Τεύχος 659

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ κυκλοφορει καθε πεμπτη FREE PRESS 22.10.2020

υπη στην έντ έκδοση

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

cus Bari Πηγή: Fo

Κουκάκι

2020

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΜΑΡΙΛΟΥ ΠΑΝΤΑΚΗ «ΔΕ ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ» / Ο ΑLI ΒANISADR ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΖΑΚ / ΣΕΜΠΆΣΤΙΑΝ ΜΠΆΡΙ: Ο ΠΟΛΥΒΡΑΒΕΥΜΈΝΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑΣ ΜΙΛΆ ΣΤΗ LIFO

σελ. 69

Έτσι ζούμε τώρα 9 ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΕΞΗΓΟΥΝ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΧΕΙ ΑΦΗΣΕΙ Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΤΑΝΙΔΟΥ ΕΙΝΑΙ H ΑΘΗΝΑΙA ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ σελ. 37

GOLDEN DAWN WATCH:

ΤΑ «ΜΆΤΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΥΤΙΆ» ΌΛΩΝ ΜΑΣ ΣΤΗ ΔΊΚΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΉΣ ΑΥΓΉΣ

2 lifo – 22.10.20

12 ΣΤΗΛΕΣ Κρίση διαρκείας από τh βασιλικη σιουτη

Καταφθάνει ο πιο περίεργος χειμώνας της ζωής μας από τον δημήτρη πολιτάκη

Για να μην ξεχνιόμαστε

index

από την βιβιαν στεργιου

MADAME GINGER

γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ commercial director Ρένα Κροκίδα διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης

αrt director Χρήστος Τζοβάρας –––––– εμπορ ικ ο τμημα advertising director Γιώτα Αθανασοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς

9 Αθηναίοι εξηγούν τις αλλαγές στην καθημερινότητα και το ψυχολογικό αποτύπωμα που τους έχει αφήσει η πανδημία

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ 37 ΣΗ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

στο εξώφυλλο: Λεωνί Καπέλη, «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του φαίνεσθαι»

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος

σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος

ΕΤΣΙ ΖΟΥΜΕ ΤΩΡΑ

69

ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης

20

22

www.lifo.gr

Κουκάκι

direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Ελένη Γκοβάτσου digital campaign manager Αγγελική Λάζου client service coordinator Ξένια Στασινοπούλου (xenia@lifo.gr) –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας social media Χριστίνα Γαλανοπούλου (Head) Στράτος Μωραΐτης, Ηλέκτρα Χατζηκάλφα –––––– σ υνταξη αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Γιάννης Βασιλείου, Μερόπη Κοκκίνη, Ματούλα Κουστένη, Δημήτρης Κυριαζής, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Γεωργία Παπαστάμου, Μαρία Παππά, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Βασιλική Σιούτη, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή newsroom Πάνος Σάκκας (Αρχισυνταξία) Φιλιώ Ράγκου, Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου, Αναστασία Γαλάνη, Σόφη Ζιώγου, Διονύσης Νοταράκης –––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά

34

57

H ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΤΑΝΙΔΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

week

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Άλκηστις Γκούμα, Βασίλης Κοτρωνάκης διανομή Άκης Ιωάννου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε 22.10.20 – lifo

3

Feedback

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ισλαμιστικός κλοιός και ο αποκεφαλισμός της Γαλλικής Δημοκρατίας Πώς η ισλαμιστική τρομοκρατία τελικά ενισχύει την Ευρώπη που θέλουμε να αφήσουμε πίσω μας – του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.

ΘΕΑΤΡΟ

Σύρμω Κεκέ

νέες παραγωγές ραδιοφωνικού θεάτρου

του δημητρη π. σωτηροπουλου

Η εξαιρετική θεατρική ηθοποιός που παίζει φέτος στο «Τρίτο Στεφάνι» μιλά στον Αλέξανδρο Διακοσάββα.

Ο Αμπντουλάχ Αμπουγεζιντβίτς Α., όπως λεγόταν ο ισλαμιστής δολοφόνος, μπορεί να ενήργησε μόνος του, αλλά το μίσος που τον παρακίνησε στην πράξη του αυτή δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο εσωτερικών ψυχικών διεργασιών, όπως οι διάφοροι ερασιτέχνες κοινωνιοψυχολόγοι λένε συνήθως, για να εξηγήσουν τέτοιες δολοφονίες. Μια λεπτομερής απαρίθμηση των δεδομένων που γνωρίζουμε ως τώρα από την επίσημη έρευνα για το γεγονός θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα ποια ήταν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στο σχολείο όπου δίδασκε ο άτυχος καθηγητής και ποιος είχε δημιουργήσει αρχικά τις εντάσεις που δυναμίτισαν το κλίμα της σχολικής κοινότητας αυτής, οδηγώντας τα πράγματα στα άκρα.

Μέχρι πριν από μερικούς μήνες γύριζαν όλο τον πλανήτη με το backpack τους. Τώρα είναι καθηλωμένοι στην Αθήνα και καλούνται να ξαναγνωρίσουν τον τόπο τους. Μιλούν στον Γιώργο Ψωμιάδη. Ζουν για να ταξιδεύουν. Βρίσκουν τον επόμενο προορισμό τους, παίρνουν το backpack τους και ξεκινάνε. Σόλο ή οργανωμένα. Με budget ή χωρίς. Οι travelers ρυθμίζουν τη ζωή τους έχοντας για ημερολόγιο τις ημερομηνίες των αεροπορικών εισιτηρίων, για στέγη τα hostels ή τα σπίτια εκείνων που θα τους φιλοξενήσουν σε κάποιο σημείο του πλανήτη. Σήμερα, όμως, την εποχή του κορωνοϊού, τα πράγματα έχουν αλλάξει.

4 lifo – 22.10.20

ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το

ΑΘΗΝΑ

Οι Αθηναίοι travelers την εποχή του κορωνοϊού

Η Γαλλία συγκλονίζεται ακόμη μία φορά από τη φρικιαστική δολοφονική επίθεση ενός 18χρονου ισλαμιστή τσετσενικής καταγωγής εναντίον ενός 47χρονου καθηγητή γυμνασίου με αφορμή τα περίφημα σατιρικά σκίτσα του Μωάμεθ που είχαν δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Charlie Hebdo» στο παρελθόν, προκαλώντας τον Ιανουάριο του 2015 ένα αδιανόητο αιματοκύλισμα στα γραφεία του εντύπου, με τραγικό απολογισμό τη δολοφονία 12 εργαζομένων του. Αυτήν τη φορά, ο δράστης ήταν ένας νεαρός ισλαμιστής που είχε έρθει σε πολύ μικρή ηλικία στο Παρίσι με την οικογένειά του από την Τσετσενία, απολαμβάνοντας έκτοτε το καθεστώς του πρόσφυγα. Ο 18χρονος θα ξεδίπλωνε το γνωστό ρεπερτόριο τέτοιων δράσεων: θα σκότωνε το θύμα με μαχαίρι, εν συνεχεία θα το αποκεφάλιζε, προκειμένου να αναρτήσει τις φρικτές φωτογραφίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προς εντυπωσιασμό, και τέλος θα επιδίωκε για τον εαυτό του έναν ηρωικό θάνατο θρησκευτικού μάρτυρα, πέφτοντας νεκρός από τις σφαίρες των αστυνομικών την ώρα που θα φώναζε «Αλλάχου Ακμπάρ» (ο Αλλάχ είναι μεγάλος). Άραγε, ακόμη ένας «μοναχικός λύκος», όπως πολλοί άλλοι στο παρελθόν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, που, σπρωγμένος από την περιθωριοποίηση και τον ρατσισμό, θα αποφάσιζε να προβεί σε μια αποτρόπαιη πράξη που φέρνει την υποτιθέμενα «ισλαμοφοβική» Ευρώπη και τον υφέρποντα ρατσιστικό πολιτισμό της ενώπιον του αποικιακού παρελθόντος της και την υποχρεώνει να αναπτύξει πολιτικές ανοχής απέναντι στον διαφορετικό και τον Άλλο; Όχι ακριβώς. Τα πράγματα είναι αρκετά πιο σύνθετα, αν αντέχουμε βέβαια να τα δούμε κατάματα.

Ο Σαμιέλ Πατί, ιστορικός στην ειδικότητα, είχε αναλάβει στο γυμνάσιο Μπουά ντ’Ολμ, βόρεια του Παρισιού, τη διδασκαλία ενός μαθήματος σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης. Για τις ανάγκες του μαθήματός του είχε κάνει χρήση, ως ένα από τα παραδείγματα εργασίας, των σκίτσων που σατίριζαν τον Μωάμεθ στο προαναφερθέν έντυπο. Δεν ξέρω αν χρειάζεται να ξεκαθαρίσουμε ότι ο 47χρονος καθηγητής δεν δίδασκε ένα μάθημα κατά του Ισλάμ αλλά, αντίθετα, ένα μάθημα ιδιαίτερα σημαντικό για το πρόγραμμα της γαλλικής εγκύκλιας παιδείας που αφορά την αξία της ελευθερίας της άποψης (όποια κι αν είναι αυτή), καθώς και της ελευθεροτυπίας – δηλαδή του θεμελιωδέστερου αγαθού κάθε δημοκρατικής πολιτείας. Το γαλλικό σχολείο είναι έτσι κι αλλιώς ένα κοσμικό σχολείο. Δεν υπάρχει μάθημα θρησκευτικών –πάντως όχι με όρους κατήχησης κάποιας θρησκείας– και ούτε γίνονται επιτρεπτά οποιασδήποτε μορφής θρησκευτικά σύμβολα εντός του σχολικού ιδρύματος ή από τους ίδιους τους μαθητές. Αν κάποιος επιθυμεί μια τέτοια μόρφωση, θα πρέπει να την πληρώσει, στέλνοντας το παιδί του σε κάποιο από τα καθολικά σχολεία, που είναι όμως ιδιωτικά. Στο δημόσιο σχολείο δεν πρόκειται να υποστεί ποτέ και με καμία αφορμή τέτοια κατήχηση.

ΤΙ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ ΜΕ ΤΟ ΜΙΕΤ; Ο Διονύσης Καψάλης απαντά σε όσα του προσάπτουν Ο διευθυντής του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας μιλά για όλες τις τελευταίες εξελίξεις και την κριτική που έχει δεχτεί μετά την ομαδική παραίτηση του Δ.Σ. του ιδρύματος.

page

Λένε ότι τα γεγονότα μιλάνε από μόνα τους, αλλά ποια γεγονότα ακριβώς και υπό το φως ποιας ερμηνείας άραγε; Δεν υπάρχουν, με άλλα λόγια, γεγονότα αυτά καθαυτά αν δεν κατανοηθούν στην ολότητά τους και στο πλήρες βάθος τους. Τίποτε δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται, όσο κι αν τα ΜΜΕ συχνά δεν τολμούν ή δεν μπορούν να κάνουν τις σωστές διασυνδέσεις.

gr

Τρεις μέρες πριν από την πρεμιέρα της μεγαλύτερης θεατρικής παραγωγής του φετινού χειμώνα και μόλις τέσσερις μετά την ανακοίνωση του ανοίγματος των θεατρικών σκηνών, η Σύρμω Κεκέ νιώθει μια αγωνία, την οποία αντιλαμβάνομαι ήδη από το πρώτο μας τηλεφώνημα. «Έχω αϋπνίες αυτές τις μέρες» μου εξομολογείται, καθώς κανονίζουμε να συναντηθούμε στα αγαπημένα της Εξάρχεια, όπου ζει για πάνω από μια δεκαετία. Η εξαιρετική θεατρική ηθοποιός, που αριθμεί πάνω από 40 παραστάσεις την τελευταία εικοσαετία, ετοιμάζεται να βρεθεί στη σκηνή του Παλλάς για το Τρίτο Στεφάνι του Κώστα Ταχτσή που αναβιώνει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, και το μέγεθος της παραγωγής, σε συνδυασμό με το όλο κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί, είναι μάλλον λογικό να την επηρεάζουν.

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου ετοιμάζει 5 νέα radio plays με κοινό θεματικό άξονα το ελληνικό αστυνομικό διήγημα. Σκηνοθετούν οι:

1

Γιάννης Χουβαρδάς

2

Δημήτρης Καταλειφός

3

Ελένη Σκότη

4

Αργύρης Ξάφης

του γιαννη πανταζοπουλου Το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ) αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πνευματικό κεφάλαιο και μια αδιαμφισβήτητη εστία γνώσης και πολιτισμού. Από το 1966, έτος ίδρυσής του, από το διοικητικό του συμβούλιο έχουν περάσει οι σπουδαιότερες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών. Το τελευταίο διάστημα έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας, μετά την ομαδική παραίτηση του Δ.Σ., μέλη του οποίου ήταν οι κ. Νικηφόρος Διαμαντούρος, Τάσος Γιαννίτσης, Δημήτρης Κυρτάτας, Αλέξης Πολίτης και Βασίλης Κάλφας. Την ίδια στιγμή, με κείμενό τους στην πλατφόρμα change.org, φίλοι, συνεργάτες και αναγνώστες του ΜΙΕΤ εκπέμπουν «σήμα κινδύνου», σημειώνοντας πως «σήμερα κινδυνεύει», καθώς «δέχεται, τις τελευταίες μέρες, τα βέλη μιας ανοίκειας και άδικης κριτικής στο όνομα, πάντα, του “εκσυγχρονισμού”, της “εξυγίανσης” και της “προόδου”», και αναφέρονται στη «δημόσια απαξίωση της προσφοράς του ΜΙΕΤ».

5

Μαρία Μαγκανάρη

22.10.20 – lifo

5

Editorial O ΑΠΑΡΑΤΗΡΗΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΝΟΣ ΝΕΑΡΟΥ ΑΓΟΡΙΟΥ Με αφορμή τον αδέσποτο γάτο του ΟΚ της Τσακάλωφ.

aπο τον σταθη τσαγκαρουσιανο

Ανέβασα στο Instagram τη φωτογραφία ενός αδέσποτου γάτου που στέκεται φρουρός στο OK της Τσακάλωφ. Θα ήταν τετριμμένο, αν δεν συνοδευόταν από τα λόγια ενός κοριτσιού που δουλεύει εκεί, ότι είναι ο γάτος ενός παιδιού που ήταν χρήστης και ζήταγε βοήθεια από τους περαστικούς της πλατείας Κολωνακίου. Το παιδί κατέπεσε στις μέρες του lockdown, και πέθανε στον Ευαγγελισμό. Ετών 26. Ο γάτος πήγε και στήθηκε στο ΟΚ, γιατί από κει πέρναγαν και αγόραζαν τις κονσέρβες του. Η ιστορία προκάλεσε πλήθος σχολίων και διορθώσεων. Και στοιχεία πολλά, ανεξακρίβωτα. Το παιδί το έλεγαν Σταύρο ή Αποστόλη. Τον γάτο, Άξελ ή Σναρφ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο άνθρωπος πέθανε. Και κανείς δεν θα το παρατηρούσε αν ένας γάτος δεν στεκόταν, επαίτης κι αυτός, έξω από ένα σούπερ μάρκετ. Η γωνιά στην πλατεία θα είχε αδειάσει – «α, καθάρισε το μέρος» θα είπαν κάποιοι. «Πού πήγε ο τύπος με το γατάκι» ίσως σκέφτηκαν μερικοί. Μέχρι εκεί. Και αυτή η φωτογραφία που μου έστειλε στο Instagram μια αναγνώστρια. Τον αναγνώρισα. Ένας όμορφος νεαρός άντρας, που τον λένε Σταύρο ή Αποστόλη, ταλαιπωρημένος και με βλέμμα ευθύ και καθαρό (αυτή την καθαρότητα που έχουν τα μάτια μετά τα δάκρυα), με στριφτό τσιγάρο και ένα μοδάτο φούτερ από την outdated γκαρνταρόμπα κάποιας χαϊδεμένης αγορίνας, σηκώνει στα χέρια του τον Άξελ ή τον Σναρφ, κοιτώντας τον με αυτήν τη μυστήρια τρυφερότητα που αναπτύσσουμε με τα ζώα μας, αυτόν τον εξωανθρώπινο, αρχαίο δεσμό, που σίγουρα ο δρόμος και η χρήση είχαν εντείνει.

Πρώτον, πόσοι άνθρωποι πάνε αδιάβαστοι και άκλαυτοι σε αυτή την πόλη, σε αυτήν τη μαύρη, βλοσυρή δεκαετία, που έχει κάνει πλουσιότερους τους πλούσιους και έχει βυθίσει στην κατάθλιψη όλους όσοι είναι κάτω από τα 30. Πόσοι περνάνε σαν σκιές, δίχως ίχνη, αζήτητοι νεκροί – και τους περιμένει μόνο ο γάτος τους, εις μάτην, να βγουν με μια κονσέρβα από το OK. Και δεύτερον, η σκέψη ότι στα καφενεία πέριξ του ορφανού γάτου και του όμορφου νεκρού αγοριού συνουσιάζονται, απείρως πιο υποκριτικοί από τις θρηνωδούς των social media, οι πολιτικολογούντες για την ορθή διακυβέρνηση της χώρας και τον εκσυγχρονισμό και τα λοιπά και τα λοιπά, καραδοκώντας ανάμεσα στις λέξεις για το επόμενο πακέτο που θα ενθυλακώσουν, αλεσμένοι σε μικροπρεπείς, χατζηαβάτικους υπολογισμούς – πόσο δεκάρα δεν δίνουν, τελικά, για όλα αυτά που λέμε σήμερα, τα οποία θεωρούν μελαγχολική περιπτωσιολογία, ενώ αυτοί είναι ενθουσιασμένοι με το τι είπε η Φώφη ή ο Κυρανάκης – αυτοί οι γίγαντες! Κι όμως. Αν η πολιτική δεν συνυπολογίσει αυτόν τον θάνατο, αυτούς τους θανάτους, δεν είναι πολιτική. Είναι μπαρμπούτι.

Διακριτικά πίσω τους η ταμπέλα της επαιτείας. Οι ψηφιακοί θρήνοι με απωθούν, διότι εμπεριέχουν υψηλό βαθμό ανέξοδης λύπησης και συνεπώς υποκρισίας. Αληθινή συμπόνια ίσον πράξεις. Λοιπόν, δεν γράφω όλο αυτό για να εκθέσω την ηθική ανωτερότητα και ευαισθησία ενος thread – αλλά σοκαρισμένος από δυο συνειρμούς.

6 lifo – 22.10.20

instagram.com/stathis_tsagkarousianos

22.10.20 – lifo

7

talk

i

Athens

town

8 lifo – 22.10.20

θρασυβούλου δέσποινα, αποψη απο την παρουσιαση της διπλωματικης εργασιας, 2018

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

«απόφοιτοι 2017-2018 & 2018-2019» Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών - Εκθεσιακός χώρος «Νίκος Κεσσανλής» 23.10-22.11.2020

Η έκθεση των Αποφοίτων της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών αποτελεί έναν από τους παλαιότερους και σταθερότερους θεσμούς στα εικαστικά δρώμενα της Ελλάδας. Μέσα από την έκθεση δίνεται η ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει από κοντά το έργο δημιουργών που τώρα ξεκινούν την εικαστική τους σταδιοδρομία και να αποκτήσει μια αντιπροσωπευτική εικόνα των σύγχρονων εικαστικών τάσεων, όπως αυτές διαμορφώνονται διεθνώς. Ακολουθώντας διαχρονικά αυτές τις σύγχρονες τάσεις και πρακτικές, η ΑΣΚΤ αντιμετωπίζει πλέον τον εν λόγω θεσμό όχι μόνο ως ένα αποκλειστικά εκθεσιακό γεγονός αλλά και ως ένα επιπλέον πλαίσιο καλλιτεχνικού, εκπαιδευτικού και επιμελητικού πειραματισμού. Επιμέλεια έκθεσης: Ηλιάνα Φωκιανάκη

22.10.20 – lifo

9

Όλη η Ελλάδα διαβάζει LiFO

6.755.720 UNIQUE VISITORS στην ψηφιακή έκδοση ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020

Reuters:

Το LiFO.gr στη λίστα με τα κορυφαία ενημερωτικά sites στην Ελλάδα για το 2020

αναγνωσιμοτητα

LiFO 136,6 ATHENS VOICE

125,6

στοιχεια focus bari 2020

πη έντυ στην οση έκδ Bari us : Foc Πηγή

Στην κορυφή, αλλά με ποιότητα

10 lifo – 22.10.20

9

ΣΚΈΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΉ ΤΗΝ ΈΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΔΊΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΊΑ ΤΟΥ ΖΑΚ ΚΩΣΤΌΠΟΥΛΟΥ.

22.10.20 – lifo

11

φωτογραφικη παρεμβαση σε φωτογραφια του aggelos barai

town talk ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΖΑΚ!

Ο Ζακ Κωστόπουλος δολοφονήθηκε δύο φορές. Για την πρώτη, οι κατηγορούμενοι θα καθίσουν στο σκαμνί, είναι δυο επαγγελματίες, δυο καθημερινοί νοικοκυραίοι, και τέσσερις αστυνομικοί, από αυτούς που έχουν αναλάβει την προστασία μας. Για τη δεύτερη, που αφορά τη δολοφονία αυτού που ήταν ο Κωστόπουλος, δεν υπάρχουν φυσικά πρόσωπα για να αναλάβουν την ευθύνη. Γιάννης Παντελάκης. Δημοσιογράφος, συγγραφέας ||| Για όλους εμάς, που στο πέρασμα των χρόνων συμπορευτήκαμε μαζί του, άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο, από κοντά ή από μακριά, που υποφέραμε και εξοργιζόμασταν μέσα στο πένθος μας για τον χαμό του από τη χαιρεκακία και τη σκύλευσή του από τους πάσης φύσεως νοικοκυραίους, νταήδες και ομοφοβικούς, αλλά και από μέρος του προοδευτικού χώρου που διατηρούσε μια ασφαλή «ίση απόσταση», πουλώντας αμεροληψία, αυτή η δίκη σηματοδοτεί μια νέα εποχή. Ήβη Καϊσερλή.

Trans ακτιβίστρια, σεξεργάτρια ||| Άσπιλο εθνώνυμο δεν υπήρξε ποτέ και δεν θα υπάρξει. Και το όνομα «Έλληνας», ως προϊόν της Ιστορίας και όχι της μεταφυσικής, έχει το φως και το σκοτάδι του. Οι δίκες της Χ.Α. και των κατηγορουμένων για τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου πιστοποιούν πως εκείνοι που βρομίζουν τον «Έλληνα» είναι οι ελληνέμποροι και οι ελληναράδες που ζουν ανάμεσά μας. Όσο ζούμε ανάμεσά τους σωπαίνοντας, ανεχόμενοι, παραβλέποντας, οι ρύποι θα πληθαίνουν. Παντελής Μπουκάλας. Ποιητής, συγγραφέας ||| Ο επίκτητος φόβος μας απέναντι σε οτιδήποτε ξένο και διαφορετικό μάς δημιουργεί έναν αυτόματο μηχανισμό αντιμετώπισής του. Γι’ αυτό, λοιπόν, τέτοιες δίκες είναι μείζονος σημασίας. Γιατί απορρυθμίζουν αυτούς τους μηχανισμούς, δίνουν διδάγματα και συνηγορούν υπέρ της δημιουργίας απαραίτητων προϋποθέσεων που με στοχευμένες δράσεις θα αντιμετωπίζουν άμεσα και έγκαιρα τυχούσες παρεκκλίσεις. Γιώργος Παπαγεωργίου. Εκπρόσωπος της «Θετικής Φωνής» ||| Είδαμε και ξαναείδαμε στα δύο χρόνια που πέρασαν τον μεσίτη και τον χρυσοχόο να απολαμβάνουν με τελετουργική μανία τα χτυπήματά τους στο ματωμένο σώμα, είδαμε και τους φύλακες του νόμου και της τάξης να τον αποτελειώνουν με υπηρεσιακή συνέπεια. Θύμα του πιο επικίνδυνου, του καθημερινού φασισμού και της νόμιμης βίας, όπου δολοφονικές, εξευτελιστικές πράξεις, ένα λιντσάρισμα, για παράδειγμα, καταλήγει να θεωρείται αποδεκτό από την κοινή γνώμη ως τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε μια χαρά, μέσα στο πλαίσιο της «αστικής» νομιμότητας, ακόμη και να αποδοθεί δικαιοσύνη. Μάρω Δούκα. Συγγραφέας ||| Ο Ζακ έκανε πολιτική με το ίδιο του το αίμα. Και ξεψυχούσε ξανά και ξανά αυτούς τους 25 μήνες σε κάθε αφήγηση «ληστή με μαχαίρι», τηλεοπτικό γκάλοπ, τοξικοφοβικά και ομο/τρανσφοβικά ρεπορτάζ. Σε κάθε επίθεση μίσους, σε κάθε νέο θύμα της πατριαρχίας και του σκοταδισμού, σε κάθε νέο camp θανατοπολιτικής. Και αναγεννιόταν όταν βγαίναμε στους δρόμους, με τα δικά του συνθήματα, τα γκλίτερ, τις μουσικές και τη δική του λαχτάρα για ζωή. Αν κάθε Σεπτέμβριο πεθαίνω μέσα μου δυο φορές λοιπόν –μία για τον Παύλο και μία για τον Ζακ–, κάθε Οκτώβριο θα δικάζω μέσα μου δυο φορές. Ζωή Κόκαλου. Μέλος της πρωτοβουλίας «Justice for Zak/Zackie» ||| Ζούμε με μια βιτρίνα ελευθεριότητας, όπου όλα λέγονται χύμα κι επιτρέπονται, και πίσω της καραδοκεί μια ελληνική κοινωνία συντηρητική και φοβική. Επίφαση ελευθερίας και βαθύς συντηρητισμός αλληλοτρέφονται. Έτσι, σαν σ’ ένα παιχνίδι με παραμορφωτικούς καθρέφτες, τη στάση μας απέναντι στον άλλο, απέναντι στο διαφορετικό, την καθορίζει η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Η διαφορά, η αλλοίωση, η αρρώστια, η παραμόρφωση, είμαστε εμείς, είναι μέσα μας. Έρση Σωτηροπούλου. Συγγραφέας ||| Έχουν περάσει δύο χρόνια και ένας μήνας. Μέσα σε αυτό το διάστημα είδαμε και ακούσαμε πολλά. Προσπάθειες συγκάλυψης, προσπάθειες να ενοχοποιηθεί ένας νέος άνθρωπος, ο οποίος ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου, δελτία ειδήσεων να πράττουν το αδιανόητο, να ενοχοποιούν το θύμα. Αλλά μέσα σε αυτήν τη μαύρη κατάσταση υπάρχει και μια δέσμη φωτός. Ένα πολύχρωμο σύνολο ανθρώπων που από την πρώτη στιγμή στάθηκαν απέναντι και δίνουν μέχρι σήμερα τη μεγάλη μάχη. Νίκος Αθανασόπουλος. Ίδρυμα Ωνάση ||| Ο Ζακ άφησε μια φλόγα πίσω του, έναν αγώνα από τον οποίο αρκετοί άνθρωποι πιάστηκαν και άρχισαν να διεκδικούν και να παλεύουν ενάντια σε κάθε μορφή βίας ‒ και το κάνουν μέχρι σήμερα. Κι εγώ προσωπικά, ως Ηλίας, ως πρώην συγκάτοικος και ως drag κόρη του, έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου να παλεύω καθημερινά, μέχρι να μην μπορώ άλλο ή μέχρι τα πράγματα να αλλάξουν και να ζούμε ελεύθερα, χωρίς διακρίσεις, βία και μισός. Ηλίας Γκιώνης/GingerΈλα. Ακτιβιστής, drag queen

talk town

από τh βα σ ι λι κη σ ι ου τη

12 lifo – 22.10.20

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

Κρίση διαρκείας Ελληνοτουρκικά, κορωνοϊός και η μεγάλη ύφεση που έρχεται. ε κατάσταση μόνιμης διαχείρισης κρίσης θα βρίσκεται η χώρα το επόμενο διάστημα, κυρίως λόγω της όξυνσης της κατάστασης στα ελληνοτουρκικά, την ώρα που το δεύτερο κύμα της πανδημίας σαρώνει την Ευρώπη, μαζί με την οικονομική ύφεση που την ακολουθεί και το προσφυγικό-μεταναστευτικό να παραμένει άλυτο και άμεσα συνδεδεμένο με τις διαθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν και τα σχέδια της Γερμανίας. Ο στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι η αποκλιμάκωση και όχι η απάντηση με στρατιωτικά μέσα, παρότι δημοσκοπήσεις δείχνουν μεγάλο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού να επιθυμεί μια πιο δυναμική απάντηση στην Τουρκία. Την περασμένη εβδομάδα ο καθηγητής Νομικής και υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, από τους στενότερους συνεργάτες του πρωθυπουργού, προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση με την απάντηση που έδωσε όταν ρωτήθηκε για την κόκκινη γραμμή της Ελλάδας: «Η κόκκινη γραμμή είναι η εθνική κυριαρχία, και όταν λέμε εθνική κυριαρχία εννοούμε αυτονοήτως τα εθνικά χωρικά ύδατα, τα οποία σήμερα είναι προσδιορισμένα στα έξι ναυτικά μίλια». Πολλούς όμως δεν τους ικανοποίησε, γιατί έκριναν ότι η κόκκινη γραμμή έπρεπε να είναι στα «12 ναυτικά μίλια», τα οποία αποτελούν δικαίωμα της Ελλάδας, που για τους γνωστούς λόγους δεν έχει ασκηθεί ως τώρα. Παρά τις αντιδράσεις στην αντιπολίτευση για την απάντηση Γεραπετρίτη (υπήρχαν και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που συμφώνησαν μαζί του, διαφωνώντας με την ηγεσία του κόμματος) και παρά την γκρίνια στη Νέα Δημοκρατία, η διαφωνία για τους πιο πολλούς είχε να κάνει με τη δημόσια διατύπωση περισσότερο και όχι τόσο με την ουσία. Η φράση αυτή, πάντως, χρησιμοποιείται για να δηλώσει το έσχατο όριο της υποχώρησης στο οποίο μπορεί να φτάσει κάποιος. «Ο Γεραπετρίτης δεν έκανε γκάφα» υποστηρίζει κυβερνητικό στέλεχος. «Χρειάζεται σθεναρή, αλλά εχέφρων στάση. Η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου και διαθέτει στρατηγική. Αν το Ορούτς Ρέις περάσει τα 12 ναυτικά μίλια, τότε θα ενισχυθεί άμεσα η παρουσία του πολεμικού ναυτικού στην περιοχή, αλλά δεν θα αντιμετωπιστεί στρατιωτικά, καθώς θεωρούνται διεθνή ύδατα». Επισημαίνουν όμως ότι εάν η Τουρκία στείλει γεωτρύπανο στην περιοχή, τότε ενδεχομένως η ελληνική αντίδραση να είναι πιο σθεναρή. Ο Αλέξης Τσίπρας άσκησε κριτική στον κ. Γεραπετρίτη, λέγοντας ότι πρέπει να είναι πιο προσεκτικός, καθώς στέλνει λάθος μήνυμα στην Τουρκία. Παρόμοια κριτική, σε σκληρότερους τόνους, καθώς μίλησε για ατόπημα, έκανε και ο Ανδρέας Λοβέρδος, βουλευτής του ΚΙΝ.ΑΛ., και αρκετοί άλλοι. Κανένας τους, ωστόσο, δεν πρότεινε κάτι διαφορετικό. Στην κυβέρνηση δεν φαίνεται να ανησυχούν για την κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφού, όπως λένε, εκτιμούν ότι αυτή δεν θα υπερβεί κάποια όρια και θα κινηθεί εντός πλαισίου, λόγω και της σχέσης με τη γερμανική και την αμερικανική πρεσβεία. Επιπλέον, στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει αντίδραση από αρκετά στελέχη όταν ο Τσίπρας ασκεί «πατριωτική» κριτική στην κυβέρνηση, ενώ στελέχη των «53» και της «Γέφυρας» έχουν υπερασπιστεί επιλογές της κυβερνητικής εξωτερικής πολιτικής. Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, μετά από ένα μικρό διάλειμμα, είναι ξανά σε επιφυλακή, καθώς υπάρχει έντονος φόβος για προβοκάτσια αυτές τις μέρες. «Αν η Τουρκία κάνει την πρώτη κίνηση, εννοείται ότι θα δοθεί στρατιωτική απάντηση» αναφέρουν στην κυβέρνηση, επαναλαμβάνοντας ότι «έχουμε αποδείξει την επιχειρησιακή μας ετοιμότητα». Η κυβέρνηση προχωρά επίσης στην προμήθεια των γαλλικών Ραφάλ, ενώ ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος περιοδεύει σε όλη την Ελλάδα, επισκεπτόμενος μονάδες, και ανεβάζει τις φωτογραφίες στον λογαριασμό που άνοιξε τον προηγούμενο μήνα στο Twitter. Ο πρωθυπουργός στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έθεσε ξανά το θέμα του εμπάργκο πωλήσεων όπλων στην Τουρκία, εκθέτοντας αρκετές χώρες, αλλά κυρίως τη Γερμανία, που θα της προμηθεύσει έξι επιθετικά υποβρύχια της εταιρείας Thysenkrupp Maritime Systems. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ως παράδειγμα τις ΗΠΑ και τον Καναδά, που έχουν απαγορεύσει την εξαγωγή οπλικών συστημάτων στην Τουρκία. Οι ΗΠΑ της αρνήθηκε τα F-35 και ο Καναδάς, μετά την παρέμβαση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, απαγόρευσε την εξαγωγή οπτικών συστημάτων και λέιζερ που χρησιμοποιούνται στα τουρκικά drones. Η Γερμανία απέφυγε να δεσμευτεί και να δώσει οποιαδήποτε απάντηση, παρότι το ζήτημα αυτό σχετίζεται άμεσα με την ασφάλεια της Ελλάδας. Το καλοκαίρι, όταν η κυβέρνηση είχε ξαναθέσει το θέμα στη Γερμανία, της είχε απαντήσει ότι η Τουρκία είναι νατοϊκός εταίρος και έχει αναλάβει το καθήκον να προστατεύει τη Συμμαχία συνολικά. Το ηθικό ζήτημα, ωστόσο, εκθέτει τη Γερμανία, η οποία αδυνατεί να απαντήσει πώς γίνεται να βοηθά να εξοπλιστεί μια χώρα η οποία απειλεί ευθέως ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. με πόλεμο. Η Ε.Ε. έχει αναβάλει τις αποφάσεις για μέτρα κατά της Τουρκίας έως τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου και οι ΗΠΑ είναι στον ρυθμό των εκλογών που θα γίνουν στις 3 Νοεμβρίου. Ο Ερντογάν προφανώς θεωρεί ότι ως τότε έχει περιθώριο να δρα όπως θέλει. Για την ώρα, τον παρακολουθούμε να διεκδικεί το μισό Αιγαίο και να προσπαθεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα θαλάσσια ύδατά της στα 12 ναυτικά μίλια. Η άβουλη στάση της Ε.Ε. αναγκάζει την Ελλάδα τώρα να παίζει καθυστέρηση, τουλάχιστον μέχρι τον Δεκέμβριο, ενώ ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Μπόλτον, σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή», συμβούλεψε την ελληνική κυβέρνηση να «μπει σε χειμερία νάρκη έως την ανάδειξη του νέου Προέδρου». Δηλαδή, μια παραλλαγή της συμβουλής «εάν στο σπίτι σας μπουν εγκληματίες, κάντε πως κοιμάστε», που έδινε πριν από δύο χρόνια το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΛΑΨΗΣ «Μια ελληνοτουρκική σύρραξη θα στοιχίσει σημαντικά στην Άγκυρα». α π ό τ ο ν γ ι ά ν ν η π α ν τα ζ ό π ουλο

Μιλά στη LiFO ο επίκουρος καθηγητής Διπλωματίας και Διεθνούς Οργάνωσης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Αντώνης Κλάψης.

Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, μετά από ένα μικρό διάλειμμα, είναι ξανά σε επιφυλακή, καθώς υπάρχει έντονος φόβος για προβοκάτσια αυτές τις μέρες. «Αν η Τουρκία κάνει την πρώτη κίνηση, εννοείται ότι θα δοθεί στρατιωτική απάντηση» αναφέρουν στην κυβέρνηση, επαναλαμβάνοντας ότι «έχουμε αποδείξει την επιχειρησιακή μας ετοιμότητα.

Πώς εξηγείτε την ολοένα αυξανόμενη ένταση εκ μέρους του Ταγίπ Ερντογάν; Η πολιτική του Ερντογάν δεν είναι η αιτία αλλά μάλλον το σύμπτωμα της τουρκικής επεκτατικότητας εις βάρος της Ελλάδας. Οι τουρκικές διεκδικήσεις ξεκινούν εδώ και σχεδόν πέντε δεκαετίες και θα συνεχιστούν και στο μέλλον. Έρχονται από μακριά και πηγαίνουν μακριά. Ο Ερντογάν έχει προσθέσει την παράμετρο των νεο-οθωμανικών του οραματισμών. Αντιλαμβάνεται την Τουρκία ως μια περιφερειακή υπερδύναμη, η οποία θα πρέπει να έχει σημαίνοντα ρόλο στην παγκόσμια πολιτική. Ο ίδιος θα ήθελε μια αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αν όχι με όρους εδαφικούς, οπωσδήποτε με όρους σφαιρών επιρροής. Το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» είναι μια εκδοχή αυτής της αντίληψης. Ο Ερντογάν βλέπει την Τουρκία ως περιφερειακό ηγεμόνα, στον οποίο θα πρέπει να υποκύπτουν όλοι οι γείτονες. Στην ουσία, δηλαδή, επιδιώκει να μετατρέψει τους γείτονές της σε δορυφόρους της Τουρκίας. Με αυτά τα δεδομένα ασκεί πολιτική που αμφισβητεί ανοιχτά το status quo, καθιστώντας την Τουρκία μια αναθεωρητική δύναμη. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται, για παράδειγμα, οι δηλώσεις του για την ανάγκη «επικαιροποίησης» της Συνθήκης της Λωζάννης, οι στρατιωτικές εισβολές στη Συρία και στο Ιράκ, η εμπλοκή στον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη, η παρέμβαση στη σύρραξη ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία κ.λπ. Θεωρείτε ότι οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες είναι κρίσιμες; Φοβάστε ένα θερμό επεισόδιο; Τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Η Τουρκία δεν πρόκειται να αλλάξει στρατηγική και ξαφνικά να γίνει ένας φιλήσυχος και συνεργάσιμος γείτονας. Μακάρι να συνέβαινε κάτι τέτοιο. Αλλά είναι αυταπάτη να το πιστεύει κάποιος. Η Άγκυρα θα συνεχίσει τις προκλητικές της ενέργειες. Δεν είναι απαραίτητο ότι ένα θερμό επεισόδιο θα προκύψει λόγω προσεκτικού σχεδιασμού από τουρκικής πλευράς. Ενδεχομένως να προκύψει ακόμα και κατά λάθος. Όταν μαχητικά αεροπλάνα εμπλέκονται σε αερομαχίες ή όταν πολεμικά σκάφη έρχονται σε απόσταση αναπνοής το ένα από το άλλο, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ένα ατύχημα, το οποίο θα γινόταν η αφορμή μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, η Άγκυρα θα ήθελε να φορτώσει στην Αθήνα την ευθύνη της κλιμάκωσης, ώστε να μειώσει τη διεθνή υποστήριξη που θα μπορούσε να έχει η ελληνική πλευρά. Ένα κρίσιμο διάστημα ίσως να είναι εκείνο που θα ακολουθήσει τις προσεχείς αμερικανικές εκλογές, ιδίως εάν νικητής αναδειχτεί ο Τζο Μπάιντεν. Σε αυτή την περίπτωση, ο νέος Πρόεδρος θα αναλάβει τα καθήκοντά του προς το τέλος Ιανουαρίου του 2021. Το διάστημα των 2,5 μηνών από τις εκλογές έως την ορκωμοσία του νέου Προέδρου των ΗΠΑ ενδεχομένως να λειτουργήσει ως «παράθυρο ευκαιρίας» για την κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων εις βάρος της Ελλάδας. Δηλαδή, ο Ερντογάν μπορεί να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί αυτό το μεταβατικό στάδιο (το οποίο μοιραία θα συνεπάγεται αρρυθμίες στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, με απερχόμενο πλέον τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ), ώστε να δημιουργήσει συνθήκες θερμού επεισοδίου με την Ελλάδα. Εκείνο, πάντως, που είναι βέβαιο είναι ότι η Τουρκία λογαριάζει σοβαρά την Ελλάδα. Η Ελλάδα δεν είναι ούτε Ιράκ ούτε Συρία, όπου τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν δίχως να υποστούν μεγάλες απώλειες. Διαθέτει αξιόμαχες ένοπλες δυνάμεις. Επομένως, μια ελληνοτουρκική σύρραξη θα στοιχίσει σημαντικά στην Άγκυρα, κι αυτό το λαμβάνει σοβαρά υπόψη. Από ελληνικής πλευράς, η αποτροπή της τουρκικής απειλής βασίζεται –και πρέπει να βασίζεται– σε δύο στοιχεία: αφενός στην αμυντική προετοιμασία και στην επίδειξη αποφασιστικότητας για τη δυναμική, αν χρειαστεί, υπεράσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αφετέρου στην ανάπτυξη διπλωματικών πρωτοβουλιών για την εξασφάλιση συμμάχων και την ταυτόχρονη απομόνωση της Τουρκίας. Ο συνδυασμός των δύο παραμέτρων είναι ο πιο αποτελεσματικός για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.

22.10.20 – lifo

13

talk town

από τον δημήτρη πολιτάκη

Έχουμε κλειστεί τόσο πολύ εδώ και τόσους μήνες, ώστε φαίνεται να ξεχνάμε ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι μεταξύ τηλεργασίας, Netflix και σούπερ μάρκετ. Πολλοί είναι υποχρεωμένοι να πηγαίνουν στις πάσης φύσεως δουλειές τους με όλη τη μετακίνηση και τον «συγχρωτισμό» που αυτό συνεπάγεται.

14 lifo – 22.10.20

SHORTCUT

NO FILTER

Καταφθάνει ο πιο περίεργος χειμώνας της ζωής μας

Για να μην ξεχνιόμαστε

Παρότι το queer έγινε της μόδας, η χώρα παραμένει μουχλιασμένη και κουραστικά ομοιογενής.

Ο καιρός άλλαξε, μαζί με το ψυχολογικό κλίμα, που φαίνεται να απλώνεται όλο και πιο μουντό σχετικά με την εξέλιξη και τις χειμερινές προοπτικές της πανδημίας.

π’ ό,τι δείχνουν τα πράγματα, από το παρατεταμένο καλοκαίρι εισερχόμαστε κατευθείαν στον πρόωρο χειμώνα. Με την κυριολεκτική (κρύο) και μεταφορική (απειλή) σημασία του: η εποχή του ψυχρού και άστατου και σκοτεινού καιρού σε συνδυασμό με το δυσμενές ψυχολογικό κλίμα που φαίνεται να απλώνεται όλο και πιο μουντό σχετικά με την εξέλιξη και τις χειμερινές προοπτικές της πανδημίας. Το σύννεφο σκεπάζει ξανά την Ευρώπη, μαζί με την απειλή νέων lockdowns τοπικής ή εθνικής κλίμακας που πιθανότατα θα κλείσουν τα σπίτια πολύ κόσμου. Ακόμα κι εδώ, που, παρά τις αυξητικές τάσεις, τα νούμερα απέχουν πολύ από το να γίνουν πραγματικά τρομακτικά, δεν ακούς πλέον ανθρώπους να σου λένε (φωναχτά ή ψιθυριστά) «έλα, μωρέ, ξέρεις εσύ προσωπικά κανέναν που να πέθανε από κορωνοϊό;». Ακόμα και κάποιοι πρώην αγέρωχοι αρνητές έχουν αρχίσει και συμμαζεύονται. Αντιθέτως, ακούς πλέον από περισσότερους ανθρώπους να σου λένε (με κάπως κλονισμένη φωνή) ότι τα κρούσματα εμφανίζονται σε όλο και στενότερο κοινωνικό περιβάλλον, ότι υπάρχει μια αίσθηση ότι ο κλοιός σφίγγει. Γίνεται ολοένα δυσκολότερο, καθώς αυξάνονται τα κρούσματα και οι νεκροί, να «παρηγορηθεί» κανείς (ενοχικά έστω) από τα ηλικιακά στοιχεία που αναφέρονται στο τέλος του καθημερινού δελτίου του ΕΟΔΥ, σύμφωνα με τα οποία χθες, φέρ’ ειπείν, «η διάμεση ηλικία των (χθεσινών) θανόντων συμπολιτών μας ήταν τα 79 έτη και το 96,2% είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω». Έχουμε να κάνουμε ακόμα μπόλικο «doom-scrolling» στις οθόνες μας μέχρι να εμφανιστεί το φως στην άκρη του τούνελ. Ακόμα και οι Γερμανοί, που, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουν και τόσο λίγους θανάτους, έχουν επιδείξει μια μάλλον αυτάρεσκη αυτοπεποίθηση στη διαχείριση (και) αυτής της κρίσης, έχουν αρχίσει ελαφρώς να κλονίζονται. Χθες δημοσιεύτηκε στην «Guardian» ένα σχετικό άρθρο του βουλευτή των Σοσιαλδημοκρατών και καθηγητή Κλινικής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας, Καρλ Λάουτερμπαχ, το οποίο καταλήγει ως εξής: «… Το ταξίδι που έχουμε μπροστά μας θα είναι μακρύ και δύσκολο. Ρεαλιστικά, ακόμα κι αν σημειωθεί θεαματική αύξηση στα τεστ, δεδομένων των καιρικών συνθηκών που έχουμε μπροστά μας, δεν μπορούμε να περιμένουμε σημαντική βελτίωση της τρέχουσας κατάστασης πριν από τον Απρίλιο ή τον Μάιο του 2021. Στη Γερμανία, σε αυτό το στάδιο, η στρατηγική υπαγορεύεται ακόμα από την ευχή να αποφύγουμε μια θεαματική εκθετική αύξηση. Κατά συνέπεια, επιστρέφουμε στα στοιχειώδη: πλήρης διαφάνεια και δημοσιοποίηση όσων (επιστημονικά) γνωρίζουμε και όσων δεν γνωρίζουμε… Η αμφιβολία είναι φυσιολογική στην παρούσα κατάσταση και δεν αποτελεί ντροπή ούτε για τους επιστήμονες ούτε για τους πολιτικούς. Αυτό που αποτελεί ντροπή είναι η ακραία αυτοπεποίθηση, οι φαρισαϊσμοί και η έλλειψη ειλικρίνειας απέναντι στους συνανθρώπους μας». Ευχής έργο θα ήταν επίσης να μην είμαστε τόσο επικριτικοί με κάποιους συμπολίτες μας που σε κάποιες περιπτώσεις αδυνατούν να τηρήσουν ευλαβικά τα προστατευτικά μέτρα, όχι επειδή είναι «ψεκασμένοι» ή «κωλόπαιδα» ή έκφυλοι και ανάλγητοι «covidiots», αλλά επειδή, καμιά φορά, δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς λόγω της εργασίας και της ζόρικης (και υποχρεωτικά αεικίνητης) καθημερινότητάς τους. Έχουμε κλειστεί τόσο πολύ εδώ και τόσους μήνες που κρατά αυτή η ιστορία στο σπίτι μας (ή και στον εαυτό μας), ώστε φαίνεται να ξεχνάμε ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι μεταξύ τηλεργασίας, Zoom, Netflix και σούπερ μάρκετ. Πολλοί είναι υποχρεωμένοι να πηγαίνουν στις πάσης φύσεως δουλειές τους με όλη τη μετακίνηση και τον «συγχρωτισμό» που αυτό συνεπάγεται. Στην ευρύτερη «Δύση», επίσης, δεν είμαστε (ούτε οι Ισλανδοί, ούτε οι Ιταλοί, ούτε οι Έλληνες, παρά τις διαφορές μας) κοινωνικά και πολιτισμικά εκπαιδευμένοι, όπως οι κάτοικοι της ανατολικής Ασίας, στην αυτοματική και απολύτως πειθαρχημένη διαχείριση τέτοιων έκτακτων υγειονομικών περιστατικών μαζικής κλίμακας, όπως η τρέχουσα πανδημία, που για μας είναι μια συνθήκη πρωτοφανής, καταπιεστική και απόκοσμη, η οποία τραβά ήδη πολύ καιρό και το τέλος της μόνο ορατό δεν είναι στον ορίζοντα. Είμαστε πιο ανασφαλείς και έχουμε πολύ λιγότερη υπομονή όταν νιώθουμε ότι παραβιάζονται τα «θεμελιώδη» δικαιώματά μας, ακόμα και στο επίπεδο της ελεύθερης ψυχαγωγίας, που έτσι κι αλλιώς έμοιαζε όλο και πιο πολύτιμη και σπάνια, πολύ πριν εμφανιστεί ο κορωνοϊός και αποτελειώσει κι αυτές τις μικρές χαρές στις άκρες ή στο τέλος της εβδομάδας εργασίας.

απ ό τ η β ι β ι αν στ εργ ι ου

Μόνο πρόσφατα αρχίσαμε να μιλάμε για το μπούλινγκ, αφού πρώτα θρηνήσαμε θύματα. Στο σχολείο προτεραιότητα παραμένει η καλλιέργεια της θρησκευτικής συνείδησης των ελληνόπουλων, όχι το να γίνουν άνθρωποι που δεν κακοποιούν ανθρώπους ή ζώα.

Η Βίβιαν Στεργίου είναι συγγραφέας και νομικός.

ατεβαίνοντας προς Ομόνοια, στάθηκα για λίγο στον δρόμο όπου σκοτώθηκε ο Ζακ Κωστόπουλος ή Zackie Oh, σε μια προσπάθεια να συνειδητοποιήσω αυτό που συνέβη πριν από σχεδόν δύο χρόνια. Για αδιευκρίνιστους λόγους και με αδιευκρίνιστο τρόπο (θα ερευνηθούν όλα τώρα από το δικαστήριο), στη μέση ενός εντελώς κεντρικού δρόμου, στο κέντρο της πόλης, μια κανονική, συνηθισμένη μέρα, σκοτώθηκε ένας άνθρωπος που για πολλούς συμβόλιζε το «διαφορετικό», το «άλλο», αυτό που εναγωνίως προσπαθούμε να κλοτσήσουμε μέχρι θανάτου από την κοινωνία μας. Δεν άντεξα ποτέ να δω το βίντεο ή τις εικόνες από τις επίμαχες στιγμές που οδήγησαν στον θάνατο του ανθρώπου. Και μόνο η ανάγνωση της γραπτής περιγραφής αυτών των στιγμών, μαζί με τη σκέψη ότι όλα αυτά συνέβησαν τώρα, στο κέντρο της πόλης, σε κοινή θέα, αρκούσε για να με κάνει να παραλύσω. Διάβασα, όμως, προσεχτικά τις συζητήσεις που ακολούθησαν τον ξυλοδαρμό του Ζακ/της Zackie. Πολύ γρήγορα η κουβέντα πήγε στα ναρκωτικά, στο ενδεχόμενο ο άνθρωπος να ήταν διαταραγμένος ή να ήθελε να κλέψει. Κάτι βρόμικο πλανιόταν στον αέρα. Κάπως σαν να είχαμε συμφωνήσει μεταξύ μας ότι ζούμε σε μια πόλη όπου ο θάνατος όσων βρέθηκαν σε μια στιγμή αδυναμίας είναι δικαιολογημένος, κάπως σαν να αποδεχτήκαμε ότι ζούμε στη ζούγκλα, στη σφαίρα της δικαιολογημένης βίας, σε ένα πεδίο όπου όλα μπορούν να σου συμβούν, ειδικά αν αρνείσαι να ντύνεσαι, να περπατάς και να φέρεσαι ακριβώς όπως είναι το κοινωνικώς προσδοκώμενο. Κάπως σαν να λέγαμε, χωρίς να το λέμε, ότι όποιος βρεθεί στην Ομόνοια, χωρίς να είναι πλήρως λειτουργικός και πλήρως κανονικός, μπορεί να ποδοπατηθεί μέχρι θανάτου, χωρίς κανείς να αντιδράσει. Ελάχιστοι κατάφεραν να κρύψουν την απέχθειά τους για το διαφορετικό όταν συζητήθηκε ευρέως η καριέρα του Ζακ Κωστόπουλου/της Zackie Oh. Οι αρχικές αντιδράσεις ήταν από αμήχανες έως ευθέως προσβλητικές. Κάποιος μη κανονικός δεν μπορεί να έχει αξιώσεις επιβίωσης σε αυτήν εδώ την κοινωνία, αυτό ήταν το μήνυμα που κανείς δεν ομολογούσε ευθέως, αλλά όλοι εξέπεμπαν, έμμεσα αναφερόμενοι στον ανομολόγητα αναμενόμενο θάνατο του «διαφορετικού». Αυτές τις πολύ στενόχωρες σκέψεις τις κάνω για να θυμόμαστε πού ζούμε. Το queer έχει γίνει της μόδας στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία. Πάρα πολλοί νέοι και νέες ντύνονται με τρόπο που δεν παραπέμπει σε κάποιο συγκεκριμένο φύλο. Πάνε σε μπαρ/κλαμπ που δεν κάνουν διακρίσεις, παρακολουθούν σόου που κάποτε θα ήταν περιθωριακά και τώρα είναι εντελώς mainstream, με τρανς άτομα και queer αισθητική (ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό). Νιώθουν έλξη για χορούς ή μόδες που παλιά εξέφραζαν τους περιθωριοποιημένους. Το Instagram είναι γεμάτο αγόρια που ψάχνουν αγόρια. Οι εταιρείες που θέλουν να γίνουν εύκολα και ανέξοδα αρεστές στη νεολαία πουλάνε λίγη φθηνή αλληλεγγύη στις γυναίκες, στους γκέι και τώρα στους μαύρους, υιοθετώντας συνθήματα. Οργανισμοί ή εργοδότες που θέλουν να το παίξουν κουλ και δήθεν ανοιχτοί βάζουν κάποια πολύχρωμη σημαία στο προφίλ ή στην ιστοσελίδα τους. Πολύ θα ήθελα να χαρώ με όλα αυτά, αλλά νομίζω ότι η πραγματικότητα δεν επιτρέπει τόση αφέλεια. Μόνο πρόσφατα αρχίσαμε να μιλάμε για το μπούλινγκ, αφού πρώτα θρηνήσαμε θύματα. Στο σχολείο προτεραιότητα παραμένει η καλλιέργεια της θρησκευτικής συνείδησης των ελληνόπουλων, όχι το να γίνουν άνθρωποι που δεν κακοποιούν ανθρώπους ή ζώα. Γελάμε ακόμα (όχι εμείς εδώ, μια αντιδήμαρχος Αθηναίων) αν κάποιο αγόρι κακοποιήσει σεξουαλικά κορίτσι στο πανεπιστήμιο, ενώ μες στην καραντίνα υπερβολικά πολλές γυναίκες έφαγαν ξύλο ή ένιωσαν απειλή. Άλλες εμφανίστηκαν στα επαγγελματικά Zoom άλουστες, απροετοίμαστες, ξενυχτισμένες και ξεθεωμένες από τις άπειρες απαιτήσεις που πρέπει να διαχειριστούν. Δεν γίναμε μια ανοιχτή κοινωνία, λοιπόν, επειδή η άσπρη κάλτσα μέχρι το γόνατο έγινε μόδα ή επειδή βλέπουμε και κανένα ριάλιτι με queer συμμετέχοντες. Η χώρα παραμένει μουχλιασμένη και κουραστικά ομοιογενής. Φαίνεται από τη Βουλή, τον δημόσιο διάλογο, το αχαρακτήριστο επίπεδο της συντριπτικής πλειονότητας των μέσων ενημέρωσης, τις άπειρες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες επιχειρηματίες, τη φυγή νέων στο εξωτερικό, επειδή δεν θέλουν να εργάζονται σε περιβάλλοντα όπου όλοι είναι ίδιοι με όλους και σκέφτονται παρόμοια. Δυστυχώς, οι κλοτσιές και τα χτυπήματα στο σώμα ενός πεσμένου ανθρώπου σε δημόσια θέα ενέτειναν την πνιγηρή εικόνα. Οι συζητήσεις που ακολούθησαν μετά τον ξυλοδαρμό έδειξαν ότι δεν ήμασταν καθόλου πρόθυμοι να δούμε το περιστατικό ως κάτι που μας αφορά, επειδή συμβολίζει απροκάλυπτα την ασφυκτική στενότητα των αντιλήψεων και της κοινωνίας μας. Είμαστε μήπως τώρα έτοιμοι για δύσκολες συζητήσεις, με αφορμή τη δίκη;

Απόβαση ανθρωπιάς της Ομάδας Αιγαίου Η ομάδα βρέθηκε σε 13 νησιά για ιατρικές εξετάσεις και Covid-19 τεστ Της Αλεξίας Σβώλου

Η

πρωτόγνωρη πανδημία, στον κλοιό της οποίας παραμένουμε εγκλωβισμένοι τους τελευταίους οκτώ μήνες, έχει αμβλύνει τις ανισότητες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, ειδικά για τους κατοίκους των πιο απομονωμένων περιοχών που έχουν λάβει ισχυρή σύσταση να αυτοπεριοριστούν για να προστατευτούν από τη διασπορά του φονικού κορωνοϊού. Στην προσπάθεια μείωσης των μετακινήσεων προς την υπόλοιπη Ελλάδα, ειδικά τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά του Αιγαίου κατάφεραν να μείνουν τα περισσότερα Covid-free, κάτι που ήταν απαραίτητο για την ασφαλή διαβίωση του τοπικού πληθυσμού, καθώς δεν υπάρχουν εκεί νοσοκομεία και οι δομές υγείας διαθέτουν τα βασικά. Ωστόσο, σε αυτή την προσπάθεια παράπλευρη απώλεια υπήρξε η επικοινωνία των νησιωτών με τον γιατρό τους, αφού σε αυτούς τους μικρούς και απομακρυσμένους τόπους δεν υπάρχουν ειδικευμένοι γιατροί και απαιτείται οι νησιώτες να ταξιδέψουν για το ιατρικό ραντεβού, με συνέπεια τα χρόνια προβλήματα υγείας να υφίστανται σημαντική παραμέληση. Έτσι, σε αυτές τις νέες συνθήκες που δημιούργησε ειδικά για τη νησιωτική Ελλάδα η πανδημία, οι πρωτοβουλίες κοινωνικής ιατρικής, όπως ο διάπλους της Ομάδας Αιγαίου, είναι πιο απαραίτητες από ποτέ, προκειμένου να ενώσουν τις τελείες που δίνουν ζωή στο Αιγαίο και παράλληλα να γεφυρώσουν τα χάσματα που δημιουργήθηκαν ανάμεσα στους νησιώτες και την πρωτοβάθμια

φροντίδα υγείας. Φέτος, αυτό το τελείως διαφορετικό φθινόπωρο, διοργανώθηκε, σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας, ο 26ος Διάπλους της Ομάδας Αιγαίου με αυστηρά πρωτόκολλα και ειδικά μέτρα προστασίας, όπως επιβάλλουν οι συνθήκες του Covid-19, προκειμένου να γίνουν ιατρικές εξετάσεις από γιατρούς 14 δυσεύρετων ιατρικών ειδικοτήτων και rapid tests για την Covid-19 λοίμωξη στους Φούρνους, στη Θύμαινα, στη Δονούσα, στην Αμοργό, στην Ίο, στη Σίκινο, στο Κουφονήσι, στην Πάτμο, στους Λειψούς, στους Αρκιούς, στο Αγαθονήσι, στη Σχοινούσα και στην Ηρακλειά. Συνολικά, η αποστολή των εθελοντών και του ΕΟΔΥ χάραξε ρότα για 13 νησιά και πραγματοποίησε μικροβιολογικές και κλινικές εξετάσεις, που για να τις κάνουν οι νησιώτες πρέπει να ταξιδέψουν σε άλλο τόπο με πλοίο ή αεροπλάνο. ΑΠΑΡΑIΤΗΤΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟIΚΟΥΣ Η ΠΑΡΟΥΣIΑ ΡΕΥΜΑΤΟΛOΓΟΥ ΣΤΑ ΝΗΣΙA Η εθελοντική δράση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με ιατρονοσηλευτική ομάδα του ΕΟΔΥ, την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, την Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία και την Οργάνωση ΜΑΝΑ για γυναίκες με εμπειρία καρκίνου μαστού και γυναικολογικού καρκίνου. Σημαντικό πυλώνα της αποστολής στα νησιά αποτελεί η ενημέρωση των κατοίκων για την πρόληψη των ρευματοπαθειών μέσω της εκστρατείας της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας με τίτλο «Το

σώμα σου μιλάει. Άκουσέ το», διαδίδοντας το μήνυμα πως κάθε ξαφνικός και ανεξήγητος πόνος που δεν οφείλεται σε χτύπημα και δεν υποχωρεί με την ξεκούραση πρέπει να μας στείλει για τσεκάπ στον ρευματολόγο. Και επειδή στα μικρά νησιά του Αιγαίου γιατρός τέτοιας ειδικότητας δεν υπάρχει, ο ρευματολόγος Θεμιστοκλής Τεμεκονίδης, που συμμετείχε στην αποστολή της Ομάδας Αιγαίου, με την ευγενική υποστήριξη της Gilead Sciences κάλυψε ένα μεγάλο κενό, προσφέροντας συμβουλές και εξετάζοντας εκατοντάδες κατοίκους. Η ειδικότητα του ρευματολόγου, παρότι δυσεύρετη σε απομακρυσμένους προορισμούς, που συνήθως διαθέτουν μόνο γενικό ή αγροτικό γιατρό, είναι από τις πλέον απαραίτητες, αφού οι περισσότεροι κάτοικοι είναι μεσήλικες και ηλικιωμένοι και αντιμετωπίζουν σοβαρά μυοσκελετικά προβλήματα από τη σκληρή χειρωνακτική εργασία στα χωράφια, στις οικοδομές και στη θάλασσα. Στην πλειονότητά τους οι κάτοικοι των μικρών και ακριτικών νησιών εργάζονται ως γεωργοί, κτηνοτρόφοι και ψαράδες κι έχουν βαριά καταπονημένο μυοσκελετικό σύστημα, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους νεότερους που ασχολούνται με τα τουριστικά καταλύματα και κάνουν χειρωνακτικές εργασίες. Μέσα σε 6 ημέρες οι εθελοντές της Ομάδας Αιγαίου κάλυψαν τα κενά μηνών, χαρίζοντας το αίσθημα της ασφάλειας στους νησιώτες που δίνουν τον δικό τους αγώνα επιβίωσης σε μια εποχή που όλα είναι πρωτόγνωρα και ακόμα πιο δύσκολα.

22.10.20 – lifo

15

Τα μέλη της συντονιστικής ομάδας μιλούν στη LiFO για το δύσκολο στοίχημα που έβαλαν και κέρδισαν, αναδεικνύοντας το Gοlden Dawn Watch στην πλέον βασική και αξιόπιστη πηγή ενημέρωσης για τη δίκη της Χ.Α. Εκθέτουν, επιπλέον, τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις τους για την υπόθεση.

16 lifo – 22.10.20

με την ομαδα

Golden Dawn Watch Τα «μάτια και τα αυτιά» όλων μας στη δίκη της Χρυσής Αυγής.

απ ό το ν θ οδωρή αν τ ων ό π ουλο, φωτ ο γ ραφι εσ: π αρι ς ταβ ι τ ι α ν

η ιστορική απόφα σ η τ η ς 8 η ς Οκτωβρίου ανακήρυξε και επισήμως αυτό το ναζιστικό, λούμπεν μόρφωμα του Μιχαλολιάκου εγκληματική οργάνωση. Με το δικαστήριο να διαβουλεύεται πλέον επί των ποινών, ζήτησα από τη συντονιστική ομάδα του Golden Dawn Watch (GDW) - Παρατηρητήριο για τη δίκη της Χρυσής Αυγής (Ηλέκτρα Αλεξανδροπούλου, Ελευθερία Κουμάντου, Ιωάννα Μεϊτάνη, Αντώνης Μπούγιας aka @ypopto_ mousi, Λευτέρης Παπαγιαννάκης και Κωστής Παπαϊωάννου) τη δική της «κατάθεση» γι’ αυτή την εξαετή, σχεδόν, περιπέτεια, η οποία ενεργοποίησε όλη την γκάμα συναισθημάτων των εμπλεκομένων, φτάνοντάς τους κάποτε στα όριά τους. Τότε αντλούσαν δύναμη ο ένας από τον άλλον, προτάσσοντας το ηθικό και πολιτικό τους χρέος, αλλά και αυτό που είχαν απέναντι σε ένα ολοένα μεγαλύτερο κοινό: 50.000 μόνιμοι χρήστες, μηνιαία πρόσβαση σε πάνω από 600.000! Μόνη, αλλά ανεκτίμητη ανταμοιβή τους η αίσθηση δικαίωσης, η αγαλλίαση και η τεράστια ηθική ικανοποίηση που νιώθουν σήμερα –μολονότι η απόφαση θα μπορούσε να είναι αυστηρότερη–, καθώς η συμβολή τους στη μάχη της ενημέρωσης και της ανάδειξης αυτής της υπόθεσης υπήρξε αποφασιστική. Με τη λήξη της διαδικασίας ολοκληρώνεται και το έργο του GDW, εντούτοις αυτό δεν θα σημάνει με κανέναν τρόπο και τη δική τους 22.10.20 – lifo

17

talk town

INFO Το Golden Dawn Watch είναι μια πρωτοβουλία για την παρακολούθηση της δίκης της Χρυσής Αυγής που συγκρότησαν ήδη πριν από την έναρξή της η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Παρατηρητήριο για τον Φασιστικό και Ρατσιστικό Λόγο στα ΜΜΕ που λειτουργεί υπό το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ, τον Αντιφασιστικό Συντονισμό ΑθήναςΠειραιά και το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων, έχοντας τη στήριξη πολλών ακόμα φορέων και οργανώσεων. Εκτός από τη συντονιστική ομάδα, την τελευταία διετία παρατηρητές ήταν οι Ντομινίκ Αρβανίτης, Κωνσταντίνα Γεωργοπούλου, Δάφνη Καραγιάννη, Στεύη Κίτσου και Δάφνη Κωστούλα. Στα 5,5 χρόνια λειτουργίας του GDW πέρασαν από την ομάδα των παρατηρητών πολλοί ακόμα νομικοί, τα ονόματα των οποίων περιλαμβάνονται στον απολογισμό που θα δημοσιεύσει μετά το πέρας της δίκης.

18 lifo – 22.10.20

Τα «μάτια και τα αυτιά» όλων μας στη δίκη της Χρυσής Αυγής

«αποστράτευση», καθώς ο αντιφασιστικός αγώνας παραμένει ενεργός. «Η ιδέα γεννήθηκε ήδη πριν από την έναρξη της δίκης, αφότου ήρθαμε σε επαφή με ανθρώπους που παρακολουθούσαν τη δίκη της νεοναζιστικής τρομοκρατικής NSU στη Γερμανία, συστήνοντας ένα αντίστοιχο Παρατηρητήριο με τη συμμετοχή δημοσιογράφων αλλά και νομικών, στην περίπτωσή μας. Στόχος, η λεπτομερής κάλυψη της δίκης. Είχαμε κιόλας συνειδητοποιήσει ότι, ενώ απ’ όλες τις μεγάλες δίκες της Μεταπολίτευσης (της χούντας, των βασανιστών, του Κοσκωτά, της 17Ν) υπήρχε δημοσιογραφικό υλικό, εικόνα, ήχος, πρακτικά, σε αυτήν εδώ η πληροφόρηση, ώσπου να εκδοθεί η απόφαση, θα ήταν ελάχιστη, με τα περισσότερα ΜΜΕ απόντα. Οφείλαμε, λοιπόν, να ενεργοποιηθούμε τόσο για μας σήμερα όσο και για τους ιστορικούς του μέλλοντος. Ναι, ισχύει ότι κανείς μας δεν περίμενε ότι η δίκη θα διαρκούσε τόσο, μολονότι η αντίστοιχη του γερμανικού NSU, που ήταν πολύ λιγότερο περίπλοκη, με μία μόνο βασική κατηγορούμενη και τακτικότερες δικάσιμους, κράτησε μία πενταετία περίπου – ένα καλό μέτρο σύγκρισης για όσους λένε ότι η δίκη της Χ.Α. καθυστέρησε υπερβολικά. Περιλάμβανε, επιπλέον, πολύ περισσότερες σχετιζόμενες υποθέσεις –πάνω από 32–, εύλογο λοιπόν το μάκρος της. Καταγράφαμε συστηματικά τα πάντα σε εναλλασσόμενες βάρδιες: καταθέσεις, διαλόγους, αντιδράσεις, τα επεισόδια που συνέβαιναν κατά καιρούς στην αίθουσα, δηλαδή ακόμα και πράγματα που δεν καταγράφονται σε δικαστικά πρακτικά, όπως και τις απολογίες και τις αγορεύσεις των συνηγόρων. Πίσω από τους παρατηρητές, οι οποίοι δούλευαν μέσα στη δικαστική αίθουσα, βρισκόταν η συντονιστική ομάδα, που παραλάμβανε το υλικό, το καθαρόγραφε, διασταύρωνε τα ονόματα, τις υποθέσεις κ.λπ. Σε μισή ώρα ήταν όλα στον «αέρα», σε συνεχή ροή στο Facebook και στο Twitter και στα reports της ιστοσελίδας μας. Υπόψη κιόλας ότι μέχρι το ’17 τα μεταφράζαμε όλα αυτά οι ίδιοι στα αγγλικά. Το ότι η Χ.Α. ανακηρύχθηκε και επίσημα εγκληματική οργάνωση αντιστοιχεί πλήρως σε ό,τι ξέραμε εξαρχής πως ήταν, κάτι με το οποίο σταδιακά ευθυγραμμίστηκε το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Ειδικά τον τελευταίο χρόνο υπήρξε μια αποφασιστική μετατόπιση. Ακόμα και άνθρωποι άσχετοι, αμφίθυμοι ή σχετικά αδιάφοροι ευαισθητοποιήθηκαν και είπαν «ας τελειώνουμε πια με αυτό». Ναι, υπήρξαν στιγμές που νιώσαμε κούραση, ειδικά οι παρατηρητές που έκαναν τη χειρωνακτική δουλειά. Πιο χαρακτηριστική, η φάση των αναγνωστέων εγγράφων της υπεράσπισης, όπου επί πέντε μήνες και βάλε αναγιγνώσκονταν άσχετες με την υπόθεση επερωτήσεις βουλευτών της Χ.Α., μήπως και πείσουν ότι είναι ένα κανονικό, καθ’ όλα νόμιμο κόμμα. Πράγματα που έπρεπε, βέβαια, κι εμείς να καταγράφουμε μέχρι κεραίας. Ήταν, εντούτοις, μια ακόμα απόδειξη της ένδειας των υπερασπιστικών επιχειρημάτων. Όμως, όταν ερχόταν αυτή η κούραση, τόσο για μας όσο και για τον κόσμο που παρακολουθούσε την υπόθεση, πεισμώναμε ακόμα περισσότερο, επιδιώκοντας να κρατάμε την υπόθεση ψηλά στη δημοσιότητα. Ειδικά την πρώτη διετία, είχαν ακουστεί διάφορα, ότι δεν πρέπει να περιμένουμε πολλά από το δικαστήριο, ότι είναι χαμένη υπόθεση. Αλλά όποιος είχε εικόνα του κατηγορητηρίου και του παραπεμπτικού βουλεύματος σε σχέση με τα τεκμήρια ήταν σίγουρος εξαρχής ότι αυτήν τη φορά η Χ.Α. δεν θα τη γλιτώσει φτηνά, ότι θα αποδειχθεί περίτρανα μια εγκληματική οργάνωση με ναζιστική ιδεολογία που δρα υπό κοινοβουλευτικό μανδύα. Το πλέον αποφασιστικό σημείο της δίκης ήταν η φάση των αναγνωστέων εγγράφων της πολιτικής αγωγής, οπότε βγήκε στη φόρα άφθονο αποδεικτικό υλικό, γραπτό και οπτικοακουστικό. Η καταδίκη πλέον φαινόταν μονόδρομος – αν υπήρχε κάποιος φόβος, ήταν η αδιανόητη απροθυμία που επιδείκνυε όλα τα προηγούμενα χρόνια η Δικαιοσύνη να ελέγξει τη Χ.Α. Προοδευτικά αποκτήσαμε εμπιστοσύνη στην πρόεδρο του δικαστηρίου. Παρότι αρχικά ήταν ουδέτερη και ψυχρή, με τις ερωτήσεις και τα σχόλια που έκανε στην πορεία ήταν φανερό πως είχε μελετήσει και κατανοήσει πολύ καλά τη δικογραφία. Για παράδειγμα, στην υπόθεση Φύσσα, όταν άρχισε να εξετάζει μάρτυρες αστυνομικούς η πολιτική αγωγή, συναινούσε στις ενστάσεις της υπεράσπισης, λέγοντας «εδώ δεν δικάζεται η αστυνομία». Μετά τη 2η-3η κατάθεση όμως, όταν διαφάνηκε η αδικαιολόγητη αστυνομική ολιγωρία, άρχισε να ενσωματώνει στις δικές της ερωτήσεις εκείνες της πολιτικής αγωγής και τότε νιώσαμε ότι το πράγμα ισορροπεί, κάτι φανερό και στον εκνευρισμό των συνηγόρων υπεράσπισης, που άρχισαν να γίνονται προκλητικοί απέναντι στην έδρα. Μία ακόμη δύσκολη στιγμή της δίκης ήταν η εισαγγελική εισήγηση. Εντάξει, δεν περιμέναμε κάτι θεαματικό, όμως ήταν τόσο εξόφθαλμα αντίθετη με κάθε αποδεικτικό στοιχείο, ώστε είχαμε κυριολεκτικά μουδιάσει.

Ήταν σαν να νιώθαμε τη σκιά του βαθέος κράτους που τόσο είχε «κανακέψει» τη Χ.Α. Μετά, βέβαια, έπρεπε να εξηγήσουμε σε όλον αυτόν τον κόσμο εκεί έξω ότι η πρόταση της εισαγγελέως καθόλου δεν προδικάζει την ετυμηγορία, ότι σε αυτήν τη διαδικασία η ίδια δεν έχει καν ψήφο και ότι τίποτε δεν έχει κριθεί, όπως και συνέβη. Ακόμα και οι παράγοντες της δίκης αναφέρονταν κατά κόρον σε δικά μας δημοσιεύματα, από την έδρα και την πολιτική αγωγή μέχρι την υπεράσπιση, όλες τις αγορεύσεις, τις αιτιάσεις και τις ενστάσεις της οποίας επίσης καταγράφαμε. Συνέβη, μάλιστα, το οξύμωρο συνήγορος των κατηγορουμένων να διαμαρτυρηθεί ότι καλύπταμε μονομερώς τη δίκη, ενόσω καταγράφαμε τα λεγόμενά του! Όπως αναμενόταν, για την απόφαση εκδηλώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον και από ξένα μέσα, όπως είχε συμβεί άλλωστε και στην αρχή. Δεκάδες ήταν τα αιτήματα ξένων ανταποκριτών στο υπουργείο Δικαιοσύνης για διαπιστεύσεις. Καθώς, μάλιστα, το πράγμα φούντωνε και το σύνθημα «Δεν είναι αθώοι» διαδιδόταν παντού, τα αιτήματα έρχονταν και σ’ εμάς σωρηδόν. Για ενημερωτικό briefing, για να μεσολαβήσουμε ώστε να τους μιλήσει κάποιος δικηγόρος της πολιτικής αγωγής, η οικογένεια Φύσσα κ.λπ. Όχι μόνο από ξένους δημοσιογράφους αλλά και από βουλευτές, παρατηρητές οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλους. Το κλίμα των τελευταίων ημερών πριν από την απόφαση υπερέβη κάθε προσδοκία, όπως και το πλήθος που συγκεντρώθηκε έξω από το Εφετείο στις 8/10. Ήταν πράγματι συγκλονιστικό, δεκάδες χιλιάδες κόσμου, που, όσο περνούσε η ώρα, αυξάνονταν. Όσοι ήμασταν μέσα στην αίθουσα και βλέπαμε τις φωτογραφίες που μας έστελναν απέξω, είχαμε ειλικρινά συγκινηθεί. Η αγωνία μεγάλωνε καθώς η ώρα της ετυμηγορίας πλησίαζε, μάλιστα η υπεράσπιση είχε κυκλοφορήσει «βρόμα» ότι θα ήταν τάχα αθωωτική. Η ψυχική ανάταση και η αγαλλίαση που νιώσαμε σαν ανακοινώθηκε η απόφαση για την εγκληματική οργάνωση ήταν απερίγραπτη: η Δικαιοσύνη επιτέλους είχε μιλήσει και έξω στηνόταν μια πραγματική γιορτή που θα συνεχιζόταν επί ώρες, αν δεν υπήρχε η αστυνομική «παρέμβαση». Μάλιστα, η υπεράσπιση τις επόμενες ημέρες επιχείρησε να υποτιμήσει το πλήθος και το πάθος. Όχλος, ξυπόλυτοι, ΛΟΑΤΚΙ+, κομμουνιστές, παρακμιακοί, ύποπτοι, εμπρηστές, όλα τα ακούσαμε! Είπαν πως το δικαστήριο τελεί υπό καθεστώς πολιορκίας, ο δε συνήγορος του Κασιδιάρη θυμήθηκε τα Ευαγγέλια και το «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν». Ναι, ως Παρατηρητήριο νιώθουμε τρομακτικά μεγάλη ανακούφιση που τελειώνει αισίως καταρχάς αυτή η διαδικασία, η οποία ήταν πράγματι εξουθενωτική και ψυχοφθόρα, όμως, ευτυχώς, γόνιμη. Οι χρυσαυγίτες αποκαθηλώθηκαν πλέον στα μάτια της κοινής γνώμης, των ψηφοφόρων τους, ακόμα και των οργανωμένων μελών τους. Με το που μπήκε η δίκη στο τελικό στάδιο, γίναμε ξαφνικά όλοι οι Έλληνες αντιφασίστες. Είναι μεν αυτό μια νίκη, θα είναι όμως σίγουρα μεγαλύτερη αν όλοι αυτοί το αποδείξουν στο εξής έμπρακτα. Υπήρξαν πολλές σχετικές συζητήσεις και αντιπαραθέσεις αυτές τις μέρες, ακόμα και έντονες. Το κύριο ερώτημα είναι, όμως, γιατί αυτά τα όψιμα αντιφασιστικά αντανακλαστικά έλειψαν το ’12, όταν πρωτομπήκε η Χ.Α. στη Βουλή, ή ακόμα πιο πριν, το ’10, όταν ο Μιχαλολιάκος εισήλθε στο δημαρχείο της Αθήνας, χαιρετώντας ναζιστικά. Αν όλες οι εφημερίδες έβγαιναν τότε με πρωτοσέλιδο όλους τους πολιτικούς αρχηγούς να στέκονται σύσσωμοι απέναντι στη ναζιστική συμμορία, αν όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα έκαναν εξαρχής κοινό «μέτωπο», οι εξελίξεις θα ήταν πολύ διαφορετικές. Γνώριζαν από τότε τι εστί Χ.Α., δεν το μάθανε τώρα – το διατυμπάνιζε και η ίδια άλλωστε. Οι δικογραφίες που «έβγαλε από το συρτάρι» ο Δένδιας, όταν έγιναν οι συλλήψεις, βρίσκονταν εκεί από το 2000 – έπρεπε να δολοφονηθεί ένας λευκός Έλληνας για να συγκινηθούν οι Αρχές. Αυτοκριτική, βεβαίως, οφείλουν να κάνουν κι εκείνα τα ΜΜΕ που «ξέπλεναν» και αντιμετώπιζαν τη Χ.Α. με όρους λαϊφστάιλ επί χρόνια. Διότι και αυτά γνώριζαν. Είθε να μην επαναλάβουν τέτοιες πρακτικές! Αν η δίκη αυτή είχε πρόσωπο, θα ήταν αυτό της Μάγδας Φύσσα. Έχει χιλιοειπωθεί αυτό και με καλύτερους τρόπους, είναι όμως μια πελώρια αλήθεια. Αν είχε χέρια και πόδια, αυτά θα ήταν της πολιτικής αγωγής – οι άνθρωποι υπερέβαλαν εαυτόν. Εμείς, τώρα, το Παρατηρητήριο, είμαστε ένα κομμάτι από το σώμα της, η σωζόμενη μνήμη αυτής της δίκης. Τι θα απογίνει όλο αυτό το υλικό που συγκεντρώσαμε; Υπάρχουν διάφορες σκέψεις αξιοποίησης. Θα πρέπει καταρχάς να παραμείνει προσβάσιμο σε δημοσιογράφους, ερευνητές και άλλους ενδιαφερόμενους. Ας ακουστεί, όμως, πρώτα στο Εφετείο το κουδούνι της λήξης της συνεδρίασης και το συζητάμε, τόσο μεταξύ μας όσο και με τις οργανώσεις που εκπροσωπούμε και οι οποίες συνέστησαν το GDW».

Με το που μπήκε η δίκη στο τελικό στάδιο, γίναμε ξαφνικά όλοι οι Έλληνες αντιφασίστες. Είναι μεν αυτό μια νίκη, θα είναι όμως σίγουρα μεγαλύτερη αν όλοι αυτοί το αποδείξουν στο εξής έμπρακτα. Το κύριο ερώτημα είναι, όμως, γιατί αυτά τα όψιμα αντιφασιστικά αντανακλαστικά έλειψαν το ’12, όταν πρωτομπήκε η Χ.Α. στη Βουλή, ή ακόμα πιο πριν, το ’10, όταν ο Μιχαλολιάκος εισήλθε στο δημαρχείο της Αθήνας, χαιρετώντας ναζιστικά.

Moxy Patra Marina Φθινοπωρινές εξορμήσεις στην Πάτρα #atthemoxy

Τ

ο Moxy Patra Marina Hotel στην Πάτρα βρίσκεται στο καλύτερο σημείο της πόλης, ακριβώς μπροστά στη θάλασσα. Μόλις 2 ώρες οδικώς από την Αθήνα, το Moxy ξεχωρίζει και αποτελεί ιδανικό προορισμό για κοντινές αποδράσεις, για όσους επιθυμούν να συνδυάσουν τη διασκέδαση με τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις. To ξενοδοχείο διαθέτει 116 σύγχρονα δωμάτια με playful χαρακτήρα και θέα στη θάλασσα ή την εξωτερική πισίνα. Το Rooftop Bar του Moxy Patra Marina αποτελεί σημείο συνάντησης και προσφέρει στιγμές χαλάρωσης με μοναδική θέα στη θάλασσα και στο ηλιοβασίλεμα. Ακόμα κι αν βρίσκεστε στην Πάτρα για επαγγελματικές υποχρεώσεις, το Moxy Patra Marina διαθέτει πολλά διαφορετικά working spaces, ήσυχες γωνιές με coffee tables, μεγάλα και άνετα sharing desks αλλά και χώρους συναντήσεων. Συνδυάζοντας το έξυπνο και γρήγορο τεχνολογικό περιβάλλον με το σύγχρονο στυλ διαμονής, το ξενοδοχείο προσφέρει μια συναρπαστική, ευχάριστη και ασφαλή φιλοξενία για όλους. Τα Moxy δημιουργήθηκαν από τη Marriott International το 2014 με στόχο να προσφέρουν στους επισκέπτες σύγχρονες ανέσεις, ελκυστικές τιμές, βολικές υπηρεσίες, όπως η «24/7 Grab and Go», και τεχνολογικά εξοπλισμένους χώρους για όλες τις ώρες της ημέρας σε ένα μοντέρνο περιβάλλον. Ακολουθώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα που έχουν τεθεί από την ελληνική κυβέρνηση (Greece Health First) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το Moxy Patra Marina προσαρμόζει τις προσφερόμενες υπηρεσίες του με γνώμονα την ασφάλεια, τη χαλάρωση και την αίσθηση της ιδιωτικότητας και υποδέχεται και πάλι τους επισκέπτες του.

Managed by SWOT | Hospitality Management Company Ηρώων Πολυτεχνείου & Κύπρου, Πάτρα, +30 2614409400, www.marriott.com, info@moxypatramarina.com, FΒ: @MoxyPatraMarina

22.10.20 – lifo

19

ΓΕΥΣΗ αρ’ όλη την ακόρεστη «πείνα» της για οτιδήποτε σχετίζεται με τη γαστρονομία, η Madame Ginger πάντα μου έδινε την εντύπωση ότι είναι ένα χορτάτο πλάσμα. Χαμογελαστή και πάντα ευδιάθετη, όσες φορές και να την έχω συναντήσει, ενθουσιώδης και με λατρεία για το φαγητό, σου δίνει την εντύπωση ότι είναι τόσο σκανταλιάρα όσο οι συνταγές της, αυθόρμητη, αλλά με γνώση και εμπειρίες από ταξίδια, περιπέτειες και γεύσεις. Αυτός ο περιπετειώδης χαρακτήρας της και η ανάγκη για αναζήτηση ήταν το βασικό συστατικό της επιτυχίας του μπλογκ της madameginger. com, όπου εδώ και χρόνια γράφει για το φαγητό, ή του προσωπικού της καναλιού, όπου ανεβάζει βίντεο. Και ξεχώρισε ακριβώς για τη φρεσκάδα και τη ζωντάνια της, για τον προσωπικό τρόπο με τον οποίο παρουσιάζει τα φαγητά που της αρέσουν, με συνταγές απλές, αλλά ευφάνταστες, που εξελίσσονται συνεχώς, σύμφωνα με τα προσωπικά της γούστα και την πρόοδό της ως ανθρώπου. Το φαγητό είναι τρόπος ζωής, μπορεί να γεμίζει απλώς το στομάχι σου αλλά και να εκφράζει την αντίληψή σου, την κοσμοθεωρία σου, την ηθική σου. Η Madame Ginger το γνωρίζει καλά αυτό και στο πρώτο της βιβλίο –που έχει τον παιχνιδιάρικο τίτλο ΔΕ ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ– επιλέγει να μαγειρέψει χορτοφαγικά. Και μαγειρεύει τίμια, με ό,τι υπάρχει γύρω της, αυτά που βρίσκεις εύκολα με μια βόλτα στη λαϊκή ή στο παντοπωλείο δίπλα σου, οικονομικά, χωρίς τερτίπια, εντυπωσιακά υλικά και τις εξωτικές πρώτες ύλες που έχουν εισβάλει τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κουζίνα. Οι συνταγές του βιβλίου της, ωστόσο, είναι σύγχρονες, μοντέρνες και αρκετά εύκολες, ώστε να σε προκαλέσουν να τις δοκιμάσεις. Η Madame Ginger μαγειρεύει με λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ζυμαρικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, με δημητριακά και γαλακτοκομικά (ζωικά ή φυτικά) και φτιάχνει μια κουζίνα νό-

στιμη, για όλους. «Γι’ αυτούς που δεν τρώνε κρέας ούτε γαλακτοκομικά, γι’ αυτούς που νηστεύουν, γι’ αυτούς στους οποίους δεν επιτρέπονται συγκεκριμένες τροφές λόγω δυσανεξίας και φυσικά γι’ αυτούς που συνδυάζουν δύο ή περισσότερες διατροφές ή απλώς τρώνε τα πάντα». Το μεγάλο της κατόρθωμα είναι ότι, αν δεν το γνωρίζεις από πριν, ίσως και να μην προσέξεις καν ότι από το βιβλίο λείπουν το κρέας και το ψάρι ή τα αυγά. «Δεν ήμουν έτοιμη πιο νωρίς για ένα βιβλίο» λέει. «Νομίζω ότι άρχισα να μαγειρεύω καλά και να επικοινωνώ σωστά με το κοινό μου όταν έκοψα το κρέας. Επειδή έκοψα το κρέας, όμως, δεν έγινα ξαφνικά ηθικολόγος. Τότε ήταν που άρχισα να μαγειρεύω καλά. Είχα ένα άγχος, γενικά, με το κρέας, δεν το μαγείρευα καλά, ούτε το έτρωγα ιδιαίτερα – το Πάσχα, όταν έψηναν οι γονείς μου, την έκανα, έψηνα μανιτάρια. Αυτό με απελευθέρωσε τόσο πολύ, που βγήκε στο μπλογκ μου. Άρχισα να μαγειρεύω όντως πράγματα που γουστάρω κι αυτό φαινόταν, οπότε μάζεψα πιο πολύ κοινό. Και τότε άρχισα να σκέφτομαι το βιβλίο. Πιο νωρίς δεν ήταν το σωστό timing – πιστεύω στο κάρμα και θεωρώ ότι τώρα ήταν η ώρα του. Η φαντασία μου άρχισε να δημιουργεί πιάτα με όσπρια, λαχανικά και ξηρούς καρπούς και όταν στη συνέχεια τα μαγείρευα ήξερα ότι έχω φτιάξει ένα νόστιμο φαγητό που μπορούσα να δημοσιεύσω με περηφάνια» λέει. «Στο βιβλίο αυτό, λοιπόν, δεν θα βρεις κρέας ή ψάρι. Αυτό τι σημαίνει στην πραγματικότητα; Ότι, πολύ απλά, είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται σε όλους και αφορά κάθε διατροφική τάση. Όλοι εμείς, με τις επιλογές, τις ιδιαιτερότητες, τις παραξενιές ή τη διατροφή που απαιτεί το σώμα μας, έχουμε περισσότερα κοινά απ’ όσα πιστεύουμε. Τα υλικά των συνταγών τα έχεις ήδη. Ήταν επιλογή μου να μη χρησιμοποιήσω δυσεύρετα υλικά και περίπλοκες συνταγές. Τα βαριέμαι τα υλικά που είναι δύσκολο να τα βρεις και ακριβά, δεν τα ξέρουμε – πιστεύω πολύ στην απλότητα και στη δύναμη των απλών υλικών.

Δεν χρειάζομαι κάτι παραπάνω. Μου αρέσει πολύ να μαγειρεύω με κονσέρβες, τρελαίνομαι. Φασόλια, καλαμπόκια, όταν έτρωγα κρέας, έπαιρνα τόνο συνέχεια. Δεν είναι τα πιο υγιεινά υλικά, αλλά είναι τα πιο εύκολα. Μπορείς να κάνεις οτιδήποτε με αυτά. Επίσης, είναι φτηνά, οικονομικά. Σε κάποιες συνταγές θα βρεις διατροφική μαγιά, αλλά είναι έτσι δομημένη η συνταγή ώστε, αν δεν τη θες, να μην τη βάλεις καν. Δεν μπορώ τις περίπλοκες συνταγές, θέλω να έχει μέχρι 10 υλικά η συνταγή και μέχρι 3 βήματα στην εκτέλεση. Η ελληνική κουζίνα βασίζεται στη vegan κουζίνα, είναι φουλ veganvegetarian. Όταν λέω ότι είμαι vegetarian, με ρωτάνε “και τι τρως, μαρούλια;”. “Όχι, γεμιστά”. Είναι τόσο απλή η απάντηση. Τρώω μπάμιες λαδερές, φασολάκια, μελιτζάνες ιμάμ, τρώω μπριάμ, ό,τι τρως κι εσύ τρώω, όχι κάτι άλλο. Γι’ αυτό και δεν έβαλα το “vegetarianvegan” στον τίτλο, γιατί οι δύο αυτοί όροι είναι παρεξηγημένοι. Αν το έβαζα, δεν θα πουλούσε το βιβλίο, ενώ ο κόσμος τρώει τέτοια φαγητά. Το μήνυμα που θέλω να περάσω είναι “φάε όσο κρέας θες, αλλά τη μέρα που δεν θες να φας κρέας, μαγείρεψε κάτι ωραίο και νόστιμο, κάτι θρεπτικό, σταμάτα να τρως βλακείες απ’ έξω. Βαρέθηκα τον ντάκο και τη Ceasar’s Salad, εσύ όχι;”. Τις συνταγές αυτού του βιβλίου θα τις μαγειρέψεις εσύ που είσαι vegan ή εσύ που θες να μαγειρέψεις για τους vegan φίλους σου. Έχω συνταγές για όσους φτιάχνουν τα κέικ τους με βούτυρο και γάλα, αλλά και για εκείνους που προτιμούν το λάδι και το γάλα αμυγδάλου. Συνταγές για τη μαμά που νηστεύει, τον μπαμπά που προσέχει, τον φοιτητή που πρέπει να θρέψει σώμα και νου εύκολα και οικονομικά, τον άνθρωπο του σήμερα, που τρέχει όλη μέρα να προλάβει και έχει μόλις μισή ώρα στη διάθεσή του να φτιάξει ένα νόστιμο πιάτο». Οι 61 συνταγές του βιβλίου περιέχουν καταπληκτικά πιάτα, όπως η νέα πολίτικη σαλάτα με ελαφρώς καμένα λαχανικά, η πίτα με καραμελωμένα κρεμμύδια και ταχίνι, το κουνουπίδι

MADAME

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΜΑΡΙΛΟΥ ΠΑΝΤΑΚΗ ΔΕ ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΧΟΡΤΟΦΑΓΙΚΗΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ ΜΕ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΕΥΚΟΛΕΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕ ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΒΡΕΙΣ ΓΥΡΩ ΣΟΥ. από τον m. hulot φωτογραφια: παρισ ταβιτιαν 20 lifo – 22.10.20

αλά πολίτα με ταχινολέμονο, τα αφράτα σουτζουκάκια μελιτζάνας, το υπέροχο παστίτσιο μανιταριών με ελαφριά μπεσαμέλ, το κάροτ κέικ και το «κολασμένο» κέικ διπλής σοκολάτας, πιάτα και σνακ που αξίζει να πειραματιστείς μαζί τους, ακόμα και αν δεν είσαι χορτοφάγος. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχουν οι συνθήκες και η περίοδος που γράφτηκε το ΔΕ ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ. «Το βιβλίο αυτό μπήκε στη ζωή μου λίγες μέρες πριν από την καραντίνα του Μαρτίου και ένα πολύ σημαντικό μέρος του –για την ακρίβεια, η δομή του και οι τίτλοι των συνταγών που θα περιλάμβανε– πήρε μια πρώτη μορφή κατά τους δύο μήνες του εγκλεισμού» εξηγεί. «Κάποιος προληπτικός θα έλεγε ότι είναι κακό σημάδι το να συμπίπτει η δημιουργία ενός καινούργιου πράγματος με ένα τόσο κακό γεγονός. Όχι εγώ όμως – όσο κι αν με δελεάζει ο προληπτικός εαυτός μου να συμφωνήσω. Ίσως γιατί η ζωή μού έχει μάθει ότι μετά από κάθε κακό ακολουθεί πάντα –μα πάντα– κάτι καλό. Έτσι, λοιπόν, δεν άφησα την πανδημία να επισκιάσει τον ενθουσιασμό μου για τη δημιουργία του βιβλίου, αντιθέτως χρησιμοποίησα τον άπλετο χρόνο αλλά και την ησυχία του έξω κόσμου να λειτουργήσουν υπέρ μου. Οι μέρες πέρασαν με μελέτη, έρευνα, brainstormings, συζητήσεις με συνεργάτες και φίλους, οργάνωση, γράψιμο και, φυσικά, άπειρα μαγειρέματα, δοκιμές υλικών, συνταγών, θερμοκρασιών και χρόνων. Τους δύο αυτούς μήνες, αλλά και τους επόμενους, μία ερώτηση στριφογύριζε στο μυαλό μου: “Γίνεται να φτιάξεις ένα βιβλίο μαγειρικής που να αφορά τους πάντες;”. Έχω μανία με τα βιβλία μαγειρικής, ό,τι βγαίνει το αγοράζω. Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω τη δουλειά που κάνω τόσα χρόνια, θεωρώ ότι το βιβλίο, επειδή δεν μπορείς να το κάνεις edit, έχει άλλη σοβαρότητα. Ωραία τα βίντεο, αυτά θα συνεχίσω να τα κάνω, αλλά το βιβλίο είναι κάτι σαν ψυχανάλυση, σαν να ψυχαναλύεσαι μέσα από αυτό και στο τέλος να κάνεις μια κατάθεση ψυχής».

δε κουκμπουκ Το ΔΕ ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ της Madame Ginger κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

22.10.20 – lifo

21

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Έτσι ζούμε τώρα 9 ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΕΞΗΓΟΥΝ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΧΕΙ ΑΦΗΣΕΙ Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ

από τουσ: m. hulot, θοδωρη αντωνοπουλο, μεροπη κοκκινη, γιαννη κωνσταντινιδη, μαρια παππα, χρηστο παριδη, γεωργια παπασταμου και γιωργο ψωμιαδη φωτογραφιεσ: παρισ ταβιτιαν 22 lifo – 22.10.20

ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ Το κερασάκι στην τούρτα ήταν ότι στις αρχές Ιουλίου διαγνώστηκε ο πατέρας μου με καρκίνο. Εγχειρίστηκε κι εγώ δεν μπορούσα καν να μπω στο νοσοκομείο για να τον δω – ούτε η μητέρα μου. Ήταν ολομόναχος μετά από 8 ώρες χειρουργείο και επειδή η εγχείρηση ήταν στη γλώσσα, ο άνθρωπος δεν μπορούσε καν να μιλήσει. Επειδή οι γονείς είναι απ’ τη Σάμο, έπρεπε να μείνουν στο σπίτι μου, και λόγω του ότι δούλευα με κόσμο, δεν μπορούσα να είμαι μαζί του την περίοδο που έκανε ακτινοβολίες και θεραπείες, οπότε έφτιαξα μια μικρή βαλίτσα και άρχισα να φιλοξενούμαι στα σπίτια φίλων. Αυτός ήταν ένας έξτρα βαθμός δυσκολίας για μένα.

22.10.20 – lifo

23

ξεναγός

ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ

Από το lockdown το τηλέφωνο χτυπάει μόνο για ακυρώσεις

την ίδια εποχή πέρσι η κατάσταση ήταν εντελώς διαφορετική, υπήρχε πολλή δουλειά, τα πράγματα πήγαιναν καλά και ανυπομονούσα να τελειώσει η σεζόν για να βρω λίγο χρόνο για την οικογένεια και τους φίλους μου. Από την άνοιξη μέχρι τώρα βιώνω στα επαγγελματικά κάτι εντελώς αναπάντεχο και δραματικό. Από το lockdown και μετά το τηλέφωνο χτύπαγε μόνο για ακυρώσεις. Είχα όλη μου την ατζέντα γεμάτη, αλλά οι ξεναγήσεις ακυρώθηκαν όλες, η μία μετά την άλλη. Οι αρχαιολογικοί χώροι άνοιξαν θεωρητικά στις 18 Μαΐου, αλλά ήταν ανώφελο για εμάς, γιατί δεν υπήρχαν τουρίστες. Οι πτήσεις από το εξωτερικό επιτράπηκαν τον Ιούλιο και το πρώτο τηλεφώνημα που είχα για δουλειά ήταν στα τέλη του μήνα. Όσα μεροκάματα έκανα, αυτά τα ελάχιστα από τότε, ήταν κατά κύριο λόγο ξεναγήσεις σε οικογένειες και ζευγάρια, κυρίως νεότερης ηλικίας. Γκρουπ δεν υπήρχαν. Στα μουσεία δεν μπορείς να πας και να ξεναγήσεις ούτε ένα άτομο. Μόλις τα κρούσματα αυξάνονταν, έπεφτε η ζήτηση, συνεπώς η κατάσταση είναι μείον 90% σε σχέση με πέρσι, και για ορισμένους ξεναγούς και 100%. Σε προσωπικό επίπεδο, ισχύουν και για μένα και για τη σύζυγό μου τα ίδια – είναι κι εκείνη ξεναγός. Έχουμε και ένα παιδί τρεισήμισι χρονών και υπάρχει αβεβαιότητα, αγωνία. Δεν μπορούμε να καλύψουμε ορισμένες από τις βασικές ανάγκες, δηλαδή να εγγράψουμε το παιδί σε παιδικό σταθμό – έπρεπε να περιμένουμε το βοήθημα του ΕΣΠΑ για να μας πάρουν. Το μέλλον είναι εντελώς αβέβαιο. Για έναν ξεναγό ήταν καθολικό αυτό που συνέβη και είναι τρομακτικές οι αλλαγές. Το επίδομα ενίσχυσης που δόθηκε, των 800 ευρώ, το λάβαμε μόνο μία φορά, τώρα περι-



24 lifo – 22.10.20

μένουμε ένα άλλο που ανακοίνωσαν, των 534 ευρώ. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει με την ασφαλιστική μας κάλυψη, δεν έχουμε ένσημα, συνεπώς και σε προσωπικό επίπεδο οι αλλαγές ήταν συγκλονιστικές. Πολλές φορές νιώθω ότι το ατομικό και οικογενειακό lockdown για μένα συνεχίζεται. Μπορεί να έχω χρόνο, αλλά δεν μπορώ να κάνω τίποτα, γιατί όλα χρειάζονται λεφτά. Έχω μειώσει σχεδόν στο ελάχιστο τις κοινωνικές μου συναναστροφές, οι έξοδοί μου περιορίζονται πλέον μόνο στο σούπερ μάρκετ, κατά κάποιον τρόπο είναι η οικογενειακή μας διασκέδαση. Οι μόνες μας επιλογές είναι οι ανέξοδες, σε ένα πάρκο ή, το πολύ-πολύ, σε έναν παιδότοπο ή μια ταβέρνα, και ενδεχομένως συναντήσεις με φίλους σε σπίτια. Υπάρχει ένας διάχυτος φόβος και η απομόνωση έρχεται είτε το θέλεις είτε όχι. Και τώρα που δεν έχουμε lockdown για μένα είναι σχεδόν το ίδιο, εφόσον δεν έχω επιλογές. Λόγω του παιδιού έχω αναγκαστεί να στραφώ σε άλλες λύσεις, χειρωνακτικές εργασίες, οτιδήποτε μπορεί να μου αποφέρει έστω ένα μικρό εισόδημα. Έχω χάσει πολλές κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως η βάφτιση των παιδιών της αδελφής μου ή ενός φίλου, υπάρχει αμηχανία ακόμα και μεταξύ φίλων για το αν θα πρέπει να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε, ακόμα και να αγγίξει ο ένας τον άλλον. Για του χρόνου θέλω να είμαι αισιόδοξος, για να μη με καταβάλει η κατάσταση. Δυστυχώς, βλέπω ότι το κομμάτι του τουρισμού δεν θα επανέλθει εύκολα, μόνο σε περίπτωση που βρεθεί κάποιο εμβόλιο θα έχουμε ανοδική τάση. Τότε τα πράγματα ίσως επανέλθουν σε ένα ποσοστό που δεν θα ξεπερνάει όμως το 50%-60% των παλιότερων δεδομένων. Προς το παρόν, πολεμάμε να αντεπεξέλθουμε στα έξοδα, να πληρώσουμε τους λογαριασμούς και το σούπερ μάρκετ.

Ο Σοφοκλής αποκαλεί τους ανθρώπους «πνέοντες» κι εμείς, αυτόν τον καιρό, κρατάμε κυριολεκτικά την αναπνοή μας. Η φωνή και η ανάσα μας μικραίνουν, περιορίζονται πίσω από τη μάσκα. Το σώμα σφίγγεται, αποφεύγοντας τα άλλα σώματα. Η σκέψη των ασθενών στις εντατικές, των ανθρώπων που δυσκολεύονται να ανασάνουν, φέρει έναν αρχέγονο , συμβολικό φόβο, έναν φόβο αφανισμού. Καθημερινά βιώνω, όπως οι περισσότεροι, διαρκείς διχασμούς. Από τη μια η αναγκαία συμμόρφωση στα μέτρα και η έγνοια για όλους τους συνανθρώπους, απ’ την άλλη όλα αυτά που χάνω ως άτομο αλλά και αυτά που χάνουμε ως κοινωνία. Δεν ξέρω τι ίχνη θ’ αφήσει όλο αυτό στον ψυχισμό μας, ειδικά στους νεότερους. Ο τετράχρονος γιος μου ξεκίνησε το σχολείο φορώντας μάσκα. Η πρώτη του επαφή με την οργανωμένη εκπαίδευση χαρακτηρίζεται απ’ αυτήν τη συνθήκη. Τη συνήθισε, όπως και τα περισσότερα παιδιά, κι αυτό είναι ταυτόχρονα ανακουφιστικό και τρομακτικό. Μέσα στο σπίτι ταράζουμε ο ένας τον άλλον στις αγκαλιές και στα φιλιά, για να πατσίσουμε τις αγκαλιές που χάνουμε απ’ τους φίλους, τους γονείς και τ’ αδέλφια μας. Προσωπικά, μεταθέτοντας πολλά θεατρικά μου σχέδια για πολύ αργότερα, προσπαθώ να στοχαστώ πάνω σε όλο αυτό. Μακριά απ’ την πρόβα, αισθάνομαι εκτός ρυθμού. Η έλλειψή της μου δημιουργεί στερητικά σύνδρομα. Το καλοκαίρι, η θάλασσα και η επαφή με τη φύση μετρίασαν κάπως την έλλειψη. Τώρα είναι ολοφάνερη. Γιατί στο θέατρο τα πάντα είναι σωματικά, τόσο γι’ αυτούς που είναι στη σκηνή όσο και γι' αυτούς που είναι στην πλατεία. Η έκφραση που χρησιμοποιούν οι Γιαπωνέζοι για να δώσουν συγχαρητήρια σ’ έναν ηθοποιό σημαίνει: «σας ευχαριστώ που εξαντληθήκατε για μένα». Καταλαβαίνετε ότι μιλάμε με όρους φυσικούς και μεταφυσικούς. Γι’ αυτό και το θέατρο μέσω υπολογιστή δεν έχει καμία σχέση με το πραγματικό. Προσπαθώ να δω τα όρια της τέχνης μας, να επαναπροσδιορίσω, στην καινούργια συνθήκη, τον πυρήνα της. Μπορεί να γίνει θέατρο με τις δεδομένες συνθήκες; Με μάσκες, προφύλαξη και φόβο; Μπορούμε να δούμε την επικοινωνία αλλιώς; Και το κοινό; Θα έρθει στο θέατρο; Εφόσον οι άνθρωποι βρίσκονται παντού δίπλα-δίπλα (στα σχολεία, στα αεροπλάνα, στα λεωφορεία και στο μετρό), δεν καταλαβαίνω γιατί όχι και στο θέατρο!

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΒΙΩΝΩ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΔΙΧΑΣΜΟΥΣ

ΑΝΖΕΛΊΚΑ ΚΑΨΑΜΠΈΛΗ

υπεύθυνη επικοινωνίας θεατρικού τμήματος της stefi productions

ηθοποιός

ΜΑΡΊΑ ΜΑΓΚΑΝΆΡΗ



Πότε θα τελειώσει αυτό το μακροβούτι; 

δουλεύω στην παραγωγή θεατρικών παραστάσεων και την επικοινωνία τους στα ΜΜΕ. Το πρώτο σοκ, λοιπόν, ήταν να δω το επί τόσα χρόνια αντικείμενο της δουλειάς μου να μην υφίσταται λόγω κορωνοϊού. Ο αφανισμός του αντικειμένου της εργασίας σου είναι μεγαλύτερη ψυχρολουσία από το να χάσεις την εργασία σου και να βρεις άλλη στον τομέα σου. Σε αφήνει εντελώς σαστισμένη μπροστά σε ένα ξαφνικό και φοβερό χάσμα στον ρου της ζωής σου. Ωστόσο, το χειρότερο που βιώνω λόγω κορωνοϊού είναι η αίσθηση ότι από κάποιο δικό μου λάθος ή παράβλεψη μπορεί να υπάρχουν συνέπειες για έναν δικό μου άνθρωπο, που η ζωή του ήδη εξαρτάται από μένα. Και αναφέρομαι στον πατέρα μου, ο οποίος το 2018 προσβλήθηκε από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Δεν το βλέπουν όλοι με καλό μάτι το ότι είμαι τόσο προσεκτική. Μερικοί παρεξηγούνται κιόλας. Θεωρούν ότι τους δεν τους εμπιστεύομαι ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Όταν έχεις βιώσει την εμπειρία της εντατικής ως συγγενής ασθενή –που είναι μια τραυματική εμπειρία– και παράλληλα ακούς για τόσες διασωληνώσεις ασθενών που έχουν προσβληθεί από τον κορωνοϊό, ξέρεις ότι ο δρόμος είναι ένας: τηρείς τα μέτρα προστασίας, με όποιο κόστος, ψυχολογικό και μη. Όχι μόνο για τον πατέρα μου αλλά για κάθε άνθρωπο που είναι ευάλωτος απέναντι στον κορωνοϊό. Μπορεί να αντλήσει κανείς δύναμη από τα έως τώρα ασήμαντα και δεδομένα, όπως μια βόλτα για περπάτημα, έναν καφέ στη βεράντα μια μέρα με λιακάδα. Αλλά και αντίστροφα, το χειρότερο όλων είναι ο χρόνος που σπαταλάς σε τετριμμένα πράγματα που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα σε απασχολούσαν ποτέ – στην αποστείρωση της παραλαβής από το σούπερ μάρκετ, ας πούμε. Δεν προκαλούν μόνο βαρεμάρα αλλά γνήσια κούραση. Η κούραση, όμως, προέρχεται και από την αίσθηση ότι πρέπει να έχεις συνέχεια στο μυαλό σου τον κίνδυνο, γιατί, αν χαλαρώσεις έστω και για λίγο, κάτι κακό μπορεί να συμβεί. Άλλες φορές αισθάνομαι σαν να έχω κάνει ένα τεράστιο μακροβούτι και να κρατάω με το χέρι μου κλειστή τη μύτη μου, περιμένοντας την ώρα που θα βγω στην επιφάνεια, ελπίζοντας μόνο ότι δεν θα σκάσω στο μεταξύ. Μετράω ατελείωτα μέτρα σε αυτό το μακροβούτι και αναρωτιέμαι πότε θα τελειώσει. Αλλά θα τελειώσει, είμαι βέβαιη.

22.10.20 – lifo

25

lifo – 15.11.12 26 lifo – 22.10.20

διασώστης εκαβ

ΣΠΎΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΌΠΟΥΛΟΣ

ΜΕ ΤΡΟΜΑΖΟΥΝ ΟΙ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΙ

βρίσκομαι στην υπηρεσία σχεδόν 20 χρόνια. Πρέπει να είσαι ψύχραιμος για να μπορείς να κάνεις αυτήν τη δουλειά, γιατί αντιμετωπίζεις πολλά πράγματα, όχι μόνο τον ιό, τα πάντα – ακόμα και τις προάλλες, που πήγαμε στο γηροκομείο, στην Πιπίνου, που ήταν πάρα πολλά τα κρούσματα. Πρόσεχα μη σκιστώ πουθενά ή εκτεθώ με κάποιον άλλον τρόπο, αλλά είναι μέρος της δουλειάς μου και είχα καθησυχάσει τον εαυτό μου. Ο κόσμος μάς κοιτάει διαφορετικά επειδή είμαστε σε άμεση επαφή με τον ιό. Φεύγω από τη δουλειά, πηγαίνω σε ένα σούπερ μάρκετ ή σε ένα περίπτερο με τη στολή, όταν δεν προλαβαίνω να αλλάξω, και μου λένε: «Στο ΕΚΑΒ είσαι; Πο πο!». Προβληματίζονται και με κοιτάνε περίεργα, φοβούνται μην τους κολλήσω. Η μεγαλύτερη αλλαγή για μένα είναι το άγχος για την οικογένειά μου, όταν τελειώνω απ’ τη δουλειά και μπαίνω στο αμάξι για το σπίτι. Τη στιγμή που θα σχολάσω ψεκάζω τα ρούχα μου και απολυμαίνω και τα παπούτσια μου. Πριν μπω στο σπίτι, βγάζω τα ρούχα που φοράω σε ειδικό χώρο για να αεριστούν. Είμαι τυχερός που μπορώ να το έχω αυτό. Αντίστοιχα και η οικογένειά μου φοβάται για μένα. Οι γιοι μου με ρωτάνε συνέχεια αν φοράω στολή, αν φοράω μάσκα, τι περιστατικά υπάρχουν. Υπάρχει, φυσικά, και το άγχος για τους άλλους ασθενείς, εκτός covid, μήπως κολλήσω εγώ, χωρίς να το ξέρω, και τους το μεταφέρω. Είναι ένα παραπάνω βάρος και μια παραπάνω ευθύνη. Αν με τρομάζει κάτι, είναι οι ασυνείδητοι. Προφυλασσόμαστε, παίρνουμε μέτρα, αλλά, δυστυχώς, υπάρχουν και τα περιστατικά που ψεύδονται, περιπτώσεις που παίρνουν τηλέφωνο αναφέροντας πως έχουν ορθοπεδικό πρόβλημα ή στομαχικές διαταραχές, ενώ είναι κορωνοϊός και έχουν 39 πυρετό. Πολύς κόσμος κρύβει ότι έχει πυρετό. Σε άλλο περιστατικό ένας κύριος πήγε σε ένα πάρκο και μας περίμενε, για να μην περάσουμε να τον πάρουμε από το σπίτι και το μάθει η γειτονιά. Βλέπω τρόμο στα μάτια των ανθρώπων γιατί δεν ξέρουν τι συμβαίνει και τι ακριβώς είναι αυτό το πράγμα. Σου πιάνουν το χέρι και σου λένε «τι να κάνω; Βοήθησέ με». Το τρομερό με αυτόν τον ιό είναι ότι αν σου συμβεί κάτι, θα είσαι μόνος σου. Το κάνει πολύ πιο τρομακτικό, πραγματικά. Η συμβουλή μου για όσους περνάνε δύσκολα ψυχολογικά είναι να μιλάνε. Ο κόσμος κλείνεται στον εαυτό του και αυτή είναι η μεγαλύτερη αρρώστια. Έχει κλειστεί στους τέσσερις τοίχους με ένα κουτί απέναντί του και τρελαίνεται. Είναι πολύ σημαντικό να ανοίγονται και να μιλάνε μεταξύ τους οι άνθρωποι.



22.10.20 – lifo

27

η ψυχολογία η δική μου, όπως και



των περισσότερων ηλικιωμένων, έχει αλλάξει άρδην, όχι βέβαια προς

το καλύτερο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, ξέρεις, πέρα από τον φόβο μην κολλήσουμε, καθότι ευπαθής ομάδα –που σημαίνει ότι χρειάζεται να προσέχουμε πολύ περισσότερο–, είναι η κλεισούρα. Την οποία κιόλας θα νιώσουμε ακόμα πιο έντονα τώρα που θα πιάσουν και τα κρύα. Πριν έρθει η αρρώστια, οι συνταξιούχοι πηγαίναμε κάνα καφενείο, μαζευόμασταν σε καμιά πλατεία, λέγαμε καμιά σαχλαμάρα, καλαμπουρίζαμε, πέρναγε η ώρα. Πλέον οι βόλτες μας έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο, οι κοινωνικές επαφές και οι δραστηριότητές μας επίσης. Εγώ, να καταλάβεις, ασχολιόμουν με τα πολιτιστικά, χόρευα παραδοσιακούς χορούς, ανεβάζαμε θεατρικές παραστάσεις με κάτι συλλόγους και τα

ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΛΕΙΣΟΥΡΑ

ΚΑΠΗ. Τώρα, κομμένα όλα, κι αυτό για την ηλικία μας έχει μεγάλο κόστος, ψυχικό και σωμα-

τους, τώρα μόνο αναμεταξύ μας είμαστε, με μάσκες και σε απόσταση. Αλλά και σε αυτές τις λίγες εξόδους ένα άγχος το ’χεις. Λες: «Να κάτσω ή όχι στο παγκάκι, είναι άραγε “καθαρό”;». Μόνη μας σχεδόν διασκέδαση απέμεινε η τηλεόραση, το «χαζοκούτι» που λέμε, κι ας μην τα λέει πάντα καλά. Βλέπουμε, τουλάχιστον, καμιά σειρά, κάνα εργάκι. Ακόμα και στο σπίτι όπου ζούμε με τη γυναίκα μου φυλαγόμαστε, με την κόρη και τον γαμπρό μου πρέπει να κρατάμε αποστάσεις, γιατί λόγω και της δουλειάς τους συγχρωτίζονται με πολύ κόσμο καθημερινά, με την εγγόνα μας επίσης. Κάναμε και τα εμβόλιά μας, για γρίπη και πνευμονιόκοκκο. Για τον κορωνοϊό, τώρα, ποιος ξέρει πότε θα βγει εμβόλιο, πόσο αποτελεσματικό θα είναι και πόσοι θα μπορούν να το κάνουν. Δεν θα «καθαρίσουμε» εύκολα με αυτή την πανδημία, φοβάμαι. Το ζόρι είναι, βέβαια, ακόμα μεγαλύτερο για όσους ηλικιωμένους ζουν μόνοι ή έχουν κινητικά προβλήματα. Τι να σου πω, εμείς τα γερόντια νιώθουμε πως τον τελευταίο χρόνο γεράσαμε διπλά. Δεν υποφέρεται αυτή η κατάσταση, αλλά τι άλλο να κάνεις, πέρα από υπομονή; Σε αυτό, τουλάχιστον, οι γεροντότεροι είμαστε πιο εξασκημένοι από εσάς, τους νέους!

28 lifo – 22.10.20

συνταξιούχος

νεότερους, να «κλέβουμε» λίγη από τη ζωντάνια

ΑΠΌΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΛΑΖΆΡΟΥ

τικό. Μας άρεσε να καθόμαστε καμιά φορά με

Πόσο θα είμαστε έτσι; Τι θα γίνει; 

δουλεύω στην εξυπηρέτηση εμπορικών πελατών. Πήγαινα στο γραφείο κάθε μέρα και η αλήθεια είναι ότι έκανα μία ώρα να πάω και μία να γυρίσω, οπότε, για να είμαι ειλικρινής, στην αρχή

μού άρεσε πάρα πολύ που ήμουν στο σπίτι. Ένιωθα ότι άρχισα να ξεκουράζομαι γιατί δεν έχανα χρόνο από τη ζωή μου στα μέσα μεταφοράς, αλλά, όσο περνούσε ο καιρός, άρχισε να γίνεται πολύ κουραστικό όλο αυτό. Συνέχεια σπίτι, σπίτι, σπίτι. Να μην έχεις επαφή με άλλους, να είσαι μονίμως μπροστά σε έναν υπολογιστή. Χάνεις πολλά πράγματα. Χάνεις τις συνήθειές σου. Σηκωνόμουν το πρωί και είχα την όρεξη να φτιαχτώ, να ετοιμαστώ, ενώ τώρα ουσιαστικά ξυπνάω μισή ώρα πριν ξεκινήσω δουλειά και φοράω μια φόρμα. Πολλές φορές τυχαίνει να ξεκινάω τη δουλειά και να νιώθω περίεργα, πολύ πιο κουρασμένη από πριν, ενώ δεν μετακινούμαι. Νιώθεις μια ματαιότητα. Αυτό που σκέφτομαι το τελευταίο διάστημα είναι ότι δεν υπάρχει κάποιο πλάνο. Πόσο θα είμαστε έτσι; Τι θα γίνει; Από δω και μπρος, δηλαδή, μόνο σπίτι; Θα πρέπει να προσέχουμε πού ακουμπάμε, αν πρέπει να κάνουμε μια αγκαλιά; Αυτή η αγκαλιά, νομίζω, λείπει πάρα πολύ. Και ο κόσμος στο τηλέφωνο έχει αλλάξει πάρα πολύ από τότε που άρχισε όλο αυτό. Το πρώτο διάστημα, όταν έσκασε η καραντίνα, μας έπαιρναν για το πιο ανούσιο πράγμα. Έτυχε να έχω πελάτη 40 λεπτά στη γραμμή και να με έχει βάλει να του πω ό,τι πρόγραμμα υπάρχει, ό,τι μπορείς να φανταστείς, και ενώ καταλάβαινα ότι αυτή η συζήτηση δεν είχε νόημα, μου είπε κάποια στιγμή: «Δεν ήθελα κάτι συγκεκριμένο, ήθελα απλώς να μιλήσω». Ένιωθα τον κόσμο μόνο του. Μετά, όσο κυλούσε η καραντίνα, ένιωθες αυτήν τη σαπίλα, ότι δεν μπορείς να βγεις, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Η μέρα μου κυλάει και ο χρόνος δεν έχει νόημα. Όλοι προσπαθούμε να ζήσουμε τη ζωή μας, αλλά δεν είναι το



σάρων παιδιών, θεωρώ ότι η νέα κρίση ξεπέρασε σε άγχος την προηγούμενη. Η κρίση του covid ήταν πιο ξαφνική και απότομη,

με αβέβαιο μέλλον. Όταν ξεκίνησε αυτή η ιστορία, μου δημιούργησε όχι απλώς ανασφάλεια αλλά κατάπτωση στα όρια της κατάθλιψης. Επειδή είμαι δυνατός χαρακτήρας, την περίοδο της καραντίνας το πάλεψα μέσα από τη γυμναστική, την ποδηλασία και το τρέξιμο. Προσπαθούσα να κάνω καλή διατροφή ώστε να μη βάλω κιλά, έκανα 2-3 Skype σε πελάτες που το είχαν ανάγκη κι έτσι κατάφερα να αποφύγω την κατάθλιψη. Πολλοί συνάδελφοι δεν την απέφυγαν και πολλοί έχουν κλείσει τα γυμναστήριά τους. Αλλά ούτε για την οικογένεια ήταν εύκολο, καθώς τα παιδιά, μετά τον πρώτο μήνα, άρχισαν να εκδηλώνουν επιθετικότητα, την οποία προσπάθησα να μετριάσω, κάνοντας μαζί τους περιπάτους. Την περίοδο μετά το lockdown συναντάω τους γονείς μου μία φορά τον μήνα – έχουν χαθεί οι σχέσεις, δεν βλέπουν καθόλου τα εγγόνια τους. Από τη στιγμή που τα γυμναστήρια ξανάνοιξαν, το άγχος όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά πολλαπλασιάστηκε. Οι συνθήκες υπό τις οποίες δουλεύουμε είναι πρωτόγνωρες, καθώς πρέπει να ελέγχουμε τον αριθμό εισερχομένων και να κάνουμε συνεχώς απολυμάνσεις. Δεν ξέρω πού θα βγάλει αυτό, πάντως το άγχος και η αβεβαιότητα έχουν αυξηθεί. Αν βρεθεί κρούσμα, μπορεί να κλείσει ο χώρος για δύο εβδομάδες. Παράλληλα, το οικονομικό πρόβλημα είναι τεράστιο, η μείωση γυμναζομένων είναι στο 50%, κυρίως σε ομαδικά προγράμματα, που ήταν τα πιο παραγωγικά. Δεν ξέρω αν τον χειμώνα γίνει κι άλλη μείωση και τι στήριξη θα έχουμε από την πολιτεία.

γυμναστής-ιδιοκτήτης γυμναστηρίου

ως επιχειρηματίας στοn χώρο της άθλησης και πατέρας τεσ-

ΘΑΝΆΣΗΣ ΡΑΧΟΎΤΗΣ

υπάλληλος τηλεφωνίας

ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΝΤΊΝΑ

ίδιο. Νιώθουμε αυτό το «ως πότε;». Έτσι θα ζούμε από δω και μπρος;

Πάντως, το άγχος δεν το περνάω στο σπίτι, έχω μάθει να το αφήνω εκτός. Εκτονώνομαι στη δουλειά, όπου μπορεί να εκφράσω εκνευρισμό, να γίνω κάπως εριστικός – τότε θα βγω έξω, θα φωνάξω, θα βρίσω στον αέρα, μόνος μου. Τηρώ τα μέτρα, αλλά έχω συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να κολλήσουμε. Το αντιμετωπίζω κυρίως μέσα από την άσκηση, που διώχνει τις αρνητικές σκέψεις, σε βοηθάει να επικεντρώνεσαι σε αυτό που κάνεις, αλλάζουν οι ορμόνες σου, δημιουργείται ευφορία που σε βοηθάει να το ξεπεράσεις.

Οι συνθήκες υπό τις οποίες δουλεύουμε είναι πρωτόγνωρες 22.10.20 – lifo

29

KAMINHS

30 lifo – 22.10.20

πριν συμβούν όλα αυτά, είχα πάρα



πολλά καινούργια πρότζεκτ, καινούργια σχέδια, συνεργασίες με το εξωτε-

ρικό, ένα σωρό πράγματα. Με όσα ζούμε δεν είναι μόνο ότι μπαίνεις σε ένα pause, είναι ότι μπαίνεις και δεν ξέρεις αν… Το δεύτερο είναι το οικονομικό, γιατί στην καραντίνα τα έσοδά μου από τη δουλειά ήταν μείον 100% και μετά την καραντίνα έχουν μειωθεί στο 70%, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα διαβίωσης. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν ότι αρχές Ιουλίου διαγνώστηκε ο πατέρας μου με καρκίνο. Εγχειρίστηκε κι εγώ δεν μπορούσα καν να πάω στο νοσοκομείο για να τον δω – ούτε η μητέρα μου. Ήταν ολομόναχος μετά από 8 ώρες χειρουργείο και επειδή η εγχείρηση ήταν στη γλώσσα, ο άνθρωπος δεν μπορούσε καν να μας μιλήσει. Επειδή οι γονείς μου είναι απ’ τη Σάμο, έπρεπε να μείνουν στο σπίτι μου, και λόγω του ότι δούλευα με κόσμο, δεν μπορούσα να είμαι μαζί του την περίοδο που έκανε τις ακτινοβολίες και τις θεραπείες, οπότε έφτιαξα μια μικρή βαλίτσα και άρχισα να φιλοξενούμαι σε σπίτια φίλων. Αυτός ήταν ένας έξτρα βαθμός δυσκολίας για μένα. Το ζήτημα όμως είναι ότι, παρ’ όλη την κατάσταση που έζησα, δεν σταμάτησα ποτέ να είμαι αισιόδοξη, δεν σταμάτησα ποτέ να πιστεύω ότι αυτό το πράγμα θα τελειώσει. Στενοχωρήθηκα, προβληματίστηκα, αγχώθηκα, φοβήθηκα, αλλά δεν επέτρεψα στον εαυτό μου να πέσει. Αισθάνομαι καλά, είμαι αισιόδοξη, αλλά έχω επίπεδο, επειδή τα πράγματα δεν είναι καλά. Έχω θυμώσει με όλη αυτή την ιστορία – πότε θα τελειώσει; Αυτήν τη στιγμή πρέπει να δούμε πάρα πολύ προσεκτικά το τι λένε οι επιστήμονες και οι γιατροί και να το ακολουθήσουμε οπωσδήποτε. Άρα νιώθω ότι το πώς βλέπω το μέλλον δεν έχει σημασία. Αυτό που ένιωσα κάποιες φο-

συγκεκριμένους φίλους. Κατευθείαν προσπάθησα να είμαι με ανθρώπους με τους οποίους αλληλοστηριζόμαστε και δημιουργικά, επειδή μόνο έτσι μπορώ να κοιτάω το μέλλον αυτήν τη στιγμή, με όση αισιοδοξία μου επιτρέπεται, και να βάζω κι εγώ από μόνη μου ένα τσικ παραπάνω.

ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΕΙΧΑ ΝΑ ΠΙΑΣΤΩ ΗΤΑΝ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ

Είναι όλα λίγο «κάπως» 

στο μαγαζί είμαι δεκατέσσερα χρόνια. Εμείς δεν ζήσαμε καραντίνα όπως την έζησε ο κόσμος στο σπίτι του. Την περίοδο εκείνη δουλεύαμε πολύ. Έφευγα από το σπίτι μου το πρωί και γύρναγα αργά το βράδυ, έτρω-

γα, κοιμόμουνα και μετά ξανά τα ίδια. Η δουλειά μου έγινε πιο δύσκολη. Πριν μας αναγκάσουν να βάλουμε μάσκα, έβλεπα τον κόσμο με τις μάσκες και τρόμαζα, δεν μπορούσα να το συνειδητοποιήσω. Τώρα με τις μάσκες, βέβαια, είναι πολύ πιο δύσκολο. Έχουν αλλάξει, γενικά, και οι σχέσεις μας με τον κόσμο λόγω του φόβου. Βλέπεις κάποιον στον διάδρομο και στρίβεις για να μην περάσει από κοντά σου. Του μιλάς πίσω από ένα πλεξιγκλάς. Αυτό δημιουργεί ασφάλεια, αλλά είναι και λίγο «κάπως». Μερικοί είχαν μεγάλη κατανόηση. Οι περισσότεροι μας έλεγαν «μπράβο» και «καλό κουράγιο», μας έδιναν συγχαρητήρια. Υπήρχε και μια ομάδα ανθρώπων που δεν είχε παιδεία. Ήθελαν να μπουν μέσα έτσι, φώναζαν, έσπρωχναν. Έβλεπα ότι έπαιρναν πράγματα τα οποία, κατά τη γνώμη μου, δεν τα χρειάζονταν. Είχαν πάθει το σύνδρομο της κατανάλωσης λόγω φοβίας. Αλλά εγώ συνδέθηκα με κάποιους πελάτες λόγω αυτού του γεγονότος. Είπαμε και δυο κουβέντες παραπάνω – ακόμη και τώρα μιλάμε. Οι ηλικιωμένοι ήταν οι πιο γλυκείς. Θέλανε βοήθεια και δεν μπορούσες να τους τη δώσεις, γιατί δεν γινόταν να βγεις απ’ το ταμείο. Υπήρξε πολύς κόσμος έτσι, έρχονταν ηλικιωμένοι και ψώνιζαν κι εκεί αισθανόμουν συμπόνια. Αυτό που με συγκλόνισε σε κάποια φάση την περίοδο της καραντίνας είναι που, βγαίνοντας μια μέρα από το

εργαζόμενη σε σούπερ μάρκετ

φίλοι μου και αυτό έκανα πολύ συνειδητά, με

ΕΙΡΉΝΗ ΚΆΠΠΑ

ρές ήταν ότι το μόνο που είχα να πιαστώ ήταν οι

DJ

ΦΏΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΉ

θυμό αυτήν τη στιγμή. Θυμό σε προσωπικό

μαγαζί, είδα να περνάει μια γνωστή μου που μου είπε κλαίγοντας ότι εκείνη την ημέρα είχε πεθάνει ο μπαμπάς της. Επειδή έχασα κι εγώ τον μπαμπά μου πρόσφατα, ήθελα να την αγκαλιάσω και δεν μπορούσα. Είναι τρομακτικό, να θες να δώσεις ένα χάδι σε έναν άνθρωπο που πονάει και να μην μπορείς. Ήταν πρωτόγνωρο για μένα. Υπάρχει ανησυχία. Ωστόσο προσπαθώ να είμαι ψύχραιμη, για να μη με καταβάλει. Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία. Νομίζω ότι όλα θα πάνε καλά.

22.10.20 – lifo

31

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

BEYOND THE SEA Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της σύγχρονης νεοϋορκέζικης εικαστικής σκηνής, ο Αli Βanisadr, με εκθέσεις σε διάσημες γκαλερί και μεγάλα μουσεία, όπως αυτή που έγινε πρόσφατα στο Μετροπόλιταν, έρχεται στο Μπενάκη με μια σειρά έργων υπό τον τίτλο «Ultramarinus Beyond the Sea / Πέρα από τη θάλασσα». τα έργα του ιρανικής καταγωγής καλλιτέχνη ali banisadr χαρακτηρίζονται από εκρηκτικότητα, στροβιλισμούς, αλλόκοτες φιγούρες χωρίς σαφή ταυτότητα και συγχρόνως από μια καθιστική αρμονία. Μια σχεδόν αποκαλυπτική απεικόνιση ενός αφανέρωτου κόσμου, με καλλιτεχνικές αναφορές στις περσικές μινιατούρες, στον Ιερώνυμο Μπος και στον Μπρέγκελ.

— Θα έλεγες ότι οι εικόνες πολέμου και καταστροφής των παιδικών σου χρόνων σου άφησαν τραύματα που επανέρχονται στην ενήλικη ζωή σου και αντικατοπτρίζονται στην τέχνη σου; Οπωσδήποτε επρόκειτο για τραυματικές καταστάσεις. Ουσιαστικά γεννήθηκα μέσα στον πόλεμο, κατά κάποιον τρόπο δεν ήξερα άλλη συνθήκη πέρα από αυτήν, και ίσως αυτός ήταν και ο λόγος που ξεκίνησα να ζωγραφίζω ως παιδί. Ήταν ο τρόπος μου να καταλάβω τι συνέβαινε στον έξω κόσμο, καθώς αδυνατούσα να καταλάβω τι ήταν όλο αυτό που γινόταν και γιατί. Νομίζω ότι από πολύ νωρίς χρησιμοποιούσα την οπτική σκέψη και δημιουργικότητα για να κατανοήσω κάτι που ήταν τόσο αφηρημένο για μένα. Αυτό μου απάλυνε τη συνθήκη που βίωνα και με έκανε να προσπαθήσω να κατανοήσω το χάος γύρω μου. Κάθε φορά, λοιπόν, που το ανακαλώ, νιώθω ότι όντως ήταν μια τραυματική εμπειρία που επιστρέφει μέσα από τη δουλειά μου.

— Αυτοψυχαναλύεσαι μέσα από τα έργα σου; Όσο ζωγραφίζω, δεν σκέφτομαι με βάση τη λογική, ούτε ασκώ κριτική σε αυτό που κάνω – σκέφτομαι με εικόνες. Βρίσκομαι σε κατάσταση διαλογισμού, ονείρου, παραίσθησης, είμαι σε έναν κόσμο και δεν σκέφτομαι καν για ποιον λόγο βρίσκομαι σε αυτόν. Δεν έχω διάθεση να δώσω ονόματα, να πω αυτό είναι ένα δέντρο, αυτό ουρανός. Δεν σκέφτομαι με λέξεις, μόνο με εικόνες. Σχήματα, χρώματα, υφή, γραμμές, διάθεση, μουσικοί ήχοι, βγαίνουν από το έργο. Αφού έχω τελειώσει, κάθομαι μπροστά του και προσπαθώ να το εξηγήσω με όρους λογικής, να βγάλω συμπέρασμα από αυτό που δημιούργησα. Νομίζω, λοιπόν, ότι υπάρχει μια παλινδρόμηση στον τρόπο σκέψης. Όταν έχω ολοκληρώσει πια το έργο, ο διάλογος συνεχίζεται, ακόμα και χρόνια μετά, όταν το βλέπω και προσπαθώ να καταλάβω τι σήμαινε για μένα, γιατί έκανα τις συγκεκριμένες επιλογές, τι είναι αυτές οι φιγούρες και τι εκπροσωπούν. Πρόκειται, μάλιστα, για φιγούρες που συχνά επανέρχονται και σε άλλα έργα μου.

— Ο Μπρέγκελ είναι ιδιαίτερα εμφανής στα έργα σου. Ο Μπρέγκελ, ο Μπος και οι περσικές μινιατούρες έχουν πολλά κοινά. Πρώτον, διαθέτουν την οπτική του πουλιού και, δεύτερον, χτίζουν δικούς τους κόσμους. Στα έργα τους δεν βλέπεις μία ή δύο φιγούρες αλλά έναν ολόκληρο κόσμο. Καταλήγεις να βλέπεις πολύ διαφορετικά πράγματα, κόσμους μέσα σε άλλους κόσμους μέσα σε ένα έργο ζωγραφικής. Με ενδιαφέρει πολύ αυτό, όπως και στη λογοτεχνία μού αρέσουν τα βιβλία που περιέχουν κόσμους μέσα σε άλλους κόσμους και κινούνται από το παρελθόν στο μέλλον, σε διαφορετικούς κόσμους και σε διαφορετικούς χρόνους.

— Τι συμπεριλαμβάνει η έκθεση «Πέρα από τη θάλασσα» στο Μπενάκη; Την ονόμασα έτσι επειδή έχει να κάνει με το χρώμα. «Ultramarine» στα λατινικά σημαίνει «πέρα από τη θάλασσα», επειδή έπρεπε να ταξιδέψεις μέχρι το Αφγανιστάν για να βρεις την μπλε πέτρα που παράγει το χρώμα λάπις λάζουλι, ένα από τα σπουδαιότερα χρώματα, που είναι δύσκολο να βρεις. Εγώ χρησιμοποιώ μια δική μου εκδοχή του μπλε.

— Ένα μπλε του πάγου. Ακριβώς. Δίνει την αίσθηση του πάγου και ο ήχος που ακούω να βγάζει είναι αυτός που παράγεται όταν περπατάμε επάνω στο χιόνι. Επομένως η συγκεκριμένη σειρά έργων έχει αυτό το μπλε. Όταν επισκέφτηκα το Μπενάκη, είδα τη συλλογή κινέζικων βάζων που έχει και αμέσως έκανα τη σύνδεση. Κατά τη διάρκεια της Δυναστείας των Μινγκ έφερναν το μπλε χρώμα από την Περσία και το χρησιμοποιούσαν στα βάζα, τα οποία μετά εξήγαγαν στην Περσία, μέσω της οποίας έφταναν στην Ευρώπη. Η ιστορία του, λοιπόν, συνδέει την Άπω Ανατολή και φτάνει μέχρι την Ευρώπη.

Ali Banisadr / Ultramarinus - Πέρα από τη θάλασσα. 04/11/2020 31/01/2021. Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1 & Βασ. Σοφίας, Αθήνα). Δευ., Τετ., Παρ., Σάβ. 10:00-18:00, Πέμ. 10:00-00:00, Κυρ. 10:00-16:00, Τρ. κλειστά. Εισ.: €8, €6

32 lifo – 22.10.20

ali banisadr the builder, 2019 oil on linen / λάδι σε λινό 167,6 x 223,5 cm © ali banisadr. photo jeffrey sturges. courtesy galerie thaddaeus ropac, london • paris • salzburg private collection / ιδιωτική συλλογή

από τον χρήστο παρίδη

σαν κουπα τσαγιου Οι γνώστες της ιαπωνικής τέχνης στην ανομοιογένεια της εξωτερικής φόρμας του περιπτέρου αναγνωρίζουν τις επιρροές από την ιαπωνική κεραμική, πιο συγκεκριμένα από τις αγαπημένες κούπες του ειδήμονα του τσαγιού Φουρούτα Οριμπέ (15431615), το όνομα του οποίου πήραν όλες οι αντίστοιχες αίθουσες τσαγιού.

22.10.20 – lifo

33

q Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Σόφια της Βουλγαρίας. Ο πατέρας μου ήταν φαρμακοποιός και η μητέρα μου νηπιαγωγός. Η καταγωγή του πατέρα μου είναι από το χωριό Χωρύγι του Κιλκίς, ενώ της μητέρας μου από την κεντρική Βουλγαρία. Ο πατέρας μου ήταν πολιτικός πρόσφυγας. Όταν έκλεισαν τα σύνορα το 1949, μετά τον Εμφύλιο, ήταν τραυματίας σε ένα νοσοκομείο της Βουλγαρίας, επομένως εγκλωβίστηκε και παρέμεινε στη χώρα αρκετά χρόνια. Έτσι γνώρισε και τη μητέρα μου. Οι γονείς μου ήταν προστατευτικοί και προσπαθούσαν να προσφέρουν όσο περισσότερα μπορούσαν στα παιδιά τους. Πίστευαν ότι η μόρφωση ήταν η δίοδος προς την κοινωνική εξέλιξη και την επιτυχημένη σταδιοδρομία.

q Τα παιδικά μου χρόνια ήταν χαρούμενα, ξέγνοιαστα και ανέμελα. Από αυτά θυμάμαι πολύ έντονα τις ωραίες οικογενειακές διακοπές μας, χειμώνα-καλοκαίρι. Επίσης, λόγω του ότι η μητέρα μου ήταν νηπιαγωγός, πολλές φορές ακολουθούσαμε τις εκδρομές που έκαναν με τον παιδικό σταθμό. Αρκετά συχνά άτομα από το φιλικό και το συγγενικό περιβάλλον της οικογένειας μας επισκέπτονταν στη Σόφια. Η επαφή μαζί τους ήταν και ο λόγος που αγαπήσαμε πολύ την Ελλάδα. Ήταν μια περίοδος που αισθανόσουν ασφαλής, αλλά δεν είχες τη δυνατότητα να γνωρίσεις τη Δύση. Θεωρούνταν κάτι το απαγορευμένο, άρα ποθητό.

q Στη Σόφια έμεινα ως την ηλικία των 24 ετών, όταν είχα αποφοιτήσει ήδη από την Ιατρική Σχολή του πανεπιστήμιου της πόλης. Έτσι, ήρθαμε οικογενειακώς στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Για τη μητέρα μου αυτή η μετάβαση ήταν πιο δύσκολη. Ωστόσο, ο σύζυγός μου επέδρασε καταλυτικά στην απόφαση να έρθουμε στην Αθήνα.

q Ο πατέρας μου ήθελε πάντα να δει ένα από τα παιδιά του, εμένα ή την αδερφή μου, να γίνεται γιατρός, επειδή έτρεφε θαυμασμό για το λειτούργημα του γιατρού. Από μικρή θεωρούσα ότι ήταν ένα επάγγελμα που μου ταίριαζε, διότι πάντοτε μου άρεσε να προσφέρω στους ανθρώπους. Αυτό το αίσθημα της αρωγής προς τους υπόλοιπους ήταν κάτι που με γοήτευε και η ιατρική ήταν ό,τι πιο κοντινό σ’ αυτή μου την επιθυμία. Η ιατρική για μένα είναι προσφορά και βοήθεια στον συνάνθρωπο.

q Στη συνέχεια έγινα ειδικευόμενη Πνευμονολογίας στην Παθολογική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων Αθηνών και έκτοτε εργάζομαι αδιάκοπα στο μεγαλύτερο υγειονομικό ίδρυμα της χώρας, που είναι ο Ευαγγελισμός. Όταν τελείωσα την ειδικότητα, έγινα επιμελήτρια στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του νοσοκομείου. Η πορεία μου έπειτα είναι γνωστή. Ο Ευαγγελισμός μού έδωσε την ευκαιρία να αποκτήσω τεράστια εμπειρία. Αποτελεί, αναμφισβήτητα, το μεγαλύτερο σχολείο της ιατρικής. Μπορεί για πολλούς να έχει χάσει την αίγλη των προηγούμενων ετών, ωστόσο όλοι όσοι έχουν περάσει από αυτό, για λόγους εκπαίδευσης ή επαγγελματικούς, έχουν να πουν τα καλύτερα.

Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, πνευμονολόγος-εντατικολόγος στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Ευαγγελισμού. Γεννήθηκε στη Σόφια της Βουλγαρίας, ζει στην Αθήνα.

μακρά περίοδος κατά την οποία μόνο τα αρνητικά ακούγονταν για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Μια κακόβουλη κριτική και μια διάθεση να τα μηδενίσουμε όλα. Εξαιρετικά σπάνια επιβραβεύουμε τα καλά και τα ορθά που έχουν γίνει. Παράλληλα, υποβαθμίστηκε ο ρόλος του γιατρού και του νοσηλευτή, ενώ δόθηκε έμφαση στα φακελάκια και στους χρηματισμούς. Η οργή των πολιτών αύξησε τα περιστατικά βίας και χάθηκε το κύρος της «λευκής ποδιάς».

q Η πανδημία ήρθε να ανατρέψει αυτή την εικόνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ως Έλληνες είμαστε επιρρεπείς στην υπερβολή, μας ελκύει ο φθόνος κι έχουμε μια τάση να ξεχνάμε πολύ γρήγορα. Ξεχάσαμε γρήγορα την επιτυχία των Ολυμπιακών Αγώνων, το ίδιο θα συμβεί και όταν περάσει η πανδημία και θα λησμονήσουμε ότι οι γιατροί και οι νοσηλευτές αναδείχτηκαν ήρωες αντιμετωπίζοντας αυτή την υγειονομική κρίση. Η πανδημία, προφανώς, είναι μια τεράστια πρόκληση. Άλλαξε συθέμελα τη ζωή όλων. Ο κορωνοϊός ενίσχυσε τον φόβο απέναντι στους άλλους και, κυρίως, ανέδειξε με τον χειρότερο τρόπο εκείνο το βαθύ αίσθημα της απόγνωσης του να πεθαίνεις μόνος.

q Η ΜΕΘ είναι ένας κλειστός χώρος. Καθημερινά αντιμετωπίζεις πολλές και διαφορετικές ομάδες ασθενών. Όλους αυτούς τους μήνες παρακολουθείς στα πρόσωπα των ασθενών που νοσηλεύονται με Covid-19 ή των συγγενών τους την αγωνία, το άγχος και την ανησυχία τους. Είναι διαφορετικό να ξέρεις ότι μπορείς μια φορά στο τόσο να δεις τον άνθρωπό σου και διαφορετικό να ζεις με τον φόβο ότι μπορεί και να τον συναντήσεις μετά από δύο μήνες ή και καθόλου. Έτσι, κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής τους επικοινωνίας έρχεσαι σε επαφή, εκατέρωθεν, με δραματικές εικόνες απελπισίας. Άλλωστε, όλους μάς τρομάζει το άγνωστο. Όλο το 24ωρο γιατροί και νοσηλευτές βρίσκονται δίπλα στους ασθενείς, ώστε να μην αισθάνονται μόνοι. Ένας λόγος χαράς, κάποια δάκρυα συγκίνησης, πολλά γέλια ενθουσιασμού, αρκετά χειροκροτήματα για τις αποσωληνώσεις και, φυσικά, selfies ως μια ευχάριστη αποτύπωση της στιγμής περιγράφουν όλα όσα συμβαίνουν στις ΜΕΘ.

ΚΟΤΑΝΙΔΟΥ

q Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης τα προβλήματα στα δημόσια νοσοκομεία γιγαντώθηκαν. Υπήρξε μια

AΘΗΝΑΊΟΙ

q Όλους αυτούς τους μήνες της πανδημίας κρατώ ως πιο σημαντικά την ετοιμότητα, τη θέληση και το αίσθημα καθήκοντος όλου του προσωπικού στην αντιμετώπιση μιας πρωτόγνωρης κατάστασης που τη συνοδεύουν πολυάριθμοι κίνδυνοι. Οι εργαζόμενοι των νοσοκομείων αναφοράς συμπεριφέρονται με αυταπάρνηση, σκέφτονται πρώτα τους ασθενείς και ύστερα τον εαυτό τους. Από την άλλη πλευρά, θεωρώ ότι οι αρνητές της μάσκας, με τη συμπεριφορά τους, στέκονται εχθρικά απέναντι στους συνανθρώπους τους. Είναι αδιανόητο να πατάς μάσκες στον δρόμο, να διατυμπανίζεις ότι δεν τις φοράς και να αναγκάζεις και το παιδί σου να συμπεριφερθεί με παρόμοιο τρόπο. Αρνείσαι οποιαδήποτε προστασία όχι μόνο στον εαυτό σου αλλά και στους άλλους. Μου δημιουργούν θλίψη και με λυπούν αυτές οι εικόνες.

q Η καθημερινότητα ενός γιατρού εξελίσσεται ανάμεσα σε σκοτεινούς διαδρόμους, γκρίζες αίθουσες, φορεία, δωμάτια με ασθενείς και αλλεπάλληλες εφημερίες. Αυτοί οι άνθρωποι είναι καθημερινοί εργάτες. Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται στο νοσοκομείο επειδή έχουν προβλήματα, αλλά ένα μεγάλο ποσοστό όσων έρχονται το κάνουν για πολύ απλά θέματα που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από τον οικογενειακό γιατρό. Είναι το λεγόμενο σύνδρομο του «κίτρινου φακέλου». Αν επισκεφθείτε μια εφημερία μας, θα δείτε πολλούς ανθρώπους να φεύγουν κρατώντας στα χέρια τους έναν κίτρινο φάκελο και να είναι ευδιάθετοι. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που, όταν ήρθαν στο νοσοκομείο, ήταν σε κάκιστη κατάσταση, αλλά επειδή κάποιος τους εξέτασε και τους είπε ότι είναι υγιείς, είναι καλά.

q Η πιο δύσκολη στιγμή που έχω διαχειριστεί ήταν το βράδυ της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι. Ο Ευαγγελισμός εφημέρευε και όλα έδειχναν ότι η μέρα θα κινούνταν σε φυσιολογικό για τα δεδομένα μιας εφημερίας πλαίσιο. Εκείνο το απόγευμα σήμανε συναγερμός, αφού εμείς δεχτήκαμε τον μεγαλύτερο όγκο των εγκαυματιών. Νομίζω

απο τον γιάννη πανταζόπουλο φωτογραφιeσ: παρισ ταβιτιαν

34 lifo – 22.10.20

η νυχτα που δεν θα ξεχασω Η πιο δύσκολη στιγμή που έχω διαχειριστεί ήταν το βράδυ της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι. Ο Ευαγγελισμός εφημέρευε και όλα έδειχναν ότι η μέρα θα κινούνταν σε φυσιολογικό για τα δεδομένα μιας εφημερίας πλαίσιο. Εκείνο το απόγευμα σήμανε συναγερμός, αφού εμείς δεχτήκαμε τον μεγαλύτερο όγκο των εγκαυματιών. Νομίζω ότι ήταν οι χειρότερες μέρες που έχω ζήσει στο νοσοκομείο.

22.10.20 – lifo

35

q Υπάρχουν άπειρες ιστορίες ανθρώπων που δεν μπορείς να ξεχάσεις. Δένεσαι, έρχεσαι κοντά τους, τους μαθαίνεις. Αν όμως, έπρεπε να επιλέξω μια ιστορία που δεν θα σβήσει από τη μνήμη μου είναι όταν πριν πολλά χρόνια μια γυναίκα έπρεπε να υποβληθεί σε διπλή μεταμόσχευση. Ήταν, αν θυμάμαι καλά, η πρώτη διπλή μεταμόσχευση ήπατος και νεφρού που πραγματοποιήθηκε στον Ευαγγελισμό. Θεωρείται μια δύσκολη επέμβαση μετεγχειρητικά, ως προς την επιβίωση του ασθενούς. Ωστόσο, όλα πήγαν καλά, ήταν μια επιτυχής επέμβαση. Αυτή η γυναίκα τα έχει καταφέρει και τώρα βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση. Από τότε είναι η μασκότ μας. Έρχεται συχνά στο νοσοκομείο και μας λέει τα νέα της, ενδιαφέρεται για εμάς. Για περισσότερο από 25 χρόνια δεν μας έχει ξεχάσει αλλά ούτε κι εμείς την ξεχάσαμε ποτέ. Υπάρχει μεγαλύτερο δώρο από αυτό για έναν γιατρό;

q Τάσσομαι αναφανδόν υπέρ ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας, αλλά πιο αποτελεσματικού και πιο αποδοτικού. Κατά τον ίδιο τρόπο, είμαι υπέρμαχος της αξιολόγησης, διότι χωρίς αυτήν δεν μπορούμε να εξελιχθούμε και να γίνουμε καλύτεροι. Έχει έρθει η στιγμή να ξεπεράσουμε τους όποιους ενδοιασμούς αφορούν το πολιτικό κόστος και να προχωρήσουμε άμεσα στην αξιολόγηση της απόδοσης του ιατρικού προσωπικού.

Αναστασία Κοτανίδου

ότι ήταν οι χειρότερες μέρες που έχω ζήσει στο νοσοκομείο. Τα ασθενοφόρα έφερναν συνεχώς εγκαυματίες, οι οποίοι ούρλιαζαν, ζητώντας βοήθεια. Συγγενείς σε κατάσταση πανικού και η μυρωδιά της καμένης σάρκας να σε ακολουθεί παντού.

q Όσον αφορά την εξέλιξη του Covid-19, έχουμε δύσκολους μήνες μπροστά μας. Και είναι χρήσιμο, κόμματα που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν πολιτικά και προς όφελός τους θέματα λεπτά, όπως η πανδημία και η υγεία των πολιτών, να αντιληφθούν ότι η αντιμετώπιση σε τέτοια ζητήματα είναι ενιαία. Στο πρώτο κύμα της πανδημίας συμμορφωθήκαμε και επιδείξαμε πειθαρχία, αλλά αυτό οφειλόταν στις τραγικές εικόνες της Ιταλίας. Αυτό ήταν που μας έσωσε. Μετά το καλοκαίρι έχουμε δει μια άλλη συμπεριφορά. Αυτή, όμως, είναι η ιδιοσυγκρασία της κοινωνίας μας. Ελπίζω ότι το επόμενο καλοκαίρι θα είναι πιο ανέμελο απ’ ό,τι το φετινό και ότι στις αρχές του επόμενου έτους θα έχουν ολοκληρωθεί οι δοκιμές του εμβολίου. Ευτυχώς, η ιατρική επιστήμη έχει κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια με τη χρήση της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης είτε στα φάρμακα είτε στα μηχανήματα. Ωστόσο, το σπουδαιότερο όλων εξακολουθεί να είναι ο άνθρωπος. Ο γιατρός εξελίσσεται και πρέπει πάντοτε να είναι παρών, γιατί δεν θα μπορέσουμε να ζήσουμε ποτέ χωρίς ασθένειες.

q Από τη συνεχή επαφή με τους φοιτητές μου έχω διαπιστώσει ότι υπάρχουν εξαιρετικά ταλέντα, νέοι που έχουν όρεξη για μάθηση, αλλά και άλλοι που επιδεικνύουν αδιαφορία. Ας ελπίσουμε ότι ως χώρα θα καταφέρουμε να δώσουμε κίνητρα στους πρώτους, ώστε να μη φύγουν για το εξωτερικό. Μια συμβουλή που θα έδινα σε έναν νέο είναι να κάνει κριτική στο παλιό, κάτι απόλυτα θεμιτό, αλλά να προσπαθεί κι εκείνος, με όλες του τις δυνάμεις, να γίνεται εκφραστής του καινούργιου.

q Δεν έχω καταφέρει όλα όσα ήθελα στη ζωή μου. Εύχομαι, πάντως, κάποια στιγμή οι εντατικές να φτάσουν στο καλύτερο δυνατό σημείο. Μάλιστα, ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι ότι με τις παρούσες συνθήκες μπορεί τα επόμενα δέκα χρόνια να φτάσουμε στο σημείο να μην υπάρχουν καθόλου ΜΕΘ, ειδικά λόγω των ελλείψεων στο ιατρικό προσωπικό. Δυστυχώς, αυτό που παρατηρώ είναι ότι στην πλειονότητά τους οι νέοι εγκαταλείπουν την Ελλάδα, αναζητώντας στο εξωτερικό καλύτερες συνθήκες εργασίας.

q Στον ελεύθερο χρόνο μου μού αρέσει να παρακολουθώ ταινίες, να τρώω με φίλους και να ταξιδεύω. Στο δικό μου επάγγελμα είσαι αναγκασμένος να βρίσκεις διεξόδους διαφυγής, αφού καθημερινά έρχεσαι αντιμέτωπος με τεράστιο όγκο εργασίας. Προσωπικά, αντλώ δύναμη από την οικογένειά μου, τους φίλους και, φυσικά, από τους ασθενείς. Όταν αντικρίζεις την ευγνωμοσύνη στο βλέμμα τους, αποκτάς το σθένος να συνεχίσεις. Όλα αυτά τα χρόνια έχασα πολλές πολύτιμες στιγμές με την οικογένειά μου. Αλλά έχω κερδίσει και εισπράξει απεριόριστη αγάπη από αμέτρητους ανθρώπους.

q Με συγκινούν βαθιά τα λόγια χαράς του κόσμου και η ανθρωπιά. Αυτή η ανιδιοτελής έκφραση των συναισθημάτων που περιγράφουν τη βαθύτερη ανάγκη τους να σε ευχαριστήσουν. Ως γιατρός, έρχομαι μονίμως σε επαφή με τη συνέχεια ή το τέλος της ανθρώπινης ζωής. Όταν εργάζεσαι μέσα στην εντατική, μαθαίνεις να αντιμετωπίζεις τον θάνατο. Εν μέρει, έχω συμφιλιωθεί με το τέλος. Καθένας από μας, όμως, πρέπει να έχει ξεκάθαρο μέσα του πως ό,τι επιθυμεί για τους ασθενείς πρέπει το ίδιο να θέλει και για τους συγγενείς του. Γι’ αυτό και είμαι υπέρ της ανακούφισης και όχι της παράτασης του μαρτυρίου. Αν και έχω βιώσει την απώλεια, πιστεύω ότι η επώδυνη πλευρά της εντοπίζεται στο αιφνίδιο, στο ξαφνικό και στο απρόοπτο.

q Η ευτυχία για μένα έχει διττή έννοια. Επαγγελματικά, χαίρεσαι όταν βλέπεις τον άρρωστο να γιατρεύεται και να φεύγει από το νοσοκομείο, όπως και όταν καταφέρνεις ελάχιστοι άνθρωποι να χάνουν τη ζωή τους. Όσον αφορά προσωπικά, ευτυχία είναι το να έχω κοντά μου την εγγονή μου. Ως προσωπικότητα δεν έχω μετανιώσει για τίποτα. Και θεωρώ ότι είναι καλύτερα να μετανιώσεις για κάτι που έκανες παρά για κάτι που δεν έκανες.

q Έχω μια κόρη, τη Γαβριέλα, που είναι κι αυτή γιατρός σε ένα μεγάλο νοσοκομείο στο Λονδίνο. Ο άνδρας μου, Νικόλαος, είναι καθηγητής Φυσικής Αγωγής και είμαστε παντρεμένοι εδώ και περίπου σαράντα χρόνια. Δεν υπάρχει τίποτα σημαντικότερο σε μια πολυετή σχέση από την αλληλοϋποστήριξη, την αλληλοσυμπλήρωση, όπως και το να έχεις φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ωριμότητας που να αναγνωρίζεις ότι δεν έχεις εσύ δίκιο σε όλα. Μερικές φορές χρειάζεται ο συμβιβασμός. Το διάστημα της πανδημίας φοβόντουσαν για μένα και μου έλεγαν να είμαι προσεκτική. Μάλιστα, η κόρη μου εξέφραζε έντονα τις ανησυχίες της, γιατί συνάδελφοί της, όπως κι εκείνη, νόσησαν από Covid-19, ενώ η προϊσταμένη τους στο νοσοκομείο του Λονδίνου πέθανε από κορωνοϊό.

q Η «αγάπη» είναι μια λέξη που έχει ξεχωριστή σημασία για μένα. Μου δίνει απεριόριστη

Τάσσομαι αναφανδόν υπέρ ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας, αλλά πιο αποτελεσματικού και πιο αποδοτικού. Κατά τον ίδιο τρόπο, είμαι υπέρμαχος της αξιολόγησης, διότι χωρίς αυτήν δεν μπορούμε να εξελιχθούμε και να γίνουμε καλύτεροι.

δύναμη και αποτελεί απαραίτητο μοχλό στη διαρκή μου κίνηση. Είναι ένα λυτρωτικό αίσθημα στις απέραντες δυσκολίες ενός νοσοκομείου. Η εμπειρία μού έχει δείξει ότι όσο πιο στέρεα προσωπικότητα έχεις, τόσο πιο εύκολα θα ανακαλύψεις όχι μόνο τι είναι αυτό που θέλεις αλλά και πώς να το πετύχεις. Θυμάμαι μια υπαρξιακή κωμωδία στην οποία πρωταγωνιστούσε η Κατρίν Ντενέβ και η υπόθεσή της επικεντρωνόταν στο ερώτημα «τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι μαθαίνουν την ημερομηνία θανάτου τους;». Έχω μάθει, λοιπόν, να ζω κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία. Γι’ αυτό προτιμώ το παρόν και όχι το μέλλον, το οποίο μου αρέσει να φαντάζομαι μέσα από τα όνειρά μου. Τέλος, η ζωή με έχει διδάξει να κάνω υπομονή. Καθόλου εύκολο, αλλά αναγκαίο.

36 lifo – 22.10.20

ελληνικεσ εικονεσ «larry clark» Η ταινία θα συμμετάσχει στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια θα προβληθεί στις αθηναϊκές αίθουσες.

ΑΦ Ι Η Λ ΕΡ Ω ΕΚ Τ Μ Α ΡΟ Κ ΙΝ Η

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΡΑΤΣΟΣ

ΣΗ

Ζ

ούμε ήδη στην εποχή της ηλεκτροκίνησης σε όλα τα επίπεδα. Στην πλειονότητά τους τα νέα μοντέλα που παρουσιάζουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες είναι ηλεκτρικά ή διαθέτουν υβριδικές και plug-in υβριδικές εκδόσεις, χωρίς να λησμονούμε τα αυτόνομα οχήματα, τα οποία θα οδηγήσουν στην κορύφωση της κοσμογονικής αλλαγής που ήδη συντελείται στην καθημερινότητά μας. Τα ηλεκτρικά μοντέλα έχουν πλέον τη δυνατότητα να αποτελέσουν μια αξιόπιστη και αποτελεσματική λύση μετακίνησης, καθώς η εξέλιξη της τεχνολογίας και η ανάγκη για βιώσιμες λύσεις κινητικότητας οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην εποχή της πλήρους ηλεκτροκίνησης σε όλους τους τομείς, ακόμη και στα ηλεκτρικά ποδήλατα. Την ίδια στιγμή, οι κινητήρες και οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων εξελίσσονται, ειδικά στον σημαντικό τομέα της αυτονομίας κίνησης, ενώ οι επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, σε συνδυασμό με την επέκταση των αντίστοιχων υποδομών φόρτισης, αποτελούν την απαραίτητη «εγγύηση» για την επιτυχία του εγχειρήματος. Σε αυτό το πλαίσιο, το 5ο μεγάλο αφιέρωμα της LiFO στο αυτοκίνητο αφορά αποκλειστικά την ηλεκτροκίνηση και τη βιώσιμη κινητικότητα, με όλα τα τελευταία νέα σχετικά με τα ηλεκτρικά μοντέλα που είναι διαθέσιμα στη χώρα μας. Καλή ανάγνωση!

22.10.20 – lifo

37

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ

38 lifo – 22.10.20

T Ο ΠΙΟ SMART

ΤΡΌΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΙΝΗΘΕΊΣ ΣΤΗΝ ΠΌΛΗ! Το ηλεκτρικό smart EQ fortwo επιβεβαιώνει ότι παραμένει ο βασιλιάς της πόλης.

ίποτα δεν είναι τυχαίο. Οι προηγούμενες γενιές smart fortwo έκαναν πάταγο στην Ελλάδα και έγιναν σύμβολο μιας νέας καθημερινότητας με πιο lifestyle χαρακτηριστικά, για συγκεκριμένους και ουσιαστικούς λόγους. Το μικρό του μέγεθος, η ευκολία στο παρκάρισμα και η ιδιαίτερη σχεδίαση αποτέλεσαν τους βασικούς άξονες της αυξημένης δημοφιλίας του, καθώς ένα τέτοιο όχημα είναι πάντα κάτι παραπάνω από χρήσιμο σε μια μεγαλούπολη. Τα προτερήματα του smart fortwo ήταν τόσο ισχυρά, που φυσικό ήταν να το συνοδεύουν και στην ηλεκτρική και πιο εξελιγμένη γενιά του! Κοινώς, το smart έγινε smarter, πιο οικολογικό, πιο οικονομικό, χωρίς να αποχωριστεί τη συνταγή της επιτυχίας του. Σχεδιαστικά, το smart EQ fortwo παραμένει μοντέρνο και ξεχωριστό, διατηρώντας τις συμπαγείς διαστάσεις του, καθώς με μήκος μόλις 2,69 μέτρα μπορεί να κινηθεί και να σταθμεύσει με άνεση σε κάθε σημείο της πόλης. Ωστόσο δεν αρκείται μόνο στην εντυπωσιακή εξωτερική του εμφάνιση, η οποία παρεμπιπτόντως διανθίζεται προαιρετικά με προβολείς LED εμπρός και πίσω. Όπως κάθε «βασιλιάς» (της πόλης ή μη), διαθέτει τον αντίστοιχα ποιοτικό εσωτερικό του κόσμο. Εκεί, την παράσταση κλέβει το σύστημα infotainment, το οποίο διαθέτει οθόνη αφής 8 ιντσών για πλήρη συνδεσιμότητα και ψυχαγωγία. Η γενικότερη αίσθηση νεανικότητας που αποπνέει το εσωτερικό του EQ fortwo προδιαθέτει τους επιβάτες του για μια ευχάριστη και ασφαλή εμπειρία, χωρίς περιττά άγχη για το πού θα τοποθετήσουν τα αντικείμενα ή τις smart συσκευές τους, χάρη στην ύπαρξη πολλών αποθηκευτικών χώρων κατά μήκος της καμπίνας του. Και τα καλά νέα συνεχίζονται, καθώς η smart ήταν η πρώτη εταιρεία που αποφάσισε την πλήρη μετάβαση της γκάμας της στην εποχή της ηλεκτροκίνησης και το έκανε πράξη άμεσα. Έτσι, λοιπόν, το EQ fortwo εφοδιάζεται με ηλεκτροκινητήρα απόδοσης 82 ίππων και 160 Nm ροπής, καθώς και με μπαταρία ιόντων λιθίου 17,6 kWh, με την τελική του ταχύτητα να ανέρχεται στα 130 χλμ./ώρα και την αυτονομία κίνησης να αγγίζει τα 159 χιλιόμετρα. «Ναι, αλλά πώς θα το φορτίσω;» είναι η εύλογη απορία που δημιουργείται. Αρχικά, είναι διαθέσιμος προαιρετικά ο ενσωματωμένος φορτιστής 22 kW, ο οποίος διαθέτει λειτουργία γρήγορης φόρτισης και δίνει τη δυνατότητα για φόρτιση της μπαταρίας από 10% έως 80% σε λιγότερο από 40 λεπτά. Παράλληλα, η διαδικασία της φόρτισης μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω wallbox ή οικιακής πρίζας, σε 3,5 και 6 ώρες αντίστοιχα. Με λίγα λόγια, το smart EQ fortwo αποτελεί τον πιο έξυπνο τρόπο για να κινηθείς εντός πόλης. Κινείται πλήρως ηλεκτρικά, αθόρυβα και με μηδενική επιβάρυνση στο περιβάλλον, είναι πρακτικό, ενώ διαθέτει μοντέρνα και πρωτοποριακή σχεδίαση, την τελευταία λέξη της τεχνολογίας σε συνδεσιμότητα και ενεργητική/ παθητική ασφάλεια και, κυρίως, τη φρεσκάδα και νεανικότητα που κατέστησαν δημοφιλείς όλες τις γενιές του. Το DNA του smart παραμένει αναλλοίωτο, η εποχή της ηλεκτροκίνησης είναι εδώ: υπάρχει άραγε καλύτερος συνδυασμός για την πόλη; Την απάντηση δίνει το smart EQ fortwo.

22.10.20 – lifo

39

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ

Η

αγορά ενός ηλεκτρικού οχήματος δεν αποτελεί πλέον άπιαστο όνειρο. Πέρα από την πληθώρα αμιγώς ηλεκτρικών μοντέλων, τα οποία είναι διαθέσιμα στην ελληνική αγορά, με ακόμη περισσότερα να βρίσκονται προ των πυλών, ο υποψήφιος αγοραστής μπορεί να επωφεληθεί από τις κρατικές επιδοτήσεις για αγορά ηλεκτρικού οχήματος κάθε είδους, που έχουν ανακοινωθεί. Πιο αναλυτικά: î Για αυτοκίνητα με λιανική τιμή προ φόρων έως 30.000 ευρώ η επιδότηση είναι 20%, με όριο τα 6.000 ευρώ. Από 30.001 έως 50.000 ευρώ η επιδότηση είναι 15%, με όριο τα 6.000 ευρώ. î Για δίκυκλα/τρίκυκλα, ποσοστό 20% επί της αξίας, με όριο τα 800 ευρώ. î Για ποδήλατα, ποσοστό 40%, με όριο τα 800 ευρώ. Τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να ζητήσουν επιπλέον επιδότηση 500 ευρώ για αγορά έξυπνου οικιακού φορτιστή (σε συνδυασμό με αγορά Ι.Χ., όχι ποδηλάτου ή σκούτερ). Με απόσυρση παλαιού οχήματος/δικύκλου (εξαιρούνται τα ποδήλατα) παρέχεται επιπλέον μπόνους 1.000 και 400 ευρώ αντίστοιχα. î Για ταξί η επιδότηση είναι 25% επί της λιανικής τιμής προ φόρων, με όριο τα 8.000 ευρώ, ή, αν πρόκειται για plug-in υβριδικό μοντέλο, ποσοστό 15%, με όριο τα 5.500 ευρώ. Στην περίπτωση των ταξί είναι υποχρεωτική η απόσυρση του παλιού οχήματος (πρέπει να είναι παλαιότερο από τη 1.1.2013), η οποία επιδοτείται με επιπλέον μπόνους 2.500 ευρώ. Άρα η επιδότηση για τα ταξί φτάνει πρακτικά στα 10.000 ευρώ για ηλεκτρικό όχημα και στα 8.000 για υβριδικό. î Για τις εταιρείες υπάρχει όριο αγοράς έως 3 αυτοκίνητα (6 για όσες έχουν δραστηριότητα σε νησιά) και το ποσοστό της επιδότησης είναι 15%, με όριο τα 5.500 ευρώ ή 4.000 για υβριδικά. Για τα δίκυκλα, η επιδότηση είναι σε ποσοστό 20% επί της αξίας, με όριο τα 800 ευρώ. Σε όλες τις περιπτώσεις δίνονται αυξημένες επιδοτήσεις για αγορά οχημάτων από πολύτεκνους και άτομα με ειδικές ανάγκες (1.000 ευρώ για αυτοκίνητο και 500 ευρώ για δίκυκλο/ ποδήλατο).

Audi e-tron

Hyundai Kona Electric

Nissan Leaf Tesla Model 3

BMW i3

Mazda MX-30

Peugeot e-208 Volkswagen ID.3

ΤΑ Η Λ ΤΗΣ ΕΚΤΡΙΚ Ε Λ ΛΗ Α ΑΥ ΤΟΚΙ Ν ΙΚ Η ΝΗΤΑ Σ ΑΓ ΟΡΑ Σ 40 lifo – 22.10.20

DS 3 Crossback E-Tense

Mercedes-Benz EQC

Honda-e

Η ΣΤΡΟΦΉ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΚΊΝΗΣΗ ΕΊΝΑΙ ΠΛΈΟΝ ΓΕΓΟΝΌΣ, ΩΣΤΌΣΟ ΠΟΙΑ ΜΟΝΤΈΛΑ ΕΊΝΑΙ ΔΙΑΘΈΣΙΜΑ ΑΥΤΉΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΉ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΑΓΟΡΆ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΌΠΟ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΤΑ ΑΠΟΚΤΉΣΕΙ ΚΆΠΟΙΟΣ;

Skoda Citigo-e IV

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΜΙΓΩΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΟΜΩΣ, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ; Ας δούμε τα σημαντικότερα εξ αυτών: Audi e-tron ä Το ηλεκτρικό Audi e-tron αποδίδει 408 ίππους, με την αυτονομία του να ξεπερνάει τα 400 χιλιόμετρα και την κίνηση να μεταδίδεται και στους 4 τροχούς χάρη στο σύστημα Quattro.

BMW i3 ä Το αμιγώς ηλεκτρικό BMW i3 εφοδιάζεται με ηλεκτροκινητήρα 170 ίππων, ο οποίος προσδίδει αυτονομία 359 χιλιομέτρων, με την κίνηση να μεταδίδεται στους πίσω τροχούς.

DS 3 Crossback E-Tense ä Το ηλεκτρικό DS 3 Crossback αποδίδει ισχύ 136 ίππων, ενώ διαθέτει αυτονομία της τάξεως των 320 χιλιομέτρων, με την κίνηση να μεταδίδεται στους εμπρός τροχούς.

Honda e ä Το 100% ηλεκτρικό Honda e εφοδιάζεται με ηλεκτροκινητήρα απόδοσης 136 (ή 154)

ίππων, με την αυτονομία να αγγίζει τα 222 χιλιόμετρα μετά από πλήρη φόρτιση, ενώ η κίνηση μεταδίδεται στους πίσω τροχούς.

Hyundai Kona Electric ä Το ηλεκτρικό Kona διατίθεται με ηλεκτροκινητήρα σε δύο εκδόσεις ισχύος 136 και 204 ίππων, με την αυτονομία να κυμαίνεται από 305 έως 449 χιλιόμετρα και την κίνηση να μεταδίδεται στους εμπρός τροχούς.

Mazda MX-30 ä Το πρώτο ηλεκτρικό μοντέλο της Mazda είναι διαθέσιμο με ηλεκτρικό σύστημα κίνησης απόδοσης 143 ίππων, με αυτονομία σχεδόν 200 χιλιόμετρα μετά από πλήρη φόρτιση.

Mercedes-Benz EQC ä Το πρώτο ηλεκτρικό SUV της MercedesBenz αποδίδει 408 ίππους και 760 Nm ροπής μέσω 2 ηλεκτροκινητήρων, με την αυτονομία να αγγίζει τα 471 χιλιόμετρα, ενώ η EQC εφοδιάζεται και με σύστημα τετρακίνησης.

MINI Cooper SE ä Το 100% ηλεκτρικό MINI Cooper SE εφοδιάζεται με ηλεκτροκινητήρα απόδοσης 184 ίππων, ενώ η κίνηση μεταδίδεται στους εμπρός τροχούς και η αυτονομία του κυμαίνεται μεταξύ 235 και 270 χιλιομέτρων μετά από πλήρη φόρτιση.

MINI Cooper SE

smart EQ fortwo

Nissan Leaf ä Το ιδιαίτερα δημοφιλές Nissan Leaf αποδίδει ισχύ 150 ίππων και 320 Nm ροπής, ενώ προσφέρει αυτονομία που αγγίζει τα 389 χιλιόμετρα, σύμφωνα με τα νέα αυστηρά πρότυπα WLTP. Opel Corsa-e ä H αμιγώς ηλεκτρική έκδοση του νέου Opel Corsa κινείται αποκλειστικά με ηλεκτροκινητήρα ισχύος 136 ίππων. Η αυτονομία του Corsa-e ανέρχεται στα 337 χιλιόμετρα και η κίνηση μεταδίδεται στους εμπρός τροχούς.

Peugeot e-208 και e-2008 ä Τα ηλεκτρικά μοντέλα της Peugeot εφοδιάζονται με ηλεκτροκινητήρα απόδοσης 136 ίππων, με την αυτονομία τους να αγγίζει τα 340 χιλιόμετρα στην περίπτωση του e-208 και τα 310 χιλιόμετρα στην περίπτωση του e-2008. smart EQ fortwo ä Με ηλεκτροκινητήρα απόδοσης 82 ίππων, αυτονομία έως και 159 χιλιομέτρων ανά φόρτιση και προαιρετικά ενσωματωμένο φορτιστή 22 kW, η ηλεκτρική εποχή για όλη την γκάμα (ΕQ fortwo coupé και cabrio, EQ forfour) της smart έχει ξεκινήσει για τα καλά.

Skoda Citigo-e IV ä Ο ηλεκτροκινητήρας του Skoda Citigo-e iV αποδίδει ισχύ 83 ίππων και έχει μέγιστη ροπή 212 Nm, ενώ η χωρητικότητας 36,8 kWh μπαταρία ιόντων λιθίου επιτρέπει πραγματική αυτονομία έως 260 χιλιόμετρα.

Tesla Model 3 ä Τα ηλεκτρικά μοντέλα της Tesla είναι πλέον διαθέσιμα και στην Ελλάδα, με το Model 3 να διαθέτει ηλεκτροκινητήρα με ισχύ έως 483 ίππους, αυτονομία έως 580 χιλιόμετρα και σύστημα τετρακίνησης.

Volkswagen ä Η Volkswagen διαθέτει τέσσερα ηλεκτρικά μοντέλα στην γκάμα της: το e-up! των 83 ίππων με αυτονομία 260 χιλιομέτρων, το e-Golf των 136 ίππων με αυτονομία 316 χιλιομέτρων, το ID.3 με ισχύ 204 ίππους και αυτονομία από 330 έως 550 χιλιόμετρα, καθώς και το ID.4 των επίσης 204 ίππων με αυτονομία 520 χιλιομέτρων.

22.10.20 – lifo

41

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ

α ηλεκτρικά ποδήλατα τυγχάνουν εξαιρετικής δημοφιλίας το πρώτο διάστημα λειτουργίας της πλατφόρμας «Κινούμαι Ηλεκτρικά» και όχι άδικα. Ας τα γνωρίσουμε καλύτερα, λοιπόν. Το βασικό πλεονέκτημα του ηλεκτρικού ποδηλάτου σε σχέση με τα συμβατικά είναι προφανώς η ταχύτητα κίνησης, καθώς ο ηλεκτροκινητήρας, σε συνδυασμό με τις ταχύτητες, βοηθά τον αναβάτη σε σημεία που είναι δύσκολο να κάνει πετάλι, για παράδειγμα σε ανηφορικούς δρόμους ή εν μέσω έντονου ανέμου. Παράλληλα, τα e-Bikes διαθέτουν πιο ενισχυμένους σκελετούς και μεγαλύτερο βάρος (έως και 30+ κιλά σε κάποιες περιπτώσεις), το οποίο σημαίνει ότι δεν μπορείτε να τα μεταφέρετε με τα χέρια. Σε σχέση με το αυτοκίνητο και τη μοτοσικλέτα είναι πιο οικονομικά, ενώ οι οδηγοί τους δεν χρειάζονται ειδική άδεια και δίπλωμα, καθώς η ισχύς των μοτέρ τους καθορίζεται από τη νομοθεσία κάθε χώρας και η ταχύτητά τους περιορίζεται στα 25 χλμ./ώρα. Η μπαταρία και το μοτέρ είναι τα δύο πιο σημαντικά τμήματα των e-Bikes. Η ισχύς που αποδίδουν οι μπαταρίες τους κυμαίνεται μεταξύ 200 και 850 W, ενώ κάποια διαθέτουν διπλή μπαταρία για ακόμα μεγαλύτερη αυτονομία. Η επαναφόρτιση των μπαταριών πραγματοποιείται μέσω ενός φορτιστή που διατίθεται με το ποδήλατο, ενώ ο χρόνος φόρτισης προφανώς επηρεάζεται από τη χωρητικότητα της μπαταρίας και κυμαίνεται μεταξύ 3 και 5 ωρών.

Να σημειωθεί ότι οι μπαταρίες ιόντων λιθίου των e-Bikes είναι οι ίδιες που χρησιμοποιούνται τόσο στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα όσο και σε φορητούς υπολογιστές, ενώ έχουν χρόνο ζωής 1.000 κύκλους πλήρους φόρτισης-αποφόρτισης, ήτοι τρία έως πέντε χρόνια, ανάλογα με τη χρήση. Σε ό,τι αφορά τα μοτέρ των ηλεκτρικών ποδηλάτων, υπάρχουν δύο είδη: αυτά που είναι εγκατεστημένα στα πεντάλ και αυτά που έχουν τοποθετηθεί στον τροχό, με βασική διαφορά ότι τα πρώτα (pedelec) διαθέτουν έναν αισθητήρα που μετράει την ένταση της ποδηλασίας του αναβάτη και επεμβαίνει με ακρίβεια όποτε χρειαστεί. Τα επίπεδα υποβοήθησης των ηλεκτρικών ποδηλάτων είναι τα εξής: ECO: Η υποβοήθηση σε αυτό το επίπεδο κυμαίνεται σε ποσοστό από 25 έως 80% της ισχύος του ποδηλάτη και αφορά κυρίως διαδρομές χωρίς δυσκολίες, για διατήρηση της καλύτερης δυνατής αυτονομίας της μπαταρίας.

NORMAL: Το ποσοστό υποβοήθησης κυμαίνεται μεταξύ 100 και 150% και χρησιμεύει σε επιταχύνσεις από στάση και κίνηση εντός πόλης.

HIGH: Με υποβοήθηση έως 200% καμία ανηφόρα δεν θα σταθεί εμπόδιο, ενώ μπορείτε να κινηθείτε και με την υψηλότερη δυνατή ταχύτητα. Τέλος, για όσους δεν αρκεί η υποβοήθηση που προσφέρουν τα ηλεκτρικά ποδήλατα και υποφέρουν από γενικότερη καταπόνηση στα γόνατα ή απλώς θέλουν να τα προστατέψουν υπάρχει και η επιλογή της παγοκύστης «TheraPearl» για άμεση ανακούφιση από κάθε είδους πόνο στο γόνατο και όχι μόνο!

οι βασικές κατηγορίες e-bikes πόλης

ΗΛΕΚΤΡΟΚΊΝΗΣΗ ΔΕΝ ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΜΌΝΟ ΑΥΤΟΚΊΝΗΤΑ, ΚΑΘΏΣ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΆΛΛΟΥ ΕΊΔΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΆ ΟΧΉΜΑΤΑ, ΌΠΩΣ ΤΑ ΠΟΔΉΛΑΤΑ.

α τ α λ ή δ ο ση π ύ ά λ κ ι ή ρ κ τ ι κ ν ε α λ δ ι η ς η η α Τ αι ησ ν ν ί ί ε τα κ με

42 lifo – 22.10.20

Για αστικές μετακινήσεις, ιδανικά για καθημερινές μετακινήσεις στη δουλειά ή κοντινές βόλτες.

mountain bikes Αν θέλεις να κινηθείς στο βουνό ή σε εκτός δρόμου διαδρομές, τα ηλεκτρικά Mountain Bikes αποτελούν εξαιρετική επιλογή, με πιο ενισχυμένο σκελετό, κατάλληλα ελαστικά και αναρτήσεις.

cruiser Για ακόμη πιο ξεκούραστες βόλτες, τα ηλεκτρικά ποδήλατα τύπου Cruiser αποδεικνύονται σοφή επιλογή, με τη σέλα τοποθετημένη πιο χαμηλά από το τιμόνι και τα φαρδύτερα ελαστικά για ακόμη μεγαλύτερη άνεση.

road Τα ηλεκτρικά ποδήλατα δρόμου διαθέτουν όλα τα χαρακτηριστικά που θα κάνουν τη ζωή του αναβάτη τους πιο εύκολη, καθώς έχουν πιο αγωνιστικό χαρακτήρα και μπορούν να αναπτύξουν μεγαλύτερες ταχύτητες από τα συμβατικά.

αναδιπλούμενα Θέλεις να συνδυάσεις ηλεκτρικό ποδήλατο και μέσα μαζικής μεταφοράς; Τη λύση δίνουν αναδιπλούμενα ποδήλατα, τα οποία είναι ειδικά σχεδιασμένα για τέτοια χρήση, με την μπαταρία και το μοτέρ τοποθετημένα κάτω από τη σέλα, έτσι ώστε να πραγματοποιείται με ευκολία η αναδίπλωση.

22.10.20 – lifo

43

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ

Το «ηλνέο O ε την κτρ pel πόλ ίζε Cor saη ι»

e

ταν αναφερόμαστε στο Opel Corsa, οι συστάσεις περιττεύουν. Πρόκειται για ένα από τα πλέον δημοφιλή μοντέλα σε Ελλάδα και Ευρώπη, με τη νέα (και 6η) γενιά του να κλέβει την παράσταση για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως με την ύπαρξη της αμιγώς ηλεκτρικής έκδοσης Corsa-e. Για την ακρίβεια, το νέο Corsa-e τοποθετεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος την ηλεκτροκίνηση, καθώς πρόκειται για ένα ηλεκτρικό μοντέλο με εξαιρετική αυτονομία κίνησης, η οποία αγγίζει τα 337 χιλιόμετρα, ικανά για να κινηθείς εντός πόλης χωρίς το παραμικρό άγχος. Σχεδιαστικά, το Corsa-e ξεχωρίζει για τη μοντέρνα και νεανική του εμφάνιση, ενώ αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στο υπερσύγχρονο εσωτερικό του, όπου κυριαρχεί το σύστημα infotainment για πλήρη συνδεσιμότητα και ψυχαγωγία, το οποίο συνδυάζεται με έγχρωμη οθόνη αφής 7 ή 10 ιντσών και, φυσικά, με την υπηρεσία Opel Connect. Ά ξ ι α ανα φ ο ρ ά ς ε ίνα ι κα ι τ ο L i ve Navigation, το οποίο ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο για την κυκλοφορία στους δρόμους, καθώς και οι υπηρεσίες οδικής βοήθειας και κλήσης έκτακτης ανάγκης. Να σημειωθεί, επίσης, ότι το Corsa-e προσφέρει ακριβώς την ίδια χρηστικότητα και πρακτικότητα με τις υπόλοιπες εκδόσεις του μοντέλου. Στην καρδιά της ηλεκτρικής έκδοσης του Corsa συναντάμε έναν ηλεκτροκινητήρα 136 ίππων και 260 Nm, ο οποίος, πέρα από μηδενικούς ρύπους, προσδίδει και εξαιρετικές επιδόσεις στο Corsa-e: 0-100 χλμ./ώρα σε μόλις 8,1 δευτερόλεπτα και αυτονομία κίνησης 337 χιλιομέτρων! Την ίδια στιγμή, ο οδηγός μπορεί να επιλέξει μεταξύ τριών προγραμμάτων οδήγησης: Normal, Eco και Sport. Η επιλογή Sport μπορεί να αυξάνει τη δυναμική συμπεριφορά του Corsa-e, χωρίς ωστόσο να επιβαρύνει ιδιαίτερα την αυτονομία, ενώ στο Eco η αυτονομία διατηρείται μόνιμα σε υψηλά επίπεδα. Παράλληλα, από το Corsa-e δεν λείπουν τα απαραίτητα συστήματα υποβοήθησης του οδηγού, όπως είναι, μεταξύ άλλων, το αντιθαμβωτικό σύστημα φωτισμού IntelliLux LED matrix, το σύστημα διατήρησης λωρίδας, καθώς και το σύστημα υποβοήθησης τυφλού σημείου.

OPEL MOKKA-E

Η ΗΛΕΚΤΡΙΚΉ ΈΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΦΙΛΟΎΣ ΜΟΝΤΈΛΟΥ ΤΗΣ OPEL ΔΕΊΧΝΕΙ ΤΟΝ ΔΡΌΜΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ.

44 lifo – 22.10.20

Τα σχέδια εξηλεκτρισμού για την γκάμα της Opel βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, όπως αποδεικνύεται άλλωστε από το λανσάρισμα ηλεκτρικής έκδοσης και για το εντυπωσιακό νέο Mokka, το οποίο παρουσιάστηκε πρόσφατα και αποκαλύπτει περισσότερα στοιχεία για τα μελλοντικά μοντέλα της μάρκας. Το Mokka-e προσφέρει λειτουργία χωρίς εκπομπές ρύπων, με τον ηλεκτροκινητήρα να αποδίδει ισχύ 136 ίππων (100 kW) και μέγιστη ροπή 260 Nm, ενώ η τελική ταχύτητα περιορίζεται ηλεκτρονικά στα 150 χλμ./ώρα προς όφελος της ενέργειας που είναι αποθηκευμένη στην μπαταρία 50 kWh, καθώς και της αυτονομίας. Ένα σύστημα ταχείας φόρτισης 100 kW DC επιτρέπει τη φόρτιση της μπαταρίας μέχρι το 80% της χωρητικότητάς της σε μόλις 30 λεπτά, με το Opel Mokka-e να έχει αμιγώς ηλεκτρική αυτονομία έως 324 χιλιόμετρα (WLTP). Η φόρτιση γίνεται είτε με επιτοίχιο φορτιστή, είτε με ταχυφορτιστή, είτε και με οικιακή ηλεκτρική πρίζα, ενώ η μπαταρία συνοδεύεται με εγγύηση οκτώ ετών.

22.10.20 – lifo

45

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ

Το ν Plu έο R τηνg-In ena τε λ H y b u l t C ε ιό r i d a p τ ητ αγ t u r α γίζ ει

Η ΓΑΛΛΙΚΉ ΦΊΡΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΆ ΠΡΟΗΓΜΈΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΆ ΈΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΦΙΛΈΣ ΜΟΝΤΈΛΟ ΤΗΣ.

46 lifo – 22.10.20

Renault επί μία δεκαετία και παραπάνω εξελίσσει συνεχώς την τεχνογνωσία της στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, γεγονός που μετουσιώνεται σε περισσότερο δυναμικούς και οικονομικούς υβριδικούς κινητήρες, ενώ ενσωματώνει και την τεράστια τεχνογνωσία που προέρχεται από την ομάδα της Renault F1. Με το δημοφιλές Captur να αποτελεί ήδη ένα ορόσημο στην γκάμα της γαλλικής φίρμας σε όλα τα επίπεδα, η Plug-In υβριδική έκδοσή του ενσαρκώνει ιδανικά τους τρεις πυλώνες του Groupe Renault για το μέλλον της αυτοκίνησης: αυτόνομο, δικτυωμένο και ηλεκτρικό. Και κάπως έτσι «γεννήθηκε» το νέο Renault Captur Plug-In Hybrid. Το γαλλικό μοντέλο εφοδιάζεται με κινητήρα βενζίνης 1,6 λίτρων και δύο ηλεκτροκινητήρες, με τη συνολική απόδοση του συστήματος να ανέρχεται στους 160 ίππους. Μπορεί να κινηθεί με 100% ηλεκτρική ενέργεια για 50 χιλιόμετρα (με μέγιστη ταχύτητα 135 χλμ./ώρα σε μεικτές συνθήκες κίνησης και μέχρι 65 χιλιόμετρα στον αστικό κύκλο), ενώ καταναλώνει περίπου 1,4 λ./100 χλμ. και οι εκπομπές του CO2 δεν ξεπερνούν τα 32 γρ./χλμ. (όλα σε τιμές WLTP). Παράλληλα, το νέο Renault Captur Plug-In Hybrid προσφέρει τη νέα επιλογή «Pure» στο σύστημα multi-SENSE, με την οποία επιτυγχάνεται η μετάβαση στην ηλεκτρική οδήγηση, εφόσον η ισχύς της μπαταρίας είναι ικανοποιητική. Το σύστημα multi-SENSE διαθέτει, επίσης, το ειδικό πρόγραμμα Sport, με το οποίο, εφόσον υπάρχει απόθεμα ισχύος στην μπαταρία και ύστερα από έντονο πάτημα του γκαζιού, ενεργοποιούνται και οι τρεις κινητήρες χάρη στην αρχιτεκτονική σειριακής και παράλληλης λειτουργίας, δίνοντας την επιλογή στον οδηγό για πλήρη εκμετάλλευση της ισχύος του γαλλικού μοντέλου. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό του συστήματος multi-SENSE είναι το πρόγραμμα E-Save, το οποίο περιορίζει τη χρήση του ηλεκτροκινητήρα, εξοικονομώντας ενέργεια (τουλάχιστον κατά 40%), και δίνει στον οδηγό τη δυνατότητα να κινείται «ηλεκτρικά» όποτε εκείνος το επιθυμεί. Την ίδια στιγμή, χάρη στη μοναδική χωρητικότητα της μπαταρίας, την ικανότητα ανάκτησης ενέργειας και τους δύο ηλεκτροκινητήρες του, το νέο Captur Plug-In Hybrid εκμεταλλεύεται ιδανικά όλα τα πλεονεκτήματα του υβριδικού συστήματος, όπως η εκκίνηση αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και η μειωμένη κατανάλωση. Στα ενδότερά του, το νέο Captur Plug-In Hybrid διαθέτει δύο μεγάλες οθόνες, μία 10,2 ιντσών για τον ψηφιακό πίνακα οργάνων και μία 9,3 ιντσών για το σύστημα πολυμέσων Renault Easy Link. Ο ψηφιακός πίνακας οργάνων με την οθόνη TFT προσφέρει τη δυνατότητα εμφάνισης της διάρκειας της μπαταρίας, του υπολειπόμενου χρόνου μέχρι τη φόρτιση, την εναλλαγή της ροής ενέργειας, την ανάκτηση ενέργειας και το τρέχον επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας του ηλεκτροκινητήρα. Τέλος, να σημειωθεί ότι η νέα γενιά του Captur απέσπασε την κορυφαία βαθμολογία των 5 αστέρων στις δοκιμές πρόσκρουσης του ανεξάρτητου οργανισμού Euro NCAP, ενώ σε ό,τι αφορά τα συστήματα υποβοήθησης οδήγησης, που συναντάμε και στην plug-in υβριδική έκδοση του γαλλικού μοντέλου, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η κάμερα 360ο, το αυτόματο φρενάρισμα έκτακτης ανάγκης με αναγνώριση πεζών και ποδηλατών, το σύστημα υποβοήθησης κίνησης σε αυτοκινητόδρομο και μποτιλιάρισμα (αυτονομία επιπέδου 2) κ.ά.

22.10.20 – lifo

47

ΗΛΕ ΚΤΡΟ ΚΙΝΗ ΣΗ

ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌΤΕΡΕΣ ΕΙΔΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΚΊΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΌΣΜΟ.

Ο ΔΡOΜΟΣ ΤΗΣ RENAULT HΤΑΝ ΚΑΙ ΘΑ ΕIΝΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΌΣ

e l E

Πριν από δέκα χρόνια η Renault παρουσίασε το ηλεκτρικό Zoe πρώτης γενιάς. Σήμερα, 350.000 ηλεκτρικά οχήματα Renault κυκλοφορούν στους δρόμους όλου του κόσμου, με 8 διαφορετικά μοντέλα! Εκτός από την ηλεκτρική της γκάμα, η Renault προσφέρει και μια πλήρη γκάμα υβριδικών και plug-in υβριδικών εκδόσεων των Clio, Captur, Megane, Megane Sports Tourer, με την υβριδική και plug-in υβριδική τεχνολογία E-Tech, η οποία πλέον εξοπλίζει και το νέο Arkana. Ωστόσο, το Groupe Renault δεν αρκείται στα παραπάνω, καθώς έθεσε ως στόχο να μηδενίσει τις εκπομπές CO2 μέχρι το 2050 στην Ευρώπη, ενώ μέχρι το 2030 στοχεύει να περιορίσει τις εκπομπές CO2 στο 50% της επίδοσης που είχε το 2010. Μέχρι το 2022, όλα τα νέα μοντέλα του Groupe Renault που θα πωλούνται θα έχουν τουλάχιστον μία ηλεκτρική ή εξηλεκτρισμένη έκδοση σε μια αγορά όπου, σε 5 χρόνια από σήμερα, το 50% των αυτοκινήτων που θα πωλούνται θα είναι είτε ηλεκτρικά είτε υβριδικά. Σε αυτό το πλαίσιο η γαλλική φίρμα παρουσίασε το πρωτότυπο Mégane eVision, εφευρίσκοντας από την αρχή την έννοια του «compact hatchback μοντέλου», αυτήν τη φορά συνδυάζοντας στοιχεία τόσο από coupé όσο και από SUV αμαξώματα. Το ηλεκτρικό πρωτότυπο με την καινοτόμο σχεδίαση βασίζεται στην ολοκαίνουρια πλατφόρμα CFM-EV, η οποία είναι αποκλειστικά σχεδιασμένη για να φιλοξενεί ηλεκτρικά οχήματα. Το αποτέλεσμα δικαιώνει τη Renault, καθώς πρόκειται για ένα μοντέλο hatchback με συμπαγείς εξωτερικές διαστάσεις, αλλά με κορυφαία ευρυχωρία στο εσωτερικό του.

o r ct

48 lifo – 22.10.20

s w e N

ΤΟ NISSAN LEAF ΕIΝΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΌ ΤΑΞΊ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η εποχή της ηλεκτροκίνησης αποτελεί και επίσημα μέρος της καθημερινότητάς μας ακόμη και σε κλάδους με αρκετές ιδιαιτερότητες, όπως αυτός των επαγγελματιών οδηγών ταξί, καθώς η Taxiplon, σε συνεργασία με τη Nissan, έφεραν το πρώτο ηλεκτρικό ταξί στην Ελλάδα! Το Nissan Leaf με την μπαταρία των 62 Kwh αναμένεται να ταράξει τα νερά στην κατηγορία των ταξί και στη χώρα μας, καθώς η αξιοπιστία του και οι τεχνολογίες που το συνοδεύουν, σε συνδυασμό με τη φιλικότητά του προς το περιβάλλον, αποτελούν εγγύηση για πιο καθαρές αστικές διαδρομές. Κινούμενο αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια και με αυτονομία κίνησης 528 χιλιομέτρων, το Leaf διαθέτει την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στον εξοπλισμό του, με έξυπνα συστήματα όπως το e-Pedal (για έξυπνο τρόπο οδήγησης), το ProPILOT (για υποστήριξη του οδηγού) και το ProPILOT Park (για ευκολότερη στάθμευση). Παράλληλα, το νέο e-powertrain (ηλεκτρικό κινητήριο σύνολο) με την μπαταρία των 62 KWh αποδίδει ισχύ 160 KW και 340 Nm ροπής, με αποτέλεσμα η επιτάχυνση από 0-100 χλμ./ώρα να επιτυγχάνεται σε μόλις 6,9 δευτερόλεπτα. Οι ιδιοκτήτες Nissan Leaf επωφελούνται επίσης από ένα νέο interface με μια εφαρμογή για smartphones η οποία τους επιτρέπει να παρακολουθούν την κατάσταση φόρτισης του οχήματός τους, να βρουν τον πλησιέστερο σταθμό φόρτισης, καθώς και να προθερμαίνουν ή να ψύχουν το αυτοκίνητο στην ιδανική θερμοκρασία, πριν καν το οδηγήσουν! Αξίζει να σημειωθεί ότι με το πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά», το οποίο πρόσφατα θέσπισε η κυβέρνηση, οι επαγγελματίες αυτοκινητιστές έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν το δικό τους αμιγώς ηλεκτρικό Nissan Leaf με τιμή από 24.630 ευρώ για την έκδοση με την μπαταρία των 40 Kwh. Την ίδια στιγμή, με τα μέτρα που εφαρμόζονται πλέον για την προώθηση και την εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης, επιδοτείται η εγκατάσταση έξυπνου οικιακού φορτιστή (wallbox), ενώ θα δημιουργηθούν υποδομές φόρτισης στις θέσεις στάσης και στάθμευσης των οχημάτων ταξί.

ΤΟ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌ OPEL CORSA-E RALLY ΕIΝΑΙ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣ H Opel αποτελεί τον πρώτο κατασκευαστή αυτοκινήτων σε παγκόσμιο επίπεδο που εξελίσσει αυτήν τη στιγμή ένα πλήρως ηλεκτρικό αγωνιστικό αυτοκίνητο για χρήση σε εθνικό πρωτάθλημα. Και ένας από τους βασικότερους τομείς στους οποίους εστιάζει το ADAC Opel e-Rally Cup είναι η ασφάλεια. Η εξέλιξη του Corsa-e Rally αποτελεί από μόνη της ένα σημαντικό επίτευγμα, καθώς ουδείς άλλος έχει πραγματοποιήσει ένα πρωτάθλημα αγώνων ενιαίου τύπου με ηλεκτρικό μοντέλο, με τους αντίστοιχους κανονισμούς να πρέπει να εξελιχθούν παράλληλα με το αγωνιστικό αυτοκίνητο. Το Corsa-e Rally βασίζεται στο μοντέλο παραγωγής, γεγονός που καθιστά την πρόκληση των μηχανικών της Opel Motorsport ακόμη πιο απλή διαδικασία, καθώς το Corsa-e καλύπτει ήδη τα ιδιαίτερα υψηλά ευρωπαϊκά πρότυπα αναφορικά με τις πιστοποιήσεις έγκρισης οχημάτων. Οι πρόσθετοι αγωνιστικοί κανονισμοί που καθορίζονται από τη FIA και την DMSB συμβάλλουν στην περαιτέρω βελτίωση της ασφάλειας. Στο κάτω μέρος του Corsa-e Rally ο χάλυβας υψηλής αντοχής προστατεύει τις 18 μονάδες της μπαταρίας, οι οποίες με τη σειρά τους είναι εγκατεστημένες μέσα σε ειδικό περίβλημα. Επιπροσθέτως, το αυτοκίνητο διαθέτει μια προστατευτική πλάκα δύο τεμαχίων από αλουμίνιο με πάχος πέντε χιλιοστών. Η μόνιμη παρακολούθηση του συστήματος υψηλής τάσης είναι εξίσου σημαντική για την ασφαλή λειτουργία ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Διαφορετικά προβλήματα απαιτούν διαφορετικά μέτρα αντιμετώπισης. Σε περίπτωση βλάβης στη μόνωση, ένα εξελιγμένο σύστημα αισθητήρων διασφαλίζει ότι οι οθόνες του Master Alarm Indicator System αναφέρουν αμέσως τη βλάβη στο σύστημα υψηλής τάσης (HV), το οποίο λειτουργεί με τάση 434 volt. Τέλος, τα νέα πρότυπα ασφαλείας για το ADAC Opel e-Rally Cup καλύπτουν όλους τους σχετικούς τομείς για τη χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε αγώνες ράλι. Περιλαμβάνουν τις τεχνικές προδιαγραφές, την εκπαίδευση των ομάδων και των κριτών, καθώς και πληροφορίες για τους θεατές στις ειδικές διαδρομές και το Service Park.

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η MERCEDES-BENZ A250E

Η Mercedes-Benz επεκτείνει την γκάμα των plug-in υβριδικών μοντέλων της και θα διαθέτει περισσότερες από 20 εκδόσεις έως το τέλος του έτους, με την A250e να είναι πλέον διαθέσιμη και στη χώρα μας. Στην compact κατηγορία, η Mercedes-Benz προσφέρει ήδη από μια έκδοση plug-in hybrid στις A-Class, A-Class Saloon, B-Class, CLA, CLA Shooting Brake και GLA. Λειτουργώντας ταυτόχρονα, ο τετρακύλινδρος 1.33 λίτρων βενζινοκινητήρας και ο 75 kW ηλεκτροκινητήρας προσφέρουν συνδυαστική απόδοση 218 ίππων (160 kW) και συνολική μέγιστη ροπή 450 Νm. Το κύριο χαρακτηριστικό του ηλεκτροκινητήρα, δηλαδή η μέγιστη ροπή από στάση, κάνει τα compact plug-in υβριδικά μοντέλα να ανταποκρίνονται άμεσα, όπως απεικονίζεται και στις επιδόσεις τους. Στην περίπτωση της A250e η συνδυαστική απόδοση του ηλεκτροκινητήρα και του κινητήρα εσωτερικής καύσης εκμεταλλεύεται στο μέγιστο την υψηλή ροπή του κιβωτίου ταχυτήτων 8F-DCT 400 H, ενώ χειριστήρια αλλαγής ταχυτήτων έχουν τοποθετηθεί και στο τιμόνι. Διαθέσιμος είναι και ένας ήχος προειδοποίησης πεζών σε κίνηση έως 30 χλμ./ώρα, με δύο γεννήτριες ήχου (εμπρός/πίσω) για την προστασία των πεζών και των ποδηλατών (λόγω της αθόρυβης λειτουργίας του ηλεκτροκινητήρα). Ο ήχος αλλάζει ανάλογα με τις συνθήκες οδήγησης και μπορεί να οριστεί διαφορετικά, ανάλογα με το αν το όχημα επιταχύνει ή επιβραδύνει. Σε ταχύτητες πάνω από 30 χλμ./ώρα το σύστημα απενεργοποιείται λόγω των αεροδυναμικών θορύβων από τον αέρα και τα ελαστικά. Για ένα ευχάριστο κλίμα κατά την επιβίβαση στο αυτοκίνητο, ο οδηγός μπορεί να καθορίσει την ώρα και τη θερμοκρασία εκ των προτέρων, είτε μέσω της εφαρμογής Mercedes me είτε μέσω του συστήματος κλιματισμού. Τέλος, η αυτονομία του ηλεκτροκινητήρα υπερβαίνει τα 70 χιλιόμετρα (WLTP). Η μπαταρία ιόντων λιθίου, με συνολική χωρητικότητα 15,6 kWh, μπορεί να φορτιστεί εξωτερικά είτε με εναλλασσόμενο (AC) είτε με συνεχές ρεύμα (DC) προαιρετικά. Σε ένα wallbox 7,4 kW (AC), και με το προαιρετικό σύστημα οχήματος εναλλασσόμενου ρεύματος (OBC - On-Board Charger) έως και 7,4 kW, η φόρτιση από 10% έως 100% διαρκεί περίπου 1 ώρα και 45 λεπτά. Χρησιμοποιώντας ταχυφορτιστή DC έως 24 kW και το προαιρετικό σύστημα οχήματος φόρτισης συνεχούς ρεύματος έως 24 kW, απαιτούνται περίπου 25 λεπτά για να φορτίσει η μπαταρία από 10 έως 80%.

ΦΌΡΤΙΣΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ ΓΙΑ ΤΗ VOLVO

Οι οδηγοί των αμιγώς ηλεκτρικών Volvo Recharge μοντέλων στην Ευρώπη θα έχουν σύντομα πρόσβαση σε περισσότερα από 200.000 σημεία φόρτισης, καθώς η σουηδική φίρμα συμπράττει με την Plugsurfing, έναν από τους μεγαλύτερους και ταχύτερα αναπτυσσόμενους φορείς συγκέντρωσης δικτύων φόρτισης στην Ευρώπη. Μέσω της συμφωνίας με την Plugsurfing, η Volvo Cars βάζει τέλος σε ένα από τα πιο συνηθισμένα εμπόδια για τους οδηγούς ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όπως η ανεπαρκής πρόσβαση σε σημεία φόρτισης και η ιδιαίτερα κατακερματισμένη ευρωπαϊκή αγορά στον τομέα των υποδομών φόρτισης. Η συμφωνία με την Plugsurfing επιτρέπει στους οδηγούς να φορτίζουν εύκολα το ηλεκτρικό τους Volvo, ανεξάρτητα από το μέρος όπου βρίσκονται κάθε φορά, ενώ ταυτόχρονα τους απαλλάσσει από την ανάγκη να συνάπτουν αμέτρητες κατά τόπους συνδρομές. Ένας λογαριασμός Plugsurfing, ο οποίος θα περιλαμβάνεται σε κάθε αμιγώς ηλεκτρικό Volvo Recharge μοντέλο στην Ευρώπη, θα δίνει στους οδηγούς πρόσβαση σε πολυάριθμα τοπικά δίκτυα φόρτισης ανά την ευρωπαϊκή ήπειρο, διευκολύνοντας τις απρόσκοπτες διασυνοριακές μετακινήσεις με τα ηλεκτρικά τους αυτοκίνητα. Παράλληλα, οι χρήστες θα μπορούν να φορτίσουν το αυτοκίνητό τους με μια ανέπαφη κάρτα φόρτισης ή μέσω εφαρμογής smartphone σε οποιοδήποτε από τα 200.000 και πλέον σημεία φόρτισης που υποστηρίζονται από την Plugsurfing σε 38 ευρωπαϊκές χώρες. Να σημειωθεί ότι η Volvo Cars θα αρχίσει να προσφέρει την υπηρεσία Plugsurfing με το αμιγώς ηλεκτρικό XC40 Recharge P8, το οποίο αποτελεί το πρώτο μέλος μιας οικογένειας αμιγώς ηλεκτρικών Volvo αλλά και το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό αυτοκίνητο της σουηδικής εταιρείας. Το τετρακίνητο XC40 Recharge P8 προσφέρει αυτονομία πάνω από 400 χιλιόμετρα (με βάση το πρότυπο WLTP) με μία και μοναδική φόρτιση, ενώ αποδίδει ισχύ 408 ίππων.

ΑΥΤΟ ΕIΝΑΙ ΤΟ ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΟ SUZUKI SWIFT HYBRID

Το δημοφιλές Suzuki Swift Hybrid ανανεώθηκε στα σημεία, με τις διαφοροποιήσεις του μοντέλου να συνοψίζονται σε εξωτερικές αλλαγές που προσδίδουν έντονα σπορ χαρακτήρα στον αναβαθμισμένο κινητήρα, ο οποίος προσφέρει εξαιρετική οικονομία καυσίμου, καθώς και σε επιπλέον συστήματα ασφαλείας. Το ανανεωμένο Swift Hybrid δέχτηκε το απαραίτητο φρεσκάρισμα τόσο στην εξωτερική του εμφάνιση, με νέες συναρπαστικές διχρωμίες αμαξώματος, όσο και στα ενδότερά του, με κομψές επιλογές χρωμάτων για τη διακόσμηση του εσωτερικού. Παράλληλα, έχει εξοπλιστεί με έναν νέο κινητήρα 1.2 Dualjet, ο οποίος συνεργάζεται με το υβριδικό σύστημα της ιαπωνικής φίρμας, ενώ η τεχνολογία Suzuki Hybrid διαθέτει μια μπαταρία ιόντων λιθίου μεγαλύτερης χωρητικότητας, παρέχοντας περαιτέρω βελτιώσεις στην απόδοση καυσίμου. Την ίδια στιγμή, το ανανεωμένο Swift Hybrid εξοπλίζεται με επιπλέον συστήματα ασφαλείας «Suzuki Safety Support», όπως το σύστημα αναγνώρισης σημάτων κυκλοφορίας, το σύστημα αναγνώρισης τυφλού σημείου και το σύστημα προειδοποίησης εκτροπής αυτοκινήτου, διατηρώντας παράλληλα την πληθώρα λειτουργιών που το κατέστησαν ένα από τα ασφαλή μοντέλα της κατηγορίας του.

22.10.20 – lifo

49

50 lifo – 22.10.20

Η ΛΙΣΤΑ ΒΊΝΤΑΤΖ

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ ΣΤΆΜΟΥ

The good LiFO

Ταξίδι στα φθινοπωρινά τοπία της Ελλάδας 20.10.20 – lifo

51

The good LiFO

Όλα μπορεί να ακυρώνονται μέσα στην πανδημία, αλλά όχι ο φθινοπωρινός καμβάς της φύσης Από τις οροσειρές της Πίνδου μέχρι τις Καρυές της Λακωνίας και από το Πήλιο μέχρι το δάσος της Φολόης, τα γήινα χρώματα του φθινοπώρου ξεπροβάλλουν και τίποτα, ούτε καν η πανδημία, δεν μπορεί να σταματήσει αυτή την οπτική πανδαισία που σχηματίζουν οι χρωματισμοί των φυλλωμάτων των δέντρων στα δάση της χώρας μας. Για όσους αγαπούν να κάνουν πεζοπορία μέσα στο κομφετί των κίτρινων φύλλων, τώρα είναι η πιο κατάλληλη περίοδος για να πάρουν τα βουνά.

α χρώματα, η βροχή, ακόμα και η μυρωδιά του χώματος είναι εδώ για να μας θυμίζουν πως η επαφή με τη φύση μπορεί να λειτουργήσει ως διαφυγή από τις σκοτούρες των δύσκολων καιρών που ζούμε. Γι’ αυτόν τον λόγο ζητήσαμε από ταξιδιώτες, πεζοπόρους και φυσιολάτρες να μας μιλήσουν για τις φθινοπωρινές τους εμπειρίες και να μας προτείνουν τους απόλυτους προορισμούς της εποχής.

ΚΑΡΥΈΣ ΛΑΚΩΝΊΑΣ

Πεζοπορία στην πατρίδα των Καρυάτιδων «Μόλις δύο ώρες από την Αθήνα, στις δυτικές πλαγιές του Πάρνωνα στην κεντρική Πελοπόννησο, οι Καρυές Λακωνίας είναι ένας από τους κορυφαίους προορισμούς για τους λάτρεις του φθινοπωρινού δάσους. Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο οι καστανιές, οι καρυδιές, οι μηλιές και τα πλατάνια, που αφθονούν στις βουνοπλαγιές και στα ρέματα γύρω από το χωριό, γίνονται ένας πίνακας ζωγραφικής με τα κίτρινα, καφέ και κόκκινα χρώματα στα κλαδιά τους, που ανακατεύονται με το βαθυπράσινο χρώμα των μαυρόπευκων. Οι βελανιδιές διατηρούν μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου τα περισσότερα φύλλα τους, αλλά έχουν στρώσει ήδη ένα καφέ χαλί στο έδαφος, ανάμεσα στα κυκλάμινα και τα μανιτάρια» λέει ο Στέφανος Ψημένος, συγγραφέας ταξιδιωτικών οδηγών, χαρτογράφος και ιδρυτής της εταιρείας Terrain, μέσα από την οποία δημιούργησε το Caryatides Trails, ένα δίκτυο οκτώ σηματοδοτημένων πεζοπορικών διαδρομών και τεσσάρων διαδρομών ποδηλασίας βουνού. «Είναι όλες τους κυκλικές και σχεδόν όλες έχουν αφετηρία και τερματισμό την κεντρική πλατεία του χωριού. Αυτό είναι πολύ βολικό,

52 lifo – 22.10.20

γιατί στο τέλος της πεζοπορίας σας βρίσκεστε στο σημείο όπου έχετε αφήσει το όχημά σας και εκεί όπου είναι συγκεντρωμένα τα περισσότερα εστιατόρια και καφέ του χωριού. Γίδα βραστή με θεϊκό ζουμάκι στο εστιατόριο του Θοδωρή Κουτσόγιωργα στην πάνω πλατεία, ψητά της ώρας στο απέναντι εστιατόριο του Παπασταύρου και εξαιρετικό χοιρινό με πατάτες στη γάστρα και ψητό αρνί στον φούρνο στην ταβέρνα “Αρετή” στην κάτω πλατεία. Όπου και να φάτε στο χωριό, θα απολαύσετε τις εξαιρετικές ντόπιες πατάτες, ενώ πολύ συχνά στο μενού υπάρχει και κυνήγι (αγριογούρουνο που ζει σε τεράστιους πληθυσμούς στον Πάρνωνα και λαγός)» λέει ο κ. Ψημένος.

ΝΌΤΙΟ ΠΉΛΙΟ

Βολτάροντας με τους Φίλους των Καλντεριμιών Οι Φίλοι των Καλντεριµιών του νότιου Πηλίου είναι ένας σύλλογος, σκοπός του οποίου είναι να διατηρήσει ανοιχτά και να συντηρήσει τα παλιά καλντερίµια και µονοπάτια στο νότιο Πήλιο και να τα σηµατοδοτεί ώστε οι περιπατητές, ντόπιοι και ξένοι, να απολαµβάνουν το περπάτηµα στο όµορφο φυσικό περιβάλλον. «Η θέα στο βουνό µπορεί να είναι υπέροχη κατά τη διάρκεια της ψυχρότερης εποχής του φθινοπώρου, αφού η ζέστη του καλοκαιριού έχει περάσει και τα φύλλα των δέντρων αλλάζουν χρώµατα, παίρνοντας όµορφες αποχρώσεις του πορτοκαλί και του κόκκινου. Τα δάση είναι γεµάτα πεύκα, βελανιδιές και καστανιές. Ελαιώνες και οπωρώνες µε αχλαδιές και µηλιές καλύπτουν τις χαµηλότερες πλαγιές, πλατάνια µεγαλώνουν στα πολλά φαράγγια και στις ρεµατιές. Τα µονοπάτια γύρω από το Νεοχώρι και τη

απο τη μεροπη κοκκινη

Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο οι καστανιές, οι καρυδιές, οι μηλιές και τα πλατάνια, που αφθονούν στις βουνοπλαγιές και στα ρέματα γύρω από το χωριό, γίνονται ένας πίνακας ζωγραφικής με τα κίτρινα, καφέ και κόκκινα χρώματα στα κλαδιά τους, που ανακατεύονται με το βαθυπράσινο χρώμα των μαυρόπευκων.

Συκή περιβάλλονται από µοβ ρείκια, άγριους θάµνους και κουµαριές µε ώριµα κόκκινα κούµαρα και ευαίσθητα λευκά λουλούδια. Τα κυκλάµινα ανθίζουν σε ανοιχτό ροζ και πορφυρό µέσα στους ελαιώνες πάνω από τον Κάλαµο και το Χόρτο. Τα πλατάνια που αναπτύσσονται στα ρέµατα χάνουν σιγά-σιγά τα φύλλα τους, τα οποία συσσωρεύονται πάνω στα παλιά καλντερίµια, που έχουν συχνά βρύα – εξαιτίας τους µπορεί να γλιστρήσει κάποιος απρόσεκτος περιπατητής. Περπατώντας στα µονοπάτια τον Οκτώβριο, ειδικά στις ψηλότερες πλαγιές του δάσους και στα σκιερά φαράγγια, µπορείτε να συναντήσετε τους εποχικούς κυνηγούς µανιταριών και άλλους συλλέκτες που αναζητούν κάστανα, άγρια φρούτα του δάσους και βότανα, για τα οποία το Πήλιο είναι δικαίως διάσηµο» λέει η Βρετανίδα Τζούλι Κάρπεντερ, που ζει εδώ και χρόνια στο Πήλιο και είναι μέλος του συλλόγου.

ΔΆΣΟΣ ΤΗΣ ΦΟΛΌΗΣ Μαζεύοντας μανιτάρια

«Ως λάτρης της φύσης, έχω την ευτυχία να αντικρίζω αρκετά συχνά την ομορφιά της μέσα από πεζοπορίες, κυρίως σε δάση. Ωστόσο, το φθινόπωρο αποτυπώνεται μοναδικά στις μαγευτικές εικόνες που συναντά κανείς ειδικά σε ένα δρυόδασος: κίτρινα φύλλα από τεράστιες βελανιδιές πεσμένα στο έδαφος, η μυρωδιά του μουσκεμένου χώματος, εδώ κι εκεί μανιτάρια που ξεπηδούν από το χώμα, ο ήχος των πουλιών, σκιουράκια, χελώνες, κι αν είσαι τυχερός και κανένα ελαφάκι που κάνει τη βόλτα του. Αγαπημένος μου και ιδανικός προορισμός για να απολαύσει κανείς τις ομορφιές του φθινοπώρου είναι το δρυόδασος της Φολόης, που βρίσκεται στην ορεινή Ηλεία. Πρόκειται για ένα από τα σπανιότερα δρυοδάση της Ευρώπης και μοναδικό στα Βαλκάνια. Πηγαίνω εκεί όσο συχνά μπορώ, καθώς τώρα είναι η κατάλληλη εποχή για τη συλλογή μανιταριών, μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα δραστηριότητα που έχει μπει στη ζωή μου τον τελευταίο καιρό και με έχει κάνει να συνειδητοποιήσω το μεγαλείο της φύσης, που τόσο απλόχερα προσφέρει τα αγαθά της» λέει ο σεφ Γκίκας Ξενάκης, ο οποίος περπατά συχνά σε αυτό το υπέροχο δάσος, πέφτοντας στην κυριολεξία πάνω σε ένα σωρό είδη μανιταριών που ξεπηδούν από το χώμα αυτή την εποχή του χρόνου.

ΠΊΝΔΟΣ

Θαυμάζοντας τις εναλλαγές των χρωμάτων «Οι χρωματικές αντιθέσεις στα δάση της Πίνδου προκαλούν συχνά την έκπληξη των εκδρομέων, που τα παρατηρούν με ευλάβεια, καθώς δεν μιλάμε μόνο για απέραντα δάση φυλλοβόλων δέντρων και θάμνων που μαγνητίζουν τη ματιά, διεγείροντας τις αισθήσεις μας με αυτόν τον γλυκό, μονότονο τρόπο που έχουμε συνηθίσει, αλλά για μια πραγματικά ξεχωριστή εκτόνωση της φύσης» λέει ο Αποστόλης Τσιμπανάκος, λάτρης των βουνών, εξερευνητής και επικεφαλής του φιλόδοξου πρότζεκτ Pindus Trail. «Μια μεγάλη ποικιλία ζωηρών δέντρων, καρποφόρων και μη, και δεκάδες είδη θάμνων προετοιμάζονται να υποδεχτούν τον χειμώνα, αλλάζοντας διαρκώς χρωματισμούς από τα τέλη του Σεπτέμβρη μέχρι και τα τέλη του Νοέμβρη, προσπαθώντας να εκτείνουν το δικό τους έδαφος μέσα στα πυκνά κωνοφόρα δάση και στις κοιλάδες της οροσειράς. Ωστόσο, πολύχρωμα φυλλοβόλα ξεπροβάλλουν από παντού, μεμονωμένα ή σε συστάδες, και σπάνε τη μονοτονία του βαθυπράσινου των κωνοφόρων που κυριαρχεί στη μακροσκελή οροσειρά. Αν θέλεις να πάρεις κοντά σου τις πιο όμορφες φθινοπωρινές εικόνες, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να ακολουθήσεις κάποια πεζοπορική διαδρομή, κάποιο βατό μονοπάτι, έστω και σύντομο, για να βρεθείς μέσα στο δάσος. Όχι πως μια βόλτα με το αυτοκίνητο δεν θα σου δείξει τη μαγεία του φθινοπώρου, όπου κι αν ταξιδέψεις, αλλά αν δεν το μυρίσεις, δεν το αγγίξεις, σίγουρα έχεις χάσει ένα σημαντικό κομμάτι της επαφής με αυτό» λέει ο κ. Τσιμπανάκος.

ΟΡΟΣΕΙΡΆ ΤΗΣ ΤΎΜΦΗΣ

Ένα μέρος για πολλές συγκινήσεις Η Τύμφη είναι ο ορεινός όγκος που φιλοξενεί αμέτρητους φυσικούς και πολιτιστικούς προορισμούς: είναι ίσως το δεύτερο πιο δημοφιλές βουνό στην Ελλάδα, και όχι άδικα, η γη ενός παγκοσμίως διάσημου φαραγγιού, μιας πολυσυζητημένης δρακολίμνης και τροφοδότης των δύο πιο γαλάζιων ποταμών της Ευρώπης. Επίσης, είναι το μέρος όπου λατρεύει να πεζοπορεί, κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, ο Λευτέ-

ρης Τσουρής, ο οποίος, μέσα από την εκδοτική εταιρεία Geopsis, κυκλοφορεί πεζοπορικούς και ταξιδιωτικούς οδηγούς. «Η ζεστούλα του καλοκαιριού και το αστραφτερό χιόνι του χειμώνα ωχριούν μπροστά στα δώρα του φθινοπώρου της Τύμφης. Απότομες θερμοκρασιακές μεταβολές δημιουργούν σχεδόν κάθε πρωί ένα μυστηριακό πέπλο ομίχλης στον Βίκο. Πενήντα αποχρώσεις του κόκκινου κλέβουν τη μιλιά σου στις πλαγιές της Τσούκα Ρόσα. Ένας χλωμός ήλιος πέφτει απαλά στις 7:30 στην επιφάνεια του καταγάλανου Αώου στην Κόνιτσα. Μια διάφανη πάχνη απλώνεται στα πλακόστρωτα καλντερίμια στο Μονοδένδρι. Η διάθλαση του γλυκού φωτός της ανατολής στον καπνό μιας καμινάδας στο Βρυσοχώρι αιχμαλωτίζει το βλέμμα. Η θερμοκρασία για βόλτα και περπάτημα είναι σαν τους πρωθυπουργούς: η καταλληλότερη. Η Τύμφη προσφέρει στιγμές για όλους. Διάσχιση ολόκληρου του βουνού από το Βρυσοχώρι προς την Κόνιτσα. Πεζοπορία στο φαράγγι του Βίκου. Βόλτα με το αυτοκίνητο για εξερεύνηση και φωτογράφιση πέτρινων γεφυριών. Πρωινό καφεδάκι σε πλατεία με θέα εξ ολοκλήρου λιθόκτιστα χωριά. Εύκολη πεζοπορία δίπλα στον Αώο μέχρι τη Μονή Στομίου. Μια ανάσα δίπλα είναι τα Γιάννενα, το νησάκι, το κάστρο, και άλλη μια, το Μέτσοβο και η Βάλια Κάλντα» λέει ο κ. Τσουρής.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΌ ΠΉΛΙΟ

Ήχοι και χρώματα

Το ανατολικό Πήλιο, κατά τον Φιλάρετο Ψημμένο, τον ιδιοκτήτη του ξενώνα Αμανίτα στην Τσαγκαράδα του Πηλίου και δεινού φυσιολάτρη, είναι η άγρια πλευρά του «γλυκού βουνού». Ορίζεται από τα χωριά Πουρί, από τη μια μεριά, και Ξουρίχτι, από την άλλη, και οι πιο μεγάλοι οικισμοί του είναι η Ζαγορά και η Τσαγκαράδα. «Περπατήστε από την πλατεία της Αγίας Παρασκευής με τον χιλιόχρονο πλάτανο στην Τσαγκαράδα ως το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου του εν Άθω στα 900 μ. υψόμετρο. Θα περάσετε μέσα από καλλιεργημένα καστανοχώραφα μέχρι να φτάσετε στο δάσος της οξιάς. Καθίστε στο καθιστικό δίπλα στο εκκλησάκι για να φάτε το κολατσιό σας πριν πάρετε τον δρόμο της επιστροφής, που σας οδηγεί στην πλατεία των Ταξιαρχών. Φωτογραφίστε όσα άγρια μανιτάρια βρείτε στον δρόμο σας. Με την ίδια αφετηρία κατεβείτε περπατώντας το παλιό μονοπάτι έως το γραφικό λιμανάκι της Νταμούχαρης. Απολαύστε την εναλλαγή φυλλοβόλων δένδρων και θάμνων με σκληρά βαθυπράσινα φύλλα και κατάληξη το γαλάζιο του Αιγαίου. Πιείτε ένα τσίπουρο πριν γυρίσετε πίσω. Πάρτε το κατηφορικό μονοπάτι από την πλατεία των Ταξιαρχών στην Τσαγκαράδα, ανάμεσα σε καστανιές και δάσος. Περάστε τα τελευταία σπίτια και φτάστε έως τον ειδικά διαμορφωμένο χώρο στη βίγλα της Σουρβιάς. Καθίστε στα παγκάκια και κλείστε τα μάτια. Ακούστε τον θυμωμένο Μυλοπόταμο να βουίζει, καθώς κατεβαίνει ορμητικός προς τη θάλασσα. Ανοίξτε τα μάτια, σηκώστε το κεφάλι και θαυμάστε τη μεγαλοπρέπεια του βουνού με τις δεκάδες εναλλαγές χρωμάτων, στρίψτε το κεφάλι και ξεκουράστε το βλέμμα σας στο απόλυτο γαλάζιο του Αιγαίου» λέει ο κ. Ψημμένος, αποκαλύπτοντας το δικό του Πήλιο.

Mitropoleos NAILS & BEAUTY

Ποιοτικές και ασφαλείς υπηρεσίες περιποίησης από ένα νέο nail studio στην καρδιά της πόλης.

Τ Μητροπόλεως 12-14, Αθήνα, 211 1172528 mitropoleos-nails.gr Facebook: mitropoleosnails Instagram: @mitropoleos_nail_ and_beauty_

ι κάνει ένα nail studio να ξεχωρίζει; Η απάντηση βρίσκεται στη μοναδικότητα των εμπειριών που προσφέρει στους πελάτες του. Σε ένα απόλυτα κεντρικό σημείο στην Αθήνα, το Mitropoleos Nails & Beauty άνοιξε τις πόρτες του στις αρχές της φετινής χρονιάς με σκοπό να καλωσορίσει το αθηναϊκό κοινό στην ιδέα της γρήγορης και ποιοτικής περιποίησης. Χωρισμένο σε δύο επίπεδα, προσφέρει όλες τις υπηρεσίες αισθητικής, από μακιγιάζ μέχρι χτένισμα και περιποίηση άκρων, σε χαμηλές τιμές και στόχο να εξυπηρετήσει τους εργαζόμενους που περνούν το μεγαλύτερο κομμάτι της μέρας τους στην περιοχή. Σκοπός της ομάδας του είναι να δημιουργήσει μόνιμες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους επισκέπτες του. Καθώς όλες οι υπηρεσίες περιποίησης πραγματοποιούνται με ταχύτητα, ποιότητα και σεβασμό στον περιορισμένο χρόνο μιας μέσης εργαζόμενης, προσφέρονται όχι μόνο σημαντικές εκπτώσεις σε κάθε μόνιμο πελάτη αλλά και συνδρομητικά πακέτα που ανταποκρίνονται στις εκάστοτε ανάγκες του, με επιπλέον εκπτώσεις. Ο σύγχρονα διακοσμημένος χώρος του με φυσικό ξύλο και καταπράσινα φυτά απολυμαίνεται συστηματικά, ενώ διατίθενται δωρεάν μάσκες και αντισηπτικά για κάθε πελάτη. Επιπλέον, υπάρχουν αποσπώμενες λεκάνες που απολυμαίνονται και αλλάζουν συνεχώς, αλλά και σακούλες μίας χρήσης. Τέλος, όλα τα συνδρομητικά μέλη έχουν το προσωπικό τους νεσεσέρ, με εργαλεία που χρησιμοποιούνται μόνο για εκείνους. Μια ολοκληρωμένη εμπειρία περιποίησης στην καρδιά της πόλης.

22.10.20 – lifo

53

Η ΛΙΣΤΑ

ô

Lola Oversized γκρι παλτό.

ö

www.lola.gr

The good LiFO

ó

Biotherm

ALE

Κρέμα «Blue Therapy Red Algae Uplift».

Ζώνη με μεταλλική αγκράφα.

Στα καταστήματα καλλυντικών

Τρία μέρη για να επιπλώσεις και να διακοσμήσεις το σπίτι με ρετρό θησαυρούς

www.ale.com.gr

Η τάση για τα βίντατζ φαίνεται να κερδίζει έδαφος στα έπιπλα και στα μικροαντικείμενα, καθώς μικρά και μεγαλύτερα παλαιοπωλεία νέου τύπου προτείνουν οικονομικές και στυλάτες λύσεις.

ò

The Motley Goat Μακρυμάνικη μπλούζα από 100% οργανικό βαμβάκι. www.themotleygoat. com

Retronion: Δεν είναι τυχαίο που αυτό το παλαιοπωλείο βρίσκεται στην καρδιά της Κυψέλης, μια και μέσα του κρύβει την αίγλη των σπιτιών της παλιάς Αθήνας, όπως αυτά που βρίσκονταν στη γειτονιά της Φωκίωνος Νέγρη. Το Retronion είναι δημιούργημα δύο γυναικών, της Ελένης και της Βασιλικής, οι οποίες κατάφεραν να συγκεντρώσουν πολύ αξιόλογα παλιά έπιπλα, είτε από αποθήκες είτε από ιδιώτες που θέλησαν να τα ξεφορτωθούν, μη αναγνωρίζοντας την αξία των βίντατζ – όπως τα αριστοτεχνικά έπιπλα υψηλής αισθητικής της επιπλοποιίας Σαρίδη, αλλά και έπιπλα σκανδιναβικού ντιζάιν. Τενέδου 61 & Μεγίστης 1, retronion.gr

ñ

Diesel Άρωμα «Spirit of the Brave Intense». Στα καταστήματα καλλυντικών

ñ

Urban Decay Στα καταστήματα καλλυντικών

Carpisa Κίτρινη tote bag από τη συλλογή LEDA.

www.bozikis.gr

www.carpisa.it

ó

Lola Παντελόνι σε cotton φούτερ.

kειμενο μεροπη κοκκινη

Bozikis

www.lola.gr

54 lifo – 22.10.20

ñ

Δίπατα αρβυλάκια με τρακτερωτή σόλα.

Personal

Shopper

All Nighter Setting Spray.

õ

Παλιοσυνήθειες: Είναι μία από τις μεγαλύτερες αγορές με παλιά έπιπλα και αντικείμενα, μια και εκτείνεται σε τέσσερις ορόφους ενός industrial χώρου 3.150 τ.μ. στο παλιό εργοστάσιο του Νίκα, στον Ταύρο, ακριβώς απέναντι από τη Σχολή Καλών Τεχνών. Μάλιστα, φοιτητές της σχολής έχουν φιλοτεχνήσει την πρόσοψη του καταστήματος. Ψυχή του παλαιοπωλείου είναι η αεικίνητη Άντα Πανά, η οποία οργώνει τα παζάρια σε όλη την Ευρώπη και γυρνάει στη χώρα μας με κοντέινερ γεμάτα με αμέτρητους βίντατζ θησαυρούς: σαλονάκια ολόκληρα βγαλμένα από τη δεκαετία του ’60, του ’70 και του ’80, μπαρόκ έπιπλα και ένα σωρό μικροαντικείμενα. Παράλληλα, έχει και ένα πολύ χρηστικό e-shop. Ύδρας 10, Ταύρος, paliosinitheies.gr

Granny’s Vintage Yard: Tο Granny’s Vintage Yard ξεκίνησε να λειτουργεί ηλεκτρονικά στις αρχές του καλοκαιριού, αμέσως μετά τη λήξη της καραντίνας. Η Φανή με τον σύντροφό της επισκέφτηκαν τους παππούδες τους, που μένουν στη Βόρεια Ελλάδα, και βρήκαν στις αποθήκες τους πανέμορφα αντικείμενα που τα έτρωγε η σκόνη. Στη συνέχεια, προστέθηκαν αντικείμενα κι από άλλες γιαγιάδες και παππούδες, και σκέφτηκαν να προσπαθήσουν να τα πουλήσουν για να τους στηρίξουν με αυτόν τον τρόπο, έστω και λίγο, οικονομικά. Έτσι, τα σχεδόν κουκλίστικα, γιαγιαδίστικα αντικείμενα του Granny’s Vintage Yard (βάζα, πιάτα, διάφορα χρηστικά κουζινικά και μικροέπιπλα) στήθηκαν και φωτογραφήθηκαν και περιμένουν μια δεύτερη ευκαιρία. Μπορείτε να τα βρείτε στο etsy και στο Ιnstagram.

EXEIΣ ΓΟΥΣΤΟ Ελευθερία Στάμου Xορεύτρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Ελευθερία, πες μου την ιστορία σου. Προτού ασχοληθώ με τον χορό, ήμουν πρωταθλήτρια στη ρυθμική γυμναστική. Έπειτα από έξι χρόνια πρωταθλητισμού με αρκετούς τραυματισμούς αναγκάστηκα να πάρω την απόφαση να αποσυρθώ από αυτόν τον χώρο και να ασχοληθώ με κάτι παρεμφερές, το κλασικό μπαλέτο και τον σύγχρονο χορό. Πώς και έγινες χορεύτρια στην ΕΛΣ; Αποφοίτησα από τη σχολή της Λυρικής Σκηνής και έγινα αμέσως μέλος της ομάδας του μπαλέτου της. Τι είναι αυτό που αγαπάς πιο πολύ στη δουλειά σου; Μου αρέσει πολύ η διαδικασία των προβών, γιατί έχει πολύ ενδιαφέρον να βλέπεις την εξέλιξη των χορευτών από την πρώτη πρόβα μέχρι τη μέρα που θα βγεις στη σκηνή. Είναι η πιο επίπονη διαδικασία, αλλά και η πιο σημαντική. Φυσικά, τίποτα δεν συγκρίνεται με το συναίσθημα που έχεις μετά από μια καλή παράσταση, είναι κάτι σαν λύτρωση, δεν μπορώ να το εξηγήσω με λόγια. Εργάζεσαι πάνω σε κάποια παραγωγή αυτόν τον καιρό; Αυτό το διάστημα έκανα πρόβες για το δίπτυχο σύγχρονου χορού που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες στην Εναλλακτική Σκηνή του Νιάρχου, με χορογράφους τον Γιάννη Μανταφούνη και την Ερμίρα Γκόρο, το οποίο θα επαναληφθεί τον Ιανουάριο, αλλά και πρόβες για τον Δον Κιχώτη, κλασικό μπαλέτο σε χορογραφία του Thiago Bordin, που θα κάνει πρεμιέρα στις 21 Νοεμβρίου. Πώς είναι η ζωή μιας χορεύτριας; Έχει πολύ στρες και έντονη σωματική καταπόνηση. Τενοντίτιδα, κατάγματα, στρες, κομμένοι σύνδεσμοι και τένοντες. Ισχύει ότι η ζωή μιας επαγγελματία χορεύτριας είναι επίπονη, τόσο για το σώμα όσο και για το πνεύμα; Ο πόνος είναι σχεδόν κάθε μέρα εκεί και κάνει πάντα τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα. Η αποθεραπεία, επίσης, είναι πολύ σημαντική για τον χορευτή, είτε αυτό είναι η φυσιοθεραπεία για την αποκατάσταση των τραυματισμών είτε η έξτρα εκγύμναση - ενδυνάμωση με προπονητή ή δάσκαλο πιλάτες, εκτός ωραρίου. Ο ελεύθερος χρόνος είναι ελάχιστος. Τι είναι ο χορός για σένα; Είναι μια κλασική ερώτηση σίγουρα, αλλά κάθε φορά μού παίρνει τον περισσότερο χρόνο να την απαντήσω και κάθε φορά είναι κάτι διαφορετικό. Αυτόν τον καιρό, λοιπόν, ο χορός για μένα είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας και συναισθηματικής αποφόρτισης.

kειμενο μεροπη κοκκινη

φωτογραφια παρισ ταβιτιαν

Θα έλεγες ότι έχεις κάποιο συγκεκριμένο στυλ στον χορό; Το στυλ του χορού που με εκφράζει περισσότερο ως άνθρωπο και χορεύτρια είναι το νεοκλασικό, γιατί κινείται ανάμεσα στις αυστηρές γραμμές του κλασικού μπαλέτου και στην ελευθερία κίνησης του σύγχρονου. Ποιος είναι αυτός ο όμορφος που έχεις δίπλα σου; Είναι ο Φράνκο μου. Ένα beagle, αγγλικό κυνηγόσκυλο, που μου κάνει τη ζωή δύσκολη, αλλά και υπέροχη, έξι χρόνια τώρα. Είναι η αγαπημένη μου παρέα και πάμε σχεδόν παντού μαζί. Τι φοράς σήμερα; Ένα vintage κιμονό που μου έφερε ο φίλος μου από τη Βαρκελώνη, μποτάκια από το Topshop και καπέλο αγορασμένο από την Κωνσταντινούπολη. Πού πηγαίνετε τώρα; Πάμε βόλτα στα Πετράλωνα και για φαγητό στο αγαπημένο μας Ραντεβού!

22.10.20 – lifo

55

Market

The good LiFO

Η Chipita στηρίζει το νέο ΚΔΑΠ της ΜΚΟ «Αποστολή» στη Λαμία Πρόκειται για το νέο Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Λαμίας «Άγιος Εφραίμ», το οποίο έχει ως στόχο να προσφέρει ουσιαστική υποστήριξη και ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης σε παιδιά οικογενειών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Αναγνωρίζοντας την αξία της πρωτοβουλίας, η Chipita αναλαμβάνει την κάλυψη των εξόδων για τη λειτουργία του νέου κέντρου, συνεισφέροντας έτσι στο πολύτιμο έργο του. Πρόκειται για έναν φιλόξενο και ευχάριστο χώρο, όπου όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από θρήσκευμα ή καταγωγή, μπορούν να απασχολούνται δημιουργικά τις απογευματινές ώρες. Τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας, τα προγράμματα του νέου ΚΔΑΠ Λαμίας περιλαμβάνουν καθημερινά εκπαιδευτική υποστήριξη μετά το σχολείο, με δυνατότητα φιλοξενίας 220 παιδιών, ηλικίας από 6 έως 12 ετών. Επιπλέον, από το 2017 η εταιρεία υποστηρίζει το έργο της «Αποστολής», καλύπτοντας κάθε χρόνο τα έξοδα λειτουργίας του 1ου ΚΔΑΠ, στα Ιωάννινα. Εδώ και 4 χρόνια πάνω από 600 παιδιά έχουν φιλοξενηθεί στο Κέντρο Ιωαννίνων, ενισχύοντας τις δεξιότητες και την κοινωνικοποίησή τους.

Έκθεση στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού: «Το ’21 αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα Playmobil» Στο πλαίσιο των επετειακών δράσεων της Τράπεζας Πειραιώς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) συνεργάζεται με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ) και παρουσιάζει την έκθεση «Το ’21 αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα Playmobil» που θα περιοδεύσει σε τρία μουσεία του Δικτύου ΠΙΟΠ. Με διοράματα και φιγούρες Playmobil επιχειρείται μια πρωτότυπη προσέγγιση όσων διαδραματίστηκαν από τους προεπαναστατικούς χρόνους μέχρι και την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Μικρόσωμες πολύχρωμες φιγούρες συνθέτουν πεδία μαχών, αναπαριστούν ιστορικά γεγονότα, περιγράφουν σκηνές καθημερινότητας και απεικονίζουν σημαίνουσες μορφές του Αγώνα. Ο Όρκος των Φιλικών, η Άλωση της Τριπολιτσάς, η Έξοδος του Μεσολογγίου, η φυγή των Παργινών, είναι κάποια από τα διοράματα που δεσπόζουν στην έκθεση. Πρωταγωνιστές της Επανάστασης, Έλληνες, Φιλέλληνες και Οθωμανοί, άντρες και γυναίκες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων, παρουσιάζονται σε φιγούρες Playmobil, συνοδευόμενοι από σύντομο βιογραφικό τους.

ΝΈΑ ΠΡΟΓΡΆΜΜΑΤΑ ΑΣΦΆΛΙΣΗΣ ΚΑΤΟΙΚΊΑΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ANYTIME ΤΗΣ INTERAMERICAN Τα νέα προγράμματα ασφάλισης κατοικίας Anytime Home της Interamerican είναι ευέλικτα με ιδιαίτερα προσιτά ασφάλιστρα, πλήρη κάλυψη και ξεκάθαρους όρους, ειδικά σχεδιασμένα για ιδιοκτήτες, ενοικιαστές, καθώς και για όσους έχουν στεγαστικό δάνειο. Συγκεκριμένα, η Anytime διαθέτει τα προγράμματα ασφάλισης «Economic», για βασική κάλυψη με το οικονομικότερο κόστος, «Value», για υψηλότερη προστασία από κλοπή ή κακόβουλες ενέργειες, και «Premium», για απόλυτη κάλυψη από κάθε κίνδυνο για ό,τι κι αν συμβεί. Και τα τρία προγράμματα εξασφαλίζουν το κτίριο, το περιεχόμενο ή και τα δύο. Σε όλα τα νέα προϊόντα προβλέπεται η παροχή προαιρετικής κάλυψης για σεισμό και ζημιές από νερά και διαρροή σωληνώσεων. Περισσότερες πληροφορίες για τα νέα προγράμματα Anytime Home μπορείτε να βρείτε στο anytime.gr.

H Swatch παρουσιάζει τα Big Bold Chrono Σκεφτείτε τη διάσημη και αγαπημένη σειρά προϊόντων «Big Bold», προσθέστε τη λειτουργία χρονογράφου και θα έχετε μπροστά σας το απόλυτο must-have ρολόι της σεζόν. Η Swatch παρουσιάζει τα Big Bold Chrono με τη λειτουργία χρονομέτρου, που σας επιτρέπει να παίξετε με το ίδιο το concept του χρόνου, σταματώντας και ξεκινώντας τον όπως εσείς το επιθυμείτε. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι «time is what you make of it…». Τα τέσσερα νέα μοντέλα, Checkpoint Black, Yellow, Red και Blue, έχουν εντυπωσιακή κάσα διαμέτρου 47 mm, ενώ συνδυάζουν έντονες χρωματικές αντιθέσεις. Ένα πραγματικό statement για τον καρπό, τα Big Bold Chrono είναι σχεδιασμένα για τις τολμηρές προσωπικότητες που δεν περνούν απαρατήρητες. Οι χρονογράφοι είναι καλυμμένοι με φωσφορίζον υλικό superluminova για να μη χάνεις δευτερόλεπτο, ακόμη και στο σκοτάδι.

Τρία νέα βραβεία για τη Lidl Ελλάς στα Packaging Awards 2020 Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά βραβεύτηκε η Lidl Ελλάς στα Packaging Awards, τον θεσμό που αναδεικνύει τις επιχειρήσεις για την καινοτομία τους στον σχεδιασμό συσκευασίας, τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, την τεχνολογία που αξιοποιήθηκε και τις διαδικασίες που προσδίδουν αξία σε ολόκληρη την αλυσίδα της συσκευασίας ενός προϊόντος. Συγκεκριμένα, η Lidl Ελλάς απέσπασε το Gold βραβείο στην κατηγορία «Έργα και πρακτικές που επιδεικνύουν υψηλή δεξιοτεχνία, αξιοποίηση της τεχνολογίας, δημιουργικότητα και πρωτοτυπία» για τη συσκευασία του επετειακού ερυθρού οίνου ιδιωτικής ετικέτας «Είκοσι Ιστορίες», το Silver βραβείο στην κατηγορία «Καλές πρακτικές ανά επιχειρηματικό κλάδο Drinks & Beverages», και πάλι για τη συσκευασία του επετειακού ερυθρού οίνου «Είκοσι Ιστορίες», και το Bronze βραβείο στην κατηγορία «Sustainable Packaging / Σχεδιασμός Βιώσιμων Συσκευασιών» για τη νέα συσκευασία έτοιμων φαγητών ιδιωτικής ετικέτας «Chef Select».

Το podcast της μπίρας Μάμος για τα πάθη και τα λάθη είναι γεγονός Η σειρά podcast «Μάμος Διαδικτυακή Ραδιοφωνία» έρχεται. Ένα podcast εμπνευσμένο και αφιερωμένο στο πάθος και το μεράκι των ανθρώπων, αλλά και στα λάθη που τους οδήγησαν στο σήμερα, από την μπίρα που... «Εζυμώθηκε με πάθος». Ο Λάμπρος Φισφής, που είναι ο «Πάθος», και ο Διονύσης Ατζαράκης, που είναι ο «Λάθος», συντονίζουν –και ενίοτε αποσυντονίζουν–, υποδεχόμενοι σε 4 μοναδικά επεισόδια τον ηθοποιό @ pygmalion_dadakarides (Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη), τον instagrammer φωτογράφο @Spathumpa (Κώστας Σπάθης), την εμπνευσμένη σχεδιάστρια μόδας Nidodileda (Τόνια Μητρούδη) και τα φοβερά και τρομερά Ancient Memes (Πέτρος Ντόκος & Κώστας Κρίνος). Οι εκλεκτοί καλεσμένοι μιλούν με τη συντροφιά μιας παγωμένης μπίρας ΜΑΜΟΣ για τις σκέψεις, τις συμπτώσεις και τα λάθη που τους οδήγησαν να ασχοληθούν με το δικό τους πάθος.

56 lifo – 22.10.20

week

ΘΕΑΤΡΟ

Ερωτικές καρτ ποστάλ από την Ελλάδα Μια παράσταση του Ανέστη Αζά, στην πρώτη του συνεργασία με τη Λένα Κιτσοπούλου, ένα καυστικό «αντι-αφιέρωμα» στο ελληνικό καλοκαίρι: συνήθειες, παθογένειες και μοτίβα θέρους, επιδημιολογικά φορτία, μαυρισμένα κορμιά, μουσικά σουξέ, γκρικ-λάβερ και καμάκια των ’70s, εφήμεροι έρωτες, χάπια, αφραγκίες κ.ά. Οι Ερωτικές καρτ ποστάλ από την Ελλάδα σταμάτησαν πέντε μέρες πριν από την πρεμιέρα, τον περασμένο Μάρτιο, εξαιτίας του lockdown. Η παράσταση ανεβαίνει τελικά στη Μικρή Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, με ανανεωμένο υλικό. ä 22/10-8/11, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107-109, Τετ.-Κυρ. 21:00, εισ.: 5-15 ευρώ

58

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΕΣ Τι καινούργιο ξεκινάει αυτή την εβδομάδα

ΣΙΝΕΜΑ Η Φωλιά Ένα ζευγάρι μετακομίζει στην Αγγλία του ’80 και έρχεται αντιμέτωπο με καλά κρυμμένες και δύσκολες αλήθειες. από τον θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

60

62

ΘΕΑΤΡΟ Η επιστροφή του Αλέξανδρου Αβρανά στο θέατρο με το «Σ’ εσάς που με ακούτε» της Λούλας Αναγνωστάκη

66

ΒΙΒΛΙΟ Το βιβλίο του Στέφανου Καβαλλιεράκη «1814-1821: Η προετοιμασία μιας Επανάστασης» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

topevents

talk

7

week

2 2- 28 οκτ ω β ρ ιου 2 0 20

απο τη γεωργια παπασταμου

Άννη Μαρκιτάνη Η καλλιτεχνική διευθύντρια του πρώτου Milano Design Film Festival Greece της Αθήνας μιλά για τις ενδιαφέρουσες προφεστιβαλικές δράσεις που ξεκινούν στην πόλη.

1 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 16o Athens Digital Arts Festival Στο πλαίσιο των δράσεων του 16ου ADAF διοργανώνεται μια ξεχωριστή διαδραστική phygital έκθεση που θα επεκτείνεται στην καρδιά της πόλης, αναδεικνύοντας το φυσικό τοπίο μέσα από ψηφιακά έργα. Το ADAF, επιδιώκοντας πάντα τη φυσική επαφή με το κοινό, βρήκε τον τρόπο να ενώσει με ασφάλεια τον ψηφιακό με τον φυσικό χώρο, με οδηγό την τεχνολογία αιχμής. Έως τις 25 Οκτωβρίου 2020, ο πεζόδρομος της Ερμού (πλατεία Αγίων Ασωμάτων) θα φιλοξενήσει έργα ανέπαφης διάδρασης και open-air screenings, συμπληρώνοντας τις δράσεις του 16ου Athens Digital Arts Festival. Έως 25/10, πεζόδρομος Ερμού (πλατεία Αγίων Ασωμάτων). Μείνετε συντονισμένοι στη FB σελίδα του ADAF https:// www.facebook.com/ADAFgreece/.

2 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Ελένη Σταθοπούλου, Η γεωμετρία των χρωμάτων

Κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες η Ελένη Σταθοπούλου συνέβαλε με το έργο της στη στροφή της νεοελληνικής τέχνης προς την αφαίρεση και την αμεσότερη σύνδεση των Ελλήνων εικαστικών με τη διεθνή καλλιτεχνική πρωτοπορία. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), διοργανώνει τώρα την πρώτη αναδρομική παρουσίαση της ζωγράφου, σε μια προσπάθεια να γίνει ευρύτερα γνωστό το έργο της. 19/10-10/1, Κέ-

58 lifo – 22.10.20

ντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, αίθριο 4ου ορόφου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, λεωφ. Συγγρού 364, Καλλιθέα, καθημερινά 09:00-20:00. Είσοδος ελεύθερη με ηλεκτρονική προεγγραφή.

3 ΘΕΑΤΡΟ Παίζοντας το θύμα

Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην Ελλάδα η μαύρη κωμωδία των πολυβραβευμένων αδελφών Όλεγκ και Βλαντίμιρ Πρεσνιακόφ, οι οποίοι συγκαταλέγονται στους γνωστότερους σύγχρονους Ρώσους συγγραφείς και εκπροσώπους του ρωσικού «νέου δράματος». Τα έργα τους συχνά χαρακτηρίζονται μαύρες κωμωδίες, γεμάτες σαρκασμό, ειρωνεία και έκδηλη διακειμενικότητα. Η θεματολογία τους περιστρέφεται γύρω από την παράδοξη βία του σύγχρονου τρόπου ζωής. Έως 1/11, Εθνικό Θέατρο - Ρεξ, Πανεπιστημίου 48, Τετ.-Κυρ.

20:00, εισ.: 5-13 ευρώ

4 ΘΕΑΤΡΟ Η κυρία του Μαξίμ Ο συντηρητικός γιατρός Πετιπόν ξυπνάει στο σπίτι του έπειτα από ένα ξενύχτι, στο οποίο τον παρέσυρε ο νεαρός φίλος του Μουζικούρ. Ο ίδιος δεν θυμάται τίποτα από την προηγούμενη βραδιά, όμως στο κρεβάτι του βρίσκεται μια νεαρή χορεύτρια από το «Μαξίμ». Η ζωή του σε ένα λεπτό γίνεται άνω-κάτω. Η νεαρή χορεύτρια, όμως, δεν λέει να φύγει από το σπίτι του, ακόμα και όταν εμφανίζεται η θρησκόληπτη σύζυγός του. Δαιμόνιοι σκηνικοί μηχανισμοί

STOEP TH PR ES S ΣΥΝΑΥΛΙΑ Κατερίνα Πολέμη Η Eλληνοβραζιλιάνα συνθέτρια και ερμηνεύτρια εμφανίζεται στο ΚΠΙΣΝ μαζί με τον Πέτρο Βαρθακούρη (κοντραμπάσο, κιθάρα) και τον Δημήτρη Παπαδόπουλο (τρομπέτα, φλικόρνο) και επιλέγει χαρακτηριστικές στιγμές από τις βραβευμένες μουσικές της για το θέατρο και τον κινηματογράφο (Ευρυδίκη, Μεγάλη Χίμαιρα, Μικρά Αγγλία, Γιούγκερμαν, Λυσιστράτη), μαζί με στιγμές από τη δισκογραφία της και διασκευές σε αγαπημένα ελληνικά και ξένα κομμάτια.

24/10, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, λεωφ. Συγγρού 364, Καλλιθέα, 21:00, εισ.: 5 ευρώ

Τι είναι το MDFF και πώς αποφασίσατε να επιχειρήσετε την ελληνική του διοργάνωση; Είναι ένα τετραήμερο ραντεβού με το design και την 7η τέχνη, που φέρνει κοντά ανθρώπους απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα. Η Αθήνα έχει έντονο πολιτιστικό αποτύπωμα στην ιστορία της αρχιτεκτονικής και του design. Ύστερα από έντονες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές και δυσμενείς οικονομικές συνθήκες παραμένει μια πόλη με φρέσκια ενέργεια και επιτυγχάνει σύγχρονα σταθερά βήματα. Λόγω της πανδημίας, το φεστιβάλ μετατέθηκε για το 2021. Τι περιλαμβάνουν οι προφεστιβαλικές δράσεις που θα δούμε σε λίγες μέρες; Οι προφεστιβαλικές δράσεις που θα πραγματοποιηθούν από τις 2 έως τις 8 Νοεμβρίου του 2020 σε μια σειρά από χώρους της Αθήνας, σε συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, παρουσιάζουν προβολές, συζητήσεις, εργαστήρια, ποδηλατοδρομίες και περιπάτους με αρχιτεκτονικές προεκτάσεις. Οι περισσότερες θα γίνουν με φυσική παρουσία ή σε εξωτερικούς χώρους της Αθήνας, ενώ κάποιες θα γίνουν διαδικτυακά. Πείτε μου λίγα λόγια για τις ποδηλατοδρομίες αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Το Riding Athens: Architectural e-Bike Tour είναι μια τρίωρη διαδρομή (μια απόσταση περίπου 18 χιλιομέτρων) με ηλεκτρικά ποδήλατα. Αυτό το αστικό ταξίδι ξεκινά από την περιοχή του ποταμού Ιλισού, το Μετς και το Παγκράτι, ακολουθεί την κύρια αρτηρία της Πανεπιστημίου, για να βουτήξει στις παλιές γειτονιές της οδού Αθηνάς και της πλατείας Ομονοίας, πριν εξερευνήσει τον νεότερο οικισμό της Κυψέλης και τμήματα της κάποτε αγροτικής περιοχής της οδού Πατησίων. Θα συναντήσουμε όμορφα νεοκλασικά σπίτια, κτίρια με αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες από την περίοδο 1950-1970 και μερικές εμπνευσμένες αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις σε ιδιωτικά και δημόσια κτίσματα. Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες θεματικές του φεστιβάλ είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Δώστε μου μια πρώτη γεύση απ’ όσα θα δούμε σε σχέση με αυτήν. Τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου, στις 20:00, θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ μικρού μήκους Elevation, που αφορά τον τρόπο που τα drones θα μεταμορφώσουν τις πόλεις, και θα μας δώσει τη δυνατότητα να προβληματιστούμε σχετικά με αυτήν τη ραγδαία και επαναστατική αλλαγή. Το πλήρες πρόγραμμα του Milano Design Film Festival Greece Athens (2-8/11) θα αναρτηθεί στη διεύθυνση www.mdffgreece.com, καθώς και στα κοινωνικά δίκτυα του MDFF Greece. Η συμμετοχή σε όλες τις μίνι εκδηλώσεις είναι μόνο κατόπιν εγγραφής στο Eventbrite.

και πνευματώδης σάτιρα στη φάρσα του Ζορζ Φεντό, που γράφτηκε το 1899. 21/10-31/12, Εθνικό Θέατρο - Κεντρική Σκηνή, Αγ. Κωνσταντίνου 2224, Ομόνοια, Τετ.-Κυρ. 19:30, εισ.: 13-25 ευρώ

5 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Imagine you wake up and there is no Internet

ΜΟΥΣΙΚΗ

Κρατική Ορχήστρα Αθηνών Υπό τη διεύθυνση της Φαίδρας Γιαννέλου, η ΚΟΑ ερμηνεύει την «Πολιορκία της Κορίνθου» του Ροσίνι, το κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ. 3 σε ντο ελάσσονα, έργο 37 του Μπετόβεν και την «Ιταλική» του Μέντελσον, Συμφωνία αρ. 4 σε A, έργο 90. Σολίστ η πιανίστρια Θεοδοσία Ντόκου.

Τι θα συμβεί αν ξυπνήσουμε μια μέρα και το Διαδίκτυο έχει εξαφανιστεί; Η έκθεση διερευνά τις επιπτώσεις της συνεχούς συνδεσιμότητας και της τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή. Με αφορμή την εμμονή μας με τις ψηφιακές τεχνολογίες θέτει ερωτήματα και επιχειρεί να συνεισφέρει στη συζήτηση για τη συνύπαρξη ανθρώπου και μηχανής στον 21ο αιώνα. Δεκατρείς καλλιτέχνες και 5 καλλιτεχνικές ομάδες παρουσιάζουν σενάρια από το παρόν και για το άμεσο μέλλον. Επιμέλεια: Κατερίνα Γκουτζιούλη και Voltnoi Brege. 22/10-15/11, Bios. Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 22-23/10: 17:00-22:00, Τρ.-Κυρ. 14:00-19:00, 14-15/11: 17:00-22:00, Δευτέρα κλειστά. Είσοδος ελεύθερη.

6 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Εμμανουήλ Μπιτσάκης, The pursuit of happiness

23/10, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Χίλτον, 20:30, εισ.: 8-25 ευρώ

DANCE Siss / Phuss: While you carry time our bodies hold history

Ο Εμμανουήλ Μπιτσάκης μετράει στο βιογραφικό του οκτώ ατομικές εκθέσεις, μεταξύ των οποίων και εκείνη με τίτλο «Faces of the Uigur through song & dance», την οποία πραγματοποίησε στη National Portrait Gallery του Λονδίνου το 2009 ως νικητής του BP Travel Award. Γνωστός για τα έργα του, που παντρεύουν τις αφηγηματικές σκηνές με την προσωπογραφία επάνω σε καμβάδες-μινιατούρα, ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί τεχνικές μικρογραφίας διαφόρων ειδών και προελεύσεων, εμπνευσμένες από τα μεσαιωνικά χειρόγραφα, τις αγιογραφίες της Κρητικής Σχολής, τα πορτρέτα-φυλαχτά της πρώιμης Αναγέννησης, τις εικονογραφήσεις εκδόσεων από την Περσία κ.ο.κ. 24/10-31/12, CAN Christina Androulidaki Galllery, Αναγνωστοπούλου 42, Κολωνάκι. Τρ.-Παρ. 12:00-15:00 & 17:00-20:00, Σάβ. 12:00-16:00, είσοδος ελεύθερη. Εγκαίνια: 24/10, 11:00-17:00

Ο Σπύρος Κουβαράς και η ελληνογαλλική ομάδα σύγχρονου χορού Synthesis 748 παρουσιάζουν τη νέα τους δημιουργία. Ο διεθνής χορογράφος με τις διακαλλιτεχνικές συνεργασίες, μεταξύ των οποίων και αυτές με το CICA Museum στη Νότια Κορέα και το art@CMS, πρόγραμμα του πειράματος CERN στην Ελβετία, δημιουργεί και αυτήν τη φορά ένα άχρονο χορογραφικό σύμπαν που δεν περιορίζεται στα σύνορα του πραγματικού.

26-27/10 & 2-3/11, Ροές, Ιάκχου 16, Γκάζι, 21:30, εισ.: από 12 ευρώ

7 ΘΕΑΤΡΟ Τέφρα και σκιά Με το έργο Χάρολντ Πίντερ σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα και πρωταγωνιστές τον Δημήτρη Ήμελλο και τη Μαρία Σκουλά ανοίγει η νέα σεζόν στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων. Το έργο πρωτοανέβηκε από τον Λευτέρη Βογιατζή το 2000 με τη Ρένη Πιττακή και τον ίδιο επί σκηνής. Τα βίντεο που αποτελούσαν μέρος της παράστασης υπέγραφε τότε ο Γιώργος Σκεύας. Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν στο φουαγέ του θεάτρου, πριν από την έναρξη της παράστασης, video-installation με πλάνα από το πρώτο ανέβασμα του έργου. 23/10-31/12, Θέατρο Οδού Κυκλάδων, Κυκλάδων 11 & Κεφαλληνίας, Κυψέλη, Τετ. 19:00, Πέμ.-Παρ. 20:30, Σάβ.-Κυρ.

18:30 & 20:30, εισ.: 12-17 ευρώ 22.10.20 – lifo

59

σινεμά

H ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Η Μεταφορά Σκηνοθεσία: Ηλίας Γιαννακάκης Το παλιό κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας δεσπόζει στο κέντρο της Αθήνας, με τους νεοκλασικούς του κίονες να προσπαθούν να θυμίζουν τη χρυσή εποχή του Περικλή και των αρχαίων σοφών. Ελάχιστοι από τους κατοίκους της πόλης φαίνεται να ενδιαφέρονται γι’ αυτήν. Ενώ έχουν ξεκινήσει οι προετοιμασίες για τη μεταφορά των λεηλατημένων και φθαρμένων μέσα στα χρόνια βιβλίων, η πόλη θυμίζει πεδίο μάχης.

Η Φωλιά The Nest Σκηνοθεσία: Σον Ντέρκιν Πρωταγωνιστούν: Τζουντ Λο, Κάρι Κουν, Ούνα Ρος, Τσάρλι Σότγουελ

week

Ο Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο

Κακό

α πο τον θ οδ ω ρ η κο υτ σογ ιαν νοπου λο

60 lifo – 22.10.20

Σον Ντέρκιν είχε εντυπωσιάσει στο Φεστιβάλ του Sundance με το καλτ δράμα Martha Marcy May Marlene με την Ελίζαμπεθ (και σαφώς πιο ταλαντούχα από τις τρεις αδελφές) Όλσεν. Πέρασαν 9 χρόνια από τότε, δούλεψε πάνω σε ταινίες που δεν έγιναν ποτέ, όπως το Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι(;) και η βιογραφία της Τζάνις Τζόπλιν με τη Μισέλ Γουίλιαμς, έγινε πατέρας και παραγωγός σε πρότζεκτ φίλων του και επανήλθε φέτος στο ίδιο φεστιβάλ, τηρώντας την υπόσχεση που είχε δώσει: η Φωλιά είναι ένα οικογενειακό θρίλερ με τόσο φροντισμένη και καλογραμμένη εσωτερικότητα, που κατατροπώνει άνετα το καταπατημένο από τη δωρεάν βία και τις αναμενόμενες ανατροπές είδος. Η μαεστρία του στην ένταση υποβάλλεται από την ατμόσφαιρα. Έχοντας ξεκινήσει ως οπερατέρ, συνεργάστηκε στενά με τον Ούγγρο dp Ματίας Ερντέλι (Ο γιος του Σαούλ) για να δημιουργήσει νατουραλιστικούς φωτισμούς, αφήνοντας συχνά τα πρόσωπα στη σκιά ή στο σκοτάδι. Η δύναμη της στιγμής αναδίδεται σε κάθε σκηνή με τρόπο διαφορετικό: οι βασικοί πρωταγωνιστές είναι ένα ζευγάρι, ο Ρόρι και η Άλισον, που μετακομίζουν από τις ΗΠΑ στην Αγγλία με την έφηβη κόρη τους και τον μικρότερο γιο τους. Η πρωτοβουλία ανήκει στον φιλόδοξο Βρετανό χρηματιστή Ρόρι, που θέλει να εκμεταλλευτεί την οικονομική συγκυρία και να αρπάξει την ευκαιρία του επερχόμενου Big Bang του 1986 από τα μαλλιά. Θα συνεργαστεί με τον γηραιό, έμπειρο προϊστάμενό του για να μεταφέρει τον αέρα της «κουρασμένης Αμερικής» στα παλιά του λημέρια, στους συγκριτικά αδαείς και άσχετους με τον ασύδοτο ριγκανισμό που μετέτρεψε τη χώρα σε μια επικίνδυνη φούσκα οπορτουνισμού. Ο Ρόρι επιμένει για την απόφαση του ξεσπιτώματος και διαβεβαιώνει την Άλισον πως «το ’χει», ελέγχει την κατάσταση, ακόμη και όταν, έχοντας προηγηθεί, τη φέρνει σε αμηχανία έχοντας νοικιάσει μια μπαρόκ έπαυλη στο Σάρεϊ, προσφέροντάς της, για να τη γλυκάνει, μια πανάκριβη

γούνα. Το σπίτι εξελίσσεται σε κύριο χαρακτήρα της ταινίας. Αχανές και χωρίς ψυχή, παρά τη βαρύτιμη κατασκευή και τα περίτεχνα έπιπλα, απειλεί να τους καταπιεί – «εδώ έμειναν οι Led Zeppelin όταν ηχογραφούσαν ένα άλμπουμ τους» της λέει για να την εντυπωσιάσει. Ο Ρόρι του Τζουντ Λο αριστεύει στη γοητεία και στο ψηστήρι, αλλά, όπως του επισημαίνει και το παμπόνηρο αφεντικό του, προσπερνά τις λεπτομέρειες και, σε πείσμα των προτερημάτων του, είναι καλύτερος όταν καβαλά το κύμα της επιτυχίας παρά στις δύσκολες φάσεις. Γίνεται εμφατικά σαφές πως τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το ιδανικό πλάνο όταν η Άλισον (εξαιρετική η Κάρι Κουν του τηλεοπτικού «Φάργκο»), που εκπαίδευε αναβάτες, αναγκάζεται να δουλέψει σε μια γειτονική φάρμα. Η άρνηση του Ρόρι να παραδεχτεί την πραγματικότητα εξηγείται σταδιακά και αποκαλύπτεται, ξεφλουδίζοντας τη χαριτωμένη επιφάνεια ενός άντρα σε άρνηση. Διακριτικά, η Φωλιά θίγει τον ανοίκειο γάμο δύο χωρών με βάση το χρήμα, χρησιμοποιώντας την προσωπική αλλοτρίωση ως μεταφορά για την ύπουλη ορμή της απληστίας. Ουσιαστικά, πραγματεύεται την ταυτόχρονη ενηλικίωση ολόκληρης της οικογένειας Ο’Χάρα, οδηγώντας στην υπόγεια αποδόμησή της στο τελευταίο ημίωρο της διάρκειας μιάμισης ώρας ταινίας. Δεν υπάρχουν σαφή όρια μεταξύ του καλού και του κακού στο σύμπαν του Ντέρκιν – ειδικά ο Ρόρι δεν διαθέτει καν το σατανικό πλεονέκτημα του Τζον Χοκς, ηγέτη της αίρεσης στη Μάρθα, αν και κατέχει την κοινωνικά αντίστοιχη τέχνη της αποπλάνησης. Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παραβολή για τις κατακτήσεις του #metoo, τοποθετημένη σε μια εποχή που οι γυναίκες συναινούσαν στον αυτοπεριορισμό τους, ειδικά αν συνοδευόταν από μια ζωή διακοσμημένη και λουσάτη.

VILLAGE RENTI 3 - VILLAGE MALL 9,13 - VILLAGE PAGRATI 4 - ΑΒΑΝΑ 1, 2 ΘΕΡΙΝΗ - ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1,2 - ΕΛΛΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 ΛΑΟΥΡΑ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2, 3 ΘΕΡΙΝΗ - TOWN CINEMAS 1 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ 1

Ένας χαρισματικός επιχειρηματίας μετακομίζει οικογενειακώς στην Αγγλία με την ελπίδα να επωφεληθεί από τη γενικότερη άνθηση στο Λονδίνο της δεκαετίας του ’80. Καθώς η σύζυγός του δυσκολεύεται να προσαρμοστεί και η υπόσχεση για μια νέα αρχή σιγά-σιγά ναυαγεί, το ζευγάρι θα έρθει αντιμέτωπο με καλά κρυμμένες και δύσκολες αλήθειες.

Η Εθνική Βιβλιοθήκη, ως γηραιά και αξιοπρεπής κυρία, με έντονη την ανάγκη να ονειρευτεί ένα καλύτερο μέλλον για την πολύτιμη περιουσία που διαφυλάσσει, μιλά σε πρώτο πρόσωπο, ορθώνεται με μελαγχολία και μια αδιόρατη ανησυχία για τη μεταφορά της από την κεντρική γειτονιά, όπου στεγαζόταν επί δεκαετίες, από την ίδρυσή της, στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος (για να στεγαστεί, πλέον, στα ερείπια μιας νεκρόπολης που ανακαλύφθηκε κατά τις εργασίες!) και θυμάται τα δραματικά γεγονότα που συνέβησαν μπροστά στα μάτια της στην ιστορική διαδρομή της. Παραπονιέται που ελάχιστοι την τίμησαν για να διαβάσουν και να μελετήσουν (από τους φοιτητές και τους ψαγμένους μέχρι τον Μάρλον Μπράντο και τον Χαϊλέ Σελασιέ) σε σχέση με όσους περιδιάβηκαν το διάσημο προαύλιό της, από τους φασίστες μέχρι τους διαδηλωτές στο φιξ ραντεβού τους. Ορθώς, ωστόσο, στέκει με σεβασμό μπροστά σε αυτούς που έπεσαν μαχόμενοι στο κατώφλι της. Η κινηματογραφική «μεταφορά» που προκύπτει είναι σαφής: η ύπαρξη και η λειτουργία της, που συμπίπτει με το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος, αναδίδει τη στυφή γραφειοκρατία και τη σκονισμένη παρακμή της, αλλά ταυτόχρονα φανερώνει, εκτός από την ευσυνειδησία και το φιλότιμο των «δράκων» υπαλλήλων, τους θησαυρούς που κρύβει στα σπλάχνα της, εκείνα τα έντυπα φυλαχτά που συντηρούν την ανεκτίμητη γνώση και την πλούσια ιστορία όχι μόνο ενός έθνους αλλά και του οικουμενικού πνεύματος και της αντίστασης της σκέψης μπροστά στους ανθρώπινους οδοστρωτήρες. Ο έμπειρος σκηνοθέτης Ηλίας Γιαννακάκης εργάστηκε επί 4 χρόνια με πολλά γυρίσματα και εκτεταμένη αρχειακή έρευνα, υιοθετώντας λόγια, σταθερή και ψύχραιμη αφήγηση και ισορροπώντας ανάμεσα στο κύρος και την ευαισθησία σε ένα δημιουργικό ντοκιμαντέρ που, σημειωτέον, δεν είναι προϊόν ανάθεσης ή παραγγελίας, γι’ αυτό και κρατά σωστές αποστάσεις και σχολιάζει ό,τι χρειάζεται να επισημανθεί. ΔΑΝΑΟΣ 1

Θα έρθει η φωτιά O que arde Σκηνοθεσία: Όλιβερ Λαξ Πρωταγωνιστούν: Aμαντόρ Αρίας, Μπενεντίκτα Σάντσεζ, Iνάτσιο Αμπράο Όταν ο Αμαντόρ βγαίνει από τη φυλακή, έχοντας εκτίσει ποινή για εμπρησμό, θα επιστρέψει στο πατρικό του σε ένα μικρό χωριό στα βουνά της Γαλικίας, όπου η καθημερινή ζωή με την ηλικιωμένη μητέρα του είναι γεμάτη δυσκολίες και στερήσεις. Σύντομα μια νέα μεγάλη φωτιά στην περιοχή θα στρέψει πάλι τα βλέμματα πάνω του.

Γυρισμένο στη Γαλικία της βορειοδυτικής Ισπανίας, τόπο καταγωγής του γαλλοτραφούς σκηνοθέτη Όλιβερ Λαξ και σκηνικό του αξέχαστου Γαλαξία του Λιουίς Μπουνιουέλ, το Θα έρθει η φωτιά, που τιμήθηκε με τον Χρυσό Αλέξανδρο και το βραβείο ανδρικής ερμηνείας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 2019 και νωρίτερα με το βραβείο της κριτικής επιτροπής στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστιβάλ Καννών, παρακολουθεί την επιστροφή ενός εμπρηστή στο χωριό του μετά την αποφυλάκισή του. Ο Αμαντόρ (τον υποδύεται ο ερασιτέχνης ηθοποιός Αμαντόρ Αρίας, βλοσυρός και λακωνικός) μένει με τη γηραιά μητέρα του Μπενεντίκτα (ειλικρινής και απέριττη η Μπενεντίκτα Σάντσεζ), βοηθάει στις δουλειές στο χωράφι και στα ζώα και αντιμετωπίζεται με συγκρατημένη συμπάθεια αλλά και χλεύη από τους συγχωριανούς του – «μήπως έχεις φωτιά;» τον ρωτά περιπαικτικά ένας έξυπνος μετά από μια κηδεία. Περισσότερο παρατηρητική παρά ψυχολογική, η αφήγηση του Λαξ δεν μας επιτρέπει να μάθουμε τι κρύβεται πίσω από την ευγένεια του συνεσταλμένου ψηλόλιγνου άνδρα, αν και η κάμερά του μας προσφέρει ένα αβίαστο, ακαταμάχητο φυσικό πλαίσιο. ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2 - ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΔΙΑΝΑ - ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΘΕΡΙΝΟ

Το μυστικό μας The secrets we keep Σκηνοθεσία: Γιούβαλ Άντλερ Πρωταγωνιστούν: Τζόελ Κίναμαν, Νούμι Ραπάς, Κρις Μέσινα Στην Αμερική, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια γυναίκα που έχει ξαναφτιάξει τη ζωή της στα προάστια μαζί με τον σύζυγό της θα βρεθεί ξανά μπροστά στον εφιάλτη που έζησε τότε εξαιτίας της οικογένειας που μετακομίζει στο γειτονικό τους σπίτι.

Η Νούμι Ραπάς υποδύεται μια ρουμανικής καταγωγής νοικοκυρά και μητέρα ενός αγοριού, παντρεμένη με Αμερικανό γιατρό που γνώρισε κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ελλάδα, η οποία αναστατώνεται όταν συναντά τυχαία έναν άνδρα που νομίζει πως

είναι ο βασανιστής της και δολοφόνος της αδελφής της. Τα ανεπούλωτα τραύματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι το θέμα του δράματος εποχής Το μυστικό μας, τοποθετημένο στην ήσυχη προαστιακή Αμερική των ’50s. Ο σκηνοθέτης Γιούβαλ Άντλερ από την αρχή προτείνει ένα θρίλερ εκδίκησης που διαδραματίζεται κυρίως στο υπόγειο όπου κρατείται ο ελβετικής καταγωγής ύποπτος (που δηλώνει ανήξερος) για τη ναζιστική θηριωδία, και ενώ παίρνει μια ενδιαφέρουσα θέση για το θέμα της μετατοπισμένης δικαίωσης στο φινάλε, λείπει η βαθιά ένταση και η πειστικότητα – η Ραπάς, στα όρια της επανάληψης μετά το Κορίτσι με το τατουάζ, δεν εξελίσσει την υποκριτική της προσέγγιση, συνεπώς δεν βοηθά, ούτε συγκινεί.

VILLAGE RENTI 8,14,20 - VILLAGE MALL 3,6,11,14 - VILLAGE PAGRATI 5 - VILLAGE FALIRO 1,7,8 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,3 - ODEON GLYFADA 1,2 - ODEON ESCAPE 2,4 - CINERAMA - ΙΝΤΕΑΛ - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1 - ΟΡΦΕΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ - ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ - ΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΟ

Ο μυστικός κήπος Σκηνοθεσία: Μαρκ Μάντεν Πρωταγωνιστούν: Κόλιν Φερθ, Τζούλι Γουόλτερς, Ντίξι Έγκεριξ Η Μέρι είναι ένα δεκάχρονο ζωηρό κορίτσι που ζει στην Ινδία με τους ευκατάστατους γονείς της. Όταν αυτοί πεθαίνουν αιφνιδίως, αναγκάζεται να πάει στην Αγγλία και να ζήσει με τον θείο της και την αυστηρή οικονόμο του. Εκεί, μη έχοντας κάτι καλύτερο να κάνει, εξερευνά την έπαυλη και ανακαλύπτει καλά κρυμμένα οικογενειακά μυστικά.

Γραμμένο το 1911, το γνωστό παιδικό μυθιστόρημα της Φράνσις Χόγκσον Μπέρνετ φώναζε από νωρίς πως έπρεπε αποτυπωθεί στην οθόνη, κάτι που συνέβη μόλις 8 χρόνια αργότερα και αρκετές φορές μέχρι σήμερα. Η ιδιαιτερότητα της τωρινής μεταφοράς του Μαρκ Μάντεν είναι πως με την ευκολία των CGI ο κήπος της ιστορίας γίνεται ένα πολύ πιο εντυπωσιακό θέαμα, που περνά εύκολα στη σφαίρα του μεταφυσικού έτσι όπως ενώνεται με τις χαμένες ζωές της μητέρας του νεαρού κοριτσιού και της συζύγου του αυστηρού και μοναχικού θείου της, που τη φιλοξενεί. Χωρίς να γίνεται έρμαιο του θεάματός της, καθώς η εικόνα παίζει μεν σημαντικό ρόλο αλλά δεν καταπίνει τους πρωταγωνιστές και τις ερμηνείες τους, η ταινία χάνει σχεδόν ολοκληρωτικά το κομμάτι του μυστηρίου μέσα στο σπίτι και στη γύρω περιοχή, το οποίο συνόδευε παλιότερες μεταφορές, για χάρη μιας πιο σαφούς κατεύθυνσης σε ό,τι αφορά τις ηλικίες στις οποίες απευθύνεται, που είναι πλέον μικρότερες σε σχέση με το παρελθόν. * Κριτική από τον Τάσο Μελεμενίδη VILLAGE RENTI 6,13,15 - VILLAGE MALL 3,9,10 - VILLAGE PAGRATI 1,2 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 4 - ΟDEON GLYFADA 2 - ODEON ESCAPE 2,3,6 - ΑΒΑΝΑ 1 ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ - ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2 - ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1,2 - ΕΛΛΗ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2 ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2 - TOWN CINEMAS 1,2

22.10.20 – lifo

61

θέατρο

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

πάρις ταβιτιάν

week Η επιστροφή του Αλέξανδρου Αβρανά στο θέατρο Ο βραβευμένος στη Βενετία σκηνοθέτης ανεβάζει το τελευταίο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη στο Εθνικό Θέατρο και παραμένει ενθουσιώδης με κάθε του νέο πρότζεκτ, παρά τις αναποδιές που του έχουν συμβεί στο παρελθόν.

Η

απ ό τον αλέ ξ αν δ ρ ο δι α κοσάβ β α

62 lifo – 22.10.20

επιστροφή σου στο θέατρο γίνεται με το τελευταίο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη, μια όχι τόσο προφανής επιλογή για σένα, θεωρώ. Γιατί επέλεξες το «Σ’ εσάς που με ακούτε»; Η Νίκη και ο Ήχος του όπλου έχουν ανέβει αρκετές φορές. Με αυτό το έργο έχω μια σύνδεση, λόγω του Βερολίνου, όπου διαδραματίζεται. Επίσης, έχει ένα ενδιαφέρον «κρυφό» πολιτικό κομμάτι. Μιλά γι’ αυτούς τους χαρακτήρες που βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο και, όπως και να το κάνουμε, η εποχή που ζούμε είναι μεταιχμιακή. Έχουν τελειώσει οι πολιτικές ιδεολογίες, έχει έρθει μια πρωτοφανής πανδημία που κανείς δεν περίμενε, σαν ταινία sci-fi – κακή κιόλας, χωρίς δράση. Εμένα, λοιπόν, με ενδιέφεραν πολύ αυτοί οι χαρακτήρες. Είναι δύσκολο έργο, είχε πρωτοανέβει από τον Λευτέρη Βογιατζή το 2003, έχει πολύ μεγάλη αποσπασματικότητα, γιατί η Αναγνωστάκη προσπαθεί εδώ να ξεπεράσει τον μοντερνισμό, να μιλήσει για το τέλος του. Μες στην προσπάθειά της να φτιάξει όλον αυτόν τον παράλογο κόσμο, χάνει λίγο αυτό που σήμερα το θέατρο και ο κινηματογράφος χρησιμοποιούν περισσότερο, τη straight forward αφήγηση. Αυτή την αφήγηση προσπαθώ να φτιάξω εγώ. Προερχόμενος και από τον κινηματογράφο και έχοντας σχέση με τα σενάρια, προσπάθησα να κρατήσω την ουσία του έργου, κάνοντας μια δραματουργική επεξεργασία. Δεν με ενδιαφέρει να υποτιμήσω το έργο αλλά να το αναδείξω. Ξέρεις, τα έργα που είναι σε άμεση σχέση με την εποχή τους πολλές φορές παλιώνουν. Αυτό, τότε, ήταν μια παράσταση κάπως πιο devised theatre, που ήταν ένα πιο «θεμιτό» είδος, την περίοδο της απελευθέρωσης του θεάτρου.

— Το είδαμε πολύ στην Ελλάδα, το εξάντλησαν, θα μπορούσαμε να πούμε, οι δημιουργοί. Το φέραμε από τη Γερμανία και την Αγγλία, το είδαμε αρκετά. Απλώς, κάποια στιγμή, τελείωσε η εποχή που μιλούσαμε μπροστά από ένα μικρόφωνο. Αυτό που με ενδιαφέρει εμένα, και έχω βρει μια φόρμα υπερβολής, βασίζεται στην έννοια του μελοδραματισμού. Έχοντας σπουδάσει στο Βερολίνο, έζησα αρκετά τους Γερμανούς, οι οποίοι είναι ένας πολύ παγωμένος λαός. Για να μπορέσουν να κρύψουν αυτήν τη συναισθηματική αποστασιοποίηση, υιοθετούν μια φόρμα εξωτερική –την οποία βλέπουμε στον γερμανικό κινηματογράφο, στο θέατρο δεν υπάρχει τόσο–, στο πλαίσιο της οποίας υποτίθεται ότι παίζουν όπως θα έπρεπε να παίζουν. Η κοινωνία τους είναι έτσι δομημένη και νομίζω ότι αυτή η κοινωνία υπάρχει παντού πια. Αυτοί οι άνθρωποι, για να μπορέσουν να υπάρξουν, έχουν φτιάξει ένα ζωτικό ψεύδος. Για παράδειγμα, ο ένας χαρακτήρας λέει «θα πάω να τελειώσω το βιβλίο μου». Δεν πιστεύω καν ότι έχει γράψει παραπάνω από μία σελίδα, αλλά είναι σαν αυτούς τους καλλιτέχνες που περιφέρονται και λένε «θα κάνω μια ταινία, θα γράψω ένα βιβλίο», για να αντέξουν την ανυπαρξία τους. Η άλλη, μετανάστρια δεύτερης γενιάς, λέει «θα γυρίσω στην Ελλάδα, στους δικούς μου ανθρώπους», ενώ ζει σε ένα σπίτι με Έλληνες και πιστεύει ότι, ερχόμενη στην Ελλάδα, θα βρει ξανά την ταυτότητα που ούτε εκεί έχει, αλλά ούτε εδώ θα αποκτήσει, γιατί εδώ θα είναι μια μετανάστρια της Γερμανίας και εκεί μια Ελληνίδα μετανάστρια. Γενικότερα, όλοι οι χαρακτήρες ζουν ένα ζωτικό ψεύδος που προσπαθούν με νύχια και με δόντια να

info «Σ’ εσάς που με ακούτε» της Λούλας Αναγνωστάκη Δραματουργική επεξεργασία - σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Αβρανάς Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Στάθης Κόικας, Λάμπρος Κτεναβός, Aλέξανδρος Μαυρόπουλος, Μιχάλης Μουλακάκης, Γιώργος Μπινιάρης, Αγλαΐα Παππά, Αρετή Πασχάλη, Ξένια Παυλοπούλου, Ελένη Ρουσσινού, Γιώργος Στάμος Εθνικό Θέατρο – Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» 30/10/2020-3/1/2021 Τετ.-Κυρ. 20:30

κρατήσουν, για να μην αποκαλύψουν τον φόβο τους. Ο φόβος είναι πολύ σημερινό πράγμα. Η ανασφάλεια και η ανημπόρια μπροστά σε καταστάσεις είναι πολύ εμφανείς. Η οικονομική κρίση κάπως ξαναέρχεται με την πανδημία, το μέλλον είναι αβέβαιο. Αυτά είναι στοιχεία που με ενδιέφεραν στο έργο.

— Αυτές οι θεματικές είναι που θες να αναδείξεις εν έτει 2020 από ένα έργο του 2003; Ακριβώς. Ουσιαστικά το 2003 ήταν πολύ κοντά με το ’89, που έπεσε το Τείχος του Βερολίνου. Τώρα πια δεν είναι, εμείς βλέπουμε τα απόνερά του. Ζούμε το τέλος των ιδεολογιών, που πάρα ταύτα κάπου υπάρχουν ακόμη. Ειδικά στην εποχή μας, ποια ιδεολογία επιβιώνει μπροστά στο «θα ζήσω ή θα πεθάνω»; — Το έργο ήταν να ανέβει πέρσι και φέτος έπρεπε να γίνει προσαρμογή στα μέτρα για τον Covid-19. Τι αλλαγές έκανες; Έχεις ένα μεγάλο τραπέζι για σκηνικό. Είναι η έννοια του σπιτιού. Όλα είναι μαύρα γιατί έτσι δημιουργείται ένα κινηματογραφικό focus στους χαρακτήρες. Τα κοστούμια και τα σκηνικά της Παπαγεωργακοπούλου για μένα είναι εξαιρετικά. Όλοι μου οι συνεργάτες είναι εξαιρετικοί, κάποιοι προέρχονται από τον χώρο του κινηματογράφου. Η ιδέα του μεγάλου τραπεζιού, που είναι έξι μέτρα –κάπως αφύσικο–, προέκυψε από την ανάγκη τα επτά άτομα που θα κάθονται γύρω από το τραπέζι να έχουν ενάμισι μέτρο απόσταση μεταξύ τους. Βέβαια, το έργο πραγματεύεται και την απόσταση των χαρακτήρων και των συναισθημάτων. Ουσιαστικά η Αναγνωστάκη έχει φτιάξει επτά χαρακτήρες οι οποίοι, ως επί το πλείστον, είναι μονολογικοί. Λένε αυτά που θέλουν να πουν, μονολογούν, και δεν περιμένουν κανέναν αντίλογο. Αυτό υπάρχει έντονα και στην εποχή μας. Και τα social media το τροφοδοτούν αυτό, όλοι αισθάνονται σπουδαίοι ή νομίζουν ότι υπάρχει ανάγκη να μιλήσουν, χωρίς καν να έχουν λόγο πολιτικό. Μέσα από αυτή την απόσταση, που υποχρεωτικά υπάρχει, αλλά ενυπάρχει και στο έργο από το 2003, νομίζω ότι μπορέσαμε να χτίσουμε ένα σκηνικό updated, που προάγει τον συναισθηματικό κόσμο των χαρακτήρων. Ζούμε και με την καθημερινή αβεβαιότητα, είναι πολλές οι παράμετροι. Θέλουμε να κρεμάσουμε έναν πολυέλαιο κοντά στη σκηνή και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Η απόσταση θα παραμείνει τέσσερα μέτρα από τον θεατή; Θα μεγαλώσει; — Είχες αλλαγές στη διανομή των ηθοποιών σου. Γιατί; Είμαι πολύ αυστηρός και απαιτητικός με τους ηθοποιούς. Σε ένα έργο του οποίου η δομή είναι δύσκολη και η αφήγησή του κρατιέται μέσα από τους χαρακτήρες, εκείνοι είναι που κάνουν την παράσταση μαγική. Ο μελοδραματισμός των συμπεριφορών είναι που κρατάει τον θεατή και βλέπουμε την εξέλιξη των χαρακτήρων, που φαινομενικά έχουν υιοθετήσει στάσεις οι οποίες κρύβουν τρόμο και αδυναμία. «Οι αδύναμοι, όταν ενωθούν, θα μας φάνε». Θεωρώ ότι οι ηθοποιοί είναι μια δύσκολη περίπτωση. Στο Miss Violence και στο Love me not έκανα 4 και 8 μήνες πρόβα, αντίστοιχα.

— Εντελώς θεατρικές οι πρόβες σου και στον κινηματογράφο, σωστά; Ίδιες, όπως εδώ. Η διαφορά είναι ότι στο σινεμά μπαίνει και μία κάμερα, ενώ εδώ προσπαθώ να κάνω το ίδιο με το βλέμμα του θεατή. Η έννοια του μοντάζ και της σκηνοθεσίας υπάρχει και στην παράσταση. Οπότε ταυτόχρονα απαιτείται μεγάλη τεχνική και συγκέντρωση. Το πιο σημαντικό είναι ότι χρειάζεται εμπλοκή, πρέπει να δούμε ότι διακυβεύεται κάτι για τον ηθοποιό. Αλλιώς παίζουν τον ίδιο ρόλο από παράσταση σε παράσταση.

— Είσαι ευχαριστημένος από την τελική σου δια-

νομή; Πολύ. Κοίτα να δεις, οι αντικαταστάσεις εμένα δεν με φοβίζουν, γιατί όλα είναι για το καλό της παράστασης. Είχα 5 στις 10 αντικαταστάσεις, κάποιες ήταν για τον κορωνοϊό. Ο Γιάννης Βογιατζής, ας πούμε, που ήταν στην αρχική διανομή, δεν μπόρεσε να έρθει λόγω ηλικίας.

— Πάμε στα κινηματογραφικά. To «Miss Violence» βραβεύτηκε στη Βενετία πριν από λίγα χρόνια. Ωστόσο δεν είδαμε στα σινεμά ούτε το «Dark Crimes» με τον Τζιμ Κάρεϊ ούτε το «Love me not», που ακολούθησαν. Περιμέναμε να δούμε νέο υλικό από σένα και δεν το είδαμε. Γιατί; Το Dark Crimes είναι μια πονεμένη ιστορία. Υπήρξε πρόβλημα με τους παραγωγούς και τους χρηματοδότες. Δεν είχα το final cut, γι’ αυτό και δεν το υποστήριξα.

— Είναι ένα φαινόμενο που έχει συμβεί σε πολλές περιπτώσεις στο Χόλιγουντ, από το «Blade Runner» του Ρίντλεϊ Σκοτ μέχρι το «Alien 3» του Φίντσερ. Είναι μάθημα κινηματογράφου το να δεις πώς γίνεται μια ταινία από έναν σκηνοθέτη και πώς τελικά μπορεί να βγει. Το Dune του Ντέιβιντ Λιντς είναι κλασική περίπτωση, επίσης. Δυστυχώς, αυτή η ταινία θα μπορούσε να έχει βγει πάρα πολύ ωραία. Την τράβηξα σε δύσκολες συνθήκες, γιατί, ενώ ήταν αμερικανική και είχε μεγάλο μπάτζετ, είχαμε μόνο 32 μέρες για γύρισμα. Το αποτέλεσμα ήταν πολύ αντιαμερικανικό. Δεν ήταν μια ταινία του Τζιμ Κάρεϊ που τη σκηνοθέτησε ο Αβρανάς αλλά μια ταινία του Αβρανά όπου έπαιζε ο Τζιμ Κάρεϊ.

— Τι σου άφησε αυτή η εμπειρία; Πολύ μεγάλη στενοχώρια. Ενδιαφέρονταν πολύ τα φεστιβάλ να την επιλέξουν και τελικά βρεθήκαμε με μια μέτρια ταινία, παρότι είχε όλο τον τσαμπουκά

ενός Ευρωπαίου σκηνοθέτη. Τους είπα «this is not my vision». Θύμωσα, γι’ αυτό στη συνέχεια έκανα μια πολύ θυμωμένη ταινία, το Love me not.

— Για πες γι’ αυτήν – ούτε αυτή την είδαμε. Κοίτα, για μένα είναι αριστούργημα. Στο Σαν Σεμπαστιάν ήταν μεγάλο φαβορί. Τελικά, αποφάσισαν να παίξουν το αμερικανικό χαρτί, γι’ αυτό έδωσαν τα βραβεία σε αμερικανικές ταινίες. Εμένα με ενδιαφέρει το σινεμά να είναι controversial. Είδα τις προάλλες ξανά την Κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας του Μπουνιουέλ και θυμήθηκα γιατί μπήκαμε στον κινηματογράφο. Θέλαμε να προβληματίσουμε, να βάλουμε τον κόσμο να σκεφτεί. Ξέρω ότι ο κόσμος έχει προβλήματα, αλλά λύνονται διαφορετικά, με ένα ανώτερο επίπεδο σκέψης. Έχουμε μπερδέψει πια την έννοια του προβλήματος με τον προβληματισμό. Τέλος πάντων, αυτή η ταινία ήταν πολύ τολμηρή και σκληρή. Βέβαια, έγινε κάπως πιεσμένα οικονομικώς, όπως γίνονται όλες οι ταινίες στην Ελλάδα, παρότι ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος (σ.σ. ο παραγωγός της Faliro House) πάντα με στηρίζει. Είχε ένα φινάλε πολύ σκοτεινό, χωρίς καμία κάθαρση, γιατί αυτό ήταν το ζητούμενο. Μάλλον η εποχή μας δεν το θέλει αυτό. Εκεί μπαίνει το κομμάτι των διανομέων.

— Μα έχουν τη νέα ταινία του Έλληνα δημιουργού που πήρε βραβείο σκηνοθεσίας στη Βενετία και δεν την προβάλλουν; Γιατί; Τις ταινίες τις χειρίζονται οι παραγωγοί και οι διανομείς. Δυστυχώς, η διανομή στην Ελλάδα θεωρώ ότι δεν μπορεί να υποστηρίξει αυτό που λέμε «νεοελληνικό σινεμά».

Ουσιαστικά η Αναγνωστάκη έχει φτιάξει επτά χαρακτήρες οι οποίοι, ως επί το πλείστον, είναι μονολογικοί. Λένε αυτά που θέλουν να πουν, μονολογούν, και δεν περιμένουν κανέναν αντίλογο. Αυτό υπάρχει έντονα και στην εποχή μας.

— Το βλέπουμε και από τα εισιτήρια. Ακριβώς. Εγώ δεν μπορώ να καταλάβω πώς το Miss Violence, με τόσα βραβεία και τόση διεθνή αναγνώριση, έκανε στην Ελλάδα 20.000 εισιτήρια. Όποιος το είδε ενθουσιάστηκε. Το εγχώριο σινεφίλ κοινό ορίζεται στα 100.000 άτομα, άρα κάποιος δεν κάνει καλά τη δουλειά του. Πώς θα υποστηρίξουν, λοιπόν, μια σκληρή ταινία; Είναι followers και όχι leaders. Έτσι έχουν γίνει και τα φεστιβάλ, δυστυχώς. Έχουν αλλάξει πολύ τα πράγματα, ακολουθούν τις τάσεις, αντί να ορίζουν τι θα πει σινεμά.

— Έχεις πλάνο για την επόμενη ταινία σου; Έχω. Το Apathy. Γαλλική-δανέζικη-βελγική-ρωσική παραγωγή. Γνωρίζεις το «σύνδρομο των παρατημένων παιδιών»; Έχει παρατηρηθεί σε παιδιά των μεταναστών των πρώην ανατολικών χωρών, Ρώσων, Βούλγαρων, Γιουγκοσλάβων, που αναζητούν στη Σουηδία πολιτικό άσυλο. Η Σουηδία έχει αλλάξει στάση τα τελευταία χρόνια στο μεταναστευτικό λόγω της ανόδου της ακροδεξιάς, αλλά εξακολουθεί να κάνει πολλά για τους μετανάστες. Προσφέρει τροφή, στέγη, χρήματα και παιδεία στα παιδιά τους. Όταν, λοιπόν, έρχεται η διαδικασία του ασύλου, έχοντας περάσει περίπου ένας χρόνος, και τα παιδιά τελικά δεν πάρουν άσυλο, πέφτουν σε κώμα. Δεν ξυπνάνε για κανέναν άλλον λόγο παρά μόνο όταν αισθανθούν ξανά την ελπίδα. Δεν υπάρχει κανένα φάρμακο. Τώρα έχει εμφανιστεί αυτό το σύνδρομο και στην Ελλάδα και στην Αυστραλία και είναι μια πολύ ωραία αλληγορία για τα παιδιά και την κοινωνία στην οποία έρχονται να μεγαλώσουν.

22.10.20 – lifo

63

© s. padovani/awakening/ getty images/ ideal image

βιβλίο

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

week

Σεμπάστιαν Μπάρι: «Δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι η Ελλάδα θα επέτρεπε να μολυνθεί από το δηλητήριο της ακροδεξιάς» Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου.

α πο τ η ν τιν α μα ν δ η λαρ α

64 lifo – 22.10.20

Η

γραφή του Σεμπάστιαν Μπάρι, ενός από τους πιο εμβληματικούς συγγραφείς του αγγλόφωνου κόσμου, πυκνή και μεστή στα πρώτα του βιβλία, γίνεται με τα χρόνια ολοένα και πιο τρυφερή: απόδειξη το τελευταίο του βιβλίο Χίλια Φεγγάρια (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου), που είναι ουσιαστικά η συνέχεια του Μέρες δίχως τέλος ( Ίκαρος) και αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής Ινδιάνας, την οποία υιοθέτησαν, προσφέροντάς της φροντίδα και αγάπη, οι

κατεξοχήν εχθροί της και ερωτικό ζευγάρι, ο Τόμας ΜακΝάλτι και ο Τζον Κόουλ. «Με λένε Γουινόνα. Παλιά μ’ έλεγαν Οτζιντζίντκα, που θα πει τριαντάφυλλο»: έτσι ξεκινάει το βιβλίο του πολυβραβευμένου και τρεις φορές υποψήφιου για το βραβείο Μπούκερ Ιρλανδού συγγραφέα (άλλα βιβλία του που κυκλοφορούν στα ελληνικά είναι το Μακριά, πολύ μακριά από τις εκδόσεις Πόλις και η Μυστική Γραφή και το Εις γην Χαναάν από τον Καστανιώτη), το οποίο περιγράφει τη δυσκολία της μικρής Ινδιάνας να επιβιώσει και να βρει την ταυτό-

τητά της μέσα στο χάος της μετεμφυλιακής Αμερικής. Για τη νέα του ηρωίδα, τους πολέμους, τη βία αλλά και τη Χρυσή Αυγή και την αγάπη του για την Ελλάδα μίλησε στη LiFO ο Σεμπάστιαν Μπάρι σε μια αποκλειστική συνέντευξη.

— Έχω την αίσθηση ότι η Γουινόνα είναι ο πιο συναρπαστικός λογοτεχνικός ήρωας που έχετε δημιουργήσει μέχρι σήμερα. Πώς, αλήθεια, νιώθατε όταν τη διαμορφώνατε ως πρωταγωνίστρια, όταν της δίνατε φωνή, και μάλιστα τόσο ξεχωριστή; Η αλήθεια είναι ότι ένιωθα σαν να συνευρισκόμουν στο δωμάτιο με ένα πολύ ήσυχο, ευγενικό και ταυτόχρονα δυνατό άτομο. Σαν να με επισκεπτόταν με αδιανόητη ηρεμία, τάξη και ευπρέπεια και να με ανάγκαζε να της συμπεριφερθώ ανάλογα. Δεν ήθελα ούτε να την προσβάλω, ούτε να την ενοχλήσω, πόσο μάλλον να την ταράξω. Νομίζω ότι εξαρχής είχε τον δικό της τρόπο και τη δική της φωνή, οπότε το μόνο που μου έμενε ήταν να σταθώ σε μια γωνιά ακίνητος και να την παρακολουθώ, ήσυχα και αθόρυβα. Να γίνω ο μάρτυράς της. Ήταν μια άκρως απολαυστική και συνάμα πολύ απαιτητική εμπειρία. Ένιωθα μια τεράστια ευθύνη που γινόταν ακόμα μεγαλύτερη καθώς η Γουινόνα ανήκε σε άλλη εποχή, ενώ ταυτόχρονα ήταν διαχρονική και παράλληλα απαιτούσε τεράστια αφοσίωση και προσοχή, σαν να ήταν η μονάκριβή μου κόρη.

— Το καλό είναι ότι η Γουινόνα δεν είναι αυτό που φαίνεται. Δηλαδή, ενώ κουβαλάει πιστόλια και μαχαίρια, είναι ταυτόχρονα πολύ τρυφερή: της αρέσει να ακούει τα πουλιά, να τραγουδάει. Αλλά, τελικά, τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται για κανέναν χαρακτήρα του βιβλίου, αφού ακόμα και ο κατεξοχήν εχθρός της Γουινόνα, ο Αυρήλιος Λίτλφερ, της φέρεται με σεβασμό. Μήπως, τελικά, επιμένετε στη σωκρατική άποψη ότι κανείς δεν γεννιέται κακός; Από την εμπειρία μου, πολλές φορές διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι που θεωρούνται περιθωριακοί, άρα για κάποιους ασήμαντοι –όπως η κοινότητα των Ιρλανδών ταξιδευτών (σ.σ. πρόκειται για νομαδική εθνική μειονότητα Ρομά, στην πλειονότητά τους αγγλόφωνοι και καθολικοί στο θρήσκευμα) ή των φυλακισμένων–, έχουν τις πιο αξιοσημείωτες απόψεις για την ανθρώπινη ψυχή και τις εκφάνσεις της. Αντίστοιχα, αν και ο Αυρήλιος Λίτλφερ έχει μια τέτοια φήμη, εμείς τον βλέπουμε κατ’ ιδίαν με τη Γουινόνα. Αυτό, λοιπόν, δεν μπορούσα να το προβλέψω. Ακόμα κι εμένα με εξέπληξε καθώς έγραφα τη σκηνή της συνάντησής τους. Θεωρώ, λοιπόν, πως κάπως ανεπαίσθητα αναμειγνύονται τα υλικά στον χαρακτήρα, σαν τον αέρα στα υλικά του μείγματος ενός γλυκού, και το Καλό συνυπάρχει με το Κακό σε μια τεράστια πολλαπλότητα προσωπικών εκδοχών. Γιατί το Κακό είναι που τελικά αλατίζει το Καλό, το κάνει να είναι πιο σκληρό, άρα πιο ανθεκτικό – το ένα χρειάζεται το άλλο για να φτιαχτεί το μείγμα του προσώπου. Ας είναι καλά ο Σατανάς του Μίλτον και η καλή δουλειά που ο συγγραφέας έχει κάνει επ’ αυτού! (σ.σ. Τζον Μίλτον, ο ποιητής του Χαμένου Παραδείσου).

— Μια και μιλάτε για το Κακό, ας σκεφτούμε λίγο τη Ροζαλί που προσπαθεί να εξαλείψει το Κακό. Αλήθεια, μπορούμε να εξαλείψουμε τη βία, μπορούμε να βγούμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο ή είναι αυτή που κινεί, τελικά, τα νήματα της Ιστορίας; Εξαιρετική ερώτηση και, αλήθεια, δυσκολεύομαι να απαντήσω. Με βάζει σε σκέψεις. Η Ρώμη δεν θα ήταν τίποτα χωρίς πολέμους και δίχως επεκτατικές βλέψεις. Ενδεχομένως

να μην υπήρχε καν. Ωστόσο, είναι ο Καίσαρας που έδωσε χώρο στον Οράτιο και στους Μαικήνες – αν το σκεφτείς, όλοι αυτοί τελικά κάθονται στο ίδιο κάθισμα, και μάλιστα στο ίδιο ρόλερ κόστερ. Ξέρουμε ότι βία είναι το παραστράτημα των αρχικών μας προθέσεων, αλλά την ίδια στιγμή όλα όσα θαυμάζουμε, ειδικά τα ζώα, είναι γεμάτα πραγματικά θεαματική βία – για την ακρίβεια πρόκειται για πολλά είδη βίας. Ο πολιτισμός της Λακότα υπαγόρευε την αντοχή στον πόνο ως κάτι αξιοθαύμαστο, αλλά για να την αποδείξει κανείς θα έπρεπε να κάνει τον εκάστοτε αιχμάλωτο να υποφέρει. Πολλές φορές, μάλιστα, ήταν οι γυναίκες που αναλάμβαναν αυτόν τον ρόλο. Η Γουινόνα είναι πάντα έτοιμη, έχει μάθει να υπερασπίζεται τον εαυτό της, αλλά δεν παύει να αναλογίζεται μήπως θα έπρεπε να προβεί σε βίαιη αντεκδίκηση, ακόμα και ενάντια στον Τόμας και τον Τζον. Αυτό που ουσιαστικά απεχθάνεται είναι η ύπουλη και λανθάνουσα βία, αυτή η θρασύδειλη βία του βιασμού ή της δολοφονίας της άοπλης οικογένειάς της. Όσο για το θάρρος, το εκλαμβάνει ως μια μορφή «οξυμμένης διπλωματίας», κάτι που είχε μάθει από τη μητέρα της. Αλλά ξέρουμε ότι η διπλωματία και ο πόλεμος είναι έννοιες σύμφυτες. Μήπως, τελικά, όλοι μετριόμαστε κατά κάποιον τρόπο, άρα αναμετριόμαστε μέσα από τον κύκλο της βίας, και εκεί αποδεικνύουμε ποιοι είμαστε; Μήπως με το να γινόμαστε ακόμα πιο δυνατοί δεν ετοιμαζόμαστε μόνο για άμυνα αλλά και για επίθεση; Το μοναδικό αντίδοτο της Γουινόνα, το εμβόλιο που έχει για όλες αυτές τις προκλητικά οριακές ανθρώπινες ερωτήσεις, είναι η αγάπη: η αγάπη της για τον Τόμας και τον Τζον, δηλαδή για τους φονιάδες ουσιαστικά του δικού της λαού, και η αγάπη για τη Ρόζαλι και τον Τένισον, και τελικά για την Πεγκ, με την οποία στην αρχή είδαμε να ανταλλάσσει πυροβολισμούς. Αλλά η πραγματική αγάπη ξεπερνά όλα τα τραύματα. Αυτή νομίζω ότι είναι η νίκη της Γουινόνα απέναντι στη βία και, παρότι είναι δύσκολη, είναι πραγματική και καθολική.

— Ωστόσο οι Ινδιάνοι φαίνεται να υφίστανται απόλυτη βία στο βιβλίο, καθώς, όπως διαβάζουμε σε κάποιο σημείο, «το να σκοτώσει κανείς έναν Ινδιάνο δεν ήταν αδίκημα, αφού δεν ήταν τίποτε ιδιαίτερο». Μήπως αυτό το διαπιστώνουμε σε πολλές περιπτώσεις ρατσιστικής έκρηξης και σήμερα; Αναφέρομαι στην πρόσφατη ιστορία της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ και στο κίνημα του Black Lives Matter. Η αλήθεια είναι πως όλα μου τα διαβάσματα αναφορικά με την ιστορία της Αμερικής στα μέσα του 19ου αιώνα απηχούν καταστάσεις σημερινές κι αυτό γίνεται ακόμα πιο έντονο όσο περισσότερο διαβάζω για τη δουλεία. Σάμπως τα διαβάσματά μου να είναι ένα είδος συνέχειας και φόρου τιμής προς τον Τένισον, ο οποίος μου φαίνεται απτός και πολύ πραγματικός. Η ιδέα της Αμερικής ως ανοιχτής επιχειρηματικής ευκαιρίας, δηλαδή τού να μπορεί κανείς να βγάλει δολάρια από ένα δέντρο, ένα τοπίο, ένα ποτάμι, ένα βουνό, είναι ακόμα πολύ έντονη στις σύγχρονες ΗΠΑ. Σάμπως οι Ευρωπαίοι να μην εδραιώθηκαν ποτέ στην Αμερική, αντίθετα απ’ ό,τι οι ίδιοι υποστηρίζουν, αλλά να έρχονται από κάπου μακριά, γι’ αυτό και δίνουν την εντύπωση, ακόμα και τόσες γενιές μετά, σαν να έχουν μόλις φτάσει. Ακόμα μεγαλύτερο, όμως, ήταν το ψέμα ότι οι γηγενείς δεν εκμεταλλεύτηκαν τη γη όπως θα έπρεπε και ότι ήταν πολύ λίγοι για να τους παραχωρήσουν εδαφική κυριαρχία. Πόσοι εξαφανίστηκαν

και πόσες χιλιάδες ακόμα πέθαναν από ευρωπαϊκές αρρώστιες, χάθηκαν, χρεοκόπησαν και θυσιάστηκαν στον βωμό της απληστίας και της προδοσίας; Το ξέρετε καλά ότι ακόμα και όταν η δουλεία τερματίστηκε, μια άλλη μορφή δουλείας πήρε τη θέση της. Σε μέρη όπως το δυτικό Τενεσί μπορεί να είχαμε, κάποια στιγμή, μια μορφή αντεστραμμένης ελευθερίας και να δοκίμασαν μια μεταστροφή που σταμάτησε για λίγο, κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του ’60, τις μηχανές του ρατσισμού, ωστόσο τώρα βλέπουμε τα ίδια γρανάζια να ενεργοποιούνται και πάλι. Γιατί μπορεί ο ρατσισμός να παρέμενε το τραγούδι που προτιμούσαν να σιγομουρμουρίζουν τόσοι λευκοί Αμερικανοί καθώς έκαναν μπάνιο, τώρα όμως πλέον ακούγεται όχι μόνο σε όλο το σπίτι αλλά και έξω στους δρόμους, παντού. Και φυσικά θα έχετε παρατηρήσει ότι τέτοια θέματα δεν θίγονται στα δελτία των αμερικανικών ειδήσεων. Όλοι, όμως, γνωρίζουμε ότι οι μαύροι οδηγήθηκαν σιδηροδέσμιοι στην αμερικανική ήπειρο με τεράστια πλοία. Ότι οι γηγενείς εκδιώχθηκαν από τα εδάφη τους. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι μόνο αυτές οι δύο ομάδες έχουν πραγματικά δικαιώματα ιδιοκτησίας, τα οποία κερδήθηκαν μέσα από μεγάλο πόνο και διαρκείς διώξεις, και ότι ο καθένας οφείλει να υποστηρίξει τα δικαιώματά τους και να τους αναγνωρίσει ως πολίτες. Το χρέος μου, λοιπόν, προς τη Γουινόνα είναι να δείξω ότι αυτή και μόνο αυτή είναι η πραγματική αυτοκράτειρα της γης της.

— Αλήθεια η Ιστορία προκαλεί θλίψη, όπως λέτε στο βιβλίο; Κάθε φορά που βλέπω κόσμο που δεν θλίβεται, αυτομάτως σκέφτομαι ότι είναι επειδή έχουν την μπότα τους στον λαιμό κάποιου!

— Ωστόσο υπάρχει ελπίδα και η Γουινόνα λέει ότι αυτή έρχεται με την παιδεία. Αυτός είναι ο λόγος που εκείνη τελικά σώζεται, αφού μιλάει αγγλικά, ενώ οι άλλες κοπέλες της φυλής της δεν είχαν αυτό το προνόμιο. Είναι, τελικά, η παιδεία ο μόνος δρόμος προς τη λύτρωση; Για τη Γουινόνα, η οποία ισχυρίζεται ότι επιβίωσε όχι μόνο επειδή μιλάει αγγλικά αλλά και επειδή τα μιλάει με αριστοκρατικό τρόπο, νομίζω ότι η ανάγνωση δικαιολογεί γι’ αυτήν τα εξής: καταρχάς, μπορεί, μέσω αυτής, να καταλάβει και να συγχωρέσει τον Τόμας και τον Τζον, να ενισχύσει το ακόμα πιο ραφιναρισμένο σθένος της και επίσης να απολαύσει τη λύτρωση, όπως λέτε κι εσείς, που προσφέρει στις κοινωνίες η λογοτεχνία. Είναι η δική της μέθοδος «επιβίωσης», ο σπόρος που βλέπει επιτέλους να αποδίδει καρπούς. Ενδεχομένως τα κορίτσια της φυλής της, τα οποία έτσι κι αλλιώς πάντοτε ήταν στο περιθώριο της Ιστορίας, να μην είχαν ανάγκη από τέτοιου είδους πράγματα. Τα βιβλία είναι για τη Γουινόνα το υποκατάστατο του μεγαλείου της ζωής των γηγενών και λειτουργούν ως οιονεί αποζημίωση για την απώλειά της. Σε ένα προσχέδιο των Χίλιων Φεγγαριών, μάλιστα, είχα καταρτήσει μια λίστα με τα βιβλία που ενδεχομένως θα της δάνειζε ο δικηγόρος Μπρίσκο, για παράδειγμα το Middlemarch, που τότε μόλις είχε εκδοθεί!

— Πάντως, είναι ωραίο που, παρότι περιγράφετε μια τόσο ζοφερή εποχή της αμερικανικής ιστορίας, δεν εγκαταλείπετε την όμορφη και λυρική πρόζα. Ήταν αυτή η πρόθεσή σας; Το μόνο που είχε ο μικρός Ρόμπιν ήταν το τραγούδι (σ.σ. αναφέρεται στον μικρό Ρόμπιν από το δημοφιλές τραγούδι «Walkin’ to Missouri») – κι εγώ επίσης! Μεγάλωσα ανάμεσα σε ανθρώπους που μοναδικός τους πλούτος ήταν η γλώσσα. Η προ-θεία μου Άνι, που δεν είχε τίποτα στο

Πολλές φορές διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι που θεωρούνται περιθωριακοί, άρα για κάποιους ασήμαντοι, έχουν τις πιο αξιοσημείωτες απόψεις για την ανθρώπινη ψυχή και τις εκφάνσεις της.

όνομά της, ένιωθε πλήρη αγαλλίαση με την ομορφιά της πλάσης στη μικρή φάρμα της εδώ στο Γουίκλοου. Όσο για τη δική μου πίστη, την οφείλω σε αυτό που λέει η Ροσίν στη Μυστική Γραφή: «Ο κόσμος είναι πραγματικά όμορφος και αν δεν ήμασταν άνθρωποι, θα νιώθαμε αιώνια ευτυχία ζώντας σε αυτόν». Τα βουνά πίσω μου, τα ίδια βουνά που η Ροσίν γνώρισε, είναι τα δικά μου πραγματικά βιβλία.

— Τελικά, έχω την αίσθηση ότι το βιβλίο σας μιλάει για τη δικαιοσύνη. Και θα ήθελα, στο σημείο αυτό, να σας ενημερώσω ότι στην Ελλάδα μάς απασχολεί αυτές τις μέρες μια μεγάλη υπόθεση που αφορά την καταδίκη, για πρώτη φορά, των ηγετών της ακροδεξιάς Χρυσής Αυγής και τον χαρακτηρισμό της ως εγκληματικής οργάνωσης. Αλήθεια, πιστεύετε ότι η λογοτεχνία έχει λόγο σε τέτοια ζητήματα; Κατά πόσο μας βοηθάει να καταλάβουμε την έννοια της δικαιοσύνης σε συνδυασμό με τον καθημερινό μας βίο; Κάθε φορά που ακούω για την Ελλάδα και διαβάζω τις ειδήσεις, το κάνω από τη σκοπιά ενός ανθρώπου που έζησε στην Πάρο για έναν ολόκληρο χρόνο όταν ήταν 27 χρονών. Μιλάμε για (παλιά χρόνια) το 1980. Η Πάρος μού χάρισε κάτι που μου είχε λείψει από τα παιδικά μου χρόνια: καλή, ατσάλινη υγεία. Οι κάτοικοι της Νάουσας, παρ’ όλες τις πολυπλοκότητές τους, πρόσφεραν απλόχερη φιλοξενία σε έναν μπερδεμένο και τραυματισμένο νεαρό όπως εγώ. Κολυμπούσα ασταμάτητα και είχα μαυρίσει τόσο πολύ, που οι τουρίστες με έπαιρναν για Έλληνα, και ζούσα σε ένα σπιτάκι με ενοίκιο μόλις 15 λίρες τον μήνα. Έγραφα διαρκώς και ένιωθα να παίρνω τα πάνω μου σαν το αδέσποτο σκυλί που το περιθάλπουν μετά από καιρό αδυναμίας. Ήταν μόλις λίγα χρόνια μετά το τέλος της χούντας και μια πολύ κοντινή μου φίλη είχε μεγαλώσει με τους δυο γονείς της στη φυλακή (η αδελφή της κοπέλας που μου νοίκιαζε το σπίτι). Ήταν η περίοδος ακριβώς λίγο πριν από την πλήρη ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που το νησί έσφυζε από μια παράξενη κοινωνική ελπίδα. Φυσικά, υπήρχε ακόμη φτώχεια και έβλεπα ότι πολλές κοινωνικές αντιδράσεις οφείλονταν στις μνήμες από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα σπίτια στο χωριό, που για χρόνια έστεκαν το ένα δίπλα στο άλλο, μόλις είχαν αρχίσει να χωρίζουν τις αυλές τους. Οι γυναίκες, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια έπλεναν δημόσια τα ρούχα τους τραγουδώντας σε εύθυμη κατάσταση, είχαν αρχίσει να απομονώνονται στο σπίτι τους, με τα δικά τους πλυντήρια. Μια σιωπή απλωνόταν ανάμεσα στα σπίτια. Αλλά δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι η Ελλάδα θα επέτρεπε να μολυνθεί από το δηλητήριο της ακροδεξιάς. Η Ελλάδα! Η Πάρος! Ποτέ! Ο Σωκράτης δεν θα το άντεχε. Οπότε πραγματικά με σοκάρει αυτή η επέλαση, αν και την ίδια στιγμή έχω τη γνώμη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συμπεριφέρθηκε στην Ελλάδα με τον πλέον ατιμωτικό τρόπο την εποχή της οικονομικής κρίσης. Καθώς επιστρέφω νοερά από την Αθήνα στην αγαπημένη μου Πάρο, τόσα χρόνια πριν, και στέκομαι στην αποβάθρα μαζί με τους μαθητές του νησιού και βλέπω μπροστά μου τους αγαπημένους δρόμους κι αυτά τα πανέμορφα ασβεστωμένα σπίτια, καθώς γίνονται ένα με τα βουνά, μου φαίνεται ασύλληπτο ότι το σκηνικό έχει αλλάξει τόσο. Ξενοφοβία, καταπίεση, κρυμμένα δόγματα. Με τίποτα. Θα μπορέσει, άραγε, η αιώνια ομορφιά και ποίηση της Ελλάδας να διώξει μακριά όλα τα δεινά; Το εύχομαι, ειλικρινά, μέσα από την καρδιά μου.

sebastian barry

Χίλια Φεγγάρια Εκδόσεις Ίκαρος Μτφ.: Μαρία Αγγελίδου

22.10.20 – lifo

65

βρυζάκης θεόδωρος, ο παλαιών πατρών γερμανός ευλογεί τη σημαία της επανάστασης, 1865

βιβλίο

ΙΣΤΟΡΙΑ

week

1814-1821: Η προετοιμασία μιας Επανάστασης Ένα νέο βιβλίο Ιστορίας (πρώτο μέρος σε μια νέα σειρά από το Μεταίχμιο) καταγράφει τα σημαντικότερα γεγονότα που οδήγησαν στην Ελληνική Επανάσταση. Ο συγγραφέας του βιβλίου, ιστορικός, δρ. Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών (Πανεπιστήμιο Στρασβούργου), Στέφανος Καβαλλιεράκης και ο υπεύθυνος της εκδοτικής σειράς, καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο ΑΠΘ, Ιάκωβος Μιχαηλίδης μιλούν στη LifO.

από τον γιάννη πανταζόπουλο

66 lifo – 22.10.20

Τ

ο 2021 θα γιορτάσουμε την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Τα γεγονότα, οι ήρωες, οι καθοριστικές μάχες, ο ξεσηκωμός των υπόδουλων Ελλήνων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το πάθος και οι προσδοκίες για ελευθερία και αυτοδιάθεση καθιστούν την επέτειο της Παλιγγενεσίας το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας, ενώ παράλληλα συνθέτουν τις αιτίες που συνέβαλαν καταλυτικά στη θεμελίωση του νεοελληνικού κράτους.

Αναμφίβολα, η Ελληνική Επανάσταση σφράγισε την εποχή της νεωτερικότητας και εντάσσεται στα κομβικά σημεία της ευρωπαϊκής ιστορίας του 19ου αιώνα. Έτσι, η επέτειος των δύο αιώνων αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού και αποτελεί ιδανική ευκαιρία για αναστοχασμό, κατάθεση προβληματισμών και σκέψεων. Η προετοιμασία της Ελληνικής Επανάστασης το 1821 μέσα από τους πρωταγωνιστές, τα γεγονότα και τις συγκυρίες αναδεικνύεται στο τελευταίο βιβλίο του Στέφανου Καβαλλιεράκη που κυκλοφορεί

από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Στο βιβλίο αυτό σκιαγραφούνται τα πορτρέτα κορυφαίων προσωπικοτήτων της Επανάστασης και χαρτογραφούνται βασικές θεματικές. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια ιστορική μελέτη που ξεδιπλώνει πτυχές της πιο μεγαλειώδους στιγμής της νεότερης ελληνικής ιστορίας και προσφέρει στον αναγνώστη μια πλήρη ιστοριογραφική αφήγηση και ανάλυση η οποία συμβάλλει στη δημόσια συζήτηση. Τι προηγήθηκε της προεπανασταστικής περιόδου; Ποιοι λόγοι συντέλεσαν αποφασιστικά στην εκδήλωση της Επανάστασης; Ποια ερωτήματα προκύπτουν; Γιατί ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποτελεί, εκτός από εμβληματική μορφή του 1821, και ένα εξαιρετικό παράδειγμα συνάντησης δύο κόσμων;

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΒΑΛΛΙΕΡΑΚΗΣ «Το βιβλίο αυτό είναι μια προσπάθεια κατανόησης ενός κόσμου που ξεκίνησε από τόσο διαφορετικές γεωγραφικές, κοινωνικές και πολιτισμικές αφετηρίες και αφήγησης της ιστορίας αυτού του κόσμου που επέλεξε να επανατοποθετηθεί μέσα από την Επανάσταση του 1821, διεκδικώντας ελευθερία, νέα τοποθέτηση στον χώρο και τον χρόνο, μια προσέγγιση με νεωτερικές ιδέες, μια νέα ιστορική αφήγηση που θα μετέτρεπε μια επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε μια νέα οντότητα, εκείνη του έθνους-κράτους. Ενιαίο ελληνικό κράτος δεν συγκροτήθηκε στην αρχαιότητα, όμως υπήρχε η Ελλάδα ως μια κοινή πατρίδα την οποία όλοι όφειλαν να σέβονται και να υπερασπίζονται. Αυτό το αδιόρατο νήμα της υπεράσπισης αλλά και της πατρίδας επανεμφανίζεται μετά από τέσσερις αιώνες οθωμανικής κυριαρχίας στον ελληνικό χώρο και οδηγεί σε μια σειρά επαναστατικών και ρηξικέλευθων γεγονότων για τον ευρωπαϊκό και βαλκανικό χώρο. Η επανάσταση εναντίον μιας πανίσχυρης αυτοκρατορίας, η διάσπαση της ορθόδοξης κοινότητας των Βαλκανίων αλλά και η πρωτοφανής ιδέα για τη δημιουργία ενός έθνους-κράτους που έμελλε να διαρρήξει τον ως τότε πανίσχυρο κόσμο των αυτοκρατοριών: η περίοδος από το 1789 ως το 1848 είναι δυναμική και γεμάτη εντάσεις για την Ευρώπη, ξεκινώντας από τη Γαλλική Επανάσταση και φτάνοντας σε μια σειρά επαναστατικών κινημάτων που έχουν ως κίνητρο την ελευθερία, την κινητικότητα, την κοινωνική και πολιτική αναδιανομή. Το 1820-1822 είναι η στιγμή που ο άνεμος του Διαφωτισμού μοιάζει να εξασθενεί στην Ευρώπη, ακολουθώντας την ίδια αποτυχημένη μοίρα με τα επαναστατικά κινήματα της εποχής. Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 όχι μόνο έχει πετυχημένη έκβαση αλλά προτάσσει και πρωτοποριακά διακυβεύματα, όπως η εθνική ενοποίηση, η ενδυνάμωση της εθνικής συνείδησης και το χτίσιμο μιας ισχυρής εθνικής ταυτότητας. Έτσι, συνιστά ένα γεγονός ιδιαίτερα σύνθετο, το οποίο κινητοποίησε πολλές και διαφορετικές δυνάμεις του ελληνισμού, όπως ο εμπορικός κόσμος, οι Έλληνες της Διασποράς, ο πνευματικός κόσμος (οι γνωστοί ως σήμερα εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού), και, βέβαια, οι Έλληνες, οι Ρωμιοί που έμεναν στον ελλαδικό χώρο, οι οποίοι ανέλαβαν κυρίως το έργο του πολέμου. Αυτήν τη διαδρομή προς την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ξεκινώντας από το 1814 και το Συνέδριο της Βιέννης, που επανέφερε

Η Ελλάδα των ονείρων,

του Στέλιου Ράμφου

Μια μελέτη ανάλυσης των ονείρων του ελληνικού πολιτισμού κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός.

Τ

ι γυρεύει να διαβάσει ο Έλληνας μέσα στα όνειρά του; Τα όνειρά μας εκφράζουν τις διαφορετικές όψεις της Ιστορίας ή η Ιστορία σμιλεύει με τα όνειρα τις μορφές του βίου μας; Τα όνειρά μας τα φτιάχνουμε εμείς ή μας πλάθουν εκείνα; Με τα όνειρά μας, σήμερα, μας μιλάει το ασυνείδητο του Ευρωπαίου ανθρώπου ή το Υπερεγώ του Βυζαντινού; Προσφέρονται τα όνειρα που σώζονται από το παρελθόν μας για να ερευνήσουμε την αγωνία της ταυτότητας, της σχέσης μας με την εικόνα του εαυτού μας ατομικά και συλλογικά; Εγκλωβίζουν στο παραμύθι τους τις νοοτροπίες και τις συμπεριφορές ή μας ανοίγουν σε έναν μύθο μη συντελεσμένο, που η πραγματοποίησή του είναι στα χέρια μας; Η Ελλάδα των ονείρων είναι το νέο βιβλίο του Στέλιου Ράμφου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός και αποτελεί μια πρωτοφανή μελέτη συγκέντρωσης και ανάλυσης ονείρων του ελληνικού πολιτισμού. Όνειρα καταγεγραμμένα και σωσμένα μέσα στην ελληνική γραμματεία από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια έως και τον 20ό αιώνα. Ο Στέλιος Ράμφος, μέσα από τα όνειρα, συζητά τις πνευματικές αντιλήψεις και τη συμβολή κάθε εποχής στη δημιουργία της σημερινής μας πολιτισμικής ταυτότητας.

«Η “Ελλάδα των ονείρων” επιχειρεί να μας δείξει πώς να μη ζούμε το όνειρό μας στην Ελλάδα του παρελθόντος, για να δημιουργήσουμε και να τοποθετήσουμε τις ψηφίδες μιας πραγματικότητας ανοιχτής στο παρόν και το μέλλον».

www.armosbooks.gr/, FB: armos.ekdoseis.ekdiloseis, Instagram: armosbooks 22.10.20 – lifo

67

βαρβέρης νέστωρ λ. (1867 - 1954) ο κολοκοτρώνης κατευθυνόμενος προς τη νεμέα, 1908

βιβλίο

ΙΣΤΟΡΙΑ

week

πιο ισχυρό τον κόσμο των αυτοκρατοριών και περιθωριοποίησε τα επαναστατικά κινήματα, επιχειρεί να εξετάσει το παρόν βιβλίο, προσπαθώντας να συνδυάσει το διεθνές και το εσωτερικό πολιτικό πεδίο, τις ζυμώσεις, την οργάνωση, τα νήματα και τις παράλληλες πορείες, ώστε να καρποφορήσει αυτό που εύστοχα αποκλήθηκε «υβριδικό φυτό του 1821».

ΙΑΚΩΒΟΣ Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

από τον γιάννη παντ αζόπουλ ο

68 lifo – 22.10.20

«Η Ελληνική Επανάσταση κατατάσσεται δικαιολογημένα στις μεγάλες επαναστάσεις που σφράγισαν την εποχή της νεωτερικότητας. Η συμπλήρωση διακοσίων ετών από την έκρηξή της εύλογα έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των Νεοελλήνων, προκειμένου να πληροφορηθούν τα βασικά χαρακτηριστικά της. Προς αυτή την κατεύθυνση στοχεύει και η υπό έκδοση σειρά των εκδόσεων Μεταίχμιο. Φιλοτεχνώντας τα πορτρέτα πέντε εκ των κορυφαίων προσωπικοτήτων της Ελληνικής Επανάστασης (Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ιωάννης Καποδίστριας, Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Ρήγας Φεραίος) και αναλύοντας πέντε από τις βασικές θεματικές που σχετίζονται με αυτήν (“1814-1821: Η προετοιμασία μιας Επανάστασης”, “Τα συντάγματα του Αγώνα”, “Εσωτερικές έριδες

και διενέξεις”, “Από τη σφαγή της Χίου στην έξοδο του Μεσολογγίου”, “Ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων στην Επανάσταση”) φιλοδοξεί να συμβάλει στη δημόσια ιστορία και στον διάλογο για τον χαρακτήρα και τις μορφές της Παλιγγενεσίας των Ελλήνων. Τους τόμους της σειράς υπογράφουν διακεκριμένοι συνάδελφοι και ειδικοί επιστήμονες, χρησιμοποιώντας όλους τους κανόνες της επιστημονικής έρευνας. Η πρώτη μελέτη της σειράς εστιάζει στον αδιαμφισβήτητο στρατιωτικό ηγέτη της Ελληνικής Επανάστασης, τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Για τη δίχως εξωραϊσμούς και αποσιωπήσεις σκιαγράφηση της προσωπικότητας του Γέρου του Μοριά αξιοποιείται η ογκώδης βιβλιογραφία αλλά και η πλούσια απομνημονευματογραφία του Αγώνα, που περιλαμβάνει απομνημονεύματα και αναμνήσεις αγωνιστών αλλά και δεκάδων Φιλελλήνων. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης εξελίχθηκε στην αντιπροσωπευτικότερη προσωπικότητα της Ελληνικής Επανάστασης. Όχι άδικα, αν σκεφτεί κανείς τη συνολική του δράση. Επομένως, ήταν αναπόφευκτο να συγκεντρώσει την προσοχή, τη συμπάθεια και την αντιπάθεια, τη λατρεία αλλά και τον φθόνο, την αγάπη αλλά και το μίσος, όχι μόνο των Ελλήνων συνοδοιπόρων του αλλά και των Φιλελλήνων που συχνά έρχονταν σε επαφή μαζί του. Τα φυσικά χαρακτηριστικά του, η ηθι-

στέφανοσ καβαλλιεράκησ

1814-1821: Η προετοιμασία μιας Επανάστασης – Πρωταγωνιστές - Γεγονότα - Συγκυρίες Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο στις 29/10.

κή του συγκρότηση αλλά και το σύνολο των ενεργειών του κρίνονταν και εξυμνούνταν ή επικρίνονταν ανάλογα με τις πολιτικοκοινωνικές σκοπιμότητες και τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες. Όπως σωστά έχει παρατηρηθεί, στον βίο του συμφύρονταν διάφοροι ρόλοι, αυτοί του κλέφτη και του καπετάνιου των κλεφτών, αλλά και του συνεργάτη των προεστών, του λαϊκού ηγέτη, καθώς και του πολιτικού που συνδεόταν με εκπροσώπους των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων της εποχής, Η ελληνική πολιτεία, αναγνωρίζοντας την προσφορά του μεγάλου Έλληνα, τίμησε και εξακολουθεί να τιμά τη μνήμη του, δίνοντας το όνομά του σε δρόμους και πλατείες, φιλοτεχνώντας αγάλματα και διαδίδοντας το παράδειγμά του. “Ο Γέρος του Μοριά δεν υπήρξεν άτομον. Υπήρξεν ιδέα … Ο Κολοκοτρώνης ήτο η Ελλάς. Ήτο ο πιστός, ο ακατάβλητος, ο φλογερός οραματιστής του ονείρου, το οποίον εσφυρηλάτησε με την θερμήν πνοήν του εις ζωντανήν πραγματικότητα” έγραψε σε κύριο άρθρο της το 1930 η εφημερίδα “Εμπρός”. Και είχε δίκιο. Στο πρόσωπό του εκφράστηκε με τον πιο αντιπροσωπευτικό τρόπο η συλλογική εθνική συνείδηση. Αυτήν ακριβώς που ο ίδιος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είχε φροντίσει να περιγράψει με την ιστορική του φράση: “Ο Θεός υπέγραψε την ελευθερία της Ελλάδος και δεν παίρνει πίσω την υπογραφή του”».

A ΦΙ Ε ΡΩ ΜΑ

MEΡΗ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ ΣΤΟ

ΚΟΥΚΑΚΙ

Η αγαπημένη γειτονιά του κέντρου εξακολουθεί να είναι πρώτη στις προτιμήσεις του κοινού, ακόμα και την περίοδο του Covid-19. απο τη λινα ιντζεγιαννη. φωτογραφιες: γιωργοσ αδαμοσ 22.10.20 – lifo

69

TASTE 'N' MORE

KoukArt

A ΦΙ Ε ΡΩ ΜΑ

Το νέο στέκι που φέρνει τη δική του γοητεία σε μία από τις πιο όμορφες γειτονιές της Αθήνας. Είναι κάποιες περιοχές, κάποιες στιγμές, κάποιες βόλτες, που μπορεί να γίνουν έμπνευση και να σε παρασύρουν σε μια κατεύθυνση που ίσως δεν είχες σκεφτεί. Για τους δημιουργούς του KoukArt όλα αυτά συνδυάστηκαν με έναν τρόπο καρμικό και η βραδινή τους βόλτα στο Κουκάκι έγινε έρωτας – και ο έρωτας μόνο κάτι καλό μπορεί να φέρει. Ας πούμε, λοιπόν, ότι το νέο all-day spot είναι καρπός αυτής της σχέσης, ένα όνειρο που βρήκε τη θέση του ανάμεσα στα σοκάκια της ιστορικότερης και πιο τουριστικής περιοχής της Αθήνας. Και παρότι η μετα-covid εποχή δεν είναι ίδια με αυτή που γνωρίζαμε όταν βολτάραμε ελεύθερα, το KoukArt ήρθε ακριβώς τώρα, μετά το καλοκαίρι του κορωνοϊού, για να αποδείξει πως μπορούμε ακόμα να περνάμε καλά σε όμορφα στέκια που έχουν φτιαχτεί με αγάπη. Στο σταυροδρόμι Μισαραλιώτου, Τσάμη Καρατάσου και Βεΐκου θα βρεις το new-entry

της περιοχής που ανεβάζει ρολά κάθε μέρα στις 7 το πρωί για να προσφέρει τις γεύσεις αλλά και το χαμόγελο των ανθρώπων του. Και η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από αρωματικό καφέ και σνακ για να ξεκινήσεις τη μέρα σου, μέσα σε μια ατμόσφαιρα που σου φτιάχνει τη διάθεση και μοσχομυρίζει λαχταριστές γεύσεις, όπως τα κρουασάν βουτύρου, τα μίνι μηλοπιτάκια, τα τρομερά σουφλεδάκια με βέλγικη σοκολάτα και τα brownies σοκολάτας. Στα must-try, τα smoothies Lila Pause αλλά και τα σάντουιτς με σολομό ή κοτόπουλο. Σύντομα στο KoukArt θα βρεις τρομερό brunch αλλά και μια λίστα κρασιών από τους ελληνικούς αμπελώνες, που συνοδεύονται από πλατό με ελληνικά προϊόντα. Το KoukArt ήρθε για να ενσωματωθεί στην πιο γοητευτική γειτονιά της Αθήνας, αλλά τελικά καταφέρνει να προσθέσει σε αυτήν τη δική του γοητεία.

Κουκάκι

Νερατζιά

Μισαραλιώτου 1, Κουκάκι, 210 9222029 Facebook: KoukArt taste n more

70 lifo – 22.10.20

Η elegant εκδοχή της διασκέδασης στο Κουκάκι.

H Νερατζιά είναι ένα όνομα που μυρίζει αριστοκρατική Αθήνα και σου θυμίζει το κέντρο της πόλης από άλλες δεκαετίες. Κάπως έτσι αισθάνεσαι στο εξαιρετικό café-bistro που βρίσκεται στη γωνία Ζαν Μωρεάς και Βεΐκου, στο Κουκάκι. Το νεοκλασικό κτίριο του 1930 αποπνέει μια elegant ατμόσφαιρα που αναδεικνύεται σε κάθε λεπτομέρεια, από τις γύψινες ροζέτες στο ταβάνι και τη διακόσμηση με τα vintage στοιχεία μέχρι τον εντυπωσιακό πέτρινο τοίχο και την μπάρα από μάρμαρο και ξύλο. Η Νερατζιά δεν σε κερδίζει μόνο με την αισθητική του χώρου, σε κερδίζει και με την αισθητική των γεύσεων που επιμελείται ο σεφ Νίκος Νίκου, δημιουργώντας πιάτα για κάθε στιγμή της ημέρας. Το πρωινό περιλαμβάνει εξαιρετικές συνταγές με αβγά, pancakes και φυσικά αρωματικό καφέ, ενώ στις must-try επιλογές brunch θα βρεις το περίφημο πλέον μπέργκερ με κοτόπουλο ή μοσχάρι αλλά και το open sandwich, σε διαφο-

ρετικές εκδοχές. Η Νερατζιά γίνεται ιδανικός προορισμός για lunch break ή για μια εξαιρετική dining εμπειρία, προσφέροντας γευστικά πιάτα που θα συνοδεύσεις με κάποιο από τα εκλεκτά κρασιά του ελληνικού αμπελώνα. Η προσεγμένη λίστα περιλαμβάνει μια σειρά από προτάσεις που ανανεώνονται συνεχώς, προσφέροντας ό,τι καλύτερο από τον οινικό χώρο. Την ίδια φιλοσοφία με εκλεκτές ετικέτες θα βρεις και στην κάβα της Νερατζιάς, με premium αποστάγματα ή δροσιστικά signature cocktails, σε ένα μενού που έχει επιμεληθεί ο Ali Yassine, ενώ οι ήχοι μπλουζ και τζαζ συνοδεύουν το ποτό σου. Σύντομα θα απολαύσεις το ανανεωμένο μενού που έχει δημιουργηθεί για να επιβεβαιώσει την υψηλή αισθητική του χώρου, την προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια αλλά και την προσιτή πλευρά της πολυτέλειας.

Ζαν Μωρέας 6 & Βεΐκου, 210 9243025, Facebook: Neratzia, Instagram: neratzia.gr

Το Κουκί

Ψαγμένες γεύσεις για δυνατούς μύστες στον πεζόδρομο. Η εμπειρία ενός κοκτέιλ είναι μεγάλη υπόθεση. Κι αν κάποιος είναι γνώστης και μύστης αυτής της εμπειρίας, δεν μπορεί παρά να επισκεφτεί το Κουκί στο Κουκάκι. Σε ένα alternative ατμοσφαιρικό περιβάλλον, με τον Ρέι Τσαρλς να σε καλεί να κινηθείς στον ρυθμό του, απολαμβάνεις το βράδυ ένα κοκτέιλ «Naxos», που σε ταξιδεύει σε καλοκαιρινές γεύσεις με αλμύρα στο κορμί, ή ένα «Okiya», για τους πιο ψαγμένους... Ταυτόχρονα, οι γαστρονομικές επιλογές είναι πολλές και όλες διαλεγμένες! Pulled pork sandwich με σιγοψημένο χοιρινό, stripes κοτόπουλου με ξηρούς καρπούς, γαρίδες τυλιχτές σε

μπέικον και φύλλο ρυζιού πάνω σε sweet chilli sauce, φιλέτο χοιρινό μαγειρεμένο σε κενό αέρος με πουρέ γλυκοπατάτας και μια δροσερή σαλάτα με παξιμάδι χαρούπι, ντοματίνια, αβοκάντο και κρίταμο είναι η ιδανική πρόταση για να συνοδεύσεις το ποτό ή το κρασί σου. Κι όλα αυτά από νωρίς το μεσημέρι μέχρι το βράδυ, μια και το πρωί μπορείς να επιλέξεις τον καφέ σου μέσα από μια ποικιλία, σε συνδυασμό με κλασικές μαμαδίστικες αυγοφέτες, scrambled eggs με σολομό, γιαούρτι με φρέσκα φρούτα και γκρανόλα ή –γιατί όχι;–, μια αποδομημένη μηλόπιτα.

Λόλος

Γ. Ολυμπίου 5-9, Αθήνα, 211 4114705

Μια ιστορία 100 χρόνων στο Κουκάκι. Εάν δε ξέρεις τον Λόλο, σίγουρα δεν έχεις ζήσει την απόλυτη εμπειρία του τι εστί Κουκάκι. Το πιο γνωστό και παλιό τσιπουράδικο στη Γεωργίου Ολυμπίου μετρά κοντά 100 χρόνια ιστορίας! Με τον αέρα της παράδοσης, ο Λόλος έχει το προβάδισμα σε γεύση και απόλαυση, με τα ψητά και τα ψαρικά να συναγωνίζονται τα μαμαδίστικα μαγειρευτά της κυρίας Κατερίνας που όλοι αγαπάμε! Εδώ η ατμόσφαιρα έχει την ιδιαιτερότητα μιας άλλης εποχής, με τους θαμώνες Κουκακιώτες να κάθονται δίπλα σε τουρίστες, φοιτητές και οικογένειες με παιδάκια. Όλη μια μεγάλη παρέα, με μυρωδιές από κυριακάτικο οικογενειακό τραπέζι! Από νωρίς το πρωί κλα-

σικός ελληνικός καφές και τσίπουρα, ενώ από το μεσημέρι και μετά τα τραπέζια γεμίζουν ζωή, και φαΐ βεβαίως βεβαίως! Κουτσομούρες στο τηγάνι, φρέσκο χταπόδι σχάρας, μύδια αχνιστά, θράψαλο γεμιστό ολόκληρο και σαρδελίτσες δίπλα σε λουκάνικα Τρικάλων, σεφταλιά κυπριακή και μοσχαρίσιες μπριζόλες, όλα λουκούμι! Κι αν πεις για τα μαγειρευτά; Θα βρεις από αγριογούρουνο σαλμί και μελιτζάνα φούρνου μέχρι τα κλασικά κοκκινιστά φασολάκια και τις πατροπαράδοτες φακές! Μια πανδαισία από γεύσεις και μυρωδιές, μια κατάνυξη στον βωμό της κλασικής ελληνικής γαστρονομίας!

Γ. Ολυμπίου 5, Αθήνα, 210 9217266

22.10.20 – lifo

71

GASTRO PUB

Park Bench

A ΦΙ Ε ΡΩ ΜΑ

Εκλεκτές γεύσεις στην πιο χαλαρή εκδοχή διασκέδασης.

To «Comfort drinking, Easy dining» είναι μια εμπειρία που δημιουργεί καθημερινά το Park Bench. Το minimal all-day spot που βρίσκεται στο Κουκάκι σε υποδέχεται σε μια άκρως χαλαρή και φιλική ατμόσφαιρα για να σου προσφέρει μοναδικές γεύσεις σε πιάτα που θα σε εκπλήξουν με την εμφάνισή τους, χωρίς να ακυρώνει στο ελάχιστο την οικειότητα που αισθάνεσαι από την πρώτη στιγμή. Ο σεφ Δημήτρης Σούτσος εμπνέεται συνταγές από τη διεθνή κουζίνα και τις υλοποιεί με έναν τρόπο που κλείνει το μάτι στα υλικά της Μεσογείου, ενώ ο ανοιχτός σχεδιασμός σού δίνει τη δυνατότητα να έχεις άμεση σχέση με την ομάδα της κουζίνας με έναν τρόπο που, όπως περιγράφει ο σεφ, «βγαίνει και μπαίνει συναίσθημα». Άλλωστε, εδώ θα βρεις πιάτα που πρώτα απ’ όλα αρέσουν στους ίδιους τους ανθρώπους του Park Bench κι αυτό είναι που κάνει το μενού τόσο προσιτό και ταυτόχρο-

να προσεγμένο. Στα must-try είναι το ταρτάρ τόνου με τζίντζερ, είτε στην καλοκαιρινή είτε στη χειμερινή του εκδοχή, στις νέες προτάσεις θα βρεις τα λινγκουίνι με θαλασσινά, πέστο παντζαριού και κάσιους, ενώ η ψαρόσουπα βελουτέ είναι στις σταθερές επιλογές που πρέπει να δοκιμάσεις χειμώνα - καλοκαίρι. Το σούσι είναι αρκετός λόγος για να βρεθείς στο Park Bench και σύντομα ετοιμάζεται ο καινούργιος κατάλογος με ξεχωριστές προτάσεις. Όσο για τα γλυκά, η namelaka πικρής σοκολάτας και το κανταΐφι με κρέμα μαστίχας είναι σταθερές αξίες. Εξίσου σταθερή αξία είναι και το Park Bench, ένα μέρος όπου θα συναντηθείς από το πρωί για καφέ και brunch, θα επικοινωνήσεις, πίνοντας ένα ποτό ή δοκιμάζοντας μια εκλεπτυσμένη γεύση, και κυρίως θα νιώσεις καλά, χωρίς περιττές τυπικότητες.

Κουκάκι

Tiki Bar

Πραμάντων 10, Κουκάκι, 212 1065303, Facebook: ParkBench, Instagram: parkbench.ath

72 lifo – 22.10.20

Σταθερή αξία που δεν αλλάζει, ό,τι κι αν γίνει. Όταν πρέπει να μιλήσεις (ή να γράψεις) για το Tiki, σου έρχονται τόσες στιγμές στο μυαλό από εκείνες που έχεις ζήσεις στο ιστορικό και πρώτο exotica bar της Αθήνας, που δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις. Κι αυτό ίσως είναι το στοιχείο που κάνει το Tiki να διαφέρει, το ότι μέσα στα χρόνια παραμένει σταθερή αξία (από αυτές που έχεις τόσο ανάγκη) και σου προσφέρει με έναν τρόπο αυθόρμητο και αληθινό στιγμές που θα θυμάσαι για καιρό. Η τροπική ατμόσφαιρα, οι μουσικές που απευθύνονται στην πιο χορευτική πλευρά σου –ακόμα κι αν δεν τη γνώριζες μέχρι τότε– αλλά και τα μοναδικά κοκτέιλ που σε ταξιδεύουν σε μέρη μακρινά δημιουργούν την εμπειρία Tiki. Μια εμπειρία που μπορείς να ζήσεις όλη την ημέρα, αφού ο πρωινός καφές εδώ σε γεμίζει ενέργεια και οι γεύσεις γίνονται μια καλή αφορμή για να

επιστρέφεις στο αγαπημένο σου στέκι, είτε για το μεσημεριανό lunch break είτε για τη βραδινή βόλτα που συνδυάζει ποτό με φαγητό. Στο μενού, που έχει το άρωμα της έθνικ κουζίνας, θα βρεις πιάτα εύκολα και πεντανόστιμα που αναδεικνύουν τις γαστρονομίες του κόσμου.

Tα tiki fries με χαλούμι, γλυκοπατάτα, plantain και κέτσαπ από μάνγκο είναι στα must-try, όπως άλλωστε και το popcorn κοτόπουλο με καυτερή μαγιονέζα. Εκτός από τις ιδιαίτερες σαλάτες, μπορείς να επιλέξεις ανάμεσα σε μια σειρά από τρομερά τάκος (πρέπει να δοκιμάσεις το κοτόπουλο panko), μπέργκερ (εκπληκτικό το Hoola Hoop) ή πίτσες που θα σε ενθουσιάσουν. Ό,τι κι αν διαλέξεις, το Tiki Bar έχει πάντα να σου προσφέρει στιγμές που ορίζουν τη διασκέδαση. Κι αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει, ό,τι κι αν γίνει!

Φαλήρου 15, Μακρυγιάννη, 210 9236908 Facebook: Tiki Bar Athens, Instagram: tikibarathens

Peaky Barbers

Η εμπειρία της περιποίησης γίνεται δικαίωμα του σύγχρονου άνδρα.

To Peaky Barbers δεν είναι απλώς ένα σύγχρονο barbershop. Είναι ένα concept που απευθύνεται στον άνδρα, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εμπειρία, ένας χώρος που αναβιώνει την Αγγλία των ’40s και των ’50s μέσα από την ατμόσφαιρά του, πηγαίνοντας ταυτόχρονα την ανδρική περιποίηση ένα βήμα πιο πέρα. Η έννοια του barbershop που γίνεται μέρος συνάντησης, επικοινωνίας και ξεκούρασης επιστρέφει με τον πιο αυθεντικό τρόπο, αποδεικνύοντας πως και οι άνδρες έχουν ανάγκη από λίγο χρόνο για τον εαυτό τους. Η ομάδα του Peaky Barbers, ο Γιώργος, ο Ανδρέας, ο Πέτρος και ο Στέφανος, γνωρίζουν πολύ καλά πώς να δημιουργήσουν μια εμπειρία περιποίησης και το κάνουν καθημερινά, προσφέροντας κουρέματα κλασικά ή new age, περιποίηση γενειάδας, ξύρι-

σμα ή σχήμα και όλα αυτά κερνώντας αρωματικό εσπρέσο ή ουίσκι σε έναν χώρο που σε κάνει να νιώθεις άνετα. Η προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια είναι αυτή που μετατρέπει κάθε επίσκεψη σε ιεροτελεστία, αφού όλα, από την πούδρα μέχρι την κολόνια και από τις ζεστές πετσέτες μέχρι τα προϊόντα περιποίησης, έχουν επιλεγεί με βάση την αγάπη των ιδιοκτητών γι’ αυτό που κάνουν. Τα διακοσμητικά στοιχεία με τις ρετρό πινελιές συμπληρώνουν τη δημιουργία ενός χώρου που σε κερδίζει αμέσως. Αλλά εκείνο που σε κάνει να νιώθεις πραγματική απόλαυση είναι η στιγμή που σηκώνεσαι από την καρέκλα με μια αίσθηση ευεξίας και χαράς. Κι αυτό είναι ένα δικαίωμα που κατέκτησαν οι σύγχρονοι άνδρες και το Peaky Barbers έπαιξε τον δικό του καθοριστικό ρόλο σε αυτό.

Γευστικές ιστορίες από τα βάθη της Ασίας. Αν περπατώντας στο Κουκάκι νιώσεις έναν αέρα εξωτικό να σε παρασύρει, τότε βρίσκεσαι έξω από το Umami Panda, το ασιατικό spot που από την όψη του κιόλας έχει να σου πει ιστορίες από τα βάθη της Ασίας. Ιστορίες που μεταφράζονται σε γευστικές απολαύσεις μέσα από πιάτα που αποτελούν μια δημιουργική προσέγγιση στην πολυασιατική κουζίνα. Πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις το flap steak –αν είσαι λάτρης του κρέατος– αλλά και το αυθεντικό Pad Thai, ενώ θα σε ενθουσιάσουν τα περίφημα bao buns (σε οποιαδήποτε εκδοχή τους) αλλά και το σούσι, που είναι από τα καλύτερα που έχεις δοκιμάσει. Το Umami Panda είναι ένα από τα στέκια που ξεχωρίζουν στο Κουκάκι και όχι άδικα, αφού έχει να προτείνει ξεχωριστές γεύσεις μέσα σε μια ατμόσφαιρα που θα σε ταξιδέψει μακριά από το κέντρο της Αθήνας.

Η Αυλή

Umami Panda

Βεΐκου 46Α, Κουκάκι, 210 9245521, www.peakybarbers.gr FB: Peaky Barbers Athens, Instagram: peakybarbers.gr

Ένα σύγχρονο καφενείο με άκρως παρεΐστικη ατμόσφαιρα.

Το παραδοσιακό καφενείο αναβιώνει σε μια γειτονιά που της ταιριάζει η αυθόρμητη διασκέδαση, χωρίς τυπικότητες και επισημότητες. Το καφενείο «Η Αυλή» είναι πλέον σήμα κατατεθέν στο Κουκάκι για κάθε στιγμή της ημέρας, αφού εδώ ο ελληνικός καφές συναντά τα δροσιστικά κοκτέιλ, προσφέροντας ό,τι καλύτερο σε μια εντελώς παρεΐστικη ατμόσφαιρα με πολύχρωμες καρέκλες και χαμογελαστούς ανθρώπους. Από τον αρωματικό καφέ για όλα τα γούστα που θα συνοδεύσεις με πεντανόστιμες προτάσεις για brunch μέχρι τα ελληνικά αποστάγματα, τις μπιρίτσες ή τα κοκτέιλ που θα απολαύσεις το βράδυ με χειροποίητους μεζέδες, στην Αυλή όλα γίνονται για να σε κάνουν να νιώσεις όμορφα μέσα σε έναν χώρο που τον αισθάνεσαι τόσο οικείο, όσο την αυλή στο σπίτι του καλύτερού σου φίλου.

Γεωργάκη Ολυμπίου 8, Κουκάκι, 210 9218522 FB: @Umamipanda, Instagram: umamipanda

Γεωργάκη Ολυμπίου 4, Κουκάκι, 211 4051412, Facebook: Καφενείο η “Αυλή”, Instagram: kafeneioavli 22.10.20 – lifo

73

βγες έξω

ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ

week

Το Tarantella φέρνει την Ιταλία στο Περιστέρι Ένα νέο εστιατόριο με θεατρική διακόσμηση φιλοδοξεί να μας συστήσει εκ νέου την αυθεντική ιταλική κουζίνα με πιάτα που μας ταξιδεύουν σε κάθε γωνιά της Ιταλίας.

Τ Tarantella Αιμιλίου Βεάκη 9 & Ρούσβελτ Φραγκλίνου 8, Περιστέρι, 210 5785885 Facebook: Tarantella Locale Italiano Instagram: tarantella_locale_ italiano

α πό τη δώρα μά στορ α

74 lifo – 22.10.20

ο λένε Tarantella για να το θυμούνται εύκολα όλοι και βρίσκεται στο Περιστέρι, ένα τετράγωνο μακριά από την πολύβουη πιάτσα με τα καφέ, για να εξασφαλίζει την ησυχία που χρειάζεται κάποιος για να απολαύσει το γεύμα του. Πίσω από τη διακόσμησή του βρίσκεται ο Άλεξ Πετράκης, ο μάγος που στήνει τα πιο θεατρικά σκηνικά σε μαγαζιά, με στοιχεία μπαρόκ και ροκοκό, ώστε να παρασύρονται οι καλεσμένοι σε έναν ιδιαίτερο κόσμο. Το Tarantella ξεχωρίζει από μακριά. Στην είσοδό του ένα μικρό σιντριβάνι, που υπήρχε, απέκτησε την πατίνα του χρόνου για να θυμίζει fontana και οι ριγέ τέντες με τα χρυσά σιρίτια, σε συνδυασμό με τις κομψές, γύψινες ανθοστήλες αλλά και τις ζαρντινιέρες με τα κυκλάμινα, πρόσθεσαν έξτρα πόντους στο γοητευτικό αποτέλεσμα. Δεν θα μπορούσα να πω ότι το Tarantella εναρμονίζεται με το περιβάλλον. Μοιάζει να είναι ένας μικρός, ξεχωριστός κόσμος μέσα στη γειτονιά του, μια ευκαιρία για απόδραση ή μια μικρή δόση παραμυθιού που όλοι έχουμε ανάγκη. Εξάλλου, έχω την εντύπωση πως ο Άλεξ φτιάχνει τα μαγαζιά γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, για να μπορούν οι επισκέπτες τους να απολαμβάνουν κάτι εντελώς πλουραλιστικό και διαφορετικό, κάτι που να ξεσηκώνει τη διάθεσή τους και να μετατρέπεται σε εμπειρία. Στο βάθος του Tarantella βρίσκεται ένα εντυπωσιακό μπαρ. Στη σάλα του εναλλάσσονται ξύλινες και μαρμάρινες ροτόντες. Το πράσινο, υπέροχο μάρμαρο Τήνου προσθέτει σε πολυτέλεια και κομψότητα. Λίγο πριν από το μπαρ, μερικά κουπέ με κλασικούς δερμάτινους καναπέδες εξασφαλίζουν διακριτικότητα σε όσους επισκέπτες το επιθυμούν. Τα χρώματα, μέντα και βαθύ κόκκινο, ολοκληρώνουν τέλεια την εικόνα. Το Tarantella θα μπορούσε να βρίσκεται σε πολλές διαφορετικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και σε πολλές διαφορετικές χρονικές περιόδους της Ιστορίας.

Στην πόρτα μάς υποδέχτηκαν ο Πέτρος Κέρμαλης, που τον ξέρουμε από το Yuzu και το La Casa Azul, και ο Παναγιώτης Γιαννόγλου, πρώην σεφ του Yuzu και νυν του νέου ιταλικού. Συνιδιοκτήτες και μέλη της ομάδας, που εμπνεύστηκαν και δημιούργησαν το μαγαζί, δεν μπορούσαν να κρύψουν τον ενθουσιασμό τους για το νέο τους εγχείρημα. «Επιλέξαμε το Περιστέρι γιατί είναι η γειτονιά μας. Πιστεύουμε στη δύναμη που έχουν οι συνοικίες γύρω από την Αθήνα. Ακόμη και στην περίοδο πανδημίας που διανύουμε, τα συνοικιακά μαγαζιά δεν χτυπήθηκαν τόσο όσο τα μαγαζιά του κέντρου» μας λέει ο Πέτρος και ξέρουμε ότι έχει δίκιο. Πιστεύουμε, δε, ότι ένα καλό ιταλικό εστιατόριο έλειπε από το Περιστέρι. Φυσικά, το συγκεκριμένο είναι βέβαιο ότι θα συγκεντρώνει κόσμο από κάθε γωνιά της Αθήνας, όχι μόνο για τη διακόσμηση του Άλεξ αλλά και για το άρτιο και σωστά δομημένο μενού που δημιούργησε ο Γιάννης Στανίτσας, ο βραβευμένος σεφ με τη σοβαρή και πολυδιάστατη γαστρονομική ιστορία. Το Tarantella ανοίγει τις πόρτες του από το πρωί, με καθημερινό brunch, το οποίο έχει επίσης ιταλική ψυχή. Συγκεκριμένα, υπάρχουν δύο panini, το ένα με αυγά τηγανητά και προσούτo και το άλλο με προσούτo και πέστο βασιλικού. Στις υπόλοιπες επιλογές βρίσκεις αυθεντικά piadini σε γλυκές και αλμυρές εκδοχές. Εξαιρετικά έξυπνη επιλογή τα piadini, καθώς δεν τα βρίσκεις εύκολα αλλού και αποτελούν βασικό κομμάτι της ιταλικής, καθημερινής κουζίνας. Πρόκειται για μια πίτα χωρίς μαγιά που φτιάχνεται μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι μοιάζει με κρέπα, αλλά με πιο ανάλαφρη γεύση. Ξεχωρίσαμε την

piadina με καπνιστή γαλοπούλα, καβουρδισμένα καρύδια και γκοργκοντζόλα, αλλά και την άλλη, με σαλάμι πικάντε και μοτσαρέλα. Για όσους θέλουν κάτι γλυκό στο δεκατιανό τους, η piadina με μασκαρπόνε και σάλτσα από φρούτα του δάσους είναι σίγουρα μια λαχταριστή επιλογή. Δοκιμάσαμε, επίσης, μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα του καταλόγου που μας πρότεινε ο Παναγιώτης Γιαννόγλου που τρέχει το μενού με την υπόλοιπη ομάδα του. Ξεκινήσαμε με τα τραγανά arancini, τις κροκέτες από ριζότο με μανιτάρια του δάσους και τρούφα. Σερβιρισμένα με σάλτσα ντομάτας και βασιλικού, είναι τα καλύτερα arancini που μπορεί κάποιος να βρει στην Αθήνα κι αυτό το λέμε με απόλυτη βεβαιότητα. Σωστό και γευστικότατο και το καρπάτσιο, μαρτυρούσε τη διάθεση της κουζίνας να προσφέρει πιάτα με εκλεκτές πρώτες ύλες. Συνεχίσαμε με πιο βαθιά βουτιά στην ιταλική κουζίνα και paccheri γεμιστά με λουκάνικο salsiccia και κρέμα πεκορίνο που έδινε στο πιάτο μοναδική ένταση και σπιρτάδα. Δεύτερη πάστα που έφτασε στο τραπέζι μας ήταν τα pappardelle με το ραγού. Και τα δύο ζυμαρικά, με το σωστό βράσιμο, την πλούσια γεύση και ποσότητα αλλά και την ισορροπημένη γεύση τους, κατάφεραν να μας μεταφέρουν νοητά στη γείτονα χώρα. Ξεκάθαρα, το μενού του Tarantella θέλει να είναι απόλυτα συνεπές με την ιταλική παράδοση. Κάθε πιάτο του, όπως τα σπιτικά νιόκι με μανιτάρια Λομβαρδίας, το σπαγγέτι aglio, olio e peperoncino ή τα ριζότι, είναι φτιαγμένο με απόλυτο σεβασμό στην πρωταρχική συνταγή. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τις πίτσες. Φανταστική ζύμη που θα ζήλευε και ο πιο άξιος πιτσαϊόλο της Νάπολης, σε έξι εκδοχές: είναι αναμενόμενο ότι θα αποκτήσει φανατικούς λάτρεις. Εμείς ενθουσιαστήκαμε με τη Mortadella e Pistachio, με φρέσκια μοτσαρέλα Fior di Latte, τυρί stracchino, μορταδέλα, κολοκύθι και τριμμένο φιστίκι, ένα γευστικό θαύμα που δεν χορταίνεις να απολαμβάνεις. Υπέροχη και η margarita με την μπουράτα, που έλιωνε στο στόμα. Το γεύμα μας ολοκληρώθηκε με ένα τιραμισού που είχε βάση brownies. Απαλό, τόσο στην υφή όσο και στη γεύση, μας άφησε την πιο γλυκιά εντύπωση για το Tarantella. Εμείς, βέβαια, θα σας λέγαμε να παραμείνετε στο μαγαζί για να απολαύσετε ένα από τα κοκτέιλ που έχει δημιουργήσει ο Βαγγέλης Γρηγορόπουλος. Το Νegroni που ήρθε στο τραπέζι μας, με το άρωμα θυμαριού, ήταν πραγματικά εξαιρετικό. Το Tarantella ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις το ταξίδι του και ξέρουμε ότι θα γράψει τη δική του ιστορία στην πόλη, θέτοντας ψηλά τον πήχη στην ιταλική κουζίνα. Φύγαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις και ανυπομονούμε να ξαναγυρίσουμε κοντά του.

Ασιατικό street food στην πιο ποιοτική εκδοχή του.

Ο

ι λάτρεις της ασιατικής κουζίνας χωρίζονται συνήθως σε δύο κατηγορίες: σ’ εκείνους που αγαπούν τη γεύση της και σ’ εκείνους που την εκτιμούν ως διατροφική συνήθεια. Ο Γιώργος Κουστένης δημιούργησε το Wok On Fire για να συνδυάσει και τα δύο στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη γευστική παράδοση της Ασίας. Ο βραβευμένος με δύo αστέρια Michelin σεφ Νίκος Καραθάνος δημιουργεί μια σειρά από εξαιρετικές προτάσεις σε ένα μενού που ταυτόχρονα προσφέρει μια διαφορετική εμπειρία, αφού εσύ επιλέγεις τη σύνθεση του γεύματός σου. Ξεκινώντας από τη βάση, δηλαδή τα νουντλς ή το ρύζι, μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα σε διαφορετικά κρέατα –μοσχάρι, φιλέτο κοτόπουλο ή ψαρονέφρι– ή θαλασσινά –μύδια και γαρίδες– και να δημιουργήσεις τη δική σου συνταγή, προσθέτοντας μια σειρά υλικών, από φρέσκα λαχανικά και αρωματικά μπαχαρικά μέχρι ανανά και φύτρες μπαμπού, αλλά και πιο ιδιαίτερες παρασκευές, όπως η πίκλα τζίντζερ ή τσίλι. Στις σάλτσες θα βρεις μια σειρά από επιλογές που θα καθορίσουν τη γεύση του πιάτου σου, από καρύδα κάρι και Teriyaki μέχρι τη Hot Sichuan για τους λάτρεις του καυτερού. Στις must-try προτάσεις είναι τα νουντλς με φα-

γόπυρο αλλά και το μαύρο ή κόκκινο ρύζι με teriyaki και σολομό, ενώ, αν είσαι vegetarian, εδώ θα βρεις πάνω από 100 επιλογές που σέβονται αυτή την κουλτούρα. Οι πρώτες ύλες που προσφέρονται ξεπερνούν τις 260 και, το πιο βασικό, όλες, μα όλες, έχουν περάσει από αυστηρό ποιοτικό έλεγχο. Γιατί εκείνο που κάνει το Wok on Fire να ξεχωρίζει στην κατηγορία street food είναι η αδιαπραγμάτευτη ποιότητα των πρώτων υλών, οι οποίες επιλέγονται με προσοχή, ενώ όλες οι παρασκευές ετοιμάζονται στη δική του πιστοποιημένη μονάδα παραγωγής – που είναι πιο περιποιημένη και από την κουζίνα του σπιτιού σου. Ό,τι και αν δοκιμάσεις είναι φτιαγμένο με την ίδια φροντίδα που θα το μαγείρευες σπίτι σου για να το μοιραστείς με την οικογένειά σου. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο πως το ασιατικό street food spot ξεκίνησε το 2015 στο Νέο Ηράκλειο και σήμερα μετράει άλλα 3 καταστήματα, στο Χαλάνδρι, στη Νέα Ιωνία και στη Φωκίωνος Νέγρη. Το Wok On Fire δεν μας μαθαίνει μόνο τη γαστρονομία της Ασίας αλλά μας την προσφέρει με σεβασμό στη διατροφική της αξία κι αυτό είναι πολύτιμο!

Νέο Ηράκλειο: Πεύκων 1Α, Χαλάνδρι: Αγίας Παρασκευής 10, Νέα Ιωνία: Αλέκου Παναγούλη 46Α, Κυψέλη: Φωκίωνος Νέγρη 18 Facebook: WOK ON FIRE Street Food Instagram: wokonfirestreetfood

22.10.20 – lifo

75

starfax week

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Τα οικονομικά θα απασχολήσουν τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο, καθώς προκύπτουν έκτακτα έξοδα και εισφορές, και από τις 23/10, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό, θα έχετε τουλάχιστον τις αντοχές για να φέρετε εις πέρας τις υποχρεώσεις σας. Ακατάλληλη εποχή για ακριβές αγορές. Στις 28/10 εισέρχεται η Αφροδίτη στο ζώδιό σας και θα ασχοληθείτε με τη βελτίωση της εμφάνισής σας, ωστόσο θα πρέπει να προσέξετε την αυξημένη σας όρεξη για γλυκά. Οι σχέσεις στον οικογενειακό τομέα είναι τεταμένες για εσάς του 2ου δεκαημέρου και δεν θα λείψουν οι παρεξηγήσεις με αγαπημένα σας πρόσωπα. Επιστρατεύστε την ψυχραιμία σας. Για εσάς του 3ου δεκαημέρου, μέχρι τις 28/10, που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στο ζώδιό σας, θα είναι ένα διάστημα μοναχικότητας, από κει κι έπειτα όμως θα δώσετε έμφαση στις προσωπικές σας επιθυμίες και θα κοινωνικοποιηθείτε περισσότερο.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Κάποια έκτακτα

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11]

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Κάποιες αλλαγές στον

Μια συνεργασία στην οποία ποντάρατε πολλά αρχίζει να σας προκαλεί άγχος και αμφισβητείτε τις αποφάσεις και τις επιλογές σας οι Σκορπιοί του 1ου δεκαημέρου, οπότε θα πρέπει να δείτε το συμφέρον σας δίχως συναισθηματισμούς. Στις 23/10 εισέρχεται ο Ήλιος στο ζώδιό σας και ουσιαστικά ξεκινά ο μήνας των γενεθλίων σας. Η διάθεσή σας θα είναι πιο ευχάριστη, η αισιοδοξία σας στα ύψη και θα είναι ιδανική εποχή για να βελτιώσετε την εμφάνιση και το επαγγελματικό σας προφίλ. Ανανεώστε τον ιστότοπό σας και εκμεταλλευτείτε τις δυνατότητες που θα έχετε μέσω της δημιουργίας ενός ηλεκτρονικού καταστήματος για την επιχείρησή σας. Εσείς του 2ου δεκαημέρου προσέξτε τον ανταγωνισμό και κυνηγήστε νέες ευκαιρίες. Η κοινωνική ζωή των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο θα είναι έντονη μέχρι τις 28/10, που επιστρέφει ο Ερμής στον Ζυγό, οπότε θα ασχοληθείτε με μια μυστική ερωτική σχέση.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]

από τη μα ρ ιβ ίκ υ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. gr )

76 lifo – 22.10.20

Η εργασία θα αποτελέσει προτεραιότητα για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο και από τις 23/10, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό, θα έχετε περισσότερη ενέργεια για να κυνηγήσετε τους στόχους σας. Ένα ταξίδι ή μια συνεργασία στο εξωτερικό ενδεχομένως να καθυστερήσει λόγων διαδικαστικών προβλημάτων ή μπορεί να αναβληθεί μια δικαστική υπόθεση. Προσπαθήστε να εξισορροπήσετε την επαγγελματική με την προσωπική σας ζωή και αποφύγετε τις υπερβολές με το φαγητό. Καινούργια πρόσωπα έρχονται στη ζωή των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο μέσω των σπουδών ή ενός σύντομου ταξιδιού στο εξωτερικό, οπότε δεν αποκλείεται να προκύψει ένα ερωτικό ειδύλλιο. Η οικογένεια και θέματα ακίνητης περιουσίας θα ευνοηθούν για εσάς του 3ου δεκαημέρου, καθώς προκύπτει μια συμφέρουσα αγοραπωλησία. Από τις 28/10, που εισέρχεται ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό, η επιστροφή ενός πρώην έρωτα θα ταράξει τις ισορροπίες σας.

τομέα της εκπαίδευσης σας έχουν σε συνεχή εγρήγορση και η ανησυχία σας είναι στα ύψη, με αποτέλεσμα να είστε αφηρημένοι οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Καθυστερήσεις στις μετακινήσεις σας ή πιθανή αναβολή ενός ταξιδιού θα αποτελέσουν πηγή έντασης και θα ξεσπάσετε σε λάθος άτομα. Από τις 23/10, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό, θα έχετε περισσότερη διάθεση να ασχοληθείτε με θέματα σπουδών και διαδικαστικά ζητήματα. Ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση των πόρων σας, καθώς έχετε μια τάση για υπερβολές εσείς του 2ου δεκαημέρου. Έντονη κοινωνική ζωή και επικοινωνία με φίλους μέχρι τις 28/10 θα γεμίσουν τις μπαταρίες των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο ευχάριστα. Από τις 28, που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό, οφειλές, εισφορές και δάνεια θα σας αναγκάσουν να ελαττώσετε τις εξόδους και την ψυχαγωγία.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Για τους Καρκίνους του 1ου δεκαημέρου ξεκινά μια δημιουργική φάση από τις 23/10, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό, οπότε η διάθεσή σας θα είναι πιο ευχάριστη και θα δώσετε έμφαση στην ερωτική σας ζωή, ενώ οι γονείς θα έχετε περισσότερες αντοχές για να ασχοληθείτε με τα παιδιά. Από τις 28/10, που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ζυγό, θα αφοσιωθείτε στις ανάγκες του σπιτιού και της οικογένειας. Ιδανική εποχή για ανανέωση του χώρου σας. Σχέσεις με πρόσωπα κύρους και τους γονείς χρήζουν προσοχής, επομένως εσείς του 2ου δεκαημέρου προσέξτε τις αντιδράσεις σας. Πολύ καλή εποχή για διαπραγματεύσεις και συμφωνίες για τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο και μέχρι τις 28/10, που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό, μπορείτε να πετύχετε πολλά. Από τις 28 κι έπειτα μπορεί να ανακινηθεί ένα οικογενειακό ζήτημα.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Με την είσοδο του Ήλιου

ΛΕΩΝ [23.7/23.8]

Κάποιες αλλαγές στον επαγγελματικό τομέα θα εξαντλήσουν τις αντοχές των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο. Οι ευθύνες σας θα είναι αυξημένες και θα πρέπει να τρέφεστε σωστά και να ξεκουράζεστε. Στις 23/10 εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό και θα είναι ιδανική εποχή για να ασχοληθείτε με τη βελτίωση του ψυχισμού σας μέσω δραστηριοτήτων που σας ευχαριστούν. Από τις 28/10, που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ζυγό, θα είναι μια εποχή έντονης κοινωνικής ζωής και ψυχαγωγίας. Προσέξτε οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο την αλόγιστη σπατάλη χρημάτων σε απολαύσεις και σε αγορές για τα παιδιά. Φίλοι από τα παλιά ή ακόμα κι ένας πρώην έρωτας θα κάνουν την εμφάνισή τους σ’ εσάς του 3ου δεκαημέρου από τις 28/10 που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό.

στον Σκορπιό στις 23/10 η προσοχή σας θα είναι στραμμένη σε κοινούς πόρους, ασφαλιστικά και οφειλές, που σημαίνει πως θα είναι ένα διάστημα αρκετά ψυχοφθόρο για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Ωστόσο είναι ιδανική εποχή για να ρυθμίσετε τις οφειλές σας. Στις 28/10, που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ζυγό, θα εξομαλυνθούν οι σχέσεις και οι συνεργασίες σας. Εσείς του 2ου δεκαημέρου προσέξτε για πιθανές συγκρούσεις με ηλικιωμένα μέλη της οικογένειας και πρόσωπα εξουσίας. Στις 28/10, επίσης, επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό και θα επηρεάσει αρχικά τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο. Μέχρι τότε η φήμη και η καριέρα σας θα ευνοηθούν πολύ και οι επαφές με άτομα που μπορούν να εκτιμήσουν τα ταλέντα σας θα έχουν αίσια αποτελέσματα. Από κει και μετά θα δώσετε έμφαση στις σχέσεις σας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1]

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Οι σχέσεις και οι συ-

Κάποιες αλλαγές στην ερωτική σας ζωή θα εντείνουν την ανάγκη σας για κοινωνικές επαφές και οι Αιγόκεροι του 1ου δεκαημέρου θα δώσετε έμφαση στην ψυχαγωγία από τις 23/10, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό. Αν νιώθετε μοναξιά, ξεκινήστε μια δραστηριότητα που θα σας φέρει σε επαφή με νέα πρόσωπα. Στις 28/10 εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ζυγό και θα ευνοηθούν η καριέρα και η φήμη σας. Επίσης, θα ασχοληθείτε με τις ανάγκες ενός ηλικιωμένου μέλους της οικογένειας. Εσείς του 2ου δεκαημέρου έχετε μια τάση να παρεξηγήστε με το παραμικρό και θα πρέπει να φιλτράρετε προσεχτικά όσα ακούτε. Με την επιστροφή του ανάδρομου Ερμή στον Ζυγό στις 28/10 θα ασχοληθείτε με ένα επιχειρηματικό πλάνο που είχε μείνει στη μέση και θα πετύχετε πολλά εσείς του 3ου δεκαημέρου.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6]

γεγονότα στον τομέα του σπιτιού θα αποτελέσουν εμπόδιο στην υλοποίηση των σχεδίων σας και οι εντάσεις μεταξύ ανδρών θα είναι αναπόφευκτες για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Στις 23/10 εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό και σας δίνει ώθηση για να κυνηγήσετε τα όνειρά σας, ωστόσο θα πρέπει να αποφύγετε τα ρίσκα και τις σπασμωδικές ενέργειες. Με την είσοδο της Αφροδίτης στον Ζυγό στις 28/10 θα έχετε περισσότερη διάθεση να ασχοληθείτε με τις σπουδές και μπορεί να προκύψει ένα ερωτικό ειδύλλιο ακόμη και μέσω Διαδικτύου. Προσέξτε ποιους εμπιστεύεστε. Εσείς του 2ου δεκαημέρου είστε επιρρεπείς σε εξαπατήσεις και μπορεί να έχετε οικονομικές απώλειες. Η εξόφληση μια οφειλής θα δώσει σ’ εσάς του 3ου δεκαημέρου την ευκαιρία να ασχοληθείτε με τις προσωπικές σας ανάγκες. Από τις 28/10, που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό, ενδεχομένως να επανέλθει ένα νομικό ζήτημα.

νεργασίες θα απασχολήσουν τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο με την είσοδο του Ήλιου στον Σκορπιό στις 23/10 και κάποια γεγονότα θα εντείνουν την ανάγκη σας για αλλαγή επαγγελματικής κατεύθυνσης ή επαγγελματικής στέγης. Όπως και να ’χει, είναι ένα διάστημα κατά τη διάρκεια του οποίου πρέπει να αποφευχθούν οι βιαστικές αποφάσεις και οι αλλαγές γενικότερα. Από τις 28/10, που εισέρχεται η Αφροδίτη στον Ζυγό, η καθημερινότητα θα είναι πιο ευχάριστη, μια ιδανική ευκαιρία για να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση. Πολύ άγχος και αγωνία για θέματα σπουδών ή για μια νομική υπόθεση θα καταβάλουν τους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο και θα είναι επιτακτική η ανάγκη για ψυχική ανάταση. Εσείς του 3ου δεκαημέρου θα δώσετε έμφαση στις απολαύσεις και στην ερωτική σας ζωή μέχρι τις 28/10, που περνά ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό.

Καθυστερήσεις στον τομέα της καριέρας θα δοκιμάσουν τις αντοχές και τις σχέσεις των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο, αν δεν έχετε στήριξη από τα πρόσωπα του περιβάλλοντός σας. Με την είσοδο του Ήλιου στον Σκορπιό στις 23/10 θα δώσετε έμφαση στην οικογενειακή σας ζωή και στο σπίτι. Ιδανική ευκαιρία για ένα ξεσκαρτάρισμα. Πιθανή σύγκρουση με άτομο από τον χώρο της εργασίας θα εντείνει την ανάγκη των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο για αλλαγή απασχόλησης, ωστόσο η λήψη βιαστικών αποφάσεων μπορεί να αποβεί καταστροφική. Τα οικονομικά των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο βελτιώνονται μέσω της εργασίας και θα ικανοποιήσετε τις προσωπικές σας ανάγκες. Από τις 28/10, που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό, σχέσεις με οικείους χρειάζονται προσοχή.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Θέματα σπου-

Sudoku No 659 4

2

6 9

3

8 4 9

7

2

4 1 5 8 3 7

4

9

7 3 9

4

8 6

1

5

Η λύση του προηγούμενου 3 1 8 6 9 5

2 9 7 1 8 4

4 5 6 3 7 2

1 7 2 5 6 3

9 6 5 8 4 7

8 3 4 2 1 9

7 8 3 9 5 1

6 2 1 4 3 8

5 4 9 7 2 6

4 6 1 9 3 5 2 7 8 7 3 9 8 2 6 4 5 1 2 5 8 4 1 7 6 9 3

δών και διαδικαστικές υποθέσεις θα συναντήσουν εμπόδια, ενώ μπορεί να αναβληθεί ένα ταξίδι στο οποίο ποντάρατε πολλά οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο. Είναι μια εποχή κατά την οποία μεταβάλλονται συνεχώς οι συνθήκες. Στις 23/10 εισέρχεται ο Ήλιος στον Σκορπιό και θα έχετε περισσότερο δυναμισμό, οπότε θα είναι μια καλή εποχή για εμπορικές συναλλαγές. Από τις 28/10, που περνά η Αφροδίτη στον Ζυγό, βελτιώνονται τα οικονομικά σας και θα κάνετε αγορές για το σπίτι και τον εαυτό σας. Εσείς του 2ου δεκαημέρου προσέξτε παρασκηνιακές ενέργειες στο χώρο της εργασίας και μην εμπιστεύεστε τα μυστικά σας στον καθέναν. Αν σκοπεύετε να κάνετε μια επένδυση οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο, κάντε τη μέχρι τις 28/10, που επιστρέφει ο ανάδρομος Ερμής στον Ζυγό, καθώς από κει κι έπειτα δεν θα ευνοούνται τα ρίσκα και η κερδοσκοπία.

22.10.20 – lifo

77

thing the Πώς να βοηθήσεις αυτούς που βοηθούν

α πο th μ ερ οπη κο κκιν η

78 lifo – 22.10.20

Μια ομάδα εθελοντών έχει ως στόχο να προσφέρει τη χαρά της ανάγνωσης σε ανθρώπους με προβλήματα όρασης, ηλικιωμένους, αναλφάβητους ή ανθρώπους που λόγω κάποιας αναπηρίας δεν μπορούν να κρατήσουν ένα βιβλίο στα χέρια τους.

«Διαβάζω για τους άλλους»: Πρόσβαση στην ανάγνωση βιβλίων για όσους αντικειμενικά δεν μπορούν

Πώς μπορεί κανείς να βοηθήσει τη δράση σας; Ο πιο άμεσος τρόπος να μας υποστηρίξετε είναι να μας καλύψετε τα έξοδα ηχογράφησης και επεξεργασίας των επόμενων δύο σελίδων από το βιβλίο που τώρα διαβάζουμε. Μπορείτε να το κάνετε αυτό με μια δωρεά των 25 ευρώ στον παρακάτω λογαριασμό: ΔΙΑΒΑΖΩ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ GR5401401270127002002023278 στην ALPHABANK. Ο επόμενος τρόπος που μπορείτε να μας στηρίξετε είναι δανείζοντας τη φωνή σας σε ένα ακουστικό βιβλίο. Και, φυσικά, έχουμε άμεση ανάγκη από εθελοντές που θα βοηθήσουν σε θέματα οργάνωσης, όπως καταλογογράφηση βιβλίων, social media, εκδηλώσεις κ.λπ. Εάν θες, λοιπόν, να γίνεις εθελοντής μας, γράψε μας στο volunteers@giatousallous.gr. Και, φυσικά, δεχόμαστε πάντα δωρεές βιβλίων. Σε αυτή την περίπτωση επικοινωνείτε στο library@giatousallous.gr. Για να δημιουργήσουμε όλοι μαζί τη συμπεριληπτική κοινωνία στην οποία θέλουμε να ζούμε!

βασική ιδέα πίσω από αυτήν τη σπουδαία κίνηση ανήκει στην Αργυρώ Σπυριδάκη, πρόεδρο της ομάδας, η οποία, μετά από συζήτηση περί λογοτεχνίας με τον φίλο της Θοδωρή Τσάτσο, ο οποίος είναι εκ γενετής τυφλός, συνειδητοποίησε πως οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης δεν έχουν πρόσβαση στα βιβλία που κυκλοφορούν στην αγορά. «Όταν πρότεινα στον Θοδωρή να διαβάσει το βιβλίο του Τζόνοθαν Κόου με τίτλο Το σπίτι του ύπνου, σοκαρίστηκα που έμαθα ότι δεν είχε τη δυνατότητα, μια και το βιβλίο δεν υπήρχε στην Ακουστική Βιβλιοθήκη των Τυφλών. Μέχρι τότε θεωρούσα δεδομένο ότι όσα βιβλία παράγονται σε έντυπη μορφή, ταυτόχρονα παράγονται και σε γραφή Μπράιγ» εξηγεί η κ. Σπυριδάκη, η οποία δημιούργησε μια σελίδα στο Facebook ώστε να βρεθούν άτομα που θα ήθελαν να ηχογραφήσουν μαζί της βιβλία με στόχο να εμπλουτιστεί η ακουστική βιβλιοθήκη των τυφλών ατόμων. Η ανταπόκριση ήταν πολύ μεγάλη και κάπως έτσι έγινε η αρχή. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακουστικές βιβλιοθήκες που όμως διαθέτουν πολύ μικρό αριθμό ηχογραφημένων βιβλίων σε σχέση τόσο με τη συνολική παραγωγή βιβλίων όσο και με τις ανάγκες των ανθρώπων που τις χρησιμοποιούν. Κι εφόσον δεν διασφαλίζεται κρατικά η ταυτόχρονη παραγωγή σε ακουστική μορφή ή σε γραφή Μπράιγ κάθε βιβλίου που παράγεται σε έντυπη μορφή, όλη η προσπάθεια γίνεται από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, όπως το «Διαβάζω για τους άλλους». Όμως δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση. «Σκεφτείτε πως ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του βιβλίου (πανεπιστημιακό, λογοτεχνικό κ.λπ.) ποικίλλει και ο χρόνος ηχογράφησης και τελικής επεξεργασίας του, που μπορεί να φτάσει και τον ενάμιση μήνα ανά βιβλίο» λέει η κ. Σπυριδάκη, η οποία επισημαίνει ότι ούτε οι τυφλοί φοιτητές έχουν αρκετά πανεπιστημιακά συγγράμματα σε ακουστική ή Μπράιγ μορφή για να μπορούν να μελετούν. «Για το “Διαβάζω για τους άλλους” οι σπουδές των μη βλεπόντων φοιτητών είναι σε προτεραιότητα, γι’ αυτό και δεχόμαστε σταθερά παραγγελίες από όποιον φοιτητή με αναπηρία όρασης θέλει να του ηχογραφήσουμε το πανεπιστημιακό του σύγγραμμα. Επίσης, είμαστε σε σταθερή συνεργασία με ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα και παραμένουμε πάντοτε ανοιχτοί σε νέες συνεργασίες. Στόχος μας είναι να μην υπάρχει κανένας τυφλός νέος που να θέλει να σπουδάσει, αλλά δεν μπορεί ή δεν τολμά επειδή δεν υπάρχει προσβάσιμη γι’ αυτόν γνώση. Ειδικά με τους φοιτητές είμαστε πολύ ευαίσθητοι και λόγω του αντιπροέδρου, σήμερα, του οργανισμού, Θοδωρή, που όταν αυτός σπούδαζε το έκανε με τη βοήθεια φίλων και γνωστών, οι οποίοι του διάβαζαν όταν έπρεπε να μελετήσει» εξηγεί η κ. Σπυριδάκη. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι οι ηχογραφήσεις των βιβλίων που παράγονται γίνεται κατόπιν επιλογής από εθελοντές αναγνώστες. «Πιστεύουμε ότι μόνο έτσι κάθε πολίτης που ηχογραφεί ένα βιβλίο γίνεται κομμάτι της λύσης ενός πολύ μεγαλύτερου κοινωνικού προβλήματος, αυτού της μη ισότιμης πρόσβασης όλων στη γνώση και στη μάθηση» λέει η κ. Σπυριδάκη. Όταν το ακουστικό βιβλίο ολοκληρωθεί, κατατίθεται στην βιβλιοθήκη Όμηρος - Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών (για τα λογοτεχνικά βιβλία), καθώς και στην Amelib - Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Παντείου Πανεπιστημίου και της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας (για τα πανεπιστημιακά συγγράμματα). Προ κορωνοϊού, μάλιστα, η ομάδα των εθελοντών της οργάνωσης πραγματοποιούσε σε σταθερή εβδομαδιαία βάση ζωντανές θεραπευτικές αναγνώσεις σε ηλικιωμένους που ζουν σε μονάδες φροντίδας (σε Αθήνα και Κρήτη) ή μόνοι. «Η δράση προσαρμόστηκε στις συνθήκες της πανδημίας και τώρα, σε συνεργασία με τις μονάδες, προσπαθούμε να συνεχίσουμε τις αναγνώσεις μέσω Skype, μέσω τηλεφώνου και video. Δυστυχώς, το γεγονός ότι δεν έχουμε οικονομική άνεση δεν μας επιτρέπει να κάνουμε αυτήν τη μετάβαση τόσο γρήγορα όσο θα θέλαμε, όμως ψάχνουμε για χρηματοδότες, ώστε να καταφέρουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται να κρατήσουμε συντροφιά και πάλι στους παππούδες και στις γιαγιάδες που σήμερα είναι πιο μόνοι από οποιαδήποτε άλλη εποχή» τονίζει η κ. Σπυριδάκη, η οποία, κατά τη διάρκεια των δράσεων, είδε ηλικιωμένους που δεν έβγαιναν από την κάμαρά τους στο γηροκομείο να περιμένουν πώς και πώς τους εθελοντές της οργάνωσης για να τους διαβάσουν. Αξιοσημείωτο δε είναι και το γεγονός ότι η οργάνωση πραγματοποιούσε αναγνώσεις σε εβδομαδιαία ή, κατά περίπτωση, σε μηνιαία βάση και σε μονάδες παιδικής προστασίας στα Χανιά και στο Ηράκλειο Κρήτης, καθώς και στις Αγροτικές Φυλακές Χανίων. Το «Διαβάζω για τους άλλους» μέχρι στιγμής έχει δημιουργήσει περισσότερα από 100 λογοτεχνικά και πανεπιστημιακά βιβλία. Τα βιβλία που ηχογραφεί η οργάνωση επιλέγονται κατόπιν αιτημάτων των τυφλών ατόμων ή των φορέων που τους εκπροσωπούν. Ωστόσο, για να ηχογραφηθεί τελικά ένα βιβλίο, το «Διαβάζω για τους άλλους» επιλέγει να έρχεται σε συνεννόηση με τον εκάστοτε εκδοτικό οίκο για την παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων προς ηχογράφηση για άτομα τυφλά.

22.10.20 – lifo

79