Τεύχος 616

LiFO School

Η ΑΛΚYOΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

H ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΆΤΟΥ ΘΑ ΈΧΕΙ ΠΟΛΛΉ ΔΟΥΛΕΙΆ ΦΈΤΟΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ: ΤΙ ΘΑ ΔΟΥΜΕ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Free Press media brand 2019 Βάσει στοιχείων Bari-Focus

free press

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

12.9.2019

4 lifo – 12.9.19

☛ «Αν με το “ Έλληνας γεννιέσαι” εννοούμε κάτι περί ελληνικού αίματος, είμαστε ή μπούφοι ή φασίστες» δήλωσε στον Γιάννη Πανταζόπουλο ο Δημήτρης Χριστόπουλος, πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, μιλώντας για το θέμα του προσφυγικού, με τον χρήστη ΕΛΠΟ να σχολιάζει σχετικά: «Νομίζω ότι δεν υπάρχει διάζευξη. Το ότι σε γνωστικό επίπεδο είμαστε μπούφοι στο συγκεκριμένο θέμα το θεωρώ δεδομένο. Και η ευθύνη είναι της πολιτείας, του σχολείου, που διαχρονικά μάς “φουσκώνει” σαν διάνους, ενώ αποκρύπτει την επιστημονική αλήθεια (κυρίως της Ιστορίας), όταν δεν μας συμφέρει. “Φασίστες”, “κρυπτο-φασίστες” είμαστε σίγουρα, ελλείψει δημοκρατικής παιδείας στη μετεπαναστατική Ελλάδα, οπότε ο αυταρχισμός μάς βγαίνει συχνά. Να διευκρινίσω ότι τον φασισμό δεν τον αντιλαμβάνομαι με την έννοια της δεξιάς πολιτικής ιδεολογίας αλλά ως αυταρχική-απολυταρχική-ηγεμονική συμπεριφορά στην κοινωνική μας συνύπαρξη με άλλους λαούς ή και μέσα στην ίδια μας την οικογένεια. Κατάλοιπο του “ανήκομεν εις την Ανατολήν”».

α π ό τ η lif o t ea m

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

feedback615

ΟΙ ΠΑΡΕΛΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ, Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ Δ. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ LIFO

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ Ο Γιάννης Πανταζόπουλος έγραψε ένα κείμενο για τις παρελάσεις και το πώς, εσφαλμένα, μπαίνουν στο ίδιο καλάθι η αριστεία και το αίσθημα της εθνικής υπερηφάνειας. Ο χρήστης Anomymous Guest επισήμανε σχετικά: «Σωστή άποψη. Ο άριστος μαθητής δεν είναι και ο πιο πατριώτης απαραίτητα. Όλοι μαθητές και πολίτες του ίδιου κράτους είναι κάτω απ’ την ίδια σημαία. Το κυνήγι της σημαίας δημιουργεί αχρείαστο και μη υγιή ανταγωνισμό μεταξύ παιδιών και γονέων. Κλήρωση και τέλος. Στο δημοτικό και στο γυμνάσιο τουλάχιστον, για το λύκειο παίζεται. Η προηγούμενη κυβέρνηση, φυσικά, δεν πείραξε τις παρελάσεις, αλλά αυτό το άλλαξε προς τη σωστή κατεύθυνση, αρκετοί ήταν θετικοί σε αυτή την αλλαγή. Τα μικρά παιδιά στενοχωριούνται περισσότερο, τα μεγάλα ψιλοαδιαφορούν. Τώρα, η ΝΔ, σε μια κίνηση εντυπωσιασμού, κάνει πάλι μια στροφή συντηρητική. ΥΓ.: Μου άρεσε η ιδέα οι μαθητές να επιλέγουν μόνοι τους τον αρχηγό τους στην παρέλαση». ☛ Στο προηγούμενο τεύχος παρουσιάστηκε ένας εκτεταμένος οδηγός «για να ζούμε συνειδητά (και οικολογικά), χωρίς υπερβολές» με τον M. Hulot και τον Θοδωρή Αντωνόπουλο να ζητούν από έξι ειδικούς στον τομέα τους πρακτικές συμβουλές για μείωση της σπατάλης του νερού, πιο συνειδητή επιλογή τροφής και ρούχων, μείωση της ενέργειας που καταναλώνουμε και των απορριμμάτων που παράγουμε. Ο χρήστης atman υποστήριξε: «Σχετικά με τη μετακίνηση, πρέπει να δούμε και κάτι μακροπρόθεσμα σημαντικό, ότι δεν είναι υπεύθυνο να μένεις π.χ. στα Μεσόγεια και να δουλεύεις στα βόρεια προάστια, ότι πρέπει να γίνουν πιο ανθρώπινες οι συνθήκες στην πόλη και να μάθουμε την αποκέντρωση – δεν είναι η Αθήνα η μόνη πόλη στην Ελλάδα. Τώρα, όσον αφορά τις εξορύξεις, δεν επιβαρύνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ίσα-ίσα, αν θεωρήσουμε ότι η μεταφορά εκατοντάδων χιλιάδων τόνων πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο επιβαρύνει το περιβάλλον, τότε η εξόρυξη σε μέρη κοντινά στις περιοχές όπου γίνεται η κατανάλωση είναι περιβαλλοντικά και ενεργειακά συμφέρουσα. Το περιβάλλον το προστατεύεις μειώνοντας όχι την παραγωγή (φυσικά, στην Ελλάδα έχουμε πρόβλημα με αυτήν) αλλά την κατανάλωση. Α, και σταματήστε να κυκλοφορείτε με θηριώδους κυβισμού SUV στην πόλη. Μου έχει προξενήσει τραύμα το να βλέπω αριστερούς και οικολόγους να μετακινούνται με 4λιτρα θηριώδη αυτοκίνητα, κατάλληλα μόνο για την έρημο. Και κάτι τελευταίο: μήπως δεν αναφέρθηκε το τι κάνουν οι πολιτισμένες χώρες με τα σκουπίδια τους; Σε ποιο ποσοστό καίει σκουπίδια (με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος) για παραγωγή ενέργειας η Νορβηγία και η Σουηδία;». Ο χρήστης Μαύρος Γάτος απάντησε: «Πολύ σωστά, οι σκανδιναβικές χώρες όντως εφαρμόζουν συστήματα καύσης απορριμμάτων για παραγωγή ενέργειας, με εξελιγμένα συστήματα νέας γενιάς, τα οποία απαιτούν συνεχείς ρυθμίσεις, παρακολούθηση και συντήρηση από εξειδικευμένο προσωπικό, με ύπαρξη υψηλού επιπέδου προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης όλων των εμπλεκομένων, από τους εργαζόμενους έως τους υπεύθυνους των ιδιωτικών ή δημοτικών επιχειρήσεων αποτέφρωσης, αλλά και των πολιτικών ιθυνόντων – αυτή η αίσθηση υπευθυνότητας αποτελεί όντως χαρακτηριστικό των σκανδιναβικών κοινωνιών. Τι απ’ όλα αυτά σού φαίνεται να υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα; Στη Γαλλία, μια πολύ σοβαρότερη και τεχνολογικά και κοινωνικά πιο προηγμένη χώρα από τη δική μας, είχαν πριν από κάμποσα χρόνια ένα τρομερό σκάνδαλο, όταν δεν δόθηκε αρκετή σημασία στον εκσυγχρονισμό και στη συντήρηση ενός αποτεφρωτή, καθώς και στη σωστή κατάρτιση του προσωπικού. Το αποτέλεσμα ήταν η θεαματική αύξηση των καρκίνων στη γύρω περιοχή λόγω της διοξίνης, η καταστροφή πολλών μολυσμένων αγροτικών προϊόντων και η ανάγκη για απορρύπανση μεγάλων γεωργικών εκτάσεων. Σκέψου τώρα την ελληνική πραγματικότητα και σύγκρινε».

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

12.9.19 – lifo

5

aπ ο τ ον σ ταθη τ σαγκ αρ ουσιανο

Editorial

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας

Ο ΘΆΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΛΉΣ ΜΟΥ ΓΕΙΤΌΝΙΣΣΑΣ ΜΠΆΡΜΠΑΡΑ ΦΙΛΝΤΣ - ΣΙΏΤΗ Ένα αργοπορημένο αντίο. Έμαθα σήμερα αργοπορημένα τον θάνατό της. Η Μπάρμπαρα Φιλντς πέθανε τον Ιούνιο και οι στάχτες της σκορπίστηκαν στη θάλασσα της Τήνου, που την αγαπούσε και είχε εκεί το εξοχικό της. Έμενε στην απέναντι πόρτα, στο παλιό διαμέρισμα που νοίκιαζα στη Φωκυλίδου. Δούλευα στην «Ελευθεροτυπία» τότε και πέρναγα φάση ψιλοκατάθλιψης. Μου χτύπησε το κουδούνι με τον αέρα της sophisticated Αμερικάνας και μπούκαρε σχεδόν χωρίς απάντηση στο βομβαρδισμένο διαμέρισμα που δεν είχε καν γλόμπους, μιλώντας και γελώντας ακατάπαυστα. Με είχε φρικάρει η θετικότητα και ενέργειά της, ενώ εγώ ζήταγα σκοτάδι, ποτό και μουσική στα ακουστικά. Δεν μάσησε από τον αρνητικό μου τρόπο. Επέμεινε. Και τελικά κατάφερε να αποκαταστήσει μια υποτυπώδη σχέση που βαθμηδόν έγινε συμπάθεια. Η τρυφερότητα των γειτόνων. Έχεις ένα λεμόνι; Έχεις καφέ; Με αντιμετώπισε σαν άνθρωπο με ειδικές ανάγκες – και με κέρδισε. Ποτέ δεν μου είπε τίποτα που γύρναγα χαράματα και έβαζα σουρωμένος βινύλια έξω φωνή. Είχε εγκατασταθεί στην Ελλάδα ακολουθώντας τον δεύτερο άντρα της, τον ποιητή και εκδότη Ντίνο Σιώτη, ο οποίος ήταν επίσης έξω καρδιά και στο ισόγειο της ίδιας πολυκατοικίας είχε εγκαταστήσει τα γραφεία του λογοτεχνικού περιοδικού «Ρεύματα». Δεν θυμάμαι αν μαγείρευε αυτή ή ο Ντίνος, τα δείπνα της όμως ήταν πεντανόστιμα. Ζούσαν με έναν τρόπο που μου ήταν ξένος. Με ξύπναγε το πρωί της Κυριακής για να πάω με τις τσίμπλες στο μπραντς της με καλλιτέχνες και συγγραφείς (θυμάμαι τη Φαραντούρη, την Έρση Σωτηροπούλου, την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ – σαμπάνια και έξοχα μεζεδάκια) κι αργότερα, όταν ίδρυσε το πρωτοποριακό The Food Company στο νεοκλασικό της γωνίας Αναγνωστοπούλου και Δημοκρίτου, να μου λέει «Έλα με την παρέα σου… είναι νόστιμο… είναι ωραίο».

6 lifo – 12.9.19

digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ισιδώρα Γενούζου, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου

δυσωδία δεν σε άφηνε να μπεις στο σπίτι. Κυριολεκτικά. Η Μπάρμπαρα, ως καλή Αμερικανίδα, έπαψε να πληρώνει το νοίκι της μέχρι να της εξασφαλίσουν ανθρώπινες συνθήκες. Εγώ, στην κοσμάρα μου. Της έκαναν έξωση με συνοπτικές διαδικασίες και έχασα την καλή γειτόνισσα μιας δεκαετίας. Μάθαινα τα νέα της και χαιρόμουν. Το νέο της μαγαζί στα Εξάρχεια, τα νέα τους περιοδικά. Ένας άνθρωπος τολμηρός, δοτικός και γάργαρος που δεν σε άφηνε να φύγεις, αν σε συναντούσε, από την κελαρυστή πολυλογία της, τα γέλια και τις «πληροφορίες» της, ιδίως όταν έβγαζε για βόλτα το καφέ, λίγο μονόχνοτο Βαϊμαράνερ της – η καλή πλευρά της αμερικανικής εξωστρέφειας που, όταν συνδυάζεται με καλλιέργεια και ευζωία, είναι αναπαυτική, σαν πίνακας του Ματίς. Λυπήθηκα πραγματικά.

H Barbara Jane Hey Fields Siotis πέθανε στις 7 Ιουνίου στην Αθήνα και κηδεύτηκε στη St. Luke’s Episcopal Church στο Σαν Φρανσίσκο, στις 21 Ιουνίου. Η τέφρα της σκορπίστηκε στη θάλασσα της Τήνου, το νησί που αγαπούσε και πέρναγε τα καλοκαίρια.

To ποίημα του συντρόφου της Ντίνου Σιώτη Αφήνω να φύγει από πάνω μου και από μέσα μου η αγάπη που έχω για σένα τώρα που οι τέφρες σου είναι σκορπισμένες στο στενό Τήνου - Μυκόνου κι ίσως ταξιδέψουν ακόμη πιο νότια στη Μεσόγειο, τα χέρια μου είν’ κι αυτά άδεια αφού πέταξαν στη θάλασσα τα τριαντάφυλλα όμως η καρδιά μου ποτέ δε θ’ αδειάσει απ’ την παρουσία σου απ’ το γέλιο σου απ’ την αύρα σου κι απ’ όσα ζήσαμε οι δυο μας Αθήνα, 5 Σεπτεμβρίου 2019

Το μαγαζί της ήταν μεγάλη επιτυχία, πρώτο στο είδος του, και είχε τεράστια επιρροή στον χώρο της εστίασης. Υπήρχαν τότε από τη μια τα κυριλέ, ποζάτα εστιατόρια και από την άλλη οι ταβέρνες. Αυτή εισήγαγε κάτι ανάμεσα. Μια νέα και πολύ φτηνή απλότητα που ενθουσίασε τους πρώιμους χίψτερ. Όταν οι ιδιοκτήτες της πολυκατοικίας μας νοίκιασαν τον κλωβό του θυρωρού (9 τετραγωνικά!) ως διαμέρισμα σε έναν μυστηριώδη κλοσάρ που συσσώρευε εκεί ό,τι έβρισκε στον δρόμο και κοιμόταν πάνω τους, η ανείπωτη

–––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου

senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Αναστασία Γαλάνη, Άκης Κατσούδας, Κατερίνα Κοντίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

www.facebook.com/stathis.tsagar

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

12.9.19 – lifo

7

φωτογραφια

πάνος κοκκινιάς, stock images Σοφοκλέους 4 Ένα πορτρέτο της Αθήνας μέσα από 20 φωτογραφίες στήνεται στη Σοφοκλέους, μετά από ανάθεση του Neon. Σε έναν εγκαταλειμμένο χώρο γραφείων στο κέντρο του εμπορικού τριγώνου, ο οποίος έχει παραμείνει ανέγγιχτος από την τελευταία φορά που λειτούργησε, πριν από 10 χρόνια, η έκθεση του Πάνου Κοκκινιά εξερευνά τις διαφορετικές πτυχές της σύγχρονης αστικής μητρόπολης και των ανθρώπων της.

iLoveAthens

16/9–3/11, Σοφοκλέους 4, Στοά Αθηνών, Αθήνα. Ώρες & ημέρες λειτουργίας: Τετ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 11:00-20:00, Κυρ. 10:00-18:00 Εγκαίνια: 16/9, 19:00

8 lifo – 12.9.19

12.9.19 – lifo

9

athens, 2018. digital inkjet archival print. panos kokkinias | stock images | city project 2018. courtesy neon and the artist. ©panos kokkinias

No 1 ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ

Πρώτη στην κατηγορία των free press με μεγάλη διαφορά από το επόμενο

Το μοναδικό free press που συμπεριλαμβάνεται στα 15 πιο επιδραστικά ενημερωτικά media της Ελλάδας, σύμφωνα με τη διεθνή μέτρηση του Reuters Το Νο 1 media brand μεταξύ όλων των free press 5.097.000 unique visitors 36.000.000 page views To lifo.gr συνεχίζει τον καλπασμό του με διπλάσια επισκεψιμότητα από τους ανταγωνιστές του Η official page της LiFO είναι η πιο ισχυρή και μοιρασμένη σελίδα των ελληνικών media με 750.000 likes

Η μεγάλη ψηφιακή επιτυχία

ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ διαβάζει LiFO

5.097.000 UNIQUE VISITORS ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2019

ΠΟΙΟΤΗΤΑ. ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ. ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 10 lifo – 12.9.19

talk of the town

Τα αγκάθια των θετικών πρώτων δημοσκοπήσεων Προβληματισμοί και αγωνίες της κυβέρνησης (και της αξιωματικής αντιπολίτευσης) μετά από δύο μήνες στην εξουσία.

απ ό τh βασιλ ικη σιουτη

12-18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019

T. 616

βασι λ ι κη σι ου τ η — δημ ητ ρ η σ π ολι τα κ η σ — βα σ ι λη σ βα μ βα κ α σ — β ι β ι αν στ εργ ι ου

• Τα αγκάθια των θετικών πρώτων δημοσκοπήσεων • Προσεχώς «Αποκάλυψη», κατάλληλο για όλους • Παραλία: Η κοινή ετεροτοπία • Διαβάζοντας σε τρένα, αεροπλάνα και σημεία αναμονής

Την έκπληξη ακόμα και της κυβέρνησης προκάλεσαν οι πρώτες δημοσκοπήσεις που καταγράφουν την ικανοποίηση μεγάλου μέρους της κοινής γνώμης για τους πρώτους δύο μήνες της στην εξουσία. Σύμφωνα με σφυγμομέτρηση της εταιρείας Marc, η οποία δημοσιεύτηκε τις προηγούμενες μέρες, το 71,4% κρίνει την κυβέρνηση Μητσοτάκη θετικά, ενώ το 26,4% αρνητικά. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι «θετικά» και «μάλλον θετικά» κρίνουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη ακόμα και ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ σε ποσοστό 41,4%. Επίσης, θετικά την κρίνουν ψηφοφόροι όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, με εκείνους του ΚΙΝ.ΑΛ. να ξεπερνούν το 85%. Το ποσοστό αποδοχής της νέας κυβέρνησης είναι πολύ μεγαλύτερο από το εκλογικό ποσοστό της. Το ίδιο βεβαίως, αλλά σε διαφορετικές συνθήκες, συνέβαινε και με την κυβέρνηση Τσίπρα το 2015. Γι’ αυτό και οι σοφότεροι από εκείνους που συμβουλεύουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη περισσότερο αγωνιούν για το πώς θα αξιοποιηθεί, χωρίς να σπαταληθεί, αυτό το πολιτικό κεφάλαιο παρά χαίρονται για την αποδοχή, που γνωρίζουν πόσο γρήγορα θα χαθεί αν δεν ανταποκριθούν στις προσδοκίες του κόσμου. Το άλλο στοιχείο από τις δημοσκοπήσεις που εξέπληξε το κυβερνητικό επιτελείο είναι η ευρεία και υπερκομματική αποδοχή της κυβερνητικής πολιτικής για την κατάργηση του ασύλου και την «εκκαθάριση των 12.9.19 – lifo

11

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ Εξαρχείων» και του κέντρου της Αθήνας. Αν και αυτές οι πολιτικές ήταν άμεσες απαιτήσεις των ψηφοφόρων του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φοβόταν τις αντιδράσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επειδή τον ενδιαφέρει πάρα πολύ να διατηρεί κεντρώο προφίλ φιλελεύθερου δημοκράτη, ενοχλείται όταν ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει «ακροδεξιές» τις πολιτικές του. Αυτός ήταν ο μεγάλος του φόβος για το άσυλο και τα Εξάρχεια, μήπως η κοινή γνώμη υιοθετούσε τις κατηγορίες του ΣΥΡΙΖΑ. «Ήταν μια μεγάλη ανακούφιση για εμάς το ότι έχουμε τη στήριξη του κόσμου» ανέφερε στέλεχος της κυβέρνησης που δεν περίμενε αυτή την αποδοχή. «Τελικά, η ρητορική “είστε φασίστες” δεν περνάει στον κόσμο, που βάζει ψηλά το θέμα της ασφάλειας και έχει απαιτήσεις από εμάς». Η συντηρητική στροφή της ελληνικής κοινωνίας, πάντως, είναι γεγονός εδώ και πολύ καιρό, όπως και της ευρωπαϊκής, και δεν είναι μόνο οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις που το καταδεικνύουν. Εκτός από την επιχείρηση «τάξη και ασφάλεια» της κυβέρνησης, που τη φοβόταν πολιτικά, αλλά της βγαίνει (αντιθέτως, φαίνεται ότι θα έχει πρόβλημα αν δεν καταφέρει αυτά που υπόσχεται), ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει θέσει ως απόλυτη κυβερνητική προτεραιότητα, όπως φάνηκε και στη ΔΕΘ, τη μείωση των φόρων. Στόχος του είναι μέχρι τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης να έχουν καταργηθεί όλοι οι μνημονιακοί φόροι. «Το ιδανικό θα ήταν να πετύχουμε και την αποκατάσταση των εισοδημάτων στα προ κρίσης επίπεδα, αλλά αυτό δεν μοιάζει ρεαλιστικό» ομολογούσε υπουργός της κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη.

Κ

ατά τ’ άλλα, στη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης απογοήτευσε τους σκληροπυρηνικούς ψηφοφόρους του όταν είπε ότι «δεν θα μετατρέψει τη Βουλή σε βιομηχανία εξεταστικών», αρνούμενος την εξεταστική για τα «γεγονότα του 2015». Εκτός από τους σκληρούς της ΝΔ, όμως, αντίδραση υπήρξε και από τη Φώφη Γεννηματά, η οποία μίλησε «για μια ομερτά μεταξύ των δύο κομμάτων στη λογική «σου χαρίζουμε όσα έγιναν την περίοδο 2004-2009, μας χαρίζεις όσα έγιναν το 2015 και πατσίσαμε», υποσχόμενη ότι το ΚΙΝ.ΑΛ. θα φέρει στη Βουλή πρόταση για «μια εξεταστική επιτροπή για όσα συνέβησαν στην οικονομία από την ημέρα που μπήκαμε στο ευρώ μέχρι και τώρα». Είναι βέβαιο πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει καμία διάθεση να κάνει εξεταστική για το 2015, όπως ούτε ο Αλέξης Τσίπρας είχε διάθεση να κάνει όλα όσα είχε δεσμευτεί όσον αφορά την απόδοση ευθυνών σε όσους οδήγησαν τη χώρα στα μνημόνια. Γιατί μπορεί οι χειρισμοί του 2015 και το τρίτο μνημόνιο να στοίχισαν πολλά στη χώρα, αλλά πριν από αυτό υπήρξε μια κρίση και άλλα δύο μνημόνια, για τα οποία δεν ευθύνεται η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Βεβαίως, μετά τη διακυβέρνησή του κατέστη κι αυτός «συνένοχος». Όσο για την κ. Γεννηματά, ξεχνάει ότι την εξεταστική για το τι συνέβη από τότε που μπήκαμε στο ευρώ μέχρι τα μνημόνια, που δηλώνει ότι επιθυμεί τόσο πολύ, μπορούσαν να την κάνουν κατά την τελευταία κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επί Γ. Παπανδρέου. Το άλλο θέμα που καίει την κυβέρνηση είναι εκείνο της μείωσης των πλεονασμάτων, αλλά γνωρίζει ότι για την ώρα οι δανειστές δεν θα κάνουν πίσω και γι’ αυτό δεν καλλιεργεί μεγάλες προσδοκίες. Αντιθέτως, στον ΣΥΡΙΖΑ κάποιοι, όπως οι Τσίπρας και Σκουρλέτης, προσπαθούν να πείσουν ότι είχαν συμφωνήσει ήδη τη μείωσή τους. Ο ισχυρισμός αυτός, φυσικά, είναι παντελώς αβάσιμος, καθώς δεν υπάρχει καμία σχετική συμφωνία με τους δανειστές. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, πάντως, που δεν του αρέσει να ψεύδεται για πράγματα που εύκολα αποδεικνύονται και οι ισχυρισμοί του συνήθως είναι πιο περίτεχνοι, παραδέχτηκε εμμέσως την πραγματικότητα, ομολογώντας ότι δεν υπήρξε συμφωνία αλλά κάποιοι από τους δανειστές κατανοούσαν την ανάγκη για τη μείωσή τους, ενώ οι σκληροί θα αντιδρούσαν. Η (φραστική) κατανόηση που τους έδειχναν ορισμένοι από τους δανειστές, όμως, όταν τους έλεγαν ότι πρέπει να μειωθούν τα πλεονάσματα, πόρρω απέχει από το να επικαλείται κανείς την ύπαρξη συμφωνίας μαζί τους. Η συζήτηση αυτή, που επανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας με δηλώσεις του σε ξένο τηλεοπτικό σταθμό, θύμισε τη δέσμευσή του στο Ζάππειο τον περασμένο Μάιο, η οποία δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Συγκεκριμένα, ο πρώην πρωθυπουργός είχε δηλώσει: «Σήμερα έδωσα εντολή και ανοίξαμε έναν ειδικό λογαριασμό, έναν escrow account, στον οποίο θα καταθέσουμε τις επόμενες μέρες 5.550 δισ. ευρώ. Αυτά τα χρήματα αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ και κατατίθενται ως επιπλέον εγγύηση έναντι των δανειστών μας για τα επόμενα 3 χρόνια, δηλαδή για το 2020, το 2021 και το 2022, εγγύηση ότι σε κάθε περίπτωση θα πάρουν τα χρήματα που αναλογούν στο ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων που έχουμε συμφωνήσει ως το 2022, δηλαδή στο 3,5%». Ποτέ, ωστόσο, δεν απάντησε τι (δεν) έγινε με το θέμα αυτό, ούτε αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί. Εκτός από τα οικονομικά, την κυβέρνηση προβληματίζει έντονα το προσφυγικό, στο οποίο όμως εξακολουθεί να μην έχει κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο και να βασίζεται στην «καλοσύνη των ξένων» και στο «έλεος» του Ερντογάν. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας πιέζει με το προσφυγικό την Ευρώπη για να πάρει περισσότερα ανταλλάγματα. Η αντίδραση της Ελλάδας στο θέμα αυτό του είναι εντελώς αδιάφορη και δεν δείχνει να την υπολογίζει. Γι’ αυτό και αναρωτιέται κανείς τι πιστεύει ότι μπορεί να πετύχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη συνάντηση που επιδιώκει μαζί του. Από την άλλη, ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν θέλει να λάβει ισχυρότερα μέτρα για τη φύλαξη των συνόρων, ούτε να προχωρήσει σε μέτρα αποτρεπτικής πολιτικής, όπως επιθυμεί μεγάλο μέρος της εκλογικής του βάσης, γιατί δεν θέλει να κατηγορηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ ως «ακροδεξιός». Γι’ αυτό το μόνο που θα κάνει είναι νέα κέντρα μεταναστών, που θα μεγαλώσουν την αντίδραση του δικού του κοσμου. Το επόμενο διάστημα ξεκινά και η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος, με πιο καυτό θέμα αυτό του εκλογικού νόμου, καθώς, εάν το ΚΙΝ.ΑΛ. αρνηθεί να συναινέσει στην αλλαγή του, οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με την απλή αναλογική που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, με ό,τι αυτό σημαίνει.

12 lifo – 12.9.19

SHORTCUT

Προσεχώς «Αποκάλυψη», κατάλληλο για όλους

Είναι βέβαιο πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει καμία διάθεση να κάνει εξεταστική για το 2015, όπως ούτε ο Αλέξης Τσίπρας είχε διάθεση να κάνει όλα όσα είχε δεσμευτεί όσον αφορά την απόδοση ευθυνών σε όσους οδήγησαν τη χώρα στα μνημόνια.

απ ό τ ο ν δημ ήτ ρη π ολ ι τάκη

Οικολογία του τρόμου, κλιματικό απαρτχάιντ, σενάρια επικείμενης Αποκάλυψης… Με το καλημέρα της νέας σεζόν, τα άρθρα του Τζόναθαν Φράνζεν και του Σλάβοϊ Ζίζεκ στο «New Yorker» και στον «Independent» αντίστοιχα μας καλούν να εγκαταλείψουμε κάθε ελπίδα και κάθε ψευδαίσθηση.

Έ

πεσε κι αυτό το καλοκαίρι, εν μέσω διακοπών, βαριά η σκιά του ζόφου της κλιματικής αλλαγής και των σεναρίων επικείμενης οικολογικής Αποκάλυψης, με τις ειδήσεις που έσκαγαν για τις φωτιές στον Αμαζόνιο αλλά και στη Σιβηρία. Δεν υπάρχει σωτηρία, αναλογιζόμασταν πίνοντας μπίρες στο μπιτσόμπαρο. Ό,τι είναι να γίνει, ας γίνει… Και με την πρώτη εβδομάδα του φθινοπώρου –και της νέας σεζόν που ασθμαίνοντας ξεκινήσαμε– εμφανίστηκαν, ανάμεσα σε πλήθος σχολίων και αντιδράσεων, δύο βαρυσήμαντα «τρομοκρατικά» άρθρα διάσημων συγγραφέων που στον τίτλο τους μας καλούν να εγκαταλείψουμε κάθε ελπίδα για το φλέγον (κυριολεκτικά) ζήτημα που αφορά την επιβίωση του ανθρώπινου πολιτισμού. Το ένα ήταν από τον Τζόναθαν Φράνζεν στο «New Yorker» με τίτλο «Κι αν σταματούσαμε να υποκρινόμαστε (ότι υπάρχει ελπίδα);» και το άλλο από τον Σλάβοϊ Ζίζεκ στον «Independent» με εξίσου μοιρολατρικό τίτλο, τον οποίο μοιάζει να απευθύνει εξωγήινος προς τη μίζερη ανθρωπότητα: «Ο Αμαζόνιος καίγεται και οι ελάχιστοι κόποι σας ενάντια στην κλιματική κρίση ποτέ δεν έμοιαζαν τόσο ανεπαρκείς». «Αν είσαι κάτω από εξήντα», γράφει ο Φράνζεν, «είναι πολύ πιθανό να προλάβεις τη ριζική αποσταθεροποίηση της ζωής στον πλανήτη – καταστροφικές σοδειές, μαζικές πυρκαγιές, διαλυμένες οικονομίες, επικές πλημμύρες, εκατοντάδες εκατομμύρια πρόσφυγες να εγκαταλείπουν κακήν κακώς περιοχές μη κατοικήσιμες εξαιτίας της υπερθέρμανσης ή της μόνιμης ξηρασίας. Αν είσαι κάτω από τριάντα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα την προλάβεις…». Σε κάθε περίπτωση, δύο τρόποι υπάρχουν για να διαχειριστούμε το ζήτημα: «Είτε εξακολουθείς να ελπίζεις ότι η κατάσταση μπορεί να είναι αναστρέψιμη και να εξοργίζεσαι ακόμα περισσότερο με την αδράνεια του κόσμου είτε αποδέχεσαι ότι η καταστροφή πλησιάζει, οπότε ξεκινάς να αναθεωρείς την ίδια την έννοια της ελπίδας». «Ψυχολογικά, η άρνηση μοιάζει λογική αντίδραση. Ο πλανήτης, εξάλλου, είναι ακόμα ως εκ θαύματος ακέραιος – οι εποχές αλλάζουν, του χρόνου στις ΗΠΑ θα έχουμε εκλογές, νέες σειρές έρχονται στο Netflix… Άλλες αντιλήψεις περί Αποκάλυψης, είτε θρησκευτικού είτε θερμοπυρηνικού τύπου, προσφέρουν τουλάχιστον ένα γρήγορο τέλος: τη μια στιγμή ο κόσμος είναι εκεί, την επόμενη έχει χαθεί για πάντα. Η κλιματική Αποκάλυψη, αντιθέτως, θα πάρει λίγο καιρό και θα εμφανιστεί με τη μορφή μιας σειράς από δριμείες κρίσεις που θα συνυπάρχουν με χαοτικό τρόπο μέχρι την πλήρη αποσύνθεση του πολιτισμού. Τα πράγματα θα γίνουν πολύ άσχημα, αλλά ίσως όχι και τόσο άμεσα, σκέφτεται κανείς. Ίσως όχι για μένα…». Ό,τι μπορεί να κάνει κανείς στον μικρόκοσμό του, αυτή είναι η μόνη προοπτική ελπίδας που επιτρέπει ο Φράνζεν στο κείμενό του: «Συνέχισε να κάνεις το σωστό για τον πλανήτη, αλλά κυρίως προσπάθησε να σώσεις κάτι πιο οικείο σ’ εσένα, που αγαπάς – μια κοινότητα, έναν τόπο, ένα είδος υπό εξαφάνιση… Όσο έχεις κάτι που αγαπάς, έχεις κάτι για να ελπίζεις». Ο Ζίζεκ, αντίθετα, θεωρεί ότι δεν είναι καλή ιδέα να ενδίδουμε στην πίεση του υπερεγώ που μας περιορίζει στην ιδέα της προσωπικής ευθύνης, αντί να απαιτούμε να ληφθούν ριζικά συστημικά μέτρα: «Είμαστε σαν τους προληπτικούς ποδοσφαιρόφιλους που φωνάζουν από το σπίτι στην τηλεόραση, νομίζοντας ότι έτσι, με κάποιον τρόπο, θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα του αγώνα». Σημειώνει, πάντως, ότι, ενώ πρέπει να παίρνουμε εξαιρετικά σοβαρά την οικολογική απειλή, πρέπει επίσης να μην ξεχνάμε πόσο αβέβαιες και ασαφείς είναι συχνά οι σχετικές αναλύσεις και προβλέψεις και σε κάθε περίπτωση «επ’ ουδενί δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα μιας “οικολογίας του τρόμου”, μιας εμμονής στην επικείμενη Αποκάλυψη». Τονίζει, επίσης, την προοπτική ενός σεναρίου «κλιματικού απαρτχάιντ», όπου οι πλούσιοι θα πληρώνουν όσο-όσο για να αποφύγουν τις συνθήκες υπερθέρμανσης, πείνας και συγκρούσεων, ενώ ο υπόλοιπος κόσμος θα υπομένει τη φριχτή του μοίρα: «Αυτό που μπορούμε να κάνουμε τουλάχιστον είναι να θέσουμε τις σωστές προτεραιότητες και να παραδεχτούμε τη γελοιότητα των γεωπολιτικών παιχνιδιών πολέμου την ώρα που ο πλανήτης για τον οποίο διεξάγονται αυτοί οι πόλεμοι απειλείται με αφανισμό».

12.9.19 – lifo

13

GUEST EDITOR

GUEST EDITOR

Παραλία: Η κοινή ετεροτοπία

Διαβάζοντας σε τρένα, αεροπλάνα και σημεία αναμονής

Μια ωδή στον χώρο που μας θυμίζει όσα σημάδεψαν την ατομική και συλλογική μας ταυτότητα.

Λέμε συχνά ότι τα βιβλία είναι φθηνά ταξίδια. Ανοίγεις μια σελίδα και ο κόσμος αλλάζει.

Ε

άν σε ένα πράγμα συμφωνούσαν εύκολα σχεδόν όλοι οι Έλληνες, θα ήταν στην αποθέωση μιας κάποιας παραλίας. Άλλοι σε παραλίες μοναχικές, άλλοι σε παραλίες κοσμικές, άλλοι σε παραλίες εξωτικές, άλλοι σε παραλίες εμπορικά διασκεδαστικές, όλοι όμως, λίγο-πολύ, θα συνέκλιναν στη μετα-φυσική δύναμη της παραλίας. Το τέλος του καλοκαιριού σηματοδοτεί κάπως την απομάκρυνση από αυτή την προσβάσιμη και κοινότοπη ουτοπία ενός παραλιακού μετώπου που χαλαρώνει, απελευθερώνει, διασκεδάζει, κοινωνικοποιεί, απομονώνει. Το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών ουσιαστικά σταματά πάντα απότομα και στενόχωρα αυτή την προσωρινή ουτοπία μιας καλοκαιρινής απόδρασης από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, παρότι η παραλία σηματοδοτεί μια ολόκληρη σειρά άλλων επαναλαμβανόμενων συνηθειών, από τον καφέ στην ξαπλώστρα και στην ομπρέλα μέχρι την αστεία επίπλευση επάνω σε στρώματα ή σανίδες ισορροπίας. Τα μπάνια του λαού, το «κεκτημένο» της σύγχρονης μεταπολιτευτικής Ελλάδας, η κανονικότητα της καλά οργανωμένης φυγής από την πραγματικότητα, είναι κάτι που ακόμα και στην εποχή της κρίσης, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, διατηρήθηκε ζωντανό. Είτε μειωμένο σε μέρες και κόστος, είτε μέσα από φιλοξενία σε φιλικά και συγγενικά σπίτια, είτε μέσα από την απόσβεση των εξοχικών κατοικιών, είτε ως ακυρωμένη φαντασίωση, οι διακοπές σε κάποια παραλία παραμένουν για τους Έλληνες (και όχι μόνο) το απόλυτο ζητούμενο. Είναι ίσως το μόνο το οποίο, μέσα στον ορυμαγδό της κρίσης που βιώθηκε την τελευταία δεκαετία, έμεινε σχετικά σταθερό μέσα από τις ήπιες μεταλλάξεις του. Ακόμα και για όσους έκαναν «διακοπές με βραχιολάκι», αυτή την επιλογή που πολλαπλώς στιγματίζεται από τους θιασώτες του εναλλακτικού τουρισμού, το όραμα των διακοπών, πακεταρισμένο και συμπιεσμένο, διατηρήθηκε στο ακέραιο. Η παραλία αποτελεί ταυτόχρονα κοινό και έτερο τόπο. Είναι ο πολύμορφος αυτός δημόσιος χώρος που μας επιτρέπει να παραμένουμε ίδιοι και ταυτόχρονα διαφορετικοί από τον καθημερινό μας βίο. Είναι εκεί όπου τα ζευγάρια, οι οικογένειες, ηλικιωμένα και νεαρά άτομα εκτίθενται πλήρως στους «άλλους», όχι μόνο τους τουρίστες αλλά και αυτούς που στην καθημερινότητά μας αρνούμαστε να δούμε ή να συναναστραφούμε, που τώρα μοιράζονται την ίδια ομπρέλα, την ίδια άμμο, τον ίδιο καφέ, την ίδια θάλασσα – ακόμα και αν κάποιοι αναζητούν την πιο απόμακρη και απομονωμένη ακρογιαλιά για να μείνουν μακριά από τον «άλλον» που τους μοιάζει τόσο πολύ. Είναι το μέρος στο οποίο το ξένο μάς γίνεται οικείο, όπου σχεδόν αναγκαστικά σπάει κάθε εύκολος κοινοτισμός, παρότι πολλοί γκρινιάζουν για τις ρακέτες που τρυπάνε τ’ αυτιά ή τις φωνές των παιδιών που συναγωνίζονται αυτές των γονέων τους. Το ξένο που είναι δίπλα μας, που είναι εντός μας, που δεν φέρει παράσημα διαφορετικότητας, αλλά είναι πάντα προσδιοριστικό της γενικότερης μεσοστρωματικής ζωής που λίγο-πολύ όλοι ζούμε. Η παραλία είναι ο δημοκρατικός εκείνος χώρος που μας θυμίζει όλα όσα σημάδεψαν τις τελευταίες δεκαετίες την ατομική και συλλογική μας ταυτότητα, στοιχεία που για πολλούς αποτέλεσαν την πηγή του κακού της χρεοκοπίας μας: κατανάλωση, διασκέδαση, αποθέωση του ελεύθερου χρόνου, ενασχόληση με το σώμα και την εμφάνιση, υπερεπένδυση στη σεξουαλικότητα. Στοιχεία που ο εγχώριος πουριτανισμός, είτε μαρξιστικών καταβολών είτε συντηρητικών ηθικών αναστολών, θεώρησε τροχοπέδη ή ψευδή συνείδηση. Η παραλία, το εγκόσμιο και ρεαλιστικό ιδεώδες των σύγχρονων Ελλήνων, είναι αυτό που έμεινε όλα αυτά τα χρόνια εκεί, να μας θυμίζει τις μέρες τις παλιές, ως δείκτης μιας κοινωνίας που ποτέ δεν μπήκε στον πραγματικό πειρασμό να γίνει η ευρωπαϊκή Βενεζουέλα, παρά τις θυσίες και τον (αυτο)στιγματισμό στον οποίο υποβλήθηκε, άλλοτε δίκαια, άλλοτε άδικα. Είναι, άλλωστε, η θανατηφόρα καταστροφή στο Μάτι, στην πιο οικεία ίσως παραλία της Αττικής, πριν από έναν χρόνο που πυροδότησε μια υπόγεια αγανάκτηση για την πραγματική πολιτική και ηθική κρίση που εμπεδώθηκε την τελευταία δεκαετία. Μένουν πολλά να κατανοήσουμε και να μελετήσουμε για την παραλιακή μας κουλτούρα, πέρα από εύκολες καταγγελίες ή εξιδανικεύσεις. Μένουν πολλά να καταλάβουμε για την ανθεκτικότητά της στον χρόνο και τις μεταλλάξεις της. Μια απαιτητική αναζήτηση διεπιστημονικού, δημοσιογραφικού και ίσως καλλιτεχνικού χαρακτήρα θα μπορούσε να δείξει την ιστορικότητα αλλά και τη συνθετότητα αυτού του πολυσυλλεκτικού οράματος, της κοινής μας ετεροτοπίας.

Ε

Η παραλία είναι ο δημοκρατικός εκείνος χώρος που μας θυμίζει όλα όσα σημάδεψαν τις τελευταίες δεκαετίες την ατομική και συλλογική μας ταυτότητα, στοιχεία που για πολλούς αποτέλεσαν την πηγή του κακού της χρεοκοπίας μας: κατανάλωση, διασκέδαση, αποθέωση του ελεύθερου χρόνου, ενασχόληση με το σώμα και την εμφάνιση, υπερεπένδυση στη σεξουαλικότητα.

α π ο τον βα σ ί λη βα μ βακα

14 lifo – 12.9.19

Ο Βασίλης Βαμβακάς είναι επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας και Επικοινωνίας στο ΑΠΘ

απ ό τ η β ι β ι αν στ εργ ι ου

ίναι πρωί κι έχει πυκνό σκοτάδι. Είμαι στο Αμβούργο, στον κεντρικό σταθμό των τρένων. Είναι χειμώνας, γερμανικός χειμώνας, άρα χειμώνας. Είναι να πάρω ένα τρένο που μου φέρνει θλίψη. Συνδέει το κέντρο με τα προάστια και καταλήγει στη Βρέμη. Με αγχώνει αυτό που έχω να κάνω. Το τρένο είναι άκομψα μεγάλο και έρχεται, συνήθως, στην ώρα του. Είναι γεμάτο κόσμο που δεν ξέρω και κόσμο που κοιτάει καχύποπτα. Ή ίσως απλώς κοιτάει τη δουλειά του και η περίεργη είμαι εγώ; Με ενοχλεί το πανάκριβο εισιτήριο που με κάνει να νιώθω φτωχή φοιτήτρια από φτωχή χώρα. Ο κακός καφές στον σταθμό κάνει οριακά όσο ένα μικρό γεύμα. Το χειρότερο: μ’ ενοχλεί που δεν φωτίζει καθόλου, με αποτέλεσμα να νιώθω ταυτόχρονα και υπερβολικά κλισέ και υπερβολικά ευάλωτη. Έχω όμως να παρουσιάσω την έρευνά μου σε μια ομάδα φοιτητών. Πρέπει να καθαρίσω το μυαλό μου. Το συγκεκριμένο κοινό, κυρίως Γερμανοί καθηγητές και διεθνείς φοιτητές και φοιτήτριες, ποτέ δεν ντρέπεται να κάνει ένα σωρό έξυπνες ερωτήσεις. Χουφτώνω στην τσέπη μου τα ημερολόγια της Αμερικανίδας φιλοσόφου Σούζαν Σόνταγκ σαν να θέλω να σιγουρευτώ ότι έχω μαζί μου τα κλειδιά για κάποιο μέρος όπου είμαι ασφαλής. Βρίσκω στο τρένο ένα «σιωπηλό βαγόνι». Σ’ αυτό το βαγόνι απαγορεύονται απολύτως οι ομιλίες. Το λέει μια ταμπέλα στα δεξιά της εισόδου. Αυτό για Γερμανία αρκεί. Βoλεύομαι σε μια μοβ θέση. Υπάρχουν κι άλλοι αναγνώστες γύρω μου. Ανοιχτές σημειώσεις, εφημερίδες, το τελευταίο αναγνωστικό gadget της Amazon και κλασικά βιβλία με σκληρό εξώφυλλο. Ηρεμώ. Έχω την παράλογη και εντελώς αστήριχτη πεποίθηση ότι οι άνθρωποι που διαβάζουν είναι καλοί. Ξέρω, δεν είναι. Αλλά και πάλι, στη θέα των αναγνωστών αισθάνομαι γαλήνη. Μια κυρία παρατηρεί αυτό που διαβάζω. Επιδοκιμάζει με κοφτές σπαστικές κινήσεις του κεφαλιού και γουρλωμένα μάτια. Οι Γερμανοί πάντα κάπως νομίζουν ότι αναζητάς το σχόλιό τους. Της γελάω. Βυθίζομαι στο βιβλίο μου. Διαβάζω στα ημερολόγια της Σούζαν Σόνταγκ την ένδειξη που δηλώνει πού βρισκόταν η συγγραφέας όταν κατέγραφε τις παρατηρήσεις της για το σινεμά, τη φωτογραφία, τα λογοτεχνικά έργα που σχεδίαζε να γράψει ή αυτά που καταβρόχθιζε ως μανιακή της ανάγνωσης. Παρίσι. Μαρόκο. Σαν Φρανσίσκο. Νέα Υόρκη. Στοκχόλμη. Βιετνάμ. Κίνα. Ελλάδα. Ρώμη. Λονδίνο. Βενετία. Λέξεις τυπωμένες στο χαρτί αλλά και τόποι που για κάθε αναγνώστη και ταξιδιώτη σημαίνουν διαφορετικά πράγματα. Φτάνω σε μια καταγραφή του 1972. Η Σόνταγκ γράφει ότι, λίγο-πολύ, με τα βιβλία ανακυκλώνουμε τη ζωή μας. Δεν ξέρω τι εννοεί ακριβώς. Το ερμηνεύω αυθαίρετα, απολαμβάνοντας τα αναγνωστικά μου προνόμια: τα βιβλία φέρνουν στην επιφάνεια υλικά της ζωής μας που μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε πάλι. Κάποιες εμπειρίες μας, ανέγγιχτες από λόγια, δεν θα βρουν την περιγραφή ή το συμπλήρωμά τους σε βιβλία και θα χαθούν. Άλλες θα βρουν τις λέξεις που τις ξεκλειδώνουν, τυπωμένες σε βιβλία ή απλώς σημειωμένες σε χαρτιά, και θα τις ξαναζήσουμε αλλαγμένες. Ανακύκλωση είναι να κάνεις με το παλιό ό,τι καλύτερο μπορείς. Να πετάς το άχρηστο. Να ξαναχρησιμοποιείς το χρήσιμο. Το τρένο σταματά να με τρομάζει. Το τοπίο που δεν φωτίζεται ποτέ και όσα περιλαμβάνει, όλα, μου φαίνονται ανακυκλώσιμα υλικά. Λέμε συχνά ότι τα βιβλία είναι φθηνά ταξίδια. Ανοίγεις μια σελίδα και ο κόσμος αλλάζει. Ό,τι είναι εκτός της ιστορίας γίνεται βουβό. Πολλοί φίλοι μού έχουν αφηγηθεί πώς στα δύσκολα γραπώθηκαν από μια ιστορία. Μια φίλη διάβασε Μπουκόφσκι όταν αρρώστησε ο μπαμπάς της που τον πρόσεχε. Ένας άλλος έγινε φανατικός αναγνώστης αφού έχασε τη μητέρα του. Βρήκε ίσως εκεί έναν τόπο να παρηγορηθεί όσο περίμενε να ξεθυμάνει λίγο η θλίψη; Μπορεί. Σε μια δική μου απαίσια φάση διάβασα τη Μελαγχολία της αντίστασης. Για κάποιον λόγο η μαυρίλα του μού έφερε γαλήνη. Όταν μου ζητήθηκε να κάνω παρέα σε μια φίλη που ανάρρωνε από εγχείρηση, σκέφτηκα πως θα μπορούσα επιτέλους να αρχίσω το Πόλεμος και Ειρήνη. Ήταν η πιο θετική σκέψη που έκανα εκείνες τις μέρες και μου επέτρεψε να υπονοήσω ότι «σύνελθε και δυνάμωνε με το πάσο σου, αυτές τις 1.300 σελίδες δεν θα τις τελειώσω σε μια μέρα». Υπάρχουν βιβλία που και διαβάστηκαν και χάθηκαν σε ταξίδια. Σε ένα ταξίδι στο Βερολίνο είχα αγοράσει και απολαύσει βιβλία του Αμερικανού μυθιστοριογράφου Τζόναθαν Φράνζεν. Αφού λέρωσα καλά καλά όλα τα εξώφυλλα με ανόμοια καφέ ίχνη εσπρέσο, κατάλαβα, στο αεροδρόμιο, ότι πρόκειται για υπερβολικά χοντρά βιβλία. Σαν να μη μου έφτανε η λογοτεχνική μου λαιμαργία, είχα αγοράσει και βιβλία για το Ολοκαύτωμα, επειδή για κάποιον, όχι politically correct, λόγο, το βρήκα πολύ ταιριαστό ενθύμιο απ’ το ταξίδι μου στη Γερμανία. Πετούσα με τη φθηνότερη δυνατή πτήση και σκόπευα να γλιτώσω λεφτά από παντού. Είχα χώρο, λοιπόν, μόνο για όσα βιβλία μπορούσα να στριμώξω στην τσάντα μου, αφού στην επιλογή «αποσκευές» είχα επιλέξει «καθόλου αποσκευές». Έπρεπε να γίνουν θυσίες. Ο Φράνζεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Τα βιβλία για το Ολοκαύτωμα που είχα επιλέξει προσεχτικά σε ένα αγγλόφωνο βιβλιοπωλείο, όχι. Ο Φράνζεν έγινε Ιφιγένεια και η πτήση της Ryanair έφυγε κανονικά.

12.9.19 – lifo

15

Ποιοι είναι αυτοί που κακοποιούν και σκοτώνουν ζώα; Τι είδους κίνητρα μπορεί να έχουν; Πώς σκέφτονται και τι νιώθουν (αν νιώθουν); Δύο επιστήμονες σκιαγραφούν το προφίλ του ατόμου που ασκει βία στα ζώα. από τh μερόπη κοκκίνη

Έ

να ακόμα φρικιαστικό περιστατικό βίαιης κακοποίησης ζώου συνέβη πριν από λίγες μέρες. Αυτήν τη φορά το περιστατικό καταγράφηκε στην Ξάνθη, όπου ένα άτυχο σκυλάκι μόλις δύο μηνών βρέθηκε με ακρωτηριασμένο πόδι και αυτιά, καθώς και με μαχαιριές στο σώμα του – οι ακρωτηριασμοί φαίνεται πως έγιναν επίσης με μαχαίρι. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα πέθαινε αν δεν το έβρισκε μια φιλόζωη που έσπευσε να καλέσει τη φιλοζωική της περιοχής, η οποία και ανέλαβε να το περιθάλψει. Ακόμα χαροπαλεύει και οι δράστες του εγκλήματος δεν έχουν εντοπιστεί. Είναι συνηθισμένο φαινόμενο, άλλωστε, ειδικά στις πιο μικρές κοινωνίες, οι τυχόν μάρτυρες να σιωπούν, συνήθως από φόβο «μην μπλέξουν». Λίγες μέρες νωρίτερα θύελλα αντιδράσεων είχε προκαλέσει μια φωτογραφία που έδειχνε ένα σκυλί, δεμένο στον προφυλακτήρα ενός αυτοκινήτου εν κινήσει, να σέρνεται σε δρόμο της Κρήτης. Οι φωτογραφίες που τράβηξε αυτόπτης μάρτυρας οδήγησαν στη σύλληψη του ηλικιωμένου οδηγού του οχήματος, ο οποίος

16 lifo – 12.9.19

ισχυρίστηκε πως με αυτόν τον τρόπο ήθελε να απομακρύνει το αδέσποτο σκυλί από το χωράφι του. Αυτά είναι μόνο δύο από τα πιο πρόσφατα περιστατικά κακοποίησης ζώων συντροφιάς –όπως χαρακτηρίζονται από τη νομοθεσία τα σκυλιά και οι γάτες– που έχουν καταγραφεί στη χώρα μας. Όμως είναι πολύ περισσότερα και ακούμε γι’ αυτά σχεδόν καθημερινά: μαθητές που κλοτσάνε μέχρι θανάτου γάτα λες και είναι μπάλα του ποδοσφαίρου, οπλίτες που πετούν έναν σκύλο σε γκρεμό, κάποιοι που επιχειρούν να κάψουν ζωντανή σκυλίτσα μαζί με τα κουτάβια της, μαζικές δηλητηριάσεις, ακόμα και σκοποβολή με καραμπίνα, λιντσαρίσματα, απαγχονισμοί, σεξουαλική κακοποίηση, ακρωτηριασμοί, σκυλιά που πετιούνται από το μπαλκόνι και άλλα πολλά. Υπάρχει, βέβαια, και η παθητική βία. Το να έχει κανείς ένα ζώο στο σπίτι και να μην το φροντίζει σωστά, τα βαρελόσκυλα των νησιών που είναι δεμένα μέρα-νύχτα, η αμέλεια όσων έχουν ένα ζώο περιορισμένο σε ένα μπαλκόνι ή μια ταράτσα, τα σκυλιά που πετιούνται

στον δρόμο επειδή μεγάλωσαν και δεν είναι πια χαριτωμένα, όλα αυτά είναι περιπτώσεις που κανονικά διώκονται από τον νόμο. Δεν χρειάζεται να τα βασανίζει κανείς για να τιμωρηθεί. Τα ζώα σε όλες αυτές τις περιπτώσεις φαίνεται να αντιμετωπίζονται ως «πράγματα» και όχι ως έμβια όντα που νιώθουν τον πόνο, και το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό, ότι τα ζώα δεν θεωρούνται ισάξια των ανθρώπων αλλά τελείως ασήμαντα. Αν και στους περισσότερους από εμάς που ακούμε γι’ αυτά τα συμβάντα δημιουργούνται συναισθήματα φρίκης και αποτροπιασμού, συνολικά ως κοινωνία φαίνεται ότι πάσχουμε από έλλειψη σεβασμού απέναντι στα ζώα και δη σε αυτά που ως είδος έχουμε επιλέξει να μας κρατούν συντροφιά – για να μη μιλήσουμε για τη βία που ασκείται στα παραγωγικά ζώα, γιατί αυτή είναι μια άλλη μεγάλη κουβέντα. Γιατί όμως κάποιος να κακοποιήσει ένα ανυπεράσπιστο ζώο; Τι είδους κίνητρα μπορεί να έχει; Πώς σκέφτεται και τι νιώθει (αν νιώθει); Τελικά, ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που κακοποιεί ζώα;

12.9.19 – lifo

17

Η απάντηση που δίνει ο καθηγητής της Κτηνιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και κτηνιατροδικαστής κ. Δημήτρης Δούκας είναι αφοπλιστική: «Το να βλάπτει κανείς ζώα, είτε είναι παιδί είτε είναι ενήλικας, αποτελεί κλινικό σύμπτωμα συγκεκριμένων ψυχικών διαταραχών. Στην παιδική και εφηβική ηλικία οι παιδοψυχίατροι το χαρακτηρίζουν «διαταραχή διαγωγής», ενώ στους ενήλικες αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της αντικοινωνικής διαταραχής της προσωπικότητας». Η αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας είναι ένας σχετικά πρόσφατος όρος, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιείται τη δεκαετία του ’80 με σκοπό την αντικατάσταση των όρων «ψυχοπάθεια» και «κοινωνιοπάθεια» που κυριαρχούσαν στο νομικό πλαίσιο. Κύρια χαρακτηριστικά της αντικοινωνικής διαταραχής είναι η χρόνια και παντελής αδιαφορία για τις ανάγκες, τα συναισθήματα και τα δικαιώματα των άλλων, ενώ χαρακτηριστική σε αυτά τα άτομα είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης, η αδυναμία συμμόρφωσης στους ηθικούς και κοινωνικούς κανόνες και η ασταθής, παρορμητική και πολλές φορές επιθετική συμπεριφορά, η οποία οδηγεί τους πάσχοντες σε εμπλοκή με τον νόμο. Τέλος, απουσιάζει πλήρως η ενοχή και η μεταμέλεια για τις πράξεις τους. Ο κ. Δούκας, του οποίου η διπλωματική εργασία άπτεται της σχέσης μεταξύ της κακοποίησης ζώου και της ψυχικής υγείας του θύτη, σημειώνει ότι «οι ενήλικες που κακοποιούν ζώα είναι πιο συχνά άνδρες και συνηθέστερα πρόσωπα με χαμηλό επίπεδο εισοδήματος και εκπαίδευσης. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία έχουν αυτήν τη συμπεριφορά επειδή έμαθαν να αντιμετωπίζουν τα ζώα ως εργαλεία, ως αντικείμενα, χωρίς να έχουν καμία συνέπεια για όλες αυτές τις πράξεις τους. Σημαντική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ κακοποίησης ζώων συντροφιάς και ελεγκτικής συμπεριφοράς, π.χ. κακοποίηση του ζώου του/της συντρόφου ως εργαλείο ελέγχου ή εκβιασμού. Μάλιστα, στις περιπτώσεις αυτές οι θύτες καθορίζουν εκ των προτέρων πόσο θα βλάψουν το κατοικίδιο, ώστε να επιτύχουν τον σκοπό τους. Επίσης, πολλές φορές συναντάμε περιπτώσεις ανθρώπων που σκοπός τους είναι να εξοντώσουν τα αδέσποτα στο πάρκο, έχοντας την εσφαλμένη πεποίθηση ότι με αυτόν τον τρόπο προασπίζουν τη δημόσια υγεία ή αποδίδουν δικαιοσύνη. Θεωρούν πως τα ζώα είναι επιθετικά και τα σκοτώνουν, πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο προστατεύουν άλλους ανθρώπους, ενώ αυτό στην ουσία είναι παράνομο. Οι ενήλικες οι οποίοι συστηματικά κακοποιούν κατοικίδια μπορεί να ασκήσουν κάθε μορφή ενδοοικογενειακής και διαπροσωπικής βίας, ενώ συχνά εμπλέκονται και σε παραβατικές πράξεις που διώκονται ποινικά».

Το να βλάπτει κανείς ζώα, είτε είναι παιδί είτε είναι ενήλικας, αποτελεί κλινικό σύμπτωμα συγκεκριμένων ψυχικών διαταραχών. Στην παιδική και εφηβική ηλικία οι παιδοψυχίατροι το χαρακτηρίζουν «διαταραχή διαγωγής», ενώ στους ενήλικες αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της αντικοινωνικής διαταραχής της προσωπικότητας.

18 lifo – 12.9.19

Κοντολογίς, η κακοποίηση και η θανάτωση ζώου είναι το καμπανάκι που προειδοποιεί για τα χειρότερα και θα μπορούσε κανείς να πει ότι τα ζώα είναι το πρώτο θύμα ενός βίαιου ανθρώπου. «Είναι αποδεδειγμένο ότι οι άνθρωποι που είναι βίαιοι με τα ζώα κάποια στιγμή θα είναι βίαιοι και με τους ανθρώπους» τονίζει ο κ. Δούκας και συνεχίζει: «Από την άλλη, τα παιδιά που ζουν σε περιβάλλον βίας μιμούνται τους ενήλικες. Επίσης, πολλές φορές τα παιδιά που κακοποιούν ζώα έχουν πέσει τα ίδια θύματα ενδοοικογενειακής βίας ή bullying. Κι εδώ είναι το παράδοξο. Ο άνθρωπος που σ’ αυτή την ευαίσθητη ηλικία έχει πέσει θύμα βίαιης συμπεριφοράς από άλλους ανθρώπους βρίσκει ακόμα πιο αδύναμα πλάσματα, όπως είναι τα ζώα, και τους ασκεί βία, ως αντίδραση». κακοποίηση ζώων έχει αναγνωριστεί από τη δεκαετία του 1980 ως σοβαρή αντικοινωνική συμπεριφορά με ψυχοπαθολογικό υπόβαθρο. Πολλές έρευνες συσχετίζουν την κακοποίηση ζώων με την επιθετικότητα έναντι ανθρώπων και ειδικότερα με την κακοποίηση παιδιών κατά την παιδική και ενήλικη ζωή. Οι έρευνες έχουν δείξει, επίσης, ότι ανήλικοι που κακοποιούν ζώα, αργότερα, ως ενήλικοι, θα επιδείξουν κάποια μορφή διαπροσωπικής βίας. Η βία κατά των ζώων θεωρείται από κορυφαίους ψυχολόγους επαναλαμβανόμενη και κλιμακούμενης έντασης, μέχρι του σημείου που ο δράστης, εξοικειωμένος με την απαξίωση της ζωής ως έννοιας, μπορεί να στραφεί σε εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ζωής. Όπως επισημαίνει ο αστυνόμος και κτηνίατρος κ. Απόστολος Περιστέρης, η κακοποίηση ζώων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ενδοοικογενειακή βία. «Μάλιστα, αμερικανικές μελέτες έχουν δείξει πως υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας σε ποσοστό 60%, ακόμη και 70%, συνδέονται με περιστατικά κακοποίησης ή και θανάτωσης ζώων συντροφιάς». Όμως έχουμε και στη χώρα μας τέτοιες υποθέσεις. «Υπάρχουν υποθέσεις, π.χ. σε περίπτωση διαζυγίου, όπου ο ένας από τους δύο συντρόφους, προκειμένου να εκδικηθεί τον άλλον, επιτίθεται, δηλητηριάζει ή και σκοτώνει το ζώο συντροφιάς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έγκλημα της Σαντορίνης. Ο δράστης, μετά τον διαπληκτισμό που είχε με τη σύντροφό του στο σπίτι τους, τη μαχαίρωσε επτά φορές και, ενώ ακόμη ήταν εν ζωή, την αποκεφάλισε, αφού πρώτα έκοψε το κεφάλι του σκύλου που είχαν ως κατοικίδιο». Αλλά η σοβαρότερη και πιο ύπουλη μορφή κακοποίησης ζώων στην Ελλάδα, κατά τον κ. Δούκα, είναι η δηλητηρίαση. «Κι αυτό διότι σ’ αυτές τις περιπτώσεις κάποιος βάζει φόλα, το ζώο την τρώει κάποια στιγμή που ο δράστης δεν είναι καν παρών και αυτό βρίσκεται νεκρό έπειτα από αρκετές ώρες. Δηλαδή δεν υπάρχει μάρτυρας για την πράξη αυτή. Η διάγνωση μπορεί να είναι δηλητηρίαση, αλλά δεν υπάρχει ύποπτος, οπότε, ακόμα και καταγγελία να

τι σου εφταιξε; Δύο από τις πρόσφατες αποτρόπαιες περιπτώσεις κακοποίησης ζώου που έχουν δει το φως της δημοσιότητας.

γίνει στην αστυνομία, πρόκειται για μήνυση κατ’ αγνώστων. Πρόκειται για έγκλημα που γίνεται με διαφορά χρόνου». Τι δείχνουν, τελικά, για την ίδια την κοινωνία αυτή η κακοποιητική συμπεριφορά και τα φρικαλέα εγκλήματα εναντίον των ζώων; Σίγουρα μια κοινωνία σε κρίση και με έλλειμμα φιλοζωικής κουλτούρας. Η ανοχή στη βία κατά των ζώων δείχνει ότι δεν καταλαβαίνουμε πως οι διάφορες μορφές βίας στην κοινωνία συνδέονται. «Αυτό που χρειάζεται να καταλάβουμε όταν γινόμαστε μάρτυρες σε τέτοια περιστατικά είναι ότι αυτός που βλάπτει τους σκύλους και τις γάτες μπορεί ταυτόχρονα να είναι βίαιος στα παιδιά του, στη σύντροφό του, στους ηλικιωμένους, δηλαδή να είναι ένας άνθρωπος που συνιστά απειλή για τις αρμονικές κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις» συμπληρώνει ο κ. Δούκας. Πάντως, τα τελευταία χρόνια ο κόσμος καταγγέλλει όλο και περισσότερο περιστατικά κακοποίησης ζώων, αν και εξακολουθεί να υπάρχει ένας αδικαιολόγητος φόβος για αντίποινα εκ μέρους των δραστών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δόθηκαν από την Ελληνική Αστυνομία, το 2018 καταγράφηκαν συνολικά σε όλη τη χώρα 3.391 καταγγελίες από ιδιώτες για κακοποίηση ζώων, με τις 1.053, αφορούν μόνο την Αττική. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για το 2017 ήταν 2.499 και 841. Δικογραφία σχηματίστηκε για 1.690 από αυτές το 2018 και για 1.531 το 2017. Το 2018 συνελήφθησαν 267 άτομα, ενώ το αμέσως προηγούμενο έτος δέκα άτομα λιγότερα. Σε πρόσφατη ημερίδα που διοργανώθηκε στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας στη Θεσσαλονίκη με θέμα την προστασία, την ευζωία και την κακοποίηση των ζώων στη χώρα μας ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Δημήτρης Τόντης ανέφερε: «Μια κοινωνία δεν κρίνεται από τη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα αλλά και από την απονομή δικαίου σε αυτούς που κακοποιούν τα ζώα ή σε αυτούς που δεν τηρούν τις συνθήκες ευζωίας τους». Το Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομίας του τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στο οποίο είναι διευθυντής, αποτελεί ορόσημο για την Ελλάδα, πραγματοποιώντας κτηνιατροδικαστικές εξετάσεις και διερεύνηση θανάτου τόσο για παραγωγικά ζώα όσο και για ζώα συντροφιάς. Στην κτηνιατροδικαστική, που είναι μια σχετικά καινούργια ειδικότητα στον χώρο της κτηνιατρικής, αναδεικνύονται περιστατικά κακοποίησης και προσδιορίζονται με ακρίβεια οι αιτίες θανάτου. Πάντως, για τον κ. Τόντη, το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι οι δηλητηριάσεις ζώων αλλά τα άψυχα κουφάρια τους που κείτονται νεκρά στην άσφαλτο ή σε διάφορες τοποθεσίες, χωρίς κανείς να τα περισυλλέγει. Αν και είναι ευθύνη των δήμων η περισυλλογή και η καύση τους σε κλιβάνους, ο κόσμος αδιαφορεί και δεν επικοινωνεί με τους αρμόδιους. «Για μένα, η εικόνα αυτή με τα παρατημένα κουφάρια αποτελεί ένδειξη χαμηλού πολιτισμικού επιπέδου μιας χώρας» λέει.

Easy Education

Η

Με έδρα τη Βέροια, η δια βίου εκπαίδευση ανοίγεται σε όλη την Ελλάδα.

εκπαίδευση δεν είναι μια διαδικασία που αρχίζει και τελειώνει σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Δεν ορίζεται από κανέναν Σεπτέμβρη και δεν τερματίζει με την απόκτηση κάποιου πτυχίου. Δεν έχει αρχή, μέση και τέλος και σίγουρα δεν ανήκει αποκλειστικά στους νέους. Η εκπαίδευση είναι τρόπος ζωής, απάντηση σε κάθε τέλμα και μια συνεχώς ανοικτή ευκαιρία αυτοβελτίωσης που δεν αφορά μόνο την επαγγελματική καριέρα αλλά και την ίδια σου την προσωπικότητα. Αυτή η εκπαίδευση βρίσκεται στο επίκεντρο των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης Easy Education. Με έδρα τη Βέροια, ο εκπαιδευτικός αυτός οργανισμός αποτελεί εδώ και 11 χρόνια μια επιλογή γνώσης μέσα από 100 προγράμματα που απευθύνονται σε όλους όσοι επιθυμούν να αποκτήσουν νέες δεξιότητες ή να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους. Άλλωστε, η υποστήριξη της Easy Education αφορά όχι μόνο τους εκπαιδευόμενους που αναζητούν μια θέση εργασίας αλλά και εκείνους που θέλουν να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί σε μια θέση που ήδη κατέχουν. Τα προσφερόμενα προγράμματα καλύπτουν ένα φάσμα ειδικοτήτων, από Πληροφορική, Autocad και GIS μέχρι Ξένες Γλώσσες, Λογιστική και Γραφιστική, ενώ ταυτόχρονα παρέχει μοριοδοτούμενα σεμινάρια και επιμορφώσεις που μπορεί κανείς να παρακολουθήσει εξ αποστάσεως. Η μέθοδος distance learning είναι μία από τις επιλογές των

Aπό το 2008 έως σήμερα, έχουν εκπαιδευτεί περισσότεροι από 4.000 κάτοικοι της Ημαθίας και από το 2014 περισσότεροι από 12.000 εκπαιδευόμενοι πανελλαδικά, παρακολουθώντας προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

Education αποτελεί η υποστήριξη των εκπαιδευτικών με την υλοποίηση έργων σε συνεργασία με ανώτατα τριτοβάθμια ιδρύματα που στοχεύουν στη μοριοδότηση εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. «Μεγάλο μας κοινό σε όλη την Ελλάδα απαντάται από εκπαιδευτικούς και δυνάμει εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων που επιθυμούν την πρόσληψή τους και παρακολουθούν επιμορφώσεις που τους παρέχουν αναγνωρισμένη μοριοδότηση. Διατηρούμε συνεργασία με Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα ώστε να παρέχουμε τα μέγιστα στους υποψήφιους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ σχεδιάζουμε και υλοποιούμε εξ αποστάσεως περισσότερες από 50 επιμορφώσεις που μοριοδοτούν τους εκπαιδευτές που διδάσκουν σε δομές εκπαίδευσης ενηλίκων». Τα Easy Education υπηρετούν την εκπαίδευση στην ουσία της, παρέχοντας στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης δωρεάν προετοιμασία και συμμετοχή σε εξετάσεις αγγλικών που οδηγούν σε πιστοποιημένο πτυχίο. Γιατί η εκπαίδευση είναι δικαίωμα όλων και αυτή η άποψη βρίσκεται στη φιλοσοφία των Κέντρων Δια βίου Μάθησης που εξασφαλίζουν δωρεάν συμμετοχή σε ομάδες που το έχουν ανάγκη, ενώ προσφέρουν μειωμένα δίδακτρα σε αρκετές συνδυαστικές επιλογές. Όσο για το κατά πόσο η διαρκής επιμόρφωση μπορεί να είναι ένας ρεαλιστικός στόχος, η απάντηση του κ. Μουρτζίλα μας αφορά όλους: «Από την παιδική ηλικία έως και την ενήλικη ζωή ο καθένας προσπαθεί να ερευνήσει, να γνωρίσει πολλά πράγματα, να σχηματίσει άποψη και γενικά να δημιουργήσει μια πλήρη εικόνα ενός σύνθετου κόσμου που συνέχεια αλλάζει. Υπ’ αυτό το πρίσμα και μόνο η διαρκής εξέλιξη είναι μια επιτακτική ανάγκη και όχι ένας προσωπικός στόχος».

Ελιάς 1, 1ος όροφος Υποκατάστημα: Καπετάν Άγρα 6 Βέροια, Ημαθία, 23111 10186 FB: easykek www.easyeducation.gr

εκπαιδευόμενων σε μια σειρά από προγράμματα, όπως το Πρόγραμμα Πληροφορικής, καθώς και στις επιμορφώσεις για ανέργους ή επαγγελματίες, όπως η επιμόρφωση Υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων και το προσωπικό Ιδιωτικής Ασφάλειας. Η επιτυχία του e-learning της Easy Education αποκαλύπτεται στα νούμερα: από το 2008 έως σήμερα έχουν εκπαιδευτεί περισσότεροι από 4.000 κάτοικοι της Ημαθίας και από το 2014 περισσότεροι από 12.000 εκπαιδευόμενοι πανελλαδικά, παρακολουθώντας προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Όπως μας εξήγησε ο κ. Νικόλαος Μουρτζίλας, υπεύθυνος σπουδών και ιδιοκτήτης των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης Easy Education «αξιοποιώντας τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, με ιδιόκτητες πλατφόρμες τηλεκατάρτισης σχεδιασμένες σύμφωνα με πρότυπα ελληνικών πανεπιστημίων και ιδρυμάτων του εξωτερικού, καταφέρνουμε να κάνουμε την κατάκτηση της γνώσης μια ενδιαφέρουσα, διαδραστική και ταυτόχρονα απλή διαδικασία για όλες τις ηλικίες. Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αναβάθμιση των μέσων διδασκαλίας, χρησιμοποιώντας πάντοτε τις τελευταίες εκδόσεις προγραμμάτων. Οι σπουδαστές μας απολαμβάνουν τα οφέλη της τεχνολογίας, έχοντας πρόσβαση σε ηλεκτρονική βιβλιοθήκη και σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκατάρτισης». Σημαντικό κομμάτι της Easy

12.9.19 – lifo

19

Food and all things nice in Greece

Shop here

www.tavernamag.com 20 lifo – 12.9.19

65

με την ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ"

«Άμλετ» στο θέατρο του πατέρα της (που επαναλειτουργεί μόνο για τη συγκεκριμένη παράσταση), «Ριγκολέτο» στην Εθνική Λυρική Σκηνή και καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών. Η ταλαντούχα σκηνοθέτις έχει πάρα πολλά να κάνει φέτος.

Από τα δρομάκια της Πλάκας τη βλέπω να κατεβαίνει για να με συναντήσει στον μικρό πεζόδρομο της Ηπίτου. Έχει μόλις τελειώσει εξάωρη πρόβα για τον Άμλετ της, απαντά σε mail, μιλά με συνεργάτες, μοιάζει κατάκοπη αλλά και τρομερά ορεξάτη, ξέρει πια με βεβαιότητα πως οι υποχρεώσεις της δεν χωρούν στο 24ωρο. Συγχρόνως ψαχουλεύει στην τσάντα να ξεδιαλύνει τους κωδικούς και τα νέα κλειδιά που εδώ και πέντε μέρες έχει προσθέσει στο μπρελόκ της. Είναι αυτά με τα οποία ανοίγει τα γραφεία του Φεστιβάλ Αθηνών. Το κορίτσι-θαύμα του ελληνικού θεάτρου, η κόρη του Σπύρου Ευαγγελάτου και της Λήδας Τασοπούλου, που άντεξε σφοδρά χτυπήματα και φλέγεται όταν καταπιάνεται με τα πιο απαιτητικά κείμενα, δεν είναι μόνο η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών αλλά φέτος αναμετριέται και με τη μνήμη, τη δική της και των θεατών. Οκτώ χρόνια μετά το κλείσιμο του θρυλικού Αμφι-Θεάτρου και δύο από τον θάνατο του πατέρα της, η Κατερίνα Ευαγγελάτου επιστρέφει εκεί και αξιοποιώντας τη φυσική φθορά του χώρου κοιτά στα μάτια το τραγικό σαιξπηρικό έπος. «Επιστρέφοντας στη σφραγισμένη θεατρική έδρα των γονιών μου, προσπαθώ να συγκρατήσω τη συγκίνησή μου και να τη μετατρέψω σε μια τρυφερή δημιουργικότητα. Την πρώτη μέρα που μπήκαμε για πρόβες ξενάγησα τους ηθοποιούς, τους διηγήθηκα κομμάτια της ιστορίας. Ήθελα να ξέρουν ότι κάποτε γίνονταν εκεί πράγματα τρομερά, χω-

κε ιμ εν ο : μ ατ ουλ α κου στ εν η, φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς ταβ ι τ ι α ν 12.9.19 – lifo

21

65 TalkoftheTown

με την ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

ρίς φυσικά να βαραίνω και να υπονομεύω το σήμερα με τις αναφορές στο χθες. Χάρηκα που όλοι ανεξαιρέτως ένιωσαν την αύρα του χώρου. Κι εγώ θέλω να νιώθω το παρελθόν. Να με σκεπάζει δεν θέλω».

H πρώτη της ανάμνηση από το Αμφι-Θέατρο χάνεται μέσα στον χρόνο.

από τα σύννεφα και ζήτησα χρόνο να το σκεφτώ. Πέρα από τις διαβεβαιώσεις που ήθελα να έχω, έπρεπε να μελετήσω τα “θέλω”, τις προθέσεις, την

είναι ταυτισμένα με τη θρυλική πλακιώτικη θεατρική εστία. «Δεν έχω

καλλιτεχνική μου πορεία και την προσωπική μου ζωή. Δεν είχα ιδέα, γιατί,

αναμνήσεις από το μέρος. Είμαι το μέρος. Ακόμα και την ηλικία μου με

έτσι όπως είχαν στηθεί οι συγκεκριμένοι διαγωνισμοί, δεν θα λάμβανα

τις παραστάσεις του τη μετράω. Ξέρω, για παράδειγμα, ότι στον Άμλετ

ποτέ μέρος. Δεν νομίζω ότι φτιάχτηκαν για να αντικατοπτρίζουν καλλιτε-

του μπαμπά μου ήμουν 11 ετών».

χνικό διευθυντή. Δεν είμαι χαρακτήρας που πιστεύει μόνο στις αναθέσεις.

Αλλά μήπως και οι τελευταίες της στιγμές στον χώρο ξεχνιούνται;

Ασφαλώς και χωράνε διαγωνισμοί στους καλλιτεχνικούς επικεφαλής. Αρ-

«Καθώς το θέατρο έκλεινε, αποφασίσαμε να οργανώσουμε ένα μπαζάρ

κεί ο τρόπος αξιολόγησής τους να μη συνδέεται μόνο με κάποια κριτήρια

και να δώσουμε αντικείμενα, κοστούμια, παλιά προγράμματα, αφίσες,

όπως τα πτυχία, η γλώσσα ή το point system. Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα,

γλυπτά του θεάτρου. Ήταν πολύ συγκινητικό να βλέπεις ανθρώπους να

όπου δύσκολα θα έρθει κάποιος ξένος αναγνωρισμένος καλλιτέχνης να

μπαινοβγαίνουν σε αυτή την κυψέλη για να αποκτήσουν ένα κομμάτι της.

ηγηθεί του φεστιβάλ, θα έπρεπε να υπάρχει ένας τρόπος (ενδεχομένως

Η τελική σκηνή είχε δύο πρόσωπα: εμένα και τον πατέρα μου να κλει-

και μέσα από μια συνέντευξη με ανθρώπους κύρους, σωστά και αντικει-

δώνουμε για τελευταία φορά την πόρτα και να κατηφορίζουμε παρεΐτσα

μενικά διαλεγμένους) να αξιοποιούνται οι Έλληνες που αποδεδειγμένα

προς την Αδριανού».

έχουν την αισθητική, τον χαρακτήρα, τις γνώσεις στο αντικείμενο, το

παράσταση που ανέβασε στον ίδιο χώρο ο Σπύρος Ευαγγελάτος το 1991

22 lifo – 12.9.19

Η Κατερίνα επιμένει ότι δεν ήταν υποψιασμένη ούτε στο ελάχιστο όταν της έγινε η πρόταση από το υπουργείο Πολιτισμού. « Έπεσα κυριολεκτικά

Τα παιδικά της χρόνια, η ζωή της όλη, η ιστορία της οικογένειάς της,

Τα αντικείμενα σπόρπισαν, το πρόγραμμα του Άμλετ από την ιστορική

Δεν με βαραίνει καμία κληρονομιά. Μόνο με κινητοποιεί. Οι γονείς μου ήταν τρομερά ελεύθεροι με τη διαπαιδαγώγηση και το μεγάλωμά μας, δεν υπήρχαν κατευθυντήριες για το πού θα στραφούμε. Είχαν έγνοια μόνο για την παιδεία, την καλλιέργεια, την ακεραιότητα, την πνευματικότητά μας, το καλό γούστο. Αλλά αυτά θα μπορούσα να γίνω και γιατρός και να τα έχω.

άλλη επιλογή. Αν δεν το έκανα, δεν θα ζούσα».

όραμα για τον θεσμό αυτόν που είναι ταυτισμένος με τον πολιτισμό και τα καλοκαίρια μας».

έμεινε με τις υπογραμμίσεις και τις παρατηρήσεις της 11χρονης Κατερίνας

Έτσι όπως τα έφερε η ζωή, και με την Εθνική Λυρική Σκηνή να εγκαι-

κλεισμένο στο συρτάρι της, στο θέατρο μπήκε πωλητήριο. «Πολύς κόσμος

νιάζει παραδοσιακά το Ηρώδειο, ενδέχεται του χρόνου η διευθύντρια

εσφαλμένα θεωρεί ότι το ακίνητο μας ανήκει και όχι ότι το νοικιάζαμε.

του Φεστιβάλ Αθηνών να είναι αυτή που θα το ανοίξει, καθώς, όπως έχει

Από τη μέρα που παραδώσαμε το κλειδί, δεν είχα ξαναμπεί στον χώρο.

ανακοινωθεί, η Κατερίνα Ευαγγελάτου έχει αποδεχτεί την πρόταση του

Ωστόσο, όταν πριν από δύο χρόνια άρχισε να στριφογυρίζει στο μυαλό μου

Γιώργου Κουμεντάκη και το επόμενο καλοκαίρι θα σκηνοθετήσει τον

ο Άμλετ, ξεκίνησα μια κουβέντα με τους ιδιοκτήτες. Όμως οι φιλοδοξίες

πρώτο της Ριγκολέτο με πρωταγωνιστές τους Δημήτρη Πλατανιά, Χριστίνα

μου πάγωσαν, διότι βρέθηκε αγοραστής. Απομακρύνθηκα κι άρχισα να

Πουλίτση κ.ά. «Δεν θεωρώ ότι το φεστιβάλ ανακόπτει την καριέρα μου,

κοιτάω άλλους πιθανούς χώρους. Πλησιάζοντας ο καιρός, μέσα στην αγωνία μου που δεν έβρισκα χώρο, είπα: “Θα τηλεφωνήσω, ποτέ δεν ξέρεις”. Περίμενα να μου πουν ότι το θέατρο είναι πια διαμερίσματα, αντ’ αυτού όμως ζήτησαν να με συναντήσουν. Κάπως έτσι έμαθα πως όσο εγώ δεν έβρισκα εναλλακτική λύση, η πώληση είχε ματαιωθεί

αλλά, αν είχα επιλογή, σίγουρα δεν θα σκηνοθετούσα από την πρώτη μου χρονιά. Τώρα, όμως, οι αποφάσεις έχουν παρθεί, το χρονοδιάγραμμα τρέχει. Μπροστά μου υπάρχει ένας Άμλετ που ετοιμάζεται κι ένας Ριγκολέτο που σχεδιάζεται. Από την άλλη, και ο Ολιβιέ Πι, που διευθύνει την Αβινιόν, σκηνοθετεί στο φεστιβάλ του τουλάχιστον δύο παραγω-

την τελευταία στιγμή. Μεταφυσικό;».

γές τον χρόνο. Δεν είμαι εδώ μόνο ως

Στην Αδριανού, λοιπόν, έχει στηθεί

μάνατζερ αλλά και για να κάνω μια

εδώ και καιρό ένα μικρό εργοτάξιο,

προσωπική κατάθεση» λέει.

αφού στα οκτώ χρόνια που μεσολά-

Και σε αυτή την προσωπική κατά-

βησαν το ισόγειο του θεάτρου (όπου

θεση το φεστιβάλ τι θέση έχει; «Είναι

υπήρχε το φουαγέ) έγινε κατάστημα.

σαν ένα είδος εξωτερικής πολιτικής.

«Η θρυλική είσοδος στην Αδριανού

Μπορεί πια τα ερεθίσματα να είναι

111 δεν υπάρχει πια. Ως εκ τούτου,

πολλαπλά και από διάφορους οργανι-

στο θέατρο θα μπαίνουμε από την

σμούς που κάνουν εξαιρετική δουλειά,

Αγγελικής Χατζημιχάλη, δρόμο που

όμως κάποτε ο θεσμός αυτός υπήρξε

παλιότερα χρησιμοποιούσαμε ως έξοδο κινδύνου. Η αίθουσα και τα καμαρίνια είναι όπως τα αφήσαμε: θα δείτε τα καθίσματα όπως τα θυμάστε, το ηλεκτρολογείο, τα χρώματα στους τοίχους, τις σιδεριές ψηλά... Οι εργασίες είναι πυρετώδεις για να φτιαχτούν ένα στοιχειώδες κυλικείο, του-

το πολιτιστικό μας παράθυρο στον κόσμο. Για μένα, είναι σημαντικό να αποτελεί εξαίρεση. Να ανοίγει πόρτες που κανείς δεν φανταζόταν ότι υπάρχουν, να έχει παλμό και τον ενθουσιασμό της ανακάλυψης για τον θεατή. Θα ήθελα να επενδύει στην ελληνική παραγωγή και να προβάλλει

αλέτες και χώρος υποδοχής. Θέλω να υπάρχει η αίσθηση της ιστορικής

τους καλλιτέχνες μας, να φιλοξενεί παραστάσεις που θα παρακολουθεί

φθοράς του. Ακόμα και στη σύλληψη και στο σκηνικό του Άμλετ χρησι-

κανείς μόνο σ’ εμάς, να προσφέρει στους δημιουργούς ασφάλεια και ευ-

μοποιούμε τη φθορά του χώρου. Θα είναι σαν ένα παλίμψηστο, πίσω

καιρίες για παραγωγές με ρίσκο που δεν θα έχουν το άγχος της είσπραξης,

από το οποίο θα υπάρχουν τα αποτυπώματα από παλιές παραστάσεις

να γίνει μια πλατφόρμα συνάντησης μεταξύ Ελλήνων και ξένων καλλιτε-

του Αμφι-Θεάτρου».

χνών, να προφέρει τη δυνατότητα για παγκόσμιες πρεμιέρες. Το φεστιβάλ

Ο Άμλετ τη στοιχειώνει χρόνια. Κι αν δεν επέστρεφε στο Αμφι-Θέατρο,

δεν φτιάχνεται με εμπορικά κριτήρια για να παράγει μαζικό πολιτισμό.

ίσως να μην τον ανέβαζε ποτέ όπως ονειρεύτηκε. Όχι γιατί οφείλει να

Δεν είναι ποπκόρν για υπερκατανάλωση αλλά ένας θεσμός που θέλει να

συνεχίσει την οικογενειακή ιστορία και να ανταποκριθεί στο θεατρικό

προσφέρει κάτι εντελώς ξεχωριστό στον κάθε θεατή».

κληροδότημα αλλά για να τοποθετήσει άλλη μια ψηφίδα σε αυτό το μο-

Όσο για τους χώρους, επιθυμεί τον διακριτό τους χαρακτήρα, αλλά δεν

ναδικό, προσωπικό μωσαϊκό των 39 ετών της που, κακά τα ψέματα, είναι

είναι τώρα η στιγμή να αποφασίσει αν θα προστεθούν νέοι. «Προέχει να δω

σημαδεμένο από σφοδρές απώλειες, μεγάλα κείμενα κι ακόμα μεγαλύ-

τι θα συμβεί με τους υπάρχοντες και κυρίως να βρούμε νέα έδρα, καθώς

τερες επαγγελματικές προκλήσεις. «Δεν με βαραίνει καμία κληρονομιά.

τα γραφεία αυτά που βλέπεις δεν θα μας φιλοξενούν για πολύ. Το Φεστι-

Μόνο με κινητοποιεί. Οι γονείς μου ήταν τρομερά ελεύθεροι με τη δια-

βάλ αναζητά σπίτι!». Και εν μέσω μετακόμισης θα γίνουν όλα αυτά που

παιδαγώγηση και το μεγάλωμά μας, δεν υπήρχαν κατευθυντήριες για το

συζητάμε δύο ώρες; «Φυσικά! Και γραφεία θα βρούμε, και πρόγραμμα θα

πού θα στραφούμε. Είχαν έγνοια μόνο για την παιδεία, την καλλιέργεια,

ετοιμάσουμε όσο πιο άμεσα γίνεται, και το μέλλον θα φροντίσουμε, διότι

την ακεραιότητα, την πνευματικότητά μας, το καλό γούστο. Αλλά αυτά

με απασχολεί επίσης πολύ να ταξιδέψουν οι ελληνικές παραγωγές του φε-

θα μπορούσα να γίνω και γιατρός και να τα έχω. Καταλαβαίνω ότι οι

στιβάλ στο εξωτερικό. Θα τα καταφέρουμε όλα, βήμα-βήμα. Έχω αναλάβει

προκλήσεις μοιάζουν μεγαλεπήβολες, αλλά από την επαφή με το μεγάλο

μόλις πέντε μέρες και με δυσκολία μπορώ να μιλήσω για ολόκληρη την

σύμπαν νιώθω να πλαταίνω κι εγώ. Είναι τρομερά διεγερτική η εργασία

τριετία. Δεν ονειρεύτηκα ποτέ ότι θα καθόμουν

σε πλούσιο έδαφος. Όσο για το μεγάλο πένθος, είναι το μόνο που δεν

σ’ αυτήν τη θέση, γιατί γενικά δεν κάνω τέτοιου

διάλεξα. Μικρή έλεγαν ότι ήμουν το δυνατό παιδί της οικογένειας. Έτσι

είδους όνειρα. Βαδίζω παρέα με τον χρόνο. Δεν

όπως τα έφερε η ζωή, κατάφερα να ακονίσω αυτήν τη δύναμη. Δεν είχα

έχω ετοιμάσει ποτέ μακρά χρονοδιαγράμματα...»

INFO Ο « Άμλετ» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου και με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο, κάνει πρεμιέρα στο Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου στις 7 Δεκεμβρίου.

12.9.19 – lifo

23

CITY VIBES

Τον Σεπτέμβρη οι δρόμοι της Αθήνας ξαναζωντανεύουν. Όλοι, ή σχεδόν όλοι, έχουν γυρίσει από τα εξοχικά, έχουν ε

Επιστροφή σ

24 lifo – 12.9.19

επιστρέψει απ’ τα νησιά, και οι μέρες που περνούσαν σε κάποια παραλία φαντάζουν πια σαν μια μακρινή ανάμνηση.

στ� μεγά�� πό��

12.9.19 – lifo

25

CITY VIBES

Μια γλυκιά μελαγχολία πέφτει στην πόλη, καθώς όλοι μιλάνε ακόμα για το καλοκαίρι που έφυγε, πίνοντας μπίρες σε κάποιο μαγαζί στου Ψυρρή, στα Εξάρχεια, στο Κολωνάκι ή στο Παγκράτι. Ακριβώς έναν μήνα πριν η Αθήνα ήταν άδεια κι έρημη, παραδομένη στους τουρίστες που σουλατσάριζαν μες στο καμίνι. Ελάχιστοι Αθηναίοι μένουν στην Αθήνα τον Αύγουστο, και όσο κι αν κάποιοι υποστηρίζουν ότι ακόμα και τότε έχει μια γοητεία, όταν οι δρόμοι είναι άδειοι, δεν υπάρχουν πουθενά ουρές και βρίσκεις παντού μια θέση να παρκάρεις, της λείπουν η ζωντάνια, ο ρυθμός, το μπέρδεμα. Τα περισσότερα μαγαζιά κλείνουν τον Αύγουστο, δεν βρίσκεις να κάνεις τίποτα και η ζέστη σε αποχαυνώνει. Τον Σεπτέμβρη η ζέστη γίνεται πιο υποφερτή, πού και πού φυσάει ένα βοριαδάκι, ειδικά τα βράδια είναι υπέροχα να κάθεσαι έξω. Ξαναβλέπεις γνώριμες φάτσες, ξαναπηγαίνεις στα ίδια στέκια που άνοιξαν επιτέλους και τσεκάρεις τις νέες αφίξεις. Οι μέρες έχουν αρχίσει να μικραίνουν αισθητά, ο ήλιος δύει νωρίτερα. Όλοι έχουν να

κειμενο: μεροπη κοκκινη 26 lifo – 12.9.19

λένε για την πανσέληνο του Αυγούστου αλλά και η πανσέληνος του Σεπτέμβρη που πλησιάζει έχει κάτι σχεδόν μαγικό. Ο ουρανός είναι καθαρός και είναι οι τελευταίες μέρες που μπορείς να πας θερινό σινεμά πριν πέσει σε χειμερία νάρκη. Είναι ο μήνας που έχει την αίσθηση μιας επανεκκίνησης. Νέες ιδέες που ήρθαν σαν επιφοίτηση κάτω από κάποιο αρμυρίκι ίσως πάρουν σάρκα και οστά, νέοι στόχοι και νέα ξεκινήματα. Καινούργιοι φοιτητές που ήρθαν στη μεγάλη πόλη και ψάχνουν για σπίτι. Σε λίγες μέρες ανοίγουν και τα σχολεία. Το πρώτο μισό του Σεπτέμβρη φέρνει τις τελευταίες μέρες της ξεγνοιασιάς και το άλλο μισό μάς επαναφέρει στην πραγματικότητα. Είναι ο μήνας της μετάβασης. Ο Σεπτέμβρης είναι και ο μήνας των σταφυλιών. Είναι παντού και σε αφθονία. Πάμφθηνα και τόσο γλυκά που σε καίνε στον λαιμό. Τα τρως παγωμένα καθώς σκρολάρεις στην οθόνη του υπολογιστή στη δουλειά. Τώρα είναι η εποχή και για τα ψητά καλαμπόκια στα κάρβουνα. Συμβαίνουν τόσο πολλά στην πόλη τον Σεπτέμβρη που οι Αθηναίοι δύσκολα

φωτογραφιες: παρις ταβιτιαν

θα βαρεθούν: συναυλίες, φεστιβάλ, εκθέσεις και προβολές. Στα θέατρα γίνονται οι τελευταίες πρόβες πριν ανοίξουν και πάλι. Μόνο το περασμένο Σαββατοκύριακο έγινε το πρώτο Athens Art Book Fair στη στοά Καΐρη, το πρώτο χιπ χοπ φεστιβάλ στην Τεχνόπολη και οι Acid Baby Jesus έπαιξαν στην ατμοσφαιρική ταράτσα του Ρομάντσου, επιστρέφοντας στην πόλη μετά το ευρωπαϊκό τους τουρ. Όλοι κάνουν ήδη πλάνα για το επόμενο Σαββατοκύριακο. Οπωσδήποτε ένα πέρασμα από το six d.o.g.s και τη συναυλία του Egyptian Lover και μια βόλτα από το Ζάππειο και την Art Athina. Από βδομάδα ξεκινάνε και οι Νύχτες Πρεμιέρας και όλοι θα συζητούν για τις ταινίες που περιμένουν να δουν. Η Αθήνα τον Σεπτέμβρη είναι σαν να ξαναμπαίνει στην πρίζα. Στους δρόμους του κέντρου ξεκίνησε και πάλι το μποτιλιάρισμα, τα κορναρίσματα και οι ψιλοεκνευρισμοί. Όμως υπάρχει η αίσθηση πως όλοι δίνουν τόπο στην οργή λίγο πιο εύκολα. Άλλωστε ο ήλιος είναι ακόμα εκεί ψηλά και οι παραλίες είναι κοντά.

12.9.19 – lifo

27

28 lifo – 12.9.19 από τον m. hulot

Ο Γερμανός εικαστικός (ζωγράφος, γλύπτης και φωτογράφος) με ελληνική καταγωγή από την πλευρά της μητέρας του έχει μεγάλη αγάπη για την Ελλάδα. Πολυάσχολος και πολυτάλαντος, είναι ένας καλλιτέχνης με προϊστορία στη ζωγραφική του δρόμου και πολύ ιδιαίτερο και αναγνωρίσιμο σχέδιο, με έντονα στοιχεία από τη βυζαντινή ζωγραφική και την ελληνική μυθολογία.

Το παράξενο σύμπαν του Manuel Osterholt

12.9.19 – lifo

29

«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Χαϊδελβέργη, μια πανεπιστημιούπολη στα νότια της Γερμανίας, σε έναν δρόμο που λέγεται “O λόφος των φιλοσόφων”, απέναντι από το περίφημο κάστρο και την παλιά πόλη» λέει. «Αυτό που θυμάμαι έντονα ως παιδί είναι τα δάση, τον κεραμικό τροχό της μάνας μου, το μαγαζί με τα ξύλινα του πατέρα μου και τον σκοτεινό φωτογραφικό του θάλαμο, τα βιβλία για ξένες κουλτούρες και τη μεγάλη ποικιλία μουσικής. Η καλύτερη ανάμνηση, όμως, από την παιδική μου ηλικία είναι οι ετήσιες καλοκαιρινές διακοπές στον παππού και τη γιαγιά μου στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο. Άρχισα να κάνω γκράφιτι το 1989, αλλά μου άρεσαν η τυπογραφία και τα χειρόγραφα γράμματα από πολύ μικρή ηλικία. Η Χαϊδελβέργη ήταν ένα από τα επίκεντρα της κουλτούρας του χιπ χοπ στη Γερμανία. Υπήρχαν υψηλής τέχνης γκράφιτι σε όλο το μήκος της πόλης, έτσι, όταν τα προσπερνούσα με το τρένο, ενθουσιαζόμουν. Ήταν τυπογραφία, αλλά τεράστια και πολύχρωμη, πολύ δυναμική. Ένας φίλος μου μού έδειξε μερικά βήματα και από τότε κολλήσαμε. Υποθέτω ότι έγινα καλλιτέχνης επειδή δεν είχα καμία

άλλη επιλογή. Με ενδιαφέρουν πάρα πολλά πεδία και η τέχνη είναι το μοναδικό στο οποίο μπορούν να συγχωνευτούν όλα. Η τέχνη σού επιτρέπει να δημιουργείς ερωτήματα. Πάντα ζωγράφιζα για τον εαυτό μου, αλλά πιο σοβαρά άρχισα γύρω στο 2005. Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου στο Χονγκ Κονγκ και στο Τόκιο συλλογιζόμουν ερωτήματα που είχα αναπάντητα. Είχα πολύ χρόνο να αφιερώσω και εκεί ανέπτυξα την ερμηνεία μου για το ορθόδοξο στυλ εικονογραφίας. Πάντα τράβαγα φωτογραφίες, ίσως από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, αλλά με τη φωτογραφία ασχολήθηκα πιο σοβαρά από τα μέσα των ’00s. Από τότε επικεντρώνομαι σε περίεργα σκηνικά του δρόμου, κυρίως σε ανθρώπους, ακίνητα στιγμιότυπα. Το να βγάζεις φωτογραφίες είναι κάτι πολύ κοντινό στη ζωγραφική, αλλά είναι και το ακριβώς αντίθετο. Σχετίζεται με τη σύνθεση, το περιεχόμενο, το χρώμα, το φως και το σκοτάδι. Είναι δημιουργία εικόνων. Είναι όμως και το αντίθετο, επειδή δεν υπάρχει το στούντιο και έρχεσαι αντιμέτωπος με τα θέματά σου, καθώς προσπαθείς να περνάς απαρατήρητος, να μην

καταστρέψεις τη στιγμή. Στη ζωγραφική έχεις χρόνο, στο στιγμιότυπο του δρόμου δεν έχεις καθόλου. Είναι πιο κοντά στο γκράφιτι, που το φτιάχνεις γρήγορα, γιατί δεν πρέπει να σε πάρουν χαμπάρι. Η φωτογραφική μου έσπασε όταν ήμουν πάνω στην Ακρόπολη και πρέπει να πάρω καινούργια μέχρι το επόμενο ταξίδι μου. Στην Αθήνα ήρθα κάμποσες φορές με τους γονείς μου ως παιδί. Βασικά, εκεί προσγειωνόμασταν όταν επισκεπτόμασταν την οικογένειά μου στον Πύργο Ηλείας. Όσο μεγαλώνω, τόσο πιο πολύ αισθάνομαι να με τραβάει η Αθήνα. Θα ήθελα να έρθω να μείνω για πιο μεγάλες χρονικές περιόδους. Τα τελευταία χρόνια αισθάνομαι έντονη την επιθυμία να ξανασυνδεθώ με την ελληνική κληρονομιά μου και παράδοση, παρότι έχω χάσει κάπως την επαφή μαζί τους. Στη Γερμανία δεν είχα ελληνική κοινότητα γύρω μου, εκτός από τη μάνα μου και τις θείες μου. Για μένα, την Αθήνα την κάνουν μοναδική η πολιτιστική κληρονομιά, η Ιστορία, η μυθολογία και τα φαγητά φυσικά, αλλά και η ακμάζουσα σύγχρονη κουλτούρα. Είμαι πολύ ενθουσιασμένος με το πόσο πολλοί

Instagram: @superblast (Painting), @manuelosterholt (Photography)

καλλιτέχνες δουλεύουν στην Αθήνα και υπάρχουν ακόμη πάρα πολλοί που θέλω να ανακαλύψω. Δουλεύω με σύμβολα που με εκφράζουν. Είναι τα τουβλάκια για τους πίνακές μου, σχεδόν σαν ένα αλφάβητο που χρησιμοποιώ για να γράψω ποίηση. Τα σύμβολα και οι κώδικες μας βοηθούν να διαβάζουμε και να κατανοούμε τον κόσμο. Από πολύ μικρή ηλικία μού διάβαζαν ή διάβαζα μόνος μου μύθους – αυτές οι ιστορίες περιέχουν επίσης σύμβολα που μπορούν να μας εξηγήσουν την περιπλοκότητα του κόσμου γύρω μας, είναι χιλιάδων χρόνων και ακόμη και σήμερα μας αφορούν. Όταν επισκέπτεσαι την Ελλάδα, δεν μπορείς να παραβλέψεις την πλούσια καλλιτεχνική κληρονομιά της. Στο χωριό όπου μεγάλωσε η μάνα μου υπάρχει μια μικρή εκκλησία πάνω σε λόφο, με τοιχογραφίες που πάντα λάτρευα. Υπήρχε και μια σχολή αγιογραφίας εκεί κοντά. Και επειδή τα βασικά μου ερωτήματα περιστρέφονται γύρω από την ανθρώπινη φύση, η εικονογραφία ήταν για μένα ένας όμορφος τρόπος να εκφράσω τα υπαρξιακά μου ζητήματα και τις προσωπικές μου σκέψεις».

30 lifo – 12.9.19

από τον αλέξανδρο διακοσάββα

Οι ταινίες που μας κάνουν να ανυπομονούμε για το φετινό εορταστικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας.

ΣΙΝΕΜΑ

Η λίμνη με τις αγριόχηνες

12.9.19 – lifo

31

ΣΙΝΕΜΑ

Ο Πρίγκιπας

O

Πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται

Επουράνια Αγάπη

πλέον τι του αρέσει και τι όχι, καθώς

Στο σύνολό του το φετινό πρόγραμμα

Ταινία λήξης: Ενήλικοι στην αίθουσα Η ΤΑΙΝΊΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΟΊΑ ΌΛΟΙ έχουν ήδη άποψη στην Ελλάδα χωρίς να την έχουν δει είναι προορισμένη να διχάσει και αποτελεί ιδανικό κλείσιμο για το φετινό φεστιβάλ, χαρίζοντάς

έχει αναχθεί σε μία από τις κορυφαίες

έχει όλα τα γνωστά συστατικά, επιμέρους

του το μεγαλύτερο στάτους από άποψη

σε μια άλλη, φουτουριστική Βραζιλία

ετήσιες πολιτιστικές διοργανώσεις της

τμήματα που έχουμε αγαπήσει, πολυανα-

καλεσμένων. Το εξάμηνο της διαπραγ-

που καμουφλάρει τον καλπάζοντα

Ελλάδας. Παράλληλα, έχει καταφέρει

μενόμενες πρεμιέρες, δυνατές μουσικές

μάτευσης για το ελληνικό χρέος, όπως

συντηρητισμό της πίσω από χορευτικά

να αντιμετωπίσει τη λαίλαπα του home

ταινίες και ντοκιμαντέρ, προτάσεις από

αποδόθηκε στο αμφιλεγόμενο ομότιτλο

πάρτι και τελετουργικά όργια στην

entertainment και του streaming και να

άγνωστες κινηματογραφίες, όπως αυτές

βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη, γίνεται στα

προερχόμενη από το Σάντανς Επουρά-

εντυπωθεί στη συνείδηση του κοινού του

από τη Μαλαισία ή το Πράσινο Ακρωτήρι,

χέρια του 86χρονου Κώστα Γαβρά ένα πο-

νια Αγάπη του Γκαμπριέλ Μασκαρό. Ο

ως το σταθερό και «άχαστο» σεπτεμβριά-

ισχυρή παρουσία σκηνοθετριών και πρω-

λιτικό «θρίλερ δωματίου», με τους Χρή-

επικηρυγμένος από την ιταλική μαφία

τικο ραντεβού τους.

ταγωνιστριών –εφόσον και τα μεγάλα διε-

στο Λούλη και Αλέξανδρο Μπουρδούμη

συγγραφέας του Γόμορρα, Ρομπέρτο

Την εξέλιξή του ο καλλιτεχνικός διευ-

θνή φεστιβάλ υιοθετούν τη λογική της συ-

να μεταμορφώνονται στους ρόλους του

Σαβιάνο, επιστρέφει στην Καμόρα,

θυντής Λουκάς Κατσίκας τη συνοψίζει

μπερίληψης– και πολλές ακόμα εκπλήξεις

Βαρουφάκη και του Αλέξη Τσίπρα αντί-

συνυπογράφοντας με τον σκηνοθέτη

εύγλωττα στην τροποποίηση μιας μικρής,

που θα ανακαλύψει καθένας μόνος του.

στοιχα.

Κλαούντιο Τζιοβανέσι (που επίσης

ι Νύχτες Πρεμιέρας έχουν περά-

και μπορείς να δεις το Αποκάλυψη Τώρα του

σει πλέον σε φάση ωριμότητας.

Κόπολα στο σπίτι σου, αλλά δεν θα έχεις

Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματο-

την ευκαιρία να δεις το νέο final cut του

γράφου της Αθήνας, που φέτος

σκηνοθέτη που προβάλλουμε φέτος, σε

κλείνει αισίως τα 25 χρόνια του, ξέρει

σωστές συνθήκες αποκατάστασης».

και Τζουλιάνο Ντορνέλες, ένα υβρίδιο γουέστερν, ταινίας τρόμου και περιπέτειας εκδίκησης που διαδραματίζεται σε ένα απομονωμένο χωριό της Βραζιλίας. Ο Ντορνέλες θα παρευρεθεί στην προβολή. Εκτυφλωτικά νέον φώτα πέφτουν πάνω

θα παρευρεθεί στην προβολή) το

αλλά σημαντικής λεξούλας στον ίδιο του τον τίτλο: η διοργάνωση που ξεκίνησε σε-

Χρυσός Φοίνικας

μνά ως Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογρά-

(Παράσιτα, ταινία έναρξης)

βραβευμένο με Αργυρή Άρκτο Σεναρίου

κορυφαίων ευρωπαϊκών κινηματογραφι-

Festival Darlings: 11 ταινίες που δεν θα χάσουμε με τίποτα ΣΤΟ ΜΕΓΆΛΟ, ΕΝΙΑΊΟ ΤΜΉΜΑ του φεστιβάλ οι διοργανωτές έχουν συμπεριλάβει και φέτος τον αφρό της πρόσφατης κινηματογραφίας, ταινίες απ’ όλο τον κόσμο που συζητήθηκαν από την πρε-

φου ΣΤΗΝ Αθήνα μετατράπηκε σταδιακά σε Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου

και Χρυσή Άρκτος (Συνώνυμα)

ΤΗΣ Αθήνας, μια γιορτή της έβδομης τέ-

ΟΙ ΦΕΤΙΝΈΣ ΝΎΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΈΡΑΣ εξα-

χνης που ανήκει πρωτίστως στην ίδια της

σφάλισαν δύο από τα μεγάλα βραβεία των

την πόλη. «Η γιγάντωση του φεστιβάλ και η προσμονή του κοινού μάς γεμίζει ευθύ-

κών φεστιβάλ: η ταινία που θα σηκώσει

μιέρα τους στα μεγάλα διεθνή φεστιβάλ

των φετινών Καννών. Οι υπέροχοι πρω-

νη» δηλώνει ο κ. Κατσίκας. «Βέβαια, φέ-

την αυλαία της διοργάνωσης είναι ο δί-

και συνεχίζουν το ταξίδι τους, κάνοντας

ταγωνιστές Ντέμπι Χάνιγουντ και Κρις

τος υπάρχει ανάμεσά μας και μια διάχυτη

καιος Χρυσός Φοίνικας των πρόσφατων

στάση στην Αθήνα. Πρώτη πρώτη η αγα-

Χίτσεν θα μας τιμήσουν με την παρου-

νοσταλγία λόγω της επετείου, ενώ παράλ-

Καννών, ένα μοναδικό μείγμα σλάπστικ

πημένη ταινία πολλών μελών της οργανω-

σία τους στην αθηναϊκή πρεμιέρα. Στις

ληλα σκεφτόμαστε τι έχει αλλάξει από τα

κωμωδίας, κοινωνικής αλληγορίας και

τικής ομάδας του φεστιβάλ, το Πορτρέτο

νέες ταινίες σημαντικών σκηνοθετών που

πρώτα χρόνια στον τρόπο που αντιλαμβα-

θρίλερ από τον Κορεάτη Μπονγκ Τζουν-

μιας γυναίκας που φλέγεται. Η Γαλλίδα Σελίν

βρίσκουμε στο πρόγραμμα του φεστιβάλ

νόμαστε το σινεμά, αλλά και στην ίδια την

χο (Snowpiercer, The Host). Αλλά και η

Σιαμά παραδίδει την queer δημιουργία

συναντάμε και την παραδοξότητα του

κινηματογραφική εμπειρία. Θέλουμε να

Χρυσή Άρκτος της φετινής Μπερλινάλε

της χρονιάς, ένα λεσβιακό δράμα επο-

Γερμανού Βέρνερ Χέρτσογκ που συμμε-

προστατέψουμε τη μεγάλη οθόνη και να

αποτελεί ένα θαρραλέο και αντισυμβατικό

χής που τοποθετείται στη Βρετάνη του

τείχε στις Ειδικές Προβολές των Καννών:

επαναφέρουμε το κοινό στις αίθουσες. Γι’

φιλμ από τον Ναντάβ Λαπίντ, τον πιο

18ου αιώνα και τιμήθηκε με το Βρα-

στην Οικογενειακή Ευτυχία Α.Ε. μπορεί κα-

αυτό, εκτός από τις νέες ταινίες, συμπε-

πολυσυζητημένο νέο σκηνοθέτη του

βείο Σεναρίου και τον Queer Φοίνικα

νείς να νοικιάσει φίλους, followers, ακό-

ριλαμβάνουμε κι άλλες σημαντικές από

Ισραήλ, με μια αξέχαστη ερμηνεία από

στις Κάννες. Από το ίδιο φεστιβάλ μάς

μα και συγγενείς. Εννιά χρόνια μετά το

το παρελθόν, ώστε το κοινό να μπορεί να

τον πρωτοεμφανιζόμενο Τομ Μερσιέ.

έρχεται και το Βραβείο της Επιτροπής

σκηνοθετικό του ντεμπούτο (I’m still here)

Bacurau των Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιου

και τρία μετά το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρό-

δει σπουδαίο σινεμά όπως πρέπει. Φυσικά

32 lifo – 12.9.19

στο Βερολίνο Piranhas. Στην αγαπημένη του εργατική τάξη της επαρχιακής Αγγλίας επιστρέφει και ο βραβευμένος με Χρυσό Φοίνικα Κεν Λόουτς με τη νέα του ταινία Δυστυχώς Απουσιάζετε, που συμμετείχε στο επίσημο διαγωνιστικό

This is not Berlin

Miles Davis: Birth of the Cool

Συνώνυμα

λου για το Manchester by the sea, ο Κέισι

Θα δούμε από το ντεμπούτο του Εκείνη

και φέτος εδώ με μερικές ενδιαφέρου-

του Γίρι Μενζέλ, το ντεμπούτο του ορα-

Άφλεκ επιστρέφει πίσω από την κάμερα,

τη μέρα, στην παραλία (1983), όπου συνα-

σες προτάσεις. Ξεχωρίζουμε τον Πρίγκιπα

ματιστή Γιαν Νιέμετς Διαμάντια της νύχτας

συμπρωταγωνιστώντας παράλληλα, μαζί

ντάμε τις απαρχές του ταϊβανέζικου Νέου

του Σεμπαστιάν Μουνιόζ από τη Χιλή,

(1964), τα απαγορευμένα επί δεκαετίες Η

με την Ελίζαμπεθ Μος στη δυστοπική πε-

Κύματος και το ταλέντο του διευθυντή

μια τολμηρή διασκευή ενός θρυλικού

κοιλάδα με τις μέλισσες (1968) του Φράντισεκ

ριπέτεια Φως στο σκοτάδι. Από το Φεστιβάλ

φωτογραφίας Κρίστοφερ Ντόιλ, μέχρι το

μυθιστορήματος της underground γκέι

Βλάτσιλ και το Αστείο (1969) του Γιαρομίλ

Βερολίνου μάς έρχεται και το τρυφερό,

επικό κύκνειο άσμα του Yi Yi (2000), που

λογοτεχνίας, και το This is not Berlin του

Γιρίς και τον Αποτεφρωτή (1969), την ταινία

ποπ, σαρωτικό δράμα ενηλικίωσης Σφάλ-

τιμήθηκε με το Βραβείο Σκηνοθεσίας στις

Μεξικανού Χάρι Σάμα που διαθέτει εξαι-

που επηρέασε τον Γιώργο Λάνθιμο στη

μα Συστήματος της Νόρα Φινγκσάιντ, με

Κάννες και είναι σταθερά παρόν σε πολ-

ρετικό dark wave σάουντρακ.

δημιουργία της περσινής Ευνοούμενης (η

την αποστομωτική παιδική ερμηνεία της

λές λίστες με τις καλύτερες ταινίες της

Εξίσου λατρεμένο section των Νυχτών

οποία θα προβληθεί μαζί με τη νέα μι-

Έλενα Ζένγκελ. Στο Δεκαπενθήμερο των

δεκαετίας.

είναι οι προβολές που ξεκινούν αργά

κρού μήκους δημιουργία του σκηνοθέτη,

και ολοκληρώνονται μετά τα μεσάνυχτα,

Nimic).

Σκηνοθετών του Φεστιβάλ Καννών συμ-

όπου έχουμε δει μερικές από τις πιο εξω-

τα από τελετές βουντού στην Αϊτή. Στο

Διεθνές Διαγωνιστικό ΜΕ ΤΑΙΝΊΕΣ ΑΠΌ ΧΏΡΕΣ όπως η Ισλανδία, η Λιθουανία, η Νότια Κορέα, το Μεξικό και η Κόστα Ρίκα, μεταξύ άλλων, αυτό είναι το τμήμα που προσφέρεται

επίσημο διαγωνιστικό των Καννών έκανε

παραδοσιακά για εξερεύνηση, αφού από

διοργάνωσης Φατίχ Ακίν με το πολυσυ-

πρεμιέρα και η Λίμνη με τις αγριόχηνες του

τις 12 ταινίες που το αποτελούν φέτος

ζητημένο Χρυσό Γάντι, μια αυστηρώς ακα-

Κινέζου Ντιάο Γινάν, ένα στυλιζαρισμένο

θα προκύψει η Χρυσή Αθηνά αλλά και το

τάλληλη γκροτέσκ ανάγνωση της ιστορίας

μοντέρνο νουάρ. Την εντεκάδα μας κλεί-

Βραβείο Κοινού. Τρεις από αυτές, που ο

του serial killer Φριτζ Χόνκα που έδρασε

νει ο τρίωρος Μεγάλος Αποχωρισμός του

Λουκάς Κατσίκας μας αποκάλυψε ότι βρί-

στο Αμβούργο των ’70s, το παροξυσμικό

επίσης Κινέζου Ξιαοσουάι Γουάνγκ, ένα

σκονται ανάμεσα στις αγαπημένες του,

αιματοκύλισμα του First Love του Τακάσι

συγκινητικό μελόδραμα που διατρέχει

είναι το Σπίτι του μικρού πτηνού της Νοτιο-

Μιίκε (Audition) και το κιτς, αλά Τζον Γου-

Ντοκιμαντέρ – Μουσικές ταινίες ΝΎΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΈΡΑΣ ΧΩΡΊΣ ΜΟΥΣΙΚΉ και ντοκιμαντέρ δεν γίνονται. Από το Διεθνές Διαγωνιστικό των Ντοκιμαντέρ σημειώστε το κινεζικό Έθνος του ενός παιδιού (Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής του Σάντανς), την πολυβραβευμένη μεξικανική Οικογένεια του Μεσονυκτίου, τη Γη του μέλιτος από τη Βόρεια Μακεδονία, που αναμένεται να βρεθεί στην αντίστοιχη πεντάδα των Όσκαρ, και το Βραβείο Κοινού του

τρεις δεκαετίες κινεζικής ιστορίας, έχο-

κορεάτισσας Μπόρα Κιμ, ένα ντεμπούτο

ότερς, Όλα για τον Υβ του Μπενουά Φορζάρ

Φεστιβάλ Βερολίνου Δέντρα στην έρημο. Στο

ντας σαρώσει τα βραβεία ερμηνειών της

που μετρά μέχρι στιγμής 11 νίκες σε με-

που έκλεισε το Δεκαπενθήμερο των Σκη-

τμήμα Icons τοποθετείται το πολύκροτο

φετινής Μπερλινάλε.

γάλα διεθνή φεστιβάλ, το καναδέζικο Μια

νοθετών στις φετινές Κάννες.

Υβ Σεν Λοράν: Υστερόγραφο, του οποίου την

μετείχε το Zombi Child, η τελευταία ταινία του Γάλλου Μπερτράν Μπονελό που βασίζεται στην ιστορία ενός άντρα που έχει καταγραφεί ότι έγινε «ζόμπι» έπει-

φρενικές, ανατριχιαστικές, ακατάλληλες ή ασύστολα camp ταινίες της ιστορίας του φεστιβάλ. Φέτος αναμένουμε, καταρχάς, την επιστροφή του παλιού γνώριμου της

Αποικία της Ζενεβιέβ Ντουλούντ-ντε Σελ,

Αφιέρωμα στον Έντουαρντ Γιανγκ Ο ΣΚΗΝΟΘΈΤΗΣ ΠΟΥ ΕΠΙΛΈΓΟΥΝ φέτος οι Νύχτες Πρεμιέρας να τιμήσουν, επανασυστήνοντάς τον στο αθηναϊκό

η αφοπλιστικά απλή ταινία ενηλικίωσης

κοινό μέσα από την προβολή της πλήρους

διαφορετικότητα και στην αποδοχή που

φιλμογραφίας του, είναι ο Ταϊβανέζος

αποκαλύπτει τον βαθύ συντηρητισμό της

Έντουαρντ Γιανγκ. Ηγετική μορφή της κι-

κοινωνίας της Γουατεμάλας.

που κέρδισε την Κρυστάλλινη Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, και οι Δονήσεις του Χάιρο Μπουσταμάντε, ένας ύμνος στη

νηματογραφίας της χώρας του, παρέδωσε

του ασιατικού σινεμά, ενώ πέθανε 59 μό-

Queer cinema – Μετά τα μεσάνυχτα ΣΤΑΘΕΡΆ ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ κομμάτι των Νυχτών Πρεμιέρας, με εξίσου σταθερά

λις χρόνων, στο peak της καριέρας του.

φανατικό κοινό, το queer cinema είναι

μέσα σε δύο δεκαετίες 7 ταινίες μεγάλου μήκους, συμβάλλοντας στην ανανέωση

ΙNFO

Το μεγάλο γενέθλιο πάρτι για τα 25 χρόνια των Νυχτών Πρεμιέρας συνδιοργανώνεται από το φεστιβάλ και τη LiFO την Παρασκευή 20/9, στις 23:00, στο Ρομάντσο, με DJ set από τους SLAM.

Το 25o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας θα πραγματοποιηθεί από τις 18 έως τις 29 Σεπτεμβρίου στις αίθουσες Ideal, Δαναός 1&2, Odeon Όπερα 1&2, Άστρον, Παλλάς (τελετή έναρξης) και Μέγαρο Μουσικής (τελετή λήξης).

προβολή είχε απαγορεύσει μέχρι πρότι-

Τσέχικο Νέο Κύμα ΜΕΤΆ ΤΟ ΠΕΡΣΙΝΌ SPOTLIGHT στην Πολωνία, φέτος είναι η σειρά της Τσεχίας να μας συστηθεί κινηματογραφικά μέσα από μια επιλογή 12 ταινιών-σταθμών της δεκαετίας του ’60 που διαμόρφωσαν το λεγόμενο «τσέχικο Νέο Κύμα». Ανάμεσα στις επιλογές βρίσκουμε τα θρυλικά και βραβευμένα με Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας Το μαγαζάκι της Κεντρικής Οδού (1965) των Γιαν Καντάρ και Έλμαρ Κλος και Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν (1966)

Εισιτήρια μπορείτε να προμηθευτείτε από την ιστοσελίδα www.viva.gr και από τα ταμεία των κινηματογράφων. Τιμή εισιτηρίων: €6

νος ο σύντροφος του θρύλου της μόδας Πιερ Μπερζέ. Τέλος, από τα μουσικά φιλμ ανυπομονούμε για τα πορτρέτα των Μάιλς Ντέιβις (Miles Davis: Birth of the Cool), Έλα Φιτζέραλντ (Ella Fitzgerald: Just one of those things), Αρίθα Φράνκλιν την περίοδο ηχογράφησης του αξέχαστου γκόσπελ δίσκου «Amazing Grace» αλλά και για το Murder in the front row που ακολουθεί τη γέννηση του thrash metal.

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα των προβολών στο LIFO.gr και για περισσότερες πληροφορίες για τις εκδηλώσεις, τις προβολές καθώς και για συνεχή ενημέρωση για τις δράσεις του φεστιβάλ, επισκεφθείτε τις σελίδες www.cinemagazine.gr και www.aiff.gr

Το 25ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας πραγματοποιείται με την ενίσχυση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

12.9.19 – lifo

33

πρώτο μου, αυτοβιογραφικό βιβλίο. Το σπίτι μας ήταν κέντρο διερχομένων, γιατί όποιος ήθελε βοήθεια ερχόταν εκεί. Από αυτό το σπίτι πέρασε όλη η Iστορία της Ελλάδας. Η παιδική μου ηλικία δεν ήταν καθόλου απλή και εύκολη. Ο πατέρας μου ήταν δάσκαλος, η μάνα μου μέσα στα ρομάντζα και τον ρομαντισμό, ο παππούς και η γιαγιά μου δάσκαλοι επίσης – μεγάλωνα σε ένα περιβάλλον πολύ αυταρχικό. Μπορεί να μην ήμασταν πλούσιοι, αλλά δεν είχαμε και τη φτώχεια των υπολοίπων, γιατί ο πατέρας μου είχε τραυματιστεί στον πόλεμο της Αλβανίας και έπαιρνε κι έναν μισθό αξιωματικού. Επειδή καταλάβαινα ότι είχα πολλά πράγματα που δεν είχαν τα άλλα παιδιά, δεν ένιωθα καθόλου καλά. Πήγαινα στο σχολείο και επειδή η φιλενάδα μου ήτανε ξυπόλυτη, έκρυβα κι εγώ τα παπούτσια μου σε ένα δέντρο και πήγαινα κι εγώ ξυπόλυτη. Ή αισθανόμουν πάρα πολύ άσχημα επειδή εγώ είχα κούκλα αγορασμένη με κεφάλι κοκάλινο και όχι φτιαγμένη με πανιά, όπως τα άλλα κορίτσια, έτσι μια μέρα έβαλα το κεφάλι της κάτω από το πόδι μου και το συνέθλιψα.

Λογοτέχνης. Γεννήθηκε στο Νιοχωριό Χανίων, ζει στο Μαρούσι.

ΠΑΠΑΔΆΚΗ

q Έχω γεννηθεί στην Κρήτη, σε ένα χωριό έξω από τα Χανιά, σε ένα κόκκινο σπίτι, αυτό που έδωσε τον τίτλο και στο

q Ήθελα πάντα να είμαι στα σπίτια των άλλων ανθρώπων, όχι στο δικό μας. Νόμιζα ότι η χαρά είναι όπου γελάνε, γιατί το σπίτι μας δεν ήταν χαρούμενο. Είχαμε μεν οικονομική άνεση και μια κουλτούρα, αλλά δεν είχαμε χαρά, καθώς ο ένας αδερφός της μαμάς μου ήταν αντάρτης στο βουνό και εξαιτίας του περάσαμε τα πάνδεινα. Μπορεί ο πατέρας μου να ήταν ήρωας της Αλβανίας και να του έστελνε η πατρίδα παράσημα, αλλά μια μέρα ήρθε ένα φορτηγό και τους πήρε όλους, τη μαμά, τον μπαμπά, τον παππού και τη γιαγιά, και τους πήγαν στη φυλακή λόγω του θείου. Εγώ έμεινα τριών χρονών παιδί στην αυλή, λιπόθυμη, να με γλείφει ένας σκύλος. Τον θείο μου τον επικήρυξαν και τον αποκεφάλισαν.

q Από κει και πέρα η ζωή ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Η μαμά μου, επειδή ήταν πολύ ευαίσθητη, έπαθε νευρικό κλονισμό στη φυλακή και δεν συνήλθε ποτέ, ο πατέρας μου έτρεχε και δεν έφτανε να τα καλύψει όλα, η γιαγιά, επειδή ήταν πάρα πολύ δυναμική γυναίκα με καταγωγή από τη Σμύρνη, φρόντιζε για τα πάντα, αλλά δεν είχε καιρό να δείξει τρυφερότητα – είχε χάσει άλλο ένα παιδί στην Αλβανία, 25 χρονών. Καταλαβαίνεις ότι ήταν ένα σπίτι με πολύ πόνο κι εγώ ήθελα να φύγω. Αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που ένιωσα σαν παιδί, να φύγω. Τα μεσημέρια που κοιμόταν η γιαγιά έφευγα κι έμπαινα στα σπίτια των άλλων, γιατί νόμιζα ότι εκεί ήταν η ευτυχία, δεν καταλάβαινα τη φτώχεια.

q Δεν γινόταν να φύγω στο Δημοτικό, αλλά στο Γυμνάσιο, όταν ήταν να μετακομίσει όλη η οικογένεια στα Χανιά για να πάω στη Γαλλική Σχολή, εγώ επέμενα να μπω εσωτερική για να μπορέσω να φύγω. Και τα κατάφερα. Όλα τα παιδιά μετρούσαν τις μέρες μέχρι να γυρίσουν στο σπίτι κι εγώ, όταν ήταν η ώρα να επιστρέψω, πάθαινα κατάθλιψη. Μόλις τέλειωσα το σχολείο, έκανα τη μεγάλη φυγή για την Αθήνα. Ο σκοπός, σύμφωνα με τα όνειρα του μπαμπά μου, ήταν να σπουδάσω φιλολογία, επειδή έγραφα καλές εκθέσεις. Εγώ, όμως, δεν ήθελα να πάω στο πανεπιστήμιο, έκανα ό,τι ήταν αντίθετο προς κάθε κατεστημένο. Ήθελα να γίνω δημοσιογράφος. Κι επειδή ο πατέρας μου δεν με έστελνε μόνο για να γίνω δημοσιογράφος, είπα «θα δώσω εξετάσεις στην Πάντειο». Έδωσα και πέρασα, αλλά στη σχολή δεν ξαναπάτησα, πήγα στη μοναδική σχολή δημοσιογραφίας που υπήρχε τότε και παράλληλα έγραφα το Κόκκινο Σπίτι.

q Η αλήθεια είναι ότι η σχολή δημοσιογραφίας δεν μου πολυάρεσε, γιατί εγώ ήθελα άλλα πράγματα, ήθελα δρόμο, και με όλο το θράσος της νεότητας έκατσα κι έγραψα ένα γράμμα στον Λαμπράκη, που ήταν τότε ανώτερος και από τον πρωθυπουργό. Φαίνεται ότι συγκινήθηκε, γιατί, παραδόξως, μου απάντησε «πάρε αυτό το γράμμα που σου στέλνω και πήγαινε στον Νίκο Κακαουνάκη» –ήταν τότε υπεύθυνος στην ομάδα των μαθητευόμενων στα «Νέα»– «και θα σε πάρει αμέσως». Του την πήγα και προσελήφθην ως μαθητευόμενος μάγος. Κάτι δεν μου πήγαινε καλά εκεί, αλλά μόλις ολοκλήρωσα το Κόκκινο Σπίτι το πήγα στην «Αυγή», έγραψε μια περίφημη κριτική ο Βουρνάς, ένας αξιόλογος κριτικός, και μου είπαν «δεν έχεις δουλειά εκεί, έλα εδώ». Έτσι, βρήκα αυτό που ήθελα χωρίς ταλαιπωρίες.

q Στην «Αυγή» δούλεψα ως ρεπόρτερ και στα 20 μου έκανα το μεγάλο μου όνειρο πραγματικότητα. Ως δημοσιογράφος έκανα αυτό που ήθελα: μου άρεσε πολύ να είμαι στο πεζοδρόμιο με τους άλλους ανθρώπους, να παίρνω συνεντεύξεις, μου άρεσε η «αλητεία», με την καλή έννοια. Από εκείνα τα χρόνια έμαθα πολλά πράγματα, η ψυχή μου πλούτυνε, με κόστος πάντα, γιατί όλα αυτά δεν γίνονται δωρεάν, δεν σ’ τα παρέχει η ζωή. Ωστόσο, ήμουν πολύ ευτυχισμένη που βρισκόμουν στην εφημερίδα κι έμεινα εκεί μέχρι που έγινε δικτατορία. Μετά έφυγα για λίγο στο Παρίσι, χωρίς να με κυνηγάει κανείς. Έγραφα ρεπορτάζ κοινωνικά, αλλά δεν ήμουν μέλος του κόμματος. Μόνο και μόνο που έγραφα στην «Αυγή», όμως, είχα έναν φάκελο τεράστιο και όταν γύρισα να ετοιμάσω τα χαρτιά μου για να μπω στο πανεπιστήμιο εκεί, δεν μου έδωσαν διαβατήριο. Έτσι, δεν κατάφερα να επιστρέψω στο Παρίσι.

AΘΗΝΑΊΟΙ

q Από τη δημοσιογραφία έμαθα πολλά πράγματα. Καταρχάς, έζησα καταστάσεις που δεν θα μπορούσα να ζήσω

34 lifo – 12.9.19

αλλιώς, γιατί δεν είχα τη δυνατότητα. Με έστελναν πάντα σε ρεπορτάζ που ήταν δύσκολα, που είχαν ανθρώπινο πόνο, σε εργατικά ατυχήματα, σε κόσμο που τον έβγαζαν από το σπίτι του, και όλα αυτά τα ζούσα, ποτέ δεν τα προσπέρασα. Επίσης, έμαθα κάτι πολύ σημαντικό, ότι πρέπει να επικεντρώνεσαι στην ουσία και να μη φλυαρείς. Θα μπορούσα να συνεχίσω τη δημοσιογραφία στη Μεταπολίτευση, θα μπορούσα να πάω όπου ήθελα, αλλά είχα ήδη αρχίσει να ασχολούμαι με τη λογοτεχνία. Είχα και την οικογένεια και δεν μπορούσα να φεύγω και να μην ξέρω τι ώρα θα γυρίσω, κάτι που μου άρεσε πολύ στη δημοσιογραφία. Δεν θα μπορούσα να την κάνω όπως ήθελα.

q Το άλλο μου μεγάλο όνειρο ήταν να κάνω οικογένεια. Ήταν το απωθημένο μου, γιατί δεν έζησα την ατμόσφαιρα της οικογένειας που έζησαν τα άλλα παιδιά. Και την οικογένεια, όμως, την έκανα ανατρεπτικά, όπως το ήθελα εγώ. Επειδή εγώ είχα εξιδανικεύσει την εργατική τάξη, νόμιζα ότι εκεί είναι η ευτυχία. Γνώρισα ένα παλικάρι της εργατικής τάξης, το παντρεύτηκα και μετά έστειλα στον πατέρα μου ένα τηλεγράφημα «εγώ παντρεύτηκα». Το πρώτο ρεπορτάζ που με έστειλαν να κάνω στην εφημερίδα ήταν στα βρεφοκομεία και αυτό με χάραξε, έδωσα όρκο στον εαυτό μου ότι εγώ δεν υπάρχει λόγος να γεννήσω ένα παιδί, θα μεγαλώσω ένα παιδί του κόσμου. Κι αυτό έκανα. Όλη μου η ζωή ήταν μια ανατροπή, την οποία την πλήρωνα κατά καιρούς. Ο πατέρας μου ήταν ένας άνθρωπος με τεράστια υπομονή και όταν τον έβγαζα από τα ρούχα του, γιατί μόνο εγώ μπορούσα να το κάνω αυτό, το μόνο που έλεγε είναι «πού βαδίζομεν, βρε;». Αυτό ήταν η έκρηξη του θυμού του. Η δε μαμά μου, επειδή είχε τύψεις που δεν ήταν κοντά μου όταν ήμουν παιδί, δεν έφερνε αντίρρηση σε ό,τι έκανα.

q Το πρώτο ταξίδι που έκανα μόλις ήρθα στην Αθήνα ήταν στη Βουλγαρία, με ένα γκρουπ, επειδή ήθελα να πάω να δω τι γίνεται εκεί. Έστειλα τηλεγράφημα στον πατέρα μου και του είπα «θέλω να πάω στη Βουλγαρία» κι αυτός μου απάντησε «δεν έχεις καμιά δουλειά εκεί». Έτσι, πήγα σε έναν θείο μου που ήταν πλούσιος και είχε πολύ καλή σχέση με τον πατέρα μου και του είπα: «Θείε, δεν προφταίνει να μου στείλει ο πατέρας μου τα λεφτά για το ταξίδι που θέλω να πάω, θα μου τα δώσετε εσείς και θα σας τα στείλει αμέσως». Έτσι κι έγινε, έφυγα κι έστειλα πάλι τηλεγράφημα «είμαι στη Βουλγαρία». Δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα μ’ εμένα. Μετά έκανα κι άλλα ταξίδια πραξικοπηματικά. Με

απο τον m. hulot φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν

το γραψιμο ειναι αναγκη Το γράψιμο είναι ψυχοφθόρο, αλλά είναι μια ανάγκη που δεν μπορείς να καλύψεις διαφορετικά. Δεν έγραψα ποτέ ημερολόγιο. Όλες οι κοπέλες στη σχολή στην οποία ήμουν εσωτερική είχαν ημερολόγιο. Εγώ, όταν μου ερχόταν να γράψω κάτι, το έγραφα και το έδινα στη διπλανή μου. Ήθελα επικοινωνία, δεν ήθελα κάτι για μένα.

12.9.19 – lifo

35

q Εκτός από αυτόν τον αδερφό που σκότωσαν, η μαμά μου είχε κι έναν άλλον, ο οποίος ήταν ποιητής. Αυτός ο άνθρωπος, μέσα σε όλον αυτόν τον χαμό που υπήρχε στο σπίτι, ερχόταν κάθε Σαββατοκύριακο να δει τους γονείς μου κι έπαιρνε εμένα, πολύ μικρό παιδάκι τότε, και πηγαίναμε βόλτα στον λόφο του χωριού και μου διάβαζε ποιήματα, δικά του και άλλων. Αυτός μου έμαθε να βλέπω τα όμορφα πράγματα, τα λουλούδια, τα δέντρα, άνοιξε έναν κόσμο μέσα μου κι αυτό το ταλέντο που υπήρχε μπόρεσε να βγει πιο εύκολα. Και αμέσως μόλις έμαθα να γράφω, το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να γράψω κάτι που θυμόμουν από τον θείο μου, από αυτά που μου διάβαζε. Έτσι άρχισε η ιστορία του γραψίματος. Στο Γυμνάσιο έγραφα διηγήματα στις εφημερίδες τις τοπικές. Διάβαζα, φυσικά, πάντα πολύ, Έλληνες, Ρώσους συγγραφείς, κι αγαπούσα πάντα πολύ τον Καζαντζάκη. Πρέπει να είμαι και ο μόνος άνθρωπος που έχει φάει ξύλο για τον Καζαντζάκη. Διάβαζα τα βιβλία του στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου κι επειδή δεν το επέτρεπαν οι καλόγριες, τον διάβαζα τα βράδια κάτω από την κουβέρτα, με φακό. Μια βραδιά, στον θάλαμο που κοιμόμασταν οκτώ κοπέλες και μία καλόγρια, σηκώθηκε η καλόγρια για να πάει στην τουαλέτα και με είδε να διαβάζω με τον φακό. Ήρθε, τράβηξε τα σκεπάσματα και άρχισε να με βαράει.

Αλκυόνη Παπαδάκη

πραξικόπημα πήρα και αυτοκίνητο στα 19 μου, του έστειλα πάλι τηλεγράφημα «έλα να πληρώσεις το αυτοκίνητο».

q Το γράψιμο είναι ψυχοφθόρο, αλλά είναι μια ανάγκη που δεν μπορείς να καλύψεις διαφορετικά. Δεν έγραψα ποτέ ημερολόγιο. Όλες οι κοπέλες στη σχολή στην οποία ήμουν εσωτερική είχαν ημερολόγιο. Εγώ, όταν μου ερχόταν να γράψω κάτι, το έγραφα και το έδινα στη διπλανή μου. Ήθελα επικοινωνία, δεν ήθελα κάτι για μένα. Εξαρτάται πάντα από το πώς το βλέπεις το γράψιμο: αν γράφεις κάτι σαν ημερολόγιο, σου κάνει καλό, εκτονώνεσαι, αν όμως γράφεις γιατί θέλεις να μπεις μέσα στην ψυχή σου και στην ψυχή των άλλων, δεν είναι εύκολο πράγμα. Κάθε φορά που τελειώνω ένα βιβλίο, λέω «τελειώσαμε τώρα με το γράψιμο». Μου αρέσει να κάνω ένα σωρό άλλα πράγματα που είναι ανώδυνα. Μετά, άμα περάσει λίγος καιρός, αυτό το υλικό που έχω μαζέψει μέσα μου θέλω να το στείλω κάπου και ξαναπέφτω στο λούκι. Είναι δύσκολο να πρέπει να μπεις στην ψυχή του άλλου κι εγώ, αν δεν είχα περάσει όλον αυτόν τον ταραχώδη βίο, δεν θα μπορούσα να καταλάβω πάρα πολύ τους άλλους. Λέω καμιά φορά, αν κέρδισα κάτι στη ζωή μου, είναι ότι μπορώ να καταλαβαίνω τον συνάνθρωπό μου. Αυτό είναι το μόνο μου όφελος, κανένα άλλο, τα υπόλοιπα τα πλήρωσα πολύ ακριβά. Όταν είσαι πολύ κοντά στον άνθρωπο, αυτή η σχέση πολύ συχνά σε πληγώνει, σε τραυματίζει. Τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως τα σκέφτεσαι. Κι όταν θες να πας αντίθετα στο ρεύμα, αυτό έχει επίσης ένα κόστος. Οι ανατροπές αυτές δεν βγαίνουν πάντα σε καλό. Όταν περνάς, όμως, από το ταμείο της ζωής σου, ε, να μη ζητάς τα ρέστα από τον ταμία.

q Είμαι αισιόδοξος άνθρωπος, αλλά είναι απέραντη δυστυχία αυτό που ζούμε. Πού πάμε, αυτός είναι ο πολιτισμός; Ούτε τα άγρια ζώα δεν έχουν τέτοια ένστικτα. Με πόνο τα βλέπω τα πράγματα σήμερα, γιατί όταν βλέπεις τη δυστυχία γύρω σου δεν μπορείς να μην πονάς και δεν μπορείς να μην οργίζεσαι κιόλας. Αυτή είναι η εξέλιξη του ανθρώπου; Είναι εποχή απανθρωπισμού. Έχουμε ξεφύγει πάρα πολύ από το ζητούμενο, που είναι να είμαστε κοντά στον άνθρωπο. Συχνά αισθάνομαι και λίγο ένοχη, αλλά δεν ξέρω τι να κάνω, να βγω μόνη μου στον δρόμο και να φωνάζω; Είναι απελπισία, μετά από τόσους αγώνες, μετά από τόσες θυσίες, να καταλήγεις πάλι σε αυτή την απανθρωπιά. Την τελευταία φορά που ήρθε ο θείος μου στο σπίτι σκαστός από το βουνό, λίγο πριν σκοτωθεί, ήξερε ότι θα πεθάνει και δεν χαιρέτησε κανέναν. Όλοι κλαίγανε. Πήρε εμένα στα χέρια του, με σήκωσε ψηλά και μου είπε, «γεια χαρά, παιδί, εσύ θα ζήσεις σε έναν κόσμο καλύτερο». Ήταν ωραία ευχή, αλλά δεν τον βλέπω τον καλύτερο κόσμο που μου ευχήθηκε.

q Τη ζωή την αλλάζω μόνη μου κάθε μέρα. Το μυστικό είναι ότι μπορώ να χαίρομαι με ασήμαντα πράγματα. Κι επειδή μου αρέσει πολύ να ασχολούμαι με το σπίτι, με τον κήπο μου, με τα λουλούδια μου, βρίσκω πάντα κάτι που είναι ασήμαντο και χαίρομαι τη μέρα μου, δεν ξυπνώ με τη μούρη στο πάτωμα. Ποτέ, ό,τι και να έχει συμβεί. Λέω «καλημέρα» και από κει και πέρα βλέπουμε τι θα γίνει. Έχω μια μανία με τις πεταλούδες και τα αγγελάκια και απ’ όποια σπίτια έχω περάσει αφήνω τοίχους και ντουλάπια γεμάτα πεταλούδες. Μου αρέσει να στολίζω τον χώρο, εκεί που είμαι να είναι ωραία, όχι ακριβά, να έχει μια ομορφιά. «Την ομορφιά της ημέρας», που λέει και η εγγονή μου. Όχι μόνο στολίδι, κάθε μέρα πρέπει να κάνεις και κάτι όμορφο. Με πήρε τηλέφωνο και μου είπε: «Γιαγιά, έκανα σήμερα την ομορφιά της ημέρας, έκλαιγε ένα κοριτσάκι και πήγα και του σκούπισα τα ματάκια...».

q Με ενοχλούν αφάνταστα η υποκρισία και η αλαζονεία. Το ψέμα μπορώ να το δικαιολογήσω, την αλαζονεία με τίποτα όμως. Ο πατέρας μου έλεγε «από αυτό το παιδί μου μπορώ να τα περιμένω όλα, όλα όμως, εκτός από το να καβαλήσει κάποτε το καλάμι». Με εκνευρίζει η φλυαρία, γενικώς και ειδικώς στο γράψιμο, που διαβάζεις σελίδες και σελίδες που δεν έχουν να σου πουν τίποτα.

q Πιστεύω στην τύχη, ότι όλα είναι κατά κάποιον τρόπο καθορισμένα, αλλά είναι στο χέρι σου να τα διαχειριστείς. Τυχαίνει να βλέπω όνειρα τα οποία μου λένε κάτι ή έχω διαίσθηση ότι κάτι θα μου συμβεί, αυτά δεν είναι τυχαία.

q Δεν μου αρέσει να δηλώνω συγγραφέας, ο καθένας γράφει ένα βιβλίο ή ένα βιβλίο με ποιήματα και δηλώνει συγγραφέας και ποιητής. Εμένα η λέξη «συγγραφέας» πάντα μου ήταν βαριά. Είμαι λογοτέχνης, κάνω λογοτεχνία. Δεν κάνουν πολλοί λογοτεχνία σήμερα με την πραγματική έννοια της λέξης, όχι της αφήγησης. Μου άρεσε πολύ που σε μια παρουσίαση βιβλίου που είχα πάει ήταν κι ένας νεαρός οικοδόμος, ο οποίος είχε διαβάσει όλα μου τα βιβλία, και μόλις με είδε μου είπε «γεια σου, μαστόρισσα!». Αυτό μου άρεσε πάρα πολύ, ήταν το ωραιότερο που θα μπορούσε να μου πει κανείς.

q Επαναστατικό σήμερα είναι να μη γίνεσαι πιόνι αυτής της κατάστασης που είναι γύρω σου. Να προσπαθείς να αντιστέκεσαι όσο μπορείς. Να κρατάς μέσα σου μερικές αξίες ανθρώπινες. Να μη μολύνεις τον δρόμο σου.

q Η ζωή με έχει μάθει να είμαι κοντά στους ανθρώπους, να αντέχω. Δεν με έχει μάθει να μην

ΙNFO

Τα βιβλία της Αλκυόνης Παπαδάκη Στην άκρη του βράχου και Το χαμόγελο του δράκου κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Διόπτρα. www. dioptra.gr

36 lifo – 12.9.19

Δεν μου αρέσει να δηλώνω συγγραφέας, ο καθένας γράφει ένα βιβλίο ή ένα βιβλίο με ποιήματα και δηλώνει συγγραφέας και ποιητής. Εμένα η λέξη «συγγραφέας» πάντα μου ήταν βαριά. Είμαι λογοτέχνης, κάνω λογοτεχνία. Δεν κάνουν πολλοί λογοτεχνία σήμερα με την πραγματική έννοια της λέξης, όχι της αφήγησης.

πληγώνομαι, αλλά με έχει μάθει να ξεπερνώ γρήγορα τα παθήματα, με έχει μάθει να την αγαπώ, βασικά. Πολλές φορές που είμαι στις μαύρες μου βλέπω την τριανταφυλλιά που έχω έξω από το παράθυρο, η οποία συνεχώς έχει τριαντάφυλλα. Τη βλέπω που ανθίζει και ξεραίνεται και ξανανθίζει και λέω κι εγώ έτσι θα κάνω. Από απλά πράγματα μπορείς να παίρνεις μαθήματα. Ήμουν πάντα στην άκρη του βράχου, αλλά σκοπός είναι να μη φουντάρεις. Στην άκρη του βράχου πάντα ανθίζουν και κυκλάμινα, ανθίζουν και άγρια λουλούδια, βρες κάτι και από κει και μύρισέ το να σου θυμίσει πόσο όμορφη είναι η ζωή.

αφιέρωμα εκπαίδευση

Τι πρέπει να ξέρει ένας πρωτοετής φοιτητής φέτος ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ Η αλλαγή στον κυβερνητικό θώκο φέρνει αλλαγές και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η αρχή έγινε με την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου ήδη από τις πρώτες μέρες της ανάληψης της εξουσίας από τη Νέα Δημοκρατία. Η νέα ρύθμιση για το άσυλο, η οποία ξεσήκωσε αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, προβλέπει ακαδημαϊκές ελευθερίες, ωστόσο η διαφορά μεταξύ της νέας ρύθμισης του υπουργείου Παιδείας και του νόμου Γαβρόγλου έγκειται στο γεγονός ότι ενώ, μέχρι πρότινος, για να εισέλθει η αστυνομία στο πανεπιστήμιο έπρεπε να δοθεί εντολή από τις πρυτανικές αρχές, η αστυνομία πλέον θα μπορεί να παρεμβαίνει αυτεπαγγέλτως σε περίπτωση «τέλεσης αξιόποινων πράξεων», όπως χαρακτηριστικά τονίζεται στο νομοσχέδιο. Δεύτερη μεγάλη αλλαγή, σύμφωνα με τις δηλώσεις της νέας υπουργού Παιδείας, Νίκης Κεραμέως, είναι η εκ νέου θέσπιση του «ν+2», του κατώτερου χρονικού ορίου ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών, το οποίο είχε θεσπιστεί επί υπουργίας Άννας Διαμαντοπούλου ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των «αιώνιων» φοιτητών αλλά καταργήθηκε το 2015 από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η είδηση προξένησε σύγχυση σε χιλιάδες φοιτητές που βρίσκονται κοντά ή έχουν συμπληρώσει το όριο, ωστόσο, όπως φαίνεται, η διάταξη θα ισχύσει για τους νεοεισαχθέντες φοιτητές, ενώ πρόκειται να υπάρξουν και εξαιρέσεις για ειδικούς λόγους, π.χ. υγείας. Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές που επίκεινται το επόμενο διάστημα είναι η καθιέρωση ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα ανώτατα ιδρύματα και, κυρίως, ο προσδιορισμός της ανώτερης βάσης εισαγωγής και του αριθμού των

εισακτέων από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μάλιστα, με επιστολή που έστειλε στους πρυτάνεις των ΑΕΙ η Νίκη Κεραμέως πριν από μερικές μέρες προτείνει τη διεύρυνση της δυνατότητας δημιουργίας ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων, την απελευθέρωση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών και την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων εξ αποστάσεως σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο.

Ξεκινώντας μια νέα ζωή, οι αλλαγές είναι πολλές και καθένας από εμάς πρέπει να ξέρει τουλάχιστον τα βασικά. Ένας μικρός οδηγός επιβίωσης για όσους μπαίνουν για πρώτη φορά στο πανεπιστήμιο. ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΚΗ ΚΑΤΣΟΥΔΑ

12.9.19 – lifo

37

ΚΟΣΤΟΣ ΖΩΗΣ Κατά μέσο όρο 7.000 ευρώ ετησίως ξοδεύει ένας φοιτητής που καλείται να «μεταναστεύσει» για σπουδές εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας του, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Χρήστου Κάτσικα για την «Εφημερίδα των Συντακτών», η οποία διενεργήθηκε από τον Νοέμβριο του 2018 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2019 σε 250 φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, του Παντείου, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, του Πανεπιστημίου Πατρών και του Πανεπιστημίου Κρήτης. Αναλυτικότερα, για τους φοιτητές που αναγκάζονται να συντηρήσουν το δικό τους νοικοκυριό, το κόστος ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 695 ευρώ τον μήνα,

από τα οποία τα 455 αφορούν το κόστος διαβίωσης (σίτιση, μετακινήσεις, επικοινωνία) και τα 240 το κόστος ενοικίασης και συντήρησης του σπιτιού. Το συνολικό κόστος των σπουδών του «μετανάστη» φοιτητή με μέση χρονική διάρκεια από τέσσερα έως πέντε χρόνια ανέρχεται σε 28.000-35.000 ευρώ κατά μέσο όρο. Το ποσό, μάλιστα, συνολικά αγγίζει το 1 δισ. ευρώ ετησίως, αν αναλογιστεί κανείς πως οι οικογένειες που σηκώνουν αυτό το βάρος σε όλη την Ελλάδα ανέρχονται στις 150.000. Τα έξοδα μπορούν να μειωθούν κατά πολύ με την είσοδο του φοιτητή σε εστία και τη σίτιση σε πανεπιστημιακές λέσχες. Στην πρώτη περίπτωση, βέβαια, η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη, με πολλούς φοιτητές να μένουν εκτός, ενώ

υπάρχουν ιδρύματα που δεν διαθέτουν καν εστίες, όπως το νεοσύστατο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (πρώην ΤΕΙ Αθήνας). Όσον αφορά τη σίτιση, πολλές φορές δεν είναι επαρκής για δύο «γεμάτα» γεύματα μέσα στην ημέρα.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΣΤΕΓΑΣΗ Σημαντική αύξηση στις τιμές ενοικίασης θα αντιμετωπίσουν οι νεοεισαχθέντες φοιτητές φέτος στην Αθήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία από τη διαδικτυακή πύλη αγγελιών ακινήτων Spitogatos. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις εντοπίζονται στις περιοχές που ανέκαθεν ήταν δημοφιλείς στους φοιτητές, όπως ο Βύρωνας, το Αιγάλεω, η Καισαριανή, τα Ιλίσια, του Ζωγράφου, το Παγκράτι και η Κυψέλη.

Στον Βύρωνα φέτος το ενοίκιο για ένα δυάρι ανέρχεται σε περίπου 400 ευρώ, αυξημένο κατά 34,5% σε σχέση με το 2018. Αντίστοιχα, στο Αιγάλεω οι τιμές διαμορφώνονται γύρω στα 345 ευρώ, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 31,3% σε ετήσια βάση. Σημαντική αύξηση, κατά 20,7%, καταγράφεται και στα διαμερίσματα γύρω από τις λεωφόρους Πατησίων και Αχαρνών, π.χ. ένα δυάρι στοιχίζει πλέον περί τα 375 ευρώ. Το αξιοσημείωτο είναι, βέβαια, πως σε περιοχές όπως το Κουκάκι, το οποίο έχει γνωρίσει τεράστια ανάπτυξη λόγω του Airbnb, τα ενοίκια για φοιτητές, αντί να αυξηθούν, μειώθηκαν. Η μέση τιμή ενοικίασης που ζητείται για ένα δυάρι ανέρχεται πλέον σε 525 ευρώ, ποσό ιδιαίτερα υψηλό μεν, πλην όμως μειωμένο κατά 10,5% σε σχέση με το 2018.

ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ Πέραν του ετήσιου καθιερωμένου φοιτητικού επιδόματος των 1.000 ευρώ που καταβάλλεται από το υπουργείο Παιδείας σε όσους φοιτητές διαμένουν σε πόλη διαφορετική από αυτήν της κύριας κατοικίας των γονέων τους –προϋπόθεση για την καταβολή του οποίου είναι το οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά τα 30.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, πέραν του ενός–, το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) προκηρύσσει προπτυχιακές υποτροφίες για όλα τα τμήματα ΑΕΙ της χώρας. Το ποσό της μηνιαίας υποτροφίας ανέρχεται στα 200 ευρώ γι’ αυτούς που σπουδάζουν στον τόπο κύριας κατοικίας τους και στα 380 ευρώ για όσους σπουδάζουν εκτός. Προϋπόθεση για την καταβολή της είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα της οικογένειας να μην ξεπερνά τα 7.500 ευρώ και ο φοιτητής να έχει εξεταστεί επιτυχώς στο 60% των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών του ακαδημαϊκού έτους – οι πρωτοετείς εξαιρούνται από αυτήν τη ρύθμιση.

INTERNET Πέρα από τα διάφορα πακέτα που προσφέρει κάθε εταιρεία κινητής τηλεφωνίας, οι πρωτοετείς φοιτητές δικαιούνται μηνιαία επιδότηση Ιnternet από το κράτος. Από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2019-2020, με τη δωδεκάμηνη παροχή σημαντικής επιχορήγησης για σύνδεση, σταθερή ή κινητή, θα τους δοθεί η δυνατότητα, μέσω ενός προσωπικού κουπονιού, να αποκτήσουν ή να διατηρήσουν ταχεία πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Η δράση «Επιχορηγούμενες ευρυζωνικές συνδέσεις στους προπτυχιακούς πρωτοετείς φοιτητές των Πανεπιστημίων ΤΕΙ και ΑΕΑ της χώρας» ξεκίνησε το 2018. Η μέγιστη συνολική αξία του κουπονιού ανέρχεται στα 10

38 lifo – 12.9.19

12.9.19 – lifo

39

ευρώ ανά μήνα. Η συνολική του αξία καλύπτει το 100% του μηνιαίου παγίου της σύνδεσης των δικαιούχων.

ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ Κάθε χρόνο ανακοινώνονται στη χώρα μας εκατοντάδες υποτροφίες για μαθητές, φοιτητές, πτυχιούχους και μεταπτυχιακούς. Στην Ελλάδα διακρίνονται σε κρατικές και ιδιωτικές. Βασικός φορέας διαχείρισης των υποτροφιών που χορηγεί η ελληνική κυβέρνηση είναι το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), το οποίο προκηρύσσει ετησίως υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές. Ωστόσο, πέρα από το ΙΚΥ, υποτροφίες δίνουν και εκατοντάδες άλλοι φορείς: υπουργεία, πανεπιστήμια και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Από κει και πέρα, μεγάλο μέρος των υποτροφιών χορηγείται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Α.Σ. Ωνάσης, το οποίο από το 1978 έχει προσφέρει συνολικά περισσότερες από 7.000 υποτροφίες, από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (στο Deree College), από το Ίδρυμα Λάτση, το Ίδρυμα Λίλιαν Βουδούρη, το Ίδρυμα Κόκκαλη και το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Πολλές από αυτές δίνουν τη δυνατότητα στους Έλληνες φοιτητές να επισκεφτούν και να σπουδάσουν σε μερικά

από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Αν αναζητήσει κανείς τις διαδικτυακές πύλες που λειτουργούν μόνο γι’ αυτόν τον σκοπό, θα δει αυτή την περίοδο προκηρύξεις για υποτροφίες για το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, το Στάνφορντ, το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Χάρβαρντ και το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Κάποιες τις προκηρύσσουν απευθείας κυβερνήσεις ξένων χωρών, π.χ. του Βελγίου, της Κροατίας, της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας, της Σλοβενίας, της Τσεχίας, της Λετονίας και της Τουρκίας.

ΠΑΡΟΧΕΣ Εκτός από τη δωρεάν σίτιση, τη στέγαση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, το Πανεπιστήμιο της Αθήνας (ΕΚΠΑ) παρέχει πολλές επιλογές όσον αφορά την εκμετάλλευση του ελεύθερου χρόνου των φοιτητών. Οι φοιτητές του ΕΚΠΑ έχουν δωρεάν πρόσβαση στο Πανεπιστημιακό Γυμναστήριο που βρίσκεται στην Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου. Κι αν η γυμναστική δεν είναι το καλύτερο χόμπι που θα μπορούσατε να σκεφτείτε, υπάρχει ο Πολιτιστικός Όμιλος του πανεπιστημίου, που κάθε εβδομάδα διοργανώνει σεμινάρια με θέμα το θέατρο, τον χορό, τη φωτο-

γραφία και τον κινηματογράφο με πολύ χαμηλό, έως συμβολικό, αντίτιμο. Διάσημα είναι, επίσης, τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών τόσο του ΕΚΠΑ όσο και του Παντείου, στα οποία μπορεί να εγγραφεί οποιοσδήποτε, ακόμα και αν δεν είναι φοιτητής, με πολύ πιο χαμηλά δίδακτρα από αυτά των ιδιωτικών φροντιστηρίων. Το ΕΚΠΑ διαθέτει, επίσης, E-learning, το οποίο παρέχει προγράμματα εξ αποστάσεως επιμόρφωσης για όποιον επιθυμεί να ανακαλύψει ένα νέο επιστημονικό πεδίο ή να εξειδικευτεί στον τομέα του. Τα προγράμματα στην ελληνική γλώσσα ξεπερνούν τα 350 και στην αγγλική τα 40, ενώ 100 επιλεγμένοι καθηγητές του ιδρύματος έχουν αναλάβει τη διδασκαλία μέσω της ειδικής πλατφόρμας.

ΜΟΥΣΕΙΑ Επιδεικνύοντας το φοιτητικό τους πάσο, οι φοιτητές της Αθήνας μπορούν να μπουν δωρεάν σε δεκάδες μουσειακούς χώρους και με έκπτωση σε άλλους τόσους. Ανάμεσα στους δωρεάν προορισμούς είναι ο Βράχος και το Μουσείο της Ακρόπολης, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό Μουσείο και η Αρχαία Αγορά. Μειωμένη είναι, επίσης, η είσοδος στο Μουσείο Μπενάκη και στο Κυκλαδικής Τέχνης.

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ Στις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες βρίσκεται συγκεντρωμένος ένας τεράστιος βιβλιογραφικός όγκος. Από τη βιβλιοθήκη της Νομικής μέχρι αυτήν του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, οι φοιτητές μπορούν να μελετήσουν και να δανειστούν δωρεάν πολλά από τα συγγράμματα μεγάλων επιστημόνων των θετικών και ανθρωπιστικών σπουδών. Ξεχωρίζει η τεράστια νεοσύστατη βιβλιοθήκη της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ που εγκαινιάστηκε πριν από μερικούς μήνες. Στα ράφια της βρίσκονται περίπου 500.000 βιβλία, πάπυροι και χειρόγραφα, γύρω στις 20.000 σπάνιες και πολύτιμες εκδόσεις, 3.800 τίτλοι περιοδικών και εκδόσεις που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα μέχρι και σήμερα.

ΦΑΓΗΤΟ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ Εμπορικό τρίγωνο: Η περιοχή γύρω από το Σύνταγμα, το Μοναστηράκι και του Ψυρρή είναι ο πιο hot προορισμός για τη φοιτητιώσα νεολαία. Στο κέντρο της πόλης θα βρεθούν όλες οι «φυλές» των φοιτητών για να πιουν καφέ στη Λέκκα, στην πλατεία Αγίας Ειρήνης και στις δεκάδες ταράτσες της με θέα όλη την Αθήνα και την Ακρόπολη, για να φάνε στα διάφορα έθνικ εστιατόρια της περιοχής, να πιουν ρακόμελα και τσίπουρα στα ρεμπετάδικα του Ψυρρή και να διασκεδάσουν στα μπαρ και τους

40 lifo – 12.9.19

δημοφιλείς πολυχώρους της Κολοκοτρώνη, της Πραξιτέλους και των γύρω δρόμων. Κουκάκι: Μαζί με το εμπορικό τρίγωνο, το Κουκάκι έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε φοιτητικό προορισμό. Εκεί συγκεντρώνονται, πια, φοιτητές απ’ όλες τις περιοχές της πόλης, καθώς διαθέτει στάση του μετρό (Συγγρού, Φιξ), ενώ υπάρχουν δεκάδες λεωφορεία που κατεβαίνουν τη Συγγρού για τους φοιτητές που ζουν στα νότια, με το 040 να κάνει δρομολόγια όλο το εικοσιτετράωρο. Φημίζεται για τα ήσυχα καφέ που προσφέρονται για διάβασμα τη μέρα, για τα μπαράκια του, αλλά και για το εξαιρετικό και οικονομικό «πρόχειρο» φαγητό. Πανόρμου: Οι Αμπελόκηποι θεωρούνται παραδοσιακά «φοιτητούπολη», καθώς εκεί επιλέγουν να μείνουν πολλοί φοιτητές από την επαρχία και κυρίως από την Κύπρο. Στην Πανόρμου υπάρχουν αρκετά μαγαζιά που απευθύνονται σε μεγάλες φοιτητικές παρέες που θα περάσουν πολλές ώρες της ημέρας παίζοντας επιτραπέζια. Διαθέτει, επίσης, αρκετά fast-food για φθηνό φαγητό. Εξάρχεια: Αν υπάρχει μία περιοχή όπου ισχύει η λογική της παρέας, αυτή είναι τα Εξάρχεια. Πρόκειται για μία από τις πιο ζωντανές γειτονιές της Αθήνας, καθώς, όπου κι αν περπατήσεις, θα δεις κόσμο να αράζει στα παγκάκια, να πίνει φθηνή μπίρα από το περίπτερο και να τρώει φαλάφελ και σουβλάκια. Διαθέτει μερικά από τα πιο όμορφα θερινά σινεμά, όπως το Βοξ και η Ριβιέρα. Εδώ χτυπά επίσης ο φοιτητικός πολιτιστικός παλμός της πόλης, στα μικρά βιβλιοπωλεία, στους διάφορους αυτοδιαχειριζόμενους χώρους και στις γκαλερί. Γκάζι: Μπορεί η γειτονιά που στα ’00s ήταν ο πιο δημοφιλής νυχτερινός προορισμός της πόλης σήμερα να απέχει πολύ από τις δόξες της, ωστόσο αποτελεί παραδοσιακά από τις πρώτες επιλογές ενός πρωτοετούς φοιτητή, ειδικά από την επαρχία. Από τη μια η Τεχνόπολη με τις δεκάδες συναυλίες όλο τον χρόνο και τα φεστιβάλ, και από την άλλη τα μπαρ και τα μπουζούκια στην Πειραιώς και στην Ιερά Οδό, όπου παραδοσιακά οι φοιτητικές παρατάξεις διοργανώνουν τα πάρτι τους, η περιοχή αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς φοιτητές. Αιγάλεω: Ανέκαθεν έμεναν πάρα πολλοί φοιτητές στο Αιγάλεω, ακριβώς επειδή εκεί βρίσκεται το πρώην ΤΕΙ Αθήνας και νυν Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Τα τελευταία πέντε χρόνια, ωστόσο, η περιοχή γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη. Ο πεζόδρομος της Αγίας Λαύρας κάθε Σαββατοκύριακο σφύζει από ζωή, ενώ τα τραπέζια των μεζεδοπωλείων και των ρακάδικων συχνά τον καλύπτουν. Το φαγητό εκεί είναι ιδιαίτερα φθηνό, το ίδιο και η αγορά της περιοχής.

E-learning από το ΕΚΠΑ

Ένα ταξίδι στη γνώση που μηδενίζει τις αποστάσεις.

Α

ν, ταξιδεύοντας, αντιλαμβάνεσαι ότι οι αποστάσεις μηδενίζονται και μπορείς σε λίγες ώρες να βρεθείς από το ένα μέρος στο άλλο, το ίδιο συμβαίνει και με την εκπαίδευση, αυτό το ταξίδι στη γνώση που σε οδηγεί να ανακαλύψεις νέα πεδία, άγνωστα μέχρι τώρα, ή γνωστά, με άγνωστες λεπτομέρειες. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών για 19η χρονιά γίνεται οδηγός σε αυτή την αναζήτηση με το πρόγραμμα E-learning που καταργεί τις αποστάσεις, παρέχοντας προγράμματα εξ αποστάσεως επιμόρφωσης για όποιον επιθυμεί να ανακαλύψει ένα νέο επιστημονικό πεδίο ή να εξειδικευτεί στον τομέα του. Διασυνδέοντας τη θεωρητική γνώση με την πρακτική εφαρμογή, τα προγράμματα είναι σχεδιασμένα ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς και να προσφέρουν στους εκπαιδευόμενους τις γνώσεις εκείνες που θα κριθούν απαραίτητες στην επαγγελματική τους πορεία. Πάνω από 350 προγράμματα στην ελληνική γλώσσα και 40 στην αγγλική είναι διαθέσιμα στο E-learning του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, με καθηγητές του ιδρύματος και εξειδικευμένα στελέχη της αγοράς να αναλαμβάνουν τη διδασκαλία μέσω της ειδικής πλατφόρμας. Μιας πλατφόρμας ιδιαίτερα φιλικής προς τον χρήστη, η οποία αξιοποιεί όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή επικοινωνία ανάμεσα σε εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενο. Το ψηφιακό υλικό που διατίθεται σε ηλεκτρονική μορφή, τα βίντεο με διαλέξεις καθηγητών, οι παρουσιάσεις με animation, οι λογισμικές εφαρμογές, οι live streaming συναντήσεις αλλά και οι virtual reality τεχνικές συνθέτουν αυτή την ξεχωριστή εμπειρία γνώσης που οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Eπιμόρφωσης ή Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης. Εξάλλου, το σύστημα ECVET (European Credit System for Vocational Education and Training) αλλά και το Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού Europass που απονέμονται σε όλα τα προγράμματα αναδεικνύουν τον διεθνή χαρακτήρα της επιμόρφωσης που προσφέρει το E-learning. Σαράντα εκπαιδευτικές κατευθύνσεις προσφέρονται σε κάθε ενδιαφερόμενο αλλά και επαγγελματικοί τομείς αιχμής όπως Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων, Χρηματοοικονομικά, Coaching, Marketing, Τουριστικά, Ναυτιλιακά, Πληροφορική, Web Development, Υγεία, Ψυχολογία, Περιβάλλον, Πολιτισμός, Παιδαγωγικά, Ειδική Αγωγή, ώστε να διαλέξει εκείνο που του ταιριάζει περισσότερο, ενώ πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα προγράμματα που συνδέονται με τη νέα εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, όπως «Fintech & Digital Transformation in Financial Services», «Blockchain Developer» και «Artificial Intelligence and Machine Learning». Ήδη περισσότερα από 80.000 άτομα έχουν επιμορφωθεί μέσω του εξ αποστάσεως προγράμματος που προσφέρει το πιο έγκυρο και σημαντικό πανεπιστήμιο της χώρας, καθώς απευθύνεται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας οι οποίοι επιθυμούν να αποκτήσουν επιπλέον εφόδια ή να εκσυγχρονίσουν το εκπαιδευτικό τους background. Άλλωστε, η γνώση είναι μια συνεχής διαδικασία προσωπικής ανάπτυξης που δεν έχει χώρο, χρόνο ή όρια. Είναι ένα συνεχές ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ και πουθενά, σε οδηγεί σε νέες ανακαλύψεις αλλά και εκπαιδευτικές προκλήσεις. Τα προγράμματα E-learning του ΕΚΠΑ γίνονται το όχημα που σε οδηγεί σε νέα πεδία και θα σε κάνει να θυμηθείς τον ενθουσιασμό της γνώσης! Περισσότερες πληροφορίες: https://elearningekpa.gr προγράμματα στα ελληνικά https://elearninguoa.org προγράμματα στα αγγλικά

12.9.19 – lifo

41

Τιμητική Υποτροφία «Δημήτρης Μανωλόπουλος» Η Space Hellas τιμά τον ιδρυτή της, υποστηρίζοντας τους νέους που θέλουν να εξελιχθούν στον χώρο της τεχνολογίας.

H

Space Hellas αποτελεί έναν δυναμικό System Integrator που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και στις διεθνείς αγορές. Η ελληνική εταιρεία από το 1985 βρίσκεται στο επίκεντρο των τεχνολογικών εξελίξεων, προσφέροντας στην αγορά μια ευρεία γκάμα λύσεων και υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών, πληροφορικής και ασφάλειας με στόχο να δημιουργεί νέα δεδομένα στον τρόπο λειτουργίας των δυναμικά αναπτυσσόμενων επιχειρήσεων, παρέχοντας ολοκληρωμένες λύσεις στην τεχνολογική τους αναβάθμιση. Ο ιδρυτής της Δημήτρης Μανωλόπουλος, με τη Space Hellas, δημιούργησε μια νέα εποχή, εισάγοντας τις online τεχνολογίες στα κεντρικά πληροφοριακά συστήματα και παρουσιάζοντας μια άλλη διάσταση στην επικοινωνία των Η/Υ μέσω των modems. Την εποχή εκείνη, η στρατηγική συνεργασία της Space Hellas με τη Motorola/Codex άλλαξε τη διάσταση των υφιστάμενων δικτύων, ιδιαίτερα στον χώρο των τραπεζών, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του κλάδου. Ο Δημήτρης Μανωλόπουλος, μαζί με μια δυναμική ομάδα που διέθετε υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και επαγγελματισμό, κατάφερε να πείσει την ελληνική αγορά ότι η μόνη οδός προς την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα ήταν η εφαρμογή της υψηλής τεχνολογίας στον τρόπο λειτουργείας των επιχειρήσεων. Ο Δημήτρης Μανωλόπουλος ανήκε στην ομάδα των επιχειρηματιών που πίστεψαν στις νέες τεχνολογίες, επένδυσαν χρόνο και χρήμα και δούλεψαν με πολύ μεράκι και επαγγελματισμό για να πραγματοποιήσουν το όραμά τους. Η Space Hellas θέσπισε τις υποτροφίες «Δημήτρης Μανωλόπουλος» για να τιμήσει τη μνήμη του οραματιστή και ιδρυτή της και παράλληλα για να δώσει την ευκαιρία σε νέους επιστήμονες να πραγματοποιήσουν τις

42 lifo – 12.9.19

φιλοδοξίες τους στον χώρο της τεχνολογίας. Με τον τρόπο αυτό δηλώνει και εμπράκτως τη στήριξή της στις νέες και στους νέους που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο και να εξελιχθούν μέσω της έρευνας και της καινοτομίας. Οι υποτροφίες θα απονεμηθούν σε αποφοίτους δημόσιων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ελλάδας ή αντίστοιχα ισότιμων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού που θα εγγραφούν το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 σε συγκεκριμένα μεταπτυχιακά προγράμματα των ελληνικών πανεπιστημίων στον τομέα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, κατά προτίμηση σε τομείς σχετικούς με τηλεπικοινωνίες, δίκτυα, ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων (IT Security), κυβερνοασφάλεια (Cyber Security) και τεχνητή νοημοσύνη (AI). Η θέσπιση της τιμητικής μεταπτυχιακής υποτροφίας «Δημήτρης Μανωλόπουλος» σε τομείς με τους οποίους ασχολείται η εταιρεία ήταν μια απόφαση του διοικητικού συμβουλίου που συνάδει με τη μεγάλη αγάπη του Δημήτρη Μανωλόπουλου στους νέους επιστήμονες αλλά και στις νέες τεχνολογίες, πάνω στις οποίες δούλεψε σκληρά, αφιερώνοντας τη ζωή του στον σκοπό αυτό. Η Space Ηellas, που έχει εισαχθεί στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 2000, είναι μια δυναμικά αναπτυσσόμενη εταιρεία που απασχολεί σήμερα 350 άτομα, διαθέτει το καλύτερο δίκτυο επιτόπιας τεχνικής υποστήριξης σε όλη τη χώρα και κεντρικά γραφεία στην Αθήνα και διατηρεί υποκαταστήματα σε όλες τις μεγάλες ελληνικές πόλεις και στη Λευκωσία, καθώς και θυγατρικές σε Κύπρο, Ρουμανία, Σερβία, Μάλτα και Ιορδανία και δραστηριότητες στη Γερμανία και στην Ολλανδία.

Σ

την πολυετή της πορεία έχει συνάψει στρατηγικές συμφωνίες με τους μεγαλύτερους διεθνείς τεχνολογικούς οίκους και έχει στο ενεργητικό της μια εντυπωσιακή λίστα από success stories. Ως καινοτόμος εταιρεία πρωτοπορεί στις νέες τεχνολογικές τάσεις όπως τα Cloud Βased Services, Internet Οf Things, Smart Cities, Big Data, Blockchain, AI κ.ά. Επεκτείνεται διαρκώς με νέα επιχειρηματικά πλάνα, επενδύοντας στην έρευνα και στην ανάπτυξη και σε τεχνολογικές λύσεις στις οποίες προσδίδει προστιθέμενη αξία. Η Space Hellas επενδύει συνεχώς στο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό της, γεγονός που της παρέχει σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και την τοποθετεί ανάμεσα στις πρώτες επιλογές ενός διευρυμένου και μακροχρόνια πιστού πελατολογίου. Αξίζει να γνωρίσει κανείς τη Space Hellas είτε ως εργαζόμενος είτε ως συνεργάτης, καθώς προσφέρει ένα εργασιακό περιβάλλον που σε εμπνέει και ταυτόχρονα σε ωθεί μπροστά, να γίνεις καλύτερος και να συμβάλεις με τη δική σου σφραγίδα στο εταιρικό αποτέλεσμα. Είναι μια ανθρωποκεντρική εταιρεία με τις απαραίτητες δομές και εταιρική διακυβέρνηση που στοχεύει ψηλά. Το ανθρώπινο δυναμικό της εργάζεται με πάθος, σεβασμό και ως μία ομοιογενής ομάδα. Μετά από πολλά χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας αποτελεί ένα πολύ καλό «σχολείο» και έναν σημαντικό επαγγελματικό προορισμό για πολλούς ταλαντούχους νέους της αγοράς. Για το ανθρώπινο δυναμικό της η Space Hellas είναι ένας χώρος δημιουργίας όπου τα επαγγελματικά όνειρα του καθενός μπορούν να πραγματοποιηθούν, συμβάλλοντας παράλληλα στο εταιρικό όραμα.

Oι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν για τους όρους και τις προϋποθέσεις της υποτροφίας και να υποβάλουν την αίτησή τους με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.space.gr/ scholarships μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2019, στις 17:00.

12.9.19 – lifo

43

PERSONAL SHOPPER BACK TO SCHOOL

ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΖHΣΩ ΧΩΡIΣ... ΛΥΔΊΑ ΠΑΠΑΪΩΆΝΝΟΥ

The good LiFO

ΑΓΟΡΑ

Πίσω στο σχολείο Σε λίγο θα χτυπήσει το πρώτο σχολικό κουδούνι. Πάρτε θέση στα θρανία και τα μολύβια στο χέρι. Το μολύβι είναι ένα πολύ απλό αντικείμενο. Είναι φτιαγμένο από ξύλο, βαμμένο με χρώματα εξωτερικά, μια γόμα και έναν πυρήνα, ο οποίος είναι κατασκευασμένος από γραφίτη, πηλό και νερό. Κι όμως, χρειάστηκαν εκατοντάδες αιώνες και ανθρώπινες ιδέες για να δημιουργηθεί αυτό το τέλειο αντικείμενο. Η ιστορία του μολυβιού ξεκινά από τον γραφίτη, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να βρίσκουν πραγματικά χρήσιμες εφαρμογές γι’ αυτήν τη νέα ουσία. Την έκοβαν σε μικρά μπαστούνια και την τύλιγαν μέσα σε χορδές ή σε δέρματα προβάτου ή ακόμα και σε χαρτί κι έτσι δημιούργησαν τα πρώτα μολύβια, που πωλούνταν στους δρόμους του Λονδίνου. Λίγο αργότερα, στη Γαλλία του 1794, ο εφευρέτης Νικολά-Ζακ Κοντέ βρήκε μια μέθοδο που του επέτρεπε να χρησιμοποιεί πολύ μικρότερη ποσότητα γραφίτη για τη δημιουργία των μολυβιών. Θρυμματίζοντάς την σε λεπτή σκόνη και αναμειγνύοντάς την με άργιλο, πίεσε το μείγμα σε καλούπι και το έβαλε σε ένα καμίνι. Το αποτέλεσμα; Δεκάδες μολύβια έτοιμα για χρήση. Σημειωτέον ότι αυτή η μέθοδος ακολουθείται μέχρι και σήμερα στην κατασκευή τους. Εν τω μεταξύ, στην Αμερική, συγκεκριμένα στο Κόνκορντ της Μασαχουσέτης, ο Χένρι Ντέιβιντ Θορό βρήκε την κλίμακα βαθμολόγησης για τις διαφορετικές σκληρότητες του μολυβιού από το ένα έως το τέσσερα, με το Νο 2 να έχει την ιδανική σκληρότητα για γενική χρήση. Λέγεται ότι ένα μολύβι έχει αρκετό γραφίτη ώστε να μπορεί κανείς να σχεδιάσει μια γραμμή 55 χιλιομέτρων ή να γράψει 45.000 λέξεις. Σήμερα, το θρυλικό μολύβι, ακόμα και στην εποχή των υπολογιστών, εξακολουθεί να είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο των μαθητών και όχι μόνο.

44 lifo – 12.9.19

12.9.19 – lifo

45

ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΖHΣΩ ΧΩΡIΣ...

õ

The good LiFO

New Cult Γυναικεία γυαλιά ηλίου σχεδιασμένα από τη skateboarder και καλλιτέχνιδα Vanessa Torres. www.newcult.gr

î

Puma

ö

Vans

Ανδρικό μπουφάν.

Puma Stores: Βουκουρεστίου 50 & Τσακάλωφ, Αθήνα / Λ. Αγγέλου Μεταξά 40, Ά. Γλυφάδα / Μητροπόλεως 36, Θεσσαλονίκη

Λυδία Παπαϊωάννου Η ιδρύτρια της Coconut Content Company μας λέει ποια είναι εκείνα τα αντικείμενα ή προϊόντα χωρίς τα οποία δεν μπορεί να ζήσει.

Από τη νέα συλλογή Era Stacked της Vans. Διατίθενται στα official Vans Stores.

ò

K ΒACHOOL C TO S

Polo Τσάντα Polo. Σε επιλεγμένα σημεία πώλησης. Polo κεντρική διάθεση - showroom: Ζησιμοπούλου 62, Π. Φάληρο, 210 9428200, www.polo.gr

î

4. Το μαύρο ankle παντελόνι Wildwood. Το συγκεκριμένο παντελόνι το αγοράζω από το Free Shop κάθε χρόνο (ναι, κάθε χρόνο), ενώ, εκτός από μαύρο, το έχω και σε λευκό και μπλε. Το αγαπώ γιατί φοριέται και ψηλόμεσο και πιο κανονικό, έχει πλαϊνές τσέπες και ολόσωστο κόψιμο μέχρι τον αστράγαλο για όλα μου τα παπούτσια. www. aesthet.com/en/clothing/pants-shorts/wildwoodblack-che-pants_142606

Σε συνδυασμό κόκκινομαύρο το ελβετικής κατασκευής ρολόι Sheyenne από τη νέα συλλογή «I love folk» της Swatch. www.swatch.com

5. Η turtle bag. Την πήρα από το παντοπωλείο της γειτονιάς μου και θυμάμαι πως στην αρχή μού είχε φανεί λίγο ακριβή για τσάντα για τα ψώνια (κάτι λιγότερο από 10 ευρώ), αλλά, εν τέλει, αποδείχτηκε πολύ ανθεκτική και πρακτική, ενώ με κάποιον μαγικό τρόπο χωράει όσα θα έβαζε κανείς σε δύο ή και περισσότερες σακούλες. www.turtlebags.co.uk/product-page/organic-longhandled-string-bag

î

4 3

New Era Η αγαπημένη σου ομάδα σε έντονες αποχρώσεις στη νέα «Colour Pack» συλλογή της New Era! Μάθε περισσότερα στα social media της @ NewEraGreece.

1 kειμενο μεροπη κοκκινη

Shopper Personal

2. Η Fuji Instax Wide 300. Πάντα μου άρεσε η λογική των πολαρόιντ και των instant φωτογραφιών γενικότερα, αλλά ειδικά από τότε που ήρθε το μωρό βγάζω φωτογραφίες συνέχεια – όλα τα λεφτά, φιλμάκια. Το μόνο μου θέμα είναι ότι έχουμε ένα ψυγείο λίγο, εχμ, μοντέρνο, στο οποίο δεν πιάνουν τα μαγνητάκια κι έτσι δεν μπορώ να το γεμίσω με τις φωτογραφίες, τις οποίες έχω απλώσει πια σε όλο το σπίτι. www.skroutz.gr/s/5958907/ Fujifilm-Instax-Wide-300.html 3. Το νερό καθαρισμού με μικύλλια JOWAÉ. Ορκίζομαι στο νερό καθαρισμού της JOWAÉ, γιατί είναι αγνό και αποτελεσματικό μαζί. Λατρεύω το άρωμά του, την τιμή του και το ότι σέβεται τόσο το περιβάλλον όσο και την επιδερμίδα μου.

Swatch

46 lifo – 12.9.19

1. Η μουσική καμηλοπάρδαλη. Μας το έφεραν δώρο δύο έμπειροι φίλοι που έχουν μεγαλύτερα παιδιά και, για να είμαι ειλικρινής, μέχρι τώρα νόμιζα ότι είναι αλογάκι. Το σημαντικό είναι ότι, μεταξύ άλλων, βγάζει λευκούς ήχους, οι οποίοι βοηθάνε τον μικρό να κοιμηθεί. Γενικώς, έχουμε συγκεντρώσει διάφορα κόλπα λευκών ήχων στη φαρέτρα μας, από τον απορροφητήρα μέχρι apps στο κινητό που παίζουν σε flight mode (βλ. Sound Sleeper), το συγκεκριμένο όμως μας έχει βολέψει πολύ. www.fisher-price.com/el_GR/ products/--FGG90

2

5

Back to School με την πιο αυθεντική εκδοχή του εαυτού σου.

New Cult Street Store, Μεταξά 9, Γλυφάδα New Cult Premium Store, Μεταξά 11, Γλυφάδα 210 8940362 FB: NewCult Gr Insta: newcultgr

www.newcult.gr

Η επιστροφή στο σχολείο είναι μια περίοδος συνδεδεμένη με τη δυσκολία της προσαρμογής σε ένα καθημερινό πρόγραμμα αλλά και την αγωνία της νέας αρχής που σημαδεύεται από την ευχή «καλή σχολική χρονιά» (χειρότερη και από το «καλό χειμώνα»). Εκείνο που συνήθως ξεχνάμε είναι πως η αρχή της σχολικής σεζόν συνοδεύεται και από μια ανανέωση στυλ και εικόνας. Το New Cult Street Store είναι ο προορισμός που σε οδηγεί back to school με τη fashion άποψη των πιο σημαντικών brands που ορίζουν το σύγχρονο street style. Vans, Santa Cruz, Fila, The Hundreds, Adidas, Diamond, Crooks & Castles, Homeboy, Thrasher, Sprayground, Fjallraven, είναι μόνο κάποια από τα ονόματα που θα σημαδέψουν τη νέα σεζόν από την κορυφή μέχρι τα νύχια. Άλλωστε, στη φιλοσοφία του New Cult υπάρχει η έννοια της ελεύθερης έκφρασης. Ο τρόπος που ζεις, η μουσική που ακούς, το νέο σου σανίδι, το τατουάζ που κρύβεται κάτω από το t-shirt, είναι κομμάτια τους εαυτού σου – το ίδιο και τα ρούχα σου. Το New Cult, με μια ιστορία που ξεκινά από το 1989, είναι το σήμα κατατεθέν στην αγορά της Γλυφάδας όχι μόνο στο street style αλλά και στην πιο casual άποψη που θα βρεις στο New Cult Premium Store με ονόματα που επίσης σε ενδιαφέρουν, όπως Levi’s, Jott, New Balance, Replay, Khujo και πολλά άλλα. Οι αξίες της ελεύθερης έκφρασης και της μοναδικότητας χαρακτηρίζουν και το www.newcult.gr, το ηλεκτρονικό κατάστημα που συγκεντρώνει τις τελευταίες τάσεις του street και fashionwear και παραδίδει σε όλη την Ελλάδα με δωρεάν μεταφορικά για αγορές από €69 και δωρεάν αντικαταβολή για οποιαδήποτε αγορά. Στο New Cult πάνω από 90 brands επιλέγονται προσεκτικά όχι για να σε κάνουν να ξεχωρίζεις αλλά για να τα κάνεις εσύ να ξεχωρίζουν με την προσωπικότητά σου.

12.9.19 – lifo

47

The good LiFO

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ Άγγελος Τορτικώλης Περφόρμερ

Πες μου μερικά πράγματα για σένα. Είμαι 46, οστεοπαθητικός, αλλά, πάνω απ’ όλα, καλλιτέχνης στην ψυχή. Έζησα 16 χρόνια στο Λονδίνο και τα τελευταία δυόμισι επέστρεψα στην Αθήνα, που ανθεί, επιτέλους, ως πόλη. Πώς προέκυψε το alter ego σου, η Kangela Tromokratisch; Εντελώς στην τύχη και για πλάκα ένας φίλος ζωγράφος μού ζωγράφισε τη μούρη μια μέρα και ξαφνικά βρέθηκα να χρησιμοποιώ όλα μου τα ταλέντα σε ένα πρότζεκτ. Ποιες είναι οι αναφορές σου; Η γιαγιά μου, ο Leigh Bowery, η λαϊκή της γειτονιάς μου και το φολκλόρ κάθε είδους. Μπορείς να μου περιγράψεις τι κάνεις συνήθως στα drag shows στα οποία εμφανίζεσαι; Τραγουδάω, χοροπηδάω, κοροϊδεύω τον κόσμο, τσαλακώνομαι, αλλά, κυρίως, αισθάνομαι θεά. Τι είδους μουσική επιλέγεις; Τραγούδια από τα νιάτα μου αλλά και μυστήριους πειραγμένους ήχους κάθε είδους. Είμαι πολύ ελιτίστρια και σιχαίνομαι την ποπ. Έχεις αντιμετωπίσει ποτέ τη χλεύη του κόσμου; Ως παιδί και έφηβος ζούσα μ’ αυτήν καθημερινά. Χτίζει χαρακτήρα, σου λέει! Αυτόν τον καιρό ή είναι πολύ λιγότερη ή εγώ δεν τη βλέπω πια. Πώς την αντιπαρέρχεσαι; Τώρα πια γελάω όσο πιο δυνατά γίνεται. Είναι αστείο να νομίζουν κάποιοι ότι με το να σε κοροϊδέψουν σου λένε κάτι που δεν έχεις ξανακούσει χιλιάδες φορές.

48 lifo – 12.9.19

Μου αρέσει η φούστα σου. Σ’ ευχαριστώ, μ’ αρέσει πολύ να φοράω φούστες. Τη συγκεκριμένη την έφτιαξα από υφάσματα που έχω ψωνίσει από διάφορες χώρες, υφάσματα που έχω βρει στον δρόμο, ρούχα που δεν φορούσα, γενικά κουβαλάει μεγάλη ιστορία πάνω της.

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

Τι σου αρέσει στην Αθήνα σήμερα; Η αγορά του Ελαιώνα, ειδικά στο τέλος, που βρίσκεις φανταστικά πράγματα στα σκουπίδια, το Communitism, που είναι το δεύτερό μου σπίτι, οι λαϊκές, τα λιμανάκια της Βουλιαγμένης και αυτή η ενέργεια που νιώθω όταν περπατάω στο κέντρο, που μου λέει ότι τα πράγματα αλλάζουν.

kειμενο μεροπη κοκκινη

LookBook

Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σου, το μεγαλύτερο ταμπού σήμερα; Δυστυχώς, ακόμα πιστεύω πως το HIV έχει παρά πολύ δρόμο να κάνει, ενώ, αν ο κόσμος ενημερωνόταν, το στίγμα θα είχε μειωθεί κατά πολύ.

Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Η μπλούζα απεικονίζει φυσικά την Kangela και κοστίζει μόνο 10 ευρώ, η φούστα είναι ανεκτίμητη φυσικά, και οι μπότες είναι από ένα φανταστικό μαγαζί στη γειτονιά μου με επώνυμα second hand παπούτσια και τις πήρα με 20 ευρώ. Πού πηγαίνεις τώρα; Να μαγειρέψω, να πάρω αγκαλιά τον γάτο μου και να δω το νέο επεισόδιο του «Big bang theory». www.instagram.com/angelenterprises, Facebook: Kangela Tromokratisch

12.9.19 – lifo

49

The good LiFO

Καλοκαίρι τέλος, αλλά #MinKseneronis με τις προσφορές Lenovo

MARKS & SPENCER: ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΟΥΝ ΤΗ ΝΈΑ ΣΥΛΛΟΓΉ ΦΘΙΝΌΠΩΡΟ / ΧΕΙΜΏΝΑΣ 2018/19

FuelCell Propel: Τροφοδότησε την πείνα σου για ταχύτητα

Mathesis: Η ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση γίνεται πράξη στην πιο ποιοτική της μορφή

Market

Η εκπαίδευση είναι δικαίωμα όλων και μια διαδικασία ανοιχτή σε κάθε ηλικία, ώστε να γίνεται πράξη η διά βίου μάθηση. Το Mathesis αποτελεί ένα Κέντρο Ανοιχτών Διαδικτυακών Μαθημάτων και ιδρύθηκε το 2015 με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ως ιδιαίτερο τμήμα των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας, θέτοντας ως στόχο τη συμμετοχή της χώρας μας στις εξελίξεις που συντελούνται παγκοσμίως στην εκπαίδευση με το κίνημα MOOC (Massive Open Online Courses). Μετά από 4 χρόνια λειτουργίας έχει προσφέρει ήδη 28 μαθήματα στους τομείς της Σύγχρονης Φυσικής, των Μαθηματικών, της Αστρονομίας και της Επιστήμης Υπολογιστών, της Ιστορίας, της Φιλοσοφίας, της Γλωσσολογίας και του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού. Όμως το πιο σημαντικό στοιχείο της φιλοσοφίας του είναι η δωρεάν παρακολούθηση των μαθημάτων, με μόνη συμβολή το ποσό των 20 ευρώ για την έκδοση βεβαίωσης επιτυχούς παρακολούθησης (ποσό το οποίο δεν απαιτείται από ανέργους). Αυτός ο κοινωφελής χαρακτήρας του Mathesis δημιουργεί μια εκπαιδευτική εμπειρία που εκπροσωπεί την αρχή της ίσης πρόσβασης στην ποιοτική εκπαίδευση. https://mathesis.cup.gr, mathesis@cup.gr, 2810 391048

50 lifo – 12.9.19

Καφεκοπτεία Λουμίδη: Επιστροφή στα σχολεία και τις αγαπημένες καθημερινές μας συνήθειες Τα Καφεκοπτεία Λουμίδη είναι δίπλα μας γι’ ακόμα μία χρονιά, προσφέροντάς μας λαχταριστές, υγιεινές επιλογές για γευστικά πρωινά και όχι μόνο. Πεντανόστιμες μαρμελάδες σε μεγάλη ποικιλία γεύσεων, απαλλαγμένες από προσθήκη ζάχαρης, μέλια ανθέων, ελάτης, βελανιδιάς και θυμαρίσια και, φυσικά, το αγαπημένο φιστικοβούτυρο, απλό ή με κακάο, είναι μερικές μόνο από τις λιχουδιές που μας περιμένουν στο τραπέζι. Μετά από ένα δυναμωτικό πρωινό, γεμάτο ενέργεια, πώς να μην ξεκινήσει καλά η μέρα; Φυσικά, οι λιχουδιές των Καφεκοπτείων Λουμίδη μας ακολουθούν και στα σχολικά διαλείμματα, αφού τα πεντανόστιμα mini τσουρεκάκια με σοκολάτα ή χωρίς αποτελούν την ιδανικότερη επιλογή για ένα γρήγορο, υγιεινό σνακ. Όμως, και μετά το σχολείο γεύματα με διαφορετικά είδη ταχινιού αποτελούν ακαταμάχητες προτάσεις. Στο πλαίσιο της ενέργειας «Γλυκιά επιστροφή στα σχολεία» σας παρέχουν 15% έκπτωση σε φιστικοβούτυρα, μέλια, ταχίνια, μαρμελάδες και τσουρέκια έως και τις 30 Σεπτεμβρίου, υπενθυμίζοντάς σας ότι οι καθημερινές απολαύσεις δεν αποτελούν πολυτέλεια. Χρειάζονται μόνο αυθεντικούς ανθρώπους και γνήσιες γεύσεις.

Το καλοκαίρι έφυγε, το καλοκαίρι πάει, αλλά μη σκας και μην ξενερώνεις, γιατί οι προσφορές της Lenovo φέτος τον Σεπτέμβριο θα σου φτιάξουν τη διάθεση και θα ξαναφέρουν το χαμόγελο στα χείλη σου. Για όλο τον μήνα, με κάθε αγορά του Lenovo Yoga, της premium σειράς που σου προσφέρει τη δυνατότητα να απελευθερώσεις τη δημιουργικότητά σου, του Lenovo Legion, της θηριώδους σειράς gaming laptops της Lenovo, και του Lenovo Ideapad, της σειράς laptops για όλες τις ανάγκες σου, θα παίρνεις δώρο ένα μοναδικό Lenovo Backpack. To Lenovo Notebook Casual Backpack είναι ιδανικό για μεταφορά laptop έως 15,6΄΄, ενώ προσφέρει ποιοτική προστασία για τα laptops σου και όλα τα πολύτιμα πράγματα της καθημερινότητάς σου, με extra θήκες για το τροφοδοτικό και το ποντίκι και ενισχυμένα ρυθμιζόμενα λουριά ώμου για ξεκούραστη χρήση. Η προσφορά ισχύει για αγορές στα καταστήματα Γερμανός, Public, Cosmote, MediaMarkt, Πλαίσιο, Κωτσόβολος & e-Lenovo.gr.

Το νέο Propel σχεδιάστηκε στο εργαστήριο ανάλυσης πατήματος της New Balance σε συνεργασία με τους ταχύτερους αθλητές της, με κύριο χαρακτηριστικό του την ώθηση και την πλήρη επιστροφή ενέργειας που προσφέρει η επαναστατική φόρμουλα της βελτιωμένης τεχνολογίας FuelCell. Με βάρος μόλις 260 γραμμάρια και drop στα 6 mm, έρχεται να κατακτήσει τις διαλειμματικές και καθημερινές προπονήσεις και να μειώσει τους χρόνους σου. Προσεκτικά τοποθετημένη τεχνολογία N-Durance στον πάτο της σόλας επιμηκύνει την αντοχή του παπουτσιού στη φθορά, ενώ η ξεχωριστή πλέξη Trace Fiber στο upper κομμάτι προάγει τη φυσική κίνηση του ποδιού, δίχως να εμποδίζεται από το ύφασμα. Το νέο Propel ήρθε για να κάνεις τον επόμενο διασκελισμό σου γρηγορότερα, είτε βρίσκεσαι στον διάδρομο του γυμναστηρίου είτε στην άσφαλτο και στο ταρτάν.

Οι χαρακτηριστικές πινελιές στα μοτίβα, οι λεπτομέρειες στον σχεδιασμό και τα υψηλής ποιότητας υφάσματα προσδίδουν στη σύγχρονη γυναίκα αέρα αυτοπεποίθησης και κομψότητας μέσα από τη συλλογή των Marks & Spencer Φθινόπωρο / Χειμώνας ’19. Στη νέα M&S συλλογή μάλλινες υφές και denim, εκλεπτυσμένα μεταξωτά υφάσματα και δέρμα πρωταγωνιστούν σε έντονες και απαλές αποχρώσεις του καφέ, του μοβ και του μπλε. Το φθινόπωρο το ανεπιτήδευτο στυλ παίρνει τη σκυτάλη, καθώς τα γήινα χρώματα συνδυάζονται αρμονικά με έντονα prints και denim, ενώ, φτάνοντας στον χειμώνα, η συλλογή εμπλουτίζεται με εντυπωσιακά κομμάτια, όπως πλισέ φούστες σε μεταλλικές αποχρώσεις, αλλά και με μπλούζες με παγέτες σε αποχρώσεις του μπορντό και σε μαύρο. Η γυναικεία σιλουέτα αναδεικνύεται, επίσης, μέσα από τη συλλογή lingerie με ρομαντικές δαντέλες σε ροζ και μαύρο, αλλά και με τα shapewear κορμάκια που σμιλεύουν το σώμα χάρη στην καινοτόμο τεχνολογία secret slimming. www. marksandspencer.gr

«Αν ήμουν πλούσιος»: Η νέα καθημερινή κωμική σειρά στο νέο πρόγραμμα του ANT1 Τι κοινό έχουν ένας έντιμος βιοπαλαιστής οικογενειάρχης που χάνει το σπίτι του, μια άτυχη ανύπαντρη μητέρα που της κλέβουν αυτοκίνητο και σκύλο και δύο ορφανά που μεγαλώνουν με μια φιλόδοξη και κακιά μητριά; Είναι οι κάτοχοι της τριπλέτας ενός λαχείου που μοιράζει το μυθικό ποσό των 9 εκατομμυρίων ευρώ! Οι τρεις υπερτυχεροί μπαίνουν, όμως, στο στόχαστρο ενός διάσημου οικονομικού αναλυτή, ο οποίος βάζει σκοπό της ζωής του να τους αρπάξει τα λεφτά για να γλιτώσει το… κεφάλι του! Η νέα σειρά του Στράτου Μαρκίδη «Αν ήμουν πλούσιος», μια σειρά που μιλάει τη γλώσσα της αυθεντικής κωμωδίας, κάνει πρεμιέρα τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου στις 20:45. Κάθε βράδυ θα επιχειρεί, μεταξύ αστείου και σοβαρού, να δώσει απάντηση στο ερώτημα εάν, τελικά, το χρήμα φέρνει την ευτυχία.

Σχολή Χορού Αθηνών - Θ. Πανάς: Μια σχολή χορού για ερασιτέχνες αλλά και επαγγελματίες Όπως κάθε χρονιά, έτσι και φέτος η Θ. Πανάς / Σχολή Χορού Αθηνών συνεχίζει με μια μεγάλη ομάδα έμπειρων καθηγητών με στόχο να συμβάλει έμπρακτα και ουσιαστικά στην εξέλιξη και αναβάθμιση της ποιότητας της τέχνης του χορού στην Ελλάδα. Γι’ αυτό οργανώνει σημαντικά εκπαιδευτικά μαθήματα και σεμινάρια, τα οποία παραδίδονται από καταξιωμένους χορογράφους σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα τμήματα χορού αφορούν παιδιά και ενήλικες, επιπέδου αρχαρίων και προχωρημένων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο musical theatre «Techniques & Secrets», καθώς στη σχολή πραγματοποιούνται κύκλοι σπουδών τριετούς φοίτησης, στους οποίους διδάσκονται όλες οι «τεχνικές και τα μυστικά» που ένας περφόρμερ πρέπει να κατέχει για μια πετυχημένη πορεία στον κόσμο του μουσικού θεάτρου. www. athensdanceschool.gr

theweek BIBΛΙΟ Στέφανος Ξενάκης Ο συγγραφέας που μονοπωλεί τις λίστες των best sellers μιλά στη LiFO. απο τον γιάννη πανταζόπουλο

58

52

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα

54

TAIΝΙΕΣ Τι βγαίνει στις αίθουσες αυτή την εβδομάδα

ΣΙΝΕΜΑ

Downton Abbey Περισσότερη Μάγκι Σμιθ, έρωτες και ατελείωτα τραπεζώματα φέρνει η κινηματογραφική, αυτήν τη φορά, επιστροφή του «Downton Abbey». Η εξαιρετικά επιτυχημένη σειρά της βρετανικής τηλεόρασης που διήρκεσε 6 σεζόν, κερδίζοντας 3 Χρυσές Σφαίρες, 15 βραβεία Emmy και 3 BAFTA, γίνεται ταινία και συνεχίζει την ιστορία των Κρόουλι, μιας οικογένειας που κατοικεί σε πολυτελή έπαυλη της επαρχιακής Αγγλίας στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο δημιουργός της σειράς Τζούλιαν Φέλοουζ υπογράφει και το σενάριο της ταινίας. ä Στις αίθουσες από τις 12 Σεπτεμβρίου.

topevents

talk

απο τη γεωργια παπασταμου

Tom Yosi Κιθαρίστας και τραγουδοποιός. Έχει διασκευάσει συγκινητικά το «Γράμμα» του Τσιτσάνη. Είναι 22 και πείθει όταν παίζει μπλουζ.

6 week

12- 1 8 σεπ τε μ β ρ ιου 2019

STOEP TH S PR ES ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ Άννα Βίσση

1 ΜΟΥΣΙΚΗ May Roosevelt & Mechanimal Hλεκτρονικά ηχοτοπία της May Roosevelt συναντούν τα beats των Mechanimal στα Πανοραμικά Σκαλιά του ΚΠΙΣΝ. Η συνθέτρια, παραγωγός και θερεμινίστρια παίζει ζωντανά το τελευταίο της άλμπουμ «Junea» και στη συνέχεια το industrial σύνολο των Mechanimal επιστρέφει μετά από μια δισκογραφική και συναυλιακή απουσία, με την αρχική του σύνθεση (Γιάννης Παπαϊωάννου & Freddie F.).

ση του ποιητή και μεταφραστή Στρατή Πασχάλη, ενώ τη σκηνοθεσία αναλαμβάνει η Έφη Θεοδώρου.

13/9, Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας, 18:00 & 15/9, Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου, 21:00, εισ.: από 10 ευρώ

3 ΧΟΡΟΣ Μπαλέτα Béjart

Fun ατμόσφαιρα και all time classic επιτυχίες με την Άννα Βίσση για πρώτη φορά στη σκηνή της Τεχνόπολης. Το πάρτι θα περιλαμβάνει όλα τα μεγάλα hits της ερμηνεύτριας σε φρέσκες ενορχηστρώσεις.

13/9, Τεχνόπολη, Πειραιώς 100, Γκάζι, 21:00, εισ.: 13-15 ευρώ

Irene Skylakaki

12/9, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, πάρκο Σταύρος Νιάρχος, Ευριπίδου & Δοϊράνης, 21:00, είσοδος ελεύθερη

Folk-pop κομμάτια από τη δισκογραφία της, νέες συνθέσεις που θα ακουστούν για πρώτη φορά, αλλά και διασκευές τραγουδιών που τη συγκινούν θα τραγουδήσει η Ειρήνη Σκυλακάκη στην ταράτσα του Gazarte.

2 ΘΕΑΤΡΟ Φαίδρα

13/9, Gazarte, Βουτάδων 32-34, Γκάζι, 22:00, εισ.: από 8 ευρώ

Στον χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς της Αθήνας (αλλά και στο Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου, δύο μέρες αργότερα) παρουσιάζεται το αριστούργημα του γαλλικού 17ου αιώνα. Ο χωρίς ανταπόκριση έρωτας της Φαίδρας για τον Ιππόλυτο, γιο του συζύγου της Θησέα, ζωντανεύει μέσα από τη νέα μετάφρα-

52 lifo – 12.9.19

Τα περίφημα μπαλέτα Béjart της Λωζάννης έρχονται στο Ηρώδειο με ένα σύνολο 60 χορευτών και για δύο βραδιές ερμηνεύουν δύο χορογραφίες-σταθμούς του Μaurice Béjart, το «7 ελληνικοί χοροί» σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και το περίφημο «Boléro» με τη μουσική του Mορίς Ραβέλ, αλλά και τη χορογραφία του βραβευμένου καλλιτεχνικού διευθυντή τους Gil Roman με τίτλο «Tous les hommes presque toujours s’imaginent».

15-16/9, Ηρώδειο, Διονυσίου Αρεοπαγίτου, 21:00, εισ.: 25-100 ευρώ

Περίγραψέ μου μια σκηνή που είδες πρόσφατα στην Αθήνα και δεν μπορείς να ξεχάσεις. Ένα πρωί πριν από λίγες εβδομάδες σηκώνομαι να πάρω καφέ. Περπατώ νυσταγμένος και μέσα στο καφέ με κοιτάζουν όλοι με ύφος «καλά, αναίσθητος είσαι;». Κοιτάω έξω και βλέπω έναν νευρικό αστυνομικό στρατό, οπλισμένο με πολυβόλα και μίσος, να έχει κλείσει τους δρόμους, να τραβάει μάνες και μωρά έξω από ένα κτίριο και να τους στοιβάζει σε δύο κλούβες. Παραδίπλα, ατάραχοι, κάμερες και δημοσιογράφοι έκαναν λόγο για «σκούπα». Τριγύρω οι υπόλοιποι, ανήμποροι για το οτιδήποτε. Σοκαρισμένοι. Οι άνθρωποι αυτοί, λοιπόν, προσπαθούσαν να κοιτάξουν στο πρόσωπο τους αστυνόμους και τους παρακαλούσαν να τους αφήσουν να πάρουν κάποια πράγματα προσωπικά τους από το κτίριο, αλλά αυτοί φορούσαν κουκούλες και κράνη. Τις σπαρακτικές κραυγές των μωρών στις αγκαλιές των μαμάδων τους τις ακούω ακόμα. Ποια ήταν η τελευταία φορά που έκλαψες; Αν θες, πες μου γιατί. Θα σου πω. Είχα να κλάψω από τα 12. Πέρσι ο αδελφός μου έφυγε για ένα διάστημα οικονομικός μετανάστης, μαζί με τη μητέρα μου, στην Αυστρία. Αποφάσισε να μου ανακοινώσει πως φεύγει τη νύχτα πριν πετάξει. Μου είπε, λοιπόν, πως θα έρθει το πρωί να με χαιρετήσει και μετά θα πάει καρφί αεροδρόμιο. Με ξυπνάει στις έξι το πρωί πιο όμορφος και χαμογελαστός από ποτέ, με έναν καφέ και μια μπουγάτσα στο χέρι. Μου λέει «αυτά τα έφερα για σένα, μη μένεις νηστικός και ξενυχτάς, βρε βλάκα». Πρόλαβα να του πω ελάχιστα πριν αγκαλιαστούμε και πούμε au revoir (ποτέ δεν λέμε αντίο, μόνο au revoir). Έφυγε. Έκλεισα την πόρτα. Επί 4 ώρες σερί έκλαιγα με λυγμούς. Ακόμα δεν ξέρω γιατί. Σήμερα μένουμε μαζί Αθήνα. Τον λατρεύω. Γιατί έδωσες τον τίτλο «Bondyè» στο EP σου; «Bondyè» είναι το όνομα της ανώτατης ύπαρξης-θεού στη θρησκεία των Voodoo. Προέρχεται από τις γαλλικές λέξεις «bon dieu» (καλός θεός). Υποστηρίζουν πως ο άνθρωπος έχει μια σχέση παρατηρητή - παρατηρούμενου με τον Θεό και κατ’ επέκταση με το «Όλον». Ο παρατηρητής επηρεάζει ενεργειακά το παρατηρούμενο και ταυτόχρονα αυτό επηρεάζει τον παρατηρητή. Εάν υπάρξει διαίρεση μεταξύ τους, τότε η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη. Ως παρατηρητής αλλά και ως παρατηρούμενο έγραψα αυτό το EP, με γνώμονα την επιρροή που δεχόμουν, και δέχομαι, από τον κόσμο εκεί έξω.

Info: To EP «Bondyè» θα κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Δεκέμβριο.

4 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Art Athina 2019

Τριάντα έξι γκαλερί από την Ελλάδα και το εξωτερικό συμμετέχουν στη μεγάλη αθηναϊκή φουάρ που αλλάζει χώρο και διοργανώνεται αυτήν τη φορά στο Ζάππειο Μέγαρο. Μια ενότητα μάλιστα της φετινής Art Athina, αυτή του βίντεo, θα στεγαστεί στον παλαιότερο εν λειτουργία θερινό κινηματογράφο της Αθήνας, την Αίγλη.

DANCE

14-16/9, Ζάππειο Μέγαρο, λεωφ. Βασιλίσσης Όλγας, 12:00-21:00, εισ.: 5-8 ευρώ. Εγκαίνια: 13/9 (μόνο με προσκλήσεις).

Hypermedium

5 ΜΟΥΣΙΚΗ Egyptian Lover

To Hypermedium, αθηναϊκό label που έχει καταφέρει να συγκεντρώσει κάτω από την ομπρέλα του ένα εξαιρετικά πολυσυλλεκτικό roster από διεθνείς καλλιτέχνες, κάνει πάρτι στο Latraac.

12/9, Latraac, Λεωνίδου 63-65, 21:00, είσοδος ελεύθερη

Needless Season Opening

ΣΥΝΑΥΛΙΑ

Zωντανός θρύλος και ηγέτης του old-school χιπ χοπ, o Egyptian Lover είναι ο πρώτος διεθνής καλεσμένος του six d.o.g.s για τη νέα σεζόν. Ο Gregory Broussard, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, είναι ενεργός μουσικά από τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Υπήρξε εμβληματική φιγούρα της dance και rap σκηνής του Λος Άντζελες, ενώ συνέδεσε το όνομά του με το πρώιμο χιπ χοπ και electro. Μαζί του στο stage της Αβραμιώτου, σε opening και closing καθήκοντα αντίστοιχα, το crew του Entropia Records και ο Lucien Dubazz από το The Four Twenty Kolektiv.

14/9, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 22:00, εισ.: 12-15 ευρώ

Νύχτες Κλασικής Μουσικής στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη

6 ΜΟΥΣΙΚΗ The Soft Moon

Οι resident DJs του Needless, Chevy και Mr.Z, παίζουν μουσική στην ταράτσα του Romantso.

13/9, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 21:00, είσοδος ελεύθερη

Kiko Navarro Ο Iσπανός DJ Kiko Navarro στα decks του Bolivar Beach Bar για ένα πολύωρο house set.

14/9, Bolivar Beach Bar, Ακτή του Ήλιου, Άλιμος, 21:00, εισ.: 8,50 ευρώ

Το Ίδρυμα Schwarz, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη και το Curtis on Tour διοργανώνουν τέσσερις βραδιές κλασικής μουσικής με είσοδο ελεύθερη για το κοινό.

18-21/9, Cotsen Hall, Αναπήρων Πολέμου 9, Κολωνάκι, είσοδος ελεύθερη (με δελτίο εισόδου, μία ώρα πριν από την έναρξη κάθε συναυλίας)

Με τον αυτοβιογραφικό του δίσκο «Criminal» να έχει κυκλοφορήσει πρόσφατα από τη Sacred Bones, ο Louis Vasquez ανεβαίνει στη σκηνή του Temple με full line-up και αφηγείται μουσικά ιστορίες από την έντονη και βίαιη παιδική ηλικία που πέρασε, μεγαλώνοντας στην έρημο Mojave στην Καλιφόρνια, και τις επακόλουθες περιπέτειες με την ψυχική του υγεία.

12/9, Temple Athens, Ιάκχου 17, 21:00, εισ.: 18-23 ευρώ 12.9.19 – lifo

53

σινεμά

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο Πύργος του Ντάουντον Downton Abbey Σκηνοθεσία: Μάικλ Ένγκλερ Πρωταγωνιστούν: Τζόαν Φρόγκατ, Μάθιου Γκουντ, Μισέλ Ντόκερι, Μάγκι Σμιθ

Είσαι έτοιμος; Ready or Not

Η αριστοκρατική οικογένεια Κρόουλι που κατοικεί σε μια πολυτελή έπαυλη της επαρχιακής Αγγλίας στις αρχές του 20ού αιώνα έγινε παγκοσμίως γνωστή μέσα από την πετυχημένη τηλεοπτική σειρά. Ο Μάικλ Ένγκλερ φέρνει τις περιπέτειες των αγαπημένων ηρώων στη μεγάλη οθόνη, σε μία από τις πιο αναμενόμενες ταινίες του φθινοπώρου.

Σκηνοθεσία: Ματ Μπετινέλι-Όλπιν, Τάιλερ Γκίλετ Πρωταγωνιστούν: Σαμάρα Γουίβινγκ, Άνταμ Μπρόντι, Μαρκ Ο’Μπράιαν

week

O

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p

Κακό

α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο

54 lifo – 12.9.19

ταν ο Ντόναλντ Τραμπ και το επιτελείο του αντιλήφθηκαν πως μπορούν να εκμεταλλευτούν τις πρόσφατες τραγωδίες των νεαρών δολοφόνων που έστρεψαν τα όπλα τους εναντίον συνομηλίκων τους και να κατηγορήσουν το φαύλο, ανόσιο Χόλιγουντ ως αποκλειστικά υπεύθυνο για την κατάντια και τη διαστροφή, το Hunt της Universal πήρε την άγουσα για τα αποδυτήρια, πριν καν κατεβεί στο γήπεδο. Το στούντιο απέσυρε τη σατιρική διασκευή της νουβέλας του 1924, πάνω στην οποία είχε βασιστεί το αριστούργημα The most dangerous game των Έρνεστ και Σόντσακ (αυτοί που υπέγραψαν τον πρώτο Κινγκ Κονγκ), χαλαρά, εξελίσσοντας την πλοκή των ανθρώπινων θυμάτων που χρησιμεύουν ως τυχαία, ζωντανά θηράματα μιας τρελαμένης για αίμα ελίτ. Με ένα τουίτ, που λέει ο λόγος, μια ακριβή ταινία έφυγε από τη μέση, πληρώνοντας την κρίση, για ηθικούς λόγους. Το Ready or Not τη γλίτωσε στο τσακ. Η επίσης σατιρική, ημι-κωμική ταινία τρόμου και φρίκης από το καλλιτεχνικό παρακλάδι της Fox, τη Fox Searchlight, που ανήκει πλέον στην αυτοκρατορία της Disney, κυκλοφόρησε κάτω από τα ραντάρ, αν και οι επιδιώξεις της, εκτός από την ψυχαγωγία, αγγίζουν και με το παραπάνω τον πολιτικοκοινωνικό σχολιασμό. Το Είσαι έτοιμος; ξεκινά με ένα νευρώδες, φονικό κρυφτούλι μπροστά στα μάτια έντρομων παιδιών που συμμετέχουν αναγκαστικά. Σε μια μεγαλοπρεπή έπαυλη ένας άνδρας συλλαμβάνεται από μια ομάδα ενηλίκων και, παρά τις εκκλήσεις του για έλεος, «δίνεται» στεγνά και εκτελείται. Μια γυναίκα κλαίει (είναι η σύζυγός του;), αλλά κι εκείνη ενδίδει με σεβασμό στο γενικό μακελειό και γίνεται κοινωνός στην εκτέλεσή του. Χρόνια αργότερα, ένα νέο ζευγάρι ετοιμάζεται για γάμο στην ίδια γοτθική βίλα. Η όμορφη νύφη, η Γκρέις, νέα κοπέλα που έχει μεγαλώσει με θετούς γονείς, μιλά με τον γαμπρό, καπνίζοντας νευρικά στο παιδικό του δωμάτιο, και εκεί, ανάμεσα στις τυπικά αμήχανες προγαμιαίες κουβεντούλες, αυτός τη ρωτάει αν έχει δεύτερες σκέψεις για τον γάμο. Εκείνη απορεί, μια οικειότητα ανάμεσά τους δίνει τη θέση της στην περίεργη αντιπρόταση και η τελετή γίνεται κανονικά, μπροστά σε καλεσμένους που κυμαίνονται από τη βλοσυρή παρατήρηση μέχρι την ένθερμη, εξομολογητική γλύκα – η πεθερά Άντι ΜακΝτάουελ, η οποία χαίρεται για την επιλογή του γιου της και

την επιστροφή του στην πατρική εστία. Τα πάντα θα ανατραπούν το ίδιο βράδυ, όταν η νύφη καλείται να συμμετάσχει σε ένα παράξενο παιχνίδι: πρέπει οπωσδήποτε να τραβήξει ένα χαρτί από ένα μυστηριώδες μαύρο κουτί, σαν υποχρεωτική μύηση σε μια οικογενειακή παράδοση που κρατά από τον προπάππου και ιδρυτή της αυτοκρατορίας παιγνίων που έχει χαρίσει πλούτη και ευμάρεια σε όλο το σόι των Ντομάς. Η άτυχη Γκρέις τραβάει το τραπουλόχαρτο με την ένδειξη «Κρυφτό» και, παρά τις διαβεβαιώσεις του αγαπημένου της Άλεξ, η έκβαση δεν είναι δεδομένη, το αποτέλεσμα δεν είναι για πλάκα και, αν δεν καταφέρει να μείνει ασφαλής σε μια κρυψώνα της επιλογής της μέχρι την αυγή, τα οπλισμένα μέλη της οικογένειας θα την κυνηγήσουν μέχρι να τη σκοτώσουν! Το ποιος θα τη βοηθήσει είναι μέρος του ευρύτερου αινίγματος: προς τι η θυσία; Γιατί οφείλουν όλοι να διατηρούν μια τόσο παράλογη τελετουργία; Πόσες δικλείδες ασφαλείας έχει αποκτήσει η οικογένεια, μετά από τόσα νέα μέλη που έχουν εισχωρήσει στο άντρο; Οι Όλπιν και Γκίλετ, δύο από τα τρία μέλη της καλιφορνέζικης κολεκτίβας Radio Silence, προσφέρουν απολαυστικό show, αναμειγνύοντας τις τρομάρες του Scream, τις παγίδες του Τρέξε, τον εκρηκτικό συμβολισμό του Heathers και τη διαβολή του Μωρού της Ρόζμαρι, με την κούκλα Σαμάρα Γουίβινγκ να μεταμορφώνεται σταδιακά σε μια Μάργκο Ρόμπι από την κόλαση, με το λευκό νυφικό να παραχωρεί την άμωμη αγνότητά του σε μια κατακρεουργημένη ασπίδα από αίμα, ιδρώτα και λάσπη. Εκτός από μια δηκτικότατη ματιά στον γάμο ως εξιδανικευμένο θεσμό, το Είσαι έτοιμος; ρίχνει δηλητηριώδη βέλη στη ρεπουμπλικανική αυταρέσκεια μιας πατριαρχικής, αυτοπεριορισμένης Αμερικής που προσκολλάται αιμομικτικά στο είδος της και κυνηγά ανηλεώς τον φτωχό παρείσακτο. Η ταινία παίρνει στα σοβαρά τον μηχανισμό της, επιτρέποντάς του να δράσει με αποτελεσματικότητα σε ένα συνεχώς ανατρεπόμενο fun, και δουλεύει ψιλό γαζί τους χαρακτήρες, ακυρώνοντας ακόμα και αυτήν τη θέση που νομίζουν πως έχουν: εκλαμβάνει την περίφημη ελίτ του χρήματος ως μια a priori παρηκμασμένη κοινότητα, ό,τι κι αν λέει, όση ανθρωπιά κι αν καμώνεται πως διαθέτει.

VILLAGE RENTI 5,18,19-VILLAGE MALL 3-VILLAGE FALIRO 6-VILLAGE AG.DIMITRIOS 4-ODEON ESCAPE 7-ΑΕΛΛΩ 3-NANA 4

Μια νεαρή νύφη γίνεται μέλος της πλούσιας, εκκεντρικής οικογένειας του συζύγου της, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια καθιερωμένη δοκιμασία που καταλήγει σε ένα θανατηφόρο παιχνίδι, όπου όλοι αγωνίζονται για την επιβίωσή τους.

Η Μάγκι Σμιθ, που δεν έχει λόγο να φοβηθεί τίποτα και κανέναν πια, έχει δηλώσει ανοιχτά πως όσο κι αν διασκέδασε την εμπειρία του «Downton Abbey», δεν έχει δει κανένα επεισόδιο της σειράς («μου τα έχουν στείλει όμως σε DVD» προσθέτει γελώντας). Σε περίπτωση που υποχρεωθεί να βρεθεί σε κάποια προβολή της ταινίας, τη φαντάζομαι με ένα βλέμμα απορίας για αρκετή ώρα, αντίστοιχο με αυτό που θα έχουν όσοι πάνε στην αίθουσα χωρίς να έχουν αναλύσει τα της οικογένειας Κρόουλι στο σπίτι τους. Το «ποιοι είναι όλοι αυτοί;» οφείλεται στην επιλογή της παραγωγής και του σκηνοθέτη Μάικλ Ένγκλερ να μην επανασυστήσουν τους χαρακτήρες της δημοφιλούς σειράς, θεωρώντας τους δεδομένους στην ανάπτυξη του βρετανικού αριστοκρατικού period drama που τόσοι και τόσοι αγαπούν. Ο Ένγκλερ, άλλωστε, δουλεύοντας για χρόνια στην τηλεόραση, σε διάσπαρτα επεισόδια δεκάδων σειρών, ξέρει το επάγγελμα της διαχείρισης έτοιμων ρόλων και διεκπεραιώνει αυτό που του ζητείται, να τους δώσει μικροπροβλήματα τα οποία θα λυθούν χάρη στην ως τότε ανάπτυξη του χαρακτήρα τους. Εδώ, ένα ταξίδι του βασιλικού ζεύγους στη θρυλική έπαυλη υποδεικνύει την ανάγκη αυτού του έθνους για ξεκάθαρο ταξικό διαχωρισμό, αφού ο καθείς γνωρίζει πού ανήκει. Η επίσκεψη αφήνει πίσω της μια σειρά από μικρές επαναστάσεις, όλες τους πρόχειρα σκαρφισμένες, αφού κανονικά θα έπρεπε καθεμία να απασχολεί και ένα ξεχωριστό επεισόδιο, που στέκονται ως μικρές δονήσεις, απαραίτητες για να γεφυρώνονται ανά γενιά τα ταξικά χάσματα μέχρι να επανέλθουν χάρη στην προθυμία όλων. Όσοι ψάχνουν επίκαιρα πολιτικά μηνύματα, μπορεί να συνδέσουν τις υποπλοκές με το Brexit, αν και η ταινία στην πραγματικότητα κρύβει τα σύγχρονα γεγονότα στο κελάρι του σπιτιού, ασχολούμενη σχεδόν αποκλειστικά με την απεικόνιση της βρετανικότητας στην οθόνη σαν ένα είδος εθνικού κειμηλίου. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 3-VILLAGE MALL 6,13-VILLAGE PAGRATI 1-VILLAGE FALIRO 2,9-ODEON MAROUSI 2-ODEON ESCAPE 4-ΑΕΛΛΩ ΘΕΡΙΝΟ,3-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2-ΑΙΓΛΗ ΘΕΡΙΝΟΑΜΥΝΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΝΟΙΞΗ-ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΒΑΡΚΙΖΑ ΘΕΡΙΝΗ-CINERAMAΔΕΞΑΜΕΝΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΘΕΡΙΝΟΕΛΛΗΝΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΙΝΤΕΑΛ-ΚΗΦΙΣΙΑ 1,2-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΛΙΛΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΝΑΝΑ 2-ΡΙΒΙΕΡΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-TOWN CINEMAS 2,3-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ,1-ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ-ΦΙΛΟΘΕΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟΑΛΟΜΑ ΘΕΡΙΝΟ -ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟTYMVOS 3 ΘΕΡΙΝΟ-ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ-ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ 2 ΘΕΡΙΝΗ-ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΖΕΑ-ΚΗΠΟΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΒΟΤΣΑΛΑΚΙΑ ΘΕΡΙΝΟ

Ο φύλακας άγγελος έπεσε Angel has fallen Σκηνοθεσία: Ρικ Ρόμαν Γουό Πρωταγωνιστούν: Τζέραρντ Μπάτλερ, Μόργκαν Φρίμαν, Πάιπερ Περάμπο Ύστερα από μια απόπειρα δολοφονίας του Αμερικανού Προέδρου, ο έμπιστός του μυστικός πράκτορας κατηγορείται αδίκως και τίθεται υπό κράτηση. Αφού δραπετεύσει, σύντομα θα βρεθεί μόνος του και θα χρειαστεί να αποφύγει την υπηρεσία του και να ξεγελάσει το FBI ώστε να εντοπίσει ποιος απειλεί τον Πρόεδρο.

Μετά τον Όλυμπο και το Λονδίνο, έπεσε και ο Φύλακας Άγγελος, συνεπώς ο Τζέραρντ Μπάτλερ συνεχίζει να έχει πολλή δουλειά, ειδικά τώρα που Πρόεδρος των ΗΠΑ ανέλαβε ο Μόργκαν Φρίμαν, έχοντας πλέον διαδεχτεί τον κουρασμένο Άαρον Έκχαρτ. Και ο Μπάτλερ κουράστηκε, στο ξεκίνημα μάλιστα ετοιμάζεται να παραιτηθεί, μόνο που οι δυσάρεστες περιστάσεις όχι μόνο επιτάσσουν την εμπλοκή του αλλά τον παγιδεύουν ως εχθρό του έθνους και Νο 1 καταζητούμενο, όταν δεν καταφέρνει να προλάβει μια οργανωμένη επίθεση με drones και το αφεντικό της χώρας πέφτει σε κώμα. Κλειδί στη βοήθεια του ικανότατου φυγά είναι ο επί χρόνια άφαντος πατέρας του (Νικ Νόλτε), καταλύτης ο Ντάνι Χιούστον (με τον που τον βλέπεις, μυρίζεσαι φονικούς μπελάδες) και μέγας ρυθμιστής της υπόθεσης ένας χαρακτήρας υπεράνω υποψίας. Τουλάχιστον, η τριλογία της προεδρικής απειλής έχει πλοκή, δεν σταματά ποτέ να πυροβολεί και να εκρήγνυται και δίνει ζωή σε μια καθ’ όλα εξωφρενική περιπέτεια που υπάρχει προφανώς λόγω ζήτησης του είδους.

VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ,7,15,18-VILLAGE MALL 9,10,14-VILLAGE PAGRATI 4-VILLAGE FALIRO 1,8-VILLAGE AG.DIMITRIOS 5-ODEON MAROUSI 3-ODEON ESCAPE 1,3,8ΘΕΡΙΝΗ-ΑΕΛΛΩ 1,4-ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ-WEST CITY 3-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 5,6-ΝΙΡΒΑΝΑ 1-TOWN CINEMAS 1-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ,1-ΦΛΕΡΥ ΘΕΡΙΝΟTYMVOS 2 ΘΕΡΙΝΗ-ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΡΙΝΟΜΑΡΙΕΛ ΘΕΡΙΝΟ-ΟΡΦΕΑΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ-ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΠΕΡΑΜΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ

Η έπαυλη με τα μυστικά La Quietud Σκηνοθεσία: Πάμπλο Τραπέρο Πρωταγωνιστούν: Μαρτίνα Γκουσμάν, Μπερενίς Μπεζό, Έντγκαρ Ραμίρεζ Μετά από χρόνια απουσίας και με αφορμή την ξαφνική ασθένεια του πατέρα της, η Εουχένια επιστρέφει στην έπαυλη της οικογένειας κοντά στο Μπουένος Άιρες, όπου επανενώνεται με τη μητέρα και την αδελφή της. Οι τρεις γυναίκες αναγκάζονται να έρθουν αντιμέτωπες με τις πληγές και τα σκοτεινά μυστικά του κοινού τους παρελθόντος κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας.

Ο Πάμπλο Τραπέρο, δημιουργός εξαιρετικών ταινιών, όπως το Carancho, το Leonera και το πρόσφατο El Clan, που του χάρισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βενετίας, επιστρέφει με ένα υπέρ το δέον επιμελημένο οικογενειακό δράμα. Σε ένα πολυτελές ράντσο που ειρωνικά ονομάζεται Quietud (Ησυχία), οι δυο αδελφές συναντούν τη μητέρα τους σε μια δυσάρεστη σύναξη, αφού ο πατέρας-αφέντης, όπως αποκαλύπτεται, έπαθε εγκεφαλικό μετά από μια «στριμωγμένη» συνάντησή του με έναν δικηγόρο για έγγραφα που αφορούσαν την ακίνητη περιου-

σία του. Πέφτει σε κώμα και μετά από σύντομη παραμονή σε νοσοκομείο μεταφέρεται στο σπίτι, δεσπόζοντας, συμβολικά και καταλυτικά, με την παρουσία του, αν και νεκροζώντανος. Η μητέρα φαίνεται αποφασισμένη να κρατήσει τη φαμίλια ενωμένη, υπενθυμίζοντας την ανάγκη για συνετές κινήσεις, ειδικά στη Μία, τη μικρή, νευρική κόρη (Μαρτίνα Γκουσμάν). Πέρα από το κλασικό ψυχαναλυτικό χιαστί, όπου η μητέρα εμπιστεύεται τη μεγάλη κόρη, την πιο ψύχραιμη Εουχένια (Μπερενίς Μπεζό), και η μικρή έχει αδυναμία στον πατέρα, ο Τραπέρο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σχέση των δύο αδελφών. Η άφιξή τους στο δωμάτιο των παιδικών τους ονείρων πυροδοτεί μια ξεχωριστή οικειότητα που ξεπερνά τις νοσταλγικές αναμνήσεις: αυνανίζονται παράλληλα, σχεδόν μαζί, στη θύμηση ενός κηπουρού από τα παλιά και φτάνουν σε ταυτόχρονο οργασμό, υπερβαίνοντας τα εσκαμμένα ενός πολύ στενού δεσμού που αντέχει σε μυστικά, ψέματα, εραστές και τριβές, οικογενειακές προσδοκίες και, αναγκαστικά, όλα αυτά που μπορεί να τις χωρίζουν, από τους διαφορετικούς χαρακτήρες μέχρι τις εύνοιες, τις πίκρες και τις απογοητεύσεις. Ο Τραπέρο προϋπαντεί την ιστορία του με τη συναισθηματική και σωματική ταύτιση δύο γυναικών που έφτασαν τα 40 τους χρόνια κι έχουν κολλήσει στο παρελθόν, όσα μίλια κι αν έχουν διανύσει. Προχωρώντας την πλοκή, γυαλίζει τα γεγονότα και πέφτει στην αφήγηση μιας περιποιημένης τελενοβέλας που εμπλέκει νύξεις από τη μαύρη περίοδο της χούντας στην Αργεντινή, αδυνατώντας να συσχετίσει πειστικά τη συλλογική με την προσωπική ηθική και να ξεπεράσει τη σύμβαση μιας ήπιας τραγωδίας με μακροσκελείς παρενθέσεις και μερικά αυθαίρετα συμβάντα – πιο πολλά απ’ όσα μπορεί να χωρέσει ακόμα και μια λουσάτη ρομαντική τραγωδία του Ντάγκλας Σερκ. Η αφοσίωση της μούσας του Τραπέρο, Μαρτίνα Γκουσμάν, και της Μπεζό από το

Artist στους ρόλους τους αξίζουν προσοχή. ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΒΑΡΚΙΖΑ 2-ΔΑΝΑΟΣ 1-ΕΛΛΗ-ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ-ΓΑΛΑΖΙΑ ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΡΙΝΟ

Ένας αληθινός φίλος A Dog's Journey Σκηνοθεσία: Γκέιλ Μανκούσο Πρωταγωνιστούν: Ντένις Κουέιντ, Μπέτι Γκίλπιν, Τζος Γκαντ Η ιστορία ενός αφοσιωμένου σκύλου που βρίσκει το νόημα της δικής του ύπαρξης μέσα από τη ζωή των ανθρώπων που κάνει να γελούν και να αγαπούν.

Δεν έχει να προσθέσει πολλά πράγματα η κριτική σε μια σπονδυλωτή ταινία όπου η ψυχή ενός σκύλου μεταφέρεται κάθε φορά σε όλο και πιο γλυκές κουταβίσιες μορφές, έχοντας συνδεθεί ουσιαστικά με μια κοπέλα ως φύλακαςάγγελός της για να επιδιορθώνει τις ατέλειες της ζωής. Αυτό που εννοεί είναι πως όσοι έχουν συνδεθεί στη ζωή τους με ζώο συντροφιάς μπορούν και δικαιούνται να λιώσουν, ακόμα και αν αναγνωρίσουν πως κατά βάθος παρακολουθούν ένα πολύ χειριστικό θέαμα στο περιτύλιγμα της οικογενειακής ταινίας. Το voice over του Τζος Γκαντ τουλάχιστον ελαφραίνει αρκετά το κλίμα, γιατί τα κλισέ με τις κλονισμένες σχέσεις και τις ατυχίες που αντιμετωπίζει η νεαρή ηρωίδα της ταινίας θα κάνουν και τους πιο κυνικούς να γαβγίσουν. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 17,19-VILLAGE MALL 6-VILLAGE PAGRATI 4-ODEON GLYFADA 1-ODEON MAROUSI 1-ODEON ESCAPE 3-ΑΕΛΛΩ 1-WEST CITY 3-ΝΑΝΑ 4-ΝΙΡΒΑΝΑ 1-ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΡΙΝΟ -ΟΡΦΕΑΣ ΘΕΡΙΝΟ

12.9.19 – lifo

55

fiction

Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές (1974)

απο τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Murder on the Orient Express Σκηνοθεσία: Σίντνεϊ Λιούμετ Πρωταγωνιστούν: Άλμπερτ Φίνεϊ, Λορίν Μπακόλ, Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Μάρτιν Μπάλσαμ Ο Ηρακλής Πουαρό ταξιδεύει με το Οριάν Εξπρές, αλλά εξαιτίας μιας χιονοθύελλας το τρένο σταματά στα μισά της διαδρομής Κωνσταντινούπολη-Παρίσι. Ξαφνικά, ένας από τους επιβάτες του τρένου, ύποπτος για την υπόθεση απαγωγής και δολοφονίας ενός μικρού κοριτσιού, βρίσκεται δολοφονημένος. Ο Πουαρό αναλαμβάνει να ρίξει φως στην υπόθεση. Όλοι έχουν κίνητρο, όλοι είναι ύποπτοι, αλλά όλοι έχουν ένα καλό άλλοθι.

Η Άγκαθα Κρίστι, πάντα καχύποπτη με την πνευματική της περιουσία, απεχθανόταν την προηγούμενη τηλεοπτική μεταφορά του Εγκλήματος στο Οριάν Εξπρές και πείστηκε πολύ δύσκολα να παραχωρήσει τα δικαιώματα του πολυπρόσωπου έργου στους παραγωγούς. Τελικά, όχι μόνο έγινε η αγαπημένη της διασκευή, μαζί με τον Μάρτυρα Κατηγορίας του Μπίλι Γουάιλντερ, αλλά έμεινε στην ιστορία για τη γεμάτη ένταση στις λεπτομέρειες και σεβασμό στην εποχή σκηνοθεσία του Σίντνεϊ Λιούμετ, τη στιβαρή κεντρική ερμηνεία του Άλμπερτ Φίνεϊ ως Πουαρό και την περίφημη πεντάλεπτη εξομολόγηση της Ίνγκριντ Μπέργκμαν, γυρισμένη σε μία λήψη, που της χάρισε το τρίτο της Όσκαρ, β’ γυναικείου ρόλου, έναντι της Βαλεντίνα Κορτέζε από την Αμερικανική Νύχτα του Τριφό. ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΔΑΝΑΟΣ 2-ΘΗΣΕΙΟΝ ΘΕΡΙΝΟΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ-ΑΜΙΚΟ ΘΕΡΙΝΟΜΑΡΙΕΛ ΘΕΡΙΝΟ

Ο Καταδικασμένος Ikiru Σκηνοθεσία: Ακίρα Κουροσάβα Πρωταγωνιστούν: Τακάσι Σιμούρα, Σινίτσι Χιμόρι Ένας στερημένος από χαρές δημόσιος υπάλληλος, πληροφορούμενος ότι θα πεθάνει σύντομα, προσπαθεί να ζήσει κάποιες εφήμερες απολαύσεις, σταματώντας να πηγαίνει στη δουλειά και σπαταλώντας τις οικονομίες του σε διασκεδάσεις. Τελικά, αφιερώνει τις τελευταίες του μέρες σε ένα κοινωνικό έργο, μετατρέποντας έναν σκουπιδότοπο σε παιδική χαρά.

Ανάμεσα σε ρηξικέλευθους πειραματισμούς με την αφήγηση (Ρασομόν), έπη με σαμουράι (Οι 7 Σαμουράι, Γιοζίμπο), σαιξπηρικές διασκευές (Ο Θρόνος του Αίματος) και δυτικότροπες απόπειρες που βάζουν τα γυαλιά στους Δυτικούς (Stray Dog, High and Low), ο Ακίρα Κουροσάβα χώρεσε κι ένα φιλμ σαν αυτό εδώ, κινούμενο στην ανθρωπιστική σφαίρα του Αμερικανού ομότεχνού του Φρανκ Κάπρα. H ιστορία ενός αρτηριοσκληρωτικού γραφειοκράτη που μαθαίνει πως πάσχει από καρκίνο και επαναπροσδιορίζει τη ζωή του ως ατόμου και ως μέλους της κοινότητας είναι από εκείνες τις ταινίες που μπορούν να σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο. Πηγαίνουμε σινεμά και γι’ αυτό. * Κριτική από τον Γιάννη Βασιλείου ΑΣΤΥ-ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ

56 lifo – 12.9.19

Ο Γούντι και οι γυναίκες του Ο ιδιόρρυθμος, μοναδικός, παραδοσιακά ασυμμόρφωτος με τις μόδες δημιουργός αμφισβητείται λίγο πριν από τη δύση της ένδοξης καριέρας του. «Έχω κάνει όσα το κίνημα #metoo θα ήθελε να πετύχει» δήλωσε μετά την παρισινή πρεμιέρα της ταινίας του Μια βροχερή μέρα στη Νέα Υόρκη, που έχει κόψει πάνω από 80.000 εισιτήρια μέχρι στιγμής στις ελληνικές αίθουσες. Η Ελλάδα και η Ευρώπη ανέκαθεν υπήρξαν φιλόξενες και ελάχιστα εμπαθείς στην περίπτωσή του, κάτι που ο Άλεν γνωρίζει πολύ καλά, γι’ αυτό και έκανε τις δηλώσεις σε αντιδιαστολή με τις χολιγουντιανές προοπτικές της καριέρας του. «Δεν μου καίγεται καρφί, ποτέ δεν με ενδιέφερε» είπε, επαναλαμβάνοντας τη γνωστή καλλιτεχνική του απόσταση με το θεωρητικό κέντρο αποφάσεων του αμερικανικού σινεμά. Βέβαια, η Νέα Υόρκη τον απασχολεί, αλλά, όπως φαίνεται, δεν τον καίει κιόλας. Χρηματοδότηση βρίσκει πλέον από αλλού και τα βασικά έξοδα των ταινιών του έρχονται από Ευρώπη, Νότια Αμερική και Ασία. Η Amazon επένδυσε στο όνομά του, αλλά με το που ήρθε ξανά στην επιφάνεια η υποτιθέμενη κακοποίηση της θετής του κόρης Ντίλαν από τον ίδιο, ανακάλεσε μονομερώς τη συμφωνία για 4 ταινίες, βάζοντας στο ράφι τη Βροχερή Μέρα για τις ΗΠΑ. Μπορεί ο streaming γίγαντας να επέστρεψε τα αμερικανικά δικαιώματα της ταινίας στον Άλεν, αλλά δέχτηκε αγωγή για αθέτηση συμφωνίας. Ο Γούντι Άλεν ζητά 68 εκατομμύρια δολάρια για διαφυγόντα κέρδη μετά από απόφαση της εταιρείας που βασίζεται σε «προ 25ετίας ανυπόστατους ισχυρισμούς». Η υπόθεση είχε κλείσει, αν θυμάστε. Ο Γούντι Άλεν πέρασε αξιολόγηση σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και κρίθηκε παράξενος, με συμπεριφορά οριακά ανάρμοστη, αλλά τελεσίδικα όχι σεξουαλικά επικίνδυνος ή κακοποιητής ενός παιδιού που από τη δική του

γραμμή υπεράσπισης επέμενε πως ποτέ δεν ήταν δικό του αλλά της Μία Φάροου, όπως άλλωστε και η Σουν Γι Πρεβέν, την οποία αποκατέστησε με γάμο. Με τη συντονισμένη φεμινιστική διεκδίκηση των τελευταίων δύο ετών, η Ντίλαν και προφανώς η ορκισμένη πολέμιος του Άλεν μητέρα της, η Μία Φάροου, αναμόχλευσαν την παλιά ιστορία και εξαπέλυσαν μύδρους εναντίον ενός ανθρώπου που εξακολουθεί να δουλεύει και δεν έχει τιμωρηθεί δι’ εξορίας από την κοινότητα. Μερικοί φοβήθηκαν, βέβαια, και πήραν αποστάσεις δημοσίως. Οι βασικοί πρωταγωνιστές του στη Βροχερή Μέρα, ενώ γνώριζαν τι είχε συμβεί παλιά, έσπευσαν να δωρίσουν τις αμοιβές τους σε σχετικούς οργανισμούς. Από τη Σελίνα Γκόμεζ δεν περίμενε κανείς να κάνει κάτι διαφορετικό. Ο Τιμοτέ Σαλαμέ προδίδει το σοφιστικέ ήμισυ της καταγωγής του (είναι και Γάλλος) και παραδίδεται αμαχητί σε μια τάση ισοπέδωσης πολύ αμερικανική. Η Ρεμπέκα Χολ, κόρη του μεγαλύτερου θεατρανθρώπου της Βρετανίας, του Πίτερ Χολ, ζυμωμένη με την τέχνη, άρα και την απόχρωση, επίσης χαρίζει τον μισθό της. Γιατί; Για ένα γεγονός που αμφισβητείται; Που, συγκυριακά, αναδύθηκε σε αιχμηρή φάση για να βλάψει έναν δημιουργό ιδιόρρυθμο, μοναδικό, παραδοσιακά ασυμμόρφωτο με τις μόδες, στη δύση της ένδοξης πορείας του; Όπως υποστήριξε ο ίδιος, μια ζωή γράφει. Σηκώνεται το πρωί και δημιουργεί ιστορίες, ανεξάρτητα από το αν θα βρεθεί κάποιος να τις χρηματοδοτήσει. Κυρίως αυτοβιογραφούμενος και με μια σπαρταριστή τάση να αυτοκανιβαλίζεται, γράφει για γυναίκες και οι γυναίκες που έχει πλάσει στο σινεμά είναι πάρα πολλές και αξέχαστες. Ο

Άλεν απλώς συνέπεσε χρονικά, αν και δεν είχε καμία σχέση, με μια μάτσο γενιά Αμερικανών δημιουργών που πραγματεύτηκαν κυρίως άνδρες και πατριαρχίες μιλώντας για τους Ιταλοαμερικανούς, τον Σκορσέζε, τον Ντε Πάλμα, τον Κόπολα και τον Τσιμίνο, ή προτιμούσαν τα ζωάκια και τους εξωγήινους… Επίσης, ο Άλεν, όπως αναγκάστηκε να υπενθυμίσει στους αναβράζοντες από τις δηλώσεις απερίφραστης υποστήριξης της μούσας του Σκάρλετ Τζοχάνσον, δεν έχει πειράξει καμία από τις εκατοντάδες πρωταγωνίστριές του – άσε, δε, που τις πλήρωνε ακριβώς με τα ίδια λίγα χρήματα που αμείφθηκαν οι άνδρες συμπρωταγωνιστές τους σε εποχές που η ψαλίδα ήταν σκανδαλώδης. Το παράπτωμα για το οποίο κατηγορήθηκε και κυρίως λοιδορήθηκε δεν αφορά τις επαγγελματικές δυναμικές σε χώρο εργασίας, όπως στις υποθέσεις του Χάρβεϊ Γουάινσταϊν και του Μπιλ Κόσμπι, αλλά τα ενδότερα της οικογένειάς του. Η άποψη της Ντίλαν ακούγεται εδώ και χρόνια. Η μητέρα της, αλλά και ο αδελφός της, ο Ρόναν, που είναι και το μοναδικό βιολογικό παιδί του Άλεν, την πιστεύουν. Οι υπόλοιποι πώς γνωρίζουν τι έχει γίνει πραγματικά; Και γιατί είναι τόσο πρόθυμοι να ακυρώσουν την άψογη και ευεργετική συνεργασία τους μαζί του; Η Ιβ, η Άνι Χολ, η Νόλα, η Χάνα και οι αδελφές της, η Άλις, η Χάτι και η Τζίνι, η Τζάσμιν που «κάποτε γνώριζε τις λέξεις, αλλά τώρα έχουν όλες μπερδευτεί», η Βίκυ, η Κριστίνα και η Μαρία Ελένα, ανάμεσα σε άλλες, τον υπερασπίζονται μέσα από το έργο του εδώ και 45 χρόνια. Προσωπικά, αυτές πιστεύω. Όπως είχε πει η Σεσίλια από το Πορφυρό Ρόδο του Καΐρου: «Γνώρισα έναν υπέροχο άνδρα. Δεν είναι αληθινός, αλλά δεν μπορείς να τα έχεις όλα στη ζωή!».

12.9.19 – lifo

57

βιβλίο

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

φωτό: παρισ ταβιτιαν

week

Στέφανος Ξενάκης: «Κάθε μέρα που δεν αγάπησες είναι μια μέρα που δεν έζησες» Μια συζήτηση για τη σημασία της αυτοβελτίωσης, την απώλεια και τα social media με τον συγγραφέα του απόλυτου best seller στην Ελλάδα.

Ο από τον γιάννη πανταζόπουλο

58 lifo – 12.9.19

Στέφανος Ξενάκης ζει, εργάζεται και εμπνέεται στη Βουλιαγμένη. Με το τρίπτυχο «κίνηση - γνώση - δράση» άλλαξε τη ζωή του. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο και έκανε MBA στο Manchester Business School. Εργάστηκε με επιτυχία ως στέλεχος και επιχειρηματίας στον χώρο της διαφήμισης από το 1993 έως το 2015. Έκτοτε ασχολείται με το πάθος του, την αυτοβελτίωση και την προσωπική εξέλιξη, τις οποίες υπηρετεί παθιασμένα με τα κείμενα και τις ομιλίες του. Παράλληλα, εργάζεται εντατικά για το όνειρό του, το «Ναι, Μπορώ», ένα μάθημα αξιών και αυτογνωσίας το οποίο φιλοδοξεί να μπει σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας, από την Α’ Δημοτικού. Το πρώτο του βιβλίο, με τίτλο Το Δώρο, κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2018, έγινε το Νο 1 στη λίστα των best sellers και εξακολουθεί να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των ευπώλητων, ενώ φέτος στα ράφια των βιβλιοπωλείων υπάρχει το δεύτερο βιβλίο του, με τίτλο Κάπταιν – Γράμματα στον μπαμπά μου. Τον επισκέφθηκα στο σπίτι του ένα ηλιόλουστο πρωινό. Ατενίζοντας την ασύγκριτη

θέα προς τη θάλασσα, μου λέει χαριτολογώντας: «Εδώ κάνεις διακοπές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου». Λίγο πριν από τη συνάντησή μας είχε oλοκληρώσει το καθημερινό του πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει πολύ πρωινό ξύπνημα, τρέξιμο, κολύμπι, σεμινάρια. Μάλιστα, κάθε πρωί, όση ώρα τρέχει, ακούει ηχογραφημένα βιβλία, ομιλίες στο YouTube κάποιων κορυφαίων ομιλητών, τον «Economist» και ενημερώνεται για τα σημαντικά που συμβαίνουν στον κόσμο. Είναι ο δικός του τρόπος να προσθέτει αξία και περιεχόμενο στη μέρα του. «Το YouTube θεωρώ ότι είναι το σημαντικότερο πανεπιστήμιο του κόσμου» επισημαίνει.

— Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να συμβιβάζονται; Παρακολουθώ μερικές φορές νέους ανθρώπους που έχουν μάθει να αποκτούν αυτά που θέλουν με ένα «κλικ». Αντιθέτως, η ζωή είναι μέθεξη, εξέλιξη και τριβή. Είναι προφανές ότι θα ηττηθείς, θα απελπιστείς και θα στενοχωρηθείς. Αλλά αυτή είναι η ζωή μας. Τα λάθη είναι η πείρα μας. Επομένως, θεωρώ ότι οι άνθρωποι γύρω μας συμβιβάζονται γιατί είναι φυγόπονοι. Προτιμούν τη δι-

Τα βιβλία του Στέφανου Ξενάκη Το Δώρο και Κάπταιν κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Key Books.

αρκή αναβολή των προβλημάτων. Δεν θέλουν να ζορίζονται. Δεν δραπετεύουν από το κελί τους. Δεν ελευθερώνονται από τα δεσμά τους. Να τη φοβάσαι την εύκολη ζωή. Περπάτα, τρέξε, κολύμπα. Χωρίς κίνηση, δεν υπάρχει ζωή. Μία από τις αγαπημένες μου συνήθειες είναι το πρωινό ξύπνημα. Κολυμπώ χειμώνα καλοκαίρι. Είναι κάτι που με αναγεννά. Υπάρχουν στιγμές που θα μπορούσα να το ακυρώσω. Όμως έχω δεσμευτεί απέναντι στον εαυτό μου. Κι όταν το κάνεις στα μικρά, γνωρίζεις ότι θα το πράξεις και στα μεγάλα. Η ζωή σου, λοιπόν, είναι η σχέση με τον εαυτό σου. Και συνήθως αυτή η σχέση είναι η πιο παραμελημένη. Μια αξέχαστη ανάμνηση ήταν όταν μια κυρία 39 ετών παρακολούθησε μια ομιλία μου και αποφάσισε να κάνει πράξη το όνειρό της, δίνοντας Πανελλήνιες. Έχοντας ήδη δύο παιδιά, αφιέρωσε χρόνο σε αυτό και πέτυχε. Δεν συμβιβάστηκε. Τέτοιου είδους μηνύματα με κάνουν να νιώθω πλήρης.

— Πότε αποφασίσατε να στραφείτε στην αυτοβελτίωση; Ήταν Οκτώβριος του 2015 όταν αποφάσισα να κλείσω την εταιρεία μου. Τότε ήμουν ακόμα επιχειρηματίας και όχι συγγραφέας. Όμως φρόντιζα να παρακολουθώ σεμινάρια αυτοβελτίωσης σε Ελλάδα και εξωτερικό. Στη συνέχεια διάβασα πολλά βιβλία αυτογνωσίας, συμμετείχα σε ομάδες αυτοβοήθειας, άρχισα να μοιράζομαι μικρές ιστορίες από την καθημερινότητά μου στο Facebook και αργότερα στην «Καθημερινή». Και ύστερα πήρα την απόφαση να γράψω ένα βιβλίο. Έτσι δημιουργήθηκε το Δώρο, το οποίο είναι μια συλλογή ιστοριών από τη ζωή μου, απ’ αυτές που συμβαίνουν σε όλους μας, αλλά συχνά επιλέγουμε να προσπερνάμε. Όμως είναι αυτές που κρύβουν μέσα τους όλο το νόημα της ζωής. Έτσι, έμαθα να παρατηρώ. Να

μοιράζομαι. Να καταπολεμώ την αδράνεια. Να ενώνομαι με τους άλλους. Και κατάλαβα ότι σκοπός της ζωής είναι πάντα να ξεκινάς προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

— Μόνο η αυτοβελτίωση μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο; Το να δουλεύεις με τον εαυτό σου είναι για μένα κεφαλαιώδες. Η γνώση είναι δύναμη και η άγνοια κατάρα. Βλέπω ανθρώπους θυμωμένους, σε αδιέξοδο, συχνά ακινητοποιημένους. Σκορπούν τη ζωή τους και δεν ζουν αυτό που λαχταρούν. Ακόμα και στις λύσεις βλέπουν προβλήματα. Γκρινιάζουν και δεν δρουν. Βλέπω να τους επιλέγει η ζωή αντί να την επιλέγουν εκείνοι. Άνθρωποι που τους φταίνε τα πάντα, χωρίς ποτέ να έχουν αναλογιστεί μήπως φταίνε κι αυτοί. Παρατηρώ ανθρώπους να μην είναι ευτυχισμένοι. Κι αυτό είναι κάτι που με πονά. Όπως τότε που με πονούσε κι εμένα. Διότι πέρασα κι εγώ απ’ αυτήν τη φάση και τη γνωρίζω πολύ καλά. Πονούσα πολύ τα προηγούμενα χρόνια, αλλά δεν το συνειδητοποιούσα, γιατί ο πόνος είχε γίνει ένα μ’ εμένα. Στην πορεία άλλαξα προσανατολισμό. Το έψαξα. Δούλεψα πολύ με τον εαυτό μου. Πήγα σε σεμινάρια και σε ομάδες αυτογνωσίας. Διάβασα. Τόλμησα. Ρίσκαρα. Και τελικά ανταμείφθηκα.

— Γιατί πιστεύετε ότι ο κόσμος έχει ανάγκη από καλές ιστορίες; Ο κόσμος συνήθως εστιάζει στο πρόβλημα, στο κακό, στον εχθρό, στο χθες. Είναι εθισμένος στο δυσάρεστο. Για μένα, όλα είναι θέμα εστίασης. Εσύ επιλέγεις τι θα δεις. Κι εγώ στον κήπο μου θέλω να φυτεύω ωραία πράγματα, όχι ζιζάνια. Γι’ αυτό προτιμώ τις όμορφες ιστορίες, στις οποίες οι τυχεροί δεν γεννιούνται αλλά γίνονται.

— Συμφωνείτε ότι η πιο χαρακτηριστική φράση της εποχής είναι το «μην άγχεσαι;» Πράγματι. Και δυστυχώς αυτό ξεκινά από πολύ νωρίς. Ένα παιδί ως την ηλικία των δεκαοκτώ ετών έχει ακούσει περισσότερες από 150.000 φορές τις λέξεις «μη», «δεν θα τα καταφέρεις», «πρόσεχε» και περίπου 5.000 φορές κάτι αντίστοιχο θετικό. Προγραμματίζουμε τα παιδιά μας να προχωρούν στη ζωή τους έχοντας κατά νου κάτι αρνητικό που μπορεί να τους συμβεί. Επίσης, από μικρή ηλικία μάς έμαθαν ότι έχουμε δίκιο και ότι είναι αδυναμία να έχεις άδικο. Απεναντίας, η λέξη που έχει δύναμη είναι το «ναι». Όλες οι λύσεις είναι μέσα σου, στην καρδιά και στο μυαλό σου.

— Σε τι περιβάλλον μεγαλώσατε; Τα πρώτα χρόνια της ζωής μου τα πέρασα στα πλοία, μαζί με τον πατέρα μου, που ήταν καπετάνιος, και τη μητέρα μου. Από 2 έως 7 ετών μεγάλωσα μέσα σε ένα καράβι, περιτριγυρισμένος από ένα πλήρωμα που αποτελούνταν από ανθρώπους όλων των εθνοτήτων. Όλοι με είχαν σαν δικό τους παιδί. Μάλιστα, στις δύο πρώτες τάξεις η μάνα μου ήταν η δασκάλα μου και τα μαθήματα τα λάμβανα μέσω αλληλογραφίας στα λιμάνια. Συναρπαστικές εμπειρίες, διαφορετικοί τόποι και ασυνήθιστες παιδικές αναμνήσεις. Ήταν το μεγαλύτερο δώρο που μου έκαναν ποτέ οι γονείς μου.

— Πώς ανακαλύπτει ένας άνθρωπος τι είναι αυτό που θέλει στη ζωή; Δράση, δράση, δράση. Πέφτω, σηκώνομαι. Για παράδειγμα, στη δική μου διαδρομή έμαθα να τρέφομαι σωστά και να γυμνάζομαι. Επέλεξα να κλείσω την τηλεόραση. Να λέω όχι και να βάζω όρια. Να διαβάζω και να εξελίσσομαι κάθε μέρα. Να είμαι εστιασμένος σε αυτό που κάνω και να μη σκορπίζομαι. Να λέω «ευχαριστώ» όταν οι άλλοι μου λένε κάτι καλό και να μην κοκκινίζω. Κυρίως, έμαθα να μοιράζομαι με τους γύρω μου. Να είμαι συνεπής στις δεσμεύσεις μου και περισσότερο απέναντι στον εαυτό μου. Έμαθα να ζορίζομαι. Είπα, δεν πειράζει. Συνειδητοποίησα ότι η μάθηση και η εξέλιξη δεν τελειώνουν ποτέ. Έχοντας ένα πάθος για το οποίο θα πέθαινες, έχεις βρει και έναν λόγο για να ζεις.

— Μπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς προβλήματα; Με τίποτα. Αυτό που μπορείς να κάνεις, όμως, είναι να προχωράς καθημερινά, ελαχιστοποιώντας τον αριθμό των προβλημάτων σου. Κάθε φορά που κατάφερα να πάω παρακάτω στη ζωή μου ήταν χάρη σε ένα πρόβλημα που παρουσιάστηκε. Άρα, το πρόβλημα μπορεί να αποτελέσει μια πρόκληση ικανή να μετεξελιχθεί σε ευκαιρία. Συγκεκριμένα, το 1998, εξαιτίας κάποιου περιστατικού που με είχε στενοχωρήσει πάρα πολύ, πήγα να μιλήσω για τη διαφημιστική εταιρεία την οποία είχα δημιουργήσει και ξαφνικά έχασα τη φωνή μου. Από κείνη τη στιγμή και για περίπου επτά μήνες ήμουν σε αφωνία. Η αιτία που το προκάλεσε ήταν ψυχοσωματική. Κόντεψα να τρελαθώ. Είχα πληροφορηθεί ότι κάποιος είχε πει κάτι πολύ κακό για μένα, που δεν μπορούσα να το αναστρέψω. Μέχρι τότε είχα μάθει στη ζωή μου ότι όλοι έπρεπε να μας αγαπούν και να μας αποδέχονται. Είχα το ελάττωμα να έχω την απόλυτη ανάγκη αποδοχής απ’ όλους. Αυτός ο άνθρωπος όμως, με αυτήν του την πράξη, με βοήθησε να καταλάβω ότι δεν γίνεται να είναι όλοι ικανοποιημένοι από μένα. Δεν γίνεται να σ’ αγαπάνε όλοι. Έτσι, συνειδητοποίησα πως αν όλοι είναι ευχαριστημένοι από σένα, τότε εσύ σίγουρα δεν θα είσαι ευχαριστημένος με τον εαυτό σου. Ύστερα από μια περίοδο λογοθεραπείας και ψυχοθεραπείας, βρήκα ξανά τη φωνή μου. Αυτό ήταν ένα μεγάλο μάθημα ζωής.

— Και δέκα χρόνια μετά βιώνετε τη χειρότερη κατάθλιψη της ζωής σας. Όλα πήγαιναν υπέροχα. Ήμουν επιτυχημένος στον μέγιστο βαθμό. Ωστόσο, ένα βράδυ αντιλήφθηκα ότι δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Ξεκίνησα να κάνω θεραπεία και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι ήμουν το παιδί για όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό μου. Ήμουν παντού για όλους και πουθενά για μένα. Μέχρι τότε δεν είχα ζητήσει τίποτα από κανέναν. Είχα απίστευτη αυτοπεποίθηση και καθόλου αυτοεκτίμηση. Λίγο καιρό αργότερα και ενώ βρισκόμουν σε θεραπεία, ένα από τα βράδια που δεν μπορούσα να κοιμηθώ πήγα σε ένα φαστφουντάδικο για να αγοράσω ένα σάντουιτς. Τη στιγμή

Έμαθα να τρέφομαι σωστά και να γυμνάζομαι. Επέλεξα να κλείσω την τηλεόραση. Να λέω όχι και να βάζω όρια. Να διαβάζω και να εξελίσσομαι κάθε μέρα. Να είμαι εστιασμένος σε αυτό που κάνω και να μη σκορπίζομαι. Να λέω «ευχαριστώ» όταν οι άλλοι μου λένε κάτι καλό και να μην κοκκινίζω.

της προετοιμασίας ήθελα να ζητήσω από την υπάλληλο να μου βάλει λίγη παραπάνω ντομάτα. Μέσα μου έλεγα: «Άσ’ το, ρε, θα σε κράξει». Ταυτόχρονα είπα: «Βρίσκεσαι σε θεραπεία, μίλα». Τελικά, της το είπα και η κοπέλα, με πολύ ευγενικό τρόπο, μου απάντησε: «Πολύ ευχαρίστως». Όταν επέστρεψα στο σπίτι μου, θυμάμαι πόσο ευχάριστα κοιμήθηκα. Να φροντίζεις τον εαυτό σου σαν να είναι ο σημαντικότερος άνθρωπος στον κόσμο.

— Το δεύτερο βιβλίο σας «Κάπταιν» είναι γραμμένο για τον πατέρα σας. Πώς ξεπερνιέται η απώλεια; Το βιβλίο αυτό αποτελείται από γράμματα προς τον πατέρα μου. Το έγραψα σε διάστημα τριών μηνών. Περιέχει πολύ πόνο, αλλά και λύτρωση. Ήταν ο δικός μου τρόπος να πενθήσω τον πατέρα μου. Η απώλεια δεν ξεπερνιέται ποτέ. Το συναίσθημα δεν λογοκρίνεται. Μόνο να το ζήσεις μπορείς. Ο θάνατος είναι ένα τραύμα που δεν κλείνει ποτέ. Ο χρόνος, σαφώς, βοηθά, αλλά δεν είναι αναγκαία συνθήκη που σε κάνει να ξεχάσεις. Από τα 19 του χρόνια ως τα 84 δεν σταμάτησε να δουλεύει. Έζησε τη ζωή που όλοι ονειρευόμαστε. Κάθε μέρα επιζητούσε τη δράση, το καλύτερο αντικαταθλιπτικό. «Πέτρα που δεν κυλά χορταριάζει» έλεγε. Ήταν ο ήρωάς μου. Πάντα είχε, ακόμα κι όταν δεν είχε. Μου λείπει πολύ.

— Έχετε πολλούς ακολούθους στα social media. Θεωρείτε ότι τα social media έχουν επηρεάσει την καθημερινότητά μας; Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μια μορφή επικοινωνίας, της οποίας ο χειρισμός απαιτεί προσοχή. Είναι σημαντικό να τα χρησιμοποιούμε ως εργαλεία που ήρθαν στη ζωή μας για να μας βοηθήσουν. Όμως η ανεξέλεγκτη χρήση της τεχνολογίας έχει αποδειχτεί ότι είναι η Νο 1 αιτία της κατάθλιψης, κυρίως επειδή αποτελεί μέσο σύγκρισης. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι κανείς δεν δημοσιεύει στο προφίλ του τις αποτυχίες του. Ωστόσο, πιστεύω ότι το μεγαλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις στους ανθρώπους σου είναι η παρουσία σου. Έχουμε χίλιους μήνες να ζήσουμε. Αν ο φίλος σου έχει γενέθλια, να τον παίρνεις τηλέφωνο και να μην του ποστάρεις. Όταν είσαι εκεί, να είσαι εκεί. Κλείσε, λοιπόν, το κινητό σου.

— Τι θα λέγατε σήμερα σ’ έναν νέο άνθρωπο; Δούλεψε με τον εαυτό σου. Ποτέ μη σταματάς. Να ψάχνεις, να ρωτάς, να διαβάζεις, να γράφεις καθημερινά. Μόνον έτσι θα ανακαλύψεις ό,τι επιθυμείς απ’ αυτήν τη ζωή. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κόσμος ποτέ στην ιστορία του δεν ήταν τόσο υπερπληροφορημένος και ταυτόχρονα τόσο ανέμπνευστος.

— Τι είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο ευτυχισμένο; Οι ανθρώπινες σχέσεις. Μόνο η αγάπη υπάρχει, αυτή που πήρες κι αυτή που έδωσες.

— Μπορεί να υπάρξει αγάπη άνευ ορίων; Είναι πολύ σημαντική ιστορία η αγάπη, αλλά εξίσου ή και περισσότερο πρωταρχική είναι η συγχώρεση. Συγχωρώ σημαίνει απελευθερώνομαι. Ο δάσκαλός μου Αντώνης Καλογήρου έχει πει ότι η ποιότητα της αγάπης είναι αντιστρόφως ανάλογη του συνόλου των προϋποθέσεων που βάζουμε. Η αγάπη δεν είναι συναλλαγή. Όταν θέλεις κάτι να το ζητάς και όταν έχεις παράπονο να το λες. Κάθε μέρα που δεν αγάπησες είναι μια μέρα που δεν έζησες.

— Ευτυχία τι θα πει; Είχα διαβάσει κάποτε ότι «επιτυχία είναι να έχεις αυτό που θέλεις, αλλά ευτυχία είναι να θέλεις αυτό που έχεις».

— Τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή; Την αγάπη, τη σύνδεση, την εξέλιξη και την προσφορά. Να ζεις τη ζωή και να μην την προσπερνάς. Και, όσο μπορείς, να αφήνεις τον κόσμο λίγο καλύτερο απ’ ό,τι τον βρήκες.

ΚΑΥΤΟ ΜΕΛΑΝΙ από τη μαρια δρουκοπουλου

4 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν τσαρλς μπουκόβσκι Για τη γραφή Μτφρ.: Γιώργος Λαμπράκος Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 270 Ένα βιβλίο αιχμηρό, οδυνηρό και συχνά ξεκαρδιστικό· ένας απολαυστικός συνδυασμός του χαρακτηριστικού κυνισμού του Μπουκόβσκι με το συγγραφικό του χάρισμα, που τον ανέδειξε σε σημαντικό συγγραφέα του εικοστού αιώνα, και με το πάθος του, που τον έχει αναγάγει σε σύμβολο αντικομφορμισμού. Ο Μπουκόβσκι στα καλύτερά του: ευφυής, πνευματώδης, βαθιά συγκινητικός και ανυποχώρητος στις απόψεις του.

μ. καραγάτσης - νίκη καραγάτση Αλληλογραφία δύο ερωτευμένων Επιμέλεια: Λίζυ Τσιριμώκου Εκδόσεις Βιβλιοπωλείο της Εστίας Σελ.: 96 «Τούτη η μικρή συζυγική-οικογενειακή επιστολογραφία του Καραγάτση (γράμματα χαριτωμένα, ευτράπελα, γουστόζικα, μα και απελπισμένα, σκοτεινά και μελαγχολικά) μας ανοίγει ένα παραθυράκι στη θέα της εργοβιογραφίας του, απ’ όπου μπορούμε να δούμε εποπτικότερα και καλειδοσκοπικά το σύνολο των κειμένων του». (Λ.Tσ.)

william marx To μίσος για τη λογοτεχνία Μτφρ.: Αντώνης Αθανασόπουλος Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 312 Εδώ και 2.500 χρόνια η λογοτεχνία γίνεται στόχος ποικίλων επικρίσεων και κατηγοριών, Από τον Πλάτωνα ως τον Νικολά Σαρκοζί, τούτο το βιβλίο παρουσιάζει όλα τα στοιχεία που προσκομίστηκαν σε αυτή την εξωφρενική δίκη, συνθέτει την τοιχογραφία ενός απίστευτου κόσμου και αφηγείται μια άλλη ιστορία της δυτικής λογοτεχνίας, από τις απαρχές της.

άντριου σων γκρίερ Πλην Μτφρ.: Παλμύρα Ισμυρίδου Εκδόσεις Δώμα Σελ.: 318 Ο Άρθουρ Πλην είναι ένας αποτυχημένος συγγραφέας. Για να αποφύγει τον γάμο του πρώην του, αποφασίζει να αποδεχτεί κάθε πρόσκληση για αδιάφορες εκδηλώσεις ανά τον κόσμο. Παντού τον περιμένουν μικροεξευτελισμοί και ταπεινώσεις, γεννήματα της φαντασίας του και μόνο. Μια πνευματώδης κωμωδία, γεμάτη παρεξηγήσεις, εκπλήξεις και απρόσμενους στοχασμούς για την κοινή ανθρώπινη μοίρα μας.

12.9.19 – lifo

59

starfax week

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Κοινωνικά θέμα-

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Τις επόμενες μέ-

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Έχετε μπει πλέον κανο-

τα, σχέσεις και συνεργασίες έρχονται στο προσκήνιο με την Πανσέληνο του Σαββάτου στους Ιχθύς και μπορεί να ολοκληρωθεί μια επιχειρηματική προσπάθεια, προωθώντας τα νέα ξεκινήματα. Με τη συμμετοχή του Ποσειδώνα είναι λίγο θολό το κλίμα και πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί, ώστε να μην πάρετε αποφάσεις ενώ είστε υπ’ ατμών. Η σχέση ή ο γάμος σας θα σας απασχολήσει και αν δεν είστε ικανοποιημένοι δεν το ’χετε σε τίποτα να δώσετε ένα τέλος. Ακατάλληλη εποχή για υποσχέσεις. Το Σάββατο, επίσης, εισέρχονται στον Ζυγό Ερμής και Αφροδίτη και αρχίζετε να ασχολείστε περισσότερο με οικονομικές σας υποθέσεις και την αναζήτηση νέων πηγών εσόδων. Διαπραγματεύσεις, εμπορικές συμφωνίες και επενδύσεις μπορούν να αυξήσουν τα κέρδη σας, αρκεί να αποφύγετε ρίσκα αμφιβόλου αποτελέσματος. Με την επιστροφή του Κρόνου σε ορθόδρομη πορεία την Τετάρτη επανέρχονται οι ισορροπίες στην ερωτική σας ζωή .

ρες θα σας απασχολήσουν θέματα εκπαίδευσης και θα νιώσετε μπλοκαρισμένοι αν προσπαθήσετε να ικανοποιήσετε προσδοκίες τρίτων. Η Πανσέληνος του Σαββάτου στους Ιχθύς βγάζει στην επιφάνεια απωθημένα που έχουν να κάνουν με τη χειριστική συμπεριφορά οικείων σας προσώπων. Ωστόσο, καλύτερα να αποφύγετε τη λήψη αποφάσεων, καθώς με τη συμμετοχή του Ποσειδώνα μπορεί να υπερεκτιμήσετε είτε μια κατάσταση είτε τις δυνατότητές σας. Με την είσοδο της Αφροδίτης και του Ερμή στον Ζυγό αυξάνεται η δημοτικότητά σας και μπορείτε να πετύχετε πολλά όσον αφορά την καριέρα σας, αρκεί να είστε διατεθειμένοι να αφιερώσετε πολύ χρόνο στην προώθηση των ταλέντων σας. Ενδεχομένως να σας απασχολήσουν οι ηλικιωμένοι και λόγω της στενότερης επαφής ίσως να βελτιωθούν οι σχέσεις σας. Προσωπικές ανάγκες αρχίζουν να καλύπτονται με την επιστροφή του Κρόνου σε ορθόδρομη πορεία την Τετάρτη.

νικά στους ρυθμούς της καθημερινότητας και από το Σάββατο, που εισέρχονται στον Ζυγό ο Ερμής και η Αφροδίτη, επανέρχεστε δριμύτεροι στο κυνήγι ευκαιριών. Επαγγελματικά σας θέματα μπαίνουν σε προτεραιότητα και είναι ιδανική εποχή για να βρείτε μια νέα κατεύθυνση αν αναζητάτε μια θέση εργασίας ή να ασχοληθείτε με μια παράλληλη δουλειά που θα ενισχύσει το εισόδημά σας. Την ίδια μέρα πραγματοποιείται και η Πανσέληνος στους Ιχθύς στον άξονα στόχοι - δημιουργία και, καθώς είναι σε σύνοδο με τον Ποσειδώνα, ενδεχομένως να μην είναι ξεκάθαρες οι σκέψεις σας, οπότε καλύτερα να αποφύγετε τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη σταδιοδρομία σας. Ορισμένοι μπορεί να δώσετε τέλος σε μια σχέση που έχει βαλτώσει και θα αναζητήσετε στιγμές με τον εαυτό σας. Την Τετάρτη επιστρέφει ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία και θα ανταμειφθούν οι προσπάθειές σας.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Η Πανσέληνος του Σαβ-

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2]

βάτου στους Ιχθύς πραγματοποιείται στον άξονα εργασία - ψυχική υγεία και θα δώσετε έμφαση στα επαγγελματικά σας, όμως, επειδή συμμετέχει και ο Ποσειδώνας, πρέπει να αποφύγετε τη λήψη αποφάσεων, καθώς υπάρχει κίνδυνος να υπερεκτιμήσετε μια κατάσταση. Επίσης, αν κάνετε κάποιες εξετάσεις για την υγεία σας, φροντίστε να πάρετε και μια δεύτερη γνώμη, ώστε να είστε σίγουροι για την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων. Την ίδια μέρα εισέρχονται στο ζώδιό σας Ερμής και Αφροδίτη, ένα αχτύπητο δίδυμο που θα ενισχύσει την αυτοπεποίθησή σας και θα κάνει την προσωπικότητά σας να λάμψει. Ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τη βελτίωση της εμφάνισης και της επαγγελματικής σας ταυτότητας. Βάλτε σε προτεραιότητα τις προσωπικές σας υποθέσεις και μη σπαταλάτε τον χρόνο σας σε εξυπηρετήσεις δίχως αντίκρισμα. Από την Τετάρτη, που επανέρχεται ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία, θα αρχίσουν να μπαίνουν σε μια ροή θέματα σπιτιού.

Μια ασυνήθιστη κινητοποίηση σας βάζει σε υποψίες σχετικά με κοινούς πόρους και είστε σε συνεχή επιφυλακή, ωστόσο με την Πανσέληνο του Σαββάτου στους Ιχθύς, δηλαδή στον τομέα των οικονομικών, μπορεί να γίνουν κάποιες αποκαλύψεις. Έκτακτες οφειλές σάς βάζουν σε διαδικασία επανεξέτασης του προϋπολογισμού σας και εκεί μπορεί να ανακαλύψετε κάποιο έλλειμμα που δεν είναι απαραίτητο να οφείλεται σε δόλο, ωστόσο θα παίξει καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις. Αφροδίτη και Ερμής εισέρχονται το Σάββατο στον Ζυγό και ξεκινάει ένα διάστημα κατά το οποίο θα ευνοηθούν θέματα σπουδών, ενώ θα βάλετε σε τάξη διαδικαστικές υποθέσεις. Ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε έναν νέο κύκλο σπουδών ή να ταξιδέψετε. Η επιστροφή του Κρόνου την Τετάρτη σε ορθόδρομη πορεία ενισχύει την ανάγκη σας να βελτιώσετε τον ψυχισμό σας και ίσως αρχίσετε να βλέπετε μέσα από μια διαφορετική σκοπιά όσα σας προβληματίζουν.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Ξεκινά μια περί-

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Με την Πανσέληνο του

οδος εσωστρέφειας με την είσοδο της Αφροδίτης και του Ερμή στον Ζυγό και μπορείτε να επουλώσετε πληγές του παρελθόντος, ώστε να έχετε μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε ορισμένες συνεδρίες και γενικά να ασχοληθείτε με τη βελτίωση του ψυχισμού σας μέσω δραστηριοτήτων. Η Πανσέληνος του Σαββάτου στους Ιχθύς, σε σύνοδο με τον Ποσειδώνα, μπορεί να προκαλέσει απογοητεύσεις που θα αφορούν τα ερωτικά σας, αν πιστέψετε τα λόγια και τις υποσχέσεις ενός πρόσφατου έρωτα. Η προσωπική σας ζωή και θέματα παιδιών θα παίξουν με την υπομονή σας, ειδικά όμως με τα παιδιά πρέπει να είστε ψύχραιμοι, ώστε να μην τους μεταφέρετε τα άγχη και τον εκνευρισμό σας. Από την Τετάρτη, που επανέρχεται ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία, μπορείτε να πετύχετε πολλά σε εμπορικές συναλλαγές και θέματα εκπαίδευσης.

Σαββάτου στο ζώδιό σας βγαίνουν στην επιφάνεια προσωπικές ανάγκες και έρχονται σε σύγκρουση με τις υποχρεώσεις σας, που είναι ουκ ολίγες. Σχέσεις και συνεργασίες θα σας προβληματίσουν αρκετά, όμως δεν πρέπει να πάρετε αποφάσεις που μπορεί να αλλάξουν ριζικά τη ζωή σας. Η σύνοδος με τον Ποσειδώνα θολώνει την κρίση σας, είτε υπερεκτιμώντας μια κατάσταση, είτε παρεξηγώντας τα λόγια και τις προθέσεις ενός συνεργάτη ή του συντρόφου σας. Με την είσοδο της Αφροδίτης και του Ερμή στον Ζυγό θα έχετε πολλές επαφές με άτομα με τα οποία έχετε κοινό ταμείο ή που ασχολούνται με τα φοροτεχνικά σας θέματα και θα διευθετηθούν αρκετές υποθέσεις σας, που σημαίνει πως θα υπάρξουν αυξομειώσεις στον προϋπολογισμό σας. Την Τετάρτη, που επιστρέφει ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία, ξεκινά μια ευχάριστη εποχή κατά την οποία σταθεροποιούνται οι στόχοι σας και οι σχέσεις με φίλους.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Πολλά τα γεγονότα

από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )

60 lifo – 12.9.19

στον οικογενειακό τομέα, που κορυφώνονται με την Πανσέληνο του Σαββάτου στους Ιχθύς, που ενεργοποιεί τον άξονα σπίτι - φιλοδοξίες. Ενδεχομένως να διαπιστώσετε πως έχετε μείνει στάσιμοι εξαιτίας της υπέρμετρης αυτοθυσίας και τώρα που έχετε μείνει μετέωροι μπορεί να ξεσπάσετε έντονα. Την ίδια μέρα εισέρχονται Ερμής και Αφροδίτη στον Ζυγό και θα έχετε πολλές ευκαιρίες να προωθήσετε τις ιδέες σας προκειμένου να βρείτε υποστηριχτές. Συλλογική προσπάθεια, κοινοί στόχοι και η κοινωνική σας ζωή θα ευνοηθούν, ενώ δεν αποκλείεται να κάνετε και μια ενδιαφέρουσα γνωριμία οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Την Τετάρτη επιστρέφει ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία και, καθώς κυβερνά τον οικονομικό τομέα, θα αρχίσετε να απολαμβάνετε τους καρπούς των κόπων σας. Φανείτε προνοητικοί αν σκοπεύετε να κάνετε σημαντικές αγορές, ώστε να μη βγείτε εκτός προϋπολογισμού.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Η Πανσέληνος του Σαββάτου στους Ιχθύς, ενεργοποιεί τον άξονα φιλοδοξίες - σπίτι και πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί, καθώς αυξάνονται οι ευθύνες και μαζί μ’ αυτές και ο εκνευρισμός. Αντιμετωπίστε τις προκλήσεις με ψυχραιμία και κρατήστε τις ισορροπίες στην οικογένεια, δίχως να ρίχνετε λάδι στη φωτιά. Είναι ένα κομβικό σημείο της ζωής σας, καθώς από τη στάση σας θα εξαρτηθούν πολλά και ή θα διορθώσετε τα κακώς κείμενα ή θα ψυχρανθούν σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το Σάββατο, επίσης, εισέρχονται ο Ερμής και η Αφροδίτη στον Ζυγό κι έτσι θα δώσετε περισσότερη έμφαση στην προσωπική σας ζωή. Οι ελεύθεροι μπορεί να βρείτε τον έρωτα, καθώς είστε πιο εκφραστικοί και αυθόρμητοι, ενώ οι γονείς θα επικεντρωθείτε στις ανάγκες των παιδιών. Με την επιστροφή του Κρόνου σε ορθόδρομη πορεία την Τετάρτη σταθεροποιούνται κοινοί πόροι.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7]

Η Πανσέληνος του Σαββάτου στους Ιχθύς μπορεί να προκαλέσει μια δυσαρέσκεια εξαιτίας όλων των ευθυνών που έχετε φορτωθεί, αυτό όμως έχει να κάνει και με την υπερβολική πίστη στις δυνάμεις και στις δυνατότητές σας. Ενδεχομένως να νιώσατε αρκετά ισχυροί και να αποφύγατε το μοίρασμα καθηκόντων και τώρα σας γυρίζει μπούμερανγκ, που σημαίνει πως αν δεν αλλάξετε τακτική, θα συνεχίσετε να παλεύετε μόνοι σας. Την ίδια μέρα εισέρχονται στον Ζυγό η Αφροδίτη και ο Ερμής και το ενδιαφέρον σας στρέφεται περισσότερο στην οικογενειακή σας ζωή. Πολλοί θα ασχοληθείτε με θέματα ακίνητης περιουσίας, μπορεί να κάνετε μια μετακόμιση ή να εκμεταλλευτείτε ένα ακίνητο. Από την άλλη, θα γίνουν και πολλές συνομιλίες με οικείους σχετικά με τη διευθέτηση κοινών πόρων και εκεί θα υπάρξουν συγκρούσεις. Την Τετάρτη, που επιστρέφει ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία, αρχίζουν να σταθεροποιούνται οι σχέσεις σας.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Από το Σάββατο, με την είσοδο του Ερμή και της Αφροδίτης στον Ζυγό, μετατοπίζεται η προσοχή σας στις σχέσεις και στις συνεργασίες, οπότε ξεκινά ένας κύκλος κατά τον οποίο θα δώσετε περισσότερη σημασία σε κοινωνικά θέματα. Την ίδια μέρα πραγματοποιείται και η Πανσέληνος στους Ιχθύς σε σύνοδο με τον Ποσειδώνα που κυβερνά τα όνειρα και τις ελπίδες και οτιδήποτε είναι σε κατάσταση αποσύνθεσης μπορεί να ξαναγεννηθεί. Ωστόσο, σε επικοινωνιακό επίπεδο είναι λίγο κρίσιμες οι καταστάσεις. Ενδεχομένως να είστε πιεσμένοι με όλες αυτές τις ευθύνες που έχουν πέσει πάνω σας, είναι όμως ένα πολύ δημιουργικό διάστημα. Διαπραγματεύσεις, συμφωνίες και οτιδήποτε επιχειρηματικό θα ευνοηθεί, αρκεί να είστε υποψιασμένοι. Την Τετάρτη επανέρχεται ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία και μπορείτε να ατενίζετε με περισσότερη σιγουριά το μέλλον.

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Αυτή η Πανσέληνος θα εί-

Sudoku No 603 7

2 9

5

7

3 1 5 4 3 2 9 3 8 7 5

7 4 5

6

8 5 6

9

9 4

8

Η λύση του προηγούμενου 4 1 6 5 7 9

3 9 5 2 1 8

2 7 8 3 4 6

1 5 3 8 2 4

6 8 2 7 9 5

9 4 7 1 6 3

5 6 4 9 8 2

8 3 1 6 5 7

7 2 9 4 3 1

3 7 5 6 4 2 1 9 8 2 6 1 9 3 8 7 4 5 8 4 9 7 1 5 3 2 6

ναι καθοριστικής σημασίας, καθώς πραγματοποιείται στον άξονα κοινοί πόροι - οικονομικά και θα διαδραματιστούν γεγονότα που θα ξεδιαλύνουν τις καταστάσεις. Η υπομονή σας έχει εξαντληθεί και περιμένετε να δείτε κάποιες κινήσεις που μπορεί να βελτιώσουν σχέσεις με οικείους, αρκεί να τα βρείτε και σε οικονομικό επίπεδο. Έχετε συνεισφέρει επανειλημμένα σε ανάγκες τρίτων και ήρθε η στιγμή να σας το ανταποδώσουν. Το Σάββατο εισέρχονται Αφροδίτη και Ερμής στον Ζυγό, που είναι ο τομέας της επικοινωνίας, και θα σας δοθούν ευκαιρίες για να προωθήσετε τις ιδέες ή τις υπηρεσίες σας. Ιδανική εποχή για βελτίωση σχέσεων με αδέλφια, ανίψια κ.λπ., καθώς και για ενίσχυση των γνώσεών σας. Από την Τετάρτη, που επιστρέφει ο Κρόνος σε ορθόδρομη πορεία, αρχίζουν να σταθεροποιούνται τα επαγγελματικά σας και απολαμβάνετε τους καρπούς των κόπων σας. Προσέξτε την υγεία σας!

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ Το νέο βιβλίο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου

Κυρίως όμως το βιβλίο αυτό είναι ένα tour de force ως προς το ύφος του – με μια γλώσσα μεστή και δωρική, αστραφτερή σαν λάμα και γεμάτη ποιητικές αντηχήσεις.

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ

ας φυσά τώρα

Το νέο βιβλίο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο – δίχως αναστολές και δίχως απολογίες. Με σχεδόν εργαστηριακό βλέμμα καταγράφει την αγριότητα και την ομορφιά που ενυπάρχουν σε κάθε ζωή· τα τεχνάσματα και τα κατά συνθήκην ψεύδη που χύνονται σαν μέλι στην παντόφλα της δημοσιογραφίας και των social media.

210

ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ

Είναι μια απόλαυση να το διαβάζεις: τόσο το πρώτο μέρος που συγκεφαλαιώνει τις αφηγήσεις του Νησιού, όσο και το δεύτερο μέρος που μιλά για τον ερχομό στη μεγάλη πόλη.

ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ & ΣΤO www.lifoshop.gr 12.9.19 – lifo

61

α΄ πρόσωπο week

Μιχάλης Μιχαήλ: Ένα από τα πιο χρήσιμα πράγματα που διάβασα πρόσφατα το έγραψε ο Στράτος Φαναράς στο Facebook: «Είναι δείγμα πολιτικού εκφυλισμού και πνευματικής παράλυσης της χώρας οι μισοί να θεωρούν ακατανόητη και προδοτική την εκλογική και πολιτική επιλογή των υπολοίπων μισών και τούμπαλιν. Και είναι ευθύνη όλων όσοι παρεμβαίνουν δημόσια να συμβάλλουν στην ερμηνεία των επιλογών και όχι να υπερθεματίζουν στο ανάθεμα. Μειώστε τον τοξικό λόγο αν θέλετε να έχουμε ένα μέλλον».

Θοδωρής Αντωνόπουλος: Αστυνόμευση, καταστολή, εκτόπιση, μηδενική ανοχή –επιλεκτικά ωστόσο και με όρους θεάματος–, φαίνεται να συμπυκνώνουν το «όραμα» της νέας κυβέρνησης για Εξάρχεια, μεταναστευτικό-προσφυγικό αλλά και δημόσια ασφάλεια. Όλα αυτά δίχως κανέναν παράλληλο, έστω εσφαλμένο, σχεδιασμό, πρόβλεψη για ένταξη, ενσωμάτωση, «αποστρατιωτικοποίηση», εστίαση σε πραγματικά προβλήματα (όπως τα κυκλώματα εκμετάλλευσης, διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων και εξαρτησιογόνων ουσιών) και επικαλυμμένα με έναν ρεβανσιστικό, εμφυλιοπολεμικό, φοβικό λόγο υπό τη διεύθυνση του υπερ-υπουργείου, πλέον, Προ.Πο. Υπολόγισε, τουλάχιστον, ότι το προεκλογικό της σύνθημα «Ενωμένοι Μπορούμε» μπορεί να ισχύει και για τον «εσωτερικό εχθρό»;

Αλέξανδρος Διακοσάββας: Έπεσα πάνω στο Midnight Express μεσανυχτιάτικα στο Netflix και ενώ αρχικά πάτησα play με το σκεπτικό να δω το πρώτο δεκάλεπτο, περισσότερο για τις μουσικάρες του Μορόντερ (τι έμπνευση είχε ο τύπος, εν έτει 1978, για δράμα φυλακών που διαδραματίζεται στην Ιστανμπούλ, ώστε να συνθέσει αυτό το σάουντρακ!), για κάποιον ανεξήγητο λόγο έκατσα και το είδα όλο για χιλιοστή φορά. Πώς γίνεται μια εντελώς μέτρια, εξοργιστικά προπαγανδιστική ταινία να παραμένει τόσο γοητευτική 40+ χρόνια μετά;

Χρήστος Παρίδης: Αγιόκλημα, τζιτζίκια, χαλίκια και ασπρόμαυρα αριστουργήματα στην οθόνη. Τι είναι αυτό που μας κάνει να επιστρέφουμε τα καλοκαίρια στα παλιά αριστουργήματα; Φυσικά, η αγάπη για τον καλό κινηματογράφο – αλλά σήμερα μπορείς να δεις τα πάντα στο Διαδίκτυο. Καθώς βλέπω ελάχιστα νέα παιδιά στα θερινά σινεμά, τα οποία θα μπορούσες να πεις ότι τρέχουν για να ανακαλύψουν παλιές ταινίες, νομίζω ότι κάθε επανέκδοση παλιών έργων, τους καλοκαιρινούς μήνες ειδικά, είναι για τους 40+ σινεφίλ μια επίκληση στην απώλεια της παιδικής ηλικίας, στην πρώτη, εφηβική σχεδόν, πολιτικοποιημένη συνειδητοποίηση του κόσμου, ακόμα και στη θύμηση των πρώτων ερωτικών συνευρέσεων. Μια αέναη επιστροφή στο άδολο, ελπιδοφόρα αφελές παρελθόν. Μια νοσταλγία που εξακολουθεί να στοιχειώνει το ελληνικό κοινό που αρνείται πεισματικά να ενηλικιωθεί. Ευτυχώς ή δυστυχώς!

Γιάννης Πανταζόπουλος: Νωρίς το πρωί, στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, μια καταστηματάρχης αφήνει τη σακούλα σκουπιδιών μπροστά σε γειτονικό μαγαζί. Η αιτία; Δεν ήθελε να περπατήσει μερικά μέτρα πιο πέρα για να την πετάξει στον κάδο. Οι πολίτες εξεγείρονται εναντίον της, ενώ παράλληλα ο υπάλληλος της καθαριότητας του δήμου που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή εκεί της εξήγησε ευγενικά ότι κάδοι δεν υπάρχουν έξω από το Μουσείο της Ακρόπολης ούτε στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου για προφανείς λόγους. Οι αντιδράσεις των παρισταμένων στο επεισόδιο ήταν η πιο ενθαρρυντική εικόνα που έχω συναντήσει τελευταία, περπατώντας στην πόλη. Η Αθήνα είναι μια βρόμικη πόλη. Πέραν της λύσης των προβλημάτων της αποκομιδής, απαιτείται και μια διαφορετική αστική κουλτούρα προκειμένου η πρωτεύουσα να γίνει μια καθαρή και περιβαλλοντικά φιλική πόλη.

μικρές εξομολογήσεισ από τους συντάκτες της lifo

62 lifo – 12.9.19

Άκης Κατσούδας: Πόσο μακριά από την πραγματικότητα είμαστε όσοι ζούμε στην Αθήνα! Πριν από μερικές μέρες πήγα στο χωριό μου. Η πρώτη κουβέντα που άκουσα εκεί δεν ήταν ούτε για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ ούτε για την εγκληματικότητα, αλλά για τα δέντρα που αρχίζουν να ξεραίνονται από τη μεγάλη ξηρασία που επικράτησε την άνοιξη και το καλοκαίρι και έχει τσακίσει τα βουνά. Τώρα που η συζήτηση για το περιβάλλον επανέρχεται στο προσκήνιο, ας βγούμε όλοι λίγο από τον καβούκι μας. Γιατί αλλιώς θα καταστρέφεται γύρω το σύμπαν κι εμείς θα σκοτωνόμαστε για τις κοκορομαχίες στη Βουλή.

ρώτα την απο τη λενα φουτσιτζη

«Αγαπητή Α,μπα»: Η μάνα του αγοριού μου δεν είναι καθόλου νοικοκυρά. Σιχαίνομαι το σπίτι του. Έχω ένα πρόβλημα με το αγόρι μου, αρκετά σοβαρό θα έλεγα. Τον αγαπάω πάρα πολύ, αλλά δεν μπορώ κάποιες καταστάσεις. Σιχαίνομαι το σπίτι του. Η μάνα του είναι πολύ βρομιάρα και καθόλου νοικοκυρά. Το αγόρι μου έχει υπέροχο το δωμάτιό του και μόνο αυτό. Όλο το υπόλοιπο, και να θέλει, γίνεται ακατάστατο λόγω της μάνας του. Μένουν σε χωράφι και είναι φουλ με γάτες και σκύλους, που επίσης δεν περιποιείται ιδιαίτερα, κατά τη γνώμη μου, απλώς τα έχει. Προς Θεού, αγαπάω τα ζωάκια, αλλά όχι και να βρομάνε ή να μπαίνουν στο σπίτι. Κάθε φορά που πάω εκεί, κλείνομαι στο δωμάτιο, διότι το υπόλοιπο σπίτι δεν έχει καν σήτες στα παράθυρα και δεν μπορώ καθόλου. Από τη μια δεν θέλω να προσβάλω το αγόρι μου, από την άλλη πραγματικά δεν ξέρω τι να κάνω. Εγώ δεν έχω κανέναν εδώ και μένω μόνη μου, αλλά κάποιες φορές πάω και σπίτι του. Σιχαίνομαι το μπάνιο, σιχαίνομαι τα πάντα. Νευριάζει όταν καταλαβαίνει ότι σιχαίνομαι, αλλά κατά βάθος συμφωνεί και ο ίδιος. Πολλές φορές μαλώνει με τη μάνα του που το σπίτι είναι χάλια και το μόνο που του λέει είναι να φύγει, αν δεν του αρέσει. Δεν ξέρω... Βοηθήστε με, επειδή το πάμε σοβαρά και το χειρότερο είναι ότι μπορεί να χρειαστεί να μείνω σπίτι του για να μαζέψουμε λεφτά για να κάνουμε το δικό μας. απαντηση α,μπα

Καλά του λέει η μάνα του. Πολύ καλά του λέει. Αν χρειαστεί να μείνετε στο σπίτι της για να κάνετε «κάτι δικό σας» με δωρεάν στέγη, αυτό θα είναι το τίμημα. Επίσης, αν μείνετε εκεί και η μάνα του δεν είναι καλή νοικοκυρά, είσαστε ελεύθεροι να το καθαρίζετε όλο, και όχι μόνο το δωμάτιο του αγοριού σου, λες και είναι μόνο αυτό ευθύνη του. Δηλαδή αυτός δεν κατουράει στο μπάνιο; Δεν τρώει στην κουζίνα; Και με την ευκαιρία, καθαρίστε και το δικό της. Παιδιά, σοβαρευτείτε, αν δεν θέλετε να σας λένε παιδιά.

«Αγαπητή Α,μπα»: Ο άντρας μου δεν είναι μισογύνης αλλά απολαμβάνει τα πατριαρχικά του προνόμια. Είμαι παντρεμένη με έναν άντρα τον οποίο δεν μπορώ να χαρακτηρίσω μισογύνη, σε καμία περίπτωση δεν μισεί τις γυναίκες. Είναι ευγενικός, καλός, γλυκός άνθρωπος γενικότερα. Όμως δεν μπορώ και να μην αναγνωρίσω ότι «απολαμβάνει» τα πατριαρχικά του προνόμια. Δηλαδή, θα με ρωτήσει «τι θα φάμε;». Του έχω εξηγήσει ότι δεν είμαι εγώ υπεύθυνη για το τι θα φάει και μετά το γυρίζει, στο στυλ «πες μου καμιά ιδέα, τοστ, να παραγγείλουμε κ.λπ.». Ή, αν τελειώσει το βούτυρο για παράδειγμα, θα πει: «Αχ, δεν έχει βούτυρο, ε;». Και φυσικά θα περιμένει μέχρι να αγοράσω εγώ ή να του πω «πάρε τον κώλο σου και πήγαινε στο σούπερ-μάρκετ να πάρεις». Πιστεύω ότι έδωσα κάπως το στίγμα. Δεν με υποτιμά ευθέως και στη συζήτηση θα συμφωνήσει ότι δεν είμαι υποχρεωμένη να πάρω εγώ το βούτυρο, αλλά κάπως αφήνεται. Μάλλον αυτό έχει μάθει από την οικογένειά του. Και θέλω να ρωτήσω: είμαι τυφλή που δεν μπορώ να τον χαρακτηρίσω ακριβώς μισογύνη; (παρακαλώ, να λείπουν τα σχόλια του τύπου «εγώ θα έφευγα τρέχοντας κ.λπ., γιατί τα θεωρώ πολύ δήθεν και εκ του ασφαλούς, όταν γίνονται έτσι, πρόχειρα και επιφανειακά).

-Είναι ή δεν είναι; απαντηση α,μπα

Δεν το έχει μάθει από την οικογένειά του, το έχει μάθει από το σύμπαν. Δεν είναι μισογύνης, ο μισογυνισμός είναι κάτι πιο ενεργό από αυτό που περιγράφεις. Τα λες πολύ καλά: απολαμβάνει τα προνόμιά του (που έχουν βάση στον μισογυνισμό, θέλουμε δεν θέλουμε, «standing on the shoulders of giants» που λένε) και τα εξασκεί μέχρι εκεί που τον παίρνει. Δεν το κάνει ακριβώς συνειδητά, αλλά δεν είναι και τόσο ανήξερος όσο παριστάνει. Δεν είσαι τυφλή που δεν τον χαρακτηρίζεις μισογύνη, είσαι τυφλή όμως στο πόσο κυρίαρχο είναι αυτό το κλίμα (μακάρι να ήταν η οικογένειά του μόνο το πρόβλημα) και στο πόσο συνειδητά προσπαθεί να περάσει την ιδέα ότι αυτές οι δουλειές είναι δικές σου. Αυτό που περιμένει να γίνει είναι να αφεθείς εσύ και να αναλάβεις αυτές τις δουλειές, χωρίς πολλές κουβέντες. Όπως κάνουν όλες οι γυναίκες.

στειλτε τισ δικεσ σας ερωτησεις και διαβαστε περισσοτερεσ απαντησεισ στο ampa.lifo.gr

12.9.19 – lifo

63