SP
23.1.2020 free press
τησ βασιλικησ σιουτη
R A EUS
ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΜΑΣ ΛΙΜΑΝΙ
PI
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗ ΛΙΒΥΗ;
UE
ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
IA L ISS EC
ΝΕΑ ΣΤΗΛΗ: DO THE RIGHT THING
ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙ LiFO.gr Unique Visitors ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ. ΑΛΛΑ ΜΕ ΠΟΙΟΤΗΤΑ
5.900.000
Βάσει στοιχείων Bari-Focus
Free Press media brand 2019
2 lifo – 23.1.20
☛ Για την επιδημία της γκέι μοναξιάς έγραψε ο M. Hulot συνομιλώντας με αρκετούς γκέι γύρω από το πώς οι ίδιοι καταφέρνουν να καταπολεμήσουν αυτήν τη σύγχρονη μάστιγα. Πολλοί εξ αυτών παραδέχτηκαν πως, παρότι η μοναξιά είναι ένα γενικό φαινόμενο και δεν σχετίζεται άμεσα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό κάποιου, είναι γεγονός ότι ένας γκέι είναι πολύ πιο εύκολο να μείνει μόνος του, ιδίως σε μεγάλη ηλικία. Άλλοι εξομολογήθηκαν ότι μια λύση είναι οι εφαρμογές γνωριμιών, όπως το Grindr, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις οι χρήστες αναζητούν εκεί μόνο «εύκολο σεξ» και όχι ουσιαστικό συναισθηματικό δέσιμο. Ένα από τα σχόλια που ξεχώρισαν στο παραπάνω άρθρο γράφτηκε από τη ΦΩΤΕΙΝΗ, η οποία ισχυρίστηκε τα εξής: «Εκτός από το να μπορούν τα γκέι ζευγάρια να γίνονται γονείς, ένα άλλο ζήτημα είναι ότι ένα στρέιτ άτομο, ακόμα κι αν δεν κάνει παιδί, μπορεί να συζήσει ή να παντρευτεί με κάποιον και να γεράσουν μαζί. Ακόμα και μόνος να είναι κάποιος, έχει γύρω του μια οικογένεια (αδέρφια, ανίψια) που θα είναι δίπλα του στα γεράματα. Όμως, αν ένα γκέι ζευγάρι συζήσει φανερά ή αν ένα γκέι άτομο δηλώσει φανερά τη σεξουαλικότητά του, υπάρχει ο κίνδυνος ακόμα και να περιθωριοποιηθεί από την ευρύτερη οικογένειά του, η οποία είναι μεγάλο στήριγμα για τα γεράματα κάθε ανθρώπου». Στη συζήτηση που δημιουργήθηκε στη συνέχεια ανάμεσα στους αναγνώστες, ο χρήστης mr. pinkeyes, αφού δήλωσε αρχικά ότι πρόκειται για ένα φοβερό άρθρο που τον εξέπληξε ευχάριστα, αποκάλυψε τα ακόλουθα: «Πολύ επιτυχημένη σκιαγράφηση της ψυχοσύνθεσης, των συνθηκών ζωής και της μοναξιάς των γκέι ανθρώπων. Δεν ήξερα τον όρο “γκέι μοναξιά”. Τώρα τον μαθαίνω. Θα ήθελα, όμως, να μοιραστώ και κάτι προσωπικό. Μόλις ξεκίνησα τα αντικαταθλιπτικά, έχασα το ενδιαφέρον μου για τις γκέι εφαρμογές (π.χ. Romeo) σε μεγάλο βαθμό. Οι γνωριμίες και το σεξ από αυτήν ήταν συνήθως ένα εφήμερο παυσίλυπο και αποτέλεσμα υπομανίας καταθλιπτικού επεισοδίου. Τώρα μπαίνω πιο σπάνια και πολύ πιο χαλαρά. Αν γίνει κάτι, έγινε, αν όχι, οk. Αν έχω καλή παρέα ή είμαι κουρασμένος, δεν μπαίνω. Έφυγε πλέον ο καταναγκασμός».
α π ό τ η lif o t ea m
Οι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
feedback632
Η ΕΠΙΔΗΜΊΑ ΤΗΣ ΓΚΈΙ ΜΟΝΑΞΙΆΣ, Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΔΕΚΑΒΆΛΛΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΦΑΣΊΣΤΕΣ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ ΣΑΝ ΕΣΈΝΑ ΚΙ ΕΜΈΝΑ
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
☛ Αθηναίος της προηγούμενης εβδομάδας στην αντίστοιχη στήλη της LiFO ήταν ο αρχιτέκτονας και ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας. Μεταξύ άλλων, ο κορυφαίος αρχιτέκτοντας μίλησε στον Γιάννη Πανταζόπουλο για την Αθήνα, την οποία ο ίδιος συγκαταλέγει στις πιο άσχημες πόλεις σε όλον τον κόσμο. Με την άποψη αυτή φαίνεται ότι είναι σύμφωνος και ο χρήστης λukum (το): «Η ασχήμια της πόλης της Αθήνας, αλλά και πολλών άλλων πόλεων της Ελλάδας, λόγω του παραγκωνισμού της αρχιτεκτονικής από την οικοδομική δραστηριότητα, έχει δημιουργήσει ένα μόρφωμα που καταντά στρουθοκαμηλισμός το να μην παραδεχόμαστε πόσο άσχημο είναι. Εάν δεν παραδεχτείς το λάθος και δεν το αναγνωρίσεις, δεν μαθαίνεις από αυτό. Γι’ αυτό βλέπουμε πως τα ίδια λάθη που γίνονταν επί δεκαετίες εξακολουθούν να συμβαίνουν, κάνοντας αυτή την πόλη χειρότερη χρόνο με τον χρόνο: ελάχιστο πράσινο και σε πολύ κακή κατάσταση, τσιμεντωμένοι ελεύθεροι χώροι, ένας πολεοδομικός αχταρμάς, αρχιτεκτονικά εκτρώματα, απουσία ελεύθερων χώρων, διαρκής οικοδομική δραστηριότητα σε περιοχές εξαιρετικά πυκνοκατοικημένες ήδη και ηχορρύπανση. Η Αθήνα είναι μια τόσο άσχημη πόλη, που σχεδόν θα έπρεπε να αποτελεί τόπο εξορίας. Παρ’ όλα αυτά, κάποιοι επιμένουν να τη βλέπουν μέσα από τα ροζέ lifestyle άρθρα του τύπου “γιατί αγαπάμε τα μπαρ στο Κουκάκι”». ☛ «Οι φασίστες είναι σαν εσένα κι εμένα, με τη διαφορά ότι είναι φασίστες» ήταν ο τίτλος του κειμένου του Δημήτρη Πολιτάκη, το οποίο δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στην έντυπη LiFO. Στο κείμενο αυτό ο αρθρογράφος εξέφρασε την ανησυχία του με αφορμή την καμπάνια κατά των αμβλώσεων στο μετρό. Συγκεκριμένα, η ανησυχία του στρεφόταν γύρω από το ότι η παραπάνω καμπάνια αποτελεί «άλλο ένα πρόσφατο κρούσμα της απελευθέρωσης των πιο ακραίων συντηρητικών/εθνικιστικών δυνάμεων και ενστίκτων και της αναδίπλωσης της ακροδεξιάς ατζέντας». Στο πλήθος των σχολίων που συγκέντρωσε αυτό το άρθρο, αξίζει να σταθεί κανείς στην άποψη του sapiens: «Υπάρχει και μία ακόμη παράμετρος που φαίνεται ότι δεν της δόθηκε η πρέπουσα σημασία. Αλήθεια, σκέφτηκε κανείς από τους πεφωτισμένους δημιουργούς της αφίσας πόσες γυναίκες υποχρεώνονται σε διακοπή της κύησης για ιατρικούς λόγους, γυναίκες που πραγματικά θέλουν το παιδί που έχουν μέσα τους, αλλά δεν μπορούν να συνεχίσουν αυτή την εγκυμοσύνη γιατί έχουν προκύψει σοβαροί κίνδυνοι για τη ζωή τους ή γιατί το έμβρυο έχει αξεπέραστα προβλήματα; Πώς θα νιώσουν αυτές οι γυναίκες μπροστά σ’ αυτή την αφίσα;». Η απάντηση ήρθε στη συνέχεια από τον bcool, ο οποίος συμφώνησε αναφέροντας: «Πολύ σωστά θέτεις αυτή την παράμετρο. Καταλαβαίνω ότι αυτές οι γυναίκες, δυστυχώς, αισθάνονται άσχημα μπροστά σε κάθε εικόνα παιδιού και αναφορά του θέματος “γέννηση ή έκτρωση”, συνεπώς και μπροστά σε αυτή την αφίσα ή άλλες, ανάλογες».
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 23.1.20 – lifo
3
Index #633
www.lifo.gr
ΣΤΗΛΕΣ Τι συμβαίνει με τη Λιβύη; από τh βασιλικη σιουτη
«Μα τι το πέρασες εδώ; Ξενοδοχείο;»: Το αποπάνω μου διαμέρισμα έγινε Αirbnb από τον δημήτρη πολιτάκη
7 10
Η αντικαπνιστική ευγένεια από τον βασιλη βαμβακα
Αμάξι ή αμαξίδια; Ποδήλατο ή πάρκινγκ; από τη βιβιαν στεργιου
10
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος
11
γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης
Πειραιάς
διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς chief creative officer Λευτέρης Κεφαλάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
12
digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή newsroom Φιλιώ Ράγκου, Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου, Αναστασία Γαλάνη, Διονύσης Νοταράκης, Μαρία Νικολαΐδου, Πάνος Σάκκας –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
4 lifo – 23.1.20
ανακυκλωστε
23.1.20 – lifo
5
ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ Το νέο βιβλίο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου
Κυρίως όμως το βιβλίο αυτό είναι ένα tour de force ως προς το ύφος του – με μια γλώσσα μεστή και δωρική, αστραφτερή σαν λάμα και γεμάτη ποιητικές αντηχήσεις. Είναι μια απόλαυση να το διαβάζεις: τόσο το πρώτο μέρος που συγκεφαλαιώνει τις αφηγήσεις του Νησιού, όσο και το δεύτερο μέρος που μιλά για τον ερχομό στη μεγάλη πόλη.
ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ & ΣΤO www.lifoshop.gr 6 lifo – 23.1.20
ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ
ας φυσά τώρα
Το νέο βιβλίο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο – δίχως αναστολές και δίχως απολογίες. Με σχεδόν εργαστηριακό βλέμμα καταγράφει την αγριότητα και την ομορφιά που ενυπάρχουν σε κάθε ζωή· τα τεχνάσματα και τα κατά συνθήκην ψεύδη που χύνονται σαν μέλι στην παντόφλα της δημοσιογραφίας και των social media.
210
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ
2 3 - 29 ι α ν ουα ρ ιου 2 0 2 0 , τευχοσ 63 3
talk town Τι συμβαίνει με τη Λιβύη; Όλα όσα ζήσαμε στην πολιτική την περασμένη εβδομάδα.
απ ό τh βασιλ ικη σιουτη
• Τι συμβαίνει με τη Λιβύη; • «Μα τι το πέρασες εδώ; Ξενοδοχείο;»: Το αποπάνω μου διαμέρισμα έγινε Αirbnb • Η αντικαπνιστική ευγένεια • Αμάξι ή αμαξίδια; Ποδήλατο ή πάρκινγκ;
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη αποτελεί πρώτη είδηση καιρό τώρα στη χώρα μας και έχουμε μάθει σχεδόν τα πάντα για τον μέχρι πρότινος άγνωστο στην ελληνική κοινή γνώμη στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ και τον αντίπαλό του Φαγέζ αλ Σαράτζ. Οι δύο Λίβυοι πολέμαρχοι θα παρέμεναν κατά πάσα πιθανότητα άγνωστοι στην Ελλάδα, όπως και όλα όσα συγκλόνισαν τη χώρα τους στη μετά Καντάφι εποχή, εάν ο ένας από τους δύο δεν υπέγραφε με τον Ταγίπ Ερντογάν την παράλογη συμφωνία για καθορισμό θαλάσσιων συνόρων μεταξύ των δύο χωρών τους που δεν συνορεύουν, απειλώντας τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Ο λόγος για τον οποίο ο Φαγέζ αλ Σαράτζ συνέπραξε στη σχεδιασμένη από τον Ερντογάν εχθρική ενέργεια σε βάρος της Ελλάδας ήταν προφανής, αφού ο Τούρκος Πρόεδρος τον βοηθάει στρατιωτικά να αντιμετωπίσει τον αντίπαλό του. Το αν η Ελλάδα είχε τη δυνατότητα να προλάβει την κίνηση αυτή ή να αντιδράσει διαφορετικά αποτέλεσε έναν ακόμη λόγο αντιπαράθεσης μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης. Είναι ωστόσο γεγονός ότι η συγκυρία, για αντικειμενικούς λόγους,
23.1.20 – lifo
7
talk town
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ
υπήρξε εξαιρετικά αρνητική για την Ελλάδα. Με αυτό δεδομένο και χωρίς να μπορεί να γνωρίζει κανείς το διπλωματικό παρασκήνιο, η Ελλάδα για την ώρα έχει επιλέξει να κινηθεί με τον ενδεδειγμένο τρόπο, βάσει των κανόνων, υπερασπιζόμενη τα εθνικά της συμφέροντα, by the book, όπως είπε στην αρχή της εβδομάδας και ο υπουργός Επικρατείας και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Γ. Γεραπετρίτης. Οι τελευταίες κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης φανερώνουν την απόφασή της για σύμπλευση με τη Γαλλία, πράγμα που μοιάζει το πιο συνετό αυτήν τη στιγμή, καθώς είναι η μόνη από τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις που στέκεται απέναντι στα σχέδια του Ταγίπ Ερντογάν. Ο καθηγητής Γεραπετρίτης, από τους στενότερους συνεργάτες του πρωθυπουργού, ανέφερε ότι η Ελλάδα σκοπεύει να έχει λόγο στο λιβυκό ζήτημα όχι μόνο στα όργανα της Ε.Ε. αλλά και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μέσω της Γαλλίας, που είναι μόνιμο μέλος του. Η Γαλλία στον εμφύλιο της Λιβύης δεν υποστηρίζει τον εκλεκτό του Ερντογάν, Αλ Σαράτζ, αλλά τον Χαλίφα Χαφτάρ, που έχει δηλώσει ότι δεν θα αναγνωρίσει καμία ενέργεια της Τουρκίας στη Λιβύη. Ο υπουργός Επικρατείας ισχυρίζεται ότι στην Ε.Ε. θα υποχρεωθούν όλοι να σεβαστούν το ελληνικό αίτημα για καταδίκη της παράνομης τουρκολιβυκής συμφωνίας, καθώς η κυβέρνηση θα το θέσει ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε επίλυση, όσον αφορά την ευρωπαϊκή συμβολή. Η Ε.Ε. θα πάρει σειρά από αποφάσεις για το λιβυκό, είπε, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα θα έχει τη «δυνατότητα αντίλεξης», δηλαδή να ασκήσει βέτο. «Αν η Τουρκία βγει με ερευνητικό σκάφος στην περιοχή που έχει οριοθετήσει, θα δείτε τι σημαίνει αντίδραση της διεθνούς νομιμότητας» ανέφερε, δηλώνοντας ότι σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξει κλιμακωτή αντίδραση του πολεμικού ναυτικού με βάση τους κανόνες της διεθνούς νομιμότητας. Υπενθύμισε τη φράση «θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί» που είπε πρόσφατα ο πρωθυπουργός, διαβεβαιώνοντας ότι «τα ζητήματα κυριαρχίας δεν επιτρέπουν καμία εθνική παραχώρηση». Η Ελλάδα φαίνεται να αντιδρά ψύχραιμα και σχετικά αποφασιστικά ως τώρα, κάνοντας αυτό που πρέπει, αλλά όλοι παρατηρούν ότι η Ε.Ε. αποδεικνύεται αδύναμη και κατώτερη των περιστάσεων. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, βλέποντας το κύρος της να πλήττεται τελευταία, αντελήφθη ότι, παρά την οικονομική ισχύ της Ε.Ε., καθίσταται μη υπολογίσιμη στην περιοχή, από τη στιγμή που αδυνατεί να παρέμβει και αφήνει την Τουρκία και τη Ρωσία να κάνουν παιχνίδι μόνες τους. Αυτός ήταν ο κύριος λόγος της πρωτοβουλίας του Βερολίνου, την οποία υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να αναλάβει, με τα πενιχρά ωστόσο αποτελέσματα που αυτή είχε. Ο άλλος βασικός λόγος ήταν ότι Σαράτζ και Ερντογάν επείγονταν για μια ελεγχόμενη εκεχειρία στη Λιβύη, προκειμένου να μπει ένα φρένο στον στρατηγό Χαφτάρ, οι δυνάμεις του οποίου βρίσκονταν έξω από την έδρα της κυβέρνησης Σαράτζ, την Τρίπολη, έτοιμες να την καταλάβουν. Η Άγκυρα είχε στείλει ήδη τζιχαντιστές μαχητές που χρησιμοποιούσε και στη Συρία για να στηρίξουν τον σύμμαχό της, αλλά φαίνεται πως αυτοί δεν ήταν αρκετοί και ο Ερντογάν χρειαζόταν χρόνο για να αποφασίσει το επόμενο βήμα. Η κυβέρνηση Σαράτζ φαίνεται να επιθυμούσε τουρκική στρατιωτική επέμβαση, αλλά αυτή δεν είναι απλή υπόθεση ακόμα και για τον Ερντογάν, καθώς η Λιβύη δεν είναι Συρία. Γι’ αυτό μια εκεχειρία αυτήν τη στιγμή τού ήταν χρήσιμη και η βοήθεια του Βερολίνου σημαντική. Άλλωστε, αυτό που δύσκολα κρύβεται πλέον είναι η ανομολόγητη συμμαχία της Μέρκελ με τον Ερντογάν. Για τον λόγο αυτόν η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να συμμαχήσει με τη Γαλλία και τις χώρες που δεν επιθυμούν με κανέναν τρόπο να μετατραπεί η Λιβύη σε προτεκτοράτο της Τουρκίας. Ο Ερντογάν, ωστόσο, αντιλαμβάνεται ότι έχει μια μοναδική ευκαιρία να υλοποιήσει τα ιμπεριαλιστικά του σχέδια, καθώς διαθέτει τη στήριξη από τη Μέρκελ, το σύστημα Τραμπ (όχι τις
8 lifo – 23.1.20
Στο Μέγαρο Μαξίμου δεν έκρυψαν τη δυσφορία τους για τη στάση της Άνγκελα Μέρκελ και ο πρωθυπουργός τής την εξέφρασε και στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν. Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, πως, ενώ αρχικά κάποιοι Γερμανοί αξιωματούχοι επιχείρησαν να ειρωνευτούν τη μικρή και ανίσχυρη Ελλάδα που απαιτούσε να προσκληθεί στο Βερολίνο, στη συνέχεια η γερμανική πλευρά υπήρξε απολογητική, επικαλούμενη, σύμφωνα και με δημοσιεύματα που απηχούσαν την κυβερνητική γραμμή, την «πίεση που αισθάνεται η Γερμανίδα καγκελάριος» λόγω προσφυγικού.
ΗΠΑ συνολικά) και τον Πούτιν, έστω κι αν η συνεργασία με τον τελευταίο αποτελεί, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, συγκυριακή «λυκοσυμμαχία». Η κίνηση της Αθήνας να προσκαλέσει τον στρατηγό Χαφτάρ, πριν αυτός πάει στο Βερολίνο, αναγνωρίστηκε ως ορθή ακόμα και από την αντιπολίτευση. Αυτό φάνηκε και από τον εκνευρισμό που προκάλεσε στον Ερντογάν, ο οποίος πίστεψε ότι είχε κάνει κίνηση ματ που δεν θα έπαιρνε απάντηση. Είναι προφανές ότι δεν περίμενε την αντίδραση αυτή και ξαφνιάστηκε, όπως και αρκετοί άλλοι στην Ε.Ε. Στο Μέγαρο Μαξίμου δεν έκρυψαν τη δυσφορία τους για τη στάση της Άνγκελα Μέρκελ και ο πρωθυπουργός τής την εξέφρασε και στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν. Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, πως, ενώ αρχικά κάποιοι Γερμανοί αξιωματούχοι επιχείρησαν να ειρωνευτούν τη μικρή και ανίσχυρη Ελλάδα που απαιτούσε να προσκληθεί στο Βερολίνο, στη συνέχεια η γερμανική πλευρά υπήρξε απολογητική, επικαλούμενη, σύμφωνα και με δημοσιεύματα που απηχούσαν την κυβερνητική γραμμή, την «πίεση που αισθάνεται η Γερμανίδα καγκελάριος» λόγω προσφυγικού. Η δικαιολογία αυτή, ωστόσο, είναι ελάχιστα πειστική, καθώς η μόνη χώρα που πιέζεται από το προσφυγικό είναι η Ελλάδα. Όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, της Γερμανίας συμπεριλαμβανομένης, έχουν κλείσει τα σύνορά τους και δεν περνάει κανείς, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να τους παρακαλάει ακόμα και για να φιλοξενήσουν μερικές δεκάδες ανήλικα προσφυγόπουλα. Από τη στιγμή που έκλεισε ο λεγόμενος «βαλκανικός διάδρομος» και τα σύνορα των χωρών της Ε.Ε., τα παιχνίδια του Ερντογάν με την εργαλειοποίηση των μεταναστών και προσφύγων επιβαρύνουν μόνο την Ελλάδα και κανείς δεν συγκινείται ιδιαιτέρως με αυτό. Το Βερολίνο έχει επιβάλει στην Ελλάδα να φυλάσσει αυστηρά τα βόρεια σύνορά της με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία, ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα να βγαίνει παράνομα κανένας πρόσφυγας ή μετανάστης προς την Ευρώπη (μόνο η Βαυαρία έχει στείλει 150 αστυνομικούς στην Ειδομένη, μαζί και εκπαιδευμένους σκύλους της γερμανικής αστυνομίας). Αντιθέτως, καμία ευρωπαϊκή δύναμη δεν ενδιαφέρεται για τη φύλαξη των συνόρων με την Τουρκία, από την οποία μπαίνουν μετανάστες ακόμα και στη Θράκη, όχι μόνο στο Αιγαίο, με την ίδια αυστηρότητα που απαιτούν για τα υπόλοιπα σύνορα, από τα οποία βγαίνουν. Και τέλος, η ίδια η Ουγγαρία, η οποία αγνοεί επιδεικτικά όσες καταγγελίες κι αν δέχεται, δείχνει εμπράκτως ότι καμία χώρα δεν μπορεί να πιεστεί από τον Ερντογάν, αν δεν θέλει. Εκθέτει, επίσης, τη Γερμανία (που αναζητά πολιτικούς λόγους για να αποσιωπήσει τους πανίσχυρους οικονομικούς δεσμούς που διατηρεί με την Τουρκία) και τους ισχυρισμούς περί εκβιασμών Ερντογάν, αποδεικνύοντας ότι αποτελούν άλλοθι για παραχωρήσεις εκ μέρους της Ε.Ε., που τον πληρώνει από το κοινό ευρωπαϊκό ταμείο. Οι εκβιασμοί του Ερντογάν, όπως και κάθε εκβιασμός στην πολιτική, αφορούν μόνο τις χώρες που επιτρέπουν να τις εκβιάζουν ή είναι ανίσχυρες και δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Η Γερμανία σίγουρα δεν ανήκει σε αυτές. Εκ των πραγμάτων, η κρίση του προσφυγικού-μεταναστευτικού που εργαλειοποίησε ο Ερντογάν για να πάρει ανταλλάγματα και να αποδυναμώσει την Ελλάδα απέδειξε ότι ο ανίσχυρος παίκτης όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν οι ελληνικές κυβερνήσεις, που δέχτηκαν να αναλάβουν όλα τα βάρη από ενέργειες που άλλα κράτη προκάλεσαν και στις οποίες δεν είχε καμία συμμετοχή. Γι’ αυτό και η κριτική ή η ειρωνεία για τη συμμετοχή της Ελλάδας στην πρωτοβουλία του Βερολίνου ήταν υπερβολική και ανοίκεια. Η ελληνική κυβέρνηση σωστά απαίτησε να συμμετάσχει, από τη στιγμή που η μία πλευρά της εμφύλιας διαμάχης στη Λιβύη προέβη σε μια παράνομη και εχθρική για τα εθνικά συμφέροντα της χώρας κίνηση. Μεγαλοποίησε όμως το θέμα, ενώ ήταν βέβαιο ότι κανείς δεν ενδιαφερόταν για το δικό της ζήτημα και μόνο ως ενοχλητικό εμπόδιο θα το έβλεπαν. Από την άλλη, η μη πρόσκληση της Ελλάδας είναι υπερβολή να χαρακτηριστεί «εθνική ήττα». Οι κινήσεις της από δω και πέρα είναι που έχουν σημασία.
23.1.20 – lifo
9
talk town
SHORTCUT
GUEST EDITOR
«Μα τι το πέρασες εδώ; Ξενοδοχείο;»: Το αποπάνω μου διαμέρισμα έγινε Αirbnb
Η αντικαπνιστική ευγένεια
Η Ελλάδα αμφιταλαντεύεται μεταξύ μοντερνισμού και παράδοσης.
Είναι αυτή η ενοχλητική ιδέα της περιστρεφόμενης πόρτας με τους περιστασιακούς ενοίκους που διαρκώς έρχονται, τα «σπάνε» και φεύγουν, και ξανά από την αρχή. Είναι και ο (ρεαλιστικός) φόβος ότι μπορεί το «δικό» σου διαμέρισμα να είναι το επόμενο.
α π ό τον δ η μήτρη πολ ι τά κη
10 lifo – 23.1.20
ηλώναμε κάποτε, μέσα στην αλαζονεία, την εγωπάθεια και τη θερμή σύγχυση της πρώιμης νεότητας, πόσο ιδανικό θα ήταν για τις μποέμ και αυτοτελείς προσωπικότητές μας να μπορούσαμε να μέναμε διά βίου σε ξενοδοχεία ως προνομιούχοι flâneurs της ύπαρξης. Μηδέν έγνοιες και οικιακές υποχρεώσεις, απόλυτη ελευθερία κινήσεων, περιορισμένοι δεσμοί, εύκολες αποδράσεις, πάμε γι’ άλλα, το μέλλον είναι για πάντα… Ουδείς, φυσικά, πραγμάτωσε αυτό το κωμικά επιπόλαιο όραμα και όποιος/-α στην ενήλικη ζωή έχει αναγκαστεί να διαμένει τακτικά και επί μακρόν σε ξενοδοχεία λόγω δουλειάς (πάσης φύσεως και αμοιβής) αργά ή γρήγορα δηλώνει εξοντωμένος από την εμπειρία, η οποία συχνά συνοδεύεται από χρόνια συμπτώματα αποξένωσης και αποπροσανατολισμού. Υπάρχουν λόγοι για τον διαχωρισμό σπιτιού-ξενοδοχείου, και για το σλόγκαν «τι το πέρασες εδώ, ξενοδοχείο;» και δεν έχουν να κάνουν με την επιβολή κανόνων ούτε με τη θαλπωρή και την κεκτημένη οικειότητα μιας μόνιμης κατοικίας σε σχέση με ένα δωμάτιο (ή μια σουίτα) ξενοδοχείου. Το ένα είναι αυτό που είναι και ό,τι καλύτερο μπορεί να καταφέρει κανείς για να στεγάσει την καθημερινότητά του και το άλλο είναι… ό,τι να’ ναι, δεν μας νοιάζει κιόλας στην πραγματικότητα. Προσωπικά, προτιμούσα πάντα μια μέση λύση. Όχι ξενοδοχείο φυσικά (εκτός των άλλων, πώς νομίζαμε δηλαδή ότι θα το πληρώνουμε;), αλλά ούτε και πολλά-πολλά με τους υπόλοιπους ενοίκους, εκτός κι αν τύχει να τα βρεις μαζί τους σε κάποιο βαθύ επίπεδο (τέτοιες ευλογίες είναι σπάνιες, όμως, στον πολυπληθή αστικό βίο). Μένω σε μια πολυκατοικία του ευρύτερου κέντρου όπου εσχάτως κάποια (δύο-τρία, δεν είμαι σίγουρος) διαμερίσματα που παρέμεναν για καιρό άδεια έχουν παραδοθεί στο Αirbnb. Το ένα είναι ακριβώς αποπάνω μου και μέχρι πριν από μερικούς μήνες ακουγόταν μόνο πού και πού η αγωνία μιας ηλικιωμένης κυρίας, ώσπου μια μέρα, ξημερώματα, ακούστηκε μια κραυγή κι ένας λυγμός συγγενικού προσώπου της, και μετά σιγή. Ακολούθως, το διαμέρισμα τέθηκε στην υπηρεσία του Αirbnb, όπως σταδιακά έγινε φανερό από το ειδικό κουδούνι στην είσοδο, από τα ζευγάρια με τα μπαγκάζια και το ύφος καχυποψίας και απορίας («στο σωστό ήρθαμε;») στην εξώπορτα, τους περιστασιακούς (συν)ενοίκους που καμιά φορά προσπαθούν κατά λάθος να μπουν στο δικό μου διαμέρισμα, το γενικό κλίμα ευζωίας και αδιαφορίας για κανόνες κοινής ησυχίας που αντηχεί από το επάνω πάτωμα. Δεν είναι ότι μ’ ενοχλεί η φασαρία (ούτε τόσο έντονη είναι και επίσης έχω κάνει κι εγώ το μερίδιο του σαματά που μου αναλογούσε κατά καιρούς ως ένοικος), αλλά, όπως και να το κάνεις, είναι μεγάλο το άλμα από το να ακούς σποραδικά κάτι που μοιάζει με επιθανάτιο ρόγχο σε κάτι που μοιάζει με φουλ ανέμελο σεξ εκτός έδρας. Είναι αυτή η ενοχλητική ιδέα της περιστρεφόμενης πόρτας με τους περιστασιακούς ενοίκους που διαρκώς έρχονται, τα «σπάνε» και φεύγουν, και ξανά από την αρχή. Είναι και ο (ρεαλιστικός) φόβος ότι μπορεί το «δικό» σου διαμέρισμα να είναι το επόμενο Αirbnb του κτιρίου, αν ο ιδιοκτήτης του δελεαστεί κι εκείνος, όπως τόσοι άλλοι, προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν λέω, το κατανοώ ως πατέντα το Αirbnb και επίσης κατανοώ και τους (μικρο)ιδιοκτήτες που βρήκαν στην «εφαρμογή» μια καταφυγή από τα βάρη της κρίσης και της φτωχοποίησης. Απλώς είναι κι αυτό μία από τις ιδέες που σκαρφίστηκε κάποιο τζιμάνι της Silicon Valley και φαινόταν τόσο συμπαθητική και cute και ανθρώπινη και χρήσιμη στο μικρο-επίπεδο και κατόπιν γιγαντώθηκε αγρίως και εντελώς ασύμμετρα, προκαλώντας ποικίλες ρωγμές στον κοινωνικό ιστό, διάβρωση ολόκληρων περιοχών, εκτοπισμό μόνιμων κατοίκων, ραγδαία αύξηση ενοικίων κι ένα σωρό άλλα ζητήματα που έχουν αρκούντως καταγραφεί. Έντεκα χρόνια μετά την ίδρυσή του ως τεχνολογικής πατέντας που, όπως δηλώνουν και όλες οι υπόλοιπες στο καταστατικό τους, θα μας «συνέδεε» αναμεταξύ μας –και θα κοιμόμασταν ο ένας στον καναπέ του άλλου ανά την υφήλιο–, ο υπερθυρεοειδισμός του Αirbnb μοιάζει να καταπίνει το σύμπαν ή να δαγκώνει το σκηνικό τριγύρω μας, όπως το ξέραμε.
Ο Βασίλης Βαμβακάς είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας και Επικοινωνίας στο ΑΠΘ.
απ ο τ ο ν βασί λ η βαμ βακ α
τις αρχές του 2020 υπάρχουν ειδήσεις στις οποίες θα μπορούσε να εστιάσει κανείς και να πει ότι η Ελλάδα δεν έχει βγει ακόμα από τον φαύλο κύκλο της κρίσης, της μνησικακίας, της βίας. Οι εικόνες του αιμόφυρτου δημοσιογράφου της Deutsche Welle Θωμά Ιακόμπι, θύματος τραμπουκισμού ακροδεξιών μετά από διαμαρτυρία τους για το μεταναστευτικό, είναι μία από αυτές. Όπως και το καραούλι με βόμβες μολότοφ και καδρόνια που έστησαν αντιεξουσιαστές σε αστυνομικούς στη Νομική. Εστίες πολέμου συνεχίζουν να καίνε στην ελληνική επικράτεια και δύσκολα φαίνεται ότι θα σβήσουν, ειδικά εάν υποτιμηθεί η εξτρεμιστική δυναμική που είχε διαμορφωθεί τα προηγούμενα χρόνια, η οποία δεν μπορεί να εξαφανιστεί σε μια μέρα. Υπάρχουν όμως κι άλλες «ειδήσεις» που ουσιαστικά δεν καταγράφονται ως τέτοιες, οι οποίες δείχνουν μια χώρα όχι απλώς «παραδόξως νεωτερική» (για να δανειστούμε τον τίτλο του πρόσφατου βιβλίου του Γιάννη Βούλγαρη) αλλά που στρέφεται σιωπηλά εναντίον της μέχρι πρότινος «κανονικότητάς» της. Αναφέρομαι κυρίως στο γεγονός της επιτυχημένης μέχρι τώρα εφαρμογής των αντικαπνιστικών μέτρων στους δημόσιους χώρους. Η αλλαγή που έχει συμβεί με σχετικά αναίμακτο τρόπο σε όλους τους χώρους δημόσιας συνάθροισης τους τελευταίους μήνες είναι απίστευτη. Όχι μόνο μπορείς να αναπνεύσεις μέσα σε ένα εστιατόριο, όχι μόνο μπορείς να δεις και να φλερτάρεις με τους συνδαιτυμόνες στην απέναντι πλευρά ενός μπαρ, όχι μόνο δεν χρειάζεται να βάλεις τα ρούχα σου σε κλίβανο μετά τη βραδινή σου έξοδο αλλά και κανείς δεν νιώθει μειωτικά επειδή δεν μπορεί να καπνίσει, εκεί όπου μέχρι πρότινος ο μη καπνιστής ήταν ο παράξενος της υπόθεσης. Πολλοί θα πουν ότι γι’ αυτή την εξέλιξη ευθύνονται τα αυστηρά πρόστιμα. Ο λόγος της βιο-εξουσίας που έχει αρχίσει να ποτίζει και την ελληνική «αντάρτικη» κοινωνία. Η κυριαρχία της πολιτικής ορθότητας που αρχίζει σιγά-σιγά να αφορά και τους ανορθόδοξους Έλληνες. Φυσικά και έχουν δίκιο, όλα αυτά παίζουν κρίσιμο ρόλο, όμως δεν είναι επαρκή για να εξηγήσουν την πλήρη μετάλλαξη της καπνιστικής συμπεριφοράς σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Η υπακοή σε έναν νόμο που ισχύει καθολικά σε όλο τον κόσμο δεν ήταν καθόλου αυτονόητη στην Ελλάδα του 2020. Άλλωστε, πολλές από τις συμπεριφορές των Ελλήνων στον δημόσιο χώρο (βλ. κανόνες οδήγησης) δεν έχουν ακόμη κανονικοποιηθεί στον ίδιο βαθμό με το κάπνισμα. Η αντικαπνιστική στάση της ελληνικής κοινωνίας και ιδίως ο σεβασμός των καπνιστών στην υγεία των άλλων είναι μια τεράστια αλλαγή που δεν οφείλεται απλώς σε κάποιο υπουργείο ή κάποια ντιρεκτίβα. Φαίνεται να αποτελεί μια εσωτερική μας υπόθεση. Μια διευθέτηση που έχει να κάνει με τους ελάχιστους κανόνες συμβίωσης που είχαμε αφήσει στην τύχη τους στο πρόσφατο παρελθόν ή, ακόμα, είχαμε στραφεί ανοιχτά εναντίον τους ως δείγμα της αντισυστημικής μας λογικής ή/και της εθνικής μας ιδιομορφίας. Με απλά λόγια, αυτό που ανακαλύπτουμε και επανεισάγουμε στην κοινωνική μας ζωή μέσα από την αντικαπνιστική στάση είναι η ευγένεια. Την άτυπη αυτή συνθήκη που μας επιτρέπει να ζήσουμε ο ένας κοντά στον άλλον με τις διαφορές και τις αντιθέσεις μας, χωρίς να επιθυμούμε την πλήρη ακύρωση όλων εκείνων με τα οποία διαφωνούμε. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό να βλέπεις τους καπνιστές να κάθονται αυτές τις μέρες στο κρύο για να μην παραβούν όχι μόνο έναν νόμο αλλά και τον κανόνα ευγένειας που παραγνώριζαν για δεκαετίες. Η νέα κοινωνικότητα που αναπτύσσεται με αφορμή την εκπαραθύρωση του καπνίσματος είναι από μόνη της μια ενδιαφέρουσα παράλληλη συνέπεια. Αφορά μια τυχαία συνάθροιση όχι εξοβελισμένων ατόμων αλλά των πιο ευγενών από τους συμπολίτες μας. Είναι γνωστό το σχήμα που βλέπει την Ελλάδα να αμφιταλαντεύεται μεταξύ δύο τάσεων, μοντερνισμού και παράδοσης, Δύσης και Ανατολής, θεσμικών και παραθεσμικών τρόπων κοινωνικής οργάνωσης. Όπως και αν ονομάζεται, ο δυϊσμός της ελληνικής κοινωνίας είναι υπαρκτός και δεν αφορά απαραίτητα διαφορετικές κοινωνικές και πολιτικές ομάδες. Αφορά εμάς τους ίδιους, τον τρόπο με τον οποίο έχουμε συγκροτήσει τις ατομικές και συλλογικές μας ταυτότητες. Τα τελευταία χρόνια η ζυγαριά έκλινε όλο και περισσότερο προς πρακτικές και νοοτροπίες που ενίσχυαν τον συχνά βίαιο αρχαϊσμό μας. Η οικονομική κρίση μάς έπεσε βαριά. Σήμερα, όλο και συχνότερα εμφανίζονται σημάδια που δείχνουν ότι προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ξανά την άλλη μας πλευρά, αυτή που καταχωνιάσαμε για μία δεκαετία σε παλιά ιδεολογικά στρατόπεδα, νέους κοινοτισμούς και σε μια γενικευμένη εχθροπάθεια. Ας ελπίσουμε ότι αυτός ο ευγενής αγώνας θα έχει συνέχεια...
GUEST EDITOR
Αμάξι ή αμαξίδια; Ποδήλατο ή πάρκινγκ; Πώς οι δρόμοι της Αθήνας παράγουν αποκλεισμό και μικροψυχία.
α π ό τη β ι βι αν σ τ ε ρ γ ι ου
αζεύω στο Instagram. Μια φίλη βρίσκεται στη Φινλανδία, σύμφωνα με το προφίλ της. Ανεβάζει αυτές τις φωτογραφίες της υπερ-ζεν ελευθερίας των πρώτων ημερών σε μια ξένη χώρα. Παρατηρώ τους εντελώς άδειους δρόμους και το σκοτάδι που σπάει ελάχιστα από ένα θαμπό φως χαμηλής έντασης. Αγκαλιάζω την κούπα με τον καυτό καφέ μου και σκρολάρω. Στην πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη όπου βρίσκεται όλοι φαίνεται να έχουν πάει με το ποδήλατο. Οι θέσεις ασφαλούς πρόσδεσης είναι πιασμένες. Το μεγάλο πρόβλημα της ημέρας φαίνεται να είναι αυτή η έλλειψη χώρου για να στριμώξεις το ποδήλατό σου. Εύκολα ανακαλώ αυτόν τον αρμονικό ήχο που αναδίδουν χειμωνιάτικα οι πόλεις χωρίς αυτοκίνητο, το γρα-γρου απ’ τις ποδηλατικές ακτίνες, τα κουδουνάκια που καλούν τους πεζούς να παραμερίσουν, τις κλειδαριές που κουμπώνουν δύσκολα λόγω πάγου, την απαλή πλοήγηση κάποιου τελευταίας τεχνολογίας λεωφορείου ή τραμ που σχεδόν επιπλέει στον άδειο δρόμο, αφήνοντας πίσω του ελάχιστο θόρυβο: τη φωνή που λέει τις στάσεις. Ο αέρας είναι παγωμένος και όλοι κουκουλώνονται καθώς ποδηλατούν, άρα ακούγονται αυτές οι αγωνιώδεις πεταλιές που δεν ξέρεις αν είναι επειδή καθυστέρησαν να φτάσουν κάπου ή επειδή πάγωσε το αίμα στις γάμπες τους. Διοχετεύουν την ένταση στο ποδήλατο και η όλη σωματική προσπάθεια λειτουργεί ως ηρεμιστικό. Και, ναι, μου ’ρχεται εύκολα η σκέψη τι ωραία που θα ’ταν η Αθήνα με ποδήλατα, αν δεν ήταν τόσο... Αθήνα. Πολύ αμφιβάλλω αν οι άνθρωποι της πόλης είναι πραγματικά τόσο απρόθυμοι ν’ αλλάξουν τον τρόπο που μετακινούνται. Θα τους κακόπεφτε τόσο πολύ κάτι φθηνότερο και ασφαλέστερο; Αλλά, ταυτόχρονα, αμφιβάλλω αν συνειδητοποιούμε πόσο εγωιστικά μετακινούμαστε στην Αθήνα και πόσο μικρόψυχα αποκλείουμε απ’ τον δημόσιο χώρο. Απεχθέστερο χαρακτηριστικό παράδειγμα ο αποκλεισμός ποδηλάτων και αμαξιδίων, λόγω έλλειψης κοινού δικτύου, όπου θα μπορούσαν να τσουλάνε αμφότερα. Κάθε φορά που επιστρέφω αεροπορικώς στην Αθήνα, σκέφτομαι πάνω-κάτω αυτά που σκέφτονται κι άλλοι, καθώς προσγειώνονται στο «Βενιζέλος». Σοκάρομαι με το φως. Η Αθήνα είναι αδιανόητα φωτεινή. Κοιτάζω σαν χαζή τον ουρανό, είναι πάντα τόσο μπλε και τόσο ψηλά. Πάντα ενθουσιάζομαι που είμαστε τόσο ζωηροί και ζεστοί, οι επιβάτες μιλάνε δυνατά, ακουμπιούνται, στέλνουν ηχητικά μηνύματα στους φίλους τους ήδη από το λεωφορειάκι που σε πάει απ’ το αεροπλάνο στο αεροδρόμιο, κανονίζουν ήδη ποτά. Προφανώς, όλο αυτό είναι τέλειο. Αλλά το άλλο που παρατηρεί κανείς φτάνοντας είναι τα αυτοκίνητα. Ο θόρυβος από πόρτες που κοπανιούνται, τα φρένα, τα ουρλιαχτά των οδηγών. Τα αμάξια είναι, φοβάμαι, ο ήχος της πόλης. Είναι παντού. Όσο πιο θηριώδες το αυτοκίνητο, τόσο το καλύτερο. Αν μπορεί να σκαρφαλώνει στη μέση της πεζοδρομημένης έκτασης, ακόμα καλύτερα. Τα πεζοδρόμια ως πιθανά πάρκινγκ. Οι δρόμοι ως ευκαιρία να εκδηλώσεις την κακή σχέση με το «εγώ» σου: ουρλιάζεις που σε καθυστερούν άλλοι άνθρωποι (τι γυρεύουν στον δρόμο σου;), ενώ περνάς με την τζιπάρα. Ο δημόσιος χώρος στην Αθήνα είναι χώρος αποκλεισμού. Απευθύνεται σε αρτιμελείς που μπορούν να κάνουν σάλτο από τη μια τρύπα του δρόμου στην άλλη. Καταδικάζει όσους κινούνται με αμαξίδιο να μένουν σπίτι τους. Μοιάζει υπερβολικά με ιδιοκτησία όσων έχουν αμαξάρα και σπουδαίο «εγώ» να επιδείξουν, καταλαμβάνοντας όσο πιο πολύ χώρο γίνεται. Αυτή η φτηνή ευτυχία τού να βάζεις ακουστικά και να τρέχεις έξω δεν θα ’πρεπε να είναι καθόλου δυσεύρετη σε μια πόλη τόσο ζεστή όσο η Αθήνα, αλλά έλα που πρέπει να χοροπηδάς γύρω από παρκαρισμένους εγωισμούς. Η ηρεμία μιας βόλτας στον πεζόδρομο, όπου απλώς χαζεύεις νεραντζιές, δεν θα έπρεπε να είναι κάτι δύσκολο, αλλά έλα που άμα είσαι σε αμαξίδιο ακόμα κι αυτό σού το στερούν. Οι πόλεις που αγαπάνε το αμάξι είναι απροκάλυπτα εγωιστικές. Πολιτισμένες είναι αυτές που αγαπούν το αμαξίδιο και ό,τι δεν επιβαρύνει τους άλλους όταν κυκλοφορεί. Ένας άνθρωπος με ποδήλατο, για παράδειγμα, δεν κάνει θόρυβο, δεν μπορεί να αναδειχτεί επιδειξίας του μήνα, παρκάροντας παράνομα την αμαξάρα μπροστά στο μαγαζί, κολλητά πάνω στα τραπεζοκαθίσματα, αποκλείοντας την πρόσβαση σε άλλους. Είναι πιο ταπεινοί οι ποδηλάτες; Αδιάφορο. Σίγουρα, πάντως, ο δημόσιος χώρος δεν υποφέρει από την ύπαρξή τους, δεν χάνει την ανοιχτότητά του. Η Αθήνα έγινε κουλ, αλλά για ποιους; Παραμένει μια πόλη όπου δεν βλέπεις στα μπαρ ανθρώπους με αμαξίδια, γιατί πώς να φτάσουν στο κουλ μέρος; Περηφανευόμαστε όταν μπαίνει κάπου μια επικλινής μπάρα. Νομίζουμε ότι εξιλεωνόμαστε όταν δεν παρκάρουμε στις θέσεις ΑμεΑ, αλλά διατηρούμε τα ανεπεξέργαστα ένστικτα ανωτερότητας που έχουμε προς όσους ονομάζουμε έτσι – ανθρώπους που δεν μας νοιάζει καθόλου αν θα τους πάνε τα πράγματα καλά, αρκεί να μην τους βλέπουμε. Συνειδητά και ανομολόγητα έχουμε διαλέξει σε ποιον ανήκει ο δημόσιος χώρος. Είναι ένας χώρος αποκλεισμού. Μήπως να ξανασυζητήσουμε αν είναι πολίτες της Αθήνας κι αυτοί που αποκλείονται; Λύσεις υπάρχουν. Κοινά δίκτυα κίνησης ποδηλάτων και αμαξιδίων. Αυστηρές τιμωρίες στις αυθαιρεσίες των οδηγών. Καλύτερα μέσα μαζικής μεταφοράς και άλλες λύσεις, πιο ευφάνταστες. Όλες έχουν αναπτυχθεί σε άλλες πόλεις, σε μέρη που έχουν κάτι πιο δημοκρατικό από εμάς, κι ας είναι χωρίς Παρθενώνα στη μέση. 23.1.20 – lifo
11
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
νέος
σύγχρονος
απολαυστικός
ΙNFO Το βιβλίο της Κάλλιας Παπαδάκη «Δενδρίτες» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.
ΑΠΟ ΤΟΥΣ: ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ, ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟ, ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΡΙΜΑΝΑΚΗ, ΔΙΟΝ 12 lifo – 23.1.20
παλιός
κλασικός ΟΣΑ ΑΓΑΠΑΜΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ.
Πειραιάς
ΝΥΣΗ ΝΟΤΑΡΑΚΗ, ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑ ΚΑΙ M. HULOT. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ 23.1.20 – lifo
13
ΤΗΕ TERMINAL
RA
E SU
CIA L IS PE
EUS 14 lifo – 23.1.20
ο λιμάνι του Πειραιά είναι το μεγαλύτερο της Ελλάδας. Εκτείνεται σε μια ακτογραμμή μήκους άνω των 24 χιλιομέτρων και παράλληλα καλύπτει μια συνολική έκταση άνω των 5 εκατ. τετραγωνικών μέτρων. Η γεωγραφική του θέση αλλά και η μεγάλη γκάμα υπηρεσιών που προσφέρει (κρουαζιερόπλοια, ακτοπλοΐα, κοντέινερ, car terminals, εφοδιαστική αλυσίδα) έχουν συμβάλει στην καθιέρωσή του όχι μόνο ως πρώτου λιμανιού της Μεσογείου αλλά και ως ενός από τα σημαντικότερα διεθνή ναυτιλιακά κέντρα. Ήδη το τελευταίο χρονικό διάστημα τα αλλεπάλληλα ρεκόρ στη διακίνηση κοντέινερ καταρρίπτονται κι έχει καταγραφεί μια σημαντική αύξηση των διακινούμενων φορτίων σε νέα, υψηλότερα επίπεδα, που ξεπερνούν τα 5 εκατ. εμπορευματοκιβώτια. Την ίδια στιγμή, επενδυτικά σχέδια, αξιοποιήσεις εκτάσεων, κτιρίων και περιοχών, στρατηγικές παρεμβάσεις και νέες συγκοινωνιακές λειτουργίες διαμορφώνουν το νέο πρόσωπο του μεγάλου λιμανιού της χώρας. Τον Αύγουστο του 2016 ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της ΟΛΠ Α.Ε. από το ΤΑΙΠΕΔ στον μεγαλύτερο ναυτιλιακό όμιλο του κόσμου, την Cosco Shipping. Η αγορά των μετοχών συνοδευόταν με την ανάληψη της υποχρέωσης ενός πακέτου επενδύσεων 294 εκατ. ευρώ που αφορούν το σύνολο των λιμενικών υπηρεσιών και στοχεύουν στη συνολική ανάπτυξη του λιμένος. Η διοίκηση της ΟΛΠ Α.Ε., λειτουργώντας ως μακροχρόνιος και υπεύθυνος επενδυτής, συμπεριέλαβε στο master plan του λιμένος, πέραν των υποχρεωτικών, επιπλέον εθελοντικές επενδύσεις ύψους περίπου 625 εκατ. ευρώ, οι οποίες είναι απολύτως απαραίτητες ώστε να μην απολέσει ο Πειραιάς το συγκριτικό του πλεονέκτημα. Συνολικά, το master plan της ΟΛΠ Α.Ε. περιλαμβάνει επενδύσεις συνολικού ύψους 920 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ποσό των 120 εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτηθεί από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής (ΕΣΠΑ). Επιπρόσθετα, βάσει υπολογισμών οι επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά κατά την τελευταία δεκαετία έχουν αποφέρει επιπλέον έσοδα στο ελληνικό Δημόσιο που αγγίζουν τα 800 εκατ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα ποσά από τις επενδύσεις σε υποδομές ή το τίμημα για την αγορά του πλειοψηφικού πακέτου της ΟΛΠ Α.Ε., με τα οποία το συνολικό ποσό φτάνει περίπου στα 1,8 δισ. ευρώ. Μάλιστα, οι επιδόσεις του ΟΛΠ έχουν προσελκύσει τα βλέμματα επενδυτών, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που πριν από λίγο καιρό συμφώνησε να χορηγήσει 140 εκατ. ευρώ, προκειμένου να στηρίξει την επέκταση και αναβάθμιση του λιμανιού του Πειραιά. Άλλωστε, όπως έχει επισημανθεί στο πρόσφατο παρελθόν, βασική φιλοδοξία της Cosco είναι η αναρρίχηση του λιμανιού σε θέση αντίστοιχη με αυτήν των λιμανιών του Ρότερνταμ και της Αμβέρσας, ώστε όχι μόνο να βελτιώσει τις υποδομές του αλλά και να πρωταγωνιστήσει στην ευρωπαϊκή αγορά. γιάννης πανταζόπουλος
Η ανάπλαση του Αγίου Διονυσίου μεταμορφώνει μια ολόκληρη περιοχή
Τα αλλεπάλληλα ρεκόρ του λιμανιού του Πειραιά
Το τελευταίο διάστημα ο Πειραιάς βρίσκεται σε διαρκή κινητικότητα, με επεμβάσεις που αναζωογονούν και μετατρέπουν την πόλη σε έναν δυναμικό πόλο, σε εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο, καθώς και σε τουριστικό προορισμό. Μεταξύ άλλων, τα βλέμματα έχουν στραφεί στο πρόγραμμα της ανάπλασης του Αγίου Διονυσίου, ένα έργο που αφορά τέσσερα μεγάλα οικοδομικά τετράγωνα και θα συμβάλει στην αισθητική και οικονομική αναζωογόνηση της περιοχής, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών. Το πρόγραμμα αυτό κινείται σε δύο άξονες: αφενός σε αυτόν της αναβίωσης και επανάχρησης των εγκαταστάσεων της καπνοβιομηχανίας «Παπαστράτος» και της μετατροπής τους σε κτίρια γραφείων διεθνών προδιαγραφών από την ελληνική εταιρεία Dimand, σε συνεργασία με την EBRD και την Grivalia. Αφετέρου, σε εκείνον της ανάπλασης της ευρύτερης περιοχής με έργα και επεμβάσεις σε δημόσιους, κοινωφελείς και κοινόχρηστους χώρους. Το πρόγραμμα αστικής ανάπλασης προβλέπει επίσης τη δημιουργία χώρων πρασίνου και αθλητικών εγκαταστάσεων για τον δήμο Πειραιά. Στο πλαίσιο διεύρυνσης του προγράμματος, η Dimand πρόκειται να υλοποιήσει τέσσερα επιπλέον οικιστικά έργα στην ίδια περιοχή. Αξίζει να σημειωθεί ότι η υλοποίηση του προγράμματος πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του δήμου Πειραιά και σε συνεργασία με την περιφέρεια Αττικής, μέσω δημόσιων έργων προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του όλου πρότζεκτ, αν συνυπολογίσουμε τους ιδιωτικούς επενδυτικούς φορείς, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 250 εκ. ευρώ. Ειδικότερα, όσον αφορά τις παλιές εγκαταστάσεις της «Παπαστράτος», η ιδιαίτερη βιομηχανική αρχιτεκτονική θα διατηρηθεί στο εξωτερικό κέλυφος των κτιρίων, ενώ οι εσωτερικοί χώροι θα μετατραπούν σε σύγχρονο συγκρότημα γραφείων, φιλικό προς το περιβάλλον, που εκτιμάται πως θα στεγάσει 10.000 εργαζόμενους. Τα έργα θα έχουν και οικιστική πτυχή, καθώς θα κατασκευαστούν 200 επιπλωμένα διαμερίσματα που θα διατεθούν προς ενοικίαση ή πώληση. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την κατασκευή σταθμών μετρό και τη σύνδεση με τη Βούλα μέσω τραμ, αναμένεται να δημιουργήσουν μια παράκτια έκταση αναπτυξιακής δυναμικής, δίνοντάς της νέα πνοή. Στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος είναι να προσελκύσει σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να έχουν θετικό οικονομικό αντίκτυπο στην περιοχή και έντονο εμπορικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα, γεγονός που θα αλλάξει ριζικά την όψη και τον χαρακτήρα της. γιάννης πανταζόπουλος
BELUGA bar-restaurant
OE F I L OIC CH
H Τρούμπα έγινε σημείο all-day διασκέδασης Η Τρούμπα, αυτή η ιδιαίτερη συνοικία που συνδέεται με την εικόνα αλλά και την κουλτούρα της σύγχρονης Ελλάδας, μετατρέπεται σε σημείο συνάντησης, διασκέδασης και γεύσης που αλλάζει την ιστορία της περιοχής, χωρίς να την αποποιείται. Το Beluga, αυτό το all-day spot, συνδυάζει τη σύγχρονη φιλοσοφία της απόλαυσης με την υψηλή αισθητική, το μοντέρνο design με τα θεμέλια της 5ης Στοάς (435 π.Χ.) που αποκαλύπτονται κάτω από το γυάλινο δάπεδο και τη φήμη της περιοχής με μια νέα άποψη για την Τρούμπα. Γιατί μόλις βρεθείς στο Beluga αισθάνεσαι τα vibes της Ιστορίας, ενώ χαζεύεις την ατμοσφαιρική διακόσμηση με στοιχεία ρετρό, σύγχρονης τέχνης αλλά και φουτουριστικές πινελιές. Εδώ ο χαρακτηρισμός all-day υπακούει στην ουσία του όρου, αφού στο Beluga θα ξεκινήσεις την ημέρα σου με προσεγμένο καφέ και εξαιρετικά σνακ, θα συνεχίσεις με τον κατάλογο του καθημερινού brunch και θα επιστρέψεις για γεύσεις από τον κατάλογο που επιμελείται ο σεφ Στράτος Κουλέλης. Tα πιάτα που πρέπει να δοκιμάσεις είναι πολλά (μάλλον όλα!), αλλά, αν πρέπει από κάπου να ξεκινήσεις, το ταρτάρ σολομού με σος από πάστα τρούφας είναι ιδανική εισαγωγή. Για κυρίως θα βρεις μια σειρά από επιλογές που μυρίζουν θάλασσα ή φέρουν την τέχνη μιας αριστοτεχνικής κοπής κρέατος. Το φιλέτο σφυρίδας με πουρέ σελινόριζας και χόρτα εποχής και το μοσχαρίσιο Βlack Αngus διάφραγμα, με πουρέ πατάτας, σπαράγγια και σάλτσα ντιζόν είναι χαρακτηριστικές προτάσεις που θα συνδυάσεις με κάποιο από τα κρασιά της ενημερωμένης λίστας. Όσο για το φινάλε, το εκμέκ με κρέμα βανίλιας Μαδαγασκάρης, παγωτό καϊμάκι και γλυκό κουταλιού βύσσινο είναι ασυναγώνιστο! Ό,τι κι αν επιλέξεις, στο Beluga αισθάνεσαι την έννοια της περιποίησης και της προσωπικής φροντίδας των δημιουργών Σπύρου Μητρόπουλου και Σάββα Παντελίδη που οραματίστηκαν έναν χώρο-στολίδι για την περιοχή και κατάφεραν να τον καθιερώσουν ως στέκι για κάθε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας. Γιατί στο Beluga η λίστα με τα signature cocktails θα σε κρατήσει στην μπάρα μέχρι αργά, ενώ οι μουσικές σε τζαζ, φανκ και ποπ ρυθμούς θα συνοδεύουν τη διασκέδασή σου. Τα live μία φορά την εβδομάδα θα σε τραβήξουν στο spot της Τρούμπας, ενώ οι Κυριακές, με το Σπικ Γκρικ event από τις 19:00, έχουν καθιερωθεί στον χάρτη της διασκέδασης!
2ας Μεραρχίας 8-10, Πειραιάς, 210 4116505, FΒ: Beluga
23.1.20 – lifo
15
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Άγγελος Κότιος
ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Άγγελος Κότιος, μιλά για τη στρατηγική του ιδρύματος που διοικεί, τα προβλήματα των πανεπιστημίων και της εκπαίδευσης αλλά και τους φοιτητές.
16 lifo – 23.1.20
ρωινό Δευτέρας και το Πανεπιστήμιο Πειραιώς ήταν σε ρυθμούς εξεταστικής. Πολυάριθμοι φοιτητές κοιτούσαν τις σημειώσεις τους λίγο πριν από τις εξετάσεις, κάποιοι κάπνιζαν στο αίθριο του κτιρίου, το μέρος όπου επιτρέπεται το κάπνισμα. Στο γραφείο του πρύτανη η απρόσκοπτη θέα προς την πόλη ήταν εντυπωσιακή. Το κτίριο όπου στεγάζεται βρίσκεται στον πυρήνα του αστικού ιστού του Πειραιά και αποτελεί βασική συνιστώσα της καθημερινότητας της τοπικής κοινωνίας. Σήμερα το Πανεπιστήμιο Πειραιώς διαθέτει τέσσερις σχολές, δέκα ακαδημαϊκά τμήματα και μια τεράστια φοιτητική κοινότητα, το σύνολο της οποίας ξεπερνά τους 15.000 προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές. Πέραν των οικονομικών σπουδών, έχει επεκταθεί και σε άλλους επιστημονικούς τομείς, όπως η ναυτιλία, η πληροφορική, η ασφάλιση, οι διεθνείς σχέσεις, η ενέργεια, το περιβάλλον και ο τουρισμός. «Το πανεπιστήμιό μας είναι ένας χώρος αδιάλειπτης εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας, με δυναμική εξέλιξη, διεύρυνση των επιστημονικών του πεδίων και καθιέρωσή του ως ενός σημαντικού πανεπιστημίου στον εθνικό και διεθνή χάρτη της εκπαίδευσης και της έρευνας» επισημαίνει στη συνομιλία μας ο κ. Κότιος. Η φιλοσοφία του όσον αφορά τη διαχείριση της ακαδημαϊκής του κοινότητας στηρίζεται στους εξής τέσσερις πυλώνες: καινοτομία, έρευνα, εξωστρέφεια και αριστεία. Το Πανεπιστήμιο Πειραιώς ιδρύθηκε το 1938 ως Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών, το 1958 έγινε η Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή και από το 1989 λειτουργεί ως Πανεπιστήμιο Πειραιώς. « Ένα πανεπιστήμιο πρέπει να μεταδίδει τη γνώση μέσω της έρευνας και της διδασκαλίας, να προετοιμάζει τους φοιτητές για την εφαρμογή της σε όλους τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Ωστόσο, δεν αρκούν αυτά. Απαιτείται να είναι και βασικό συστατικό της κοινωνίας, γι’ αυτό διατηρούμε άριστη σχέση με την πόλη και τους φορείς» τονίζει και προσθέτει: «Προβάλλουμε τη σοβαρότητα και την ευθύνη. Είμαστε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο στο οποίο η κοινωνία έχει αναθέσει μια αποστολή, τη μετάδοση μιας ποιοτικής εκπαίδευσης, τη διάδοση καινοτόμων ιδεών και την επικέντρωση στις ακαδημαϊκές αρχές και αξίες. Οφείλουμε να πρωταγωνιστούμε ως ένας εκπαιδευτικός πόλος αναφοράς, ως πεδίο γόνιμου διαλόγου και ελεύθερης ανάπτυξης των ιδεών, είτε στην ακαδημαϊκή κοινότητα είτε στην κοινωνία. Δεν είμαστε ένα αφηρημένο πανεπιστήμιο χωρίς πυξίδα, αλλά στοχεύουμε στην κάλυψη όλων των πεδίων που άπτονται μιας σύγχρονης οικονομίας και της αγοράς εργασίας». Ο ίδιος μεγάλωσε στους κόλπους μιας αγροτικής οικογένειας στη Δράμα και επέλεξε τη μόρφωση ως όπλο για τη δική του κοινωνική ανέλιξη. Όπως διευκρινίζει: «Μόνο με τη μόρφωση
πραγματοποιείται η κοινωνική ανακατάταξη. Ο πατέρας μου ήταν καπνοπαραγωγός. Έτσι, είχα να αναμετρηθώ με το αλέτρι και το βιβλίο και διάλεξα το δεύτερο. Επιπλέον, εδώ φοιτούν νεαρά παιδιά λαϊκών οικογενειών από τον Κορυδαλλό, τη Νίκαια και τη Δραπετσώνα. Προφανώς, οι νέοι της Κηφισιάς και της Εκάλης επιλέγουν κατευθείαν τα γνωστά πανεπιστήμια του εξωτερικού. Άρα, οφείλουμε να δίνουμε στους φοιτητές μας τη δυνατότητα της απόκτησης όλων όσα χρειάζονται προκειμένου να ζήσουν αξιοπρεπώς, με αρχές και αξίες». Τον ρωτάω αν πιστεύει στο δημόσιο πανεπιστήμιο κι εκείνος απαντά: «Προφανώς. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές πνευματικές αγκυλώσεις. Μεταξύ αυτών και το παράδοξο στην υποχρεωτική εκπαίδευση να παρέχεται η δυνατότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και στην τριτοβάθμια, η οποία είναι προαιρετική, να μη δίνεται το δικαίωμα αυτό. Προσωπικά, επειδή είμαι υπέρ των ελεύθερων επιλογών των ανθρώπων, δεν έχω κανένα πρόβλημα να λειτουργούν παράλληλα και ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά κρίνω τη συζήτηση υπερβολική. Σε πολλές χώρες του εξωτερικού υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Το ζήτημα είναι ότι κυριαρχούν εσφαλμένες μέθοδοι αξιολόγησης της κατάταξης των πανεπιστημίων διεθνώς. Αγνοούν το βασικό κριτήριο της σχέσης εισροής-εκροής. Για παράδειγμα, η δημόσια δαπάνη ανά φοιτητή στο δικό μας πανεπιστήμιο αγγίζει τα 500 ευρώ, όταν στο London School of Economics ξεπερνά τα 25.000 ευρώ. Επίσης, εμείς έχουμε 200 καθηγητές κι εκείνοι 800. Όμως, πολλές φορές συμβαίνει, ειδικά οι επιμελείς φοιτητές μας, να αποδεικνύονται καλύτεροι, παρά τα δυσανάλογα ποσοστά που σας ανέφερα. Επομένως, το δημόσιο πανεπιστήμιο, αν και με πενιχρά μέσα και χαμηλούς πόρους σε σχέση με άλλες χώρες, καταφέρνει να πρωτοπορεί και να στέκεται ισάξιο των ανταγωνιστών του. Ο Σωκράτης, να σας θυμίσω, στον δρόμο δίδασκε, όχι σε αίθουσες και κτίρια. Συνεπώς, τα χρήματα που ξοδεύουν οι γονείς για τα παιδιά τους δεν πάνε χαμένα. Αυτό αποδεικνύεται και από τους εξαιρετικούς δείκτες ως προς την απορρόφηση των φοιτητών μας στον εργασιακό τομέα». Ποιες δυσκολίες έχει να αντιμετωπίσει σήμερα το πανεπιστήμιο; «Η κρίση προκάλεσε πολλές αρνητικές επιπτώσεις, όπως η εκροή διδακτικού προσωπικού και διοικητικού δυναμικού, αλλά και η κατακόρυφη μείωση των χρηματοδοτικών πόρων. Το πανεπιστήμιο, έτσι κι αλλιώς, έχει απολέσει τον δημόσιο χαρακτήρα του, αφού λειτουργεί πλέον στη βάση της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Εμείς, μέσω ιδίων πόρων που φέρνουμε από ερευνητικά προγράμματα, καλύπτουμε στελεχιακά κενά που προέκυψαν από την κρίση. Άρα, σε μεγάλο βαθμό έχουμε έτσι κι αλλιώς ιδιωτικοποιηθεί. Ευτυχώς, δεν κάναμε καμία έκπτωση ως προς το περιεχόμενο της εκπαίδευσης» καταλήγει.
AGORA
«Όσο πιο απίθανο να το βρεις… τόσο πιο πιθανό να το βρεις εδώ, στον Μανδραγόρα» είναι το μότο του Γιάννη Βασιλόπουλου, του ανθρώπου που δημιούργησε το πιο φημισμένο μπαχαράδικο και μπακάλικο του Πειραιά, που όμως έχει πελάτες και εκτός των «συνόρων» του λιμανιού, μια και δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από τα πιο γνωστά ντελικατέσεν του κέντρου της Αθήνας. Βρίσκεται στον πιο λαϊκό και εμπορικό δρόμο του Πειραιά, την οδό Γούναρη, και συγκεντρώνει τα πιο ψαγμένα προϊόντα μικρών παραγωγών: τυροκομικά, αλλαντικά, αλίπαστα, μπαχαρικά και βότανα. Το μαγαζί ξεκίνησε να λειτουργεί το 1955 από τον κυρ-Φώτη, τον πατέρα του κυρίου Γιάννη, ο οποίος διέθετε τότε βότανα του βουνού. Η ονομασία «Μανδραγόρας» δόθηκε αργότερα, όταν το μαγαζί είχε καταφέρει να συγκεντρώσει ένα σωρό νοστιμιές από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Σήμερα, μαζί με τον κ. Γιάννη εργάζονται και οι δυο του γιοι, Φώτης και Γιώργος, οι οποίοι είναι εξίσου εξυπηρετικοί και χαμογελαστοί. Αυτό που ξεχωρίζει στην ταμπέλα του μαγαζιού έγινε γρήγορα και το βασικό στοιχείο της ταυτότητάς του: ένα μάτι, το μάτι του Μανδραγόρα. «Όλοι με ρωτούσαν τι σημαίνει» λέει ο ιδιοκτήτης. «Πολύ απλά, είναι το μάτι της αναζήτησης εδώδιμων και αποικιακών προϊόντων σε όλο τον κόσμο, αλλά και το μάτι της επίμονης αναζήτησης της ποιότητας, της αυθεντικότητας, της μοναδικότητας». Οι συνεργάτες του λένε ότι είναι το μάτι του ίδιου του κυρίου Γιάννη, που ψάχνει αδιάκοπα τα καλύτερα, σε όλα τα μέρη του κόσμου: από τη φημισμένη πάπρικα της Ουγγαρίας και την εξαιρετική κανέλα της Ινδονησίας μέχρι την Κασταμονή του Εύξεινου Πόντου, πατρίδα της αυτοκρατορικής οικογένειας των Κομνηνών, όπου αναζητά, βρίσκει και φέρνει στο μαγαζί του εξαιρετικό σαλέπι, σπάνια μπαχαρικά και αρωματικά φυτά. Μαζί με αυτά εδώ θα βρεις γάλα από μικρές φάρμες, αλεύρια, μέλια, αποξηραμένα φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, εκλεκτά όσπρια, ζυμαρικά, δημητριακά, μαρμελάδες, αλλαντικά, αλίπαστα, δυσεύρετα τυριά, ελιές, ελαιόλαδα και παξιμάδια. Και του πουλιού το γάλα δηλαδή – κι ας έχει κατοχυρωθεί το μότο σε άλλα καταστήματα. Στα συν και το ντεκόρ, που θυμίζει παλιό μπακάλικο, με τα αλλαντικά να κρέμονται πάνω από τα σακιά με τα αλεύρια και τα όσπρια. Μ.Κ. Δημ. Γούναρη 14, Πειραιάς, 210 4172961
Πανδαισία γεύσεων και αρωμάτων στον Μανδραγόρα
Γιώργου Ανεμογιάννη, προσέλκυσε πλήθη επισκεπτών. Αυτή η συλλογή, μαζί με τις υπόλοιπες των ζωγραφικών έργων, βρίσκεται στον 1ο όροφο του κτιρίου και η επισκεψιμότητά της δεν είναι υψηλή, αν εξαιρέσουμε τις εκπαιδευτικές σχολικές επισκέψεις. Το πιο διάσημο απόκτημα, πάντως, είναι ο «Πειραιάς» του Κωνσταντίνου Βολανάκη, αλλά, καθώς είναι μόνιμα αποσπασμένο στο γραφείο του δημάρχου του Πειραιά, δεν μπορεί εύκολα να το θαυμάσει κανείς. Ελπίζουμε σε μια μελλοντική δημόσια παρουσίασή του στο ευρύτερο κοινό, όπως έγινε το 2019, όταν εκτέθηκαν όλα τα προσωπικά αντικείμενα του Μάνου Κατράκη, τα οποία επίσης ανήκουν στην Πινακοθήκη και βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή της. χρήστοσ παρίδησ
IR
E SU
η προτομή της θείας του καλλιτέχνη, Σοφίας Σλήμαν, αλλά και ολόκληρη η προσωπική συλλογή του σκηνογράφου της όπερας των αρχών του 20ού αι. Πάνου Αραβαντινού (1884-1930), που διέπρεψε στο Βερολίνο και στην Κεντρική Ευρώπη τον Μεσοπόλεμο. Ο σκηνογράφος υπέγραψε ιστορικές παραστάσεις πρωτοποριακών ανεβασμάτων (π.χ. του πρώτου Βότσεκ του Μπεργκ) και ουσιαστικά θεωρείται ο γεννήτορας της ελληνικής σκηνογραφίας. Σκίτσα και μικρογραφίες σκηνικών και κοστουμιών, μακέτες με κρυφό φωτισμό αλλά και ελαιογραφίες –καθώς υπήρξε και ζωγράφος–, απαρτίζουν αυτό το εξαιρετικό τμήμα της Πινακοθήκης που λίγοι γνωρίζουν. Όταν εκτέθηκε, βέβαια, το 1973, σε επιμέλεια ενός άλλου θρυλικού σκηνογράφου, του
CIA L IS E P
P
Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά από το 1914 στεγάζεται σε ένα από τα ωραιότερα ανακαινισμένα νεοκλασικά που κάποτε λειτουργούσε ως ταχυδρομείο-τηλεγραφείο-τηλεφωνείο. «Κρύβει» μερικά διαμάντια σημαντικών Ελλήνων ζωγράφων που το κοινό ίσως δεν γνωρίζει ότι βρίσκονται εκεί. Ο επισκέπτης, λοιπόν, έχει την ευκαιρία να δει έργα των αδελφών Νικόλαου και Περικλή Λύτρα (γιοι του Νικηφόρου), του Κωνσταντίνου Μαλέα, του Μιχαήλ Ρωμανίδη, του Αλέξανδρου Χριστοφή, του Περικλή Βυζάντιου και πολλών άλλων. Δύο ξεχωριστές συλλογές συμπληρώνουν τον κρυμμένο «θησαυρό» της Πινακοθήκης: εξαιρετικά γλυπτά του σπουδαίου συμβολιστή γλύπτη Γιώργου Καστριώτη (1899-1969), ανάμεσά τους και
S
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
A EUS
Η τέχνη στη Δημοτική Πινακοθήκη
23.1.20 – lifo
17
Η ιστορικη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
ΕΞΟΔΟΣ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη Ιστορική Βιβλιοθήκη (2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου, Πειραιάς), Δανειστική Βιβλιοθήκη (Κουντουριώτου 173, Πειραιάς), Διοικητικές Υπηρεσίες (Πραξιτέλους 169 & Μπουμπουλίνας, Πειραιάς), 216 9003700
IR
E SU
CIA L IS E P
P
18 lifo – 23.1.20
Δεν το ξέρεις, δεν το έχεις καν ακουστά. Σε πάνε οι φίλοι σου, που ξέρουν πόσο σου αρέσουν αυτά τα μέρη. Στριμωγμένο ανάμεσα σε ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες, δίπλα σε πυλώνες υψηλής τάσης και στη σκιά του μεγαλύτερου φουγάρου (153 μ.) της περιοχής, δεν είναι ακριβώς η επιτομή του ειδυλλιακού. Όχι ότι χρειάζεται. Το λιμανάκι του Αγίου Γεωργίου (για κάποιους του Αγίου Νικολάου, λόγω της μικρής εκκλησίας που δεσπόζει στη μια του άκρη) είναι αυθεντικό, είναι ήσυχο, είναι γραφικό, μοιάζει πολύ απομακρυσμένο από τη βουή του σύγχρονου πολιτισμού. Κι ας μην είναι… Είναι μικροσκοπικό, χρειάζεσαι 2-3 λεπτά για να το περπατήσεις. Έχει το εκκλησάκι του, τη λέσχη που φιλοξενεί τον Σύλλογο Ερασιτεχνών Αλιέων, τα πολύχρωμα βαρκάκια του, το ουζερί του και τις πάπιες του, που σε πλησιάζουν μόνο όταν μυριστούν μεζέ. Ό,τι ήταν και ό,τι έχει γίνει οφείλεται σε αυτόν τον σύλλογο. Από την ίδρυσή του, αρχές της δεκαετίας του ’60, έως σήμερα έχει μεταμορφώσει τον μικρό όρμο. Οι βαρκούλες του, από 2-3, έγιναν 250, κατασκευάστηκαν νέες προβλήτες, χτίστηκε το εκκλησάκι, διώχτηκαν όσοι χρησιμοποιούσαν τα σκοτάδια του καταχρηστικά, «καταφέραμε να το γλιτώσουμε ακόμα και από την Cosco, για τα επόμενα 50 χρόνια. Μετά βλέπουμε…» λέει ο Γιώργος Καλλιανίδης, έφορος του συλλόγου. Το ουζερί του έχει όλα τα καλά, πολλές φορές από τις ψαριές των μελών του, και συνήθως είναι γεμάτο. Είναι εξαιρετικά δημοφιλές στους ντόπιους, και όχι μόνο. Και στρατηγικό(;) στέκι πολιτικών, συνήθως προεκλογικά, όταν θέλουν να βρεθούν κοντά στους ψηφοφόρους τους. «Το ταβερνείο ήταν η αίθουσα ψυχαγωγίας του συλλόγου, και το διαχειρίζεται μέλος μας. Περισσότερο για μέλη είναι, αλλά έχει ξεφύγει» λέει ο Λευτέρης Μιχαλαριάς, αντιπρόεδρος του συλλόγου και προσθέτει: «Έχουν έρθει όλοι, ο Μητσοτάκης, ο Τσίπρας, ο Καμμένος, ο Βίτσας και άλλοι πολλοί. Μας τα λένε, τους τα λέμε, πίνουν τα ουζάκια τους και φεύγουν».
Βιβλιοθήκη Λασκαρίδη, με όλα τα επιμέρους τμήματά της, αποτελεί χωρίς αμφιβολία τον πυρήνα της γνώσης για όλη την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Το 1993 ο Κωνσταντίνος Λασκαρίδης ίδρυσε στη μνήμη της συζύγου του τη Βιβλιοθήκη Καίτη Λασκαρίδη σε κτίριο του παραρτήματος της ΧΕΝ Νέου Φαλήρου, της οποίας η Καίτη Λασκαρίδη υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Η αρχική συλλογή περιλάμβανε περίπου 3.000 βιβλία και οι δράσεις της ήταν εξαρχής πολλές και ενδιαφέρουσες. Η αυξανόμενη δραστηριότητα και η ανταπόκριση του κοινού οδήγησαν τον Πάνο και τη Μαριλένα Λασκαρίδη στην απόφαση μεταστέγασής της σε νέο κτίριο στον Πειραιά, γενέτειρα της Καίτης Λασκαρίδη. Έτσι, από το 2006 η βιβλιοθήκη στεγάζεται στο εντυπωσιακό νεοκλασικό της οδού Μπουμπουλίνας, ενώ το 2008 επεκτείνεται και σε δεύτερο νεοκλασικό, επί της οδού 2ας Μεραρχίας. Το 2013 το δανειστικό τμήμα της βιβλιοθήκης μεταφέρεται σε ένα σύγχρονο κτίριο στην οδό Κουντουριώτου. Έκτοτε η Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, του οποίου γενικός διευθυντής είναι ο Κωνσταντίνος Μαζαράκης-Αινιάν και διευθύντρια η Καλή Κυπαρίσση, έχει διαχωριστεί σε ιστορική και δανειστική. Η ιστορική βιβλιοθήκη διαθέτει συλλογές με βιβλία σημαντικών προσωπικοτήτων των γραμμάτων και των τεχνών, που αποτελούν θησαυρούς μάθησης και ενημέρωσης και εμπλουτίζονται συνεχώς. Η δανειστική περιλαμβάνει βιβλία που καλύπτουν θεματικά όλους τους τομείς, με ιδιαίτερη έμφαση στο λογοτεχνικό τμήμα, που περιλαμβάνει κλασική και σύγχρονη, ελληνική και διεθνή λογοτεχνία. Διαθέτει επίσης περιοδικές εκδόσεις, ενημερωμένο παιδικό τμήμα, ξενόγλωσσα βιβλία σε διάφορες γλώσσες, αναγνωστήριο, εντευκτήριο, αίθουσα υπολογιστών και δυνατότητα online πρόσβασης σε όλους τους τίτλους. Ξεχωρίζει το ναυτικό της τμήμα με τίτλους που καλύπτουν τη ναυτική ιστορία και τεχνολογία, τα σχετικά επαγγέλματα, την αλιεία κ.λπ.
S
Το λιμανάκι του Αγ. Γεωργίου
ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Δουράμπεης OE F I L OIC CH
Δουράμπεης Ακτή Δηλαβέρη 29, Καστέλλα, 210 4122092
Το καλύτερο ψάρι της Αθήνας. Στον τομέα του παραμένει ένα από τα καλύτερα εστιατόρια της χώρας. Σερβίρει καθημερινά τα πιο φρέσκα ψάρια και οστρακοειδή της ελληνικής θάλασσας δίπλα σε αγνά και εξίσου άψογα συνοδευτικά, ενώ οι τεχνικές παρασκευής των φαγητών του παραμένουν απλές, αλλά ιδιοφυείς και μοναδικές, αφού στηρίζονται σε μια παράδοση που τείνει να χαθεί. Ο Δουράμπεης είναι ένα κλασικό εστιατόριο του Πειραιά που συνεχίζει να προσελκύει όχι μόνο τους καλοφαγάδες της Αττικής αλλά και τους ξένους επισκέπτες που σπεύδουν να δοκιμάσουν, εντυπωσιασμένοι, φαγητά που δεν βρίσκουν πουθενά αλλού. Τι χαρακτηρίζει τη μαγειρική του Δουράμπεη; Η απλότητα, ο σεβασμός στην πρώτη ύλη, η ένταση της γεύσης. Όλα τα ψάρια ψήνονται στη φωτιά της γιγαντιαίας θράκας που καταλαμβάνει τον χώρο της κουζίνας, με μόνη παρέμβαση το θαλασσινό αλάτι και τη σπάνια τεχνική του ψήστη που μετατρέπει τους θησαυρούς της θάλασσας σε πεντανόστιμα φαγητά. Όλα τα ψάρια «εκτίθενται» στα ειδικά ψυγεία του εστιατορίου και ο πελάτης μπορεί, και επιβάλλεται, να επιλέξει αυτό που αγαπά. Τι μπορείτε να φάτε εδώ; Στην αρχή, το μαγαζί θα σας προσφέρει ένα μικρό φλιτζάνι κακαβιά. Θα συνεχίσετε με όστρακα. Κυδώνια, άγρια στρείδια ελληνικής καταγωγής, γυαλιστερές και φρεσκότατο αχινό που έρχεται με τους χυμούς του και λίγο παρθένο ελαιόλαδο. Μπορείτε να τον φάτε πάνω σε τραγανές φέτες ψωμιού ή σκέτο, με ένα κουταλάκι, με την προσθήκη λεμονιού ή χωρίς. Επίσης, έχετε την επιλογή του σασίμι καραβίδας με λίγο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και τα αυγά της καραβίδας στο πλάι. Κάπου εδώ θα έρθει στο τραπέζι και η φημισμένη σαλάτα του Δουράμπεη. Λίγα εστιατόρια στον κόσμο έχουν στον κατάλογό τους μια σαλάτα που είναι εξίσου διάσημη με τις σπεσιαλιτέ του μαγαζιού. Λίγα πιάτα στην Ελλάδα έχουν αντιγραφεί τόσο πολύ –και συνήθως αποτυχημένα– όσο αυτή σαλάτα. Μαζί με τη σαλάτα έρχονται τα τηγανητά και άλλα μεζεδάκια: καλαμαράκια, μαρίδα τηγανητή με κρεμμύδι, η διάσημη καραβιδόψιχα, χταπόδι ψητό, χτένια ψητά λεμονάτα, σαρδέλες ψητές, γαρίδες από την Κοιλάδα Αργολίδας, όταν είναι η εποχή τους, μικρές τηγανητές πεσκανδρίτσες που σερβίρονται με σκορδαλιά από παντζάρι – ο κατάλογος εμπλουτίζεται ανάλογα με το τι φέρνουν οι ψαράδες-προμηθευτές του Δουράμπεη. Και κάπου εδώ μπορούμε να περάσουμε στον βασικό λόγο για τον οποίο αγαπάμε αυτό το εστιατόριο, τα μοναδικά ψητά του ψάρια. Ό,τι καλό βγάζει το Αιγαίο έρχεται πρώτα εδώ: πελαγίσιες τσιπούρες, στήρες, σφυρίδες, ροφοί και συναγρίδες. Ό,τι και να επιλέξετε θα έρθει στο τραπέζι σας ψημένο στην εντέλεια. Δίπλα στο ψάρι, παραπούλια αχνιστά al dente με ελαιόλαδο και άγρια ραδίκια που μαζεύονται καθημερινά. Πάντα ένα χόρτο με όνομα συγκεκριμένο, που μαζεύεται και μαγειρεύεται με την ίδια φροντίδα όπως και το ψάρι. Μην παραλείψετε τους λουκουμάδες στο τέλος και τα μοναδικά σπιτικά γλυκά. Η εμπειρία στο εστιατόριο Δουράμπεης είναι μοναδική στην Ελλάδα όχι μόνο για το σπουδαίο φαγητό αλλά και για το άψογο σέρβις. Ξεκινώντας από τον Σέργιο Δουράμπεη, που θα σας υποδεχτεί με χαμόγελο, και φτάνοντας μέχρι τη φροντίδα των σερβιτόρων, θα βρείτε πολλούς λόγους να κατεβαίνετε συχνά στον Πειραιά για ψάρι στον Δουράμπεη.
23.1.20 – lifo
19
ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
S
CIA L IS E P
IR
E SU
20 lifo – 23.1.20
ποχαιρετώντας ακτοπλοϊκώς τον Πειραιά, θα το δεις. Είναι η πελώρια τσιμινιέρα που σου δημιουργεί την απορία πού βρίσκεται. Το Εργοστάσιο Λιπασμάτων, ένας χώρος με βαθιά ιστορία, μέρος μιας βιομηχανικής περιοχής που φιλοξενούσε τσιμεντάδικα, γυψάδικα, δεξαμενές πετρελαίου και βυρσοδεψεία, παρήγε φυτοφάρματα, λιπάσματα και γυαλί. Διαμόρφωσε οικιστικά, οικονομικά, πολιτισμικά και περιβαλλοντικά την περιοχή, αλλά για χρόνια ήταν παραδομένο στη λήθη και στη σκουριά. Για καιρό, κυβέρνηση και ιδιώτες έριζαν για την αξιοποίησή του, καθώς θεωρούνταν «φιλέτο» real estate με τεράστιες επενδυτικές προοπτικές. Μετά από αδιάκοπους αγώνες και διεκδικήσεις των κατοίκων και του δήμου, πέρασε τελικά στα χέρια του δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, «άνθησε» και παραδόθηκε εκεί όπου ανήκει, στους ανθρώπους του, ως «πάρκο Εργατιάς» πια… Και είναι εντυπωσιακό με πόση θέρμη υποδέχτηκαν την ανάπλασή του ντόπιοι και μη. Δίπλα στα σωζόμενα κτίρια του ιστορικού εργοστασίου, του Υαλουργείου και του Ινστιτούτου Χημείας και Γεωργίας, από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ άνθρωποι πάνε κι έρχονται στον περιπατητικό χώρο που ξεκινά από τον μόλο Κράκαρη. Για τη γυμναστική τους, για μια βόλτα με τα παιδιά, τα εγγόνια ή τον σκύλο τους, για λίγη θαλασσινή αύρα. Πλάι στη θάλασσα υπάρχει και ποδηλατόδρομος κι έχει επίσης κατασκευαστεί δημοτικό αναψυκτήριο (το δεύτερο), παιδική χαρά, τουαλέτες. Μετά τον όρμο των Σφαγείων, στον όρμο Δραπετσώνας υπάρχει ο πολυχώρος Λιπασμάτων με θεατράκι, αθλητικές εγκαταστάσεις κι άλλο ένα αναψυκτήριο με τραπεζάκια. Τα τελευταία τρία καλοκαίρια εκεί διεξάγεται το Φεστιβάλ της Θάλασσας με δωρεάν συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και κάθε λογής δράσεις, το οποίο τιμούν χιλιάδες άνθρωποι. Στις μεγάλες συναυλιακές συνάξεις, δε, ο χώρος πλημμυρίζει από κόσμο και άνθρωποι με τις μπίρες τους και τις δικές τους καρέκλες μετατρέπουν την κατηφόρα με το χαλικάκι που οδηγεί στη σκηνή σε αυτοσχέδιο αμφιθεατράκι. Μετά το «λουκέτο» των μεγάλων συμφερόντων που άφησε άνεργους τους χιλιάδες εργάτες του εργοστασίου, μετά το ναυάγιο μεγαλεπήβολων σχεδίων για ναυτιλιακό city, ελληνική Formula 1 και περαιτέρω τσιμεντοποίηση στον βωμό της ανάπτυξης, μετά την περιβαλλοντική καταστροφή από τοξικά και ραδιενεργά βιομηχανικά απόβλητα, ο χώρος των Λιπασμάτων είναι και πάλι «ενεργός», χωρίς άλλο τσιμέντο, μόνο με λαχτάρα και νοσταλγία, ένας χώρος ζωής, ανοιχτός για όλους!
P
Ο πολυχώρος των λιπασμάτων
Η Rodeo Gallery
A EUS
Η Σύλβια Κούβαλη ήταν η πρώτη Ελληνίδα που, πριν από 13 χρόνια, τόλμησε να εισβάλει στην εικαστική σκηνή της Κωνσταντινούπολης με την γκαλερί Rodeo και όταν οι εξελίξεις την ανάγκασαν, πήγε στο Λονδίνο, «μετακομίζοντας» εκεί και την γκαλερί της. Όταν θέλησε να κάνει το πρώτο της άνοιγμα στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, επέλεξε τον Πειραιά. Αναζητώντας στέγη, βρέθηκε περίπου τυχαία στη γειτονιά του Αγίου Διονύση και, όπως λειτούργησε αυθόρμητα τότε στην Πόλη, έτσι και το 2018, όταν αντίκρισε την παλιά πετρόκτιστη αποθήκη της οδού Πολυδεύκους, η απόφασή της ήταν ακαριαία. Αν ήταν να ανοίξει μια γκαλερί στην Ελλάδα, σε αυτό το σημείο θα το έκανε. Ανάμεσα σε συνεργεία και σιδεράδικα, θεώρησε ότι ήταν το ιδανικό σημείο για να στήσει την ελληνική εκδοχή της Rodeo. Με σύμμαχό της τον αρχιτέκτονα Etienne Descloux, ο οποίος ανέλαβε τη διαμόρφωση του ψηλοτάβανου οικοδομήματος των αρχών του 20ού αι., μετατρέποντάς το σε έναν από τους πιο καλαίσθητους σύγχρονους ελληνικούς καλλιτεχνικούς χώρους, εγκαινίασε την γκαλερί τον Ιούνιο του 2018 με ατομική έκθεση του Αμερικανού Leidy Churchman. Έκτοτε δεν έχει σταματήσει να φέρνει τους πιο ενδιαφέροντες εικαστικούς της παλιότερης και τρέχουσας γενιάς, ξένους και Έλληνες που έχουν κάτι νέο, τολμηρό και ρηξικέλευθο να παρουσιάσουν, συχνά επικεντρώνοντας στην προβληματική της ταυτότητας και των φύλων. Η Σύλβια θεωρεί ότι το ορμητήριό της στον Πειραιά είναι ιδανικό και για παραγωγή έργων, κάτι που συνέβαινε και στο Τοπ Χανέ της Πόλης, όπου δρούσε επί μία επταετία – το Λονδίνο, από την άλλη, δεν ενδείκνυται για τέτοιου είδους δραστηριότητες. Η μέχρι πρόσφατα σκοτεινή πλευρά του λιμανιού σιγά-σιγά αναβαθμίζεται, εξελίσσεται, γίνεται μόδα και σημείο έλξης όλο και περισσότερων δημιουργικών ανθρώπων, δικαιώνοντας για μία ακόμη φορά το αλάνθαστο ένστικτο της Σύλβιας. Η τρέχουσα έκθεση «Keep Begging» του Shahryar Nashat με τρομερά ενδιαφέροντα βίντεο και μια σειρά γλυπτών θα διαρκέσει μέχρι τις 21 Μαρτίου. Επίσης, μόλις εγκαινίασε τον καινούργιο της χώρο στο Mayfair, με την έκθεση «Bad House» του ίδιου καλλιτέχνη, κίνηση που σηματοδοτεί την έναρξη δημιουργικού διαλόγου μεταξύ των δύο χώρων, που στο εξής θα συνδιαλέγονται. χρήστοσ παρίδησ
Στον ατμοηλεκτρικό σταθμό
γενικό φορτίο σε όλον τον κόσμο. Σήμερα, μόλις τέσσερα από αυτά τα 2.711 πλοία εξακολουθούν να υπάρχουν. Δύο, πλήρως λειτουργικά, βρίσκονται στις ΗΠΑ και αποτελούν πλωτά μουσεία, διατηρώντας τα πολεμικά τους χρώματα. Εκεί υπάρχει ένα ακόμα, προσαραγμένο, που έχει μετατραπεί σε εργοστάσιο. Το τέταρτο δεν είναι άλλο από αυτό που βρίσκεται στον Πειραιά.
PI
RAE
ΕΝΑ ΛΙΜΠΕΡΤΥ ΞΕΠΡΟΒΑΛΛΕΙ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ Τα τελευταία ελληνόκτητα λίμπερτυ οδηγήθηκαν σε διαλυτήρια στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όμως το στίγμα τους αποδείχτηκε ανεξίτηλο. Μια γενιά ναυτικών γαλουχήθηκε σε αυτά, ενώ μια σειρά πλοιοκτητών, που συχνά ξεκινούσαν την καριέρα τους ως ναυτικοί εκεί, μεγαλούργησε. Η ιδέα για την απόκτηση ενός λίμπερτυ, το οποίο θα λειτουργούσε ως κοιτίδα μνήμης για τη μεταπολεμική εμπορική ναυτιλία, άρχισε να ωριμάζει τη νέα χιλιετία. Μια ομάδα μελών της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, με εμπνευστή τον εφοπλιστή Σπύρο Μ. Πολέμη, εντόπισε το καράβι σε ναυτική βάση στη Φλόριντα, η ομογένεια κινητοποιήθηκε και το Κογκρέσο, με ειδικό νόμο, το παραχώρησε στο ελληνικό Δημόσιο, ενώ συστήθηκε ο Όμιλος Φίλων Λίμπερτυ, ο φορέας διαχείρισής του πλοίου που καλύπτει και τα έξοδά του. Ανήμερα του Αγίου Νικολάου, 6 Δεκεμβρίου του 2008, και ενώ είχαν προηγηθεί πρόχειρες επισκευές, αναχώρησε ρυμουλκούμενο από τις ΗΠΑ. Έφτασε στον Πειραιά μετά από ταξίδι 35 ημερών, σκορπώντας συγκίνηση σε όσους το περίμεναν στο λιμάνι. Η αποκατάσταση του Hellas Liberty ήταν το νέο στοίχημα. « Ήταν παροπλισμένο από το 1982. Η φθορά, μεγάλη» εξηγεί ο κ. Κούζιλος, πρόεδρος του Ομίλου Φίλων Λίμπερτυ. Χρειάστηκαν σχεδόν δύο χρόνια ώστε το καράβι να βρει την παλιά του λάμψη. Στην προσπάθεια συνεισέφερε οικονομικά μια μικρή ομάδα Ελλήνων εφοπλιστών, ενώ η γενναιόδωρη δωρεά του ιδρυτή της Costamare, καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, έδωσε τη δυνατότητα να αποκατασταθεί πλήρως. Η ολοκλήρωση των επισκευών ξύπνησε την επιθυμία για ταξίδι στον παλιό καπετάνιο. «Είπα “πάμε στην Αμερική να φορτώσουμε στάρια. Είμαστε έτοιμοι να περάσουμε επιθεώρηση και στο πιο δύσκολο λιμάνι”» μας εξομολογείται, παρότι ο ίδιος ξέρει ότι οι πιθανότητες το Hellas Liberty να ταξιδέψει ξανά αυτοδύναμα είναι σχεδόν μηδαμινές.
S U
τη σκιά του εγκαταλελειμμένου σιλό, δίπλα στα τεράστια αδρανή μηχανήματα και λίγα μέτρα από τις πέτρινες δεξαμενές βρίσκεται το Hellas Liberty, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ελληνικής και παγκόσμιας ναυτιλίας και το καλύτερα κρυμμένο μυστικό του Πειραιά. Με τις άγκυρες βιραρισμένες, καθαρό, με τη σημαία να κυματίζει στην πρύμνη, χωρίς ίχνος σκουριάς στις λαμαρίνες και με την πλώρη στραμμένη στην μπούκα του λιμανιού, μοιάζει έτοιμο να σαλπάρει γι’ ακόμα μία φορά στα 77 του χρόνια. Η αποστολή του, όμως, είναι διαφορετική. Το Hellas Liberty, το μεγαλύτερο ίσως πλωτό μουσείο της Μεσογείου, δεν αποτελεί μόνο ένα ατόφιο και πλήρως επισκέψιμο κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας αλλά και μια σπάνια ευκαιρία να σκεφτούμε την απόσταση που έχει διανύσει η Ελλάδα από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα και τον τρόπο που η θάλασσα διαμόρφωσε τη συλλογική μας ταυτότητα. ΠΛΟΙΑ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΤΑΞΙΔΙΟΥ Ενώ ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος μαινόταν, όλα έδειχναν ότι οι ΗΠΑ δεν θα έμεναν για πολύ αμέτοχες. Με τον συμμαχικό στόλο να μειώνεται, η ναυπήγηση φορτηγών πλοίων με ελαφρύ οπλισμό, ικανών να μεταφέρουν σε νηοπομπές τα απαραίτητα στην εμπόλεμη Ευρώπη, κρίθηκε επιτακτική. Τα πλοία αυτά, που πήραν τη συμβολική ονομασία «λίμπερτυ», ξεκίνησαν να ναυπηγούνται το 1941. Σε μια άνευ προηγουμένου ναυπηγική φρενίτιδα, 2.711 τέτοιου τύπου πλοία κατασκευάστηκαν στις ΗΠΑ ως το 1945. Ο Ρούσβελτ θα αναφερθεί με διόλου κολακευτικά λόγια στις ναυπηγικές τους γραμμές, το «Time» θα τα χαρακτηρίσει «ασχημόπαπα», ενώ πολλοί θα μιλήσουν για «πλοία του ενός ταξιδιού». Τα λίμπερτυ, όμως, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση του πολέμου, έμελλε να μακροημερεύσουν. Άλλωστε, 2.400 από αυτά βγήκαν αλώβητα από τις πολεμικές επιχειρήσεις. Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ αποφάσισε να διατηρήσει ως εφεδρικά κάποια από αυτά και τα υπόλοιπα να διατεθούν προς πώληση σε τρίτες χώρες για εμπορικούς σκοπούς. Με τον ελληνόκτητο στόλο να έχει αποδεκατιστεί, τα λίμπερτυ αποτέλεσαν την απαραίτητη μαγιά για την ανασυγκρότησή του. Εκατό από αυτά περιήλθαν άμεσα σε Έλληνες πλοιοκτήτες, ενώ υπολογίζεται ότι περισσότερα από 600, στο σύνολο των 943 που διατέθηκαν, τα διαχειρίστηκαν εταιρείες ελληνικών συμφερόντων. Τα «ασχημόπαπα» λίμπερτυ, πολύχρωμα πλέον και χωρίς τον ελαφρύ οπλισμό τους, θα μεσουρανήσουν τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, μεταφέροντας
ΤΑΙΝΙΕΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ, ΕΚΘΕΣΕΙΣ, MAΘΗΜΑΤΑ – Η ΝΕΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΗΕLLAS LIBERTY Στο σημείο όπου βρίσκεται το Hellas Liberty ο χρόνος φαίνεται να έχει παγώσει. Το παλιό φορτηγό πλοίο, σε μια γωνιά του λιμανιού όπου από καιρό έχουν σταματήσει οι εμπορικές δραστηριότητες, αποτελεί ένα δυσεύρετο σκηνικό. Δεν είναι τυχαίο ότι σκηνές από διεθνείς και ελληνικές κινηματογραφικές παραγωγές έχουν γυριστεί εκεί. Ο επισκέπτης του πλοίου, μόλις περάσει τη σκάλα και ανέβει στην κουβέρτα του, έχει την ευκαιρία να το θαυμάσει σχεδόν απ’ άκρη σ’ άκρη. Τα αμπάρια του έχουν διαμορφωθεί κατάλληλα ώστε να φιλοξενούν εκδηλώσεις, ομιλίες και μαθήματα, ενώ σε δύο από αυτά φιλοξενούνται μόνιμες εκθέσεις. Το κομοδέσιο του πλοίου είναι κι αυτό πλήρως προσβάσιμο, όπως και η γέφυρα με το ξύλινο τιμόνι, τα μπρούντζινα όργανα και τον ασύρματο. Από τα ανοιχτά καταστρώματα προσφέρεται μια σπάνια και, δεδομένου του σκηνικού, νοσταλγική θέα του μεγάλου λιμανιού.
Hellas Liberty: Το καλύτερα κρυμμένο μυστικό του Πειραιά αποκαλύπτεται
TY ER
Καθώς το διαπερνούσαν οι σκόρπιες ακτίνες του ήλιου, η ατμόσφαιρα είχε τη θολούρα της αιωρούμενης σκόνης που έχουν οι πολυκαιρισμένοι χώροι… Αυτή την εικόνα θυμάμαι –υπήρξε, δεν υπήρξε– όταν μπήκα για πρώτη –και τελευταία, προς το παρόν– φορά στην τεράστια αίθουσα του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού του Αγίου Γεωργίου στο Κερατσίνι. Αργότερα θα μάθαινα και τη σπουδαία ιστορία του. Ένα δίκτυο από γιγάντιες και δαιδαλώδεις σωληνώσεις, ατμοστρόβιλοι, ηλεκτρογεννήτριες, αντλίες, δεξαμενές, μετασχηματιστές, καυστήρες και άλλα κατανοητά και ακατανόητα ογκώδη εξαρτήματα ξεθώριαζαν και σκούριαζαν άπραγα στο πέρασμα των χρόνων, από τη στιγμή που οι «μηχανές» έσβησαν οριστικά. Αναλόγως επιβλητική είναι και η καπνοδόχος του σταθμού: ένα σιδηροπαγές κάθετο κατασκεύασμα ύψους 153 μέτρων, απ’ όπου απάγονταν στην ατμόσφαιρα τα καυσαέρια. Λόγω μεγέθους, αποτελούσε και αποτελεί σημείο αναφοράς στην περιοχή. Η τεράστια αυτή εγκατάσταση χτίστηκε πριν από έναν αιώνα σε μια περιοχή με πολλούς πρόσφυγες, λόγω της βιομηχανικής ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής Δραπετσώνας, Κερατσινίου, Αμφιάλης και Περάματος. Ο ατμοηλεκτρικός σταθμός τέθηκε σε λειτουργία το 1929 και τροφοδοτούσε με ρεύμα Αθήνα και Πειραιά. Στο πέρασμα των χρόνων αναβαθμίστηκε, επεκτάθηκε, εκσυγχρονίστηκε. Την περίοδο πριν από το 2017, οπότε και έκλεισε, βρισκόταν σε καθεστώς εφεδρείας, με τους εργαζομένους του σε χρόνια ανασφάλεια. Ορόσημο στην ιστορία του στάθηκαν τα γεγονότα της 13ης Οκτωβρίου του 1944, όταν δυνάμεις του ΕΛΑΣ, με την υποστήριξη ένοπλων εργατών του εργοστασίου και περιοίκων, εμπόδισαν την ανατίναξη των εγκαταστάσεων, που θα βύθιζε στο σκοτάδι το Λεκανοπέδιο. Τα γερμανικά στρατεύματα, υποχωρώντας, είχαν εντολή –παρά τις περί αντιθέτου διαβεβαιώσεις τους– να προκαλέσουν τις μέγιστες δολιοφθορές και η επιλογή της συγκεκριμένης εγκατάστασης δεν ήταν τυχαία. Η πολύωρη μάχη, με ταπεινωτική υποχώρηση των ναζί, ασφαλώς δεν ήταν αναίμακτη. Οκτώ μαχητές του ΕΛΑΣ έπεσαν νεκροί, ενώ από την πλευρά των Γερμανών οι νεκροί ήταν έντεκα. Για τους αγωνιστές έχει ανεγερθεί μνημείο στον χώρο του εργοστασίου και κάθε χρόνο τιμάται η θυσία τους στην ιστορική Μάχη της Ηλεκτρικής.
S.S. H
ΙΣΤΟΡΙΑ
S LI A L L B E
διονυσης νοταρακης
23.1.20 – lifo
21
ΦΑΓΗΤΟ
CIA L IS E P
IR
P
22 lifo – 23.1.20
Η Άρτεμις Μπαλτογιάννη και ο χώρος Intermission
E SU
Η απλότητα της Μαργαρώς
πλέον πρόσφατος εκθεσιακός χώρος του Πειραιά ονομάζεται The Intermission και άνοιξε στις 18 Σεπτεμβρίου του 2019, μόλις λίγα μέτρα πιο κάτω από την γκαλερί Rodeo στην οδό Πολυδεύκους, με μια έκθεση του Τζον Νάιτ. Η δημιουργός του, Άρτεμις Μπαλτογιάννη, ιδιαίτερα δραστήρια art advisor εδώ και χρόνια, έχοντας περάσει σημαντική περίοδο της ζωής της στη Νέα Υόρκη, είχε στο μυαλό της την ανάλογης μορφής γκαλερί Rental. Αφορμή, βέβαια, στάθηκε η Rodeo και η φίλη της Σύλβια Κούβαλη, καθώς η ίδια δεν είχε ουδεμία σχέση με το λιμάνι. Μια επίσκεψη ήταν αρκετή για να ξεκινήσει αυτή την πρωτοβουλία, στο πλαίσιο της οποίας θα καλεί διακεκριμένους διεθνείς καλλιτέχνες μαζί με την γκαλερί που τους εκπροσωπεί, ώστε να δείχνουν δουλειά τους στον τόσο διαφορετικό αυτόν χώρο, μακριά από το κέντρο της Αθήνας. Εξηγεί: «Αισθητικά και ιστορικά μού άρεσε το αφήγημα του Πειραιά. Κοίταξα γύρω μου και είπα “είναι σωστό να πάω εκεί”. Ο χώρος έχει την ιδιαιτερότητά του, δεν είναι μεγάλος, αλλά είναι ψηλοτάβανος κι αυτό εμπνέει πολλούς καλλιτέχνες. Το πρώτο έργο που έκανε εδώ ο Τζον Νάιτ, ένας εννοιολογικός καλλιτέχνης, ήταν τα μπαλόνια, κι ενώ ο κύριος στόχος του ήταν πολιτικός και εννοιολογικός, φορ-
S
Στο τέρμα της οδού Χατζηκυριακού και σχεδόν κολλητά στην είσοδο της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων βρίσκεται μία από τις πιο γνωστές ψαροταβέρνες του Πειραιά, η ταβέρνα της Μαργαρώς, αν και οι Πειραιώτες τη γνωρίζουν και ως «ταβέρνα του Λάζαρου», του γιου της. Δεν είναι καινούργια πρόταση, την ξέρουν όλοι, όμως έχει κάτι αυτό το μέρος, κι ας μην έχει θέα τη θάλασσα, που σε κάνει να θες να έρχεσαι ξανά και ξανά. Το μενού της το ξέρω απ’ έξω κι ανακατωτά. Δεν είναι δα και τόσο δύσκολο. Μπαρμπούνια ή κουτσομούρες, γαρίδες ή καραβίδες (ανάλογα με την εποχή), χωριάτικη σαλάτα και ψωμί. Τελεία. Πατάτες τηγανητές ούτε κατά διάνοια. Τα τηγάνια εδώ χρησιμοποιούνται μόνο για να τηγανιστούν τα ψάρια και τα θαλασσινά, τα οποία δεν ξέρω άλλο μέρος όπου να έρχονται τόσο τραγανά, ζουμερά και ταυτόχρονα ξεροψημένα όπως εδώ. Πάντως, το παν είναι να νιώσεις τόσο άνετα, που θα πιάσεις να φας τα ψαράκια με τα χέρια και θα κάνεις «μακροβούτια» με το ψωμί μέσα στη γενναιόδωρη χωριάτικη με την μπόλικη φέτα και τις νόστιμες ντομάτες, ακόμα και μες στο καταχείμωνο. Το λάδι της σαλάτας είναι κι αυτό μπόλικο – εκλεκτό ελαιόλαδο από το Κρανίδι Αργολίδας. Την ταβέρνα τη διατηρούν μέχρι σήμερα οι τρεις γιοι του Λάζαρου, με αρχηγό τον μεγάλο αδελφό Γιάννη Χανιώτη, που εγκατέλειψε τα καράβια για να αναλάβει τα ηνία της οικογενειακής ταβέρνας. Η ιστορία της, βέβαια, πάει πολύ πίσω, όταν το 1944 η γιαγιά του η Μαργαρώ, μια αεικίνητη γυναίκα με καταγωγή από τη Μύκονο, ξεκίνησε να φτιάχνει μαγειρευτά φαγητά για τους λιμενεργάτες. Πού να το ’ξερε ότι το ταπεινό της μαγαζάκι θα έπαιρνε διθυραμβικές κριτικές από τον δημοσιογράφο των «New York Times» Φρανκ Μπρούνι, ο οποίος εξύμνησε τη μεγαλειώδη απλότητα αυτής της ταπεινής ταβέρνας! Μ.Κ. Χατζηκυριακού 126, Πειραϊκή, Πειραιάς, 210 4514226
ΧΩΡΟΣ
μαλιστικά ήταν ένας τρόπος να διαχειριστεί αυτό ακριβώς το ύψος. Είναι μια πρόκληση και ο στόχος είναι να έρχονται καλλιτέχνες που θα κάνουν έργα ειδικά για τον χώρο ή θα τοποθετούν τα έργα τους στον χώρο, ειδικά καλλιτέχνες των οποίων η δουλειά είναι πιο δύσκολο να βρει αγοραστές». Το στοίχημα του Intermission είναι να προσελκύσει ατομικές εκθέσεις, αλλά η Άρτεμις βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις και με συλλογές, ενώ μελλοντικά δεν θεωρεί απίθανο να εκθέσουν δημιουργοί και γκαλερί από την Ελλάδα. Οι ξένες γκαλερί, όπως είναι αναμενόμενο, ενθουσιάζονται με την περιοχή, οπότε δεν είναι παράξενο που το πρόγραμμα έχει κλείσει μέχρι το 2021. Η επόμενη έκθεση θα γίνει την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου. Φυσικά, η απόμακρη γειτονιά στην οποία βρίσκεται δεν είναι εύκολη από πλευράς επισκεψιμότητας, παρ’ όλα αυτά έχει φτάσει μέχρι και τα 10 άτομα την ημέρα, περισσότερους απ’ ό,τι περίμενε και η ίδια η Μπαλτογιάννη! Βέβαια, τα επόμενα χρόνια η εικόνα θα είναι εντελώς διαφορετική, αν σκεφτεί κανείς το υπερφιλόδοξο και γιγαντιαίο πρόγραμμα ανάπτυξης που έχουν μεθοδεύσει για την ευρύτερη περιοχή διάφορες πανίσχυρες εταιρείες real estate. «Μας προσέγγισαν και μας μίλησαν για μια αλλαγή που μας τρομάζει ως προοπτική. Ετοιμάζεται για μεγάλη ανάπτυξη η περιοχή στην οποία βρισκόμαστε. Αναπαλαίωσαν τον Παπαστράτο και έκαναν γραφεία. Το ίδιο θα συμβεί και με το σπίτι που χρησίμευσε ως σκηνικό για το Ποτέ την Κυριακή. Σήμερα έχει 2.000-3.000 εργαζόμενους και θα γίνουν 7.000. Οι γκαλερί, σε μια τέτοια περίπτωση, θα παίξουν τον ρόλο τους». χρήστοσ παρίδησ
Jackaroo SANDWICHES
H αμερικανική παράδοση μεταφράζεται γευστικά σε πληθωρικά πιάτα.
OE F I L OIC CH
Σωτήρος Διός 45, Πειραιάς, 210 4100015. FB: jackaroosandwiches Instagram: jackaroo_sandwiches
Το σάντουιτς είναι μια ολόκληρη γευστική κατηγορία, η μοναδική ίσως που παρουσιάζει τόσους διαφορετικούς συνδυασμούς υλικών, κατακτώντας δικαίως τον τίτλο του κορυφαίου street food. Ο Μιχάλης Μαντζουράνης του επιτυχημένου Μπάρμπεεκιου πάει αυτή την κατηγορία γρήγορου φαγητού πιο μακριά, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Από εκείνη την πλευρά του πλανήτη εμπνεύστηκε το Jackaroo και τα αμερικανικής καταγωγής σάντουιτς που ακολουθούν πιστά την κουλτούρα της πληθωρικότητας, παρουσιάζοντας μια σειρά από συνταγές μεγάλου μεγέθους! Εκτός από τη γενναία ποσότητα φαγητού, εδώ θα δοκιμάσεις ιδιαίτερες γεύσεις που δεν θα βρεις πουθενά αλλού, βασισμένες στη λατρεία των Αμερικανών για τα ιδιαίτερα κρέατα. Κάθε κομμάτι μαρινάρεται για ώρες (ακόμα και 24 σε κάποιες περιπτώσεις), ώστε να αναδειχτούν στο έπακρο η γεύση και τα αρώματά του, και ψήνεται ακριβώς τη στιγμή που θα το παραγγείλεις. Κι αν αυτό νομίζεις ότι πάει ενάντια στην ταχύτητα του street food, θα εντυπωσιαστείς μόλις διαπιστώσεις πως 3 λεπτά είναι αρκετά για ένα κρέας που έχει κοπεί με μαεστρία κι έχει μαριναριστεί ακριβώς όπως του ταιριάζει. Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά από ιδιαίτερα σάντουιτς με ολόφρεσκα υλικά και συνδυασμούς που θα σε καταπλήξουν: το Buffalo Fried Chicken με τη μυστική μαρινάδα, το Porky Greek με το χειροποίητο τζατζίκι και το τηγανητό κοτόπουλο που αποτελεί σταθερό best seller, ενώ στα new entries θα βρεις το Pastrami Cheesesteak με χειροποίητο παστράμι καπνισμένο για 12 ώρες σε ξύλο οξιάς (με την υπογραφή του μάστερ του είδους Νάσου Κερίτη). Όσο για τις τηγανητές πατάτες, απαραίτητο συνοδευτικό στα πιάτα, εδώ θα βρεις τις μοναδικές που τηγανίζονται σε βοδινό λίπος και σε εισάγουν σε μια νέα γευστική εμπειρία. Το Jackaroo γράφει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην κατηγορία street food, μεταφράζοντας γευστικά ένα σημαντικό κομμάτι της αμερικανικής παράδοσης με τον πιο επιτυχημένο τρόπο. Τα cook to order υλικά συνδυάζονται σε γενναίες ποσότητες και σερβίρονται σε πληθωρικά πιάτα που σε κάνουν φανατικό και μπορείς να τα απολαύσεις dine in, σε take away ή στον χώρο σου με delivery. Ανοιχτά από Τρίτη έως Κυριακή, από τις 6 το απόγευμα ως τις 3 τα ξημερώματα.
23.1.20 – lifo
23
ΘΕΑΜΑ
Το ολοζώντανο Δημοτικό Θέατρο της πόλης
S
P
U
24 lifo – 23.1.20
Το ραπ του Πειραιά
L ISSU A I
E
χουν περάσει ογδόντα επτά χρόνια από το 1933 που ιδρύθηκε ο Ναυτικός Όμιλος Ελλάδος στο Μικρολίμανο του Πειραιά. Ένας όμιλος με μεγάλη ιστορία, χάρη στον οποίον η ιστιοπλοΐα γνώρισε ανάπτυξη στη χώρα μας. Το κεντρικό κτίριο βρίσκεται στην κορυφή του σημαντικής αρχαιολογικής αξίας λόφου Κουμουνδούρου (εκεί όπου βρίσκονται τα οχυρωματικά τείχη του Κόνωνος και ο αρχαίος ναός της Αρτέμιδος), στη βορειοδυτική πλευρά του Μικρολίμανου, και περιβάλλεται από κήπους και τη θάλασσα του Σαρωνικού. Η θέα από τον Όμιλο είναι μοναδική, ενώ οι θαλάσσιες εγκαταστάσεις του με θέσεις για ιστιοπλοϊκά σκάφη, τα οποία ανήκουν στα μέλη του, βρίσκονται στο τέλος του Μικρολίμανου. Σκοπός του ήταν, και εξακολουθεί να είναι, η συστηματική καλλιέργεια και ανάπτυξη των δυνατοτήτων των αθλητών του για τη συμμετοχή τους σε αγώνες. Εξίσου σημαντικοί στόχοι για τον Όμιλο είναι η ανάπτυξη εθνικού θαλάσσιου πνεύματος, η προαγωγή της πίστης στη θάλασσα ως στοιχείο ζωής, η συμβολή στη διάδοση της ιδιωτικής ψυχαγωγικής ναυσιπλοΐας και η συμμετοχή σε κάθε εκδήλωση αγάπης προς τη θάλασσα. Κάθε Σαββατοκύριακο η θάλασσα του Σαρωνικού γεμίζει με σκάφη τύπου optimist αλλά και ανοικτής θαλάσσης, μια και, εκτός από τον ΝΟΕ, στον Πειραιά λειτουργούν ένα σωρό σχολές ιστιοπλοΐας. Η ιστιοπλοΐα είναι ένα άθλημα για όλους. Δεν έχει σημασία το φύλο, η ηλικία ή η σωματική διάπλαση – ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσεις να μαθαίνεις. Μ.Κ. Καραγιώργη Σερβίας 18, Πειραιάς
freddie f.
Οι ιστιοπλόοι
Όταν ακούς τη λέξη «πειραιώτικο ραπ», αναπόφευκτα έρχεται στο μυαλό σου το Πέραμα, η έδρα του low bap, της επί πολλά χρόνια πιο ισχυρής χιπ-χοπ κολεκτίβας στην Ελλάδα με επίκεντρο τους Active Member. Δίπλα τους οι Brigada, οι Βαβυλώνα, οι 843, αλλά και πιο πρόσφατα ονόματα όπως οι X-Odus, Underground mics, Avant Garde, Santa Holic κ.ά. Αυτήν τη στιγμή τον ήχο του Πειραιά εκπροσωπούν ο Θανάσιμος και ο Tiny Jackal με κομμάτια που έχουν κοινωνικό στίχο και ένα φυτώριο νεών καλλιτεχνών να δημιουργεί δίπλα τους. Το περσινό άλμπουμ του Θανάσιμου «Ένα παιδί ζυγίζει τ’ άστρα» είναι από τα πιο ξεχωριστά ραπ άλμπουμ που έχουν βγει ποτέ στην Ελλάδα, με samples που παραπέμπουν στην hauntology και αυτοβιογραφικούς στίχους.
SPE C
ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ
ταν το 2015 ο Νίκος Διαμαντής αναλάμβανε τη διεύθυνση του Δημοτικού Θεάτρου, που στεγάζεται στο ιστορικό νεοκλασικό οικοδόμημα του 1885, στο κεντρικότερο σημείο του Πειραιά, ήταν ένας πολιτιστικός οργανισμός που έκανε τα πρώτα του βήματα ως θέατρο ρεπερτορίου, επιδιώκοντας να αποτελέσει έναν σοβαρό και αξιόπιστο θεσμό. Με τη συνδρομή σημαντικών σκηνοθετών, μετακλήσεις ταλαντούχων ερμηνευτών και αναθέσεις σε σύγχρονους συγγραφείς σύντομα πέτυχε να μπει στον χάρτη του ευρύτερου αθηναϊκού πολιτιστικού γίγνεσθαι. Ο ίδιος εξηγεί: «Για να έχει λόγο ύπαρξης ένα θέατρο ουσίας σημαίνει ότι αυτό που κάνεις είναι σημαντικό στον κόσμο του θεάτρου και της τέχνης, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τη συγκεκριμένη στιγμή. Από την πρώτη στιγμή προσπαθήσαμε να λειτουργήσουμε με έναν διαφορετικό τρόπο στο Δημοτικό Θέατρο, βασισμένοι σε ένα τρίπτυχο που εγώ ονομάζω “συμμετοχικός ουμανισμός”. Καταρχάς, θέλαμε να συγκεντρώνει στοιχεία καλλιτεχνικής δημιουργίας υψηλού επιπέδου, που να περιλαμβάνει, εκτός του θεάτρου, τη μουσική, τα εικαστικά, τον χορό, το βιβλίο και τον λόγο στο πλαίσιο μιας κοινωνικής πολιτικής, λόγω και της συγκυρίας στην οποία βρισκόταν η χώρα. Δεύτερον, να αποτελεί έναν αξιόπιστο ιστό ο οποίος να συγκρατεί τους ανθρώπους που βρίσκονται εντός των ορίων του και, τέλος, να στοχεύει σε ένα υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο θα μπορεί να επεμβαίνει και να συνομιλεί με τις νέες γενιές, δημιουργώντας νέους θεατές». Μετά από 5 χρόνια, το Δημοτικό Πειραιά αποτελεί πρότυπο λειτουργίας δημόσιου οργανισμού. Κάθε χρόνο προσελκύει περί τους 120.000 θεατές χάρη σε ένα αξιόλογο και ενίοτε απαιτητικό πρόγραμμα ποιοτικού θεάτρου, η δραστηριότητά του, δε, επεκτείνεται και στα σχολεία, στα δημόσια λεωφορεία, στα ιδρύματα και στα τοπόσημα του Πειραιά. Δίνοντας ευκαιρία σε νέους και όχι μόνο σκηνοθέτες, δουλειά σε δεκάδες ηθοποιούς και, πάνω απ’ όλα, προσφέροντας θεατρική ψυχαγωγία και παιδεία σε μια πλευρά της χώρας που έμοιαζε να ζει καλλιτεχνικά στη σκιά της πρωτεύουσας. Με την «Άνοιξη του νεοελληνικού λόγου» παιδιά σχολικής ηλικίας παρακολουθούν τη θεατρική διαδικασία την ώρα της πρόβας, με τις «Ανθρωπότητες» η δημιουργία εισβάλλει στο Χατζηκυριάκειο και στην Πυξίδα, με το «Άνοιγμα στην πόλη» του Φεστιβάλ Αθηνών το θέατρο κατέβηκε στην Ιχθυόσκαλα και επίκειται συνεργασία με το Ναυτικό και το Αρχαιολογικό Μουσείο. Επόμενος στόχος είναι οι παραστάσεις σε νησιά. χρήστοσ παρίδησ
AE
OE F I L OIC
La Marina
Οι ψητές γεύσεις περνούν σε άλλο επίπεδο. Το σουβλάκι, ως
μέρος της γαστρονομικής μας παράδοσης, τιμάται δεόντως στη Lamarina που γνωρίζει πολύ καλά την τέχνη του ψησίματος αλλά και της δημιουργίας των κατάλληλων συνοδευτικών που απογειώνουν τη γευστική σου εμπειρία. Μαζί με τις ζουμερές πανσέτες, τα λαχταριστά παϊδάκια και τις εκλεκτές σούβλες θα απολαύσεις δροσερές σαλάτες και αλοιφές αλλά και φρέσκες τηγανητές πατάτες σε ένα περιβάλλον όπου η παράδοση συναντά την ποιότητα και τη σύγχρονη αισθητική στο σερβίρισμα. H ποικιλία κρεατικών στο Lamarina θα σου μείνει αξέχαστη και οι γεύσεις θα σε οδηγούν εκεί κάθε φορά που αναζητάς ένα πραγματικά προσεγμένο γεύμα, ψημένο στα κάρβουνα. Μαρίνα Ζέας, 211 0124117, FΒ: Lamarina, Instagram: lamarinafood
CH
Portofino, the seafood bar Ο
πλούτος της θάλασσας γίνεται καθημερινή απόλαυση. Η θέα
της μαρίνας και η eclectic ατμόσφαιρα είναι τα πρώτα που σε εντυπωσιάζουν στο Portofino Seafood Bar, μέχρι να δοκιμάσεις τις γεύσεις που σε οδηγούν σε μια πρωτόγνωρη εμπειρία με πρωταγωνιστές τους θαλασσινούς θησαυρούς και, φυσικά, την τέχνη της γαστρονομίας. Σεβίτσε καραβίδας, καβούρια με σος ταρτάρ, αχνιστά μύδια και ολόφρεσκα ψάρια που φιγουράρουν στη βιτρίνα είναι εκείνα που κάνουν το Portofino κλασική επιλογή ψαροφαγίας και μάλιστα σε μια value for money φιλοσοφία που θα σε κάνει να επιστρέφεις ξανά και ξανά. Πιάτα που μυρίζουν ιώδιο και θαλασσινή φρεσκάδα και ό,τι μπορεί να επιθυμήσεις αγναντεύοντας το υπέροχο γαλάζιο σερβίρεται μπροστά σου με τον πιο elegant τρόπο και σε καλωσορίζει σε ένα υπέροχο περιβάλλον που σου θυμίζει πως η Μεσόγειος είναι το σπίτι σου! Μαρίνα Ζέας, 211 0123779, FΒ: Portofino, The Seafood Bar, Instagram: portofinotheseafoodbar
Moby all-day bar Στέκι για κάθε
στιγμή της ημέρας, που σου φτιάχνει τη διάθεση. Κάποια ονόματα δεν θέλουν πολλές
Portofino
Rocambolesco, handmade gelato and brunch
Ένα ιδιαίτερο στέκι με γεύσεις που σε ενθουσιάζουν. Το concept της
γνήσιας ιταλικής gelateria που συνδυάζεται με το ιταλικό brunch είναι το πρώτο που σε εντυπωσιάζει στο Rocambolesco. Όταν όμως Rocambolesco δοκιμάσεις τις γεύσεις, ο ενθουσιασμός γίνεται πρωτόγνωρη απόλαυση. Το αυθεντικό gelato που φτιάχνεται καθημερινά με φρέσκο γάλα Κουκάκι, ξηρούς καρπούς και φρέσκα φρούτα παρουσιάζεται σε μια σειρά από συνταγές που σε βάζουν σε δίλημμα. Το Belle Époque, με πραλίνα σοκολάτας και αλμυρή καραμέλα, το Pistachio με φρέσκο φιστίκι Αιγίνης αλλά και το Nocciola Piemonte, που ευωδιάζει φουντούκι, είναι κάποιες μόνο από τις γεύσεις που πρέπει να δοκιμάσεις! Όσο για το brunch, εδώ τα πράγματα είναι εξίσου εντυπωσιακά, με ιταλικά πιάτα αλμυρά και γλυκά που σερβίρονται όλη μέρα. Φοκάτσιες, αυγά σε διάφορες εκδοχές αλλά και εξαιρετικά ζυμαρικά θα ικανοποιήσουν τη γευστική σου αναζήτηση, ενώ η χειροποίητη πίτσα που ψήνεται όταν την παραγγείλεις είναι στα must του Rocambolesco brunch! Σε έναν γενναιόδωρο και ζεστό χώρο όπου επικρατεί το λευκό θα γευτείς ολόφρεσκο ιταλικό παγωτό και πεντανόστιμο brunch μπροστά ακριβώς στη μαρίνα Ζέας. Μαρίνα Ζέας, 210 4523779, FΒ: Rocambolesco Gelato & Brunch, Instagram: rocambolesco_gelateria
La Marina
Moby
επεξηγήσεις και το Moby είναι ένα από αυτά. Συνώνυμο της all-day διασκέδασης, ο υπέροχος χώρος που βρίσκεται στη μαρίνα Ζέας σε υποδέχεται οποιαδήποτε στιγμή στη φωτεινή και φιλόξενη ατμόσφαιρά του, όπου επικρατούν τα γήινα χρώματα και το ζεστό στοιχείο του φυσικού ξύλου, με την μπάρα να δεσπόζει στο κέντρο και τα τραπεζάκια να στρώνονται για privé ή παρεΐστικα καθημερινά ραντεβού. Από το πρωί ο προσεγμένος καφές και το καταπληκτικό brunch σού δίνουν έναν πολύ καλό λόγο να περάσεις την πόρτα του Moby, ενώ τα πιάτα που σερβίρονται όλη μέρα και, φυσικά, το ποτό και τα κοκτέιλ θα σε κρατήσουν στο spot των νοτίων προαστίων μέχρι αργά. Στην ανανεωμένη cocktail list θα βρεις το Pink Carbon με φράουλες, Ρrosecco, ροζ λεμονάδα και βότκα αλλά και το La Pojena που συνδυάζει την τεκίλα Reposado με χυμούς μάνγκο και ανανά, τζίντζερ και λάιμ. Η θέα της μαρίνας, οι happy vibe μουσικές και η homey αισθητική συνοδεύουν κάθε στιγμή στο Moby, που αποτελεί καθημερινό στέκι για Νότιους και όχι μόνο! Μαρίνα Ζέας, 211 0123778, FΒ: Moby All Day Bar, Instagram: mobyalldaybar
2ας Μεραρχίας 8-10, Πειραιάς, 210 4116505, FΒ: Beluga
23.1.20 – lifo
25
S
E SU
IR
P
Το βιογραφικό του pastry chef Κρίτωνα Πουλή είναι τόσο εντυπωσιακό όσο και τα γλυκά του. Ξεκίνησε από την ελληνική σχολή Le Monde και στη συνέχεια πήγε στη σχολή Cordon Bleu στο Παρίσι. Εκεί εργάστηκε δίπλα σε μεγάλους μετρ της παγκόσμιας γαστρονομίας, σε βραβευμένα με 3 αστέρια Michelin εστιατόρια, με τον σεφ Alain Passard του L’Arpège, με τον σεφ Alain Senderens στο «Alain Senderens», στο Λονδίνο με τον Pierre Gagnaire στο Sketch και στη Νέα Υόρκη με τον Alain Ducasse. Στη συνέχεια συνεργάστηκε για δέκα χρόνια με τον Pierre Hermé, τον καλύτερο ζαχαροπλάστη του κόσμου, κι έγινε το δεξί του χέρι. Ως Chef Pâtissier Executive & Chef de Projet International ανέλαβε όλα τα openings του Pierre Hermé. Παράλληλα, στο Παρίσι εργάστηκε ως καθηγητής ζαχαροπλαστικής στη σχολή του Alain Ducasse. Σήμερα διδάσκει στην Αθήνα, στη σχολή Le Monde, με στόχο να κάνει και δικά του σεμινάρια στον χώρο του εργαστηρίου του. Εκτός από εκπληκτικό χειροποίητο παγωτό (με πάνω από 25 γεύσεις), στο μικρό μαγαζί του, που βρίσκεται τόσο κολλητά στο Paleo ώστε μοιράζονται το ίδιο νούμερο, μπορεί να βρει κανείς γλυκά με άρωμα Ελλάδας, αλλά με γαλλική τεχνική, όπως η τάρτα μήλου, δύο εξαιρετικά γλυκά με σοκολάτα και μακαρόν μανταρίνι. Bon Bon Fait Maison, Πολυδεύκους 39, Πειραιάς, 210 4117999
Bon Bon Fait Maison - Γαλλική ζαχαροπλαστική στο λιμάνι
ΓΕΥΣΗ
CIA L IS PE
A EUS
Φέτος κλείνει τα 100 χρόνια λειτουργίας του, μια και υπάρχει στο ίδιο σημείο από το 1920, στη γωνία των δύο κεντρικών δρόμων που οριοθετούν Πειραιά και Ταμπούρια, και το διατηρεί η ίδια οικογένεια εδώ και τέσσερις γενιές. Όλα στο Ειδικόν μαρτυρούν ότι είναι ένα μέρος με τρομερή ιστορία. Ο κυρ-Αριστείδης μού είχε πει στον παρελθόν ότι εδώ σύχναζαν οι παλιοί ρεμπέτες της Δραπετσώνας και σκέφτομαι πόσο σπουδαίο είναι να σώζονται μέρη σαν κι αυτό, που δεν έπεσε θύμα των νεωτερισμών και των ανακαινίσεων. «Ήρθαν κάτι ξένοι μηχανικοί μια μέρα και πιάσαν τα μέτρα για να αντιγράψουν το μέρος. Αυτό που δεν έπιασαν, όμως, είναι πως η επιτυχία του μαγαζιού δεν έχει να κάνει με την αρχιτεκτονική του χώρου ούτε με τη διακόσμηση, αλλά με την ενέργεια και τις αναμνήσεις που έχουν γεννηθεί εδώ μέσα» λέει ο σοφός κυρ-Αριστείδης. Οι τοίχοι είναι γεμάτοι φωτογραφίες, οι περισσότερες ασπρόμαυρες, το δάπεδο έχει το κλασικό πλακάκι-σκακιέρα, ενώ οι πάγκοι απορρυπαντικά, κονσέρβες και ζυγαριές που θυμίζουν πως κάποτε λειτουργούσε ως
Το πανέμορφο Ειδικόν μπακαλοταβέρνα. Ανάμεσα στα παλιά αντικείμενα και το παλιό ψυγείο, που χρονολογείται από το 1938 και φέρει την επιγραφή «Πρότυπον Ψυγείον Εν Ελλάδι». Τα Σάββατα, σχεδόν πάντα, υπάρχει ζωντανή μουσική, αφού πολλοί μουσικοί και οργανοπαίχτες έχουν κάνει το Ειδικόν στέκι τους. Η ρετσίνα, που ρέει άφθονη, είναι δικής τους παραγωγής και σερβίρεται κατευθείαν από τα βαρέλια που υπάρχουν στο υπόγειο του μαγαζιού, ενώ τα λιγοστά, αλλά πεντανόστιμα πιάτα τα ετοιμάζει καθημερινά η σύζυγος του κυρ-Αριστείδη, η κυρία Βούλα: κεφτέδες τραγανούς κι αφράτους, συκώτι στο τηγάνι, γίγαντες και φάβα. Ό,τι και να παραγγείλεις, μην παραλείψεις να πάρεις και μια «τούρτα», τουτέστιν ένα βουνό από πατάτες τηγανητές και τρία αυγά μάτια στην κορυφή. Ό,τι σερβίρεται εδώ είναι διαλεγμένο με προσοχή και αγάπη από τον γιο της οικογένειας Παπακωνσταντίνου, τον Απόστολο, κι έτσι, ακόμα και τα πιο απλά πράγματα, όπως η γραβιέρα, η φέτα ή οι ελιές θρούμπες, είναι πεντανόστιμα. Μ.Κ. Ψαρρών 38 & Σαλαμίνος, Πειραιάς, 210 4612674
26 lifo – 23.1.20
ΣΤΕΚΙ «Το Isengard είναι η μοναδική black metal pub στην Ελλάδα και ίσως στα Βαλκάνια» λέει ο Πάνος, ένας από τους ιδιοκτήτες του. Άνοιξε μόλις πέρσι, τον Ιούλιο του 2019, και είναι φρέσκια άφιξη στο λιμάνι. Έχει πάρει το όνομά του από ένα φρούριο του μυθικού κόσμου της Μέσης Γης του Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν και είναι ιδανικό για τις extreme μουσικές που παίζει. «Extreme όπως thrash, death και black metal. Κυρίως το τελευταίο, αλλά γίνονται καμιά φορά και πάρτι με ’80s new wave, goth κ.λπ.» αναφέρει ο Πάνος. Η ιδέα γεννήθηκε όταν, μαζί με τον φίλο του Γιάννη, ήθελαν ένα μέρος για να μπορούν να ακούνε τη μουσική που τους αρέσει (είναι μεταλάδες πάνω από 30 χρόνια) και να πίνουν μπίρα. Στόχος είναι να προσκαλούν κάθε φορά ως DJs μέλη από συγκροτήματα που δρουν στη συγκεκριμένη σκηνή. Ο Πειραιάς προέκυψε λόγω χώρου. «Βλέπαμε διάφορους χώρους και στην Αθήνα, αλλά μας άρεσε πολύ το στήσιμο αυτού του μαγαζιού και καταλήξαμε εδώ. Ο κόσμος έχει αρχίσει να το μαθαίνει και να ενδιαφέρεται. Έρχονται μια φορά και ξανάρχονται. Το καλοκαίρι δουλέψαμε με πολλούς τουρίστες. Μας μαθαίνουν από το Google Maps. Είναι και κοντά το φέρι μποτ. Έτσι, είχαμε πολλούς Σουηδούς, Γερμανούς, Ουκρανούς, Ρώσους κ.ά. Δεν το περιμέναμε και μας χαροποίησε ιδιαίτερα, επειδή έτσι ταξιδεύει πέρα από την Ελλάδα». Λειτουργεί καθημερινά, εκτός Δευτέρας, μετά τις 21:00. Μ.Π.
Είναι ίσως το παλαιότερο γαλακτοζαχαροπλαστείο του Πειραιά, αφού λειτουργεί αδιάκοπα από το 1933. Βρίσκεται δίπλα στο δημαρχείο του Πειραιά, πάνω στην πλατεία Κοραή, και εξακολουθεί να διαθέτει ένα σωρό είδη παραδοσιακών γλυκών, πάστες, λουκουμάδες, παγωτά, σιροπιαστά και γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως ρυζόγαλο, κρέμα και γιαούρτι με μέλι. Από τα best-sellers είναι το χειροποίητο παγωτό καϊμάκι, το οποίο προσφέρεται μαζί με γλυκό βύσσινο και αμύγδαλα, το καζάν ντιπί, το ραβανί, ο ντοντουρμάς και το παγωτό από στραγγιστό γιαούρτι παραγωγής του. Φυσικά, φτιάχνει καθημερινά και γαλακτομπούρεκο, το οποίο σερβίρεται σε γενναιόδωρη μερίδα που χορταίνει δύο. Σημειωτέον ότι το γάλα που χρησιμοποιείται
στην παρασκευή των γλυκών είναι αποκλειστικά πρόβειο από την Ευρυτανία και το σαλέπι έρχεται από τη Φλώρινα. Τα γλυκά αυτά φανερώνουν τη μικρασιατική καταγωγή του ανθρώπου που πρωτοξεκίνησε το εν λόγω γαλακτοπωλείο. Ήταν ο παππούς Στέλιος Κουντούρας, ο οποίος έφτασε με ένα βαπόρι ως πρόσφυγας στον Πειραιά, με μόνη αποσκευή τη μαστοριά του στα γαλακτοκομικά. Έχοντας ως αφετηρία ένα μαγαζάκι στη Γούναρη ονόματι «Η Αγνότης», στη συνέχεια δημιούργησε τη Στάνη, την οποία λειτουργεί μέχρι σήμερα η Μαρία Κουντούρα, που συνεχίζει, μαζί με τον γιο της Στάθη, την παράδοση του παππού. Μ.Κ. Πλατεία Κοραή, Πειραιάς, 210 4172140
Κλασική Στάνη (Κουντούρα)
Isengard, ένα νέο black metal στέκι
Isengard, Καραολή & Δημητρίου 56
7 αναζητήσεις
Μια σπονδυλωτή παράσταση που εμπνέεται από τις ραδιοφωνικές αναζητήσεις του Ερυθρού Σταυρού και αφηγειται στιγμές της ελληνικής πραγματικότητας από το 1920 έως σήμερα.
Μια ξεχωριστή παράσταση που αφορά την Ιστορία της Ελλάδας παρουσιάζει το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, αναδεικνύοντας γι’ ακόμα μία φορά πόσο σημαντικό είναι να υποστηρίζονται νέες φωνές αλλά και ιδέες. Στην παράσταση 7 αναζητήσεις διαφορετικοί Έλληνες συγγραφείς ζωντανεύουν ισάριθμες θεματικές, πρωτότυπες αλλά και βαθιά ανθρώπινες ιστορίες, άμεσα συνδεδεμένες με την ελληνική Ιστορία. Καθεμία από αυτές μεταφέρεται μέσα από επτά διαφορετικούς σκηνοθέτες και ενσαρκώνεται από 7 διαφορετικούς ήρωες. Ο πόλεμος, η μετανάστευση, η εξαφάνιση,
η αιχμαλωσία, η απομόνωση, η εγκατάσταση, η μοναξιά, συνθέτουν μια σπονδυλωτή παράσταση με κείμενα ποιητικά ή ρεαλιστικά, τα οποία αναζητούν ταυτότητες ανθρώπων από τη μια άκρη της Ελλάδας στην άλλη. Η Ελλάδα της Μέσης Ανατολής, του Εμφυλίου, της μετανάστευσης στη Γερμανία, των αγνοουμένων της Κύπρου, της ευμάρειας μετά τη δεκαετία του ’90, της σύγχρονης αστικής απομόνωσης και της μετανάστευσης παρουσιάζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο, διατηρώντας ως κοινό τόπο τους ανθρώπους και την αναζήτηση.
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ Ηρώων Πολυτεχνείου 32 & Βασ. Γεωργίου 210 4143310 erasmia dolores του Άκη Δήμου, σε σκηνοθεσία Χάρη Πεχλιβανίδη. Ερμηνεύει η Άννα Φόνσου. ειρήνη του Γιάννη Τσίρου, σε σκηνοθεσία Ηλέκτρας Ελληνικιώτη. Ερμηνεύει ο Λεωνίδας Κακούρης. ούτε μέρα του Μάκη Τσίτα, σε σκηνοθεσία Προμηθέα Αλειφερόπουλου. Ερμηνεύει η Ηρώ Μπέζου. τρίτη βράδυ στην άκρη του κόσμου του Στέφανου Δάνδολου, σε σκηνοθεσία Μαρίας Σάββα. Ερμηνεύει η Κατερίνα Διδασκάλου. ο στοργικός πατέρας του Θανάση Χειμωνά, σε σκηνοθεσία Νάνσυς Μπούκλη. Ερμηνεύει ο Αλέξανδρος Μυλωνάς. η προβοσκίδα της Ρούλας Γεωργακοπούλου, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη. Ερμηνεύει η Ρηνιώ Κυριαζή. ο ιατροδικαστής του Γιώργου Σκαμπαρδώνη, σε σκηνοθεσία Θανάση Χαλκιά. Ερμηνεύει ο Μάνος Βακούσης. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Από 24/1, Τετ., Πέμ., Παρ. 20:30, Σάβ. 18:00 & 21:00, Κυρ. 19:00
23.1.20 – lifo
27
δαλλού, γενικά στα προάστια του Πειραιά. Ήμουν τυχερός, γιατί έζησα τα τελευταία χρόνια που τα παιδιά έπαιζαν ανέμελα στις γειτονιές ποδόσφαιρο ή αλήτευαν και οι μανάδες τους έβγαιναν να τα φωνάξουν. Η μητέρα μου εργαζόταν ως αποκλειστική νοσοκόμα και γενικώς στα νοσοκομεία, ο πατέρας μου ήταν ναυτικός. Ήμουν ήσυχο παιδί και, όπως όλα τα παιδιά στην περιφέρεια του Πειραιά, ονειρευόμουν θάλασσες και καριέρα θαλασσινού. Ήταν ένα όνειρο που κατέρρευσε πολύ νωρίς και από κάποια στιγμή και μετά τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους. Χωρίς να το καταλάβω, βρέθηκα σε μια σχολή τουριστικών επαγγελμάτων.
q Ήταν ωραία στη σχολή, με ενδιέφερε, γιατί είχες την αίσθηση του καθήκοντος, ότι όλοι κάνουν κάτι, όλα όσα γίνονται σε ένα ξενοδοχείο: κάποιος θα φτιάξει φαγητά, κάποιος γλυκά, κάποιος θα φροντίσει την καθαριότητα, άλλος την υποδοχή ή τις κρατήσεις, κάποιος θα σερβίρει το πρόγευμα και κάποιος το βραδινό – είχες την αίσθηση ενός μικρόκοσμου, όπου οι πάντες δούλευαν. Όλο αυτό με έβαζε σε μια πειθαρχία.
Oινοχόος. Γεννήθηκε στον Κορυδαλλό, ζει στον Πειραιά.
ΚΑΫΜΕΝΆΚΗΣ
q Γεννήθηκα στον Πειραιά, και εκεί μεγάλωσα. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν μεταξύ Νίκαιας, Κοκκινιάς και Κορυ-
q Δεν είχα σκεφτεί ποτέ να γίνω σομελιέ. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπήρχε τότε κάτι αντίστοιχο, ούτε και κρασιά τριγύρω για να ασχοληθώ. Τυχαία βρέθηκα σε μια παρέα και χωρίς να το πολυκαταλάβουμε αρχίσαμε να μαζεύουμε κρασιά – πίναμε, τα σχολιάζαμε και περνάγαμε καλά. Με αυτή την παρέα, λοιπόν, που ξεκίνησε ως κάτι πολύ παιδικό και αστείο, κάποια στιγμή συνειδητοποιήσαμε ότι όλες μας οι οικονομίες πήγαιναν στο χόμπι μας, είτε σε κρασιά είτε σε βιβλία για κρασιά. Χωρίς να το πολυκαταλάβω, έφτασα να έχω ένα σωρό μπουκάλια και μετά έψαχνα χώρο να τα βάλω, για να τα αποθηκεύσω. Η ιδέα του οινοχόου γύριζε στο μυαλό μου, αλλά δεν ήμουν και απόλυτα κατασταλαγμένος.
q Κάποια στιγμή γνώρισα τον Γιώργο Φλούδα που έψαχνε οινοχόο για να πάει να δουλέψει στην Κρήτη, στο Elounda Beach. Με αφέλεια του πρότεινα «να έρθω εγώ;», μου είπε «έλα» κι έτσι, πάλι χωρίς να το πολυζυγίσω, βρέθηκα να δουλεύω στην Ελούντα. Τα πέντε χρόνια που έμεινα εκεί ήμουν πολύ ευτυχισμένος επαγγελματικά.
q Για να μάθεις για το κρασί έχεις τρεις τρόπους. Τον ακαδημαϊκό, δηλαδή θα πας σε μια σχολή και θα σου πουν μερικά βασικά πράγματα κι αυτό μπορεί να σου δώσει κάποιες γνώσεις –είναι αυτό που λέμε «σου δίνουν τα εχέγγυα για να προχωρήσεις»–, αλλά τις «ώρες πτήσης» θα τις βγάλεις μόνος σου. Ο δεύτερος τρόπος είναι πίνοντας, που είναι το δεύτερο μεγάλο σχολείο, και ο τρίτος ταξιδεύοντας, δηλαδή πηγαίνοντας στις ίδιες τις οινοπαραγωγικές ζώνες, κάτι που σου δίνει προστιθέμενη αξία. Εγώ τα έκανα και τα τρία, αλλά, αν θα ήθελα να σταματήσει κάπου ο χρόνος, θα ήταν στην τρίτη μέθοδο, γιατί εκεί παίρνεις επιπλέον γνώση. Γιατί αλλιώς είναι να περιγράφω απλώς ένα κρασί από την Τοσκάνη κι αλλιώς να έχω βρεθεί ο ίδιος εκεί και να έχω εισπράξει αυτό που έχουν να σου δώσουν τα κρασιά της περιοχής.
q Στη ζωή μου αντιμετώπισα ιερά τέρατα, είτε της οινοχοΐας είτε γενικά του κρασιού, είχα την ευλογία να βρεθώ δίπλα τους, αλλά δεν με δελέαζαν ώστε να μοιραστώ ένα κρασί μαζί τους. Από την άλλη, έχω αντιμετωπίσει άσημους ανθρώπους που είχαν μια τόσο βιωματική σχέση με το κρασί, που ήθελα να ρουφήξω όλη τη γνώση που είχαν μέσα στο κεφάλι τους, όλες τις εικόνες που είχαν και ό,τι είχαν πιει. Κι αυτό το βρίσκεις μόνο στις οινοπαραγωγικές ζώνες. Είναι το spirit of the place που δίνει μια προστιθέμενη αξία στη δουλειά σου, όσον αφορά την τεχνική πωλήσεών σου.
q Μετά την Ελούντα μεσολάβησε ένα διάστημα στο Wine Garage στο Κολωνάκι, μια κάβα. Και εκεί το χάρηκα πολύ που δούλεψα με τα παιδιά. Η λιανική έχει πάντα ένα μεγάλο πλεονέκτημα, την αμεσότητα. Μαθαίνεις πόσο διακριτικός πρέπει να είσαι, τι να προτείνεις και πώς. Μετά, δούλεψα στο εστιατόριο «48», λίγο παραπάνω από πέντε χρόνια. Και από κει έχω πολύ όμορφα πράγματα να θυμάμαι. Είχα την τύχη ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού να είναι συλλέκτης κρασιών, έτσι, όταν πήγα για συνέντευξη και μου έδειξε τη λίστα με τα κρασιά του, δεν χρειαζόταν να συζητήσουμε παραπάνω. Στη συνέχεια πήγα σε έναν άλλον χώρο, του οποίου ήμουν συνιδιοκτήτης, το Cucina Povera στο Kαλλιμάρμαρο, εξίσου εκκεντρικό μαγαζί, με πυρήνα πάλι το κρασί. Ήταν λίγο πιο απογυμνωμένο σε ό,τι είχε να κάνει με το φαγητό και το κρασί, αλλά κι εκεί ήταν όμορφα. Μετά έφτιαξα το Paleo, που λειτουργεί ήδη τέσσερα χρόνια.
ΠΕΙΡΑΙΩΤΗΣ
q Έχω κάνει πολλά ταξίδια για το κρασί. Γύρω στο 2000, όσο δούλευα στην Ελούντα, έκανα ένα επαγγελματικό ταξίδι
28 lifo – 23.1.20
στην Τοσκάνη, καλεσμένος ενός ιστορικού οινοποιείου της περιοχής, του Αντινόρι. Σκέφτηκα να πάω δέκα μέρες πριν για να δω και την Τοσκάνη, να κάνω το δικό μου ταξίδι πριν από τη φιλοξενία, και γύρναγα στα αμπέλια, στα οινοποιεία, πήγαινα από κάβα σε κάβα, από οινοποιείο σε οινοποιείο και από wine bar σε wine bar. Ήμουν σαν ένα παιδάκι μέσα στο μαγαζί με τα γλυκά, με τα μάτια γουρλωμένα. Όταν τελείωσαν αυτές οι μέρες και πήγαμε στο οινοποιείο που μας είχε προσκαλέσει –είχε έρθει και ο προϊστάμενός μου από την Ελούντα, ο wine director–, μας λέει ο Βιτόριο, ο άνθρωπός μας του οινοποιείου, «θα πάμε να φάμε τώρα κάπου και να ξεκινήσουμε την ξενάγηση». Μας πάει, λοιπόν, στο Bolgheri, στην παραλία της Τοσκάνης, σε ένα περιβάλλον που είχε ράφια γεμάτα με τα κρασιά που είχα διαβάσει ή είχα ονειρευτεί, κι εγώ, ενθουσιασμένος, έδειχνα διάφορα πράγματα. Και ξαφνικά λέει ο άνθρωπος, και με το δίκιο του: «Κοιτάξτε να δείτε, εδώ είμαστε μόνο για το οινοποιείο Αντινόρι». Μου στοίχισε πολύ, ζήτησα συγγνώμη και το ίδιο βράδυ ορκίστηκα να μην υποστώ ποτέ ξανά το μαρτύριο της φιλοξενίας τέτοιου τύπου: «Μπορεί να μη γίνω ποτέ πλούσιος, μπορεί όλα μου τα λεφτά να πηγαίνουν σε ταξίδια και άλλου τύπου ηδονές και χαρές, αλλά θα φροντίσω όλα τα κρασιά που έχω στη λίστα μου, όλα τα τοπωνύμια, να τα επισκεφτώ με δική μου ευθύνη και όλους τους ανθρώπους να τους γνωρίσω, προσεγγίζοντάς τους με τον δικό μου τρόπο».
q Οπότε, έτσι ξεκίνησα να ταξιδεύω, για να εισπράξω το spirit of the place, να εισπράξω τον χαρακτήρα ενός terroir. Αυτό κυνηγούσα πάντα. Ο κόσμος είναι όμορφος επειδή είναι διαφορετικός. Οινικά μιλώντας, η Σαντορίνη είναι διαφορετική από τη Νάουσα, η περιοχή της Τοσκάνης είναι διαφορετική από του Πιεμόντε, του Ροδανού, της Προβηγκίας ή της Ρουσιγιόν, και αυτό είναι μια πολύ όμορφη εναλλαγή. Αν κοιτάξουμε λίγο προς τα πίσω, όλα τα κρασοπουλειά της περιοχής της Αττικής έγραφαν απ’ έξω τα τοπωνύμια των περιοχών που πουλούσαν: «εδώ πωλείται κρασί Ζίτσας» ή «εδώ πουλάμε κρασιά της Νεμέας», «κρασιά Μεσογείων». Κι όλο αυτό διαφημιζόταν από ταμπέλες που υπάρχουν ακόμα αχνές σε κάποια μισοερειπωμένα καπηλειά. Αυτό για μένα είναι συσσωρευμένη γνώση, και είναι διαφορετικό να πουλάω τα κρασιά της Σαντορίνης χωρίς να έχω βρεθεί ο ίδιος εκεί και διαφορετικό να δω και να εισπράξω τον ρόλο του κρασιού μέσα από τα μάτια των γηγενών. Και εννοώ να το εισπράξω ως επισκέπτης, με πολύ παρθένα αισθητήρια, γιατί πολύς λόγος γίνεται για την αντίληψη και το πόσο καλά καταλαβαίνει κάποιος το κρασί. Αυτά τα θεωρώ μπούρδες. Άμα θέλουμε να πάμε σε μια συναυλία, δεν χρειάζεται να έχουμε ακτινογραφήσει όλες τις στιγμές του καλλιτέχνη. Θα πάμε με παρθένα τα αισθητήριά μας, θα την ακούσουμε και θα τη χαρούμε. Το ίδιο και μια θεατρική παράσταση. Πολλές φορές είναι καλύτερο αυτό από το να σε κυβερνούν επαγγελματικές διαστροφές και υπεραναλύσεις που μπορεί να σου χαλάσουν και την απόλαυση.
q Τη λατρεύω την Τοσκάνη, είναι μια πολύ αγαπημένη περιοχή με γνώμονα το κρασί, αλλά έχω ζήσει εκεί κι αυτό με κάνει να μην είμαι ακριβοδίκαιος. Μου αρέσει πάρα πολύ η εξωστρέφεια του Ροδανού στο νότιο κομμάτι της Γαλλίας, λίγο νότια από τη Λιόν, περνάω υπέροχα στη Ρουσιγιόν, κάτω από τα Πυρηναία. Εκεί που δυσκολεύομαι να διαλέξω είναι
απο τον m. hulot φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν
είναι λίγο παρεξηγημένη ιστορία ο οινοχόος Ποια είναι, τελικά, τα χαρακτηριστικά του; Είναι αυτός που κουνάει το ποτήρι και εντοπίζει την μπανάνα στο κρασί; Ένα κομμάτι είναι κι αυτό, αλλά ακόμα κι αυτό προβάλλεται χαζά, όχι όπως θα ’πρεπε. Δεν είσαι «περιγραφοποιός». Φαντάζεσαι πόσο άψυχο θα ήταν αν σου έλεγα ένα σωρό λεπτομέρειες; Ποιον ενδιαφέρουν, πέρα από δέκα «αρρωστημένους» συλλέκτες;
23.1.20 – lifo
29
q Πολλές φορές, εμείς, που είμαστε μέρος αυτής της ιστορίας, είμαστε στο δάσος, δεν μπορούμε να δούμε τι σχήμα έχει το δάσος. Αλλάζει δραματικά η κατάσταση στο ελληνικό κρασί. Η αλήθεια είναι ότι αλλάζει προς το καλύτερο και όλο αυτό είναι όμορφο. Φημιζόμαστε ότι μπορούμε να καταφέρουμε κάτι που οι άλλοι χτίζουν για χρόνια, με γερά θεμέλια και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Με εφαλτήριο αυτόν τον ενθουσιασμό που μας διακατέχει μπορούμε να κάνουμε σε μικρό χρονικό διάστημα μεγάλα βήματα. Καταρχάς, το πρώτο πράγμα που αρχίζει να φαίνεται και είναι όμορφο είναι η τοπωνυμιακή καταγραφή – και μας οδηγεί η αγορά σε αυτό. Παλιά λέγανε «πίνω τον τάδε», το όνομα του οινοποιού, κάτι που είναι μπούρδα. Τα ελληνικά κρασιά πρέπει να μπουν κάτω από την ομπρέλα ενός τοπωνυμίου και να λέμε «πίνω Νάουσα», «πίνω Νεμέα», «πίνω Σαντορίνη», «πίνω Μαντινεία». Υπό την ομπρέλα του τοπωνυμίου προφανώς και θα διακριθείς κι εσύ, κι εγώ και οποιοσδήποτε άλλος δραστηριοποιείται, αλλά είναι σημαντικό να βρεθεί ένας ζωτικός πόλος ανθρώπων που θα πορεύεται κάτω από αυτό το τοπωνύμιο. Αυτό θα μας δώσει αναγνωρισιμότητα και με αυτό θα πορευτούμε και στο εξωτερικό. Γιατί, κακά τα ψέματα, αν κάνει μόνος του κάποιος κάτι ιδιαίτερο θα πετύχει, αλλά θα δυσκολευτεί, γιατί κάθε μέρα θα πρέπει να ρίχνει νερό σε αυτόν τον μύλο και δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα. Ενώ αν είναι πολλοί που έχουν κρασιά της Σαντορίνης, αυτό μεταλαμπαδεύεται πολύ πιο εύκολα, σε πολύ μεγαλύτερο εύρος ανθρώπων. Είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να τονίσουμε τη διαφορετικότητά μας, οπότε δεν έχει νόημα το ελληνικό cabernet, το ελληνικό merlot ή το ελληνικό sauvignon blanc. Όλα αυτά οδηγούν στο «cocacola-nization» του κρασιού. Πρέπει να δουλέψουμε πάνω στο ασύρτικο, πάνω στη Μαντινεία, και να βρούμε αυτήν τη μικρή γωνιά μέσα στον παγκόσμιο χάρτη όπου θα έχουμε κι εμείς το μερίδιό μας. Δεν έχουμε κανένα μέλλον με ελληνικό merlot, γιατί οι Γάλλοι έχουν συσσωρευμένη γνώση 400 χρόνων, οπότε το ξέρουν πραγματικά καλά. Θα ήταν άδικο εμείς, με 20 χρόνια προϋπηρεσίας, να τους δείξουμε ότι το κάνουμε καλύτερα ή ότι μπορούμε να πάρουμε κάτι από την αίγλη ή τις πωλήσεις τους.
Γιάννης Καϋμενάκης
στην Ισπανία. Στη Ριόχα μπορεί να είναι πολύ όμορφα, αλλά, αν διάλεγα μια περιοχή, θα ήταν η Ανδαλουσία, το τρίγωνο του Χαρέθ. Με τρελαίνει η εναλλαγή, τη χαίρομαι πραγματικά και λατρεύω να χαζεύω τους ανθρώπους. Δηλαδή είναι ωραίο να είσαι στον Πειραιά και να βλέπεις αυτό που λέμε «πειραϊκή αισθητική» ή «πειραϊκή ιδιοσυγκρασία», το ίδιο και η αισθητική των βορείων προαστίων, αν είσαι π.χ. στην Εκάλη. Κάθε terroir μάς καθορίζει και κατά κάποιον τρόπο μας προστατεύει και από την αναρχία. Όταν έφυγα από τη Λα Ριόχα, όπου οι άνθρωποι είναι κοσμοπολίτες, μιλάνε γαλλικά και το ντύσιμό τους είναι επηρεασμένο από τη Γαλλία, και πήγα στην Ανδαλουσία, ήταν μια γροθιά στο στομάχι. Η δυνατή μουσική, όλο αυτό το αφτιασίδωτο, το σταυροδρόμι πολιτισμών, η moorish αρχιτεκτονική, οι μυρωδιές των φαγητών, τα ταπάδος, που ήταν ό,τι είχε ο τόπος, με τρέλαιναν. Αν διάλεγα έναν προορισμό όπου θα ήθελα να πάω ξανά και ξανά, θα ήταν η Ανδαλουσία.
q Γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι και όταν εκτίθεσαι στο εξωτερικό η καλύτερη ποιότητα είναι μονόδρομος, γιατί εκεί ο ανταγωνισμός είναι τέτοιος που θα σε κάνει από μόνος του σοβαρό, χωρίς να το πολυδιαπραγματευτείς. Αν πουλούσαμε μόνο στις τουριστικές αγορές ή μόνο για λόγους εντοπιότητας, αυτό θα ήταν η ταφόπλακα σε οποιοδήποτε όνειρο να γίνουμε καλύτεροι. Το γεγονός ότι κάθε χρόνο, σε κάθε τρύγο, χρειάζεται να ανταγωνιζόμαστε τον Γάλλο, τον Ισπανό, τον Χιλιανό, τον Αυστραλό, μας κάνει πολύ καλύτερους. Αυτό και μόνο αυτό. Κι αυτό είναι και το στοίχημα των ελληνικών κρασιών. Το να φύγουν από δω και να πάνε στη Γερμανία που έχει μετανάστες Έλληνες ή στην Αμερική, στα μαγαζιά των Ελλήνων μεταναστών, δεν είναι προκοπή. Το στοίχημα είναι να βρεθούμε στις επιλογές π.χ. ενός Εγγλέζου καταναλωτή. Το να είναι σε μια κάβα στο Λονδίνο και να βλέπει ανάμεσα στις επιλογές της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Χιλής κρασιά από την Ελλάδα και να λέει «θα πάρουμε Σαντορίνη», αυτό για μας είναι επιτυχία.
q Τα γούστα του κόσμου μοιραία έχουν αλλάξει. Ο κόσμος εκτίθεται και έχει τη δυνατότητα πλέον να επιλέξει από πάρα πολλά κρασιά. Είναι νομοτελειακό, άλλοι θα αγαπάνε τα φρουτώδη λευκά, άλλοι τα ιδιαίτερα ξηρά ή τα ιδιαίτερα πληθωρικά κόκκινα, άλλοι τα πολύ μαλακά κόκκινα. Το σημείο-κλειδί είναι αυτό: ότι πλέον ένας καταναλωτής μπορεί, σε μια κάβα συνοικιακού σούπερ μάρκετ, να βρεθεί μπροστά σε τουλάχιστον 150 επιλογές. Κάποτε το κρασί περιοριζόταν στις 5-10 επιλογές. Αυτή και μόνο η έκθεση κάνει τον κόσμο να αγαπάει το Χ, Ψ, Ω κρασί.
q Το προφίλ του οινολόγου κάποτε μπορεί να εξέπεμπε μια αυστηρότητα που έκανε τον κόσμο να νιώθει άβολα. Τώρα, ευτυχώς για όλους μας, αυτό αλλάζει, απογυμνώνεται, γίνεται λίγο πιο χαρωπό. Αν σταθούμε και λίγο πιο ειδικά στο ποιο είναι τελικά το job description του οινοχόου, δηλαδή ποια είναι η δουλειά ή οι δεξιοτεχνίες που πρέπει να έχει, πέρα από οτιδήποτε έχει στο κεφάλι του ως ρεζερβουάρ γνώσης, όσο μεγάλο και να είναι αυτό, έχει σημασία και το πώς δουλεύει η εξωστρέφεια για τον κάθε οινοχόο. Ο πελάτης που έρχεται στο μαγαζί μου μπορεί να εκτεθεί σε 100 διαφορετικά κρασιά. Δεν μου αρέσει η καθοδήγηση, δίνεις τον κατάλογο και αφήνεις τον άνθρωπο να δει, πρώτα απ’ όλα, τι δουλειά έχεις κάνει, τι υπάρχει πίσω από τα ράφια σου. Από κει και πέρα, για να του προτείνεις κάτι, ως οινοχόος πρέπει να πορευτείς με γνώμονα το τι αρέσει στον καθέναν. Δεν σου κρύβω ότι, ενώ υπάρχουν πολλές χιλιάδες ετικέτες στο κελάρι μου, μόνο και μόνο για να μη νιώθει κάποιος άβολα, κινούμαι θεματικά με μια λίστα που έχει 100 επιλογές. Μην ξεχνάμε ότι το κρασί είναι χαρά, είναι ξεκούμπωμα, είναι ένα κομμάτι της ζωής μας, και βγαίνουμε έξω για να συνοδεύσουμε την κουβέντα μας με ένα ποτήρι κρασί. Αν το κρασί είναι τέτοιο που αξίζει να πούμε και δυο κουβέντες γι’ αυτό, ακόμα και να διαφωνήσουμε για το αν θα πάρουμε μαύρο, κόκκινο ή λευκό, έχει το χάζι του, αλλά μέχρι εκεί. Το να μαζευτούμε 10 geeks και να κουνάμε τα ποτήρια δεν ξέρω πόσο όμορφο είναι, δεν μου φαίνεται γοητευτικό. Η επίδειξη των 5.000 ετικετών δεν είναι κάτι επίκαιρο και μπορεί να μην το χαρούν ούτε οι συλλέκτες. Είναι ωραίο να υπάρχουν κινήσεις ιδιοσυγκρασίας. Οι πιο ωραίες λίστες που μου έχουν ξυπνήσει κλεπτομανιακή διάθεση δεν ήταν σε μέγεθος, ήταν σε επιλογή.
q Είναι λίγο παρεξηγημένη ιστορία ο οινοχόος. Ποια είναι, τελικά, τα χαρακτηριστικά του; Είναι αυτός που κουνάει το ποτήρι και εντοπίζει την μπανάνα στο κρασί; Ένα κομμάτι είναι κι αυτό, αλλά ακόμα κι αυτό προβάλλεται χαζά, όχι όπως θα ’πρεπε. Δεν είσαι «περιγραφοποιός». Φαντάζεσαι πόσο άψυχο θα ήταν αν σου έλεγα ένα σωρό λεπτομέρειες; Ποιον ενδιαφέρουν, πέρα από δέκα «αρρωστημένους» συλλέκτες;
q Η ζωή με έχει μάθει την ταπεινοφροσύνη. Όλοι μας θέλουμε να διακριθούμε, αλλά αν η μη-
ΙNFO
Paleo Wine Store, Πολυδεύκους 39, Πειραιάς, 210 4125204
30 lifo – 23.1.20
τέρα των αρετών είναι η διάκριση, η κορωνίδα τους πρέπει να είναι η ταπεινοφροσύνη. Το να έχω τα πόδια μου στη γη είναι πολύ σημαντικό για μένα. Η ζωή είναι ένας μαραθώνιος κι αυτό που θέλεις να καταφέρεις πρέπει να το σμιλεύεις συνεχώς και να πορεύεσαι. Αν κάνεις κάτι πολύ έντονο, κάτι πολύ μεγάλο, κάτι πολύ σπουδαίο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, μετά τι θα κάνεις; Θα ψάχνεις για κομπολόι; Είναι ωραίο να πορεύεσαι με ό,τι καταπιάνεσαι. Μου αρέσουν τα λίγα λόγια. Λατρεύω κάτι παροιμίες παλιές και υπάρχει μία του Αιγίου που μου αρέσει πολύ. Λέει «κάλλιο μια σταλιά ουσία παρά μια περιουσία».
Όλοι μας θέλουμε να διακριθούμε, αλλά αν η μητέρα των αρετών είναι η διάκριση, η κορωνίδα τους πρέπει να είναι η ταπεινοφροσύνη. Το να έχω τα πόδια μου στη γη είναι πολύ σημαντικό για μένα. Η ζωή είναι ένας μαραθώνιος κι αυτό που θέλεις να καταφέρεις πρέπει να το σμιλεύεις συνεχώς και να πορεύεσαι.
IA L IS C PE
PI
E SU
S
The good LiFO RA EUS
ΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΜΑΣ ΜΕΡΗ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ
Πειραιάς
Πειραιά 23.1.20 – lifo
31
Βelle Amie
S
U
PIR A E
Στην καρδιά του Πειραιά, στον πεζόδρομο της Αγγέλου Μεταξά στο Πασαλιμάνι, το Belle Amie, το υπέροχο νεοκλασικό κτίριο, αποτελεί τον απόλυτο προορισμό για ένα άκρως ποιοτικό και γευστικό ταξίδι. Μέσα στο comforting περιβάλλον του μοιραζόμαστε καθημερινά ωραίες στιγμές, γεύσεις, εικόνες και συναισθήματα, απολαμβάνοντας την ξεχωριστή vintage ατμόσφαιρα που αποπνέει. Ο σεφ Marko Rossi προτείνει συνταγές που σε κάνουν να ταξιδεύεις και να νοσταλγείς τα οικογενειακά τραπέζια και το καλομαγειρεμένο σπιτικό φαγητό της μαμάς και της γιαγιάς. Μια επιλογή ουσίας για όσους αγαπάνε τις ελληνικές γεύσεις που φτιάχνονται καθημερινά με μια νέα δημιουργική ματιά, απλότητα και μεράκι. Λαδένια Κιμώλου, ρόστο Απεράθου, κόκορας κρασάτος, σφουγγάτα Κύθνου, ριζότο φρικασέ και στριφτούδια χωριάτικα είναι λίγες μόνο από τις πολλές
προτάσεις που μπορείς να γευτείς ως κυρίως γεύμα ή να μοιραστείς στη μέση με την παρέα σου, σε συνδυασμό με εκλεκτές ετικέτες ελληνικών κρασιών και αποσταγμάτων. Γεύσεις που έχουμε αγαπήσει συνθέτουν και το brunch, που σερβίρεται καθημερινά 9:00-14:00, με επιλογές όπως στραπατσάδα, αυγά μάτια και ποσέ, τηγανίτες αλμυρές ή με νουτέλα, Croque Madame με κουλούρι Θεσσαλονίκης και πολλές άλλες προτάσεις που διεγείρουν τις αισθήσεις. Tις Κυριακές το μεσημέρι στρώνεται το παραδοσιακό κυριακάτικο τραπέζι με γεύσεις που ξυπνούν αναμνήσεις συνδεδεμένες με γνώριμα συναισθήματα, συνοδεία ελληνικών ακουσμάτων που όλοι έχουμε αγαπήσει. Το Belle Amie αποτελεί τον απόλυτο προορισμό ποιότητας και απόλαυσης για όσους εκτιμούν τις γεύσεις της καρδιάς μας.
Filotimos
Αγγ. Μεταξά 11, Πασαλιμάνι, Πειραιάς, 210 4175740 FB: www.facebook.com/belleamiegr Instagram: www.instagram.com/belleamiepiraeus
Πειραιάς
SPE C
E
IS IA L SU
Ο γευστικός προορισμός του Πειραιά.
32 lifo – 23.1.20
Το νέο μας στέκι δίπλα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Ο κύριος Φιλότιμος ήταν ένας Πειραιώτης, ευγενής βιβλιοφάγος και άνθρωπος της τέχνης, ο οποίος δήλωνε πάντα «παρών» στις παραστάσεις του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά και σύχναζε στα café της πλατείας. Αγέρωχος, γοητευτικός και με μια φράση να ανεβαίνει συχνά στα χείλη του: «Όλα κανείς να τα τολμάει πρέπει!». To all-day café bar Filotimos εμπνεύστηκε το όνομά του από αυτή την ξεχωριστή προσωπικότητα και μας συστήνεται ως το νέο καθημερινό μας στέκι σε έναν ιδιαίτερα διακοσμημένο, ατμοσφαιρικό χώρο, στη νέα αγαπημένη μας πλατεία, στο πλάι του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Με ξεχωριστές προτάσεις comfort finger
food, υπέροχους καφέδες, φρέσκους χυμούς, smoothies, κοκτέιλ με την υπογραφή του Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνη και μια εξαιρετική λίστα κρασιών που θα ζήλευε και ένα ψαγμένο wine bar, αποτελεί την ιδανική επιλογή για τις βραδινές εξορμήσεις σας αλλά και για τις afteroffice εξόδους σας. Σημείο αναφοράς για όλους όσοι επιθυμούν κάτι διαφορετικό, με ιδιαίτερη freestyle μουσική (funky, soul, R&B κ.ά.) και μια εντυπωσιακή ατμόσφαιρα σε βαθείς τόνους τιρκουάζ, που δημιουργούν οι τοιχογραφίες της εικαστικού Άννας Δημητρίου, αποτελεί το νέο μας καθημερινό στέκι για όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας.
Αγίου Κωνσταντίνου 2, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, 210 4100650, FB: www.facebook.com/Filotimospeiraias, Instagram: www.instagram.com/ filotimospeiraias
πιάτα του παλιού Ουζερί «To Χάι Λάιφ» επανασυστήνονται, ενώ θα γευτείς ελληνικά μπλε καβούρια, υπέροχες γαρίδες jumbo, πολίτικο τας κεμπάμπ και στηθοπλευρά μοσχαριού με γιουβέτσι. Το τζατζίκι προτείνεται σε τρεις εκδοχές, ενώ το μενού συνδυάζει βουνό και θάλασσα με τον πιο επιτυχημένο τρόπο. Κάθε μήνα γυναίκες σεφ από διάφορα μέρη της Ελλάδας καταφθάνουν με τις συνταγές τους, οι οποίες παραμένουν στο μενού του Ουζερί «To Χάι Λάιφ», παρουσιάζοντας τον γαστρονομικό πλούτο της χώρας. Στη συνοδεία των γεύσεων θα απολαύσεις εξαιρετικά αποστάγματα και θα ακούσεις μουσικές ρετρό από άλλες δεκαετίες που δένουν απόλυτα με την όλη ατμόσφαιρα. Πινελιές ’50s και ’60s με τα κάδρα στον τοίχο, το μωσαϊκό στο δάπεδο και το πανέμορφο τζουκ μποξ συνδυάζονται σε έναν χώρο όπου η χάι λάιφ αποκτά την αυθεντική έννοια της απλότητας μέσα σε ένα φιλόξενο περιβάλλον.
S
Το Ουζερί «To Χάι Λάιφ», ως όνομα, διαθέτει μια δόση αυτοσαρκασμού και καλοπροαίρετης ειρωνείας, υπενθυμίζοντας πως η καλή ζωή δημιουργείται μέσα από τις πιο απλές στιγμές. Η ομάδα του επιτυχημένου Che αναβιώνει τη φιλοσοφία του αστικού μεζεδοπωλείου στο ιστορικό κτίριο που πρωτολειτούργησε στις αρχές του 1900 ως στέκι λογοτεχνών, δικηγόρων και επιχειρηματιών της περιοχής και άφησε τη δική του ιστορία ως κινηματογράφος, κουρείο, κομμωτήριο και διάσημο γαλακτοπωλείο τη δεκαετία του ’60. Στα ’70s το Ουζερί «To Χάι Λάιφ» λειτουργούσε ως ζυθοπωλείο με πιάτα που το είχαν καθιερώσει ως στέκι της περιοχής. Αν θυμάσαι εκείνη την εποχή, τότε θα αναγνωρίσεις στοιχεία από εκείνες τις γεύσεις στο σημερινό μενού που επιμελείται ο σεφ Νίκος Φωτιάδης. Μια σειρά από παραδοσιακά μεζεδάκια, εμπνευσμένα από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας, μερακλίδικα και αυθεντικά. Κλασικά
CIA L IS E P
PI
E SU
Ουζερί «To Χάι Λάιφ» αστικό μεζεδοπωλείο
Ένα ιστορικό σημείο του Πειραιά φιλοξενεί και πάλι την αυθεντικότητα άλλων εποχών.
RA EUS
Η κουλτούρα της Λατινικής Αμερικής μέσα από την τέχνη της γεύσης. Η κουζίνα της Λατινικής Αμερικής σού δίνει την αίσθηση ότι είναι φτιαγμένη από χρώματα και μουσικές. Αυτά τα δύο στοιχεία γίνονται γεύση αλλά και αίσθηση, δημιουργώντας μια εμπειρία που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Το Che μεταφέρει αυτήν ακριβώς την εμπειρία σε ένα ιστορικό κτίριο του 1890 που οι δημιουργοί του αναπαλαίωσαν προσεκτικά για να στεγάσουν μια ιδέα που αφορά την αυθεντική λατινοαμερικάνικη και περουβιανή κουζίνα. Ο σεφ Θάνος Στασινός, που εξειδικεύεται σε αυτήν, παρουσιάζει ένα μενού όπου η δική του, σύγχρονη και εξόχως σημαντική ματιά συναντά τις παραδοσιακές συνταγές εκείνης της γωνιάς του πλανήτη. Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά από πιάτα που θα σε τραβήξουν σε αυτή την ιδιαίτερη χασιέντα
του Πειραιά για χειμωνιάτικες γεύσεις αλλά και ζεστά κοκτέιλ που θα σε ταξιδέψουν στο Περού και τη Βραζιλία. Το γκράφιτι της Φρίντα Κάλο, που φτάνει σε ύψος τα 14 μέτρα, σε υποδέχεται πριν από τις γεύσεις για να σου θυμίσει πως η Λατινική Αμερική χάρισε στον κόσμο μια υπέροχη κουλτούρα που εκφράζεται τόσο μέσα από την τέχνη όσο και μέσα από τη γεύση. Ανοιχτό από τις 10 το πρωί, το Che θα σου προσφέρει καφέ και πρωινό που κοιτά προς την απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, παραμένοντας κοντά στη δική σου γευστική αναζήτηση. Εξάλλου, κάθε πιάτο εδώ έχει τη δική του ενέργεια και σου τη μεταδίδει με την υπέροχη γεύση, το προσεγμένο σερβίρισμα και με μια νότα χαράς που σε κάνει να θέλεις να φωνάξεις «Viva»!
Καραΐσκου 151, Πειραιάς, 210 4296660, FΒ: CHE Cocina y Barra Sudamericana, Instagram: che_piraeus
Πειραιάς
Che Cocina y Barra Sudamericana
Καραΐσκου 117, Πειραιάς, 210 4129197 FΒ: Ουζερί το ΧΑΪ ΛΑΪΦ, Instagram: ouzeri_hai_laif, www.hailaif.gr
23.1.20 – lifo
33
Γεύσεις και ακούσματα
Nόε S PIR A E
U
Αν έχεις ζήσει την εποχή με το μπακάλικο της γειτονιάς και τα αυθόρμητα μεζεδάκια, τότε το Νόε έχει να σου θυμίσει ένα παρελθόν στο οποίο ο ρομαντισμός και το μεράκι μετατρέπονταν σε γεύσεις και κεράσματα. Το κτίριο μιας παλιάς ποτοποιίας αποτέλεσε έμπνευση για τους δύο ιδιοκτήτες, τον Παναγιώτη Αλοίμονο και τον Τάσο Σπανό, οι οποίοι με πολύ προσωπική δουλειά και κόπο δημιούργησαν αυτό το ιδιαίτερο κουτούκι, διατηρώντας στοιχεία από την παλιά επιχείρηση, με πρώτο και καλύτερο το όνομά της. Η εξωτερική ταμπέλα αλλά και τα βαρέλια με το χαρακτηριστικό σήμα που φιγουράρουν στον χώρο, ακόμα και αποκόμματα από εφημερίδες εποχής, σε κάνουν να νιώθεις πως μπαίνεις σε μια χρονομηχανή που σε γυρίζει πίσω στις μέρες που το φαγητό ήταν μοίρασμα. Ο κατάλογος περιλαμβάνει πιάτα με τους πιο χαρακτηριστικούς μεζέδες απ’ όλη την Ελλά-
δα, ενώ κάθε τόσο θα βρεις συνταγές ημέρας με ό,τι μπορεί να έχει εντυπωσιάσει την ομάδα της κουζίνας. Ολόφρεσκα υλικά από τον τόπο μας, ετικέτες κρασιών κατάλληλες να συνοδεύσουν τις γεύσεις αλλά και χύμα επιλογές από τον ελληνικό αμπελώνα απλώνονται στο τραπέζι και σε ταξιδεύουν στην αυθεντική ελληνική παράδοση. Οι μουσικές επιλογές από παλιές καλές λαϊκές επιτυχίες συνοδεύουν τις βραδιές σου, ενώ Παρασκευή και Σάββατο βράδυ αλλά και Κυριακή μεσημέρι θα απολαύσεις live με ζεστές φωνές που συνοδεύουν το μπουζούκι, την κιθάρα και το ακορντεόν αλλά και όργανα όπως το ούτι και το σπάνιο κανονάκι. Στο Νόε όλη η ατμόσφαιρα σου θυμίζει σκηνικό από τα παλιά για να επιβεβαιώσει πως στην Ελλάδα η γαστρονομία βρίσκεται εκεί όπου βρίσκονται οι ρίζες της παράδοσής μας, δηλαδή στις κουζίνες της γειτονιάς.
34 lifo – 23.1.20
Eighteenscreen Micro
Roastery / Wine & Nuts
Νοταρά 18, Πειραιάς, 213 0044666, FΒ: ΝΟΕ Μουσικό Μεζεδοπωλείο Ανοιχτά: Τετ.-Σάβ. βράδυ και Κυριακή μεσημέρι
Πειραιάς
C
E
IS IA L SU
Ελληνικές γεύσεις σε έναν χώρο που θυμίζει παλιά γειτονιά.
Αρώματα καβουρδίσματος που σε οδηγούν στον Πειραιά. Λένε ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν άστρο. Ένα άστρο που τους οδηγεί από τη μακρινή καταγωγή τους στο κέντρο του Πειραιά, για να δημιουργήσουν κάτι ξεχωριστό. Ο barista-roaster Γιάννης Γκιουρτζιάν ακολούθησε το δικό του αστέρι, δημιουργώντας το Εighteenscreen, έναν χώρο όπου ο καφές αποδομείται μέσα από την πρέπουσα ιεροτελεστία και γίνεται ένα σύνολο από αρώματα, υφές και τεχνικές, όλα μελετημένα στην τελευταία λεπτομέρεια. Στο Eighteenscreen η διαδικασία ξεκινά από την επιλογή της προέλευσης κάθε ποικιλίας και ολοκληρώνεται με την τέχνη του καβουρδίσματος. Τα εξαιρετικά και σπάνια χαρμάνια αναδίδουν τα αρώματά τους, προκαλώντας τις αισθήσεις σου και αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα κάτι από τη γεύση που θα φτάσει στο φλιτζάνι σου. Εδώ, οι έμπειροι baristas βάζουν την τέχνη
τους αλλά και την ανεξάντλητη υπομονή τους ώστε, μέσα από δοκιμές, να καταλήξουν στο σερβίρισμα της απόλυτης απόλαυσης. Aκριβώς δίπλα στα αρώματα του καφέ θα γευτείς μια σειρά από προϊόντα που παρουσιάζονται στο Eighteenscreen Wine & Nuts. Ένα delicatessen που σε ενθουσιάζει με την εντυπωσιακή του κάβα, που περιέχει περισσότερες από 100 ετικέτες του ελληνικού αμπελώνα, αλλά και με τους φρεσκοψημένους ξηρούς καρπούς του. Σε έναν χώρο όπου επικρατούν το ξύλο και το μέταλλο, όλα είναι σχεδιασμένα για να συνυπάρχουν με βάση τη φιλοσοφία της υψηλής ποιότητας. Η αυθεντικότητα και η ένταση των αρωμάτων σε παρασύρουν στα Eighteenscreen και Eighteenscreen Wine & Nuts, μια γωνιά όπου η τέχνη του roastery αλλά και το αγνό μεράκι κάνουν τη διαφορά.
Eighteenscreen Micro Roastery, Τζαβέλλα 88, Πειραιάς, eighteenscreen.gr FB, Instagram: Eighteenscreen cofferoasters / Eighteenscreen Wine & Nuts, Τζαβέλλα 90, Πειραιάς, 210 4120631
Για εμάς τους Έλληνες η θάλασσα θα είναι πάντα εκείνο το σημείο κατατεθέν που σε κάνει να ξεχνιέσαι, να ξεφεύγεις και να αισθάνεσαι πως σε παρασύρει η ορμή της απόλυτης ελευθερίας. Ακριβώς μπροστά σε ένα τέτοιο σκηνικό ο ιστορικός χώρος του Ιστιοπλοϊκού στην ακτή του Μικρολίμανου σε καλωσορίζει, και μάλιστα ανανεωμένος μετά από μια ριζική ανακαίνιση. Ως μέλος της momentum Group (Akanthus, Opus, New Habits, Νalu, Feedέl, Balzac) πλέον, αναδεικνύει τον νεανικό αέρα και τη σύγχρονη αισθητική μέσα από τα γήινα χρώματα και τις μίνιμαλ φόρμες που βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Ο νέος Ιστιοπλοϊκός σού δίνει έναν πολύ καλό λόγο να βρεθείς δίπλα στη θάλασσα οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, αφού μπορείς να απολαύσεις το all-day menu από τις 9 το πρωί, συνοδεύοντας τον καφέ σου. Ο executive chef Νίκος Κοντομάρκος έχει επιμεληθεί μια σειρά
από εκλεκτά πιάτα τα οποία θα απολαύσεις στο μεσημεριανό ή βραδινό γεύμα σου στον ισόγειο χώρο, ακριβώς μπροστά από τη θάλασσα. Το ψάρι, φυσικά, σερβίρεται στην καλύτερη εκδοχή του, μέσα από συνταγές που αναδεικνύουν την ντελικάτη γεύση των πρώτων υλών, ενώ δεν λείπουν ιδιαίτερες προτάσεις με κρέας αλλά και ριζότο ή pasta που έρχονται να συμπληρώσουν την easy φιλοσοφία πιάτων ή σνακ για κάθε στιγμή. Όσο για τις βραδινές ώρες, ο Δημήτρης Νταφόπουλος (γνωστός bar consultant και δημιουργός του success story «the three cents») έχει δημιουργήσει μια λίστα ιδιαίτερων signature cocktails που θα απολαύσεις στην επιβλητική μπάρα, ενώ χαζεύεις το υπέροχο ηλιοβασίλεμα. Γιατί όσες φορές κι αν βρεθείς στον Ιστιοπλοϊκό, η ώρα που δύει ο ήλιος έχει μια ενέργεια ξεχωριστή και σε κάνει να επιστρέφεις ξανά και ξανά σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία της Αττικής.
IS IA L SU
S
E
SPE C
Ιστιοπλοϊκός
Ένα από τα πιο όμορφα σημεία της Αττικής ανακαινίστηκε σε πλήρη αρμονία με τη θάλασσα.
U
PIR A E
Μια αγάπη για κάθε στιγμή της ημέρας! Το Darling δεν θα μπορούσε να λέγεται αλλιώς… Γιατί έχει όλη την οικειότητα και τη ζεστασιά του καλού φίλου ή φίλης που έχει πάντα την πόρτα ανοιχτή για σένα, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. To Darling είναι το all-day στέκι που σε περιμένει από το πρωί για καφέ, ενώ τα Σαββατοκύριακα έχει να σου προτείνει πεντανόστιμο brunch που σερβίρεται από τις 10 το πρωί μέχρι τις 5 το απόγευμα (must try το ασυναγώνιστο croque madame). Εξάλλου, εδώ κάθε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας αποκτά τη γεύση που επιθυμείς με μια σειρά από εύκολα και λαχταριστά πιάτα που θα συνοδεύσουν το καθημερινό lunch break, το βραδινό ραντεβού ή το ποτό σου. Γιατί το ποτό φυσικά δεν λείπει από το Darling, αφού το μπαρ του έχει πολύ ενημερωμένη κάβα, ενώ μια λίστα με signature
cocktails θα σε κρατήσει μέχρι αργά στον πεζόδρομο της οδού Δραγάτση. Ο χώρος με τα ρετρό και αρ ντεκό στοιχεία σε συναρπάζει από την πρώτη στιγμή, ενώ αρχίζεις να χαζεύεις τα έπιπλα και υφάσματα που έχουν επιλεγεί ένα-ένα για να ολοκληρώσουν την ατμόσφαιρα ενός από τα πιο όμορφα στέκια του Πειραιά. Η μουσική στο Darling παίζει καθημερινά σε happy vibes, ενώ κάθε Παρασκευή, μετά τις 11, οι ρυθμοί ανεβαίνουν για το καθιερωμένο πάρτι. Στα must και το απογευματινό πάρτι του Σαββάτου που ξεκινά από τις 5 με ελληνικούς ήχους από τα ’80s και τα ’90s, και θα σε ξεσηκώσει όσο κι αν αντιστέκεσαι. Από την άλλη, το Darling είναι εκείνο το μέρος που δεν μπορείς να του αντισταθείς κι αυτό μόνο σε καλό θα σου βγει!
Δραγάτση 8, Πειραιάς, 210 4101410 FB: Darling - The Bar, Instagram: darling_the_bar
Πειραιάς
Darling
all-day coffee bar
Ακτή Κουμουνδούρου, Πειραιάς, 210 4134084, FΒ: Istioploikos, Instagram: istioploikoscafe
23.1.20 – lifo
35
art & food gallery
TO THEATRON
S
U
PIR A E
Από νωρίς το πρωί για να απολαύσεις έναν καφέ, με ή χωρίς εκλεκτές πρωινές γευστικές προτάσεις, με ή χωρίς παρέα. Ιδανικό σημείο για να συναντήσεις έναν φίλο, έναν συνεργάτη ή και έναν συμφοιτητή. Το ζεστό και φιλόξενο περιβάλλον του θα σε κάνει να το αγαπήσεις αμέσως, γιατί τόσο ο ιδιαίτερα φροντισμένος και σε τρία επίπεδα χώρος του όσο και οι άνθρωποι που θα ικανοποιήσουν κάθε σου επιθυμία θα το μετατρέψουν σε ένα στέκι που θα αντέξει στον χρόνο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που υπάρχει από το 1998 και συνεχώς εξελίσσεται, εμπλουτίζοντας με θεάματα τέχνης τα βράδια σου. Γιατί η τέχνη είναι βασικό συστατικό της επιτυχημένης συνταγής του. Θα βρεις εκθέσεις φωτογραφίας για να «ταξιδέψεις», θα απολαύσεις μουσι-
κοθεατρικές παραστάσεις και θα συμμετάσχεις στα πρώτα βήματα νέων, πολλά υποσχόμενων καλλιτεχνών αλλά και ήδη γνωστών και αγαπημένων. Τα events είναι πολλά, γι’ αυτό stay tuned στα social media του πολυχώρου. Η εκλεκτή κουζίνα υπόσχεται σπουδαίες γαστρονομικές βραδιές που μπορούν να πλαισιώσουν άριστα το επόμενο πάρτι γενεθλίων σου, μια εταιρική εκδήλωση ή και οινοποσίες με συμβουλές από έμπειρους σομελιέ. Αν είσαι λάτρης των κοκτέιλ, θα μπορέσεις να τα απολαύσεις με θέα το όμορφο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, και αν είσαι γλυκατζής, ακόμα καλύτερα: ήδη από το 2006 στο Θέατρο φιλοξενείται το Bon Bonet Chocolat, ζαχαροπλαστείο πολυτελείας με τέλεια γλυκά και εξαιρετικές πραλίνες Βελγίου.
36 lifo – 23.1.20
φωτο: γιωργοσ αδαμοσ
Ccino's
Το Theatron art & food Gallery, Καραΐσκου 115, Πειραιάς, 210 4117897, 210 4224637, FΒ: totheatron, Instagram: To Theatron
Πειραιάς
SPE C
E
IS IA L SU
Ένας all-day πολυχώρος κόσμημα, ακριβώς αυτό που χρειάζεσαι κάθε στιγμή της ημέρας στο γεμάτο ζωή και πολύβουο κέντρο του Πειραιά.
Η τελειότητα σερβίρεται σε φλιτζάνι! Ένα καλό concept είναι αυτό που μπορεί να κάνει έναν χώρο να ξεχωρίσει. Αυτό, και ο καλός καφές… Το Ccino’s διαθέτει και από τα δύο, και μάλιστα στην πιο εκλεκτή εκδοχή τους. Με όχημα έναν χαρακτήρα γέννημα-θρέμμα Ιταλό, με όλα τα γνωρίσματα αυτής της κουλτούρας και ιδιαίτερο πάθος για τον καφέ, το Ccino’s θα σου σερβίρει έναν από τους καλύτερους καφέδες που μπορείς να γευτείς, αφού ο ίδιος ο Ccino έχει ταξιδέψει σε 3 ηπείρους για να ανακαλύψει
τα καλύτερα χαρμάνια. Μείγματα από Αιθιοπία, Κολομβία, Παπούα και Βραζιλία θα ικανοποιήσουν όσους θεωρούν τον καφέ κορυφαία απόλαυση (όπως ο ήρωας του Ccino’s), ενώ εξαιρετικά συνοδευτικά, όπως οι σπιτικές μπάρες, τα homemade cookies και κέικ, οι χειροποίητες σοκολάτες με αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς και τα φρεσκοψημένα κρουασάν, θα ολοκληρώσουν τη γευστική εμπειρία που φέρνει αυτός ο Ιταλός στον Πειραιά!
Δραγάτση 8, Πειραιάς, 210 4113045, FΒ: Ccino’s, Instagram: ccino_s, Δευτ.-Παρ. 6:30-21:00, Σάβ. 08:00-17:00
Οι απανταχού gamers γνωρίζουν. Το brandname Battlenet, άλλωστε, είναι συνώνυμο της 3D διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Ένα τέτοιο δεν θα μπορούσε να λείπει από το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, όπου το παιχνίδι είναι συνώνυμο της πειραιώτικης ζωής. Το πολύ όμορφα διαμορφωμένο νεοκλασικό στο κέντρο του Πειραιά είναι μια ιδανική επιλογή από το πρωί για έναν καφέ μετά πρωινού αλλά και στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της ημέρας (…και όλης της νύχτας!), με πολύ γευστικές προτάσεις που θα χαρεί σίγουρα ο ουρανίσκος σου. Ο άσος στο μανίκι του, άλλωστε, είναι τριπλός: πολύ καλή ποιότητα, παιχνίδι μέχρι τέλους και ανοιχτό 24 ώρες! Αυτός ο μοντέρνος πολυχώρος θα σου λύσει τα χέρια ποικιλοτρόπως. Πέρα από το gaming, προσφέρει και υπηρεσίες γραφείου: σκανάρεις,
εκτυπώνεις, φωτοτυπείς και, φυσικά, στέλνεις e-mail. Όπως καταλαβαίνεις, είναι ιδανικό σημείο για να συναντήσεις την ομάδα από το πανεπιστήμιο για παιχνίδι ή μελέτη, συνοδεία λαχταριστής Pizza Arena, τους συναδέλφους μετά τη δουλειά για μια γευστικότατη pasta, τους κολλητούς για ένα φοβερό Battle Burger ή Battle Hot Dog, το αμόρε για ένα σούπερ Battle Game γλυκό. Και μια και θυμήθηκα το πανεπιστήμιο, φήμες λένε ότι οι φοιτητές εκεί έχουν προνόμια, οπότε για δες το: καλύτερες τιμές για σένα, ανοιχτό όλη μέρα, κάθε μέρα, πάνω από 30 διαφορετικά επιτραπέζια και σούπερ γευστικές επιλογές. Επιπλέον, το νέο αυτό στέκι στο κέντρο της πόλης γίνεται και η απόλυτη επιλογή για τις μαγικές βραδιές του Champions League όταν παίζει μπάλα η ομάδα. Θέλεις κάτι άλλο;
CIA L IS E P
PI
E SU
S
Battlenet Arena
Το νέο student-friendly στέκι σε περιμένει για καφέ, καλό φαγητό και ασφαλώς hi-end παιχνίδι!
RA EUS
Τρεις σε έναν λόγοι για να βρεθείς στη μαρίνα Ζέας. Αν είσαι λάτρης της θάλασσας και γοητεύεσαι από την υψηλή αισθητική και ποιότητα στις γεύσεις που νοστιμίζουν τη μέρα σου, αυτό που ακολουθεί είναι για σένα. Το Barong μπορεί να κατάγεται από το εξωτικό Μπαλί, αλλά ως λιοντάρι δεν θα μπορούσε να λείπει από το Πόρτο Λεόνε. Αυτό το μυθικό πλάσμα αποτελεί ακόμα και σήμερα σύμβολο της υγείας, της δικαιοσύνης και της καλοτυχίας, γι’ αυτό βάλε το Barong στη ζωή σου. Τρεις συμβολισμοί, τρεις και οι βασικοί λόγοι που πρέπει να επισκεφτείς από το πρωί το Barong lounge restaurant & coffee bar. Ο πρώτος είναι η μεσογειακού χαρακτήρα, υψηλής γαστρονομίας κουζίνα του. Το ελληνικό fusion μενού του σου προτείνει δροσερή σαλάτα με τοματίνια, παξιμάδι από χαρούπι, καππαρόφυλλα και πηχτόγαλο Χανίων, ενώ για κυρίως μη χάσεις το ζουμερό, καλοψημένο κατσικάκι με εσπεριδοειδή, θυμάρι και πούδρα
πορτσίνι ή το φιλέτο σολωμού με γαρίδες, μανιτάρια και yuzu. Αν, πάλι, θέλεις κάτι πιο φάνκι, δοκίμασε τραγανές μπάλες μουσακά ή τόλμησε το τραγανό μπέργκερ μπακαλιάρου, που δεν έχεις ξαναφάει. Κι αν είσαι λάτρης της γειτονικής χώρας, προτίμησε pasta με άρωμα Ιταλίας και, φυσικά, αυθεντική πίτσα μαργαρίτα. Ο δεύτερος λόγος δεν είναι άλλος από τα signature cocktails στο Barong, που θα κάνουν τα ηλιοβασιλέματα ακόμα πιο μαγικά. Ξεχωριστοί συνδυασμοί υλικών που θα απογειώσουν τους γευστικούς σου κάλυκες και δεν θα μπορείς να σταματήσεις. Και όλα αυτά μάς φέρνουν στον τρίτο και σημαντικότερο Barong-λόγο, που δεν είναι άλλος από τη θέα στην πιο όμορφη μαρίνα της Αττικής, με φόντο τη μάγισσα θάλασσα και τα ονειρεμένα σκάφη.
Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς, 210 4180180, FΒ: Barong, Instagram: barong_piraeus
Πειραιάς
Barong
Ηρώων Πολυτεχνείου 13, 210 4118106, FΒ: Battlenet Arena Pireas
23.1.20 – lifo
37
38 lifo – 23.1.20
week
γιάννης μόραλης, μορφή, 1951, εθνική πινακοθήκη και μουσείο αλεξάνδρου σούτσου
ΣΙΝΕΜΑ Τζότζο Ένα μοναχικό αγόρι από τη Γερμανία αλλάζει ιδέες για τον κόσμο όταν ανακαλύπτει ότι η διαζευγμένη μητέρα του κρύβει μια νεαρή Εβραία στη σοφίτα τους. από τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο
42
40
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα
44
ΘΕΑΤΡΟ Η Λουίζα Αρκουμανέα γράφει για το «Hotel Éternité» του Γιάννη Καλαβριανού
46
DO THE RIGHT THING Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών «Διοτίμα»
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Η ανθρώπινη μορφή στην ελληνική ζωγραφική στον 20ό αιώνα Εβδομήντα τρεις πίνακες της νεοελληνικής ζωγραφικής παρουσιάζονται στην έκθεση που διοργανώνει το Ίδρυμα Β&Μ Θεοχαράκη σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη με σκοπό να προβάλουν την εξέλιξη της ανθρώπινης μορφής στην ιστορία της ελληνικής ζωγραφικής του 20ού αιώνα, ενός θέματος προσφιλούς στους Έλληνες καλλιτέχνες σε όλη τη διάρκεια του περασμένου αιώνα. Στην έκθεση παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, έργα των Συμεών Σαββίδη, Κωνσταντίνου Παρθένη, Γιάννη Τσαρούχη, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Γιάννη Μόραλη και Γιώργου Ρόρρη. ä 22/1-26/4, Ίδρυμα Β&Μ Θεοχαράκη, Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Δευτ.Τετ. & Παρ.-Κυρ. 10:00-18:00, Πέμ. 10:00-20:00
topevents
talk
6 week
2 3 - 29 ι α νο υ αρ ιου 2 0 20
απο τη γεωργια παπασταμου
Black Light Project Με θέρεμιν, κιθάρα και πλήκτρα οι Black Light Project επενδύουν μουσικά μια νέα ποιητική συλλογή για τη σκοτεινή πλευρά των ανθρώπων. Η Κατερίνα Μακαβού απαγγέλλει και απαντά σε τέσσερις ερωτήσεις.
1 ΘΕΑΤΡΟ Δόξα Κοινή από την Οδό Φιλελλήνων Βρισκόμαστε στην οδό Φιλελλήνων, μεσημέρι Ιουλίου, και την κίνηση του δρόμου διακόπτει μια επικήδεια πομπή. Οι επιβάτες ενός αστικού λεωφορείου που περιμένουν την πομπή να περάσει νιώθουν να λιώνουν από τον συνωστισμό και τον καύσωνα. Ο Δημήτρης Τάρλοου εμπνέεται από το ποίημα του Ανδρέα Εμπειρίκου «Εις την Οδό των Φιλελλήνων» και προτείνει μια παράσταση όπου η ποίηση μετατρέπεται σε δράση, με τον Στρατή Πασχάλη να υπογράφει τη σύνθεση του κειμένου. 27/1-14/4, Πορεία, Τρικόρφων 3-5 & 3ης Σεπτεμβρίου 69, πλ. Βικτωρίας, Δευτ.Τρ. 21:00, Σάβ. 18:00, Κυρ. 16:00, εισ.: 12-18 ευρώ
2 ΜΟΥΣΙΚΗ The Callas Με αφορμή την επανακυκλοφορία του δίσκου που συνυπογράφουν με τον Lee Ranaldo των Sonic Youth και την παγκόσμια διανομή του, οι Callas εμφανίζονται στο Temple. Στο re-issue συμπεριλαμβάνεται και ένα νέο τραγούδι το οποίο ηχογραφήθηκε για τη συμμετοχή των Callas στην έκθεση «The Same River Twice». Τη βραδιά θα ανοίξουν οι Post Lovers, προσωπικό πρότζεκτ της Ελένης Καραγεώργου. 25/1, Temple Athens, Ιάκχου 17, 21:00, εισ.: 6 ευρώ
εννέα χρόνια, ο Σπηλιόπουλος επεμβαίνει με κολάζ, σχέδιο, διαγραφές, επισυνάψεις, αλλαγές τίτλων και παραμορφώσεις στην επικαιρότητα του 2010-2019. 24/1-29/2, Εικαστικός Κύκλος ΔΛ, Ακαδημίας 6, Κολωνάκι, Τετ., Σάβ. 11:00-16:00, Τρ., Πέμ.-Παρ. 11:00-20:00, είσοδος ελεύθερη
5 ΘΕΑΤΡΟ Αγάπησέ με Η ομάδα Elephas tiliensis, μετά τον Φιλοκτήτη του Σοφοκλή και τον Οδυσσέα του Τζέιμς Τζόις, εμπνέεται από το μυθιστόρημα του Φρανκ Κρίστοφερ Αμερικανική Νύχτα και την ταινία του Αντρέι Ζουλάφσκι Σημασία έχει ν’ αγαπάς και παρουσιάζει ένα έργο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγαρτζίδη. 23/1-23/2, Bios, Πειραιώς 84, Πέμ.-Σάβ. 21:00, Κυρ. 20:00, εισ.: 5-14 ευρώ
6 ΘΕΑΤΡΟ Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι
4 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Μάριος Σπηλιόπουλος, Dazibao Handmade Newspapers «Dazibao» στα κινέζικα σημαίνει σε ελεύθερη απόδοση «χειροποίητη εφημερίδα τοίχου». Στην αυτοκρατορική Κίνα υπήρχε η παράδοση της ανάρτησης dazibao από τους πολίτες είτε για να διαμαρτυρηθούν είτε για να θέσουν σε δημόσιο διάλογο πολιτικά ή ηθικά ζητήματα. Επιστρέφοντας σε έντυπα από τα τελευταία
40 lifo – 23.1.20
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Νοσταλγία Συμπληρώνοντας είκοσι χρόνια λειτουργίας, το Μουσείο Φρυσίρα διοργανώνει μια σειρά επετειακών εκθέσεων για το 2020, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1980 και την έκθεση «Νοσταλγία» με νεανικά έργα καταξιωμένων πλέον εικαστικών, τα οποία δημιουργήθηκαν όλα τη δεκαετία του 1980. 22/1-30/4, Μουσείο Φρυσίρα, Μονής Αστερίου 3 & 7, Πλάκα, εισ.: 3-6 ευρώ
3 ΜΟΥΣΙΚΗ Tiger Lillies Oι Tiger Lillies γιορτάζουν τα 30 τους χρόνια με μια μεγάλη συναυλία στην Αθήνα, παρουσιάζοντας αποσπάσματα απ’ όλη την καριέρα τους αλλά και τη νέα τους δουλειά που είναι εμπνευσμένη από τα ρεμπέτικα. 25/1, Fuzz Club, Πατριάρχου Ιωακείμ 1, Ταύρος (Πειραιώς & Χαμοστέρνας), 20:00, εισ.: 2228 ευρώ
STOEP TH S PR ES
Τι ήταν αυτό που σας τράβηξε στα ποιήματα του Νίκου Ευθυμιάδη; Με τον Νίκο, καθώς και με τα υπόλοιπα παιδιά του Black Light Project, γνωριζόμαστε χρόνια. Είχε στο συρτάρι του κάποια ποιήματα τα οποία σκεφτόταν να εκδώσει. Προσωπικά, δεν γνώριζα αυτήν του την ενασχόληση και ούτε είχα διαβάσει ποτέ κάτι δικό του. Κάποια στιγμή μού έστειλε τα ποιήματα και αυτό που με τράβηξε ήταν ο κόσμος που είχε χτίσει. Διαβάζοντάς τα, έβλεπα τις εικόνες, άκουγα τη μουσική. Η σκοτεινή πλευρά των ανθρώπων, αυτοί είναι οι στίχοι του Νίκου κι εμένα με αφορά πολύ αυτό. Επιλέχθηκαν πέντε ποιήματα της συλλογής και μαζί με δύο ορχηστρικά κομμάτια φτιάχτηκε το μουσικό άλμπουμ «Black Light Project», το οποίο συνοδεύει την ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Μαύρο Φως» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. Πώς τα προσεγγίσατε; Αφού έγινε η πρώτη ανάγνωση, διάλεξα κάποια που θεώρησα πιο κοντινά σ’ εμένα. Έκανα τις πρώτες απαγγελίες και τα έστειλα στον Γιάννη Ευθυμιάδη και στον Θανάση Dzingovic, οι οποίοι ανέλαβαν το μουσικό στήσιμο του πρότζεκτ. Συμφωνήσαμε όλοι ποια θα κρατήσουμε κι έτσι άρχισε να χτίζεται σιγά-σιγά το ηχητικό τοπίο που θα συνοδεύει τα ποιήματα, ενώ λίγο αργότερα μπήκε και η Εύα Ντούρου στην ομάδα, η οποία έπαιξε στις ηχογραφήσεις θέρεμιν και πλήκτρα. Πώς βλέπετε το μέλλον της ποίησης; Είστε αισιόδοξοι; Προσωπικά, ναι, όπως και για όλες τις τέχνες, τη μουσική, το θέατρο, τον κινηματογράφο. Χωρίς την τέχνη δεν υπάρχει άνθρωπος και χωρίς τον άνθρωπο δεν υπάρχει μέλλον.
Μετά τον θάνατο του νεαρού Σεμπάστιαν, η μητέρα του κ. Βέναμπλ ζει ανάμεσα στα παράξενα φυτά του γιου της, αρνούμενη να δεχτεί την πραγματικότητα. Με παθολογική λατρεία για το παιδί της, κάθε καλοκαίρι ταξίδευε μαζί του για να γνωρίσουν τον κόσμο. Το περσινό καλοκαίρι, όμως, για πρώτη φορά τη θέση της πήρε η νεαρή ξαδέρφη του Κάθριν και ο Σεμπάστιαν πέθανε σε κάποια παραθαλάσσια τοποθεσία της Ισπανίας υπό μυστηριώδεις συνθήκες. Η Κάθριν λέει την αλήθεια για τον θάνατό του, όμως η κ. Βέναμπλ αρνείται να την πιστέψει, μάλιστα κινδυνεύει να χαρακτηριστεί φρενοβλαβής και να υποστεί λοβοτομή. 24/1-12/4, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Φιξ, Τετ. 18:30, Παρ. 21:15, Σάβ. 18:30, Κυρ. 21:15, εισ.: 12-20 ευρώ
Πώς βιώνετε εσείς το σύγχρονο αστικό περιβάλλον; Άλλοτε με θλίψη και άλλοτε με αισιοδοξία. Δεν συμβαίνουν και λίγα τα τελευταία χρόνια. Προσπαθούμε να πάρουμε ανάσες, να σηκωθούμε, να αντιδράσουμε και ποτέ μα ποτέ να μη χάσουμε την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας, αν και μερικές φορές μοιάζει να θαμπώνει. Μαζί με τους φίλους μας, με ομάδες που φτιάχνουν πράγματα από ανάγκη αληθινή. Γι’ αυτό φτιάξαμε και το Black Light Project. Info: 23/1, Booze Cooperativa, Κολοκοτρώνη 57, 21:30, εισ.: 8 ευρώ
Ο Επιθεωρητής Η κωμωδία του Νικολάι Γκογκόλ, επίκαιρη όσο ποτέ, ανεβαίνει στο θέατρο Άλφα
Τ Σκηνοθεσία:
κώστας φιλίππογλου Συνσκηνοθεσία:
γιώτα σερεμέτη Σκηνικά:
αντωνησ χαλκιασ Κοστούμια:
βασιλικη συρμα, ειρηνη γεωργακιλα
ο κορυφαίο έργο του Νικολάι Γκογκόλ, ο Επιθεωρητής, ανεβαίνει για μία ακόμα φορά στην κεντρική σκηνή του θεάτρου Άλφα, σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου. Το μεγαλείο των χαρακτήρων αλλά και η ευθύτητα με την οποία ο συγγραφέας σατιρίζει την αυταρχικότητα και τη δουλοπρέπεια των δημόσιων αρχόντων στο τσαρικό κράτος μεταφέρονται στη σπαρταριστή αυτήν κωμωδία. Ο Επιθεωρητής, που υποδύεται ο Κωνσταντίνος Μπιμπής, ο κεντρικός ήρωας του έργου, εμφανίζεται σε μια επαρχιακή πόλη της Ρωσίας, όπου επικρατούν οι απάτες, οι εκβιασμοί και η καταδυνάστευση του λαού από τους διορισμένους άρχοντες. Ακολουθεί μια σειρά από ευτράπελες καταστάσεις που θα διαταράξουν τις ισορροπίες στις κατεστημένες σχέσεις εξουσίας. Η τσαρική γραφειοκρατία και η καταπίεση ενός ολόκληρου λαού γίνονται η αφορμή για μία από τις σπουδαιότερες κωμωδίες που γράφτηκαν ποτέ, η οποία παραμένει πιο επίκαιρη από ποτέ. Όπως λέει ο συγγραφέας: «Στον Επιθεωρητή μου επιδίωξα να συγκεντρώσω και να σατιρίσω μια για πάντα ό,τι σάπιο υπάρχει στη Ρωσία, όλες τις αδικίες που διαπράττονται, εκεί ακριβώς όπου θα είχαμε την αξίωση να βασιλεύει η απόλυτη δικαιοσύνη».
Παίζουν:
κωνσταντίνος μπιμπής, δημήτρης φραγκιόγλου, γιάννης στεφόπουλος, θανάσης βλαβιανός, μυρτώ γκόνη, βασίλης κουλακιώτης, χριστίνα μπρέκου ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΦΑ 28ης Οκτωβρίου 37, 210 5238742 Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Από 21/2, Παρ.Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:00 Παραγωγή: K2L ΑΛΦΑ. ΘΕΑΤΡΟ Ε.Ε.
23.1.20 – lifo
41
σινεμά
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Cats Σκηνοθεσία: Τομ Χούπερ Πρωταγωνιστούν: Τζούντι Ντεντς, Φραντσέσκα Χέιγουορντ, Ρέμπελ Γουίλσον, Ίντρις Έλμπα, Τζένιφερ Χάντσον, Ίαν Μακέλεν
week
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο
Κακό
α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο
42 lifo – 23.1.20
Μ
ε την επέλαση των ψηφιακών εφέ δεν υπάρχει θέμα, ιδέα ή οποιασδήποτε μορφής έργο που να θεωρείται αδύνατο ή αδιανόητο να μεταφερθεί στο σινεμά – παλιότερα ο περιορισμός άφηνε στην ησυχία τους μερικά unfilmable μυθιστορήματα ή και θεατρικά. A propos, το Cats θα μπορούσε να είχε γυριστεί χρόνια πριν, πάνω στη συγκυρία και τον θόρυβο που προκάλεσε ως κάτι αλλιώτικο. Άλωσε τις μεγάλες σκηνές από το 1981, με μια επιτυχία που διήρκεσε πολύ, και ξάφνιασε πολλούς με δεδομένα την «άπλοκη» αφήγηση και τους περιστασιακούς χαρακτήρες. Το μιούζικαλ του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ, που βασίζεται στο ιδιοσυγκρασιακό Old possum’s book of practical cats του Τ.Σ. Έλιοτ, ουσιαστικά φτιάχνει ατμόσφαιρα και βασικά συντίθεται από το σύνολο των αδέσποτων στοιχείων του και από τα τραγούδια με τα οποία βομβαρδίζουν το κοινό. Με αιχμή του δόρατος το hit «Memory», το Cats εισάγει πρόσωπα ασταμάτητα – τόσο συχνά, που δεν ξέρεις πότε πραγματικά ξεκινά. Η απάντηση είναι: ποτέ. Στο επίκεντρο της υποτυπώδους πλοκής πρωταγωνιστεί η γηραιά Δευτερόνομη (Τζούντι Ντεντς), η σοφή προϊσταμένη που όλοι κοιτάζουν μελωμένοι από σεβασμό και αγάπη, η οποία καλείται, από μόνη της, να χρίσει μια γάτα εκλεκτή και να τη στείλει στον παράδεισο, δίνοντάς της ένα ποιοτικό πλεονέκτημα σε μια γειτονιά χαοτική και μίζερη, την οποία λυ-
μαίνεται ο άπληστος ταχυδακτυλουργός Μακάβιτι ( Ίντρις Έλμπα). Στο μεταξύ, παρελαύνει νιαουρίζοντας και κουνά ουρές και αυτιά τραγουδώντας μια κολεξιόν αιλουροειδών χωρίς σκοπό, σαν κεραμιδόγατες κυμαινόμενων διαθέσεων και ασαφών προθέσεων, η καθεμιά με ένα καπιτάλε «νούμερο» στη φαρέτρα της, φέρνοντας έτσι στο προσκήνιο τα σκοτεινά σοκάκια στην καρδιά του Λονδίνου, δίπλα στα μεγάλα θέατρα και στα τουριστικά στέκια. Η μετάπλαση ενός καθαρά θεατρικού μιούζικαλ σε κινηματογραφικό θέαμα με κάποια υπόσταση προϋποθέτει την προσαρμογή εκείνη που θα του χαρίσει αέρα μεγάλης οθόνης, φρεσκάδα στην ανέλιξη και μια γενναία δόση απεξάρτησης από τη σκηνική του λειτουργία, ακριβώς όπως οφείλει να γίνει και μια μυθιστορηματική διασκευή, για να μην κλείνει το μάτι αποκλειστικά στους φαν. Ο Τομ Χούπερ προφανώς σκέφτηκε πως θα υποκαταστήσει τη διάσταση και τον ανοιχτότερο ορίζοντα που προσέδωσε στο Miserables (και έκανε μεγάλη επιτυχία) με την παιγνιώδη προσθήκη «έξυπνων» εφέ, έτσι ώστε να διατηρήσει τα πρόσωπα πολύ γνωστών ηθοποιών, φορώντας τους παράξενα τριχώματα, ξεχωριστά και, φυσικά, ψηφιακά. Όποτε επιχειρεί να εμβολιάσει τον υπαρξιακό προβληματισμό (να ζει η γάτα ή να μη ζει;) με σχηματική δράση, ταλαντεύεται ανάμεσα στην αφέλεια και στη γελοιότητα. Οι ελάχιστες στιγμές σασπένς ή απειλής δεν θα ξάφνιαζαν ούτε τα πιο άβγαλτα παιδιά. Όσο
Σε έναν πελώριο σκουπιδότοπο οι Jellicle Cats μαζεύονται μία φορά ετησίως για να αποφασίσουν το όνομα της γάτας που θα ξαναγεννηθεί και θα ζήσει μια νέα ζωή στο Heavyside Layer.
για τις κωμικές, προκαλούν απορία: πώς είναι δυνατόν ο αθεράπευτα λαίμαργος Μπάστοφερ Τζόουνς (Τζέιμς Κόρντεν) να αντιδρά με τη γνωστή αντρική δυσφορία όταν δέχεται χτύπημα στα αχαμνά, όταν καμία γάτα στην ταινία δεν διαθέτει γεννητικά όργανα, ούτε σαν υποψία; Αλλά αυτό είναι το λιγότερο. Οι ελάχιστες ευτυχείς στιγμές του ατυχέστατα υπολογισμένου και τρομακτικά άστοχου μιούζικαλ είναι αποκλειστικά τραγουδιστικές. Ο Ίαν Μακέλεν βγάζει κάποιο νόημα όταν τραγουδά με παρρησία και μελαγχολία ως βετεράνος θεατρόγατος Γκας και η σέξι Μπομπαλουρίνα της Τέιλορ Σουίφτ, αν και εμφανίζεται αργά στην ας την πούμε «υπόθεση», καρφώνει το τραγούδι της απευθείας στο κέντρο και οι υπόλοιποι την κοιτάζουν, δικαίως, με δέος. Η νεοφερμένη Φραντσέσκα Χέιγουορντ, μπαλαρίνα με γλυκά χαρακτηριστικά και καθαρό πρόσωπο, δεν εκφέρει απολύτως τίποτε αξιομνημόνευτο, εκτός από το βαρετό δίπολο της εκστατικής και τρομαγμένης πρωτάρας, η Γκριζαμπέλα της οσκαρικής Τζένιφερ Χάντσον κλαψουρίζει τόσο σερνάμενα το «Memory», που καταντά κουραστικό και ασύνδετο, και ο Έλμπα χάσκει έρημος και γουρλωμένος μέσα στη μονοδιάστατη κακία του Μακάβιτι. Εκτός από τη δυσεξήγητη παρουσία του καστ (είπαμε, ατμόσφαιρα και τραγούδια), η ανεπάρκεια των εφέ αγγίζει τα όρια του σαμποτάζ. Ήδη από την κυκλοφορία του τρέιλερ η εικόνα που παρουσίαζε το Cats καψάλισε τα σόσιαλ με το wtf, σχεδόν φοβιστικό πείραμα της «γατομόρφωσης». Στην ολοκληρωμένη του μορφή το φιλμ, που κάνει τον αβυσσαλέο (καπελάτο) Γάτο του Μάικ Μάγιερς να φαντάζει σαν χαριτωμένη παραζάλη, πάσχει από δυσαρμονία της κλίμακας ανάμεσα στα σκηνικά και στα ανθρώπινα ζώα και από δυσμορφία που εκπλήσσει για παραγωγή 100 εκατομμυρίων δολαρίων από έμπειρους συντελεστές. Άλλοι ηθοποιοί έχουν ευδιάκριτα ανθρώπινα πέλματα και άλλοι χαρακτηριστικά γατίσιες πατούσες. Τα αυτιά κινούνται ρομποτικά, σαν τα λούτρινα ζωάκια σε παλιά βιτρίνα που επαναλαμβάνουν συγκεκριμένες κινήσεις από animatronics. Και τα χορευτικά μοιάζουν ξεκομμένα από τη σύμβαση. Άλλοι σπινιάρουν ανελέητα και εκτοξεύονται μαγικά προς τα ταβάνια ή τα κρεβάτια κι άλλοι μετρούν τα βήματά τους για να μην πέσουν! Επισήμως, ο Τομ Χούπερ δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει στο 100% την τεχνική δουλειά έγκαιρα και υπέβαλε εκ νέου την τελική, φινιρισμένη εκδοχή μία εβδομάδα μετά την παγκόσμια, χριστουγεννιάτικη πρεμιέρα, αλλά ούτε και η βελτιωμένη βερσιόν καταφέρνει να κρύψει τα ράμματα στη γούνα της. Η ενορχήστρωση θυμίζει την ηχοχρωματική καταστροφή του κινηματογραφικού Chorus Line του Ρίτσαρντ Άτεμπρο που είχε προσαρμοστεί σε μια mid-’80s αίσθηση μεταλλικής γυαλάδας. Εδώ, το λίγο πιο εκμοντερνισμένο R&B κάνει σαρδάμ με το εξαντλημένο πλέον ροκ/schmaltz ύφος του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ, με αποτέλεσμα να περνούν οι νότες από τα αυτιά τόσο συναρπαστικά όσο μια αμαξοστοιχία στη στέπα. Αν ο Χούπερ πειραματιζόταν με κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον, δηλαδή μια συνθετική αναπαράσταση στις παρυφές του οπτικού hyperrealism, όπως έκανε ο Φράνσις Φορντ Κόπολα στο One from the heart, η σύμβαση θα αναβαθμιζόταν, αντί να κολλήσει σε μια βαθιά ψευτιά – τόλμημα για αρτίστικο fake σε μια παραγωγή που νομοτελειακά θέλει και πρέπει να αρέσει σε όλους, και να σεβαστεί άλλους τόσους. Οι γάτες έχουν επτά ψυχές, και για τους Άγγλους εννιά, αλλά το ακανόνιστο, αποσυνάγωγο, άνευ λόγου και αιτίας Cats καμία… VILLAGE RENTI 18-VILLAGE MALL 1,5,6-VILLAGE FALIRO 4-ODEON ESCAPE 6-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2-ΑΝΟΙΞΗ 2-ΒΑΡΚΙΖΑ 1,2-ΙΝΤΕΑΛ-ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX 1-ΝΑΝΑ CINEMAX 3-TOWN CINEMAS 3
JoJo Rabbit Σκηνοθεσία: Τάικα Γουαϊτίτι Πρωταγωνιστούν: Ρόμαν Γκρίφιν Ντέιβις, Τόμασιν Μακένζι, Σκάρλετ Τζοχάνσον, Σαμ Ρόκγουελ Ένα μοναχικό αγόρι από τη Γερμανία αλλάζει ιδέες για τον κόσμο όταν ανακαλύπτει ότι η διαζευγμένη μητέρα του κρύβει μια νεαρή Εβραία στη σοφίτα τους.
Μια πολύ παράξενη, μακρινή και αντίστροφη διασταύρωση του η Ζωή είναι ωραία με το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, το Τζότζο, που διεκδικεί 6 Όσκαρ (μεταξύ άλλων, αυτά της καλύτερης ταινίας και σεναρίου), ξεκινά από την αναπάντεχη προσγείωση της πατριωτικής φαντασίας ενός 10χρονου ναζί στην εμπόλεμη Γερμανία στη σκληρή αποδοχή της προσωπικής και συλλογικής ήττας που διαφαίνεται, χωρίς να χάνει την ελπίδα, το χιούμορ και την τραγικότητά του. Η ιστορία του μικρού Τζότζο, που, επειδή δεν τόλμησε να σκοτώσει ένα κουνελάκι μπροστά στους αιμοδιψείς και ευπειθείς συνομηλίκους του στη μιλιταριστική κατασκήνωση, του κόλλησε το κοροϊδευτικό παρατσούκλι «Τζότζο Κούνελος», ανακαλύπτει πως η μητέρα του κρύβει στο σπίτι μια έφηβη Εβραία, την Έλσα Κορ. Η συνάντησή του μαζί της τον σοκάρει: η πίστη του στο δόγμα του Χίτλερ είναι τόσο ακλόνητη ώστε ο καλύτερός του φίλος είναι ο επινοημένος Αδόλφος αυτοπροσώπως, που εμφανίζεται σε καίριες στιγμές, σε ελαφρώς φαιδρή εκδοχή, τον συμβουλεύει, τον επαινεί και τον μαλώνει. Η προβολή του ηγέτη από το μυαλό ενός μικρού παιδιού φοράει ανάλογη συμπεριφορά και η ταινία του Τάικα Γουαϊτίτι, που υποδύεται τον Χίτλερ κεφάτα και εξωφρενικά, μοιάζει να οδηγείται από τα χέρια ενός έφηβου, προβληματισμένου και απλοϊκού ταυτόχρονα, που διαπιστώνει απρόθυμα την αφύπνιση του ερωτισμού και της ανθρωπιάς. Η αποδόμηση των στερεοτύπων μέσα από τον διάλογο του Τζότζο με την οικόσιτη αντίπαλο αλλά και τη σπλαχνική και συχνά τεταμένη μητέρα του (Σκάρλετ Τζοχάνσον) διαρκεί τόσο ώστε να δημιουργηθεί στενή σχέση, μια σταδιακά εγκάρδια τριβή με διαστάσεις και συνέπειες που θα αλλάξουν τη ζωή του πιτσιρικά ριζικά, και όχι πάντα αναμενόμενα. Ο Νεοζηλανδός σκηνοθέτης ενισχύει συνεχώς την αφήγησή του με περιστατικά, επιδιώκοντας συχνά το ανακουφιστικό χιούμορ μετά από μια τραγική στροφή (για να μην ξεχνάμε πού βρισκόμαστε και σε ποια περίοδο), και οι ηθοποιοί του τον ακολουθούν με έμπνευση, ειδικά η Τζοχάνσον, ο υπέροχος Σαμ Ρόκγουελ σε έναν πολύ σύνθετο και αστείο ρόλο, με αποχρώσεις που ο ίδιος δεν αφήνει από την αρχή να διαφανούν, και ο Ρόμαν Γκρίφιν Ντέιβις που τιμήθηκε από τα βραβεία SAG ως ο καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος της χρονιάς και μαζί με τη δεσποινίδα Τζούλια Μπάτερς από το Κάποτε στο Χόλιγουντ μας έκαναν να πιστέψουμε το αγέραστο ευφυολόγημα της Κάθριν Χέμπορν, πως δηλαδή οι ηθοποιοί δεν αξίζουν δα και Νόμπελ από τη στιγμή που κι ένα παιδί «μπορεί να το κάνει καταπληκτικά»! VILLAGE RENTI 12-VILLAGE MALL 8,13-VILLAGE PAGRATI 1-VILLAGE FALIRO 2,9-ODEON GLYFADA 2-ODEON MAROUSI 1-ODEON ESCAPE 2-ABANA-ΑΕΛΛΩ CINEMAX 2,3-CINERAMAWEST CITY 4-ΕΜΠΑΣΣΥ-ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1,2-ΝΑΝΑ CINEMAX 5,6-ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX 2-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1-ΣΙΝΕΑΚ
Τραγούδι χωρίς όνομα Cancion sin nombre Σκηνοθεσία: Μελίνα Λεόν Πρωταγωνιστούν: Πάμελα Μεντόζα, Τόμι Παράγκα, Λούτσιο Ρόχας
Στην κορύφωση της πολιτικής κρίσης του Περού το 1980, μια γυναίκα αυτόχθων από τις Άνδεις έρχεται αντιμέτωπη με την αρπαγή της νεογέννητης κόρης της.
Βασισμένο σε μια αληθινή υπόθεση που δεν συγκλόνισε ακριβώς το ταλαιπωρημένο από πολιτικές θύελλες εκείνο το διάστημα Περού, το φιλμ της Μελίνα Λεόν μοιάζει με ένα αργοπορημένο και μεταφυσικό «συγγνώμη» προς τα θύματα που δεν πήραν ποτέ τη βοήθεια που άξιζαν από μια κοινωνία πολύ ταλαιπωρημένη για να ασχοληθεί μαζί τους. Φλερτάροντας κάπως με την αστυνομική ίντριγκα, η υπόθεση παρακολουθεί μια νεαρή γυναίκα η οποία ακούει μια ραδιοφωνική διαφήμιση για μια κλινική όπου μπορεί να γεννήσει δωρεάν και σπεύδει προς τα κει, για να αντιληφθεί αργά πως η αμοιβή της κλινικής είναι το ίδιο το παιδί. Η αναζήτηση υπευθύνων παρέα με έναν δημοσιογράφο παρουσιάζεται ντοκιμαντερίστικα, με το στενό κάδρο να μεταφέρει την ασφυξία που νιώθουν οι πρωταγωνιστές – ο καθένας για τον λόγο του. Χωρίς να μπορεί να συγκριθεί με το Ρόμα του Κουαρόν λόγω της έλλειψης αντίστοιχων σκηνών που κλιμακώνουν τη δράση, η ταινία της Λεόν έχει αισθητικές και αφηγηματικές ομοιότητες με αυτό, όπως η ταύτιση του αδιεξόδου προσωπικής ζωής και εθνικής πορείας, κάτι στο οποίο οφείλει μάλλον και τη συμπαθητική πορεία που έκανε στα φεστιβάλ του κόσμου μέσα στο 2019. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-ΔΑΝΑΟΣ 2-ΕΛΛΗΤΑΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 1
Ενωμένες Πατούσες Pets United Σκηνοθεσία: Ράινχαρντ Κλους Δανείζουν τη φωνή τους: Θανάσης Κουρλαμπάς, Βασίλης Παπαστάθης, Μελίνα Κατσακούλη, Τάνια Παλαιολόγου Μια παρέα από κακομαθημένα κατοικίδια με αρχηγό τη λουσάτη γάτα Μπελ βρίσκει τον μπελά της όταν οι μηχανές που διοικούν τη Ρόμπο Σίτι εκτροχιάζονται και παίρνουν την εξουσία, με αποτέλεσμα να το σκάσουν όλοι για να σωθούν.
Με μια συμπαθητική ιδέα που μπορεί να στηρίξει μια παιδική ταινία κωμικών στιγμών και σοβαρών διδαγμάτων, αυτή η συμπαραγωγή ευρωπαϊκών χωρών με την Κίνα που χτίστηκε στα πρότυπα αντίστοιχων αμερικανικών είναι τουλάχιστον μια κλάση κάτω απ’ αυτά στα οποία θέλει να μοιάσει. Έχοντας αμήχανα κενά στη δράση που προέρχονται από την πρωτοφανή για τέτοιο επίπεδο έλλειψη μικρών gimmicks ως συνοδευτικών της βασικής πλοκής, η ταινία, που ακολουθεί μια ομάδα κατοικιδίων στη διαδρομή από τη βολή του σπιτιού ως τον αγώνα για επιβίωση, βολεύεται με μια απλή καταγραφή της πορείας τους και ένα σύνολο από σκόρπιες ηρωικές στιγμές απέναντι σε ομάδες ρομπότ που έχουν καταλάβει την πόλη τους. Όλη η πορεία τους φτάνει για να γεμίσει υλικό μέχρι και μισή ώρα, με αποτέλεσμα το ξεχείλωμα της διάρκειας να γίνεται εμφανές από πολύ νωρίς. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 1,5,6,17-VILLAGE MALL 10,12-VILLAGE PAGRATI 3-VILLAGE FALIRO 2,3,7-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1-ODEON GLYFADA 1-ODEON MAROUSI 2,3-ODEON ESCAPE 3-ΑΕΛΛΩ CINEMAX 4-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2-ΑΙΓΛΗ 3-ΑΝΟΙΞΗ 1-WEST CITY 1-ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX 2-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΝΑΝΑ CINEMAX 1-ΟΣΚΑΡ -ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1-TOWN CINEMAS 3-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2-ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ
Ι
there
παναγιώτης μπαξεβάνης
Τζότζο
Στην έκθεση «Untitled 1958» με έργα του ντιζάινερ Σταύρου Παπαγιάννη Ο Σταύρος Παπαγιάννης είναι γνωστός κυρίως στον κόσμο του interior και graphic design στην Αθήνα, μια και μαζί με τον συνεργάτη του Γιώργο Κυριαζή διατηρεί το Stage Design Office, ένα σχεδιαστικό γραφείο που ασχολείται από την αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, τον σχεδιασμό συσκευασιών και τη γραφιστική τέχνη μέχρι τη φωτογραφία, το art de la table και τη διαμόρφωση βιτρινών καταστημάτων, αντιμετωπίζοντας τα πάντα με όρους τέχνης και δημιουργίας. Όταν άκουσα για την έκθεσή του στην κομψή γκαλερί Crux στην οδό Σέκερη του Κολωνακίου, δεν ξαφνιάστηκα καθόλου, εφόσον ο ίδιος «μπερδεύει» μονίμως την καλλιτεχνική δημιουργία σε ό,τι κι αν κάνει – ακόμα και στην ιατρική. Το συνειδητοποίησα όταν πριν από κάποιες μέρες επισκέφτηκα την γκαλερί στην οποία συγκέντρωσε περίπου 35 έργα του που δημιούργησε από το 1985 έως το 1993 και ήταν για χρόνια ξεχασμένα. Και κάπως έτσι οι τοίχοι της γκαλερί γέμισαν με καρδιές, σπονδυλικές στήλες και «πορτρέτα» με κρανία. Όλα έργα σε χαρτί, μερικά και σε χαρτί καρδιογράφου, με τη χρήση ποικίλων υλικών, όπως σιλικόνη, ακτινογραφίες, blueprints και λαδομπογιά. Για όσους δεν γνωρίζουν, ο Σταύρος Παπαγιάννης, ένας άνθρωπος που δηλώνει αυτοδίδακτος σε ό,τι κάνει, πριν καταπιαστεί με το interior design, είχε κάνει σπουδές ιατρικής. Τα έργα του Παπαγιάννη, ενός ανθρώπου ιδιαιτέρως ζεστού και προσιτού, θα έλεγε κανείς πως δεν φαίνονται καθόλου παλιά, μάλιστα μοιάζουν να ξαναπαίρνουν ζωή μέσα από μια εγκατάσταση που έχει στήσει ο ίδιος στη μέση της κεντρικής αίθουσας της γκαλερί: τρία τραπέζια και τέσσερις καρέκλες, όλα αντίκες, είναι τοποθετημένα σε σχήμα σταυρού. Πάνω σε αυτά υπάρχουν δεκάδες βάζα γεμάτα με άνθη. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζει ένα γιαπωνέζικο βάζο-κομψοτέχνημα του 19ου αιώνα, αλλά και ένα ντιζαϊνάτο, σχεδιασμένο από τη Ζάχα Χαντίντ. Ο Παπαγιάννης και εδώ παίζει με πολλά επίπεδα αισθητικής, κάτι που συνηθίζει να κάνει σε όλες του τις δουλειές. Μέσα σε κάθε βάζο υπάρχει και ένα είδος λουλουδιού που καμιά φορά επαναλαμβάνεται. Γαρίφαλα, χρυσάνθεμα, γλαδιόλες, σχοίνα, μυρτιές, λίλιουμ, καλέντουλες και κινέζικα γαρίφαλα αναδίδουν ένα διακριτικό άρωμα και δίνουν ζωή στα σχέδια των ανθρώπινων οργάνων που κρέμονται στους τοίχους. Πάνω στα τραπέζια υπάρχουν τρία εντυπωσιακά, τεράστια καύκαλα από χελώνες του 19ου αιώνα. Σημειωτέον ότι όλα τα συλλεκτικά κομμάτια της εγκατάστασης τα έχει δανειστεί από την αντικερί της Πέγκυς Λούτου στην Κηφισιά. Πάντως, όλη η εγκατάσταση μοιάζει με ένα τεράστιο nature morte από ζωντανά λουλούδια. μεροπη κοκκινη
«O Γιος» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου
Εφηβεία, οικογενειακές σχέσεις, ψυχική υγεία, κοινωνία, είναι μερικές από τις θεματικές που πραγματεύεται η θεατρική παράσταση o Γιος, η οποία παίζεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου. Ο γιος στο ομώνυμο έργο του Φλοριάν Ζελέρ είναι ο 17χρονος Νικολά, καρπός του γάμου της Άνα και του Πιερ. Μετά το διαζύγιο των γονιών του περνά μια δύσκολη φάση. Η κατάθλιψη στην εφηβεία έχει σοβαρές επιπτώσεις στην προσωπική και κοινωνική ζωή. Αδιαφορεί, παρατά το σχολείο, αλλάζει συχνά διάθεση, κλείνεται στο δωμάτιό του, λέει συνειδητά ψέματα και αποφασίζει να μείνει με τον πατέρα του, ο οποίος ζει με τη νέα του σύντροφο και το μωρό που έχουν αποκτήσει. Όμως, ούτε αυτή η επιλογή θα σταθεί ικανή να τον βοηθήσει. Το αδιέξοδο εξακολουθεί να κυριαρχεί στη ζωή του, ενώ η προοπτική της ψυχιατρικής βοήθειας πέφτει στο κενό. Για το οικογενειακό του περιβάλλον ο Νικολά παραμένει ένας άλυτος γρίφος. Η φροντίδα, η θαλπωρή, η τρυφερότητα και η αγάπη δεν είναι αρκετές για να τον βοηθήσουν. «Η ζωή μού είναι βάρος» αναφωνεί ο έφηβος Νικολά στον πατέρα του. Το συγκεκριμένο έργο αγγίζει και αναδεικνύει τη σχέση πατέρα-γιου, σύμφωνα με το πρότυπο του κατ’ εικόνα και ομοίωσιν. Κανείς δεν ακούει τον 17χρονο γιο, κανείς δεν τον καταλαβαίνει, κανείς δεν μπαίνει στη θέση του και κανείς δεν μπορεί τελικά να αναγνωρίσει το πρόβλημα που έχει. Το θέατρο ήταν κατάμεστο. Τα σκηνικά, οι χαρακτήρες, οι φωτισμοί, οι παύσεις και η μουσική συνέθεταν μια εξαιρετική παράσταση και δημιουργούσαν μια καθηλωτική ατμόσφαιρα. Οφείλω να πω ότι ξεχώρισα την ερμηνεία του νεαρού Δημήτρη Κίτσου, ο οποίος υποδύεται τον 17χρονο Νικολά, καταφέρνοντας να αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο έναν σκληρό και απαιτητικό ρόλο. Ο Γιος είναι μια παράσταση δωματίου που σίγουρα στο τέλος της αφήνει τον θεατή με πολλά ερωτήματα, σκέψεις και συναισθήματα. Ένα έργο λιτό και ρεαλιστικό, με σπουδαίες ερμηνείες και υποδειγματική σκηνοθεσία, που σε καθηλώνει από την πρώτη ως την τελευταία στιγμή. γιάννης πανταζόπουλος
23.1.20 – lifo
43
θέατρο
HOTEL ÉTERNITÉ
τη ζωή αληθινή. Τη γεμίζει λαχτάρα, αίσθηση επείγοντος και ανάγκη σύνδεσης με καθετί που αξίζει. « Ίσως είναι η τελευταία μου άνοιξη» λέει αγχωμένη η νεαρή υπάλληλος που ανακάλυψε την άσπρη τρίχα. «Πρέπει να κάνω μόνο σημαντικά πράγματα». «Ο θάνατος είναι η μητέρα της ομορφιάς» έχει πει σοφά ο ποιητής Γουάλας Στίβενς. Αν δεν υπήρχε η επίγνωση του τέλους, θα χανόμασταν μέσα σε μια απέραντη πλαδαρότητα. Θα ζούσαμε ανέμελοι σαν τους Λωτοφάγους. Δεν θα καταλαβαίναμε τίποτα. Χωρίς την αγωνία του χρόνου δεν μπορεί να αναδυθεί το αληθινό είναι.
Η
φωτό: κωστής σωχωρίτης
week
Mια ουτοπία όπου βασιλεύει η ψευδαίσθηση του αέναου παρόντος Το «Hotel Éternité» του Γιάννη Καλαβριανού στο Εθνικό Θέατρο είναι μια φρέσκια, δυνατή απόπειρα να καταπιαστεί κανείς με το θέμα του χρόνου.
Τ
α πο τη λου ιζα αρ κο υ μ αν ε α
44 lifo – 23.1.20
ο Hotel Éternité δεν έχει καμία σχέση με τα κοινά ξενοδοχεία. Εδώ είναι πάντοτε καλοκαίρι. Οι εποχές δεν αλλάζουν. Τίποτα δεν παλιώνει. Δεν φθείρονται οι βελούδινοι καναπέδες, δεν σκονίζονται οι κουρτίνες, δεν μαραίνονται τα λουλούδια στα βάζα. Τα γηρατειά είναι ανύπαρκτη έννοια. Το ίδιο και ο θάνατος – λέξη ούτως ή άλλως απαγορευμένη. Στο Hotel Éternité ο χρόνος και ο χώρος έχουν παγώσει. «Το σήμερα δεν υπάρχει, το αύριο δεν ήρθε και το χθες δεν έφυγε» εξηγεί η δαιμόνια ιδιοκτήτρια Μαίρη, η οποία έχει αφιερώσει τη ζωή της στον εξορκισμό της φθοράς. Οι ένοικοι του ιδιόρρυθμου ετούτου ξενοδοχείου βίωσαν κάποτε κάτι μοιραίο και απέκτησαν «ξεχωριστή αντίληψη του χρόνου». Μια μεγάλη απώλεια, συνήθως ερωτική, τους καθήλωσε στο τραυματικό γεγονός. Σε αυτούς το Hotel Éternité προσφέρει νέες αναμνήσεις, καθώς και διαρκή άσκηση – πεζοπορία, ορειβασία, χειροτεχνίες κ.ο.κ. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι ένοικοι που αρνούνται να μεγαλώσουν: φορούν τα ίδια ρούχα, διατηρούν το ίδιο μακιγιάζ, τις ίδιες συνήθειες με την εποχή της δόξας τους. Καθρέφτες ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν πουθενά. Μια τρίτη κατηγορία συνιστούν όσοι έχουν πολύ μικρό προσδόκιμο ζωής: γι’ αυτούς το προσωπικό του ξενοδοχείου επιμηκύνει τον χρόνο με ποικιλία τεχνασμάτων, κάνει π.χ. τον «ήλιο» να ανατέλλει δύο φορές μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο. Τέλος, χωριστή κατηγο-
ρία αποτελούν οι νέοι και οι ανοϊκοί, οι οποίοι πάσχουν από καθολική έλλειψη αντίληψης του χρόνου. Στους νέους δείχνουν συνεχώς βίντεο από καταστροφές και ατυχήματα, μήπως τους συνετίσουν. Στους ανοϊκούς δεν μπορούν να προσφέρουν πολλά πράγματα. «Αγαπητή μου, η ανάγκη να πιστέψεις σε κάτι είναι πιο ισχυρή από την αλήθεια» εξηγεί η ιδιοκτήτρια στη νεοαφιχθείσα υπάλληλο. Η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση του ανθρώπου, η αθανασία, γίνεται πραγματικότητα στο Hotel Éternité. Ή μήπως όχι; Οι ρωγμές του εύθραυστου αυτού παράλληλου σύμπαντος, οι μαύρες τρύπες του, αρχίζουν σιγά-σιγά να γίνονται αισθητές. Ένα φυτό που ξεράθηκε προκαλεί μέγιστη αναταραχή μεταξύ των εργαζομένων. Μια υπάλληλος πανικοβάλλεται όταν ανακαλύπτει μια άσπρη τρίχα στο φρύδι της: «Τι θα κάνω; Θα με διώξει, όπως εκείνη την κοπέλα που έκανε ρυτίδες στο μέτωπο!» αναφωνεί. Ο Γιάννης Καλαβριανός συνθέτει μια γοητευτική ελεγεία για την απώλεια και τη μνήμη. Για την αδυναμία συμφιλίωσης με όλα τα «εάν» της ζωής μας, με όσα είπαμε αλλά και όσα θέλαμε να πούμε ή να κάνουμε και δεν προλάβαμε ή δεν βρήκαμε το θάρρος. «Να ζεις σημαίνει να χάνεις χρόνο» ακούγεται η φωνή από το μεγάφωνο. «Μόνο σε ένα πράγμα επιτρέπεται να είναι κανείς τσιγκούνης: στον χρόνο» επιμένει η Μαίρη. «Μην τον σπαταλάτε, δεν είναι άπειρος». Αυτό είναι το τραγικό παράδοξο: η συνειδητοποίηση του πεπερασμένου χρόνου κάνει
Γιάννης Καλαβριανός Hotel Éternité Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός Παίζουν: Δέσποινα Γιαννοπούλου, Γιώργος Γλάστρας, Μαρία Κατσιαδάκη, Χρήστος Κραγιόπουλος, Νίκος Λεκάκης, Χριστίνα Μαξούρη, Αλεξία Μπεζίκη, Αργύρης Ξάφης ΕΘΝΙΚΌ ΘΈΑΤΡΟ, ΚΤΊΡΙΟ ΤΣΊΛΛΕΡ, ΣΚΗΝΉ «ΝΊΚΟΣ ΚΟΎΡΚΟΥΛΟΣ»
κεντρική σύλληψη του έργου, μια ουτοπία όπου βασιλεύει η ψευδαίσθηση του αέναου παρόντος, αιχμαλωτίζει αβίαστα τη φαντασία του θεατή. Ποιος δεν θα ήθελε να πάει σε ένα μέρος όπου θα παρέμενε για πάντα νέος; Τα κωμικά στοιχεία μπλέκονται αρμονικά με τα λυρικά, όπως ακριβώς συναντιούνται καθημερινά η γελοιότητα και η θλίψη της ανθρώπινης προσπάθειας να ξεφύγει από τα δεσμά της. Έχω όμως την αίσθηση ότι το έργο δεν εκπληρώνει επαρκώς τις προθέσεις του. Βιάζεται. Μας εισάγει γλυκά στη ζωή των υπαλλήλων του ξενοδοχείου, παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τον αγώνα τους να νικήσουν τη φθορά –τόσο των ίδιων όσο και των ενοίκων–, όταν όμως φτάνει η ώρα να καταρρεύσει το οικοδόμημα, αυτό συμβαίνει απότομα. Το μέγεθος της συντριβής τους δεν εισπράττεται εις βάθος. Ο θεατής δεν προλαβαίνει να την αφομοιώσει. Ο χρόνος της ανθρωπότητας έχει ανάγκη από τον θεατρικό χρόνο για να ξεδιπλωθεί. Κι αυτός δεν μας δίνεται: νιώθουμε σαν να μας τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια. Η προσγείωση στην πραγματικότητα διαγράφεται βεβιασμένη και όλα όσα οδηγούν σε αυτήν ελλιπώς ανεπτυγμένα. Πάνω που έχουμε εισέλθει στον κόσμο των ηρώων, τον βλέπουμε να γκρεμίζεται. Στα τελευταία 25 λεπτά, οι υπάλληλοι ξαφνικά εξεγείρονται, διαμαρτύρονται, δηλώνουν κουρασμένοι και ηττημένοι από το τεράστιο ψέμα. Η συγκίνηση που θα μπορούσε να γεννηθεί απ’ όλον αυτόν τον μάταιο αγώνα τήξης του χρόνου αναδύεται κυρίως μέσα από υπέροχα ποιητικά θραύσματα, ορισμένους μονολόγους, και όχι από τη «λύση» του δράματος. Η σκηνοθεσία υπηρετεί το κείμενο, χωρίς όμως να το απογειώνει. Θα μπορούσε, νομίζω, να πειραματιστεί περισσότερο με την έννοια του (πειραγμένου, παγωμένου, αλλοιωμένου) χρόνου, πράγμα που δεν κάνει. Συναρπαστική, παρ’ όλα αυτά, σε σκηνογραφικό επίπεδο αποδεικνύεται η αίθουσα με τα βαλσαμωμένα πουλιά-σύμβολα που περιφράσσουν ένα «τετράγωνο» από το οποίο δεν υπάρχει διαφυγή (Εύα Μανιδάκη). Εξαιρετική, επίσης, η Μαρία Κατσιαδάκη ως Μαίρη: το σώμα της, η φωνή της, το ανέκφραστο πρόσωπό της ενσαρκώνουν, αυστηρά και ανάγλυφα όλο το πείσμα του ανθρώπου, την απόλυτη άρνησή του να δεχτεί το αναπόφευκτο. Ένα σκληρό περίβλημα που κρύβει επιμελώς τη λαχτάρα να γαντζωθεί κανείς στη ζωή και σε ό,τι την ομορφαίνει. Δυναμική κι επείγουσα, τέλος, η Χριστίνα Μαξούρη ως υπάλληλος και νέα γυναίκα που ορθώνει οργισμένη το ανάστημά της απέναντι στην αδικία της ανθρώπινης κατάστασης. Εν κατακλείδι, θα λέγαμε πως, παρά τις όποιες αδυναμίες του, το Hotel Éternité συνιστά μια φρέσκια, δυνατή απόπειρα να καταπιαστεί κανείς με το θέμα του χρόνου, εμπλουτίζοντας τη σύγχρονη ελληνική δραματουργία με τη φαντασία, την ποιητικότητα και τη μελαγχολία των λογισμών του.
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6]
Νέες ιδέες και προοπτικές για επαγγελματική πρόοδο φέρνει η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο την Παρασκευή και, αν είστε ευέλικτοι, μπορείτε να πετύχετε πολλά οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Επειδή η διάθεσή σας έχει πολλά σκαμπανεβάσματα εξαιτίας του Ουρανού στον Ταύρο, πρέπει να αποφύγετε τις προστριβές με πρόσωπα του περιβάλλοντός σας, ώστε να μη φρενάρουν τα σχέδιά σας. Είναι μια εποχή που ναι μεν υπάρχουν ευκαιρίες για συνεργασίες με το εξωτερικό, δεν λείπουν όμως και οι προκλήσεις της καθημερινότητας που παίζουν με την υπομονή σας, κάτι που ισχύει και για τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο. Από τη μια το εξάγωνο Ερμή-Άρη σάς κάνει πολύ δυναμικούς στις διαπραγματεύσεις και στην επίλυση νομικών υποθέσεων, από την άλλη το τετράγωνο Αφροδίτης-Άρη δημιουργεί ένταση και αστάθεια στις σχέσεις σας, κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσετε με ψυχραιμία. Ο Δίας ενισχύει τα οικονομικά σας.
γική εποχή και, αν αξιοποιήσετε τις ευκαιρίες που σας δίνονται, θα ανελιχθείτε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Η Νέα Σελήνη στο ζώδιό σας την Παρασκευή αποτελεί την έναρξη ενός νέου κύκλου και είναι εξαιρετική στιγμή για να κάνετε μια καινούργια αρχή στη ζωή σας, που μπορεί να αφορά τα επαγγελματικά ή την προσωπική σας ζωή. Το τετράγωνο με τον Ουρανό προμηνύει κάποιες αλλαγές στον οικογενειακό τομέα, οι οποίες θα σας βοηθήσουν να πάρετε αποφάσεις. Μελετήστε προσεκτικά τα επόμενά σας βήματα και ανοίξτε τα φτερά σας. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο δίνετε περισσότερη σημασία σε ίντριγκες και σχέσεις με τον κοινωνικό σας περίγυρο, με αποτέλεσμα να μένουν πίσω σημαντικές υποχρεώσεις. Ταυτόχρονα, η έντονη κοινωνική ζωή αυξάνει τα έξοδά σας.
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3]
Αυτή η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο ας αποτελέσει την έναρξη μιας προσπάθειας για να βελτιώσετε την ψυχολογία σας, ώστε να έχετε καλύτερη ποιότητα ζωής. Ενδεχομένως κάποια αποτυχία που μπορεί να αφορά τα επαγγελματικά σας, ή θέματα σπουδών, ή ακόμη και σχέσεις με οικείους, να έχει ρίξει το ηθικό σας στα τάρταρα, ήρθε όμως η στιγμή που πρέπει να ασχοληθείτε με τον εαυτό σας και να ανακτήσετε την αυτοπεποίθησή σας. Ο Άρης κυβερνά τον τομέα της καριέρας και μπορείτε να πετύχετε τους στόχους σας, αν το πάρετε απόφαση. Κάντε έξυπνες συμμαχίες και αναζητήστε την τύχη σας σε νέες κατευθύνσεις που θα αυξήσουν το εισόδημά σας. Γενικά, πρέπει να δραστηριοποιηθείτε τώρα που υπάρχουν πολύ καλές προοπτικές για επαγγελματική και κοινωνική καταξίωση. Με υπομονή και επιμονή θα βελτιώσετε τη ζωή σας.
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7]
Η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο σε τετράγωνο με τον Ουρανό στον Ταύρο δείχνει μια κρίση σε σχέσεις με άτομα με τα οποία έχετε κοινούς στόχους και κοινόχρηστους πόρους και απαιτεί προσεχτικές ενέργειες, αν σκοπεύετε να κάνετε ένα καινούργιο ξεκίνημα οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Όπως και να ’χει, είναι ένα διάστημα κατά το οποίο ο ανταγωνισμός είναι σκληρός και η κούραση μπορεί να σας καταβάλει, πολλά μπορούν να αλλάξουν όμως, αρκεί να έχετε υπομονή και επιμονή. Για τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο είναι κατάλληλη εποχή να διεκδικήσετε μια θέση εργασίας με καλύτερες αποδοχές, καθώς το εξάγωνο Ερμή-Άρη αυξάνει τη θέληση και τη σιγουριά για τον εαυτό σας και για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση. Η ενέργειά σας είναι στα ύψη.
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Οι μέρες που ακολου-
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Το προσεχές διάστημα
θούν θα είναι κουραστικές και θα πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί στις αποφάσεις που θα πάρετε, μια και θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των σχέσεών σας. Η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο την Παρασκευή πραγματοποιείται στον τομέα της συλλογικότητας και της φιλίας και, καθώς είναι σε τετράγωνο με τον Ουρανό στον Ταύρο, πιθανόν να προκύψουν προβλήματα οικονομικής φύσης με φίλους ή με συνεργάτες στους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Το εξάγωνο Ερμή-Άρη δίνει ευστροφία και ευελιξία, οπότε θα μπορέσετε να αντιδράσετε άμεσα και να βγείτε αλώβητοι από τις προκλήσεις εσείς του 2ου δεκαημέρου και είναι μια καλή στιγμή για να δώσετε έμφαση σε μακροπρόθεσμους στόχους. Όσον αφορά τα ερωτικά σας, το τετράγωνο Αφροδίτης-Άρη βγάζει στην επιφάνεια ανασφάλειες και οι συγκρούσεις θα είναι αναπόφευκτες.
θα επανεξετάσετε τις σχέσεις και τις συνεργασίες σας και δεν αποκλείεται να αλλάξετε επαγγελματική κατεύθυνση οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο, σε τετράγωνο με τον Ουρανό, δίνει ευκαιρίες για καινούργια ξεκινήματα, ωστόσο η διαδικασία μπορεί να είναι απότομη εξαιτίας ανατροπών που θα σας κάνουν να δείτε αντικειμενικά τις καταστάσεις. Αν κάνατε υπομονή ευελπιστώντας πως θα βελτιωθούν τα πράγματα, τώρα θα διαπιστώσετε πως δεν πρέπει να χάνετε χρόνο με αδιέξοδες ιστορίες. Αντιθέτως, εσείς του 2ου δεκαημέρου είστε πολυπράγμονες και, καθώς συνδυάζετε την εργασία με την καλλιτεχνική δημιουργικότητα, διανύετε μια φάση κατά την οποία είστε πολύ ευχαριστημένοι με τη δουλειά σας κι αυτό είναι κάτι που επηρεάζει θετικά τις σχέσεις σας. Απολαύσεις και έντονη κοινωνική ζωή σάς κάνουν δημοφιλείς και δεν λείπουν τα τυχερά όσον αφορά τα ερωτικά. Ο δυναμισμός είναι στα ύψη.
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5]
Εποχή ανατροπών και ευκαιριών για νέα ξεκινήματα για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο πραγματοποιείται στον τομέα της καριέρας και της φήμης και είναι μια καλή στιγμή για να βάλετε σε εφαρμογή ένα σημαντικό σας πλάνο. Ωστόσο, πρέπει να προσέξετε ώστε να αποφύγετε τις παρορμητικές ενέργειες, καθώς ο Ουρανός στο ζώδιό σας μπορεί να φέρει κάποια απρόβλεπτα γεγονότα που θα σας βάλουν στη διαδικασία αναζήτησης νέων κατευθύνσεων. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο με το εξάγωνο Ερμή-Άρη έχετε την αποφασιστικότητα να επιλύσετε οικονομικά θέματα και να βγείτε κερδισμένοι. Η σχέση με άτομο μεγαλύτερης ηλικίας χρήζει προσοχής, καθώς προβλέπονται εντάσεις εξαιτίας οικονομικών διαφορών. Η κοινωνική σας ζωή είναι έντονη και όλο και κάτι καλό θα προκύψει στα ερωτικά σας.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Αν σκέφτεστε
Sudoku No 633 1 2 8 3 3
3 4 7
3 6 8 9
9 6 7
7
8 5
7
2 8 1
4 1 9 6
Η λύση του προηγούμενου 6 9 8 7 2 1
2 5 7 4 3 8
3 1 4 5 9 6
1 7 6 3 5 4
8 2 3 1 7 9
9 4 5 8 6 2
7 8 2 9 4 5
5 3 1 6 8 7
4 6 9 2 1 3
5 1 2 9 6 7 3 4 8 4 6 8 2 5 3 1 9 7 3 9 7 8 4 1 6 2 5
να αλλάξετε επαγγελματική κατεύθυνση, η Νέα Σελήνη της Παρασκευής στον Υδροχόο αποτελεί μια καλή στιγμή για να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση ή για να κάνετε μια νέα επαγγελματική προσπάθεια στο εξωτερικό, ωστόσο πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για πιθανές προκλήσεις. Το τετράγωνο με τον Ουρανό δημιουργεί απρόβλεπτα γεγονότα που θα έχουν σχέση με τη γραφειοκρατία, οπότε θα πρέπει να είστε υπομονετικοί. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο είστε γεμάτοι ενεργητικότητα και μπορείτε να αντεπεξέλθετε στις επαγγελματικές σας υποχρεώσεις και σε ό,τι αφορά την οικογένεια, ωστόσο πρέπει να αποβάλετε την υπερένταση. Η γυμναστική θα συμβάλει στη φυσική και ψυχική σας ευεξία. Με τον Δία σύμμαχό σας η τύχη είναι με το μέρος σας και είναι ιδανική εποχή για να εκφράσετε το ενδιαφέρον σας στο άτομο που σας έχει γοητεύσει.
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10]
Οι επόμενες μέρες θα έχουν αρκετή κούραση, η οποία θα είναι κυρίως ψυχολογική, και θα πρέπει να προσέξετε πολύ προτού πάρετε σημαντικές αποφάσεις. Την Παρασκευή η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο σε τετράγωνο με τον Ουρανό δείχνει κάποιες μεταβολές στα οικονομικά σας και θα ζοριστείτε αρκετά αν ξεκινάτε ένα καινούργιο εγχείρημα οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Αν πρόκειται να πάρετε ρίσκα, εξετάστε διεξοδικά και την παραμικρή λεπτομέρεια. Ένα στραβοπάτημα μπορεί να προκαλέσει σημαντικές οικονομικές απώλειες. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο, με ευελιξία και κάποιες κινήσεις ματ, θα έχετε οφέλη μέσω εμπορικών συναλλαγών ή επενδύσεων. Το εξάγωνο Ερμή-Άρη δίνει γρήγορη σκέψη και αντανακλαστικά. Αν αξιοποιήσετε τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες, δε, θα κατακτήσετε το πρόσωπο που σας ενδιαφέρει.
starfax
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Πολύ δημιουρ-
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11]
Αλλάζουν τα δεδομένα σε μια σχέση ή συνεργασία και θα αναζητήσετε νέα επαγγελματική στέγη οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο αποτελεί μια καλή στιγμή για αγορά ακινήτου ή για μετακόμιση, ωστόσο μπορεί να αποτελέσει αναγκαία λύση αν λήξει άδοξα η σχέση ή ο γάμος σας. Το τετράγωνο με τον Ουρανό εντείνει την ανάγκη σας για αλλαγές και βελτίωση της προσωπικής σας ζωής. Διαπραγματεύσεις και συμφωνίες που αφορούν αγοραπωλησίες ακινήτων θα ευνοηθούν και θα έχετε μακροπρόθεσμα οφέλη οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο. Το εξάγωνο Ερμή-Άρη σάς δίνει ώθηση και αποφασιστικότητα, οπότε μπορείτε να πετύχετε μια καλή συμφωνία. Ταυτόχρονα, ο Δίας φέρνει ευκολίες στον εμπορικό τομέα και ευκαιρίες για αύξηση του εισοδήματός σας.
week
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Αυτή την εποχή θα σας απασχολήσουν κυρίως εμπορικές υποθέσεις και, αν παίξετε έξυπνα το παιχνίδι των διαπραγματεύσεων, θα βγείτε σίγουρα κερδισμένοι. Την Παρασκευή πραγματοποιείται η Νέα Σελήνη στον Υδροχόο και ενεργοποιεί τον τομέα της επικοινωνίας, ενώ επηρεάζει κυρίως τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Ιδανική στιγμή για να δώσετε συνέντευξη προς εύρεση εργασίας, να ξεκινήσετε ένα σεμινάριο ή να κλείσετε μια επαγγελματική συμφωνία. Ενδεχομένως να βρεθείτε αντιμέτωποι με κάποια έκτακτα γεγονότα που θα αφορούν την εργασία σας και η λύση της αλλαγής ρότας θα είναι αναπόφευκτη. Δείτε το ως μια καλή ευκαιρία να βρείτε κάτι καλύτερο. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο είστε αποφασισμένοι να αυξήσετε το εισόδημά σας δίχως να σας φοβίζει το ρίσκο και δοκιμάζετε την τύχη σας σε πολλαπλές κατευθύνσεις. Μη φορτώνεστε με πολλές ευθύνες, ώστε να αποφύγετε τα σφάλματα. ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Νέες ευκαιρίες για επιχειρηματικές δραστηριότητες παρουσιάζονται από την Παρασκευή με τη Νέα Σελήνη στον Υδροχόο και μπορείτε να κάνετε μια σημαντική αγορά οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο, αρκεί να έχετε τις απαραίτητες γνώσεις. Το τετράγωνο με τον Ουρανό φέρνει κάποιες αναπάντεχες αλλαγές στη ζωή σας που μπορεί να αφορούν τα ερωτικά σας ή μια επιχειρηματική προσπάθεια που δεν εξελίχθηκε θετικά και θα δώσετε έμφαση στην αύξηση του πλούτου σας και στην απόκτηση αγαθών. Εσείς του 2ου δεκαημέρου έχετε κάποιες καλές προοπτικές και μπορείτε να ενισχύσετε το εισόδημά σας μέσω μιας παράλληλης εργασίας. Προσέξτε μυστικούς εχθρούς που παραμονεύουν πιθανό σας στραβοπάτημα. Η ερωτική σας ζωή είναι περιπετειώδης και πρέπει να αποφύγετε τις δεσμεύσεις.
α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)
23.1.20 – lifo
45
thing
Η Διοτίμα είναι μη κερδοσκοπικός φορέας με προφίλ γυναικείας μη κυβερνητικής οργάνωσης, στην οποία μπορούν να απευθυνθούν γυναίκες με χαμηλά εισοδήματα που έχουν υποστεί έμφυλη βία.
the
Για να βοηθήσεις: donations.diotima@gmail.com Τηλέφωνο: 210 3244380
Πώς να βοηθήσεις αυτούς που βοηθούν
α πο τη μ ερ οπη κο κκιν η
Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών «Διοτίμα» αρά τη νομοθετική κατοχύρωση της ισότητας στη χώρα μας, η επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας έχει ακόμα πολύ δρόμο. Ενδεικτικά μόνο θα αναφέρω τον δείκτη ισότητας των φύλων που έδωσε στη δημοσιότητα το European Institute for Gender Equality (EIGE) για το 2019, στον οποίο η Ελλάδα έρχεται τελευταία και καταϊδρωμένη» λέει η υπεύθυνη επικοινωνίας του Κέντρου Γυναικείων Μελετών και Ερευνών «Διοτίμα», Νατάσσα Κεφαλληνού. Από το 2015 έως και σήμερα 2.800 γυναίκες έχουν υποστηριχτεί από τις υπηρεσίες της Διοτίμας και 500 γυναίκες έχουν εκπροσωπηθεί σε δικαστήρια σε υποθέσεις που αφορούσαν έμφυλη βία. Πιο συγκεκριμένα, για το 2019, 749 γυναίκες έλαβαν ψυχοκοινωνική υποστήριξη, 408 νομική βοήθεια, ενώ 656 εξυπηρετούμενες και εξυπηρετούμενοι συμμετείχαν σε ομάδες ενδυνάμωσης αλλά και αντρικής συμπερίληψης και ευαισθητοποίησης. Το Κέντρο Διοτίμα είναι γυναικεία μη κερδοσκοπική οργάνωση εξειδικευμένη σε θέματα φύλου και ισότητας. Κατά την τριαντάχρονη δράση της, από το 1989, όραμά της είναι η ανάδειξη και αντιμετώπιση των έμφυλων διακρίσεων, η συμβολή της στη διαμόρφωση και προώθηση πολιτικών έμφυλης ισότητας, η υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων και η πολύπλευρη στήριξη όλων των γυναικών που έχουν ανάγκη, παρέχοντας βοήθεια σε ευάλωτες και αποκλεισμένες ομάδες που έχουν υποστεί έμφυλη βία, ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας για τα έμφυλα στερεότυπα και την έμφυλη βία. Οι συχνότερες διακρίσεις που γίνονται εις βάρος των γυναικών σήμερα είναι οι συστηματικές διακρίσεις στην εργασία, η ανισότητα ευκαιριών, η μη πρόσβαση, ο αποκλεισμός και η αποστέρηση δημόσιων πόρων και αγαθών (όχι μόνο υλικών αλλά και άυλων, όπως ο χρόνος, η γνώση, η πληροφορία, τα δίκτυα, η αναγνώριση κ.λπ.), φυσικά η υπο-εκπροσώπησή τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αυτές οι καταστάσεις παραμένουν σκληρά δεδομένα για τις γυναίκες, σε όλους τους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής ζωής στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. «Το Κέντρο Διοτίμα αναγνωρίζει ότι η οικονομική αυτονομία των γυναικών έχει κεφαλαιώδη σημασία για την κοινωνική τους χειραφέτηση. Η πρόσβαση στην απασχόληση και η ένταξή τους με ισότιμο τρόπο στην αγορά εργασίας αποτελούν βασικά διακυβεύματα της παρέμβασής μας» αναφέρει η κ. Κεφαλληνού. Και, φυσικά, ας μην ξεχνάμε το ζήτημα της έμφυλης βίας, κεντρικό στη φεμινιστική ατζέντα, που αποτελεί τον σκληρό πυρήνα λων ανισοτήτων και παράγεται αλλά και αναπαράγει τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ των έμφυαντρών και γυναικών. Η έμφυλη βία είναι ένα καθημερινό, παγκόσμιο φαινόμενο που πλήττει στη συντριπτική τους πλειονότητα γυναίκες και νεαρά κορίτσια, αλλά και ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Περιλαμβάνει οποιαδήποτε επιβλαβή πράξη κατά της αξιοπρέπειας και της ακεραιότητας όσων την υφίστανται. Μπορεί να τελεστεί τόσο σε ιδιωτικό όσο και σε δημόσιο χώρο (σπίτι, εργασία, μέσα μαζικής μεταφοράς κ.λπ.). Αξίζει να σημειώσουμε πως η έμφυλη βία προκαλεί σωματικά, σεξουαλικά ή ψυχικά τραύματα. Στην ακρότατη έκφανσή της μπορεί να οδηγήσει σε γυναικοκτονία. Ακόμα και οι απειλές τέτοιων πράξεων, ο εξαναγκασμός ή/και η στέρηση της ελευθερίας αποτελούν έμφυλη βία. Εμπεριέχει τη χρήση υπαρκτής ή υποτιθέμενης δύναμης-εξουσίας και χρησιμοποιείται ως μέσο άσκησης κοινωνικού ελέγχου, τιμωρίας και «σωφρονισμού» των ατόμων που την υφίστανται. Η έμφυλη βία σε όλες της τις μορφές συνιστά ποινικό αδίκημα (συχνά κακουργηματική πράξη) και τιμωρείται αυστηρότατα από την ελληνική νομοθεσία. Μάλιστα, με την επικύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από την Ελλάδα (2018) αποτυπώνονται πλέον με συστηματοποιημένο τρόπο και ποινικοποιούνται μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας που ως τώρα δεν αναγνωρίζονταν νομικά ως τέτοιες (stalking, οικονομική βία, ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων, εξαναγκαστικός γάμος). Στη Διοτίμα μπορούν να απευθυνθούν γυναίκες με χαμηλά εισοδήματα που έχουν υποστεί έμφυλη βία, κάθε μορφής κακοποίηση και ανήκουν σε αποκλεισμένες ομάδες. Η στήριξη αυτών των γυναικών είναι πολύ σημαντική. Παρότι όλες οι γυναίκες μπορεί να βρεθούν σε αυτή την κατάσταση, ανεξαρτήτως τάξης, εθνικότητας, θρησκείας, ηλικίας, μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου, σεξουαλικού προσανατολισμού, πολιτισμικών και γλωσσικών χαρακτηριστικών, πιο ευάλωτες είναι οι άνεργες, οι επισφαλώς εργαζόμενες, όσες μεγαλώνουν μόνες το παιδί ή τα παιδιά τους, οι μετανάστριες και οι πρόσφυγες. Κι αυτό γιατί στερούνται οικονομικής ανεξαρτησίας και κοινωνικής στήριξης, αντιμετωπίζοντας έτσι ακόμα μεγαλύτερα εμπόδια στην προσπάθειά τους να απεγκλωβιστούν από το κακοποιητικό περιβάλλον. Το γεγονός αυτό έχει πολλαπλές συνέπειες στη σωματική και ψυχική υγεία τόσο των ίδιων όσο και των παιδιών τους. Το Κέντρο Διοτίμα δραστηριοποιείται σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Μυτιλήνη, ενώ η ομάδα περιλαμβάνει 54 επαγγελματίες. Πώς μπορεί να συνεισφέρει κανείς στις δράσεις σας και να βοηθήσει αυτό που κάνετε; Τι μπορεί να κάνει κάθε πολίτης; «Μπορείς να κάνεις τη δωρεά μέσω phone/web banking ή μέσω τράπεζας αναγράφοντας τη λέξη “δωρεά”. Ο αριθμός λογαριασμού είναι ο εξής: ALPHA BANK GR5501401200120002002016866. Μέσω της δωρεάς σου στηρίζεις τις υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης και νομικής βοήθειας. Η νομική βοήθεια περιλαμβάνει νομική συμβουλευτική, πολύμηνη νομική υποστήριξη, πλήρη δικαστική εκπροσώπηση και κάλυψη όλων των εξόδων των νομικών διαδικασιών σε αστικές υποθέσεις (διαζύγιο, ασφαλιστικά μέτρα, διατροφή, επιμέλεια τέκνων κ.ά.) αλλά και ποινικές υποθέσεις (π.χ. ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασμός, παράνομη διακίνηση και εμπορία γυναικών). Όλες οι υπηρεσίες μας είναι δωρεάν».
46 lifo – 23.1.20
23.1.20 – lifo
47
Νέα εποχή για το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας που αλλάζει τον Πειραιά