οφορίας κλ
10.10.2019 free press
2019
ρόνια κ υ •χ
ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
2005
λοφορίας υκ
ρόνια κ •χ
Free Press media brand 2019 Βάσει στοιχείων Bari-Focus
Η ΒΑΣΩ ΚΑΜΑΡΑΤΟΥ ΕΙΝΑΙ Η AΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ JOHN WATERS: ΈΝΑ ΑΜΕΤΑΝΌΗΤΟ ΦΡΙΚΙΌ Η ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΚΉ ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑΣ ΑΡΒΑΝΙΤΆΚΗ
Η πολύχρωμη street art των ΚΑΦΑΟ της Αθήνας
2 lifo – 10.10.19
☛ «Βrain drain: Μήπως φεύγουν στο εξωτερικό για να μη γίνουν υπάλληλοι μιας “ελίτ” κληρονόμων;» αναρωτήθηκε η Βίβιαν Στεργίου, με τον χρήστη Giota theo να σχολιάζει σχετικά: «Είναι, δυστυχώς, αλήθεια. Ωστόσο, επειδή έχω εργαστεί στο εξωτερικό, σε οργανισμό της Ε.Ε., και εκεί παίζει μεγάλο ρόλο η γνωριμία. Περισσότερο απ’ ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί. Μπορεί να έχεις πετύχει σε ευρωπαϊκό διαγωνισμό, αν δεν έχεις, όμως, κάποιον από μέσα να σε τραβήξει σε συγκεκριμένη θέση, δεν θα διοριστείς ποτέ. Ο νεποτισμός της Ελλάδας μπροστά σε αυτόν της Ε.Ε. φαντάζει ψιλικατζίδικο. Απλώς, στην Ελλάδα αυτό που είναι τόσο απογοητευτικό είναι η γενική αναποτελεσματικότητα. Όλοι οι οργανισμοί είναι μαγαζάκια κάποιου, συνήθως με τεράστια ανάγκη αυτοπροβολής και λογική αρπακτικού – να φάω όσα μπορώ εγώ και τα παιδιά μου. Δεν υπάρχει δημιουργικότητα και καινοτομία, γιατί συνήθως επικεφαλής είναι ένας διορισμένος λόγω κόμματος ή οικογένειας, που δεν μπορεί να κάνει τίποτα». ☛ «Αυτές οι χοντρές με μαγιό που θέλουν να γίνουν και μοντέλα» ήταν ο ειρωνικός τίτλος του δεύτερου άρθρου της Βίβιαν Στεργίου με αφορμή τα σχόλια του Γιώργου Λιάγκα για την plus size συμμετέχουσα του GNTM και ο χρήστης Μρ97 υποστήριξε: «Ο καθένας έχει το δικαίωμα να είναι όπως θέλει, χωρίς να υφίσταται χλευασμό, υποτίμηση ή στοχοποίηση. Η συγκεκριμένη κοπέλα μπήκε στο ριάλιτι ως κάτι διαφορετικό, όχι απαραίτητα για να κάνει πασαρέλα, αλλά ίσως για να απευθυνθεί σε αυτές τις γυναίκες που έχουν ανασφάλειες είτε λόγω του βάρους τους, είτε λόγω οποιασδήποτε άλλης αιτίας, είτε για να προωθήσει ίσως ρούχα για συγκεκριμένους σωματότυπους. Δεν λέω ότι ο σκοπός του ριάλιτι αυτού είναι να προωθήσει την ανοχή στη διαφορετικότητα κ.λπ. Επίσης, δεν λέω ότι είναι καλό να είναι κανείς υπέρβαρος ή παχύσαρκος. Αλλά αυτός ο τύπος απλώς θέλει να είναι στο προσκήνιο και το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να κοροϊδέψει, να μειώσει και να κάνει νούμερα με ύπουλο τρόπο, βασιζόμενος στην πολιτική ορθότητα και στις λοιπές μπαρούφες που πετάει αυτός και ορισμένοι συνεργάτες του. Ναι, όλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να κάνουμε υγιεινή ζωή και να γυμναζόμαστε. Αλλά η έλλειψη αυτών δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να γίνεται λόγος για να μειώνει κανείς τον οποιονδήποτε». ☛ Η Μαρία Παππά έκανε ένα νυχτερινό οδοιπορικό στην Κυψέλη, εκεί όπου παίζεται η επόμενη μεγάλη «φάση» της αθηναϊκής νύχτας. Ο αναγνώστης Αλέξης Τσαμαδός, που ζει χρόνια στην περιοχή, αναφέρει σχετικά: «Μένω στην Κυψέλη 30 χρόνια. Προχθές έχασα τη γάτα μου, η οποία από τον ακάλυπτο πήδηξε στα διπλανά εγκαταλελειμμένα “αριστουργήματα”. Ολόκληρο σχεδόν το τετράγωνο της τριπλοκατοικίας μου αποτελείται από τέτοια εγκαταλελειμμένα “αριστουργήματα”, της ίδιας συμπεριλαμβανομένης. Για να τη βρω αναγκάστηκα να πηδήξω τη μάντρα και να μπω σε έναν λαβύρινθο από εγκαταλελειμμένα κτίρια στο κέντρο της Κυψέλης, όπου τα νεκρά περιστέρια και τα σκουπίδια φτάνουν μέχρι το ταβάνι. Στις ταράτσες και στους ακάλυπτους, δε, όσων κτιρίων κατοικούνται κοιμούνται άνθρωποι σε ράντζα. Μια κατάσταση λυπηρή και υγειονομικά επικίνδυνη. Δεδομένης της αδιαφορίας του δήμου, η κατάσταση αυτή δεν πρόκειται να αλλάξει αν αυτά τα σπίτια δεν κατοικηθούν. Κανείς τωρινός κάτοικος της Κυψέλης, όμως, δεν αντέχει, προς το παρόν, οικονομικά να ανακαινίσει και να κατοικήσει τις μεγάλες μονοκατοικίες της Κυψέλης. Ούτε και κάποιος πιο εύπορος, που θα είχε μια μεγάλη μονοκατοικία με ωραία αρχιτεκτονική και θέση στην Κυψέλη, θα επιδίωκε τη μετακόμιση σε αυτήν, διότι η ποιότητα ζωής στη γειτονιά είναι κακή. Δυστυχώς, στην Κυψέλη ακόμα δεν υπάρχει ελπίδα. Λόγω της αδιαφορίας του δήμου και των κατοίκων, τα απορρίμματα στους κάδους συνεχώς ξεχειλίζουν, οι άκρες των δρόμων είναι γεμάτες χώματα και βρομιές, τα παγκάκια στην πλατεία Κυψέλης είναι χρόνια σπασμένα, η πλατεία Αμερικής ρυπαρή και συνεχώς γεμάτη εμπόρους κάνναβης, τα παρτέρια και τα σιντριβάνια της Φωκίωνος Νέγρη σε άθλια κατάσταση. Ο δημόσιος χώρος είναι εντελώς παρατημένος. Η εχθρότητα κατά του υποτιθέμενου gentrification της Κυψέλης είναι σαχλή. Σε αυτή την περίπτωση φεύγουν οι φτωχοί κι έρχονται οι πλούσιοι· στην Κυψέλη δεν υπάρχουν ακόμα πλούσιοι. Διότι, πέραν της πλατείας Αγίου Γεωργίου, όλη η υπόλοιπη Κυψέλη παραμένει παρακμιακή, ακόμη και η Φωκίωνος Νέγρη. Ο φόβος, δε, μη γίνει η Κυψέλη Παγκράτι είναι ένας φοβερός επαρχιωτισμός: ας ανοίξουν τα μάτια τους όσοι το φοβούνται και ας δουν τη διαφορά στην ποιότητα ζωής στο Παγκράτι. Η Κυψέλη έχει ανάγκη νέους κατοίκους χωρίς πλάνες, που θα την αγαπάνε και θα είναι σε θέση να συντηρήσουν τα κτίριά της, να τη ζωντανέψουν και να την υπερασπιστούν από τα σκουπίδια και την εγκατάλειψη και την αδιαφορία του δήμου. Μέχρι τότε, δυστυχώς, θα ικανοποιούμαι με το airbnb, ακόμα κι αν αλλοιώνει τις προσόψεις των κτιρίων του ’30. Αρκεί να υπάρχει μια κινητικότητα».
α π ό τ η lif o t ea m
Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
feedback619
Η ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΝΥΧΤΕΡΙΝΉΣ ΚΥΨΈΛΗΣ, ΤΟ BRAIN DRAIN ΚΑΙ ΤΑ PLUS SIZE ΜΟΝΤΈΛΑ
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
φωτογραφία εξωφύλλου
tomastudio.gr
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 10.10.19 – lifo
3
Index #620
www.lifo.gr
ΣΤΗΛΕΣ
Απειλές, εκβιασμοί και τα πλεονεκτήματα της Τουρκίας
8
από τη βασιλικη σιουτη
Αντιεμβολιασμός: Το νεορατσιστικό έγκλημα από τον βασιλη βαμβακα
12
Μόνιμοι κάτοικοι σε μια Αθήνα «κουλ» 12
«Πόσο ήρθαμε, τελικά, ρε φίλε;»: Αναμνήσεις από τη Σκεπαστή στη Νέα Φιλαδέλφεια
από τη βιβιαν στεργιου
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Πηνελόπη Μουλά
10
από τον δημήτρη πολιτάκη
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης
ΘΕΜΑΤΑ
διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας
45 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΙΣ FRIDAYS FOR FUTURE
–––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου
13
direct sales director Κώστας Μαντάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου
JOHN WATERS ΈΝΑ
digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) ––––––
ΑΜΕΤΑΝΌΗΤΟ ΦΡΙΚΙΌ
ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας
16
ΔΙΠΟΡΤΟ: ENA KAI ΜΟΝΑΔΙΚΟ
22 ΑΦΙΈΡΩΜΑ KIDS
ΑΘΗΝΑΊA ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ
–––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Αναστασία Γαλάνη, Άκης Κατσούδας, Κατερίνα Κοντίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης
ΒΑΣΩ ΚΑΜΑΡΑΤΟΥ
42 4 lifo – 10.10.19
Η ηθοποιός αφηγείται τη ζωή της.
διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου ––––––
28
κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε
10.10.19 – lifo
5
OI AΘΗ οφορίας κλ
2005
2019
λοφορίας υκ
ρόνια κ •χ
ρόνια κ υ •χ
ΣΤΟ ΜΟ
ΜΠΕN
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
6 lifo – 29.9.16
ΗΝΑΙOI
ΟΥΣΕΙΟ
NAKH
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019
29.9.16 – lifo
7
talk of the town
Απειλές, εκβιασμοί και τα πλεονεκτήματα της Τουρκίας Ο Τραμπ, ο Ερντογάν και η μεταλλαγμένη στάση της Γερμανίας στο προσφυγικό.
απ ό τh βασιλ ικη σιουτη
8 lifo – 10.10.19
10-16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019 T. 620 βασι λ ι κη σι ου τ η — δημ ητ ρ η σ π ολι τα κ η σ — βα σ ι λη σ βα μ βα κ α σ — β ι β ι αν στ εργ ι ου
• Απειλές, εκβιασμοί και τα πλεονεκτήματα της Τουρκίας • «Πόσο ήρθαμε, τελικά, ρε φίλε;» Αναμνήσεις από τη Σκεπαστή στη Νέα Φιλαδέλφεια • Αντιεμβολιασμός: Το νεορατσιστικό έγκλημα • Μόνιμοι κάτοικοι σε μια Αθήνα «κουλ»
Δεν πρόλαβε να πανηγυρίσει, όπως θα ήθελε, για τη στήριξη των ΗΠΑ μετά την επίσκεψη Πομπέο η ελληνική κυβέρνηση και παρακολουθεί αμήχανη όσα –πολύ σημαντικά– συμβαίνουν με την Τουρκία και τα ιμπεριαλιστικά σχέδιά της στη Συρία. Ως γνωστόν, η στρατηγική της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια βασίστηκε εν πολλοίς στην απομάκρυνση της Τουρκίας από τις ΗΠΑ. Για την ακρίβεια, στην ψυχρότητα στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, λόγω της αμερικανικής στήριξης στους Κούρδους. Οι ελληνικές κυβερνήσεις (η προηγούμενη και αυτή) πίστεψαν ότι λόγω αυτής της απομάκρυνσης θα μπορούσε η Ελλάδα να αναβαθμίσει τον ρόλο της στην περιοχή και να αντικαταστήσει σε κάποιον βαθμό την Τουρκία σε επίπεδο χρησιμότητας. Γι’ αυτό και τελευταία δίνουν «γη και ύδωρ» στις ΗΠΑ, χωρίς ωστόσο να παίρνουν κάποιο αντάλλαγμα, απλώς προσδοκώντας. Υπήρχαν, βέβαια και οι πιο ρεαλιστές (που όμως δεν λαμβάνονταν υπόψη από τις ελληνικές κυβερνήσεις, που έβλεπαν την κρίση στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ ως μοναδική ευκαιρία), οι οποίοι επισήμαιναν ότι η Τουρκία δεν θα πάψει να είναι σημαντική και υπολογίσιμη για τις ΗΠΑ. Αυτοί μιλούσαν για συγκυριακή κρίση, την οποία κανένα από τα δύο μέρη δεν θα άφηνε να αποκτήσει βάθος. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ υπέρ της Τουρκίας και των σχεδίων του Ταγίπ Ερντογάν, που ανατρέπουν την ως τώρα αμερικανική συμμαχία με τους Κούρδους, φυσικά εξέπληξαν δυσάρεστα τους Κούρδους, τους οποίους παραδίδουν βορά στην Τουρκία, αλλά και την ελληνική κυβέρνηση, που παρακολουθεί με αμηχανία όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες. Όλα αυτά την ώρα που η Ελλάδα προσδοκούσε μια πιο ενεργή στήριξη από
10.10.19 – lifo
9
SHORTCUT
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ τις ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία και την καταδίκη των προκλητικών ενεργειών της στο Αιγαίο και την Κύπρο. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικλ Πομπέο, που επισκέφτηκε την Ελλάδα την περασμένη εβδομάδα, ήταν βέβαια πολύ φιλικός (και γιατί να μην είναι), αλλά οι δηλώσεις του σχετικά με την Τουρκία ήταν προσεκτικές και μετρημένες, ώστε να κρατούν τις διπλωματικές ισορροπίες. Η κατάσταση, ωστόσο, όσον αφορά τη Συρία και τα ανοιχτά μέτωπα εκεί είναι αρκετά σύνθετη, καθώς με τον Τραμπ δεν συμφωνούν όλα τα κέντρα εξουσίας στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ είχε από παλιά μια καλή σχέση και σε προσωπικό επίπεδο με τον Ερντογάν, οι σχεδιασμοί του «βαθέος κράτους» των ΗΠΑ όμως δεν ταυτίζονται πάντα με τις δικές του επιδιώξεις. Έτσι και τώρα είναι προφανές ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εδώ και καιρό προσπαθεί να δώσει στον Τούρκο Πρόεδρο αυτό που ζητάει, αλλά συναντάει αντιδράσεις. Αυτός είναι και ο λόγος των αντιφατικών δηλώσεων και των αλλοπρόσαλλων tweets των τελευταίων ημερών. Όμως ο Ερντογάν χρειαζόταν κάτι πολύ παραπάνω από μια δήλωση και μερικά tweets του Τραμπ για να προχωρήσει τα στρατιωτικά του σχέδια για εισβολή στη Συρία και την καταστροφή των κουρδικών δυνάμεων. Η προώθηση των σχεδίων της Τουρκίας θα έχει πολύ αρνητικά αποτελέσματα για την περιοχή και θα αγγίξουν και την Ευρώπη. Αλλά μια οπισθοχώρηση της Τουρκίας θα εξέθετε τον Ερντογάν, εντός και εκτός της χώρας του, μετά τις ανακοινώσεις και τις ενέργειες στις οποίες προέβη. Ο συνδυασμός Τραμπ και Ερντογάν είναι και επικίνδυνος και ανεξέλεγκτος, αν και ο δεύτερος τουλάχιστον είναι προβλέψιμος, καθώς όλοι γνωρίζουν τις επιδιώξεις του. Θα καταφέρουν να τους σταματήσουν; Αυτή θα είναι η αγωνία των επόμενων ημερών. Πέρα απ’ όλα τα άλλα, οι Κούρδοι αυτήν τη στιγμή φυλάνε χιλιάδες επικίνδυνους μαχητές του ISIS που έχουν συλλάβει. Ο Τραμπ δήλωσε ότι αν ο Ερντογάν καταφέρει να εισβάλει στη Συρία και καταλάβει τις κουρδικές περιοχές που επιθυμεί, θα αναλάβει και τις τύχες των μαχητών του ISIS. Αλλά και οι ίδιοι οι Κούρδοι είχαν προειδοποιήσει γι’ αυτό, λέγοντας ότι αν χάσουν, δεν θα μπορούν να φυλάνε πια τα στρατόπεδα στα οποία έχουν συγκεντρώσει τους ηττημένους ακραίους ισλαμιστές. Ποιος λογικός θα εμπιστευόταν την τύχη του στον Ερντογάν, ο οποίος στην πραγματικότητα ποτέ δεν πολέμησε την ισλαμική τρομοκρατία, αντιθέτως, στην αρχή τουλάχιστον, συνεργάστηκε μαζί της; ο πιο ήπιο που μπορεί να περιμένει κανείς από τον Τούρκο Πρόεδρο είναι ότι από κει που ως τώρα απειλεί ότι θα ανοίξει τις πύλες και θα στείλει στην Ευρώπη μερικούς ακόμα χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, τώρα θα απειλεί ότι θα στείλει και τους αιχμάλωτους μαχητές του ISIS. Ήδη ο Τραμπ του έχει δώσει τα κατάλληλα επιχειρήματα, προετοιμάζοντας τη διεθνή κοινή γνώμη, ισχυριζόμενος ότι η φύλαξή τους στοιχίζει πολλά χρήματα, τα οποία δεν είναι διατεθειμένες να δίνουν οι ΗΠΑ (ο εξοπλισμός τους, ωστόσο, κάποτε ήταν πολύ ακριβότερος). Έτοιμος, δηλαδή, και ο νέος εκβιασμός του Ερντογάν, για να ζητάει χρήματα από την Ε.Ε., με πολύ καλύτερη απειλή αυτήν τη φορά. Υπάρχουν αναλυτές που φοβούνται ακόμα χειρότερα. Αν οι Κούρδοι χάσουν τον έλεγχό τους, λένε, δεν αποκλείεται πολλοί από αυτούς να απελευθερωθούν και να αναγεννηθούν νέες εστίες ισλαμικής τρομοκρατίας. Σημαντικό ήταν και το ταξίδι του Γερμανού υπουργού Εσωτερικών, Χορστ Ζέεχοφερ, σε Ελλάδα και Τουρκία, όπου παρατηρήθηκε η πλήρης μετάλλαξη του άλλοτε σκληρού πολιτικού με τις αντιμεταναστευτικές θέσεις και σχεδόν «τουρκοφάγου». Ο Ζέερχοφεν, που τα τελευταία χρόνια έκανε πολιτική καριέρα επικρίνοντας τη μεταναστευτική πολιτική της Άνγκελα Μέρκελ και κατακεραυνώνοντας την Ελλάδα για ανικανότητα και την Τουρκία για σκοπιμότητα, μεταλλάχθηκε σε έναν πολιτικό γεμάτο κατανόηση για το προσφυγικό-μεταναστευτικό, ο οποίος είχε πολλά καλά λόγια για την Ελλάδα και εγκώμια για την Τουρκία! «Η Τουρκία έχει προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες όχι μόνο στη Γερμανία αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη» είπε, προκαλώντας μεγάλη έκπληξη σε όσους τον παρακολουθούσαν τα προηγούμενα χρόνια. «Όπου μπορούμε να προσφέρουμε, είμαστε πρόθυμοι να βοηθήσουμε την Τουρκία σε ό,τι επιθυμεί» δήλωσε, προσθέτοντας μια ακόμα μεγαλύτερη υπερβολή, απευθυνόμενος στους Τούρκους αξιωματούχους: «Χωρίς τη δική σας αλληλεγγύη το μεταναστευτικό πρόβλημα στην περιοχή μας δεν θα μπορούσε να ξεπεραστεί. Είναι ένα επίτευγμα που θα μείνει στην παγκόσμια ιστορία». Ίσως η απάντηση να κρύβεται στη στενότερη οικονομική συνεργασία της Γερμανίας με την Τουρκία, που προχωράει αθόρυβα τον τελευταίο καιρό, όπως και η γενικότερη ενίσχυση των σχέσεων των δύο χωρών. Ο κ. Ζέερχοφεν, μάλιστα, έδειξε να συμμερίζεται τη θέση της Τουρκίας ότι η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό δεν εφαρμόζεται πλήρως εξαιτίας της Ελλάδας. Ο Γερμανός υπουργός, σε συνέντευξή του σε γερμανικά ΜΜΕ, δήλωσε ότι μετέφερε την τουρκική κριτική και στον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, υποστηρίζοντας ότι βασικό μέλημα της τουρκικής πλευράς είναι η Ελλάδα να επαναπροωθεί παράνομους μετανάστες στην Τουρκία! Σχεδόν παρόμοια κριτική στην Ελλάδα, για μη υλοποίηση της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας, άσκησε και ο ευρωβουλευτής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών Μάρκους Φέρμπερ, ο οποίος κατηγόρησε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν κατέγραφε, ούτε έλεγχε τους μετανάστες που έρχονταν στην Ελλάδα. Η κριτική αυτή για την Ελλάδα έχει ξαναγίνει στην Ε.Ε. κατά καιρούς από πολλούς Ευρωπαίους πολιτικούς, αλλά σχεδόν πάντα κεκλεισμένων των θυρών και όχι δημόσια. Οι εξελίξεις στην περιοχή αναμένεται να είναι πυκνές το επόμενο διάστημα, με το προσφυγικό-μεταναστευτικό να παραμένει πρώτο θέμα και την Ελλάδα να παραμένει μέρος του προβλήματος, αδυνατώντας για την ώρα να αναλάβει πρωτοβουλίες που θα της επιτρέψουν να γίνει μέρος της λύσης.
10 lifo – 10.10.19
«Πόσο ήρθαμε, τελικά, ρε φίλε;»: Αναμνήσεις από τη Σκεπαστή στη Νέα Φιλαδέλφεια Η εξέδρα των φανατικών οπαδών στο παλιό γήπεδο της ΑΕΚ, που λειτούργησε για πρώτη φορά ακριβώς πριν από 40 χρόνια, ήταν για τους έφηβους οπαδούς ένα ελεύθερο πεδίο αντικοινωνικής συλλογικότητας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικλ Πομπέο, που επισκέφτηκε την Ελλάδα την περασμένη εβδομάδα, ήταν βέβαια πολύ φιλικός (και γιατί να μην είναι), αλλά οι δηλώσεις του σχετικά με την Τουρκία ήταν προσεκτικές και μετρημένες, ώστε να κρατούν τις διπλωματικές ισορροπίες.
απ ό τ ο ν δημ ήτ ρη π ολ ι τάκ η
Σ
αράντα χρόνια, λέει, συμπληρώθηκαν στις 7 Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους από τη λειτουργία της σκεπαστής εξέδρας που στέγαζε τους πιο φανατικούς και πιο «καμένους» οπαδούς στο αείμνηστο γήπεδο της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια. Και τώρα, σύμφωνα με το προχθεσινό πανηγυρικό δελτίο Τύπου της ΠΑΕ, η Σκεπαστή ορθώνεται και πάλι στο νότιο πέταλο του υπό κατασκευή νέου γηπέδου, που, ως γνωστόν, θα φέρει τη μυθική και αλυτρωτική ονομασία «Αγια-Σοφιά» και, σύμφωνα με πρόσφατο αστικό θρύλο, όποτε βάζει γκολ η ΑΕΚ, θα ηχούν ψηφιακές καμπάνες που θα ακούγονται μέχρι τη «Βασιλεύουσα» (ή, έστω, μέχρι τη λεωφόρο Δεκελείας). Έχουν περάσει, λοιπόν, 40 χρόνια από την πρώτη φορά που στριμώχτηκε κόσμος στις θύρες ορθίων 9-11, αλλά η εμβληματική διάσταση της εξέδρας που σημάδεψε δυο-τρεις γενιές έφηβων κυρίως οπαδών της «Ενώσεως» έχει αφετηρία λίγα χρόνια αργότερα (γύρω στο 1982), όταν εγκαταστάθηκε εκεί η οργάνωση οπαδών της Original (21) κατόπιν έντονων «πολιτικών» ζυμώσεων που ακολούθησαν τη διάσπαση της Θύρας 21 και την αποχώρηση από αυτήν της πιο νεανικής, ζωηρής και (ας είμεθα ειλικρινείς) χουλιγκανικής μερίδας φανατικών. Η Ορίτζιναλ είχε παρουσιάσει και ιδρυτικό καταστατικό σαφούς υπερβατικής, ριζοσπαστικής απόκλισης που έκανε λόγο για «ελευθερία αποφάσεων, συμμετοχή, οικονομική αυτοδιαχείριση, στοιχεία δυσεύρετα σε μια ευρύτερη πολιτική κοινωνία με συνεχώς αυξανόμενη οργάνωση, συστηματοποίηση και επαγγελματοποίηση», αλλά προφανώς αυτά ήταν πέρα από τα ραντάρ των περισσότερων πιτσιρικάδων που είχαν βρει καταφύγιο εκεί τις Κυριακές υπό το λάβαρο της μηδενιστικής, απειλητικής, πειρατικής νεκροκεφαλής που σκέπαζε τη μισή εξέδρα. Εκείνη την περίοδο εντάχθηκα κι εγώ για πρώτη φορά σ’ αυτό το συναρπαστικό, κλειστοφοβικό σύμπαν της Σκεπαστής, σε πολύ τρυφερή, αλλά και πολύ επιρρεπή στον εξωτισμό της ανομίας, ηλικία. Πρόλαβα και τη νεκροκεφαλή και τα πρώτα κάγκελα, προτού υψωθούν τα σύρματα μέχρι τον ουρανό, και τους ασφαλίτες ανάμεσα στους οπαδούς που σε μάζευαν για την πλάκα τους. Μετά η αστυνομία έφυγε (δεν είχε και λόγο ύπαρξης πλέον, τα βεγγαλικά και τα καπνογόνα τα πετάγαμε αναγκαστικά ανάμεσά μας κυρίως) και η Σκεπαστή έγινε ένα μεγάλο κλουβί χωρίς κανόνες ασφαλείας, ένα πεδίο ελεύθερης δράσης και διακίνησης (ιδεών και ουσιών) όπου ακουγόταν συχνά το αυτοαναφορικό σύνθημα «έλα να νιώσεις πώς είν’ η ζωή / κι όλα τα ωραία μες στη Σκεπαστή». Ούτε ένα πρωτάθλημα δεν πανηγύρισα μέσα από τη Σκεπαστή – ήταν τότε τα (πρώτα) «πέτρινα χρόνια» και στο σερί τίτλων της ΑΕΚ στα ’90s πήγαινα πλέον σε πιο «ενήλικες» θύρες. Πολύ λίγη σημασία είχε. Όλη η ουσία ήταν το τελετουργικό από τον σταθμό του Περισσού μέχρι το γήπεδο (ίσως και καμιά παμπ στη Δεκελείας πριν), ο πετροπόλεμος, οι κατά τόπους αντεγκλήσεις με τα ΜΑΤ, η διαρκής ενημέρωση (ράδιο αρβύλα συχνά) για επικείμενες ενέδρες γαύρων ή βάζελων στα στενά, μέχρι την είσοδο στην ασφάλεια της Σκεπαστής. Ήταν η περίοδος της πρώτης μεγάλης ακμής του χουλιγκανισμού, αλλά στην πραγματικότητα οι μισοί τουλάχιστον στη Σκεπαστή ήμασταν κάτι φλώροι μαθητές, χουλιγκάνια του Σαββατοκύριακου που μπορεί να χτύπαγαν και καμιά «Όμπρε» (θρυλικό κλαμπ σκληρής ροκ κλοτσοπατινάδας) το βράδυ μετά το ματς – κάτι αντίστοιχο με τους τότε «πανκ της Αποκριάς». Φυσικά, κυκλοφορούσαν και διάφορα απίθανα αλάνια, κλεφτρόνια, κάτι ινστρούχτορες της συμφοράς και πλήθος τρελού λουμπεναριού, καθώς και αρκετά άτομα με γυρισμένο το μάτι από την υπερδιέγερση ή την καταστολή (κλασική η σκηνή μετά το τέλος του αγώνα, όπου τυπάκι που μόλις είχε αφυπνιστεί μετά την κατάποση ταβόρ και στεντόν σε ρωτούσε: «Πόσο ήρθαμε, ρε φίλε, τελικά;»). Έτσι κι αλλιώς, δεν πήγαινες στη Σκεπαστή για να δεις μπάλα ή, τέλος πάντων, δεν ήταν αυτή η κυρίαρχη έλξη. Πήγαινες για να συμμετάσχεις σε μια συλλογική τελετουργία αντικοινωνικού τύπου και μαζί με άλλους πιτσιρικάδες που φορούσαν δερμάτινο perfecto δύο νούμερα μεγαλύτερο και τίγκα στις κονκάρδες να λικνιστείς στους ήχους του «σήκω χόρεψε, κουκλί μου, να σε δω να σε χαρώ / τσιφτετέλι τούρκικο, νινανάι (κατ’ άλλους σινανάι) γιάβρουμ, νινανάι να» που ακουγόταν από τα μεγάφωνα πριν από την έναρξη του αγώνα.
10.10.19 – lifo
11
GUEST EDITOR
GUEST EDITOR
Αντιεμβολιασμός
Μόνιμοι κάτοικοι σε μια Αθήνα «κουλ»
Το νεορατσιστικό έγκλημα.
Ο άθλος να κυκλοφορείς στους δρόμους του κέντρου.
Μ
ια ενδιαφέρουσα είδηση πέρασε πριν από λίγες βδομάδες στα ψιλά των μέσων ενημέρωσης: «Σε μια σημαντική και πρωτότυπη απόφαση προχώρησε η ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία υποχρεώνει μητέρα και πατέρα να συναποφασίζουν για την υγειονομική περίθαλψη του παιδιού τους, καθώς η πρώτη δεν προχώρησε στον εμβολιασμό του στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του». Διαβάζοντας τις λεπτομέρειες του ρεπορτάζ και την ίδια τη δικαστική απόφαση, γίνεται σαφές ότι η μητέρα, που, κατά τα άλλα, σύμφωνα με το δικαστήριο, «έχει μέχρι σήμερα ανταποκριθεί με επάρκεια στα καθήκοντά της απέναντι στο ανήλικο τέκνο της, το οποίο φροντίζει με αγάπη και αφοσίωση, συμβάλλοντας θετικά στην ψυχική και πνευματική του ανάπτυξη», ανήκει στο περιβόητο αντιεμβολιαστικό κίνημα. Το εντυπωσιακό με τη δικαστική απόφαση είναι ότι προσπαθεί με κάποιον τρόπο να συνετίσει την «καλή» μητέρα, δίνοντας λόγο και στον πατέρα (ο οποίος, προφανώς, είναι υπέρ του εμβολιασμού) όσον αφορά την υγεία του παιδιού, αλλά την ίδια ώρα δεν της στερεί τίποτα, ούτε της επιβάλλει κάποια συγκεκριμένη απόφαση, ώστε να την πείσει να αλλάξει στάση. Η είδηση αυτή δείχνει με πολύ κατατοπιστικό τρόπο αφανείς διαφορές και συγκρούσεις εντός της ελληνικής οικογένειας που έχουν προκύψει ως αποτέλεσμα τόσο της εποχής του «ρίσκου» όσο και της διαδικτυακής παραπληροφόρησης. Ταυτόχρονα, δείχνει τη μεγάλη αδυναμία της ελληνικής πολιτείας να τις αντιμετωπίσει. Οι δυνατότητες που δίνει η επιστημονική εξέλιξη αλλά και η «εκλαΐκευση» της γνώσης, κυρίως μέσα από διαδικτυακές πηγές, στα άτομα και στα μέλη της οικογένειας για να αναλάβουν την ευθύνη σημαντικών αποφάσεων αποτελεί συχνότερα ένα τεράστιο πρόβλημα (ένα διαρκές ρίσκο) και όχι ένα ασφαλές δεδομένο. Η υγειονομική προστασία και φροντίδα ενός παιδιού δεν επαφίεται πια μόνο στην κατοχυρωμένη επιστημονική έρευνα και εμπειρία αλλά και στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα καχυποψίας που υπάρχει για οποιονδήποτε σύγχρονο θεσμό, της επιστήμης συμπεριλαμβανομένης. Η αγάπη στο παιδί επιβεβαιώνεται συχνά όχι από την τήρηση ιατρικών (και άλλων εκπαιδευτικών και κοινωνικών) κανόνων αλλά από μια υπερπροστατευτική φροντίδα που έρχεται να βάλει το αγαπημένο τέκνο σε μια ασπίδα αμόλυντης καθαρότητας από ενδεχόμενες πολιτικές, οικονομικές και επιστημονικές πρακτικές διαφθοράς. Έναν εικονικό θάλαμο αποστείρωσης που καθιστά το παιδί εν αγνοία του αντικοινωνικό άτομο. Ο αντιεμβολιασμός αποτελεί ένα σύγχρονο ρατσιστικό κίνημα που έρχεται να προστατέψει κάποια παιδιά σε σχέση με κάποια άλλα που θα υποστούν τη «βαρβαρότητα» του εμβολιασμού, τα οποία όμως, ευρισκόμενα δίπλα στα «αμόλυντα» παιδιά, θα τους προσφέρουν τζάμπα υπηρεσίες υγειονομικής προστασίας. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα είναι ο σύγχρονος αριστοκρατικός ρατσισμός όσων πιστεύουν ότι μπορούν να διατηρήσουν την υγεία των παιδιών τους μακριά από την εμπορευματοποίηση της ιατρικής και τις φαρμακευτικές δολοπλοκίες, όσων αναπτύσσουν μια κοινωνική, πολιτισμική και εν τέλει πολιτική ταυτότητα αντισυμβατικότητας. Δεν μιλάμε για πιστούς μιας θεωρίας συνωμοσίας με χαμηλό πολιτισμικό κεφάλαιο, αλλά μάλλον για ακριβώς το αντίθετο· για συνωμοσιολόγους που έρχονται με διάφορους τρόπους να αναδείξουν μια κρυμμένη γνώση, μια «ανώτερη» αλήθεια, ξένη προς τους κοινούς θνητούς .
Ο Βασίλης Βαμβακάς είναι επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας και Επικοινωνίας στο ΑΠΘ.
α πο τον βασ ί λη βα μβα κα
12 lifo – 10.10.19
Γι’ αυτόν τον λόγο, η κάπως μεσοβέζικη απόφαση του ελληνικού δικαστηρίου προξενεί εντύπωση, όχι μόνο γιατί δεν αντιμετωπίζει ρητά τη γονική και κοινωνική ανευθυνότητα της μητέρας αλλά και επειδή το δικαιακό μας σύστημα δείχνει να μην έχει αντιληφθεί ακόμη αρκούντως ότι ο αντιεμβολιασμός είναι μια ρατσιστική στάση που επιτίθεται στην ίδια την ανθρώπινη ζωή (μέσα από την επανεμφάνιση ξεχασμένων ασθενειών που επιφέρουν μέχρι και θανάτους), με άλλα λόγια ότι πρόκειται για εγκληματική στάση. Δηλαδή, φαίνεται ότι βρισκόμαστε πολύ μακριά απ’ ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, όπου επιβάλλεται ποινή φυλάκισης στις μητέρες που αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους κατόπιν εντολής του δικαστηρίου. Δεν απέχουμε, άλλωστε, και τόσο πολύ από εκείνη την περίοδο που το υπουργείο Υγείας, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., έδινε τη δυνατότητα επιλογής στις οικογένειες των παιδιών για το αν θα τα πάνε εμβολιασμένα στο σχολείο... Η βιο-εξουσία (εδώ ο εμβολιασμός) που έρχεται να ελέγξει πράγματι το κοινωνικό σώμα προς πιο υγιείς και παραγωγικούς τρόπους διαβίωσης δεν εγκαλείται για πιθανές αυθαιρεσίες ή λάθη αλλά για συλλήβδην διαφθορά και κανονικοποιητικό ολοκληρωτισμό. Η κριτική στη βιο-εξουσία, αυτό που κάποτε στη φουκοϊκή κληρονομιά αποτελούσε μια σημαντική παράμετρο κατανόησης των σύγχρονων όρων διακυβέρνησης που είναι προσανατολισμένες στη ζωή των ατόμων και των πληθυσμών, μετατράπηκε σε ένα αδιανόητο ζήτημα επίδειξης αντισυστημικής καθαρότητας, σε έναν ύμνο στον θάνατο. Είναι επείγον τόσο το ελληνικό κράτος όσο και η ελληνική Δικαιοσύνη να κατανοήσουν σε βάθος το αντιεμβολιαστικό φαινόμενο και να χαράξουν εκείνες τις πολιτικές που θα το αναχαιτίσουν πριν θρηνήσουμε (κι άλλα πολλά) θύματα. Οι «μανούλες» κάθε κοινωνικής τάξης και γένους, όσο κι αν αγαπούν τα παιδιά τους, δεν ξέρουν καλύτερα από την έγκριτη ιατρική επιστήμη τι είναι καλό για την υγεία τους. Είναι ώρα να γίνει κατανοητό ότι η υπερπροστατευτική αυθαιρεσία τους βάζει την κοινωνία σε κίνδυνο.
Π
ερπατάω, μεσημέρι με συννεφιά, από το Μετς στο Σύνταγμα. Έχω τελειώσει μια σοκολάτα και θέλω να πετάξω το περιτύλιγμα. Μετά από σοβαρή έρευνα βρίσκω έναν καταταλαιπωρημένο, θεόστραβο κάδο που σιχαίνομαι και να τον πλησιάσω. Κάπου πίσω μου μιλάνε γαλλικά και μου ’ρχεται η σκέψη ότι άλλο σημείο του κέντρου με παρόμοια σκαλάκια το έχουν πει «Μονμάρτρη». Πετάω το περιτύλιγμα στον απαίσιο κάδο. Γυρίζω να κοιτάξω. Ένα ζευγάρι ζωσμένο με σακίδια και με το κινητό προτεταγμένο σαν πιστόλι ψάχνει το Airbnb του. Στο Μετς το «κούλνες» φτάνει σε άλλα επίπεδα όταν από στενές γωνίες ξεκλέβω ματιές στην Ακρόπολη. Κάθομαι και κοιτάζω το εντυπωσιακό θέαμα, προσπαθώντας να αγνοώ τον θόρυβο από τα αυτοκίνητα που κορνάρουν, φρενάρουν, καβαλικεύουν τα πεζοδρόμια και τελικά παρκάρουν. Πλησιάζω στο Σύνταγμα με σκοπό να κατευθυνθώ τελικά στα Εξάρχεια. Μερικά πατίνια με βρίζουν επειδή περπατάω πού; Στο πεζοδρόμιο. Βάζω τη μουσική στ’ ακουστικά όσο πιο δυνατά μπορώ, γιατί όσοι φράκαραν στην κίνηση μας εκδικούνται με το να είναι θορυβώδεις. Τα πεζοδρόμια δοκιμάζουν τα παπούτσια και την ισορροπία μου με λακκούβες και μικρά χαντάκια. Σκέφτομαι έναν άνθρωπο σε αναπηρικό καροτσάκι, καμιά γιαγιά, κάποιον τυφλό. Σίγουρα πρέπει να είναι μεγάλος άθλος η διαδρομή. Κοντά στο Σύνταγμα, που από αμέλεια δεν το έχουν παρομοιάσει με την κεντρική πλατεία της Πράγας (γιατί;), βρίσκω αυτά τα άθλια πεζοδρόμια στα ATM πέριξ της πλατείας και στο ΚΕΠ Συντάγματος. Είναι, κυριολεκτικά, μαύρα και γλιστράνε από κάτι που δεν θέλεις να ξέρεις ακριβώς τι είναι. Αποφασίζω να μην κοιτάζω κάτω. Το κέντρο είναι κλειστό και θα καθυστερήσω να φτάσω στο «νέο Βερολίνο». Μια ομάδα ανθρώπων διαμαρτύρεται μπροστά από τη Βουλή. Μια Αγγλίδα(;) ή Αμερικανίδα(;) βγάζει μια κάμερα που κοστίζει όσο 7 μισθοί και κινηματογραφεί όσους περνούν. Σε κάποια φάση δεν αντέχει πια την ταπεινή της τέχνη και βάζει το δικό της κεφάλι σε πρώτο πλάνο, γελώντας με όλα της τα δόντια, ενώ από πίσω της περνάνε οι διαμαρτυρόμενοι. Από τη μια θέλω να πω στην influencer να κλείσει το κινητό της και να σεβαστεί τους ανθρώπους που διαδηλώνουν ή, τουλάχιστον, να μη βγάζει selfie με την πορεία ως background. Από την άλλη, θέλω να της πω πόσο χαίρομαι που ήρθε από μακριά για να δει την Αθήνα και πόσο ντρέπομαι που στον δρόμο για το Αirbnb της (στο Κουκάκι;) θα διέσχισε κι εκείνη αυτά τα παμβρόμικα, κατάμαυρα πεζοδρόμια – αν όχι τότε, ίσως στον δρόμο για το X95 και το αεροδρόμιο. Αυτά τα μαύρα πεζοδρόμια του Συντάγματος είναι τόσο στρατηγικά τοποθετημένα!
απ ό τ η β ι β ι αν στ εργ ι ου
Δεν με ενοχλεί που ο διεθνής Τύπος βρίσκει την Αθήνα κουλ. Η πόλη φαίνεται να έχει αγκαλιάσει πολύ επιτυχημένα αυτή την ιδιότητα που της αποδίδουν. Τα ξενοδοχεία και τα Αirbnb έχουν κόσμο και άρα κάποιοι άνθρωποι έσοδα. Παράγονται αισιόδοξες ιστορίες σε μια περίοδο που οι Αθηναίοι τις χρειάζονται. Γεμίζουν ταβέρνες, μπαρ, καφέ και gift shops. Στους δρόμους έχει ευχάριστη κίνηση. Ανοίγουν μαγαζιά μετά από χρόνια ερήμωσης και πολλά απ’ αυτά δεν είναι το τυπικό greek tavern αλλά κάποια χίπστερ εκδοχή μπαρ που σερβίρει και μεσογειακό φαγητό. Δεν με πειράζει να ακούω γύρω μου αγγλικά αντί για διαρκείς αναλύσεις χρεών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Στο κάτω κάτω, δεν με ενοχλεί ούτε η instagrammer/traveler/καταναλώτρια εμπειριών που συναντώ, παρότι ξέρω πως το στοχαστικό της post για τη διαδήλωση στην Αθήνα είναι απλώς μια φλύαρη κενότητα ανάμεσα σε στοχαστικά posts στο Άουσβιτς και selfies απ’ τον πύργο του Άιφελ. Μπορεί να τσεκάρει το κινητό της όπου σταθεί κι όπου βρεθεί, χωρίς να γνωρίζει ή να απολαμβάνει τίποτα ουσιαστικά, αλλά σίγουρα θα αγοράζει και πράγματα στην πορεία και όλο και κάτι θα μαθαίνει απ’ την Αθήνα, κατά λάθος. Αυτό που μ’ ενοχλεί είναι που, παρά τον ενθουσιασμό του «κουλ», δεν μπορώ να συμπεριφέρομαι λες και οι υποδομές αναβαθμίστηκαν, λες και η καθημερινότητα των κατοίκων έφτιαξε μαγικά, λες και η ζωή αυτών που δουλεύουν στο κέντρο άλλαξε με ριζικό τρόπο. Τι αποκομίζουν όσοι ζουν μια κανονική και μόνιμη ζωή μέσα στα όρια του δήμου Αθηναίων; Πολλά, αλλιώς δεν θα μένανε εδώ. Αλλά παίρνουν και βρόμα. Σκουπίδια και πεζοδρόμια που έχουν να πλυθούν καιρό. Κάδους που ξεχειλίζουν. Ανεβασμένα ενοίκια και ιδιοκτήτες με υπερ-οξυμένη αυτοπεποίθηση και εξουσιαστικές τάσεις τώρα που η διαλυμένη τρώγλη τους έγινε «κουλ». Α, και θόρυβο, γιατί στην Αθήνα δεν έχει εφευρεθεί ακόμα το ποδήλατο. Πλησιάζοντας στο «νέο Βερολίνο», βγάζω τ’ ακουστικά μου. Ο δρόμος είναι κλειστός απ’ την πορεία και μπορώ να προχωρήσω ακριβώς στη μέση του χωρίς ν’ ακούω γκάζια και φρένα. Παρατηρώ πόσο όμορφη είναι η Πανεπιστημίου. Ιστορικά κτίρια. Λίγο πράσινο εδώ κι εκεί. Φυσάει ένα πολύ δροσερό αεράκι. Μου ’ρχεται η σκέψη ότι το «κουλ» και η μαγκιά δεν αρκούν, χρειάζεται και λίγη ουσία. Οι κάτοικοι της πόλης δεν ζουν στο Ιnstagram. Έχουν ανάγκη ταπεινές και μίζερες ενέργειες για να φτιάξει η κοινή ζωή τους: καθαρισμό, φωτισμό και άλλα τέτοια στοιχειώδη, μπανάλ πράγματα, καθόλου κουλ.
45
με τις FRIDAYS FOR FUTURE" Οι πρωτεργάτριες του οικολογικού κινήματος στην Ελλάδα, Μαρία και Αριάδνη Παπαθεοδώρου, μιλούν στη LiFO για τη σοβαρότητα του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής, τις κινητοποιήσεις των νέων και την Γκρέτα Τούνμπεργκ.
Οι πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού στα δάση του Αμαζονίου, της Αλάσκας και της Σιβηρίας προκάλεσαν σοκ στη διεθνή κοινότητα. Και ενώ οι φωτιές συνέχιζαν να κατακαίουν εκατομμύρια δέντρα σε όλη τη γη, μια ομάδα περίπου 450 ακτιβιστών απ’ όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκε στο Πανεπιστήμιο της Λωζάννης, συσκέφθηκε για πέντε μέρες, διαδήλωσε και έκανε τις προτάσεις της για την αντιμετώπιση της ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες, η Μαρία και η Αριάδνη Παπαθεοδώρου. «Είχαμε απογοητευτεί και συγχρόνως πανικοβληθεί μ’ αυτά που μετέδιδαν τα media και εξήγγελλαν οι πολιτικοί. Έγιναν πολλοί τσακωμοί στο συνέδριο. Σκέψου, 450 άτομα, που ο καθένας είχε κάτι διαφορετικό να πει, να προσπαθούν να βρουν την τέλεια λύση, η οποία δεν υπάρχει». Στις 9 Αυγούστου βγήκε, τελικά, λευκός καπνός, με την Γκρέτα Τούνμπεργκ, προεξάρχουσα του κινήματος, να διακηρύττει τις προτάσεις μπροστά σε όλα τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία. Εκεί είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν
κε ι μ εν ο : ακης κ ατ σουδας, φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς ταβ ι τ ια ν 10.10.19 – lifo
13
45
με τις FRIDAYS FOR FUTURE"
TalkoftheTown
Το Α και το Ω για μια βιώσιμη πόλη είναι να υπάρξει μεγάλο δίκτυο αστικών συγκοινωνιών. Η κίτρινη γραμμή του μετρό χτίζεται εδώ και τόσα χρόνια. Η Κηφισίας και η Μεσογείων δεν συνδέονται με τίποτα. Εγώ πηγαίνω σχολείο στο Μαρούσι και κάνω προπόνηση μπάσκετ στον Χολαργό. Με το αυτοκίνητο αυτή η απόσταση είναι 15 λεπτά. Με τα ΜΜΜ, μία ώρα.
14 lifo – 10.10.19
από κοντά και να συνομιλήσουν μαζί της. «Είναι μια πολύ ήρεμη κοπέλα. Ό,τι είναι να πει θα το πει χωρίς περιστροφές, έτσι όπως το πιστεύει» σημειώνει η 16χρονη Αριάδνη. Επικοινώνησαν ξανά μαζί της περίπου έναν μήνα μετά, όταν η Γκρέτα πόσταρε μια φωτογραφία από τις μαθητικές διαδηλώσεις για το κλίμα στην Αθήνα, στο πλαίσιο του Fridays for Future. Σχεδόν κάθε Παρασκευή του περασμένου Σεπτεμβρίου εκατομμύρια νέοι σε όλο τον κόσμο έβγαιναν στους δρόμους για να διαδηλώσουν για την κλιματική αλλαγή, η οποία έχει αρχίσει να δείχνει τα πρώτα της σημάδια στον πλανήτη. Η Μαρία και η Αριάδνη Παπαθεοδώρου είναι από τις πρωτεργάτριες του κινήματος στην Ελλάδα. Η πρώτη διαδήλωση του Fridays for Future πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας τον Φεβρουάριο του 2018. Έκτοτε έχουν γίνει άλλες επτά, ενώ, όπως επισημαίνουν, θα ακολουθήσουν κι άλλες τους επόμενους μήνες. Δεν κρύβουν πως οι πιο μαζικές διαδηλώσεις ήταν αυτές του περασμένου Σεπτεμβρίου, όταν χιλιάδες παιδιά στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Καλαμάτα και σε 11 ακόμα πόλεις σε όλη τη χώρα ύψωσαν τη φωνή τους για το κλίμα. «Με τις πυρκαγιές του καλοκαιριού πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι δεν ασχολούνται με το περιβάλλον, έπαθαν σοκ. Μόλις γύρισα στο σχολείο, ήρθαν περισσότερα από δέκα παιδιά να με ρωτήσουν για την κλιματική αλλαγή» θυμάται η 17χρονη Μαρία Παπαθεοδώρου. «Οι επιστήμονες, όμως, μιλούν γι’ αυτήν εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό θέλουμε να κάνουμε κι εμείς διαδηλώνοντας. Φωνάζουμε για να ακούσουν οι πολιτικοί τους επιστήμονες, όχι εμάς» παρεμβαίνει η Αριάδνη. Όπως υποστηρίζουν και οι δυο τους, δυστυχώς ο πλανήτης δεν έχει άλλον χρόνο. Το μόνο που μένει είναι να βρεθούν εκείνες οι λύσεις που θα καθυστερήσουν την καταστροφή. Τι είναι αυτό που κάνει, όμως, αρκετούς πολίτες και πολιτικούς να εξανίστανται και να θεωρούν παιδικές υπερβολές τα λεγόμενα της Γκρέτα; «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν το παραδέχονται. Ίσως επειδή φοβούνται. Τι να πω! Εγώ κρατάω αυτό που μου είπε ένας καθηγητής μου: όπως η φίλη του δεν πηγαίνει στον γιατρό για την πλάτη της, επειδή δεν πονάει ακόμα πολύ, έτσι και ο άνθρωπος δεν συνειδητοποιεί το κακό, επειδή δεν έχει φτάσει ακόμα στην πόρτα του. Επειδή δεν πονάει ακόμη αρκετά από αυτό» σημειώνει η Μαρία. Οι ίδιες από πολύ μικρή ηλικία έχουν αναπτύξει περιβαλλοντική συνείδηση. Θυμούνται πως, μαζί με τη μητέρα τους, δεν χρησιμοποιούσαν πλαστικές σακούλες, ούτε το οικογενειακό αυτοκίνητο για να μετακινούνται, προκειμένου να μειώσουν την κατανάλωση των ρύπων. Πλέον η Μαρία έχει απογοητευτεί και έχει αποφασίσει ότι δεν πρόκειται να γίνει μητέρα, ακριβώς επειδή φοβάται να φέρει ένα παιδί στη Γη που καταστρέφεται. «Θέλω πάρα πολύ μια κόρη, αλλά, έτσι όπως βλέπω τα πράγματα, δεν θα κάνω. Το σκέφτομαι όλη την ώρα. Εμένα μου αρέσει πολύ η θάλασσα και θυμάμαι να πλατσουρίζω μαζί με τον μπαμπά και τη μαμά μου. Ε, κάνω την ίδια εικόνα μ’ εμένα και την κόρη μου και στενοχωριέμαι που δεν θα την αφήνω να μπει στο νερό, επειδή θα κινδυνεύει να καεί το δέρμα της». Οι δυο τους έζησαν στη Γερμανία για περίπου δέκα χρόνια. Η σύ-
γκριση μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας σε επίπεδο οικολογίας είναι αδύνατη. «Αν ζούσαν όλοι όπως στην Ελλάδα, θα χρειαζόμασταν τρεις πλανήτες για να τα βγάλουμε πέρα» λένε γελώντας. Η Μαρία, εδώ και μερικά χρόνια, δεν χρησιμοποιεί καθόλου πλαστικό καλαμάκι. « Έχει πλάκα, γιατί, ενώ επισημαίνω, όπου πάω, να μου φέρνουν τον καφέ χωρίς καλαμάκι, το ξεχνούν και το κάνουν. Μάλιστα, όταν τους το επαναλαμβάνω, πάνε να το πετάξουν και να μου φέρουν καινούργιο. Δηλαδή, κακό επί δύο». Κι αν οι Έλληνες δεν έχουν ιδιαίτερη περιβαλλοντική συνείδηση, τα πράγματα στην Αθήνα ειδικότερα είναι ακόμα χειρότερα, καθώς η ρύπανση από την κίνηση των αυτοκινήτων είναι τεράστια. «Το Α και το Ω για μια βιώσιμη πόλη είναι να υπάρξει μεγάλο δίκτυο αστικών συγκοινωνιών. Η κίτρινη γραμμή του μετρό χτίζεται εδώ και τόσα χρόνια. Η Κηφισίας και η Μεσογείων δεν συνδέονται με τίποτα. Εγώ πηγαίνω σχολείο στο Μαρούσι και κάνω προπόνηση μπάσκετ στον Χολαργό. Με το αυτοκίνητο αυτή η απόσταση είναι 15 λεπτά. Με τα ΜΜΜ, μία ώρα» σημειώνει η Αριάδνη, με την αδερφή της να παρεμβαίνει: «Πήγα στο Βερολίνο, το οποίο είναι πιο μικρό από την Αθήνα και έχει λιγότερο πληθυσμό. Φαίνεται τεράστιο, γιατί έχει εκτεταμένο μετρό. Μπορείς να δεις όλη την πόλη μέσα σε μία ώρα». Η Μαρία θέλει πολύ να σπουδάσει βιολογία στη Γερμανία και έχει αποφασίσει να μη χρησιμοποιεί τα ρυπογόνα, κατά την ίδια, αεροπλάνα. Δεν ψέγει, ωστόσο, τους Έλληνες, ακριβώς επειδή είναι πολύ δύσκολο να μετακινηθούν με οποιοδήποτε άλλο μέσο στον κόσμο. «Αυτό που έκανε η Γκρέτα ήταν πολύ εντυπωσιακό, αλλά το ιστιοφόρο που χρησιμοποίησε κοστίζει εκατομμύρια ευρώ. Δυστυχώς, δεν έχουμε όλοι τόσα χρήματα» λέει γελώντας η Αριάδνη. Οι δυο τους, πέρα από το σχολείο και το κίνημα, διδάσκουν αγγλικά και γερμανικά σε πρόσφυγες. «Είναι εντυπωσιακό, γιατί, ακούγοντας τις ιστορίες τους, μπορείς να καταλάβεις πώς η κλιματική αλλαγή τούς οδήγησε εδώ. Στη Συρία, για παράδειγμα, πριν από τον πόλεμο είχαν υπάρξει χρόνια με εκτεταμένη ξηρασία και πείνα» λέει η Μαρία. Όταν τη ρωτώ πώς καταφέρνει να τα προλαβαίνει όλα, εκείνη ξεφυσά. «Δεν είναι καθόλου εύκολο. Τα έχω φτύσει». Παρεμβαίνει η Αριάδνη: «Η πιο εύκολη δικαιολογία είναι πως δεν έχουμε χρόνο. Όμως ούτε ως ανθρωπότητα έχουμε χρόνο. Αυτό είναι το πρόβλημα. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για να λέμε πως δεν έχουμε χρόνο. Πρέπει να δράσουμε τώρα». Η ίδια κάνει πρωταθλητισμό και αγωνίζεται στην ομάδα της Ηλιούπολης. Δεν θα ξεχάσει ποτέ την εικόνα του Υμηττού, ο οποίος έχει αποψιλωθεί τα τελευταία χρόνια. «Η φύση μάς έδωσε ένα τέλειο φυσικό μηχάνημα που προσλαμβάνει το διοξείδιο του άνθρακα και μας δίνει οξυγόνο, δηλαδή παίρνει τα σκουπίδια μας και μας δίνει χρυσό. Κι εμείς, αυτό που κάνουμε είναι να το καταστρέφουμε. Αυτό που ζητάμε από κείνους που μας κρίνουν είναι να διαβάσουν και να σκεφτούν όχι τον εαυτό τους αλλά τους γύρω τους, τα παιδιά, τα εγγόνια τους. Να σκεφτούν ότι κλέβουν το μέλλον τους και αυτό δεν έχουν δικαίωμα να το κάνουν».
fridaysforfuturegreece.org
Η Lidl Ελλάς γιορτάζει τα 20 χρόνια παρουσίας στη χώρα μας με ένα επετειακό κρασί που αφηγείται 20 διαφορετικές ιστορίες.
Σ
την Ελλάδα το κρασί είναι συνδεδεμένο με την έννοια της γιορτής. Κάθε φορά που το απαιτεί η περίσταση, ένα καλό μπουκάλι ανοίγεται για να φέρει κοντά τα ποτήρια και τις ευχές. Η Lidl Ελλάς, γιορτάζοντας τα 20 χρόνια της στη χώρα μας, δημιούργησε το επετειακό κρασί «Είκοσι Ιστορίες», το οποίο παρουσιάζει σε ισόποσες συλλεκτικές ετικέτες. Καθεμία αφηγείται μια ξεχωριστή ιστορία εμπνευσμένη από τις ομορφιές αλλά και τις ιδιομορφίες της ελληνικής γης. Όσο για την ιστορία του συγκεκριμένου κρασιού, αυτή ξεκινάει στη βόρεια Πελοπόννησο, εκεί όπου ευδοκιμούν οι ποικιλίες Merlot και Syrah και μετά συνδυάζονται για να δημιουργήσουν το ζωηρό κόκκινο χρώμα με τις ιώδεις ανταύγειες και τη μεταξένια υφή που απολαμβάνεις με όλες σου τις αισθήσεις. Αρκεί να το αφήσεις για λίγο να αναπνεύσει και θα αρχίσει να αναδίδει το πυκνό του άρωμα από μαύρα φρούτα. Οι νότες
από βύσσινα, βατόμουρα και δαμάσκηνα θα εντυπωσιάσουν και τους πιο εκπαιδευμένους ουρανίσκους, ενώ η πλούσια γεύση, η ευχάριστη οξύτητα και η επίγευσή του θα σε συντροφεύουν για ώρες. Ιδανικό για ψητά κρεατικά που μόλις βγήκαν από το μπάρμπεκιου, φαγητά κατσαρόλας, πουλερικά φούρνου ή μαλακά τυριά, το επετειακό κρασί «Είκοσι Ιστορίες» της Lidl Ελλάς γίνεται γευστικό κομμάτι της ελληνικής καθημερινότητας. Άλλωστε, μέσα σε αυτήν ξετυλίγεται και η ιστορία 20 ετών της Lidl Ελλάς που είναι τόσο ξεχωριστή όσο και το επετειακό κρασί που δημιούργησε: φρέσκο και μοντέρνο, αλλά ταυτόχρονα πιστό στην εμπειρία και στις αξίες που ορίζουν το μέλλον της εταιρείας. Η Lidl Ελλάς μοιράζεται μαζί μας με τον πιο ιδιαίτερο τρόπο μια μεγάλη αλήθεια: αυτά που μας διαμορφώνουν, που μας αλλάζουν και μας κάνουν τελικά ξεχωριστούς είναι οι ιστορίες που έχουμε ζήσει.
10.10.19 – lifo
15
ΣΙΝΕΜΑ
Η «ΑΥΤΟΎ ΡΥΠΑΡΌΤΗΤΑ», Ο ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΌΣ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑΣ, ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΌΡΟΣ ΤΟΥ ΑΝΕΞΆΡΤΗΤΟΥ ΣΙΝΕΜΆ ΠΟΥ Ο ΟΥΊΛΙΑΜ ΜΠΆΡΟΟΥΖ ΧΑΡΑΚΤΉΡΙΣΕ «ΠΟΝΤΊΦΙΚΑ ΤΟΥ TRASH» ΕΊΝΑΙ ΦΈΤΟΣ ΤΟ ΤΙΜΏΜΕΝΟ ΠΡΌΣΩΠΟ ΤΟΥ 60ού ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ, ΌΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΚΑΙ ΤΗ STAND-UP COMEDY «THIS FILTHY WORLD». ΑΠΌ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΉ ΑΝΤΩΝΌΠΟΥΛΟ
Δ
εν είναι τελικά δύσκολο να είσαι νορμάλ!» αποφαινόταν η μούσα του Divine στο φινάλε του Polyester, μίας από τις λατρεμένα αναρχικές, εξωφρενικές, «αρρωστημένες» όσο και σπαρταριστές κομεντί που γύρισε με πρωταγωνίστρια εκείνη, καθιστώντας τους διάσημο ντουέτο. Για τον 73χρονο σήμερα εστέτ πρωτοπόρο του ανεξάρτητου σινεμά, όμως, που, εμπνεόμενος από την κουλτούρα της αμφισβήτησης, σατίρισε αλύπητα το κοινωνικοπολιτικό και καλλιτεχνικό κατεστημένο, τα χρηστά ήθη και τον μικροαστικό καθωσπρεπισμό, ομνύοντας σε μια απελευθερωτική, ρηξικέλευθη και χαοτική κακογουστιά, η κανονικότητα φαίνεται πως υπήρξε το δυσχερέστερο πράγμα στη ζωή του. Απλώς δεν του ταίριαξε ποτέ όσο κι αν το προσπάθησε, καθώς λέει, όσο κι αν κατάφερε από την underground σκηνή της Βαλτιμόρης –αγαπημένου του γενέθλιου τόπου που ουδέποτε εγκατέλειψε– να βρεθεί στο Χόλιγουντ, να κερδίσει χρήματα και φήμη, πράγματα που ελάχιστα τον άλλαξαν, όπως έδειξε και η προ ολίγων ετών αποκοτιά του να ταξιδέψει μόνος με οτοστόπ από την Ανατολική μέχρι τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ. Κι αυτό γιατί έκανε ό,τι έκανε καταρχάς «για την πλάκα του», κάτι που, αφότου σταμάτησε να γυρίζει ταινίες, συνεχίζει σε άλλα πεδία, όπως η τέχνη (κολάζ και κατασκευές), η συγγραφή (έχει εκδώσει μέχρι σήμερα επτά βιβλία με καλλιτεχνικό και αυτοβιογραφικό κατά βάση περιεχόμενο, έχει επίσης στα σκαριά μια νουβέλα) και το standup comedy, που διαφημίζει ευθαρσώς ως «το καλύτερο στον πλανήτη»! Τη βασισμένη στο ομώνυμο ντοκιμαντέρ που γύρισε το 2006 περιοδεύουσα παράσταση This filthy world θα παρουσιάσει επί σκηνής στη Θεσσαλονίκη (Σινέ Ολύμπιον, 6-8/11), στο πλαίσιο του 60ού Κινηματογραφικού Φεστιβάλ, όπου είναι φέτος τιμώμενο πρόσωπο. Θα του απονεμηθεί ο Χρυσός Αλέξανδρος για τη συνολική του προσφορά στον κινηματογράφο, θα παρουσιάσει δέκα αγαπημένες του ταινίες, θα διευθύνει ένα εργαστήρι, καθώς και ένα masterclass, ανοιχτό στο κοινό. Με αφορμή την πρώτη του επίσκεψη στην Ελλάδα μιλήσαμε τηλεφωνικά για τα «αισχρά, ρυπαρά» επιτεύγματά του, για την Αμερική του Τραμπ, την πολιτική ορθότητα, την γκέι κουλτούρα και μια απελευθέρωση «που έχει πια έντονο ταξικό πρόσημο», για τον έρωτα, το σινεμά βεβαίως, την έννοια της σάτιρας, την τέχνη της κωμωδίας αλλά και την τέχνη του να παραμένεις νέος στο πνεύμα και στην καρδιά, ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία. Διαρκώς
ανοιχτός στις προκλήσεις, περήφανος για τις καλύτερες αλλά και τις χειρότερες στιγμές του, δεν έχει, λέει, μετανιώσει για τίποτα, εκτός από το ότι ξεκίνησε το τσιγάρο, μία από τις ελάχιστες κακές συνήθειες που κατάφερε να κόψει, παρακινεί, δε, κάθε καπνιστή να τον μιμηθεί «τουλάχιστον σε αυτό!». — Είναι, νομίζω, η πρώτη φορά που επισκέπτεστε την Ελλάδα. Τι εικόνα έχετε γι’ αυτήν; Από παλιά ήθελα να σας επισκεφτώ, αλλά δεν το είχα καταφέρει, να όμως που δεν το γλιτώσατε! Μιλώντας κινηματογραφικά, όταν άκουγα για την Ελλάδα, πάντα μου ερχόταν στον νου η ταινία του Ζιλ Ντασέν Ποτέ την Κυριακή με τη Μελίνα Μερκούρη πρωταγωνίστρια, που είχε ανέβει και στο Μπρόντγουεϊ ως θεατρικό. Διέθετε μια ιδιαίτερη λάμψη αυτή η γυναίκα. Η Φαίδρα επίσης, πάλι του Ντασέν, με τη Μελίνα πλάι στον Άντονι Πέρκινς και, βέβαια, μία από τις πιο αγαπημένες μου pop trash νεανικές κομεντί των ’80s, το Summer Lovers, που είχε παρεμπιπτόντως κι ένα πολύ καλό σάουντρακ! — «This filthy world» είναι ο τίτλος της stand-up comedy που θα παρουσιάσετε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Βρίσκετε τον κόσμο μας στ’ αλήθεια βρόμικο και σιχαμένο; Βασικά, χρησιμοποιώ τον όρο αυτόν με την πανκ έννοια, όταν λοιπόν αποκαλώ κάποιον «λέρα», ουσιαστικά του κάνω κομπλιμέντο! Θα μπορούσε, βέβαια, να περιγράφει μια χαρά και την αμερικανική πολιτική της εποχής του Τραμπ, που είναι ό,τι πιο απευκταίο για τις ΗΠΑ και τον κόσμο όλον. Και, δυστυχώς, δεν υπάρχει τίποτα θετικό ή αστείο σε αυτό. O Ντόναλντ Τραμπ, ως προσωπικότητα, είναι ακόμα χειρότερος και από τον Ουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ, ο οποίος τουλάχιστον διέθετε μια αίσθηση ειρωνείας, ένα κάποιο ποιοτικό χιούμορ, ακόμα και οι ακρότητές του είχαν ένα στυλ. Δηλαδή, ήξερες ότι είναι κακός, αλλά τον παραδεχόσουν. Επιπλέον, ο Τραμπ δεν είναι απλώς ένας αρχομανής, αλαζόνας μεγαλοεκδότης, όπως ο Χιρστ, αλλά κυβερνά μια υπερδύναμη σε μια ταραγμένη εποχή. Το κακό είναι ότι αν γίνονταν τώρα ξανά προεδρικές εκλογές, πάλι αυτός θα τις κέρδιζε. Και ξέρετε γιατί; Επειδή τα λέει χύμα, κάνει την πλάκα του και βγάζει γέλιο. Ξέρει ότι είναι απαίσιος και του αρέσει, κάτι που αρέσει και στους ψηφοφόρους του, λατρεύει δε να έχει haters. Ο Ομπάμα είχε επίσης πλάκα, κάτι που δεν συμβαίνει με τη Χίλαρι, τον Σάντερς ή τον Μπάιντεν. Προσωπικά, πιστεύω ότι ο καλύτερος τρόπος να τον αντιμετωπίσουμε δεν είναι να υπερθεματίσουμε προς τα αριστερά αλλά να πείσουμε τους οπαδούς του ή, έστω, μια κρί-
σιμη μερίδα τους να αλλάξει μυαλά. Όχι πως αισιοδοξώ ιδιαίτερα ότι θα συμβεί αυτό, μοιάζει εντούτοις ο καλύτερος δυνατός τρόπος. — Είχα διαβάσει μια συνέντευξη του Τζον Κλιζ, που, αναφερόμενος στην πολιτική ορθότητα στην τέχνη, έλεγε ότι το χιούμορ δεν έχει νόημα δίχως κάποιο στοιχείο σαρκασμού και ότι τη διαφορά την κάνει ο τρόπος του. Όντας της ίδιας περίπου γενιάς και έχοντας επίσης δεχτεί κάποιες ανάλογες κριτικές, πόσο συμφωνείτε; Καταρχάς, να επαναλάβω ότι θεωρώ τον εαυτό μου εξαιρετικά πολιτικά ορθό. Κάποιοι μπορεί να γελάσουν ακούγοντάς το, αλλά η ίδια η φιλμογραφία μου το αποδεικνύει. Κυρίαρχοι χαρακτήρες στις ταινίες μου είναι γυναίκες, drag περσόνες, έγχρωμοι, «περιθωριακοί», άνθρωποι γενικότερα έξω από τα κοινωνικά στάνταρ και τα συμβατικά πρότυπα ομορφιάς, οι οποίοι κιόλας ουδέποτε προκαλούν. Την ησυχία τους γυρεύουν, αλλά στοχοποιούνται και δέχονται μπούλινγκ από τους «φυσιολογικούς». Αυτό όμως τους εξοργίζει και στο τέλος καταφέρνουν να εκδικηθούν τους κακούς, διατηρώντας την αξιοπρέπειά τους! Αν κάτι ενοχλεί ορισμένους είναι η αθυροστομία μου και το γεγονός ότι είμαι μεγάλο πειραχτήρι, δηλαδή δεν διστάζω να σατιρίσω το οτιδήποτε και τον οποιονδήποτε, με πρώτο τον εαυτό μου. Δεν πιστεύω καν ότι υπάρχει κάποιο «άβατο» για τη σάτιρα, αρκεί βεβαίως να μην καταντά φτηνή, χυδαία – αλλά τότε δεν είναι πραγματική σάτιρα. Η διαφορά –και, ναι, εδώ θα συμφωνήσω απόλυτα με τον Τζον– είναι ότι αγαπώ στ’ αλήθεια τους ανθρώπους και τις καταστάσεις που σατιρίζω, μεγάλωσα κι εγώ μέσα σε υποκουλτούρες, όπως η ροκ, η ομοφυλόφιλη κ.λπ., κι αυτό είναι, νομίζω, ευρέως αντιληπτό, γι’ αυτό άλλωστε την έχω σκαπουλάρει πενήντα χρόνια τώρα! — Κάποιες λεσβιακές οργανώσεις είχαν διαμαρτυρηθεί, διαβάζω, για το «Desperate Living» (1977). Ναι, διότι έβρισκαν, λέει, άτοπο ένας άντρας σκηνοθέτης, έστω γκέι, να γυρίζει μια κωμωδία που να αναφέρεται σε λεσβίες. Τις προάλλες κάποιες λεσβίες ακτιβίστριες έκαναν εράνους σε κολέγια ώστε να χρηματοδοτήσουν καμπάνια ενάντια στις τρανς, που «επιμένουν» να θεωρούν εαυτόν γυναίκες. Δηλαδή αυτό τώρα είναι πολιτικά ορθό; Ευτυχώς, η πλειονότητα έχει διαφορετική άποψη. Ανεξαρτήτως αυτών, πάντως, η συγκεκριμένη ταινία υπήρξε κατά γενική ομολογία –και δική μου– μια αποτυχία. — Ποια ταινία σας εκτιμάτε ως την καλύτερη; Το Serial Mom καταρχάς, και αμέσως μετά το Female Troubles. Δημοφιλέστερες, πάντως, ταινίες μου αποδείχτηκαν το Hairspray αφενός, που έγινε και επιτυχημένο μιούζικαλ,
Ένα αμετανόητο φρικιό 16 lifo – 10.10.19
10.10.19 – lifo
17
ΣΙΝΕΜΑ
το Cry-Baby αφετέρου, κυρίως λόγω της παρουσίας του Τζόνι Ντεπ, που αργότερα έγινε σούπερ σταρ. Ωστόσο, ούτε το Female Troubles –μάλλον η καλύτερη ταινία που έκανα με την Divine– ούτε το Cry-Baby είχαν καλή υποδοχή στις κινηματογραφικές αίθουσες, όταν πρωτοπροβλήθηκαν. Στην πορεία αναδείχτηκαν και γίνανε cult. — Μιλώντας για τη θρυλική Divine, την οποία εσείς «βαφτίσατε» έτσι, δίνοντάς της και το προσωνύμιο «η ομορφότερη γυναίκα στον κόσμο – σχεδόν», πώς τη θυμάστε; Με την Divine κάναμε πολύ καλή παρέα ήδη προτού συνεργαστούμε. Ήμασταν συντοπίτες, με πολλά κοινά ενδιαφέροντα. Πολύς κόσμος, ξέρεις, δεν έχει αντιληφθεί ότι δεν υπήρξε τρανς αλλά drag queen, και μάλιστα μόνο για τις ανάγκες των κινηματογραφικών της χαρακτήρων (αν και υποδύθηκε και ανδρικούς ρόλους) ή για τα μουσικά σόου που έδινε – στην καθημερινή της ζωή φορούσε παντελόνια και κομψά, ακριβά ανδρικά πουκάμισα, που τα λάτρευε. Ήταν, βέβαια, πρωτοπόρα, καθώς συνέβαλε πολύ στην ορατότητα της drag κουλτούρας. Η παροιμιώδης βουλιμία, όπως και η παχυσαρκία της, είχαν παθολογικά αίτια. Η κινηματογραφική της περσόνα φάνταζε τερατώδης, κάτι που εξίταρε και την ίδια, επιδίωκε μάλιστα να βγαίνει όσο πιο εξωφρενική και τρομακτική γινόταν. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν ένας πολύ ήσυχος και γλυκός άνθρωπος, ανοιχτόκαρδος, διασκεδαστικός και πνευματώδης. Μεγάλη απώλεια που τον χάσαμε νωρίς.
— Συνηθίζατε κάποτε να σοκάρετε με τις ταινίες σας. Πιστεύετε ότι το σύγχρονο κοινό μπορεί να σοκαριστεί το ίδιο εύκολα; Δεν επιδίωκα να σοκάρω επίτηδες τον κόσμο αλλά να τον κάνω, καταρχάς, να γελάσει. Ναι, αληθεύει ότι οι άνθρωποι σήμερα είναι πολύ πιο κυνικοί και χοντρόπετσοι, οπότε δύσκολα τους συγκινεί το οτιδήποτε, εφόσον έχουν εθιστεί πια στις ακραίες σκηνές και εικόνες. Πιστέψτε με, όμως, ακόμα κι έτσι, είναι πολύ ευκολότερο να σοκάρεις κάποιον παρά να τον κάνεις να γελάσει πραγματικά, με την καρδιά του. Αυτό το τελευταίο θέλει μεγάλη εφευρετικότητα. Προϋποθέτει, επίσης, ο θεατής να είναι προδιατεθειμένος να εκπλαγεί, να ξεκαρδιστεί, να «βγει από τα ρούχα του», όπως ξέρει να κάνει το καλό αμερικανικό χιούμορ. Πάντως, όπως φαίνεται, εξακολουθώ να προκαλώ. Η τελευταία μου ταινία A dirty shame είχε επίσης αρκετά προβλήματα με τη λογοκρισία από την Ένωση Αμερικανών Κινηματογραφιστών (MPAA). Όσο για το αν καταφέρνω να κάνω ακόμα τους ανθρώπους να γελούν, νομίζω πως ναι. Όλοι ξέρουν, άλλωστε, ότι αυτόν τον καιρό παρουσιάζω το καλύτερο stand-up comedy στον πλανήτη! — Είστε μια αντιπροσωπευτική φυσιογνωμία του ανεξάρτητου σινεμά. Πόσο εύκολο είναι όμως να κάνει κανείς σήμερα τέτοια φιλμ και πώς βλέπετε γενικότερα το μέλλον του κινηματογράφου την εποχή του Ίντερνετ; Δεν είναι εύκολο και το διαπίστωσα αναζητώντας στούντιο για την τελευταία μου ταινία. Παλιότερα υπήρχαν τουλάχιστον καμιά δεκαριά στούντιο όπου μπορούσα να
INFO ο τζον γουότερς στο 60ό φεστιβάλ κινηματογράφου θεσσαλονίκης Ο θρυλικός εκπρόσωπος του cult cinema θα βρεθεί από τις 6 μέχρι τις 8 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, όπου θα του απονεμηθεί ο Χρυσός Αλέξανδρος για την προσφορά του στον κινηματογράφο. Παράλληλα, θα επιλέξει 10 αγαπημένες του ταινίες που θα προβληθούν στο φεστιβάλ, θα παρουσιάσει το one man show «This Filthy World» στον κινηματογράφο Ολύμπιον και θα δώσει ένα masterclass ανοιχτό για το κοινό.
18 lifo – 10.10.19
απευθυνθώ, γνωρίζοντας ότι ενδιαφέρονται και στηρίζουν ανεξάρτητες παραγωγές, τώρα πλέον υπάρχουν ένα ή δύο. Κάποτε κατάφερνα να εξασφαλίσω μέχρι και 7 εκατ. δολάρια για μια ταινία, στην τελευταία περιορίστηκα στο 1 εκατ. Εντούτοις, θέλουν ακόμα επώνυμους πρωταγωνιστές, φροντισμένη παραγωγή, προσεγμένο σάουντρακ κ.λπ. Οι εποχές έχουν δυσκολέψει και για το εμπορικό σινεμά, ο ανταγωνισμός από το Netflix και άλλες ανάλογες πλατφόρμες είναι πια μεγάλος, όμως εξακολουθώ να πιστεύω στη μεγάλη οθόνη και να τη στηρίζω. Πάω συχνά σινεμά και σε κάθε πόλη όπου ταξιδεύω συνηθίζω να επισκέπτομαι κάποιον κινηματογράφο και όχι δωρεάν, πληρώνω εισιτήριο κανονικά. Έχει άλλη γοητεία η κινηματογραφική αίθουσα. Δεν πιστεύω ότι θα την εκτοπίσει η οθόνη του υπολογιστή ή του κινητού, όπως δεν το έκαναν η τηλεόραση και το βίντεο. Χρειάζεται, βεβαίως, να αλλάξει αρκετά φιλοσοφία η κινηματογραφική βιομηχανία, ώστε να καταφέρει να ανταγωνιστεί τις ιντερνετικές παραγωγές, που πλέον διεκδικούν μερίδιο και στα Όσκαρ. Μολαταύτα, είναι ένα ζήτημα πολύπλοκο, δεν επιδέχεται εύκολες απαντήσεις. — Υπήρξατε από τους πρώτους επώνυμους ανοιχτά γκέι κινηματογραφιστές και υποστηρίξατε εξαρχής τις δικαιωματικές διεκδικήσεις της κοινότητας. Ωστόσο, έχετε σατιρίσει την άκρατη εμπορευματοποίηση, τις πολιτικά ορθές «ακρότητες», την «εμμονή» με τον γάμο… Μα, δεν επικρίνω τον γάμο ως κατάκτηση, ασχέτως του ότι προσωπικά δεν θα παντρευόμουν ποτέ – με τον τωρινό μου σύντροφο π.χ. αποφασίσαμε ότι δεν μας χρειάζεται ο γάμος. Μάλιστα, είχα πιέσει κι εγώ ώστε να τον αναγνωρίσει η Πολιτεία του Μέριλαντ, όπου ζω. Υπόψη, βέβαια, ότι, θεσμοθετώντας τον γάμο και την τεκνοθεσία, θεσμοθετείς επίσης τα διαζύγια, τις διατροφές κ.λπ., πράγματα για τα οποία δεν μιλά κανείς! Το χιούμορ που κάνω αφορά τις υπερβολές, το να κάνουμε κάτι όχι επειδή το θέλουμε πραγματικά αλλά για να νιώσουμε πιο ομαλοί και κοινωνικά αποδεκτοί, τη σοβαροφάνεια και τον καθωσπρεπισμό «από την ανάποδη». Γίνανε αναμφίβολα τεράστιες πρόοδοι απ’ όταν ήμουν τινέιτζερ, τις οποίες φυσικά επικροτώ και στηρίζω. Υπάρχουν σήμερα ελευθερίες που ούτε καν ονειρευόμασταν τότε. Τα νέα παιδιά έχουν πολύ περισσότερη πληροφόρηση, δυνατότητες και ευκαιρίες, μπορούν να έχουν συνείδηση του εαυτού τους χωρίς καν να χρειαστεί να πάνε σε κάποιο γκέι κλαμπ, να γραφτούν σε μια οργάνωση ή ακόμα και να κάνουν coming out. Δεν χρειάζεται να φτιάξουν ένα «γκέτο» για να υπάρξουν, όπως κάναμε σε άλλες εποχές, η κοινωνία έχει αλλάξει κι αυτό το βρίσκω απολύτως υγιές. Ωστόσο, από την κατάλυση κάθε κανονικότητας που οραματιζόμασταν φτάσαμε στο άλλο άκρο, στην επικράτηση ολοένα περισσότερων κανόνων στο πώς εκφραζόμαστε, πώς συμπεριφερόμαστε, πώς αυτοπροσδιοριζόμαστε κ.λπ. Αναφέρομαι σχετικά και στο σόου μου. Κοντολογίς λέω ότι ίσως είναι καιρός να «τρομάξουμε ξανά τα άλογα» αντί να προσπαθούμε εναγωνίως να πείσουμε ότι είμαστε πιο βαρετά νορμάλ και από τους συμβατικότερους στρέιτ! Το ότι γίναμε πλέον νόμιμοι και πιο ευέλικτοι στον τρόπο ενσωμάτωσης δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να είμαστε διαφορετικοί. Δεν είναι, βέβαια, όλοι έτσι, υπάρχει μάλιστα μια «νεο-μποέμ» τάση που εστιάζει ακριβώς σε αυτό. Πολύ καλά
κάνουμε και διεκδικούμε ίσα δικαιώματα, νος και τακτοποιημένος, μπορώ ακόμα να αλλά μερικές φορές η «παρανομία» και το «πάρω τους δρόμους» με ένα σακίδιο και να περιθώριο είχαν περισσότερη πλάκα κι αυεπιβιώσω. Ήθελα κιόλας να «αφουγκραστώ» τό μου έχει κάπως λείψει. Ακόμα και στο τη σημερινή Αμερική πίσω από τη βιτρίνα Pride της Νέας Υόρκης βλέπεις πια ένα σωσε ώριμη, πλέον, ηλικία. Γερνάς πραγματικά ρό στρέιτ! Όμως είναι γεγονός ότι όλη αυτή όταν αρχίζεις να παραιτείσαι, να αποσύρεη απελευθέρωση ευνοεί βασικά τους πλούσαι, να βαριέσαι. Χρειάζεται να ξανανιώνεις σιους και την ευκατάστατη μεσαία τάξη. Οι πού και πού – ξαναπήρα π.χ. πρόσφατα LSD φτωχοί γκέι, οι φτωχές λεσβίες και τρανς δεν μετά από πολλά χρόνια, μαζί με τη Mink Stole, και περάσαμε καταπληκτικά! Είχα, έχουν τις ίδιες ευκαιρίες, πολλές φορές ούτε καν μέσα στην κοινότητά τους. Η γκέι απεπου λες, μεγάλη περιέργεια να δω πώς θα λευθέρωση έχει πλέον περισσότερο ταξικό ήταν ένα τέτοιο ταξίδι τώρα. Το είχα πρωπρόσημο. τοκάνει στα νιάτα μου, οπότε το οτοστόπ — Θα λέγατε ότι είστε ερωτικά «χορτάτος»; Χα, ήταν μια συνηθισμένη πρακτική ακόμα και ναι, ισχύει αυτό και ευτυχώς! Στα νιάτα για τα γυμνασιόπαιδα. Ήταν, βέβαια, και μου, ξέρεις, αλλάζαμε πολύ συχνά ερωτιοι οδηγοί πιο πρόθυμοι να μαζέψουν έναν κούς συντρόφους, ήταν τίτλος τιμής ο αριθάγνωστο. Ξεκίνησα, λοιπόν, από τη Βαλτιμόμός των κατακτήσεων και οι άνθρωποι πιο ρη, κρατώντας μια ταμπέλα που έγραφε από «ανοιχτοί» σε εμπειρίες και πειμπροστά ως προορισμό «Τέρμα ραματισμούς – όχι όπως τώρα, Διαπολιτειακής Οδού 70, Δύση» που κοντεύει να ποινικοποιηθεί και πίσω «ΔΕΝ είμαι ψυχάκιας»! ακόμα και το απλό φλερτ! Ήταν, Ήταν μια εμπειρία περιπετειώβλέπεις, η εποχή της σεξουαλιδης, αλλά συναρπαστική, σωστό κής απελευθέρωσης. Εντούτοις, road movie, διέφερε δε αρκετά στην πορεία έκανα και μακροαπό ανάλογες παλιότερες. Καχρόνιες σχέσεις, τρεις δεσμούς Δεν νομίζω ότι ταρχάς, δεν συνάντησα πουθενά με τους οποίους παραμείναμε σε όλη αυτήν τη διαδρομή των έγινα ποτέ φίλοι αφότου χωρίσαμε. Δεν σχεδόν 5.000 χλμ. μέχρι το Σαν μπορώ στην ηλικία μου να παραΦρανσίσκο, όπου διατηρώ επίιδιαίτερα μένω «sex machine», χαίρομαι σης σπίτι, άλλη ψυχή να κάνει mainstream, οτοστόπ, ενώ τέσσερις δεκαετίόμως που παραμένω ερωτεύσιμος για μερικούς, τουλάχιστον, ες πριν θα είχα πετύχει ένα σωρό ασχέτως του ανθρώπους. Ο νυν σύντροφός χίπηδες… ότι με καλοδέ- — Δεν ήταν λίγο ρίσκο; Μα, αυτό μου είναι χαμηλών τόνων και πολύ διακριτικός, αποφεύγει τη με γοήτευε. Και δεν γνωστοποίχτηκε το δημοσιότητα και τις πολλές κοιούτε στους εκδότες μου ότι Χόλιγουντ. Οι ησα νωνικές συναναστροφές κι αυτό σκοπεύω να γράψω βιβλίο, προπερισσότερες τού σιγουρευτώ ότι μπορώ να διευκολύνει κι εμένα, γιατί δεν χρειάζεται να τον «τραβάω» με παραγωγές μου αποτολμήσω αυτό το μακρύ τατο ζόρι σε επαγγελματικά ταξίξίδι. Διάφοροι γνωστοί προσπάήταν ανεξάρτη- θησαν να με αποτρέψουν, «σου δια, πρεμιέρες, εκδηλώσεις και άλλα τέτοια – εξάλλου δεν θέληέχει στρίψει τελείως», λέγανε, τες – γύρισα «δεν θα σε πάρει κανείς», «είσα ποτέ έναν συνοδό-γλάστρα. και ταινίες που ναι επικίνδυνο», «αποκλείεται — Πώς ήταν η καλλιτεχνική σας μετάβαση από το underground στο δεν ευτύχησαν. να φτάσεις έτσι στον Ειρηνικό». mainstream; Δεν νομίζω ότι έγιΌμως, εν τέλει, έφτασα σώος και να ποτέ ιδιαίτερα mainstream, αβλαβής. Δεν με απήγαγαν για ασχέτως του ότι με καλοδέχτηκε λύτρα, δεν με λήστεψαν, δεν το Χόλιγουντ. Οι περισσότερες μου φόρτωσαν ναρκωτικά, δεν παραγωγές μου ήταν ανεξάρέπεσα σε σχιζοφρενή δολοφόνο, τητες – γύρισα και ταινίες που δεν δέχτηκα έστω μια ανήθικη δεν ευτύχησαν. Άσε που η πρόταση, όπως ενίοτε ευχόαναγνώριση και η αποδοχή ένιωθα πως με μουν! Ορισμένοι –κι αυτό με κολάκευε– δεν «ακυρώνουν»! Έμαθα, ωστόσο, να διαπραγπείθονταν με τίποτα ότι είμαι ένας καλλιτέματεύομαι καλύτερα – δεν θα κατάφερνα χνης σε «ταξίδι αναζήτησης» και όχι κάποιος να προχωρήσω χωρίς αυτή την ικανότητα. άστεγος, περιπλανώμενος αλητάμπουρας. Μιλάω διεξοδικά για όλα αυτά στο τελευΓνώρισα μερικούς ενδιαφέροντες τύπους, ταίο μου βιβλίο Mr. Know-it-all: The tarnished ανέβηκα σε αγροτικά, σε καρότσες φορτηwisdom of a filth elder (εκδ. FSG 2019). Δεν γών, σε βαν, μέχρι και με μια μουσική μπάέχω, παραταύτα, ιδιαίτερα παράπονα από ντα συνταξίδεψα. Στην αμερικανική ενδοτην καριέρα μου, κι ας «ξινίζουν» κάποιοι χώρα συνάντησα επίσης ορίτζιναλ οπαδούς των Ρεπουμπλικανών, κάτι που σε Ανατολιφίλοι όταν το λέω. Πέτυχα αρκετά απ’ όσα ήθελα, πραγματοποίησα πολλά όνειρά μου κή και Δυτική Ακτή, στους κύκλους στους –κάποια, εντελώς θεότρελα– και μπόρεσα να οποίους εγώ κινούμαι τουλάχιστον, σπανίζει παραμείνω στην επικαιρότητα μισό αιώνα. ή απλώς το κρύβουν. Συνάντησα ακόμα, στις — Ανατρέχοντας στο μπεστ σέλερ σας «Carsick Μεσοδυτικές ιδίως Πολιτείες, πολλούς πα– John Waters hitchhikes across America» (εκδ. ραδοσιακούς, αρχετυπικούς στρέιτ λευκούς FSG 2014), όπου αφηγείστε απολαυστικά τις άνδρες –κάποιοι με μετέφεραν κιόλας– και εμπειρίες ενός ταξιδιού με οτοστόπ από τη Βοείχα να το λέω στις φίλες μου πίσω στη Βοστώνη μέχρι το Σαν Φρανσίσκο, αναρωτιόμουν τι στώνη που παραπονιούνται ότι τα πραγμασας ώθησε να επιχειρήσετε κάτι τέτοιο στα εξήντα τικά αρσενικά είναι είδος υπό εξαφάνιση! Το τόσα σας χρόνια. Ήθελα να με «ταρακουνήκυριότερο, επιβεβαίωσα την πεποίθησή μου σω» λίγο, να βγω από τη ρουτίνα μου, να ότι η χώρα αυτή έχει πάρει για τα καλά την κατηφόρα από πολλές απόψεις. διαπιστώσω αν, όντας πια μεγάλος, βολεμέ-
10.10.19 – lifo
19
20 lifo – 10.10.19
ΑΠΌ ΤΟΝ AKH ΚΑΤΣΟΥΔΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
Σ
ίγουρα κατά τις διαδρομές σας στην πόλη θα έχετε πέσει πάνω σ’ εκείνα τα γκρίζα κουβούκλια του ΟΤΕ με τα χιλιάδες καλώδια, τα οποία βρίσκονται σε κάθε γειτονιά της Αθήνας. Ονομάζονται ΚΑΦΑΟ και ουσιαστικά αποτελούν την ελληνοποιημένη προφορά του γερμανικού αρκτικόλεξου KV (Κα-Φάου) που προέρχεται από τη λέξη «Kabelverzweiger» και σημαίνει «καλωδιοκατανεμητής». Σκοπός τους είναι να συγκεντρώνουν σε ένα σημείο τα τηλεφωνικά καλώδια όλων των κατοικιών μιας περιφέρεια που συνήθως καλύπτει 2-3 οικοδομικά τετράγωνα. Μέχρι την περασμένη άνοιξη τα περισσότερα από αυτά περνούσαν απαρατήρητα. Όλα άλλαξαν τον Φεβρουάριο, όταν ο δήμος Αθηναίων αποφάσισε να τα ζωγραφίσουν καλλιτέχνες. Η δράση είναι εμπνευσμένη από το επιτυχημένο πρόγραμμα «Outside the box» που ξεκίνησε στο Τορόντο το 2013. Το κάλεσμα αφορούσε περίπου 100 κουτιά του ΟΤΕ στο εμπορικό τρίγωνο της Αθήνας, στο Σύνταγμα, στην Ομόνοια και στο Μοναστηράκι, στο πλαίσιο της δράσης καθαρισμού όψεων του «This Is Athens – Polis». Εκδηλώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς συνολικά συμμετείχαν 83 καλλιτέχνες με 128 προτάσεις. Αφού καθαρίστηκαν οι επιφάνειες, οι δημιουργοί άρχισαν να τις ζωγραφίζουν. Άλλοι επέλεξαν αστικά τοπία, άλλοι πρόσωπα, ενώ βρέθηκαν και κάποιοι που δημιούργησαν μερικά πολύ ευφάνταστα έργα, όπως αυτό στο ΚΑΦΑΟ της οδού Αθηνάς 24, που, χάρη στον εικαστικό Δημήτρη Κρέτση, μετατράπηκε σε βαλίτσα. Η πρόσκληση έγινε σε καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν τις τεχνικές του wheatpasting και του stencil, καθώς αυτές είναι κατάλληλες για εξωτερικούς χώρους και αντέχουν σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Το κόστος των υλικών, τα οποία οι καλλιτέχνες είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν μόνοι τους, ανέλαβε ο δήμος, ενώ, για να προφυλαχτούν τα σχέδια από τους βανδαλισμούς, τα κουτιά των κατανεμητών τηλεφωνίας προστατεύτηκαν με ειδική υδροφοβική επίστρωση anti-tagging, η οποία δεν επιτρέπει καμία απολύτως μουτζούρα. Πρόκειται, ουσιαστικά, για την ίδια ουσία που χρησιμοποιεί ο δήμος Αθηναίων στους τοίχους της πόλης τον τελευταίο χρόνο για να σβήνει τα παράνομα γκράφιτι. Το κίτρινο, το μπλε και το κόκκινο αντικατέστησαν το γκρίζο και τα ΚΑΦΑΟ έχουν μετατραπεί πια σε μερικά από τα πιο Ιnstagram friendly σημεία της Αθήνας, ενώ υπάρχουν ακόμα και επαρχιακές πόλεις, όπως η Καλαμάτα, που έχουν αποφασίσει να κάνουν το ίδιο και στα δικά τους κουτιά του ΟΤΕ. Ένας από τους street artists που συμμετείχε στη δράση ήταν ο b., ο οποίος σχεδίασε 5 ΚΑΦΑΟ από την Ομόνοια μέχρι το Σύνταγμα, στη Σταδίου και στην πλατεία Καρύτση. Για εκείνον ήταν κάτι πρωτόγνωρο, καθώς τις περισσότερες φορές ζωγραφίζει πάνω σε τοίχους. «Το πλεονέκτημά τους είναι πως μπορείς να τα παρατηρήσεις από πολλές πλευρές. Πρόκειται, ουσιαστικά, για κάτι ανάμεσα σε τοιχογραφία και γλυπτό» επισημαίνει. Ο ίδιος αποφάσισε να σχεδιάσει πάνω στα ΚΑΦΑΟ πέντε έντονα πρόσωπα. « Ήθελα να είναι φάνκι για να ξεχωρίζουν από το γύρω αστικό περιβάλλον. Ήθελα να φαίνεται σαν να πετιέται ένα πρόσωπο από το πεζοδρόμιο». Για τον b. τέτοιες δράσεις μόνο αισιόδοξες μπορεί να είναι.
83 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΓΈΜΙΣΑΝ ΜΕ ΤΕΧΝΗ ΤΑ ΚΟΥΤΙΑ ΤΟΥ ΟΤΕ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΕΤΡΕΨΑΝ ΣΤΑ ΠΙΟ INSTAGRAM FRIENDLY ΣΗΜΕΊΑ ΤΟΥ ΚΈΝΤΡΟΥ.
STREET ART
Έργο του George Koulouris
ΤΕΧΝΗ ΣΤΑ KABELVERZWEIGER
Έργο του b.
«Θα έβλεπα κάτι τέτοιο στη Στοκχόλμη, στην Κοπεγχάγη ή στη Βαρκελώνη. Το ότι γίνεται στην Αθήνα είναι πολύ καλό. Όσο κι αν συνηθίζουμε να μιλάμε για τα κακά αυτής της πόλης, πρέπει κάποιες φορές να στεκόμαστε και στα θετικά». 10.10.19 – lifo
21
CITY VIBES
Δ
εν είναι η πρώτη φορά που κάποιο ξένο μέσο ασχολείται με το Δίπορτο. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, που η Αγλαΐα Κρεμέζη έγραψε γι’ αυτό στο περιοδικό «Gourmet», μέχρι τα μαζικά δημοσιεύματα σχεδόν όλων των εφημερίδων του κόσμου την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, στο Δίπορτο έχουν γίνει περισσότερα αφιερώματα απ’ ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο μαγαζί της Αθήνας. Στο νέο, επετειακό τεύχος του ολλανδικού περιοδικού «Fantastic Man» (του «πρωτοποριακού περιοδικού του στυλ, για μοντέρνους άντρες»), που είναι αφιερωμένο στην Ελλάδα και σε μια περίοδο που η Αθήνα ανθεί γαστρονομικά με πολύ υψηλού επιπέδου εστιατόρια με δημιουργική κουζίνα, το μόνο φαγάδικο που επιλέγουν είναι το Δίπορτο. Σε ένα εξαιρετικά καλογραμμένο κείμενο του Jop van Bennekom (ενός από τους εκδότες του περιοδικού) υπάρχει ένας ύμνος στην απλότητα και στη μοναδικότητα του Δίπορτου, το οποίο χαρακτηρίζει «το σημείο μηδέν του ελληνικού φαγητού». Και είναι ένα κείμενο λατρείας, χωρίς ίχνος ειρωνείας ή του δηλητηριώδους χιούμορ που τους χαρακτηρίζει. Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει κάποιον ξένο να επιλέγει μόνο αυτό το μαγαζί για να προτείνει, όταν στην Αθήνα γίνεται κυριολεκτικά χαμός από καλά εστιατόρια; Η τελευταία φορά που έφαγα στο Δίπορτο ήταν πριν από δύο χρόνια και ως παλιός πελάτης είχα βρει πιο ακριβές τις τιμές, το φαγητό χειρότερο από αυτό που θυμόμουν και το μαγαζί υπερβολικά τουριστικό, όχι επειδή είχε αλλάξει κάτι αλλά επειδή δεν ήταν πια το μυστικό σημείο της Αθήνας όπου πήγαιναν μόνο ντόπιοι. Είχε ουρές ξένων που περίμεναν υπομονετικά με τον οδηγό στο χέρι για να μπουν, πολύ λιγότερους από τους συνηθισμένους θαμώνες του, υπήρχε σε όλα τα γαστρονομικά τουρ που γίνονταν στην Αθήνα ως αξιοθέατο και η μανία όλων να το δείξουν και να στείλουν κόσμο να φάει εκεί λειτουργούσε αποτρεπτικά για κάποιον που ήξερε το μαγαζί χρόνια. Την Παρασκευή που ξαναπήγα για τις ανάγκες του ρεπορτάζ το φαγητό ήταν τόσο καλό όσο το θυμόμουν παλιά: τα ίδια ακριβώς πιάτα που είχε πάντα, καλομαγειρεμένα και τίμια, με νέο στοιχείο την ένταση που έδινε η καυτερή πιπεριά, που είχε προστεθεί σε γενναίες ποσότητες παντού. Καθίσαμε στο στρογγυλό τραπέζι για τέσσερις και μέχρι να τελειώσουμε το γεύμα μας άλλαξαν δύο φορές τα ζευγάρια των ανθρώπων που συμπλήρωναν τις θέσεις του τραπεζιού. Όλοι συχνοί πελάτες του μαγαζιού, περαστικοί από την αγορά για δουλειές. Βέβαια, το μαγαζί ήταν γεμάτο ξένους που είχαν έρθει επειδή το είχε προτείνει κάποιος που εμπιστεύονται. Το ζευγάρι που κάθεται ακριβώς πίσω μας, ο Μαρκ και η Έλεν, Αμερικανοί συγγραφείς, αυτοαποκαλούνται «γαστρο-ταξιδιώτες» και τα τελευταία χρόνια ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, κυρίως για να φάνε. Στην Αθήνα έχουν έρθει άλλες τέσσερις φορές, και τώρα έμειναν έξι μέρες και έφαγαν σε 8 εστιατόρια, «γενικά, φαγητό που είναι πολύ καλό», αλλά σε ελάχιστα από αυτά θα έστελναν κάποιον φίλο τους. «Το Δίπορτο είναι ένα από αυτά. Ίσως και το μοναδικό που κουβαλάμε μαζί μας κάθε φορά που φεύγουμε από την Αθήνα» λέει ο Μαρκ. « Ένα εστιατόριο, για να το προτείνω, πρέπει να έχει κάτι μοναδικό, που να μην μπορείς να το βρεις πουθενά αλλού, να είναι αυθεντικό και να έχει φαγητό που να χαρακτηρίζει με κάποιον τρόπο τη χώρα που επισκεπτόμαστε. Καλό φαγητό. Τα συγκεκριμένα στάνταρ στην Αθήνα δεν τα πιάνουν
22 lifo – 10.10.19
ΔΙΠΟΡΤΟ: ENA KAI ΜΟΝΑΔΙΚΟ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΑΜΕ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟ ΚΑΠΗΛΕΙΟ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΙΟ ΕΛΚΥΣΤΙΚΟ ΜΑΓΑΖΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ ΞΕΝΟ. ΑΠΌ ΤΟΝ M. HULOT ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
«Το Δίπορτο έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα, ότι σε βάζει σε ένα mood, το κλίμα του είναι διαφορετικό ακόμα και αν δεν βρεις το φαγητό όπως το περιμένεις, είναι φολκλόρ επειδή είναι η παλιά Αθήνα». rachel howard
ενασ παγκοσ μοναδικοσ Ο Μήτσος πάντα έκανε ακριβώς το ίδιο πράγμα, αυτό που ήξερε, έτσι κατάφερε να μη χαλάσει ποτέ το μαγαζί. Ήταν πάντα ένα καπηλειό με έναν μαρμάρινο πάγκο αριστούργημα, όπως αυτός που είχαν παλιά τα τυροκομεία, με κλίση για να φεύγει το νερό. Ίδιον ακριβώς είδα πρόσφατα σε ένα τυροκομείο στην Ιταλία.
10.10.19 – lifo
23
CITY VIBES
«Στο Δίπορτο τρως καλά πιάτα, ξεκάθαρα ελληνικά, σε ένα περιβάλλον που δεν μοιάζει με τίποτε άλλο που έχουμε επισκεφτεί, με ατμόσφαιρα αυθεντικά αθηναϊκή». μαρκ
24 lifo – 10.10.19
πολλά μαγαζιά, παρότι σε αρκετά από αυτά το φαγητό είναι έως και καταπληκτικό. Χθες το μεσημέρι φάγαμε ξανά στο Δίπορτο και το βράδυ πήγαμε σε ένα από τα trendy μαγαζιά κοντά στο Σύνταγμα, όπου το φαγητό ήταν ακριβώς αυτό που έγραφε ο οδηγός: εξαιρετικό. Νόστιμα και όμορφα πιάτα, που όμως δεν διέφεραν καθόλου από τα αντίστοιχα που μπορείς να βρεις στη Νέα Υόρκη ή στο Χονγκ Κονγκ, fusion κουζίνα που δεν μπορώ με τίποτα να συνδυάσω με την Ελλάδα. Στο Δίπορτο τρως καλά πιάτα, ξεκάθαρα ελληνικά, σε ένα περιβάλλον που δεν μοιάζει με τίποτε άλλο που έχουμε επισκεφτεί, με ατμόσφαιρα αυθεντικά αθηναϊκή. Είναι σαν να έχει παγώσει ο χρόνος σε μια άλλη εποχή, το μαγαζί είναι ακαταμάχητα φωτογενές, οι πελάτες του είναι ντόπιοι λαϊκοί τύποι σαν χαρακτήρες από ταινία εποχής και, μολονότι είναι φοβερά τουριστικό, δεν έχει χάσει ούτε ίχνος από την αυθεντικότητά του. Πέντε χρόνια που το ξέρω παραμένει ακριβώς το ίδιο, έχει τα ίδια πιάτα, το ίδιο σέρβις, το ίδιο underground περιβάλλον (κυριολεκτικά underground), με διαφορετικό ίσως κοινό, αλλά κι αυτό δεν σε ενοχλεί, γιατί οι τουρίστες δεν χαλάνε καθόλου τον χαρακτήρα του. Από τα πιάτα του, η πικάντικη ρεβιθάδα, οι πατάτες γιαχνί και το αρνί σούπα με το μικρό ζυμαρικό (σ.σ. εννοεί τη μανέστρα) είναι αυτά που προτιμώ και κάθε φορά που τα σκέφτομαι μου θυμίζουν την Ελλάδα, περισσότερο, ίσως, και από το σουβλάκι». «Το μαγαζί του Μήτσου έχει γίνει ΤΟ εστιατόριο της Αθήνας, γιατί είναι αληθινό πράγμα» εξηγεί η Αγλαΐα Κρεμέζη. «Το πολύ ωραία γραμμένο κείμενο του “Fantastic Man” λέει τα σωστά πράγματα, αυτά που θα έπρεπε να πει, ότι είναι σαν σπιτική κουζίνα, κάτι που δεν υπάρχει πια – που δεν υπήρχε και ποτέ ακριβώς, αλλά τώρα ο κόσμος το θέλει πάρα πολύ, ειδικά οι Ευρωπαίοι. Το περιοδικό αυτό απευθύνεται σε trendy ανθρώπους και επιλέγει μόνο το συγκεκριμένο μαγαζί, επειδή αντίστοιχο εστιατόριο δύσκολα θα βρεις αλλού στο κέντρο της Αθήνας. Καλά εστιατόρια υπάρχουν παντού, με πολύ καλύτερο φαγητό από της Αθήνας, και στη Νέα Υόρκη και σε όλα τα μέρη της Αμερικής, ακόμα και σε επαρχιακές πόλεις. Δεν έχει πλέον διαφορά σε ποιο μέρος του κόσμου είσαι, ενώ το φαγητό που έχει το Δίπορτο το τρως μόνο εκεί ή εάν σε καλέσουν στο σπίτι κάποιου Έλληνα. Για το Δίπορτο έγραψα πρώτη φορά στα μέσα της δεκαετίας του ’90, ήταν τότε που ξεκινούσε να γίνεται η ανάπτυξη του Ψυρρή. Τότε υπήρχε από πάνω του ένα υπέροχο μαγαζί που πουλούσε τουρσιά κι ελιές, κι όταν έκλεισε αυτό, παραλίγο να κλείσει και το Δίπορτο, διότι ο ιδιοκτήτης του ακινήτου ήθελε να ακριβύνει το νοίκι. Κάναμε ολόκληρη ιστορία και αρχίσαμε να λέμε και να γράφουμε “τι κρίμα είναι να κλείσει” και κατάφερε ο μπαρμπα-Μήτσος να συνεννοηθεί με τον ιδιοκτήτη και να το κρατήσει ανοιχτό. Ο Μήτσος πάντα έκανε ακριβώς το ίδιο πράγμα, αυτό που ήξερε, έτσι κατάφερε να μη χαλάσει ποτέ το μαγαζί. Τη δεκαετία του ’90 πήγαινε πολύς κόσμος στον Μήτσο για τη ρετσίνα του, άνθρωποι που δούλευαν στην Αγορά έφερναν το φαγητό τους σε τάπερ, καθόντουσαν στην άκρη και το έτρωγαν, συνοδεύοντάς το με το κρασί. Τις Παρασκευές και κυρίως τα Σάββατα, αν πήγαινες γύρω στις 4, εμφανιζόταν κάποιος που έπαιζε μπουζούκι και όλοι, επειδή είχαν έρθει σε κέφι, χόρευαν όπως παλιά, ζεϊμπέκικα, αλλά όχι τα “καλά”. Τώρα έχει αλλάξει η σύσταση του κόσμου και δεν ξέρω αν συμβαίνει το ίδιο και πόσο αυθόρμητο είναι πια. Η λέξη “αυθεντικό” έχει χάσει το νόημά της, γιατί στα φαγητά ακολουθούμε κι εμείς αυτό που κάνουν οι ξένοι, που οι λέξεις και οι τίτλοι είναι, όπως έλεγε η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, αυτό που θέλουμε εμείς να σημαίνει: “The
word means what I wanted to mean”. Επειδή μας αρέσει το όνομα βαφτίζουμε οτιδήποτε έτσι, καρπάτσιο για παράδειγμα, και κάτω από αυτόν τον τίτλο βάζουμε ό,τι λάχει. Το Δίπορτο είναι ακριβώς το ανάποδο, είναι αυτό που είναι και δεν ισχυρίστηκε ποτέ ότι είναι κάτι άλλο, ο Μήτσος κάνει αυτό το πράγμα που του άρεσε να κάνει». «Το Δίπορτο είναι μέσα στην Αγορά, δίπλα της, κι αυτό έχει μεγάλη σημασία» λέει η Rachel Howard, δημοσιογράφος που γράφει εδώ και χρόνια για την Ελλάδα σε αγγλικά έντυπα. «Είναι και το μοναδικό μαγαζί της Αγοράς όπου δεν έχεις την αίσθηση της παρακμής, γιατί δεν είναι ξενυχτάδικο. Στη Βαρκελώνη, στο Πόρτο, σε οποιαδήποτε πόλη πάω, θα προτιμήσω να φάω μέσα στην αγορά τροφίμων της, γιατί ο ιδιοκτήτης κάθε μαγαζιού ξέρει όλους τους προμηθευτές, ξέρει πού θα βρει τις καλύτερες πρώτες ύλες και το φαγητό του φτιάχνεται επιτόπου με εποχικά υλικά, κάτι που είναι της μόδας τελευταία. Στο Δίπορτο ξέρεις από πού είναι το λάδι, η φέτα, και αν δεν έχει βγάλει κάποιος ψαράς ψάρια εκείνη την ημέρα, απλώς δεν τα έχει στο μενού του. Δεν είναι τυχαίο που ο κόσμος της Αγοράς και οι επισκέπτες πήγαιναν μόνο στο Δίπορτο να φάνε. Το γεγονός ότι έχουν λιγοστέψει τα μαγαζιά που θυμίζουν την παλιά Αθήνα πιστεύω ότι το κάνει πιο ελκυστικό σε Έλληνες και ξένους, γιατί το Δίπορτο ανήκει σε μια Αθήνα που χάνεται. Το γεγονός ότι κατεβαίνεις υπόγεια το κάνει λίγο σαν περιπέτεια, άσε που το όνομά του είναι κυριολεκτικό, ακόμα και σε αυτό υπάρχει απλότητα. Υπάρχουν κι άλλες παλιές ταβέρνες στην Αθήνα, αλλά είναι λίγο πιο εξευγενισμένες. Το Δίπορτο είναι πιο άγριο, έχει κάτι brutal που είναι πολύ γοητευτικό. Το πρόβλημα με το Δίπορτο δεν έχει σχέση με το μαγαζί αλλά με τους ανθρώπους που το θεωρούσαν δικό τους και ξαφνικά είδαν να γίνεται διάσημο και να ανήκει σε όλους. Έτσι, όσοι το ήθελαν μυστικό το έχουν αποκηρύξει. Αυτό είναι ένα θέμα που αντιμετωπίζω όλο και πιο πολύ στη δουλειά μου τελευταία. Τέτοια μέρη, που ήταν κάποτε ένα μυστικό των Αθηναίων, γίνονται τόσο γνωστά, που εγώ δεν θέλω να γράφω γι’ αυτά πια. Είναι αυτό που ψάχνουμε όλοι, αλλά μετά χάνει την αυθεντικότητά του, γιατί γίνεται τουριστική ατραξιόν. Το Δίπορτο έχει, όμως, ένα μεγάλο πλεονέκτημα, ότι σε βάζει σε ένα mood, το κλίμα του είναι διαφορετικό ακόμα και αν δεν βρεις το φα-
γητό όπως το περιμένεις, είναι φολκλόρ επειδή είναι η παλιά Αθήνα. Ειδικά τώρα που έχει γεμίσει το κέντρο φαστφουντάδικα, περιποιημένα αλλά ουσιαστικά φαστφουντάδικα, με φαγητό για τον τουρίστα που βιάζεται ή τον εργαζόμενο που θέλει να πάρει απλώς κάτι στο γραφείο να το φάει μπροστά στον υπολογιστή του, στο Δίπορτο μπορείς να καθίσεις και να ηρεμήσεις, και να κάνεις ένα πολιτισμένο διάλειμμα για φαγητό. Ο άνθρωπος που ταξιδεύει θέλει να δει κάτι που δεν θα το βρει αλλού, θα είναι μόνο εκεί, “only in Athens” – αυτό είναι το Δίπορτο. Και επειδή έχει αλλάξει και ο τρόπος που ταξιδεύει ο κόσμος, έχουν ελαττωθεί τα γκρουπ, οι άνθρωποι ταξιδεύουν ανεξάρτητα και ψάχνουν το ντόπιο, έχει μεγάλη σημασία να πας κάπου που να μην έχει υποστεί την “μπρουκλινοποίηση” που έχουν υποστεί οι περισσότερες πόλεις τα τελευταία χρόνια, με μαγαζιά με ίδιο στυλ, ίδιο φαγητό και ίδιο κόσμο. Περάσαμε μια μεγάλη περίοδο κατά την οποία όλα τα εστιατόρια ήταν ίδια στην Ελλάδα –βαλσάμικο, ρόκα και τηγανητή φέτα σε κρούστα με μέλι–, ενώ τώρα όλοι έχουν κινόα και μπάο μπανς – αν είναι δυνατόν! Για όνομα του Θεού, κάνεις vegetarian φαγητά με ξένα υλικά, όταν η ελληνική κουζίνα είναι τόσο πλούσια για χορτοφάγους; Το Δίπορτο είναι vegan και εκεί μπορείς να φας –και πολύ καλά μάλιστα– vegan φαγητά. Νομίζω ότι όταν έχεις τα κότσια να παραμείνεις πιστός σε αυτό που ήσουν από την αρχή και δεν ακολουθείς μόδες και τάσεις, είσαι πάντα στη μόδα. Το Δίπορτο μπορεί να είναι ελκυστικό για τους τουρίστες, αλλά δεν είναι τουριστικό, δεν έβαλε ποτέ ηλεκτρική κιθάρα που παίζει συρτάκι λες και είναι μπουζούκι, σπάσιμο πιάτων και κράχτη να σε τραβάει από το μανίκι. Είναι εξαιρετικό value for money, έχει λίγα πιάτα και τα κάνει καλά. Δεν θα έστελνα ποτέ κάποιον να φάει σε ένα μαγαζί πανάκριβο. Η Αθήνα δεν είναι όπως η Κωνσταντινούπολη, δεν έχει πολλά παλιά μαγαζιά που ειδικεύονται σε συγκεκριμένα πιάτα, γι’ αυτό από κει ξεκίνησε το Culinary Backstreets, αλλά μέρη όπως το Δίπορτο είναι ό,τι καλύτερο για κάποιον επισκέπτη. Κι ας μην περιλαμβάνεται πλέον στο τουρ που κάνει το Culinary Backstreets στην Αθήνα. Ανήκει στα μέρη που έχουν γίνει τόσο γνωστά, που αναγκάστηκαν να το βγάλουν από τα τουρ. Μπορεί να μην είναι καθόλου backstreet, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν είναι ένα από τα μέρη που χαρακτηρίζουν την Αθήνα...»
«Η λέξη “αυθεντικό” έχει χάσει το νόημά της, γιατί στα φαγητά ακολουθούμε κι εμείς αυτό που κάνουν οι ξένοι, που οι λέξεις και οι τίτλοι είναι, όπως έλεγε η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, αυτό που θέλουμε εμείς να σημαίνει». αγλαϊα κρεμεζη
H AbbVie διακρίνεται για πέμπτη φορά στον διαγωνισμό Best Workplaces Ο HR Director Θωμάς Κούγκουλος μας μυεί στη φιλοσοφία της εμπιστοσύνης και του αλληλοσεβασμού ως βάση για ένα άριστο εργασιακό περιβάλλον.
Τ
Ο HR Director της AbbVie, Θωμάς Κούγκουλος
ο καλό εργασιακό περιβάλλον αντανακλάται κυρίως στην ικανοποίηση που αισθάνονται οι εργαζόμενοι στην καθημερινότητά τους και η οποία μπορεί να μετρηθεί με παραμέτρους όπως τα χρόνια παραμονής στην εταιρεία, οι μέρες που απουσιάζουν συνολικά από την εργασία τους, η καλή συνεργασία με τους συναδέλφους τους και, βέβαια, το τι λένε σε τρίτους για την εταιρεία στην οποία εργάζονται. Ένα καλό εργασιακό περιβάλλον, λοιπόν, είναι θεμελιώδες να επιβεβαιώνεται από τους ίδιους τους εργαζομένους και στην AbbVie είμαστε πολύ περήφανοι που οι άνθρωποί μας μάς εκδηλώνουν την ικανοποίησή τους, διαχρονικά, στο πλαίσιο του διαγωνισμού Best Workplaces. Ένας διαγωνισμός του οποίου τα συμπεράσματα εξάγονται στον μεγαλύτερο βαθμό από τις απόψεις των εργαζομένων, οι οποίοι αξιολογούν βάσει κριτηρίων όπως η αξιοπιστία, ο σεβασμός και η δικαιοσύνη, που αποτελούν τα συστατικά στοιχεία της εμπιστοσύνης, καθώς επίσης η υπερηφάνεια και η συντροφικότητα. Φέτος, συνυπολογίζοντας όλα τα παραπάνω, πετύχαμε την πέμπτη μας συνεχή διάκριση με τη 2η θέση στην Ελλάδα και την 4η θέση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα ειδικότερα είμαστε η μόνη εταιρεία που για πέντε συνεχόμενα χρόνια βρισκόμαστε στην πρώτη τριάδα σε όλες τις κατηγορίες των επιχειρήσεων: 1η το 2015, 2η το 2016, 1η το 2017, 3η το 2018. Για εμάς, στην AbbVie, το εξαιρετικό εργασιακό περιβάλλον μεταφράζεται κυρίως στις σχέσεις εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων και δεν περιορίζεται σε έναν απλό κατάλογο παροχών και προγραμμάτων. Γι’ αυτό εργαζόμαστε καθημερινά, για να χτίζουμε ουσιαστικές σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων, δημιουργώντας μια συνεκτική ομάδα με κοινούς στόχους, όραμα και αξίες, που συνεργάζονται προς την ίδια κατεύθυνση. Για την AbbVie, ούτως ή άλλως, ο άνθρωπος αποτελεί πηγή έμπνευσης και δραστηριοποίησης. Είναι η δύναμη που ενεργοποιεί την κουλτούρα μας, ώστε να πετύχουμε το καλύτερο που μπορούμε, τόσο για τους ασθενείς που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας όσο και για τους ανθρώπους μας. Κάθε εργαζόμενος είναι πολύτιμος για τις ιδιαιτερότητές του και τη διαφορετικότητά του και καλλιεργούμε
τις συνθήκες εξέλιξης βάσει των ταλέντων και των επιθυμιών καθενός ξεχωριστά. Μέσω της σκέψης, της συνεργασίας και του σχεδιασμού διαρκώς αναζητούμε καινοτόμες ιδέες, οι οποίες διαμορφώνουν και εδραιώνουν ένα πολλαπλασιαστικά ανταποδοτικό και παράλληλα υγιές εργασιακό περιβάλλον. Διαμορφώνουμε ένα περιβάλλον όπου όλοι μας αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες και απολαμβάνουμε διαφανείς διαπροσωπικές σχέσεις μέσα σε ένα πλαίσιο σαφών στρατηγικών κατευθύνσεων, ώστε ο καθένας να πετύχει, με αυτοπεποίθηση, την καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Για να το πετύχουμε αυτό, αντιμετωπίζουμε όλους τους ανθρώπους μας ισότιμα, με απόλυτο σεβασμό στη διαφορετικότητα, και τους προσφέρουμε ευκαιρίες συνεχούς επιμόρφωσης και προοπτικές σταδιοδρομίας. Διασφαλίζουμε ότι κάθε εργαζόμενος θα έχει πρόσβαση στα ίδια εργαλεία ανάπτυξης, στις ίδιες ευκαιρίες και στα ίδια κίνητρα. Παράλληλα, αναπτύσσουμε πολιτικές που βελτιώνουν την εργασιακή πραγματικότητα για τους ανθρώπους μας, υποστηρίζοντας ευέλικτες συνθήκες εργασίας που συμβάλλουν στη διατήρηση προσωπικής και επαγγελματικής ισορροπίας. Η έμπρακτη αναγνώριση της προσφοράς των εργαζομένων είναι κλειδί στην επίτευξη των στόχων και του οράματος της εταιρείας. Επενδύουμε σε πρακτικές για την υγεία και την ευεξία πέρα από τα συνηθισμένα, ειδικά για τα ελληνικά δεδομένα. Αναλαμβάνουμε δράσεις στο πλαίσιο των παγκόσμιων πρωτοβουλιών της AbbVie, Vitality & World of Well-Being, με τα προγράμματα «Tai Chi Chuan» και «Chair Massage», με σκοπό την ανακούφιση και χαλάρωση των συναδέλφων από μυοσκελετικά προβλήματα που δημιουργούνται από την καθιστική ζωή. Επίσης, υλοποιούμε το AbbVie in Motion, ένα παγκόσμιο πρόγραμμα με στόχο την ενίσχυση της άσκησης και των καλών συνηθειών, το οποίο λειτουργεί μέσω επιβράβευσης και ευγενούς ανταγωνισμού, καθώς για έναν μήνα ομάδες αλλά και άτομα σε όλο τον κόσμο δεσμεύονται σε έναν στόχο βελτίωσης φυσικής κατάστασης ή συνήθειας. Τοπικά συμμετέχουμε στην πρωτοβουλία αυτή κάθε χρόνο και ειδικά φέτος με 3 διαφορετικές ομάδες που έχουν το δικό τους πρόγραμμα και ενισχύονται από ομαδικές δραστηριότητες όπως περπάτημα, πεζοπορία κ.ά.
Στο πλαίσιο της ευζωίας εντάσσεται η υγιεινή διατροφή και οι σωστές διατροφικές συνήθειες, γι’ αυτό φροντίζουμε να προσφέρουμε καθημερινά υγιεινό πρωινό στην κουζίνα των γραφείων μας, διαμορφωμένο από catering, με τη συνεργασία διατροφολόγου. Στο ίδιο πλαίσιο, διατροφολόγος παρέχει δωρεάν λιπομετρήσεις σε όσους το επιθυμούν αλλά και συμβουλές διατροφής με βάση το ατομικό προφίλ κάθε εργαζομένου. Παράλληλα, προσφέρουμε προγράμματα πρόληψης για την υγεία, επιδόματα γάμου, μητρότητας και παιδικού σταθμού. Προσφέρουμε στους εργαζομένους και στα παιδιά τους δωρεάν ετήσιο check-up, όπως και εμβολιασμό για την κοινή γρίπη, εφόσον το επιθυμούν. Ενισχύουμε τη μητρότητα και τον μητρικό θηλασμό με ειδικά διαμορφωμένο χώρο θηλασμού και προάγουμε την υγεία και ασφάλεια στον χώρο εργασίας, πραγματοποιώντας ολοήμερα σεμινάρια Πρώτων Βοηθειών και αντιμετώπισης επειγόντων περιστατικών. Χρηματοδοτούμε πρόσθετα συνταξιοδοτικά προγράμματα που θα βοηθήσουν τους ανθρώπους μας και μετά την ολοκλήρωση της επαγγελματικής τους πορείας. Παρά την παρατεταμένη περίοδο κρίσης, δεν σταματήσαμε ποτέ να έχουμε σε πρώτο πλάνο τον άνθρωπο, να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε προγράμματα για την επίτευξη ενός πολύ καλού εργασιακού περιβάλλοντος. Ήρθαμε πολλές φορές αντιμέτωποι με διλήμματα και δυσκολίες, χρειάστηκε να λάβουμε τολμηρές αποφάσεις, αλλά παραμένουμε πιστοί στις αξίες της εταιρείας. Μέσω της προσήλωσής μας στις ανθρώπινες αξίες καταφέρνουμε, λοιπόν, σήμερα να είμαστε όλοι περήφανοι για τη διαδρομή μας. Το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα μας δημιουργεί μεγαλύτερη ευθύνη ώστε να εξελιχθούμε, αλλά μας γεμίζει και ενθουσιασμό ώστε να γίνουμε ακόμα πιο χρήσιμοι για όλους όσους επηρεάζουμε. Η διαδρομή μας θα συνεχιστεί με το ίδιο πάθος και την ίδια αφοσίωση, ώστε οι εργαζόμενοί μας να αισθάνονται ότι η εργασία τους στην AbbVie αποτελεί μια επαγγελματική και προσωπική ευκαιρία που συμβάλλει θετικά σε όλες τις πτυχές της ζωής τους, αλλά και στη βελτίωση της ζωής των ασθενών και των συνανθρώπων που μας χρειάζονται περισσότερο.
10.10.19 – lifo
25
ΕΚΘΕΣΗ
ΤΟ
'21
ΑΛΛΙΏΣ Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα Playmobil. από τη γεωργια παπασταμου
26 lifo – 10.10.19
Πάνω από 1.300 φιγούρες, αξεσουάρ και άλλα στοιχεία Playmobil χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργήσουν μια πρωτότυπη προσέγγιση της εποχής της Ελληνικής Επανάστασης, η οποία απευθύνεται σε παιδιά και όχι μόνο. Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, σε συνεργασία με ομάδα συλλεκτών και με τη στήριξη της Playmobil, παρουσιάζει πάνω από 20 μικρά και μεγάλα διοράματα (τρισδιάστατες απεικονίσεις σκηνών), κατασκευασμένα με φιγούρες και εξαρτήματα Playmobil, τα οποία απεικονίζουν σκηνές από την καθημερινή ζωή στην Ελλάδα των αρχών του 19ου αιώνα και γεγονότα της Επανάστασης του 1821. Οι πρόσφυγες της Πάργας, ο όρκος των Φιλικών, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης να διέρχεται τον Προύθο Ποταμό, η πολιορκία της Τριπολιτσάς, η έξοδος του Μεσολογγίου, είναι μερικά μόνο από τα προς έκθεση διοράματα. Ακόμα, πάνω από 80 πρωταγωνιστές της Επανάστασης, Έλληνες, φιλέλληνες και Οθωμανοί,
ΙNFO άντρες και γυναίκες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων, αποδίδονται σε φιγούρες Playmobil και συνοδεύονται από ένα σύντομο, επεξηγηματικό βιογραφικό. Η έκθεση ξεκινά με μια αναπαράσταση του Παρθενώνα στην αρχική του μορφή, μια κατασκευή αποκλειστικά από κομμάτια Playmobil System-X, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό. Τον σχεδιασμό και τη γενική εποπτεία του πρότζεκτ έχουν οι επιμελήτριες του Μουσείου Νατάσα Καστρίτη (ιστορικός τέχνης), Παναγιώτα Παναρίτη (αρχαιολόγος) και Ρεγγίνα Κατσιμάρδου (ιστορικός). Για την κατασκευή των διοραμάτων εργάστηκαν οι συλλέκτες Γιώργος Αγγελίδης, Ντένης Βαγγόπουλος, Άγγελος Γιακουμάτος και Βασιλική Φατή. Τις φιγούρες ειδικής κατασκευής που απεικονίζουν ιστορικά πρόσωπα σχεδίασε και κατασκεύασε ο Στέλιος Μυλωνάς, χρησιμοποιώντας υλικό από τη δική του συλλογή. Η έκθεση αποτελεί μέρος της σειράς εκδηλώσεων «1821: Απηχήσεις στο σήμερα», οι οποίες εντάσσονται στις δράσεις που οργανώνει το μουσείο για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Από 15/10, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Σταδίου 13, Τρ.-Κυρ. 9:00-14:00, είσοδος ελεύθερη. Εγκαίνια: 13/10, 12:00
10.10.19 – lifo
27
αλεύρια, επειδή ο πατέρας μου ήταν φούρναρης. Δούλευα στον φούρνο από οκτώ χρονών, έφτιαχνα ψωμί μέσα στην παραγωγή και από τότε δεν σταμάτησα ποτέ να δουλεύω. Ξάπλωνα πάνω στα τσουβάλια κι έκανα όνειρα: να σώσω τον κόσμο και να γίνω ροκ σταρ. Ακόμα δεν έχω καταφέρει κανένα από τα δύο.
q Η παιδική μου ηλικία ήταν ωραία και δύσκολα χρόνια. Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν οκτώ κι εγώ μεγάλωσα μιλώντας με τον Θεό. Ήταν καλοί άνθρωποι οι γονείς μου, αλλά δεν ήξεραν πώς να φερθούν, οπότε κι εγώ μεγάλωσα κάπως εμπειρικά. Ήμουν παιδί του δρόμου, συνέχεια με μια μπάλα στο χέρι και ράμματα και χτυπήματα στο κεφάλι. Δεν είχα την πολυτέλεια της χαλαρότητας της παιδικής ηλικίας. Εγώ χαλάρωνα μετά το σχολείο. Πήγαινα στον φούρνο, μετά έβγαινα έξω στην πλατεία και από μια αίσθηση δικαίου που με διέκρινε υπερασπιζόμουν πάντα τους πιο αδύναμους. Επειδή ο φούρνος ήταν πολυπολιτισμικός –μόλις είχαν έρθει οι Αλβανοί–, είχαμε πελάτες πολλούς μαύρους, Βούλγαρους, Κινέζους, ομοφυλόφιλους. Γενικά, γινόταν της κακομοίρας μέσα στον φούρνο, γιατί ο πατέρας μου ήταν πολύ ανοιχτόμυαλος άνθρωπος και είχε σχέσεις με καλλιτέχνες, πολιτικούς, είχα πολλές προσλαμβάνουσες. Στη γειτονιά υπερασπιζόμουν όποιον είχε ανάγκη, γιατί ήμουν αλάνι και με άκουγαν, δεν με πείραζε κανείς. Είχα μια κλίση στους ανθρώπους του περιθωρίου κι αν έβλεπα ότι ενοχλούν κάποιον στον δρόμο, έβαζα χειρόφρενο, κατέβαινα κι έδινα μπουνιές κανονικά, δεν κόλλαγα σε τίποτα. Και τώρα δεν υπάρχει περίπτωση να μην αντιδράσω, απλώς το κοντρολάρω – παλιά είχα ζωώδη ένστικτα.
Ηθοποιός. Γεννήθηκε στην Τρούμπα, ζει στο Πεδίον του Άρεως.
ΚΑΜΑΡΆΤΟΥ
q Γεννήθηκα στον Πειραιά, στην Τρούμπα. Μεγάλωσα στον Κορυδαλλό, μέσα σε έναν φούρνο, ανάμεσα στα
q Υπήρξα πολύ πιο οργισμένη, τώρα είμαι κάπως πιο cool. Είναι ο θυμός και η πίκρα που συσσωρεύονται με τα χρόνια στις ζωές όλων και κάποια στιγμή βγαίνουν προς τα έξω. Πλέον δεν είμαι οργισμένη, είμαι στενοχωρημένη, δεν αντέχω αυτό το πράγμα, που λένε όλοι τη μαλακία τους για τα πάντα. Είναι τρομερό που οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν μια κάποια εξουσία μπορούν να ορίσουν και να καθορίσουν τους υπόλοιπους. Σκατά εξουσία έχουν, δεν καταλαβαίνουν ότι κι αυτοί είναι φτωχοδιάβολοι, παρότι έχουν ένα βήμα. Αυτό είναι που με τρελαίνει.
q Στα 17 πέρασα στην Κρήτη, νοσηλευτική. Την τελείωσα και δούλεψα και έναν χρόνο ως νοσοκόμα, αλλά τα πήρα στο κρανίο κι έφυγα. Στη σχολή μάς λέγανε ότι πρέπει να δίνεις και να προσφέρεις. Στο νοσοκομείο δεν ήταν έτσι, ήταν σαν εργοστάσιο, βιομηχανία. Εγώ, ως ευαίσθητοποιημένη απέναντι στο κοινωνικό σύνολο, κλαίω με όλο τον κόσμο. Πήγαινα στον παππού και ήθελα να ασχολούμαι μαζί του πέντε ώρες. Η προϊσταμένη, όμως, μου έλεγε «τελείωνε, αλλού, παρακάτω» ή «μην αλλάζεις γάντια από ασθενή σε ασθενή, δεν έχουμε λεφτά» κι εγώ τρελαινόμουν. Ήμουν το μαύρο πρόβατο και κάποια στιγμή πήγα στον διοικητή, του άφησα την τελευταία του επιταγή –τρία χιλιάρικα έπαιρνε– και του είπα «αυτό να το βάλεις στον κώλο σου, παραιτούμαι!». Ήμουν επιθετική και πολύ θυμωμένη, επειδή, λόγω και των οικογενειακών, έπρεπε να τα κάνω όλα μόνη μου, να παίρνω αποφάσεις μόνη μου, από οκτώ χρονών. Πήρα από πολύ νωρίς τη ζωή στα χέρια μου και ποτέ δεν ζητούσα βοήθεια, ήμουν αναγκαστικά δυνατή, και κάπως έτσι πήγε η ζωή μου.
q Μετά το νοσοκομείο έκανα διάφορες δουλειές, μία εκ των οποίων ήταν και στον δρόμο. Ήταν κι αυτό ένα από τα όνειρά μου, εντυπωσιαζόμουν από αυτούς που είναι στον δρόμο και πουλάνε πράγματα. Πούλαγα τις λιθογραφίες που έφτιαχνε μια κοπέλα. Τότε μπήκε στη ζωή μου το θέατρο, από τύχη.
q Είχα πολλά πράγματα μέσα μου και μια φίλη μου μού είπε «ρε συ, γιατί δεν ασχολείσαι με το θέατρο;». Είχε τελειώσει τη Σχολή Βεάκη και ψάχναμε μια μέση κατάσταση, ώστε να μπορώ να δουλεύω και να παρακολουθώ και μαθήματα. Πήγα στο θέατρο Επί Κολωνώ και έτσι έγινε. Τότε υπέφερα από κρίσεις πανικού, οπότε ο πρώτος μου αυτοσχεδιασμός ήταν κρίση πανικού. Τον έκανα πάρα πολύ καλά και η Ελένη Σκότη, η δασκάλα μου, μου είπε «εσύ πρέπει οπωσδήποτε να παίξεις στο θέατρο».
q Η πρώτη φορά που έπαιξα ήταν στο θέατρο Επί Κολωνώ, σε μια περφόρμανς που σκηνοθετούσε η Αλεξάνδρα Παυλίδου και είχε τίτλο Αυτή δεν είναι η δική σου ιστορία;. Είχε γίνει χαμός, είχε έρθει πολύς κόσμος. Το devised theatre τότε ήταν στα πάνω του και γινόταν πανικός, έτσι με πήρε η μπάλα με το θέατρο. Έπαιξα κυρίως δικά μου έργα, εγώ και ο Κώστας Κουτσολέλος. Κολλήσαμε στο Επί Κολωνώ, κάναμε έναν αυτοσχεδιασμό μαζί και μετά μια περφόρμανς και μετά βάλαμε στο σανίδι τα βάσανά μας.
AΘΗΝΑΊΟΙ
q Με έχει επηρεάσει πάρα πολύ ο Χριστιανόπουλος, τον αγαπώ. Τον είχα συναντήσει τυχαία μία φορά στη
28 lifo – 10.10.19
Θεσσαλονίκη που είχα πάει για μια ταινία μου – είναι ένας άνθρωπος που με συγκινεί βαθιά. Τώρα τελευταία ακούω ένα πιτσιρίκι που με συγκινεί πολύ, τον Bloody Hawk, τον βρίσκω αληθινό και βαθιά συγκινητικό. Δεν πιστεύω στη θρησκεία, πιστεύω όμως στον Χριστό, με συγκινεί πολύ αυτός ο τύπος. Με βοήθησε πάρα πολύ όταν περνούσα τους πανικούς και την κατάθλιψη, ήμουν μόνη μου με Αυτόν. Από Αυτόν ζήτησα βοήθεια στα δύσκολα. Όταν ήμουνα πολύ χάλια, περπατούσα πολύ για να μην τρελαθώ. Πέρναγα έξω από την Καπνικαρέα και ήθελα να μπω μέσα, αλλά η πόρτα ήταν κλειστή. Η κυρία Αντιγόνη, όμως, η νεωκόρισσα που καθάριζε, μου άνοιξε να μπω χωρίς δεύτερη σκέψη. Κάθε πρωί πήγαινα και με κλείδωνε μέσα για κάποια ώρα και μετά ερχόταν και μου άνοιγε. Έκλαιγα και μιλούσα με τον Χριστό και ηρεμούσα και κάθε φορά που μου συμβαίνει κάτι, εκεί θα καταλήξω. Είναι ένα κομμάτι της ζωής μου, πλέον, αναπόσπαστο. Για μένα, είναι μόνο αγάπη.
q Μιλάτε, γιατί χανόμαστε. Δεν μιλάμε στην καθημερινότητά μας όσο πρέπει. Μπορεί να μιλάμε στα social media πολύ ωραία όλοι μας, γαμώ, κι εγώ πρώτη, αλλά δεν μιλάμε στον δρόμο. Θα σου πει κάποιος κάτι και οι περισσότεροι θα κάνουν τουμπεκί. Έχω φάει πολλή βία και είναι αδύνατο να δω κάτι άσχημο και να μην αντιδράσω. Προχθές, που ήμουν στο μετρό, είδα ένα ζευγάρι 16-17 χρονών να μιλάει έντονα. Το αγόρι έβριζε το κορίτσι για δέκα λεπτά και τσαμπουκαλευόταν γιατί δεν του είχε στείλει μήνυμα. Κοιτούσαν 15 άτομα και δεν μιλούσε κανείς. Πλησιάζω και του λέω «αγόρι μου γλυκό, γιατί τραμπουκίζεις το κορίτσι; Μια χαρά παιδί είσαι, τι συμβαίνει;». Το κορίτσι με κοιτούσε με τα γαλανά της μάτια, σαν να μου έλεγε «πες του κάτι, σε παρακαλώ». «Τι θα κάνεις, θα τη δείρεις;» «Όχι βέβαια» μου λέει – κι αυτός ένα μωρό. Δεν μπορείς όμως να ακούς να ζητάνε βοήθεια και να μην αντιδράς. Έχω πηδήξει ταράτσες επειδή έχω ακούσει να φωνάζουν βοήθεια, όχι μόνο για ανθρώπους αλλά και για ζώα. Έχω πάει από τη μια άκρη του νησιού στην άλλη επειδή άκουσα να κλαίει ένα ζώο. Είναι η φύση μου τέτοια.
q Δεν πιστεύω στο «να βγούμε στους δρόμους όλοι μαζί και να κάνουμε κάτι», πιστεύω στις πράξεις του καθενός μας. Περνάει κάποιος και ζητάει κάτι, μπορείς να τον βοηθήσεις; Κάν’ το!
απο τον m. hulot φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν
real βια Είναι τρομακτική η βία που μπαίνει στο σπίτι μας και τη θεωρούμε κάτι φυσικό. Τότε με τον Ζακ έπαιζε το βίντεο στο οποίο σκότωναν έναν άνθρωπο, real φόνο, και το έβλεπαν όλοι απαθείς, δέχονταν να βλέπουν να σκοτώνεται ένας άνθρωπος.
10.10.19 – lifo
29
στο οποίο σκότωναν έναν άνθρωπο, real φόνο, και το έβλεπαν όλοι απαθείς, δέχονταν να βλέπουν να σκοτώνεται ένας άνθρωπος. Τον λιντσάρανε κανονικά και οι άλλοι παρακολουθούσαν τραβώντας βίντεο. Ακόμα πιο τρομερό είναι να σκέφτεσαι ότι το έκαναν για να βγάλουν λεφτά από αυτό, από τον θάνατο ενός ανθρώπου.
q Ο ρατσισμός είναι παντού. Όλοι γίνονται ρατσιστές, γιατί οι άνθρωποι ξεχνάνε εύκολα. Έχω μια γνωστή που ένα μέλος της οικογένειάς της είχε μπλέξει με ναρκωτικά πολύ άσχημα. Τώρα είναι καλά το παιδί, αλλά βρέθηκε στο περιθώριο και πέρασαν πολύ δύσκολα. Μια μέρα, λοιπόν, που έβλεπε στις ειδήσεις κάτι για αλλοδαπούς, αρχίζει ένα φασιστικό λογύδριο, ότι θα μας πάρουν τα σπίτια, τις δουλειές, που με έκανε έξω φρενών. Της λέω «μιλάς εσύ για περιθώριο;». Σκέφτηκε λιγάκι και μου είπε «σωστό είναι αυτό που λες». Δουλεύω στο μπαρ κι έρχεται ένας γνωστός γνωστού μου και λέει κάτι υποτιμητικό για τους γκέι και του κάνω «έχεις πρόβλημα με τους γκέι; Γιατί κι εγώ είμαι γκέι». Και σκαλώνει, γίνεται άσπρος και φεύγει, τελειώνοντας εκεί την κουβέντα.
q Το τι βλακεία έχουμε κάνει δεν λέγεται, και δεν φτάνει αυτό, θα πεθάνουμε κιόλας. Όλα τα σκέφτεσαι εκ των
Βάσω Καμαράτου
q Είναι τρομακτική η βία που μπαίνει στο σπίτι μας και τη θεωρούμε κάτι φυσικό. Τότε με τον Ζακ έπαιζε το βίντεο
υστέρων και μάλλον έτσι πρέπει να γίνεται. Φοβάμαι πολύ τον θάνατο, από τότε που γεννήθηκα. Δεν ξέρω τι θα γίνει στ’ αλήθεια, αλλά σκέφτομαι ότι θα είναι εκεί ο Χριστός, ο σκύλος μου, τα ζώα που έχω σώσει και κάποιοι που αγαπώ πολύ και θέλω να δω και ηρεμώ. Έχω μια ελπίδα. Δεν μπορούμε μόνοι μας, πρέπει από κάπου να κρατηθούμε, όλοι χρειαζόμαστε μια βοήθεια έξωθεν.
q Κάποια στιγμή εξαφανίστηκα, έκαναν να με δουν οι γονείς μου δύο χρόνια, τους απέρριψα. Μεγαλώνοντας τώρα, στα 42 μου, βλέποντας τη μάνα μου μετά τα εγκεφαλικά να κλαίει σαν μικρό παιδάκι και να μου λέει «χίλια συγγνώμη για ό,τι έχω κάνει, που δεν ήμουν καλή μάνα», καταλαβαίνεις ότι οφείλεις τον άνθρωπο να τον ξαναδείς από την αρχή. Και την είδα όντως από την αρχή τη μάνα μου, με όλα αυτά που έχει περάσει κι αυτή. Μεγαλώνεις και βλέπεις έναν άνθρωπο που τώρα τον γνωρίζεις, γιατί αφήνεται ο ίδιος να γνωρίσει τον εαυτό του και στη συνέχεια σε αφήνει να τον δεις ξανά. Φτάνεις στο σημείο να πεις «μεγαλώνουμε, μανούλα μου» και τελειώνουν όλα. «Καταλαβαίνω τι σκατά πέρασες κι εσύ και τι σκατά πέρασα κι εγώ».
q Το σχολείο το θεωρώ πολύ ηλίθιο πράγμα, αν ήξερα πόσο άχρηστα χρόνια είναι, δεν θα πήγαινα ούτε στη Νοσηλευτική. Ζούμε τις ζωές άλλων, είναι τρομερό. Ζεις τις ζωές των γονιών σου, γιατί τα παιδικά μας χρόνια μας πάνε γαμιώντας, αυτά μας καθορίζουν. Ως παιδιά είμαστε ανυπεράσπιστοι και παραμένουμε για πάντα μεγάλα παιδιά. Μετά ζεις τις ζωές των γκόμενών σου, μετά ζεις τις ζωές των καθηγητών σου στο πανεπιστήμιο, μετά ζεις τις ζωές των αφεντικών σου και λες «μαλάκα, πού είναι η ζωή μου;». Και μια μέρα πεθαίνεις.
q Υπάρχει πατριαρχία και θα υπάρχει για πάντα, έτσι όπως είναι φτιαγμένη η κοινωνία. Μια γυναίκα κρίνεται μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκα, για την εμφάνισή της, για τον τρόπο που ντύνεται, για όλα, ενώ για έναν άντρα δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Είδα ένα κοριτσάκι στο μετρό που ετοιμαζόταν να ακυρώσει το εισιτήριό του, πέρασε ο άλλος, την έσπρωξε και πέρασε πρώτος κι έμεινε αυτό σαστισμένο. Της είπα: «Γιατί τον άφησες, αγάπη μου γλυκιά; Μπες μπροστά στον άντρα και μίλα, ξεπέρνα τον φόβο στον οποίον σε έχουν μάθει, γιατί αν δεν μιλήσεις, δεν θα αλλάξουν ποτέ τα πράγματα». Έτσι σε έχει μάθει η μαμά σου, «σήκω να βάλεις φαγητό στον αδερφό σου», γιατί αφήνεις να σε κάνει σαν κι αυτήν;
q Δυστυχώς, όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε όλο και πιο πολύ σαν τους γονείς μας. Θα ήθελα να κρατάμε μόνο τα καλά τους, αλλά γινόμαστε ίδιοι, γιατί το περιβάλλον στο οποίο γεννηθήκαμε είναι κάτι που μας καθορίζει.
q Θέατρο βλέπω ελάχιστα, βαριέμαι πάρα πολύ. Πάω μόνο σε φίλους, επιλεκτικά. Είδα τον Θείο Βάνια πρόσφατα, πολύ ωραία παράσταση. Γενικά, όμως, δεν πάω, γιατί δεν μπορώ αυτό το δήθεν, δεν μπορώ που σχεδόν όλοι κάνουν θέατρο για να κάνουν θέατρο. Καταλαβαίνω ότι ο πιο πολύς κόσμος πρέπει να βγάλει από αυτό λεφτά για να ζήσει, το σέβομαι και είμαι υπέρ, αλλά ελάχιστοι είναι ειλικρινείς. Μου αρέσει πολύ η Καβογιάννη και αυτή η λίγκα που είναι πολύ clear όσον αφορά αυτό που κάνουν, respect! Δεν θα βγουν αύριο μεθαύριο να σου πουν ότι το κάνουν για την ψυχή της μάνας τους, γιατί κανείς δεν το κάνει γι’ αυτό. Το κάνεις για να γίνεις διάσημος και πλούσιος, όπως όλοι μας.
q Τα νέα παιδιά, αντί να γαμιούνται, θέλουν να γίνουν σταρ. Παρακολουθώ στο YouTube τα talent shows και το GNTM, γιατί βλέπω στα μάτια αυτών που πάνε στο «X-factor» και στο «Voice» την απελπισία και το πάθος και όλο αυτό το πράγμα του να γίνω, να κάνω. Και ο άλλος, απέναντί τους, τους λέει: «Πόσο πολύ θες να γίνεις, απόδειξέ το μου, τι είσαι διατεθειμένος να κάνεις για να το πετύχεις;». Θες να πάρεις ένα καλάσνικοφ, να μπεις στο στούντιο και να τους σκοτώσεις όλους; Έχει πολλά φάουλ και πολύ ζουμί αυτό που βλέπεις, και παρότι καταλαβαίνεις ότι όλοι παίζουν ρόλους –γιατί δεν μπορεί να είναι έτσι στ’ αλήθεια–, δεν μπορείς να μην εκνευριστείς. Τίποτα δεν είναι αθώο εκεί μέσα. Οι μεν εξευτελίζουν χωρίς καμία ενοχή, οι δε δέχονται να εξευτελιστούν επειδή έτσι είναι οι όροι του παιχνιδιού.
q Είναι άσχημο να σε ξέρει ο κόσμος από το Facebook και όχι από αυτά που έχεις κάνει, γιατί το Facebook δεν είσαι εσύ. Παίζω θέατρο από το 2005 και όταν δούλευα στο μπαρ του bios με ήξεραν ως «η Βάσω από το μπαρ του bios», όχι η Βάσω η Καμαράτου, η ηθοποιός. Πολλοί νόμιζαν ότι έπαιζα για χόμπι. Πρέπει να είμαι η Παπαληγούρα για να θέλω να κάνω θέατρο; Μου έχεις δώσει ποτέ μια ευκαιρία;
q Τώρα ασχολούμαι αποκλειστικά με το θέατρο, ετοιμάζω πράγματα. Πέρασα πολύ ωραίες στιγμές της ζωής μου πίσω από τα μπαρ, αλλά είμαι 42, κουράστηκα, δουλεύω από τα οκτώ μου και για πρώτη φορά στη ζωή μου κάθομαι επισήμως. Είχα αυτή την πολυτέλεια και στην αρχή μού φαινόταν και ξένο, αναρωτιόμουν αν το αξίζω.
q Έχω υπάρξει πολύ drama queen στη ζωή μου, έχω ερωτευτεί πάρα πολύ, αλλά πιστεύω ότι δεν
ΙNFO
www.facebook.com/ vasso.kamaratou
30 lifo – 10.10.19
υπάρχει ο έρωτας. Κι ας με έχει καταστρέψει πολλές φορές. Έχω πάει και με άντρες και με γυναίκες, αλλά τελικά συνειδητοποίησα ότι αγαπώ τις γυναίκες, πάντα τις αγαπούσα. Ο έρωτας υπάρχει όσο εμείς θέλουμε να υπάρχει. Είναι τέλειο για τους τρεις μήνες που διαρκεί. Ο έρωτας είναι το πιο εγωιστικό πράγμα που υπάρχει, θα σε κάνω όπως θέλω εγώ. Ερωτευόμαστε την ιδέα που έχουμε για τον άλλον. Δεν τον αφήνουμε ελεύθερο, είναι απίστευτο αυτό το πράγμα. Η συντροφικότητα είναι κάτι παρά πολύ ωραίο, αλλά δύσκολο, πρέπει να αποδεχτείς τον άλλον όπως είναι και να σε αποδεχτεί κι αυτός. Το σεξ είναι άλλο πράγμα.
q Η ζωή με έμαθε να κάνω υπομονή. Έχω μάθει να ζω κάθε λεπτό και να έχω μια ταχύτητα κάτω, γιατί είναι μια στιγμή η ζωή. Και την αγαπώ πολύ!
Ο έρωτας είναι το πιο εγωιστικό πράγμα που υπάρχει, θα σε κάνω όπως θέλω εγώ. Ερωτευόμαστε την ιδέα που έχουμε για τον άλλον. Δεν τον αφήνουμε ελεύθερο, είναι απίστευτο αυτό το πράγμα.
PERSONAL SHOPPER
ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΖHΣΩ ΧΩΡIΣ... ΜΑΙΡΗ ΡΕΤΣΙΝΑ
The good LiFO ΑΓΟΡΑ
Naxos Apothecary Το καινούργιο εγχείρημα του Γιώργου Κορρέ βάζει στο επίκεντρο τα βότανα της Nάξου. Το παλαιότερο ομοιοπαθητικό φαρμακείο της Αθήνας μεταφέρθηκε στο κέντρο και θα μας κάνει να ξεχάσουμε ό, τι ξέραμε μέχρι τώρα για τα φαρμακεία. Στην οδό Κολοκοτρώνη, ακριβώς απέναντι από την παλιά Βουλή, μεταφέρθηκε το θρυλικό φαρμακείο του Κορρέ, το μέρος όπου ο Γιώργος Κορρές ξεκίνησε να χτίζει το brand του, το οποίο κατάφερε να κάνει γνωστό σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Ωστόσο, το Naxos Apothecary, που άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό εδώ και λίγες μέρες, λειτουργώντας αρχικά πιλοτικά, δεν θυμίζει και τόσο φαρμακείο, τουλάχιστον όχι με την τυπική έννοια, ενώ και τα προϊόντα της νέας φίρμας διαφοροποιούνται αρκετά από τις υπόλοιπες σειρές των προϊόντων της Korres, προσφέροντας και tailor made καλλυντικά. Ο κεντρικός άξονας του εγχειρήματος βασίζεται στη δημιουργία ενός χώρου για όσους αγαπούν τα βότανα, την ομοιοπαθητική και τη φυτοθεραπεία. Ταυτόχρονα, όμως, για τον Γιώργο και τον αδελφό του Αποστόλη Κορρρέ έχει και ένα πιο προσωπικό χαρακτήρα, καθώς, μέσα από αυτό, αποτίουν φόρο τιμής στην ιδιαίτερη πατρίδα τους, τη Νάξο, αξιοποιώντας τη χλωρίδα του νησιού. Εσωτερικά ο χώρος είναι φωτεινός και ευρύχωρος. Λιτά και βιομηχανικού τύπου τα ράφια με τα προϊόντα, λευκά πλακάκια ντύνουν τις κολόνες και τους πάγκους, ενώ ένα μοναστηριακού τύπου τραπέζι σε καλεί να καθίσεις και να δοκιμάσεις ή να πειραματιστείς με τα αρώματα, τις κρέμες και τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα που προσφέρονται στον χώρο. Εδώ, με τη βοήθεια των ανθρώπων του Naxos Apothecary, μπορεί κανείς να δημιουργήσει εξατομικευμένα καλλυντικά, κάνοντας συνδυασμούς από ένα δεδομένο matrix 54 επιλογών. Στο τέλος παραλαμβάνει ένα βαζάκι με προσωποποιημένη ετικέτα, όπου αναγράφεται το όνομα του παραλήπτη, καθώς και τα συστατικά που περιέχει το σκεύασμα. Ακόμα μία από τις καινοτομίες του νέου εγχειρήματος είναι τα ανοιχτά, προς τέρψη των οφθαλμών, εργαστήρια του φαρμακείου. Πρόκειται για εργαστήρια με εξειδικευμένα μηχανήματα, εκεί όπου παρασκευάζονται τα ομοιοπαθητικά φάρμακα και τα γαληνικά σκευάσματα. «Είναι κάτι που δεν έχω ξαναδεί κάπου αλλού στον κόσμο, αν και τα εστιατόρια και τα ζαχαροπλαστεία το κάνουν πλέον κατά κόρον. Η βασική σκέψη πίσω από αυτό είναι να μην είναι κάτι που γίνεται “πίσω από τις κουρτίνες”, όπου δεν έχεις πρόσβαση, αλλά να είναι φανερό το πώς ασκείται η ομοιοπαθητική και η φυτοθεραπεία από τη σκοπιά του επιστήμονα φαρμακοποιού. Γνώμη μας είναι ότι η γνώση είναι εκεί για όλους, προσβάσιμη και φανερή» δηλώνει ο κ. Κορρές. Naxos Apothecary, Κολοκοτρώνη 3-5
10.10.19 – lifo
31
ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΖHΣΩ ΧΩΡIΣ...
ô
Ο απόλυτος μινιμαλισμός στο ρολόι τou Gideon Dagan για το ΜοΜΑ. forgetmenotathens.gr
εύη καπέλη
The good LiFO
Dagan design
õ
Μαίρη Ρετσίνα
Zeus and Dione
H δημοσιογράφος Μαίρη Ρετσίνα μας λέει ποια είναι εκείνα τα αντικείμενα ή καταναλωτικά προϊόντα χωρίς τα οποία δεν μπορεί να ζήσει.
Γυαλιά ηλίου. zeusndione.com
ñ
Prada Ελαφρύ πλεχτό ζιβάγκο.
1. Το T-shirt Collectiva Noir Νομίζω ότι έχω φτάσει σε τέτοιο βαθμό εξάρτησης από αυτό το T-shirt, αλλά και από όλα τα ρούχα αυτού του ελληνικού brand, που θα χρειαστεί κάποιος να τα βγάλει με εγχείρηση από πάνω μου.
Βουκουρεστίου 17, Κολωνάκι
ò
ö
Οhhh my dog
Nike Τα Air Jordan 4 Retro Flyknit μεταμορφώνουν το πρώτο μοντέλο του MJ που κυκλοφόρησε σε όλο τον κόσμο.
Μαντιλάκι για τον τετράποδο φίλο σας. locopaws.gr
Nike.com
Pedro Garcia Γυναικεία παπούτσια.
5. Live From New York: The complete, uncensored history of Saturday Night Live as told by its stars, writers and guests Έχω εμμονή με το SNL και μετά το τέλος κάθε επεισοδίου φαντασιώνομαι πώς θα ήταν η ζωή αν έκανα παρέα με τους Μπελούσι, Φέρελ, Γουίγκ, Σάμπεργκ, Μπέιερς και τα λοιπά μέλη του καστ. Ακούγεται θλιβερό, αλλά εγώ τα έχω βρει με τον εαυτό μου. Το βιβλίο είναι δώρο γενεθλίων από τον κολλητό μου, το οποίο θεωρώ ότι είναι μια «εξαγορά», αφού τον τοποθέτησε στην πρώτη θέση της πυραμίδας των φίλων μου.
ò
Moleskin Τσάντα για να μεταφέρετε σε απόλυτη τάξη laptop ή οποιαδήποτε συσκευή περιλαμβάνει το «κινητό» σας γραφείο.
2
1
Public.gr
5 4 kειμενο μεροπη κοκκινη
Shopper
Κεντρική διάθεση FG Fashion Agencies, 2310 284703, 6973 000398, pedrogarcia.com
Personal
3. H ταξιδιωτική αποσκευή Eastpak Andy Warhol Η αποσκευή με μοτίβο ντοματοσουπέ του Andy Warhol, που της έμελλε να κουβαλάει για πάντα ισλανδικό χώμα και λάσπη, βροχή, αέρα, μουτζούρες αυτοκινήτου, γκριζάδες από χαλίκια και λεκέ από κέτσαπ χοτ-ντογκ κάποιου τυχαίου βενζινάδικου στη μέση του πουθενά. Η μοίρα της είναι να μην πλυθεί ποτέ στον αιώνα τον άπαντα, αφού αποτελεί το καλύτερο σουβενίρ που θα μπορούσα να έχω από αυτό το ταξίδι. 4. To βινύλιο του Τζον Λένον «Double Fantasy» Αν μπορούσα να κουβαλάω αυτό το βυνίλιο παντού μαζί μου, θα το έκανα. Γρεζάρει όσο πρέπει από τη χρήση και συνοδεύει όλα τα πρωινά Κυριακής στο σπίτι. Μιλάει για την επιστροφή στις ρίζες του βαθύτερου εαυτού μας, που μένει παρών στη στιγμή, χωρίς να κυνηγάει τα εφήμερα, αλλά τα ουσιαστικά.
ö
lifo – 10.10.19 32 lifo – 10.10.19
2. Το lip balm της Jowae Το έχω κάθε μέρα μαζί μου, δεν αφήνει ασπράδια, δεν βασανίζομαι πλέον από σκασμένα χείλη και ξεφλουδίσματα, έχει υπέροχη υφή, θρέφει, προστατεύει τα χείλη, διαθέτει έλαια καμέλιας και διακριτικό άρωμα.
3
Άγγελος Πέτρου
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ
Δάσκαλος χορού και χορογράφος
Πώς συνδυάζεις τη μόδα με τον χορό; Στην κουλτούρα του χιπ χοπ υπάρχει η μόδα με τα φαρδιά παντελόνια, τα καπέλα κ.λπ. Εξελίσσοντας το προωπικό μου στυλ στον χορό και στις χορογραφίες μου, αποφάσισα να εξελίξω και το στυλ μου στο ντύσιμο. Όσο σημαντικό είναι να είσαι ο εαυτός σου στον χορό, άλλο τόσο σημαντικό είναι να έχεις και το δικό σου στυλ στα ρούχα. Μπορώ άνετα να πω ότι ο χορός είναι το καλύτερο αξεσουάρ μου. Από πού ψωνίζεις συνήθως τα ρούχα σου; 100% διαδικτυακά. Τελικά, ποια είναι τα πιο βολικά παπούτσια για χορό; Εσύ τι φοράς συνήθως; Τι σημασία έχει η άνεση, αν το παπούτσι είναι ωραίο; Εγώ, πάντως, φοράω #Sneakerhead. Πώς θα χαρακτήριζες το προσωπικό σου στυλ; Highly-street, με επιρροές από seasonal trends. Μ’ αρέσει να με βλέπει ο άλλος στον δρόμο και να λέει «αυτός πρέπει να είναι χορευτής». Έχεις δεχτεί αρνητικά σχόλια ως άντρας χορευτής; Υπάρχει ακόμα αυτό το ταμπού; Εννοείται! Μεγαλώνοντας στην Κύπρο σε μια μικρή κοινωνία, έχω δεχτεί αρκετό μπούλινγκ γι’ αυτή μου την επιλογή. Με την πάροδο των χρόνων, όμως, βλέπω τα ταμπού να μειώνονται γενικά και χαίρομαι γι’ αυτό. Τα αρνητικά σχόλια είναι πάντα μια καλή ευκαιρία για αυτοκριτική και αυτοβελτίωση, αλλά όταν έχουν ρατσιστικό χαρακτήρα επιλέγω να τα αγνοώ. Από πού προέρχονται κυρίως οι αναφορές στις χορογραφίες σου; Από τη ζωή μου και τη μουσική. Εμπνέομαι από γεγονότα που με καθόρισαν και, γενικά, επιλέγω να εκφράσω τα συναισθήματά μου μέσα από τις χορογραφίες μου. Ποιοι σχεδιαστές και πρόσωπα επηρεάζουν το στυλ σου; Θα ξεκινήσω με την καινούργια μου εμμονή, τον Virgil Abloh, έναν απ’ τους αγαπημένους μου σχεδιαστές και fashion icons, μαζί με τον Chris Stamp. Καλλιτεχνικά, ο Kanye West και η Rihanna, που επηρεάζουν και το χορευτικό μου στυλ.
kειμενο μεροπη κοκκινη
φωτογραφια παρισ ταβιτιαν
Ποιο είναι το μεγαλύτερό σου όνειρο, που ίσως διστάζεις και να το εκφράσεις; Δεν φοβάμαι να έχω τρελά όνειρα. Στο σαλόνι μου έχω ένα πόστερ που λέει: «Αν τα όνειρά σου δεν σε φοβίζουν, τότε δεν είναι αρκετά μεγάλα». Από μικρός ονειρευόμουν να διδάξω στο Χόλιγουντ, ένα όνειρο που έκανα πραγματικότητα το 2016. Τώρα, θα έλεγα ότι τα όνειρά μου έχουν πιο πολύ επίκεντρο την προσωπική μου ευτυχία και ένα από αυτά είναι να δημιουργήσω έναν δικό μου χώρο, όπου άλλοι χορευτές θα κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Πες μου κάτι που αγόρασες τελευταία. Τα ΑirΡods. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Πάντα τα Calvins μου, που πήρα με έκπτωση από το ASOS. Τι έχεις βαρεθεί να βλέπεις από άποψη στυλ στους δρόμους της Αθήνας; Τα chunky trainers και τις μπλούζες με τεράστια logos. Πού πηγαίνεις τώρα; Για πρόβα, όπως πάντα.
10.10.19 – lifo
33
The good LiFO
ΖΉΣΤΕ ΣΤΙΓΜΈΣ «ΧΑΚΟΎΝΑ ΜΑΤΆΤΑ» ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΉΣΤΕ ΈΝΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΌ ΤΑΞΊΔΙ ΣΤΟ ΛΟΝΔΊΝΟ
Τα TGI Fridays μας προσκαλούν στο Fridays State of Life! Ανατολικά του Σαββάτου και δυτικά της Πέμπτης, κάπου ανάμεσα στην Αθήνα, στη Νέα Υόρκη και στο Μεξικό, σε περιμένει ένας προορισμός ξεχωριστός από τους άλλους. Τι είναι αυτό που κάνει τα TGI Fridays τόσο ξεχωριστά; Οι ανεπανάληπτες γεύσεις, τα κοκτέιλ που ρέουν άφθονα, ο πληθυσμός που είναι πάντα κεφάτος… είναι ο Fridays τρόπος ζωής. Στα TGI Fridays δεν υπάρχουν πελάτες αλλά πολίτες που ανήκουν σε διαφορετικές «Fridays φυλές». Burger lovers, Tex-Mexistas, Cocktailos, Super Foodies και Steakers συναντιούνται στα TGI Fridays με έναν σκοπό, να χαλαρώσουν και να περάσουν καλά! Τα TGI Fridays είναι, άλλωστε, ξακουστά για τα αγαπημένα all-time classics αλλά και για τις σύγχρονες γευστικές προτάσεις. Όπως λένε και στη γλώσσα τους, όλα είναι handcrafted, δηλαδή χειροποίητα, και μαγειρεύονται τη στιγμή που τα παραγγέλνεις. Το #FridayFeeling είναι το μαγικό συστατικό που δένει όλους τους πολίτες του Fridays State of Life. Γιατί ό,τι μέρα και αν είναι, όλοι θέλουμε να νιώσουμε αυτό το ανάλαφρο μαγικό συναίσθημα της Παρασκευής. Και στα TGI Fridays κάθε μέρα μπορεί να γίνει Παρασκευή. Η δική μας Παρασκευή!
Market
Great Taste Award 2019 για το White chocolate passion της Κayak
34 lifo – 10.10.19
Άλλο ένα βραβείο γεύσης έρχεται να προστεθεί στη λίστα των ήδη βραβευμένων γεύσεων της Kayak για το 2019. Το White chocolate passion διακρίθηκε ανάμεσα σε 10.000 προϊόντα στον διεθνούς φήμης διαγωνισμό Great Taste Awards που διεξάγεται κάθε χρόνο στην Αγγλία από το 1993. Κάθε αίτηση υπόκειται σε διαδικασία αξιολόγησης από μια ειδικά διαμορφωμένη επιτροπή 400 ειδικών γευσιγνωστών που προέρχονται απ’ όλες τις κατηγορίες τροφίμων και ποτών, όπως σεφ, αγοραστές προϊόντων, κριτικοί γεύσης και χονδρέμποροι. H γεύση που δημιουργήθηκε φέτος από την Κayak βρήκε γρήγορα φανατικούς καταναλωτές στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, όπου την ξεχώρισαν ανάμεσα σε άλλα προϊόντα από σημαντικές εταιρείες διεθνούς εμβέλειας. Το White chocolate passion είναι ένας νέος εξωτικός συνδυασμός, ισάξιος αυτών στους οποίους η εταιρεία μάς έχει συνηθίσει. Η μεταξένια λαχταριστή υφή της λευκής σοκολάτας αναδεικνύει το απαλό αέρινο άρωμα της βανίλιας Μαδαγασκάρης, ενώ η ελαφρώς όξινη αίσθηση του passion fruit εξισορροπεί την ντελικάτη γλύκα των δύο εκλεκτών συστατικών, αφήνοντας την πιο εκρηκτική γλυκόξινη επίγευση.
Η συγκινητική ιστορία του Βασιλιά των Λιονταριών της Ντίσνεϊ και τα παιδικά δημητριακά πρωινού της Nestlé έρχονται να γεμίσουν το πρωινό σας με στιγμές… «Χακούνα Ματάτα»! Τώρα, με τον νέο διαγωνισμό των αγαπημένων παιδικών δημητριακών, μπορείτε να διεκδικήσετε ένα υπέροχο οικογενειακό ταξίδι στο Λονδίνο και να δείτε από κοντά το μιούζικαλ The Lion King. Η εμπειρία όμως δεν σταματά εδώ! Το ταξίδι περιλαμβάνει 4 διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχείο 4 αστέρων, μοναδικές οικογενειακές εμπειρίες, π.χ. βόλτα στον ζωολογικό κήπο, τον γύρο του Λονδίνου με λεωφορείο αλλά και μια δωροεπιταγή αξίας 200 λιρών για το Disney Store! Παράλληλα, 300 τυχεροί θα κερδίσουν συλλεκτικά δώρα με τους αγαπημένους ήρωες της ιστορίας Ο Βασιλιάς των Λιονταριών της Ντίσνεϊ, που σίγουρα θα κάνουν τα πρωινά σας ακόμα πιο όμορφα και περιπετειώδη! Αναζητήστε τον προωθητικό κωδικό στις ειδικές συσκευασίες των δημητριακών Nesquik, Nesquik Duo, Nesquik Extra Choco Waves, Honey Cheerios και Cookies Crisp, καταχωρίστε τον στο https://www.nestlecereals.com/gr/el/winfamily-safari-celebratedisneys-lion-king μέχρι τις 31/10/2019 και μπείτε στην κλήρωση για 2 μαγευτικά ταξίδια στο Λονδίνο, γεμάτα εξερεύνηση και νέες περιπέτειες!
«VentureGarden - Helping People Grow Ideas»: Έναρξη νέου κύκλου του προγράμματος προώθησης επιχειρηματικότητας Tο VentureGarden είναι ένα δωρεάν, ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα επιχειρηματικότητας που διανύει τον 6ο χρόνο του και απευθύνεται σε ανθρώπους με όραμα και αφοσίωση, οι οποίοι φιλοδοξούν να ενταχθούν στο επιχειρηματικό οικοσύστημα, δημιουργώντας τη δική τους επιχείρηση ή εξελίσσοντας την υπάρχουσα εταιρεία τους. Το VentureGarden δίνει έμφαση στον άνθρωπο και όχι στην ιδέα, καθώς η ιδέα, στο στάδιο όπου βρίσκεται, μεταλλάσσεται συνεχώς. Οι συμμετέχοντες ενθαρρύνονται να αξιοποιούν εργαλεία που μπορούν να εφαρμοστούν σε οποιαδήποτε ιδέα εμπνευστούν. Οι αιτήσεις για τον νέο κύκλο του εντατικού προγράμματος μαθημάτων έχουν ξεκινήσει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να συμπληρώσουν την αίτησή τους στο www.venturegarden. gr. Η διαδικασία για την υποβολή αιτήσεων θα ολοκληρωθεί στις 14 Οκτωβρίου 2019. Ο αριθμός των θέσεων είναι περιορισμένος και θα ακολουθήσει διαδικασία αξιολόγησης για την επιλογή των υποψηφίων.
Η Coca-Cola απογείωσε κάθε «μενού» στο 4ο Burger Fest Το Burger Fest, η πιο γευστική γιορτή φαγητού, υποδέχτηκε για 4η συνεχόμενη χρονιά όλους τους burger lovers το διάστημα 13-15 και 20-22 Σεπτεμβρίου, στον χώρο του Παλιού Αμαξοστασίου Ο.ΣΥ. στο Γκάζι! Φυσικά, η Coca-Cola, τo brand που είναι συνδεδεμένο με στιγμές απόλαυσης, δεν θα μπορούσε να λείπει από το «the place to be», χαρίζοντας στους παρευρισκόμενους μοναδικούς γευστικούς συνδυασμούς! Το φεστιβάλ που όλοι περιμέναμε άνοιξε τις πόρτες του φέτος τον Σεπτέμβρη με δύο τριήμερα γεμάτα πεντανόστιμα burgers in town! Αμέτρητες λαχταριστές προτάσεις από καταξιωμένα εστιατόρια αλλά και τα καλύτερα burger houses της Αθήνας ήταν στη διάθεση του κοινού, ενώ η αγαπημένη μας Coca-Cola συμπλήρωσε δυναμικά κάθε «μενού». Παράλληλα, το κέφι απογειώθηκε με ένα πλούσιο μουσικό πρόγραμμα και live με DJ sets. Όποιο μπέργκερ κι αν επιλέξαμε, ο καλύτερος συνδυασμός για να το απογειώσουμε ήταν... μια παγωμένη Coca-Cola! Tο 4ο Burger Fest μόλις τελείωσε κι εμείς ανυπομονούμε ήδη για το επόμενο.
theweek ΜΟΥΣΙΚΗ Τα μεγάλα ταξίδια Η Ελευθερία Αρβανιτάκη επιστρέφει με νέο δίσκο. απο τον αλεξανδρο διακοσαββα
40
36
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα
42
ΑΦΙΕΡΩΜΑ Η Αθήνα των παιδιών
52
BIBΛΙΟ Η Μάντλιν Μίλερ και η νέα ματιά στα ομηρικά έπη
9έθνικ μαγαζιά ΠΟΥ ΑΓΑΠΆΜΕ ΣΤΗΝ ΑΘΉΝΑ
topevents
talk
6 week
10-16 οκτ ω β ρ ιου 20 1 9
απο τη γεωργια παπασταμου
Patari Records Ένα νέο, ανεξάρτητο μουσικό record label δραστηριοποιείται σε ένα πρώην εργοστάσιο παπουτσιών και συστήνει τον νέο αθηναϊκό κιθαριστικό ήχο.
Ποιοι είναι οι άνθρωποι της Patari Records; Είμαστε μια παρέα φίλων, μουσικών, ηχοληπτών και παραγωγών. Το label ουσιαστικά αποτελείται από τα συγκροτήματά του και πλαισιώνεται από φίλους και μέλη που ασχολούνται με το κομμάτι του σχεδιασμού και των κατασκευών.
STOEP TH S PR ES 1 ΟΠΕΡΑ Oedipus: Sex with mum was blinding Αντλώντας υλικό από σύγχρονες μελέτες και πειράματα, η Έλλη Παπακωνσταντίνου διαβάζει τον Σοφοκλή με αντιεξουσιαστική ματιά, θέτοντας ζητήματα ταυτότητας και βιολογικού προσδιορισμού. Πώς επηρεάζουν οι πρόγονοί μας τις επιλογές μας; Μπορούμε ν’ αλλάξουμε τη φύση της ανθρωπότητας; Είμαστε πραγματικά ελεύθεροι; Η υβριδική όπερα, που τοποθετεί τους θεατές στον ρόλο του Xορού, έρχεται στην Αθήνα μετά το ανέβασμά της στο Brooklyn Academy of Music της Νέας Υόρκης. 11-20/10, Σφενδόνη, Μακρή 4, Μακρυγιάννη. Καθημερινά: 21:00, εισ.: από 12 ευρώ
δύσκολη θέση, φέρνοντας επίσης τους γεμάτους προκαταλήψεις συντοπίτες της σε αμηχανία. Μία από τις δημοφιλέστερες όπερες του Μπελίνι επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή μετά από 40 χρόνια, με μια παραγωγή υψηλής αισθητικής σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ογκέν και σκηνοθεσία Μάρκο Αρτούρο Μαρέλι. Πρόκειται για μια ιστορική συμπαραγωγή της Κρατικής Όπερας της Βιέννης και της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου. 13, 16, 18, 20, 25, 27 & 29/10, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 20:00, Κυρ. 18:30, εισ.: 1590 ευρώ
4 ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ The Quiet Volume
2 ΤΟΥΡΝΟΥΑ Free to Create 3on3: Το απόλυτο streetball τουρνουά στο κέντρο της Αθήνας Η adidas και το Slamdunk by sneaker 10 φέρνουν στο κέντρο της Αθήνας ένα μοναδικό γήπεδο και διοργανώνουν το #FreeToCreate 3on3 στην πλατεία Συντάγματος. Το απόλυτο streetball τουρνουά θα σε βάλει για 48 ώρες σε ρυθμούς μπάσκετ μέσα από δεκάλεπτους αγώνες χωρίς ανάσα, breaks και ημίχρονα. Αρκεί να είσαι 13-24 ετών, αγόρι ή κορίτσι, για να πάρεις μέρος και να διεκδικήσεις μοναδικά δώρα από το πρώτο basketball Store Slamdunk by sneaker 10. Breakdance, skateboard και ΒΜΧ show από τους πιο θεαματικούς riders αλλά και live music show θα είναι και αυτά μέρος της γιορτής. 12-13/10, πλατεία Συντάγματος, δηλώσεις συμμετοχής στο www.freetocreate.gr.
3 ΟΠΕΡΑ Η Υπνοβάτις Στις ελβετικές Άλπεις, ο γάμος της Αμίνας και του αγαπημένου της Ελβίνο κινδυνεύει να ακυρωθεί την τελευταία στιγμή: η Αμίνα υπνοβατεί και έρχεται σε
36 lifo – 10.10.19
ΘΕΑΤΡΟ Μαθήματα Πολέμου ΙΙ: Σικελικά δράματα Tο δεύτερο μέρος της sold-out παράστασης του Δημήτρη Λιγνάδη ανεβαίνει ξανά για τέσσερις μόνο βραδιές. Τα Μαθήματα Πολέμου ΙΙ: Σικελικά δράματα παρουσιάζουν επεισόδια από τη δεύτερη φάση του Πελοποννησιακού Πολέμου, τη Σικελική Εκστρατεία (415413 π.Χ.), αντλώντας ιστορικό υλικό από το 6ο, το 7ο και μέρος του 8ου βιβλίου του έργου του Θουκυδίδη. 10-13/10, Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Χίλτον, 21:00, εισ.: 1218 ευρώ
Ο Tim Etchells, ηγετική μορφή της Forced Entertainment, μαζί με τον διεθνούς φήμης Βρετανό Ant Hampton είναι οι δημιουργοί της συμμετοχικής περφόρμανς «The Quiet Volume», η οποία έχει ταξιδέψει σε 12 χώρες μέχρι σήμερα και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Στα αναγνωστήρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος δύο συμμετέχοντες, καθισμένοι ο ένας δίπλα στον άλλον σε ένα τραπέζι, φορούν ακουστικά και έχουν μπροστά τους ένα κόκκινο και ένα πράσινο τετράδιο και μερικούς τόμους βιβλίων. Καθώς λαμβάνουν στα ακουστικά τους οδηγίες ψιθυριστά, διαβάζουν σιωπηλά αποσπάσματα από τη μικρή στοίβα των βιβλίων τους. Από 11/10, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Καθημερινά 18:00-20:40 (20λεπτα slots), είσοδος ελεύθερη (με προεγγραφή)
Ποιος ήταν ο λόγος που αποφασίσατε να στήσετε το label; Η ιδέα του γεννήθηκε όταν καταλάβαμε ότι υπάρχει αρκετό υλικό που έχει παραχθεί στον ίδιο χώρο, με κοινή αισθητική και νοοτροπία, που θα μπορούσε να προβληθεί καλύτερα κάτω από μια κοινή ομπρέλα. Θεωρούμε ότι μέσα από τη συλλογική δουλειά μπορεί κανείς να πετύχει πολύ περισσότερα απ’ ό,τι μόνος του. Στόχος μας, σε μουσικό επίπεδο, είναι να προτείνουμε έναν νέο αθηναϊκό κιθαριστικό, και όχι μόνο, ήχο, όπως εμείς τον αντιλαμβανόμαστε. Ποια είναι η ιστορία πίσω απ’ τη δημιουργία του; Το πατάρι, ως παρέα, χώρος δημιουργίας και εκτόνωσης, μετράει έξι χρόνια ζωής. Ένας πρώην βιομηχανικός χώρος βρέθηκε τυχαία και ο παππούς που κοσμεί το λογότυπό μας βοήθησε πρακτικά να καλυφθούν οι πρώτες του ανάγκες. Σιγά-σιγά, η παρέα μεγάλωσε και τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Πείτε μου λίγα λόγια για τον χώρο σας, το εργοστάσιο παπουτσιών. Βρισκόμαστε σε ένα πρώην εργοστάσιο παπουτσιών των μέσων του προηγούμενου αιώνα, στα νότια προάστια της Αθήνας. Αυτήν τη στιγμή λειτουργούν μέσα του ημι-ανεξάρτητα τρία στούντιο για πρόβες και ηχογραφήσεις, ένα σχεδιαστικό γραφείο-εργαστήριο για κατασκευές και ένας χώρος εκδηλώσεων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για live, εκθέσεις ή ως πίστα πατινάζ. Δώστε μου μια ιδέα από αυτά που ετοιμάζετε. Το roster μας αυτήν τη στιγμή αποτελείται από τους: Treep, Film Jacket 35, Nerrves, ΗΞΧ, Primo Bake, Φαλκονέρα και King Medicine. Προς το παρόν, μετράμε δύο κυκλοφορίες σε φυσική μορφή και ανυπομονούμε να ολοκληρωθούν οι υπόλοιπες που έχουν δρομολογηθεί. Ο χειμώνας βρίσκει τις περισσότερες μπάντες μας να δουλεύουν σε νέο υλικό, ενώ διοργανώνουμε συναυλίες και events εντός και εκτός του χώρου μας, ξεκινώντας με το πρώτο μας showcase στο AΝ Club στις 25 Οκτωβρίου. Ακολουθούν περισσότερα. Info: Patari Records Showcase, 25/10, AN Club (Σολωμού 13), 20:30, εισ.: 6 ευρώ
5 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Αραβικά φεμινιστικά φιλμ
ΜΟΥΣΙΚΗ
Sun Ra Arkestra
DANCE
Crystal Orca Showcase H δισκογραφική Crystal Orca φέρνει την Ελβετίδα παραγωγό και DJ Shayu φρέσκια από την περιοδεία της στην Ασία. Η βραδιά θα ξεκινήσει με τους Whitemage back to back με ROT10, ενώ θα ακολουθήσουν οι † IME 9 4. Αμέσως μετά τη Shayu, οι D0G2TH θα κλείσουν τη βραδιά με ένα σπέσιαλ σετ. 11/10, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 23:00, είσοδος ελεύθερη
Η State of Concept εγκαινιάζει ένα νέο κεφάλαιο στο πρόγραμμά της με τίτλο «Xen(i)os», το οποίο ασχολείται με την προβληματική που παρουσιάζει το δίπολο οικοδεσπότης - φιλοξενούμενος σε έναν κόσμο που γίνεται ολοένα και πιο ξενοφοβικός. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζει τη διαφορετικότητα από μια φεμινιστική οπτική, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές πλαίσιο, και προβάλλει έργα γυναικών από την Παλαιστίνη, τη Συρία, την Αίγυπτο, τον Λίβανο, την Τυνησία, τη Σαουδική Αραβία και τη Λιβύη υπό την επιμέλεια της Doreen Toutikian. 7-21/10, State of Concept, Τούσα Μπότσαρη 19, Τετ.-Παρ. 16:3020:30, Σάβ. 12:00-17:00, είσοδος ελεύθερη
6 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Sonar Athens Για πρώτη χρονιά το πρωτοποριακό διεθνές φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής με έδρα τη Βαρκελώνη έρχεται στην Αθήνα. Ανάμεσα στους καλεσμένους του διημέρου βρίσκονται ο Jon Hopkins, με ένα εγκεφαλικό μείγμα ambient και techno, ο Paul Kalkbrenner, οι Αcid Αrab, η αβανγκάρντ μουσικός Caterina Barbieri, ο Tim Hecker, οι Rival Consoles και ο Shigeto. 11-12/10, Gazi Music Hall (& Αμαξοστάσιο), Ιερά Οδός 7-13, Γκάζι, εισ.: από 42 ευρώ
Η τζαζ ορχήστρα του μυθικού Sun Ra Arkestra έρχεται στο ΚΠΙΣΝ στο πλαίσιο της εορταστικής ευρωπαϊκής περιοδείας για τα 95α γενέθλια του σαξοφωνίστα και μουσικού διευθυντή του συγκροτήματος Marshall Allen. 14/10, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Ευριπίδου & Δοϊράνης, 20:30, εισ.: 5-15 ευρώ
Athens Rave Culture Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η Athens Rave Culture επιστρέφει στο six d.o.g.s, παρουσιάζοντας φρέσκα ονόματα του σύγχρονου rave και acid ήχου. 11/10, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 24:00, εισ.: 5 ευρώ
10.10.19 – lifo
37
σινεμά
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Portrait of a lady on fire
Ντιέγκο Μαραντόνα
Σκηνοθεσία: Σελίν Σιαμά Πρωταγωνιστούν: Αντέλ Ενέλ, Νοεμί Μερλάν, Βαλέρια Γκολίνο
Diego Maradona
Βρετάνη, 1770. Η Μαριάν, μια ζωγράφος, αναλαμβάνει το γαμήλιο πορτρέτο της Ελοΐζ, μιας νέας γυναίκας που μόλις άφησε το μοναστήρι. Η Ελοΐζ αρνείται να παντρευτεί και η Μαριάν θα πρέπει να τη ζωγραφίσει χωρίς η ίδια να το γνωρίζει. Καθημερινά την παρατηρεί διακριτικά, ώστε να τη ζωγραφίσει μυστικά.
Σκηνοθεσία: Ασίφ Καπάντια
week
Ε
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο p
Κακό
α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο
ιδικευμένος στις τραγικές ιδιοφυΐες, ο Ασίφ Καπάντια επιλέγει έναν ζωντανό θρύλο μετά τα βιογραφικά ντοκιμαντέρ με ήρωες (και θύματα) τον Άιρτον Σένα και την Έιμι Γουάινχαουζ. Αν και ζωντανός, ο Ντιέγκο Μαραντόνα «πέφτει» σε μια ενδιάμεση κατηγορία: είναι αθλητής με αξεπέραστες δυνατότητες, αποδεδειγμένες σε βαθμό λατρείας, με μια καριέρα που μοιάζει να μην ολοκληρώθηκε ποτέ εξαιτίας των απανωτών εθισμών, των εσφαλμένων επιλογών και μιας ιδιάζουσας συμπεριφοράς. Ο Βρετανός σκηνοθέτης δεν νοιάζεται για την επικαιρότητα. Ο Αργεντινός ποδοσφαιριστής και προπονητής τελευταία δεν έχει δώσει αφορμή για να ξαναπιάσει κάποιος το νήμα της ταραχώδους ζωής του, αλλά είναι τόσο πλούσια η δράση του, που ο Καπάντια παίρνει μόνος του την απόφαση, 10 χρόνια μετά την ταινία-συνέντευξη από τον Εμίρ Κουστουρίτσα. Εδώ ο Μαραντόνα δεν δίνει συνέντευξη. Το θέμα δεν είναι τόσο τι λέει ο ίδιος για τον εαυτό του, συνεπώς σε ποια κατάσταση βρίσκεται τώρα, με τη μνήμη θολή και τις εμπειρίες να σκιάζουν τη δόξα του, αλλά το υλικό και οι μαρτυρίες από την πιο μεστή δεκαετία της σταδιοδρομίας του, όταν έφυγε τραυματισμένος και απογοητευμένος από το σύντομο επεισοδιακό του πέρασμα από την Μπαρτσελόνα και εγκαταστάθηκε στη Νάπολη, που τόσο είχε ανάγκη έναν σωτήρα. Όταν ο ζαλισμένος Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα περιφέρεται ως λάφυρο στο κατάμεστο στάδιο που τον περιμένει πώς και πώς και η πρώτη ερώτηση στη συνέντευξη Τύπου αφορά την Καμόρα, το βλέμμα του ελαφιού που πιάστηκε στα φώτα είναι παραπάνω από εύγλωττο. Πήγε κατευθείαν στο στόμα του λύκου και ακόμα δεν μπορούσε να φανταστεί τι τον περίμενε. Με επίκεντρο τα απίστευτα κατορθώματά του στη μικρή ομάδα που οδήγησε σε πρωταθλήματα, εθνικά και διεθνή, ο Καπάντια ξετυλίγει το χρονικό και, φυσικά, περιλαμβάνει την ενδιάμεση συμμετοχή του στην εθνική ομάδα της χώρας του και τον περίφημο αγώνα με τους Βρετανούς, όπου σε μερικά λεπτά πέτυχε τα δύο σπουδαιότερα και σίγουρα πιο αξιομνημόνευτα γκολ όλων των εποχών: το μπαγάσικο χέρι του Θεού, που πριν από τα VAR και τη σούπερ αργή κίνηση στάθηκε αδύνατο να το ανιχνεύσει το ανθρώπινο μάτι, και τη σόλο ενέργεια που ταπείνωσε τους αντιπάλους και κατακτητές των Νήσων Φόκλαντ. Με καίρια φλασμπάκ στην παιδική του ηλικία και στο ξεκίνημά του, ο Καπάντια αντιπαραθέτει με πιο ήσυχο και ώριμο μοντάζ σε σχέση με τις προηγούμενες ταινίες του τον Ντιέγκο στον Μαραντόνα, την άρρηκτη διάδραση του παιδιού που έγινε κωλόπαιδο, όποτε χρειάστηκε, με τον σύγχρονο «άγιο» της Νάπολης, ηγέτη της Αργεντινής. Σφιχταγκαλιασμένοι, ο Ντιέγκο με τον Μαραντόνα ανέβηκαν στον ουρανό και ταπεινώθηκαν όσο κανείς άλλος με ναρκωτικά, εξώγαμα, μπλεξίματα με δίκτυα και νόμο, επαγγελματικές αντεγκλήσεις και προσωπικές κόντρες, αλλά και τρυφερότητα, μόχθο και τόσο ταλέντο. Γνωρίζαμε τον βίο και την πολιτεία του Μαραντόνα μέσες-άκρες, αλλά ο Καπάντια παίζει σωστή μπάλα με το εκτενές οπτικοακουστικό αρχείο που ξέθαψε η πρώην σύζυγός του Κλαούντια από το μπαούλο της και βλέπει τη ζωή και τα επιτεύγματά του με διαύγεια, βάζοντας τάξη στο χάος.
VILLAGE RENTI 3-ΑΝΔΟΡΑ-ΑΣΤΟΡ-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΣΤΕΛΛΑ ΘΕΡΙΝΟ-ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΙΣ 2-ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ 1
38 lifo – 10.10.19
Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται
Η συναρπαστική ιστορία της πολυτάραχης ζωής του πιο αγαπημένου αθλητή παγκοσμίως μέσα από άγνωστα ντοκουμέντα από το προσωπικό του αρχείο.
«Portrait de la jeune femme en feu». Μεταφράστε όπως νομίζετε τις δύο τελευταίες λέξεις: έξαψη, πάθος, φωτιά. Και οι τρεις είναι σωστές και ανταποκρίνονται στην εύφλεκτη δίνη της Ελοΐζ (Αντέλ Ενέλ – καθηλωτική), το αντικείμενο του καλλιτεχνικού και ερωτικού πόθου της ζωγράφου Μαριάν (Νοεμί Μερλάν). Αντίθετα από τη σύγχρονη Ζωή της Αντέλ ή τη βικτοριανή Υπηρέτρια, που επίσης είχαμε δει για πρώτη φορά στις Κάννες, η ταινία της δημιουργού του Girlhood συνδυάζει το κλασικό πλαίσιο και τη μοντέρνα προσέγγιση με μια ευπρόσδεκτη δόση θεματικού αναχρονισμού στην ιστορία που εκτυλίσσεται στη Βρετάνη του 1770. Η πορτρετίστα κατά παραγγελία κόρη πεπειραμένου ζωγράφου, που τολμά να εκφράσει τα προσωπικά της συναισθήματα με τον πίνακα μιας νέας γυναίκας βαθιά θλιμμένης και ταυτόχρονα γοητευτικά αψυχολόγητης, εισχωρεί σταδιακά σε έναν απροσδόκητο κύκλο γυναικών που την απελευθερώνει οριστικά, σε μια σειρά από γεγονότα και καταστάσεις εικαστικά και αφηγηματικά συναρπαστικές. Η χημεία ανάμεσα στις δύο πρωταγωνίστριες χτίζεται μέσα στην κρίσιμη ζώνη ανάμεσα στην αναπόφευκτη αυστηρότητα της εποχής και τις ανάσες που συλλαμβάνουν από τη διεύθυνση της Σιαμά. Με τη φροντίδα και την καθολική επιμέλεια της Σιαμά κανένα βλέμμα, ούτε μία λέξη ή πινελιά, κυριολεκτικά και συμβολικά, δεν ξοδεύονται δωρεάν. Ο ρομαντισμός, όχι αυτός του μυθιστορηματικού αναστεναγμού αλλά η ζορισμένη ψυχή που ασφυκτιά, ποθεί και ονειρεύεται, παντρεύεται με μια σοβαρή σπουδή στην τέχνη και στην κοινωνία. ΑΙΓΛΗ 2-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1-ΒΑΡΚΙΖΑ 2-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1-ΙΝΤΕΑΛ-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2-TOWN 3,4
Η οροσειρά των ονείρων The cordillera of dreams Σκηνοθεσία: Πατρίσιο Γκουσμάν Το κλείσιμο της τριλογίας για τη Χιλή και την ιστορική μνήμη από τον Πατρίσιο Γκουσμάν, με αυτό που ο ίδιος ονομάζει «ραχοκοκαλιά της πρόσφατης ιστορίας της χώρας».
Ο Πατρίσιο Γκουσμάν εξορίστηκε από τη Χιλή στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και, όπως συγκινητικά λέει ο ίδιος στην αφήγησή του, αφιέρωσε 45 χρόνια από τη ζωή του
κάνοντας ταινίες που ίσως βοηθήσουν μια μέρα να διορθωθεί η αδικία που βλέπει εξ αποστάσεως. Με την Οροσειρά του ολοκληρώνει μια τριλογία που σκοπό έχει να δώσει μέσα από μια ποιητική αφήγηση ένα διαρκές έγκλημα κατά της ιστορικής μνήμης, της πρόσφατης (Νοσταλγώντας το φως) αλλά και αυτής που εκτείνεται σε βάθος αιώνων (Το μαργαριταρένιο κουμπί). Η τωρινή του ταινία είναι η πιο γήινη και συναισθηματική από τις τρεις, παρατηρώντας το επιβλητικό τοπίο της οροσειράς των Άνδεων ως μια αποθήκη μυστικών, μέρος των οποίων αποκαλύπτονται αργότερα. Τα μυστικά δεν είναι ένα σύνολο από θρύλους και μεταφυσικές ιστορίες, όπως ίσως θα περίμενε κανείς, αλλά μια καταγραφή της καταστολής κάθε έννοιας ελευθερίας από το καθεστώς Πινοσέτ, οι ρίζες του οποίου μεγάλωσαν και δίνουν καρπούς μέχρι και σήμερα, πολλά χρόνια μετά την πτώση του. Με τις μαρτυρίες που παρουσιάζει, ο Γκουσμάν αποκαλύπτει μια κοινωνία που μοιάζει με εφιάλτη και πλέον δεν αναγνωρίζεται ούτε από τα βουνά της ούτε, φυσικά, από τον ίδιο, δικαιολογώντας ξεκάθαρα την αποστροφή που νιώθει για όλα όσα λάτρεψε στα νεανικά του χρόνια. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΣΤΥ
Mη χαμηλώνεις το βλέμμα Never look away Σκηνοθεσία: Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ Πρωταγωνιστούν: Τομ Σίλινγκ, Σεμπάστιαν Κοχ, Πάουλα Μπέερ Ένας καθηγητής και διάσημος γιατρός απογοητεύεται από τη σχέση της κόρης του με έναν φοιτητή Καλών Τεχνών και ορκίζεται να την καταστρέψει. Αυτό που κανείς τους δεν ξέρει είναι ότι οι ζωές τους συνδέονται ήδη μέσα από ένα φοβερό έγκλημα που συνέβη πριν από δεκαετίες.
Ας υποθέσουμε πως ο Τουρίστας, εκείνη η σέξι φούσκα ήπιας περιπέτειας και μηδενικής αγωνίας στη Βενετία, με την αγέρωχα κενή Αντζελίνα Τζολί και τον περιπαικτικά απολωλότα Τζόνι Ντεπ δεν συνέβη ποτέ. Ο Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ επιστρέφει στη θεματική της ταινίας Οι ζωές των άλλων, που τον τοποθέτησε στον χάρτη αλλά και στις καρδιές των σινεφίλ το 2006, και με το Μη χαμηλώνεις το βλέμμα επαναλαμβάνει τη διαπίστωσή του πως οι ακραίες πολιτικές πεποιθήσεις, από τον ναζισμό ως τον σταλινισμό, αδυνατούν να ακυρώσουν την τέχνη, όσοι συναισθηματικά χρεοκοπημένοι μάρτυρες κι αν πέσουν άδοξα ή ηρωικά στο εφιαλτικό διάβα τους. Η διαφορά είναι πως στην ταινία που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας του 2018 και απέσπασε υποψηφιότητες για Όσκαρ Ξενόγλωσσου Φιλμ και Φωτογραφίας ο πρωταγωνιστής είναι ευδιάκριτος, με προσωπικότητα που ανακτά σταδιακά μετά την επική εκκίνηση της ζωής του. Πρόκειται για μια ελεύθερη βιογραφία του κορυφαίου ζωγράφου Γκέρχαρντ Ρίχτερ, που σε τρεις ώρες διασχίζει τον βομβαρδισμό της Δρέσ-
δης, τις σπουδές και την πολυετή εργασία του στην Ανατολική Γερμανία του σοσιαλιστικού ρεαλισμού και φτάνει ως την απόδραση στη δυτική πλευρά του Βερολίνου και την απόκτηση της οριστικής καλλιτεχνικής του ταυτότητας με τον σύγχρονο αφηρημένο εξπρεσιονισμό που ξεδιπλώθηκε μέσα από υποσυνείδητες παιδικές μνήμες – οι χαρακτηριστικά «ριχτερικοί» πίνακες της ταινίας δημιουργήθηκαν από έναν παλιό βοηθό του, τον Αντρέας Σεν. Η ταινία διαθέτει πεισματάρικη αφήγηση που αγκαλιάζει εξίσου τον ρεαλισμό και το μελόδραμα, αλλά και μια ευγενή ανάγκη να παραχωρήσει όσο χρόνο χρειάζεται για να γεννηθεί το στυλ του πρωταγωνιστή, που στην ταινία λέγεται Κερτ Μπάρνερτ. Παραδόξως, οι ενδιαφέρουσες ερμηνείες έρχονται από τον νεαρό που τον υποδύεται (Κάι Κορς), ένα παιδί με δεκτικό βλέμμα και μεταδοτική συμπόνια, και τον Σεμπάστιαν Κοχ, που υποδύεται τον γιατρό/πεθερό σαν δαιμονικός τζέντλεμαν, με απεχθή, τετραγωνισμένη ανηθικότητα, και όχι από τον αναιμικό Τομ Σίλινγκ, που λειτουργεί περισσότερο ως θεατής της ίδιας του της ζωής. ΑΙΓΛΗ 4-ΑΝΟΙΞΗ 2-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-ΔΑΝΑΟΣ 1,2-ΕΛΛΗ-ΚΗΦΙΣΙΑ 2-ΣΙΝΕΑΚ
Σον, το πρόβατο - ταινία: Φαρμαγεδών A Shaun the Sheep Movie: Farmageddon Σκηνοθεσία: Γουίλ Μπέκερ, Ρίτσαρντ Φίλαν Παράξενα φώτα πάνω από την ήσυχη πόλη του Μόσινγκχαμ σηματοδοτούν την άφιξη ενός μυστηριώδους επισκέπτη. Μια άτακτη και αξιαγάπητη εξωγήινη προσγειώνεται κατά τύχη στη Φάρμα και ο Σον αρπάζει αμέσως την ευκαιρία για μια γαλαξιακή περιπέτεια.
Ένας έξοχος συνδυασμός αμέτρητων gags, που μετατρέπουν ακόμα και διαδικαστικές σκηνές σε κάτι ξεχωριστό, και δεκάδων αναφορών στο σινεμά της επιστημονικής φαντασίας κάνει τη νέα περιπέτεια του αγαπητού και σιωπηλού Σον ιδιαίτερα ελκυστική στα μάτια μικρών και μεγάλων. Με το στούντιο της Aardman να επιμένει στη σχολαστικότητα που απαιτεί η τεχνική του stop motion animation, έχοντας παράλληλα αρκετή εμπειρία στον σχεδιασμό των ήχων, ώστε να καλύπτει την έλλειψη διαλόγων, η ταινία ενώνει τον κόσμο της Φάρμας με αυτόν του Διαστήματος και ξεφεύγει μόνο σε μικρές στιγμές, όπου ο ρυθμός γίνεται φρενήρης και τα αστεία περνούν σαν αστραπή, χάνοντας την αξία τους. Η κεντρική ιστορία είναι σχετικά υπεραπλουστευμένη για τα μάτια των μικρών θεατών, όσοι από τους μεγαλύτερους όμως μεγάλωσαν με τον Ε.Τ. και τις Στενές επαφές τρίτου τύπου θα πρέπει να εξηγούν στο τέλος γιατί βγαίνουν από το σινεμά βουρκωμένοι. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 2,5,13,16-VILLAGE MALL 4,5,12-VILLAGE PAGRATI 3-VILLAGE FALIRO 2,3,5,7-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,5-ODEON ESCAPE 4-ΑΕΛΛΩ 1-ΑΙΓΛΗ 2-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1,2-WEST CITY 2,4-NANA 3-ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣΣΠΟΡΤΙΓΚ 1-TOWN 1-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1-ΣΙΝΕΑΚ
Gemini Μan Σκηνοθεσία: Ανγκ Λι Πρωταγωνιστούν: Γουίλ Σμιθ, Μέρι Ελίζαμπεθ Γουίνστεντ
Ένας πενηντάχρονος συνταξιούχος δολοφόνος καταδιώκεται από τον εξίσου θανάσιμο 24χρονο κλώνο του.
Στον Ανγκ Λι δεν είναι καθόλου άγνωστοι οι χαρακτήρες και η ψυχολογία τους, οι διάλογοι και ο στοχασμός ακόμη – είναι ο άνθρωπος που υπέγραψε το Λογική και Ευαισθησία και το Brokeback Mountain. Επειδή η τεχνική δείχνει πλέον να τον απασχολεί ευρέως, ο βραβευμένος με Όσκαρ για τη Ζωή του Πι στο Gemini Man ποντάρει πολύ στα αντιγηραντικά εφέ που οδηγούν την corps a corps μονομαχία του άσου σκοπευτή και δολοφόνου Χένρι Μπρόγκαν με τον 25χρονο κλώνο του. Ο 50χρονος θέλει (και δεν τον αφήνουν) να αποσυρθεί, αλλά το αφεντικό και πονηρός μπαμπάκας του ανίδεου νεαρού Κλέι, ο Κλέιτον Βέρις (Κλάιβ Όουεν), έχει δασκαλέψει τον τζούνιορ να εξουδετερώσει τη γηραιότερη εκδοχή, παραποιώντας στοιχεία. Η πραγματική σύγκρουση της ταινίας και του Λι είναι ανάμεσα στο καινό και στο κοινό: το επεξεργασμένο πρόσωπο του Σμιθ λειτουργεί όσο περνάει η ώρα, αλλά η μπαναλιτέ της υπόθεσης κυριαρχεί και το κήρυγμα περί συνείδησης και ηθικών διλημμάτων μένει σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο και δεν διαποτίζει καθόλου δημιουργικά μια περιπέτεια που δεν διαθέτει καν το λούστρο και την ένταση που χαρακτηρίζουν τους κινηματογραφικούς λεονταρισμούς του παραγωγού Τζέρι Μπρουκχάιμερ. VILLAGE RENTI 9,13,15-VILLAGE MALL 1,5,6,9-VILLAGE PAGRATI 1-VILLAGE FALIRO 3,4-VILLAGE AG.DIMITRIOS 3-ODEON GLYFDA 2-ODEON MAROUSI 3-ODEON ESCAPE 4,6-ODEON OPERA 2-ΑΕΛΛΩ 1,2-WEST CITY 3,4-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΝΑΝΑ 2,6-ΝΙΡΒΑΝΑ 2-ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ
Ο κυνηγός της νύχτας Nomis Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Ρέιμοντ Πρωταγωνιστούν: Χένρι Κάβιλ, Αλεξάντρα Νταντάριο, Μπεν Κίνγκσλεϊ Ένας αστυνομικός, το αστυνομικό σώμα στο οποίο ανήκει και ένας αυτόκλητος τιμωρός εμπλέκονται σε μια συνωμοσία σχετική με τη σύλληψη ενός υπόπτου για απαγωγές και δολοφονίες γυναικών.
Cafeistas
Το Specialty Project της Coffee Republic που αλλάζει τον χώρο του καφέ. Το Cafeistas δημιουργήθηκε το 2011 ως ένα Specialty Project της Coffee Republic S.A. για να φέρει μια νέα φιλοσοφία αφιερωμένη στους λάτρεις του καφέ. Με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές του Specialty Coffee Association (SCA) που αφορούν τη συγκομιδή, την επεξεργασία και το καβούρδισμα, το Cafeistas επιλέγει καφέδες βιολογικούς-οργανικούς, μοναδικής προέλευσης και single estate, καθώς και σπάνια microlots από μικροκαλλιεργητές ανά τον κόσμο. Στις νέες του εγκαταστάσεις στη ΒΙΠΕ Περιστερίου, σε έναν πρότυπο χώρο, υποδέχεται επαγγελματίες και μη για να τους μυήσει στην κουλτούρα του καφέ. Κάτω από τη στέγη του μπορεί κανείς να επισκεφτεί το πιστοποιημένο από την SCA εκπαιδευτήριο, το οποίο φιλοξένησε κατά τη διάρκεια της χρονιάς σεμινάρια και εκπαιδεύσεις παγκόσμιου βεληνεκούς (WCE Judges Certification, Q Processing Course), αλλά και να ενημερωθεί για
τα προσεχή σεμινάρια του Coffee Skills Program, τα οποία παραδίδονται εκεί. Στο ισόγειο του κτιρίου βρίσκεται το Cafeistas Roastery, το οποίο, ακολουθώντας τις ανάγκες της παραγωγής αλλά και τις τελευταίες εξελίξεις στον χώρο, αναβαθμίστηκε πρόσφατα με το νέο Loring S35 Kestrel. Στο Cafeistas Coffeeshop μπορεί όποιος θέλει να προμηθευτεί όλα τα απαραίτητα barista gadgets, να δοκιμάσει και να αγοράσει καφέδες και προϊόντα απ’ όλη την γκάμα της εταιρείας, όπως premium, single origin και οργανικές σοκολάτες, καθώς και ιδιαίτερα ροφήματα βοτάνων, αφεψημάτων και τσαγιού, παρακολουθώντας ταυτόχρονα πλήρως τη λειτουργία του Cafeistas Roastery και του Sensory Lab της εταιρείας. Όλα τα προϊόντα της Coffee Republic και του Cafeistas είναι διαθέσιμα και μέσω e-shop στις ιστοσελίδες www.coffeerepublic.gr και www. cafeistas.com.
Το ντεμπούτο του σκηνοθέτη και σεναριογράφου Ντέιβιντ Ρέιμοντ βρίθει αναφορών και στερείται φαντασίας, παρά τη στριμωγμένη πλοκή και τα τετριμμένα τρικ γύρω από την ευρύτερη έννοια των serial killlers. Ο ήρωας είναι ένα αγέλαστος αστυνομικός, χωρισμένος με έφηβη κόρη, που καλείται να εξιχνιάσει απαγωγές, βιασμούς και φόνους, πιθανώς από τον ίδιο δράστη, και στο παιχνίδι βοηθούν, ενίοτε εμποδίζοντάς τον, οι συνεργάτες του και ένας αυτόκλητος τιμωρός που έχει αποφασίσει να πιάσει τον ένοχο, γιατί δεν έχει τίποτε να χάσει. Παρά το σεναριακό twist στο τελευταίο μέρος του θρίλερ, η σύγχυση έχει συσσωρευτεί: η προσέγγιση του Ρέιμοντ είναι υπερβολική στην ψυχολογία και ανιαρή στη διαδικασία. VILLAGE RENTI 6-VILLAGE MALL 6-VILLAGE PAGRATI 2-VILLAGE FALIRO 5-VILLAGE AG.DIMITRIOS 4-ΑΕΛΛΩ 3-ΑΙΓΛΗ 4-ΑΝΟΙΞΗ 2-WEST CITY 3-NANA 5-TOWN 4
Οικονομίδου 25, Περιστέρι, 210 5156460 www.cafeistas.com, FΒ: Cafeistas, Instagram: cafeistas
10.10.19 – lifo
39
α πό τον αλέ ξ αν δ ρ ο δι ακ οσάβ β α
Σ
την προακρόαση των εννέα τραγουδιών που περιλαμβάνονται στον νέο δίσκο της Ελευθερίας Αρβανιτάκη με τίτλο «Τα μεγάλα ταξίδια» ένιωσα πως πρόκειται για ένα αυθύπαρκτο κεφάλαιο στη δισκογραφική της ιστορία. Τέσσερις δεκαετίες μετά το ντεμπούτο της με την Οπισθοδρομική Κομπανία και τέσσερα χρόνια μετά την προηγούμενη δισκογραφική της δουλειά, η αγαπημένη καλλιτέχνις συνεργάζεται εκ νέου με τον Θέμη Καραμουρατίδη στη σύνθεση και τη Λήδα Ρουμάνη στους στίχους, οι οποίοι υπογράφουν εξολοκλήρου το νέο άλμπουμ. Οι «Μνήμες», που ήδη έχουν κυκλοφορήσει ως προπομπός, του δίνουν τον τόνο. Στη συζήτηση που είχαμε, η κ. Αρβανιτάκη, εμφανώς μετρημένη στην αρχή, αλλά με εξομολογητική διάθεση στη συνέχεια, σχολιάζει το τοπίο της ελληνικής δισκογραφίας και μιλά για τον φασισμό, την κλιματική αλλαγή και τους προσωπικούς της φόβους. — Έχετε μόλις επιστρέψει από το Λονδίνο, από τη συναυλία στο Barbican, έναν χώρο που σας έχει αγκαλιάσει και στο παρελθόν. Όταν προετοιμάζεστε για μια εμφάνιση σαν αυτή, πώς επιλέγετε τη setlist των τραγουδιών που θα ερμηνεύσετε, μέσα από τόσο μεγάλη δισκογραφία; Επειδή στο Λονδίνο πήγα και πριν από δύο χρόνια, τώρα έπρεπε να γίνει ένα πρόγραμμα εντελώς διαφορετικό. Τα τραγούδια που επιλέχθηκαν, εκτός από κάποια στάνταρ, ήταν άλλα. Επίσης, στη συναυλία αυτήν είχα πάρει μαζί μου τον Παναγιώτη Λάμπουρα, που παίζει βιολί, τραγουδάει και ήταν εξαιρετικός. Η αγωνία μου όλη είναι να ξεχωρίζει ρεπερτοριακά η κάθε εμφάνιση. — Ωστόσο, υπάρχει κάποια σαφής διαφοροποίηση ανάμεσα στις συναυλίες σας στο εξωτερικό και σε μια μεγάλη συναυλία που θα δώσετε π.χ. στην Τεχνόπολη; Είναι αλλιώς. Σε συναυλίες σαν του Λονδίνου απευθύνομαι κυρίως σε Έλληνες. Το ενδιαφέρον είναι όταν δεν απευθύνεσαι σε Έλληνες, όπως στα διάφορα φεστιβάλ όπου με καλούν και από κάτω δεν έχω κοινό που ξέρει ελληνικά. — Στον νέο σας δίσκο συνεργάζεστε ξανά με τον Θέμη Καραμουρατίδη στη σύνθεση και τη Λήδα Ρουμάνη στους στίχους. Μεσολάβησε μία τετραετία από την προηγούμενη δουλειά σας. Είχαμε
ένα χρονικό περιθώριο μεγαλύτερο για να συζητηθεί το άλμπουμ. Είχαμε τον χρόνο να προετοιμαστούμε για να κάνουμε έναν δίσκο με έναν συνθέτη και έναν στιχουργό, πράγμα που έχω να κάνω πολύ καιρό. Είναι και η σχέση μου με τη Λήδα αυτή που είναι, μια και είμαστε συνεργάτες 20 χρόνια, και με τον Θέμη υπήρξε χημεία απίστευτη. Το υλικό το επεξεργαζόμασταν όχι με τρελούς ρυθμούς. Μπαίναμε να ψάξουμε τι θα έρθει μετά, το παρατάγαμε για λίγο καιρό, ξαναμπαίναμε σε αυτή την κουβέντα. Πήγε πολύ χαλαρά. Τους έχω μεγάλη εμπιστοσύνη, οπότε πολλά από τα πράγματα που αφορούν το πώς θα βγει ένας δίσκος τα είχα αφήσει πάνω τους. — Παραχώρηση από την πλευρά σας; Μεγάλη! Τον έλεγχο της παραγωγής τον είχα βέβαια, τον κάναμε μαζί με τον Θέμη, σε άλλο επίπεδο ο καθένας. — Δισκογραφικά ανήκετε πλέον στην Panik, μία από τις πιο ισχυρές –αν όχι η πιο ισχυρή– εταιρείες στην Ελλάδα, με πολύ νεανικό ρεπερτόριο στο δυναμικό της. Είχατε δεύτερες σκέψεις σχετικά με το να ενταχθείτε σε αυτήν; Όχι. Καταρχάς ήξερα τον διευθυντή, τον Γιώργο Αρσενάκο, και η πρόταση ήταν πολύ δελεαστική. Είπα το «ναι» πολύ γρήγορα. Είναι μια εταιρεία που έχει ανοίξει τα φτερά της και στο έντεχνο και σε πιο πειραματικά πράγματα, μια πολύ υγιής δισκογραφική που διαφημίζει και προσέχει πολύ τους καλλιτέχνες της. — Είναι πλέον σπάνιο να βλέπουμε στην ελληνική δισκογραφία ολοκληρωμένους δίσκους, όπως αυτός που παρουσιάζετε. Το Διαδίκτυο έχει επηρεάσει καθοριστικά τον τρόπο που ακούμε μουσική πια. Πώς το βλέπετε; Είναι άλλα χρόνια πια. Έχω αρχίσει να συμβιβάζομαι με όλο αυτό. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι, ιδέες χρειάζεται να έχεις, για να μπορείς να διατηρείς την επαφή με το κοινό. Όπως ξέρεις, με ένα CD απλώς συστήνεσαι ξανά. Δεν περιμένεις τις πωλήσεις και τα δικαιώματά του, είναι μηδαμινά. Κρατάς καταρχήν την επιθυμία σου να το κάνεις και να συνεργαστείς. Η τεχνολογία έχει αλλάξει όλο το τοπίο. — Η δική σας σχέση με την τεχνολογία πώς είναι; Συμπαθητική. — Ασχολείστε με το YouTube ή με τις streaming πλατφόρμες; Όχι φανατικά. Στο Spotify φτιάχνω τις λίστες μου. Είμαι μέσα στην τεχνο-
Η δισκογραφική επιστροφή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη Για «μεγάλα ταξίδια» τραγουδά η αγαπημένη ερμηνεύτρια και μιλά για όσα την απασχολούν στην καθημερινότητά της.
40 lifo – 10.10.19
παρισ ταβιτιαν
μουσική week
ΝΕΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Με ένα CD απλώς συστήνεσαι ξανά. Δεν περιμένεις τις πωλήσεις και τα δικαιώματά του, είναι μηδαμινά. Κρατάς καταρχήν την επιθυμία σου να το κάνεις και να συνεργαστείς. Η τεχνολογία έχει αλλάξει όλο το τοπίο.
λογία, αλλά όχι τόσο πολύ. Πιο πολύ είναι οι συνεργάτες μου και μέσω αυτών κατανοώ πώς εξελίσσεται κάτι και τι μέλλον θα έχει. Συνεργάζομαι με ανθρώπους που ξέρουν να τη χειρίζονται κι έχω έναν έλεγχο. — Κοιτούσα σήμερα το προφίλ σας στο Apple Music. Δεύτερο πιο δημοφιλές τραγούδι σας –μετά το «Δυνατά»– στις αναζητήσεις των χρηστών είναι το «Φοβάμαι», η συνεργασία του 2005 με τις Ρόδες, που είναι και προσωπικό αγαπημένο, προφανώς επειδή είναι ραπ κομμάτι. Αλήθεια; Αυτό είναι έκπληξη. Ήταν πολύ ωραίος δίσκος αυτός. Η ραπ σκηνή έχει ανέβει πάρα πολύ στην Ελλάδα. Καταρχήν θα σου πω ότι ραπάρει ο γιος μου, που είναι 23. Δεν μου τα βάζει να τα ακούω, ντρέπεται. Είναι μια σκηνή που έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Μου έκανε εντύπωση το sold out στο Piraeus Academy που έκαναν οι Social Waste για τα 20 χρόνια τους. Έχουν καταπληκτικό στίχο, έγινε χαμός. — Πριν από οκτώ χρόνια εμφανιστήκατε στο Athens Pride. Ήσασταν η πρώτη ερμηνεύτρια τόσο μεγάλου βεληνεκούς που στήριξε τον θεσμό, ο οποίος τότε ήταν ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Ήταν μεγάλη η χαρά μου. Την εμφάνιση είχε σκηνοθετήσει ο Κωνσταντίνος Ρήγος, με τον οποίο είμαστε φίλοι και συνοδοιπόροι εδώ και πολλά χρόνια. Νομίζω ότι εγώ έκανα την αρχή και μετά πήγαν κι άλλα μεγάλα ονόματα. — Της ποπ σκηνής, κυρίως – αν εξαιρέσουμε τη Νατάσσα Μποφίλιου, που όμως είναι πολύ νεότερη. Νιώσατε ότι ρισκάρατε τότε; Καθόλου! Η ζωή του καθενός είναι δική του και πορεύεται όπως θέλει. Ήταν απόλυτα φυσικό για μένα. Όταν με πήρε τηλέφωνο ο Κωνσταντίνος, δεν το σκέφτηκα δεύτερη φορά. Ήταν πολύ ωραία εμπειρία και θα το ξανάκανα, εννοείται. — Η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή σάς προκαλεί αγωνία για το μέλλον; Έχω περάσει τέτοιες περιόδους, που ξαφνικά με κατακλύζει μεγάλο άγχος. Η καταστροφή είναι μεγάλη. Στην Ελλάδα έχουμε ακόμα τις τέσσερις εποχές μας, έχουμε κάποια ακραία φαινόμενα, αλλά δεν το έχουμε νιώσει ακόμη. Στην Ευρώπη, όμως, αυτή η κουβέντα είναι πολύ σοβαρή και εξελιγμένη, και στα υψηλά κλιμάκια. Αυτή η πιτσιρίκα, η Γκρέτα Τούνμπεργκ, είναι ένα πλάσμα που έρχεται και σου κουνάει το μυαλό. Από την άλλη, έχω πίστη και στον άνθρωπο, νομίζω ότι κάτι θα γίνει και τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. — Είστε φύσει αισιόδοξη δηλαδή; Ναι, έχοντας δύο παιδιά. Κάνεις παιδιά αν δεν είσαι αισιόδοξος άνθρωπος; — Τι φοβάστε; Τα γηρατειά και τον θάνατο, όπως όλοι. Λέω ότι ευτυχώς μεγαλώνουμε, για να μην είμαστε και αχάριστοι, αλλά η σκέψη ότι φτάνεις σε μια μεγάλη ηλικία, άρα το επόμενο πράγμα που περιμένεις είναι να πεθάνεις, με σοκάρει. Τον τελευταίο καιρό το σκέφτομαι πολύ. Και είναι λογικό για τη δική μου την ηλικία. Αν δεν το σκέφτεσαι, είσαι αφελής. — Από την άλλη, τι σας γεμίζει ελπίδα σε καθημερινή βάση; Η μουσική, η τέχνη μου, τα παιδιά μου, οι φίλοι μου. — Έχετε κάνει ισχυρές φιλίες όλα αυτά τα χρόνια στον χώρο; Ο πιο καλός μου φίλος είναι ο Χρήστος Νικολόπουλος, με τον οποίο μιλάμε συχνά. Είναι εξαιρετικός άνθρωπος, εξαιρετικό παιδί. Έχουμε έρθει πολύ κοντά, αλλά έχουμε
χαθεί τα τελευταία χρόνια, και με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη. Ο Γιάννης Κότσιρας επίσης, η Χαρούλα Αλεξίου. Είναι άνθρωποι με τους οποίους έχω να πω και να εμπιστευτώ πράγματα. Μακάρι να βλεπόμασταν συχνότερα! — Τη ματαιοδοξία του καλλιτέχνη την έχετε βάλει κάτω; Όχι. — Την έχετε ενσωματώσει; Μετά από τόσα χρόνια, δεν ξέρω αν είναι ματαιοδοξία. Μόνο με την έννοια ότι είναι όλα μάταια, αλλά εγώ είμαι αισιόδοξη. — Στην Ικαρία πηγαίνετε; Έχω να πάω δυο-τρία χρόνια λόγω των περιοδειών, αλλά είναι σαν να είμαι εκεί. Έχω κι άλλη καταγωγή, είμαι και από τους Παξούς. Νομίζω ότι κατάγομαι από τα δύο ομορφότερα νησιά της Ελλάδας. Στην Ικαρία με συγκινεί το θέμα των πανηγυριών. Βελτιώνεται η εικόνα των χωριών, συγκεντρώνονται χρήματα που επενδύονται σε έργα. Κι έχει τόση νεολαία τα τελευταία χρόνια. Έχει μια ελαφράδα το νησί και οι ντόπιοι είναι φιλόξενοι. — Τι σας εξοργίζει σήμερα; Οτιδήποτε έχει να κάνει με τον φασισμό. Αλλά, πέραν του σεισμού της Χρυσής Αυγής, μιλάω και για τον φασισμό στις ανθρώπινες σχέσεις, αυτόν που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητα. — Φαντάζομαι ότι για εσάς, που κατάγεστε από αριστερή οικογένεια, το σοκ της εισόδου της Χρυσής Αυγής στη Βουλή ήταν τεράστιο. Διαλύονται, ευτυχώς. Να δούμε πώς θα τελειώσει και η δίκη του Φύσσα. Με έχει συγκινήσει τόσο πολύ η μητέρα του. Είναι ηρωίδα. Ψύχραιμη, παθιασμένη. — Νιώθετε ότι λάβαμε ένα μάθημα ως Έλληνες ή «άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς»; Ξέρεις, δεν μπορώ να το βρω αυτό. Είμαστε ελεγχόμενοι από την Ευρώπη και αυτό θα κρατήσει για χρόνια. Αισθάνομαι ότι πολλά απ’ όσα κάνουν οι πρωθυπουργοί και οι κυβερνήσεις, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η ΝΔ, είναι προδιαγεγραμμένα. Τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς την εύνοια της Γερμανίας – όχι της Ευρώπης, της Γερμανίας, γιατί εκεί είναι όλη η ιστορία. Είναι θλιβερό, γιατί η κρίση δεν έχει ξεπεραστεί, είναι εδώ και είναι παντού, απλώς είναι σαν να την έχουμε συνηθίσει. — Ποιο είναι το τελευταίο πράγμα που κάνετε πριν κοιμηθείτε και ποιο όταν ξυπνάτε; Πριν κοιμηθώ θα διαβάσω ή θα δω Netflix. Όταν ξυπνήσω, θα φάω τα αγαπημένα μου φρούτα και θα ξεκινήσει έτσι η μέρα μου. Αυτή την περίοδο τρώω σύκα. Και, βεβαίως, πριν σηκωθώ, διαβάζω πώς πάει η μέρα. — Τι διαβάζετε τώρα από λογοτεχνία; Το «Υπουργείο της υπέρτατης ευτυχίας» της Αρουντάτι Ρόι. — Θυμάστε κάποιο όνειρο που είδατε πρόσφατα; Την τελευταία περίοδο, όχι. Αλλά συνέχεια βλέπω σπίτια στον ύπνο μου. Τι να σημαίνει άραγε; Εδώ μπαίνει η ψυχανάλυση. — Έχετε κάνει; Ψυχοθεραπεία. Ανακουφιστικά λειτουργεί. Πολλές φορές γίνεται καθρέφτης κι εκεί έχεις να λύσεις πράγματα με τον εαυτό σου που δεν τα έχεις πάρει χαμπάρι. Νομίζω ότι είναι πολύ υγιές για κάποιον να κάνει ψυχοθεραπεία. Σου ανοίγει πόρτες που είχες κλείσει και ξαφνικά βλέπεις τι γίνεται και πράττεις ανάλογα. Δεν μπορεί να σε βοηθήσει κανείς στα προβλήματα που έχεις, πρέπει να τα λύσεις μόνος σου. — Μόνοι μας είμαστε. Και μόνοι μας φεύγουμε.
συνέντευξη
Ο νέος δίσκος της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, με τίτλο «Τα μεγάλα ταξίδια», κυκλοφορεί στις 17 Οκτωβρίου από την Panik Records.
10.10.19 – lifo
41
ΑΘΗΝΑ
Η ΤΩΝ
παιδιών Όλα όσα χρειάζεται να ξέρετε για να κρατάτε τα παιδιά σας σε εγρήγορση αυτό το φθινόπωρο. απο th lifo team
42 lifo – 10.10.19
10.10.19 – lifo
43
ΜΟΥΣΕΊΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΏΝ
Εκπαιδευτικά προγράμματα που κάνουν πράξη το μότο «Επιστήμη, Τέχνη και Μαθηματικά».
1
Το Μουσείο Ηρακλειδών συμβάλλει εδώ και καιρό στη βιωματική γνωριμία με την επιστήμη μέσα από τον εκπαιδευτικό και μορφωτικό προσανατολισμό του. Παιδιά, νέοι, ενήλικες, ακόμα και ηλικιωμένοι έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στη φιλοσοφία που εκφράζει το μουσείο: «Επιστήμη, Τέχνη και Μαθηματικά». Μαθήματα, εργαστήρια, σεμινάρια και διαλέξεις προσφέρουν εκπαίδευση σε θέματα επιστημονικά σχετικά με φυσική, χημεία, αστρονομία, βιολογία, φιλοσοφία, αλλά και καλλιτεχνικά, όπως μουσική, θέατρο και βιβλίο. Εξάλλου, το Μουσείο Ηρακλειδών ανέδειξε πρώτο τη σύνδεση των μαθηματικών με την τέχνη μέσα από την ανάλυση των έργων τoυ Escher και συνεχίζει με λόγους και αναλογίες, συμμετρία, φράκταλ, τη χρυσή τομή, το Πυθαγόρειο Θεώρημα κ.λπ. Μάλιστα, σημαντικό μέρος της εκπαιδευτικής εμπειρίας αφιερώνεται στην ανάδειξη της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας, της ρομποτικής, καθώς και θεματικών όπως η μηχανική μάθηση και η τεχνητή νοημοσύνη. Μέσα από ένα πρόγραμμα εξαιρετικής δομής και εκπαιδευτικής καινοτομίας το Μουσείο Ηρακλειδών υπηρετεί με συνέπεια τη διάδοση της γνώσης για όλους και ακολουθεί τις ανάγκες της σύγχρονης εποχής, παρουσιάζοντας προγράμματα προσαρμοσμένα σε κάθε ηλικία. Καθημερινά επισκέπτονται το μουσείο μαθητές όλων των σχολικών βαθμίδων, από το νηπιαγωγείο μέχρι το λύκειο, επιλέγοντας ανάμεσα σε πλήθος διαθέσιμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων αυτό που επιθυμούν και ταιριάζει στην κάθε ηλικία. Κάθε πρόγραμμα
διαρκεί 90 λεπτά και τις περισσότερες φορές συνδυάζεται με μια μικρή ξενάγηση σε επιλεγμένα εκθέματα του μουσείου. Αλλά και τα Σαββατοκύριακα οι πόρτες του μoυσείου είναι ανοιχτές στο κοινό με εκπαιδευτικές δράσεις STEM που απευθύνονται σε παιδιά από την προνηπιακή ηλικία μέχρι και την προεφηβική (περίπου 5 έως 14 ετών), οικογενειακές εκπαιδευτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται μέσα από το παιχνίδι αλλά και δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης με στόχο τη βιωματική κατανόηση πτυχών της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας μέσω της αλληλεπίδρασης και του παιχνιδιού. Η μορφωτική πλευρά του Μουσείου Ηρακλειδών αποτελεί μια ουσιαστική συμβολή στη γνώση και πετυχαίνει την επαφή ανθρώπων όλων των ηλικιών με την επιστήμη και τις τέχνες βάσει μιας σύγχρονης μορφής εκπαίδευσης.
2
ΠΑΡΑΜΎΘΙ ΜΕ ΌΝΟΜΑ
Ηρακλειδών 16, Θησείο, Αθήνα, 210 3461981, Απ. Παύλου 37, Θησείο, 211 012 6486, herakleidon-art.gr, FB: Herakleidon Museum - Μουσείο Ηρακλειδών, Instagram: herakleidon_museum
Το παιδί γίνεται πρωταγωνιστής στη δική του ιστορία. Ψάχνοντας να βρεις ένα πραγματικά ιδιαίτερο παιδικό δώρο, συνειδητοποιείς ότι δύσκολα μπορείς να χαρίσεις κάτι που θα κάνει τον μικρό παραλήπτη να αισθανθεί ξεχωριστός. Το Παραμύθι με Όνομα έρχεται να απαντήσει σε αυτή την ανάγκη, δημιουργώντας προσωποποιημένες ιστορίες αφιερωμένες σε κάθε παιδί που βλέπει τον εαυτό να γίνεται πρωταγωνιστής και να περιβάλλεται από άλλους ήρωες μέσα σε μια πλοκή που το μεταφέρει στη χώρα του παραμυθιού. Η παιδοψυχολόγος Βιργινία Χατζηκωνσταντινίδου, που βρίσκεται πίσω από αυτό το ιδιαίτερο πρότζεκτ, δημιούργησε το 2018 την εταιρεία «Παραμύθι με Όνομα», προσφέροντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη δυνατότητα του προσωπικού παραμυθιού. Από τότε, 4.000 παραμύθια έχουν σχεδιαστεί με το όνομα και τα χαρακτηριστικά καθενός παιδιού, μεταφέροντας ένα σημαντικό μήνυμα: «τα πάντα είναι δυνατά, αρκεί να πιστέψεις στον εαυτό σου και να γίνεις πρωταγωνιστής της δικής σου ιστορίας!». Όραμα της εταιρείας είναι να κάνει κάθε παιδί να αισθανθεί ξεχωριστό και να το ωθήσει να πιστέψει στη μοναδικότητά
του. Άλλωστε, αυτός δεν είναι ο στόχος όλων των γονιών; Να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση και να καλλιεργήσουν την εσωτερική δύναμη των παιδιών, δηλαδή να τους δώσουν εφόδια για να κατακτήσουν τον κόσμο. Τα προσωποποιημένα παραμύθια αλλά και τα υπόλοιπα προϊόντα που παραγγέλνεις online σχεδιάζονται αποκλειστικά για κάθε παιδί, μεταφέροντας ένα μήνυμα αγάπης που μένει για πάντα ζωντανό. Στο Παραμύθι με Όνομα δημιουργούν, σχεδιάζουν και μεταμορφώνουν το κλασικό παραμύθι βάσει των αναγκών του σύγχρονου παιδιού. Και, τελικά, αυτό το δώρο είναι κάτι που θα βλέπει χρόνια μετά ο μικρός ήρωας της ιστορίας και θα θυμάται ότι κάποιες φορές τα παραμύθια λένε την αλήθεια.
www.paramithimeonoma.gr www.facebook.com/paramithimeonoma www.instagram.com/paramithimeonoma_
44 lifo – 10.10.19
Η ΚΑΡΈΚΛΑ ΠΟΥ ΦΑΝΤΑΖΌΤΑΝ
Μια παράσταση όπου γνώση και φαντασία γίνονται συνοδοιπόροι. H Στέφη Θεοδότου παρουσιάζει το νέο της έργο Η καρέκλα που φανταζόταν που ανεβαίνει.στη σκηνή του Θεάτρου της Ημέρας για να ξεσηκώσει τα παιδιά μέσα από μια διαδραστική παράσταση. «Η Ονειρένια είναι ένα παιδί που με τη φαντασία του βουτάει στην Ιστορία, εξερευνά παραδεισένια μέρη στον χάρτη και ταξιδεύει στους πλανήτες. Τι θα συμβεί όταν ανακαλύψει ότι η καρέκλα της μιλάει; Και όχι μόνο μιλάει… παραμιλάει! Τη λένε Κική (από Ακακία) και την ψάχνει με αγωνία η παλιά της φίλη, η σχολική καρέκλα, η Κρίστη (από Κυπαρίσσι), που γνωρίζονταν απ’ όταν ήταν ακόμα δέντρα». Τα παιδιά παίρνουν μέρος στην παράσταση και μέσα από εκπαιδευτικά παιχνίδια και τη θεατρική διάδραση ψυχαγωγούνται, εκπαιδεύονται και μαθαίνουν πώς να συνδυάζουν τη φαντασία με τη γνώση!
3
«ΌΤΑΝ ΤΟ ΥΦΆΔΙ ΣΥΝΆΝΤΗΣΕ ΤΟ ΣΤΗΜΌΝΙ»
Θέατρο της Ημέρας, Γεννηματά 20, Αμπελόκηποι (μετρό Πανόρμου). Πρεμιέρα Κυριακή 10/11, 11:30 και κάθε Κυριακή. Τηλ. Κρατήσεων: 210 6897785, 6941 407372, 210 6929090. Σύλληψη - κείμενα - σκηνοθεσία: Στέφη Θεοδότου. Από την Παιδική Σκηνή των ΔρώΜΕΝΑ Θέατρο - Τέχνη - Αυτοεξέλιξη (www.dromena.edu.gr)
4
Μαθήματα υφαντικής τέχνης για παιδιά από τη Βασιλική Σοφιανού.
Στη μαγική τέχνη της υφαντικής ξεναγεί τα παιδιά η Βασιλική Σοφιανού, παραδίδοντας μαθήματα που περιλαμβάνουν την ιστορία του εργαλείου-αργαλειού, καθώς και του υφάσματος. Ο σημαντικός ρόλος της υφαντικής στη ζωή του ανθρώπου αναδεικνύεται μέσα από τη γνωριμία με υλικά όπως το μαλλί, το βαμβάκι, το λινάρι και πολλά άλλα που αποτελούν πολύτιμα δώρα της φύσης. Με αυτά, τα παιδιά θα δημιουργήσουν μικρά έργα τέχνης, θα τα ζωγραφίσουν και θα τα ενώσουν με άλλα φυσικά υλικά, θα δώσουν τίτλους στις δημιουργίες τους, θα μιλήσουν για τα συναισθήματα που τα εμπνέουν και για τους συμβολισμούς που κρύβουν οι δημιουργίες τους. Τα μαθήματα γίνονται υπό τους ήχους επιλεγμένων έργων της κλασικής μουσικής.
Επταλόφου 6, Ν. Ιωνία, 6980 037916, 213 0374402 www.vasilikisofianou.com, FB: Vasiliki-Sofianou, Instagram: vasilikisofianou 10.10.19 – lifo
45
5
PLANTOYS
Παιχνίδια που μεγαλώνουν καλύτερα παιδιά για έναν καλύτερο κόσμο. Πολύ πρoτού ξεκινήσουμε όλοι οι γονείς να αναζητάμε οικολογικά παιχνίδια για τα παιδιά μας, πολύ προτού γίνει μόδα, trend ή κίνημα η βιωσιμότητα και χρόνια πριν η προστασία του περιβάλλοντος μας αγγίξει πραγματικά, η PlanToys δημιουργούσε παιχνίδια διαφορετικά απ’ όλα τα υπόλοιπα. Με μια ιστορία που ξεκινά το 1986 στην Ταϊλάνδη, αυτή η εταιρεία έχει αποδείξει πως σέβεται τη μητέρα φύση και τη φιλοσοφία αυτή την περνά σε όλα της τα προϊόντα. Ως η πρώτη εταιρεία παιχνιδιού που εφαρμόζει βιώσιμη πολιτική σε όλες της τις δραστηριότητές και επιλέγει οικολογικά υλικά, αγκαλιάζει το περιβάλλον αλλά και τα παιδιά, έχοντας καθιερώσει τη χρήση ειδικά επεξεργασμένου ξύλου από καουτσουκόδεντρα, χωρίς βακτήρια και μικροοργανισμούς, ενώ για τη συναρμολόγηση των παιχνιδιών χρησιμοποιείται μη τοξική κόλλα με βάση το νερό, χωρίς φορμαλδεΰδη και τοξικές βαφές. Στόχος είναι η δημιουργία παιχνιδιών σχεδιασμένων στην εντέλεια, που ενισχύουν την ανάπτυξη παιδιών 0-5 ετών. Σε αυτό το κρίσιμο στάδιο η PlanToys καλλιεργεί την ελευθερία του παιχνιδιού, ενώ ταυτόχρονα
φέρνει τα παιδιά σε επαφή με τη φύση και τη ζεστασιά που μόνο εκείνη μπορεί να προσφέρει. Τα υλικά από μόνα τους έχουν μια ιδιαίτερη υφή, ενώ συμβάλλουν στη συναισθηματική αλλά και νοητική εξέλιξη. Στην Ελλάδα η PlanToys μετρά 30 χρόνια λειτουργίας, με 12 αποκλειστικά καταστήματα και 60 σημεία πώλησης σε όλη τη χώρα. Όσο για τα παιδιά που έχουν αγαπήσει τα παιχνίδια της, είναι αμέτρητα, και όχι μόνο. Είναι παιδιά που μεγαλώνουν με το πάθος να προστατεύσουν και να διατηρήσουν τους φυσικούς πόρους για τις επόμενες γενιές. Όπως λένε και οι άνθρωποι της PlanToys: «Ονειρευόμαστε “καλύτερα παιδιά για έναν καλύτερο κόσμο”».
6
GARAGE - TECHNOLOGY HUB, CREATIVE ΕDUCATION
www.plantoys.gr Ιπποκράτους 10-12, Αθήνα, 210 3634 772 Καραϊσκάκη 25, Καρδίτσα, 24410 254 43
Εκπαιδευτικά προγράμματα για ένα μέλλον που ακόμα δεν φανταζόμαστε. Αν εμείς μεγαλώσαμε από γονείς που ήθελαν να γίνουμε γιατροί, μηχανικοί ή δικηγόροι, ως γονείς μάλλον δεν μπορούμε να φανταστούμε τι θα μπορούσαν να γίνουν τα παιδιά μας, αφού η εξέλιξη της τεχνολογίας δημιουργεί συνεχώς νέες εργασίες, που σήμερα μας είναι άγνωστες. Όπως προκύπτει και από την έκθεση του 2016 του World Economic Forum, το 65% των παιδιών που φοιτούν τώρα στο δημοτικό θα ασχοληθεί με ένα επάγγελμα που ακόμα δεν υπάρχει! Γι’ αυτό το μέλλον που ακόμα δεν γνωρίζουμε προετοιμάζει τα παιδιά το Garage, ένας καινοτόμος εξωσχολικός οργανισμός που βοηθάει παιδιά ηλικίας 5-16 ετών να κατακτήσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα χρειαστούν στον 21ο αιώνα. Φυσικά, στο επίκεντρο του πρωτοπόρου εκπαιδευτικού προγράμματος βρίσκονται οι θετικές επιστήμες και οι νέες τεχνολογίες. Με τη χρήση της τεχνολογικής διάδρασης, όπως ρομποτάκια, διαδραστικά πατώματα, 3D printers, βραβευμένα τεχνολογικά εκπαιδευτικά εργαλεία και πολλά άλλα, τα παιδιά μαθαίνουν βασικές αρχές προγραμματισμού και κώδικα, αρχές μηχανικής και 3D σχεδιασμού, καθώς και μαθηματικά και φυσική στην εφαρμοσμένη τους μορφή, δηλαδή αυτή που χρησιμοποιείται στην τεχνολογία, στη μηχανική και στις επιστήμες. Μέσα από
παιγνιώδη μορφή και μεθόδους απόλυτα προσαρμοσμένες σε κάθε ηλικία, τα παιδιά καλλιεργούν την αγάπη για τα μαθηματικά, τη φυσική και τις άλλες θετικές επιστήμες, καθώς παρακολουθούν στην πράξη και στην καθημερινή ζωή την εφαρμογή τους. Εκείνο, όμως, που μετρά περισσότερο στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Garage είναι η ανάπτυξη ικανοτήτων, όπως η περιέργεια, τα εσωτερικά κίνητρα μάθησης και η ανάλυση προβλημάτων που δημιουργούνται μέσα από τη βιωματική μάθηση. Αυτές είναι και οι δεξιότητες που στο μέλλον θα χρειαστούν τα παιδιά για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις μιας αγοράς εργασίας που εξελίσσεται συνεχώς.
GARAGE Κηφισιάς, Κονίτσης 3, 210 6208709 GARAGE Γλυφάδας, Δημ. Αγγέλου Μεταξά & Φοίβης 12, 210 8942758 FB: Garage. Αναλυτικά τα προγράμματα ανά ηλικία στο www.garage.edu.gr Επισκεφθείτε το site και κλείστε δωρεάν ένα δοκιμαστικό ρομποτικής.
46 lifo – 10.10.19
Το Μέγαρο των παιδιών
Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ανοίγει και φέτος τις πόρτες του στα παιδιά με τον κύκλο «Το Μέγαρο των παιδιών» και παρουσιάζει μια σειρά από παραστάσεις και εκδηλώσεις αφιερωμένες στους μικρούς θεατές.
7
Μαμά, ώρα για μουσική Δεκέμβριος 2019 - Απρίλιος 2020, Αίθουσα δοκιμών 11 «Ευμουσία» Πρόγραμμα μουσικής αγωγής για βρέφη και νήπια Με παιγνιώδη τρόπο και συναισθηματική ασφάλεια τα παιδιά μαθαίνουν να «συνομιλούν» με τη μουσική φυσικά, όπως μαθαίνουν την ίδια τους τη γλώσσα, μέσα από ποικίλες μουσικές δραστηριότητες. Ιδέα και εμψύχωση: Δέσποινα Σκανδαλάκη
Το φτερωτό άλογο Νοέμβριος 2019 - Ιανουάριος 2020, Παιδική Σκηνή A (NEX) Οι ηθοποιοί ξετυλίγουν το νήμα της ιστορίας, φωτίζοντας με τραγούδια και μουσικά όργανα έναν κόσμο γεμάτο βασιλιάδες, πριγκίπισσες, μάγους, δερβίσηδες, πραματευτάδες και καραβάνια. Τα παιδιά μπαίνουν σε μια ονειρική πύλη και συμμετέχουν σε όσα συμβαίνουν επί σκηνής, βοηθώντας στην εξέλιξη της ιστορίας. Σκηνοθεσία: Βασίλης Μαυρογεωργίου Με ζωντανή μουσική και θίασο 12 ηθοποιών και μουσικών
2ο Παιδικό & Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας 18-24 Νοεμβρίου 2019, Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, Allegro, Αίθουσες Συνεδρίων 1, 2, 3 Με ταινίες πρώτης προβολής απ’ όλο τον κόσμο, αφιερώματα και κινηματογραφικές εκπλήξεις, η φετινή διοργάνωση περιλαμβάνει σχολικές προβολές και προβολές για όλη την οικογένεια, ταινίες με ζωντανή μεταγλώττιση, καλεσμένους και συζητήσεις με δημιουργούς. Παραγωγή: Παιδικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας Συμπαραγωγή Neda Film / Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Κυριακή πρωί στο Μέγαρο: Μουσική για… τα μάτια μας! 24 Νοεμβρίου 2019, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης Μουσική από τις περιπέτειες αγαπημένων ηρώων που φέρει την υπογραφή του Αμερικανού συνθέτη Τζον Γουίλιαμς. «Περιπέτειες στη Γη» από τη μουσική της ταινίας Ε.Τ. ο Εξωγήινος. Θέματα από τη μουσική της ταινίας Jurassic Park. Αποσπάσματα από τη μουσική της σειράς ταινιών Χάρι Πότερ. Σουίτα από τη μουσική της ταινίας Ο Ιντιάνα Τζόουνς και το βασίλειο του κρυστάλλινου κρανίου. Αποσπάσματα από τις ταινίες Η επιστροφή των Τζεντάι και Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται. Κείμενα: Σοφία Τοπούζη Παρουσίαση: Δημήτρης Μακαλιάς Μουσική διεύθυνση: Κωνσταντίνος Δημηνάκης Συμπαραγωγή Κρατική Ορχήστρα Αθηνών - Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Κυριακή πρωί στο Μέγαρο: Beethoven lives upstairs 23 Φεβρουαρίου 2020, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης Μέσα από τα γράμματα που αντάλλασσε ο Κριστόφ με τον θείο του μαθαίνουμε άγνωστες πτυχές της ζωής του συνθέτη, όταν αυτός μετακόμισε στον επάνω όροφο του σπιτιού του Κριστόφ. Την ημισκηνοθετημένη παράσταση διανθίζει η ορχήστρα με αποσπάσματα από τα πιο γνωστά έργα του μεγάλου συνθέτη. Παίζουν: Άκης Σακελαρίου, Δημήτρης Μακαλιάς Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ Μουσική διεύθυνση: Φαίδρα Γιαννέλου
Γνωρίστε την ορχήστρα, τους συνθέτες και το Μέγαρο 11-13 Μαρτίου 2020, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης Συναυλίες αποκλειστικά για δημοτικά και γυμνάσια. Μέσα από εμβληματικά μουσικά έργα και βιντεοπροβολές τα παιδιά γνωρίζονται με την ορχήστρα και τους μουσικούς και με τον τρόπο που συνθέτει μουσική ένας συνθέτης. Επιμέλεια - κείμενα - παρουσίαση: Σοφία Τοπούζη Αφηγητής: Τηλέμαχος Κρεβάικας Κρατική Ορχήστρα Αθηνών Μουσική διεύθυνση: Αναστάσιος Συμεωνίδης
Κυριακή πρωί στο Μέγαρο: Αφιέρωμα στην αρχαία λύρα 15 Μαρτίου 2020, Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος Μια μοναδική παρουσίαση της αρχαίας λύρας από το οργανοποιείο «Luthieros - Αναστάσιος» και τα μέλη της οικογενείας Κουμαρτζή που έχουν μελετήσει και ανακατασκευάσει αρχαία όργανα. Συμμετέχει ο Νίκος Ξανθούλης, ερμηνεύοντας μουσικά έργα σε αρχαία λύρα.
Παιδικό camp - Cinema day
Αναζητήστε λεπτομέρειες για τις εκδηλώσεις στο megaron.gr και γνωρίστε στα παιδιά τον μαγικό κόσμο του θεάματος στον πιο ιδανικό χώρο, που θα εξάψει τη φαντασία τους.
30 Ιανουαρίου - 24 Μαρτίου 2020 (χώρος και λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν προσεχώς) Εργαστήρια και προβολές που οξύνουν την κριτική σκέψη των παιδιών μέσα από διασκεδαστικούς και επιμορφωτικούς τρόπους, πάντα με αφορμή τις κινηματογραφικές εικόνες. Σε συνεργασία με την εκπαιδευτική ομάδα του Παιδικού και Εφηβικού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας.
10.10.19 – lifo
47
8
CHOCOLATE FEST
Έρχεται για δεύτερη φορά, παρουσιάζοντας τη γεύση που λατρεύουν μικροί και μεγάλοι. Αν υπήρχαν επτά θαύματα στη γεύση, η σοκολάτα θα ερχόταν πρώτη στην κατάταξη, και μάλιστα χωρίς αντιρρήσεις, ακόμα και από εκείνους που δεν είναι λάτρεις του είδους. Το ChocolateFest έρχεται για δεύτερη φορά να τιμήσει αυτό το ξεχωριστό υλικό σε όλες του τις μορφές και να γλυκάνει μικρούς και μεγάλους από τις 17 έως τις 20 Οκτωβρίου στο Παλιό Αμαξοστάσιο του Ο.ΣΥ. Σοκολατοποιίες, γνωστά ζαχαροπλαστεία, ειδικά διαμορφωμένα pop-up περίπτερα και γνωστοί pastry chefs θα βρίσκονται εκεί για να παρουσιάσουν δημιουργίες φτιαγμένες από σοκολάτα και να μας παρασύρουν σε έναν κόσμο γεύσης που θυμίζει τον Charlie και το εργοστάσιο σοκολάτας (αλλά στην πιο «φιλική» του μορφή). Για τέσσερις μέρες οι ειδικοί της λατρεμένης πρώτης ύλης θα κάνουν μια επίδειξη μεταμορφώσεων, συνδυασμών και δεξιοτεχνίας μέσα από γλυκά εξαιρετικής ποιότητας, φτιαγμένα με φαντασία και τα-
λέντο. Οι χιλιάδες επισκέπτες θα μπορούν να δοκιμάσουν για πρώτη φορά αναπάντεχες συνταγές και να γευτούν λιχουδιές τη στιγμή ακριβώς που φτιάχνονται. Η τέχνη της ζαχαροπλαστικής, με τους πειραματισμούς και τους κανόνες της, θα βρίσκεται στο επίκεντρο του ChocolateFest, προσφέροντας από ζεστά ροφήματα μέχρι παγωμένους πειρασμούς για όλους. Ένα ιδιαίτερο φεστιβάλ γεύσης, αφιερωμένο στο πιο αγαπημένο υλικό, θα μας μυήσει στα μυστικά αλλά και θα μας ξεναγήσει στην ιστορία και τις διαφορετικές τεχνικές της σοκολάτας, μέσα σε τέσσερις μέρες γεμάτες απόλαυση και δράσεις για μεγάλους και παιδιά. Μόνο, προσοχή: η φράση «δεν κάνει να φας άλλη σοκολάτα!» δεν έχει θέση σε αυτήν τη γιορτή.
Αμαξοστάσιο Ο.ΣΥ., Πειραιώς & Ερμού, 17-20/10 Είσοδος: €3, ελεύθερη είσοδος για παιδιά κάτω των 5 ετών www.chocolatefest.gr, FB: chocolatefestgr, Instagram: chocolatefest_gr
9
ΜΟΥΣΕΊΟ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΤΈΧΝΗΣ
Η γνωριμία με την τέχνη γίνεται μια δημιουργική περιπέτεια! Η τέχνη μπορεί να γίνει αφορμή για παιχνίδι και η γνώση να εξελιχθεί σε μια διασκεδαστική βιωματική εμπειρία. Το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, που λειτουργεί από το 1994, παρουσιάζει ένα πλούσιο πρόγραμμα, ειδικά σχεδιασμένο για να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν την παρατηρητικότητα, τη δημιουργικότητα, την αυτοεκτίμηση και τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες. Στα εικαστικά εργαστήρια, 8μηνης διάρκειας ή και μεμονωμένα, τα παιδιά πειραματίζονται με διαφορετικά υλικά ζωγραφικής και τεχνικές και δημιουργούν τα δικά τους έργα τέχνης. Το εξειδικευμένο πρόγραμμα «Ζωγραφική μαζί με τους γονείς» για παιδιά 2,5-5 ετών είναι μια «ιδιαίτερη στιγμή» μεταξύ γονέα και παιδιού, που θα βοηθήσει να γνωριστούν καλύτερα και να επικοινωνήσουν βαθιά σε ένα περιβάλλον τέχνης. Στο Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης διοργανώνονται επίσης χριστουγεννιάτικα, πασχαλινά, φθινοπωρινά και καλοκαιρινά camps που περιλαμβάνουν εικαστικά και θεατρικά εργαστήρια, παιχνίδια, μουσική, γνωριμία με συγγραφείς παιδικών βιβλίων, επισκέψεις σε άλλα μουσεία και περίπατους στα ιστορικά στενά της Πλάκας. Μια ενδιαφέρουσα πρόταση είναι οι επισκέψεις στον εκθεσιακό χώρο του μουσείου και τα δίγλωσσα διαδραστικά παιχνίδια, ενώ, ειδικά για την εκπαιδευτική κοινότητα, σχεδιάζονται και υλοποιούνται καθημερινά σχολικά εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά νηπιαγωγείου και μαθητές όλων των τάξεων του δημοτικού, τα οποία παρακολουθούν 7.000 μαθητές ετησίως. Κάθε έτος διοργανώ-
νονται σεμινάρια εικαστικών για εκπαιδευτικούς που προσφέρουν χρήσιμα εργαλεία σε νηπιαγωγούς, δασκάλους, καθηγητές καλλιτεχνικών μαθημάτων, φοιτητές και όσους ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν τα εικαστικά στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι «Μουσειοσκευές» αποτελούν ένα ειδικά σχεδιασμένο κινητό εκπαιδευτικό υλικό για σχολεία της Αττικής και της περιφέρειας. Τα παιδιά και οι ενήλικοι που θέλουν να αισθάνονται σαν παιδιά μπορούν να γνωρίσουν τον μαγικό κόσμο της τέχνης μέσα από το πλούσιο πρόγραμμα του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης που προσφέρει μια περιπέτεια η οποία παρασύρει μικρούς και μεγάλους στους δρόμους της δημιουργίας μέσα από την πιο διασκεδαστική διαδικασία.
Κόδρου 9, Πλάκα, 210 3312621, 210 3312750 www.childrensartmuseum.gr, FB: MouseioEllinikisPaidikisTechnis, Instagram: museumofgreekchildrensart
48 lifo – 10.10.19
Booklab στο θέατρο Όλβιο Το πρώτο φεστιβάλ με σήμα την Κουκουβάγια! Η γραφή ως έκφραση, η ανάγνωση ως ταξίδι και το βιβλίο ως όχημα συναντιούνται στο Booklab Festival από 18 έως 20 Οκτωβρίου. Μια τριήμερη γιορτή για τη δημιουργική γραφή και τις τέχνες με free workshops, παρουσιάσεις βιβλίων και events που εναλλάσσονται ανά ώρα. Οι δάσκαλοι του Μικρού Πολυτεχνείου, το οποίο έχει αναλάβει τη διοργάνωση, μας μιλούν για το booklab, το σενάριο, τον στίχο, τον θεατρικό λόγο, την εικονογράφηση παραμυθιού αλλά και τη φιλοσοφία που διέπει αυτό το ιδιαίτερο φεστιβάλ.
χαρτιά κάθε φορά σε άλλους συνδυασμούς, προς την κατεύθυνση που εσύ επιθυμείς. Διευρύνεις έτσι, παίζοντας, τα όρια της στενής ζωής. Επίσης, επιχειρώντας να γράψεις θέατρο, δηλαδή να βάλεις λόγια στο στόμα των άλλων, γίνεσαι για λίγο αυτοί οι άλλοι, προσπαθώντας να τους κατανοήσεις, να τους πλησιάσεις. Πολλαπλά διδακτικό το μάθημα της δημιουργικής θεατρικής γραφής. ΝΙΚΟΣ ΖΟΥΔΙΑΡΗΣ, ΣΤΙΧΟΥΡΓΟΣ/ΣΥΝΘΕΤΗΣ Πιστεύετε πως το ρεύμα γύρω από την επιμόρφωση πάνω στη στιχουργική τέχνη και η αντίστοιχη ανάγκη για νέους στιχουργούς στην ελληνική μουσική είναι συμβατά; Τι φέρνει μαθητές κοντά σας; Εδώ η ζήτηση δεν ρυθμίζει την προσφορά, ειδάλλως οι ποιητές θα έπρεπε να σταματήσουν να γράφουν. Συνάμα, αναζητούμε έναν νέο γραπτό λόγο που, όταν συμβαίνει, πάντα ανακουφίζει τις απεμπλουτισμένες ανάγκες. Για την αναζήτηση του νέου αυτού λόγου, που ενδεχομένως να διαμορφώνει στη συνέχεια νέες φόρμες τραγουδιού, συναντιέμαι με ανήσυχους στιχουργούς στο Booklab Festival.
10
ΦΩΤΗΣ ΒΛΑΣΤΟΣ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Ποιος χρειάζεται ένα booklab; Όσοι αγαπούν το διάβασμα και το γράψιμο γνωρίζουν καλά την αστική κατάρα της μοναχικής κατανάλωσης μιας τόσο κοινωνικής δραστηριότητας όπως η αφήγηση. Η ιστορία θέλει αυλή και η αυλή πλατάνι. Το Μικρό Πολυτεχνείο φροντίζει την αυλή: να είναι φιλόξενη και υπομονετική στις πρώτες προσπάθειες των γραφιάδων. Έτοιμη να πανηγυρίσει τις προσπάθειες που θα κερδίσουν τον έπαινο της ομήγυρης.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΤΕΛΛΑ, ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ/ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ Η εικονογράφηση παραμυθιού που διδάσκετε μπορεί να συμβάλει στο να «γεννηθούν» στο μέλλον περισσότερα βιβλία που θα αγαπηθούν από το παιδικό κοινό; Πώς; Σκοπός του σεμιναρίου είναι να συνεχιστεί η μετάδοση παλιών κλασικών παραμυθιών που έχουν μεγαλώσει τόσες γενιές. Παντρεύοντας, λοιπόν, το παλιό και το τόσο επιτυχημένο κείμενο με τη φρέσκια ματιά νέων δημιουργών, τα κλασικά παραμύθια συνεχίζουν να έχουν θέση στις καρδιές των μελλοντικών παιδιών. Για τους νέους παραμυθάδες, πάλι, που παρακολουθούν το σεμινάριο του Γιώργου Φλωράκη για τη συγγραφή ιστοριών, το μάθημα αυτό είναι απαραίτητο. Κι αν κάνετε μια βόλτα από το φεστιβάλ, θα λυθούν όλες σας οι απορίες πρακτικά. ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΗΜΑΣ, ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ/ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ Οι άνθρωποι που έρχονται στα μαθήματα δημιουργικής γραφής για το σενάριο τι μπορούν να περιμένουν από εσάς και από τον εαυτό τους; Μαζί κουτρουβαλάμε στις κατηφόρες, βάζοντας στοιχήματα με την αθανασία μας.
Το Booklab Festival είναι μια τριήμερη γιορτή της δημιουργικής γραφής που θα σε οδηγήσει σε μονοπάτια σκέψης και τέχνης και θα σου ανοίξει τις πόρτες ενός νέου κόσμου. Αυτόν τον κόσμο θα τον ανακαλύψεις, ενώ ταυτόχρονα γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου. Θέατρο Olvio, Φαλαισίας 7, Βοτανικός, 210 3414118. 18-19/10: 18:00-23:00, Κυριακή 20/10: 12:00-16:00 και 18:00-23:00. Διοργάνωση: Μικρό Πολυτεχνείο, 210 3243306
ΟΛΙΑ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ, ΗΘΟΠΟΙΟΣ Τι ωθεί τον κόσμο να παρακολουθήσει στο booklab εργαστήρια για μαθήματα θεατρικής γραφής; Κρύβει μεγάλη απόλαυση το να μπορείς να κάνεις παιχνίδι με την τράπουλα της πραγματικότητας, ρίχνοντας τα
11
«Η ΧΙΟΝΟΝΙΦΆΔΑ ΠΟΥ ΑΓΆΠΗΣΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ»
Ένα παραμύθι μου θα σε ταξιδέψει στον κόσμο της αθωότητας. Το παραμύθι του Χρήστου Δασκαλάκη Η χιονονιφάδα που αγάπησε το καλοκαίρι, έναν χρόνο μετά την κυκλοφορία του, ψηφίστηκε ως ένα από τα 10 πιο δημοφιλή παραμύθια της χρονιάς και όχι αδίκως. Η ονειρική εικονογράφηση της Ντανιέλας Σταματιάδη δίνει ζωή στο μήνυμα «Ό,τι αγαπάς δεν το φυλακίζεις» του βιβλίου που κυκλοφορεί ήδη στην 5η του έκδοση και ταυτόχρονα μεταφέρεται στο θέατρο υπό τη σκηνοθετική ματιά της Αθηνάς Αρσένη. Ποιος είπε ότι ένα καλοκαίρι δεν μπορεί να αγαπήσει μια χιονονιφάδα ή το αντίστροφο; Τι σημασία έχει αν μοιάζουν τόσο διαφορετικά, τι σημασία έχει αν φαινομενικά δεν μπορούν να συνυπάρξουν; Ο Νικόλας και η Ευτυχία, δύο αγαπημένα αδέλφια, μέσα από μια περιπέτεια που ξεκινάει τον χειμώνα και τελειώνει στην καρδιά του καλοκαιριού μάς αποδεικνύουν ότι στη ζωή όλα είναι πιθανά και όλα μπορούν να συμβούν. Αρκεί να υπάρχει υπομονή, πίστη, σεβασμός και αγάπη. Η Χιονονιφάδα που αγάπησε το καλοκαίρι σε ταξιδεύει σε έναν κόσμο
λίγο πιο τρυφερό, πιο αθώο και σίγουρα πιο παραμυθένιο... Όσο για την επιτυχία του, ο συγγραφέας εξομολογείται: «Μοιάζει πολύ καλό για να είναι αληθινό για ένα παχύσαρκο και άσχημο αγόρι που μεγάλωνε μοναχικά, φλερτάροντας με την καταστροφή και υπομένοντας στωικά τα επικριτικά σχόλια των συμμαθητών του…». Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγκυρα και κάνει πρεμιέρα στις 3 Νοεμβρίου, για 12 μόνο παραστάσεις, στο Θέατρο Αλκμήνη.
Θέατρο Αλκμήνη, Αλκμήνης 8, Γκάζι (πλησίον μετρό Κεραμεικός). Τηλ. κρατήσεων/εισιτήρια: 2106393335 και στο viva.gr. Από 3 Νοεμβρίου κάθε Κυριακή, στις 12:00 για 12 μόνο παραστάσεις. Συγγραφέας: Χρήστος Δασκαλάκης, Σκηνοθεσία: Αθηνά Αρσένη, Παίζουν: Φιλίνη Παναγιωτοπούλου, Μαρία Στάβαρη, Νάντια Συρίου 10.10.19 – lifo
49
«ΧΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» Ένα από τα πιο δημοφιλή έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, η συλλογή παραμυθιών και ιστοριών Χίλιες και μία νύχτες αποτελεί την έμπνευση για την παράσταση που ζωντανεύει φέτος στο Μικρό Εθνικό, σε διασκευή του αγαπημένου θεατρικού συγγραφέα των παιδιών Μάικ Κέννυ και σε σκηνοθεσία Βάσως Ατταριάν και Μυρτώς Μακρίδη. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας του Αγοριού με τη βαλίτσα αφηγείται μερικές από τις ομορφότερες ιστορίες του κόσμου. 13/10/19-12/4/20. Παραστάσεις για σχολεία: Σάβ. 17:30, Κυρ. 12:30 & 16:00, εισ.: 5-10 ευρώ
«ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΓΡΙΟΥΣ» Οι Μικρές ιστορίες για αγρίους του Γάλλου συγγραφέα και παιδαγωγού Μπερνάρ Φριό, σε σκηνοθεσία της Μαρίας Σαββίδου, επιστρέφουν στο Μικρό Εθνικό, θίγοντας τα πιο σημαντικά και ευαίσθητα ζητήματα με τρόπο ανάλαφρο, που όμως δεν στερείται βάθους. Εργαζόμενος για πολλά χρόνια ως εκπαιδευτικός, ο Φριό μελέτησε τον τρόπο που τα ίδια τα παιδιά αφηγούνται τις ιστορίες τους. Αυτή η ιδιαίτερη οπτική, το παιχνίδισμα ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασία, ενέπνευσε έμμεσα ή άμεσα και τον δικό του τρόπο γραφής, ενώ ο συγγραφέας χρησιμοποιεί συχνά ως πρωτογενές υλικό τις αυθεντικές παιδικές αφηγήσεις. 15/10/19-12/1/20, Παρ.-Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:30, εισ.: 7-10 ευρώ
ΜΟΥΣΕΊΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΉΣ ΤΈΧΝΗΣ
ΕΘΝΙΚΌ ΘΈΑΤΡΟ 12
Με δύο υπέροχα έργα θα υποδεχτεί το Εθνικό Θέατρο τους μικρούς του φίλους φέτος.
14
Aπό τον Οκτώβριο έως και τον Μάιο, κάθε Σαββατοκύριακο παιδιά και γονείς γνωρίζουν τον συναρπαστικό κόσμο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης μέσα από παραμύθια, εικαστικά εργαστήρια, θέατρο, φωτογραφία και μουσική. Στο πρόγραμμα του Οκτωβρίου συναντάμε τα εργαστήρια:
-«ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΒΙΒΛΙΟ» Με αφορμή ένα βιβλίο, την ιστορία και την εικονογράφησή του, γονείς και παιδιά μεταφέρονται σε κόσμους παραμυθένιους και παίρνουν έμπνευση για να τους αποτυπώσουν στα έργα τους. Κυριακή 6/10, Κυριακή 13/10 (επανάληψη εργαστηρίου), 11:30-13:30 & Σάββατο 19/10 (επανάληψη εργαστηρίου), 11:00-13:00, για παιδιά 2-3,5 ετών.
-«ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ» Η χρονιά ξεκινάει με το «Κίτρινο Υποβρύχιο» των Beatles. Μπογιές, χαρτάκια, υφάσματα, παγέτες, καλαμάκια και άλλα πολλά συνθέτουν τις εικόνες του βυθού. Σάββατο 12/10, 11:00-13:00 & Κυριακή 20/10 (επανάληψη εργαστηρίου) 11:30-13:30
-«Ο ΚΟΣΜΟΣ, ΕΝΑΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ» Μέσα από δημιουργικό παιχνίδι και καλλιτεχνικές δράσεις τα παιδιά θα εξερευνήσουν και θα καλλιεργήσουν πτυχές της προσωπικότητάς τους και θα διαπραγματευτούν έννοιες όπως ομάδα, σύγκρουση, οικογένεια, αλλαγή και διαφορετικότητα. Σάββατο 5/10, 11:00-13:00, για παιδιά 5-10 ετών
Λένα Πλάτωνος και Βιβάλντι για παιδιά. ΤΟ ΑΗΔΟΝΙ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ Το μουσικό παραμύθι της σπουδαίας Λένας Πλάτωνος επιστρέφει στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ για λίγες παραστάσεις. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή παραγωγή όπου η όπερα «συνομιλεί» με το animation, σε συνεργασία με το Animasyros. Το παραμύθι του Άντερσεν μεταμορφώνεται σε μια παραβολή για τη σχέση τέχνης και τεχνολογίας, η οποία στις μέρες μας είναι πιο επίκαιρη παρά ποτέ. 20, 23/10 & 3, 19, 20/11 & 11, 12/12 & 22, 23, 26/1/20, Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, 11:00, εισ.: 5-20 ευρώ
«ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΕΠΟΧΕΣ» Βασισμένη στο διαχρονικό αριστούργημα του Αντόνιο Βιβάλντι, η κεντρική παραγωγή μουσικού θεάτρου για παιδιά και νέους της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ υμνεί τη φύση, αναπτύσσοντας παράλληλα την οικολογική συνείδηση των μικρών θεατών. Η ιδέα της ανακύκλωσης βρίσκεται στον πυρήνα της δραματουργίας της παράστασης που σκηνοθετεί η ταλαντούχα Σοφία Πάσχου. 3/11-31/12, 11:00, Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, εισ.: 10-15 ευρώ
13
Ακριθάκης για όλους. ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ ΑΚΡΙΘΑΚΗ - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Δύο αυτοτελείς σαββατιάτικες συναντήσεις εγκαινιάζουν το καθιερωμένο πια Μικρό Εργαστήρι της Τέχνης του Μουσείου Μπενάκη. Οι μικροί επισκέπτες που αγαπούν τη ζωγραφική θα γνωρίσουν το συναρπαστικό σύμπαν του γνωστού καλλιτέχνη και θα δημιουργήσουν τα δικά τους έργα. Η τεχνική με την οποία είναι ταυτισμένος ο Ακριθάκης, το τσίκι-τσίκι, θα μεταφερθεί σε σκηνογραφίες μικρής κλίμακας αλλά και σε επιτραπέζια παιχνίδια με πρωταγωνιστές το ποδήλατο, το δέντρο, τη φλόγα ή το καράβι. 2-9/11, 11:00-13:00, για παιδιά 7-10 ετών, εισ.: 20 ευρώ
«ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ ΣΕ 13 ΣΤΑΘΜΟΥΣ» Μια περιήγηση στην ελληνική ιστορία και τέχνη, από την προϊστορία έως τους νεότερους χρόνους, μέσα από 13 επιλεγμένους σταθμούς. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε οργανωμένες ομάδες των 12-25 ατόμων και πραγματοποιείται έπειτα από ειδική συνεννόηση με το Τμήμα Εκπαίδευσης του μουσείου. Οι μέρες και οι ώρες του προγράμματος προσαρμόζονται στις ανάγκες της ομάδας, στο πλαίσιο πάντα του ωραρίου του μουσείου. 2/10/19-30/7/10, για παιδιά 11-18 ετών, εισ.: 5-8 ευρώ
1
15 www.nationalopera.gr
50 lifo – 10.10.19
https://cycladic.gr
ΜΟΥΣΕΊΟ ΜΠΕΝΆΚΗ
ΕΘΝΙΚΉ ΛΥΡΙΚΉ ΣΚΗΝΉ
www.n-t.gr
www.benaki.org
17
Το ρωσικό παραμύθι Ο τσάρος με τη μακριά γενειάδα έρχεται στο θέατρο Κιβωτός σε κείμενο και σκηνοθεσία της Κάρμεν Ρουγγέρη, για να γνωρίσει στα παιδιά τέσσερις Ρώσους συνθέτες, τους Α. Μποροντίν, Μ. Μουσόργκσκι, Π. Τσαϊκόφσκι και Ν. Ρίμσκι-Κόρσακοφ. Η παράσταση μας μεταφέρει στη μακρινή Ρωσία και ήρωας είναι ο τσάρος Γιεριμέι που είχε μια πολύ μακριά γενειάδα. Όταν ο Γιεριμέι συνειδητοποίησε ότι κανείς δεν ήξερε πόσοι ήταν οι κάτοικοι της χώρας, πόσα ήταν τα σπίτια και πόσα τα ζωντανά, αποφάσισε να ακούσει τον γελωτοποιό του και να κάνει απογραφή! Και κάπως έτσι ξεκινάει ένα παραμύθι με κωμικές στιγμές, ανατροπές και αγωνία σε μια παράσταση με τσάρους και τσαρίνες, βογιάρους και μπάμπουσκες, πλημμυρισμένη από τραγούδια και χορούς της Ρωσίας. Παίζουν και τραγουδούν οι ηθοποιοί: Χάρης Αγγέλου, Κωνσταντίνα Λιναρδάτου, Ιουστίνα Μάτσιασεκ, Έλενα Μιχαλάκη, Γιάννης Νικολάου, Ορφέας Τσαρέκας, Πολύκαρπος Φιλιππίδης, Ειρήνη Χρηστίδη.
Ο ΘΗΣΈΑΣ ΚΑΙ Ο ΜΙΝΏΤΑΥΡΟΣ
Μια παράσταση από την ελληνική μυθολογία που θα εντυπωσιάσει μικρούς και μεγάλους. Ο μύθος του Θησέα και του Μινώταυρου μεταφέρεται από την Κάρμεν Ρουγγέρη και τη Χριστίνα Κουλουμπή στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης σε μια παράσταση για μικρούς και μεγάλους. Ο διάδοχος του θρόνου των Αθηνών μόλις μαθαίνει την καταγωγή του, πάει να συναντήσει τον πατέρα του, τον βασιλιά Αιγέα. Όμως, παρακούοντας τη μητέρα του, που τον συμβούλεψε να ταξιδέψει με καράβι, παίρνει τον δύσκολο δρόμο της ξηράς για να καθαρίσει την περιοχή από τους εγκληματίες και τους ληστές, έχοντας ως πρότυπο τον Ηρακλή και τους άθλους του. Το ταξίδι του Θησέα προς την Κρήτη και το παλάτι του Μίνωα με τον περίφημο λαβύρινθο αποτελούν τα δύο μέρη της παράστασης, ενώ μαντινάδες και κρητική λύρα συνοδεύουν την παράσταση. Παίζουν και τραγουδούν οι ηθοποιοί: Κατερίνα Γεωργάκη, Μάιρα Γεωργάρου, Άρης Δελαγραμμάτικας, Χριστίνα Κουλουμπή, Μανώλης Κλωνάρης, Γιώργος Μπανταδάκης, Στέλιος Νίνης, Σωτήρης Σουριανός και Βασίλης Τσιγκριστάρης
18
Πειραιώς 115, 210 3417000 Από 10 Νοεμβρίου, κάθε Κυριακή 11:15 & 15:00 www.karmenrouggeri.gr
Πειραιώς 206, Ταύρος, 210 3418550, 210 3418579 Από Κυριακή 10 Νοεμβρίου, κάθε Κυριακή 11:00, 14:00 www.karmenrouggeri.gr
Ομαδικό πνεύμα και artbots.
ΣΤΈΓΗ ΙΔΡΎΜΑΤΟΣ ΩΝΆΣΗ
Ο ΤΣΆΡΟΣ ΜΕ ΤΗ ΜΑΚΡΙΆ ΓΕΝΕΙΆΔΑ 16
Ένα παραμύθι από τη μακρινή Ρωσία έρχεται στο θέατρο Κιβωτός.
«ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ»
«ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΑΣ ΚΟΣΜΟ ΜΕ ARTBOTS»
Ο διάλογος δεν χρειάζεται πάντα λόγια. Μπορεί να γίνει και με αγκαλιές, κίνηση και παιχνίδια για όλη την οικογένεια. Σε αυτό το εργαστήριo βρέφη από 12 μηνών έως 2 ετών μπαίνουν με τους γονείς τους σε μια αίθουσα, όπου υλικά και ερεθίσματα παρουσιάζονται σταδιακά και διεγείρουν τις αισθήσεις και τα αντανακλαστικά τους. Τα παιδιά παίζουν ελεύθερα, πειραματίζονται, δοκιμάζουν βήματα και κινήσεις, την ίδια στιγμή που περιβάλλονται διαρκώς από την ασφάλεια της αγκαλιάς των γονιών και της ομάδας. Στην τελευταία συνάντηση κάθε θεματικής ενότητας ένας προσκεκλημένος μουσικός, ένας εικαστικός και ένας χορευτής, μαζί με τη συντονίστρια του εργαστηρίου και χορεύτρια Σάνια Στριμπάκου, θα μετατρέψουν τον γνώριμο χώρο του εργαστηρίου σε ένα ευφάνταστο σκηνικό τοπίο, σχετικό με τη θεματική. 6/10/19-5/4/20, 11:00-12:30, για γονείς και βρέφη από 12 μηνών έως 2 ετών. Πληροφορίες-κρατήσεις: 213 017 8002, δωρεάν
Ξεκινώντας από τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό και το action painting, έφηβοι από 13 ετών μπορούν να ζωγραφίσουν με artbots και να επέμβουν ζωγραφικά σε ιστορικά τεκμήρια και έργα τέχνης της Ωνασείου Βιβλιοθήκης. Το εργαστήριο έχει σκοπό να δείξει πόσο δημιουργική μπορεί να είναι η συνεργασία με ένα ρομπότ αλλά και πώς μπορεί κανείς να φτιάξει ένα artbot από το μηδέν με τα πιο απλά υλικά. Ωνάσειος Βιβλιοθήκη, 19/10, 11:00-14:00, για εφήβους 13-17 ετών, είσοδος ελεύθερη
www.onassis.org
10.10.19 – lifo
51
βιβλίο
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ανόητης παρασπονδίας του, αρχίζει να ξετυλίγεται ένα γαϊτανάκι αναζήτησης του δολοφόνου. Ακούγοντας τις συμβουλές διαφόρων πρώην φίλων και περιστασιακών ερωμένων –ίσως μια απόδειξη πως η γυναικεία σκέψη υπεισέρχεται πάντα στις ιστορίες του Νέσμπο– που του δίνουν μια κατεύθυνση, επειδή για πρώτη φορά τα έχει εντελώς χαμένα, ο Χάρι προσπαθεί, με τις γνωστές ανορθόδοξες μεθόδους του, να βρει τον δολοφόνο.
Σ
week O Τζο Νέσμπο ακονίζει καλά το Μαχαίρι και γράφει, επιτέλους, για την Κάλυμνο Ο Νέσμπο μιλάει για το «Μαχαίρι» (από τις εκδόσεις Μεταίχμιο) και μας αποκαλύπτει ότι η επόμενη ιστορία του θα διαδραματίζεται στην Κάλυμνο.
Α
απ ό τη ν τ ίν α μα ν δ η λαρ ά
52 lifo – 10.10.19
ν υπάρχει ένα σημείο στο οποίο ο Τζο Νέσμπο μοιάζει απόλυτα με τον επιθεωρητή του Χάρι Χόλε, είναι προφανώς οι εμμονές: γράφει καθημερινά, χωρίς σταματημό, αγαπάει απόλυτα τους δικούς του ανθρώπους και επιστρέφει στα μέρη που τον σημάδεψαν. Για την ακρίβεια, στην Κάλυμνο, σε αυτό το ελληνικό νησί που, σε αντίθεση με άλλα, δεν διαφημίζει την κοσμικότητά του. Εδώ, στον οικισμό Μασούρι, ανάμεσα στους εναπομείναντες σφουγγαράδες και στους βαρκάρηδες, με τον ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου στο οποίο μένει εδώ και χρόνια, τον κύριο Νίκο, να έχει σχεδόν χριστεί δεύτερος πατέρας του και το γειτονικό εστιατόριο, το Αιγιοπελαγίτικο, να έχει γίνει το στέκι του, ο Τζο Νέσμπο συλλαμβάνει τον δικό του κόσμο. «Χρειάζομαι ησυχία και θετική ενέργεια για να συγκεντρωθώ και όλα αυτά η Κάλυμνος μου τα δίνει απόλυτα» μας λέει, εξηγώντας τον έρωτά του για το νησί – μαζί και τα απαραίτητα βράχια για να σκαρφαλώνει. Επομένως, η συζήτησή μας για το σημαντικότερο, κατά τη γνώμη μας, βιβλίο του, το Μαχαίρι, δεν θα μπορούσε να μη γίνει στην Κάλυμνο. Κατά τη διάρκειά της μας αποκαλύπτει πως το νησί πρωταγωνιστεί στην επόμενη ιστορία του: πρόκειται για ένα διήγημα, που ενδεχομένως να εξελιχθεί σε μυθιστόρημα, το οποίο αναφέρεται σε έναν αναρριχητή που εξαφανίζεται, ενώ κάνει το πρωινό του μπάνιο, πριν από την ανάβαση. Μέσα από αυτό περιγράφει ανάγλυφα τον τόπο, κάνοντας την Κάλυμνο –και όχι μόνο– διάσημη σε ολόκληρο τον κόσμο, αφού είναι ήδη πολύ εξοικειωμένος με την Ελλάδα. Στη γειτονική Τέλενδο, άλλωστε, πριν από λίγα χρόνια, έχοντας μαζί του το λάπτοπ, ένα ζευγάρι ακουστικά και τα γνωστά αεροδυναμικά γυαλιά του, συνέλαβε τον Γιο (Μεταίχμιο), σκεπτόμενος ότι ήθελε να κάνει ένα διάλειμμα από την κυρίαρχη μορφή του Χάρι Χόλε. Εξάλλου, έχει προσπαθήσει να τον σκοτώσει, αλλά τον έχει γλιτώσει την τελευταία στιγμή, επιβεβαιώνοντας τη σαδομαζοχιστική σχέση αγάπης-μίσους που έχει με τον
επιθεωρητή του. Όταν του λέω πως το τελευταίο κείμενο που έγραψα στη LiFO για εκείνον ήταν ακριβώς γι’ αυτήν τη σχέση που έχει με τον Χάρι Χόλε, γελάει γνέφοντας καταφατικά. Ωστόσο, διαφωνεί στο ότι η κόντρα μαζί του θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξόντωση: «Τον αγαπώ και τον συμπονώ τον Χάρι και σε καμία περίπτωση δεν θέλω να τον εξοντώσω. Μου αρέσει ως τύπος, αλλά έχει πολλά σκοτάδια και πολλή ένταση. Είναι από τους φίλους με τους οποίους μπορείς να περάσεις ένα ωραίο Σαββατοκύριακο, αλλά τη Δευτέρα δεν θα τον πάρεις τηλέφωνο. Και ο λόγος είναι ότι είναι περισσότερο έντονος απ’ όσο αντέχεις. Ωστόσο, τον ευγνωμωνώ, γιατί μέσα από αυτόν κατάλαβα τι σημαίνει να ζει κανείς τη ζωή του σαν τραγωδία ή, τέλος πάντων, αυτά που βιώνει να διέπονται από τις ίδιες αρχές με αυτές της τραγωδίας. Ως εκ τούτου, ο Χάρι είναι αυτός που μου έδωσε τη βαρύτητα που χρειαζόμουν για την εξέλιξη της πλοκής, σε τέτοιον βαθμό, μάλιστα, που δεν μπορούσα καν να εναντιωθώ. Δεν μπορούσα να πάω κόντρα ως συγγραφέας, καθώς ακολουθούσα την ιστορία του και τις ανάγκες της. Παρότι έχω πάντα μια αίσθηση για το πώς πρέπει να είναι η ιστορία και οι πρωταγωνιστές της, αυτός είναι που θα καθορίσει την εξέλιξη και θα μου δείξει τον δρόμο. Οπότε, αγαπώ τον Χάρι, απλώς δεν μπορώ να τον σώσω, αν δεν μπορεί να το κάνει ο ίδιος». Η αλήθεια είναι πως δεν του συμβαίνουν και λίγα. Ειδικά στο Μαχαίρι –κυκλοφορεί από το Μεταίχμιο, μεταφρασμένο, όπως σχεδόν πάντα, από την Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη–, το πιο κοντινό σε σαιξπηρική τραγωδία βιβλίο του Νέσμπο, εκτός από τον αιματοβαμμένο Μάκβεθ του, ο Χάρι έρχεται αντιμέτωπος με το πιο τραγικό γεγονός της ζωής του: βρίσκει νεκρή τη γυναίκα που αγάπησε, τη Ράκελ, μέσα σε ένα λουτρό αίματος και, το χειρότερο απ’ όλα, επειδή έχει απόλυτο μπλακ άουτ, δεν θυμάται καν αν έχει κάποια ανάμειξη ο ίδιος. Με αφορμή αυτό το συμβάν που προκύπτει σε μια στιγμή που οι δυο τους ζούσαν χωριστά, εξαιτίας μιας
jo nesbo Μαχαίρι
Μτφρ.: Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 680
το σημείο αυτό ανακύπτουν διάφορες λεπτομέρειες από προηγούμενες ιστορίες, έρχεται στο προσκήνιο ένας παλιός «γνώριμος», ο Φίνε, που είχε δει τον γιο του να πέφτει νεκρός από τον Χάρι, αλλά και παλαίμαχοι από τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και τη Γιουγκοσλαβία, μαζί με τοπία γεμάτα νεκρούς και σκόνη, όνειρα ξεχασμένα, εφιάλτες και τραύματα. Αυτά είναι που σαν αμλετικά φαντάσματα εξακολουθούν να στοιχειώνουν τον ήρωα και να στολίζουν εμμονικά αλλά και αρμονικά τα απόλυτα σκοτάδια του: «Αναβίωση του τραύματος. Όνειρα, αναδρομές στο παρελθόν. Περιορισμένη συναισθηματική ζωή. Γίνεσαι ζόμπι. Νιώθεις σαν ζόμπι, σαν παρίας που παίρνει χάπια, ισοπεδωμένος, χωρίς καμιά διάθεση να ζήσεις περισσότερο απ’ ό,τι χρειάζεται. Ο κόσμος μοιάζει ψεύτικος, αλλάζει η αίσθηση του χρόνου. Πας το τραύμα σε δόσεις –ως αμυντικό μηχανισμό–, θυμάσαι κάποιες λεπτομέρειες, άλλες τις απομακρύνεις, κι έτσι όλο το γεγονός και οι συνδέσεις του παραμένουν κρυμμένα» ομολογεί ο ίδιος ο Χάρι Χόλε, σε πρωτοπρόσωπο παραληρηματικό λόγο, σε κάποια από τις λαμπερές, σαν γυαλιστέρο μαχαίρι, περιγραφές του. Μιλώντας για όλα αυτά, ο Τζο Νέσμπο συμφωνεί μαζί μου ότι το «βαμπίρ» είναι η λέξη-κλειδί, όπως και η συγκεκριμένη παράγραφος, αν θες να καταλάβεις τι συμβαίνει στο μυαλό του ήρωά του, το ίδιο και η ενοχή που υπάρχει εδώ πιο έντονα απ’ ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο βιβλίο: «Η ενοχή που φέρει ο Χάρι οφείλεται στο ότι αισθάνεται πως η αιτία των δικών του δεινών, αλλά και των δεινών των άλλων, είναι, ουσιαστικά, ο ίδιος. Και ο λόγος που το Μαχαίρι μοιάζει με τραγωδία είναι γιατί εδώ, περισσότερο απ’ οπουδήποτε αλλού, ο Χάρι δεν έχει να κατηγορήσει κανέναν άλλον παρά μόνο τον εαυτό του. Ξέροντας ότι η μοίρα δεν χτυπάει μόνο αυτόν αλλά και τους ανθρώπους που αγαπά από τότε που ήταν μικρός –με πρώτη τη μητέρα του, που πέθανε από καρκίνο όταν ήταν είκοσι χρονών–, νιώθει να φέρει την κατάρα που συμπαρασύρει στον θάνατο όλους όσοι τον συναναστρέφονται. Για την ακρίβεια, νομίζει ότι σταδιακά μετατρέπεται σε βαμπίρ που ζει ακόμα ανάμεσα σε νεκρούς, των οποίων το τέλος δεν μπόρεσε να αποτρέψει». Ίσως γι’ αυτό, σε τούτο βιβλίο, κατά την αναζήτηση του δολοφόνου ο Χάρι Χόλε δεν αμφισβητεί μόνο τις μεθόδους του, που φτάνουν μέχρι τα βασανιστήρια, αλλά και την ίδια του την ικανότητα να ευτυχήσει, να δει τη ρωγμή που επιτρέπει να μπαίνει ελάχιστο, έστω, φως στη ζωή του. Και όπως ομολογεί με πόνο και βαθιά οδύνη στο βιβλίο: «Η ευτυχία δεν έχει σχέση με την ικανοποίηση. Η ευτυχία δεν είναι κάτι το φυσιολογικό. Η Ευτυχία είναι μια αβέβαιη κατάσταση, εκτάκτου ανάγκης, είναι δευτερόλεπτα, λεπτά, ημέρες ολόκληρες που δεν μπορούν να διαρκέσουν για πάντα. Και η απώλειά της γίνεται αντιληπτή όταν τη χάνεις αλλά και όταν τη βρίσκεις. Γιατί με την ευτυχία έρχεται και η οδυνηρή συνειδητοποίηση ότι τίποτα δεν μπορεί να είναι πια όπως πριν και σου λείπει ήδη αυτό που έχεις, φοβάσαι ήδη την αποχή απ’ την ευτυχία, τη θλίψη της απώλειας, καταριέσαι τη γνώση του τι ευτύχησες να ζήσεις».
10.10.19 – lifo
53
α πό τον μ. h ul ot
Ε
ίμαι πολύ άτυχη» λέει με παράπονο. « Ήρθα στην Αθήνα για λιγότερο από δύο μέρες και έπεσα πάνω στην απεργία, ευτυχώς που δεν είναι κλειστοί οι αρχαιολογικοί χώροι». Η Μάντλιν Μίλερ έχει ιδιαίτερη αγάπη για οτιδήποτε ελληνικό, αρχαίο και σύγχρονο. «Πολλές φορές εύχομαι να ήταν η Αμερική πιο κοντά στην Ελλάδα, για να μπορώ να έρχομαι πιο συχνά» λέει. «Μπορεί για κάποιον που ζει εδώ να μη σημαίνει και πολλά, αλλά εγώ τρελαίνομαι με την ιδέα να ξυπνάω κάθε πρωί και να βλέπω τον Παρθενώνα. Βρίσκω τρομερά συγκινητικό το να βγαίνεις από το σπίτι και να βλέπεις τη μοντέρνα ζωή γύρω σου και τον κόσμο που τρέχει να πάει στη δουλειά του και όλα αυτά μέσα στα αρχαία μνημεία. Με συγκινεί τόσο, που θέλω να βάλω τα κλάματα». Η Μάντλιν Μίλερ είναι μία από τις πιο δημοφιλείς συγγραφείς της δεκαετίας, με δύο μπεστ σέλερ, το Τραγούδι του Αχιλλέα και την Κίρκη, τα οποία γνώρισαν μεγάλη επιτυχία σε πολλά μέρη του κόσμου – και την Ελλάδα. Το Τραγούδι του Αχιλλέα, το πρώτο της βιβλίο, της χάρισε το λογοτεχνικό βραβείο Orange, ενώ η Κίρκη, που κυριαρχεί αυτήν τη στιγμή στις λίστες των μπεστ σέλερ διεθνώς, ετοιμάζεται να γίνει σειρά για την τηλεόραση. « Ένα μέρος της, όχι όλο το βιβλίο», διευκρινίζει, «μακάρι να πάει καλά, για να έχει και συνέχεια. Έχω μεγαλώσει στην Ανατολική Ακτή της Αμερικής, στη Νέα Υόρκη, στη Βοστώνη και στη Φιλαδέλφεια, αλλά από μικρό κορίτσι κάτι έγινε και κόλλησα με την Ελλάδα» . — Πότε άρχισαν να σας γοητεύουν τα ομηρικά έπη; Η μητέρα μου μού διάβαζε ιστορίες της Ιλιάδας και της Οδύσσειας όταν ήμουν μικρή, με αυτές με έβαζε για ύπνο, και τις ερωτεύτηκα. Μου άρεσαν οι ήρωες και οι θεοί και τα τέρατα και όλη αυτή η δράση, έτσι έψαχνα όσες σχετικές εξιστορήσεις στα αγγλικά μπορούσα να βρω, παλιότερες και νεότερες, και επειδή ζούσαμε κοντά στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης είχα τη μεγάλη τύχη να μπορώ να επισκέπτομαι από νωρίς την αρχαία ελληνική τέχνη κι έτσι να την αγαπήσω. Την έβρισκα εξαιρετικά όμορφη, πήγαινα μπροστά από τα ελληνικά έργα και τα θαύμαζα με τις ώρες. Έτσι, κάποια στιγμή, παρότι τα σχολεία στην Αμερική δεν προσφέρουν μαθήματα αρχαίων ελληνικών, άρχισα να κάνω λατινικά και αργότερα ο δάσκαλος των λατινικών μού δίδαξε και αρχαία ελληνικά. Από τότε η αγάπη μου για οτιδήποτε αρχαίο ελληνικό έγινε λατρεία. Και λυπάμαι πολύ που όλα αυτά τα έργα που έχουν αρπάξει βρίσκονται σε ένα αμερικανικό μουσείο, όχι σε ελληνικό… — Στο «Τραγούδι του Αχιλλέα» παρουσιάζετε τον Αχιλλέα και τον Πάτροκλο ξεκάθαρα ως εραστές. Υπήρξε καμιά αντίδραση γι’ αυτό; Για να πω την αλήθεια, περίμενα να έχω αντιδράσεις, αλλά δεν είχα κα-
μία. Παρ’ όλα αυτά, η ερμηνεία ότι ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος ήταν εραστές είναι πολύ παλιά, δεν είναι δική μου. Ήταν παράδοση να ερμηνεύεται έτσι η σχέση τους. Υπάρχουν και αποσπάσματα από μια χαμένη τραγωδία του Αισχύλου που αναφέρει τα «συχνά φιλιά τους». Ακόμα όμως κι αν δεχτείς ότι είναι σύντροφοι με στενή φιλική σχέση, όταν δεις τον τρόπο που θρηνεί ο Αχιλλέας και το πόσο απίστευτα αισθησιακός είναι ο τρόπος που κρατάει το νεκρό κορμί του Πάτροκλου τη νύχτα, εκφράζοντας την επιθυμία να καούν μαζί και οι στάχτες τους να μπουν στο ίδιο δοχείο, καταλαβαίνεις ότι αυτό που έχουν είναι κάτι περισσότερο από απλή φιλία. Για μένα, η σχέση τους είναι το σημείο καμπής της Ιλιάδας. Είτε φίλοι ήταν, όμως, είτε εραστές, για μένα και οι δύο ερμηνείες είναι το ίδιο δυνατές στον αρχαίο κόσμο. Στον μοντέρνο κόσμο ξεχνάμε την ερμηνεία ότι ήταν εραστές, παρότι για τους αρχαίους ήταν κάτι εντελώς φυσιολογικό. — Έτσι κι αλλιώς, στην «Ιλιάδα» δεν είναι ξεκάθαρη η φύση της σχέσης τους. Άσε που ελάχιστοι ξέρουν πώς τους παρουσιάζει η «Ιλιάδα». Ακριβώς. Ο Όμηρος το αφήνει ανοιχτό το θέμα και οι μετέπειτα συγγραφείς το ερμήνευσαν με τον δικό του τρόπο ο καθένας, αλλά με όποιον τρόπο και να το δεις, για μένα είναι το ίδιο. — Ποιο από τα δύο έπη είναι το αγαπημένο σας; Είναι πολύ δύσκολο να διαλέξω, γιατί είναι σαν να διαλέγω από δύο παιδιά πλέον, που τα αγαπάω και τα δύο – ίσως να αγαπάω λίγο περισσότερο την Ιλιάδα. Εσείς; — Κι εγώ το ίδιο. Πόσο ριψοκίνδυνο ήταν να ξαναπείτε μια ιστορία που είναι κλασική ήδη; Πολύ. Όμως δεν ξαναδιηγήθηκα την ιστορία ακριβώς, τη φαντάστηκα ξανά από την αρχή, ειδικά της Κίρκης, γιατί δεν υπήρχαν πολλοί μύθοι γι’ αυτήν. Έτσι, χρησιμοποίησα τη φαντασία μου για να ανακατασκευάσω κάπως την ιστορία της. Όταν ξεκινούσα να γράφω το πρώτο μου βιβλίο, ήμουν πολύ αγχωμένη, επειδή αγαπούσα και σεβόμουν πολύ αυτά τα κείμενα του Ομήρου και δεν ήθελα να τα παραποιήσω. Δεν είχα πει σε κανέναν ότι δούλευα αυτό το μυθιστόρημα για δέκα χρόνια. Τόσα χρειάστηκαν για να τελειώσω την πρώτη μου νουβέλα και ήταν πολύ δύσκολο, γιατί έπρεπε να ξεκολλήσω από τον Όμηρο και να βρω έναν δικό μου τρόπο να διηγηθώ τις ιστορίες μου, να βρω τον δικό μου δρόμο και μια ισορροπία ανάμεσα σε αυτά που λάτρευα και σε αυτά που ήθελα να γράψω. Ο Όμηρος είναι πολύ ξεχωριστός στις περιγραφές του και στην περίπτωση της Κίρκης, που την παρουσιάζει σαν μια θεά με μαγικά φίλτρα, μια μάγισσα που μιλάει σαν άνθρωπος, ακόμα και οι λεπτομέρειες που περιγράφει με μια λέξη είναι ολόκληρο βιβλίο για μένα. Ήταν πολύ δύσκολο να βρω έναν δικό μου τρόπο να την περιγράψω, σταμάταγα κι
Μάντλιν Μίλερ: H Κίρκη έχει μια κακή φήμη που δεν της αξίζει Η δημοφιλής συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα εν μέσω απεργιακών κινητοποιήσεων και μίλησε στη LiFO για τον Όμηρο, την Κίρκη και τη θέση της γυναίκας σήμερα.
54 lifo – 10.10.19
Ο Οδυσσέας λέει τα γεγονότα όπως τον συμφέρουν, από τη δική του σκοπιά, γι’ αυτό ήθελα να διηγηθώ την ιστορία από την πλευρά της Κίρκης.
παρισ ταβιτιαν
βιβλίο week
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ επέστρεφα στον Όμηρο συνέχεια. — Γιατί επιλέξατε την Κίρκη για ηρωίδα του βιβλίου σας; Όταν ήμουν 13 και διάβαζα την Οδύσσεια σε μετάφραση, με ενδιέφερε πολύ το επεισόδιο με την Κίρκη, γιατί ήταν ασυνήθιστα τα λιοντάρια, οι λύκοι, η μεταμόρφωση των ανδρών σε γουρούνια… Αυτή η γυναίκα είχε μεγάλη δύναμη, αλλά γονάτισε μπροστά στον Οδυσσέα και στο σπαθί του, και απογοητεύτηκα πολύ. Δεν ήθελα να ταπεινωθεί, γιατί με είχαν γοητεύσει η ανεξάρτητη ζωή που ζούσε και η δύναμή της, η οποία δεν προκύπτει από τη θεϊκή υπόσταση και τη μαγεία, αλλά από τη γνώση, τη δουλειά και τις ικανότητές της. Για μένα, είναι καλλιτέχνης στη μαγεία, στην ύφανση και στο τραγούδι και είχα βρει πολύ ενδιαφέρουσα την ιδέα της γυναίκας καλλιτέχνη που ζει σχεδόν μόνη σε ένα νησί. Μπορεί να ήταν ένα μικρό μέρος μιας εντυπωσιακής ιστορίας και να εξυπηρετούσε απλώς την ιστορία του Οδυσσέα, αλλά ήθελα να το αντιστρέψω αυτό, να την κάνω το κύριο πρόσωπο μιας δικής μου ιστορίας. Στον μύθο είναι σέξι και μυστηριώδης, άδηλη, κάτι που χαρακτηρίζει κυρίως τις γυναίκες, κι αυτό ήταν πολύ ενοχλητικό. — Και παρουσιάζεται πάντα ως η κακιά της υπόθεσης.
ΜΑΝΤΛΙΝ ΜΙΛΕΡ
Δεν μπορώ να χάνω την ελπίδα μου όταν βλέπω νέους ανθρώπους να υψώνουν τη φωνή τους, να παίρνουν τον λόγο και να ξεσηκώνονται. Ευελπιστώ ότι σιγά σιγά αυτοί θα γίνουν η πλειοψηφία.
νώταυρου, έτσι έβαλα σε μια λογική σειρά τον Μινώταυρο, τον Δαίδαλο και την Αριάδνη. Επίσης, ο αδερφός της, ο Αιήτης, είναι ο πατέρας της Μήδειας και είχε ενδιαφέρον να αγγίξω και αυτή την ιστορία. Ο πατέρας της Κίρκης είναι ο Ήλιος και παππούς της ο Ωκεανός, οι οποίοι σχετίζονται με τον Προμηθέα και τους Τιτάνες – πάντα έψαχνα για πράγματα, δεν ήθελα απλώς να συμπεριλάβω τυχαία κάθε χαρακτήρα της ελληνικής μυθολογίας που αγαπούσα, ήθελα κάθε πρόσωπο που έβαζα να έχει αληθινή σχέση με την Κίρκη, το μελέτησα πολύ αυτό. Με ενδιαφέρει πολύ η κατανόηση, γενικά νομίζω ότι αυτό θα μας σώσει. Και εσκεμμένα έκανα την προσαρμογή για το βιβλίο μου να μιλάει σαν άνθρωπος και να έχει την ικανότητα να συμπονά, για τους απλούς αναγνώστες που θα το διάβαζαν και όχι για τους ακαδημαϊκούς. Εκτός από την Οδύσσεια και την Ιλιάδα, μελέτησα τις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου, Βιργίλιο, την Αινειάδα και πολύ πιο μοντέρνα πράγματα. Επηρεάστηκα από το Τρωίλος και Χρυσηίδα του Σαίξπηρ, γενικά απ’ όλες τις τραγωδίες, και σίγουρα η Μήδεια ήταν επίσης τεράστια επιρροή. Το επεισόδιο με την Κίρκη το διηγείται ο Οδυσσέας, λέει την ιστορία στους Φαίακες, και είναι μέγας ψεύτης. Λέει τα γεγονότα όπως τον συμφέρουν, από τη δική του σκοπιά, γι’ αυτό ήθελα να διηγηθώ την ιστορία από την πλευρά της Κίρκης. Στο βιβλίο μου δεν γονατίζει μπροστά του, αυτό ήταν πολύ σημαντικό για μένα. Το πιο σημαντικό, όμως, ήταν ότι ο Όμηρος ήθελε μυστήριο, γι’ αυτό την έβαλε να μετατρέπει τους άντρες σε γουρούνια, χωρίς να εξηγεί τον λόγο. Σε κατοπινές ερμηνείες θεωρείται η κακιά που μεταμορφώνει τους ανθρώπους χωρίς λόγο, αλλά αισθάνομαι ότι ψάχνει έναν τρόπο να αμυνθεί, γιατί το βρίσκω πολύ ακραίο αυτό που κάνει. Προσπάθησα να καλύψω όλα τα κενά που αφήνει ο Όμηρος στην ιστορία του. Πήρα τον κόσμο του Ομήρου και φαντάστηκα πώς φτάνεις μέχρι εκεί. — Υπάρχει μεγάλη δόση μισογυνισμού σε όλη τη μυθολογία. Ναι, και η ζωή της γυναίκας τότε ήταν πολύ σκληρή από κάθε άποψη. Ζούσε περιορισμένη και της επιτρεπόταν να κάνει μόνο συγκεκριμένα πράγματα. Ήταν στο έλεος των αντρών στη ζωή της, του πατέρα, του συζύγου και τελικά του γιου της. Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι υπήρχαν τόσοι ισχυροί θηλυκοί χαρακτήρες δείχνει ότι ακόμα και με αυτούς τους περιορισμούς υπήρχαν πολύ δυναμικές γυναίκες –όχι σε θέσεις εξουσίας– που μπορούσαν να ακουστούν και αυτό το βλέπεις, παρ’ όλο τον μισογυνισμό. Χαίρομαι που δεν έζησα τότε. — Είναι ενδιαφέρον το ότι όλα, έπη και τραγωδίες, έχουν ως βασικά πρόσωπα ευγενείς, θεούς, ημίθεους και αριστοκράτες. Δεν υπάρχουν καθόλου ιστορίες απλών ανθρώπων. Οι πηγές που έχουμε περιγράφουν μόνο αυτό, δεν βλέπουν τις ζωές του ευρέος κοινού, των συνηθισμένων ανθρώπων. Δεν ξέρουμε πώς ζούσε μια συνηθισμένη γυναίκα. Ίσως να μην μπορούσε να γράψει και αν μπορούσε, δεν έμεινε τίποτα που να μαρτυράει τη ζωή της. Οι μόνες φωνές από τον αρχαίο κόσμο που έχουμε είναι από αριστοκράτες. Δεν θέλω ούτε να φανταστώ πώς θα ήταν η ζωή μιας απλής γυναίκας, αν μια βασίλισσα ζούσε με τόσους περιορισμούς. — Δεν θα σας ενδιέφερε να γράψετε κάτι πιο σύγχρονο εκτός από αρχαίες ιστορίες; Έτσι ξεκίνησα, γράφοντας σύγχρονες ιστορίες που κρυφάκουγα, αλλά επειδή έκανα κλασικές σπουδές, στράφηκα στις αρχαίες ιστορίες που αγαπούσα. Ήμουν περίπου 20 όταν ανακάλυψα ότι μπορούσα να βάλω τις σκέψεις μου σε μια σειρά και να γράψω και επειδή έχω δώσει την καρδιά και την ψυχή μου στις κλασικές ιστορίες, έκανα αυτό που με ευχαριστούσε. Και μια και αναφέραμε τον μισογυνισμό, να σας πω ότι γράφω μια ιστορία για τον
μύθο της Πανδώρας που πάντα αγαπούσα και μισούσα. Θα ήθελα να γράψω για τον Έκτορα και την Ανδρονίκη και την Τροία, και με αφορμή τον Σαίξπηρ και την Τρικυμία. — Πώς θα αντιδρούσε η Κίρκη αν ήταν σύγχρονη γυναίκα; Θα χαιρόταν πολύ που έχουν γίνει μερικά βήματα για τις γυναίκες, αλλά νομίζω ότι θα έλεγε «πο πο, ακόμη έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας!». Πολλά από τα πράγματα που βλέπουμε στις αρχαίες ιστορίες, βιασμοί, κακοποιήσεις, βαρβαρότητα, εκμετάλλευση, προέρχονται από την εξουσία και τα πιο πολλά από αυτά συμβαίνουν ακόμη και σήμερα. Ακόμη αποκαλούμε τις δυναμικές γυναίκες μάγισσες. Δεν ξέρω τι γίνεται στην Ελλάδα, αλλά στην Αμερική η λέξη «μάγισσα» χρησιμοποιείται όλη την ώρα με έναν πολύ αρνητικό τρόπο για τις γυναίκες που έχουν εξουσία. Νομίζω ότι η Κίρκη θα έβλεπε πολλές ομοιότητες με την εποχή της, παρότι, δόξα τω Θεώ, υπάρχουν και μερικές διαφορές. Ξέρεις, όταν δίνεις μεγαλύτερη δύναμη και αξία στις γυναίκες και τους επιτρέπεις να επιλέγουν πώς θα ζήσουν, δίνεις επίσης μεγαλύτερη ελευθερία στους άντρες. Κι ένα από τα πράγματα που με ενδιέφερε να βγαίνει στο βιβλίο μου είναι πως στην κοινωνία μας ό,τι περιορίζει τις γυναίκες περιορίζει και τους άντρες. Ο Τηλέγονος π.χ. δεν θέλει να ακολουθήσει τον παραδοσιακό δρόμο του άντρα, τον ηρωικό, θέλει να βρει τον δικό του, αν και είναι αναγκασμένος, λόγω φύλου, να κάνει ό,τι είναι ορισμένο... Η κουλτούρα μπορεί να είναι εντελώς διαφορετική σήμερα, η τεχνολογία επίσης, αλλά οι άνθρωποι παραμένουν ίδιοι μέσα τους. Οι αρχαίοι μύθοι είναι πολύ αληθινές ανθρώπινες ιστορίες με θυμό και πόνο, αγάπη, μίσος και φόβο και όλα αυτά που ζούμε ακόμη και σήμερα. Πολλές φορές, αν διαβάσεις όλα αυτά τα πράγματα σε μια σύγχρονη ιστορία, δεν τους δίνεις σημασία, ενώ σε έναν μύθο όλα αυτά μεγεθύνονται και σε κάνουν να τα προσέξεις με έναν διαφορετικό τρόπο. Αν διαβάσεις την Ιλιάδα, είναι αδύνατο να μην προσέξεις πόσο φρικτός ηγέτης είναι Αγαμέμνονας. — Πώς είναι να ζεις στην Αμερική σήμερα; Δύσκολα. Είναι μεγάλη πρόκληση, δεν είναι καλή στιγμή για την Αμερική η παρούσα φάση, υπάρχουν πολλά πράγματα που έχουν περάσει στα χέρια ψυχοπαθών. Και μπορεί να μην είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει, αλλά αυτήν τη δύσκολη στιγμή υπάρχει κάτι που διαφέρει αρκετά από το παρελθόν και αυτό αφορά το περιβάλλον. Νομίζω ότι είναι μια στιγμή καταστροφής που δεν έχουμε ξαναζήσει, που δεν μοιάζει με τίποτε άλλο, και η κυβέρνηση στην Αμερική αυτήν τη στιγμή κλείνει τα μάτια της. Ανησυχώ πολύ για τις μελλοντικές γενιές και πώς θα είναι ο πλανήτης γι’ αυτές. Τι να σου πω; Ότι οι πολιτικοί στην Αμερική θεωρούν ότι είναι ok να βάζεις παιδιά στη φυλακή; Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορώ να χάνω την ελπίδα μου όταν βλέπω νέους ανθρώπους να υψώνουν τη φωνή τους, να παίρνουν τον λόγο και να ξεσηκώνονται. Ευελπιστώ ότι σιγά σιγά αυτοί θα γίνουν η πλειοψηφία. Την Κίρκη άρχισα να τη γράφω επτά χρόνια πριν από τον Τραμπ, όταν δεν μου περνούσε καν από το μυαλό ότι μια μέρα θα μπορούσε να γίνει Πρόεδρος. Πολλές από τις σκηνές του βιβλίου, όμως, τις βλέπω κάθε μέρα στις ειδήσεις κι αυτό με τρομάζει. — Πριν κλείσουμε, έχετε ένα βιβλίο να μου προτείνετε, που διαβάσατε πρόσφατα και σας άρεσε; Μια και μιλάμε για το περιβάλλον, θα σας προτείνω ένα βιβλίο που διάβασα και δεν περίμενα ότι θα μου άρεσε τόσο πολύ, το Overstory του Ρίτσαρντ Πάουερς που κέρδισε Πούλιτζερ πρόσφατα, σχετικά με τη μυστική ζωή των δέντρων. Μιλάει για το πώς είναι οι φύλακες του πλανήτη, έτσι όπως μιλάνε το ένα στο άλλο με τις ρίζες τους. Είναι ένα πολύ όμορφο βιβλίο που πραγματικά μου άλλαξε τη ζωή.
Τα βιβλία της Μάντλιν Μίλερ κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Διόπτρα.
συνέντευξη
Ναι, αυτό με θυμώνει πολύ, γιατί στην πραγματικότητα ο Όμηρος δεν την παρουσιάζει ως κακιά. Είναι τρομαγμένη και μεταμορφώνει τους άντρες σε γουρούνια, αλλά μετά τους στηρίζει και τελικά είναι ένα από τα πρόσωπα που βοηθούν πιο πολύ τον Οδυσσέα. Τον βοηθάει να πολεμήσει τα τέρατα, του λέει πώς πρέπει να μιλήσει στον Τειρεσία στον Κάτω Κόσμο, πώς να φτάσει στον προορισμό του – νομίζω ότι έχει μια κακή φήμη που δεν της αξίζει. — Πώς προέκυψαν τόσες ιστορίες πίσω από τη βασική ιστορία; Υπάρχουν πηγές που μελετήσατε ή τις έχετε φανταστεί; Οι βασικές πηγές μου ήταν το ερωτικό τρίγωνο μεταξύ Κίρκης, Γλαύκου και Σκύλλας, η οποία στην Οδύσσεια είναι απλώς ένας τέρας και όχι μια νύμφη, η σχέση της Κίρκης με την Αργοναυτική Εκστρατεία, κατά τη διάρκεια της οποίας η Μήδεια και ο Ιάσονας έκαναν πολύ βίαια πράγματα για να γλιτώσουν, και έπειτα το χαμένο έπος, η Τηλεγόνεια, που περιγράφει τις περιπέτειες του γιου του Οδυσσέα και της Κίρκης, του Τηλέγονου. Οτιδήποτε άλλο προσπάθησα να το φανταστώ, για να συμπληρώσω τις ιστορίες, αλλά όλα έπρεπε να βγάζουν νόημα και να είναι λογικά για την Κίρκη. Η αδερφή της Κίρκης, η Πασιφάη, είναι η μητέρα του Μι-
10.10.19 – lifo
55
9μαγαζιά έθνικ
έθνικ
Wagamama
ΠΟΥ ΑΓΑΠΆΜΕ ΣΤΗΝ ΑΘΉΝΑ
56 lifo – 10.10.19
Οι γεύσεις γίνονται μέρος της ασιατικής φιλοσοφίας. Το Wagamama δεν είναι απλώς μια αλυσίδα ιαπωνικών εστιατορίων, είναι ένας πυλώνας της σύγχρονης ασιατικής κουζίνας που φέρνει σε δύο σημεία στην Αθήνα τη φιλοσοφία «kaizen», που σημαίνει «καλή αλλαγή». Αυτή είναι που διαμορφώνει κάθε πιάτο και ωθεί τους ανθρώπους του Wagamama να βελτιώνονται συνεχώς, να δημιουργούν και να διατηρούν το πνεύμα τους ανήσυχο, ώστε να βρίσκει πάντα τον καλύτερο τρόπο για όλα. Από το 1992, που το Wagamama άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του στο Λονδίνο, εμπνευσμένο από τον ζωντανό ρυθμό των ιαπωνικών ramen bars και τις γιορτές ασιατικών γεύσεων, μέχρι σήμερα δημιουργεί μια μοναδική εμπειρία γαστρονομίας, βασισμένη στα φρέσκα και θρεπτικά πιάτα της Ιαπωνίας. Σχεδόν τρεις δεκαετίες τώρα η ομάδα του Wagamama βελτιώνει τις συνταγές της, πειραματίζεται με μπαχαρικά και ανακαλύπτει γεύσεις για να παρουσιάζει κάθε μέρα κάτι καλύτερο. Όσο για το φαγητό, αυτό
περιλαμβάνει λίγο τζίντζερ που θα σε ζεστάνει, πιπεριές τσίλι που απογειώνουν, νουντλς που θρέφουν το σώμα και την ψυχή, πιάτα με ρύζι σε διαφορετικές εκδοχές, δροσερές σαλάτες, γλυκά αλλά και επιλεγμένες ασιατικές μπίρες. Άλλωστε, το μενού του Wagamama έχει δημιουργηθεί για να εξερευνά, να θρέφει, να διατηρεί την παράδοση και να εμπνέει. Τα φρέσκα υλικά βρίσκονται στη βάση κάθε πιάτου που σερβίρεται τη στιγμή ακριβώς που ετοιμάζεται, ενώ οι τεχνικές και οι ιδιαίτερες παρασκευές δημιουργούν μια σειρά από αυθεντικές ιαπωνικές συνταγές γεμάτες χρώματα, αρώματα και την αψάδα των μπαχαρικών που είναι πάντα στο καλύτερο σημείο τους όταν φτάνουν στο τραπέζι σου. Ό,τι κι αν επιλέξεις, το Wagamama θα σε συστήσει στην ιαπωνική κουζίνα και μάλιστα θα σε μάθει να μιλάς τη γλώσσα του ως μέρος μιας ολόκληρης κουλτούρας που αποτυπώνεται στις γεύσεις.
Λεωφόρος Κηφισίας 37Α & Σπύρου Λούη, Golden Hall, Mαρούσι, 210 683 6842 Kασσαβέτη 3, Kηφισιά, 210 8013100, www.wagamama.com.gr, FΒ: wagamama_greece, Instagram: wagamama_greece
Buba Bistrot Exotique
Πληθωρική ατμόσφαιρα και γεύσεις που σε ταξιδεύουν στη νοτιοανατολική Ασία. Αν έχεις δει σε ταινίες σκηνές από τις ασιατικές αγορές στο Ανόι και στο Χονγκ Κονγκ, τότε, μπαίνοντας στο Buba, θα νιώσεις πως βρίσκεσαι σε κάποιο κινηματογραφικό σκηνικό ή πως έχεις διακτινιστεί σε ένα άλλο σύμπαν, εκεί όπου η ζεν διάθεση συνδυάζεται με τον ηλεκτρισμό των χρωμάτων και σε καλωσορίζει στη ζεστασιά της οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας. Η γνωστή και δοκιμασμένη ομάδα του Guru bar, διατηρώντας την αισθητική του πετυχημένου αυτού πρότζεκτ, βρίσκεται πίσω από τo Buba, τοποθετώντας το εδώ και 4 χρόνια στα established spots της Κηφισιάς. Ο Διονύσης Παξινός είναι στην καθημερινή επιμέλεια του χώρου και η Ταϊλανδέζα «κυρία Μαρία» (Τσουατόνγκ Αρεεράτ) στην κουζίνα. Εκτός από τα Vietnamese Rolls, την Duck Salad και το βιρμανέζικο κοτόπουλο, που αποτελούν
τα highlights του καταλόγου, στο νέο μενού θα βρεις το Café de Paris, μια ασιατική εκδοχή της κλασικής γαλλικής συνταγής που σερβίρεται με φρέσκα ασιατικά εποχικά λαχανικά, και το Kao Soi με κοτόπουλο και χειροποίητο κάρι από την Chiang Mai. Όσο για το ποτό, στα must try είναι η Β.Π Pinacolada αλλά και το Mission of Burma που θα σε ταξιδέψουν σε εξωτικές συνοικίες της νοτιοανατολικής Ασίας. Από το τέλος Οκτώβρη, κάθε Κυριακή μεσημέρι το εντυπωσιακό πατάρι του Buba γίνεται ένας χώρος αφιερωμένος στα παιδιά με μια σειρά εργαστηρίων που στόχο έχουν να καλλιεργήσουν τη φαντασία τους, ενώ οι γονείς θα καλλιεργούν τη γευστική τους αισθητική. Στο Buba οι παραδοσιακές συνταγές μιας άλλης κουλτούρας και η πληθωρική ατμόσφαιρα δένουν μοναδικά για να σε οδηγήσουν σε μια νέα εμπειρία απόλαυσης.
Γεύσεις από Βιετνάμ, kung fu και η κυρία Ελένη. Κάποιες συναντήσεις είναι καρμικές. Όπως αυτή του αρχιτέκτονα Luc Lejeun, του Βιετναμέζου celebrity chef Vu Dinh Hung και του Kωνσταντίνου Zουγανέλη που ασχολείται χρόνια με τον χώρο της εστίασης. Και επειδή το κάρμα ανήκει στην ανατολική φιλοσοφία, το αποτέλεσμα της συνάντησής τους δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από μια γευστική εμπειρία με πιάτα της Ανατολής, και συγκεκριμένα του Βιετνάμ. Το Madame Phu Man Chu είναι το αποτέλεσμα ταξιδιών, έρευνας και παράδοσης και όλα αυτά συναντιούνται σε ένα μενού αυθεντικό και άκρως ιδιαίτερο που θα απογειώσει το street food. Η ατμόσφαιρα, cozy και φιλόξενη, αποπνέει ακριβώς την αίσθηση των heart warming συνταγών που παρασκευάζονται με υλικά που προέρχονται αποκλειστικά από το Βιετνάμ ή διαλέγει από τη Βαρβάκειο καθημερινά ο ίδιος ο σεφ. Τα spring rolls που γίνονται με artisanal rice paper δεν μοιά-
ζουν με τίποτα απ’ όσα έχεις δοκιμάσει. Η σούπα Pho, που είναι και το πιο χαρακτηριστικό πιάτο, σερβίρεται σε δύο εκδοχές, με μοσχάρι σε λεπτές λωρίδες και με γαρίδες, ενώ στα must try πιάτα είναι το χειροποίητο ραβιόλι ατμού που ετοιμάζεται τη στιγμή της παραγγελίας. Για δροσιστική συνοδεία, η Papaya Salad θα σε ενθουσιάσει και, αν είσαι τυχερός, θα πετύχεις τον σεφ, που είναι kung fu master, να κάνει ένα εντυπωσιακό show που σε μεταφέρει στην άλλη άκρη του κόσμου, σε μέρη που μέχρι σήμερα έχεις δει μόνο σε ταινίες. Στο Madame Phu Man Chu προστέθηκε πρόσφατα ένα μικρό μενού από signature cocktails για να ολοκληρώσει τη γευστική σου εμπειρία. Όσο για τη μασκότ, αυτή είναι η κυρία Ελένη (μένει στον τελευταίο όροφο), που ήρθε να προσφέρει τη φιγούρα της σε έναν χώρο που καταφέρνει να κάνει το έθνικ μέρος του αθηναϊκού τοπίου.
Πραξιτέλους 36 & Σκουλενίου 4, Αθήνα, 210 3231366 FB: madamephumanchu, Instagram: madamephumanchu
έθνικ
Madame Phu Man Chu
Παπαδιαμάντη 4, Κηφισιά, 210 6231151, 6980 457387, www. bubabistrotexotique.com, FB: bubakifisia, Instagram: buba_bistrot_exotique
10.10.19 – lifo
57
Dos Hermanos
Το πιο νόστιμο μεξικάνικο φαγητό της πόλης. Το Μεξικό είναι μια χώρα χρωματιστή, πληθωρική, με έντονες μυρωδιές και γεύσεις. Το Dos Hermanos αποτυπώνει μέσα σε έναν ιδιαίτερα εντυπωσιακό χώρο όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την κουλτούρα του Μεξικού και προσφέρει πεντανόστιμα πιάτα που σε ταξιδεύουν στα σοκάκια αυτού του πολύχρωμου τόπου. Από την πρώτη στιγμή που θα βρεθείς στο Dos Hermanos θα χαζέψεις τη ζεστή ατμόσφαιρα με τα custom made έπιπλα και τις χειροποίητες λεπτομέρειες που σε μεταφέρουν στην πιο καλαίσθητη εκδοχή του Μεξικού. Κι όταν έρθει η ώρα να γευτείς τις προτάσεις του μενού, θα ξεδιπλωθεί μπροστά σου όλη η ιστορία των 27 ετών που καθιστά το Dos Hermanos το πρώτο μεξικάνικο της Αθήνας, ενώ, αν κλείσεις τα μάτια, θα νιώσεις συνοδοιπόρος σε ένα μακρινό ταξίδι. Εκείνο που ακολουθούν όλα τα υλικά και τα μπαχαρικά για να φτάσουν από τη γη των Μάγιας στην κουζίνα
του Dos Hermanos, όπου ο chef patron Peter Maragos επιμελείται κάθε πιάτο της αυθεντικής μεξικάνικης γαστρονομίας. Τα πληθωρικά fajitas, τα χειροποίητα burritos, τα ζουμερά enchiladas, τα ψητά κρέατα που συνοδεύονται από εξωτικές home made σος αλλά και το μοναδικό mole είναι κάποιες από τις συνταγές που πρέπει να γευτείς! Στο Dos Hermanos, εκτός από το φαγητό, θα απολαύσεις και εκπληκτικά κοκτέιλ τα οποία έχουν βραβευτεί, και όχι άδικα. Άλλωστε, εδώ η Mαργαρίτα φτιάχνεται με την premium τεκίλα Don Julio κι αυτό την κάνει την καλύτερη της πόλης, χωρίς υπερβολή! Κι επειδή Μεξικό χωρίς φιέστα δεν υπάρχει, στο Dos Hermanos κάθε γιορτή αυτού τόπου αναβιώνει με τον πιο παραδοσιακό τρόπο, μεταφέροντας στην Κηφισιά λίγη από την πολύχρωμη κουλτούρα που σε κάνει να αναφωνείς «Viva Mexico»!
έθνικ
Pork Belly & Vegetarian Ramen Bowls από την Ιαπωνία
58 lifo – 10.10.19
ΜΑΜΑ ROUX
Κυριαζή 24, Κηφισιά, 210 8087906, www.doshermanos.gr FΒ: doshermanos.gr, Instagram: doshermanos.gr
Εδώ θα φας αληθινό έθνικ φαγητό. Το Mama Roux μπορεί υπερήφανα να διεκδικήσει τον τίτλο του εστιατορίου που έπεισε τους Αθηναίους να δοκιμάσουν φαγητό απ’ όλον τον κόσμο! Εδώ και 8 χρόνια αποτελεί κλασικό σημείο αναφοράς για όσους ξέρουν ή θέλουν να μάθουν τι σημαίνει ethnic κουζίνα. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο concept στο μενού – το φαγητό που σερβίρουμε είναι γεύσεις που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε μέσα από τα ταξίδια και τις εμπειρίες μας. Eμπνέεται από διαφορετικούς πολιτισμούς, ενώ διαρκώς πειραματιζόμαστε με νέα υλικά και τεχνικές, δίνοντας το δικό μας twist σε κλασικά multi-ethnic πιάτα. Συριακή σαλάτα φατούς, φαλάφελ και χούμους «ταξιδεύουν» με τάκος, quesadillas, burritos, bao bans, σουβλάκι tandoori και Al Pastor, κλασικά αμερικανικά μπέργκερ, Ramen Bowls και Peking Duck Noodles. Το αποτέλεσμα: 35 πιάτα από Ταϊλάνδη, Ινδία, Ιαπωνία, Κορέα, Περού, Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ και Μέση Ανατολή συνυπάρχουν σε 1 κουζίνα, σε 1 τραπέζι, σε 1 εστιατόριο – στο Mama Roux.
Αιόλου 48, Μοναστηράκι, 213 0048382 FB: mamarouxrestaurant Instagram: mamaroux.restaurant
Chilangos Taqueria & Tequileria
Παραδοσιακές γεύσεις, τεκίλες και ατμόσφαιρα αυθεντικής μεξικάνικης κουλτούρας. Όταν ακούς Μεξικό, τρεις σκέψεις σού έρχονται στο μυαλό: επανάσταση, φιέστα και γεύση. Νομίζω, μάλιστα, πως και τα τρία αυτά στοιχεία μπλέκονται με έναν υποσυνείδητο τρόπο, δημιουργώντας τη μεξικάνικη κουλτούρα, την τόσο ιδιαίτερη και πληθωρική. Σε αυτήν βασίζεται το new entry του Χολαργού Chilangos που φέρνει στην Αθήνα τις γεύσεις της μοναδικής αυτής κουζίνας σε μια εκδοχή που πλησιάζει τα δικά μας πρότυπα. Ο Μεξικάνος σεφ, που ταξίδεψε από το Mexico City για να προσφέρει την πολύτιμη εμπειρία του και την τεχνογνωσία του στην ομάδα του Chilangos (όλοι άνθρωποι που ασχολούνται χρόνια με τον χώρο), αλλά και το ταξίδι τους στο Μεξικό για γευσιγνωσία και έρευνα, συνέβαλαν σε ένα μενού όπου οι ξεχωριστές τεχνικές μαγειρέματος συνδυάζονται με τα ολόφρεσκα υλικά που καταφθάνουν καθημερινά. Οι χειροποίητες πίτες (κάποιες φτιάχνονται με μπλε
καλαμπόκι!) αλλά και τα nachos που αγοράζονται φρέσκα από Μεξικάνο μικροπαραγωγό θα σε κάνουν να ξεχάσεις ό,τι έχεις δοκιμάσει μέχρι σήμερα στο είδος αυτό. Τα Al bondigas fritas de carne, η σαλάτα με κινόα αλλά και οι fajitas που ετοιμάζονται σε καυτό μαντέμι είναι κάποια από τα βασικά must try δίπλα στα tacos Αl Ρastor και τα burritos (με λίγα λόγια, πρέπει να τα δοκιμάσεις όλα…). Όσο για τις Μαργαρίτες, αυτές σερβίρονται σε πέντε διαφορετικές εκδοχές και βασίζονται στη μεγάλη λίστα με τεκίλες, με την Premium Jose Cuervo να ξεχωρίζει. To Chilango είναι ένας χώρος προσεγμένος σε κάθε λεπτομέρεια, με το γκράφιτι ενός Γάλλου καλλιτέχνη να δημιουργεί μια ατμόσφαιρα βγαλμένη από την Dia de los muertos και τους χρωματιστούς δρόμους του Μεξικού. (Χρήσιμο spoiler: Φήμες λένε πως γι’ αυτήν τη μέρα το Chilangos ετοιμάζει κάτι πολύ ιδιαίτερο!)
Οι γευστικές παραδόσεις του κόσμου βρίσκονται στο στέκι των βορείων προαστίων. Όταν επισκέπτεσαι έναν τόπο, θέλεις οπωσδήποτε να δοκιμάσεις την κουζίνα του για να γνωρίσεις καλύτερα την παράδοσή του. Κάποιες φορές, όμως, οι παραδόσεις του κόσμου επισκέπτονται τα δικά σου μέρη. Το Nedra, η νέα πολυσυζητημένη άφιξη στο κέντρο του Χαλανδρίου, ήρθε για να σε ταξιδέψει με τις μοναδικές του γεύσεις στις πιο εξωτικές γωνιές του κόσμου, εκεί όπου ονειρεύεσαι να βρεθείς, απολαμβάνοντας πιάτα της τοπικής κουζίνας ή, αλλιώς, απολαμβάνοντας «Flavors from the sacred land», όπως ορίζει τo κύριο concept του εστιατορίου. Η Χαβάη, η Κίνα, η Ιαπωνία, το Περού, το Μεξικό και η Ινδία είναι κάποιες από τις στάσεις σε αυτό το έθνικ ταξίδι γευσιγνωσίας που προσφέρει το Nedra. O executive chef Θεοδόσης Βενέτης, που βρίσκεται πίσω από την επιμέλεια του μενού, συνδυάζοντας την πολύ-
χρονη εμπειρία και τα ταξίδια του, δημιουργεί προτάσεις για οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Η wine list και τα μοναδικά signature cocktails ολοκληρώνουν τη γαστρονομική εμπειρία με ετικέτες από διαφορετικούς αμπελώνες αλλά και έναν κατάλογο κοκτέιλ που έχει επιμεληθεί ο Μάρκελος Παξιμάδης και έχει δημιουργήσει ήδη best sellers (όπως το Caribbean Punch!). Το Nedra, με τη ζεστή ατμόσφαιρα και το design του, εμπνευσμένο από μακρινές χώρες, αντιπροσωπεύει τη φιλοσοφία των δημιουργών Πάρη Παραβατού και Μαριαλένας Πιζάνη, που πιστεύουν πως η συνολική εμπειρία είναι το κλειδί της επιτυχίας. Το εκπαιδευμένο προσωπικό είναι πάντα διαθέσιμο να σε ξεναγήσει σε όλους τους γευστικούς προορισμούς που θα επιλέξεις και το Nedra γίνεται το νέο all-day στέκι που θα σου γνωρίσει τις κουζίνες του κόσμου.
Κολοκοτρώνη 5, Χαλάνδρι, 210 6818373, info@nedrarestaurant.com FΒ: nedrarestaurant, Instagram: nedra_restaurant
έθνικ
Nedra
Μεσογείων 258, Χολαργός, 210 6536293 FB: chilangos_ , Instagram: chilangos_
10.10.19 – lifo
59
Amigos
Μια φιέστα γεύσεων που σε παρασύρει στα στενά του Μεξικού. Η λέξη «amigo» κρύβει μέσα της ένα αναπόσπαστο κομμάτι της μεξικάνικης κουλτούρας και δηλώνει όλη τη φιλικότητα και τη ζεστασιά που θα συναντήσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Αυτό ακριβώς πρεσβεύουν και τα Amigos! Και το καλύτερο; Βρίσκονται εδώ, δίπλα σου, σε δύο ζεστές κάζες στη Γλυφάδα και στη Νέα Σμύρνη, για να σε παρασύρουν σε ένα γαστρονομικό ταξίδι που θα σου μείνει πραγματικά αξέχαστο. Τα περίφημα fajitas, τα καυτερά chilis αλλά και τα λαχταριστά tacos περιλαμβάνονται σε ένα μενού που βασίζεται σε παραδοσιακές μεξικάνικες συνταγές σε συνδυασμό με ολόφρεσκες πρώτες ύλες. Στα Amigos το φημισμένο γουακαμόλε είναι κάτι περισσότερο από συνοδευτικό ντιπ. Είναι μια live εμπειρία που ετοιμάζεται μπροστά σου, μέσα σε παραδοσιακά ηφαιστειογενή σκεύη molcajete, αναδεικνύοντας τη γεύση και το άρωμα των συστατικών
της πιο χαρακτηριστικής παρασκευής που έχει αναδείξει η μεξικάνικη κουζίνα. Μεξικάνικο, όμως, χωρίς τεκίλα είναι Mαργαρίτα χωρίς αλάτι, γι’ αυτό και τα Amigos διαθέτουν περισσότερες από 50 ετικέτες τεκίλας και μεζκάλ που μπορείς να απολαύσεις στις αυθεντικές tequilerias τους. Η φημισμένη Frozen Cuervo Margarita αποτελεί σημείο αναφοράς από το 1995, ενώ φυσικά δεν λείπουν τα ξεχωριστά classics και signature cocktails. Όσο για τη μουσική της μεξικάνικης γιορτής γεύσεων, αυτή γίνεται μέρος της απόλαυσης με τη live μπάντα των Amigos παρέα με τους Λατινοαμερικανούς χορευτές που σε παρασύρουν στον ρυθμό της σάλσα κάθε Τετάρτη στη Νέα Σμύρνη και κάθε Πέμπτη στη Γλυφάδα. Αν είσαι έτοιμος, λοιπόν, για ένα σύντομο ταξίδι στο Μεξικό, δεν έχεις παρά να επισκεφτείς το κοντινότερό σου Amigos!
έθνικ
Migada Cocina
Κύπρου 65Α, Γλυφάδα, 210 8983167 / Μεγάλου Αλεξάνδρου 70, Νέα Σμύρνη, 210 9332220, www.amigos.gr, FB: Amigos All Day Mexican Restaurant Bar
60 lifo – 10.10.19
Γεύσεις που αφηγούνται ιστορίες με εξερευνητές και πριγκίπισσες. Μιγάδα είναι η γυναίκα που έχει γεννηθεί από γονείς διαφορετικής φυλής, κυρίως διαφορετικού χρώματος. Κι αν ρωτήσεις γύρω σου, οι περισσότεροι θα σου πουν πως οι μιγάδες είναι οι πιο όμορφες γυναίκες που έχουν δει. Γιατί, τελικά, οι πολιτισμοί αποκτούν μεγαλύτερη αξία όταν συναντιούνται, μπερδεύονται και δημιουργούν μια νέα μορφή με τα δικά της ξεχωριστά (και εξωτικά) χαρακτηριστικά. Αυτό ακριβώς είναι η Migada Cocina. Μια συνεύρεση όπου διαφορετικές κουλτούρες απ’ όλο τον κόσμο συναντιούνται σε ένα μενού για να αφηγηθούν η καθεμία τη δική της ιστορίας μέσα από τον γαστρονομικό θησαυρό κάθε τόπου. Οι μεγάλοι εξερευνητές γίνονται οδηγοί σε αυτό το ταξίδι με γευστικές στάσεις πρωτόγνωρες που θα σε ενθουσιάσουν. Η Σαλάτα των Κήπων της Βαβυλώνας, το Μπανού Κουντάιρ Χούμους (πήρε το όνομά του από
Άραβες μιγάδες), το πιάτο της Πριγκίπισσας Κοκατσίν, το burrito που ξέρει πολλά και μιλάει λίγο, αλλά και ο Σκύλος του Δαρβίνου είναι κάποιες από τις εντυπωσιακές ονομασίες των ακόμα πιο εντυπωσιακών συνταγών που ετοιμάζονται καθημερινά με ολόφρεσκα υλικά. Πριγκίπισσες, βασιλιάδες και θαλασσοπόροι εμπνέουν το μενού που δύσκολα θα αφήσεις από τα χέρια σου, αφού οι ιστορίες θα σε συνεπάρουν. Μέχρι τη στιγμή που θα δοκιμάσεις την πρώτη μπουκιά από το πιάτο σου για να αντιληφθείς πόσο πολύτιμη είναι η δημιουργία συνδυασμών με υλικά και μπαχαρικά που ταξίδεψαν από μακριά και συνδυάστηκαν όπως ακριβώς τους ταιριάζει σε μια συνταγή. Το Migada Cocina φέρνει στη φιλοσοφία του street food την ιστορία του κόσμου και μας καλεί να τη ζήσουμε μέσα από τις γεύσεις.
Πραξιτέλους 6, Αθήνα, 210 3316488. Νέο κατάστημα: Θέμιδος 1, Ψυρρή www.migada.gr, FΒ: Migada, Instagram: migadastreetfood Καθημερινά από τις 12:30 έως αργά το βράδυ. Λειτουργεί και delivery.
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Αφροδίτη και Ερμής σας δίνουν την ευκαιρία να πουλήσετε τις ιδέες σας αποτελεσματικά, ενώ ένα ταξίδι θα αυξήσει τη φήμη και θα διευρύνει το αγοραστικό κοινό καλλιτεχνών. Η Πανσέληνος στον Κριό πραγματοποιείται στον τομέα της επικοινωνίας και των γνώσεων και η σύνοδος με τον Ουρανό υποδεικνύει κάποια έκτακτα περιστατικά που θα σας φέρουν σε κόντρα με πρόσωπα εξουσίας ή με κάποια μέλη της οικογένειας, καθώς συμμετέχει και ο Άρης με τις δυσαρμονικές του όψεις. Ωστόσο, είναι πολύ καλή εποχή για να δοκιμάσετε την τύχη σας στο εξωτερικό, σε μια καινούργια απασχόληση ή σε ένα νέο εγχείρημα, με την επεκτατική επιρροή του εξαγώνου Ήλιου - Δία που φέρνει θετικές εξελίξεις σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Καινούργιες παρέες και ερωτικές περιπέτειες ανεβάζουν την αυτοπεποίθησή σας κατακόρυφα και μπορεί να πληγώσετε ένα άτομο που θα δείξει πραγματικό ενδιαφέρον προς εσάς. ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Με τα οικονομικά σας θα ασχοληθείτε το προσεχές διάστημα και θα αναγκαστείτε να πάρετε αποφάσεις σύντομα προκειμένου να επιλυθούν θέματα ακίνητης περιουσίας και οφειλές που μπορούν να προκαλέσουν στασιμότητα στα σχέδιά σας. Η Πανσέληνος στον Κριό σε σύνοδο με τον Ουρανό φέρνει στην επιφάνεια ανεπίλυτα θέματα με συγγενικά σας πρόσωπα ή συνεργάτες, καθώς συμμετέχει και ο Άρης, που δημιουργεί ένα τεταμένο κλίμα στις σχέσεις σας. Ωστόσο, αν αποφύγετε τις υπερβολές και είστε πιο συνεννοήσιμοι, μπορείτε να γλιτώσετε τη σπατάλη χρόνου και φαιάς ουσίας. Με το εξάγωνο Ήλιου Δία να δίνει ευκαιρίες για οικονομική και κοινωνική καταξίωση, μπορείτε να πραγματοποιήσετε τα όνειρά σας και να ικανοποιήσετε τις προσωπικές σας επιθυμίες. Καινούργιες φιλίες για εσάς που ξεκινάτε τώρα τις σπουδές μακριά από τον τόπο σας και ένας έρωτας είναι προ των πυλών. Μην πέσετε με τα μούτρα! Εστιάστε στη σταδιοδρομία σας!
Κριό πραγματοποιείται στον τομέα των διαπροσωπικών σας σχέσεων και, καθώς είναι σε αντίθεση με την Αφροδίτη, οικονομικοί λόγοι θα σας κάνουν να επανεξετάσετε μια συνεργασία. Η σύνοδος με τον Ουρανό μπορεί να προκαλέσει ανατροπές ή καθυστερήσεις σε κοινόχρηστους πόρους, όμως δεν είναι κατάλληλη στιγμή για λήψη αποφάσεων που θα καθορίσουν το μέλλον σας. Ο Άρης στο ζώδιό σας αυξάνει τον δυναμισμό σας και σας κάνει πιο επιθετικούς στο φλερτ, κάτι που μπορεί να προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις, ωστόσο, αν γίνετε πιο τρυφεροί, θα βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή. Ήλιος και Δίας σε εξάγωνο δίνουν ευκαιρίες στους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο για αύξηση του εισοδήματός σας μέσω μιας αγοραπωλησίας και κάποια ευχάριστα γεγονότα που θα σας φέρουν πιο κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα. Η επιστροφή ενός πρώην έρωτα θα ταράξει τα νερά στη σχέση των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο. ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Τις επόμενες μέρες θα καταφέρετε να ξεπεράσετε ορισμένες προκλήσεις και θα βρείτε την κατεύθυνση που σας ταιριάζει, αρκεί να μην κάνετε παράτολμες ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν οικονομικές απώλειες. Η Πανσέληνος στον Κριό θα σημάνει την ολοκλήρωση ενός έργου ή μιας θεραπευτικής αγωγής, οπότε θα έχετε περισσότερο χρόνο και ενέργεια για να ξεκινήσετε καινούργια πράγματα. Οι γεννημένοι το 2ο και 3ο δεκαήμερο, με τον ενθουσιασμό και την αποφασιστικότητα που σας διακρίνει, θα ξεκινήσετε μια πολλά υποσχόμενη συνεργασία ή θα έχετε κέρδη μέσω μιας επένδυσης. Ο Δίας φωτίζει τον τομέα των οικονομικών και είναι ιδανική εποχή για να κάνετε μια ακριβή αγορά, ένα ταξίδι ή να ανοίξετε τη δική σας επιχείρηση. Η Αφροδίτη αυξάνει την ερωτική σας διάθεση και ο Ποσειδώνας σας κάνει να αναζητάτε τον ρομαντισμό, που σημαίνει πως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ερωτευτείτε ή να αναθερμάνετε τη σχέση σας.
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4]
Με την Πανσέληνο της Δευτέρας στο ζώδιό σας θέλετε να κάνετε κάποιες αλλαγές που έχουν σχέση με την επιχείρηση ή με κοινούς πόρους, μη βιαστείτε όμως να τις πραγματοποιήσετε. Νέες ιδέες θα σας επιτρέψουν να δείτε τα γεγονότα από μια διαφορετική οπτική και κάποιες καταστάσεις θα απαιτήσουν πρωτότυπες και διαφορετικές λύσεις. Οι δυσαρμονικές όψεις Άρη - Ουρανού μπορεί να προκαλέσουν κάποιες αναποδιές, ωστόσο θα πρέπει να εξισορροπήσετε την υγεία και την ευημερία σας με κάθε τρόπο. Σχέσεις, συνεργασίες, ταξίδια και σπουδές υπό τη θετική επιρροή του εξαγώνου Ήλιου - Δία θα έχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, δεν θα λείψουν όμως οι στιγμές άγχους. Τώρα είναι πολύ σημαντική η σωματική δραστηριότητα που, εκτός του ότι θα σας βοηθήσει να εκτονωθείτε, θα συμβάλει και στην ψυχική σας ευεξία. Θα πρέπει, επίσης, να παρακολουθείτε τη διατροφή σας, αποφεύγοντας την κατανάλωση junk food.
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]
Μια νέα εποχή ξεκινά για τα επαγγελματικά σας και, αν είστε πειθαρχημένοι, θα βγείτε κερδισμένοι. Η Πανσέληνος στον Κριό εντείνει την ανάγκη σας για δημιουργία, για απολαύσεις και για επαφές με κόσμο και η σύνοδος με τον Ουρανό φέρνει στη ζωή σας πρόσωπα από το παρελθόν ή έναν καινούργιο έρωτα με άτομο από τον χώρο της εργασίας. Οι γονείς αποφύγετε τις υπερβολές με το ξόδεμα χρημάτων. Τα οικονομικά των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο σταθεροποιούνται με το εξάγωνο Ερμή - Κρόνου και θα μπορείτε από δω και στο εξής να κάνετε τον προγραμματισμό σας δίχως να αφήνετε στην άκρη τις προσωπικές σας επιθυμίες. Στόχοι που θα έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη ευνοούνται με το εξάγωνο Ήλιου - Δία, ενώ δίνετε έμφαση και στην κοινωνική σας ζωή εσείς του 3ου δεκαημέρου, οπότε όλο και κάποιο νέο πρόσωπο θα προσελκύσει το ενδιαφέρον σας.
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1]
Είστε προβληματισμένοι οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο, καθώς συγκρούονται οι μελλοντικοί σας στόχοι με τις ανάγκες του σπιτιού και, στην προσπάθειά σας να τα συνδυάσετε όλα, μπορεί να πάρετε ρίσκα αμφιβόλου αποτελέσματος. Με την Πανσέληνο στον Κριό αντικατοπτρίζονται οι ελλείψεις στην κοινωνική σας ζωή και η σύνοδο ς με τον Ουρανό υποδεικνύει αύξηση των ευθυνών με την έλευση ενός νέου μέλους στην οικογένεια. Για τους γεννημένους το 2ο και 3ο δεκαήμερο είναι μια εποχή πολλών μετακινήσεων και μέσω της επαφής με άτομα που μπορούν να υποστηρίξουν τις ιδέες σας θα καταφέρετε να βάλετε σε εφαρμογή ένα νέο εγχείρημα. Καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον του αγοραστικού κοινού, ενώ μπορεί να κερδίσετε μια χορηγία. Ευκαιρίες για να αναδείξετε τα ταλέντα σας θα υπάρξουν πολλές με το εξάγωνο Ήλιου - Δία και είναι ιδανική εποχή για να αυξήσετε τη δημοτικότητά σας.
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5]
Sudoku No 607 4
8 6 7 3
1 7 4 6 8 5 7
1 6 4 3
9 5 9 3 7
2 4 6 4 8
Η λύση του προηγούμενου 7 2 8 3 6 1
4 3 1 2 9 5
6 5 9 8 7 4
1 8 7 6 2 3
9 6 3 4 5 7
5 4 2 1 8 9
3 1 6 9 4 2
2 9 5 7 3 8
8 7 4 5 1 6
4 6 3 5 2 7 8 1 9 5 8 2 9 1 6 7 4 3 9 7 1 4 8 3 5 6 2
Η Πανσέληνος στον Κριό αντανακλά την ανάγκη να ασχοληθείτε με την υγεία σας και να εξισορροπήσετε τον χρόνο μεταξύ της εργασίας και της προσωπικής σας ζωής. Η σύνοδος με τον Ουρανό επαναφέρει κάποια άτομα από το παρελθόν που μπορεί να είναι φίλοι ή συνεργάτες, ωστόσο για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο μπορεί να μην είναι και τόσο ευχάριστο, καθώς συμμετέχει και ο Άρης με τις δύσκολες όψεις του. Ο κυβερνήτης σας, Αφροδίτη, σε αντίθεση με τον Ουρανό, στο ζώδιό σας μπορεί να δημιουργήσει κάποια απρόβλεπτα γεγονότα που θα σας ωθήσουν στην αναζήτηση νέων κατευθύνσεων, όμως πρέπει να προσέξετε συμφωνίες που φαίνονται πολύ καλές για να είναι αληθινές ή δεν είναι ρεαλιστικές όσον αφορά τα αποτελέσματά τους. Σχέση/γάμος θα εμφανίσει κάποια συννεφάκια, έχετε όμως την ικανότητα να διαχειριστείτε τα γεγονότα με ψυχραιμία, οπότε θα είναι παροδική η κρίση. Οι ελεύθεροι θα ξεκινήσετε μια συναρπαστική ερωτική σχέση.
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Τις επόμενες μέρες θα κριθούν πολλά όσον αφορά επενδύσεις, κοινούς στόχους και συλλογική προσπάθεια και θα πρέπει να επαναξιολογήστε τους στόχους σας ή τις προσδοκίες των κερδών σας. Φανείτε υπομονετικοί, γιατί οποιοδήποτε σχέδιο ή ιδέα για να βελτιώσετε τα οικονομικά σας μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από το αναμενόμενο. Εξετάστε εκ νέου τα σχέδιά σας και σκεφτείτε δύο φορές πριν επενδύσετε σε οτιδήποτε. Η Πανσέληνος στον Κριό μπορεί να σημάνει την ολοκλήρωση ενός εγχειρήματος, ωστόσο δεν πρέπει να βιαστείτε για να ξεκινήσετε άμεσα κάποια νέα προσπάθεια. Η σύνοδος με τον Ουρανό φέρνει φίλους από το παρελθόν και οι δυσαρμονικές όψεις με τον Άρη υποδηλώνουν πως θα υπάρχει τεταμένη ατμόσφαιρα στον ερωτικό τομέα αν γίνουν προσπάθειες για επανασύνδεση με έναν πρώην ερωτικό σύντροφο. Πολύ καλή εποχή για τα αισθηματικά των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο, με το εξάγωνο Ήλιου - Δία να φέρνει ευχάριστες αλλαγές. ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Θέματα καριέρας θα σας απασχολήσουν τις επόμενες μέρες και ό,τι έχει να κάνει με επενδύσεις και επιχειρηματικά πλάνα. Η Πανσέληνος στον Κριό ενεργοποιεί τον τομέα των επιθυμιών και των μελλοντικών σας σχεδίων, ενώ αντανακλά την ανάγκη να δώσετε έμφαση στην προσωπική σας ζωή. Η σύνοδος με τον Ουρανό και η αντίθεση με τον Άρη δείχνουν κάποια ένταση στον οικογενειακό τομέα και οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο ενδεχομένως να αναβάλετε τα σχέδιά σας μέχρι να επανέλθουν οι ισορροπίες. Πιθανή ερωτική απογοήτευση, αν σας έχει γοητεύσει ένα φιλικό σας πρόσωπο. Εσείς του 2ου δεκαημέρου θα έχετε θετικά νέα σχετικά με μια συνεργασία, ενώ μπορεί να ξεκινήσετε μια ερωτική σχέση με άτομο από μακριά. Με το εξάγωνο Ήλιου - Δία ευνοείστε οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο και προβλέπονται σημαντικές εξελίξεις στον επαγγελματικό τομέα και ενίσχυση του εισοδήματός σας μέσω της ακίνητης περιουσίας.
starfax
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Η Πανσέληνος στον
week
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Η Πανσέληνος στον Κριό σηματοδοτεί την αναγνώριση των ταλέντων σας ή την έναρξη ενός νέου δημιουργικού ταξιδιού που θα σας δώσει την ευκαιρία να διευρύνετε τους ορίζοντές σας, ενώ δεν αποκλείεται να γνωρίσετε τον έρωτα της ζωής σας. Η σύνοδος με τον Ουρανό φέρνει νέες ιδέες, τις οποίες καλό θα είναι να μην τις ανακοινώσετε. Ο Δίας, με τον επεκτατικό του χαρακτήρα, φέρνει τύχη σε επενδύσεις και επιχειρηματικές προσπάθειες, ενώ παράλληλα ευνοεί την ερωτική σας ζωή και τη δημιουργία οικογένειας. Αξιοποιήστε τις ευκαιρίες που σας δίνονται απλόχερα αυτή την εποχή και ξεκαθαρίστε τι είναι αυτό που θα σας κάνει ευτυχισμένους. Μια καλή δουλειά; Οι σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα; Μπορείτε να πετύχετε όσα επιθυμείτε, αρκεί να είστε ευέλικτοι και πιο ελαστικοί με όσους εξαντλούν την υπομονή σας. Τα οικονομικά σας σταθεροποιούνται και μπορείτε να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες σας.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9]
Κοινοί πόροι, κληρονομικά θέματα και κέρδη μέσω τρίτων θα δοκιμάσουν τις σχέσεις σας και, όπου υπάρχουν προβλήματα, η Πανσέληνος στον Κριό θα τα βγάλει στην επιφάνεια, απαιτώντας δραστικές λύσεις. Ωστόσο, μια υγιής αντιπαράθεση μπορεί να επαναφέρει τις ισορροπίες και να σας φέρει πιο κοντά σε μια συνεργασία. Μια σημαντική συνάντηση ή μια ευκαιρία για επέκταση των δραστηριοτήτων σας φέρνει το εξάγωνο Ήλιου - Δία και μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη να βρεθείτε σε μια νέα κατάσταση που θα αλλάξει τη ζωή σας. Ταξίδια και επαφές με άτομα διαφορετικής κουλτούρας αυξάνουν την έμπνευσή σας και μπορείτε, μέσω των ταλέντων σας, να αυξήσετε τα κέρδη σας, όμως θα πρέπει να είστε πειθαρχημένοι και εστιασμένοι στον στόχο σας. Πολύ καλή εποχή για τα ερωτικά σας. Ειδικά οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο, που έχετε ταλαιπωρηθεί τους τελευταίους μήνες με αδιέξοδες σχέσεις, θα βρείτε αυτό που αναζητάτε.
α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)
10.10.19 – lifo
61
α΄ πρόσωπο week
M.Hulot: Είναι ανεξήγητο γιατί οι Έλληνες στα ταξίδια τους επισκέπτονται σωρηδόν ξένα μουσεία, ενώ στην Ελλάδα τα περιφρονούν. Ρωτώντας τυχαία φίλους και γνωστούς μου το Σαββατοκύριακο, που τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι είχαν δωρεάν είσοδο, αν έχουν επισκεφτεί ένα από τα πιο όμορφα και σημαντικά ελληνικά μουσεία, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών, που έχει πραγματικά αριστουργήματα της ιστορίας της Βοιωτίας από την παλαιολιθική περίοδο έως και το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας –η πατρίδα του Ηρακλή, του Διονύσου, του Κάδμου, της Αντιγόνης, του Οιδίποδα, της Ιοκάστης, του Πινδάρου, του Ησιόδου–, ανακάλυψα ότι ούτε ένας δεν έχει πάει, παρότι είναι δίπλα στην Αθήνα. Οι ίδιοι έχουν κρεμαστεί από γέφυρες κι έχουν κάνει επικίνδυνες πτήσεις για να δουν σχεδόν κάθε αξιοθέατο στην τελευταία γωνιά του κόσμου.
Γιάννης Κωνσταντινίδης: Ο Sebastian Kurz, πρώην καγκελάριος και αρχηγός του Λαϊκού (συντηρητικού) Κόμματος της Αυστρίας, κέρδισε τις εκλογές της Κυριακής με ποσοστό πολύ υψηλότερο των προβλέψεων. Και η δεύτερη αυτή νίκη του εντός διετίας αποδίδεται στα δύο «ακαταμάχητα» προσόντα του: τα νιάτα –μόλις 33 ετών– και την ομορφιά. Συχνά περιγράφεται ως ο τύπος ανδρός που «κάθε πεθερά» θεωρεί ιδανικό γαμπρό για την κόρη της. Και, απ’ ό,τι φαίνεται, ως ψυχοσύνθεση, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, η «κάθε πεθερά» πιάνει ένα γερό 37% στην αυστριακή κάλπη. Δικαίως, ωστόσο, καθότι ο Kurz, με το λαμπερό πρόσωπο αποχαυνωμένης παιδικής αθωότητας, θα μπορούσε να φιγουράρει με τεράστια επιτυχία σε χρυσοτυπία περιτυλίγματος για γεμιστά σοκολατάκια. Ποιος ψηφοφόρος και πού αντιστέκεται σε τέτοια προσόντα; Προσόντα τα οποία συγκαλύπτουν άψογα τις παρεξηγήσιμες υπερσυντηρητικές θέσεις του.
Άρης Δημοκίδης: Μερικά πράγματα που μου άρεσαν πρόσφατα: Η επιστροφή της Γλυκερίας Μπασδέκη με το νέο της βιβλίο Κλάματα απ’ τις εκδόσεις LiFO Βιβλία / Οι κινητοποιήσεις για το κλίμα και η απάντηση της Γκρέτα Τούνμπεργκ στους haters / Ο δίσκος του The Boy «Παραδουλεύτρα» / Η εμπειρία στο Φεστιβάλ της Δράμας, με άπειρες ταινίες μικρού μήκους, πολύ καλό φαγητό και διασκέδαση με φίλους / Το βιβλίο Ανήκουστος Βλάβη του Ντέιβιντ Λοτζ / Η γαλλική σειρά (τύπου σκανδιναβικού νουάρ) «Glacé» με τα χιονισμένα τοπία της / Ότι κάποιος μετέφερε με εικόνες και λόγια ένα σπάνιο αφιέρωμα της ΕΡΤ στη Λένα Πλάτωνος (βρείτε το στο σάιτ των Μικροπραγμάτων).
62 lifo –10.10.19
απο τη λενα φουτσιτζη
Αγαπητή «Α,μπα»: Δεν έρχεται ποτέ να δει τι κάνω. Οι συμπεριφορές αυτές στον δικό μου νου είναι τουλάχιστον ασύνδετες μεταξύ τους. Ήθελα να ρωτήσω το εξής: τι παίζει με κάποιους ανθρώπους που όταν τους απευθύνεσαι είναι πολύ φιλικοί και εγκάρδιοι, αλλά εκείνοι δεν σε ψάχνουν ποτέ από μόνοι τους; Θα σου αναφέρω ένα παράδειγμα: έχω μια συνάδελφο με την οποία είμαστε σε διαφορετικά τμήματα και συμπτωματικά έχουμε κοινό τόπο καταγωγής. Όποτε πάω στο γραφείο της, μιλάμε, γελάμε, λέμε τα νέα μας, αλλά εκείνη ποτέ δεν έρχεται στο δικό μου γραφείο και αν, λόγω φόρτου εργασίας, κάνω μέρες να περάσω από το δικό της, δεν με αναζητά. Κάθε φορά που ξαναπερνάω εγώ από το δικό της γραφείο, γέλια και χαρές και τα νέα της με κάθε λεπτομέρεια. Ή, πολλές φορές, όταν πρόκειται να συμπέσουμε στον τόπο καταγωγής μας, μου λέει «θα σε πάρω να βγούμε» και δεν παίρνει ποτέ… Άμα πάρω εγώ, μου λέει ότι έχει κανονίσει κάτι ή ότι θα μείνει μέσα και τέτοια. Από την άλλη πλευρά, στη γιορτή μου θα μου φέρει ένα δωράκι και πάντα θυμάται τα γενέθλιά μου. Πριν από κάποιους μήνες ράγισα το χέρι μου και έλειψα καιρό από τη δουλειά. Μιλήσαμε μόνο την πρώτη μέρα του συμβάντος, γιατί ήθελα εγώ να μάθω κάτι για την αναρρωτική που δικαιούμαι, και όλο το διάστημα που έλειψα δεν με πήρε ποτέ να δει τι κάνω. Εσύ τι λες; απαντηση α,μπα
Χρήστος Παρίδης: Κι έτσι, μετά από μια δεκαετία κρίσης, μετά από απίστευτες πολιτικοκοινωνικές περιπέτειες, οικονομικά αδιέξοδα και εκρηκτικές συγκρούσεις που χώρισαν και πάλι τους Έλληνες στους αποδώ και στους αποκεί, καθώς σιγά και σταθερά επιστρέφουμε στην «κανονικότητα» μετά από μια περίοδο ύφεσης και κατανόησης, έκαναν την εμφάνισή τους οι πατροπαράδοτες κακές μας πλευρές: οι πλέον απαράδεκτες έως και χυδαίες συμπεριφορές επίδειξης προσωπικού συμφέροντος και απύθμενης αγένειας του ενός προς τον άλλον. Πρώτα φάνηκε από τους ταξιτζήδες της Αθήνας και τον τρόπο που μιλούν στους πελάτες τους. Όσο είχαν ανάγκη, ήταν αλλιώς, τώρα επέστρεψαν εκεί όπου είχαν μείνει. Φοβάμαι πως κανείς τους δεν πήρε κανένα μάθημα. Αλλά τι να «μάθουμε»; Αφού έφταιγαν όλοι οι άλλοι, εκτός από εμάς τους ίδιους.
Γεωργία Παπαστάμου: Πόσες ταινίες μαζί είναι το Parasite; Σάτιρα κοφτερή, θρίλερ, περιπέτεια, μαύρη κωμωδία και όλα αυτά μαζί με ποπ αισθητική που σε ξεγελάει για να σου δώσει τα συναισθηματικά χτυπήματα κάτω από τη μέση πριν προλάβεις να καταλάβεις πώς το έκανε. Δεν κάνω άλλα σπόιλερ, είναι καλύτερα να μην ξέρεις τίποτα για ένα έργο σαν κι αυτό. Απλώς μην το χάσετε!
μικρές εξομολογήσεισ από τους συντάκτες της lifo
ρώτα την
Γιάννης Πανταζόπουλος: Ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιοποιήθηκε αυτές τις μέρες αποτύπωσε ότι σχεδόν ένας στους τρεις Έλληνες μαθητές δεν διαθέτει βασικές δεξιότητες. Συγκεκριμένα, στην ανάγνωση το 27,3% έχει χαμηλή επίδοση έναντι 19,7% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, το 35,8% έχει χαμηλή επίδοση στα μαθηματικά, ενώ το 32,7% παρουσιάζει χαμηλή επίδοση στις φυσικές επιστήμες. Προφανώς, αποτελεί άλλο ένα δείγμα της εκπαιδευτικής ένδειας που διακρίνει τη χώρα μας, καθώς απουσιάζει πλήρως ένας πιο ελκυστικός τρόπος μάθησης, οι πηγές έμπνευσης και ο μαθητοκεντρικός τρόπος διδασκαλίας.
Δεν είναι ασύνδετες. Η συμπεριφορά της είναι αυτό που λέμε «τυπική». Είναι τυπική μαζί σου, αλλά δεν θέλει να γίνει φίλη σου. Κάνει ακριβώς το μίνιμουμ για να διατηρεί μαζί σου ομαλές σχέσεις. Αν πιστεύεις ότι είναι κάτι τρομερά ενδεικτικό να θυμάται κάποιος τη γιορτή σου και τα γενέθλιά σου, κάνεις λάθος. Αυτοί οι άνθρωποι θυμούνται όοολες τις γιορτές και όοολα τα γενέθλια, όλων, και τις δύσκολες μέρες, όπως Κωνσταντίνου και Ελένης, είναι όλη μέρα στο τηλέφωνο. Συνήθως σε τέτοιους ανθρώπους είναι σημαντικό να είναι «τυπικοί». Έτσι έχουν μάθει να κινούνται κοινωνικά. Είναι ώρα να πάρεις το μήνυμα και να σταματήσεις να επιμένεις.
Αγαπητή «Α,μπα»: Δεν θέλω η κόρη μας να ακούει ρατσιστικά σχόλια από τον πατέρα της. Πώς μπορώ να του περάσω το μήνυμα χωρίς να τσακωνόμαστε; Με τον σύντροφό μου είμαστε μαζί σχεδόν 10 χρόνια. Έχουμε μια κόρη και η ζωή μας είναι σε γενικές γραμμές αρμονική, αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι με προβληματίζει συχνά ο σεξισμός του, καθώς και ο ρατσισμός με τον οποίο αντιμετωπίζει κάποιες κοινωνικές ομάδες (ομοφυλόφιλους, παχύσαρκους κ.λπ.). Ενώ σε γενικές γραμμές είναι έξυπνος και σκεπτόμενος άνθρωπος, συχνά δίνει τέτοια δείγματα. Φυσικά, του το έχω επισημάνει, αλλά δεν το παραδέχεται. Δεν θα ήθελα η κόρη μας να ακούει στο σπίτι λέξεις όπως «παλιοαδερφάρα», «χοντρή» και «μπάζο» από τον πατέρα της. Δεν θέλω να μεγαλώσουμε ένα τέτοιο παιδί! Περιμένω τη συμβουλή σου. –Effie απαντηση α,μπα
Πρώτον, δεν πειράζει αν τσακώνεστε. Δεύτερον, δεν θα του «περάσεις το μήνυμα», λες και είσαι πράκτορας της CIA σε δικτατορία της Λατινικής Αμερικής. Θα το λες ξεκάθαρα, όπως το λες εδώ, δεν θα το επισημαίνεις απλώς. Όμως, αφού λες ότι το θέμα δεν είναι ο σύντροφος αλλά τα μηνύματα που παίρνει το παιδί, τότε το σημαντικό είναι το παιδί να ακούει πάντα τον αντίλογο από σένα και να εύχεσαι ότι τελικά θα πάρει τη σωστή θέση απέναντι στην ιστορία. Δυστυχώς, όσο και να θέλουμε να ήταν αλλιώς, όταν κάνεις παιδί με κάποιον δεν γίνεται μετά να εύχεσαι να μην κληρονομήσει το παιδί τα στραβά του. Το τι δεν θα ήθελες να ακούσει το παιδί σου από τον μπαμπά του είναι μια απόφαση που μπορείς να πάρεις όσο διαλέγεις μπαμπά και όχι μετά. Μετά οι δυνατότητες ελέγχου είναι περιορισμένες. Επίσης, όχι ότι αλλάζει ο άνθρωπος, αλλά τι ακριβώς δεν παραδέχεται; Ότι οι λέξεις «παλιοαδερφάρα» και «μπάζο» είναι αγνή ομοφοβία και παρθένος μισογυνισμός; Εσύ τι εννοείς όταν λες ότι είναι σκεπτόμενος;
στειλτε τισ δικεσ σας ερωτησεις και διαβαστε περισσοτερεσ απαντησεισ στο ampa.lifo.gr
10.10.19 – lifo
63