Ξανασυνάντησα τον γιο μου στις 3 μετά τα μεσάνυχτα στον νεκροθάλαμο του Γενικού Κρατικού Νίκαιας. Πολύς κόσμος γύρω μου, αλλά κανείς δεν μου μίλαγε. Μετά από λίγο είδα το άψυχο σώμα του. Προσπάθησα να τον ζεστάνω.
free press
ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη
5.3.2020
Μάγδα Φύσσα
συνεντευξη στον γιαννη πανταζοπουλο
Ξανασυνάντησα τον γιο μου στις 3 μετά τα μεσάνυχτα στον νεκροθάλαμο του Γενικού Κρατικού Νίκαιας. Πολύς κόσμος γύρω μου, αλλά κανείς δεν μου μίλαγε. Μετά από λίγο είδα το άψυχο σώμα του. Προσπάθησα να τον ζεστάνω. συνεντευξη στον γιαννη πανταζοπουλο
Υπήρχαν πολλές δύσκολες στιγμές στη διάρκεια των επτά ετών. Όμως η χειρότερη ήταν να ακούς στο δικαστήριο το σύνθημα «αίμα – τιμή – Χρυσή Αυγή» και να σου λένε: «Πού είναι ο Παύλος σου τώρα;» συνεντευξη στον γιαννη πανταζοπουλο
4 lifo – 5.3.20
☛ Με αφορμή τον θάνατο της Κικής Δημουλά, ο Νικόλας Σεβαστάκης έγραψε για το πώς η ποίηση ανέκαθεν αποτελούσε μια αριστοκρατική υπόθεση και ένα πάθος δημοκρατικό. «Η ποίηση κρατούσε και ακόμα και τώρα κρατάει έναν πυρήνα αδιαπέραστο και ερμητικό. Δεν είναι αυτονόητη η σχέση της με τη δημοκρατία, πολύ περισσότερο με τη λαϊκότητα. Τώρα, με αφορμή τον θάνατο της Κικής Δημουλά, ποιήτριας των φθαρτών πραγμάτων της προσωπικής ζωής, μπορούμε να σκεφτούμε άλλη μια φορά τη σχέση της ποίησης με τη δημοκρατία. Έχουμε συνηθίσει να σκεφτόμαστε τη δημοκρατία ως πολιτική μορφή ή πολίτευμα. Όμως, αν μια ποίηση όπως της Δημουλά μπορεί να χαρακτηριστεί δημοκρατική, είναι με μια πολύ διαφορετική σημασία: είναι δημοκρατική γιατί φέρνει στην επιφάνεια απλά πράγματα, εξισώνοντάς τα με τα πιο ακριβά και πολύτιμα» σημείωσε ο συντάκτης. Από τα σχόλια που συγκέντρωσε το κείμενο, ξεχώρισε αυτό του χρήστη τυχαίος περαστικός: «Η ποίηση δεν καταφέρνει να έρθει σε επαφή με τις μάζες, δηλαδή με ένα πιο λαϊκό κοινό, γιατί το ίδιο το κοινό δεν το επιθυμεί. Η ποίηση σού ζητά να συμπορεύεται μαζί σου, να είναι μέρος της καθημερινότητάς σου, να σου δίνει μια ανάσα ελπίδας και αισιοδοξίας από τα καθημερινά προβλήματα ή να βρίσκεις μέσα σε αυτήν έναν τρόπο ταύτισης. Γιατί η ποίηση εξέφρασε –και φυσικά συνεχίζει να εκφράζει– πολλές φορές τις δυσκολίες της καθημερινότητας. Η ποίηση δεν ζητά από τους υποψήφιους αναγνώστες να έχουν λυμένα προβλήματα, να είναι πλούσιοι και να περιφέρονται μέσα σε τεράστια σπίτια και ολάνθιστους κήπους, ώστε να γίνει “κατανοητή” σε αυτούς ή μέρος της καθημερινότητάς τους. Η ποίηση είναι για όλους. Δεν κάνει διακρίσεις. Θα μου επιτρέψετε να πω, όμως, ότι φταίει και ο τρόπος που διδάσκεται στα σχολεία. Σε παλιότερη συνέντευξη που είχε δώσει η κ. Δημουλά είχε πει ότι το γεγονός πως η ποίησή της έχει μπει σε σχολικά αναγνωστικά είναι μια αφορμή για να την αντιπαθήσουν πολλά παιδιά, τα οποία μάλιστα την πλησιάζουν και της ζητούν βοήθεια στην ανάλυση των ποιημάτων της, ώστε να ανταποκριθούν στα σχολικά τους καθήκοντα. Αυτό το “τι θέλει να πει ο ποιητής;” είναι βραχνάς για πολλούς μαθητές, γιατί περιβάλλεται από μια πίεση για τον καλό βαθμό. Οπότε, πώς να αγαπήσουν τα παιδιά την ποίηση; Ακόμα και στις εμπορικές ταινίες, οι ποιητές παρουσιάζονται ως “εκκεντρικοί” και “σαλεμένοι”. Οι ποιητές, όμως, σε καμία περίπτωση δεν είναι αυτό. Μεγάλο μέρος των ποιητών μας αυτό που κάνουν είναι να μετουσιώνουν τον πόνο και τις έγνοιες των ανθρώπων σε στίχους, για να τους διαβάζουμε και να γλυκαίνει η ψυχή μας, να ευφραίνεται η καρδιά μας. Υπάρχουν και άνθρωποι οι οποίοι, δυστυχώς, μένουν προσκολλημένοι σε ένα είδος. Διαβάζουν, ας πούμε, μόνο μυθιστορήματα και όχι ποίηση, ή το αντίθετο, ενώ είναι πολύ όμορφο να μπορείς να ανακαλύπτεις την ομορφιά σε κάθε είδος τέχνης και σε κάθε μορφή του γραπτού λόγου». ☛ Ένα παλιότερο δημοσίευμα της Κορίνας Φαρμακόρη για τις περιπτώσεις δύο ανθρώπων, του ραδιοφωνικού παραγωγού Δημήτρη Φωτκατζίκη και της Εύης (ιδιωτική υπάλληλος), που υποφέρουν από κρίσεις πανικού ήρθε και πάλι στην επιφάνεια, αποδεικνύοντας ότι αυτό το πρόβλημα εξακολουθεί να απασχολεί αρκετό κόσμο. Στη συνέχεια, η Αγριομολόχα μοιράστηκε με τους αναγνώστες της LiFO τη δική της, προσωπική ιστορία με τις κρίσεις πανικού, λέγοντας τα εξής: «Είναι ύπουλο πράγμα ο πανικός. Έρχεται σιγά-σιγά και περνάει καιρός μέχρι να πάθεις την κρισάρα. Τουλάχιστον έτσι συνέβη στη δική μου περίπτωση και μου έκανε “δωράκι” και μια κατάθλιψη. Εγώ την έπαθα το 2006, όταν ήμουν φοιτήτρια, και δεν είχα το άλλοθι της οικονομικής κρίσης. Τότε ήταν ένα θέμα-ταμπού. Πήγα νωρίς σε ψυχίατρο γιατί δεν με αναγνώριζα, αλλά και έπειτα από παρότρυνση των δικών μου. Γράφω κυρίως για να πω ότι όσο “ανοιχτόμυαλος” και “προοδευτικός” και να είσαι, εκείνη την ώρα που κάθεσαι στην αίθουσα αναμονής και βλέπεις το ταμπελάκι με τη λέξη “ψυχίατρος” σου περνάει από το μυαλό ότι μάλλον είσαι τρελός. Ευτυχώς, αυτή η ιδέα φεύγει αμέσως με το που θα μιλήσεις με τον γιατρό και θα σου εξηγήσει τι σου συμβαίνει. Επίσης, μη διστάσετε να αλλάξετε ψυχολόγο ή ψυχίατρο όσες φορές κι αν χρειαστεί. Εγώ, σε διάστημα πέντε χρόνων, άλλαξα τρεις ψυχιάτρους και τρεις ψυχολόγους. Έγραψα την εμπειρία μου ως παράδειγμα για να αλλάζετε ειδικούς μέχρι να βρείτε τον κατάλληλο για εσάς. Και κάτι τελευταίο: όποιος δεν έχει περάσει κρίση πανικού, δεν ξέρει πώς είναι κι αυτό ισχύει και για την ίδια μας την οικογένεια, όσο κοντά μας κι αν βρίσκεται εκείνες τις ώρες. Το θετικό είναι ότι όταν μάθεις να τις διαχειρίζεσαι, με βοήθεια πάντα, αραιώνουν οι επισκέψεις και με τον καιρό σταματάνε».
α π ό τ η lif o t ea m
Οι αντιδράσεις που δημιούργησαν τα άρθρα και τα posts μας την περασμένη εβδομάδα.
feedback638
Η ΠΟΊΗΣΗ ΩΣ ΠΆΘΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΌ ΚΑΙ ΟΙ ΚΡΊΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΎ
POSTS ΓΡAΜΜΑΤΑ E-MAILS
*Στείλτε μας Feedback: feedback@lifo.gr
free press Eβδομαδιαίος οδηγός της Αθήνας. Κυκλοφορεί κάθε Πέμπτη. 5.3.20 – lifo
5
6 lifo – 5.3.20
5.3.20 – lifo
7
No 1 ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ διαβάζει LiFO
6.231.065 UNIQUE VISITORS
στην ψηφιακή έκδοση ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2020
No 1
στην έντυπη έκδοση
αναγνωσιμοτητα
LiFO
136,6
ATHENS VOICE
125,6
Πηγή: Focus Bari, Ιούλιος-Δεκέμβριος 2019
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ, ΑΛΛΆ ΜΕ ΠΟΙΌΤΗΤΑ
8 lifo – 5.3.20
5 - 11 m a ρ ti oy 2 0 2 0 , τευχοσ 63 9
talk town Ο Ερντογάν απασφάλισε, η Ελλάδα συσπειρώνεται Όλα όσα ζήσαμε στην πολιτική την περασμένη εβδομάδα.
απ ό τh βασιλ ικη σιουτη
• Ο Ερντογάν απασφάλισε, η Ελλάδα συσπειρώνεται • Οι μετανάστες-πρόσφυγες ως εργαλεία • Me, myself and I • Το κράτος δικαίου πέραν των εθνικιστών και των δικαιωματιστών • «Την εποχή των ανατρεπτικών αποκαλύψεων...»
Η πρωτοβουλία του Έλληνα πρωθυπουργού να επισκεφτεί άμεσα τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο μαζί με όλη την ηγεσία της Ε.Ε. και να τη φέρει προ των ευθυνών και των υποχρεώσεών της με τον πλέον θεσμικό τρόπο χαρακτηρίστηκε επιτυχής ακόμα και από την αντιπολίτευση. Όλοι οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών θεσμών αναγνώρισαν το βάρος που φέρει τόσα χρόνια η χώρα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παραδέχτηκε ότι η Ελλάδα παίζει τον ρόλο της ασπίδας της Ευρώπης. Η παρουσία των ηγετών της Ε.Ε. στα σύνορα του Έβρου, προκειμένου να διαπιστώσουν με τα μάτια τους την κατάσταση που επικρατεί (όπου είδαν μέχρι και τα κατεστραμμένα οχήματα από πέτρες που πετάνε από την τουρκική πλευρά, όπως και τα καπνογόνα που εκτοξεύονται κατά των Ελλήνων φρουρών), έφερε σε δυσχερή θέση τον Ταγίπ Ερντογάν και τον εξέθεσε ακόμα και απέναντι στον πιο καλόπιστο. Χάρη και στις ακραίες ενέργειες του Τούρκου Προέδρου ποτέ πριν δεν είχε αναγνωριστεί με τόσο ξεκάθαρο τρόπο ο ρόλος της χώρας στη διαχείριση του προσφυγικού - μεταναστευτικού και στην ασφάλεια της Ε.Ε., καθώς και το φορτίο που σηκώνει η Ελλάδα για λογαριασμό όλης της Ευρώπης. Παρ’ όλα αυτά, υποστηρικτικά λόγια και ευχές οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν ξανακούσει. Το θέμα είναι αν θα αλλάξει κάτι την επόμενη μέρα. Παρά την επιτυχία του Μεγάρου Μαξίμου, λοιπόν, να κινητοποιήσει άμεσα σύσσωμη
5.3.20 – lifo
9
talk
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ
town την ευρωπαϊκή ηγεσία και να την υποχρεώσει να παραδεχτεί ότι είναι η Ε.Ε. που πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν καταφέρει να διαχειριστεί με επιτυχία τη μεγάλη και δύσκολη αυτή κρίση θα υποστεί σοβαρές συνέπειες και η ίδια και η χώρα. Η αποτυχία διαχείρισης του μεταναστευτικού σε όλες τις χώρες της Ευρώπης μέχρι τώρα έχει οδηγήσει στην άνοδο της ακροδεξιάς, η οποία εξακολουθεί να ενισχύεται. Αν η ελληνική κυβέρνηση αποτύχει, είναι πολύ πιθανό να συμβεί το ίδιο και εδώ, πράγμα που, δεδομένων των ιδιαίτερων συνθηκών, μπορεί να οδηγήσει σε εκρηκτικές καταστάσεις. Οι αντιδράσεις και το χάος που προκλήθηκε στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου πριν από λίγες μέρες ήταν ίσως μια προειδοποίηση. Εκεί, η διαχείριση της κυβέρνησης ήταν εξαιρετικά ατυχής και θα είχε υποστεί μεγάλο πολιτικό κόστος αν στο μεταξύ δεν προέκυπταν οι ακραίες ενέργειες του Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος Πρόεδρος προκάλεσε μια μεγάλη κρίση, αλλά έδωσε ταυτόχρονα τη δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση να συσπειρώσει τον ελληνικό λαό, όπως συμβαίνει συνήθως όταν μια χώρα είναι σε κίνδυνο. Ο κίνδυνος, φυσικά, δεν προκλήθηκε από τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, οι οποίοι είναι θύματα εκμετάλλευσης, αλλά από τον παρανοϊκό Τούρκο ηγέτη που δεν διστάζει να χρησιμοποιεί τα πάντα, ακόμα και την ανθρώπινη δυστυχία, θυμίζοντας πρακτικές ολοκληρωτικών ηγετών. ο πρόβλημα του κ. Μητσοτάκη με το προσφυγικό - μεταναστευτικό μέχρι τώρα ήταν ότι αγνόησε τον κόσμο στα νησιά και όσα είχε υποσχεθεί προεκλογικά, καθυστερώντας να δώσει λύσεις και αδυνατώντας να αφουγκραστεί τη βάση του, η οποία πρωταγωνιστεί κυρίως στις αντιδράσεις. Η συμπεριφορά της κυβέρνησης ήταν αρκετά αλαζονική και αποστασιοποιημένη, καθώς ο διάλογος που έγινε έμοιαζε περισσότερο προσχηματικός παρά επί της ουσίας. Η κυβέρνηση προσπάθησε να επιβάλει τις θέσεις της, οι οποίες στο μεταξύ είχαν αλλάξει από την προεκλογική περίοδο, χωρίς να εξηγήσει και να πείσει τους νησιώτες γι’ αυτή την αλλαγή. Ωστόσο, η αγανάκτηση και η συσσωρευμένη οργή λόγω του αισθήματος εγκατάλειψης και αδιαφορίας που ένιωθαν οι νησιώτες τούς οδήγησαν σε ακραίες συμπεριφορές και διαμαρτυρίες, όπως το «να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους». Η κυβερνητική απάντηση με βία και καταστολή προκάλεσε μεγαλύτερο χάος και μόνο την τελευταία στιγμή η κυβέρνηση κατάλαβε ότι έπρεπε να υποχωρήσει, γιατί είχε δημιουργήσει αδιέξοδο. Σήμερα η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει τα ίδια λάθη και προσπαθεί να ανταποκριθεί στο αίτημα της πλειοψηφίας για φύλαξη των συνόρων. Η κατάσταση, βέβαια, είναι πολύ δύσκολη για να αντιμετωπιστεί μόνο από την ελληνική κυβέρνηση, χωρίς βοήθεια. Παρότι η χώρα αντιμετωπίζει την έξαρση του προσφυγικού - μεταναστευτικού εδώ και πέντε χρόνια, αυτήν τη φορά η πίεση στα σύνορά της είναι άνευ προηγουμένου, με το τουρκικό κράτος να καθοδηγεί και να κατευθύνει τους ανθρώπους αυτούς επιδεικτικά. Οργανωμένες μεταφορές με λεωφορεία που μισθώνει το καθεστώς του Ερντογάν με προορισμό τα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα, σκάφη του τουρκικού λιμενικού που συνοδεύουν τα φουσκωτά στα νησιά, καπνογόνα τουρκικής παραγωγής με τα οποία εφοδιάζουν κάποιους που φέρονται ως μετανάστες για να τα χρησιμοποιήσουν εναντίον των Ελλήνων που φρουρούν τα σύνορα, οργανωμένη προπαγάνδα και fake news, ενώ αντικαθεστωτικοί Τούρκοι δημοσιογράφοι καταγγέλλουν ότι η όλη επιχείρηση οργανώθηκε από τη ΜΙΤ (Υπηρεσία Πληροφοριών της Τουρκίας). Την ίδια εκτίμηση εξέφρασε πρόσφατα και ο Άγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων με ειδίκευση στα ελληνοτουρκικά και βουλευτής της ΝΔ.
10 lifo – 5.3.20
«Αυτό που γίνεται είναι σαφές ότι είναι επιχείρηση της τουρκικής ΜΙΤΖ» είπε. Η επιχείρηση «ξεκίνησε να εφαρμόζεται μόλις τελείωσε το Συμβούλιο της Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, το βράδυ της Παρασκευής. Λίγα λεπτά μετά, ανακοίνωσαν ότι άνοιξαν τα σύνορα» ανέφερε, υποστηρίζοντας ότι το σχέδιο περιλαμβάνει και επιχείρηση προπαγάνδας.
Γ Ο κίνδυνος, φυσικά, δεν προκλήθηκε από τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, οι οποίοι είναι θύματα εκμετάλλευσης, αλλά από τον παρανοϊκό Τούρκο ηγέτη που δεν διστάζει να χρησιμοποιεί τα πάντα, ακόμα και την ανθρώπινη δυστυχία, θυμίζοντας πρακτικές ολοκληρωτικών ηγετών.
ια την ώρα, η κυβέρνηση εστιάζει την προσοχή της στο πώς θα υποχωρήσει η πίεση στα σύνορα. Στα νησιά η κατάσταση παραμένει έκρυθμη και υπάρχει ο φόβος να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή. Σε μια προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι, η κυβέρνηση άρχισε να συζητά τις προτάσεις των αιρετών για κάποια ακατοίκητα νησιά δίπλα στη Λέσβο, που μέχρι πρότινος χαρακτήριζε μη ρεαλιστικές. Παρά τη γενικά μετριοπαθή στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη στα εθνικά πάντως, η αλλαγή συμπεριφοράς και η σθεναρή στάση που προσπαθεί να επιδείξει απέναντι στην Τουρκία αυτές τις μέρες «έχουν ευρεία απήχηση», σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, που δηλώνουν την ικανοποίησή τους γι’ αυτό. «Τα μηνύματα που παίρνουμε από κάθε μέρος της Ελλάδας αλλά και από την ομογένεια στο εξωτερικό δεν τα έχουμε ξαναπάρει» λένε, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται «για ένα πρωτόγνωρο κλίμα εθνικής συσπείρωσης για την απόφαση της κυβέρνησης να φυλάξει αποτελεσματικά τα σύνορα της χώρας». Στον ΣΥΡΙΖΑ αρχικά επικρατούσε αμηχανία για την πολιτική στάση που θα κρατούσαν απέναντι στην κατάσταση αυτή, καθώς οι θέσεις του κόμματος είναι αντίθετες με τη ρητορική και την πολιτική που υιοθετεί η κυβέρνηση αυτές τις μέρες, αλλά και με το λεγόμενο λαϊκό αίσθημα, όπως αυτό καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις και απαιτεί αυστηρή φύλαξη συνόρων κ.λπ. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα, διαφωνεί με το κλείσιμο των συνόρων, τους φράχτες στον Έβρο και τη στρατιωτικοποίηση και προτάσσει την αλληλεγγύη στους μετανάστες. Κάποιοι από τους πασοκογενείς που έχουν εισρεύσει μαζικά στον ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, έχουν άλλες θέσεις και θύμιζαν την «πατριωτική στάση» του Ανδρέα Παπανδρέου σε αντίστοιχες κρίσεις με την Τουρκία στο παρελθόν. Κυρίως, όμως, επισήμαιναν στον Αλέξη Τσίπρα ότι οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ στο μεταναστευτικό θα τους «κάνουν πολιτική ζημιά», με κίνδυνο να χάσουν τους κεντρώους ψηφοφόρους. Αυτό φαίνεται πως υπολόγισε και ο Αλέξης Τσίπρας και ξαφνιάζοντας τους πάντες στο κόμμα, το βράδυ της Τρίτης, σε συνέντευξή του στο κανάλι του Mega (ιδιοκτησίας Μαρινάκη, με τον οποίον οι σχέσεις εξομαλύνονται πάλι), επανατοποθετήθηκε, δηλώνοντας ότι σωστά έκλεισε η κυβέρνηση τα σύνορα: «Από τη στιγμή που υπάρχει αυτή η μαζική απόπειρα εισροής στη χώρα, κάθε κυβέρνηση θα έκανε αυτό που έκανε και η σημερινή» είπε, περιορίζοντας την κριτική του σε δευτερεύοντα. Παρότι η αλλαγή της θέσης του ΣΥΡΙΖΑ στο μεταναστευτικό δεν προήλθε μέσω δημοκρατικών διαδικασιών (καμία συλλογική απόφαση δεν προηγήθηκε, απλώς ο αρχηγός την αποφάσισε μόνος του), πολλοί τον άκουσαν με ανακούφιση, καθώς θεώρησαν «σωτήρια» την αλλαγή πλεύσης. Όχι όμως ο σκληρός πυρήνας του κόμματος και η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι είναι από δυσαρεστημένοι έως και οργισμένοι. Οι πασοκογενείς του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, υποστηρίζουν ότι «όλοι αυτοί εκπροσωπούν μια πολύ μικρή μειοψηφία και αν τους άκουγε ο πρόεδρος, θα έκανε μεγάλη ζημιά στο κόμμα, περιορίζοντας την επιρροή του». Στη συνέχεια κι άλλα πρόσωπα κινήθηκαν μακριά από τη θέση και τη ρητορική του κομματικού ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο πρώην υπουργός Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης, ο οποίος υποστήριξε ότι: «Δεχόμαστε μαζική εισβολή από πρόσφυγες, η οποία είναι κατευθυνόμενη».
5.3.20 – lifo
11
talk town
GUEST EDITOR
Οι μετανάστες-πρόσφυγες ως εργαλεία Η μαζική μετακίνηση πληθυσμών είναι μια υπόθεση που κανένα ευαγγέλιο πολυπολιτισμικότητας δεν μπορεί να επιλύσει.
α π ο τον βασ ί λη βα μ βα κα
συνθήκη της προσφυγιάς και της μετανάστευσης είναι διαχρονικά μια τραυματική ιστορία. Το οποιοδήποτε ξερίζωμα, είτε για πολιτικούς είτε για οικονομικούς λόγους, ποτέ δεν έγινε με όρους παραδείσιους. Εμείς οι Έλληνες, ως μια χώρα «εξαγωγής» μεταναστών τόσο κατά το παρελθόν όσο και κατά το παρόν, το ξέρουμε αρκετά καλά. Η μετακίνηση πληθυσμών, ειδικά όταν παίρνει μαζικές διαστάσεις, ειδικά όταν αφορά πληθυσμούς με μεγάλες πολιτισμικές διαφορές, είναι μια υπόθεση που κανένα ευαγγέλιο πολυπολιτισμικότητας δεν μπορεί να επιλύσει. Το προσφυγικό-μεταναστευτικό φαινόμενο που αφορά τη χώρα μας τουλάχιστον από το 2015 και ύστερα δεν είναι μια εξαίρεση στην ανθρώπινη ιστορία της μετανάστευσης. Αυτό που το κάνει εξαιρετικό είναι η πολλαπλή εργαλειοποίηση του δράματος των προσφύγων-μεταναστών. Η πολεμική διαχείριση μεταναστευτικών πληθυσμών από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ο τελευταίος και πιο ακραίος κρίκος σε αυτή την απάνθρωπη μεταχείριση ανθρώπων που αναζητούν μια καλύτερη ζωή γι’ αυτούς και τα παιδιά τους. Η οποιαδήποτε αντιμετώπιση του προβλήματος που έχει προκύψει περνά από τη συνειδητοποίηση αυτής της νέας κατάστασης. Μέχρι τώρα, δύο ήταν οι εργαλειοποιήσεις που γνωρίζαμε ότι προκύπτουν από το φαινόμενο της μετανάστευσης. Η μία ήταν η εκμετάλλευση των μεταναστών ως φτηνών εργατικών χεριών, ως μιας νέας αναπτυξιακής ευκαιρίας. Η περίπτωση της Ελλάδας από τη δεκαετία του ’90 και ύστερα, με το παράδειγμα της μετανάστευσης κυρίως από την Αλβανία, καλλιέργησε στο έπακρο αυτή την παράτυπη μορφή εργαλειοποίησης-αφομοίωσης του μεταναστευτικού. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η «αξιοποίηση» της μετανάστευσης κινήθηκε παράλληλα με το δεύτερο είδος εργαλειοποίησης. Αυτό του κρυφού ή φανερού ρατσισμού που ανάγει τους μετανάστες σε μια υποδεέστερη κατηγορία προς περιφρόνηση, εκπολιτισμό ή αποκλεισμό. Οι μετανάστες συχνά ανάγονται σε απειλή ανομίας ή ανεργίας για τους εγχώριους πληθυσμούς, η παρουσία τους ταυτίζεται με μια εγκληματική παρουσία, με ένα φάντασμα που εισχωρεί απειλητικά στις υλικές δομές της κοινωνίας. Γι’ αυτό και στην Ελλάδα η παράνομη μετανάστευση ονομάστηκε «λαθραία», τόσο για να στιγματιστεί αλλά και για να αναγνωριστεί ως κομμάτι της έτσι κι αλλιώς άνομης διάρθρωσής της. Οι δύο αυτές κλασικές εργαλειοποιήσεις του μεταναστευτικού φαντάζουν παρωχημένες στις μέρες μας. Νέες μορφές τείνουν να τις αντικαταστήσουν: 1. Η ρητορική της κατάργησης των συνόρων. Εδώ οι μετανάστες θεωρούνται τα υποκείμενα μιας ακήρυχτης επανάστασης που θέλει την κατάργηση των συνόρων ως συνώνυμο της ταξικής πάλης που διαμορφώνεται πια σε παγκόσμια, αντί για εθνική, κλίμακα. Η χαμένη εργατική τάξη αντικαθίσταται από τη μεταναστευτική τάξη που έρχεται να εποικίσει τα πατρογονικά εδάφη του καπιταλισμού και γίνεται μοχλός πίεσης του αριστερού αντιιμπεριαλισμού εναντίον της κοινωνικο-οικονομικής ανισότητας. Ο ισλαμισμός, μάλιστα, εδώ φαντάζει μια ανατρεπτική ιδεολογία προς αυτή την κατεύθυνση, ανεξάρτητα από τις συνθήκες φανατισμού, κοινοτισμού και έμφυλης χειραγώγησης που συχνά υποθάλπει. 2. Η ανθρωπιστική οικονομία. Ένα μεγάλο κομμάτι της ανεργίας που χτύπησε την ελληνική κοινωνία την περίοδο της κρίσης βρήκε διέξοδο επαγγελματική και εισοδηματική στην απασχόληση με την υποστήριξη των προσφύγων. Ανεξάρτητα από το εάν αυτό συνέβη με αποτελεσματικό ή μη τρόπο, ανεξάρτητα από το εάν κάποιοι κερδοσκόπησαν ή όχι από την ενασχόλησή τους αυτή σε ΜΚΟ ή επιχειρήσεις, το σημαντικό είναι ότι ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας βλέπει τους μετανάστες και τους πρόσφυγες ως (μοναδικό) τρόπο εργασίας. 3. Ο εικονικός πολιτικός ανθρωπισμός. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ αποτελεί ουσιαστικά τον εμπνευστή μιας πρωτοφανούς πολιτικής προσέλκυσης προσφύγων το 2015, αφού ουσιαστικά καλεί θύματα του πολέμου της Συρίας να προσέλθουν στην Ευρώπη ως καταφύγιο. Είναι η στιγμή που η συγκεκριμένη ηγέτις θα ξεχαστεί, τουλάχιστον στην Ελλάδα, ως η μέγαιρα των μνημονίων και θα αναχθεί σε κάτι σαν μητέρα Τερέζα, έτοιμη να φροντίσει τους κατατρεγμένους όλου του κόσμου, ανεξάρτητα από το εάν τους βλέπει ως φτηνή εργατική δύναμη για τη Γερμανία και από το γεγονός ότι συνάπτει σκοτεινές και ατελέσφορες συμφωνίες με την Τουρκία (του Ερντογάν) και την Ελλάδα (του Αλ. Τσίπρα) για τη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. Η κόλαση της Μόριας είναι το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής. 4. Η πολιτισμική απειλή. Η νέα ρατσιστική λογική που εργαλειοποιεί τους πρόσφυγες και μετανάστες ως απειλή δεν τους βλέπει τόσο ως εγκληματικές οντότητες όσο ως έναν λεκέ που τείνει να απλώνεται και να μολύνει τις εθνικές και ευρωπαϊκές αξίες. Ο ισλαμισμός είναι το πρόβλημα που φέρουν οι νέοι πληθυσμοί, γι’ αυτό οι εθνικολαϊκιστές όλης της Ευρώπης υποστηρίζουν το κλείσιμο των συνόρων, τη στεγανοποίηση της εθνικής-ευρωπαϊκής κουλτούρας. Η ισλαμοφοβία, άλλωστε, πάει πακέτο με την αντιμετώπιση όλων των προσφύγων-μεταναστών ως δυνάμει τρομοκρατών. Δεν χρειάζεται να πάμε στην περίπτωση Όρμπαν. Οι δηλώσεις του Π. Καμμένου ως ΥΠΕΘΑ, που απειλούσε να στείλει τζιχαντιστές στην Ευρώπη (υπό την ανοχή της πρώτης φοράς αριστεράς) εάν δεν ακύρωνε τα μνημόνια, αλλά και ο πρόσφατος αποτροπιασμός του υπουργού Ανάπτυξης, Άδ. Γεωργιάδη, για την ενδεχόμενη αλλοίωση της χώρας από τους μετανάστες έχουν την ίδια ρίζα. Ο «ξένος» θεωρείται μια πολιτισμική ή τρομοκρατική βόμβα διπλής χρήσης. Η κυβέρνηση της ΝΔ υποτίμησε τη νέα ιδεολογική, οικονομική και διπλωματική εργαλειοποίηση της μετανάστευσης σαν να υπήρχε ένα μαγικό κουμπί παύσης της. Τώρα είναι αντιμέτωπη με τη χειρότερη συναίρεσή της. Το γεγονός ότι ένας άτυπος δικτάτορας χρησιμοποιεί με κυνικό τρόπο μετανάστες-πρόσφυγες ως όπλα διαπραγμάτευσης και απειλής δύσκολα μπορεί να βρει προηγούμενο. Είναι όμως το τελευταίο και πιο βάναυσο κεφάλαιο ενός βιβλίου που έχει αρχίσει ήδη να γράφεται, με συνευθύνη της Ευρώπης και της Ελλάδας, για το πώς οι πρόσφυγες-μετανάστες μπορούν να γίνουν εργαλεία εξυπηρέτησης συμφερόντων, ιδεοληψιών και φόβων σε συνθήκες οικονομικής και ηθικής κρίσης.
Η νέα ρατσιστική λογική που εργαλειοποιεί τους πρόσφυγες και μετανάστες ως απειλή δεν τους βλέπει τόσο ως εγκληματικές οντότητες όσο ως έναν λεκέ που τείνει να απλώνεται και να μολύνει τις εθνικές και ευρωπαϊκές αξίες.
Ο Βασίλης Βαμβακάς είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας και Επικοινωνίας στο ΑΠΘ.
12 lifo – 5.3.20
GUEST EDITOR
ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΟΜΗΡΟΣ
Me, myself and I
Το κράτος δικαίου πέραν των εθνικιστών και των δικαιωματιστών
Μια αμήχανη συνάντηση με έναν Σύριο πρόσφυγα σε βερολινέζικο καφέ.
α πό τη βι β ι α ν σ τεργι ου
Η Βίβιαν Στεργίου είναι συγγραφέας και νομικός.
ρυπώνω σε ένα καφέ για να γλιτώσω το κρύο και την ατέλειωτη βερολινέζικη γκριζίλα. Το μαγαζί είναι τελείως κατεστραμμένο. Αφίσες ό,τι να ’ναι. Πολύχρωμα φώτα. Βρομιά στο πάτωμα και, είμαι σίγουρη, και στις τουαλέτες. Α, και επιτρέπεται και το κάπνισμα. Δεν καπνίζω, αλλά αποφασίζω να καθίσω και να χαζέψω τους διάφορους Τούρκους που καπνίζουν μόνοι τους πίνοντας τσάι. Όταν έρχεται ο σερβιτόρος, καταλαβαίνει ότι είμαι ξένη. Με ρωτάει από πού. Του λέω. Μιλάει λίγα ελληνικά. Βασικά πράγματα, «τι θα πάρετε;» και τέτοια. Κάθεται στο τραπέζι μου. Δεν μου φαίνεται ενοχλητική η κίνησή του. Αντίθετα, μου αρέσει. Σιχαίνομαι τη βορειοευρωπαϊκή μανία με την απόσταση. Νιώθω ότι βλέπω συνέχεια γύρω μου, ειδικά στον Βορρά, ενήλικες-παιδάκια που τηρούν με προσήλωση ένα μητρικό πρόσταγμα «μη μιλάτε σε αγνώστους». Μάλλον θεωρούμε πολύ τελειωμένους, παλιομοδίτες ή ανίκανους να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους τους ανθρώπους που είναι διαχυτικοί ή που μιλάνε όντως σε αγνώστους. Κι ενώ, προφανώς, πολλά παίζουν ρόλο στην ετοιμότητά σου να αγνοήσεις τους άλλους, απ’ την κουλτούρα μέχρι την αυτοπεποίθησή σου και τη μεγάλη ιδέα που ίσως έχεις για τον εαυτό σου, σίγουρα είμαστε σ’ αυτήν ακριβώς την εποχή που η αλληλεπίδραση με το περιβάλλον και με αγνώστους θεωρείται από τους τωρινούς νέους χασούρα, λουζεριά, χόμπι του αργόσχολου. Η ίδια η ακύρωση του περιβάλλοντος είναι πανεύκολη. Το εγωκεντρικό σύμπαν μας μεταφέρεται εύκολα στον «έξω κόσμο». Μπορούμε να καλωδιωθούμε σε ένα λαπτοπάκι και σε ένα σετ ακουστικών οπουδήποτε. Aυτό καθορίζει το πώς βλέπουμε τους άλλους (τους βλέπουμε;), κάνει αδιάφορους έως ανύπαρκτους τους χώρους που μοιραζόμαστε μαζί τους και ίσως συχνά ματαιώνει την όποια ετοιμότητά μας να ενταχθούμε σε προσωρινές κοινότητες μαζί τους. Είναι πανεύκολο να είσαι παντού εσύ και ο εαυτός σου. Me, myself and I. Κλεισμένος στη φούσκα των επιλογών σου. Θωρακισμένος από ερεθίσματα που δεν διάλεξες, δεχόμενος επιρροές μόνο από κει που θες. Τσεκάροντας αφηγήσεις ενός προεπιλεγμένου σετ ατόμων. Δεν νομίζω ότι λέει κάτι στους νέους Ευρωπαίους σήμερα η τυχαία αλληλεπίδραση με ανθρώπους που δεν έχουν διαλέξει οι ίδιοι, προσεχτικά και ψυχαναγκαστικά, βάσει κάποιου είδους προφίλ. Σίγουρα δεν την επιδιώκουν. Μάλλον την αποφεύγουν. Έτσι, όταν ένας μουσάτος τύπος στην ηλικία μου έσπασε αυτό το τείχος και μου μίλησε απρόσκλητος, δεν το έπαιξα πολυάσχολη ή ενοχλημένη, αφέθηκα να καταλάβω γιατί ο κανόνας «μη μιλάτε σε αγνώστους» μετά από κάποια ηλικία απλώς φτωχαίνει το μυαλό. Ο σερβιτόρος ήξερε ελληνικά, γιατί ήταν στην Ελλάδα πρόσφυγας. Στη Λέσβο. Πώς μπορεί να νιώθει ένας Σύριος προερχόμενος από μια τόσο πολύχρωμη και ζωηρή κουλτούρα, όταν καταδικάζεται στη γερμανική γκριζίλα; Σίγουρα τυχερός, αφού η εναλλακτική θα ήταν θάνατος. Κάπως βουρκώνω, αλλά προλαβαίνω να υποκριθώ ότι είναι απ’ τον καπνό του μαγαζιού. «Λυπάμαι» λέω, που είναι η κλασική ευγενική βλακεία που λένε σ’ αυτές τις περιστάσεις. «Όλα καλά», με αποστομώνει στα ελληνικά, «πάει πέρασε, τώρα, το ξέχασα, πέρασαν χρόνια». Ντρέπομαι που η ανάμνηση που έχει απ’ τη χώρα μου είναι τα νησιά των στρατοπέδων φρίκης, γιατί ξέρω πόσο τέλεια είναι αυτά τα νησιά υπό κανονικές συνθήκες. Φοβάμαι το ενδεχόμενο να θεωρεί τέρατα ανθρώπους που κανονικά είναι φιλόξενοι, άνετοι και φιλικοί. Φαίνεται να συμμερίζεται τη γνώμη μου ότι γενικά δεν είμαστε καθόλου απαίσιος λαός, κάθε άλλο. Με βλέπει που σκοτεινιάζω, μου γελάει. «Έχετε έναν τέλειο καφέ», μου λέει και γελάει πάλι, «φρέντο καπουτσίνο», και φεύγει. Πιάνω τον εαυτό μου να κολλάει αισιοδοξία. Πώς γίνεται να πέρασες τόσα και να σχολιάζεις τον καφέ; Κι όμως, λογικά μόνο έτσι γίνεται να ξανακερδίσεις τη ζωή, εστιάζοντας στα καλά, ξεχνώντας τελείως τα άλλα, όποιος κι αν είσαι, ό,τι κι αν περνάς. Τον φαντάζομαι να συναναστρέφεται τους ντόπιους. Να ακούει τα σχέδιά τους να κατέβουν Ελλάδα για λίγο ήλιο και διακοπές, καθώς τους σερβίρει. Τον φαντάζομαι να γελάει καλόκαρδα, όπως τώρα μαζί μου. Να μην τον ρωτάνε τίποτα, να μην τον κοιτάνε, άρα να μην έχει καθόλου την ευκαιρία να αναλύσει το σοκαριστικό εύρος των καταστάσεων που μπορεί πλέον να περιγράψει η φράση «ελληνικά νησιά», ανάλογα με το εάν είσαι προνομιούχος Βορειοευρωπαίος ή κατατρεγμένος που ψάχνει κάπου να ζήσει ή κάτοικος νησιού που νιώθει αδικημένος και αφημένος να διαχειριστεί μόνος του θέματα που τον υπερβαίνουν πλήρως. Και μετά σκέφτομαι πόσο φτωχαίνουμε σε αντίληψη, όταν κουμπωμένοι, με κινητό, λάπτοπ, ακουστικά και εγωκεντρική μανία ανταλλάσσουμε κουβέντες μόνο με ανθρώπους που μας μοιάζουν. Πόση κατανόηση στερούμαστε, ειδικά οι νέοι Ευρωπαίοι σήμερα, με την ξεκάθαρη επιλογή μας να ζούμε, τις περισσότερες ώρες της μέρας, στην κοσμάρα μας, σαν ναρκωμένοι απ’ τη σαγήνη ενός σύμπαντος εντελώς προσωπικού; Ακόμα κι όταν βγαίνουμε «έξω», την «ιδιώτευση» ψάχνουμε, τον αποκλεισμό τυχαίων ερεθισμάτων, τον πλήρη έλεγχο αυτών που θ’ ακούσουμε – αυτάρκη, δήθεν, ανθρωπάκια που καταλαμβάνουν με το σώμα τους ένα τμήμα δημόσιου χώρου, θέλοντας ξεκάθαρα να τον «ιδιωτικοποιήσουν» μέσω της τεχνολογίας. Είναι σε περιόδους κρίσεων, όπως τώρα, που αυτή την «πολιτισμένη» αταραξία των Ευρωπαίων πολιτών, ιδίως των νέων, τη σιχαίνομαι περισσότερο. Έχει κάτι τόσο κωλοπαιδίστικο που σοκάρει. Και είναι σίγουρα επικίνδυνη.
Ο εχθροπαθής αντιμεταναστευτικός λόγος δεν έχει να μας μάθει τίποτα πέραν του μίσους.
απ ό τ ο ν δημ ήτ ρη π . σωτ ηρό π ουλο
Ελλάδα (αν και αυτό ισχύει μάλλον για όλη τη Δύση) έχει περάσει πλέον από την κρίση στις κρίσεις. Βγαίνοντας, κουτσά στραβά, από τη μεγάλη οικονομική κρίση της περασμένης δεκαετίας, εκείνο που στο εξής θα καλείται να διαχειρίζεται, ανά περιόδους, θα είναι διάφορες πιο βραχύβιες μεν κρίσεις, όχι όμως μικρότερης έντασης, και σίγουρα εξίσου ικανές να διχάσουν την κοινωνία και να υποσκάψουν την κοινωνική ειρήνη. Η πρόσφατη απειλή μιας παγκόσμιας πανδημίας εξαιτίας του κορονοϊού, καθώς και η νέα έξαρση του μεταναστευτικού, είναι δείγματα των νέων αυτών απειλών. Όπως φαίνεται από τις αντιδράσεις σε τέτοιες καταστάσεις, ιδίως σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, συνήθως οργανώνονται δύο είδη ρητορικής, εξίσου μονομερή. Από τη μια ένας εχθροπαθής, εθνικιστικός, αντιμεταναστευτικός και ενίοτε ρατσιστικός λόγος που βλέπει τους ανθρώπους αυτούς ως «ορδές» που ετοιμάζονται να κάνουν «απόβαση» στη χώρα σαν κατακτητικός στρατός. Κατά συνέπεια, η αντιμετώπισή τους πρέπει να είναι αντίστοιχη, δηλαδή στρατιωτικού τύπου, πετώντας τους στη θάλασσα και αδιαφορώντας ακόμα και για τα ανήλικα και απροστάτευτα παιδιά τους. Στο άλλο άκρο ξεδιπλώνεται η «αλληλέγγυα» στάση, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στο ανθρωπιστικό επιχείρημα. Ο φτωχός και κατατρεγμένος άνθρωπος έχει ηθικό δικαίωμα να μετακινηθεί όπου επιθυμεί και ο υπόλοιπος (προηγμένος) κόσμος υποχρέωση να τον υποδεχτεί άνευ προϋποθέσεων. Όποιες επιμέρους ενστάσεις στην προσέγγιση αυτή χαρακτηρίζονται αμέσως «ακροδεξιές», κόβοντας κάθε γέφυρα διαλόγου ακόμα και με τους μετριοπαθείς πολίτες, που όμως αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα. Ωστόσο, ανάμεσα στο «όλοι οι μετανάστες έξω» και στο «όλοι μέσα», το μόνο που εξακολουθεί να είναι ικανό να διαχειριστεί το ζήτημα, επ’ ωφελεία τόσο των προσφύγων όσο και των γηγενών, είναι το σύγχρονο κράτος δικαίου, αυτό που εξακολουθεί να είναι –με όσα κι αν του καταμαρτυρούμε– το ελληνικό. Και το κράτος έχει, από την ίδια την αποστολή του, υποχρέωση να υπερβεί και τις δύο αυτές ρητορικές. Πρώτα και κύρια διότι το κράτος παραμένει ο μέγας κυρίαρχος εντός της επικράτειάς του και χωρίς την επιβεβαίωση της κυριαρχίας του αυτής παύει να είναι κράτος. Κυριαρχία σημαίνει ότι ελέγχει και διαχειρίζεται –μόνο το ίδιο– στα σύνορά του κάθε τύπου ροές, πληθυσμιακές, οικονομικές κ.λπ. Έτσι, για το κράτος, το μεταναστευτικό-προσφυγικό φαινόμενο αφορά πρώτα και κύρια απρόσωπους αριθμούς, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Και οι λίγες χιλιάδες δεν είναι το ίδιο με τις πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ή τα εκατομμύρια μεταναστών. Από ένα σημείο και μετά, το πρόβλημα απλώς παύει να είναι διαχειρίσιμο, εις βάρος πρωτίστως όσων μεταναστών έχουμε υποδεχτεί ήδη. Έπειτα, μόνο το κράτος και η κυβέρνησή του μπορούν να λάβουν υπόψη τους όλες τις παραμέτρους του ζητήματος, όπως είναι οι διεθνείς και οι γεωπολιτικές. Είναι σαφές, για παράδειγμα, ότι για την παρούσα κρίση το ερντογανικό καθεστώς έχει το αποκλειστικό μερίδιο ευθύνης, καθώς και ότι οι νέες μεταναστευτικές ροές στράφηκαν προς τον Έβρο (και όχι π.χ. προς τη φίλια Βουλγαρία) με δική του πρωτοβουλία και μόνο. Με άλλα λόγια, οι ταλαιπωρημένοι αυτοί άνθρωποι έχουν εργαλειοποιηθεί στον μέγιστο βαθμό από έναν ημιαυταρχικό ηγέτη που παίζει παιχνίδια ισχύος τα οποία υπερβαίνουν το ίδιο το μεταναστευτικό πρόβλημα. Εξού και η απολύτως δίκαιη κατηγορία περί «υβριδικού πολέμου» που του απευθύνει η ελληνική κυβέρνηση. Προφανώς, ούτε ένας εθνικιστής ούτε και ένας δικαιωματιστής διαθέτουν την ικανότητα ανάλυσης και διαχείρισης ενός τόσο σύνθετου προβλήματος στην ολότητά του. Είναι αλήθεια ότι ο εχθροπαθής αντιμεταναστευτικός λόγος δεν έχει να μας μάθει τίποτα πέραν του μίσους. Αντιθέτως, ο λόγος των δικαιωματιστών μάς είναι πιο χρήσιμος, διότι εκπαιδεύει την κοινωνία στην ανοχή και στην εξοικείωση με τον «ξένο» και τον Άλλο, οι οποίοι, ιστορικά, ποτέ δεν έπαψαν να λειτουργούν ανανεωτικά για τους τοπικούς πληθυσμούς με τις κατά καιρούς μετακινήσεις τους. Ωστόσο, είναι χρήσιμος μόνο όταν έχει και ο ίδιος συναίσθηση των ορίων του αλλά και της μονομέρειάς του. Καθώς κι έναν βαθμό αυτοσυγκράτησης. Για παράδειγμα, οι μομφές που εκτοξεύονται σήμερα εναντίον του Έλληνα πρωθυπουργού ότι είναι ο «Όρμπαν των Βαλκανίων» είναι τόσο ανεδαφικές και αστείες, που τείνουν να οδηγούν στη συνολική αυτοακύρωση των δικαιωματικών επιχειρημάτων και να θέτουν ερωτηματικά για τις αληθινές προθέσεις τους. Ας θυμίσουμε απλώς ότι ο Κ. Μητσοτάκης ήταν εκείνος που έθεσε αμέσως υπό την αιγίδα του την πρόσφατη πρωτοβουλία για την προστασία των ανήλικων ασυνόδευτων προσφύγων, όταν επί χρόνια η κυβέρνηση Τσίπρα - Καμμένου όχι μόνο αδιαφορούσε πλήρως γι’ αυτό αλλά ανεχόταν και το αίσχος της Μόριας. Οι δικαιωματιστές, άραγε, τι είχαν πει τότε γι’ αυτά; Επικίνδυνη είναι όμως και η απαξιωτική κριτική εναντίον του κράτους και των μηχανισμών ασφάλειάς του. Η υπονόμευσή τους σε στιγμές εθνικής κρίσης δεν πλήττει κάποια δήθεν «αυταρχική» πλευρά του αλλά την ίδια τη συλλογική μας ασφάλεια. Η οποία είναι βασική προϋπόθεση της ευδαιμονίας όχι μόνο των γηγενών αλλά εν τέλει και όσων μεταναστών ζουν και θα ζήσουν τελικά μαζί μας.
Ο φτωχός και κατατρεγμένος άνθρωπος έχει ηθικό δικαίωμα να μετακινηθεί όπου επιθυμεί και ο υπόλοιπος (προηγμένος) κόσμος υποχρέωση να τον υποδεχτεί άνευ προϋποθέσεων.
Ο Δ.Π. Σωτηρόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και γραμματέας σύνταξης της ΝΕΑΣ ΕΣΤΙΑΣ.
5.3.20 – lifo
13
SHORTCUT
Την εποχή των ανατρεπτικών αποκαλύψεων…
www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
Η ζωή ως σουρεάλ διήγημα του Πάνου Κουτρουμπούση.
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ
α π ό τ ον δ η μή τρη πολ ι τά κη
talk town
ορονοϊός, «υβριδικός πόλεμος», συνταξιούχοι στα 72 και ο Λεωνίδας από την ταινία 300 λαμπαδηδρόμος στη Σπάρτη για τους Ολυμπιακούς του Τόκιο: Η επικαιρότητα μοιάζει με κωμικοτραγικό διήγημα φαντασίας του Πάνου Κουτρουμπούση, που έφυγε από τη ζωή περίπου τέτοιον καιρό πριν από δύο χρόνια. Μεταξύ απειλής κορονοϊού και «υβριδικού πολέμου» που διεξάγεται στον τόσο κοντινό - τόσο μακρινό από τις οθόνες και τα πληκτρολόγιά μας Έβρο, νιώθω ξαφνικά την ανάγκη καταφυγής σε διήγημα του Πάνου Κουτρουμπούση, που αποχώρησε διακριτικά (ψιλο)πλήρης ημερών και παραστάσεων τέτοιον μήνα πριν από δύο χρόνια. Νιώθω σαν να ανήκω κι εγώ στη «Λέσχη των Αντικοινωνικών»: «Μισόν αιώνα μετά που είχε συμπληρωθεί η έκδοσις του Εγκυκλοπαιδικού Λεξικού “Ηλίου”, ήταν στην πρωτεύουσα της χώρας μια ομάδα σαν παρέα, όπου τους ξίνιζαν όλους τους όλα γύρω τους, και τους έπιανε μυρμηκίαση απ’ τα στραβά κι ανάποδα στον κόσμο. Είχαν κάνει και λέσχη και εθεώρουν τα πάντα βλακώδη χωρίς εξαίρεση μες στην απαισιοδοξία τους και συγχρόνως ήταν φανατικοί υπέρ του πολυτονικού συστήματος γραφής. Αυτοί, λοιπόν, είχαν στέκι σ’ ένα ξεπεσμένο καφενείο-μπαρ με λάμπες φθορίου και τραπέζια για να παίζουν χαρτιά οι συνταξιούχοι και καθένας τους επήγαινε εκεί κι εύρισκε τους άλλους ν’ ανταλλάξουν τις θλίψεις τους πολλά βαρείς…». Ή στους «Ξεβράκωτους της Ζούγκλας»: «Μια παρέα ακαμάτηδες εργένηδες εισοδηματίες το ένα τούς μύριζε και το άλλο τούς βρώμαγε και γκρινιάζανε συνεχώς για το κάθε τι στραβό ή που δεν τους βόλευε τους ίδιους στην πόλη που ζούσανε, όπως οι ασεβείς υπηρέτες, τα ονομαζόμενα κεκτημένα δικαιώματα τεμπελιάς των δημοσιοϋπαλλήλων, τα χυδαία θεάματα, οι βλάχοι που ’χαν μπλοκάρει με τα πρόστυχα αυτοκίνητά τους όλους τους δρόμους και είχαν γεμίσει όλα τα καθώς πρέπει προάστια παίζοντας δυνατά τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις τους ό,τι ώρα νάναι και άλλα τέτοια. Επείσθηκαν λοιπόν από έναν της παρέας, τον κύριο Δειχταόλα, ότι η μόνη λύση ήταν να ξεπουλήσουν τα πάντα και να πάνε στη ζούγκλα της Αφρικής κι εκεί ν’ αγοράσουν μιαν ικανή έκταση παρθένου δάσους όπου να στήσουν καλύβες και να ζουν ειδυλλιακά χωρίς καθόλου ρούχα, ξεβράκωτοι, ανάμεσα στα φυτά, τα πουλιά και τις πεταλούδες…» Ή στους «Συμβασιούχους των Επτά Θαλασσών»: «Τον καιρόν εκείνον, τότε που διηγώντας τα να κλαις, είχαν σιγά-σιγά μαζευτεί αμέτρητα πλήθη πρώην συμβασιούχων συν γυναιξί και τέκνοις σε όλες τις άχτιστες ακτές της γηραιάς ηπείρου, άνεργοι και καταφρονεμένοι, κατατρεγμένοι από τους οργανωμένους στρατούς των μονίμων υπαλλήλων που ’χαν ορκιστεί απόλυτη υπακοή στους εργοδότες της Παγκόσμιας Εταιρείας, και πηγαινοέρχονταν ομάδες στα παράλια μέχρις που δεν ήταν και λίγοι αυτοί που σπρώχνονταν στο νερό απ’ τον συνωστισμό και πνιγόντουσαν…» Στο μεταξύ, το συντάξιμο όριο ανεβαίνει, λέει, στα 72 χρόνια, αγγίζοντας σχεδόν το προσδόκιμο ζωής, ενώ συγχρόνως καταφθάνει και ο Τζέραρντ Μπάτλερ, ο Λεωνίδας από την ταινία 300, για να τρέξει στις 13 Μαρτίου από τον Μυστρά μέχρι τη Σπάρτη με την ολυμπιακή φλόγα ως λαμπαδηδρόμος των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο 2020. Προφανώς, οι διοργανωτές αγνοούν ότι οι «αρχαίοι Έλληνες Ήταν Αραπάδες», σύμφωνα πάντα με τα σοφά γραπτά του αείμνηστου Πητ: «Την εποχή των Ανατρεπτικών Αποκαλύψεων, μεταξύ των άλλων ανεκαλύφθη, από κάποιους καθηγητές της επαρχίας στην Αμερική, και κάτι το οποίον επροκάλεσε τόσο μεγάλη αναμπουμπούλα που αρκετοί ιστοριόδιφες τα παράτησαν και έγιναν υδραυλικοί ή τσαντάκηδες αν τύχαινε να είναι νέοι στην ηλικία, μερικοί δε Έλληνες πατριώται αυτοσκοτώθηκαν απ’ την απελπισίαν τους. Λοιπόν, από έρευνες αμέρικαν στάιλ και ακράδαντα στοιχεία ηλεκτρονικών υπολογιστών απεδείχθη πως οι Αρχαίοι Έλληνες δεν ήταν αυτοί που νομίζαμε ως τότε και που δείχνουν τα αγάλματα και τα αγγεία και τα κείμενα, αλλά αντίθετα επρόκειτο για αραπάδες που είχαν έρθει λαθρομετανάστες, αφού πρώτα ανέπτυξαν τον πολιτισμό της Αρχαίας Αιγύπτου ως που βρέθηκαν εκεί. Μετά πέρασαν στην Κρήτη και μετά στην κυρίως Ελλάς, αλλά επειδή φοβόντουσαν τους βαρβάρους σκυλομούρηδες λευκούς του βορρά σκαρφίστηκαν κόλπο να πασπαλίζονται με αλεύρι όλοι, άντρες, γυναίκες και παιδιά, επί πέντε-έξι αιώνες, για να μπορέσουν με την ησυχία τους να αναπτύξουν τον “ελληνικό” πολιτισμό που θέλανε πάρα πολύ να το κάνουν από καλοσύνη…»
το συντάξιμο όριο ανεβαίνει, λέει, στα 72 χρόνια, αγγίζοντας σχεδόν το προσδόκιμο ζωής, ενώ συγχρόνως καταφθάνει και ο Τζέραρντ Μπάτλερ, ο Λεωνίδας από την ταινία 300, για να τρέξει στις 13 Μαρτίου από τον Μυστρά μέχρι τη Σπάρτη με την ολυμπιακή φλόγα ως λαμπαδηδρόμος των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο 2020
commercial director Πηνελόπη Μουλά διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– ε μπο ρικο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου digital advertising director Ρένα Κροκίδα direct sales director Κώστας Μαντάς chief creative officer Λευτέρης Κεφαλάς direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας –––––– συν ταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Μερόπη Κοκκίνη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Νικόλας Σεβαστάκης, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή newsroom Πάνος Σάκκας (Αρχισυνταξία) Φιλιώ Ράγκου, Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου, Αναστασία Γαλάνη, Διονύσης Νοταράκης, Μαρία Νικολαΐδου, –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
14 lifo – 5.3.20
ανακυκλωστε
5.3.20 – lifo
15
Ο νέος κύκλος του Επιχειρηματι του INNOVATHENS powered by The SM-art edition!
Οι πιο καινοτόμες start-ups που θ υποστήριξη στον Κόμβο Καινοτομ
καινοτομία είναι μια μαγική λέξη που κρύβει μέσα της μελέτη, έμπνευση, δημιουργικότητα και πολύ πολύ πάθος. Ποια ήταν η τελευταία φορά που άκουσες κάτι πραγματικά καινοτόμο και, το πιο σημαντικό, ποια ήταν η τελευταία φορά που είδες μια πραγματικά καινοτόμο ιδέα να πετυχαίνει επιχειρηματικά; Το Innovathens powered by Samsung, ο Κόμβος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων, αποτελεί μια δημιουργική «φωλιά», όπου καλλιτέχνες, start-ups, επιχειρήσεις και επαγγελματίες εξελίσσουν τις ιδέες τους και σχεδιάζουν μαζί νέα πρότζεκτ, προϊόντα και υπηρεσίες, αλληλεπιδρούν, συνεργάζονται, ανταλλάσσουν απόψεις και καλές πρακτικές. Έχοντας διοργανώσει ήδη τρεις θεματικούς κύκλους Επιχειρηματικού Επιταχυντή αφιερωμένους στις Δημιουργικές και Πολιτιστικές Βιομηχανίες και συμμετέχοντας στο ευρωπαϊκό έργο SMATH, αποτελεί έναν κόμβο εκδηλώσεων και δικτύωσης του οικοσυστήματος καινοτομίας που λειτουργεί ως κέντρο εκπαίδευσης νέων ανθρώπων σε προσωπικές, κοινωνικές και ψηφιακές δεξιότητες και ως επιταχυντής (accelerator) ιδεών, ομάδων, start-ups αλλά και υφιστάμενων επιχειρήσεων που θέλουν να επεκταθούν σε νέους τομείς δραστηριότητας. Εξάλλου, στο SMATH (Smart Atmospheres of social and financial innovation for innovative clustering of creative industries in MED area), ένα ευρωπαϊκό έργο που υλοποιείται στο πλαίσιο του Interreg MED 2014-2020 και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, συμμετέχουν, μαζί με το INNOVATHENS, 10 ακόμη εταίροι από την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Σλοβενία, την Κροατία και την Ισπανία. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να καλλιεργηθούν συνεργασίες μεταξύ δημόσιου τομέα, φορέων παραγωγής πολιτισμού, δημιουργικών επιχειρήσεων και καλλιτεχνών μέσω καινοτόμων μορφών clustering στην περιοχή της Μεσογείου. «Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας γίνεται σε ταχύρρυθμους, τριμηνιαίους κύκλους με σεμιναριακή αλλά και εξατομικευμένη συμβουλευτική. Κάθε κύκλος επιχειρηματικής επιτάχυνσης απευθύνεται δημόσια σε όσους αποσκοπούν στην εξέλιξη μιας ιδέας ή/και στη βελτίωση της επιχειρηματικής τους λειτουργία σε διάφορους κλάδους δραστηριότητας, με ιδιαίτερη βαρύτητα σ’ αυτούς του πολιτισμού, της αγροδιατροφής και των ψηφιακών εφαρμογών. Η συμμετοχή στις ανοιχτές μας προσκλήσεις είναι μεγάλη και η επιλογή των τελικώς ωφελούμενων γίνεται με βάση κριτήρια που αφορούν την ωριμότητα και καινοτομία της ιδέας, τη συμπληρωματικότητα της ομάδας, τη δυνατότητα υλοποίησης και την εγγύτητα στις ανάγκες της αγοράς» εξηγεί ο διευθυντής του Innovathens, Αντώνης Οικονόμου. Το Innovathens είναι μια ιδέα που γεννήθηκε μέσα στην κρίση, με στόχο να συμβάλει στην ενίσχυση της νεανικής και καινοτόμου επιχειρηματικότητας και ιδρύθηκε το 2014 ως σύμπραξη της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων, της Samsung Electronics Hellas και μιας σειράς συνδέσμων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας με τη χρηματοδότηση του προηγούμενου ΕΣΠΑ. Από το τέλος του 2015 είναι οικονομικά αυτοδύναμο και σήμερα λειτουργεί ο 8ος κατά σειρά κύκλος με τη συμμετοχή 14 ομάδων που δραστηριοποιούνται σε τομείς της πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας. «Αρκετά από τα πρότζεκτ και τις ιδέες που πέρασαν από τον χώρο μας υπήρξαν όντως εντυπωσιακά και ελπιδοφόρα. Ωστόσο, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία παραμένει η βιωσιμότητα της επιχειρηματικής προσπάθειας. Το γεγονός ότι πάνω από 20 σχήματα που ενισχύθηκαν στο Innovathens –από τα συνολικά 140 που εντάχθηκαν στα προγράμματά μας– λειτουργούν σήμερα ως επιχειρήσεις, εκτός του ότι είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό, είναι και κάτι που μας κάνει αισιόδοξους» λέει ο κ. Οικονόμου και η αλήθεια είναι πως, όταν γνωρίσεις τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο Innovathens powered by Samsung, εντυπωσιάζεσαι από τις ιδέες και τους ανθρώπους πίσω από αυτές. Προσπαθώντας να ξεχωρίσουμε κάποιες από τις start-ups που συμμετέχουν στον 8ο κύκλο, μιλήσαμε με ανθρώπους που έκαναν την καινοτομία πράξη, και μάλιστα με εφαρμογή στο ευρύτερο πεδίο του πολιτισμού.
16 lifo – 5.3.20
THEHAPPYACT
SCRIPT-UP
Σε αυτόν τον 8ο κατά σειρά κύκλο του προγράμματος υποστηρίζονται 14 ομάδες και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών. Script-Up Φιλικά προσβάσιμη ψυχαγωγία ΑΜΚΕ – TheHappyAct AEGEE - Athina Creators of Cosmos SMPC 360° points of view ReCompulsive Behaviour ART in HOTELS Caravan Creative Lab Creative- Interactive Concept Store Unspoiled Greece Part Education PlaceMe Liminal Mast Design
Το Script-Up είναι ένα social network το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους σεναριογράφους απ’ όλο τον κόσμο να διαφημίσουν το σενάριό τους περιληπτικά μπροστά στο κοινό τους αλλά και τους παραγωγούς – αυτό που στην Αμερική ονομάζουν pitching presentation. Λειτουργεί, λοιπόν, με τρεις τρόπους: ως διαδικτυακός ατζέντης, ως δημοσκοπική πλατφόρμα και ως market place. «Το Innovathens το γνωρίζουμε πολλά χρόνια, καθώς και το σημαντικό έργο που επιτελεί. Μόλις είδαμε ότι το συγκεκριμένο accelerator ταιριάζει στα θέλω μας αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε. Αφενός πήραμε κάποιες σημαντικές γνώσεις, αφετέρου είδαμε ότι πολλά πράγματα που είχαμε σκεφτεί για τη μελλοντική ανάπτυξη του προϊόντος μας ήταν σωστά. Εμείς βρισκόμαστε σε στάδιο τελικής και επίσημης υλοποίησης του Script-Up, ώστε να το λανσάρουμε προς τα τέλη του 2020 με αρχές του 2021» λέει ο κ. Παύλος Φωτιάδης, ένας από τους ιδρυτές της Script-Up.
Ο Βασίλης Καρακασίδης εμπνεύστηκε τη TheHappyAct μαζί με την αδερφή του, η οποία ασχολούνταν με την ειδική εκπαίδευση. «Πρόκειται για ένα καινοτόμο κοινωνικό start-up που έχει ως στόχο να δημιουργήσει κατάλληλες συνθήκες εξυπηρέτησης και πρόσβασης ατόμων στο φάσμα του αυτισμού σε χώρους ψυχαγωγίας και καθημερινών δραστηριοτήτων. Μέχρι πρότινος καθημερινές εμπειρίες, όπως η επίσκεψη σε ένα μουσείο, μια θεατρική παράσταση ακόμα και τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ, ήταν απαγορευτικές για τον πληθυσμό αυτό. Η ομάδα μας, σε συνεργασία με τις διάφορες εταιρείες λιανικής και ψυχαγωγίας, καταφέρνει να άρει αυτόν τον αποκλεισμό». Όσο για τη βοήθεια που έλαβε το TheHappyAct από το Innovathens, αυτή ήταν, πάνω απ’ όλα, η ανθρώπινη επαφή. «Το Innovathens αποτελείται από άτομα που έχουν και τις κατάλληλες γνώσεις αλλά και την επιθυμία να βοηθήσουν ουσιαστικά στο έργο που προσπαθείς να επιτελέσεις. Είναι ίσως ο ορισμός της ομάδας που είναι πάντα δίπλα σου».
ικού Επιταχυντή y Samsung:
θα αλλάξουν τα δεδομένα στον χώρο του πολιτισμού βρίσκουν μίας και Επιχειρηματικότητας της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων.
Στις 23 Μ αρτίου θ α π ρ αγ μ Pitching ατοποιη event, μ θε ί έσ ω τ ο υ ομάδες οποίου π ο υ σ υμ ο μ ι ε τέχουν του Επιχ σ τ ον κ ύ ειρηματ κ INNOVA λ ικ ο ού Επιτα T H EN S p χυν τ ή τ o we r e d ο υ ar t edit by Sams ion θα π ung: Th αρουσιά e SM σ ε αν θ ρ σου ν τ η ώ π ους τ ν ιδέα το ης αγορ για να ε υς άς και ε πιλ ε γού π ε ν δυ τ έ ν οι πέ ν επισκεφ ς τ ε ο μάδες π τ ού ν τ η ν Arles (Γ ο υ θα Απριλίο αλ λία) σ υ για το το τ έ λο μ ε γάλο e ς SMATH vent το . Σύ ν τ ο μ υ α περισ σότερες π λη ρ ο φ ορίες!
CREATORS OF COSMOS
360° POINTS OF VIEW
Αν κάποια στιγμή στο μέλλον βιώσεις την εμπειρία της εικονικής περιήγησης, πολύ πιθανόν να βρίσκεται από πίσω η 360° Points of View, μια εταιρεία που στόχο έχει να προσφέρει ξεχωριστές και τεχνολογικά προηγμένες λύσεις προβολής. «Σε ένα επαγγελματικό μου ταξίδι είδα εφαρμοσμένη την τεχνολογία της εικονικής περιήγησης και ήταν εκπληκτικό. Η 360° Points of View σήμερα βρίσκεται στο πρώτο στάδιο υλοποίησης της ιδέας μας και προσφέρει 3D εικονικές περιηγήσεις πραγματικών χώρων. Έχουμε στοχεύσει στους δύο από τους πιο σημαντικούς κλάδους της Ελλάδας, τον τουρισμό και, φυσικά, τον πολιτισμό» λέει ο Serif Issa που βρίσκεται πίσω από τη start-up και πιστεύει πως η χώρα μας αποτελεί πρόσφορο έδαφος για ένα τέτοιο εγχείρημα. «Αρκεί να πιστεύεις στην ιδέα σου, τα θεμέλια από την αρχή να είναι σταθερά, οι στόχοι να είναι καλά σχεδιασμένοι και, φυσικά, να μην τα παρατήσεις με την πρώτη δυσκολία. Το όλο εγχείρημα, για να πετύχει, προϋποθέτει να αγαπάς αυτό που κάνεις».
Ο Μάριος Χατζηδαμιανός μιλά για τη start-up με την οποία συμμετέχει στην Innovathens με το πάθος του ανθρώπου που βλέπει την ιδέα του να υλοποιείται. «Η Creators of Cosmos S.M.P.C. αποτελεί την πρώτη ελληνική εταιρεία που παράγει σενάρια για Παιχνίδια Ρόλων Φυσικής Κλίμακας (Live Action Role Playing Games). Η εταιρεία χρησιμοποιεί τα σενάριά της σε τέσσερις άξονες επαγγελματικής δραστηριότητας: Τουρισμός - Δημιουργικές Βιομηχανίες Παιχνιδοποίηση - Οικονομία της Γνώσης. Τα παιχνίδια της εταιρείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πέντε κατηγορίες υπηρεσιών και προϊόντων: ως εργαλεία διαχείρισης προορισμών, για τη μαθησιακή ανάπτυξη, την επαγγελματική κατάρτιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων, την άρση του κοινωνικού αποκλεισμού σε πληθυσμούς καθώς και για την έρευνα και την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών». Η συμμετοχή στον επιταχυντή έδωσε στην εταιρεία την ευκαιρία να γνωρίσει επαγγελματίες με κοινό επιχειρηματικό αντικείμενο και να διαπιστώσει τους πολλαπλούς τρόπους εμπλοκής των ενδιαφερομένων στον κλάδο του πολιτισμού. «Σημαντική ήταν η μεταφραστική δίοδος που εξασφαλίσαμε για την επιχείρησή μας ώστε να γίνουμε κατανοητοί στην αγορά, βοηθούμενοι από τους μέντορες του προγράμματος, καθώς είμαστε η πρώτη παγκοσμίως ελληνική εταιρεία στο αντικείμενο, και μάλιστα πρόσφατα η μοναδική στον κόσμο».
PLACEME
www.innovathens.gr smath.interreg-med.eu #INNOVATHENSba #CreativeIndustries4 #SMATH #SMATHEUproject
υτά είναι μόνο κάποια από τα παραδείγματα εταιρειών που συμμετέχουν στον 8ο κύκλο του Επιχειρηματικού Επιταχυντή του INNOVATHENS powered by Samsung: The SM-art edition, ενός προγράμματος ενίσχυσης της καινοτόμου επιχειρηματικότητας που προσφέρει γνώσεις, συμβουλές και χρήσιμες υποδείξεις για το στήσιμο και την ανάπτυξη μιας νέας επιχείρησης. «Για το άμεσο μέλλον το όραμά μας είναι να διευρύνουμε την εκπαιδευτική μας λειτουργία για εφήβους και νέους με καινούργια προγράμματα σε ειδικές δεξιότητες, να ενισχύσουμε την επιτυχημένη λειτουργία του επιχειρηματικού μας επιταχυντή και να ειδικευτούμε σε νέους τομείς, όπως αυτοί των μουσικών επαγγελμάτων και της κυκλικής οικονομίας» λέει ο κ. Οικονόμου, περιγράφοντας ένα όραμα που μπορεί να αλλάξει την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα μέσα από νέους ανθρώπους που έχουν μια πραγματικά καινοτόμο ιδέα και αναζητούν την απαραίτητη βοήθεια και στήριξη για να την υλοποιήσουν.
5.3.20 – lifo
17
ΜΟΥΣΙΚΗ
FY: Ο ΝΕΑΡΌΣ ΡΆΠΕΡ ΚΆΝΕΙ ΤΙΣ ΕΜΠΕΙΡΊΕΣ ΤΟΥ ΩΣ ΣΟΎΠΕΡ ΣΤΑΡ ΑΥΘΕΝΤΙΚΉ ΠΟΠ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΆΖΕΣ, ΣΠΆΖΟΝΤΑΣ ΚΆΘΕ ΚΑΛΟΎΠΙ ΠΟΥ ΈΧΕΙ ΥΠΆΡΞΕΙ ΜΈΧΡΙ ΤΏΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΜΟΥΣΙΚΉ. ΑΠΌ ΤΟΝ M. HULOT ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΑΥΓΟΥΛΗΣ
18 lifo – 5.3.20
M
ετά από μια επιτυχία σαρωτική με το «Δεν με θέλουν», που τον έκανε όνομα πρώτου μεγέθους στην ελληνική ποπ, κι ένα άλμπουμ, το «Lingo», που ήταν σχεδόν ουρανοκατέβατο για τη μουσική κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, η νέα ολοκληρωμένη δουλειά του FY αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά και αρκετή επιφυλακτικότητα – γιατί είναι πολλοί αυτοί που τον περίμεναν με το τουφέκι στη γωνία. Μετά απ’ όσα έζησε πολύ έντονα τον προηγούμενο χρόνο (παίρνοντας μια γερή γεύση από τη ζωή του σούπερ σταρ), ο δρόμος που θα ακολουθούσε φαινόταν αυτονόητος: trap anthems που θα ήταν μία από τα ίδια, συνεργασία με κάποιο σελέμπριτι για να ανέβει στις τάσεις και να μονοπωλήσει το ενδιαφέρον στις κουτσομπολίστικες εκπομπές, εκμεταλλευόμενος το ευπώλητο της παρουσίας του και τον απόηχο μιας κτηνώδους επιτυχίας. Λίγο προτού βγει το νέο του άλμπουμ, το οποίο από τον τίτλο ακόμα δίνει ξεκάθαρα το στίγμα του νέου στάτους του, «Super Star», και ενώ όλοι περίμεναν ένα ακόμα χιτ, έβγαλε το «Με τα ίδια μάτια», ένα βαθιά συναισθηματικό κομμάτι, αρκετά δύσκολο και προσωπικό, όπου με ειλικρίνεια μιλάει για το παιδί που χάθηκε. Tο «Super Star» είναι ένα άλμπουμ που ελάχιστα μοιάζει με το «Lingo». Δεν έχει τη συνοχή του, ενώ θεματικά υπάρχει μια εμμονή στο πώς είναι να βρίσκεσαι στην κορυφή και να ζεις την επιτυχία, ωστόσο είναι ένα άλμπουμ που βγάζει τον FY από την comfort zone του, με ήχο εντελώς σημερινό, αλλά και εντελώς ξένο για τα αυτιά του Έλληνα, που για να διασκεδάσει ανατρέχει συχνά στην Ανατολή. Υπάρχουν πολλοί που βρίσκουν ενοχλητικό το γρέζι της φωνής του και τον τρόπο που εκφέρει τις λέξεις (έναν τρόπο μοναδικό και αναγνωρίσιμο), αυτό που κάνει όμως είναι πολύ πιο σημαντικό απ’ ό,τι αν ήταν ο τέλειος τραγουδιστής: φτιάχνει αυθεντική ποπ για τις μάζες, σπάζοντας κάθε καλούπι που έχει υπάρξει μέχρι τώρα στην ελληνική μουσική. Κομμάτια όπως το «Woh» και το «Άρωμα» είναι εξαιρετικές στιγμές νέας μουσικής που πατάνε στα νέα βραζιλιάνικα beats και στις παραδοσιακές ποπ φόρμες και το δεύτερο single «Just like me» είναι ένα κλασικό ρεγκετόν που θα χαλάσει κόσμο στα κλαμπ. Και δεν είναι τα μόνα δυνατά κομμάτια του άλμπουμ. «Ο ήχος του άλμπουμ δεν ήταν καθόλου ρίσκο για μένα», λέει με χαρά –ο δίσκος του μόλις έχει ανέβει σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες και οι φαν του αφήνουν τα καλύτερα σχόλια–, «γιατί ήταν ένα πολύ πρωτοποριακό πράγμα από την αρχή. Παρ’ όλα αυτά, έχει πολλά πιασάρικα κομμάτια, σχεδόν όλα είναι hits material. Αν με έχεις παρακολουθήσει, ξέρεις πως κάπως έτσι είναι η φάση μου, να ελίσσομαι και να μεταλλάσσομαι γενικά και να εξελίσσομαι προοδευτικά. Αν εγώ κάνω κάτι νέο και το κάνω καλά, θα αρχίσουν να το κάνουν πολλοί. Όταν βλέπεις μπροστά, δεν γίνεται να είσαι εφήμερος». «Έχει κάποιο κόστος το ότι είσαι σούπερ σταρ;» «Είναι πολλά που χάνεις, αλλά είναι και πολλά αυτά που κερδίζεις. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι στη φάση που με ρωτάνε “καλά, δεν βαριέσαι με όλα αυτά τα live, τις φωτογραφίες με τους φαν, με όλα αυτά που πρέπει να κάνεις;”. Όλα έχουν ένα κόστος, δεν μπορώ να κυκλοφορήσω και να πάω μια βόλτα στο πάρκο, αλλά μπορώ να πάω στο Παρίσι και να κυκλοφορώ στο κέντρο με μια Μπέντλεϊ, δεν μπορώ να κάνω εδώ άνετος τα ψώνια μου, αλλά μπορώ να πάω έναν ολόκληρο μήνα στην Αμερική και να ψωνίζω σε ένα mall. Σε άλλα κερδίζεις, σε άλλα χάνεις, δεν γίνεται να τα έχεις όλα δικά σου. Έχουν αλλάξει πολλά από πέρσι, έχω ωριμάσει και το ακούς και στον ήχο μου αυτό. Έχουν βοηθήσει και τα σόου, με έχει βοηθήσει το γεγονός ότι έχω γνωρίσει δέκα ανθρώπους παραπάνω, ότι έχω δει δέκα πράγματα παραπάνω. Από την επιτυχία έχει καθαρίσει το γκαζόν και έχουνε φύγει τα φίδια, έχουν μείνει πολύ λίγα άτομα τα οποία είναι κοντά μου και ξέρουμε τι θέλει ο ένας από τον άλλον. Η σχέση που έχω με την κοπέλα μου είναι τεράστιος παράγοντας στο ποιος είμαι και στο τι είμαι γενικά, κάτι που δεν το είχα όσο έγραφα το “Lingo”. Θα ήταν 15 φορές καλύτερο αν είχα αυτήν τη σχέση, γιατί με συμβουλεύει, την ακούω, υπάρχει μια σχέση επικοινωνίας και κατανόησης, οπότε μπορώ να καταλάβω κι εγώ τον εαυτό μου καλύτερα. Η μουσική είναι η αλήθεια γενικά, οπότε, αν θέλεις απλώς να γράφεις πράγματα που δεν ισχύουν, δεν μπορείς να τα υποστηρίξεις και δεν σε εκφράζουν πάνω απ’ όλα, κάνε κάποια άλλη δουλειά καλύτερα. Λέω ακριβώς αυτά που νιώθω και ακριβώς αυτά που πιστεύω μέχρι εκεί που δεν μπορούν να βλάψουν εμένα ή κάποιον άλλον. Οτιδήποτε νιώθω είναι πολύ εύκολο να το κάνω τραγούδι κι έχω τον ψυχαναγκασμό να βγάζω συνεχώς κάτι καινούργιο».
Η μουσική είναι η αλήθεια γενικά, οπότε, αν θέλεις απλώς να γράφεις πράγματα που δεν ισχύουν, δεν μπορείς να τα υποστηρίξεις και δεν σε εκφράζουν πάνω απ’ όλα, κάνε κάποια άλλη δουλειά καλύτερα. Λέω ακριβώς αυτά που νιώθω και ακριβώς αυτά που πιστεύω μέχρι εκεί που δεν μπορούν να βλάψουν εμένα ή κάποιον άλλον.
super star Το «Super Star» κυκλοφορεί σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες από την Capital Music/ Panic Records. Στο YouTube μπορείς να το ακούσεις στο κανάλι της Capital Music.
5.3.20 – lifo
19
CITY VIBES
ΜΑΓΑΖΙΆ ΓΙΑ GEEKS
ΠΟΎ ΘΑ ΒΡΕΙΣ MANGA, ΦΙΓΟΎΡΕΣ ΤΟΥ «GAME OF THRONES» ΚΑΙ VINTAGE ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ; ΑΠΌ ΤΟΝ ΗΛΊΑ ΖΩΓΡΆΦΟ
SOLARIS
VINTAGE TOY MANIA
FiGURESWORLD
Στο βιβλιοπωλείο Solaris μπορεί κανείς να βρει πληθώρα αγγλικών και αμερικανικών κόμικς, περιοδικά και άλμπουμ επιστημονικής φαντασίας, φαντασίας και τρόμου, καθώς και τα δημοφιλή manga, τα ιαπωνικά κόμικς που τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μέρος της ποπ κουλτούρας. Εδώ και τριάντα χρόνια το μαγαζί της Δέσποινας Παπαδοπούλου στα Εξάρχεια είναι ο ναός της κουλτούρας του εικονογραφημένου και, εκτός από έντυπα, διαθέτει αφίσες, μπλούζες, φιγούρες, κουμπαράδες, αγάλματα, μπρελόκ, λούτρινα, T-shirts και πολλά ακόμη.
Το Vintage Toy Mania στην Αγία Παρασκευή μας κάνει να θυμόμαστε με νοσταλγία τα παιδικά μας χρόνια. Ανάμεσα στα πολλά παιχνίδια από τη δεκαετία του ’60 κι έπειτα υπάρχουν GI Joe, χελωνονιντζάκια, Dungeons and Dragons, Hero Quest, ήρωες της Marvel, Κάστρα και Πολιορκητές, Playmobil, Lego και διάφορα επιτραπέζια.
Το FiguresWorld ξεκίνησε το 2005 από το πάθος του συλλέκτη και ιδιοκτήτη του καταστήματος, Βασίλη Κηρόπουλου, για τις φιγούρες ηρώων γνωστών σειρών, ταινιών και video games κάθε εποχής. Στο μαγαζί του μπορεί να βρει κανείς κυρίως φιγούρες από την Ευρώπη των ’70s και των ’80s, ενώ τα ’90s έχουν την τιμητική τους. Ταυτόχρονα υπάρχουν και πιο σύγχρονες φιγούρες «για όλα τα οικονομικά βαλάντια», όπως σημειώνει ο κ. Κηρόπουλος.
Info: Μπόταση 6, Αθήνα, 210 3841065, https://solaris.gr/
20 lifo – 5.3.20
Info: Ζεφύρων 1, Αγία Παρασκευή, 213 0295931, FB: https://www.facebook.com/ VINTAGETOYMANIA/
Info: Λεωφ. Ελ. Βενιζέλου, Νέα Σμύρνη, 210 9886194, FB: https://www.facebook.com/ FiguresWorld/
S
ΣΤΗΝ ΑΘΉΝA
ΚΆΙΣΣΑ
ΠΑΙΧΝΟΔΡΌΜΙΟ
Η Κάισσα, στην αρχή της Καλλιδρομίου, είναι το πρώτο και παλιότερο κατάστημα στην Ελλάδα για επιτραπέζια. «Από τα πιο απλά και οικογενειακά, όπως είναι η Monopoly, μέχρι πιο σύνθετα, τα λεγόμενα στρατηγικά, που μπορεί να χρειαστούν ακόμα και οκτώ ώρες για να ολοκληρωθούν. Ο λόγος που ονομάζονται “στρατηγικά” είναι επειδή απαιτούν μεγαλύτερη προσπάθεια από άποψη κανόνων και χρόνου» αναφέρει η Ανδρονίκη Θεοδώρου, υπεύθυνη των καταστημάτων.
Το Παιχνοδρόμιο ξεκίνησε την περιπέτειά του διαδικτυακά πριν από μία δεκαετία τουλάχιστον, πράγμα που το κάνει ένα από τα πρώτα vintage παιχνιδάδικα στην Ελλάδα. Το κατάστημα ειδικεύεται σε vintage και retro παιχνίδια της δεκαετίας του ’80, αλλά, πέρα από αυτά, μπορείς να ανακαλύψεις διαμάντια όλων των εποχών, καθώς και διάφορα συλλεκτικά διακοσμητικά είδη, βινύλια, κόμικς, DVD, βιντεοπαιχνίδια και επιτραπέζια. «Όταν ο κόσμος μάς ρωτάει πού βρήκαμε όλον αυτόν τον θησαυρό, η απάντησή μας είναι “από εσάς!”» δηλώνουν οι άνθρωποι του Παιχνοδρομίου.
Info: Καλλιδρομίου 8, Αθήνα, 210 3606488, https://kaissagames.com/
Info: Πανδώρου 73, Αθήνα, 213 0431271, FB: https://www.facebook.com/pexnodromio/
5.3.20 – lifo
21
παιδιά και απόγονος του Γεώργιου Καραϊσκάκη. Μεγάλωσα στα χωριά του Βάλτου, στους κόλπους μιας αγροτικής οικογένειας, ως την ηλικία των δώδεκα ετών, οπότε αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στην πρωτεύουσα. Ο πατέρας μου ήταν κτηνοτρόφος –μια περίοδο ήταν και αγροφύλακας–, ενώ η μητέρα μου βοηθούσε κι εκείνη στις γεωργικές εργασίες, παρά τις αυξημένες υποχρεώσεις μιας πολύτεκνης οικογένειας. Όταν ήρθαμε στην πόλη, ο πατέρας μου δούλεψε στα λιπάσματα, ενώ η μητέρα μου παρέμεινε νοικοκυρά.
q Τα παιδικά μας χρόνια είναι αυτά που διαμορφώνουν τη ζωή μας. Οι γονείς μου ήταν άνθρωποι ανοιχτοί, με πολλή αγάπη μεταξύ τους και με δημοκρατικά ιδεώδη. Μας γαλούχησαν με τις έννοιες της ελευθερίας και της αλληλεγγύης. Απ’ αυτούς διατηρώ πολύ έντονα την ανιδιοτέλεια, την ειλικρίνειά τους και, κυρίως, ότι ήταν άνθρωποι που δεν τους άρεσαν τα πολλά λόγια, προτιμούσαν τις πράξεις. Στο χωριό διαπαιδαγωγήθηκα με το αίσθημα της ανεξαρτησίας, της χειραφέτησης και της αυτονομίας. Ως παιδί ένιωθες ξέγνοιαστος, δεν είχες να φοβηθείς τίποτα και όλος ο κόσμος σού ανήκε.
q Ακόμα και σήμερα στο Κερατσίνι νιώθω «φιλοξενούμενη». Ο τόπος μου είναι εκεί, στο χωριό.
Έχω συγκρατήσει στη μνήμη μου τη χαρά, τον ενθουσιασμό, τη φροντίδα και τη ζωντάνια εκείνων των χρόνων. Ύστερα ακολούθησαν οι λύπες, οι πίκρες και ο αβάσταχτος πόνος. Ωστόσο, έχω να επισκεφτώ τα μέρη όπου γεννήθηκα από το καλοκαίρι του 2013, δύο μήνες πριν δολοφονηθεί ο Παύλος. Ήταν το τελευταίο ανέμελο καλοκαίρι της ζωής μου. Συναισθηματικά και σωματικά δεν έχω τη δύναμη να βρεθώ ξανά εκεί. Από τότε που έχασα τον γιο μου δεν έχω πάει ούτε στο εξοχικό μας στη Σαλαμίνα.
q Με τον σύζυγό μου γνωριστήκαμε το 1975 και παντρευτήκαμε δύο χρόνια αργότερα. Εκείνος εργάστηκε σκληρά στα ναυπηγεία αλλά και στη Ζώνη του Περάματος. Ευτυχώς, βγήκε στη σύνταξη προτού κυριαρχήσει το χάλι με τους φασίστες στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Μέχρι το 2013 εργαζόμουν ανελλιπώς στον τομέα του υφάσματος. Σε μια βιοτεχνία για πέντε χρόνια και στη συνέχεια κατ’ οίκον.
Γεννήθηκε στο Χαλκιόπουλο Αιτωλοακαρνανίας, ζει στο Κερατσίνι.
ΦΥΣΣΑ
q Γεννήθηκα το 1960 στο Χαλκιόπουλο Αιτωλοακαρνανίας. Είμαι το τελευταίο παιδί μιας οικογένειας με επτά
q Ο Παύλος γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1979 και η κόρη μου, η Ειρήνη, το 1983. Ο γιος μου ήταν ένα παιδί ζωηρό, δυναμικό, και πρόλαβε να χορτάσει τις εποχές της αλάνας και του ατελείωτου παιχνιδιού. Του άρεσε πολύ το διάβασμα, είχε πολλά ερεθίσματα και τα εξέφραζε μέσω των στίχων και της μουσικής. Ο Παύλος μεγάλωσε σε μια φτωχή περιοχή και γνώρισε από νωρίς την αδικία και την ανισότητα. Κάποτε τον ρώτησα γιατί τα τραγούδια του βγάζουν τόσο πόνο κι εκείνος μου είπε: «Αν δεν με είχατε μάθει να αγαπάω, δεν θα μπορούσα να διακρίνω τη δυστυχία που υπάρχει εκεί έξω».
q Όλα άλλαξαν στις 18 Σεπτεμβρίου του 2013. Τον θυμάμαι από τον Αύγουστο του ίδιου έτους να τον απασχολεί κάτι. Εκεί που ήταν χαρούμενος, βυθιζόταν στις σκέψεις του. Παρότι είχε τακτοποιήσει το εργασιακό του μέλλον, τον παρατηρούσα μερικές φορές και έδειχνε σαν να ήταν σε κατάθλιψη. Ήταν γύρω στις 5 το απόγευμα όταν τον φίλησα, τον χαιρέτησα, με την κοπέλα του τη Χρύσα, και είπαμε ότι θα πιούμε τον καφέ μας στο μπαλκόνι το επόμενο πρωί. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που τον είδα ζωντανό. Αργά το βράδυ, ο κλήρος έπεσε στον σύζυγό μου να με ενημερώσει. Στην αρχή μού είπαν ότι είχε χτυπήσει. Δεν τους πίστεψα. Ήξερα ότι είχε συμβεί κάτι σοβαρό. Όταν άνοιξα την πόρτα, θυμάμαι ότι είπα στον Τάκη: «Μέχρι εδώ ήταν;». Αλλά είχα μια ρημάδα ελπίδα μήπως και…
q Ξανασυνάντησα τον γιο μου στις 3 μετά τα μεσάνυχτα στον νεκροθάλαμο του Γενικού Κρατικού Νίκαιας. Πολύς κόσμος γύρω μου, αλλά κανείς δεν μου μίλαγε. Μετά από λίγο είδα το άψυχο σώμα του. Προσπάθησα να τον ζεστάνω. Ήθελα να φύγουμε από κει μέσα. Δεν μπορούσα να τον αποχωριστώ. Τρεις μαχαιριές. Είδα τα τραύματα στον πνεύμονα και στην καρδιά. Από τότε, ούτε ο Παύλος έχει εμάς ούτε εμείς αυτόν. Μου λείπει. Όλα μου λείπουν. Η παρουσία του, οι κινήσεις του, η φωνή του. Κι εκείνη η πόρτα που, πλέον, δεν ανοίγει. Από τότε ξεκίνησε ο γολγοθάς μας.
q Για έναν ολόκληρο χρόνο δεν ήθελα να ξέρω λεπτομέρειες για το πώς έγινε. Μάλιστα, ένα χυδαίο πρωτοσέλιδο κατάφερα να το δω μετά από τέσσερα χρόνια. Και ο Θέμος δεν ήταν εκεί για να με δει που χτυπούσα το κεφάλι μου στον τοίχο. Αλλά, ο Θεός ας τον αναπαύσει.
ΑΘΗΝΑΙΟΙ
q Η δίκη της Χ.Α. είναι η μακροβιότερη της Μεταπολίτευσης και γενικά στα ελληνικά δικαστικά χρονικά.
22 lifo – 5.3.20
Σε αυτό συνέβαλε και η εξάμηνη αποχή των δικηγόρων, όπως και οι σκόπιμες καθυστερήσεις της υπεράσπισης. Φυσικά, υπάρχει ένας τεράστιος όγκος στοιχείων και υποθέσεων που απαιτείται να εξεταστούν. Το ζήτημα είναι ότι ο κόσμος δεν έχει αντιληφθεί το περιεχόμενο όσων εκδικάζονται εκεί. Οι περισσότεροι εστιάζουν στον δολοφόνο και όχι στην εγκληματική οργάνωση. Ένα ποσοστό της δικαίωσής μας θα είναι να μπορέσουμε να αποδείξουμε ότι δεν ήταν ένας ή μια ομάδα της Χ.Α. η οποία λειτούργησε μόνη της. Δεν δικάζεται ο Ρουπακιάς ή οι 17 που βρέθηκαν εκείνο το βράδυ. Δεν θα έκαναν τίποτα χωρίς να δοθεί εντολή άνωθεν. Είναι μια εγκληματική οργάνωση. Τέλος.
q Πράγματι, η εισαγγελική πρόταση για την ενοχή μόνο του Γ. Ρουπακιά και την απαλλαγή των 17 κατηγορουμένων ως μελών της τοπικής οργάνωσης Νίκαιας από την κατηγορία της συνέργειας στην ανθρωποκτονία του γιου μου ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες της χρυσαυγίτικης ηγεσίας και της υπεράσπισής της. Εκείνη την ημέρα δεν άντεχα άλλο, δεν ένιωθα καλά. Λίγο πριν φύγω, αισθάνθηκα την ανάγκη να πλησιάσω την εισαγγελέα την ώρα μιας μικρής διακοπής και να της θέσω ένα ερώτημα: «Σήμερα ο Παύλος κλείνει 75 μήνες νεκρός. Τον ξαναμαχαιρώσατε;». Καμία αντίδραση εκ μέρους της. Το μόνο που έχω να πω είναι ότι δεν άκουσε και δεν είδε τίποτα. Το Τάγμα Εφόδου έχει βρεθεί στο δικαστήριο. Κι όμως, τους αθώωσε όλους εκτός του Ρουπακιά. Ελεεινή, η μόνη έκφραση που μου έρχεται στο μυαλό. Ακόμα και ο ίδιος ο Μιχαλολιάκος θα απέδιδε περισσότερες ευθύνες απ’ αυτήν. Αν ήμουν στη θέση της, θα ντρεπόμουν πολύ.
q Μετά από επτά χρόνια αντέχω ακόμη και είμαι εκεί, παρούσα, στην αίθουσα του δικαστηρίου, για να τους δω να φυλακίζονται ως εγκληματική οργάνωση. Το γεγονός ότι είναι εκτός Κοινοβουλίου είναι μια δικαίωση και αυτό οφείλεται στον αντιφασιστικό αγώνα. Είναι αποτέλεσμα της δίκης, της κινητοποίησης που κάναμε κι έτσι μπορέσαμε να τους δούμε ξανά να κρύβονται στις τρύπες τους. Εκεί όπου ανήκουν. Ήθελαν να κυριαρχήσουν παντού. Στο Κερατσίνι, στη Δραπετσώνα, στον Πειραιά. Και ο Παύλος ήταν εμπόδιο γι’ αυτούς. Δυστυχώς, η μεταστροφή των πολιτών των περιοχών αυτών προς την ακροδεξιά έγινε εντελώς ξαφνικά. Δεν θεωρώ ότι ο κόσμος συνολικά τους αγκάλιασε ή τους χειροκρότησε. Τρόμο προκάλεσαν. Βέβαια, μη γελιόμαστε, φασίστες πάντα υπήρχαν, απομεινάρια των δωσίλογων και των ταγματασφαλιτών. Ο φασίστας της διπλανής πόρτας εμφανίζεται όταν βρίσκει πρόσφορο
απο τον γιάννη πανταζόπουλο φωτογραφιeσ: πάρις ταβιτιάν
ένα χυδαίο πρωτοσέλιδο Για έναν ολόκληρο χρόνο δεν ήθελα να ξέρω λεπτομέρειες για το πώς έγινε. Μάλιστα, ένα χυδαίο πρωτοσέλιδο κατάφερα να το δω μετά από τέσσερα χρόνια. Και ο Θέμος δεν ήταν εκεί για να με δει που χτυπούσα το κεφάλι μου στον τοίχο. Αλλά, ο Θεός ας τον αναπαύσει.
5.3.20 – lifo
23
q Δεν φοβήθηκα ποτέ όλα αυτά τα χρόνια. Και δεν με ενδιαφέρει αν έρθουν να με σκοτώσουν. Αντιθέτως, θα ηρεμήσω κιόλας. Έτσι κι αλλιώς, το σπίτι μας το έκλεισαν οριστικά. Και χωρίς να τους ενοχλήσουμε ποτέ. Ήρθαν και αφαίρεσαν τη ζωή ενός παλικαριού έτσι απλά, χωρίς κανέναν λόγο. Ο Παύλος δολοφονήθηκε μπροστά στα μάτια όλων, της αστυνομίας, των περαστικών και των κατοίκων της περιοχής. Όλοι παρακολουθούσαν. Ειδικά η αστυνομία, αν ήθελε, θα προλάβαινε. Ο Παύλος έδωσε τη ζωή του για ν α σκοτώσει τον φόβο του. Αυτό είναι το δίδαγμα για τις επόμενες γενιές. Όμως, ποια μάνα θα δεχτεί ότι ο γιος της θυσιάζεται εν καιρώ ειρήνης; Γι’ αυτό και δεν συμφωνώ ότι ήταν θυσία αλλά μια καθαρή δολοφονία.
Μάγδα Φύσσα
έδαφος. Έτσι εξηγούνται και τα υψηλά ποσοστά της Χ.Α. Ας μην έχουμε αυταπάτες. Είχαν λουφάξει για καιρό και τους δόθηκε η ευκαιρία να ξεπεταχτούν. Το ίδιο το «σύστημα» ήταν αυτό που τους έφερε στην επιφάνεια. Αλλά υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά. Ο Παύλος είχε τα τραγούδια και τον λόγο του. Αυτοί ήταν στυγνοί δολοφόνοι.
q Η ελληνική κοινωνία είναι συνυπεύθυνη για τη δολοφονία του γιου μου. Το αίμα του Παύλου έχει κυλήσει στα χέρια των ψηφοφόρων της Χ.Α. Ακόμη και τώρα η πλειονότητα δεν γνωρίζει και δεν ενδιαφέρεται να ασχοληθεί για ποιον λόγο έγινε. Κυρίως, δεν επιθυμεί να μάθει. Αποποίηση ευθυνών, αυτό μας χαρακτηρίζει ως λαό. Διότι, αν σκαλίσει για να διαπιστώσει τι πραγματικά συνέβη, θα αντικρίσει στον καθρέφτη τον ίδιο του τον εαυτό. Προφανώς, υπερισχύει το «έλα, μωρέ, δεν βαριέσαι, δεν έγινε στο σπίτι το δικό μας». Ξέρετε, όμως, πόσο εύκολο είναι να βρεθεί και στο σπίτι το δικό τους; Αυτό δεν έχουν αντιληφθεί. Επτά χρόνια μετά, αναγκάζομαι να κυκλοφορώ στη γειτονιά και να βρίσκομαι σε μια μόνιμη ταραχή.
q Ευτυχώς, υπάρχει και ένα μεγάλο μέρος του κόσμου που συντάχθηκε μαζί μας. Είναι νέα παιδιά που με σταματούν στον δρόμο και μου εκφράζουν τη συμπαράστασή τους. Είναι όλοι αυτοί που ζητούν μια αγκαλιά, δίνουν ένα φιλί, σε κοιτούν με αγάπη και, τελικά, σου δίνουν δύναμη και κουράγιο για να αντέχεις και να συνεχίζεις. Αυτή είναι η μοναδική ελπίδα. Διότι ο Παύλος δεν θα γυρίσει πίσω, ούτε θα δικαιωθούμε. Ακόμη δεν έχει έρθει κανείς απ’ αυτούς να σταθεί αντρίκια μπροστά μου και να μου απαντήσει ευθέως στο ερώτημα γιατί τον σκότωσαν. Ήθελε να ζήσει και δεν τον άφησαν. Να μου εξηγήσουν επιτέλους το γιατί.
q Επίσης, δεν έχει καμία σχέση η δολοφονία των μελών της Χ.Α. με αυτήν του παιδιού μου. Άλλωστε, πολλοί, πάρα πολλοί έχουν πει ότι πιθανόν να τους έχουν «φάει» οι ίδιοι. Ωστόσο, δεν έχουν καμία σχέση τα δύο γεγονότα μεταξύ τους. Ο Παύλος απλώς έβλεπε μπάλα σε μια καφετέρια δίπλα στο σπίτι του, ενώ αυτοί ήταν φρουρά της Χ.Α.
q Απελπίστηκα πολλές φορές, αλλά ποτέ δεν σκέφτηκα να τα παρατήσω. Τις πιο πολλές στιγμές ήμουν μόνη μου σε μια άδεια αίθουσα δικαστηρίου. Ο κόσμος έδειξε αδιαφορία, όπως και τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης. Για μένα, ήταν και παραμένει βασική υποχρέωση να παρευρίσκομαι εκεί. Όχι μόνο για τη μνήμη του γιου μου αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο, τις γενιές που ακολουθούν, καθώς και για τους δικηγόρους. Δεν ήθελα να νιώθουν μόνοι τους όταν έδιναν έναν μεγάλο αγώνα. Μες στην απέραντη μοναξιά μου ήμουν εκεί γι’ αυτούς. Άλλωστε, τελειώνοντας το δικαστήριο, είσαι έτσι κι αλλιώς μόνη σου. Ποιος μπορεί να σου καλύψει το κενό της ψυχής σου; Κανείς.
q Υπήρχαν πολλές δύσκολες στιγμές στη διάρκεια των επτά ετών. Όμως η χειρότερη ήταν να ακούς στο δικαστήριο το σύνθημα «αίμα - τιμή - Χρυσή Αυγή» και να σου λένε: «Πού είναι ο Παύλος σου τώρα;». Είναι η ώρα που έφτασα στα όριά μου. Τους περισσεύει το θράσος. Έχουμε έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με τον Πατέλη και ήταν έτοιμος να λιποθυμήσει. Ανθρωπάκια θρασύδειλα. Ούτε για φτύσιμο δεν αξίζουν. Κτήνη χωρίς ίχνος μετάνοιας. Όμως, το κακό το έκαναν. Ο δε Μιχαλολιάκος δεν είπε ποτέ ούτε καν το όνομα του Παύλου.
q Τα μαύρα ρούχα δεν τα φοράω για τον κόσμο ούτε για να δείξω ότι πενθώ. Δεν οφείλω και δεν χρωστώ σε κανέναν τίποτα. Το μαύρο είναι το χρώμα που έχει η ψυχή μου κι αυτό επιθυμώ. Από τον Σεπτέμβρη του 2013 ο χρόνος για μένα έχει παγώσει. Μέχρι τότε, παρά τα καθημερινά μας προβλήματα, κάναμε όνειρα και σχέδια. Ήμασταν ευτυχισμένοι. Έπειτα όλα ισοπεδώθηκαν. Ξέρετε τι σημαίνει να λατρεύεις την εγγονή σου και να μην μπορείς να της μεταδώσεις την αγάπη σου; Είχαν στεγανοποιηθεί όλα τα συναισθήματά μου. Δεν ένιωθα παρά μια απέραντη ακινησία.
q Την επιζητώ τη μοναξιά. Θέλεις να μένεις μόνη με τις αναμνήσεις σου. Με τον Παύλο μιλάω πολλές φορές, και τώρα πιο έντονα απ’ ό,τι κατά το παρελθόν. Καθημερινά, στο σπίτι μου, σ’ εκείνη τη γωνιά που έχω δημιουργήσει με φωτογραφίες του. Παλιότερα, την προσπερνούσα αυτή τη γωνιά. Ήμουν πολύ θυμωμένη.
q Έχω δύο εγγονές, τη Θεοδώρα και την Αριάδνη. Η Δώρα ήταν ο ισορροπιστής της οικογένειας εκείνες τις αποφράδες μέρες. Δυόμισι ετών παιδί χτυπιόταν να κλείσουμε την τηλεόραση όταν αναφέρονταν στη δολοφονία του Παύλου. Δεν ήθελε να γίνονται συζητήσεις μέσα στο σπίτι. Δεν θα ξεχάσω ποτέ που τον πρώτο χρόνο, όταν πήγαμε στο κοιμητήριο όπου είναι ο Παύλος, έμεινε απέξω – δεν έχει μπει ποτέ μέσα. Όταν με άφησε στον δρόμο, κοίταξε απορημένη και μονολόγησε: «Κοιμούνται. Ήπιαν γάλα;». Τη δεύτερη φορά, πάλι στην είσοδο, είπε στη μητέρα της: «Ξέρω πού πάει η γιαγιά, στον θείο Παύλο». Τους τελευταίους μήνες έχει ξεκινήσει τις απορίες και η μικρή.
q Με τον άνδρα μου ξέρουμε ότι μόνο όταν φύγουμε από τη ζωή θα ησυχάσουμε. Ο σύζυγός μου ήταν αυτός που μας κράτησε ενωμένους. Και είμαι σίγουρη ότι αυτό ήταν μια υπόσχεση που είχε δώσει στον Παύλο και έχει κάνει τα πάντα για να μην την αθετήσει. Εκείνος διάλεξε άλλον δρόμο για να εκτονώνει τον πόνο του. Προτιμά να φεύγει, πηγαίνοντας σε βουνά ή σπηλιές. Είναι η δική του διαφυγή. Με τη Χρύσα, την κοπέλα του Παύλου, δεν έχουμε διατηρήσει επαφές. Επέλεξε να κάνει μια νέα αρχή στη Λάρισα και έπραξε ορθά. Ήταν παρούσα σε ένα σκηνικό που τη στιγμάτισε για πάντα. Έπρεπε να ξαναφτιάξει τη ζωή της και να προχωρήσει.
Ξανασυνάντησα τον γιο μου στις 3 μετά τα μεσάνυχτα στον νεκροθάλαμο του Γενικού Κρατικού Νίκαιας. Πολύς κόσμος γύρω μου, αλλά κανείς δεν μου μίλαγε. Μετά από λίγο είδα το άψυχο σώμα του. Προσπάθησα να τον ζεστάνω.
q Όλα αυτά τα χρόνια εισέπραξα πολλή αγάπη. Κι αυτή που δίνω από την πλευρά μου είναι αληθινή. Η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι το ύψιστο αγαθό. Κανείς δεν μπορεί να σου τη στερήσει. Πλέον, δεν μπορώ να αντέξω άλλο το μαχαίρι. Γι’ αυτό και υπήρξαν πολλές στιγμές που, φεύγοντας από το δικαστήριο, σκέφτηκα να επιστρέψω στο σπίτι, να πάρω ένα και να το στρέψω στην καρδιά μου. Όμως άντεξα. Απ’ όλα τα τραγούδια του, το αγαπημένο μου, που δεν του άρεσε καθόλου, ήταν οι «Αναμνήσεις», επειδή έλεγε «πώς να ξεχάσω την αγκαλιά της μάνας». Με τον Παύλο τα λέγαμε όλα. Αλλά θα ήθελα να έχω προλάβει, προτού φύγει, να του πω άλλη μια φορά πόσο πολύ τον αγαπούσα. Κι αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω και είχα μια ευκαιρία, θα ήθελα να είχα μπει μπροστά στον γιο μου και να μαχαίρωναν εμένα.
24 lifo – 5.3.20
week
26
ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα
30
ΒΙΒΛΙΟ Γυναίκες που ακούστηκαν δυνατά στον κόσμο: δοκίμια που έγραψαν ιστορία
33
ΓΕΥΣΗ
ΜΟΥΣΙΚΗ 10�1 άλμπουμ από γυναίκες Γυναικείες «φωνές» με άποψη, που ξεχωρίζουν στη μουσική του σήμερα. από τη μαρια παππα
32
constance tenvik, amelia webb, 2019 © constance tenvik, παραχώρηση γκαλερί the breeder
Η Νίκη Μηταρέα γράφει για το Ziller’s και το Μ8
EIΚΑΣΤΙΚΑ
Εργοτάξιο εξαιρετικών αισθημάτων Ένα βίντεο μιλάει για το τι συμβαίνει όταν αισθάνεσαι ξένος προς τον εαυτό σου, ενώ, λίγο πιο πέρα, τερατόμορφες, θηλυπρεπείς φιγούρες γοητεύουν και απωθούν ταυτόχρονα. Δανειζόμενη το όνομά της από τον υπότιτλο του λογοτεχνικού περιοδικού «Οδός Πανός» του Γιώργου Χρονά, η ομαδική έκθεση της γκαλερί Breeder συγκεντρώνει έργα που έχουν να κάνουν με την ανθρώπινη ύπαρξη, τον Άλλο και τη διαφορετικότητα ως κατάσταση αλλά και ως ανάγκη της ανθρώπινης φύσης. Συμμετέχουν οι καλλιτέχνιδες Agnieszka Polska, Νάνα Σαχίνη, Σοφία Στέβη, Constance Tenvik και Marianne Vlaschits. ä 5-28/3, The Breeder, Ιάσονος 45, Μεταξουργείο, Τρ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 12:00-18:00. Εγκαίνια: 5/3, 20:00-22:00
topevents
talk
7
week
5 - 1 1 μ αρ τιου 20 20
απο τη γεωργια παπασταμου
Iάσονας Βενετσανόπουλος Χταπόδια από νέον, μύθοι και ποπ ευαισθησία.
Ποια είναι η σχέση σου με την Ασία; «Παρατήρησε ένα μπαμπού για 10 χρόνια. Γίνε μπαμπού. Μετά ξέχασέ τα όλα και ζωγράφισε». Αυτή η ατάκα από το βιβλίο Ζεν και η τέχνη της τοξοβολίας με ακολουθεί από τα πρώτα χρόνια που άρχισα να ασχολούμαι με τη ζωγραφική. Αγάπησα από νωρίς το γιαπωνέζικο σινεμά και με συγκινεί η ζωγραφική των μοναχών του ζεν. Στα φοιτητικά μου χρόνια ταξίδεψα στην Ινδονησία, όπου ήρθα σε επαφή με τα καθαρά χρώματα του τροπικού κλίματος, και στην Κίνα, όπου με επηρέασαν η λεπτότητα και η λεπτομέρεια της παραδοσιακής τους ζωγραφικής.
1 ΜΟΥΣΙΚΗ Maluma
3 ΟΠΕΡΑ Europeras 1 & 2
Ο 26χρονος Κολομβιανός σταρ που έκλεψε την παράσταση στο «Madame X» της Mαντόνα, συνοδεύοντάς τη στο κομμάτι «Μedellin», έρχεται στην Αθήνα. Τη συναυλία του Maluma, που θεωρείται από τα μεγαλύτερα ονόματα στον χώρο της ρεγκετόν και της λάτιν-ποπ αυτήν τη στιγμή παγκοσμίως, θα ανοίξει η Ελένη Φουρέιρα. 11/3, Κλειστό Γήπεδο Μπάσκετ ΟΑΚΑ, λεωφ. Σπύρου Λούη, 21:00, εισ.: από 35 ευρώ
2 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Στήβεν Αντωνάκος: Φως. Ο Στήβεν Αντωνάκος και η ρωσική πρωτοπορία
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Michael Prodanou
Δεν υπάρχει μαέστρος. Δεν υπάρχει ένας οδηγός. Δεν υπάρχει κανένα σύνολο ανθρώπων που να διέπεται από την καθιερωμένη ιεραρχία της όπερας όπως την ξέρουμε. Η μετα-όπερα του Τζον Κέιτζ, η οποία συνιστά μια δοξαστική όσο και βιτριολική ματιά στο ρεπερτόριο της όπερας του 18ου και 19ου αιώνα, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. 5-7/3, Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 216 8091000, 20:30, είσοδος ελεύθερη (με δελτία προτεραιότητας)
4 ΘΕΑΤΡΟ Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα Μια σειρά 67 έργων-τυπωμάτων του Στήβεν Αντωνάκου εκτίθεται για πρώτη φορά στην Αθήνα, μαζί με έργα της συλλογής Κωστάκη, δηλαδή των Καζιμίρ Μαλέβιτς, Ιβάν Κλιούν, Αλεξάντρ Ρότσενκο, Ιβάν Κουντριασόφ, Ναντιέζντα Ουνταλτσόβα και Ξένια Έντερ. 5/324/4, MOMus-Μουσείου Άλεξ Μυλωνά, Αγίων Ασωμάτων 5, Θησείο, Τρ.-Τετ., Παρ.Σάβ. 11:00-19:00, Πέμ. 11:00-22:00, Κυρ. 11:00 - 16:00. Εγκαίνια: 5/3, 19:30
26 lifo – 5.3.20
STOEP TH S PR ES
Έχοντας διακριθεί με το βραβείο Κάρολος Κουν, η Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη ανεβάζει τώρα με την ομάδα Anima ένα από τα πιο σκοτεινά και δυστοπικά έργα του 20ού αιώνα, το Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα του Έντεν φον Χόρβατ. Μια άνεργη γυναίκα προσπαθεί να βρει λύση στο οικονομικό αδιέξοδο που βιώνει, βάζοντας το σώμα της ενέχυρο στο Εργαστήριο Ανατομίας, προκειμένου να πάρει τα χρήματα που αντιστοιχούν κι έτσι να εξασφαλίσει μια άδεια πλασιέ για να μπορέσει να εργαστεί. 9/3-12/4, Bios, Πειραιώς 84, Πέμ.-Κυρ. 21:00, εισ.: 10-14 ευρώ
Λόγω των σπουδών του στην αρχιτεκτονική, ο Michael Prodanou χειρίζεται με ευχέρεια τις αναλογίες, τους όγκους και τον χώρο. Όταν ζωγραφίζει ανθρώπινες μορφές, η τεχνική γίνεται λιγότερο σημαντική, ενώ κυριαρχούν η σύνθεση, η κίνηση και το συναίσθημα. 7/3-24/5, Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Γκάζι, Πέμ.-Κυρ. 10:00-18:00, Παρ.Σάβ. 10:00 - 22:00 εισ.: 2,5-5 ευρώ. Εγκαίνια: 6/3, 20:00
Πώς άρχισες να ασχολείσαι με τη ζωγραφική; Η ζωγραφική ήταν μέρος της ζωής μου, καθώς η μητέρα μου ζωγράφιζε ανέκαθεν. Οπότε, όταν τα υπόλοιπα παιδιά άρχισαν σιγά-σιγά να σταματούν να ζωγραφίζουν, εγώ συνέχισα. Από πολύ νωρίς ήταν ένας τρόπος να εκφράζω τα συναισθήματά μου και τελικά να αποκωδικοποιώ όλα όσα συνέβαιναν γύρω μου. Τι θα δει κανείς αν έρθει στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών; Έργα που θυμίζουν αρχαίες μυθικές αφηγήσεις που κάποιος έβαλε στην πρίζα και τους έδωσε ρεύμα, μετατρέποντας έτσι τον μύθο σε γιγάντια neon billboards. Έχεις κάποιον αγαπημένο χαρακτήρα από τα έργα της έκθεσης; Τον χταπόδη, αυτή την ανολοκλήρωτη μορφή η οποία έχει πλοκάμια για άκρα. Είναι ένας από τους τέσσερις χαρακτήρες του έργου «Αlmost Ηuman». Γιατί σπούδασες ψυχοθεραπεία; Οι σπουδές μου στην ψυχοθεραπεία ήρθαν μετά από πολλά χρόνια που έκανα ο ίδιος θεραπεία. Έχοντας ζήσει αυτό το απίστευτο ταξίδι και τη θετική αλλαγή που έφερε στη ζωή μου, θέλησα να το σπουδάσω για να εμβαθύνω περαιτέρω. Στην πορεία διαπίστωσα πόσο συμπληρωματικά λειτουργούν αυτές οι σπουδές με τη ζωγραφική. Ποιος είναι ο αγαπημένος σου μύθος; Ο «Ήλιος και ο αέρας» του Αισώπου. Μου θυμίζει κάθε φορά τον τρόπο με τον οποίο θέλω να πλησιάζω τους ανθρώπους, με ζέστη. Info: Η έκθεση «neo-mythical» φιλοξενείται από τις 5 Μαρτίου μέχρι τις 4 Απριλίου στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών (Γλύκωνος 4, Δεξαμενή, Κολωνάκι). Ώρες λειτουργίας: Τρ.-Παρ. 11:0014:30 & 18:00-21:00, Σάβ. 11:00-14:30, είσοδος ελεύθερη. Εγκαίνια: 5/3, 19:30.
5 ΠΑΡΤΙ Athens DJs and Performers for Athens Pride
DANCE
Το καθιερωμένο πάρτι που ενισχύει οικονομικά το Athens Pride επιστρέφει τo Σάββατο 7 Μαρτίου για έβδομη συνεχόμενη χρονιά.Τριάντα πέντε DJs και περφόρμερ από την Ελλάδα και το εξωτερικό ενώνουν τις δυνάμεις τους σε ένα επικό fund raising πάρτι το οποίο θα διαρκέσει μέχρι το πρωί, καταλαμβάνοντας τα τρία dance stages του «Ρομάντσο». 7/3, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 22:00, εισ.: €5 πριν από τις 00:00, €8 μετά, για την ενίσχυση του Athens Pride 2020
6 ΟΠΕΡΑ Πάπισσα Ιωάννα
To Elektrika παρουσιάζει τη Nur Jaber, DJ και παραγωγό από τη Βηρυτό, με τακτικές εμφανίσεις σε μερικά από τα καλύτερα κλαμπ του κόσμου. 6/3, 6 d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι, 24:00, εισ.: 8 ευρώ
Team Spirit Prevails Ο Kormoranos και μερικοί από τους πιο σταθερούς συνεργάτες του (Blue Lagoon, Noff Weezy, Andreas Palmer, Ayshel κ.ά.) για ένα ακόμα πάρτι στο «Ρομάντσο».
ΙNSTAR
από την ομάδα σύγχρονου χορού Πρόσχημα Μια παράσταση για τη γυναικεία φύση, που ισορροπεί ανάμεσα στο οικείο και στο ανοικείο.
Π
6/3, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, 23:30
ΜΟΥΣΙΚΗ
Danceteria: Jennifer Cardini Christian Löffler Ο ταλαντούχος deep house και techno παραγωγός Christian Löffler έρχεται στην Αθήνα, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής του περιοδείας, για μια εμφάνιση στο Fuzz Club. 7/3, Fuzz Club, Πατριάρχου Ιωακείμ 1, Ταύρος (Πειραιώς & Χαμοστέρνας), 20:00, εισ.: 17-23 ευρώ
Ninos Du Brasil
To «βλάσφημο» κείμενο του Εμμανουήλ Ροΐδη γίνεται όπερα για την Εθνική Λυρική Σκηνή σε μουσική σύνθεση Γιώργου Βασιλαντωνάκη και σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά. Το ποιητικό κείμενο που υπογράφει ο συγγραφέας Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης αφηγείται την ιστορία της γυναίκας που έφτασε να πάρει τον θρόνο του πάπα, κρύβοντας τη γυναικεία της φύση. 8-22/3, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Συγγρού 364, 18:30, εισ.: 15-60 ευρώ
7 PERFORMANCE Cultural Exchange Rate
Το ανατρεπτικό δίδυμο από την Ιταλία αναμειγνύει ιδιαίτερους και γεμάτους ένταση ήχους με θορύβους, ηλεκτρονική μουσική, ρυθμούς batucada και σάμπα, old school techno και πολυπληθείς χορωδίες. Μαζί τους ο Jay Glass Dubs. 7/3, Temple Athens, Ιάκχου 17, 20:00, εισ.: 12-18 ευρώ
Από το Λονδίνο ως τη Βηρυτό και από το Βρετανικό Μουσείο μέχρι τους ναούς του Λιβάνου έχει φτάσει η Τάνια Ελ Χούρι, παρουσιάζοντας διαδραστικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς που τοποθετούν το κοινό στο κέντρο της δράσης. Στη Στέγη, η Λιβανέζα live artist Τάνια Ελ Χούρι διαβάζει, μέσα από ένα οικογενειακό ημερολόγιο, την πανανθρώπινη ιστορία της μετανάστευσης. 6-8/3, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση - Εκθεσιακός Χώρος -1, λεωφ. Συγγρού 107-109, 16:45, 18:00, 19:15, 20:30, 22:45, εισ.: 5-12 ευρώ
H ιδιοκτήτρια του επιδραστικού label Correspondant, συχνή επισκέπτρια του Panorama bar και icon της LGBTQI+ κοινότητας, σε μια βραδιά με experimental techno, electro και nu-disco. 6/3, Crust, Πρωτογένους 13, 23:30, εισ.: 10 ευρώ
10 Years of Lies Records Η Long Island Electrical Systems ή L.I.E.S. του Ron Morelli δημιουργήθηκε το 2010 στο Μπρούκλιν και γρήγορα έγινε ένα από τα σημαντικότερα labels για τον σύγχρονο ηλεκτρονικό ήχο. Με αναρίθμητες κυκλοφορίες και θρυλικά ονόματα στον κατάλογό της, η L.I.E.S. έρχεται προσκεκλημένη της πλατφόρμας Phormix και του Temple για να γιορτάσει τα 10 της χρόνια. Lineup: Ron Morelli, An-i (live), Cardinal & Nun (live), Morah.
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΌ ΠΆΡΚΟ ΠΑΛΙΏΝ ΠΛΕΚΤΗΡΊΩΝ - ΥΦΑΝΤΗΡΊΩΝ ΑΘΗΝΏΝ, Κορυτσάς 39, Βοτανικός Ημέρες & ώρες παραστάσεων: 12-15/3 & 19-22/3, 11:00-14:00 & 17:00-20:00 Κρατήσεις πληροφορίες: 6909471254 Instagram: prosximadancecompany
όσο απελευθερωμένο είναι, αλήθεια, το γυναικείο σώμα και τι αντιπροσωπεύει στη σύγχρονη κοινωνία; Αυτό το αιώνιο ερώτημα προσεγγίζει η νέα χορογραφική δουλειά της ομάδας χορού Πρόσχημα, με τη χορογράφο Μαρία Κολιοπούλου να δημιουργεί ένα ντουέτο για τη γυναικεία ταυτότητα, που ερμηνεύουν οι Ιωάννα Αποστόλου και Χριστίνα Ράινχαρτ. Στο Instar δύο γυναίκες εξερευνούν τη δυαδικότητά τους, ξεδιπλώνοντας πλευρές δύναμης, ιεραρχίας, συμπερίληψης και αποκλεισμού. Με χιούμορ, ευαισθησία και έντονη διεισδυτική ματιά, η παράσταση συναντά τα ασαφή όρια ανάμεσα στο ντυμένο και στο γυμνό σώμα, επιτρέποντας να φανούν οι διαφορετικές πτυχές του. Κεντρικό ρόλο στην αφηγηματική εξέλιξη της χορογραφίας αλλά και στη διαμόρφωση του χώρου έχει το ένδυμα, που συμβολίζει τις πολλές πτυχές της γυναικείας φύσης. Η καθημερινή πράξη της ένδυσης και της έκδυσης γεννά ένα είδος τελετουργίας που διατρέχει όλη την παράσταση. Το γυναικείο σώμα, αποκαλύπτοντας τη γύμνια του, ακυρώνει κανονισμούς και κώδικες, προκαταλήψεις και κοινωνικούς διαχωρισμούς και εφευρίσκει μια νέα γλώσσα για να μιλήσει για τη γυναικεία φύση, θέτοντας αντιστικτικά τα ζητήματα της ταυτότητας και της ελευθερίας. Ο όρος «instar» αναφέρεται στα διαφορετικά στάδια του κύκλου ζωής των αρθρόποδων, μέχρι τη σεξουαλική τους ωρίμανση: κατά τη μεταμόρφωσή του κάθε έντομο περνάει από διαφορετικά στάδια «έκδυσης», σε καθένα από τα οποία «αλλάζει ρούχα». Στη λογική αυτή δομείται η παράσταση, που εξελίσσεται ανάμεσα στο «ντύσιμο» και στο «γδύσιμο», ανάμεσα στο οικείο και στο ανοίκειο.
φωτό: elpida tempou
Elektrika: Nur Jaber
7/3, Temple Athens, Ιάκχου 17, 24:00, εισ.: 8-10 ευρώ
5.3.20 – lifo
27
σινεμά
H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ο αόρατος άνθρωπος The invisible man Σκηνοθεσία: Λι Γουανέλ Πρωταγωνιστούν: Ελίζαμπεθ Μος, Άλντις Χοτζ, Στορμ Ρέιντ
Το βαμμένο πουλί
Ο πρώην σύντροφος μιας γυναίκας αυτοκτονεί και της αφήνει ως ένα μεγάλο μέρος της τεράστιας περιουσίας του, με την ίδια να υποψιάζεται ότι πρόκειται για παγίδα. Μια σειρά από παράξενες συμπτώσεις θα αποβούν σχεδόν θανατηφόρες, ενώ η ίδια προσπαθεί να αποδείξει ότι καταδιώκεται από μια αόρατη παρουσία.
The painted bird Σκηνοθεσία: Βάκλαβ Μαρχούλ Πρωταγωνιστούν: Χάρβεϊ Καϊτέλ, Ούντο Κίερ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Μπάρι Πέπερ
week
Ο Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο
Κακό
α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο
28 lifo – 5.3.20
Γιέρζι Κοζίνσκι είναι μια σχετικά ξεχασμένη, ιδιάζουσα περίπτωση των αμερικανικών γραμμάτων. Γεννήθηκε στην προπολεμική Πολωνία και έζησε προστατευμένος κατά τη διάρκεια του πολέμου, καθώς ο πατέρας του άλλαξε το ονοματεπώνυμό του, μια οικογένεια καθολικών τον υιοθέτησε σε ένα μικρό χωριό, τον βάφτισε χριστιανό και τον βοήθησε να κυκλοφορεί με τη νέα του ταυτότητα ανενόχλητος στην τοπική κοινωνία. Κατάφερε να γίνει δεκτός σε αμερικανικό πανεπιστήμιο τη δεκαετία του ’50, χρησιμοποιώντας τις συστάσεις ενός μορφωτικού ιδρύματος που ψευδεπίγραφα σκάρωσε ο ίδιος! Δούλεψε ως φορτηγατζής, σπούδασε στο Columbia, έγινε συγγραφέας και κινήθηκε με πτυχία και αέρα κοσμικού διανοουμένου στους κύκλους της ιντελιγκέντσιας και του εντυπωσιασμένου Χόλιγουντ, θυμίζοντας σε πολλά τον χαρακτήρα του αμέριμνου, σοφού κηπουρού που έπλασε στο Being There, που το 1979 έγινε αριστουργηματική ταινία από τον Χαλ Άσμπι, το Να είσαι εκεί, κύριε Τσανς, με τον Πίτερ Σέλερς. Το magnum opus του παραμένει το Βαμμένο Πουλί, το ζοφερό χρονικό ενός αγοριού στην Ανατολική Ευρώπη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Για αμφότερα τα καλύτερά του έργα κατηγορήθηκε για βαρύ δανεισμό, και σε πολλά εδάφια για κανονική πλαστογραφία. Ειδικά για το Painted Bird, που πήρε τον τίτλο του από έναν χωρικό που, ως παραβολή στο βιβλίο, μπογιατίζει ένα μικρό πτηνό, το στέλνει να βρει ένα σμήνος και πέφτει νεκρό στο έδαφος γιατί τα άλλα πουλιά δεν το αναγνωρίζουν, το θέμα ήταν βαθύτερο και ηθικό: ο Γιέρζι Κοζίνσκι, μεταξύ τύρου και αχλαδιού, σε συνεντεύξεις ή συνερεύσεις με διάσημους φίλους, ισχυριζόταν πως επρόκειτο για αυτοβιογραφία, αποκρύπτοντας εύσχημα ένα παρελθόν που δεν ήταν δύσκολο να διασταυρωθεί. Όταν αποκαλύφθηκε η αλήθεια, ο Κοζίνσκι, ο οποίος αυτοκτόνησε το 1991, έπαψε να ταυτίζεται δημόσια με τον Γιόσκα, τον νεαρό κατατρεγμένο ήρωα του πιο γνωστού βιβλίου του, δίνοντας αφορμή στους επικριτές του (αν και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που τον
υποστήριζαν ένθερμα) να πουν πως το άλυτο ψυχολογικό του πρόβλημα ήταν η άρνηση της αληθινής του ταυτότητας και η επιμονή του να κατασκευάζει μια γοητευτική, αν και αντιφατική, περσόνα από ανθρώπους που συνάντησε ή κάποτε άκουσε γι’ αυτούς – ακόμα και για τον πρώτο γάμο του με μια πάμπλουτη Αμερικανίδα που πέθανε νέα έγραψε, αλλάζοντας τα ονόματα, στο Blind Date. Ωστόσο, το ότι ο ισχυρισμός της αυτοβιογραφίας ενδέχεται να είναι κίβδηλος δεν αφαιρεί τη λογοτεχνική αξία και την αναμφισβήτητη δύναμη του Painted Bird. Η μεταφορά του στο σινεμά από τον Τσέχο Βάκλαβ Μαρχούλ, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας και μπήκε στις εννιά επιλαχούσες του φετινού Διεθνούς Όσκαρ, μια μεγαλεπήβολη παραγωγή με την υποστήριξη γνωστών ηθοποιών, όπως ο Χάρβεϊ Καϊτέλ, ο Στέλαν Σκάρσγκαρντ και ο Τζούλιαν Σαντς, γυρίστηκε σε 7 στάδια και στο διασλαβικό γλωσσικό ιδίωμα, έτσι ώστε να μη θιγούν κάτοικοι μεσευρωπαϊκών χωρών από τα πορτρέτα βάναυσων χωρικών, αγροίκων από την Τσεχία ή την Πολωνία, που βασανίζουν το μικρό παιδί όταν πέφτει στα χέρια τους. Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε την περιπέτεια επιβίωσης ενός νεαρού εβραιόπουλου στον παραλογισμό του Ολοκαυτώματος. Ενώ το Europa Europa της Ανιέσκα Χόλαντ οδηγεί την αφήγηση στρωτά, το Βαμμένο Πουλί ακολουθεί επεισοδιακά την περιπλάνηση του Γιόσκα και τις συναντήσεις του με ανθρώπους που, είτε τον θεωρούν Εβραίο είτε Τσιγγάνο, τον κακοποιούν σωματικά και ψυχικά, βιάζοντας την ενηλικίωσή του – μόνο ένας ναζί δείχνει οίκτο και του χαρίζει τη ζωή από επιλογή και όχι από δεισιδαιμονικό φόβο, από σκοπιμότητα ή αδιαφορία. Ο Γιος του Σαούλ του Λάσλο Νέμες ήταν μια μονοχρωματική κόλαση του Δάντη, μια ανελέητη αμόρσα στο τέλος της λογικής. Στο Βαμμένο Πουλί ο Μαρχούλ επιλέγει στιλπνό μαυρόασπρο και αργά tracking shots για να αποδώσει τον εφιάλτη με ψήγματα ελπίδας και μερικές σκηνές, σχεδόν ειδυλλιακές, συνώνυμες της ζωής. ΑΝΔΟΡΑ-ΑΣΤΟΡ
Ανατολική Ευρώπη, τέλη Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ένα παιδί προσπαθεί να επιβιώσει μόνο του στην ύπαιθρο, ταξιδεύοντας από χωριό σε χωριό. Αντιμετωπίζει τις πιο σκληρές δοκιμασίες, διατηρώντας όμως την ελπίδα ζωντανή, σε μια αδυσώπητη εποχή.
Ο κορυφαίος συγγραφέας του φανταστικού, H.G. Wells, παραδέχτηκε πως διασκέδασε παρακολουθώντας την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματός του Ο αόρατος άνθρωπος, αλλά δεν έκρυψε τη βαθιά του απογοήτευση από τον χειρισμό του ήρωα, του επιστήμονα που τροποποίησε τον δείκτη διάθλασης και κατάφερε την εξαφάνιση της ύλης, εφαρμόζοντάς τη στον εαυτό του, γιατί, όπως έλεγε, τον μετέτρεψε σε παράφρονα. Ο σκηνοθέτης του αριστουργήματος του 1933, ο Τζέιμς Γουέιλ, master της συμβολικής φρίκης τη χρυσή περίοδο των τεράτων της Universal και δημιουργός της σειράς των πρώτων Φρανκενστάιν, υπερασπίστηκε την επιλογή του, δηλαδή την τοποθέτηση ενός έκκεντρου ήρωα με αμφίβολη ηθική στα μάτια ενός κοινού που εκπροσωπεί τη λαϊκή λογική. Περίπου εκατό χρόνια αργότερα, ο αόρατος Έιντριαν γίνεται απερίστροφα κακός, ένας εμμονικός stalker που δεν ανέχεται τη φυγή της εξαντλημένης φίλης του, την οποία κυνηγά ανελέητα ακόμη και μετά θάνατον, βιάζοντας και εκβιάζοντάς τη σε ένα θρίλερ που ο Γουέλς θα έβλεπε με δέος – και σίγουρα με τρόμο. Η διαδρομή από τον φασκιωμένο Κλοντ Ρέινς των ’30s ως τον υπαινικτικά παρόντα Όλιβερ Τζάκσον Κόεν του 21ου αιώνα είναι μεγάλη και στην αποτελεσματικότατη, δυναμική ταινία του Λι Γουανέλ το κέντρο βάρους πέφτει στην αγωνιώδη προσπάθεια της Σεσίλια όχι μόνο να ξεφύγει από τις κακόβουλες ορέξεις του ιδιοφυούς πρώην της αλλά και να πείσει τον καλύτερό της φίλο ότι μια σατανικών προθέσεων εκτοπλασματική οντότητα την απειλεί, αφού πρώτα πρέπει να αποδεχτεί πως η αυτοκτονία του είναι ένα παράξενο τέχνασμα, ένα εφιαλτικό υπολογισμένο πλάνο που σκοπό έχει να την παγιδέψει για πάντα σε μια φαντασματική φυλακή, αφού τη στείλει στο ψυχιατρείο. Ο Αυστραλός σκηνοθέτης, που έχει υπογράψει το παραγνωρισμένο Upgrade και γράψει τα Saw για τον φίλο του Τζέιμς Γουάν, δείχνει αξιοπρόσεκτο έλεγχο των μέσων του σε ένα σχεδόν b movie/horror που ισορροπεί ανάμεσα στο παλιό και στο νέο, χωρίς απαραίτητα να βαραίνει από την κληρονομιά του Dark Universe της Universal (όπου θεωρητικά ανήκει ο Αόρατος Άνθρωπος) ή να επιδιώκει βεβιασμένα να προσαρτηθεί στη νεολογία των θρίλερ με κοινωνικές προεκτάσεις και διανοουμενίστικο meta, όπως το συλλαμβάνουν ο Άρι Άστερ και ο Τζόρνταν Πιλ. Το πρώτο μισό χτίζει την πλοκή στην ψυχολογία και στην αφαίρεση. Η αναστατωμένη Σεσίλια αμφιβάλλει και σχεδόν δαιμονίζεται σε σεκάνς που υπαινίσσονται παρουσία και απουσία ταυτόχρονα, σαν να συμβαίνει μια θύελλα στο ταραγμένο και ως έναν βαθμό ενοχικό μυαλό της. Όταν το ποσοστό της δικής της ευθύνης μηδενίζεται, βγαίνουν τα μαχαίρια (και οι πένες) και η Ελίζαμπεθ Μος αναλαμβάνει δράση μεγαλοπρεπώς. Έμπειρη σε χαρακτήρες θυμάτων που επιβιώνουν σε εξαιρετικές τηλεοπτικές σειρές, όπως το «Mad Men» και το «Handmaid’s Tale», η Αμερικανίδα ηθοποιός αριστεύει, αντιστρέφοντας τη δράση προς όφελός της, στρώνοντας έτσι τον δρόμο της χειραφέτησης για μια μοναχική ηρωίδα σε ένα σύμπαν καχυποψίας και εχθρότητας. Ο Γουανέλ και η Μος γυρίζουν μαεστρικά τον καθρέφτη στον θύτη, ξεγυμνώνοντάς τον μπροστά στο κοινό, που πλέον τον παρακολουθεί πιο καθαρά όσο εκείνος εξαντλεί τα αποθέματα επιστημονικής
επινοητικότητας και εκδικητικής πονηριάς. Μια ευχάριστη κινηματογραφική έκπληξη υψηλής έντασης και επιμελημένης δομής που υπηρετεί το είδος χωρίς να κάνει μασάζ στα κλισέ. VILLAGE RENTI 4,10,11-VILLAGE MALL 2,7,13-VILLAGE PAGRATI 1,5-VILLAGE FALIRO 1,5,9-VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,4-ODEON MAROUSI 2-ODEON ESCAPE 1,5-ΑΕΛΛΩ CINEMAX 1-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1-ΑΙΓΛΗ 2-ΑΝΟΙΞΗ 1-WEST CITY 3-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 5-TOWN CINEMAS 1-ΑΡΤΕΜΙΣΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ ΟΝΑΡ-ΖΕΑ
Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς
Το επίπεδο των ερμηνειών, στη χορογραφική του σύνθεση και τις ξεχωριστές στιγμές του, αγγίζει την τελειότητα – δεν θα περιμέναμε τίποτε λιγότερο από το ταλέντο του Οικονομίδη να συνταιριάζει αρμονικά έμπειρους επαγγελματίες με χαρισματικούς ερασιτέχνες σε πρωταγωνιστικούς ή δευτερεύοντες ρόλους, με δουλεμένες ατάκες και αξέχαστα ξεσπάσματα. Η μεγάλη διάρκεια της Τρύπιας Καρδιάς αφαιρεί μέρος της δύναμης και της συνοχής της και από ένα σημείο κι έπειτα η επιτάχυνσή της επηρεάζει την ευκρίνεια της πλοκής, αλλά το επικό, κοενικό φινάλε αποζημιώνει. ΑΣΤΥ
Σκηνοθεσία: Γιάννης Οικονομίδης Πρωταγωνιστούν: Βασίλης Μπισμπίκης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Γιάννης Τσορτέκης, Στάθης Σταμουλακάτος, Βαγγέλης Μουρίκης Σε μια μικρή πόλη της Ελλάδας, όταν το ερωτικό πάθος διασταυρώνεται με την απληστία για το χρήμα, τα πτώματα αρχίζουν να στοιβάζονται το ένα πάνω στο άλλο και η «Ωραία Κοιμωμένη» Όλγα δεν θα μάθει ποτέ από τι πραγματικά έχει γλιτώσει.
Ο Γιάννης Οικονομίδης επιτέλους παραδέχεται την κωμωδία που υπαινισσόταν στο φιλμικό του σύμπαν και την προσφέρει γενναιόδωρα χωρίς να εκχωρεί την αφομοιωμένη γραφή, τη σταθερή προβληματική και τη συνολική αισθητική του. Η Μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς είναι το Pulp Fiction του, το γουέστερν των καραγκιόζηδων, το θρίλερ των ψευτοπαλικαράδων, υπαρξιακή φάρσα και γκανγκστερικό ρομάντζο ταυτόχρονα, μια ακόμα ιδιοσυγκρασιακή ακτινογραφία της ιλαροτραγικής παθογένειας της αήττητης ελληνικής νοοτροπίας. Η σκηνογραφία της κορυφαίας Ιουλίας Σταυρίδου είναι αξιοθαύμαστη: η ταινία μοιάζει να εκτυλίσσεται ένθεν και ένθεν της εθνικής οδού, ανάμεσα σε επαρχιακά σπίτια (Λαμία;), αγροκτήματα, σκυλάδικα, κωλόμπαρα και καφετέριες, σε μια τοπογραφία που συνεχώς εναλλάσσει την οικεία ρευστότητα της ελληνικής περιφέρειας με την ακινησία που εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο. Το κορεσμένο φως της μέρας διαδέχεται η ιδρωμένη νύχτα και τις μεγάλες διαλογικές σεκάνς εκρήξεις απωθημένης οργής, με τον Οικονομίδη να πυροβολεί σε καίρια σημεία. Η ψύχραιμη τζαζ του Γάλλου συνθέτη των ταινιών του Μισέλ Γκοντρί, Ζαν Μισέλ Μπερνάρ, διακόπτεται από τελειωμένα λαϊκά. Μανάδες, σκύλες και αδάμαστες, ντοπάρουν τους κανακάρηδές τους με δόλια σχέδια εξόντωσης των αντιπάλων και στοργικά ταπεράκια με μαγειρευτό καύσιμο. Μπράβοι και δούλοι υπηρετούν αμφίβολους αφεντάδες με άλυτα θέματα. Η ανθρώπινη πινακοθήκη του Οικονομίδη σε δραματικό φόρτε: φάτσες εξαντλημένες, πνιγμένες στα ρηχά, ψυχές πεποιημένες, σε βαθύ τρόμο. Ο Γλάρος (Στάθης Σταμουλακάτος, σπουδαίος), κατά βάση σιωπηλός, στωικός ακροατής, λανθάνων αισθηματίας, παρακολουθεί την εξέλιξη του ανένδοτου που κήρυξαν οι δυο αντεραστές, ο επιχειρηματίας (Γιάννης Τσορτέκης) και ο λαϊκός τραγουδιστής (Βασίλης Μπισμπίκης), για τα μάτια μιας Ωραίας Ελένης (Βίκυ Παπαδοπούλου), η οποία βλέπει Σταύρο Τσιώλη, ακούει Nightstalker και γενικά… κοιμάται με ελαφρά ανησυχία στο δικό της παρενθετικό σύμπαν – και διατηρεί ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τον μπαμπά της στην Πάτρα, ενώ πέφτουν κορμιά και βασανίζονται ψυχές ακριβώς δίπλα της! Ο σκηνοθέτης του Σπιρτόκουτου, έξι χρόνια μετά το Μικρό Ψάρι, αλλά ακονισμένος μετά το θεατρικό tour de force στο Στέλλα Κοιμήσου, πειράζει την κλασική εκδοχή του παράνομου, εκτροχιασμένου πάθους με ήρωες που νομίζουν πως ορμώνται από τη διάτρητη, πληγωμένη καρδιά τους (το λάτιν σύνδρομο του νεοέλληνα…), αλλά ουσιαστικά είναι αναίσθητοι ατομιστές που αποκαλύπτονται ανεπιστρεπτί όταν ο αυτοκαταστροφικός εγωισμός τους κατατροπώνεται.
Σκοτεινά Νερά
«Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού», του David Grann Η ιστορία που συγκλόνισε τις ΗΠΑ σε ένα αριστούργημα λογοτεχνικής δημοσιογραφίας.
Dark Waters Σκηνοθεσία: Τοντ Χέινς Πρωταγωνιστούν: Μαρκ Ράφαλο, Αν Χάθαγουεϊ, Τιμ Ρόμπινς Ένας μεγαλοδικηγόρος με ειδίκευση σε θέματα περιβάλλοντος αποφασίζει να βοηθήσει δυο αγρότες που ισχυρίζονται ότι ένα παράρτημα της εταιρείας DuPont αποβάλλει τοξικά απόβλητα στον τοπικό ποταμό, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας δεκαπενταετούς διαμάχης που θα θέσει σε δοκιμασία όχι μόνο την καριέρα του αλλά και την υγεία του και τις οικογενειακές του σχέσεις.
Δεν διαθέτουν όλοι οι δικηγόροι το χάρισμα της Έριν Μπρόκοβιτς, πόσο μάλλον τη λάμψη της Τζούλια Ρόμπερτς, δεν κυριαρχούν στον χώρο άμα τη εμφανίσει, δεν βγάζουν γλώσσα όποτε τα πράγματα δυσκολεύουν και σίγουρα δεν εξαφανίζουν τις σοβαρές υποθέσεις που αναλαμβάνουν στο όνομα της σταρ προσωπικότητάς τους. Ο Ρομπ Μπάιλοτ του Μαρκ Ράφαλο, διακριτικός και μονίμως σκυθρωπός, ένας εγκρατής οικογενειάρχης και άνθρωπος του καθήκοντος, αποτελεί την ακριβώς αντίθετη περίπτωση αφοσιωμένου νομικού, με εξίσου σημαντική υπόθεση στα χέρια του, ωστόσο ένα εκτεταμένο άρθρο των «New York Times» και του δημοσιογράφου Ναθάνιελ Ριτς έφερε στο φως μια πολυετή διαμάχη ανάμεσα σε κατοίκους των Μεσοδυτικών Πολιτειών των ΗΠΑ και την DuPont, μια εταιρεία-κολοσσό στα χημικά, που έθαψε χιλιάδες βαρέλια στα κτήματα της περιοχής και δηλητηρίασε τα πόσιμα ύδατα με υλικά που μόνο εκείνη γνώριζε τον κίνδυνο που προξενούν στη δημόσια υγεία. Αν και υπερασπιζόταν ακριβώς αυτό το είδος των πολυεθνικών στη νομική φίρμα όπου εργαζόταν, ο Μπάιλοτ πάλεψε, και ακόμη προσπαθεί να αποδείξει μια διαβολή οικουμενικών διαστάσεων, κυρίως από τη χρήση των ευρέως διαδεδομένων οικιακών σκευών της Teflon, που κατασκευάζονται από το ανεξέλεγκτο, ιατρικά αχαρτογράφητο και εντελώς καρκινογόνο PFOA. Ο Τοντ Χέινς χειρίζεται με ευαισθησία και σχετική συναισθηματική απόσταση την ενδιαφέρουσα ιστορία. Μαζί με τον Ράφαλο επικεντρώνονται στην κρισιμότητα ενός μαραθώνιου, νομικού προβλήματος και στις επιπτώσεις μιας σειράς πονηρών παραβλέψεων, αντί να δώσει εύκολη λύτρωση στα θύματα μιας εξόφθαλμης αδικίας. Τα γενικά πλάνα του, εναέρια ή πλονζέ, μαρτυρούν πως το ζήτημα δεν αφορά μόνο τους εν λόγω χαρακτήρες αλλά όλους μας. Τα στοιχεία του συγκρατημένου θρίλερ με τα οποία εμβολιάζει την υπόθεση δεν πείθουν επαρκώς, λειτουργώντας ως αναγκαστικές παρακάμψεις από την ευθεία γραμμή της πλοκής. Αντίθετα, η παρουσία αληθινών πρωταγωνιστών του δράματος, ανθρώπων που είτε εργάστηκαν στην DuPont είτε ζουν στις πληγείσες περιοχές, φανερώνει την ικανότητα του Χέινς να υφαίνει αβίαστα την πραγματικότητα στις ιστορίες του. VILLAGE RENTI 5-VILLAGE MALL 9-VILLAGE PAGRATI 2-VILLAGE FALIRO 4-VILLAGE AG.DIMITRIOS 2-ΑΒΑΝΑ-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΒΑΡΚΙΖΑ 1-ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1-WEST CITY 2-ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX 1-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2-ΝΑΝΑ 4-ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ-ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1-TOWN CINEMAS 2
DAVID GRANN «Οι δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού» Εκδόσεις Λαβύρινθος
Υ
πάρχουν ιστορίες που ακούγονται σαν περίληψη ενός καλογραμμένου βιβλίου ή σαν σενάριο ταινίας. Η δολοφονία της φυλής Οσέιτζ στις αρχές του 20ού αιώνα είναι μια τέτοια περίπτωση, που, παρότι συνέβη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, δεν μπορεί παρά να σε αφήσει με το στόμα ανοιχτό λόγω της αγριότητας, της συνωμοσίας και της συγκάλυψης που περιλαμβάνει. Αν σε αυτό προσθέσεις το στοιχείο του FBI, που δημιουργήθηκε εκείνη την περίοδο και σημάδεψε όλη τη νεότερη αμερικανική ιστορία, τότε έχεις μια αφήγηση που σε συναρπάζει. Ο David Grann καταγράφει τη συνωμοσία για τη δολοφονία της φυλής Οσέιτζ με τρόπο μοναδικό, μεταφέροντας στις σελίδες του Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού όλο το μυστήριο, την αγωνία αλλά και τα γεγονότα μιας ιστορίας που συγκλόνισε τις ΗΠΑ. Τη δεκαετία του 1920 τα μέλη της φυλής Οσέιτζ στην Οκλαχόμα ήταν οι άνθρωποι με το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στον κόσμο, χάρη στο πετρέλαιο που ανακαλύφθηκε στις περιοχές τους. Ξαφνικά, αρχίζουν να δολοφονούνται ένας-ένας κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Η Μόλι Μπέρκχαρτ βλέπει την οικογένειά της να γίνεται ένας από τους βασικούς στόχους, καθώς οι συγγενείς της πεθαίνουν από σφαίρες ή από δηλητήριο, μαζί με άλλα μέλη της φυλής, ενώ, όσοι αναλαμβάνουν να διαλευκάνουν τα εγκλήματα, δολοφονούνται μυστηριωδώς. Τότε αναλαμβάνει την υπόθεση το νεοσυσταθέν FBI και ο μυστικοπαθής διευθυντής του, Τζ. Έντγκαρ Χούβερ. Εκείνος απευθύνεται σε έναν πρώην ρέιντζερ του Τέξας, τον Τομ Γουάιτ, ο οποίος οργανώνει μια ομάδα για να διεισδύσει στα απομεινάρια της Άγριας Δύσης. Με τη συμμετοχή ενός Ινδιάνου πράκτορα η μυστική ομάδα ξετυλίγει το νήμα μίας από τις πιο άγριες ιστορίες εγκλήματος και μυστηρίου της Αμερικής. Το βιβλίο Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού κέρδισε το 2018 το βραβείο Edgar στην κατηγορία Καλύτερου Βιβλίου Εξιστόρησης Πραγματικού Εγκλήματος από την Εταιρεία Αμερικανών Συγγραφέων Μυστηρίου. Ο David Grann περιγράφει μια μαύρη στιγμή στην ιστορία της Αμερικής και εμπνέει τον Μάρτιν Σκορσέζε για τη νέα του ταινία Killers of the Flower Moon: The Osage murders and the birth of the FBI. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης δημιουργεί το πρώτο γουέστερν της καριέρας του σε σενάριο που έχει επιμεληθεί ο Eric Roth και συνεργάζεται για μία ακόμα φορά με τον βραβευμένο Λεονάρντο ντι Κάπριο, ο οποίος πρωταγωνιστεί, και με τον μεγάλο Ρόμπερτ ντε Νίρο σε έναν ρόλο-έκπληξη. Ένα ακόμα σημαντικό φιλμ του Σκορσέζε, που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο την απληστία και τον αφανισμό της ινδιάνικης φυλής, καθιστώντας αναγκαία την κυβερνητική παρέμβαση. Ο David Grann, βασικός αρθρογράφος στο περιοδικό «The New Yorker», έχει κερδίσει πολλές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένου και ενός βραβείου George Polk για το έργο του στον χώρο της δημοσιογραφίας. Το βιβλίο του Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού έγινε Νο1 best seller στη λίστα των «Νew York Times», και όχι άδικα. Ιστορία, μυθιστορηματική γραφή και πραγματικότητα εμπλέκονται αριστοτεχνικά σε μια αφήγηση όπου πρωταγωνιστούν το πετρέλαιο, το χρήμα, οι φόνοι και η γέννηση του FBI, όπως αποκαλύπτει ο υπότιτλος. Η λογοτεχνική δημοσιογραφία του συγγραφέα ζωντανεύει σε κάθε σελίδα την αγωνία του αστυνομικού μυθιστορήματος, δημιουργώντας φανατικούς αναγνώστες.
5.3.20 – lifo
29
βιβλίο
ΔΟΚΙΜΙΑ
week Γυναίκες που ακούστηκαν δυνατά στον κόσμο: δοκίμια που έγραψαν ιστορία Από την πρώτη φεμινίστρια, την περίφημη Έμα Γκόλντμαν, μέχρι την Τζούντιθ Μπάτλερ, είναι ευρύ το φάσμα των γυναικών που ύψωσαν τη γροθιά ή τη φωνή τους σε έναν κόσμο καμωμένo σχεδόν αποκλειστικά για άνδρες. ναουάλ αλ σααντάουι Φιρντάους
Mτφρ. Ελένη Καπετανάκη Εκδόσεις Δώμα
απ ό τη ν τ ίν α μα ν δ η λαρ ά
30 lifo – 5.3.20
Συγκλονιστική κάθε στιγμή της αφήγησης μιας γυναίκας που πάσχισε να υπάρξει σε μια κοινωνία φτιαγμένη αποκλειστικά για άνδρες. Η Ναουάλ Αλ Σααντάουι υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές φωνές στον αραβικό χώρο, η οποία κατάφερε να ξεσηκώσει πλήθος γυναικών. Το σπαρακτικό βιβλίο της ζωής της λεγόμενης και «Σιμόν ντε Μποβουάρ του αραβικού κόσμου» φέρει τον ανατρεπτικό τίτλο «Φιρντάους», δηλαδή «Παράδεισος», και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα σε μετάφραση Ελένης Καπετανάκη. Ακτιβίστρια, ψυχίατρος και πολυπράγμων η ίδια, διώχτηκε, βασανίστηκε και φυλακίστηκε για τη δράση της, φροντίζοντας, μέσω της γραφής, να δώσει φωνή στην ηρωίδα της για να αφηγηθεί ουσιαστικά τη δική της ζωή και τα δικά της τραύματα. Μεγαλώνοντας σε χωριό και βλέποντας καθημερινά με τα αθώα μάτια της τον πατέρα της να δέρνει τη μητέρα της, δεν μπορούσε να πιστέψει ότι φέρει τα γονίδια αυτού του τέρατος. Όταν όμως ομολόγησε στην κακοποιημένη μάνα της τη σκέψη της, δηλαδή ότι αυτός δεν μπορεί να είναι ο πραγματικός της πατέρας, εκείνη, έξαλλη, με τη βοήθεια γειτόνισσας της έκοψε κομμάτι από τα γεννητικά της όργανα για να την τιμωρήσει. Ούτε οι σπουδές που ακολούθησε στη συνέχεια τη βοήθησαν κι έτσι η πορνεία έμοιαζε πια για εκείνην η μόνη διέξοδος ελευθερίας. Όταν όμως αναγκάστηκε να υποταχθεί στις βουλές του «προστάτη» της, κατάλαβε ότι η ελπίδα είχε πια σβήσει για τα καλά – μαζί με την προσδοκία για μια γωνιά σε έναν οποιονδήποτε επίγειο παράδεισο. Το μόνο
που της είχε μείνει πλέον ήταν η φωνή της, που ύψωσε όσο πιο ψηλά μπορούσε, εκφράζοντας τη δική της αλήθεια, την οποία δεν μπορούσε να καλύψει καμία εξουσία και κανένας θάνατος. Ή, όπως γράφει στο βιβλίο: «Κατάκτηση της αλήθειας σημαίνει πως ο άνθρωπος δεν φοβάται πια τον θάνατο. Η αλήθεια, όπως και ο θάνατος, χρειάζονται μεγάλη τόλμη. Η αλήθεια σκοτώνει, όπως σκοτώνει κι ο θάνατος. Κι έτσι σκοτώνω με την αλήθεια μου, αντί με το μαχαίρι».
σβετλάνα αλεξίεβιτς
Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας Μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου Εκδόσεις Πατάκη
«Προς το βράδυ το αίμα είναι στα μαλλιά, μπαίνει μέσα από τη ρόμπα στο σώμα, στα σκουφιά, στις μάσκες. Μαύρο, κολλώδες, αναμεμειγμένο με όλα όσα έχει ο άνθρωπος. Ούρα, κόπρανα…»: είναι η στιγμή που μια νοσοκόμα μεταφέρει με τον πλέον παραστατικό τρόπο εικόνες από τον (δικό της) πόλεμο, όπως και μια έφηβη πολυβολήτρια, μια νεαρή που, προτού γνωρίσει τον έρωτα, έμαθε να χειρίζεται αντιαεροπορικά, ή μια άλλη που ήξερε να σημαδεύει με το τουφέκι. Πρόκειται για τις σκληρές ομολογίες γυναικών οι οποίες ξεπέρασαν τους διαχωρισμούς του φύλου και της αρχικής τους ιδιότητας και έγιναν οι γυναίκες του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Οι μαρτυρίες τους μοιάζουν με παραστατικό υλικό ενός μακάβριου θεάτρου, φτιαγμένου για να μας θυμίζει τις υπερβάσεις των γυναικών στην Ιστορία, αποκαλύπτοντας παράλληλα πως είναι αυτές που έχουν, κατά καιρούς, αντιτεθεί στην ψευδεπίγραφη επιβολή της κρατικής προπαγάνδας – κάτι που, σε πολλές περιπτώσεις, τους στοίχισε τη ζωή. Όλες αυτές
τις μαρτυρίες τις συγκέντρωσε η Αλεξίεβιτς σε ένα βιβλίο φτιαγμένο από τα υλικά του θανάτου και της ζωής, ακολουθώντας την ίδια λογική με όλα τα βιβλία της, τα περίφημα «βιβλία των φωνών», όπως έμειναν γνωστά, και της χάρισαν το Νόμπελ. Ειδικά το Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας έχει γράψει ιστορία, καθώς η Ουκρανή συγγραφέας συγκεντρώνει σε αυτό πραγματικά συγκλονιστικές περιγραφές γυναικών που βίωσαν με τον δικό τους τρόπο τις πολύπτυχες διαστάσεις του πολέμου, είτε ως νοσοκόμες και τραυματιοφορείς είτε ως ελεύθερες σκοπεύτριες, ασυρματίστριες ή απλώς αντάρτισσες στα μετόπισθεν του μετώπου.
caroline criado perez Αόρατες Γυναίκες
Μτφρ. Κατερίνα Γουλέτη Βασιλική Μήσιου Εκδόσεις Μεταίχμιο
Από τα βιβλία που δεν ξεχνάς, όχι μόνο χάρη στο πλήθος των πληροφοριών που δεν μπορείς καν να διανοηθείς αλλά και χάρη στις μικρές λεπτομέρειες που τελικά μπορεί να αποκαλύπτουν τεράστιες αλήθειες, όπως το ότι η ρύθμιση της θερμοκρασίας στο γραφείο είναι πάντα για τους άνδρες, οι οποίοι δεν κρυώνουν ποτέ –ποια δεν το έχει βιώσει;– ή ότι οι προδιαγραφές για τις ζώνες στο αυτοκίνητο ορίζονται αποκλειστικά με βάση τις ανδρικές διαστάσεις. Στοιχεία που μπορεί να φαντάζουν αμελητέα ή ασήμαντα, αλλά καταδεικνύουν το μέγεθος των ανισοτήτων σε ένα σύμπαν εκ των πραγμάτων ανδροκρατούμενο, όπως τουλάχιστον διατείνεται με ευφάνταστη παρατηρητικότητα, οξυδέρκεια αλλά και το απαραίτητο χιούμορ η δημοσιογράφος, φεμινίστρια και ακτιβίστρια Καρολάιν Κριάδο Πέρες στο βιβλίο της Αόρατες Γυναίκες.
Είναι σημαντικό πως οι εκδόσεις Μεταίχμιο, από τις οποίες κυκλοφορεί το βιβλίο, πρόσθεσαν αυτό το άκρως πρωτότυπο πόνημα στην ήδη διακεκριμένη και ενδιαφέρουσα σειρά τους για τον φεμινισμό – από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί και το εμβληματικό Δεύτερο Φύλο της Σιμόν ντε Μποβουάρ. Άλλωστε ο κύκλος των ανισοτήτων στις οποίες αναφέρεται η συγγραφέας δεν είναι σημερινός, για την ακρίβεια χρονολογείται από τα προϊστορικά χρόνια, δηλαδή από τότε που η γυναίκα ήταν εντελώς ανύπαρκτη δίπλα στον άνδρα-κυνηγό, όπως τονίζει με έμφαση η Πέρες. Αλλά και αργότερα, στην αρχαιότητα ή τον Μεσαίωνα, οι γυναίκες εξακολουθούσαν να μοιάζουν (σχεδόν) αόρατες στον δημόσιο λόγο ή την κοινωνική κονίστρα. Όπως γράφει χαρακτηριστικά: «Το έμφυλο κενό δεδομένων δεν αφορά απλώς τη σιωπή. Η σιωπή αυτή, τα κενά αυτά, επιφέρουν συνέπειες. Έχουν αντίκτυπο στις ζωές των γυναικών καθημερινά» – και όχι μόνο.
cheryl strayed Άγρια
Mτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου Εκδόσεις Key Books
Η Σέριλ Στρέιντ είναι από τα ζωντανά παραδείγματα γυναικών που δείχνουν πως η αγάπη, το σθένος και η γενναιότητα μπορούν να ξεπεράσουν όλες τις δυσκολίες. Τα βιβλία της μεταφράζονται σε διαφορετικές χώρες, ενώ η αυτοβιογραφία της με τον τίτλο Άγρια (από Key Books), που έχει γυριστεί και ταινία, εξακολουθεί να εμπνέει εκατομμύρια γυναίκες. Παρά τις αντιξοότητες και τα
αδιέξοδα που γνώρισε η Στρέιντ –έχασε τη μητέρα της σε νεαρή ηλικία, χώρισε επίσης μικρή, έμπλεξε με τα ναρκωτικά και φλέρταρε έντονα με την τρέλα–, αποφάσισε να τα αφήσει όλα και να περπατήσει 1.700 χιλιόμετρα στο δύσβατο Μονοπάτι του Ειρηνικού Ωκεανού για να βρει τη λύτρωση. Τα προσωπικά της βιώματα, που μετατράπηκαν σε ρητά ζωής, περιλαμβάνονται στο βιβλιαράκι Να είσαι γενναία (επίσης από τις εκδόσεις Key Books), ένα μικρό, πλην όμως πολύτιμο εγχειρίδιο ψυχής. Όπως γράφει χαρακτηριστικά: «Θα μάθεις πολλά από τον εαυτό σου αν κινηθείς προς την κατεύθυνση της καλοσύνης, της γενναιοδωρίας, της ευγένειας, της συγχώρεσης, της συναισθηματικής γενναιότητας. Να πολεμάς με αγάπη». Δεν έχουμε παρά να την ακούσουμε.
judith butler
Αναταραχή Φύλου Μτφρ. Γιώργος Καράμπελας Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
Τεράστια βιβλιογραφία, άπειρα διδακτορικά που έχουν τουλάχιστον μία αναφορά στο όνομά της, πανεπιστημιακά τμήματα που προσαρμόζονται στον δικό της τρόπο εξέτασης του φεμινιστικού κινήματος και της queer θεωρίας είναι μόνο μερικές από τις διαπιστώσεις που συνοδεύουν το όνομα της Τζούντιθ Μπάτλερ. Είναι, ίσως, η πιο πολυσυζητημένη θεωρητικός του φεμινιστικού κινήματος και ενδεχομένως αυτή που το έχει καταστήσει τμήμα της πανεπιστημιακής ατζέντας και σημείο αναφοράς. Ειδικά το βιβλίο της Αναταραχή Φύλου είναι αυτό που άλλαξε τη ρότα των σύγχρονων
σπουδών φύλου και φεμινιστικής θεωρίας. Μέσα από την επανανάγνωση του Φουκό, του Ντελέζ, του Λακάν, ακόμα και της Κρίστεβα, η Τζούντιθ Μπάτλερ επανέφερε στην πρώτη γραμμή την προβληματοποίηση των εννοιών «ενοχή» ή «χειραφέτηση» (πολύτιμη εδώ η συνεισφορά της στον τρόπο ερμηνείας του Νίτσε), καταλήγοντας σε έναν διαφορετικό τρόπο εξέτασης της «σωματοποίησης». Χάρη σ’ εκείνη επαναπροσδιορίστηκε η έννοια της επιτελεστικότητας, κάτι που μας κάνει πλέον καχύποπτους όταν αρθρώνουμε τις λέξεις «γυναίκα» ή «φεμινισμός», καθώς δεν μπορούν πια να γίνουν αντιληπτές έξω από το πλαίσιο στο οποίο διατυπώνονται ή εξετάζονται κάθε φορά. Ίσως χωρίς την Μπάτλερ να μην μπορούσαμε να μιλήσουμε με τον ίδιο τρόπο για τον προσδιορισμό του κινήματος του #metoo, καθώς για την ίδια η επιθυμία, η σεξουαλική απεύθυνση και η ταυτότητα είναι άμεσα συνδεδεμένες με την άρθρωσή τους στον πυρήνα της έκφρασης, γι’ αυτό σημαντικό είναι να ανιχνεύουμε τα ρήγματα και τις αντηχήσεις που δημιουργούν κάθε φορά που ακούγονται, λέγονται και γίνονται.
emma goldman
Για το λαθρεμπόριο γυναικών - Η τραγωδία της γυναικείας χειραφέτησης Μτφρ. Κατερίνα Σχινά Εκδόσεις Ποταμός
Χάρη στην Έμα Γκόλντμαν έγινε για πρώτη φορά γνωστό στην ιστορία το φεμινιστικό κίνημα ως αγώνας διεκδίκησης και κυρίως ως μορφή αντίστασης. Επίσης χάρη σ’ εκείνη (υπερ)
τονίστηκαν για πρώτη φορά οι λόγοι για τους οποίους δεν θα έπρεπε το γυναικείο κίνημα να είναι άμεσα συνυφασμένο με μια συλλογική προσπάθεια που θα καταπίεζε την προσωπικότητα, την αυτενέργεια και την ανεξαρτησία. Απόδειξη η ίδια η Έμα Γκόλντμαν, που εναντιώθηκε ως προσωπικότητα σε οποιαδήποτε μορφή ισοπέδωσης, άντεξε φυλακίσεις και διωγμούς και έκανε ακόμα και τον παντοδύναμο Χούβερ να παραδεχτεί πως είναι ίσως η πιο επικίνδυνη γυναίκα στον πλανήτη. Όπως γράφει χαρακτηριστικά η μεταφράστρια του πολύτιμου κειμένου Για το λαθρεμπόριο γυναικών, Κατερίνα Σχινά: « Ήταν εκείνη που υπερασπίστηκε τους φτωχούς εργάτες, τις απροστάτευτες πόρνες, τους ομοφυλόφιλους (η πρώτη γυναίκα που τόλμησε ανοιχτά να διατρανώσει το δικαίωμά τους να ορίζουν το σώμα τους), τους φυλακισμένους, τα παιδιά. Αλλά τα πιο συγκινητικά της κείμενα είναι εκείνα που απευθύνονται στις αδελφές της, τις άλλες γυναίκες: πρώιμη φεμινίστρια, εμπνευσμένη από το παράδειγμα της Mary Wollstonecraft και της Louise Michel, της “κόκκινης παρθένας της Μονμάρτης”, της “κόκκινης λύκαινας” της παρισινής Κομμούνας, θα συνδέσει το γυναικείο ζήτημα με την πολιτική, θα αγωνιστεί υπέρ της αντισύλληψης». Όλοι, πάντως, θα έχουν ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη τους την εμβληματική μορφή της να απαγγέλλει τη νεκρολογία του Ντουρούντι, με αποκορύφωμα την περίφημη φράση «Ο Ντουρούντι είναι νεκρός, μα ζει ακόμη», στα χνάρια του ρομαντικού ποιήματος του Σέλεϊ, ή την άλλη μνημειώδη ρήση της «όταν δεν μπορούμε πια να ονειρευτούμε, πεθαίνουμε”, που ο e.e. cummings μετέτρεψε σε ποίημα.
5.3.20 – lifo
31
μουσική week
ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ
Τα 10+1 καλύτερα άλμπουμ που ακούσαμε από γυναίκες πρόσφατα Mainstream, πειραματικές, σούπερ σταρ, γυναικείες φωνές με άποψη που ξεχωρίζουν στη μουσική του σήμερα. FKA TWIGS Magdalene Σαφώς αλλαγμένη από την τραυματική εμπειρία της σχέσης με έναν από τους πιο ποθητούς άνδρες του πλανήτη, η FKA Twigs δεν έκανε μόνο ένα άλμπουμ για το τέλος μιας σχέσης. Εμπνεύστηκε από την πιο παρεξηγημένη γυναίκα όλων των εποχών και με μοναδικό συνεργάτη τον Nicolas Jaar, στην παραγωγή, συνέθεσε εννιά κομμάτια βουτηγμένα στον σπαραγμό, τη μοναξιά και την προσωπική τραγωδία. Η «Μαγδαληνή» της άλλοτε είναι πανέμορφη και άλλοτε στρυφνή, αν δεν είσαι έτοιμος να εισχωρήσεις βαθιά στην ψυχοσύνθεσή της, που είναι σαν να έχει γεννηθεί ταυτόχρονα μέσα από την ερεβώδη ευαισθησία του «Sensual World» της Kate Bush και το ασθματικό και βραχνό σύμπαν του Tricky.
LANA DEL REY Norman Fucking Rockwell! Η μεταμόρφωση της Lana Del Rey από παθητική και αυτοκαταστροφική femme fatale με στερεοτυπικά ιδεώδη και μια κιτς αισθητική που ανήκε στον προηγούμενο αιώνα στην απόλυτη γυναικεία φωνή της γενιάς της ήταν κάτι που δεν περίμενε κανείς. Κι όμως, στις πιο δυνατές στιγμές του το «Norman Fucking Rockwell!» εκφράζει καθολικές αλήθειες για τη γυναικεία εμπειρία από μια καλλιτέχνιδα που χλευάστηκε όσο λίγες στις αρχές της δεκαετίας. Η Lana ανακαλύπτει τη δημιουργική μούσα μέσα της, στρέφει το βλέμμα της και αναδεικνύεται σε μια τραγουδοποιό απαραίτητη στην παράξενη και σκληρή εποχή που διανύουμε.
HOLLY HERNDON Proto
απο τη μ αρ ι α παππα
32 lifo – 5.3.20
Το «Proto» είναι το τρίτο άλμπουμ της τολμηρής Αμερικανίδας δημιουργού που τα τελευταία χρόνια κατοικεί στο Βερολίνο. Σε αυτό φαίνεται ότι κάνει ήδη ένα μεγάλο βήμα μπροστά και είναι ανάμεσα στους μουσικούς που ενστερνίζονται απόλυτα την καινοτομία με ανθρωπιά και στοχαστικότητα. Ενώνει μια χορωδία φωνών με ένα εκκολαπτόμενο πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης που ανέπτυσσε για χρόνια και μολονότι είναι ένα ενίοτε στρυφνό και όχι τόσο εύκολο άκουσμα για τους μη μυημένους, σε λίγα χρόνια ίσως αποτελεί αναφορά στο είδος του. Το μέλλον της μουσικής είναι ήδη εδώ.
CHRISTINE AND THE QUEENS La Vita Nuova Αν και στη δισκογραφία της αναγράφεται ως EP, το «La Vita Nuova» της Héloïse Letissier είναι ίσως η πιο «σφιχτή» δουλειά της μέχρι σήμερα. Στο εξώφυλλο υιοθετεί μία από τις περσόνες του David Bowie. Πιο υποτονικό από το προηγούμενο άλμπουμ της, το «Chris», με πιο slow tempo κομμάτια που δεν γίνονται ποτέ βαρετά, λειτουργεί ως το σάουντρακ ενός 30λεπτου φιλμ που κυκλοφόρησε. Ερμηνεύει τα 5 εύθραυστα κομμάτια του με χάρη και στυλ και εδραιώνει τη θέση της ως της πιο σπουδαίας Γαλλίδας δημιουργού του 21ου αιώνα που περνάει τα σύνορα της χώρας της.
070 SHAKE Modus Vivendi Το «Modus Vivendi», η λατινική φράση που σημαίνει «τρόπος ζωής» είναι η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά της Danielle Balbuena, της 22χρονης πρώην προστατευόμενης του Kanye West – όχι τυχαία. Είναι υπεύθυνη για το «Ghost Town» και το «Violent Crimes», τα καλύτερα κομμάτια του «Ye». Τo ντεμπούτο της πιστοποιεί το τεράστιο ταλέντο της και ως συνθέτριας. Ένα φιλόδοξο σύγχρονο σόουλ άλμπουμ με κομμάτια για την επιθυμία και τον ανεκπλήρωτο έρωτα που ακούγεται μονορούφι. Η Balbuena χρησιμοποιεί γυναικεία επίθετα για να περιγράψει τα αντικείμενα του πόθου της και αυτόματα γίνεται από τις ραγδαία ανερχόμενες queer σταρ του χιπ-χοπ και όχι μόνο.
SIGN LIBRA Sea to Sea Η Agata Melnikova που κρύβεται πίσω από το πρότζεκτ Sign Libra μπορεί να έχει γεννηθεί και να μένει στη Λετονία, αλλά ονειρεύεται την επιφάνεια του φεγγαριού και συγκεκριμένα τις θάλασσές του σε αυτό το ιδιοσυγκρασιακό πρότζεκτ που δεν μοιάζει με τίποτε απ’ ό,τι έχει κυκλοφορήσει το 2020. Με μια χιουμοριστική διάθεση και σουρεαλιστικά βίντεο σαν να τα έχει γυρίσει ο David Lynch, άλλοτε θυμίζει πρώιμο Ryuichi Sakamoto, άλλοτε La Roux και Enya και κάνει το new age να ακούγεται συναρπαστικό και καθόλου κοιμήσικο. Δεν το λες και λίγο!
DOJA CAT Hot Pink Μπορεί να έγινε διάσημη από ένα γελοίο viral hit κομμάτι στο οποίο μούγκριζε σαν αγελάδα, η Doja Cat, όμως, με το «Hot Pink» απέδειξε ότι ανήκει δικαιωματικά στην αφρόκρεμα της νέας γενιάς του γυναικείου ραπ. Η ποπ και κιτς ενέργειά της κερδίζει στα σημεία, ενώ ηχητικά δημιουργεί έναν ήχο που φλερτάρει με το skate punk, τη ρέγκε και την ψυχεδέλεια μέσα από ένα πολυεπίπεδο rapping. Στο «Rules», το κορυφαίο κομμάτι του δίσκου, δεν γίνεται να μην κολλήσεις σε ιδιοφυείς αθυρόστομες ρίμες που ακούγονται σαν διαταγές, όπως το «play with my pussy, but don’t play with my emotions».
GRIMES Miss Anthropocene Τελικά, η κυκλοφορία του «Miss Anthropocene» δεν επισκιάστηκε ούτε από τη σχέση της Claire Boucher με τον μεγιστάνα της Silicon Valley, Έλον Μασκ, ούτε από την εγκυμοσύνη της. Πιο σκοτεινό σε ύφος από τις προηγούμενες δουλειές της, συνεχίζει να συνθέτει ποπ υψηλών προδιαγραφών με τραγούδια που μιλάνε για τον αφανισμό του ανθρώπινου είδους και πρωταγωνίστρια μια ανθρωπόμορφη τιμωρητική θεά που λειτουργεί σαν την προσωποποίηση της κλιματικής αλλαγής. Βαριά πράγματα, αλλά δοσμένα με γούστο, χάρη και ένα επικό όραμα που καιρό είχαμε να δούμε στην ποπ μουσική.
BEATRICE DILLON Workaround Χρειάστηκαν τρία χρόνια και αρκετές δουλειές του ποδαριού μέχρι η Βρετανίδα Beatrice Dillon να καταφέρει να ολοκληρώσει το ντεμπούτο της. Ο δίσκος κυκλοφόρησε φέτος στην PAN (του Βασίλη Κουλιγκά) και αποθεώθηκε από την «Guardian» και το «Pitchfork», που γράφουν διθυράμβους. Η Dillon πειραματίζεται με διάφορους ρυθμούς και δημιουργεί ένα ασυνήθιστο tempo για ένα χορευτικό άλμπουμ. Στο «Pitchfork» γράφουν: «Το αποτέλεσμα είναι ένα υπέροχο παράδοξο. Παρά την αυστηρότητα της μουσικής, αναπνέει σαν να έχει ζωή». Στοίχημα από τώρα ότι θα φιγουράρει σε υψηλές θέσεις στα καλύτερα στο τέλος του χρόνου.
BILLIE EILLISH When We All Fall Asleep, Where Do We Go? Η 18χρονη Αμερικανίδα είναι πράγματι φαινόμενο και δεν αφορά μόνο εφήβους, παρά το νεαρό της ηλικίας της. Σε μικρό χρονικό διάστημα έκανε κάθε μουσικόφιλο να πίνει νερό στο όνομά της, ανεξαρτήτως ηλικίας. Σάρωσε στα φετινά Γκράμι, το «Bad Guy» παίζει ασταμάτητα στο ραδιόφωνο ακόμη και της Ελλάδας, που δεν παίζει σχεδόν τίποτα καινούργιο, και όποια πέτρα κι αν σηκώσεις διαβάζεις γι’ αυτήν, από το ασυμβίβαστο ντύσιμό της μέχρι τον ψιθυριστό τρόπο που τραγουδάει ή ακόμη και τη διακόσμηση του δωματίου της. Απ’ ό,τι θυμάμαι, την τελευταία φορά που κάποιος πέτυχε κάτι ανάλογο ήταν τη δεκαετία του ’80, π.χ. σταρ όπως ο Michael Jackson.
LADY GAGA Chromatica Ξαφνικά και εντελώς απροειδοποίητα έσκασε το νέο ότι το έκτο κατά σειρά άλμπουμ της Lady Gaga θα βγει επίσημα στις 10 Απριλίου. Ταυτόχρονα, κυκλοφόρησε και το πρώτο σινγκλ, «Stupid Love», ένα ξεσηκωτικό χορευτικό κομμάτι που σηματοδοτεί την επιστροφή της, μετά από μια μεγάλη παύση, στην electro-pop και στην ντίσκο, τα είδη που την ανέβασαν στην κορυφή, και σε κάνει να ανυπομονείς για τη συνέχεια. Κλασική Gaga – τι καλύτερο;
βγες έξω
ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ
M8
Σ
αν να βρίσκεσαι εκτός πόλης είναι η αίσθηση που προσφέρει το εστιατόριο M8 στον πεζόδρομο Μηλιώνη στην καρδιά του Κολωνακίου. Η πληθωρική μπάρα πρωταγωνιστεί στη σάλα και σερβίρει ευφάνταστα κοκτέιλ. Ο δημιουργικός σεφ Θανάσης Ανδριτσόπουλος, με εμπειρία σε γνωστές κουζίνες, επικεντρώνεται στην ελληνική δημιουργική κουζίνα με πρωταγωνιστές τα ελληνικά προϊόντα. Στα ευπαρουσίαστα πιάτα του διαπιστώνεις τις καλές προθέσεις αλλά και την αγάπη του για τα προϊόντα από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Στο τραπέζι προσγειώνεται ζεστό ψωμί, το οποίο συνοδεύεται από βούτυρο χειροποίητο, αρωματισμένο διακριτικά με μαστίχα Χίου, που κάνει απολαυστική κάθε μπουκιά για το ξεκίνημα του δείπνου. Ο κατάλογος είναι ορεκτικός και προσφέρει πολλές νόστιμες προτάσεις που καλύπτουν κάθε γούστο. Ωραία παρουσίαση έχει το καλοφτιαγμένο κατσικίσιο τυρί Μακρακώμης σε ρολό, που είναι παναρισμένο με τριμμένο τραχανά, γαρνιρισμένο με γύρη και συνοδεύεται με μαρμελάδα παντζαριού (€8). Τραγανό απέξω και μαστιχωτό στην καρδιά του, κάθε ρολάκι είναι απολαυστικό και συνδυάζεται ιδανικά με τη διακριτική γλύκα της μαρμελάδας παντζάρι. Μόνο καλά λόγια έχω να πω για την εξαιρετική σαλάτα με μεσκλάν, κριθάρι και φαγόπυρο. Συνοδεύεται από νιώτικο σκοτύρι και συνδυάM8 ζεται νόστιμα με ψητά αχλάδια και νεαρά καρότα που ενισχύονται με πινελιές βινεγκρέτ μαϊντανού (€12). Τα ανοιξιάτικα αρώματα από τη σαλάτα με τα ολόφρεσκα μυρώνια, τις καυκαλήθρες και το νεροκάρδαμο είναι ελκυστικά και δένουν σε ένα απολαυστικό σύνολο με πιπεριά Φλωρίνης και ξινόμηλο, που κρατά γευστικές ισορροπίες με τον πικάντικο παστουρμά μπακαλιάρου (€13). Ο σεφ τιμά τις παραδοσιακές συνταγές και τις εξελίσσει ευχάριστα, όπως τα παραδοσιακά μανιάτικα ζυμαρικά «γκόγκες» με ωραία ψημένο, τρυφερό φιλέτο παπάκι, συνδυασμένα εξαιρετικά με κύβους γλυκοπατάτας, τραγανό ψωμί κομμένο ζάρι και λουσμένα σε σάλτσα φασκόμηλου (€19). Από τα κυρίως πιάτα, καλή επιλογή είναι τα φιλέτα ψητής σκορπίνας και γαλέου με προζύμι, που ενισχύονται με πικάντικο ζωμό πιπεριάς Φλωρίνης (€21) – απολαυστική θαλασσινή γεύση. Αξίζει ακόμα να βάλετε στο τραπέζι σας το γευστικό ψητό ρολό κοκοράκι με την πηχτή σάλτσα από κρόκο Κοζάνης, ενώ δίπλα του φιγουράρει υπέροχο και καλοφτιαγμένο σφουγγάτο Μυτιλήνης (μια ανάλαφρη κολοκυθόπιτα χωρίς φύλλο, με χοντροτριμμένο τυρί). Το σύνολο του πιάτου συμπληρώνει το παραδοσιακό σογάνι, που είναι γεμιστά κρεμμύδια με κιμά και μπαχαρικά (€19). Πλούσιο και χορταστικό πιάτο. Το σέρβις εξαιρετικά ευγενικό και περιποιητικό. Η οινική λίστα προσφέρει ενδιαφέρουσες επιλογές από τον ελληνικό αμπελώνα και σε ποτήρι για να συνοδεύσεις το φαγητό σου. Τα επιδόρπια κλέβουν τις εντυπώσεις, π.χ. η ανάλαφρη δροσιστική τάρτα γιαουρτιού, φτιαγμένη με πρόβειο γιαούρτι, που καλύπτεται με τζελ βιολέτας και συνοδεύεται από τζελ βιολέτας, σαν πέταλα λουλουδιού, και βύσσινο (€11). Ωραία ιδέα και η delice σοκολάτας με καρύδι που συνταιριάζεται με παγωτό γαρίφαλο και δίπλα σφηνάκι χειροποίητης φατουράδας Κυθήρων (€11). Στο all-day bar-restaurant M8 με την ωραία ατμόσφαιρα θα αισθανθείς φιλόξενα και θα απολαύσεις νόστιμα πιάτα. M8, Μηλιώνη 8, Κολωνάκι, 210 3643388
week Eξαιρετικό φαγητό σε ένα αρχιτεκτονικό στολίδι του κέντρου Στο Ziller’s.
Τ
ο εστιατόριο Ziller’s, στην κορυφή του φερώνυμου ξενοδοχείου, είναι αδιαμφισβήτητα ένα από αυτά που κερδίζουν τις εντυπώσεις προτού καν καθίσεις στο τραπέζι τους. Το θέαμα από τη σάλα του εστιατορίου ξεπερνά ακόμα και τις ικανότητες του καλλιτέχνη αρχιτέκτονα Ziller που έχει σχεδιάσει το κτίριο. Οι σύγχρονες διακοσμητικές παρεμβάσεις του αρχιτέκτονα Κώστα Βλαχογιάννη στη σάλα έχουν να προσθέσουν τον δικό τους λόγο. Κυρίαρχο στοιχείο είναι οι τοίχοι, «ντυμένοι» με 2.000 αληθινά φυτά που καλύπτουν 40 τ.μ. και συνδυάζονται με πράσινο μάρμαρο. Το εντυπωσιακό περιβάλλον θα σε τραβήξει μεμιάς, όμως αν στρέψεις το βλέμμα σου στο μενού δεν θα βγεις χαμένος. Ο σεφ Παύλος Κυριάκης κάνει εξαιρετική δουλειά στην κουζίνα, αξιοποιώντας τα τοπικά προϊόντα και μυρωδικά, φτιάχνοντας πιάτα με μεστή νοστιμιά. Με οδηγό τον άψογο υπεύθυνο της σάλας και σομελιέ Θανάση Κοτρόπουλο θα ξεναγηθείς στον κατάλογο του φαγητού και στη λίστα κρασιών για να κάνεις τις κατάλληλες επιλογές. Το καλωσόρισμα του σεφ είναι εντυπωσιακό, αφού σε εισάγει στη φιλοσοφία της κουζίνας του THE ZILLER’S με τέσσερις διαφορετικές προσεγγίσεις. Το τραπέζι, λοιπόν, θα κοσμήσουν marshmallow τζατζίκι με εξαιρετική υφή, ταρτάκια με βελούδινη μους ταραμά, άψογα τηγανισμένες ζεστές κροκέτες ψαριού και βούτυρο δουλεμένο με μυρωδικά και σχοινόπρασο. Καμία αμφιβολία για τις «δημιουργικές ελληνικές προθέσεις» του σεφ, οι οποίες επιβεβαιώνονται στη συνέχεια. Εξαιρετικό είναι το μοσχαρίσιο ταρτάρ με μανιτάρια, τριμμένο κρόκο αυγού, παγωτό παρμεζάνας και τραγανό μπριός (€16). Υπέροχα αρωματικό, ενώ το τραγανό ωμό μανιτάρι παίζει με την απαλή υφή του κρέατος. Αρωματική έκρηξη δέχεσαι και από τα μανιτάρια με σαμπαγιόν φουντούκι, λάιμ, καβουρντισμένα φουντούκια και σάλτσα χοιρινού (€14). Πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι υφών και γεύσεων κάνει η κρέμα πατάτας με τυρί Σαν Μιχάλη και διακριτικό άρωμα τρούφας. Στην καρδιά της κρύβεται ένας ρευστός κρόκος αυγού, ο οποίος THE ZILLER’S σπάει με το πιρούνι και γεμίζει το πιάτο, ενώ στην ολοκλήρωση της εμπειρίας συμβάλλουν αποφασιστικά τα σπαράγγια και τα μικρά τραγανά κομμάτια από χαμόν (€14). Ο μπακαλιάρος με λευκή σάλτσα βουτύρου, παντζάρι, σκόρδο και μαϊντανό (€23) τηρεί τις ισορροπίες και η σέλα αρνιού με ρεβίθια, μους από ταχίνι και παστέλι (€24) δίνει ένα πιάτο με αποδομημένη αίσθηση Μαρόκου. Για τον αποχαιρετισμό, τον ρόλο του επιδορπίου αναλαμβάνουν το σαραγλί με φιστίκι, φράουλες και παγωτό ανθόνερο (€9), καθώς και η τάρτα σοκολάτας με ναμελάκα ελληνικού καφέ, νότες εσπεριδοειδών και σορμπέ μοσχολέμονου THE ZILLER’S (€10). Το εστιατόριο Ziller’s είναι προορισμός για όλες τις ώρες της ημέρας. The Ziller’s, Μητροπόλεως 54, κέντρο, 210 3222277
α πό τη νίκη μητα ρέα
5.3.20 – lifo
33
ó
The good LiFO
Converse Καπέλο από την τελευταία συλλογή Άνοιξη 2020. Σε επιλεγμένα καταστήματα.
õ
ñ
HUAWEI Τα νέα HUAWEI MateBook Series. Στο δίκτυο επισήμων συνεργατών της Ηuawei.
United Colors of Benetton Φόρεμα από τη συλλογή Άνοιξη- Καλοκαίρι 2020.
î
Maybelline Η νέα μάσκαρα Falsies Lash υπόσχεται να σου προσφέρει το look ενός επαγγελματικού lash lifting.
ñ
Clinique Το Clinique iD Dramatically Different Moisturizing BB-Gel είναι ένα αναζωογονητικό, ανάλαφρο, oil-free τζελ ενυδάτωσης με διάρκεια 8 ώρες.
ö
Μονογυιός Χρυσά δαχτυλίδια 18 καρατίων με γνήσια διαμάντια κοπής brilliant και ορυκτό ζαφείρι, ρουμπίνι και σμαράγδι. www. monoyios1952.com
ö
Converse Παπούτσια από την τελευταία συλλογή Άνοιξη 2020. Σε επιλεγμένα καταστήματα.
ö
Version Dermocosmetics To Detox Elixir είναι η απόλυτη αποτοξινωτική και προστατευτική κρέμα ημέρας με δείκτη προστασίας 15 SPF. Στα φαρμακεία.
î
Michael Kors Το Wonderlust Sublime είναι ένα γυναικείο, ανατολίτικο και αρκετά λουλουδένιο άρωμα.
34 lifo – 5.3.20
EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ Γιώργος Σουμπάσης Δημιουργός των ΜΕ ΤΗΕΝ και Morning Bar
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν ξυπνάς; Ένα χάδι στον σκύλο μου, τον Γκάτσμπι. Μπορείς να μου περιγράψεις το 24ωρό σου; Βόλτα με τον μικρό μου Γκάτσμπι, μετά στο Morning Bar για τους πρώτους εσπρέσο της ημέρας, κουβέντα με τα παιδιά που εργάζονται στον χώρο, ραντεβού και συναντήσεις για το ΜΕ ΤΗΕΝ, βάλε-βγάλε το κράνος, ανέβα-κατέβα στη βέσπα. Επιστροφή στο Morning Bar, τσεκ στα μέιλ και τα σόσιαλ, βόλτα με τον Γκάτσμπι ξανά, ίσως λίγη γυμναστική, σπίτι με φίλους ή και μόνος. Να ακούσω ένα βινύλιο, να διαβάσω λίγες σελίδες και τέλος. Πού σε βρίσκει κανείς πιο εύκολα, στο Morning Bar, στο ισόγειο ή στο υπόγειο, όπου έχεις το μαγαζί με τα ρούχα; Το πάνω-κάτω έχει ενδιαφέρον. Δεν έχω κάποια συγκεκριμένη θέση. Τι καινούργιο έχει προστεθεί στη συλλογή των ρούχων σου τελευταία; Η κατηγορία Tops που έχει πολύ ενδιαφέρον. Ένα ρούχο που αρχικά το αντιμετώπιζα ως φούτερ γίνεται μπουφάν και προσαρμόζεται στις καθημερινές σου ανάγκες, τα one size κοντομάνικα και φούτερ, η προσπάθεια για ολοκλήρωση της unisex λογικής μας με την προσθήκη του νούμερου 00 (x-small). Τι έχεις στο μυαλό σου όταν δημιουργείς τις συλλογές σου; Δεν έχω συγκεκριμένες φόρμες. Όλα αλλάζουν, μένοντας ίδια. Αυτό που φαντάζομαι όταν σκέφτομαι την κάθε κολεξιόν είναι ανθρώπους που κατανοούν την ποιότητα και τη διαχρονικότητα που ελπίζω πως έχουν τα ρούχα μας, νιώθοντας άνετα μέσα σε αυτά. Η λογική μας δεν περιορίζεται σε τάσεις και trends. Δίνουμε λίγο από τον εαυτό μας αλλά και από τη συλλογική μνήμη μας. Εσύ από πού ψωνίζεις συνήθως; Οι αγορές μου είναι πλέον ελάχιστες. Aγαπώ ιδιαίτερα ορισμένα ιαπωνικά και αμερικανικά brands, οπότε, αν αποφασίσω να αποκτήσω κάτι, αυτό γίνεται διαδικτυακά.
kειμενο μεροπη κοκκινη
φωτογραφια παρισ ταβιτιαν
Τι ελπίζεις να φέρει η νέα δεκαετία; Επιθυμώ ένα όμορφο τώρα. Δεν με απασχολούν επιθυμίες και σχέδια μελλοντικά. Ποια είναι η πιο αγαπημένη σου συνήθεια; Η αγορά βινυλίων και η ακρόασή τους στο σπίτι παρέα με φίλους. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Παντελόνι ΜΕ ΤΗΕΝ (€110), παπούτσια Νike (€80) και ζιβάγκο κλεμμένο από την ντουλάπα του πατέρα μου. Πού πηγαίνεις τώρα; Να συναντήσω τη φίλη μου. Ίσως πάμε σε κάποια παράσταση, ίσως μείνουμε μέσα. ME THEN / Morning bar, Oδυσσέα Ανδρούτσου 36, Κουκάκι
5.3.20 – lifo
35
Piu Verde all-day paradise
Αν υπάρχει παράδεισος, τότε σίγουρα σερβίρει τέλειο brunch!
Α
ν το σκεφτείς, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να χωρίζονται σ’ εκείνους που αγαπούν το πρωινό γεύμα και σ’ εκείνους που αγαπούν τον πρωινό ύπνο. Για όσους αγαπούν και τα δύο υπάρχει το brunch, μια συνήθεια που έδωσε άλλοθι στο late out of bed και αποτέλεσε αφορμή για ένα νέο είδος γαστρονομίας. Αυτή η γαστρονομία παρουσιάζεται στο Piu Verde, σε μια μορφή που συνδυάζει το τροπικό περιβάλλον με τις ξεχωριστές γεύσεις και την άνεση με την έθνικ αισθητική. Στο μενού που θα βρεις καθημερινά από το πρωί έως αργά το μεσημέρι (μη σου πω και νωρίς το απόγευμα) οι επιλογές είναι πολλές και πρωτότυπες, ώστε να μπορείς κάθε μέρα να δοκιμάζεις έναν διαφο-
36 lifo – 5.3.20
ρετικό συνδυασμό. Οι λάτρεις του γλυκού και του αλμυρού μπορούν να αφήσουν πίσω τους την αιώνια διαμάχη τους και να συναντηθούν στο Piu Verde για μια γευστική εκεχειρία, που μπορεί να οδηγήσει και σε συνθηκολόγηση. Τα pancakes με σπιτική Nutella, τριμμένο Οreo, Digestive και κρέμα αμυγδάλου, τις βάφλες με chocolate chip, κρέμα, φρούτα και πραλίνα φουντουκιού και το crêpe sushi με μπανάνα, dulce de leche και τριμμένο μπισκότο διαδέχονται τα αυγά με πικάντικη σάλτσα ντομάτας ή τα benedict με καπνιστό σολομό και πανσέτα, η βάφλα από πατάτα με καπνιστό χοιρινό και αυγό ή η κρέπα με κοτόπουλο, τσένταρ και σος Caesar. Στο Piu Verde το brunch αποκτά μια extended μορφή με πίτσα και pasta, λαχταριστά burgers –must try το Black Angus Caprese με ντομάτα, πέστο, προβολόνε και ρόκα–, ενώ δεν λείπουν οι vegeterian επιλογές που σου εμπνέει η ατμόσφαιρα, όπως το Vegan Burger ή το σάντουιτς με χούμους μανιταριών. Ο χώρος εδώ ορίζεται δύσκολα με τον παραδοσιακό τρόπο, αφού τα δέντρα φυτρώνουν στο «μέσα» και η τζαμαρία που σε χωρίζει από το «έξω» αποτελεί ένα όριο δυσδιάκριτο. Η πλούσια βλάστηση με ακακίες, πεύκα, ευκάλυπτους και άλλα είδη (γνωστά και άγνωστα), τα σιντριβάνια, οι μικροί καταρράκτες και όλα όσα φυτρώνουν φυσικά σε μια έκταση 3.500 μέτρων σε παρασύρουν σε έναν περιβάλλον που μοιάζει με σκηνικό ταινίας, με τη διαφορά πως στο Piu Verde όλα είναι τόσο αληθινά όσο η ανάγκη να βρεις έναν παράδεισο μέσα στην αστική σου καθημερινότητα.
Στρ. Παπάγου & Πεντέλης, Άλσος Παπάγου, Μετρό Εθνική Άμυνα, 210 6546185 www.piu-verde.gr FB: PiuVerdePapagou Ιnstagram: piuverdepapagou
Ένα πολύ επικοινωνιακό διάστημα ξεκινάει για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο από την Πέμπτη, που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ταύρο, και θα διαρκέσει μέχρι τις 2/4, σηματοδοτώντας μια ιδανική εποχή για την προώθηση των δεξιοτήτων ή των προϊόντων σας. Θέματα εκπαίδευσης θα ευνοηθούν και μπορεί να ενισχύσετε το εισόδημά σας μέσω της διδασκαλίας. Επειδή οι μετακινήσεις σας θα είναι συχνές, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί στην οδήγηση. Η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο και, καθώς πραγματοποιείται στον άξονα σχέσεις - προσωπικότητα, ενδεχομένως να αναθεωρήσετε μια συνεργασία. Η επιστροφή του Ερμή σε ορθή πορεία την Τρίτη θα επηρεάσει εσάς του 3ου δεκαημέρου και θα σας βάλει σε διαδικασία επανεξέτασης των προτεραιοτήτων σας. Βελτιώστε τον ψυχισμό σας μέσω της άσκησης.
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο την Πέμπτη οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο θα αναζητήσετε τη συνεργασία με άτομα με τα οποία έχετε ένα κοινό όραμα και μέχρι τις 2/4, που θα παραμείνει στον τομέα της φιλίας, θα σας δοθεί η ευκαιρία να βελτιώσετε τις σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα. Η γενναιόδωρη φύση σας θα προσελκύει το ενδιαφέρον και οι πιθανότητες να προκύψει ένα ερωτικό ειδύλλιο με άτομο από τον κοινωνικό σας περίγυρο είναι πολλές. Τη Δευτέρα πραγματοποιείται η Πανσέληνος στον τομέα της επικοινωνίας και θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο. Ενδεχομένως να προκύψουν διαδικαστικά θέματα που θα σας φέρουν σε επαφή με πρόσωπα του περιβάλλοντός σας, με τα οποία έχετε ψυχρανθεί. Τα οικονομικά σας αρχίζουν να βελτιώνονται μέσω τρίτων από την Τρίτη, που επιστρέφει ο Ερμής σε ορθή πορεία.
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4]
ΛΕΩΝ [23.7/23.8]
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5]
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9]
Μια νέα εποχή ευκαιριών ξεκινάει από την Πέμπτη, με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο, και μέχρι τις 2/4 θα μπορέσετε να υλοποιήσετε ένα σημαντικό εγχείρημα οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο, αρκεί να το μελετήσετε σωστά. Είναι η εποχή που αυξάνεται η φήμη σας, καθώς δίνετε περισσότερη έμφαση στο επαγγελματικό σας προφίλ, ενώ δεν λείπουν και οι ερωτικές κατακτήσεις. Η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο πραγματοποιείται στον τομέα των οικονομικών σας και, καθώς είναι σε αντίθεση με τον Ήλιο στους Ιχθύς, ενδεχομένως να ανακινηθεί ένα ζήτημα που θα αφορά κοινούς πόρους, δοκιμάζοντας τις σχέσεις των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο. Οι σχέσεις και οι συνεργασίες των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο θα ευνοηθούν από την Τρίτη που γυρίζει ο Ερμής στον Υδροχόο σε ορθή πορεία.
Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο την Πέμπτη ξεκινάει μια περίοδος που θα διαρκέσει μέχρι τις 2/4, κατά την οποία θα ευνοηθούν τα οικονομικά σας, ωστόσο πρέπει να προσέξετε καθώς θα νιώθετε την ανάγκη να αποκτήσετε αγαθά που θα σας κάνουν να νιώσετε σταθερότητα. Τη Δευτέρα η Πανσέληνος στην Παρθένο πραγματοποιείται στον άξονα εργασία - ψυχισμός και θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο. Ενδεχομένως να προκύψει κρίση στις σχέσεις με πρόσωπα από το περιβάλλον της εργασίας και θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Ιδανική εποχή για να ρίξετε τους ρυθμούς σας και να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση. Την Τρίτη επιστρέφει ο Ερμής σε ορθή πορεία και αρχίζει να ξεκαθαρίζει το τοπίο όσον αφορά τις σχέσεις με φιλικά σας πρόσωπα, ενώ υποχωρούν και τα εμπόδια για την επίτευξη ενός στόχου. Ερωτικά, μπορείτε και καλύτερα.
Από την Πέμπτη που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ταύρο θα αναζητήσετε νέες εμπειρίες και θα εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας, ενώ θα δώσετε έμφαση σε θέματα σπουδών ή σε νομικές υποθέσεις οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Τώρα είναι η εποχή που μπορείτε να κατακτήσετε τους στόχους σας. Οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο θα επικεντρωθείτε στις προσωπικές σας επιθυμίες από τη Δευτέρα που πραγματοποιείται η Πανσέληνος στο ζώδιό σας και επειδή θα βάλετε σε προτεραιότητα τον εαυτό σας, ενδεχομένως να προκληθούν συγκρούσεις. Δείξτε περισσότερο ενδιαφέρον προς τους άλλους, καθώς δεν είστε οι μόνοι που έχετε ανάγκες και υποχρεώσεις. Για τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, η επιστροφή του Ερμή σε ορθή πορεία την Τρίτη θα σημάνει την έναρξη ενός νέου κύκλου πολλών ευκολιών στον επαγγελματικό τομέα.
Ο κυβερνήτης σας Αφροδίτη εισέρχεται στο ζώδιό σας την Πέμπτη και ξεκινάει μια φάση κατά την οποία δίνετε περισσότερη προσοχή στην εικόνα σας, προσπαθείτε να γίνετε πιο γοητευτικοί και αναζητάτε τις απολαύσεις και την πολυτέλεια. Ωστόσο, θα πρέπει να προσέξετε, ώστε να αποφύγετε τα περιττά έξοδα. Η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο πραγματοποιείται στον τομέα της δημιουργίας και των επιθυμιών, θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο και, καθώς είναι σε αντίθεση με τον Ήλιο, μπορεί να προκαλέσει κάποια κρίση στον τομέα της φιλίας. Γενικά, πρέπει να προσέξετε για πιθανό παρασκήνιο, καθώς υπάρχουν κάποια άτομα που θα προσπαθήσουν να σας συκοφαντήσουν. Θέματα σπουδών και μακροπρόθεσμα σχέδια θα έχουν αίσια αποτελέσματα, αλλά θα πρέπει να εργαστείτε εντατικά. Την Τρίτη επιστρέφει ο Ερμής σε ορθή πορεία και αρχίζουν να υποχωρούν τα εμπόδια.
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10]
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Θέλετε να βελτιώσετε τη ζωή σας και είστε διατεθειμένοι να αναλάβετε ρίσκα, ωστόσο πρέπει να προσέξετε. Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο την Πέμπτη δίνετε περισσότερη έμφαση στις ανάγκες και στις επιθυμίες σας και ίσως να εξαντλήσετε τον προϋπολογισμό σας. Οι ψυχικές σας μεταπτώσεις θα είναι έντονες και θα βρίσκετε ικανοποίηση μέσω αγορών για τον εαυτό σας, κυρίως οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Εσείς του 2ου δεκαημέρου, με την Πανσέληνο της Δευτέρας στην Παρθένο θα δώσετε έμφαση στην οικογένεια και σε θέματα της καθημερινότητας, αλλά θα πρέπει να εξισορροπήσετε την οικογενειακή με την επαγγελματική σας ζωή. Την Τρίτη ο κυβερνήτης σας Ερμής επιστρέφει σε ορθή πορεία στον Υδροχόο και κάποια εμπόδια και καθυστερήσεις που μπορεί να αφορούσαν ένα ταξίδι, σπουδές ή διαδικαστικά θέματα αρχίζουν να υποχωρούν.
Sudoku No 639
2 1
5
9 6
4 3 1 8 9 7 1 5 2 9 1 4 8 7 1
7
8 6
5 3 9 1 6 9 7 5 6
3
Η λύση του προηγούμενου 2 1 5 6 8 4
8 7 4 9 5 3
9 6 3 7 1 2
4 3 6 2 9 1
7 8 9 4 6 5
1 5 2 3 7 8
6 2 1 8 4 9
5 9 8 1 3 7
3 4 7 5 2 6
9 6 5 8 3 4 7 2 1 7 2 4 5 1 9 3 6 8 3 1 8 7 2 6 5 4 9
Κοινοί πόροι και ερωτικά ζητήματα ενεργοποιούνται με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο την Πέμπτη και οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο θα πρέπει να προσέξετε πώς θα διαχειριστείτε την κτητικότητά σας. Η Αφροδίτη δίνει ευκαιρίες για βελτίωση της ερωτικής σας ζωής, αρκεί να μην σας παρασύρει η ζήλια. Από τη Δευτέρα, που πραγματοποιείται η Πανσέληνος στην Παρθένο, ενδεχομένως να γίνετε πιο εσωστρεφείς οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο, καθώς θα σας απασχολούν επαγγελματικές υποθέσεις που θα εντείνουν το άγχος σας, οπότε θα πρέπει να αναζητήσετε τρόπους χαλάρωσης. Την Τρίτη επιστρέφει ο Ερμής σε ορθή πορεία και μπορείτε οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο να πάρετε ρίσκα, να κάνετε επενδύσεις και να εκφράσετε το ενδιαφέρον σας στο πρόσωπο που σας έχει γοητεύσει.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο την Πέμπτη θα σας δοθούν ευκαιρίες για νέες συνεργασίες και γνωριμίες που θα συμβάλουν στην προώθηση των δεξιοτήτων σας – θα είναι μια πολύ επικοινωνιακή περίοδος για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Δώστε έμφαση στη βελτίωση σχέσεων με τους συνεργάτες και τον ερωτικό σας σύντροφο. Η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο και, καθώς πραγματοποιείται στον τομέα της συλλογικότητας, πρέπει να προσέξετε ώστε να μην εξαπατηθείτε και μπείτε σε κυνήγι ευκαιριών με αμφίβολη εξέλιξη. Οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο, που ταλαιπωρηθήκατε λόγω καθυστερήσεων στα οικονομικά σας, αρχίζετε να απολαμβάνετε τους καρπούς των κόπων σας από την Τρίτη, οπότε επιστρέφει ο Ερμής σε ορθή πορεία.
starfax
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3]
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα κατά το οποίο η ψυχαγωγία και οι απολαύσεις αποτελούσαν προτεραιότητα, με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ταύρο την Πέμπτη το ενδιαφέρον σας θα στραφεί στα επαγγελματικά σας και σε θέματα της καθημερινότητας. Επίσης, είναι κατάλληλη εποχή για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση, ακολουθώντας ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής. Η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο. Πραγματοποιείται στον άξονα στόχοι - οικογένεια και σας υπενθυμίζει πως πρέπει να εξισορροπήσετε τον χρόνο μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής σας ζωής. Την Τρίτη επιστρέφει ο Ερμής στον Υδροχόο σε ορθή πορεία και κάποια προβλήματα που μπορεί να υπήρχαν στην επικοινωνία ή τις μετακινήσεις των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο αρχίζουν να υποχωρούν. Ιδανική εποχή για σύσφιξη σχέσεων.
week
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1]
Για εσάς ξεκινάει ένα πολύ δημιουργικό διάστημα από την Πέμπτη που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ταύρο και μέχρι τις 2/4, οπότε θα σας δοθεί η ευκαιρία να αυξήσετε το εισόδημά σας και να βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή. Η σχέση με τα παιδιά θα είναι σε αρμονία και δεν αποκλείεται να αποκτήσετε ένα καινούργιο μέλος στην οικογένεια. Η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο πραγματοποιείται στον άξονα σπουδές - επικοινωνία και θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο. Ενδεχομένως για ορισμένους από εσάς να κλείνει ένας κύκλος σπουδών, ενώ κάποιοι άλλοι μπορεί να ταξιδέψετε για να επεκτείνετε τους ορίζοντές σας. Για τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο έφτασε η εποχή που περιμένατε με αδημονία, καθώς από την Τρίτη, που επιστρέφει σε ορθή πορεία ο Ερμής στον Υδροχόο, έρχονται καλά νέα για τα οικονομικά σας.
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2]
Η οικογένεια και το σπίτι θα αποτελέσουν το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο από την Πέμπτη που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ταύρο και κάποιες αλλαγές θα απαιτήσουν την άμεση προσαρμογή σας. Ενδεχομένως να αλλάζετε σπίτι και είστε σε φάση μετακόμισης ή γίνονται κάποιες εργασίες στον χώρο σας, που σας αποσυντονίζουν. Ιδανική εποχή για όσους θέλουν να αξιοποιήσουν την ακίνητη περιουσία τους. Εσείς του 2ου δεκαημέρου έχετε κάποια οικονομικά θέματα που σας απασχολούν και η Πανσέληνος της Δευτέρας στην Παρθένο μπορεί να σημάνει την αποπληρωμή μια οφειλής ή την επίλυση ενός οικονομικού προβλήματος. Η επιστροφή του Ερμή σε ορθή πορεία βοηθάει τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο να βρουν τον εαυτό τους.
α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)
5.3.20 – lifo
37
thing the Πώς να βοηθήσεις αυτούς που βοηθούν
α πο τη μ ερ οπη κο κκιν η
38 lifo – 5.3.20
Η οργάνωση που προστατεύει τα δικαιώματα των παιδιών στη χώρα μας, ειδικά αυτών που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
Πώς μπορεί να βοηθήσει κανείς στο έργο της Tdh; Μπορείτε να ακολουθήσετε τους ελληνικούς λογαριασμούς της οργάνωσης στο Facebook και στο Τwitter και να βοηθήσετε στην ευαισθητοποίηση περισσότερων ανθρώπων γύρω από ζητήματα που πλήττουν τα παιδιά. Για όσους αγαπούν την εθελοντική προσφορά, σύντομα η οργάνωση θα είναι σε θέση να εδραιώσει ένα σύστημα διαχείρισης εθελοντών, ενώ, στο μεταξύ, όσοι θέλουν, μπορούν να προσφέρουν οικονομικά μέσω των κεντρικών της γραφείων στην ιστοσελίδα www.tdh.ch/en
Terre des hommes διεθνής οργάνωση παιδικής προστασίας Terre des hommes (Γη των ανθρώπων - Tdh) είναι ενεργή σε περισσότερες από 45 χώρες στον κόσμο, με προγράμματα για την υγεία, τη μετανάστευση, τη δικαιοσύνη ανηλίκων, την αντιμετώπιση της παιδικής εργασίας και εκμετάλλευσης και των επειγουσών αναγκών ανθρωπιστικού χαρακτήρα. Στη χώρα μας υλοποιεί προγράμματα παιδικής προστασίας και παροχής υπηρεσιών σε παιδιά και στις οικογένειές τους και σε νέους (διαχείριση περιστατικών, νομική βοήθεια, στέγαση, κατάρτιση κ.λπ.). Από το 2016 παρέχει υποστήριξη σε νέους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο και στους φροντιστές τους, στην Αττική, στη Θεσσαλία, στη Θεσσαλονίκη και στην Ήπειρο. Τα προγράμματά της οργάνωσης αφορούν επιπλέον παιδιά υπό κράτηση, άστεγα, θύματα βασανιστηρίων, εμπορίας και άλλων μορφών εκμετάλλευσης, έμφυλης βίας, κακοποίησης κ.λπ. Επίσης, η Tdh Hellas εκπονεί στη χώρα προγράμματα επανορθωτικής δικαιοσύνης για παιδιά και νέους. «Προσπαθούμε να καλύψουμε τα κενά παιδικής προστασίας, όπου υπάρχουν, με ευρύτερο στόχο να συνδράμουμε τις Αρχές των χωρών, προκειμένου να εδραιωθεί ένα συνεκτικό σύστημα παιδικής προστασίας μέσα από την ανάλογη νομοθεσία. Αυτήν τη στιγμή υπάρχει μόνο ένα αποσπασματικό σύστημα που αφήνει εκτός πολλές ευάλωτες ομάδες παιδιών» επισημαίνει η κ. Μελίνα Σπαθάρη, υπεύθυνη συνηγορίας ευάλωτων ομάδων. Μέχρι στιγμής η οργάνωση έχει βοηθήσει περισσότερα από 4.000 παιδιά που μετακινούνται – σε αυτόν τον αριθμό συγκαταλέγονται και οι οικογένειές τους ή οι φροντιστές τους. «Ωστόσο, δεν είναι δυνατό να υπολογίσουμε με ακρίβεια πόσα παιδιά θα έχουν ωφεληθεί μετά το πέρας και των υπόλοιπων προγραμμάτων μας (δικαιοσύνης, πρόληψης κακοποίησης κ.λπ.). Όλα τα παιδιά που ζουν στην Ελλάδα επωφελούνται με τον έναν ή άλλον τρόπο από τα προγράμματα παιδικής προστασίας που εκπονούμε» προσθέτει η κ. Σπαθάρη και συνεχίζει: «Ένα από αυτά στη Θεσσαλονίκη χρησιμοποιεί τον αθλητισμό, συγκεκριμένα το ποδόσφαιρο, ως εργαλείο ενδυνάμωσης, ψυχοκοινωνικής στήριξης και ένταξης και μέσα από αυτό ωφελούνται πολλά παιδιά – αγόρια και κορίτσια». Ένας νεαρός πρόσφυγας, παίκτης ποδοσφαίρου, λέει σχετικά με την ευκαιρία που του δόθηκε: «Στη Μόρια έπαιζα λίγο βόλεϊ, αλλά εντός του καταυλισμού, δεν είχα πού αλλού να πάω. Το ωραίο στη Θεσσαλονίκη είναι ότι μπορείς για λίγο να βγεις από το camp, να ξεμουδιάσεις, να νιώσεις μέρος της πόλης και της καθημερινότητάς της, να θυμηθείς πώς ήταν η ζωή στην πόλη σου προτού γίνεις μετανάστης. Όσο για το ποδόσφαιρο; Ούτε στο όνειρό μου δεν φανταζόμουν ότι θα έβρισκα την ευκαιρία να παίξω σε μια αληθινή ομάδα, σε ένα “κανονικό” γήπεδο. Στη χώρα μου παίζαμε στον δρόμο, μέσα στις λάσπες, τις λίγες φορές που νιώθαμε ασφαλείς να βγούμε από το σπίτι». Τα παιδιά που μεταναστεύουν συνήθως έχουν βιώσει τραυματικές καταστάσεις στη χώρα προέλευσής τους, λόγω της βίας που επικρατεί. Ωστόσο, στο τραύμα τους προστίθενται οι κακές εμπειρίες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, π.χ. σε κέντρα κράτησης (διοικητικής φύλαξης, όπως ονομάζονται), σε καταυλισμούς με κακές συνθήκες διαβίωσης ή ακόμα και στον δρόμο, αν καταλήξουν άστεγα. «Βλέπουμε ακόμα και περιπτώσεις παιδιών με σύνδρομο απόσυρσης, με κατάθλιψη ή με ιδεασμό αυτοκτονίας. Η οργάνωσή μας διαθέτει έμπειρους ψυχολόγους που προσφέρουν διαχείριση περίπτωσης (case management) και με μεθόδους όπως η σχεδιασμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μεθοδολογία PM+ βοηθούν τα παιδιά και τις οικογένειές τους να βρουν πατήματα, να θεραπευτούν, να ενδυναμωθούν και να ενταχθούν» τονίζει η κ. Σπαθάρη. Ένα παράδειγμα ασυνόδευτου παιδιού που ήρθε στη Θεσσαλονίκη από hot spot στα νησιά, όντας θύμα βασανιστηρίων και δίωξης στη χώρα του, ήταν ένας νέος προερχόμενος από την Αφρική. Το όνειρό του ήταν να σπουδάσει νομική και το κατόρθωσε με τη βοήθεια της εν λόγω οργάνωσης αλλά και άλλων φορέων. Μέχρι στιγμής, η Tdh έχει καταφέρει να ενδυναμώσει παιδιά ευάλωτα και να τα φέρει σε επαφή με μέσα και εργαλεία καινοτόμα, π.χ. με το fabrication lab (fablab) στο κοινοτικό κέντρο που έχει δημιουργηθεί στα Ιωάννινα εξοικειώθηκαν με τον 3D printer. Έχει κατορθώσει να φέρει σε διάλογο τη χώρα μας και τη γειτονική Αλβανία, προκειμένου να εξετάσουν μαζί την καλύτερη διαχείριση του φαινομένου της εμπορίας ανθρώπων. Επίσης, έχει πετύχει να εισαγάγει στην Ελλάδα και να εκπαιδεύσει κι άλλους φορείς και εκπροσώπους διεθνών οργανισμών σε θέματα παιδικής προστασίας και πρόληψης από την κακοποίηση και την παραμέληση. «Συνήθως δεν συνειδητοποιούμε πόσα πράγματα εμπεριέχει η έννοια της παιδικής προστασίας, επειδή ποτέ δεν τα διδαχτήκαμε επαρκώς» καταλήγει η κ. Σπαθάρη.
5.3.20 – lifo
39