Τεύχος 635 by Dyo Deka S.A.

2 lifo – 6.2.20

☛ Αθηναίος της προηγούμενης εβδομάδας ήταν ο κορυφαίος Έλληνας ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Ματθαίος Γιωσαφάτ. Μίλησε στον Γιάννη Πανταζόπουλο για τα παιδικά του χρόνια, τους λόγους που τον οδήγησαν να ασχοληθεί με την ψυχανάλυση, τις αυτοκτονίες στην Ελλάδα και τον γάμο, ο οποίος, κατά τον ίδιο, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αιτίες της χρόνιας κατάθλιψης. Το άρθρο αυτό προκάλεσε αρκετές και αντιφατικές αντιδράσεις, με τον χρήστη Μαύρος Γάτος να επισημαίνει τα εξής: «Το γεγονός ότι έχουμε πολύ μικρό ποσοστό αυτοκτονιών στην Ελλάδα οφείλεται εν μέρει στο ότι κουκουλώνονται από την τοπική κοινωνία και τους οικείους, για να μη στιγματιστεί η οικογένεια, και παρουσιάζονται ως “ατυχήματα”. Βέβαια, αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο αλλά θέμα γενικότερης κουλτούρας και θρησκείας/δόγματος. Ακόμα και ο μεγάλος Ντιρκέμ, ένας από τους θεμελιωτές της σύγχρονης κοινωνιολογίας, την πάτησε άσχημα όταν σύγκρινε τα ποσοστά αυτοκτονιών στην ουσιαστικά ενιαία περιοχή της παλαιάς Φλάνδρας, δηλαδή με βάση το χαμηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών στους καθολικούς Βέλγους και το πολύ υψηλότερο στους προτεστάντες/καλβινιστές Ολλανδούς. Όμως, όπως αποδείχτηκε τελικά, οι υποκριτές καθολικοί κουκούλωναν πολλές αυτοκτονίες, ενώ οι άτεγκτοι καλβινιστές δεν αποσιωπούσαν καμία». Με αφορμή τις αναφορές του ψυχαναλυτή στον ρόλο της γυναίκας και της μητέρας, η Σανάνθη συμπλήρωσε τα ακόλουθα: «Προσωπικά, ως γυναίκα, μητέρα και πρωτίστως ως άνθρωπος διαφωνώ με τη μονομερή, παιδοκεντρική, ψυχολογική προσέγγιση του κ. Γιωσαφάτ. Κατά τη δική μου άποψη, στηρίζουμε τη μητέρα για να νιώθει κυρίως εκείνη καλά. Αν νιώθει καλά η μητέρα, θα νιώθει καλά και το βρέφος. Οι θεωρίες του κ. Γιωσαφάτ, αν και υπήρξαν καινοτόμες για την εποχή τους, δεν μπορούν να αποσυνδεθούν από το βαθιά συντηρητικό, θρησκόληπτο και πατριαρχικό πλαίσιο στο οποίο ο ίδιος μεγάλωσε και ανατράφηκε. Η αναπαραγωγή ενός υπερανθρώπου-προτύπου της μίας και μοναδικής “μητέρας/τροφού” που όλα τα δίνει, όλα τα αντέχει, όλα τα υπομένει για χάρη του βρέφους δημιουργεί ένα ασφυκτικό πλαίσιο για τις νέες μητέρες και πυροδοτεί έναν ψυχολογικό μηχανισμό δημιουργίας άγχους, ενοχών και αισθημάτων ανεπάρκειας, ακόμα και σ’ εκείνες τις μητέρες με τις καλύτερες προθέσεις, προϋποθέσεις και αντοχές. Η μητέρα είναι άνθρωπος και όχι ρομπότ». ☛ «Μπορώ να το γράψω ή θα με σταυρώσουν;» ήταν ο τίτλος στο κείμενο του Δημήτρη Πολιτάκη, ο οποίος θέλησε να τονίσει τον ρόλο της αρθρογραφίας απέναντι στην οχλοκρατία των social media. Από τα σχόλια που συγκέντρωσε το παραπάνω κείμενο αξίζει να σταθούμε σε αυτό που έκανε ο Γράφων: «Σε μια συνέντευξη που είχε δώσει κάποτε ο Φυντανίδης είχε πει ότι τον είχαν ρωτήσει κάποιοι νεαροί δημοσιογράφοι “τι να κάνουμε για να γίνουμε καλύτεροι στη δουλειά μας;” κι εκείνος τους απάντησε “να διαβάζετε ποίηση, λογοτεχνία, Ιστορία. Να διαβάζετε”. Οι σημερινοί γραφιάδες είναι συνήθως κατώτεροι των περιστάσεων – κάποιοι, όχι όλοι. Σχολιάζουν και κρίνουν πράγματα δίχως να έχουν το αντίστοιχο ειδικό βάρος, δηλαδή είτε τίτλους σπουδών είτε κάποια χρόνια εμπειρίας. Συνήθως, ή έστω κάποιες φορές, είναι παρόμοιοι με το κοινό των social media, αν όχι σαρξ εκ της σαρκός τους. Άλλωστε, πόσοι και πόσοι σχολιαστές, influencers, youtubers κ.λπ. έγιναν ξαφνικά δημοσιογράφοι; Αυτό, την εποχή που ο ελεύθερος πολιτικός διάλογος της Πνύκας έχει αντικατασταθεί από τους εκατό χαρακτήρες που χωράνε στο Twitter, δηλαδή από συνθήματα, φέρνει και την εύκολη και διά βοής απόρριψη. Αυτή η κατάσταση είναι εν μέρει αναπόφευκτη, αλλά και οι αρθρογράφοι, από την άλλη, πρέπει να αρθούν πάνω από τις περιστάσεις. Όσο οι ίδιοι παίρνουν οπαδικές θέσεις, τόσο θα αντιμετωπίζονται οπαδικά, αφού πλέον κριτές και κρινόμενοι έχουν περίπου ισότητα όπλων. Η ελευθερία της έκφρασης υπάρχει για να προστατεύει την ελευθερίας της σκέψης. Όταν τα γραφόμενα δεν εξωτερικεύουν καμία διαφορετική, πρωτότυπη ή σοβαρή σκέψη αλλά αναμασημένα κλισέ, ψεύδη ή μονομερείς υπερβολές, δεν υπάρχει και τίποτε άξιο προστασίας». ☛ Για τον σεξισμό, με τον οποίο μεγαλώνουμε όλοι μέσα από τα σχολικά βιβλία, έγραψε η Λένα Φουτσιτζή. Η poua rige σχολίασε σχετικά: «Είμαι προπονήτρια σε παιδάκια, συγκεκριμένα σε κοριτσάκια. Τις προάλλες συζητούσαμε για το τι φάγαμε εκείνη την ημέρα κι ένα κοριτσάκι μού ανέφερε ότι κάθε μέρα τρώει πατατάκια και γλυκά, γιατί δεν της αρέσει το μεσημεριανό φαγητό και συνήθως δεν τρώει. Επίσης, μου είπε πως η μαμά της δεν προλαβαίνει πάντα να μαγειρέψει και ότι στο σχολείο, πριν από λίγες μέρες, έκαναν ένα μάθημα στη Γλώσσα, σύμφωνα με το οποίο η κακή διατροφή οφείλεται στο ότι οι μαμάδες δουλεύουν. Έπαθα σοκ! Προσπάθησα να της εξηγήσω ότι για την προετοιμασία του φαγητού είναι υπεύθυνοι και οι δύο ενήλικες μιας οικογένειας, ότι η κατάσταση δυσκολεύει αν κάποιος δουλεύει πολλές ώρες και ότι γενικότερα στο σπίτι βοηθάμε όλοι όσο μπορούμε, ανάλογα με την ηλικία μας. Ελπίζω να έπιασαν τόπο τα λόγια μου».

α π ό τ η lif o t ea m

Οι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.

POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS

feedback634

Ο ΜΑΤΘΑΊΟΣ ΓΙΩΣΑΦΆΤ, Η ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΊΑ ΑΠΈΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΟΧΛΟΚΡΑΤΊΑ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA ΚΑΙ Ο ΣΕΞΙΣΜΌΣ ΑΠΌ ΚΟΎΝΙΑ

*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr

εικονα εξωφύλλου

To έργο είναι του Τάσου Παυλόπουλου για την ταινία του Γιάννη Οικονομίδη «Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς».

free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 6.2.20 – lifo

Index #635

www.lifo.gr

ΣΤΗΛΕΣ Η εύθραυστη υπεροχή της ΝΔ από τh βασιλικη σιουτη

Γιατί έχει τόσο πολλή κίνηση στους δρόμους της Αθήνας;

από τον γιαννη πανταζοπουλο

Οι Bauhaus ήταν η πρώτη μου συναυλία και λέω να τους δω ξανά, μήπως και 10 κλείσει κάποιος κύκλος

Δεν πεινάω, δεν θέλω να κολυμπήσω, θέλω να διαβάσω Φίλιπ Ροθ από τη βιβιαν στεργιου

από τον δημήτρη πολιτάκη

12 14 14

Η άμπαλη κοινωνία από τον βασιλη βαμβακα

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος

ΘΕΜΑΤΑ

αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου

75 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΦΥΣΣΑ

digital advertising director Χριστίνα Γιαννοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς chief creative officer Λευτέρης Κεφαλάς

senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας

Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΉ RETROFUTURE ΚΑΡΔΙΆ ΤΩΝ ΜECHANIΜAL ΑΦΙΕΡΩΜΑ TV

direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου

30 ΑΘΗΝΑΊΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΆΔΑΣ

συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή newsroom Φιλιώ Ράγκου, Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου, Αναστασία Γαλάνη, Διονύσης Νοταράκης, Μαρία Νικολαΐδου, Πάνος Σάκκας –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης

ΣΤΈΦΑΝΟΣ ΠΑΤΆΚΗΣ

διανομή Άκης Ιωάννου

Ο γνωστός εκδότης μιλά για τη ζωή του.

20 4 lifo – 6.2.20

γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

6.2.20 – lifo

iLoveAthens 6 lifo – 6.2.20

6.2.20 – lifo

εδουάρδος σακαγιάν, πανηγύρι, 2019, με την ευγενική παραχώρηση των kalfayan galleries, αθήνα - θεσσαλονίκη

Εδουάρδος Σακαγιάν - «ΕΜΕΙΣ», Kalfayan Galleries, Χάριτος, Κολωνάκι, 13/2-28/3

Γκαλερί Καλφαγιάν

εδουάρδος σακαγιάν - «εμεις»

εικαστικά

Μετά την επιτυχημένη αναδρομική παρουσίαση του έργου του Εδουάρδου Σακαγιάν στις Βερσαλίες το 2018, οι Kalfayan Galleries παρουσιάζουν μια ατομική έκθεση με νέα έργα του που έχουν ως σημείο αναφοράς ένα από τα δημοφιλέστερα θέματά του, τους θεατές. Η πρώτη του έκθεση με αποκλειστικό θέμα τους θεατές είχε γίνει στην γκαλερί Καλφαγιάν της Θεσσαλονίκης το 2008. Η έκθεση στην Αθήνα το 2020 έρχεται να καταδείξει την ανεξάντλητη, πηγαία και πολυσχιδή έμπνευση του καλλιτέχνη, ο οποίος διερευνά το θέμα των θεατών, προσδίδοντάς του κοινωνιολογικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις. Ενσαρκώνοντας το υπαρξιακό άγχος του σύγχρονου ανθρώπου, οι παρατηρητές του Σακαγιάν πρωταγωνιστούν σε σκηνές της σύγχρονης καθημερινότητας. Τα περιβάλλοντα και οι θεματικές ενότητες των θεατών εμπλουτίζονται και το αστικό τοπίο

αποκτά κυρίαρχο ρόλο στα πρόσφατα έργα του που παρουσιάζονται στην έκθεση: εικόνες από το μετρό, την κίνηση στους δρόμους ή την αναμονή στην ουρά για το τραμ. Οι ανθρώπινες μορφές του καλλιτέχνη αποτυπώνουν τη βαθιά αγάπη του και κατ’ επέκταση την ενδελεχή μελέτη της αρχαϊκής γλυπτικής και ζωγραφικής, διάφορων εκφάνσεων της πρωτοχριστιανικής τέχνης, των χειρογράφων, της αρμενικής τέχνης αλλά και καλλιτεχνών από τον Τσαρούχη έως τον Μπονάρ, τον Χόπερ, τον Ότο Ντιξ, τον Πικάσο και τον Ντε Κίρικο. Συνδυάζοντας την αφαιρετική τέχνη με τον ρεαλισμό, ο Σακαγιάν επιχειρεί να επιστρέψει σε έναν αρχαϊσμό, όπου, όπως ο ίδιος δηλώνει, «παρατήρηση, αρετή και ιδανικό-ελπίδα θα συνδυαστούν».

No 1 DATA

Πρώτη στην κατηγορία των free press με τριπλάσια διαφορά από το επόμενο Το μοναδικό free press που συμπεριλαμβάνεται στα 15 πιο επιδραστικά ενημερωτικά media της Ελλάδας, σύμφωνα με τη διεθνή μέτρηση του Reuters Το Νο 1 media brand μεταξύ όλων των free press

6.231.065 unique visitors 45.800.542 page views To lifo.gr συνεχίζει τον καλπασμό του με διπλάσια επισκεψιμότητα από τους ανταγωνιστές του Η official page της LiFO είναι η πιο ισχυρή και μοιρασμένη σελίδα των ελληνικών media με 750.000 likes

Στην κορυφή, αλλά με ποιότητα

ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ διαβάζει LiFO

6.231.065 UNIQUE VISITORS ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΠΟΙΟΤΗΤΑ. ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ. ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 8 lifo – 6.2.20

6 - 12 φε β ρ ουα ρ ιου 2 0 20 , τευχοσ 63 5

talk town

Η εύθραυστη υπεροχή της ΝΔ Όλα όσα ζήσαμε στην πολιτική την περασμένη εβδομάδα.

απ ό τh βασιλ ι κ η σιουτη

• Η εύθραυστη υπεροχή της ΝΔ • Οι Bauhaus ήταν η πρώτη μου συναυλία και λέω να τους δω ξανά, μήπως και κλείσει κάποιος κύκλος • Γιατί έχει τόσο πολλή κίνηση στους δρόμους της Αθήνας; • Δεν πεινάω, δεν θέλω να κολυμπήσω, θέλω να διαβάσω Φίλιπ Ροθ • Η άμπαλη κοινωνία

Πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης εμφάνισε το κυβερνών κόμμα της ΝΔ να προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ κατά 17 μονάδες, διαφορά πολύ μεγαλύτερη από το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουλίου. Στη ΝΔ ενθουσιάστηκαν, όπως ήταν αναμενόμενο, και στον ΣΥΡΙΖΑ τροφοδοτήθηκε εκ νέου η γκρίνια που υπάρχει τον τελευταίο καιρό. Κανένας από τους δύο, όμως, δεν μοιάζει να κατανοεί απολύτως το αποτέλεσμα, καθώς η υπεροχή της ΝΔ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ταυτόχρονα είναι εξαιρετικά εύθραυστη και δεν δικαιολογεί κανέναν πανηγυρισμό. Ο ΣΥΡΙΖΑ, για όσους έχουν εικόνα του τι συμβαίνει στο εσωτερικό του, μοιάζει να έχει αποσυναρμολογηθεί μετά την ήττα. Δεν παράγει πολιτική σε κανένα επίπεδο και όλοι ασχολούνται με το ποια ομάδα θα ελέγχει το κόμμα και τον Αλέξη Τσίπρα μετά το συνέδριο. Για πρώτη φορά έχει αρχίσει να ακούγεται από κάποιους ότι «ο Αλέξης είναι το πρόβλημα». Αυτό σε καμία περίπτωση δεν συνιστά ουσιαστική αμφισβήτηση της ηγεσίας του, απλώς είναι η πρώτη φορά που εκφράζεται, έστω και σε μικρό βαθμό, κριτική για τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που δεν συνέβαινε ούτε και όταν η εσωκομματική αντιπολίτευση είχε ως κύριο εκφραστή της την Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη. Η ΝΔ κατάφερε να κερδίσει τις εντυπώσεις των πρώτων μηνών, καθώς εμφανίστηκε προς την κοινή γνώμη πολύ προετοιμασμένη και πολύ θεσμική, σε αντίθεση με την κυβέρνηση την οποία διαδέχτηκε, η οποία έμοιαζε κάθε φορά να πειραματίζεται και να μαθαίνει, «βλέποντας και κάνοντας». Tα ίδια τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, παραδέχονταν σε συνεντεύξεις που έδιναν μετά τις εκλογές ότι δεν ήταν προετοιμασμένοι για να κυβερνήσουν και δεν είχαν τις γνώσεις γι’ αυτό. Από την άλλη, η αντισυμβατική εικόνα που εξακολουθούσαν να καλλιεργούν, για να μη φανεί ότι «συμβιβάστηκαν», ήταν ένα άδειο κέλυφος. Από τη μια τους αφαιρούσε θεσμικό κύρος και από την άλλη δεν ήταν ικανή να αναιρέσει τους αμέτρητους συμβιβασμούς και υποχωρήσεις που έκαναν προκειμένου να αποκτήσουν και να διατηρήσουν την εξουσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έστρωσε τον δρόμο στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, απενοχοποιώντας τις ιδιωτικοποιήσεις, τις σχέσεις με τους εκπροσώπους του κεφαλαίου, την ανάδειξη της ανάπτυξης και των επενδύσεων ως βασικό κυβερνητικό στόχο, τη σύσφιξη των σχέσεων με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, καθώς και την πολιτική ευθυγράμμιση με τη Γερμανία. Έπεισε την κοινή γνώμη ότι οι έπαινοι της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας είναι ένδειξη επιτυχίας και όχι «προδοσίας», όπως παλιά, και η διάσωση των τραπεζών αναγκαία. Με λίγα λόγια, έπεισε την κοινή γνώμη ότι η πολιτική αυτή ήταν μονόδρομος και ότι δεν υπήρχε εναλλακτική. Αυτά που έλεγαν πριν πάρουν την εξουσία ήταν «αυταπάτη», σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των ίδιων. Δηλαδή οι πολιτικές και η ιδεολογία του ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκαν από τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ. Τον κυβερνητικό ΣΥΡΙΖΑ του 2015, ο οποίος στην πορεία και σταδιακά υιοθέτησε, με το πρόσχημα του εξαναγκασμού, πολλές από τις πολιτικές των αντιπάλων του. Και ήταν πάρα πολλές φορές που, και σε επίπεδο προσώπων, επέλεξε να τοποθετήσει σε σημαντικές θέσεις στελέχη από τη δεξιά παράταξη, παρότι κανείς δεν τον ανάγκαζε να το κάνει. Από το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπου, ενώ μπορούσε να βάλει όποιον ήθελε, επέλεξε ένα καθαρόαιμο στέλεχος της ΝΔ, πρωταγωνιστή των δεξιών κυβερνήσεων, στις οποίες κατά τα άλλα έριχνε το ανάθεμα, μέχρι το εμβληματικό υπουργείο Δικαιοσύνης, στο οποίο τοποθέτησε έναν δεξιό πρώην διοικητή της ΕΥΠ. Ακόμα και λίγο πριν από τις εκλογές, 6.2.20 – lifo

talk

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

SHORTCUT

Οι Bauhaus ήταν η πρώτη μου συναυλία και λέω να τους δω ξανά, μήπως και κλείσει κάποιος κύκλος

town οπότε προσπάθησε να ανακτήσει τη χαμένη αριστερή του ταυτότητα, στρατολογούσε μαζικά δεξιά στελέχη, όπως ο Τέρενς Κουίκ, η Έλενα Κουντουρά κ.ά. Όταν, λοιπόν, ένα κόμμα υιοθετεί εν πολλοίς την πολιτική του αντιπάλου του, ο λαός σχεδόν πάντα προτιμάει τον αυθεντικό εκφραστή. Αυτό ήταν και το μεγάλο μάθημα από τη μετάλλαξη των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη δραματική τους συρρίκνωση, σε κάποιες περιπτώσεις μέχρις εξαφανίσεως. Από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την εξουσία, φάνηκε πόσο γυμνός ήταν. Η προσπάθειά του να επιστρέψει στις παλιές πολιτικές δεν αποδίδει, καθώς πολλοί από εκείνους που τον ακολούθησαν στην πορεία το έκαναν ακριβώς επειδή, όσο κυβερνούσε, έκανε τη στροφή στον κυβερνητικό ρεαλισμό και άρα αυτούς κινδυνεύει –αν συνεχίσει έτσι– να χάσει. Τους αριστερούς που τον έχουν εγκαταλείψει δύσκολα θα τους φέρει πίσω, καθώς αυτά τα χρόνια έκανε όλα εκείνα για τα οποία σήμερα καταγγέλλει τη ΝΔ, π.χ. τη συμφωνία για τις βάσεις, το πλεόνασμα κ.ά. Η ΝΔ κυριαρχεί, λοιπόν, απόλυτα για την ώρα, κυρίως επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να παρουσιάσει αξιόπιστες εναλλακτικές κυβερνητικές προτάσεις. Έτσι, οι πολίτες, ακόμα και εκεί όπου δεν είναι ευχαριστημένοι μαζί της, δεν βλέπουν από τον ΣΥΡΙΖΑ κάτι άλλο. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει πείσει ότι κάτι αλλάζει στην οικονομία και, ακόμα κι αν δεν υπάρχει για την ώρα χειροπιαστό αποτέλεσμα, οι πολίτες μοιάζει να έχουν πιστέψει πως έχουν μπει οι βάσεις και σύντομα θα το δουν. Εκεί όπου έχει απογοητεύσει η κυβέρνηση είναι στη διαχείριση του μεταναστευτικού, ενώ επιφύλαξη υπάρχει και για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και στην ασφάλεια. Στα θέματα ασφάλειας η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί στις λαϊκές γειτονιές, που υποφέρουν, παρά τις επιτυχίες που επιδεικνύει ο αρμόδιος υπουργός. Η πλειονότητα των πολιτών, ωστόσο, συμφωνεί με τους στόχους και την πολιτική γραμμή της κυβέρνησης στον τομέα αυτόν. Εδώ υπάρχει μια μεγάλη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, αφού η πλειονότητα όχι μόνο δεν συμμερίζεται την πολιτική του στα θέματα ασφάλειας αλλά ακόμα και δικοί του ψηφοφόροι συμφωνούν με την πολιτική «νόμος και τάξη» της κυβέρνησης. Στο μεταναστευτικό, οι ψηφοφόροι της ΝΔ περίμεναν αποτελεσματικότερη διαχείριση και άμεση βελτίωση της κατάστασης, όπως τους είχε υποσχεθεί προεκλογικά το κυβερνών κόμμα. Εκείνο, όμως, υποτίμησε το πρόβλημα και άργησε να αντιληφθεί τη ζημιά που θα μπορούσε να του προκαλέσει η μη αντιμετώπισή του. Αυτήν τη στιγμή τρέχει να καλύψει τον χαμένο χρόνο, αλλά κανείς δεν ξέρει αν θα τα καταφέρει. Απ’ όλες τις έρευνες κοινής γνώμης προκύπτει ότι οι Έλληνες ζητούν αυστηρότερη πολιτική στο θέμα αυτό, επομένως ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε εδώ μπορεί να καταφέρει κάποιο πλήγμα στη ΝΔ με την κριτική του. Το αντίθετο μάλλον. Όλοι όσοι απογοητεύονται με τη μεταναστευτική πολιτική της ΝΔ θεωρούν ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ είναι ακόμα χειρότερη. Τα ίδια και με την εξωτερική πολιτική. Όσοι δεν πείθονται από τη ΝΔ είναι επειδή θα ήθελαν μια πολιτική με πιο πατριωτικά χαρακτηριστικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ στον τομέα αυτόν, μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, έχει υποστεί σημαντικό πλήγμα, όπως έχει πει και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, άρα ούτε αυτούς τους πιθανόν δυσαρεστημένους από τη ΝΔ ψηφοφόρους μπορεί να κερδίσει. Όσοι δυσαρεστούνται σήμερα από τη διακυβέρνηση της ΝΔ είναι κυρίως επειδή θέλουν μια πιο αυστηρή γραμμή στο μεταναστευτικό, στην εξωτερική πολιτική και στα θέματα ασφάλειας. Αυτοί οι ψηφοφόροι για την ώρα δεν έχουν πού να πάνε και σίγουρα δεν θα πάνε στον ΣΥΡΙΖΑ. Εάν όμως εμφανιστεί ένας Έλληνας Όρμπαν ή ένας Σαλβίνι; Λίγοι ομολογούν δημόσια ότι θα είχε σημαντικές πιθανότητες να κερδίσει μέρος των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων, αλλά πολλοί είναι αυτοί που το φοβούνται. Κάποιοι αναρωτιούνται αν θα μπορούσε τον ρόλο αυτόν να τον παίξει ο Αντώνης Σαμαράς, καθώς είναι αλήθεια ότι καταφέρνει να μιλάει στην καρδιά πολλών ψηφοφόρων της δεξιάς. Είναι, επίσης, αλήθεια ότι πολλοί του ζητάνε να το πράξει. Αν δεν το είχε κάνει ήδη μία φορά, ίσως να μπορούσε. Το αποτυχημένο παρελθόν της Πολιτικής Άνοιξης, όμως, το καθιστά εν πολλοίς απαγορευτικό. Αυτό, βέβαια, δεν του αφαιρεί κάθε ισχύ. Ο Αντώνης Σαμαράς διαθέτει πολιτική ισχύ και για την ώρα δεν γνωρίζουμε αν και πώς θα τη χρησιμοποιήσει. Το βέβαιο είναι πως η ηγεσία της ΝΔ μπορεί να παραμένει απόλυτα κυρίαρχη για την ώρα, αλλά η κυριαρχία αυτή είναι εύθραυστη και με δεδομένη τη συγκυρία στο μεταναστευτικό και στα ελληνοτουρκικά θα μπορούσε να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή.

10 lifo – 6.2.20

Ήταν τέτοιο το δέος και η συγκίνηση, που μόνο με υπερβατικούς και αφηρημένους όρους μπορεί να ανακληθεί εκείνη η εμπειρία.

Στο μεταναστευτικό, οι ψηφοφόροι της ΝΔ περίμεναν αποτελεσματικότερη διαχείριση και άμεση βελτίωση της κατάστασης. Το κυβερνών κόμμα, όμως, υποτίμησε το πρόβλημα και άργησε να αντιληφθεί τη ζημιά που θα μπορούσε να του προκαλέσει η μη αντιμετώπισή του. Τώρα τρέχει να καλύψει τον χαμένο χρόνο, αλλά κανείς δεν ξέρει αν θα τα καταφέρει.

απ ό τ ο ν δημ ήτ ρη π ολ ι τάκ η

νακοινώθηκε, λοιπόν, πριν από λίγες μέρες η καλοκαιρινή συναυλία των Bauhaus στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της 40ής (πάνω-κάτω) επετείου από την ίδρυση της απείρως εμβληματικής –για τη σκοτεινή ματαιοδοξία της μετα-πανκ διασποράς– μπάντας. Μετά «βαΐων και κλάδων» (αν και οι γιρλάντες θα ήταν πιο ταιριαστές εν προκειμένω, λόγω του απαράμιλλου επικήδειου ύφους που τους είχε χαρακτηρίσει) υποδέχτηκαν την είδηση οι πολυάριθμοι, και κάθε ηλικίας πλέον, φίλοι του γκρουπ στη χώρα μας, το οποίο θα εμφανιστεί στην Αθήνα με την αρχική, αυθεντική του σύνθεση 37 ολόκληρα χρόνια μετά από εκείνη την «ιστορική» συναυλία στο αλήστου μνήμης (ως λούμπεν/vintage χώρο συναυλιών) γήπεδο Σπόρτινγκ ένα Σάββατο τον Μάιο του 1983. Ήταν η πρώτη μου «επίσημη» συναυλία (δυστυχώς, είχα χάσει το συγκλονιστικό τριήμερο Birthday Party/The Fall/New Order στον ίδιο μαρτυρικό χώρο έναν χρόνο πριν) ως συνειδητοποιημένου και με κλεισμένα τα 14, «ώριμου» πλέον μετα-πανκ/new wave εφήβου και όλη εκείνη η μέρα έμοιαζε με ένα τελετουργικό μύησης σε κάποιο ανώτερο επίπεδο νεανικής ύπαρξης. Θυμάμαι το ρίγος έξω από το Σπόρτινγκ (είχαμε κατασκηνώσει από νωρίς στον οικείο από γηπεδικές εξορμήσεις Άγιο Ελευθέριο) όταν ακούσαμε από μέσα το γκρουπ στο sound check να δοκιμάζει το εισαγωγικό ριφ του «Ziggy Stardust». Θυμάμαι και να τσακώνομαι με φίλο φίλου επειδή δεν έβρισκε καμία αντίφαση στο να του αρέσουν εξίσου οι Bauhaus και οι AC/DC. (Αχ, οι φραξιονιστικές πολυτέλειες της πρώιμης νεότητας…) Από την ίδια τη συναυλία θυμάμαι ελάχιστα πράγματα. Ήταν τέτοιο το δέος και η συγκίνηση, που μόνο με υπερβατικούς και αφηρημένους όρους μπορεί να ανακληθεί εκείνη η εμπειρία. Η ανάμνηση έχει γίνει με τα χρόνια σαν πολαρόιντ που τραβήχτηκε κάποτε σε συνθήκες άγριου κεφιού, αλλά τώρα η εικόνα που παρουσιάζει (το μέρος, τα πρόσωπα, η περίσταση) μοιάζει πολύ μακρινή, θολή και απροσπέλαστη. Μου έχει μείνει έντονα, όμως, κάτι που δεν είχε να κάνει με την εμφάνιση του συγκροτήματος στη σκηνή. Κάποια στιγμή, είχα αποκοπεί από την παρέα μου και είχα βρεθεί μπροστά, στην πρώτη γραμμή, όπου έπεφτε το παραδοσιακό «πανκ» ξύλο της αρκούδας με ιδιαίτερη θέρμη από το αθηναϊκό κοινό, που είχε στερηθεί το πανκ στην πρώιμη εκδοχή του και προσπαθούσε άγαρμπα να αναπληρώσει. Εκεί, λοιπόν, μέσα στον στρόβιλο της κλοτσοπατινάδας, με περιέσωσε από τα χειρότερα ένας ψηλός (μου φαινόταν τότε), επιβλητικός (μου φαινόταν τότε), 20χρονος (μου φαινόταν τότε, τελικά ήταν 18χρονος πρωτοετής νομικής, όπως καταδέχτηκε –εμένα, έναν σπόρο– να μου πει μετά) «θεός» με κοντά μαλλιά και biker δερμάτινο, που στην πλάτη είχε στάμπα τους Bauhaus. Αυτός ο τύπος, που, αν και «ανώνυμος», έγινε τότε αυτομάτως το νέο μεγάλο μου ίνδαλμα, με είχε από κοντά και υπό την προστασία του σε όλη την υπόλοιπη διάρκεια της συναυλίας, επιτρέποντάς μου να βλέπω από πολύ προνομιακή θέση τον τραγουδιστή (Peter Murphy) λουσμένο στην ώχρα και τον κιθαρίστα (Daniel Ash) να χρησιμοποιεί δοξάρι στις χορδές για τους ελεγειακούς τόνους του τραγουδιού «Hollow Hills». Λίγο καιρό μετά, το συγκρότημα διαλύθηκε, κάνοντάς με να πιστέψω τότε ότι, αντίθετα από το γνωστό αρχαίο απόφθεγμα («ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή»), η τέχνη είναι εφήμερη και ό,τι να ’ναι, ενώ η ζωή απέραντη, όπως μοιάζει να είναι αν είσαι 15. Πού να φανταζόμουν τότε ότι οι Bauhaus θα επέστρεφαν τέσσερις δεκαετίες μετά, στα βάθη του μέλλοντος, με σκοπό να ξαναπούν τραγούδια και στίχους που έγραψαν στα είκοσί τους για να λιώσουν ευπαθείς δεκατριάχρονους. Αν είμαι σε καλή διάθεση, μπορεί να πάω (δεν μπορώ να δω από τώρα τόσο μακριά, οι δίχως όριο προβολές τελειώνουν με τη νεότητα). Μπορεί ως διά μαγείας να κλείσει κι ένας κύκλος έτσι. Έχω αναρωτηθεί πολλές φορές, πάντως, τι να απέγινε εκείνος ο τύπος και αν δικαίως τον είχα θεοποιήσει εκείνο το σημαδιακό βράδυ μέσα στην εκστατική μου προσήλωση.

να αθλητικό παπούτσι που πρέπει να έχουν φορέσει όλοι ανεξαιρέτως κάποια στιγμή στη ζωή τους είναι αδιαμφισβήτητα τα adidas Superstars. Για πολλούς από εμάς βρίσκεται σταθερά στην ντουλάπα δεκαετίες τώρα και απλώς ανανεώνεται. Γιατί δεν μιλάμε απλώς για ένα ακόμα sneaker στη συλλογή αλλά για έναν ζωντανό μύθο στα πόδια μας, με μια ιστορία που φέρει συγκινήσεις και στιγμές που έγραψαν στη συλλογική μνήμη εντός και εκτός Αμερικής. Άλλοι τα έχουν συνδέσει με τα πρώτα μεγάλα χρόνια του ΝΒΑ τη δεκαετία του ’70, όταν υπογράφηκε το πρώτο συμβόλαιο στην ιστορία του μεγάλου αυτού μπασκετικού θεσμού μεταξύ ενός θρύλου του αθλήματος, του Kareem Abdul-Jabbar, με εταιρεία αθλητικών ειδών. Τα παρκέ του ΝΒΑ έχουν γεμίσει πλέον με τις 3 ρίγες που κέρδισαν το στοίχημα με τα έως τότε υφασμάτινα αθλητικά. Άλλοι, πάλι, βλέποντάς τα σιγοτραγουδούν Run-DMC, ένα συγκρότημα που έγραψε τη δική του μεγάλη ιστορία στον χώρο της ραπ, μιας μουσικής που γεννήθηκε στους δρόμους προκειμένου να μιλήσει για όλα τα κακώς κείμενα της εποχής. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή που γεννήθηκε, αγαπήθηκε και εξαπλώθηκε το χιπ-χοπ δόθηκε η ευκαιρία σε μεγάλες ομάδες νέων να βγουν από τη σκιά των γκέτο στο φως της λαμπερής μουσικής βιομηχανίας και στα μεγάλα στάδια του κόσμου. Πλέον, τα adidas Superstar γίνονται βασικό κομμάτι της μουσικής και της street κουλτούρας. Είναι όμορφα, είναι ανθεκτικά και φωτογραφίζουν μια γενιά που αντιστέκεται στις συμβατικότητες. Περνώντας στη δεκαετία του ’90 και με background music τους εξίσου επαναστατικούς Beastie Boys, τα adidas Superstar θα γίνουν η σημαία για άλλη μία μεγάλη ομάδα νέων και ανήσυχων μυαλών, των skateboarders. Οι σέρφερ των πόλεων θα δείξουν τον δρόμο γι’ αυτό που λέμε σήμερα street κουλτούρα και streetwear, φορώντας, τι άλλο; Μα, τις μαγικές τρεις ρίγες. Στον νέο αιώνα, τα αγαπημένα μας sneakers θα κατακτήσουν, πέρα από παρκέ και εξώφυλλα δίσκων, πασαρέλες μόδας, ακόμα και τα υψηλά, συνήθως συντηρητικά, σαλόνια. Όλοι θέλουν να τα φορέσουν και η αλήθεια είναι ότι πάνε με όλα. Γιορτάζοντας πέντε δεκαετίες με ανθρώπους που ζούν για να αλλάζουν τα δεδομένα και να σπάνε τα όρια, τα adidas Originals παρουσιάζουν την καμπάνια «Change is a team sport». Γιατί η κληρονομιά του Superstar βασίζεται ακριβώς στη δυναμική της ομαδικής δουλειάς. Στην ταινία του σκηνοθέτη Jonah Hill, που εγκαινιάζει την καμπάνια και ακολουθεί τη skater Jenn Soto, εξυμνείται η μαγεία της αλλαγής που έρχεται όταν δύο γενιές συναντιούνται και προκαλούν από κοινού μια έκρηξη τέχνης και δημιουργικότητας.

Το απόλυτο sneaker 50 χρόνια φέρνει τα πάνω κάτω

6.2.20 – lifo

talk town

URBAN LAB

Γιατί έχει τόσο πολλή κίνηση στους δρόμους της Αθήνας; Η LiFO μίλησε με τον συγκοινωνιολόγο-πολεοδόμο και καθηγητή του ΕΜΠ Θάνο Βλαστό για το θέμα που απασχολεί όλους τους Αθηναίους.

κίνηση στους δρόμους της Αθήνας είναι, πλέον, καθημερινό φαινόμενο. Ατελείωτο μποτιλιάρισμα, πολύωρες καθυστερήσεις, κορναρίσματα και ο αυτονόητος εκνευρισμός έχουν μετατρέψει την καθημερινή μετακίνηση των Αθηναίων στους κεντρικούς οδικούς άξονες της πόλης σε γολγοθά. Σταδίου, Πανεπιστημίου, Ακαδημίας, Κηφισίας, Συγγρού, Βουλιαγμένης, είναι μερικοί από τους δρόμους στους οποίους παρατηρείται σε καθημερινή βάση κομφούζιο. Ο χρόνος που χρειάζεται για να μετακινηθείς έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με τα χρόνια της κρίσης. Για παράδειγμα, ο χρόνος που θα χρειαστείς για να διανύσεις μια απόσταση από τα νότια προάστια ως το κέντρο το πρωί είναι διπλάσιος από αυτόν που θα χρειαστείς το βράδυ. Ένας λόγος που εξηγεί την «ασφυξία» των αθηναϊκών δρόμων είναι η απαξίωση των μέσων μαζικής μεταφοράς. Το γεγονός ότι έχουν σταματήσει οι προσλήψεις νέων οδηγών, ο παροπλισμένος στόλος, οι ασυντήρητοι συρμοί και, φυσικά, οι μεγάλες καθυστερήσεις οδηγούν τους πολίτες στη λύση του αυτοκινήτου, εγκαταλείποντας σταδιακά το τραμ, τα λεωφορεία, τα τρόλεϊ και το μετρό.Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2019 τα καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα αυξήθηκαν κατά 10,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2018, ενώ, όσον αφορά τη χρήση των ΜΜΜ, η Αθήνα είναι στις τελευταίες θέσεις των ευρωπαϊκών πόλεων. Ποιοι παράγοντες ενισχύουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση; Ποιες είναι οι λύσεις γι’ αυτό το πρόβλημα; Τι δείχνουν οι έρευνες; Η LiFO μίλησε σχετικά με τον συγκοινωνιολόγο-πολεοδόμο και καθηγητή του ΕΜΠ Θάνο Βλαστό.

α π ό τον γιαννη π α ν ταζοπουλο

12 lifo – 6.2.20

— Πώς εξηγείτε το κυκλοφοριακό χάος που έχει επιστρέψει στην πρωτεύουσα; Δεδομένου ότι κάθε οικονομική δραστηριότητα συνοδεύεται από μετακινήσεις εργαζομένων, καταναλωτών ή και από μεταφορές προϊόντων ή εμπορευμάτων, η κυκλοφορία εξελίσσεται σε ρυθμούς ανάλογους με την οικονομία. Στην Ελλάδα τα στοιχεία δείχνουν ότι η τελευταία ανακάμπτει. Ο κυκλοφοριακός κορεσμός ήταν αναμενόμενος, λοιπόν, εφόσον το αυτοκίνητο προβάλλει ως η μοναδική λύση αντιμετώπισης της περιορισμένης, πια, ικανότητας της δημόσιας συγκοινωνίας. Λόγω της χρεοκοπίας δεν αγοράζονται νέα λεωφορεία και για τα παλιά δεν υπάρχει δυνατότητα αγοράς ανταλλακτικών (έχουν απομείνει στους δρόμους περίπου 1.000, ενώ, προ κρίσης, ήταν διπλάσια), ενώ παράλληλα δεν προσλαμβάνονται νέοι οδηγοί για την αντικατάσταση όσων συνταξιοδοτούνται. Επίσης, οι εξαιρετικά εχθρικές συνθήκες που επικρατούν στον δρόμο δεν επιτρέπουν εναλλακτικές επιλογές μετακίνησης, όπως το ποδήλατο ή το περπάτημα, που απαιτούν μικρό ή καθόλου χώρο. Αυτές οι επιλογές είναι που δίνουν τη δυνατότητα σε μεγάλες και ακμάζουσες οικονομικά πόλεις της Ευρώπης να λειτουργούν κανονικά. Οι αγορές επιβατικών αυτοκινήτων εδώ και λίγα χρόνια έχουν αρχίσει να αυξάνουν, οδηγώντας το οδικό δίκτυο στα όριά του. Παράλληλα, το φαινόμενο της αυθαίρετης στάθμευσης καλύπτει μεγάλο ποσοστό της επιφάνειάς του. Όλη αυτή η κατάσταση καθιστά το κυκλοφοριακό χάος είναι αναπόφευκτο. — Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι πολίτες επιστρέφουν στη χρήση του Ι.Χ. Γιατί δεν εμπιστεύονται τα μέσα μεταφοράς; Το Ι.Χ. είναι πολύ πιο ανταγωνιστικό σε σχέση με τη δημόσια συγκοινωνία. Ο χρόνος που δαπανάται για μια μέση μετακίνηση με τα μέσα μεταφοράς είναι πολύ μεγαλύτερος του χρόνου που δαπανάται με τη χρήση Ι.Χ. Συνεπώς, και το κόστος μετακίνησης με δημόσια συγκοινωνία θα είναι μεγαλύτερο. Αν και η τηλεματική έχει περιορίσει την αβεβαιότητα και τη δυσφορία των επιβατών, η αξιοπιστία της δημόσιας συγκοινωνίας παραμένει χαμηλή. Συγχρόνως, η προσπέλαση των στάσεων με περπάτημα ή ποδήλατο συναντά πολλές δυσκολίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκείνοι που απέχουν από έναν σταθμό, ακόμα και αν είναι του μετρό, περισσότερο από 250 μέτρα προτιμούν να υποκαθιστούν το μέσο με αμεσότερες λύσεις που συντομεύουν την έκθεσή τους στον δρόμο. Οι πολίτες επιστρέφουν στο Ι.Χ. διότι μπορούν, με πολύ μικρό ρίσκο για πρόστιμο, να το παρκάρουν ή διπλοπαρκάρουν οπουδήποτε, στις γωνίες των δρόμων,

Εικονογράφηση του Φρέντυ Κάραμποτ το 1960 για τον ΕΟΤ.

δίπλα σε φωτεινούς σηματοδότες, μπροστά σε στάσεις λεωφορείων, σε πάρκα και πλατείες, σε δρόμους το πλάτος των οποίων δεν επαρκεί. Συνεπώς, απομένει ελάχιστος χώρος διέλευσης για μικρά αυτοκίνητα ή πολύ πιο μεγάλα οχήματα, όπως τα λεωφορεία, που αναγκάζονται να ρίχνουν κατακόρυφα τη μέση ταχύτητά τους. — Τα παγιωμένα καθημερινά προβλήματα στο κέντρο της Αθήνας συμβάλλουν στην αύξηση της κίνησης; Το γεγονός ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός υποχρεώνεται να λαμβάνει υπόψη του την αυθαίρετη δόμηση και, αντί να σχεδιάζει σωστά σε ελεύθερες εκτάσεις, να την εντάσσει σε εκ των πραγμάτων άγαρμπες λύσεις είναι το βασικό πρόβλημα της Αθήνας, όπως και άλλων ελληνικών πόλεων. Σε πόλεις χωρίς πολεοδομία, με παράγωνες διασταυρώσεις και αναγκαστικά στενούς δρόμους, με μικρά οικοδομικά τετράγωνα και επομένως μεγάλη πυκνότητα διασταυρώσεων, είναι φυσικό η κίνηση να οδηγείται σε συνεχείς εμπλοκές και να προκαλείται συμφόρηση. Το υπόβαθρο της κυκλοφορίας, δηλαδή το οδικό δίκτυο, είναι «άρρωστο» και δεν διορθώνεται όσο κι αν οδηγούμε καινούργια, πιο μεγάλα, πιο πολυτελή αυτοκίνητα. Το μόνο που διορθώνεται είναι οι επιλογές μας. Όσο επιμένουμε στη σχεδόν αποκλειστική χρήση του αυτοκινήτου, ο κορεσμός θα αποτελεί μόνιμη συνθήκη που θα οξύνεται. — Υπάρχουν τρόποι για να λυθεί το κυκλοφοριακό κομφούζιο; Ποιοι είναι αυτοί; Σε στενούς δρόμους με υπερβολικά ψηλά παρόδια κτίρια ο μόνος τρόπος αποφυγής του κορεσμού είναι να προτιμούμε τρόπους μετακίνησης που δεν καταναλώνουν πολύ χώρο, π.χ. το ποδήλατο, το περπάτημα και τη δημόσια συγκοινωνία. Όσο περισσότεροι επιβάτες αντιστοιχούν στα οχήματα της τελευταίας, τόσο περισσότερα τετραγωνικά του οδικού δικτύου μένουν ελεύθερα. Ένας ακόμα σημαντικός τρόπος εξοικονόμησης χώρου είναι η αύξηση της πληρότητας του αυτοκινήτου (car pooling). To car sharing είναι μια ανάλογη λύση, που καταφέρνει να αντικαθιστά ιδιωτικά αυτοκίνητα με πολύ λιγότερα, κοινής χρήσης, περιορίζοντας τη ζήτηση θέσεων στάθμευσης. Φυσικά, θα περιοριστεί ακόμη περισσότερο όταν οι Έλληνες το πάρουν απόφαση να παρκάρουν σε ιδιωτικούς ή δημόσιους χώρους στάθμευσης, εκτός οδού. Αυτός ο τρόπος έχει ένα κόστος, όμως τα οφέλη για την κοινωνία θα είναι θεαματικά, αφού θα δοθεί χώρος στη δημόσια συγκοινωνία, στους ποδηλάτες και στους πεζούς. Οι δρόμοι θα ξεμπλοκάρουν κι έτσι θα μειωθεί το κόστος που προκαλούν οι καθυστερήσεις, τα ατυχήματα, η ρύπανση, ο θόρυβος, η υποβάθμιση της πόλης και της αξίας των ακινήτων της κ.λπ. — Είναι εφικτό το κέντρο της Αθήνας να αποδεσμευτεί εντελώς από τα αυτοκίνητα; Πόσο θα βοηθούσε κάτι τέτοιο; Σήμερα η αυτοκινητοβιομηχανία προετοιμάζεται για μια νέα γενιά καταναλωτών που, αντί για την ιδιοκτησία αυτοκινήτου, θα επιλέγουν την αγορά «υπηρεσιών κινητικότητας» (mobility as a service), μια πολύ πιο φτηνή λύση. Σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, καλά εξοπλισμένες σε δημόσια συγκοινωνία, car sharing, υποδομές ποδηλάτου και μέσων μικροκινητικότητας και περπατήματος, οι κάτοικοι απελευθερώνονται από το οικονομικό βάρος του αυτοκινήτου, επιλέγοντας έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Η τεχνολογία επικοινωνίας βοηθάει πολύ σε αυτό. Ειδικά το κέντρο της Αθήνας θα έπρεπε να είναι ελεύθερο από αυτοκίνητα, τόσο γιατί είναι εξαιρετικά πυκνό και δεν τα χωράει όσο και γιατί αυξάνουν την πιθανότητα τα μάρμαρα της Ακρόπολης να γίνουν ακόμα περισσότερο ασβέστης. Αυτή η πόλη έχει ευθύνη απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο όχι μόνο να δείχνει αλλά και να προστατεύει την ιστορία της. Σε ένα τέτοιο κέντρο οι σχετικά μικρές αποστάσεις στο εσωτερικό του θα καλύπτονταν με το μετρό, με μικρά ηλεκτρικά λεωφορεία, όπως συμβαίνει σε πεζοδρομημένα κέντρα σε πολλές πόλεις του κόσμου, με ποδήλατα, ηλεκτρικά ποδήλατα, τα οποία αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα σε κάθε πόλη όσες ανηφόρες κι αν έχει, με ηλεκτρικά επιβατικά αυτοκίνητα κοινής χρήσης (όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια στο Παρίσι) και με διάφορα μέσα μικροκινητικότητας που δίνουν όλο και πιο έντονα το «παρών» στην αγορά. — Υπάρχουν έρευνες που πιστοποιούν ότι η κίνηση στους δρόμους έχει αυξηθεί; Τι λένε τα δικά σας στοιχεία; Από τα στοιχεία προκύπτει ότι η κυκλοφορία ακόμα δεν έχει βρει τους προ κρίσης ρυθμούς της. Τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Αυτό που ζούμε είναι μόνο ένα πολύ μικρό και ανώδυνο παράδειγμα του πού οδεύουν τα πράγματα. Θα συμβούν πολύ χειρότερα αν δεν αλλάξει κατεύθυνση η λειτουργία της πόλης. Οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης κινητοποιούνται σήμερα όχι μόνο για τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους, απέναντι στα οποία έχουν κάνει ήδη πολύ περισσότερα από εμάς, αλλά κυρίως σε σχέση με την κλιματική απορρύθμιση, που αποτελεί μια απειλή για την οποία δεν μπορούμε, ούτε θα μας αφήσουν άλλωστε, να αδιαφορήσουμε. Είναι επείγον, λοιπόν, να προγραμματίσουμε αποφασιστικές πολιτικές μείωσης των ταχυτήτων και του αριθμού των κυκλοφορούντων οχημάτων (τα 30 χλμ./ώρα είναι το μέγιστο όριο που εφαρμόζεται συστηματικά στις κατοικημένες περιοχές στην Ευρώπη), αύξησης του πλάτους των πεζοδρομίων, δημιουργίας λωρίδων για το ποδήλατο και τα οχήματα μικροκινητικότητας, και ενίσχυσης της δημόσιας συγκοινωνίας.

Το υπόβαθρο της κυκλοφορίας, δηλαδή το οδικό δίκτυο, είναι «άρρωστο» και δεν διορθώνεται όσο κι αν οδηγούμε καινούργια, πιο μεγάλα, πιο πολυτελή αυτοκίνητα. Το μόνο που διορθώνεται είναι οι επιλογές μας. Όσο επιμένουμε στη σχεδόν αποκλειστική χρήση του αυτοκινήτου, ο κορεσμός θα αποτελεί μόνιμη συνθήκη που θα οξύνεται.

6.2.20 – lifo

talk town

GUEST EDITOR

Δεν πεινάω, δεν θέλω να κολυμπήσω, θέλω να διαβάσω Φίλιπ Ροθ

Η άμπαλη κοινωνία

Ένα βιβλίο του μεγάλου συγγραφέα που γίνεται τηλεοπτική σειρά είναι η αφορμή να θυμηθούμε ξανά το έργο του.

από τη β ι β ι αν σ τερ γι ου

14 lifo – 6.2.20

αλοκαίρι 2019 στην Αντίπαρο και αποφασίζω να πάρω μαζί μου Φίλιπ Ροθ. Η παρέα μου με χάνει. Η παραλία όπου λιώνω με τις ώρες επιλέγεται με μόνο κριτήριο την ευκολία της ανάγνωσης. Κοντά σε μίνι μάρκετ για αναγνωστικά καύσιμα (μπίρες και ετοιματζίδικο φραπέ), με σκιά από δέντρα, για να ακουμπάω ρομαντικά στους κορμούς χωρίς να καίγομαι, και απόμερη ησυχία, χωρίς οικογένειες που φωτογραφίζονται για το οικογενειακό Ιnstagram account. Το βιβλίο κάνει αυτό που περιμένω. Με αρπάζει και δεν μ’ αφήνει. Κολυμπώ και το σκέφτομαι. Ξαπλώνω στην άμμο και το σκέφτομαι. Αυτή η φτηνή ευτυχία όπου ακούς τζιτζίκια και διαβάζεις ένα βιβλίο εντελώς γαμάτο, αυτή η ευτυχία με βρίσκει. Χουφτώνω τον Ροθ με αλάτι, του αφήνω δαχτυλιές άμμου. Στη σελίδα 50 κόβω ό,τι άλλο περιλαμβάνουν οι διακοπές και απλώς παραδίνομαι. Μου ’ρχεται να μιλήσω γι’ αυτό στην παρέα μου. Οι περισπούδαστες λογοτεχνικές αναλύσεις μου παίρνουν για απάντηση ένα «ψήνεσαι για ψάρι σήμερα;» κι αντί να πω αυτό που όντως σκέφτομαι, λέω «ναι, στη γνωστή ταβέρνα;». Πρόσφατα, το δίκτυο HBO ανακοίνωσε ότι θα κάνει τη Συνωμοσία εναντίον της Αμερικής (εκδόσεις Πόλις, μτφρ.: Ηλίας Μαγκλίνης) σειρά. Έτσι, βρέθηκε η αφορμή για να πω επιτέλους αυτό που σκέφτομαι κάθε καλοκαίρι σε ξερονήσια, ατέλειωτα καράβια, άγνωστες παραλίες και τρισάθλια κάμπινγκ: όλοι πρέπει να διαβάσουν τον μεγάλο Αμερικανό συγγραφέα Φίλιπ Ροθ. Η Συνωμοσία εναντίον της Αμερικής είναι μυθιστόρημα και θεωρείται από τα καλύτερά του. Μπορεί κανείς ν’ αρχίσει με αυτό. Αλλά δεν υπάρχει, νομίζω, βιβλίο του Ρoθ που να μην αξίζει να διαβαστεί (διαθέσιμα σε προσεγμένες μεταφράσεις από τις εκδόσεις Πόλις). Το Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή, ένα μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα που ξεκινά απ’ την αντικομμουνιστική μανία και καταλήγει στους αποτυχημένους γάμους, το Ζώο που ξεψυχά (σπόιλερ: εσύ είσαι αυτό), όπου το σώμα από εργαλείο ηδονής, απολαυστικής εξουθένωσης σε γήπεδα και τίμιες χειρωνακτικές δουλειές, μετατρέπεται σε μόνιμη απειλή θανάτου για όσους, αναπόφευκτα, το κατοικούν, το Αμερικανικό Ειδύλλιο, με το αριστουργηματικό ξέσκισμα της αμερικανικής ευτυχίας και της αγίας αμερικανικής οικογένειας, το Σύνδρομο Πόρτνοϊ, με την άψογη μανούλα και το σεξουαλικό κοκομπλόκο, το Καθένας, που στάζει φόβο θανάτου σε όλες του τις σελίδες, αυτά και όλα τα υπόλοιπα έργα του –όλα– αξίζει να διαβαστούν. Πώς; Ξεκινώντας με αυτό που ταιριάζει στον καθέναν στη φάση που βρίσκεται, αυτό που του λέει κάτι και τον γλιτώνει. Για όλους έχει ο Φίλιπ Ροθ. Σωματικός, αηδιαστικός, διεστραμμένος, εντελώς εξοικειωμένος με τα ανθρώπινα, αληθινός μάστορας με τις λέξεις, τίγκα στη θανατίλα και στη μισανθρωπίλα, πανέξυπνος, αδιανόητα επίκαιρος, ο συγγραφέας Φίλιπ Ροθ μπορεί να γραπώσει και τον πιο αδιάφορο και να τον κάνει αναγνώστη. Τουλάχιστον έτσι νομίζω εγώ. Οι χαρακτήρες του παίρνουν μια γεύση απ’ τη ζωή, πιάνουν σκληρές χειρωνακτικές δουλειές, ανέρχονται κοινωνικά, ξεφτιλίζονται, ζηλεύουν, κάνουν σεξ και μετά μαραζώνουν σε κάποιο χειρουργείο, στον γάμο τους που χάλασε, σε μια καθημερινότητα καθηκόντων και πνιγηρής συμμόρφωσης με λάθος σχέδια ζωής, με βασικό τους μέλημα να μη δυσαρεστηθεί η μανούλα, η σπαστική κόρη, ο μπαμπάκας ή η θεόμουρλη σύζυγος. Συχνά πιάνονται μες στα δίχτυα της Ιστορίας και της πολιτικής και η εντελώς προσωπική τους ζωή που συμβαίνει μόνο σε αυτούς τους ίδιους γίνεται κομμάτι μιας ροής γεγονότων που συνταράσσουν ταυτόχρονα πολλούς. Αυτό γίνεται και στη Συνωμοσία εναντίον της Αμερικής. Στη Συνωμοσία ο Ροθ φαντάζεται μια εναλλακτική ιστορία. Αντί να βγει ο Ρούσβελτ τα κρίσιμα χρόνια πριν και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, την Αμερική κυβερνά ένας δημοφιλής πιλότος, ο Λίντμπεργκ, που απευθύνεται στον λαό του με δυο-τρεις φράσεις κάθε φορά (θυμίζει κάτι;) και υπόσχεται ότι τα προβλήματα της Ευρώπης θα μείνουν στην Ευρώπη, ότι η Αμερική δεν θα εμπλακεί στον πόλεμο κατά του Χίτλερ. Ο Πρόεδρος δέχεται τιμές απ’ τους ναζί και αφήνει τη χώρα να γίνει έρμαιο του μίσους για τους Εβραίους. Η οικογένεια Ρoθ συντρίβεται απ’ τις εξελίξεις. Ο σκληρά εργαζόμενος μπαμπάς, από παράδειγμα επιτυχούς κοινωνικής ανόδου, γίνεται ένας «Εβραίος φαφλατάς» σε ελεύθερη πτώση, τσακίζεται απ’ τον πολιτικό εφιάλτη. Ο αδερφός Ρoθ πάει σε «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» και γαλουχείται με ιδέες του στυλ «πρώτα η Αμερική». Επόμενο χτύπημα στην οικογενειακή γαλήνη, η θεία. Τρελαμένη μεγαλομανής, γίνεται αυλοκόλακας της εξουσίας και δουλεύει συστηματικά την τέχνη της δικαιολόγησης απάνθρωπων αποφάσεων. Η εναλλακτική ιστορία του Ρoθ δεν είναι και τόσο εναλλακτική, αν σκεφτούμε την ιστορία της Ευρώπης. Κι αν σκεφτούμε το τώρα; Ανατριχιαστική. Δεν μπορώ να το κρύψω. Χαίρομαι που υπάρχω σ’ έναν κόσμο όπου κυκλοφορούν βιβλία του Φίλιπ Ροθ. Η προσπάθεια κατανόησης αυτού ακριβώς του κόσμου θα ήταν φτωχότερη χωρίς αυτόν. Όσο για τη λογοτεχνία, δεν ξέρω αν θα την αγαπούσα τόσο αν δεν είχε τύχει σε κάτι διακοπές στην Ικαρία, κάμποσα χρόνια πριν, να ξεμείνω από βιβλία και μια φίλη να μου πασάρει, λιγδιασμένο απ’ το αντηλιακό και το αλάτι, το Ανθρώπινο Στίγμα. «Καλά, βρε βλάκα, ακόμα δεν έχεις διαβάσει Φίλιπ Ροθ;», μου είπε, «άσε ό,τι κάνεις». Δεν της το ’χω πει, ευκαιρία τώρα: ευχαριστώ!

Η ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής ζωής. «Εφημερίδα των Συντακτών» στις 31/1 κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο που απεικόνιζε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τίτλο «Αδιάβαστος και... άμπαλος». Αναφερόταν σαφώς στις παλινωδίες της κυβέρνησης που προκλήθηκαν από το ενδεχόμενο βαριάς τιμωρίας στον ΠΑΟΚ και την Ξάνθη μετά την αποκάλυψη του «σκανδάλου» για συνιδιοκτησία. Εάν στο παρελθόν μια (κεντρο)αριστερή εφημερίδα χαρακτήριζε κάποιον πολιτικό «άμπαλο» (λέξη που ίσως πρέπει να αποδοθεί στον Νίκο Αλέφαντο), μάλλον θα το έκανε με θετικό πρόσημο. Το ποδόσφαιρο ως μια νέα θρησκεία, ως «όπιο του λαού», υπήρξε ο βασικός τρόπος πρόσληψης της ποδοσφαιρικής κουλτούρας στη μαρξιστική κατανόηση του κόσμου. Όμως έχουν μεσολαβήσει πολλά από τότε και η σύγχρονη ριζοσπαστικότητα συχνά μετέρχεται την ποδοσφαιρική ιδιόλεκτο για να κατανοήσει την κοινωνική πραγματικότητα που θέλει, υποτίθεται, να αλλάξει. Δεν είναι πολύ μακριά η εποχή που ο Κώστας Καραμανλής, λίγο πριν από την εκλογή του το 2004, επεδείκνυε στην ειδική εκπομπή για το Champions League τις ποδοσφαιρικές του γνώσεις ως καλεσμένος. Ακόμα πιο κοντά είναι το στιγμιότυπο του Αλέξη Τσίπρα να υπόσχεται, χαριτολογώντας, ως πρωθυπουργός πρωτάθλημα στον ΠΑΟΚ. Πολύ συχνά στο πρόσφατο παρελθόν οι πολιτικοί πρωταγωνιστές κλήθηκαν να αποδείξουν ότι δεν είναι «άμπαλοι», είτε κάνοντας περισπούδαστες ποδοσφαιρικές δηλώσεις είτε διευκολύνοντας τους μεγαλοϊδιοκτήτες των ομάδων σε ποδοσφαιρικές ή άλλες επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Από τη δεκαετία του ’90 κι ύστερα το ελληνικό ποδόσφαιρο γίνεται συνώνυμο της διαφθοράς, της εξαπάτησης, της διαπλοκής. Η διεθνοποίηση του ποδοσφαίρου, η ακραία εμπορευματοποίηση αλλά και η αναγωγή του σε κάτι πολύ σημαντικότερο από ένα άθλημα οδήγησαν στην Ελλάδα όχι σε ανάπτυξή του αλλά σε περισσότερο φανατισμό, σε μεγαλύτερη συρρίκνωση και εμπλοκή του στα κυκλώματα του σκοτεινού ή φαντασμαγορικού υποκόσμου. Οι επιτυχίες της Εθνικής Ομάδας τη δεκαετία του 2000 υπήρξαν απλώς ένα τυχαίο και προσωρινό γεγονός. Η «παράγκα» του Διονύση Σαββόπουλου έγινε το συνώνυμο της ελληνικής ποδοσφαιρικής κουλτούρας και ολόκληρης της μικροκοινωνίας που την απομυζά. Η κατάπτωση του ελληνικού ποδοσφαίρου, το γεγονός ότι ελάχιστοι φίλαθλοι σε σχέση με το παρελθόν, εκτός από οργανωμένους οπαδούς και τα τάγματα εφόδου που κάθε ομάδα διαθέτει, πληρώνουν κάθε βδομάδα εισιτήριο για να δουν αγώνες, εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο της οικονομικής και κοινωνικής «ελίτ» που έχει ασχοληθεί μαζί του τις τελευταίες δεκαετίες. Η αδυναμία της ελληνικής πολιτείας αλλά και των διεθνών ποδοσφαιρικών οργανισμών (που δεν έχουν αποδειχτεί λιγότερο διεφθαρμένοι από τους ελληνικούς) να βάλουν κάποιους ξεκάθαρους κανόνες είναι μια παθογένεια διαρκής, που τη συναντήσαμε και τις τελευταίες μέρες. Ίσως όμως θα πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα ότι αυτό το δημοφιλέστατο άθλημα, το πιο θεαματικό και παγκοσμίως αγαπητό, δεν είναι πια συνώνυμο ενός ευγενούς ή λαϊκού σπορ. Όχι μόνο γιατί τα λεφτά που διακυβεύονται είναι πολλά, όχι μόνο γιατί τα συμφέροντα που εμπλέκονται είναι όλο και πιο σκοτεινά, αλλά και γιατί το ποδόσφαιρο, τουλάχιστον στην Ελλάδα, έχει εργαλειοποιηθεί ως μέσο πίεσης και επιθετικότητας. Δεν χρειάζεται να πάει κανείς σε κάποια ποδοσφαιρική «θύρα». Μια επίσκεψη σε αγώνα (ακόμη και προπόνηση) παιδικής ποδοσφαιρικής ομάδας είναι αρκετή. Εκεί θα δει κανείς γονείς κρεμασμένους στα κάγκελα του γηπέδου να ωρύονται, να βρίζουν, να καλούν το «αστέρι» τους να δώσει τα παπούτσια του αντιπάλου του στο χέρι. Γνωρίζουμε από τη διάσημη κοινωνιολογική μελέτη του Nobert Elias ότι τα ομαδικά αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, πάντα αποτελούσαν μια εικονική αναπαράσταση πολέμου. Σε αυτά ο σύγχρονος πολιτισμός προβάλλει με ελεγχόμενους κανόνες όλες τις πρωτόγονες ενορμήσεις που περιορίζει στην καθημερινότητά του. Όμως εδώ και πολύ καιρό στην Ελλάδα το ποδόσφαιρο έχει πάψει να είναι ένας εικονικός πόλεμος. Είναι ένας φαντασιακός αγώνας καταξίωσης των γονέων μέσω των παιδιών τους στον κόσμο της αθλητικής διασημότητας/επιτυχίας. Είναι ένας πόλεμος μεταξύ ομάδων οπαδικού φονταμενταλισμού, έτοιμων να σκοτώσουν για «σώβρακα και φανέλες». Ομάδων εμπόλεμων που δεν κινούνται μόνο στον χώρο της ανομίας αλλά και πιο νόμιμων περιπτώσεων που θεωρούν την προσβολή, τη μισαλλοδοξία και τη συνακόλουθη ρητορική ή σωματική βία στοιχείο μιας ταυτότητας, στοιχείο ένταξης σε μια συλλογικότητα. Η ποδοσφαιρική κουλτούρα που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα είναι μια κουλτούρα βιαιότητας, επιβεβαίωσης ή καταγγελίας του νόμου που (με) συμφέρει και μιας καλά εμπεδωμένης ανομίας. Δεν είναι μια αφορμή για λαϊκή συνεύρεση με ευφάνταστα πειράγματα, έστω και βωμολοχίες, όπως στο παρελθόν. Δεν είναι αφορμή για δίκαιο ανταγωνισμό (οι ξένοι διαιτητές, άλλωστε, είναι μόνο για τα μεγάλα ντέρμπι, όχι για τις μικρές ομάδες). Είναι το χαλί κάτω από το οποίο κρύβουμε όλα όσα δεν θέλουμε να ξέρουμε και να δούμε. Είναι ο θρυμματισμένος καθρέφτης μιας κοινωνίας που δεν τον έχει για να βλέπει το είδωλό της αλλά για να εκτονώνει τα αδιέξοδα και να αποθεώνει τον κατακερματισμό της. Μια κοινωνίας που έχει χάσει προ πολλού την μπάλα.

από τον βα σ ι λη βα μ βα κ α

75 με τις

ΣΥΝΗΓΟΡΟΥΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΦΥΣΣΑ

Μια συζήτηση με τις συνηγόρους Πολιτικής Αγωγής της οικογένειας Φύσσα, Χρύσα Παπαδοπούλου και Ελευθερία Τομπατζόγλου (αριστερά).

— Χρύσα Παπαδοπούλου: Η δίκη της Χ.Α. είναι από εκείνες τις υποθέσεις που πραγματικά αξίζει να είσαι δικηγόρος. Είναι «σχολείο» κανονικό αλλά και μεγάλη πρόκληση να μπορέσεις να αποδείξεις στο δικαστήριο κάτι που ήδη ξέρεις – γιατί γνωρίζαμε, βέβαια, ήδη πολύ καλά ότι οι χρυσαυγίτες είναι ρατσιστές και εγκληματίες και ότι τα τάγματα εφόδου της ήταν κανονικοί μαχαιροβγάλτες. Σχεδόν το διαφήμιζαν άλλωστε! — Ελευθερία Τομπατζόγλου: Ακριβώς. Μιλάμε για τη μακροβιότερη δίκη στα ελληνικά δικαστικά χρονικά. Σε αυτό συνέβαλαν η εξάμηνη αποχή των δικηγόρων –ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών μάς έδωσε μεν αρχικά άδεια να παραστούμε, αλλά, αντί να πράξει το ίδιο με τους συνηγόρους των κατηγορούμενων χρυσαυγιτών, ως όφειλε εκ του κανονισμού, ανακάλεσε εν τέλει και τη δική μας–, οι σκόπιμες καθυστερήσεις της υπεράσπισης, που γύρισαν ωστόσο μπούμερανγκ, καθώς η Χ.Α. έμεινε εκτός Βουλής, χάνοντας ασυλία και κρατική επιχορήγηση, ο απέραντος όγκος στοιχείων και ο πολύ πυκνός αριθμός των συ-

απ ό τ ο ν θ οδωρή αν τ ων ό π ουλο, φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς ταβ ι τ ι α ν 6.2.20 – lifo

talk town

Η Χ.Α. χαρακτηρίζει τη δίκη της πολιτική σκευωρία. Για μας, η σκευωρία είναι πως όλα αυτά τα χρόνια πριν από τη δολοφονία Φύσσα δεν είχε αναρωτηθεί ποτέ κανείς αν ευθύνεται η ηγεσία της οργάνωσης για τις τόσες βίαιες επιθέσεις μελών της που καταγράφονταν. ελευθερία τομπατζόγλου

16 lifo – 6.2.20

νεδριάσεων, που έχουν φτάσει ως τώρα τις 485. Πλέον γίνονται 12-13 συνεδριάσεις μηνιαίως, δηλαδή είμαστε στα όρια του μη βιώσιμου! Είναι, βέβαια, γεγονός ότι η εισαγγελική πρόταση ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες της χρυσαυγίτικης ηγεσίας. Ο ίδιος ο Μιχαλολιάκος, απολογούμενος, ουσιαστικά «άδειασε» την Τ.Ο. Νίκαιας, χαρακτηρίζοντας παράξενο τον ισχυρισμό του Πατέλη ότι το βράδυ της δολοφονίας δήθεν μοίραζαν τρικάκια. Όμως ούτε αυτό ελήφθη υπόψη… — Χ.Π.: Επιπλέον, ήταν μια πρόταση νομικά ατεκμηρίωτη κι αυτό δεν είναι μόνο άποψη της Πολιτικής Αγωγής. Ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου του Αριστοτελείου Γρηγόριος Καλφέλης έγραψε χαρακτηριστικά ότι η εισαγγελέας της έδρας μπέρδεψε δογματικά την κατηγορία της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης με εκείνη της ηθικής αυτουργίας. Αγνόησε τρανταχτά αποδεικτικά στοιχεία και μαρτυρίες πέντε ολόκληρων ετών, έδωσε βάση σε αναπόδεικτους ισχυρισμούς των κατηγορουμένων, εξέλαβε δε αυτούσιες φράσεις τους –«το είπε εξάλλου και ο Μιχαλολιάκος» ή «ναι, το ανέφερε και ο Κασιδιάρης»– ως αξιώματα. Η εισαγγελέας υιοθέτησε όλους τους ισχυρισμούς της υπεράσπισης, εκτός από το ότι βρισκόταν σε άμυνα ο Ρουπακιάς, για τον οποίον όμως έκρινε ότι έδρασε αυτοβούλως. Δέχτηκε, επίσης, ότι εκείνο το βράδυ δεν μίλησε με κανέναν από τους υπεύθυνους της οργάνωσης, όπως ισχυρίστηκε. Τα στοιχεία, ωστόσο, δείχνουν ότι αμέσως μόλις στάλθηκε το sms όντως συνομίλησε με κάποιον εξ αυτών, τον Καζαντζόγλου. Παρέβλεψε το γεγονός ότι ο Ρουπακιάς δεν πήγε μόνος στο Κοράλι, όπως κατέθεσε. Ήταν με το κονβόι των χρυσαυγιτών που συγκεντρώθηκαν στα γραφεία της Τ.Ο. Νίκαιας και οργανωμένα μετέβησαν έξω από την εν λόγω καφετέρια. Παρέβλεψε επίσης ότι ήταν οπλισμένοι, όπως προέκυπτε από τα σήματα των αστυνομικών που επιλήφθηκαν του περιστατικού. Ήταν σαν ο Ρουπακιάς να πέρασε «τυχαία» από τον τόπο του εγκλήματος. Δεν εξήγησε καν γιατί τελικά σκότωσε τον Παύλο Φύσσα! Η λέξη «αψυχολόγητα» που αναφέρθηκε δεν σημαίνει τίποτα… Και ενώ έλαβε υπόψη της τα λεγόμενα ενός αυτόπτη μάρτυρα της δολοφονίας, του σωφρονιστικού υπαλλήλου Δημήτρη Χατζησταμάτη, που είπε ότι ο Ρουπακιάς έκανε ό,τι έκανε για να ανέβει στα μάτια των άλλων, δεν την απασχόλησε σε τι είδους οργανώσεις «ανεβαίνει» κάποιος σε εκτίμηση όταν σκοτώνει. Για την Πολιτική Αγωγή, πάντως, είναι ξεκάθαρο ότι μιλάμε για μια εγκληματική οργάνωση. Στην ίδια τη Χ.Α. αντιλαμβάνονταν τη βία ως κάτι που τους δίνει πόντους. Η δικογραφία περιλαμβάνει βίντεο με τον Μιχαλολιάκο σε κλειστή ομιλία του στα κεντρικά της Χ.Α. να λέει ειρωνευόμενος τάχα ότι «έχουν χάσει την μπάλα γιατί αν ένας χρυσαυγίτης όντως σφάξει κάποιον αλλοδαπό θα ανέβουν τα ποσοστά μας 20%!». Δεν ήταν, βέβαια, μόνο οι «ξένοι» στόχος δολοφονιών, παλιότερα είχαν επιχειρήσει να σκοτώσουν τον Γιώργο Μηλιαράκη του Αντίπνοια, τον Δημήτρη Κουσουρή. Από τύχη ζουν και οι δύο... Το λέει καθαρά και ο Πατέλης σε ένα άλλο βίντεο με το περίφημο «ό,τι κινείται, σφάζεται» εφόσον δοθεί το ok από κάποιον ανώτερο, τον Λαγό εν προκειμένω. — Ε.Τ.: Ένα άλλο υπερασπιστικό επιχείρημα που επίσης υιοθέτησε η εισαγγελική πρόταση ήταν τι όφελος θα είχε η Χ.Α. να σκοτώσει τον Φύσσα, και μάλιστα σε μια περίοδο που ανέβαινε δημοσκοπικά. Όμως τη Χ.Α. την απασχολούσε απλώς να μην πιαστεί στα πράσα – και πράγματι, η μόνη διαφορά με άλλες δολοφονικές επιθέσεις ήταν ότι στο Κερατσίνι υπήρξε επιτόπια σύλληψη του δράστη. Αν ο Ρουπακιάς είχε αφεθεί να διαφύγει, ούτε οι αυτόπτες μάρτυρες θα τολμούσαν να καταθέσουν τι είδαν. Θα είχαμε μείνει στο ότι «τον σκότωσαν για το ποδόσφαιρο…». Η Χ.Α. ήθελε τον Παύλο νεκρό γιατί «ενοχλούσε». Θα παραδειγμάτιζε έτσι κι άλλους, δείχνοντας ποιος κάνει κουμάντο στο Κερατσίνι και γενικότερα στον Πειραιά, όπου πλέον θα ήταν το φόβητρο όλων. Ιδού, λοιπόν, τι όφελος προσδοκούσε δολοφονώντας τον. — Χ.Π.: Δεν σκότωσε καθόλου τυχαία ο Ρουπακιάς τον Παύλο, ούτε καθ’ υπέρβαση καθήκοντος. Θυμίζω ότι ο μάρτυρας κατηγορίας Σταύρου, πρώην χρυσαυγίτης, κατέθεσε πως οι εντολές που δίνονταν σε μέλη για επιθέσεις περιλάμβαναν το εκάστοτε επιτρεπόμενο «ταβάνι βίας». Δεν σκόπευαν, λοιπόν, να τον τρομάξουν ή να τον κακοποιήσουν απλώς. Ήταν αποφασισμένοι να τον σκοτώσουν. Η απόλυτη κάλυψη που απολάμβαναν σε ό,τι έκαναν μέχρι τότε τους είχε καταστήσει εντελώς ασύδοτους. Το μόνο που δεν υπολόγισαν ήταν ότι τη φορά εκείνη δεν θα διέφευγαν ανενόχλητοι από τον τόπο του εγκλήματος. — Ε.Τ.: Η Χ.Α. χαρακτηρίζει τη δίκη της πολιτική σκευωρία. Για μας, η σκευωρία είναι πως όλα αυτά τα χρόνια πριν από τη δολοφονία Φύσσα δεν είχε αναρωτηθεί ποτέ κανείς αν ευθύνεται η ηγεσία της οργάνωσης για τις τόσες βίαιες επιθέσεις μελών της που καταγράφονταν. Παρότι το ερώτημα προέκυπτε διαρκώς μέσα από τις δικογραφίες, ουδείς εισαγγελέας διέταζε να διερευνηθεί. Σε αυτή την «παράδοση» εντάσσονται η πρόταση της εισαγγελέως Εφετών αλλά και η μειοψηφία του παραπεμπτικού βουλεύματος. Υπόψη ότι οι κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν από το Δικαστικό Συμβούλιο κατηγορούμενοι για σύσταση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση με ψήφους 2-1. Ο εισηγητής της υπόθεσης, ο μειοψηφήσας εφέτης Σαλάτας, υποστήριξε κάτι πρωτόφαντο, ότι για να χαρακτηριστεί μια οργάνωση ως τέτοια χρειάζεται να υπάρχει οικονομικό κίνητρο. Αν είχε γίνει δεκτό αυτό, ο αρχηγός και βουλευτές της θα κατηγορούνταν μόνο για ηθική αυτουργία, ενώ οι τρεις εκδικαζόμενες υποθέσεις θα εξετάζονταν, πιθανότατα, τελείως ξέχωρα. Έπειτα, η βία για τη Χ.Α. δεν είναι απλώς το

μέσο, είναι ο σκοπός καθαυτόν, ούσα στον πυρήνα της ιδεολογίας της. Η επίθεση στη Φαβέλα τον Φεβρουάριο του ’18 ήταν προφανώς οργανωμένη και εν γνώσει του Λαγού. Ο ξυλοδαρμός ο δικός μου εκεί, όπως και της δικηγόρου Ευγενίας Κουνιάκη τον Οκτώβριο του ’17 έξω από το Εφετείο, δεν έμοιαζε προσχεδιασμένος, έτσι όμως αντιμετωπίζουν οποιονδήποτε «εχθρό» συναντήσουν. Όσο γι’ αυτό που φώναζαν στη Φαβέλα οι χρυσαυγίτες τραμπούκοι, ότι «ο Πειραιάς μάς ανήκει», καμία σχέση! Εδώ και αρκετά χρόνια η μόνη ένδειξη παρουσίας τους εδώ είναι τα γραφεία τους, όπου η προσέλευση είναι πλέον ελάχιστη, όπως και η επιρροή τους. Δέκα-δεκαπέντε άτομα σε μια «τρύπα» δίπλα στην αστυνομία. — Χ.Π.: Τα κύρια στοιχεία που φανερώνουν ότι ενεργοποιήθηκε άνωθεν το τάγμα εφόδου της Χ.Α. στη Νίκαια, και άρα ότι η οργάνωση σαφώς μετέρχεται τέτοιες πρακτικές, είναι η άρση του τηλεφωνικού απορρήτου, όπου αποδεικνύεται η ιεραρχική αλληλουχία των τηλεφωνημάτων αφενός, οι διαβιβάσεις των παρευρισκόμενων αστυνομικών της ομάδας Δίας αφετέρου. Τα είχε ζητήσει η 6η τακτική ανακρίτρια του Πειραιά κ. Χανιώτη, που έκανε πράγματι εξαιρετική δουλειά. Γιατί, βέβαια, το ερώτημα δεν είναι αν υπήρχε απευθείας εντολή από την ηγεσία της Χ.Α. για τη δολοφονία, όπως επέμενε η εισαγγελέας, αλλά αν η οργάνωση διέθετε τάγματα εφόδου και κέντρα εκπαίδευσης στα όπλα, αν γινόταν κατήχηση στα εθνικοσοσιαλιστικά ιδεώδη και αν όλα αυτά τα ενέκρινε απολύτως ο Μιχαλολιάκος. Ένα ερώτημα που για την Πολιτική Αγωγή έχει απαντηθεί ήδη επαρκώς. — Ε.Τ.: Χωρίς τη διαρκή παρουσία και την παρρησία της Μάγδας Φύσσα, η δίκη αυτή θα ήταν σίγουρα διαφορετική. Τεράστια προσωπικότητα και χαρακτήρας, τεράστια βεβαίως και η συμβολή της. Ενδυνάμωσε αλλά και ένωσε το αντιφασιστικό κίνημα. Κανείς, ακόμα και ο πιο χαρισματικός δικηγόρος ή πολιτικός ακτιβιστής, δεν θα πετύχαινε όσα εκείνη!

— Χ.Π.: Είναι πράγματι ανεκτίμητη η προσφορά αυτής της γενναίας γυναίκας σε προσωπικό, συμβολικό και ηθικό επίπεδο. Αντί να τη στηρίζουμε εμείς, στήριζε και στηρίζει αυτή εμάς, Πολιτική Αγωγή, μάρτυρες, φίλους και αλληλέγγυους. Έγινε μάνα όλων μας κι αυτό δεν είναι σχήμα λόγου. Άλλωστε, το έχει πει και η ίδια, ο λόγος που το παλεύει μέχρι τέλους είναι για να μην ξανασυμβεί σε κανέναν άλλον αυτό που συνέβη στο παιδί της. Κάτι επίσης σημαντικό ήταν ότι όλοι οι συνήγοροι της Πολιτικής Αγωγής συνεργαστήκαμε άψογα, παραμερίζοντας προσωπικούς εγωισμούς και ιδεολογίες, ενώ, αντίθετα, στην υπεράσπιση υπήρχε πολυδιάσπαση, αλληλλοεπίρριψη ευθυνών και ανακλήσεις συνηγόρων. — Ε.Τ.: Ουδείς κατηγορούμενος χρυσαυγίτης εξέφρασε, απολογούμενος, ειλικρινή μεταμέλεια. Αν μετάνιωσαν κάποιοι για κάτι, είναι επειδή μπλέξανε. Όχι για τη δολοφονία του Παύλου καθαυτήν, ούτε βέβαια για τις επιθέσεις στους Αιγύπτιους αλιεργάτες και στους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ. Οι περισσότεροι επαναλάμβαναν σαν μότο: «Κύριοι δικαστές, ταλαιπωρούμαι πέντε χρόνια τώρα…». Αυτό μόνο τούς ένοιαζε! Άλλοι, πάλι, επέμεναν στην πολιτική δίωξη, παρότι εξακριβωμένα μέλη ταγμάτων εφόδου. — Χ.Π.: Βλέποντάς τους κατά μόνας στο εδώλιο και αναλογιζόμενος το ποιόν και το επίπεδό τους, είναι σχεδόν ντροπιαστικό να σκέφτεσαι «μα, αυτοί οι άνθρωποι υπαγόρευαν πολιτικές και θέλανε να με κάνουν να φοβάμαι ως πολίτης;». Κι όμως, αν για τη δολοφονία Φύσσα δεν είχαμε συλλήψεις, η Χ.Α. θα κυριαρχούσε πια κανονικά στον δρόμο, ανεβάζοντας περαιτέρω τα εκλογικά ποσοστά της. Το ότι στη δίκη αποδείχτηκε ξεκάθαρα πως είναι εγκληματική οργάνωση σίγουρα τη ζημίωσε, γιατί άλλο να παριστάνεις τον εθνικόφρονα πατριώτη και άλλο να αποδεικνύεσαι ναζί φονιάς. — Ε.Τ.: Προσωπικά, αμφιβάλλω αν οι περισσότεροι ψηφοφόροι της Χ.Α. τα αγνοούσαν όλα αυτά και περίμεναν τις αποκαλύψεις στη δίκη για να μεταστραφούν… Συνομιλώντας ωστόσο με Πειραιώτες, πολλοί μου έλεγαν πως ήξεραν τους χρυσαυγίτες για αλήτες του υποκόσμου και μαχαιροβγάλτες, αλλά όχι για ναζί. Οπότε ισχύει ότι τους ξεμπρόστιασε εντελώς αυτή η δίκη.

Η Μάγδα Φύσσα έγινε μάνα όλων μας κι αυτό δεν είναι σχήμα λόγου. Άλλωστε, το έχει πει και η ίδια, ο λόγος που το παλεύει μέχρι τέλους είναι για να μην ξανασυμβεί σε κανέναν άλλον αυτό που συνέβη στο παιδί της. χρυσα παπαδοπουλου

6.2.20 – lifo

ARTWORK

Η ΤΈΧΝΗ ΤΗΣ ΜΠΑΛΆΝΤΑΣ ΤΗΣ ΤΡΎΠΙΑΣ ΚΑΡΔΙΆΣ Με αφορμή την κυκλοφορία της νέας ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη στους κινηματογράφους στις 5 Μαρτίου, δεκαπέντε εικονογράφοι και εικαστικοί μπαίνουν με τον δικό τους τρόπο στο σύμπαν της «Μπαλάντας της τρύπιας καρδιάς». Είναι γνωστή, εξάλλου, η αγάπη του για τα κόμικς και τα σκίτσα. από τη μαρια παππα

5 6 7

18 lifo – 6.2.20

η υπόθεση τοποθετείται σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της ελλάδας. Στο επίκεντρο είναι ένα παράνομο ζευγάρι, με την ηρωίδα, την Όλγα, να μπλέκεται σε μια ιστορία απληστίας γεμάτη μαύρο χιούμορ, Ελληνίδες μάνες και πτώματα. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους έχουν ο Βασίλης Μπισμπίκης και η Βίκυ Παπαδοπούλου, ενώ ανάμεσά τους περιφέρονται γνωστές φιγούρες από τις προηγούμενες ταινίες του Οικονομίδη και ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους γελοιογράφους, ο Πέτρος Ζερβός, που έχει συνεργαστεί ξανά μαζί του, στο Μικρό Ψάρι. «Το πρότζεκτ ξεκίνησε από τον Γιάννη» λέει ο Γιώργος Γούσης, που ανέλαβε την επιμέλεια. «Του αρέσει πολύ να συνομιλούν οι δύο τέχνες, έτσι γίνεται μια επιλογή δημιουργών που κάνουν εικονογραφήσεις με βάση το έργο. Κάναμε κάτι ανάλογο στις τρεις τελευταίες ταινίες του (Ψυχή στο στόμα, Μαχαιροβγάλτης, Μικρό Ψάρι), ακόμα και στο θεατρικό, το Στέλλα Κοιμήσου. Μας κάλεσε σε μια κλειστή προβολή πριν από περίπου έναν μήνα, για να δούμε το φιλμ και να εμπνευστούμε. Το δικό μου σκίτσο το έκανα με αφορμή μια σκηνή που μου έμεινε και την έφερνα συχνά στο μυαλό μου μετά. Για την Μπαλάντα αυτό που έχω να πω είναι ότι, όπως και στις προηγούμενες ταινίες του Γιάννη, έτσι και σε αυτήν ο θεατής θα βγει έξω με σφιγμένο στομάχι, μόνο που αυτήν τη φορά θα είναι από τα γέλια». Εκτός από τον Γούση (6), οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν είναι οι Πέτρος Ζερβός, Τάσος Παυλόπουλος (3), Soter, Γεωργία Ζάχαρη (1), Δημήτρης Γεωργοπάλης, Μαρία Τζαμπούρα (8), Πάνος Μαραγκός, Χάρης Λαγκούσης, Κανέλλος COB (4), Πανάγος (5), Αλεξία Οθωναίου (2), Pan Pan, Παναγιώτης Μητσομπόνος (7) και η Λένα Κιτσοπούλου, που έχει μια μικρή, αλλά αξέχαστη παρουσία μέσα στο φιλμ. Για το σκίτσο της θυμήθηκε ένα περιστατικό από τα γυρίσματα. « Ήθελα πολύ να φτιάξω τον Γιάννη έτσι, να πυροβολεί, γιατί αυτό κάνει και στις ταινίες του. Πυροβολάει με τη γλώσσα του, με την εμμονή του, με τα θέματά του, με τα πλάνα του και, φυσικά, με την καρδιά του» λέει. « Ήθελα να βάλω και τον Ταραντίνο δίπλα του και τον Τραβόλτα και την Ούμα Θέρμαν, ήθελα υπερπαραγωγές, ζώα, μαϊμούδες, μουσακάδες, αλλά αρκέστηκα σ’ αυτό γιατί δεν προλάβαινα. Αυτό που έχω ζωγραφίσει, πάντως, είναι αληθινό γεγονός και συνέβη στα γυρίσματα στην Υπάτη. Ο Γιάννης δεν θα έβγαζε όπλο εκείνη την ημέρα, ήταν ήρεμος, ήθελε απλώς να δώσει το αρκουδάκι του στον απέναντι, αλλά αυτός ήταν τόσο μαλάκας και αναίσθητος μπροστά στην αγάπη, που του είπε “πάρε το αρκουδάκι σου, ρε φίλε, από μπροστά μου”, και πληγώθηκε τότε ο Τζονάκος και είπε, “δεν τον βγάζω από τη μέση αυτόν τον πούστη, που δεν καταλαβαίνει τίποτα από αγάπη”».

η λενα κιτσοπουλου περιγράφει

φωτό: baλερια ισαεβα

«Ήθελα πολύ να φτιάξω τον Γιάννη έτσι, να πυροβολεί, γιατί αυτό κάνει και στις ταινίες του. Πυροβολάει με τη γλώσσα του, με την εμμονή του, με τα θέματά του, με τα πλάνα του και, φυσικά, με την καρδιά του».

6.2.20 – lifo

PREVIEW

ΤΙ 20 lifo – 6.2.20

Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ LIFO ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΤΙΣ ΣΕΙΡΕΣ, ΤΙΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΗ ΜΙΚΡΗ ΟΘΟΝΗ.

ΑΠΌ ΤH LIFO TEAM

ΠΑΙΖΕΙ

ΤΩΡΑ 6.2.20 – lifo

TV2O2O

Dublin Murders

Ωμή απεικόνιση της Generation Z Για όσους μεγάλωσαν παρακολουθώντας σειρές όπως το «One Tree Hill» και το «Gossip Girl», με αποκλειστικά λευκούς ηθοποιούς και καθόλου ρεαλιστική πλοκή, το «Euphoria» αποτελεί κάτι παραπάνω από μια ευχάριστη έκπληξη όσον αφορά το teen drama. Μέσα από καλογυρισμένα επεισόδια και προσεγμένη παραγωγή η σειρά καταφέρνει να παρουσιάσει ένα ιδιαίτερα ρεαλιστικό σύμπαν, μέσα στο οποίο μεγαλώνει η σημερινή Generation Z, αγγίζοντας θέματα ψυχικής υγείας, εθισμού, σεξουαλικού προσανατολισμού, social media και φύλου. Ίσως ως μια νέα εκδοχή του millennial «Skins» η σειρά καταφέρνει να είναι inclusive με κάθε τρόπο, ενσωματώνοντας LGBTQ+ χαρακτήρες στην πλοκή της με ευαισθησία και βάθος. Μπορεί κάποιες σκηνές της σειράς να μη μοιάζουν και τόσο ευχάριστες, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν συμβαίνουν καθημερινά, στον πραγματικό κόσμο. αφροδίτη σακκά

DUBLIN MURDERS

Αστυνομικό δράμα υψηλής ποιότητας Για τους φαν του είδους του αστυνομικού δράματος και για τους πάσχοντες από στερητικό σύνδρομο «True Detective» –κι όμως, είμαστε αρκετοί τέτοιοι– υπάρχει αυτό εδώ το διαμαντάκι σε παραγωγή BBC, ώστε να ξεγελάσουμε κάπως τη δίψα μας. Bασίζεται στα δύο πρώτα βιβλία της σειράς Dublin Murder Squad της συγγραφέως Τάνα Φρεντς και έχει ως ήρωες δύο αστυνομικούς που καλούνται να διαλευκάνουν τη δολοφονία ενός μικρού κοριτσιού, η οποία φαίνεται να σχετίζεται με την εξαφάνιση τριών παιδιών πριν από χρόνια. Το αστυνομικό μυστήριο διαπλέκεται με το προσωπικό δράμα, η καταθλιπτική ατμόσφαιρα μοιάζει να υπαγορεύεται από τα χρώματα του ιρλανδικού τοπίου και η φωτογραφία φαντάζει πάντα νοτισμένη σε μια σειρά έντονου ψυχολογισμού, μυστικών βαρύνουσας δραματικής σημασίας και σταδιακά κλιμακούμενου ενδιαφέροντος. Πρόσφατα, μάλιστα, ανακοινώθηκε ότι βρίσκεται στα σκαριά η δεύτερη σεζόν – η Φρεντς έχει γράψει έξι βιβλία με τους συγκεκριμένους ήρωες. Στη χώρα μας το «Dublin Murders» προβάλλεται από τα κανάλια της Cosmote TV. γιάννης βασιλείου

O ΠΌΛΕΜΟΣ

του streaming Εν αρχή ην το Amazon και το Netflix. Άντε και το Mubi για τους σινεφίλ. Από πέρσι το φθινόπωρο, όμως, η μάχη για το μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα των συνδρομητών άναψε για τα καλά. Η Disney, με τη Fox, τη Marvel και την Pixar στο ενεργητικό της, εγκαινίασε τον χορό με το Disney+, φέρνοντας μαζί και την πρώτη της επιτυχία στην εν λόγω πλατφόρμα με το «Mandalorian», σειρά που εκτυλίσσεται στο σύμπαν του Πολέμου των Άστρων και ικανοποίησε τους φαν πολύ περισσότερο από την τελευταία κινηματογραφική περιπέτεια. Η Apple σύστησε κι αυτή στο κοινό τη νέα της πλατφόρμα, υστερώντας μέχρι στιγμής σε υλικό σε σχέση με τους ανταγωνιστές της – κρατάμε το «Morning Show», άντε και το ανοικονόμητο «Servant» για κάποιες εκλάμψεις σκηνοθετικής, κυρίως, δημιουργικότητας. Τον Μάιο η Warner βγάζει το βαρύ της πυροβολικό με το HBO Max, το Quibi έρχεται με οπτικοακουστικό υλικό προορισμένο να καταναλωθεί –γιατί περί κατανάλωσης μιλάμε πια, αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα– μέσω κινητού, ενώ και η Universal σκέφτεται να επιχειρήσει κάτι ανάλογο. Φαντάζει δύσκολο (και εξαιρετικά δαπανηρό) ένας θεατής να διατηρεί συνδρομές σε τόσες πλατφόρμες, για την ώρα, πάντως, ας ελπίσουμε ο ανταγωνισμός να οδηγήσει σε μείωση των τιμών και αύξηση της παρεχόμενης ποιότητας. γιάννης βασιλείου

ΤΟ ΜΕΣΑΊΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΎ ΦΙΛΜ ΕΝΗΛΊΚΩΝ ΤΟ ΨΆΧΝΟΥΜΕ ΠΙΑ ΜΕ ΤΟ ΚΙΆΛΙ. ΟΙ STREAMING ΠΛΑΤΦΌΡΜΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΆ ΚΎΡΙΟ ΛΌΓΟ ΤΟ NETFLIX, ΠΟΥ ΈΧΕΙ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΗ ΑΝΆΓΚΗ ΓΙΑ ΥΛΙΚΌ, ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΌΝ ΑΠΟΤΕΛΟΎΝ ΣΑΝΊΔΑ ΣΩΤΗΡΊΑΣ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΎΣ ΠΟΥ ΘΈΛΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΛΉΣΟΥΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗ ΓΙΑ ΈΝΑ ΑΚΡΙΒΌΤΕΡΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΌ ΤΟΥΣ ΌΡΑΜΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΜΠΊΠΤΕΙ ΣΤΙΣ ΔΥΟ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΘΕΊΣΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ.

22 lifo – 6.2.20

ΘΑ ΣΏΣΕΙ ΤΟ STREAMING το (ακριβό) σινεμά του δημιουργού;

Όποιο κινηματογραφικό σάιτ, αναφερόμενο στα ενδοβιομηχανικά χολιγουντιανά πεπραγμένα, κι αν ανοίξεις, αργά ή γρήγορα θα καταλάβεις το εξής, ότι στο Χόλιγουντ χρηματοδοτούνται πια δύο είδη ταινιών: ακριβές υπερπαραγωγές, προσανατολισμένες σε ένα κοινό 15-24 ετών και στηριγμένες σε συντριπτικό ποσοστό σε γνώριμο υλικό, και φιλμ εξαιρετικά χαμηλού προϋπολογισμού. Το μεσαίου προϋπολογισμού φιλμ ενηλίκων το ψάχνουμε πια με το κιάλι. Οι streaming πλατφόρμες και κατά κύριο λόγο το Netflix, που έχει και μεγαλύτερη ανάγκη για υλικό, προς το παρόν αποτελούν σανίδα σωτηρίας για δημιουργούς που θέλουν να αντλήσουν χρηματοδότηση για ένα ακριβότερο καλλιτεχνικό τους όραμα που δεν εμπίπτει στις δύο προαναφερθείσες κατηγορίες. Ο Σκορσέζε προσπάθησε να γυρίσει τον Ιρλανδό του με την Paramount και την STX, αλλά κατέληξε στο Netflix, το ίδιο θα κάνει και ο Ντέιβιντ Φίντσερ φέτος με το Mack του, που κανένα στούντιο δεν ήθελε, ενώ ο Άντριου Ντομινίκ παλεύει σχεδόν δύο δεκαετίες να γυρίσει μια αντισυμβατική βιογραφία της Μέριλιν Μονρόε, για να βρει καταφύγιο, τελικά, στο Netflix – πού αλλού; Για την ώρα, η εξέλιξη αυτή είναι θετική για το λεγόμενο σινεμά του δημιουργού, το πόσο θα κρατήσει όμως είναι ένα ερώτημα. Η εποχή που οι streaming πλατφόρμες θα παραγγέλνουν ταινίες με γνώμονα τους δείκτες θεαματικότητας και τις καμπύλες ενδιαφέροντος ίσως να μην είναι και τόσο μακριά. γιάννης βασιλείου

STATE OF THE UNION

Κομεντί αξιώσεων σε συμπυκνωμένη συσκευασία Το concept απλό, μα πολύ «γαργαλιστικό»: ζευγάρι με προβλήματα αποφασίζει να ξεκινήσει συνεδρίες με σύμβουλο γάμου ώστε να σωθεί η σχέση του. Σε κάθε επεισόδιο της σειράς τούς συναντάμε σε μια παμπ λίγα λεπτά προτού αρχίσει η συνεδρία. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Στίβεν Φρίαρς –με τούτο και το «A very english scandal» διάγει περίοδο μίνι δημιουργικής αναγέννησης στη μικρή οθόνη–, με την ιδέα και το σενάριο να ανήκουν στον Νικ Χόρνμπι (High Fidelity, Fever Pitch), ο οποίος στήνει καυστικό διαλογικό πινγκ πονγκ ανάμεσα στους δύο ήρωες, τροφοδοτώντας με δολοφονικές ατάκες τους πρωταγωνιστές Ρόζαμουντ Πάικ και Κρις Ο’Ντάουντ. Βρετανικό φλέγμα, κυνισμός με την οκά, αλλά και στιγμές οικείες, απολύτως ανθρώπινες, όλα συμπυκνωμένα σε ένα πακέτο δέκα δεκάλεπτων επεισοδίων, τα οποία παρακολουθείς μονορούφι. γιάννης βασιλείου

THE OUTSIDER

Μυστικά και τρόμος από το HBO και τον Στίβεν Κινγκ Μέρες δόξας διάγουν και πάλι τα γραπτά του Στίβεν Κινγκ, που μεταφέρονται ολοένα και συχνότερα στη μεγάλη και στη μικρή οθόνη μετά από μία δεκαετία (σχετικής) αγρανάπαυσης. Το «Outsider», μίνι σειρά βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Αμερικανού συγγραφέα –για κάποιους το καλύτερό του μέσα στη δεκαετία–, ξεκινά με τον άγριο φόνο νεαρού αγοριού, για να ξετυλίξει σιγά-σιγά ένα μυστήριο αστυνομικής πλοκής και μεταφυσικών απολήξεων. Οι ανατροπές ξεκινούν ήδη από τον ατμοσφαιρικό πιλότο, με το δεύτερο επεισόδιο να παίρνει ένα γενναίο δημιουργικό ρίσκο, ο καρατερίστας Μπεν Μέντελσον βρίσκει έκτακτο πρωταγωνιστικό όχημα και o λογοτέχνης Ντένις Λιχέιν εκτελεί χρέη σεναριογράφου σε δύο επεισόδια. γιάννης βασιλείου

The Outsider

EUPHORIA

H COSMOTE TV ΣΕ ΓΝΩΡΊΖΕΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΆ ΚΑΙ ΣΟΥ ΠΡΟΣΦΈΡΕΙ ΤΟ ΔΙΚΌ ΣΟΥ ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΟ ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΗ ΝΈΑ, OVER THE TOP ΥΠΗΡΕΣΊΑ.

ενώ τα παιδιά θα βρουν το δικό τους ειδικό μενού με φιλικό περιβάλλον αλλά και τους απαραίτητους περιορισμούς στο προσβάσιμο περιεχόμενο. Πόσο πιο προσωπική θα μπορούσε να γίνει η τηλεοπτική εμπειρία; Κι όμως, γίνεται. Η COSMOTE TV είναι η πρώτη στην Ελλάδα και μία από τις λίγες διεθνώς που συνδυάζει το on demand περιεχόμενο με το ζωντανό πρόγραμμα των συνδρομητικών και των ελεύθερων καναλιών. Το μενού και το περιβάλλον πλοήγησης προσαρμόζονται σε κάθε μέγεθος οθόνης αλλά και σε κάθε συσκευή για να κάνουν την εμπειρία θέασης πιο εύκολη και απλή. Η υπηρεσία ΟΤΤ είναι προσβάσιμη για νέους συνδρομητές μέσα από WiFi Android TV Box, προσφέρεται ως εφαρμογή για φορητές συσκευές (tablets,

ες την αλήθεια. Υπάρχει πιο απολαυστική στιγμή από εκείνη που ξαπλώνεις στον καναπέ σου και ετοιμάζεσαι να δεις μια ταινία; Και τώρα πες τη φαντασίωσή σου. Δεν εύχεσαι να άνοιγες την τηλεόραση και να ξεκινούσε την ίδια στιγμή η ταινία που σκέφτεσαι; Σαν κάποιος να μπορεί να μαντέψει αυτό που επιθυμείς και να φροντίζει να σε ικανοποιήσει. Ακούγεται too good to be true, αλλά στην πραγματικότητα είναι απλώς as good as it gets… Με τη νέα streaming υπηρεσία της COSMOTE TV, η τηλεόρασή σου μπορεί να γίνει εκείνο το τζίνι του παραμυθιού που πραγματοποιεί τις ευχές σου, και μάλιστα χωρίς limit τον αριθμό 3. H νέα streaming ή αλλιώς Over The Top (OTT) COSMOTE TV έχει έρθει για να αλλάξει ή, μάλλον, να εξελίξει τη διάθεση streaming περιεχομένου με τη χρήση της τεχνολογίας artificial intelligence. Αυτό σημαίνει πως όλο το premium περιεχόμενο της πλατφόρμας διατίθεται σε κάθε συνδρομητή μέσα από προσωποποιημένες προτάσεις. Τα αγαπημένα σου αθλητικά γεγονότα, τα ντοκιμαντέρ, οι κινηματογραφικές ταινίες αλλά και οι πρωτότυπες ελληνικές παραγωγές της COSMOTE TV σε «βρίσκουν» χωρίς να τις ψάξεις, μαντεύοντας τι θέλεις να δεις είτε στην τηλεόραση είτε σε οποιαδήποτε φορητή συσκευή. Και επειδή κάθε μέλος της οικογένειας έχει διαφορετικά γούστα και προτιμήσεις, με την ΟΤΤ υπηρεσία μπορείς να δημιουργήσεις ξεχωριστό προφίλ για τον καθένα,

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την απόκτηση της νέας ΟΤΤ υπηρεσίας θα βρεις στο https:// www.cosmote.gr/ cosmotetv/cosmotetvott

smartphones) και μέσω browser για υπολογιστές ή laptops, ενώ πολύ σύντομα θα είναι διαθέσιμη και ως app για Smart TVs. Η στιγμή που κάθεσαι στον καναπέ για να παρακολουθήσεις το αγαπημένο σου θέαμα γίνεται η απόλυτη απόλαυση που συνοδεύεται από την αίσθηση πως κάποιος σε φροντίζει, απαντώντας στις μεγαλύτερες επιθυμίες σου. Και, για να είμαστε ειλικρινείς, τα αθλητικά γεγονότα έρχονται πρώτα σε αυτές τις επιθυμίες. Μάλιστα, η streaming πλατφόρμα της COSMOTE T V για πρώτη φορά στην Ελλάδα παρέχει 4K περιεχόμενο μέσα από το κανάλι COSMOTE SPORT 4K, που φιλοξενεί επιλεγμένα αθλητικά γεγονότα. Όσο για την αιώνια οικογενειακή διαφωνία που συνοψίζεται στην ερώτηση «πάλι αθλητικά θα δεις;», διευθετείται, αφού η νέα streaming υπηρεσία παρέχει τη δυνατότητα για ταυτόχρονη θέαση περιεχομένου σε έως και δύο συσκευές, ενώ σύντομα θα εμπλουτιστεί με την επιλογή «download & play offline», ώστε να μπορείς να δεις την αγαπημένη σου ταινία ή σειρά χωρίς πρόσβαση στο Internet. Όλες οι παραγωγές πρωτότυπου περιεχομένου που αποτελούν προτεραιότητα της COSMOTE TV, με πρώτο το COSMOTE HISTORY HD, τα 11 αθλητικά κανάλια παραγωγής COSMOTE TV, τα κινηματογραφικά κανάλια με περισσότερες από 500 πρεμιέρες τον χρόνο αλλά και οι επόμενες παραγωγές που ετοιμάζονται προσφέρονται πλέον μέσα από μια εμπειρία θέασης που θα σε συναρπάσει.

Η ΝΈΑ OVER THE TOP ΥΠΗΡΕΣΊΑ ΤΗΣ COSMOTE TV ΕΊΝΑΙ ΕΔΏ! 6.2.20 – lifo

TWIN PEAKS:

The Mandalorian

The Return

Όταν τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά περιοδικά του κόσμου ψηφίζουν το «Twin Peaks: The Return» ως την καλύτερη ταινία(!) της δεκαετίας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ντέιβιντ Λιντς έκανε κάτι μοναδικό στα χρονικά της τηλεόρασης. Η πρώτη σεζόν, πίσω στα ’90s, παρά τον καλτ χαρακτήρα της, είχε φέρει επανάσταση στο τηλεοπτικό τοπίο όπως το ξέραμε μέχρι τότε. Η απόκοσμη ατμόσφαιρα, οι εκκεντρικοί ήρωες και το σαγηνευτικό του μυστήριο αποδείχτηκαν προφητικά για τον τρόπο που θα αντιλαμβανόμασταν την τηλεόραση στο εξής. Επιστρέφοντας, κατάφερε για μία ακόμη φορά να καταλύσει τα όρια του μέσου (που ίσως είχε θέσει το ίδιο) και να το ανοίξει προς άγνωστες κατευθύνσεις με μια ανθρωπιά που σπάνια συναντά κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις. μαρία παππά

SURVIVING R. Kelly

Ένα από τα πιο ανατριχιαστικά ντοκιμαντέρ που έχουν προβληθεί ποτέ στην τηλεόραση. Αφορά τις πολλαπλές κατηγορίες σεξουαλικής κακοποίησης εναντίον του σταρ της R&B, R. Kelly. Τα θύματά του, στην πλειονότητά τους ανήλικες Αφροαμερικανές κοπέλες, αφηγούνται με λεπτομέρειες τις ιστορίες της κακοποίησής τους από τον διάσημο μουσικό μπροστά στην κάμερα – μαζί ακούμε τις εξηγήσεις των ειδικών για την υπόθεση. Η συγκλονιστική και για γερά νεύρα δεύτερη σεζόν περιέχει μαρτυρίες ακόμα περισσότερων γυναικών που σπάνε τη σιωπή τους και αποκαλύπτουν ένα τοξικό περιβάλλον ανοχής, σιωπής και συστηματικής συγκάλυψης ασυγχώρητων εγκλημάτων που διαπράττονταν επί δεκαετίες. Η πραγματική ζωή ξεπερνά σε φρίκη οποιοδήποτε σενάριο. μαρία παππά

THE MANDALORIAN

Πριν από το «Mandalorian», το «Star Wars» στη μικρή οθόνη σήμαινε περισσότερο σειρές κινουμένων σχεδίων. Ως η πρώτη live-action σειρά του franchise, ήταν κάπως αθόρυβη η άφιξή της. Ήταν και η πρώτη μεγάλη παραγωγή που εγκαινίασε την online πλατφόρμα της Disney, Disney+. Το hype της όμως ήταν ανύπαρκτο μέχρι να προβληθεί σε κοινό εκτός των σκληροπυρηνικών φαν των ταινιών. Κι όμως, αυτή η μικρή σειρά με στοιχεία γουέστερν (και τον Βέρνερ Χέρτσοκ σε απολαυστικό ρόλο κακού) έκρυβε μέσα της το μεγαλύτερο τηλεοπτικό μυστικό των τελευταίων χρόνων και το απόλυτο meme λίγο πριν κλείσει η προηγούμενη δεκαετία. Το Baby Yoda ήταν το πιο σημαντικό twist του saga από την εποχή του «I am your father» του Νταρθ Βέιντερ. Κατάφερε να κλέψει την παράσταση ακόμη και από το «The rise of Skywalker», που συγκριτικά έδειχνε κουρασμένο. Φαντάσου τώρα τι έχει να γίνει μόλις σκάσει το παιχνίδι! μαρία παππά

ΤΟ BABY YODA ΉΤΑΝ ΤΟ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌ TWIST ΤΟΥ SAGA ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΠΟΧΉ ΤΟΥ «I AM YOUR FATHER» ΤΟΥ ΝΤΑΡΘ ΒΈΙΝΤΕΡ. ΚΑΤΆΦΕΡΕ ΝΑ ΚΛΈΨΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΆΣΤΑΣΗ ΑΚΌΜΗ ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΟ «THE RISE OF SKYWALKER», ΠΟΥ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΆ ΈΔΕΙΧΝΕ ΚΟΥΡΑΣΜΈΝΟ. ΦΑΝΤΆΣΟΥ ΤΏΡΑ ΤΙ ΈΧΕΙ ΝΑ ΓΊΝΕΙ ΜΌΛΙΣ ΣΚΆΣΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΊΔΙ!

24 lifo – 6.2.20

QUEER EYE

Ένα ριάλιτι με πέντε γκέι άνδρες δίνει μαθήματα αποδοχής και αλλάζει ζωές Κι αν πολλές αναβιώσεις σειρών ή ριάλιτι είναι εξαρχής καταδικασμένες να αποτύχουν, η επαναφορά του «Queer Eye» στην τηλεοπτική μας πραγματικότητα έγινε από το Netflix με τόσο προσεγμένο και επίκαιρο τρόπο, που δεν θα μπορούσε να μην εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς. Πρωτίστως η επιλογή των πέντε «ειδικών», που ισορροπεί ιδανικά ανάμεσα στο σοβαρό, το αστείο, το συγκινητικό και μερικές φορές το camp, εγγυάται την πιστότητα στην αρχική συνταγή. Από κει και πέρα, ήταν αναπόφευκτο να ξεχωρίσουν ο κούκλος Antoni Porowski ως το νέο it boy της LGBT κοινότητας και, κυρίως, ο over the top, υπέροχος Jonathan van Ness που, στο απόγειο της δημοφιλίας του, έχει τολμήσει να κάνει coming out ως οροθετικός, ως non-binary, να μιλήσει για την κακοποίηση που υπέστη ως παιδί, για τον εθισμό του στις ουσίες, ακόμα και για την ψωρίαση από την οποία πάσχει, έχοντας γίνει, μεταξύ άλλων, το πρώτο non-female εξώφυλλο του αμερικανικού «Cosmopolitan». αλέξανδρος διακοσάββας

Twin Peaks: The Return

TV2O2O

TΑ ΚΑΛΎΤΕΡΑ ΣΟΎΠΕΡ-ΗΡΩΙΚΆ saga είναι τα τηλεοπτικά

Αν έδειξε κάτι η τηλεόραση το 2019, είναι ότι αγκαλιάζει τα κόμικς με πιο ουσιαστικό τρόπο απ’ ό,τι ο κινηματογράφος. Οι σούπερ-ηρωικές σειρές αποδείχτηκαν τολμηρές σε σχέση με ανάλογες ταινίες και πρόσφεραν στην πλειονότητά τους μια κριτική και φρέσκια ματιά σε ένα πολυφορεμένο την τελευταία δεκαετία είδος. Εν ολίγοις, δεν ντράπηκαν να κανιβαλίσουν το ίδιο το είδος, ακριβώς όπως το έκαναν τα κόμικς στα οποία βασίζονταν. Έτσι, είχαμε μεταφορές απρόσμενων τίτλων στη μικρή οθόνη, όπως το απολαυστικό «Doom Patrol», το χαοτικό «Legion», το αθεόφοβο «Boys», το θεοπάλαβο «Gotham» και, φυσικά, το αιρετικό «Watchmen». Στην περίπτωση του τελευταίου, του σπουδαιότερου κόμικ όλων των εποχών για αρκετούς, ο Damon Lindelof πήρε τεράστια ρίσκα με την υπόθεση και σχεδόν πέτυχε – λέω «σχεδόν» επειδή δεν θα υπάρξει δεύτερη σεζόν και επειδή ο Άλαν Moυρ δεν υπήρχε περίπτωση να του δώσει την ευλογία του. Όσον αφορά την ερώτηση «Marvel ή DC;», η απάντηση είναι ότι η DC φέτος ανέβασε ψηλά τον πήχη. μαρία παππά

ΣΕΙΡΈΣ ΑΝΘΟΛΟΓΊΑΣ

Watchmen

Οι τηλεοπτικές σειρές ανθολογίας, όπως και οι ραδιοφωνικές ή οι κινηματογραφικές, παρουσιάζουν μια διαφορετική ιστορία και διαφορετικούς χαρακτήρες, είτε σε κάθε επεισόδιο είτε σε κάθε σεζόν. Μετά την επιτυχία του «American Horror Story» και του «Black Mirror», το είδος γνώρισε άνθηση, έτσι εμφανίστηκαν όχι μόνο σειρές τρόμου αλλά και επιστημονικής φαντασίας και κοινωνικές. Αναστήθηκε από τα ράφια μέχρι και το θρυλικό Twillight Zone, με τον Τζόρνταν Πιλ στο τιμόνι. Πέρα από αυτό, είχαμε το δυστοπικό «Electric Dreams», βασισμένο στο έργο του Philip K. Dick, το «Room 104», το «Terror» αλλά και το «Fargo», το φετινό «Little America» και ίσως την πιο κουλή σειρά που εμφανίστηκε στο Netflix, το «Dolly Parton’s Heartstrings», με επεισόδια εμπνευσμένα από τους στίχους των πιο διάσημων τραγουδιών της Πάρτον. μαρία παππά

6.2.20 – lifo

TV2O2O

TV Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΉ ΛΑΤΡΕΊΑ για τους γιατρούς

Δεν είναι μόνο το «Grey’s Anatomy» που συνεχίζει ακάθεκτο εδώ και 17 σεζόν (το μοναδικό άλλο τηλεοπτικό πρόγραμμα που το έχει καταφέρει αυτό από τις αρχές των ’00s είναι το «Supernatural»). Πριν από τρία χρόνια το είδος γνώρισε έξαρση, με τουλάχιστον δύο αξιοσημείωτες σειρές να κονταροχτυπιούνται για την αγάπη του τηλεθεατή: το «Good Doctor», βασισμένο σε μια κορεάτικη σειρά, με τον Φρέντι Χάιμορ να υποδύεται έναν εκπαιδευόμενο χειρουργό με αυτισμό (Όσκαρ, τώρα!), και το «Resident», με μια λίγο πιο πανκ ροκ προσέγγιση. Λίγο πριν είχε βγει το «Chicago Med», μια πανέξυπνη crossover σειρά που αφορά γενικά το Σικάγο. Και μόλις πέρσι ξεπρόβαλε δειλά-δειλά και το «New Amsterdam» που διαδραματίζεται σε ένα από τα τελευταία δημόσια νοσοκομεία της σύγχρονης Αμερικής και είχε τόση επιτυχία η χημεία του cast, που το NBC παρήγγειλε πρόσφατα όχι μία αλλά τρεις ακόμη σεζόν. μαρία παππά

ΟΤΙΔΉΠΟΤΕ ΕΊΝΑΙ FANTASY ΣΤΟ ΧΑΡΤΊ ΚΑΙ ΈΧΕΙ ΕΚΔΟΤΙΚΉ ΕΠΙΤΥΧΊΑ, ΕΤΟΙΜΆΖΕΤΑΙ ΝΑ «ΧΤΥΠΉΣΕΙ» ΣΤΗ ΜΙΚΡΉ ΟΘΌΝΗ. ΜΙΛΆΜΕ ΓΙΑ ΑΝΑΡΊΘΜΗΤΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΈΣ ΔΙΆΣΗΜΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΈΩΝ ΤΟΥ ΕΊΔΟΥΣ, ΜΕ ΤΟΝ «ΒΑΣΙΛΙΆ ΤΩΝ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙΏΝ» ΝΑ ΕΊΝΑΙ, ΌΠΩΣ ΌΛΑ ΔΕΊΧΝΟΥΝ, ΤΟ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΌ ΓΕΓΟΝΌΣ ΤΟΥ 2021.

FANTASY

Το «GοΤ» δικαιωματικά θεωρείται η μητέρα όλων των fantasy σειρών κι ας άφησε εκατομμύρια κόσμο να ωρύεται με τη θανάσιμη τελευταία σεζόν του. Δυστυχώς, καμία ανάλογη σειρά που βγήκε όσο παιζόταν το «GοΤ» δεν είχε την τύχη ή την τηλεθέασή του, με τις περισσότερες να ωχριούν μπροστά του (βλέπε το «Shannara Chronicles» που έφερε περισσότερο στο «Xena, Warrior Princess», με άλλους χαρακτήρες). Τι συμβαίνει, όμως, τώρα; Προς το παρόν, έχουν ανακοινωθεί τουλάχιστον 5 πρίκουελ, με πρώτο επικρατέστερο το «House of Dragon», που διαδραματίζεται 300 χρόνια πριν από τα γεγονότα της ορίτζιναλ σειράς. Πέρα από αυτό, οτιδήποτε είναι fantasy στο χαρτί και έχει εκδοτική επιτυχία, ετοιμάζεται να «χτυπήσει» στη μικρή οθόνη. Μιλάμε για αναρίθμητες μεταφορές διάσημων συγγραφέων του είδους, με τον «Βασιλιά των Δαχτυλιδιών» να είναι, όπως όλα δείχνουν, το τηλεοπτικό γεγονός του 2021. Τα καλύτερα νέα, όμως, έρχονται από τον Δισκόκοσμο του Τerry Pratchett, με το πολυαναμενόμενο «Watch», που θα σκάσει όπου να ’ναι. Μια καλή εισαγωγή στο άναρχο κωμικό πνεύμα του Pratchett είναι το περσινό «Good Omens». Βέβαια, τις εντυπώσεις κατάφερε να κλέψει το «Witcher» του Netflix. Βασισμένο στα βιβλία του Πολωνού Andrzej Sapkowski και στα ακόμα πιο αγαπημένα βιντεο-παιχνίδια, ξανάφερε στο προσκήνιο τον Χένρι Καβίλ, που απέδειξε ότι υπάρχει ζωή μετά τον Σούπερμαν, ενώ έδωσε τον πιο φεμινιστικό χαρακτήρα που έχουμε πετύχει σε fantasy, τη Yennefer of Vengerberg, που υποδύεται μοναδικά η Anya Chalotra. μαρία παππά

ΤΟ BLACK MIRROR

ως δυστοπικό αφήγημα Δηλαδή έτσι θα είμαστε στο μέλλον; Θα αξιολογούμαστε ως πολίτες από την ψηφιακή μας ζωή; Θα είναι όλα τόσο μετρήσιμα και ποσοτικοποιημένα; Θα έχουμε ενσωματωμένα τσιπάκια και θα επιβεβαιωθεί ο Χάξλεϊ; Αυτά είναι μερικά από τα κεντρικά ερωτήματα που γεννήθηκαν σε όλους όσοι είδαμε το «Black Mirror», αυτό το εξαιρετικό, δυστοπικό αφήγημα που φλερτάρει μεταξύ δύο χρονικών επιπέδων, του παρόντος και του μέλλοντος. Το μέλλον θα είναι όντως τόσο δυστοπικό ή μήπως είναι το παρόν μας και αρνούμαστε να το αποδεχτούμε; Αυτό το βασικό δίπολο στριφογυρίζει συνεχώς στο μυαλό μας, κάνοντάς μας να προβληματιζόμαστε διαρκώς για το πώς η τεχνολογία, τα social media, η τεχνητή νοημοσύνη κ.ο.κ. έχουν εισβάλει στις ανθρώπινες σχέσεις, μετατρέποντάς τες σε ένα άγνωστο προς το παρόν υβρίδιο. ηλίας ζωγράφος

26 lifo – 6.2.20

Η ΆΝΟΔΟΣ

των μη αγγλόφωνων σειρών

Μπορεί το «La Casa de Papel» να έκανε το πιο ηχηρό buzz τα τελευταία χρόνια, καθώς ήταν ίσως η μόνη σειρά, μετά το «GoT», που κατάφερε να δημιουργήσει μια ολόκληρη ποπ κουλτούρα (το «Bella Ciao», άλλωστε, έχει παίξει ακόμα και στο πιο «τελευταίο» κλαμπ της επαρχίας), όμως δεν είναι μόνο οι ισπανόφωνες σειρές που γνωρίζουν ολοένα και μεγαλύτερη απήχηση στην παγκόσμια αγορά. Το μονοπώλιο που κατείχαν μέχρι πρότινος οι αγγλόφωνες σειρές και παραγωγές έσπασε, επίσης, χάρη στην εξωστρέφεια της ασιατικής αγοράς αλλά και λόγω της κάπως απρόσμενης ανόδου των σκανδιναβικών σειρών («The Bridge», «Mammon», «Hinterland»), οι οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις ακολουθούν αισθητική ανάλογη με αυτήν της σκανδιναβικής λογοτεχνίας. Κατεβαίνοντας, όμως, στην Ευρώπη θα συναντήσουμε το γαλλικό «Marseille», ένα πολιτικό δράμα με πρωταγωνιστή τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ, το «Dark» από τη Γερμανία, που πολλοί το έχουν χαρακτηρίσει ως το «νέο “Stranger Things”», και το «Suburra» (αλλιώς «Υπόγεια Πόλη») από την Ιταλία, το οποίο μας μύησε στον κόσμο της ιταλικής μαφίας, της πολιτικής αχρειότητας και της διαπλοκής του κλήρου με την εξουσία. ηλίας ζωγράφος

TO #METOO

στην τηλεόραση Το 2017 ήταν μια καθοριστική χρονιά για την τηλεόραση. Με την έκρηξη του #metoo, μετά τις αποκαλύψεις για τη δράση του Χάρβεϊ Γουάινστιν, σημειώθηκε μια τεράστια ανατροπή στον τρόπο που οι αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές απεικόνιζαν τη σεξουαλική παρενόχληση και τη σεξουαλική βία. Το «Good Fight», το «Veep» και το «High Maintenance» το ενσωμάτωσαν στην πλοκή τους με απρόσμενα αποτελέσματα. Ειδικά στην περίπτωση του «Good Fight» (το εξαιρετικό σατιρικό spin-off του «Good Wife»), οι δημιουργοί δεν φοβήθηκαν να αγγίξουν σοβαρότερα ζητήματα που ανοίγονταν σε σχέση με τέτοιες υποθέσεις, όπως η υποκρισία, η σιωπή και τα λεφτά που έμπαιναν πάνω από τη Δικαιοσύνη. Η πρώτη σειρά, πάντως, που είχε ως κεντρικό θέμα το συγκεκριμένο ζήτημα ήταν το περσινό πολυβραβευμένο «Morning Show». Αρχικά, βέβαια, αντιμετωπίστηκε με καχυποψία από τους κριτικούς, που το κατακεραύνωσαν, βλέποντάς το ως ένα πρότζεκτ που περισσότερο προωθούσε την εντυπωσιακή επιστροφή της Τζένιφερ Άνιστον στη μικρή οθόνη και την ικανότητα της Ρις Γουίδερσπουν να διακρίνεται σε γυναικείες παραγωγές («Big little lies») παρά ως ένα στιβαρό καυστικό δράμα. μαρία παππά

La Casa de Papel

Witcher

στη μετα-Game of Thrones εποχή

6.2.20 – lifo

TV2O2O

Η καλύτερη γαλλική κωμωδία των τελευταίων ετών ετοιμάζεται για επικό φινάλε Το γαλλικό «Call my agent!» (original τίτλος «Dix pour cent», δηλαδή «10%», αναφέρεται στο ποσοστό των κερδών που κρατά στη Γαλλία ο ατζέντης ενός καλλιτέχνη). Αυτή η σειρά του France 2 διαδραματίζεται σε ένα μεγάλο παριζιάνικο πρακτορείο εκπροσώπησης ηθοποιών και σκηνοθετών, ξεκίνησε το 2015 και επιστρέφει μέσα στο 2020, με τον τέταρτο και τελευταίο κύκλο έξι επεισοδίων, ενώ διαθέτει, καταρχάς, όλα τα καλά του γαλλικού σινεμά: εξωφρενικά καλές ερμηνείες από το σύνολο του καστ (προσωπική λατρεία η Camille Cottin), μπόλικο Παρίσι (που είναι πάντα ατού), χιούμορ που προκύπτει από καταστάσεις γνώριμες σε όποιον έχει εργαστεί στα media ή στον κόσμο του θεάματος και, κυρίως, μια παρέλαση τεράστιων σταρ που υποδύονται τους εαυτούς τους σε τόσο αυτοσαρκαστικά σενάρια, που συνειδητοποιείς ότι απλώς δεν θα μπορούσαν να γυριστούν ποτέ στην Αμερική. αλέξανδρος διακοσάββας

H ΜΕΓΆΛΗ ΆΝΘΗΣΗ

του «ενήλικου» καρτούν Οι «Simpsons» του Matt Groening, σειρά κινουμένων σχεδίων που ξεκίνησε να προβάλλεται το 1989 και εξακολουθεί να υφίσταται, σημειώνοντας ρεκόρ σε αριθμό επεισοδίων, ήταν εκείνη που άνοιξε τον τηλεοπτικό χώρο σε αυτό που πλέον αποκαλούμε «adult animation». Μετά από αυτό τα τηλεοπτικά καρτούν δεν ήταν πια μόνο για τα παιδιά. Αντιθέτως, μεταφέρθηκαν στην prime-time ζώνη, φέρνοντας μεγάλα κέρδη στα δίκτυα και κοστίζοντας πολύ λιγότερα από τις παραγωγές που προϋποθέτουν cast, σκηνικά κ.λπ. Το «Family Guy» και το «South Park» εξέλιξαν το είδος και η συνδρομητική τηλεόραση συνέβαλε περαιτέρω στην άνοδό του, ενώ στο μεταξύ εμφανίστηκαν ένα σωρό επιτυχημένες σειρές, όπως το «Bob’s Burger», το «Archer», το «Rick & Morty», το «Big Mouth» και το «BoJack Horseman» – όλες τους βοήθησαν να αλλάξει η αντίληψη που είχαμε ως τότε για το είδος. Πλέον τα animation series δεν έχουν καμία σχέση με τους «Flintstones» και κάποια από αυτά δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από άλλες γνωστές κωμικές σειρές, αφού διαθέτουν κείμενα υψηλής έμπνευσης, άφθονο κυνικό χιούμορ, τρέλα και πολυσύνθετη θεματολογία που θίγει ζητήματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο, π.χ. το υπαρξιακό. Επιπλέον, ο σουρεαλισμός και η πολυχρωμία του μέσου δίνει μεγαλύτερη ελευθερία και σ’ εμάς, τους τηλεθεατές. μερόπη κοκκίνη

ΛΊΓΟ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΡΕΜΙΈΡΑ ΤΟΥ 12ου ΚΎΚΛΟΥ, Η ΠΙΟ ΔΙΆΣΗΜΗ DRAG ΠΕΡΣΌΝΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΉΤΗ ΜΠΟΡΕΊ ΠΛΈΟΝ ΝΑ ΚΑΥΧΙΈΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΊΣΗΜΑ ΠΩΣ ΚΑΤΆΦΕΡΕ ΝΑ ΚΆΝΕΙ ΤΗΝ ΤΗΛΕΌΡΑΣΗ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ ΦΙΛΙΚΉ ΚΑΙ ΑΝΟΙΧΤΉ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΚΈΙ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ.

Σεξουαλική αγωγή χωρίς ηθικολογίες και υποκρισία Το σεξ μπορεί να είναι χαρά και απόλαυση, αλλά μπορεί να φέρει και απογοητεύσεις, μπερδέματα, ντροπή, κινδύνους. Το μεγαλύτερο κατόρθωμα της νεανικής σειράς «Sex Education» είναι ο ρεαλιστικός τρόπος με τον οποίο συνδυάζει όλα αυτά, τα καλά, τα διασκεδαστικά, αλλά και τόσο επικίνδυνα, όταν τα βιώνεις τραυματικά σε νεαρή ηλικία, για να τα παρουσιάσει με τον πιο φυσικό τρόπο σε μια σειρά που είναι κυριολεκτικά ό,τι λέει ο τίτλος της: σεξουαλική αγωγή. Και είναι σεξουαλική αγωγή για μικρούς και μεγάλους, γιατί επιχειρεί να θίξει θέματα που είναι ταμπού και δύσκολα μπορεί να αγγίξει μια νεανική σειρά, κοινωνικά θέματα, όπως το στίγμα της ομοφυλοφιλίας και πώς είναι να βιώνεις τις ερωτικές ανησυχίες ως LGBT, την πολυπλοκότητα των σεξουαλικών συμπεριφορών και των πειραματισμών στο σεξ, τη σεξουαλική παρενόχληση και τη διαπόμπευση, κι άλλα πολλά που σχετίζονται με το σεξ σε μικρή η μεγάλη κλίμακα. Αυτή είναι καλή τηλεόραση του παρόντος. m.hulot

ΤΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΈΡ ΚΑΙ Η ΈΡΕΥΝΑ στην ελληνική τηλεόραση

Με κύριους άξονες την ενημέρωση, την εστίαση στην έρευνα και την ανάδειξη σημαντικών γεγονότων, ξεχωρίζουν στον Alpha οι εκπομπές «360ο» της Σοφίας Παπαϊώαννου και η «Αυτοψία» του Αντώνη Σρόιτερ. Επίσης, στον ΣΚΑΪ υπάρχει η εκπομπή του Παύλου Τσίμα «Αποτύπωμα», με μεγάλες συνεντεύξεις και αποστολές στην καρδιά των γεγονότων, σε περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού. Στον ΑΝΤ1 αναμένεται να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα η προβολή της νέας εκπομπής του Τάσου Τέλλογλου, «Special Report», η οποία στηρίζεται στην άποψη ότι «η ερευνητική δημοσιογραφία μπορεί να δώσει απαντήσεις». Η ΕΡΤ διαθέτει πλήθος παρόμοιων εκπομπών, μεταξύ των οποίων η σειρά ντοκιμαντέρ του Νίκου Τριανταφυλλίδη «Τα Στέκια» και οι «Ιστορικοί Περίπατοι» με τους Μαριλένα Κατσίμη και Πιέρρο Τζανετάκο, μια εκπομπή έρευνας που έχει σκοπό να αναδείξει πλευρές της ελληνικής Ιστορίας, άγνωστες στο ευρύ κοινό, με απλό και κατανοητό τρόπο. Τέλος, στο Κανάλι της Βουλής, ενταγμένη στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής τηλεόρασης, υπάρχει η εκπομπή της Σταυρούλας Παπασπύρου και του Μανώλη Πιμπλή «Το Βιβλιοβούλιο», η οποία δίνει έμφαση στην επικαιρότητα του βιβλίου, προσεγγίζοντάς το με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. γιάννης πανταζόπουλος

ΠΏΣ Η RUPAUL

κατάφερε με το «Drag Race» να φέρει το drag στο mainstream

Ήταν εκείνη η στιγμή στο τελευταίο επεισόδιο του ένατου κύκλου, το καλοκαίρι του 2017, όταν η νικήτρια Sasha Velour έβγαλε, στο αξέχαστο lipsync του «So Emotional» της Γουίτνι Χιούστον, την περούκα της για να αποκαλυφθούν τα κατακόκκινα ροδοπέταλα, που το drag πέρασε μια για πάντα στη σφαίρα του mainstream. Πριν από αυτό, η RuPaul, αργά και μεθοδικά, επί δεκαετίες, είχε μια on and off παρουσία στα αμερικανικά τηλεοπτικά δρώμενα, περισσότερο ως εξωτικό φρούτο, ενώ το ριάλιτι που έστησε το 2009 μέσω του LogoTV, παίρνοντας στοιχεία από ήδη επιτυχημένα φορμά, όπως αυτό του «America’s Next Top Model», απευθυνόταν αρχικά αποκλειστικά και μόνο στην LGBT κοινότητα. Έχοντας μετακομίσει πλέον στο VH1, με μια χούφτα βραβεία Emmy στην κατοχή της, έχοντας επεκτείνει την τηλεοπτική της οικογένεια με All Stars, UK Version, Drag Cons και πολλά ακόμα που ετοιμάζονται για το μέλλον, και καθώς βρισκόμαστε πλέον αισίως λίγο πριν από την πρεμιέρα του 12ου κύκλου, η πιο διάσημη drag περσόνα του πλανήτη μπορεί πλέον να καυχιέται και επίσημα πως κατάφερε να κάνει την τηλεόραση περισσότερο φιλική και ανοιχτή προς τη διαφορετικότητα και την γκέι κουλτούρα. αλέξανδρος διακοσάββας

28 lifo – 6.2.20

SEX EDUCATION

RuPaul: Drag Race

BoJack Horseman

CALL MY AGENT!

6.2.20 – lifo

ΜΟΥΣΙΚΗ

Το νέο «international» άλμπουμ των Mechanimal, το «Crux», είναι γεμάτο συγκινήσεις, επιθετικές εικόνες που θέλουν να σε ταρακουνήσουν, αλλά και good feeling με έναν δικό του, ξεχωριστό τρόπο. από τon m.hulot

30 lifo – 6.2.20

κόσμου. «Σχεδίασα αυτό το άλμπουμ έχοντας στο μυαλό μου μια ιστορία σαν ένα videogame με βάση την Αθήνα, που ξεκινάει από δω και εξελίσσεται μέσα σε ένα περιβάλλον που περιλαμβάνει εκλογές, αλλαγές κυβερνήσεων, πράγματα που μας επηρέαζαν καθημερινά», συνεχίζει, «ο Freddie πέρναγε τη φάση που θα γινόταν μπαμπάς, κάτι που θα άλλαζε εντελώς όλο το φάσμα της προσωπικότητάς του. Τα κομμάτια έβγαιναν πάρα πολύ αυθόρμητα, χωρίς να κουραζόμαστε, μας βγήκε όλο αυτό το feeling, που ήταν περισσότερο ένα δέσιμο μεταξύ μας, γιατί και οι δύο είχαμε ξεπεράσει πολλά πράγματα από το παρελθόν και κάπως βρεθήκαμε σαν να ήμασταν ναυαγοί σε ένα σημείο ανοιχτά στο πέλαγος και είχαμε κρατηθεί από μια σημαδούρα. Κι αυτό που κρατήσαμε κάπου μας έβγαλε, σε έναν πολύ ωραίο τρόπο δουλειάς. Δεν ήταν έτσι με τα προηγούμενα άλμπουμ. Περάσαμε καλά με το “Crux”, περνάμε καλά, γιατί είναι ένα good feeling album, παρότι έχει την αγριάδα του και στενόχωρες εικόνες, στενόχωρους στίχους και πράγματα δύσκολα, τα οποία βγαίνουν όσο επιθετικά πρέπει για να σε ξυπνήσουν λίγο, να σε ταρακουνήσουν». «Θέλαμε να αφήσουμε κάτι για τη νέα γενιά», λέει ο Freddie, «ένα black box recorder για μας, για τη ζωή μας, γι’ αυτά που θέλουμε να αφήσουμε πίσω, που δεν είναι κληρονομιά ούτε δική μας ούτε κανενός άλλου, αλλά αφηγείται τι συνέβαινε τη στιγμή που γράφαμε κάθε κομμάτι. «Τo “Ghetto Level” είναι γραμμένο για τα Εξάρχεια, για όλα αυτά που γίνονται εκεί», προσθέτει ο Γιάννης, «όχι για τις φασαρίες, αλλά για το ότι σε πετάνε έξω από το σπίτι σου για να το κάνουν Airbnb. Κακά τα ψέματα, τα Εξάρχεια είναι το απόλυτο γκέτο. Το “Stolen Flesh” είναι για την Ελένη, μια φίλη μας που πέθανε πρόσφατα, και όποιος έχει σχέση μαζί της και το ακούει είναι αδύνατο να μη συγκινηθεί. Στους στίχους θα καταλάβεις πολλά πράγματα, είναι η ζωή μας, αυτά που βλέπουμε, αυτά που διαβάζουμε, αυτά που ζούμε. Ο ήχος έχει αλλάξει, έχει γίνει λίγο πιο καλειδοσκοπικός, αλλά πλέον η όραση αυτού του μηχανικού ζώου έχει αποκτήσει περισσότερο εύρος, κοιτάζει πιο σφαιρικά και βλέπει και πίσω τι συμβαίνει. Το “Scavengers” είναι το πιο πολιτικό κομμάτι του δίσκου, ένα κομμάτι για τους άστεγους. Είναι γραμμένο για έναν τύπο που έβλεπα κάθε μέρα στο Μεταξουργείο να κοιμάται σε ένα στρώμα, με μια κουβέρτα, έξω από μια τράπεζα. Δεν έκανε τίποτα, δεν ζητιάνευε. Μια μέρα βλέπω δυο μπάτσους να τον παίρνουν σηκωτό, να τον πάνε πού; Να του βρούνε σπίτι; Απλώς τον πήραν για να μη χαλάει την εικόνα. Και δεν είναι μόνο αυτός, είναι χιλιάδες οι άστεγοι στην Αθήνα, στην Ελλάδα. Σκεφτόμουν ότι όλοι έχουμε μια τσάντα που κουβαλάμε μαζί μας και περιέχει τα πράγματα της ζωής μας, ιδέες, αναμνήσεις, φωτογραφίες, αντικείμενα, ό,τι πιστεύει ο καθένας ότι είναι ωραίο, αλλά υπάρχουν κι εκείνοι που έχουν μόνο ένα βρόμικο μαξιλάρι και μια βρόμικη κουβέρτα. Κι αυτά είναι όλα τους τα υπάρχοντα, έτσι κάθονται στον δρόμο. Δεν μπορώ να μη μιλήσω γι’ αυτά μέσα από τη μουσική που κάνω, δεν μπορεί να μη με επηρεάζουν, να μένω αμέτοχος. Παλιότερα ήμουν περισσότερο δογματικός και σε είδη μουσικής και σε καλλιτέχνες, αλλά ίσως η αλλαγή να οφείλεται στην ηλικία, στο ότι μεγαλώνουμε, και μάλιστα γρήγορα, όσο περνάει ο καιρός. Όταν περνάς τη μέση ηλικία, είναι ωραίο να συνειδητοποιείς ότι υπάρχει μόνο μία μουσική και μόνο ένα συναίσθημα που θέλεις να μεταδώσεις με αυτήν τη μουσική, να μιλήσεις σε όλο τον κόσμο. Γιατί η μουσική είναι παγκόσμια γλώσσα. Είναι ωραίο που στο εξωτερικό, τουλάχιστον αυτήν τη στιγμή, αυτήν τη γλώσσα την καταλαβαίνουν πάρα πολλοί άνθρωποι».

Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΉ RETROFUTURE ΚΑΡΔΙΆ ΤΩΝ ΜECHANIΜAL παρισ ταβιτιαν

artwork: αγγελικη βρεττου

ν σταματήσω να αναπνέω, θα μου δώσεις μια ανάσα; Αν χάσω ένα άκρο μου, θα γίνεις το πόδι μου; Αν σπάσω τη μέση μου, θα με στηρίξεις; Όταν με ξεσκίσουν, θα με ξαναράψεις;» απαγγέλλει ανατριχιαστικά ο Freddie F. πάνω σε έναν χιπ-χοπ ρυθμό με καλοδουλεμένη μελωδία γεμάτη συναίσθημα στο «Ghetto Level» που ανοίγει τον νέο, τέταρτο δίσκο των Mechanimal. Το «Crux», που μόλις κυκλοφόρησε, δεν είναι απλώς η καλύτερη δουλειά τους μέχρι τώρα, είναι ένα άλμπουμ βαθιά προσωπικό και για τους δύο δημιουργούς, εσωτερικό, ποιητικό, που συνοψίζει την εμπειρία ζωής, την κατάσταση του παρόντος αλλά και ένα ελπιδοφόρο μέλλον. «Το “Crux” έχει ελπίδα» λέει ο Γιάννης Παπαϊωάννου (ΙΟΝ), «γιατί η όλη η εικόνα της Αθήνας, παρότι σκυθρωπή και σκοτεινή, κρύβει μέσα της πάρα πολλή ελπίδα για κάτι καλύτερο. Και δεν το λέω πολιτικά, δεν είμαστε πολιτική μπάντα – αλλά τα πάντα είναι πολιτική. Το “Crux” είναι η καρδιά όσων έχουμε σκεφτεί και όσων έχουμε πράξει μέχρι τώρα. Ο τίτλος βγήκε από μια παλιά φωτογραφία των Mechanimal στο Instagram, που βρήκα όταν έψαχνα να δω τι έχουμε βγάλει, τι έχουμε δώσει ήδη και τι θέλουμε να δώσουμε. Υπήρχε η φωτογραφία ενός σταυρού από έναν Επιτάφιο και αυτός ο σταυρός για μένα ορίζει το σημείο όπου συναντιόμαστε εγώ και ο Freddie, το σημείο τομής όλων των ιδεών που είχαμε. Είπαμε “θέλουμε να γράψουμε τραγούδια για όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα, γιατί το σήμερα ζούμε, αλλά βαθιά μέσα μας υπάρχει και το χθες, όχι με νοσταλγία, αλλά μέσα από εμπειρίες, από πράγματα που έχουμε ζήσει, καταστάσεις, αγάπες, θυμούς, μίση, χωρισμούς, επανενώσεις, με όλα αυτά που είναι τελείως ανθρώπινα και φυσιολογικά”». Το «Crux» είναι ένα διαφορετικό άλμπουμ των Mechanimal όχι επειδή άλλαξαν εντελώς τον ήχο τους και δεν μπορείς να τον αναγνωρίσεις – είναι εδώ και το dark wave και οι industrial ήχοι, το synth wave, το χιπχοπ και το spoken word, αλλά όλα υπάρχουν με έναν τρόπο εντελώς σύγχρονο, που δεν μιμείται τίποτα και δεν είναι καθόλου ρετρό. Η παραγωγή είναι εξαιρετική και τα layers των ήχων που συνθέτουν τα κομμάτια με ποικιλία που σε ξαφνιάζει, γεμάτα λεπτομέρειες που χρειάζονται πολλές ακροάσεις για να τις εντοπίσεις. «Είναι πάρα πολύ συνειδητοποιημένο αυτό», εξηγεί ο Γιάννης, «έχουμε βρει τον δρόμο μας, ξέρουμε τι κάνουμε. Όταν γράφαμε το “Red Mirror”, δεν μιμούμασταν τίποτα, ούτε ρεύμα ούτε μόδα, ο ήχος του είναι κάτι που το έχω ζήσει και μου βγαίνει αυθόρμητα. Με το πρώτο άλμπουμ είχαμε χτυπήσει τη γροθιά και είχαμε βγάλει μια αγριάδα, αλλά η εξερεύνηση μας έφερε σε μονοπάτια που δεν ξέραμε πού θα μας οδηγήσουν. Πλέον ξέρουμε ότι είμαστε σε έναν δρόμο που δεν τον ψάχνουμε, βαδίζουμε ήδη σε αυτό το μονοπάτι. Η πρώτη και η μεγαλύτερη προϋπόθεση για να ξεκινήσουμε να γράφουμε με τον Freddie ήταν να τα κάνουμε όλα αβίαστα. Δηλαδή δεν πατάμε ούτε σε φόρμες ούτε στο τι ήταν οι Mechanimal. Υπάρχει ιστορία, δεν μετανιώνουμε για ό,τι έχουμε κάνει, απλώς δεν θα είχαμε άγχος να κάνουμε πάλι τα ίδια». Παρ’ όλο τον ηχητικό πλούτο, τις συγκινητικές στιγμές και τις εξάρσεις, το άλμπουμ έχει εντυπωσιακή ομοιογένεια, είναι προσεκτικά δομημένο για να έχει ροή και θυμίζει τους κλασικούς δίσκους που «έλιωνες» στο πικάπ όταν ήσουν μικρός. Αυτό το εντοπίζουν σχεδόν όλοι οι μουσικοί συντάκτες στις μέχρι τώρα κριτικές, που είναι διθυραμβικές. Η αποδοχή του δίσκου είναι καθολική κι έχει έναν εντυπωσιακό αριθμό reviews από πολλές χώρες του

ΙNFO Το «Crux» των Mechanimal κυκλοφορεί από την Inner Ear σε ψηφιακή μορφή, CD και βινύλιο. Η ζωντανή παρουσίαση του άλμπουμ θα γίνει Παρασκευή και 13, τον Μάρτιο, στην Death Disco.

6.2.20 – lifo

q Γεννήθηκα στην Καλλιθέα τον Ιούλιο του 1939. Ήταν δύσκολα παιδικά χρόνια. Πόλεμος, φτώχεια, πείνα. Θυμάμαι πολύ έντονα το 3ο Δημοτικό Σχολείο, που βρίσκεται κοντά στη λεωφόρο Θησέως. Ακόμα στέλνω κάρτες σε παλιούς συμμαθητές μου, αν και κάθε χρόνο, δυστυχώς, λόγω ηλικίας, ολοένα και λιγότεροι απαντούν. Παρά τα προβλήματα, τις βασικές ελλείψεις και τις στερήσεις, η ζωή τότε ήταν πιο ωραία. Το σπίτι μας είχε κήπο, ζώα και μπορούσαμε να παίζουμε ατελείωτες ώρες στις αλάνες της γειτονιάς. Λίγο πιο πέρα, στην Αμφιθέα, έσπερναν σιτάρια, ενώ με τους φίλους μας πηγαίναμε με τα πόδια στο Τροκαντερό για να κάνουμε μπάνιο στη θάλασσα.

q Ο πατέρας μου ήταν Ούγγρος. Μάλιστα, το επώνυμο Pataki στην Ουγγαρία είναι τόσο συνηθισμένο όσο το δικό μας Παπαδόπουλος. Ωστόσο, όταν ήρθε στην Ελλάδα, το εξελλήνισε σε Πατάκης. Εργαζόταν ως μηχανικός στα καράβια, ποτέ όμως δεν λάτρεψε ουσιαστικά τη θάλασσα κι έτσι βρέθηκε στο Αίγιο, όπου παντρεύτηκε τη μητέρα μου, μια νοικοκυρά.

Eκδότης. Γεννήθηκε στην Καλλιθέα, ζει στην Εκάλη.

του, αφού στη διάρκεια του αρραβώνα τους εκείνη πέθανε. Τότε ζήτησε να παντρευτεί τη μητέρα μου. Η γιαγιά μου, έχοντας δεκαπέντε παιδιά, πίεσε τη μητέρα μου να δεχτεί. Η μητέρα μου όμως δεν τον ήθελε, επειδή ήταν καθολικός. Έτσι, τον ανάγκασε να βαφτιστεί. Έγινε ορθόδοξος και παντρεύτηκαν. Εγώ είμαι το τελευταίο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας, τέσσερα αγόρια και ένα κορίτσι. Δυστυχώς, σήμερα ζούμε μόνο ο μεγάλος αδελφός μου, το πρώτο παιδί της οικογένειας, κι εγώ, ο τελευταίος. Ως βενιαμίν, όπως με έλεγαν, ήμουν υποχρεωμένος να τους ακούω όλους και να μην έχω ισχυρό λόγο.

q Η αδελφή μου ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα. Η τρίτη στη σειρά γυναίκα που έγινε πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο στην Ελλάδα. Ο πατέρας μου είχε σπουδάσει στη Γερμανία και μιλούσε γερμανικά. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής γνωρίστηκε στην Καλλιθέα με ένα ζευγάρι Αυστριακών που δεν είχαν παιδιά. Αυτοί αγαπούσαν την αδελφή μου, που ήταν ζωηρή και όμορφη, και την είχαν για πολύ καιρό κοντά τους. Από κει ξεκίνησε η περιπέτεια. Μετά την Απελευθέρωση, το ζευγάρι των Αυστριακών έφυγε μαζί με τους Γερμανούς. Ζήτησαν από τους γονείς μου να πάρουν μαζί τους την αδελφή μου, αλλά φυσικά οι γονείς μου αρνήθηκαν. Όμως, αυτοί, ύστερα από ένα πάρτι αποχαιρετισμού που έκαναν, έφυγαν τη νύχτα, παίρνοντας απροειδοποίητα και παράνομα μαζί τους την αδελφή μου. Πήγαν στη Βιέννη και κατέληξαν στην Πράγα. Αυτή η ιστορία ήταν ένας αβάσταχτος πόνος για τη μητέρα μου. Ευτυχώς, όμως, μετά από προσπάθειες μέσω του Ερυθρού Σταυρού, έπειτα από τρία χρόνια, η αδελφή μου γύρισε πίσω.

q Μεγάλωσα σε ένα δύσκολο οικογενειακό περιβάλλον. Ο πατέρας μου, παρότι ήταν καλλιεργημένος άνθρωπος, ζήλευε πολύ τη μητέρα μου, με αποτέλεσμα, πολλές φορές, να υπάρχουν συγκρούσεις στο σπίτι. Αντιθέτως, η μητέρα μου ήταν μια απλή γυναίκα, θρησκευόμενη και αγράμματη και απόλυτα πιστή στον άντρα της. Ο πατέρας μου με δίδαξε και με τα ελαττώματά του αλλά και με τις αρετές του. Από αυτές τις συγκρούσεις γεννήθηκε μέσα μου η επιθυμία και η ανάγκη να δημιουργήσω μια οικογένεια που να ζει σε ένα κλίμα γαλήνης και ηρεμίας.

ΠΑΤΆΚΗΣ

q Στο Αίγιο γνώρισε και ερωτεύτηκε την αδελφή της μητέρας μου. Όμως, η μοίρα άλλαξε συθέμελα τα σχέδιά

q Στην Α’ Γυμνασίου –την εποχή εκείνη λεγόταν Γ’ Γυμνασίου– δημιούργησα το δικό μου περιοδικό, στη δεύτερη σελίδα του οποίου υπήρχε η φράση «Εκδότης: Στέφανος Πατάκης». Το 1957 έδωσα εξετάσεις στο πανεπιστήμιο και πέρασα στη Φιλολογία. Εκείνη την εποχή δίναμε ξεχωριστές εξετάσεις για κάθε σχολή και μπορούσες να δώσεις εξετάσεις σε όσες σχολές ήθελες. Είχα επιτύχει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Επειδή ήθελα να φύγω μακριά από τους δικούς μου, επέλεξα την πόλη του Βορρά. Γνώρισα κορυφαίους καθηγητές, όπως ο Ι.Θ. Κακριδής, ο Κριαράς, ο Λίνος Πολίτης, ο Στυλιανός Καψωμένος, ο Νικόλαος Ανδριώτης και ο Μανόλης Ανδρόνικος. Όμως, δεν άντεξα στη Θεσσαλονίκη. Πολύ κρύο, το περιβάλλον περίεργο. Ίσως να έφταιγε και η ψυχολογία μου. Κι έτσι συνέχισα τις σπουδές μου στην Αθήνα. Το δυσάρεστο ήταν ότι η Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας δεν είχε καμία σχέση με την αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης, που διακρινόταν για το προοδευτικό της πνεύμα. Από την άλλη μεριά, όμως, στην Αθήνα έζησα την περίοδο των σκληρών ιδεολογικών αντιπαραθέσεων. Τότε κατέβαινες στους δρόμους για να υποστηρίξεις τις ιδέες σου, γιατί κυριαρχούσε απόλυτα ένα συντηρητικό πνεύμα.

q Αποφοίτησα το 1962. Στη στρατιωτική μου θητεία είχα και μια ιδιότυπη ειδικότητα που έφερε τον τίτλο του ανακριτή αιχμαλώτων πολέμου. Στη συνέχεια εργάστηκα ως φιλόλογος στην ιδιωτική μέση εκπαίδευση –από νυχτερινό ως το Λεόντειο και το Κολέγιο Αθηνών– και, παράλληλα, δούλευα σε φροντιστήρια. Επιπλέον, υπήρξα ιδιοκτήτης και διευθυντής φροντιστηρίου. Τότε συνειδητοποίησα την ανάγκη για τη συγγραφή φροντιστηριακών και σχολικών βοηθημάτων, τα οποία γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Μέχρι τότε πίστευα ότι θα παρέμενα ένας απλός καθηγητής μέσης εκπαίδευσης. Όταν ήρθε ο διορισμός μου, δεν τον δέχτηκα. Το 1974 αποφάσισα να ιδρύσω με τη σύζυγό μου, Μελπομένη, τον ομώνυμο εκδοτικό οίκο.

ΑΘΗΝΑΙΟΙ

q Τα καλοκαίρια νοικιάζαμε ένα σπίτι στο Κόκκινο Λιμανάκι της Ραφήνας. Τα τρία παιδιά μου είχαν γεννηθεί ήδη. Μια αξέχαστη ανάμνηση ήταν την περίοδο της δικτατορίας του Ιωαννίδη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη στιγμή που άκουσα στο ραδιόφωνο ότι κηρύχθηκε επιστράτευση (Ιούλιος 1974). Έπρεπε να γυρίσουμε στο σπίτι, προκειμένου να δούμε τι έγραφε το φύλλο πορείας. Την απόσταση από το Κόκκινο Λιμανάκι ως τη Νέα Φιλοθέη τη διανύσαμε σε διάστημα πέντε ωρών. Όλοι είχαν πανικοβληθεί και επέστρεφαν στις κατοικίες τους. Μόλις διάβασα το φύλλο πορείας, συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να παρουσιαστώ την ίδια μέρα στη Νέα Σάντα του νομού Κιλκίς. Ξεκινήσαμε για τη Λάρισα, τόπο καταγωγής της γυναίκας μου, απ’ όπου θα συνέχιζα για το Κιλκίς. Άφησα την οικογένειά μου στη Λάρισα και ξεκίνησα μέσα στη νύχτα για να φτάσω, μετά από πολλές ώρες, στο στρατόπεδο, πάνω σε ένα βουνό. Εκεί αντίκρισα το απόλυτο χάος όσον αφορά την οργάνωση του στρατού. Λίγες μέρες μετά μας ξύπνησαν το βράδυ και μας ανακοίνωσαν ότι ο Καραμανλής ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Αισθάνθηκα ένα ρίγος. Είχαν προηγηθεί συγκλονιστικές στιγμές. Μου είχε κάνει τεράστια εντύπωση το γεγονός ότι, πριν ανακοινωθεί η πτώση της χούντας, κανένας δεν αντιδρούσε. Ξαφνικά, σε μία μόλις μέρα, όλοι έγιναν αριστεροί και αντιστασιακοί.

q Η παιδεία στην Ελλάδα βρίσκεται στο σημείο μηδέν. Εδώ και πολλά χρόνια αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις δεν έχουν οδηγήσει σε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Δεν νοείται μεταρρύθμιση που έχει ως στόχο μόνο την αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Αυτά είναι αστειότητες. Διαβάστε το σημαντικό βιβλίο της Βρετανίδας εκπαιδευτικού Λούσι Κρέχαν με τίτλο Φυτώρια Ευφυΐας (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, μτφρ. Μαρία Παπαηλιάδη) για να πάρετε μια ιδέα για το πώς λειτουργεί η εκπαίδευση σε χώρες που διακρίνονται για τις επιδόσεις των μαθητών τους. Η εκπαίδευση είναι το θεμέλιο του κοινού μας μέλλοντος. Κι εμείς αποφεύγουμε συστηματικά την αναζήτηση μεθόδων, παραδειγμάτων και λύσεων που θα βοηθήσουν να δημιουργηθεί ένα σχολείο δημιουργικό, ένα σχολείο που θα δίνει τη δυνατότητα στον μαθητή να ανακαλύψει τον εαυτό του, να αναπτύξει τις ικανότητές του, να γίνει ολοκληρωμένο άτομο, να αποτελέσει ένα δυναμικό μέλος της κοινωνίας. Αν δείτε τα αποτελέσματα από τον αξιολογικό οργανισμό PISA, με λύπη θα διαπιστώσετε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ χαμηλές θέσεις.

q Το πρόβλημα της εκπαίδευσης στη χώρα μας ξεκινάει από το γεγονός ότι δεν στρέφουμε την προσοχή μας

32 lifo – 6.2.20

απο τον γιάννη πανταζόπουλο φωτογραφιeσ παρισ ταβιτιαν

μεγάλο ηλεκτρονικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας Εδώ και πολλά χρόνια είμαι επικεφαλής ενός μεγάλου εγχειρήματος των εκδόσεων Πατάκη. Πρόκειται για το Μεγάλο Ηλεκτρονικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας (ΜΗΛΝΕΓ), ένα έργο για το οποίο δουλεύουμε ήδη τα τελευταία 21 χρόνια. Τη στιγμή αυτή το συγκεντρωμένο υλικό είναι υπερεπταπλάσιο σε όγκο σε σχέση με τα μεγαλύτερα λεξικά της νεοελληνικής γλώσσας που ήδη κυκλοφορούν. Είναι αποτέλεσμα μιας ευρύτερης συνεργασίας από συντάκτες, επιμελητές, φιλολόγους, γλωσσολόγους αλλά και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων.

6.2.20 – lifo

q Από το πνεύμα της συντήρησης που έζησα εγώ ως φοιτητής από το 1957 μέχρι το 1962 και με κάποιες λίγες αναλαμπές, όπως αυτή κατά τη μεταρρύθμιση του Γεωργίου Παπανδρέου (με γενικό γραμματέα του υπουργείου Παιδείας τον Ευάγγελο Παπανούτσο), φτάσαμε σε ακραίες, ίσως αριστερές θέσεις, όπου χάνεται ο σεβασμός στον εκπαιδευτικό, ο μαθητής εισέρχεται στο πανεπιστήμιο με βαθμολογία κάτω από τη βάση, η αξιολόγηση αντιμετωπίζεται ως φόβητρο. Μπορούμε να πούμε, βλέποντας όλη αυτή την ιστορία, ότι υπάρχει μια απόσταση ανάμεσα σε δύο διαφορετικές θέσεις: τη θέση της αριστεράς, που ενδιαφέρεται για τον σεβασμό στον άνθρωπο, ιδίως τον αδύναμο, που είναι εναντίον του ανταγωνισμού, και τη θέση της δεξιάς, που πιστεύει ότι το άτομο χρειάζεται ένα κίνητρο για να δραστηριοποιηθεί και ο ανταγωνισμός είναι ένα μέσο για τον σκοπό αυτόν, η αριστεία πρέπει να είναι το επιδιωκόμενο. Προσωπικά, βλέπω και στις δύο θέσεις κάτι θετικό. Θεωρώ όμως ότι οι ακραίες μορφές κάθε θέσης στη μία περίπτωση μπορεί να οδηγήσουν στην αδιαφορία και στην παράλυση, ενώ στην άλλη σε σκληρές λύσεις που απογοητεύουν. Ένας εκπαιδευτικός με αγάπη γι’ αυτό που κάνει μπορεί να βρει τον μέσο δρόμο και κάθε φορά να χρησιμοποιεί διάφορες τακτικές για να αντιμετωπίσει τις διαφορετικότητες που συναντά στις ψυχές των μαθητών του.

Στέφανος Πατάκης

εκεί που πρέπει. Η παιδεία είναι κοινωνικό θέμα. Δεν προχωράει ούτε με νόμους ούτε με προγράμματα συνταγμένα σε κάποια γραφεία. Δηλαδή χρειάζεται η κοινωνία, ο εκπαιδευτικός, ο γονέας, ο μαθητής, το υπόλοιπο περιβάλλον και τελικά ο πολιτικός να συνειδητοποιήσουν την αξία της εκπαίδευσης τόσο για την ατομική ζωή κάθε ανθρώπου όσο και για τη συγκρότηση της κοινωνίας. Αν δεν υπάρχει εκπαιδευτικός ο οποίος αγαπάει τη δουλειά του, αγαπά τους μαθητές του, καθημερινά επιμορφώνεται με κάθε τρόπο, αν οι γονείς δεν συνειδητοποιήσουν την ανάγκη να μορφωθούν τα παιδιά τους και να γίνουν ολοκληρωμένοι χαρακτήρες (όχι απλώς να πάρουν ένα πτυχίο), αν η πολιτεία δεν συνειδητοποιήσει τον ρόλο της σε αυτή την προσπάθεια, τίποτε σωστό δεν πρόκειται να γίνει. Στην Ελλάδα έχουμε ζήσει τις καταλήψεις, τη μετατροπή των μαθητών σε κομματικά όργανα, την αδιαφορία για την ποιότητα, την αποστήθιση, το κυνήγι ενός πτυχίου και όλα τα παρόμοια. Μέσα στο πλαίσιο αυτό εξηγούνται οι παθογένειες του ενός και μοναδικού σχολικού βιβλίου, τα ασφυκτικά αναλυτικά προγράμματα, η έλλειψη ελευθερίας και πρωτοβουλίας του εκπαιδευτικού, η αυθεντία μερικών σοφών και όλα τα παρόμοια.

q Ως εκδοτικός οίκος έχουμε ζήσει κρίσιμες στιγμές και πολύ δύσκολες. Απεργίες, αντιδράσεις, και στη διάρκεια της κρίσης κάποιες αναγκαστικές μαζικές απολύσεις. Έχουν προσωπικό κόστος αυτές οι αποφάσεις. Την περίοδο των capital controls και του δημοψηφίσματος αντιμετωπίσαμε σκληρές καταστάσεις, αφού δεν μπορούσαμε να κάνουμε εισαγωγές χαρτιού λόγω των τραπεζικών περιορισμών, δεν μπορούσαμε να εισπράξουμε τις επιταγές που μας όφειλαν. Ευτυχώς, όμως, αντέξαμε και προχωρήσαμε.

q Κατά τη διάρκεια της κρίσης (από το 2009 μέχρι σήμερα) τα κριτήρια της επιλογής έκδοσης βιβλίων πράγματι έγιναν πιο αυστηρά. Υπήρξε ένα ενδιαφέρον για βιβλία που εξηγούσαν τους λόγους για τους οποίους φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση. Ο κόσμος αναζητούσε απαντήσεις ως προς το τι συνέβη πραγματικά. Όμως γενικά υπήρξε μια μείωση στις πωλήσεις των βιβλίων. Θεωρώ ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι που διαβάζουν ανήκουν στα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό φάνηκε και από την καθίζηση που υπέστη το σχολικό βοήθημα, αφού σε αυτό ανατρέχουν οι οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα. Οι οικογένειες με υψηλά εισοδήματα έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν για ιδιαίτερα μαθήματα, έτσι ώστε να μην έχουν ανάγκη από βοηθήματα.

q Ως κοινωνία πιστεύω ότι διδαχτήκαμε πολλά από τη δεκαετή οικονομική λιτότητα. Νομίζω ότι πολλοί έχουν αρχίσει να σκέφτονται με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με το παρελθόν. Την ίδια στιγμή, αυτό που με ενοχλεί στην ελληνική κοινωνία είναι η απουσία αγαθών του πολιτισμού, που τα συναντάμε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, από τα σχολεία λείπει εντελώς η τέχνη, π.χ. η μουσική, το θέατρο, η ζωγραφική. Θα ήθελα μια Ελλάδα όπου οι πολίτες θα εργάζονται με σύστημα, με πνεύμα αλληλοβοήθειας, με σεβασμό στους νόμους και στο περιβάλλον και, κυρίως, έναν λαό με υγιή εθνική συνείδηση. Πολλές φορές πέφτω στον πειρασμό, όπως πολύς κόσμος, να πιστέψω ότι οι πολιτικοί μας δεν θέλουν έναν λαό πολύ μορφωμένο. Ίσως φοβούνται ότι, όταν ο λαός ξυπνήσει, θα μπορεί να τους ελέγξει. Προσπαθώ όμως να μη φτάνω σε τόσο ακραίες σκέψεις. Πάντως, είναι γεγονός ότι, όσο ο λαός μορφώνεται, τόσο η αυθαιρεσία περιορίζεται.

q Στην Αθήνα μού αρέσουν πολύ τα μνημεία, τα μουσεία, η αρχαία κληρονομιά αλλά και η ιστορία της. Δεν μου αρέσει η βρομιά, η ακαταστασία, η εικόνα αυτών που κοιμούνται στους δρόμους, οι ομάδες των ναρκομανών που βλέπω σχεδόν κάθε μέρα την ώρα που φεύγω για το σπίτι μου, οι συνεχείς διαδηλώσεις που εμποδίζουν τον κόσμο να πάει στη δουλειά του, οι συγκρούσεις της αστυνομίας με νεαρά άτομα, οι καταστροφές στα κτίρια, οι τοίχοι με συνθήματα που γράφει ο καθένας. Η αγαπημένη μου βόλτα είναι τα πρωινά της Κυριακής, όταν ανεβαίνω για πεζοπορία στο βουνό.

q Κάθε πρωί, όταν έρχομαι στο γραφείο, χτυπώ την κάρτα μου, όπως κάνουν όλοι οι υπάλληλοι. Ίσος μεταξύ ίσων σ’ αυτή την υποχρέωση. Με αυτόν τον τρόπο σέβομαι το ωράριο και τους εργαζόμενους. Κι αν για κάτι μετανιώνω, είναι για την επιλογή κακών συνεργατών σε κάποιες περιπτώσεις στο παρελθόν. Ξέρετε, με ενοχλεί πολύ η αχαριστία. Και, δυστυχώς, συνεργάστηκα με ανθρώπους που πρόδωσαν την εμπιστοσύνη μου. Όμως, έχω μάθει στη διάρκεια των ετών της εκδοτικής εταιρείας ότι το παν στην επιχείρηση είναι οι άνθρωποι.

q Ο μεγαλύτερός μου φόβος είναι μήπως πάθουν κάτι οι δικοί μου άνθρωποι. Το 1966, όταν παντρεύτηκα τη σύζυγό μου, ήταν μαθήτρια της Γ’ Λυκείου. Είμαστε ενωμένοι στη ζωή και διατηρούμε αμείωτο το ενδιαφέρον ο ένας για τον άλλον. Πιστεύω ότι η αγάπη βρίσκεται μέσα μας. Έχουμε αποκτήσει τρία παιδιά, την Άννα, την Έλενα και τον Αλέξανδρο, και τέσσερα εγγόνια, τον Κωνσταντίνο, τη Μελίνα, τον Βίκτορα και τον Στέφανο. Τα αγαπάμε όλα πάρα πολύ, και τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας.

q Έχω περάσει πολλές δύσκολες φάσεις στην πορεία της ζωής μου. Και στην ερώτηση αν είμαι ευτυχισμένος ή όχι, σκέφτομαι ότι η ευτυχία δεν εξαρτάται από τα υλικά αγαθά αλλά μόνο από την εσωτερική ικανοποίηση που εισπράττεις από τον εαυτό σου. Παρά τις πολυάριθμες αντιξοότητες που βίωσα, φρόντιζα πάντα να παραμένω αισιόδοξος. Διαρκώς αγωνιζόμουν κι έκανα άλματα. Παλαιότερα, πέρασα κάποιες δύσκολες στιγμές. Ήταν μια τομή στη ζωή μου, διότι έκτοτε συνειδητοποίησα ότι όλες αυτές τις κακές συγκυρίες τις ξεπερνάς με την εσωτερική προσπάθεια, τη φιλία και τη γνώση. Ποτέ δεν μπήκα στον πειρασμό να έχω μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μου. Γι’ αυτό θα ήθελα να με θυμούνται ως έναν απλό άνθρωπο που αγωνίστηκε σκληρά, ενώ παράλληλα προσπάθησε να μη βλάψει κανέναν. Και στη ζωή έχω μάθει ότι μέχρι να πεθάνουμε πρέπει να αισθανόμαστε μαθητές.

34 lifo – 6.2.20

Το πρόβλημα της εκπαίδευσης στη χώρα μας ξεκινάει από το γεγονός ότι δεν στρέφουμε την προσοχή μας εκεί που πρέπει. Η παιδεία είναι κοινωνικό θέμα. Δεν προχωράει ούτε με νόμους ούτε με προγράμματα συνταγμένα σε κάποια γραφεία. Δηλαδή χρειάζεται η κοινωνία, ο εκπαιδευτικός, ο γονέας, ο μαθητής, το υπόλοιπο περιβάλλον και τελικά ο πολιτικός να συνειδητοποιήσουν την αξία της εκπαίδευσης.

PERSONAL SHOPPER

ΕΧΕΙΣ ΓΟΥΣΤΟ ΖΩΉ ΞΕΜΑΝΤΉΛΩΤΟΥ

The good LiFO

Ένας Γά��ο� στην

Κυψέ�η

Ο Μπενουά Ντουραντέν άνοιξε το βιβλιοπωλείο «Ο Μετεωρίτης» στην Κυψέλη. 6.2.20 – lifo

The good LiFO

Ο νέος βιβλιοπώλης της Φωκίωνος

Κ κειμενο διονύσησ νοταράκησ φωτογραφιεσ παρισ ταβιτιαν

36 lifo – 6.2.20

οσμοπολίτης, μανιώδης αναγνώστης, απολαυστικός συνομιλητής και οξυδερκής παρατηρητής της ελληνικής κοινωνίας, ο Μπενουά Ντουραντέν άνοιξε πριν από έναν χρόνο το βιβλιοπωλείο «Ο Μετεωρίτης» στη Φωκίωνος Νέγρη, τον εμβληματικό πεζόδρομο της Κυψέλης. «Αν χάσεις τα κλειδιά σου σε μια παραλία, μέσα στην άμμο, έχεις περισσότερες πιθανότητες να τα βρεις ψάχνοντας στην τύχη. Πιστεύω πως έτσι είναι τα πράγματα στη ζωή. Πρέπει να ξέρει τι θέλεις, αλλά όταν αρχίζεις να το ψάχνεις, πρέπει να το κάνεις τυχαία» μας λέει όταν τον ρωτάμε για το πώς βρέθηκε τελικά να ζει και να δραστηριοποιείται στη γειτονιά που αποτελεί το «μυθικό χαμένο κέντρο του κόσμου». Γεννημένος στο Παρίσι, θυμάται τη μητέρα του να του διαβάζει βιβλία απ’ όταν ήταν παιδί, συνήθεια που υιοθέτησε κι εκείνος ως πατέρας. «Μου διάβαζε ελληνική μυθολογία. Ήμουν τεσσάρων ή πέντε. Είναι αστείο, το θυμάμαι πολύ καλά. Αργότερα, διάβαζα τα βράδια με φακό κάτω από τις κουβέρτες. Πιστεύω πως έχω περάσει το ένα τέταρτο της ζωής μου

διαβάζοντας. Όλα τα βιβλία. Και κυρίως φιλοσοφία της επιστήμης. Για μένα ήταν σαν ποίηση. Εκεί βρήκα την πραγματική ιστορία του κόσμου». Σπούδασε design και εργάστηκε εντατικά για δώδεκα χρόνια στο φημισμένο αρχιτεκτονικό γραφείο του Φρανσουά Ρος, ταξιδεύοντας για τη δουλειά του σε όλο τον κόσμο, από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία ως τη Ρωσία και την Κίνα. «Ήταν τα πιο έντονα χρόνια της ζωής μου» μας λέει, προσθέτοντας ότι δεν βρέθηκε ποτέ ξανά σε αντίστοιχο εργασιακό περιβάλλον. Ωστόσο, ανατρέχοντας στο παρελθόν, εξομολογείται πως ήξερε από μικρός ότι μια μέρα θα είχε έναν χώρο «όπου τα βιβλία και οι άνθρωποι θα συναντιούνται».

Αθήνα: Ερωτική σχέση με μια πόλη απαλλαγμένη από ηλίθιους ρομαντισμούς Έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία από τότε που αποφάσισε πως η Αθήνα θα γίνει η πόλη όπου θα ζήσει. Ερχόμενος εδώ, ξεκίνησε να διαβάζει μεταφρασμένη ελληνική λογοτεχνία

στη βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου. «Αν υπάρχει κάτι πραγματικά ελληνικό, είναι η ποίηση και η ευρύτερη λογοτεχνία της χώρας. Αν θες να μάθεις κάτι για την Ελλάδα, πρέπει να ψάξεις εκεί» λέει. Στην Αθήνα τον γοήτευσε το πλήθος των στοιχείων που συνδυάζει και οι αντιφάσεις της. «Η Αθήνα δεν ήταν όμορφη, ήταν χαοτική, ήταν ταυτόχρονα η παλιότερη και η πιο νέα πόλη της Ευρώπης, νεότερη και από πόλεις της Αμερικής. Ίσως το 80% έχει δημιουργηθεί μετά τον Εμφύλιο, ωστόσο υπάρχουν τα υπολείμματα της αρχαιότερης δυτικής πόλης του κόσμου. Και αυτό δημιουργεί εντάσεις» υποστηρίζει. Για τον ίδιο η σχέση με την πόλη είναι ερωτική. «Είμαι Γάλλος, μπορώ να διαμαρτυρηθώ για τα πάντα. Για τη γραφειοκρατία, για όσα δεν λειτουργούν. Αλλά λατρεύω την πόλη. Σήμερα περπάτησα ως τους Αμπελόκηπους και βρήκα πάλι σημεία που με εντυπωσίασαν». «Ανέτρεξα τις προάλλες στον Άνθρωπο χωρίς ιδιότητες του Μούζιλ και σκέφτηκα “αυτό είναι, η Αθήνα είναι μια πόλη χωρίς ιδιότητες”. Είναι κάτι απίστευτα απελευθερωτικό» αναφέρει,

Νέγρη είναι Γάλλος προσθέτοντας ότι πολλές φορές η ομορφιά του Παρισιού ή της Βενετίας μπορεί να σε πλακώσει. «Κι αυτό κάνει την Αθήνα μια πόλη πολύ πιο ενδιαφέρουσα για να τη ζεις. Είναι απαλλαγμένη από ηλίθιους ρομαντισμούς. Δεν έχει αυτό το βάρος» λέει ο ιδιοκτήτης του Μετεωρίτη. φού έκανε πολλές διαφορετικές δουλειές στην Ελλάδα, είχε έρθει πια η ώρα να ασχοληθεί με το παιδικό του όνειρο. «Δύο χρόνια πριν σκέφτηκα πως ήθελα να κάνω κάτι άλλο. Ένας φίλος μου μού πρότεινε τη δημιουργία βιβλιοπωλείου στην Κυψέλη. Έμενα ήδη εδώ. Προχώρησα την ιδέα μόνος μου. Έριξα όλα μου τα λεφτά στο βιβλιοπωλείο». Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε ο Μετεωρίτης, το βιβλιοπωλείο με το ευφάνταστο και ανατρεπτικό όνομα. «Ήθελα ένα ελληνικό όνομα, εύκολο για τους ξένους. Ένα όνομα που κάπως να φοβίζει. Τα βιβλία, άλλωστε, είναι ό,τι καλύτερο έχουμε βρει μέχρι σήμερα για να απαντήσει στις αγωνίες μας. Ήθελα, επίσης, να πω με κάποιον τρόπο πως τα βιβλία είναι σαν να έρχονται από κάπου αλλού. Είναι πολύ ανθρώπινα, αλλά, ταυτόχρονα, έχουν κάτι πολύ μυστηριώδες. Ήθελα ένα όνομα που τα παιδιά θα λάτρευαν. Ένα όνομα που θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα όμορφο λογότυπο. Μια μέρα το βρήκα».

Ο Μπενουά Ντουραντέν άνοιξε πριν από έναν χρόνο το βιβλιοπωλείο «Ο Μετεωρίτης» στην Κυψέλη και αγάπησε τον ρόλο του βιβλιοπώλη της γειτονιάς.

Ξέρω ότι το βιβλιοπωλείο μου είναι κομμάτι του gentrification, αλλά δεν το θεωρώ κακό να υπάρχει κάτι τέτοιο εδώ. Ένα βιβλιοπωλείο είναι τόσο σημαντικό όσο και οι κοινωνικές υπηρεσίες.

Κυψέλη: «Είναι ποιητικό να είσαι ο βιβλιοπώλης της γειτονιάς» Μεσημέρι Τρίτης και οι πελάτες του βιβλιοπωλείου διακόπτουν συχνά-πυκνά τη συνομιλία μας. Κάτοικοι της Κυψέλης, απλοί περαστικοί ή τουρίστες, που έχουν αρχίσει να εμφανίζονται όλο και περισσότερο στις συνοικίες γύρω από την Πατησίων, ήταν οι άνθρωποι που πέρασαν το κατώφλι του Μετεωρίτη. Η Κυψέλη ασκεί έλξη στον δημιουργό του συνοικιακού βιβλιοπωλείου. «Σε περιτριγυρίζουν όλα αυτά τα φαντάσματα, όλη αυτή η νοσταλγία,

Βιβλιοπωλείο «Ο Μετεωρίτης», Φωκίωνος Νέγρη 68, Κυψέλη

και ξεκινάς να ανακαλύπτεις περισσότερα γι’ αυτήν τη γειτονιά των πλουσίων και των διανοουμένων» αναφέρει ο κ. Ντουραντέν, που μαθαίνει όλο και περισσότερα για την ιστορία της περιοχής. «Στην Κυψέλη είσαι κοντά στο κέντρο, περπατάς δέκα λεπτά από την πλατεία και βρίσκεσαι στα Τουρκοβούνια. Είναι κλειστή και ταυτόχρονα ανοιχτή, έρχονται άνθρωποι με παιδιά, έχεις καλή ποιότητα ζωής. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα το ότι η Κυψέλη αποτελεί μια πολυπολιτισμική γειτονιά που τα πηγαίνει καλά». Αναγνωρίζει πως η γειτονιά μετασχηματίζεται, αλλά διατηρεί τις επιφυλάξεις του ως προς αυτήν τη διαδικασία. «Ξέρω ότι το βιβλιοπωλείο μου είναι κομμάτι του gentrification, αλλά δεν το θεωρώ κακό να γίνει κάτι τέτοιο εδώ. Ένα βιβλιοπωλείο είναι τόσο σημαντικό όσο και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Για μένα, το να έχεις βιβλιοπωλείο είναι κάτι παραπάνω από επιχείρηση. Είναι ένας τρόπος να ανοίγεις νέους δρόμους και να συναντιέσαι με νέους ανθρώπους. Αισθάνομαι πως γνωρίζω μερικούς ανθρώπους από τα βιβλία που αγοράζουν» υποστηρίζει, προσθέτοντας ότι η γειτονιά αποτελεί τον πυλώνα του βιβλιοπωλείου. «Ήταν πολύ σημαντικό για τον Μετεωρίτη να αποτελέσει το βιβλιοπωλείο της». Ο ίδιος, στην αρχή, ανησυχούσε για το πώς θα τον υποδέχονταν οι κάτοικοι. «Αρκετοί ξένοι ζούνε στην Ελλάδα ως expats και δεν θέλουν να μάθουν περισσότερα για τη χώρα» μας λέει ο κ. Ντουραντέν, ο οποίος όμως δεν αντιμετωπίζει τα πράγματα με αυτόν τον τρόπο. Οι «ευγενικοί και υποστηρικτικοί» κάτοικοι, όμως, αγκάλιασαν το βιβλιοπωλείο από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του. «Η γειτο-

νιά κάνει το βιβλιοπωλείο. Εγώ τη συνδέω με τα βιβλία. Μου αρέσει αυτός ο ρόλος. Να είμαι ο βιβλιοπώλης της γειτονιάς. Τον βρίσκω ποιητικό» εξομολογείται.

Ένα βιβλιοπωλείο στην Αθήνα του 2020 Ο κ. Ντουραντέν, ωστόσο, δεν επαναπαύεται στο δυναμικό ξεκίνημα του Μετεωρίτη και προσπαθεί να προσδιορίσει με ακρίβεια πώς πρέπει να είναι το ιδανικό βιβλιοπωλείο στην Αθήνα του 2020. Στον Μετεωρίτη βρίσκει κανείς παιδικά βιβλία και μερικά επιλεγμένα παιχνίδια, νέες κυκλοφορίες, καινούργια και μεταχειρισμένα βιβλία στα αγγλικά και στα γαλλικά και εκδόσεις μικρών εκδοτικών οίκων από την Ελλάδα και την Ευρώπη. «Αυτοί οι μικροί εκδοτικοί οίκοι είναι το παράθυρό μου στο Διάστημα» μας λέει, αναγνωρίζοντας όμως πως όλα τα παραπάνω δεν αρκούν. «Έχω να μάθω πολλά ακόμα, αλλά τα σχέδιά μου είναι μεγάλα. Θέλω να αξιοποιήσω το υπόγειο, που θα ονομαστεί “Ο Κρατήρας” – σύντομα θα διοργανωθεί κάτι εκεί. Αργότερα θα ήθελα να εκδώσω και βιβλία» αναφέρει. «Θα ήθελα να έχουμε “φωνές” στο βιβλιοπωλείο. Η ιδέα είναι να υπάρξει ένα σημείο στην Κυψέλη για μια φωνή που θα διαβάζει κάτι. Δεν πιστεύω πως πρέπει να έχουμε συνέχεια κάποιον που να μας εξηγεί πώς να σκεφτόμαστε. Θα ήθελα να δοκιμάσω αναγνώσεις βιβλίων για μισή ώρα ή σαράντα λεπτά και η εκδήλωση να σταματάει εκεί». Τι θα ήθελε σε σχέση με τα βιβλία και τη γειτονιά; «Να ανοίξουν πέντε βιβλιοπωλεία στην Κυψέλη» λέει χωρίς δεύτερη σκέψη. «Αυτό θα με έκανε χαρούμενο». 6.2.20 – lifo

Korres

The good LiFO

Το νέο KORRES Eau de Toilette Saffron Spices για άνδρες. Korre.com

Marks&Spencer Κολάν γυμναστηρίου Go Move από τη σειρά «Good Move». marksandspencer.com

Πλαίσιο To Powerbank Avocado είναι μια φορητή μονάδα 3000 mAh που θα γεμίσει την μπαταρία του smartphone σου, προσφέροντάς σου συνολικά μιάμιση πλήρη φόρτιση. plaisio.gr

Swatch Το «You’ve got the love» είναι ένα ρολόι περιορισμένης κυκλοφορίας και αριθμημένο στα 5.020 τεμάχια παγκοσμίως για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου.

Dangerous Minds

Swatch.com

Αποτίοντας φόρο τιμής στην περίφημη μπάντα από το Μάντσεστερ, τους Joy Division. Dangerousminds.gr

Personal

Shopper

Kérastase To Bain Hydra-Fortifiant είναι ένα ενδυναμωτικό σαμπουάν κατά της τριχόπτωσης από τη νέα σειρά Genesis της Kérastase.

Adidas Superstar, το εμβληματικό sneaker της adidas που επανακυκλοφορεί. Adidas.gr

Helmut Lang Ανδρικό πλεκτό με στρογγυλή λαιμόκοψη και πλέξη κοτσίδα. atticadps.gr

38 lifo – 6.2.20

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ Ζωή Ξεμαντήλωτου Σχεδιάστρια κοσμημάτων

Μπορείς να μου περιγράψεις το 24ωρό σου; Είναι κάπως αλαλούμ. Η μέρα μου ξεκινά γύρω στις 7, όταν πίνω τον πρώτο καφέ. Έπειτα περνώ αρκετές ώρες στο εργαστήρι μου, ο χρόνος κυλά σαν νερό εκεί μέσα. Προσπαθώ να ξεκλέβω λίγο χρόνο, έστω μία ώρα, για να κάνω γυμναστική και μετά πάλι πίσω – δεν φεύγω πότε πριν από τις 8 το βράδυ. Μετά, είτε θα γυρίσω σπίτι και θα μαγειρέψω κάτι ωραίο, γιατί μου αρέσει πολύ η μαγειρική, είτε θα δω τους φίλους μου. Πάμε να φάμε κάπου έξω, να πιούμε καλό κρασί, να δούμε μια ταινία, μια έκθεση. Δεν μου αρέσει πολύ να ξενυχτάω, δεν βρίσκω κάτι σε αυτό πλέον. Θέλω όλα αυτά να γίνονται μέχρι τις 11 και μετά ύπνο. Πώς και ασχολήθηκες με τη δημιουργία κοσμημάτων; Πάντα μου άρεσαν τα κοσμήματα, ήταν κάτι που πιστεύω ότι το κληρονόμησα από τη γιαγιά μου την Έλλη. Της άρεσαν πολύ και τα φορούσε συνέχεια. Έχοντας δουλέψει αρκετά χρόνια στη μόδα, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι ένα κόσμημα πάντα κάνει τη διαφορά, ολοκληρώνει μια εμφάνιση. Τα κοσμήματά σου μοιάζουν, θα έλεγε κανείς, περισσότερο με γλυπτά. Τα κοσμήματά μου είναι γλυπτά! Γίνονται όλα με την τεχνική του «χαμένου κεριού». Πώς έφτασαν να τα χρησιμοποιούν και σε editorials μόδας ξένων περιοδικών; Όταν είδα το μέιλ από τον όμιλο Condé Nast, σάστισα. Τους ρώτησα πού με βρήκαν. Η απάντηση, λοιπόν, είναι πως στο εξωτερικό αγαπούν πολύ την ελληνική αισθητική και κουλτούρα. Στα δικά μου κοσμήματα είδαν κάτι από το παρελθόν προσαρμοσμένο στο τώρα και στον μέλλον. Το στούντιό σου βρίσκεται μέσα σε μία από τις πιο όμορφες στοές της Αθήνας. Το κτίριο κατασκευάστηκε το 1935 από τη μεγαλύτερη κατασκευαστική της εποχής, των Αλβέρτη-Δημόπουλου, οι οποίοι έχουν φτιάξει και τον Πύργο Αθηνών. Λένε ότι τότε δεν μπορούσες να σταθείς στη στοά από τον ήχο των σφυριών. Είχε πάρα πολλούς τεχνίτες, χαράκτες και κάποια γραφεία εισαγωγής ευρωπαϊκών υφασμάτων. Με την κρίση το κτίριο «σώπασε», πολλά εργαστήρια έκλεισαν, κάποιοι βγήκαν στη σύνταξη. Τα τελευταία χρόνια το κτίριο έχει και πάλι ζωή, φωνές και κόσμο που ανεβοκατεβαίνει. Είναι όμορφα!

Πού πηγαίνεις τώρα; Για καφέ στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Μου αρέσει πολύ να κάθομαι και να δουλεύω στο καφέ και αγαπώ πολύ τις κυρίες που εργάζονται εκεί. Neso Studio, Πραξιτέλους 33 (εντός της στοάς), 4ος όροφος nesostudio.com, @nesostudio.com, neso.studio (Instagram/FB)

kειμενο μεροπη κοκκινη

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Ένα βελούδινο παντελόνι κοστουμιού Zucca και ένα δερμάτινο πολύχρωμο τζάκετ από το Boho Vintage Clothing.

6.2.20 – lifo

The good LiFO

Νέα καμπάνια υπευθυνότητας της Lidl Eλλάς: Στον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο

Market

Τη δέσμευση της Lidl Ελλάς για ένα καλύτερο αύριο έρχεται να επιβεβαιώσει η νέα 360ο καμπάνια εταιρικής υπευθυνότητας της εταιρείας, αποτυπώνοντας δημιουργικά δύο βασικές θεματικές της όσον αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη μείωση του πλαστικού και τη μείωση της σπατάλης των τροφίμων. Σε αυτές βασίζεται η νέα τηλεοπτική ταινία της εταιρείας με τίτλο Το αγόρι που αρνείται να μεγαλώσει και πρωταγωνιστή έναν μικρό ήρωα αλλά και όλους εμάς που παίρνουμε από αυτόν τη σκυτάλη και προχωράμε στον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο. Σε έναν κόσμο που καθημερινά ρυπαίνει, σπαταλά και αδιαφορεί για το πού μεγαλώνουν τα παιδιά μας ένα παιδί αντιδρά, ορθώνει το ανάστημά του και αρνείται να μεγαλώσει. Το παιδί δεν μένει στα λόγια αλλά πραγματικά σταματάει να μεγαλώνει. Και σιγά-σιγά δεν είναι μόνο του, καθώς κι άλλα παιδιά ακολουθούν τον δικό του δρόμο. Η καμπάνια αναδεικνύει την ανησυχία των παιδιών και αφυπνίζει τη συνείδηση των ενηλίκων όσον αφορά προβλήματα που δεν έχουν να κάνουν μόνο με το αύριο αλλά και με το σήμερα. Μια καμπάνια που κλείνει αισιόδοξα, καθώς η αρχή έχει γίνει ήδη από τη Lidl Ελλάς, η οποία κάθε μέρα πραγματοποιεί καινοτόμες ενέργειες και πρωτοποριακές δράσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

40 lifo – 6.2.20

Το portfolio του πολυβραβευμένου Diplomatico Rum επιστρέφει στην ελληνική αγορά

Το Arla Protein συμμετέχει στο πρόγραμμα «Υιοθετήστε έναν αθλητή» Το Arla Protein, αρωγός σε πρωτοβουλίες υποστήριξης Ελλήνων αθλητών, συμμετέχει φέτος στο πρωτοποριακό πρόγραμμα «Υιοθετήστε έναν αθλητή» της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής. Αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της ολυμπιακής χρονιάς, η εταιρεία ανακοίνωσε επίσημα τη στήριξή προς τους αθλητές Κωνσταντίνο Γκελαούζο (Μαραθώνιος), Περικλή Ηλία (ορεινή ποδηλασία), Απόστολο Χρήστου (κολύμβηση), Βασιλεία Καραχάλιου (ιστιοπλοΐα), Αναστασία Μαρινάκου (στίβος) και Ελισάβετ Πεσιρίδου (στίβος), συμβάλλοντας έμπρακτα στον στόχο της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, που είναι η μεγαλύτερη δυνατή εκπροσώπηση των ελληνικών χρωμάτων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο.

SIGNED BY NATURE Πολύς λόγος γίνεται το τελευταίο διάστημα για την ανάγκη αειφόρου παραγωγής κρέατος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ειδικά στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας. Η εκτατική αιγοπροβατοτροφία που εφαρμόζεται στη χώρα μας, σε συνδυασμό με την υψηλή διατροφική και γευστική αξία του ελληνικού αιγοπρόβειου κρέατος, αποτελεί την απάντηση σε αυτήν ακριβώς την ανάγκη, όπως υπογραμμίστηκε στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος (ΕΔΟΚ) στο πλαίσιο του προγράμματός της «Signed by Nature» και πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Το Diplomatico Rum εμπιστεύεται τη διανομή και ανάπτυξη των αγαπημένων της ρουμιών στην Concepts Α.Ε., η οποία προμηθεύει την ελληνική αγορά από τις αρχές του 2020. Η Concepts Α.Ε. φημίζεται για το μοναδικό διεθνές της portfolio (με κατηγορίες όπως το τζιν, το malt ουίσκι, το ρούμι, το απεριτίφ, το βερμούτ, το λικέρ), στο οποίο έρχεται να προστεθεί το premium ρούμι Diplomatico. Η ιστορία του Diplomatico ξεκίνησε στη Βενεζουέλα το 1959, με την ίδρυση του αποστακτηρίου της Licorerias Unidas S.A., όπου παράγεται όλη η γκάμα των ρουμιών του. Η βασική σειρά του Diplomatico, που θα είναι διαθέσιμη στην ελληνική αγορά, θα είναι η «Tradition Range» (Reserva Exclusiva, Mantuano, Planas), η οποία περιλαμβάνει εξαιρετικά παλαιωμένα μαύρα και λευκά ρούμια, καθώς και Limited Edition εμφιαλώσεις της σειράς «Prestige» και «Distillery Collection» που θα διατεθούν σε περιορισμένες ποσότητες μέσα στον χρόνο.

Ο ΑΔΜΗΕ στηρίζει το έργο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), στο πλαίσιο των δράσεων εταιρικής υπευθυνότητας που υλοποιεί, έχει τη χαρά να συνεργάζεται με την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ). Η γόνιμη αυτή συνεργασία ξεκίνησε με τον διαγωνισμό γλυπτικής «Διασυνδέοντας την Ελλάδα», στον οποίο συμμετείχαν 29 τελειόφοιτοι σπουδαστές και απόφοιτοι της ΑΣΚΤ, φιλοτεχνώντας έργα εμπνευσμένα από το έργο και τις αξίες του διαχειριστή. Μετά από ψηφοφορία της ειδικής επιτροπής που συστάθηκε από καθηγητές της ΑΣΚΤ και μέλη της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ, αναδείχτηκαν τα τρία επικρατέστερα γλυπτά. Οι δημιουργοί βραβεύτηκαν σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της εταιρείας και η βράβευση συνοδεύτηκε από συμβολικό χρηματικό έπαθλο. Το σύνολο των έργων που συμμετείχαν στον διαγωνισμό προβάλλεται σε ειδική έκθεση στο κτίριο του ΑΔΜΗΕ επί της οδού Κωνσταντινουπόλεως.

Η Γκρέτα Γκέργουιγκ φέρνει (ξανά) το μυθιστόρημα της Λουίζα Μέι Άλκοτ στη μεγάλη οθόνη. από τον θοδωρηκουτσογιαννοπουλο

45 ΘΈΑΤΡΟ

Ο Γιάννης Χουβαρδάς ανεβάζει Γιον Γκάμπριελ Μπόρκμαν. απο τη λουιζα αρκουμανεα

46 I WAS THERE

Στη Χιλή με τους Όρνιθες του Νίκου Καραθάνου απο την τινα μανδηλαρα

49 ΒΙΒΛΊΟ

Μια νέα μετάφραση του Κόμη Μοντεχρίστου μόλις κυκλοφόρησε. απο την τινα μανδηλαρα

Χα

�ά

νδ

ρι

στ ο

week

Ή Σ ΤΌ ΟΧ ΓΌ Ι Π Ο Ε Ρ Ι ΔΗ Α Π η Ο Κ Η ιανν ΑΣ ΤΌ ΈΝ ζεγ Έ Ν Α Γ Η Η Μ α ιντ Φ Π ιν Α ΓΑ η λ Γ Ι Α πο τ ΗΝ a ΣΤ

43 ΣΙΝΕΜΑ Μικρές Κυρίες

topevents

σική, παραδοσιακό ελληνικό τραγούδι και ποίηση. 9/2, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, λεωφ. Συγγρού 364, 21:00, εισ.: 5 ευρώ

7 ΟΠΕΡΈΤΑ Η Νυχτερίδα

1 ΘΈΑΤΡΟ Μακμπέθ

week

6-12 φεβρου αρ ιου 20 20

Μετά τον Οιδίποδα, ο Δημήτρης Λιγνάδης διασκευάζει τον Μακμπέθ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, κρατώντας τον ομώνυμο ρόλο του σατανικού βασιλιά της Σκωτίας. Στο πλευρό του η Μαρία Κίτσου στον ρόλο της λαίδης Μακμπέθ. Τρεις μάγισσες δίνουν το στίγμα της μοίρας του, με τη δίψα του για εξουσία και τις φιλοδοξίες του να τον οδηγούν στα αποτρόπαια και αιμοσταγή εγκλήματα που θα ορίσουν το πεπρωμένο του. Η παράσταση αποτελεί συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου και του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, ενώ συμπρωταγωνιστούν η Ράνια Οικονομίδου, η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου και ο Ορέστης Τζιόβας. 7/2-8/3, Εθνικό Θέατρο, Κεντρική Σκηνή, Αγ. Κωνσταντίνου 22-24, Τετ., Κυρ. 19:00, Πέμ.Παρ. 20:30, Σάβ. 17:30 & 20:30, εισ.: 10-25 ευρώ

2 ΜΟΥΣΙΚΗ Keiji Haino Αυτοδίδακτος σε κιθάρα και κρουστά, ο Κέιτζι Χάινο έγινε μέλος της μπάντας Aaraf το 1970. Το 1978 σχημάτισε τους Fushitsusha, ενώ το 1988 έγινε διεθνώς γνωστός τόσο από σόλο δουλειές όσο και από συμμετοχές σε μπάντες. Έχοντας κυκλοφορήσει πάνω από 170 δισκογραφικές δουλειές και έχοντας εμφανιστεί πάνω από 1.500 φορές live, φέτος επιστρέφει στην Ελλάδα μετά από 15 ολόκληρα χρόνια για μια συναυλία στο Temple. 7/2, Temple Athens, Ιάκχου 17, 21:00, εισ.: 15-20 ευρώ

3 ΘΈΑΤΡΟ Τα κόκκινα τετράδια Η αληθινή ιστορία της αντιστασιακής Βάσως Στροφύλλα αποτυπώνεται σε ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο από την εγγονή της Ελεάνα Γεωργούλη. Η παράσταση ακολουθεί την οδύσσεια της νεαρής Βάσως από το 1940, τη μάχη της στον αντιστασιακό αγώνα, την προσωπική της ζωή, τη φυλάκιση και απελευθέρωσή της το 1953. Με τους Νάνσυ Μπούκλη, Ανδρέα Κοντόπουλο, Γιάννη Φίλια και Ελεά-

42 lifo – 6.2.20

Η Εθνική Λυρική Σκηνή γιορτάζει τα 80 χρόνια λειτουργίας της με τη διάσημη οπερέτα του Γιόχαν Στράους Η Νυχτερίδα, με την οποία ξεκίνησε τις δραστηριότητές της στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το 1940. Μεταφέροντας τη δράση του έργου στα αστικά σαλόνια της Αθήνας και στις καμπάνες του Αστέρα Βουλιαγμένης τη δεκαετία του ’60, η παραγωγή, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε το 2014, επιστρέφει και πάλι υπό τη σκηνοθετική επίβλεψη του Αλέξανδρου Ευκλείδη. 7/2-5/3, Εθνική Λυρική Σκηνή - ΚΠΙΣΝ, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, λεωφ. Συγγρού 364, 7, 8, 9, 16, 19, 22, 23/2, 5/3, 20:00 (Κυρ. 18:30, στις 5/3: 19:00), εισ.: 15-70 ευρώ.

8 ΈΚΘΕΣΗ Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896

να Γεωργούλη. 7/2-12/4, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Παρ.-Κυρ. 21:15, εισ.: από 10 ευρώ

4 ΜΟΥΣΙΚΗ Death Disco MiniFest Το MiniFest του Death Disco τείνει να γίνει θεσμός μετά την περσινή διοργάνωση. Φέτος μεταφέρεται στο Gagarin 205 και παρουσιάζει την postpunk εκδοχή του με καλεσμένους τους ιστορικούς Chameleons από τα ’80s, τους γνωστούς στο ελληνικό κοινό Soviet Soviet, τους Γερμανούς Holygram και τους δικούς μας Data Fragments. 8/2, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 19:00, εισ.: 28-35 ευρώ

5 ΜΟΥΣΙΚΗ Σωκράτης Σινόπουλος & L'Acheron Η λύρα του Σωκράτη Σινόπουλου συναντά τις βιόλες του γαλλικού συγκροτήματος L’Acheron σε συνδυασμό με το έργο «Επτά δάκρυα» του σπουδαίου Άγγλου συνθέτη του 16ου αιώνα John Dowland και τη χαρμολύπη των βυζαντινών ήχων. Οι συνθέσεις των 5 μουσικών διηγούνται την καθαρτική ιστορία μετάβασης από το σκοτάδι στο φως. 8/2, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, 20:30, εισ. 7-15 ευρώ

6 ΜΟΥΣΙΚΗ Jazz Chronicles: Μιχάλης Σιγανίδης & The Unlimited Shrimp O Φάρος του Κέντρου Πολιτισμού και Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος θα φιλοξενήσει το ιδρυτικό μέλος των Χειμερινών Κολυμβητών και Primavera en Salonico που, σε συνεργασία με το συγκρότημα The Unlimited Shrimp και τους Μάρθα Φριντζήλα και Κώστα Βραχνό, θα προβεί σε αναπάντεχους αυτοσχεδιασμούς και την αφήγηση νέας μουσικής. Η παρουσίαση θα εμπεριέχει υλικό από τη δισκογραφία του Μιχάλη Σιγανίδη, αποτελούμενο από διαφορετικά στυλ και ακούσματα: τζαζ, ηλεκτρονική μου-

STOEP TH PR ES S PARTY Seds: Nastia Μετά την εμφάνισή της στο περσινό ADD, το αστέρι της χορευτικής σκηνής από το Κίεβο, Nastia, επιστρέφει στο six d.o.g.s, καλεσμένη του Seds. Μαζί της θα εμφανιστούν οι Cirkle, Mattik και Steve Sai. 8/2, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 24:00

Στη μνήμη του Άγγελου Δεληβορριά η σεναριογράφος, σκηνοθέτις και παραγωγός Μαρία Ηλιού επανέρχεται με μια νέα φωτογραφική έκθεση με τίτλο «Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896», που συνοδεύεται από ένα νέο ιστορικό ντοκιμαντέρ. Μέσα από το έργο της θα παρουσιαστεί η ιστορία της Αθήνας του 19ου αιώνα με οπτικό υλικό από αρχεία της Ελλάδας, της Ευρώπης, της Αμερικής, του Καναδά και της Αυστραλίας, συνδυασμένη με ήχους και μουσική της εποχής. 12/02-25/04, Μουσείο Μπενάκη, Κεντρικό Κτίριο, Κουμπάρη 1 & Βασ. Σοφίας, Δευτ., Τετ.-Κυρ. 10:30-12:00, 12:3014:00, 14:30-16:00, 16:15-17:45, 18:30-20:00, 20:30-22:00, 22:15-23:45, εισ.: από 6 ευρώ

9 ΜΟΥΣΙΚΗ Δαιμόνια Νύμφη

Banana Boys Οι γνωστοί party makers με σήμα κατατεθέν τους την μπανάνα, σε συνεργασία με το Haus of Proletarea από τη Θεσσαλονίκη, σε μία ακόμη βραδιά στο Ρομάντσο. 7/2, Bios.Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 23:00

Η θεατρική τελετουργία και η διονυσιακή έκσταση των «Δαιμόνια Νύμφη» παραμένουν μέχρι σήμερα πρωτόγνωρες για τα ελληνικά δεδομένα. Έχοντας ταξιδέψει και παρουσιάσει την τέχνη τους σε δημοφιλή ευρωπαϊκά μουσικά φεστιβάλ, επιστρέφουν στην Αθήνα παρουσιάζοντας κομμάτια από τις δισκογραφικές τους δουλειές μαζί με καινούργιο, ακυκλοφόρητο υλικό. 8/2, Piraeus 117, Πειραιώς 117, 22:00, εισ.: 14 ευρώ

10 ΈΚΘΕΣΗ Το δις εξαμαρτείν ουκ… Η Gallery Genesis παρουσιάζει το ζωγραφικό έργο του Γιάννη Ξανθούλη, γνωστού για τις δημοσιογραφικές, συγγραφικές και θεατρικές του δουλειές, μέσα από μια νέα αναδρομική έκθεση. 6-22/2, Gallery Genesis, Χάριτος 35, Τρ., Πέμ.-Παρ. 11:30-21:30, Τετ., Σάβ. 11:30-15:30

Φως στο σκοτάδι Light of my life Σκηνοθεσία: Κέισι Άφλεκ Πρωταγωνιστούν: Άνα Πνιόφσκι, Κέισι Άφλεκ

ερίεργη σύμπτωση: ο Άνθρωπος Ελέφαντας, μία από τις ελάχιστες «straight», μαζί με το Straight Story, ταινίες στη σουρεαλιστική φιλμογραφία του Ντέιβιντ Λιντς επηρέασε τελεσίδικα δύο Αμερικανούς ηθοποιούς στο να γυρίσουν κι εκείνοι ταινίες. Και ενώ ο Μπράντλεϊ Κούπερ, ο οποίος είδε τη δραματοποιημένη ιστορία του παραμορφωμένου Ντέιβιντ Μέρικ όταν ήταν παιδί στο σινεμά με τον πατέρα του –και μάλιστα έπαιξε τον ίδιο ρόλο, με θριαμβευτικές κριτικές, χρόνια αργότερα στο Μπρόντγουεϊ–, επέλεξε μια τελείως άσχετη παραβολή για το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, το A star is born, ο Κέισι Άφλεκ εμφανίζεται για δεύτερη φορά πίσω από την κάμερα, με το Light of my life, τίτλος που παραφράζει την Ανδρομάχη του Ευριπίδη, την ιστορία ενός πατέρα και της μικρής του κόρης που μπλέκουν σε ένα ανελέητο, ελικοειδές κρυφτό από τους άνδρες που επιβίωσαν από μια απροσδιόριστη, τρομακτική πανδημία η οποία στοίχισε τη ζωή σχεδόν όλων των γυναικών του πλανήτη. Είχε προηγηθεί ένα φανταχτερό, αν και κενό ντεμπούτο, το I’m still here, αν θυμάστε, με το τρικ της ψευδοντοκιμαντερίστικης καταγραφής της απόσυρσης από τα καλλιτεχνικά δρώμενα ενός εμφανώς μαστουρωμένου, ή τουλάχιστον έτσι μας άφησε να πιστεύουμε, παρανοϊκού, εχθρικού Χοακίν Φίνιξ. Το τέχνασμα δεν έπιασε, ούτε έπεισε: ο Φίνιξ επανήλθε, δηλώνοντας πως το όλο θέμα ήταν μια σημειολογική παραβολή για τις

παγίδες της βιομηχανίας του θεάματος, η ταινία ήταν κακή και, σαν να μην έφταναν αυτά, δυο γυναίκες, συνάδελφοί του, κατηγόρησαν τον Κέισι για σεξουαλική παρενόχληση και του έκαναν μηνύσεις. Ο λαβωμένος ηθοποιός και σκηνοθέτης αρχικά σιώπησε, στη συνέχεια απολογήθηκε και το Όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου για το Manchester by the sea χλώμιασε από το στίγμα, με την παρουσιάστρια Μπρι Λάρσον αμήχανη και αρνητική απέναντί του τη στιγμή που του ενεχείρισε το αγαλματάκι. Η καριέρα του Άφλεκ σάστισε, αλλά δεν ανεστάλη. Σοφά ενεργώντας, αντιμετώπισε το ζήτημα ευθέως, έμαθε να ακούει και όποτε η κουβέντα, κυρίως σε συνεντεύξεις, ερχόταν στο προκείμενο, γενικά και ειδικά, αντί να αποστρέφει τα λόγια του, φαινόταν συνετισμένος και μετανοημένα υποστηρικτικός στη μεταβατική πορεία των γυναικών προς την αυτο-απενοχοποίηση, ταυτόχρονα με τη δημόσια υπόδειξη των αυτουργών. Όπως αποδεικνύει το Φως στο σκοτάδι, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου, αλλά δεν διαγωνίστηκε στο επίσημο πρόγραμμα, θα ήταν κρίμα να είχε διακοπεί η καλλιτεχνική έγνοια ενός ανθρώπου που έχει ουσία και ανησυχία και εδώ τις εκφράζει με έναν τρυφερό ύμνο στη γυναίκα μέσα από ένα σκληρό road movie. Όλα ξεκίνησαν από τα παραμύθια που ο Άφλεκ έλεγε στους δυο γιους του για να τους βάλει για ύπνο. Έχοντας σχηματίσει παραβολές στο μυαλό του, άρχισε να γράφει ένα σενάριο βασισμένο στην εμπειρία αυτή. Τα

Το ταξίδι ενός πατέρα και του παιδιού του εκτός της κοινωνίας ύστερα από πανδημία που εξαφάνισε τον μισό πληθυσμό της Γης.

παιδιά του τον απέτρεψαν στην επιλογή του φύλου, προτείνοντάς του να γυρίσει μια ταινία για έναν πατέρα και την κόρη του. Το δυστοπικό φόντο είναι η ώθηση προς την περιπέτεια, μια αφορμή για ακραία κατάσταση που βοηθά την ίντριγκα και ενδυναμώνει την ένταση και το επείγον. Οι αισθητικές του αναφορές είναι, εκτός από το είδος της επιστημονικής φαντασίας που ανέκαθεν τον γοήτευε, το εμβληματικό La Jetée του Κρις Μαρκέρ και η Ίντα του Πάβελ Παβλικόφσκι. Μουντό και σχεδόν μονοχρωματικό, το Light of my life επιχειρεί μια μακριά εισαγωγή με ένα παραμύθι βιβλικό και παιδικό μαζί που λέει ο πατέρας στο κορίτσι λίγο πριν αποκοιμηθούν σε μια σκηνή, μέσα στο χειμωνιάτικο δάσος. Μπορεί να είναι άλλη μια ταινία για έναν μετα-αποκαλυπτικό εφιάλτη, αλλά ο Άφλεκ κοντράρει μια απαθή αφήγηση (ενώ το πρόσφατο, οικογενειακά προσανατολισμένο Ένα ήσυχο μέρος φόρτσαρε προς όλες τις κατευθύνσεις) με την απόλυτη συνενοχή ανάμεσα στον προστάτη και το ζωοφόρο ανθρώπινο είδος προς εξαφάνιση. Το κορίτσι, κοντοκουρεμένο για να μη δίνει στόχο, αθώο, αλλά πανέξυπνο, προσεκτικό και γεμάτο περιέργεια και γόνιμες απορίες, σαστισμένο, αν και διαισθητικά ευαισθητοποιημένο ως προς τον κίνδυνο που ελλοχεύει, εξαρτάται από τη μοναδική άγκυρα που του έχει απομείνει, την ίδια στιγμή που ο ενήλικος πατέρας το σκεπάζει με το τρεμάμενο βλέμμα του, θεωρώντας το φως της ζωής του, τον άσβεστο φάρο μια απλανούς πορείας προς το άγνωστο. Η μικρή δεν έχει γίνει ακόμα «γυναίκα» και σε μια έξοχη σκηνή, σταθερή και γυμνά αληθινή, ο Άφλεκ της εξηγεί στεγνά, όσο γίνεται πιο πατρικά, τη διαδικασία της μητρότητας, μια και η φυσική της δασκάλα, η μητέρα της (την υποδύεται σε αποσπασματικά φλασμπάκ η Ελίζαμπεθ Μος), δεν ζει για να την καθοδηγήσει με τις κατάλληλες, καίριες λέξεις και την εγγενή κατανόηση. Σαν κυνηγοί και καταδιωγμένοι, οι δυο τους περιπλανιούνται μακριά από την αδηφάγα αδιακρισία των πεινασμένων ανδρών που έχουν απομείνει, σαν κεραυνοχτυπημένα ζόμπι. Το μοναδικό μυστικό που δεν τολμά να πει στο παιδί του, ενώ ξέρει πως κάποια στιγμή πρέπει να το αποκαλύψει, είναι το τι θα πάθει αν πέσει στα χέρια τους. Οι περισσότερες δυστοπικές περιπέτειες χάνουν χρόνο και νόημα στις περιγραφές και στις λεπτομέρειες, ξοδεύονται στο πλαίσιο και χάνουν στο περιεχόμενο – έτσι έγινε με το πολύ αναμενόμενο, αλλά αινιγματικά αβαθές Road του Τζον Χίλκοουτ. Το χρονικό του Άφλεκ, σπαρτιάτικο και φιλοσοφικό, μιλά για τη ζωή που ξεπηδά μετά το πένθος, για τον σπόρο που φυτρώνει χάρη στην αφοσιωμένη ανατροφή και τη σπλαχνική φροντίδα – χωρίς περιττές κλάψες, σκηνοθετικά κόλπα, αχρείαστα κρεσέντι ή θεαματικές ανατροπές. Δεν έχει τόση σημασία αν ο Άφλεκ ισχυρίζεται πως κάρφωσε την κάμερά του όπως η Σαντάλ Ακερμάν στην Jeanne Dielman. Ούτε καν ότι η ταινία (όντως) αναφέρεται εκτεταμένα, σχεδόν ψυχαναλυτικά, στον ίδιο, στις εμπειρίες του και στα συναισθήματά του μετά το διαζύγιο, στις προσωπικές του περιπέτειες και ενδεχομένως σε μια οδύνη που έχει επιλέξει μέχρι στιγμής να μη μοιραστεί καλλιτεχνικά – κάποια στιγμή, το κορίτσι τον ρωτάει ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ηθικής και της δεοντολογίας και εκείνος αισθάνεται την υποχρέωση να της δώσει τον ορισμό, μάλλον για να τον εμπεδώσει ο ίδιος. Ακόμα κι αν δεν γνωρίζαμε πως την ταινία υπογράφει ο Κέισι Άφλεκ και όχι κάποιος με καθαρό ποινικό, ηθικό και οσκαρικό μητρώο, η αξία θα ήταν η ίδια.

σινεμά

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

week

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο

Κακό

α πο το ν θ ο δ ωρη κο υτσο γ ια ν ν ο πο υλο

VILLAGE RENTI 19-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2-ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX 2-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1

6.2.20 – lifo

σινεμά week

44 lifo – 6.2.20

Μικρές Κυρίες Little Women Σκηνοθεσία: Γκρέτα Γκέργουιγκ Πρωταγωνιστούν: Σέρσα Ρόναν, Φλόρενς Πιου, Έμα Γουότσον, Τιμοτέ Σαλαμέ, Μέριλ Στριπ Η ζωή και οι επιλογές των τεσσάρων νεαρών κοριτσιών της οικογένειας Μαρτς, που αποφάσισαν να ζήσουν τη ζωή τους όπως εκείνες ήθελαν.

Αγαπημένο και πολυμεταφερμένο στην οθόνη μυθιστόρημα, οι Μικρές Κυρίες δεν είναι μόνο ένα όχημα για την καπιτάλε ερμηνεία της πρωταγωνίστριας, Τζο, της πιο ατίθασης και αδέσμευτης από τις τέσσερες αδελφές Μαρτς που μεγαλώνουν με συγκρατημένη ανέχεια και περισσή αισιοδοξία λίγο πιο πέρα από την καλή κοινωνία και τα καλλιτεχνικά θέλγητρα της Νέας Υόρκης του 1860, με τη μάνα/Μάρμι να τις προσέχει με φροντίδα και τρυφερότητα και τον αγαθό πατέρα απόντα στον Εμφύλιο. Η συγγραφέας Λουίζα Μέι Άλκοτ επιδίωξε να παντρέψει την ηθογραφία της εποχής με τις φεμινιστικές προσδοκίες, όπως καμία άλλη δεν είχε επιχειρήσει στο παρελθόν, μέσα από απλή γραφή και αδρούς χαρακτήρες. Το σχήμα στο έργο είναι καθαρό και σαφές: η οικία των Μαρτς μοιάζει με το μικρό σπίτι στο λιβάδι, πάρα πολύ κοντά της βρίσκεται η έπαυλη του πλούσιου φίλου των κοριτσιών, Λόρι, και του χήρου πατέρα του, ενώ, διασχίζοντας το δασάκι, πετάγονται στη μικρή κοινότητα για να κανονίσουν τις δουλειές και τις εκκρεμότητες. Η Γκρέτα Γκέργουιγκ δεν πείραξε την παραμυθένια διάταξη, ούτε τη σύνταξη των προσώπων, με τα τερτίπια, τις ευαισθησίες, τις αρετές και τις αδυναμίες τους να δίνουν εμφατικά το «παρών». Ευτυχώς, όμως, είχε λόγο να καταπιαστεί με αυτή την εμβληματική ιστορία ενηλικίωσης. Η Τζο επελαύνει (march γαρ), διατηρώντας την αβανταδόρικη ποιότητα που την έχει ανεβάσει στο πάνθεον των γυναικείων λογοτεχνικών χαρακτήρων, αλλά όχι ερήμην των υπολοίπων –ειδικά της αδελφής Μέι, της υπέροχης Φλόρενς Πιου–, που την καθορίζουν οργανικά. Ο φεμινισμός που την καίει σαν αδιάγνωστη ασθένεια παίρνει μορφή και κλείνει το μάτι στο #metoo με τη χειραφέτηση του φινάλε, μια έξυπνη σεναριακή παράκαμψη που δεν συνιστά ακριβώς ανατροπή αλλά βελτίωση και εκσυγχρονισμό, έντεχνη ταύτιση της πρωταγωνίστριας με τη συγγραφέα και τη σκηνοθέτιδα και άλμα στον χρόνο με ένα τέχνασμα βγαλμένο μέσα από το πνεύμα και την πρόθεση του αρχικού κειμένου. Ο χαρακτήρας της παραμένει, φυσικά, ο ορισμός του ορμητικού αγοροκόριτσου (εξαιρετική, παθιασμένη η Σέρσα Ρόναν), αλλά, σε μια αναβαθμισμένη προσαρμογή, ο Λόρι του Τιμοτέ Σαλαμέ, ο μπερδεμένος, θαμπωμένος, αν και κακομαθημένος κολλητός της διπλανής πόρτας, που βασικά θέλει να παντρευτεί ολόκληρη την οικογένεια, μετατρέπεται σε ένα νέο υβρίδιο, ένα «κοριτσάγορο», που υιοθετεί τη νοοτροπία μιας μικρής μητριαρχικής κοιτίδας για να τα καταφέρει κάποια στιγμή να προσαρτηθεί συναινετικά, ωριμάζοντας σταδιακά. Επιπρόσθετα, τα φαβορί για το Όσκαρ κοστούμια της Τζάκλιν Ντουράν ενσωματώνουν τόσο αβίαστα πινελιές από τα στυλ των επόμενων αιώνων, που προσκαλούν τον θεατή να τα

μελετήσει προσεκτικά για να κατανοήσει το boho στίγμα του ατομικού γούστου μέσα από την de facto συντηρητική εποχή – κέντημα, πραγματικά. Οι Μικρές Κυρίες μεγαλώνουν με τη γραφή και την κάμερα της Γκέργουιγκ. Τις κάνει να φαίνονται εργόχειρο. Το βλέμμα της είναι πιο απελευθερωμένο και περισκοπικό από το προσωπικό ρεσιτάλ της Κάθριν Χέμπορν, που με τις οδηγίες του Τζορτζ Κιούκορ το 1934 εξέθεσε τις αρχές και τις αξίες της περί υποκρισίας και δημιουργικού πείσματος σε ένα κοινό που ακόμα δεν τη γνώριζε καλά, καθώς και από την επιμελή, μεσαίας συχνότητας προσέγγιση της Γουινόνα Ράιντερ 60 χρόνια αργότερα. VILLAGE RENTI 1,2,14-VILLAGE MALL 6-VILLAGE PAGRATI 1-VILLAGE FALIRO 3,4-ODEON ESCAPE 7-ΑΕΛΛΩ CINEMAX 3-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2-ΑΙΓΛΗ 1-ΑΝΟΙΞΗ 1-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1-ΒΑΡΚΙΖΑ 1-CINERAMAWEST CITY 3-ΔΙΑΝΑ-ΙΝΤΕΑΛ-ΚΗΦΙΣΙΑ CLASSΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ CINEMAX 1,2-ΟΣΚΑΡΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1,2-ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 1-TOWN CINEMAS 2-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1-ΑΡΤΕΜΙΣ-ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ-ΟΝΕΙΡΟ-ΖΕΑΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ

Η αόρατη ζωή της Ευρυδίκης Γκουσμάο The invisible life of Euridice Gusmao Σκηνοθεσία: Καρίμ Αϊνούζ Πρωταγωνιστούν: Τζούλια Στόκλερ, Κάρολ Ντουάρτε Στο Ρίο ντε Τζανέιρο της δεκαετίας του ’50 δύο αχώριστες αδελφές αναγκάζονται να αποχωριστούν η μία την άλλη.

Ο βίαιος και άδικος αποχωρισμός δυο αδελφών είναι η κεντρική αφηγηματική γραμμή της ωδής του Βραζιλιάνου σκηνοθέτη Καρίμ Αϊνούζ στις καταπιεσμένες γυναίκες, με φόντο το Ρίο ντε Τζανέιρο του ’50. Η Γκίντα ακολουθεί έναν Έλληνα ναύτη στην Αθήνα, μένει έγκυος και επιστρέφει ντροπιασμένη στο σπίτι της, αντιμετωπίζοντας τον εχθρικό πατέρα που την αποκληρώνει με συνοπτικές διαδικασίες και μπόλικη εκδικητικότητα. Η αδελφή της, η Ευρυδίκη, έχει παντρευτεί έναν αδιάφορο, ανώριμο άνδρα, ο οποίος βλέπει το σεξ σαν ένα κτηνώδες παιχνίδι, κι εκείνη αποφεύγει, μάταια, να κάνει παιδί μαζί του. Το μεγάλο της όνειρο, να κάνει καριέρα ως πιανίστα, μένει μετέωρο και, τιμώντας το όνομά της και τον μύθο του Ορφέα, η μουσική αποτυγχάνει να τη σώσει. Η κατάβαση στην κόλαση σε αυτό το τροπικό μελόδραμα, όπως το περιγράφει ο Αϊνούζ, δεν προκύπτει με απότομες πτώσεις και ακραία περιστατικά αλλά συμβαίνει μέσα από έναν μελαγχολικό παραλληλισμό: είναι σαν οι κάποτε αχώριστες αδελφές να παρακολουθούν διαισθητικά τις ραγισμένες ζωές τους σε μια ταινία saudade ατμόσφαιρας και στέρεων ερμηνειών. Η Γκίντα και η Ευρυδίκη μένουν πολύ κοντά για να μη συναντηθούν ποτέ και σε ένα εστιατόριο ο Αϊνούζ στήνει σασπένς με την προσμονή και την ειρωνεία στη μοναδική σκηνή όπου το δράμα παραχωρεί τη θέση του σε υπαινιγμό μελοδράματος. Σε ένα απρόσμενο flash forward, η σπουδαία Φερνάντα Μοντενέγκρο (Κεντρικός Σταθμός), στα 90 της χρόνια, μας ξεναγεί σε μια συμπυκνωμένη αναδρομή με λίγα λόγια και τις απολύτως απαραίτητες εκφράσεις – μια υπέροχη σεκάνς επιλόγου, απολύτως σύμμετρη με τη διάρκεια και τους ρυθμούς της ταινίας. ΑΣΤΥ-ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ

Monos Σκηνοθεσία: Αλεχάντρο Λάνες Πρωταγωνιστούν: Σοφία Μπουεναβεντούρα, Τζούλιαν Τζιράλντο, Κάρεν Κουιντέρο Μια ομάδα έφηβων αγοριών και κοριτσιών ζει στρατιωτικά σε ένα οροπέδιο στα επιβλητικά βουνά της Κολομβίας και έχει δύο αποστολές: να προσέχει την Αμερικανίδα όμηρό της και να διατηρεί στη ζωή μια αγελάδα σημαντική για την επιβίωσή της. Όμως τα πράγματα αρχίζουν να στραβώνουν.

Οκτώ αγόρια και κορίτσια επιθεωρούνται από κάποιον που μοιάζει με στέλεχος στρατιωτικής οργάνωσης και ακολουθούν με υπερβάλλοντα ζήλο τις διαταγές του. Φυλούν σε μια ερημική δασική έκταση μια γιατρό που μάλλον η οργάνωση έχει απαγάγει και περνούν τις ώρες τους γιορτάζοντας το αίσθημα απόλυτης ελευθερίας που νιώθουν, την ίδια ώρα που μάχονται για να διατηρήσουν την αυτοπειθαρχία τους. Ο Βραζιλιάνος Αλεχάντρο Λάνες αφήνει εκτός αφήγησης το παρελθόν όσων γίνονται, για να κάνει ένα σχόλιο για τους μηχανισμούς εξουσίας που προσπαθούν να ελέγξουν και να απογυμνώσουν από κάθε συναίσθημα μια χούφτα νεανικά σώματα, αλλάζοντας στη συνέχεια ρότα και περιγράφοντας μια δική του, πιο ακραία και μελοδραματική εκδοχή του Άρχοντα των Μυγών, όσο τα παιδιά διαχειρίζονται μόνα τους μια δύσκολη κατάσταση. Εκμεταλλευόμενος σε σημείο εξάντλησης το φυσικό τοπίο, εμμένει στη χρήση του σοκ ως στοιχείου αφήγησης και στα συνεχή κοντινά πλάνα πάνω στα πρόσωπα των παιδιών, ψάχνοντας ψήγματα ψυχής μέσα στα σώματα, τακτική που ακολουθεί μανιωδώς ως το εκβιαστικά συναισθηματικό φινάλε της ταινίας, μια ψυχρή άσκηση ενοχής απέναντι στον θεατή. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-ΔΑΝΑΟΣ 2-ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 1,2

Αρπακτικά πτηνά και η φαντασμαγορική χειραφέτηση της Χάρλεϊ Κουίν Birds of prey and the fantabulous emancipation of one Harley Quinn Σκηνοθεσία: Κάθι Γιαν Πρωταγωνιστούν: Μάργκο Ρόμπι, Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, Μέρι Ελίζαμπεθ Ουίνστεντ, Ρόζι Περέζ Μετά τον χωρισμό της με τον Τζόκερ, η Χάρλεϊ Κουίν ενώνεται με μια θηλυκή συμμορία για να σώσει ένα νεαρό κορίτσι από τα χέρια ενός εγκληματία.

Η Χάρλεϊ Κουίν, η ακροβάτισσα του εγκλήματος με τη στολή του αρλεκίνου και την twisted αίσθηση του χιούμορ, επιστρέφει, ψυχικά συνετισμένη και στυλιστικά προσαρμοσμένη, στα ηπιότερα κελεύσματα του κώδικα New 52. Μπορεί να έχει χάσει την ψυχή της, να βρίζει και να ψεύδεται, μέχρι και να σκοτώνει όποτε χρειαστεί, αλλά αποκτά καρδιά και οίκτο σαν να προσδιορίζει από την αρχή τη σημειολογία της vigilante. Στην ταινία της Κάθι Γιαν κρατά τα προσχήματα της εκτροχιασμένης πρώην ερωμένης του Τζόκερ, αλλά πολύ γρήγορα μαλακώνει την καρδιά

της, όταν εμφανίζεται στο προσκήνιο μια μικρή κλέφτρα που καταζητείται από δαίμονες κυρίως, γιατί ξάφρισε ένα πολύφερνο διαμάντι. Στην παρέα των θηλυκών τιμωρών προστίθενται η Κυνηγός, το Μαύρο Καναρίνι και μια ντετέκτιβ (Ρόζι Πέρεζ), όλες ζορισμένες από τις περιστάσεις, που συμβιβάζονται στον παρονομαστή της ηθικής και του δικαίου και τα βάζουν κυρίως με έναν κακό ναρκισσιστή που υποδύεται άκακα (και άχαρα) ο Γιούαν ΜακΓκρέγκορ. Ωστόσο, η ταινία δεν ψάχνει ακριβώς ρεαλισμό, είτε του πρόσφατου και σε επίπεδο πρωτοφανούς φαινομένου πειράματος του Τζόκερ είτε στον βαθμό του ζόφου που έχει λανσάρει με διαφορετικές εκδοχές ο Μπάτμαν. Αντίθετα, δανείζεται από όποια DC εικονογραφία έχει προηγηθεί, ως και από τον Τζόελ Σουμάχερ. Το inclusiveness φαντάζει μονόδρομος και τα Αρπακτικά Πτηνά εφαρμόζουν μια αυστηρή λογική τοποθέτησης χαρακτήρων σε πείσμα της αυθεντικής δημιουργικότητας. Αν κάποιος χειραφετήθηκε πραγματικά, είναι ο Τζόκερ του Τοντ Φίλιπς. Η Χάρλεϊ έμεινε στην εισαγωγική φαντασμαγορία. VILLAGE RENTI 4,6,11,15-VILLAGE MALL 4,5,7,8,10,11,14-VILLAGE PAGRATI 4-VILLAGE FALIRO 2,6,9-VILLAGE AG.DIMITRIOS 2,3-ODEON MAROUSI 2-ODEON ESCAPE 3,4,5-ΑΕΛΛΩ CINEMAX 1,3-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2-ΑΙΓΛΗ 2,4-ΑΝΟΙΞΗ 1,2-WEST CITY 1,2,3-ΝΑΝΑ 3,5-TOWN CINEMAS 1-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2

Winona Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Βούλγαρης Πρωταγωνιστούν: Ανθή Ευστρατιάδου, Σοφία Κόκκαλη, Ηρώ Μπέζου, Δάφνη Πατακιά Σε κάτι που μοιάζει με συνηθισμένη βόλτα στην παραλία, τέσσερις γυναίκες χαίρονται τον ήλιο, τη θάλασσα και τη μεταξύ τους παρέα. Καμία από αυτές δεν είναι η Winona.

Γεμάτη πολλαπλές και αντικρουόμενες για το χτίσιμο των χαρακτήρων ιδέες, φτιαγμένες μέσα από μια ανεξάντλητη χοάνη αναφορών που βρίσκονται στο κεφάλι του Αλέξανδρου Βούλγαρη, η Winona του είναι μια ευαίσθητη, αλλά εντελώς χαοτική ματιά πάνω στο αληθινό αλλά και το κινηματογραφικό πρόσωπο των γυναικών. Έχοντας τέσσερις ερμηνεύτριες που δένονται από την αρχή με τους ρόλους τους και μια παραλία ως σκηνικό που μπορεί να συμβολίζει την απεραντοσύνη του ταξιδιού τους σε αυτήν τη ζωή, δημιουργεί μια σειρά παιχνιδιών από τις ίδιες σχετικά με την ταυτότητα των άγνωστων παρατηρητών, που στην πλειονότητά τους είναι ευχάριστα, όμως χρησιμεύουν περισσότερο για τη δημιουργία όμορφων ταινιών μικρού μήκους οι οποίες είναι δύσκολο να ενωθούν και να αποκωδικοποιήσουν τις σκέψεις πίσω από τα πρόσωπα. Πριν φτάσουμε στην κεντρική σύλληψη της Winona, οι ηρωίδες παραμένουν άγνωστες γυναίκες της διπλανής πόρτας που είναι κατά βάση κλειστή και η φιλμική τους ύπαρξη παίρνει προεκτάσεις που από ένα σημείο και μετά εκτείνονται στο άπειρο, αφήνοντας στο τέλος ένα σύνολο από ενδοκινηματογραφικούς διαλόγους και τραγούδια, που φλερτάρει με την ποπ φλυαρία. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη ΑΣΤΟΡ

ια γυναίκα εμφανίζεται μέσα στη νύχτα στο σπίτι των Μπόρκμαν. Μοιάζει άρρωστη και αναστατωμένη. Θέλει πίσω τον γιο της, λέει. Δεν της απομένει πολύς χρόνος ζωής, γι’ αυτό ήρθε στη μεγάλη πόλη, να ξεψυχήσει αγκαλιά με το παιδί της. Η κυρία του σπιτιού, όμως, η δίδυμη αδελφή της, έχει αντίθετη άποψη. Δικό της είναι το παιδί, υποστηρίζει, και δεν πρόκειται να το χαρίσει σε κανέναν. Η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι. Τι θα αποφασίσει ο νεαρός Έρχαρτ Μπόρκμαν; Ποια από τις δύο «μητέρες» θα διαλέξει; Την Γκούνχιλντ, αυτή που τον γέννησε, ή την Έλα, αυτή που τον μεγάλωσε από τα επτά ως τα δεκαπέντε του, όταν οι γονείς του βρέθηκαν χρεοκοπημένοι και ανήμποροι, και τώρα τον διεκδικεί; Η πρώτη έχει προσκολληθεί στον εικοσιτριάχρονο άνδρα, βλέποντας σε αυτόν τον ήρωα που θα καθαρίσει το όνομα της οικογένειας από το τρομερό όνειδος της υπόθεσης τραπεζικής απάτης που έστειλε κάποτε τον πατέρα του στη φυλακή. Η δεύτερη, ετοιμοθάνατη πλέον, αναζητά απεγνωσμένα την τρυφερότητα που θα απαλύνει το μαρτύριό της. Και σαν να μην φτάνουν οι δυσθεώρητες απαιτήσεις των δύο αυτών γυναικών, εμφανίζεται και τρίτος διεκδικητής του Έρχαρτ, ο πατέρας του: ο τρομερός τραπεζίτης, που, αν και ζει οχτώ χρόνια τώρα απομονωμένος στο δωμάτιό του, αποφασίζει ξαφνικά να ανακάμψει και να ξαναχτίσει τη χαμένη αυτοκρατορία του. Σε αυτή την τιτάνια προσπάθεια ζητά τη συνδρομή του γιου του. Εκ πρώτης όψεως, το έργο αυτό του Ίψεν μοιάζει να επιστρέφει σε οικεία εδάφη: αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα, ο σάπιος οικογενειακός πυρήνας που καταστρέφει τους απογόνους του, διαιωνίζοντας τις υποκριτικές αστικές αξίες εις βάρος της ελευθερίας και της πνευματικής ανάπτυξης των επόμενων γενεών. Ο συγγραφέας, όμως, αν και 68 ετών όταν γράφει αυτό το έργο, το προτελευταίο του, επιχειρεί κάτι πιο ρηξικέλευθο και σύνθετο. Παίρνει μια μελοδραματική υπόθεση, της προσδίδει κοινωνική διάσταση και ταυτόχρονα μετατρέπει το έργο σε υπαρξιακό θρίλερ, διαποτισμένο με την αχλύ των σκανδιναβικών μύθων. Έτσι όπως μιλούν οι ήρωες, με τέτοια μεγαλοστομία και ποιητική αφαιρετικότητα, θα φάνταζαν σχεδόν γελοίοι αν δεν τους βλέπαμε έξω από τον συγκεκριμένο χωροχρόνο, ως μυθικές μορφές εκπορευόμενες από ένα αρχέγονο

Διψασμένα βαμπίρ και ανήσυχα ξωτικά Ο Γιάννης Χουβαρδάς ανεβάζει Ίψεν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

παρελθόν: ο Μπόρκμαν, που ονειρεύεται να κυριαρχήσει επί των φυσικών πόρων της γης, να συνομιλήσει με τα πνεύματα του χρυσού, να απελευθερώσει τα μέταλλα τα εγκλωβισμένα στα σπλάχνα των ορυχείων· η Έλα, που λαχταρά να αλλάξει τον κόσμο μέσα από τη δύναμη της αγάπης· και η Γκούνχιλντ, που καθοδηγείται από μια ασίγαστη επιθυμία να αποκαταστήσει τη διασαλευμένη ηθική τάξη διαμέσου ενός φωτεινού Υιού σωτήρα, όλοι θυμίζουν ανώτερες δυνάμεις και όχι απλούς ανθρώπους με σάρκα και οστά. Έτσι όπως στέκονται «πέρα από τις κατηγορίες της ηθικής ή της ψυχολογίας», θα μπορούσαν κάλλιστα να ενσαρκώνουν «τις αρχαιότερες μυθικές εκφράσεις της φυλής, αλλά ταυτόχρονα και τις φαντασιώσεις του σύγχρονου ανθρώπου», όπως σημειώνει ο Brian Johnston στην επαναστατική μελέτη του που άλλαξε, πριν από 45 χρόνια, τον τρόπο που βλέπουμε τον Ίψεν1. Ως εκ τούτου, βρίσκω άκρως ευρηματική και εύστοχη τη σκηνική μεταφορά του έργου από τον Γιάννη Χουβαρδά. Ο σκηνοθέτης εγκατέλειψε τα συνήθη μεγαλοαστικά σαλόνια όπου συνήθως τοποθετούνται τα ιψενικά αριστουργήματα και κατευθύνθηκε προς τοπία μεσαιωνικά, εκεί όπου συχνάζουν άρχοντες του σκότους, βασίλισσες του χιονιού και απειλητικοί δαίμονες. Προχωρώντας ακόμη περισσότερο, συνέλαβε (με την πολύτιμη συνδρομή της σκηνογράφου Εύας Μανιδάκη και της ενδυματολόγου Ιωάννας Τσάμη) το γοτθικό αυτό σύμπαν στα έγκατα του Μεγάρου Μουσικής ως μια εκλεκτική σύνθεση αναφορών που έχουν αιχμαλωτίσει τη φαντασία μας διαμέσου της ποπ κουλτούρας. Οι τρεις ηλικιωμένοι «βρικόλακες» του Χουβαρδά –η Γκούνχιλντ, η Έλα και ο Γιον Γκάμπριελ–, με μακριά, λευκά μαλλιά και εξίσου λευκές, επιβλητικές ενδυμασίες, κατοικούν ο καθένας σε έναν τάφο-τάφρο, τον οποίο σκαρφαλώνουν κάθε φορά που επιθυμούν να αναδυθούν από τα σκοτάδια τους και να συνομιλήσουν μεταξύ τους ή με τους υπόλοιπους, «ζωντανούς» ήρωες. Ομίχλη τυλίγει τα πάντα. Στο βάθος, ένα φωτισμένο δωμάτιο, ο χώρος της κανονικής ζωής, το υπνοδωμάτιο ενός κοριτσιού ντυμένου στα κόκκινα (Σοφία Κόκκαλη) που παίζει πιάνο και σκαρώνει παραμύθια στον ύπνο της. Κάθε φορά που εμφανίζεται ο Έρχαρτ έχουμε την αίσθηση ότι άνοιξε μια πόρτα στη χώρα

Χένρικ Ίψεν Γιον Γκάμπριελ Μπόρκμαν Μετάφραση: Έρι Κύργια Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος Παίζουν: Νίκος Χατζόπουλος, Ρένη Πιττακή, Λυδία Φωτοπούλου, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Θεοδώρα Τζήμου, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Σοφία Κόκκαλη ΜΈΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΉΣ ΑΘΗΝΏΝ Υποσκήνιο Β’ Αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη, Φουαγέ Αλεξάνδρα Τριάντη & Μουσική Βιβλιοθήκη www.megaron.gr

των νεκρών. Η ορμή και η ξέφρενη κινητικότητα του ηθοποιού αντιπαρατίθεται γλαφυρά στη στατικότητα και στον εγκλωβισμό των προγόνων του. Σε μία από τις χαρακτηριστικότερες στιγμές της βραδιάς, η Γκούνχιλντ και η Έλα τον τραβούν από τα μανίκια, πλέκοντας έναν ζουρλομανδύα μητρικής ασφυξίας γύρω από το σώμα του. Η μάχη του παλαιού με το νέο, του γονιού με το παιδί, το κάλεσμα του θανάτου και η λαχτάρα της ζωής, η οποία φωλιάζει ακόμα και στις πιο νεκρωμένες ψυχές, συγκρούονται σε όλη τη διάρκεια της παράστασης – αν και όχι ισότιμα, όπως θα εξηγήσω παρακάτω. Δεν υπάρχει, όμως, γυρισμός. Μονάχα μια ύστατη ευκαιρία αναθεώρησης των πεπραγμένων, μια τελευταία ελπίδα δικαίωσης για τον ταπεινωμένο και γελοιοποιημένο Μπόρκμαν, ο οποίος, πεθαίνοντας, θα κατακτήσει ξανά όχι την αυτοκρατορία του αλλά τη χαμένη αίγλη του. Οι τρεις ήρωες θα συνειδητοποιήσουν ότι τώρα μπορούν να απεγκλωβιστούν από τα δεσμά της αγωνίας τους και να κερδίσουν την αξιοπρέπεια και την υψηλή θέση που τους αρμόζει. Κι ας είναι πλέον πολύ αργά για να ζήσουν... Η Ρένη Πιττακή (Γκούνχιλντ) και η Λυδία Φωτοπούλου ( Έλα) εύλογα καταφεύγουν στις αθάνατες τεχνικές του μελοδράματος, της όπερας και του βωβού σινεμά για να οικοδομήσουν τις larger-than-life ηρωίδες τους. Γκρο πλαν στα πρόσωπά τους με τη βοήθεια του φωτισμού (Λευτέρης Παυλόπουλος), μεγάλες εκφράσεις, μεγάλες στυλιζαρισμένες κινήσεις και πόζες είναι τα όπλα τους. Θέλει, όμως, και η υπερβολή τη φυσικότητά της. Και ενώ η Ρένη Πιττακή διαγράφεται κυρίαρχος των μέσων της, απολύτως πειστική ως εξώκοσμη, παγερή, ντίβα, η ερμηνεία της Λυδίας Φωτοπούλου φανερώνει δυστυχώς τις «ραφές» της: είναι σαν να μην έχει δαμάσει ακόμη τους κώδικες της επιτήδευσης, να μην τους έχει κάνει κτήμα της, να δοκιμάζει διαρκώς τις «μάσκες» της ενώπιόν μας. Γινόμαστε, δηλαδή, μάρτυρες μιας άβολης διαδικασίας και όχι ενός σμιλεμένου συνόλου. Ο Νίκος Χατζόπουλος ως Μπόρκμαν φέρνει εις πέρας με επιτυχία μια δύσκολη αποστολή: από τη μια να δείξει το αξιογέλαστο προσωπείο ενός μεγαλομανούς νάρκισσου και από την άλλη να αποκαλύψει την υπαρξιακή ταραχή και αδημονία αυτού του φαουστιανών διαστάσεων ήρωα. Συμπαθής ο Κωνσταντίνος Πλεμμένος ως Έρχαρτ, έξοχος ο Ιερώνυμος Καλετσάνος ως Φόλνταλ, ενώ η ξέφρενη καρικατούρα της Θεοδώρας Τζήμου, ως ζωντοχήρας μάγισσας του έρωτα και των σεξουαλικών προκλήσεων της ζωής, παρουσιάζεται άγουρη και ημιτελής επί σκηνής. Γενικότερα, θα έλεγα, το ντουέτο των εραστών Βίλτον-Έρχαρτ δεν αποδεικνύεται τόσο δουλεμένο σκηνοθετικά όσο το τρίο των ηλικιωμένων βαμπίρ, δημιουργώντας έτσι μια ανισορροπία δυνάμεων όσον αφορά τις ιδεολογικές συγκρούσεις του έργου. Τέλος, η διαρκής χρήση μικροφώνων μπορεί από τη μια να εξυπηρετεί τις ανάγκες της παράστασης για ένα απόκοσμο περιβάλλον, από την άλλη, όμως, κουράζει και επιβαρύνει τον θεατή, δυσχεραίνοντας την καθαρή πρόσληψη των λεγομένων. Σε κάθε περίπτωση, παρά τις αδυναμίες, έχουμε να κάνουμε με μια γόνιμη, αναγκαία και εξαιρετικά ευπρόσδεκτη ανάγνωση του Ίψεν, που ενδέχεται να ανοίξει νέα μονοπάτια προσέγγισης του σπουδαίου αυτού συγγραφέα, δεκαετίες εγκλωβισμένου σε στερεοτυπικές σκηνικές θεωρήσεις.

θέατρο

ΓΙΟΝ ΓΚΆΜΠΡΙΕΛ ΜΠΌΡΚΜΑΝ

week

α πο τη λο υιζα α ρκο υμα ν εα

1. «The Ibsen Cycle: The design of the plays from "Pillars of Society" to "When we dead awaken"» 6.2.20 – lifo

θέατρο week

α πο την απ ό τη λου ιζα τ ίν α αρ κο υμ αν εάα μα νδ η λαρ

I WAS THERE

όnde esta?» (που είναι;) γράφει το πολύχρωμο γκράφιτι στο πλάι της σκάλας που οδηγεί στο σημείο όπου βρίσκεται το αυτοσχέδιο μνημείο για τους νεκρούς διαδηλωτές της εξέγερσης που έχει ξεσπάσει εδώ και τρεις μήνες στη Χιλή, με τα ματωμένα πουκάμισα και τα ξεσκισμένα T-shirts να κρέμονται μαζί με τις φωτογραφίες των εξαφανισμένων. Από αυτές ξεχωρίζει, δίπλα σε ένα πορτρέτο του Τζόκερ, η τεράστια φωτογραφία της ακτιβίστριας-κλόουν Ντανιέλα Καράσκο – κι αυτή νεκρή. Συνολικά, ο αριθμός των θυμάτων, μαζί με αυτούς της περασμένης βδομάδας, έχει ξεπεράσει τους 30, για να μην αναφέρουμε τους χιλιάδες τραυματίες από τις διαρκείς συγκρούσεις που διεξάγονται καθημερινά πλέον στους δρόμους του φλεγόμενου Σαντιάγο. Τα μάτια μας καίνε διαρκώς από τα δακρυγόνα, η ζέστη κάνει την ατμόσφαιρα ακόμη πιο βαριά και το πούλμαν που μας μεταφέρει στο θέατρο πρέπει να διασχίσει τους δρόμους με τα καμένα κτίρια και τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια, δίπλα ακριβώς στην επονομαζόμενη και «πλατεία Αξιοπρέπειας» πλέον, για να φτάσει στο θέατρο Teatro Municipal de las Condes, όπου σε λίγη ώρα θα κάνουν πρεμιέρα οι δικoί μας Όρνιθες, οι Pajaros του Νίκου Καραθάνου. Το «dόnde esta?» είναι το ερώτημα που φαίνεται να έχει περάσει για τα καλά στο ασυνείδητο των Χιλιανών, οι οποίοι, όταν μιλάνε για τους σημερινούς αγνοούμενους, θαρρείς πως θυμούνται τους χιλιάδες του ’73 από τη δικτατορία του Πινοσέτ. Ένα σύνθημα που σε λίγο θα ακουστεί ξανά, το ίδιο δυνατά, στην καρδιά του θεάτρου από έναν ελληνικό θίασο, με τις ανάλογες αντιδράσεις. «Πού είναι; Πού είναι τα πουλιά;» είναι από τις πρώτες φράσεις της παράστασης των Ορνίθων στο Σαντιάγο της Χιλής, σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, που γρήγορα μετατρέπεται σε ένα συμβολικό event, μια θεατρική νίκη πάνω στον θάνατο, ένα παιχνίδι ανάτασης, μια κίνηση συμφιλίωσης που μόνο η τέχνη μπορεί να προσφέρει. Το ίδιο ερώτημα επανέλαβε στο τέλος η Στεφανία Γουλιώτη μπροστά στους Χιλιανούς –«πού είναι τα παπιά, ωρέ;»–, μόνο που στο τέλος πρόσθεσε το όνομα ενός συμμαθητή της, του Λάζαρου, που μάθαμε πως δεν ζει πια, και τόσων άλλων. «Τους είδε κανείς, τους άκουσε κανείς;» τραγούδησε και η Μάρθα Φριντζήλα στο «Τραγούδι των κύκνων», στην υποβλητική μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου, παραδεχόμενη πως τα «κομμένα από την αγωνία πόδια των συντελεστών» οφείλονταν στο ότι είχαν απόλυτη συνείδηση του τι συμβαίνει έξω από το θέατρο. «Σαν να πήγαινε κάθε φράση στου Θεού το πρόσωπο» μας λέει η ίδια αργότερα. «Είναι σαν ο κόσμος που έχει βγει στον δρόμο και ζητάει φτερά για να πετάξει να έχει βρει στόχο. Σάμπως να ξανακούσαμε ξανά το κείμενο από την αρχή». Όντως, έτσι έγινε. Το αμήχανο και κρατημένο στην αρχή κοινό του θεάτρου, που

δεν είχε ξαναδεί Αριστοφάνη, πόσο μάλλον παιγμένο από Έλληνες, δεν είχε καμία σχέση με τους θεατές που στο τέλος χόρευαν όρθιοι στις θέσεις τους, κυνηγώντας την τεράστια φωτεινή μπάλα, έκλαιγαν και χειροκροτούσαν. Σάμπως να είχαν καταλάβει στην πορεία ότι το έργο αυτό φτιάχτηκε και σχεδόν γράφτηκε για όλα όσα συμβαίνουν αυτήν τη στιγμή στη Χιλή, έναν κόσμο που, καθώς διεκδικεί τη δική του Νεφελοκοκκυγία, το δικό του Σύνταγμα, δείχνει να μη δέχεται την επιβολή κανενός ανώτερου θεού ή δαίμονα. Γι’ αυτό και όταν ακούγεται το «Σήμερα ο Νόμος ξαναγράφεται!» από το στόμα μιας αγέρωχης γυναίκας που στέκεται γυμνόστηθη στο κέντρο της σκηνής, όπως αυτοπροβάλλονται οι γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βιασμού τον τελευταίο καιρό στη Χιλή, δημιουργώντας ένα νέο φεμινιστικό κίνημα, ο κόσμος ξεσπάει ταυτόχρονα σε κλάματα και σε χειροκροτήματα. Το ίδιο και όταν ο αρχαίος ποιητής λέει «πονάνε τα ματάκια μου». Για τον κόσμο της Χιλής αυτό έχει άλλη βαρύτητα, όταν 350 άτομα έχουν χάσει το φως τους από τις πλαστικές σφαίρες των αστυνομικών. Η μυρωδιά θανάτου, ωστόσο, υπερκαλύπτεται από τη συμβολική τσίκνα των θυσιών που θα προσφέρουν οι θνητοί στη σκηνή, που νομίζεις ότι φτάνουν από την αρχαία Αθήνα στο μακρινό Σαντιάγο. Στην υποβλητική φράση του τέλους «δεν ήταν λύτρωσις αυτήν τη φορά» οι ηθοποιοί κρατάνε σιγή, γιατί αυτό προτάσσει η όμορφη μετάφραση του Νίκου Καραθάνου και του Γιάννη Αστέρη, μόνο που εδώ έχει άλλο βάρος. Το παραδέχεται και ο ίδιος ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής, ο οποίος, έχοντας ξανάρθει στη χώρα, ήξερε πολύ καλά τι συμβαίνει και πού απευθύνεται: «Προχτές που περνούσαμε έξω από το GAM (σ.σ. το πολιτιστικό κέντρο που πέρσι έσφυζε από ζωή) το βλέμμα μου έπεσε σε ένα σύνθημα ανάμεσα στις διάφορες τοιχογραφίες, που έλεγε “Μας τα πήρατε όλα, ακόμα και τον φόβο”. Ήταν ένα σύνθημα ωραίο, που είναι η αρχή για νέα πράγματα. Παρότι δεν είμαστε ειδικοί να μιλήσουμε για όλο αυτό που συμβαίνει, ξέρουμε ότι η βία, που ιστορικά έχει ποτίσει αυτόν τον λαό, ήταν και είναι τόσο εξόφθαλμη, που κάποια στιγμή και ο ίδιος ο φόβος εξαφανίζεται και θες να βγεις έξω έστω με κόστος την ίδια τη ζωή σου». Πράγματι, το θέατρο δεν είναι έξω απ’ όσα σημαντικά συμβαίνουν εκεί αλλά μέρος τους, στοιχείο που έλαβαν σοβαρά υπόψη τους η Στέγη και η καλλιτεχνική διευθύντρια του πιο εμβληματικού φεστιβάλ της Λατινικής Αμερικής, του «Santiago a Mil», όπου εντάσσεται η παράσταση, Κάρμεν Ρομέρο, η οποία ανέλαβε την ευθύνη της μετάκλησης αυτής της ακριβής παραγωγής. «Επειδή όλα τα δεδομένα ήταν εναντίον μας, αποφασίσαμε να ακυρώσουμε όλες τις ξένες παραγωγές και όλα τα δρώμενα, αλλά να κρατήσουμε τους Pajaros, ακριβώς γιατί το μήνυμα που έφερναν ήταν πάρα πολύ σημαντικό για εμάς, ειδικά αυτήν τη στιγμή».

Με τους «Όρνιθες» του Νίκου Καραθάνου στη φλεγόμενη Χιλή Η LiFO ταξίδεψε στο Σαντιάγο της Χιλής και παρακολούθησε τη δημοφιλή παράσταση του Έλληνα σκηνοθέτη.

46 lifo – 6.2.20

πως μας λέει αυτή η δυναμική reigna, όπως την αποκαλούν στο Santiago a Mil, από το οποίο έχουν περάσει ονόματα όπως η Πίνα Μπάους, η Αριάν Μνουσκίν και ο Ρομέο Καστελούτσι: «Στη Χιλή, το θέατρο ήταν πάντα ένα σημείο συνάντησης, από τη δικτατορία μέχρι σήμερα» – το μυαλό μας πάει αμέσως στην επίδραση που είχε η δική μας μελοποιημένη ποίηση τον καιρό της χούντας. Ίσως να μην είναι τυχαίο που το θρυλικό «Canto General» του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Πάμπλο Νερούδα ακούστηκε εδώ λίγο πριν από την έλευση του Πινοσέτ, δημιουργώντας την αίσθηση της κοινής μοίρας ανάμεσα σ’ εμάς και τους δημοκράτες, αιώνιους υπερασπιστές του Αλιέντε, τον οποίο θυμούνται τώρα οι Χιλιανοί, τυπώνοντας επαναστατικά T-shirts που πωλούνται στους δρόμους γύρω από το θέατρο. Όλα αυτά δίνουν μια άλλη διάσταση στην ερμηνεία κάθε φράσης και αντίδρασης, προσδίδοντας στην παράσταση ένα εύρος διαφορετικό από αυτό που ξεσήκωσε το κοινό και τους κριτικούς της Νέας Υόρκης, οι οποίοι τη συμπεριέλαβαν στις δέκα κορυφαίες παραστάσεις της χρονιάς. Εδώ φαίνεται να βγάζει ιδανικά το κωμικό στοιχείο στις πιο δραματικές στιγμές η εκπληκτική Αμαλία Μουτούση ως Ευελπίδης δίπλα στον ανεξάντλητο και κεφάτο Πεισθέταιρο του Νίκου Καραθάνου, ο οποίος συμφιλιώνει τις τάξεις των πουλιών και των ανθρώπων. Απρόβλε-

Το αμήχανο και κρατημένο στην αρχή κοινό του θεάτρου, που δεν είχε ξαναδεί Αριστοφάνη, πόσο μάλλον παιγμένο από Έλληνες, δεν είχε καμία σχέση με τους θεατές που στο τέλος χόρευαν όρθιοι στις θέσεις τους, κυνηγώντας την τεράστια φωτεινή μπάλα, έκλαιγαν και χειροκροτούσαν.

πτος και ο Θάνος Σαμαράς ως εντυπωσιακή θεά Ίριδα. Με μια εντελώς διονυσιακή και ξέφρενη ερμηνεία, αυτήν ακριβώς που χρειαζόταν η νέα ουτοπική γιορτή, επιβάλλεται στη σκηνή ο Χρήστος Λούλης ως Έποπας, όντας στην αρχή μια αλλόκοτη γραία και στο τέλος ο γοητευτικός τελευταίος επιζών θεών και ανθρώπων. Είναι και αυτά τα φτερά που παραπέμπουν διαρκώς στις εικόνες των Μαπούτσε, της φυλής των Ινδιάνων που έχουν επιβιώσει στους αιώνες και πρωτοστατούν στις σημερινές εξεγέρσεις στις κεντρικές πόλεις της Χιλής. Όπως μας λέει ο Νίκος Καραθάνος, «οι γηγενείς της Παταγονίας, όταν φοβούνταν, γίνονταν σύμπαν» και αυτόματα ο νου μας πηγαίνει στον μύθο των Μαπούτσε, που μας ήθελε φτιαγμένους από τη σκόνη που αφήνουν πίσω τους τα αστέρια. Κάπως έτσι και κάτω από αυτά τα αστέρια, που λένε πως σε αυτή την άκρη της γης λάμπουν όσο πουθενά αλλού, χαζεύουμε τον συγκινημένο κόσμο έξω από το θέατρο μετά το τέλος της παράστασης. Το βλέμμα πέφτει σε ένα λεωφορείο της γραμμής γεμάτο επιβάτες με σημαίες, που μόλις έχουν επιστρέψει από τις επετειακές διαδηλώσεις για τους τρεις μήνες από την έναρξη των εξεγέρσεων – πίσω του έχει μια τεράστια αφίσα των δικών μας Pajaros. Κάτι μαγικό έχει συμβεί εδώ κάτω με το φτερούγισμα των πουλιών, κάτι άλλο συμβαίνει στον ονειρικό κόσμο της Νεφελοκοκκυγίας, σε αυτή την πουπουλένια πολιτεία των θεών και των ανθρώπων. 6.2.20 – lifo

φωτό: agathe poupeney

θέατρο

ΧΟΡΟΣ

week

(Sans-titre, 2009), για τα Μπαλέτα της Λορένης αναβίωσε τη Δημιουργία του Kόσμου, ενώ το καλοκαίρι του 2019, ως προσκεκλημένος καλλιτέχνης, ανέλαβε, μαζί με τον Νοτιοαφρικανό William Kentridge, την καλλιτεχνική διεύθυνση του Holland Festival. Το 2012 έπεσε τυχαία στα χέρια του το βιβλίο του βραβευμένου με Γκονκούρ Γάλλου συγγραφέα Éric Vuillard, Κονγκό (τα βιβλία του Ημερήσια Διάταξη και 14η Ιουλίου κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις), σχετικά με τη γέννηση του αφρικανικού κράτους, συγκεκριμένα με την αιματηρή περίοδο του Λεοπόλδου Β’ (1835-1909), βασιλιά του Βελγίου, ιδρυτή και προσωπικού ιδιοκτήτη (παγκόσμια πρωτοτυπία) του αφρικανικού Κονγκό, ο οποίος μετέτρεψε έναν επίγειο παράδεισο σε έναν τόπο κολασμένων. Εφαρμόζοντας τις πιο βίαιες πρακτικές, εξανάγκασε στην αμισθί συγκομιδή καουτσούκ τους ντόπιους, μετατρέποντάς τους σε σκλάβους. Το αποτέλεσμα ήταν να χάσουν τη ζωή τους περί τα 10 εκατομμύρια άνθρωποι από βασανιστήρια και άλλοι τόσοι να σακατευτούν. Ο δραστήριος χορογράφος αποφάσισε ότι αυτή η αιματοβαμμένη ιστορία πρέπει να ξαναειπωθεί και να διαδοθεί στο διεθνές κοινό, που απειλείται σήμερα από σύγχρονες πρακτικές σκλαβιάς. Έτσι, δημιουργήθηκε η παράσταση Κονγκό.

Σ Faustin Linyekula Congo 12-14/2, 20:30 ΣΤΈΓΗ ΙΔΡΎΜΑΤΟΣ ΩΝΆΣΗ, ΚΕΝΤΡΙΚΉ ΣΚΗΝΉ Εισ.: €5-22

«Κονγκό»:Μια παράσταση χορού για μια αιματοβαμμένη εποχή Αφήγηση, τραγούδι και χορός συνθέτουν ένα πολύμορφο παζλ με αφορμή τη βίαιη αποικιοκρατία του Λεοπόλδου Β’, ένα οδοιπορικό στους δρόμους της παγκόσμιας ιστορίας από τον Kονγκολέζο χορογράφο Φοστέν Λινιεκουλά. α πο τον χρ η στο π αρ ιδ η

48 lifo – 6.2.20

ο 2013 ο χορευτής και χορογράφος Φοστέν Λινιεκουλά παρουσίασε πρώτη φορά στην Αθήνα και στη Στέγη τη σόλο χορογραφία του Cargo, μια πραγματεία επάνω σε θέματα Ιστορίας, βίας και εκτοπισμού. Ο Κονγκολέζος καλλιτέχνης, που στο παρελθόν έχει δηλώσει ότι «η μόνη μου πατρίδα είναι το σώμα μου», ξεκίνησε την καριέρα του στο Ναϊρόμπι της Κένυας, όπου το 1997 ίδρυσε την πρώτη ομάδα σύγχρονου χορού της χώρας, την Gàara Company. Από

το 2001 έχει επιστρέψει στο Κονγκό. Αρχικά στην Κινσάσα, όπου πρωτοστάτησε στις παραστατικές τέχνες μέσα από τα Studios Kabako, και από το 2007 βρίσκεται στο Κισανγκάνι, στο βορειοανατολικό Κονγκό, όπου πειραματίζεται πια, εκτός από τον χορό, και με τον κινηματογράφο, το βίντεο και τη μουσική. Έκτοτε έχει περιοδεύσει με έργα του σε ολόκληρο τον κόσμο, έχει συνεργαστεί με άλλους χορογράφους, όπως ο Raimund Hoghe

την αφρικανική παράδοση οι παραμυθάδες ήταν ανέκαθεν και χορευτές και μουσικοί και τραγουδιστές, είτε συμπληρώνοντας είτε αντικαθιστώντας τον λόγο. Οπότε ο Λινιεκουλά επιστράτευσε την παράδοσή του και υιοθέτησε διαφορετικές φόρμες για να πει την ιστορία της πατρίδας του. Ανέβασε στη σκηνή τρεις ερμηνευτές: τον ηθοποιό Daddy Kamono Moanda, ο οποίος, έχοντας ζήσει πολλά χρόνια στη Γαλλία, αφηγείται σημαντικά αποσπάσματα του βιβλίου του Vuillard, ιστορίες όχι άγνωστες στον κονγκολέζικο λαό, την τραγουδίστρια Pasco Losanganya, επίσης ηθοποιό, η οποία προέρχεται από το Βορειοδυτικό Κονγκό, συγκεκριμένα τη φυλή Μόνγκο, που υπέστη τις θηριωδίες των Βέλγων, και έχει άμεσες αναφορές στη μουσική παράδοση του τόπου της, και τέλος τον ίδιο, ως χορευτή σόλο. Οι τρεις δράσεις μπλέκουν μεταξύ τους και αλληλοσυμπληρώνονται σε μια ενιαία αφήγηση. Λίγο πριν έρθει στην Αθήνα, σε επικοινωνία μαζί του, ο Φοστέν Λινιεκουλά μας είπε: «Γνωρίζουμε πραγματικά τη σύγχρονη Ιστορία; Έχουμε συνειδητοποιήσει την ιστορία της αποικιοκρατίας, όλα όσα συνέβησαν στην Ευρώπη από τις μεγάλες πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις; Κατά τη γνώμη μου, χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν αυτό που διάβασα πέρσι σε μια έκθεση της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σύμφωνα με την οποία το 2% των παιδιών που τελειώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο Βέλγιο δεν γνωρίζουν καν ότι το Κονγκό υπήρξε βελγική αποικία. Αυτό αποδεικνύει ότι η κοινή μας Ιστορία είναι άγνωστη, περιορισμένη, έστω, στη γενιά που μεγαλώνει σήμερα. Γίνεται στις μέρες μας μεγάλη κουβέντα για τη μετανάστευση. Αναρωτιούνται πολλοί τι γυρεύουμε εδώ όλοι εμείς. Μπορώ να μιλήσω για τους Αφρικανούς και να πω ότι βρισκόμαστε στην Ευρώπη γιατί πρώτοι οι Ευρωπαίοι ήρθαν στη γη μας και έκαναν ξεκάθαρο ότι αποτελεί μέρος της Ευρώπης. Αυτή η παράσταση θέτει το συγκεκριμένο ζήτημα και θέλει να ξαναμιλήσει για την Ιστορία».

ως τέτοιος!–, η ουσία είναι ότι καταφέρνει, σε μια πολύ κρίσιμη εποχή που οδήγησε στις περίφημες επαναστάσεις του 1848, στις οποίες πήρε ενεργά μέρος ο Δουμάς, να οπλίσει τη φαντασία ενός ισοπεδωμένου από την πραγματικότητα αναγνωστικού κοινού. Ίσως κανείς άλλος ήρωας δεν μπόρεσε να μείνει για πάντα στις συνειδήσεις των εφήβων και των ενηλίκων ως η εμβληματική προσωπικότητα που θα τους μάθαινε τι σημαίνει ζωή, αγώνας και ρώμη. Γι’ αυτό και στις σελίδες του επιτρέπονται τα πάντα, κάτι που έλαβαν σοβαρά υπ’ όψιν οι εκδόσεις Gutenberg, προσφέροντας στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό τη μετάφραση της πλήρους, μη λογοκριμένης αρχικής έκδοσης και όχι των διαδεδομένων, απ’ όπου παραλείπονται αρκετές τολμηρές σκηνές, όπως τα περίφημα οράματα του οπίου ή η ωμή εκτέλεση των καταδίκων. Μάλιστα, την υπογράφει ένας πραγματικός θαυμαστής των περιπετειών του Κόμη Μοντεχρίστο, όπως δηλώνει ο ίδιος ο Ωρίων Αρκομάνης στον πρόλογό του. Στην Ελλάδα η δημοφιλία του συγκεκριμένου ήρωα αποδεικνύεται και από τις πολλές μεταφράσεις του έργου που κυκλοφορούν, σε σειρές τόσο εφηβικών όσο και κλασικών εκδόσεων, με πιο πρόσφατη αυτήν από την Εστία το 2018, σε μετάφραση Σοφίας Αυγερινού.

Οι εκδόσεις Gutenberg κυκλοφορούν στη σειρά Οrbis Literae σε δύο τόμους τον «Κόμη Μοντεχρίστο» του Aλέξανδρου Δουμά, σε μετάφραση Ωρίωνα Αρκομάνη, θυμίζοντάς μας γιατί ο αξεπέραστος υπερ-ήρωας εξακολουθεί να συναρπάζει.

τον Ειρηναίο Ασώπιο, έναν Έλληνα γιατρό που υπήρξε από τους στενούς συνεργάτες του, έως τον Μαρσέλ Προυστ, ο οποίος κάποια στιγμή δήλωσε ότι ο Κόμης Μοντεχρίστος ήταν το βιβλίο που του άλλαξε τη ζωή. Σημειωτέον πως όταν το διάβασε ήταν μόλις 14 ετών. Έκτοτε, πολλοί έφηβοι, ενήλικες, άνθρωποι όλων των ηλικιών και προελεύσεων, φιλόσοφοι και συγγραφείς έχουν νιώσει να γοητεύονται απ’ όσα ανήκουστα καταφέρνει ο Κόμης Μοντεχρίστος, αυτή η παράδοξη μορφή του υπερήρωα που αλλάζει ταυτότητες και ρόλους, ξεπερνά τα φυσικά εμπόδια και τους νόμους. Έκτοτε έχει εμπνεύσει όλες τις μορφές των ανδρών που ήρθαν αντιμέτωποι με τη μοίρα τους και την τιθάσευσαν. Όπως έγραφε και ο Ουμπέρτο Έκο στον Υπεράνθρωπο των Μαζών –επανακυκλοφόρησε πέρσι από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα σε μετάφραση Έφης Καλλιφατίδη–, το κατεξοχήν λαϊκό πρότυπο ήταν ο Μοντεχρίστος, παραπέμποντας μάλιστα στον Γκράμσι, ο οποίος στο δικό του ημερολόγιο της φυλακής έλεγε πως «ένα μεγάλο μέρος του αποκαλούμενου νιτσεϊκού υπερανθρωπισμού δεν έχει ως πηγή και θεωρητικό πρότυπο τον Ζαρατούστρα αλλά τον Κόμητα του Μοντε-Χρίστο του Δουμά». Όπως και να θεωρήσεις τον αρχετυπικό κόμη, όμως, είτε υπεράνθρωπο, είτε βαμπίρ που δεν πεθαίνει ποτέ, «με κατάμαυρα μαλλιά, με μεγάλα μάτια που λάμπουν από ένα απόκοσμο φως, με μια θανατερή ωχρότητα», είτε Φάουστ που εξαγοράζει για πάντα τη νεότητα, αφού το δέρμα του δεν γνωρίζει τι σημαίνει γήρας, είτε Προμηθέα, Πρωτέα ή Σεβάχ Θαλλασσινό –καθώς, κάποια στιγμή, στο βιβλίο εμφανίζεται και

week

Η ανίκητη δύναμη του Κόμη Μοντεχρίστου

Αλέξανδρος Δουμάς, ο οποίος πάντα θα αναφέρεται με την ελληνική του απόδοση, όπως τα θεία πρόσωπα και τα αιώνια αρχέτυπα, δεν είναι μόνο ο πολυγραφότατος συγγραφέας ή ο πληθωρικός εκφραστής του ρομαντισμού, ο γητευτής των λαϊκών ψυχών και ο μιγάς γιος μιας μαύρης σκλάβας κι ενός στρατηγού του Ναπολέοντα που ονειρευόταν μεγάλες νίκες και τεράστιες αντιπαραθέσεις, ο φαντασιόπληκτος εραστής και μανιακός θεατρίνος, ο αιώνιος θαυμαστής του Σαίξπηρ και του Μπάιρον, ο πολυμήχανος Οδυσσέας που γύρισε όλη τη Μεσόγειο, αναζητώντας μανιακά τη δική του Ιθάκη. Είναι αυτός που θα γράψει τα κλασικά Οι τρεις σωματοφύλακες, Το σιδηρούν προσωπείο και Βασίλισσα Μαργκό, αλλά και τον αξεπέραστο Κόμη Μοντεχρίστο, ένα έργο που έχει φτάσει να ξεπερνά αιώνες, ηλικίες και εποχές. Σε αυτό το έργο-σημείο αναφοράς φαίνεται να ενσωματώνονται οι προσωπικές βιωμένες εμπειρίες του συγγραφέα –όπως το ότι όντως ο Δουμάς ανακάλυψε το νησί Μόντε Κρίστο σε μια κρουαζιέρα με τον τότε πρίγκιπα Λουδοβίκο Ναπολέοντα και κατόπιν αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ’– και καταγράφεται μια πρόζα με τεράστια αφηγηματική δύναμη, σύμφυτη με τα υπερβατικά πρότυπα του ρομαντισμού –σκοτεινά δωμάτια, γοτθικού τύπου συμπαραδηλώσεις, περιγραφές της Ανατολής– καθώς και με τα δεδομένα της αφήγησης των λαϊκών ιστοριών αγωνίας. Ο Αλέξανδρος Δουμάς έγραφε ακατάπαυστα, εξακολουθώντας παράλληλα να συνοδεύει τον καλό του φίλο Βικτόρ Ουγκό σε διάφορες εξόδους και γοητεύοντας με τα βιβλία του αμέτρητες συνειδήσεις, από

βιβλίο

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

aλέξανδρος δουμάς

Ο Κόμης Μοντεχρίστος α’ τόμος Μτφρ.: Ωρίων Αρκομάνης Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 1.121

aλέξανδρος δουμάς

Ο Κόμης Μοντεχρίστος b’ τόμος Μτφρ.: Ωρίων Αρκομάνης Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 1.062

εν είναι τυχαίο ότι τα 170 χρόνια που πέρασαν από τότε που γράφτηκε ο Κόμης Μοντεχρίστος απλώς πρόσθεσαν κι άλλους αναγνώστες, οι οποίοι έδειχναν να απολαμβάνουν τις πάνω από χίλιες σελίδες του – ο Gutenberg κυκλοφορεί ολόκληρο το έργο σε δύο τόμους. Καθόλου τυχαίο δεν είναι ούτε το όνομα «Μοντεχρίστος» αλλά ούτε και το αρχικό του Εντμόν Νταντές, που παραπέμπει κατευθείαν στον Ιταλό ποιητή. Η κόλαση του Νταντές ή, μάλλον, η πύλη της κολάσεως είναι η φυλακή του φρουρίου του Ιφ και το καθαρτήριο στο Παρίσι, ένας κύκλος θανάτου και ανάστασης που θα έρθει όταν, βγαίνοντας από τα κολασμένα δεσμωτήρια, θα αντικρίσει ξανά το φως της μέρας, σε ηλικία 33 ετών, τα χρόνια του Χριστού, και θα μεταμορφωθεί σε Κόμη Μοντεχρίστο. Στο κατατοπιστικό του κείμενο που παρατίθεται ως παράρτημα στην έκδοση με τον τίτλο «Ο υπεράνθρωπος, η δικαιοσύνη και ο νόμος» ο πανεπιστημιακός και κριτικός λογοτεχνίας Ζεράρ Ζανζάμπρ γράφει: «Ο Δουμάς μετατρέπει τον Μοντεχρίστο σε ένα είδος προφήτη που μεταδίδει τον λόγο των Αποστόλων». Ωστόσο, σε μια καλύτερη επισκόπηση αντιλαμβάνεται κανείς ότι μόνο για άγιο δεν πρόκειται, αφού η δαιμονική του όψη εκδηλώνεται με ανάλογη σφοδρότητα, ειδικά όσον αφορά τη δίψα για εκδίκηση, που τον κάνει να διασχίζει ταραγμένες θάλασσες και απόρθητα κάστρα, να νικάει τους εχθρούς, να αναστατώνει κράτη, ακόμα και ολόκληρα τραπεζικά συστήματα! Πάντως, απ’ όλες αυτές τις λεπτομερείς αναφορές, που περιλαμβάνουν από γυναικείες μορφές, όπως η Λουτσία ντε Λαμερμούρ και η Φρεδεγόνδη, έως Φλαμανδούς ζωγράφους και αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, ακόμα και περιγραφές βγαλμένες κατευθείαν από τις Χίλιες και μία νύχτες, αφού ο Κόμης ερωτεύεται την ίδια την κόρη του Αλή Πασά, την περίφημη Χάιδω, στο τέλος μένει ένα αποτύπωμα που σφραγίζει τον αναγνώστη για πάντα και ταυτόχρονα τόσα πράγματα που θαρρείς πως σφύζουν από ζωή και σε παρασύρουν σε έναν κύκλο ενέργειας και δόξας. Και αυτή η ανοιχτή στο ενδεχόμενο, στο μεγαλοπρεπές και στο εξωφρενικό συνθήκη τελικά ταυτίζεται με την ίδια τη δύναμη της ζωής, της οποίας κατεξοχήν ενσάρκωση είναι ο Κόμης Μοντεχρίστος.

α πό την τίνα μα ν δ ηλα ρά

6.2.20 – lifo

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΡΟΔΊΤΗ ΣΑΚΚΆ

15 λόγοι

► 1 → Επειδή όσοι έχουν μεγαλώσει στο Χαλάνδρι έχουν πολλά ωραία να θυμούνται. Είτε μεγάλωσες μέσα στο Χαλάνδρι είτε στις γύρω περιοχές, όπως το Πολύδροσο ή η Αγία Παρασκευή, δεν υπάρχει αμφιβολία πως πέρασες πολλές στιγμές της εφηβείας σου μέσα σε μεγάλες παρέες στους πεζόδρομους του Χαλανδρίου. Από τα πρώτα CD που αγοράσαμε στα Metropolis, μαζεύοντας ολόκληρες εβδομάδες χρήματα για να πάρουμε το νέο άλμπουμ της αγαπημένης μας μπάντας, μέχρι τις πρώτες μας κοπάνες από το σχολείο, τις βόλτες μετά τις εξετάσεις και τις βραδιές στα παγκάκια ή στα σκαλιά της πλατείας, κάνοντας συλλογή από γυάλινα μπουκάλια μπίρας από τα γύρω περίπτερα. Μερικές από τις μεγαλύτερες συζητήσεις έχουν γίνει στο Χαλάνδρι και μερικές από τις πιο ανέμελες αναμνήσεις αποτυπώθηκαν στα σκαλιά κάποιας πλατείας ή κάποιου εμπορικού κέντρου. ► 2 → Επειδή οι πλατείες του είναι πάντα γεμάτες με κόσμο. Η πλατεία Δούρου αποτελεί κομβικό σημείο του Χαλανδρίου και πάντα σφύζει από ζωή, καθώς ενώνει τους πιο κεντρικούς δρόμους του, ενώ από κει περνούν οι βασικές γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ που το συνδέουν με τις γύρω περιοχές. Την πλατεία Χαλανδρίου θα την ακούσετε με πολλά ονόματα –πλατεία Ηρώων, Ελευθερωτών ή Αγίου Νικολάου– και κάθε πλευρά της έχει τον δικό της σκοπό. Η παιδική χαρά είναι σχεδόν πάντα γεμάτη παιδάκια, ενώ οι κερκίδες και το σιντριβάνι ακριβώς δίπλα φιλοξενούν επίδοξους μουσικούς, skaters, BMXers ή όσους έχουν δώσει ραντεβού εκεί. Ακριβώς από πάνω, τα μαρμάρινα σκαλιά που εκτείνονται κατά μήκος των καφέ και των καταστημάτων αποτελούν βασικό βραδινό προορισμό από τις 9 και μετά, ενώ η «χαλαρή περιπτερίσια μπίρα» συνοδεύει κάθε πλάνο συνάντησης στην πλατεία. Περνώντας τον δρόμο απέναντι, βρίσκεις την εκκλησία του Αγίου Νικολάου και μια άλλη πλευρά της πλατείας, που ενδείκνυται περισσότερο για μια βόλτα στα καφέ και στα φαγάδικά της, αν αναζητάς κάτι ήσυχο. Τα σκαλιά μπροστά από την εκκλησία επίσης φιλοξενούν διάφορες νεαρές παρέες που κάνουν pre-drinking για οικονομία, προτού ξεκινήσουν τη βραδινή τους έξοδο. ► 3 → Επειδή αποτελεί έναν από τους παλαιότερους οικισμούς της Αθήνας. Ο λεξικογράφος Ησύχιος αναφέρεται στην περιοχή με την ονομασία «Φλύα» που προέρχεται από το ρήμα «φλέω», που σημαίνει «ευημερώ», και θεωρείται πως οφείλεται στην έντονη βλάστηση της περιοχής. Κατά τους αρχαίους χρόνους η περιοχή ονομαζόταν Φλύα και ανήκε στον δήμο της Κεκροπίας, αποτελεί, δε, τον τόπο καταγωγής του Ευριπίδη και του Θεμιστοκλή. Λέγεται πως μετονομάστηκε σε Χαλάνδρι από τον Τούρκο μεγαλογαιοκτήμονα Χαλά, στον οποίον ανήκαν μεγάλα κομμάτια γης την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τους ρωμαϊκούς και πρωτοχριστιανικούς χρόνους η Φλύα, όπως και η Αττική, λεηλατήθηκε και ερημώθηκε. Η ανάκαμψή της ξεκίνησε στις αρχές του 1900. ► 4 → Επειδή τον 20ό αιώνα έγινε το πιο περιζήτητο θέρετρο της Αθήνας. Με το ξεκίνημα του 20ού αιώνα το Χαλάνδρι αποτέλεσε κομβικό σημείο για τις μετακινήσεις από και προς το κέντρο της Αθήνας. Από το 1910 και μετά έγινε θέρετρο για τους Αθηναίους, έτσι γέμισε ταβέρνες και

που αγαπάμε το

Χα�άνδρι

καφενεία που έμειναν στην ιστορία, π.χ. ο Αδάμ, ο Γκίνης, το Μποέμ, το Ηραίο, η Ήβη, η Ρέμβη και το Φαρίντα. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το Χαλάνδρι αποτέλεσε τόπο εγκατάστασης αρκετών προσφύγων που βοήθησαν στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη της κουλτούρας της περιοχής μέχρι και το 1925, οπότε απέκτησε διοικητική αυτονομία. ► 5 → Επειδή ταιριάζει σε όλα τα γευστικά γούστα. Στο Χαλάνδρι θα βρεις σίγουρα κάτι που να σου ταιριάζει, ανεξάρτητα από το στυλ και το γούστο σου. Το έθνικ φαγητό έχει ισχυρή παρουσία, καθώς θα βρεις από μεξικάνικη μέχρι γιαπωνέζικη κουζίνα, από γευστικά μπέργκερ μέχρι παραδοσιακό μαγειρευτό φαγητό. Όποια ώρα της μέρας κι αν θελήσεις να ικανοποιήσεις την εκάστοτε γευστική σου επιθυμία, στο Χαλάνδρι θα βρεις οτιδήποτε ζητάς ανά πάσα στιγμή, από street food μέχρι brunch και gelato, ενώ είναι γεμάτο μαγαζιά με νόστιμα, χειροποίητα γλυκά, γεμάτα φαντασία. Εδώ υπάρχουν μερικοί από τους πιο ιστορικούς φούρνους, όπως του Ζαγοραίου, που ζυμώνει μεγάλη ποικιλία από ψωμιά ήδη από το 1934. Όσο για το σουβλάκι, έχει την τιμητική του στο Χαλάνδρι. Πριν, ενδιάμεσα ή μετά από κάποια έξοδο, κάπου θα υπάρχει ένα τυλιχτό από την Ολυμπία για να συμπληρώσει τη βραδιά. ► 6 → Επειδή εδώ αξίζει να ανακαλύψεις ταβέρνες που κρατάνε ακόμα. Μερικές από τις πιο παλιές ταβέρνες στο Χαλάνδρι συνεχίζουν να λειτουργούν, προσφέροντας αυθεντικές γεύσεις που έχουν κερδίσει γενιές. Ο Ιορδάνης άνοιξε τις πόρτες του το 1928 και από τότε αποτελεί ορόσημο όχι μόνο για το Χαλάνδρι αλλά και για τα βόρεια προάστια γενικότερα, καθώς τα μυστικά της γεύσης έχουν περάσει από γενιά σε γενιά. Γνωστός για το μπιφτέκι σχάρας και το χοιρινό στη λαδόκολλα είναι ο Κίτσουλας, μια σταθερή αξία στην ιστορία της περιοχής, ένα αυθεντικό μαγειρείο που λειτουργεί από το 1946, σερβίρει μαγειρευτά φαγητά και έχει αφήσει ιστορία με τις αυθεντικές ελληνικές γεύσεις του, όπως το «μαμαδίσιο» γιουβέτσι και οι λαχανοντολμάδες σαν της γιαγιάς. ► 7 → Επειδή οι δρόμοι του φιλοξενούν από εναλλακτικά μπαρ μέχρι wine bars και mainstream επιλογές. Όπως με το φαγητό, το Χαλάνδρι έχει κάτι για όλα τα γούστα όσον αφορά τη διασκέδαση και το ποτό. Στους παράλληλους πεζόδρομους της Ηρακλείου και της Θουκυδίδου θα βρεις συγκεντρωμένα μπαρ και κλαμπ κάθε είδους. Είτε θέλεις να πιεις ένα χαλαρό ποτό σε μία από τις μπάρες, είτε ένα ιδιαίτερο κοκτέιλ με πρωτότυπους γευστικούς συνδυασμούς, είτε να χορέψεις μέχρι το πρωί, είτε να πιεις χύμα κρασί με συνοδεία μεζέ, μπορείς να το κάνεις χωρίς να χρειαστεί να περπατήσεις πάνω από πέντε με δέκα λεπτά. Συγκεντρωμένα στα γύρω στενά και στις πλατείες θα βρεις μπαρ που παίζουν αποκλειστικά ροκ αλλά και mainstream μουσική, για όσους έχουν σκοπό να χορέψουν μέχρι το ξημέρωμα, όπως και αφτεράδικα για όσους δεν έχουν σκοπό να γυρίσουν σπίτι απλώς επειδή άρχισε να ξημερώνει. Επιπλέον, εδώ θα βρεις μοναδικά wine bars αν αγαπάς το κρασί, ενώ μερικοί

50 lifo – 6.2.20

από τους πιο γνωστούς bartenders και mixologists κάνουν συχνά-πυκνά το πέρασμά τους από τα αγαπημένα μαγαζιά της περιοχής. Όσο για τις αυλές, το Χαλάνδρι είναι γεμάτο spots με «κρυμμένες» αυλές και κηπάκια, τα οποία τους καλοκαιρινούς μήνες είναι σχεδόν πάντα γεμάτα – και δικαίως. Τέλος, στη Βελανιδιά θα βρεις το καλύτερο comfort food για μετά το ξενύχτι, αφού λειτουργεί όλο το 24ωρο και προσφέρει μέχρι και μουσακά τυλιγμένο σε φύλλο. ► 8 → Επειδή στον πεζόδρομο της Γυφτοπούλου κάποτε βρισκόταν το ιστορικό Blue Bar. Η Γυφτοπούλου είναι ένας από τους πιο γνωστούς δρόμους του Χαλανδρίου, καθώς φιλοξενεί τους εναλλακτικούς θαμώνες της περιοχής εδώ και πολλές γενιές. Τα μπαρ της βρίσκονται αντικριστά και ο κόσμος της αποτελεί μια πολύ μεγάλη παρέα – αν συχνάζεις εκεί, δεν υπάρχει αμφιβολία πως όλο και κάποιον γνωστό θα πετύχεις κάποια στιγμή. Κάποτε η Γυφτοπούλου φιλοξενούσε ένα από τα πιο ιστορικά μπαρ της Αθήνας, το Blue Βar. Γνωστό για την εναλλακτική μουσική του ταυτότητα και τη «σκάλα που οδηγεί στα αστέρια», το Blue έχει μείνει ανεξίτηλο στη μνήμη των θαμώνων του. Ο χαμηλός του φωτισμός επί δύο γενιές το έκανε δημοφιλές για το πρώτο ραντεβού και σίγουρα, όποια στιγμή κι αν πήγαινες, θα άκουγες κάτι καινούργιο από τους resident DJs του. Όσο για τα πάρτι της Πρωτοχρονιάς, κρατούσαν πάντα τουλάχιστον μέχρι τις 10 το πρωί και έχουν μείνει στην ιστορία. Ο πεζόδρομος της Γυφτοπούλου, επίσης, έχει φιλοξενήσει ένα από τα μεγαλύτερα outdoor φεστιβάλ με μερικά από τα πιο γνωστά ονόματα της ελληνικής ροκ και πανκ σκηνής. ► 9 → Επειδή η Local Pub είχε συγκαταλεγεί στα 21 καλύτερα beer bars του κόσμου. Μπαίνοντας στη «Λόκαλ» μεταφέρεσαι κατευθείαν στο κλίμα μιας αυθεντικής παμπ στην Αγγλία ή στην Ιρλανδία. Η Local Pub, όταν πρωτοάνοιξε το 2010 σε ένα «κρυμμένο» στενό του Χαλανδρίου, ήταν από τα πρώτα μπαρ που έφεραν την μπίρα IPA, καθώς και από τα πρώτα που στήριξαν τις ελληνικές μικροζυθοποιίες. Εκτός από τις 21 διαφορετικές ετικέτες βαρελίσιας μπίρας που μπορεί να βρει κανείς και τις περίπου 60 ετικέτες σε μπουκάλια, η Local Pub δημιουργεί ένα κλίμα ζεστό και φιλικό, που είναι αρκετό για να την κάνεις στέκι. Αν πας τη St. Patrick’s Day, θα βρεις πολύ κόσμο στα πράσινα και άφθονη μαύρη μπίρα. ► 10 → Επειδή στο Φεστιβάλ Ρεματιάς παρουσιάζονται κάθε καλοκαίρι μερικά από τα καλύτερα πολιτιστικά δρώμενα. Στο Ευριπίδειο Θέατρο Ρεματιάς θα δεις από την Αντιγόνη του Σοφοκλή μέχρι συναυλίες κουβανέζικης μουσικής. Το θέατρο ανακαινίστηκε πλήρως μετά από μια καταστροφική πυρκαγιά το 2015 και τώρα φιλοξενεί πλήθος καλλιτεχνών και εκδηλώσεων κάθε χρόνο. Οι περισσότερες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται με ελεύθερη είσοδο, ενώ καλεί τους πολίτες να προσφέρουν, αν μπορούν, τρόφιμα και φάρμακα για το Κοινωνικό Παντοπωλείο του δήμου, το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Χαλανδρίου και τις δομές αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες. Στόχος των πολιτιστικών δράσεων του φεστιβάλ είναι όχι μόνο η καλλιτεχνική αλλά και η κοινωνική αλληλεγγύη. ► 11 → Επειδή στο Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο φιλοξενείται κάθε μορφή εκπαιδευτικής και πολιτιστικής δραστηριότητας. Το Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο είναι μέρος της ιστορίας του Χαλανδρίου και λειτουργεί από το 1982. Το 1984 ιδρύθηκε η δημοτική βιβλιοθήκη του κέντρου, ενώ έχει αναλάβει τη δημοσίευση συγγραφικών και μουσικών έργων και τη διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών. Ένα από τα σημαντικότερα έργα του κέντρου από την αρχή της λειτουργίας του είναι ο Θεσμός των Συμπαραγωγών, δηλαδή, η χρηματοδότη-

To Χαλάνδρι είναι μια ολοζώντανη, αυτόνομη περιοχή που όχι μόνο ικανοποιεί απολύτως τους κατοίκους της αλλά ελκύει και επισκέπτες από άλλες περιοχές.

ση θεατρικών παραστάσεων με συντελεστές νέους καλλιτέχνες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τις πραγματοποιήσουν μόνοι τους. Το κέντρο συνεχίζει να υποστηρίζει κάθε πολιτιστικό δρώμενο στον δήμο Χαλανδρίου και παράλληλα οργανώνει από κινηματογραφικά εργαστήρια μέχρι ομάδες ανάγνωσης. ► 12 → Επειδή εδώ θα βρεις κινηματογραφικές αίθουσες που αντιστέκονται στα multiplex. Οι κινηματογράφοι Αβάνα, Αμίκο και Μαργαρίτα βρίσκονται ανάμεσα στους πιο ιστορικούς κινηματογράφους της Αθήνας. Η Αβάνα βρίσκεται στο ύψος της Κηφισίας και από τις αίθουσές της έχουν περάσει γενιές κατοίκων του Χαλανδρίου και των γύρω περιοχών. Μάλιστα, ήταν ο μοναδικός κινηματογράφος που πρόβαλε την ταινία Η ιστορία της Ο στην Αθήνα, ενώ η αυλή του, που το καλοκαίρι λειτουργεί ως θερινό σινεμά, βρίσκεται μέσα στα δέντρα και το μπαρ του προσφέρει μέχρι και κοκτέιλ. Όσο για τους κινηματογράφους Αμίκο και Μαργαρίτα, συνεχίζουν εδώ και χρόνια να φιλοξενούν τους σινεφίλ κατοίκους του Χαλανδρίου (και όχι μόνο) και συγκαταλέγονται στα καλύτερα θερινά της πρωτεύουσας. ► 13 → Επειδή έχει εξειδικευμένη βιολογική λαϊκή κάθε Τετάρτη. Στη συμβολή των οδών Τυμφρηστού και Ιωαννίνων θα βρεις τη Βιολογική Λαϊκή Αγορά Χαλανδρίου, που λειτουργεί από τις 14:00 μέχρι τις 18:00, κάθε Τετάρτη, όλο τον χρόνο. Εκεί θα βρεις μεγάλη ποικιλία από πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα από 25 βιοκαλλιεργητές. Στους πάγκους μπορείς να βρεις τους ίδιους τους βιοκαλλιεργητές, οι οποίοι θα σου εξηγήσουν ακριβώς τι αγοράζεις και θα σου δώσουν οποιαδήποτε πληροφορία. ► 14 → Επειδή βρίσκεις από τις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων μέχρι τα πιο μικρά, ανεξάρτητα brands. Εκτός από τους πολλούς πεζόδρομους και τα μικρά στενά με τα «κρυμμένα» μυστικά, στο Χαλάνδρι θα βρεις και πολλά ανεξάρτητα καταστήματα και brands που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού. Από χειροποίητα κοσμήματα μέχρι μοναδικά design σε ρούχα, με λίγο ψάξιμο μπορείς να ανακαλύψεις μικρούς θησαυρούς που μετά ίσως θελήσεις να τους κρατήσεις κρυφούς. Όσο για την υπόλοιπη αγορά, στους κεντρικούς πεζόδρομους που διασταυρώνονται στο κέντρο του Χαλανδρίου θα βρεις μερικές από τις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων. ► 15 → Επειδή όσοι έχουν ζήσει στο Χαλάνδρι έχουν μια ξεχωριστή ιστορία να αφηγηθούν για τη γειτονιά τους. Φύση, πλατείες, κινηματογράφοι, καφέ, εστιατόρια, μπαρ, καταστήματα, πολιτιστικοί χώροι, παιδικές χαρές, πάρκα, πεζόδρομοι, θέατρα: το Χαλάνδρι έχει τα πάντα. Η μοναδικότητά του δεν προέρχεται μόνο από την ξεχωριστή του ταυτότητα αλλά και από το γεγονός πως οι κάτοικοί του το αγαπούν και δύσκολα το αφήνουν – όσοι έχουν μεγαλώσει στο Χαλάνδρι σίγουρα έχουν τουλάχιστον μία ξεχωριστή ιστορία να σου πουν για τη γειτονιά τους.

6.2.20 – lifo

Avancai

Χαλάνδρι 52 lifo – 6.2.20

Ένα bar-restaurant με άρωμα Λατινικής Αμερικής. Ένα new entry στη γαστρονομική Αθήνα χορεύει σάλσα, ακούει μπόσα νόβα και σε καλεί να απολαύσεις γεύσεις και αρώματα από το Μεξικό μέχρι τη Βραζιλία και το Περού. Ο λόγος για το Avancai, που ήρθε ως μια φρέσκια πρόταση εξόδου από το πρωί, για καφέ και brunch, μέχρι το βράδυ, με μοναδικά signatures cocktails και έναν πολλά υποσχόμενο κατάλογο που φέρει την υπογραφή του σεφ Ιωσήφ Συκιανάκη. Για πρωινό, δοκίμασε Avancai Skinny Benedict ή Avocado Royal Eggs. Αν, όμως, βρεθείς εκεί αργότερα, σου προτείνουμε μια μεξικάνικη αρχή με Mexican Quinoa Salad σε συνδυασμό με Soft Tacos Carnitas. Στη συνέχεια, αν επιλέξεις κοτόπουλο, μπορείς να κινηθείς μεταξύ ενός Pollo Αsado και των fajitas με την αγαπημένη μας γουακαμόλε. Αν, πάλι, είσαι καθαρόαιμος meatlover, τόλμησε την Carne Asada

Chimichurri, μια χοιρινή μπριζόλα 750 γραμμαρίων, απ’ αυτές που ξέρουν να τρώνε στην Αργεντινή. Για κλείσιμο, δεν πρέπει να χάσεις το Peruvian Μagic Muffin, καθότι μιλάμε για ένα απολαυστικό σουφλέ σοκολάτας με πορτοκάλι και παγωτό πικρής κουβερτούρας. Είτε πριν, είτε κατά τη διάρκεια, είτε για κλείσιμο, προτίμησε ένα από τα signature cocktails με εξωτικά αρώματα που θα σε κερδίσουν από την πρώτη γουλιά. Μπορείς να ξεκινήσεις με ένα δροσερό και τεκιλάτο Queen Jee ή με ένα καυτερό και τεκιλάτο Smoke Salt and Chilly, για να κλείσεις με ένα ρουμάτο και φρουτένιο Most Wanted ή με ένα γλυκό και ψαγμένο Mama D. Διαφορετικά, μπορείς πάντα να επιλέξεις από την ενημερωμένη λίστα κρασιών που θα συνοδεύσει ιδανικά όποια επιλογή κι αν κάνεις.

Σωκράτους 4, Χαλάνδρι, 210 6818305 FB: avancai, Instagram: avancai_allday

Butcher's

Το όνειρο των κρεατοφάγων που έγινε πραγματικότητα. Αν το μπέργκερ ήταν θρησκεία, ο ναός του θα βρισκόταν στο βραβευμένο Butcher’s Burger & Steakhouse. Μιλάμε για τον απόλυτο προορισμό αν θες να απολαύσεις γευστικό κρέας α’ ποιότητας, σε μεγέθη που δεν τα έχεις φανταστεί. Η οικογενειακή αυτή υπόθεση που παρακολουθεί όλη τη διαδρομή μέχρι να φτάσει το μπιφτέκι στο πιάτο σου (φάρμα - κρεοπωλείο - εργαστήριο παρασκευής) μετράει ήδη 4 γενιές και είναι πασίγνωστη στη χαλανδρέικη γειτονιά. Κι επειδή, όπως προαναφέραμε, αποτελεί ναό και ο κόσμος το έχει λατρέψει, το Butcher’s Burger & Steakhouse έχει επεκταθεί σε Περιστέρι, Κεφαλάρι, Ηλιούπολη και Σύνταγμα! Μια επίσκεψη για μια δοκιμή των κινηματογραφικής φύσεως πιάτων που σερβίρονται θα σε πείσει. Θα βρεις το Αρμαγεδδών Burger με 3 μπιφτέκια συνολικά 600 γραμμαρίων αλλά και το Hannibal Burger με 5 μπιφτέκια, που σημαίνει 1 κιλό κιμάς για

σένα μόνο… Και αν νομίζεις ότι έπιασες ταβάνι, ο κατάλογος σού έχει και μια μπεργκερότουρτα που θα τρίβεις τα μάτια σου για τα επόμενα γενέθλιά σου. Το μεγαλύτερο μπέργκερ εν Ελλάδι, που βγήκε το καλύτερο της χρονιάς, λέγεται «La Butcher Familia» και μιλάμε για ενιαίο μπιφτέκι 2 κιλών με το οποίο ταΐζεις όλη τη φαμίλια και τους φίλους της. Αντίστοιχα, must-eat είναι και οι μπριζόλες τους, γιατί οι ειδικοί ξέρουν. Δοκίμασε την μπριζόλα από ελληνικό βουβαλίσιο κρέας της λίµνης Κερκίνης Σερρών. Πρόκειται για ένα πολύ ιδιαίτερο κρέας υψηλής διατροφικής αξίας, χωρίς λίπος και τοξίνες, αλλά με μπόλικη πρωτεΐνη για σένα που βλέπεις το καλοκαίρι να έρχεται. Επίσης, δεν μπορείς να μη δοκιμάσεις τη Σταβλίσια του Χασάπη με 45 μέρες ξηρής ωρίμανσης(!) ή κάποια από τις διάσημες Rib-eye ή T-bone αλά Butcher.

Butterfly

Αγίας Παρασκευής 17, Χαλάνδρι, 210 6890500 Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως 10-12, Ηλιούπολη, 210 9910099 Βουλής 7, Σύνταγμα, 210 3230801 Κολοκοτρώνη 37, Κεφαλάρι, 210 8089000 Αιμίλιου Βεάκη 41, Περιστέρι, 210 5766662 www.butchersburger-steak.gr, Instagram: butchers_burger_steak_house

Ένας vintage κήπος παντός καιρού. Όλοι, από την επιστήμη μέχρι τα παιδικά τραγούδια, υποστηρίζουν πως η πεταλούδα δεν ζει τον χειμώνα, εκτός κι αν βρει έναν κήπο όπου να μπορεί να πετάει όλον τον χρόνο. Το Butterfly έχει δημιουργήσει αυτόν τον κήπο, καταργώντας τον διαχωρισμό μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού, για να μπορεί να σε καλωσορίζει σε ένα κατάφυτο περιβάλλον με happy vibes χειμώνα-καλοκαίρι. Σόμπες, τέντες, αναπαυτικές πολυθρόνες, όλα συνδυάζονται σωστά για να χουχουλιάσεις, απολαμβάνοντας καφέ, γεύσεις ή το ποτό σου. Άλλωστε, το Butterfly είναι all-day υπόθεση και δύσκολα μπορείς να ξεχωρίσεις ποια στιγμή είναι η αγαπημένη σου. Το brunch είναι σίγουρα σε αυτά που πρέπει να δοκιμάσεις, ξεκινώντας ίσως με το Butterfly

Ρlate (αυγά, πατάτες, λουκάνικα και σαλάτα), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορείς εύκολα να αντισταθείς στα pancakes ή στα ολόφρεσκα γλυκά που ετοιμάζονται καθημερινά. Το βράδυ θα απολαύσεις κοκτέιλ, ακούγοντας ήχους σόουλ, τζαζ, σουίνγκ και φανκ, ενώ τα πιάτα μπορούν να συνοδεύουν το ποτό σου. Κι όλα αυτά σε μια vintage ατμόσφαιρα με έπιπλα, αντικείμενα και χρώματα που σε γυρίζουν σε άλλες δεκαετίες και σου θυμίζουν πως η καλή ενέργεια μπορεί να είναι κρυμμένη σε μια γωνιά της καθημερινότητας, αρκεί να έχεις τον χρόνο να την ανακαλύψεις. Το Butterfly με τον υπέροχο χώρο και το ξεχωριστό περιβάλλον είναι εδώ για να σε υποδεχτεί σε έναν χειμώνα που μυρίζει καλοκαίρι…

Λεωφ. Πεντέλης 8 & Στρατάρχου Παπάγου 5, Χαλάνδρι, 210 6896007 FB: Butterfly Allday Bar, Instagram: butterflyalldaybar 6.2.20 – lifo

Φ Bakery

Κάνει την αρμονία καθημερινή απόλαυση μέσα από χειροποίητες δημιουργίες. Ο χρυσός αριθμός Φ είναι αυτός που εκφράζει την απόλυτη αρμονία όχι μόνο στα μαθηματικά ή τη φυσική αλλά και στην Τέχνη, στη φύση, άρα και στην καθημερινή μας ζωή. Αυτή η αρμονία βρίσκεται στη φιλοσοφία του Φ Bakery, όπου ψήνονται καθημερινά μια σειρά από χειροποίητες λαχταριστές λιχουδιές. Τα αγνά υλικά και η αγάπη που κρύβονται πίσω από κάθε συνταγή κάνουν κάθε δημιουργία ξεχωριστή, με το διάσημο πια carrot cake να αποτελεί γευστική αναφορά. Εδώ θα βρεις γλυκά που σου θυμίζουν τον ρομαντισμό άλλων εποχών, όπως άλλωστε και όλη η ατμόσφαιρα με τις vintage λεπτομέρειες. Η πάστα αμυγδάλου, η σοκολατίνα και το μωσαϊκό παρουσιάζονται στην πιο αυθεντική και μαμαδίστικη εκδοχή τους, ενώ στα must συγκαταλέγεται το brunch που θα απολαύσεις στον καινούργιο εξωτερικό χώρο που σε καλωσορίζει σε ένα κουκλίστικο περιβάλλον. Τα pancakes, με

αυθεντική αμερικανική χειροποίητη συνταγή για γλυκές αλλά και αλμυρές επιλογές, η βάφλα Λιέγης, με κρέμα λεμονιού και κόκκινα φρούτα, και το Croque Madame είναι κάποιες από τις επιλογές που έκαναν το brunch του Φ Βakery γνωστό σε όλο το Χαλάνδρι. Στα πολύ δυνατά πιάτα του ανανεωμένου καταλόγου είναι οι διαφορετικές ομελέτες, όλες φτιαγμένες με φρέσκα αυγά και πρώτες ύλες από Έλληνες παραγωγούς. Οι προτάσεις του Φ Βakery, καθώς και μια σειρά από εξαιρετικά πιάτα, προσφέρονται και στο δεύτερο κατάστημα της οδού Ξενίας για τους φοιτητές και το προσωπικό του The American College of Greece, ενώ πολλά από τα χειροποίητα παρασκευάσματα διατίθενται μέσω χονδρικής για να μπορούν να τα απολαμβάνουν ακόμα περισσότεροι φαν. Γεύση, ποιότητα και αγάπη στην πιο αρμονική αναλογία είναι αυτά που φέρνουν το Φ Βakery πρώτο στην καθημερινή μας απόλαυση!

Χαλάνδρι

Hole

Αγίας Παρασκευής 101, Χαλάνδρι, 210 6842184 FΒ: Φ Bakery, Instagram: phibakery Ξενίας 6, Alba Graduate Business School, The American College of Greece

54 lifo – 6.2.20

Τα μπέιγκελ έγιναν καθημερινή απολαυστική συνήθεια. Υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που κινείται στην πόλη με κατεύθυνση προς Χαλάνδρι. Το όνομά τους είναι Holers και αγαπούν τη γεύση του μπέιγκελ που γεμίζεται με διαφορετικούς γευστικούς συνδυασμούς και προσφέρεται όλη μέρα στον έναν και μοναδικό χώρο που έφερε αυτή την ιδιαίτερη επιλογή στην Αθήνα. Το Hole δεν είναι απλώς ένα στέκι, είναι μια συνήθεια που γίνεται καθημερινή ανάγκη, όπως ο καφές. Γιατί εννοείται πως εδώ θα απολαύσεις αρωματικό specialty coffee ο οποίος παρασκευάζεται με τέχνη από τους baristas του Hole και σερβίρεται με εντυπωσιακά σχέδια latte art. Μαζί με τον καφέ θα γευτείς ιδιαίτερες επιλογές για brunch που σερβίρεται καθημερινά από τις 7 έως τις 2 το μεσημέρι. Ανάμεσα στις προτάσεις θα βρεις την εξαιρετική ομελέτα με παστράμι και κατίκι Δομοκού, ντομάτα, κρεμ-

μύδι και πιπεριά ή το μπέιγκελ κοτόπουλο με γραβιέρα Νάξου που έχει φανατικούς οπαδούς. Εκείνο που κάνει, όμως, έναν Holer να ξεχωρίζει είναι η δυνατότητα να δημιουργήσει το δικό του πιάτο με τα υλικά που θέλει (τέλος το «δεν τρώω πιπεριά, αλλά θα τη βγάλω στην άκρη»). Απόλυτα προσαρμοσμένη στα γούστα, τις διατροφικές συνήθειες αλλά και στο budget σου, η custom εκδοχή του μενού θα σε ενθουσιάσει. Άλλωστε, όλη μέρα τα λαχταριστά μπέιγκελ, οι τορτίγιες, οι μπάρες και τα γλυκά του Hole σε καλωσορίζουν σε έναν κόσμο όπου τα φρέσκα υλικά, η υγιεινή διατροφή και οι δικές σου θρεπτικές ανάγκες παίζουν τον πρώτο ρόλο στη γεύση που έτσι κι αλλιώς σε κερδίζει. Σε λίγο καιρό το Hole θα βρίσκεται και σε δεύτερο σημείο, προσφέροντας τα τρομερά μπέιγκελ αλλά και το νέο του μενού. Holers της Αθήνας, ετοιμαστείτε!

Λεωφ. Πεντέλης 138, Χαλάνδρι, 210 6812324 FB: HOLEBAGELS

Solo Gelato

Η αγάπη για το παγωτό προσφέρεται σε κυπελλάκια. Σ’ αυτήν τη ζωή υπάρχουν οι άνθρωποι που αγαπούν το παγωτό και όλοι οι άλλοι. Αν ανήκεις στην πρώτη κατηγορία, σ’ εκείνους που δεν μπορούν να φανταστούν έναν κόσμο χωρίς αυτό το κρύο έδεσμα, τότε το όνομα «Solo Gelato» έρχεται πρώτο στο μυαλό σου κάθε φορά που αναζητάς την αγαπημένη σου γεύση. Γιατί στην κατηγορία «παγωτό» μπορείς να βρεις διαφορετικές προτάσεις, αλλά το αυθεντικό gelato μπορείς να το βρεις εδώ και να αντιληφθείς τη διαφορά στην ποιότητα αλλά και στη νοστιμιά. Άλλωστε, η ιστορία του Νίκου Χριστογεώργου, που δημιούργησε το Solo Gelato, είναι συνδεδεμένη με το παγωτό, αφού ακολουθεί ως τρίτη γενιά την παράδοση του παππού παγωτοποιού που το 1951 δημιουργούσε συνταγές που άφησαν το δικό τους στίγμα. Οι αγνές πρώτες ύλες, το φρέσκο γάλα, τα φρούτα εποχής, οι καλύτεροι ξηροί καρποί και η παντελής απουσία συντηρητικών

είναι οι αδιαπραγμάτευτες βάσεις πάνω στις οποίες στηρίζονται οι συνταγές του Solo Gelato. Ανάμεσά τους θα ξεχωρίσεις τις signature γεύσεις που δεν θα βρεις αλλού: Vogue Νoir με μονοπικοιλιακές κουβερτούρες, φίνο κριόλο Opera, Mediterraneo με ξηρούς καρπούς και εσπεριδοειδή, Cremino, κρέμα Solo Gelato με αμαρέτο, αυθεντικό zabaglione al marsala, μασκαρπόνε με σύκο αλλά και τα κλασικά φιστίκι Σικελίας, τζιαντούγια και πολλά άλλα. Όλα τα παγωτά παρασκευάζονται εξ ολοκλήρου στο εργαστήριο του Solo Gelato, το οποίο δικαιολογεί απόλυτα τον ορισμό της gelateria artigianale. Στα must-try και τα σορμπέ από φρέσκα φρούτα, καθώς και τα χειροποίητα γλυκά, όπως το παραδοσιακό cannoli Σικελίας. Τι άλλο μπορεί να ζητήσεις από ένα σημείο που συνδέεται με τις πιο απολαυστικές στιγμές σου; Μόνο παγωτό, όπως λέμε μόνο αγάπη!

Benjamin Ηouse of Βurgers

Παπανδρέου 44, Χαλάνδρι, 210 6813622. Επίσης σε Γλυφάδα, Κέρκυρα, Ρόδο (Φαληράκι), Σαντορίνη (Οία & Θήρα), Πόρτο Χέλι και Κρήτη (Χερσόνησος) www.sologelato.gr, FB: sologelato.gr, Instagram: solo_gelato

Φάε σαν να μη σε βλέπει κανείς. Πόσο δύσκολο είναι να φας σαν να μη σε βλέπει κανείς; Ή πόσο εύκολο γίνεται αν το δοκιμάσεις; Το Benjamin Burger σε προκαλεί να νιώσεις ξανά την πραγματική απόλαυση των γεύσεων, χωρίς να σε απασχολεί τίποτε άλλο. Σε έναν χώρο που εύκολα γίνεται στέκι, η βασική προτεραιότητα είναι να αισθανθείς άνετα και να χαλαρώσεις, ξεχνώντας την καθημερινότητα και τους ρυθμούς που σε πιέζουν. Μετά από αυτό, η απόλαυση έρχεται από μόνη της και σε γεμίζει με θετική ενέργεια. Το Benjamin σε ενθαρρύνει να φας με τα χέρια τις μπεργκεράρες του, γιατί αυτό μπορεί να ξυπνήσει ένα πια αυθεντικό και πιο χαρούμενο κομμάτι του εαυτού σου που δεν κρίνει τα πάντα και δεν γκρινιάζει με το παραμικρό. Όσο για τον όρο «μπεργκεράρες», δεν είναι τυχαίος, αφού το μέγεθος των πιάτων είναι τεράστιο και η νοστιμιά ακόμα πιο εντυ-

πωσιακή. Οι ποιοτικές πρώτες ύλες είναι αυτές που κάνουν τη διαφορά και το καταλαβαίνεις από την πρώτη μπουκιά. Η γαστρονομική εμπειρία στο Benjamin γίνεται πιο ιδιαίτερη όταν κινείσαι μακριά από τα πρέπει του μαχαιροπίρουνου και τους περιορισμούς του δήθεν και αφήνεσαι στην απόλαυση των πιάτων. Στα must το President με μπιφτέκι χειροποίητο 100% αυθεντικό Βlack Αngus, το Dude, που σερβίρεται σε ντόνατ, αλλά και το Pulp Fiction με μπούτι κοτόπουλο και επικάλυψη πάνκο. Όλα στο Benjamin Burger είναι χειροποίητα, από τα τρομερά μπιφτέκια μέχρι τις σος, ενώ μπορείς να δημιουργήσεις το δικό σου πιάτο με τα υλικά που υπάρχουν στον κατάλογο. Κι αφού φας σαν να μη σε βλέπει κανείς, τότε θα χαμογελάσεις πλατιά, χωρίς να σε νοιάζει αν έχει κολλήσει λίγο μαρούλι στα δόντια…

Ανδρέα Γκίνη 12, Χαλάνδρι, 211 2163300 FΒ: BenjaminBurgerAthens, Instagram: benjaminburgerathens 6.2.20 – lifo

Santa Muerte

Ένα γευστικό ταξίδι που πρέπει να πας. Τα τελευταία χρόνια το street food έχει αλλάξει μορφή, ποιότητα και χρώμα. Πλέον μπορείς να βρεις υψηλής ποιότητας γρήγορο φαγητό που θυμίζει περισσότερο ψαγμένο εστιατόριο. Μια τέτοια μοναδική πρόταση εξωτικού χαρακτήρα θα βρίσκεις στο εξής στο Χαλάνδρι. Εκεί, διά χειρός και εμπνεύσεως των σεφ και φίλων Χρήστου Μπουμπούλη και Δημήτρη Κόκκορη, είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε λατινοαμερικάνικη γαστρονομία σε συνδυασμούς που αποδείχτηκαν πραγματική αποκάλυψη. Οι συμπαθέστατοι οικοδεσπότες μάς έβαλαν στο κλίμα γρήγορα και κέρδισαν τις καρδιές μας για πάντα. Το Santa Muerte είναι ένας «γλυκός θάνατος» για τους γευστικούς σου κάλυκες που θα δοκιμάσουν την τεχνική του sous vide, ήτοι κρέας μαγειρεμένο σε κενό αέρος από 15 έως 24 ώρες, που το κάνει πραγματικό λουκούμι! Οι έντονες μαρινάδες αλλά και οι φρουτώδεις

γεύσεις της λατινοαμερικάνικης κουζίνας θα σε ταξιδέψουν νοητά στα σοκάκια της Μπογκοτά, στην παραλία της Αβάνας και στις πλατείες του Μπουένος Άιρες. Εμείς δοκιμάσαμε όλα τα καλούδια του γκριλ, αφήνοντας για την επόμενη φορά τα λαχταριστά τους μπέργκερ. Λοιπόν, τα spare ribs με chili είναι μακράν τα πιο ωραία που έχουμε δοκιμάσει ever και είναι a must-eat before you die… Γευστικότατο το Rib-Eye σε κρούστα από βραζιλιάνικο καφέ και πιπέρι, ενώ ιδιαίτερη ήταν και η περουβιανή πάπια, μαριναρισμένη με κύμινο και κόλιανδρο. Πέρα από τα κυρίως, δεν θα μπορούσαμε να μη βάλουμε στη μέση και τα χειροποίητα εντυπωσιακά μπλε τάκος με κοτόπουλο mango salsa και Βlack Αngus brisket, όπως και τη σαλάτα Βanana mix με το υπέροχο μάνγκο ντρέσινγκ.

Χαλάνδρι

Sweet Beirut

Hρακλείου 3-5, Xαλάνδρι, 210 6850223 FB: Santa Muerte Street Food, Instagram: santamuerte_athens

56 lifo – 6.2.20

Όλη η γλύκα της Ανατολής κρυμμένη στο Χαλάνδρι. Φαντάσου ότι μπορείς να απολαύσεις τα περίφημα λιβανέζικα γλυκίσματα καθημερινά, κατόπιν παραγγελίας, ακόμα και στην πόρτα σου, κατευθείαν από τη Βηρυτό. Μιλάμε για νουγκά, λουκούμια, παστέλια και χουρμάδες που δεν θα μπορείς να σταματήσεις να τρως αλλά και για ιδιαίτερους ξηρούς καρπούς και μπαχαρικά που θα απογειώσουν την κουζίνα σου. Δεν λείπουν τα διάσημα μπακλαβαδάκια

γεμιστά με κάσιους και φιστίκια, ενώ μη χάσεις τα λαχταριστά μπισκότα maamoul και barazk. Η οικοδέσποινα Λίνα είναι εκεί για να σε μυήσει σε αυτόν τον μαγικό κόσμο που, συν τοις άλλοις, προσφέρει μοναδικό χούμους και μολάσα, υψηλής ποιότητας σοκολάτες και βραβευμένα κρασιά του Chateau Kefraya. Μια ξεχωριστή επιλογή για δώρα ή κεράσματα που θα λατρέψουν οι φίλοι σου.

Εθνικής Αντιστάσεως 20, Χαλάνδρι, 210 6829800 www.sweetbeirut.com, facebook.com/sweetbeirut instagram.com/sweet_beirut/

Lollo's Atene

Aπό την Αντίπαρο στο Χαλάνδρι. Η pizzeria italiana «Lollo’s» της Αντιπάρου για δεύτερο χρόνο στο Χαλάνδρι! Σε μια τυπική μεταπολεμική μονοκατοικία των αθηναϊκών προαστίων του ’50 στο Χαλάνδρι χτυπάει η καρδιά του πιο φίνου αυθεντικού ιταλικού τραπεζιού. Ένα μεγάλο οβάλ τραπέζι από γυαλισμένο μωσαϊκό δεσπόζει εσωτερικά και πλάι στα παράθυρα που κοιτούν τη μαγευτική αυλή, μια αυλή που θα μπορούσε κάλλιστα να βρίσκεται σε μια πανέμορφη γωνιά της ιταλικής υπαίθρου, με τις μυρωδιές της φρεσκοψημένης πίτσας και τις χαρούμενες φωνές μικρών και μεγάλων να πλημμυρίζουν την ατμόσφαιρα. Το εστιατόριο «Lollo’s» της Αντιπάρου αποτελεί σταθερό σημείο συνάντησης όσων λατρεύουν και ξέρουν καλά την ιταλική κουζίνα. Το καλοκαίρι του 2008 η Sabrina Ciarpelloni και ο Stefano Gentili αποχαιρέτησαν την Ιταλία και επέλεξαν την Αντίπαρο για να ανοίξουν μια κλασική ρωμανική πιτσερία. Μετά από 10 χρόνια μετέφεραν το 2018 και στην Αθήνα τη γαστρονομική παράδοση της χώρας τους. Στόχος, να φέρουν τους Αθηναίους κοντά στην πολυμορφία της ιταλικής κουζίνας, χρησιμοποιώντας τοπικά προϊόντα και

παραδοσιακές συνταγές από περιοχές της Ιταλίας. Στο νέο τους βήμα στην Αθήνα είναι μαζί τους η Όρσα Ρεμπούσκου και ο Αντώνης Ζωγράφος, που είχαν ούτως ή άλλως στενή σχέση με την Ιταλία. Στο Lollo’s Atene θα βρεις ό,τι ακριβώς έβρισκες και στην Αντίπαρο: τα χειροποίητα ζυμαρικά (tornarelli al gorgonzola, gnocchetti di patate alla sorentina, ravioli al tartufo, lasagna alla Bolognese, tagliatelle al ragu) και pinse που χωρίζονται σε 6 κατηγορίες: margherite (με bacon, bufala και prosciutto di Parma), rosse (capricciosa, funghi, Napoli, Norma, porcini), bianche (όπως η bresaola, grana e rucola ή η tricolore), piccanti (Diavolina, Nduja di Spilinga), vegan και gourmet, στις οποίες ο Stefano έχει βάλει τον καλύτερό του εαυτό, όπως στη strega με mozzarella, πουρέ κολοκύθας, guanciale, pecorino romano, καπνιστή scamorza και κοπανισμένο μαύρο πιπέρι. Η pinsa είναι μια παραδοσιακή συνταγή της αρχαίας Ρώμης. Η πάστα είναι χειροποίητη, τα ιταλικά αλλαντικά και τυριά είναι DOP και IGP.

Ο Ψητός Μπακαλιάρος

Εθνικής Αντιστάσεως 3Α, Χαλάνδρι, 210 6801040 facebook.com/lollosatene

Η ψαροφαγία της παραδοσιακής κουζίνας γίνεται μέρος της καθημερινότητάς μας. Ο πλούτος της ελληνικής θάλασσας είναι κομμάτι της ελληνικής γαστρονομίας, ίσως το πιο ντελικάτο και ιδιαίτερο, που μας δίνει πιάτα γεμάτα φρεσκάδα και νοστιμιά. Αυτόν τον πλούτο προσφέρει ο Ψητός Μπακαλιάρος που εδώ και τέσσερα χρόνια μεταφέρει στο Χαλάνδρι τη φρεσκάδα της θάλασσας σε πιάτα εξαιρετικών μεζέδων που ακολουθούν τη φιλοσοφία της απλότητας σε συνδυασμό με την ποιότητα των υλικών, ώστε κάθε γεύση να είναι ουσιαστική, χωρίς στολισμούς και περιττές φλυαρίες. Και όχι μόνο αυτό, αλλά καταφέρνει να φέρει την ψαροφαγία στην καθημερινότητά σου, δίνοντας τη δυνατότητα να φας και να πιεις όσο θέλεις με 14 ευρώ ανά άτομο. Ειδικά στον Ψητό Μπακαλιάρο του Χαλανδρίου μπορείς να πας ακόμα και μόνος, να επιλέξεις ανάμεσα στους εξαιρετικούς μεζέδες και να συνοδεύσεις με κάποιο από τα αποστάγματα ή με κρασί το γευστικό σου τα-

ξίδι στα νερά της Μεσογείου. Κι αν νιώσεις πως κάποιο πιάτο σε ενθουσίασε (αυτό είναι το μόνο σίγουρο) και θέλεις να το επαναλάβεις, μπορείς να το κάνεις χωρίς καμία έξτρα χρέωση. Γαριδάκι, θράψαλο, σαρδέλα, τσιπούρα, είναι κάποιες από τις επιλογές που θα βρεις στο μενού του Ψητού Μπακαλιάρου, ενώ είναι σίγουρο πως δεν θα αντισταθείς στον γαλέο σκορδαλιά ούτε στον ψητό μπακαλιάρο, φυσικά, που έρχεται σε σουβλάκι και έχει φανατικούς οπαδούς. Τα κάρβουνα που ανάβουν καθημερινά βάζουν τη δική τους σφραγίδα στα ψητά, ενώ το τηγάνι της κουζίνας βγάζει μικρά αριστουργήματα που μυρίζουν Ελλάδα. Ο Ψητός Μπακαλιάρος είναι το στέκι της ψαροφαγικής αναζήτησης που αναδεικνύει όχι μόνο ένα σημαντικό κομμάτι της γαστρονομίας μας αλλά και το απαραίτητο μεράκι και την προσωπική φροντίδα που κάνουν κάθε πιάτο πιο νόστιμο.

Εθνικής Αντιστάσεως 9-11, Χαλάνδρι, 215 5004101. FB: Ο Ψητός Μπακαλιάρος Χαλάνδρι, Instagram: o_psitos_mpakaliaros_xalandri. Γλυφάδα, Νέα Σμύρνη 6.2.20 – lifo

Στο χέρι

Ψητές γεύσεις που θυμίζουν την οικειότητα της ελληνικής γαστρονομίας. Το σουβλάκι είναι το γευστικό καταφύγιο της δικής μας παράδοσης. Εκείνη η γνώριμη επιλογή στην οποία επιστρέφεις όσες γκουρμέ βόλτες κι αν κάνεις, όσες fusion κουζίνες κι αν δοκιμάσεις. Όταν θέλεις να νιώσεις τη νοστιμιά του ψητού και την απόλαυση της απλότητας, στο μυαλό σου θα έρθει η εικόνα μιας τυλιχτής πίτας. Το Στο χέρι είναι εκείνο το στέκι που θα σου προσφέρει όλες τις παραδοσιακές ψητογεύσεις στην πιο χειροποίητη εκδοχή τους και με νοστιμιά που θα σε κάνει θαμώνα. Τα αγνά υλικά και τα εκλεκτά κρέατα γίνονται βάση σε ένα οικείο μενού που θα σε ενθουσιάσει με τη γεύση του, αφού το μεράκι και η εμμονή στην ποιότητα κάνουν τις πιο γνωστές επιλογές να έχουν διαφορετική γεύση. Εκτός από τα κλασικά καλαμάκια και τα τυλιχτά με παραδοσιακές πίτες, το Στο χέρι σου προτείνει μια σειρά από

ορεκτικά αλλά και πιάτα που θα σου θυμίσουν την αξία της ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας: μανιταροκροκέτες με λάδι τρούφας, φλογέρες με παστουρμά, φάβα με σύγκλινο Μάνης, αλλά και το χοιρινό κοντοσούβλι που σε καλεί να το δοκιμάσεις καθώς γυρίζει αργά στη σούβλα. Πολλές και εξαιρετικές προτάσεις στα ορεκτικά αλλά και στις σαλάτες κάνουν τη γευστική εμπειρία ακόμα πιο πλούσια σε απόλαυση, ενώ δεν λείπουν οι επιλογές για όσους δεν είναι φαν του κρέατος. Μην ξεχάσεις τη δυνατότητα της πίτας γίγας με διπλάσια ποσότητα υλικών για τις πολύ πεινασμένες στιγμές(!). Είτε επιλέξεις να απολαύσεις τα πιάτα του Στο χέρι, στον χώρο του, ή στο σπίτι σου, μέσα από την υπηρεσία delivery, οι γεύσεις θα σε πείσουν για τη γαστρονομική ουσία της ελληνικής κουζίνας.

58 lifo – 6.2.20

Η Σούβλα του Χασάπη

Χαλάνδρι

Αγίας Παρασκευής 2 & Ηρακλείου, Χαλάνδρι, 210 6851230 www.stoxeri.com, FΒ: Sto Xeri, Instagram: stoxeri

Tο μοναδικό κοντοσουβλάδικο στην Αθήνα. Αν είσαι λάτρης της βέργας και κάθε φορά ψάχνεις πού να πας για λίγο (ή πολύ) κοντοσούβλι, διάβασε προσεχτικά. Η γνωστή οικογένεια εμπορίας κρεάτων Αλαφούζου, εκτός από τα γνωστά Butcher’s Burger & Butcher’s Steak House σε Χαλάνδρι, Κηφισιά, Περιστέρι, Ηλιούπολη και Σύνταγμα, που αποθεώνουν τις μπριζόλες και τα μπέργκερ, έφτιαξαν τον απόλυτο προορισμό και για το κοντοσούβλι. Μιλάμε αυτήν τη στιγμή για το μοναδικό κοντοσουβλάδικο της Αθήνας, με concept από τη Βόρεια Ελλάδα, συγκεκριμένα από το Μέτσοβο. Η μακρά παράδοση στο κρέας, άλλωστε, ξεκινάει το 1960 με τον παππού και τις παραδοσιακές συνταγές του, τις οποίες φρόντισε να μεταλαμπαδεύσει στις επόμενες γενιές που τις εκτίμησαν και τις τίμησαν δεόντως. Σήμερα, στο εργαστήρι του κρεοπωλείου τους στην Αγία Παρασκευή (Αγίας Τριάδος 6) φτιάχνουν καθημερινά τις βέργες, εννοείται από κρέατα παραγωγής τους, και τρο-

φοδοτούν με την καλύτερης ποιότητας πρώτη ύλη τα μαγαζιά τους. Σκέψου ότι στον εν λόγω βουκολικό παράδεισο θα βρεις όλα τα είδη από κοντοσούβλι: πρόβειο, χοιρινό, κοτόπουλο και μοσχαράκι γάλακτος! Να σημειώσουμε, δε, ότι οι βέργες είναι ατομικές και μπαίνουν στη φωτιά την ώρα που θα το παραγγείλεις. Σα να είσαι το Πάσχα στο χωριό και να τσιμπάς πάνω από τη σούβλα. Εκτός από κοντοσούβλι, θα βρεις κοκορέτσι (γιατί ο μερακλής θέλει και το κατιτίς του), όπως και παραδοσιακό λουκάνικο με πράσο. Σε αυτήν τη συγκεκριμένη λίστα υπάρχει και το Τυλιχτό του Χασάπη, δηλαδή μια μεγάλη σουβλακόπιτα την οποία μπορείς να φτιάξεις με όποιο κοντοσούβλι θέλεις και να την απολαύσεις ακόμα και στον δρόμο για το σπίτι. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα χορτάσεις και με το παραπάνω με ό,τι πιο ποιοτικό και γευστικό υπάρχει σε κρέας στην Αθήνα!

Ανδρέα Παπανδρέου 28, Χαλάνδρι, 210 6851001

Cheap Sheep

Η ουσιαστική γεύση χωρίς φλυαρίες ανεβάζει το επίπεδο του street food. Μέσα στην πολυπλοκότητα της γαστρονομικής σκηνής υπάρχουν ορισμένες γεύσεις που ξεχωρίζουν για την απλότητα και την ουσία που προκύπτει αβίαστη και πεντανόστιμη. Το Cheap Sheep βασίζεται στη φιλοσοφία του απέριττου και νόστιμου και πηγαίνει το παραδοσιακό σουβλάκι ένα βήμα πιο πέρα με συνταγές που βασίζονται στα ποιοτικά κρέατα από ελληνικές φάρμες. Όταν οι πρώτες ύλες έχουν να αφηγηθούν την αυθεντική γεύση, οι φλυαρίες περισσεύουν, γι’ αυτό στο Cheap Sheep θα βρεις τυλιχτές πίτες με χοιρινό ή πρόβατο που περιλαμβάνουν μόνο κρεμμύδι και ντομάτα, επιτρέποντας στο ζουμερό κρέας να αναδειχτεί δεόντως. Το ίδιο θα νιώσεις αν επιλέξεις κάποιο από τα καλαμάκια του καταλόγου, ανάμεσα στα οποία θα βρεις και το μπούτι κοτόπουλο, ενώ στα must του μενού

είναι το μπιφτέκι, απλό ή γεμιστό, τα ψητά μπριζολάκια και η μερίδα κεμπάπ που θα σε κάνει φανατικό! Οι πατάτες, απαραίτητο συνοδευτικό σε κάθε πιάτο, τηγανίζονται σε ελαιόλαδο και βάζουν τη δική τους γευστική σφραγίδα. Ό,τι κι αν επιλέξεις, οι τιμές του Cheap Sheep είναι η επόμενη ευχάριστη έκπληξη μετά τη γεύση, χωρίς όμως να επηρεάζουν στο ελάχιστο την ποιότητα, που παραμένει αδιαπραγμάτευτα υψηλή. Εκτός από το παραδοσιακό περιβάλλον του σύγχρονου ψητοπωλείου, μπορείς να απολαύσεις όλες τις γεύσεις με delivery που λειτουργεί καθημερινά 13:00-1:00 και από Παρασκευή έως Σάββατο μέχρι τις 2:30. Απλά, ποιοτικά και παραδοσιακά, τα πιάτα του Cheap Sheep γίνονται η πιο ουσιαστική εκδοχή street food που μπορείς να γευτείς.

Ταβέρνα Κισσός

Κολοκοτρώνη 15, Χαλάνδρι, 210 6893392 FΒ: Cheap Sheep Souvlakeri, Instagram: cheapsheep_souvlakeri Παραγγελίες και στα deliveras.gr και e-food.gr

Η ελληνική κουζίνα στα καλύτερά της. Aν σου αρέσει το καλό φαγητό που σου θυμίζει τα καλούδια της γιαγιάς σου τα οποία ακόμα αναπολείς, ο επόμενος γαστρονομικός σταθμός είναι για σένα. Από το 1986 η παραδοσιακή ταβέρνα Κισσός προσφέρει ανελλιπώς την απόλυτη εμπειρία στην ελληνική κουζίνα. Η ποιότητα των υλικών και η αγάπη των ανθρώπων που θα σε περιποιηθούν φαίνεται στα πιάτα τους. Η επιμονή τους στα φρέσκα ελληνικά κρέατα και λαχανικά από Έλληνες παραγωγούς θα νοστιμέψει μοναδικά τα μεσημέρια και τα βράδια σου. Ο χώρος, κρυμμένος σε ένα μυστικό στενάκι της περιοχής, θα σε ζεστάνει με το τζάκι του τους κρύους μήνες, ενώ θα σε δροσίσει

τους ζεστούς, στην καταπράσινη αυλή του. Η οικογενειακή αυτή επιχείρηση περνάει σταθερά το μεράκι της από γενιά σε γενιά και θέλει να σε κάνει να νιώσεις σαν στο σπίτι σου. Η νοστιμιά των γεύσεων της Μεσογείου θα σε κάνει να θέλεις να ξαναπάς. Πώς να ξεχάσεις, άλλωστε, τα απίθανα κολοκυθάκια, το ξακουστό κοτόπουλο παϊδάκι του κύριου Νίκου, τα ντολμαδάκια της γιαγιάς Σοφίας και τα μαγειρευτά της μαμάς Μαίρης, που απογειώνονται με την ψαρόσουπα βελουτέ και τα σουτζουκάκια με πουρέ; Αυτά και μόνο αρκούν για να ξαναβρεθείς εκεί με τους καλοφαγάδες φίλους σου.

Τρ.-Παρ. 13:00-16:00 / 19:30-00:00, Σάβ. 13:00-00:00, Κυρ. 13:00-17:00 Ρούμελης 28, Χαλάνδρι, 210 6840288. www.taverna-kissos.gr 6.2.20 – lifo

Halandri Club

Ένας πολυχώρος που θα σου λύσει τα χέρια. Ο χώρος του Halandri Club μπορεί να γίνει το μέρος που θα συνδέσεις με τις πιο σημαντικές και όμορφες στιγμές της ζωής σου. Γιατί εκεί θα βρεις ένα εστιατόριο που όλες τις εποχές μπορεί να φιλοξενήσει τα σημαντικότερα κοινωνικά γεγονότα, όπως ο γάμος σου ή η βάφτιση του παιδιού σου. Επιπλέον, μπορείς να τον κλείσεις για ένα εταιρικό event, ένα συνέδριο ή ακόμα και για οποιοδήποτε gathering απαιτεί χώρο και χρόνο οργάνωσης που δεν έχεις. Γι’ αυτό βρίσκεται εκεί η έμπειρη ομάδα του κλαμπ που θα τα αναλάβει όλα και θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο, κερδίζοντας τις εντυπώσεις των καλεσμένων σου. Τον χειμώνα ο καλαίσθητος χώρος με το τζάκι θα φτιάξει την ιδανική ατμόσφαιρα που ζητάς, ενώ το καλοκαίρι, με θέα την πισίνα, θα μπορούν όλοι να χαλαρώσουν, να νιώσουν λίγο διακοπές και να ξεχάσουν ότι βρίσκονται δύο βήματα από

το κέντρο της Αθήνας. Επιπλέον, έχει εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε ιδιωτικό πάρκινγκ. Ανεξάρτητα από τις εκδηλώσεις, όμως, μπορείς όλη μέρα να απολαύσεις τις γαστρονομικές προτάσεις του σεφ Αλέξανδρου Ξενάκη που απογειώνονται το βράδυ με γκουρμέ πιάτα και μπορείς να συνοδεύσεις με κάποιο κρασί από την ενημερωμένη λίστα ή με κάποιο από τα signature cocktails των έμπειρων bartenders. Το ειδυλλιακό αυτό περιβάλλον τους ζεστούς μήνες θα γίνει ο αγαπημένος σου προορισμός, πίνοντας έναν premium καφέ συνοδεία ενός σνακ δίπλα στην πισίνα. Όσο για την πισίνα, μπορείς είτε να γίνει μέλος είτε να τη χρησιμοποιείς απλώς ως επισκέπτης (με είσοδο), χωρίς να χρειάζεται να ταλαιπωρείσαι κάθε φορά στις παραλίες της Αττικής.

Χαλάνδρι

Κτήμα Αρίστη

Γαρυττού 13, Χαλάνδρι, 210 6398336 www.halandriclub.gr

60 lifo – 6.2.20

Mια όαση μέσα στην πόλη. Τι πιο όμορφο από το να μπορείς να κάνεις σύντομες αποδράσεις μέσα στην ίδια σου την πόλη! Να περπατάς μέσα στο πράσινο, δίπλα σε μποστάνια, και να πίνεις τον καφέ σου με την παρέα κάτω από τον αττικό ήλιο. Να καταφέρνεις, ακόμα και σε απόσταση αναπνοής από το τσιμέντο, να βρίσκεις την εσωτερική σου ηρεμία και να έρχεσαι σε επαφή με τη φύση και την αρμονία της που τόσο σου έχει λείψει μέσα στους φρενήρεις ρυθμούς της καθημερινότητας. Όλη αυτή η μαγική εικόνα υπάρχει κάπου στο Χαλάνδρι κι εσύ δεν έχεις παρά να την ανακαλύψεις. Ο λόγος για το Κτήμα Αρίστη που, ως ένας ζωντανός πολυχώρος, σε προσκαλεί να ζήσεις τη φυσική ομορφιά μέσα από διάφορες δραστηριότητες. Ιδανικό μέρος για γάμους, βαπτίσεις, πρωτότυπα παιδικά πάρτι και εναλλακτικές εταιρικές εκδηλώσεις, όπως και για προσωπικά gatherings με την παρέα σου, ώστε να απολαύσετε τη μέρα

συνοδεία ενός bio-oriented catering που μπορεί να σας προσφέρει το κτήμα. Αν έχετε παιδιά, δε, ακόμα καλύτερα, γιατί στον χώρο γίνονται και ειδικά εργαστήρια όπου θα μπορέσουν να πειραματιστούν, να παίξουν με το χώμα και να φυτέψουν, να νιώσουν τη φύση με όλες τους τις αισθήσεις και να κοινωνικοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ένα ακόμα δυνατό χαρτί αυτού του πράσινου πολυχώρου είναι η υπηρεσία Bio-Basket. Βάσει αυτής μπορείς να έχεις κάθε εβδομάδα στην πόρτα σου ένα καλάθι από πιστοποιημένα φρέσκα, βιολογικά λαχανικά, φρούτα και βότανα εποχής που καλλιεργούνται στο κτήμα. Σημειώνεται ότι ο χώρος δέχεται και τους τετράποδους φίλους σας, ενώ καλό θα ήταν, πριν πάτε, να έχετε ελέγξει ότι δεν έχει κλείσει για κάποια εκδήλωση.

Πλουτάρχου & Κέας, Χαλάνδρι, 210 6085559 www.ktimaaristi.com

there

φωτό: elina giounanli

«Relic» και «Τιτάνες» του Ευριπίδη Λασκαρίδη στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση. Έχοντας νωπές ακόμα τις μνήμες από το μεγαλειώδες Elenit του Ευριπίδη Λασκαρίδη, ήθελα πώς και πώς να ανακαλύψω τις απαρχές αυτού του ταλέντου, που τη δεδομένη στιγμή θεωρώ πως συγκαταλέγεται ανάμεσα στα top σύγχρονα εξαγώγιμα καλλιτεχνικά «προϊόντα» μας. Ήταν τέλεια η ευκαιρία που μου δόθηκε, σε διάστημα τριών μόλις ημερών να δω και τις δύο προηγούμενες παραστάσεις του, το Relic και τους Τιτάνες, που από την πρεμιέρα τους, το 2015 και τo 2017 αντίστοιχα, δεν έχουν σταματήσει να περιοδεύουν σε όλο τον κόσμο, ώστε να χαρτογραφήσω την εξέλιξη αυτής της καλλιτεχνικής διάνοιας. Σοφή κίνηση της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση να εντάξει στο πλαίσιο του φετινού Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων, ως μπόνους κερασάκι μόνο για χορογράφους, επαγγελματίες χορού και τους φίλους της Στέγης, αυτά τα δύο έργα, στημένα εκ νέου στον υπόγειο εκθεσιακό της χώρο, για μία νύχτα έκαστο. Η Στέγη γνωρίζει ότι ο Λασκαρίδης ήταν τεράστιο ατού για τον φετινό προγραμματισμό της, το Elenit προέκυψε το απόλυτο sold-out, αποσπώντας θερμότατα σχόλια, οπότε αυτό το «back to the roots» μίνι αφιέρωμα ήταν ό,τι έπρεπε για support στο πάντα ανήσυχο και ενδιαφέρον φεστιβάλ. Τα πλάσματα του Λασκαρίδη είναι αξιαγάπητα. Ο τρόπος που κινούνται, δρουν και αισθάνονται επί σκηνής είναι μαγικός, ξεκαρδιστικά αστείος και απόλυτα συγκινητικός ταυτόχρονα. Αυτό που εμένα προσωπικά με συναρπάζει στους κόσμους που πλάθει ο διεθνής καλλιτέχνης είναι πρωτίστως η ολοδική του, γνήσια αίσθηση του χιούμορ. Σύμφωνα με τον ίδιο, η μεταμόρφωση και η γελοιότητα είναι οι δύο πυλώνες της έρευνας που κάνει στην τέχνη του με την ομάδα Osmosis και αυτή του η προσέγγιση στη γελοιότητα με ξεβολεύει. Και οτιδήποτε με ξεβολεύει με αυτόν τον τρόπο με κάνει να γελάω αβίαστα – πράγμα όχι και τόσο συχνό. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία, πιστεύω, να μπεις στη διαδικασία να αποκωδικοποιήσεις κάθε εικόνα και κάθε σκηνική επιλογή του Λασκαρίδη στα έργα του. Το ιδιόλεκτό του έχει άπειρες επιρροές, από τα Looney Tunes και τον Ροζ Πάνθηρα μέχρι το drag. Και ήταν συναρπαστικό το ότι είδα μέσα σε δύο μήνες, ακόμα και με μπερδεμένη σειρά, όλη την ως τώρα εργογραφία του, το ότι μπόρεσα να συλλάβω τον τρόπο που κινήθηκε από το σόλο (στο απίστευτο ντεμπούτο Relic) στο ντουέτο (στους συγκινητικούς, κοσμογονικούς Τιτάνες) και από εκεί στη μεγάλη κλίμακα του Elenit. Όλες τους, εικόνες που δεν έχω ξαναδεί. αλέξανδροσ διακοσάββασ

«Ιεροί Άνθρωποι» στο θέατρο Αργώ.

Όταν σε καλούν σε θεατρικό με τέτοιον τίτλο, πηγαίνεις μεν, αλλά ανησυχείς λίγο μην τυχόν παγιδευτείς σε κάποιο θρηνητικό μοτίβο «ιερότητας». Ωστόσο, οι μαύρες σκέψεις εξανεμίζονται μόλις ξεκινά η παράσταση, χάρη στην καθαρή ροπή της προς τη σατιρική αυτοϋπονόμευση. Επίσης, σύντομα αποκαλύπτεται ότι ο τίτλος σχετίζεται με όρο του Ρωμαϊκού Δικαίου που προσδιόριζε τα «ανθρώπινα σκουπίδια» της τότε κοινωνίας, που «αποβάλλονταν» στο διάκενο μεταξύ ανθρώπινου και θρησκευτικού νόμου, για να περιθωριοποιηθούν εκεί, μέχρι θανατώσεως, απογυμνωμένα από κάθε ανθρώπινη αξία. Στη διερώτηση ποιοι παίζουν σήμερα τον ρόλο «ιερών ανθρώπων» το έργο απαντά ευθέως: οι άνδρες που εκφράζουν ομοφυλόφιλη επιθυμία. Πρόκειται για σύγχρονο θεατρικό του Ηλία Μαρούτση με φόρμα παράξενη, επειδή θυμίζει συγκόλληση δύο μονόπρακτων. Όμως, αυτά είναι τόσο σφιχταγκαλιασμένα, λόγω κοινών επιδιώξεων, που δείχνουν σιαμαία. Στο πρώτο, ένας συγγραφέας, τον οποίο ερμηνεύει ο Αντώνης Ιορδάνου, ξεκινά να γράφει ένα βιβλίο-ύμνο στην ετεροκανονικότητα. Χάνει όμως τον έλεγχο των μυθοπλαστικών χαρακτήρων που δημιουργεί. Κι εκείνοι αυτονομούνται και ολοκληρώνονται μέσα από ένα συγκλονιστικό σόου τύπου καμπαρέ, ενώπιον του οποίου οι δημιουργοί της περίφημης κωμωδίας Το κλουβί με τις τρελές θα δάκρυζαν από ευχαρίστηση, συγκίνηση και εποικοδομητική ζήλια. Όμως, εμβρόντητος μπροστά στην απροσδόκητη ανάδυση της απωθημένης επιθυμίας του, ο συγγραφέας σκοτώνει τους χαρακτήρες που δημιούργησε. Στο δεύτερο σκέλος, ένας νέος ομολογεί σε φίλο του ότι τον ποθεί. Ο φίλος, με όλο το μένος του αιφνιδίως αποτρελαμένου ομοφοβικού, τον σκοτώνει. Και οι δύο ιστορίες συγκινούν, επειδή τα θύματα «σκουπιδοποιούνται» βάναυσα, απάνθρωπα και άδικα. Δεν συγκινούν μόνο όσους έχουν βιώσει ομοφοβική απειλή αλλά και όποιον έχει βασανιστεί από τις αυθαιρεσίες και τις καταχρήσεις κάποιας λυσσαλέας πατριαρχικής φύσης. Οι σκηνές καμπαρέ λειτουργούν αποσυμπιεστικά. Δεν πρέπει να παίζεται κάτι άλλο τόσο camp στην Αθήνα. Αν κάποιος προσπερνούσε επιπόλαια αυτές τις σκηνές, θα τις περιέγραφε ως drag show, ενώ είναι κάτι πέραν αυτού. Σε ένα drag show υπάρχει πάντα μια τελειοθηρική φαντασιωτική ταύτιση του ερμηνευτή που τον ωθεί να κλειστεί μέσα στην περσόνα που υποδύεται. Εδώ επιτυγχάνεται το αντίθετο: ένα «άνοιγμα» των ερμηνευτών μέσα από μια ποικιλία αποχρώσεων της θηλυκότητας, που είναι όλες τους συναρπαστικά γκροτέσκ, χάρη στο ψιλό κόσκινο της camp αντίληψης των πραγμάτων. Αναστατώνεσαι επειδή δεν ξέρεις με ποια από αυτές τις αποχρώσεις θα έπρεπε να ξεσηκωθείς περισσότερο. Κι αυτό είναι μια σπουδαία κατάκτηση της σκηνοθέτιδας Esther André Gonzalez και των ηθοποιών Μίλτου Σαμαρά και Κώστα Χατζηδημητρίου. γιαννης κωνσταντινιδης

6.2.20 – lifo

62 lifo – 6.2.20

Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Κριό την Παρασκευή θα είστε πιο αισιόδοξοι και ευχάριστοι στην επικοινωνία, οπότε ξεκινάει ένα διάστημα πολλών επαφών και μετακινήσεων μέχρι τις 5/3. Ιδανική εποχή για να προωθήσετε τις δεξιότητες και τις υπηρεσίες σας. Επίσης, μπορείτε να βελτιώσετε τις γνώσεις σας. Σχέσεις με οικείους μπορούν να βελτιωθούν, καθώς είστε πιο πρόθυμοι να ακούσετε τους άλλους και μπορείτε να δώσετε τις σωστές απαντήσεις, δίχως να προκαλείτε. Όσον αφορά τα οικονομικά σας, είναι μια καλή εποχή για να αναζητήσετε μια νέα πηγή εσόδων που δεν θα εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο ή να συμμετάσχετε σε έναν συνεταιρισμό. Την Κυριακή η Πανσέληνος στον Λέοντα ενεργοποιεί τον άξονα σχέσεις - προσωπικές ανάγκες και μπορεί να κλείσει ένας κύκλος που θα αφορά μια επαγγελματική ή προσωπική σας σχέση.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6]

Η κοινωνική σας ζωή ενεργοποιείται με την είσοδο της Αφροδίτης, την Παρασκευή, στον Κριό και θα δώσετε περισσότερη έμφαση στις φιλικές σας σχέσεις και στην ψυχαγωγία. Τώρα είναι η εποχή που ευνοούνται η συλλογική προσπάθεια και οι ομαδικές δραστηριότητες, καθώς είστε πιο αισιόδοξοι και ευδιάθετοι, με αποτέλεσμα να προσελκύετε θετικά άτομα με τα οποία μπορεί να έχετε κοινούς στόχους. Η προώθηση ιδεών και η σύσφιξη σχέσεων υποστηρίζονται από τον πλανήτη της αγάπης και δεν αποκλείεται να προκύψει ένας έρωτας με πρόσωπο από το φιλικό σας περιβάλλον. Ταξίδια και συνεργασίες που ίσως γίνουν θα έχουν αίσια αποτελέσματα. Η Πανσέληνος της Κυριακής στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα επικοινωνία - ταξίδια και θα κληθείτε να πάρετε αποφάσεις που θα σας βάλουν σε δίλημμα. Σχέσεις με οικείους θα δοκιμαστούν.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10]

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Έπειτα από ένα μεγάλο

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Την Παρασκευή εισέρχεται η Αφροδίτη στον Κριό και μέχρι τις 5/3, που θα διανύει τον τομέα της φήμης και της καριέρας, οι ευκαιρίες που θα σας δοθούν για επαγγελματική καταξίωση θα είναι ουκ ολίγες. Οι σχέσεις με τους συνεργάτες θα ενισχυθούν, ενώ θα δώσετε έμφαση και στην εικόνα σας. Επενδύστε κάποια χρήματα στη βελτίωση του επαγγελματικού σας προφίλ και στη διαφήμιση των υπηρεσιών σας. Επαφές με πρόσωπα κύρους θα ευνοηθούν και θα πάρετε μεγάλη ώθηση για την υλοποίηση ενός σχεδίου. Ιδανική εποχή για να συζητήσετε με τον εργοδότη σας σχετικά με την αύξηση των αποδοχών σας ή για να παρουσιάσετε μια ιδέα που θα σας κάνει να διακριθείτε. Η Πανσέληνος της Κυριακής στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα οικονομικά - συνεργασίες και πρέπει να προσέξετε πώς θα διεκδικήσετε χρήματα που σας χρωστάνε.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Η εργασία και

διάστημα που τα οικονομικά σας ήταν οριακά, με την είσοδο της Αφροδίτης στον Κριό την Παρασκευή και μέχρι τις 5/3 θα σας δοθούν ευκαιρίες για να αυξήσετε το εισόδημά σας είτε μέσω της εργασίας είτε μέσω της αξιοποίησης ενός ακινήτου. Ο πλανήτης των χρημάτων εισέρχεται στον οικονομικό τομέα και τα οφέλη θα είναι πολλά αν διαχειριστείτε έξυπνα τους πόρους σας. Η απόκτηση αγαθών θα αποτελέσει προτεραιότητα και θα πρέπει να προσέξετε. Θέματα εκπαίδευσης θα συναντήσουν εμπόδια και θα παίξουν με την υπομονή σας. Η Πανσέληνος της Κυριακής στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα εργασία - υγεία και μπορεί να γίνουν κάποιες αποκαλύψεις σχετικά με παρασκηνιακές ενέργειες, που θα σας βάλουν σε διαδικασία αναζήτησης μιας νέας κατεύθυνσης. Ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4]

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Η διάθεσή σας για περι-

Με την είσοδο της Αφροδίτης στο ζώδιό σας, την Παρασκευή, αρχίζει να υποχωρεί η εσωστρέφεια των προηγούμενων μηνών. Πλέον δίνετε περισσότερη έμφαση στην εμφάνισή σας καθώς και στην κοινωνική σας ζωή, οπότε ουσιαστικά ξεκινάει μια εποχή κατά την οποία οι ευκαιρίες για επαγγελματική καταξίωση θα είναι πολλές. Ο πλανήτης του έρωτα αυξάνει τη γοητεία σας και είναι ιδανική εποχή για να ερωτευτείτε οι ελεύθεροι αλλά και για να αναθερμάνετε τη σχέση σας οι δεσμευμένοι. Η φυσική σας κατάσταση θα αποτελέσει προτεραιότητα και μέσω της διατροφής και της εκγύμνασης θα δείτε σημαντικές αλλαγές. Αγορές ρούχων και αξεσουάρ θα είναι η επιβράβευσή σας, ωστόσο κρατήστε ένα μέτρο. Την Κυριακή πραγματοποιείται η Πανσέληνος στον Λέοντα και θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο. Η διάθεσή σας για απολαύσεις θα είναι αυξημένη και μπορεί να έρθετε σε κόντρα με το ταίρι σας.

πέτεια θα είναι αυξημένη το προσεχές διάστημα, καθώς την Παρασκευή εισέρχεται η Αφροδίτη στον Κριό και θα διανύει τον τομέα της πνευματικής σας ανάπτυξης μέχρι τις 5/3. Τώρα θα δώσετε έμφαση στις σπουδές και μπορείτε να έχετε αίσια αποτελέσματα, ενώ θα ταξιδέψετε και θα βάλετε σε τάξη διαδικαστικά ζητήματα. Μια καινούργια γνωριμία είτε σε ένα ταξίδι είτε μέσα από τον χώρο των σπουδών μπορεί κάλλιστα να αποκτήσει ερωτικό χαρακτήρα, έτσι θα βελτιώσετε και την ερωτική σας ζωή. Όσον αφορά τα επαγγελματικά σας, είστε σε καλό δρόμο και μπορείτε να εξοικονομήσετε χρόνο για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση. Η Πανσέληνος της Κυριακής στο ζώδιό σας πραγματοποιείται στον άξονα προσωπικές ανάγκες - σχέσεις και θα κληθείτε να επαναφέρετε τις ισορροπίες στις σχέσεις σας.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9]

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5]

Την Παρασκευή εισέρχεται ο κυβερνήτης σας Αφροδίτη στον Κριό και ενεργοποιεί τον τομέα της ιδιωτικής σας ζωής. Είναι μια εποχή κατά την οποία κυρίως οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο θα ρίξετε τους ρυθμούς σας και θα επιδιώξετε να εξοικονομήσετε χρόνο για ανάπαυλα και πιο ιδιωτικές στιγμές με το ταίρι σας. Ορισμένοι ενδεχομένως να θέλετε να κρατήσετε μυστική μια ερωτική σχέση, επομένως θα αποσυρθείτε από τον κοινωνικό σας κύκλο. Οι υπόλοιποι Ταύροι ασχολείστε εντατικά με την καριέρα και ό,τι αφορά τη σταδιοδρομία σας. Η Πανσέληνος στον Λέοντα την Κυριακή πραγματοποιείται στον άξονα οικογένεια - φιλοδοξίες και σας υπενθυμίζει πως πρέπει να στρέψετε την προσοχή σας στα αγαπημένα σας πρόσωπα και να εξισορροπήσετε επαγγελματική και οικογενειακή ζωή.

Sudoku No 635 6 3 9

1 4 2 7

7 5 1 4

1 4 1 5

Η λύση του προηγούμενου 9 2 1 7 3 8

6 4 3 9 5 2

5 8 7 6 4 1

4 1 6 3 2 9

3 9 8 5 7 6

2 7 5 1 8 4

7 5 9 8 1 3

8 6 4 2 9 7

1 3 2 4 6 5

6 1 3 8 4 9 2 5 7 5 8 2 7 1 6 4 3 9 4 7 9 5 2 3 6 1 8

Οικονομικά και ερωτικά θέματα έρχονται στο προσκήνιο με την είσοδο της Αφροδίτης στον Κριό την Παρασκευή και μέχρι τις 5/3 θα έχετε την ευχέρεια να βάλετε μια τάξη σε οφειλές Δημοσίου, καθώς προβλέπεται αύξηση του εισοδήματός σας μέσω τρίτων. Ο ερωτισμός που θα αποπνέετε θα προσελκύσει το ενδιαφέρον του ερωτικού σας συντρόφου και θα αναθερμάνετε τη σχέση σας, ενώ οι ελεύθεροι θα δώσετε περισσότερη προσοχή σε όσους σάς προσεγγίσουν. Οι γονείς θα ασχοληθείτε με τα παιδιά και μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων που θα ακονίσουν τη σκέψη τους θα ανακαλύψετε τα ταλέντα τους. Η Πανσέληνος της Κυριακής στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα ψυχισμός - υγεία και αποτελεί μια καλή στιγμή για να ασχοληθείτε με τη φυσική και ψυχική σας ευεξία. Ξεκινήστε διατροφή και άσκηση και ξεκουραστείτε. Διαλογισμός και ασκήσεις αναπνοών θα σας χαλαρώσουν.

Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Κριό την Παρασκευή ξεκινάει μια περίοδος κατά την οποία θα ασχοληθείτε με τις σχέσεις και τις συνεργασίες σας και θα έχετε την ικανότητα να προσελκύσετε άτομα που θα σας δώσουν ώθηση για την υλοποίηση ενός σχεδίου. Μπορεί να ενώσετε τις δυνάμεις σας για να ανοίξετε τη δική σας επιχείρηση ή να κλείσετε μια πολλά υποσχόμενη συμφωνία. Οι διαπραγματεύσεις σας δεν θα είναι σκληρές, αντιθέτως θα κερδίσετε τις εντυπώσεις με την ευγένεια και την κοφτερή σας σκέψη. Σχέση/γάμος μπορεί να βελτιωθεί, ωστόσο οι ελεύθεροι που δεν είναι ικανοποιημένοι με τις επιλογές τους αναζητούν τον κατάλληλο ερωτικό σύντροφο. Την Κυριακή η Πανσέληνος στον Λέοντα ενεργοποιεί τον άξονα φιλία - έρωτας και μπορεί να δημιουργηθούν συγκρούσεις μεταξύ ατόμων του αντίθετου φύλου.

η φυσική σας κατάσταση θα αποτελέσουν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός σας, καθώς την Παρασκευή εισέρχεται η Αφροδίτη στον Κριό και θα παραμείνει στον τομέα της καθημερινότητας μέχρι τις 5/3. Τώρα είναι η εποχή που μπορεί να προκύψουν κάποιες καλές ευκαιρίες για επαγγελματική καταξίωση. Πρακτικά θέματα σχετικά με το σπίτι και την εργασία σάς κάνουν να μην ενδιαφέρεστε για διασκέδαση, ενώ θα προτιμήσετε να επικοινωνήσετε με πρόσωπα είτε από το επαγγελματικό είτε από το οικογενειακό σας περιβάλλον. Αν θέλετε να βελτιώσετε τη σιλουέτα σας, ξεκινήστε τώρα διατροφή και άσκηση, μια και οι πιθανότητες να παρατήσετε την προσπάθεια είναι ελάχιστες. Η Πανσέληνος της Κυριακής στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα φιλοδοξίες - οικογένεια και στην προσπάθειά σας να εξισορροπήσετε την επαγγελματική με την προσωπική σας ζωή δεν θα λείψουν οι εντάσεις.

starfax

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2]

week

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]

Μια ευχάριστη και πιο θετική περίοδος ξεκινάει για εσάς με την είσοδο της Αφροδίτης στον Κριό την Παρασκευή και μέχρι τις 5/3, που θα διανύει τον τομέα της δημιουργικότητας και του έρωτα, θα σας δοθούν ευκαιρίες να αυξήσετε το εισόδημά σας και να ερωτευτείτε. Τώρα είναι η εποχή που μπορείτε να δοκιμάσετε την τύχη σας σε νέες κατευθύνσεις ή να ασχοληθείτε με μια παράλληλη εργασία που θα έχει σχέση με κάποιο ταλέντο σας. Όσοι έχετε σχέση θα περάσετε όμορφες στιγμές με το ταίρι σας, ενώ οι γονείς θα αφοσιωθείτε περισσότερο στα παιδιά. Οι ελεύθεροι αξιοποιήστε τον ερωτισμό σας και φλερτάρετε με το πρόσωπο που σας ενδιαφέρει. Τα οικονομικά σας αρχίζουν να βελτιώνονται κι έπειτα από πολύ καιρό μπορείτε να αφιερώσετε χρόνο στην κοινωνική σας ζωή και να απολαύσετε τους καρπούς των κόπων σας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Κριό την Παρασκευή ξεκινάει για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο μια περίοδος κατά την οποία θα ασχοληθείτε με τη φροντίδα των αγαπημένων σας προσώπων και με θέματα του σπιτιού. Τα οικονομικά σας βελτιώνονται μέσω της ακίνητης περιουσίας σας και μπορείτε να υλοποιήσετε τα σχέδιά σας. Ακατάλληλη εποχή για ρίσκα και επενδύσεις, καθώς ο Ουρανός προκαλεί αστάθεια στον συγκεκριμένο τομέα και μπορεί να έχετε απώλειες. Οι υπόλοιποι Αιγόκεροι είστε απασχολημένοι με την προώθηση των υπηρεσιών σας και οι μετακινήσεις σας είναι συχνές. Την Κυριακή η Πανσέληνος στον Λέοντα πραγματοποιείται στον άξονα κοινοί πόροι - οικονομικά και μπορεί να ανακινηθεί ένα θέμα που θα αφορά μια κληρονομιά ή τη διαχείριση κοινόχρηστων πόρων.

α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)

6.2.20 – lifo

thing the Πώς να βοηθήσεις αυτούς που βοηθούν

απ ο ton θο δ ω ρ η αντω ν οπ ου λο

Στο 11528 μπορούν να καταφύγουν νέα παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικοί και όσοι/-ες άλλοι/-ες αναζητούν μια έγκυρη ενημέρωση και συνδρομή σε ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου.

11528 - ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ ίμαστε εδώ για να σε ακούσουμε τη στιγμή που το χρειάζεσαι περισσότερο» αναφέρει χαρακτηριστικά η ιστοσελίδα της γραμμής ψυχολογικής στήριξης 11528 - ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ. Αφορά λεσβίες, γκέι, αμφί, τρανς, τις οικογένειές τους, καθώς και εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων. Απευθύνεται καταρχάς σε ανθρώπους που είτε δεν τολμούν να προφέρουν καν εκείνο που νιώθουν, επιθυμούν ή υπομένουν είτε δεν συναντούν ώτα ευήκοα, ακόμα κι όταν «φωνάζουν». Στο 11528 μπορεί να καταφύγει οποιοδήποτε άτομο αναζητά στήριξη για να «βγει προς τα έξω», υφίσταται διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή/και ταυτότητας φύλου, έχει απορίες ή επιθυμεί συμβουλές. Η εν λόγω γραμμή στήριξης, η οποία λειτουργεί εμπιστευτικά και ανώνυμα από Δευτέρα έως Παρασκευή 12:00-18:00, εκτός αργιών, δημιουργήθηκε με τη συνέργεια τεσσάρων οργανώσεων (Athens Pride, Thessaloniki Pride, ΟΛΚΕ, Θετική Φωνή) στο πλαίσιο του προγράμματος καταπολέμησης των διακρίσεων που υλοποιήθηκε την περίοδο 2015-2016. Πρόκειται ουσιαστικά για τη μετεξέλιξη του προγράμματος «Ζούμε όπως κι εσύ» που σχεδιάστηκε το 2010 από τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς και το υπουργείο Παιδείας, υπό την αιγίδα του οποίου τελεί από τις 14/6/16 (Αρ. Πρωτ.: 97606/Δ2). Στόχος των συντελεστών του ήταν «να αποτελέσει ένα ανάχωμα στο ιδιαίτερα ανησυχητικό και διαρκώς αυξανόμενο φαινόμενο των ομοφοβικών και τρανσφοβικών επιθέσεων που καταγράφονται στη χώρα», αποσκοπούσε δε στην πληροφόρηση και στην ευαισθητοποίηση γονέων, κηδεμόνων, εκπαιδευτικών και της κοινωνίας συνολικά σε θέματα διακρίσεων, ρητορικής μίσους, ομοφοβίας/τρανσφοβίας, κοινωνικού αποκλεισμού και ενδοσχολικού εκφοβισμού (bullying). Το εν λόγω πρόγραμμα επανασχεδιάστηκε και σήμερα λειτουργεί με νέα διοικούσα επιτροπή και επιστημονικό προσωπικό, σε καινούργιο χώρο. Δημιουργήθηκε μια δομή ψυχολογικής στήριξης, η τηλεφωνική γραμμή 11528, και παράλληλα δρομολογήθηκε ένα ευρύ φάσμα δράσεων προβολής και ενημέρωσης μέσω της πανελλήνιας καμπάνιας «Δίπλα Σου», η οποία ξεκίνησε την περίοδο 2015-16 με την ηθική στήριξη του δήμου Αθηναίων και της περιφέρειας Αττικής και τη χρηματοδότηση αρχικά της οργάνωσης Αλληλεγγύη-Solidarity Now. Μέχρι τον Νοέμβριο του 2019 το 11528 λειτουργούσε χάρη σε δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Πλέον, η οικονομική ενίσχυση της γραμμής μέσω crowdfunding κρίνεται αναγκαία, ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα και να διευρύνει το αξιέπαινο έργο που επιτελεί – δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι έχει σώσει ακόμα και ζωές, γεγονός που εύκολα αντιλαμβάνεται όποιος/-α έχει βιώσει μια δύσκολη λόγω διαφορετικότητας νεότητα ή έχει γνωρίσει άλλα άτομα που βρέθηκαν σε τέτοια φάση. Διακρίθηκε, άλλωστε, ως «πρότυπο και καινοτόμο έργο» στο Διεθνές Υπουργικό Συνέδριο της Unesco για την Παιδεία το 2016. Σημειωτέον ότι υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας μέσω Skype και δωρεάν, διά ζώσης συνεδριών εξειδικευμένων ψυχολόγων με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, γονείς και δασκάλους. Η καμπάνια «Δίπλα Σου» θα αναπτυχθεί πιο δυναμικά τους επόμενους μήνες με ημερίδες και δράσεις, επιδιώκοντας «την εξοικείωση της κοινής γνώμης με την έννοια της συντροφικότητας και της αγάπης ανάμεσα σε ομόφυλα ζευγάρια», καθώς επίσης και την ισότιμη αναγνώριση και αποδοχή τους, τόσο θεσμικά όσο και από τον οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό περίγυρο. «Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητη μια υπηρεσία ψυχολογικής υποστήριξης που θα λειτουργεί βασισμένη στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, θα είναι επίσης ασφαλής και μη παθολογοποιητική για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που εξυπηρετεί» λέει η Νάνσυ Παπαθανασίου, δρ. Κλινικής Ψυχολογίας και επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος. «Μεγάλο μέρος των ομοφοβικών και τρανσφοβικών διακρίσεων οφείλεται στην άγνοια· για τον λόγο αυτόν στοχεύουμε στην έγκυρη ενημέρωση και προβολή θεμάτων σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου. Θέλουμε οι εκπαιδευτικοί αλλά και κάθε πολίτης να γνωρίζει ότι είμαστε μια αξιόπιστη υπηρεσία που στέκεται στο πλευρό του με κατανόηση και ενσυναίσθηση» συμπληρώνει η Κλεοπάτρα Οικονομίδου, MSc, διευθύντρια του προγράμματος, την εποπτεία του οποίου έχουν η Αλεξάνδρα Βασιλείου, κοινωνική ψυχολόγος, PhD, και η Έλενα-Όλγα Χρηστίδη, MSc, ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια. Το 11528 - ΔΊΠΛΑ ΣΟΥ μέχρι πέρσι είχε διαχειριστεί πάνω από 2.330 περιστατικά τηλεφωνικών κλήσεων, είχε πραγματοποιήσει 485 διά ζώσης συνεδρίες και 18 παρεμβάσεις σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε συνεργασία με την Α’ ΔΔΕ Αθηνών. Το υποστηρίζουν οι οργανώσεις Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Queertrans, Πολύχρωμο Σχολείο, ΛΟΑΤ-ΑμεΑ, ThessΔΙΚΤΥΟ, Thessaloniki Rainbow Youth, Proud Seniors Greece, ΑΜΚΕ Κλίμακα και Generation 2. Αν επιθυμείτε να ενισχύσετε οικονομικά τη λειτουργία της γραμμής 11528, το link για το crowdfunding είναι το εξής: https://gogetfunding.com/greek-lgbtqihelpline-needs-you.

64 lifo – 6.2.20