Τεύχος 682

αδιαίο Εβδομ πο έντυ ικά λαδ πανελυνα Focus Bari 020

Έρε βριος 2 –Δεκέμ Ιούνιος

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ. κυκλοφορει καθε πεμπτη

free press 22.4.2021

2 lifo – 22.4.21

6 ΣΤΗΛΕΣ Γιατί χαλαρώνουν τώρα τα μέτρα; από τh βασιλικη σιουτη

Για όλα φταίει ο λαϊκισμός, ακόμα και για τη χούντα από τον δημήτρη πολιτάκη

index

H αναγέννηση των ελληνικών σειρών από τον βασιλη βαμβακα

Η ζωή στο γραφείο από τη δεσποινα τριβολη

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορικη διευθυνση Ρένα Κροκίδα διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης

120 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗ

σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αrt director Χρήστος Τζοβάρας αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας –––––– εμπορ ικ ο τμημα direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Ξένια Στασινοπούλου advertising manager Άννα Λαπαρδάγια advertising executive Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Αντώνης Ζωγράφος

12 20

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ DRAG ΕΧΕΙ ΠΕΡΑΣΕΙ ΣΕ ΑΛΛΟ LEVEL

digital campaign manager Γιώργος Γιαννή –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου, Σπύρος Γκατζούνας social media Χριστίνα Γαλανοπούλου (Head), Στράτος Μωραΐτης, Ηλέκτρα Χατζηκάλφα σ υνταξη συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα (Θέατρο), Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Σινεμά), Τάσος Μελεμενίδης (Σινεμά), Γιάννης Κωνσταντινίδης (Εικαστικά), Τίνα Μανδηλαρά (Βιβλίο), Νίκος Μπακουνάκης (Βιβλίο), Νίκη Μηταρέα (Γεύση), Βασίλης Βαμβακάς, Γιάννης Βασιλείου, Ευτύχης Βαρδουλάκης, Αρετή Γεωργιλή, Ματίνα Καλτάκη, Μερόπη Κοκκίνη, Ματούλα Κουστένη, Λασκαρίνα Λιακάκου, Γλυκερία Μπασδέκη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Κωστής Παπαϊωάννου, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη,Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Βασιλική Σιούτη, Βίβιαν Στεργίου, Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Λένα Φουτσιτζή, Γιώργος Ψωμιάδης newsroom Πάνος Σάκκας (Αρχισυνταξία) Φιλιώ Ράγκου, Ρούλα Βλασσοπούλου, Αναστασία Γαλάνη, Kλεοπάτρα Γιαρίμογλου, Σόφη Ζιώγου, Διονύσης Νοταράκης

28

Η ΛΕΝΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΘΗΝΑΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

46

Βook Lovers 130 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν

–––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μπέτυ Σπανοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε 22.4.21 – lifo

3

Feedback

ΑΠΩΛΕΙΕΣ

Οι θεατρικές ουτοπίες της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου Από τη «Βενετσιάνα», στο υπόγειο του θεάτρου του Γιάννη Κακλέα, στον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου και στην «Γκόλφω» του Νίκου Καραθάνου, αυτό ήταν το σπουδαίο έργο της δημιουργού που έφυγε χθες από τη ζωή.

Α ΠΟ Ψ ΕΙ Σ

Μετά τον κορωνοϊό

podcasts που αξίζει να ακούσετε

απο την αργυρω μποζωνη

Ακολουθήστε τα podcasts της LiFO στην Apple, στο Spotify ή στην Google.

Και αυτό θα περάσει, πάντα έτσι γίνεται. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΞΕΝΑΚΗΣ

Αυτήν τη μοναξιά φοβάμαι. Που όταν ξανανοίξουν τα μπαράκια, όχι μόνο δεν θα φύγει αλλά ίσως και να φουντώσει δίπλα στις μπίρες και στα χαμόγελα. Αυτήν τη μοναξιά φοβάμαι, που θα βγαίνει παγανιά πάλι τις Κυριακές τα βράδια, κι ας μπορώ πλέον να κυκλοφορήσω μετά τα μεσάνυχτα. Αυτήν τη μοναξιά φοβάμαι, αυτό το κούφιο το κενό, που θα το σέρνω μέσα μου, όταν σουλατσάρω ελεύθερα πλέον στα malls, με το πορτοφόλι είτε άδειο είτε γεμάτο. Βλέπεις, η μοναξιά δεν έχει να κάνει με το πορτοφόλι, μόνο με την ψυχή.

Είναι τόσα τα προβλήματα της Αθήνας με την πανδημία, που εύλογα κανείς θα μονολογήσει «οι κήποι μάς μάραναν». Κι όμως, περισσότερο παρά ποτέ τα φροντισμένα πάρκα και η έξυπνη χρήση ενδημικών φυτών θα μπορούσαν να μας δώσουν χαρά και εκτόνωση. ΑΠΟ ΤΟΝ M. HULOT

Θα μου πεις, η Αθήνα έχει πολύ σοβαρότερα προβλήματα να λύσει. Δεν είναι μόνο θέμα αισθητικής οι κήποι, είναι και θέμα επιβίωσης σε ένα περιβάλλον επιβαρυμένο από κάθε είδους μολύνσεις, από τις υψηλές θερμοκρασίες, που είναι αδύνατο να αντέξεις το καλοκαίρι χωρίς κλιματιστικό. Βάλε και την ασχήμια. Τα φυτά (ειδικά τα δέντρα) μειώνουν και τους ρύπους και τη θερμοκρασία, κάνουν και το περιβάλλον πιο όμορφο – σκέψου την Αθήνα χωρίς το πράσινο που έχει τώρα (και στο κέντρο δεν έχει λίγο), να περπατάς στο Σύνταγμα χωρίς τα δέντρα ή γύρω από την Ακρόπολη σε νεκρούς λόφους.

4 lifo – 22.4.21

page

gr

Γιατί οι χώροι πρασίνου της Αθήνας είναι τόσο απεριποίητοι;

ΑΚΟΥ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ

2

ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το

ΑΘ ΗΝ Α

1

Χαρά Σπηλιοπούλου: «Έγινα ιατροδικαστής για να εξοικειωθώ με τον θάνατο»

Το πρώτο ταξίδι στη Ρώμη του Γιώργου Τζιρτζιλάκη Μία από τις πιο σημαντικές της δουλειές ήταν το Σκλαβί της Ξένιας Καλογεροπούλου στο θέατρο Πόρτα. Παράσταση εμβληματική για το παιδικό θέατρο, με τη σκηνή να πλημμυρίζει με ατέλειωτα μέτρα χρωματιστού υφάσματος. Σκηνογραφική της επιτυχία ήταν και ο Μακμπέθ στη Στέγη, με τη σκηνή να μεταμορφώνεται, να αλλάζει και να ακολουθεί το πνεύμα όχι μόνο του σκηνοθέτη αλλά και κάθε χρήση σύγχρονης τεχνολογίας. Η Έλλη ευτύχησε και στη συνεργασία της με τον Νίκο Καραθάνο, φίλο από τα σπουδαστικά χρόνια στη σχολή του Εθνικού. Ξεκίνησαν την επιτυχημένη συνεργασία τους με τις Οκτώ Γυναίκες, με τη δράση να μεταφέρεται, μέσα από το σκηνικό της, σε έναν απομονωμένο χιονισμένο λόφο (αντί για ένα ζεστό αστικό σαλόνι) και τις οκτώ γυναίκες, που δεν ήταν γυναίκες αλλά άνδρες που τις υποδύονταν, να εμφανίζονται με μακριά φαρδιά μαύρα κοστούμια που παρέπεμπαν σε ρούχα εποχής, δίχως περούκες, αλλά με το πρόσωπο φυσικό, σχεδόν άβαφο. Τη μεγάλη αυτή επιτυχία διαδέχεται ο Σιρανό στο Εθνικό Θέατρο, με την Έλλη να χρησιμοποιεί ως κοστούμια, που ήταν και αναπόσπαστο μέρος του σκηνικού διάκοσμου, και αυτήν τη φορά, τις πολύχρωμες ακρυλικές κουβέρτες που πουλάνε στις λαϊκές αγορές. Καραθάνος και Έλλη επαναλαμβάνουν τη συνεργασία και την επιτυχία τους στη θρυλική πια Γκόλφω, με τη σκηνή του Ρεξ να γεμίζει μαύρους βράχους και το λιτό και απείρως λειτουργικό σκηνικό να απογειώνει την παράσταση, μία από τις ευτυχέστερες στιγμές του ελληνικού θεάτρου τα τελευταία χρόνια.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Η 18χρονη Μαρίνα Σπανού κάνει τα πιο δημοφιλή lives στον δρόμο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου Ένα νεαρό κορίτσι, που το προηγούμενο καλοκαίρι εκτόνωσε την πίεση των Πανελληνίων με ένα αυτοσχέδιο live κάτω από την Ακρόπολη, υπόσχεται πολλά για το μέλλον.

απο τον γιωργο ψωμιαδη Για τους μουσικούς του δρόμου: «Δεν μπορώ να φανταστώ την Αθήνα χωρίς μουσικούς να τζαμάρουν στα πεζοδρόμια, στα πάρκα, στις πλατείες της. Ως πεζή με διευκολύνουν να δω την πόλη μου πιο κινηματογραφικά. Είναι κάτι που τείνω να κάνω εν γένει. Ίσως γι’ αυτό ήταν τόσο έντονη η επιθυμία μου να δημιουργήσω το ίδιο συναίσθημα σε έναν περαστικό. Πέραν, βέβαια, του ότι η ελευθερία στην πρόσβαση μουσικής είναι άξια λόγου. Τη διαχωρίζω από τις οργανωμένες συναυλίες με κομμένο εισιτήριο, όπου οι προϋποθέσεις είναι διαφορετικές και καλύπτονται διαφορετικές ανάγκες. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να συνυπάρχουν, χωρίς να στερούν τη δυναμική το ένα από το άλλο. Για τη συνεργασία με τον Κωστή Μαραβέγια: «Με τον Κωστή συνευρεθήκαμε μουσικά στη σκηνή του Θεάτρου Άλσους τον Ιούλιο του ’20 και στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς. Ήταν μια άψογη συνεργασία, που με καθόρισε. Πρόκειται για έναν αξιόλογο καλλιτέχνη και άνθρωπο που δίνει απλόχερα χώρο στους νέους μουσικούς. Είναι σπάνιο πλάσμα. Αυτό μπορεί να το αντιληφθεί κανείς, μάλιστα, και από τους ανθρώπους που τον ακολουθούν πιστά. Η ενέργεια του κοινού στη συναυλία ήταν θερμή. Έχω τις πιο γλυκές εικόνες από τις μέρες εκείνες και εύχομαι να ανταμώσουμε ξανά».

TO MAΓΙΚΟ ΜΟΥ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΥΑΣ ΜΑΝΙΔΑΚΗ

3

Σταύρος Κοντονής: «Νόμιζα ότι είχα πείσει την ηγεσία ότι ο νέος Ποινικός Κώδικας χρειαζόταν αλλαγές» LIFO POLITICS ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΙΟΥΤΗ

4

H Σοφία Φιλιππίδου έτρωγε τους σοβάδες από τον τοίχο και τηγανητές πατάτες πάνω στο κρεβάτι ΠΟΙΟ ΦΑΓΗΤΟ ΣΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΔΑΚΡΥΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΕΡΟΠΗΣ ΚΟΚΚΙΝΗ

5

«Φόνος» στο ελληνικό Facebook – Η υπόθεση της Μάνιας Τέκου ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ

22.4.21 – lifo

5

talk of the town

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

Γιατί χαλαρώνουν τώρα τα μέτρα; Η κυβέρνηση «ανοίγει» την αγορά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ιδιαίτερες ενστάσεις, η προανακριτική για τον Νίκο Παππά συνεχίζεται. Όλα όσα συνέβησαν την εβδομάδα που πέρασε. απ ό τh βασιλ ικη σιου τ η

6 lifo – 22.4.21

22-28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2021

T. 682

βασι λ ι κη σι ου τ η — δημ ή τ ρ η σ π ολι τά κ η σ — b α σ ι λη σ βα μ βα κ α σ — δεσπ ο ι να τ ρι β ολ η

• Για όλα φταίει ο λαϊκισμός, ακόμα και για τη χούντα • H αναγέννηση των ελληνικών σειρών • Η ζωή στο γραφείο

στην κορυφή του επιδημικού κύματος στη χώρα μας άνοιξαν τα σχολεία, ξεκίνησαν τα μαζικά «κορωνοπάρτι» και άρχισε επισήμως η συζήτηση για χαλάρωση των μέτρων και άνοιγμα, το οποίο και επισπεύδεται, παρά τα γεμάτα νοσοκομεία και τις υπερπλήρεις ΜΕΘ. Οι επιλογές που είχε η κυβέρνηση δεν ήταν πολλές: ή θα έπαιρνε σκληρά μέτρα, όπως η Πορτογαλία, όπου τώρα η πανδημία είναι σε κατακόρυφη πτώση, ή θα έκανε αυτό που κάνουν κι άλλες χώρες, θα αποφάσιζε πόσα θύματα αντέχει. Βεβαίως, καμία κυβέρνηση, ούτε η ελληνική, δεν το λέει αυτό ανοιχτά, αλλά αυτό πράττει και το λέει με άλλα λόγια.

ΤΟ ΝΕΟ ΡΙΣΚΟ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Οι επιστήμονες το έχουν εξηγήσει από την αρχή, αν και δεν χρειάζονται επιστημονικές γνώσεις για να αντιληφθεί κανείς ότι η χαλάρωση των μέτρων την ώρα της επιδημικής έξαρσης ισοδυναμεί με απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Στη δεύτερη φάση της πανδημίας το όριο του κυνικού αυτού υπολογισμού ήταν οι αντοχές των ΜΕΘ (αντιθέτως, στην πρώτη φάση η προσπάθεια ήταν να μη χαθεί καμία ανθρώπινη ζωή). Η περαιτέρω χαλάρωση των μέτρων, ενώ είναι γεμάτες οι ΜΕΘ, με βάση τη λογική και την κραυγή επιστημόνων (που, όπως η Κασσάνδρα, δυστυχώς επιβεβαιώνονται στις δραματικές τους προβλέψεις κάθε φορά), μοιάζει με μεγάλο ρίσκο. Ηδη, το προηγούμενο ρίσκο του ανοίγματος των σχολείων δεν επιβεβαίωσε την αισιοδοξία του υπουργείου Παιδείας ότι όλα θα πήγαιναν καλά. Πολλά σχολεία αναγκάστηκαν να κλείσουν λόγω κρουσμάτων σε μαθητές και καθηγητές, τα οποία (κρούσματα)

22.4.21 – lifo

7

talk

SHORTCUT

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

Για όλα φταίει ο λαϊκισμός, ακόμα και για τη χούντα

town

α πό τh βα σ ι λι κη σ ι ουτη

τριπλασιάστηκαν μέσα σε δύο εβδομάδες, συμβάλλοντας στη συνολική επιδείνωση. Ο πρωθυπουργός, σε συνομιλίες του με στελέχη του κόμματος, μιλά για την ανάγκη ανοίγματος της οικονομίας και τονίζει διαρκώς ότι η Ελλάδα, σε σύγκριση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα κατάφερε καλύτερα, «και παρακαλώ αυτό να το τονίζετε» τους λέει. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι ο αριθμός των απωλειών και των διασωληνωμένων είναι σε δραματικά υψηλά επίπεδα και την ίδια ώρα η κυβέρνηση παρακολουθούσε άπραγη να στήνονται καθημερινά παράνομα «κορωνοπάρτι» με χιλιάδες άτομα. Η απουσία κάθε ελέγχου και επιτήρησης των μέτρων από τις Αρχές στις περιοχές όπου αυτά γίνονταν ήταν εντυπωσιακή. Η κυβέρνηση δεν έδειξε καμία διάθεση να τα αποτρέψει, ενώ το ίδιο απρόθυμη ήταν και η αστυνομία. Μόνο μετά από έντονες και κάποιες επώνυμες διαμαρτυρίες κατοίκων σε ορισμένες περιοχές (όπως στην πλατεία Βαρνάβα) εμφανίστηκε, τελικά, η αστυνομία και τα σταμάτησε, αλλά όχι παντού. Η απάντηση της κυβέρνησης, όπως αυτή εκφράστηκε και από την κυβερνητική εκπρόσωπο Αριστοτελία Πελώνη, ήταν ότι «η αστυνομία δεν μπορεί να υποκαταστήσει την κοινωνική συνείδηση» και ότι «μια παρέμβαση της αστυνομίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε μαζικότερη διασπορά του ιού, ακόμη και σε επεισόδια, καθώς μπορεί να υπάρχουν ομάδες μέσα σε αυτά τα πάρτι που να επιδιώκουν κλεφτοπόλεμο ή σύγκρουση με την αστυνομία». Στην Αιμιλίου Βεάκη στο Περιστέρι, ωστόσο, όπως και στην πλατεία Βαρνάβα, τα κορωνοπάρτι σταμάτησαν χωρίς βίαια επεισόδια, γεγονός που αποδεικνύει ότι εάν υπάρχει η βούληση για τήρηση των μέτρων, χωρίς χρήση βίας, αυτό είναι και εφικτό και αποτελεσματικό. Πάντως, οι μόνοι που διαφοροποιούνται απέναντι στη γραμμή χαλάρωσης της κυβέρνησης δεν είναι οι πολιτικοί της αντίπαλοι αλλά επιστήμονες, όπως ο Γιώργος Παυλάκης ή ο Σωτήρης Τσιόδρας και αρκετοί άλλοι, των οποίων η φωνή δεν ακούγεται πια τόσο συχνά.

Έλεος λίγο με τον ισοπεδωτικό αναθεωρητισμό και με την καραμέλα του λαϊκισμού.

από τον δημήτρη πολιτάκη

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΖΗΤΑΕΙ ΑΝΟΙΓΜΑ ΚΑΙ ΠΑΙΡΝΕΙ ΘΕΣΗ Ο ΣΥΡΙΖΑ ασκεί αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, ζητώντας της να ανοίξει περισσότερο απ’ όσο έχει ανοίξει ήδη. Το προηγούμενο διάστημα χρησιμοποιούσε διπλή γλώσσα και όποτε η κυβέρνηση έπαιρνε αυστηρά μέτρα, την έκρινε γι’ αυτό, ενώ, όποτε χαλάρωνε, την κατέκρινε επίσης, αποφεύγοντας να πάρει ξεκάθαρη θέση υπέρ ή εναντίον ενός lockdown. Τις προηγούμενες μέρες ο ΣΥΡΙΖΑ, για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πήρε ξεκάθαρη θέση και αυτή δεν είναι υπέρ της αυστηροποίησης των μέτρων για να αντιμετωπιστεί η έξαρση του επιδημικού κύματος αλλά υπέρ του ανοίγματος. Τη Δευτέρα, σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για αποτυχημένο lockdown και κόπωση και ζήτησε ρητά το άνοιγμα της εστίασης σε εξωτερικούς χώρους, πράγμα που φαίνεται να βρίσκει σύμφωνη και την κυβέρνηση (αλλά όχι όλους τους επιστήμονες).

ΟΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗΣ Παρά τους υψηλούς τόνους και το πολεμικο κλίμα, στην πραγματικότητα, όσον αφορά την πανδημία, υπάρχει σύγκλιση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης υπέρ του ανοίγματος, όπως υπήρξε και στα ελληνοτουρκικά την προηγούμενη εβδομάδα. Η μεγαλύτερη κόντρα αυτές μέρες έγινε στη Βουλή για το παρελθόν και τον Χρήστο Καλογρίτσα. Στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής, που εξετάζει την υπόθεση του Νίκου Παππά και τη διαπλοκή του με τον επιχειρηματία Χρήστο Καλογρίτσα, ο μάρτυρας Κυριάκος Τόμπρας, που εξετάστηκε, φέρεται να υποστήριξε ότι το 2016 η λιβανέζικη κατασκευαστική CCC (που έδωσε στον Καλογρίτσα τα τρία εκατομμύρια) είχε ζητήσει από την τότε κυβέρνηση Τσίπρα ευνοϊκή ρύθμιση προκειμένου να απαλλαγεί από τη φορολογία που της είχε επιβάλει η κυβέρνηση Σαμαρά κατά τη μνημονιακή περίοδο. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι η ρύθμιση αυτή έγινε, τελικά, με μορφή τροπολογίας τον Απρίλιο του 2019. Η Νέα Δημοκρατία μίλησε για συναλλαγή και σε ανακοίνωσή της, στην οποία αναφέρει και τον συγκεκριμένο νόμο (ν. 4605, άρθρο 38 -39, 1/4/2019), κάλεσε τον πρώην υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο «να εξηγήσει αν ήταν δική του πρωτοβουλία οι ρυθμίσεις ή έλαβε εντολές από τον κ. Τσίπρα». Πάντως, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, στο οποίο πέρασε η εν λόγω διάταξη, υπογράφεται από τον τότε αντιπρόεδρο και υπουργό Ανάπτυξης της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και σχεδόν όλο το υπουργικό συμβούλιο. Στην ανακοίνωσή του για την εξέταση του μάρτυρα Κ.Τόμπρα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει καμία αναφορά στο θέμα της ευνοϊκής διάταξης για τη λιβανέζικη CCC και επιμένει να μιλά για διμερή αστική διαφορά. «Μετά την κατάρρευση του έτσι κι αλλιώς σαθρού κατηγορητηρίου, είναι προφανές ότι η μόνη παράβαση είναι αυτή της ΝΔ να διώξει τους πολιτικούς της αντιπάλους, στηριζόμενη σε μυθεύματα και λασπολογία» δηλώνει. Η υπόθεση αυτή έχει σχεδόν παλιώσει και οι περισσότεροι (όσοι είχαν το κουράγιο να σκύψουν προσεκτικά πάνω από τα στοιχεία) έχουν βγάλει τα συμπεράσματά τους. Η αλήθεια, ωστόσο, δεν αποκαλύφθηκε ποτέ επισήμως, παρά τις σκοτεινές πλευρές που υπήρχαν από την πρώτη μέρα. Ούτε έλεγχοι έγιναν ούτε η Δικαιοσύνη ασχολήθηκε όταν αυτά συνέβαιναν. Αλλά στην Ελλάδα έτσι γίνεται σχεδόν πάντα. Τα στόματα ανοίγουν όταν έχει παρέλθει πια ο κρίσιμος χρόνος.

8 lifo – 22.4.21

Οι επιλογές που είχε η κυβέρνηση δεν ήταν πολλές: ή θα έπαιρνε σκληρά μέτρα, όπως η Πορτογαλία, όπου τώρα η πανδημία είναι σε κατακόρυφη πτώση, ή θα έκανε αυτό που κάνουν κι άλλες χώρες, θα αποφάσιζε πόσα θύματα αντέχει.

πορεί να καλύφθηκαν οι αντιδράσεις που προξένησε η κυβερνητική ανακοίνωση για την επέτειο της απριλιανής δικτατορίας από την επείγουσα επικαιρότητα του διαγγέλματος του πρωθυπουργού που ακολούθησε μέσα στην ίδια μέρα, δεν παύει όμως να ενοχλεί και να προβληματίζει, ειδικά το αγρίως αναθεωρητικό και διόλου εθιμοτυπικό «εδάφιό» της που αναφέρει τα εξής: «Το πραξικόπημα των συνταγματαρχών είναι μια διαρκής υπόμνηση των δεινών που μπορεί να φέρει ο ακραίος διχασμός που θρέφεται από τον λαϊκισμό και την έλλειψη στοιχειώδους συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων». Τι είναι αυτός ο ισοπεδωτικός και άγαρμπος αναθεωρητισμός; Έλεος πια με την καραμέλα του λαϊκισμού. Δεν ήταν η πρώτη φορά όμως. Αντίστοιχο ήταν και το μήνυμα της υπουργού Παιδείας για την 28η Οκτωβρίου που μας πέρασε και έκανε λόγο για τις «ακραίες φωνές του λαϊκισμού που επιδιώκουν να δυναμώσουν στις μέρες μας, που ο ατομικισμός και η αποξένωση μαστίζουν την ανθρωπότητα…». Ποιο είναι το νόημα ακριβώς; Ότι όποιος δεν υποτάσσεται με κόσμιο και πολιτισμένο τρόπο στο εθνοσωτήριο όραμα της κυβέρνησης είναι είτε θλιβερός μονήρης είτε μανιασμένος λαϊκιστής; Ο Χατζιδάκις έλεγε πως ο ελιτισμός είναι χειρότερος από τον λαϊκισμό και πως οι δυο τους μαζί αποτελούν τον μεγαλύτερο εχθρό της πολιτικής και του πολιτισμού. Ο Ραφαηλίδης, από την άλλη, είχε πει ότι «η ελληνική χούντα ήταν ένα τυπικό μείγμα ηλιθίων και πρακτόρων των Αμερικανών που αναρριχήθηκαν στην εξουσία, καταρχήν σε βάρος της λογικής». Κανένας λαϊκισμός δεν υπάρχει σ’ αυτή την απλή εξίσωση. Στις μέρες μας, όμως, λείπουν οι ανεξάρτητες, οι αδέσμευτες, οι «αιρετικές» φωνές, γι’ αυτό και μνημονεύουμε και λιβανίζουμε διαρκώς τέτοιες προσωπικότητες, που δεν ήταν καθόλου προβλέψιμη η ατζέντα τους ούτε και η θέση που θα έπαιρναν σε οποιοδήποτε ζήτημα, όπως συμβαίνει σήμερα με τους περισσότερους επιφανείς σχολιαστές της επικαιρότητας. Τι θα έλεγαν, άραγε, γι’ αυτά που περνάμε σήμερα; Δεν μπορούμε να ξέρουμε. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι αυθαίρετες υποθέσεις με βάση παλιές τους δηλώσεις και «σημαδιακά» κείμενα που κατοικούν για πάντα πλέον στο διαδικτυακό μαυσωλείο. Ένα τέτοιο κείμενο με την υπογραφή του Χρήστου Βακαλόπουλου έκανε τον γύρο των social media προχθές, ανήμερα της επετείου της χούντας. Το κείμενο είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό «Ιστός» το 1992 –έναν χρόνο πριν φύγει από τη ζωή, στα 37 του μόλις– και είχε τίτλο «Η 21η Απριλίου κι εμείς». Αξίζει, φυσικά, να διαβαστεί ολόκληρο, προσωπικά πάντως με στοίχειωσε ειδικά το παρακάτω απόσπασμα: «Μπήκαμε στη δικτατορία μικρά παιδιά που δεν ήξεραν να ερωτεύονται και να ντρέπονται, να ελπίζουν και να χαίρονται, και βγήκαμε από εκεί κάτι κουρασμένα παλληκάρια ασχέτως ηλικίας, υποψιασμένοι για τα πάντα, έτοιμοι να αναλύσουν το παραμικρό, ανίκανοι να ψωνισθούμε με κάτι, στρατιώτες ενός μέλλοντος που ερχόταν με σιγουριά, αλλά δεν φάνηκε ποτέ, ενός μετά που μας έχει αρπάξει από τον λαιμό και δεν λέει να μας αφήσει ήσυχους ούτε δευτερόλεπτο. Εφτά ολόκληρα χρόνια μαθαίναμε ο ένας τον άλλο να περιφρονεί τον τόπο του και να θαυμάζει έναν μυθικό τόπο, αποτελούμενο από συγκροτήματα ροκ, φοιτητικές εξεγέρσεις, ξεσπάσματα της κραιπάλης, ελεύθερες σχέσεις, πρίγκηπες της παρακμής, χιλιάδες παιδικές χαρές για μεγάλους. Μάθαμε να περιμένουμε κάτι και ξεμάθαμε να βλέπουμε τι γινόταν γύρω μας. Την ώρα που ο Παττακός εκτελούσε το εθνοσωτήριο έργο του μαζεύοντας γόπες στην οδό Πατησίων και ο Καράγιωργας έχανε το χέρι του, ώστε να γίνει αργότερα υπουργός ο Κατσιφάρας, εμείς φανταζόμαστε τη ζωή σαν ένα σόλο του Τζίμι Χέντριξ ή μια ροχάλα του Κον Μπεντίτ…».

22.4.21 – lifo

9

KOINOI TOΠOI

FOOTNOTES

H αναγέννηση των ελληνικών σειρών

Η ζωή στο γραφείο

«Η εταιρεία πρέπει να δώσει τη μάχη των growth initiatives».

Μετά από περίπου μία δεκαετία τα κανάλια επανέρχονται στη μυθοπλασία με ανανεωμένο σκηνοθετικό, θεματικό και δραματουργικό πλαίσιο.

α π ο τον βα σ ί λη βα μ βα κα

Δεν έχει εκτιμηθεί ακόμη σοβαρά το συμβολικό και φαντασιακό αποτύπωμα που έχει αφήσει η παρακολούθηση της τηλεοπτικής γενιάς των «Απαράδεκτων», της «Αναστασίας», της «Λάμψης», του «Παρά Πέντε» κ.λπ. Όμως σίγουρα είναι σημαντικό και πολύ πιο θετικό από το αντίστοιχο που άφησε η τηλεοπτική ενημέρωση την ίδια χρονική περίοδο.

O Βασίλης Βαμβακάς είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο ΑΠΘ.

10 lifo – 22.4.21

οικονομική κρίση έπληξε τα ΜΜΕ με τρόπο καθοριστικό. Μάλιστα η περιβόητη «φούσκα» τους άρχισε να σκάει και να δείχνει τα όριά της πολύ πριν από την έλευση της χρεοκοπίας του ελληνικού κράτους και των μνημονίων. Κάτι σαν προάγγελος, κάτι σαν μήνυμα στο μπουκάλι που παρελήφθη λίγο καιρό αργότερα απ’ όλη την ελληνική κοινωνία. Ένα από τα κομμάτια της μιντιόσφαιρας που πληγώθηκε περισσότερο απ’ όλα υπήρξε η εγχώρια τηλεοπτική μυθοπλασία. Ουσιαστικά, οι παραγωγές ελληνικών σειρών συρρικνώθηκαν στο ελάχιστο από το 2010 και ύστερα, όπως και το ενδιαφέρον του τηλεοπτικού κοινού, που είτε πήγε προς τις τουρκικές εντυπωσιακές σαπουνόπερες (μεγαλύτερες ηλικίες) είτε αποκαλωδιώθηκε πλήρως από την τηλεοπτική οθόνη και μετοίκησε στον κόσμο του έννομου ή παράνομου streaming ξένων, αμερικανικών κυρίως, σειρών (κυρίως νεότερες ηλικίες). Η τηλεόραση, για χρόνια το κοινό κέντρο της οικιακής ενημέρωσης και διασκέδασης, σταδιακά μεταβλήθηκε σε εργονομικό ντεκόρ του σαλονιού ή, στην καλύτερη περίπτωση, σε μία ακόμη μηχανή πρόσβασης στο Διαδίκτυο (smart TV). Η ελληνική τηλεοπτική μυθοπλασία για σχεδόν είκοσι χρόνια (1989-2009) υπήρξε ο βασικός πόρος ψυχαγωγίας της ελληνικής κοινωνίας. Τα νούμερα τηλεθέασης που έπιασαν οι ελληνικές σειρές όλη αυτή την περίοδο δεν ήταν ανταγωνίσιμα από τις ξένες παραγωγές (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων και σίγουρα όχι πριν από την έλευση της νέας αμερικανικής τηλεόρασης «ποιότητας» από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 και ύστερα). Το περιβόητο διακύβευμα της κρατικής τηλεόρασης της δεκαετίας του ’70 και του ’80 για τη δημιουργία εγχώριας τηλεοπτικής μυθοπλασίας έμελλε να πραγματωθεί από τη δεκαετία του ’90 και ύστερα, μέσα από τις αμέτρητες σειρές –κωμικές, δραματικές, σαπουνόπερες, αστυνομικές, επιθεωρησιακές– που τα ιδιωτικά κανάλια (κυρίως Mega και ANT1) πρόβαλλαν. Ακόμη κι αν διατυπώνονταν πολλές ενστάσεις για το «επίπεδο» αυτών των παραγωγών, το τηλεοπτικό κοινό αδιαφορούσε και τις καθιστούσε βασική του διασκέδαση, κεντρικό άξονα διαμόρφωσης προτύπων και «χαλαρωτικής» κατανόησης του κόσμου. Ένα σοβαρότατο δείγμα της σημασίας που είχε η εγχώρια τηλεοπτική μυθοπλασία στο πρόσφατο παρελθόν είναι ότι όταν τα κανάλια, αδύναμα να παραγάγουν νέο περιεχόμενο λόγω της οικονομικής κρίσης, προέβαλλαν σε επανάληψη τις παλιές τους σειρές, το κοινό τις παρακολουθούσε, καταγράφοντας σημαντικά ποσοστά τηλεθέασης και δημιουργώντας διάφορα διαδικτυακά φόρουμ νοσταλγίας. Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι στο πλαίσιο της μικρής ανάκαμψης που σημειώθηκε δειλά τα τελευταία χρόνια κάποιες δημοφιλείς σειρές του παρελθόντος αναβίωσαν («Καφέ της Χαράς», «Λόγω Τιμής»). Δεν έχει εκτιμηθεί ακόμη σοβαρά το συμβολικό και φαντασιακό αποτύπωμα που έχει αφήσει η παρακολούθηση της τηλεοπτικής γενιάς των «Απαράδεκτων», της «Αναστασίας», της «Λάμψης», του «Τμήματος Ηθών», του «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή», του «Παρά Πέντε» κ.λπ. Όμως σίγουρα είναι σημαντικό και πολύ πιο θετικό από το αντίστοιχο που άφησε η τηλεοπτική ενημέρωση την ίδια χρονική περίοδο. Η περίοδος της πανδημίας σηματοδοτεί μια σταθερή τάση του κοινού να ψυχαγωγηθεί στο σπίτι του με τη νέα γενιά τηλεοπτικής μυθοπλασίας που παρέχουν οι παγκοσμιοποιημένες διαδικτυακές πλατφόρμες (βλ. Netflix). Ταυτόχρονα, όμως, σε αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία σημειώνεται αναπάντεχα μια αξιόλογη παραγωγή και προβολή ελληνικών σειρών. Τόσο η ιδιωτική τηλεόραση όσο και η ξεχασμένη –μέχρι πρότινος, σε ψυχαγωγικούς όρους– δημόσια (ERTFLIX) ξαναστρέφονται στη μυθοπλασία και μάλιστα σε ένα σημαντικό ποσοστό αυτή η επιστροφή δεν γίνεται με όρους παρελθόντος, αλλά παρόντος. Μετά από περίπου μία δεκαετία που τα κανάλια κατάφερναν να προσελκύουν το κοινό κυρίως μέσα από τα διάφορα φορμά των ριάλιτι σόου, ξαφνικά επανέρχονται στη μυθοπλασία με ανανεωμένο σκηνοθετικό, θεματικό και δραματουργικό πλαίσιο. Δεν είναι μόνο το κινηματογραφικό αστυνομικό θρίλερ «Έτερος Εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια που μετέφερε τον σκοτεινό φουτουρισμό του στη συνδρομητική τηλεόραση – και, απ’ ό,τι φαίνεται, ετοιμάζεται να κάνει «διεθνή» καριέρα. Το είδος αστυνομικού μυστηρίου φαίνεται να υπηρετείται με ακόμη μεγαλύτερη δόση κοινωνικού ρεαλισμού και οικογενειακής και πολιτικής περιπλοκής από τη νέα σειρά του Mega «Σιωπηλός Δρόμος» του Βαρδή Μαρινάκη. Η σειρά της ΕΡΤ «Τα καλύτερά μας χρόνια» της Όλγας Μαλέα δημιουργεί ήδη ένα νέο είδος ιστορικής κομεντί, εντελώς καινοτόμου για τα ελληνικά τηλεοπτικά πράγματα. Ακόμη όμως και οι δραματικές σειρές που φλερτάρουν με το είδος της σαπουνόπερας, όπως οι «Άγριες Μέλισσες» και η «Αγγελική», κινούνται σε ένα νέο υφολογικό πλαίσιο και αναδεικνύουν με μια διαφορετική αισθητική ζητήματα που αφορούν το φύλο ή τις σχέσεις εξουσίας σε μια παραδοσιακή ή σύγχρονη κοινωνία. Κάθε περίπτωση προφανώς χρήζει ειδικής μνείας και μελέτης, όμως αυτό που φαίνεται να προκύπτει «τα χρόνια του κορωνοϊού» είναι ένα πολύ δυναμικό comeback των ελληνικών τηλεοπτικών σειρών, μια προσπάθεια να ανταγωνιστούν τη νέα εποχή της τηλεοπτικής ψυχαγωγίας όχι με τα γνωστά και φθαρμένα (παρότι αγαπημένα για το κοινό) υλικά του παρελθόντος αλλά κάνοντας τις αναγκαίες προσαρμογές ενός «παγκόσμιου παραδείγματος» (είτε αυτό λέγεται Netflix είτε HBO) στα ελληνικά δεδομένα. H επιλογή που φαίνεται επιτέλους να γίνεται και στην Ελλάδα (με περίπου είκοσι χρόνια καθυστέρηση) είναι η σύγκλιση τηλεοπτικής και κινηματογραφικής αφήγησης, η δραματουργική αποκαθήλωση της υστερίας, οι αντιφατικοί χαρακτήρες, η σεναριακή δομή με μια συνεκτική, εξελισσόμενη πλοκή. Το κατά πόσο αυτό θα έχει συνέχεια και θα εξελιχθεί σε κανόνα είναι ένα ερώτημα. Όμως για όλους όσοι αγάπησαν τις ελληνικές σειρές στο παρελθόν (αλλά και για όσους αρέσκονται να τις μελετούν) φαίνεται να ανοίγει μια νέα εποχή. Και ίσως μια νέα ευκαιρία να ξανασυναντηθούμε μπροστά από τις οθόνες μας χωρίς «ενοχές».

απ ό τ η δεσπ ο ι να τ ρι β ολ η

Το πιο παράξενο είναι πως πρόκειται ακριβώς για εταιρείες που μιλάνε ακατάπαυστα για soft skills, αξιοποίηση δυνατοτήτων και στυλ μάνατζμεντ, ενώ την ίδια στιγμή στα παρασκήνια εκτυλίσσονται σαπουνόπερες βυζαντινής ίντριγκας με ιπτάμενα τασάκια και τσιρίδες, κάτι σαν τα ζευγάρια που διαφημίζουν ασταμάτητα την ευτυχία τους στα social media λίγο πριν πάρουν διαζύγιο.

λάτε να δουλέψετε στο μεγαλύτερο και πιο προηγμένο εργοστάσιο στη Γη! Βρίσκεται σε ένα ποτάμι στην οροσειρά Σιέρα Νεβάδα, με άγρια άλογα να τρέχουν ελεύθερα» έγραψε κάποια στιγμή ο Ίλον Μασκ στο Τwitter σε μια διαφήμιση για ένα gigafactory της Tesla και σκέφτηκα τη ζωή σε ένα εργοστάσιο στην έρημο – από τις τζαμαρίες οι εργαζόμενοι θα έβλεπαν τα άλογα να χάνονται στον κόκκινο ορίζοντα. Με την πανδημία η ζωή στο γραφείο μοιάζει σαν ένα μακρινό όνειρο, ένα μέρος όπου πηγαίναμε κάποτε, φορώντας τακούνια, και συναντούσαμε άλλους ανθρώπους ή κάναμε τελετουργίες που μας ανακούφιζαν: μετρούσαμε τις φυσαλίδες στο νερό του ψύκτη, κοιτάζαμε το τάπερ να στριφογυρίζει στο microwave. A, και μερικές φορές δουλεύαμε. Τα γραφεία είναι φριχτά και υπέροχα ταυτόχρονα, όπως απέδειξε η καλύτερη σειρά όλων των εποχών, το «Οffice» του Ρίκι Ζερβέ. Στην Ελλάδα έχουμε ενσωματώσει τα πιο παράξενα κομμάτια της αμερικανικής εταιρικής κουλτούρας: η ορολογία, οι διαδικασίες, oι λίστες. Στη σπάνια περίπτωση που το γραφείο έχει κάποιο perk, αυτό διαφημίζεται ασταμάτητα, σαν να δουλεύει κανείς στο campus της Google. To τραπέζι του πινγκ-πόνγκ, οι δωρεάν καφέδες σε κάψουλες, τα κουλούρια, ακόμα και οι νέον ταμπέλες στην είσοδο με τσιτάτα από τραγούδια που θυμίζουν στον ιδιοκτήτη τα νιάτα του, όπως «Ι am a firestarter, wicked firestarter», είναι όλα αποδείξεις ότι εδώ δεν είναι όπως στις άλλες δουλειές, που είναι βαρετούληδες, εδώ είναι αλλιώς, έχουν και μαξιλάρες στα γραφεία. Παράλληλα, έχει αναπτυχθεί μια ολόκληρη βιομηχανία πληρωμένου μάρκετινγκ γύρω από τους εργασιακούς χώρους. Εκδόσεις με απίθανους τίτλους: «Τα πιο χαρούμενα μέρη για να δουλεύεις στην Ελλάδα» (Μάντεψε! Είναι αυτά που μας έδωσαν διαφήμιση), «Τοπ ηγέτες» (όλοι άντρες άνω των 55 και μια γυναίκα που κάνει corporate comms για ξεκάρφωμα) και «Οι τοπ 13 μάνατζερ της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας» (πόσες γαλακτοβιομηχανίες έχει η Ελλάδα;). Δεν μπορεί παρά να απορήσει κανείς βλέποντας εταιρείες γνωστές για το κακό εργασιακό τους περιβάλλον και κυρίως για την κακοπληρωσιά τους να βραβεύονται ξανά και ξανά σε διοργανώσεις εταιρικών βραβείων με φανταστικούς τίτλους («Βραβεία αρχιτεκτονικής κτιρίων υγείας», «Βραβεία ηγεσίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα») και κατηγορίες που δεν μπορούσε κανείς ποτέ να φανταστεί ότι υπάρχουν («Βραβείο πατητής τσιμεντοκονίας», «Βραβείο κατασκευαστή κολάρων για ζωάκια συντροφιάς»). Ο χειρότερος εργασιακός χώρος όπου έχω δουλέψει ποτέ συνόψιζε όλες τις κακοδαιμονίες της ελληνικής εταιρικής κουλτούρας. Ήταν μια πολύ μεγάλη οικογενειακή επιχείρηση που είχε δει και καλύτερες μέρες. Κόσμος απολυόταν καθημερινά, χωρίς καμία εξήγηση. Την ίδια στιγμή, ολόκληρα τμήματα της εταιρείας είχαν κλείσει χρόνια πριν, αλλά κάποιοι από τους υπαλλήλους παρέμεναν στη μισθοδοσία και μπαινόβγαιναν ανύποπτες ώρες σε κάτι υπόγεια γραφεία που μύριζαν γατίλα, χωρίς να γνωρίζει κανείς τι ακριβώς κάνουν. Η δουλειά του line manager μου ήταν οι διαδικασίες: ασχολούνταν αφηρημένα με το μάνατζμεντ, συμπληρώνοντας ατέλειωτα φύλλα excel. Η αγαπημένη του ασχολία ήταν τα ατέλειωτα meetings, στα οποία μιλούσε ακατάπαυστα και εμψυχωτικά με πολεμικούς όρους και αγγλικές λέξεις. («Η εταιρεία πρέπει να δώσει τη μάχη των growth initiatives»). Κανείς δεν ήθελε να φύγει πριν από αυτόν κι έτσι όλοι ξημεροβραδιάζονταν στα γραφεία τους, κουτσομπολεύοντας στο messenger και κάνοντας το εικοστό διάλειμμα της ημέρας για τσιγάρο. Στην εταιρεία επικρατούσε τόση παράνοια, που πριν στείλεις οποιοδήποτε e-mail (κάθε e-mail είχε τουλάχιστον είκοσι αποδέκτες γιατί όλοι φυλάγονταν, από κάθε πιθανή κατεύθυνση) έπρεπε να πάρεις τηλέφωνο και να ειδοποιήσεις αυτόν που θα λάμβανε το e-mail, γιατί προφανώς ήταν πολύ λογικό να παίρνεις πενήντα δύο τηλέφωνα τη μέρα και να λες «σου στέλνω ένα e-mail, πλύσου, χτενίσου και περίμενέ το». Ένα απόγευμα, χτύπησε το τηλέφωνο του γραφείου μου από τα κεντρικά και ένας άγνωστος μου είπε το εξής αμίμητο: «Γεια σας, κυρία Τριβόλη, είμαι ο Χ. Είμαστε σε σύσκεψη εδώ με τον κύριο Άγνωστο 1 και τον κύριο Άγνωστο 2 και σας έχουμε βάλει σε ανοιχτή ακρόαση. Ήθελα να συζητήσω μαζί σας το ενδεχόμενο να κάνουμε μερικές απολύσεις φέτος. Αλλιώς, να δούμε πώς μπορούμε να κόψουμε x χιλιάδες ευρώ από το μπάτζετ μέχρι την επόμενη εβδομάδα». Το πιο παράξενο είναι πως πρόκειται ακριβώς για εταιρείες σαν κι αυτήν, που μιλάνε ακατάπαυστα για soft skills, αξιοποίηση δυνατοτήτων και στυλ μάνατζμεντ, ενώ την ίδια στιγμή στα παρασκήνια εκτυλίσσονται σαπουνόπερες βυζαντινής ίντριγκας με ιπτάμενα τασάκια και τσιρίδες, κάτι σαν τα ζευγάρια που διαφημίζουν ασταμάτητα την ευτυχία τους στα social media λίγο πριν πάρουν διαζύγιο. Και, φυσικά, είναι πάντα σε κάτι τέτοια μέρη όπου ακούγεται η περίφημη ελληνική ατάκα: «Εδώ είμαστε μια οικογένεια». Ας τους πει κάποιος πως αυτό δεν είναι διαφήμιση αλλά δυσφήμιση.

22.4.21 – lifo

11

απ ό τ ο ν γ ι α ν ν η π α ν τα ζ ο π ουλο, φ ω τ ο γ ραφ ι ε σ : π ά ρ ι ς τα β ιτιάν

120 λεπτα με τον

Νίκο Μπακουνάκη Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Όταν έπεσα στο μελανοδοχείο», ο γνωστός δημοσιογράφος και πανεπιστημιακός αφηγείται στη LiFO ιστορίες από την πολύχρονη πορεία του στον Τύπο.

γράψιμο, ανάγνωση, εκδότες, συγγραφείς, δημοσιογράφοι, συναντήσεις με αξιομνημόνευτους ανθρώπους, ταξίδια, αμέτρητες σελίδες, εφημερίδες, βιβλιοπωλεία, μπαρ και εστιατόρια, διαμάχες και αντιπαραθέσεις, απογοητεύσεις και θρίαμβοι συνθέτουν τον κόσμο του δημοσιογράφου, συγγραφέα και πανεπιστημιακού Νίκου Μπακουνάκη. Εδώ και πολλά χρόνια καταγράφει με τον δικό του τρόπο την πορεία του Τύπου και είναι ο άνθρωπος που αύξησε την ορατότητα των βιβλίων στις εφημερίδες. Συγκεκριμένα, το 1997 δημιούργησε το λογοτεχνικό

12 lifo – 22.4.21

ένθετο «Βιβλία» στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το πρώτο στον ελληνικό Τύπο, το οποίο διηύθυνε έως και το 2018. Τον συναντώ ένα ηλιόλουστο μεσημέρι στο σπίτι του, στην οδό Βαλαωρίτου, στο κέντρο της Αθήνας. Αφορμή για τη συνάντησή μας αποτελεί το νέο του βιβλίο, με τίτλο Όταν έπεσα στο μελανοδοχείο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις. Πρόκειται για μια αυτοβιογραφική αφήγηση με στοιχεία λογοτεχνικής δημοσιογραφίας, κριτικού δοκιμίου και ιστορίας των ΜΜΕ, που καλύπτει μια περίοδο σαράντα ετών, από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 έως σήμερα.

22.4.21 – lifo

13

talk

120 λεπτά με τoν Νίκο Μπακουνάκη

town Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε σημείο του διαμερίσματός του χαρακτηρίζεται από το βιβλιοφιλικό του πνεύμα και την κουλτούρα της ανάγνωσης. Γύρω μου υπάρχουν πολυάριθμοι τόμοι, ξένα περιοδικά, αναμνηστικά, χειρόγραφες σημειώσεις και, φυσικά, τα αμέτρητα ημερολόγιά του, που αποτελούν τη βάση των αφηγήσεών του. «Δεν θα μπορούσε να υπάρξει αυτό το βιβλίο, πόσο μάλλον οι λεπτομέρειές του, χωρίς τις καταγραφές της καθημερινότητάς μου, τουλάχιστον επί μία 35ετία» επισημαίνει, ενώ πίνει γαλλικό καφέ.

INFO Το νέο βιβλίο του Νίκου Μπακουνάκη, με τίτλο «Όταν έπεσα στο μελανοδοχείο», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

14 lifo – 22.4.21

— Τι λείπει σήμερα από τη δημοσιογραφία; Προφανώς, στον νέο, υβριδικό κόσμο στον οποίο ζούμε, η δημοσιογραφία περνάει βαθιά κρίση. Συγκεκριμένα, θα έλεγα ότι εντοπίζεται στον τομέα της επιχειρηματικής κουλτούρας του παραδοσιακού Τύπου. Επιπρόσθετα, διαπιστώνουμε ότι πολλά δημοσιογραφικά είδη, όπως το ερευνητικό ρεπορτάζ, έχουν εξαφανιστεί, εν αντιθέσει με τον υπόλοιπο κόσμο, στον οποίον το συγκεκριμένο είδος ανθεί και κατέχει κεντρική θέση στις εφημερίδες. Στη χώρα μας θα τοποθετούσα χρονικά την εξαφάνιση του ερευνητικού ρεπορτάζ και την υποκατάστασή του από την πληροφόρηση των γραφείων Τύπου κομμάτων και εταιρειών από το 1989 κι έπειτα. Έκτοτε, ο Τύπος ήρθε αντιμέτωπος με μεγάλες ήττες. Για παράδειγμα, στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου, από τα πιο διάσημα κεφάλαια της σύγχρονης ιστορίας, ο Τύπος ήταν απών. Αναλογιστείτε ότι η μεγαλύτερη τότε απογευματινή εφημερίδα, που ήταν τα «Νέα», δεν είχε καν την είδηση στην πρώτη σελίδα. Επίσης, πολύ αργότερα ο Τύπος «έχασε» το ρεπορτάζ της οικονομικής κρίσης. Ποιο ελληνικό μέσο «είδε» την κρίση να έρχεται; Ακόμη και σήμερα, εν μέσω πανδημίας, τι είναι το ρεπορτάζ της πανδημίας; Οι ανακοινώσεις των λοιμωξιολόγων και η καθημερινή απογευματινή αριθμητική με τα νούμερα των νεκρών, των κρουσμάτων και των διασωληνωμένων. Πού είναι η έρευνα και γιατί δεν γίνεται ανάλυση των δεδομένων; — Γιατί σήμερα στην Ελλάδα οι περισσότεροι πολίτες δεν διαβάζουν εφημερίδες; Όλη αυτή η φιλολογία περί διαπλοκής των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης απονομιμοποίησε τον Τύπο. Και, φυσικά, σε αυτό ευθύνη έχουν και τα μέσα. Θυμηθείτε, επίσης, τον «αυριανισμό», ο οποίος μάλιστα είχε γίνει εμπορική τάση. Σήμερα με εντυπωσιάζει το γεγονός ότι δεν δημιουργούνται νέα προϊόντα. Ακόμη και τα podcasts, ως ο νέος κόσμος της δημοσιογραφίας, καθυστέρησαν πολύ να έρθουν στην Ελλάδα, αφού διεθνώς πρωτοεμφανίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ’00.

— Τι άνθρωπος ήταν ο Χρήστος Λαμπράκης; Καταρχάς, δεν με ενδιέφερε καθόλου ο «Λαμπράκης των άλλων», ούτε η φιλολογία ή η παραφιλολογία που τον αφορούσε, αλλά ο Λαμπράκης έτσι όπως τον έβλεπα εγώ. Ο Χρήστος Λαμπράκης υπήρξε ένας κρυφός και ιδιωτικός άνθρωπος, αλλά και ένα εμβληματικό πρόσωπο του πολιτισμού και της κουλτούρας. Πέτυχε να εμπλουτίσει την εφημερίδα με ιστορικές υπογραφές, έχοντας αποκλειστικές συνεργασίες με διανοούμενους, συγγραφείς και επιστήμονες που συνέβαλαν καθοριστικά στον δημόσιο διάλογο και στον θεωρητικό σχολιασμό, πάντα με απόλυτη ελευθερία. Υπήρχε κόσμος που αγόραζε την εφημερίδα για να διαβάσει Μαρωνίτη, Τερζάκη, Πλωρίτη. Για κάποιους, ο Λαμπράκης θεωρούνταν απόμακρος και απρόσιτος. Μάλιστα, μέχρι την εποχή του Μεγάρου σπάνια έκανε δημόσιες εμφανίσεις, οι φωτογραφίες του ήταν ελάχιστες και πολλοί εργαζόμενοι στα έντυπά του δεν τον είχαν συναντήσει ποτέ. Εγώ, όμως, έχω να θυμάμαι έναν άνθρωπο που μας έφερνε φρέσκα κρουασάν, μας τα μοίραζε μαζί με κάποια σημειώματά του –σκέψεις και προτάσεις– για την τύχη και την αλλαγή προφίλ της «Βεντέτας», ενός περιοδικού που στο παρελθόν έγραψε ιστορία.

— Τι κρατάτε περισσότερο απ’ αυτόν; Πιο κοντά ήρθαμε κατά την περίοδο του Μεγάρου Μουσικής. Ο Χρήστος Λαμπράκης δεν μου

είπε ποτέ τη γνώμη του για το ένθετο των «Βιβλίων». Ήξερα, βέβαια, ότι συχνά η σιωπή του σήμαινε αποδοχή. Στις συναντήσεις μας, ιδιαίτερα μετά την έναρξη λειτουργίας του Μεγάρου, συζητούσαμε κυρίως για μουσική ή για τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής στα οποία συμμετείχα, κυρίως στις περιοδείες σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Ο Λαμπράκης ήταν πάντα γενναιόδωρος μαζί μου. Το καλοκαίρι του 1999 με βοήθησε οικονομικά, ώστε να μπορέσω να αποδεχτώ την πρόσκληση που είχα λάβει από το Βρετανικό Συμβούλιο για να πάρω μέρος ως fellow στο 25ο Σεμινάριο του Κέιμπριτζ με θέμα «The Contemporary BritishWriter», το οποίο θα διεξαγόταν στο Κολέγιο Downing. Ποτέ δεν τον θυμάμαι να παρεμβαίνει στο περιεχόμενο, μόνο υπήρχαν κάποιες φορές που μου έστελνε βιβλία με το σημείωμα «δείτε το, αν ενδιαφέρει». Για τους πολλούς ίσως ήταν ο άνθρωπος των πολιτικών παρασκηνίων. Ωστόσο, δεν θα ξεχάσω κάποιες φορές που είχα πάει στο σπίτι του, στην οδό Αναγνωστοπούλου, πόσο του άρεσε ο ντοματοχυμός V8 και η κις λορέν. Συγχρόνως, μπορεί ο Λαμπράκης να μην είχε παρέμβει στα «Βιβλία», αλλά έχω διατηρήσει πολλά σημειώματά του για τον πολιτισμό από τις περιόδους κατά τις οποίες ήμουν υπεύθυνος ή αρχισυντάκτης των πολιτιστικών σελίδων και των καλλιτεχνικών ενθέτων. Θα ήθελα πολύ να έχω γράψει μια βιογραφία του Χρήστου Λαμπράκη. Άλλωστε, ο βίος και η προσωπικότητά του πληρούσαν όλες τις προϋποθέσεις και το είχαμε συζητήσει εκτενώς με τον εκδότη μου, Νίκο Γκιώνη, αλλά δεν ευοδώθηκε η ιδέα γιατί τότε ο Λαμπράκης μάς είχε απαντήσει πως «δεν είναι της στιγμής». Δεν τον ενδιέφερε ποτέ η υστεροφημία του.

— Γράφετε στο βιβλίο ότι ο Σταύρος Ψυχάρης ήταν ο μοιραίος άνθρωπος για τον ΔΟΛ. Πράγματι, αφού στα χέρια του πέθανε ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. Ο Ψυχάρης συνέβαλε καταλυτικά στην ανανέωση της εφημερίδας και ως διευθυντής ήταν εξαιρετικός. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 κανείς δεν περίμενε ότι μετά τον θάνατο του Χρήστου Λαμπράκη, το 2009, θα γινόταν εκδότης. Έγινε, όμως, ο μοιραίος εκδότης, αφού οδήγησε τον οργανισμό στη χρεοκοπία, με αποτέλεσμα να είναι ο υπεύθυνος για την εξάλειψη μιας σχεδόν αιωνόβιας δημοσιογραφικής κουλτούρας, της «δημοσιογραφικής κουλτούρας Λαμπράκη». Γενικά, είχαμε πολύ καλές σχέσεις, αλλά και στιγμές έντασης, οι οποίες εκτονώνονταν κυρίως με σημειώματα.

— Μετά την αλλαγή σκυτάλης στην ιδιοκτησία της εφημερίδας, παραμένετε για ακόμα τρία χρόνια. Τι σας οδήγησε στην έξοδο από το «Βήμα»; Έχω μια δεοντολογική αρχή. Ποτέ δεν στρέφομαι δημόσια απέναντι σε ανθρώπους ή χώρους στους οποίους εργάστηκα ή συνεργάστηκα για πολλά χρόνια και μου έδωσαν τη δυνατότητα να κάνω αυτό που ήθελα. Ωστόσο, θεωρώ ότι έκλεισε αυτός ο κύκλος. Και για μένα, νομίζω, αλλά και γι’ αυτούς.

— Σας ενόχλησε ποτέ η φράση που ακολουθούσε τους δημοσιογράφους του ΔΟΛ, ότι «εργάζεσαι στο Συγκρότημα», όπως έλεγαν πολλοί; Όχι. Οι περισσότεροι χρησιμοποιούσαν τη λέξη «συγκρότημα» προσδίδοντας ένα αρνητικό πρόσημο. Και αναφέρονταν σε αυτό ως ένα ιερατείο στο οποίο οι εργαζόμενοι βυσσοδομούσαν, έλεγαν ότι δύσκολα μπορούσες να μπεις σε αυτό και άλλα πολλά. Πιστεύω, όμως, ότι οι πιο πολλοί από αυτούς που αναφέρονταν στον ΔΟΛ ως «συγκρότημα» είναι εκείνοι που πρόθυμα θα δούλευαν εκεί.

— Τι είναι αυτό που αγαπήσατε στην ανάγνωση και στα βιβλία; Τους φανταστικούς κόσμους που σου προσφέρουν. Με την ανάγνωση ξανακερδίζεις τον χαμένο χρόνο. Για μένα αποτελεί ένα ασίγαστο πάθος. Ειδικότερα, αγαπώ την αυτοβιογραφική αφήγηση και με ενδιαφέρουν πολύ τα απομνημονεύματα, οι αυτοβιογραφίες και οι μυθιστορηματικοί βίοι των ανθρώπων.

Δεν με ενδιέφερε καθόλου ο «Λαμπράκης των άλλων», ούτε η φιλολογία ή η παραφιλολογία που τον αφορούσε, αλλά ο Λαμπράκης έτσι όπως τον έβλεπα εγώ. Ο Χρήστος Λαμπράκης υπήρξε ένας κρυφός και ιδιωτικός άνθρωπος, αλλά και ένα εμβληματικό πρόσωπο του πολιτισμού και της κουλτούρας.

Τα Chromebooks γίνονται οι νέοι συμμαθητές των παιδιών Τα νέα, ευέλικτα Chromebooks της Asus έρχονται με μια σειρά από καινοτόμες λειτουργίες, βοηθώντας μαθητές και φοιτητές να ανακαλύψουν τον κόσμο γύρω τους.

Η

ζωή στο σχολείο και το πανεπιστήμιο απαιτεί laptop, και μάλιστα όχι ένα οποιοδήποτε μοντέλο. Ο ιδανικός… υποψήφιος οφείλει να είναι κομψός, ελαφρύς και ευέλικτος, να υιοθετεί υψηλά στάνταρ ασφαλείας και να επιτρέπει στον μαθητή και τον φοιτητή να δουλεύει με τα αρχεία και τις εργασίες του όπου κι αν βρίσκεται. Να είναι γρήγορος, ικανός να ανταποκριθεί σε καταστάσεις multitasking και άνετος στη χρήση και παράλληλα να αντέχει στη φθορά και στους κινδύνους της καθημερινής χρήσης. Εν ολίγοις, να έχει ό,τι και ένα Asus Chromebook, όπως τα C214 και C423.

Ο ΝΈΟΣ «ΚΟΛΛΗΤΌΣ»

Τα Chromebooks της Asus αιχμαλωτίζουν την προσοχή με την πρώτη ματιά. Συμπαγή και ευέλικτα, είναι σχεδιασμένα με γνώμονα το lifestyle μαθητών και φοιτητών, αντέχοντας τη σκληρή χρήση αλλά και τις… κακουχίες που

μπορεί να κρύβει η μεταφορά στην τσάντα ή ατυχήματα όπως οι πτώσεις. Την ίδια στιγμή, το εξαιρετικά μικρό τους βάρος σημαίνει πως θα ακολουθήσουν το παιδί ξεκούραστα και χωρίς ταλαιπωρία όπου κι αν πάει: η παρουσία τους θα περάσει σχεδόν απαρατήρητη, καθώς δεν πρόκειται να το επιβαρύνει καθόλου. Τα Asus Chomebooks είναι φτιαγμένα για να ακολουθούν τον φοιτητή και τον μαθητή παντού στην καθημερινότητά τους: από το σχολείο και το φροντιστήριο μέχρι το σπίτι ενός φίλου ή ακόμα και στο εξοχικό στις διακοπές. Διαθέτουν, δε, όλες τις απαραίτητες θύρες τελευταίας τεχνολογίας, όπως USB-C, για άνετη φόρτιση, ταχύτατη μεταφορά δεδομένων και ευέλικτη διασύνδεση με περιφερειακά. Wi-Fi και Bluetooth κάνουν τα πράγματα ακόμα πιο απλά, με το μεγάλου μεγέθους touchpad και την οθόνη αφής (στο C214) να προσφέρουν μεγαλύτερη ευκολία κατά τη χρήση.

ΑΣΦΆΛΕΙΑ ΠΟΥ ΠΑΊΡΝΕΙ… ΆΡΙΣΤΑ

Ο τομέας στον οποίο διαπρέπουν, ωστόσο, τα Asus Chromebooks δεν είναι άλλος από αυτόν της ασφάλειας. Τρέχουν Chrome OS, το λειτουργικό σύστημα της Google, που δίνει βάση στην ευκολία και την προστασία των προσωπικών δεδομένων για μια εμπειρία χρήσης μακριά από κινδύνους. Το ενσωματωμένο τους antivirus και τα εργαλεία γονικού ελέγχου εγγυώνται στους γονείς πως τα παιδιά τους θα απολαμβάνουν μια απόλυτα ασφαλή εμπειρία χρήσης. Παράλληλα, είναι σε θέση να «απογειώσουν» την παραγωγικότητα μαθητών και φοιτητών. Εκκινούν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα και ενημερώνονται αυτόματα, έτσι ώστε να τρέχουν ανά πάσα στιγμή τις πιο πρόσφατες εκδόσεις λογισμικού. Δουλεύουν με Microsoft Office και χιλιάδες άλλες εφαρμογές που διατίθενται μέσω Google Play Store, ενώ προσφέρουν πρόσβαση σε έγγραφα, αρχεία και πρότζεκτ που βρίσκονται στο Cloud ακόμα και όταν ο χρήστης είναι offline – αν βρίσκεται π.χ. σε μέρος χωρίς πρόσβαση στο internet.

Περισσότερες πληροφορίες στο www.asusplus.gr ή σκανάροντας απευθείας το QR code με απευθείας λινκ στο https://www. asusplus.gr/gr/ psiphiaki-merimna

ΤΑ ΙΔΑΝΙΚΆ ΕΡΓΑΛΕΊΑ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗΣ

Οικονομικά laptops με άρτια τεχνικά χαρακτηριστικά, στιβαρή κατασκευή και εύχρηστο περιβάλλον εργασίας, τα Asus Chromebooks θα γίνουν οι τέλειοι συμμαθητές ή συμφοιτητές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην εκπαίδευση, την επικοινωνία και την ψυχαγωγία. Αν εκμεταλλευτείτε μάλιστα και το voucher των 200 ευρώ στο πλαίσιο της Ψηφιακής Μέριμνας, τότε θα τα κάνετε δικά σας σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές, εξασφαλίζοντας έτσι κορυφαίες λύσεις που θα καλύψουν μαθητές και φοιτητές σε βάθος χρόνου.

22.4.21 – lifo

15

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Ο 27ΧΡΟΝΟΣ ΈΛΛΗΝΑΣ ΠΕΡΙΓΡΆΦΕΙ ΣΤΗ LIFO ΤΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΎΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΈΝΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΉΣ ΤΟΥ. ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ ώς μια σπίθα έμπνευσης μπορεί να γίνει η αιτία που θα σε οδηγήσει στις κορυφές των κλάδων της καινοτομίας και της τεχνολογίας; Με ποιους τρόπους μια δημιουργική ιδέα μπορεί να μετατραπεί σε ένα επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο; Ο Γιώργος Καλλίγερος, ο οποίος σε ηλικία μόλις 27 ετών έχει καταφέρει να διανύσει μια αξιοζήλευτη διαδρομή, διαθέτει τις απαντήσεις. Τις τελευταίες μέρες το όνομά του συμπεριλήφθηκε στη λίστα του περιοδικού «Forbes» με τους τριάντα νέους επιτυχημένους, κάτω των 30 ετών, σε διάφορους τομείς, όπως οι τέχνες, ο πολιτισμός, η τεχνολογία και η υγεία. Ο Γιώργος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε μηχανολόγος μηχανικός στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ στην ομώνυμη πόλη της Αγγλίας. Ξεκίνησε την καριέρα του στη Μ. Βρετανία ως engine design engineer στην Bentley Motors, ενώ αργότερα βρέθηκε στην Tesla, όπου εργάστηκε ως design engineer. Το 2015 πήγε στην Καλιφόρνια, στο τμήμα του Vehicle Engineering. Όταν επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ για το μεταπτυχιακό του, ασχολήθηκε με τη μελέτη του ποδηλάτου ως μοντέρνου μέσου αστικής μεταφοράς. Στη συνέχεια, μαζί με τον Dan Keene, ίδρυσαν την Pushme, μια εταιρεία που ανέπτυξε μια υποδομή φόρτισης για προϊόντα που έχουν

κάποιου είδους μικρή κίνηση, όπως είναι τα ηλεκτρικά σκούτερ. Η εταιρεία εξαγοράστηκε από την ΤIER (ευρωπαϊκή start-up ενοικίασης ηλεκτρικών πατινιών) στις αρχές του 2020 και αυτήν τη στιγμή βρίσκεται στη διαδικασία επέκτασης του δικτύου της σε 4.500 τοποθεσίες σε 85 διαφορετικές πόλεις. Σήμερα ο Έλληνας επιχειρηματίας ζει στο Λονδίνο και έχει τη θέση του διευθυντή Hardware στην TIER Mobility.

— Τι σημαίνει για σένα το γεγονός ότι συμπεριλήφθηκες στην ευρωπαϊκή λίστα του «Forbes» με τους επιτυχημένους κάτω των 30 ετών για το 2021; Είναι μεγάλη τιμή που το «Forbes» με αναγνωρίζει ως έναν ανερχόμενο επιχειρηματία στον χώρο της βιομηχανίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το βραβείο αναγνωρίζει τη σημασία και την επίδραση της δουλειάς όλων όσοι έχουν συνεισφέρει στο πρωτοπόρο δίκτυο ενέργειας της Pushme.

— Πες μας λίγα λόγια για το τι κάνει η Pushme. Στην Pushme είχαμε εξελίξει ένα πρωτοπόρο δίκτυο άμεσης επαναφόρτισης μικρών ηλεκτρικών οχημάτων, όπως ηλεκτρικά ποδήλατα και σκούτερ. Στην ουσία, εγκαθιστούσαμε σταθμούς εναλλαγής μπαταριών μέσα σε μαγαζιά στο κέντρο της πόλης, όπως περίπτερα και καφέ, και από τη μια επιτρέπαμε στους καταστηματάρχες να επινοικιάζουν τις πρίζες τους και να διανέμουν ενέργεια, από την άλλη επιτρέπαμε στους χρήστες των ηλεκτρικών σκούτερ να εναλλάσσουν μπαταρίες κι έτσι να επαναφορτίζουν το όχημά τους μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα.

— Έχεις μια επιτυχημένη διαδρομή μόλις στα 27 σου χρόνια. Ποια είναι κατά τη γνώμη σου τα συστατι-

κά για να επιτύχει κάποιος σήμερα; Τα συστατικά της επιτυχίας για μένα, και στο ίδιο επίπεδο, είναι η σκληρή δουλειά, το πάθος και η τύχη. Η σκληρή δουλειά είναι προαπαιτούμενο για να εκμεταλλευτεί κανείς μια ευκαιρία ή ένα ταλέντο στο έπακρο. Το πάθος σού επιτρέπει να υπομένεις τις δυσκολίες και να απολαμβάνεις τη διαδρομή, ακόμα και αν η επιτυχία μοιάζει μακρινή. Η τύχη, τέλος, πολλές φορές σημαίνει ότι, ακόμα κι αν τα κάνεις όλα σωστά, κανείς δεν σου εγγυάται ότι θα πετύχεις. Μάλιστα, στον παράγοντα της τύχης συμπεριλαμβάνω τον κατάλληλο χρόνο και την αγορά – μερικές φορές, δηλαδή, μια ιδέα μπορεί να είναι πολύ πρώιμη και παρ’ όλη τη σκληρή δουλειά και το ταλέντο να μην προχωρήσει, ενώ άλλες φορές αρκεί να βρεθείς στον σωστό κλάδο τη σωστή στιγμή και όλα να κινηθούν πιο εύκολα.

— Τι είναι αυτό που χρειάζεται για να γίνει πράξη μια ιδέα; Πολλές φορές, αρκεί να προσπαθήσεις. Ακούγεται απλό, αλλά αυτή είναι αλήθεια – αν έχεις μια ιδέα που πιστεύεις ότι έχει την προοπτική να εξελιχθεί σε μια κερδοφόρα επιχείρηση, η απόφαση να δεσμευτείς και να τη φέρεις σε πέρας είναι η πιο δύσκολη. Έτσι, με το που έχεις κάνει πλέον το βήμα, η «ιδέα» γίνεται η δουλειά σου, καθώς και η κινητήρια δύναμή σου. Επομένως, το να τα πας καλά αλλά και να ανταποκριθείς στις περιστάσεις αποτελούν τις αιτίες που σε ωθούν στα πρώτα βήματα. Σε πρακτικό επίπεδο, για να σμιλευτεί μια ιδέα σε αληθινό προϊόν, χρειάζεται πολύς χρόνος, επέν-

ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΑΛΛΊΓΕΡΟΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΈΛΟΝ ΜΑΣΚ ΣΤΗ ΛΊΣΤΑ ΤΟΥ FORBES 16 lifo – 22.4.21

Δύο μαθητές λυκείου δημιούργησαν ένα «θερμοκήπιο του μέλλοντος» με τεχνητή νοημοσύνη μέσα σε τρεις μήνες

Η Παναγιώτα Τρελλοπούλου και ο Γιώργος Κρανιδιώτης από το Κερατσίνι βραβεύτηκαν με τη δεύτερη θέση στον διαγωνισμό του Ιδρύματος Vodafone. ΑΠO TON ΠΑΝΟ ΣΑΚΚA

Τ

ον περασμένο Νοέμβριο η Ελλάδα μπήκε ξανά σε καθολικό lockdown, αλλά η Παναγιώτα και ο Γιώργος, μαθητές της Α’ Λυκείου από το Κερατσίνι, δεν πτοήθηκαν από τους περιορισμούς και συνέχισαν να σχεδιάζουν εξ αποστάσεως το όραμά τους για το μέλλον των θερμοκηπίων. Η συμμετοχή τους στον 2ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Generation Next του Ιδρύματος Vodafone ήταν η αιτία για να ασχοληθούν με ένα φαινομενικά μικρό πρόβλημα στη γειτονιά τους, που πληροφορήθηκαν τυχαία, δίνοντας μια ευρηματική λύση με δυνατότητες παγκόσμιας εφαρμογής. Όλα ξεκίνησαν όταν ο καθηγητής τους, Κωνσταντίνος Γιανναράς, αντιμετώπισε προβλήματα στην παραγωγή των λαχανικών του, καθώς το φύλλωμα ορισμένων φυτών είχε στιγματιστεί από μια ασθένεια. Oι δύο μαθητές αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα αυτοματοποιημένο σύστημα παρακολούθησης και βελτιστοποίησης των καλλιεργειών σε θερμοκήπια, το NewClear Vision. Και τα κατάφεραν μέσα σε μόλις τρεις μήνες. Με τη χρήση «μηχανικής όρασης» και τεχνητής νοημοσύνης ανέπτυξαν

μένες. Ιστορίες επιτυχημένων ιδεών. Ένα κάλεσμα προς όσους ενδιαφέρονται. Κίνητρα και δυνατότητες στην άκρη των δακτύλων παιδιών όπως ο Γιώργος και η Παναγιώτα. «Ο καθένας μπορεί να τα καταφέρει» μου απαντά με φυσικότητα η Παναγιώτα Τρελλοπούλου. «Θεωρώ ότι όλοι μπορούν να καταφέρουν τα πάντα». Τους μιλώ μέσω Skype με φόντο το NewClear Vision. Δύο έφηβοι εφευρέτες στο στοιχείο τους. «Οι θετικές επιστήμες, τα μαθηματικά και η φυσική, βοηθούν στον τρόπο σκέψης αλλά και στην πράξη. Δεν χρειάζεται ιδιοφυΐα αλλά προσπάθεια» σχολιάζει ο Γιώργος Κρανιδιώτης. Όταν τα σχολεία έκλεισαν, το εργαστήριό τους βρήκε στέγη στο πατρικό σπίτι του καθηγητή τους, όπου διαμόρφωσε ειδικά έναν χώρο για το μίνι-θερμοκήπιο των δοκιμών. Ένας χώρος ήταν απαραίτητος, διότι ο κορωνοϊός τούς απομάκρυνε τελείως από το σχολείο και έπρεπε κάπου να δουλέψουν τις ιδέες τους. Η Παναγιώτα και ο Γιώργος είναι ομάδα από την Α’ Γυμνασίου, που πάντα τους καθοδηγούσε ο καθηγητής τους, Κωνσταντίνος Γιανναράς. Έχουν κι άλλες ιδέες, πολλές, που φυσικά

ένα σύστημα που μαθαίνει να αναγνωρίζει τα πρώτα σημάδια ασθενειών στα φυτά. Μέσω του Machine Learning, το «μάτι» του συστήματος, μια περιστρεφόμενη κάμερα, εντοπίζει τα άρρωστα φυλλώματα και ενημερώνει εγκαίρως, σώζοντας την υπόλοιπη σοδειά. Πώς είναι δυνατόν να φτιάξουν κάτι τόσο περίπλοκο και αποτελεσματικό μέσα σε δώδεκα εβδομάδες; Είναι μόλις 15 ετών. Στο μυαλό μου έρχεται η πλατφόρμα www.generationnext. vodafone.gr. Όλες οι πληροφορίες συγκεντρω-

δεν μου αποκαλύπτουν. Η συζήτηση επιστρέφει στο φουτουριστικό τους θερμοκήπιο. Μου εξηγούν πως το ηλεκτρονικό κέντρο μετρήσεων είναι απλώς ο «πυρήνας» ενός πλήρως οικολογικού συστήματος από «πράσινους» και ανανεώσιμους πόρους για κάθε λειτουργία, από τον εξαερισμό και τη θέρμανση έως το πότισμα των φυτών. Αυτό που κατάφεραν τελικά ήταν πολύ μεγαλύτερο από τον αρχικό τους στόχο, αφού με την εφεύρεσή τους αντιμετωπίζονται ταυτόχρονα επάλληλα περιβαλλοντικά ζητήματα.

«Πάντα πηγαίνουμε ταπεινά» μου λέει η Παναγιώτα. «Και εγώ και ο συνεργάτης μου είχαμε το “μικρόβιο”, δεν καταπιεστήκαμε σε τίποτα και δεν χρειάστηκε ποτέ να αποστηθίσουμε κάτι ή να το κάνουμε ως αγγαρεία, όπως το υποχρεωτικό διάβασμα». Παρατηρώ πως αποκαλεί τον συμμαθητή της συνεργάτη. Θα μπορούσε στο μέλλον η ομάδα τους, η Envi.Tech, να μετατραπεί σε εταιρεία; «Ναι, το έχουμε σκεφτεί. Εννοείται [...]. Όχι όμως με σκοπό το κέρδος» μου απαντά η ίδια. Η επιτυχία των παιδιών έχει αλλάξει το κλίμα στην κοινότητά τους, με καθηγητές να οραματίζονται τώρα μια ρομποτική ακαδημία για την επίλυση τοπικών προβλημάτων με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η ιδέα της Παναγιώτας και του Γιώργου ήταν μόλις μία από τις 374 ιδέες που έχουν γεννηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος Generation Next. Η συνέντευξη τελειώνει και καταλαβαίνω την πραγματική αξία του προγράμματος Generation Next. Είναι «θερμοκήπιο ιδεών» νέων παιδιών. Εμπνέει καθηγητές να οραματίζονται ακαδημίες ρομποτικής. Κλείνοντας το laptop μου, σκέφτομαι ότι πολλά πράγματα κρίνονται από τις ευκαιρίες και τα ερεθίσματα που δίνονται σε παιδιά που έχουν την κλίση και το «μικρόβιο», ακόμα και στην εποχή του κορωνοϊού. Η συμμετοχή και η διάκριση σε τόσο μικρή ηλικία δίνουν κίνητρα και προσφέρουν τις βάσεις για μια ζωή που σε άλλη περίπτωση ίσως είχε μείνει απραγματοποίητη, ένα υποθετικό «τι θα συνέβαινε αν». Τώρα, ο Γιώργος και η Παναγιώτα ξέρουν τι θα συνέβαινε αν. Γιατί συνέβη. Η ερώτηση που κάνουν στον εαυτό τους είναι άλλη: «What’s next?». Τι θα συμβεί από δω και πέρα; Είμαι περίεργος για την απάντηση, για τις εφευρέσεις που θα γεννηθούν στον 3ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Generation Next, αν και οι νικητές του φετινού διαγωνισμού μάς έκαναν ήδη spoiler: «Όλοι έχουν τις δυνατότητες. Ο καθένας μπορεί να τα καταφέρει. Όλα συνδέονται». Οι δηλώσεις συμμετοχής για τον νέο διαγωνισμό Generation Next έχουν ξεκινήσει και όσοι μαθητές το επιθυμούν μπορούν να μπουν στο www.generationnext.vodafone.gr και να διαμορφώσουν το μέλλον, δίνοντας τη δική τους λύση!

22.4.21 – lifo

17

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 18 lifo – 22.4.21

δυση και πολλά μυαλά αφοσιωμένα στο να το κάνουν πραγματικότητα – όπως λένε οι Άγγλοι, «it takes a village».

— Για σένα, πώς ξεκίνησαν όλα; Η δική μου ιδέα γεννήθηκε στο πανεπιστήμιο, αλλά με το ποδήλατο έχω πάθος από μικρός. Όταν ήμουν 15 χρονών, μετέτρεψα το ποδήλατό μου σε μοτοσικλέτα, αφού η μητέρα μου δεν με άφηνε να αγοράσω μηχανή, κι αυτό μου έδωσε το ερέθισμα να σπουδάσω μηχανική. Επιστρέφοντας στην Αγγλία για το μεταπτυχιακό μου και έχοντας δουλέψει στην αυτοκινητοβιομηχανία για κάποιον καιρό, αποφάσισα να ασχοληθώ ξανά με το ποδήλατο και συγκεκριμένα να εξερευνήσω τους λόγους για τους οποίους το ποδήλατο δεν έχει εδραιωθεί ως κυρίαρχο μέσο αστικής μεταφοράς. Εκεί εξέλιξα μια συσκευή που μετατρέπει συμβατικά ποδήλατα σε ηλεκτρικά και μαζί με αυτό ένα δίκτυο άμεσης επαναφόρτισης, το οποίο έγινε και το προϊόν το οποίο τελικά εξέλιξε και πούλησε η Pushme. Στάθηκα τυχερός, γιατί στο τέλος της πτυχιακής μου το πανεπιστήμιο μού πρόσφερε μια επιχειρηματική υποτροφία 15.000 λιρών για

με είχε προσλάβει η Tesla να πάω στη Silicon Valley. Αν δεν είχα πάει στη Silicon Valley, πιθανώς να μην είχα εκτεθεί σε start-ups κι έτσι δεν θα κυνηγούσα να ξεκινήσω κάτι τόσο νωρίς. Αν το πανεπιστήμιο δεν μου είχε παράσχει υποτροφία, ίσως να μην είχα ξεκινήσει την Pushme, και αν το υπουργείο Μεταφορών δεν πρόσφερε σε start-ups επιδοτήσεις καινοτομίας, η εταιρεία ίσως να μην επιβίωνε τους πρώτους μήνες. Το σίγουρο είναι πως η φιλοδοξία και η προσπάθεια που έβαλα σε όλα τα βήματα είναι η ίδια με αυτήν που θα έβαζα αν ήμουν στην Ελλάδα – το αποτέλεσμα πιθανώς να ήταν διαφορετικό, αλλά το ίδιο μπορεί να πει κανείς και για το πόσα παραπάνω συγκριτικά καταφέρνουν οι νέοι founders στην Αμερική σε σχέση με την Ευρώπη.

— Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες που συνάντησες; Οι ευκαιρίες δεν προϋποθέτουν επιτυχία χωρίς προσπάθεια – τίποτα δεν μου χαρίστηκε και υπήρχαν πολλές δυσκολίες και σκληρή δουλειά στην πορεία. Οι μεγαλύτερες δυσκολίες ήταν στην πορεία της εταιρείας, όπου για πρώτη φορά ήμουν αντιμέτωπος με την ίδια μου τη

να εξερευνήσω εμπορικά την εφεύρεση – έτσι αποφάσισα να πάρω το ρίσκο και να ξεκινήσω την Pushme.

— Η Ελλάδα είναι μια χώρα που προσφέρει ευκαιρίες; Θεωρείς ότι αν έμενες εδώ η πορεία σου θα ήταν διαφορετική; Πιστεύω πως όταν ένας ταλαντούχος άνθρωπος βάζει έναν φιλόδοξο στόχο και αφιερώνει τα πάντα σε αυτόν, μπορεί να τον πετύχει. Παρ’ όλα αυτά, συμφωνώ με τον κορυφαίο Έλληνας επενδυτής Νίκο Μπονάτσο, ο οποίος λέει πως «το ταλέντο είναι παγκόσμιο, ενώ οι ευκαιρίες όχι». Το να κάνεις μια διεθνώς αναγνωρισμένη καριέρα προερχόμενος από την Ελλάδα πριν από τα 30 δεν είναι αδύνατο, στατιστικά για τον μέσο όρο είναι λιγότερο πιθανό. Πιστεύω, όλοι μας, μέχρις ενός σημείου στη ζωή μας, ακολουθούμε λίγο-πολύ ό,τι κάνουν και οι γύρω μας, π.χ. σχολείο, πανεπιστήμιο, πρώτη δουλειά – εκεί σημαντικό ρόλο για τον δρόμο προς τη σχετική επιτυχία παίζουν τα ερεθίσματα. Από ένα σημείο και μετά, όταν παίρνεις τη ζωή στα χέρια σου και αποφασίζεις να χαράξεις πορεία, σημασία έχουν οι ευκαιρίες. Δεν ξέρω πώς θα είχε εξελιχθεί η καριέρα μου αν είχα μείνει στην Ελλάδα, αλλά γνωρίζω πόσο σημαντικό ρόλο είχαν τα ερεθίσματα που έλαβα και οι ευκαιρίες που είχα στη συνέχεια. Για παράδειγμα, αν δεν είχα σπουδάσει στην Αγγλία, πιθανώς να μην είχα παροτρυνθεί να δουλέψω για δώδεκα μήνες στην Bentley κατά τον τρίτο χρόνο των σπουδών μου, όπως συνηθίζεται. Αν δεν είχα δουλέψει στην Bentley, πιθανώς να μη

φιλοδοξία: όση προσπάθεια κι αν έβαζα, μπορεί να μην πετύχαινα τον στόχο μου. Το ξεκίνημα ήταν ομαλό και οι προσδοκίες χαμηλές. Το να φτιάξεις start-up για μερικούς μήνες είναι σχετικά απλό, το να σηκώσεις χρηματοδότηση της τάξης των εκατομμυρίων και να προχωρήσεις είναι δύσκολο και δεν υπάρχει πεπατημένη οδός να ακολουθήσεις – κάθε εταιρεία είναι διαφορετική και η δική μας ήταν αρκετά δύσκολο να χρηματοδοτηθεί, μια και τα κεφάλαια που απαιτούνταν για να λανσαριστεί το φυσικό δίκτυο ήταν μεγάλα. Οι απορρίψεις από επενδυτές ήταν πάρα πολλές και, ενώ όλοι αναγνώριζαν πως η δουλειά που κάναμε ήταν εξαιρετική, η εταιρεία για πολλούς δεν ήταν επενδύσιμη. Στη συνέχεια, έχοντας λάβει πλέον επένδυση και έχοντας δεκάδες υπαλλήλους, οι προσδοκίες, η ευθύνη και το στρες ήταν πολύ ψηλά. Ως αποτέλεσμα, υπερεπένδυα ώρες στη δουλειά για να αντισταθμίσω την κατάσταση, επομένως η δουλειά έγινε η μοναδική μου ασχολία. Ταυτόχρονα, οι ιδρυτές των εταιρειών συνήθως πληρώνουν στους εαυτούς τους ελάχιστους μισθούς, οπότε έβαζα διπλάσια προσπάθεια σε μια δουλειά που με πλήρωνε το μισό απ’ οποιαδήποτε άλλη. Όταν τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά ή τα λεφτά τελείωναν, η πίεση ήταν βασανιστική.

— Έχεις εργαστεί και στην Tesla του Έλον Μασκ. Τι εμπειρίες αποκόμισες; Η εμπειρία στην Tesla ήταν καταπληκτική. Η φιλοδοξία των Αμερικανών μού ταίριαξε πολύ και στην Tesla ένιωσα για πρώτη φορά πως τα καλύτερα μυαλά του

κόσμου δούλευαν με πάθος πάνω σε ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα. Οι συνάδελφοι ήταν όλοι ανάμεσα στους καλύτερους μηχανικούς στον χώρο και η δουλειά κινούνταν πολύ γρήγορα – υπήρχε ελάχιστη γραφειοκρατία και ιεραρχία, αλλά όλοι ήξεραν τι έπρεπε να κάνουν. Οι εκπαιδευόμενοι μηχανικοί ήταν έμπιστοι, έκαναν σημαντική δουλειά και στους έξι μήνες μου στο Palo Alto σχεδίασα οκτώ κομμάτια για το Model S, τα οποία κυκλοφορούν πάνω στα αυτοκίνητα μέχρι σήμερα. Το γραφείο του Έλον Μασκ ήταν δέκα μέτρα από το δικό μας, δεν υπήρχαν διαχωριστικά και πολλές φορές τον έβλεπα να παίρνει τηλέφωνα ξαπλωμένος στο πάτωμα. Στην Tesla έμαθα ότι για να πετύχει μια startup πρέπει να κάνει φοβερά πολλή δουλειά για να φτάσει και να ξεπεράσει τους εδραιωμένους παίχτες. Ένας τρόπος για να το πετύχεις είναι να προσλάβεις το καλύτερο διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό και να επικεντρωθείς σε ουσιώδη δουλειά, κόβοντας δρόμο όπου βγάζει νόημα. Επίσης, στην Tesla είχε πάντα δωρεάν καφέ – ήταν κομμάτι της κουλτούρας (γέλια).

— Μπορεί το ποδήλατο να γίνει το νέο μοντέρνο μέσο αστικής μεταφοράς; Υπάρχει τρόπος να γίνει στην Ελλάδα μέρος της καθημερινότητάς μας; Σίγουρα! Το Άμστερνταμ του ’60 ήταν γεμάτο αυτοκίνητα, και η αυξημένη κίνηση κόστιζε τη ζωή 3.300 ανθρώπων τον χρόνο, 400 εκ των οποίων παιδιά. Το ’70 ακτιβιστές στο Άμστερνταμ κατάφεραν να εδραιώσουν μια λωρίδα για το ποδήλατο στους δρόμους, το ’73 η αυξημένη τιμή του πετρελαίου ώθησε πολλούς Ολλανδούς να χρησιμοποιήσουν ποδήλατα για τις μετακινήσεις τους και λίγο-λίγο η κυβέρνηση είδε τα οφέλη της χρήσης του ποδηλάτου και επένδυσε σε ποδηλατοδρόμους. Σήμερα πάνω από το 1/4 όλων των ταξιδιών στην Ολλανδία γίνεται με ποδήλατο. Στην Αγγλία λένε πως «αν χτίσεις ποδηλατοδρόμους, οι ποδηλάτες θα έρθουν» και εν μέσω Covid τα στατιστικά έδειξαν ότι αυτό αληθεύει. Η έλλειψη ασφάλειας είναι ο κύριος λόγος που οι Ευρωπαίοι δεν επιλέγουν το ποδήλατο ως μέσο μεταφοράς. Δεν βλέπω τι έχει να ζηλέψει η Αθήνα από το Άμστερνταμ – το χτίσιμο προστατευμένων λωρίδων κυκλοφορίας ποδηλάτων είναι, κατά την άποψή μου, το πιο σημαντικό βήμα προς μια Ελλάδα με μοντέρνες αστικές μεταφορές.

— Τι σημαίνει για σένα η λέξη «καινοτομία»; «Καινοτομία» για μένα είναι «ένας βελτιωμένος τρόπος να κάνεις κάτι» (a better way to do things). Δεν χρειάζεται κάτι να είναι τεχνολογικό για να είναι καινοτόμο, όμως η τεχνολογία επιτρέπει καινούργιες ιδέες και εφαρμογές να υλοποιηθούν.

— Το μέλλον ανήκει στις έξυπνες ιδέες; Οι έξυπνες ιδέες έχουν σίγουρα θέση στο μέλλον, αλλά δεν είναι το ίδιο το μέλλον. Η κλασική επιχειρηματικότητα υπήρχε και θα υπάρχει ως η κινητήρια δύναμη της οικονομίας, οι έξυπνες ιδέες χρησιμοποιούν τα τελευταία διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα για να δώσουν λύσεις σε υπάρχοντα ή νέα προβλήματα κι έτσι να δημιουργήσουν αξία. Οι έξυπνες ιδέες είναι το καινούργιο, αλλά δεν είναι μονομερώς το μέλλον.

— Τι θεωρείς σημαντικό στη ζωή; Σημαντικό στη ζωή είναι η ισορροπία, να θέτεις υγιείς στόχους και να απολαμβάνεις το τώρα. Σε μια ανταγωνιστική καθημερινότητα, όπου συνέχεια κυνηγάμε το καλύτερο, το πιο μεγάλο, το επόμενο, είναι πολύ εύκολο να βρεθούμε σε μια θέση όπου φαινομενικά έχουμε τα πάντα και παρ’ όλα αυτά είμαστε ημιτελείς. Ό,τι στόχο βάζεις να τον θέτεις για σένα και να είσαι καλός με τον εαυτό σου. Άλλωστε, μια επιτυχία αξίζει τόσο, όσο μπορείς να χαρείς το αποτέλεσμα.

Πιστεύω, όλοι μας, μέχρις ενός σημείου στη ζωή μας, ακολουθούμε λίγο-πολύ ό,τι κάνουν και οι γύρω μας, π.χ. σχολείο, πανεπιστήμιο, πρώτη δουλειά – εκεί σημαντικό ρόλο για τον δρόμο προς τη σχετική επιτυχία παίζουν τα ερεθίσματα. Από ένα σημείο και μετά, όταν παίρνεις τη ζωή στα χέρια σου και αποφασίζεις να χαράξεις πορεία, σημασία έχουν οι ευκαιρίες.

British American Tobacco Hellas

«200 νέες θέσεις εργασίας - 30 εκατ. ευρώ επενδύσεις, στο Καλύτερο Αύριο της Ελλάδας»

Π Vitalii Kochenko, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της British American Tobacco σε Ελλάδα, Κύπρο, Μάλτα, Ισραήλ

ώς δημιουργείς ένα καλύτερο αύριο; Με πράξεις, με έργα, με επενδύσεις, με τολμηρές κινήσεις. Η British American Tobacco θέτει ως στόχο μια φράση που θα μπορούσε να γίνει μότο στο μυαλό όλων μας, ακόμα περισσότερο λόγω της δύσκολης περιόδου που ζούμε.

«A better tomorrow»: μια υπόσχεση που υλοποιείται βήμα-βήμα μέσα από ένα επενδυτικό πλάνο που αγγίζει τα 30 εκατ. ευρώ και αφορά την Ελλάδα. Στο επίκεντρο βρίσκονται η τεχνολογία και η δημιουργία θέσεων εργασίας, ένα δίπολο που δημιουργεί μια καλύτερη καθημερινότητα και τελικά ορίζει την επιτυχία. Στη χώρα μας οι νέες επενδύσεις της British American Tobacco συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη της οικονομίας αλλά και της

Η British American Tobacco Hellas είναι μία από τις κορυφαίες εταιρείες στην ελληνική αγορά, με σημαντική συνεισφορά στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, υψηλές διακρίσεις σε θέματα απασχόλησης και έμφαση σε καινοτόμες πρωτοβουλίες. Η εταιρεία ανήκει στην British American Tobacco plc, έναν διεθνή όμιλο που λειτουργεί από το 1902, απασχολεί περισσότερους από 53.000 εργαζόμενους και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 180 αγορές. Η Ελλάδα έχει επιλεγεί ως περιφερειακό κέντρο για το Ισραήλ, την Κύπρο και τη Μάλτα.

κοινωνίας, ειδικά αν σκεφτείς τις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν. Μέσα σε αυτές, η επιλογή του Πειραιά ως διεθνούς διαμετακομιστικού κέντρου, όπου διακινούνται ετησίως προϊόντα αξίας 1,1 δισεκατομμυρίου ευρώ και 2,5 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια, με σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης, έχει συμβάλει ήδη σημαντικά στην απασχόληση και την εμπορευματική κίνηση στο λιμάνι. Άλλωστε, η British American Tobacco, μέσα από την παρουσία της στη χώρα μας, στηρίζει περίπου 30.000 εργαζόμενους στο δίκτυο της λιανικής αγοράς και της διανομής και περίπου 10.000 εργαζόμενους, ενώ αποφέρει τουλάχιστον 10 εκατ. ευρώ ετησίως στους Έλληνες αγρότες, και μάλιστα σε σταθερή βάση. Αυτά τα νούμερα δημιουργούν μια αίσθηση αισιοδοξίας και μια σιγουριά, αφού προκύπτουν από μια εταιρεία που τα τελευταία χρόνια έχει συνεισφέρει 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ στα δημόσια έσοδα, στηρίζοντας σημαντικά την ελληνική οικονομία. Το Καλύτερο Αύριο υλοποιείται μέσα από μια σταθερή στρατηγική πολιτική που διαμορφώνει ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον για την Ελλάδα. «Είναι σημαντικό οι διεθνείς όμιλοι να συμβάλουμε στις προσπάθειες της ελληνικής οικονομίας για ανάκαμψη και στο πλαίσιο αυτό θεωρούμε υποχρέωσή μας να ανταποκριθούμε με επενδυτικές κινήσεις που βασίζονται στις έννοιες της τεχνολογίας και της επιστήμης. Αυτό μεταφράζεται σε σημαντικό αριθμό νέων θέσεων εργασίας, σε ανάδειξη της Ελλάδας σε διεθνές περιφερειακό και διαμετακομιστικό κέντρο καθώς και σε ένα τεράστιο εύρος δυνατοτήτων γύρω από την τεχνολογία για τους ενήλικους καταναλωτές, τους εργαζομένους αλλά και το λιανεμπόριο, με σκοπό ένα καλύτερο αύριο για όλους» αναφέρει ο Vitalii Kochenko, πρόεδρος και διευθύνων σύμβου-

30

εκατομμύρια ευρώ νέες επενδύσεις

200

νέες θέσεις εργασίας

30.000

εργαζόμενοι σε συνεργαζόμενους λιανοπωλητές και διανομείς

10

εκατομμύρια ευρώ ετησίως σε Έλληνες αγρότες

17

διακρίσεις στο εργασιακό περιβάλλον

53.000

εργαζόμενοι διεθνώς

1.500 επιστήμονες

λος της British American Tobacco Hellas. Η συνεχής έρευνα και η καινοτομία, που βρίσκονται στη φιλοσοφία της εταιρείας, δημιουργούν μια νέα αγορά, όπου η Ελλάδα κατέχει έναν σημαντικό ρόλο, με κινήσεις ανάπτυξης που αφορούν αρκετούς τομείς, με τη δημιουργία θέσεων εργασίας αλλά και με τη στήριξη του λιανικού εμπορίου που έχει πληγεί σημαντικά. Ένα καλύτερο αύριο δημιουργείται για την ελληνική κοινωνία και μας δίνει λόγους να χαμογελάμε.

22.4.21 – lifo

19

HOLLY GRACE 20 lifo – 22.4.21

ΑΠΌ ΤΟΝ ΑΛΈΞΑΝΔΡΟ ΔΙΑΚΟΣΆΒΒΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ: ΠΆΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΆΝ

ΣΎΝΤΟΜΟ DRAG ΛΕΞΙΚΌ

DRAG ΖΉΣΑΜΕ ΔΎΟ ΜΈΡΕΣ ΜΕ ΤΈΣΣΕΡΙΣ DRAG QUEENS ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΆΨΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΊΑ, ΤΟ ΜΑΚΙΓΙΆΖ ΚΑΙ ΤΗΝ ΌΛΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΌΡΦΩΣΉΣ ΤΟΥΣ, ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΟΠΟΊΑ ΚΕΡΔΊΖΟΥΝ, ΕΚΤΌΣ ΤΩΝ ΆΛΛΩΝ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΉ ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ ΟΡΑΤΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΑΤΚΙ+ ΚΟΙΝΌΤΗΤΑ.

ΈΧΕΙ ΠΕΡΆΣΕΙ ΣΕ ΆΛΛΟ

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΌ

GAMING

Padding/pads: Τα προσθετικά από διάφορα υλικά που τοποθετούνται στους γοφούς για να προκύψουν γυ-

Tucking: Η διαδικασία «εξαφάνισης» των ανδρικών γεννητικών οργάνων. Death drop: Η κίνηση του σπαγκάτ, πολύ διαδεδομένη στις drag performances. Ball(room): Η ΛΟΑΤΚΙ+ ναικείες καμπύλες.

υποκουλτούρα που γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη των ’80s, όπου οι εκπρόσωποι των «οίκων» διαγωνίζονταν για τρόπαια και βραβεία. Εκεί έκανε την εμφάνισή του

και το voguing ως στυλ χορού. Το ντοκιμαντέρ Paris is burning (1990) και η σειρά του Netflix «Pose» αναφέρονται σε αυτή την κουλτούρα.

Houses: Οι «οίκοι» που ξεκίνησαν από

την κουλτούρα του ballroom. Η queen που ηγείται του οίκου ονομάζεται «μητέρα» (mother).

Impersonator:

Η queen που μιμείται συγκεκριμένα celebrities, π.χ. τη Cher ή την Britney Spears.

Drag king: Η περφόρ-

μερ (συχνά γυναίκα) που υποδύεται μια ανδρική φιγού-

Drag pageant: Ο διαγωνισμός ομορφιάς, τα drag καλλιστεία. Bio queen: Η queen της οποίας το βιολογικό φύλο είναι το θηλυκό. Butch queen: Η queen που διατηρεί αρρενωπά χαρακτηριστικά. Viewing party:

ρα.

Το πάρτι που περιλαμβάνει προβολή επεισοδίου του «Drag Race» και συνήθως shows από drag queens.

Meet and

greet: Η διαδικασία γνωριμίας και λήψης φωτογραφιών με

μια drag queen σε ένα πάρτι – συνήθως με ξεχωριστό αντί-

(Spill) the tea: (Πες την) αλήθεια – φράση που χρησιμοποιείται συχνά στο drag gossip. Gag/ gagging: Το σοκ, συνήθως με θετικό πρόσημο, όταν κάτι τιμο εισιτηρίου.

είναι εκθαμβωτικό.

Θ

έατρο, χορός, μουσική, ζωγραφική, περφόρμανς, μιμική, μόδα: το drag συνδυάζει στοιχεία απ’ όλες τις παραπάνω τέχνες. Έχοντας ρίζες στον δέκατο ένατο αιώνα, το drag συνδέθηκε με το underground, τα κοινωνικά κινήματα, τους αγώνες της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας για ισότητα και διεκδίκηση ορατότητας, ενώ την τελευταία δεκαετία κατάφερε να μπει στο mainstream μέσα από ένα ασύλληπτα επιτυχημένο ριάλιτι. Είναι μια τέχνη λαμπερή, εντυπωσιακή, από τη φύση της πολιτικά φορτισμένη, μια πράξη επαναστατική αλλά και εξαιρετικά δύσκολη στο πρακτικό κομμάτι, πράγμα που διαπιστώσαμε από κοντά σε αυτό το ρεπορτάζ, κατά το οποίο παρακολουθήσαμε την πολύωρη προετοιμασία τεσσάρων καλλιτεχνών, εκπροσώπων της νέας σκηνής του ελληνικού drag, προτού ποζάρουν στον φακό της LiFO. Επί δύο ημέρες το στούντιο του Πάρι Ταβιτιάν γέμισε με παλέτες μακιγιάζ, ζαλιστικά ψηλοτάκουνα, εξωγήινες περούκες, παγέτες και πολύ χρώμα. Τα τέσσερα αγόρια που έφταναν στο στούντιο με τις βαλίτσες τους γεμάτες μεταμορφώνονταν μετά από περίπου ένα τρίωρο το καθένα (οι δύο ώρες τουλάχιστον εξαντλούνταν στο μακιγιάζ) σε εντυπωσιακά πλάσματα, γεμάτα εκρηκτική θηλυκότητα, εκπροσωπώντας μάλιστα διαφορετικές όψεις της μεγάλης ομπρέλας του drag. Η μεταμόρφωση στο drag όμως δεν είναι μόνο βλεφαρίδες, στρώματα μεϊκάπ και padding. Η πραγματική, ίσως και πιο ουσιαστική μεταμόρφωση εκπορεύεται από μέσα – κι αυτό είναι το στοιχείο που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση, καθώς το έβλεπα να εξελίσσεται. Η ιδέα να βιντεοσκοπήσουμε τις τέσσερις queens κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του μακιγιάζ τους για να προκύψουν τα timelapse videos που μπορείτε να απολαύσετε στο LIFO.gr μού έδωσε άπλετο χρόνο να τις παρατηρήσω, να συνομιλήσω μαζί τους σε όλα τα στάδια, να καταγράψω σκέψεις και κινησιολογία. Ε, λοιπόν, είναι πιο εντυπωσιακή η αυτοπεποίθηση, η σιγουριά και η λάμψη που εκπέμπουν 22.4.21 – lifo

21

G αυτά τα αγόρια, καθώς μπαίνουν στις drag περσόνες τους, παρά η ίδια η διαδικασία της εξαφάνισης των ανδρικών χαρακτηριστικών για χάρη της γυναικείας τελειότητας. Άλλωστε, παρά τα διαφορετικά στυλ και τις ετερόκλητες αναφορές, όλοι συμφωνούν ότι το drag τούς προσφέρει πολλά από αυτά που δεν (τολμούν να) έχουν στην καθημερινότητά τους.

ΑΠΌ ΤΙΣ «ΚΟΎΚΛΕΣ» ΜΈΧΡΙ ΤΟ «DRAG RACE» ΚΑΙ ΤΟ «HOUSE OF FAME»

Το drag στην Ελλάδα είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες. Από τη Μύκονο των ’70s και των ’80s μέχρι τις αθηναϊκές βραδιές στο City, στον Αλέκο και, βέβαια, στις «Κούκλες», το drag έχει περάσει από πολλές διαφορετικές φάσεις στη χώρα μας. Βασική διαφορά, όμως, σε σχέση με την τέχνη που γνωρίζουμε σήμερα είναι ότι παλαιότερα δεν το ονοματίζαμε καν drag. Ο Τάκης Ζαχαράτος, με τις θρυλικές μιμήσεις του αλλά και με την περσόνα της Μύριαμ Απλού, ήταν ανέκαθεν γνωστός ως «Τάκης Ζαχαράτος», μια ξεχωριστή και κάπως μοναχική περίπτωση της ελληνικής σόουμπιζ. Από την άλλη, οι «Κούκλες» επί τριάντα χρόνια παρουσιάζουν τα απολαυστικά σόου τους, που έχουν τη μορφή αυτού που ίσως θα χαρακτηρίζαμε «old school drag», ενός καμπαρέ δηλαδή, με βασικό του χαρακτηριστικό την κωμωδία, ενώ πίσω από αυτά τα σόου βρίσκονται, ως επί το πλείστον, transgender γυναίκες. Χρειαζόταν η πίστη, στα όρια της εμμονής, μιας Αμερικανής drag queen στον εαυτό της για να εξελιχθεί ραγδαία το drag. Ο RuPaul Charles, έπειτα από ένα μεγάλο χορευτικό χιτ των ’90s («Supermodel You better work»), τηλεοπτικές εμφανίσεις ήσσονος σημασίας τα χρόνια που ακολούθησαν και τεράστιο επιχειρηματικό δαιμόνιο, παρουσίασε τον Φεβρουάριο του 2009, αρχικά στο αυστηρά ΛΟΑΤΚΙ+ κοινό, ένα νέο προϊόν, ένα ριάλιτι που κόπιαρε σε μεγάλο βαθμό στοιχεία από άλλα, ήδη δημοφιλή φορμά, όπως το «America’s Next Top Model», αλλά με drag queens. Το «RuPaul’s Drag Race» γεννήθηκε κακοφωτισμένο, φτηνό και με ένα ανεκδιήγητο φίλτρο στους φακούς. Όμως σταδιακά εξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα πολιτισμικά και κοινωνικά φαινόμενα της προηγούμενης δεκαετίας, μετακομίζοντας από το μικρό γκέι δίκτυο Logo TV στο VH1, φέρνοντας το drag με τρόπο μη αναστρέψιμο στο mainstream, γιγαντώνοντας τον εαυτό του πέρα από τα σύνορα της Αμερικής, επηρεάζοντας συνολικά την ποπ κουλτούρα, κερδίζοντας έναν σκασμό βραβεία Emmy, στέλνοντας τις queens του σε διάσημα κόκκινα χαλιά, όπως αυτά των Όσκαρ και του Met Gala, αλλά και σε καμπάνιες οίκων μόδας και μεγάλων εμπορικών προϊόντων – και κάνοντας ζάπλουτη τη RuPaul. Όλα αυτά τα χρόνια τα αγόρια της εγχώριας queer κοινότητας παρακολουθούσαν μαγεμένα, με το φεϊσμπουκικό γκρουπ #dardanes του μπλόγκερ Μανώλη Βαμβούνη να δίνει από πολύ νωρίς τον τόνο, διοργανώνοντας τα πρώτα viewing parties, καλώντας τα νεαρά παιδιά που ήθελαν να δοκιμάσουν τις ικανότητές τους να τα πλαισιώσουν και συντηρώντας μια ασταμάτητη συζήτηση για όσα εκτυλίσσονταν σε κάθε κύκλο επί της οθόνης. Τα αθηναϊκά γκέι μαγαζιά, όπως το Sodade, το Shamone, το Shamonette, το Bequeer, άρχισαν να εντάσσουν το drag σταθερά στο εβδομαδιαίο τους πρόγραμμα, ολοένα και περισσότερα mobile parties περιλάμβαναν drag εμφανίσεις, η drag κοινότητα μεγάλωνε και έπαιρνε μορφή, ενώ ένα συγκεκριμένο γεγονός, η αποτρόπαια δολοφονία ενός επιφανούς μέλους της, του Ζακ Κωστόπουλου (Zackie Oh), επιχείρησε να τη λαβώσει. Η πρόσφατη συμμετοχή μιας drag queen στο εν εξελίξει μουσικό ριάλιτι του ΣΚΑΪ, «House of Fame», πρόσθεσε έξτρα πόντους ορατότητας (είχαν προηγηθεί εμφανίσεις σε σόου όπως το «Ελλάδα έχεις ταλέντο» ή το «Final Four», αλλά εδώ ήταν η πρώτη φορά που το ίδιο το φορμά του ριάλιτι αποκάλυπτε τη διαδικασία της μεταμόρφωσης: ο Θέμης, που συμμετέχει και στο παρόν ρεπορτάζ, παρακολουθούσε τα μαθήματα της μουσικής ακαδημίας και συμβίωνε με τους συμπαίκτες του ως αγόρι, ανέβαινε όμως στη σκηνή για τα live ως Holly Grace).

ΠΏΣ ΓΕΝΝΙΈΤΑΙ ΜΙΑ DRAG QUEEN;

O 32χρονος Θέμης μεγάλωσε στη Λάρισα και σπούδασε υποκριτική και σκηνοθεσία στην Καλών Τεχνών του Αριστοτέλειου. Έφτασε στο στούντιο μαζί με τον καλό του φίλο, τον 33χρονο Νικόλα, για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον στην προετοιμασία τους. Άλλωστε, συνεργάζονται και επαγγελματικά, ως Holly Grace και Mitsi Lou αντίστοιχα, μοιράζονται πολλές κοινές απόψεις και αλληλοσυμπληρώνονται στην κουβέντα μας. «Εμένα η δουλειά μου είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης θεάτρου» ξεκινά να μου λέει ο Θέμης. «Αυτό το διάστημα δεν εργάζομαι, αλλά ξεκινάω άμεσα πρόβες για μια παράσταση του Φεστιβάλ Αθηνών σε σκηνοθεσία Παντελή Φλατσούση, όπου υπάρχει το ενδεχόμενο να εμφανιστώ και in drag. Το έχω κάνει και στο παρελθόν στο θέατρο, π.χ. στο Ερόικα του Θεάτρου Τέχνης, μια εφηβική παράσταση που παρακολουθούσαν γυμνάσια και λύκεια. Την επόμενη σεζόν θα υποδυθώ την Κυρία στις Δούλες του Ζενέ». Ο Νικόλας μεγάλωσε στην Ορεστιάδα, ξεκίνησε τις σπουδές του από το Πολυτεχνείο της Πάτρας, στη σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών, όμως το 2009 έκανε drop-out και ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει κλασικό χορό στη Λυρική. «Το να γίνω αεροναυπηγός με ενδιέφερε από την άποψη του ντιζάιν, τότε ήθελα να δουλέψω στην Boeing. Από παιδί, όμως, μου άρεσε ο χορός. Το καλό με την Ορεστιάδα είναι ότι στα πολιτιστικά είναι πολύ μπροστά. Για μένα ήταν διέξοδος τότε και ένας λόγος να ξεχωρίσω από τη μάζα. Τα τελευταία χρόνια, εκτός του drag, απασχολούμαι στο κομμάτι της μόδας. Έχω κάνει σεμινάρια σχεδίου και έχω συνεργαστεί με κάποια brands ως client advisor». Η πρώτη επαφή του Θέμη και του Νικόλα με το drag έγινε, βέβαια, όπως συνέβη με πολλά παιδιά στην Ελλάδα, μέσω των πρώτων κύκλων του ριάλιτι της RuPaul. Πώς γεννήθηκαν όμως η Holly Grace και η Mitsi Lou; « Έβλεπα ελεύθερους, χαρούμενους ανθρώπους, χωρίς ενοχές» θυμάται ο Θέμης. «Στη συνέχεια, με αφορμή μια παράσταση που είχα να σκηνοθετήσω, μπήκα σε όλον αυτόν τον κόσμο για να εκπαιδεύσω τον ηθοποιό. Η Holly γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου 2016, στο Apartment, όπου έκανε σόου η Φιλοθέη. Το σόου λεγόταν “Η Φιλοθέη και τα προάστια”, οπότε ξεκίνησα ως προάστιο της Φιλοθέης. Η “θεία χάρη” προέκυψε από το επίθετό μου, Θεοχάρογλου. Το “Holly” το γράφω με δύο l, όπως ο ρόλος της Όντρεϊ Χέπμπορν στο Breakfast at Tiffany’s, Holly Golightly. Η Holly, λοιπόν, στέκεται εκεί όπου πάνε να συναντηθούν η Μέριλιν Μονρό με την Όντρεϊ Χέπμπορν, ο άγιος και ο εγκληματίας. Εκεί κάπου βρίσκεται και η φιγούρα της μητέρας μου. Όπως αυτή με γέννησε, έτσι κι εγώ τη γεννάω κάθε φορά που δημιουργώ τη Holly. Με τα χρόνια και με την ψυχοθεραπεία το ανακαλύπτω. Ειδικά όταν με βλέπω στον καθρέφτη μελαχρινή, είμαι ίδια η μάνα μου και κάπως νιώθω μια ζεστασιά». «Μέχρι το “Drag Race” δεν ήξερα καν τον όρο» συμπληρώνει ο Νικόλας. Είχα πάει στις “Κούκλες”, είχα δει τον Ζαχαράτο, αλλά δεν ήξερα ότι υπάρχει όλη αυτή η κουλτούρα από πίσω. Με συνεπήρε. Από μικρός είχα έφεση στη σκηνή. Από τις πρώτες μου μνήμες ως παιδιού ήταν να πηγαίνω στο χωριό και να ετοιμάζω παραστάσεις με τη μεγάλη μου αδελφή και τον ξάδελφό μου, τον Μήτσο, εγώ να είμαι η πρωταγωνίστρια και να χορεύω Άντζελα Δημητρίου. Φορούσα τις φούστες της αδελφής μου και την έβαζα να μοιράζει προσκλήσεις στη γειτονιά. Έρχονταν οι θείες, οι γειτόνισσες και ήμουν η ατραξιόν της βραδιάς. Όταν το είδα στην τηλεόραση, μου ήταν ήδη πολύ οικείο και υπέθεσα ότι θα μπορούσα να το κάνω κι εγώ. Και στη Λυρική είχα επαφή με το drag, μέσω μιας ομάδας ανδρών που υποδύονται γυναικείους ρόλους στο μπαλέτο. Η Mitsi γεννήθηκε στις 26 Ιουνίου 2017 από ανάγκη. Εκείνη την περίοδο δούλευα ως αεροσυνοδός και δεν είχα καμία επαφή με τα καλλιτεχνικά, είχα πάθει στερητικό σύνδρομο. Έκανα δουλειά με αποδοχές, ταξίδευα, αλλά δεν μπορούσα να εκφραστώ καλλιτεχνικά. Πρώτη της εμφάνιση ήταν σε ένα βίντεο. Μετά το γύρισμα του βίντεο, πήγαμε στο Sodade να πιούμε ένα ποτό και επειδή ήμουν πάρα πολύ όμορφη, μου ζήτησαν να κάνω ένα σόου, επιλέγοντας όποιο τραγούδι ήθελα, και ερμήνευσα το

D ΑΝ ΜΠΟΡΟΎΣΑΤΕ ΝΑ ΜΙΛΉΣΕΤΕ ΣΤΟΝ ΤΡΊΧΡΟΝΟ/ΠΕΝΤΆΧΡΟΝΟ ΕΑΥΤΌ ΣΑΣ, ΤΙ ΘΑ ΤΟΥ ΛΈΓΑΤΕ; (Εμπνευσμένο από το «Drag Race»)

Θέμης: Να μη χάσει ποτέ το κουράγιο του να κυνηγάει τα όνειρά του. Να σκληραγωγηθεί νωρίς, αλλιώς θα χάσει πολύ χρόνο από τη ζωή του με το τι θα πει ο κόσμος και για το αν όντως έχει θέση σε αυτό τον κόσμο. Να μην τον νοιάζει τίποτα, γιατί μόνο τότε ζεις. Νικόλας: Να μη θέλει να αλλάξει τίποτε απ’ ό,τι θα έρθει στη ζωή του. Να ξέρει πως ό,τι έρχεται θα τον οδηγήσει κάπου

22 lifo – 22.4.21

πολύ όμορφα. Και ότι όλη αυτή η σκόνη και η λάσπη που τρώει από μικρός κάποια στιγμή θα του επιτρέψει να σκάψει βαθιά μέσα του, όπου θα βρει ένα διαμάντι και θα σκορπίσει χρυσόσκονη, και σε αυτόν και σε ανθρώπους γύρω του.

Μανόλης: Να μη φοβάται να μπει στο μετρό βάζοντας eyeliner. Να μη φοβάται να είναι όπως θέλει να είναι, ο εαυτός του. Να μη φοβάται γενικότερα. Νίκος: Να αγαπά τον εαυτό του ακόμα περισσότερο. Να μην ντρέπεται γι’ αυτό που είναι, για τα παραπάνω κιλά, να μην ακούει τους συμμαθητές που τον κοροϊδεύουν. Θα βρεθεί κάτι στο μέλλον που θα το αγαπήσει και θα θελήσει να το ακολουθήσει στη ζωή του.

MITSI LOU

N

L 22.4.21 – lifo

23

24 lifo – 22.4.21

GN EL

GREEK

DRA

AG

NEXT

NDL

22.4.21 – lifo

25

LE

TO DRAG RACE ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

13 κύκλοι του ορίτζιναλ «RuPaul’s Drag Race» έχουν προβληθεί μέχρι τώρα 5 κύκλοι All Stars (o 6ος κάνει πρεμιέρα την 1/5) 100.000 δολάρια: το έπαθλο του νικητή 7 διεθνείς βερσιόν περιλαμβάνονται στο franchise (Χιλή, Ταϊλάνδη, Βρετανία, Καναδάς, Ολλανδία, με Αυστραλία/ Νέα Ζηλανδία και Ισπανία να ξεκινούν προσεχώς) 19 βραβεία Emmy έχει κερδίσει μέχρι τώρα το ριάλιτι, από 39 υποψηφιότητες 166 drag queens έχουν συμμετάσχει στους αμερικανικούς κύκλους 2 drag queens έχουν αποβιώσει (Sahara Davenport, Chi Chi DeVayne) 4.500 μέλη αριθμεί το ελληνικό Facebook fan group #dardanes

“Diamonds are a girl’s best friend”. Η Mitsi είναι ουσιαστικά η προέκταση του Νικόλα. Δεν είναι ξεχωριστή περσόνα. Είναι υπέροχη, με τον ορισμό της υπεροχής: υπερέχει από οτιδήποτε μπαίνει σε ταμπέλα, γένος, αριθμό, φύλο. Γι’ αυτό και δεν την ορίζω ως γυναίκα, δεν την ενδιαφέρει τι έχει ανάμεσα στα πόδια της αλλά το πώς μπορεί να εκφράσει αυτό που έχει μέσα της. Τώρα, αν βγαίνει πιο θηλυκή η εικόνα επειδή φοράω βυζιά, κώλους, γυναικεία ρούχα και βάφομαι, ok. Η Mitsi κάνει περισσότερο stand-up comedy, βάζει δικούς της στίχους σε τραγούδια, ασχολείται περισσότερο με τη θεατρικότητα της μουσικής. Από μικρός μεγάλωσα με πολλές γυναικείες φιγούρες, με γιαγιάδες, τρεις αδελφές. Το επώνυμό μου είναι Μιτσίτσκας. Κάποτε, σε ένα πάρτι άρχισα να τραγουδάω τη “Μισιρλού”. Κι έτσι δημιουργήθηκε η Mitsi Lou».

ΤΑ ΘΕΑΤΡΙΚΆ ΜΙΟΎΖΙΚΑΛ ΩΣ ΒΑΣΙΚΈΣ ΑΝΑΦΟΡΈΣ

Οι αναφορές του 42χρονου Μανόλη, aka Mary Sunshine, είναι αμιγώς θεατρικές. Ο περφόρμερ που φτάνει τη δεύτερη μέρα της φωτογράφισης αστειεύεται διαρκώς με την ηλικία του, καθώς μου εξηγεί ότι η drag περσόνα του, που έχει μόλις ενάμιση χρόνο ζωής, προέκυψε έπειτα από πολυετή δική του θητεία στα μεγάλα θεατρικά μιούζικαλ της Αθήνας, όπου καλούνταν να χορεύει και να τραγουδάει, συχνά και πάνω σε ψηλοτάκουνα. Είναι ο μοναδικός από την τετράδα που δεν παρακολουθεί συστηματικά «Drag Race», αν και γνωρίζει σίγουρα τις πιο διάσημες queens, όπως η Sasha Velour, στην οποία πολλοί του λένε ότι μοιάζει – και δικαίως. Μέσα σε τρεις ώρες έχει ετοιμάσει ένα εκπληκτικό μακιγιάζ, χρησιμοποιώντας το πρόσωπό του κυριολεκτικά ως καμβά. «Μεγάλωσα στην Πάτρα, με καταγωγή από την Κρήτη. Ήρθα στην Αθήνα για σπουδές στο θέατρο, στον Ίασμο. Δεν έχω παίξει πρόζα καθαρή ποτέ, μόνο σε μιούζικαλ στα μεγάλα θέατρα, στο Παλλάς, στο Badminton. Όταν είδα το πρώτο μου μιούζικαλ, ως φοιτητής, το Grease, στο θέατρο Βέμπο, έκλαιγα. Κατάλαβα ότι αυτό που έβλεπα στην τηλεόραση μπορούσε να συμβεί live. Πρώτη φορά είδα drag στην Αμερική, σε ένα pride, όταν ήμουν είκοσι πέντε. Με κάλεσαν σε ένα τεράστιο πάρτι στη Νέα Υόρκη με θέμα την αρχαία Ελλάδα και εκεί το είδα να συμβαίνει. Στην Ελλάδα άρχισα να το κάνω σε παραστάσεις. Ως Μανόλης έπαιζα, αλλά πολλές φορές έχω φορέσει τακούνι

και περούκα σε ρόλο. Μία από αυτές ήταν με τον Φώτη Σεργουλόπουλο στην Πρισίλα. Κάποια στιγμή, που ήμουν στα Κύθηρα και δούλευα σε μια καντίνα, έκατσα στην αιώρα και άρχισα να γράφω έναν μονόλογο. Σκεφτόμουν “χορεύεις, τραγουδάς πίσω από τους πρωταγωνιστές, κάνε κάτι δικό σου μια φορά”. Εκεί γεννήθηκε η Mary Sunshine, που από τότε είναι πρωταγωνίστρια. Το όνομά της είναι από το Chicago, όπου έχω παίξει δύο φορές. Το έργο που έγραψα ήταν το Τροπικό Πουλί, που ανέβηκε στο Άβατον το φθινόπωρο του ’19. Έτσι με κάλεσε ο Φώτης, αφού είδε την παράσταση, να εμφανιστώ στο Shamonette. Στην αρχή είχα ένα κόμπλεξ με την ηλικία μου, σκεφτόμουν “πού πας τώρα, στα 40”, αλλά αποφάσισα να μη βάλω όρια στον εαυτό μου. Κάθισα μία εβδομάδα, κόλλαγα, έραβα, ε, κάπως έτσι ξεκίνησα. Μου αρέσει να τραγουδάω live, όπου γίνεται, προτιμώ να ακούγεται η φωνή μου. Το lip-sync είναι μεγάλο μέρος του drag και θέλει πολλή μελέτη. Δεν είναι κοριτσάκι η Mary Sunshine, δεν μπορώ να κάνω Μπρίτνεϊ, δεν μου ταιριάζει. Την εξελίσσω, δεν γίνεται να την παρατήσω».

ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ, ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ ΚΑΙ ΟΡΑΤΟΤΗΤΑ O Νικόλας συμμετείχε πρόσφατα σε μια ομιλία στο Tedx του Ρεθύμνου με θέμα την έννοια της πρόκλησης, του challenge. « Ένιωσα ότι η συμμετοχή μου είχε μια βαρύτητα και μόνο από το κύρος των άλλων ομιλητών. Επειδή δεν αποφοίτησα ποτέ από το Πολυτεχνείο, αισθάνθηκα κάπως σαν να ολοκλήρωνα την ακαδημαϊκή μου πορεία, αλλά με τον τρόπο που ήθελα εγώ. Ως παιδί δεν αισθανόμουν ούτε μοναδικός, ούτε μόνος, ούτε περίεργος. Μέσα από τα καλλιτεχνικά, όμως, βίωσα σεξουαλική κακοποίηση στα 15 – μίλησα και γι’ αυτό, το πώς με στιγμάτισε. Αντιμετώπισα πολλές προκλήσεις: το ότι μεγάλωσα σε μικρή επαρχιακή πόλη ως ομοφυλόφιλος, το ότι προσπάθησα να συνεφέρω τον εαυτό μου σε μικρή ηλικία από κάτι τόσο βίαιο ψυχικά, το ότι αντιμετώπισα αργότερα τη διάγνωσή μου ως οροθετικού – από τα 20 μου δεν αισθάνθηκα ποτέ άρρωστος, ποτέ δεν κατηγόρησα ούτε κάποιον άλλο ούτε τον εαυτό μου, ο HIV προέκυψε από μια πράξη αγάπης, κάνοντας σεξ. Σίγουρα η Mitsi με βοήθησε να βγω από μια κατάσταση στην οποία αισθανόμουν εγκλωβισμένος. Μπορεί να κοιτάω τον εαυτό μου ως Νικόλα και να βλέπω τη Mitsi και αντίστροφα. Όπως και να με αποκαλέσεις, είναι το ίδιο για

NICOLE NASTY

G

D 26 lifo – 22.4.21

MARY SUNSHINE

Mary Sunshine: Instagram @bymarysunshine, Facebook ToTropikoPouli / Nicole Nasty: Instagram @_nicolenasty_, Facebook / YouTube: Nicole Nasty, TikTok: @_nicolenasty_

Ευχαριστούμε θερμά τον Μανώλη Βαμβούνη για τις πολύτιμες συμβουλές του. Διαβάστε στο LiFO.gr ολόκληρο το ρεπορτάζ και δείτε τα timelapse videos με τις μεταμορφώσεις των drag queens.

Mitsi Lou (@mitsi.lou): Styling Nicolas Mits (@nicolas.t.m), costume Γιώργος Λιγνός (@geo.dabest), hairstyle Θέμης Θεοχάρογλου / Holly Grace (@theonlyhollygrace): Hairstyle Δημήτρης Αποστολίδης (@dimitrios.apostolidis), styling Nicolas Mit /

N μένα. Η Mitsi δεν είναι κάτι που θα ήθελα να είμαι, είμαι η Mitsi. Αυτό που κερδίζω είναι η φωνή μου – και το λέω και κυριολεκτικά. Από μικρό παιδί τραγουδούσα, έψελνα στην εκκλησία κάθε Κυριακή, έχω πτυχίο βυζαντινής μουσικής κ.λπ. Μετά το συμβάν της κακοποίησης σταμάτησα να τραγουδάω, έχασα τη φωνή μου, είχα συνδέσει το τραγούδι κάπως με αυτή την κατάσταση. Με τη Mitsi μπόρεσα να ξανατραγουδήσω, ενώ μου έδωσε φωνή και σε άλλα πράγματα, βοηθώντας με να λέω την άποψή μου, να μην την κρύβω». Ο Θέμης σημειώνει πως η εξέλιξη του drag στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία είναι ραγδαία. «Αυτή η τέχνη ωθεί τους ανθρώπους σε μεγαλύτερη ελευθερία και σε απενοχοποίηση κάποιων θεμάτων, όπως ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου. Εμένα τουλάχιστον μου φέρνει μια ειρήνη μέσα μου. Παλιά μπορεί να έπαιρνα το θηλυκό γένος που χρησιμοποιούσαν για μένα υποτιμητικά, ότι το έκαναν μόνο για να με προσβάλουν. Πλέον το θηλυκό έχει αποκτήσει μέσα μου τέτοια ισχύ, που δεν νιώθω καμία υποτίμηση απέναντί του. Οποιοσδήποτε με πει “αυτή”, το παίρνω θετικά. Το drag είναι ένα μέσο για να αγαπήσεις πιο πολύ τον εαυτό σου, να βελτιώνεσαι. Προσωπικά, δυστυχώς δεν αισθάνομαι άνετα να κυκλοφορώ στην Αθήνα in drag, γι’ αυτό και το αποφεύγω, όταν δεν έχω εμφάνιση. Δεν είμαι ευκατάστατος για να έχω την πολυτέλεια να ετοιμάζομαι σπίτι μου και να παίρνω ταξί. Θα ήθελα να είναι ασφαλής η Αθήνα, το μετρό, τα μέσα μεταφοράς γενικότερα, για να μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας χωρίς περιορισμούς, να μη χρειάζεται να βαφτώ σε μια σκοτεινή τουαλέτα. Ξέρω ανθρώπους που το κάνουν και τους θεωρώ ήρωες, το θαυμάζω και θα ήθελα να νιώθω δυνατός να πάω κόντρα στην ανασφάλεια». Ο Θέμης προτιμά το κανονικό τραγούδι από το lip-syncing για τις εμφανίσεις του. «Και στη σχολική και στη φοιτητική μου ζωή συνέχεια συναντούσα ανθρώπους που μου έλεγαν ότι δεν μπορώ να τραγουδήσω, ότι η φωνή μου δεν έχει προσωπικότητα, ότι δεν θα τα καταφέρω. Όμως “ό,τι δεν μπορείς να πεις με λόγια, το τραγουδάς, ό,τι δεν μπορείς να τραγουδήσεις, το χορεύεις”. Μέσα από το τραγούδι βρίσκω και την κοινωνική μου φωνή. Σαν να πηγαίνω κόντρα σε όλα τα όχι και τα αρνητικά που έχω βιώσει όταν τραγουδάω in drag. Σαν να μην άκουσα ποτέ τα “δεν έχεις καλή φωνή”, “δεν μπορείς”, και τα “γυναικούλα” που με έλεγαν μικρό… Δεν είμαι γυναικούλα, είμαι γυναικάρα, έχει τεράστια διαφορά

ΟΙ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΕΊΣ DRAG QUEENS ΤΟΥ RPDR ΣΤΟ INSTAGRAM (σε εκατομμύρια followers)

Bianca Del Rio (2,4) Trixie Mattel (2,3) Katya (2,2) Adore Delano (2,1) Plastique Tiara (2,0) Kim Chi (1,9) Violet Chachki (1,9) Alaska (1,8) Alyssa Edwards (1,8) Sasha Velour (1,8)

και είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτήν τη γυναικάρα». Ο Μανόλης υπερθεματίζει ως προς το κομμάτι της αυτοπεποίθησης: «Η Mary είναι προέκταση δική μου, ό,τι δεν αφήνω να βγει ως Μανόλης. Ως Mary είμαι χαμογελαστή, αισιόδοξη, χρωματιστή, λουλουδάτη, φρέσκια. Δεν απέχει από τον εαυτό μου, απλώς εδώ γίνονται όλα χωρίς ενοχές. Μου έχει δώσει αυτοπεποίθηση μεγάλη, που δεν την περίμενα ούτε εγώ. Ζω κοντά στον Σταθμό Λαρίσης και όσες φορές πήγαινα στην παράσταση βαμμένος, έπαιρνα ταξί, με γυαλιά, σκούφο. Δεν έχω ακόμα το θάρρος να μπω στο μετρό».

ΤΑ ΠΡΏΤΑ DRAG ΚΑΛΛΙΣΤΕΊΑ

Ο 24χρονος Νίκος, ο μικρότερος της παρέας και μέλος του «Haus of Duchess», έρχεται στο στούντιο με τη «μαμά» του, τη ΔούKISSα. «Δεν ήταν η μαμά που με έβγαλε πρώτη στο drag, αλλά είμαι μέλος του οίκου της. Υπάρχει αγάπη, στήριξη». Με σπουδές σε κομμωτική και μακιγιάζ, ήρθε σε επαφή με το drag μέσω του «Drag Race», πριν από μια πενταετία, και αποφάσισε σταδιακά να ασχοληθεί μόνο με αυτό. «Το 2018 έκανα την πρώτη μου εμφάνιση στο Bequeer, σε μια βραδιά για τον Ζακ Κωστόπουλο. Ένιωσα πολύ όμορφα από την πρώτη στιγμή. Βγήκα με το “Breathin” της Αριάνα Γκράντε, το πρόβαρα σχεδόν έναν μήνα πριν! Η Nicole Nasty εξελίσσεται διαρκώς, μου αρέσει να ακούω γνώμες, να προσθέτω στοιχεία. Είναι δυναμική γυναίκα, σέξι, προκλητική, διασκεδαστική και με χιούμορ. Ως Νικόλας είμαι πολύ ήρεμο παιδί. Στην περσόνα μου βάζω αυτά που θέλω. Με έχουν δει και οι γονείς μου και είναι φουλ υποστηρικτικοί, είμαι πολύ τυχερός που τους έχω». Ο Νικόλας εκπροσωπεί, μεταξύ άλλων, τα plus size girls, τις queens εκείνες «με λίγα παραπάνω κιλά, που είναι κάπως πιο juicy», άτομα για τα οποία υπάρχει επίσης σημαντική ανάγκη για ορατότητα. «Η Nicole με έχει βοηθήσει να βγω απ’ όσα σκεφτόμουν παλιότερα, ότι τα κιλά μου με κρατάνε πίσω». Εν τω μεταξύ, η μαμά ΔούKISSα διοργανώνει και θα παρουσιάσει τα πρώτα ελληνικά drag καλλιστεία που θα γίνουν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, τον Ιούνιο στο Ρομάντσο, στο πλαίσιο του Athens Pride. Η Nicole θα λάβει μέρος ως διαγωνιζόμενη και δηλώνει αποφασισμένη να κερδίσει, καθώς μας χαρίζει μερικά απίστευτα death drops στη φωτογράφιση.

L 22.4.21 – lifo

27

γεννήσει, πήγε εκεί, στη μητέρα της και στα αδέλφια της, για να νιώσει ζεστασιά οικογενειακή. Έτσι έγινα Κρητικιά και το έχω καμάρι. Ως παιδί, τον μισό χρόνο πήγαινα με τη μητέρα μου στην Κρήτη, όπου ζούσα ένδοξες στιγμές. Έχω τρομερές εμπειρίες με τους φιλόξενους Κρητικούς και τη μητέρα μου, που ασχολούνταν πολύ λιγότερο μαζί μου, γιατί είχε τους δικούς της ανθρώπους και ήταν πολύ ευτυχισμένη. Υπέφερε από μοναξιά στην Αθήνα, έτσι ήταν προσκολλημένη σ’ εμένα κι αυτό με ενοχλούσε πάρα πολύ, με καταπίεζε.

q Ο πατέρας μου δεν ερχόταν στην Κρήτη τα καλοκαίρια, εκτός από ελάχιστες φορές, για να δώσει κανένα ρεσιτάλ. Το ένα μέρος της Αθήνας ήταν η μοναξιά, από την πλευρά της μαμάς, η οποία έβγαινε με τις φίλες της για να πάει σε γιατρούς και σε διάφορα μέρη, και το άλλο ο πατέρας μου, ο οποίος μου άνοιξε έναν κόσμο μαγικό, με τη μουσική, τη ζωγραφική και τη λογοτεχνία. Έχω μεγαλώσει με παράξενες, φανταστικές και όχι μόνο διηγήσεις, επειδή προέρχομαι από μια οικογένεια διανοουμένων, που ήταν κοντά στον πνευματισμό. Ο παππούς μου, του πατέρα μου ο πατέρας, ήταν χημικός αλλά και μέντιουμ, και είχε ασχοληθεί πάρα πολύ με τον πνευματισμό. Είχα από μικρή χειρόγραφα πνευματιστικά στα χέρια μου, ο θείος μου τα άφησε σ’ εμένα, κι έτσι στην παιδική μου ηλικία μού συνέβαιναν εκπληκτικά πράγματα.

q Από πολύ μικρό παιδάκι, απ’ ό,τι μου έλεγαν και απ’ ό,τι ψιλοθυμάμαι, έπαιζα θέματα από μουσικά έργα μεγάλα, π.χ. την Ενάτη του Μπετόβεν, την Πέμπτη, την «Ποιμενική» – ακούγαμε πολύ Μπετόβεν στο σπίτι μας. Αυτά τα έπαιζα με το ένα δαχτυλάκι, απ’ όταν ήμουν ενάμισι-δύο χρονών. Στα δυόμισι, ξαφνικά, μια μέρα μαγική, παραμονές Χριστουγέννων, που ήμουν άρρωστη με σαράντα πυρετό –θυμάμαι, με είχαν στο χολ, σε ένα ντιβάνι–, ήρθαν τα παιδιά να πουν τα κάλαντα και ο πατέρας μου τα έβαλε μέσα και τα συνόδευσε στο πιάνο. Εγώ εντυπωσιάστηκα, φαίνεται, πάρα πολύ απ’ αυτό το γεγονός, έγιναν μέσα μου διάφορες ανατροπές και μέσα στον πυρετό σηκώθηκα και πήγα στο πιάνο, αφού ο πατέρας μου είχε φύγει μαζί με τα παιδιά. Χωρίς να ξέρω γιατί, κάθισα στο πιάνο και έπαιξα με τα δύο χέρια τα κάλαντα. Έπαιζα για πρώτη φορά με τα δύο χέρια τις αρμονίες. Η μητέρα μου ήταν στην κουζίνα με μια φίλη της, ήρθαν τρεχάτες και η φίλη της με είδε και λιποθύμησε. Μετά από αυτό, ο πατέρας μου με έβαζε να παίζω με τα δύο χέρια. Το είπαν σε φίλους τους δημοσιογράφους, που ήρθαν και με είδαν κι έγραψαν στις εφημερίδες διάφορα για το παιδί-θαύμα.

q Σε μερικούς μήνες είχα αρχίσει να παίζω κομμάτια μικρά, σονατίνες. Σε μια συναυλία που είχε ο πατέρας μου στον Παρνασσό με τις μαθήτριές του, στο τέλος ξέφυγα από τα γόνατα της μητέρας μου, ανέβηκα από τα σκαλοπάτια στη σκηνή και κάθισα στο πιάνο. Μόνη μου, χωρίς να με παροτρύνει κανείς, άρχισα να παίζω μια σονατίνα και το κοινό γύρισε πίσω. Αυτή η σκηνή μου έχει εντυπωθεί. Θα ήμουν τότε τριών ετών, το πολύ τριάμισι. Μου έφεραν μια ανθοδέσμη και με χειροκροτούσαν. Με έβγαλαν και φωτογραφία.

Συνθέτρια, μουσικός. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, ζει στο Χαλάνδρι.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ

q Γεννήθηκα τη δεκαετία του ’50, στο Ηράκλειο της Κρήτης. Η μητέρα μου, που ήταν από την Κρήτη, πριν

q Το ’70, επί Μαρίκας Παπαϊωάννου, πήρα το δίπλωμά μου από το Ωδείο Αθηνών. Ήταν ένα ιστορικό δίπλωμα για το ωδείο. Τότε συνέβη το εξής καταπληκτικό: προετοιμαζόμουν χρόνια να πάω στο Παρίσι και έδωσα για υποτροφία στο ΙΚΥ. Εκεί, ένα «μεγάλο» όνομα –ήταν και δικτατορία τότε– έδωσε την υποτροφία σε μια δική του κοπέλα. Έγινε μεγάλη ιστορία στην επιτροπή, μου ζήτησαν «συγγνώμη», αλλά εγώ έχασα τη Γαλλία.

q Τίποτα δεν είναι τυχαίο, κατά τη γνώμη μου. Την επόμενη χρονιά, αντί να πάω στη Γαλλία, βρέθηκε μια υποτροφία, του μεγάλου συνθέτη Γιάννη Παπαϊωάννου, για τη Βιέννη και βρέθηκα εκεί. Τα χρόνια αυτά, τα χίπικα, άκουγα Uriah Heep, Led Zeppelin, Beatles, Jethro Tull, και σε ένα κονσέρτο των τελευταίων αποφάσισα ότι αυτή ήταν η μουσική που με εξέφραζε και ότι κάτι τέτοιο θα ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Τότε συνάντησα στο Ζάλτσμπουργκ έναν νεαρό. Καθόμασταν σε ένα καφέ και μου είπε: «Θέλω να σκηνοθετήσω για την αυστριακή τηλεόραση ένα τουριστικό θέμα για την Αυστρία και τη Βιέννη, είσαι συνθέτρια;». Κι εγώ του απάντησα «ναι!». Είχαν περάσει πολλά χρόνια που είχα σταματήσει τελείως τη σύνθεση. Και ναι μεν αυτός δεν γύρισε ποτέ την ταινία, αλλά είχε γράψει ποιήματα στα αγγλικά και με ρώτησε αν ήθελα να δοκιμάσω να τα κάνω τραγούδια. Το ’71 αρχίσαμε και φτιάχνουμε τραγούδια μαζί. Έτσι έφτιαξα τα πρώτα μου τραγούδια και άρχισα να τα ενορχηστρώνω με το μυαλό μου και να μπαίνω μέσα σε άλλη μαγική ιστορία. Γιατί από τότε, όπου πήγαινα και όπου στεκόμουν, σκεφτόμουν τα τραγούδια που έφτιαχνα και αφιέρωνα όλο μου τον χρόνο μου στο τι όργανο θα έβαζα σε κάθε σημείο.

q Αυτά τα τραγούδια ήταν τυχερά-άτυχα. Αυτός πήγε σε μια εταιρεία ένα τραγούδι που έγραψα σε ένα στούντιο στην Αθήνα και δεν έγινε τίποτα. Τα είχα πάει κι εγώ στη Minos και δεν τα ήθελαν, γι’ αυτό είχα πάθει μια μικρή θλίψη. Έτσι άφησα τα τραγούδια για ένα διάστημα, αφού έφτιαξα κάνα-δυο ακόμα, και άρχισα να ασχολούμαι με το πιάνο.

AΘΗΝΑΊΟΙ

q Το 1975 παντρεύτηκα τον Δημήτρη Μαραγκόπουλο, έναν συνθέτη νέο εκείνη την εποχή, που σπούδαζε στο Βερολίνο και τελείωνε εκείνα τα χρόνια. Έτσι, πήγα να ζήσω στο Βερολίνο. Εκεί μελέτησα πιάνο με έναν πολύ σπουδαίο δάσκαλο, αλλά μετά από έναν χρόνο είχα αϋπνίες για κάποιους λόγους άγνωστους, του υποσυνείδητου. Είπα στον Δημήτρη «θα γυρίσω λίγο πριν από σένα στην Αθήνα», δεν άντεχα άλλο με τις αϋπνίες. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, μου πέρασαν αμέσως οι αϋπνίες, ήταν τελείως ψυχολογικές. Ο Δημήτρης τότε τέλειωνε τη σχολή του και πήγα να τον πάρω να γυρίσουμε μαζί. Γυρίσαμε όλη την Ευρώπη με το αυτοκίνητο και μόλις ήρθαμε στην Αθήνα, αφοσιώθηκα στη διδασκαλία.

q Το ’77-’78, που είχαμε γυρίσει από το εξωτερικό, διορίστηκα στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης, δηλαδή στην Κρατική Σχολή Χορού, όπου τότε ήταν διευθύντρια η Κούλα Πράτσικα. Δίδασκα στους μελλοντικούς χορευτές πιάνο. Είχα θαυμαστά αποτελέσματα και ένιωθα πολύ καλά. Ήμουν πολύ ευχαριστημένη σε αυτήν τη σχολή. Εκείνα τα χρόνια κάλεσαν τον Δημήτρη από το Τρίτο Πρόγραμμα, το οποίο διήθυνε τότε ο Χατζιδάκις, που είχε αποφασίσει να το επανδρώσει με ανθρώπους νέους, μουσικούς που να έχουν κάνει σπουδές, οι περισσότεροι τουλάχιστον, στο εξωτερικό. Και με ταλέντο. Ζήτησαν από τον Δημήτρη να πάρει μέρος στην παιδική εκπομπή που θα έφτιαχνε το Τρίτο Πρόγραμμα, η οποία ήταν πολύ προχωρημένη, διαφορετική από τις άλλες. Πήρε να φτιάξει δύο κομμάτια από τη Μαριανίνα. Τότε γίνονταν ακόμα οι πρόβες της εκπομπής. Και μου λέει: «Δεν προλαβαίνω να τα φτιάξω». Στο μεταξύ, του είχα παίξει τα τραγούδια μου στο Βερολίνο, αυτά που είχα φτιάξει με τον νεαρό στην Αυστρία, και ήξερε τις δυνατότητές μου τις συνθετικές. Κι αφού δεν προλάβαινε, τού είπα «δώσε μου τα δύο κομμάτια να τα φτιάξω εγώ και πάρ’ τα και βάλε το όνομά σου, για να σε διευκολύνω». Τότε ο Δημήτρης μου λέει: «Γιατί να μην έρθεις κι εσύ στη “Λιλιπούπολη”, να σε προτείνω;». Έτσι με πρότεινε και μου έδωσαν κι εμένα τρία τραγούδια, το «Περνά περνά η ώρα», το «Τσιφτετέλι της γρίπης» και ένα άλλο, και οι κοπέλες της εκπομπής, η Μαριανίνα, η Ελένη Βλάχου και η Ρεγγίνα Καπετανάκη, με κοίταζαν με μισό μάτι κι έλεγαν από πίσω μου «ο Μαραγκόπουλος έφερε τη γυναίκα του στην εκπομπή».

q Ωστόσο, είδαν ότι τα τραγούδια ήταν πολύ ωραία, και όχι μόνο αυτό, αλλά μας κάλεσε ο Χατζιδάκις να μας δει όλους πριν αρχίσει η εκπομπή. Δεν ερχόταν στο Τρίτο Πρόγραμμα σχεδόν ποτέ, είχε τον Κουρουπό, εκείνος διηύθυνε

28 lifo – 22.4.21

απο τον m. hulot φωτογραφιeσ: γιωργοσ γερανιοσ

ευτυχια Την ευτυχία μπορείς να τη βρεις στην ένωση. Αυτό για μένα είναι ευτυχία και η διάσπαση είναι δυστυχία. Και ο διάβολος διασπά, αυτή είναι η τακτική του, το λέω συμβολικά. Όταν λέμε για έναν άνθρωπο ότι «είναι διαβολικός», εννοούμε ότι διασπά, χωρίζει. Ο χωρισμός είναι μια διαβολική ενέργεια, σατανική. Η ένωση είναι η αγάπη, ο έρωτας, η σύμπνοια με το περιβάλλον. Να αισθάνεσαι ότι είσαι ένα με το σύμπαν, ότι είσαι ένα μόριό του, συσχετισμένος με αυτό.

22.4.21 – lifo

29

Λένα Πλάτωνος

από το σπίτι. Εκείνη την ημέρα είχε έρθει να κάνει επιθεώρηση. Μάζεψε στο γραφείο του όλο το Τρίτο Πρόγραμμα, όσους ήταν στο κτίριο εκείνη τη στιγμή, και είπε «θα βάλουμε τα τραγούδια της “Λιλιπούπολης” που έχουν ηχογραφηθεί, να τα ακούσω». Ακούει όλα τα τραγούδια και λέει «θαυμάσια δουλειά, αυτό για την ανατολή ποιος το έγραψε;». «Η Πλάτωνος», του λένε, «κύριε Χατζιδάκι». «Αυτό μου αρέσει περισσότερο απ’ όλα». Μου λέει «έλα εδώ, παιδί μου». Παίρνει από το γραφείο του τηλέφωνο τον Πατσιφά, τον διευθυντή της Lyra, και του λέει «έχω εδώ μια κοπέλα που πρέπει να της κάνεις δίσκο». Του λέει ο Πατσιφάς «και τι έπαθες εσύ και ενδιαφέρεσαι για κοπέλες;» κι εκείνος του απάντησε δυνατά μέσα στην αίθουσα, «κι όμως, μου αρέσει μια κοπέλα και θέλω να κάνει δίσκο!». Το άκουσαν όλοι αυτό το πράγμα και με τα υπόλοιπα τραγούδια της «Λιλιπούπολης» καθιερώθηκα στην εκπομπή ως αντάξια του ρόλου μου εκεί μέσα. Όλοι έγραφαν πολύ ωραία τραγούδια, αλλά κι εγώ είχα το δικό μου μερίδιο στην επιτυχία της σειράς.

q Ο Καρυωτάκης άρχισε από το Τρίτο Πρόγραμμα. Με κάλεσε ο Χατζιδάκις και μου είπε: «Θα κάνεις τον Καρυωτάκη!». Τον Καρυωτάκη τον θεωρούσα πιο μεγάλο ποιητή και από τον Εμπειρίκο και από τον Καββαδία και τον αγαπάω και τώρα πάρα πολύ – τον δούλεψα και τον γνώρισα πολύ καλά. Του είπα: «Μα, είναι πολύ μεγάλος ποιητής, δεν μπορώ να φτιάξω τραγούδια του εγώ, δεν θα υπηρετούσα την ποίησή του. Μπορώ να κάνω μόνο τις μουσικές γέφυρες στην ανάγνωση των ποιημάτων του, στα ποιητικά πεντάλεπτα». Μου λέει: «Εντάξει, κάνε μουσικές γέφυρες». Ήταν μεγάλο σχολείο, δεν έχει ξαναγίνει αυτό το πράγμα στην Ελλάδα. Πήρα, λοιπόν, το βιβλίο του Καρυωτάκη και το είχα πάνω στο πιάνο μου. Έμενα και σε ένα σπίτι με μεγάλη βεράντα, με ρόδα στις γλάστρες, και κάθε μέρα είχα μερικά ρόδα πάνω στο πιάνο μου. Ήταν άνοιξη, Μάιος, και είχα ανοιχτά τα παράθυρα. Ήταν πολύ ωραίος ο καιρός και γενικά κάτι γινόταν μέσα μου περίεργο. Μια μέρα, στις αρχές της εκπομπής, ξεφύλλιζα το βιβλίο και έπεσα σε ένα ποίημα που λεγόταν «Άνοιξη ή έτσι τους βλέπω εγώ τους κήπους». Βάζω δειλά-δειλά τα χέρια μου πάνω στο πιάνο, σκαρώνω ένα μινιμαλιστικό ακομπανιαμέντο και αρχίζω να τραγουδάω. Έτσι έφτιαξα το πρώτο τραγούδι. Είχα απορήσει με την ευκολία με την οποία το έφτιαξα και που ήταν τόσο δεμένο με το περιβάλλον, το βράδυ, τα τριαντάφυλλα και τα γιασεμιά.

q Μετά από μερικές μέρες, γύρισα στο σπίτι από μια βόλτα που είχα πάει με τον Δημήτρη και στο οικόπεδο αποκάτω έπαιζαν κάποια αγοράκια ποδόσφαιρο και ακούγονταν ιαχές. Άνοιξα πάλι το βιβλίο σε ένα ποιήμα που λεγόταν «Το Βράδυ» και, συμπτωματικά, μέσα στις ιαχές των παιδιών και στην άνοιξη έφτιαξα το τραγούδι και άρχισα να κλαίω. Αυτή η μελωδία ήταν μεγάλο σημάδι, και το ότι άρχισα να κλαίω. Το ετοιμάζω με τη Σαββίνα και το πάω στο Τρίτο Πρόγραμμα. Γράφουμε αυτό και την «Άνοιξη», τα βάζουμε και παίζουν την Παρασκευή και μαζεύονται όλοι έξω από το στούντιο – μου έλεγαν πόσο τους άρεσαν τα τραγούδια. Έτσι ήρθαν σιγά-σιγά και τα υπόλοιπα τραγούδια και άρχισαν να γίνονται πιο πολλά.

q Μέσα στο Τρίτο Πρόγραμμα υπήρχε θαυμασμός για μένα από τη Μαριανίνα και το «αυτός έφερε τη γυναίκα του» είχε ξεχαστεί εντελώς. Ειδικά μετά τη «Ρόζα Ροζαλία», που την έφερε στο σπίτι μου η Μαριανίνα και μου είπε «για σένα την έγραψα, μισό χρόνο τη δούλευα». Κι έκλαψα πάλι, κάτι που σπανίως συμβαίνει όταν μου φέρνουν μουσική. Αρχίσαμε με τη Μαριανίνα να ψιλοφτιάχνουμε κάτι μαζί. Τελείωσε και το Τρίτο Πρόγραμμα εκείνη τη χρονιά. Ήταν μια πολύ σημαντική απώλεια στη ζωή μας, χώρισα και με τον Δημήτρη. Όλα αυτά, όταν κάναμε τον δίσκο για τη «Λιλιπούπολη» στην Columbia, τον Μάη. Με τη «Λιλιπούπολη» μπήκα στη δισκογραφία. Άκουσα τραγούδια μου από δίσκο long play και τη φωνή μου και είχα καταχαρεί, αλλά, από την άλλη, μέτραγα απώλειες γιατί είχαν γίνει μεγάλα τελειώματα στη ζωή μου. Προχωρώντας προς μια περίοδο που άνοιγε στη ζωή μου, βρεθήκαμε με τη Μαριανίνα κολλητές, να φτιάχνουμε τραγούδια.

q Ο Πατσιφάς ήθελε να μου κάνει συμβόλαιο, η Μαριανίνα όμως είχε κάποια θέματα δικαστικά μαζί του και μου είπε: «Εγώ δεν πάω στη Lyra». Μου το είπε τη νύχτα που έγινε ο σεισμός ο μεγάλος, το ’81, λίγο πριν ξεκινήσει ο σεισμός. Κι εγώ έβαλα τα κλάματα. Μιλούσαμε δύο ώρες στο τηλέφωνο κι αυτή ανένδοτη. Μου έλεγε «να το κάνουμε στην Columbia». Καλώ τον Πετσίλα (της Columbia), ακούει μερικά τραγούδια από τον δίσκο –ακόμα δεν είχαμε ιδέα ότι θα τον πούμε «Σαμποτάζ»– και λέει «αυτά τα τραγούδια να τα δώσουμε στην Αγνή Μπάλτσα να τα πει», είχε τέτοιες ιδέες. Δεν έγινε τίποτα με την Columbia. Εγώ επέμενα για τη Lyra, εκείνη δεν ήθελε με τίποτα, είχα σκεφτεί να διακόψουμε με τη Μαριανίνα. Έγινε, όμως, ο μεγάλος σεισμός και πήρα την απόφαση να υπογράψω στη Lyra. Mέσα στον σεισμό και στους μετασεισμούς, λοιπόν, εγώ κοίταζα το συμβόλαιό μου και είπα «θα κάνω τον Καρυωτάκη», γιατί ο Καρυωτάκης ήταν έτοιμος. Και φτιάχνω τον Καρυωτάκη. Την άνοιξη του 1980 είχε γίνει η συναυλία στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, λίγο πριν τελειώσει το Τρίτο Πρόγραμμα, και ο Χατζιδάκις με διάλεξε για τη δική του συναυλία, την προσωπική. Με έβαλε να παίξω τα τραγούδια του Καρυωτάκη και με παρουσίασε στο κοινό με πολύ κολακευτικά λόγια. Μου είχε ζητήσει να κάνουμε δίσκο, αλλά δεν κάναμε ποτέ μαζί, παρότι έβγαλα δίσκους αργότερα στη δική του εταιρεία, τον Σείριο. Σε αυτήν τη συναυλία ήταν και ο Πατσιφάς, είχε ακούσει τα τραγούδια και του άρεσαν πάρα πολύ. Ηχογραφούμε τα τραγούδια αυτά, αλλά μου λέει «δεν μπορείς να βγεις έτσι στη δισκογραφία, με τραγούδια ποιητή και κάπως στρυφνά. Πρέπει να βρεις έναν στιχουργό σύγχρονο για να γράψετε τραγούδια εντελώς σύγχρονα, και μετά θα βγει ο Καρυωτάκης». Ο Πατσιφάς ήταν ο τρίτος πατέρας μου, ο δεύτερος ήταν ο Χατζιδάκις. Με αγαπούσε πολύ, όπως τον αγαπούσα κι εγώ. Τα έλεγε αυτά έχοντας στο μυαλό τη Μαριανίνα, γιατί ήταν πανέξυπνος άνθρωπος και φοβερά διαισθητικός. Κι ενώ είναι έτοιμος ο Καρυωτάκης, η Μαριανίνα με παίρνει τηλέφωνο και μου λέει «θέλεις να πάμε για ινδικά φουστάνια στο Ψυχικό;». Βρεθήκαμε και μου λέει: «Λενάκι, να κάνουμε ένα τραγούδι; Πώς το βλέπεις;». «Να κάνουμε, δεν λες τίποτα!». Στο μεταξύ, είχα συναντηθεί με τον Γιάννη Παλαμίδα, τον είχα γνωρίσει μία μέρα πριν από τον μεγάλο σεισμό, σε μια συναυλία, με είχε πάει η Σαββίνα και του είχα μιλήσει. Του είχα πει: «Είσαι η ιδανική φωνή για έναν δίσκο που κάνουμε με τη Μαριανίνα, έλα στο σπίτι να γνωριστούμε». Ήρθε, του έπαιξα διάφορα πράγματα, ενθουσιάστηκε και τον είχα έτοιμο για τον δίσκο. Με τη Μαριανίνα αρχίσαμε, πλέον, να φτιάχνουμε έναν δίσκο. Μπήκε και η Σαββίνα μέσα στο σχέδιο – είχαμε μπει όλοι με τα μπούνια στην κατάσταση αυτή. Μπήκαμε στο στούντιο 13 Οκτωβρίου, Τρίτη, και γράψαμε δεκατρία τραγούδια. Ο δίσκος βγήκε μόλις μπήκαν τα Χριστούγεννα και ήμασταν όλοι ενθουσιασμένοι και ευτυχισμένοι. Είναι πολύ ευτυχισμένος δίσκος το «Σαμποτάζ». Χρησιμοποίησα το συνθεσάιζερ, το οποίο είχα αγοράσει έναν χρόνο πριν και το είχα βάλει με πολλή επιμέλεια και προσοχή στον Καρυωτάκη, και με μάγεψε κυριολεκτικά. Στο «Σαμποτάζ» το χρησιμοποίησα κανονικά.

ΙNFO

To «Hope is the thing with feathers» της Λένας Πλάτωνος σε στίχους της Έμιλι Ντίκινσον κυκλοφορεί από την Amour Records στο Spotify. Ο δίσκος βινυλίου κυκλοφορεί στις 2 Μαΐου.

30 lifo – 22.4.21

q Βγαίνει ο δίσκος και άρχισαν να ενδιαφέρονται οι δημοσιογράφοι. Μας πήραν και σε δύο εκπομπές όλους μαζί να μιλήσουμε γι’ αυτόν, αλλά, αποκεί και πέρα, όλοι ασχολούνταν μαζί μου. Γενικά, δεν ασχολούνται με τους στιχουργούς, όπως με τους μουσικούς, και η Μαριανίνα κάτι έπαθε μέσα της. Στενοχωρήθηκε πάρα πολύ, φαίνεται, γιατί δεν μιλήσαμε έκτοτε. Ξαφνικά, εξαφανίστηκε από τη ζωή μου. Με τη Μαριανίνα έχω να μιλήσω από το 1981. Είναι φοβερό, γιατί το ίδιο μου έχει τύχει και με ένα άλλο άτομο στη ζωή μου, την καλύτερή μου φίλη και ξαδέλφη μου, που δεν ζει πια, έφυγε πριν από δύο χρόνια, με την οποία ήμασταν μαζί απ’ τα παιδικά μας χρόνια μέχρι το 1993. Έκτοτε σταμάτησε να μου μιλάει και δεν μου είπε τον λόγο.

q Όταν φτιάχναμε το «Σαμποτάζ» με τη Μαριανίνα, εγώ είχα αρχίσει να γράφω δικά μου κείμενα. Είχα χρόνια να γράψω. Στα 16-17 μου, μαζί με την ξαδέλφη και με την αδελφή της Σαββίνας, τη Σοφία, μελετούσαμε Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο και έγραφα σουρεαλιστικά κείμενα και στίχους. Μια μέρα λέω της Μαριανίνας «άκουσε κάτι που έχω φτιάξει». Της το παίζω και

Ο Θεός είναι η αρχή μου, ο νέος και απώτατος γονέας μου, και των πάντων. Ανακάλυψα τον Θεό, μετά από πολλά χρόνια που δεν υπήρχε στη ζωή μου, όταν ήμουν υλίστρια, με τον μαρξισμό και τον διαλεκτικό υλισμό. Έχει κι αυτός μια αλήθεια, όλα τα όντα έχουν μια αλήθεια, ένα κομμάτι της αλήθειας, και μπλέκονται μεταξύ τους, συσχετίζονται και φτάνει κανείς κάπου αλλού.

μου λέει: «Λενάκι, είσαι έτοιμη να γίνεις τραγουδοποιός. Να γίνεις όπως ο Κηλαηδόνης». Ήταν από τις πολύ σημαντικές στιγμές της ζωής μου, τόσο σημαντική, που σχεδόν έχει αποσβέσει το ότι δεν μιλάμε τριάντα χρόνια. Τη Μαριανίνα την είχα τοποθετήσει στο βάθρο των βάθρων και έτσι έπρεπε να είναι, γιατί είναι πολύ σπουδαία. Αυτό το επεξεργάστηκα μέσα μου και μετά την αποχώρησή της. Μετά το «Σαμποτάζ» άρχισα σιγά-σιγά, έχοντας όλα τα όργανα, μικρόφωνα, τετρακάναλο, το οποίο ήταν σπουδαία ιστορία για μένα, να φτιάχνω τα κομμάτια των «Μασκών Ηλίου». Τα «Λεπιδόπτερα», που γράφτηκαν το ’86, ασχολούνται με το θέμα της μεταμόρφωσης, της αναγέννησης κυρίως, και δίνουν μια εικόνα του μέλλοντος – και του δικού μου μέλλοντος. Έχω δει πράγματα για τη ζωή μου, τα οποία έγιναν πραγματικότητα αργότερα. Πραγματεύονται, επίσης, το κλείσιμο ενός κύκλου, ενός τεράστιου έρωτα που έχει περάσει διά πυρός και σιδήρου, επιβίωσε μέσα στα χρόνια και προσπαθεί να κλείσει έναν κύκλο για να μπορέσει να αναπτυχθεί ξανά η αγάπη.

q Μετά τη συνεργασία με τον Διονύση Σαββόπουλο στο Zoom, μια ευτυχισμένη συνάντηση έκανα με το «Μη μου τους κύκλους τάραττε», έναν από τους καλύτερούς μου δίσκους και από τους λιγότερο γνωστούς. Κι αυτό γιατί τον λογόκρινε η τότε κυβερνηση του Μητσοτάκη πατρός, μου έκοψαν ένα κομμάτι που μιλούσε για τους κωδικούς αριθμούς και την κάρτα. Αυτό με απογοήτευσε αρκετά. Ήμουν πολύ απογοητευμένη και από ένα προσωπικό γεγονός και άρχισα να φτιάχνω μινιατούρες και να ασχολούμαι με κατασκευές. Σκεφτόμουν, μάλιστα, μήπως η μουσική είχε κάνει κακό στην προσωπική μου ζωή με έναν τρόπο. Μέσα στους προβληματισμούς μου αυτούς τους αρνητικούς ως προς τη μουσική και μένα και τις σχέσεις μου τις ερωτικές, ήρθε ο θάνατος του πατέρα μου, το 1993, ο οποίος με κεραυνοβόλησε, γιατί ήταν ακαριαίος. Ο πατέρας μου πέθανε από ανακοπή. Και η μητέρα μου, μετά από έναν μήνα, έπαθε εγκεφαλικό, αυτό ήταν το δεύτερο και πολύ μεγάλο χτύπημα για μένα.

q Έπεσα στο κρεβάτι με κατάθλιψη και αναγκάστηκα να καλέσω έναν γιατρό πολύ σπουδαίο, τον Λάμπη τον Παπαγεωργίου, που με βοήθησε πολύ. Έμεινα στο σπίτι της μητέρας μoυ να την προσέχω, μακριά από τη μουσική, και ο Λάμπης, ο ψυχίατρος, όταν συνήλθα, μετά από δυο-τρία χρόνια, μου είπε: «Τώρα είσαι έτοιμη να φτιάξεις έναν άλλον δίσκο, και θα έρχομαι εγώ στο στούντιο, και θα κάθομαι εκεί μαζί σου». Πήρα, λοιπόν, τους στίχους που είχα δώσει στον Βαγγέλη Κατσούλη, που αφορούσαν ένα ζευγάρι, με παραλλαγές και φαντασίες δικές μου, και το ’97 δούλεψα τον δίσκο, τον οποίον έγραψα στο στούντιό του, τις «Αναπνοές». Αυτός ο δίσκος είχε πάρει πολύ καλές κριτικές στην Ιαπωνία, μάλιστα μια καλλιτέχνις Γιαπωνέζα, η Halo, διασκεύασε ένα-δυο κομμάτια και τα τραγούδησε στον δίσκο της, στη γλώσσα της. Αυτό με ανέβασε αρκετά εκείνα τα χρόνια.

q Μετά από δύο χρόνια πέθανε η μητέρα μου από άσχημο εγκεφαλικό και έπεσα πάλι σε μια κατάσταση θλίψης. Έβλεπα τηλεόραση από το πρωί μέχρι το βράδυ και από το βράδυ μέχρι το πρωί, όλα τα σίριαλ που υπήρχαν, και δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Ζούσα με μια κοπέλα που την είχαμε στο σπίτι από μωρό παιδί, η οποία είχε μεγάλο ανταγωνισμό μαζί μου και μου φέρθηκε φρικτά. Εκείνη κάλεσε στο σπίτι τη Βίκυ, την Ουκρανή, η οποία με έσωσε. Με τη βοήθειά μου, όμως, γιατί είχε έρθει η ώρα να σταθώ στα πόδια μου. Είχε έρθει ο Γιώργος Χρονάς και μου έκανε δύο συνεντεύξεις – αυτός και η Βίκυ ήταν οι άνθρωποι που με έβγαλαν από το μαύρο.

q Το 2008 ο Χρονάς μού βγάζει τον δίσκο «Ημερολόγια». Είμαι πλέον στο σπίτι μου ξανά, του Χολαργού, και από τα ημερολόγια των τελευταίων χρόνων του μεσαίωνά μου, διάλεξα τα καλύτερα ποιήματα. Πήγε καλά αυτός ο δίσκος, και στο εξωτερικό. Ανεπισήμως, βέβαια, αλλά έχω διαβάσει κριτικές από διάφορες χώρες. Ο Χρονάς είναι από τους αγίους της ζωής μου. Η Βίκυ, δυστυχώς, αρρώστησε με καρκίνο και το 2016 έφυγε από τη ζωή. Αυτή η απώλεια μου έχει κοστίσει αφάνταστα, γιατί ήταν δεύτερη μητέρα μου, ιδανική μητέρα, ένας εξαιρετικός άνθρωπος.

q Το 2015 σκέφτηκα να φτιάξω τραγούδια με αγγλικούς στίχους και μελοποίησα Ντίκινσον. Ρώτησα τον εαυτό μου «τι θα μελοποιήσω;» και άκουσα μέσα μου « Έμιλι Ντίκινσον». Αυτή ήταν μια μεγάλη ποιήτρια και δεν την είχα υπόψη μου. Αφού άκουσα το όνομά της μέσα μου, ήρθα σε επαφή με την περίπτωσή της και ανακάλυψα ότι η ζωή της είχε πολλά κοινά με τη δική μου ζωή των τελευταίων ετών. Αυτή ήταν όλη της τη ζωή κλεισμένη στο σπίτι, έπεφτε σε κατάθλιψη και μετά σηκωνόταν, αλλά ήταν φοβερά πληροφορημένη, γιατί διάβαζε πάρα πολύ. Είχε τρομερή πληροφόρηση από τον εξωτερικό κόσμο και ως διαισθητικό πλάσμα είχε αντένες τρομερές. Αλλά δεν ήταν αυτό, το κυριότερο ήταν ότι γράφει με έναν τρόπο τελείως σύγχρονο και αρκετά θεατρικό, ο οποίος μου είναι φοβερά οικείος. Μιλάει με τον εαυτό της πολύ συχνά, πράγμα που κάνω κι εγώ επίσης πολύ συχνά, συνειδητά ή ασυνείδητα, σε όλα μου τα έργα τα προσωπικά. Αυτό με εξεπληξε ευχάριστα, έτσι άρχισα να φτιάχνω τραγούδια και θέλησα, από πεποίθηση, να μην είναι τραγούδια του θανάτου – γιατί ξέρω ότι έγραψε ποιήματα έρωτα, ζωής και ποιήματα θανάτου. Τα τραγούδια του θανάτου είναι εκπληκτικά, αλλά είναι πολύ μαύρα. Αυτά τα έβγαλα απ’ τη μέση, δεν απέκλεισα όμως το ενδεχόμενο να τα μελοποιήσω αργότερα, σε μια άλλη φάση. Σε αυτή την πρώτη μου επαφή μαζί της θέλησα να βγάλω προς τα έξω μια φωτεινή Ντίκινσον. O δίσκος «Hope is the thing with feathers» κυκλοφορεί τώρα.

q Αυτό που φοβάμαι πιο πολύ είναι το σχίσιμο του εαυτού, η παράλογη εξουσία, η απουσία, η απώλεια, έξω και μέσα. Η απομάκρυνση από το σύμπαν και η απώλεια του Θεού. Ο Θεός είναι η αρχή μου, ο νέος και απώτατος γονέας μου, και των πάντων. Ανακάλυψα τον Θεό, μετά από πολλά χρόνια που δεν υπήρχε στη ζωή μου, όταν ήμουν υλίστρια, με τον μαρξισμό και τον διαλεκτικό υλισμό. Έχει κι αυτός μια αλήθεια, όλα τα όντα έχουν μια αλήθεια, ένα κομμάτι της αλήθειας, και μπλέκονται μεταξύ τους, συσχετίζονται και φτάνει κανείς κάπου αλλού.

q Τον φόβο τον ταυτίζω με το μαύρο χρώμα, το οποίο το φοράω συχνά, ίσως για να ξορκίζω το κακό. Ελπίδα μού δίνει η αίσθηση της σύμπνοιας, εσωτερική και εξωτερική, με τους ανθρώπους, με τη φύση. Με ενοχλεί το τσιμέντο, οι ουρανοξύστες. Οι ανισορροπίες με προσβάλλουν και αισθητικά και ηθικά και συναισθηματικά, η έλλειψη δικαιοσύνης, οι κοινωνικές ανισότητες.

q Μου αρέσει να ζωγραφίζω, να ασχολούμαι με το Ίντερνετ, να κάνω βόλτες μέσα στη φύση. Αγαπώ υπερβολικά τα δέντρα και μου αρέσει να τα αγκαλιάζω, να περπατάω ανάμεσά τους, είναι μία από τις μεγάλες μου αγάπες. Από μικρή μού άρεσε αυτό, έμπαινα και μέσα τους, μάλιστα, όταν ήμουν πολύ μικρή. Μου αρέσουν τα ρυάκια, να κάθομαι μπροστά σε ένα ρυάκι και να πίνω μια λεμονάδα, μου αρέσει να ακούω μουσική. Ακούω μουσική είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο. Όταν δεν ακούω μουσική, ακούω τη μουσική που έχω μέσα στο κεφάλι μου. Κι αυτό πολλές φορές με ταράζει.

q Μπορεί να έχω προχωρήσει στη ζωή μου αρκετά, γιατί το έχω ψάξει με τον εαυτό μου –επειδή είχα πολλά νταραβέρια και είναι ιστορία μεγάλη τι περνάς με τον εαυτό σου–, παρ’ όλα αυτά η κατάσταση που ζούμε σήμερα, ο εγκλεισμός αυτός και τα καταναγκαστικά έργα, με έχουν κάνει να σταματήσω να οραματίζομαι πολύ και θετικά για το μέλλον. Όμως θέλω να βλέπω το καλύτερο μέλλον για τους ανθρώπους, μόνο αυτό.

q Η ζωή με έχει μάθει να συγχωρώ, την καρτερία, τη συνομιλία με τον χρόνο, απαλλαγμένη από το άγχος, και να βιώνω πιο πολύ τη σχετικότητα των πραγμάτων. Με έμαθε και την ενσυναίσθηση. Όχι ότι δεν την είχα, αλλά την αύξησα.

22.4.21 – lifo

31

Η μοναδική μουσική εμπειρία για πρώτη φορά σε live streaming.

Η

περίοδος του Πάσχα έχει τη δική της, ξεχωριστή ατμόσφαιρα. Mια ατμόσφαιρα όπου επικρατεί το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης, αλλά και η υπόσχεση της άνοιξης για την αναγέννηση της φύσης. Αυτή η περίοδος έχει τη δική της υπόκρουση που περιγράφει μελωδικά τα Θεία Πάθη αλλά και την απόλυτη λύτρωση του Θείου θαύματος. Ο κύκλος «Adagio – Μουσικές για τις ημέρες του Πάσχα» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών είναι μια καθιερωμένη μουσική εμπειρία που, εδώ και πολλά χρόνια, μεταφέρει το μήνυμα αυτής της γιορτής μέσα από μια σειρά κατανυκτικών συναυλιών που σε καθηλώνουν. Φέτος, οι «Μουσικές για τις Ημέρες του Πάσχα» θα μεταδοθούν για πρώτη φορά σε live streaming, στο πλαίσιο του Megaron Online. Σε αυτές εναλλάσσονται συναυλίες που συνδυάζουν μελωδίες της Ανατολής και της Δύ-

32 lifo – 22.4.21

σης στο πνεύμα της Μεγάλης Εβδομάδας, στις οποίες συμμετέχουν αγαπημένοι Έλληνες καλλιτέχνες. Κυριακή των Βαΐων 25/4, Μεγάλη Δευτέρα 26/4 και Μεγάλη Τρίτη 27/4 θα απολαύσουμε αντίστοιχα τους: Ουρανία Γκάσιου - «Από το Πάθος στην Ανάσταση», Εx Silentio - «Εν ωδαίς μεγαλύνομεν» και Λουδοβίκο των Ανωγείων - «Μοιρολόγια της Μεσογείου για τον θρήνο και τη λύτρωση». Η οργανίστα του Μεγάρου Ουρανία Γκάσιου επέλεξε για το πρόγραμμά της αριστουργηματικές θρησκευτικές συνθέσεις και αποσπάσματα έργων για εκκλησιαστικό όργανο του Johann Sebastian Bach, του Johannes Brahms, της Jeanne Demessieux, του Simon Johnson και του Charles-Marie Widor. Το Σύνολο Παλαιάς Μουσικής Εx Silentio παρουσιάζει, με όργανα εποχής ή πιστά αντίγραφά τους, μέσα από μια ιστορικά ορθή απόδοση, σπάνιες αλλά και γνωστές παρτιτούρες μεγάλων συνθετών

© fotis natioulis

Adagio Μουσικές για τις ημέρες του Πάσχα

© yiannis velisaridis

του Μπαρόκ, προσαρμοσμένες στο πασχαλινό κλίμα. Η Θεοδώρα Μπάκα (μεσόφωνος), ο Δημήτρης Κούντουρας (φλάουτο με ράμφος, μπαρόκ φλάουτο, μουσική διεύθυνση), η Φανή Βοβώνη (μπαρόκ βιολί), η Άντζυ Κασδά (μπαρόκ βιολί), ο Αλέξης Καραϊσκάκης-Νάστος (μπαρόκ βιολοντσέλο) και ο Πάνος Ηλιόπουλος (τσέμπαλο) αναδεικνύουν, με μοναδικό τρόπο, μπαρόκ κοντσέρτα και σονάτες των Georg Philipp Telemann, Georg Friedrich Händel, Francesco Mancini και άλλων συνθετών, αλλά και υπέροχες άριες δοξαστικού περιεχομένου φημισμένων μουσουργών της προκλασικής περιόδου, όπως των Johann Sebastian Bach και Henry Purcell. Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων (τραγούδι, μαντολίνο), σε μια συναυλία αφιερωμένη σε μοιρολόγια της Μεσογείου για τον θρήνο και τη λύτρωση, ερμηνεύει κρητικά μοιρολόγια από τη μεταπολεμική εποχή μέχρι σήμερα. Θα μοιραστεί τη σκηνή με την Ελένη (τραγούδι) και τη Σουζάνα Βουγιουκλή (τραγούδι, κιθάρα, πιάνο), οι οποίες θα παρουσιάσουν κομμάτια από την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και τα Βαλκάνια. Τους πλαισιώνουν οι μουσικοί Δημήτρης Οικονομάκης (ενορχήστρωση, μπάσο), Γιώργος Κοντογιάννης (λύρα) και Αριστείδης Χατζησταύρου (κιθάρα), ενώ τον σχεδιασμό ήχου επιμελείται ο Γιάννης Παξεβάνης. Και οι τρεις συναυλίες αρχίζουν στις 20:30 και μεταδίδονται από το site, το Facebook και το κανάλι του Μεγάρου στο YouTube. Θα είναι διαθέσιμες σε όλες τις πλατφόρμες για 48 ώρες από την ημέρα μετάδοσής τους.

megaron.gr

22.4.21 – lifo

33

Μιχάλης Καλαμπόκης «ΝΑ ΑΛΛΆΞΟΥΜΕ ΤΑ ΠΆΝΤΑ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΉ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ»

ΑΠΟ ΤΗ ΛΙΝΑ ΙΝΤΖΕΓΙΑΝΝΗ

34 lifo – 22.4.21

Ο

Μιχάλης Καλαμπόκης είναι διευθυντής και ιδρυτής της Ανώτερης Δραματικής Σχολής «Αθηναϊκή Σκηνή». Ηθοποιός, σκηνοθέτης, ψυχολόγος, καθηγητής Υποκριτικής και Ψυχολογίας. Αριστούχος του Εθνικού Θεάτρου, αριστούχος του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου. Με μετεκπαιδεύσεις στην ψυχοθεραπεία, τη διοίκηση πολιτισμικών μονάδων και σε διδακτορικό επίπεδο στο μετατραυματικό άγχος μετά από μαζικές καταστροφές και στη σύνδεση του θεάτρου με την ψυχολογία. Οι σημαντικές κινήσεις του, εν μέσω πανδημίας, για την επίλυση προβλημάτων που αντιμετωπίζει η θεατρική εκπαίδευση γίνονται αφορμή για μια συζήτηση μαζί του γύρω από το θέατρο στη σημερινή εποχή.

— Κύριε Καλαμπόκη, τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με τη θεατρική εκπαίδευση; Το «μικρόβιο» της διδασκαλίας είναι διαφορετικό από αυτό της υποκριτικής. Το έχω πλέον μέσα μου, αφού διδάσκω πάνω από είκοσι χρόνια, ενώ παράλληλα παίζω, σκηνοθετώ και διατηρώ γραφείο ψυχοθεραπευτή. Θέλει τάση και ανάγκη για μεταδοτικότητα, γνώσεις και δεξιότητες. Δεν είναι μόνο θέμα εμπειρίας. Και καθόλου διασημότητας. Πιστεύω στους νεότερους. Από νωρίς, στο Εθνικό, συνειδητοποίησα τη σκηνοθετική μου ανησυχία. Αν δεν είχα σπουδάσει

Ψυχολογία, ωστόσο, δεν νομίζω ότι θα δίδασκα. Τη θεατρική εκπαίδευση τη σέβομαι, την ερευνώ και προσπαθώ να την πάω παρακάτω. Είχα την τύχη να συνεργαστώ και με εξαιρετικούς σκηνοθέτες που μου έμαθαν πολλά. Αργότερα θέλησα να το ερευνήσω περισσότερο, με μετεκπαιδεύσεις. Σημαντική ήταν η επαγγελματική συνύπαρξη με τον Θόδωρο Κάλβο, με μακρά ιστορία στην εκπαίδευση και στη διοίκηση, αλλά και κύριο εισηγητή της ένταξης του θεάτρου στα σχολεία, με τον οποίο στήσαμε μαζί την Αθηναϊκή Σκηνή.

— Πώς λειτούργησε η Αθηναϊκή Σκηνή μέσα στο lockdown; Πέρσι το καλοκαίρι ολοκληρώσαμε με παράταση τα μαθήματα, αναπληρώνοντας όλες τις ώρες που ήμασταν κλειστοί. Από τον Νοέμβρη επιλέξαμε να κάνουμε κάποια διαδικτυακά μαθήματα, εφόσον μας δόθηκε η δυνατότητα, κρατώντας όμως κάποιες ώρες για την περίοδο παράτασης, προκειμένου να μη χαθεί το έτος. Η υποκριτική, ο χορός, το τραγούδι, δεν μπορούν να διδαχτούν διαδικτυακά. Στην Αθηναϊκή Σκηνή, διοίκηση, καθηγητές και σπουδαστές βρισκόμασταν σε διαρκή επικοινωνία, βλέπαμε τα δεδομένα και παίρναμε αποφάσεις. Από τη στιγμή που επαγγελματικές πρόβες και γυρίσματα είναι «ανοιχτά», είναι παράλογο οι σχολές να είναι κλειστές.

INFO Αθηναϊκή Σκηνή Επαγγελματικό Θέατρο, Ανώτερη Δραματική Σχολή, Εργαστήρια Αθανασίου Διάκου & Τζιραίων 13, Αθήνα (έξω από το μετρό Ακρόπολης) Τηλ.: 210 9222300 www.athstage.gr mail: mk0078@hotmail. com Facebook: Athinaiki skini

— Τους τελευταίους μήνες ακούμε για κακοποιητικές συμπεριφορές στον χώρο του θεάτρου. Τι πιστεύετε ότι οδήγησε σε αυτό και τι πρέπει να γίνει συνολικά; Στο θέατρο, κατά κύριο λόγο, υπάρχουν εξαιρετικοί άνθρωποι. Δεν μπορεί να «τσουβαλιαστεί» ολόκληρος ο κλάδος. Η οικονομική κρίση οδήγησε ηθοποιούς να μην μπορούν εύκολα να βρουν εργασία, κάτι που ώθησε κάποιους σκηνοθέτες και συντελεστές, σίγουρα με συμπλεγματικό υπόβαθρο, να εκμεταλλευτούν τη θέση τους. Βοήθησε και η μόδα ότι για να λέγεσαι καλλιτέχνης πρέπει να είσαι «άρρωστος». Κάποιες σχολές, από την άλλη, προσπαθώντας να επιβιώσουν, έχτισαν μια εικόνα, μια μόδα του «καλύτερου», που μόνο με αυτούς θα μπορούσες να πετύχεις. Τι είσαι διατεθειμένος να υπομείνεις, λοιπόν, για να είσαι με τους καλύτερους; Από συμπεριφορές μέχρι μη τήρηση συμφωνιών και προγραμματισμού. Μετά; Αντιλαμβάνεσαι την αλήθεια του επαγγέλματος. Ελλείψει επιχορηγήσεων, θέατρα έκλεισαν. Άλλα έκλεισαν τις πόρτες τους σε νέους ηθοποιούς, ενώ προωθούνταν συχνά πολύ συγκεκριμένοι ηθοποιοί. Η έλλειψη ελπίδας οδηγεί σε αναζήτηση εξυγίανσης. Η ανάγκη πρέπει να φροντιστεί θεσμικά. Πρέπει να εξασφαλιστούν μεγαλύτερες επιχορηγήσεις για το ελεύθερο θέατρο, να ενισχυθούν τα ΔΗΠΕΘΕ. Φτάσαμε σε σημείο να τιτλοφορούνται οι καλλιτέχνες Α και Β κατηγορίας, επειδή ανήκαν ή δεν ανήκαν σε κάποιον θίασο. Ελλείψει χρημάτων, φτώχυνε και το αποτέλεσμα των παραγωγών. Αν κάποιος επιχορηγείται, θα πρέπει να μην απασχολεί τους ίδιους συντελεστές κάθε περίοδο.

— Πιστεύετε ότι πρέπει να επανέλθει η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος του ηθοποιού; Δεν νοείται επάγγελμα χωρίς επαγγελματική εκπαίδευση. Η υποκριτική δεν είναι τόσο φλου όσο φαντάζει. Η καθημερινή τριβή με τεχνική, πρόβες και πολύωρη και πολυετή εκπαίδευση με συγκεκριμένο στόχο δημιουργεί ηθοποιούς με εφόδια. Αν μείνουμε μόνο σε επιμορφώσεις ή στο οποιοδήποτε ταλέντο, θα έχουμε χαμηλότερης ποιότητας καλλιτεχνικά αποτελέσματα. Στη σχολή διαμορφώνεται και η επαγγελματική ηθική. Η οριοθέτηση του επαγγέλματος, συνδεδεμένη με την ανώτερη δραματική εκπαίδευση, θα μπορούσε να διασφαλίσει πολλά. Η ύπαρξη κώδικα δεοντολογίας δεν σημαίνει τίποτε, αν το επάγγελμα δεν έχει όρια. Ο κώδικας θα λύσει προβληματικές, αλλά δεν πρέπει, λόγω κοινωνικής ευαισθησίας, να πέσουμε σε παγίδες που θα αλλοιώσουν την ποιότητα της καλλιτεχνικής διαδικασίας.

— Τι προτείνετε για την αναβάθμιση της θεατρικής εκπαίδευσης; Είναι μύθος ότι όλες οι σχολές είναι χαμηλού επιπέδου. Αποτελεί ρητορική που προήλθε από ανθρώπους που ήθελαν να πείσουν ότι δεν είναι αναγκαστική η εκπαίδευση, ή συγκεκριμένα η ιδιωτική εκπαίδευση. Το ακούσαμε και από σχολές που ήθελαν να χτίσουν τη δική τους φήμη, μην υπολογίζοντας ότι αυτό καταστρέφει όλο τον κλάδο, άρα και τους ίδιους. Το χρησιμοποίησαν και άνθρωποι που ήθελαν να προωθήσουν εργαστήρια, σεμινάρια κ.λπ. Δεν μπορεί κανείς να κατηγοριοποιεί τους πάντες. Δεν μπορείς να τους γνωρίζεις όλους, ειδικά αν δεν το έχεις ψάξει. Σίγουρα έχουν γίνει πολλές παρατυπίες. Έχουν γίνει όμως και σημαντικά βήματα. Η οικονομική κρίση και η νέα νομοθεσία εισαγωγικών εξετάσεων περιόρισαν τον αριθμό εισακτέων στις 23 σχολές. Το «πάντρεμα» της εμπειρικής με τη μεθοδική διδασκαλία μετράει ήδη αρκετά χρόνια. Οι δικές μου προτάσεις είναι:

• Διπλωματικές εξετάσεις, χωρίς τις γνωστές επιτροπές. Εξάλειψη ύποπτων φαινομένων και κατάχρησης εξουσιών. Επιτροπή από εκπροσώπους όλων των σχολών. Αν διατηρηθούν οι υπάρχουσες επιτροπές, κάθε απόφοιτος να κάνει αίτηση στο υπουργείο και, μόνος ή με βοηθητικό συνεργάτη, να εξετάζεται ανώνυμα σε χώρο του υπουργείου. Σε μια διαδικασία μη αντικειμενική, πρέπει να περιφρουρήσουμε τη μέγιστη διαφάνεια.

• Δημιουργία σύγχρονου προγράμματος με περιθώριο στις σχολές να εντάξουν μαθήματα που θα προσδιορίζουν την ταυτότητά τους.

• Εξωστρέφεια σχολών. Συνεργασίες, φεστιβάλ, σεμινάρια και επιμόρφωση καθηγητών.

• Άμεση διαβάθμιση. Αναγνώριση ανώτερης βαθμίδας, ως οφείλει, με μορφή bachelor, όπως στο εξωτερικό. Ύπαρξη τέταρτου έτους κατεύθυνσης-master.

• Δυνατότητα ξενόγλωσσων τμημάτων και συνεργασίες για διδακτορικά.

• Διαχωρισμός επαγγελματικής προοπτικής με τα ΙΕΚ και τα τμήματα Θεατρολογίας.

• Απόφοιτοι δραματικών σχολών και τμημάτων Θεατρολογίας για διδασκαλία στα σχολεία και στους πολιτιστικούς οργανισμούς. Προϋπόθεση, η εξάμηνη ή ετήσια εκπαίδευση παιδαγωγικής επάρκειας.

• Δραματικές σχολές υπό την εποπτεία του υπουργείου Πολιτισμού. Η καλλιτεχνική εκπαίδευση δεν έχει την ίδια βάση με τις άλλες μορφές εκπαίδευσης και είναι πρακτικά πιο αποδοτικό να μπορείς να συνεργάζεσαι με ένα υπουργείο που δεν έχει εποπτεία σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας.

• Σε περίπτωση δημιουργίας ακαδημίας τεχνών πρέπει να υπάρχει αντίστοιχο νομικό πλαίσιο και στην ιδιωτική εκπαίδευση, προκειμένου να μη δημιουργηθούν απόφοιτοι δύο ταχυτήτων.

• Έλεγχος του υπουργείου, πιο ουσιαστικός. Συνομιλία σχολαρχών με σπουδαστές για την επάρκεια των καθηγητών. Σχολάρχες και καθηγητές, προκειμένου να αδειοδοτηθούν, να περνούν από εκπαίδευση παιδαγωγικής επάρκειας.

• Πλήρης ενημέρωση υποψηφίων για παροχές και έλεγχος αυτών.

• Επιδότηση από το κράτος μιας θέσης υποτροφίας ανά σχολή, με την προϋπόθεση να παρέχει η σχολή και άλλη μία η ίδια. Επιπλέον 46 θέσεις δωρεάν φοίτησης, πέραν των περίπου 34 των κρατικών.

• Αδειοδοτήσεις από το κράτος για θεατρική εκπαίδευση: 1) σεμιναρίων, 2) εργαστηρίων και ομάδων, 3) ανώτερων σχολών και αντίστοιχα για καθηγητές.

• Εισαγωγικές εξετάσεις σε μικρότερη χρονική περίοδο (2 εβδομάδων) ταυτόχρονα, ως τελική φάση, για όλες τις σχολές. Έτσι θα αποφευχθεί και το φαινόμενο πρόωρης ανακοίνωσης αποτελεσμάτων, αφού δεν θα υπάρχει αναμονή. Άλλες φάσεις μπορούν να πραγματοποιούνται πιο πριν από τις σχολές.

• Λύση δεν είναι να κλείσεις σχολές σε μια ελεύθερη αγορά. Η ζήτηση θα βρει διέξοδο. Λύση είναι ο έλεγχος και η αναβάθμιση της Ανώτερης εκπαίδευσης. Και όποιος θέλει, με αυτούς τους όρους, ας ακολουθήσει.

— Προσπαθήσατε να φέρετε σε επαφή τις σχολές. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των κινήσεων αυτών; Από την άνοιξη του 2020 ξεκίνησα τις προσπάθειές μου, επικοινωνώντας συνεχώς με όλες τις σχολές. Μετά από κάποιους μήνες συνειδητοποίησα ότι κι άλλοι είχαν το ίδιο σκεπτικό

και γρήγορα η πλειονότητα των σχολών δημιουργήσαμε έναν δίαυλο επικοινωνίας. Πριν από αυτό, οι κινήσεις μου προς το κράτος ήταν έντονες (όπως και τα προηγούμενα χρόνια με προτάσεις), είχα επαφές με το ΣΕΗ αλλά και με πολλούς σπουδαστές. Σύντομα αντιληφθήκαμε την αντιμετώπισή μας από το κράτος ως επίσημο φορέα. Η επικοινωνία με το υπουργείο είναι συχνή, πετύχαμε την παράταση του έτους και συνεχίζουμε να διεκδικούμε άνοιγμα, ενίσχυση σπουδαστών και παραχώρηση ανοικτών χώρων. Άλλα θέματα που συζητάμε με το υπουργείο είναι η διαβάθμιση, η οριοθέτηση επαγγέλματος και έχει κατατεθεί σχέδιο κώδικα. Η επικοινωνία μεταξύ μας με οποιονδήποτε τρόπο σημαίνει και επικοινωνία των απόψεων των σπουδαστών και των καθηγητών μας. Πρέπει άμεσα όλοι να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Μη χαθεί η ευκαιρία, τώρα που υπάρχουν αρκετοί κατάλληλοι άνθρωποι που αναζητούν αυτές τις αλλαγές.

— Τι νέο έφερε στη θεατρική εκπαίδευση η Αθηναϊκή Σκηνή; Ο σχεδιασμός της Αθηναϊκής Σκηνής βασίστηκε στα ακόλουθα: • Κτίριο σε ασφαλή περιοχή, με πολλούς χώρους για τους σπουδαστές, συνδυασμός αισθητικής και σύγχρονης λειτουργικότητας.

• Νέες θεματικές: ψυχολογία, φιλοσοφίαιστορία, ιστορία τέχνης, μεταγλώττιση και υποκριτική στο μικρόφωνο, εκπαίδευση μέσα από παραστάσεις, παρτιτούρα, μουσικό όργανο, μάθημα σε αρχαία θέατρα κ.ά.

• Εμπειρική αλλά και διδασκαλία μεθόδων. Συνεργασία και με νέα γενιά καθηγητών και σκηνοθετών με μετεκπαιδεύσεις.

• Επαγγελματικός θεατρικός χώρος. Όλα τα μαθήματα παρουσιάζονται με μορφή παράστασης. Πρακτική και επαγγελματική απορρόφηση.

• Σύνδεση θεάτρου με ψυχολογία (ψυχόδραμα, playback, ντοκουμέντο, θέατρο στην κοινότητα, θεματικές ψυχολογίας για απόδοση ρόλων και σκηνοθεσίας).

• Πολυφωνία. Ενασχόληση με αρχαίο, σύγχρονο, κλασικό ρεπερτόριο και κωμωδία και εξοι-

κείωση με διαφορετικούς τρόπους απόδοσης και προσέγγισης ρόλων.

• Ενίσχυση τεχνικών μαθημάτων.

• Διάλογος και συνεργασία μεταξύ μαθημάτων με ακολουθία εκπαιδευτικών στόχων.

— Τι θα συμβουλεύατε τους υποψήφιους σπουδαστές που θέλουν να ασχοληθούν με το θέατρο; Ό,τι γίνεται στον κλάδο μας δείχνει ότι οδηγεί σε διορθώσεις. Πραγματικά, πιστεύω ότι οι συνθήκες που θα βρουν θα είναι πολύ καλύτερες από αυτές παλαιότερων εποχών. Αν μπορούσα να δώσω μια συμβουλή, θα ήταν: «Μακριά απ’ όσους κραυγάζουν ότι πρέπει να κάνεις αυτό για να πετύχεις ή ότι στο θέατρο αυτό είναι σωστό». Στην τέχνη δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Τέλος, προσοχή στις στερεοτυπίες. Το ότι κάπου διδάσκει μια διασημότητα δεν σημαίνει ότι δεδομένα θα σου κάνει μάθημα ή ότι είναι καλός καθηγητής. Το ότι κάποιος καθηγητής είναι τώρα στα πράγματα δεν σημαίνει ότι θα είναι και όταν αποφοιτήσεις ή ότι θα σε βοηθήσει να βρεις εργασία, ακόμα και χωρίς να σε ξέρει. Το ότι σπούδασα εγώ σε αυτήν τη σχολή δεν σημαίνει ότι αν σου αρέσει η πορεία μου πρέπει να πας μόνο σε αυτήν. Άλλο εγώ, άλλο εσύ. Συγκεκριμένα, η σχολή από την οποία αποφοίτησα δεν έχει πλέον κανέναν από τους καθηγητές που είχα και βρίσκεται και σε άλλο κτίριο, άρα είναι μια άλλη σχολή. Το ότι κάποιος θα τελειώσει μια συγκεκριμένη σχολή δεν σημαίνει ότι δεδομένα θα «κάνει» σε όλους τους σκηνοθέτες. Ο καθένας είναι μοναδικός. Δεν υπάρχει κανείς που να σου εγγυηθεί ότι θα πετύχεις. Η πορεία είναι προσωπική. Κατάλαβε τον στόχο σου. Δες τα προγράμματα σπουδών, τους καθηγητές, πάρε πολλές πληροφορίες για τη φιλοσοφία της σχολής, τις παροχές, τα οικονομικά, τις τοποθεσίες, τις εγκαταστάσεις και αφοσιώσου. Η τριετής αυτή εκπαίδευση είναι κυρίως μια δουλειά με τον εαυτό μας. Μια εργασία που σου διδάσκει το «εμείς» και σου δίνει εφόδια για τη μετά πορεία. Είναι μια μοναδική εμπειρία. Θέλω να είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι απ’ όλο αυτό μπορεί να προκύψει κάτι νέο. Καλύτερο. Αρκεί να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε, όσοι το θέλουμε.

ΔΕΝ ΝΟΕΊΤΑΙ ΕΠΆΓΓΕΛΜΑ ΧΩΡΊΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ. Η ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΉ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΤΌΣΟ ΦΛΟΥ ΌΣΟ ΦΑΝΤΆΖΕΙ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ ΤΡΙΒΉ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΉ, ΠΡΌΒΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΎΩΡΗ ΚΑΙ ΠΟΛΥΕΤΉ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΈΝΟ ΣΤΌΧΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ ΗΘΟΠΟΙΟΎΣ ΜΕ ΕΦΌΔΙΑ.

22.4.21 – lifo

35

HEALTH

ΓΕΥΣΗ

PERSONAL SHOPPER

The good LiFO

20 ιδέες για

πασχαλινά δώρα Μια επιλογή με τα αγαπημένα μας αντικείμενα από τα καταστήματα της πόλης. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΣΑΚΚΑ

36 lifo – 22.4.21

22.4.21 – lifo

37

ô

ô

Viktor&Rolf

The good LiFO

Άρωμα Flowerbomb Eau De Parfum.

Plaisio

adidas

Sony ηχείο Bluetooth XB12.

Παπούτσια Stan Smith από ανακυκλωμένα υλικά.

www.plaisio.gr

Στα καταστήματα καλλυντικών

õ

www.adidas.gr

õ

Yves Saint Laurent

õ

Flaneur

New Cult

Σακίδιο Topo Designs.

Γυαλιά KOMONO TONY X OBEY LIME.

flaneur-shop.gr

Παλέτα σκιών Couture Colour Clutch.

ô

www.newcult.gr

Στα καταστήματα καλλυντικών

ô

Jour Σκουλαρίκια Chain Hoops. www.jour.gr

î

PUMA Κολάν από τη συλλογή PUMA x MR DOODLE. www.eu.puma.com

ô

Bozikis Σανδάλια flat με χιαστί λουράκια.

ó

www.bozikis.gr

Personal

Shopper

Benaki Shop

38 lifo – 22.4.21

Πιάτο με διακόσμηση από το έργο του Αλέξη Ακριθάκη «Χωρίς τίτλο». www.benakishop.gr

õ

ô

FILA

attrattivo

Καπέλο σε στυλ bucket.

Ζώνη με διπλή αγκράφα.

www.filagreece.gr

www.attrattivo.gr

ô

Collagen Pro-Active Pro Active Liquid Collagen Λεμόνι. Στα φαρμακεία

ΒΙΟΚΕΡΑΜΙΚΟ Η καινοτομία της Swatch αλλάζει τα δεδομένα στη βιωσιμότητα.

Ο

κόσμος της μόδας και του design αλλάζει, γίνεται πιο βιώσιμος, πιο φιλικός προς τον πλανήτη που αποκαλούμε «σπίτι». Η Swatch πρωτοστατεί σε αυτή την αλλαγή, παρουσιάζοντάς μας έναν μοναδικό συνδυασμό κεραμικού και βιολογικής προέλευσης πλαστικού – μόλις λίγους μήνες μετά την κυκλοφορία των πρώτων Swatch που κατασκευάστηκαν από υλικά φυσικής προέλευσης, τον Σεπτέμβριο του 2020. Το ΒΙΟΚΕΡΑΜΙΚΟ είναι ένα ρολόι φτιαγμένο κατά τα δύο τρίτα από κεραμικό και κατά το

ένα τρίτο από πλαστικό βιολογικής προέλευσης, με κάσα διαμέτρου 47 mm και τα μοναδικά χαρακτηριστικά του design της σειράς BIG BOLD – είναι έτσι σχεδιασμένο, ώστε να μπορούμε να απολαμβάνουμε τα αγνά και εκλεπτυσμένα χαρακτηριστικά του στο έπακρο. Με πέντε χρώματα για να επιλέξει κανείς (μαύρο, λευκό, γκρι, γαλάζιο και ροζ ), το ΒΙΟΚΕΡΑΜΙΚΟ αναδεικνύει τον ξεχωριστό χαρακτήρα της Swatch στην πιο βιώσιμη και stylish μορφή του. www.swatch.com

22.4.21 – lifo

39

The good LiFO

ò

ô

Reebok

Kotsovolos

Classics Tie-Dye T-shirt.

Φωτογραφική μηχανή Fujifilm Instax Mini 9.

www.reebok.com

www.kotsovolos.gr

õ

BDTK

î

Παιδικό μπουστάκι. www.bodytalk.com

Praktiker Τεχνητό ανθοφόρο φυτό σε γλάστρα. www.praktiker.gr

ô

Converse Παπούτσι Chuck Taylor All Star CX. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ñ

Vans Bomber jacket από τη συλλογή Anaheim Factory. Σε επιλεγμένα καταστήματα

40 lifo – 22.4.21

ò

Lancôme Κρέμα ματιών Rénergie Multi-Lift Yeux. Στα καταστήματα καλλυντικών

Newcult.gr Εδώ θα βρεις δώρα για ψαγμένα βαφτιστήρια!

Η

εποχή που έπαιρνες δώρο στο βαφτιστήρι κι άκουγες ένα ντροπαλό «ευχαριστώ» έχει τελειώσει. Τα σημερινά βαφτιστήρια είναι απαιτητικά, έχουν το δικό τους στυλ και περιμένουν από τον νονό ή τη νονά το δώρο που θα δείξουν υπερήφανα στα φιλαράκια τους. Γι’ αυτό μάλλον πρέπει να βάλεις στην άκρη τις παραδοσιακές λαμπάδες και να αναζητήσεις την τύχη σου σε άλλες επιλογές που θα προκαλέσουν χαμόγελα χαράς. Στο newcult.gr θα βρεις τα πιο cool δώρα για αγόρια και κορίτσια που λατρεύουν τους νονούς τους. Τα παπούτσια Adidas Skateboarding είναι ιδανικά για βόλτες, ακόμα κι αν δεν είσαι skater, ενώ το Skateboarding T-Shirt της Adidas Aeroready Club Jersey συμπληρώνει το street style look! Για βαφτιστήρια που έχουν στον νου τους την περιπέτεια, το Sprayground Travel Patches backpack είναι το δώρο που θα λατρέψουν, ενώ το σακίδιο Sprayground Money Bite θα χωρέσει όλα όσα χρειάζονται για μικρές αποδράσεις ή μεγάλες βόλτες. Σε αυτές τις βόλτες θα χρειαστούν το Chilly’s Θερμός Pineapple που διατηρεί παγωμένο το νερό για έως και 24 ώρες ή ζεστό το ρόφημά τους για έως και 12 ώρες. Τα σύγχρονα βαφτιστήρια εκτιμούν τα αξεσουάρ που απογειώνουν το look τους και το καπέλο New Era Metallic Logo είναι ένα από αυτά. Ιδανικό για κορίτσια και αγόρια, προστατεύει και χαρίζει στυλ. Στα must δώρα και τα iconic Converse Chuck Taylor All Star, που αποτελούν σίγουρη επιτυχία και εξασφαλίζουν μια μεγάλη αγκαλιά στον νονό. Για τους πιο ψαγμένους, τα γυαλιά Copenhagen CHPO, φτιαγμένα από 100% ανακυκλωμένο πλαστικό, θα προκαλέσουν επιφωνήματα θαυμασμού και χαράς. Ενώ το λευκό μποτάκι Aspha Rld της Buffalo, που κατασκευάζεται από vegan δέρμα, θα γίνει αγαπημένο δώρο που θα θυμίζει τον πιο cool νονό.

Για περισσότερες ιδέες και προτάσεις που θα προσφέρεις στα βαφτιστήρια σου μπες στο www.newcult.gr.

22.4.21 – lifo

41

The good LiFO

μήνες. Χρειαζόμαστε, λοιπόν, μια κούρα ομορφιάς D-tox με καλλυντικά τοπικής εφαρμογής, όπως οι τονωτικές λοσιόν αλλά και τα βρώσιμα καλλυντικά σε υγρή μορφή ή σε χάπι, που μπορούν να επαναφέρουν την ισορροπία στην επιδερμίδα. Στο βήμα αυτό είναι πολύ σημαντική η προσθήκη στο προσωπικό νεσεσέρ ομορφιάς καλλυντικών που ενισχύουν την επιδερμίδα, συμβάλλοντας στην παραγωγή του κολλαγόνου και της ελαστίνης, που αποτελούν τις δομικές της πρωτεΐνες. Αυτό μπορεί να γίνει με προϊόντα κοσμετολογίας που ενισχύουν την παραγωγή κολλαγόνου στο δέρμα ή με την κατανάλωση βρώσιμων καλλυντικών που πετυχαίνουν τον ίδιο στόχο, όπως τα «σφηνάκια» υγρού κολλαγόνου.

3Ο ΒΉΜΑ: ΕΝΥΔΆΤΩΣΗ ΔΙΑΡΚΕΊΑΣ

Ανοιξιάτικο skin makeover ΑΥΤΉ ΤΗΝ ΕΠΟΧΉ, ΟΙ ΜΈΡΕΣ ΜΕΓΑΛΏΝΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΝΎΧΤΕΣ ΜΙΚΡΑΊΝΟΥΝ. ΑΚΌΜΑ ΚΙ ΈΤΣΙ, ΌΜΩΣ, Ο ΡΌΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΊΑ ΤΟΥ ΔΈΡΜΑΤΟΣ ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΌΣ, ΓΙΑΤΊ, ΌΤΑΝ ΚΟΙΜΆΣΤΕ ΤΑ ΚΎΤΤΑΡΑ ΤΟΥ ΔΈΡΜΑΤΟΣ ΠΙΆΝΟΥΝ ΔΟΥΛΕΙΆ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΔΙΟΡΘΏΣΟΥΝ ΤΙΣ ΦΘΟΡΈΣ ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΟΎΜΕΝΗΣ ΗΜΈΡΑΣ. ΜΆΘΕΤΕ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΆ ΤΟΥ ΑΝΟΙΞΙΆΤΙΚΟΥ MAKEOVER ΤΗΣ ΕΠΙΔΕΡΜΊΔΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΔΕΧΤΕΊΤΕ ΤΗΝ ΠΙΟ FLOWER-POWER ΕΠΟΧΉ ΤΟΥ ΧΡΌΝΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΙΟ ΦΡΈΣΚΟ LOOK!

Health

απ ό τη ν αλεξ ία σβώλου

42 lifo – 22.4.21

α περιοριστικά μέτρα για την πρόληψη της διασποράς του κορωνοϊού μπορεί να μη μας επιτρέπουν να κάνουμε (ακόμα) τις αγαπημένες μας αποδράσεις, αλλά δεν μπορούν και να σταματήσουν την εισβολή της άνοιξης. Με τον καιρό να φτιάχνει κι αυτήν τη βελτίωση να είναι σύμμαχος (και) στη μάχη με την Covid, η επιδερμίδα μας, η φυσική μας ασπίδα, ετοιμάζεται να υποδεχτεί ό,τι μας έχει λείψει περισσότερο κατά τη διάρκεια των lockdowns, τις ατελείωτες βόλτες στη λιακάδα. Επειδή, όμως, ο χειμώνας που μας πέρασε ήταν πολύ κουραστικός και μας εγκλώβισε για μεγάλο χρονικό διάστημα μπροστά σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, με το blue light από τη led οθόνη του να γερνά πρόωρα την επιδερμίδα, χρειαζόμαστε ένα φρέσκο πρωτόκολλο φροντίδας. Μια ιεροτελεστία ομορφιάς για να βοηθήσουμε το δέρμα μας να ανανεωθεί και να λάμψει, χωρίς να στρεσαριστεί από την αλλαγή της εποχής ή, τουλάχιστον, χωρίς να στρεσαριστεί περισσότερο, γιατί οι ριζικές αλλαγές που η πανδημία έφερε στη ζωή και στην καθημερινή μας ρουτίνα κόντεψαν να αφήσουν ανεξίτηλα τα σημάδια τους πάνω μας. Για να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, χρειαζόμαστε ένα προσωπικό πρωτόκολλο ομορφιάς με 4 βήματα.

1Ο ΒΉΜΑ: PEELING, PEELING, PEELING Η πρώτη κίνηση για να προετοιμάσουμε την επιδερμίδα μας να δεχτεί ένα διαφορετικό πρωτόκολλο φροντίδας είναι να απαλλαγούμε από τα συσσωρευμένα νεκρά κύτταρα. Αυτό ακριβώς πετυχαίνει το peeling, είτε με χημικό τρόπο, όταν πρόκειται για ενζυμικό peeling, είτε με μηχανική τριβή, όταν πρόκειται για ένα peeling scrub με κόκκους, με το οποίο κάνουμε απαλό μασάζ στο δέρμα για να καθαρίσουμε τους πόρους, να απαλλάξουμε την επιδερμίδα από τα νεκρά κύτταρα και να αποκαλύψουμε το φρέσκο δέρμα που βρίσκεται από κάτω. Μαζί με το peeling αφαιρούνται οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, τα υπολείμματα του μακιγιάζ και τα μικροσωματίδια της σκόνης.

2Ο ΒΉΜΑ: D-TOX Ζωή μέσα στο σπίτι, πολλά άτομα μαζεμένα σε έναν κλειστό χώρο, διαρκής συνύπαρξη με όλα τα μέλη της οικογένειας, ατελείωτες ώρες δουλειάς μπροστά στο κομπιούτερ. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα φορτωμένη με αρνητική ενέργεια και τοξίνες, στην οποία ζούμε τους τελευταίους δεκατέσσερις

Εν αρχή ην το νερό. Το νερό, η πολύτιμη υγρασία του δέρματος, βρίσκεται στην καρδιά κάθε κυττάρου, στην καρδιά της ισορροπίας και της υγείας της επιδερμίδας. Αυτή την υγρασία πρέπει να διαφυλάξουμε, που απειλείται με την πάροδο των ετών αλλά και από τις περιβαλλοντικές επιθέσεις. Το δέρμα μας έχει ανάγκη από ενυδάτωση με μια ειδική φόρμουλα που θα το βοηθήσει να διατηρήσει τα πολύτιμα συστατικά που συγκρατούν το νερό. Αν και το δέρμα χρειάζεται και νερό εκ των έσω, δυστυχώς το θέμα της αφυδάτωσης δεν λύνεται μόνο με το να πίνουμε επαρκείς ποσότητες νερού. Πρέπει να φροντίσουμε την επιδερμίδα με εκείνα τα καλλυντικά που βοηθούν να αναπληρωθεί το ενυδατικό της απόθεμα καθώς και όλα αυτά τα πολύτιμα συστατικά, των οποίων ο ρόλος είναι να συγκρατούν την απαραίτητη υγρασία. Οι περισσότερες φόρμουλες των καλλυντικών «νέας γενιάς» έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν μακράς δράσης αποδέσμευση των δραστικών τους ουσιών, ώστε να απολαμβάνουμε το αποτέλεσμα για πολλές ώρες.

4Ο ΒΉΜΑ: BEAUTY SLEEP ΜΕ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΉ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ Στο τέλος κάθε κουραστικής μέρας, όπως ήταν όλες οι μέρες των τελευταίων αυτών πρωτόγνωρων δεκατεσσάρων μηνών που άφησαν ανεξίτηλο το σημάδι τους στη ζωή μας μας, μας περιμένει ένας αναζωογονητικός ύπνος. Ο βραδινός ύπνος δεν είναι μόνο ένα παροδικό shutdown για το σώμα και το μυαλό αλλά και η ιερή ώρα της επιδιόρθωσης των φθορών του δέρματος. «Ο ύπνος της ομορφιάς», όπως τον αποκαλούν οι δερματολόγοι, δεν πρέπει να ’ναι μετά τα «μαύρα μεσάνυχτα», ακριβώς γιατί οι μηχανισμοί που πιάνουν δουλειά για να επιδιορθώσουν τις φθορές του δέρματος το κάνουν μετά τις 12 και δουλεύουν εντατικά μέχρι το πρώτο χάραμα. Αν ξενυχτάμε, λοιπόν, συστηματικά, μπλοκάρουμε αυτήν τη διαδικασία. Για να είναι ο ύπνος ακόμα περισσότερο αποδοτικός, με όρους ομορφιάς, η επιδερμίδα πρέπει να είναι απολύτως καθαρή και σωστά προστατευμένη, όταν πέφτουμε στο κρεβάτι. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε μια κρέμα νυκτός, απαλή και αντιοξειδωτική, και να έχουμε οπωσδήποτε ένα ανατομικό μαξιλάρι. Το σωστό μαξιλάρι μάς βοηθάει να κοιμόμαστε ανάσκελα, να μη γυρνάμε μπρούμυτα και να μην τσαλακώνουμε το πρόσωπό μας πάνω στο στρώμα.

22.4.21 – lifo

43

ΆΡΤΟΣ, ΓΛΥΚΌ, ΚΑΦΈΣ

Μεγαλίαρτος

The good LiFO

Γεύσεις που φτιάχνονται με φροντίδα και αγάπη. Συχνά ακούς επαγγελματίες να σου λένε πως αυτό που κάνουν το κάνουν με την καρδιά τους. Είναι, όμως, κάποιες φορές που δεν ακούς απλώς αλλά νιώθεις βαθιά μέσα σου την αγάπη που εκπέμπουν για τη δουλειά τους και την αυθεντική φροντίδα που βάζουν σε αυτήν. Στον Μεγαλίαρτο, αυτό που σε εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η ζεστασιά και η αίσθηση του χειροποίητου, που σε βάζει στον πειρασμό να δοκιμάσεις τα πάντα. Ό,τι κι αν γευτείς συνοδεύεται από το χαμόγελο των ανθρώπων που βρίσκονται πίσω από τον πάγκο αλλά και της ομάδας που κάθε μέρα βάζει τα δυνατά της στο εργαστήριο-παρασκευαστήριο για να δημιουργήσει ολόφρεσκες και πεντανόστιμες προτάσεις που σε κερδίζουν από την πρώτη μπουκιά. Από τα μοσχομυριστά καρβέλια του Βασίλη, που έχει είκοσι χρόνια εμπειρία στον χώρο, μέχρι τα λαχταριστά σπιτικά κέικ και τα περίφημα σι-

ροπιαστά, όλα τα προϊόντα του Μεγαλίαρτου ξεχωρίζουν για τη γεύση και την ποιότητα των υλικών τους. Εκπληκτικές και οι τούρτες που φτιάχνονται με την τέχνη της ζαχαρόπαστας, τις οποίες μπορείς να παραγγείλεις για κάθε περίσταση (γάμο, βάφτιση, πάρτι). Για το Πάσχα, δεν μπορεί να περιμένεις τίποτα λιγότερο από λαχταριστά σοκολατένια αυγά, διακοσμημένα με ζαχαρόπαστα, δημιουργίες που τυλίγονται σε χρωματιστά υφάσματα και σου φτιάχνουν τη διάθεση, καθώς και τα πασχαλινά κουτιά, που περιέχουν μικρές γιορτινές εκπλήξεις. Στα must της εποχής τα μοσχομυριστά κουλούρια αλλά και το παραδοσιακό τσουρέκι, που αναδίδει αρώματα από μαχλέπι, μαστίχα, βανίλια, πορτοκάλι και βούτυρο γάλακτος. Ό,τι κι αν διαλέξεις, στον Μεγαλίαρτο θα νιώσεις πως φτιάχτηκε μόνο για σένα και σου προσφέρεται με αυθεντική αγάπη.

Γεύση

Troufa

LOCAL DELI

Βασιλέως Αλεξάνδρου 35, Περιστέρι, 210 5720937 Facebook: Μεγαλίαρτος, Instagram: megaliartos

44 lifo – 22.4.21

Φέρνει στη ζωή σου την απόλαυση της γεύσης. Το delicatessen είναι μια παρεξηγημένη έννοια. Το εύγευστο, το ιδιαίτερο, το εξαιρετικό, είναι εκείνα τα στοιχεία που φέρνουν απόλαυση στη ζωή μας, κι αυτό είναι ανάγκη, όχι πολυτέλεια. Στο Troufa Local Deli θα βρεις όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που ανεβάζουν το επίπεδο της γεύσης μέσα από τη φρεσκάδα και την προσεκτική επιλογή μιας σειράς προϊόντων. Ανάμεσά τους βραβευμένα ελληνικά και ευρωπαϊκά τυριά και αλλαντικά, εξειδικευμένα είδη διατροφής, βιολογικές και gluten-free προτάσεις. Ο Μπάμπης Σαγάνης, ξεκινώντας από τη Σύρο και αντλώντας έμπνευση από τα εξαιρετικά προϊόντα της ελληνικής γης, μετέφερε όλη τη γνώση και την εμπειρία στο Troufa Local Deli, για να μοιραστεί την εμπειρία των ιδιαίτερων γεύσεων. Στον εξαιρετικό χώρο του Παλαιού Φαλήρου, το σύγχρονο design συνδυάζεται με την αίσθηση οικειότητας που αποπνέει η ατμόσφαιρα. Μια ατμόσφαιρα που σε καλεί να δοκιμάσεις τα προϊό-

ντα, να μιλήσεις για τα χαρακτηριστικά τους, να ζητήσεις τις κατάλληλες συνταγές και να νιώσεις τη χαρά της ανακάλυψης νέων γεύσεων. Εδώ θα βρεις μεγάλη ποικιλία αλλαντικών και τυριών, όπως και συνοδευτικών: τσάτνεϊ, κριτσίνια, σάλτσες, μαρμελάδες. Ξεχωριστή θέση, φυσικά, κατέχουν τα προϊόντα με λευκή και μαύρη τρούφα, ενώ πολύ ενδιαφέρουσα είναι η μικρή κάβα με εκλεκτές ετικέτες. Στα must-try τυριά είναι το πεκορίνο με τρούφα, το Blu61, το Brie de Μeaux, η κρητική γραβιέρα 24μηνης ωρίμανσης, το κασέρι Ξάνθης και η γραβιέρα με μπούκοβο από Αρκαδία. Από τα αλλαντικά πρέπει οπωσδήποτε να γευτείς το προσούτο San Daniele 24μηνης ωρίμανσης, την Bresaola carpaccio, τον παστουρμά καμήλας, το φιλέτο γαλοπούλας στα κάρβουνα και το φιλέτο βουβαλίσιο στα κάρβουνα. Το Troufa Local Deli επαναφέρει την αξία της ξεχωριστής γεύσης στην καθημερινότητά σου, και το κάνει πολύ καλά!

Αχιλλέως 54, Παλαιό Φάληρο, 210 9885445 Facebook: Troufa local deli, Instagram: troufa_deli

Lovers

ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΑΝ

Έ έμβριο ς–Δεκ Ιούνιο

130

ΒΙΒΛΊΑ

ΠΟΥ

ΜΟΛΙΣ

αδιαίο Εβδομ πο έντυ ικά λαδs Bari πανρεελ cu υνα Fo ς 2020

free press 22.4.2021

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ. κυκλοφορει καθε πεμπτη

lifo – 22.4.21 279lifo – 22.4.21

νέες

130 ΝΈΑ ΒΙΒΛΊΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΈΣ απο τη μαρια δρουκοπουλου 22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo78 3

Fiction

05 WILLIAM SAROYAN

Η ανθρώπινη κωμωδία

01 WILLIAM SHAKESPEARE

Ο βιασμός της Λουκρητίας Μτφρ.: Λένια Ζαφειροπούλου Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 219 Κατά τη διάρκεια της πανδημίας πανώλης, με τα θέατρα κλειστά για μήνες, ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ εμπνέεται από τον συγκινητικό ιδρυτικό μύθο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας για να γράψει ένα από τα ωραιότερα αφηγηματικά ποιήματά του. Η ιστορία του ενέπνευσε πολλούς σπουδαίους ζωγράφους, έγινε όπερα από τον Μπρίτεν, ενώ σε αυτή βασίζεται το θεατρικό έργο του Μακιαβέλλι Μανδραγόρας.

01

Μτφρ.: Νίκος Μάντης Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 249 Ένα δραματικό αντιπολεμικό έργο κι ένας σύγχρονος παραλληλισμός για τον νόστο στην Ιθάκη που δεν θα γίνει πραγματικότητα για πολλούς νέους. Το 1944 απέσπασε το βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ιστορίας για την ομώνυμη ταινία. O Saroyan (1908-1981), παιδί Αρμένιων μεταναστών στην Αμερική, ήταν πολύ δημοφιλής μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και είχε τιμηθεί με το βραβείο Πούλιτζερ.

05

06 ΛΟΥΚΡΗΤΊΟΥ

Περί φύσεως

02 ΔΙΟΝΎΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΌΣ

Άπαντα τα ιταλικά Μτφρ.: Γιώργος Κεντρωτής Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 543

Η παρούσα έκδοση με τα μεταφράσματα όλων των ιταλικών έργων του Σολωμού είναι αμιγώς ποιητική και έχει επιτελεσθεί προγραμματικώς και ενσυνειδήτως κατά μίμηση του ελληνόγλωσσου ποιητικού έργου του: σαν να εκτελείται παλιό μουσικό έργο σήμερα με όργανα εποχής.

Μτφρ.: Θεόδωρος Παπαγγελής Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 643 Η πρώτη, μετά από εκατόν επτά χρόνια, έμμετρη μετάφραση του έργου της κλασικής γραμματείας (57 π.Χ.) που επηρέασε τους μεγαλύτερους στοχαστές και επιστήμονες όλων των εποχών και τομείς όπως η θεολογία, η βιολογία, η σύγχρονη φυσική, η υπαρξιακή και ηθική φιλοσοφία.

06

07 JOHN WILLIAMS

Το πέρασμα του μακελάρη

03 ΜΗΝΆΣ ΒΙΝΤΙΆΔΗΣ - ΓΙΏΡΓΟΣ ΔΑΡΔΑΝΌΣ

Οι Κολιγάδες

Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 164 Η άγνωστη επανάσταση του 1821 στην Άνδρο: ένα θεατρικό έργο που φωτίζει μια γνωστή σε ελάχιστους πτυχή της Ελληνικής Επανάστασης, με πρωταγωνιστές τον αγρότη Δημήτρη Μπαλή και τον φιλόσοφο Θεόφιλο Καΐρη. Ζωντανεύει όλα τα γεγονότα της περιόδου και παρουσιάζει τις απόψεις που οδήγησαν στην ατυχή προσπάθεια των Τουρκοκοτζαμπάσηδων να καλέσουν τους Τούρκους για να ξανακαταλάβουν το νησί.

02

Μτφρ.: Αθηνά Δημητριάδου Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 463 Γραμμένο πέντε χρόνια πριν από τον Στόουνερ, θεωρείται το ενδιάμεσο βήμα από τον Μέλβιλ στον Κόρμακ Μακάρθι. «Το πρώτο και καλύτερο αντι-γουέστερν που έχει γραφτεί», κατά το «New York Times Book Review», είναι «ένα υποδειγματικό, βαθύ και ενδιαφέρον βιβλίο που δεν αφηγείται απλώς μια πολύ αμερικανική ιστορία αλλά θέτει υπαρξιακά ερωτήματα που δεν συνδέονται με συγκεκριμένο τόπο και χρόνο» («Der Spiegel»).

08

07

MARIEKE LUCAS RIJNEVELD

Δυσφορεί η νύχτα

04 PERCY BYSSHE SHELLEY

Ελλάς

Μτφρ.: Ορφέας Απέργης Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 249

04

03

lifo – 22.4.21 477lifo – 22.4.21

Το έργο βασίζεται στους Πέρσες του Αισχύλου. Όπως και ο Αισχύλος, έτσι και ο Σέλεϊ εστιάζει στην απελευθέρωση από την τυραννία και οραματίζεται την Ελλάδα, πριν ακόμα υπάρξει ως κράτος, ως πρότυπο ελευθερίας. Η έκδοση συμπληρώνεται με τον αρχικό πρόλογο του Σέλεϊ και εισαγωγή με πολλές πληροφορίες για το κίνημα του ρομαντισμού και τον ίδιο τον Σέλεϊ.

Μτφρ.: Άγγελος Αγγελίδης & Μαρία Αγγελίδου Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 336 Πώς αντέχει κανείς τον αφανισμό της χαράς; Πώς αντέχει ένα παιδί όταν όλα γύρω του καταρρέουν; Γραμμένο με ιδιαίτερα ωμή και λυρική γλώσσα, το μυθιστόρημα του/της Marieke Lucas Rijneveld, του νεότερου ατόμου που έχει αποσπάσει το βραβείο International Booker, αποτελεί ένα συγκινητικό πορτρέτο μιας θρησκόληπτης οικογένειας που προσπαθεί να διαχειριστεί τον πόνο της απώλειας.

08

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo76 5

13 ΤΖΟΡΤΖ ΌΡΓΟΥΕΛ

Η φάρμα των ζώων Μτφρ.: Aύγουστος Κορτώ Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 176 Αλληγορική νουβέλα, γραμμένη το 1945 (μόλις τρία χρόνια πριν από το «αδελφό» έργο, το 1984), η Φάρμα των Ζώων εμπνέεται από τα τεκταινόμενα και τις συνέπειες της Ρωσικής Επανάστασης του 1917: πώς το όραμα για μια κοινωνία ίσων πολιτών μεταβλήθηκε σταδιακά σε ένα εφιαλτικό, απολυταρχικό καθεστώς που φυλάκιζε και εξόντωνε αντιφρονούντες.

09

14

ΚΏΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΉΣ

ΙΟΎΛΙΟΣ ΒΕΡΝ

Το τρίτο στεφάνι Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 208

20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα

09

«Δε μπορώ, όχι, δε μπορώ να την υποφέρω πια!… Τι πληγή είν’ αυτή που μου ’στειλες, θε μου; Τι αμαρτίες έχω κάνει για να με τιμωρείς τόσο σκληρά; Ως πότε θα την έχω στην καμπούρα μου; Ως πότε θα ’μαι υποχρεωμένη να την ανέχομαι, να βλέπω τη μούρη της, ν’ ακούω τη φωνή της, ως πότε;»

13

Μτφρ.: Αριάδνη-Αδαμαντία Μοσχονά Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 560 Οι 20.000 Λεύγες θεωρούνται από τις πιο συναρπαστικές μυθοπλαστικές περιπέτειες και από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ. Λέγεται πως αυτό το βιβλίο, μαζί με το Από τη Γη στη Σελήνη, έκανε τον μεγάλο Αμερικανό αστρονόμο Έντουιν Χαμπλ να εγκαταλείψει τη νομική και να ασχοληθεί με την αστρονομία και την κοσμολογία.

10 ΚΑΖΟΎΟ ΙΣΙΓΚΟΎΡΟ

Η Κλάρα και ο ήλιος

15

Μτφρ.: Αργυρώ Μαντόγλου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 384

ΕΎΑ ΓΚΑΡΘΊΑ ΣΆΕΝΘ ΝΤΕ ΟΥΡΤΟΎΡΙ

Ένα βαθιά συγκινητικό βιβλίο που μας προσφέρει μια μοναδική άποψη του διαρκώς μεταβαλλόμενου κόσμου μας μέσα από τα μάτια μιας αξέχαστης αφηγήτριας. Η αριστοτεχνικά συγκρατημένη πρόζα του Ισιγκούρο ενισχύει τη συναισθηματική δύναμη και τη σπάνια τρυφερότητα του κειμένου, που διερευνά το πλέον θεμελιώδες ερώτημα: Τι σημαίνει στ’ αλήθεια ν’ αγαπάς;

Η τριλογία της Λευκής Πόλης Μτφρ.: Αγγελική Βασιλάκου Εκδόσεις Ψυχογιός

14

Ο χαρισματικός αρχαιολόγος Τάσιο Ορτίθ ντε Θάρατε, καταδικασμένος για τα εγκλήματα που τρομοκράτησαν τη Βιτόρια πριν από δύο δεκαετίες, πρόκειται να βγει από τη φυλακή, όταν οι φόνοι ξαναρχίζουν. Ο αστυνομικός Ουνάι Λόπεθ ντε Αγιάλα θέλει πάση θυσία να σταματήσει τους φόνους. Ένα καθηλωτικό θρίλερ, όπου θρύλοι, αρχαιολογία και οικογενειακά μυστικά συνθέτουν ένα πυκνό μυστήριο.

11 ΓΚΑΜΠΡΙΈΛ ΓΚΑΡΣΊΑ ΜΆΡΚΕΣ

Το σκάνδαλο του αιώνα Μτφρ.: Μαρία Παλαιολόγου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 408

16

Πενήντα δημοσιογραφικά κείμενα του Μάρκες, από τα πρώτα του κείμενα σε εφημερίδες της Κολομβίας έως τα εκτενέστερα ρεπορτάζ του από το Παρίσι και τη Ρώμη και τη στήλη που διατηρούσε στην ισπανική «El Pais», όπου αποκαλύπτεται ένας φανατικός της δημοσιογραφίας, με το ύφος, το πνεύμα, το βάθος και το πάθος που αγαπήσαμε στη λογοτεχνία του.

Μάγκας

ΠΗΝΕΛΌΠΗ Σ. ΔΈΛΤΑ Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 376 Ένα σκυλί με ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά και ανθρώπινη φωνή και σκέψη βλέπει, σχολιάζει και φιλοσοφεί. Μιλά, μάλιστα, σε πρώτο πρόσωπο. Ο Μάγκας, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1935, συνεπαίρνει τον αναγνώστη, ο οποίος μαθαίνει για σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως η Επανάσταση του 1821, ο «ατυχής» πόλεμος του 1897, καθώς και ο Μακεδονικός Αγώνας.

10

12

15

IΖΑΜΠΈΛ ΑΛΙΈΝΤΕ

Οι γυναίκες της ψυχής μου Μτφρ.: Αγ. Βασιλάκου, Β. Κνήτου, Μ. Παλαιολόγου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 224 Η μεγάλη Χιλιανή συγγραφέας μάς προσκαλεί να τη συνοδεύσουμε σε ένα προσωπικό και συναισθηματικό ταξίδι, στο οποίο εξετάζει τόσο τη γυναικεία συνθήκη, όπως τη βίωσε στη διάρκεια της ζωής της, όσο και τη σχέση της με το φεμινιστικό κίνημα, από τη νηπιακή της ηλικία έως σήμερα.

16 12 11

lifo – 22.4.21 675lifo – 22.4.21

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo74 7

21 ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ ΚΥΡΊΜΗ

Καλό Σημάδι

Eκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 320

17 ΚΏΣΤΑΣ ΑΚΡΊΒΟΣ

Πότε διάβολος πότε άγγελος

Δυο νεαρές γυναίκες, δυο διαφορετικές εποχές, ίδιος τόπος. Ανάμεσα στις πέτρες και τα φρύγανα της άνυδρης γης οι πληγές χάσκουν ακόμη ανοιχτές. Θα καταφέρει να τις διακρίνει μια λαβωμένη ματιά; Θα μπορέσει ένα συνηθισμένο επαγγελματικό ταξίδι να γίνει ταξίδι αυτογνωσίας;

Eκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 256 Ένας άντρας μεγαλώνει, ζει και πεθαίνει χωρίς ποτέ να μάθει ποιος ήταν ο πατέρας του – ο Γεώργιος Καραϊσκάκης. Ένας άλλος θα περάσει όλη του τη ζωή αγαπώντας λάθος άνθρωπο για πατέρα – Μήτρος Αγραφιώτης το όνομά του. Οι δρόμοι τους θα συναντηθούν στην Επανάσταση του ’21. Τους ενώνει ο πόθος για την ελευθερία της πατρίδας και κάτι βαθύτερο που ο ένας το αγνοεί και ο άλλος το αποσιωπά επίτηδες.

17

18 CLARE POOLEY

Το πράσινο σημειωματάριο Μτφρ.: Βούλα Αυγουστίνου Eκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 520 Ο Τζούλιαν Τζεσόπ, ένας εκκεντρικός ζωγράφος εβδομήντα εννέα ετών, αποφασίζει να καταγράψει την αλήθεια για τη ζωή του σε ένα πράσινο σημειωματάριο και να το αφήσει σε ένα καφέ. Κι όσο η ιστορία ξετυλίγεται, το σημειωματάριο, που ο Τζούλιαν το έχει ονομάσει «Πείραμα της Αυθεντικότητας», αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων που το πιάνουν στα χέρια τους.

19 ANTHONY HOROWITZ

Οι φόνοι του νυχτολούλουδου Μτφρ.: Χριστιάννα Σακελλαροπούλου Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 696 Η Σούζαν έχει εγκαταλείψει τον χώρο των εκδόσεων και ζει μια όμορφη ζωή. Μαζί με τον Αντρέα διαχειρίζονται ένα μικρό ξενοδοχείο σε ελληνικό νησί. Θα έπρεπε να είναι αυτό που πάντα ονειρευόταν. Είναι όμως; Μια υποχθόνια σκοτεινή ιστορία κλασικού αγγλικού μυστηρίου από τον κορυφαίο του είδους Anthony Horowitz.

18

SOLOUP

21: Η μάχη της πλατείας Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 752 Αυτό το graphic novel καλύπτει τα χρόνια της Επανάστασης μέχρι και την έλευση του Βαυαρού βασιλιά Όθωνα. Το μεγαλύτερο σε έκταση μέχρι σήμερα έργο κόμικ στην Ελλάδα συνδυάζει τη συστηματική ιστορική και αρχειακή έρευνα με την ένατη τέχνη. Μια αφήγηση που ξεφεύγει από τα στερεότυπα και αναδεικνύει πρόσωπα και γεγονότα.

ΦΙΌΡΗ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΎΛΟΥ

H άχρονη παραλία Εκδόσεις Κάκτος Σελ.: 480

Νεαρές γυναίκες αδύναμες, που δεν πρόλαβαν να ονειρευτούν, τους έσκισαν τα πέπλα της αθωότητας φορώντας τους τις αλυσίδες της σωματεμπορίας. Συναντιούνται οι δρόμοι τους στο φυσικό πέρασμα των τράφικερ από την Ανατολή στη Δύση, στα ελληνικά παράλια.

24

23

ΜΠΡΆΝΤΟΝ ΤΈΪΛΟΡ

Αληθινή Ζωή

Mτφρ.: Αλέξης Καλοφωλιάς Εκδόσεις Κάκτος Σελ.: 360

Eκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 360

25

Ο αστυνόμος Απτόσογλου έχει αποσυρθεί στο Καρπενήσι, αφήνοντας για λίγο στην άκρη τα καθήκοντά του. Ο ιδιόρρυθμος αστυνόμος θα αναγκαστεί όμως να επιστρέψει στη δράση για χάρη μιας δεκαεξάχρονης και της γιαγιάς της που ζητούν τη βοήθειά του. Ο φόνος που θα κληθεί να εξιχνιάσει κρύβει ένα καλά θαμμένο μυστικό.

22

23

ΤΆΣΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΊΟΥ

Η σιωπή δεν σε κρατά ζωντανό

20

22

Ένα μυθιστόρημα για την οικειότητα, τη βία και τη συγχώρεση μεταξύ φίλων σε μια πανεπιστημιούπολη των Μεσοδυτικών Πολιτειών, από μια ηλεκτρισμένη νέα λογοτεχνική φωνή. Μια νουβέλα σχεδόν οδυνηρής έντασης, μια ιστορία που θέτει το ερώτημα αν είναι δυνατόν να ξεπεράσουμε τις προσωπικές πληγές μας και με ποιο κόστος.

20

21

24

ΟΚΤΆΒΙΑ Ε. ΜΠΆΤΛΕΡ

Εξ αίματος

Μτφρ.: Γιώργος Μπαρουξής Εκδόσεις Αίολος Σελ.: 368 Το 1976 η Ντάνα είναι μια φιλόδοξη συγγραφέας. Μυστηριώδως θα βρεθεί στο 1815, οπότε, λόγω του χρώματος του δέρματός της, θεωρείται σκλάβα και η ζωή της κινδυνεύει. Το Εξ Αίματος της Αφροαμερικανής Οκτάβια Μπάτλερ παραμένει ακόμη και σήμερα επίκαιρο, ένα ρηξικέλευθο, αντιρατσιστικό αριστούργημα.

19 25 lifo – 22.4.21 873lifo – 22.4.21

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo72 9

30 ΤΖΈΣΣΙ ΜΠΈΡΤΟΝ

Η Εξομολόγηση

Μτφρ.: Μυρτώ Καλοφωλιά Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 576 Ένα φωτεινό, δυνατό και βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα για τα μυστικά και την αφήγηση, τη μητρότητα και τη φιλία, για το πώς χάνει κανείς και βρίσκει τον εαυτό του, από τη συγγραφέα του Κουκλόσπιτου και της Μούσας, που κέρδισαν εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο.

26

30

ΑΝΤΡΈΑ ΚΑΜΙΛΛΈΡΙ

31

Ο μάγειρας του «Αλκυόνη» Μτφρ.: Φωτεινή Ζερβού Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 304

ΤΣΆΟ ΓΟΥΈΝ ΣΟΥΈΝ

Μπρούντζος και Ηλιοτρόπιο

Δραματικά ξεκινά η πολύπλοκη υπόθεση που περιλαμβάνει τη διάλυση του αστυνομικού τμήματος της Βιγκάτα, τη δύστροπη μοναξιά του Μονταλμπάνο, τους φόβους του Αουτζέλλο και του Φάτσιο, την παράξενη συνωμοσία του FΒΙ, τη σκοτεινή εμφάνιση ενός «μεγάλου ιστιοπλοϊκού»; Κανείς δεν ξέρει τι κρύβει στο κύτος του: χαρτοπαικτική λέσχη; Πορνείο πολυτελείας; Ή μήπως κάτι ακόμη πιο σκοτεινό;

Μτφρ.: Δημήτρης Σωτάκης Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 368

26

Μια συγκινητική ιστορία από τη μακρινή Ασία για την επιβίωση, τη μάχη για ένα καλύτερο αύριο και τη δύναμη που κρύβει η αγάπη. Ένα μοναδικό μυθιστόρημα από τον βραβευμένο με το βραβείο Άντερσεν Τσάο Γουέν Σουέν, ένα ποιητικό μυθιστόρημα για τη φιλία και τις οικογενειακές σχέσεις, αλλά και για την αφοσίωση, τη θυσία και τον αλτρουισμό.

31

27

32

GEORGE ORWELL

1984

ΛΕΤΙΣΙΆ ΚΟΛΟΜΠΑΝΊ

Η πλεξούδα

Μτφρ.: Ανδρέας Παππάς Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 472

Μτφρ.: Γιάννης Στρίγκος Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 272

Ο Ουίνστον Σμιθ, υπάλληλος στην Υπηρεσία Αρχείων του υπουργείου Αλήθειας στο Λονδίνο, χειρίζεται με επιδεξιότητα τη Νέα Γλώσσα και ξαναγράφει το παρελθόν με τρόπο που να εξυπηρετεί το Κόμμα. Ασφυκτιά λόγω του απόλυτου ελέγχου υπό το άγρυπνο μάτι του Μεγάλου Αδελφού. Από τη στιγμή που θα αποπειραθεί να αμφισβητήσει τη ζοφερή πραγματικότητα, θα ζήσει μια περιπέτεια με απρόβλεπτο τέλος.

Τρεις γυναίκες, τρεις ζωές, τρεις ήπειροι. Αλλά μία και μόνο κοινή επιθυμία για όλες τους: η ελευθερία. Στην Πλεξούδα διασταυρώνονται οι ζωές και η μοίρα τους, αν και δεν θα συναντηθούν ποτέ. Οι ιστορίες αυτών των τριών γυναικών, που καλούνται να παλέψουν ενάντια στη μοίρα τους, είναι άρρηκτα δεμένες με ένα παράξενο νήμα που ούτε οι ίδιες γνωρίζουν.

32

33

28

ΕΛΈΝΗ ΠΟΥΛΗΜΈΝΟΥ

ΆΝΤΡΗ ΑΝΤΩΝΊΟΥ

Ο αλγόριθμος της ζωής

Φωτογραφίες σε μαύρο φόντο

Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 120

Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 112 Η βραβευμένη συγγραφέας Άντρη Αντωνίου καταπιάνεται με ένα πολύ τολμηρό θέμα, τη σεξουαλική κακοποίηση προέφηβης, και το δουλεύει εξαίρετα, με το μοναδικό αφηγηματικό χάρισμα που διαθέτει. Με καταβυθίσεις και αναδύσεις στο είναι της ηρωίδας, με σκοτεινές και φωτεινές στιγμές, σκιές και ρωγμές, αναμνήσεις ζοφερές και προσπάθειες ανασύνταξης. Ένα αληθινό όσο και αρμονικό μυθιστόρημα.

Ένα δυνατό μυθιστόρημα για την τεχνητή νοημοσύνη, την ανθρώπινη διάνοια, τη χαρισματικότητα, την επιστήμη και τα όριά της, αλλά και μια αλληγορία για τις επαναστάσεις της εφηβικής ηλικίας. Πάνω απ’ όλα, όμως, ένα μυθιστόρημα για τον άνθρωπο!

27

34 ΤΈΪΛΟΡ ΤΖΈΝΚΙΝΣ ΡΙΝΤ

29

Μτφρ.: Αναστασία Δεληγιάννη Εκδόσεις Αίολος Σελ.: 400

ΒΙΌΛΑ ΑΡΝΤΌΝΕ

Το τρένο των παιδιών Μτφρ.: Φωτεινή Ζερβού Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 304 Το 1946 ο Αμερίγκο εγκαταλείπει τη γειτονιά του στη Νάπολη. Με το έκπληκτο βλέμμα ενός επτάχρονου παιδιού θα μας ξεναγήσει σε μια Ιταλία που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Θα μας διηγηθεί τη συγκινητική ιστορία ενός σκληρού αποχωρισμού και θα μας μιλήσει για τον βαθύ πόνο από τον οποίο δεν μπορεί κανείς να γλιτώσει.

33

Οι εφτά σύζυγοι της Έβελυν Χιούγκο

29

Aποτραβηγμένη από τα φώτα της δημοσιότητας, στη δύση της ζωής της, η μεγάλη σταρ του παλιού Χόλιγουντ, Έβελυν Χιούγκο, αποφασίζει να αφηγηθεί την πολυτάραχη ζωή της. Επιλέγει γι’ αυτό μια άσημη μπλόγκερ, τη Μονίκ Γκραντ, η οποία θα κληθεί να καταγράψει μια αφήγηση που θα αποκαλύψει μια εντελώς διαφορετική προσωπικότητα κι ένα μεγάλο μυστικό.

28 34

lifo – 22.4.21 71 lifo – 22.4.21 10

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo70 11

39 ΕΚΑΤΕΡΊΝΑ ΓΚΡΑΦ

Η γυναίκα που λαχταρούσε να αγαπήσει Mτφρ.: Αντώνης Ξανθόπουλος Εκδόσεις Κάκτος Σελ.: 960

35 ΝΊΚΟΣ ΑΛΙΦΈΡΗΣ

Ο Κήπος του Λουξεμβούργου Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 128 Οι Αθηναίοι ταξιτζήδες, η ανθρώπινη βλακεία, η κοινοτοπία, η ποίηση αλλά και η μετάφρασή της, οι σύγχρονοι Θερσίτες, οι μικροπολιτικοί, η 17 Νοέμβρη, η Αθηναϊκή Δημοκρατία και ο Αριστοφάνης, ο Παπαδιαμάντης, ο Σικελιανός αποτελούν ορισμένα από τα θέματα τα οποία πραγματεύεται ο συγγραφέας στον παρόντα τόμο.

35

36 ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΊΓΚΑΣ – ΝΙΚΌΛΑΣ ΕΥΑΝΤΙΝΌΣ

Κωμωδία

Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 144 H Κωμωδία καλεί τον αναγνώστη να αναμετρηθεί μαζί της με την ευχή να συμφιλιωθεί με τον εαυτό της. Οι συγγραφείς, με συνθέσεις και αντιθέσεις, με θωπείες και ραπίσματα, με καλοτροχισμένη ειρωνεία, με ψυχραιμία και χιούμορ, κυρίως, με μια βαθιά έγνοια για την ανθρώπινη μοίρα, αναλαμβάνουν να μας οδηγήσουν ως τον Παράδεισο. Ίσως και λίγο μακρύτερα.

37 ΑΝΔΡΈΑΣ ΕΜΠΕΙΡΊΚΟΣ

Τζιάκομο Καζανόβα Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 48

Κυκλοφορεί στη νεοσύστατη σειρά «Βιβλίδια», σε αυτόνομη έκδοση, το θαυμάσιο πεζογράφημα του Ανδρέα Εμπειρίκου από τον τόμο Οι κύκλοι του ζωδιακού (Άγρα, 2018), όπου ο συγγραφέας-ποιητής επιδίδεται σε ένα απρόσμενο παιχνίδι ταυτοπροσωπιών.

Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας με τίτλο «Το Ξύπνημα» είναι η ιστορία μιας ατίθασης γυναίκας, η ιστορία της κατάρρευσης ενός ολόκληρου πολιτικού συστήματος. Ένα μυθιστόρημα με εξαιρετική πλοκή, πλούσιο σε συναισθηματικές εναλλαγές και πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες. Ένα μυθιστόρημα που θα αγαπηθεί και θα μιλήσει στις καρδιές των αναγνωστών του.

39

40 ΛΊΤΣΑ ΨΑΡΑΎΤΗ

Γιαννούλα, η πειρατίνα του Αιγαίου Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 96 Όταν η νεαρή Γιαννούλα µεταµφιέζεται σε αγόρι και µπαρκάρει ως ναύτης στην Αστραπή, για να ξεφύγει από τη µητέρα της και τη φτώχεια του νησιού, δεν έχει ιδέα για την αποκάλυψη που την περιµένει: η Αστραπή δεν είναι συνηθισµένο εµπορικό πλοίο, αλλά ένα από τα πειρατικά που αλώνιζαν στο ελληνικό αρχιπέλαγος τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

40

41 TIM WEAVER

Στις ράγες των νεκρών Μτφρ.: Βαγγέλης Γιαννίσης Εκδόσεις Bell Σελ.: 448 Μετά το περσινό θρίλερ μυστηρίου, ο Γουίβερ επιστρέφει με το δεύτερο βιβλίο, όπου ο ερευνητής εξαφανισμένων προσώπων Ντέιβιντ Ράικερ μπλέκει σε μια υπόθεση γεμάτη μυστήριο, αγωνία και ανατροπές. Αναζητώντας μια κοπέλα που φαινομενικά το έσκασε από το σπίτι της, θα συνειδητοποιήσει πως μπορεί όλοι να έχουν μυστικά, ωστόσο υπάρχουν κάποια που είναι πολύ βαθιά θαμμένα.

41

42 LEE CHILD

Σκοτεινό Παρελθόν

38

36

PACO IGNACIO TAIBO II

Όνειρα Συνόρων

Μτφρ.: Κρίτων Ηλιόπουλος Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 144

38

37

lifo – 22.4.21 69 lifo – 22.4.21 12

Ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, που ασκεί το χείριστο επάγγελμα του Μεξικανού δημοκρατικού και ανεξάρτητου ντετέκτιβ, παρατήρησε προσεκτικά το πράσινο κάγκελο που χάραζε τα σύνορα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και έκοβε χώρες όπως το μαχαίρι το βούτυρο. […] Τελικά είχε γούστο να ψάχνει μια γυναίκα που έφευγε αφήνοντας πίσω της μόνο ονόματα συνοριακών πόλεων. […] Ήταν το ιδανικό κινηματογραφικό τοπίο…

Μτφρ.: Νίκος Ιβραηνίας Εκδόσεις Bell Σελ.: 408 Το Σκοτεινό Παρελθόν είναι η εικοστή τρίτη υπόθεση του Τζακ Ρίτσερ και έρχεται για να προσφέρει στους αμέτρητους φανατικούς αναγνώστες της σειράς ένα ακόμη εξαιρετικό θρίλερ. Ο ήρωας που δημιούργησε ο συγγραφέας είναι «ένας από τους πιο αυθεντικούς, ελκυστικούς ήρωες της ποπ κουλτούρας του αιώνα μας», σύμφωνα με τη «Washington Post».

42

43 ΤΖΟΡΤΖ ΌΡΓΟΥΕΛ

Ανάσες

Μτφρ.: Πάνος Τομαράς Εκδόσεις Αίολος Σελ.: 277 Ένας Όργουελ με λεπτό, ειρωνικό χιούμορ, διασκεδαστικός και απολαυστικός. Τα διάσημα μυθιστορήματά του, 1984 και Η φάρμα των ζώων, βρίσκονται εν σπέρματι εδώ, σε ένα μυθιστόρημα εξίσου απολαυστικό και προφητικό.

43

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo 68 13

48 DIANA GABALDON

Ο Φλεγόμενος Σταυρός Μτφρ.: Ειρήνη Παϊδούση Eκδόσεις Anubis Σελ.: 872 Φθινόπωρο 1770. Ο Τζέιμι καλείται να ρισκάρει τη ζωή του για έναν βασιλιά τον οποίο ξέρει πως σύντομα θα χρειαστεί να προδώσει. Κατά την απουσία του η Κλαιρ θα αναγκαστεί να ακολουθήσει τον αγαπημένο της στην αποστολή του. Η συνέχεια μιας πολυδιάστατης σειράς που απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και ενθουσίασε εκατομμύρια αναγνώστες σε ολόκληρο τον κόσμο.

44

48

BRIAN HERBERT & KEVIN J. ANDERSON

Dune: Ο Δούκας του Κάλανταν

49

Μτφρ.: Βασίλης Αθανασιάδης Eκδόσεις Anubis Σελ.: 424

GREGG OLSEN

Αν το πεις

44

Το βιβλίο Dune: Ο Δούκας του Κάλανταν είναι το πρώτο μέρος της συναρπαστικής νέας τριλογίας του κόσμου του Dune που ρίχνει φως στις ιστορίες μερικών από τους πιο θρυλικούς χαρακτήρες της επιστημονικής φαντασίας, στήνοντας το σκηνικό για το έπος που δημιούργησε ο Frank Herbert.

Μτφρ.: Νεκτάριος Καλαϊτζής Εκδόσεις Bell Σελ.: 448 Mια σκληρή ιστορία επιβίωσης. Ο Όλσεν αφηγείται την κακοποίηση και τους βασανισμούς που υπέστησαν τρεις αδελφές από την ίδια τους τη μητέρα και τον αγώνα που έκαναν για να ξεφύγουν από το αρρωστημένο οικογενειακό τους περιβάλλον και μια ζωή εγκλωβισμένη σε ψέματα, εκφοβισμό, εξαναγκασμούς και φόνους.

45

49

JOSHUA WILLIAMSON

Justice League εναντίον Suicide Squad

50

Μτφρ.: Χρήστος Κανελλόπουλος Eκδόσεις Anubis Σελ.: 200

ΠΩΛΊΝΑ ΝΙΚΟΛΙΔΆΚΗ

Ανατολή του έρωτα

Οι μεγαλύτεροι ήρωες. Οι πιο επικίνδυνοι εγκληματίες. Ο κόσμος δεν τους χωράει και τους δύο. Τα μέλη της Justice League είναι οι πιο ισχυροί και διάσημοι υπερήρωες της Γης, όμως δεν είναι η μοναδική ομάδα υπερανθρώπων που υπάρχει. Η Suicide Squad χτυπάει από τις σκιές και αναλαμβάνει τις δουλειές που είναι πολύ βρόμικες για τους υπερήρωες.

Εκδόσεις Silk Σελ.: 296 Δύο κόσμοι έρχονται σε μετωπική σύγκρουση, όταν μια βροχερή μέρα στο Λονδίνο η Μαρτίνα θα συναντήσει τυχαία, και πάλι, τον Ρεμί. Τότε ξεκινάει ένα δυνατό παιχνίδι μεταξύ τους, γεμάτο μυστικά, κρυφές επιθυμίες και ανομολόγητο πάθος. Κι όσο κι αν δεν θέλουν να το παραδεχτούν, σύντομα θα συνειδητοποιήσουν πως ανήκουν ο ένας στον άλλον.

46

50

ΟΡΈΣΤΗΣ ΜΑΝΟΎΣΟΣ

1453

51

Eκδόσεις Anubis Σελ.: 144 1453: H Bυζαντινή Aυτοκρατορία συνεχίζει να είναι το τελευταίο προπύργιο του χριστιανισμού στην Aνατολή. O Nικηφόρος Kαλλέργης είναι ένας νεαρός τοξότης που συντάσσεται στους Kρήτες τοξότες που φεύγουν για να υπερασπιστούν την Πόλη. Mέσα από το ημερολόγιό του καταγράφει τα γεγονότα όπως τα έζησε ο ίδιος, σαν απλός στρατιώτης, κατά τη διάρκεια της πτώσης της Bασιλεύουσας…

T.S. ELIOT

Ο Βράχος και τα Τέσσερα Κουαρτέτα Μτφρ.: Άντης Ροδίτης Εκδόσεις Αρμός Σελ.: 224 Δύο έργα του Έλιοτ, με διαφορετική εκδοτική πορεία, τα οποία ενώνει μια άρρηκτη σχέση. Τα Κουαρτέτα δεν θα θυσίαζαν ούτε ένα γιώτα από το περιεχόμενο των χορικών και γενικά των μηνυμάτων του Βράχου, όπως θα διαπιστώσουν χάρη στην παρούσα έκδοση οι σύγχρονοι Έλληνες αναγνώστες.

45

47

51

GUY GAVRIEL KAY

Παιδιά του Ουρανού και της Γης

52

Μτφρ.: Εβίτα Λύκου Eκδόσεις Anubis Σελ.: 608 Ένα μαγευτικό μυθιστόρημα που ξετυλίγεται σε έναν κόσμο ο οποίος δίνει την αίσθηση του αληθινού. Ο Guy Gavriel Kay, εμπνευσμένος από την περίοδο της Αναγέννησης, συνθέτει μια συναρπαστική ιστορία, στην οποία τα διπλωματικά παιχνίδια, η κατασκοπεία, ο πόλεμος και η τέχνη βρίσκονται σε πρώτο πλάνο.

ΛΆΖΑΡΟΣ ΑΛΕΞΆΚΗΣ

Μικρό ταξίδι σε δανεικό χάρτη Εκδόσεις Αίολος Σελ.: 190

47 46

Με την ιδιαίτερη αφηγηματική τεχνική του ο συγγραφέας δημιουργεί και πάλι μια συναρπαστική ιστορία, στην οποία εμπλέκονται κλασικοί ήρωες βιβλίων, συλλέκτες σπάνιων αντιτύπων και, φυσικά, η μαγεία της ανάγνωσης.

52 lifo – 22.4.21 67 lifo – 22.4.21 14

ΜΑΓΔΑ ΦΙΛΗ

ΑΣΤΡΟΝΟΜΊΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΊΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛΗΝΙΚΆ ΑΓΓΕΊΑ Αποσυμβολισμός των άθλων και του μύθου του Θησέως.

Η Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ηλιοδρόμιον www.heliodromion.gr

αρχαία ελληνική τέχνη αποτελεί πολιτισμικό κώδικα που περιέχει πληροφορίες και επιστημονικές γνώσεις. Οι καλλιτέχνες έχουν εντάξει στην εικαστική αφήγηση της μυθολογικής πλοκής γνώσεις αστρονομίας και βιολογίας που μόνον ο εικοστός πρώτος αιώνας επαληθεύει. Ζωγράφισαν και σμίλεψαν τις κινήσεις της Γης και του πλανητικού μας συστήματος, τον κύκλο της Σελήνης και του Ηλίου, τον Μετωνικό Κύκλο, τη Μετάπτωση των Ισημεριών, τον συντονισμό Σούμαν και ακριβέστατους αστρονομικούς χάρτες. Επίσης, σχεδίασαν μαιάνδρους και σπείρες μαζί με τις έλικες του DNA. Ήρθε η ώρα να δούμε με τα «μάτια» του μικροσκοπίου ποια βιολογική λειτουργία είναι η αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία-Ταύρο, ο βασιλιάς Μίνωας και η Πασιφάη, το χοροστάσι και ο μίτος της Αριάδνης. Ο τρομερός Μινώταυρος δεν είναι αυτό που νομίζαμε έως τώρα! Στο βιβλίο της Μάγδας Φίλη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ηλιοδρόμιον, η αρχαία ελληνική τέχνη αποτελεί άλλη μια μορφή «γραπτού λόγου», όπου τα σχήματα, οι φόρμες και τα εικονοσύμβολα αντικαθιστούν τα γράμματα, δημιουργώντας ένα εικαστικό αλφάβητο. Ας το μελετήσουμε!

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo 66 15

57 ΓΚΡΈΓΚΟΡ ΦΟΝ ΡΕΤΣΌΡΙ

Αναμνήσεις ενός αντισημίτη Μτφρ.: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Εκδόσεις Δώμα Σελ.: 412

53 ΚΟΡΑΉΣ ΔΑΜΆΤΗΣ

Αφορμές

Eκδόσεις βακχικόν Σελ.: 266 Ένα περιστατικό στον δρόμο, αφορμή. Κάτι που ειπώθηκε λαθραία, αφορμή. Κάποιο αναπάντεχο συμβάν, ένα ξαφνικό τηλεφώνημα, μια είδηση στα ψιλά, τα λόγια ενός φίλου, μια προσφώνηση, μια φωτογραφία... αφορμές που στάθηκαν ικανές για να γραφτούν οι Αφορμές του Κοραή Δαμάτη.

53

54 ΜΟΥΡΆΤΗΣ ΚΟΡΟΣΙΆΔΗΣ

Ήμερες ημέρες, διηγήματα Eκδόσεις βακχικόν Σελ.: 262 Στο βιβλίο, γινόμαστε θεατές της σκέψης και της δράσης των ηρώων πάνω στη σκηνή της ζωής, ενώ την ίδια στιγμή τούς ακολουθούμε στα παρασκήνια, όπου τους βλέπουμε και τους μελετούμε την ώρα που αποσύρονται από τα μάτια των θεατών, από τη γλώσσα των ανθρώπων. Και μας δίνουν το προνόμιο μιας ιδιωτικής ανάγνωσης της σιωπής τους. Για να διαπιστώσουμε, τελικά, πως «ό,τι είναι σημαντικό για την ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να ειπωθεί και ό,τι μπορεί να ειπωθεί δεν είναι το κατεξοχήν σημαντικό για τη ζωή».

55 ΕΛΈΝΗ ΜΗΤΡΟΠΟΎΛΟΥ

Μια μπισκοτένια αγάπη Eκδόσεις βακχικόν Σελ.: 72 Ένα μπισκοτένιο παραμύθι για μια αγάπη που μοιάζει ανέφικτη, αλλά τελικά εκπληρώνεται με τον πιο απίθανο τρόπο, έρχεται διά χειρός της Ελένης Μητροπούλου. Γραμμένο σε στίχο, πρόκειται ουσιαστικά για ένα ποιητικό παραμύθι το οποίο αφηγείται τη ζωή ενός ζαχαροπλάστη, του Λαρό, που κάνει χαρούμενους τους πάντες με τα υπέροχα μπισκότα του, αλλά βιώνει μια βαθιά μοναξιά.

54

56 ΤΆΚΗΣ ΝΤΑΛΆΚΟΣ

Μακροβίπερα Eκδόσεις βακχικόν

Ο Χάρης Λουκάς, ο ερευνητής που «πληρώνεται και για να στενοχωριέται», επανακάμπτει. Καταδύεται στα βάθη της ανθρώπινης φύσης και αναδύεται μέσα σε πολυκατοικίες, ουρανοξύστες και ιατρεία ερπετών, αλλάζοντας με μαεστρία πτήσεις, μεταξύ Αθηνών, Σικάγου και Μήλου, λύνοντας μυστηριώδεις γρίφους γύρω από δύο φόνους σε δύο παράλληλους κόσμους.

56

55

lifo – 22.4.21 65 lifo – 22.4.21 16

Με αδυσώπητη ειλικρίνεια, αφοπλιστική απάθεια κι ένα δηλητηριώδες χιούμορ που ξεβολεύει τον αναγνώστη, αναδεικνύοντας τη δική του πιθανή συνενοχή, ο συγγραφέας παρουσιάζει τον κόσμο της προπολεμικής Ευρώπης να οδηγείται υπνοβατώντας στο έγκλημα και την καταστροφή, κινούμενος όχι τόσο από μοχθηρία όσο από πνευματική νωθρότητα.

57

58 ΓΙΆΝΝΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΆΔΗΣ

Ανοιχτό Μικρόφωνο Εκδόσεις Μελάνι Σελ.: 104

Ο υπότιτλος του βιβλίου, Μονόλογοι και Ομολογίες, δίνει το στίγμα των κειμένων. Πράγματι πρόκειται για μονολόγους οι οποίοι ηχογραφούνται από μικρόφωνο. Συνήθως έχουν εξομολογητικό χαρακτήρα, κάτι σαν αυτοκριτική αποτίμηση της ζωής. Εντούτοις, μέσα στις εξομολογήσεις των προσώπων συχνά συνυπάρχουν οι προβληματισμοί και τα συναισθήματα του συγγραφέα, κάνει έναν απολογισμό της ζωής του.

58

59 ARNO SCHMIDT

Μαύροι Καθρέφτες Μτφρ.: Γιάννης Κοιλής Εκδόσεις Κίχλη Σελ.: 176 Οι Μαύροι Καθρέφτες ξεχωρίζουν για την τόλμη της γραφής και για τη γλωσσοπλαστική τους δεινότητα. Το μυθιστόρημα, επίσης, συνδυάζει την ανάμειξη διαφορετικών υφολογικών επιπέδων, την παρωδία μοτίβων και τόπων ποικίλων λογοτεχνικών ειδών με την καταλυτική ειρωνεία και το χιούμορ. Χάρη σε αυτά τα χαρακτηριστικά, ο Schmidt κατέχει μιαν ιδιαίτερη θέση στην ιστορία της νεωτερικής γερμανικής λογοτεχνίας.

59

60 ΟΎΡΣΟΥΛΑ ΦΩΣΚΌΛΟΥ

Η Παναγία των εντόμων Εκδόσεις Κίχλη Σελ.: 112 Δύο άνθρωποι φαινομενικά ανόμοιοι μεταξύ τους κινούνται παράλληλα σε αυτήν τη νουβέλα, η οποία με τη σειρά της κινείται στη σκοτεινή επικράτεια του άρρητου και του μυστηριακού, εξερευνώντας την ύλη του εαυτού, του ιερού και του άλλου.

60

61 AMBROSE PARRY

Η τέχνη του θανάτου Μτφρ.: Χρήστος Μπαρουξής Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 576 Εδιμβούργο, 1849. Ενώ πλήθος ασθενών καταλήγουν ο ένας μετά τον άλλον, οι γιατροί δεν μπορούν να βρουν καμία αποτελεσματική θεραπεία. Την ίδια στιγμή, μια εκστρατεία συκοφαντίας πασχίζει να παρουσιάσει τον Τζέιμς Σίμσον ως στυγερό δολοφόνο. Ο νεαρός προστατευόμενός του Γουίλ Ρέιβεν και η Σάρα Φίσερ αναλαμβάνουν και πάλι δράση για να ανακαλύψουν ποιος πραγματικά βρίσκεται πίσω από τους θανάτους.

61

ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ

από τις εκδόσεις Βακχικόν

Σόλωνος 110, Αθήνα, 210 3637867, info@vakxikon.gr, ekdoseis.vakxikon.gr

Αφορμές Κοραής Δαμάτης διηγήματα Ένα περιστατικό στον δρόμο, αφορμή. Κάτι που ειπώθηκε λαθραία, αφορμή. Κάποιο αναπάντεχο συμβάν, ένα ξαφνικό τηλεφώνημα, μια είδηση στα ψιλά, τα λόγια ενός φίλου, μια προσφώνηση, μια φωτογραφία... αφορμές που στάθηκαν ικανές για να γραφτούν οι Αφορμές του Κοραή Δαμάτη.

Ήμερες ημέρες Μουράτης Κοροσιάδης διηγήματα Στο βιβλίο γινόμαστε θεατές της σκέψης και της δράσης των ηρώων πάνω στη σκηνή της ζωής, ενώ την ίδια στιγμή τούς ακολουθούμε στα παρασκήνια, όπου τους βλέπουμε και τους μελετούμε την ώρα που αποσύρονται από τα μάτια των θεατών, από τη γλώσσα των ανθρώπων. Και μας δίνουν το προνόμιο μιας ιδιωτικής ανάγνωσης της σιωπής τους. Για να διαπιστώσουμε, τελικά, πως «ό,τι είναι σημαντικό για την ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να ειπωθεί και ό,τι μπορεί να ειπωθεί δεν είναι το κατεξοχήν σημαντικό για τη ζωή».

Μακροβίπερα Τάκης Νταλάκος αστυνομικό μυθιστόρημα Ο Χάρης Λουκάς, ο ερευνητής που «πληρώνεται και για να στενοχωριέται», επανακάμπτει. Καταδύεται στα βάθη της ανθρώπινης φύσης και αναδύεται μέσα σε πολυκατοικίες,

ουρανοξύστες και ιατρεία ερπετών, αλλάζοντας με μαεστρία πτήσεις, μεταξύ Αθηνών, Σικάγου και Μήλου, λύνοντας μυστηριώδεις γρίφους γύρω από δύο φόνους σε δύο παράλληλους κόσμους.

Γράμμα στον Αντώνη Οικονόμου Στέφανος Κωνσταντινίδης μυθιστόρημα Το μυθιστόρημα Γράμμα στον Αντώνη Οικονόμου – Στο υφαντό του ’21 είναι μια προσπάθεια να ιδωθεί η Ελληνική Επανάσταση από μια οπτική γωνία διαφορετική από αυτή που μας παρουσιάζει η συμβατική-παραδοσιακή ιστοριογραφία, μια νέα ματιά που ρίχνει φως σε όσα το σχολικό ιστορικό αφήγημα αλλά και αυτό της συμβατικής ιστορίας αποσιωπούν ή αφήνουν στο περιθώριο.

Μια μπισκοτένια αγάπη Ελένη Μητροπούλου παραμύθι Ένα μπισκοτένιο παραμύθι για μια αγάπη που μοιάζει ανέφικτη, αλλά τελικά εκπληρώνεται με τον πιο απίθανο τρόπο, έρχεται διά χειρός της Ελένης Μητροπούλου. Γραμμένο σε στίχο, πρόκειται ουσιαστικά για ένα ποιητικό παραμύθι το οποίο αφηγείται τη ζωή ενός ζαχαροπλάστη, του Λαρό, που κάνει χαρούμενους τους πάντες με τα υπέροχα μπισκότα του, αλλά βιώνει μια βαθιά μοναξιά.

Έκπτωτος Αντιγόνη Κολοβέντζου ποιήματα Η Αντιγόνη Κολοβέντζου έχει συμμετάσχει σε ποιητικές ανθολογίες της Χριστίνας Οικονομίδου, της Λίνας Νικολακοπούλου, του Γιώργου Ανδρέου και του Θράσου Καμινάκη. Το 2017 παρουσίασε την πρώτη ατομική φωτογραφική της έκθεση. Στίχοι της έχουν μελοποιηθεί από τον Νότη Μαυρουδή. Αυτό είναι το πρώτο της βιβλίο.

Αμοντάριστα πλάνα Φροσούλα Κολοσιάτου ποιήματα Η Φροσούλα Κολοσιάτου έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Νέου Λογοτέχνη και με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης από το υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες και πρόσφατα εκδόθηκε βιβλίο της στη Γαλλία. Αυτή είναι η δέκατη ποιητική της συλλογή.

Η αργκό των αστεριών Μιλένα Σπανού ποιήματα Η Μιλένα Σπανού διακρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 με το τρίτο βραβείο στον 38ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης με το ποίημα «Δούλευε... δούλευε». Τον Νοέμβριο του 2020 διακρίθηκε με το τρίτο βραβείο στον Θ’ Διαγωνισμό Αμφικτυονίας Ελληνισμού με το ποίημα «Ενός λεπτού φωνή». Αυτό είναι το πρώτο της βιβλίο.

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo 64 17

66 ΕΙΡΉΝΗ ΚΊΤΣΙΟΥ

Το φίδι του Πλίνιου Εκδόσεις Αντίποδες Σελ.: 120 Οι κληματαριές και το φως, η ζωγραφική, η μουσική και η λογοτεχνία, η απώλεια και η αγάπη είναι οι αφορμές των διηγημάτων αυτού του βιβλίου. Η Ειρήνη Κίτσιου οργανώνει τις βαθιές ονειροπολήσεις της, που ξεκινούν από απλά περιστατικά και κορυφώνονται εσωτερικά, με τα αργά και μεθοδικά βήματα μιας μανιώδους παρατηρήτριας.

62

66

ΜΆΡΤΑ ΟΡΙΌΛΣ

67

Να μάθω να μιλώ με τα φυτά Μτφρ.: Κωνσταντίνος Παλαιολόγος Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 272

ΠΈΤΕΡ ΧΆΝΤΚΕ

Η δεύτερη μάχαιρα

Με αυτό το υπέροχα γραμμένο μυθιστόρημα η Μάρτα Οριόλς καθιερώθηκε αμέσως ως μία από τις πιο ενδιαφέρουσες λογοτεχνικές φωνές της σημερινής Ισπανίας. Η Καταλανή συγγραφέας γνωρίζει άψογα πώς να τοποθετεί τον μεγεθυντικό φακό στον παλμό της γυναικείας ψυχής και να μας μεταφέρει από τον πόνο στην τρυφερότητα, από το χαμόγελο στη συγκίνηση.

Μτφρ.: Σπύρος Μοσκόβου Βιβλιοπωλείον της Εστίας Σελ.: 152

62

Η εσωτερική επιταγή για εκδίκηση, και στο φόντο μια τύψη, κινεί τον ήρωα στο πιο πρόσφατο έργο του Πέτερ Χάντκε. Η περιπλάνησή του στον κόσμο συνεχίζεται με έναν καινούργιο σκοπό: να εκδικηθεί μια δημοσιογράφο που ζει κάπου εκεί κοντά. Σε άρθρο της πριν από χρόνια είχε προσβάλει την «αγία μητέρα» του αφηγητή.

63 ΤΖΈΝΝΥ ΈΡΠΕΝΜΠΕΚ

ΣΠΎΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥΛΆΚΗΣ

Δοκιμασία

Το Ναυάγιο

Μτφρ.: Αλέξανδρος Κυπριώτης Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 208

Εκδόσεις Μίνωας Σελ.: 500 Το Ναυάγιο, εμπνευσμένο από το ναυάγιο του πλοίου «Ηράκλειον» στη Φαλκονέρα το 1966, εμπεριέχει πραγματικά και μυθοπλαστικά στοιχεία, συνθέτοντας ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που συγκλονίζει. Ο αναγνώστης θα μεταφερθεί από το 1966 στο σήμερα και από τα Κύθηρα στην Αθήνα και στο Παρίσι, ακολουθώντας την πορεία των ηρώων σε ένα ταξίδι που δεν τελείωσε ποτέ.

Ένα συγκλονιστικό πανόραμα του προηγούμενου αιώνα, ένα έργο πυκνό και στιβαρό, που προκαλεί σύγχυση και ευχαρίστηση, αβεβαιότητα και ένα λυτρωτικό αίσθημα συμφιλίωσης. Με τούτο το μυθιστόρημα, την αριστοτεχνική της Δοκιμασία, η Γερμανίδα συγγραφέας απέδειξε, μέσα σε λιγότερες από διακόσιες σελίδες, ότι συγκαταλέγεται στις κορυφαίες φωνές της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.

69

64

68

ΔΈΣΠΟΙΝΑ ΧΑΤΖΉ

Το Πανδοχείο

ΜΑΡΙΛΈΝΑ ΠΑΠΑΪΩΆΝΝΟΥ

Ένα πιάτο λιγότερο

Εκδόσεις Μίνωας Σελ.: 612

Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 368 Στις 14 Ιουλίου του 1965 ο Σαράντης Καγιαλής σκοτώνεται σε αρχαιολογικές ανασκαφές στη Σαντορίνη. Τέσσερις γυναίκες που τον αγάπησαν βαθιά, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τον χαμό του, και με φόντο τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, θα μπλεχτούν σε μια περιπέτεια αναζήτησης που θα τις φέρει αντιμέτωπες με το παρελθόν.

67

68

Η Δέσποινα Χατζή επιστρέφει με ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για τις ολέθριες συνέπειες του πολέμου, εμπνευσμένο από τη μακραίωνη ιστορία και τη σαγήνη του ιταλικού Νότου.

70

63

ΣΩΝ ΤΑΝ

Ιστορίες από μακρινά προάστια Μτφρ.: Αυγή Δαφερέρα Εκδόσεις Αίολος Σελ.: 99

65 ΈΝΤΟΥΑΡΝΤ ΦΟΝ ΚΆΪΖΕΡΛΙΝΓΚ

69

Ένας φοιτητής από πρόγραμμα ανταλλαγών, που τελικά είναι εξωγήινος (μάλλον), ένας νεροβούβαλος που ξέρει καλύτερα απ’ όλους τα κατατόπια της γειτονιάς, ένα κρυφό δωμάτιο, ιδανικό για αποδράσεις, και λεπτομερείς οδηγίες για το πώς να φτιάξετε το δικό σας κατοικίδιο είναι μερικές από τις Ιστορίες από μακρινά προάστια.

Κύματα

Μτφρ.: Αναστασία Χατζηγιαννίδη Εκδόσεις Loggia Σελ.: 216 Τα Κύματα (1911) θεωρούνται το αντιπροσωπευτικότερο μυθιστόρημα του Κάιζερλινγκ, ο οποίος επαινέθηκε από τον Ρίλκε ή τον Τόμας Μαν: «Με τη μελαγχολική του ειρωνεία, η ελαφρότητα, η χάρη, το αίσθημα καθήκοντος της αριστοκρατίας, γίνονται υψηλή τέχνη».

65 64 70

lifo – 22.4.21 63 lifo – 22.4.21 18

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo 62 19

75 ΜΑΡΊΝΑ ΠΕΤΡΟΠΟΎΛΟΥ

Παράθυρο Ανοιχτό

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 320

71

Η Όλγα συνάντησε την Κάτια μετά από χρόνια. Εκείνη τη μέρα δεν φαντάστηκε πως η παλιά φιλία θα έφερνε στον δρόμο της λάθη, ενοχές, απώλειες, προδοσίες, αλλά και έναν φίλο που θα σημάδευε τη ζωή της για πάντα. Το παρελθόν όμως, που δεν ξεχνάει ποτέ, την κυνήγησε. Ο έρωτας θα καταφέρει να την οδηγήσει στην ελευθερία;

75

ΒΑΓΓΈΛΗΣ ΓΙΑΝΝΊΣΗΣ

Λεωφόρος Αλεξάνδρας 173 Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 352

71

Ο Βαγγέλης Γιαννίσης γίνεται ο πρώτος Έλληνας συγγραφέας που συνεργάζεται στενά με τους αξιωματικούς του τμήματος Εγκλημάτων Κατά Ζωής και Προσωπικής Ελευθερίας για να παρουσιάσει πέντε αληθινές ιστορίες, βγαλμένες από τα αρχεία του Ανθρωποκτονιών. Ειδεχθή εγκλήματα ζωντανεύουν στα μάτια του αναγνώστη, σε ένα ταξίδι στα άδυτα πέντε υποθέσεων που συγκλόνισαν τη χώρα.

76 ΣΤΑΜΆΤΗΣ Ν. ΑΛΑΧΙΏΤΗΣ

… και οι “θεοί” λαθεύουν! Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 456

VOLKER KUTSCHER

Μια πανέξυπνη καθηγήτρια πανεπιστημίου δαιμονίστηκε από την αψηλή ιδέα να φτιάξει τον κόσμο τον κακό. Κατασκεύασε, λοιπόν, ένα ασύλληπτα πρωτόγνωρο βιολογικό όπλο, που το ρύθμιζε ανάλογα με τη μοναδική γενετική ταυτότητα του κάθε «ζεβζέκη» που προγραμμάτιζε να τον αποδημήσει. Πριν προλάβει να το δοκιμάσει έπεσε στο δόκανο μιας ομάδας μυστικών πρακτόρων του FBI που εκμεταλλεύτηκαν τη σοφία της.

Μτφρ.: Τάσος Ψηλογιαννόπουλος Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 736

77

72

76

Το Βρεγμένο Ψάρι

Ο φιλόδοξος αστυνόμος Γκέρεον Ρατ μόλις έχει έρθει στο Βερολίνο. Ζαλισμένος από τους ρυθμούς της υπόθεσης, εισέρχεται σε κύκλους παραστρατιωτικών και παρασύρεται στη δίνη δολοπλοκιών, μέσα σε ένα ντελιριακό πάνθεον χαρακτήρων, οι οποίοι θα γίνουν μάρτυρες της αρχής του τέλους της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.

73 GUILLAUME MUSSO

Η μυστική ζωή των συγγραφέων Μτφρ.: Εύη Γεροκώστα Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 280 Μετά το Κορίτσι και η νύχτα, ο Guillaume Musso επιστρέφει με ακόμα ένα δυνατό θρίλερ. Αλήθεια, ψέματα, έρωτας και φόβος αναμειγνύονται σε ένα βιβλίο από τον πιο ευπώλητο συγγραφέα στη Γαλλία τα τελευταία δέκα χρόνια.

72

74 JORN LIER HORST

Φάκελος Καταρίνα Μτφρ.: Βαγγέλης Γιαννίσης Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 496 Με φόντο τα παγωμένα φιόρδ και τα σκοτεινά δάση της Νορβηγίας, ο Φάκελος Καταρίνα είναι μια ιστορία με αλλεπάλληλες ανατροπές. Ατμοσφαιρικό, καθηλωτικό και απόλυτα μυστηριώδες, ένα νορβηγικό νουάρ στα καλύτερά του, από έναν συγγραφέα που γνωρίζει άριστα το είδος.

74

73

ΑΛΈΝΑ ΜΟΡΝΣΤΆΪΝΟΒΑ

Χάνα

Μτφρ.: Κώστας Τσίβος Εκδόσεις Αλεξάνδρεια Σελ.: 360 Αν υπάρχει κάτι που επαληθεύει την αυθεντικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, δεν είναι άλλο από τα βάσανα και τις κακουχίες. Κι αν υπάρχει κάτι που ακυρώνει την ανθρώπινη ζωή, δεν είναι άλλο από τα βάσανα που οι άνθρωποι προκαλούν σε συνανθρώπους τους. Τι συμβαίνει, όμως, όταν κάποιος βασανίζεται όντας εντελώς αθώος; Όταν βρεθεί στη δίνη συμπτώσεων και γεγονότων;

77

78 LUCE D’ ERAMO

Εκτροπή

Μτφρ.: Άννα Παπασταύρου Εκδόσεις Κλειδάριθμος Σελ.: 584 Μια ιστορία για τον κόπο που απαιτείται προκειµένου να πετάξεις από πάνω σου τα ψέµατα µε τα οποία η µνήµη διηγείται το παρελθόν της. Θίγει την πλάνη των ιδεολογιών και περιγράφει το µαρτύριο µε απώτερο σκοπό την ανακάλυψη της αλήθειας. Όταν κυκλοφόρησε, το 1979, η Εκτροπή γνώρισε τεράστια επιτυχία και εκδόθηκε σε όλον τον κόσµο.

78

79 ΜΑΡΊΑ ΞΥΛΟΎΡΗ

Πέτρινα Πλοία Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 168

Τα διηγήματα αυτής της συλλογής, δεκαπέντε ιστορίες για νησιά κυριολεκτικά ή μεταφορικά, σε θάλασσες πραγματικές ή φανταστικές, είναι πέτρινα πλοία με τον τρόπο τους: αφηγήσεις για ανθρώπους και τόπους που χάνονται, για τα ίχνη τους, που κάποτε σβήνουν, και για όσους μένουν πίσω να θυμούνται.

79

lifo – 22.4.21 61 lifo – 22.4.21 20

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo 60 21

84 ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΜΟΣΧΆΤΟΣ

Ρωξάνη

Εκδόσεις Κλειδάριθμος Σελ.: 296 Τη νύχτα της Μεγάλης Παρασκευής ένα νεαρό κορίτσι πέφτει από τον βράχο της Μονεμβασιάς. Ο Άρης Βικέλας, ένας συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας που βρίσκεται στην Καστροπολιτεία αναζητώντας έμπνευση, μπλέκεται χωρίς να το καταλάβει στον μυστηριώδη θάνατο της Ρωξάνης Λάσκαρη.

80

85

ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΜΠΈΗ

Η καλλονή

KATHERINE NEVILLE

Εκδόσεις Key Βooks Σελ.: 288

Ο μαγικός κύκλος

Μτφρ.: Χριστιάννα Ελ. Σακελλαροπούλου Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 680

Είναι γυναίκα. Είναι ξένη. Είναι ανυπεράσπιστη. Είναι καλλονή. Ο κόσμος έχει κάθε λόγο να τη λατρεύει, αλλά και να τη μισεί. Μια ιστορία για τις ταμπέλες και τα στερεότυπα, τον ρατσισμό, την εκμετάλλευση, τη βία, την πατριαρχία και την κατάχρηση: μια σπουδή στην ανθρώπινη φύση.

Στο κέντρο ενός κύκλου αρχαίων γρίφων βρίσκεται η μοναδική γυναίκα που μπορεί να ενώσει τα νήματα σε ένα υφάδι: η Άριελ Μπεν. Ποιες παράξενες δυνάμεις είναι θαμμένες στα χειρόγραφα; Καθώς η Άριελ διατρέχει τις ηπείρους για να αποκαλύψει τα μυστικά του οικογενειακού της παρελθόντος, αρχίζει να ξεσκεπάζει λίγο-λίγο την ανατριχιαστική αλήθεια της χιλιετίας που διανύουμε.

80

81 ΤΖΟΎΛΗ ΑΓΟΡΆΚΗ

84

Ανδρολίβαδο

Εκδόσεις Key Βooks Σελ.: 136

86

Εκεί που νομίζεις ότι γνωρίζεις τα πάντα για τους άντρες, συναντάς τον Ντουντούκα, τον Καστράτο, τον μικρό βεδουίνο, τον Boy George, και χωρίς να το καταλάβεις έχεις βρεθεί στο Ανδρολίβαδο. Έναν φλεγόμενο τόπο γεμάτο ερωτικές μειονότητες, ένα τέρας φτιαγμένο από λίμπιντο, ένα κίνημα ερωτικής αναρχίας. Δεκαοκτώ γλυκόπικρες, σαρκοφαγικές ιστορίες παράφορης ερωτικής βλάστησης και απότομης ενηλικίωσης.

ΓΙΆΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΎΖΟΣ

Σέρρα

Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 640 Στο παρασκήνιο της μυθοπλασίας ιχνογραφείται ο Πόντος μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών· η ομογενοποίηση των φυλών με συνδετικό κρίκο μα και άλλοθι τη θρησκεία· ο φόβος, η μισαλλοδοξία και ο εθνικισμός που ενσπείρουν οι νεότουρκοι και στη συνέχεια οι κεμαλιστές· η καθημερινή ζωή στα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης· οι διώξεις των Ελλήνων επί Στάλιν.

82

85

ΛΈΜΟΝΙ ΣΝΊΚΕΤ

Τέλος

Μτφρ.: Εύη Γερόκωστα Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 424

87

«Αγαπητέ αναγνώστη […] αυτό το βιβλίο είναι το τελευταίο της σειράς βιβλίων με τίτλο “Μια σειρά από ατυχή γεγονότα” και, αν είχες το θάρρος να διαβάσεις τα δώδεκα προηγούμενα βιβλία, μάλλον δεν θα αντέχεις να ξανακούσεις για τόσο δυσάρεστα πράγματα, όπως μια τρομακτική καταιγίδα, ένα ύποπτο ποτό, μια αγέλη από άγρια πρόβατα, ένα τεράστιο κλουβί και ένα πραγματικά φριχτό μυστικό για τους γονείς Μποντλέρ…»

Πες μου μια ιστορία

ΤΖΆΝΕΤ ΓΟΥΊΝΤΕΡΣΟΝ Μτφρ.: Αργυρώ Μαντόγλου Εκδόσεις Μελάνι Σελ.: 232 Το μυθιστόρημα Πες μου μια ιστορία είναι μια διαδρομή μέσα στα δικά μας δωμάτια που κατοικούμε κρυφά και τους φάρους στους οποίους προσπαθούμε να φτάσουμε. Η Τζάνετ Γουίντερσον είναι μία από τις εκπληκτικότερες και πιο πρωτότυπες συγγραφείς της γενιάς της.

81

86

83 CARMEN MOLA

Πορφυρό Δίκτυο Μτφρ.: Αγγελική Βασιλάκου Εκδόσεις Κλειδάριθμος Σελ.: 519 Μια μέρα, η αστυνόμος Έλενα Μπλάνκο εισβάλλει με την ομάδα της στη βίλα μιας ευκατάστατης οικογένειας, στο δωμάτιο του έφηβου γιου, για να επιβεβαιώσουν αυτό που φοβόντουσαν: το αγόρι παρακολουθεί σε ζωντανή μετάδοση κουκουλοφόρους να βασανίζουν ένα κορίτσι μέχρι θανάτου. Αντιμέτωποι με το σαδιστικό θέαμα, είναι ανίκανοι να αντιδράσουν. Πόσα κορίτσια έχουν πέσει θύματα του Πορφυρού Δικτύου;

59 lifo – 22.4.21 22

87

83 82

22.4.21 – lifo

23 58

Non Fiction

05 ΚΟΣΜΆΣ ΠΟΛΊΤΗΣ

Το Λεμονοδάσος

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 536

01 DONALD R. KIRSCH – OGI OGAS

Κυνηγοί Φαρμάκων - Η απίθανη αναζήτηση για την ανακάλυψη νέων γιατρικών

01

Mτφρ.: Αγορίτσα Μπακοδήμου Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 272 Μια γλαφυρή και διαφωτιστική αφήγηση της έρευνας για νέα γιατρικά από τους νεολιθικούς προγόνους µας µέχρι τους σηµερινούς επαγγελµατίες, µε σπάνια αφηγηµατική ζωντάνια για το πώς ανακαλύπτονται νέα φάρµακα, τις στρατηγικές ανάπτυξής τους, τα λάθη και τις σπάνιες επιτυχίες των κυνηγών φαρµάκων από πολλές χώρες του κόσµου.

02 JÜRGEN KOCKA

Ιστορία του καπιταλισμού Mτφρ.: Μαρία Τοπάλη Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 200 Σε τούτο το πυκνό, συνοπτικό αλλά και ιδιαίτερα προσιτό βιβλίο ο Jürgen Kocka αναλύει τον καπιταλισμό στην ιστορική του εξέλιξη, από τις μεσαιωνικές απαρχές του έως την κρίση του 2008 – πάντοτε σε συνάρτηση με το κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό πλαίσιο της εκάστοτε εποχής.

03 ΚΏΣΤΑΣ ΚΑΜΠΟΥΡΆΚΗΣ

Τι είναι, τελικά, τα γονίδια; Mτφρ.: Μαριλένα Παπαϊωάννου Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 368 Τι είναι τα γονίδια και τι κάνουν; Τούτες οι φαινομενικά απλές ερωτήσεις είναι στην πραγματικότητα δύσκολο να απαντηθούν με ακρίβεια. Γι’ αυτό, λοιπόν, δίνονται υπερβολικά απλοϊκές απαντήσεις και δημιουργούνται πολύ μεγάλες παρανοήσεις. Το βιβλίο συνοψίζει ό,τι γνωρίζουμε για τα γονίδια και αναλύει ποιες είναι οι πιθανές επιπτώσεις της γενετικής έρευνας στην ανθρώπινη ζωή.

02

04

Όταν η λογική κυνηγάει τη μνήμη Επιμέλεια: Γιάννης Σωτηρόπουλος, Χριστίνα Δάλλα Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 376 04

03

57 lifo – 22.4.21 24

Ο συλλογικός αυτός τόμος επιχειρεί να διεισδύσει με επιστημονικά υπεύθυνο λόγο στις ποικίλες πλευρές του σύνθετου και πολυπαραγοντικού προβλήματος της νόσου Αλτσχάιμερ. Απευθύνεται πρωτίστως σε γιατρούς, φοιτητές της Ιατρικής και επαγγελματίες υγείας, ταυτόχρονα όμως ενδιαφέρει το ευρύτερο κοινό, αφού, μαζί με την κλινική διάσταση του προβλήματος, πραγματεύεται και την αντίστοιχη κοινωνική.

Το γνωστό κείμενο συνοδεύεται από τη μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη, που επιχειρεί να αποκαλύψει το κρυμμένο υπόστρωμά του, φέρνοντας στην επιφάνεια τη δεύτερη σημασία των ονομάτων, των τόπων, των πράξεων των ηρώων. Το ταξίδι του ήρωα για την αναζήτηση της τελειότητας γίνεται ταυτόχρονα και μια περιπλάνηση στους μύθους και στα σύμβολα του ανθρώπινου πολιτισμού.

05

06 ΤΑΝΊΘ ΚΆΡΕΪ

Τι σκέφτεται το έφηβο παιδί μου; Μτφρ.: Ελένη Δασκαλάκη Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 224 Αυτό το πρακτικό βιβλίο µε συµβουλές και οδηγίες για την ανατροφή ενός παιδιού στην εφηβεία αναλύει χαρακτηριστικές συµπεριφορές και σας δείχνει πώς µπορείτε να ανταποκριθείτε ως γονείς. Εξετάζοντας εκατό διαφορετικά σενάρια, προτείνει τρόπους για να διαχειριστείτε ποικίλες καταστάσεις. Ανακαλύψτε πώς µπορείτε να δηµιουργήσετε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον προκειµένου να βοηθήσετε το έφηβο παιδί σας.

06

07 ΒΑΣΙΛΙΚΉ ΜΑΡΚΆΚΗ, ΖΉΝΩΝΑΣ ΖΑΜΠΑΚΊΔΗΣ

Τα πρόσωπα της Επανάστασης του 1821 Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 144

Πενήντα άνθρωποι, περισσότερο ή λιγότερο γνωστοί, αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο τις ιστορίες τους, δίνοντας μια ανθρώπινη νότα στα γεγονότα της εποχής. Όλοι τους ξεχώρισαν και συνέδεσαν τη ζωή και το όνομά τους με ένα από τα κρισιμότερα γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας και έβαλαν το λιθαράκι τους για τη δημιουργία της Ελλάδας.

07

08 LINN ULLMANN

Ανησυχία

Μτφρ.: Χίλντα Παπαδημητρίου Eκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 464 Η κόρη του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, Λιν, βάσει των μαγνητοφωνημένων συνομιλιών τους, αναπλάθει την ιστορία ενός πατέρα, μιας μητέρας, ενός κοριτσιού – ενός παιδιού που ανυπομονεί να μεγαλώσει και δυο γονιών που θα προτιμούσαν να είναι παιδιά. Μια σπαρακτική και σκοτεινά αστεία απεικόνιση για την οικογενειακή ζωή και την πολυπλοκότητα των σχέσεων, την παιδική ηλικία και τα γηρατειά.

08

22.4.21 – lifo

56 25

13 ΣΥΛΛΟΓΉ

Ο «Στρατηγός» Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή Σελ.: 304 Μια έκδοση με αφορμή τη συμπλήρωση των διακοσίων χρόνων από τη γέννηση του Φρίντριχ Ένγκελς. Μέσα από τα κείμενά της, τις αναμνήσεις, τις αφηγήσεις, τις προσωπικές μαρτυρίες και τις επιστολές δίνεται στον αναγνώστη η ευκαιρία να γνωρίσει την πολυσχιδή ζωή και το έργο του μεγάλου επαναστάτη και θεωρητικού.

09 ΝΊΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΟΥΛΟΣ

14

Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 104

Δείξε γενναιότητα στα δύσκολα

BRENÉ BROWN

Η δε γυνή, ίνα...

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος παρατηρεί το «σχεδόν πειραµατικό κοινωνιολογικό εργαστήρι» µετά τις καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου, που έδωσαν το έναυσµα να ξεσπάσει το ελληνικό MeToo. Και ανοίγει µια δηµόσια συζήτηση προκειµένου οι πόθοι να «πνεύσει ορµητικός άνεµος» αλλαγής στον τρόπο µε τον οποίο οι γυναίκες αντιµετωπίζουν την κακοποίησή τους να µη µείνουν, άλλη µια φορά, ευσεβείς.

Μτφρ.: Στέλλα Κάσδαγλη Εκδόσεις Κλειδάριθμος Σελ.: 198

09

Οι τέσσερις πρακτικές του ουσιαστικού ανήκειν απαιτούν από εμάς να νιώσουμε ευαλωτότητα, ακόμα και δυσφορία, και να μάθουμε να συνυπάρχουμε με τους ανθρώπους γύρω μας χωρίς να θυσιάζουμε αυτό που είμαστε και αυτό που θεωρούμε σημαντικό. Η άσκηση θάρρους που έχουμε να κάνουμε είναι να προστατευτούμε από τη συνεχή αξιολόγηση, ιδιαίτερα τη δική μας.

10 ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΌΚΟΡΗΣ

15

Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 288

ΘΆΝΟΣ ΒΕΡΈΜΗΣ – ΑΝΤΏΝΗΣ ΚΛΆΨΗΣ

Ο Καζαντζάκης ως ποιητής

1821 – Η Επανάσταση των Ελλήνων

Μια εμπεριστατωμένη μελέτη που προσεγγίζει τα ποιητικά έργα του Καζαντζάκη ως στάδια της εξελικτικής συγγραφικής του πορείας, ποιητικά έργα που εντάσσονται στο γενικότερο ιστορικοκοινωνικό και γραμματολογικό πλαίσιο και εξετάζονται ως προς τη ρυθμολογική τους υφή, τη φιλοσοφική τους διάσταση και την κριτική τους πρόσληψη.

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα Σελ.: 448

14

Δεκαέξι κείμενα από ισάριθμους πανεπιστημιακούς καθηγητές και ιστορικούς ερευνητές πραγματεύονται ζητήματα του Αγώνα, γνωστά και λιγότερο προβεβλημένα, προκειμένου να ερμηνεύσουν, να αναδείξουν και να θέσουν νέους προβληματισμούς στον μακρύ δρόμο προς τη μελέτη και την κατανόηση αυτής της κορυφαίας ιστορικής στιγμής.

11

1821 Επιμέλεια: τμήμα Ιστορίας της Κ.Ε. του ΚΚΕ

16

Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή Σελ.: 400

Heal

Η συµπλήρωση 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 αποτελεί σηµαντική ευκαιρία για να προσεγγίσουµε και να γνωρίσουµε βαθύτερα τα γεγονότα που οδήγησαν στη συγκρότηση του ελληνικού αστικού κράτους. Ωστόσο, γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η ουσία των ιστορικών γεγονότων, ώστε να διαµορφώσει ο αναγνώστης ταξικά κριτήρια για τη µελέτη της Ιστορίας.

13

KELLY NOONAN GORES Μτφρ.: Χαριτωμένη Βοντά Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 272 Το Heal μάς προσφέρει μια νέα αντίληψη για τη θαυμαστή φύση του ανθρώπινου σώματος και την απίστευτη θεραπευτική δύναμη μέσα μας. Με νέες πληροφορίες και εργαλεία, μας διαφωτίζει για το τι είναι δυνατόν να συμβεί όταν αξιοποιούμε τη δύναμη της σύνδεσης νου-σώματος και για το πώς μπορούμε να ανακτήσουμε τον έλεγχο της υγείας μας.

10

15

12 ΓΚΡΙΓΚΟΡΙ Λ. ΑΡΣ

Η Φιλική Εταιρία στη Ρωσία Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή Σελ.: 464 Μια έκδοση της Σύγχρονης Εποχής και του Συλλόγου «Εμείς που σπουδάσαμε στο Σοσιαλισμό», η οποία αποτελεί σημαντικό εργαλείο για κάθε προοδευτικό ιστορικό, για κάθε εργαζόμενο, για κάθε νέο και νέα που επιθυμεί να γνωρίσει την οργάνωσηοργανωτή της ελληνικής αστικής Επανάστασης.

12 11

55 lifo – 22.4.21 26

16

22.4.21 – lifo

54 27

17 ΝΊΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΟΥΛΟΣ

Οι Αφανείς – Οι πολίτες μιλούν για την Ελλάδα Εκδόσεις Πεδίο Σελ.: 800 (α’ τόμος), 752 (β’ τόμος)

Πρόκειται για ένα δίτομο έργο, βασισμένο σε δύο αντίστοιχες, επιστημονικά καινοτόμες έρευνες με αντικείμενο την κατάσταση, τον τρόπο ζωής και τις σχέσεις τους με το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας Ελλήνων πολιτών, στους οποίους σπάνια δίνεται ο λόγος, αποσκοπώντας να καταστήσει τους απλούς, αφανείς, άσημους καθημερινούς Έλληνες συμπρωταγωνιστές του γεγονότος της εθνικής επετείου.

17

18 ΚΑΡΊΝΑ ΛΆΜΨΑ - ΙΑΚΏΒ ΣΙΜΠΉ

Η διάσωση Εκδόσεις Καπόν Σελ.: 448

Πότε έμαθε ο κόσμος για τη γενοκτονία των Εβραίων στην καρδιά της Ευρώπης; Τι έκαναν οι Σύμμαχοι για να σταματήσουν τη σφαγή; Γιατί η εβραϊκή ηγεσία στην Παλαιστίνη άργησε τόσο πολύ να αντιδράσει; Υπήρξε εβραϊκή αντίσταση; Μια νέα αφήγηση για τον διωγμό και τη διάσωση των Εβραίων στο Γ’ Ράιχ, που ανατρέπει στερεότυπα και μύθους.

21 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Ι. ΓΚΈΚΟΣ

Η Επιστροφή Εκδόσεις Καπόν Σελ.: 192

Μια πρωτότυπη έρευνα για την ιστορία των αγωνιστών του Αλέξανδρου Υψηλάντη, που επέζησαν από τις φονικές συγκρούσεις της Επανάστασης του 1821 στη Μολδοβλαχία. Πολλοί από αυτούς κατέφυγαν στην Οδησσό και αποκεί ξεκίνησαν τη δραματική πορεία της επιστροφής τους στην Ελλάδα.

21

22 ΜΕΛΈΤΗΣ Η. ΜΕΛΕΤΌΠΟΥΛΟΣ

Παναγιώτης Κανελλόπουλος Εκδόσεις Καπόν Σελ.: 752 Η περιπετειώδης ζωή ενός κορυφαίου Έλληνα πολιτικού και διανοούμενου, που διατρέχει ολόκληρη την ταραγμένη πορεία της Ελλάδας τον εικοστό αιώνα, με αποκαλυπτικά στιγμιότυπα και άγνωστα παρασκήνια.

22

23 ΜΆΡΚΟΣ ΜΕΝΔΡΙΝΌΣ

19 ΓΙΆΝΝΗΣ ΣΚΑΡΊΜΠΑΣ

Το 1821 και η αλήθεια Εκδόσεις Κάκτος Σελ.: 760 «Τολμώ να πω ότι ο Γιάννης Σκαρίμπας ήταν, είναι και θα είναι ακατάλληλος για ανηλίκους όλων των ηλικιών. Το ’21 και η Αλήθεια δεν είναι το Ευαγγέλιο – ούτε ο μπαρμπα-Γιάννης, είμαι βέβαιος, θα ζητούσε από εμάς ανάλογη τυφλή πίστη σε όσα γράφει. […] η ανάγνωση ενός τόσο ρηξικέλευθου βιβλίου συνάδει με το υποχρεωτικό πέρασμά μας από την εθνική μας εφηβεία…»

18

20 ΚΏΣΤΑΣ Μ. ΣΤΑΜΑΤΌΠΟΥΛΟΣ

Πώς φτάσαμε στην Καταστροφή Εκδόσεις Καπόν Σελ.: 128

20

19

53 lifo – 22.4.21 28

Tο νέο βιβλίο του Κώστα Μ. Σταματόπουλου, αξιοποιώντας την εγχώρια και τη διεθνή βιβλιογραφία, επιχειρεί να δώσει περιεκτικές απαντήσεις σε βασικά ζητήματα του Μικρασιατικού, επιθυμώντας να συμβάλει στην επικράτηση μιας νηφάλιας ενατένισης των συγκλονιστικών γεγονότων που πραγματεύεται, απαλλαγμένης από ψυχοσυναισθηματική φόρτιση και εμπαθείς αντιπαραθέσεις.

Αναζητώντας το έτος μηδέν Εκδόσεις Αρμός Σελ.: 90 Μια επιστημονική εκτίμηση των ημερομηνιών γέννησης, θανάτου και ανάστασης του βιβλικού Ιησού με βάση τις ευαγγελικές περικοπές και τα ιστορικά στοιχεία της εποχής. Στην προσπάθεια αυτή θα βασιστούμε κατά κύριο λόγο στα Ευαγγέλια, στον Ιώσηπο, στον Σουητώνιο αλλά και στον Νεύτωνα.

24 ΆΓΓΕΛΟΣ ΞΕΝΆΚΗΣ

Τα πάντα για το Airbnb – Η βέλτιστη εκμετάλλευση του ακινήτου σας

23

Εκδόσεις Δίαυλος Σελ.: 172 Το βιβλίο απευθύνεται σε ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και σε επαγγελματίες που είτε βρίσκονται είτε επιθυμούν να μπουν στην τουριστική βιομηχανία. Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τη διαχείριση κρατήσεων και την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των ακινήτων.

24

22.4.21 – lifo

29 52

ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ:

Ένας αναγεννητικός ηθικός παραλογισμός, μια πράξη γενναιότητας που μας απελευθερώνει.

25 ΝΙΚΌΛΑΟΣ Π. ΣΟΪΛΕΝΤΆΚΗΣ

Υπουργοί στο Ειδικό Δικαστήριο 1821-2021 Εκδόσεις Αρμός Σελ.: 346

Το βιβλίο αποτελεί και πηγή πολιτικής ιστορίας της νεότερης Ελλάδας, με τις παρεμβολές περιγραφών της πολιτικής συγκυρίας για να εξηγηθούν με κάποιον τρόπο οι παραπομπές υπουργών στο Ειδικό Δικαστήριο, αλλά και πηγή της νομοθεσίας.

Είναι στη φύση του ανθρώπου η δυνατότητα της συγχώρεσης ή συγχωρούμε για λόγους κοινωνικής σύμβασης, δικαίου, θρησκευτικών πεποιθήσεων ή ιδιοτελών κινήτρων; Πόσο γνήσια μπορεί να είναι η συγχώρεση – εάν υπάρχει;

25

26 ΈΪΜΙ ΡΆΝΣΟΜ

Οι αρετές του χωρισμού Mτφρ.: Χαρά Γεωργίου Εκδόσεις Κάκτος Σελ.: 320 Αυτό το βιβλίο θα σας δείξει πώς ο χωρισμός μπορεί να γίνει το μέσο που θα σας βοηθήσει να ζήσετε μια ευχάριστη ζωή, ειδικά αν βρίσκεστε στα πρόθυρα ενός χωρισμού, αν έχετε μόλις χωρίσει και αγωνίζεστε να προχωρήσετε μπροστά ή αν δοκιμάζετε την πρώτη σας απογοήτευση έχοντας χάσει τον έρωτα της ζωής σας.

27 ΑΝΑΣΤΆΣΙΟΣ Χ. ΚΟΝΤΟΚΏΣΤΑΣ

Drones – Οδηγός χειρισμού μη επανδρωμένων αεροσκαφών Εκδόσεις Δίαυλος Σελ.: 196

Π Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Αρμός www.armosbooks.gr Με αγορές άνω των €20 δωρεάν μεταφορικά!

Fb: armos.ekdoseis. ekdiloseis Instagram: armosbooks

οια είναι τα συνειδητά και ασυνείδητα κίνητρα της συγχώρεσης; Τι ωθεί έναν άνθρωπο να συγχωρήσει; Σε ποιον βαθμό η συγχώρεση απευθύνεται στον άλλον και σε ποιον βαθμό ανταποκρίνεται σε δικές του ανάγκες; Κινείται από ένα αίτημα του άλλου ή υπακούει σε δικά του κίνητρα; Η Συγχώρεση είναι το τρίτο βιβλίο της σειράς «Η ψυχανάλυση συναντά την κοινωνία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός σε μια ιδιαίτερα καλαίσθητη έκδοση. Πρόκειται για μια μεγάλη και βαθιά συζήτηση για τη συγχώρεση, η οποία αναδεικνύει τη σύγκρουση ανάμεσα στο πρωτόγονο, το αρχαϊκό και το ενστικτώδες από τη μια μεριά, και το εκλεπτυσμένο, το επεξεργασμένο, το πολιτιστικό και το αξιακό από την άλλη. Ούτως ή άλλως, η συγχώρεση είναι η δοκιμασία των ορίων μας, των ανθρωπολογικών ορίων, τα οποία μας υπερβαίνουν όλους. Είναι μια στιγμή που το άτομο αίρεται υπεράνω της φύσης του (δίνοντας έτσι περιεχόμενο και ουσία στην έννοια της ελευθερίας) και η κοινωνία υπεράνω της ιστορίας της. Πρόκειται, άραγε, για μια κίνηση γενναιότητας, αβρότητας, ηθικής ανωτερότητας και ακεραιότητας ή υπεισέρχονται και ναρκισσιστικά οφέλη ενός ηθικού μεγαλείου, μια και, όποιος συγχωρεί, οικειοποιείται κάτι που ανήκει στον χώρο του Θείου; Η συγχώρεση είναι προϊόν πολιτισμού, η κατοχύρωση της δυνατότητας του ανθρώπου να χαρακτηρίζεται ως πολιτισμικό όν. Είναι η στιγμή που η ορμεμφυτική βάση του ανθρώπου αποκτά την ανθρώπινη ποιότητά της. Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο για όσους θέλουν να προχωρήσουμε ως άνθρωποι και ως κοινωνία από τους συγγραφείς Ι. Βαρτζόπουλο, Ευ. Βενιζέλο, Κ. Ζερβό, Κ. Μπακογιάννη, Π. Παπαδόπουλο, Στ. Ράμφο, Τ. Σακελλαρόπουλο, Μ. Στεφανουδάκη.

28 ΣΤΆΘΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΊΔΗΣ

Faceboοk: Η εξάρτηση του σήμερα, η ψύχωση του αύριο Εκδόσεις Δίαυλος Σελ.: 120 27

28 lifo – 22.4.21 51 lifo – 22.4.21 30

Τα συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών (ΣΜηΕΑ) ή drones έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Είτε ως παιχνίδι, είτε ως απειλή, είτε ως υπηρεσία, είναι εδώ ή, μάλλον, από πάνω μας, και θα είναι όλο και περισσότερο. Τι πρέπει να γνωρίζουμε, λοιπόν, για τα είδη, τις χρήσεις και τους κινδύνους, τις υποχρεώσεις.

26

Δεν είναι βιβλίο ψυχολογίας αλλά ένα εγχειρίδιο αυτοβοήθειας, γραμμένο από έναν «κομπιουτερά» που αποφάσισε να απομυθοποιήσει τα κομπιούτερ και το Facebook. Πολλοί υποστηρίζουν ότι χάρη στο ίντερνετ διευρύνθηκε η ανθρώπινη επικοινωνία, λίγοι όμως έχουν συνειδητοποιήσει ότι εξίσου διευρύνθηκε και η ανθρώπινη μοναξιά.

22.4.21 – lifo 22.4.21 – lifo 50 31

29 ΤΖΟΣΆΪΑ ΌΜΠΕΡ

Η άνοδος και η πτώση της κλασικής Ελλάδας Μτφρ.: Μιχάλης Λαλιώτης Εκδόσεις Δώμα Σελ.: 654 Στηριζόμενος σε έναν τεράστιο όγκο ιστορικού, αρχαιολογικού και φιλολογικού υλικού, και αντλώντας από τα πεδία της πολιτικής φιλοσοφίας, της θεσμικής οικονομικής, της θεωρίας των παιγνίων αλλά και της οικολογίας και της εξελικτικής βιολογίας, ο Όμπερ χτίζει ένα θεωρητικό σχήμα που αναδεικνύει την απολύτως καινοφανή προσέγγιση των Ελλήνων στην πολιτική, προσέγγιση θεμελιωμένη στην έννοια του πολίτη και στον ρόλο που αυτή είχε στην οικονομική άνθηση της αρχαίας Ελλάδας.

29

30 ΣΠΎΡΟΣ ΣΤΆΒΕΡΗΣ

Δεν υπάρχει τίποτα πίσω από μια φωτογραφία Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 296 Τι υπάρχει πίσω από μια φωτογραφία; Κάποιες φορές τίποτα, κάποιες φορές μια περιπέτεια, μια ιστορία που μόνο ο φωτογράφος γνωρίζει. Από μόνη της, η φωτογραφία υπενθυμίζει μια συνθήκη, μια τοπογραφία, μια διάθεση, ίσως και μια έξαψη, αλλά δεν μαρτυράει τα κρυφά της ελατήρια.

31 ETEL ADNAN

Ο Ορφέας απέναντι στο κενό – Χάινερ Μύλλερ και Τιντορέττο Μτφρ.: Ελένη Γκέτσιου – Σπύρος Γιανναράς Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 64

30

Η Ετέλ Αντνάν στον Ορφέα απέναντι στο κενό διαβάζει τον αρχαίο μύθο ως «θρίαμβο πάνω στον φόβο του θανάτου» και στο Χάινερ Μύλλερ και Τιντορέττο ασχολείται με τον στίχο του Μύλλερ «το πιθανό τέλος του τρόμου», κοιτάζοντας το έργο του Τιντορέττο μέσα από τα μάτια του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα Χ. Μύλλερ.

32 ΕΛΈΝΗ ΦΆΣΣΑ

Η γένεση μιας λατρείας Βιβλιοπωλείον της Εστίας Σελ.: 224

31

32

49 lifo – 22.4.21 32

Πώς μπορούν να ερμηνευτούν οι ποικίλες εκδοχές ενός μύθου; Στόχος του βιβλίου είναι να παρουσιαστεί ο τρόπος με τον οποίο σταδιακά συγκροτήθηκε η προσωπικότητα του θεού κατά τον 3ο αιώνα π.Χ., δηλαδή στα χρόνια που τέθηκαν οι θεολογικές και τελετουργικές βάσεις της λατρείας, προτού κατακλύσει τον ελληνορωμαϊκό κόσμο.

33

Η Ελλάδα του Ελύτη Επιμέλεια: Ιουλίτα Ηλιοπούλου Εκδόσεις Ίκαρος Σελ.: 144

33

Ο Οδυσσέας Ελύτης αποσαφηνίζει, προτρέπει, καταγγέλλει και μας δίνει τον μίτο μιας νοητής περιπλάνησης στα μονοπάτια ιδεών και αισθήσεων της χώρας μας, όπως την είδε και την έζησε ο ίδιος, που δεν φοβήθηκε να δηλώσει Έλληνας «οργανικά, ψυχολογικά, αισθησιακά, ακατανίκητα!».

34 ΚΩΣΤΉΣ ΠΑΠΑΪΩΆΝΝΟΥ

Άγρια ιστορία για μεγάλα παιδιά Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 296

Ο φασισμός στοχεύει πάντα στην καρδιά και το μυαλό όλων, αλλά περισσότερο των νέων. Τους διδάσκει να υποτάσσουν τους αδύναμους και να υποτάσσονται στους ισχυρούς, να αποτελούν τα υλικά μιας πυραμίδας φόβου και ανελευθερίας. Γίνεται ολοένα και πιο πιεστική η ανάγκη να μελετάμε, να γνωρίζουμε και να αναγνωρίζουμε το ακροδεξιό φαινόμενο. Αυτόν τον σκοπό θέλει να υπηρετήσει το παρόν βιβλίο.

34

35

35 ΚΆΜΑΛΑ ΧΆΡΙΣ

Οι αλήθειες μας Μτφρ.: Θεοδώρα Δαρβίρη Εκδόσεις Μίνωας Σελ.: 368 Ένα βιβλίο που λαμβάνει υπόψη τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε όλοι μας και χρησιμοποιεί την αποθησαυρισμένη σοφία και γνώση που η Χάρις έχει συλλέξει, ενώ αποτελεί και εξαιρετικό παράδειγμα επίλυσης προβλημάτων, διαχείρισης κρίσεων και ηγεσίας σε ιδιαίτερα απαιτητικές εποχές.

36 DAN HARRIS

10% πιο ευτυχισμένος Μτφρ.: Μπέτυ Σαβούρδου Εκδόσεις Key Βooks Σελ.: 320 Σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις, το μυαλό μας είναι το σημαντικότερο εργαλείο μας. Αρκεί να ξέρουμε να το αξιοποιήσουμε. Μέσα από την πορεία του συγγραφέα στον κόσμο της πνευματικότητας και της προσωπικής ανάπτυξης μας αποκαλύπτεται με χιούμορ και ευφυΐα ένας απόλυτα εφικτός και αποτελεσματικός τρόπος να γίνουμε 10% πιο ευτυχισμένοι – πιθανότατα και πολύ παραπάνω.

37 STEPHEN L. PETRANEK

Πώς θα ζήσουμε στον Άρη Εκδόσεις Key Βooks Σελ.: 144 Σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο ο Petranek συνδυάζει εκτενή έρευνα και συνεντεύξεις με πρόσωπα-κλειδιά, κάνοντας το Πώς θα ζήσουμε στον Άρη μια πρώτης τάξης γνωριμία με ένα θέμα που τα επόμενα χρόνια θα αποτελεί καυτό αντικείμενο συζήτησης στην επιστημονική κοινότητα και ανάμεσα σε όλους τους κατοίκους του πλανήτη μας.

36

38 ΦΡΆΝΣΕΣ ΆΜΠΛΕΡ

Μπάουχαους

Eκδόσεις Μέλισσα Σελ.: 304 Η ιστορία του Μπάουχαους µέσα από 100 θέµατα: προσωπικότητες, αντικείµενα, ιδέες και γεγονότα που διαµόρφωσαν το µνηµειώδες αυτό κίνηµα. Πάουλ Κλέε, Βάλτερ Γκρόπιους, Άνι Άλµπερς, Βασίλι Καντίνσκι, ξέφρενα πάρτι, άλλοι τρόποι σκέψης και αντίληψης της κοινωνίας, καινούργια οπτική και οι πρωτοποριακές πρωτοβουλίες που έφεραν την επανάσταση στον σύγχρονο σχεδιασµό.

37

38

22.4.21 – lifo

33 48

41

39

42

40

39 ΠΟΛ ΚΆΡΤΛΕΤΖ

Συνοπτική εισαγωγή στην αρχαία Ελλάδα Μτφρ.: Αναστασία Καραστάθη Eκδόσεις Μέλισσα Σελ.: 192 H αφήγηση του παρελθόντος μέσα από την ιστορία έντεκα σημαντικών περιπτώσεων αρχαιοελληνικής πόλεως. Από τα πρώτα τεκμήρια χρήσης της ελληνικής γλώσσας, τις δόξες της κλασικής και της ελληνιστικής περιόδου και την εξάπλωση του αρχαιοελληνικού πνεύματος σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου μέχρι την ίδρυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το ζωντανό αυτό κείμενο καλύπτει κάθε πτυχή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού.

40 ΣΟΦΊΑ ΓΙΑΛΟΥΡΆΚΗ

Κυκλαδικά ειδώλια ταξιδεύουν στον χρόνο

47 lifo – 22.4.21 34

41 ΜΙΧΆΛΗΣ ΡΈΠΠΑΣ – ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΑΝΤΩΝΌΠΟΥΛΟΣ

Μην ενοχλείτε τη μις Κάλλας Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 256

Ο Αλέξανδρος Αντωνόπουλος είχε μόνο πέντε σύντομες συναντήσεις με την Κάλλας. Από αυτές πλέκεται μια εικόνα, όπως καταγράφηκε στην παιδική και νεανική ψυχή του, που εκπέμπει ακόμα την αινιγματική της σαγήνη. Πραγματικότητα, φαντασία, εξιδανίκευση και απομυθοποίηση συμπλέκονται και αλλοιώνουν την εύθραυστη ύλη της αλήθειας των γεγονότων, που φαντάζει όλο και πιο απροσπέλαστη.

42 ΘΆΝΟΣ Μ. ΒΕΡΈΜΗΣ

Eκδόσεις Μέλισσα Σελ.: 60

21 ερωτήσεις και απαντήσεις για το ΄21

Το βιβλίο παρουσιάζει είκοσι επτά µοναδικά κυκλαδικά ειδώλια και αντικείµενα από τις Κυκλάδες και την Αττική, ορισµένα άγνωστης προέλευσης, έργα τέχνης περιόδων που ξεκινούν από το 3200 και φτάνουν µέχρι το 2000 π.Χ., κυρίως από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης αλλά και από το Αρχαιολογικό Μουσείο Νάξου ή το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.

Ο έγκριτος ιστορικός Θάνος Βερέμης απαντά με αυτό το βιβλίο στα πώς και τα γιατί της Επανάστασης του ’21, με συγκεκριμένες 21 απαντήσεις που πραγματεύονται κρίσιμα πολιτικοκοινωνικά ζητήματα της περιόδου της Επανάστασης, για τα οποία το ευρύ κοινό έχει λίγη ή ασαφή πληροφόρηση.

Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 232

43

45

ΝΊΚΟΣ ΜΠΕΛΑΒΊΛΑΣ

GUNNAR HERING

Ιστορία της πόλης του Πειραιά Εκδόσεις Αλεξάνδρεια Σελ.: 600 Το παρόν βιβλίο μιλά για την πόληλιμάνι που ξεκίνησε να χτίζεται στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, ωρίμασε, έφτασε στην ακμή της και παράκμασε, οδεύοντας προς το τέλος του εικοστού αιώνα.

44 GASTON DORREN

Βαβέλ

Μτφρ.: Γιώργος Μαραγκός Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 440

43

Συνδυάζοντας γλωσσολογία και πολιτισμική ιστορία, ο Gaston Dorren μάς καλεί σε μια απολαυστική ξενάγηση στον κόσμο των 20 γλωσσών με τους περισσότερους ομιλητές. Με χιούμορ και ζωηρή αφήγηση, ερευνά σε βάθος τις ιδιορρυθμίες τους, καταρρίπτοντας ταυτόχρονα διαδεδομένες παρανοήσεις.

44

Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία και ο φιλελληνισμός Μτφρ.: Αγαθοκλής Αζέλης Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Σελ.: 120

45

Η μελέτη του Gunnar Hering αποτελεί μια γενική επισκόπηση της φιλελληνικής κίνησης στην Ευρώπη και την Αμερική.

46 DR. SPENCER JOHNSON

Το πολυτιμότερο δώρο Μτφρ.: Bασίλης Πουλάκος Εκδόσεις Key Books Σελ.: 88 Η συναρπαστική πορεία ενηλικίωσης ενός μικρού αγοριού και της διαρκούς αναζήτησής του για ένα μυστηριώδες και δυσεύρετο δώρο, για το οποίο του μιλάει ένας σοφός ηλικιωμένος άνδρας.

46

22.4.21 – lifo

46 35

ΛΕΩΝ [23.7/23.8]

Είστε επικεντρωμένοι στην καριέρα σας και, καθώς είστε αποφασισμένοι να πετύχετε τους στόχους σας, δεν πτοείστε από τις προκλήσεις που συναντάτε και προχωράτε ακάθεκτοι. Ειδικά όσοι αξιοποιείτε τις δυνατότητες που σας παρέχει η τεχνολογία και το διαδίκτυο, είστε ένα βήμα μπροστά από τους ανταγωνιστές σας και τα αποτελέσματα θα είναι ήδη εμφανή από τις 24/4 με τη σύνοδο Ερμή - Ουρανού, που θα δώσει ευκαιρίες για επαγγελματική και κοινωνική καταξίωση. Στις 25/4 το τετράγωνο Κρόνου, Αφροδίτης και Ερμή θα προκαλέσει πιέσεις στους γεννημένους το 2ο δεκαήμερο λόγω φόρτου εργασίας και πρέπει να αποφύγετε τις εντάσεις με υψηλά ιστάμενα πρόσωπα. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 θα επιβάλει στους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο να ισορροπήσουν μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής, καθώς θα διανύουμε τη Μεγάλη Εβδομάδα και θα πρέπει να ασχοληθούν με τις ανάγκες του σπιτιού.

ασχοληθείτε τις επόμενες μέρες και πρέπει να προσέξετε, ώστε να μην παρασυρθείτε από την αύξηση του εισοδήματός σας. Στις 23/4 εισέρχεται ο Άρης στον Καρκίνο και μέχρι τις 11/6 θα έχετε την ενέργεια να ασχοληθείτε με τις ανάγκες του σπιτιού και θέματα ακίνητης περιουσίας. Στις 24/4, ο Ερμής, σε σύνοδο με τον Ουρανό, φέρνει καλά νέα στους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο, που θα αφορούν τα οικονομικά, όμως στις 25/4 ο Κρόνος, σε τετράγωνο με την Αφροδίτη και τον Ερμή, θα προκαλέσει κάποια εμπόδια στην εφαρμογή ενός σχεδίου και θα απογοητευτείτε οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο. Στις 27/4 η Πανσέληνος στον Σκορπιό ενεργοποιεί τον άξονα οφειλές - οικονομικά και θα δοκιμαστούν οι σχέσεις και οι αντοχές των γεννημένων το 1ο δεκαήμερο. Ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση κοινών πόρων και σε άσκοπες δαπάνες.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Ένα πολύ επικοινωνιακό διάστημα ξεκινά με την είσοδο του Άρη στον Καρκίνο στις 23/4 και μέχρι τις 11/6 θα κάνετε πολλές επαφές και μετακινήσεις, ενώ θα προωθήσετε με πολύ δυναμισμό τα προσόντα σας, προκαλώντας θετικές εντυπώσεις. Την ίδια μέρα η Αφροδίτη, σε σύνοδο με τον Ουρανό στο ζώδιό σας, φέρνει νέα πρόσωπα στη ζωή σας που θα σας παρακινήσουν να βγείτε από το αισθηματικό τέλμα. Μια δύσκολη μέρα για την καριέρα σας θα είναι στις 25/4, καθώς μπορεί να νιώσετε έντονα την ανάγκη να εγκαταλείψετε τις προσπάθειές σας οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο. Μη χάνετε τις ελπίδες σας, οι πιέσεις θα είναι παροδικές. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 φέρνει σε κόντρα τις προσωπικές σας ανάγκες με αυτές των ατόμων του περιβάλλοντός σας, επηρεάζοντας το 1ο δεκαήμερο.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Οι δοκιμασίες που αφορούν διαδικαστικά θέματα αρχίζουν να υποχωρούν και κάνετε σχέδια για ένα ταξίδι, αλλά θα πρέπει να λάβετε υπόψη τις επικρατούσες συνθήκες, που είναι ασταθείς. Η ανάγκη σας για εξορμήσεις και απόδραση στην εξοχή είναι αυξημένη και αν σας παρασύρει η παρόρμηση θα βρεθείτε αντιμέτωποι με δυσάρεστες εκπλήξεις. Από τις 23/4, που εισέρχεται ο Άρης στον Καρκίνο, θα έχετε τον απαραίτητο δυναμισμό για να προωθήσετε τις ιδέες σας και θα επικεντρωθείτε στην εφαρμογή ενός νέου στόχου. Η σύνοδος Ερμή Ουρανού στις 24/4 φέρνει νέα πρόσωπα στη ζωή σας, που θα σας ωφελήσουν σε επαγγελματικό ή προσωπικό επίπεδο. Στις 25/4 το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης θα προκαλέσει εμπόδια σε επαγγελματικές υποθέσεις με το εξωτερικό, ενώ η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 θα απαιτήσει αλλαγή των μεθόδων και των μέσων επικοινωνίας.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6]

Ο τομέας των οικονομικών σας ενεργοποιείται με την είσοδο του Άρη στον Καρκίνο στις 23/4 και μέχρι τις 11/6 θα γίνουν διαπραγματεύσεις και συμφωνίες που θα ενισχύσουν το εισόδημά σας, αλλά θα πρέπει να αποφύγετε τη βιασύνη. Μελετήστε προσεχτικά τις μελλοντικές σας κινήσεις. Θέματα σπουδών ή κάποια συνεργασία με το εξωτερικό θα συναντήσουν κάποια εμπόδια στις 25/4 με το τετράγωνο Κρόνου, Αφροδίτης και Ερμή, οπότε θα πρέπει να επιστρατεύσετε την ψυχραιμία σας, προκειμένου να αποφύγετε σπασμωδικές ενέργειες. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 στον τομέα της εργασίας και της υγείας θα σας επιβάλει να ρίξετε τους ρυθμούς και να ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση. Η καθημερινότητα θα είναι αρκετά πιεστική και θα χρειαστείτε στιγμές με τον εαυτό σας. Μην υπερβαίνετε τα όρια των αντοχών σας.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10]

Η διαχείριση κοινών πόρων θα είναι το κυρίαρχο θέμα των επόμενων ημερών και ειδικά όσοι διαχειρίζεστε χρήματα τρίτων θα πρέπει να είστε πάρα πολύ προσεχτικοί. Οι ευθύνες σας αυτή την εποχή είναι αυξημένες, οπότε αποφύγετε τον πανικό, που είναι ο χειρότερος σύμβουλος. Στις 23/4 εισέρχεται ο Άρης στον Καρκίνο και μέχρι τις 11/6 θα έχετε τον δυναμισμό και την αποφασιστικότητα για να κυνηγήσετε τα όνειρά σας, κάτι που θα σας φέρει πιο κοντά στην κατάκτηση του στόχου σας. Κάποιες έκτακτες οφειλές που κάνουν την εμφάνισή τους στις 25/4 με το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης θα σας επιβάλουν ορισμένες θυσίες – θα αφήσετε στην άκρη τις προσωπικές σας ανάγκες. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 ενεργοποιεί τον τομέα των οικονομικών σας και εντείνει την ανάγκη σας για απόκτηση αγαθών.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Η ανταγωνιστική σας διάθεση θα είναι στα ύψη με την είσοδο του Άρη στο ζώδιό σας στις 23/4 και μέχρι τις 11/6 θα μπορέσετε να διακριθείτε για τα προσόντα και τις υπηρεσίες σας. Την ίδια μέρα η σύνοδος Αφροδίτης - Ουρανού θα αποτελέσει εξαιρετική στιγμή για να κλείσετε μια συμφωνία, ενώ στις 24/4 η σύνοδος Ερμή - Ουρανού θα δώσει ώθηση στην υλοποίηση ενός στόχου. Κάποιες έκτακτες οφειλές ή καθυστερήσεις που θα αφορούν κοινούς πόρους θα προκαλέσει το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης στις 25/4 και το άγχος θα κορυφωθεί, θα μπορέσετε όμως να βάλετε μια τάξη στον προϋπολογισμό σας. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 ενεργοποιεί τον τομέα του έρωτα και θα επανεξετάσετε τη σχέση σας όσοι νιώθετε πιεσμένοι από το ταίρι σας. Η ανάγκη σας για κοινωνική ζωή και ελευθερία κινήσεων θα αποτελέσει προτεραιότητα για εσάς.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Αυτή την εποχή

Sudoku No 682 1 7 4 2 5 8

8 4 2 9 7 1 9 7 8 3 4

2 1

4 3

5

9 1 5 6 4

Η λύση του προηγούμενου 2 3 1 4 9 7

9 8 7 6 1 5

4 5 6 8 3 2

3 7 2 5 6 9

1 4 9 2 8 3

8 6 5 1 7 4

7 2 4 3 5 6

6 1 3 9 4 8

5 9 8 7 2 1

5 4 1 8 7 3 9 2 6 6 3 9 1 5 2 8 7 4 8 2 7 4 6 9 1 5 3

είστε πολύ δραστήριοι με την είσοδο του Άρη στον Καρκίνο και από τις 23/4 μέχρι τις 11/6 θα πετύχετε πολλά σε σπουδές, διαδικαστικά ζητήματα και επαφές με το εξωτερικό. Η ανάγκη σας για καταξίωση σας δίνει ώθηση και δεν πτοείστε από κάποιες προκλήσεις που φέρνει το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης στις 25/4 σχετικά με κάποια μέλη της οικογένειας. Νέες συνεργασίες θα ευνοηθούν, αρκεί να είστε προσεχτικοί στην επιλογή των συνεργατών σας. Καινούργιες προοπτικές ανοίγονται με τη σύνοδο Ερμή - Ουρανού και θα δοκιμάσετε την τύχη σας σε διαφορετική κατεύθυνση όσοι δεν είστε ικανοποιημένοι με τις αποδοχές σας. Στις 27/4 η Πανσέληνος στο ζώδιό σας βγάζει στην επιφάνεια τις προσωπικές σας επιθυμίες και αν αλλάξετε τακτική όσοι νιώθετε καταπίεση, θα προκαλέσετε δυσαρέσκεια στο περιβάλλον σας.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]

Αλλάζουν συνεχώς τα δεδομένα στον επαγγελματικό τομέα και βγαίνετε κερδισμένοι. Στις 23/4 εισέρχεται ο Άρης στον Καρκίνο και σας κάνει πολύ διεκδικητικούς, με αποτέλεσμα να αυξάνουν οι πιθανότητες βελτίωσης της ερωτικής σας ζωής, όπως και των οικονομικών σας. Στις 24/4 η σύνοδος Ερμή - Ουρανού φέρνει σημαντικές αλλαγές στον τομέα της εργασίας και μπορεί να προκύψει μια πολύ καλή συνεργασία ή να ασχοληθείτε με το αντικείμενό σας. Το τετράγωνο Κρόνου, Αφροδίτης και Ερμή στις 25/4 θα προκαλέσει επικοινωνιακά προβλήματα ή εμπόδια στις μετακινήσεις των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο και αναγκαστικά κάποιες επαγγελματικές υποθέσεις θα μείνουν πίσω, αλλά θα είναι παροδική η καθυστέρηση. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο, υπενθυμίζοντάς σας πως πρέπει να ασχοληθείτε περισσότερο με τη φυσική σας κατάσταση, καθώς οι ρυθμοί της καθημερινότητας θα είναι εξαντλητικοί.

starfax

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Με τα οικονομικά σας θα

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Η αισιοδοξία που σας διακατέχει αυτή την περίοδο σας κάνει πολύ ευχάριστους, με αποτέλεσμα να κερδίζετε τις εντυπώσεις. Ειδικά από τις 23/4, που εισέρχεται ο Άρης στον Καρκίνο, θα είστε πολύ δυνατοί στις διαπραγματεύσεις και θα μπορέσετε να κλείσετε μια συμφωνία για την οποία έχετε προσπαθήσει πολύ το προηγούμενο διάστημα. Στις 24/4 η σύνοδος Ερμή - Ουρανού φέρνει θετικά νέα που αφορούν τα ερωτικά σας ή τη δημιουργία οικογένειας και θα αλλάξει σημαντικά η ζωή των γεννημένων το 2ο δεκαήμερο. Το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης στις 25/4 θα προκαλέσει κάποια καθυστέρηση στα οικονομικά σας, οπότε θα αναβάλετε για λίγο τα σχέδιά σας. Με την Πανσέληνο στον Σκορπιό στις 27/4 θα ξεκαθαρίσει η κατάσταση με ένα φιλικό σας πρόσωπο που το βλέπετε ερωτικά, κλείνοντας έναν κύκλο ταλαιπωρίας για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Έχετε κουραστεί από τις συνεχείς αναβολές στα επαγγελματικά σας και από τις 23/4, που εισέρχεται ο Άρης στον Καρκίνο, θα πάρετε πιο ζεστά το κυνήγι ευκαιριών. Αυτή την εποχή η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς, οπότε θέστε συγκεκριμένους στόχους και προσπαθήστε να τους υλοποιήσετε. Στις 24/4 η σύνοδος Ερμή Ουρανού φέρνει έσοδα, βάζοντας μια τάξη σε σημαντικά θέματα που σας απασχολούν. Προσέξτε οι γεννημένοι το 2ο δεκαήμερο πώς θα διαχειριστείτε τις πιέσεις μελών της οικογένειας στις 25/4, που πραγματοποιείται το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης. Ενδεχομένως να μη συμβαδίσουν τα σχέδιά σας με αυτά των άλλων τις ημέρες των γιορτών και να προκληθούν εντάσεις. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη σας για επαγγελματική και κοινωνική καταξίωση και μπορεί να παραμελήσετε το σπίτι σας.

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Η ανάγκη σας για απολαύσεις και απόκτηση αγαθών είναι αυξημένη αυτή την εποχή και μπορεί να προβείτε σε υπερβολικές σπατάλες, αν δεν προσέξετε. Αγορές για το σπίτι και για αγαπημένα σας πρόσωπα θα αυξήσουν τις δαπάνες σας, οπότε έχετε τον νου σας. Με την είσοδο του Άρη στον Καρκίνο στις 23/4 θα έχετε περισσότερη ενέργεια και θα αντεπεξέλθετε στις ανάγκες των παιδιών, ενώ οι ελεύθεροι θα φλερτάρετε και θα προσελκύσετε το ενδιαφέρον του ατόμου που σας έχει γοητεύσει. Σημαντικές εξελίξεις σε εμπορικές υποθέσεις φέρνει η σύνοδος Ερμή - Ουρανού στις 24/4, όμως στις 25/4 το τετράγωνο Κρόνου, Ερμή και Αφροδίτης μπορεί να προκαλέσει κάποιες ανατροπές που θα δοκιμάσουν τις αντοχές σας, αλλά θα είναι αντιμετωπίσιμες. Η Πανσέληνος στον Σκορπιό στις 27/4 ενεργοποιεί τον άξονα επικοινωνία - ταξίδια και κάτι που περιμένετε όλο αδημονία μπορεί να αναβληθεί.

α πό τη μα ριβίκυ κα λλέργ η (sta rfa x@ lifo .gr)

22.4.21 – lifo

45