεωρούν εκ των ων ουκ άνευ την εκλογή από τη βάση για να ανοίξει το κόμμα και να μετασχηματιστεί σε αυτό που θέλουν λένε ότι δεν αποκλείεται να πρόκειται περί τακτικού ελιγμού, προκειμένου να λύσει κάποια άλλα ζητήματα πρώτα και να το ξαναφέρει αργότερα, την κατάλληλη στιγμή.
5.9.19 – lifo
11
ΓΕΡΜΑΝΙΚΌ ΤΈΛΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΎ
α π ό τ ο ν ν ι κ όλ α σ εβα σ τά κη
ΑσκήσειςΑναπνοής
Ν
12 lifo – 5.9.19
α, λοιπόν, ξανά εδώ, αυτήν τη φορά με «Ασκήσεις Αναπνοής». Το όνομα της στήλης (μαζί με κάποιες άλλες υποψήφιες ονομασίες που αποσύρθηκαν) μού ήρθε καθώς αναλογιζόμουν την παρουσία αυτών των κειμένων στη LifΟ, δημοσιεύσεις που κλείνουν πια τετραετία. Η εποχή μας, ως γνωστόν, επιφυλάσσει διάφορες «αναπνευστικές» δυσκολίες. Δεν είναι μόνο οι γιγαντιαίες πυρκαγιές της Αμαζονίας που δηλητηριάζουν τον αέρα του πλανήτη, είναι και κάμποσες άλλες ασφυκτικές εμπειρίες που δυσκολεύουν την επαρκή οξυγόνωση του εγκεφάλου. Γι’ αυτό και μια στήλη που ασχολείται με τα γεγονότα και τις ιδέες που τα συνοδεύουν μπορεί να γίνει με τη σειρά της άσκηση αναπνοής. Ας πούμε πως η φιλοδοξία της είναι να συναντήσει τους αναγνώστες για να μοιραστούν κοινά ερωτήματα για τον θρυμματισμένο κόσμο μας. Πρώτος σταθμός αυτού του Σεπτέμβρη ας είναι η Γερμανία, η χώρα που όλα τα προηγούμενα χρόνια έγινε μέρος της ελληνικής πολιτικής σκηνής και των εσωτερικών μας δραμάτων. Αυτές τις μέρες συνέβησαν δύο σημαντικά γεγονότα εκεί. Το πρώτο είναι το ταξίδι του Γερμανού Προέδρου στην Πολωνία και η συγγνώμη που ζήτησε για τις ωμότητες των ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Στάινμαϊερ μίλησε ρητά για τη «γερμανική τυραννία» και τόνισε τη διαρκή ευθύνη απέναντι στα θύματα και τη δυσκολία που αντιμετωπίζει κανείς να μιλήσει γερμανικά σε έναν τόπο όπως η πλατεία Πιλσούντσκι στη Βαρσοβία. Το άλλο γερμανικό γεγονός των ημερών είναι η μεγάλη εκλογική άνοδος του εθνικιστικού και αντιμεταναστευτικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) σε περιοχές της ανατολικής Γερμανίας, στο Βραδεμβούργο και στη Σαξονία. Φιγούρες με καθαρή νεοναζιστική προέλευση, όπως ο επικεφαλής του κόμματος στο Βραδεμβούργο, Αντρέας Κάλμπιτς, ήρθαν στο προσκήνιο μιλώντας για την «ολοκλήρωση της Επανάστασης του 1989». Στη ρητορική της Εναλλακτικής για τη Γερμανία η σημερινή της σύγκρουση εκπροσωπεί μια δεύτερη γερμανική επανάσταση: η πρώτη, του 1989, ήταν η ρήξη με τον κομμουνισμό και αυτή που συντελείται στις μέρες μας είναι, λένε, η αντίσταση στην «πολιτική ορθότητα» και σε ένα πολιτικό σύστημα που στη εθνικιστική νέα δεξιά το παρομοιάζουν με την παλιά Ανατολική Γερμανία. Ας μη μείνουμε πολύ στο πώς έννοιες και γεγονότα αλέθονται και αλλοιώνονται στον βωμό της πολιτικής σκοπιμότητας. Κάποιος, ας πούμε, θα ρωτούσε ποια σχέση έχει η διεκδίκηση της πολιτικής ελευθερίας και αστικών δικαιωμάτων εναντίον μιας αυταρχικής εξουσίας (στα τέλη της δεκαετίας του ’80) με το σχέδιο της Εναλλακτικής για τη Γερμανία. Με ποιον τρόπο αυτοί που θέλουν να θάψουν τη φιλελεύθερη κοσμοπολίτικη κουλτούρα μπορεί να καπηλεύονται την αντιολοκληρωτική συνείδηση και την ιστορία της; Κάτι άλλο, όμως, νομίζω πως έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον εδώ, πέρα από το πώς φθείρονται και στρεβλώνονται οι λέξεις στην τρέχουσα πολιτική σφαίρα. Επιστρέφω ξανά στη στιγμή που ο Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ, ο Πρόεδρος της Γερμανίας, αναφέρει τη διαρκή ευθύνη και παραδέχεται τη δυσκολία του να μιλήσει γερμανικά σε έναν τόπο που πριν από πολλές δεκαετίες γνώρισε τη φρίκη. Τι βλέπουμε εδώ; Παρατηρούμε ότι η «συστημική» πολιτική τάξη της Γερμανίας εξακολουθεί να μιλά τη γλώσσα της γερμανικής ευθύνης και ενοχής. Με άλλα λόγια, η κυβερνώσα ελίτ δεσμεύεται ακόμα στην ιδέα ότι ο ναζισμός στάθηκε ένα απόλυτο Κακό και ότι η Γερμανία οφείλει ηθικά (το οικονομικό είναι άλλο και πιο περίπλοκο θέμα) στους άλλους και κυρίως σε όσους υπέφεραν από τον βίαιο και κατακτητικό εθνικισμό του ναζιστικού παρελθόντος. Αυτή, όμως, η ιδέα και όσα φέρνει μαζί της δεν συγκινεί πια ένα σημαντικό τμήμα του λαού. Ακόμα και αν οι ψηφοφόροι της Εναλλακτικής δεν είναι φιλοναζί, ούτε πάντοτε ακροδεξιοί με την ιδιαίτερη πολιτική έννοια του όρου, δεν συμμερίζονται καθόλου την ιδέα πως το έθνος τους πρέπει να λογοδοτεί σε κάτι μεγαλύτερο από αυτό, σε μια ανθρωπότητα, σε μια Ευρώπη, σε ένα σύστημα Δικαιοσύνης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μ
πορεί ωστόσο να πει κανείς πως η ένταση ανάμεσα στα (υποθετικά) «συναισθήματα του λαού» και τις κοσμοπολίτικες ελίτ είναι πολύ παλιά ιστορία. Όχι μόνο στη Γερμανία αλλά σε πολλές χώρες με διαφορετικά και προφανώς λιγότερο φριχτά ιστορικά αποτυπώματα. Η διαφορά όμως είναι ότι η αντίδραση στην ανάληψη ευθυνών και στην αυτοκριτική εμφανίζεται πλέον ως το καινούργιο. Αντιθέτως, ο αντιεθνικισμός και η δέσμευση σε μια ευρωπαϊκή συνείδηση φαντάζουν ως αναχρονιστικές εμμονές μιας αποκομμένης ελίτ. Αυτό, δηλαδή, που ενισχύει τα ποσοστά των διαφόρων Κάλμπιτς στηρίζεται πια σε μια αντιστροφή συναισθημάτων: δεν χρωστούμε σε κανέναν, αυτοί μας χρωστούν, δεν «αυτομαστιγωνόμαστε» πια, αλλά πρέπει να είμαστε περήφανοι και να διεκδικούμε την επαναβεβαίωση της ταυτότητάς μας. Η ηθική ευθύνη λογαριάζεται ως το αντίθετο της δύναμης και της υγείας του λαού! Η προπαγανδιστική εκδοχή που κερδίζει έδαφος είναι πως ένα αντιπατριωτικό κατεστημένο θέλει να σπείρει αισθήματα ενοχής και ματαίωσης στους λαούς. Ας δούμε πώς λειτουργεί το ίδιο μοτίβο σε άρθρα των οπαδών του Brexit ή στους λόγους του θυμωμένου με την «προδοσία των Πέντε Αστέρων» Σαλβίνι. Αν πάμε ανατολικότερα, θα δούμε ότι το ίδιο πάνω-κάτω μήνυμα εκπέμπουν και οι ιδεολόγοι της πουτινικής Ρωσίας. Εκεί, ας πούμε, δεν θέλουν πια καθόλου την υπενθύμιση των σταλινικών εγκλημάτων, επειδή πλήττεται το φρόνημα των Ρώσων και επωφελούνται οι διάφοροι «εχθροί της χώρας». Για την εξουσία του Κρεμλίνου κάθε αυτοκριτική ταυτίζεται με ανούσια υποτακτικότητα, εθνική μειοδοσία και έναν ύποπτο φιλελευθερισμό, ξένο, άλλωστε, για τα ήθη και την κουλτούρα της Ρωσίας, σύμφωνα με τον ίδιο τον Πούτιν. Ποιο είναι, εν τέλει, το συμπέρασμα; Μήπως ότι πρέπει να αποδεχτεί κανείς την ύπαρξη δύο λαών σε κάθε χώρα, ενός λαού ανοιχτόμυαλων και ικανών να αποδεχτούν την αυτοκριτική και ενός λαού των προκαταλήψεων και της στενοκέφαλης απλούστευσης; Μα, αυτή ακριβώς η κατασκευή, όσο και αν προσφέρει μια εύκολη ερμηνεία της ψήφου και των κοινωνικών συμπεριφορών, είναι προϊόν μιας παραίτησης. Οι προοδευτικοί που μιλούν περιφρονητικά για τον οπισθοδρομικό λαό έχουν παραιτηθεί από την ευθύνη. Ενώ, φαινομενικά, υπερασπίζονται το ηθικό άνοιγμα στους άλλους, προτιμούν τελικά να χαρίσουν έναν μεγάλο αριθμό πολιτών στον εθνικιστικό λαϊκισμό. Ο πειρασμός των φιλελεύθερων και αριστερών ελίτ είναι σήμερα αυτή η παραίτηση μπροστά στη χοντροκομμένη γλώσσα και στα επιτυχημένα ψέματα του νέου εθνικισμού. Σαν να αναζητεί κανείς άλλοθι για την πολιτική του αποτυχία, για την αδυναμία του να πείσει δίχως να προσβάλει ή να καταφύγει σε ευκολίες. Στο σημείο αυτό η θέση της νέας δεξιάς είναι πιο εύκολη: αυτή, ούτως ή άλλως, δεν ενδιαφέρεται να πείσει αλλά να παρασύρει, να «μεθύσει» τον κόσμο της ή απλώς να χειριστεί μαζικά αισθήματα ταπείνωσης, ανησυχίες και λαϊκά πάθη. Ο συναισθηματικός εκβιασμός δεν είναι καθόλου άγνωστο πράγμα σε μια παράδοση που δοξάζει την ισχύ και δεν κόπτεται για την αλήθεια. Οι άλλοι, όμως, οι αντίπαλοι των εθνικιστικών δημαγωγιών, δεν μπορεί να βολεύονται στην ήσυχη συνείδηση του προοδευτισμού, του κοσμοπολιτισμού και της καταδίκης των «καθυστερημένων στρωμάτων». Ούτε αρκούν οι urban μεσοαστοί και οι πολυπτυχιούχοι που συρρέουν στους Πράσινους, πιστεύοντας ότι ο «άλλος λαός» είναι μια χαμένη υπόθεση. Στην πολιτική, χαμένη υπόθεση είναι μόνο ο στενός πυρήνας των φασιστών: όλοι οι άλλοι μπορούν να αλλάξουν έργο και ερμηνεία. Και να μην αισθάνονται ότι τους έχουν αφήσει στριμωγμένους στον τελευταίο συρμό.
Οι προοδευτικοί που μιλούν περιφρονητικά για τον οπισθοδρομικό λαό έχουν παραιτηθεί από την ευθύνη. Ενώ, φαινομενικά, υπερασπίζονται το ηθικό άνοιγμα στους άλλους, προτιμούν τελικά να χαρίσουν έναν μεγάλο αριθμό πολιτών στον εθνικιστικό λαϊκισμό. Ο πειρασμός των φιλελεύθερων και αριστερών ελίτ είναι σήμερα αυτή η παραίτηση μπροστά στη χοντροκομμένη γλώσσα και στα επιτυχημένα ψέματα του νέου εθνικισμού.
5.9.19 – lifo
13
GUEST EDITOR
SHORTCUT
Καθαρίζεται η ελληνική αστυνομία;
Είδα όνειρο ότι είμαι υπέρ του Βαρουφάκη και ξύπνησα κάθιδρος και κατηφής
Η καταγγελία του ομοφοβικού περιστατικού ανοίγει μια κουβέντα για τη βρόμικη πλευρά της ελληνικής αστυνομίας.
Εκεί φτάσαμε, λοιπόν, μ’ αυτά που ακούμε. Να σκεφτόμαστε σοβαρά τη συσχέτισή μας με το όραμα του Βαρουφάκη – όποιο κι αν είναι αυτό, οι επαίτες δεν μπορούν να είναι εκλεκτικοί.
Ε
ίσαι γυναίκα και περνάς μπροστά απ’ τους παραταγμένους ρόμποκοπ της Χαριλάου Τρικούπη, του Αρχαιολογικού Μουσείου, της πλατείας Κολωνακίου. Από τη μια αισθάνεσαι ασφάλεια. Δεν είναι λίγες οι επιθέσεις που κατατρόμαξαν όσους θέλουν (πού ακούστηκε;) να περπατάνε με ακουστικά, να φιλιούνται στα σκοτεινά ή να κόβουν αφηρημένες βόλτες στο φαρ ουέστ της Αθήνας. Από την άλλη, αισθάνεσαι και μια ανάγκη να προσαρμόσεις τη συμπεριφορά σου. Να μην προκαλέσεις τους αστυνομικούς. Ένα σχόλιο, ένα βλέμμα από πάνω μέχρι κάτω, ένα αστειάκι με τα φιλαράκια στη βάρδια, αρκεί για να βιώσεις ένα αίσθημα απειλής. Δεν θα σου κάνουν κάτι μάλλον, αλλά και πάλι. Όταν κάποιος εκφράζεται με όμορφα διαλεγμένες φράσεις όπως «εδώ δες ένα καλό», «τι είσαι συ;» και τέτοια, είναι σημαντικό να εξετάζουμε ποιος μιλάει. Οι πολίτες έχουν, σε γενικές γραμμές, δικαίωμα να μιλάνε και να εκφράζονται, ακόμα και αν μας ενοχλούν οι λέξεις που επιλέγουν. Οι ένστολοι, την ώρα που φοράνε στολή, δεν είναι απλοί πολίτες. Είναι φορείς εξουσίας. Έτσι, έχουν υποχρέωση να αυτοπεριορίζονται. Το οριζόμενο απ’ τον νόμο είναι το μοναδικό πιθανό σενάριο στη συμπεριφορά ενός αστυνομικού που επιτρέπεται να συμβαίνει, αλλιώς το όργανο αυθαιρετεί. Σε ένα κράτος δικαίου αυτό σημαίνει λογοδοσία μπροστά σε δικαιοδοτικά όργανα και πιθανή τιμωρία. Έτσι, με αφορμή την καταγγελία για κουτουλιά, τρικλοποδιά και κάποιο «αστείο» από άντρακλες της Ασφάλειας προς δύο άντρες που περνούσαν χέρι χέρι μπροστά απ’ το Μουσείο βίωσα ένα γλυκόπικρο συναίσθημα. Αφενός, οργή. Η επίθεση ήταν επίδειξη ισχύος από ένστολους άντρες προς δύο πολίτες. Αφετέρου, αισιοδοξία. Η υπόθεση έγινε γνωστή. Συζητήθηκε. Γίνεται έρευνα. Το ψάχνουν το ζήτημα. Θα μάθουμε, επιτέλους, τι συμβαίνει στους αστυνομικούς που δεν μπορούν να συγκρατήσουν το στόμα και τα πόδια τους στο θέαμα γυναικών και γκέι. Χάνουν τη δουλειά τους; Συνεχίζουν να φέρουν όπλο; Μετατίθενται κάπου με λιγότερους γκέι; Τους στέλνουν στην Κρήτη, ας πούμε; Σε κάθε περίπτωση, η καταγγελία του περιστατικού ανοίγει μια κουβέντα για τη βρόμικη πλευρά της ελληνικής αστυνομίας. Μας κάνει να αναρωτιόμαστε κατά πόσο γνωστοποιείται στους αστυνομικούς ότι στη βάρδια τους γκέι, γυναίκες και τρανς ενδέχεται να τους ζητήσουν προστασία, να τους καταγγείλουν επιθέσεις, να απαιτήσουν να καταγραφούν περιστατικά ρατσιστικής βίας. Τους λέει κάποιος ότι όλες τους τις υπηρεσίες υποχρεούνται να τις προσφέρουν με απόλυτη τυπικότητα; Όταν πολίτες αισθάνονται την ανάγκη να προσεγγίσουν την αστυνομία ως κάτι άλλο απ’ αυτό που είναι, να υποκριθούν τους άντρες, τους μάγκες, τις χαζές, τους στρέιτ, τους περήφανα Έλληνες, όταν αισθάνονται ότι πρέπει να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους στα κυρίαρχα ανδροκρατικά πρότυπα συμπεριφοράς για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους, τότε ήδη υπάρχει πρόβλημα. Δίνεται στους ανθρώπους η εντύπωση πως ο νόμος δεν τους υπολογίζει, πως δεν χωράνε πουθενά και πως γι’ αυτούς η κοινωνία δεν έχει επιφυλάξει κανέναν ασφαλή τόπο. Οι άνθρωποι που έχουν υποφέρει όσο δεν πάει απ’ την αστυνομία είναι οι τρανς. Τρανς γυναίκες που γίνονται σεξεργάτριες επειδή δεν βρίσκουν άλλες δουλειές, όταν θελήσουν να καταγγείλουν επιθέσεις που δέχονται στους δρόμους, περνάνε τόσο άσχημα στο αστυνομικό τμήμα, που καταλήγουν απλώς να αποθαρρύνονται στις καταγγελίες τους και να θέλουν να ξεμπερδεύουν. Το ίδιο και όταν συλλαμβάνονται για παραβάσεις ή όταν ελέγχονται απ’ την αστυνομία. Οι τύποι, που έχουν θεσπιστεί για να προστατεύουν απ’ την αστυνομική αυθαιρεσία, μπαίνουν στην άκρη. Αστειάκια, σχόλια, δήθεν κατά λάθος, για το φύλο του τρανς ανθρώπου, κράτηση σε υπερπλήρες κρατητήριο και ανέμελη αδιαφορία για τυχόν σεξουαλικές παρενοχλήσεις από συγκρατούμενους, βρισιές του στυλ «φρικιό», πονηριές, απαγορευμένες ερωτήσεις και, φυσικά, σκόπιμα εσφαλμένες αναφορές στο φύλο ανθρώπων που έχουν επαναπροσδιορίσει νομικά το ποιοι/ποιες είναι. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς είναι να αισθάνεσαι ότι πρέπει να αυτοπροστατευτείς στο αστυνομικό τμήμα. Γιατί πρέπει να μας απασχολήσει αυτό το bullying ρουτίνας; Αν γεννήθηκες σε λάθος σώμα, αν επαναπροσδιόρισες το όνομα και το φύλο σου, αν πέρασες από εγχειρήσεις και βρήκες το θάρρος να πεις πως όχι, δεν θα ζήσεις ως κάτι που δεν είσαι, προφανώς δεν αρκεί ένας φρικτά ανίδεος αστυνομικός που θα σε πει «φρικιό» και «τέρας» για να σε φοβερίσει πραγματικά. Αλλά το θέμα έχει μια σοβαρή θεσμική διάσταση. Κάτι σημαντικό παίζεται όταν η αστυνομία περιγελά τους τρανς, διδάσκει τους γκέι το all time classic ομοφοβικό χιτ «όλα καλά στο κρεβάτι σου, αλλά μην προκαλείς» και τεχνηέντως επιβάλλει στα κορίτσια μπροστά στα ΜΑΤ να είναι σούζα. Στο υβριστικό σχόλιο και στην κουτουλιά ενός αστυνομικού και, κυρίως, στην πειθαρχική και διαφανή αντιμετώπιση αυτών των ενεργημάτων παίζεται, λίγο πολύ, το εάν τη νομιμότητα την παίρνουμε στα σοβαρά. Η εναλλακτική είναι να την έχουμε για ντεκόρ σε επιχειρήσεις-σκούπα. Ή κάτι σαν αθώο λεκτικό μοτίβο που «ντύνει» μονότονα τα σκληρά θεάματα καθαρισμού, μια ωραία λέξη που λέμε τέλος πάντων πριν ή μετά τα λόγια του αντιπροέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστυνομικών περί εξαγνισμού απ’ τα κοινωνικά σκουπίδια και την ανθρώπινη σκόνη του κέντρου.
Μ
Οι ένστολοι, την ώρα που φοράνε στολή, δεν είναι απλοί πολίτες. Είναι φορείς εξουσίας. Έτσι, έχουν υποχρέωση να αυτοπεριορίζονται. Το οριζόμενο απ’ τον νόμο είναι το μοναδικό πιθανό σενάριο στη συμπεριφορά ενός αστυνομικού που επιτρέπεται να συμβαίνει, αλλιώς το όργανο αυθαιρετεί.
α πό τη βι β ι α ν σ τεργι ου
14 lifo – 5.9.19
*Το περιεχόμενο του κειμένου ωφελήθηκε από συζήτησή μου με την ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των τρανς ανθρώπων Μαρίνα Γαλανού.
απ ό τ ο ν δημ ήτ ρη π ολ ι τάκ η
πορεί να διανοηθεί κανείς έναν κόσμο χωρίς τον Γιάνη Βαρουφάκη; Τον/την προκαλώ. Εδώ και πάνω από μία δεκαετία μοιάζει να είναι τακτικά και ανελλιπώς (και απροειδοποίητα και προκλητικά συχνά) μπροστά μας σε διαφορετικούς κύκλους επεισοδίων μιας μακράς και αμφιλεγόμενης σειράς. Τι δεκαετία όμως! Μια ολόκληρη ζωή, εντελώς διαφορετική από την προηγούμενη (για όσους τη θυμούνται). Ας επιχειρήσουμε να φανταστούμε ότι μετά την αποχώρησή του από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και ό,τι είχε προηγηθεί, αποφάσισε, συνειδητοποιώντας αίφνης μια βαθιά ματαιότητα που διέπει τα πράγματα, να αποτραβηχτεί από την ενεργό πολιτική δράση και να αφοσιωθεί στην ακαδημαϊκή του καριέρα, μακριά από τα κοινά. Καλό, έτσι; Με τίποτα δεν μπορεί να το φανταστεί κανείς. Ασχέτως του αν η κατατομή του κρανίου και μια ζεν / πέρα βρέχει έκφραση που εμφανίζει συχνά ταιριάζουν ίσως καλύτερα με τη λιτή αμφίεση βουδιστή μοναχού παρά με την «casual chic / trendy, ανέμελα ’90s» γκαρνταρόμπα που μας έχει μοστράρει κατά καιρούς, και μάλιστα σε περιστάσεις που μόνο για τέτοιες «ανετίλες» δεν είχαμε όρεξη. Αν μη τι άλλο, όμως, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι ο Yanis το έχει το «comeback» και όχι λόγω εμμονικής προσήλωσης στο (παγκόσμιο πλέον) όραμά του ή λόγω μιας έντονης αίσθησης πεπρωμένου ή επειδή πάσχει από «ναρκισσιστική διαταραχή» και από το «σύνδρομο της ύβρεως» ή απλώς επειδή είναι σούπερ ψώνιο με τη δημοσιότητα (δεν είναι έγκλημα αυτό). Είναι μέσα στα πράγματα, βρε αδερφέ, και συχνά οι αλλεπάλληλοι ρεβιζιονισμοί των καιρών μας τον ευνοούν. Είναι στη σωστή δουλειά, πώς να το κάνουμε. Συχνά, επίσης, έχει τα δίκια του, όπως ασθμαίνοντες παραδεχόμαστε σε στιγμές αδυναμίας και πλήρους δυσανεξίας στους τρέχοντες πόλους κοινοβουλευτικής εξουσίας στη χώρα (τύπου: «Θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου, δεν τον αντέχει ο οργανισμός μου, αλλά, εδώ που τα λέμε, έχει και τα δίκια της η ψωνάρα»). Αλλά και ως αντανακλαστικό στις οχλοκρατικού τύπου αντιδράσεις κατά της ταινίας του Γαβρά (για την ύπαρξή της και μόνο!) που παρατηρούμε αυτές τις μέρες στα social και σε πολλά επίσημα media. Τι να πει κανείς, κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ακόμα ότι είναι προοδευτικοί, ενώ τους έχει αρπάξει η νέα, «εναλλακτική» δεξιά προ πολλού από τον σβέρκο και δεν το έχουν καν αντιληφθεί (και θα εκλάβουν αυτό εδώ το σημείωμα ως ξεκάθαρο «ξέπλυμα» του Βαρουφάκη). Εκεί φτάσαμε λοιπόν. Να σκεφτόμαστε σοβαρά τη συσχέτισή μας με το όραμα του Βαρουφάκη – όποιο κι αν είναι αυτό, οι επαίτες δεν μπορούν να είναι εκλεκτικοί, που λένε και οι Αγγλοσάξονες, στους οποίους ανήκει εν μέρει πλην σαφώς και ο ίδιος ως ξενιστής μιας συγκεκριμένης παιδείας, κουλτούρας και αντίληψης, ακαδημαϊκής και μη, πέρα από τα όρια της Σχολής Μωραΐτη. Από την άλλη, θυμάμαι πριν από δύο χρόνια που είχα διαβάσει (σχετικά ευχάριστα, παρά την έντονη θυμηδία) το βιβλίο του Βαρουφάκη –με τον κραυγαλέο υπότιτλο «Η μάχη μου με το βαθύ κατεστημένο της Ευρώπης»– στο οποίο βασίζεται η «πολύκροτη» ήδη ταινία και μου φεύγει η πολλή «ενσυναίσθηση» με την περίπτωση του Γιάνη που μας είχε συστηθεί τότε «ως Μακμπέθ στη χώρα του Οιδίποδα». Θυμήθηκα, επίσης, βλέποντας το τρέιλερ, κάποια χαρακτηριστικά σημεία της πλοκής του βιβλίου (το οποίο σαφώς και γράφτηκε με την ιδέα της κινηματογραφικής του μεταφοράς). Όπως την ατάκα που πέταξε περιφρονητικά και ως αλαζών σπασίκλας σε κρίση αυτοπεποίθησης προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ανακαλώντας το κομμάτι των Beatles: «Money can’t buy me, love!». Άκουσα τον Λούλη να το λέει και με έπιασε σύγκρυο. Αυτό που δεν ξέρω αν ακούγεται στην ταινία είναι η ρήση του Μάικ Τάισον, που επίσης ανακαλούσε ο Γιάνης Βαρουφάκης στο βιβλίο του: «Όλοι έχουν ένα πλάνο μέχρι να φάνε την πρώτη γροθιά στο στόμα».
5.9.19 – lifo
15
16 lifo – 5.9.19
53
με τον ΧΡHΣΤΟ ΛΟYΛΗ και τον ΑΛEΞΑΝΔΡΟ ΜΠΟΥΡΔΟYΜΗ
Οι δύο ηθοποιοί, που υποδύονται τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον Αλέξη Τσίπρα αντίστοιχα στη νέα ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στην αίθουσα», περιγράφουν πώς ενσάρκωσαν τους πρωταγωνιστές της πιο τραυματικής περιόδου της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.
Υπάρχουν κάποιες χρονικές στιγμές και περίοδοι που όλοι θυμόμαστε επακριβώς πού βρισκόμασταν και τι κάναμε. Το καλοκαίρι του 2015 έχει αποτυπωθεί στη μνήμη των Ελλήνων με συγκεκριμένο τρόπο. Ανεξάρτητα από την πολιτική και ιδεολογική τοποθέτηση του καθενός, από το αν στο δημοψήφισμα συντάχθηκε με την πλευρά του «Ναι» ή του «Όχι», το δραματικό –όπως παρουσιάστηκε από τα media και τους ίδιους τους πρωταγωνιστές των γεγονότων– ντόμινο της διαπραγμάτευσης για το ελληνικό χρέος επηρέασε ψυχολογικά τους πάντες. Fast forward τρία χρόνια μετά. Ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης πέρασε από κάστινγκ δύο φορές για τον ρόλο του Αλέξη Τσίπρα στην ταινία Ενήλικοι στην αίθουσα του Κώστα Γαβρά, που βασίζεται στο ομώνυμο αμφιλεγόμενο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου. Στην αρχή δεν γνώριζε ακριβώς περί τίνος επρόκειτο, μόνο ότι είναι «η νέα ταινία ενός πολύ μεγάλου σκηνοθέτη». «Στο δεύτερο κάστινγκ κατάλαβα, από μια σειρά ερωτήσεων, ότι πρόκειται για μια πολιτική ταινία για την οι-
κε ιμε νο : αλ εξ ανδροσ δι ακ οσαβ βασ, φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς τα β ι τ ι α ν 5.9.19 – lifo
17
53
με τον ΧΡHΣΤΟ ΛΟYΛΗ και τον ΑΛEΞΑΝΔΡΟ ΜΠΟΥΡΔΟYΜΗ
TalkoftheTown
Είναι μια ταινία βασισμένη στο βιβλίο του Βαρουφάκη. Το θέμα είναι δύσκολο. Ο Γαβράς είναι αριστερός σκηνοθέτης, μάχιμος, γιος κομμουνιστών, όλες του οι ταινίες είναι πολιτικές. Δεν περιμένεις από τον Γαβρά να μην είναι αριστερός στα 86 του, ούτε από ένα σενάριο βασισμένο στο βιβλίο του Βαρουφάκη να δείχνει και την άλλη πλευρά. Δεν περιμένεις αντικειμενικότητα.
18 lifo – 5.9.19
κονομική κρίση. Την τρίτη φορά μού είπαν ότι έπρεπε να συναντήσω τον Κώστα μαζί με τη γυναίκα του για πρωινό. Στην αρχή μού ανακοίνωσαν απλώς ότι θα είμαι στην ταινία, σε έναν από τους βασικούς ρόλους. Όταν έμαθα από τη Μισέλ (σ.σ. τη σύζυγο του Γαβρά) ότι θα είμαι ο Τσίπρας, έχασα τη γη κάτω από τα πόδια μου. Ούτε καν μπήκα σε δεύτερες σκέψεις. Καμία σχέση, θα μου πεις, αλλά έχοντας περάσει, δέκα χρόνια πριν, μια περίπου αντίστοιχη διαδικασία υποδυόμενος τον Παπαμιχαήλ στην τηλεόραση, αν δεν το έκανα θα έλεγα πόσο βλάκας είμαι που δεν το τόλμησα. Πρωτοδιάβασα το σενάριο και ενθουσιάστηκα και με αυτό και με τη γνωριμία μου με τον Γαβρά». Ο Χρήστος Λούλης ήξερε ότι, όπως είχε ανακοινωθεί αρχικά, τον ρόλο του Βαρουφάκη θα υποδυόταν ο Γιάννης Στάνκογλου. Κάποια στιγμή ο υπεύθυνος κάστινγκ Μάκης Γαζής τον ενημέρωσε ότι ο Γαβράς ήθελε να τον δει στους Παλιούς Καιρούς, στο Θέατρο Τέχνης. «Βρισκόμαστε δυο μέρες μετά για φαγητό. Μου λέει η γυναίκα του για ποιον ρόλο με θέλουν και ότι σε έξι εβδομάδες ξεκινάνε γύρισμα. Είχα κλεισμένη άλλη ταινία, ήμουν στη μέση των προβών για την επόμενη παράσταση, ήταν εξαιρετικά στριμωγμένα τα πράγματα για μένα. Στην κουβέντα πάνω τους είπα ότι δεν ψήφισα ποτέ τον κ. Βαρουφάκη. Η Μισέλ με ρώτησε γιατί. Της απάντησα ότι τον παρακολουθούσα από το 2010, καταλάβαινα ότι ξέρει τι λέει, συμφωνούσα με αυτά που έλεγε, πίστευα ότι μπορεί να έχει δίκιο, αλλά δεν μπόρεσα να τον ψηφίσω όταν συνεργάστηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν μου ενέπνεαν εμπιστοσύνη. Ο Γαβράς μου είπε ότι δεν τον πειράζει. Σκέφτηκα απλώς πώς θα ήταν να μην το κάνω. Θα μούτζωνα τον εαυτό μου αν το έπαιζα safe και επέλεγα να πω “όχι”. Δεν θα με είχα σε καμία υπόληψη». Έχοντας περισσότερο χρόνο να προετοιμαστεί, ο Αλέξανδρος διάβασε δύο φορές το βιβλίο του Βαρουφάκη. «Δεν ξέρουμε τι ακριβώς έχει συμβεί, ακόμα κι αν τα φουσκώνει τα πράγματα, το βιβλίο είναι γραμμένο σαν θρίλερ. Έχει όλους αυτούς τους οικονομικούς όρους και, παρότι είναι δύσκολοι, αντιλαμβάνεσαι τι γινόταν, ακόμα κι αν είσαι άσχετος. Ο Γαβράς μου υπενθύμισε ότι δεν θα κάνουμε ντοκιμαντέρ. Χάζευα κατά καιρούς διάφορα βίντεο στο YouTube. Άρχισα να βλέπω τον Τσίπρα σε συνεντεύξεις από τότε που στα 33 του έγινε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Τη φάτσα του, τα μάτια του. Αυτό που μου έκανε φοβερή εντύπωση είναι ότι, ενώ στις συνεντεύξεις του είναι πολύ ακέραιος και ο λόγος του έχει ροή, το βράδυ της ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος ήταν τρομαγμένος. Μου έκανε καλό να παρατηρήσω την ψυχολογία του. Εκεί άρχισε να καταρρέει ο άνθρωπος Τσίπρας για μένα. Δεν κάναμε αλλαγές πάνω μου για να του μοιάζω. Κατά τον Γαβρά, ο Τσίπρας βγάζει κάτι συμπαθητικό και αυτό ήθελε, έναν άνθρωπο που τον συμπαθείς και κατά κάποιον τρόπο θα προσπαθήσει για σένα». Αναφέρω πως θεωρώ ότι η συμμετοχή τους στην ταινία είναι τεράστιο ρίσκο, επειδή τα γεγονότα που παρουσιάζονται είναι πρόσφατα, οι ίδιοι είναι Έλληνες, οι χαρακτήρες που υποδύονται είναι ενεργοί πολιτικά, με την Ιστορία να μην έχει ακόμα αποφανθεί για τις πράξεις τους και, φυσικά, επειδή η ταινία βασίζεται στην κατά Βαρουφάκη πλευρά των πραγμάτων, συνεπώς μερίδα του κοινού μπορεί να θεωρήσει ότι διαθέτει σαφές ιδεολογικό πρόσημο. Ο Χρήστος Λούλης εξηγεί: «Είναι μια ταινία βασισμένη στο βιβλίο του Βαρουφάκη. Το θέμα είναι δύσκολο. Ο Γαβράς είναι αριστερός σκηνοθέτης, μάχιμος, γιος κομμουνιστών, όλες του οι ταινίες είναι πολιτικές. Δεν περιμένεις από τον Γαβρά να μην είναι αριστερός στα 86 του, ούτε από ένα σενάριο βασισμένο στο βιβλίο του Βαρουφάκη να δείχνει και την άλλη πλευρά. Δεν περιμένεις αντικειμενικότητα, αλλά, από την άλλη, μια αντικειμενική ταινία για ένα τόσο πρόσφατο γεγονός δεν ξέρω πόση έρευνα θέλει, πόσα χρόνια πρέπει να περάσουν, κι αν στο τέλος θα έχει νόημα. Ένα έργο τέχνης
πρέπει να έχει ένα φορτίο. Η αλήθεια είναι ένα μεγάλο βουνό που κανείς δεν το βλέπει ολόκληρο. Το ξέρει και ο Γαβράς αυτό. “Θα πούμε την ιστορία εκείνης της περιόδου σύμφωνα με το πώς τη βλέπω εγώ και ο Γιάνης” μου είχε πει». «Εμένα αυτό που μου άρεσε είναι πως αν βγεις λίγο από την ιδιότητά σου ως Έλληνα, που έχει ζήσει τα γεγονότα, μπορεί να έχει θυμό, να τους έχει υποστηρίξει ή όχι, με έναν τρόπο κάπως σε συγκινεί όλο αυτό. Μην ξεχνάμε ότι είναι μυθοπλασία» συμπληρώνει ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης. Άρτι αφιχθέντες και οι δύο από το Φεστιβάλ Βενετίας, όπου η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της πριν από λίγες ημέρες, ανάμεσα σε μια πληθώρα πολυαναμενόμενων προβολών, αποσπώντας ανάμεικτες κριτικές, μου περιγράφουν πόσο περιορισμένο χρόνο είχαν για όλα, ακόμα και για τη συνέντευξη Τύπου, που διακόπηκε άρον-άρον. « Ένας Βραζιλιάνος δημοσιογράφος πρότεινε στον Γαβρά να κάνει ταινία για τον Μπολσονάρου. Εκείνος απάντησε πως υπάρχουν πολλοί άξιοι Βραζιλιάνοι σκηνοθέτες για να το αναλάβουν. Στον δρόμο μάς σταματούσαν θεατές, στα καφέ, μας δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι τους συγκίνησε η ταινία. Φάνηκε και στην προβολή αυτό». Ο Αλέξανδρος δεν έτυχε να μιλήσει με τον Τσίπρα πριν ή κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας, οπότε δεν γνωρίζει τη γνώμη του επ’ αυτής. Ο Χρήστος γνωρίστηκε με τον Βαρουφάκη σε ένα δείπνο στο σπίτι του, μαζί με τη Δανάη Στράτου και τον Γαβρά: «Μετά από ώρες μείναμε οι δυο μας, πίνοντας ουίσκι μέχρι το πρωί. Μου έλεγε αυτά που λέει και στο βιβλίο του. Απλώς εκεί δεν κατονομάζει ανθρώπους που έκαναν μαφιόζικα πράγματα εναντίον του. Εμένα μου τους κατονόμασε και δεν μπορώ να σου τους πω, προφανώς. Ήταν περίεργος να δει πώς σκέφτομαι για όλα αυτά. Δεν του έκρυψα τίποτα. Μετά την προβολή, στο λίγο που μιλήσαμε, μου είπε ότι του άρεσε. Συμφωνήσαμε ότι είναι μια δύσκολη ταινία για μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία, με σύνθετους οικονομικούς όρους, μέσα σε κλειστά δωμάτια, με αδρό φως, να μιλάμε συνέχεια για τα ίδια πράγματα, μέχρι να καταλάβει ο θεατής ότι δεν έχουν σημασία όλα αυτά αλλά το “ποιος την έχει μεγαλύτερη”. Η οικονομία ήταν το λιγότερο που τους ενδιέφερε. Η πολιτική κυριαρχία μετρούσε και όχι να βρεθεί λύση για το πρόβλημα». «Εμένα, πάντως, ο Βαρουφάκης μου είπε ότι τον έκανα να συμπαθήσει λίγο τον Τσίπρα, κι αυτό δεν ξέρει αν του αρέσει» καταλήγει ο Αλέξανδρος. Εν τω μεταξύ, στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει ήδη το «πάρτι» της διαδικτυακής πόλωσης γύρω από την ταινία. Τα σχόλια δίνουν και παίρνουν, ψήφοι στο IMDb την αποθεώνουν ή την καταβαραθρώνουν (από ανθρώπους που προφανώς δεν την έχουν δει καν). Ρωτώντας σχετικά με τη φήμη που έχει κυκλοφορήσει λόγω του τρέιλερ, χάρη στην εκπληκτική ομοιότητα στη χροιά και στην προφορά, ότι ο ίδιος ο Βαρουφάκης έχει ντουμπλάρει τη φωνή του στην ταινία, ο Χρήστος τη διαψεύδει γελώντας: «Όχι, έχει παίξει ο ίδιος ο Βαρουφάκης και έχουν βάλει ψηφιακά το κεφάλι μου». – Τελικά, ο Βαρουφάκης είναι ο άνθρωπος που πήγε να καταστρέψει την Ελλάδα ή είχε όραμα και δεν τον άφησαν να το εκπληρώσει; Αλέξανδρος Μπουρδούμης: Αν μη τι άλλο, κάτι είχε στο μυαλό του και το απέδειξε φεύγοντας. Παραιτήθηκε. Χρήστος Λούλης: Βλέπω έναν άνθρωπο που και αλαζόνας είναι, και νάρκισσος, και όλα αυτά μπορεί και ο ίδιος να τα αναγνωρίσει. Ψάχνοντας να βρει λύση για την Ελλάδα, σκέφτηκε κάτι που βόλευε όλη την Ευρώπη, με την προϋπόθεση να εκλείψει η τιμωρητική διάθεση από λαό σε λαό. Δεν τον άφησαν ούτε οι έξω ούτε οι μέσα. Δεν ξέρω τι θα γινόταν αν τον άφηναν. Είναι ακέραιος με όλα του τα ελαττώματα. Μπορώ να πω ότι τον σέβομαι και τον εκτιμώ.
INFO Η ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στην αίθουσα» θα κάνει την πανελλήνια πρεμιέρα της στις 28 Σεπτεμβρίου, στο 25ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας. Στους κινηματογράφους θα κυκλοφορήσει στις 3 Οκτωβρίου, από την Odeon.
We love ‘90s! We love OZWEEGO! Τα adidas Originals νοσταλγούν την αγαπημένη δεκαετία, επανεφευρίσκοντας ένα από τα πιο εμβληματικά sneakers της.
Ζ
ούμε ξεκάθαρα το μεγάλο comeback των ’90s, και το βλέπουμε παντού: στην τηλεόραση, στο σινεμά, στη μουσική και, φυσικά, στις τάσεις της μόδας. Τα πάντα γύρω μας αυτή την εποχή έχουν μια εσάνς «ναϊντίλας», μια μυρωδιά από τη δεκαετία που αγαπήσαμε, από εκείνη τη μεταβατική εποχή που σηματοδότησε την έλευση του μιλένιουμ. Στο πλαίσιο, λοιπόν, του επαναλανσαρίσματος θρυλικών sneakers που καθόρισαν τη street κουλτούρα προηγούμενων γενιών, τα adidas Originals τιμούν τη δεκαετία του ’90 και φέρνουν ξανά στο προσκήνιο ένα μοντέλο που αγαπήθηκε πολύ. Το OZWEEGO ήταν ένα sneaker-τομή για το στυλ των ’90s. Το τρίπτυχο «έντονο, διακριτό, φουτουριστικό design - άνεση - καινοτομία» χαρακτήριζε το αγαπημένο sneaker και οι απανταχού sneakerheads είναι ήδη over-excited με την επιστροφή του, καθώς κυκλοφορούν ήδη στην πόλη και στα νησιά με εμπνευσμένους, τολμηρούς συνδυασμούς. Τα δημιουργικά μυαλά των adidas Originals βασίστηκαν σε μία από τις πιο εμβληματικές εκδοχές του OZWEEGO: το OZWEEGO 3 από το μακρινό 1998 αποτέλεσε τη βάση για τη νέα, υπερσύγχρονη εκδοχή του δημοφιλούς running μοντέλου. Τα πιο καινοτόμα στοιχεία του, όπως οι τεχνολογίες adiPRENE και adiPRENE+, που εξασφαλίζουν την απόλυτη άνεση σε περπάτημα και τρέξιμο, χρησιμοποιήθηκαν προσαρμοσμένα στη νέα εποχή. Φυσικά, ’90s ίσον έντονα χρώματα που δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το νέο OZWEEGO. Μικρές ή μεγαλύτερες φωσφοριζέ λεπτομέρειες, έντονες γραμμές στην ενδιάμεση σόλα και υλικά «εντελώς ’90s», όπως το σουέντ, έχουν διατηρηθεί στον σχεδιασμό του και το αποτέλεσμα είναι κάτι νοσταλγικό, αλλά ταυτόχρονα εντελώς καινούργιο για το urban lifestyle.
Το νέο OZWEEGO είναι ήδη διαθέσιμο σε μια εξαιρετική ποικιλία χρωμάτων. Το βρίσκετε στο adidas Originals Store Athens (Καλαμιώτου & Αθηναΐδος 1) και στο adidas.gr.
5.9.19 – lifo
19
COMICS
Η
έκθεση «Εν Αιθρία» επιστρέφει για δέκατη χρονιά και παρουσιάζει αδημοσίευτα έργα 76 νέων και παλαιότερων Ελλήνων δημιουργών. Πρόκειται για μια ομαδική έκθεση κόμικς και εικονογράφησης που διοργανώνουν η Comicdom Press και το Hellenic American College (HAEC), σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση. Όπως εξηγεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Γαβριήλ Τομπαλίδης, το θέμα της «Εν Αιθρία 10» είναι ελεύθερο, με τους συμμετέχοντες να εκπροσωπούν ένα ευρύ φάσμα τεχνοτροπιών και «σχολών» σε μια προσπάθεια να αποτυπωθεί η δημιουργικότητα των Ελλήνων καλλιτεχνών και όσα τους κινητοποιούν στον παρόντα τόπο και χρόνο. «Αυτή είναι η φιλοσοφία μας όλα αυτά τα χρόνια. Αφήνουμε πάντα τον δημιουργό να διαλέξει τη θεματική του, γιατί πιστεύουμε πως έτσι θα κάνει καλύτερη δουλειά. Το ξέρουμε πως αυτό δεν συνηθίζεται σε εκθέσεις» σημειώνει ο κ. Τομπαλίδης. Η ελευθερία επιλογής του θέματος είναι αυτή που φέρνει στην έκθεση και νέους δημιουργούς, όπως εξηγεί, οι οποίοι τώρα προσπαθούν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα και να δείξουν το ταλέντο τους στον χώρο. «Υπάρχουν αρκετοί παλιοί δημιουργοί, ωστόσο οι νέοι φέρνουν σ’ εμάς τις καινούργιες τάσεις. Το κόμικ προχωράει πολύ γρήγορα, το ίδιο και η θεματολογία. Άλλα προβλήματα αντιμετωπίζαμε εμείς όταν ήμασταν νέοι και άλλα αντιμετωπίζουν οι σημερινοί νέοι». Ένα από τα θέματα που θίγονται είναι και το προσφυγικό, με τον Νικόλα Στεφαδούρο να εικονογραφεί στο έργο του Τελευταία Ελπίδα την ιστορία ενός πατέρα κι ενός γιου, προσφύγων που προσπάθησαν να περάσουν με βάρκα στη «Γη της Επαγγελίας». Η φετινή χρονιά είναι ιδιαίτερα σημαδιακή για την «Εν Αιθρία», καθώς συμπληρώνει δέκα χρόνια. Ούτε ο ίδιος ο Γαβριήλ Τομπαλίδης, ο οποίος ήταν και ο εμπνευστής της, δεν μπορεί να πιστέψει πως μέσα σε 16 χρόνια, από έναν μικρό χώρο στην Πλάκα το 2003, θα έφτανε σήμερα να φιλοξένει τόσους καλλιτέχνες και τόσα έργα στην γκαλερί Κέννεντυ της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Αρκετοί από τους επισκέπτες της έκθεσης είναι σήμερα πενηντάρηδες –οι πρώτοι που γνώρισαν την έκρηξη των κόμικς στην Ελλάδα–, ωστόσο το ενθαρρυντικό είναι πως όλο και νεότεροι την επισκέπτονται και ενδιαφέρονται για την 9η Τέχνη. Κατά τον κ. Τομπαλίδη, η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη, καθώς οποιοσδήποτε νέος μπορεί να δει και να δημιουργήσει το δικό του έργο πιο εύκολα σε σύγκριση με τη δεκαετία του ’80. Ο ίδιος, μάλιστα, χρησιμοποιεί τα social media για να βρίσκει νέα ταλέντα, τα οποία προσπαθούν να δείξουν τα δικά τους κόμικς στο κοινό. «Ήδη έχω 5-6 καλλιτέχνες στο μυαλό μου για του χρόνου» λέει γελώντας. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις σχετικά με την ιστορία της και την πορεία των κόμικς στην Ελλάδα, ενώ οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να επιδοθούν σ’ ένα «κυνήγι θησαυρού» μέσω των social media, με τους νικητές να κερδίζουν κόμικς και graphic novels.
O καλλιτεχνικός διευθυντής της έκθεσης Γαβριήλ Τομπαλίδης μιλά στη LiFO.
Α Ί Ρ Α Ί Θ Ρ Ι Α Θ Ι Α Ν ΕΕΝ Τ Σ Ι Π Ε Σ Κ Ι Μ Ό Η Κ
από τον άκη κατσούδα
20 lifo – 5.9.19
Σ Ε Θ Κ Η Έ
ΙNFO
παπαθεοδωρου κ.
Ά Ι Ν Ο Ρ Χ Η Τ Α Κ Έ Δ Α Ι Γ Ι Ε Φ ΤΡΈ
dani - teardrop dancer
Εν Αιθρία 10 Καλλιτεχνικός Διευθυντής: Γαβριήλ Τομπαλίδης Επιμελητές: Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου & Δημήτρης Σακαρίδης, με τη συμβολή του Μέλανδρου Γκανά Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22, Αθήνα) Εγκαίνια έκθεσης: 11/9, 19:00, γκαλερί Κέννεντυ Διάρκεια έκθεσης: 1128/9 Ώρες λειτουργίας: Δευτ.Παρ. 12:00-21:00, Σάβ. 10:30-14:30 Είσοδος ελεύθερη
5.9.19 – lifo
21
ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
Ένας οδηγό� για να �ούμε συνειδητά (και οικολογικά) χωρί� υπερβολέ� 22 lifo – 5.9.19
ΑΠΌ ΤΟΥΣ M. HULOT, ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ ΦΩΤΟ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
Δεν ήταν μόνο οι τίτλοι των ειδήσεων που στοίχειωσαν το φετινό καλοκαίρι – που μιλούσαν τρομακτικά για το πιο «θερμό καλοκαίρι της σύγχρονης ιστορίας», το «καλοκαίρι που κάηκαν μαζεμένα τα περισσότερα δάση του Αμαζονίου» ή για την «ανυπολόγιστη καταστροφή από τις πυρκαγιές της Σιβηρίας». Ήταν και η αίσθηση ότι δεν έχουμε και πολλά περιθώρια για επανόρθωση και ότι οι πιθανότητες να αυτοκαταστραφούμε δεν είναι πλέον επιστημονική φαντασία. «Είναι πολύ σημαντικές οι αλλαγές που κάνουμε εγώ κι εσύ, γιατί εγώ κι εσύ είμαστε αυτοί που φτιάχνουμε αυτό που λέγεται παγκόσμιος πληθυσμός» λέει ο Παύλος Γεωργιάδης, εθνοβιολόγος, ένας από τους ανθρώπους στους οποίους απευθυνθήκαμε για να μας δώσουν πρακτικές συμβουλές για το πώς θα γίνουμε πιο συνειδητοί πολίτες. Κι επειδή σε θέματα όπως η προστασία του περιβάλλοντος το ελάχιστο είναι πολύ, ακόμα και η πιο μικρή συνεισφορά του καθενός μας μπορεί να είναι μια ριζοσπαστική λύση που θα βοηθήσει να αλλάξουμε κάπως τα πράγματα. Η μείωση της σπατάλης του νερού και των τροφίμων, η πιο συνειδητή επιλογή τροφής, η μείωση της ενέργειας που καταναλώνουμε, των απορριμμάτων που παράγουμε, ακόμα και η πιο προσεκτική επιλογή των ρούχων που φοράμε (και που πετάμε απερίσκεπτα, ενώ μπορούν να ξαναχρησιμοποηθούν), δεν είναι κάτι δύσκολο, ούτε σου αλλάζει τη ζωή. «Το να ζεις κάπως πιο συνειδητά και πιο οικολογικά, χωρίς υπερβολές και ακρότητες, μπορεί να κάνει μικρότερο το ενεργειακό σου αποτύπωμα και να αλλάξει τη ζωή γύρω σου» λέει ο Αριστοτέλης Παπαγεωργίου, καθηγητής στο τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Και μαζί με άλλους τέσσερις ανθρώπους, που είναι ειδικοί σε καθέναν από τους τομείς που ακολουθούν, μας δίνουν πρακτικές συμβουλές. 5.9.19 – lifo
23
ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
ΔΙΑΤΡΟΦΉ Παύλος Γεωργιάδης Eθνοβιολόγος Καλό είναι να μην τρώμε φαγητά που δεν έτρωγε η γιαγιά μας. Οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας παρήγαν τα πάντα στο χωριό τους, είτε οι ίδιοι είτε κάποιος συγγενής, και τα αντάλλασσαν. Η γιαγιά μου δεν μπήκε ποτέ στο δίλημμα αν θα πρέπει να φάει ένα αβοκάντο για να πάρει τα Ω3 που χρειάζεται. Δεν ήξερε καν τι είναι Ω3. Εμείς έχουμε αυτήν τη γνώση, αλλά μας δημιουργεί κι άλλες, πρόσθετες ανάγκες. Πρέπει να αγοράζουμε τόσο όσο χρειαζόμαστε. Να παράγουμε ένα μέρος της τροφής μας, έστω κι αν είναι ένα γλαστράκι με μαϊντανό. Αν μαγειρεύουμε εμείς οι ίδιοι το φαγητό μας –γιατί η μεγαλύτερη σπατάλη τροφίμων προέρχεται από το έτοιμο φαγητό (η σπατάλη τροφίμων είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο του διατροφικού συστήματος, μαζί με τα φυτοφάρμακα)– και ασχοληθούμε με την τροφή ως μια ζωογόνα πηγή ενέργειας, τότε μειώνεται η σπατάλη τροφίμων γιατί, ιδίως στην ελληνική παράδοση, υπάρχουν πάρα πολλές συνταγές που βασίζονται στην επανάχρηση υπολειμμάτων τροφίμων. Για παράδειγμα, το φαγητό που περίσσευε σε ένα σπίτι παλιότερα το έκαναν μια πίτα. Πρέπει να ασχοληθούμε με την τροφή μας για να καταλάβουμε από πού έρχεται, ποιο είναι το κόστος που προϋποθέτει η παραγωγή της, τα στάδια που προϋποτίθενται για να προσγειωθεί μια τροφή στο πιάτο μας. Όταν μαγειρεύουμε κάτι που ενδεχομένως θα το κεράσουμε σε έναν φίλο ή θα το κρατήσουμε στην κατάψυξη για να το ξαναχρησιμοποιήσουμε κάποια στιγμή στο μέλλον, τα υπολείμματα μπορούμε να τα κομποστοποιήσουμε, ενώ σε ένα εστιατόριο, λόγω των μεγάλων ποσοτήτων που διαχειρίζεται, δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνει διαχωρισμός υπολειμμάτων. Όσο μοιραζόμαστε ένα γεύμα, τόσο λιγότερο φαγητό μένει. Οι κοινωνικές διαστάσεις της συντροφικότητας γύρω από το τραπέζι είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στο πώς βιώνουμε το διατροφικό σύστημα. Σίγουρα η κατανάλωση κρέατος, έτσι όπως έχει εξελιχθεί σήμερα, είναι υπερβολική. Ας μην ξεχνάμε ότι μόλις δύο γενιές πίσω ο κόσμος κατανάλωνε κρέας μία ή δύο φορές τον μήνα, και τώρα η παραγωγική ηλικία, 30-50,
Δεν χρειάζεται η απόλυτη θυσία για να σώσεις τον πλανήτη, ούτε χρειαζόμαστε ήρωες, χρειαζόμαστε λογικούς ανθρώπους, με διάθεση να συνεργαστούν με τους άλλους.
24 lifo – 5.9.19
ενεργειακό 'ή οικολογικό αποτύπωμα
που λόγω του τρόπου ζωής τρώει τουλάχιστον ένα γεύμα εκτός σπιτιού, τρώει κρέας σχεδόν σε καθημερινή βάση. Το πρόβλημα δεν είναι το ότι παράγουμε κρέας, το θέμα είναι πώς το παράγουμε και η βάση όλων των προβλημάτων είναι ο υπέρμετρος καταναλωτισμός, δηλαδή όταν η παραγωγή της τροφής έχει μόνο σκοπό το κέρδος και δεν λογαριάζει αν θα θυσιάσει τον πνεύμονα του πλανήτη. Ακόμα και αν όλοι οι άνθρωποι γίνουν vegan, εφόσον το μοντέλο παραγωγής των βεγκανικών προϊόντων είναι εν τέλει το ίδιο με αυτό που προσπαθεί να καταπολεμήσει ο βεγκανισμός, δεν αλλάζει τίποτα. Γιατί μπορεί να κόψει κάποιος το κρέας, αλλά αν το αντικαταστήσει με προϊόντα σόγιας, για της οποίας την καλλιέργεια πρέπει να κοπούν τα βρόχινα δάση, δεν προσφέρει και πάρα πολλά στον πλανήτη. Ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις είναι αυτές του slow food, δεδομένου ότι η κτηνοτροφία, ιδίως η μικρή, που ακολουθεί τους κανόνες της αγρο-οικολογίας και της αναγεννητικής γεωργίας, είναι ωφέλιμη στα γεωργικά συστήματα, διότι τα ζώα μέσα σε ένα αγρόκτημα εναποθέτουν κοπριά, δηλαδή λιπαίνουν το έδαφος και περιορίζουν τα ζιζάνια και την υπερβλάστηση. Το θέμα δημιουργείται όταν έχουμε τεράστια κτηνοτροφικά συστήματα, όπου στοιβάζονται δύο και τρεις ή και δέκα χιλιάδες ζώα σε μικρούς χώρους. Δηλαδή το πρόβλημα δημιουργείται από τις μονοκαλλιέργειες της κτηνοτροφίας. Μια φάρμα αγρο-οικολογική, η οποία έχει και δέντρα και λαχανικά και κάποια ζωάκια σε ένα αποκεντρωμένο μοντέλο, δεν αφήνει αρνητικό αποτύπωμα. Δεν χρειάζεται η απόλυτη θυσία για να σώσεις τον πλανήτη, ούτε χρειαζόμαστε ήρωες, χρειαζόμαστε λογικούς ανθρώπους, με διάθεση να συνεργαστούν με τους άλλους. Το καλύτερο είναι να παίρνουμε τα προϊόντα όσο γίνεται πιο νωπά, πιο φρέσκα, και από όσο το δυνατόν πιο κοντινές πηγές. Με αυτόν τον τρόπο γλιτώνουμε τις συσκευασίες – η συσκευασία των τροφίμων είναι ένα τρομερό πρόβλημα. Στο σούπερ-μάρκετ μπορούμε να πάμε στον πάγκο του και να αγοράσουμε τυρί χύμα, από δοχείο, όχι συσκευασμένο. Αυτά είναι πιο σημαντικά ίσως από το να γίνει κάποιος vegan. Αν ακολουθήσουμε μια πιο ισορροπημένη διατροφή, σίγουρα μπορούμε να βελτιώσουμε πάρα πολύ το αποτύπωμά μας. Στη χώρα μας γίνεται υπερκατανάλωση φυτοφαρμάκων. Υπάρχουν μετρήσεις που λένε ότι σε συγκεκριμένες περιοχές υπάρχει 6-8 φορές μεγαλύτερη συγκέντρωση φυτοφαρμάκων και εκεί φαίνεται πως πολλοί παραγωγοί, κυρίως μεγάλοι, είναι όμηροι αυτού του συστήματος των αγροχημικών. Πιστεύουν ότι ρίχνοντας περισσότερα φυτοφάρμακα θα έχουν καλύτερη σοδειά και θα μπορέσει το προϊόν τους να είναι πιο άρτιο για ένα σούπερ-μάρκετ της Ολλανδίας ή της Γερμανίας. Γίνεται μεγάλη χρήση χημικών σε καλλιέργειες που δεν καταλήγουν σε τοπικές οικονομίες, αλλά δημιουργούν πολύ μεγάλη περιβαλλοντική ρύπανση. Αυτή η ρύπανση όμως δεν μένει στα χωράφια, περνάει και στην τροφική μας αλυσίδα. Αν με ρωτάς γιατί να τρεφόμαστε με βιολογικά, θα σου έλεγα, πρώτον, επειδή είναι πιο νόστιμα. Αν φας μια ντομάτα, καταλαβαίνεις γεύση ντομάτας. Δεύτερον, επειδή ακολουθούν κάποια στάνταρ παραγωγής που έχουν την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση στο περιβάλ-
λον. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτοί οι τρόποι παραγωγής αναγεννούν το περιβάλλον. Όσον αφορά το κόστος τους, θεωρώ ότι είναι ένας μύθος το ότι τα βιολογικά προϊόντα είναι πιο ακριβά. Σε μια λαϊκή με βιολογικά, με 20 ευρώ παίρνεις τα λαχανικά μιας εβδομάδας, όσο κοστίζει το γεύμα για τρία άτομα σε ένα φαστφουντάδικο. Εννοείται ότι πας σε ένα βιολογικάδικο επειδή θέλεις την τάδε σοκολάτα από τη Νικαράγουα, η οποία θα είναι πιο ακριβή από μια ελληνική. Μπορούμε να παράγουμε κάποια βιολογικά προϊόντα και οι ίδιοι μέσα στις πόλεις, ακόμα και στα μπαλκόνια μας. Πρέπει να αφιερώσουμε λίγο παραπάνω χρόνο στην αναζήτηση της προέλευσης της τροφής μας. Η ενασχόλησή μας με την τροφή δημιουργεί κι άλλα οφέλη, τα οποία δεν μεταφράζονται απαραίτητα σε χρήμα. Είναι κυρίως ψυχολογικά. Αν βρεις σε μια γεμάτη μέρα μία ώρα να ασχοληθείς με τα φυτά σου στο μπαλκόνι ή σε έναν κήπο, αυτό είναι κάτι ψυχοαγχολυτικό και μας βάζει και στο μοντέλο αποαστικοποίησης της Ελλάδας. Γιατί και ο τρόπος που έχει αστικοποιηθεί η Ελλάδα, με το 70% του πληθυσμού να είναι μαζεμένο σε 5 πόλεις και χιλιάδες χωριά να ερημώνουν, δεν είναι βιώσιμο, για τις ίδιες τις πόλεις, πάνω απ’ όλα.
ΕΝΈΡΓΕΙΑ Νίκος Μάντζαρης
Xημικός μηχανικός, αναλυτής πολιτικής και συνιδρυτής του πρότζεκτ The Green Tank Πολλά μπορεί να κάνει ο καθένας μας για να μειώσει το ενεργειακό του αποτύπωμα στην καθημερινή του ζωή. Από τα πιο απλά και προφανή, όπως να σβήνουμε τα φώτα όταν δεν τα χρησιμοποιούμε, να επιλέγουμε ηλεκτρικές συσκευές βάσει αποδοτικότητας και να κινούμαστε όσο γίνεται πεζή, με ποδήλατο ή μέσα μαζικής μεταφοράς, μέχρι να προτιμάμε τοπικά προϊόντα και να περιορίσουμε το κρέας, καθώς η βιομηχανοποιημένη κτηνοτροφία συμβάλλει σημαντικά στην αποψίλωση των δασών και στις εκπομπές αερίων του θερμοκη-
Το οικολογικό αποτύπωμα είναι ένα εργαλείο επικοινωνιακό, ένα εργαλείο υπολογισμού των επιπτώσεων που έχουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες στο περιβάλλον με μια πολύ απλή αναγωγική λογική. Τα στρέμματα γης που χρειάζεται ο καθένας, σύμφωνα με τον τρόπο ζωής του, για να τροφοδοτήσει τις ανάγκες του τα αποκαλούμε «οικολογικό αποτύπωμα», «ecological footprint». Ο χώρος που χρειάζεται κάποιος για να ζήσει, για να καλλιεργήσει την τροφή του, να βρει νερό, ακόμα και η αναψυχή του, υπολογίζεται σε εκτάρια (ένα εκτάριο ισούται με 10 στρέμματα ή 10.000 τετραγωνικά μέτρα αντίστοιχα). Είναι το μέτρο ζήτησης και κατανάλωσης που μετράει την κάλυψη των αναγκών μιας κοινωνίας, καθώς και τα απορρίμματα και τα αέρια του θερμοκηπίου που παράγει καθημερινά σε εκτάσεις παραγωγικής θαλάσσιας και χερσαίας επιφάνειας. Επίσης, εκτιμάει όλους τους φυσικούς πόρους που χρειάζονται για την υποστήριξη των υλικών αναγκών ενός πληθυσμού ή ενός ατόμου μέσα από την τεχνολογία, τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες της κάθε χώρας. Μπορεί κανείς να υπολογίσει το ενεργειακό αποτύπωμα των χωρών ή μιας συγκεκριμένης δραστηριότητας, αλλά μπορούμε να υπολογίσουμε και το ενεργειακό αποτύπωμα καθενός μας ή ενός νοικοκυριού.
5.9.19 – lifo
25
ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
ΑΝΑΚΎΚΛΩΣΗ Αντώνης Μαυρόπουλος,
Xημικός μηχανικός και πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Στερεών Αποβλήτων (ISWA)
πίου. Ταυτόχρονα, χρειάζεται να σκεφτούμε επενδύσεις που ίσως κοστίσουν αρχικά, αλλά μακροπρόθεσμα ωφελούν το περιβάλλον και την τσέπη μας, όπως η καλύτερη μόνωση του σπιτιού μας και η εγκατάσταση σε αυτό φωτοβολταϊκών. Σύντομα θα γίνουν οικονομικά ανταγωνιστικά και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Την ηλεκτρική ενέργεια δεν θέλουμε να την αντικαταστήσουμε. Αντίθετα, αυξάνεται η χρήση της στη θέρμανση, στην ψύξη αλλά και στις μεταφορές, υποκαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα. Η εποχή της μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που μπορούν πλέον να ανταγωνιστούν ευθέως τον λιγνίτη, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, έχει φτάσει. Σήμερα, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη είναι μια ακριβή υπόθεση και το αποτύπωμά της σε άνθρακα –που έχει πια τιμή και κόστος στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ρύπων– συνδέεται με την οικτρή οικονομική κατάσταση της ΔΕΗ. Την κατάσταση επιδεινώνει η πρόσφατη, ατεκμηρίωτη και εντεινόμενη όρεξη για αξιοποίηση των εγχώριων υδρογονανθράκων και λοιπών δυνητικά καταστροφικών για το κλίμα «θησαυρών». Εκτός αυτού, είχαμε έλλειψη επενδυτικών κεφαλαίων και διαπιστώνονται επίσης προβλήματα με τη διαδικασία αδειοδότησης ΑΠΕ και με το ειδικό χωροταξικό σχέδιο του ’08 γι’ αυτές, που τελεί τώρα υπό αναθεώρηση. Εντούτοις, η Ελλάδα καινοτομεί σε κάποια θέματα, όπως η εγκατάσταση στην Τήλο του πρώτου υβριδικού σταθμού στη Μεσόγειο. Αποτελείται από ανεμογεννήτρια, φωτοβολταϊκό και μπαταρία και δρομολογήθηκε μέσω ενός ερευνητικού προγράμματος με επικεφαλής το Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Οι ανεμογεννήτριες είναι μια σαφώς οικολογική επιλογή, ιδίως επειδή είναι οι πλέον ανταγωνιστικές οικονομικά σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα. Έχουν, βεβαίως, και κάποια «μείον», όπως οι αρνητικές επιπτώσεις σε πουλιά και νυχτερίδες, κάτι που πρέπει να προσέξουμε, καθώς στην Ελλάδα έχουμε πολλούς και σπάνιους πληθυσμούς πουλιών. Παρ’ όλα αυτά, με έναν καλό σχεδιασμό θα βρούμε τη χρυσή τομή, αποφεύγοντας τις περιοχές στις οποίες συχνάζουν.
Σίγουρα δεν είναι επιλογή του καταναλωτή το αν θα ανακυκλώσει και πόσο, υπό την προϋπόθεση πάντα ότι τα προϊόντα θα είναι πράγματι ανακυκλώσιμα. Μοιάζει αστείο να κυνηγάμε το καλαμάκι και την πλαστική σακούλα και να μη μιλάμε για τον μεγαλύτερο ρυπαντή στον κόσμο, τον αμερικανικό στρατό και τους πολέμους του.
26 lifo – 5.9.19
Το 60-70% των απορριμμάτων μας είναι θεωρητικά ανακυκλώσιμο. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό που μπορούμε να ανακτήσουμε δεν ξεπερνά το 30-35%. Για να ξεπεράσουμε αυτό το ποσοστό χρειάζεται να οργανώσουμε προγράμματα διαλογής του οργανικού κλάσματος στην πηγή κατά τα πρότυπα όλων των σύγχρονων ευρωπαϊκών πόλεων, διότι το οργανικό κλάσμα α) είναι σχεδόν το 50% των οικιακών απορριμμάτων και αποδίδει εύκολα προϊόντα τύπου κομπόστ με υψηλή προστιθέμενη αξία και β) ευθύνεται για όλες τις σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μονάδων επεξεργασίας και διάθεσης. Επομένως, η ανακύκλωση υλικών συσκευασίας δεν αρκεί, πρέπει άμεσα να επιληφθούμε της ανακύκλωσης των οργανικών, ξεκινώντας από τους χώρους μαζικής σίτισης. Ωστόσο, η ανακύκλωση είναι μια μάλλον υπερτιμημένη πρακτική σε σχέση με τη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων, την επαναχρησιμοποίηση και την επισκευή - επέκταση της διάρκειας ζωής των προϊόντων. Για παράδειγμα, ο μέσος χρόνος χρήσης των κινητών τηλεφώνων μειώνεται διαρκώς: στις ΗΠΑ έπεσε από 3 χρόνια το 2010 στα 2,2 χρόνια το 2017 με τάση περαιτέρω μείωσης, επειδή οι εταιρείες, αναβαθμίζοντας διαρκώς το λογισμικό τους, απαξιώνουν όλο και πιο γρήγορα τα παλιότερα μοντέλα. Οπότε, αναμένουμε δισεκατομμύρια λειτουργικά κινητά τηλέφωνα στα απόβλητά μας τα επόμενα χρόνια, τη στιγμή που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν άνετα για αρκετό καιρό ακόμα. Γενικά, η ανακύκλωση καθορίζεται από τρεις παραμέτρους: τον όγκο των υλικών (όσο περισσότερα, τόσο καλύτερα), την καθαρότητα (όσο καθαρότερα, τόσο καλύτερα) και τις τιμές στην αγορά ανακυκλώσιμων. Ισχύει, επομένως, ότι πολλά θεωρητικά ανακυκλώσιμα υλικά δεν ανακυκλώνονται τελικά, διότι δεν ανταποκρίνονται στις παραπάνω απαιτήσεις. Σίγουρα δεν είναι επιλογή του καταναλωτή το αν θα ανακυκλώσει και πόσο, υπό την προϋπόθεση πάντα ότι τα προϊόντα θα είναι πράγματι ανακυκλώσιμα. Μοιάζει αστείο να κυνηγάμε το καλαμάκι και την πλαστική σακούλα και να μη μιλάμε για τον μεγαλύτερο ρυπαντή στον κόσμο, τον αμερικανικό στρατό και τους πολέμους του. Και είναι τραγικό να συγκρίνουμε τα «ψίχουλα» για καμπάνιες ανακύκλωσης των πλαστικών με τα 11 δισ. δολάρια που χαλάει ετησίως μόνο η Procter & Gamble για περισσότερη κατανάλωση των προϊόντων της και άρα μεγαλύτερη παραγωγή πλαστικών αποβλήτων. Ωστόσο, δεν συμφωνώ με την απαξίωση κάθε προσπάθειας στο όνομα μιας αναμενόμενης ευρύτερης συστημικής αλλαγής, γιατί απλώς δεν έχουμε το χρονικό περιθώριο να την περιμένουμε. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη σχέση μας με τον πλανήτη και το περιβάλλον, είμαστε αναγκασμένοι να δημιουργήσουμε από σήμερα τις υλικές βάσεις για μια νέα σχέση, με δοκιμή και σφάλμα, ανιχνεύοντας νέους επιστημονικούς δρόμους και πρακτικές, περιορίζοντας την κατανάλωση και, γιατί όχι, απαγορεύοντας τη χρήση συγκεκριμένων προβληματικών υλικών. Η υπόθεση με τα πλαστικά μίας χρήσης δείχνει ότι το πρόβλημα δεν είναι τόσο στους καταναλωτές όσο στις επιλογές που τους δίνονται και προσδιορίζονται από τη θρησκεία της απεριόριστης μεγέθυνσης και κερδοφορίας.
πού πηγαίνουν τα απορρίμματα που βάζουμε στην ανακύκλωση; ακούγεται ότι πολλά καταλήγουν στις χωματερές. πού ακριβώς γίνεται η ανακύκλωση στην αττική; τι χρήσεις έχουν τα υλικά που προκύπτουν; Παρότι έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις που κάποια φορτία ανακυκλώσιμων υλικών οδηγήθηκαν σε λάθος χώρους, η συντριπτική πλειονότητα μεταφέρεται σε Κέντρα Διαλογής και Ανάκτησης Υλικών (ΚΔΑΥ). Εκεί, απομακρύνονται τα ακάθαρτα και τα υπόλοιπα διαχωρίζονται σε επιμέρους υλικά, τα οποία δρομολογούνται προς αγορές και νέες χρήσεις. Σήμερα λειτουργούν στη χώρα σχεδόν 40 ΚΔΑΥ, τα οποία, σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, ανακυκλώνουν σχεδόν το 20% των αστικών στερεών αποβλήτων.
Υπάρχουν επιπλέον 22 Εγκεκριμένα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης που καλύπτουν συσκευασίες, μπαταρίες, συσσωρευτές, απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, μεταχειρισμένα ελαστικά, απόβλητα λιπαντικών ελαίων, παροπλισμένα αυτοκίνητα, καθώς και απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων. Υπάρχει, επομένως, μια δυναμική στην ανακύκλωση, που ελπίζω ότι θα εξελιχθεί περαιτέρω. Η εφαρμογή του GRECycle, του Εθνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (www.grecycle.gr), παρέχει διεξοδικές οδηγίες για το τι ανακυκλώνεται και πού.
ΈΝΔΥΣΗ— ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΌΣ Βαλίσια και Στέλλα
Δημιουργοί του 2WO+1NE=2 Αρχικά, πρέπει να επιδιορθώνουμε τα ρούχα μας και να αποφεύγουμε να τα πετάμε όσο γίνεται. Σε κάθε γειτονιά της Αθήνας υπάρχουν τουλάχιστον 2-3 μικρά ραφεία, οπότε η επιδιόρθωση είναι πιο οικονομική λύση από την αγορά νέου ρούχου. Ένα πολύ ενδιαφέρον και εξυπηρετικό app είναι το Good On You (https://goodonyou.eco/), το οποίο ενημερώνει τους καταναλωτές για τα διάφορα sustainable brands, αλλά περιλαμβάνει και πολλά άρθρα σχετικά με το ethical fashion. Τα αγαπημένα μας thrift stores στην Αθήνα είναι το Yesterday’s Bread στην Καλλιδρομίου και το NewSkin στην Παλλάδος. Συνήθως ο καταναλωτής ακολουθεί τα διάφορα trends, αγοράζει πάρα πολλά ρούχα, επειδή είναι πολύ φτηνά, τα οποία φοράει για μία σεζόν και μετά τα πετάει. Βασικό χαρακτηριστικό αυτών των ρούχων είναι ότι φτιάχνονται από πολυεστερικά υφάσματα, τα οποία δεν βιοδιασπώνται, και αυτό έχει καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον. Το ethical shopping δεν είναι πολυτέλεια και ακριβό σπορ, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι οι τιμές του fast fashion δεν ανταποκρίνονται καθόλου στην πραγματική αξία ενός ρούχου, αν αναλογιστούμε την ποιότητα και την αξία του υφάσματος, αλλά και την υπερεκμετάλλευση της εργασίας. Επίσης, επειδή ακριβώς τα ρούχα είναι τόσο φθηνά, η πλειονότητα των καταναλωτών
ΜΕΤΑΚΊΝΗΣΗ
Αριστοτέλης Παπαγεωργίου Kαθηγητής στο τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης Το θέμα με τις μετακινήσεις μέσα στις πόλεις είναι πώς θα μειώσουμε τη χρήση του αυτοκινήτου, πώς θα χρησιμοποιούμε περισσότερο τα μέσα μεταφοράς και θα προτιμούμε τα πόδια και το ποδήλατο, τουλάχιστον για κοντινές αποστάσεις. Το πρόβλημα της Αθήνας είναι ότι είναι μεγάλη πόλη και είναι δύσκολο να την περπατήσει κανείς με ευκολία. Οι ρυθμοί ζωής της, επίσης, δεν είναι για ποδήλατο και για να μπει ο πολίτης στη διαδικασία να το χρησιμοποιήσει πρέπει να νιώθει ασφαλής. Επομένως, στην όλη υπόθεση σημαντική ευθύνη έχει και το κράτος, κυρίως ως προς τον τρόπο με τον οποίο οικοδομεί τις πόλεις, και χρειάζεται να δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές. Είναι πιο συμφέρον οικονομικά να βελτιωθούν οι συγκοινωνίες παρά να πληρώνουμε τα έξοδα συντήρησης των αυτοκινήτων. Δυστυχώς, η Αθήνα είναι χτισμένη σαν πόλη αυτοκινήτων. Συνεπώς, αυτό που πρέπει να γίνει είναι να δοθεί κίνητρο σε κάθε Αθηναίο πολίτη να μη χρησιμοποιεί το αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις του στο κέντρο και να προτιμά το μετρό. Επειδή δεν είναι εύκολο να κάνεις πολλά πράγματα για τη μετακίνηση στην Αθήνα, αν θέλεις να μειώσεις κάπως το ενεργειακό σου αποτύπωμα, ξεκίνα να περπατάς πιο πολύ.
ψωνίζει με μεγάλη συχνότητα, ενώ θα μπορούσε να περιοριστεί σε μηνιαίες ή διμηνιαίες αγορές, επενδύοντας σε ρούχα υψηλής ραφής και ποιότητας υφάσματος, που αντέχουν στην πάροδο του χρόνου. Επιπλέον, στις περισσότερες αλυσίδες με ρούχα fast fashion υπάρχουν ρούχα των οποίων η αξία ξεπερνά τα 100 ευρώ! Συμπερασματικά, λοιπόν, θεωρούμε ότι δεν είναι απαγορευτικό να διαθέσει κάποιος ένα ελάχιστα μεγαλύτερο ποσό για να αποκτήσει και να εμπλουτίσει την γκαρνταρόμπα του με ρούχα ξεχωριστά, που σέβονται το περιβάλλον. Είναι αλήθεια ότι, μετά τις πετρελαιοβιομηχανίες, η μόδα είναι η δεύτερη πιο ρυπογόνος βιομηχανία, γι’ αυτό θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο πλέον και τα fashion brands αλλά και το καταναλωτικό κοινό να στραφούν στη λογική της περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένης μόδας. Ενέργειες όπως η καλύτερη φροντίδα των ρούχων, τα προγράμματα ανακύκλωσης και η αύξηση του χρονικού διαστήματος χρήσης τους μπορούν να μειώσουν την παραγωγή και την κατανάλωση ρούχων, άρα και τη ρύπανση. Εμείς, ως 2WO+1NE=2, με κίνητρο αυτές τις ποσότητες αχρηστευμένων ενδυμάτων που συσσωρεύονται κάθε χρόνο, έχουμε ξεκινήσει ένα νέο εγχείρημα, παροτρύνοντας τους πελάτες μας να μας επιστρέφουν ρούχα μας που έχουν «υπερ-φορέσει», ώστε από τις ίδιες πρώτες ύλες να δημιουργούμε ένα εντελώς νέο ένδυμα, αποκλειστικά σχεδιασμένο γι’ αυτούς. Συγκεκριμένα, διατηρούμε τα ξεχωριστά σχεδιαστικά στοιχεία του επιστραφέντος ενδύματος, ενσωματώνοντάς τα σε ένα νέο, με διαφορετικό τρόπο. Κατά συνέπεια, το craftsmanship και η σκληρή δουλειά που προϋποθέτει το ένδυμα παραμένουν ζωντανά και ανεξίτηλα στον χρόνο.
ΝΕΡΌ
Αριστοτέλης Παπαγεωργίου Η Αθήνα είναι από τις ελάχιστες περιοχές της Ελλάδας που έχουν καλό νερό βρύσης και με ένα απλό φίλτρο μπορούμε να το κάνουμε ακόμα καλύτερο. Αποφεύγουμε τις πλαστικές συσκευασίες, γιατί η χρήση των πλαστικών στη χώρα μας είναι άνευ προηγουμένου. Αυτήν τη στιγμή παράγονται στην Ελλάδα 1 δισεκατομμύριο μπουκαλάκια νερού τον χρόνο, 25% από τα οποία καταλήγει στην ανακύκλωση, ενώ το υπόλοιπο 75% στη θάλασσα ή στο υπέδαφος. Προτιμούμε τις γυάλινες φιάλες – θα έπρεπε οι εταιρείες να κυκλοφορούν νερό και σε χάρτινα δοχεία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, γενικά, είναι ότι το πόσιμο νερό του πλανήτη μειώνεται και με την αποσταθεροποίηση των οικοσυστημάτων θα μειωθεί ακόμα περισσότερο. Σε κάποιες περιοχές του κόσμου που ξεχνάμε πολύ εύκολα ότι υπάρχουν κάποιος μπορεί να κάνει μέχρι και δέκα χιλιόμετρα την ημέρα για να φέρει νερό να μαγειρέψει ή να πιει. Οπότε, το νερό είναι είδος πολυτελείας πλέον για πάρα πολύ κόσμο. Το 1/5 των ανθρώπων της γης δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό, πόσιμο νερό. Κι αυτό, όσο πάει, μειώνεται, χαλάει. Άρα, θα πρέπει να κάνουμε οικονομία στο νερό, ακόμα και αν ζούμε σε περιοχή όπου το νερό είναι άφθονο.
Είναι αλήθεια ότι, μετά τις πετρελαιοβιομηχανίες, η μόδα είναι η δεύτερη πιο ρυπογόνος βιομηχανία, γι’ αυτό θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο πλέον και τα fashion brands αλλά και το καταναλωτικό κοινό να στραφούν στη λογική της περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένης μόδας.
5.9.19 – lifo
27
1ST ATHENS ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ARTBOOK Παρά την ύπαρξη αξιοσημείωτων σε αριθμό και περιεχόμενο καλλιτεχνικών εκδόσεων στην Ελλάδα, απουσίαζε μέχρι τώρα κάποιος θεσμός που να εστιάζει αποκλειστικά σε αυτές. Την έλλειψη αυτή φιλοδοξεί να αναπληρώσει, δίνοντάς του ταυτόχρονα διεθνές στίγμα, η εικαστικός και ποιήτρια Μαργαρίτα Αθανασίου, σε συνεργασία με τον γλύπτη, συγγραφέα και συνιδρυτή τoυ βερολινέζικου Art Book Fair «Miss Read» και της Conceptual Poetics Day, Michalis Pichler.
«Η διεθνής σκηνή των art book fairs βρίσκεται σε άνθηση, με εκατοντάδες φουάρ ανά τον κόσμο να αποτελούν περιοδικά σημεία συνάντησης όχι απλώς εμπορικής σημασίας αλλά και καλλιτεχνικής. Οι φουάρ αποτελούν εναλλασσόμενους χώρους συνύπαρξης που επιτρέπουν την καλλιέργεια κοινοτήτων γύρω από το έντυπο ως εικαστική πρακτική. Αυτές οι κοινότητες ταξιδεύουν για να συναντηθούν σε αληθινό χώρο και χρόνο και μέσα από αυτήν τη διαδικασία δημιουργούν ένα ευέλικτο δίκτυο που προτείνει ένα οικονομικό μοντέλο πολύ πιο προσβάσιμο από αυτό των μουσείων ή των γκαλερί σύγχρονης τέχνης» λένε, με την πρώτη φουάρ να φιλοξενεί όχι μόνο έντυπες αλλά και ψηφιακές εκδόσεις, με παρόντες τους ίδιους τους δημιουργούς τους.
28 lifo – 5.9.19
Οι συμμετοχές προέρχονται από χώρες όπως η Γερμανία, η Αγγλία, η Ουγγαρία, η Β. Μακεδονία, οι ΗΠΑ, το Ιράν και η Τουρκία, ενώ το πρόγραμμα περιλαμβάνει παρουσιάσεις, περφόρμανς και εργαστήρια. Ιδού τι λένε αυτοπροσώπως η Μαργαρίτα και ο Michalis για το εγχείρημά τους, λίγο πριν το 1ο Athens Art Book Fair (AABF) ανοίξει τις πύλες του: — Πώς προέκυψε το Athens Art Book Fair, ποια ήταν τα ερεθίσματα και πού αποσκοπεί; Μαργαρίτα Αθανασίου: Ασχολούμαι καιρό με τις αυτοεκδόσεις και για μένα αυτό συνεπάγεται μια «καλλιτεχνική μοναξιά», αν θέλεις, στην Αθήνα. Όταν κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο πλαίσιο του Text_Me_Lab τον περασμένο Δεκέμβρη η Eleanor Brown και ο Roland Brauchli μίλησαν για τη δυνατότητα δημιουργίας ενός art book fair στην Αθήνα, το είδα ως προσωπική ανάγκη. Το έβαλα μπροστά σχεδόν αμέσως και όταν η Eleanor με έφερε σε επαφή με τον Μιχάλη η διοργάνωση πήρε το τωρινό της σχήμα και την πιο διεθνοποιημένη χροιά που θα δείτε στη Στοά Καΐρη. Michalis Pichler: Το 2017 με προσέγγισαν για πρώτη φορά για να οργανώσω ένα art book fair στην Αθήνα, λόγω της δουλειάς μου με το «Miss Read», το οποίο τότε «διηύθυνα».
Έτσι, άρχισα να το σκέφτομαι και να κάνω συζητήσεις. Ήταν προφανές ότι κάτι τέτοιο έλειπε και χρειαζόταν – επιπλέον, η Αθήνα μου φαινόταν το μόνο μέρος, εκτός από το Βερολίνο, όπου είχε νόημα να εμπλακώ σε ένα ανάλογο εγχείρημα. Όταν η Eleanor Brown, που ήξερε τις προθέσεις μου, με σύστησε στη Μαργαρίτα, αρχές του 2019, αποφασίσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας ώστε να υλοποιήσουμε από κοινού το 1o Athens Art Book Fair. —Τι παραπάνω μπορεί να βρει κανείς στο AABF απ’ ό,τι σε ένα καλό βιβλιοπωλείο ή κάποια άλλη έκθεση βιβλίου; Μ.Α.: Τα περισσότερα έντυπα που θα δείτε στην έκθεση δεν διατίθενται σε περισσότερα από 3-4 βιβλιοπωλεία στην Αθήνα. Είναι πράγματι η πρώτη φορά που θα βρεθούν όλες αυτές οι δουλειές στον ίδιο χώρο, κάτι σημαντικό για όλους εμάς που ασχολούμαστε με αυτό το μέσο. M.P.: Η κύρια διαφορά από τα βιβλιοπωλεία είναι οι άνθρωποι, η κοινότητα που περιβάλλει τη φουάρ, το γεγονός ότι οι δηµιουργοί των βιβλίων θα είναι παρόντες στον χώρο. Η διαφορά από τις εµπορικές εκθέσεις βιβλίων, όπως αυτή της Φρανκφούρτης, είναι πως το AABF δεν είναι μια έκθεση για εμπόρους αλλά ανοιχτή στο κοινό και µε ελεύθερη είσοδο. — Παρότι δεν υπήρχε ως τώρα ανάλογος θεσμός
FAIR στην Ελλάδα, νομίζω ότι έχουν κυκλοφορήσει αρκετές αξιόλογες, υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικές εκδόσεις (βιβλία, ειδικά έντυπα, κατάλογοι, φανζίν κ.ά.). M.P.: Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει όντως κάποια δουλειά για τη διακίνηση τέτοιων καλλιτεχνικών πρακτικών στην Αθήνα από τους OMMU και Radio Athènes, ενώ οι Athens Zine Bibliotheque έχουν ξεκινήσει τη δημιουργία ενός αρχείου. Ακόμα έχουμε πολλά να ανακαλύψουμε. Μ.Α.: Είναι βέβαια και το Athens Zinefest, που φροντίζει να συγκεντρώνει τέτοιες δημιουργίες. — Βλέπω ότι στην έκθεση περιλαμβάνονται ψηφιακές εκδόσεις. Θα μπορούσε, άραγε, μελλοντικά μια τέτοια έκθεση να είναι εξ ολοκλήρου εικονική, με ψηφιακά μόνο εκθέματα και παρουσιάσεις; M.P.: Μάλλον όχι. Το χιλιοειπωμένο «ο θάνατος του βιβλίου» είναι ένα ακόμα κλισέ. Όπως παρατηρεί ο Tan Lin, αντιστρέφοντας τoν Mάρσαλ Mακλούαν, καθεμία εποχή χαρακτηρίζεται όχι από το μέσο που κερδίζει αλλά από το μέσο που αφήνει πίσω. Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό για μας να διευρύνουμε την οπτική – δεν έχει να κάνει μόνο με «βιβλία» αλλά με εκδόσεις και αυτό (ιδανικά) περιλαμβάνει υβρίδια και μη ξεκάθαρες περιπτώσεις. Μ.Α.: Προσωπικά, θα με ενδιέφερε πολύ να έχουμε μελλοντικά ένα μέρος της έκθεσης
online. Το Διαδίκτυο σε αυτή την περίπτωση θα δρούσε όχι ως υποκατάστατο της έκθεσης στον φυσικό χώρο –αυτό θα ήταν λάθος– αλλά ως παράλληλο venue, με δικούς του κανόνες και ανάγκες. Όπως είπε και ο Μιχάλης, δεν μας ενδιαφέρουν μόνο τα βιβλία αλλά γενικότερα οι εκδόσεις κι αυτό σε μια ψηφιοποιημένη εποχή μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα. — Την έκθεση πλαισιώνουν ομιλίες, παρουσιάσεις, περφόρμανς και εργαστήρια. Τι θα δούμε/ ακούσουμε εκεί; Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι θεματικοί άξονες; Μ.Α.: Η πρώτη μέρα του προγράμματος ομιλιών αφορά πρακτικές κειμενικών κολάζ και επανατύπωσης. Θα έχουμε ομιλίες και αναγνώσεις από τους Πέτρο Μώρη και Λητώ Κάττου, τη Δήμητρα Ιωάννου, τον Alan Smart και τον Μιχάλη, που θα αναφερθεί στην έκδοση Publishing Manifestos, την οποία έχει επιμεληθεί. Η μέρα κλείνει με ένα queer ποιητικό σλαμ από το εκδοτικό εγχείρημα Queer Ink στην είσοδο της στοάς. Η δεύτερη μέρα επικεντρώνεται στο τι συνεπάγονται σε πρακτικό επίπεδο οι εκδοτικές πρακτικές. Θα μας μιλήσουν εκδότες και καλλιτέχνες του BAZAR Art Book Fair από το Ιράν, του Heyt be! Fanzin από την Τουρκία και του Private Print από τη Βόρεια Μακεδονία. Η φουάρ θα κλείσει με μια συζήτηση-πάνελ για
Η πρώτη αθηναϊκή φουάρ με αποκλειστικά καλλιτεχνικές εκδόσεις είναι γεγονός και πραγματοποιείται το ερχόμενο Σαββατοκύριακο στη Στοά Καΐρη στο Μοναστηράκι. από τον θοδωρή αντωνόπουλο
την ανεξάρτητη εκδοτική σκηνή στην Αθήνα και θα ολοκληρωθεί, φυσικά, με ένα afterparty! (στο Boiler, 8/9).
• Η Μαργαρίτα Αθανασίου είναι εικαστικός και ποιήτρια με βάση την Αθήνα. • Ο Michalis Pichler εκπαιδεύτηκε ως γλύπτης στο εργοτάξιο Προπυλαίων στα αναστηλωτικά έργα Μνημείων Ακροπόλεως. Είναι συνιδρυτής και διοργανωτής του Miss Read: The Berlin Art Book Fair και της Conceptual Poetics Day.
ΙNFO
7-8/9, 1st Athens Art Book Fair, Στοά Καΐρη, Καϊρη 6, Μοναστηράκι. Ώρες λειτουργίας: 12:00-21:00.
Περισσότερες πληροφορίες και πλήρες πρόγραμμα στο www. athensartbookfair.gr.
5.9.19 – lifo
29
q Γεννήθηκα στην Αντιόχεια, σε ένα μικρό χωριό, τη Σαμάλτα, τρίτη κόρη μιας χριστιανικής οικογένειας. Ο πατέρας μου ήταν ψάλτης και όταν ήμουν 40 ημερών η τύχη μου άνοιξε γιατί τον έστειλαν στην Αλεξανδρέττα, έτσι μεγάλωσα εκεί. Μετά οι γονείς μου έκαναν άλλα δύο παιδιά, αγόρια. Κάθε Κυριακή πηγαίναμε στην εκκλησία και μετά γυρνάγαμε στο σπίτι, μια μικρή γκαρσονιέρα, όπου ερχόταν πολύς κόσμος και τρώγαμε και γλεντάγαμε. Συνέχεια είχαμε πάρα πολύ κόσμο. Ο πατέρας μου, εκτός από ψάλτης, ήταν και διερμηνέας και τραγουδιστής και σε κάθε γλέντι αυτός τραγούδαγε κι εγώ έπαιζα τουμπερλέκι.
Μαγείρισσα. Γεννήθηκε στην Αντιόχεια, μένει στου Ζωγράφου.
q Ήμασταν φτωχοί –μια οικογένεια με πέντε παιδιά, με τον πατέρα μόνο να εργάζεται–, αλλά είχα μια πολύ
FEYROUZ
ωραία παιδική ηλικία, ήμασταν ευτυχισμένοι. Σήμερα δίνεις σε ένα παιδί ένα παιχνίδι και σου λέει «τι είναι αυτό το πράγμα;». Την πρώτη μου κούκλα την έφτιαξε η αδερφή μου με κάτι ξύλα και ήμουν τόσο χαρούμενη, που δεν κοιμήθηκα όλη τη νύχτα. « Έχω την κούκλα μου», της έλεγα, «θα κοιμηθώ με αυτήν». Έχω κοιμηθεί και με τα παπούτσια από τη χαρά μου. Τώρα βλέπεις ένα παιδί που έχει δέκα ζευγάρια και δεν είναι ευχαριστημένο.
q Μέχρι να γίνω εννέα χρονών σκεφτόμουν συνέχεια πώς θα μπορέσω να βοηθήσω τον μπαμπά, έτσι, όταν ήμουν ακόμα στο Δημοτικό, άρχισα να δουλεύω. Γνωρίσαμε ένα ζευγάρι –Έλληνες από τη Θεσσαλονίκη– το οποίο ερχόταν στην εκκλησία, την κυρία Δέσποινα και τον κύριο Στέφανο, και αυτός, που είχε πολύ καλή σχέση με τον πατέρα μου, τον πήρε μαζί του για δουλειά. Έβαζε κλιματιστικά σε ένα μεγάλο εργοστάσιο. Η κυρία Δέσποινα έφτιαχνε ρούχα και με πήρε κοντά της για να μάθω να ράβω. Τότε ήταν ντροπή μια κοπέλα να πάει να δουλέψει στο εργοστάσιο ή σε ένα μαγαζί, μεγάλη ντροπή, ειδικά για τον πατέρα μου που ήταν ψάλτης και ήξεραν όλοι ότι είναι Ρωμιός. Θα του έλεγαν ότι δεν είναι άξιος να μεγαλώσει τα παιδιά του και τα στέλνει και δουλεύουν. Η κυρία Δέσποινα με έβαζε να ράβω, αλλά εγώ πήγαινα στην κουζίνα για να δω τι κάνει και την παρακολουθούσα να μαγειρεύει. Κάθε Τετάρτη πήγαινε να παίξει χαρτιά και με άφηνε μόνη μου να κάνω δουλειά. Μια μέρα, μόλις έφυγε, μπήκα στην κουζίνα και έφτιαξα ένα ρεβανί. Την έβλεπα να το φτιάχνει από μακριά, πώς έβαζε το γιαούρτι, τη ζάχαρη. Τα υπόλοιπα υλικά τα έβαλα μόνη μου, από το μυαλό των έντεκα χρόνων μου. Κάνω το ρεβανί, το αφήνω στον φούρνο και πάω στο σπίτι μου το βράδυ, πριν επιστρέψει εκείνη. Όταν ήρθε ο άντρας της και μπήκε στην κουζίνα και έφαγε το ρεβανί, νόμιζε ότι το έφτιαξε η γυναίκα του. Τόσο πολύ άρεσε σε όλους αυτό το ρεβανί που έφτιαξα με τη φαντασία μου. Τότε η κυρία Δέσποινα με κάλεσε και μου είπε: «Παιδί μου, δεν σε βλέπω να θέλεις να ράβεις, εσύ θέλεις να μαγειρέψεις, θες να σε μάθω μερικά πράγματα;». Η μόνη καλή μαγείρισσα στην οικογένεια ήταν η γιαγιά μου, από εκείνη άρχισα να αναρωτιέμαι πώς φτιάχνεται το καλό φαγητό. Πήγαινα μαζί της στην κουζίνα και τη βοηθούσα. Ξαφνικά, φεύγει η κυρία Δέσποινα για την Ελλάδα και μένω στα 14 χωρίς δουλειά, αλλά πρόλαβε και μου έμαθε πάρα πολλά, να φτιάχνω γλυκά, μαρμελάδες και τουρσιά.
q Υπήρχε τότε ένας φίλος του μπαμπά μου που είχε ένα εργοστάσιο με φίλτρα, έτσι αποφασίσαμε με την αδερφή μου την Καίτη, τη μεσαία, να πάμε να δουλέψουμε εκεί. Έπρεπε όμως να πείσουμε τον μπαμπά μας να μας δώσει την άδεια. Του είπαμε «θέλουμε να πάμε να δουλέψουμε για να είναι η ζωή μας πιο ωραία» κι εκείνος άρχισε να κλαίει. Σκεφτόταν τι θα έλεγε ο κόσμος που ερχόταν κάθε μέρα στο σπίτι μας. Τέλος πάντων, τον πείσαμε να δουλέψουμε και εκεί άρχισε στην ουσία η ζωή μου, τα πιο ωραία χρόνια, από το ’73, που έπιασα δουλειά στο εργοστάσιο, μέχρι το ’82, που παντρεύτηκα. Παίρναμε ό,τι θέλαμε, πήραμε σαλόνι για το σπίτι, αμάξι, ρούχα στη μάνα μας. Ήταν χαρά μας. Η μάνα μας ήταν σε όλα της εντάξει, πάρα πολύ καλή, αλλά δεν μαγείρευε. Ερχόμουν στο σπίτι και δεν είχε φαΐ. Εκείνη πρόσεχε τον Αϊ-Γιώργη, την εκκλησία εκεί, και φύτευε μελιτζάνες και ντομάτες, έτσι έπρεπε να μαγειρέψω πάντα μετά τη δουλειά. Μαγείρευα και σε όλα τα τραπέζια που κάναμε κι αυτό με έκανε να αγαπήσω τη μαγειρική.
q Το 1982 παντρεύτηκα με προξενιό. Ωραίο προξενιό. Ο σύζυγός μου ήτανε ψάλτης, είχε μεγαλώσει στο Πατριαρχείο, στην Κωνσταντινούπολη, από 12 χρονών. Ήρθε, με είδε και ήθελε αμέσως να με παντρευτεί. Εγώ είπα «δεν θέλω τώρα», παρότι ήμουν ήδη μεγάλη, 19 χρονών – τα κορίτσια στα μέρη μας τα πάντρευαν στα 16-17. Τέλος πάντων, ο Σάββας ήρθε Μεγάλη Παρασκευή και έψαλε στην εκκλησία στα ελληνικά, εγώ έψαλα στα αραβικά, Πάσχα τον αρραβωνιάστηκα και την Κυριακή του Θωμά τον παντρεύτηκα. Σε τρεις μέρες είχα φύγει από τη μαμά μου για πρώτη φορά. Να φανταστείς, δεν είχα δει τίποτα παραέξω, δεν ήξερα ούτε τι είναι η Κωνσταντινούπολη. Ήταν πολύ δύσκολο για μένα να φύγω από τους δικούς μου, αλλά, δόξα να έχει ο Θεός, όλα πήγαν δεξιά, πολύ καλά.
AΘΗΝΑΊΟΙ
q Ερχόμαστε με τον σύζυγό μου στην Αθήνα, μένω χωρίς δουλειά για περίπου έναν χρόνο, αλλά στο μεταξύ έκανα το πρώτο μου παιδί. Ήμουν ένας άνθρωπος που δεν μπορούσε να ζητήσει από κανέναν ούτε μια δραχμή, ήταν πολύ δύσκολο να μην έχω δικά μου λεφτά. Γνώρισα όμως μια κυρία Κύπρια, κομμώτρια, που έγινε κουμπάρα μου, βάφτισε τον Ανδρέα, και με βοήθησε να βρω σπίτια για να μαγειρεύω. Έκανα ταυτόχρονα και αποτρίχωση, δύο δουλειές μαζί, και σε λίγο έπιασα δουλειά και στον Λαλαούνη, στο χρυσοχοείο. Ο συγχωρεμένος ήταν πάρα πολύ καλός άνθρωπος, και ο ίδιος και τα παιδιά του, έτσι δούλευα εκεί μέχρι το απόγευμα και το βράδυ πήγαινα στη Νέα Ερυθραία και στην Κηφισιά και έκανα τραπέζια σε σπίτια. Στο μεταξύ, είχα και ένα μαγαζί όπου πήγαινα μέσα στην εβδομάδα και βοήθαγα, και δούλευα εξτρά και στα ξενοδοχεία όπου ήταν μάγειρες ο γαμπρός μου και η αδερφή μου. Ο άντρας μου δούλευε στο Χίλτον, αλλά δεν μπορούσε να με πάρει εκεί, γιατί απαγορευόταν να δουλεύουν και οι σύζυγοι. Την Πρωτοχρονιά του 2013 είχα πάει σε ένα τραπέζι για είκοσι άτομα – με έβαλαν να μαγειρέψω για σαράντα και μου έδωσαν τα ίδια λεφτά. Είχα πολύ κουραστεί, δεν πήγαινε άλλο, και μόλις γύρισα στο σπίτι είπα του γιου μου: «Ανδρέα, πρέπει κάτι να κάνουμε, δικό μας, κι ας είναι μικρό, όσο πιο μικρό, τόσο το καλύτερο». Έτσι, το παιδί μου πήρε την απόφαση και φτιάξαμε πριν από πέντε χρόνια το Feyrouz.
q Έφτιαξα λαχματζούν, που είναι το αγαπημένο μου φαγητό, ζαάταρ, που το έφτιαχνα για τα παιδιά μου, και τη σούπα μαχλούτα, που δεν υπήρχε περίπτωση να μην την κάνω δύο φορές την εβδομάδα. Επειδή Τετάρτη και Παρασκευή δεν τρώμε στο σπίτι κρέας, νηστεύουμε, έφτιαχνα φακές.
q Το φαγητό μού δίνει χαρά. Μεγάλωσα τρία παιδιά χωρίς να φάνε ούτε μία τυρόπιτα έξω. Δούλευα πολύ, αλλά ποτέ δεν τους έλειψε το φαγητό. Τον χειμώνα, κάθε Κυριακή, έχω τραπέζι στο σπίτι. Δουλεύω έξι μέρες την εβδομάδα, αλλά την Κυριακή μου θέλω να την περάσω με τα παιδιά μου και να φάμε μαζί, με τις κοπελιές τους, με την αδερφή μου, δεν με κουράζει αυτό το πράγμα. Δεν μπορώ να φάω έξω, μεγαλώσαμε φτωχοί και δεν την είχαμε αυτή
απο τον m. hulot φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν
30 lifo – 5.9.19
οσα μου εμαθε η ζωη Ποτέ δεν έχω μείνει χωρίς δουλειά, ποτέ δεν έχω σκεφτεί κάτι και δεν έγινε, και να σου πω; Άμα είσαι καλός άνθρωπος και δεν σκέφτεσαι το κακό για τον άλλον, πάντα προχωράς. Δεν έχω ποτέ ζηλέψει κανέναν, ούτε και ανταγωνιστή μου.
5.9.19 – lifo
31
q Η Αθήνα είναι παράδεισος. Όταν παντρεύτηκα και ήρθα εδώ, έκλαιγα τρεις μήνες. Ο άντρας μου πήγαινε στη δουλειά κι εγώ έμενα μόνη στο σπίτι. Τον ρωτούσα «γιατί ήρθα εδώ;». Δεν είχα παρέα, δεν ήξερα και καλά τα ελληνικά, μόνο μερικές φράσεις και λίγα τραγούδια, και έκλαιγα συνέχεια, μέχρι που έκανα εμετό. Ξαφνικά, μια μέρα σταμάτησα, δεν ήθελα να ξανακλάψω, κι έμαθα ότι ήμουν έγκυος. Τότε άλλαξε και η στάση μου απέναντι στην Αθήνα. Γέννησα τον γιο μου κι άρχισε να μου αρέσει. Σε έναν χρόνο πήγαμε διακοπές, κι εκεί, σε ένα πολύ όμορφο μέρος, ένα χωριό, κατάλαβα ότι δεν την άλλαζα την Αθήνα. Με ρώτησαν «θα ήθελες να μείνεις εδώ;» και λέω «τι λέτε, ρε παιδιά, η Αθήνα είναι παράδεισος. Κάνω έτσι κι ανάβω τον θερμοσίφωνα, εδώ πρέπει να ανάβεις τα καζάνια». Στην Τουρκία τώρα δεν είναι τόσο καλά όσο στην Αθήνα. Έχουμε γνωστούς που ζουν στην Τουρκία, πάω και πέντε φορές τον χρόνο και από αυτά που βλέπω δεν θα μπορούσα να ζήσω εκεί. Είναι λίγα αυτά που με πειράζουν εδώ, έχουμε ελευθερία, ενώ εκεί δεν είναι και τόσο ελεύθερα τα πράγματα. Ξέρεις τι είναι να μεγαλώνεις σε ένα περιβάλλον όπου δεν μπορείς να κάνεις τον σταυρό σου; Κάναμε την κίνηση με το κεφάλι όποτε περνάγαμε έξω από εκκλησία. Τώρα δεν είναι έτσι, έχουν σπουδάσει όλοι και καταλαβαίνουν, είναι πιο καλά τα πράγματα, αλλά εδώ είναι καλύτερα.
q Στην Αθήνα μου αρέσει να παίρνω το πρωί το καροτσάκι μου και να πηγαίνω στη λαϊκή, να αγοράζω αυτά που θέλω εγώ, να λέω σε όλους «καλημέρα». Ήθελα να ανοίξω μαγαζί στο Μοναστηράκι για να είμαι κοντά στην αγορά και χαίρομαι που τώρα τους ξέρω όλους. Όλα τα υλικά τα ψωνίζω μόνη μου, τα διαλέγω, γιατί αν δεν έχεις τον έλεγχο, χάνεις τα πάντα. Το μεγάλο μου πρόβλημα είναι που ο σύζυγός μου συνεχώς παραπονιέται «όλο λείπεις κι όλο τρέχεις», αν αφήσεις όμως τη δουλειά σου σε αφήνει κι εκείνη.
Feyrouz - Ελένη Κιλτσικσή
την άνεση. Προτιμάω να μαγειρεύω. Πάμε, όμως, καμιά φορά με τον σύζυγό μου για κανένα ψαράκι, να πιούμε και κανένα ουζάκι.
q Το μαγαζί το καθαρίζω μόνη μου και θα το καθαρίζω πάντα, όσο μπορώ, κι ας με σχολιάζουν στη γειτονιά. Όταν καθαρίζεις, φεύγουν όλα, μέσα-έξω, και από την ψυχή σου. Ρίχνω το νερό μου για να έρθει ξανά ο κόσμος, βάζω το λιβάνι μου, αυτό είναι χαρά μου, και λέω στον γιο μου: «Να πάρεις μια μαγείρισσα, θα την έχω δίπλα μου, αλλά την καθαριότητα θα την έχω εγώ».
q Δεν μπορώ να μαγειρέψω χωρίς να ακούω τραγούδια. Και χορεύω, δεν με πειράζει η μουσική. Μπορεί να μου είναι πολύ δύσκολο να καθαρίσω ένα σπίτι, να σιδερώσω, αλλά το μαγείρεμα δεν το βαριέμαι ποτέ. Μπορεί σε δύο ώρες να μαγειρέψω για 40 άτομα. Όταν έχω τα υλικά μου και μπω στην κουζίνα, εκείνη την ώρα μού έρχεται τι θα μαγειρέψω. Δεν έχω ποτέ συνταγή. Αυτό ήταν το πρόβλημά μου όταν έφτιαξα το μαγαζί. Κάθε μέρα έφτιαχνα κάτι, ήταν πάρα πολύ ωραίο, αλλά όταν με ρώταγε ο γιος μου «μάνα, πώς το έκανες;» δεν ήξερα να του πω. Τότε μου έφερε έναν μάγειρα που έγινε το δεξί μου χέρι. Με ρωτούσε «κυρία Feyrouz, τι βάζετε εκεί;» κι αμέσως έγραφε. Η ποιότητα σε ένα μαγαζί δεν πρέπει να πέφτει, πρέπει να ανεβαίνει, και πρέπει να ξέρεις πώς φτιάχνεται ένα φαγητό σταθερά, γιατί αν μια μέρα φας καλά και την επομένη άσχημα το μαγαζί δεν είναι καλό. Όταν ανοίξαμε, στην αρχή τσακωνόμουν κάθε μέρα με τον Ανδρέα, μου έλεγε «μάνα, θέλω να ξέρω τι έβαλες μέσα σε αυτό», «ρε παιδί μου», του έλεγα, «δεν θυμάμαι». Έβγαινα από το μαγαζί, έκανα μια βόλτα κι έκλαιγα. Έλεγα: «Θεέ μου, βοήθησέ με να μπορώ να μαγειρέψω όπως θέλει». Και μου έλεγε μετά: «Δεν είσαι η μάνα μου στη δουλειά, είμαστε συνάδελφοι, κι εσύ κι αυτός που δουλεύει εδώ είστε το ίδιο για μένα». Ο Ανδρέας μας βοήθησε πολύ να μάθουμε και να οργανωθούμε και τώρα που ανοίξαμε το νέο μαγαζί γράφω συνέχεια ό,τι κάνω. Το μυστικό είναι να το πάρεις απόφαση και να αφήσεις το παιδί σου να κάνει κουμάντο. Είσαι μεν μαγείρισσα, βγάζεις ωραία πράγματα, αλλά δεν φτάνει μόνο αυτό. Έχει σημασία να είναι πάντα καλό αυτό που προσφέρεις στον κόσμο.
q Θέλω ο Θεός να μου δώσει άλλα δέκα χρόνια, να μην πεθάνω πριν ανοίξουμε το τρίτο μαγαζί, που θα είναι εντελώς διαφορετικό, αυτό είναι το όνειρό μου. Πιστεύω πολύ στην τύχη. Πάντα ήμουν τυχερή κι ευχαριστώ τον Θεό γι’ αυτό. Ποτέ δεν έχω μείνει χωρίς δουλειά, ποτέ δεν έχω σκεφτεί κάτι και δεν έγινε, και να σου πω; Άμα είσαι καλός άνθρωπος και δεν σκέφτεσαι το κακό για τον άλλον, πάντα προχωράς. Δεν έχω ποτέ ζηλέψει κανέναν, ούτε και ανταγωνιστή μου.
q Μου αρέσει να πηγαίνω στο κομμωτήριο, να φτιάχνομαι, γιατί δεν γίνεται να αφήνεις τον εαυτό σου απεριποίητο. Μου αρέσει πολύ να πηγαίνω για μασάζ, αυτό πάνω απ’ όλα, γιατί με τη δουλειά πονάνε τα χέρια μου. Τώρα δεν έχω χρόνο, αλλά τον χειμώνα κάνω μασάζ τουλάχιστον κάθε 15 μέρες. Τραγουδάω, παίζω τουμπερλέκι κι ο σύζυγός μου φλάουτο. Έχουμε μεγάλη αγάπη στη μουσική. Ο πατέρας μου τραγουδούσε με τη Feyrouz, από κει έχω πάρει το όνομα. Στον Λίβανο είναι ακόμα πρώτη η Feyrouz, όπως είναι εδώ η Αλεξίου, κι είχε έρθει και είχε κάνει συναυλία εδώ. Ο πατέρας μου είχε πάρα πολύ ωραία φωνή και πήγε να τραγουδήσει μαζί της, αλλά η μάνα μου δεν ήθελε. Ο πατέρας μου ήταν κούκλος, η μάνα μου δεν ήταν όμορφη. Πήγε ο αδερφός της και της είπε: «Πού θα σε αφήσει ο άντρας σου με τέσσερα παιδιά;». Ζήλεψε φαίνεται ο θείος μου που θα έβγαζε κασέτα ο πατέρας μου και του είπε: «Ο Σωτήρης έπεσε από το δέντρο, έλα γρήγορα». Έτσι, δεν συνέχισε, ούτε έκανε κασέτα. Δεν τον άφησαν να τραγουδήσει μαζί της, αλλά πήγε και την είδε στο ξενοδοχείο όταν ήρθε στην Αθήνα.
q Το νέο μαγαζί φτιάχτηκε πιο πολύ για τον μικρό μου, τον Σάββα, γιατί σκέφτηκα ότι τώρα είναι ελεύθερα τα παιδιά μου, αλλά όταν παντρευτούν και μπουν οι γυναίκες στη μέση θα είναι δύσκολα τα πράγματα. Είναι καλύτερα να έχει ο καθένας το δικό του μαγαζί. Στο μαγαζί με τα γλυκά έχουμε κιουνεφέ και μπακλαβά, ασουρέ, σεκέρ παρέ, ρυζόγαλο και καζάν ντιμπί. Όλα τα γλυκά μας είναι χειροποίητα, δεν έχουμε τίποτα έτοιμο απ’ έξω. Στο κιουνεφέ φτιάχνουμε το μαλλί μόνοι μας, σε δικό μας μηχάνημα, και όταν θα είναι η εποχή για το γάλα, θα φτιάχνω μόνη μου και το τυρί. Έχουμε και καφέ ελληνικό εξαιρετικό, ένα ειδικό χαρμάνι. Ειδικά ο καφές με καρδάμωμο σου δίνει δύναμη. Είναι το καλύτερο για την καρδιά. Σιγά-σιγά θα βάλουμε και νέα πράγματα στο μαγαζί.
ΙNFO
Το εστιατόριο της Feyrouz βρίσκεται στην οδό Αγάθωνος 2. www.feyrouz.gr
32 lifo – 5.9.19
Δεν μπορώ να μαγειρέψω χωρίς να ακούω τραγούδια. Και χορεύω, δεν με πειράζει η μουσική. Μπορεί να μου είναι πολύ δύσκολο να καθαρίσω ένα σπίτι, να σιδερώσω, αλλά το μαγείρεμα δεν το βαριέμαι ποτέ. Μπορεί σε δύο ώρες να μαγειρέψω για 40 άτομα. Όταν έχω τα υλικά μου και μπω στην κουζίνα, εκείνη την ώρα μού έρχεται τι θα μαγειρέψω. Δεν έχω ποτέ συνταγή.
q Η ζωή με έχει μάθει να είμαι αγαπημένη με όλο τον κόσμο, να μη λέω ψέματα σε κανέναν και να δίνω αγάπη και χαμόγελο. Να είμαι ευχαριστημένη με αυτό που έχω και να μη ζητάω τίποτα παραπάνω. Χαίρομαι που όλοι έρχονται με χαμόγελο, κανείς δεν έρχεται στο μαγαζί μου με μούτρα, ποτέ. Και φεύγουν με γέλιο. Αυτό μου λέει «Feyrouz, προχώρα, προχώρα όσο πιο πολύ μπορείς!».
αφιέρωμα εκπαίδευση
O
ΤΟ ΤΑΞΊΔΙ ΣΤΗ ΓΝΏΣΗ ΞΕΚΙΝΆΕΙ ΤΏΡΑ!
Ζήσε την εμπειρία της εκπαίδευσης όπως την ονειρεύεσαι και γράψε τη δική σου φοιτητική ιστορία.
σα χρόνια κι αν περάσουν, ο Σεπτέμβρης θα είναι πάντα ένα σχολικό απωθημένο, μια αναρχική μονάδα μέτρησης που σου λέει ότι η χρονιά ξεκινά τώρα, κι ας γιορτάζουμε την αρχή της την 1η Γενάρη (συνωμοσία πίσω από την οποία βρίσκεται σίγουρα ο Αϊ Βασίλης…). Όλες οι σημαντικές αποφάσεις, όλα τα ορόσημα, οι νέες αρχές, συμβαίνουν τώρα. Τώρα που χτυπάει το σχολικό κουδούνι, που αρχίζουν οι εγγραφές σε σχολές, ΙΕΚ, πανεπιστήμια, κολέγια και προγράμματα επιμόρφωσης. Η εκπαίδευση γιορτάζει τον Σεπτέμβρη! Χωρίς πυροτεχνήματα και ρεβεγιόν, αλλά με τον ενθουσιασμό ενός νέου κόσμου που ανοίγεται μπροστά σου, περιμένοντας να τον κατακτήσεις. Υπάρχουν δύο τρόποι να δεις αυτήν τη νέα αρχή. Ο ένας είναι ως μια αγχωτική διαδικασία που σε βάζει στο τριπάκι του ανταγωνισμού, δημιουργώντας την αίσθηση ότι οι βάσεις των Πανελλαδικών είναι το έδαφος στο οποίο πατάς. Κι αν αυτό το έδαφος δεν συγκεντρώνει την «απαραίτητη βαθμολογία», τότε καταρρέει και σε παρασύρει. Κι όμως, το έδαφος πάνω στο οποίο θα πατήσεις για να συναντήσεις το μέλλον σου δεν περνάει απαραίτητα από τις Πανελλήνιες, τα ΑΕΙ ή τα ΑΤΕΙ. Ο δεύτερος τρόπος για να δεις την εκπαίδευση είναι ως μια δημιουργική αναζήτηση ανάμεσα στις δεκάδες επιλογές που ταιριάζουν στη δική σου προσωπικότητα, τα όνειρα και τις φιλοδοξίες σου. Κι αυτή η αναζήτηση είναι ίσως μία από τις πιο συγκινητικές και σημαντικές στιγμές της ενήλικης ζωής σου. Κολέγια σε Ελλάδα και Κύπρο, ιδιωτικά ΙΕΚ και σχολές, κέντρα διά βίου μάθησης, σε περιμένουν για να σε ξεναγήσουν σε προγράμματα σπουδών που υπόσχονται μια συναρπαστική εμπειρία. Από Οικονομικά και Μarketing μέχρι Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες και από Νέες Τεχνολογίες μέχρι Τέχνες, μια περίοδος γνώσης ξετυλίγεται για να σε παρασύρει σε νέες ανακαλύψεις. Υπερσύγχρονες αίθουσες, νέες τεχνολογίες, καινοτόμες μέθοδοι διδασκαλίας και κυρίως εξειδικευμένοι καθηγητές θα κάνουν αυτό το ταξίδι αξέχαστο. Μαζί σου θα ταξιδέψουν άνθρωποι που θα γίνουν φίλοι σου και δεν θα
ξεχάσεις ποτέ, ακόμα κι αν η ζωή σάς χωρίσει. Γιατί τα φοιτητικά χρόνια είναι ένα ορόσημο που σε σημαδεύει για τα καλά και σου δημιουργεί αναμνήσεις από εκείνες που διηγείσαι χρόνια μετά, λες και μιλάς για την εμπειρία μιας άλλης ζωής. Σε όλη αυτήν τη διαδικασία το πιο σημαντικό είναι να ρουφήξεις όσο περισσότερα μπορείς από γνώσεις, βιώματα και εμπειρίες και να μην αφήσεις στιγμή να πάει χαμένη. Στις επόμενες σελίδες θα βρεις έναν οδηγό επιλογών που θα σε βοηθήσει να διαλέξεις αυτό που σου ταιριάζει. Τα επόμενα χρόνια θα ζήσεις την εμπειρία της εκπαίδευσης και πρέπει να την απολαύσεις. Κι αν σε αγχώνει η σκέψη του τι θα κάνεις στη ζωή σου, θυμήσου το «Everybody’s free» (ή αλλιώς «Wear Sunscreen») του Μπαζ Λούρμαν:
«DON’T FEEL GUILTY IF YOU DON’T KNOW WHAT YOU WANT TO DO WITH YOUR LIFE... THE MOST INTERESTING PEOPLE I KNOW DIDN’T KNOW AT 22 WHAT THEY WANTED TO DO WITH THEIR LIVES SOME OF THE MOST INTERESTING 40 YEAR OLDS I KNOW STILL DON’T…
5.9.19 – lifo
33
LIFO
CHOICE ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑ
μόρφωσης που λαμβάνουν και την εξερεύνηση των γνωστικών πεδίων στην οποία συμμετέχουν. Ο τίτλος του Microsoft Showcase School, αναγνώριση που μόλις 500 σχολεία σε όλο τον κόσμο και τέσσερα στην Ελλάδα έχουν κατορθώσει να αποσπάσουν, φέρνει τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα - Λιναρδάτου στην κορυφή της προτίμησης όταν αναζητάς ποιοτική και ουσιαστική εκπαίδευση.
Μεσογείων 151, Μαρούσι, 210 6186000, info@doukas.gr, www.doukas.gr
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ LE MONDE
ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΙΕΚ
Αν η εμπειρία δημιουργεί τις κατάλληλες προδιαγραφές για υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, με μια ιστορία 100 ετών, μπορούν να εγγυηθούν μια ουσιαστική εκπαιδευτική διαδικασία που ξεκινά από την προσχολική ηλικία και φτάνει μέχρι την προετοιμασία για τις πανεπιστημιακές σπουδές. Με ιδιαίτερη αντίληψη των ξεχωριστών αναγκών κάθε εκπαιδευόμενου, ανταποκρίνονται σε αυτές με τον καλύτερο τρόπο, προσφέροντας το ιδανικό περιβάλλον φοίτησης. Το εκπαιδευτικό μοντέλο είναι σχεδιασμένο ιδανικά από το προνήπιο μέχρι το λύκειο αλλά και το International Baccalaureate, το GCE/ IAL και το BTEC Foundation in Art & Design. Ταυτόχρονα, με το πρόγραμμα University Placement Center κάθε μαθητής μπορεί να ετοιμάσει φάκελο για να υποβάλει αίτηση φοίτησης σε κάποιο πανεπιστήμιο σε οποιαδήποτε πόλη του εξωτερικού. Οι σύγχρονες εγκαταστάσεις, που δημιουργούν ένα ευχάριστο και δημιουργικό σχολικό περιβάλλον, καθώς και οι καινοτόμες μέθοδοι διδασκαλίας είναι ένας συνδυασμός που δίνει στους μαθητές την ευκαιρία να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους μέσα από την αλληλεπίδραση και την ενεργό συμμετοχή τους στη διαδικασία της εκπαίδευσης. Δεν είναι τυχαίο πως οι απόφοιτοι των Εκπαιδευτηρίων Δούκα σημείωσαν και φέτος πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας και εισάγονται όλοι τους στα πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, και μάλιστα σε σχολές της πρώτης τους επιλογής.
Αρκαδίου 63-65, Περιστέρι, 211 5002300 (παιδικός σταθμός, νηπιαγωγείο, δημοτικό), Ελ. Βενιζέλου 112-114, Περιστέρι, 211 5002300 (γυμνάσιο, λύκειο, αθλητικό & πολιτιστικό κέντρο), www. avgouleaschool.gr Τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα - Λιναρδάτου ξεκίνησαν το 1949 από ένα μικρό τριθέσιο σχολείο και σήμερα, μετά από 70 χρόνια προσφοράς στην εκπαίδευση, αποτελούν σημείο αναφοράς, καθώς ο εκπαιδευτικός οργανισμός καλύπτει όλες τις βαθμίδες γενικής εκπαίδευσης από την προσχολική ηλικία έως το λύκειο, φιλοξενώντας 1.490 μαθητές. Το πολύπλευρο εκπαιδευτικό σύστημα δημιουργείται με βάση τις σύγχρονες συνθήκες που επικρατούν σε κοινωνικό αλλά και οικονομικό επίπεδο, ώστε οι σπουδές να είναι σύμφωνες με την αγορά εργασίας και τις παρούσες επαγγελματικές ευκαιρίες. Οι μαθητές των Εκπαιδευτηρίων Αυγουλέα-Λιναρδάτου δεν διδάσκονται απλώς την προβλεπόμενη ύλη αλλά διαμορφώνουν στάσεις και δεξιότητες που τους προετοιμάζουν κατάλληλα ώστε να ηγηθούν στο μέλλον καινοτόμων δράσεων σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Άλλωστε, οι διακρίσεις τους στους Πανελλήνιους Μαθητικούς Διαγωνισμούς Ρητορικών Αγώνων, Μαθηματικών, Χημείας, Φυσικής, Βιολογίας, Αστρονομίας, Ρομποτικής, Πληροφορικής, Επιχειρηματικότητας και Λογοτεχνίας, στον Διαγωνισμό F1 in Schools και σε διασχολικά πρωταθλήματα, όπως και η συμμετοχή τους σε δράσεις σαν την «Επιστήμη στο Προσκήνιο», το MUN και το EYP, σε περιβαλλοντικά προγράμματα και ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες αποδεικνύουν το επίπεδο
34 lifo – 5.9.19
Ο κόσμος της Le Monde είναι ένας κόσμος γνώσης για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τα τουριστικά επαγγέλματα, την εστίαση και τη γαστρονομία. Ως πιστοποιημένο μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, η σχολή συνδυάζει τις υψηλών προδιαγραφών υποδομές με το εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό ώστε να προσφέρει στους σπουδαστές μια εμπειρία εκπαίδευσης με έμφαση στα εργαστηριακά μαθήματα και την τεχνική κατάρτιση. Από τις 10 έως τις 12 Σεπτεμβρίου η Le Monde διοργανώνει το Le Monde Bootcamp September Edition, προσφέροντας για μία ακόμα φορά μια δωρεάν εκπαιδευτική εμπειρία σε επίδοξους σεφ και pastry chefs 17-40 ετών, οι οποίοι θα βιώσουν μια επιμορφωτική διαδικασία ειδικά σχεδιασμένη για εκείνους. Τα εργαστήρια της σχολής Le Monde βρίσκονται στο επίκεντρο του Bootcamp με τη διεξαγωγή διαλέξεων αλλά και μαγειρικών δράσεων, ώστε οι συμμετέχοντες να πειραματιστούν, να γνωρίσουν την ουσία αλλά και τα μυστικά της μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής τέχνης και να μοιραστούν με τους ειδικούς την ουσία αυτού του γοητευτικού χώρου. Εξάλλου, η Le Monde, εκτός από τις σπουδές υψηλού επιπέδου, προσφέρει σε αποφοίτους τουριστικών ειδικοτήτων, καθώς και σε νέους επαγγελματίες που θέλουν να εξελίξουν τις γνώσεις τους, προγράμματα μετεκπαίδευσης και εξειδίκευσης στην υψηλή μαγειρική, στη ζαχαροπλαστική αλλά και στη Διοίκηση Τροφίμων και Ποτών μέσα από το Κέντρο Διά Βίου Μάθησης.
ETOILE BY LES CHEFS Ηλία Ηλιού 81, Ν. Κόσμος, 210 9271130, info@etoile.edu.gr, etoile.edu.gr
αφιέρωμα εκπαίδευση
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΑΥΓΟΥΛΕΑ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ
Θεσσαλονίκης 45, Μοσχάτο, 210 4830500, info@lemonde.edu.gr, www.lemonde. edu.gr
Ο Εκπαιδευτικός Όμιλος Etoile by Les Chefs ιδρύθηκε το 2011 από επαγγελματίες στον χώρο του επισιτισμού και των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και αποτελεί την πιο εξειδικευμένη σχολή για τη γαστρονομία και τον τουρισμό. Προσφέρει τις επιλογές του σεφ, του pastry chef και των ξενοδοχειακών σπουδών και στόχο έχει τη δημιουργία καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την κατάρτιση επαγγελματιών που θα ξεχωρίσουν στον χώρο του επισιτισμού και του τουρισμού, τόσο σε ελληνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Οι κορυφαίοι καθηγητές με πανεπιστημιακές γνώσεις που βρίσκονται στο πλευρό των σπουδαστών αποτελούν εγγύηση για την επιτυχημένη πορεία, ενώ οι μέθοδοι διδασκαλίας με τη μορφή της βιωματικής γνώσης προετοιμάζουν κατάλληλα τους εκπαιδευόμενους ώστε να λειτουργήσουν σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. Άλλωστε, όλοι οι σπουδαστές της Etoile by Les Chefs από την πρώτη κιόλας χρονιά φοίτησης κάνουν πρακτική στους μεγαλύτερους επισιτιστικούς
και ξενοδοχειακούς οργανισμούς, όπως οι Disneyland, Hilton, Grecotel Hyatt, Marriott, Μεγάλη Βρεταννία, Ιntercontinental, The Westin Resort Costa Navarino, Yes Hotels, The Golden Age, Poseidonion Grand Hotel Spetses. Σημαντική κίνηση του εκπαιδευτικού ομίλου είναι η προσφορά υποτροφίας αξίας 6.500 ευρώ σε όλους όσοι επιθυμούν να σπουδάσουν στον ολοένα ανερχόμενο τομέα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, η οποία θα καλύψει τα δίδακτρα διετούς φοίτησης επιπέδου ΙΕΚ στην ειδικότητα Τεχνικός Τουριστικών Μονάδων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους στη σελίδα etoile.edu.gr/ ypotrofia-etoile-2019/ και ο νικητής θα αναδειχτεί μέσα από δημόσια κλήρωση που θα διεξαχθεί στο πλαίσιο εκδήλωσης επαγγελματικού προσανατολισμού που διοργανώνει η Etoile στις 11 Σεπτεμβρίου 2019.
ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ Ιπποκράτους 22, Αθήνα / Θηβών 197, Περιστέρι, 210 8225983, stadiodromia@ iekdelta.gr, iekdelta.gr Με μια διαδρομή που ξεκινά από το 1971, τα ΙΕΚ Δέλτα προσφέρουν εκπαίδευση υψηλού επιπέδου σε σύγχρονες εγκαταστάσεις με την επιλογή καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού. Οι 12 τομείς σπουδών καλύπτουν όλο το φάσμα των σύγχρονων επαγγελμάτων και δίνουν την ευκαιρία στους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν γνώση και τεχνική κατάρτιση για τις πιο περιζήτητες θέσεις της αγοράς εργασίας, τις οποίες αναζητά κάθε τόσο το Career Office του ΙΕΚ Δέλτα. Μηχανική και Πληροφορική, Τουρισμός & Επισιτισμός, Υγεία & Ομορφιά, Τέχνες & Παιδαγωγικά, Διοίκηση, Οικονομία & Επικοινωνία είναι οι προσφερόμενοι κλάδοι σπουδών που οδηγούν σε κρατικό δίπλωμα, ενώ η συνεργασία με το Marconi International University της Αμερικής σού δίνει την ευκαιρία να αποκτήσεις bachelor ή master μέσα σε έναν χρόνο με e-learning σύστημα διδασκαλίας.
EASY EDUCATION Εληάς 1, 1ος όροφος, Βέροια, 23111 10186 / Υποκατάστημα: Καπετάν Άγρα 6, ισόγειο, Βέροια, info@easy-education.gr, www. easy-education.gr Η Easy Education, εδώ και έντεκα χρόνια, κάνει πράξη τη διά βίου μάθηση με μια σειρά από 50 προγράμματα σπουδών που καλύπτουν διαφορετικούς τομείς εξειδίκευσης. Με συνέπεια και σεβασμό προς τον εκπαιδευόμενο, τα Easy Education υλοποιούν προγράμματα κατάρτισης για απόκτηση βασικών δεξιοτήτων (Πληροφορική, Ξένες Γλώσσες, Γραφιστική, Λογιστική, Autocad και GIS) αλλά και για εξειδικευμένες λύσεις (σεμινάρια και επιμορφώσεις προς μοριοδότηση σε όλες τις δομές εκπαίδευσης). Σε κάθε στάδιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας ο μαθητής βρίσκεται στο επίκεντρο, ενώ τελικός στόχος είναι η υποστήριξή του στην ανεύρεση εργασίας ή στη συντήρηση μιας υπάρχουσας θέσης. Οι υπηρεσίες υψηλού επιπέδου στην εκπαίδευση, που παρέχονται όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο αλλά και πανελλαδικά, φέρνουν τα Easy Education στο κέντρο του χάρτη που οδηγεί τους περισσότερους από 12.000 εκπαιδευόμενους (τα τελευταία πέντε χρόνια) σε μια επιτυχημένη σταδιοδρομία, σύμφωνα με τις προσωπικές τους ανάγκες.
ΣΧΟΛΗ ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Ευριπίδου 28, Αθήνα, 210 8019598, 210 8019583, info@diamantopoulos.com.gr, diamantopoulos.com.gr H Σχολή Κομμωτικής Διαμαντόπουλος υπήρξε το δημιούργημα του Πάνου Διαμαντόπουλου που οραματίστηκε μια ξεχωριστή διαδικασία μάθησης ώστε να μυηθούν οι μαθητές στον κόσμο της δημιουργίας και της υψηλής κομμωτικής. Μέσα από βιωματικές μεθόδους και πρωτοπόρα εκπαιδευτικά προγράμματα η σχολή ξεχωρίζει για το επίπεδο σπουδών αλλά και την ολιστική θεώρηση της γνώσης που παρέχει. Οι καθηγητές που επιλέγονται προσεκτικά καθοδηγούν τους σπουδαστές στον κόσμο της κομμωτικής μέσα από προγράμματα που συνδυάζουν την υψηλή τεχνογνωσία και τη θεωρητική κατάρτιση, αποκαλύπτοντας τα μυστικά των χρωμάτων, των μορφών και των σχημάτων που είναι απαραίτητα σε έναν επιτυχημένο επαγγελματία. Η ακαδημαϊκή προσέγγιση των μαθημάτων που αφορούν την ιστορία της κομμωτικής δημιουργεί ένα υπόβαθρο απαραίτητο για την ουσιαστική εξέλιξη του μαθητή, ενώ η αντιμετώπιση του τρόπου έκφρασης κάθε εποχής ολοκληρώνει τη θεωρητική πλευρά της εκπαίδευσης. Από την άλλη, η βιωματική εμπειρία που προσφέρει η Σχολή Διαμαντόπουλος μέσα σε υπερσύγχρονες αίθουσες, όπου κάθε σπουδαστής εξελίσσει τις τεχνικές του και αναπτύσσει νέες δεξιότητες, εξασφαλίζει μια επιτυχημένη πορεία που ξεχωρίζει και αναγνωρίζεται με διακρίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι σπουδαστές μπορούν να επιλέξουν είτε τη διετή φοίτηση στο ΙΙΕΚ Κομμωτικής είτε τη μονοετή στο Κέντρο Διά Βίου Μάθησης Κομμωτικής. Ταυτόχρονα, τα σεμινάρια για επαγγελματίες που επιθυμούν να εξελίξουν την τεχνική τους ή να ενημερωθούν για τις επιρροές και τις τάσεις στα μαλλιά που διοργανώνει η Σχολή Κομμωτικής Διαμαντόπουλος αποτελούν ένα σημαντικό εφόδιο εξέλιξης για το επαγγελματικό τους μέλλον.
5.9.19 – lifo
35
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Ξενίας 6-8, Αθήνα, 210 8964531-8, info@ alba.acg.edu, www.alba.acg.edu/
BCA COLLEGE Λεωφόρος Αλεξάνδρας 205, Αθήνα, 210 7253783-6 / Τατοΐου 2 & Όθωνος 77, Κηφισιά, 210 6236511, info@bca.edu.gr, www.bca.edu.gr/ Όταν ιδρύθηκε το 1971, το BCA ήταν το πρώτο κολέγιο στην Ελλάδα που είχε στόχο να καλύψει το εκπαιδευτικό κενό που υπήρχε σε αναπτυσσόμενους τομείς με μεγάλη ζήτηση όπως η Οικονομία & Διοίκηση, οι Τουριστικές Σπουδές και η Μηχανογράφηση. Από τότε μέχρι σήμερα έχει δημιουργήσει σύγχρονα προγράμματα εκπαίδευσης σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, προσφέροντας μια διδακτική εμπειρία σύμφωνη με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Από το 2015 το BCA συνεργάζεται σε όλα τα ακαδημαϊκά προγράμματα με το Plymouth University, ένα πανεπιστήμιο παγκόσμιας φήμης του Ηνωμένου Βασιλείου με στόχο τον προσανατολισμό στην επιχείρηση, που μετρά πάνω από 30.000 σπουδαστές. Τα νέα προγράμματα του κολεγίου έχουν ως βασικό στόχο να εφοδιάσουν τους διδασκόμενους με καινοτόμες επαγγελματικές δεξιότητες που θα δώσουν αξία στο βιογραφικό τους και ουσιαστικές γνώσεις για την επαγγελματική τους πορεία. Βασικός άξονας των μαθημάτων είναι η επιχειρηματικότητα και η καινοτομία, ώστε να δημιουργήσουν αποφοίτους πρωτοπόρους στη νέα παγκόσμια οικονομία.
36 lifo – 5.9.19
elearn.elke.uoa.gr/
CITY UNITY COLLEGE Καρύτση 1 & Κολοκοτρώνη, Σύνταγμα, 210 3243222 / Θησέως 15-17, Σύνταγμα, 211 7109150 / Στασίνου 19, Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος, +357 22332333, info@ cityu.gr, cityu.gr/ To City Unity College ιδρύθηκε το 1999 ως παράρτημα του City University of Seattle και από το 2010 λειτουργεί ως κέντρο εκπαίδευσης αναγνωρισμένο από το υπουργείο Παιδείας. Το κολέγιο προσφέρει μια σειρά προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σε σύγχρονους τομείς γνώσης με τη χρήση πρωτοποριακών μεθόδων από διακεκριμένους καθηγητές και καταξιωμένους επαγγελματίες με βαθιά γνώση του αντικειμένου τους. Διοίκηση Επιχειρήσεων, Οικονομικά, Επιστήμη των υπολογιστών, Διοίκηση Διεθνούς Φιλοξενίας & Τουρισμού, Φυσική Αγωγή & Αθλητισμός, Εμπορική Ναυτιλιακή Ακαδημία, Νομική, Ψυχολογία, Ορθόδοξη Θεολογία και Ανθρωπιστικές Σπουδές είναι οι προσφερόμενοι τομείς εκπαίδευσης με δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε full-time, part-time ή distance learning φοίτηση, ανάλογα με τις ανάγκες και το πρόγραμμα κάθε φοιτητή.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
Στόχος του ALBA Graduate Business School είναι να εκπαιδεύσει τους αυριανούς ηγέτες του επιχειρηματικού κόσμου μέσα από προγράμματα που αφορούν τον τομέα του Business Management. Οι φοιτητές του έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε ένα πλήθος κατευθύνσεων πιστοποίησης από εξειδικευμένους οργανισμούς προγραμμάτων MBA, MSc, Phd, και certificates, όπως MBA in Shipping, MSc in Business for Lawyers, Double Masters for Lawyers, MSc in Finance, MSc in Tourism Management κ.ά. Εξίσου σημαντική είναι και η συνεργασία τα τελευταία χρόνια με το American College of Greece, που αποτελεί μια εγγύηση για τις υψηλού επιπέδου μεταπτυχιακές σπουδές που προσφέρει. Οι απόφοιτοί του, που ξεπερνούν τους 37.000, εργάζονται σε μερικές από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις και σε σημαντικούς οργανισμούς της Ελλάδας, ενώ το μότο του κολεγίου που ιδρύθηκε το 1992 με πρωτοβουλία του ΣΕΒ και της ΕΔΕΕ, «Business Unusual», δηλώνει τη συνεχή δέσμευση οι σπουδές να ξεπερνούν την κατεστημένη εκπαίδευση και να ανταποκρίνονται στις συνθήκες της σύγχρονης αγοράς.
DEREE THE AMERICAN COLLEGE OF GREECE Γραβιάς 6, Αγία Παρασκευή, 210 6009800, admissions@acg.edu, www.acg.edu/ Το Deree The American College of Greece, που ιδρύθηκε το 1875, είναι το πιο παλιό αμερικανικό κολέγιο στην Ευρώπη. Από τότε προσφέρει ακαδημαϊκή μόρφωση υψηλού επιπέδου με προπτυχιακά προγράμματα bachelor, αναγνωρισμένα από τον αμερικανικό οργανισμό NEASC (New England Association of Schools and Colleges) και πιστοποιημένα O.U. (Open University) του Ηνωμένου Βασιλείου. Διαθέτει τρεις σχολές, το School of Business, το School of Liberal Arts and Sciences και το Frances Rich School of Fine and Performing Arts, στις οποίες πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα προπτυχιακού επιπέδου, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει προγράμματα master σε 6 υπερσύγχρονες ειδικότητες. Το εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό και οι μέθοδοι διδασκαλίας που ξεπερνούν το κατεστημένο της συμβατικής εκπαίδευσης οδηγούν τους μαθητές σε νέους ορίζοντες με οδηγό την κριτική σκέψη. Οι απόφοιτοί του σε ποσοστό 61% βρίσκουν εργασία στο αντικείμενό τους μέσα σε 6 μόλις μήνες από την αποφοίτησή τους, ενώ το Πρόγραμμα Παράλληλων Σπουδών δίνει στους φοιτητές των δημόσιων ΑΕΙ και AΤΕΙ την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα που επιθυμούν με στόχο την ακόμα πιο ανταγωνιστική είσοδό τους τους στην αγορά εργασίας.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνώνυμο της γνώσης και της εκπαίδευσης, συνεχίζει να υποστηρίζει έμπρακτα τη συνεχή επιμόρφωση μέσα από το εκτεταμένο πρόγραμμα e-learning που λειτουργεί εδώ και 19 χρόνια. H εξ αποστάσεως εκπαίδευση βρίσκεται στο επίκεντρο του προγράμματος που στόχο έχει τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση ώστε οι εκπαιδευόμενοι να έρχονται σε επαφή με την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα επαγγελματικά πεδία που επιλέγουν. Μέσα από την παρακολούθηση των προγραμμάτων οι συμμετέχοντες αποκτούν τις αναγκαίες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που θα τους οδηγήσουν με επιτυχία στη θέση εργασίας που επιθυμούν. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν προγράμματα από ένα ευρύ φάσμα 40 εκπαιδευτικών κατευθύνσεων και επαγγελματικών τομέων αιχμής όπως Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων, Χρηματοοικονομικά, Coaching, Marketing, Τουριστικά, Ναυτιλιακά, Πληροφορική, Web Development, Υγεία, Ψυχολογία, Περιβάλλον, Πολιτισμός, Παιδαγωγικά, Ειδική Αγωγή κ.ά., ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι μπορεί κανείς να βρει ακόμα και προγράμματα που συνδέονται με τη νέα εποχή της 4ης Bιομηχανικής Eπανάστασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού όπως Fintech & Digital Transformation in Financial Services, Blockchain Developer και Artificial Intelligence & Machine Learning. Όσο για την ίδια τη διαδικασία, η εκπαίδευση υλοποιείται μέσω πλατφόρμας που αξιοποιεί και ενσωματώνει όλες τις νέες τεχνολογίες, παραμένοντας φιλική προς τον χρήστη, ώστε να υποστηρίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η επικοινωνία εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου. Πέρα από το εκπαιδευτικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή, βίντεο (διαλέξεις καθηγητών), παρουσιάσεις με animation, λογισμικές εφαρμογές, live streaming συναντήσεις αλλά και virtual reality τεχνικές, σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητες και οι διά ζώσης συναντήσεις. Η ολοκλήρωση των προγραμμάτων οδηγεί στη χορήγηση πιστοποιητικού επιμόρφωσης ή εξειδικευμένης επιμόρφωσης.
UCLAN CYPRUS Λεωφόρος Πανεπιστημίου 12-14, Λάρνακα Κύπρος, +357 24 694000, info@ uclancyprus.ac.cy, www.uclancyprus. ac.cy/
αφιέρωμα εκπαίδευση
ΚΟΛΕΓΙΑ
ALBA GRADUATE BUSINESS SCHOOL
H υπερσύγχρονη και άρτια υποδομή του Πανεπιστήμιο UCLan Cyprus λειτουργεί από το 2012 στη Λάρνακα και φιλοξενεί πλήθος σπουδαστών σε προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και εξ αποστάσεως προγράμματα στις σχολές School of Business & Management, School of Law, School of Science και Institute of Professional Studies. Κάτω από την ομπρέλα του University of Central Lancashire (UCLan) του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι αδειοδοτημένο από το υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, καθώς και από τον Φορέα Διασφάλισης Ποιότητας της Αγγλίας και προσφέρει ανώτατη εκπαίδευση που συνδυάζει το κυπριακό και το βρετανικό μοντέλο. Το 2017 το UCLan Cyprus κέρδισε μια θέση ανάμεσα στα 1.000 κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως από τον αμερικανικό οργανισμό U.S. News & World Report, ενώ συγκαταλέγεται στα πιο
σύγχρονα πανεπιστήμια της Ευρώπης. Τα υπερσύγχρονα αμφιθέατρα, οι 30 αίθουσες διδασκαλίας, τα εξειδικευμένα εργαστήρια και οι ολοκαίνουριες φοιτητικές εστίες εξασφαλίζουν μια μοναδική φοιτητική εμπειρία, ενώ σημαντικό προσόν για τους αποφοίτους του αποτελεί η απόκτηση δύο πτυχίων από τα πανεπιστήμια UCLan Cyprus και UCLan UK, πλήρως αναγνωρισμένα σε Κύπρο, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ευρώπη αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Κτίριο Συμβουλίου-Συγκλήτου «Αναστάσιος Γ. Λεβέντης», λεωφ. Πανεπιστημίου 1, Αγλαντζιά, Λευκωσία, +357 22894000, info@ucy.ac.cy, www.ucy. ac.cy/el/ Το Πανεπιστήμιο Κύπρου ιδρύθηκε το 1989 και προσφέρει μια σειρά από προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα υψηλών προδιαγραφών. Διαθέτει 8 σχολές, 22 τμήματα, 11 ερευνητικές μονάδες, 2 ινστιτούτα και 15 οργανωτικές οντότητες που στεγάζονται στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του. Με σχολές που καλύπτουν επιστημονικά πεδία όπως αυτά των Ανθρωπιστικών Επιστημών, της Ιατρικής, των Θετικών & Εφαρμοσμένων Επιστημών, των Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής, των Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, αλλά και με Πολυτεχνική Σχολή, αποτελεί ιδανική επιλογή για όσους αναζητούν σπουδές διεθνών προδιαγραφών με έμπειρο και επιλεγμένο διδακτικό προσωπικό και σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις. Τo Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει αναδειχτεί ως το 63ο καλύτερο νέο πανεπιστήμιο παγκοσμίως και 3ο καλύτερο ερευνητικό πανεπιστήμιο της «Νέας Ευρώπης», προσελκύοντας φοιτητές από 50 διαφορετικές χώρες. Εκτός από τα προπτυχιακά προγράμματα, προσφέρει μια σειρά επιλογών σε master και διδακτορικά που προσφέρουν εκτενείς και εξειδικευμένες γνώσεις στα αντίστοιχα γνωστικά αντικείμενα. Ταυτόχρονα, σημαντικό είναι το ερευνητικό έργο που πραγματοποιεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου ως μέλος διεθνών πανεπιστημιακών συνδέσμων και δικτύων, συνεργαζόμενο με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού για την προώθηση της επιστημονικής έρευνας, της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών. Παράλληλα, στηρίζει προγράμματα κινητικότητας (Erasmus+, Erasmus Mundus) που αφορούν φοιτητές και προσωπικό. Το 2015 κατατάχθηκε, σύμφωνα με την κατάταξη των Τimes Higher Education, στα 400 κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Μακεδονίτισσας 46, Λευκωσία Κύπρος, +357 22841528. Γραφεία: Μεσογείων 265, Νέο Ψυχικό, Αθήνα, 8011002345, 210 6748293, 303 / Spring Str, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ, +1212 3210921, dmissions@unic. ac.cy, www.unic.ac.cy Με δέσμευση την άριστη εκπαίδευση, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας φιλοξενεί περισσότερους από 11.500 φοιτητές απ’ όλο τον κόσμο και αποτελεί το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Κύπρου με διεθνή αναγνώριση. Μέχρι σήμερα έχει προσφέρει περισσότερα από 100 προγράμματα σπουδών συμβατικά ή εξ αποστάσεως σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο. Όλα τα επιστημονικά πεδία διδάσκονται με τις πιο σύγχρονες
5.9.19 – lifo
37
μεθόδους, προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας, διατηρώντας την υψηλού επιπέδου κατάρτιση και την παροχή ολοκληρωμένων γνώσεων. Μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας διοργανώνει Ημέρες Γνωριμίας στην Ελλάδα, δίνοντας την ευκαιρία σε ενδιαφερόμενους να ενημερωθούν για τα προγράμματα σπουδών από το ακαδημαϊκό προσωπικό και τους έμπειρους συμβούλους που θα απαντήσουν σε όποια ερώτηση αφορά το πανεπιστήμιο, που κατατάχθηκε ανάμεσα στα 100 κορυφαία πανεπιστήμια στην Περιφέρεια Αναδυόμενης Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας (EECA) για το 2019 από τον παγκόσμιο οργανισμό QS World University Rankings. Τα προγράμματα σπουδών του πανεπιστημίου, τα προγράμματα εξ αποστάσεως φοίτησης, οι υποτροφίες και οι χορηγίες βρίσκονται πρώτα στη λίστα ενδιαφέροντος των Ημερών Γνωριμίας, ενώ η διαμονή στις νέες φοιτητικές εστίες αποτελεί ένα ακόμα πλεονέκτημα, δεδομένου ότι οι πρωτοετείς φοιτητές μπορούν να προκρατήσουν θέση μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν δωρεάν το εξειδικευμένο τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού ΑΡΙΣΤΟΝ, προκειμένου να προσδιοριστούν οι κατευθύνσεις και το επάγγελμα που τους ταιριάζει.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΝΕΑΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΣ Λεωφόρος Δανάης 2, Νεάπολις, Πάφος, +357 26843300, info@nup.ac.cy, www. nup.ac.cy, To Πανεπιστήμιο «Νεάπολις Πάφος» που ιδρύθηκε το 2010 αποτελεί ένα ταχύτατα αναπτυσσόμενο εκπαιδευτικό ίδρυμα που προσελκύει φοιτητές απ’ όλο τον κόσμο. Προσφέρει σπουδές υψηλού επιπέδου στις σχολές Economics, Administration & Computer Science, Architecture, Engineering, Land & Environmental Sciences, Health Sciences, Law, Social Sciences, Arts & Humanities. Με πάνω από είκοσι προγράμματα σπουδών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, προωθεί την καινοτομία, δημιουργώντας νέες προοπτικές στην επαγγελματική καταξίωση των αποφοίτων. Παράλληλα, διαθέτει μονάδα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που χρησιμοποιεί την πιο σύγχρονη τεχνολογικά ηλεκτρονική πλατφόρμα ώστε να προσφέρει στους φοιτητές μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών σε σύγχρονες ειδικότητες όπως η Δημόσια Διοίκηση (με κατευθύνσεις Γενική Διοίκηση, Εκπαιδευτική Διοίκηση, Διοίκηση Μονάδων Υγείας), η Διοίκηση Επιχειρήσεων, η Εκπαιδευτική Ψυχολογία, η Νεότερη & Σύγχρονη Ιστορία, η Θεολογία, ο Τουρισμός, οι Διεθνείς Σχέσεις και η Ευρωπαϊκή Πολιτική. Όσο για τις εγκαταστάσεις, αυτές ολοκληρώνουν τη φοιτητική εμπειρία σε ένα περιβάλλον σύγχρονο που καλύπτει όλες τις ανάγκες των φοιτητών.
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΔΙΑΚΡΟΤΗΜΑ Κεντρικά: Κουντουριώτου 146-148, Πειραιάς, 210 4133810, 210 4136630, info@ diakrotima.gr, www.diakrotima.gr Το Κέντρο Φροντιστηριακής Εκπαίδευσης Διακρότημα δημιουργήθηκε το 1997 από μια ομάδα έμπειρων και καταξιωμένων καθηγητών με στόχο την παροχή μαθημάτων φροντιστηριακής υποστήριξης. Από τότε, το έργο του ομίλου αναπτύσσεται όλο και περισσότερο, φιλοξενώντας κάθε χρόνο
38 lifo – 5.9.19
γύρω στους 3.500 μαθητές που επενδύουν στο μέλλον τους και εξασφαλίζουν την επιτυχία. Τα φροντιστήρια Διακρότημα αποτελούν σήμερα τη μεγαλύτερη αλυσίδα φροντιστηρίων σε Ελλάδα και Κύπρο με 2 πιστοποιήσεις ολικής ποιότητας ISO 9001 και ΕΛΟΤ 1433 από τους LLOYD’S Register του Λονδίνου, περισσότερα από 65 φροντιστήρια σε λειτουργία και 480 εξειδικευμένους καθηγητές. Τα φροντιστήρια του ομίλου προσφέρουν μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας και φροντιστηριακής υποστήριξης σε μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου, χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση των μαθητών και εξειδικευμένη ύλη μαθημάτων που διαρκώς ανανεώνεται, ενώ διαθέτουν και αποκλειστικές εκδόσεις, τα σχολικά βοηθήματα Διακρότημα. Στόχος του ομίλου δεν είναι ο καλύτερος βαθμός στο σχολείο αλλά και η έγκαιρη και αποτελεσματική προετοιμασία για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
GOETHE INSTITUT Πανεπιστημίου 57, 3ος όροφος, Στοά Μάντακα, 210 3661000, info-athen@ goethe.de, www goethe.de/athen Με πάνω από 65 χρόνια λειτουργίας, συνέπειας και ποιότητας, το Goethe-Institut Athen τραβά την προσοχή όχι μόνο ως κέντρο εκμάθησης γερμανικών αλλά και ως ινστιτούτο που, σε συνεργασία με ελληνικούς φορείς, διοργανώνει πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων όπως συνέδρια, διαλέξεις, κινηματογραφικές προβολές, συναυλίες, λογοτεχνικές βραδιές, εικαστικά δρώμενα καθώς και σεμινάρια και ομάδες εργασίας για καθηγητές γερμανικών. Τα 150 GoetheInstitut σε περισσότερες από 90 χώρες στον κόσμο σού δίνουν άμεση πρόσβαση στη γλώσσα σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Οι περισσότεροι από 200.000 σπουδαστές σε όλο τον κόσμο και τα πάνω από 1.000 επιμορφωτικά προγράμματα δημιουργούν μια σχέση εμπιστοσύνης με το Goethe-Institut Athen, όπου θα βρεις μια πλούσια βιβλιοθήκη με σύγχρονα μέσα σε γερμανική και ελληνική γλώσσα. Μισό εκατομμύριο σπουδαστές προετοιμάζονται σωστά και με συνέπεια για τα διεθνώς αναγνωρισμένα πιστοποιητικά του Goethe-Institut, ενώ η δομή των τμημάτων ακολουθεί τον ρυθμό που επιλέγεις, δηλαδή κανονικό, εντατικό ή ειδικό τμήμα, ανάλογα με τις επαγγελματικές ή προσωπικές σου υποχρεώσεις και ανάγκες.
ΒΑΚΑΛΟ ART & DESIGN COLLEGE Λ. Κατσώνη 26, Αθήνα, 210 6442514, 210 6456035, info@vakalo.g, https: vakalo.gr/
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ Μ.Ε. ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ
CHOICE
αφιέρωμα εκπαίδευση
LIFO
Σκουφά 31, Κολωνάκι, Αθήνα, 210 3634117, cenate@cervantes.es, www. atenas.cervantes.es Στόχος του Ινστιτούτου Θερβάντες που ιδρύθηκε το 1991 στην Ισπανία είναι η διάδοση της ισπανικής γλώσσας και του πολιτισμού της Ισπανίας και των ισπανόφωνων χωρών. Διαθέτει 90 παραρτήματα σε περισσότερες από σαράντα χώρες, μεταξύ των οποίων το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας που προσφέρει μαθήματα ισπανικών αλλά και επιμόρφωσης για καθηγητές Ισπανικής, στηρίζει τις διάφορες δραστηριότητες των ισπανιστών και παράλληλα προωθεί πολιτιστικές εκδηλώσεις σε συνεργασία με άλλους φορείς. Με πάνω από 100.000 σπουδαστές, το Ινστιτούτο Θερβάντες είναι ο μεγαλύτερος διεθνής φορέας που ασχολείται με την εκμάθηση της ισπανικής γλώσσας και έχει τιμηθεί με το βραβείο «Πρίγκιπας της Αστούριας» στην κατηγορία «Επικοινωνία & Ανθρωπιστικές Σπουδές». Οι καθηγητές του είναι από την Ισπανία ή άλλη ισπανόφωνη χώρα, έχουν υψηλή πανεπιστημιακή μόρφωση και χρησιμοποιούν τις πιο σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας. Το Θερβάντες προσφέρει και online μαθήματα ισπανικών, ενώ διεξάγει τις εξετάσεις για τα διπλώματα της Ισπανικής ως ξένης γλώσσας ( DELE ) και εκδίδει πιστοποιητικά και επίσημους τίτλους συμμετοχής στα μαθήματά του.
ΑΚΤΟ Ευελπίδων 11, Αθήνα, 210 5230130 / 26ης Οκτώβρη 38-40 & Ανδρέου Γεωργίου, Θεσσαλονίκη, 2310 221231, information@ aktocollege.gr, akto.gr/ O ΑΚΤΟ είναι ο μεγαλύτερος εκπαιδευτικός όμιλος Τέχνης, Design & Media στην Ελλάδα, όπου διδάσκονται με έναν πολύπλευρο τρόπο προγράμματα σπουδών, συνδυάζοντας μοναδικά την επιστημονική θεωρία με την καλλιτεχνική πράξη. Μέσα από την εξειδίκευση, την πρωτοπορία και τη διαρκή εξέλιξη οι σπουδαστές έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τα ταλέντα τους και να επιλέξουν την κατεύθυνση που τους ταιριάζει. Η συνεργασία με το Middlesex University έχει ως αποτέλεσμα την απόκτηση των διεθνών αναγνωρισμένων τίτλων ΒΑ (Ηοnours) Degree και Master of Arts in Design.
Μια παρέα διακεκριμένων καλλιτεχνών και διανοουμένων βρίσκεται πίσω από τη Σχολή Βακαλό, η οποία ιδρύθηκε το 1958 ως η πρώτη σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών στην Ελλάδα. Οι φοιτητές, μέσα στο ήρεμο περιβάλλον ενός καταπράσινου λόφου, έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν το ταλέντο τους, επιλέγοντας κορυφαίου επιπέδου προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές σε τομείς όπως Graphic Design (BA), Interior Design (BA), Digital Design (BA), Visual Communication (MA) και Architectural Design (MA), καθώς και μονοετή εργαστήρια και σεμινάρια. Οι καθηγητές και οι άνθρωποι της σχολής την αντιμετωπίζουν όχι απλώς ως ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα αλλά ως μια οικογένεια όπου, καθένας από την πλευρά του, υποστηρίζει τους νέους ανθρώπους και τους δίνει τις κατάλληλες γνώσεις ώστε να ξεχωρίσουν ανάμεσα στους καλύτερους designers εντός και εκτός Ελλάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΑΝΑΣ/ ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Μαραθωνομάχων 51, Ακαδημία Πλάτωνος, 210 5158735, info@athensdanceschool.gr, www.athensdanceschool.gr Ο Θοδωρής Πάνας, ο Ίων Κυπραίος και η Χριστίνα Λεγάκη συγκέντρωσαν γύρω τους μια εξαιρετική ομάδα διακεκριμένων και έμπειρων καθηγητών και ίδρυσαν το 2015 τη Θοδωρής Πανάς / Σχολή Χορού Αθηνών, θέλοντας να προσφέρουν ευέλικτο πρόγραμμα διδασκαλίας, όπου ο καθένας θα μπορεί να βρει αυτό που τον εκφράζει. Στην καρδιά της Αθήνας, στην Ακαδημία Πλάτωνος, δημιουργήθηκε ένας χώρος άρτια εξοπλισμένος που λειτουργεί ως σημείο μάθησης αλλά και συνάντησης για παιδιά, νέους και ενήλικες, ερασιτέχνες και επαγγελματίες. Εκεί μπορείτε να παρακολουθήσετε μαθήματα κλασικού μπαλέτου, σύγχρονου χορού, funky jazz, hip hop, breakdance, commercial, afrorythm babies, musical kids, latin, oriental, yoga, progressive ballet & stretching και το τμήμα Express yourself by Thodoris που συνδυάζει χορευτικούς ρυθμούς zumba, latin και αεροβικές κινήσεις. Ο συνδυασμός χορού και μουσικής ως τρόπου έκφρασης βρίσκεται στο επίκεντρο της σχολής χορού Θοδωρής Πανάς / Σχολή Χορού Αθηνών, η οποία ιδρύθηκε το 2015, συγκεντρώνοντας μια μεγάλη ομάδα διακεκριμένων και έμπειρων καθηγητών. Η μεγάλη ομάδα δασκάλων, καθένας από τους οποίους ειδικεύεται σε ένα είδος χορού, θα βοηθήσει τον κάθε σπουδαστή να ανακαλύψει την κίνηση που τον εκφράζει περισσότερο, οδηγώντας τον στον μαγικό κόσμο αυτής της τέχνης. Εξάλλου, ο εμπνευστής της σχολής Θόδωρος Πανάς κάνει πράξη τη φιλοσοφία του, σύμφωνα με την οποία «χορεύοντας φτάνεις εκεί όπου δεν μπορείς… Με τη σωστή διδασκαλία και καθοδήγηση, μα, πάνω απ’ όλα, με έμπνευση, όλοι μπορούν να ασχοληθούν με τον χορό είτε ερασιτεχνικά είτε εξελισσόμενοι σε επαγγελματίες χορευτές και περφόρμερ».
ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΉ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΈΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΦΕΤΙΝΉΣ ΣΧΟΛΙΚΉΣ ΧΡΟΝΙΆΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΚΩΤΣΌΒΟΛΟ ΚΑΙ ΤΑ MAX STORES «Mαμά και μπαμπά, μεγάλωσα, θέλω laptop» είναι μια φράση που ακούγεται από τους μικρούς μαθητές, αφού η τεχνολογία είναι εδώ για να κάνει την καθημερινότητα όλων, ακόμα και όσον αφορά τη μάθηση, εύκολη και διασκεδαστική! Ο Κωτσόβολος βρίσκεται στο πλευρό των νέων μαθητών και των γονιών τους και υποδέχεται τη νέα σχολική χρονιά με μια μοναδική προσφορά. Με κάθε αγορά laptop, desktop, εκτυπωτών, περιφερειακών pc και αναλώσιμων προσφέρει τα σχολικά τους είδη και όχι μόνο! Πιο συγκεκριμένα, με αγορές των παραπάνω ειδών από τα καταστήματα Κωτσόβολος άνω των 299 ευρώ, προσφέρεται δωροεπιταγή αξίας 30 ευρώ για τα Max Stores και maxstores.gr. Ενώ με αγορές από τα Max Stores άνω των 99 ευρώ δίνεται δωροεπιταγή αξίας 20 ευρώ για τα καταστήματα Κωτσόβολος. Φέτος, γονείς και μαθητές μπορούν να αναζητήσουν το laptop της αρεσκείας τους μέσα από μια μεγάλη γκάμα προϊόντων, χωρίς να συμβιβαστούν για τη σχολική τσάντα ή τον υπόλοιπο εξοπλισμό, για μια ξέγνοιαστη σχολική χρονιά.
LE MONDE BOOTCAMP SEPTEMBER EDITION Ο Εκπαιδευτικός Όμιλος Le Monde διοργανώνει το Le Monde Bootcamp September Edition, προσφέροντας σε ενδιαφερόμενους επίδοξους σεφ και pastry chefs απ’ όλη την Ελλάδα μία ακόμα δωρεάν εκπαιδευτική εμπειρία. Συγκεκριμένα, από τις 10 έως και τις 12 Σεπτεμβρίου η σχολή θα υποδεχτεί για δεύτερη φορά στις υψηλών προδιαγραφών εγκαταστάσεις της στο Μοσχάτο νέους και νέες 17 έως 40 ετών που αγαπούν τη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική και επιθυμούν να ζήσουν από κοντά την εκπαιδευτική εμπειρία της Le Monde. Οι τυχεροί που θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το εντελώς δωρεάν 3ήμερο εκπαιδευτικό Le Monde Bootcamp September Edition θα πρέπει να δηλώσουν συμμετοχή στο site www.lemonde.edu.gr/bootcamp.
5.9.19 – lifo
39
αφιέρωμα εκπαίδευση Λεωφ. Δεκελείας 71, Νέα Φιλαδέλφεια, 210 253 0080, info@halkidonio.gr, http:// halkidonio.gr/ Το Χαλκηδόνιο Ωδείο αποτελεί μια κορυφαία επιλογή μουσικών σπουδών και λειτουργεί από το 1991, εξασφαλίζοντας στους μαθητές του όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε να γνωρίσουν τον φανταστικό κόσμο της μουσικής με τον πιο ουσιαστικό τρόπο. Η ομάδα των καθηγητών αποτελείται από μουσικούς που δίνουν ρεσιτάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό και διδάσκουν σε διεθνή φεστιβάλ μουσικής, ενώ τα έργα τους παίζονται από συμφωνικές ορχήστρες στο Μέγαρο Μουσικής και παγκοσμίως. Στις πλήρως εξοπλισμένες αίθουσες διδασκαλίας οι εκπαιδευτικές μέθοδοι έχουν στο επίκεντρο κάθε μαθητή ξεχωριστά, αναδεικνύοντας το προσωπικό του ταλέντο. Δεν είναι τυχαίο πως πολλοί από τους μαθητές έχουν διακριθεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς και διεθνή φεστιβάλ και έχουν εισαχθεί στο Μουσικό Πανεπιστήμιο, ενώ κάποιοι από τους παλιότερους μαθητές είναι σήμερα σολίστ με μεγάλες ορχήστρες και διδάσκουν στο Χαλκηδόνιο Ωδείο.
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ POCKETFLAT Πατησίων 299. Αθήνα, 213 0324265, 6937 382885, mar_stel@yahoo.gr, FB: Θεατρικό Εργαστήρι PocketFlat - Stella Mari Το θεατρικό εργαστήρι PocketFlat στεγάζεται σε ένα παλιό διαμέρισμα στην οδό Πατησίων και δημιουργήθηκε από τη Στέλλα Μαρή, ηθοποιό, σκηνοθέτιδα και υπεύθυνη της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας Θεάτρου Minus [two]. Στον ιδιαίτερο αυτόν χώρο κάνει πραγματικότητα το όραμά της, διδάσκοντας με πολύ μεράκι την υποκριτική τέχνη που τόσο αγαπάει σε όλους εκείνους που μοιράζονται το ίδιο πάθος για το θέατρο με εκείνη. Το θεατρικό εργαστήρι PocketFlat είναι 4ετούς φοίτησης, με δυνατότητα επιλογής μεμονωμένων μαθημάτων. Οι σπουδαστές διδάσκονται υποκριτική, αρχαίο δράμα, χοροκίνηση, χοροθέατρο και φωνητική, ενώ λειτουργούν τμήματα θεατρικού παιχνιδιού για παιδιά 5-10 χρονών. Επίσης, μπορεί κανείς να επιλέξει τα τετραμηνιαία εργαστήρια με θέμα τη θεατρική διασκευή κειμένου ή το «Θέατρο Νο και Δύση». Στο PocketFlat το σύστημα εκπαίδευσης δεν είναι μόνο μια σκηνοθετική ματιά αλλά η ουσία του εναλλακτικού και πρωτοποριακού.
40 lifo – 5.9.19
Στόχος του Σπίρτου από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής το 2009 ήταν η προώθηση της μοντέρνας τέχνης σε όλο το φάσμα της μουσικής και των εικαστικών και σήμερα, μετά από 10 χρόνια, εξακολουθεί να προσφέρει ένα πλούσιο πρόγραμμα μαθημάτων και σεμιναρίων που ξεφεύγει απ’ τον τυποποιημένο τρόπο εκμάθησης. Ο μαθητής, μέσα από την πρακτική εμπειρία μιας μεγάλης σειράς εικαστικών σεμιναρίων, έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει τέχνες όπως η ζωγραφική, η φωτογραφία, το χειροποίητο κόσμημα, το κόμικ και η εικονογράφηση, καθώς και πλήθος σεμιναρίων χειροτεχνίας όπως το μακραμέ, το faux bijoux, το υγρό γυαλί, το χειροποίητο σαπούνι-κερί, το βελονάκι και οι βελόνες, τα pop up βιβλία και η δημιουργία ρούχου. Η δημιουργική γραφή, το ποιητικό εργαστήρι, η Ιστορία της Τέχνης και του κινηματογράφου καθώς και το digital filmmaking, το photoshop και το stop-motion βρίσκονται στη λίστα των σεμιναρίων, εμπλουτίζοντας τα πεδία γνώσεων που μπορεί κανείς να επιλέξει στο Σπίρτο. Παράλληλα, σε συνεργασία με το Registry of Guitar Tutors (RGT) και το London College of Music (LCM) λειτουργεί μουσικό τμήμα μοντέρνας και παραδοσιακής μουσικής, όπου διδάσκονται ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα, τραγούδι, μπάσο, ντραμς, πιάνο, μουσική παραγωγή αλλά και ακορντεόν, μπουζούκι, λαούτο, σαντούρι και πολλά άλλα.
FEEL-FREE JEWELRY WORKSHOP Κολοκοτρώνη 74-76 Πειραιάς, 2ος όροφος, 210 3006663, info@feel-free.gr, feel-free.gr
ΚΕΝΤΡΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ
ΧΑΛΚΗΔΟΝΙΟ ΩΔΕΙΟ
ΤΟ ΣΠΙΡΤΟ Ιωάννου Αποστολόπουλου 11, Χαλάνδρι, 210 6753306, info@tospirto.com, www. tospirto.com/
Το Feel-Free λειτουργεί από το 2009 στο κέντρο του Πειραιά ως ένα πρότυπο εργαστήριο κατασκευής χειροποίητου κοσμήματος. Τα μαθήματα φέρνουν τους εκπαιδευόμενους σε επαφή με την τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας και διεξάγονται σε ατομική βάση ή σε ολιγομελή τμήματα 4-6 ατόμων. Με πρώτη ύλη το μέταλλο και σε συνδυασμό, όπου απαιτείται, με ημιπολύτιμους λίθους, σύρματα, ρητίνες, νήματα κ.ά, μπορείς να μάθεις να κατασκευάζεις τα δικά σου κοσμήματα, δίνοντας μορφή και σχήμα στη φαντασία σου και χρησιμοποιώντας αυτή την τέχνη ως ένα σημαντικό μέσο έκφρασης. Στον χώρο του εργαστηρίου κάθε σπουδαστής έχει τον προσωπικό του πάγκο που είναι πλήρως εξοπλισμένος με γραφική ύλη για τον σχεδιασμό, ατομικό εξοπλισμό αργυροχρυσοχοΐας και προσωπική εργαλειοθήκη. Παρέχονται δωρεάν όλα τα εργαλεία και τα μέταλλα που απαιτούνται για την εκμάθηση των τεχνικών δημιουργίας κοσμημάτων. Στη διάρκεια των μαθημάτων δίνονται σημειώσεις για τα εργαλεία, τις τεχνικές αλλά και θεωρητικές πληροφορίες σχετικά με την αργυροχρυσοχοΐα. Στο FeelFree η κατασκευή χειροποίητων κοσμημάτων αναδεικνύεται σε μια γοητευτική χειροτεχνία και απευθύνεται όχι μόνο σε όσους θέλουν να ασχοληθούν με αυτήν από χόμπι αλλά και σε όσους θέλουν να ακολουθήσουν έναν νέο επαγγελματικό δρόμο.
ΙΔΡΥΜΑ FULBRIGHT Λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας 6, 210 7241811, info@fulbright.gr, www.fulbright.gr Το Ίδρυμα Fulbright υπήρξε το προσωπικό όραμα του γερουσιαστή J. William και δημιουργήθηκε το 1946. Βασιζόταν σε μια απλή, αλλά πολύ σημαντική ιδέα: για να επιτευχθεί η ειρήνη στον κόσμο οι άνθρωποι όλων των χωρών της γης πρέπει να γνωρίσουν και να σεβαστούν τις παραδόσεις, τον πολιτισμό και τις αξίες των άλλων. Το αποτέλεσμα της έμπνευσής του είναι αυτό το κορυφαίο ίδρυμα εκπαιδευτικών ανταλλαγών. Το Ίδρυμα Fulbright της Ελλάδας προσφέρει υποτροφίες σε Έλληνες και Αμερικανούς πολίτες, φοιτητές, επιστήμονες, ερευνητές, εκπαιδευτικούς και καλλιτέχνες που επιθυμούν να σπουδάσουν, να διδάξουν, να δώσουν διαλέξεις ή να διεξαγάγουν έρευνα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ελλάδα αντιστοίχως. Ο διακρατικός του χαρακτήρας είναι το στοιχείο εκείνο που κάνει αυτό το ακαδημαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγών να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα του είδους, δημόσια ή ιδιωτικά.
ΜΙΚΡΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Πλ. Αγίων Ασωμάτων 7, Θησείο, 210 3243306, 210 3252998 info@mikropolytexneio.gr, www. mikropolytexneio.gr Το Μικρό Πολυτεχνείο είναι ένας πολυχώρος σεμιναρίων τέχνης που λειτουργεί από το 2002 διοργανώνοντας επιμορφωτικά σεμινάρια τέχνης σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους στο κέντρο της ιστορικής Αθήνας, κάτω από την Ακρόπολη. Περισσότερα από 100 σεμινάρια διοργανώνονται κάθε χρόνο σε όλο το φάσμα των τεχνών με αναγνωρισμένους και χαρισματικούς δασκάλους και με πρωτότυπες μεθόδους διδασκαλίας. Η ομάδα εισηγητών αποτελείται από καλλιτέχνες και δασκάλους με τεχνογνωσία και εμπειρία, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προώθηση των έργων των σπουδαστών μέσα από εκθέσεις, συναυλίες, παραστάσεις και παραγωγές. Τα σεμινάρια που προσφέρονται καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα ενδιαφερόντων και είναι τα εξής: Γραφή, Εικαστικά, Κινηματογράφος, Θέατρο, Χορός, Μουσική, Ραδιόφωνο, Στιχουργική, Ψηφιακά Μέσα και πολλά άλλα. Κάθε καλοκαίρι το Μικρό Πολυτεχνείο ταξιδεύει με το «Μικρό Πολυτεχνείο Εν Πλω», διοργανώνοντας για τα μέλη του εκδρομές με εκπαιδευτικό - καλλιτεχνικό χαρακτήρα σε κυκλαδίτικους προορισμούς, αλλά το πιο σημαντικό είναι πως αυτός ο πολυχώρος αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για ανθρώπους όλων των ηλικιών που θέλουν να ασχοληθούν με την αγαπημένη τους τέχνη. Ένας μεγάλος αριθμός συνεργαζόμενων επιχειρήσεων από τον ευρύτερο χώρο της ψυχαγωγίας παρέχει ειδικές τιμές στα μέλη του Μικρού Πολυτεχνείου με την επίδειξη του ειδικού πάσο.
ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ Ιπποκράτους 118, Αθήνα, 211 3003580, polychoros@metaixmio.gr, www. metaixmio.gr Ο εκδοτικός οίκος Μεταίχμιο δημιούργησε το 2006 έναν πολυχώρο με στόχο να προσφέρει ένα σημείο αναφοράς για τους φίλους των βιβλίων και της τέχνης. Το 2014 ο χώρος ξανασυστήθηκε στο κοινό ανανεωμένος και πλέον λειτουργεί από το 2017 ως πιστοποιημένο Κέντρο Διά Βίου Μάθησης Επιπέδου 1 (Κε.Δι.Βι.Μ.1) με περισσότερους από 1.200 σπουδαστές στα σεμινάριά του. Ο Πολυχώρος Μεταίχμιο συνεχίζει να ανανεώνεται και να διοργανώνει σεμινάρια και εργαστήρια για ενηλίκους με άξονα το βιβλίο και την ανάγνωση, τη γλώσσα, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, πάντα με κεντρικό άξονα τη διά βίου μάθηση. Επιπλέον, οργανώνει Λέσχες Ανάγνωσης, εκδηλώσεις και εργαστήρια για παιδιά, παρουσιάσεις βιβλίων, αλλά και θεματικές βραδιές, αφιερώματα σε συγγραφείς, βραδιές ποίησης, ημερίδες για εκπαιδευτικούς, Σχολή Γονέων, Cinema Therapy, παιχνίδια μυστηρίου, εικαστικές εκθέσεις και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. Ταυτόχρονα, στον Πολυχώρο λειτουργεί και αίθουσα τέχνης που φιλοξενεί όλο τον χρόνο εικαστικές εκθέσεις. Η δημιουργία των εκδόσεων Μεταίχμιο αποτελεί πλέον ένα στέκι πολιτισμού που ενθαρρύνει την ελεύθερη έκφραση για όλους.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Καραϊσκάκη 28, πλατεία Ψυρρή, Αθήνα, 6944 377374, 6948 822899, info@diadromeseminars.gr, www. diadromeseminars.gr Δυο άνθρωποι με μεγάλη αγάπη για την τέχνη και ειδικότερα τη φωτογραφία, ο Γιώργος Ασημακόπουλος και ο Τόλης Χατζηγνατίου, δημιούργησαν τη φωτογραφική ομάδα «Διαδρομές». Με πλούσια εμπειρία λόγω συμμετοχής σε δρώμενα, εκθέσεις φωτογραφίας και κύκλους διδασκαλίας και με αποκορύφωμα τη δημιουργία του πρότζεκτ «Common Routes» και της ομώνυμης ομάδας φωτογραφίας, οι εμπνευστές των «Διαδρομών» αποφάσισαν να δημιουργήσουν έναν πόλο έκφρασης και διδασκαλίας για όποιον ενδιαφέρεται να μυηθεί στη φωτογραφική τέχνη και να γνωρίσει τα μυστικά της. Οι «Διαδρομές» στεγάζονται στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, στην περιοχή του Ψυρρή, ενώ στον ανακαινισμένο χώρο της Δημοτικής Αγοράς στην Κυψέλη πραγματοποιούνται τα σεμινάρια που χωρίζονται σε εισαγωγικό τμήμα και προχωρημένων. Η φωτογραφική ομάδα «Διαδρομές» είναι ένα σπίτι που χωράει τις ιδέες και τα πρότζεκτ τόσο των δημιουργών της όσο και των μελών της.
ΗΜΈΡΕΣ ΓΝΩΡΙΜΊΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΛΕΥΚΩΣΊΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας διοργανώνει Ημέρες Γνωριμίας στην Ελλάδα, δίνοντας την ευκαιρία σε ενδιαφερόμενους να ενημερωθούν για τα προγράμματα σπουδών και τα πλεονεκτήματα που προσφέρει το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Κύπρου, το οποίο αποτελεί και την πρώτη επιλογή των εξ Ελλάδος φοιτητών για σπουδές στο εξωτερικό. Στις επιμέρους Ημέρες Γνωριμίας ακαδημαϊκό προσωπικό και έμπειροι σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού θα απαντήσουν σε κάθε ερώτηση σχετικά με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, το οποίο κατατάχθηκε στα 100 κορυφαία πανεπιστήμια στην Περιφέρεια Αναδυόμενης Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας (EECA) για το 2019 από τον παγκόσμιο οργανισμό QS World University Rankings. Ανάμεσα στ’ άλλα, θα δοθούν πληροφορίες για τα 100+ προγράμματα σπουδών, τα ελληνόφωνα τμήματα και προγράμματα σπουδών, τα προγράμματα εξ αποστάσεως φοίτησης, τις υποτροφίες και χορηγίες που προσφέρονται, καθώς και για τις νέες φοιτητικές εστίες του πανεπιστημίου, όπου η διαμονή είναι εξασφαλισμένη για πρωτοετείς φοιτητές που θα προκρατήσουν το δωμάτιό τους μέχρι και τις 16 Σεπτεμβρίου 2019. Περισσότερες πληροφορίες στα 801 100 2345, 210 6748293 ή στο greece. admissions@unic.ac.cy. Το πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων είναι διαθέσιμο στο: www.unic.ac.cy/event/imeres-gnorimias-stin-elladaaygoystos-septemvrios-2019/
Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΌΣ ΌΜΙΛΟΣ ETOILE ΚΛΗΡΏΝΕΙ ΜΙΑ ΥΠΟΤΡΟΦΊΑ ΓΙΑ ΣΠΟΥΔΈΣ ΕΠΙΠΈΔΟΥ ΙΕΚ ΣΤΟΝ ΤΟΜΈΑ ΤΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΏΝ Ο Εκπαιδευτικός Όμιλος Etoile by Les Chefs δίνει την ευκαιρία σε όλους όσοι θέλουν να σπουδάσουν στον ολοένα ανερχόμενο τομέα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων να διεκδικήσουν μια υποτροφία αξίας 6.500 ευρώ που θα τους φέρει πιο κοντά στην επαγγελματική επιτυχία! Η υποτροφία θα καλύψει τα δίδακτρα διετούς φοίτησης επιπέδου ΙΕΚ στην ειδικότητα Τεχνικός Τουριστικών Μονάδων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας, που σήμερα αποτελεί το ισχυρό χαρτί της ελληνικής οικονομίας, καθώς, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, ο τομέας του τουρισμού «ηγείται» στις θέσεις με τη μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά εργασίας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους συμπληρώνοντας τη φόρμα στο https://etoile.edu.gr/ypotrofia-etoile-2019/. Ο νικητής θα αναδειχτεί με δημόσια κλήρωση που θα διεξαχθεί στο πλαίσιο εκδήλωσης για τον επαγγελματικό προσανατολισμό που διοργανώνει η Etoile (11 Σεπτεμβρίου 2019). etoile.edu.gr
5.9.19 – lifo
41
ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ Το νέο βιβλίο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου
Κυρίως όμως το βιβλίο αυτό είναι ένα tour de force ως προς το ύφος του – με μια γλώσσα μεστή και δωρική, αστραφτερή σαν λάμα και γεμάτη ποιητικές αντηχήσεις. Είναι μια απόλαυση να το διαβάζεις: τόσο το πρώτο μέρος που συγκεφαλαιώνει τις αφηγήσεις του Νησιού, όσο και το δεύτερο μέρος που μιλά για τον ερχομό στη μεγάλη πόλη.
ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ & ΣΤO www.lifoshop.gr 42 lifo – 5.9.19
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ
ας φυσά τώρα
Το νέο βιβλίο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο – δίχως αναστολές και δίχως απολογίες. Με σχεδόν εργαστηριακό βλέμμα καταγράφει την αγριότητα και την ομορφιά που ενυπάρχουν σε κάθε ζωή· τα τεχνάσματα και τα κατά συνθήκην ψεύδη που χύνονται σαν μέλι στην παντόφλα της δημοσιογραφίας και των social media.
210
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ
ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΖHΣΩ ΧΩΡIΣ ΟΡΣΑΛΊΑ ΠΑΡΘΈΝΗ
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ ALFREDO BALAGAPO
The good LiFO ΜΟΔΑ
Reebok Aztrek Double Kαθορίζουν το street style του σήμερα. Δεν είναι ένα οποιοδήποτε ζευγάρι sneakers. Και σίγουρα τα Reebok Aztrek Double με την extra chunky λευκή σόλα δεν περνάνε απαρατήρητα. Συνδύασέ τα με απλά, casual ρούχα και θα απογειώσουν το στυλ σου με τη μία. Βασισμένα στο εβληματικό running παπούτσι της δεκαετίας του ’90, τα ολοκαίνουρια Reebok Aztrek Double έχουν «πινελιές» από έντονα χρώματα πάνω σε έναν μαύρο «καμβά», ρετρό αισθητική και χαρούμενο, μοντέρνο στυλ, ενώ είναι τα πιο άνετα παπούτσια που μπορείς να επιλέξεις για κάθε σου έξοδο. Ακολουθώντας την τάση των εντυπωσιακών, '90s sneakers,τα Reebok Aztrek Double, σχεδιασμένα ειδικά για τις γυναίκες του σήμερα, αποτελούν την τέλεια προσθήκη στην γκαρνταρόμπα σου. Διατίθενται στην τιμή των 99,95 ευρώ Αναζητήστε τα στο www.reebok.gr και σε επιλεγμένα καταστήματα
5.9.19 – lifo
43
ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΖHΣΩ ΧΩΡIΣ
ò
Stella McCartney
The good LiFO
Γυναικεία ζώνη. Yoox.com
õ
NEW ERA Καπέλο τζόκεϊ. www.sneaker10.gr
ö
Paul Smith Ανδρικό πουκάμισο από την καινούργια συλλογή του βρετανικού οίκου. www.paulsmith.com/
Ορσαλία Παρθένη H σχεδιάστρια ρούχων και ιδιοκτήτρια του Οίκου Parthenis μας λέει ποια είναι εκείνα τα αντικείμενα ή καταναλωτικά προϊόντα χωρίς τα οποία δεν μπορεί να ζήσει.
î
Swatch Μίνιμαλ και εκλεπτυσμένο ρολόι από τη νέα σειρά Skin Irony 42. Διαθέσιμο στα καταστήματα και στα σημεία πώλησης Swatch. www.swatch.com
1. Το Κindle Βook της Αmazon. Αγαπώ πολύ το διάβασμα γιατί με βοηθά να χαλαρώνω και να εμπνέομαι. Το Κindle, λοιπόν, είναι ένας πολύ πρακτικός τρόπος να διαβάζω τα αγαπημένα μου βιβλία, ιδίως στις διακοπές. Ουσιαστικά, μπορώ να κρατάω στην τσάντα μου όσα βιβλία θέλω. Διαμορφώνω τη φωτεινότητα ανάλογα με τον εξωτερικό φωτισμό, προσαρμόζω το μέγεθος των γραμμάτων και διευκολύνομαι αρκετά. www. amazon.com 2. Η μάσκαρα Κορρές. Μια γυναίκα που αγαπά τον εαυτό της δεν χρειάζεται έντονο μακιγιάζ για να ξεκινήσει την ημέρα της. Μια ελαφριά μάσκαρα είναι ό,τι πρέπει για να τονίσω το βλέμμα μου χωρίς υπερβολές. Τη συγκεκριμένη την προτιμώ γιατί βγαίνει σε διάφορα funky χρώματα, έχει ιδανικό build up και μπορείς να τη βρεις και στα φαρμακεία σε αρκετά οικονομική τιμή. www. korres.com
ñ
Marshall
3. Η BB Cream Βοbbi Brown. Όσο μεγαλώνει κανείς περιορίζει το μακιγιάζ του, αφού πρώτα έχει πειραματιστεί αρκετά. Ένα προϊόν που δεν αποχωρίζομαι είναι η ΒΒ Cream της Bobbi Brown. H κρέμα αυτή βγαίνει σε μεγάλη γκάμα χρωμάτων, έχει αντηλιακή προστασία και ελαφριά κάλυψη, κάτι που την καθιστά ιδανική και για πρωί και για βράδυ. bobbibrowncosmetics.com
Mε μοναδική vintage αισθητική, το Acton II είναι το εμβληματικό ηχείο με bluetooth της Marshall. Paraphernalia.com
4. Τα ακουστικά Sony WH-H800 h.ear. Tα συγκεκριμένα ακουστικά έχουν τον καλύτερο δυνατό ήχο. Είναι άνετα και τα χρησιμοποιώ σχεδόν καθημερινά, είτε όταν ξεκινώ την ημέρα μου με πρωινή γυμναστική είτε αν θέλω να δουλέψω συγκεντρωμένη, ακούγοντας την αγαπημένη μου μουσική, απομονωμένη από το εξωτερικό περιβάλλον. Με τα συγκεκριμένα μπορείς να μιλήσεις και στο τηλέφωνο, οπότε εντάσσονται ιδανικά στο kit ταξιδιών μου. www.sony.gr
44 lifo – 5.9.19
ï
Grown Alchemist
Σακίδιο πλάτης. dolcegabbana.com
5. Την κολόνια Chanel Cristalle. Ως έφηβη φορούσα τη Chanel No19, ενώ στην πορεία κατέληξα στη Chanel Cristalle, μια κλασική κολόνια με ιστορία όχι τόσο διαδεδομένη. Δημιουργήθηκε το 1975 από τον Henri Robert και η βάση της είναι το αρωματικό κίτρο. Την έχω ξεχωρίσει γιατί είναι ελαφριά, με ένα δροσερό άρωμα που ταιριάζει και στο καλοκαίρι και στον χειμώνα. www. chanel.com
Τα ενεργά συστατικά τoυ Detox Serum της Grown Alchemist έχουν φυσική προέλευση και συνεπώς είναι απολύτως συμβατά με την ανθρώπινη βιολογία. www.atticadps.gr
ö
ñ
TOMS Δερμάτινα μποτάκια TOMS flagship stores: Πλ. Μητρόπολης 8, Αθήνα / Τσιμισκή 22, Θεσσαλονίκη, toms.gr
4
Ellesse Περικάρπια από την Ellesse. www. bloobox.gr
1 kειμενο μεροπη κοκκινη
Personal
Shopper
ö
Dolce & Gabbana
5 3
2
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ
Μοιάζεις σαν να έχεις βγει από φωτογράφιση της πιο προχωρημένης μόδας. Εσύ αισθάνεσαι καθόλου σαν εξωγήινος μέσα στην πόλη; Ναι, νιώθω σαν εξωγήινος όταν κυκλοφορώ στην πόλη. Σε κοιτάνε καθόλου περίεργα στον δρόμο; Πώς αντιδράς; Με κοιτάνε πολύ άσχημα και περίεργα, αλλά το έχω ξεπεράσει. Απλώς έχω καταλάβει ότι οι Έλληνες φοβούνται οτιδήποτε δεν μπορούν να καταλάβουν. Δεν με ενοχλεί πλέον όταν με κοιτάνε. Τουλάχιστον, διαφέρω από τους άλλους. Όλοι σε φωνάζουν Yobet, αλλά εσύ μου συστήθηκες ως Alfredo. Για πες, πώς κι έτσι;
Alfredo Balagapo Υπεύθυνος πωλήσεων και στυλίστας στο Dangerous Minds
Alfredo είναι το βαφτιστικό μου. Το Yobet είναι το παρατσούκλι μου, που μου βγάλανε οι γονείς μου όσο μεγάλωνα. Από πού είναι η καταγωγή σου; Από τις Φιλιππίνες. Πες μου κάποια πράγματα για σένα. Θέλω να μάθω τα πάντα. Δεν είναι πολλά. Θα σου πω τρία. Πρώτον, αγαπώ τη μόδα, δεύτερον δεν ζω χωρίς Memes και, τρίτον, είμαι πατέρας κι έχω μία κόρη που τη λένε Octavia Zoe. Είναι η ζωή μου όλη, απλά. Είσαι πολύ νέος για μπαμπάς. Πώς και το αποφάσισες; Πάντα ήθελα να αποκτήσω παιδί πριν από τα 30 μου, ώστε όταν θα έχω εγγόνια να είμαι ακόμα νέος και ενεργητικός. Για να μπορώ να κάνω πράγματα με τα εγγόνια μου, όπως θα κάνω με την κόρη μου. Αλήθεια, πού συχνάζεις; Για να είμαι ειλικρινής, δεν βγαίνω πια και όταν βγαίνω, δεν έχω κάποιο συγκεκριμένο στέκι. Επίσης, λατρεύω το κούρεμά σου. Λέγεται κάπως; Βowl cut, και είναι εμπνευσμένο απ’ τη δεκαετία του ’80. Είναι ένα ξεχασμένο κούρεμα, γι’ αυτό το επέλεξα. Ποια είναι η σχέση σου με τη μόδα; Δουλεύω κάθε μέρα έχοντας ως αντικείμενό μου τη μόδα. Μαθαίνω καθημερινά ένα σωρό πράγματα για υφάσματα και σχεδιαστές ρούχων και κάνω styling για την ιστοσελίδα και τα editorials φωτογραφίσεων που ετοιμάζουμε για το Dangerous Minds. Φέτος, μάλιστα, είχα την ευκαιρία να πάω κι εγώ στα fashion weeks του Βερολίνου και του Παρισιού. Είναι μια εμπειρία που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Μάλιστα, εκεί με βρήκαν και με συμπεριέλαβαν στο άρθρο «Top 10 cool kids of Berlin» στο Asos. com. Από πού ψωνίζεις συνήθως; Ψωνίζω πολύ σε thrifts / vintage stores, online και από το Dangerous Minds φυσικά.
kειμενο μεροπη κοκκινη
φωτογραφια παρισ ταβιτιαν
Πες μου κάτι που πήρες τελευταία. Μια μπλούζα από έναν Πολωνό σχεδιαστή, τον Gaspard Dal. Ποιoυ το στυλ θαυμάζεις; Μόνο δύο είναι οι influencers στο Instagram που έχω ψηλά: η @wuzg00d και ο @sc6le. Απ’ αυτούς εμπνέομαι στη μόδα. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Τα γυαλιά είναι Nopeet (€70), η μπλούζα An-appendage (€49), το παντέλονι είναι vintage (€3) και τα παπούτσια Eytys Angel (€300). Πού πηγαίνεις τώρα; Λογικά, σπίτι. @yobet7 www.dangerousminds.gr
5.9.19 – lifo
45
The good LiFO
Tα Stikeez επιστρέφουν στα Lidl Λίγο πριν ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά, η επιστροφή στα θρανία γίνεται με τη Lidl Ελλάς πιο διασκεδαστική από ποτέ γιατί τα Stikeez, οι μικρές αστείες φιγούρες που έγιναν ανάρπαστες, επιστρέφουν στα 224 καταστήματα του δικτύου της εταιρείας, αυτήν τη φορά πιο «φρέσκα» από ποτέ. Mέχρι και τις 13/10/2019, με κάθε αγορά αξίας 25 ευρώ μπορείτε να αποκτήσετε εντελώς δωρεάν από το ταμείο των καταστημάτων Lidl μια συλλεκτική φιγούρα Stikeez. Τα Stikeez είναι μια συλλογή από 24 διαφορετικές φιγούρες, εμπνευσμένες από προϊόντα καθημερινής διατροφής, και έχουν αγαπηθεί από μικρούς και μεγάλους. Και επειδή κάθε συλλογή χρειάζεται το κατάλληλο άλμπουμ, στα καταστήματα Lidl μπορείτε να προμηθευτείτε το άλμπουμ συλλογής-«ψυγείο» στην τιμή των 3 ευρώ, για να μπορούν τα παιδιά να «διατηρούν» τα Stikeez τους. Μάθετε περισσότερα στο https:// www.lidl-hellas.gr/stikeez
Νέες γεύσεις Frappuccino στα Starbucks Tα Starbucks σας προ(σ)καλούν σε ένα νέο γευστικό Frappuccino-δίλημμα, εμπνευσμένο από αγαπημένες γεύσεις που συντροφεύουν τα κλασικά καλοκαιρινά ταξίδια όλων μας. Δύο λαχταριστές λατρεμένες γεύσεις, Cookies & Cream, που σημαίνει μπισκότο με κρέμα, γαρνιτούρα από σαντιγί και τραγανά κομματάκια μπισκότου, και Strawberry Donut με αληθινά κομμάτια ντόνατ και φράουλας που αναμειγνύονται με θρυμματισμένο πάγο και γίνονται ένα με απολαυστική σαντιγί και κομμάτια αποξηραμένης φράουλας, υπόσχονται να απογειώσουν τις καλοκαιρινές σας στιγμές και να τις ζήσετε στο έπακρο. Τέλος, για όσους προσέχουν το διαιτολόγιό τους, υπάρχουν πολλές επιλογές ώστε να κάνετε το αγαπημένο σας Frappuccino πιο «ελαφρύ», όπως γάλα χαμηλών λιπαρών ή μια εναλλακτική γάλακτος (γάλα σόγιας, αμυγδάλου, καρύδας ή βρώμης), να ζητήσετε λιγότερη σαντιγί ή καθόλου, να επιλέξετε σιρόπι χωρίς ζάχαρη (διαθέσιμο σε καραμέλα, βανίλια και φουντούκι) αλλά και να διαλέξετε το μικρότερο μέγεθός μας για να απολαύσετε όλη την εμπειρία ακριβώς όπως εσείς θέλετε.
Market
H Swatch παρουσιάζει τη νέα συλλογή Skin Irony 42
46 lifo – 5.9.19
Οι κλασικές γραμμές συναντούν τον σύγχρονο σχεδιασμό. Τα ανθεκτικά υλικά συνδυάζονται με τη λαμπερή εμφάνιση και τις κομψές λεπτομέρειες. Με διάμετρο 42 mm και πάχος κάσας μόλις 6 mm, η Swatch παρουσιάζει τη νέα συλλογή Skin Irony 42. Μετά την επιτυχημένη κυκλοφορία των πρώτων μοντέλων SKIN Irony την άνοιξη του 2018, η οικογένεια των «διαχρονικών γιγάντων» υποδέχεται τα νέα της μέλη: έξι νέα μοντέλα με κύριο χαρακτηριστικό το ανοξείδωτο ατσάλι, επεξεργασμένο έτσι ώστε να δίνει μια vintage αίσθηση και συνδυασμένο με λεπτομέρειες από δέρμα ή μαλακή σιλικόνη, αυτήν τη φορά όμως με ακόμα μεγαλύτερο μέγεθος κάσας (42 mm αντί των 38 mm που έχουν τα κλασικά μοντέλα SKIN Irony). Τα νέα μοντέλα SKIN Irony 42 βασίζονται σε μια μίνιμαλ και ταυτόχρονα εκλεπτυσμένη σχεδιαστική γλώσσα που ανταποκρίνεται τέλεια στον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Ο Λουμίδης Κουπάτος μεγάλωσε Ο Λουμίδης Κουπάτος επιστρέφει από τις διακοπές ανανεωμένος, με νέες μεγαλύτερες συσκευασίες 150 και 300 γραμμαρίων. Οι μεγαλύτερες συσκευασίες σού δίνουν την ευκαιρία να ετοιμάσεις και να απολαύσεις μαζί με την παρέα σου ακόμα περισσότερες κούπες ελληνικού καφέ, ενώ διατηρούν το πλούσιο άρωμά του αναλλοίωτο. Αναζήτησέ τες στο κοντινότερο κατάστημα και ετοιμάσου για ένα φθινόπωρο γεμάτο με άρωμα ελληνικού καφέ.
week ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Off Τhe Hook Με ένα line-up που συγκεντρώνει τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού χιπ χοπ (από ΛΕΞ και RNS μέχρι Τζαμάλ και Μικρό Κλέφτη) αλλά και δυνατά διεθνή acts, όπως η Lady Leshurr και ο γνωστός από τις συνεργασίες του με τον Dizzee Rascal, Ocean Wisdom, το Off Τhe Hook φέρνει μια μοναδική χιπ χοπ φεστιβαλική εμπειρία στο κέντρο της Αθήνας. ä 5-6/9, Τεχνόπολις, Πειραιώς 100, Γκάζι, 17:00, εισ.: 13-24 ευρώ
ΓΕΥΣΗ Πού θα φας τον Σεπτέμβριο 10 νέα εστιατόρια που μόλις άνοιξαν στην Αθήνα απο τη νικη μηταρεα
58
48
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα
54
ΒΙΒΛΙΟ Η επιστροφή του Mισέλ Ουελμπέκ
56
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Η νέα έκθεση του Γιάννη Βαρελά στο Μουσείο Μπενάκη
topevents
talk
9 week
5-11 σεπ τε μ β ρ ιου 20 1 9
απο τη γεωργια παπασταμου
Logout Στο νέο του άλμπουμ ένας ναυαγός ξυπνάει σε ένα έρημο νησί χωρίς να θυμάται τι τον έφερε εκεί. Με αυτή την αφορμή ο μουσικός απαντά σύντομα σε 5 ερωτήσεις.
1 ΣΥΝΑΥΛΙΑ Nalyssa Green & Evripidis and His Tragedies Η Nalyssa και ο Evripidis γράφουν και τραγουδάνε την ιδιόμορφη ποπ μουσική τους τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Την Παρασκευή θα παίξουν σόλο αλλά και μαζί στη σκηνή του Death Disco. 6/9, Death Disco, Ωγύγου 16 & Λεπενιώτου, Ψυρρή, 21:00, εισ.: 6 ευρώ
2 ΜΟΥΣΙΚΗ Acid Baby Jesus
3 ΘΕΑΤΡΟ Οιδίπους Τύραννος Ο Δημήτρης Λιγνάδης, η Αμαλία Μουτούση, ο Νίκος Χατζόπουλος, ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, ο Γιώργος Ζιόβας, ο Γιώργος Ψυχογιός και ο Νικόλας Χανακούλας πρωταγωνίστησαν σε μία από τις πιο δημοφιλείς παραστάσεις του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών. Η τραγωδία του Σοφοκλή, σκηνοθετημένη από τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, συνεχίζει αυτή την εβδομάδα την περιοδεία της, ανεβαίνοντας σε τρία θέατρα της Αθήνας. 5/9: Θέατρο Πέτρας, 9/9: Κηποθέατρο Παπάγου, 10/9: Βεάκειο Θέατρο, 21:15, εισ.: 15 ευρώ
4 ΣΥΝΑΥΛΙΑ Com Truise
STOEP TH PR ES S DANCE The Prudence Tapes Το δίδυμο των Prudence Tapes επιστρέφει για ένα set με πειραματικές electro μουσικές στο Latraac. 7/9, Latraac, Λεωνίδου 63-65, 22:00, είσοδος ελεύθερη
Περίγραψέ μου μερικές εικόνες και ήχους που σε ενέπνευσαν όταν ηχογραφούσες το «N91». Η θάλασσα, η σχετικά ασθενής μνήμη, ο ήχος των κυμάτων, ο αυτοεγκλωβισμός και ο αυτοπροσδιορισμός, αυτός ο στίχος του κομματιού «Ν91» που ξεκίνησε τα πάντα μιλώντας για ένα ταξίδι πέρα από τους 90 βόρειους παράλληλους κύκλους του χάρτη, ένα αστείο του «Seinfeld» που προσπαθώ να θυμηθώ με την ατάκα «I will meet you there» και ένα αεροπλάνο που ζοριζόταν, ο Jack και η Sally του Tιμ Μπέρτον, η radiohead-ική τεχνοτροπία τού να παίρνεις τραγουδιστικές ιδέες και να τις μεταφέρεις στα ηλεκτρονικά ηχοτοπία μέχρι να βγει κάτι καινούργιο, ο ενθουσιασμός από τους ήχους ενός καινούργιου synth, η απόσταση από την Αθήνα. Τι διαφορετικό θα έλεγες ότι έχει αυτός ο δίσκος σε σχέση με προηγούμενες δουλειές σου; Και οι τρεις δίσκοι ξεκίνησαν με πολύ διαφορετικές αρχικές συνθήκες. Ο πρώτος ξεκίνησε με τη βασική ιδέα να γραφτεί με κιθάρα και φωνή το 2011, ενώ ο δεύτερος είχε το στίγμα πολύ πιο γεμάτων ηχητικά κατευθύνσεων που δημιουργήσαμε με τον Χρήστο Λαϊνά στην παραγωγή το 2012. Ο δίσκος «Ν91» ακολούθησε πολλές άλλες προσπάθειες ολοκληρωμένης ηχογράφησης που μεσολάβησαν και ήταν η πρώτη προσπάθεια που κάπως πέτυχε. Το στοιχείο που δίνει συνοχή στον δίσκο και τον διαφοροποιεί σε σχέση με τους προηγούμενους είναι κι αυτή η μεταφορά κιθαριστικών θεμάτων στους ήχους ενός καινούργιου synth. Ποιο τραγούδι ακούς συνέχεια αυτόν τον καιρό; Το «Not in Kansas» των National.
Δύο χρόνια μετά την κυκλοφορία του τελευταίου τους δίσκου, του «Lilac Days», από τη λονδρέζικη Fuzz Club, οι Acid Baby Jesus, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συγκροτήματα της psych-garage σκηνής, επιστρέφουν με μια πολυαναμενόμενη συναυλία στην ταράτσα του Ρομάντσου, στην οποία μάλιστα αναμένεται να ακούσουμε και νέο υλικό. 6/9, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 20:30, εισ.: 10 ευρώ
48 lifo – 5.9.19
Με αφετηρία το synth-wave και τη slow motion funk, ο Αμερικανός Seth Haley ανεβαίνει στην σκηνή του Ρομάντσου για ένα δυνατό live γεμάτο synths, μελωδικότητα και έναν αέρα ’80s νοσταλγίας. 11/9, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 21:00, εισ.: 12-18 ευρώ
Ξέρεις την εκπομπή «Desert Island Discs»; Εσύ ποιους 5 δίσκους, ποιο βιβλίο και ποιο αντικείμενο θα ήθελες να έχεις μαζί σου αν ήσουν ναυαγός σε ένα έρημο νησί; Δίσκοι: «Το χαμόγελο της Τζοκόντας» - Μάνος Χατζιδάκις, «The songs of Leonard Cohen» - Leonard Cohen, «Kid A» - Radiohead, «Fevers & Mirrors» - Bright Eyes, «Το κουστουμάκι» - The Βoy / Βιβλίο: Το βιβλίο της ανησυχίας του Φερνάντο Πεσσόα / Αντικείμενο: κλασική κιθάρα. To άλμπουμ «N91» κυκλοφορεί από την Tiny Room Records.
5 ΘΕΑΤΡΟ Εκκλησιάζουσες - Η λαϊκή οπερέτα
7 ΜΟΥΣΙΚΗ Λένα Πλάτωνος feat. Stergios T., Lenaura Η πρωτοποριακή μουσικός και συνθέτρια Λένα Πλάτωνος παρουσιάζει, σε μια συναυλία με ελεύθερη είσοδο, το νέο dance project της, «Lenaura». Η τραγουδοποιός, μαζί με τον Γιάννη Παλαμίδα και την Αθηνά Ρούτση, κάνει αρχικά μια αναδρομή στα σημαντικότερα έργα της καριέρας της, για να συνεχίσει, στο δεύτερο μέρος, με την αποκάλυψη του dance project της με τίτλο «Lenaura», το οποίο χαρακτηρίζουν οι έντονοι χορευτικοί ρυθμοί, τα μινιμαλιστικά φωνητικά και μια συνθετική αντιμετώπιση που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα μοτίβα ενός κλασικού χορευτικού τραγουδιού. 7/9, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», πάρκο Σταύρος Νιάρχος, Ευριπίδου & Δοϊράνης, 21:00, είσοδος ελεύθερη
Με μια πρωτότυπη διασκευή της γνωστής κωμωδίας του Αριστοφάνη από τον Σταμάτη Κραουνάκη εγκαινιάζεται η μακροπρόθεσμη συνεργασία του Θεάτρου Τέχνης με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Σε μια εποχή απόλυτης πολιτικής και κοινωνικής παρακμής, οι γυναίκες, με αρχηγό την Πραξαγόρα (Σοφία Φιλιππίδου), μεταμφιέζονται σε άνδρες και καταφέρνουν να πάρουν την εξουσία, προτείνοντας ένα νέο καθεστώς κοινοκτημοσύνης. Το επαναστατικό σχέδιο της Πραξαγόρας μοιάζει στη θεωρία ιδανικό, στην πράξη όμως θα αποδειχτεί ουτοπικό. 9/9, Ηρώδειο, Διονυσίου Αρεοπαγίτου (στάση μετρό Ακρόπολη), 21:00, εισ.: 10-35 ευρώ
6 DANCE Six Dogs Season Opening Night Το gig space της Αβραμιώτου ανοίγει τις πόρτες του για 10η σεζόν και η Matina Sous Peau αναλαμβάνει τα decks. 6/9, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 22:00, είσοδος ελεύθερη
8 ΘΕΑΤΡΟ Μήδεια
Με τη μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά, μια ψυχαναλυτική προσέγγιση της ιστορίας της, η Μήδεια, μετά την καλοκαιρινή πρώτη της παρουσίαση, ανεβαίνει ξανά, για λίγες ακόμα παραστάσεις, στο ατμο-
σφαιρικό ξενοδοχείο Μπάγκειον στην Ομόνοια, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Γεωργαλά. Τον ομώνυμο ρόλο ερμηνεύει η Τζούλη Σούμα. 5-22/9, Μπάγκειον, πλατεία Ομονοίας 18, Πέμ.-Κυρ. 21:30, εισ.: 5-10 ευρώ
9 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Θωμάς Μπερτόλης, ένας σύγχρονος Αίσωπος
6/9, Bolivar Beach Bar, Ακτή του Ήλιου, Άλιμος, 21:00, εισ.: 10 ευρώ
Amitabha Fest: Faithless DJ set / Keep Shelly In Athens
Andrea Bocelli
11/9, Ηρώδειο, Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Αθήνα, 21:00
Camelphat Το dance δίδυμο από τη Βρετανία, με επιτυχίες όπως το βραβευμένο με Grammy «Cola», έρχεται για πρώτη φορά στην Αθήνα.
ΣΥΝΑΥΛΙΑ
Ο τενόρος που κατάφερε να φτάσει την κλασική μουσική στην κορυφή των διεθνών charts έρχεται στην Αθήνα. Θα τον συνοδεύουν η χορωδία και η συμφωνική ορχήστρα της ΕΡΤ, τις οποίες θα διευθύνει ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους μαέστρους, ο Marcello Rota.
DANCE
Με επιρροές από τους Μύθους του Αισώπου, την ελληνική μυθολογία και το Βιβλίο των Φανταστικών Όντων του Μπόρχες, ο Μπερτόλης δουλεύει με το καθαρό υλικό του πηλού, δημιουργώντας τράγους, παγόνια, λιοντάρια, ψάρια και άλλα σημαντικά σύμβολα της παγκόσμιας μυθολογίας. 10-29/9, Γκαλερί 7, Σόλωνος 20 & Βουκουρεστίου, Κολωνάκι. Ώρες λειτουργίας: Τρ., Πέμ.-Παρ. 11:00-14:00 & 18:00-21:00, Τετ.-Σάβ. 11:00-15:00. Εγκαίνια: 10/9, στις 20:00.
Το Bolivar, σε συνεργασία με τη Mahayana Records, παρουσιάζει για δεύτερη συνεχή χρονιά το Amitabha Fest με headliner τη Sister Bliss σε ένα μοναδικό Faithless DJ set. Μαζί της οι Keep Shelly in Athens, Kled Mone και VKD. 7/9, Bolivar Beach Bar, Ακτή του Ήλιου, Άλιμος, 21:00, εισ.: 10 ευρώ
5.9.19 – lifo
49
σινεμά
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Η τελευταία ταινία The last movie (1971) Σκηνοθεσία: Ντένις Χόπερ Πρωταγωνιστούν: Ντένις Χόπερ, Στέλα Γκαρσία, Μισέλ Φίλιπς, Σαμ Φούλερ
Πού χάθηκες, Μπερναντέτ Where’d you go, Bernadette
Μετά το τέλος των γυρισμάτων ενός αμερικανικού γουέστερν στο Περού, ένα μέλος του συνεργείου παραμένει εκεί και διαπιστώνει την επιρροή που είχαν τα γυρίσματα στον ντόπιο πληθυσμό.
Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ Πρωταγωνιστούν: Μπίλι Κράνταπ, Κέιτ Μπλάνσετ
Ο μύθος με την πραγματικότητα, η φαντασία με τον αληθινό κόσμο, το σινεμά με τη μίμηση, παλεύουν χωρίς χρονολογική και ενίοτε λογική σειρά στο νεολογικό, εντελώς meta με πρωθύστερους όρους γουέστερν που ο Ντένις Χόπερ τόλμησε να γυρίσει το 1970 με το 1 εκατομμύριο που του έκανε δώρο η Universal μετά την επιτυχία του Ξένοιαστου Καβαλάρη, και κρυβόταν από προσώπου Χόλιγουντ για τουλάχιστον μία δεκαετία μετά την εισπρακτική και κριτική καταστροφή που ακολούθησε αμέσως μετά την προβολή, παρά το Βραβείο Κριτικής στο Φεστιβάλ Βενετίας του 1971. Βασικά, ο Χόπερ, που στα ’80ς ενέκυψε σε ρόλους εκκεντρικών καθαρμάτων, έζησε την εφήμερη ψευδαίσθηση της καλλιτεχνικής ελευθερίας του επί έναν χρόνο στο Περού πάνω στην τραβηγμένη για την εποχή ιδέα μιας χειροποίητης ταινίας στο περιθώριο ενός «κανονικότερου» φιλμικού πρότζεκτ που καταρρέει άδοξα. Η συνέχεια, και με τον ανορθόδοξο τρόπο που ο Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι ενθάρρυνε τον Χόπερ να τη μοντάρει στο σπίτι του στη Σάντα Φε, δικαιώνει το όραμα του Χόπερ για κάτι διαφορετικό από το mainstream, όχι όμως και για ένα συνεκτικό δράμα για τα πολλαπλά θέματα που πραγματεύεται.
week
ΒΟΞ ΘΕΡΙΝΟ-ΔΑΝΑΟΣ 1-ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΡΙΝΟ
Το Αυτό: Κεφάλαιο 2 It: Chapter Two
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο
50 lifo – 5.9.19
Η
εξαφάνιση της πανέξυπνης, υπερκινητικής αρχιτεκτόνισσας είναι ένα παζλ με χαμένο κομμάτι την πρωταγωνίστρια και παίκτες τους δικούς της ανθρώπους που πασχίζουν να καταλάβουν τι έχει συμβεί στη ζωή μιας γυναίκας που τα έχει όλα και τα βροντάει, προς άγνωστη κατεύθυνση. Η Μπερναντέτ δεν έχει σχεδιάσει τίποτε ιδιαίτερο εδώ και χρόνια, είναι αγοραφοβική και προτιμά να μένει σπίτι και να ασχολείται με μικροζημιές που χρονίζουν, τον τεχνοκράτη, συμπαθή σύζυγό της και την άριστη, ευγενέστατη κόρη της – αν και το φόρτε της δεν είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Φοράει μεγάλα μαύρα γυαλιά σαν να θέλει να κρυφτεί από τα αδιάκριτα βλέμματα και συχνά συμπεριφέρεται σπασμωδικά. Το ίδιο άτσαλα την προσεγγίζει ο συνήθως laid back Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ. Ο σκηνοθέτης της ρομαντικής Before τριλογίας και του αριστουργηματικού Boyhood, σε μια εξαίρεση από τους ανδρικούς χαρακτήρες που συνήθως ιχνογραφεί, διστάζει ή απλώς δεν μπορεί να δει βαθύτερα από την επιφάνεια και τα πολλά επιμέρους στοιχεία, υπογραμμίζοντας το χάος που η ίδια δημιουργεί στη ζωή της με άμεσα και απροσποίητα πλάνα, αλλά με έναν «σπασμένο», κωμικό ρυθμό που δεν συνάδει με την περίπτωση. Η Μπερναντέτ της ταινίας δεν υπονοεί απλώς ψυχική νόσο – τη διατρέχει εμφανώς μια σοβαρή νεύρωση, που αφηγηματικά καλύπτεται συστηματικά από μια επινοημένη, εκκεντρική περσόνα. Τα εξωτερικά της τικ
αποδίδονται με αυτοσχέδιο σταριλίκι που η Κέιτ Μπλάνσετ έχει βέβαια στο τσεπάκι της, αλλά που όταν δεν συντεθεί δραματικά και όποτε δεν υποστηρίζεται από τον χαρακτήρα καταντά μια υπερτονισμένη παρωδία ερμηνείας – εδώ δανείζεται από την οικειότητα που είχε αποκτήσει από την οσκαρική της απόδοση στην υπερβολή της Κάθριν Χέμπορν, συνδυασμένη με την κοινωνική αδεξιότητα της επίσης κατά βάθος θλιμμένης Τζάσμιν. Η Μπερναντέτ, δυνάμει, αποτελείται από ενδιαφέροντα υλικά. Κάποτε υποσχόταν επανάσταση στον τομέα της οικολογικής αρχιτεκτονικής. Δεν είναι μια μοναχική και μίζερη ύπαρξη – έχει φτιάξει οικογένεια, ανησυχεί και νοιάζεται, αλλά εκτοξεύει τις ευαισθησίες αντί να τις συναισθανθεί και να τις αφήσει να διαρρεύσουν φυσικά, γιατί την πλακώνει ο πανικός και πνίγεται σε μια κουταλιά νερό, ώσπου να δραπετεύσει, κυριολεκτικά, από το παράθυρο. Στην Ανταρκτική ή κάπου αλλού; Μέχρι ο Λίνκλεϊτερ να μαζέψει τα κομμάτια προς το φινάλε, το διασκευασμένο best seller της Μαρία Σέμπλε έχει εξατμιστεί σε ένα παραφορτωμένο αίνιγμα χωρίς αποδέκτη. VILLAGE RENTI 3-VILLAGE MALL 11-VILLAGE FALIRO 5-ODEΟN GLYFADA 3 ΘΕΡΙΝΗ-ODEON MAROUSI 1-ODEON ESCAPE 7-ODEON STARCITY 3-ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΕΛΛΗΝΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΘΗΣΕΙΟΝ ΘΕΡΙΝΟ-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΝΑΝΑ 4-ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΦΙΛΟΘΕΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΛΙΚΗ ΘΕΡΙΝΟ-TYMVOS 3 ΘΕΡΙΝΗ-ΜΑΡΙΕΛ ΘΕΡΙΝΟ-ΟΡΦΕΑΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΦΛΩΡΙΔΑ ΘΕΡΙΝΟCINE ΒΟΤΣΑΛΑΚΙΑ ΘΕΡΙΝΟ
Η Μπερναντέτ Φοξ τα έχει όλα: έναν τρυφερό σύζυγο, μια γλυκύτατη κόρη και μια υπέροχη ζωή. Το μόνο που της λείπει είναι η περιπέτεια. Όταν εξαφανίζεται πριν από ένα προγραμματισμένο οικογενειακό ταξίδι στην Ανταρκτική, η 15χρονη κόρη της θα κάνει τα πάντα για να την εντοπίσει, ανακαλύπτοντας στην πορεία συγκλονιστικά στοιχεία από το παρελθόν της μητέρας της.
Σκηνοθεσία: Άντι Μουσκιέτι Πρωταγωνιστούν: Τζέιμς ΜακΑβόι, Τζέσικα Τσάστεϊν, Μπιλ Χέιντερ Είκοσι επτά χρόνια μετά την πρώτη τους επαφή με τον τρομακτικό Pennywise, τα μέλη του Losers Club έχουν απομακρυνθεί από τον τόπο τους, μέχρι που ένα τηλεφώνημα θα τα φέρει πίσω.
«Δεν είχα ποτέ φίλους σαν αυτούς που είχα όταν ήμουν δώδεκα. Άραγε έχει κανείς;» διαβάζουμε στην οθόνη του Ρίτσαρντ Ντρέιφους στο τέλος του Στάσου πλάι μου, μίας από τις διασημότερες και καλύτερες κινηματογραφικές διασκευές ιστοριών του Στίβεν Κινγκ και εντυπωσιακά συγγενικής με την παρούσα ταινία, σε σημείο να ξεχνάς το σίκουελ ποιας βλέπεις. Αυτές, άλλωστε, προκύπτουν και έρχονται συχνά στο μυαλό του θεατή στο τρίωρο που παρακολουθεί τις προσπάθειες του πάλαι ποτέ Losers Club να νικήσει τον δαίμονα της μικρής του πόλης, αλλά κυρίως τους προσωπικούς δαίμονες των μελών του. Το δεύτερο κεφάλαιο του It, επίσης βασισμένο στην πένα του Κινγκ, είναι μεγάλο σε διάρκεια, καθώς χωρά δύο ολοκληρωμένες ιστορίες (φυσικού και μεταφυσικού τρόμου αντίστοιχα) και ένα σύνολο από σκέψεις και ιδέες που προκύπτουν από την ουσιώδη ένωσή τους. Συνεχίζει, είκοσι επτά χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση του Pennywise, και ξαναφέρνει τους ήρωες στο Ντέρι έπειτα από κλήση του μοναδικού από αυτούς που συνέχιζε να ζει εκεί, του Μάικ, που έχει ξοδέψει τη ζωή του σε ένα εμμονικό κυνήγι του φόβου που συγκλόνισε τα παιδικά του χρόνια. Ο βιρτουόζος σκηνοθέτης Άντι Μουσκιέτι,
γνωρίζοντας πως δεν μπορεί να βγάλει τόση διάρκεια βασιζόμενος μόνο στα jump scares που χρησιμοποίησε κατά κόρον στο πρώτο φιλμ, επενδύει πολύ στο χρονικό κενό. Εξετάζοντας τους χαρακτήρες του ξεχωριστά, τους ξαναβάζει στο τοπίο των παιδικών τους εφιαλτών, προσθέτοντας σε αυτούς το δυσβάστακτο για τους περισσότερους φορτίο που τους κληροδότησε η ίδια τους η ζωή. Η αναμέτρηση με τις πολλαπλές, αηδιαστικές ή μη, εκδοχές του Pennywise, πριν ξεκινήσει να παρουσιάζεται στην οθόνη, παραλληλίζεται με μια μάχη του καθενός με όσα αντιμετώπισε μεγαλώνοντας, ένα αόρατο σύννεφο από ενοχές, φοβίες, απορρίψεις και συμπλέγματα που διακόπτεται από μικρές εκλάμψεις προσωπικής γαλήνης ως κομμάτια παζλ που, όταν συμπληρωθεί, θα αποκαλύψει το θυμικό που, έστω και αργά, θα ξυπνήσει τις ψυχές τους. Έτσι, η υπαρκτή απειλή του Αυτού, συνδεδεμένη με προϊστορικούς μύθους που φτάνουν ως τους ιθαγενείς Αμερικανούς, δεν λειτουργεί μόνο αμιγώς ψυχαγωγικά (κάτι που επίσης επιτυγχάνεται, για ένα franchise που αποτελεί κομμάτι της σύγχρονης ποπ κουλτούρας) αλλά και ως μια ολοκληρωμένη απεικόνιση του τέρατος που ονομάζεται Ζωή, σε μία από τις πιο συναισθηματικά φορτισμένες και απαισιόδοξες (παρά τη μερική λύτρωση του φινάλε) ταινίες τρόμου που έχουμε δει ποτέ από μεγάλο στούντιο. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 4,6,7,8,9,11,13,16-VILLAGE MALL 1,2,3,4,7,10,11,12,13,14-VILLAGE PAGRATI 4,5-VILLAGE FALIRO 1,2,7,8,9-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,4-ODEON MAROUSI 2-ODEON ESCAPE 1,2,3,4,5,8-ODEON STARCITY 1,2,4,5,6,8,10-ΑΕΛΛΩ 1,3,4-ΑΘΗΝΑΙΝ 1,2-ΑΙΓΛΗ 1-ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-
ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΒΑΡΚΙΖΑ 1-WEST CITY 1,4-ΗΛΕΚΤΡΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΚΗΦΙΣΙΑ 1-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 1,2,3,5-TOWN CINEMAS 1,2,4-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ,1ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΣΤΕΡΙ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ-ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ ΘΕΡΙΝΟΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ
H Εμμονή
μελέτη διαδικασιών στους διαδρόμους του δικαστηρίου και όχι μια ιστορία με σασπένς και ανατροπές, αυτό δηλαδή που δίδαξε σ’ εμάς, αλλά και στους Γάλλους, το κλασικό αμερικανικό σινεμά που κάποτε παρήγε ανελλιπώς αντίστοιχα φιλμ. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΙΓΛΗ 4-ΚΑΡΜΕΝ ΘΕΡΙΝΟ-ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΤΕΛΛΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΙΓΛΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΓΑΛΑΖΙΑ ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ
Une intime conviction Σκηνοθεσία: Αντουάν Ραϊμπό Πρωταγωνιστούν: Μαρία Φουά, Ολιβιέ Γκουρμέ Ο Ζακ κατηγορείται για τον φόνο της γυναίκας του. Η ένορκος στην πρώτη δίκη, η Νόρα, πεπεισμένη για την αθωότητά του και φοβούμενη δικαστικό λάθος, πείθει έναν επιφανή δικηγόρο να τον αναλάβει στο εφετείο.
Η κινηματογραφική μεταφορά μιας αληθινής υπόθεσης σε ένα είδος στο οποίο δεν μας έχει συνηθίσει το γαλλικό σινεμά, το δικαστικό δράμα, δημιουργεί ένα φιλμ μικρότερου βεληνεκούς σε σχέση με τον θόρυβο που δημιούργησαν στη γαλλική κοινωνία τα γεγονότα. Αυτά συνέβησαν το 2000, όταν ένας καθηγητής νομικής κατηγορήθηκε για τον φόνο της συζύγου του και το φιλμ εξιστορεί την προσπάθεια μιας ενόρκου που είναι πεπεισμένη για την αθωότητά του και ψάχνει να βρει συμμάχους. Παρά την προσθήκη συμπληρωματικών χαρακτήρων για τον εμπλουτισμό της πλοκής, αυτό που παρακολουθούμε είναι κυρίως μια ψυχρή
Angry Birds 2 The Angry Birds: Movie 2 Σκηνοθεσία: Τούροπ βαν Όρμαν, Τζον Ράις Aκούγονται οι: Γιώργος Πυρπασόπουλος, Γιάννης Ζουγανέλης, Δημήτρης Σάρλος, Λένα Μαραβέα Στο Νησί των Πουλιών οι κάτοικοι συνεχίζουν να τιμούν τους ήρωες που έσωσαν όλα τα αυγά από τα κακόβουλα γουρούνια, χωρίς όμως να έχουν σταματήσει τον πόλεμο μαζί τους. Όταν ένας καινούργιος εχθρός απειλεί να καταστρέψει τα δύο νησιά, τα πουλιά και τα γουρούνια καταλαβαίνουν ότι πρέπει να ενωθούν αν θέλουν να επιβιώσουν.
Το πρώτο και αδικημένο από την κριτική Angry Birds προσπάθησε να δημιουργήσει ένα φιλμ από το πουθενά. Οι χαρακτήρες του ήταν διάσημοι παγκοσμίως, αλλά το παιχνίδι δεν βασιζόταν σε κάποιο στοιχειώδες σενάριο που θα μπορούσε να προσαρμοστεί εύκολα, οπότε η ιστορία των θυμωμένων πουλιών
και της έχθρας τους με τα γουρούνια χτίστηκε από την αρχή. Η συνέχειά του δεν είχε τέτοια προβλήματα και δεν κοπιάζει ιδιαίτερα στο κομμάτι της πλοκής. Δημιουργεί έναν κοινό εχθρό (ένα οργισμένο θηλυκό πουλί) και παίζει με τη διαμάχη μεταξύ των φύλων και την ουσία της ανεκτικότητας απέναντι στο διαφορετικό με έναν επιδερμικό τρόπο που δίνει την αίσθηση πως παραπέμπει σε κήρυγμα. Όμως ο βραβευμένος με EMMY Τούροπ βαν Όρμαν γεμίζει το περιεχόμενό του με υπεράριθμες χιουμοριστικές ιδέες που διατηρούν την πλοκή αναλλοίωτη, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον των παιδιών, κυρίως όμως δεν ξεχνά τους ενήλικες που θα τα συνοδεύσουν, με πλείστες αναφορές στην πoπ κουλτούρα και ένα κοκτέιλ από ατάκες και χορευτικά νούμερα που θα τους επιτρέψουν να φύγουν από την αίθουσα με ένα εξίσου μεγάλο χαμόγελο. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 1,2,4,6,7,12,16,19-VILLAGE MALL 1,2,3,8-VILLAGE PAGRATI 1,2-VILLAGE FALIRO 1,5-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,5-ODEON GLYFADA 1-ODEON MAROUSI 3-ODEON ESCAPE 2,3,4-ODEON STARCITY 2,4,6-ΑΕΛΛΩ 1,2-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2-ΑΙΓΛΗ 1-ΑΛΕΚΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΝΕΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-CINERAMA-WEST CITY 1,4-ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΚΗΦΙΣΙΑ 1-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 1,2-ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ ΘΕΡΙΝΟ-TOWN CINEMAS 1,3,4-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2-ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ-ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΕΡΙΝΟΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟΑΜΑΡΥΛΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΣΤΕΡΙ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΣΤΡΟΝ ΘΕΡΙΝΟTYMVOS 2 ΘΕΡΙΝΗ-ΣΙΝΕ ΠΑΝΘΕΟΝ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ-ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΒΟΤΣΑΛΑΚΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ 3 ΘΕΡΙΝΗ-ΣΙΝΕ ΠΕΡΑΜΑ-ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ
5.9.19 – lifo
51
σινεμά
PULP FICTION
week
Zαζί Μπιτζ, Xoακίν Φίνιξ και ο σκηνοθέτης του Joker Toντ Φίλιπς.
Το Φεστιβάλ Βενετίας ανήκει στους masters Σταρ, παλιά σκάνδαλα και ενήλικα animations λίγο πριν από το Χρυσό Λιοντάρι.
Η
α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο
52 lifo – 5.9.19
Βενετία δεν προϋποθέτει την ευγένεια. Την απαιτεί. Ο δήμαρχος της πόλης πρόσφατα επέβαλε πρόστιμα και εξανάγκασε σε αστική απέλαση τους ανυπότακτους τουρίστες που έβγαζαν δημοσίως το μπλουζάκι τους, δροσίζονταν στα σιντριβάνια ή έφτιαχναν instant καφεδάκι στα σκαλιά των μνημείων. Ακριβώς απέναντι, το Φεστιβάλ στο Λίντο απέκρουσε με σιωπηλή ευγένεια τις αυξανόμενες φωνές περί κοινωνικής κώφωσης. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Αλμπέρτο Μπαρμπέρα όχι μόνο επανέλαβε τη σταθερή αχρωματοψία στο φύλο των σκηνοθετών που προσκάλεσε στο διαγωνιστικό πρόγραμμα, περιλαμβάνοντας μόνο δύο σκηνοθέτιδες σε ένα καθαρά ανδροκρατούμενο μενού, αλλά εξασφάλισε δύο θέσεις σε δύο δακτυλοδεικτούμενους από το #metoo κίνημα, εκπροσώπους ενός ήθους που έχει δαιμονιστεί χωρίς επιστροφή από τη νέα τάξη πραγμάτων. Ο Ρόμαν Πολάνσκι διεκδικεί Χρυσό Λιοντάρι –όσο κι αν η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Λουκρέσια Μαρτέλ δεν έχει κρύψει την ενόχλησή της με τη συμμετοχή του– με ένα εξαιρετικό, όσο και απαραίτητο για τον ίδιο, classic για τον αντισημιτισμό, τη μισαλλοδοξία και την αιώνια, σισύφεια αδικία, μεταφέροντας στην οθόνη το Κατηγορώ, την υπόθεση Ντρέιφους που συγκλόνισε τη Γαλλία στα τέλη του 19ου αιώνα. Από εντελώς διαφορετικό υπόβαθρο ο Νέιτ Πάρκερ είχε ξεκινήσει με τους καλύτερους οιωνούς την καριέρα του, σκηνοθετώντας ένα αιχμηρό δράμα για τη δουλεία, το Birth of a nation. Όταν ανασύρθηκε στην επικαιρότητα μια παλιά, θεωρητικά «τελειωμένη» υπόθεση βιασμού που τον ενέπλεκε, το όνειρο πάγωσε απότομα και το πολλά υποσχόμενο ντεμπού-
το του ετάφη άδοξα και βίαια – με τις φωνές διαμαρτυρίας του να πνίγονται σε μια θάλασσα από θηλυκά κατηγορώ. Με το εξίσου θυμωμένο American Skin, που προβλήθηκε σε ένα πολύ ειδικό τμήμα, μακριά από το επίσημο, επιστρέφει εκτός φόρμας, με μια μπερδεμένη και κατά τόπους αλλοπρόσαλλη αφήγηση που μπορεί να του στοιχίσει πραγματικά, δηλαδή να πληγώσει ανεπανόρθωτα την καλλιτεχνική του υπόσταση. Πέρα από τα παλιά σκάνδαλα και τις διάσπαρτες γκρίνιες, οι ταινίες φέρουν τη δύναμη και βάζουν τη σφραγίδα σε ένα φεστιβάλ. Με το Netflix καταχωρισμένο σύμμαχο (οι θεατές μάλιστα χειροκροτούν θερμά με το που αντικρίζουν το σήμα πριν από τους τίτλους αρχής) και την υποστήριξη μεγάλης γκάμας δημιουργών, το Φεστιβάλ Βενετίας φέτος αύξησε θεαματικά τους θεατές του και τροφοδοτεί εξακολουθητικά τα βραβεία της σεζόν που μόλις ξεκινά. Το Joker του Τοντ Φίλιπς είναι το φετινό A star is born, ευτυχώς σε άλλη συσκευασία και με βαθύτερες φιλοδοξίες. Η απόπειρα απεξάρτησης του αρχικακού του Γκόθαμ από το κόμικ περιβάλλον της DC και την ανεξίτηλη στάμπα του Κρίστοφερ Νόλαν στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, αποθεώθηκε –ειδικά η χωρίς κανένα σωσίβιο, γενναία και περίτεχνη βουτιά του Χοακίν Φίνιξ στην απελπισία, σαν τον Τράβις Μπικλ στον Ταξιτζή και τον Ρούπερτ Πάπκιν στον Βασιλιά της Κωμωδίας (αμφότεροι του Ντε Νίρο, ο οποίος συμμετέχει στην ταινία του Τοντ Φίλιπς)– και απέδειξε πως το καλό Χόλιγουντ δεν έχει φραγμούς είδους ή στεγανά θεματικής επανάληψης. Ο Στίβεν Σόντερμπεργκ στο Laundromat βάλθηκε να εξηγήσει τα πο-
λύκροτα Panama Papers με βέβηλα σκωπτικό ύφος, ορθά πιστεύοντας πως μια αστεία σάτιρα, ειδικά όταν η Μέριλ Στριπ δέχεται να πρωτοστατήσει σε πολλαπλούς ρόλους με όρεξη ακτιβίστριας, χωνεύεται πιο ευχάριστα από ένα πολιτικό θρίλερ – αντίθετα, ο σκαπανέας των αποκαλυπτικών exposés Κώστας Γαβράς στάθηκε μετά βίας στα πόδια του στο κινηματογραφικό υπόμνημα της ελληνικής κρίσης, στο Ενήλικοι στην αίθουσα. Ο Νόα Μπάουμπακ σκηνοθέτησε, και βέβαια έγραψε, μία από τις καλύτερες δραματικές κομεντί των τελευταίων χρόνων και σίγουρα το επιστέγασμα αυτής της φάσης της καριέρας του με το Marriage Story, την ευαίσθητη αποκαθήλωση μιας σχέσης, όπως συνοψίζεται σταδιακά από το άχθος ενός πολύπλοκου διαζυγίου – απίθανος ο Άνταμ Ντράιβερ, αντάξιά του η Σκάρλετ Τζοχάνσον. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς κάνει μια παρένθεση στη γαλλική του σινεφιλία, επιστρέφοντας στη Λατινική Αμερική, όπως περίπου είχε κάνει και πριν από 9 χρόνια με το Κάρλος, αυτήν τη φορά με την κατασκοπική πλεκτάνη εναντίον της Κούβας, το Wasp Network, και πάλι με πρωταγωνιστή τον Έντγκαρ Ραμίρεζ. Χωρίς διαυγή πολιτική θέση, αυτό το πλέγμα από πραγματικά γεγονότα μοιράζεται σε πολλά πρόσωπα, έχει τις στιγμές του και, παρά το νευρώδες τέμπο του, παραμένει μετέωρο. Ο Χιροκάζου Κορεέντα, στο ντεμπούτο του εκτός Ιαπωνίας, κατάφερε να μας βάλει όλους να ορκιζόμαστε πως η μετά από πολλά χρόνια υπέροχη Κατρίν Ντενέβ, η πρωταγωνίστρια στην Αλήθεια, μια ώριμη ηθοποιός που δεν κρατά τα προσχήματα με τους ανθρώπους της και ξυπνά μόνο όταν η κάμερα την επαινεί, είναι όντως μια κακιά γυναίκα! (Η ίδια διασκέδαζε χαμογελαστά με την όλη φάση στις συνεντεύξεις που έδωσε.) Αντίθετα, ο δανεισμός από τις Κάννες του Τζέιμς Γκρέι δεν στάθηκε τόσο τυχερός. Όσο κι αν ο Αμερικανός σκηνοθέτης, που ωστόσο είχε ξεκινήσει με φόρτσα από τη Βενετία με τη Μικρή Οδησσό, προσπάθησε να προσαρμόσει την ούγια του υπαρξιακού του δράματος στο παγωμένο Διάστημα και στον ολισθηρό κόσμο της επιστημονικής φαντασίας, το δράμα του Μπραντ Πιτ που αναζητά απεγνωσμένα τον πατέρα του αδυνατεί να σταθεί στο ύψος της σιωπηλής φιλοδοξίας του. Το ίδιο περίπου συνέβη και με τον Πάμπλο Λαραΐν. Μετά το διπλό χτύπημα την ίδια χρονιά, με την Τζάκι και το Νερούδα, η Έμα, το ασήκωτο πορτρέτο μιας νέας κοπέλας και ασταθούς μητέρας, χάνεται σε έναν προσποιητό φορμαλισμό που δυσκολεύει την πρόσβαση στο συναίσθημα που συνεχώς διαφημίζει. Δύο από τις ενδιαφέρουσες νέες φωνές του φεστιβάλ: ο Ντέιβιντ Μισό, ο σκηνοθέτης του King με τον Τιμοτέ Σαλαμέ, που έραψε τον λόγο του Σαίξπηρ σε σύγχρονο χιτώνα δράματος και δράσης, χωρίς περιττές νεωτερικότητες, και ο Γκρίαρ Πάτερσον που με το Giants being lonely συνέδεσε απρόβλεπτα την ενηλικίωση με τα γονεϊκά πρότυπα. Αλλά αν το φεστιβάλ πρέπει να «ανακαλύψει» έναν σκηνοθέτη και να τον παραδώσει με δάφνες και τιμές στο πλατύ κοινό, αυτός είναι ο 72χρονος Γιονφάν, ο επονομαζόμενος και πρίγκιπας της κινηματογραφίας του Χονγκ Κονγκ. Μετά από δεκαετή απουσία από τα πλατό, κάνει για πρώτη φορά κινούμενο σχέδιο και με το υπέρκομψο, συγκινητικό και πολιτικά νοήμον No 7 Cherry Lane φορτίζει με ερωτισμό και νοσταλγία το σινεμά και τις εμμονές του. Ένα ενήλικο animation απίστευτης κατασκευής και ατελείωτης ομορφιάς. Είμαι περίεργος να δω τι βραβείο θα αποσπάσει.
5.9.19 – lifo
53
βιβλίο
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
week
Μισέλ Ουελμπέκ: Ο κυνικός σαμάνος του ρομαντισμού Ο δαιμόνιος Γάλλος συγγραφέας επιστρέφει με το πιο υπαρξιακό βιβλίο του –έναν κρυφό ύμνο στον ρομαντισμό–, καταγγέλλοντας τον σύγχρονο πολιτισμό και τα αδιέξοδά του.
Α
απ ό τη ν τ ίν α μα ν δ η λαρ ά
54 lifo – 5.9.19
ν έπρεπε να φανταστούμε τον Ουελμπέκ σε άλλον ρόλο από αυτόν του συγγραφέα, θα τον βλέπαμε να έρχεται καβάλα σε ένα κατάλευκο άλογο ως ξεχασμένος ιππότης από εκστρατεία στην Ανατολή ή να αναζητά, ως αιώνιος δαιμόνιος ντετέκτιβ, σαν κάποιος από τους ήρωες του αγαπημένου του Κόναν Ντόιλ, ανεξιχνίαστα εγκλήματα και φονικές καταστάσεις. Όλα αυτά ταυτόχρονα ή το ένα μετά το άλλο, αφού οι ανίεροι ρόλοι, μακριά από τα ταπεινά προβλέψιμα όρια της καθημερινότητας, το απόλυτο και το μηδέν, το όλο ή το τίποτα συμπαρασύρουν τη λογοτεχνία του: ποτέ πράγματα ενδιάμεσα, ποτέ κάτι που θα μας θυμίζει μια συνθήκη που μένει πάντοτε στη μέση, στη μετριότητα της εποχής μας και του βαρετού αιώνα μας. Nιώθοντας άβολα σε έναν συγγραφικό ρόλο που ενδεχομένως να τον ήθελε να αφηγείται απλώς μια ιστορία για αποτυχημένους μεσοαστούς –και ας κάνει τελικά αυτό!–, ο Ουελμπέκ, βαδίζοντας με μελετημένη ακρίβεια στα χνάρια των παλιών maudits, φτιάχνει ένα πανέμορφο ποίημα-πορεία προς την κόλαση. Σε αντίθεση με τα μυθιστορήματα που θέλουν τον ήρωα να μαθαίνει από την επικείμενη καταστροφή, ο δαιμόνιος αυτός σαμάνος του ρομαντισμού ανιχνεύει την καταστροφή ως επιδιωκόμενο στόχο, ως μάθημα καθαυτό. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως στο βάθος του τελευταίου βιβλίου του, της Σεροτονίνης, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Εστίας σε ακριβή μετάφραση Γιώργου Καράμπελα, αν το δούμε από την πλευρά
του απόλυτου υπαρξιακού ποιητικού δράματος, υπάρχουν ταυτόχρονα τα Άσματα του Μαλντορόρ του Λοτρεαμόν και η Κόλαση του Δάντη ως σύλληψη, διάρθρωση, πρότυπο και απαρχή. Καταρχάς, δεν είναι τυχαίο πως η Σεροτονίνη προβάλλεται ως αντεστραμμένο Bildungsroman με σαφή αναφορά, για όσους δεν το είχαν υποψιαστεί, στο Μαγικό Βουνό του Τόμας Μαν. Αυτή η αναφορά ανιχνεύεται στο τέλος του βιβλίου, ακριβώς επειδή ο ήρωάς του, ο 46χρονος Φλοριάν, δεν μαθαίνει από την καταστροφή, παρά οδεύει προς αυτήν, επειδή έχει πάρει ήδη το μάθημά του – σε παράφραση άλλου ποιητή, πήρε την ομορφιά στα γόνατά του, τη βρήκε πικρή και τη βλαστήμισε, όντας ανίκανος να ανταποκριθεί στον μεγάλο του έρωτα για την αξεπέραστη, στα μάτια του, Καμίγ, είδε πως τα χρήματα δεν αξίζουν τίποτα και συνειδητοποίησε πως οι φαντασιώσεις για έναν άλλο κόσμο, όλες οι περιπλανήσεις εξερεύνησης, απλώς σκοντάφτουν στην ψευτική ευτυχία που έχει στήσει η Δύση για τους αφελείς υποτελείς της. Στο ταξίδι που κάνει σαν ένας κυνικός ρομαντικός ποιητής, ο οποίος, αντί για όπιο, καταπίνει αντικαταθλιπτικά χαπάκια Carpotix, μένει σε τρέντι μπουτίκ ξενοδοχείο και διαμερίσματα, χαζεύοντας διεστραμμένους ενοίκους –μεταξύ των οποίων και Βορειοευρωπαίοι παιδεραστές–, παραδιδόμενος στη δυστυχία της ψεύτικης ευτυχίας γεμάτης από εισαγόμενα καλιφορνέζικα κρασιά, αργεντίνικα κρέατα, απεχθή χίπστερ εστιατόρια και διεκπεραιωτικές μάταιες συναντήσεις. Φαινομενικά, δεν είχε κανέναν λό-
μισέλ ουελμπέκ Σεροτονίνη
Μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας Εκδόσεις Βιβλιοπωλείο της Εστίας Σελ.: 318
γο να είναι δυστυχής προτού εγκαταλείψει μια ωραία ζωή και διώξει τη Γιαπωνέζα σύντροφό του επειδή υποπτεύθηκε ότι τον θέλει μόνο για τον ψεύτικο ρόλο του, την πετυχημένη του καριέρα στον δημόσιο τομέα και την ωραία Μερσεντές του, ωστόσο πάντοτε μαστιζόταν από το υπαρξιακό spleen: «Κανείς πια δεν μπορεί να ’ναι ευτυχισμένος στη Δύση, σκεφτόταν επίσης, ποτέ πια, πρέπει σήμερα να θεωρούμε την ευτυχία αρχαίο όνειρο, απλώς δεν υπάρχουν πια οι ιστορικές συνθήκες για την εμφάνισή της». Δηλαδή στη βάση της πολεμικής του ήρωα του Ουελμπέκ βρίσκεται, όπως και στον Μποντλέρ, τον οποίο επικαλείται συχνά-πυκνά, το αστικό πνεύμα που εξαντλείται στα ψεύδη του κατασκευασμένου καταναλωτισμού και της φαινομενικής επάρκειας. Αντίθετα, το μυστικό της ζωής κρύβεται στην «υγιή βία του γεννώμενου ρομαντισμού», όπως λέει, για την ακρίβεια σε μια παράξενη θρησκεία που θέλει κάποια πράγματα να γίνονται επειδή μας υπερβαίνουν, με τη θέληση του Θεού, αλλά, όπως ακριβώς το ήθελε ο Αντρέ Ζιντ στα Preludes του, με το θεϊκό στοιχείο να αναλογεί σε αυτό για το οποίο δεν μπορεί κανείς να αποφασίσει. Η ελεύθερη βούληση καταλήγει έτσι μια ψευτοκατασκευή ανάμεσα σε επιλογές επίπλαστες και ασφυκτικά εγκλωβισμένες στα όρια του υλισμού και φτάνει να διαλύεται από ένα υπερβατικό στοιχείο που γίνεται αντιληπτό την ώρα που πασχίζουμε να ξεφύγουμε από την τραγική μας μοίρα. Άλλωστε ο προορισμός στη ζωή δεν μπορεί να είναι μια ψεύτικη ευτυχία που ταυτίζεται εν τέλει με το ότι αναζητούμε «όλα αυτά τα πράγματα που σε βοηθούν να ζεις, αλλά δεν μεταμορφώνουν τη ζωή σε πεπρωμένο». Ή, όπως λέει στην αρχή άλλου κεφαλαίου, η ζωή αρχίζει εκεί όπου εμφανίζεται σε ό,τι μας ξεπερνά: «Κάθε πράγμα υπάρχει, απαιτεί να υπάρξει κι έτσι φτιάχνονται καταστάσεις που μερικές φορές εμπεριέχουν δυνατές συγκινήσεις, κι έτσι εκπληρώνεται στο τέλος ένα πεπρωμένο». Θα μπορούσαμε να πούμε, παραφράζοντας έναν δικό μας ποιητή, ότι τα πάντα στον κόσμο του Ουελμπέκ είναι θεός, θάνατος και μοίρα.
Α
κριβώς, λοιπόν, όπως οι ποιητές, στους οποίους χαρίστηκε από την αρχαιότητα η ικανότητα της ενόρασης, ο συγγραφέας-ποιητής προβλέπει κάπου ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη λογοτεχνία τα επερχόμενα δεινά: τα τρομοκρατικά χτυπήματα, τα λάθη και τις ψευδαισθήσεις της πολιτικής, εν προκειμένω τις αιματηρές συγκρούσεις με τους ανθρώπους που μάχονται για ό,τι τους συνδέει με το παρελθόν και τη γη. Ακριβώς όπως συμβαίνει με τον κολλητό φίλο του Φλοριάν στο βιβλίο –αλλά και στη ζωή με τον ίδιο τον Ουελμπέκ, αν το καλοσκεφτείς, και τον στενό του φίλο που σκοτώθηκε στο χτύπημα του «Charlie Hebdo»–, που αποφασίζει συνειδητά να γίνει αγρότης, παρότι απόγονος μιας οικογένειας ευγενών, και τελικά αυτοκτονεί στην πρώτη γραμμή των συγκρούσεων σώμα με σώμα. Ένα παράδειγμα που καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο ο Ουελμπέκ στήνει με ακρίβεια μέσα από το απτό, το συγκεκριμένο και το παράλογο τη μεγάλη εικόνα. Επομένως, δεν πρόκειται για έναν διορατικό προφήτη, όπως θέλουν να τον χαρακτηρίζουν πολλοί, αλλά για έναν ουσιαστικό μελετητή της ανθρώπινης ύπαρξης που δεν αφήνει στην τύχη καμία ιστορία. Άλλωστε, μόνο όποιος αποδεικνύεται πραγματικά μεγάλος στην αναγνώριση της ίδιας του της ματαιότητας αποκτά ουσιαστική συγκρότηση, και αυτό, εν τέλει, μπορεί να γίνει μόνο από έναν ποιητή-προφήτη. Η ανεξιχνίαστη οδύνη του θανάτου υπάρχει για να μας θυμίσει τη ματαιότητα του ανθρώπου ή πώς όλα τα πράγματα διαρκούν λίγο περισσότερο από τη ζωή, χωρίς λόγο όμως – οπότε, γιατί να ψάχνουμε τι είναι αυθεντικό, όμορφο ή χρήσιμο; Ενδεχομένως, βέβαια, να μπορούσαμε να διεκδικήσουμε την αθανασία με μια κίνηση. «Θα μπορούσαμε να είχαμε σώσει τον κόσμο με
ένα βλεφάρισμα» γράφει κάπου, σε κάποιο από τα παραληρήματά του για τον έναν και μοναδικό έρωτα ο Ουελμπέκ –ναι, ο Ουελμπέκ!–, γνωρίζοντας πως ο παραλογισμός του ανθρώπου συνίσταται στο ότι καταστρέφει ακόμα και τον μοναδικό λόγο για τον οποίο αξίζει να ζει: την αγάπη στην πιο απτή σωματική της διάσταση με ένα πνευματικό σφρίγος που απευθύνεται σε ένα μοναδικό πρόσωπο – το αντίθετο, δηλαδή, από το απρόσωπο σεξ. Η απάντηση, λοιπόν, σε όλους όσοι θέλουν να τον βλέπουν ως σεξιστή προέρχεται και πάλι από τον ίδιο, αφού το περιστασιακό σεξ δεν είναι, όπως σημειώνει με το κυνικό χιούμορ ενός Ιζιντόρ Ντικάς, παρά «μια ευτυχής πλάνη στην οποία βασίζεται η ηδονή του άντρα, η διαιώνιση του είδους, ίσως ακόμα και της σοσιαλδημοκρατίας». Αντί, λοιπόν, να αναζητάει τη μόνιμη «διαιώνιση της έλλειψης», ο ήρωας του Ουελμπέκ προκρίνει ως προτιμότερο το απόλυτο άλμα του θανάτου, το ένα και μοναδικό τέλος – αντίδοτο στην έλλειψη της αγάπης ως μοναδικού σκοπού. Σε αυτό το ταξίδι προς τα βάθη της ενδοχώρας (υπαρξιακής, εξωτερικής, εσωτερικής) που δεν υπάρχει πια ο Φλοριάν αισθάνεται με το ίδιο του το σώμα το περιττό του ατόμου που παύει πια να έχει καν ορμές, τη μετατροπή του σε μηδέν, τον αφανισμό του. Σάμπως να ήταν το μοναδικό είδος –την ώρα που τα πάντα υπάρχουν σε αφθονία– που έχει εξαλειφθεί ή βρίσκεται σε πορεία εξάλλειψης: «Ο έξω κόσμος ήταν σκληρός, ανελέητος για τους αδύναμους, δεν τηρούσε σχεδόν ποτέ τις υποσχέσεις του και η αγάπη ήταν το μόνο πράγμα στο οποίο μπορούσε, ίσως, κανείς να πιστεύει ακόμα». Γιατί ίσως για την αγάπη αξίζει μόνο κανείς να ζει ή να λατρεύει τον έναν και μοναδικό θεό που θυσιάστηκε στο όνομά της.
ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ από τη μαρια δρουκοπουλου
4 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν κλαρίσε λισπέκτορ
tara westover
Οικογενειακοί Δεσμοί
Μορφωμένη
Μτφρ.: Μάριος Χατζηπροκοπίου Εκδόσεις Αντίποδες Σελ.: 160
Μτφρ.: Μαρία Φακίνου Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 520
Στην πιο δημοφιλή συλλογή διηγημάτων της Κλαρίσε Λισπέκτορ, οι ήρωες, πλάσματα που ζουν απλές καθημερινές ζωές, με αφορμή γεγονότα φαινομενικά ασήμαντα, βιώνουν μια στιγμή κρίσης, που το σημάδι της είναι η έντονη απόλαυση με την οποία κοιτούν ξαφνικά τα πράγματα, η χαρά και η οδύνη που αντλούν από αυτά.
Η Γουέστοβερ δημιούργησε μια παγκόσμια και εμπνευσμένη ιστορία –τη δική της ιστορία– για τη μόρφωση και τη δύναμή της να δίνει νέα ματιά και προοπτικές στη ζωή μας, γεμίζοντάς μας με θέληση για διαρκή εξέλιξη.
άμος οζ rudyard kipling Κιμ Μτφρ.: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 456 Ο Κίπλινγκ δεν έκρυβε τη συμπάθειά του για τα παιδιά και τους παράνομους. Επίσης, εκφράζει μια εντυπωσιακή ανεξιθρησκία στο μεγάλο φάσμα θρησκειών που συναντά στην Ινδία. Οι χαρακτήρες περιγράφονται ολοζώντανοι στον καθρέφτη της εποχής της αποικιοκρατίας. Αλλά το μεγαλείο του βιβλίου βρίσκεται κυρίως στο πανόραμα του αγγλοϊνδικού τρόπου ζωής στα τέλη του 19ου αιώνα.
Μεταξύ φίλων Μτφρ.: Μάγκυ Κοέν Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 176 Μια θαυμάσια συλλογή από οκτώ αλληλένδετες ιστορίες που εκτυλίσσονται στο επινοημένο κιμπούτς Ικάτ και σκιαγραφούν με λεπτεπίλεπτη ακρίβεια χαρακτήρες γυναικών και ανδρών, οι οποίοι δεν παύουν να ονειρεύονται αλλά και να βιώνουν επώδυνα προσωπικά δράματα στη σκιά ενός από τα σημαντικότερα συλλογικά οράματα που γνώρισε ο εικοστός αιώνας.
5.9.19 – lifo
55
εικαστικά
ΕΚΘΕΣΗ
φωτογραφια: τάσος γκαϊντατζής
γήσει μια αφήγηση της μυθολογίας των προσώπων μέσω των μυστικών σχέσεών τους με τα αντικείμενα με τα οποία φωτογραφήθηκαν, ξεκινώντας από την παραδοχή ότι αυτά τα τετριμμένα μικροαντικείμενα αποτελούν συμπυκνώσεις της anima εκείνων που τα κρατούν. Ο Βαρελάς αναζητά το μαγικό φάσμα στο οποίο το υποκείμενο κατακτά μια άλλη ταυτότητα. Ωστόσο, οι εικόνες που προτείνει δεν είναι λαμπερές και κολακευτικές απεικονίσεις των μοντέλων του. Πρόκειται κυρίως για σώματα και πρόσωπα παραμορφωμένα, σε στάσεις και με εκφράσεις που προκύπτουν από μύχιες, κρυφές, ντροπιαστικές και συμπλεγματικές αποδόσεις της φαντασιακής προσέγγισης του εγώ τους.
week ΑΝΙΜΑ Ι Η παράδοξη γοητεία των τοτέμ Μια μεγάλη ατομική έκθεση του Γιάννη Βαρελά ανοίγει τη φθινοπωρινή εικαστική σεζόν στο Μουσείο Μπενάκη.
T
απ ό τον γι ανν η κ ω ν σταντιν ιδ η
56 lifo – 5.9.19
ις παλιότερες εποχές η κοινωνία και η εποπτεία της των μελών της ήταν τόσο αυστηρές, που, για έναν άντρα για παράδειγμα, ήταν ευκολότερο και ασφαλέστερο να καταπιέσει τις πτυχές του ψυχισμού του που θεωρούνταν «θηλυκές» και να θωρακιστεί μέσα σε ό,τι όλοι αντιλαμβάνονταν ως αμιγώς ανδρικό. Αυτό ήταν το «τίμημα» για να απολαμβάνει κάποιος το «όφελος» από μια διαφορά των φύλων που φάνταζε ξεκάθαρη και στρωτή – χωρίς αμφιβολίες για το ποια σύμβολα είναι του ενός και ποια του άλλου. Ο περίφημος Ελβετός ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ θεωρούσε τότε ότι κάπου μέσα στη «σκιά του εαυτού» (στη σκοτεινή και ασυνείδητη πλευρά της ύπαρξης) «φώλιαζε» η «δεξαμενή» κάθε ανθρώπου που περιείχε την καταπιεσμένη ικανότητα και την ετοιμότητά του να ταυτίζεται με τον ψυχισμό του αντίθετου φύλου από το δικό του. Έτσι, ο Γιουνγκ εισήγαγε γι’ αυτήν τη «δεξαμενή» μια θεμελιώδη σύλληψή του, που ήταν το δίπολο Animus / Anima: ένα ζεύγος αντίρροπων δυνάμεων μέσα στον ψυχισμό, στο οποίο Anima είναι το αίτιο ενσωμάτωσης και εκδήλωσης των διαφόρων θηλυκών ψυχολογικών τάσεων που υποβόσκουν στην ανδρική ψυχή. Με την επιλογή, λοιπόν, του τίτλου ΑΝΙΜΑ Ι, ο Γιάννης Βαρελάς καταφέρνει να κεντρίσει διαμιάς το ενδιαφέρον του κοινού και αναμένεται ότι η έκθεσή του θα αναδειχτεί σε μείζον εικαστικό γεγονός για το αθηναϊκό σύμπαν της σύγχρονης τέχνης. Η παρουσίαση της δουλειάς του θα έχει δύο σκέλη. Το πρώτο θα περιλαμβάνει ζωγραφικά έργα με ανθρωπόμορφες φιγούρες, τα οποία δημιουργήθηκαν με την ακόλουθη διαδικασία: ο καλλιτέχνης φωτογραφίζει φίλους του, γνω-
στούς του και άσχετους, στη συνέχεια μεταφέρει τις φωτογραφίες σε καμβά μεγάλης κλίμακας (2,5 x 2 μέτρα) και τις επιζωγραφίζει με λάδι. Τα μοντέλα φωτογραφίζονται σε χώρο του ατελιέ του που ο καλλιτέχνης έχει «σκηνογραφήσει» με την τοποθέτηση μερικών αντικειμένων, τα οποία, κατά την άποψή του, είναι «αυξημένης σημασίας» για τη σύνθεση, παρότι είναι κοινά και καθημερινά αντικείμενα που δεν μοιάζουν να της προσδίδουν αισθητό νοηματικό βάρος ή βάθος (κι ας προέρχονται κάποια από αυτά από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη). Στη συνέχεια, η ζωγραφική πάνω στην τυπωμένη φωτογραφία παραμορφώνει τα ανθρώπινα σώματα προκειμένου να αποδώσει δικές τους φαντασιακές ταυτότητες και να τα παρουσιάσει ως τοτεμικές φιγούρες του εαυτού τους. Το δεύτερο σκέλος της έκθεσης θα αποτελείται από μια μεγάλη εγκατάσταση, όπου θα συγκεντρώνονται όλα εκείνα τα αντικείμενα και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για τη σκηνογραφία των φωτογραφιών των προσώπων. Το σκέλος αυτό θα πλαισιώνεται από ένα μεγάλων διαστάσεων μπρούντζινο γλυπτό τοτεμικής μορφής και ένα βίντεο που θα προβάλλεται σε εννέα οθόνες και θα δείχνει φωτογραφικές λήψεις των μοντέλων από εντελώς διαφορετικές γωνίες, με σκοπό ο θεατής να αποκτά μια ιδέα του εύρους της σύνθετης διαδικασίας σπουδής που προηγήθηκε της ολοκλήρωσης των έργων στους καμβάδες. Η εικονογράφηση αυτού του άρθρου, ακολουθώντας την επιθυμία του καλλιτέχνη, περιλαμβάνει μόνο μία εικόνα από το δεύτερο σκέλος της έκθεσης, ώστε να αναδυθεί η έκπληξη του θεατή όταν θα αντικρίσει από κοντά τα ζωγραφικά έργα του πρώτου σκέλους της. Η νέα δουλειά του Βαρελά θέλει να δημιουρ-
INFO
Γιάννης Βαρελάς Anima Ι Εγκαίνια: 11/9, 20:00 Διάρκεια: 12/9-17/11 Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου Ώρες λειτουργίας: Πέμ. & Κυρ. 10:00-18:00, Παρ. & Σάβ. 10:0022:00 (το μουσείο παραμένει κλειστό Δευτέρα, Τρίτη & Τετάρτη)
Π
αράδειγμα τέτοιας παραμόρφωσης αποτελεί η απεικόνιση της πολύ ανδροπρεπούς φυσιογνωμίας ενός πραγματικού προσώπου με πλούσια γυναικεία στήθη, των οποίων η προσθήκη θα αποκάλυπτε, ας πούμε, μια φαντασιακή ταύτιση με γυναίκα τροφό ή με προϊστορικό ειδώλιο ευτραφούς θεότητας της γονιμότητας. «Οι παραμορφώσεις αυτές είναι αναπάντεχες», λέει ο καλλιτέχνης, «αλλά φανερώνουν μια άμεση φαντασιωτική ανάγκη του υποκειμένου. Αυτή αποδίδεται σε επίπεδο τοτεμικό και επ’ ουδενί δεν είναι ψυχογραφική του πραγματικού προσώπου. Όλα προκύπτουν από εικασίες σχετικά με τον μύχιο εαυτό του άλλου, όπως μοιάζει να αντανακλάται από μια πόζα στον φωτογραφικό φακό. Η πρόθεση των έργων είναι να φανταστεί κάποιος ότι συμβιβάζεται με μια τοτεμική φιγούρα του εαυτού του, στην οποία φιγουράρουν οι αδυναμίες πάνω στις οποίες σκοντάφτουν οι ναρκισσιστικές του εξιδανικεύσεις. Κι αφού συμβεί αυτό, να αποδεχτεί τον εαυτό του στην ανθρώπινη διάστασή του, αποδεσμευόμενος από τη σαγήνη που θα μπορούσε να του ασκεί οποιαδήποτε υπερφυσική της εκδοχή. Η σεξουαλικότητα, η εκάστοτε τοποθέτηση του ατόμου έναντι της διαφοράς των φύλων, το δυσδιάκριτο του διαχωρισμού τους, η πρόθεση και οι απόπειρες του ατόμου να απελευθερωθεί από τα δεσμά της ταυτότητάς του μέσω της χρήσης ουσιών και πολλές ακόμα συνθήκες που καλείται να αντιμετωπίσει ο ψυχισμός παράγουν τέτοιες αδυναμίες». Ο Γιάννης Βαρελάς είναι ο μόνος καλλιτέχνης –και όχι μόνο της γενιάς του– ο οποίος έχει κάνει τόσο μεγάλες ατομικές εκθέσεις σε ιδρύματα και φορείς που δεν συνηθίζουν να κάνουν ατομικές εκθέσεις, και ειδικότερα νεότερων καλλιτεχνών σαν κι αυτόν. Η τωρινή του έκθεση θα συνοδευτεί από ένα βιβλίο με χαρακτήρα καλλιτεχνικού πρότζεκτ, το οποίο θα υπερβαίνει το σύνηθες πλαίσιο ενός καταλόγου και θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο. Ο Βαρελάς πολύ συχνά ξεκινά από ένα μεγάλο μέγεθος ζωγραφικής επιφάνειας για να ενδιαφερθεί για την «τριχοειδή» κλίμακα στην απεικόνιση του θέματός του. Μια ξεχωριστή ευαισθησία φανερώνεται καθώς γεφυρώνει τη μικροκλίμακα λεπτοφυούς απεικόνισης των μορφών με την πιο αδρομερή και επίπεδη απόδοσή τους στην κλίμακα του καμβά. Για ένα διάστημα, αυτή η ευαισθησία είχε εκλείψει από τα έργα του προς όφελος της απόδοσης του παλμού της δόνησης που απηύθυναν στον θεατή. Στη νέα του όμως δουλειά ανακτάται και είναι αξιοθαύμαστη. Η έκθεση είναι συμπαραγωγή του Μουσείου Μπενάκη με το Ίδρυμα Ωνάση και επιμελητές της είναι η Πολύνα Κοσμαδάκη και ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης. Υποστηρίζεται επίσης από τις τρεις γκαλερί που εκπροσωπούν τον Γιάννη Βαρελά: την αθηναϊκή και διεθνή The Breeder, την γκαλερί Krinzinger στη Βιέννη και την γκαλερί Forlsblom στη Στοκχόλμη και το Ελσίνκι.
μουσική
ΤΕΧΝΟΠΟΛΗ
Άννα Βίσση Erotica Project
Μιχάλης Ρακιντζής
week
Αλκίνοος Ιωαννίδης
Σωκράτης Μάλαμας
Lady Leshurr
Γιάννης Χαρούλης
Τον Σεπτέμβριο η Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων γιορτάζει τα 20 χρόνια της με ένα ασταμάτητο πάρτι Με σημαντικά ονόματα της ελληνικής και διεθνούς χιπ χοπ σκηνής, απροσδόκητα πάρτι αλλά και all time classics που δεν θέλουμε να χάσουμε, η Τεχνόπολη έχει ετοιμάσει για τον φετινό Σεπτέμβριο ένα εορταστικό πρόγραμμα που ξαφνιάζει ευχάριστα με την ποικιλία του.
Τ
ο πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του Σεπτεμβρίου ξεκινά με μια φιέστα. Οι Barcelona Gipsy Βalkan Orchestra (2/9) μας συστήνουν τις μουσικές Klezmer, την Jazz Manouche και τη μουσική των Ρομά , ενώ η Μαρίζα Ρίζου παίρνει τη σκυτάλη λίγες μέρες αργότερα (4/9), ερμηνεύοντας τραγούδια από τη μέχρι τώρα δισκογραφία της αλλά και από τον 3ο της δίσκο που θα έρθει σύντομα από τη Feelgood Records. Σειρά παίρνει το Off The Hook Festival (56/9). Πρόκειται για δύο μέρες με την αφρόκρεμα της εγχώριας ραπ (RNS, ΛΕΞ, Mικρός Kλέφτης κ.ά.) και hot ονόματα από το εξωτερικό, όπως η «προστατευόμενη» της Nicki Minaj, Lady Leshurr, που μπλέκει στους στίχους της σχόλια για το Brexit, το Snapchat και το αγγλικό τσάι με χιούμορ και ευστροφία. Συνολικά 23 Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες συνθέτουν ένα ιδιαίτερα δυναμικό line up, ενώ την επόμενη κιόλας μέρα (7/9) δύο σπουδαία συγκροτήματα
της ελληνικής ραπ σκηνής, τα Στίχοιμα & Λόγος Τιμής, συναντιούνται για πρώτη φορά σε live. Την εβδομάδα που ακολουθεί, Έλληνες καλλιτέχνες με φανατικό κοινό και διαχρονικές πορείες ανεβαίνουν στο stage του κέντρου της πόλης. Στις 9/9 ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, μόνος επί σκηνής, παίζει και τραγουδάει τα κομμάτια του στην απλούστερη μορφή τους, εστιάζοντας στο συναίσθημα. Ο αφοπλιστικά αυθεντικός Γιάννης Χαρούλης, με μουσική που βασίζεται στην παράδοση και ενέργεια ροκ-σταρ, κλείνει την καλοκαιρινή του περιοδεία με δύο εμφανίσεις στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου. Ακόμα πιο fun γίνεται η ατμόσφαιρα την Παρασκευή 13/9, όταν η Άννα Βίσση ανεβαίνει για πρώτη φορά στη σκηνή της Τεχνόπολης, στήνοντας ένα πάρτι στην καρδιά της Αθήνας, τραγουδώντας όλα τα μεγάλα hits της σε φρέσκες ενορχηστρώσεις. Ήχοι λάτιν, ποπ και ροκ, μπαλάντες που θεωρούνται πλέον κλασικές και λαϊκά που έγραψαν τη δική τους ιστορία
Σεπτέμβριος 2019, Τεχνόπολη, Πειραιώς 100, Γκάζι, 213 0109300 athenstechnopolis.gr
θα ακουστούν σ’ αυτό το συναυλιακό show-εμπειρία. Το διήμερο Djangofest - Αthens Gypsy Jazz Festival (14-15/9), η γιορτή της gypsy jazz, συμπληρώνει 10 χρόνια καλλιτεχνικής παρουσίας. Το φεστιβάλ φέτος ανοίγεται και προς άλλα φιλικά καλλιτεχνικά στυλ, ανανεώνοντας το πρόγραμμά του. Το Μeet Μarket θα δώσει επίσης το «παρών». Στις 16/9 ο Σωκράτης Μάλαμας επιστρέφει μετά την καλοκαιρινή περιπλάνησή του στην Ελλάδα παρέα με τα πιο αγαπημένα του τραγούδια, σε μια συναυλία με απρόβλεπτη ροή που θα συγκινήσει. Το «PARTY στην Τεχνόπολη» στις 17/9 έχει οικοδεσπότες τον Μιχάλη Ρακιντζή και το Erotica Project (Δάκης, Ανδριάνα Μπάμπαλη και Μonsieur Minimal), σε μια γοητευτική συνύπαρξη της νέας με την παλιά πoπ. Τραγούδι, χορός και πολλές συναρπαστικές αναμνήσεις θα συνθέσουν την καλοκαιρινή βραδιά. Με κεφάτη και throwback διάθεση το πάρτι κορυφώνεται στις 19/9. «Ξανά 1999» είναι το όνομα της συναυλίας για τα 20 χρόνια της Τεχνόπολης, η οποία μπήκε στη ζωή μας τη χρονιά εκείνη. Στην επέτειο της Τεχνόπολης θα τραγουδήσουμε τα κομμάτια που κυκλοφόρησαν το 1999 μαζί με τους καλλιτέχνες που τα πρωτοτραγούδησαν και άλλους που θα τα ερμηνεύσουν πρώτη φορά. Κ. Βήτα, Δραμαμίνη, Στάθης Δρογώσης, Μελίνα Κανά, Δημήτρης Κόψης, Κορίνα Λεγάκη, Θοδωρής Μαυρογιώργης, Γιάννης Παπαγεωργίου, Μαρία Παπαγεωργίου, Απόστολος Ρίζος, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Μανώλης Φάμελλος, Katerine Duska, Nalyssa Green και άλλοι πολλοί –όλοι τους πολύ αγαπημένοι–, που θα ανακοινωθούν σύντομα, θα γιορτάσουν μαζί με το κοινό. 5.9.19 – lifo
57
βγες έξω
ΑΦΙΞΕΙΣ
λοκάλι
cardinale
week
cardinale
λοκάλι
10 νέα μαγαζιά της Αθήνας που άνοιξαν μέσα στο καλοκαίρι Για όσο διάστημα το ενδιαφέρον για καινούργια εστιατόρια είχε εστιαστεί σε παραλίες και νησιά, κάποιοι έστησαν στην Αθήνα νέα μαγαζιά που δοκίμασαν να κάνουν τα πρώτα βήματά τους μέσα στο καλοκαίρι.
Τ
ώρα, στο αποκαλόκαιρο, τα μαγαζιά αυτά είναι έτοιμα να μας υποδεχτούν σε ανοιχτές ακόμα σάλες και αυλές, προτού ο καιρός τα αναγκάσει να προστατευτούν πίσω από τζαμαρίες και τοίχους. Άλλωστε, η Αθήνα συνηθίζει να μας δείχνει το καλό πρόσωπο του βραδινού ουρανού της μέχρι και τον Δεκέμβρη.
ΦΙΤΑ, ντρουμ 1 & κασομούλη 6, νέος κόσμος, αθήνα, 211 4148264
α πό τη ν ίκη μηταρ έ α
58 lifo – 5.9.19
Ο Φώτης Φωτεινόγλου έχει μια επιτυχημένη πορεία στο ενεργητικό του με το εστιατόριό του Σεϋχέλλες στον Κεραμεικό. Όσοι τον γνωρίζουν είχαν ακούσει πολλές φορές ότι αναζητούσε το επόμενό του βήμα και τελικά αυτό έγινε στην αρχή του φετινού καλοκαιριού. Μαζί με τον σεφ και φίλο του Θοδωρή Κασσαβέτη έδωσαν ζωή σε ένα παλιό καφενείο στον Νέο Κόσμο, απέναντι από τον σταθμό του τραμ, στην οδό Κασομούλη. Το όνομα του εστιατορίου είναι ΦΙΤΑ και βασίζεται σε έναν κώδικα που οι δύο φίλοι επινόησαν. Το ίδιο το μαγαζί είναι απλό στη διακόσμησή του – άλλωστε δεν είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο θα το επισκεφτείς. Ο μαγνήτης βρίσκεται στην (ανοιχτή) κουζίνα του και στον μαγειρικό αυτοσχεδιασμό που κάθε μέρα συμβαίνει εκεί. Η αναφορά στον αυτοσχεδιασμό δεν είναι τυχαία, αφού το μενού αλλάζει σχεδόν καθημερινά, ανάλογα με τις πρώτες ύλες που έχουν φτάσει στην κουζίνα αλλά και τις διαθέσεις που έχουν οι δύο μάγειρες – αποφεύγουν επιμελώς την ιδιότητα του σεφ και προτιμούν αυτήν του μάγειρα. Έτσι, εκτός από ορισμένες σταθερές, τα πιάτα αλλάζουν καθημερινά και αρκετές φορές η ίδια πρώτη ύλη παίρνει διαφορετικό δρόμο, ανάλογα με την έμπνευση της ημέρας. Το ρεπερτόριο πάντως είναι πλούσιο, αν και δείχνει μια προτίμηση στο ψάρι, και τιμά ιδιαίτερα τα κρέατα που το ΦΙΤΑ προμηθεύεται από διάφορες γωνιές της
ελληνικής επικράτειας. Σε κάθε περίπτωση, ό,τι και αν δοκιμάσεις δεν θα σου λείψουν η νοστιμιά ή η πρωτοτυπία.
ALIO, βασ. γεωργίου β’ 34, χαλάνδρι, 210 6850745 Ο γνωστός σεφ Γιάννης Λουκάκος, μετά από αρκετά χρόνια επιτυχημένης πορείας στο εστιατόριό του «Ψωμί και Αλάτι», αναζητούσε μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη την ευκαιρία να ανοίξει ένα καινούργιο εστιατόριο. Ο χώρος βρέθηκε σε μια μονοκατοικία στο Χαλάνδρι με ωραίο κήπο και το όνομα που επιλέχθηκε ήταν το «Alio». Στην παρέα προστέθηκε και ο σεφ Άκης Βαρθαλάμης, παλιός συνεργάτης του Γιάννη. «Οι δρόμοι μας συναντήθηκαν τώρα και επειδή μιλάμε την ίδια μαγειρική γλώσσα σμίξαμε» λέει ο Άκης, που έχει αναλάβει τα ηνία της κουζίνας, και προσθέτει: «Σερβίρουμε ιταλικό φαγητό που είναι διαχρονικό. Η ιταλική κουζίνα μάς δίνει την ιδέα και η δική μας τεχνογνωσία μάς δίνει τη δυνατότητα να την προχωρήσουμε. Στο μενού υπάρχουν κλασικά ιταλικά πιάτα, σαν την καρμπονάρα, αλλά και σύγχρονες προσεγγίσεις με πιάτα σαν την μπουράτα με ροδάκινο κονφί, πέστο φιστίκι Αιγίνης και λεμόνι για όσους αναζητούν πιο καινούργιες γεύσεις». Εξαιρετικό είναι και το μαύρο σπαγγέτι με αχινό. Στο μενού του Alio φιγουράρουν επτά πίτσες. «Το ζυμάρι ωριμάζει σε δύο στάδια» συμπληρώνει ο Άκης, δίνοντας πολλές υποσχέσεις.
CARDINALE,
μητροπόλεως 38, 210 3314397 Η πολυπράγμων Φωτεινή Παντζιά έχει κάθε λόγο να καμαρώνει για το νέο της εστιατόριο Cardinale που «μιλάει» άπταιστα ιταλικά και μόλις άνοιξε στην οδό Μητροπόλεως. «Ήταν το δεύτερο όνειρό μου, μετά το By the glass, να φτιάξω ένα ιταλικό μαγαζί. Έλειπε από το κέντρο της Αθήνας»
THES, τάκη 16, ψυρρή, 210 3212858 Το Thes είναι το πρώην εστιατόριο Πάει Καιρός που ο ιδιοκτήτης του Φώτης Ξυνός μεταμόρφωσε σε έναν φρέσκο χώρο με τραπεζάκια έξω στην περατζάδα. «Θέλησα να φέρω καινούργιο αέρα στον χώρο αυτόν και να στήσω μια κουζίνα ελληνική, δημιουργική, με προσιτές τιμές, που θα συστήνεται και στους ξένους επισκέπτες» εξηγεί ο Φώτης Ξυνός. Την επιμέλεια της κουζίνας ανέλαβε ο σεφ Σταμάτης Τσίλιας και προτείνει πεϊνιρλί με κουνέλι στιφάδο, λουκουμάδες φέτας με πικάντικη μαρμελάδα ντομάτας και αφρό μαστίχας, τζατζίκι με αβοκάντο, γιαουρτλού με μπακαλιάρο αλλά και σιουφιχτά με κοτόπουλο, βασιλικό και κάππαρη. VERI TABLE, άγγελου σικελιανού 8, νέο ψυχικό, 211 1829109 Ο Γάλλος σεφ Alain Parodi αποφάσισε να κάνει το επόμενο βήμα του στην καρδιά του καλοκαιριού και να ανοίξει το δικό του εστιατόριο, το Veri Table, στο Ψυχικό, εκεί όπου βρισκόταν το Polly Maggoo. Ο Alain δημιουργεί στην κουζίνα πιάτα με γαλλική καταγωγή, αλλά σερβίρει και εξαιρετικά τυριά και αλλαντικά που συνοδεύουν κρασιά που έχει επιμεληθεί η γυναίκα του Christine. SEAWOLF,
δημητρακοπούλου 35, kουκάκι, 210 9229235 Άρωμα θαλασσινό με ποιοτική ψαροφαγία θα γευτείς στο Seawolf στο Κουκάκι. Ο σεφ Ηλίας Μπαλάσκας έστησε τον δικό του χώρο και το μενού του είναι απόλυτα εστιασμένο σε ό,τι φρέσκο βγάζει η θάλασσα. «Αναζητώ την καλή ποιότητα του ψαριού από τις ελληνικές θάλασσες μέσα από την καθημερινή μου βόλτα στην αγορά, όπως και τα καλά βιολογικά λαχανικά. Η προσαρμογή του μενού στην εποχικότητα των υλικών είναι μονόδρομος» λέει ο Ηλίας. Οι προτάσεις του πατούν σε ελληνικές ιδέες που ο σεφ «πειράζει» διακριτικά με υλικά από Μεξικό και Ιαπωνία. «Τα πιάτα θέλω να βγάζουν φρεσκάδα» εξηγεί και μας ξεναγεί στον μαγειρικό κόσμο του που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, χειροποίητο ραβιόλι με κιμά από χταπόδι, φρέσκια κρέμα και πέστο βασιλικού. Επίσης, ντοματόσουπα με μύδια με τραγανή κρούστα panko, αλλά και φρέσκο μπακαλιάρο που παστώνει ο σεφ και σερβίρει με γουακαμόλε, τσίλι σος και φρέσκο κάρδαμο.
ΛΟΚΑΛΙ,
σαρρή 44, ψυρρή, 210 3250673 Καλοκαιρινή άφιξη στην περιοχή του Ψυρρή ήταν το Λοκάλι, που άνοιξε στον χώρο που παλιότερα φιλοξενούσε το εστιατόριο Κουζίνα και το σινεμά Ciné Ψυρρή. Η ονομασία θέλει να δηλώσει την ελληνική τοπική κουζίνα του, αλλά και την ελληνική καταγωγή του. Χαλαρός χώρος και μια καταπράσινη αυλή που από το πρωί σερβίρει ελληνικό brunch, ενώ από το μεσημέρι και μετά τη σκυτάλη παίρνουν πιάτα ελληνικής έμπνευσης, όπως η τυροκαυτερή με κερκυραϊκό σαλάμι και οι λουκουμάδες φρέσκου μπακαλιάρου με παντζάρι και σκόρδο. Το ελληνικό πνεύμα ανακαλύπτεις και στη λίστα κρασιών, αποσταγμάτων και μπίρας, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα κοκτέιλ.
τα καραμανλιδικα του φανη
λέει χαμογελώντας η Φωτεινή. Στην είσοδο του καλόγουστου χώρου σε υποδέχεται το κροστίνι μπαρ με τον ιταλικό πετρόφουρνο όπου ψήνονται τα κροστίνι. Το μενού επιμελείται ο σεφ Κώστας Τσίγκας, γνωστός για τις εξαιρετικές επιδόσεις του στην ιταλική κουζίνα. «Το μενού αντλεί έμπνευση απ’ όλες τις περιοχές της Ιταλίας και βασίζεται σε παραδοσιακές συνταγές» λέει ο σεφ και εξηγεί: «Σερβίρονται διάφορα είδη μοτσαρέλας, αλλά και χειροποίητα γκούντι, ένα παραδοσιακό ζυμαρικό της κεντρικής Ιταλίας που φτιάχνεται από ρικότα και σιμιγδάλι και σερβίρεται με μανιτάρια και σέσκουλο. Από τις πίτσες ξεχωρίζει η λευκή με τσουκνίδα και καυτερό μέλι αλλά και η πικάντικη κόκκινη με ντούγια και αντζούγια». Όλα αυτά και πολλά άλλα, όπως το ιταλικό brunch, που σερβίρεται από το πρωί, με ποικιλία από χειροποίητα ψωμιά, θα τα απολαύσετε στα τραπεζάκια στον πεζόδρομο της Πετράκη. Η Φωτεινή είναι περήφανη για την επισκέψιμη κάβα που φιλοξενεί 80 ετικέτες από τον ιταλικό αμπελώνα, ενώ σερβίρονται σε ποτήρι και 20 επιλογές από ιταλικά και ελληνικά κρασιά.
WOOD,
εμμ. μπενάκη 22, κηφισιά, 210 8074416 Όταν ένας σεφ του διαμετρήματος του Μιχάλη Ντουνέτα αποφασίζει να βάλει για τα καλά το χέρι του στη φωτιά, το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι ξεχωριστό. Κι αυτό ακριβώς συμβαίνει στο Wood στην Κηφισιά. Ο ίδιος περιγράφει το εστιατόριό του ως modern Greek wood fire meat restaurant και για να δικαιώσει πλήρως τον τίτλο του έχει προμηθευτεί ό,τι καλύτερο σε εξοπλισμό που του επιτρέπει να ψήνει κρέας στο κάρβουνα με διάφορους τρόπους. Η robata λονδρέζικης προέλευσης έχει πάρει θέση δίπλα σε θεσσαλιώτικη σούβλα και ειδικής κατασκευής «αντικριστιέρα». Γάστρες που θάβονται στα κάρβουνα και ξυλόφουρνος έχουν επίσης προστεθεί στο οπλοστάσιο του Wood και υποδέχονται καθημερινά την καλύτερη πρώτη ύλη, καθώς ο Μιχάλης έχει επιστρατεύσει τις ιδανικές τεχνικές μεν, αλλά δεν έχει περιοριστεί σε αυτό, καθώς έχει καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να κλείσει συμφωνίες με παραγωγούς που θα του επιτρέψουν να έχει τα ποιοτικότερα υλικά. Πέρα από τα κρέατα, στην πανέμορφη σάλα και αυλή του Wood μπορείς γευτείς homemade σάλτσες και αλλαντικά φτιαγμένα με τη βαθιά γνώση της γεύσης που διαθέτει ο διακεκριμένος σεφ.
ΨAΡΙ ΨAΡΙ, πλ. κοραή 5, αγ. παρασκευή, 210 6522299 Ο Κωστής Ρωμανάκης είναι πολλά χρόνια γνωστός από την κρητική ταβέρνα «Τα Ρωμανάκια» που έχει με τον αδελφό του στην Αγία Παρασκευή. Με την ίδια διάθεση για καλό φαγητό άνοιξε απέναντι από το επιτυχημένο του στέκι ένα νέο μαγαζί, δίνοντας έμφαση αυτήν τη φορά στις θαλασσινές γεύσεις. «Ψάρι Ψάρι» λέγεται το καινούργιο του δημιούργημα και το σκηνικό του θέλει να θυμίζει κυκλαδίτικο νησί και μάλλον τα καταφέρνει καλά. «Η περιοχή ζητούσε ένα ψαράδικο μαγαζί κι έτσι πήρα την απόφαση να στήσω το Ψάρι Ψάρι» λέει ο Κωστής και προσθέτει: «Η φιλοσοφία του μενού είναι τσίπουρο με ψαρομεζέδες και φρέσκο ψάρι από τις ελληνικές θάλασσες, σε τιμές προσιτές για όποιον ξέρει να τρώει θαλασσινά». Ψάρια και ψαροφαγητά του κλασικού ρεπερτορίου φιγουράρουν στον κατάλογό του: καλαμάρια, χταπόδι, γαρίδες, σαλάχι αχνιστό με μυρωδικά και ψιλό ψαράκι, όπως σαρδελίτσα παντρεμένη με φρέσκια ντομάτα, κρεμμύδι, άνηθο και ελαιόλαδο, και το βαρύ πυροβολικό, ροφός σε διάφορα μεγέθη. Επίσης, θα βρεις λουκουμάδες μπακαλιάρου με τραγανή κρούστα, προσφυγάκια επίσης τραγανοτηγανισμένα. Υπάρχουν ακόμα γαριδομακαρονάδα, ριζότο σουπιάς, κριθαράκι με χταπόδι και, βεβαίως, αστακομακαρονάδα. Μεγάλη ποικιλία σε τσίπουρα, ούζα και κρασί συνοδεύουν τα πιάτα. ΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΑ ΤΟΥ ΦΑΝΗ, ΕΡΓΑΣΤΉΡΙ, ερμού 119, 210 3219119 Η κατάληξη «-ίδικα» έχει μια σημασία παράδοσης του δρόμου, της παρέας, της αυθεντικότητας που δεν υπακούει σε formal ονομασίες. Τα «Καραμανλίδικα του Φάνη» είναι η έκφραση αυτής της παραδοσιακής γεύσης, στο πλαίσιο της οποίας αναβιώνει η έννοια του παστομαγειρίου στην πιο ειλικρινή του εκδοχή. Κάνοντας το επόμενο βήμα, το ιστορικό αυτό όνομα ανατρέχει σε ένα ακόμα πιο μακρινό παρελθόν και παρουσιάζει το νέο κατάστημα «Εργαστήρι», όπου θα βρεις όλα τα ιδιαίτερα προϊόντα της καραμανλίδικης παράδοσης, αλλά και τα βυζαντινά «προσφούρνια», ψωμάκια που ψήνονταν σε υπαίθριους φούρνους, μαγειρεία και παστομαγειρεία. Εδώ μπορείς να δημιουργήσεις το δικό σου «προσφούρνιο», επιλέγοντας ανάμεσα σε τυριά και αλλαντικά που φέρουν όλη την τέχνη και την παράδοση της Καππαδοκίας, αλλά και να γευτείς γλυκά που μοσχοβολούν αγνό βούτυρο και σπιτική φροντίδα, όπως κιουνεφέ, μπακλαβά, καζάν ντιμπί και ρυζόγαλο. Μια εποχή αληθινής γεύσης με ρίζες στην εποχή του Βυζαντίου ζωντανεύει στο κέντρο της Αθήνας. 5.9.19 – lifo
59
Food and all things nice in Greece
Shop here
www.tavernamag.com 60 lifo – 5.9.19
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Αυτή την εποχή εί-
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Αναζητάτε την έμπνευ-
σμήνος που έχει συγκεντρωθεί στο ζώδιό σας δίνετε έμφαση σε προσωπικές σας υποθέσεις και αναζητάτε τρόπους για να ικανοποιήσετε τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας. Η διάθεσή σας για ανεξαρτησία σάς ωθεί στην αναζήτηση νέων κατευθύνσεων και είναι ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση ή μια καινούργια επιχειρηματική δραστηριότητα παράλληλα με την τρέχουσα εργασία σας. Επίσης, μπορείτε να βελτιώσετε την εμφάνισή σας ξεκινώντας διατροφή και άσκηση, ώστε να αισθάνεστε καλά με τον εαυτό σας και να μη χάνετε την αυτοπεποίθησή σας. Πολλές οι επαφές και οι γνωριμίες, ταξίδια και μετακινήσεις σάς δίνουν την ευκαιρία να διευρύνετε το δίκτυο των συνεργατών σας και κάποιες καινούργιες φιλίες φέρνουν έναν αέρα ανανέωσης στη ζωή σας. Πιθανές εντάσεις στο οικογενειακό σας περιβάλλον μπορεί να είναι αποτέλεσμα της ανάγκης σας να ικανοποιείτε τις επιθυμίες των άλλων. Εξοικονομήστε χρόνο για εσάς.
στε πιο αυθόρμητοι και περιπετειώδεις, καθώς η επιθυμία σας για αλλαγή είναι μεγάλη και δεν διστάζετε να πειραματιστείτε με καινούργια ενδιαφέροντα. Ωστόσο, έχετε μια τάση να πετάγεστε από το ένα θέμα στο άλλο δίχως να μπορείτε να εστιάσετε την προσοχή σας σε συγκεκριμένα πράγματα και αυτό είναι κάτι που σας εμποδίζει να βάλετε σε εφαρμογή ένα εγχείρημα. Στον οικονομικό τομέα, η ενίσχυση του εισοδήματός σας μέσω της ακίνητης περιουσίας είναι κάτι που σας δίνει τα απαραίτητα εφόδια για να δοκιμάσετε την τύχη σας σε νέες κατευθύνσεις, ωστόσο μη βιάζεστε, αφού έχετε μια τάση να εξιδανικεύετε ανθρώπους και καταστάσεις. Θέματα παιδιών, σχολεία και διάφορες δραστηριότητες που ξεκινάτε τώρα (κάποιο χόμπι) σας κρατούν σε συνεχή εγρήγορση και είστε ικανοποιημένοι με την καθημερινή σας ρουτίνα. Στον ερωτικό τομέα οι προκλήσεις είναι πολλές, αλλά παραμένετε πιστοί στο ταίρι σας.
ση, τον ρομαντισμό και τις απολαύσεις και δυσκολεύεστε πολύ να μπείτε ξανά στη ρουτίνα της καθημερινότητας, με αποτέλεσμα να μην είστε και πολύ παραγωγικοί. Για τους καλλιτέχνες είναι μια πολύ καλή εποχή για να εξασκήσετε τα ταλέντα σας και να προωθήσετε τη δουλειά σας, ενώ θα ευνοηθούν και οι επενδύσεις, αρκεί να είστε σίγουροι για την ορθότητα των αποφάσεών σας. Τώρα που ξεκινά η νέα σεζόν μπορείτε να αναθεωρήσετε τα σχέδιά σας και να προγραμματίσετε τις μελλοντικές σας ενέργειες, που μπορεί να αφορούν θέματα σπουδών, μια επιχειρηματική δραστηριότητα ή ακόμη και την αγορά κατοικίας. Η ερωτική σας ζωή βελτιώνεται, καθώς έχετε μια παιχνιδιάρικη διάθεση που δεν αφήνει σε ησυχία το ταίρι σας, ενώ και η σχέση σας με τα παιδιά είναι πιο αρμονική. Οι ελεύθεροι πρέπει να αξιοποιήσετε τις ευκαιρίες που σας δίνονται αυτή την εποχή γιατί είναι μοναδικές.
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Ο Σεπτέμβριος είναι ο
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Για αρκετούς από
μήνας που βάζετε νέους στόχους και κλείνετε εκκρεμότητες προκειμένου να έχετε την άνεση να υλοποιήσετε ένα καινούργιο εγχείρημα. Επαγγελματικές υποθέσεις και θέματα της καθημερινότητας θα απορροφήσουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς σας και δεν αποκλείεται να βρεθείτε σε δίλημμα αν προκύψουν προτάσεις που θα σας φανούν αξιόλογες. Ωστόσο, πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αποφάσεις σας, καθώς έχετε μια τάση να εξιδανικεύετε καταστάσεις. Σπουδές και ό,τι έχει να κάνει με τη σταδιοδρομία σας μπορεί να σας προκαλέσουν κάποια σύγχυση, οπότε πάρτε τον χρόνο σας και εξετάστε όλες τις παραμέτρους προτού λάβετε σημαντικές αποφάσεις. Η ερωτική σας ζωή είναι ασταθής, αλλά στην παρούσα φάση δίνετε προτεραιότητα σε ό,τι αφορά το μέλλον σας και θέλετε να αποφύγετε τις δεσμεύσεις. Σχέση/γάμος είναι σε αρμονία και σκέφτεστε το ενδεχόμενο δημιουργίας οικογένειας.
εσάς οι μελλοντικοί σας στόχοι θα είναι το βασικό σας μέλημα, ειδικά τώρα που ξεκινά η νέα σεζόν και ανυπομονείτε να βάλετε σε εφαρμογή μια ιδέα. Αναζητήστε τους κατάλληλους συνεργάτες που μπορούν να στηρίξουν τις υποθέσεις σας και μη βασίζεστε σε υποσχέσεις αν δεν είστε σίγουροι για την αξιοπιστία όσων ακούτε. Είναι μια περίοδος που έχετε πολλές επαφές και συζητήσεις για επιχειρηματικές δραστηριότητες και μπορεί να σας ξεφύγει κάποια σημαντική λεπτομέρεια στις διαπραγματεύσεις σας. Οι νέοι που τώρα ξεκινάτε τις σπουδές σας έχετε μια αγωνία και θέλετε να είστε προετοιμασμένοι όσο το δυνατόν καλύτερα, φροντίστε όμως να χαλαρώσετε και να απολαύσετε αυτήν τη φάση της ζωής σας, που είναι από τις πιο σημαντικές. Ερωτικές περιπέτειες και έντονη κοινωνική ζωή σάς δίνουν αρκετή ικανοποίηση και ίσως σκεφτείτε σοβαρά το ενδεχόμενο συγκατοίκησης με το ταίρι σας.
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Το πλανητικό σμήνος που είναι συγκεντρωμένο στον τομέα των σχέσεων και των συνεργασιών φέρνει νέες ευκαιρίες για επαγγελματική καταξίωση και αν καταφέρετε να κοντρολάρετε το πάθος σας για επιτυχία, ώστε να μην προκαλείτε εχθρικό κλίμα γύρω σας, μπορείτε να πετύχετε πολλά. Συναντήσεις και επαφές με άτομα από το εξωτερικό σάς δίνουν νέες ιδέες και είναι ιδανική εποχή για να κάνετε μια καινούργια αρχή πάνω στο αντικείμενο που σας ενδιαφέρει. Αν αναζητάτε μια θέση εργασίας, μη μένετε κολλημένοι σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις και φανείτε πιο ευέλικτοι. Η κοινωνική σας ζωή είναι έντονη και οι σχέσεις με φιλικά σας πρόσωπα σε αρμονία, οπότε μπορείτε να αισθάνεστε μεγαλύτερη σιγουριά, ειδικά εσείς που έχετε χωρίσει πρόσφατα. Για να ανακτήσετε την αυτοπεποίθησή σας, βελτιώστε την εμφάνισή σας, αγοράστε καινούργια ρούχα και αξεσουάρ και να είστε πρόθυμοι για νέες γνωριμίες. Μην κλοτσάτε την τύχη σας τώρα που σας χτυπά την πόρτα.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Ομαδικές δραστηριότητες, συλλογική προσπάθεια και κοινοί στόχοι θα βρεθούν στο επίκεντρο της προσοχής σας και θα ευνοηθείτε όσοι δείξετε περισσότερη διάθεση για συνεργασία. Ιδανική εποχή για να θέσετε νέους στόχους, να δρομολογήσετε σημαντικές υποθέσεις της δουλειάς σας και να βάλετε σε μια τάξη εκκρεμότητες και οφειλές. Η κοινωνική σας ζωή είναι έντονη, κάποιες γνωριμίες με ιδιόρρυθμα άτομα προσελκύουν το ενδιαφέρον σας, ωστόσο καλύτερα να αποφύγετε οποιαδήποτε δέσμευση. Ένα σύντομο ταξίδι θα ανοίξει νέες πόρτες και ίσως αποφασίσετε να επεκτείνετε τις δραστηριότητές σας στο εξωτερικό. Τα οικονομικά σας παρουσιάζουν κάποια σκαμπανεβάσματα και δεν είναι κατάλληλη εποχή για σημαντικές αγορές. Κρατήστε άμυνες και φανείτε προνοητικοί. Θέματα παιδιών θα απορροφήσουν ένα σημαντικό μέρος της ενέργειάς σας, σύντομα όμως θα βρείτε τους ρυθμούς σας και θα μπορέσετε να ασχοληθείτε με τις προσωπικές σας ανάγκες.
Sudoku No 602
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]
Η καριέρα και οι φιλοδοξίες σας είναι μέσα στις προτεραιότητές σας και είναι ιδανική εποχή για να δώσετε έμφαση στα μελλοντικά σας σχέδια, καθώς προβλέπονται σημαντικές εξελίξεις το προσεχές διάστημα. Βελτιώστε το επαγγελματικό σας προφίλ, προωθήστε τις δεξιότητες και τα ταλέντα σας, βάλτε σε εφαρμογή ένα σημαντικό εγχείρημα και αποφύγετε την κατασπατάληση του χρόνου σας. Θέματα σπουδών μπορεί να σας προκαλέσουν άγχος και ανασφάλεια. Τα οικονομικά σας είναι λίγο στον αέρα, όμως με τη σωστή διαχείριση των πόρων σας θα καταφέρετε να καλύψετε έξοδα και προσωπικές ανάγκες. Eίστε σε μια δημιουργική φάση και με τις κατάλληλες συμμαχίες μπορείτε να πετύχετε πολλά. Αποφύγετε όσους σας τάζουν τον ουρανό με τ’ άστρα και προσέξτε ιδιαίτερα την επιλογή συνεργατών.
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Αυτό το διάστημα είστε
3 2 5 8
9 5 6
7
9
1
6 3 2 9
5
6
4
6 2 8
7 1 3 8 9 7 3 2
Η λύση του προηγούμενου 7 2 8 9 6 1
6 3 5 4 2 8
4 1 9 7 3 5
3 9 7 8 5 2
2 8 1 6 4 7
5 4 6 3 1 9
9 7 4 5 8 3
1 6 3 2 9 4
8 5 2 1 7 6
3 1 6 4 5 7 2 8 9 5 9 2 1 3 8 6 7 4 4 7 8 6 9 2 1 5 3
πολυάσχολοι και δίνετε περισσότερη προσοχή στις λεπτομέρειες που αφορούν την εργασία και την καθημερινή σας ρουτίνα, ενώ μπορεί να προκύψει και ένα ταξίδι στο εξωτερικό. Η οργάνωση του σπιτιού, των παιδιών και διάφορες δραστηριότητες αυξάνουν τις ευθύνες σας, ωστόσο δεν πρέπει να παραμελείτε τον εαυτό σας. Τώρα είναι ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση και να υιοθετήσετε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Επίσης, μπορείτε να βελτιώσετε τις δεξιότητές σας, το επαγγελματικό σας προφίλ και να αναζητήσετε νέες μεθόδους που θα αυξήσουν την παραγωγικότητά σας. Θέματα σπουδών θα ευνοηθούν, καθώς οι μαθησιακές σας δεξιότητες είναι οξυμένες, ενώ είναι και μια καλή εποχή για να τακτοποιήσετε διαδικαστικά θέματα. Φροντίστε να εξισορροπήσετε τον χρόνο μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Το σπίτι, η οικογένεια και προσωπικά θέματα θα αποτελέσουν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός σας και είναι μια καλή εποχή για να κάνετε μια ανακαίνιση ή μια μετακόμιση και γενικά για να βάλετε σε μια τάξη ό,τι έχει να κάνει με την ακίνητη περιουσία σας. Αν σκοπεύετε να αξιοποιήσετε ένα ακίνητο, φροντίστε να είστε ενήμεροι για την παραμικρή λεπτομέρεια και αποφύγετε τη βιασύνη. Επίσης, αν αναζητάτε καινούργια επαγγελματική στέγη, προσέξτε τους όρους του συμβολαίου προτού υπογράψετε και κυρίως τα ψιλά γράμματα. Για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο οι συγκρούσεις στο οικογενειακό περιβάλλον μπορεί να γίνουν καθημερινό φαινόμενο, καθώς έχετε μια υπερβολή στις αντιδράσεις σας και μια τάση να επιβάλλετε τις απόψεις σας στους άλλους, ενώ ταυτόχρονα δεν αναγνωρίζετε τα λάθη σας. Η ερωτική σας ζωή έχει αρκετό ενδιαφέρον και ανακτάτε την αυτοπεποίθησή σας, όμως πρέπει να αποφύγετε τις δεσμεύσεις.
starfax
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Με το πλανητικό
week
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Οι επόμενες μέρες μπορεί να είναι ταραχώδεις όσον αφορά σχέσεις με οικείους και θα εξαρτηθούν πολλά από τη δική σας διαχείριση των καταστάσεων. Ωστόσο, είναι μια καλή εποχή για να δώσετε έμφαση στην επικοινωνία, προκειμένου να προωθήσετε τις υπηρεσίες και τις δεξιότητές σας. Θέματα εκπαίδευσης, μετακινήσεις και εμπορικές συναλλαγές θα ευνοηθούν, όμως θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι να εργαστείτε εντατικά. Eίναι πολύ σημαντικό να αποφύγετε το κυνήγι του γρήγορου κέρδους και να διοχετεύσετε την ενέργειά σας σε μακροπρόθεσμους στόχους που θα έχουν σταθερά οφέλη. Βελτιώστε τις δεξιότητές σας, αναζητήστε καινοτόμες ιδέες και μην περιμένετε να σας έρθουν οι ευκαιρίες ουρανοκατέβατες. Ο τομέας των διαπροσωπικών σας σχέσεων περνά διακυμάνσεις. Διορθώστε τα κακώς κείμενα ώστε να βρείτε τη γαλήνη, επιστρατεύοντας τη διπλωματία.
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Η οικονομική ασφάλεια και οι ανέσεις θα σας απασχολήσουν το προσεχές διάστημα και είστε αποφασισμένοι να διεκδικήσετε αυτά που δικαιούστε. Ενδεχομένως να προκληθούν συγκρούσεις με οικείους αν διαπιστώσετε πως προσπαθούν να σας ρίξουν και κάποιες αποφάσεις σας θα είναι αμετάκλητες. Πολλές οι συζητήσεις και οι διαπραγματεύσεις, οι ιδέες σας θα εκτιμηθούν και θα πάρετε τα πάνω σας κυρίως οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο. Τώρα είναι η εποχή που πρέπει να δράσετε, αποφεύγοντας τους συναισθηματισμούς, που είναι και η βασική αιτία της στασιμότητάς σας. Ανεξάρτητες ή ανταγωνιστικές δραστηριότητες θα ευνοηθούν και θα ενισχύσουν το εισόδημά σας, ενώ μπορεί να προκύψει και μια επιχειρηματική δραστηριότητα στο εξωτερικό. Σχέσεις με πρόσωπα εξουσίας ή με ηλικιωμένους χρήζουν προσοχής. Αποφύγετε όσους σας καταδυναστεύουν και φροντίστε να αξιοποιήσετε τις ευκαιρίες που σας δίνονται απλόχερα.
α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)
5.9.19 – lifo
61
α΄ πρόσωπο week
Γιάννης Κωνσταντινίδης: Δύο δευτερεύουσες ειδησούλες από εργοστάσια παραγωγής πολιτιστικών προϊόντων δείχνουν μια δειλή τάση κατασκευής φρέσκων ηρώων από ιστορικά πρόσωπα δευτερεύουσας σημασίας. Ο λόγος για τα υπολείμματα πτώματος που αναμένεται εναγωνίως να πιστοποιηθεί, μέσω τεστ DNA, αν ανήκει στον αγαπημένο στρατηγό του Ναπολέοντα Charles Etienne Gudin που απεβίωσε από γάγγραινα κατά τη ρωσική εκστρατεία του στρατάρχη. Η άλλη είδηση σχετίζεται με έκθεση και έκδοση στην Αμερική σχετικά με τον μετρ της αναγεννησιακής ζωγραφικής Ραφαήλ και τον φεγγαροπρόσωπο παπικό βιβλιοθηκάριο Tommaso Inghirami, τον οποίο ο καλλιτέχνης απεικόνισε σε κάποια έργα του. Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται πως υπήρξε ανάγκη «εμπλουτισμού με πάθος» της αφήγησης. Ωστόσο, η υπερβολή μοιάζει χαριτωμένη σε σύγκριση με την υπερπροσφορά τρόμου και μακελειού από τα νέα σίριαλ που θα διεκδικήσουν το παγκόσμιο κοινό εντός του 2019.
Γεωργία Παπαστάμου: Μεγάλης ηλικίας κύριοι και κυρίες σχηματίζουν κάθε πρωί μια μικρή ουρά έξω από τον Κρίνο στην Αιόλου και τρώνε στα πεζουλάκια, κάτω από τα δέντρα, παγωτό μηχανής του καταστήματος, που δεν τσιγκουνεύεται καθόλου τις ποσότητες. Κάποιοι θα το πουν υπερβολή αυτό το πράγμα απ’ τις 9 η ώρα το πρωί. Haters! Αυτό το πράγμα λέγεται self care.
Αλέξανδρος Διακοσάββας: Δύο αριστουργηματικές ταινίες (Κάποτε στο... Χόλιγουντ, Μεσοκαλόκαιρο), μια ελπιδοφόρα ανάθεση καλλιτεχνικής διεύθυνσης (Κατερίνα Ευαγγελάτου στην κεφαλή του Φεστιβάλ Αθηνών) και δύο σειρές που τις βλέπω με το σταγονόμετρο γιατί απλώς δεν θέλω να τελειώσουν («Call My Agent» και ο δεύτερος κύκλος του «Mindhunter»). O Αύγουστος φέτος είχε ωραία πραγματάκια.
Γιάννης Πανταζόπουλος: Φέτος είδαμε να επαναλαμβάνεται το ίδιο σκηνικό στις βάσεις εισαγωγής σε ανώτατα ιδρύματα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, το 25% των επιτυχόντων από τα Γενικά Λύκεια της χώρας συγκέντρωσε βαθμολογία κάτω από τα 10.000 μόρια. Μάλιστα, στο τμήμα Περιφερειακής και Διασυνοριακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη ο τελευταίος εισακτέος είχε μέσο όρο μικρότερο της μονάδας και εισάγεται με βαθμό που αντιστοιχεί στο 0,8. Προφανώς, λοιπόν, το εκπαιδευτικό σύστημα πάσχει. Όμως έχουν ωριμάσει οι συνθήκες προκειμένου να ξεφύγουμε από το μικροαστικό όνειρο του κρεμασμένου πτυχίου και να ανοίξουμε νέους δρόμους, ειδικά στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και της τεχνολογικής επανάστασης.
62 lifo – 5.9.19
απο τη λενα φουτσιτζη
Αγαπητή «Α,μπα»: Έχει πάρει 50 κιλά και αισθάνεται μια χαρά μ’ αυτό. Εμένα με ρώτησε κανείς; Οk, body shaming, I get it! Αλλά, ρε παιδιά, τι γίνεται όταν ο σύντροφός σου έχει πάρει 50 κιλά τα τελευταία 5 χρόνια και του φαίνεται οk αυτό; Δικαίωμά του, θα μου πεις. Ναι. Περίπου. Ξέρω, το επιχείρημα με την υγεία δεν πιάνει πια. Όμως οι έρευνες δείχνουν ότι ο Νο 1 λόγος για ανακοπή είναι η «σαμπρέλα». Εμένα με ρώτησε κάνεις αν θέλω να μείνω χήρα από τα 50; Θα μου πεις, κι εσύ μπορεί να περάσεις τον δρόμο και να σε πατήσει αυτοκίνητο σήμερα κιόλας. Αν περάσω, όμως, τον δρόμο συνειδητά χωρίς να κοιτάζω, δεν έχω ευθύνη; Αν καπνίζω 50 τσιγάρα την ημέρα, τι μου χρωστάει ο άλλος να τραβήξει τον καρκίνο μου; Και, ναι, ίσως να είναι βαθύτερα τα αίτια αυτής της κατάστασης. Αλλά αν δεν τον ενδιαφέρει να δει τι φταίει, γιατί για εκείνον όλα είναι μια χαρά, τι κάνεις; Και, τέλος πάντων, είχες γνωρίσει κάποτε ένα λαχταριστό γκομενάκι που είχε όλα τα καλά του κόσμου. Πρέπει σώνει και ντε να συνεχίσεις να τον γουστάρεις με +50 κιλά; Ε, όχι, ρε φίλε, γιατί το απαιτείς αυτό από μένα; Θα μου πεις, αφού δεν γουστάρεις, χώρισε, κυρά μου, και παράτα μας. Αν σας πω, όμως, ότι τον χωρίζω γιατί είναι χοντρός, θα με πάρετε με τις πέτρες. Κυρίως αυτό είναι το πρόβλημά μου, ότι η συνείδησή μου μού λέει ότι είμαι σκατάς. -συνείδηση απαντηση α,μπα
Χρήστος Παρίδης: Νομίζω ότι αν ήξεραν οι Αθηναίοι πόσο όμορφη είναι η πόλη τους το καλοκαίρι δεν θα την εγκατέλειπαν με τέτοια επιμονή. Βέβαια, άδεια είναι χάρμα, αλλά έτσι κι αλλιώς είναι τόσο απολαυστικό να την οργώνεις κατακαλόκαιρο, με το δυνατό φως να λούζει τα πάρκα, τους δρόμους και να εξαλείφει τις ατέλειες των κτιρίων. Ολόκληρος ο Αύγουστος ήταν ένα θαύμα κι αν κάτι θα μου μείνει αξέχαστο, είναι η βραδιά της πανσελήνου, που το Αρχαιολογικό Μουσείο άνοιξε τις πόρτες του διάπλατα για το κοινό και εκατοντάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας και εθνικότητας μπαινόβγαιναν κοιτώντας εκστασιασμένοι τα ανυπέρβλητα δημιουργήματα χιλιάδων ετών.
μικρές εξομολογήσεισ από τους συντάκτες της lifo
ρώτα την
Άρης Δημοκίδης: Μερικά πράγματα που είδα το καλοκαίρι κάνοντας διάδρομο στο σπίτι (και μου άρεσαν και γενικά τα συστήνω): το ντοκιμαντέρ Το Φιάσκο του Fyre Island, τη δεύτερη κι ακόμα καλύτερη σεζόν της γερμανικής σειράς «Dark», τη σειρά animation «Bojack Horseman», τη φινλανδική νουάρ σειρά μυστηρίου «Sorjonen», τις τέλειες τραγικωμικές σειρές «Dead to me» και «Russian Doll», την πιο πρόσφατη σεζόν «RuPaul’s Drag Race», το αυστραλέζικο ριάλιτι «Instant Hotel», ένα ντοκιμαντέρ για τον Ιερώνυμο Μπος. (Με δυο λόγια, έκανα υπερβολικά πολύ διάδρομο το καλοκαίρι...) Καλή μας σεζόν!
Όχι, δεν θα σου πούμε αυτό. Είσαι ελεύθερη να χωρίσεις για όποιον λόγο θέλεις. Κανείς δεν απαιτεί να σου αρέσει ο άλλος με οποιαδήποτε αλλαγή κάνει πάνω του. Δεν είναι αυτό το body shaming. Το body shaming είναι η απαίτηση να είμαστε όλοι ίδιοι σε ύψος/βάρος και όποιος δεν είναι πρέπει να δέχεται την κριτική για το σώμα του αδιαμαρτύρητα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να μας ελκύουν όλα τα σώματα το ίδιο «με το στανιό», όπως λες. Δεν είσαι κακός άνθρωπος επειδή δεν σου αρέσει ο σύντροφός σου πια με την καινούργια του εμφάνιση. Άλλη μπορεί να μην την πείραζε. Εσένα σε πειράζει. Οπότε, το σωστό είναι να είναι με αυτή την άλλη. Τα βαθύτερα αίτια είναι τα σημαντικά, αλλά, αν δεν θέλει ο ίδιος να τα αντιμετωπίσει, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα και δεν σημαίνει ότι είσαι σκατάς αν φύγεις.
Αγαπητή «Α,μπα»: Ο αρραβωνιαστικός μου με βρίζει, με μειώνει, με προσβάλλει. Αυτός κοιμάται κι εγώ κλαίω. Σωματικά δεν με έχει ακουμπήσει, αλλά από μικροπράγματα της καθημερινότητας λίγο-λίγο απορροφάει την προσωπικότητά μου και τον αυτοσεβασμό μου. Είναι υπόγειο, ύπουλο, δεν μπορώ να το αποδείξω, αυτά τα 5 χρόνια σταδιακά με έχει κάνει να νιώθω ένα μηδενικό. Είναι η υποτίμηση η συνεχής, η καθημερινή… Ξέρω, θα μου πείτε να πάω σε ψυχολόγο να δω γιατί το επιτρέπω αυτό. Φταίω. Του έδειξα όλες τις αδυναμίες μου, του είπα όλα τα μυστικά μου. Και τώρα όλα αυτά έγιναν τα όπλα του. Έχω λογαριασμό στη στήλη, αλλά γράφω με ψευδώνυμο γιατί ντρέπομαι που το επιτρέπω. Ερώτηση δεν έχω, απλώς πονάω πολύ. Τώρα κοιμάται δίπλα μου, αφού ήρθε μεθυσμένος να μου πει ότι ο μόνος λόγος που με καλεί να βγαίνουμε έξω είναι από ευγένεια, όχι επειδή το θέλει. Ένιωσα σκουπίδι, άσχημη, ασήμαντη, αυτός κοιμάται κι εγώ κλαίω. Θεωρητικά, σε δύο ώρες πηγαίνω για δουλειά, ο κύριος κοιμάται αναίσθητος κι εγώ είμαι με χάπια και κρίση πανικού. Ντροπή του που το κάνει, ντροπή μου που το δέχομαι! απαντηση α,μπα
Όχι, δεν φταις, και όχι, δεν χρειάζεται να ντρέπεσαι. Αυτός φταίει και μόνο αυτός. Δεν είναι δίκαιο αυτό που ζεις επειδή έδειξες ποια είσαι, όχι, δεν λειτουργεί έτσι το πράγμα, δεν είναι αυτός ο υγιής τρόπος συμβίωσης. Κανείς δεν αξίζει την κακομεταχείριση επειδή παραδέχτηκε τις αδυναμίες του. Πρέπει να φύγεις και πρέπει να ζητήσεις βοήθεια. Είσαι θύμα και είναι θύτης, δεν φταις, δεν μπορείς να φταις, δεν έχεις προκαλέσει αυτήν τη συμπεριφορά, ούτε είναι υποχρέωσή σου να την ανέχεσαι επειδή έκανες κάτι λάθος. Ζήτα βοήθεια!
στειλτε τισ δικεσ σας ερωτησεις και διαβαστε περισσοτερεσ απαντησεισ στο ampa.lifo.gr
5.9.19 – lifo
63