Τεύχος 623

fte

en

s # r a

fi

lifo

γι α τη θε σσ αλ ον ικ η

εν α τε υχ ο ς

ολα για τη θεσσαλονικη! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη

free press

Free Press media brand 2019 Βάσει στοιχείων Bari-Focus

31.10.2019

ye

2 lifo – 31.10.19

Η ΝΊΚΗ ΚΕΡΑΜΈΩΣ, ΤΟ «ΑΥΣΤΗΡΏΣ ΑΚΑΤΆΛΛΗΛΟ» ΤΖΌΚΕΡ ΚΑΙ ΤΟ ΣΕΞ ΓΙΑ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΊΑ

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS α π ό τ η lif o t ea m

feedback622

Oι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

☛ Στην υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, αναφέρθηκε σε πρόσφατο άρθρο της η Βίβιαν Στεργίου. Η δημοσίευση αυτή προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και ανάμεσα σε αυτές που ξεχώρισαν ήταν και του χρήστη Γράφων, ο οποίος σημείωσε χαρακτηριστικά: «Η συνεχής και επίμονη προσπάθεια μειώνει το τυχαίο στη ζωή. Αν προσπαθήσεις να κόψεις το τσιγάρο, μειώνεις την πιθανότητα να πάθεις έμφραγμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Αν προσπαθήσεις να χάσεις βάρος, μάλλον θα χάσεις. Για να το πω κι αλλιώς: αν δεν προσπαθήσεις, τότε μόνο υπάρχει το τυχαίο. Δεν κατανοώ γιατί άνθρωποι που δεν τους αρέσουν οι παρελάσεις ασχολούνται τόσο πολύ μαζί τους, από τη στιγμή που δεν είναι υποχρεωτικές. Είναι σαν κάτι θρησκόληπτους που τρώγονται με το Pride. Εκτός αν θεωρήσουμε ότι όλες οι παρελάσεις εγείρουν ζητήματα ιδεολογικής ηγεμονίας και τότε είναι που πρέπει να τα βάλουμε κάτω να τα αναλύσουμε». Η απάντηση σε αυτό το σχόλιο ήρθε από τον foodinspector, ο οποίος είπε τα εξής: «Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας ότι “αν δεν προσπαθήσεις, τότε υπάρχει μόνο τυχαίο”, αλλά το άρθρο είναι τόσο απολύτως ορθό, που δεν αναφέρει το αντίθετο. Γράφει απλώς ότι είναι “κραυγαλέα αβαθής η δήλωση ότι αν πέτυχες στο σχολείο, δεν είναι θέμα τύχης, είναι θέμα προσπάθειας”. Η επιτυχία δεν θέλει μόνο προσπάθεια, θέλει και τύχη. Όπως χωρίς προσπάθεια δεν κερδίζει κάποιος από τύχη, έτσι και χωρίς τύχη, με μόνη την προσπάθεια, πάλι δεν κερδίζεις.

Aυτή είναι η πικρή αλήθεια που ίσως δεν αρέσει στο κοινό που σταυροδοτεί την Κεραμέως, η οποία δεν θα ήταν υπουργός και βουλευτής αν δεν είχε την τύχη να κατάγεται από εύπορη οικογένεια, η οποία της εξασφάλισε ακριβές σπουδές». ☛ Για το «αυστηρώς ακατάλληλο» Τζόκερ και τα «κατάλληλα για όλους» πρωινάδικα έγραψε ο Δημήτρης Πολιτάκης. Η απάντηση του χρήστη npc131 ήταν: «Συμφωνώ με την άποψη περί μπουρδέλου της ελληνικής τηλεόρασης και την έχω πετάξει στην ανακύκλωση από καιρό – για να πω ότι έπιασε και τόπο η συσκευή. Όμως πρέπει να καταλάβουμε ότι η ύπαρξη ενός κακού δεν δικαιολογεί την παρουσία ενός δεύτερου. Το να λες “αφού βλέπουν σκατά, ας δουν και κάτι που μπορεί να επηρεάσει προς το κακό την παιδική ψυχοσύνθεση” δεν είναι επιχείρημα. Το Τζόκερ προσωπικά μου άρεσε και θεωρώ πως είναι μια ταινία που αξίζει να δουν τα παιδιά όταν φτάσουν πια

THE HIGHBALL CIRCLE OF TRUST Johnnie & Peach Johnnie & Lemon Inspired by: RIO

Johnnie & Ginger Inspired by: CAPE TOWN

Inspired by: NEW YORK

σε σημείο ωριμότητας, για να μην παρερμηνεύουν και να κατανοούν σωστά τα όποια μηνύματα της ταινίας. Αλλά αυτό το σημείο ωριμότητας δεν το κρίνω εγώ, το έχουν κρίνει πριν από εμένα οι ψυχολόγοι. Και στην τελική, αν ένας 15χρονος/-η επηρεάζεται από τα μηνύματα που λαμβάνει, στην περίπτωση της “Εύης, 32” θα πάρει το μήνυμα: “Φέρσου σαν κόπανος σε αυτούς που νομίζεις ότι σε έβλαψαν”. Ενώ στην περίπτωση του “Άρθουρ, 35 (aka Joker)” θα πάρουν το μήνυμα: “Διάλυσε το κεφάλι κάποιου αν νομίζεις πως σε έβλαψε. Τότε θα σε λένε και ήρωα”». Πέρα από το παραπάνω σχόλιο, όμως, ενδιαφέρον είναι και αυτό που παρατήρησε ο permanent: «Βρε παιδιά, τι θα γίνει με τις αντιαισθητικές σημάνσεις όλων των εκπομπών; Εντάξει, το καταλάβαμε! Παλιότερα τα χρώματα εμφανίζονταν στην αρχή κάθε προγράμματος και μετά έφευγαν, αφού όριζαν την καταλληλότητά τους, και τώρα μας έχουν κατσικωθεί (λες και δεν καταλαβαίνουμε!). Αυτές οι σηματοδοτήσεις με τα νούμερα υπάρχουν καθ’ όλη τη διάρκεια των εκπομπών (στα παιδικά, στα αθλητικά, στις ειδησεογραφικές εκπομπές, στα ντοκιμαντέρ και, ακόμα χειρότερα, στις ταινίες). Ας το πάρουν, επιτέλους, χαμπάρι ότι πουθενά στον κόσμο δεν παραμένει το σήμα εκπομπής καθ’ όλη τη διάρκεια της προβολής τους. Το έχουμε καταλάβει πλέον! Μετά από πέντε λεπτά το πολύ ας αποσύρεται το γλοιώδες αριθμητικό σύμβολο. Έλεος!». ☛ Η Μαρίνα Πετρίδου μίλησε για το αυτονόητο δικαίωμα στο σεξ των ανθρώπων με αναπηρία. Στο άρθρο αυτό ο Lone_Wolf έκανε την εξής σημείωση: «Καλοδεχούμενα είναι τα δεκάδες θετικά like σε αυτό το κείμενο, αλλά το θέμα είναι τι κάνουν στην πράξη όλοι αυτοί που εδώ συμφωνούν. Είναι όντως τόσο πολλά τα κορίτσια που συμφωνούν και θα έβγαιναν με ένα τέτοιο άτομο στην πραγματικότητα; Εκτός αυτού, θυμάμαι ότι όταν ήμουν στη σχολή, ερχόταν ένα παιδί σε αμαξίδιο και έγραφε στις εξετάσεις κάτω κάτω στο αμφιθέατρο. Φυσικά, τότε όλοι προσφέρονταν να τον βοηθήσουν. Βέβαια, όλα αυτά για το παιδί ήταν δευτερεύοντα, γιατί στα σεξουαλικά του ζητήματα καμία δεν τον βοηθούσε». Με την άποψη της αρθρογράφου φαίνεται πως συμφωνεί και ο Nico Geo, δηλώνοντας ότι: «Σαφώς και δεν είναι ντροπή. Μια αναπηρία δεν σημαίνει ότι κάποιο ΑμεΑ δεν έχει τις ίδιες ανάγκες ή δεν μπορεί να χαρεί κάποιες απολαύσεις, όπως οι αρτιμελείς άνθρωποι. Πέρα από το σεξ, αυτό μπορεί να είναι ένα μπάνιο στη θάλασσα, ο χορός, τα ταξίδια κ.ο.κ.».

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη.

Χαρτογραφώντας τη φιλία στα χρόνια των social media, με τα νέα Johnnie Walker Black Label HIGHBALLS στα 10 top bars του αθηναϊκού κέντρου. «η φιλία είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα», σύμφωνα με τον Αριστοτέλη. Στη νέα, εξελιγμένη, digital εποχή, όπου οι millennials παίζουν ρόλο πρωταγωνιστικό και ξαναγράφουν τους κανόνες της φιλίας, αυτή η «ψυχή» μάλλον κατοικεί σε κάποιες χιλιάδες σώματα, όπου online και real-life φίλοι διεκδικούν μέρος της, δημιουργώντας έτσι έναν νέας κοπής κοινωνικό κύκλο.

η φιλία στα χρόνια των social media, είτε digital είτε physical, είναι ένα «άθλημα» δύσκολο, απαιτητικό και πολλές φορές κρίνεται για την έλλειψη δέσμευσης και αφιέρωσης επαρκούς χρόνου, ενώ το debate για το ποιο είδος φιλίας από τα δύο είναι πιο ισχυρό, γνήσιο και ειλικρινές μοιάζει ατέρμονο. Spoiler alert: Δεν υπάρχει λάθος και σωστή πλευρά.

οι millennials, στην ανάγκη τους για ολοκληρωμένες κοινωνικές σχέσεις, αποδέχτηκαν τη χρυσή τομή, ότι online και real-life φίλοι που διεκδικούν την προσοχή και τον χρόνο τους, στις σωστές δόσεις, δημιουργούν μια καλοζυγισμένη ισορροπία που ακροβατεί ανάμεσα στη social media διάδραση και στη real-life επικοινωνία.

εκεί, η πιο στρατηγική κίνηση ευθυγράμμισης για τους φίλους είναι να τους φέρεις όλους κάτω από την ίδια στέγη, αυτή των δέκα κορυφαίων μπαρ του ιστορικού κέντρου, όπου πρωταγωνιστές των απολαυστικότερων συναντήσεων γίνονται τα νέα Johnnie Walker Black Label HIGHBALL cocktails: Johnnie & Ginger (με προσθήκη ginger ale), Johnnie & Peach (με ανθρακούχο iced tea ροδάκινο), Johnnie & Lemon (με ανθρακούχα λεμονάδα).

σημεία συνάντησης, εκεί όπου τα HIGHBALLS κάνουν takeover σε ψηλά ποτήρια και συνοδεύουν ιδανικά τα αυθόρμητα ή προγραμματισμένα catch-ups και περιπλανήσεις της παρέας στο κέντρο της Αθήνας: 42 Barstronomy, Barrus, Crust, Faust, Gulliver, Tall’s Toy, The Dude, TYCO, Φουάρ, Χοροστάσιο.

με τους ανθρώπους που δίνουν ιδιαίτερο νόημα στη ζωή μας οι κοινές HIGHBALL εμπειρίες γίνονται ακόμη πιο συναρπαστικές, γι’ αυτό μοιράσου τες στο #JohnnieWalkerHighball

www.apolafste.ypefthina.eneap.gr

Aπολαύστε υπεύθυνα 31.10.19 – lifo

3

ΕΝ

Α

ΘΕ

Intro

ΥΧΟΣ ΓΙΑ Τ Ε Τ Η www.lifo.gr

ΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος

Συμβαίνει μία φορά τον χρόνο, κάθε χρόνο από το 2005 που κυκλοφόρησε η LiFO. Ένα τεύχος αφιερωμένο στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη που αγαπάμε πολύ και έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε πως ο έρωτας είναι αμοιβαίος. Εδώ είμαστε, λοιπόν, και φέτος, στη Θεσσαλονίκη, με ένα τεύχος 112 σελίδων, γεμάτο με όλα όσα συμβαίνουν στην πόλη αυτή την εποχή. Ο δεσμός είναι παλιός. Καιρός να βρεθούμε πάλι με αυτούς που αγαπάμε. Δεν είναι μόνο τα γνωστά: η χαλαρότητα της πόλης, η απίστευτη ανοιχτωσιά της θάλασσας, τα πολύσημα ίχνη στα Κάστρα, το σαγηνευτικό παλίμψηστο της ιστορίας της, οι παλιές πενιές της και η νέα της σπίντα, τα εξωστρεφή, απλά παιδιά και οι όμορφες γυναίκες με την αποσβολωτική ευθύτητα, το καλό φαΐ, οι ράθυμες βόλτες, οι εκκλησιές της, οι ποιητές της, το χιούμορ της. Είναι ότι αυτές τις μέρες γίνεται το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, ένας θεσμός που για κάθε σινεφίλ είναι ορόσημο. Θέλουμε να δούμε ταινίες, να τις συζητήσουμε στα μπαρ και να γράψουμε τις απόψεις μας. Κυρίως θέλουμε να κάνουμε το πρώτο μας πάρτι μετά από καιρό, γιατί στα δύσκολα, περίεργα, διχαστικά χρόνια της κρίσης εμείς μείναμε μακριά από ακρότητες και φανατισμούς, προσπαθώντας να βελτιώνουμε σταθερά τη δουλειά μας. Σας περιμένουμε όλους στο Ύψιλον το βράδυ της Τετάρτης, να σας κεράσουμε ένα ποτό και να γλεντήσουμε έτσι όπως πρέπει να γλεντά όποιος ζει και αντέχει. Θεσσαλονίκη, ευχαριστούμε!

ΤHE LIFO TEAM artwork εξωφύλλου: Bασίλης Χαραλαμπίδης/Bios

4 lifo – 31.10.19

αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς συνεργατεσ ειδικου τευχουσ Σοφία Τουντούρη, Νίκος Μίχαλος chief creative officer Λευτέρης Κεφαλάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Αναστασία Γαλάνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Φιλιώ Ράγκου, Πάνος Σάκκας, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

31.10.19 – lifo

5

rs #

te fif

lifo

ye en a

6 lifo – 31.10.19

#623

a r t wor k: βα σι λησ χα ρα λα μ πι δησ/ bi os

ενα τε υχος γι α τη θ εσσα λονι κ η

ΣΤΗΛΕΣ Σεβαστάκης Βαμβακάς

8 10

ΣΤΗΛΕΣ Σκαμπαρδώνης Καλογήρου

12 14

ΘΕΜΑΤΑ

ΝΕΑ ΠΟΛΗ ΟΙ ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΣΤΙΣ ΓΚΑΛΕΡΙ ΝΕΟ ΑΙΜΑ - ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ

18 26 30

GOOD LIVING

88

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

38 50

54–87

ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ 31.10.19 – lifo

7

TALK OF THE TOWN

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

ΔΙΣΥΠΟΣΤΑΤΗ ΠΟΛΗ Μια πόλη με δεκάδες αντιφάσεις μπορεί ακόμα να σε ανταμείβει για την υπομονή που έδειξες.

Φ α π ό τον ν ικ όλ α σ ε βαστάκ η k a θ η γη τ η στο τμ ή μ α π ολ ι τ ι κ ων ε π ισ τ η μ ων τ ου α π θ

8 lifo – 31.10.19

εύγοντας από το πανεπιστήμιο, παίρνω την Εθνικής Αμύνης και στρίβω δεξιά στη Σβώλου. Ο καιρός είναι ένας φωτεινός Οκτώβριος, μια αστραφτερή διαύγεια που ευφραίνει το σώμα, μια εξαίρεση στον κανόνα της ζέστης-με-υγρασία, κανόνας που αποτελεί μάλλον την πραγματική κλίση αυτής της πόλης. Ζω εδώ δεκατρία γεμάτα χρόνια. Περίπου όσο και η ηλικία της κόρης μου και τα μαθήματα στο πανεπιστήμιο. Έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει σε νησί, μου φαίνεται ακόμα παράξενη μια μεγαλούπολη που διαθέτει θάλασσα και λιμάνι, αλλά δεν είναι, ούτε στο ελάχιστο, θαλασσινή. Μια στεριανή πόλη, ένα ηπειρωτικό μέρος που φημίζεται, παρ’ όλα αυτά, για τα πέντε χιλιόμετρα της παραλίας του, από το Μέγαρο Μουσικής στο λιμάνι και αντιστρόφως. Πολλές φορές θα κατέβω κι εγώ στην παραλία, όχι για άθληση ούτε για κάτι συγκεκριμένο, παρά από συνήθεια ή παρακινημένος από την ανάγκη του ανοιχτού ορίζοντα. Κατοικώ, όμως, και κινούμαι κατά βάση σε μια Θεσσαλονίκη με πρόβλημα στενότητας, με ξεδοντιασμένα πεζοδρόμια, με διαμάχες στριμωγμένων οχημάτων και οδηγών. Κάπου ανάμεσα στις δυτικές συνοικίες και στο κέντρο. Αυτή η πόλη, φυσικά, έχει πρόβλημα συντήρησης και ανανέωσης των υποδομών της. Καθημερινά, ολόκληρα τετράγωνα και περιοχές αντιμετωπίζουν διακοπές ρεύματος και νερού. Ανά πάσα στιγμή κόβεται η κυκλοφορία από σκάμματα, τριπλοπαρκαρίσματα, σωλήνες ύδρευσης που έχουν τρυπήσει ή λεωφορεία που μένουν από βλάβες εξαιτίας της παλαιότητας και της κακής τους συντήρησης.

Αυτές οι ρωγμές στη λειτουργία της πόλης αναπληρώνονται εδώ με «ιδεολογία». Κάποιες φορές με εθιμοτυπικές αναφορές στο αρχαίο κλέος, στη βυζαντινή αρχοντιά, στα ρωμαϊκά μεγαλεία. Πιο συχνά, όμως, με την αναζήτηση μύθων και την κατανάλωση του προϊόντος ΠΑΟΚ σε κάποια ραδιόφωνα, που είναι ίσως το πιο εκνευριστικό παραπροϊόν της πόλης. Οι αποτυχίες στη διαχείριση της αστικής καθημερινότητας κρύβονται στην παραζάλη των παραταξιακών διενέξεων και στους ανοιχτούς λογαριασμούς ανάμεσα σε νυν και τέως αξιωματούχους. Η Θεσσαλονίκη ακούμπησε στα μεγάλα λόγια που την κολακεύουν διαχρονικά ως «μητρόπολη των Βαλκανίων». Ακουμπάει ακόμα, χωρίς όμως να πολυπιστεύει πια στις κολακείες αλλά και δίχως να τολμά να πάρει στα σοβαρά τα ελαττώματά της. Τα τελευταία χρόνια μοιάζει να επαναπαύεται στα κύματα των τουριστών που μιλούν σέρβικα ή εβραϊκά, στα σνακ-φαγάδικα και στις αλυσίδες των καφέ του ενός ευρώ. Συγχρόνως υπάρχουν και πολλαπλασιάζονται οι πολιτισμικές ψηφίδες και τα δεκάδες δίκτυα που αφηγούνται μια διαφορετική ιστορία της πόλης και δίνουν μια άλλη υπόσχεση για το μέλλον της. Έχω σκεφτεί πολλές φορές το θέμα της «προοπτικής». Το πόσο δύσκολα μπορεί να συνθέσει κανείς μια ενιαία εξιστόρηση για την πόλη. Πόσο προκατειλημμένες είναι οι οπτικές μας γωνίες, ιδίως εκείνων που δεν μοιράζονται τις υποθετικά κοινές αξίες και τα πλειοψηφικά είδωλα της πόλης τους. Πάντως, παρά την απομυθοποίηση σε σχέση με τα παλιά στερεότυπα, η πόλη εξακολουθεί να παίρνει με το μέρος της τους επισκέπτες. Ακόμα κι αν τα λειτουργικά της αδιέξοδα πληθαίνουν (όπως με την τραγελαφική ιστορία του μετρό), διατηρεί ένα σοβαρό απόθεμα θετικών εκπλήξεων. Η δική μου αγαπημένη προοπτική είναι διπλή. Του ύψους και του βάθους ή αλλιώς από τα Κάστρα ως την περιοχή της Λέοντος Σοφού και της οδού Φράγκων. Είναι τόποι που αξίζει να τους χωρέσεις σε ένα διήγημα, αλλά προπαντός τόποι που αποκρίνονται στο αίνιγμα μιας δισυπόστατης πόλης. Η Θεσσαλονίκη μου είναι κατεξοχήν δισυπόστατη. Παράγει καθημερινές δυσφορίες και την ίδια στιγμή, με ένα ανεπαίσθητο φύσημα του Βαρδάρη, σε ανταμείβει για την υπομονή που έδειξες. Μπορεί κανείς να τη ζήσει ως μουσείο, ως ιστορικό εργαστήρι, ως φωτογραφικό τεκμήριο αλλά και ως ταλαιπωρία και αδιόρθωτη «τεχνική βλάβη». Ζώντας μόνιμα εδώ, συνηθίζεις το απότομο πέρασμα από τη μια στην άλλη αλήθεια, από τη μια στην άλλη πραγματικότητα. Η Θεσσαλονίκη, με μια έννοια, αιωρείται πάνω από τους ορισμούς που της δίνουμε και τις ιδιότητες που επινοούμε για χάρη της. Κι αυτή η απιστία της τη σώζει και την κάνει εν τέλει φιλόξενη και ανοιχτή, κόντρα στην εσωτερική της βαρυθυμία. Έτσι μπορούμε, άλλωστε, να κατοικούμε μια πόλη, μια οποιαδήποτε πόλη: παλεύοντας με τα ανάμεικτα συναισθήματα που τα σκεπάζουν προσωρινά οι ρουτίνες μας.

Η Θεσσαλονίκη ακούμπησε στα μεγάλα λόγια που την κολακεύουν διαχρονικά ως «μητρόπολη των Βαλκανίων». Ακουμπάει ακόμα, χωρίς όμως να πολυπιστεύει πια στις κολακείες αλλά και δίχως να τολμά να πάρει στα σοβαρά τα ελαττώματά της.

31.10.19 – lifo

9

GUEST EDITOR

TALK OF THE TOWN

Η ΔΙΠΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΑΥΤΗ Η ΑΓΝΩΣΤΗ Ζώντας ανάμεσα στο ζοφερό ταξίδι με λεωφορείο και τη φωτεινή παραλία.

α πό τον βασίλ η βα μβακ α ε πί κ ουρ ο k a θ η γη τ η στο τμ ή μ α κ ο ινω ν ι ολο γί α ς κ α ι ε π ι κ ο ι ν ων ί α ς του α πθ

10 lifo – 31.10.19

Υ

πάρχουν δύο εικόνες της Θεσσαλονίκης που αφορούν λίγο-πολύ τους ίδιους ανθρώπους, την ίδια «κοινωνία», αλλά είναι εντελώς διαφορετικές. Η μία είναι ο ΟΑΣΘ, τα λεωφορεία και η τριτοκοσμική κατάσταση των επιβατών που αγκομαχούν ο ένας πάνω στον άλλον ή ξεροσταλιάζουν με τις ώρες για το επόμενο γεμάτο λεωφορείο της γραμμής. Μια συνθήκη που πάντοτε είχε δυσάρεστες διαστάσεις, αλλά ποτέ δεν έφτασε στο σημερινό απόγειο ταλαιπωρίας λόγω της «κρατικοποίησης» του οργανισμού. Μια «ωραία ατμόσφαιρα» στην οποία δεν βλέπεις πια θυμωμένους ανθρώπους, διαμαρτυρόμενους πολίτες ή υστερικές αντιδράσεις. Κι αν αυτό συμβαίνει, δεν είναι ο κανόνας. Ο κανόνας είναι μια μοιρολατρική αποδοχή του ότι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας δεν μπορεί να έχει μέσα μεταφοράς που να λειτουργούν στοιχειωδώς εξυπηρετικά για τους κατοίκους της. Το λεωφορείο στη Θεσσαλονίκη είναι ο κοινός χώρος, το καθημερινό ταξίδι στη συλλογική κατάθλιψη, από το οποίο πια αρκετοί επιλέγουν να δραπετεύσουν, επιλέγοντας την πεζοπορία προς τα σημεία ενδιαφέροντός τους (εάν δεν διαλέξουν τον εγκλωβισμό τους στο άνετο Ι.Χ. τους σε ουρές κυκλοφοριακού χάους). Το όνειρο της δημιουργίας μετρό ουσιαστικά φαίνεται να μην απασχολεί πολλούς, όχι μόνο γιατί κάποιοι έχουν αρχαιολογικές ανησυχίες, όχι μόνο γιατί πρόσφατα τους περιέπαιξε η απελθούσα κυβέρνηση με τον πιο φαιδρά προπαγανδιστικό τρόπο μιας εικονικής αφετηρίας αλλά και γιατί ενδόμυχα αναγνωρίζουν ότι το μετρό, όπως θα δημιουργηθεί, όταν δημιουργηθεί, είναι ένα απωθημένο της «συμπρωτεύουσας» και όχι η οριστική λύση στο ζήτημα της δημόσιας μεταφοράς σε μια μεγαλούπολη όπως η δική τους. Η δεύτερη εικόνα της πόλης έχει να κάνει με την παραλία της, παλιά και νέα. Εκεί, οι ίδιοι κάτοικοι που στοιβάζονται συχνά στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ σαν σαρδέλες ζουν ή φαντασιώνονται (κάτι που συνήθως είναι σημαντικότερο) ότι βρίσκονται κάπου άλλου. Ότι είναι τουρίστες σε μια κανονική πόλη, όπου έχουν τη δυνατότητα από το να κάνουν τον άνετο περίπατο ή το τζόκινγκ τους μέχρι να διασκεδάσουν στα διάφορα μαγαζιά. Τα ξύλινα καράβια-μπαρ που τριγυρίζουν στο λιμάνι, άλλωστε, εντείνουν αυτή την εντύπωση απο-οικειοποίησης του γνώριμου. Κάτι μεταξύ υιοθέτησης της Βίκινγκ πειρατικής αισθητικής και του κόσμου του «Game of Thrones», η παραλία «αφελληνίζεται» ακόμα περισσότερο χάρη στα τουριστικά της πλεούμενα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Η παραλία, εκτός από τόπος συνάντησης και διασκέδασης, εκτός από ένα «άσετ» της πόλης που έχει να κάνει με τη θέα και τη θάλασσα, μετά την ανάπλασή της έχει γίνει και ο χώρος διαφυγής απ’ όσα συμβαίνουν στους παραδίπλα δρόμους, ένας χώρος συνεύρεσης και εφεύρεσης ταυτοτήτων λιγότερο μίζερων, φτωχικών, εσωστρεφών. Η παραλία της Θεσσαλονίκης δεν κρύβει τίποτα ριζοσπαστικό ή ελιτίστικο. Είναι το σημείο από το οποίο όλοι κάποια στιγμή θα περάσουν και όπου θα συναντηθούν όχι μόνο με τους συγκατοίκους της πόλης αλλά και με τον άλλο τους εαυτό. Είναι μια πασαρέλα που δεν αποσκοπεί τόσο στο παραδοσιακό νυφοπάζαρο, που τα ελληνικά λιμάνια συχνά σκηνοθετούν, όσο στην επίδειξη μιας ατομικότητας ή συντροφικότητας (όταν έχουμε να κάνουμε με παρέες) σε μια κοινή πλατφόρμα, σε έναν κοινό τρόπο

ζωής πεζό, αλλά καθόλα επιθυμητό. Οι δύο εικόνες της Θεσσαλονίκης, τα λεωφορεία και η παραλία της, είναι ένα περίεργο παιχνίδι αντικατοπτρισμού. Είναι οι εικόνες μια πόλης που τελικά δεν έχει τόσο μεγάλες διαφορές, όσο έχουν συζητηθεί κατά καιρούς. Θεσσαλονίκη δεν είναι μόνο η φραπεδούπολη και η καλλιτεχνούπολη, δεν είναι μόνο ο Ψωμιάδης και ο Μπουτάρης, οι μακεδονομάχοι και οι κοσμοπολίτες, ο ΠΑΟΚ και ο Άρης, οι φρέσκοι φοιτητές και οι εξαθλιωμένοι γέροι, η μπουγάτσα με τυρί και τα ψαγμένα μπαράκια, η αμεσότητα της επαρχιακής πόλης και η αγένεια της οικειότητας. Είναι όλα αυτά αλλά και κάτι εκτός αυτών των αντιθέσεων. Είναι μια πόλη σε κρίση πριν από την κρίση, είναι μια πόλη που έζησε την κρίση λιγότερο από την Αθήνα, είναι μια πόλη που αναζητά σωτήρες και αναπολεί αρχαία μεγαλεία με κίνδυνο να περιπέσει σε μια ιδιότυπη μορφή φεουδαρχίας. Είναι, όμως, την ίδια στιγμή μια πόλη που οι κάτοικοί της βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό βουτηγμένοι στα ίδια προβλήματα και για να ανασάνουν αναζητούν την ίδια διέξοδο, τον ίδιο ορίζοντα. Είναι μια πόλη που οι κάτοικοί της, παρά τις όποιες ταξικές ή αισθητικές διαφορές τους, συναντιούνται ηθελημένα ή αθέλητα πολύ συχνότερα απ’ ό,τι οι «Αθηναίοι». Μπορεί να μην είναι ακριβώς μια πόλη-χωνευτήρι για τον ξένο, το ανοίκειο (χαρακτηριστικό το χαριτωμένο bullying γύρω από το πως λέγεται το σουβλάκι), είναι όμως μια πόλη όπου όλες οι εκφάνσεις της λαϊκότητας, παλιάς και νέας, δυτικής και ανατολίτικης, βάναυσης και δημιουργικής, γήινης και εκφεύγουσας, βρίσκουν σημείο επαφής και όχι μόνο τριβής.

Οι δύο εικόνες της Θεσσαλονίκης, τα λεωφορεία και η παραλία της, είναι ένα περίεργο παιχνίδι αντικατοπτρισμού. Είναι οι εικόνες μια πόλης που τελικά δεν έχει τόσο μεγάλες διαφορές, όσο έχουν συζητηθεί κατά καιρούς.

31.10.19 – lifo

11

TALK OF THE TOWN

GUEST EDITOR

ΜΙΑ ΠOΛΗ ΧΩΡIΣ ΗΛΙΚIΑ Καλώς ήρθατε στη μόνη ευρωπαϊκή πολιτεία με 23 αιώνες διαρκούς, ανελλιπούς αστικής ζωής.

α π ο τον γι ώ ργο σ καμ παρδώ νη συ γγραφ έα

12 lifo – 31.10.19

Η

Θεσσαλονίκη είναι μια μαγική πόλη, αν έχεις τα μάτια να τη δεις έτσι, εφόσον είναι μια πόλη διαφεύγουσα. Δηλαδή είναι αδύνατο να συλλάβει κάποιος όλες τις πολλαπλές της εκδοχές κι εποχές, τα αφομοιωμένα της επιστρώματα και τις ένδον συγχωνεύσεις των αιώνων και των πολιτισμών, που δημιουργούν ένα μυστηριώδες, ρευστό καλειδοσκόπιο. Είναι η μόνη ευρωπαϊκή πολιτεία με 23 αιώνες διαρκούς, ανελλιπούς αστικής ζωής. Οι βασικές της περίοδοι, μακεδονική, ελληνορωμαϊκή, βυζαντινή, περίοδος Τουρκοκρατίας, απελευθέρωση και σύγχρονη πόλη, δημιουργούν ένα αμάλγαμα που όσο το μελετάς, τόσο χάνεσαι. Τόσο παθιάζεσαι. Σαν να μπαίνεις σε έναν λαβύρινθο αποπλάνησης, μαγγανείας και μυστικών. Διότι κάθε περίοδος περιέχει κι άλλες εσωτερικές περιπέτειες, αλώσεις, συγκρούσεις, πολιορκίες, καταστροφές, αναστηλώσεις, δόξα και κατάπτωση, υπερέξαρση και καταβύθιση σε ένα απρόβλεπτο συνεχές απροσδόκητων μεταμορφώσεων. Όλα αυτά είναι αποτυπωμένα ανάγλυφα ή εγκαυστικά στο σώμα της, είτε ως υπέροχα μνημεία, είτε ως λείψανα, είτε ως υπόγεια σπαράγματα που κάθε τόσο αναδύονται μεγαλοπρεπώς (όπως τώρα, με το μετρό, που βγήκε από τα έγκατα μια ολόκληρη, άλλη πόλη), είτε ως κείμενα ποιητών, χρονογράφων, ιστορικών και μεγάλων θεολόγων που δοξολογούν ή διεκτραγωδούν την ιστορική και κοινωνική περιπέτεια ενός κόμβου που είναι σταυροδρόμι Ανατολής - Δύσης, κλειδί και αντικλείδι, εκβολή και πέρασμα, αναχώρηση και καταφυγή. Δεν το έγραψε τυχαία ο βυζαντινός Χούμνος: «Όσο υπάρχει Θεσσαλονίκη, κανείς άνθρωπος δεν θα μείνει χωρίς πατρίδα». Αυτή η συγκατάβαση, η ανοχή, το ευανάπνευστο, η γενναιοδωρία, έχουν αναπτυχθεί στους αιώνες από την ίδια τη θέση και την καθημερινή βίωση της πόλης. Κι έγιναν σιγά-σιγά παράδοση. Ο κοσμοπολιτισμός μαζί και ο συντηρητισμός, η τόλμη στις Τέχνες και ταυτόχρονα η εσωστρέφεια, το περίκλειστον και οι ανοιχτοί ορίζοντες της θάλασσας, η ασάλευτη ζωή και το ταξίδι, οι εκκλησιές και ο Βαρδάρης που συγχωρεί τα πάντα, οι μεγάλοι ψαλτάδες και ο Σαββόπουλος, ο Πεντζίκης και η πεζογραφική πρωτοπορία. Το γεγονός πως όλη σχεδόν η μουσική αβανγκάρντ αναδύθηκε από εδώ, την πόλη του Άνθιμου και του Μπουτάρη, δείχνει το αντιφατικό, το περίπλοκο και το δυναμικό στοιχείο που βράζουν εντός της. Η συντήρηση, που είναι θεμιτή, αλλά και που εκτινάσσει με μεγαλύτερη δύναμη το έλασμα της

αναζήτησης, που είναι πάντα εν εγρηγόρσει. Η Θεσσαλονίκη, για όποιον μπορεί να δει, κι αυτό θέλει πολλά χρόνια, επαγρύπνηση και διαρκή ιχνηλασία, είναι μια πόλη μοντέρνα, πολλαπλώς αντιφατική και βαθιά μυστηριακή. Μπορείς να τη δεις τουριστικά, επιφανειακά, κατ’ επίφαση, αλλά αν επιμείνεις, μπορείς να αφουγκραστείς τη μυστική πνευματική ζωή της, την εγκάρσια ιερότητα, τη βοή της Ιστορίας κάτω απ’ το χώμα, τα μυστικά πατήματα μεγάλων ανθρώπων, την τραγικότητα και τη δόξα, τη μετάνοια και την υπέρβαση, την εμμονή αλλά και το σφρίγος. Αρκεί να δεις τους νέους, πανέμορφους φοιτητές να κάθονται στην προκυμαία με τα πόδια κρεμασμένα πάνω απ’ το νερό – νιώθεις πως καταλαβαίνουν τον Ευστάθιο, χωρίς καν να έχουν ακούσει ποτέ το όνομά του. Η αντιφατικότητα, η σχάση και η σύνθεση, η ιερότητα και το πάθος, αποτυπώθηκαν με ευστοχία σ’ εκείνο που είπε ο Μάνος Χατζιδάκις όταν ήρθε και είδε πρώτη φορά τη Θεσσαλονίκη: «Θεέ μου, πόσο αμαρτωλή πρέπει να είναι αυτή η πόλη για να έχει τόσες εκκλησίες!». Και είναι αυτό που δεν καταλαβαίνουν αρκετοί, μιλώντας για συντηρητική πόλη. Καταρχάς διότι δεν υπάρχει μία πολιτεία αλλά πολλές εντός της μίας, που είναι τόσο πολυσύνθετη, ώστε στο βάθος ακατανόητη. Μια πολύ όμορφη γυναίκα, ρευστή, απομυζητική, θηριώδης, τρυφερή και κρυψίνους, με αμαρτωλή ψυχή και εφηβικό χαμόγελο, που ενυδατώνεται και απ’ τα ίδια της τα γηρατειά και από την ίδια της τη φθορά διαρκώς αστραφτογεννιέται. Μια πόλη χωρίς ηλικία, μια Παναγιά με μπλουτζίν που τρέχει στην προκυμαία φορώντας λευκά Adidas με αερόσολα και συνεχίζει, πατώντας επί των υδάτων.

Kάθε περίοδος περιέχει κι άλλες εσωτερικές περιπέτειες, αλώσεις, συγκρούσεις, πολιορκίες, καταστροφές, αναστηλώσεις, δόξα και κατάπτωση, υπερέξαρση και καταβύθιση σε ένα απρόβλεπτο συνεχές απροσδόκητων μεταμορφώσεων.

31.10.19 – lifo

13

TALK OF THE TOWN

GUEST EDITOR

EΝΑ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ H παρουσία του πλούσιου παρελθόντος της βορειοελλαδικής μητρόπολης ως ένα «κεφάλαιο» για το μέλλον.

Έ

α πό τον νίκ ο κ αλογήρου ομ ό τ ι μ ο k a θ η γη τ η σ τ ο τμ ή μ α αρχιτ εκ τ ό ν ω ν του α π θ

14 lifo – 31.10.19

να από τα διαχρονικά χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης, μιας πόλης με διαρκή και αδιάκοπη αστική παρουσία από την εποχή της ίδρυσής της, ήταν η λειτουργία της σε μια κρίσιμη στρατηγική θέση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου. Η Θεσσαλονίκη αναδείχτηκε σε σταυροδρόμι των θαλάσσιων και χερσαίων διαδρομών και η ενδοχώρα της δεν περιοριζόταν στη Μακεδονία αλλά εκτεινόταν προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη. Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό σήμερα, ενώ η παρουσία του πλούσιου παρελθόντος της βορειοελλαδικής μητρόπολης είναι ένα «κεφάλαιο» για το μέλλον. Η πόλη ιδρύθηκε στα ελληνιστικά χρόνια από τον Κάσσανδρο, με οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο και ορθογωνικό κάνναβο. Οι αρχικές χαράξεις μετασχηματίστηκαν μετά την πυρκαγιά του 1917, που κατέστρεψε το ιστορικό κέντρο. Το νέο σχέδιο που έγινε από ομάδα τεχνικών με επικεφαλής τον Γάλλο αρχιτέκτονα πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ μετάλλαξε, αλλά δεν ανέτρεψε πλήρως τις ιστορικές ρυμοτομικές χαράξεις. Παρά την εξαιρετική πυκνοδόμηση της κεντρικής περιοχής με εργολαβικές πολυκατοικίες τα μεταπολεμικά χρόνια, οι επισκέπτες της Θεσσαλονίκης προσανατολίζονται εύκολα. Η ευχάριστη αυτή αίσθηση οφείλεται στην «κρυφή» ευταξία και σαφήνεια των ρυμοτομικών διαδρομών, στην προοπτική ανάδειξη των σημαντικών μνημείων και στην ανάδειξη των σαφών ορίων, όπως η προκυμαία και η περιτειχισμένη κορυφογραμμή της Ακρόπολης στον λόφο όπου εκτείνεται η «παραδοσιακή» συνοικία της Άνω Πόλης. Ουσιαστικά, η «εντός των τειχών» κεντρική Θεσσαλονίκη αποτελεί ένα παλίμψηστο διαδοχικών ιστορικών επιστρώσεων με μοναδικά ελληνιστικά-ρωμαϊκά, βυζαντινά, οθωμανικά και νεοελληνικά μνημεία και συγκροτήματα που συμβάλλουν στη μοναδική ιδιοτυπία του αστικού τοπίου. Παρά το γεγονός ότι οι σύγχρονες αναπλάσεις σπάνια διέθεταν την επιθυμητή ποιότητα, συνέβαλαν στην αναζωογόνηση ιστορικών και νεότερων συνόλων. Το πρόβλημα, κοινό στις περισσότερες νεοελληνικές πόλεις, προκύπτει από την εντατική «αξιοποίηση» του δημόσιου χώρου, που, μετά τις πεζοδρομήσεις, αποδίδεται ανεξέλεγκτα σε καταστήματα ψυχαγωγίας. Η ζωντάνια αυτών των χρήσεων έχει συχνά προσωρινό χαρακτήρα και συνδυάζεται με μακροχρόνιες παρενέργειες. Τα Λαδάδικα, η γειτονιά των Φράγκων και ο άξονας της Αριστοτέλους είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα αμφιλεγόμενων παρεμβάσεων που ενίσχυσαν την τουριστική εικόνα της Θεσσαλονίκης, ενώ παράλληλα απώθησαν βιώσιμες χρήσεις μακράς διάρκειας, όπως οι κατοικίες, τα γραφεία και οι επαγγελματικοί χώροι. Το κέντρο της πόλης διατηρεί ζωντανές οικιστικές, εμπορικές και διοικητικές χρήσεις, οι οποίες πρέπει να ενισχυθούν. Αν δεν υπάρξει ανάλογη προσοχή και φροντίδα από τις τοπικές και κεντρικές Αρχές, είναι ορατός ο κίνδυνος περιθωριοποίησης και μονομέρειας σε αρκετές περιοχές του κέντρου, με συνέπειες ανάλογες με αυτές που ισχύουν σε πολλές κεντρικές γειτονιές της Αθήνας. Αυτή η δυσμενής εξέλιξη μπορεί να αποφευχθεί με έναν περισσότερο ισορροπημένο αστικό σχεδιασμό. Αν αφεθούν ανεξέλεγκτες ή αν, ακόμη χειρότερα, ενισχυθούν ορισμένες διαφαινόμενες αυθόρμητες τάσεις, τότε μεγάλα τμήματα της συμπαγούς πόλης κινδυνεύουν να μετεξελιχθούν σε ιδιόμορφα «θεματικά πάρκα» με εφήμερο χαρακτήρα. Μετά την έντονη αστικοποίηση της περιμετρικής ζώνης, που ξεκίνησε με τις προσφυγικές συνοικίες τον Μεσοπόλεμο και κορυφώθηκε τα ανέμελα χρόνια που προηγήθηκαν της δεκαετούς συνεχιζόμενης οικονομικής και κοινωνικής κρίση, οι συνθήκες βιωσιμότητας του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος είναι προβληματικές. Σε αντίθεση με τους συμπαγείς πυρήνες του κέντρου

και των γειτονικών συνεκτικών επεκτάσεων προς τα νοτιοανατολικά και βορειοδυτικά, η ευρύτερη περιφέρεια εμφανίζει μια άμορφη και αραιοδομημένη αστικοποίηση που ενθαρρύνθηκε με το αμφιλεγόμενο ιδιότυπο καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης στην Ελλάδα. Στη διάσπαρτη περιφέρεια τα προβλήματα και οι προοπτικές διαφοροποιούνται και επιβάλλουν τη δημιουργία νέων σημείων εστίασης και οργάνωσης του προαστιακού χώρου. Ήδη, τα εμπορικά κέντρα City Gate δυτικά και, κυρίως, το Mediterranean Cosmos νοτιοανατολικά λειτουργούν ως ανεπαρκή, αλλά δημοφιλή υποκατάστατα της χαμένης αστικότητας. Στην κατεύθυνση της οργάνωσης του άμορφου προαστιακού χώρου, ελεγχόμενες διαδικασίες αποκέντρωσης με συμπράξεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα μπορούν να αποδειχτούν στρατηγικής σημασίας. Τέτοιες δυνατότητες ενυπάρχουν σε κατάλληλες θέσεις και προς τις δύο κατευθύνσεις επέκτασης των αστικών λειτουργιών. Εκτιμώ ότι, κατ’ αναλογία προς το τολμηρό πείραμα του Ελληνικού στην Αττική, αντίστοιχες, προσαρμοσμένης κλίμακας παρεμβάσεις είναι απαραίτητες για την ανάπλαση της περιφέρειας της Θεσσαλονίκης. Στο υποβαθμισμένο, αλλά εξαιρετικής αξίας οικοσύστημα της πεδιάδας στα δυτικά είναι εφικτές πρότυπες περιβαλλοντικές αναπτύξεις με ελεγχόμενη δόμηση και συνδυασμένο παραγωγικό σπάνιο τριτογενή χαρακτήρα. Αυτές θα αναδείξουν το ιδιότυπο, αλλά «άγνωστο» παραθαλάσσιο αστικό τοπίο με τις χαμηλές γαίες που εκτείνονται συχνά σε χαμηλότερο επίπεδο από τη θάλασσα. Στην ανατολική πλευρά, όπου έχουν αναπτυχθεί ήδη οικιστικές και τουριστικές χρήσεις, υπάρχουν πιο άμεσες δυνατότητες. Ένας πρότυπος πόλος με ποικίλες χρήσεις και μεικτό τουριστικό, εμπορικό, εκπαιδευτικό και οικιστικό χαρακτήρα μπορεί να αναπτυχθεί κοντά στο αεροδρόμιο, δημιουργώντας έναν πόλο υπερτοπικής διεθνούς έλξης που θα αναβαθμίσει τη Ριβιέρα του Θερμαϊκού. Εκεί μπορεί να υλοποιηθεί το όραμα για μια πραγματικά «μεγάλη χειρονομία» αστικού σχεδιασμού ανάλογης εμβέλειας με την ανοικοδόμηση της κεντρικής Θεσσαλονίκης από την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Αλεξάνδρου Παπαναστασίου στον Μεσοπόλεμο ή την υλοποίηση της πανεπιστημιούπολης και της Νέας Παραλίας από τις κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή τα μεταπολεμικά χρόνια. Με τη συμβολή της περιφέρειας και φορέων αριστείας, όπως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, μπορεί να αναδυθεί ένα πρότυπος αστικός συντελεστής με υπογραμμισμένο περιβαλλοντικό σχεδιασμό. Ωστόσο η υλοποίηση απαιτεί την αρωγή πολιτικών εξουσιών, ικανών να συλλάβουν και να υλοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Μεγάλα έργα πρότυπου περιβαλλοντικού σχεδιασμού και εμβληματικής αρχιτεκτονικής μπορούν να συμβάλουν στην ακτινοβολία της πόλης, λειτουργώντας ως πόλοι αστικής ενδυνάμωσης και ως πολλαπλασιαστές για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της μείζονος Θεσσαλονίκης. Τα σενάρια αυτά αφορούν το άμεσο μέλλον και πρέπει να απασχολήσουν τους τοπικούς και κεντρικούς φορείς. Αναφέρονται στην πραγματική σημερινή πόλη και δεν πρέπει να περιορίζονται από τις ιστορικές διοικητικές διαιρέσεις των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το πρόβλημα της ευρύτερης τοπικής ανάπτυξης, μετά την επίμονη περίοδο κρίσης, αποκτά επείγοντα χαρακτήρα. Στο πλαίσιο του υγιούς «ανταγωνισμού» των πόλεων οι νέες επενδύσεις που γίνονται στην Αθήνα και στις γειτονικές μητροπόλεις της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μπορούν, αν συνεχιστεί η σημερινή αδράνεια, να οδηγήσουν τη Θεσσαλονίκη σε επαρχιακή ύπνωση. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η βορειοελλαδική μητρόπολη είναι η μόνη που μπορεί να εξισορροπήσει τη μονολιθική κυριαρχία της Αθήνας στην Ελλάδα, αναλαμβάνοντας έναν υποστηρικτικό, αλλά επίσης δυναμικό ρόλο. Η βιωσιμότητα της Θεσσαλονίκης είναι κρίσιμη όχι μόνο για τη Μακεδονία και την άμεση ενδοχώρα αλλά και για την ίδια την υπόσταση και την προοπτική του νεοελληνικού κράτους.

Το πρόβλημα της ευρύτερης τοπικής ανάπτυξης αποκτά επείγοντα χαρακτήρα. Στο πλαίσιο του υγιούς «ανταγωνισμού» των πόλεων οι νέες επενδύσεις που γίνονται στην Αθήνα και στις γειτονικές μητροπόλεις της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μπορούν, αν συνεχιστεί η σημερινή αδράνεια, να οδηγήσουν τη Θεσσαλονίκη σε επαρχιακή ύπνωση.

31.10.19 – lifo

15

16 lifo – 31.10.19

31.10.19 – lifo

17

URBAN LAB

ΤΟ ΝΈΟ ΠΡΌΣΩΠΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ Επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, αναπλάσεις δημόσιου χώρου, αξιοποίηση κτιρίων, επεκτάσεις και στρατηγικές παρεμβάσεις αναμένεται να μετασχηματίσουν τη συμπρωτεύουσα. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ

Η πρόταση για την πλατεία Διοικητηρίου χρησιμοποιεί ως κεντρικό συνθετικό στοιχείο ένα διακοσμητικό-κατασκευαστικό πλέγμα, αναφορά σε βυζαντινό διακοσμητικό μοτίβο. Το πλέγμα ενσωματώνει τις διαμορφώσεις και το πράσινο της πλατείας, και αναρτάται διάτρητο προς την οδό Ολύμπου, ενοποιώντας μορφολογικά και λειτουργικά τις επάλληλες χρήσεις

NEA 18 lifo – 31.10.19

31.10.19 – lifo

19

URBAN LAB

Σ Το υπερσύγχρονο Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΣΝ θα εξοπλιστεί με ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό κορυφαίας τεχνολογίας, παρέχοντας τα απαραίτητα εργαλεία στο ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό και κατ’ επέκταση υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας σε νοσηλευόμενα παιδιά. Το νοσοκομείο θα αποτελείται αποκλειστικά από μονόκλινα και δίκλινα δωμάτια νοσηλείας και θα περιβάλλεται από ένα πυκνό δάσος, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση τα νοσηλευόμενα παιδιά και οι συγγενείς τους, αποσκοπώντας στη βελτίωση της θεραπευτικής διαδικασίας.

ε αναπτυξιακή τροχιά βρίσκεται το τελευταίο χρονικό διάστημα η πόλη της Θεσσαλονίκης, αποκτώντας μια νέα δυναμική. Σε πολλά κεντρικά σημεία παρατηρείται μια έντονη δραστηριοποίηση, η οποία αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά το αστικό περιβάλλον της συμπρωτεύουσας. Επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, σημαντικά έργα, κατασκευή ξενοδοχείων, αναπλάσεις δημόσιου χώρου, αξιοποίηση κτιρίων, επεκτάσεις, στρατηγικές παρεμβάσεις και επενδυτικά σχέδια τα οποία, σε συνδυασμό με την αυξημένη τουριστική κινητικότητα, προβλέπεται να δώσουν μια νέα πνοή στην πόλη.

H Θεσσαλονίκη έγινε τα τελευταία χρόνια ταξιδιωτικός προορισμός. Στα στατιστικά στοιχεία υπογραμμίζεται ξεκάθαρα η κατακόρυφη αύξηση των επισκεπτών, ενώ την ίδια στιγμή το ποσοστό πληρότητας κλινών στα ξενοδοχεία της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης ανεβαίνει διαρκώς, κάτι που

Αμερικανών να αυξάνονται κατά 9,76%, αφού από 46.158 που ήταν το διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2018 φέτος ανήλθαν σε 50.664. Η θεαματική αύξηση των διανυκτερεύσεων των επισκεπτών από τις ασιατικές χώρες κατά 483% τις εκτόξευσε στη 12η θέση στον πίνακα κατάταξης, από την 28η που είχαν το διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2018. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι κατά την περσινή χρονιά οι επισκέπτες των ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης ξόδεψαν συνολικά 420 εκατ. ευρώ. Φυσικά, η πόλη της Θεσσαλονίκης δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη από την καταιγιστική επιρροή της βραχυχρόνιας μίσθωσης και της οικονομίας του διαμοιρασμού. Είναι ευρέως γνωστό ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα μίσθωσης των ακινήτων δημιούργησε νέες τάσεις, μετέβαλε πλήρως τη γεωγραφία των περιοχών, αύξησε τους τουρίστες σε σημεία και τοποθεσίες της πόλης που δεν ήταν επισκέψιμα και αποτέλεσε νέα πηγή εισοδήματος για μια

σχέδια και τις αναπλάσεις που προγραμματίζονται κι έχουν σκοπό να συμβάλουν στην τόνωση της πόλης, στην αναζωογόνησή της, καθώς και να αυξήσουν την ανταγωνιστική θέση της Θεσσαλονίκης στη διεθνή επενδυτική αγορά, να τη μετατρέψουν σε έναν δυναμικό πόλο, σε εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο, καθώς και σε τουριστικό προορισμό.

ΠΛΑΤΕΊΑ ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΊΟΥ Μία από τις πιο ιστορικές πλατείες της Θεσσαλονίκης είναι η πλατεία Διοικητηρίου. Στις βασικές προτεραιότητες του νέου δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα συγκαταλέγεται η ανάπλαση της ιστορικής πλατείας, αφού έχει αποτελέσει μια χρόνια πληγή. Το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού μελετών έχει κερδίσει η ομάδα Schema 4 architects & Γραφείο Μελετών Ο.Ε., Concept Σύμβουλοι Μηχ/κοί ΕΠΕ και D.K.N.D. Engineers O.E. Μάλιστα, ο διαγωνισμός είχε ως αντικείμενο τη στέγαση, προστασία και ανάδειξη της υφιστάμενης ανασκαφής και την αποκατάσταση της συνέχειας του αστικού ιστού, ενώ παράλληλα προέβλεπε την κατασκευή κλειστού χώρου στάθμευσης σε ενδιάμεση στάθμη κάτω από το επίπεδο της πλατείας. Η πρόταση χρησιμοποιεί ως κεντρικό συνθετικό στοιχείο ένα διακοσμητικό-κατασκευαστικό πλέγμα, αναφορά σε βυζαντινό διακοσμητικό μοτίβο. Το πλέγμα ενσωματώνει τις διαμορφώσεις και το πράσινο της πλατείας, και αναρτάται διάτρητο προς την οδό Ολύμπου, ενοποιώντας μορφολογικά και λειτουργικά τις επάλληλες χρήσεις. Στη ζώνη αυτή διαμορφώνεται ένας πολυεπίπεδος δημόσιος ημιυπαίθριος χώρος, μία στοά, που σηματοδοτεί την είσοδο στην ανασκαφή. Έτσι, επιτυγχάνεται η διατήρηση της μνήμης και η νέα πλατεία αποδίδεται στους κατοίκους, δημιουργώντας ελευθερία χρήσεων στο πυκνοδομημένο κέντρο της πόλης.

ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΌ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

έχει επιφέρει ταυτόχρονα και προσθήκη νέων ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, ως προς τις διανυκτερεύσεις των ξένων επισκεπτών, την πρώτη θέση έλαβαν για δεύτερη συνεχή χρονιά οι Ισραηλινοί πολίτες, σημειώνοντας άνοδο κατά 15% στο πρώτο οκτάμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Συγκεκριμένα, οι διανυκτερεύσεις των Ισραηλινών άγγιξαν τις 128.620 έναντι 111.008 που ήταν το διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2018. Σταθερά στη δεύτερη θέση παρέμειναν οι Κύπριοι, οι οποίοι όμως κατέγραψαν πτώση της τάξης του 15% στις διανυκτερεύσεις τους, στην τρίτη θέση εξακολουθούν να βρίσκονται οι Γερμανοί και στην τέταρτη από την έβδομη θέση σκαρφάλωσαν οι ΗΠΑ, με τις διανυκτερεύσεις των

20 lifo – 31.10.19

καινούργια γενιά υπενοικιαστών. Ενδεικτικά, το 2016 ο αριθμός καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν ξεπερνούσε τα 200, ενώ σήμερα έχει ξεπεράσει τα 2.000. Σημαντική είναι και η αύξηση της συνολικής ικανοποίησης των επισκεπτών, που από 8,1 το 2017 ανέβηκε στο 8,2 το 2018. Επιπρόσθετα, οι διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» αυξήθηκαν κατά 12%, με πιο σημαντική όμως εξέλιξη ότι οι αφίξεις εξωτερικού τους μήνες Νοέμβριο - Δεκέμβριο και Ιανουάριο - Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 45% και 52% αντίστοιχα, μεταξύ των ετών 2014-2018, κάτι που δείχνει ότι η τουριστική κίνηση της Θεσσαλονίκης δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την αυξημένη τουριστική κίνηση προς τη Χαλκιδική κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ας δούμε μερικά από τα επιχειρηματικά

Τον Σεπτέμβριο του 2017, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), σε συνέχεια συζητήσεων με το υπουργείο Υγείας, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αναλάβει εξ ολοκλήρου τη χρηματοδότηση σειράς έργων υποδομών και εκπαίδευσης για την ενίσχυση της Υγείας στην Ελλάδα, με προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 400 εκατ. ευρώ. Η Πρωτοβουλία για την Υγεία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία του Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης ΙΣΝ –του πρώτου Δημόσιου Παιδιατρικού Νοσοκομείου εκτός Αθηνών– με στόχο να αποτελέσει κόμβο νοσηλείας για όλη τη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλία. Το νοσοκομείο, που θα ανεγερθεί σε οικόπεδο στην περιοχή του Φιλύρου Θεσσαλονίκης, σχεδιάζεται από τον διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα Renzo Piano και το αρχιτεκτονικό του γραφείο Renzo Piano Building Workshop (RPBW), δημιουργό του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με τις πλέον σύγχρονες διεθνείς προδιαγραφές. Το υπερσύγχρονο Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΣΝ θα εξοπλιστεί με ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό κορυφαίας τεχνολογίας, παρέχοντας τα απαραίτητα εργαλεία στο ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό και κατ’ επέκταση

31.10.19 – lifo

21

URBAN LAB υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας σε νοσηλευόμενα παιδιά. Το νοσοκομείο θα αποτελείται αποκλειστικά από μονόκλινα και δίκλινα δωμάτια νοσηλείας και θα περιβάλλεται από ένα πυκνό δάσος, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση τα νοσηλευόμενα παιδιά και οι συγγενείς τους, αποσκοπώντας στη βελτίωση της θεραπευτικής διαδικασίας. Το έργο αυτήν τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο της προμελέτης από το RPBW και προβλέπεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί προς χρήση στο ελληνικό Δημόσιο τον Οκτώβριο του 2024.

ΑΕΡΟΔΡΌΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ «ΜΑΚΕΔΟΝΊΑ» Στο πλαίσιο του προγράμματος αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των υποδομών από τη Fraport Greece, θα συμπληρωθεί μέχρι το 2021 η παράδοση των νέων αεροδρομίων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και το «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης. Σημαντικό χαρακτηριστικό της νέας εποχής των αεροδρομίων αποτελεί η ανανέωση και ο εκμοντερνισμός της εσωτερικής και εξωτερικής τους όψης, δίνοντας έμφαση στον προσεγμένο και σε κάποιες περιπτώσεις νέο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Σύμφωνα με τα νέα σχέδια, προβλέπεται η δημιουργία νέου τερματικού σταθμού, επέκτασή του κατά 30.988 τ.μ. και κατασκευή νέας πρόσβασης. Επίσης, ανακαίνιση του υπάρχοντος τερματικού σταθμού, νέος πυροσβεστικός σταθμός, επέκταση της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων ή σύνδεση με το δημοτικό δίκτυο, αναδιοργάνωση του χώρου στάθμευσης των αεροσκαφών, ανακαίνιση του

22 lifo – 31.10.19

οδοστρώματος στους χώρους προσγείωσης-απογείωσης-στάθμευσης αεροσκαφών, εγκατάσταση συστήματος «HBS inline screening» για τον έλεγχο των αποσκευών, 47% αύξηση των σταθμών Check-in (από 30 σε 44), 75% αύξηση των ζωνών παραλαβής αποσκευών (από 4 σε 7), 50% αύξηση του συνολικού αριθμού πυλών (από 16 σε 24) καθώς και διπλασιασμός των σημείων ασφαλείας και ελέγχου του αεροδρομίου (από 6 σε 12). Είναι προφανές ότι η γιγάντωση του αεροδρομίου θα συμβάλει καταλυτικά στο μελλοντικό πρόσωπο που φιλοτεχνεί η συμπρωτεύουσα.

ΔΙΕΘΝΉΣ ΈΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020 αναμένεται να διεξαχθεί ο διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το νέο εκθεσιακό κέντρο και για το μεγαλύτερο ελεύθερο οικόπεδο στον οικιστικό πυρήνα της Θεσσαλονίκης. Μεταξύ 2020-2021 θα διαμορφωθεί το χρηματοδοτικό σχήμα του έργου που εκτιμάται κοντά στα 120 εκατ. ευρώ και το 2022 θα αρχίσουν οι εργασίες κατασκευής ώστε το 2026 να έχει ολοκληρωθεί η ανάπλαση, αφού στόχος είναι να είναι έτοιμο στην επέτειο των 100 ετών της ΔΕΘ και να εορταστεί αυτή στο νέο Εκθεσιακό Κέντρο. Μέχρι στιγμής, το ειδικό χωροταξικό σχέδιο προβλέπει ότι οι εκθεσιακοί χώροι θα αναπτυχθούν σε τρία μεγάλα μπλοκ εμβαδού 41 στρεμμάτων, που θα περιβάλλουν περιμετρικά το Παλέ ντε Σπορ. Επίσης, θα ανεγερθεί ένα ξενοδοχείο και ένα νέο συνεδριακό κέντρο με υπόγειο πάρκινγκ (στη θέση που βρίσκε-

ται το «Ι. Βελλίδης») καθώς και ένα business center εκεί όπου βρίσκονται σήμερα τα κτίρια διοίκησης. Τα καταστήματα που βρίσκονται σήμερα επί της Αγγελάκη θα απομακρυνθούν και θα ανοίξει ο χώρος μέχρι τη ΧΑΝΘ, για να δημιουργηθεί εκεί το πάρκο. Παράλληλα, προβλέπεται η δημιουργία χώρων για την κίνηση πεζών και ποδηλάτων, χώροι υπαίθριων εκδηλώσεων και χώροι με χαμηλή φύτευση και δεντροφύτευση. Ταυτόχρονα, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ο πύργος του ΟΤΕ και η πύλη της ΧΑΝΘ θα διατηρηθούν, ενώ πιθανότατα θα επιτραπεί η κατασκευή έως δύο κτιρίων αναψυχής με μέγιστη δόμηση 250 τ.μ. έκαστο.

ΛΙΜΆΝΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ Στην τελική ευθεία βρίσκεται το έργο της επέκτασης του 6ου προβλήτα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, μετά την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ της ΟΛΘ Α.Ε. και της κοινοπραξίας Hill International N.V.- Ρογκάν και Συνεργάτες Α.Ε., με αντικείμενο την «Επικαιροποίηση Μελέτης και Διαχείριση Έργου της Επέκτασης της Λιμενικής Υποδομής του 6ου Προβλήτα», έργο συνολικού ύψους 180 εκατομμύριων ευρώ. Πρόκειται για μια κατασκευή που έχει αναλάβει η ΟΛΘ Α.Ε. και περιλαμβάνει: νέο πρόσθετο κρηπίδωμα μήκους 460 μέτρων με ωφέλιμο βάθος -17,6 μ. και πρόσθετη χερσαία ζώνη, πλάτους τουλάχιστον 300 μέτρων, κατά μήκος του παραπάνω νέου κρηπιδώματος. Έτσι, μετά την ολοκλήρωση των έργων αυτών, η Θεσσαλονίκη θα είναι σε θέση να προσελκύσει κύριες γραμμές, γεγονός

Σημαντικό χαρακτηριστικό της νέας εποχής των αεροδρομίων αποτελεί η ανανέωση και ο εκμοντερνισμός της εσωτερικής και εξωτερικής τους όψης, δίνοντας έμφαση στον προσεγμένο και σε κάποιες περιπτώσεις νέο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.

31.10.19 – lifo

23

Η ιστορική Αγορά Μοδιάνο αναμένεται να αποκτήσει ξανά την παλιά της αίγλη και να μετατραπεί σε μια σύγχρονη αγορά τροφίμων.

URBAN LAB

που θα αναβαθμίσει σημαντικά τις δυνατότητες του λιμανιού. Προφανώς, θα ακολουθήσει η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, επενδύσεων και ανάπτυξης, αφού δεν θα εξυπηρετεί μόνο τη ΝΑ Ευρώπη αλλά θα μετατραπεί σε κύρια πύλη εισόδου των προϊόντων της Ανατολής. Όπως έχει εκφραστεί από τους υπεύθυνους, στόχος δεν είναι απλώς η άνοδος της εμπορευματικής κίνησης του λιμανιού, αλλά η δημιουργία ενός ανταγωνιστικού λιμανιού διεθνούς βεληνεκούς, ενισχύοντας τόσο την αυξημένη δραστηριότητα στο ίδιο το λιμάνι όσο και συνολικά την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή.

ΣΤΟΆ ΜΟΔΙΆΝΟ Έναν χρόνο αργότερα απ’ ό,τι προέβλεπε το αρχικό χρονοδιάγραμμα αναμένεται να παραδοθεί η ιστορική Αγορά Μοδιάνο, αλλάζοντας τα σχέδια που αναφέρονταν σε παράδοση της αγοράς στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2020. Η ιστορική Αγορά Μοδιάνο αναμένεται να αποκτήσει ξανά την παλιά της αίγλη και να μετατραπεί σε μια σύγχρονη αγορά τροφίμων. Όπως σημειώνεται στην αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία έχει ανατεθεί στο αρχιτεκτονικό γραφείο Sparch των Ρένας Σακελλαρίδου και Μόρφως Παπανικολάου, στο ισόγειο της εμβληματικής στοάς θα λειτουργήσουν πάνω από 140 καταστήματα, τα οποία και θα είναι τοποθετημένα ανάλογα με το είδος τροφίμων που θα πωλούν. Παράλληλα, κάθε επιχείρηση θα έχει τον δικό της χώρο αποθήκευσης ακριβώς κάτω από το δάπεδο, σε ένα ισόγειο συνολικού εμβαδού 2.500 τ.μ. Τέλος, προβλέπεται η δημιουργία ξύλινου δαπέδου μεταξύ του ισογείου και της οροφής, που θα λειτουργεί ως χώρος ψυχαγωγικών δράσεων,

24 lifo – 31.10.19

καθώς και η ανάπτυξη συστήματος ανελκυστήρων και κλιμακοστασίου που θα διευκολύνει την τροφοδοσία των καταστημάτων. Με την πάροδο του χρόνου και την ελλιπή συντήρηση, η φυσιογνωμία του κτιρίου αλλοιώθηκε και τα καταστήματα που λειτουργούσαν ήταν ελάχιστα. Με τη νέα μορφή της και την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου αναμένεται να εξελιχθεί και πάλι σε ένα σημαντικό τοπόσημο της Θεσσαλονίκης και να αναβιώσουν οι μέρες της δόξας της. Η μετατροπή της σε μια νέα υπερσύγχρονη αγορά τροφίμων θα αναβαθμίσει τον αστικό ιστό της πόλης και θα αποκτήσει κινητικότητα όλη η ευρύτερη περιοχή.

ΞΕΝΟΔΟΧΕΊΟ «ΒΙΈΝΝΗ»— ΜΟΥΣΕΊΟ ΟΛΟΚΑΥΤΏΜΑΤΟΣ Ξενοδοχείο πολυτελείας αναμένεται να γίνει ένα από τα πιο εμβληματικά κτίρια της πόλης. Όμιλος Ισραηλινών επιχειρηματιών αγόρασε το ιστορικό ακίνητο επί της Εγνατίας Οδού 2-4. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο οικοδόμημα κουβαλά ένα ιστορικό φορτίο, αφού κατά τη διάρκεια της Κατοχής είχε επιταχθεί από τους Γερμανούς και εκεί είχε ληφθεί το πρώτο μαζικό μέτρο εναντίον της εβραϊκής κοινότητας. Επίσης, ισραηλινό ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και για το κτίριο του παλαιού δημαρχείου (γνωστό ως «Καραβάν Σαράι») στη Βενιζέλου, καθώς και για το νεοκλασικό κτίριο της πρώην Ιονικής Τράπεζας στην πλατεία Ελευθερίας. Για πολλά χρόνια το εβραϊκό στοιχείο ανθούσε στην πολιτιστική ιστορία της πόλης, ενώ υπήρξαν οι πρωταγωνιστές της οικονομικής ευρωστίας. Το ισραηλινό επενδυτικό ενδιαφέρον έρχεται να αναζωπυρωθεί και λόγω της επερχόμενης

δημιουργίας του Μουσείου Ολοκαυτώματος, αφού η ανέγερσή του υπολογίζεται ότι θα προσελκύσει περισσότερους από 500.000 Εβραίους απ’ όλο τον κόσμο. Το κόστος του εξαώροφου κυκλικού κτιρίου από μέταλλο και γυαλί, σε μια έκταση που θα αγγίζει τα 7.000 τ.μ., θα πλησιάσει τα 30 εκατ. ευρώ, με το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας να προσφέρει τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ 10 εκατ. ευρώ θα δώσει και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Όπως είχε δηλώσει παλαιότερα ο πρόεδρος της ισραηλιτικής κοινότητας Δαυίδ Σαλτιέλ στη LiFO: «Επιδιώκουμε μέσω του μουσείου να αποκτήσουν φωνή τα εκατομμύρια των Εβραίων που εκτοπίστηκαν, ταπεινώθηκαν και εξοντώθηκαν. Είναι ο ήχος των Ελλήνων Εβραίων στο θρήσκευμα, της ιστορίας τους, που φυσικά είναι ταυτόσημη με την ιστορία της Θεσσαλονίκης».

ΠΛΑΤΕΊΑ ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΟΥΣ ΠΑΛΙΆ ΠΑΡΑΛΊΑ Στις άμεσες προτεραιότητες της νέας διοίκησης του Κωνσταντίνου Ζέρβα είναι μέσα στο 2020 να προκηρυχθεί διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την αναμόρφωση της πλατείας Αριστοτέλους, της κεντρικότερης πλατείας της πόλης, μειώνοντας την τσιμεντοποίηση που τη χαρακτηρίζει σήμερα, καθώς και για την επέκταση της παλιάς παραλίας. Ειδικότερα, όσον αφορά την ανάπλαση της παλιάς παραλίας, δηλαδή από τον Λευκό Πύργο ως το λιμάνι, προβλέπεται μέχρι στιγμής η δημιουργία ενός ντεκ με ξύλινες κατασκευές χωρίς επιχωματώσεις και χωρίς καμία παρενέργεια για το περιβάλλον, που θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση του σημείου.

Η ΜΠΟΥΤΊΚ ΤΟΥ ΠΑΟΚ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΛΟΓΓΟΥ

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Urban Soul Project σχεδίασε το πιο καλαίσθητο κατάστημα ομάδας που έχεις δει.

Τ

ο Μέγαρο Λόγγου, ευρέως γνωστό ως «Κόκκινο Σπίτι» λόγω της αποτελούμενης από κόκκινο τούβλο εξωτερικής του πρόσοψης, είναι μια εμβληματική τριώροφη οικία επί της πλατείας Αγίας Σοφίας, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ανεγέρθηκε το 1926 από τον αρχιτέκτονα Λεονάρντο Τζενάρι για λογαριασμό της οικογένειας του Ιωάννη Λόγγου, εύπορου βιομηχάνου από τον κλάδο της υφαντουργίας. Σήμερα, ο επισκέπτης του ιστορικού κτιρίου μπορεί να θαυμάσει το εμπορικό κατάστημα του ΠΑΟΚ επί της οδού Ερμού, αφού το ιστορικό τοπόσημο της συμπρωτεύουσας έχει μετατραπεί σε έναν ιδιαίτερο και καλαίσθητο χώρο. Το αρχιτεκτονικό γραφείο Urban Soul Project ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό της μπουτίκ του Δικεφάλου του Βορρά και δημιούργησε έναν χώρο με στυλ που ξεπερνάει την οπαδική και ποδοσφαιρική ταυτότητα. Άλλωστε, σε όλα τους τα πρότζεκτ οι Urban Soul Project επιχειρούν να εισάγουν στοιχεία αναφοράς στον τόπο με υλικά, τεχνοτροπίες και δομές, καθώς και με την απόδοση μιας μοναδικής ταυτότητας στον εκάστοτε χώρο. Την ίδια λογική ακολουθεί, μετά την ανακαίνισή του, και το εκκεντρικό κόκκινο κτίριο, με αποτέλεσμα να εξακολουθεί να συμβάλλει στον αισθητικό πλούτο της πόλης με την ασυνήθιστη τυπολογία του, τις σχεδιαστικές λεπτομέρειες, τα τοξωτά ανοίγματα και τον ζωγραφικό διάκοσμο. Μάλιστα, στους εσωτερικούς χώρους της μπουτίκ του ΠΑΟΚ το ενδιαφέρον κεντρίζει το δάπεδο, το οποίο είναι χυτό μωσαϊκό με άσπρες και μαύρες ψηφίδες, παραπέμποντας στα χρώματα της θρυλικής ομάδας του Βορρά, ενώ έχουν χρησιμοποιηθεί και φυσικά υλικά, όπως το ασπρόμαυρο μάρμαρο και ο δρυς. Αναμφίβολα, πρόκειται για έναν σχεδιασμό που αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο το ισχυρό αποτύπωμα της αρχιτεκτονικής ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Η πολυπληθής ομάδα αρχιτεκτόνων, πολιτικών και ηλεκτρολόγων μηχανικών, σχεδιαστών εσωτερικών χώρων και project managers «Urban Soul Project» είναι γνωστή για τα έργα της τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στην Αθήνα, καθώς, μεταξύ άλλων, έχει «υπογράψει» και τον σχεδιασμό του εντυπωσιακού Ergon House στη Μητροπόλεως, στην καρδιά της πρωτεύουσας. Η μπουτίκ του ΠΑΟΚ στη Θεσσαλονίκη αποτελεί μια καινοτομία σε καταστήματα του είδους, θέτοντας νέα πρότυπα αισθητικής

Το team Urban Soul Project

31.10.19 – lifo

25

ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ΠΟΝΕΜΈΝΗ ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΩΝ ΜΑΓΕΜΈΝΩΝ, ΤΩΝ ΧΑΜΈΝΩΝ «ΚΑΡΥΆΤΙΔΩΝ» Η ιστορία του Γάλλου Έλγιν και της αρπαγής ενός από τα πιο αγαπημένα μνημεία της πόλης μάς υπενθυμίζει πόσο συναισθηματικά δεμένοι παραμένουν οι Θεσσαλονικείς με την ιστορία τους. ΑΠΌ ΤΟΝ M. HULOT

O

Τσαρλς Νιούτον, ο άνθρωπος του Βρετανικού Μουσείου στο Λεβάντε, είχε πει μετά από μια επίσκεψή του ότι “το πιο ενδιαφέρον λείψανο της κλασικής αρχαιότητας” στη Θεσσαλονίκη ήταν οι “Incantadas”, μια κιονοστοιχία που στηρίζεται σε κορινθιακές κολόνες μισοθαμμένες μέσα στο χώμα, που πάνω τους στηρίζονται τετράγωνοι πεσσοί, ο καθένας από τους οποίους έχει σε δύο όψεις μια μορφή σε ανάγλυφο» γράφει ο Μαρκ Μαζάουερ στο βιβλίο του Θεσσαλονίκη, η πόλη των φαντασμάτων. «Τα εντυπωσιακά αυτά αγάλματα, που ήταν εντοιχισμένα στους τοίχους ενός σπιτιού σε μία από τις κεντρικές εβραϊκές συνοικίες, αποτελούσαν μεγάλο αξιοθέατο». Οι Μαγεμένες, ή «Καρυάτιδες της Θεσσαλονίκης», όπως χαρακτηρίστηκαν επειδή η περιπετειώδης ιστορία τους είναι παρόμοια, είναι ένα μνημείο που καταστράφηκε το 1864 από τον Εμανουέλ Μιλέρ, τον Γάλλο Έλγιν, και από τότε παραμένει ένας από τους θρύλους

26 lifo – 31.10.19

της πόλης. «Οι Μαγεμένες έχουν το μοναδικό προνόμιο να είναι αρχαία αντικείμενα που η νεότερη ιστορία τους έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, παρά η αρχαία» λέει ο Θοδωρής Παπακώστας, αρχαιολόγος. «Πρόκειται για γλυπτά της ρωμαϊκής εποχής, της διακοσμητικής εισόδου του γυμνασίου της πόλης ή των λουτρών της. Τα τοποθετούμε περίπου στην περιοχή νότια της αρχαίας αγοράς και βόρεια της Εγνατίας, κοντά στο οθωμανικό λουτρό, χωρίς να είναι βέβαιη η ακριβής θέση τους. Από το μνημείο αυτό, που επέζησε τον μεσαίωνα και υπήρχε μέχρι το 1864 μέσα στην αυλή ενός εβραϊκού σπιτιού, δεν σώζεται όλη η κιονοστοιχία και δεν έχουμε αρκετά στοιχεία για να μπορέσουμε να ξέρουμε το ακριβές μήκος του ή τι ακριβώς συμβόλιζε. Η πιο παλιά αναφορά στο μνημείο γίνεται από τον Κυριάκο Πιτσικόλι (τον Αγκωνίτη), τον πρώτο αρχαιοδίφη της αρχαιότητας, ο οποίος, πριν ακόμα πέσει η Κωνσταντινούπολη στους Τούρκους, γυρνούσε ανά την Ιταλία και την

Ελλάδα και μελετούσε τα αρχαία τους. Το 1430 περίπου αναφέρει τις Μαγεμένες». «“Incantadas”, “Στοά των ειδώλων”, “Σουρέτι Μελεκί”, όπως και να αποκαλούσαν οι Εβραίοι, χριστιανοί ή μουσουλμάνοι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης το μνημείο αυτό, έχει εξάψει κατά καιρούς τη φαντασία όσο κανένα άλλο της πόλης» προσθέτει ο Ρωμύλος Μαντζούρας, ιστορικός-ξεναγός. « Ίσως γιατί πλέον ούτε το ακριβές σημείο όπου βρισκόταν είναι γνωστό, πόσο μάλλον το γεγονός ότι το ίδιο το μνημείο βρίσκεται στο Λούβρο εδώ και περισσότερο από εκατόν πενήντα χρόνια. Υποψήφιος ένοικος βρετανικών, γερμανικών και γαλλικών μουσείων, δεινοπάθησε στα άτσαλα χέρια του πλειοδότη Γάλλου παλαιογράφου Εμανουέλ Μιλέρ, στον οποίο το παραχώρησαν οι οθωμανικές αρχές για λογαριασμό του Ναπολέοντα Γ’. Παρότι ο Μιλέρ αυτοχαρακτηριζόταν ως η “ενσάρκωση της ακρίβειας”, δεν κράτησε καμία τοπογραφική σημείωση, ούτε καν προχώρησε σε αρίθμηση των μερών του μνημείου. Απο-

Αριστερά: Ένα από τα αντίγραφα που δώρισε η Γαλλία στην Ελλάδα. Πάνω: Ο πίνακας του James Stewart με τις «Μαγεμένες» (1762)

31.10.19 – lifo

27

ΙΣΤΟΡΙΑ συναρμολόγησε όλη την κιονοστοιχία, παράτησε τους μισούς κίονες και κομμάτια του επιστυλίου στα λασπωμένα δρομάκια που οδηγούσαν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και, όταν τα γλυπτά έφτασαν στο Λούβρο το 1864, δεν τα συνόδευε κανενός είδους σχέδιο προς συναρμολόγηση. Το αποτέλεσμα ήταν να εκτεθούν στο μουσείο μόνο τα ανάγλυφα. Η ανέγερση των Μαγεμένων τοποθετείται χρονολογικά στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια και μάλλον αποτελούσαν μέρος κάποιου εντυπωσιακού περιβόλου κτίσματος, σαν τα πολλά που υπήρχαν στο κέντρο της πόλης. Κατά πάσα πιθανότητα, ο μεγάλος σεισμός των μέσων του 7ου μ.Χ. αιώνα και οι μετέπειτα αιώνες της αδιάλειπτης αστικής κατοίκησης το άφησαν στη μορφή που μας είναι γνωστό. Ως μια δίτονη κιονοστοιχία αποτελούμενη από πέντε κορινθιακές κολόνες, ένα ογκώδες επιστήλιο και πάνω από αυτό τέσσερις πεσσοί διακοσμημένοι με ανάγλυφες ολόσωμες μορφές σε φυσικό περίπου μέγεθος, που παριστάνουν μορφές της ελληνικής μυθολογίας. Τον θεό Διόνυσο, την Αριάδνη, μια Μαινάδα, τη Λήδα, τον Γανυμήδη, έναν Διόσκουρο, την Αύρα και μια Νίκη. Σύμφωνα με έναν γοητευτικό, μεσαιωνικό μάλλον, θρύλο της πόλης, οι Μαγεμένες πήραν το όνομά τους από μια ερωτική περιπέτεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος φιλοξένησε στο παλάτι του τον βασιλιά της Θράκης με τη συνοδεία του. Ο Αλέξανδρος ερωτεύτηκε την όμορφη βασίλισσα της Θράκης και μέσω αυτής της στοάς την επισκεπτόταν στα διαμερίσματά της τα βράδια. Ο απατημένος σύζυγος δεν άργησε να μάθει για τα καμώματα του οικοδεσπότη και της συμβίας του και ανέθεσε σε έναν σπουδαίο μάγο από τον Πόντο να τιμωρήσει το παράνομο ζευγάρι. Ο Πόντιος μάγος έσπειρε μάγια στο μυστικό πέρασμα, τόσο τρομερά που όποιος περνούσε από τη στοά αυτή θα γινόταν πέτρα. Για καλή τύχη όμως του Αλέξανδρου, ο δικός του μάγος, ο φοβερός… Αριστοτέλης, κατάλαβε την παγίδα και ενημέρωσε τον αφέντη του να μην επισκεφτεί τη βασίλισσα της Θράκης εκείνη τη νύχτα. Η βασίλισσα όμως τον περίμενε και έστειλε μια υπηρέτριά της να δει γιατί αργεί ο Αλέξανδρος. Καθώς άργησε κι αυτή να επιστρέψει, έτρεξε να δει τι συμβαίνει η ίδια η ανυπόμονη βασίλισσα. Λίγο μετά, ο βασιλιάς της Θράκης και ο Πόντιος μάγος του πέρασαν και αυτοί για να δουν τα αποτελέσματα των μαγικών. Αλίμονο, όλοι πέτρωσαν και έμειναν εκεί για πάντα, σύμβολα μιας ιστορίας συζυγικής απιστίας. Οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες καθώς και το ωραίο αυτό παραμύθι ίσως να μη μας ήταν γνωστά αν ο James Stuart και ο Nicholas Revett, ζωγράφος και αρχιτέκτονας αντίστοιχα, αγγλικής καταγωγής, δεν είχαν φτάσει μέχρι τη Θεσσαλονίκη, μια πόλη εκατό χιλιάδων κατοίκων στα μέσα του 18ου αιώνα, περιγράφοντας την εβραϊκή συνοικία Rogos. Στην αυλή μιας κατοικίας της περιοχής δεσπόζουν, παρότι με τις κολόνες τους μισοχωμένες στη γη, οι Μαγεμένες. Οι δύο αρχαιόφιλοι αποτυπώνουν το μνημείο με επιστημονική ακρίβεια και διασώζουν τον θρύλο του ονόματος του μνημείου όπως τους τον αφηγηθήκαν οι Έλληνες κάτοικοι της πόλης».

28 lifo – 31.10.19

O

Έλγιν της Θεσσαλονίκης ήταν ένας Γάλλος σοφός πενήντα ενός χρονών ονόματι Εμανουέλ Μιλέρ, ειδήμων παλαιογράφος με “πάθος για τα χειρόγραφα”, όπως διατεινόταν ο ίδιος» γράφει ο Μαζάουερ. «Ο Μιλέρ είχε εξασφαλίσει την υποστήριξη του Ναπολέοντα Γ’ για το σχέδιό του να εξετάσει τις συλλογές των βιβλιοθηκών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ιδίως των μονών του Άθω –του Άγιου Δισκοπότηρου των Γάλλων βιβλιόφιλων–, ώστε να συλλέξει σπάνια μεσαιωνικά και βυζαντινά χειρόγραφα. Ήταν τότε βιβλιοθηκάριος της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Αργότερα θα γινόταν καθηγητής Νέων Ελληνικών στο Παρίσι, αυτό όμως συνέβη αφού πρώτα δημοσίευσε πλήθος άρθρα, ελίχθηκε πολιτικά στους ακαδημαϊκούς κύκλους και, κυρίως, επέστρεψε από την Ανατολή με τους καρπούς της πετυχημένης αποστολής του». Κι αφού πέρασε από το Άγιο Όρος και κατέστρεψε ένα σωρό μνημεία στη Θάσο, έφτασε στη Θεσσαλονίκη για να αρπάξει τις Καρυάτιδες. «Τα εμπόδια που προβλέπω είναι η ζήλια των Ελλήνων και οι ξένοι πρόξενοι» έγραφε. «Αν το θελήσει η Τύχη να πάρω εκείνα τ’ αγάλματα! Σκεφτείτε: οκτώ αγάλματα μιας πολύ ωραίας περιόδου, ακρωτηριασμένα βέβαια, αλλά και τι μ’ αυτό; Δεν ξέρω πια πού βρίσκομαι – παρόν, παρελθόν και μέλλον έχουν μπερδευτεί όλα μέσα στο μυαλό μου». Στις 10 Οκτωβρίου 1864, γράφει στη γυναίκα του από τη Θάσο: «Βιάζομαι να σου στείλω την καλή, τη μεγάλη είδηση… Ο Σουλτάνος, μέσω του Μεγάλου Βεζίρη, του Φουάντ Πασά, μου έδωσε την άδεια να αποκολλήσω και να μεταφέρω στη Γαλλία τα οκτώ αγάλματα της Σαλονίκης που ήθελα τόσο πολύ…». Άμεσα, με φιρμάνι του Σουλτάνου, αρχίζει να αποδομεί το μνημείο για να το μεταφέρει ολόκληρο στη συλλογή του Ναπολέοντα. Ωστόσο, αυτό που καταφέρνει είναι μόνο να το καταστρέψει. «Το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι την περίοδο που ο Μιλέρ έσπαγε τα αγάλματα για να τα μεταφέρει, αντιδρούν όλοι οι κάτοικοι της πόλης, και Έλληνες και Εβραίοι και Τούρκοι» λέει ο Θοδωρής Παπακώστας. «Υπάρχει, μάλιστα, η αφήγηση ότι κάποιος ηλικιωμένος Τούρκος σωματοφύλακας, κάποια στιγμή, εκεί που γκρεμίζουν και τα τελευταία κομμάτια και κατεβαίνει μια γυναικεία φιγούρα, παλεύει να φτάσει μες στα κλάματα για να φιλήσει το άγαλμα. Οι Γάλλοι στρατιώτες με το ζόρι τον αφήνουν να περάσει και τον ειρωνεύονται που κλαίει για ένα άγαλμα. Οι διάφοροι πρέσβεις στη Θεσσαλονίκη στέλνουν γράμματα στην

Υψηλή Πύλη στην Κωνσταντινούπολη, “σταματήστε τους”, μάλιστα ο ίδιος ο Μιλέρ περιγράφει και ένα πολύ ωραίο σκηνικό, όπου φεύγει ο γερανός, σπάει ο τοίχος του εβραϊκού σπιτιού, προσγειώνεται απότομα η μία Μαγεμένη, χωρίζεται σε δύο κομμάτια μπρος πίσω, ευτυχώς δεν σπάνε τα αγάλματα, σπάει εγκάρσια. Και μετά περιγράφει όλη την αγωνιώδη προσπάθεια να μεταφέρουν τα μνημεία μέσα από τους λασπωμένους δρόμους. Φυσικά, υπήρχαν και κομμάτια που δεν είχαν πάνω γλυπτά, ήταν τα κομμάτια της κιονοστοιχίας, κάποια από τα οποία εγκατέλειψαν στη μέση του δρόμου στην Εγνατία, άλλα μεταφέρθηκαν στη Νήσο των Κύκνων στο Παρίσι, στον Σηκουάνα, όπου με τον καιρό ξεχάστηκαν. Ο σκοπός του, που ήταν να μεταφέρει όλη την κιονοστοιχία στο Παρίσι και να την ξαναχτίσει μέσα στο μουσείο του Ναπολέοντα, δεν επετεύχθη ποτέ. Και όλα τα κομμάτια να είχε, δεν μπορούσε να γίνει, γιατί ο ίδιος δεν κράτησε σημειώσεις για να επανασυναρμολογηθεί το μνημείο. Και αναφέρει ότι, τελικά, επειδή δεν μπόρεσε να πάρει τα κονδύλια που ήθελε για να τα μεταφέρει όλα, αυτό που έκαναν ήταν βανδαλισμός, “γιατί δεν καταφέραμε να το σώσουμε ως μνημείο”, το ομολογεί κι ο ίδιος». «Τα γλυπτά που είχαν πάνω τις παραστάσεις πήγαν στο Λούβρο κι είναι ακόμη εκεί», λέει ο Θοδωρής Παπακώστας, «και μάλιστα συμπεριλήφθηκαν στη μεγάλη έκθεση που έγινε το 2012 στο μουσείο για την αρχαία Μακεδονία. Η Γαλλία μάς έχει δωρίσει αντίγραφά τους που βρίσκονται έξω από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, όπως κοιτάς την είσοδο αριστερά, απέναντι από το Βελλίδειο. Κι επειδή δεν είναι ακριβώς γνωστό το σημείο της πλατείας Αριστοτέλους όπου βρίσκονταν, σήμερα έχουν φτιάξει εκεί παιδότοπο σκεπασμένο με αμμοδόχους, έτσι ώστε αν χρειαστεί να ερευνηθεί το μέρος στο μέλλον, να μην είναι δύσκολο να μετακινηθούν. Το μνημείο είχε ύψος 20 μέτρα, ήταν τοπόσημο της πόλης και αξιοθέατο για όλους τους ξένους που την επισκέπτονταν. Και η αγανάκτηση των κατοίκων που έχασαν τις Μαγεμένες τους ήταν μεγάλη για χρόνια μετά. Υπάρχει μάλιστα σε μία εφημερίδα αθηναϊκή, στην “Παλιγγενεσία” της 10ης Νοεμβρίου 1864, η επιστολή κάποιου που υπογράφει με το όνομα Ααρών –προφανώς κάποιος εβραϊκής καταγωγής κάτοικος της πόλης–, ο οποίος οδύρεται και αντιδρά για τον τρόπο που χάνει η πόλη την κληρονομιά της και την ιστορία της. Και κατά τη διάρκεια της αποδόμησης και της μεταφοράς, σύσσωμη η πόλη αντιδρούσε για την κλοπή του μνημείου. Τα κομμάτια που πετάχτηκαν κατέληξαν από δω και από κει και χάθηκαν μέσα στον χρόνο. Το 1997 βρέθηκε ένα κομμάτι πολύ φθαρμένο, που ήταν το κεφάλι και το πάνω μέρος ενός ακόμη πεσσού, μιας ακόμη, πέμπτης Μαγεμένης. Μπορεί να το δει κανείς, έστω και στραπατσαρισμένο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης».

Σκίτσα των γλυπτών όπως δημοσιεύτηκαν σε ενημερωτικό υλικό επιστημονικής διημερίδας που διοργάνωσε το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης.

Υπάρχει, μάλιστα, η αφήγηση ότι κάποιος ηλικιωμένος Τούρκος σωματοφύλακας, κάποια στιγμή, εκεί που γκρεμίζουν και τα τελευταία κομμάτια και κατεβαίνει μια γυναικεία φιγούρα, παλεύει να φτάσει μες στα κλάματα για να φιλήσει το άγαλμα. Οι Γάλλοι στρατιώτες με το ζόρι τον αφήνουν να περάσει και τον ειρωνεύονται που κλαίει για ένα άγαλμα.

31.10.19 – lifo

29

EIKAΣΤΙΚΑ

ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΕΤΙΝΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 8 εκθέσεις εικαστικών που αξίζει να δείτε αυτή την περίοδο στη Θεσσαλονίκη. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΊΔΗ

Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος

Η μεγαλύτερη έκθεση διεθνώς για τη Λιουμπόβ Ποπόβα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, με περισσότερα από 200 έργα και αντικείμενα, γίνεται στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη (Μονή Λαζαριστών). Η έκθεση με τίτλο «Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος» περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο των έργων και του αρχειακού υλικού που διαθέτει στη συλλογή του το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Σχεδόν όλα προέρχονται από τη Συλλογή Κωστάκη, ενώ ορισμένα σπάνια έργα από ιδιωτικές συλλογές. Η έκθεση της Ποπόβα παρουσιάζει σειρές σχεδίων της καλλιτέχνιδος που μέχρι τώρα δεν είχαν εκτεθεί. Αποτελεί, επίσης, την πρώτη στη σειρά του νέου προγράμματος του μουσείου που αφορά εκθέσεις αφιερωμένες στους κεντρικούς καλλιτέχνες της Ρωσικής Πρωτοπορίας, τα έργα των οποίων βρίσκονται στη συλλογή του. Την έκθεση έχουν επιμεληθεί οι Μαρία Τσαντσάνογλου, Andrei Sarabianov και Kristina Krasnyanskaya, με βοηθό επιμελήτρια την Αγγελική Χαριστού. Θα παραμείνει στο μουσείο μέχρι την 1η Μαρτίου του 2020.

MOMus - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης - Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη, 2310 589141

Λιουμπόβ Ποπόβα, Κεντημένο εξώφυλλο βιβλίου, 1917, κέντημα με ασημοκλωστή, 45x31,5 εκ. ©MOMus - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης - Συλλογή Κωστάκη

30 lifo – 31.10.19

Λιουμπόβ Ποπόβα, Σχέδια για ύφασμα, περ. 1923–24, μελάνι σε χαρτί, 17x13,7 εκ. ©MOMus Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης - Συλλογή Κωστάκη

31.10.19 – lifo

31

Η ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΗΣ

EIKAΣΤΙΚΑ

Ε

ίναι αυτονόητο ότι η 7η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης αποτελεί το μείζον εικαστικό γεγονός στην πόλη και θα συνεχίσει να είναι μέχρι τη λήξη της στις 16/2/20. Η φετινή διοργάνωση είναι η πρώτη που υλοποιείται από τον νεοσυσταθέντα Μητροπολιτικό Οργανισμό Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης - ΜΟΜus. Έχει τίτλο «Στάση / Taking a stance» και είναι έργο ομάδας 11 επιμελητών. Η κ. Συραγώ Τσιάρα, διευθύντρια του ΜΟΜus και της Μπιενάλε, λέει σχετικά: «Συζητώντας με την επιμελητική ομάδα τον τρόπο παρουσίασης της φετινής έκθεσης, αποφασίσαμε να προτείνουμε έναν τόπο διασκορπισμένο σε έξι σημεία της πόλης και ένα στην Αθήνα, που, επειδή θα είναι έτσι κατακερματισμένος, θα γίνεται τόπος ήπιας και ήρεμης πρόσληψης ερεθισμάτων. Με τον τίτλο “Στάση”, λοιπόν, δεν υπονοείται κάποια παύση ή διακοπή δράσης, αλλά, αντίθετα, υποδηλώνεται η ενεργοποίησή της στο επίπεδο της ανάπτυξης μιας σχέσης μεταξύ θεατή και έργων. Κι έτσι, η “στάση” μετεξελίσσεται σε “θέση” απέναντι στα έργα, η οποία σχηματίζεται μέσα από μια ματιά με πρόθεση σύνδεσής τους με την Ιστορία. Επειδή θεμέλιο του νεοσύστατου Momus είναι πάντα η Συλλογή Κωστάκη, τα αιτήματα, οι προσδοκίες,

τα πειράματα και τα εγχειρήματα των αρχών του 20ού αιώνα είναι για μας ζωντανά. Και ένα ζήτημα με το οποίο ασχολήθηκε η Ρωσική Πρωτοπορία ήταν ο κοινωνικός ρόλος του καλλιτέχνη και η οργάνωση της εργασίας του. Επανερχόμαστε, λοιπόν, στο αίτημα της καλλιτεχνικής παραγωγής ως εργασίας που θα πρόσφερε τα προς το ζην στον καλλιτέχνη, στο θέμα της επισφάλειας της κοινωνικής θέσης του και στον αντίκτυπο των δύο αυτών παραγόντων στο έργο που δημιουργεί. Πρόκειται για ζητήματα που δεν έπαψαν ποτέ να είναι αδιαμφισβήτητης και καθοριστικής σημασίας. Τα θέτουμε, λοιπόν, όλα αυτά επί τάπητος, επειδή συμβαίνει να έχουμε ολοκληρώσει μια πολύ ουσιαστική έρευνα σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης και επιβίωσης των καλλιτεχνών στην Ελλάδα σήμερα, τα αποτελέσματα της οποίας θα ανακοινωθούν κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της Μπιενάλε. Μια άλλη γενική επισήμανση θα ήταν ότι, παρά τα άφθονα βίντεο και άλλα έργα που βασίζονται στη σύγχρονη τεχνολογία, στην έκθεση κυριαρχεί επίσης η επιστροφή στην ύλη και στην “απτικότητα”, στην επαφή που μπορεί να αναπτύξει ο καλλιτέχνης, και κατ’ επέκταση ο θεατής, αγγίζοντας και πειραματιζόμενος με τα υλικά. Τη θεωρούμε ανάγκη της εποχής, επειδή η υπόλοιπη επικοινωνία μας με την πραγματικότητα τείνει να γίνει όλο και

πιο άυλη και μια συνέπεια αυτής της τάσης είναι να καθίσταται όλο και πιο αισθητή στην τέχνη η ανάγκη μιας στροφής προς το σώμα, το αντικείμενο και την ύλη». Η Μπιενάλε περιλαμβάνει και φεστιβάλ περφόρμανς με τιμώμενο καλλιτέχνη φέτος τον Stelarc (που γεννήθηκε το 1946 στη Λευκωσία και από το 1972 έχει υιοθετήσει το καλλιτεχνικό του όνομα, το οποίο προκύπτει από το πραγματικό, που είναι Στέλιος Αρκαδίου). Είναι ένας από τους καταξιωμένους πρωτοπόρους καλλιτέχνες στο φάσμα της αντιμετώπισης του σώματος ως μιας κατασκευής που θα επιδεχόταν επανασχεδιασμό και αναδιαμόρφωση. Όπως τονίζει με ενθουσιασμό η κ. Τσιάρα: «Εδώ και τέσσερις δεκαετίες ο Stelarc δεν δουλεύει απλώς για μια υπέρβαση των ορίων του ανθρώπινου σώματος αλλά την κάνει πράξη. Δεν ήταν πάντα εύπεπτα αυτά που παρουσίαζε. Πριν από είκοσι ή τριάντα χρόνια η δουλειά του φάνταζε δυστοπική και έμοιαζε με αντικείμενο της επιστημονικής φαντασίας. Όμως, με τα τωρινά δεδομένα της ιατρικής, της βιοτεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης, αποκτά διαφορετική σημασία και πολύ πιο δυνατή σχέση με την επικαιρότητα». Η Μπιενάλε φιλοξενεί περισσότερους από 50 καλλιτέχνες, εκ των οποίων οι μισοί τουλάχιστον είναι Έλληνες. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι πολιτογραφημένοι Παριζιάνοι και

Stelarc, «Τα χέρια που γράφουν, Γράφοντας μια λέξη ταυτόχρονα με τρία χέρια» Maki Gallery, Τόκιο, 1982, Φωτογράφος - Keisuke Oki. Παραχώρηση του καλλιτέχνη.

Βαγγέλης Βλάχος, «Αυτό το συμβάν έχει τώρα τελειώσει (Συνάντηση στο Βελιγράδι, 1999)», 2019, Βίντεο, σελίδες Α4, ξύλινο ράφι, Παραχώρηση του καλλιτέχνη.

32 lifo – 31.10.19

Kalos&Klio, «The Tree of Knowledge», 2019, μαλλί από πρόβατο, χειροποίητο χαλί σε παραδοσιακό αργαλειό (Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή, Μονοδένδρι. Υφάντρα: Λαμπρινή Wassmuth), 176x120 εκ. Από τη σειρά «Επί Τάπητος - Υφάνσεις Δημοκρατίας». Ευγενική παραχώρηση Kalfayan Galleries, Αθήνα - Θεσσαλονίκη.

πάντοτε ρηξικέλευθοι Βασίλης Σαλπιστής και Ιάσων Καραΐνδρος (ο οποίος, φυσικά, συμμετέχει με το έτερον καλλιτεχνικό του ήμισυ, τον Jakob Gautel) και ο Βαγγέλης Βλάχος, που θα μπορούσε να θεωρείται ο Έλληνας καλλιτέχνης με τις πιο οξείες και αλύγιστες πολιτικές αιχμές στο έργο του. Με δύο έργα, εκ των οποίων το ένα εκτίθεται στο αθηναϊκό πιεντ-α-τερ της Μπιενάλε Θεσσαλονίκης (που είναι το MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά στην πλατεία Ασωμάτων, στο Θησείο), συμμετέχει και το πασίγνωστο (αν όχι και μοναδικό) εικαστικό ντουέτο της Θεσσαλονίκης Kalos&Klio. Πρόκειται για έργα που προέρχονται από μια νέα και πλούσια σειρά που προέκυψε κατόπιν διετούς και πολύ εκτεταμένης έρευνάς τους στο πεδίο της υφαντικής τέχνης. Τα έργα αξιοποιούν την «αφηγηματική παράδοση» των χαλιών και των υφαντών για να επανέλθουν σε ένα αγαπημένο θέμα του καλλιτεχνικού ντουέτου, που είναι η διαχρονικότητα των συμβόλων και η ικανότητά τους να διαπερνούν τον χρόνο, για να φτάνουν από το παρελθόν στην κάθε νέα εποχή, με αρκετές μορφολογικές παραλλάξεις μεν, αλλά χωρίς να έχουν αποκοπεί από τις αρχαιότατες καταβολές τους. Αυτή η σειρά έργων των Kalos&Klio θα παρουσιαστεί συνολικά μέσα στην ερχόμενη χρονιά στην γκαλερί Kalfayan, στην Αθήνα.

Natasha Papadopoulou, «The Anastasia Method», διαδραστική περφόρμανς

Πάολα Παλαβίδη, «Cognitive link», 2015, λάδι σε ξύλο, 100x110 εκ. Παραχώρηση της καλλιτέχνιδας. Περισσότερες πληροφορίες στο /biennale7.thessalonikibiennale.gr

31.10.19 – lifo

33

EIKAΣΤΙΚΑ

Έργο της Άννας Φωκά από την έκθεση «Vestiges. Αυτό που μένει και άλλες ιστορίες», στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.

34 lifo – 31.10.19

31.10.19 – lifo

35

EIKAΣΤΙΚΑ

Λάμπρος Ψυρράκης, «Δύο ντουέτα», 2019, ακρυλικό, μελάνι, λάδι σε καμβά, 83x57 εκ.

Επαυξημένη Ζωγραφικότητα

Σερπαντινάτες καμπύλες

H γκαλερί Ζήνα Αθανασιάδου παρουσιάζει τη δεύτερη στον χώρο της ατομική έκθεση του καλλιτέχνη Λάμπρου Ψυρράκη (γ. 1962), που είναι αναπληρωτής καθηγητής ζωγραφικής στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για «κανονικά» έργα, με λάδι σε καμβά, και αυτό τονίζεται για να υπογραμμιστεί η διαφορά τους με παλιότερες δουλειές του καλλιτέχνη, όπου τα υλικά (παστελίνες, χρωματιστές κορδέλες περιτυλίγματος κ.ά.) με την επιλογή τους και μόνο συνιστούσαν ένα πρωτίστως ειρωνικό ή και υπονομευτικό σχόλιο για την ίδια τη ζωγραφική. Στην τωρινή ενότητα έργων του, ο Ψυρράκης εμπλέκεται σε ένα παιχνίδι συνδυασμού αφηρημένων μορφών με παραστατικές. Το παραστατικό μέρος εμπνέεται από τις εικονογραφήσεις παιδικών παραμυθιών της δεκαετίας του ’70 και σμικρύνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να μοιάζει με μικρογραφία, η οποία απορροφάται από το αφηρημένο σκέλος της σύνθεσής του. Ωστόσο, παραμένει παρόν και η νύξη του γίνεται διαμιάς αισθητή. «Πίσω από οτιδήποτε δημιουργεί μια αίσθηση ευφορίας και ευδιαθεσίας, που θα έκανε τις συνθέσεις μου αυτές συγγενείς με την pop art της δεκαετίας του ’60, κρύβεται μια πικρία» εξομολογείται ο καλλιτέχνης. Κι έτσι, αυτή η αίσθηση διαρρηγνύεται από την πρόθεση και την ουσία του έργου, που δεν είναι τόσο η ανάδυση της πικρίας στην επιφάνεια όσο η στήριξη της διαρκούς αμφισημίας του. Πέραν αυτού, στα έργα του υπάρχει μια πολυαναφορικότητα σε έργα άλλων καλλιτεχνών. Ο Μάλεβιτς, για παράδειγμα, είναι μια σημαντική πηγή ερεθισμάτων, όπως και ο σύγχρονος Brice Marden.

Πριν από έναν χρόνο, με το έργο του «Οιωνός», που αποτελούνταν από 2.500 κεραμικά φίδια σε φυσικό μέγεθος, απλωμένα σε 250 μέτρα υπόγειου διαδρόμου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (στο πλαίσιο της έκθεσης «Η άγραφη βιβλιοθήκη», που ήταν το δεύτερο μέρος της εκθεσιακής τριλογίας με τίτλο «Μετά τη Βαβέλ»), ο Γιώργος Ξένος (γ. 1953) βρέθηκε στο επίκεντρο πολλών εικαστικών συζητήσεων με αφορμή το μνημειακό μέγεθος και τον συνεπαγόμενο δυναμισμό εκείνης της σύνθεσής του. Φέτος «μετοικεί» στη Θεσσαλονίκη για την ατομική του έκθεση στην γκαλερί Λόλα Νικολάου που περιλαμβάνει ζωγραφική, σχέδια και κεραμικά. Η Θάλεια Στεφανίδου, που την επιμελείται, περιγράφει τα «εικαστικά σχεδιάσματα» του Ξένου με τον ενδιαφέροντα όρο «μουσικογραφήματα», επειδή τα βρίσκει «παρόμοια με απομεινάρια από μια προ-λεκτική συνείδηση» και θεωρεί ότι λειτουργούν ως «προ-σχήματα» εξωτερίκευσης αποσπασμάτων μιας ενδοσκόπησης.

Vestiges Αυτό που μένει και άλλες ιστορίες. «Vestiges» σημαίνει απομεινάρια μιας άλλης εποχής. Και είναι επίσης ο τίτλος της ατομικής έκθεσης της Άννας Φωκά (γ. 1975), που διοργανώνει το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης στον χώρο του και αποτελεί πολιτιστική δράση των φετινών Δημητρίων. Τα έργα της παραδίδουν μια αποσπασματική αφήγηση μέσα από εικόνες τοπίων φθοράς, τα οποία κεντρίζουν την περιέργεια του θεατή τόσο, ώστε να τον βάλουν σε μια διαδικασία ανασύστασης της πλήρους ιστορίας που διαδραματίζεται σε μια παρελθοντική Θεσσαλονίκη, καταγεγραμμένη από τις παιδικές αναμνήσεις της ζωγράφου. Η Άννα Φωκά σπούδασε στην Ecole des Beaux Arts του Παρισιού, όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα, και η τωρινή έκθεση είναι η πρώτη της ατομική στη γενέτειρά της.

Έως 8/11, αίθουσα Αλλατίνη-Ντασώ, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, λεωφ. Στρατού 2Α

Εγκαίνια 7/11 Γκαλερί Λόλα Νικολάου, Τσιμισκή 52, lolanikolaougallery.blogspot.gr

Εγκαίνια 1/11, έως 3/1/20 Zina Athanassiadou Gallery, Π.Π. Γερμανού 5 zinaathanassiadou.com

Ιστορία της εβραϊκής οικοδομικής και αρχιτεκτονικής δραστηριότητας της Θεσσαλονίκης To Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης οργανώνει μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση με αντικείμενο την τοπική οικοδομική δραστηριότητα της κοινότητας κατά τον Μεσοπόλεμο. Η έκθεση έχει 3 σκέλη. Το πρώτο είναι έκθεση τεκμηρίων (τα οποία είναι πρωτίστως αρχιτεκτονικά σχέδια) στον χώρο του Μουσείου. Το δεύτερο μια εφαρμογή για κινητό τηλέφωνο, που με τη λειτουργία του γεωεντοπισμού περιγράφει στον περιπατητή τα άλλοτε και νυν εβραιόκτητα εμπορικά κτίρια του εμπορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης. Τέλος, δημιουργήθηκε μια ιστοσελίδα με λειτουργία ανάλογη εκείνης της εφαρμογής. Πρόκειται για 125 κτίρια, τα οποία χτίστηκαν κατά την περίοδο ανοικοδόμησης της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του 1917, από Εβραίους ιδιοκτήτες. Ανεγέρθηκαν ως αμιγώς εμπορικά κτίρια και μορφολογικά παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία, ξεκινώντας από εκείνα που είναι εντελώς λιτά και φτάνοντας σε επίπεδα μορφολογικής εκζήτησης που εκφράζουν το κύρος και την οικονομική ευρωστία του ιδιοκτήτη.

Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αγίου Μηνά 11, salonikajewisharchitecture.com

36 lifo – 31.10.19

Ένας κομήτης για να θάψει εραστές Οι δύο Ιταλοί καλλιτέχνες Marjano & Denis Kapurani (που είναι αδέλφια) ξεκινούν από μια υποθετική σκέψη σχετικά με τον εποικισμό του πλανήτη Άρη και αναπτύσσουν το θέμα τους μέσα από έναν νέο Αδάμ και μια Εύα που θα εξυπηρετούν το πλάνο δημιουργίας μιας νέας ανθρώπινης υπόστασης. Η νέα τους δουλειά έχει τίτλο «Α comet to bury lovers» και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο πλαίσιο των φετινών Δημητρίων.

Έως 16/11, Γενί Τζαμί, Αρχαιολογικού Μουσείου 30

Art-Thessaloniki Fair Η 4η Art-Thessaloniki Fair διοργανώνεται φέτος 21-24 Νοεμβρίου στον χώρο της ΔΕΘ-HELEXPO με τη συμμετοχή των σημαντικότερων τοπικών γκαλερί, καθώς και άλλων, από την Αθήνα και το εξωτερικό. Τιμώμενο πρόσωπο θα είναι ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός ηθοποιός Μπίλι Zέιν που έγινε διάσημος με την ταινία Τιτανικός (1997), αλλά που διαθέτει και αναγνωρισμένη εικαστική φλέβα. Στο πρόγραμμα παράλληλων δράσεων θα παρουσιαστούν: έκθεση με ακουαρέλες, έργα του Dennis Oppenheim (1938-2011) από τη Συλλογή Ν. Βερνίκου, ένα μέρος από το σημαντικό Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη-Κέντρο Έρευνας Μάσκας του δημοσιογράφου Γ. Μελίκη και ένας «απρόσμενος διάλογος» μεταξύ έργων του Πικάσο και του σύγχρονου καλλιτέχνη από τη Β. Μακεδονία Mice Jankulovski. Επιπλέον, θα δοθούν βραβεία στην καλύτερη γκαλερί, στον καλύτερο επιμελητή και στον καλύτερο καλλιτέχνη από τη WAVA (World Association of Visual Arts).

21-24 Νοεμβρίου , Art-Thessaloniki Fair, ΔΕΘ-HELEXPO

31.10.19 – lifo

37

CITY VIBES

Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

FOREVER

Είκοσι νέα πρόσωπα που ζουν και δραστηριοποιούνται στην πόλη περιγράφουν τα στοιχεία που την κάνουν ξεχωριστή και μας λένε τι θα άλλαζαν σε αυτήν. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ M. HULOT, ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ, ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΆΒΒΑΣ, ΔΗΜΗΤΡΑ ΣΑΜΣΑΚΗ, ΗΛΙΑΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ

01 ΒΑΣΊΛΗΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ

Content creator – visual merchandiser & consultant Ζω στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία 7 χρόνια. Η καταγωγή μου είναι από την Καβάλα. Με συναρπάζει ο κόσμος της μόδας και των social media. Η αγάπη μου γι’ αυτά τα δύο με οδήγησε να ασχοληθώ επαγγελματικά με αυτά. Η δουλειά μου σχετίζεται κατά κύριο λόγο με τον χώρο της μόδας. Αναλαμβάνω το κομμάτι των social media σε εταιρείες ή καταστήματα, βιτρίνες (visual merchandising), το styling σε φωτογραφίσεις και καμπάνιες και τους δειγματισμούς. Ένας λόγος που επέλεξα να μείνω στη Θεσσαλονίκη είναι ότι η πόλη κρύβει πολλά πρόσωπα και μπορεί να υποστηρίξει πολλούς τρόπους ζωής, είτε από κοινωνικής είτε από προσωπικής άποψης. Θα ήθελα στο μέλλον το κομμάτι του τουρισμού και της διασκέδασης να ανέβει σε ευρωπαϊκά επίπεδα. Είμαστε πολύ κοντά σε αυτό και η νέα γενιά έχει φέρει τον ανάλογο αέρα στην πόλη μας.

Instagram: billy_pap92

YOUNG

38 lifo – 31.10.19

02 GHETTO QUEEN

Ράπερ Η Θεσσαλονίκη είναι ξεχωριστή σε όλα, αλλά πιστεύω ότι ο κόσμος που ζει εδώ την κάνει ξεχωριστή. Είναι ο πυρήνας της ραπ μουσικής στην Ελλάδα. Τα περισσότερα παιδιά εδώ είναι του struggle, τέρμα cool και ανοιχτόμυαλα. Εδώ μπορείς να κάνεις ένα απλό άραγμα και να τα πεις με την παρέα σου μπροστά στη θάλασσα, στον Λευκό Πύργο, στην Άνω Πόλη ή στα Μετέωρα. Εδώ μπορείς να βγεις και να παρτάρεις στο full σε κάποιο event ή σε κάποιο κλαμπ και όλοι να είναι τέρμα hype-αρισμένοι. Γενικά, πιστεύω πως η Θεσσαλονίκη είναι η μόνη πόλη όπου μπορείς να συνδυάσεις το lifestyle που θες με την ηρεμία, όταν τη χρειάζεσαι. Αν ήταν στο χέρι μου να αλλάξω κάτι, θα την έκανα upgrade σε ό,τι αφορά κτίρια, δρόμους και συγκοινωνίες. Lil London ένα πράγμα.

31.10.19 – lifo

39

CITY VIBES

03 ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΑΖΑΝΤΖΉΣ Project manager & υπεύθυνος παραγωγής στην AddArt Αγαπώ τη Θεσσαλονίκη γιατί είναι μια πόλη με δική της ταυτότητα. Έχει τα δικά της χρώματα, τη δική της κουλτούρα και τους δικούς της ρυθμούς. Δεν βαριέσαι ποτέ, καθώς προσπαθεί συνέχεια να ιντριγκάρει το μυαλό σου. Αν κάνεις φίλους σε αυτή την πόλη, πραγματικούς φίλους, η στήριξη που θα λάβεις θα είναι τεράστια. Η πόλη επιτρέπει στον καθένα μας να συμβάλει στη διαμόρφωσή της και στη συνέχεια να συμβάλει ο ένας στη διαμόρφωση του άλλου. Αν ψαχτείς, αργά η γρήγορα θα σου δώσει αυτό που θες. Όσον αφορά την πόλη μου, λοιπόν, δεν θα άλλαζα τίποτα.

04 IVAN IVANOV DJ Τα δύο αυτά χρόνια που μένω εδώ, έχω καταλάβει πως η Θεσσαλονίκη είναι μοναδική. Αυτό που την ξεχωρίζει είναι η ζωντάνια και η κινητικότητά της, καθώς και η αίσθηση ενός πιο ελεύθερου και όχι τόσο αστικού περιβάλλοντος, τόσο στα μαγαζιά όσο και έξω από αυτά. Το μοναδικό πράγμα που θα έλεγα πως δεν παλεύεται σε αυτή την πόλη είναι ο ΟΑΣΘ!

40 lifo – 31.10.19

05

ΜΑΡΙΆΝΑ ΣΥΜΕΩΝΊΔΗ Γραφίστρια Νομίζω πως το vibe της Θεσσαλονίκης είναι αυτό που την κάνει μοναδική, με όλα τα συνοικιακά μαγαζάκια, τα στενά, τους ζεστούς ανθρώπους, τη ζωή που σφύζει παντού. Αν μπορούσα να αλλάξω κάτι σ’ αυτήν, θα με έκανα την πρώτη δήμαρχο παγκοσμίως που θα μοίραζε δωρεάν brunch τις Κυριακές. Σε όλους. Εκτός απ’ τη σπιτονοικοκυρά μου.

Kay Kreatures Μια συλλογή ρούχων που απευθύνεται στον εσωτερικό σου κόσμο.

E-shop: www.kaykreatures.com FB: kaykreatures, Instagram: kay_kreatures

Η Kelly Tso είναι ένα πλάσμα… Έτσι απλά, χωρίς μονόπλευρους επιθετικούς προσδιορισμούς να γειώνουν τη λέξη. Άλλωστε, αυτό δεν είμαστε όλοι; Πλάσματα που κρύβουμε μέσα μας άλλα, μικρότερα, τρομαγμένα ή αυταρχικά, τα οποία ενίοτε έρχονται σε σύγκρουση το ένα με το άλλο για να συνθέσουν τελικά τον εαυτό. Αυτά τα πλάσματα αποτυπώνονται στο unisex clothing brand Kay Kreatures μέσα από μια διαδικασία εσωτερική, με έντονη ενσυναίσθηση. Η δημιουργός Kelly αποκαλύπτει πτυχές δικές της, πτυχές που ανήκουν σε όλους μας, σχεδιάζοντας limited edition T-shirts και πουκάμισα για άνδρες και γυναίκες με κυρίαρχο το μήνυμα «embrace your inner creature». Πρωταγωνιστές, τρία kreatures με διαφορετικά χαρακτηριστικά, αλλά με κοινό σημείο αναφοράς την ανάγκη για αποδοχή. Το Κlassical Kreature είναι η φιγούρα με το μεγάλο κεφάλι που μπορεί να προκαλεί φόβο στους γύρω, αλλά στην πραγματικότητα εκείνο φοβάται τα επίμονα βλέμματα που στρέφονται πάνω του. Το Kolorful Kreature μοιάζει σκοτεινό και δυσπρόσιτο, κρύβει όμως έναν χρωματιστό κόσμο και μπορεί να σου δείξει πως με την αγάπη και την καλοσύνη μπορείς να λύσεις κάθε πρόβλημα. Το Koin Kreature συνδυάζει την τόλμη αλλά και την ευαισθησία για να αποκαλύψει πως κάθε νόμισμα έχει πάντα δύο πλευρές. Εσύ τι βλέπεις; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει η καλλιτέχνις Kelly, στο οποίο απαντά μέσα από το εξαιρετικό αυτό πρότζεκτ. Για κάθε φορά που έβγαλες βιαστικά συμπεράσματα για κάποιον, για κάθε επικριτικό σχόλιο ή αποδοκιμαστικό βλέμμα, για κάθε φόβο απέναντι στη διαφορετικότητα του άλλου, τα Kay Kreatures έχουν να σου πουν πως δεν γνωρίζεις τι κρύβει ο άλλος μέσα του, τι έχει περάσει και ποια είναι η δική του προσωπική ιστορία. Όσο για την ιστορία της Kelly Tso, έχει όλο τον διχασμό αλλά και την ευαισθησία του γνήσιου καλλιτέχνη. Μετά το πτυχίο πολιτικών επιστημών, πήγε στην Αγγλία για να σπουδάσει graphic design and illustration και έμεινε κάποια χρόνια δουλεύοντας πάνω σε αυτό για το οποίο ήταν φτιαγμένη. Καθόλου παράλογο, αν σκεφτείς ότι ως παιδί διασκέδαζε βλέποντας διαφημίσεις και προσπαθώντας να μπει στην ψυχολογία του άλλου. Η αγάπη για το Διάστημα, την αρχιτεκτονική αλλά και η έμπνευση από την τέχνη, όπως οι πίνακες του Καραβάτζο και του Mαγκρίτ, συνυπάρχουν, οδηγώντας σε πρότζεκτ με προσωποκεντρικό άξονα που πάντα έχουν να αφηγηθούν μια ιστορία. Εργάζεται ως graphic designer και illustrator και κάθε της δουλειά είναι μια καλλιτεχνική έκφραση (που μπορεί και να έχει σχεδιαστεί με κλειστά μάτια). Αλλά αυτό είναι off the record, όπως και τα περισσότερα που θα σου πει. Γιατί οι τυπικότητες δεν χωράνε στην προσωπικότητα μιας γνήσιας artist που εκτίθεται και εκθέτει όλους εμάς ως πλάσματα που κρύβουμε μικρές προσωπικές δυσμορφίες.

31.10.19 – lifo

41

CITY VIBES

06 ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΛΑΜΠΡΊΔΗΣ Συνιδιοκτήτης Holy Corporation Η Θεσσαλονίκη είναι τέχνη, σου δίνει έμπνευση. Κάθε της στενό σού αφηγείται τη δική του ιστορία. Είναι από μόνη της ξεχωριστή, αλλά αυτό που την κάνει μοναδική είναι ο κόσμος της, η κουλτούρα της και ο τρόπος ζωής που έχει. Θεσσαλονίκη είναι οι φίλοι, η μουσική, η καλοπέραση, η ποιότητα ζωής. Είναι η πόλη όπου γεννήθηκα και θα ζήσω όλη μου τη ζωή, μια και δύσκολα θα την εγκατέλειπα. Αυτό που θα άλλαζα είναι η αδιαφορία των δημοτικών αρχών, καθώς, ενώ ήμασταν η πρώτη πόλη στην Ελλάδα με εγκαταστάσεις για skateboard (πάρκο του Φωκά), πλέον καταλήξαμε από τις λίγες πόλεις που δεν διαθέτουν ούτε ένα δημόσιο skatepark. Πρόκειται για ένα άθλημα, το οποίο θα γίνει και ολυμπιακό από τους Αγώνες του 2020, και είναι κρίμα να μην υπάρχουν ανάλογες εγκαταστάσεις στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας.

42 lifo – 31.10.19

09

07

FOREVER

08

ΑΧΙΛΛΈΑΣ ΠΛΑΚΊΔΑΣ

YIN YAN

Γορίλα, Speakeasy Bar, Mahalo

Dance performers

Αγαπώ την πόλη μου για την αυθεντικότητά της,

Πολλά πράγματα κάνουν μοναδική τη Θεσσαλονίκη και την ξεχωρίζουν σίγουρα από την

τους ανθρώπους της αλλά και τους αλλοπρόσαλ-

Αθήνα. Αρχικά, αναπτύσσεται με πιο ταχείς ρυθμούς, δίνει βοηθήματα στους νέους για να

τις μνήμες της. Αυτό που θα άλλαζα στην πόλη μου είναι η τρο-

λους ρυθμούς της! Αν μια μέρα μού δινόταν ένα μα-

σπουδάσουν, δεν έχει τόσο μεγάλα ποσοστά ανεργίας και οι πολίτες της θα μπορούσαμε

μακτικά δήθεν προσέγγιση της τέχνης που επικρατεί. Θα ήθελα

γικό ραβδί, θα άλλαζα τον τρόπο που βλέπει αυτή η

να πούμε ότι είναι πιο «τακτοποιημένοι», δεδομένης πάντα της κατάστασης που βιώνουμε.

το ενδιαφέρον των ανθρώπων της πόλης μου προς την τέχνη και

πόλη το φαγητό και το ποτό! Θα προσπαθούσα να

Η Θεσσαλονίκη κατάφερε, αν και είχε μια πτώση τα τελευταία χρόνια, να αποκτήσει αν-

ειδικότερα τον κινηματογράφο να είναι ουσιαστικό, να μην πηγά-

εντάξω στο μυαλό των πολιτών/καταναλωτών την

θρώπους (διοικητικά) που, μέσα από το νεανικό κοινό, ξανάχτισαν την πόλη. Υπάρχει μια

ζει από μια διάθεση επίδειξης, με την ελπίδα τα σινεμά να γίνουν

αναζήτηση για ποιοτικά προϊόντα και αυθεντικά,

ευγένεια στους ανθρώπους της, οι οποίοι φροντίζουν να τηρούν τους τύπους και τα ήθη.

ξανά χώροι ιδεών και όχι ψευτοκουλτούρας.

γενικά, πρότζεκτ!

Θα ακούσεις παντού μια «καλημέρα» και μια «καλησπέρα»! Κάτι πολύ βασικό για την τέχνη

ΛΥΜΠΈΡΗΣ ΔΙΟΝΥΣΌΠΟΥΛΟΣ Σκηνοθέτης Τη Θεσσαλονίκη την καθιστά μοναδική το γεγονός ότι φιλοξενεί

μας, που αντιμετωπίζει δυσκολίες στην Αθήνα, είναι πως στη Θεσσαλονίκη οι Αρχές και η αστυνόμευση δεν εμποδίζουν τα street shows και τους καλλιτέχνες τους που μοιράζουν χαμόγελα και δίνουν ζωή στον κόσμο. Αντίθετα, ενισχύουν τις δράσεις τους και τις στηρίέτσι. Επίσης, η Θεσσαλονίκη είναι μια διάφανη πόλη, χωρίς κυκλώματα, είναι καθαρή και, κυρίως, μπορείς σε κάποια γωνιά της να βρεις ησυχία όταν το θες, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα. Έπρεπε να είναι η πρωτεύουσα. Το μόνο αρνητικό της είναι το δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς που εξυπηρετεί τον κόσμο αποκλειστικά μέσω της αστικής συγκοινωνίας, κάτι που δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινότητά του.

ΘΆΛΕΙΑ ΡΊΖΟΥ

ΓΙΏΡΓΟΣ ΓΩΝΙΆΔΗΣ Ιδρυτής του Papigion.gr, partnerships manager στο Youthnest.com Η Θεσσαλονίκη είναι μοναδική γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να αλλάξει το πρόγραμμά σου, γιατί είναι μια πόλη χαλαρή όπου όλοι, λίγο πολύ, γνωριζόμαστε και δεν λέμε όχι στον γρήγορο καφέ και στην κουβεντούλα. Σε κάνει να νιώθεις οικεία και ήρεμα, αφού περιτριγυρίζεσαι από γνώριμα πρόσωπα, κάτι ασύλληπτο για μεγάλες πόλεις. Είναι μοναδική, γιατί έχει ιστορία 24 αιώνων και συνεχώς εξελίσσεται.. Μου αρέσει αυτός ο περίεργος χαρακτήρας της, που σε κάθε γειτονιά διαφέρει. Μου αρέσουν οι κάτοικοί της που είναι φιλόξενοι με τον τρόπο τους και «σηκώνουν» το πείραγμα. Τι θα ήθελα να αλλάξει στην πόλη; Να έχει περισσό-

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΥΡΣΑΝΊΔΗΣ, Freerunner, parkourist

τερο πράσινο και ποδηλατόδρομους. Θα ήθελα να είναι πιο φιλι-

Τη Θεσσαλονίκη την κάνει μοναδική κυρίως αυτή η χαλαρότητα που εκπέμπει. Η τοπο-

στην ανάπτυξη της νοοτροπίας που θέλει τον αστικό χώρο κτήμα

θεσία της και το κέντρο της είναι ό,τι χρειάζεται ένας άνθρωπος για να χαλαρώσει. Έχω φέρει κατά καιρούς διάφορους pro freerunners από το εξωτερικό κι αυτό που τους κάνει εντύπωση και τους αρέσει κυρίως είναι η βόλτα στη Νέα Παραλία, δίπλα στη θάλασσα, μέσα σε μια ωραία ατμόσφαιρα, με μουσική και ανθρώπους τριγύρω. Ακόμα ένα βασικό

κή στους πεζούς και στους ποδηλάτες και παράλληλα να βοηθάει των κατοίκων της. Θα ήθελα οι κάτοικοι να σέβονται ο ένας τον άλλον περισσότερο και να δείχνουν μεγαλύτερη κατανόηση και αλληλεγγύη.

που κάνει τη Θεσσαλονίκη ξεχωριστή είναι ότι έχει δώσει, και ελπίζω να ξαναδώσει αλλά και να συνεχίσει πάντα να δίνει, προσοχή στην άθληση και στους αθλητές της. Ελπίζω να καταφέρω να μιλήσω κάποια στιγμή με τον κ. Ζέρβα για να δούμε πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί περισσότερο ο αθλητισμός στην πόλη 31.10.19 – lifo

43

YOUNG

Manager του Youthnest Τη Θεσσαλονίκη την κάνουν μοναδική το ότι νιώθεις κοντά σου τη φύση, τους ανθρώπους, ακόμα και τις αποστάσεις! Τελειώνεις τη δουλειά και απολαμβάνεις το ηλιοβασίλεμα στη θάλασσα με φόντο τον Όλυμπο, μια καθημερινή μπορεί να τύχει να βγεις για ένα βραδινό ποτό με έναν φίλο που πέτυχες στον δρόμο, με το ποδήλατο πας σχεδόν παντού, ουσιαστικά ζεις σε ένα μεγάλο χωριό με τους γείτονές σου, τον πρωινό φούρνο, το συνοικιακό σινεμά, τον συναυλιακό χώρο που αγαπάς, το σημείο όπου κάνεις πικνίκ. Οι επιλογές είναι περιορισμένες σε σχέση με το μέγεθος της πόλης, γι’ αυτό και όλα καταλήγουν να γίνουν οικογενειακά! Από την άλλη, αδυνατούμε να προκαλέσουμε τον εαυτό μας αρκετά ώστε να οραματιστούμε μια σύγχρονη πόλη. Νιώθουμε ασφάλεια με όσα ξέρουμε, όσα μας έφεραν μέχρι εδώ, όσα γνωρίζουμε πως λειτουργούν και είμαστε πολύ έντονα αντίθετοι σε καθετί διαφορετικό. Άλλο πρόβλημα είναι το braindrain, η έντονη έξοδος των νέων ανθρώπων από την πόλη, οι οποίοι αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον σε μια πόλη που θα τους δώσει χώρο να δοκιμάσουν, να εκφραστούν επαγγελματικά, να αποτύχουν, να καινοτομήσουν και να προκαλέσουν με φρέσκες ιδέες.

12

10

ζουν, χωρίς να τις κυνηγάνε και να ζητούν ταυτότητες. Η κατάσταση στην Αθήνα δεν είναι

14

CITY VIBES

@chryssamour

13 ΙΩΆΝΝΑ ΔΕΜΕΡΤΖΊΔΟΥ

ΘΑΝΆΣΗΣ ΡΑΦΤΌΠΟΥΛΟΣ

Hθοποιός

Hθοποιός Αυτήν τη στιγμή με μεγάλη χαρά υποδύομαι τον υπηρέτη Τρουφαλντίνο στην παράσταση Υπηρέτης δύο αφεντάδων του Κάρλο Γκολντόνι σε σκηνοθεσία Μιχάλη Σιώνα, που ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά στο ΚΘΒΕ. Μια ευτυχής συγκυρία για μένα, καθώς συνεργάζομαι με φίλους και ανθρώπους που θαυμάζω. Η Θεσσαλονίκη είναι μια φιλόξενη, πολυπολιτισμική πόλη που σε καλεί να την περπατήσεις. Σε φωνάζει να βγεις για βόλτα, να ξεχαστείς, να χαθείς στα σοκάκια, στην Άνω Πόλη, και ταυτόχρονα ξέρεις ότι, αν κατηφορίσεις, θα φτάσεις στην παραλιακή. Περπατώντας αυτή την απόσταση ανακαλύπτεις την ιστορία της, θαυμάζεις την υπέροχη θέα από ψηλά, γεύεσαι τη μοναδική γαστρονομία της, απολαμβάνεις τη μουσική που έρχεται στ’ αυτιά σου από τους μουσικούς του δρόμου, φτάνεις στην παραλιακή και μάντεψε! Η βόλτα συνεχίζεται, κατά μήκος αυτήν τη φορά, και δεν έχει τελειωμό. Δεν θα άλλαζα τίποτα. Υπάρχει χρόνος να σκεφτείς και να ονειρευτείς στη Θεσσαλονίκη.

15

Από τις 20 Οκτωβρίου μέχρι τις 16 Φεβρουαρίου έχω την τύχη να παίζω στη Μόλλυ Σουήνυ του Μπράιαν Φρίελ που ανεβάζει το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος σε σκηνοθεσία της Γλυκερίας Καλαϊτζή, με δύο εξαιρετικούς συναδέλφους, τον Γιώργο Κολοβό και τον Βασίλη Χατζηδημητράκη. Πρόκειται για την ιστορία μιας τυφλής γυναίκας που, ακολουθώντας την επιθυμία του συζύγου της και τη φιλοδοξία του γιατρού της, αποφασίζει να κάνει εγχείρηση. Η όρασή της, έστω και μερικώς, θα αποκατασταθεί, τελικά όμως η διαδικασία προσαρμογής στην ταχύτητα και στη ζωή όσων βλέπουν θα αποδειχτεί οδυνηρή και καταστροφική για την ψυχική της ισορροπία! Μπορούμε, άραγε, να επεμβαίνουμε στη διαφορετικότητα του άλλου μόνο και μόνο επειδή νομίζουμε ότι τα δικά μας μάτια και ο δικός μας κόσμος είναι σε πλεονεκτική θέση; Οι αντιθέσεις της κάνουν τη Θεσσαλονίκη μοναδική, καθώς και ο ρυθμός με τον οποίο αυτές εναλλάσσονται. Αργή και γρήγορη, μεγάλη αλλά και μικρή, χαρούμενη και τέρμα καταθλιπτική, άσπρη και μαύρη σε όλα. Και αυτά σε έναν πολύ δικό της χρόνο. Στη Θεσσαλονίκη μπορείς να έχεις εύκολα πολύ καλή ποιότητα ζωής. Η πόλη σού επιτρέπει ακόμα να αναπνέεις. Χάρη στη θάλασσα μάλλον! Αυτή την ομορφιά της παραλίας, του ήλιου που δύει και τις βόλτες στις γειτονιές νομίζω ότι δεν θα τα ξεπεράσω ποτέ. Από την άλλη, είναι τόσα αυτά που θα άλλαζα! Τη βολεμένη νοοτροπία που, ειδικά όταν επιδρά ανασταλτικά στα πολιτιστικά της θέματα, με ενοχλεί πολύ. Την πεποίθηση ότι θεατρικά αυτή η πόλη είναι δεύτερη επιλογή. Τα πράγματα που συμβαίνουν εδώ καταδικάζονται στην αφάνεια, απλώς επειδή δεν τα μαθαίνει το πανελλήνιο. Το «διάσημο» της πρωτεύουσας πάντα θα θεωρείται πιο εμπιστοσύνης. Τα νέα φτάνουν γρήγορα εδώ, δυστυχώς όμως δεν συμβαίνει το αντίθετο. Α, και τις αστικές συγκοινωνίες-στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ταλαιπωρείται κόσμος, όχι αστεία!

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΟΎΓΚΑΣ Δημοσιογράφος αφορά τα επαγγελματικά είτε τα χόμπι. Οποιοσδήποτε μπορεί να βρει αυτό που ψάχνει με ελάχιστο ψάξιμο. Είναι αδιαμφισβήτητα μια πόλη που έχει να προσφέρει πάρα πολλά, ειδικότερα στο θέμα της κουλτούρας και του πολιτισμού. Σίγουρα μπορεί να μην έχει τις δυνατότητες και το εύρος της πρωτεύουσας,

16

Ευτυχώς, η Θεσσαλονίκη είναι ικανή να αντεπεξέλθει σε όποια ανάγκη έχω, είτε

ΚΊΚΑ ΚΟΥΠΑΡΆΝΗ

ΣΤΈΛΛΑ ΠΕΤΡΊΔΟΥ

παρ’ όλα αυτά δεν τη λένε «συμπρωτεύουσα» χωρίς λόγο. Οι ευκαιρίες που

Make up artist

μπορεί να προσφέρει σε κάποιον που είναι πρόθυμος να τις αναζητήσει είναι

Το προσωπικό μου στοίχημα σε σχέση με τη Θεσ-

αμέτρητες, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μια πόλη της οποίας

σαλονίκη είναι να γεμίσω όλη την πόλη με όσο το

Petridou. Τη συλλογή μου αποτελούν macramé

ο πληθυσμός κατά το 10% αποτελείται από φοιτητές. Για όλους υπάρχει κάτι

δυνατόν περισσότερο χρώμα! Η Θεσσαλονίκη είναι

κομμάτια από 100% βαμβακερό νήμα· μου παίρνει

στη Θεσσαλονίκη, για κάθε παρέα, για κάθε γούστο και –πολύ σημαντικό– για

για μένα μοναδική, γιατί δίνει έμπνευση, καλλιτε-

περίπου 8 ώρες το πιο απλό και 21 το πιο περίπλο-

κάθε πορτοφόλι. Δεν είναι όμως όλα ρόδινα στη Θεσσαλονίκη. Σκουριασμένες

χνικά ερεθίσματα και ανθρώπους με υψηλή αισθη-

κο. Φέτος είχαμε σημεία πώλησης και στη Μύκονο

λαμαρίνες, καλώδια, κεραίες και γκρίζες πολυκατοικίες είναι αυτά που βλέπει

τική, πράγμα πολύ σημαντικό για έναν άνθρωπο

και μέσω των social media σε όλη την Ελλάδα. Αυτή

κανείς ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά στη θέα που προσφέρουν περιοχές όπως

σαν εμένα, που ασχολούμαι με την τέχνη. Δηλαδή,

την περίοδο ετοιμάζω την επόμενη συλλογή. Στό-

η Άνω Πόλη και τα φημισμένα της Κάστρα. Βλέπει, βέβαια, και τον Θερμαϊκό, ο

θέλω να έχει ανταπόκριση αυτό που κάνω και στους

χος μου είναι να ανοίξω την αγορά και στο εξωτερι-

οποίος, ενώ δίνει την ευκαιρία σε πολλούς περιπατητές, ποδηλάτες και καθη-

γύρω μου. Βέβαια, ένα πράγμα που θα ήθελα να

κό. Αυτό που κάνει τη Θεσσαλονίκη μοναδική είναι

μερινούς πολίτες να απολαύσουν την όμορφη παραλία, δεν διστάζει να λούσει

αλλάξω σίγουρα, όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη αλλά

η ενέργειά της, μυρίζει έρωτα και έμπνευση! Αυτό

την πόλη με τη δυσωδία του. Παράλληλα, οι δρόμοι, όπως και οι πλατείες, είναι

και γενικότερα στην Ελλάδα, είναι η μισαλλοδοξία,

που θα άλλαζα είναι η συγκοινωνία της.

τις περισσότερες φορές βρόμικοι και, δεδομένου ότι η πόλη ελκύει τόσους του-

η φοβία προς οτιδήποτε ξένο ή ανοίκειο. Εκτός αυ-

ρίστες, είναι κρίμα η εντύπωση που έχουν από μια τόσο ιστορική πόλη να είναι

τού, ένα πιο πρακτικό θέμα που με προβληματίζει

αυτή της βρομιάς και της δυσωδίας. Προφανώς και δεν είναι κάτι που μπορώ να

στη Θεσσαλονίκη είναι το κυκλοφοριακό, μάλιστα

FB: Styliani Petridou, Instagram: stylianipetridou

αλλάξω, πιστεύω όμως ότι υποβαθμίζει τη Θεσσαλονίκη.

για μένα εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση στα καθημερινά μας προβλήματα.

44 lifo – 31.10.19

Fashion designer Σχεδιάζω και πλέκω τα ρούχα της συλλογής Styliani

17

FOREVER

18

YOUNG

ΓΙΏΡΓΟΣ ΣΕΡΑΣΊΔΗΣ Skater Η Θεσσαλονίκη είναι η δική μου πανέμορφη αστική ζούγκλα, είναι το σπίτι μου, κι ας μοιάζει με τρελοκομείο αρκετές φορές. Ο Λευκός Πύργος, ο Μέγας Αλέξανδρος, τα Κάστρα, η Άνω Πόλη και το λιμάνι είναι μερικά από τα μέρη που την κάνουν μοναδική. Θα μπορούσα να τη χαρακτηρίσω οικεία, χάρη και στους ανθρώπους της, και παράλληλα φυσιολογικά περίεργη. Το βράδυ οι δρόμοι της αποκτούν ζωή και ο χαρακτήρας της κάπως αλλάζει, όπως συμβαίνει εξάλλου και σε άλλες πόλεις. Με άλλα λόγια, εάν ήταν ένα είδος τραγουδιού, πιστεύω ότι θα ήταν κάποιο του Καζαντζίδη, old school rap ή punk rock με έναν τόνο ψυχεδέλειας. Αυτό που σίγουρα θα άλλαζα στην πόλη, εάν μου δινόταν η ευκαιρία, είναι οι αστικές συγκοινωνίες

ΜΑΤΊΝΑ ΛΑΖΑΡΊΔΟΥ

και οι δήμαρχοι (λόγω του ότι κανείς δεν έχει ενδια-

ΤΆΣΟΣ ΤΣΆΔΑΡΗΣ

φερθεί για τη skate κοινότητα μέχρι στιγμής). Επίσης,

Fashion designer

θα έκανα την μπίρα πιο φτηνή από το νερό!

Είμαι συνιδιοκτήτης της εταιρείας PARA TODΟS Clothing Co., η οποία έχει ως

Στη Θεσσαλονίκη μου αρέσει το ότι δεν χάνεις χρό-

βάση τη Θεσσαλονίκη (Βασιλέως Ηρακλείου 4, 1ος όροφος, 2314 005002). Ξε-

νο διανύοντας αποστάσεις, κάτι πολύ σημαντικό

κίνησε τον Σεπτέμβριο του 2017 και φτιάχνει αντρικές και γυναικείες κολεξιόν,

στην καθημερινότητά σου. Έχει μοναδικά, γραφικά

τις οποίες υπογράφω μαζί με τη Στέλλα και τη Χριστίνα Τσάδαρη. Τα ρούχα μας

μέρη, όπως τα Κάστρα και η Άνω Πόλη που ανή-

έχουν minimal streetwear γραμμές, δίνουμε έμφαση στην εκλεκτική χρήση

κουν στα δικά μου αγαπημένα, αλλά, πάνω απ’ όλα,

υλικών και υφασμάτων με αυστηρά κάθετη, 100% handmade ελληνική κοπή,

μου αρέσουν οι άνθρωποί της. Αυτό που δεν μου

ραφή και παραγωγή στον χώρο μας για τη διασφάλιση του ελέγχου και της

αρέσει είναι ο απαράδεκτος τρόπος του πάρκινγκ,

ποιότητας. Εμπορευόμαστε χονδρική, λιανική και online πώληση. Το επόμενο,

που κανείς δεν λαμβάνει υπόψη του τον άλλον,

άμεσο βήμα μας είναι ένα showroom στο κέντρο της Αθήνας για την καλύτερη

καθώς και ότι τελευταία παρατηρήθηκαν πολλά

εξυπηρέτηση των συνεργατών μας. Η μοναδικότητα της Θεσσαλονίκης έγκει-

κρούσματα φόλας σε διάφορες περιοχές.

19

ται αρχικά στην κομβική και εμπορική τοποθεσία της, καθώς είναι ο συνδετικός κρίκος της Ελλάδας με τα Βαλκάνια. Ούσα η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, βοηθάει πολύ στο να ξεκινήσεις μια καινούργια καλή ιδέα, καθώς, παρότι είναι αρκετά μεγάλη, η νοοτροπία της είναι μεγάλου χωριού, οπότε κάτι επιχειρησιακά καλό γίνεται γρήγορα δυνατό και γνωστό. Βέβαια, αυτό είναι δίκοπο μαχαίρι, σε περίπτωση που η επιχείρηση κάνει κακό ξεκίνημα. Στη Θεσσαλονίκη θα ήθελα να συμβεί ό,τι και στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπου ο καθένας έχει και υποχρεώσεις, δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει: κάτοικοι και πολι-

τική διοίκηση να αναλάβουν τις ευθύνες τους. www.paratodos.gr FB: PARA TODOS Clothing Co., Instagram: paratodos_clothing

Ταttoo artist

20 31.10.19 – lifo

45

Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος

μόλλυ σουήνυ

ελέφας

τρεις αδελφές

ο μεγάλος περίπατος του πέτρου

υπηρέτης δύο αφεντάδων

η μεγάλη πλατεία

46 lifo – 31.10.19

Οι σπουδαίες παραγωγές που θα δούμε φέτος

Το εμβληματικό έργο του Αντόν Τσέχωφ φιλοξενείται φέτος στο ΚΘΒΕ 40 χρόνια μετά το πρώτο του ανέβασμα. Ένα κείμενο-σπουδή στον ψυχισμό του Δυτικού ανθρώπου που, υπό το βάρος της πολυσύνθετης προσωπικότητάς του, φανερώνεται απροετοίμαστος για τις απαιτήσεις της νέας εποχής. Η σκηνοθεσία της παράστασης είναι του Τσέζαρις Γκραουζίνις και η μετάφραση του Γιώργου Σεβαστίκογλου. Παίζουν, μεταξύ άλλων, οι Μάρκος Γέττος, Μαρία Καραμήτρη, Ιφιγένεια Καραμήτρου, Αλέξανδρος Κουκιάς, Χρήστος Μαστρογιαννίδης, Μανώλης Μαυροματάκης, Λένα Νάτση, Χρίστος Νταρακτσής, Κλειώ-Δανάη Οθωναίου. Από 9 Νοεμβρίου Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετ. 18:30, Πέμ.Σάβ. 20:30, Κυρ. 19:00

ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, της Άλκης Ζέη - 2ος Χρόνος Το πολυαγαπημένο παιδικό βιβλίο ζωντανεύει για δεύτερη χρονιά στη σκηνή του Βασιλικού Θεάτρου σε διασκευή των Σάββα Κυριακίδη και Τάκη Τζαμαργιά, για να μας μεταφέρει στην Αθήνα της Κατοχής μέσα από τη ματιά του μικρού Πέτρου. Η σκηνοθεσία είναι του Τάκη Τζαμαργιά. Παίζουν οι Λευτέρης Αγγελάκης, Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Ιωάννης Βαρβαρέσος, Γιάννης Γκρέζιος και πολλοί άλλοι. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Κυρ. 11:00, 25-26/12/19 & 1/1/20 στις 20:00

φωτό: τάσος θώμογλου

Τρεις Αδελφές του Αντόν Τσέχωφ

Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, Εθνικής Αμύνης 2, Θεσσαλονίκη, 2315 200000, www.ntng.gr

ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα του Σάιμον Στίβενς (Β' ΕκδοΥπηρέτης δύο αφεντάδων του Κάρλο χή) - 2ος Χρόνος Γκολντόνι (Β' Εκδοχή) - 2ος Χρόνος Η παράσταση που συγκίνησε κοινό και κριΟ ήρωας του Γκολντόνι, Τρουφαλντίνο, έρχεται στη μεγάλη σκηνή του Βασιλικού Θεάτρου για περιορισμένες παραστάσεις μετά την περσινή sold out επιτυχία. Ο παμπόνηρος και συνάμα άκακος ήρωας που εκπροσωπεί τους υπηρέτες όλων των εποχών υπηρετεί δύο κυρίους και σταδιακά φτάνει να διαφεντεύει τις ζωές τους. Η μετάφραση είναι του Ερρίκου Μπελιέ, ενώ τη διασκευή και σκηνοθεσία της παράστασης υπογράφει ο Μιχάλης Σιώνας. Παίζουν οι Λίλα Βλαχοπούλου, Γιώργος Δημητριάδης, Χρήστος Διαμαντούδης, Θανάσης Δισλής, Αριστοτέλης Ζαχαράκης, Στεφανία Ζώρα κ.ά. Μουσικός επί σκηνής ο Μαδίκας Γεώργιος. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετ.

18:00, Πέμ.-Σάβ. 21:00, Κυρ. 20:00

Η Μεγάλη Πλατεία του Νίκου Μπακόλα Το εμβληματικό κείμενο της μεταπολεμικής ελληνικής πεζογραφίας μεταφέρει στη σκηνή του ΚΘΒΕ ο Άκης Δήμου. Στο μυθιστόρημα του Νίκου Μπακόλα με κέντρο δράσης τη Θεσσαλονίκη οι προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων έρχονται να συναντήσουν την Ιστορία, ενώ η ίδια η πόλη προβάλλεται μέσα από τη συλλογική μνήμη αλλά και το βίωμα των χαρακτήρων της. Η σκηνοθεσία του πολυσύνθετου κειμένου ανήκει στην Ελένη Ευθυμίου. Παίζουν οι Ελένη Θυμιοπούλου, Νίκος Καπέλιος, Γιάννης Καραμφίλης, Μελίνα Κοτσέλου, Νίκος Κουσούλης, Γιάννης Μαστρογιάννης, Νίκος Μήλιας κ.ά. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετ. 18:00, Πέμ.-Σάβ. 20.00, Κυρ. 19:00

τικούς επιστρέφει για δεύτερη χρονιά σε σκηνοθεσία Ελεάνας Τσίχλη. Μια θεατρική προσαρμογή του βραβευμένου μυθιστορήματος του Mark Haddon με κεντρικό ήρωα τον 15χρονο Κρίστοφερ, που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Η μετάφραση είναι της Μαργαρίτας Δαλαμάγκα-Καλογήρου. Παίζουν οι Μαριάννα Αβραμάκη, Μελίνα Γαρμπή, Μαρία Μπαγανά, Βασίλης Ντάρμας, Ορέστης Παλιαδέλης, Γωγώ Παπαϊωάννου, Θοδωρής Πολυζώνης, Αλκιβιάδης Σπυρόπουλος, Γιάννης Τσάτσαρης, Χρύσα Τουμανίδου. Ημέρες & ώρες παραστάσεων για το κοινό: Σάβ. 17:00

ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα

ΒΡΕΦΙΚΌ ΘΈΑΤΡΟ

Έξω Πάνω Μέσα Κάτω - 2ος Χρόνος Η εξαιρετικά επιτυχημένη παράσταση για βρέφη από 8 μηνών έως νήπια 4 χρόνων συνεχίζεται και φέτος τον χειμώνα. Η σύλληψη και η σκηνοθεσία είναι της Κατερίνας Καραδήμα και η μουσική του Φοίβου Δεληβοριά. Παίζει ο Γιάννης Μαστρογιάννης. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Σάβ. 12:00

έξω πάνω μέσα κάτω

ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ

Ο Καραγκιόζης στο ΚΘΒΕ Το θέατρο σκιών του Χρήστου Στανίση παρουσιάζει πέντε μουσικές διαδραστικές παραστάσεις για όλη την οικογένεια. Μαζί του οι Μιχάλης Αναστασίου (τραγούδι, λαούτο, ούτι), Μελίνα Μπιτζίδου (σαντούρι, τραγούδι), Χρήστος Δανάς (βιολί, τραγούδι). Από 23 Νοεμβρίου Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Σάβ.

17:00

Μόλλυ Σουήνυ του Μπράιαν Φρίελ Το έργο του Μπράιαν Φρίελ, που είναι εμπνευσμένο από το δοκίμιο του νευρολόγου Όλιβερ Σακς, Να βλέπεις και να μη βλέπεις, ανεβαίνει για πρώτη φορά στο ΚΘΒΕ. Η μετάφραση και η σκηνοθεσία είναι της Γλυκερίας Καλαϊτζή. Παίζουν οι Ιωάννα Δεμερτζίδου, Γιώργος Κολοβός, Βασίλης Χατζηδημητράκης. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετ.-Κυρ. 21:15

Ο Ελέφας του Κώστα Βοσταντζόγλου - 2ος Χρόνος Ο Ελέφας επιστρέφει στη Μονή Λαζαριστών σε σκηνοθεσία του Γιάννη Λεοντάρη. Το έργο του Κώστα Βοσταντζόγλου μας αποκαλύπτει τη σκοτεινή πλευρά της ελληνικής επαρχίας και μας «απογειώνει» με τους ξεκαρδιστικούς διαλόγους του. Παίζουν οι Σοφία Καλεμκερίδου, Νικόλας Μαραγκόπουλος, Παναγιώτης Παπαϊωάννου, Μαριάννα Πουρέγκα. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετ., 19:00, Πέμ., Παρ.Σάβ. 21:15, Κυρ. 20:00

ΠΡΟΣΕΧΩΣ Ο Μεγαλοπρεπής Κερατάς του Φερνάν Κρομλένκ, σε σκηνοθεσία Ελεάνας Τσίχλη

Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; της Χρύσας Σπηλιώτη, σε σκηνοθεσία Σοφίας Πάσχου

Παραμύθι για δύο του Φίλιπ Ρίντλεϊ, σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ράπτη

ο καραγκιόζης στο κθβε

Μια γιορτή στου Αλ Νουρί του Φόλκερ Λούντβιχ, σε σκηνοθεσία Βασίλη Κουκαλάνι

Οι στυλοβάτες της κοινωνίας του Ερρίκου Ίψεν, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου

Εδώ Ουρανός της Αγλαΐας Βετεράνι, σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα

Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος 31.10.19 – lifo

47

ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ ΣΤΟΊΧΗΜΑ ΤΟΥ EUROPRIDE 2020

LGBTQI+

Οι διοργανωτές του Thessaloniki Pride μιλούν για τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή γιορτή LGBTQI+ υπερηφάνειας, που τον προσεχή Ιούνιο θα διεξαχθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα και αναμένεται να προσελκύσει στη Θεσσαλονίκη δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες απ’ όλον τον κόσμο. ΑΠΌ ΤΟΝ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟ ΔΙΑΚΟΣΆΒΒΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ: ΘΟΔΩΡΉΣ ΔΟΜΟΣΧΆΚΗΣ

EURO 48 lifo – 31.10.19

Ο

ταν ανακοινώθηκε πριν από 2 χρόνια ότι το Europride του 2020 θα φιλοξενηθεί στη Θεσσαλονίκη, η είδηση προκάλεσε φυσικά μεγάλη χαρά αλλά και αρκετές απορίες. Είμαστε έτοιμοι για κάτι τόσο μεγάλο; Μπορεί η πόλη να αντέξει και να φιλοξενήσει τόσο κόσμο; Υπάρχουν κλίνες και υποδομές; Η ασφάλεια θα είναι εγγυημένη σε μια πόλη όπου τα αντιδραστικά στοιχεία είναι ισχυρά; Και, εν τέλει, πώς μπορεί να λειτουργήσει προς όφελος της τουριστικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης μια τόσο σημαντική διοργάνωση; Ο Γιάννης Πλακίδης, εκ των συνιδρυτών του Thessaloniki Pride, και ο Βαγγέλης Χουλιάρας, που έχει αναλάβει χρέη εκπροσώπου Τύπου, έχουν όλες τις

απαντήσεις.

— Όταν καταθέσατε τον φάκελο στην οργανωτική επιτροπή, τι τους δείξατε για να πειστούν ότι μπορείτε να το κάνετε; Γιάννης Πλακίδης: Καταθέτεις κάποια στάνταρ πράγματα. Ετοιμάσαμε έναν φάκελο 99 σελίδων που συντάσσαμε νυχθημερόν και περιείχε τους λόγους για τους οποίους έπρεπε να προτιμηθεί η Θεσσαλονίκη, ένα project –marketing και financial– plan και κάποιες πρώτες ιδέες, δηλαδή ένα σκαρίφημα της όλης διοργάνωσης, πάντα συνεπές με τις απαιτήσεις της EPOA (σ.σ. European Pride Organisers Association), δηλαδή να υπάρχει οπωσδήποτε παρέλαση, ένα συνέδριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μια τελετή έναρξης

και τα σχετικά. Τώρα που προχωράμε στον ουσιαστικό σχεδιασμό, έχουμε σκοπό να κινηθούμε με ένα αρκετά πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα διάρκειας τουλάχιστον 4 ημερών, με εθελοντική συμμετοχή καλλιτεχνών. Θα υπάρχει το κεντρικό stage, όπου θα γίνουν οι συναυλίες. Η ουσία του πράγματος, όμως, είναι στο συνέδριο, όπου θα παρευρεθούν όσο το δυνατόν περισσότερες οργανώσεις από τον ελλαδικό, τον βαλκανικό και τον ευρωπαϊκό χώρο, επιστήμονες, ακτιβιστές, ομιλητές, για να ακουστούν πέντε πράγματα. Γενικά, προϋπόθεση για να διεκδικήσεις ένα Europride είναι να έχεις στο ενεργητικό σου τουλάχιστον τρεις επιτυχημένες διοργανώσεις.

PRIDE

(Από αριστερά και πάνω) Γιάννης Πλακίδης (συνιδρυτής του Thessaloniki Pride και υπεύθυνος καλλιτεχνικού προγράμματος), Πάνος Σκεπαδιανός (υπεύθυνος εθελοντισμού), Βαγγέλης Χουλιάρας (εκπρόσωπος Τύπου), Φένια Κιρκμαλή (μέλος της ομάδας επικοινωνίας και human rights coordinator για την EPOA), Ηλίας Πατάκος (συνυπεύθυνος καλλιτεχνικού προγράμματος).

Δεν έχει καμία σχέση η Θεσσαλονίκη του 2019 με αυτήν του 1990. Άνοιξαν οι πόρτες, τα ντουλάπια, τα στόματα και τα μάτια του κόσμου που αρχίζει να βλέπει λίγο πιο καθαρά – έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτό. Το γεγονός και μόνο ότι υπάρχει μια τέτοια διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη έχει βοηθήσει κόσμο, έστω για μία μέρα, να κάνει το βήμα προς τα έξω. γιάννης πλακίδης

— Βέβαια, στην ιστορία των Europrides είχαμε μεγάλες διαβαθμίσεις στην προσέλευση. Το Europride της Μαδρίτης το 2017 είχε 3.000.000 κόσμο, ενώ της Ρίγας το 2015 έγινε με μόλις 5.000. Γ.Π.: Της Μαδρίτης δεν θα μπορούσε να έχει λιγότερο κόσμο. Στης Ρώμης η αμερικανική πρεσβεία έφερε τη Lady Gaga. Να τα λέμε κι αυτά. Μιλώντας, όμως, για τα ελληνικά δεδομένα, να πούμε ότι πρέσβειρα του Europride 2020 της Θεσσαλονίκης θα είναι η Κατερίνα Στικούδη, η οποία στηρίζει με όλες τις δυνάμεις της την προσπάθεια που κάνουμε. Ένας λόγος για τον οποίο είναι και η ίδια τόσο ενθουσιασμένη είναι επειδή κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη, οπότε θεωρεί πολύ μεγάλη τιμή το ότι η πόλη της την προσκάλεσε.

— Μπορεί η Θεσσαλονίκη να «σηκώσει» πρακτικά τον κόσμο που πρόκειται να έρθει, από άποψη καταλυμάτων, διασκέδασης, μπαρ, ακόμα και στοιχείων του gay culture, όπως οι σάουνες κ.λπ.; Θα δημιουργηθούν καινούργια; Βαγγέλης Χουλιάρας: Όταν πρωτοασχολήθηκα με το Thessaloniki Pride, εν όψει ενός επικείμενου Europride που φάνταζε στα μάτια μου τεράστιο και έχοντας δει ήδη τις αντίστοιχες διοργανώσεις της Βιέννης και της Στοκχόλμης, ο μόνος μου φόβος ήταν μήπως δεν καταφέρουμε να είμαστε Στοκχόλμη ή Βιέννη. Αργότερα, σχεδιάζοντας εκ των έσω τα πράγματα, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν έχουμε ανάγκη να είμαστε ούτε Βιέννη ούτε Στοκχόλμη. Το gay culture μας, αν το θέλεις, δεν είναι οι άπειρες σάουνες, όπως στο Βερολίνο, τα άπειρα cruising spots, τα μπαρ, η πολύ δυνατή drag σκηνή κ.λπ. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δείξουμε εμείς ποιοι είμαστε, ως Θεσσαλονίκη, ως Ελλάδα. Την drag σκηνή που έχουμε στην Ελλάδα, την γκέι σκηνή που έχουμε στην Ελλάδα. Δεν θα προσπαθήσουμε να βγάλουμε τα πόδια μας έξω από το πάπλωμα και να υπερβάλλουμε εαυτόν, γιατί η ίδια η διοργάνωση συμβαίνει μόνο και μόνο για να δοθεί τοπικός χαρακτήρας… Γ.Π.: … και συγχρόνως όσα το δυνατόν περισσότερα κίνητρα στην τοπική κοινωνία για να ασχοληθεί ακόμα πιο σοβαρά με το ζήτημα και, γιατί όχι, να επενδύσει. Ουσιαστικά, θέλουμε να αποτελέσουμε το εφαλτήριο ώστε να δοθεί μια ώθηση στην πόλη και να αποκτήσει και αυτής της μορφής τον χαρακτήρα, τους επισκέπτες, την κουλτούρα. Εξάλλου, ο βασικός ρόλος μας είπαμε πως είναι εκπαιδευτικός. Δηλαδή, θα χαρώ πολύ όταν θα δω τον πατέρα με το παιδάκι του στους ώμους να ακολουθούν την παρέλαση και να συμμετέχουν, να τραγουδάνε, να χορεύουν και να νιώθουν ωραία μέσα σε αυτό το ασφαλές περιβάλλον. Αυτός ο γονιός θα μεγαλώσει το παιδί με αντίστοιχες αξίες και θα αφήσει μια ουσιαστική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Β.Χ.: Ωστόσο, για να απαντήσω με πραγματιστικά δεδομένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έχει δώσει η Ένωση Ξενοδόχων, κλίνες υπάρχουν. Όσον αφορά τα μπαρ, τις σάουνες, αυτό είναι στο χέρι των επιχειρηματιών

της πόλης, το κατά πόσο θα στηρίξουν και θα εμπλακούν. Δεν είναι ανάγκη να υπάρχουν 60 gay bars, φτάνει να υπάρχουν venues αρκετά μεγάλα που θα συνταχθούν με τον δικό μας σκοπό. Μπορεί να είναι ένα κλαμπ ή ένας χώρος εκτός της κοινότητας. Είναι στο χέρι μας τι θα δώσουμε ως τελικό παραγόμενο. Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια έχουμε τη στήριξη των επιχειρηματιών της κοινότητας, όμως δεν χρειάζεται να έχει η πόλη 10 gay bars για να διασκεδάσουν όλοι. Γ.Π.: Και για να μιλήσουμε τη γλώσσα της αγοράς, αυτές είναι επιχειρήσεις που θα πρέπει να επιβιώνουν και τις υπόλοιπες 365 μέρες του χρόνου. Έχει σημασία. Γι’ αυτό στοχεύουμε στο να γίνει η Θεσσαλονίκη γκέι προορισμός, ώστε έτσι να δοθεί το κίνητρο για να αναπτυχθεί και αυτό το κομμάτι της.

— Ως άνθρωποι που ζείτε στη Θεσσαλονίκη, πώς χαρακτηρίζετε την εξέλιξη της γκέι ζωής στην πόλη την τελευταία δεκαετία; Μιλάμε για μια πόλη αρκετά συντηρητική, στα δικά μου μάτια τουλάχιστον, με έντονο εθνικιστικό στοιχείο, που ενδεχομένως δυσκολεύει την κατάσταση και το δικό σας το έργο. Β.Χ.: Ήρθα στη Θεσσαλονίκη το 2008, ως φοιτητής. Τα πρώτα τρία χρόνια νόμιζα ότι έπρεπε να περιορίζομαι σε χώρους αποκλειστικά σχετικούς για να μπορώ να είμαι ο εαυτός μου. Συνειδητοποίησα ακριβώς στην εκπνοή αυτής της τριετίας ότι η πόλη, που φάνταζε και στα δικά μου μάτια ως συντηρητική, doesn’t give a fuck. Δεν ενδιαφέρει κανέναν ή τουλάχιστον δεν ενδιαφέρει το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού τι κάνεις και ποιος είσαι, όχι με την έννοια της αδιαφορίας αλλά του ότι δεν θα σου δημιουργήσουν προβλήματα. Σαφώς, η Θεσσαλονίκη, όπως και όλη η Βόρεια Ελλάδα, έχει έντονο εθνικιστικό χαρακτήρα. Είναι κάτι που θέλω να θίξω και στο Συνέδριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πώς μπορεί ένα μέλος της κοινότητας να είναι εθνικιστής, «Μακεδονία ελληνική» και τα σχετικά. Γ.Π.: Αρκεί να μη φτάνουμε σε ακρότητες. Εγώ τουλάχιστον, ως Γιάννης, δεν μπορώ να βρω πεδίο διαλόγου με τους ανθρώπους που βρίσκονται στα άκρα, ίσως γιατί δεν μπορώ να αποκωδικοποιήσω τη σκέψη τους. Η δική μας προσπάθεια, όμως, θα πάει και προς τα εκεί. Ως μεγαλύτερος, πάντως, βρίσκω ότι δεν έχει καμία σχέση η Θεσσαλονίκη του 2019 με αυτήν του 1990. Άνοιξαν οι πόρτες, τα ντουλάπια, τα στόματα και τα μάτια του κόσμου που αρχίζει να βλέπει λίγο πιο καθαρά – έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτό. Το γεγονός και μόνο ότι υπάρχει μια τέτοια διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη έχει βοηθήσει κόσμο, έστω για μία μέρα, να κάνει το βήμα προς τα έξω. Το γεγονός ότι κάθε χρόνο εμπλέκονται όλο και περισσότεροι φορείς από την Κοινωνία των

Πολιτών, την πολιτική και την τοπική αυτοδιοίκηση περνάει το μήνυμα. Εννοείται ότι προσπάθειες γίνονται και θα γίνονται προς την αντίθετη κατεύθυνση…

— … αγρύπνιες και άλλες γραφικότητες έχουμε κάθε χρόνο. Γ.Π.: Δεν θέλω να το πάω προς τα εκεί, γιατί δεν είναι το μόνο. Επίσης, στην κοινότητα υπάρχει πολύς κόσμος που πιστεύει σε κάτι κι εγώ δεν θέλω να το προσβάλω. Αν κινηθώ προς μία κατεύθυνση αντίθετη από αυτόν που βάλλει εναντίον μου, παράλληλα προσβάλλω και όσους πιστεύουν σε κάτι. Εμείς θέλουμε μια ανοιχτή εκδήλωση, μια ανοιχτή αγκαλιά για όλο τον κόσμο που θέλει να δει, να μάθει, να παρακολουθήσει, να εκπαιδευτεί και να διασκεδάσει.

— Τελικά γιατί Europride στη Θεσσαλονίκη και όχι στην Αθήνα; Β.Χ. Δεν ξέρω αν κατέθεσε ποτέ η Αθήνα πρόταση.

— Ναι αλλά, επί της ουσίας, είναι τελικά πιο σημαντικό να γίνει στη Θεσσαλονίκη για τους λόγους που αναφέραμε; Γ.Π.: Όπου και να γίνει είναι σημαντικό, γιατί η στόχευση είναι η ίδια. Β.Χ.: Ωστόσο, η Θεσσαλονίκη –και αυτός είναι ο βασικός πυλώνας πάνω στον οποίο στηρίξαμε το bid μας και τελικά πήραμε τη διοργάνωση– είναι πόλος έλξης για άτομα της κοινότητας από Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Τουρκία, Σερβία, Κροατία. Πάρα πολλοί φίλοι μου από αυτές τις χώρες έρχονται στη Θεσσαλονίκη επειδή είναι κοντά, φθηνά, για χίλιους δυο λόγους, ώστε να είναι πιο out απ’ ό,τι είναι στη χώρα τους. Η Θεσσαλονίκη, και διαχρονικά αν το δεις, ήταν τέτοιου είδους σταυροδρόμι πολυπολιτισμικό από πάντα, οπότε πάνω σε αυτή την πολυπολιτισμικότητα και την πολυκοινοτικότητα πατήσαμε κι εμείς. Πάντως, τη χρονιά που δώσαμε εμείς bid, η Αθήνα δεν κατέθεσε. Δεν ξέρω αν έχει καταθέσει άλλες χρονιές και δεν ψηφίστηκε. Γ.Π.: Εμείς επιλεγήκαμε ανάμεσα στο Αμβούργο, τις Βρυξέλλες και το Μπέργκεν. Θα έλεγα, δηλαδή, ότι κονταροχτυπηθήκαμε με καλές πόλεις. Μάλιστα, στην αποστολή αυτή μάς είχε συνοδεύσει η τότε πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, η κ. Γούλα. Δεν μπόρεσε να έρθει ο Γιάννης Μπουτάρης λόγω υποχρεώσεων, αλλά είχε γράψει συστατική επιστολή. Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι που εργάστηκαν από το Thessaloniki Pride για να φτάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα κάνανε πολύ καλή δουλειά. Δικτυώθηκαν, έδωσαν με σαφήνεια το στίγμα της Θεσσαλονίκης κι έτσι πείστηκαν οι σύνεδροι να δώσουν στην πόλη τη διοργάνωση. Θέμα Θεσσαλονίκης-Αθήνας δεν τίθεται σε καμία περίπτωση, είμαστε συνεργάτες και υποστηρικτές.

Το gay culture μας, αν το θέλεις, δεν είναι οι άπειρες σάουνες, όπως στο Βερολίνο, τα άπειρα cruising spots, τα μπαρ, η πολύ δυνατή drag σκηνή κ.λπ. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δείξουμε εμείς ποιοι είμαστε, ως Θεσσαλονίκη, ως Ελλάδα. Την drag σκηνή που έχουμε στην Ελλάδα, την γκέι σκηνή που έχουμε στην Ελλάδα. βαγγέλης χουλιάρας

Το Europride 2020 θα διεξαχθεί στη Θεσσαλονίκη από τις 20 έως τις 28 Ιουνίου 2020.

31.10.19 – lifo

49

ΠΡΟΣΩΠΟ τικά, αλλά ήταν μια μικροαστική-μεσοαστική λαϊκή γειτονιά η Τούμπα, είχε φτιαχτεί από πρόσφυγες, και στο πέρασμα του χρόνου είχαν έρθει και εργατικοί πληθυσμοί, έτσι το γήπεδο ήταν σύμβολο, ως τοπόσημο έπαιζε έναν σπουδαίο ρόλο στη ζωή της γειτονιάς. Έμεινα εκεί μέχρι το τέλος του λυκείου, από το γυμνάσιο όμως άρχισα να κατεβαίνω στο κέντρο της πόλης γιατί η ζωή ήταν κυρίως εκεί. Η διαφορά της Θεσσαλονίκης από την Αθήνα είναι ότι το κέντρο της πόλης κατοικείται και είναι ζωντανό, υπήρξε πάντα ζωντανό, δεν ερήμωσε ποτέ όπως της Αθήνας τα χρόνια της κρίσης, κι αυτό το έκανε πολύ ενδιαφέρον για μας που ζούσαμε στις γειτονιές.

q Ήθελα να ασχοληθώ με τα media από πάντα, αγαπούσα το ραδιόφωνο ανέκαθεν κι άκουγα μανιακά. Στα χρόνια του γυμνασίου άκουγα όλη την ημέρα Δεύτερο Πρόγραμμα, την εποχή που ήταν η Σοφία Μιχαλίτση διευθύντρια, και μου φαινόταν κάτι απίστευτα μαγικό. Είχα τόσο μεγάλο κόλλημα που έγραφα εκπομπές σε κασέτες, κανονικές, με αρχή, μέση και τέλος, και τις έδινα να τις ακούει η γυναίκα μου –τότε συγκατοικούσαμε– που ήταν ο μοναδικός μου ακροατής.

Eκδότης του «Parallaxi», δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στην Τούμπα, ζει στο Βυζάντιο.

ΤΟΎΛΑΣ

q Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη, στην Τούμπα, κοντά στο γήπεδο του ΠΑΟΚ. Δεν είχα καμία σχέση ποτέ με τα αθλη-

q Όταν ανέβηκα στη Θεσσαλονίκη, το καλοκαίρι του ’88, άνοιγε ένα καινούργιο ραδιόφωνο, διαδημοτικό, το Ένατο Κύμα, όπου συνεργάζονταν 23 δήμοι και κοινότητες, έδωσα βιογραφικό και την επόμενη μέρα με κάλεσαν να ξεκινήσω. Από τότε κάνω κάθε μέρα ραδιόφωνο, 31 χρόνια, και δεν έχω σταματήσει ποτέ. Έχω δουλέψει σε πολλά ραδιόφωνα της Θεσσαλονίκης, τα πιο πολλά δεν υπάρχουν πια: 88μισό, Παρατηρητής, Ο Ανατολικός. Δεν είναι εύκολο να αποδεχτείς ότι το ραδιόφωνο παρακμάζει, από την άλλη ζω σε ένα προστατευμένο περιβάλλον κι έχω ένα ακροατήριο που είναι 31 χρόνων. Είναι οι γονείς και τα παιδιά τους, οπότε έχεις μια ψευδαίσθηση ότι κάποιοι σε ακούνε, αν μη τι άλλο. Δεν είναι μόνο η μουσική που έχει μείνει πίσω, είναι και ο λόγος, βλέπω μια τεράστια έκπτωση στον λόγο. Όταν προσπαθήσω να ακούσω ραδιόφωνο, η ηλιθιότητα το τερματίζει, οι ατάκες που λέγονται από νέους ανθρώπους είναι απελπιστικές, λες «ρε παιδάκι μου, ψάξ’ το λίγο παραπάνω». Εγώ το ραδιόφωνο το λατρεύω, ήταν όλη μου η ζωή και θα είναι, όσο το συνεχίσω.

q Τα τελευταία 25 χρόνια είμαι στην ΕΡΤ, στον 95,8, που είναι το πιο διαφορετικό ραδιόφωνό της. Εκεί απολαμβάνω μεγάλη ελευθερία στο τι λέω και στο τι κάνω, παρά το γεγονός ότι υπάρχει μια αίσθηση ότι στην ΕΡΤ τα πράγματα είναι ελεγχόμενα. Στα 25 χρόνια που δουλεύω σε αυτό το μαγαζί έχει τύχει μόνο μία φορά, όταν είχα καλεσμένη τη Μαλβίνα στην τηλεόραση, το καλοκαίρι του 2000, να με ειδοποιήσουν με παρέμβαση από ψηλά ότι δεν μπορεί να παίξει. Ζήτησα συγγνώμη από τους τηλεθεατές και ειδοποιήσαμε τη γυναίκα να μην έρθει. Δεν έχει τύχει να δεχτώ άλλη παρέμβαση, από καμία κυβέρνηση. Και κάνω μια εκπομπή που είναι σκληρή, λέω πράγματα που μπορεί να ενοχλούν, αλλά δεν έχουν τολμήσει να μου βάλουν χέρι ποτέ. Αυτό το θεωρώ καλό, και γι’ αυτό παραμένω εκεί.

q Η χαρά που σου δίνει το ραδιόφωνο είναι ότι αντιλαμβάνεσαι πως υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι που σκέφτονται σαν κι εσένα. Μπορεί να μη συμφωνούν μαζί σου, αλλά τουλάχιστον σκέφτονται, σε μια εποχή που η σκέψη λιγοστεύει ολοένα και περισσότερο και οι άνθρωποι δέχονται άκριτα αυτά που τους σερβίρουν τα media. Θεωρώ ότι είναι ίσως η πιο επικίνδυνη εποχή αυτή που ζούμε στην Ελλάδα για τα media, η χειρότερη, υπάρχει ένας ολοκληρωτισμός στον τρόπο που πασάρονται τα πράγματα, και δεν μιλάω μόνο πολιτικά. Μερικές φορές βλέπω τις ειδήσεις στην τηλεόραση και νομίζω ότι σε όλα τα κανάλια τις γράφει ο ίδιος άνθρωπος. Είναι τρομακτικό αυτό το πράγμα. Παρ’ όλα αυτά, όταν έχεις την ευκαιρία να τσιγκλήσεις λίγο τον άλλον για να σκεφτεί λίγο διαφορετικά πράγματα, για οτιδήποτε, από τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα κοινωνικά μέχρι την καθημερινότητα και τον δημόσιο χώρο, είναι καλό να το κάνεις.

ΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ

q Το ’89 αποφασίσαμε να φτιάξουμε την Parallaxi. Στη Θεσσαλονίκη εκείνη την εποχή τα σινεμά έκλειναν. Η Θεσ-

50 lifo – 31.10.19

σαλονίκη είχε πάρα πολλούς κινηματογράφους, όπως και η Αθήνα, σε κάθε γειτονιά, είχαν αρχίσει όμως να έχουν σοβαρό πρόβλημα, ξεκινούσε η ιδιωτική τηλεόραση, τα βιντεοκλάμπ κ.λπ., οπότε ο κόσμος δεν πήγαινε σινεμά. Υπήρχαν ήδη κάποιες μεταμεσονύκτιες προβολές που έκανε μια ομάδα που λεγόταν «Πέρα από τα σύνορα» στο Ριβολί και αποφασίσαμε να φτιάξουμε κι εμείς μια κίνηση γύρω από τον κινηματογράφο. Ξεκινήσαμε, λοιπόν, την Parallaxi, βγάλαμε ένα free press αμιγώς κινηματογραφικό στην αρχή, κάναμε μεταμεσονύκτιες κάθε Παρασκευή στον Έσπερο και είχαμε μια επιτυχία ανέλπιστη, γιατί έρχονταν 600 άτομα, και στις 6 το πρωί που τέλειωνε ο κινηματογράφος γέμιζε η οδός Σβώλου με κόσμο, έκλεινε ο δρόμος. Ήταν μεταμεσονύκτιες προβολές που είχαν και άποψη αισθητική, με ταινίες που δεν μπορούσες να βρεις εύκολα, αλλά γίνονταν και διάφορα happenings. Μετά φτιάξαμε μια σχολή κινηματογράφου η οποία λειτούργησε από το ’95 μέχρι το 2000. Δεν υπήρχε σχολή κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη, δεν είχε ανοίξει ακόμα η πανεπιστημιακή. Αυτό ήταν ένα πολύ μεγάλο ρίσκο για μας, γιατί δανειστήκαμε πάρα πολλά λεφτά για να πάρουμε μηχανήματα, τα οποία ξεπερνιούνταν συνέχεια επειδή η τεχνολογία προχωρούσε, οπότε ήταν ένα ακριβό χόμπι. Παρ’ όλα αυτά, βγάλαμε γύρω στους 120 σκηνοθέτες, μοντέρ κ.λπ., μερικοί από τους οποίους στην πορεία έκαναν καριέρα κι έγιναν γνωστοί από ταινίες και στην τηλεόραση. Το 2000 αποφασίσαμε να κλείσουμε τη σχολή γιατί δεν συνέφερε πλέον. Το έντυπο άνοιξε στην πόλη, έγινε ένα μηνιαίο free press πόλης, προσπαθώντας λίγο να αφουγκραστεί το καινούργιο που ερχόταν. Ταυτόχρονα με όλα αυτά, διοργανώναμε πάντα πράγματα. Μετά τις κινηματογραφικές προβολές αρχίσαμε να παρεμβαίνουμε και διαφορετικά στη Θεσσαλονίκη. Φτιάξαμε το parallaximag.gr, το σάιτ του περιοδικού.

q Το 2010, ψάχνοντας να βρω έναν τρόπο να γιορτάσουμε τα 20 χρόνια της Parallaxi, κι ενώ η πόλη ήταν σε μια τρομακτική κρίση, μου ήρθε η ιδέα του «Θεσσαλονίκη Αλλιώς». Σκέφτηκα «αντί να κάνω ένα πάρτι για τα 20 χρόνια, καλύτερα να γίνει κάτι πιο ουσιαστικό», έτσι γεννήθηκε η ιδέα γι' αυτό το αστικό πείραμα –όπως το λέω–, όπου θέλαμε να δείξουμε πώς θα έπρεπε να είναι στην πραγματικότητα η πόλη στην καθημερινότητά της, σε κάθε επίπεδο. Πέρα από τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να αναδείξει κανείς τους θησαυρούς της πόλης, τα κτίριά της, τις δυνατότητές της, πώς θα μπορούσε να παρεμβαίνει όπου χρειάζεται και να δίνει με πρόταση ένα παράδειγμα για το τι θα μπορούσαν να κάνουν οι δήμαρχοι. Άρχισα να παίρνω τηλέφωνο όποιον ήξερα και δεν ήξερα για να συμμετάσχει στο πρώτο Σαββατοκύριακο, τον Ιούνιο του ’10, και με απίστευτη έκπληξη διαπίστωσα ότι υπήρχε μια τρομερή δίψα σε όλους, αλλά δεν βρισκόταν κάποιος μέχρι τότε να το συντονίσει. Έτσι, σε ένα Σαββατοκύριακο έγιναν 62 διαφορετικές δράσεις, απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ, σε όλη την πόλη. Ήταν ένα πανδαιμόνιο, με βροχή καταρρακτώδη ήρθαν 35.000 άνθρωποι και κάναμε τα πάντα. Πήγαμε σε ένα γηροκομείο όπου δεν είχε πάει κανείς και βάλαμε μια μπάντα να παίζει τανγκό και τρεις χορευτές να χορεύουν με τους ηλικιωμένους, στον Άγιο Δημήτριο παίξαμε κλασική μουσική σε ανθρώπους που ήταν εκεί πολύ καιρό, σε ένα εγκαταλειμμένο οικόπεδο δημιουργήσαμε ένα πάρκο μαζί με τον Μπερνάρ Κουόμο και τον Μάκη Νικηφορίδη, τους αρχιτέκτονες της παραλίας. Αυτό ήταν μια αποκάλυψη και για μας, που το φτιάξαμε και δεν περιμέναμε ότι θα έχει τέτοια ανταπόκριση, αλλά και για την πόλη. Κι ενώ αυτό φτιάχτηκε για να γίνει μία φορά, να γίνει ο εορτασμός και τέλος, υπήρξε τόσο μεγάλη πίεση από τη μεριά του κόσμου να το συνεχίσουμε, που έχουν περάσει δέκα χρόνια και κατά καιρούς κάνουμε ακόμα πράγματα μεγάλα, όπως η έναρξη των Δημητρίων πρόσφατα στον Λευκό

απο τον m. hulot φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν

radio days Η χαρά που σου δίνει το ραδιόφωνο είναι ότι αντιλαμβάνεσαι πως υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι που σκέφτονται σαν κι εσένα. Μπορεί να μη συμφωνούν μαζί σου, αλλά τουλάχιστον σκέφτονται, σε μια εποχή που η σκέψη λιγοστεύει ολοένα και περισσότερο και οι άνθρωποι δέχονται άκριτα αυτά που τους σερβίρουν τα media.

31.10.19 – lifo

51

q Γύρω στο 2000 έκανα μια γενναία αναθεώρηση του τι κάνουμε, τι νόημα έχει η δημοσιογραφία σε μια πόλη σαν τη Θεσσαλονίκη όταν είναι μόνο καταγγελτική, μόνο κριτική, όταν προσπαθείς μόνο να αναδείξεις κάποια πράγματα με τα κείμενά σου. Άρχισα να σκέφτομαι ότι δεν φτάνει αυτό, πολλοί άνθρωποι χρειάζονταν και ένα παράδειγμα, μια παρακίνηση. Κι επειδή η Θεσσαλονίκη δεν είχε την κουλτούρα της συνεργασίας και της συνέργειας, έπρεπε να γίνει κάτι για να αλλάξει αυτό. Όλοι οι φορείς, το Κρατικό Θέατρο, το Μέγαρο, το Ωδείο, η Διεθνής Έκθεση, το πανεπιστήμιο, γνωρίζονται μεταξύ τους σε μια μικρή πόλη, αλλά δεν έχουν δουλέψει μαζί. Αυτό που επιχειρήσαμε να κάνουμε –και το κάναμε καλά– ήταν να τους βάλουμε όλους σε έναν διάλογο, σε μια συνεργασία. Κι αυτό τους ενθουσίασε, άρχισαν σιγά-σιγά να δουλεύουν μεταξύ τους και να κάνουν πρότζεκτ∙ έτσι γεννήθηκαν πάρα πολλά πράγματα αυτά τα δέκα χρόνια: μικρά φεστιβάλ, δράσεις, το Open House, το Καπάνι, το Picnic Urban Festival. Πολλά από αυτά έγιναν από παιδιά που ήταν συνεργάτες μας.

Γιώργος Τούλας

ΠΡΟΣΩΠΟ

Πύργο, ή πράγματα μικρότερα, όπως το να παρεμβαίνουμε εκεί όπου μας έχουν ανάγκη, π.χ. στον Δεντροπόταμο, βοηθώντας το έργο του πατέρα Αθηναγόρα, στον ξενώνα για τους ανήλικους Ρομά.

q Η μεγάλη διαφορά που βλέπω αυτήν τη στιγμή ανάμεσα στις δύο πόλεις είναι ότι η Αθήνα έχει πάρα πολύ χρήμα. Επίσης, μεγάλα πρότζεκτ, που δεν έχει η Θεσσαλονίκη: το Ίδρυμα Νιάρχος, τη Στέγη, το Μουσείο Μπενάκη, το μουσείο του Ιδρύματος Γουλανδρή. Στη Θεσσαλονίκη η τελευταία μεγάλη επένδυση σε υποδομές έγινε το ’97 με την πολιτιστική πρωτεύουσα, όταν ευτυχώς έπεσε πάρα πολύ χρήμα και φτιάχτηκαν το Βασιλικό Θέατρο, η Μονή Λαζαριστών, το Γης, το Νταμάρι, ανακαινίστηκε η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, το Ολύμπιον αγοράστηκε και χαρίστηκε στο Φεστιβάλ κι έτσι απέκτησε έδρα. Σε μια χρονιά η πόλη απέκτησε υποδομές που δεν τις είχε ποτέ, αλλά εκεί σταμάτησαν όλα. Βέβαια, έγινε η ανάπλαση της παραλίας, που αυτήν τη στιγμή θεωρώ ότι είναι το δημοφιλέστερο σημείο της Ελλάδας – ούτε η Ακρόπολη δεν έχει τόσους επισκέπτες, έχει 24 ώρες το 24ωρο ζωή. Η Θεσσαλονίκη την αγάπησε την παραλία, αλλά θα έπρεπε να συντηρούνταν καλύτερα. Ο Μπουτάρης εδώ τα έκανε μούσκεμα, την παράτησε την παραλία στη μοίρα της, την απαξίωσε, γιατί δεν ήταν δικό του έργο, ήταν του Παπαγεωργόπουλου. Επίσης, την τελευταία δεκαετία –κι αυτό το οφείλουμε 100% στον Μπουτάρη– καλλιεργήθηκε μια κουλτούρα εξωστρέφειας, η πόλη ξανανοίχτηκε. Ενώ ήμασταν μαζεμένοι στα προηγούμενα καθεστώτα, κλεισμένοι στον εαυτό μας, ο κυρ-Γιάννης αυτό το αντέστρεψε, έφερε ξένους, έκανε την πόλη τουριστική, και επίσης η ίδια η πόλη μάς έδωσε το δικαίωμα να κάνουμε πράγματα έξω, μας έδωσε άδειες να χρησιμοποιούμε δημόσιους χώρους, παρακίνησε –ή μπορεί και να παρασύρθηκε κι ο ίδιος από αυτό το καινούργιο κλίμα– και δημιουργήθηκε ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα στην πόλη, το οποίο αυτήν τη στιγμή της δίνει κι αυτή την ψευδαίσθηση ότι πάνε καλά τα πράγματα. Εγώ δεν πιστεύω ότι πάει τίποτα καλά και μάλιστα τον τελευταίο καιρό βλέπω ξανά μια επιστροφή σε πράγματα τα οποία απεύχομαι να συμβούν. Υπάρχει ξανά μια επικράτηση του «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια». Το είχε πάντα αυτό η Θεσσαλονίκη, αλλά είναι διαφορετικά να ενισχύεται από πάνω.

q Υπάρχει μία συντηρητική στροφή, συνολικά. Το βλέπει κανείς απ’ τα πρόσωπα που εκλέγονται βουλευτές, που είναι όλοι συντηρητικοί, ακόμα και οι νέοι άνθρωποι. Επίσης, υπάρχει μια διάθεση ρεβανσισμού, με κορυφαίο για μένα χαρακτηριστικό της την ιστορία με τα αρχαία του μετρό. Για μένα είναι 100% συμφέροντα, «χάσαμε τότε που προσπαθήσαμε να αποσπάσουμε τα αρχαία, άρα θα πάρουμε την εκδίκησή μας τώρα», τα συμφέροντα του εργολάβου στην προκειμένη περίπτωση. Το 1/3 των χρημάτων που έχουν ξοδευτεί μέχρι τώρα στο μετρό της Θεσσαλονίκης, το οποίο καταντάει ανέκδοτο, είναι αποζημιώσεις των εργολάβων από καθυστερήσεις. Αυτό δεν έχει συμβεί πουθενά αλλού. Πέρα από το κόστος της μεταφοράς για να πάνε τα αρχαία αλλού, υπάρχει το κόστος από την καθυστέρηση, κι αυτό απαιτεί αποζημιώσεις γιατί υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα. Και τα ίδια τα αρχαία, τα συγκεκριμένα, δεν είναι ένα άγαλμα που μπορεί να μεταφερθεί, εδώ μιλάμε για έναν αρχαίο δρόμο ο οποίος χτίστηκε σε διάστημα τριών αιώνων και κάθε επόμενη γενιά πρόσθετε από πάνω. Αν πάει να αποσπάσει κάποιος κάτι, μόνο θα καταστρέψει. Κι όπως πολύ σωστά ειπώθηκε πρόσφατα, όταν έχεις μια πορσελάνη που τη βλέπεις ακέραια, σκέψου την ίδια να την κατακερματίσεις και να την ξανακολλήσεις. Είναι έγκλημα. Έχει βρεθεί λύση για το πρόβλημα, το έχει κάνει το Μιλάνο, η Σόφια, δεν καταλαβαίνω γιατί στη Θεσσαλονίκη πρέπει να γίνει αλλιώς. Είναι κατάρα να μην προχωράς το έργο του πολιτικού σου αντιπάλου – στην Ιταλία κάθε έξι μήνες έχουν εκλογές, τι σημαίνει, ότι δεν προχωράει η χώρα;

q Το βασικό πρόβλημα της πόλης είναι η στασιμότητα. Δεν υπάρχει ένα όραμα αυτήν τη στιγμή, ο καθένας βγαίνει και λέει ό,τι του κατέβει στο κεφάλι, και το παρουσιάζει ως σχέδιο. Είχε έρθει κάποια στιγμή η Μπιρμπίλη και είχε πει «θα πεζοδρομήσω την Τσιμισκή», τον κεντρικό άξονα της πόλης, που αν τον κλείσεις η πόλη πέθανε. Ήρθε τώρα ο Μητσοτάκης και είπε «θα κάνω υπέργειο περιφερειακό». Δεν μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα – ο καθένας πετάει ένα πυροτέχνημα και το αφήνει. Για μένα αυτήν τη στιγμή κάποιος θα έπρεπε να στοχαστεί σοβαρά, να εμπνεύσει τους πάντες και να βρει έναν ρόλο για το μέλλον. Έχουμε ένα τεράστιο παράλιο μέτωπο το οποίο θα μπορούσε να είναι η βιτρίνα της Ευρώπης αυτήν τη στιγμή. Δεν βλέπεις πουθενά τέτοια θάλασσα, τέτοιο ηλιοβασίλεμα και δεν μιλάει κανείς γι' αυτό. Επίσης, είναι μια φάση που νιώθει κανείς ότι υπάρχει μια εμπλοκή στα πάντα, το μετρό δεν ξέρει κανείς πότε θα τελειώσει, το Μουσείο Ολοκαυτώματος δεν προχωράει εδώ και μήνες, η ανάπλαση της Αγοράς Μοδιάνο, που είχε αγοραστεί από τον Φάις, μετά από προσφυγές κάποιων μικρομετόχων έχει σταματήσει, το στρατόπεδο Παύλου Μελά, που θα γινόταν ένα τεράστιο μητροπολιτικό πάρκο, εδώ και έξι μήνες δεν προχωρά, και η σύμβαση του Μάκη Νικηφορίδη, που είχε εμπλακεί εκεί, σταμάτησε – τον σταμάτησαν. Έχει κανείς την εντύπωση ότι η πόλη φρενάρει ξανά, δεν προχωρά τίποτα. Αυτό σου δημιουργεί ασφυξία, δεν έχεις να ελπίζεις και να πιστεύεις σε τίποτα. Δεν υπάρχει κανένα όραμα.

q Δεν αυτολογοκρίνομαι ποτέ, το αντίθετο. Και το τελευταίο τρίμηνο έχω γράψει πράγματα που είναι λίγο

Ξέρω ότι είναι πολύ δύσκολες εποχές για τα media και ότι δεν πρέπει να στενοχωρούμε τον κόσμο, αλλά όταν πέφτεις το βράδυ να κοιμηθείς, πρέπει να μη σε βασανίζει ο ύπνος σου.

ακραία, αλλά δεν γίνεται διαφορετικά, θα πνιγώ εγώ ο ίδιος. Δεν κοιμάμαι ήσυχος το βράδυ. Υπάρχει κόστος, αλλά δεν μπορείς να κλείνεις τα μάτια. Ο Ζέρβας, ο νέος δήμαρχος, είναι φίλος μου, τον εκτιμώ, τον ξέρω πολλά χρόνια, το καλοκαίρι όμως, απ' όταν εξελέγη και μετά, βρεθήκαμε μια μέρα και του είπα: «Κωνσταντίνε, πρώτον έχεις μηδενική ανοχή, έκανες μια κριτική στον προηγούμενο δήμαρχο πάρα πολύ έντονη, άρα έχεις ένα σχέδιο για να αποδείξεις, και δεύτερον θα με βρεις απέναντί σου από την πρώτη μέρα». Κι αυτό κάνουμε, από την πρώτη μέρα ασκούμε πολύ οξεία κριτική σε οτιδήποτε στραβό συμβαίνει. Μερικές φορές πιάνει όμως. Για παράδειγμα, πριν από δέκα μέρες έβγαλαν μια απόφαση ότι θα γράψουν όλα τα μηχανάκια που είναι πάνω στα πεζοδρόμια. Βγήκα στο ραδιόφωνο, το έγραψα και στην «Parallaxi», κι είπα «ωραία, εγώ έχω μηχανάκι, κάθε μέρα ψάχνω όλη την πόλη για να βρω να παρκάρω, δεν βρίσκω πουθενά, δώσ' μου μια θέση να το βάλω για να καταλάβω ότι εσύ νοιάζεσαι για το πεζοδρόμιο, και θα το κατεβάσω». Σε τέσσερις μέρες γέμισε καινούργιες θέσεις για μηχανάκια όλη η πόλη. Επτακόσιες θέσεις. Άνοιξαν στα πεζοδρόμια στην άκρη χώρο και δημιούργησαν θέσεις. Πιστεύω ότι αν μπορείς να πιέσεις για το καλό, δεν πρέπει να μετράς τι αντιδράσεις θα έχεις, τι θα σου κοστίσει όλο αυτό. Ξέρω ότι είναι πάρα πολύ δύσκολες εποχές για τα media και ότι δεν πρέπει να στενοχωρούμε πολύ κόσμο γιατί θα γυρίσει πάνω μας, αλλά όταν πέφτεις το βράδυ να κοιμηθείς, πρέπει να μη σε βασανίζει ο ύπνος σου. Το λέω με την ασφάλεια ότι έχω ένα μικρό μαγαζί, κι αν κλείσει θα μείνουν 10 άνθρωποι στον δρόμο, θα στενοχωρηθούμε πάρα πολύ, αλλά αυτό που πρεσβεύω 31 χρόνια που κάνω αυτήν τη δουλειά δεν θα το έχω προδώσει.

ΙNFO

https://parallaximag.gr/

52 lifo – 31.10.19

q Το μέλλον του «Parallaxi» ελπίζω να είναι οι επόμενες γενιές της, γιατί δεν μπορώ να κάνω για πάντα κουπί, αλλάζουν τόσο γρήγορα οι συνθήκες που χρειάζεται καινούργιο αίμα. Ελπίζω ότι για τη μικρή μου κόρη, που τέλειωσε τη δημοσιογραφία και έχει αρχίσει να ασχολείται, θα είναι ένα κομμάτι του μέλλοντός της και ότι θα φτάσει κάποια στιγμή που θα απομονωθώ στον Κίσσαβο και θα παρακολουθώ από μακριά την ιστορία να συνεχίζεται.

31.10.19 – lifo

53

Το μεγάλο αφιέρωμα της LiFO στη φετινή επετειακή διοργάνωση του σημαντικότερου κινηματογραφικού θεσμού της Ελλάδας και στους σταθμούς της 60ετούς διαδρομής του. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ: ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ, ΑΚΗΣ ΚΑΠΡΑΝΟΣ, ΤΑΣΟΣ ΜΕΛΕΜΕΝΙΔΗΣ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ

54 lifo – 31.10.19

ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

Ο Γουίλεμ Νταφόε και ο Ρόμπερτ Πάτινσον στην ταινία «Ο φάρος» του Ρόμπερτ Έγκερς, που θα κάνει την ελληνική πρεμιέρα της στις μεταμεσονύχτιες προβολές του 60ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

31.10.19 – lifo

55

Δεκαετίες μετά το πολιτικό στίγμα του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου και λίγα χρόνια μετά το ρεύμα του weird wave, η γενιά του 2019, που εκπροσωπείται στο 60ό Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, δείχνει ξεκάθαρα τον ετερόκλητο χαρακτήρα της και οδηγεί, για μια ακόμη φορά, στη διαπίστωση πως οι –βασικά άνδρες– Έλληνες σκηνοθέτες παραμένουν μοναχικοί καουμπόι σε μια χώρα με λιγοστά εφόδια και ακόμa ταπεινότερους πόρους, μια κοινότητα με διάσπαρτο ταλέντο, ξεκομμένη από το παγκόσμιο οπτικοακουστικό τοπίο. ΑΠΌ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΉ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΌΠΟΥΛΟ

Μ

ε εξαίρεση το αστυνομικό δράμα του Σύλλα Τζουμέρκα Το Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών, που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βερολίνου (ένα δυναμικό πορτρέτο δύο γυναικών, με τις γνώριμες εντάσεις του σκηνοθέτη και ένα ασυνήθιστο παζολινικό ρεύμα να τινάζει στον αέρα τη μεσολογγίτικη ραθυμία), οι καλύτερες ταινίες της φετινής σοδειάς που θα παρουσιαστούν στη Θεσσαλονίκη είναι οι πέντε που θα διεκδικήσουν κάποιο από τα βραβεία των δύο διαγωνιστικών τμημάτων. Ο Απόστρατος κρύβει ένα μυστικό, συγκινητικό και αναπάντεχο. Ξεδιπλώνεται τρυφερά και αυστηρά, όπως αρμόζει στη μοναχική ζωή ενός νέου άνδρα, του Άρη, που επιστρέφει στα παλιά του λημέρια στου Παπάγου, μένει στο σπίτι του συνονόματου παππού του, πουλάει μηχανές του καφέ ελπίζοντας να πιάσει την καλή, κάνει μια σχέση, και κυρίως κρατάει συντροφιά στον πρώην συναγωνιστή του ηρωικού Αριστείδη. Φορτωμένος από το άγχος να φανεί αντάξιος ενός ονόματος, πρoτού αποδείξει την αξία του στην ενήλικη ζωή του, ο Αριστείδης ο νεότερος αναζητά την ταυτότητά του σε ένα αδρανές, βαρύ, σχεδόν πένθιμο περιβάλλον που ο Ζαχαρίας Μαυροειδής (Ο Ξεναγός) αποτυπώνει, ακονίζοντας τις αρχιτεκτονικές του γνώσεις, ως μια συντεταγμένη γειτονιά, με τους 30άρηδες φίλους που μαζεύονται για μπάσκετ να μοιάζουν παράταιρα πρώην παιδιά σε ένα νοικοκυρεμένο προάστιο προορισμένο για… απόστρατους. Ισάξιο ταλέντο στην καταγραφή της γενιάς των Αθηναίων που πλησιάζουν τα 30 (μια ιδιαίτερα ρευστή ηλικία, ανάμεσα στην ανεμελιά της παρατεταμένης εφηβείας και το καμπανάκι της ευθύνης) δείχνει ο Στέφανος Σιταράς στον Πύραυλο. Γυρισμένη σε διάστημα τεσσάρων ετών, με ερασιτέχνες που υποδύονται περίπου τον

56 lifo – 31.10.19

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΌ ΣΙΝΕΜΆ ΣΤΟ 60ό ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

εαυτό τους σε καταστάσεις που έχουν βιώσει ήδη, η ταινία, με πρόθυμο ήρωα και δυναμικό καταλύτη τον μυθομανή Στάθη, που επιμένει πως έχει δει έναν αληθινό, κανονικό πύραυλο στην Αθήνα και έχει στοιχεία για να αποδείξει τους εξωφρενικούς ισχυρισμούς του, ξεκινά με σκηνές αξιοσημείωτου νατουραλισμού που παραπέμπουν στην Dolce Vita (χωρίς ακροβατικούς φελινισμούς) και στη συνέχεια επικεντρώνεται στη φιλία και στην εμπιστοσύνη, στην ελπίδα και στις γλυκόπικρες συνέπειες της δεύτερης ευκαιρίας. Ο Βαρδής Μαρινάκης επιστρέφει με τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, το Zizotek, τη μοναχική περιπέτεια του 9χρονου Ιάσονα (Αύγουστος Λάμπρου-Νεγρεπόντης, σε μια συγκινητική και επίπονη ερμηνεία), ο οποίος βρίσκει καταφύγιο στα βουνά και σανίδα σωτηρίας έναν ιδιότροπο, απομονωμένο, σιωπηλό μεσήλικα, αφότου η μητέρα του κυριολεκτικά τον εγκατέλειψε. Με εμπιστοσύνη στη visual αφήγηση, ο Μαρινάκης υπηρετεί το concept του, τη δημιουργία μιας ασυνήθιστης οικογένειας, με τελικό προορισμό την κατάκτηση της πολυπόθητης οικειότητας, την αγκαλιά που κάθε παιδί λαχταρά, μέσα από οριακές καταστάσεις κινδύνου και ενστίκτων, σε μια ελληνική παραλλαγή του The Road, σπάζοντας σταδιακά την ψυχρότητα της κατασκευής του με τρυφερές στιγμές, που ωστόσο δεν προκύπτουν από ένταση και πυγμή. Εντελώς διαφορετική μοναξιά βιώνει η Άννα, ιδιόρρυθμη ταμίας σε σούπερ-μάρκετ, που κι εκείνη με τη σειρά της αναγκάζεται να πάρει υπό την προστασία της το 10χρονο κορίτσι από το διπλανό διαμέρισμα. Η αναπάντεχη κηδεμονία τη φέρνει αντιμέτωπη με την προσωπική ενηλικίωση που η ίδια καθυστερεί, σε μια πoπ δραματική κομεντί με στοιχεία φανταστικού, η οποία έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Όστιν. Στο Cosmic Candy, η Ρηνιώ Δραγασάκη προσπερνά την ακρίβεια στις ερμηνείες της Μαρίας Κίτσου και της Μάγιας Πιπερά για χάρη της αισθητικής που στήνει με γούστο, φρεσκάδα και γνώση. Δεν θέλω να γίνω δυσάρεστος αλλά πρέπει να μιλήσουμε για κάτι πολύ σοβαρό. Σίγουρα είναι ο πιο αξιομνημόνευτος τίτλος του ελληνικού Φεστιβάλ, που ευτυχώς δεν εξαντλείται στη φαντεζί ετικέτα του. Όπως ο Μπίλ Μάρεϊ ανατρέχει στις πρώην του για να εντοπίσει την πατρότητα του παιδιού του στο Broken Flowers, κάπως έτσι, αν και σε πιο greek weird wave mode, ο Άρης, στέλεχος μεγάλης εμπορικής

εταιρείας και μάλλον άκαρδος άνδρας (έξοχος ο Όμηρος Πουλάκης), επισκέπτεται περασμένες σχέσεις, ξεχασμένες γι’ αυτόν, αν και εκείνες έχουν διαφορετική και πιο πικραμένη άποψη επί του θέματος, για να τις ενημερώσει πως είναι φορέας ενός σεξουαλικά μεταδιδόμενου ιού. Στο ντεμπούτο του, ο Γιώργος Γεωργακόπουλος ελέγχει τον ρυθμό και την αισθητική μιας σφιχτά δομημένης μαύρης dramedy. Το Δεν ακούμε τα τραγούδια του Τάκη Παπαναστασίου, ένα παιχνίδι ανάμεσα σε τρεις ονειροπόλους, και το Γεννημένος την 8η Μαρτίου του Λυμπέρη Διονυσόπουλου, μια μετα-αποκαλυπτική μονομαχία ανάμεσα σε έναν ορκισμένο μισογύνη και μια επαναστάτρια, διαθέτουν άφθονες σινεφιλικές αναφορές, φλας έμπνευσης και σκηνοθετικού ταλέντου, αλλά εξαντλούν γρήγορα τις ιδέες τους και επαναλαμβάνονται – χαρακτηριστικά, χαριτωμένα παραδείγματα σχετικής προδοσίας της σκηνοθεσίας από το σενάριο. Όσο για το Θολάμι του Βασίλη Νούλα, βασισμένο στο διήγημα του Νίκου Κάσδαγλη, με ηρωίδα μια περιπλανώμενη γυναίκα, μέλος τρομοκρατικής οργάνωσης (η ηθοποιός και χορογράφος Δέσποινα Χατζηπαυλίδου, απόλυτα αφοσιωμένη στον ρόλο της), κυνηγημένη και υπαρξιακά εγκλωβισμένη σε έναν μελβιλικό λαβύρινθο, και το Στα Εννιά του Άγγελου Σπάρταλη, με πρωταγωνίστρια μια 9χρονη «Αλίκη»-φάντασμα στη χώρα όχι των θαυμάτων αλλά του «αρμπιενμπί», δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικά, σε υφολογικά αντιστικτικό βαθμό, πορτρέτα της σύγχρονης Αθήνας, σε τόνο και προθέσεις, σκηνοθετική προσέγγιση και καλλιτεχνικές επιδιώξεις. Κι ενώ ο Αλέξανδρος Βούλγαρης και ο Βασίλης Μαζωμένος κρατούν χαρακτήρα στο Winona και την Εξορία αντίστοιχα, συνεχίζοντας στο εντελώς διαφορετικό ύφος τους χωρίς εξάρσεις, οι πλέον φιλόδοξες και με τον τρόπο τους ανένταχτες ταινίες του προγράμματος είναι η Περσεφόνη του Κώστα Αθουσάκη και το Πλάνο της Άννας Στερεοπούλου. Η πρώτη, μια ελληνοϊαπωνική κινηματογραφική οπερέτα, συγκρούεται μετωπικά με τους στόχους της, ενώ η δεύτερη, η εφαρμογή ωραιότατης μουσικής επένδυσης της συνθέτριας και σκηνοθέτιδος, είναι de facto πειραματικό πάντρεμα ήχου και εικόνας, ανάδελφο και φιλικό στους οπαδούς του μη αφηγηματικού οπτικοακουστικού πεδίου.

31.10.19 – lifo

57

ΜΕΓΑΛΏΝΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ’80S: ΟΙ ΑΓΑΠΗΜΈΝΕΣ ΤΑΙΝΊΕΣ ΤΟΥ THE BOY Δέκα ταινίες που αναβιώνουν το πνεύμα και την αισθητική της αξέχαστης δεκαετίας, επιλεγμένες από τον Έλληνα καλλιτέχνη. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ

Running on empty

River’s Edge

Α

Foxes

58 lifo – 31.10.19

χ, τα ’80s. Pac-man, new wave, glam metal, Σταλόνε, Σβαρτζενέγκερ, Μαντόνα, περμανάντ, MTV, Air Jordan. Αν μεγάλωνες σ’ αυτά, αναφώνησες ήδη από μέσα σου αυτό το «αχ», σκεπτόμενος πόσο καλύτερα ήταν τα πράγματα τότε. Διαχρονική ανθρώπινη συνήθεια η εξιδανίκευση του παρελθόντος, τα έχει πει ωραία ο Γούντι στο Midnight in Paris του. Η νοσταλγία μιας άλλης εποχής, στην οποία το άτομο μπορεί και να μην έζησε ποτέ του, λειτουργεί συχνά ως φάρμακο απέναντι στις δυστυχίες του παρόντος. Άλλο ζήτημα αν είναι το ενδεδειγμένο φάρμακο – ο Γούντι λέει «όχι». Σ’ αυτήν ακριβώς τη νοσταλγία μιας άλλης εποχής ποντάρει η αναβίωση της αισθητικής των ’80s που συναντούμε ολοένα και συχνότερα στο σινεμά, στη μουσική και γενικότερα στην καθημερινότητά μας τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο αυτού του αναβιωτικού ρεύματος, το φεστιβάλ έδωσε λευκή επιταγή στον The Boy για να επιλέξει μερικές αγαπημένες του ταινίες από τη δεκαετία. Το κοινό στοιχείο ανάμεσα στις επιλογές, πλην της δεκαετίας παραγωγής, εντοπίζεται στο μοτίβο της ενηλικίωσης, που συχνά συνεπάγεται μια βίαιη αφύπνιση, μια αναπότρεπτη, άνευ επιστροφής ακύρωση της αθωότητας. Ένα ξύπνημα στον εφιάλτη, αν θέλεις, όπως είναι ο ελληνικός τίτλος του Jacob’s Ladder του Έιντριαν Λάιν. Συμπτωματικά(;) η πρώτη ταινία της λίστας ανήκει στον Έιντριαν Λάιν. Προτού καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το εμπορικό σινεμά της δεκαετίας με ταινίες όπως το Flashdance, το 9½ Weeks και το Fatal Attraction, ο Λάιν έκανε το Foxes (1980), με τις περιπέτειες τεσσάρων κοριτσιών που μεγαλώνουν πάνω στην αλλαγή της δεκαετίας και πειραματίζονται.

Σάουντρακ που αντανακλά τη μετάβαση σε έναν διαφορετικό ήχο, πρώιμο φλερτ με τον σοφτ ερωτισμό που κατέστη σήμα κατατεθέν του σκηνοθέτη και μια γλυκόπικρη αίσθηση – ταιριαστά στο φινάλε της ταινίας έχουμε μια κηδεία κι έναν γάμο. Το Christmas Evil (1980), κάτι ανάμεσα σε camp ψυχογράφημα και στα slasher που κατέκλυζαν τις αίθουσες εκείνη την περίοδο, έχει χαμηλό επίπεδο παραγωγής, δεν θα ‘λεγες ότι αποτελεί αποθέωση του γούστου, δεν μπορείς, όμως, ποτέ να το πάρεις στα σοβαρά, ούτε το ίδιο παίρνει τον εαυτό του εντελώς στα σοβαρά κι αυτό το καθιστά ιδανικό για προβολές μεταμεσονύκτιων διαθέσεων. Στο δυσεύρετο Out of the Blue (1980) του Ντένις Χόπερ θα βρεις τη γνώριμη, αγαπητική του διάθεση απέναντι σε κατεστραμμένους χαρακτήρες, θα βρεις μελαγχολία εφάμιλλη εκείνης των προηγούμενων ταινιών του, θα βρεις και την αίσθηση ενός κατεπείγοντος αλλά και μιας επικείμενης καταστροφής που θα πληρωθεί σε ένα (πολύ) μαύρο φινάλε. Στον πυρήνα του Vigil (1984), του ντεμπούτου του Βίνσεντ Γουόρντ, βρίσκεται μια ιστορία ενηλικίωσης, στη θεματική του παλέτα, όμως, υπάρχουν και το πατρικό μοντέλο, ο Ξένος, η απομόνωση, η πνευματικότητα, η αντιπαραβολή φαντασίας και πραγματικότητας, όλα τους ενταγμένα σε ένα μυσταγωγικό πακέτο. Πολύ ιδιαίτερη περίπτωση δημιουργού ο Γουόρντ, διαθλά τα σχετικά με την ανθρώπινη κατάσταση υπό το πρίσμα της ποιητικής φαντασίας, τον σταύρωσε άδικα η κριτική για το What dreams may come και ουσιαστικά από τότε χάσαμε τα ίχνη του. Το Goonies (1985) συστάσεις δεν χρειάζεται. Αν αναφερόμαστε σήμερα στο σινεμά της Amblin και θέλουμε να δείξουμε σε κάποιον μια ταινία για να του εξηγήσουμε τι εννοούμε, θα του δείξουμε αυτήν εδώ. Stranger Things, It και κάμποσες ακόμα δημοφιλείς στιγμές της σύγχρονης ποπ κουλτούρας χρωστούν πολλά σε ταινίες σαν το Goonies.

Το Return to Oz (1985), μοναδική σκηνοθεσία του Γουόλτερ Μερτς, υπεύθυνου μεταξύ άλλων για το ηχητικό θαύμα του Αποκάλυψη Τώρα, είναι σίκουελ στον Μάγο του Οζ∙ είναι επίσης από τις φημισμένες εισπρακτικές αποτυχίες της εποχής. Η ευφορική διάθεση και τα χαρωπά τραγουδιστικά ιντερλούδια του αγαπημένου πρωτότυπου πάνε περίπατο, προκρίνονται ο σκοτεινός εφηβισμός και οι μακάβριες εκπλήξεις. Κάνει εξαιρετικό double bill με τον Λαβύρινθο του Τζιμ Χένσον. Το River’s Edge (1986), με έναν νεαρό Κιάνου Ριβς στο καστ, σχολιάζει την κλιμακούμενη απάθεια της αμερικανικής νεολαίας απέναντι στη βία, στα χαρτιά φαντάζει γροθιά στα παρατράγουδα του ριγκανισμού, στην πράξη φλερτάρει με την υστερία. Έχει τους οπαδούς του, πάντως, και είναι αναμφίβολα από τις πιο παράξενες ταινίες της δεκαετίας. Το Running on empty (1988), ελάσσων Λιούμετ, πλην ιδιαίτερα συγκινητικός Λιούμετ, είναι μια (σαφέστατα) αμερικανική μπαλάντα για την ανάγκη του ανθρώπινου πνεύματος να σπάσει τα δεσμά του, χωρίς απαραίτητα να αποστρέφεται και τις ρίζες του. Μεγάλο ατού της ταινίας ένας Ρίβερ Φίνιξ σκέτο αγρίμι, πιθανότατα στην καλύτερη ερμηνεία του. Τέλος, το πρόγραμμα συμπληρώνουν και δύο animation. Για να βρεις κάτι που να συναγωνίζεται σε παλαβομάρα το καμωμένο από πλαστελίνη The adventures of Mark Twain (1985) του Γουίλ Βίντον θα πρέπει να ανατρέξεις στο Time Bandits του Τέρι Γκίλιαμ, ενώ αξίζει να δοκιμάσεις την τύχη σου στο The plague dogs (1982) του Μάρτιν Ρόζεν, ένα φιλμ ακόμα καλύτερο κι ακόμα πιο μαυρόψυχο από το Watership Down, την προηγούμενη και γνωστότερη δουλειά του σκηνοθέτη. Αυτές, λοιπόν, είναι οι δέκα ταινίες που συνθέτουν το αφιέρωμα του φεστιβάλ στα κινηματογραφικά ’80s. Κάποιες ξεχασμένες, κάποιες αγνοημένες όταν κυκλοφόρησαν, όλες μαζί συνθέτουν το πορτρέτο μιας εποχής με αντιφάσεις, υπερβολή, αισθητικές προκλήσεις αλλά και αδιαμφισβήτητη μαγεία.

ΙNFO «Μεγαλώνοντας στα ’80s» Ο The Boy επιλέγει τις αγαπημένες του ταινίες από τη δεκαετία του ’80 και το γιορτάζει με ένα πάρτι στο Ύψιλον (Εδέσσης 5), τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου.

31.10.19 – lifo

59

Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΤΟΥ ΟΡΈΣΤΗ ΑΝΔΡΕΑΔΆΚΗ Ο καλλιτεχνικός διεθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης μιλά για τη σχέση του με την πόλη, τους ανθρώπους, τη διοργάνωση και τις προκλήσεις της. ΑΠΌ ΤΟΝ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟ ΔΙΑΚΟΣΆΒΒΑ ΦΩΤΌ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΤΌΜΤΣΗΣ

60 lifo – 31.10.19

Τ

ρεις μέρες πριν από τη συνέντευξη Τύπου και την επίσημη ανακοίνωση του προγράμματος του 60ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στα αθηναϊκά γραφεία τους επικρατεί ο αναμενόμενος αναβρασμός, καθώς οριστικοποιούνται όλες οι τελικές λεπτομέρειες. Με το που φτάνω, μαθαίνω ότι μόλις έχει κλείσει κι επίσημα η ταινία έναρξης, το πολυαναμενόμενο, παραγωγής Netflix, Marriage Story του Νόα Μπάουμπακ. Ο Ορέστης Ανδρεαδάκης δείχνει ικανοποιημένος με όσα θα δούμε στη φετινή, επετειακή διοργάνωση, συγκρατημένα ενθουσιασμένος, για την ακρίβεια, και βρίσκει λίγο χρόνο για να πάρει μια ανάσα και να κουβεντιάσουμε για την προσωπική του σχέση με τον θεσμό και την πόλη, τις προκλήσεις που

έχει αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια της θητείας του ως καλλιτεχνικού διευθυντή από τον Μάιο του 2016 μέχρι σήμερα, και τους τρόπους με τους οποίους φιλοδοξεί να ξανακάνει το Φεστιβάλ ανταγωνιστική κινηματογραφική δύναμη στην Ευρώπη.

ΜΕ ΤΟ ΒΛΈΜΜΑ ΣΤΡΑΜΜΈΝΟ ΣΤΟ ΜΈΛΛΟΝ Όταν αρχίσαμε να σχεδιάζουμε την 60ή επέτειο του Φεστιβάλ, σκεφτήκαμε πού θα δώσουμε το βάρος. Συνήθως στις επετείους υπάρχει νοσταλγία για το παρελθόν. Εξιδανικεύεις στιγμές, ακόμα κι αν ήταν επώδυνες, αρνητικές ή αποτυχημένες, ή κοιτάς στο μέλλον, τι πρέπει να κάνεις, πώς πρέπει να ωριμάσεις και να μεγαλώσεις. Επιλέξαμε το δεύτερο. Αποφασίσαμε να στρέψουμε το βλέμμα περισ-

σότερο στο μέλλον και λιγότερο στη νοσταλγία για το παρελθόν, να διευρύνουμε τους ορίζοντες του φεστιβάλ, να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητά του και να υποστηρίξουμε τους νέους Έλληνες δημιουργούς και εν γένει την ελληνική κινηματογραφία, διότι πιστεύουμε ότι ένας από τους πιο σημαντικούς ρόλους κάθε καλλιτεχνικής διοργάνωσης είναι να αναδεικνύει και να υποστηρίζει την εγχώρια παραγωγή και να της δίνει τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με τους ξένους συναδέλφους, το ξένο κοινό, να βρει τρόπους να αναπτύξει τις ιδέες της.

ΤΑ ΜΕΓΆΛΑ ΣΤΟΙΧΉΜΑΤΑ Όταν αναλάβαμε με την Ελίζ (σ.σ. Ζαλαντό, γενική διευθύντρια του φεστιβάλ), βάλαμε τρεις στόχους. Πρώτον, να ανακτήσουμε την

31.10.19 – lifo

61

εμπιστοσύνη του ελληνικού κινηματογραφικού κόσμου. Νομίζω ότι εκεί τα καταφέραμε. Πήγαμε στους Έλληνες και τους είπαμε «ελάτε στη Θεσσαλονίκη, θα περάσετε καλά, θα σας φέρουμε σε επαφή με συναδέλφους και παραγωγούς απ’ όλο τον κόσμο, σας αγαπάμε». Δεν θέλουμε ούτε να τους νουθετήσουμε ούτε να διορθώσουμε τα λάθη τους, αλλά να τους προωθήσουμε. Το δεύτερο στοίχημα ήταν να διευρύνουμε το φεστιβάλ μέσα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Είναι σημαντικό που η Ελίζ μένει μόνιμα στη Θεσσαλονίκη. Έτσι ενισχύσαμε την ετήσια δραστηριότητα του φεστιβάλ. Είναι πολύ δυνατό καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, με πολλές εκδηλώσεις, με δεκάδες ταινίες που βγαίνουν στις 4 αίθουσές του, με άλλα μικρότερα φεστιβάλ που φιλοξενούμε, με ειδικές εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, πρωινές ή μεταμεσονύκτιες προβολές. Το Ολύμπιον ήταν από τις ελάχιστες αίθουσες που όχι μόνο δεν είχε μείωση πέρσι, που ήταν μια κακή κινηματογραφική χρονιά, αλλά σημείωσε και αύξηση των εισιτηρίων του κατά 10%. Το τρίτο ήταν να ξανακερδίσουμε το χαμένο έδαφος του φεστιβάλ, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Εκεί ακόμα θέλουμε πολλή δουλειά και αυτό είναι το στοίχημα που βάζουμε για την επόμενη τριετία. Όταν ξεκίνησε η κρίση, πριν από 10 χρόνια περίπου, αναγκάστηκε το φεστιβάλ να κάνει δραματικές περικοπές για να διατηρήσει την ποιότητα και το μέγεθός του. Αφαίρεσε όλα τα όπλα από το παιχνίδι του ανταγωνισμού: τις εξόδους σε άλλα φεστιβάλ, τα έξοδα των δημοσίων σχέσεων στην Ευρώπη, τις προσκλήσεις μεγάλων και σημαντικών καλλιτεχνών. Μιλάμε πάντα για τον ανταγωνισμό με τα ομοειδή φεστιβάλ, που έχουν το ίδιο μέγεθος ή διοργανώνονται την ίδια περίοδο με εμάς: Σεράγεβο, Ιερουσαλήμ, το Doc Aviv του Τελ Αβίβ, της Γενεύης και της Στοκχόλμης, που είναι ακριβώς από πάνω μας. Δεν είναι ηλίθιος κανείς να θέλει να ανταγωνιστεί το Σαν Σεμπαστιάν, το Κάρλοβι Βάρι ή το Ρότερνταμ. Δεν είναι καλύτερα από εμάς, όμως, ούτε το κοινό τους είναι πιο θερμό από της Θεσσαλονίκης. Όταν, βέβαια, θέλουμε να ανταγωνιστούμε την Ελβετία και τη Σουηδία, που είναι οι πιο πλούσιες χώρες της Ευρώπης, χρειαζόμαστε χρήματα και μια νέα στρατηγική. Αυτό ενεργοποιούμε αυτήν τη στιγμή, καθώς τα οικονομικά βελτιώνονται και αυξάνονται οι χορηγοί, πράγμα πολύ σημαντικό γιατί μας έχει δώσει μεγάλη ανάσα. Έχουμε φτάσει να έχουμε κοντά στο μισό εκατομμύριο μόνο από χορηγίες, ανά φεστιβάλ. Θα χρησιμοποιήσουμε αυτά τα λεφτά για να βγούμε έξω, να ανταγωνιστούμε τα άλλα ευρωπαϊκά φεστιβάλ, να προσκαλέσουμε μεγάλους καλλιτέχνες, όπως φέτος ο Τζον Γουότερς, περισσότερους δημοσιογράφους, να οργανώσουμε εκδηλώσεις στις ξένες διοργανώσεις. Φέτος είχαμε παρουσία στο Βερολίνο, στις Κάννες

62 lifo – 31.10.19

και ετοιμαζόμαστε για το μεγαλύτερο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ στο Άμστερνταμ.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΌ ΣΙΝΕΜΆ ΣΤΑ ΚΑΛΎΤΕΡΆ ΤΟΥ Όσα χρόνια δουλεύω, δεν έχω δει καλύτερη φάση για το ελληνικό σινεμά. Θυμάμαι πάρα πολύ καλά την περίοδο που πηγαίναμε στα ξένα φεστιβάλ και μας έκαναν μόνο μία ερώτηση: «Πότε θα κάνει ταινία ο Αγγελόπουλος;». Δεν ήξεραν τίποτε άλλο για το ελληνικό σινεμά εκείνης της περιόδου, ο μόνος που έπαιζε σε φεστιβάλ ή σε αίθουσες –και δικαίως, γιατί ήταν πολύ μεγάλος δημιουργός– ήταν ο Αγγελόπουλος. Και ξαφνικά, μέσα σε έναν χρόνο, μετά την προβολή του Κυνόδοντα, αυτό αλλάζει τελείως. Έχουμε φτάσει σε χρονιές όπως είναι η φετινή, που στα περισσότερα Φεστιβάλ του κόσμου και κυρίως στα 3 μεγαλύτερα, Βερολίνο, Κάννες και Βενετία, υπάρχουν ελληνικές ταινίες και Έλληνες δημιουργοί σε παράλληλους ρόλους. Στις Κάννες ήταν φέτος στην κριτική επιτροπή των μεγάλου μήκους ο Λάνθιμος και στις μικρού μήκους ο Κούτρας. Αυτό δείχνει όχι μόνο ότι μας περιμένουν ως Φεστιβάλ με τις ταινίες μας αλλά και ότι μας θέλουν και για να κρίνουμε τις ταινίες των άλλων, διότι εκτιμούν πια τη δυναμική, το ταλέντο, τη σκέψη των Ελλήνων κινηματογραφιστών. Τώρα, πού θα πάει αυτό είναι στο χέρι τους. Τι θα ήθελα περισσότερο από αυτούς; Να είναι ακόμα πιο τολμηροί, να μην επαφίενται σε πράγματα που έχουν εξαντληθεί ήδη, όπως το weird wave, να αναζητήσουν νέα μέσα. Το ταλέντο τους είναι σίγουρο.

Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΉ ΜΟΥ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΆΛ

Πήγα για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ όταν ήμουν φοιτητής στη Σχολή Σταυράκου. Πήρα ένα τρένο νυχτερινό από Αθήνα, με ένα πάμφθηνο εισιτήριο. Δεν είχα θέση και ταξίδεψα όλο το βράδυ όρθιος, τότε που τα τρένα έκαναν ατέλειωτες ώρες. Έφτασα στη Θεσσαλονίκη άυπνος φυσικά και έκανα όλα τα κόλπα που κάνουν οι φοιτητές για να βρουν προσκλήσεις στη μία αίθουσα τότε, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. Δεν θυμάμαι τι είδα, προβάλλονταν μόνο ελληνικές ταινίες τότε. Σιγά-σιγά άρχισα να πηγαίνω ως κριτικός. Κάποια περίοδο εργάστηκα και στο Φεστιβάλ. Θυμάμαι, την πρώτη χρονιά που έγινε διεθνές, η κόρη μου, η Χλόη, ήταν ενός έτους. Η πρώην σύζυγός μου εργαζόταν στο γραφείο Τύπου. Είχαμε τη Χλόη μαζί μας, που μόλις περπατούσε. Φυσικά δεν είχε καμία όρεξη να δει τόσο κόσμο ή ταινίες. Τα τελευταία χρόνια έρχεται στο Φεστιβάλ ως φοιτήτρια, πλέον, της σχολής κινηματογράφου στη Γενεύη. Τη βλέπω, την καμαρώνω, είναι ένας κανονικός θεατής, κάνει κριτικές, «σιγά, ρε μπαμπά, την ταινία που έφερες», κάνει παρέα με άλλους ανθρώπους κι αυτό είναι μια πολύ συγκινητική εικόνα, γιατί εγώ πάντα βλέπω ένα κοριτσάκι να μπουσουλάει. Οι πιο ενδιαφέρουσες σκηνές του Φεστιβάλ, όπως μας διδάσκει και το επετειακό μας κόμικ, είναι αυτές που δεν μπορούμε να αφηγηθούμε σε μια συνέντευξη. Μπορεί να τις γράψουμε στην αυτοβιογραφία μας. Ωστόσο, όλα αυτά τα χρόνια όχι μόνο είδαμε σπουδαίους δημιουργούς, όπως ο Κόπολα, που είχε κάνει ένα καταπληκτικό masterclass, ή ο Τζάρμους, αλλά είχαμε ουσιαστική επαφή μαζί τους, που μπορεί να είναι πολύ πιο άμεση στα «μεσαία» Φεστιβάλ. Δηλαδή τον Κόπολα στις Κάννες θα τον δεις μέσα από 4 σιδερένια διαχωριστικά

και με 20 σεκιουριτάδες τριγύρω. Στη Θεσσαλονίκη τον συναντούσες στον δρόμο και μπορούσες να του μιλήσεις. Αυτό το πράγμα έχει αφήσει ένα ίχνος και στην πόλη και στην ελληνική κινηματογραφία.

Η ΖΩΉ ΜΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Γεννήθηκα, μεγάλωσα και τέλειωσα το λύκειο στο Ηράκλειο Κρήτης. Πάντα, εμείς οι Κρητικοί είχαμε μια ιδιαίτερη αγάπη για τους Μακεδόνες. Μετά, όταν άρχισα να πηγαίνω στη Θεσσαλονίκη, διαπίστωσα ότι και οι Μακεδόνες έχουν μεγάλη αγάπη για τους Κρητικούς και υπάρχει βέβαια μεγάλη κοινότητα Κρητικών στην πόλη. Δεν πήγαινα ποτέ λοιπόν ως Αθηναίος. Τα τελευταία χρόνια ανεβαίνω πολύ συχνά, κάποιες περιόδους κάθε εβδομάδα, για δύο-τρεις μέρες ή και ολόκληρη την εβδομάδα. Όταν ανεβαίνω, δεν θέλω να είμαι «πασαντζέρης», θέλω να είμαι μέσα στην πόλη. Εδώ και τρία χρόνια κάνω τα ψώνια μου πάνω, γιατί θέλω να έχω μια επαφή. Βρίσκω πάρα πολλά πράγματα, πιο εύκολα και πιο φτηνά από την Αθήνα. Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν ανεβαίνω στο τέλος της εβδομάδας, παίρνω και τα αναλώσιμα από εκεί. Επίσης, διαπιστώνω πλέον ότι οι έξοδοί μου γίνονται στη Θεσσαλονίκη – θα φάω σε ένα μαγαζί, θα βγω σε ένα μπαρ και τα βράδια στην Αθήνα θα δουλέψω ή θα ξεκουραστώ. Το θεωρώ σημαντικό και απαραίτητο διότι μιλάω με το κοινό της πόλης όπου γίνεται το Φεστιβάλ και μου δίνουν πάρα πολύ ωραίες ιδέες. Η Θεσσαλονίκη έχει αυτήν τη θάλασσα. Από τα περισσότερα σημεία της πόλης μπορείς να δεις τον ανοιχτό ορίζοντα και αυτό νομίζω ότι δίνει τη χαλαρότητα που έχουν οι άνθρωποι εδώ. Τον χαζεύεις και ανοίγει το μυαλό σου, πραγματικά. Σε κάθε γωνιά υπάρχουν διαφορετικά απομεινάρια πολλών πολιτισμών, πράγμα που επίσης σε βάζει σε σκέψεις ότι δεν είσαι μόνος σου, δεν φύτρωσες, αλλά υπήρξαν όλοι αυτοί πριν από σένα, η αρχαιότητα, οι Ρωμαίοι, το Βυζάντιο, οι Οθωμανοί, οι εβραίοι, οι Γάλλοι και οι Άγγλοι… Πέντε στάσεις από το κέντρο είναι αυτό το συγκλονιστικό συμμαχικό νεκροταφείο με χιλιάδες τάφους ξένων στρατιωτών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Γαλλικός τομέας, αγγλικός, σέρβικος, ρωσικός, συνειδητοποιείς πως τόσοι άνθρωποι κάτι έχουν αφήσει. Όλα αυτά φτιάχνουν μια ταυτότητα διαφορετική. Το ότι έχουμε το γραφείο μας στην Αριστοτέλους, στον έκτο όροφο του Ολύμπιον, είναι ευλογία. Η βόλτα στην πλατεία είναι καταπληκτική. Υπάρχουν όμως κι άλλες γωνιές που δεν είναι ορατές στη Θεσσαλονίκη. Κάτι μικρές πλατείες, κρυμμένες, μικρά μαγαζάκια, υπέροχα εστιατόρια. Όμως με το που μπαίνω στην πλατεία Ελευθερίας, όσες φορές κι αν περάσω, πάντα με πιάνει κάτι. Είναι το σημείο όπου συνέβη μία από τις χειρότερες στιγμές του Ολοκαυτώματος των Εβραίων. Στις 11 Ιουλίου 1942 συγκεντρώθηκαν 9.000 Έλληνες εβραίοι άντρες και εξευτελίστηκαν από τους ναζί και κάποιους Έλληνες αστυνομικούς.

ΑΝ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ ΉΤΑΝ ΤΑΙΝΊΑ… Δεν ξέρω αν είναι δική μου σύνδεση ή αν μου το έχει υποβάλει το κόμικ, αλλά υπάρχει σε αυτό μία πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση και προβολή μίας από τις σημαντικότερες σκηνές του Αποκάλυψη Τώρα! (και της ιστορίας του παγκόσμιου σινεμά) στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Τον Κόπολα στις Κάννες θα τον δεις μέσα από 4 σιδερένια διαχωριστικά και με 20 σεκιουριτάδες τριγύρω. Στη Θεσσαλονίκη τον συναντούσες στον δρόμο και μπορούσες να του μιλήσεις. Αυτό το πράγμα έχει αφήσει ένα ίχνος και στην πόλη και στην ελληνική κινηματογραφία

31.10.19 – lifo

63

Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΉ ΌΨΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΊΑΣ

Το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης εξερευνά τη φιλμογραφία ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του αβανγκάρντ σινεμά. ΑΠΌ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΉ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΌΠΟΥΛΟ

Α

πό το Τολέδο του Οχάιο των παιδικών του χρόνων και τις καινοτόμες προτάσεις του για τη χρήση και τη λειτουργία της ταινίας και του φιλμ στην Αμερική των ’50s και των ’60s, ως τη συνειδητή ρήξη με οτιδήποτε σχετιζόταν με το βιομηχανικό σινεμά, καθώς και την εγκατάστασή του στην πατρογονική Λυσσαρέα της Γορτυνίας, με την αναθεωρημένη κλιμάκωση του ενοποιημένου του έργου, μετά από ένα σύντομο πέρασμα στην Ευρώπη, η περίπτωση του Γκρέγκορι Μαρκόπουλος παραμένει ιδιαίτερη, ακόμη και στη μικρή, ελίτ γειτονιά της αβανγκάρντ. Το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης οργανώνει αφιέρωμα με τίτλο «Προς το τέμενος: Γκρέγκορι Μαρκόπουλος και Ρόμπερτ Μπίβερς», το οποίο αποτελείται από 12 ταινίες. Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα πραγματοποιηθεί μια ανοιχτή συζήτηση ανάμεσα στον συνεργάτη, ομοϊδεάτη και σύντροφο του Μαρκόπουλος, κινηματογραφιστή Ρόμπερτ Μπίβερς και τον Μαρκ Γουέμπερ, κιθαρίστα των Pulp, μελετητή του έργου του

To «The Illiac Passion» είναι εμπνευσμένο από τον «Προμηθέα Δεσμώτη» και τοποθετείται στην underground σκηνή της Νέας Υόρκης των ’60s. © Τemenos Verein and Robert Beavers

Μαρκόπουλος και ανεξάρτητο επιμελητή ταινιών και βίντεο. Μέσα από ιδιοσυγκρασιακές προσωπογραφίες, αντι-περιγραφικά, οπτικοακουστικά πορτρέτα επιφανών και άγνωστων ανθρώπων, καθώς και ιδιάζουσες ερμηνείες της ελληνικής μυθολογίας και λογοτεχνίας, ο Γκρέγκορι Μαρκόπουλος έδωσε ένα πολυεπίπεδο στίγμα στον χώρο του πειραματικού κινηματογράφου, υιοθέτησε ένα εντελώς προσωπικό, ενδελεχές ύφος αφήγησης, αλλά διέκοψε συνειδητά την πορεία του, έφτασε στο σημείο να συγκρουστεί με τους Αμερικανούς συναδέλφους του να αρνηθεί εμφα-

64 lifo – 31.10.19

τικά οποιονδήποτε χειρισμό της δουλειάς του (ταινιοθήκες, φεστιβάλ, παραγωγοί), ειδικά μετά την καταστροφή, όπως ο ίδιος θεωρεί, των γυρισμάτων και του αποτελέσματος της μεταφοράς στην οθόνη της Γαλήνης του Ηλία Βενέζη, αποσύροντας τις ταινίες του και επαναπροσδιορίζοντας τον τρόπο και τον τόπο προβολής τους, εξού και η επιλογή της ορεινής Αρκαδίας, που στα δικά του μάτια ήταν ένας ειδικός τόπος, φωτεινός, θαυμάσιος και κυρίως σταθερός. Εκεί είχα την τύχη να βιώσω την εμπειρία ενός τμήματος του Ενιαίου, το 2016, με μηχανή προβολής 16mm, σε ένα τριήμερο που συγκέντρωσε σινεφίλ και μελετητές απ’ όλον τον κόσμο, το οποίο κατέγραψε ως λεπταίσθητο προσκύνημα στο μικρού μήκους Devotion η Γεωργία Κορώση, η οποία επιμελείται το αφιέρωμα. Όπως είχε σημειώσει ο θεωρητικός και κριτικός κινηματογράφου Δημήτρης Κολιοδήμος, τα έργα του Μαρκόπουλος αναπτύσσονται μ’ έναν καθαρά φιλμικό τρόπο, ως οπτικοακουστικά ποιήματα. «Ο Μαρκόπουλος είχε απορρίψει εκείνη την τάση του πρωτοποριακού κινηματογράφου που στηριζόταν στην αναμόρφωση της εικόνας (με τη χρήση φίλτρων και ειδικών φακών), καθώς και τα εφέ της γρήγορης ή αργής κίνησης και της χρήσης αρνητικού φιλμ στην τελική κόπια, και πρότεινε μία άλλη μορφή, στηριγμένη στην ανασύνθεση του χρόνου (αναμειγνύοντας και μπλέκοντας το παρόν με το παρελθόν και το μέλλον), στην εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του ίδιου του φιλμ (το φιλμ ως φιλμ) και στη δυναμική του μονού καρέ (αυτής της ακίνητης επί ένα εικοστό τέταρτο του δευτερολέπτου εικόνας). Μ’ αυτές τις πρακτικές επιχειρούσε να διευρύνει την αντίληψη του θεατή, να διευρύνει τη συνείδησή του και την επαφή του με μια άλλη πραγματικότητα, όπως θα έλεγε ο Κάρλος Καστανέντα, ή, όπως το έθετε ο ίδιος, “να εξερευνήσει ένα συναίσθημα, παρά να αφηγηθεί μια ιστορία”». Το μοντάζ του υπέσκαπτε τη χρονική αυτονομία των διαφόρων σκηνών, προτείνοντας ένα φιλμικό μοντέλο που, ως ελεύθερη και απόλυτη εκδήλωση, θα το νοηματοδοτήσει και θα το εσωτερικοποιήσει. Το 1963-64, στο άρθρο του «Προς μία νέα αφηγηματική μορφή» ανέφερε: «Προτείνω μια νέα αφηγηματική μορφή που θα είναι η συγχώνευση της κλασικής τεχνικής του μοντάζ μ’ ένα πιο αφηρημένο σύστημα. Το σύστημα αυτό προϋποθέτει τη χρήση σύντομων φιλμικών φράσεων που προκαλούν εικόνες-σκέψεις. Κάθε φιλμική φράση αποτελείται από ορισμένα επιλεγμένα καρέ,

που είναι ανάλογα με τις αρμονικές ενότητες που υπάρχουν στη μουσική σύνθεση. Οι φιλμικές φράσεις θεμελιώνουν απώτερες σχέσεις ανάμεσά τους. Στην κλασική τεχνική του μοντάζ υπάρχει μια σταθερή αναφορά στο συνεχιζόμενο πλάνο. Στο δικό μου αφηρημένο σύστημα υπάρχει ένα σύμπλεγμα διαφορετικών καρέ που επαναλαμβάνονται». Αφενός, πολλά από τα έργα του εμπνέονται και τιτλοφορούνται από την αρχαιοελληνική γραμματεία. Το Lysis και το Charmides βασίζονται στους πλατωνικούς διαλόγους Λύσις και Χαρμίδης αντίστοιχα. Το Twice a man δι-

ασκευάζει τον μύθο του Ιππόλυτου, το The Illiac Ρassion (1964-67) είναι εμπνευσμένο από τον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου και το Eros, o Basileus (1967) απεικονίζει έναν γυμνό άντρα σε εννέα ταμπλό. Εξίσου ενδεικτικοί είναι οι τίτλοι ταινιών που γυρίστηκαν, μονταρίστηκαν αλλά δεν τυπώθηκαν, όπως τα Hagiographia (1973) και Heracles (1973), ενώ το Bliss απεικονίζει την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη στην Ύδρα.

Ο Γκρέγκορι Μαρκόπουλος στα γυρίσματα του «The Illiac Passion». © Τemenos Verein and Robert Beavers

31.10.19 – lifo

65

Η ΓΟΗΤΕΊΑ ΤΗΣ ΑΦΑΊΡΕΣΗΣ

Η πρωτοπόρος του νέου ρεύματος κοινωνικού ρεαλισμού του βρετανικού σινεμά θα παρουσιάσει ένα αφιέρωμα που ετοίμασε το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στις ταινίες της. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ

Caprice (1986)

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του σινεμά της είναι ότι βρίσκεται σε συζήτηση με τον εαυτό του. Στο Archipelago (2010), για πολλούς τη μεγαλύτερη στιγμή της μέχρι σήμερα, μέσα από τον χαρακτήρα ενός ζωγράφου θα αποκρυσταλλώσει τη φιλοσοφία της απέναντι στην τέχνη.

66 lifo – 31.10.19

Στη χώρα μας το έργο της είναι σχετικά άγνωστο, στην πατρίδα της όμως θεωρείται σοβαρή και υπολογίσιμη υπογραφή, με ταινίες της να φιγουράρουν κατά καιρούς σε λίστες με τις καλύτερες του 21ου αιώνα. Ο Μάρτιν Σκορσέζε ενθουσιάστηκε τόσο με το Archipelago της, που εκτελεί χρέη executive producer στην τελευταία της δουλειά, το Souvenir. Το αφιέρωμα του Φεστιβάλ είναι μια ωραία ευκαιρία να τη γνωρίσουμε καλύτερα. Το πρώτο της μικρού μήκους, το Caprice (1986), αποτελεί τη σημαντικότερη ίσως συνδρομή της στο σινεμά –χωρίς να υποτιμώ, φυσικά, την ποιότητα της φιλμογραφίας της−, συστήνοντας στον κόσμο μια νεαρή που λέγεται Τίλντα Σουίντον. Φίλες από μικρά παιδιά, στην ταινία εμφανίζεται ως Ματίλντα Σουίντον − η συνέχεια είναι γνωστή. Kατά τα λοιπά, στο εν λόγω διδακτικό φιλμάκι η ηρωίδα εισβάλλει κυριολεκτικά στις σελίδες του αγαπημένου της lifestyle περιοδικού, όπως ο Μπάστερ Κίτον μπαίνει στην οθόνη του σινεμά στο Sherlock Jr. (1924). Με τα σκηνικά-χειροτεχνίες, το synth pop μουσικό χαλί, τον σωσία του Μπίλι Άιντολ κι ένα σωρό άλλα ευρήματα, παρακολουθώντας το Caprice θα ορκιζόσουν ότι τα φιλμ της Χογκ στο μέλλον θα έμοιαζαν περισσότερο με εκείνα του Τέρι Γκίλιαμ ή του Μισέλ Γκοντρί. Μοιάζει παράδοξο σε σχέση με την υπόλοιπη φιλμογραφία της, αλλά σημειώστε το στο πρόγραμμα του φεστιβάλ, αξίζει να το δείτε. Το μεγάλου μήκους ντεμπούτο της θα έρθει δύο δεκαετίες μετά με το Unrelated (2007). Συγκροτημένο, αν και ντεμπούτο, με εμφανή

τα χαρακτηριστικά του σινεμά της, δηλαδή την αποστασιοποίηση από τα δρώμενα, τον ρεαλισμό, τον αυτοσχεδιασμό και την κριτική διάθεση απέναντι στη μεσοαστική τάξη, που απέχει, βέβαια, αρκετά από τη δηκτικότητα ενός Σαμπρόλ. Στην ταινία αυτή θα μας συστήσει και τον Τομ Χίντλστοουν που μάθαμε όλοι στη συνέχεια ως Λόκι στο σύμπαν της Marvel, ως Night Manager στην έκτακτη μεταφορά του Λε Καρέ στη μικρή οθόνη και ως σταθερά επανερχόμενο υποψήφιο για το κοστούμι του Μποντ. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του σινεμά της είναι ότι βρίσκεται σε συζήτηση με τον εαυτό του. Στο Archipelago (2010), για πολλούς τη μεγαλύτερη στιγμή της μέχρι σήμερα, μέσα από τον χαρακτήρα ενός ζωγράφου που λειτουργεί στο φιλμ ως άβαταρ της ίδιας, θα αποκρυσταλλώσει τη φιλοσοφία της απέναντι στην τέχνη στην εξής φράση: «Η πραγματικότητα είναι σχετική, οπότε η αφαίρεση είναι ένας τρόπος να απομονώσεις τις σημαντικές πληροφορίες από αυτήν, για να πετύχεις αυτό που επιθυμείς ως καλλιτέχνης». Στην ταινία παρακολουθούμε για λίγες μέρες δύο αδέρφια που μεγάλωσαν με μια πατρική φιγούρα απούσα και μια μητρική αποπνικτικά παρούσα. Με τον φακό σε σταθερή απόσταση από τους χαρακτήρες –όπως και οι χαρακτήρες μεταξύ τους ίσως;− και μέσα από μακρά, στατικά πλάνα παίρνουμε όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε, γίνονται σταδιακά εμφανείς οι ρωγμές στο οικοδόμημα της οικογένειας, τα προβλήματα και τα πάθη όσων την απαρτίζουν. Στο τέλος κανείς δεν γίνεται σοφότερος, τίποτα δεν λύνεται και η επικοινωνία ανάμεσά τους επιπλέει κάπου στο αρχιπέλαγος, σε μια πορεία προς το άγνωστο. Στο φιλότεχνο Exhibition (2013), όπου οι καλλιτέχνες ήρωες μοιάζουν δέσμιοι της ιδιοκτησίας τους, η Χογκ πηγαίνει την κινηματογραφική φιλοσοφία της στα άκρα, ενδεχομένως φτάνει στο σημείο όπου η αφαίρεση γίνεται έλλειψη. Η βρετανική κριτική, που παραδοσιακά στηρίζει τα εγχώρια προϊόντα, ραίνει με επαίνους το φιλμ, η αμερικανική

κρατά τις αποστάσεις της. Πρόκειται σίγουρα για την πιο δύσκολη (και δύστροπη) ταινία της, αλλά έχει τους φανατικούς οπαδούς της. Και κάπως έτσι ερχόμαστε στο φετινό Souvenir (2019), οπλισμένο με το Μεγάλο Βραβειο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ του Σάντανς και metascore 92 στο σάιτ του metacritic – ένα σοβαρότερο rottentomatoes. Πρόκειται για ημιαυτοβιογραφικό φιλμ με πρωταγωνίστρια την Όνορ Σούιντον Μπερν, κόρη της Τίλντα Σουίντον, και την ίδια την Τίλντα στον ρόλο (και) της κινηματογραφικής μητέρας της. Ο φακός για πρώτη φορά δεν κοιτά την ηρωίδα από απόσταση αλλά γίνεται συνοδοιπόρος της, μουσική και συναισθηματισμοί εισβάλλουν απρόσμενα (και ευπρόσδεκτα) στο φιλμικό σύμπαν της σκηνοθέτιδας, οι σινεφιλικές αναφορές ακόμα και στο δικό της έργο πολλαπλασιάζονται και η δεδομένη ικανότητά της να κάνει δραματικό το αντιδραματικό κορυφώνεται. Στο φιλμ παρακολουθούμε την πορεία μιας προβληματικής, μα αναμφίβολα έντονης και επιδραστικής σχέσης της κεντρικής ηρωίδας, της Τζούλι, που αναζητά τη φωνή της ώστε να γυρίσει την πρώτη της ταινία. Στο τελευταίο πλάνο, όπου ανοίγει η πόρτα του κινηματογραφικού πλατό και σχηματίζεται ένα δεύτερο κάδρο μέσα στο κάδρο, βγαλμένο, θαρρείς, κατευθείαν από το Archipelago, η Τζούλι φαντάζει έτοιμη να βγει έξω στον κόσμο και να γυρίσει την πρώτη της ταινία. Όπως ο Tζακ του Τραβόλτα στο Blow Out (1981) και ο Τζον Γουίλσον του Κλιντ Ίστγουντ στο White hunter, black heart (1990), διαπίστωσε με τον άσχημο τρόπο ότι πρώτα ζούμε και μετά δημιουργούμε, ότι το καλλιτεχνικό ζενίθ ενίοτε πάει πακέτο με ένα προσωπικό ναδίρ και ότι η τέχνη είναι, συνήθως, προϊόν αληθινού, βιωμένου δράματος.

Archipelago (2010)

Πολυκαταστήματα Κανελλόπουλος Από γενιά σε γενιά ο δρόμος προς την επιτυχία.

πολυκαταστήματα κανελλόπουλος: Τσιμισκή 55 (2.500 τ.μ., 7 όροφοι) , Θεσσαλονίκη - 12ο χλμ. Θεσ/νίκηςΛαγκαδά (6.000 τ.μ.) , Λαγκαδάς - Enigma Shopping Center (1.500 τ.μ.) , Ν. Μουδανιά, Χαλκιδική κανελλόπουλος fashion: Mediterranean Cosmos (2 καταστήματα) , Θεσσαλονίκη Ρούσβελτ 22 (600 τ.μ.) , Λάρισα κατάστημα κανελλόπουλος: Λουτρών 3 , Λαγκαδάς Τηλ: 2394 023353 shop online: www.kanellopoulos.gr

Παναγιώτης & Βασίλειος Κανελλόπουλος

Λένε ότι οι παραδόσεις περνάνε από γενιά σε γενιά, το ίδιο και οι αξίες που μπορεί να ορίζουν την επιτυχία μιας επιχείρησης. Στην περίπτωση της οικογένειας Κανελλόπουλου αυτές οι αρχές αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία έχει θεμελιωθεί ένα δίκτυο πολυκαταστημάτων που έχει κατακτήσει τον χώρο της μόδας. Η ιστορία ξεκινά το 1950, από τον Βασίλειο Κανελλόπουλο, ο οποίος προμήθευε με υφάσματα όλο τον νομό Θεσσαλονίκης. Η σχέση εμπιστοσύνης που έχτισε ο ιδρυτής με τον κόσμο της πόλης υπήρξε η πιο σημαντική κληρονομιά στην οποία βασίστηκαν οι επόμενες γενιές για να προσφέρουν στην επιχείρηση τη σημερινή της εικόνα. Στο πρώτο πολυκατάστημα, που δημιουργήθηκε το 1980 από τον γιο Παναγιώτη Κανελλόπουλο, η προσωπική εξυπηρέτηση, η φιλική ατμόσφαιρα και η αμεσότητα με τον πελάτη ήταν τα στοιχεία που οδήγησαν στην εξέλιξη της επιχείρησης με το υπερσύγχρονο «Πολυκατάστημα Κανελλόπουλος» μεγάλων διαστάσεων στο 12ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Λαγκαδά. Όλα τα επώνυμα brands σε ένδυση, υπόδηση, αξεσουάρ, καλλυντικά και αρώματα φιλοξενούνται σε 6.000 τετραγωνικά μέτρα, προσφέροντας σε όλη την οικογένεια ένα σημείο shopping, όπου η εξυπηρέτηση συνδυάζεται με αμέτρητες επιλογές. Όμως η ιστορία δεν σταματά εκεί, όπως δεν σταματούν ούτε οι γενιές που συνεχίζουν την παράδοση του ονόματος Κανελλόπουλος. Η τρίτη γενιά, η Βασιλική, ο Χρήστος και ο Βασίλης, συνεχίζουν την επιτυχημένη πορεία μέσα από τέσσερα πολυκαταστήματα όπου ο καθένας μπορεί να βρει αυτό ακριβώς που θέλει ανάμεσα σε επώνυμα brands για όλες τις ηλικίες. Το άνετο πάρκινγκ, η προσωποποιημένη εξυπηρέτηση και η φιλική ατμόσφαιρα κάνουν το shopping μια απολαυστική εμπειρία, ενώ οι τιμές διαμορφώνονται εξαιρετικά χαμηλές χάρη στην κάρτα μέλους που μπορεί να προσφέρει έως και 30% έκπτωση. Όμως, εκείνο που κάνει πραγματικά ξεχωριστή την εμπειρία των αγορών στα «Κανελλόπουλος» είναι πως αυτή ξεπερνά τα δεδομένα του πολυκαταστήματος και αναδεικνύει τις υψηλές αξίες που οδήγησαν στην επιτυχία τον Βασίλειο Κανελλόπουλο τη δεκαετία του ’50.

31.10.19 – lifo

67

Λόρα Ντερν και Σκάρλετ Τζοχάνσον στο «Mariage Story».

68 lifo – 31.10.19

ΤΑΙΝΊΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΧΆΣΟΥΜΕ ΣΤΟ ΦΕΤΙΝΌ ΦΕΣΤΙΒΆΛ Μελετήσαμε το πρόγραμμα του 60ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και επιλέξαμε 20 highlights από το διεθνές διαγωνιστικό, τις ειδικές και εκτός συναγωνισμού προβολές, τις μεταμεσονύκτιες προτάσεις και τα τμήματα «Ματιές στα Βαλκάνια», «Γνωρίζοντας τους Γείτονες» και «Ανοιχτοί Ορίζοντες». ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΘΟΔΩΡΉ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΌΠΟΥΛΟ, ΤΆΣΟ ΜΕΛΕΜΕΝΊΔΗ ΚΑΙ ΓΙΆΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ

31.10.19 – lifo

69

ΙΣΤΟΡΊΑ ΓΆΜΟΥ (MARRIAGE STORY) του Νόα Μπάουμπακ ταινία έναρξης Στην εξαιρετική νέα του ταινία, με πρωταγωνιστές τον Άνταμ Ντράιβερ και τη Σκάρλετ Τζοχάνσον, ο Νόα Μπάουμπακ ακτινογραφεί ένα μακρύ διαζύγιο, ενσωματώνοντας προσωπικά βιώματα, αντίστοιχα με εκείνα που είχε χρησιμοποιήσει για τη σχέση των γονιών του στο Squid and the Whale. Η Τζοχάνσον είναι η μεγαλωμένη στο Λος Άντζελες ηθοποιός που ακολουθεί τον σκηνοθέτη του θεάτρου σύζυγό της (Άνταμ Ντράιβερ) στη Νέα Υόρκη, φτιάχνει σοβαρό όνομα εκεί, μεγαλώνουν τον γιο τους και ενώ όλα δείχνουν πως τα πάνε καλά, εκείνη ζητά διαζύγιο, στην αρχή φιλικά, αλλά, με το που μετακομίζει στη Δυτική Ακτή, πιο επιθετικά, μέσω μιας ικανότατης δικηγόρου (Λόρα Ντερν, σε ρόλο για Όσκαρ). Αντί να δαιμονοποιήσει τους καταλύτες της αντιπαράθεσης, δηλαδή τους δικηγόρους, ο Μπάουμπακ τους εξανθρωπίζει, φέρνοντάς τους πιο κοντά στους «πελάτες» τους. Το σύστημα είναι το θηρίο που απειλεί να διαβρώσει τις σχέσεις και η ταινία υπομονετικά διασχίζει όλα τα στάδια για να φέρει στην επιφάνεια τη χαμένη οικειότητα, τη χημεία που κάποτε λειτούργησε αβίαστα και συμπληρωματικά ανάμεσα στη Νικόλ και τον Τσάρλι. Έχουμε δει πολλούς γάμους να ξινίζουν στο σινεμά, ζευγάρια να σκοτώνονται, να φιλιώνουν, να σέρνονται στα δικαστήρια, να βάζουν παιδιά στη μέση, να μελοδραματίζουν ή να τραγωδούν. Το Marriage Story, που προβλήθηκε σε παγκόσμια πρεμιέρα στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας, περιλαμβάνει το πλήρες μενού, με σοφές δόσεις, μύχιες λεπτομέρειες, ρυθμό και ανάσες, σασπένς που κατευθύνεται στην καρδιά των χαρακτήρων και όχι σε εύκολες ανατροπές και, κυρίως, καταπληκτικές ερμηνείες που μένουν στη μνήμη.

ΤΖΌΤΖΟ (JOJO RABBIT) του Τάικα Γουαϊτίτι ταινία λήξης

Monos

70 lifo – 31.10.19

Ένα νεαρό αγόρι, ο Τζότζο (ο 11χρονος Ρόμαν Γκρίφιν Ντέιβις), που μεγαλώνει στη ναζιστική Γερμανία, έχει αδυναμία στον λαγό που τραυμάτισε άθελά του –εξού και το παρατσούκλι «JoJo Rabbit» που του κόλλησαν τ’ άλλα παιδιά στα επιμορφωτικά camp– αλλά και στον Χίτλερ, που είναι ο φανταστικός φίλος και κύριος σύμβουλός του στις δύσκολες αποφάσεις. Ο Τζότζο αντιμετωπίζει ένα τρομερό δίλημμα, όταν η μητέρα του (Σκάρλετ Τζοχάνσον) κρύβει μια νεαρή Εβραία στο σπίτι τους. Γαλουχημένος με τα εθνικιστικά ιδανικά που ευαγγελίζεται ο Φύρερ, ο μικρός εξανίσταται, υποκύπτει όμως προσωρινά

στον εκβιασμό της κοπέλας αλλά και στην περιέργειά του. Η μαύρη σάτιρα του 44χρονου Νεοζηλανδού Τάικα Γουαϊτίτι, ο οποίος υποδύεται τον Χίτλερ, απέσπασε ανάμεικτες κριτικές στο Φεστιβάλ του Τορόντο, αλλά το Βραβείο Κοινού, που συνήθως προμηνύει ευνοϊκότατη πορεία στα Όσκαρ, εγγυάται μια feelgood ταινία με αξιώσεις.

Ο ΝΕΑΡΌΣ ΑΧΜΈΝΤ (YOUNG AHMED) των Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν εκτός συναγωνισμού Ο Νεαρός Αχμέντ (Young Ahmed) είναι ένας ανήλικος μουσουλμάνος που ζει στο Βέλγιο και έχει υποστεί κανονική πλύση εγκεφάλου από τον τοπικό ιμάμη, σε τέτοιο βαθμό που ζει για να υπηρετεί σκληρά το Κοράνι και δεν διστάζει να επιτεθεί στην κάποτε αγαπημένη του δασκάλα, επειδή εκείνη χρησιμοποίησε ιερούς στίχους μέσα σε τραγούδια στο πλαίσιο σύγχρονης διδακτικής μεθόδου. Οι αδελφοί Νταρντέν κρατάνε σφιχτή και γοργή τη μεταμόρφωση του 13χρονου σε θεοφοβούμενο, πολεμοχαρές τέρας που προσδοκά τη μεταθανάτια λύτρωση σε μια κοινωνία «σταυροφόρων και Εβραίων» που τον απειλούν. Πρόκειται για ένα μπερδεμένο παιδί και οι Βέλγοι σκηνοθέτες μπαίνουν στη θέση του, για να καταλάβουν κι εκείνοι πόσο αστραπιαία αιχμαλωτίζεται μια ψυχή από τη θρησκεία και πόσο βαθιά μολύνεται η συνείδηση από το μικρόβιο του φόβου. Αν και δίχασε λόγω θέματος, η ταινία βραβεύτηκε για τη σκηνοθεσία της στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών.

Η ΟΜΟΡΦΙΆ ΤΗΣ ΎΠΑΡΞΗΣ (ABOUT ENDLESSNESS) του Ρόι Άντερσον ειδικές προβολές

Με βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βενετίας έρχεται η νέα ταινία του Ρόι Άντερσον. «Αντίκρισα έναν άνθρωπο που είχε χάσει τον δρόμο του, αντίκρισα έναν άνθρωπο που εκλιπαρούσε για τη ζωή του»: λόγια που θα μπορούσαν να φορεθούν σε οποιαδήποτε από τις μοναχικές καρδιές και χαμένες ψυχές που παρελαύνουν μπροστά μας, σαν εκθέματα σε μουσείο με ανθρώπινα παράδοξα. Μια διαβολικά πνευματώδης, ανορθόδοξη κωμωδία, η οποία εξυψώνει το μονότονο και προσδίδει βάθος στο κενό, προσφέροντας ένα θλιμμένο, αλλά τρυφερό αντίδοτο στην αποξένωση και στη σύγχυση. Μια πομπή από βινιέτες που τρεμοπαίζουν σε καφέ, μπαρ, σταθμούς τρένων, διαμερίσματα και γραφεία, διάστικτες με χλωμές σημαδούρες που αποζητούν ένα βλέμμα παρηγοριάς και κατανόησης.

Ο ΦΆΡΟΣ (THE LIGHTHOUSE) του Ρόμπερτ Έγκερς round midnight Ο Ρόμπερτ Έγκερς έφτιαξε το όνομά του με το Witch, αλλά στον Φάρο απογειώνεται με ένα κολασμένο ντελίριο τρέλας και παράνοιας, γεμάτο μυθολογικές και λογοτεχνικές αναφορές, τερτίπια του μυαλού και παιχνίδια εξουσίας, γοργόνες και εφιάλτες, ιδρώτα και θάνατο. Ασπρόμαυρο, σχεδόν τετράγωνο, γυρισμένο σε 35άρι φιλμ, το φαντασματικό horror του 36χρονου σκηνοθέτη λειτουργεί και ως θεατρικό δωματίου, με τους δύο φαροφύλακες, εξαίσια ερμηνευμένους από τον Γουίλεμ Νταφόου, τον μπαρουτοκαπνισμένο καπετάνιο που ελέγχει και τεστάρει σε μια σχεδόν ψυχωτική δίνη, και τον Ρόμπερτ Πάτινσον, τον Έφραμ, που δέχεται τις ταπεινές αγγαρείες και τις ταπεινωτικές εντολές του αφεντικού, εγκλωβισμένους σε ένα σισύφειο κυνήγι με τον χρόνο και την άγρια φύση, καθώς

End of the Century

On a Magical Night

ρακτηρίστηκε ως ξαδελφάκι του Αποκάλυψη Τώρα! που δεν έχει δικό του Κουρτζ. Οι Μόνος, μια ομάδα έφηβων ανταρτών που κρατάει όμηρο μια τρομοκρατημένη Αμερικανίδα, λαμβάνουν εντολές από μια αόρατη «Οργάνωση». Οι νεαροί μαχητές, που επιδίδονται συχνά-πυκνά σε αλλόφρονα ξεσπάσματα, δεν φαίνεται να εμπνέονται από υψηλά ιδανικά ή κάποιον απώτερο σκοπό. Τα απάτητα βουνά και η παρθένα ζούγκλα αυτού του απροσδιόριστου τόπου συνθέτουν έναν απόκοσμο καμβά, όπου αποτυπώνεται μια αλληγορική ιστορία για τη σουρεαλιστική κόλαση του πολέμου. και ως κατάβαση στον Άδη, χωρίς επιστροφή. Εικαστικά, το κιαροσκούρο του Έγκερς προσθέτει συνεχώς ατμόσφαιρα στη μινιμαλιστική πλοκή, το φως σφάζει τη μαυρίλα σαν δέσμη ηδονής στο χάος, την ίδια στιγμή που ο πεισματάρης, σαδιστής Νταφόου προκαλεί τον νεαρό βοηθό του σε μια εξέλιξη ανοιχτή και ανατρεπτική. Ο Φάρος προβλήθηκε στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών, τιμήθηκε με το βραβείο Fipresci για τα παράλληλα τμήματα των Καννών και είναι μία από τις καλύτερες και καλλιτεχνικά πιο θαρραλέες ταινίες που έχουμε δει στο φεστιβάλ τα τελευταία χρόνια.

ήταν αυτή η ταινία φέτος: φέρει στην παραγωγή τη σφραγίδα της άλλοτε κραταιής και εσχάτως επανακάμψασας βρετανικής εταιρείας Hammer και παρουσιάζει και ελληνικό ενδιαφέρον, καθώς χρέη διευθυντή φωτογραφίας εκτελεί o Θύμιος Μπακατάκης, τακτικός συνεργάτης του Γιώργου Λάνθιμου. Στο φιλμ η ανερχόμενη Ράιλι Κίου υποδύεται μια νεαρή γυναίκα που αποκλείεται σε ορεινό σπίτι με τα δυο παιδιά του αρραβωνιαστικού της λόγω χιονόπτωσης. Οι εραστές της κινηματογραφικής ανατριχίλας μάλλον βρήκαν τη φεστιβαλική προβολή τους.

ΤHE LODGE

ΟΙ ΜΌΝΟΣ (MONOS)

των Σεβερίν Φιαλά, Βερόνικα Φραντζ round midnight

του Αλεχάνδρο Λάντες διεθνές διαγωνιστικό

Έχει εξελιχθεί σε παράδοση τα τελευταία χρόνια να κυκλοφορεί μία ταινία τρόμου στο φεστιβάλ του Σάντανς για την οποία μιλούν όλοι. Το The Lodge

Φρέσκο από τη βράβευσή του στο Φεστιβάλ του Λονδίνου και δυνατό χαρτί της Κολομβίας για τα φετινά Όσκαρ, το φιλμ του Αλεχάνδρο Λάντες χα-

ΥΠΆΡΧΕΙ ΘΕΌΣ, ΤΟ ΌΝΟΜΆ ΤΗΣ ΕΊΝΑΙ ΠΕΤΡΟΎΝΙΑ (GOD EXISTS, HER NAME IS PETRUNYA) της Τεόνα Στρουγκάρ Μιτέφσκα βραβείο lux, ματιές στα βαλκάνια Το βραβείο της επιτροπής στη φετινή Μπερλινάλε είναι μια σάτιρα του δόγματος «εδώ δεν είναι Ευρώπη, είναι Βαλκάνια», ενός κόσμου ακραία συντηρητικού, που παραμένει προσκολλημένος σε απαρχαιωμένες παραδόσεις. Σε μία από αυτές, σε μια μικρή πόλη της Βόρειας Μακεδονίας, ο αγιασμός των υδάτων είναι από τις πιο σημαντικές στιγμές, καθώς επικρατεί η πεποίθηση πως το πρόσωπο που πιάνει τον σταυρό θα έχει ευλογία και καλή τύχη στη ζωή του. Τη μεγάλη μέρα, κόντρα σε ό,τι ορίζει η παράδοση, μια άνεργη ανύπαντρη γυναίκα βουτάει στο νερό και πιάνει τον σταυρό. Εξοργισμένοι που έμειναν με άδεια χέρια, οι άντρες την κατηγορούν

31.10.19 – lifo

71

για ασέβεια. Η γυναίκα, όμως, αρνείται να παραδώσει τον σταυρό. Η ταινία της Τεόνα Στρουγκάρ Μιτέφσκα είναι επίσης υποψήφια για το βραβείο LUX που δίνει κάθε χρόνο το Ευρωκοινοβούλιο.

ΤΈΡΑΤΑ (MONSTERS) του Μάριους Ολτεάνου ματιές στα βαλκάνια Από τη Ρουμανία με αγάπη, μια ταινία για την έλλειψη αγάπης και την αποξένωση που σαρώνει την εποχή μας μέσα από το ασυνήθιστο 24ωρο των μελών ενός παντρεμένου ζευγαριού που πρέπει να αποφασίσει αν υπάρχουν ακόμη λόγοι για να μένει μαζί. Μέσα σε αυτό το μικρό διάστημα, η Ντάνα επιστρέφει από ένα επαγγελματικό ταξίδι, αλλά αποφασίζει να μη γυρίσει σπίτι και προσφέρει χρήματα σε έναν ταξιτζή για να την αφήσει να κοιμηθεί στο αμάξι του. Την ίδια στιγμή, ο Άρτουρ κανονίζει ένα παράνομο ερωτικό ραντεβού που καταλήγει σε σεξουαλική συνεύρεση με έναν άντρα. Το επόμενο πρωί, οι δυο τους θα συναντηθούν στο συζυγικό τους κρεβάτι και θα περάσουν ολόκληρη τη μέρα μαζί, ίσως για τελευταία φορά.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΈΣ ΓΥΝΑΊΚΕΣ (SIMPLE WOMEN) της Κιάρα Μάλτα γνωρίζοντας τους γείτονες Όσοι μεγάλωσαν με το σινεμά του Χαλ Χάρτλεϊ στη δεκαετία του ’90 μπορούν να αντιληφθούν την εμμονή της ηρωίδας αυτής της ταινίας. Ως σκηνοθέτις σήμερα, διατηρεί μια λατρεία για τη Ρουμάνα ηθοποιό Ελίνα Λόουενσον, μούσα του Χάρτλεϊ και είδωλο της εφηβείας της, και την πείθει να γυρίσουν

72 lifo – 31.10.19

μαζί μια ταινία με θέμα τη ζωή της. Στη διάρκεια των γυρισμάτων, αντιλαμβάνεται πως η γυναίκα που έχει απέναντί της έχει λίγα κοινά χαρακτηριστικά με τον χαρακτήρα που λάτρεψε. Ευφυές παιχνίδι πάνω στο Simple Men και στην αξέχαστη σκηνή του χορού που διατηρεί κομβική σημασία εδώ, ένα τρυφερό παιχνίδι αντικατοπτρισμών, με όχημα τη μαγεία και τον καθημερινό μόχθο του σινεμά.

ΜΙΑ ΣΎΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΊΑ ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΡΆΣΙΝΟ ΠΛΑΝΉΤΗ (BRIEF STORY FROM THE GREEN PLANET) του Σαντιάγο Λόσα ανοιχτοί ορίζοντες Μια γλυκιά ιστορία με θέμα την αποδοχή φέρνει τρεις αχώριστους φίλους σε ένα road movie στην αργεντίνικη επαρχία που θα τους κάνει όλους σοφότερους και θα ολοκληρώσει μια απίθανη υπόσχεση. Η τελευταία προκύπτει όταν η διεμφυλική Τάνια μαθαίνει το εξωφρενικό μυστικό της γιαγιάς της, μόλις η τελευταία πεθαίνει. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα πέρασε παρέα με ένα εξωγήινο ον που βρήκε και φρόντισε, και το οποίο πρέπει να επιστρέψει άμεσα στον πλανήτη του. Οι τρεις φίλοι, «εξωγήινοι» και οι ίδιοι σε έναν κόσμο αφιλόξενο και μισαλλόδοξο, αναλαμβάνουν μια ιερή αποστολή.

ΒΙΤΑΛΊΝΑ ΒΑΡΈΛΑ (VITALINA VARELA) του Πέδρο Κόστα ειδικές προβολές Η ταινία που συζητήθηκε όσο καμία άλλη στο φετινό Φεστιβάλ του Λοκάρνο, από όπου και έφυγε με 3 βραβεία, σηματοδοτεί την επιστροφή ενός από τους πιο αγαπημένους auteur του φεστιβαλικού κυ-

κλώματος, του Πορτογάλου Πέδρο Κόστα. Με αληθινό πρωταγωνιστή το μαύρο χρώμα, ο Κόστα συνεχίζει με ένα κομμάτι της προηγούμενης ταινίας του, την ερασιτέχνη ηθοποιό Βιταλίνα Βαρέλα, που αφήνεται σε μια φανταστική εκδοχή της ζωής της, ως ένα δείγμα της μετα-αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης, καθώς οδεύει από το Πράσινο Ακρωτήρι στην Πορτογαλία. Μια κατάδυση στα ερεβώδη βάθη της αβύσσου, σε έναν τόπο φαντασμάτων τον οποίο διαφεντεύουν οι ζωντανοί-νεκροί, τα περιφερόμενα ανθρώπινα στοιχειά και οι χαμένες ψυχές που γεννήθηκαν μέσα στις σκιές. Το ασυμβίβαστο στην αφήγησή του αλλά βαθιά ανθρωποκεντρικό σινεμά του Κόστα στην καλύτερη στιγμή του.

About Endlessness

ΈΝΑ ΨΗΛΌ ΚΟΡΊΤΣΙ (BEANPOLE) του Κάντεμιρ Μπαλάγκοφ εκτός συναγωνισμού Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βρίσκει το Λένινγκραντ να πανηγυρίζει αρχικά για τη νίκη, αλλά και να κοιτά τις αναρίθμητες πληγές που δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για το μέλλον. Σε πείσμα μιας κοινωνίας-φάντασμα που προκύπτει, δύο νεαρές γυναίκες πασχίζουν να βρουν νόημα και ελπίδα, παλεύοντας να χτίσουν τη ζωή τους από την αρχή. Η εικόνα της ασχήμιας μέσα από μια σειρά εκπληκτικών εικόνων, όπως ίσως θα ήθελαν να τις βλέπουν οι πρωταγωνίστριες, που συνθέτουν ένα

Beware of Children

Koko-di Koko-da

ΤΟ ΝΟΥ ΣΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΆ (BEWARE OF CHILDREN) του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ διεθνές διαγωνιστικό Σε ένα μεσοαστικό προάστιο του Όσλο, η κόρη ενός φιλόδοξου σοσιαλιστή πολιτικού προκαλεί άθελά της τον θάνατο ενός συμμαθητή της, γιου ενός διακεκριμένου πολιτικού της δεξιάς. Όλοι προσπαθούν να διαχειριστούν μια αμήχανη και τραυματική κατάσταση η οποία επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο από αποκαλύψεις των κρυφών σχέσεων που συνδέουν όλους τους εμπλεκόμενους και βγάζουν στην επιφάνεια τις αμαρτίες της τοπικής κοινωνίας. Επτά χρόνια μετά το I Belong, ο Νορβηγός Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ εξερευνά ξανά την αδυναμία της

ηλεκτρισμένο ιστορικό δράμα για τη μεταπολεμική κατάρρευση του ψυχισμού ενός ολόκληρου έθνους και τη σιδερένια θέληση που απαιτεί κάθε νέα αρχή. Έρχεται από τις Κάννες με βραβείο Σκηνοθεσίας στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» του φεστιβάλ.

ΞΈΠΛΥΜΑ ΧΡΉΜΑΤΟΣ (THE MONEYCHANGER) του Φεντερίκο Βεϊρόχ ανοιχτοί ορίζοντες Η Ν. Αμερική στα χρόνια των στρατιωτικών δικτατοριών, σε μια μαύρη κωμωδία που εξερευνά τη σκοτεινή αυτή ιστορική περίοδο στην περιοχή και πιο συγκεκριμένα στην Ουρουγουάη. Ο Φεντερίκο Βεϊρόχ, παλιός γνώριμος του φεστιβάλ με το σινεφιλικό διαμάντι Μια Χρήσιμη Ζωή, υφαίνει μια υπόθεση που εμπνέεται από χιλιάδες παρόμοιες, όταν η χώρα του χρησίμευε σε κάθε λογής απατεώνες ως το μεγαλύτερο πλυντήριο βρόμικου χρήματος στη Νότια Αμερική. Ήρωάς της ο εκκεντρικός Ουμπέρτο, που αγοράζει και πουλά ξένο νόμισμα και σύντομα κυριεύεται από την αχόρταγη φιλοδοξία του και καταλήγει να ποδοπατά όποιον και ό,τι βρεθεί στο διάβα του.

ΤΟ ΤΈΛΟΣ ΤΟΥ ΑΙΏΝΑ (END OF THE CENTURY) του Λούσιο Κάστρο ανοιχτοί ορίζοντες – another take Δύο άνδρες, ένας Αργεντίνος από τη Νέα Υόρκη και ένας Ισπανός από το Βερολίνο, συναντιούνται τυχαία στη Βαρκελώνη, περνούν τη νύχτα μαζί και διαπιστώνουν πως έχουν ξανασυναντηθεί πριν 20 χρόνια. Και μετά ξεκινά το αίνιγμα. Μια φαινομενικά εφήμερη συνεύρεση μεταξύ δύο αγνώστων μετατρέπεται σε ένα κοσμικό ταξίδι αγάπης, το οποίο απλώνεται σε ορίζοντα δεκαετιών, αποκτώντας διαστάσεις αλληγορικές και ονειρώδεις. Ένας κινηματογραφικός ύμνος στη λογική του what-if, όπου ο χώρος και ο χρόνος λειτουργούν με άλλους κανόνες.

ΣΤΆΣΗ (THE HALT) του Λαβ Ντίας ειδικές προβολές Οι 4,5 ώρες διάρκειας μπορεί να τρομάζουν, αλλά οι εξοικειωμένοι με το σινεμά του Φιλιππινέζου Λαβ Ντίας θα αντιμετωπίσουν τη νέα του ταινία σχεδόν ως μικρού μήκους. Κάνοντας πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες, ένας από τους άρχοντες του slow cinema βάζει τον φακό στο μέλλον με βλέμμα και κριτική διάθεση στο παρόν.

Jojo Rabbit

Συγκεκριμένα, τοποθετείται στο 2034, όπου οι Φιλιππίνες προσπαθούν να επιβιώσουν μετά από μια μεγάλη φυσική καταστροφή η οποία έχει κληροδοτήσει στη χώρα έναν παρανοϊκό πρόεδρο που δικαιολογεί την τυραννική εξουσία του στη βάση μιας ελέω Θεού εντολής. Γεγονότα που συνδέονται με το σήμερα αιχμαλωτίζουν τον ψυχικό κατακλυσμό της χώρας και δημιουργούν έναν ευφάνταστο σινεματικό θρήνο για την πολιτική κατάσταση στην περιοχή.

ΚΟΚΟ-ΝΤΊ ΚΟΚΟ-ΝΤΈ (KOKO-DI KOKO-DA) του Γιοχάνες Νάιχολμ ανοιχτοί ορίζοντες – another take Ένας εφιάλτης που διαρκώς διογκώνεται και μια αλληγορία πάνω στην ανθρωποφαγία των σχέσεων, το Κοκο-ντί Κοκο-ντέ είναι το ακριβώς αντίθετο που θα περίμενε κάποιος από ένα άκακο παιδικό τραγουδάκι. Η ιστορία του αφορά ένα ζευγάρι που καλείται να διαχειριστεί μια δύσκολη απώλεια και τρία χρόνια αργότερα δεν μοιάζει να το έχει καταφέρει. Ένα ταξίδι προς κάτι καλύτερο αποδεικνύεται κακή ιδέα, καθώς η ζητούμενη απόδραση από τη μιζέρια αντικαθίσταται με μια αιματοβαμμένη Μέρα της Μαρμότας που αφήνει πίσω της φόνους σχεδιασμένους από τρεις ψυχοπαθείς. Το σκοτεινότερο παραμύθι της χρονιάς.

ΜΙΑ ΝΎΧΤΑ ΜΑΓΙΚΉ (ON A MAGICAL NIGHT) του Κριστόφ Ονορέ ειδικές προβολές Ένα παντρεμένο ζευγάρι βλέπει το κοινό ταξίδι 20 χρόνων να φτάνει προς το τέλος. Η σύζυγος, πριν ξεκινήσει τη νέα της ζωή, δοκιμάζει μια ανασκόπηση μετακομίζοντας κρυφά σε δωμάτιο ξενοδοχείου που βρίσκεται απέναντι από το σπίτι της και παίρνοντας τον ρόλο του παρατηρητή της ζωής της. Κατά τη διάρκεια μιας παραισθησιογόνου νύχτας, ένα πλήθος επισκεπτών θα περάσει από το δωμάτιό της, καταθέτοντας την άποψή του για την κρίση που περνά ο γάμος της. Ανάμεσα σε αυτούς θα είναι και ο σύζυγός της σε νεότερη ηλικία, ο οποίος όμως γνωρίζει την τωρινή κατάσταση. Μια παιχνιδιάρικη και καλοκουρδισμένη φάρσα δωματίου, που εξερευνά τις έννοιες της επιθυμίας, του συμβιβασμού και της νοσταλγίας. Προβλήθηκε στο «Ένα Κάποιο Βλέμμα» των Καννών, δίνοντας στην πρωταγωνίστρια Κιάρα Μαστρογιάνι το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας.

ανθρώπινης επικοινωνίας αλλά και τον νευραλγικό ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος σε ένα χαμηλόφωνο δράμα χαρακτήρων.

ΚΑΤΆΠΟΣΗ (SWALLOW) του Κάρλο Μιραμπέλα-Ντέιβις διεθνές διαγωνιστικό Παίζοντας κυρίως δεύτερους ρόλους σε γνωστές χολιγουντιανές ταινίες την τελευταία δεκαετία, η Χέιλι Μπένετ δίνει την ερμηνεία της καριέρας της σε ένα προκλητικό και βραδυφλεγές ψυχολογικό θρίλερ που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ της Τραϊμπέκα. Το θέμα του είναι η ανεξήγητη ορμή μιας εγκύου γυναίκας, στην αυγή μιας ζωής που μοιάζει σίγουρη και εύκολη, να καταβροχθίζει μη βρώσιμα αντικείμενα, και η προσπάθεια του οικογενειακού περιβάλλοντός της να τη σταματήσει. Με ένα σεναριακό εύρημα που χρησιμοποιείται ως μεταφορά, η ταινία βασίζεται σε στρώσεις βιτριολικού χιούμορ, το οποίο τρυπώνει κάτω από τη γυαλισμένη επιφάνεια για να φέρει στο προσκήνιο την υπόκωφη καταπίεση που ασκούν οι πατριαρχικές κοινωνικές δομές και οι προκαθορισμένοι ρόλοι.

31.10.19 – lifo

73

74 lifo – 31.10.19

Στο «Sweet Movie» ο Μακαβέγιεφ δημιουργεί ένα τρομερό φιλμικό κολάζ που μοιάζει και με σχόλιο πάνω στην ίδια τη φύση του κινηματογράφου, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που ένας ναυτικός από το «Θωρηκτό Ποτέμκιν» του Αϊζενστάιν γίνεται ένας από τους ήρωες του «Sweet Movie» (ο υπέροχος Πιερ Κλεμεντί).

31.10.19 – lifo

75

ΈΝΑΣ ΜΕΓΆΛΟΣ ΑΥΘΕΝΤΙΚΌΣ Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα τον κάλεσε να σκηνοθετήσει το «Αποκάλυψη Τώρα!». Εκείνος προτίμησε να γυρίσει το «Sweet Movie». Το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τιμά τον κορυφαίο Σέρβο δημιουργό, που πέθανε πριν από λίγους μήνες, με το πρώτο μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του. ΑΠΌ ΤΟΝ ΆΚΗ ΚΑΠΡΆΝΟ

Α

Θαυμαστής του Βίλχελμ Ράιχ, ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ επηρεάστηκε σημαντικά από τις θεωρίες του, και η ταινία του αποτελεί μια κινηματογραφημένη μεταφορά του έργου του μεγάλου ψυχαναλυτή, που όμως υπονομεύεται από την ίδια της τη φόρμα.

76 lifo – 31.10.19

ληθινός ριζοσπάστης της κινηματογραφικής γλώσσας και ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς της γενιάς του, ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ πρωτοστάτησε στις αρχές της δεκαετίας του ’70 ως εκπρόσωπος ενός νέου φιλμικού κύματος, που δυστυχώς δεν βρήκε συνεχιστή (όπως συνέβη, ας πούμε, με τη γαλλική νουβέλ βαγκ). Η πρώτη του ταινία τον βάζει με τη μία στον χάρτη: το Ο άνθρωπος δεν είναι πουλί του 1965 αφηγείται την ερωτική ιστορία ενός μηχανικού και μιας κομμώτριας που εξελίσσεται σε μια σχεδόν ονειρική γιουγκοσλαβική βιομηχανική πόλη. Δείχνει να έχει ίδια πρόθεση αποδόμησης με αυτήν του Γκοντάρ, υπάρχει όμως μια τρυφερή καρδιά που πάλλεται και ένας παιχνιδιάρικος ρυθμός που ξαφνιάζει. Ακολουθούν το Έγκλημα ζηλοτυπίας (1967) και η Αθωότητα χωρίς προστασία (1969), όπου ο Μακαβέγιεφ έδειξε να αρθρώνει πιο τολμηρά μια εντελώς ξεχωριστή κινηματογραφική γλώσσα, στην οποία η τεκμηρίωση και η μυθοπλασία έδειχναν να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα. Και τι έκανε τόσο ξεχωριστό το σινεμά του; Μα, ο Σέρβος σκηνοθέτης έπαιζε με τα εκφραστικά μέσα του σινεμά όπως ένας «τρελός επιστήμονας» παίζει με τα στοιχεία και τις χημικές ενώσεις: γνωρίζει όλους τους κανόνες τόσο καλά που, εν τέλει, τους βαριέται και γι’ αυτό αποφασίζει να τους αγνοήσει για να δημιουργήσει κάτι τόσο φρέσκο και ανατρεπτικό που θα επαναπροσδιορίσει την ίδια την επιστήμη (ή την τέχνη) που υπηρετεί. Αυτό γίνεται ξεκάθαρο το 1971 όταν ο Σέρβος κινηματογραφιστής θα παρουσιάσει τα συγκλονιστικά Μυστήρια του Οργανισμού, την ταινία που το πλέον «δύσκολο» κινηματογραφικό κοινό, αυτό των Καννών, χειροκροτούσε για 13 λεπτά. Θαυμαστής του Βίλχελμ Ράιχ, ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ επηρεάστηκε σημαντικά από τις θεωρίες του και η ταινία του αποτελεί μια κινηματογραφημένη μεταφορά του έργου του μεγάλου ψυχαναλυτή, που όμως υπονομεύεται από την ίδια της τη φόρμα. Γιατί πώς θα ήταν δυνατόν να μιλήσουμε για την επαναστατικότητα της σεξουαλικής απελευθέρωσης, δίχως να παίξουμε περίτεχνα (δηλαδή εντελώς ερωτικά) με ό,τι συνιστά τη φιλμική γλώσσα; Μιλάμε άλλωστε για μια άλλη εποχή, όπου ιδεολογικοί αντιρρησίες και ανένταχτα πνεύματα επιστρατεύουν την τότε φρέσκια

τέχνη του κινηματογράφου προκειμένου να δώσουν μια νέα πνοή στη γλώσσα του. Κάτι που ο Μακαβέγιεφ όχι απλώς πέτυχε, αλλά το «παραπέτυχε» κιόλας: η ταινία απαγορεύτηκε στη Γιουγκοσλαβία και οδήγησε στη διαγραφή του σκηνοθέτη από το Κομμουνιστικό Κόμμα της χώρας, υποχρεώνοντάς τον στην αυτοεξορία – κάτι που ήταν αναμενόμενο, αν λάβουμε υπόψη μας τις κριτικές αιχμές του φιλμ απέναντι στις σοσιαλιστικές παρεκκλίσεις της εποχής. Έτσι, ο Μακαβέγιεφ «βαπτίστηκε» αντιφρονών σκηνοθέτης. «Την πρώτη φορά που ανακάλυψα τον Ράιχ ήταν όταν ήμουν 20 ετών και υπήρχε ένα μικρό φυλλάδιο που ονομαζόταν Μαρξισμός και ψυχανάλυση. Αυτό που μου έκανε εντύπωση στο συγκεκριμένο βιβλίο ήταν ότι μιλούσε για τη σχέση μεταξύ σεξ και αγάπης. Τότε ζούσαμε σε πάρα πολύ έντονες κοινωνίες, στις οποίες επικρατούσε ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός και υπήρχε πολύ πάθος στην ατμόσφαιρα. Κι εμείς, ως νεαροί, όταν θέλαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό, να ασκήσουμε κριτική σε κάτι, πάντοτε αισθανόμασταν λίγο μουδιασμένοι, δεν ήμασταν τόσο ελεύθεροι ώστε να ασκήσουμε τέτοιου είδους κριτική. Και οτιδήποτε παρουσιαζόταν ως αγάπη για επανάσταση, αγάπη για σεξ κ.λπ. ήταν για μας ουσιαστικά μια έκφραση της αγάπης για εξουσία. Όταν έμαθα για τον θάνατο του Ράιχ και ανέτρεξα λίγο στη ζωή του, είδα ότι ήταν γεμάτη συγκρούσεις. Συγκρούσεις στην πατρίδα του, την Αυστρία, συγκρούσεις μετά, όταν πήγε στη Γερμανία, πέρασε από τη Ρωσία, τη Σκανδιναβία και τελικά κατέληξε στην Αμερική, η οποία θεωρούνταν και ήταν η χώρα της ελευθερίας. Αλλά κι εκεί πάλι συγκρούστηκε και κατέληξε να πεθάνει στη φυλακή, κι αυτό ήταν κάτι που με εντυπωσίασε. Το τέλος του, ουσιαστικά, ήταν κάτι που ο ίδιος προκάλεσε. Αλλά ως χαρακτήρας, μέσα από τα δικά μου τα μάτια, ήταν μια μεταφορά για όλον τον κόσμο, μια παρομοίωση όλου του κόσμου ήταν η ζωή του». Ο Κόπολα καλεί τον σκηνοθέτη να σκηνοθετήσει, σε παραγωγή δική του, το Αποκάλυψη Τώρα! αλλά το σενάριο δεν τον ικανοποιεί. Η συνέχεια θα ήταν ακόμα πιο ρηξικέλευθη, ακόμα πιο ανατρεπτική: ένα φιλμ που μοιάζει με το αθυρόστομο αστείο ενός μικρού παιδιού, αλλά και μια διακήρυξη ελευθερίας, το Sweet Movie, ένα φιλμ «σπασμένο», σχεδόν σαν ένα σημειολογικό βαριετέ, στήνει μια ξεκάθαρα αντιεξουσιαστική πολεμι-

κή μέσα από τις εντελώς «χαλαρές» αφηγηματικά ιστορίες δύο γυναικών, της νικήτριας ενός διαγωνισμού ομορφιάς (τα γεννητικά όργανα της οποίας ακτινοβολούν) και της καπετάνισσας ενός πλοίου ζάχαρης, που συναγωνίζονται για την ερωτική εύνοια ενός εκατομμυριούχου. Και φυσικά το πλοίο δεν θα μπορούσε να μοιάζει με όλα τα άλλα: έχει στην πλώρη τον Καρλ Μαρξ, που κλαίει από το ένα μάτι, ενώ ο Μακαβέγιεφ παίζει με όλα τα στερεότυπα, διατηρώντας τόσο μια ιδεολογική σαφήνεια όσο και μια αξιοθαύμαστη αυθάδεια, είτε φιλμάροντας μια ερωτική σκηνή στον Πύργο του Άιφελ είτε σκηνές κοπρολαγνείας και παιδικής κακοποίησης. Αποφεύγοντας εδώ τα στοιχεία του ντοκιμαντέρ, ο Μακαβέγιεφ δημιουργεί ένα τρομερό φιλμικό κολάζ που μοιάζει και με σχόλιο πάνω στην ίδια τη φύση του κινηματογράφου, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που ένας ναυτικός από το Θωρηκτό Ποτέμκιν του Αϊζενστάιν γίνεται ένας από τους ήρωες του Sweet Movie (ο υπέροχος Πιερ Κλεμεντί). Βέβαια, εμείς θυμόμαστε σήμερα την ταινία και για τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι. Λέει ο σκηνοθέτης: «Βρισκόμουν στο Παρίσι και μου τηλεφώνησε ένας φίλος του Μάνου από το Λονδίνο, ο οποίος μου είπε πως ο συνθέτης είχε δει την ταινία μου Τα μυστήρια του οργανισμού, είχε γοητευτεί και σκεφτόταν έναν τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε. “Εγώ θέλω να κάνω κάτι γι’ αυτόν τον άνθρωπο και το μόνο που μπορώ να κάνω είναι αυτό” είπε, και κάθισε στο πιάνο πατώντας μια νότα. “Θα κλείσω τα μάτια μου και θα γράψω κάτι γι’ αυτόν”. Εγώ τότε δεν ήξερα πολύ καλά ποιος ήταν ο Μάνος Χατζιδάκις και ποιο ήταν το έργο του. Του τηλεφώνησα στο Λονδίνο και του είπα να μου στείλει ένα δείγμα της δουλειάς. Εκείνος μου έστειλε το τραγούδι “Τα παιδιά κάτω στον κάμπο”, το οποίο υπάρχει στην ταινία και το οποίο, όπως καταλαβαίνετε, επιλέχτηκε

Τα μυστήρια του οργανισμού

Έγκλημα ζηλοτυπίας

αμέσως! Το πνεύμα του Χατζιδάκι βρισκόταν πάντοτε στην ταινία και λειτουργούσε σαν καλός της άγγελος. Πολλές φορές νιώθαμε ότι ταίριαζε απόλυτα με αυτό που βλέπαμε, άλλες φορές όχι, αλλά ήταν τόσο εμφανές και τόσο επιβλητικό που πραγματικά μας γοήτευε όλους. Και όταν τελειώσαμε την ταινία ο Μάνος αποφάσισε να κάνει μια καινούργια έκδοση του βασικού τραγουδιού. Ψάχναμε να βρούμε τον Χατζιδάκι, ο οποίος εκείνο το διάστημα ήταν χαμένος, και τελικά τον βρήκαμε στο στούντιο όπου ηχογραφούσε. Μου είπε “σκέφτηκα να κάνω μια καλύτερη αλλαγή για το τέλος της ταινίας”, αφήσαμε το ακουστικό ανοιχτό και είχε μια παιδική χορωδία εκεί επί τόπου, η οποία τραγουδούσε την καινούργια έκδοση. Φυσικά καταλαβαίνετε ότι εμείς ήμασταν σε κατάσταση πανικού γιατί θέλαμε να τελειώσουμε και δεν είχαμε μουσική. Τότε τον ρώτησα πώς θα προλάβει να μου στείλει αυτή την καινούργια έκδοση. Και μου είπε “θα σου τη στείλω αύριο, μην ανησυχείς καθόλου”. Την επόμενη μέρα, και ενώ γινόταν τρομερός πανικός στο στούντιο, έρχεται ένας πιλότος της Ολυμπιακής και είχε τυλιγμένες σε εφημερίδες τις μπομπίνες με τη μουσική!». Για την ιστορία, το τραγούδι «Τα παιδιά κάτω στον κάμπο» γράφτηκε το 1945 για το έργο Το καλοκαίρι θα θερίσουμε του Αλέξη Δαμιανού, που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Σεβαστίκογλου.

Τριάντα χρόνια αργότερα, ο Χατζιδάκις το χρησιμοποιεί για να σχολιάσει μία απ’ τις ειρωνείες της Ιστορίας: το 1943, οι ναζί ξεθάβουν τα πτώματα Πολωνών αιχμαλώτων που είχαν σφαγιασθεί από τους Σοβιετικούς το 1940 στο δάσος του Κατίν (απ’ όπου και τα αυθεντικά πλάνα της σκηνής). Τη δε ιταλική βερσιόν του Sweet Movie επιμελήθηκε ο Πιερ-Πάολο Παζολίνι, που ανέλαβε το ντουμπλάρισμά της αλλά και τη μετάφραση των τραγουδιών του Χατζιδάκι. Στο Μοντενέγκρο - Γουρούνια και μαργαριτάρια του 1981, η βαριεστημένη σύζυγος ενός Σουηδού γνωρίζεται με μια Γιουγκοσλάβα Τσιγγάνα και στη συνέχεια με τον Μοντενέγκρο, τον ιδιοκτήτη ενός καμπαρέ, που η ομορφιά και η αθωότητά του αρχίζουν να τη συγκινούν και να την ελκύουν μέχρι που –το μαντέψατε!– απελευθερώνεται σεξουαλικά. Με εξαίρετη μουσική από τη Μαριάν Φέιθφουλ (εδώ ακούστηκε το εκπληκτικό «Ballad of Lucy Jordan»), η ταινία αποτέλεσε τη μεγαλύτερη μέχρι τότε εμπορική επιτυχία του και ήταν, κάτα κάποιον τρόπο, το «διαβατήριο» του σκηνοθέτη για το... Χόλιγουντ, όπου θα γυρίσει την πιο παράδοξη ταινία του, το Coca Cola Kid! Εδώ, ο Έρικ Ρόμπερτς (αδελφός της Τζούλια Ρόμπερτς και φρέσκος από την επιτυχία του αριστουργηματικού Τρένου της μεγάλης φυγής του Αντρέι Κοντσαλόφσκι) ερμηνεύει έναν αντιπρόσωπο της Κόκα-Κόλα που έρχεται αντιμέτωπος με έναν μικρό παραγωγό αναψυκτικών σε μια περιοχή της Αυστραλίας, όπου συμβαίνει το εξής ανήκουστο: κανείς δεν

θέλει να πίνει κόκα-κόλα! O Ρόμπερτς δίνει μια έντονη, συγκλονιστική ερμηνεία, δίπλα του η Γκρέτα Σκάκι (τη θυμάται κανείς σήμερα;) αποτελεί το ερωτικό αντικείμενο του πόθου (και, όλως τυχαίως, είναι κόρη του ανταγωνιστή του) και η ταινία βγαίνει στις αμερικανικές αίθουσες χωρίς να ανοίξει ρουθούνι από το διάσημο αναψυκτικό, ίσως επειδή every publicity is good publicity. Αυτό που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι πως ο Μακαβέγιεφ, εκτός από ταινίες, έγραφε και βιβλία και πως ένα εξ αυτών αποτελούσε εκπαιδευτικό οδηγό για το σινεμά που απευθυνόταν αποκλειστικά σε παιδιά: το 24 μικρές εικόνες ανά δευτερόλεπτο βοηθούσε τους εκκολαπτόμενους σινεφίλ όχι μόνο να ανακαλύψουν τα μεγάλα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης αλλά και να αναπτύξουν κινηματογραφικό αισθητήριο. Την ιδιότητα του εκπαιδευτή δεν την εγκατέλειψε ποτέ: τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του ο Μακαβέγιεφ επέστρεψε στη Γιουγκοσλαβία όπου και ασχολήθηκε με την εκπαίδευση του σινεμά στη χώρα του και αλλού (υπήρξε καθηγητής και στο Χάρβαρντ). Σήμερα, ο κινηματογράφος του έχει αναμφίβολα το στίγμα της εποχής του, αλλά οι εικόνες του κουβαλούν ακόμα εκείνη την παλιά δύναμη: να είστε σίγουροι πως πολλοί θα ενοχληθούν –ή καλύτερα, θα προσβληθούν– από τις εικόνες του στο επερχόμενο αφιέρωμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Κάτι που προσωπικά μου ακούγεται τουλάχιστον αναζωογονητικό.

31.10.19 – lifo

77

Ο ΤΖΟΝ ΓΟΥΌΤΕΡΣ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΆ ΤΩΝ ΆΛΛΩΝ

Η

λίστα του με τα δέκα καλύτερα της κάθε χρονιάς γίνεται συχνά δημοφιλέστερη από τις αντίστοιχες των κριτικών. Ο ίδιος τρελαίνεται να μιλά για σινεμά (θα το κάνει και στη Θεσσαλονίκη άλλωστε) και παραγωγή και το κάνει με την πείρα 50 και πλέον χρόνων στην πλάτη του, οπότε, αντί για την κλασική ρετροσπεκτίβα, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πρότεινε στον Τζον Γουότερς κάτι καλύτερο. Δέκα ταινίες διαλεγμένες από τον ίδιο, αυτές που θεωρεί ότι πρέπει να δει κάποιος που επισκέπτεται ένα φεστιβάλ, από την εξτραβαγκάνζα του ζευγαριού Ρίτσαρντ Μπάρτον - Ελίζαμπεθ Τέιλορ μέχρι άγνωστες ανεξάρτητες ταινίες των τελευταίων χρόνων. Εμείς απλά προσθέσαμε πλάι σε κάθε ταινία μία δική του, δημιουργώντας δέκα άτυπα double bill που θα έκαναν και τον ίδιο να γελάσει.

περίεργα φετίχ του γιου της που σχετίζονται με τα πόδια!

THE STRANGE ONES (ΗΠΑ, 2017)

Ντέιβιντ Μπέιλινσον, Σούκι Χόλι, Μάικλ Γκαλίνσκι Η πρώτη περίπτωση εξαφάνισης παιδιού που δημοσιοποιήθηκε στις χάρτινες συσκευασίες γάλακτος και μια συναρπαστική αληθινή ιστορία που συνέβη πριν από 30 χρόνια, σε μια

Λόρεν Βολκστάιν, Κρίστοφερ Ράντκλιφ Ένα ταξίδι στην αμερικανική ύπαιθρο, που φαίνεται να επιφέρει ηρεμία στους δυο πρωταγωνιστές του (έναν νεαρό άνδρα και ένα αγόρι), μετατρέπεται σε μια σκοτεινή καταβύθιση στην ενδοχώρα, λόγω μιας σταδιακής αποκάλυψης μυστικών. Γεμάτη ονειρικά σύμβολα, η ταινία ταιριάζει πλάι στο Desperate Living (1977), το πιο χαρακτηριστικό road movie του Γουότερς, όπου μια γυναίκα σκοτώνει τον σύζυγό της και αποδρά από την περιοχή της, σε ένα σουρεαλιστικό ταξίδι που τη φέρνει τελικά απέναντι σε μια κοινότητα αστέγων και τη φασίστρια βασίλισσά τους!

BOOM! (ΗΠΑ, 1968)

KRISHA (ΗΠΑ, 2015) Τρέι Έντουαρντ Σουλτς Από τα πιο δυνατά οικογενειακά δράματα των τελευταίων χρόνων, φέρνει μια ηρωίδα αντιμέτωπη με το κοντινό περιβάλλον της μετά από δεκαετή εγκλεισμό για εθισμό σε ουσίες και αλκοόλ. Το πρώτο κοινό οικογενειακό τραπέζι μετατρέπεται σε μια μπεργκμανική ιστορία συγκρούσεων, εμπνευσμένη από πραγματικές ιστορίες της οικογένειας του σκηνοθέτη Τρέι Έντουαρντ Σουλτς. Δείτε το μαζί με το A dirty shame (2004), όπου μια καταπιεσμένη από τον περίγυρό της νοικοκυρά τα παίρνει κυριολεκτικά στο κρανίο (μετά από χτύπημα στο κεφάλι) και επαναστατεί ενάντια στα όσα την καταπιέζουν.

Μπράιαν Τέιλορ Σε ένα από τα πιο αστεία b-movies των τελευταίων χρόνων, για άγνωστο λόγο οι γονείς σε ένα αμερικανικό προάστιο τρελαίνονται μαζικά για 24 ώρες και προσπαθούν να δολοφονήσουν τα παιδιά τους. Μια έφηβη και ο αδελφός της προσπαθούν να επιβιώσουν από το κύμα οργής των απολαυστικών Νίκολας Κέιτζ και Σέλμα Μπλερ, που υποδύονται τους

78 lifo – 31.10.19

γονείς. Δείτε το μαζί με το Serial Mom (1994), την πιο οργισμένη δολοφόνο στη φιλμογραφία του Γουότερς, με μια σαρωτική Καθλίν Τέρνερ.

Τζόζεφ Λόουζι Βουτηγμένη στην υπερβολή, η σχέση ανάμεσα σε μια πολύ πλούσια, ετοιμοθάνατη γυναίκα και έναν φτωχό νεότερό της ποιητή που γίνεται ο «άγγελος του θανάτου» της έδωσε την ευκαιρία στους Ελίζαμπεθ Τέιλορ και Ρίτσαρντ Μπάρτον για ένα ακόμη σόου ματαιοδοξίας. Ο Τένεσι Γουίλιαμς ήταν πάντως πολύ ικανοποιημένος από την ταινία του Λόουζι, το κοινό δεν τρελαινόταν πλέον για το ζευγάρι και η ταινία μπήκε στην καρδιά των ανθρώπων κυρίως για τους λάθος λόγους, όπως η αγάπη στην υπερβολή, κάτι που συγκινούσε από νωρίς και τον Γουότερς. Δείτε το μαζί με το Pink Flamingos (1972), εκεί όπου η αφίσα του φιγουράρει συχνά-πυκνά στο σπιτικό που δεν γλιτώνει από τον τυφώνα που λέγεται Divine.

MOM AND DAD (ΗΠΑ/ΒΡΕΤΑΝΊΑ, 2017)

Ηors satan

Δέκα αγαπημένες του ταινίες επιλέγει ο πάπας του trash για το 60ό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης κι εμείς αναζητούμε συσχετισμούς με δέκα δικές του ανορθόδοξες δημιουργίες. ΑΠΌ ΤΟN ΤΆΣΟ ΜΕΛΕΜΕΝΊΔΗ

TICKLED (ΝΈΑ ΖΗΛΑΝΔΊΑ, 2016) Ντέιβιντ Φάριερ, Ντίλαν Ριβ Ένας δημοσιογράφος και σκηνοθέτης αποφασίζει να ερευνήσει μια περίεργη πληροφορία για έναν διαγωνισμό γαργαλήματος. Στην πορεία ανακαλύπτει μια απίθανη underground κοινότητα και προσπαθεί να φτάσει όσο πιο κοντά σε αυτήν μπορεί, μαθαίνοντας πολλά για την ηδονή του γαργαλητού αλλά και τη σκοτεινή πλευρά του Διαδικτύου. Δείτε το μαζί με το Polyester (1981), την κατάρρευση του κόσμου μιας σπιτονοικοκυράς των προαστίων, η οποία μεταξύ άλλων, μαθαίνει τα

WHO TOOK JOHNNY (ΗΠΑ, 2014)

εποχή που η έκθεση τέτοιων γεγονότων στα μέσα επηρέαζε πολύ περισσότερο το κοινό. Δείτε το μαζί με το Kiddie Flamingos (2015), ένα απολαυστικό πείραμα του Γουότερς, που έφτιαξε μαζί με μια παρέα παιδιών μια kidfriendly εκδοχή του Pink Flamingos!

HORS SATAN (ΓΑΛΛΊΑ, 2011) Μπρουνό Ντιμόν Οι περισσότερες ταινίες του Μπρούνο Ντιμόν είναι αμφιλεγόμενες, καταλήγοντας να παίρνουν κριτικές που ακροβατούν ανάμεσα στο αριστούργημα και το σκουπίδι, κάτι που συνήθως εκτιμά ο κριτικός Τζον Γουότερς. Η ταινία εδώ εξετάζει τη σχέση ενός περιπλανώμενου άνδρα και μιας νεαρής γυναίκας που έχει υποστεί κακοποίηση, με τον Ντιμόν να

Who Took Johnny

Boom!

Boom!

ΙNFO

Krisha

χρησιμοποιεί όνειρα, εφιάλτες, το Θείο, την ομορφιά και τη βία μαζί, για το επιθυμητο αποτέλεσμα. Δείτε το μαζί με το Multiple Maniacs (1970), μια από τις πρώτες και πιο ακραίες δουλειές του Γουότερς, όπου το πλάσμα που έχει υποστεί κακοποίηση είναι η Divine και ο θύτης ένας αστακός!

AMERICAN ANIMALS (ΗΠΑ, 2018) Ηors satan

Μπαρτ Λέιτον Παίχτηκε και στους ελληνικούς κινηματογράφους πέρυσι, ακολουθώντας τέσσερις νέους άνδρες στην προσπάθεια κλοπής ενός σπάνιου βιβλίου από τη βιβλιοθήκη του τοπικού πανεπιστη-

μίου. Πραγματική ιστορία και έξοχο σχόλιο για την επιρροή των κινηματογραφικών εικόνων στο μυαλό νέων ανθρώπων. Δείτε το μαζί με το Cecil B. Demented (2000), μια άλλη θεότρελη συμμορία αναρχικών του σινεμά, που προσπαθεί για το δικό της μεγάλο κόλπο, τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης ταινίας χάρη στην απαγωγή μιας σταρ.

I, OLGA (ΤΣΕΧΊΑ, 2016) Πετρ Κάζντα, Τομάς Γουέινρεμπ Η ιστορία της 22χρονης Όλγκα Χεπνάροβα, η οποία υπήρξε θύτης μαζικής δολοφονίας, όταν το 1973 έπεσε με ένα φορτηγό πάνω σε μια ομάδα ανθρώπων στην Πράγα. Με ασπρόμαυρη φωτογραφία, η ταινία είναι μια ιστορία οργής και βίας, ένα συναρπαστικό πορτρέτο μιας δολοφόνου. Σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, δείτε το μαζί με το Hairspray (1988), μια

ωδή δηλαδή στην ενσωμάτωση και το αγκάλιασμα, σε μια κοινωνία που μπορεί να τους χωρέσει όλους.

THE GREEN FOG (ΗΠΑ, 2017) Γκι Μαντίν, Έβαν Τζόνσον, Γκάλεν Τζόνσον Χρησιμοποιώντας εικόνες του Σαν Φρανσίσκο, το εκθαμβωτικό πείραμα του Καναδού Γκι Μαντίν –με τη συνεργασία των Έβαν και Γκάλεν Τζόνσον– είναι η εκδοχή τους πάνω στο Vertigo του Άλφρεντ Χίτσκοκ και χρησιμοποιεί πλάνα από ταινίες και τηλεοπτικά προγράμματα. Δείτε το μαζί με το απολαυστικό Cry-Baby (1990), αν θέλετε να τολμήσετε ένα άλλο tribute στο σινεμά της δεκαετίας του ’50 και πιο συγκεκριμένα στο υποείδος της «επιθετικής νεολαίας», με τον Τζόνι Ντεπ να μπαίνει με άνεση στον ρόλο του bad boy.

Ο Τζον Γουότερς στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ο θρυλικός εκπρόσωπος του cult cinema θα βρεθεί από τις 6 μέχρι τις 8 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, όπου θα του απονεμηθεί ο Χρυσός Αλέξανδρος για την προσφορά του στον κινηματογράφο. Παράλληλα, θα επιλέξει 10 αγαπημένες του ταινίες που θα προβληθούν στο Φεστιβάλ, θα παρουσιάσει το one man show «This Filthy World» στον κινηματογράφο Ολύμπιον και θα κάνει ένα masterclass ανοιχτό για το κοινό.

31.10.19 – lifo

79

1959

Όλα ξεκίνησαν σαν ένα πυροτέχνημα. Βέβαια πολύ πιο εντυπωσιακό από εκείνα που φώτιζαν κάθε Σεπτέμβρη κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης τον νυχτερινό ουρανό της Θεσσαλονίκης και μάγευαν μικρούς και μεγάλους, που έτρεχαν να παρακολουθήσουν ενθουσιασμένοι το θέαμα. Σε μια σκοτεινή ακόμα εποχή, σε μια πόλη που μόλις μερικά χρόνια πριν είχε ζήσει τα χειρότερα γεγονότα της ιστορίας του τόπου, μια ομάδα καλλιεργημένων αστών και σημαντικών ακαδημαϊκών απάρτιζε τη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη». Μετά από πρωτοβουλία του ιδρυτή της κινηματογραφικής λέσχης της ίδιας εταιρείας, Παύλου Ζάννα, ο οποίος προωθούσε για πρώτη φορά ένα είδος καλλιτεχνικού κινηματογράφου εντελώς άγνωστου στην Ελλάδα, έγινε η εισήγηση στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) να εντάξει στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την επέτειο των 25 χρόνων της μία εβδομάδα αφιερωμένη στον ελληνικό κινηματογράφο.

Η ΔΕΘ δέχτηκε κι έτσι τον Σεπτέμβριο του 1960, και ενώ από τις εγκαταστάσεις της εκπέμπει ο πρώτος πειραματικός τηλεοπτικός σταθμός, ο υπουργός Βιομηχανίας Νικόλαος Μάρτης (ο κινηματογράφος θεωρείται προϊόν) εγκαινιάζει στον κινηματογράφο Ολύμπιον της πλατείας Αριστοτέλους την «1η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου». Παρότι δεν διαφημίστηκε, αφίσες δεν τοιχοκολλήθηκαν παρά μόνο τις τελευταίες ημέρες, η άφιξη της Αλίκης Βουγιουκλάκη για την προβολή της ταινίας του Ντίνου Δημόπουλου Μανταλένα στην οποία πρωταγωνιστούσε διαδόθηκε, με αποτέλεσμα να συρρεύσουν πλήθη, προκαλώντας πανδαιμόνιο τόσο έξω από το παραλιακό ιστορικό ξενοδοχείο Μεντιτερανέ, όπου διέμενε η Αλίκη, όσο και έξω από την αίθουσα, για την οποία προσκλήσεις και εισιτήρια είχαν εξασφαλίσει κυρίως οι κοσμικοί της τοπικής κοινωνίας. Αυτό το σκηνικό με τα μεγάλα αστέρια της εποχής, πάντως, θα χαρακτήριζε ολόκληρη εκείνη την πρώτη δεκαετία του φεστιβάλ.

Η εναρκτήρια προβολή γίνεται με ένα ντοκιμαντέρ του Ρούσσου Κούνδουρου για τη Διεθνή Έκθεση και το πρόγραμμα της εβδομάδας συμπεριλαμβάνει τις καλύτερες ελληνικές ταινίες του διαστήματος 1955-1960: ο Δράκος, η Στέλλα, το Ξύλο βγήκε από τον παράδεισο βραβεύονται με χρυσό μετάλλιο που φέρει τη μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τα ονόματα όμως που ξεχωρίζουν εκείνη την πρώτη χρονιά είναι ο Νίκος Κούνδουρος με το λυρικό του Ποτάμι και ο Τάκης Κανελλόπουλος με το εκπληκτικής ομορφιάς ντοκιμαντέρ Μακεδονικός Γάμος. Όπως και ο Μάνος Χατζιδάκις, καθώς η πλειονότητα των ταινιών που προβάλλονται έχει δική του μουσική. Ο Κανελλόπουλος, γόνος γνωστής οικογένειας της Θεσσαλονίκης, θεωρείται η μεγάλη αποκάλυψη εκείνης της πρώτης εβδομάδας και στην πρεμιέρα αποθεώνεται από το ενθουσιώδες κοινό, αποσπώντας το βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους. Όλος ο Τύπος, θεσσαλονικιώτικος και αθηναϊκός, μιλάει για έναν αυθεντικό ελληνικό ποιητικό κινηματογράφο.

1960

Σταθμοί στην πολυετή ιστορία του σημαντικότερου κινηματογραφικού θεσμού της Ελλάδας, από τη δεκαετία του ’60 μέχρι τις μέρες μας. ΑΠΌ ΤΟΝ ΧΡΉΣΤΟ ΠΑΡΊΔΗ

60 ΧΡΌΝΙΑ ΦΕΣΤΙΒΆΛ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

Η κριτική επιτροπή, με πρόεδρο τον Στράτη Μυριβήλη και μέλη προσωπικότητες όπως η Κατίνα Παξινού, ο Μάριος Πλωρίτης, η Ελένη Βλάχου, ο Γιάννης Μόραλης, ο Νάσος Μπότσης, ο Σπύρος Σκούρας, ο Αχιλλέας Μαμάκης, και άλλοι, απονέμει το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στον Κούνδουρο και το βραβείο Μουσικής στον Χατζιδάκι για το Ποτάμι, ενώ στη Βουγιουκλάκη το βραβείο Καλύτερης Ερμηνείας Α’ Γυναικείου Ρόλου. Τα βραβεία συνοδεύονται από χρηματικά έπαθλα. Ο Μυριβήλης στον λόγο του κατά την απονομή καταγγέλλει το χαμηλό επίπεδο των σεναρίων και εκφράζει την ευχή στην επόμενη διοργάνωση να βελτιωθεί και η βελτίωση να επιδιωχθεί με τη συμβολή των Ελλήνων λογοτεχνών.

80 lifo – 31.10.19

Η ευχή του Μυριβήλη δεν έμελλε να πιάσει και βραβεία Σεναρίου τις επόμενες τρεις χρονιές δεν δόθηκαν. Αντιθέτως, η διοργάνωση απέκτησε μια ιδιαίτερα κοσμική χροιά, εξελίχθηκε στο ετήσιο ραντεβού της ελληνικής κινηματογραφίας από τον Νότο στον Βορρά, και οι αφίξεις διάσημων ηθοποιών, σκηνοθετών, δημοσιογράφων, εκδοτών και παραγωγών, κάνουν το σκηνικό να μοιάζει με Χόλιγουντ των Βαλκανίων. Υπήρξε επίσης μια σταδιακή καλλιτεχνική εξέλιξη της ποιότητας των ταινιών αλλά και ανάδειξη νέων σκηνοθετών, οι οποίοι μπορούσαν αφενός να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα σε διεθνή φεστιβάλ, αφετέρου έκαναν τον Τύπο να αρχίσει να μιλάει για μια ελπιδοφόρα και ποιοτική ελληνική κινηματογραφία. Τα βλέμματα των διανοούμενων είναι στραμμένα στους νέους με τις μικρού μήκους ταινίες που προβάλλονται πριν από τις μεγάλου μήκους.

Ο κριτικός Αχιλλέας Μαμάκης και η ηθοποιός Κατίνα Παξινού στα θεωρεία του Ολύμπιον, το 1960.

Το φιλοθεάμον κοινό κατακλύζει κάθε βράδυ το Ολύμπιον. Από τη «2η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» πάντως ξεκινάνε τα παράλογα όταν, παρ’ όλη την κοσμοσυρροή που δημιουργήθηκε για τη λογοκριμένη Συνοικία το όνειρο του Αλέκου Αλεξανδράκη, η ταινία δεν βραβεύτηκε, όπως ούτε και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Βέβαια, συναγωνιζόταν ταινίες όπως η Αντιγόνη του Γιώργου Τζαβέλλα και η Ερόικα του Μιχάλη Κακογιάννη.

Ο Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Ντένις Χόπερ στα γραφεία του Φεστιβάλ, το 1981.

Το 1962 στην «3η Εβδομάδα», κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώθηκαν δύο αναμενόμενα sold out με την Ηλέκτρα του Κακογιάννη και τον Ουρανό του Κανελλόπουλου, αποκαλύφθηκαν και δύο ταλέντα που έκαναν μεγάλη εντύπωση στο ανυποψίαστο κοινό της εποχής: ο Δημήτρης Κολλάτος με τη μικρού μήκους Αθήνα Χ.Ψ.Ξ. και ο Νίκος Νικολαΐδης με το Lacrimae Rerum. Εκείνη τη χρονιά η Ειρήνη Παπά βραβεύεται για την ερμηνεία της στην Ηλέκτρα, αλλά η μη βράβευση του Θεοδωράκη για την ίδια ταινία προκαλεί και πάλι διαμαρτυρίες. Τουλάχιστον δικαιώνονται από τα βραβεία των Κριτικών Κινηματογράφου που εγκαινιάζονται και που μελλοντικά θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διοργάνωση και την εξέλιξη του νέου ελληνικού κινηματογράφου.

Ο σκηνοθέτης Τάκης Κανελλόπουλος με τους ηθοποιούς Λίλη Παπαγιάννη και Άγγελο Αντωνόπουλο, στην επίσημη προβολή της ταινίας «Εκδρομή» (1966).

Το 1963 είναι η χρονιά του Νίκου Κούνδουρου με τις Μικρές Αφροδίτες του, αλλά και του θορυβώδους Τζέιμς Πάρις, Ελληνοαμερικανού παραγωγού. ο οποίος έμελλε να εξελιχθεί τα επόμενα χρόνια στην πιο γραφική φιγούρα του Φεστιβάλ. Καθώς η ταινία δικής του παραγωγής Αδελφός Άννα σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Γρηγορίου συναγωνιζόταν την ταινία Της κακομοίρας του Ντίνου Κατσουρίδη με τον Κώστα Χατζηχρήστο, ο Πάρις στέλνει στην είσοδο του Ολύμπιον μια γιγάντια τούρτα με αποδέκτη τον δημοφιλή κωμικό, απ’ όπου ξεπετάχτηκε μια νέα γυναίκα με μπικίνι. Αλλά δεν είναι μόνο η κακογουστιά και το αφελές χιούμορ που απειλεί τη διοργάνωση εκείνη την εποχή, καθώς κάποιοι ανοίγουν τη συζήτηση για τη μεταφορά της στην Αθήνα ή στη Ρόδο. Οι υπερασπιστές της Θεσσαλονίκης παράλληλα μιλούν για τη μετεξέλιξή της σε Βαλκανικό ή Μεσογειακό Φεστιβάλ.

1970

1965

Το 1965, χρονιά μεγάλων πολιτικών εξελίξεων, μια πολιτική ταινία, ανάμεσα σε κοινωνικά δράματα και κωμωδίες, ταράζει τα νερά της «6ης Εβδομάδας». Το Μπλόκο του Άδωνι Κύρου ενθουσιάζει το κοινό, αλλά δεν αποσπά κανένα βραβείο. Είναι και ο λόγος που δεν απονέμεται ούτε το βραβείο Καλύτερης Ταινίας ούτε το βραβείο Σκηνοθεσίας. Αλλά μια νέα ελπιδοφόρα φουρνιά νέων μικρομηκάδων δίνει το «παρών», ανάμεσά τους ο Παντελής Βούλγαρης με τον Κλέφτη και ο Ροβήρος Μανθούλης με το Άνθρωποι και Θεοί, το οποίο απέσπασε και το βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους.

Μέχρι το 1964 οι κοσμικές συνάξεις έχουν ως ορμητήριό τους το Μεντιτερανέ. Εκείνο τον Σεπτέμβριο όμως η «5η Εβδομάς Ελληνικού Κινηματογράφου» μεταφέρεται στο κτίριο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (ΕΜΣ) και το παραπλήσιο Ντορέ, μπροστά από το πάρκο του Λευκού Πύργου, γίνεται το νέο στέκι των φεστιβαλιστών. Η άφιξη της Κορίνας Τσοπέη, πρώτης Ελληνίδας Μις Υφήλιος, προσελκύει τα πλήθη, σε αντίθεση με τον Στάθη Γιαλελή, πρωταγωνιστή του Αμέρικα, Αμέρικα του Καζάν, που φέρνει μαζί του ο Χατζιδάκις, αλλά περνάει απαρατήρητος. Παράλληλα, το βαθύ ντεκολτέ της Ελένης Ανουσάκη δημιουργεί σάλο και προς στιγμήν η ηθοποιός κινδυνεύει να καταλήξει στο αυτόφωρο λόγω «προσβολής δημοσίας αιδούς». Το πραγματικό σκάνδαλο όμως το προκαλούν οι Ελιές του Κολλάτου, που διχάζουν σε σημείο να προκληθεί παρέμβαση εισαγγελέα και ο Ηλίας Βενέζης, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, να απειλεί ότι θα παραιτηθεί αν η ταινία βραβευτεί. Και εν τέλει βραβεύεται!

Το 1966 αποτελεί κομβική χρονιά, καθώς η διοργάνωση μετονομάζεται σε 7ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου. Είναι η χρονιά της Εκδρομής του Κανελλόπουλου, της πρώτης ταινίας του Αλέξη Δαμιανού, Μέχρι το πλοίο, του Θανάτου του Αλέξανδρου του Κολλάτου και του Πρόσωπο με πρόσωπο του Μανθούλη. Επίσης, είναι η χρονιά της εμφάνισης του Παντελή Βούλγαρη με τη μικρού μήκους Τζίμης ο τίγρης, αλλά και της επέλασης των πιο εξωφρενικών πρωτοβουλιών του Τζέιμς Πάρις. Για να διαφημίσει την ταινία του Ξεχασμένοι Ήρωες, επιστρατεύει τη Φιλαρμονική του δήμου, η οποία ακολουθείται από ένα τανκ και ένα πολυτελές αυτοκίνητο με τον ίδιο, ενώ τους συντελεστές τούς υποδέχονται παραταγμένοι στρατιώτες. Μάλλον οι ιδέες του πιάνουν τόπο, καθώς η επιτροπή, με πρόεδρο τον ακαδημαϊκό Γιάννη Θεοδωρακόπουλο, που εγκαταλείπει ωρυό-

μενος την προβολή της ταινίας του Κολλάτου, του απονέμει το βραβείο Καλύτερης Ταινίας, ενώ ένα ολόκληρο θέατρο φωνάζει «αίσχος». Ανάμεσα στα μέλη της επιτροπής, η Λαμπέτη λέει το μνημειώδες «βραβεύσαμε τη χειρότερη ταινία του φεστιβάλ», ο Τσαρούχης με το βιτριολικό του χιούμορ δηλώνει «βία και νοθεία» κι ο Χατζιδάκις δημοσιεύει λίβελο. Το πιο ελπιδοφόρο γεγονός εκείνης της χρονιάς είναι η εγκαινίαση ενός «Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου», δημιούργημα κι αυτό του Ζάννα, με σκοπό να προηγείται του ελληνικού φεστιβάλ κατά μία εβδομάδα. Οι ταινίες είναι επιλογές πρεσβειών μεν, αλλά καταφθάνουν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Ζαν Λουί Τρεντινιάν, η Βρετανίδα σταρ της εποχής Σουζάνα Γιορκ και ο διευθυντής των «Cahiers du Cinéma» Ζαν Λουί Κομολί.

Οι ηθοποιοί Στράτος Τζώρτζογλου και Βλάσσης Μπονάτσος με τον σκηνοθέτη Λευτέρη Ξανθόπουλο, το 1991.

31.10.19 – lifo

81

1975

82 lifo – 31.10.19

1980

1985

1990

1980

1995

Ο πρόεδρος της ΔΕΘ Γιώργος Γεωργιάδης ανάβει το τσιγάρο της ηθοποιού Μάρως Κοντού. Σε πρώτο πλάνο η Καίτη Λαμπροπούλου (1960).

Οι φωτογραφίες περιλαμβάνονται στη δράση του 60ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με όνομα «Βρες το Φεστιβάλ», στο πλαίσιο της οποίας 120 εικόνες από την ιστορία του θεσμού έχουν τοποθετηθεί και εκτίθενται σε ισάριθμα καταστήματα, εστιατόρια και μπαρ της πόλης.

31.10.19 – lifo

83

Αφίσες από τα 60 χρόνια της ιστορίας του θεσμού.

84 lifo – 31.10.19

31.10.19 – lifo

85

Η Γαλλίδα ηθοποιός Ιζαμπέλ Ιπέρ στο Φεστιβάλ του 2004.

Ο σκηνοθέτης Σταύρος Τσιώλης στο Ολύμπιον, στην πρεμιέρα της ταινίας του «Γυναίκες που περάσατε από ‘δω», το 2017.

Το επόμενο, 8ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου πραγματοποιείται τον Σεπτέμβρη του 1967 υπό το βλέμμα των συνταγματαρχών. Όπως και τα χρόνια που ακολούθησαν, κυριαρχεί η αισθητική του Τζέιμς Πάρις με τις εθνικοπατριωτικές του ταινίες και τις χοντροκομμένες φάρσες του. Όπως μετά την πρεμιέρα της ταινίας του 13ος του Ντίμη Δαδήρα, που καλεί τους πάντες σε «φασολάδα πάρτι» και γίνεται χαμός. Τα βραβεία διαχωρίζονται σε «Καλύτερης Καλλιτεχνικής Ταινίας» και «Αρτιότερης Παραγωγής». Οι Σιλουέτες του Κωστή Ζώη κάνουν την αρχή με τη βράβευσή τους στην πρώτη κατηγορία. Αναπόφευκτα ξεκινάει η πολιτικοποίηση του καλλιτεχνικού κινηματογράφου, η οποία συνοδεύεται έκτοτε από τις παρεμβάσεις του β’ εξώστη, όπου παθιασμένοι νεολαίοι, άλλοτε ως χαβαλέ κι άλλοτε ως σοβαρή πολιτική αντίδραση, εκδηλώνουν τη δική τους θέση. Όπως το 1968, που το βραβείο Καλύτερης Ταινίας το παίρνει η παραγωγή του Τζέιμς Πάρις Στα σύνορα της προδοσίας αντί της Παρένθεσης του Κανελλόπουλου ή της σκηνοθετικής απόπειρας του Ιάκωβου Καμπανέλλη Το κανόνι και τ’ αηδόνι, και ο εξώστης ξεσηκώνει την αίθουσα με τα γιουχαΐσματά του. Είναι η χρονιά που βραβεύεται η μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου για τα Κορίτσια στον ήλιο του Βασίλη Γεωργιάδη, αλλά και η χρονιά της πρώτης εμφάνισης του Θόδωρου Αγγελόπουλου με τη μικρού μήκους Εκπομπή.

Το 1969, εν μέσω βαριάς λογοκρισίας, βραβεύεται ως «αρτιότερη ταινία» το ΟΧΙ των Δαδήρα - Τζέιμς Πάρις, και ο Λάμπρος Κωνσταντάρας αποσπά το βραβείο Ερμηνείας Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Μπλοφατζή. Το 1970 η Αναπαράσταση του Αγγελόπουλου ταράζει τα νερά και φέρνει τα πάνω κάτω. Κι ενώ ο βετεράνος Γάλλος σκηνοθέτης Ανρί Βερνέιγ προειδοποιεί τους Έλληνες ότι αν τη βραβεύσουν θα κάνει κακό στον ελληνικό κινηματογράφο, η ταινία αποσπάει το Βραβείο Καλύτερης Καλλιτεχνικής Ταινίας κι ανοίγει ένα νέο παράθυρο στην εθνική μας κινηματογραφία, ενώ γίνεται πρότυπο για άπειρους μιμητές του αγγελοπουλικού στυλ τις επόμενες δεκαετίες, ακυρώνοντας τη σημασία του δραματικού διαλόγου. Αλλά στο 11ο Φεστιβάλ επικρατεί ακόμα η παλιά σχολή κι ως εκ τούτου ο Νίκος Κούρκουλος αποσπά το βραβείο Ερμηνείας Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Αστραπόγιαννο του Νίκου Τζίμα. Φυσικά αποδοκιμάζεται από τον εξώστη.

Οι συντελεστές της ταινίας «Πρωινή Περίπολος», Μισέλ Βάλεϊ, Ντίνος Κατσουρίδης, Νίκος Νικολαΐδης, ΜαρίΛουίζ Βαρθολομαίου και Τάκης Σπυριδάκης στο Φεστιβάλ, το 1987.

86 lifo – 31.10.19

Το 1971, που σύμφωνα με τον Τύπο είναι «το Φεστιβάλ της οργής», ανάμεσα σε μια συγκομιδή εμπορικών παραγωγών που σε δύο περιπτώσεις ο εξώστης με τις διαμαρτυρίες του πετυχαίνει τη διακοπή της προβολής τους, ξεχωρίζει η θρυλική σήμερα Ευδοκία του Αλέξη Δαμιανού. Είναι τόσο θερμή η υποδοχή, που χαρακτηριστικά ο Τζέιμς Πάρις στο τέλος της προβολής γονατίζει μπροστά στον σκηνοθέτη και λέει «πάτα με, δεν έχει ξαναγίνει τέτοια ταινία». Στα βραβεία αγνοείται σκανδαλωδώς, εκτός της πρωταγωνίστριας Μαρίας Βασιλείου, που λαμβάνει το Ερμηνείας Α’ Γυναικείου Ρόλου. Τη βραδιά της κηδείας του Γιώργου Σεφέρη, φοιτητές έξω από την ΕΜΣ, παρακινούμενοι από τον συνθέτη της Ευδοκίας Μάνο Λοΐζο και κάτω από το βλέμμα των αστυνόμων, τραγουδάνε το «Πήραμε τη ζωή μας λάθος» του Θεοδωράκη, τιμώντας τον ποιητή και κάνοντας μια κίνηση αντίστασης στη χούντα. Όπως άλλωστε έκανε και η αλληγορική ταινία του Κατσουρίδη Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση, χάρη στην οποία ο Θανάσης Βέγγος πήρε το Ερμηνείας Α’ Ανδρικού Ρόλου.

2005

2000

Το 1972 η ΔΕΘ εγκαινιάζει το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου με έμφαση στις μικρού μήκους. Είναι η χρονιά του Προξενιού της Άννας του Βούλγαρη, του Ναι μεν, αλλά του Τάσιου, του Μέρες του ‘36 του Αγγελόπουλου. Σε μια ατμόσφαιρα όπου συνυπάρχουν σμόκιν και αμπέχονα, ο εξώστης γιουχάρει το Ιπποκράτης και δημοκρατία, παραγωγής Τζέιμς Πάρις, αλλά και την Τελευταία Άνοιξη του Κανελλόπουλου, ξεχνώντας όσα έχει προσφέρει ο Σαλονικιός πρωτοπόρος. Ο Τύπος γράφει γι’αυτούς: «Ένα φεστιβάλ νέων που χαρίζει στους θεατές μια εβδομάδα εκπλήξεων και καταφέρνει να μετριάσει τη λογοκρισία». Το 1973 το 14ο Φεστιβάλ χαρακτηρίζεται «το πιο ζωντανό και ταραχώδες στην ιστορία του θεσμού». Ξεχωρίζουν ο Ιωάννης ο βίαιος της Τώνιας Μαρκετάκη, ο Μεγάλος Ερωτικός του Βούλγαρη, ο Τόπος Κρανίου του Κώστα Αριστόπουλου. Στις μαραθώνιες συζητήσεις του Ντορέ, ένας δημοσιογράφος κατηγορεί τον Πάρις ότι είναι άνθρωπος της χούντας κι εκείνος πέφτει κάτω λιπόθυμος από την ταραχή του.

Ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Γιάνναρης στο θεωρείο του Ολύμπιον, το 1998.

Το 1974 έχει αποκατασταθεί μεν η δημοκρατία, αλλά όχι η δομή του Φεστιβάλ. Παρ’ όλ’ αυτά, ο Ζυλ Ντασέν φτάνει με τη Μελίνα στη Θεσσαλονίκη για να προεδρεύσει της κριτικής επιτροπής του 2ου Διεθνούς Φεστιβάλ, ενώ στο 15ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου παίζεται το Κιέριον του Δήμου Θέου μετά από λογοκρισία 7 χρόνων. Εντυπωσιάζουν η Φόνισσα του Κώστα Φέρρη, τα Μέγαρα των Τσεμπερόπουλου - Μανιάτη και τα Χρώματα της Ίριδος του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Ο εξώστης οργανώνεται και ξεκινάει και τα δικά του «βραβεία κοινού»! Το 1975 ο Θίασος του Αγγελόπουλου συγκεντρώνει αριθμό ρεκόρ θεατών, με όρθιους να παρακολουθούν κατανυκτικά για τέσσερις ώρες την εμβληματική ταινία του δημιουργού, η οποία σαρώνει τα βραβεία. Πρόεδρος της κριτικής επιτροπής είναι ο Μανόλης Ανδρόνικος, ενώ την επόμενη χρονιά, στο 17ο Φεστιβάλ, πρόεδρος είναι η Μελίνα Μερκούρη και μέλη ο Αγγελόπουλος, ο Λοΐζος, ο Σαμαράκης, ο Φίνος. Ιδρύεται η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) που απονέμει έκτοτε κάθε χρόνο τα δικά της βραβεία. Το 1976, πάντως, είναι και η χρονιά του Happy Day του Βούλγαρη, ταινία που αποσπά τα σημαντικότερα βραβεία, αν και ο Διονύσης Σαββόπουλος αρνείται να παραλάβει το δικό του.

Το 1977 το υπουργείο Βιομηχανίας αποφασίζει να περιορίσει τα χρηματικά έπαθλα και καθώς οι οργανωτικές επιτροπές δεν συμπεριλαμβάνουν κανέναν άνθρωπο του κινηματογραφικού χώρου, οι πάντες αντιδρούν. Αρνούνται να συμμετάσχουν στη διοργάνωση και στήνουν ένα αντιφεστιβάλ στο Ράδιο Σίτυ με πρόεδρο τον Ζάννα, το οποίο προσελκύει όλες τις καλλιτεχνικές ταινίες. Μάλιστα, το «παρών» δίνουν ως εθελοντές οι νεολαίοι του β’ εξώστη. Το επίσημο 18ο Φεστιβάλ χωρίς την έγκριση του σκηνοθέτη της προβάλλει την Ιφιγένεια, η οποία σαρώνει τα μεγάλα βραβεία. Επίσημες καλεσμένες ανάμεσα σε διάφορες διεθνείς προσωπικότητες είναι η Ρίτα Χέιγουορθ και η Ιζαμπέλ Ιπέρ. Αλλά το πραγματικό φεστιβάλ με τις εντάσεις και τους δημιουργικούς ανθρώπους πραγματοποιείται μία εβδομάδα μετά και προβάλονται τιμής ένεκεν οι Κυνηγοί του Αγγελόπουλου και το Vortex του Κούνδουρου. Από τις συμμετοχές, το Βαρύ Πεπόνι του Τάσιου βραβεύεται μαζί με το Αγώνας των τυφλών της Μαρίας Παπαλιού. Οι πρωταγωνιστές του, Κατερίνα Γώγου και Μίμης Χρυσομάλλης, παραλαμβάνουν τα βραβεία ερμηνείας.

Ο Αμερικανός σκηνοθέτης Φράνσις Φορντ Κόπολα με τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο το 2005.

Το 1982, με νέα κυβέρνηση πια το ΠΑΣΟΚ και υπουργό Πολιτισμού τη Μελίνα Μερκούρη, νέος άνεμος φυσάει, σαφώς πιο φιλικός προς τους καλλιτέχνες και τη θεματολογία τους. Η ταινία που θριαμβεύει είναι ο Άγγελος του Κατακουζηνού, ταινία συμβατική ως προς τη γραφή της, αλλά ιδιαίτερα τολμηρή για την εποχή, καθώς είναι η πρώτη φορά που θίγεται τόσο ανοιχτά η ομοφυλοφιλία, ενώ το μεγάλο κοινό το κερδίζει το Άρπα Colla του Νίκου Περάκη. Το 1983 τα βραβεία παύουν να είναι χρηματικά και ο θεσμός του Διεθνούς Φεστιβάλ αποτελεί παρελθόν. Η δεκαετία του ’80 γενικώς χαρακτηρίζεται ως μεταβατική περίοδος. Ο Αγγελόπουλος κάνει διεθνή καριέρα, οι ταινίες του παίζονται πια τιμητικά, οι φεστιβαλικές ταινίες, ακόμα και οι βραβευμένες, κυρίως αυτές, διώχνουν το μεγάλο κοινό από τις αίθουσες. Συγχρόνως, μια νέα γενιά κινηματογραφιστών κάνει την εμφάνισή της κι ο ελληνικός κινηματογράφος μοιάζει να ωριμάζει. Κάθε χρόνο μια-δυο ταινίες ξεχωρίζουν και κερδίζουν τους σινεφίλ, ο β’ εξώστης σταδιακά συντηρητικοποιείται, στήνεται αντιφεστιβάλ μικρού μήκους ταινιών για να μη φύγουν στη Δράμα, αντεγκλήσεις, ένα νομοσχέδιο που αργεί, όταν έρχεται η ΔΕΘ είναι παραγκωνισμένη, ίντριγκες, ομηρικοί καβγάδες μέσω του Τύπου. Εν τω μεταξύ, οι αίθουσες στις πόλεις κλείνουν, κυριαρχεί πια η βιντεοκασέτα, η πλειονότητα των φεστιβαλικών ταινιών χρηματοδοτείται από το Κέντρο Κινηματογράφου, το καλλιτεχνικό σινεμά παίρνει τα πρωτεία αλλά θεωρείται εντελώς αντιεμπορικό.

Η μεγάλη τομή όμως γίνεται το 1992 με το 33ο Φεστιβάλ. Στον νέο διευθυντή –ήδη από την προηγούμενη χρονιά, κατά την οποία δεν δόθηκε κανένα από τα σημαντικά βραβεία–, τον Μισέλ Δημόπουλο, ανατίθεται να μετατρέψει το εθνικό και κάπως επαρχιακό-περιφερειακό φεστιβάλ σε ένα διεθνές φεστιβάλ όπου οι ελληνικές ταινίες θα διαγωνίζονται δίπλα σε ξένες παραγωγές. Κι έτσι ξεκινάει μια μεγάλη πορεία που οδηγεί σε μια έκρηξη κινηματογραφικής πανσπερμίας, η οποία γίνεται πόλος έλξης Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών, παραγωγών, παραγόντων κάθε είδους και εκατοντάδων σινεφίλ. Η ιδέα είναι να καλούνται να διαγωνιστούν δημιουργοί με την πρώτη ή δεύτερη ταινία τους. Το αποτέλεσμα είναι να καταφθάσουν στη Θεσσαλονίκη μερικοί από τους πιο ταλαντούχους κινηματογραφιστές διεθνώς. Μια συνθήκη που ενώ ξεκίνησε δειλά, και λίγο σαν «φτωχός συγγενής», καταλήγει να θεωρηθεί πανευρωπαϊκά ένας υπολογίσιμος θεσμός. Σε αυτό φυσικά βοήθησε το γεγονός ότι η ελληνική πολιτεία σταδιακά άρχισε να «επενδύει» όλο και περισσότερα χρήματα, ενώ όλο και σημαντικότεροι χορηγοί δίνουν το δικό τους «παρών». Το 1998 αλλάζει το θεσμικό πλαίσιο του Φεστιβάλ και αποκτά πρόεδρο τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, ενώ το 1999, μετά από αγορά του ιστορικού κτιρίου Ολύμπιον, μεταφέρεται εκεί η μόνιμή του έδρα. Ανακαινίζονται οι παλιές αποθήκες του λιμανιού και, με 4 ολοκαίνουριες αίθουσες προβολών, χώρους συνάντησης επισκεπτών και καλλιτεχνών για μεγάλες συνεντεύξεις Τύπου και γραφεία, το φεστιβάλ εξελίσσεται σε ένα πολύβουο μελίσσι, πρωί-βράδυ!

www.filmfestival.gr

2015

2010

Ο σκηνοθέτης Τζιμ Τζάρμους υπογράφει αυτόγραφα στο 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2013).

Τα παράλληλα προγράμματα επεκτείνονται και αποκτούν σημαντική και ακόμα πιο δημοφιλή οντότητα από εκείνη του διαγωνιστικού. Αφιερώματα σε εθνικές κινηματογραφίες από ολόκληρο τον κόσμο, σε διάσημους και σημαντικούς σκηνοθέτες, ανεξάρτητες παραγωγές, Αγορά, Βαλκάνια, masterclass με σχεδόν μυθικά ονόματα. Αρκετοί σκηνοθέτες που σήμερα είναι διάσημοι και πολυβραβευμένοι ξεκινούν την καριέρα τους στη Θεσσαλονίκη, όπως η Σάλι Πότερ, ο Ντάρεν Αρονόφκσι, ο Τακέσι Κιτάνο, ο Απιτσατπόνγκ Ουερασεθάκουλ, από Έλληνες ο Γιώργος Λάνθιμος, η Αθηνά-Ραχήλ Τσαγγάρη, ο Αλέξανδρος Αβρανάς, ο Γιάννης Οικονομίδης και άλλοι. Ο θεσμός «Νέοι Ορίζοντες» που εγκαινιάζει ο Δημήτρης Εϊπίδης και αποδεικνύεται το πιο ενδιαφέρον και δημοφιλές πρόγραμμα –αρχικά στο παροπλισμένο Παλλάς στην παραλία και αργότερα στο Λιμάνι– συγκεντρώνει τις πλέον αμφιλεγόμενες, φρέσκες, ακραίες, τολμηρές, αναπάντεχες ταινίες από άγνωστους νέους κινηματογραφιστές από τα πιο απίθανα μέρη του κόσμου. Ο θεσμός άλλαξε όνομα δύο φορές, έγινε «Ημέρες Ανεξαρτησίας» υπό τον Λευτέρη Αδαμίδη, ενώ σήμερα έχει επανέλθει ως «Ανοιχτοί Ορίζοντες», αλλά όπως και να λέγεται παρατηρούνται ουρές και ασφυκτικά γεμάτες αίθουσες. Το 1999 ιδρύεται και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα, το οποίο λαμβάνει χώρα κάθε άνοιξη και φιλοξενεί ό,τι πιο δυναμικό σε διεθνές επίπεδο από ταινίες τεκμηρίωσης.

Δεν υπάρχει μεγάλο διεθνές όνομα που να μην έχει περάσει όλα αυτά τα χρόνια από τη Θεσσαλονίκη. Από τον Ναγκίσα Όσιμα μέχρι τον Φράνσις Φορντ Κόπολα, από τον Αμπάς Κιαροστάμι, που την επισκέφθηκε 5 φορές, μέχρι τον Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, από τον Αλφόνσο Κουαρόν μέχρι τον Πίτερ Γκρίναγουεϊ, σε αξιομνημόνευτες περιστάσεις με θρυλικούς συνεργάτες τους επί σκηνής να παραλαμβάνουν τιμητικούς Χρυσούς Αλέξανδρους. Ο Αγγελόπουλος να τιμά τον Βιμ Βέντερς, ο Εμίρ Κουστουρίτσα να παίζει με τη No Smoking Band του και να ανεβαίνει στη σκηνή ο Όλιβερ Στόουν, ο Βικτόρ Ερίθε να συνομιλεί με τον Κιαροστάμι, για να αναφερθούμε σε ελάχιστες από τις πάμπολλες στιγμές. Η Ντενέβ με τον Αγγελόπουλο, η Μαρίσα Παρέδες να προλογίζει ταινία, η Ιπέρ να παρακολουθεί παγκόσμια πρεμιέρα κωμωδίας της, η Φέι Ντάναγουεϊ να μιλάει για τους Έλληνες της καριέρας της, ο Νάνι Μορέτι, ο Μάρκο Μπελόκιο, ο Μανοέλ ντε Ολιβέιρα, η Ανιές Βαρντά, ο Κεν Λόουτς, ο Μπέλα Ταρ, ο Ασγκάρ Φαραντί, ο Πατρίς Σερό, ο Τζον Μάλκοβιτς και ο Γουίλεμ Νταφόου, η λίστα είναι ανεξάντλητη. Εκθέσεις σε συνεργασία με τα μουσεία της Θεσσαλονίκης, εξαιρετικές εκδόσεις-μονογραφίες σκηνοθετών, συναυλίες, ατέλειωτα πάρτι.

2019

Το 1978 ευτυχώς όλα αποκαθίστανται και στο 19ο Φεστιβάλ ξεχωρίζουν οι Τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας του Παναγιωτόπουλου μαζί με το 1922 του Κούνδουρου που βραβεύεται μεν, αλλά μποϊκοτάρεται από το ΥΠΕΞ, για διπλωματικούς λόγους και δεν βγαίνει στις αίθουσες. Το 1979, οι ταινίες Εξόριστος στην κεντρική λεωφόρο του Νίκου Ζερβού, Ανατολική Περιφέρεια του Βασίλη Βαφέα, Περιπλάνηση του Χριστόφορου Χριστοφή, Ταξίδι του μέλιτος του Γιώργου Πανουσόπουλου και Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα του Νίκου Νικολαΐδη οδηγούν σε ακραία φαινόμενα. Ο εξώστης δεν χαίρει πια της εκτίμησης κανενός, χαρακτηρίζεται από τον Τύπο «αναιδής, αγράμματος, αχάριστος, σκληρός», ενώ ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Βάσος Φαληρέας πιέζεται τόσο προκειμένου να μη βραβεύσει τον Νικολαΐδη, που την ώρα της τελικής συνεδρίασης πέφτει νεκρός από ανακοπή. Το 1980 στο 21ο Φεστιβάλ ο Αγγελόπουλος καταφθάνει τροπαιούχος από τη Βενετία με Χρυσό Λέοντα για τον Μεγαλέξανδρο, αλλά είναι και η χρονιά του Μελοδράματος του Παναγιωτόπουλου, της Παραγγελιάς του Τάσιου και του Ανθρώπου με το γαρύφαλλο του Τζίμα για τον Μπελογιάννη, που έμελλε να κάνει θριαμβευτική πορεία στις αίθουσες. Το 1981 για πρώτη φορά το Φεστιβάλ καλύπτει τα έξοδα όλων όσοι συμμετέχουν, ενώ κατά το 10ο Διεθνές καταφθάνουν προσκεκλημένοι οι Ντένις Χόπερ, Άντονι Κουίν και Τέρενς Σταμπ.

Ο ηθοποιός Τζον Μάλκοβιτς δίνει συνέντευξη Τύπου στο 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2007).

Η διαδρομή από την «1η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» μέχρι το 60ό Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είναι μεγάλη και η έκβαση εντυπωσιακή. Τα χρόνια της κρίσης το Φεστιβάλ επέζησε χάρη στη σωστή διαχείριση μέσων και πόρων. Από δω και πέρα, υπό τη διεύθυνση του Ορέστη Ανδρεαδάκη και με νέα δεδομένα μιας επανεκκίνησης, το στοίχημα είναι να προλάβει να συντονιστεί με τις τεχνολογικές και αισθητικές εξελίξεις της εποχής και να αποκτήσει τη χαμένη του ανταγωνιστικότητα. Η επόμενη μέρα θα δείξει αν κινείται στις σωστές κατευθύνσεις.

Η Γαλλίδα σταρ Κατρίν Ντενέβ στο ξενοδοχείο Ηλέκτρα, το 1999.

31.10.19 – lifo

87

Η LIFO ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

s ar #

t f if e

l if o

y en e

Τα πρόσωπα της πόλης

88 lifo – 31.10.19

Η αρχιτεκτονική είναι μια μαγική επιστήμη που συνδυάζει τον ορθολογισμό της δομής με τα βαθύτερα συναισθήματα που αυτή αποπνέει. Η Αφροδίτη Βασιλούδα και η Μαριάννα Σιδερά, το αρχιτεκτονικό δίδυμο που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, δημιουργούν μέσα από το γραφείο τους Keystone Architects μια σειρά από έργα που ξεχωρίζουν για τη φρέσκια ματιά αλλά και τον προσωποκεντρικό σχεδιασμό τους και μας μιλούν για όλα όσα χαρακτηρίζουν τη δουλειά τους. Πότε δημιουργήθηκε το Keystone και πώς προέκυψε η μεταξύ σας συνεργασία; Η συνεργασία μας μετράει ήδη αρκετά χρόνια. Με αφορμή τη συμμετοχή μας σε ένα πρότζεκτ διαπιστώσαμε τον κοινό κώδικα επικοινωνίας, αισθητικής και αρχιτεκτονικής προσέγγισης. Ήταν επαρκή χαρακτηριστικά για να ξεκινήσει μια επαγγελματική σχέση. To μόνο που έλειπε ήταν να «επισημοποιήσουμε» τη συνεργασία μας, δημιουργώντας το 2018 τους Keystone Architects. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη δουλειά σας; Στόχος μας είναι να αντιμετωπίζουμε κάθε έργο με έναν ξεχωριστό τρόπο. Τα πάντα είναι διαφορετικά. Οι άνθρωποι, οι κουλτούρες, η αισθητική, η γεωγραφία, το budget. Προσπαθούμε, λοιπόν, να συνδυάσουμε αυτήν τη διαφορετικότητα με δημιουργικούς τρόπους, χωρίς να λείπουν από τη συνθετική μας ιδέα βασικές έννοιες, όπως η διαχρονικότητα, η μορφολογική απλότητα και η κατασκευαστική αρτιότητα. Πόσο προσωποκεντρική είναι μια αρχιτεκτονική μελέτη, λαμβάνοντας υπόψη τους ανθρώπους που θα μείνουν στο σπίτι που σχεδιάζετε; Απόλυτα. Είναι προτεραιότητα και πρωταρχική μας έγνοια ο χώρος κατοικίας που δημιουργούμε να προκαλεί στον άνθρωπο που ζει σε αυτόν συναισθήματα ευφορίας και ευτυχίας. Αυτό δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί, αν δεν καθοδηγούμασταν από τα ιδανικά και τις απαιτήσεις του, ώστε να προκύψει η καταλληλότερη γι’ αυτόν αρχιτεκτονική μελέτη. Τι ρόλο παίζει στον σχεδιασμό ο περιβάλλων χώρος; Πολύ σημαντικό, μια και η αρχή της αρχιτεκτονικής σκέψης είναι το πού και το πώς τοποθετείται ένα έργο. Υπάρχει αδιαμφισβήτητη σχέση και αν δεν επέλθει ισορροπία σε αυτήν, τότε θα έχουμε ένα ατελές αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα. Όπως έχει πει και ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης: «Η αρχιτεκτονική πρέπει να φυτρώνει σαν ένα δέντρο και να γίνεται ένα με το τοπίο». Ανάμεσα στις κατοικίες και τους επαγγελματικούς χώρους τι προτιμάτε περισσότερο; Δεν υπάρχει προτίμηση. Η αρχιτεκτονική βρίσκεται παντού. Οτιδήποτε σχετίζεται με τον άνθρωπο και τον χώρο μάς προκαλεί ενδιαφέρον, ανεξάρτητα από το είδος και την κλίμακα. Ποια είναι τα αγαπημένα σας κτίρια; Είναι πολλά, καθώς η αρχιτεκτονική έχει μια συνεχή εξελικτική πορεία στον χρόνο. Χωρίς να θέλουμε να αδικήσουμε πλήθος έργων και τους δημιουργούς τους, θα αναφερθούμε σε κτίρια από τον ελλαδικό τόπο, όπως η κατοικία στη Φιλοθέη του Νίκου Βαλσαμάκη, το ξενοδοχείο Ξενία στην Καλαμπάκα του Άρη Κωνσταντινίδη, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης του Κυριάκου Κρόκου και το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στην Αθήνα του Renzo Piano.

info

Keystone Architects

«Η αρχιτεκτονική βρίσκεται παντού. Σε οτιδήποτε σχετίζεται με τον άνθρωπο και τον χώρο».

Μητροπόλεως 110, Θεσσαλονίκη, 2310 284872 FΒ: Keystone Architects, Instagram: keystone_architects_ www. keystonearchitects.gr

31.10.19 – lifo

89

Μαμαλούκα

Η Κρήτη συναντά τη Θεσσαλονίκη σε ένα σταυροδρόμι γευστικών παραδόσεων. Μπορεί ο Βορράς και ο Νότος να συνυπάρξουν σε ένα γευστικό πρότζεκτ, φέρνοντας κοντά τις παραδόσεις, τις συνταγές και την ιδιοσυγκρασία των δύο τόπων; Ο Δημήτρης Κουκουρίκης, γνωστός επιχειρηματίας της Θεσσαλονίκης, και ο Μαρίνος Σαμαρίτης, με ιστορία στα μαγαζιά εστίασης στην Κρήτη, μαζί με μια παρέα με την οποία μοιράζονται το ίδιο όραμα, δημιούργησαν το Μαμαλούκα, επενδύοντας σε αυτήν τη διαφορετικότητα, την εναλλακτική πνευματικότητα και κουλτούρα τους. Όσο για το τι οδήγησε έναν Κρητικό στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Σαμαρίτης λέει: «Την πρώτη φορά που ήρθα στη Θεσσαλονίκη ως μαθητής βίωσα τον έρωτα με την πρώτη ματιά και το σφίξιμο στο στομάχι. Είπα: “Εδώ θέλω να περάσω τη ζωή μου”. Έπειτα, μεγαλώνοντας στον χώρο της εστίασης στην Κρήτη, μετά από σχεδόν 20 χρόνια μού παρουσιάστηκε η ευκαιρία να υλοποιήσω το όνειρό μου. Έτσι, βρέθηκα να ζω στην πόλη που τόσο πολύ αγαπώ». Ο σεφ Νίκος Τζούμας, με εμπειρία στις κουζίνες του εξωτερικού και καλή γνώση της παράδοσης και της απλότητας της ελληνικής

κουζίνας, αποτυπώνει στο Μαμαλούκα το πάθος του για το καλό φαγητό, δημιουργώντας ένα μενού που φωτίζεται από τον ελληνικό ήλιο και αναδίδει τα αρώματα των φρέσκων υλικών. Ο χώρος, ανεπιτήδευτος και απλός, φιλοξενεί στην κουζίνα του του κόσμου τα καλά και τα προσφέρει με όλη την αυθεντικότητα της ελληνικής γεύσης. Η στάκα με πατάτα και αυγά, η σφακιανή κρητική πίτα, η σαλάτα με το καπνιστό απάκι κοτόπουλο, το γιουβέτσι με τα μοσχαρίσια μάγουλα και ο γλυκόξινος πύργος είναι κάποιες από τις συνταγές που θα σε ταξιδέψουν από τη μία άκρη της Ελλάδας στην άλλη. Ό,τι κι αν επιλέξεις, η γαστρονομία εδώ είναι μια αληθινή γιορτή που θα σε παρασύρει σε ένα σταυροδρόμι γεύσεων, ανθρώπων και εμπειριών. Με διαλεχτές πρώτες ύλες, με την ελληνική φύση να προσφέρει τους θησαυρούς της και τις συνταγές να έχουν όλη τη σπιτική φροντίδα που ταιριάζει στο καθημερινό μας τραπέζι, η εμπειρία στο Μαμαλούκα είναι, πάνω απ’ όλα, φαγητό για την ψυχή.

Μαρίνος Σαμαρίτης

Σεφ Νίκος Τζούμας

info Ίωνος Δραγούμη 3, Θεσσαλονίκη, 2310 555223 FΒ: Μαμαλούκα, Instagram: mamalouka.gr

90 lifo – 31.10.19

Αναστάσιος Ψάλτης

info

Η εταιρεία βρεφικών ειδών που εκπροσωπεί την πραγματική Ελλάδα στο εξωτερικό.

H KIDDO είναι μια ελληνική εταιρεία με έδρα τη Θεσσαλονίκη που έχει καταφέρει να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη συλλογή βρεφικών προϊόντων και να αναγνωριστεί ως μία από τις πλέον ανερχόμενες και δυναμικές στην Ευρώπη. Οι δύο ιδρυτές της, Αναστάσιος και Ιωάννης Ψάλτης, ξεκίνησαν το 2009 αυτό το εγχείρημα, το οποίο εν μέσω κρίσης και τεσσάρων μνημονίων έχει καταφέρει να κερδίσει τον σεβασμό κολοσσών του κλάδου αλλά και την προτίμηση του κοινού, αφού προσφέρει επώνυμα προϊόντα γνωστών εταιρειών στις πιο προσιτές τιμές που μπορείς να φανταστείς. Αυτό που διαφοροποιεί την KIDDO στον χώρο των βρεφικών ειδών είναι η δυνατότητα αγορών απευθείας από τα εργοστάσια, καταργώντας τους μεσάζοντες και το επιπλέον κόστος στις τελικές τιμές. Η φιλοσοφία value for money της εταιρείας και η υψηλή ποιότητα των προϊόντων είναι τα στοιχεία που την οδήγησαν στην κατάκτηση όχι μόνο της ελληνικής αγοράς αλλά και 15 χωρών σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία. Πέρα από τις εξαγωγικές της δραστηριότητες, όμως, η KIDDO προμηθεύει με επώνυμα προϊόντα του εξωτερικού τις μεγαλύτερες αλυσίδες βρεφικών και παιδικών ειδών στην Ελλάδα, όπως οι Mothercare, ELC, Prenatal, Orchestra, Energiers, Public κ.λπ. Η αξιοπιστία της εταιρείας και η ανοδική της πορεία αποτυπώνεται σε αυτήν τη σχέση εμπιστοσύνης χάρη στην αποκλειστική διανομή και εκπροσώπηση 15 κολοσσιαίων οίκων του εξωτερικού στην ελληνική, κυπριακή και βαλκανική αγορά.

Πέντε καταστήματα λιανικής της KIDDO βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη (ένα εκ των οποίων είναι το μεγαλύτερο πολυκατάστημα βρεφικών των Βαλκανίων, με 4.000 τ.μ.), δύο στη Λάρισα (ένα εκ των οποίων είναι το μεγαλύτερο βρεφικό πολυκατάστημα της Θεσσαλίας, με 1.500 τ.μ.), δύο στην Αθήνα (2.500 τ.μ. και 1.000 τ.μ.) και ένα στη Σόφια, που είναι 1.500 τ.μ. και βρίσκεται μέσα στο μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο των Βαλκανίων, Sofia Ring Mall. Πέραν των φυσικών της καταστημάτων σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, η KIDDO λάνσαρε προσφάτως και τα ηλεκτρονικά της «καταστήματα» σε Ελλάδα και Βουλγαρία, δημιουργώντας τις πιο σύγχρονες και εξελιγμένες ηλεκτρονικές πλατφόρμες (www. kiddo.gr) στις χώρες αυτές στον κλάδο των βρεφικών και παιδικών ειδών. Μία από τις μεγαλύτερες διακρίσεις της KIDDO και συνάμα μεγάλη τιμή για την εταιρεία και τους ανθρώπους της ήταν ότι ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός «Repower Greece» την επέλεξε ανάμεσα σε όλες τις ελληνικές εταιρείες του κλάδου των βρεφικών ειδών ως Ιδανική Πρεσβεύτρια της Πραγματικής Ελλάδας στο εξωτερικό, μιας και έκρινε ότι η πορεία, οι αντιλήψεις και οι επιλογές της εταιρείας KIDDO αναδεικνύουν την πραγματική Ελλάδα των ικανοτήτων, της δημιουργικότητας και των επιτευγμάτων.

KIDDO

www.kiddo.gr info@kiddo.gr 2310 520 420 210 5753999 Θεσσαλονίκη Αθήνα Λάρισα Σόφια

31.10.19 – lifo

91

Όπως λέμε διασκέδαση. Κάποια brands έχουν καταφέρει να δώσουν το όνομά τους σε μια ολόκληρη κατηγορία προϊόντων. Έτσι ακριβώς το Casper δανείζει εδώ και χρόνια το όνομά του στην έννοια της διασκέδασης. Χωρίς υπερβολή, ένα από τα καλύτερα nightspots σε όλη την Ελλάδα βασιλεύει στη νύχτα των Λαδάδικων, παρουσιάζοντας την πιο ολοκληρωμένη και ποιοτική εκδοχή του clubbing ακριβώς δίπλα στο Nhaos. Κάθε μέρα ή, μάλλον, κάθε νύχτα (εκτός Δευτέρας) ελληνικές μουσικές που σε ξεσηκώνουν κυριεύουν τον εντυπωσιακό χώρο με τα εκπληκτικά φώτα που συμβάλλουν σε μια μοναδική night life εμπειρία. Οι οθόνες που απλώνονται σε όλο το εσωτερικό και η χαρακτηριστική μπάλα στο κέντρο ακολουθούν τους ρυθμούς των DJs που από τα decks δημιουργούν μια ατμόσφαιρα άκρως uplifting. Απ’ το stage του Casper έχουν περάσει ο Γιώργος Σαμπάνης, η Δέσποινα Βανδή, ο Ηλίας Βρεττός, ο Μιχάλης Χατζηγιάννης και πολλοί άλλοι, ενώ κάθε Τρίτη ο Ηλίας Καμπακάκης κάνει ένα μοναδικό live που πλέον αποτελεί κομμάτι της βραδινής διασκέδασης. Αυτόν τον χειμώνα, από τις 10 Νοεμβρίου τις Κυριακές θα βρίσκεται στη σκηνή ο Διονύσης Σχοινάς για βραδιές live party που έρχονται να προστεθούν στους λόγους που το Casper είναι συνώνυμο της νύχτας. Oι καλύτεροι DJs εναλλάσσονται με τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες της ελληνικής σκηνής σε ένα σημείο αναφοράς της βραδινής Θεσσαλονίκης και όχι μόνο. Όλη η πόλη δίνει ραντεβού γύρω από το μπαρ και οι στιγμές χρωματίζονται από τα φωτορρυθμικά και τις μουσικές. Το clubbing αγγίζει ένα άλλο επίπεδο και το Casper είναι αυτό που ορίζει τα νέα δεδομένα.

info Παγγαίου 11, πλ. Μοριχόβου, Θεσσαλονίκη, 6941 575575 FΒ: Casper at Verykoko, Instagram: casper_at_verykoko

Casper

at verykoko

Blanc

info Λεωφ. Νίκης 9, Θεσσαλονίκη, 2310 238294 FΒ: Blanc Gastrobar, Instagram: @blanc_ gastrobar

92 lifo – 31.10.19

Gastrobar

Κρύβει το χρώμα της δικής σου διάθεσης. Κάποιες φορές το λευκό κρύβει μέσα του όλα τα χρώματα που μπορείς να φανταστείς και το Blanc είναι σίγουρα μια τέτοια περίπτωση. Ένα gastrobar που πάνω στο λευκό αποκαλύπτει όχι μόνο χρώματα αλλά και αρώματα και γεύσεις στο πιο όμορφο σημείο της πόλης, στη λεωφόρο Νίκης. Από το πρωί θα βρεις καθημερινά ένα πλούσιο μενού brunch με pancakes, μπέργκερ, αυγά και τρομερά smoothies στην πιο creative εκδοχή τους. Τα scrambled eggs με καπνιστό σολομό, αβοκάντο και sour cream είναι σίγουρα από τα must try του πρωινού μενού, ενώ οι λάτρεις των γλυκών θα απολαύσουν το θεϊκό pancake με πραλίνα. Από το μενού του Blanc δεν λείπουν και υγιεινές επιλογές, όπως η σπιτική γκρανόλα, που πρέπει οπωσδήποτε να γευτείς, αλλά και το κλασικό γιαούρτι με μέλι και καρύδια. Όσο για τα πιάτα που θα συνοδεύσουν το μεσημεριανό lunchbreak ή το απογευματινό κρασί μέχρι μια βραδινή fine dining εμπειρία, οι επιλογές είναι πολλές και όλες φτιαγμένες με ολόφρεσκα υλικά και δημιουργική διάθεση. Εκτός από τα μπέιγκελ και τα σάντουιτς, μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα στις σαλάτες, τα ζυμαρικά και τα ριζότι (το εντυπωσιακό ριζότο με παντζάρι είναι τόσο νόστιμο όσο φαίνεται!). Τα κυριακάτικα πάρτι του Blanc, που ξεκινούν από τις 16:00, έχουν γίνει must για το τέλος της εβδομάδας, ξεσηκώνοντας με χορευτικούς ελληνικούς ρυθμούς όλη την πόλη (στην κυριολεξία, αφού όλη η πόλη είναι εκεί…). Ένας χώρος με θέα στη θάλασσα, ξεχωριστή αισθητική, προτάσεις γαστρονομίας που θα σε ενθουσιάσουν και μ’ ένα όνομα που παίρνει το χρώμα τη δικής σου διάθεσης.

Ήρθε για να ευλογήσει τη βραδινή διασκέδαση.

Nhaos

night club

Κάποιες αξίες μένουν σταθερές στον χρόνο και τα Λαδάδικα είναι μία από αυτές, η περιοχή της Θεσσαλονίκης όπου χτυπά η καρδιά της νύχτας, του χορού, της μουσικής και μαζί η καρδιά των Θεσσαλονικέων, που γνωρίζουν πολύ καλά πώς να διασκεδάζουν. Το Nhaos είναι η νέα άφιξη που από πέρσι έφερε στη νύχτα τις ευλογίες του, προσθέτοντας στο clubbing μια επιλογή που γίνεται σταθερό ραντεβού. Κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο ανοίγει τις πόρτες του με μουσικές mainstream, r’n’b και house που θα σε βάλουν στους ρυθμούς τους. Άλλωστε, το μότο «spirits on the rise» τα λέει όλα και σίγουρα είναι όλα αλήθεια. Γιατί στο Nhaos δεν υπάρχει περίπτωση να μην παρασυρθείς από τη μουσική, τα φώτα και την ατμόσφαιρα, στοιχεία που όλα μαζί δημιουργούν το σκηνικό του original light life. Κάθε τόσο, τις Κυριακές τα decks του Nhaos φιλοξενούν γνωστούς DJs, ενώ οι Πέμπτες είναι αφιερωμένες στην r’n’b σκηνή. Ο χώρος εντυπωσιακός, προσεγμένος σε κάθε λεπτομέρεια, φέρει την υπογραφή του Γιώργου Παντελούκα και αποτελεί μια σχεδιαστική έκπληξη που αναβαθμίζει την έννοια του clubbing. Εξάλλου, πίσω από το Nhaos βρίσκεται μια γνώριμη ομάδα που συνδέεται με την ιστορία της νυχτερινής διασκέδασης στη Θεσσαλονίκη. Οι δημιουργοί του Casper «χτυπούν» και πάλι, εκεί όπου οι περισσότεροι αναζητούμε κάτι ιδιαίτερο, και το κάνουν πολύ καλά! Το Nhaos ήρθε για να φέρει τη δική του άποψη στη νύχτα και αυτή η άποψη σε βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.

Πίνδου & πλ. Μοριχόβου 9, Λαδάδικα, Θεσσαλονίκη, 6943 555444 FΒ: Nhaos Nightclub, Instagram: nhaos. nightclub

Nooon info Μητροπόλεως 51, Θεσσαλονίκη, 2310 28 4212 FΒ: Nooon, Instagram: nooon_skg

info

Εδώ Θεσσαλονίκη Η Θεσσαλονίκη είναι γνωστή για πολλά χαρακτηριστικά της και ο καφές είναι ένα από αυτά. Σε μια πόλη του καφέ και της χαλαρότητας, με κόσμο που ξέρει να περνάει καλά, δεν είναι τυχαίο ότι συναντάς spots όπως το Nooon. Ακριβώς στην καρδιά της πόλης (πιο καρδιά δεν γίνεται…), στη γωνία Μητροπόλεως και Καρόλου Ντηλ, αυτό το café είναι ακριβώς αυτό που λέει το μότο του, «Your everyday luxury». Οι Θεσσαλονικείς, άλλωστε, το ξέρουν πολύ καλά, γι’ αυτό εδώ και 9 χρόνια το Nooon είναι στέκι για θαμώνες και σημείο που σίγουρα θα επισκεφτείς, ακόμα κι αν βρεθείς περαστικός απ’ την πόλη. Δεν είναι τυχαίο πως κάθε στιγμή της ημέρας σφύζει από κόσμο που απολαμβάνει τον καφέ του, δημιουργώντας μια ζωντανή ατμόσφαιρα που αντιπροσωπεύει μια ολόκληρη πόλη. Στο νέο του μενού θα βρεις εξαιρετικό brunch που σερβίρεται καθημερινά, ενώ το βράδυ τον καφέ διαδέχονται τα κοκτέιλ, που θα σε κρατήσουν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης μέχρι αργά. Όποιον κι αν ρωτήσεις, θα σου μιλήσει για την άμεση και φιλική εξυπηρέτηση και η αλήθεια είναι πως μπορείς να ρωτήσεις όποιον θέλεις, πολύ απλά γιατί το Nooon είναι σήμα κατατεθέν. Η ανακαίνιση που έγινε πρόσφατα από τον interior designer Γιώργο Παντελούκα έδωσε μια νέα εικόνα στο γνωστό spot, φέρνοντας μια μεσογειακή αύρα, αφού το concept βασίζεται στην κλασική ιταλική αυλή. Αλλά το πιο χαρακτηριστικό απ’ όλα είναι η ταμπέλα του, που δηλώνει απερίφραστα: «Τhis is the Nooon project».

31.10.19 – lifo

93

Chester Classic Lounge Downtown φωτό: χρήστος καμάρης

Καθημερινές στιγμές στην πιο up level εκδοχή τους.

info Προξένου Κορομηλά 4, Θεσσαλονίκη, 6945 556918 FΒ: Chester - Classic Lounge Downtown, Instagram: Chesterbarthess

Όσο περνούν τα χρόνια, η διασκέδαση αλλάζει μορφή. Ή, μάλλον, αλλάζουν οι δικές σου ανάγκες. Η ποιότητα γίνεται ζητούμενο και προϋπόθεση για κάθε πολύτιμη στιγμή που θα αφιερώσεις στον εαυτό σου κι αυτό γίνεται οδηγός στις επιλογές σου. Το Chester Classic Lounge Downtown είναι εκείνος ο χώρος που δίνει αξία στις στιγμές αυτές, προσφέροντας από τον πρωινό καφέ μέχρι το βραδινό ποτό σου στην πιο up level εκδοχή τους. Φρεσκοψημένες single estate ποικιλίες από Κόστα Ρίκα, Αιθιοπία και Βραζιλία θα σε ενθουσιάσουν με το σώμα και το άρωμά τους, ενώ στα must try είναι το cold brew από κόκκους Αιθιοπίας με αρώματα από γιασεμί, γκρέιπφρουτ και passion fruits που σερβίρεται με πάγο. Η απόλυτη εξειδίκευση, που κρατά επάξια τη σημαία της new wave τάσης στον καφέ, τοποθετεί το Chester στα σημεία που αναβαθμίζουν την καθημερινή αυτή συνήθεια. Όσο για το βράδυ, τα signature cocktails, η ενημερωμένη κάβα με premium αποστάγματα αλλά και η λίστα των κρασιών μετατρέπουν το Chester σε ένα στέκι για όλους, αφού οι διαφορετικές παρέες γίνονται μία και η μουσική είναι ο συνδετικός κρίκος. Κάθε Παρασκευή στα decks βρίσκεται ο Πέτρος Κωστόπουλος, ενώ τις Κυριακές τα live vocal Sundays πάρτι αφήνονται στη μαγεία των percussions και δεν υπάρχει περίπτωση να μη σε βάλουν στον ρυθμό τους. Ο χώρος, που ανακαινίστηκε πρόσφατα, με το ξύλο να επικρατεί και το εντυπωσιακό ταβάνι να δημιουργεί γεωμετρικές συμμετρίες, ολοκληρώνει την εμπειρία στο Chester, καθιστώντας το μια συλλογή από πολύτιμες στιγμές που θα απολαύσεις με όλες σου τις αισθήσεις.

Η make up artist που έδωσε στις υπηρεσίες μακιγιάζ το κύρος που τους αξίζει.

info Μητροπόλεως 73, Θεσσαλονίκη, 2310 283718, www.makioumakeup.gr FB: Makiou Make Up Instagram: makioumakeup

Είναι κάποιοι άνθρωποι που η προσωπικότητά τους αναδίδει ομορφιά και σε κερδίζουν με την αισιοδοξία και το χαμόγελό τους. Η Ειρήνη Μάκιου δεν είναι απλώς ένας όμορφος άνθρωπος αλλά έχει κάνει επάγγελμα την ομορφιά μέσα από το make up art, και μάλιστα με απόλυτη αφοσίωση σε αυτό. Η πορεία της θυμίζει σενάριο ταινίας: ξεκίνησε από σπουδές γραμματέως, για να καταλάβει ότι δεν της ταίριαζε καθόλου το επάγγελμα, και σύντομα ακολούθησε το όνειρό της, κάνοντας σπουδές επαγγελματικού μακιγιάζ. Οι υποτροφίες που κατέκτησε τη μία μετά την άλλη την οδήγησαν σε σεμινάρια στο εξωτερικό, στη Γαλλία και στην Ιταλία, μέχρι που βρέθηκε στην ΕΡΤ ως τηλεοπτική μακιγιέζ. Αυτή η συνεργασία ήταν και η αρχή μιας ασταμάτητης πορείας που χαρακτηρίζεται από εξειδίκευση στον χώρο της τηλεόρασης. Το στούντιο Makiou Make Up ήρθε το 2012 ως αποτέλεσμα μιας συνεχούς εξέλιξης που περιλαμβάνει πολλή δουλειά, μελέτη, επιμονή αλλά και βαθιά αντίληψη των πραγμάτων σε κάθε συνεργασία. Ταυτόχρονα, όμως, ήταν κι ένα στοίχημα μέσα στην περίοδο της βαθιάς κρίσης, οπότε οι υπηρεσίες make up φάνταζαν πολυτέλεια. Όταν, όμως, το ταλέντο και η εργατικότητα συνδυάζονται με καρμικές συγκυρίες, τότε καμία κρίση δεν μπορεί να σταματήσει την επιτυχία. Η Ειρήνη Μάκιου, από τα χέρια της οποίας έχουν περάσει αμέτρητοι επώνυμοι απ’ όλους τους χώρους, 18 χρόνια μετά δηλώνει make up artist και θεωρεί ότι τους τίτλους δεν τους φοράς κατά βούληση αλλά εκείνοι έρχονται και σε βρίσκουν ως απόδειξη της μέχρι τώρα πορείας σου. Σήμερα, το στούντιο Makiou Make Up αποτελεί τον φυσικό χώρο μιας εταιρείας που εξειδικεύεται σε υπηρεσίες επαγγελματικού μακιγιάζ (τηλεοπτικό, θεατρικό, μόδας, νυφικό κ.λπ.) αλλά και σε κάθε είδους make up, για οποιαδήποτε περίσταση, ενώ ταυτόχρονα αναλαμβάνει μεγάλα πρότζεκτ μέσα από συνεργασίες με κανάλια, περιοδικά και εταιρείες παραγωγής. Στημένος σαν ένα πολυτελές καμαρίνι με καθρέφτες, φωτογραφίες και άπλετο φως, ο χώρος σε κερδίζει χάρη στον σχεδιασμό και στην ενέργεια της Ειρήνης που είναι πίσω από κάθε λεπτομέρεια, για να σου θυμίζει πως η ομορφιά βρίσκεται πρώτα μέσα σου.

Ειρήνη Μάκιου MAKE UP ARTIST

94 lifo – 31.10.19

info

Μια ιστορία που ξεκίνησε από την κυπριακή σεφταλιά και τελικά αφηγήθηκε τις γεύσεις όλης της Ελλάδας. Τα διάφορα μέρη του κόσμου μπορεί να χωρίζονται από γεωγραφικές αποστάσεις, αλλά οι άνθρωποι που ταξιδεύουν από το ένα στο άλλο, που αλλάζουν τόπο κατοικίας και μαζί τρόπο ζωής παίρνουν μαζί τους κάτι από την πατρίδα, ενώνοντάς τα με άρρηκτους δεσμούς. Κάπως έτσι θα μπορούσε να ξεκινάει η ιστορία του Γιάννη Μαρίνου, που, φεύγοντας από την Κύπρο για Θεσσαλονίκη, πήρε μαζί του τις γεύσεις του τόπου του και τις έφερε στη νέα του πατρίδα, ανοίγοντας το πρώτο παραδοσιακό ψητοπωλείο με αυθεντική σεφταλιά. Από κει και μετά, η επιτυχία ήταν αυτή που καθόρισε τη φυσική συνέχεια μέχρι το εργαστήρι και το σημερινό εξαιρετικό πρότζεκτ με τον τίτλο «Nησιώτικα». Μια σειρά από συνταγές με καταγωγή από τις Κυκλάδες, τις Σποράδες, τα Δωδεκάνησα αλλά και ολόκληρο το Αιγαίο, που φέρνουν όλη τη γευστική παράδοση αυτού του τόπου στο καθημερινό σου τραπέζι, και μάλιστα μέσα σε λίγα λεπτά… Παραδοσιακοί κολοκυθοκεφτέδες, μπιφτέκι λαχανικών, τσακώνικη μελιτζανοκροκέτα, ρεβιθοκεφτέδες Σίφνου και παραδοσιακός ντοματοκεφτές Σαντορίνης είναι κάποιες από τις προτάσεις που βασίζονται στα ολόφρεσκα λαχανικά εποχής από την ελληνική φύση. Εξάλλου, στα Νησιώτικα θα βρεις και μια σειρά από εναλλακτικές προτάσεις, όπως ο ζυθομεζές με λουκάνικα,

ο μεζές του ψαρά ή το μπιφτέκι πατάτας, αλλά, πάνω απ’ όλα, θα βρεις την αυθεντική κυπριακή σεφταλιά, τη γεύση από την οποία ξεκίνησαν όλα για να φτάσουν μέχρι την Tasteful Μαρίνος και τα Νησιώτικα. Και επειδή η γεύση δεν έχει ούτε όρια ούτε σύνορα, σε αυτή την επιτυχία ήρθε να προστεθεί η σειρά προϊόντων «Τόπος» με αλείμματα και παραδοσιακές σαλάτες φτιαγμένα με βιολογική σόγια και οργανικά προϊόντα, κατάλληλα για vegans, vegeterians αλλά και όσους προσέχουν τη διατροφή τους. Ρώσικη Σαλάτα Ισχυρής Βάσης, Εξαίρετη Πατατοσαλάτα, Φυτικώς Άψογη Ναγυονέζζα, Αμερικανίζουσα Αγγουροναγυονέζζα, Σκανδαλώδης Ροζ Ναγυονέζζα, είναι κάποια από τα ονόματα των μοντέρνων συσκευασιών στις οποίες προσφέρονται τα προϊόντα παστεριωμένα και με διάρκεια ζωής τους 8 μήνες. Όλα νηστίσιμα, χωρίς αυγό, κατάλληλα και για όσους πάσχουν από δυσανεξία, τα προϊόντα Τόπος έρχονται να προστεθούν με επιτυχία στα Νησιώτικα ως μέρος μιας ιστορίας που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’70 από ένα μικρό ψητοπωλείο και έφτασε να κατακτήσει το καθημερινό μας οικογενειακό τραπέζι. Μια ιστορία που στο φινάλε της θα πρέπει να λέει: «Έφαγαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…».

Tasteful Μαρίνος

TASTEFUL MARINOS Γέφυρα, Θεσσαλονίκης, 2310 715744 Θα βρείτε όλα τα προϊόντα Νησιώτικα και Τόπος σε καταστήματα σε όλη την Ελλάδα και στα σάιτ: tanisiotika.gr, topovegan.gr

31.10.19 – lifo

95

Haritidis Κοσμήματα για τις πολύτιμες στιγμές σου. Το κόσμημα είναι ένα σύμβολο πολιτισμού με ρίζες στην αρχαιότητα και διαφορετικές έννοιες ανά τον κόσμο. Ο συμβολισμός αυτός παραμένει μέχρι σήμερα μια ισχυρή έκφραση συναισθημάτων, αφού τα φυσικά στοιχεία που αποτελούν την πρώτη ύλη έχουν το καθένα μια ιδιαίτερη σημασία. Το Κοσμηματοπωλείο Χαριτίδης αποτελεί εδώ και δεκαετίες το σημείο εκείνο όπου κάθε δημιουργία ξεχωρίζει χάρη στον σχεδιασμό αλλά και την τεχνική που κρύβεται πίσω από την τελική της μορφή. Πολύτιμοι λίθοι και χρυσός συνδυάζονται με δεξιοτεχνία σε μια συλλογή από κοσμήματα που μαγεύουν. Με μια ιστορία που ξεκινά στις αρχές του ’70, το όνομα Χαριτίδης συνδέεται με τις πιο πολύτιμες στιγμές σου, αφού εδώ θα βρεις βέρες αλλά και το μονόπετρο που αναζητάς, αυτό το κόσμημα που συμβολίζει τη δέσμευση για αιώνια αγάπη λόγω του κυκλικού του σχήματος αλλά και των άφθαρτων υλικών από τα οποία αποτελείται. Η γνώση και η εμπειρία στα διαμάντια αλλά και η προσωποποιημένη εξυπηρέτηση είναι εκείνα τα στοιχεία που θα σε φέρουν στο Κοσμηματοπωλείο Haritidis για να επιλέξεις ανάμεσα σε μια τεράστια συλλογή εκείνο το δαχτυλίδι που θα αποτυπώσει τη δική σου μοναδική στιγμή. Εξάλλου, εδώ θα βρεις το διαδραστικό εργαλείο δημιουργίας μονόπετρου που σου δίνει τη δυνατότητα να επιλέξεις τον πολύτιμο λίθο που θέλεις, βάζοντας ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού σου στο κόσμημα αυτό. Το νέο σύγχρονο κατάστημα, που εντυπωσιάζει με τον σχεδιασμό υψηλής αισθητικής, αποπνέει όλη την κομψότητα αλλά και την οικειότητα που αναζητάς στις πιο πολύτιμες στιγμές σου. Εκείνες τις στιγμές που θέλεις να επισφραγίσεις με την αξία ενός ιδιαίτερου κοσμήματος. Προξένου Κορομηλά 33, Θεσσαλονίκη, 2310 770780 FB: Haritidis Jewelry, Instagram: haritidis_jewelry www.haritidis.gr

Γνωρίζουμε τους Artpeckers Εκλεπτυσμένο design, αντικείμενα με χαρακτήρα και άποψη και όλα αυτά εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία και κουλτούρα. Δείτε ξύλινα κοσμήματα και χειροποίητες τσάντες της συλλογής Twelve από τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου. Επιλέξτε ένα από τα βραβευμένα Two In One backpacks και δεν θα ξέρετε τι συνδυασμό να κάνετε. Δείτε τις σειρές Odyssey, εμπνευσμένη από χαρακτήρες και περιπέτειες της Οδύσσειας, και Heptagon, που αντλεί σχεδιαστικά ερεθίσματα από ελληνικά σύμβολα τύχης όπως το επτάγωνο. Ξεχωρίσαμε και τα ιδιαίτερα ασημένια κοσμήματα που φοριούνται ιδανικά από το πρωί και ασφαλώς μας κέρδισε η tote bag και ένα clutch που παίζουν σχεδιαστικά με μια λωρίδα που, συν τοις άλλοις, προσφέρει ένα επιπλέον σταθερό κράτημα. Βαλαωρίτου 12, Άνω Λαδάδικα, Θεσσαλονίκη, 2310 439276 www.artpeckers.com, FB: Artpeckers, Instagram: artpeckers

Artpeckers 96 lifo – 31.10.19

Το κόσμημα γίνεται το πιο συναρπαστικό κομμάτι της εμφάνισής σου. Το κόσμημα είναι μια ιδιαίτερη τέχνη που καταφέρνει, μέσα από δημιουργίες μικρού μεγέθους, να πει μια ιστορία που γράφεται στις λεπτομέρειες. Περνώντας από τη Θεσσαλονίκη, το Πέτρα και Μέταλλο θα σε μαγνητίσει για τον τρόπο που γράφει αυτές τις ιστορίες με το δικό του, ξεχωριστό ύφος, προκαλώντας ένα μεγάλο δίλημμα για το ποιο να διαλέξεις. Ακόμα κι αν δεν είσαι φαν του είδους, εδώ το κόσμημα μετατρέπεται σε κομμάτι της μόδας που μπορεί να ορίσει το καθημερινό σου στυλ και αποκλείεται να μην υποκύψεις στην ομορφιά του. Ακούγεται συναρπαστικό; Αυτό ακριβώς συμβαίνει με κάθε χειροποίητο κόσμημα. Προσδίδει μια συναρπαστική εικόνα στην εμφάνισή σου. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, όταν πίσω από το κόσμημα υπάρχει η προσωπική φροντίδα του τεχνίτη, αυτό που φοράς είναι ξεχωριστό. Άλλωστε, η αυθεντική έννοια του handmade είναι που έχει κάνει το Πέτρα και Μέταλλο σημείο αναφοράς όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη, όπου θα το βρεις σε δύο διαφορετικά σημεία, αλλά και σε όλη την Ελλάδα μέσα από τη δυνατότητα αποστολής όπου κι αν βρίσκεσαι. Κι επειδή το κόσμημα μπορεί να γίνει μια προσωπική υπόθεση, το Πέτρα και Μέταλλο θα δημιουργήσει ακόμα κι αυτό που φαντάζεσαι ή που έχεις δει στην πιο custom εκδοχή του, φτιαγμένη μόνο για εσένα! Αν αυτό δεν είναι πολύτιμο, τότε τι; Θεσσαλονίκη: Κομνηνών 18, 2310 228311 / Τσιμισκή 47, 2310 257111 FΒ: Petra + Metallo, Instagram: petrametallo

Πέτρα και Μέταλλο

31.10.19 – lifo

97

ΚΑΛΗ ΣΤΗ Επιλογές από μια πόλη που ξέρει να περνάει ωραία. απο th lifo team

98 lifo – 31.10.19

Σταύρος Σωτηρούδης

Χρήστος Σωτηρούδης

Γλυκάνισος & Marea Sea Spirit

Γλυκάνισος

Οι γεύσεις της θάλασσας είναι οικογενειακή υπόθεση. Ορισμένες ιδέες είναι οικογενειακή υπόθεση και η υπόθεση «ψαροφαγία» ανήκει στα αδέλφια Σωτηρούδη. Με μια παράδοση στον χώρο της εστίασης που πάει πολύ πίσω, τα δυο αδέλφια έκαναν το δικό τους πρώτο βήμα το 2008 με τον Γλυκάνισο και συνέχισαν με το Marea Sea Spirit to 2016, αποτυπώνοντας την αγάπη τους για τα θαλασσινά και τις ντελικάτες γεύσεις των ψαριών σε δύο ιδιαίτερους χώρους. Καΐκια από τη Χαλκιδική και τον Αϊ-Στρατή που ταξιδεύουν στα ανοιχτά προμηθεύουν καθημερινά τα δύο σημεία με ολόφρεσκους θησαυρούς της θάλασσας. Έτσι ξεκινάει η αφήγηση μιας ιστορίας γεύσης που, από το ταπεινό καΐκι και το μεράκι του ψαρά, φτάνει στο πιάτο σου σερβιρισμένη με όλη την αγάπη και τη φροντίδα που της αξίζει. Ο Σταύρος και ο Χρήστος Σωτηρούδης γνωρίζουν πολύ καλά πώς να πουν αυτή την ιστορία και το κάνουν εξαιρετικά. Στον Γλυκάνισο τα δημιουργικά πιάτα συνδυάζονται με την απλότητα των γεύσεων σε ένα συναρπαστικό μενού που μυρίζει θάλασσα και αναδίδει τη φρεσκάδα των υλικών. Λαχανικά εποχής, ψάρια και θαλασσινά αποτελούν τις πρώτες ύλες πάντα στην πιο ποιοτική εκδοχή τους για ένα μενού εμπνευσμένο από τον πλούτο της ελληνικής φύσης. Οι γεύσεις, ξεκάθαρες, σου δίνουν τη δυνατότητα να απολαύσεις το μεγαλείο της ελληνικής παράδοσης με στοιχεία από τη διεθνή γαστρονομία. Στο πιάτο σου θα γευτείς ό,τι προσφέρουν τα δίχτυα του ψαρά, μαγειρεμένο αριστοτεχνικά σε διαφορετικές παραλλαγές.

Το περιβάλλον, σύγχρονο και φιλόξενο, σου δίνει την αίσθηση της σπιτικής φροντίδας, μόνο που αυτή η αίσθηση είναι τόσο αυθεντική όσο και το γευστικό ταξίδι στο οποίο σε παρασύρει ο Γλυκάνισος πάνω σε μια τράτα. Στο Marea Sea Spirit ο σχεδιασμός σε κερδίζει με την πρώτη ματιά, αφού το ξύλο συνδυάζεται με τα μαρμάρινα στοιχεία και το φως που μπαίνει άπλετο από τα παράθυρα φέρνει στο εσωτερικό όλη την ενέργεια του ελληνικού κλίματος. Μια ενέργεια που διαπερνά τις γεύσεις μέσα από μοντέρνα πιάτα που ανεβάζουν την ψαροφαγία σε ένα άλλο επίπεδο. Το επίπεδο αυτό φέρει την υπογραφή της συνεργασίας ανάμεσα στους αδελφούς Σωτηρούδη και τον Θεόκτιστο Σαρασίδη, ο οποίος πρόσθεσε στο επιτυχημένο αυτό πρότζεκτ τη δική του άποψη και εμπειρία. Ο elegant χώρος του Marea Sea Spirit θα φιλοξενήσει γεύματα και συναντήσεις προσωπικές ή επαγγελματικές, προσφέροντας το μεγαλείο της ελληνικής θάλασσας στην πιο σύγχρονη εκδοχή του. Η ενημερωμένη λίστα κρασιών από τον ελληνικό αμπελώνα (με κάποιες εκλεκτές επιλογές από τον διεθνή) και η μεγάλη σειρά από αποστάγματα που θα βρεις στον Γλυκάνισο και στο Marea Sea Spirit συνοδεύουν το γεύμα σου ιδανικά, ολοκληρώνοντας μια απόλαυση που αφορά όλες τις αισθήσεις. Και οι αδελφοί Σωτηρούδη είναι ειδικοί στη δημιουργία τέτοιων απολαυστικών στιγμών.

Γλυκάνισος: Μεγάλου Αλεξάνδρου 46, Πυλαία, Θεσσαλονίκη, 2310 302882 www.glikanisos.gr, FΒ: @glikanisosskg, Instagram: glikanisos Marea Sea Spirit: Λώρη Μαργαρίτη 13, Θεσσαλονίκη, 2310 257696 www.mareaseaspirit.gr, FΒ: @mareaseaspirit, Instagram: @marea_sea_spirit

Marea Sea Spirit

31.10.19 – lifo

99

Gatto Perso luxury studio apartments

Ζήστε σαν άρχοντες στην όμορφη Θεσσαλονίκη.

Ένα από τα ομορφότερα πράγματα της ζωής είναι το ταξίδι. Ειδικότερα όταν οι προορισμοί μυρίζουν ιστορίες και ένα γεμάτο παρελθόν που βρίσκεται παρόν σε κάθε γωνιά τους. Ένας τέτοιος προορισμός είναι και η Θεσσαλονίκη. Το κέντρο του Βορρά που βρέχεται από τον Θερμαϊκό σφύζει από ζωή και σε καλεί να το περπατήσεις απ’ άκρη σ’ άκρη. Μεγάλοι και μικρότεροι δρόμοι, εντυπωσιακές και ιστορικές πλατείες, μια παραλία για να ταξιδέψεις όσο φτάνει το μάτι σου. Αυτό το ταξίδι μπορείς να το απολαύσεις ιδανικά σε ένα επιβλητικό κτίριο του 1926 που, πέρα από κόσμημα, αποτελεί και κομμάτι της ιστορίας της πόλης. Τι πιο όμορφο, άλλωστε, από το να μένεις σε ένα αρχοντικό δίπλα στη Ρωμαϊκή Αγορά, σε απόσταση αναπνοής από τα κυριότερα αξιοθέατα. Το κλασικό, άλλωστε, είναι μια διαχρονική αξία που αντέχει στον χρόνο και στις μόδες. Αυτό σεβάστηκαν οι νέοι ιδιοκτήτες που κράτησαν την αρχιτεκτονική του δομή, αναβιώνοντας την αίγλη του και διατηρώντας τη μαγεία της εποχής στα πανέμορφα δωμάτια. Πολλά από αυτά βλέπουν στην εσωτερική αυλή, όπου θα δείτε να τριγυρνούν χαμένα γατάκια που έδωσαν και το όνομα στην ιδιαίτερη αυτή πρόταση διαμονής. Μία εμπειρία ζωής για όσους το επιλέξουν, το Gatto Perso θα χαρίσει στους ταξιδιώτες του μοναδικές στιγμές εκεί ακριβώς όπου η αριστοκρατία του παρελθόντος συναντάει τις μοντέρνες παροχές του σήμερα. Έργα τέχνης, μια εντυπωσιακή σκάλα, εντυπωσιακά γύψινα και πλακάκια ζωγραφισμένα στο χέρι αγκαλιάζουν τα 17 ευρύχωρα διαμερίσματά του, διαφορετικά σε σχήμα και μέγεθος, υψηλής αισθητικής και εφοδιασμένα με όλες τις σύγχρονες ανέσεις: CocoMat pillow menu, Wi-Fi, amenities Apivita, Nespresso, μαρμάρινα μπάνια, πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα και υπηρεσίες family αλλά και pet friendly. Εσείς απλώς πείτε ποιες είναι οι ανάγκες σας και θα φροντίσουν να τις εξυπηρετήσουν. Μια αίσθηση σπιτιού για να μπορείτε πραγματικά να νιώσετε άνετα σε έναν vintage χώρο που, αν το θελήσετε, μπορείτε να τον νοικιάσετε και ολόκληρο, κερδίζοντας τις εντυπώσεις! Τι πιο ωραίο, άλλωστε, από το να πραγματοποιήσετε τον γάμο σας στη συμπρωτεύουσα ή να κάνετε κάποιο reunion ή ακόμα και ένα συνέδριο της εταιρείας σας εκεί!

Aπό 50 έως 120 ευρώ, χωρίς πρωινό.

Μητσαίων 10, Θεσσαλονίκη, 2310 221445 www.gattoperso.gr, FΒ: Gatto Perso, Instagram: @gattoperso

100 lifo – 31.10.19

Το Μανιτάρι, Creative Greek Cuisine

Το πάθος για καλό φαγητό «φυτρώνει» μέσα στο αστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης. Το μανιτάρι, αυτός ο ταπεινός μύκητας που φυτρώνει συχνά με δική του πρωτοβουλία, δίνει το όνομά του στον εξαιρετικό χώρο που έχει δημιουργηθεί 5 λεπτά έξω από το κέντρο της Θεσσαλονίκης με πρωτοβουλία του Γιάννη Ζιάγκα. Το πάθος του για την ελληνική γαστρονομία οδήγησε σε ένα βραβευμένο εστιατόριο που τα τελευταία 9 χρόνια αποτελεί σημείο αναφοράς για τις μεσογειακές γεύσεις που εδώ παρουσιάζονται στην πιο δημιουργική τους μορφή. Ο βραβευμένος σεφ Δημήτρης Παμπόρης υπογράφει ένα μενού-εμπειρία που υλοποιεί η ομάδα του chef de cuisine Λεωνίδα Παντσιούκα. Παστίτσιο με κιμά μανιταριών, μοσχαρίσια γλυκάδια και αφράτη μους μπεσαμέλ, ταρτάρ μοσχαρίσιου φιλέτου με κρέμα από κρόκο Κοζάνης και μαγιονέζα τρούφας, cavatappi με κοκκινιστή ουρά και αφρό γραβιέρας, ψητό αρνάκι γιουβέτσι με κρέμα καπνιστής μελιτζά-

νας και ξερό ανθότυρο: οι προτάσεις που θα βρεις στο Μανιτάρι συνδυάζουν την υψηλή γαστρονομία με συνταγές της ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας σε πιάτα όπου πρωταγωνιστούν τα ολόφρεσκα υλικά που καταφθάνουν απ’ όλη την Ελλάδα. Η λίστα με κρασιά από τον ελληνικό αμπελώνα που επιμελείται η σομελιέ Ελίνα Δακαναλή περιλαμβάνει ετικέτες που συνοδεύουν άψογα τις γεύσεις του μενού, ενώ ο χώρος έρχεται να συμπληρώσει με τον σχεδιασμό του την εμπειρία. Φωτεινό και φιλόξενο, με έντονο το στοιχείο του φυσικού ξύλου, αλλά και με εντυπωσιακά στοιχεία, όπως τα φωτιστικά και οι μοναστηριακοί πάγκοι, το Μανιτάρι αποπνέει μια κομψότητα που σε χαλαρώνει και σου δημιουργεί την αίσθηση της αυθεντικής φροντίδας αλλά και της αγάπης που κρύβεται πίσω από κάθε λεπτομέρεια.

Λούπινο

Θ. Σοφούλη 57, Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη, 2310 415289 www.to-manitari.gr, FB: Το Μανιτάρι Restaurant

Όπως λέμε «πάμε μια βόλτα;» To Λούπινο είναι αυτό που λέμε «βόλτα για φαγητό», αυτή η βόλτα που σου έρχεται αυθόρμητα και δεν χρειάζεται πολλή σκέψη και πολλή ετοιμασία. Απλώς, τα βήματά σου, με τρόπο αυτόνομο και αυτοκαθοδηγούμενο, σε οδηγούν εκεί όπου ξέρεις ότι δεν θα απογοητευτείς, σε έναν χώρο σύγχρονο που παραμένει φιλόξενος, χωρίς να φορτώνει το βλέμμα σου με περιττές λεπτομέρειες ή στολίδια. Άλλωστε, στο Λούπινο το μεγαλύτερο στολίδι είναι οι γεύσεις που βγαίνουν από την κουζίνα με την υπογραφή του σεφ Γιάννη Κισκινίδη και θα σε ταξιδέψουν στα παράλια της Μεσογείου. Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της βόλτας. Μπορεί μια πόλη να εμπνεύσει ένα μενού; Στο Λουπίνο η χαλαρή διάθεση της πόλης αναδύεται από τις συνταγές που κινούνται ανάμεσα σε στεριά και θάλασσα, αφού εδώ θα βρεις κρέατα αλλά και επιλεγμένα πιάτα ψαρικών. Ωστόσο, οι ιδιαίτερες κοπές και τα premium κρέατα ξηράς ωρίμανσης είναι εκείνα που χαρακτηρίζουν την

κουζίνα αυτού του σύγχρονου μεζεδοπωλείου-μπαρ. Στα πιάτα που πρέπει να δοκιμάσεις είναι το μπέργκερ καβουρμά αλλά και το ιδιαίτερο Tri Τip (ουρά από κιλότο) που συνοδεύεται από πουρέ καλαμποκιού και σάλτσα από καπνιστό ουίσκι. Τα ολόφρεσκα υλικά από διάφορα μέρη της Ελλάδας πρωταγωνιστούν σε μια σειρά από επιλογές, ενώ γίνεται σαφής η αγάπη προς το μεσογειακό ταμπεραμέντο που μετατρέπεται σε γαστρονομική εμπειρία. Ιδανικό στέκι για μεσημεριανές ή βραδινές συναντήσεις, με φαγητό, ποτό ή και τα δύο. Το Λούπινο αποπνέει μια ποιότητα που δεν τρομάζει, αφού η αφοπλιστικά φιλική ατμόσφαιρα αποτυπώνεται στην εξυπηρέτηση που θα σε κερδίσει και θα σε κατατάξει στους θαμώνες. Άλλωστε, στόχος του ήταν από την αρχή η δημιουργία ενός σύγχρονου και οικείου bar-restaurant που θα σε φιλοξενεί στις πιο χαλαρές στιγμές σου. Και το καταφέρνει πολύ καλά!

Σεφ Γιάννης Κισκινίδης

Κατούνη 4, Λαδάδικα, Θεσσαλονίκη, 2310 535707 www.loupino.gr, FB: Λούπινο, Instagram: loupino.skg 31.10.19 – lifo

101

Bahar Boutique Hotel Ένας χώρος διαμονής όπου η Ιστορία ισορροπεί με τη σύγχρονη φιλοξενία.

Το Bahar Boutique Hotel είναι μια εμπειρία διαμονής που συνδυάζει τη ζωντάνια της Θεσσαλονίκης με τη γαλήνη που αποπνέουν οι χώροι εσωτερικά και εξωτερικά. Στο κέντρο της πόλης ένα μπουτίκ ξενοδοχείο 4 αστέρων με 16 δωμάτια, το καθένα με τον δικό του χαρακτήρα. Το ανακαινισμένο διατηρητέο του 1930 που στεγάζει το Bahar, λιτά διακοσμημένο εσωτερικά και εξωτερικά με οδοντωτούς γεισίποδες και μαρμάρινα φουρούσια, αφηγείται τη δική του ιστορία και έχει χαρακτηριστεί έργο τέχνης από το τμήμα Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Η τοποθεσία του, η πλατεία Εμπορίου, μια περιοχή όπου παλιά στεγάζονταν καταστήματα με μπαχαρικά και βότανα και άλλα εδώδιμα προϊόντα, έδωσε έμπνευση για ένα ξενοδοχείο άρρηκτα συνδεδεμένο με την παράδοση του σημείου. Από αυτή την παράδοση ονομάστηκε ο υπέροχος αυτός χώρος που συνδυάζει την αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα με τον σύγχρονο σχεδιασμό σε μια ισορροπία κομψότητας και άνεσης. Ελληνικότητα αναδίδουν και οι γεύσεις του πρωινού που σερβίρεται στο Sebil Coffee & Cocktails, στο ισόγειο του Bahar Boutique Hotel. Επιλογές βασισμένες στα υλικά που αγοράζονται καθημερινά από τα μπακάλικα της περιοχής απλώνονται σε έναν πλούσιο μπουφέ με φρέσκα φρούτα και λαχανικά εποχής, πίτες, κέικ, μπισκότα, χειροποίητες μαρμελάδες, ρυζόγαλο, μους ταχίνι ή τσουρέκι με σοκολάτα, καθώς και φέτα, ελιές ή κρίθινα παξιμάδια. Επίσης, στην κουζίνα ετοιμάζεται καθημερινά μια μικρή λίστα με ζεστά πιάτα, όπως αυγά ποσέ με φρυγανισμένο κουλούρι Θεσσαλονίκης και κρέμα φέτα και ομελέτα με βουβαλίσιο βούτυρο, κολοκυθάκια και κρητικό απάκι, που μαγειρεύονται τη στιγμή που θα τα παραγγείλεις. Το Sebil Coffee & Cocktails είναι ένα all-day στέκι μπροστά στην πλατεία Εμπορίου που φιλοξενεί κάθε στιγμή της ημέρας, σερβίροντας από τον πρωινό καφέ (πρέπει να δοκιμάσεις τον καπουτσίνο που σερβίρεται με ξυλάκι κανέλας, φλούδα πορτοκαλιού και τριμμένη σοκολάτα bitter) μέχρι το βραδινό κρασί σας ή κάποιο από τα signature cocktails του, όπως το υπέροχο Dodulac με γεύση μπαχαρικών. Είτε βρεθείς για λίγη ώρα στο ισόγειο του Bahar Boutique Hotel είτε για μια ολιγοήμερη διαμονή σε κάποιο από τα δωμάτιά του, η εμπειρία που θα ζήσεις θα είναι αυτή της ελληνικής παράδοσης σε συνδυασμό με τη luxury ατμόσφαιρα της σύγχρονης φιλοξενίας.

102 lifo – 31.10.19

Εδέσσης 10 & Κατούνη, Άνω Λαδάδικα, Θεσσαλονίκη, 2310 553433, 2310 536881 www.baharboutiquehotel.com FB: Bahar Boutique Hotel Instagram: baharboutiquehotel

Dandelion gastro winery café

Έχει να σου πει κάτι για κάθε στιγμή της ημέρας. Όταν μιλάς για αγαπημένα spots στη Θεσσαλονίκη, δεν γίνεται να μην αναφέρεις το Dandelion. Ακόμα κι αν το παραβλέψεις, είναι σίγουρο πως θα σ’ το θυμίσει κάποιος από τους local θαμώνες ή κάποιος επισκέπτης που, πηγαίνοντας Θεσσαλονίκη, πήρε τις κατάλληλες συστάσεις. Ατμοσφαιρικό και ζωντανό, το gastro wine bar είναι ένας all-day χώρος που έχει να σου προσφέρει την κατάλληλη πρόταση για κάθε στιγμή της ημέρας και το κάνει πολύ καλά! Ο δημιουργός του Αλέξης Σαρηγιάννης, με πολύχρονη εμπειρία στον χώρο, υπογράφει την επιλογή της λίστας κρασιών με 60 ετικέτες αποκλειστικά ελληνικού αμπελώνα, που θα ικανοποιήσουν τους λάτρεις του είδους ή θα δημιουργήσουν νέους οινόφιλους. Το μενού είναι σχεδιασμένο για οποιαδήποτε στιγμή ή περίσταση, ξεκινώντας από το πρωί με εξαιρετικό brunch που συνοδεύει τον καφέ σου και φτάνοντας μέχρι γευστικά πιάτα για το lunch break.

Όσο για το βράδυ, στο Dandelion ξετυλίγεται ένα εξαιρετικό μενού που θα σε ενθουσιάσει με τις γεύσεις του. Η σαλάτα με σπανάκι, λόλα, γκοργκοντζόλα και cranberries, τα χειροποίητα νιόκι, το ριζότo με σπανάκι και βολάκι Άνδρου αλλά και η μοσχαρίσια ταλιάτα με πουρέ σελινόριζας είναι από τα must try της κουζίνας που βασίζεται στις μεσογειακές γεύσεις και χρησιμοποιεί ολόφρεσκα υλικά από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Η ενημερωμένη κάβα με τα ποτά και μια σειρά από signature cocktails ορίζουν τη βραδινή διασκέδαση σε έναν ευχάριστο και ζεστό χώρο. Το Basil Wine, με λευκό κρασί, σιρόπι βασιλικού και αγγουριού και λάιμ, αλλά και το Lemon Ρie, με βότκα, χυμό λάιμ και κρέμα λεμονιού, είναι από τις μείξεις που πρέπει να δοκιμάσεις, απολαμβάνοντας μια εμπειρία όπου γεύση, ποτό και μουσική συνδυάζονται για να αναδείξουν την ποιότητα που κρύβεται σε κάθε λεπτομέρεια.

Looney Bean

Dandelion Gastro Winery Cafe, Χρ. Σμύρνης 17, Θεσσαλονίκη, 2310 234208 FB: Dandelion Gastro Winery Café, Instagram: dandelionwinebar

Τροπική όαση με industrial θέα.

H ζούγκλα της πόλης μπορεί να είναι ό,τι καλύτερο θα σου συμβεί μέσα στην ημέρα. Κι αν ο νους σου πηγαίνει σε κορναρίσματα, νέφος και ανθρώπους που τρέχουν, αυτή η αστική ζούγκλα είναι το ακριβώς αντίθετο. Το Looney Bean είναι μια εξωτική όαση που νομίζεις ότι το έβαλε πείσμα να φυτρώσει μέσα στο αστικό τοπίο. Με κάθε είδους φυτό να δημιουργεί μια διακόσμηση υψηλής αισθητικής, αυτό το cafébar-restaurant μέσα στο One Salonica θα σε εντυπωσιάσει, αλλά κυρίως θα σε μεταφέρει σε τροπικούς προορισμούς. Στο ιδιαίτερο design ξεχωρίζουν οι ξύλινες φωλιές που λειτουργούν ως φωτιστικά, οι μεταλλικές κατασκευές που κρέμονται από το πανύψηλο ταβάνι αλλά και τα σικ «κλουβιά» που προσφέρουν μια cozy γωνιά για να απολαύσεις το γεύμα, τον καφέ ή το ποτό σου. Γιατί το Looney Bean σου προσφέρει έναν

καλό λόγο για να βρίσκεσαι εκεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, και το κάνει πολύ καλά! Το super popular brunch περιλαμβάνει επιλογές όπως ομελέτα, αυγά ποσέ ή τηγανητά, pancakes με λαχταριστά toppings και τηγανίτες τσουρέκι, αλλά και τα κλασικά favorites, όπως club sandwich με κοτόπουλο ή γαλοπούλα και μπέργκερ με μοσχαρίσιο κιμά και πατάτες country. Στο μενού θα βρεις πίτσες και ζυμαρικά, δροσερές σαλάτες και χειροποίητα γλυκά, όπως προφιτερόλ ή μπανόφι, που θα συνοδεύσουν ένα ελαφρύ lunchbreak ή ένα after office drink. Στα must είναι ο αρωματικός καφές που θα κλείσει το γεύμα σου με τον καλύτερο τρόπο, ή κάποιο από τα signature cocktails με τροπικό άρωμα. Το Looney Bean είναι το σημείο που θα σε μεταφέρει σε ένα εξωτικό περιβάλλον, ενώ μπροστά σου απλώνεται η industrial θέα της πόλης.

Κώττα Ρούλια 10, One Salonica Οutlet Μall, 2ος όροφος, Θεσσαλονίκη, 2310 538627, FB: @Looney Bean, Instagram: @looney_bean 31.10.19 – lifo

103

Νέα Διαγώνιος

Ισορροπία ανάμεσα στην παράδοση και το σύγχρονο, που βραβεύεται. Η γεύση έχει μνήμη, αυτό είναι αλήθεια. Οι ξεχωριστές γεύσεις, όμως, εκτός από μνήμη, έχουν και μια δύναμη που σε οδηγεί πίσω, εκεί όπου έζησες αυτήν τη διαφορετική αίσθηση, για να σου προσφέρουν πάλι την ίδια συγκίνηση. Στη Νέα Διαγώνιο η δύναμη των γεύσεων πατάει γερά πάνω στην ισορροπία ανάμεσα στην παράδοση και στη «μετά» εποχή. Αυτή η ισορροπία είναι ένα από τα στοιχεία που της χάρισαν φέτος το βραβείο του καλύτερου Luxury Grill Restaurant της Ευρώπης στα παγκόσμια Luxury Restaurant Awards που έγιναν τον Ιούλιο στην Αγία Πετρούπολη. Όπως έχει ανακοινωθεί, η Νέα Διαγώνιος θα είναι και πάλι υποψήφια το 2020 στην ίδια κατηγορία, ενώ ο Ιωάννης Χαντακής, που υπογράφει το μενού, διεκδικεί τον τίτλο του καλύτερου head chef.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι διακρίσεις, που κατακτώνται χρόνια τώρα, δεν είναι κενές περιεχομένου. Αντίθετα, η ουσία, σε συνδυασμό με την εξέλιξη, είναι τo χαρακτηριστικό των πιάτων που θα σε ενθουσιάσουν με τον τρόπο που μετουσιώνουν την παραδοσιακή γεύση σε σύγχρονη πρόταση. Πρέπει να δοκιμάσεις τα φημισμένα σουτζουκάκια και τον γύρο για να καταλάβεις τη δύναμη αυτής της ισορροπίας, αλλά και τα bao buns με χειροποίητο κρητικό κοτόπουλο, απάκι, κρέμα τόφου και μαρμελάδα cranberry. Στα must try ανήκουν και τα χοιρινά φιλέτα με ψητό τυρί, πέστο πράσινης μουστάρδας και pancake πατάτας. Εκείνο που σερβίρει, όμως, η Νέα Διαγώνιος μαζί με κάθε πιάτο είναι η φιλοξενία και η φροντίδα να περάσεις καλά, γι’ αυτό ο κόσμος την επιβραβεύει καθημερινά.

Νικολάου Πλαστήρα 89, παραλία Αρετσούς, Νέα Κρήνη, Θεσσαλονίκη, 2310 029085. FΒ: Νέα Διαγώνιος

104 lifo – 31.10.19

Casablanca Social Club

Το vintage ξυπνά τον καλύτερό σου εαυτό.

«Casablanca» σημαίνει «λευκό σπίτι», αλλά το Casablanca Social Club σημαίνει πολύ περισσότερα και το έχει αποδείξει μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του. Το διατηρητέο έργο τέχνης στη λεωφόρο Β. Όλγας έχει γίνει σημείο αναφοράς χάρη στον τρόπο με τον οποίο μετέτρεψε την πρώην οικία Μιχαηλίδη, χτισμένη στα τέλη του 19ου αιώνα, σε έναν σύγχρονο τόπο συνάντησης. Διατηρώντας την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική, οι άνθρωποι του Casablanca Social Club έδωσαν και πάλι ζωή στο ολόλευκο ιστορικό κτίριο, δείχνοντας τη δέουσα προσοχή και σεβασμό. Από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ εδώ θα νιώσεις την αύρα μιας «νέας κοινωνικότητας» που βγάζει τη γλώσσα στη «βαρετή κανονικότητα» των στημένων μαγαζιών, της επιτηδευμένης πόζας και του δήθεν. Άλλωστε,

ο τίτλος Social Club αναφέρεται στη δυνατότητα να είσαι ο εαυτός σου, να συνυπάρχεις και να περνάς καλά. Η αυθεντικότητα είναι εκείνο που σου ξυπνά κάθε γωνιά του vintage αυτού χώρου, όπου κάθε λεπτομέρεια, κάθε χρωματική επιλογή και υλικό συνδυάζονται αρμονικά, όπως οι διαφορετικοί άνθρωποι που φέρουν τη δική τους προσωπική ομορφιά, δημιουργώντας ένα ακόμα πιο όμορφο «μαζί». Οι γεύσεις της κουζίνας, τα signature cocktails και τα αποστάγματα της κάβας είναι εξαιρετικά, το ίδιο και η ομάδα του μαγαζιού που θα σε κάνει να αισθανθείς υπέροχα. Σου έχει τύχει ποτέ να νιώσεις πως ένας χώρος σε παρακινεί να βγάλεις τον καλύτερό σου εαυτό; Το Casablanca Social Club είναι μια τέτοια περίπτωση, κι αυτό το κάνει μοναδικό. The legend of Casablanca is you!

Local Thessaloniki

Βασιλίσσης Όλγας 18, Θεσσαλονίκη, 2311 243609 FΒ: Casablanca Social Club, Instagram: casablancasocialclub

Μια ιστορία με πολλές ιστορίες. Το πιο δημοφιλές bar-restaurant στη Θεσσαλονίκη! To Local Thessaloniki στην καρδιά του εμπορικού κέντρου της πόλης αποτελεί το αγαπημένο σημείο συνάντησης των Θεσσαλονικέων και όχι μόνο. Σαν να υπάρχουν νήματα συγγένειας σ’ αυτήν τη γωνιά της πόλης. Ενέργεια, οξυγόνο, ένας αέρας που συνδέει τους ανθρώπους άμεσα, μα ευγενικά. Κάτι σίγουρα πήγε καλά στο ρίζωμα της γειτονιάς. Θα είναι οι δίσκοι που πηγαίνουν κι έρχονται με αρώματα και γεύσεις μισό αιώνα τώρα ή τα δέντρα που φύτεψε ο πρώτος ιδιοκτήτης, κώδικες πρόσβασης στη διαχρονική ομορφιά και στην ιστορία μιας πόλης που τη φωτίζουν όσοι τη φροντίζουν. Έτσι είναι το Local, διακόπτει τον χρόνο, ενώνει τη Θεσσαλονίκη! Με εκλεκτές πρώτες ύλες, η ομάδα της κουζίνας φροντίζει ώστε ό,τι σερβίρεται να είναι εξαιρετικό. Καθημερινά το Local Thessaloniki προτείνει ένα εκλεπτυσμένο και μοναδικό μενού. Εδώ, οι φίλοι του καλού φαγητού θα βρουν «τίμια» κουζίνα, όμορφα σερβιρισμένα πιάτα και νόστιμες συνταγές. Μια ψηλοτάβανη αίθουσα

με ξύλινα έπιπλα και υπέροχα δάπεδα που θυμίζουν μια άλλη εποχή, φως φυσικό, ένας τοίχος αφιερωμένος στον οίνο και μια ομάδα απόλυτα αφοσιωμένη στην καλή εξυπηρέτηση συνθέτουν μια πετυχημένη και διαχρονική πρόταση διασκέδασης. Στα δυνατά σημεία, ο αυθεντικός εσπρέσο (από τους καλύτερους στην πόλη), καθώς και η λίστα με μοναδικά κρασιά από τον ελληνικό αμπελώνα. Το Local Thessaloniki είναι το ιδανικό μέρος για το πρώτο ραντεβού της ημέρας, με απολαυστικό καφέ και πλούσιο πρωινό, για γεύμα ή δείπνο ή απλώς για ένα κρασί ή ένα ποτό! Θαμώνες που το επισκέπτονται κατά μόνας, γνωρίζοντας ότι σύντομα θα βρεθούν ανάμεσα σε αγαπημένους φίλους, μεγάλες παρέες που θέλουν να μοιραστούν όμορφες στιγμές, οικογένειες, νέοι, αλλά και επαγγελματίες που συνδυάζουν το τερπνόν μετά του ωφελίμου επιλέγουν καθημερινά το μέρος που δεν τους πρόδωσε ποτέ! Από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ η καρδιά της Θεσσαλονίκης χτυπάει στο Local και δεν λείπει κανείς! Εσύ;

Παλαιών Πατρών Γερμανού 17, Θεσσαλονίκη, 2310 223307 www.localthessaloniki.gr, FΒ: localthessaloniki, Instagram: localthessaloniki 31.10.19 – lifo

105

Caravan Bed & Breakfast Το καραβάνι της πόλης συνεχίζει το ταξίδι του.

E

να καραβάνι φιλοξενίας έχει ξεκινήσει το ταξίδι εδώ και 3,5 χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Ένα καραβάνι που έχει αποσπάσει ήδη εξαιρετικές κριτικές και πιστοποιητικά διάκρισης στο ΤripΑdvisor και βρίσκεται ανάμεσα στα 25 καλύτερα B&B και ξενώνες της Ελλάδας για τη σεζόν 2018-2019. Το Caravan ονομάστηκε έτσι γιατί από μόνο του είναι ένα ταξίδι στον χρόνο. Το κτίριο που λειτουργούσε ως πανδοχείο από τον 15ο αιώνα μέχρι και το 1917 περιλαμβάνει 13 δωμάτια, με διαφορετικό τύπο το καθένα, και μέσα από την ατμόσφαιρά του επιχειρεί να ξεναγήσει τους επισκέπτες στη δική του Θεσσαλονίκη. Με χώρους ψηλοτάβανους, όπου τα παλιά και νέα στοιχεία συνδυάζονται αρμονικά, η απλότητα γίνεται ενδιαφέρουσα αισθητική άποψη. Το πρωινό του, ελληνικό με πολλά στοιχεία Θεσσαλονίκης και σπιτικό γλυκό τριαντάφυλλο, θυμίζει κάτι από παλιά ταινία. Σε αυτήν πρωταγωνιστεί η ομάδα του Caravan, μαζί με τους επισκέπτες. Γιατί στο επίκεντρο της φιλοσοφίας βρίσκεται ο άνθρωπος, οι εικόνες και οι ιστορίες που δεν μπορεί να φανταστεί κάποιος από μόνος του. Είναι η επαφή και η επικοινωνία. Η Κική, η Δέσποινα, η Βάλια, η Έλλη και ο Γιώργος είναι πάντα εκεί για να ξαναζωντανέψουν την ιστορία και να οδηγήσουν τους επισκέπτες σε μια πόλη γεμάτη παλμό και μυρωδιά από τα παλιά. Το The Caravan Bed and Breakfast είναι ανοιχτό και στους κατοίκους της πόλης με στόχο να μπερδέψει τους ταξιδιώτες με τους ντόπιους, τους επισκέπτες με τους γείτονες, τους φίλους με τους αγνώστους. Συμμετέχει ενεργά σε οτιδήποτε κινείται στη δημιουργική και αισιόδοξη πλευρά της Θεσσαλονίκης, επιδιώκοντας συνέργειες και διοργανώνοντας μοναδικά events. Στο ισόγειό του λειτουργεί ένα χαρούμενο, άκαπνο Τravel Café από τις 8 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ, όπου θα γευτείς παραδοσιακό ελληνικό καφέ, σπιτικά κέικ, την καλύτερη σοκολατόπιτα του κέντρου, την «κρυφή» συνταγή της σπιτικής λεμονάδας, το υποβρύχιο βανίλια, το μπισκοτολούκουμο αλλά και τα παντός-καιρού special cocktails, ροφήματα και τα μοναδικά του σνακ. Όσο για το πρωινό του, είναι ανοιχτό σε όλους, επισκέπτες και Θεσσαλονικείς, από τις 7:30 έως τις 10:30. Άλλωστε, τι νόημα έχει το ταξίδι, αν δεν ταξιδεύει κάποιος μαζί σου;

Ρεμπέλου 1, Θεσσαλονίκη, 2313 062780, www.thecaravan.gr, FΒ: the caravan b&b Thessaloniki, Instagram: thecaravangr

106 lifo – 31.10.19

31.10.19 – lifo

107

starfax week

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Ευοίωνο το ξε- ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3]

Ο Νοέμβριος ξεκινά με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη, και καθώς ενεργοποιεί τον τομέα της καριέρας και των φιλοδοξιών, θα δοθούν αρκετές ευκαιρίες για κατάκτηση των στόχων και κοινωνική καταξίωση στους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Επίσης, θα ασχοληθείτε με τις ανάγκες των ηλικιωμένων και θα φροντίσετε να μην τους λείψει τίποτα, κάτι που θα σας φέρει πιο κοντά στα αγαπημένα σας πρόσωπα. Πιθανός ο γάμος με άτομο που θα έχει οικονομική άνεση και εξουσία. Κοινοί στόχοι και οικονομικές υποθέσεις θα συναντήσουν προβλήματα και ίσως να λήξει άδοξα, για τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο, μια συνεργασία με φιλικό σας πρόσωπο ή μια ερωτική σχέση. Ταξίδια, θέματα σπουδών και νομικές υποθέσεις μπορεί να μπλοκάρουν με τον ανάδρομο Ερμή που επηρεάζει εσάς του 3ου δεκαημέρου. Πάτε με τη ροή και μην πιέζετε καταστάσεις. Σας δίνεται η ευκαιρία να επανεξετάσετε τις λεπτομέρειες.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4]

ΛΕΩΝ [23.7/23.8]

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1]

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Ο Νοέμβριος ξεκινά

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Σε θέματα του

με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη, που θα διανύει τον τομέα των χρημάτων και του έρωτα μέχρι τις 25/11. Οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο μπορείτε να αυξήσετε τα κέρδη σας μέσω μιας συνεργασίας με το εξωτερικό και να ενισχύσετε την ερωτική σας ζωή με άτομο από τον χώρο των σπουδών. Εσείς του 2ου δεκαημέρου μπορεί να έρθετε αντιμέτωποι με την επικριτική στάση ατόμων από τον χώρο της εργασίας και θα δοκιμαστεί η υπομονή σας μέχρι την Κυριακή. Από κει κι έπειτα το εξάγωνο Ήλιου - Κρόνου εξομαλύνει σχέσεις, διευκολύνει τα ταξίδια και δίνει ευκαιρίες για επιτυχίες σε θέματα σπουδών. Τα οικονομικά των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο ευνοούνται, όπως και η ερωτική σας ζωή, όμως, επειδή σας επηρεάζει ο ανάδρομος Ερμής, μπορεί να παρεξηγηθείτε με οικείους ή να δημιουργηθεί ασυνεννοησία, οπότε θα πρέπει να προσέξετε τον τρόπο έκφρασής σας.

σπιτιού και της οικογένειας θα εστιάσετε την προσοχή σας οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο, καθώς ο μήνας ξεκινά με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη. Η ακίνητη περιουσία σας μπορεί να αποτελέσει μια νέα πηγή εσόδων και είναι ιδανική εποχή για να ανανεώσετε έναν χώρο, αν προορίζεται για εκμετάλλευση, αλλά και το σπίτι σας, βάζοντας φθινοπωρινές πινελιές που θα δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα θαλπωρής. Οικονομικές υποθέσεις έρχονται στο προσκήνιο και δεν είναι κατάλληλη εποχή για επενδυτικά ρίσκα για εσάς του 2ου δεκαημέρου, μπορείτε όμως να κάνετε κάποιες συζητήσεις προκειμένου να προετοιμάσετε το έδαφος σχετικά με μια καινούργια συνεργασία. Προωθήστε τις ιδέες σας στα κατάλληλα άτομα ή σε πλατφόρμες που προάγουν τη συμβολή του αγοραστικού σας κοινού. Ο ανάδρομος Ερμής θα επηρεάσει εσάς του 3ου δεκαημέρου, δημιουργώντας προβλήματα σε μετακινήσεις και επικοινωνία.

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας που δίνετε περισσότερη προσοχή στην κοινωνική σας προβολή, καθώς εισέρχεται η Αφροδίτη στο ζώδιό σας και αρχικά θα επηρεάσει τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Η ευχάριστη παρουσία σας, η ευγένεια και οι δεξιότητές σας θα εκτιμηθούν από το περιβάλλον σας και θα συμβάλουν στην επαγγελματική σας καταξίωση. Η βελτίωση της εμφάνισής σας γίνεται προτεραιότητα και η γοητεία σας θα είναι στα ύψη. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο έχετε κάποια δυσκολία με τα οικονομικά σας που δεν έχουν σταθεροποιηθεί, από τη Δευτέρα όμως αρχίζουν να βελτιώνονται και θα καλύψετε οφειλές και ανάγκες του σπιτιού. Ο ανάδρομος Ερμής στον Σκορπιό επηρεάζει εσάς του 3ου δεκαημέρου και μπορεί να σας περιμένουν κάποιες εκπλήξεις, ευχάριστες ή δυσάρεστες, που θα αφορούν πρόσωπα του περιβάλλοντός σας. Ανεπίλυτες καταστάσεις κάνουν την εμφάνισή τους και πρέπει να προσέξετε το παρασκήνιο. Ο Νοέμβριος σας βρίσκει πιο πράους τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο, καθώς ξεκινά με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη, που σας βοηθά να βρείτε την εσωτερική σας γαλήνη. Το ενδιαφέρον σας για τους άλλους εντείνει την ανάγκη σας για προσφορά και στέκεστε στο πλευρό αγαπημένων προσώπων που έχουν ανάγκη από ηθική υποστήριξη. Προσέξτε μόνο μην εξαντλήσετε όλη σας την ενέργεια και το ψυχικό απόθεμα σε υποθέσεις τρίτων. Οι στόχοι και οι φιλοδοξίες σας συναντούν αντιστάσεις από πρόσωπα του περιβάλλοντός σας και θα πρέπει να αποφύγετε τις εκρήξεις θυμού που θα σας ωθήσουν σε σπασμωδικές ενέργειες και στη λήψη λανθασμένων αποφάσεων. Από την Κυριακή κι έπειτα θα έχετε περισσότερες ευκαιρίες για να βάλετε σε εφαρμογή ένα εγχείρημα. Ο ανάδρομος Ερμής στον Σκορπιό θα επηρεάσει τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, επαναφέροντας στη ζωή σας φίλους από τα παλιά ή έναν πρώην έρωτα.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2]

από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )

108 lifo – 31.10.19

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7]

κίνημα του μήνα για τα οικονομικά σας και είναι ιδανική εποχή για να βάλετε μια τάξη σε οφειλές οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη ενεργοποιείται ο τομέας των χρημάτων, οπότε ευνοούνται οι επενδύσεις και οι αγοραπωλησίες, αρκεί να προσέξετε την καταναλωτική μανία που σας πιάνει, όταν το πορτοφόλι σας είναι γεμάτο. Προβλήματα στις μετακινήσεις και εμπόδια σε εμπορικές υποθέσεις θα παίξουν με την υπομονή των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο, μέχρι την Κυριακή. Από κει κι έπειτα γίνεται πιο ευχάριστη η επικοινωνία, ενώ ευνοούνται τα επιχειρηματικά ρίσκα και η ερωτική σας ζωή. Οι γονείς θα αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στα παιδιά και θα ανακαλύψετε τα ταλέντα τους. Με τον Ερμή ανάδρομο στο ζώδιό σας, δεν είναι κατάλληλη εποχή για λήψη σημαντικών αποφάσεων για εσάς του 3ου δεκαημέρου, μπορείτε όμως να βελτιώσετε τον τρόπο που σας βλέπουν οι άλλοι.

Ο μήνας ξεκινά με έντονη κοινωνική ζωή και ευκαιρίες για υλοποίηση μακροπρόθεσμων στόχων για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Η είσοδος της Αφροδίτης στον Τοξότη φέρνει την ανταμοιβή των κόπων σας, ευνοεί τη συλλογική προσπάθεια και κάνει την επικοινωνία με τους φίλους ακόμα πιο ευχάριστη. Ιδανική εποχή για να ενταχθείτε σε μια ομάδα και να προσφέρετε τις υπηρεσίες σας σε εθελοντικές δράσεις ή να ξεκινήσετε ένα καινούργιο χόμπι. Για τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο είναι μια περίοδος όπου δεν λείπουν οι συγκρούσεις με φιλικά σας πρόσωπα, καθώς διαπιστώνετε πως κάποιοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη γενναιοδωρία σας, έτσι όμως σας δίνεται η ευκαιρία να κάνετε ένα καλό ξεσκαρτάρισμα στις σχέσεις σας. Από την Τρίτη αρχίζει να γίνεται πιο ευχάριστο το κλίμα. Οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο, υπό την επιρροή του ανάδρομου Ερμή, θα αναθεωρήσετε τα σχέδια και τις σχέσεις σας με πρόσωπα εξουσίας.

Ο μήνας ξεκινά με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη, δηλαδή στον τομέα της εργασίας και της υγείας, και αρχικά θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Ιδανική εποχή για να δώσετε τον καλύτερό σας εαυτό στη δουλειά, καθώς πρόκειται να ανταμειφθούν οι κόποι σας και με το παραπάνω. Επίσης, μπορείτε να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση και να βελτιώσετε την εμφάνισή σας, ωστόσο θα έχετε μια τάση για υπερκατανάλωση ζάχαρης, την οποία θα πρέπει να κοντρολάρετε. Για τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο είναι ένα διάστημα όπου δοκιμάζονται οι σχέσεις σας μέσα στην οικογένεια και θα χρειαστεί να κάνετε ιδιαίτερη υπομονή, όμως ευνοούνται οι συνεργασίες και τα ερωτικά σας. Ένα ταξίδι στο εξωτερικό ανοίγει νέες πόρτες και φέρνει καινούργια πρόσωπα στη ζωή σας. Με τον Ερμή ανάδρομο να επηρεάζει εσάς, του3ου δεκαημέρου, είναι πολύ πιθανή η επανασύνδεση με έναν πρώην.

Ο μήνας ξεκινά με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη και μέχρι τις 25/11, που θα διανύει τον τομέα της πνευματικής σας ανάπτυξης, θα μπορέσετε να αυξήσετε την απόδοσή σας σε θέματα σπουδών ή μπορεί να κάνετε ένα ταξίδι στο εξωτερικό, που θα διευρύνει τους ορίζοντές σας. Οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο, εκεί που πάτε να ησυχάσετε από την αντίθεση Ήλιου - Ουρανού, που δημιουργεί απρόοπτα στον οικονομικό τομέα, έρχεται η δυσαρμονική όψη Αφροδίτης - Ουρανού, που μπορεί να προκαλέσει έκτακτα έξοδα σχετικά με νομικά ή διαδικαστικά θέματα, έτσι θα συνεχίσουν να σας απασχολούν οι πόροι σας. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο μπορεί να ζοριστείτε από τις απαιτήσεις εργοδοτών ή να συναντήσετε εμπόδια στην υλοποίηση ενός στόχου – όλα αυτά μέχρι την Κυριακή. Ακατάλληλη εποχή για νέες συμφωνίες για τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο με τον Ερμή ανάδρομο, που μπορεί να προκαλέσει ασυνεννοησία.

Ο Νοέμβριος σας βρίσκει αισιόδοξους και με αυξημένη δημιουργική διάθεση τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Η Αφροδίτη εισέρχεται στον Τοξότη ενεργοποιώντας τον τομέα των ερωτικών και των παιδιών και θα είναι ένα διάστημα που θα κυνηγάτε τις απολαύσεις, ενώ μπορεί να έχετε και κάποια κέρδη. Ιδανική εποχή για απόκτηση ενός παιδιού και για δημιουργία μιας σχέσης. Εσείς του 2ου δεκαημέρου έχετε κάποια ανεπίλυτα θέματα με πρόσωπα από τον εργασιακό σας χώρο που μπορεί να εκτονωθούν και δεν αποκλείεται να αναζητήσετε την τύχη σας σε νέες κατευθύνσεις. Θέματα εκπαίδευσης και μετακινήσεις θα σας ταλαιπωρήσουν και θα έχετε έντονες τάσεις φυγής, όμως μπορεί να προκύψει ερωτικό ειδύλλιο με ένα πρόσωπο από το εργασιακό σας περιβάλλον. Οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο, με τον ανάδρομο Ερμή στον τομέα της οικογένειας, πρέπει να προσέξετε πώς θα εκφράσετε παράπονα και αντίθετες απόψεις.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6]

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας που ανταμείβει τις προσπάθειές σας και αρχίζουν να σταθεροποιούνται τα οικονομικά σας έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα απογοητεύσεων και δοκιμασιών. Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη εξομαλύνονται οι σχέσεις των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο και σας δίνεται η ευκαιρία να ξεκινήσετε μια καινούργια συνεργασία ή μια ερωτική σχέση. Ενδεχομένως να σκέφτεστε τον γάμο, αν είστε σε μια μακροχρόνια σχέση, και θα δώσετε έμφαση στο κυνήγι ευκαιριών. Κοινοί πόροι, φόροι και θέματα παιδιών θα απασχολήσουν τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο και δεν θα λείψουν οι εντάσεις, οπότε θα πρέπει να επιστρατεύσετε την υπομονή σας, όπως και να έχει. Στην ερωτική σας ζωή ένα τρίτο πρόσωπο ταράζει τις ισορροπίες. Εσείς του 3ου δεκαημέρου έχετε εύνοια σε σχέσεις και συνεργασίες, αρκεί να αποφύγετε τη βιασύνη στη λήψη αποφάσεων, καθώς σας επηρεάζει ο ανάδρομος Ερμής, που σας κάνει παρορμητικούς και ενθουσιώδεις.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Ο Νοέμβριος ξεκινά

Sudoku No 610 3

4 8

9 5

7 1 8 4 7 6 5 4 6 7 1

4 2 8

4 8 2 8 3 4 6 2

3

Η λύση του προηγούμενου 9 5 3 7 6 2

7 8 4 1 5 9

6 1 2 8 4 3

4 2 1 3 8 5

8 9 7 4 2 6

5 3 6 9 1 7

1 7 9 6 3 8

3 6 5 2 7 4

2 4 8 5 9 1

1 3 9 7 5 4 2 8 6 8 6 5 9 3 2 4 1 7 4 2 7 6 1 8 5 9 3

με πολύ επικοινωνιακή διάθεση και την είσοδο της Αφροδίτης στον Τοξότη, έτσι θα είναι μια εβδομάδα πολλών επαφών και μετακινήσεων για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Θέματα εκπαίδευσης θα έχουν αντίκρισμα, ενώ προβλέπεται και αύξηση του εισοδήματός σας. Τώρα είναι η εποχή που μπορείτε να εξομαλύνετε τις σχέσεις σας και να λύσετε παρεξηγήσεις με οικείους. Δημόσιες σχέσεις και έντονη κοινωνική ζωή φέρνουν ενδιαφέροντα πρόσωπα στον δρόμο σας. Για τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο είναι δύσκολη η λήψη αποφάσεων και δεν θα λείψουν οι εσωτερικές συγκρούσεις αν πρέπει να επιλέξετε μεταξύ δημιουργίας οικογένειας και καριέρας. Οι προσωπικές σας ανάγκες αποτελούν προτεραιότητα και σας κάνουν πολύ ανταγωνιστικούς. Με τον ανάδρομο Ερμή στον Σκορπιό, πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί στις διαπραγματεύσεις σας εσείς του 3ου δεκαημέρου. Ακατάλληλη εποχή για ακριβές αγορές. Μπορεί να μη μείνετε ικανοποιημένοι με τις επιλογές σας.

31.10.19 – lifo

109

ΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

30 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ AMATEURBOYZ LUCAS THE THIRD ΜΕΤΑ ΤΙΣ 20:00

Γ. ΜΟΥΧΤΑΡΊΔΗΣ (PEPPER 96.6) ΜΟΥΣΙΚΗ

ΥΨΙΛΟΝ ΕΔΕΣΣΗΣ 5

POWERED BY

SUPPORT

Απολαύστε υπεύθυνα

31.10.19 – lifo

111