Τεύχος 709

709

111

ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΜΟΛΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΑΝ

στην έντυπη έκδοση

λα

ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ LIFO

ΙΔΕΕΣ

BookLovers

ΓΙΑ ΓΙΟΡΤΙΝΑ ΔΩΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

100

λέσχη ανάγνωσης

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ. κυκλοφορει καθε πεμπτη

free press 9.12.2021

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Πηγή: Focus Bari 2020

2 lifo – 9.12.21

8 ΣΤΗΛΕΣ

index709

βασιλική σιουτη

πολιτικο επταημερο γιάννησ πανταζόπουλοσ

talking points

νικόλασ σεβαστάκησ

ασκησεις αναπνοης

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

δημήτρησ π. σωτηρόπουλοσ

αθηναιος ομηρος δημήτρης πολιτάκησ

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος

shortcut

γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ

δεσποινα τριβολη

εμπορικη διευθυνση Ρένα Κροκίδα

footnotes

βιβιαν στεργιου

no filter

διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος

22

H ΜΊΝΑ ΑΔΑΜΆΚΗ ΕΙΝΑΙ H ΑΘΗΝΑΙA ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

45 Αφροέλληνες με τρεισ νεουσ

18 δημιουργούς

αrt director Χρήστος Τζοβάρας αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας –––––– ε μ π ο ρ ι κο τμ ημ α direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Ξένια Στασινοπούλου advertising manager Άννα Λαπαρδάγια advertising executive Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr) direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Κωνσταντίνα Τριανταφύλλου senior digital campaign manager Αντώνης Ζωγράφος digital campaign manager Γιώργος Γιαννή –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου social media Χριστίνα Γαλανοπούλου (Head), Ηλέκτρα Χατζηκάλφα Μίνα Καλογερά σ υ ν τα ξη συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Βασίλης Βαμβακάς, Γιάννης Βασιλείου, Ευτύχης Βαρδουλάκης, Αρετή Γεωργιλή, Ματίνα Καλτάκη, Μερόπη Κοκκίνη, Ματούλα Κουστένη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Τίνα Μανδηλαρά, Τάσος Μελεμενίδης, Νίκη Μηταρέα, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Κωστής Παπαϊωάννου, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Βασιλική Σιούτη, Βίβιαν Στεργίου, Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Ελένη Τζαννάτου, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Γιώργος Ψωμιάδης

26

newsroom Πάνος Σάκκας (Αρχισυνταξία) Φιλιώ Ράγκου, Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου, Kλεοπάτρα Γιαρίμογλου, Σόφη Ζιώγου

εικονογραφηση εξωφύλλου : mπιάνκα σαμαρά

λα

47

ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ LIFO

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

BookLovers 67 98

111

ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΜΟΛΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΑΝ

–––––– φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie f., Αναστασία Βουτυροπούλου, Γιώργος Αδάμος ατελιέ αssistant art director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη, Μπιάνκα Σαμαρά διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε 9.12.21 – lifo

3

Feedback

Τι τρώει το προσωπικό των εστιατορίων της Αθήνας; Πέντε καλά εστιατόρια της Αθήνας μάς δίνουν τις συνταγές που χορταίνουν το προσωπικό τους όταν αυτό κάνει διάλειμμα από το μαγείρεμα και τη φροντίδα του δικού μας φαγητού.

ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ

Γιατί κέρδισε στον α’ γύρο ο Νίκος Ανδρουλάκης

2021: Η χρονιά που υπήρξε και δεν υπήρξε ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΟΛΙΤΑΚΗ

Μία από τις πιο αλλόκοτες Κυριακές (κι) αυτής της αλλόκοτης χρονιάς ήταν η προηγούμενη, με τους δρόμους του κέντρου αποκλεισμένους κι έρημους για ώρες εξαιτίας της επίσκεψης του Ποντίφικα, ενώ συγχρόνως συντελούνταν η Ανάσταση του ΠΑΣΟΚ –όψιμη ή όχι, θα φανεί εν καιρώ–, καθώς πάνω από 250.000 συμπολίτες μας έκαναν ουρές για να ψηφίσουν τον νέο ηγέτη του Κινήματος, αναδεικνύοντας τελικά ως νικητή έναν υποψήφιο που μοιάζει αορίστως νεωτεριστής και κεντρώος, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό στον καιρό μας.

4 lifo – 9.12.21

LiFO.gr ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το

DA I LY

podcasts που αξίζει να ακούσετε

«Tα γεύματά μας έχουν για εμάς μεγάλη σημασία, μας βοηθάνε να δενόμαστε ακόμα πιο πολύ ως ομάδα. Γι’ αυτό προσπαθούμε να καθόμαστε όλοι μαζί, συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα, γύρω από το τραπέζι. Σε αυτό υπάρχει σαλάτα και φέτα, κάποιο φρούτο ανάλογα με την εποχή και το φαγητό που έχει ετοιμαστεί». Στα παρασκήνια ενός μισελενάτου εστιατορίου της Αθήνας, την Τρίτη η μαρμίτα βγάζει σπανακόρυζο, την Τετάρτη φακές, την Πέμπτη βάζουν κοτόπουλο με πατάτες στον φούρνο, την Παρασκευή κριθαράκι με σουπιές και χταπόδι, το Σάββατο φτιάχνουν γιουβαρλάκια. Την ώρα που προετοιμάζεται για να βγάλει στη σάλα του γεύσεις συμπυκνωμένες σε μπουκιές υψηλής γαστρονομίας, στη μάζωξη του προσωπικού του μοιράζονται στα πιάτα άκρως comfort συνταγές. Το φαγητό προσωπικού φτιάχνεται πολλές φορές από κομμάτια λαχανικών, κρέατος και ψαριού που δεν περιλαμβάνονται στο μενού που θα πάρουμε εμείς στα χέρια μας, όταν κάνουμε κράτηση σε αυτά. Έτσι γίνεται και το προαναφερθέν κριθαράκι του Botrini’s, από τα μέρη του χταποδιού και της σουπιάς που δεν μπαίνουν στα πιάτα που τρώμε εμείς. Η ομάδα της κουζίνας του χορταίνει, χωρίς να έχει σπαταληθεί πρώτη ύλη. Στο αιωνόβιο πλέον εστιατόριο Βασίλαινας το φαγητό των είκοσι οκτώ που αποτελούν το προσωπικό του –των μαγείρων, των σερβιτόρων, των λαντζέρηδων, του διοικητικού προσωπικού, καμιά φορά και του ίδιου του ιδιοκτήτη– ετοιμάζεται κάθε φορά και από άλλο μάγειρα, συμπεριλαμβανομένου και του σεφ. Είναι έτοιμο καθημερινά στις έξι το απόγευμα, ώστε να μπορούν να γευματίσουν όλοι πριν από τη βραδινή βάρδια. Για την ιστορία, ήταν το πρώτο μαγαζί της Αθήνας που στα τέλη της δεκαετίας του ’20 εισήγαγε το προκαθορισμένο μενού (όταν αυτό λεγόταν ακόμα table d’hôte αντί για degustation), ενώ τη δεκαετία του ’60 σέρβιρε στους πελάτες του μια αλληλουχία δεκαεπτά πιάτων. Μάλιστα, δεν τους έδινε καθόλου τη δυνατότητα να παραγγείλουν à la carte. Σε ένα μικρό εστιατόριο που εκπροσωπεί δυναμικά τη νέα γαστρονομική αθηναϊκή σκηνή και τη φιλοσοφία του bistronomie, στο Simul του Κολωνακίου, οι δυο βάρδιες της κουζίνας του συναντιούνται στις τέσσερις το μεσημέρι – ο σεφ θα ήθελε να τρώνε κάθε μέρα όλοι μαζί, αλλά αυτό δεν είναι συνέχεια εφικτό. Όταν όμως το καταφέρνουν, φήμες λένε ότι δεν περιορίζονται μόνο στο να χορτάσουν, κάνουν και τον χαβαλέ τους ανελλιπώς, αν και μπροστά στον φωτογραφικό μας φακό ήταν μετρημένοι. Στο φημισμένο για το brunch του New Taste του Συντάγματος, το προσωπικό του ξενοδοχείου κάνει διάλειμμα για φαγητό από τις δώδεκα μέχρι τις δύο το μεσημέρι και από τις πέντε μέχρι τις επτά το απόγευμα. Στην κουζίνα του μαγειρεύουν δώδεκα άτομα, που μαζί με τα υπόλοιπα έξι, που απασχολούνται στο αρτοποιείο και στο ζαχαροπλαστείο, τρώνε πριν από τους υπόλοιπους, στη δική τους κουζίνα και κάπως βιαστικά – σε αντίθεση με τους άλλους, έχουν ένα μισάωρο στη διάθεσή τους.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Αντώνης Ρέλλας: «Οι ζωές των αναπήρων μετράνε!» Μια μεγάλη, διεισδυτική όσο και συμπεριληπτική κουβέντα για την αναπηρία με τον Αντώνη Ρέλλα, ιδρυτικό μέλος της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών. ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ

Ιδρυτικό μέλος της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών και της Κίνησης Χειραφέτησης Αναπήρων «Μηδενική Ανοχή», ο άνθρωπος που έχω απέναντί μου είναι από τις πιο δραστήριες και δυνατές «φωνές» του αναπηρικού κινήματος στην Ελλάδα, είναι επίσης ένας πολύ ενδιαφέρων άνθρωπος και θαυμάσιος συζητητής. Μεταξύ άλλων, έχει συνεργαστεί με το Θέατρο Κωφών Ελλάδας, το Ίδρυμα Ευγενίδου, τις Νύχτες Πρεμιέρας, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, έχει σχεδιάσει και οργανώσει καθολικά προσβάσιμες συναυλίες, παραστάσεις, προβολές και events, όπως τα Cinema4All και Art4All στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος σε συνεργασία με την περιφέρεια Αττικής, υπήρξε μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη της Χρυσής Αυγής, ήταν υποψήφιος, δε, με τον ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες ευρωεκλογές. Δούλεψε στην τηλεόραση ως μοντέρ και βοηθός σκηνοθέτη, γύρισε ο ίδιος ντοκιμαντέρ και ταινίες μικρού μήκους, σκηνοθέτησε επίσης θεατρικές παραστάσεις εδώ και στο εξωτερικό.

pageviews

ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΠΑΡΑΣΙΔΗ

ΤΟΥ ΕΥΤΥΧΗ ΒΑΡΔΟΥΛΑΚΗ

Ο Νίκος Ανδρουλάκης κέρδισε τον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ και απέκτησε ισχυρό προβάδισμα εν όψει του δεύτερου γύρου. Η επιτυχία του δεν οφειλόταν μόνο στο ότι είχε ισχυρό μηχανισμό κινητοποίησης αλλά κυρίως στο ότι είχε την πιο καλά στοχευμένη εκλογική στρατηγική. Όλη η εκστρατεία του κ. Ανδρουλάκη στηρίχθηκε σε ένα τρίπτυχο το οποίο ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. επαναλάμβανε διαρκώς: ανανέωση - ενότητα πολιτική αυτονομία. Η ανανέωση είναι σταθερό ζητούμενο στην πολιτική. Εμπεριέχει πάντα μια αόρατη υπόσχεση, μια προσδοκία. Ο Ανδρουλάκης το ανέδειξε ως ζητούμενο και το εξέφρασε απέναντι σε αντιπάλους που λόγω της πολυετούς παρουσίας τους στην πολιτική είχαν μια αναπόφευκτη φθορά. Προέταξε το ζήτημα της ενότητας, σε ένα κόμμα με παρελθόν έντονων και επώδυνων εσωκομματικών συγκρούσεων.

5

ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ακολουθήστε τα podcasts της LiFO στην Apple, στο Spotify ή στην Google.

1

Όταν έστελναν χιλιάδες ελληνόπουλα για υιοθεσία στις ΗΠΑ «ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗ

2

Ο Ισαάκ Γιουσουρούμ και οι Εβραίοι της Αθήνας «ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΠΟΛΗΣ» ΤΗΣ ΑΓΙΑΤΗΣ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ

3

Η ιστορία της 57χρονης Μαρίας που μεγάλωσε σε Ίδρυμα «ΟΙ ΖΩΕΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ» ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΟΚΟΡΗ

4

Εργάτης σεξ στο OnlyFans: Η ιστορία του Ιάκωβου «SEX DIARIES UNCENSORED» ΤΟΥ ΑΛΕΞ ΜΑΝΟΥ

5

Η αλήθεια για τη σχέση Χειλουδάκη – Σακελλαρόπουλου «ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ» ΤΟΥ ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ

9.12.21 – lifo

5

iLoveAthens 6 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

7

untitled

Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138, 16/12/21-13/2/22, Πέμ.-Κυρ. 10:00-18:00, Παρ.-Σάβ. 10:00-22:00, είσοδος: €8, €4

Αναδρομική έκθεση του Sean Scully στο Μουσείο Μπενάκη.

«eπιβάτης»,

ει κασ τι κά

Η αναδρομική έκθεση του Ιρλανδού, και ίσως σημαντικότερου εκπροσώπου της αφαιρετικής ζωγραφικής σήμερα, Sean Scully έρχεται στις 17/12 από τη Βουδαπέστη στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς 138. Ο Scully στο έργο του συνδυάζει την παράδοση της αφηρημένης εξπρεσιονιστικής ζωγραφικής στην Αμερική με την ευαισθησία των κινημάτων του ευρωπαϊκού μοντερνισμού. Δημιουργεί μια πολύ προσωπική αντίληψη, γεμάτη από συναισθήματα και ευαισθησία. Η αναδρομική του συγκεντρώνει συνολικά 103 έργα λάδια, ακρυλικά, υδατογραφίες και σχέδια, καθώς και ένα εμβληματικό γλυπτό. Την αθηναϊκή έκθεση επιμελούνται ο David Fehér, διευθυντής του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βουδαπέστης, και εκ μέρους του Μουσείου Μπενάκη ο Κωνσταντίνος Παπαχρίστου.

γιάννησ πανταζόπουλοσ

talking points

νικόλασ σεβαστάκησ

ασκησεις αναπνοης δημήτρησ π. σωτηρόπουλοσ

αθηναιος ομηρος δημήτρης πολιτάκησ

shortcut

δεσποινα τριβολη

footnotes

βιβιαν στεργιου

no filter

8 lifo – 9.12.21

Νέο τοπίο στην κεντροαριστερά μετά την εκλογή νέου προέδρου στο ΚΙΝ.ΑΛ. Τα μέλη και οι ψηφοφόροι του ΚΙΝ.ΑΛ. που πήγαν στις κάλπες την περασμένη Κυριακή έδειξαν ότι προέκριναν με την ψήφο τους την ανανέωση και την ενότητα του κόμματος.

φωτο: eurokinissi

talkofthetown 9-15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021 Νο 709

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

απ ό τ h βασι λ ι κη σιου τ η

Η διαδικασία εκλογής προέδρου στο ΚΙΝ.ΑΛ. ήταν το γεγονός που κυριάρχησε στην πολιτική επικαιρότητα των προηγούμενων ημερών και εξακολουθεί να κυριαρχεί, καθώς αυτή θα ολοκληρωθεί την προσεχή Κυριακή με τη διεξαγωγή του δεύτερου γύρου μεταξύ του Νίκου Ανδρουλάκη, που βγήκε πρώτος με μεγάλη διαφορά στον πρώτο γύρο, και του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, που βγήκε δεύτερος. Τα μέλη και οι ψηφοφόροι του ΚΙΝ.ΑΛ. που πήγαν στις κάλπες την περασμένη Κυριακή με μια ιδιαίτερη αισιοδοξία μετά από πολύ καιρό προέκριναν με την ψήφο τους την πρόταση του Νίκου Ανδρουλάκη για ανανέωση και ενότητα, καθώς δεν βρήκαν και τόσο ελκυστικές, απ’ ό,τι φάνηκε, τις υποψηφιότητες που ήταν ταυτισμένες με το παρελθόν και ζητούσαν δικαίωση με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, με τον χαρακτήρα της προεκλογικής του καμπάνιας, πρόταξε την ενότητα του κόμματος, η οποία αποτελεί ζητούμενο για την επόμενη μέρα στον συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, και ταυτόχρονα απευθύνθηκε σε όσους, όπως είπε, πλήγωσαν το ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια, δεσμευόμενος ότι οι κακές πρακτικές του παρελθόντος δεν θα επαναληφθούν. Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου κατέδειξε ότι αυτά τα δύο πολύ απλά πράγματα βρήκαν απήχηση και έπεισαν την πλειοψηφία ότι θα είναι ο καταλληλότερος για να τα υπερασπιστεί. Αντίθετα, τα χαρακτηριστικά των άλλων δύο διεκδικητών, του Παπανδρέου και του Λοβέρδου, δεν έπεισαν ότι μπορούσαν να εγγυηθούν την ενότητα την επόμενη μέρα, ενώ απέφυγαν την ουσιαστική αυτοκριτική, παρότι υπήρξαν από τους πρωταγωνιστές την περίοδο της πτώσης του ΠΑΣΟΚ, οπότε και το τιμώρησαν οι ψηφοφόροι του εγκαταλείποντάς το. Επιπλέον, ο Παπανδρέου και ο Λοβέρδος δεν κατάφεραν να πείσουν ότι σε προσωπικό επίπεδο δεν βρίσκονται πιο κοντά ο ένας με τον ΣΥΡΙΖΑ και ο άλλος με τη Νέα Δημοκρατία. Ο Νίκος Ανδρουλάκης δέχτηκε κι αυτός επίμονα ερωτήσεις σχετικά με το «με ποιον θα πάει την επόμενη μέρα των εκλογών», αλλά απάντησε, μάλλον πιο πειστικά, αν κρίνουμε από το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, ότι ο στόχος του είναι η αυτόνομη πορεία και αυτά θα τα κρίνουν η λαϊκή εντολή και η δημοκρατική διαδικασία. Απέφυγε έτσι να πέσει στην παγίδα ενός αρχηγικού ύφους που συχνά επιλέγουν οι πολιτικοί, νομίζοντας ότι τους κάνει να μοιάζουν ισχυροί. Δεν εμφανίστηκε ως ο «αρχηγός» που αποφασίζει μόνος του για όλα, περιφρονώντας τις δημοκρατικές διαδικασίες και λαμβάνοντας τις αποφάσεις ερήμην του κόμματος και της βάσης του. Το ΠΑΣΟΚ, άλλωστε, όλα αυτά τα χρόνια, παρά την εκλογική πανωλεθρία που υπέστη, απέδειξε ότι ήταν ένα κόμμα ριζωμένο στην ελληνική κοινωνία (με τα θετικά και τα αρνητικά που μπορεί να σημαίνει κάτι τέτοιο). Αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κανείς από την τοπική αυτοδιοίκηση, για παράδειγμα, όπου ακόμα και σήμερα έχει περισσότερες δυνάμεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έχει μεγαλύτερα εκλογικά ποσοστά, όπως και από τον συνδικαλισμό, που εξακολουθεί σε μεγάλο

9.12.21 – lifo

9

TALKING POINTS

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ βαθμό να ελέγχεται από το παλιό ΠΑΣΟΚ. Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά την αλματώδη μεγέθυνση το 2012 και το 2015, δεν κατάφερε να γίνει το μαζικό κόμμα που ήταν το ΠΑΣΟΚ. Ακόμα και σήμερα το ΚΙΝ.ΑΛ. αριθμεί περισσότερα από 100.000 μέλη, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά από καμπάνια δύο ετών, με διακηρυγμένο στόχο να αυξήσει τα μέλη του ανάλογα με την εκλογική του δύναμη, μόλις που ξεπερνάει τα 50.000 μέλη. Οι διαπιστώσεις αυτές είναι που τροφοδοτούν και την αισιοδοξία αρκετών στο ΚΙΝ.ΑΛ. ότι μπορούν να κερδίσουν το στοίχημα της επανόδου. Κανένας πολιτικός αναλυτής, ωστόσο, δεν το θεωρεί δεδομένο αυτό, καθώς οι μαζικές μετακινήσεις ψηφοφόρων παρατηρούνται συνήθως σε περιόδους πολιτικών κρίσεων και οι σημερινές συνθήκες δεν έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. «Παρά τις αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ, θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια από το ΚΙΝ.ΑΛ./ΠΑΣΟΚ για να πάρει πίσω τους παλιούς του ψηφοφόρους που απογοήτευσε την περασμένη δεκαετία», διαπιστώνουν οι περισσότεροι αναλυτές, χωρίς να θεωρούν ότι είναι εύκολο να γίνει.

talkofthetown

α πό τh βα σι λι κη σ ιου τη

10 lifo – 9.12.21

Ο

Νίκος Ανδρουλάκης, αν εκλεγεί την Κυριακή, όπως προεξοφλούν οι περισσότεροι με βάση τα δεδομένα, έχει τις προϋποθέσεις να κρατήσει το κόμμα ενωμένο και να μην αφήσει τις παλιές πληγές να εξαπλωθούν. Αυτά ήταν και τα δυνατά του σημεία, εκεί που φάνηκε να υπερτερεί των αντιπάλων του. Το αδύναμο σημείο του όμως είναι οι όχι και πολύ καλά επεξεργασμένες θέσεις του για πολλά μεγάλα θέματα, όπως αυτά της εξωτερικής πολιτικής, του μεταναστευτικού και της οικονομίας. Ο ίδιος είπε ότι πολλά ιδεολογικά και πολιτικά θέματα θα ξεκαθαριστούν στην πορεία μέσα από τις συλλογικές κομματικές διαδικασίες, οι οποίες και θα καθορίσουν τη νέα πολιτική γραμμή. Θεαματικές αλλαγές στην κεντρική πολιτική γραμμή δεν αναμένονται, αν κερδίσει τελικά ο Νίκος Ανδρουλάκης. Ούτε και ο ίδιος επιδιώκει κάτι τέτοιο. Ο στόχος του είναι να κάνει το ΚΙΝ.ΑΛ. (το οποίο θα είναι κάπως πιο «ΠΑΣΟΚ», σύμφωνα με τα λεγόμενά του, αλλά δεν ξεκαθάρισε ακόμα με ποιον τρόπο) ένα σημερινό ευρωπαϊκό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Ούτε μεγάλα σχέδια ούτε ανατροπές, αλλά κυρίως επιστροφή σε μια κανονικότητα «του μέλλοντος και όχι του παρελθόντος», όπως υποστηρίζει ένας συνεργάτης του. Ο 42χρονος Νίκος Ανδρουλάκης άκουσε πολλές φορές από τους αντιπάλους του για την προεδρία του ΚΙΝ.ΑΛ. και κυρίως από τον 69χρονο Γιώργο Παπανδρέου ότι η ανανέωση δεν είναι μια ηλικιακή υπόθεση. Ο ίδιος απάντησε ότι η ανανέωση δεν είναι μόνο ηλικιακή υπόθεση, συμφωνώντας ότι πρέπει να έχει και πολιτικά χαρακτηριστικά, αλλά επιμένοντας ότι πρέπει να αναδειχθούν νέα στελέχη, κάτι που, όπως φαίνεται, σκοπεύει να κάνει αν κερδίσει. Το πρώτο σήμα θα δοθεί με τον ορισμό του βουλευτή που θα εκπροσωπεί το ΚΙΝ.ΑΛ. στο ελληνικό Κοινοβούλιο, αφού ο ίδιος ο Ανδρουλάκης θα είναι στην Ευρωβουλή και αυτό είναι ένα από τα στοιχεία που οι αντίπαλοί του ανέδειξαν ως αδυναμίες. Οι συνεργάτες του και ο ίδιος ανέφεραν ότι πρόκειται για κάτι που έχει συμβεί και συμβαίνει και σε άλλα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα. Ο Γιώργος Παπανδρέου δέχτηκε παροτρύνσεις από κάποιους βουλευτές να αποσυρθεί από τον δεύτερο γύρο και να αναγνωρίσει τον Νίκο Ανδρουλάκη ως νικητή, αλλά αρνήθηκε. Αντίθετος με αυτό όμως ήταν και ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος θεώρησε ότι κάτι τέτοιο θα υποβάθμιζε τη δημοκρατική διαδικασία και θα υποτιμούσε τη νίκη του. Ο πρώην πρωθυπουργός, πάντως, πηγαίνει στον δεύτερο γύρο με πολύ πιο επιθετική καμπάνια, προβαίνοντας ακόμα και σε προσωπικές επιθέσεις εναντίον του αντιπάλου του, ακολουθώντας μια κλασική επικοινωνιακή τακτική που λέει ότι ο δεύτερος που πάει για να χάσει έχει ελπίδες μόνο αν προκαλέσει, ενώ ο πρώτος δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα πέρα από το να αποφύγει τα λάθη. Στο πλαίσιο αυτής της τακτικής ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από το 2004 ως το 2012 και πρωθυπουργός από το 2009 ως το 2011 κατηγόρησε τον Νίκο Ανδρουλάκη ότι ως γραμματέας του ΠΑΣΟΚ από το 2013 ως το 2015 ευθύνεται για τη νομή της εξουσίας με τη Νέα Δημοκρατία του Αντώνη Σαμαρά. Ο ίδιος το διέψευσε εντόνως. Επικαλέστηκε ομιλίες του εκείνης της περιόδου που υπάρχουν σε βίντεο και με τις οποίες τα είχε καταγγείλει όλα αυτά, ενώ είχε ζητήσει να μην είναι στα όργανα του κόμματος όποιος είχε κυβερνητική θέση, κάτι που είχε ενοχλήσει τότε τον Ευάγγελο Βενιζέλο, καθώς έπληττε συνεργάτες του. Βουλευτής που στηρίζει τον Νίκο Ανδρουλάκη επισήμανε ότι ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν εκείνος που τηλεφώνησε τότε στον Αντώνη Σαμαρά και παρέδωσε την εξουσία που του είχαν δώσει οι ψηφοφόροι τους και αυτό είναι κάτι που όλοι γνωρίζουν, αλλά «ο Ανδρουλάκης δεν θα βγει να κατηγορήσει ποτέ κανέναν, γιατί έχει αποφασίσει να μην ακολουθήσει αυτή την τακτική». Το πολιτικό παιχνίδι στο ΚΙΝ.ΑΛ. έχει αγριέψει τις τελευταίες μέρες και το χαρακτηριστικό αυτής της εβδομάδας ήταν τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, ενώ ανησυχία, λόγω του ενδιαφέροντος που προκάλεσε η διαδικασία, υπάρχει στη Νέα Δημοκρατία και, κυρίως, στον ΣΥΡΙΖΑ που φοβάται μη χάσει τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ. Η ανάδειξη του νέου προέδρου του ΚΙΝ.ΑΛ. αναμένεται να ενισχύσει τον ανταγωνισμό των κομμάτων, ειδικά όσον αφορά τη διεκδίκηση του κεντρώου χώρου, αλλά και να δημιουργήσει νέα κινητικότητα –μικρή ή μεγάλη, θα δείξει– στην κεντροαριστερά.

ΛΑΜΠΡΙΝH ΡOΡΗ Οι εκλογές του ΚΙΝ.ΑΛ., η υψηλή συμμετοχή και το δίδυμο του δεύτερου γύρου α π ό τ ο ν γ ι ά ν ν η π α ν τα ζ ό π ουλο

Ο πρώην πρωθυπουργός, πάντως, πηγαίνει στον δεύτερο γύρο με πολύ πιο επιθετική καμπάνια, προβαίνοντας ακόμα και σε προσωπικές επιθέσεις εναντίον του αντιπάλου του, ακολουθώντας μια κλασική επικοινωνιακή τακτική που λέει ότι ο δεύτερος που πάει για να χάσει έχει ελπίδες μόνο αν προκαλέσει, ενώ ο πρώτος δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα πέρα από το να αποφύγει τα λάθη.

Μιλά στη LiFO η επίκουρη καθηγήτρια Πολιτικής Ανάλυσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Λαμπρινή Ρόρη. Τι σηματοδοτεί το υψηλό ποσοστό της συμμετοχής στις εκλογές του ΚΙΝ.ΑΛ.; Μπορεί να έχουμε πολιτικές ανατροπές; Η μεγάλη συμμετοχή στις εσωκομματικές εκλογές ενός κόμματος που δεν βρίσκεται σε τροχιά εξουσίας, άρα δεν έχει τη δυνατότητα να ικανοποιεί επιλεκτικά κίνητρα ψηφοφόρων –πελατειακά, συντεχνιακά, προσωπικά και άλλα–, με τις αντιξοότητες που συνεπάγεται η πανδημική συγκυρία, είναι φαινομενικά παράδοξη. Προφανείς απαντήσεις όπως η νοσταλγική μνήμη, η συγκίνηση από τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά και η κινητοποίηση του κομματικού μηχανισμού, που δεν είναι εσφαλμένες, δεν επαρκούν για να ερμηνεύσουν το μέγεθος της συμμετοχής. Η αθρόα προσέλευση στις κάλπες του ΚΙΝ.ΑΛ. μάς πληροφορεί για δύο πράγματα. Πρώτον, για τον χαρακτήρα της πολιτικοποίησης της κεντροαριστεράς: ο κόσμος της έχει εμπεδώσει τη συναπόφαση στην εκλογή αρχηγού, επιθυμεί και τιμά τη συμμετοχή στην κορυφαία αυτή εσωκομματική διαδικασία. Πρόκειται για ένα δημοκρατικό κεκτημένο που δεν είναι αμελητέο, εφόσον δεν είναι δεδομένο για όλα τα κόμματα με κοινοβουλευτική παρουσία. Το γεγονός ότι το ΚΙΝ.ΑΛ. δεν είναι σε τροχιά εξουσίας, όπως συνέβαινε στην τελευταία ανοιχτή εσωκομματική εκλογή της ΝΔ, δίνει προστιθέμενη αξία σε αυτή την ενεργή συμμετοχή. Δεύτερο, μας ενημερώνει για ένα λανθάνον αίτημα του ευρύτερου κεντροαριστερού ακροατηρίου. Από το 2012 και μετά, το ΠΑΣΟΚ υπέστη σταδιακά εκλογική αιμορραγία, χάνοντας ψηφοφόρους και προς τα αριστερά και προς τα δεξιά του. Σήμερα, σχεδόν δέκα χρόνια μετά τον εκλογικό σεισμό, υπάρχει ένα αίτημα αφενός για «σοβαρή αντιπολίτευση» που δεν ικανοποιείται από τον ΣΥΡΙΖΑ, αφετέρου για καλύτερη πολιτική εκπροσώπηση σε σειρά ζητημάτων στα οποία η παρούσα κυβέρνηση είτε έχει απογοητεύσει είτε δεν έχει απαντήσει πειστικά. Μέρος της συμμετοχής της περασμένης Κυριακής ερμηνεύεται μέσω αυτών των αιτημάτων. Το δίδυμο του δεύτερου γύρου πώς το κρίνετε; Ποιες τάσεις θα αντιπαρατεθούν; Και τι δείχνει η νίκη του Ν. Ανδρουλάκη; Η νίκη του Ανδρουλάκη αναδεικνύει αφενός τη δική του οργανωτική ικανότητα, χάρη στην οποία κατάφερε να διεισδύσει στον κομματικό μηχανισμό και να προσεταιριστεί περιφερειακά στελέχη μεσαίου βεληνεκούς που του έδωσαν το προβάδισμα στη διευρυμένη κομματική βάση· αφετέρου, το αίτημα του κεντροαριστερού ακροατηρίου για ταυτόχρονη αυτονομία και ανανέωση. Συμπαθούντες και μέλη του κόμματος προέκριναν πρωτίστως έναν υποψήφιο κομματικό μεν, άφθαρτο δε, στο πρόσωπο του οποίου βλέπουν τη δυνατότητα εκλογικής διεύρυνσης του χώρου. Αν και ο Γιώργος Παπανδρέου έχει αναμφίβολα πιο σαφές στίγμα –τον συμβολισμό του ονόματος, κυβερνητική εμπειρία και μια εδραιωμένη προοδευτική ταυτότητα–, το σαφές προβάδισμα που έδωσε το εκλογικό σώμα της 5ης Δεκεμβρίου στον Νίκο Ανδρουλάκη δείχνει ότι δεν προτίθεται ούτε να «σώσει τα κομματικά έπιπλα», δείχνοντας μια νοσταλγική διάθεση, ούτε να ρίξει γέφυρες για συμμαχίες στα αριστερά και στα δεξιά του κόμματος, ενώ φοβάται πιθανές διασπαστικές κινήσεις που πηγάζουν από τους ναρκισσισμούς των ελασσόνων διαφορών.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

9.12.21 – lifo

11

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

Η πολιτική σφαίρα και η άλλη κοινωνία Η εκλογή προέδρου στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. και το ζωηρό ενδιαφέρον που γέννησε.

α π ό τον ν ικόλα σ εβα σ τά κη

talkofthetown

Π

12 lifo – 9.12.21

αρασυρόμαστε συχνά από το πολιτικό ημερολόγιο, από τις περιπέτειες της δημοκρατίας των κομμάτων κι από τα εσωτερικά δράματα και τις εξελίξεις της πολιτικής-κομματικής σφαίρας. Γιατί; Μα γιατί είμαστε insiders, άνθρωποι που κινούμαστε μέσα στην περίμετρο, με γνώση προσώπων και ιστοριών που ανάγονται στο παρελθόν. Και, ως ένα σημείο, αυτό είναι καλό. Γιατί η ιδέα που καλλιεργήθηκε τις δυο τελευταίες δεκαετίες σε πολλές χώρες ότι επειδή τα κόμματα είναι βαριά και παραδοσιακά πρέπει να στραφούμε σε κινήματα, μη κυβερνητικές οργανώσεις ή λαμπερές και εκκεντρικές περσόνες ήταν μια βιαστική και επιπόλαιη ανάγνωση των εξελίξεων. Όπως είναι μεγάλο λάθος η στάση κάποιων που βλέπουν αφ’ υψηλού τα κομματικά πάθη, σαν να αφορούν απλώς μια κοινωνία γέρων ή «νεόγερων» ξεγραμμένων από την Ιστορία. Η αλήθεια είναι πως η πολιτική και κομματική περίμετρος έχει πάντα μεγάλη σημασία. Ακόμα και εξασθενημένη ή λιγότερο ηχηρή από άλλες εποχές. Το βλέπουμε αυτές τις μέρες με την εκλογή προέδρου στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. και το ζωηρό ενδιαφέρον που γέννησε – έστω και με την ανάγκη κάποιων τρίτων να λοιδορήσουν ή να σνομπάρουν με νότες περιφρόνησης. Αν όμως η ζώνη των κομματικών παθών και η εσωτερική γνώση γι’ αυτά μετράει, δεν είναι παρά μία όψη: μια σημαντική πλευρά, μια γωνία λήψης, ένα πλάνο μεταξύ άλλων πλάνων. Αν το δούμε ως μονοπλάνο που σκεπάζει όλο τον πλούτο της κοινωνικής πραγματικότητας, αυτή η «μυητική» γνώση μπορεί να μετατραπεί σε τύφλωση και άγνοια. Αν πιστέψουμε, ας πούμε, ότι τα πάντα παίζονται σε εκείνα τα σύνολα ανθρώπων που αναγνωρίζονται σε κομματικές φυσιογνωμίες, σύμβολα και παραταξιακές συγκινήσεις, θα έχουμε χάσει ένα μεγάλο κομμάτι της πραγματικότητας. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε πιο ακριβείς χαρτογραφήσεις των κοινωνικών κόσμων που μεταμορφώνονται μέσα στα χρόνια. Στην πολιτική δεν αρκεί η οργάνωση ανθεκτικών μηχανισμών και αποτελεσματικών επιτελείων, πράγματα που φυσικά είναι απαραίτητα για όσους «κάνουν» πολιτική και όχι για τους πολιτικούς φιλοσόφους. Η πολιτική γνώση δεν μπορεί όμως να στηρίζεται σε μεταφερόμενα λεξιλόγια ή συναισθήματα τριάντα και πενήντα χρόνων πίσω. Οι διάφορες κρίσεις από το 2008 και μετά, αλλεπάλληλα κύματα με διαφορετική ένταση και σημεία εκδήλωσης, επηρέασαν τα κοινωνικά συναισθήματα αλλά και τη σύσταση της ελληνικής κοινωνίας. Το βασικό παραπροϊόν των τελευταίων δεκαετιών είναι όμως ένα: το ρήγμα εμπιστοσύνης, δηλαδή η οριζόντια αύξηση όσων έχουν πειστεί πως τα κόμματα, η επίσημη δημοκρατία, οι μηχανισμοί, οι ελίτ, είναι εχθρικά πράγματα για τον «λαό» και για τους ίδιους ως άτομα. Προφανώς, η ανανέωση των κομμάτων και γεγονότα που συμβολίζουν τη μαζική συμμετοχή στην πολιτική εμπειρία είναι ένας τρόπος να μετριαστεί κάπως αυτό το ρήγμα. Γι’ αυτό και ό,τι συμβαίνει τώρα στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. δεν είναι μικρό πράγμα – αν δούμε μάλιστα τι κλονισμοί συντελέστηκαν μετά το 2011 στο βασικό μεταπολιτευτικό κόμμα. Όμως μια κομματική αναζωογόνηση δεν αρκεί. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν δύο κοινωνίες, που η καθεμιά είναι επίσης χωρισμένη σε επιμέρους φυλές. Ας πούμε όμως πως η πρώτη κοινωνία περιέχει όσους και όσες αναγνωρίζονται στα κόμματα, στις διαδικασίες, σε «ουρές» εκλογικές και γεγονότα της εθνικής πολιτικής ιστορίας. Είναι μια κοινωνία πιο ηλικιωμένη, κοινωνία πολλών

αναμνήσεων και λογαριασμών που εξοφλούνται ή παραμένουν σε εκκρεμότητα και παράγουν συναίσθημα. Είναι, τέλος, μια κοινωνία όπου η πολιτική διαίρεση, τα αντιδεξιά, αντισύριζα κ.λπ. πάθη εξακολουθούν να έχουν νόημα. Τα άτομα που μετέχουν σε αυτήν τη μεσήλικη πολιτική κοινωνία ψάχνουν ακόμα τα debates μεταξύ υποψηφίων και παύουν να διαβάζουν οτιδήποτε προσβάλλει, βρίζει ή στιγματίζει τους «δικούς τους». Η δεύτερη κοινωνία είναι φυλές δίχως κάποιον κώδικα ενότητας ή άτομα που ζουν χωρίς σοβαρή επαφή με τις κομματικές ιστορίες και τις πολιτικές μηχανές. Έχουν μια περιστασιακή ή τυχαία σύνδεση με την άλλη κοινωνία, μέσω γονέων, συγγενών ή τρίτων. Είναι σε μεγάλο βαθμό πιο νέοι, δεν διαβάζουν τα εσωτερικά δράματα της πολιτικής σφαίρας και δεν ιεραρχούν το θέμα της διακυβέρνησης ως σημαντικό. Επιμένουν περισσότερο σε άλλες αξίες ή κώδικες ζωής, στη διασκέδαση, στην ευζωία, στις οικογενειακές χαρές, στην εκμετάλλευση των όποιων περιθωρίων για μια καλύτερη ζωή. Η δική τους «καλύτερη ζωή» δεν περνάει μέσα από την πολιτική προσφορά, αλλά συνδέεται με ατομικές τύχες, μικρές διαπραγματεύσεις της καθημερινότητας, ευκαιρίες οικογενειακές ή επαγγελματικές τρύπες. Θα έλεγε κανείς πως έχουμε λοιπόν μια κοινωνία που ενδιαφέρεται/ παθιάζεται για την εξουσία και την κατανομή της και μια άλλη που δεν πιστεύει πως η όποια κυβέρνηση ή αντιπολίτευση θα της λύσει τα προβλήματα ή θα ξορκίσει τους δαίμονες που την απειλούν σε προσωπικό επίπεδο. Το θέμα είναι ότι η κομματική ζωή επικοινωνεί μόνο με τα μέλη της πρώτης κοινωνίας: με όσους απαντούν στα τηλεφωνικά γκάλοπ, με όσους συμπληρώνουν ερωτηματολόγια σε έρευνες, παθιάζονται για υποψηφίους, απογοητεύονται ή απολαμβάνουν με φίλους και αντιπάλους μέσα στη φούσκα της πολιτικής μνήμης. Αυτή είναι ακόμα η μεταπολιτευτική μήτρα, από την οποία βγήκε και ο Νίκος Ανδρουλάκης ως στέλεχος με διαδρομή συγκεκριμένη. Το ερώτημα είναι επομένως τι θα γίνει με τη δεύτερη κοινωνία. Αν θα αποδεχτούμε την ουσιαστική απόσχισή της από την άλλη συλλογικότητα, αν θα προσυπογράψουμε την πολιτική της ασημαντότητα. Νομίζω πως αυτή η παραδοχή θα ήταν ολέθρια για κάθε δημοκράτη. Όχι μόνο για λόγους ηθικής αλλά και για δημογραφικούς και πολιτισμικούς λόγους: η δεύτερη κοινωνία είναι αυτή που οι άνθρωποί της έρχονται «μετά τη Μεταπολίτευση», και χρονολογικά αλλά και βιωματικά. Είναι οι άνθρωποι που θα εργάζονται στην Ελλάδα του 2030, ενώ ένα σημαντικό μέρος της πρώτης κοινωνίας θα έχει αποχωρήσει από το προσκήνιο. Έχω την εντύπωση πως οι αλλαγές στα κόμματα –και μάλιστα σε χώρους που διεκδικούν μια σύγχρονη σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα– δεν μπορεί να προχωρήσουν χωρίς χαρτογράφηση αυτής της άλλης χώρας, που περιλαμβάνει όμως εκατομμύρια ανθρώπους. Παράλληλα με την παραταξιακή ενδυνάμωση ή με τους συσχετισμούς κομματικής ισχύος, υπάρχουν εδάφη της δημοκρατίας που δεν έχουν ακόμα αναγνωριστεί και περιγραφεί επαρκώς. Αυτά τα εδάφη παραμένουν εξωτικά για τους πολίτες και τους επαγγελματίες της μεταπολιτευτικής πολιτικής κουλτούρας, η οποία εξακολουθεί να καθοδηγεί τα λεξιλόγια και τη φαντασία αυτών που στέκονται στις ουρές κάποιας κάλπης.

Ό,τι συμβαίνει τώρα στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ. ΑΛ. δεν είναι μικρό πράγμα – αν δούμε μάλιστα τι κλονισμοί συντελέστηκαν μετά το 2011 στο βασικό μεταπολιτευτικό κόμμα.

9.12.21 – lifo

13

α πό τον δ η μ ήτρη π. σ ω τη ρόπουλο

Η κυρίαρχη εικόνα που έχει μείνει στην ιστορική μας συνείδηση από εκείνα τα γεγονότα είναι περίπου εκείνη μιας τρομακτικής ατμόσφαιρας, που αποτυπώνεται στον γνωστό πίνακα που φιλοτέχνησε ο Γάλλος ζωγράφος Ευγ. Ντελακρουά λίγο μετά την αιματηρή έξοδο.

Ο Δ.Π. Σωτηρόπουλος είναι καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και γραμματέας σύνταξης της «Νέας

talkofthetown

Εστίας»

14 lifo – 9.12.21

ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΟΜΗΡΟΣ

SHORTCUT

Από χριστιανός ραγιάς, Έλληνας πολίτης

Μια ακόμα οικογενειακή τραγωδία

Το ιστορικό αποτύπωμα της Ελληνικής Επανάστασης.

Α

ν διαβαστεί αποκλειστικά με μια κυνική ματιά, η Ελληνική Eπανάσταση του 1821 μπορεί εύκολα να ερμηνευτεί ως το προϊόν μιας δράκας ιδιοτελών, πονηρών, στερούμενων κάθε ιδεολογικής συνείδησης πρώην Οθωμανών υποτελών, οι οποίοι, αν ηγήθηκαν του ξεσηκωμού, ήταν μόνο από καθαρό προσωπικό και μικροπρεπές συμφέρον. Οι πηγές και τα απομνημονεύματα της εποχής βρίθουν άλλωστε από τέτοια περιστατικά και μικροϊστορίες, που αποκαλύπτουν μια διόλου ηρωική και γοητευτική πλευρά των πρωταγωνιστών του ‘21. Μην έχοντας ουσιαστικά ποτέ αποτινάξει την κουλτούρα του ραγιά, μετά από τόσους αιώνες τουρκικής κατάκτησης, κοτζαμπάσηδες, καπεταναίοι, πρόκριτοι, Σουλιώτες, Αλβανοί και απλοί χριστιανοί χωρικοί συνέχιζαν, υποτίθεται, και μέσα στην Επανάσταση να λειτουργούν με τους όρους του ραγιαδισμού: με χαμέρπεια ή και εγκατάλειψη του Αγώνα όταν εξαντλούνταν οι πόροι της κεντρικής διοίκησης και δεν είχαν να πληρωθούν, ενίοτε κάνοντας «καπάκια» (συμφωνίες) με τον εχθρό, και πάντως με αδιαφορία για το κοινό συμφέρον, εφόσον προέτασσαν το τοπικιστικό ή της μικρής ομάδας με την οποία και μόνο ταυτίζονταν. Εν τέλει, με ένα τέτοιο στραβό υλικό, ενός κατακερματισμένου πληθυσμού που δεν συνιστούσε καν κοινωνία, οι εμφύλιοι και η εν γένει υπονόμευση ενός εθνικού στόχου –που ήταν ένα ανεξάρτητο, δημοκρατικό κράτος– δεν θα οδηγούσε παρά στην καταστροφή χωρίς τη σωτήρια επέμβαση των ξένων δυνάμεων. Το ερμηνευτικό αυτό σχήμα που επανέρχεται ανά περιόδους στις ιστορικές αφηγήσεις της Ελληνικής Επανάστασης συνιστά με έναν τρόπο την αντιστροφή του παλαιότερου ρομαντικού αφηγήματος της επίσημης σχολικής κατήχησης, που έκανε λόγο για «ήρωες που είχαν ξεσηκωθεί όλοι μαζί σαν μια γροθιά, στο όνομα της εθνικής ιδέας, η οποία έκαιγε ανέκαθεν στα σωθικά τους». Είναι αναμφισβήτητο ότι αμφότερα, ο ηρωισμός και η ιδιοτέλεια, ήταν παρόντα στα επαναστατικά υποκείμενα, όπως σε κάθε τέτοιο ιστορικό γεγονός που αλλάζει συθέμελα τη ζωή των ανθρώπων και τους οδηγεί σε μια εντελώς νέα κατάσταση, δηλαδή σε έναν ολότελα διαφορετικό κόσμο από εκείνον που ζούσαν και γνώριζαν από πάντα. Μια διαδικασία που βγάζει στην επιφάνεια ταυτόχρονα όλους τους εαυτούς μας: και τον άγιο και το κάθαρμα. Κι όμως, μέσα από μια τέτοια αντιφατική και επώδυνη διαδικασία είναι που γεννιούνται συνήθως οι νέοι Εαυτοί. Και πράγματι, μέσα από το καμίνι της Επανάστασης, που ήταν και ουσιαστικά μια επανάσταση στον τρόπο που οι άνθρωποι καταλάβαιναν την πολιτισμική αλλά και την πολιτική τους ταυτότητα, είναι που γεννήθηκε ο Έλληνας πολίτης – και που μάλιστα αυτός ο πολίτης ένιωσε για πρώτη φορά ότι πράγματι αποτελούσε και τμήμα του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Είναι διάφορες και διαφορετικές οι στιγμές μέσα στην Επανάσταση που θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι αποτέλεσαν τους κρίσιμους αναβαθμούς αυτής της ούτως ή άλλως σταδιακής και περίπλοκης διαδικασίας μεταμόρφωσης των επαναστατών. Μια τέτοια ήταν, ας πούμε, η τελευταία περίοδος της προετοιμασίας για επανάσταση από τη Φιλική Εταιρεία, όπως επίσης η ψήφιση του Α’ Συντάγματος του Αγώνα στην Επίδαυρο, που αποτελεί και μια πολύ φορτισμένη στιγμή για όλους τους συγκεντρωμένους «παραστάτες», κοτζαμπάσηδες, οπλαρχηγούς και εξευρωπαϊσμένους Έλληνες, μετά από αιώνες τυρρανίας, όπως και μία από τις λίγες στιγμές που επικρατεί η εθνική ομοψυχία. Όμως, όλα τα προηγούμενα αφορούν κατά βάση τις ηγετικές ομάδες που προετοιμάζουν και πρωτοπορούν στον Αγώνα. Υπάρχει μια άλλη στιγμή στη διάρκεια του πολέμου, που αυτή η μεταμόρφωση μοιάζει να επηρεάζει και τους απλούς, ανώνυμους ανθρώπους, οι οποίοι γενικώς δεν έχουν αφήσει τεκμήρια της στάσης τους. Και αυτή είναι η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου, το 1825-6, από τις πιο μεγαλειώδεις και καταλυτικές στιγμές σε αυτή την πορεία μετατροπής των χριστιανών ραγιάδων σε Έλληνες πολίτες. Η κυρίαρχη εικόνα που έχει μείνει στην ιστορική μας συνείδηση από εκείνα τα γεγονότα είναι περίπου εκείνη μιας τρομακτικής ατμόσφαιρας, που αποτυπώνεται στον γνωστό πίνακα που φιλοτέχνησε ο Γάλλος ζωγράφος Ευγ. Ντελακρουά λίγο μετά την αιματηρή έξοδο: μιας ρακένδυτης κόρης να περπατάει πάνω σε ερείπια και πτώματα. Όπως σημειώνει, ωστόσο, ο τότε 30χρονος Κασομούλης στα Ενθυμήματα στρατιωτικά, η εικόνα που αντικρίζει στο υπό πολιορκία Μεσολόγγι, όταν φθάνει εκεί τον Ιούλιο του 1825, είναι εντελώς αναπάντεχη: «...πατήσας εις το έδαφος, με εφάνη ότι εμβήκα εις μίαν πανήγυριν. Ενώ ακαταπαύστως εξακολουθούσεν ο πόλεμος εις τους προμαχώνας, πλήθος στρατιωτών και πολιτών, με όλην την αδιαφορίαν, ωσάν να ευρίσκοντο εις πανήγυριν, έτρεξαν να μας ιδούν, φέροντες τα όπλα των μόνον μαζί των. […] τα βόλια έπιπταν ωσάν χάλαζα, και το επίπεδον ήτο σκεπασμένον από αυτά· αι πτωχαί και τα μικρά παιδιά τα εμάζωναν, με κίνδυνον, και τα έδιδαν εις την Επιτροπήν. Πλην κανέναν από όσους απαντούσα δεν έβλεπα να σκύπτει από τον σφυριγμόν των· μόνο εγώ έσκυπτα, διότι θαρρούσα όλα θα με σκοτώσουν» (από τη νέα έκδοση των απομνημονευμάτων του Με το σπαθί εις το χέρι και με το ντουφέκι. Στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, σε επιμέλεια και σχολιασμό του Αλέξη Πολίτη, που αποτελεί και έμπνευση για το άρθρο αυτό, εκδ. ΠΕΚ 2021). Η πολιορκία θα κρατούσε περίπτου έναν χρόνο και στη διάρκειά της θα γίνονταν στους πολιορκημένους πάμπολλες προτάσεις να παραδοθούν, τόσο από τον Κιουταχή όσο και κατόπιν από τον Ιμπραήμ. Και ορισμένες δεν ήταν διόλου ταπεινωτικές για τους έγκλειστους του Μεσολογγίου (οι μισοί εκ των οποίων ήταν γυναικόπαιδα), που μαστίζονταν επί τόσους μήνες από τον θάνατο, την πείνα και τις αρρώστιες, χωρίς μάλιστα να διαφαίνεται βοήθεια από πουθενά. Αυτό που επικρατούσε ωστόσο μέσα από τα τείχη δεν ήταν η απελπισία ούτε η ηττοπάθεια. Κυρίως, επικρατούσε το συλλογικό πνεύμα και η βαθιά πεποίθηση ότι η μοίρα του έθνους παιζόταν ακριβώς σε εκείνα τα χώματα και ότι αυτή η μοίρα ήταν κοινή για όλους. Αν χανόταν το Μεσολόγγι, χανόταν και όλη η Επανάσταση. Έτσι, κανείς από τους καπεταναίους δεν διανοούνταν να εγκαταλείψει τις θέσεις του, ακόμη κι αν δεν καταγόταν από την περιοχή, ακόμη κι αν είχαν πλέον τελειώσει τα χρήματα για τις μισθοδοσίες των στρατευμάτων. Την ίδια ώρα, μέσα στην πόλη γινόταν μια τεράστια προσπάθεια να συνεχίζεται η ζωή σαν ένα μεγάλο πανηγύρι εθνικής ανάτασης, αν και τώρα πλέον με βαθιά συνείδηση ότι οι πολιορκημένοι, οι απλοί αυτοί χωρικοί και ποιμένες, ήταν οι φορείς μιας ιστορικής αποστολής. Μέχρι και εφημερίδα εκδιδόταν καθ’ όλο το διάστημα αυτό από τον Ελβετό φιλέλληνα Ιωάννη-Ιάκωβο Μάγερ, τα περίφημα «Ελληνικά Χρονικά», που έδινε σε αυτήν τη συνείδηση σχήμα και λόγο για να ακουστεί παντού. Τι είναι αυτό που οδηγεί τους ανθρώπους να αλλάζουν στο μεδούλι τους, αν όχι τέτοιες συνταρακτικές συλλογικές εμπειρίες; Σε αυτήν ειδικά την περίπτωση, έθετε τις βάσεις για τη σταδιακή μετατροπή ενός παραδοσιακού κοινοτιστικού κόσμου σε μια σύγχρονη εθνική κοινωνία. Και αν κάτι πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι όλο αυτό συνέβαινε σε μια διονυσιακή ατμόσφαιρα χαράς και αυτοπεποίθησης, και όχι μέσα από μια θυσιαστική διαδικασία τραύματος και καταστροφολαγνείας που συχνά προβάλλονται ως τα βασικά χαρακτηριστικά της εθνικής μας ψυχής.

Τα κλειστά κυκλώματα πόνου της διπλανής πολυκατοικίας ή της διπλανής πόρτας.

απ ό τον δημήτρη πολιτάκη

«Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, κάθε δυστυχισμένη οικογένεια όμως είναι δυστυχισμένη με τον δικό της τρόπο» (φοβού τους κοσμοκαλόγερους και τα αποφθέγματά τους: ο Τολστόι είχε πει επίσης ότι «οι γυναίκες είναι τόσο κακές εκ φύσεως που η διαφορά μεταξύ μιας καλής και μιας κακιάς γυναίκας μόλις και μετά βίας υπάρχει»).

Ο

ικογενειακή τραγωδία»… Είναι τόσο συνηθισμένη και τόσο διαχρονική αυτή η επικεφαλίδα στους τίτλους της επικαιρότητας, που είναι σαν να αποτελεί ξεχωριστό είδος, ξεχωριστό ενημερωτικό τομέα ανεξάρτητο από τις κοινωνικές ή τις αστυνομικές ειδήσεις, είτε πρόκειται για ατύχημα είτε για έγκλημα, είτε για αυτοκτονία, είτε για κάποιο φριχτό συνδυασμό των δύο τελευταίων, που επίσης θα μπορούσε να αποτελεί αυτόνομη κατηγορία. Στην περίπτωση του χθεσινού, πολλαπλώς συνταρακτικού και βαθύτατα θλιβερού περιστατικού στο Νέο Ηράκλειο, θα μπορούσε να κάνει λόγο κανείς ακόμα και για ευθανασία, αν οι συγκεχυμένες ακόμα πληροφορίες για τον θάνατο των δύο νεαρών αδελφιών (που «αντιμετώπιζαν ψυχολογικά προβλήματα, αλλά δεν φαίνεται να ήταν τοξικοεξαρτημένοι») λένε την αλήθεια και αν δεν συνέβη κάτι ακόμα ειδεχθέστερο μέσα στο κλειστό κύκλωμα πόνου που μοιάζει να αποτελούσε αυτή η παραδοσιακή μικροαστική οικογενειακή διπλο/τριπλοκατοικία, όπου διέμεναν μαζί με τον πατέρα και τον άλλο αδελφό τους. Η μητέρα είχε πεθάνει πρόσφατα, απώλεια που, επίσης σύμφωνα με το ρεπορτάζ (και τις μαρτυρίες των αιωνίως ανύποπτων και έκπληκτων γειτόνων), αποτέλεσε ίσως το προοίμιο της τραγωδίας. Οι συνθήκες παραμένουν αδιευκρίνιστες και οι ανατροπές στην υπόθεση μοιάζουν πιθανές, ειδικά από τη στιγμή που το μόνο εύρημα είναι τα δύο λακωνικά σημειώματα αυτοκτονίας που βρέθηκαν και μοιάζουν με υπεύθυνες δηλώσεις του ν.105 για πάσα χρήση. Δεν πρόκειται όμως για αστυνομικό μυστήριο, ούτε καν για κοινωνικό δράμα, δεν πρόκειται για μυθοπλασία, ούτε για true crime σπαζοκεφαλιά, αλλά για ζοφερή πραγματικότητα που συμβαίνει τακτικά δίπλα μας σε εβδομαδιαίες ή ακόμα και σε καθημερινές συνέχειες. Και μόνο ο συνδυασμός πανδημίας και επαγγελματικής επισφάλειας έχει στείλει πολύ κόσμο στην άκρη της αβύσσου, πέρα από τα δράματα και τις παθολογίες που έτσι κι αλλιώς ταλανίζουν τόσες οικογένειες. Χθες πήρε νέα τροπή και η οικογενειακή τραγωδία (ή ομαδική σφαγή) που συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα στο μακρινό Βραδεμβούργο, καθώς βρέθηκε στον τόπο της φρίκης επιστολή του 40χρονου πατέρα, στην οποία εκδήλωνε τον φόβο του πως ο ίδιος και η σύζυγός του επρόκειτο να συλληφθούν για την πλαστογράφηση πιστοποιητικού εμβολιασμού της δεύτερης, την οποία ανακάλυψε ο εργοδότης της, και πως αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα μπορούσε να τους αφαιρεθεί η επιμέλεια των τριών ανήλικων παιδιών τους. Σύμφωνα με τις γερμανικές αρχές, το πιο πιθανό είναι ότι ο άνδρας αυτοκτόνησε, αφού πρώτα «πήρε μαζί του» τη γυναίκα και τα παιδιά. Ένα από τα πιο ισχυρά και πασπαρτού κλισέ είναι η φράση που ανοίγει την Άννα Καρένινα του Λέοντος Τολστόι: «Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, κάθε δυστυχισμένη οικογένεια όμως είναι δυστυχισμένη με τον δικό της τρόπο» (φοβού τους κοσμοκαλόγερους και τα αποφθέγματά τους: ο Τολστόι είχε πει επίσης ότι «οι γυναίκες είναι τόσο κακές εκ φύσεως, που η διαφορά μεταξύ μιας καλής και μιας κακιάς γυναίκας μόλις και μετά βίας υπάρχει»). Όμως ακόμα και μια φαινομενικά ευτυχισμένη οικογένεια μπορεί να είναι δυστυχισμένη με τον δικό της τρόπο. Η οικογένεια είναι ένα μυστήριο και ερμητικό σύμπαν που ρέπει προς τη φθορά και προς την τραγωδία, ακόμα κι όταν υπάρχουν καλές συνθήκες και προθέσεις, πόσο μάλλον όταν χάνονται τα λογικά, καίγονται οι συνδέσεις και όλα τριγύρω μοιάζουν να καταρρέουν.

9.12.21 – lifo

15

FOOTNOTES

NO FILTER

Η «Λιλιπούπολη» δεν είναι για παιδιά

Ένας θαμώνας των βιβλιοθηκών μάς μυεί στην αργή σκέψη

Ξανακούγοντας την εμβληματική «παιδική» εκπομπή 45 (ή 44) χρόνια μετά, καταλαβαίνει κανείς πως πρόκειται για ένα τεχνικολόρ αριστούργημα.

α πό τη δ εσ ποι να τ ρ ιβ ολη

talkofthetown

Όσο πιο πολύ ακούω τη «Λιλιπουπόλη» ως ενήλικη, τόσο πιο πολύ καταλήγω πως δεν είναι «για παιδιά» – έτσι όπως έχουμε συνηθίσει τουλάχιστον να απευθυνόμαστε στα παιδιά σήμερα, περίπου σαν να είναι λοβοτομημένα.

16 lifo – 9.12.21

Τ

ι ήρθε πρώτο; Το μωρό ή η μουσική; Μερικές εβδομάδες αφότου γέννησα, συνειδητοποίησα ότι ο γιος μου ηρεμούσε μόνο όταν του τραγουδούσα και τον κουνούσα ρυθμικά κάτω από τον απορροφητήρα. Το πρόβλημα ήταν πως το μυαλό μου θύμιζε νάιλον με φούσκες, από αυτό που τυλίγουν τα εύθραυστα αντικείμενα, και το μόνο που θυμόμουν ήταν παλιά διαφημιστικά τζινγκλάκια. Όταν έψαχνα στο ΥouΤube, μου έβγαιναν τραγούδια που έμοιαζαν ενορχηστρωμένα από έναν μόνο άνθρωπο, με ένα κουταλάκι, δύο πιρούνια, μουσικό θέμα από παιδικό συνθεσάιζερ και στίχους από αλγοριθμικό εφιάλτη. Έβαλα και ξανάκουσα όλα τα τραγούδια της «Λιλιπούπολης». Αποφάσισα πολύ γρήγορα πως αυτά δεν είναι τραγούδια για παιδιά – κάποια ήταν μια βουτιά στη μελαγχολία. Το «Χρυσαλιφούρφουρο» μου θύμισε το «Κοπερτί» της Λένας Πλάτωνος, ένα πολύ σκληρό τραγούδι που μιλά για τη μοναξιά, αλλά σε παιδική έκδοση («Στα λαγκάδια της Λιλιπούπολης / βγαίνει ένα λουλουδάκι / που το λεν Χρυσαλιφούρφουρο / και μοιάζει με χρυσό τριανταφυλλάκι./ Φύσα, φύσα το Χρυσαλιφούρφουρο / φύσα το την άνοιξη να φέρεις / Κι αν πετάξει σαν φτερό και πούπουλο / κάποιος σ’ αγαπάει και δεν το ξέρεις»). Προφανώς, η ομοιότητα δεν είναι τυχαία, γράφτηκαν περίπου την ίδια εποχή από την ίδια στιχουργό, την υπέροχη Μαριανίνα Κριεζή. Εξάλλου, η δημιουργικότητα, η τρέλα αλλά και οι ενορχηστρώσεις πολλών τραγουδιών της «Λιλιπούπολης» θυμίζουν το «Σαμποτάζ» της Λένας Πλάτωνος που κυκλοφόρησε το 1981, γεγονός καθόλου παράλογο αν σκεφτεί κανείς ότι πολλοί από τους δημιουργούς ήταν οι ίδιοι και στα δύο εγχειρήματα (Λένα Πλάτωνος, Μαριανίνα Κριεζή και η Σαβίνα Γιαννάτου στα φωνητικά). Έψαξα πολύ να βρω πότε ακριβώς ξεκίνησε η «Λιλιπούπολη». Κανείς δεν ξέρει αν κλείνει τα 44 ή τα 45 χρόνια. Οι συντελεστές αναφέρουν πως ξεκίνησαν να δουλεύουν τον Δεκέμβρη του ’76, αλλά μάλλον η πρώτη εκπομπή βγήκε στον αέρα του Τρίτου Προγράμματος στις 19/12/1977. Η τελευταία μεταδόθηκε στις 22 Μαΐου του 1980, λίγους μήνες πριν γεννηθώ. Με τον αδελφό μου ακούγαμε τη «Λιλιπούπολη» σε επαναλήψεις ή σε κασέτες. Καθόμασταν στην κουζίνα του πατρικού μας σπιτιού με τα μπεζ πλακάκια, σε δύο σκαμπό, ένα άσπρο κι ένα καφέ. Για κάποιον λόγο θυμάμαι με κάθε λεπτομέρεια το κασετόφωνό μας, ένα ογκώδες τετράγωνο μαύρο και ασημένιο Philips. Το στρογγυλό κουμπί του ραδιοφώνου ήταν επίτηδες τραχύ στο άγγιγμα, για να μη γλιστρά το χέρι όταν άλλαζε συχνότητα. Τα επεισόδια της «Λιλιπούπολης» ήταν πολύ αστεία, αλλά μάλλον κι αυτά δεν ήταν ακριβώς παιδικά. Το αγαπημένο μου επεισόδιο ήταν αυτό με τον παπαγάλο και την Όφη-Σόφη. Ο παπαγάλος ήθελε να φάει σοκολατάκια και η Όφη-Σόφη δεν τον άφηνε γιατί προσπαθούσε να του μάθει καλούς τρόπους. Ταυτιζόμουν με τον παπαγάλο γιατί ήθελα μονίμως να φάω τα πάντα (50 σοκολατάκια με αμύγδαλο, ζάχαρη σε κύβους, ένα ολόκληρο σπιτάκι από τούρτα γενεθλίων – όλα αυτά είναι πραγματικά παραδείγματα όσων έχω φάει κατά καιρούς) και ποτέ δεν με άφηναν. Μου άρεσε το τραγούδι με το χοντρό μπιζέλι αλλά και η πρωτο-φεμινίστρια Χιονάτη που παντρευόταν τον πρίγκιπα του παραμυθιού, αλλά αυτός έβγαινε ψευδός, πομπώδης και σεξιστής και της έφερνε για δώρο γενεθλίων «το χγυσό τσεμπέρι, τη χγυσή ξεσκονίστρα και τη χγυσή κατσαρόλα», ενώ εκείνη τον αποκαλούσε «ο κηφήνας που παντρεύτηκα». Γνώριζα πως η Χιονάτη ήταν η Άννα Παναγιωτοπούλου, αλλά όχι ότι τον πρίγκιπα υποδυόταν ο Λευτέρης Βογιατζής. Δεν ήξερα τις πολιτικές πιέσεις που δεχόταν ο Χατζιδάκις να λογοκρίνει ή να αλλάξει την εκπομπή, αν και, ξανακούγοντας τώρα πια τα επεισόδια, καταλαβαίνω γιατί – πολλές σκηνές αγγίζουν την πολιτική σάτιρα. Πάνω απ’ όλα αυτά, όμως, ο κόσμος της «Λιλιπούπολης» είναι ένα ολοκληρωμένο τεχνικολόρ αριστούργημα. Ένα καράβι με χρυσά κουπιά που λέγεται «φίστικος» μοιράζει θαλασσινά φιστίκια και μια καφέ αρκούδα τρέχει φορτωμένη με έναν ξύλινο μπουφέ. Υπάρχουν πέντε τραγούδια που κινούνται αποκλειστικά γύρω από ένα και μοναδικό χρώμα, το άσπρο, το κίτρινο, το καφέ, το ροζ και το πράσινο. Όλα τα μουσικά είδη συνυπάρχουν, από την μπόσα νόβα (που συνοδεύει ένα ζευγάρι που οργιάζει, πασαλείβοντας ο ένας τον άλλον με μαρμελάδες και λουκούμια σε ένα ζαχαροπλαστείο) μέχρι το τσιφτετέλι που χορεύει «η ασιατική γρίπη που έρχεται από την Ανατολή». Όσο πιο πολύ ακούω τη «Λιλιπουπόλη» ως ενήλικη, τόσο πιο πολύ καταλήγω πως δεν είναι «για παιδιά» – έτσι όπως έχουμε συνηθίσει τουλάχιστον να απευθυνόμαστε στα παιδιά σήμερα, περίπου σαν να είναι λοβοτομημένα. Παραείναι οξυδερκής, περίπλοκη, φανταχτερή και αστεία, με τον ίδιο τρόπο που καμιά φορά τα καλύτερα δράματα είναι και αυτά που σε κάνουν να γελάς πικρά.

Με αφορμή το μυθιστόρημα «Φαρενάιτ 451». Η πολυτέλεια του να σκέφτεσαι.

απ ό τ η β ι β ι αν στ εργ ι ου

Στο «Φαρενάιτ 451» τα βιβλία καίγονται και η ανάγνωση είναι παρανομία. Και σκεφτόμουν πόσο έχουμε συνηθίσει να μην ξεβολευόμαστε, να πατάμε ένα unfriend, delete και block σε όποια άποψη διαφέρει απ’ τη δική μας αλλά και να απαιτούμε τη σιωπή απ’ αυτούς με τους οποίους διαφωνούμε.

Η Βίβιαν Στεργίου είναι συγγραφέας και νομικός.

Φ

όρτωσέ τους με ανώδυνα δεδομένα [...] στο τέλος θα νιώσουν “φωστήρες” με τόση πληροφορία». Εντόπισα αυτόν τον ύμνο της αργής σκέψης στο μυθιστόρημα Φαρενάιτ 451 του Ray Bradbury (εκδόσεις Άγρα). Και σκεφτόμουν ότι δεν σκεφτόμαστε, μεταξύ άλλων επειδή πρέπει να αντιδρούμε διαρκώς και να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα με τις φατσούλες ή να παράγουμε/καταναλώνουμε εικόνες. Λέει αλλού: «Και πολιτικά; Μονόστηλα, δύο φράσεις, ένας τίτλος! Κι έτσι, μέσα σε αυτή την παραζάλη, τα πάντα χάνονται! Βάλε το κεφάλι ενός ανθρώπου να γυρνάει τόσο γρήγορα μέσα σε αυτήν τη δίνη που τροφοδοτείται ανεξάντλητα [...] και θα δεις τότε πώς [...] αποδιώχνει όλες τις αχρείαστες χρονοβόρες σκέψεις!». Η αληθινή σκέψη είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Θέλει να κάνεις ατμόσφαιρα, σημειώσεις και υπογραμμίσεις, να στοχαστείς πάνω στα πράγματα, να βρίσκεσαι σε ένα σημείο όπου μέσα κι έξω έχεις ελευθερία ή, τουλάχιστον, την ψάχνεις. Ωστόσο, προκειμένου οι άνθρωποι να μη μελαγχολούν και να μην μπερδεύονται με πολλές απόψεις, στο Φαρενάιτ 451 τα βιβλία καίγονται και η ανάγνωση είναι παρανομία. Και σκεφτόμουν πόσο έχουμε συνηθίσει να μην ξεβολευόμαστε, να πατάμε ένα unfriend, delete και block σε όποια άποψη διαφέρει απ’ τη δική μας αλλά και να απαιτούμε τη σιωπή απ’ αυτούς με τους οποίους διαφωνούμε. Ο συγγραφέας του βιβλίου, o Ray Bradbury, ήταν ένας θαμώνας των βιβλιοθηκών. Κι αυτό εξηγεί τα πάντα. Η βιβλιοθήκη είναι ένα ανοιχτό ενδεχόμενο. Εκεί μέσα μπορεί να σε βρει το οτιδήποτε, δεν υπάρχουν σιγουριές. Μου ’ρθε στον νου ο ψυχοπαθής δολοφόνος της σειράς του Νέτφλιξ «You», ένας εκκεντρικός βιβλιόφιλος που απεχθάνεται τις τάσεις της εποχής μας και τους επιδεικτικά ψαγμένους αδιάβαστους influencers. Και καθώς βυθιζόμουν στα σαγηνευτικά πλάνα με τον χαλαρωτικό φωτισμό, τις σκονισμένες βιβλιοθήκες και τα χοντρά, λαχταριστά βιβλία (που συνήθως πλαισιώνουν κάποια βίαιη σκηνή της σειράς), σκεφτόμουν ότι με την πανδημία μού έλειψε να πάω και να χαθώ με τις ώρες μέσα σε μια βιβλιοθήκη. Οι δημόσιες βιβλιοθήκες είναι ο κατεξοχήν δημόσιος χώρος σκέψης στις πόλεις (μαζί με τα πανεπιστήμια). Εκεί συναντώνται αναγνώστες, άστεγοι, φοιτητές, ερευνητές, αργόσχολοι, συγγραφείς, διανοούμενοι, περίεργοι και καθηγήτριες πανεπιστημίου για να κάνουν τη δουλειά τους. Εκεί μπορείς να μάθεις, χωρίς να ξοδέψεις μισό ευρώ. Εκεί μπορείς ήσυχα ήσυχα να ψάξεις το οτιδήποτε, ενώ ταυτόχρονα ανατριχιάζεις και μόνο στην ιδέα των άπειρων δυνατοτήτων που ανοίγονται μπροστά σου. Μπορείς να πιάσεις και κουβέντα γι’ αυτά που μελετάς. Ή να πιεις έναν καφέ στο κυλικείο κι έτσι να δώσεις στον εαυτό σου την πολυτέλεια να σκεφτεί. Αργά αργά. Χωρίς τον μόνιμο θόρυβο εικόνων, σχολίων και ειδήσεων. Ο Bradbury έγραψε το Φαρενάιτ 451 σε βιβλιοθήκη. Δεν είχε λεφτά να νοικιάσει γραφείο. Και η βιβλιοθήκη ήταν ήσυχο μέρος. Συχνά οι θαμώνες των βιβλιοθηκών καταφεύγουν εκεί για να γλιτώσουν από κάτι (θόρυβο, βροχή, φασαριόζικο ή κακοποιητικό σπίτι). «Ίσως τα βιβλία να μπορούν να μας βγάλουν λίγο από το καβούκι μας», λέει ο συγγραφέας του Φαρενάιτ 451. Στη δυστοπική κοινωνία που περιγράφει τα βιβλία καίγονται. Αλλά δεν χρειάζεται καν να καούν. Κανείς δεν τα διαβάζει έτσι κι αλλιώς. Οι ανθρωπιστικές σπουδές έχουν παρακμάσει και η τεχνολογία έχει τοποθετήσει μεγάλες, ζωηρές οθόνες στα σαλόνια των ανθρώπων, άρα ο καθένας κοιτάζει τη δουλειά του. Οι δημόσιες βιβλιοθήκες είναι η απόσχιση απ’ αυτό ακριβώς το καβούκι που έχει φθείρει τις δημοκρατίες μας, τις ζωές μας κι εμάς τους ίδιους. Διάφορες βιβλιοθήκες ανά τον κόσμο τραβούν πλέον την προσοχή. Με την κατασκευή τους (όμορφα κτίρια, σύγχρονη αρχιτεκτονική, σπουδαία θέα) και τα προγράμματά τους. Γενικώς, οι σύγχρονες βιβλιοθήκες επιχειρούν να στεγάσουν όχι μόνο βιβλία αλλά και ένα μέρος της ζωής της γύρω κοινωνίας, τους πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους που καταλήγουν στις βιβλιοθήκες. Όσους ψάχνουν καταφύγιο και όσους καλλιεργούν το γούστο τους χωρίς χρήματα. Όσους παρασύρθηκαν στα αναγνωστήρια από κάποιο βιβλιοφάγο φλερτ και όσους ερευνούν κάτι. Αυτό το ετερόκλητο πλήθος, μαζί με τα βιβλία και την ησυχία, προσδίδουν στη βιβλιοθήκη τη μαγική της αίσθηση. Δεν είναι να απορεί κανείς που τόσες χώρες επενδύουν στην αρχιτεκτονική, στην ατμόσφαιρα και στη διάρθρωση των βιβλιοθηκών ώστε αυτές να είναι ελκυστικές και να κρατάνε τον κόσμο στον δημόσιο χώρο της βιβλιοθήκης πολλές ώρες. Μετά την πανδημία και το πλήγμα που έχουν δεχτεί η συνύπαρξη και οι κοινές μας εμπειρίες, έχουμε ανάγκη τις βιβλιοθήκες, τους θαμώνες τους και τη βραδύτητα.

Επιχειρηματίας, αθλητής, άνθρωπος με διαβήτη, μα, πάνω απ’ όλα, κάποιος που απολαμβάνει τη ζωή Τι σημαίνει να ζεις με διαβήτη και να συνεχίζεις να κάνεις τα πράγματα που αγαπάς; Ο Αλέξανδρος Χριστοδούλου, επιτυχημένος επιχειρηματίας και δραστήριος αθλητής, μιλάει για την εμπειρία του με τον διαβήτη αλλά και για το πώς η ζωή του γίνεται ευκολότερη με νέες τεχνολογίες παρακολούθησης της γλυκόζης, όπως το FreeStyle Libre.

Σ

τη ζωή μας συχνά καλούμαστε να εξυπηρετήσουμε διαφορετικούς αλλά όχι απαραίτητα ασύμβατους ρόλους. Ο Αλέξανδρος Χριστοδούλου είναι ένας άνθρωπος που το γνωρίζει πολύ καλά: δραστηριοποιείται επιχειρηματικά, μια και οι χυμοί «Οικογένεια Χριστοδούλου» ανήκουν στην οικογένειά του, ενώ συγχρόνως είναι και αθλητής, με συμμετοχές αλλά και διακρίσεις σε πολλές διοργανώσεις. Ο Αλέξανδρος Χριστοδούλου είναι παράλληλα ένας άνθρωπος με διαβήτη. Αυτό, δεν το είδε ποτέ ως εμπόδιο, αντίθετα είναι ένα χαρακτηριστικό του με το οποίο έμαθε να ζει. Χάρη στις νέες τεχολογίες παρακολούθησης της γλυκόζης, όπως το σύστημα FreeStyle Libre, ελέγχει το διαβήτη πιο εύκολα και αποτελεσματικά και έτσι μπορεί να ζήσει τη ζωή του με μεγαλύτερη ελευθερία!

— Είστε ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας και παράλληλα ένας δραστήριος αθλητής, που παίρνετε μέρος σε πολλές διοργανώσεις. Πώς καταφέρνετε να συνδυάζετε τις δύο αυτές δραστηριότητες μέσα στην καθημερινότητα; Όταν θες να κάνεις κάτι, απλώς το κάνεις. Μοιράζω τον χρόνο ανάμεσα σε οικογένεια, εργασία και προπόνηση. Προσπαθώ να περνάω χρόνο με την οικογένειά μου και μετά να κάνω τις καθημερινές μου προπονήσεις είτε εντός είτε εκτός σπιτιού. Η εργασία μου, άλλωστε, με ακολουθεί 24 ώρες το 24ωρο.

— Είστε άνθρωπος με διαβήτη. Πότε διαγνωστήκατε και πώς επηρεάστηκε η ζωή σας έκτοτε; Διαγνώστηκα με διαβήτη τύπου 1 σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών. Σίγουρα ο πρώτος καιρός προσαρμογής ήταν δύσκολος για έμενα και την οικογένειά μου, διότι έπρεπε να αλλάξουμε τελείως τις διατροφικές μας συνήθειες και να προσαρμοστώ στην καθημερινότητα της τακτικής μέτρησης της γλυκόζης και των ενέσεων ινσουλίνης. Η

αντιμετώπισή των δυσκολιών ήρθε με την πάροδο του χρόνου, οπότε και σταμάτησα να βλέπω τον διαβήτη ως εχθρό και άρχισα να μαθαίνω να ζω μαζί του. Σίγουρα καθοριστικό ρόλο έπαιξε η βοήθεια της οικογένειάς μου και αργότερα η κατανόηση της συζύγου μου.

— Υπάρχει κάποια μεγάλη δυσκολία που αντιμετωπίσατε (πρακτικά, κοινωνικά, επαγγελματικά κ.λπ.) αναφορικά με τον διαβήτη; Υπήρξατε θύμα διακρίσεων και αν ναι, πόσο σημαντικό είναι να καταργηθούν επιτέλους αυτές οι διακρίσεις; Όντας άνθρωπος με διαβήτη σχεδόν τριάντα χρόνια, ποτέ δεν έχω νιώσει οποιονδήποτε ρατσισμό ή κάποια μεγάλη δυσκολία λόγω του διαβήτη. Αυτό όμως έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο ίδιος δεν νιώθω ότι πρέπει να το κρύβω. Πρώτος ενημερώνω όλους ότι είμαι άνθρωπος με διαβήτη, εξηγώ τι είναι αυτό και πως το αντιμετωπίζω με τη φαρμακευτική αγωγή μου, αλλά και τον τρόπο και τη στάση ζωής μου. Θεωρώ ότι η διαβητική κοινότητα είναι αυτή η οποία πρέπει να σπάσει τα στερεότυπα και να μη νιώθει περιθωριοποιημένη. Δεν πρέπει να περιμένουμε από τους άλλους να απενοχοποιήσουν κάτι το οποίο δεν έχουμε απενοχοποιήσει πρώτοι εμείς.

— Πώς είναι η καθημερινότητα ενός διαβητικού όσον αφορά τη διαχείριση της νόσου; Δεν διαφέρει ιδιαίτερα από αυτήν ενός μη διαβητικού, εάν εξαιρέσεις τις συχνές μετρήσεις ζαχάρου που πρέπει να κάνει, οι οποίες έχουν γίνει πανεύκολες γιατί απλά σαρώνω τον αισθητήρα FreeStyle Libre με το κινητό μου τηλέφωνο! Από κει και πέρα, το θέμα της διατροφής είναι πολύ σημαντικό. Εάν έτρωγαν όλοι όπως ένας άνθρωπος με διαβήτη, θα είχαν σίγουρα έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Άρα οι μη διαβητικοί θα ήταν καλό να ακολουθήσουν τη διατροφή ενός διαβητικού και όχι το αντίθετο.

— Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, που ήταν στις 14 Νοεμβρίου, ήταν αφιερωμένη στην ίση πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες τις σχετικές με τον διαβήτη. Εσείς χρησιμοποιείτε νέες τεχνολογίες για να διαχειριστείτε τη νόσο; Πέραν της φαρμακευτικής μου αγωγής, ο αισθητήρας FreeStyle Libre έχει φέρει επανάσταση στη διαχείριση του διαβήτη. Έχει γίνει το σήμα-κατατεθέν μιας ολόκληρης κοινότητας ανθρώπων που ζουν μαζί του, αλλά δεν περιορίζονται από αυτόν. Μπορώ να απολαμβάνω τις αγαπημένες μου δραστηριότητες, γ νωρίζοντας ότι το σύστημα FreeStyle Libre μού παρέχει ολοκληρωμένη εικόνα για τη γλυκόζη μου κάθε στιγμή, παντού, και συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη διαχείριση του διαβήτη μου. Έτσι, νιώθω πιο απελευθερωμένος και ασφαλής, απολαμβάνοντας περισσότερο τις όμορφες στιγμές της ζωής μου.

— Τελικά, ο διαβήτης είναι ένα εμπόδιο ή απλώς κάτι με το οποίο μαθαίνει κανείς να ζει; Ποιο είναι, τελικά, το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στους ανθρώπους που θέλουν να κυνηγήσουν τα όνειρά τους; Εάν ο άνθρωπος με διαβήτη δεν μάθει να ζει με τον διαβήτη του και το θεωρεί εμπόδιο, θα είναι απλώς δυστυχισμένος. Εάν μάθει να ζει με τον διαβήτη αρμονικά, θα ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Ακόμα περισσότερο, εάν μάθει να χρησιμοποιεί τον διαβήτη ως κίνητρο για να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του, τότε θα έχει καταφέρει να κάνει πλεονέκτημα αυτό που θεωρεί αδυναμία του και να ζει απολύτως φυσιολογικά.

9.12.21 – lifo

17

συ ν εν τ ευ ξ η: μ αρι α π απ π α, φωτ ο γ ραφι εσ: f r ed i e f.

45 λεπτα

Με τρεις νέους Αφροέλληνες δημιουργούς Η πρώτη γενιά Ελλήνων με καταγωγή από χώρες της Αφρικής δημιουργεί ακομπλεξάριστα, αψηφώντας στερεότυπα που αφορούν το χρώμα, το φύλο και την καταγωγή της. η κατάσταση που βιώνει ένας νέος άνθρωπος σε μια μητρόπολη όπως η Αθήνα, σε συνθήκες που αλλάζουν συνεχώς, είναι αρκετά αμήχανη, κι αυτό επιτείνεται από την πανδημία και τις συνέπειές της. Ωστόσο η Αθήνα είναι μια πόλη που εξελίσσεται και τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει αρκετά η σύνθεση των κατοίκων της, όπως και όλων των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων. Οι νέοι κάτοικοι που ήρθαν πριν από δύο και τρεις δεκαετίες είναι πλέον Αθηναίοι πολίτες, νέοι Έλληνες που έφεραν μαζί τους την κουλτούρα της πατρίδας τους, μετατρέποντας ολόκληρες περιοχές σε πολύ ενδιαφέροντα μέρη μέσα στην πόλη. Ασιάτες, Αφρικανοί, Ευρωπαίοι, Νοτιοαμερικανοί έχουν πλέον ενσωματωθεί στη ζωή της Αθήνας, και τα παιδιά τους είναι μια γενιά που δημιουργεί καινούργια πράγματα, συνδυάζοντας πολυποίκιλα ερεθίσματα και διαφορετικές κουλτούρες.

18 lifo – 9.12.21

Τρία νέα παιδιά από την πρώτη γενιά Αφροελλήνων, που έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει εδώ, δημιουργούν ακομπλεξάριστα, αψηφώντας στερεότυπα που αφορούν το χρώμα, το φύλο και την καταγωγή τους. Δεν ήταν πάντα αυτονόητο αυτό στην Ελλάδα. Καλλιτέχνες σαν την Grace Owiti, τον Δημοσθένη Babadie Kallay και τον Akim Γιάννη Τσατσούλη αποδεικνύουν ότι τα πράγματα γύρω μας έχουν αλλάξει και ότι η διαφορετικότητα είναι κάτι ορατό, σε κάθε της έκφανση. Η Grace, με καταγωγή από την Κένυα, πρόσφατα κυκλοφόρησε το πρώτο της EP, ένα electro-noise πρότζεκτ με τίτλο «Fractured», ως Odile Nyx, το καλλιτεχνικό της alter ego. Η Grace ασχολείται με τη μουσική παραγωγή, φτιάχνει «ηλεκτρονική και εντελώς υβριδική» μουσική, όπως τη χαρακτηρίζει, και ανήκει στην techno, industrial, experimental σκη-

9.12.21 – lifo

19

45 λεπτά με τρεις νέους Αφροέλληνες δημιουργούς

Odile Nyx: H Οdile Nyx θα εμφανιστεί ζωντανά στο BEYOND_Hybrid Electronic Night στις 17 Δεκεμβρίου στο Ρομάντσο. www.instagram. com/grace_ odilenyx Complex Shadow: www. instagram.com/ complexshadow00

talkofthetown

Akim Γιάννης Τσατσούλης: www.instagram. com/akim.ts98

20 lifo – 9.12.21

νή. Παράλληλα ασχολείται με mixed media (εικόνα, ήχο, installations). «Η δουλειά μου είναι πολύ φρέσκια ακόμα, αλλά είναι το όνειρό μου κάποια μέρα να βρεθώ δίπλα σε ονόματα όπως οι Ancient Methods, DUMA, Helena Hauf και Οrphx» λέει. «Η ενασχόλησή μου με την τέχνη ξεκίνησε από μικρή ηλικία, όταν έβλεπα την αδελφή μου –στο γυμνάσιο εκείνη τότε– να σχεδιάζει μοντέλα και ρούχα. Έτσι επηρεάστηκα και άρχισα να ζωγραφίζω κι εγώ. Ξεκίνησα με πορτρέτα, δοκίμασα τοπία, αλλά το βασικό στοιχείο μου ήταν το σώμα και ο άνθρωπος. Για καλή μου τύχη στην τελευταία τάξη του δημοτικού ο δάσκαλος του άλλου τμήματος ήταν και φοιτητής στην ΑΣΚΤ, οπότε μου δίδαξε κάποιες βασικές αρχές ελεύθερου σχεδίου και ανατομίας. Από εκείνη τη στιγμή ήμουν σίγουρη πως η τέχνη οποιασδήποτε μορφής θα ήταν ένα τεράστιο κομμάτι της ζωής μου, και κατ’ επέκταση της προσωπικότητάς μου. Έτσι και τώρα τα έργα μου βασίζονται πολύ στην ανατομία και στην αρχιτεκτονική, μέσα σε ένα abstract περιβάλλον. Δομή μέσα στο χάος, αποδόμηση και ισορροπία, ένα φλερτ μεταξύ των άκρων. Η electro μουσική ήρθε λίγο μετέπειτα στη ζωή μου. Ξεκίνησα με DJ sets σε μαγαζιά και στη συνέχεια ήθελα να κάνω τη μουσική πιο προσωπική, όπως και τα υπόλοιπα projects που έκανα. Έχοντας μεγάλη λατρεία για τα beats, μου δημιουργήθηκε μια μικρή εμμονή να ισορροπώ μεταξύ των άκρων. Έτσι η μουσική μου περιέχει σκληρά beats και αρκετούς industrial ήχους, μέσα στους οποίους θα βρεθεί πάντα το άγγιγμα μιας απαλής μελωδίας. Βέβαια, όπως οι περισσότεροι κλάδοι έτσι κι αυτός ειναι ανδροκρατούμενος. Το 2021 όμως παρατηρώ πολύ περισσότερες δουλειές γυνακών και αυτό με εμπνέει να συνεχίσω δυναμικά. Σεξισμός και παρενόχληση θα υπάρχουν πάντα και παντού και εννοείται πως δεν δείχνουμε καμία ανοχή. Η μουσική δεν βλέπει φύλα, οι αναχρονιστικές αντιλήψεις των κοινωνικών ρόλων για μένα δεν έχουν χώρο στην τέχνη, δεν υπάρχει όρος “μουσική αντρών” και “μουσική γυναικών”, αν αυτό που βλέπεις, ακούς, διαβάζεις σε κάνει να ανατριχιάζεις δεν έχει σημασία. Το γεγονός ότι είμαι σόλο δεν με φοβίζει καθόλου, βασίζομαι στο ένστικτό μου, στα συναισθήματά μου και στο αυτί μου και ξέρω πάντα πως οποιαδήποτε συμβουλή ή βοήθεια χρειαστώ θα υπάρξουν άνθρωποι που θα είναι εκεί να μου την παρέχουν. Για μεγάλο διάστημα της εφηβείας μου βίωνα μια κρίση ταυτότητας. Όσο άπταιστα ελληνικά κι αν μιλούσα, όσο και να ίσιωνα τα μαλλιά μου, ήμουν η Grace από άλλη χώρα και όχι απλά η Grace. Η ειρωνεία της όλης υπόθεσης είναι ότι ούτε στην Κένυα είχα πάει για να πω ότι ήρθα από εκεί, οπότε αυτό λίγο με δίχασε: το να πρέπει διαρκώς να αποδεικνύεις το αυτονόητο, να τσαλακώνεσαι για να αρέσεις και να καλουπώνεσαι για να ενσωματωθείς στο σύνολο. Το πόσο επηρεάζει τον κόσμο το χρώμα του δέρματός σου εξαρτάται και από το φύλο. Οι μαύροι άντρες το βιώνουν αυτό πολύ περισσότερο από τις γυναίκες. Υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες, όπως η κοινωνική τάξη. Όσο πιο «καλοπεσμένη/ος» είσαι, τόσο καλύτερη αντιμετώπιση θα ’χεις, όσο καλύτερα ελληνικά μιλάς κ.λπ. Έχει σχέση με το πόσο καλά έχεις καταφέρει να ενσωματωθείς στις νοοτροπίες της κοινωνίας που ζεις και να μοιάσεις μαζί της, ώστε να σε βλέπει λιγότερο ως απειλή. Είναι μια τακτική την οποία προσωπικά δεν συμμερίζομαι. Σε μια κοινωνία θα έπρεπε να ενσωματώνονται και οι άνθρωποι που επιλέγουν να κρατήσουν τις εθιμοτυπικές τους συνήθειες χωρίς να αλλάζουν αυτό που είναι. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σέβονται ή ότι θέλουν να αλλάξουν την κοινωνία στην οποία ζουν. Τώρα πλέον δεν έχουν για μένα σημασία αυτές οι έννοιες, μπορείς να πας οπουδήποτε και να αισθανθείς οτιδήποτε θες να αισθάνεσαι, να είσαι αυτό που είσαι, να δέχεσαι εγκάρδια ό,τι σου κάνει και να απορρίπτεις αδιάφορα ό,τι σου ρουφάει χρόνο και ενέργεια. Ως τώρα, και στους χώρους που κινούμαι, οι ευκαιρίες είναι ισάξιες και περισσότερη σημασία έχει η δουλειά που παρουσιάζεις. Η μόνη μου ένσταση είναι ότι παρατηρώ πως υπάρχει μια τάση για μαύρους ανθρώπους, LGBTQ ανθρώπους, γυναίκες, να πιέζονται προς πολύ συγκριμένες θεματικές. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και θα έπρεπε να εκφράζεται όπως εκείνη/εκείνος επιθυμεί, χωρίς να κρατά μια ταμπέλα που να την/τον κατηγοριοποιεί. Είναι πολύ σημαντικά τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα για τις μειονότητες, αλλά δεν είναι και αυτά που μας καθορίζουν, ως ανθρώπους και με άλλες ανησυχίες».

Ο Δημοσθένης Babadie Kallay κατάγεται από τη Σιέρα Λεόνε και ασχολείται με τη μουσική και τη φωτογραφία. Είναι ιδρυτικό μέλος της μουσικής κολεκτίβας ATH Kids, ενώ το προσωπικό του πρότζεκτ ονομάζεται «Complex Shadow». Έχει κυκλοφορήσει δυο άλμπουμ («Unharmed», «Complexity») ενώ τώρα ετοιμάζει το τρίτο. «Απο πολύ μικρή ηλικία μου άρεσε να παρατηρώ τέχνη και γι’ αυτό πάντα πήγαινα σε εκθέσεις ή μουσεία για να εμπνευστώ και κάπως να βοηθήσω και τον μουσικό μου κόσμο» εξηγεί. «Με ενδιαφέρει και η στιχουργία, γιατί πάντα έγραφα για πράγματα που έβλεπα και μου άρεσαν. Επίσης, οι γονείς μου ήταν φανατικοί μουσικοί συλλέκτες και πάντα είχαμε κασέτες, βινύλια, CD από διάφορα είδη μουσικής και απλά πηδάγαμε από reggae σε pop και μετά hip hop. Από τα πρώτα ακούσματά μου ήταν ο Michael Jackson και η Celine Dion. Οι επιρροές που είχα ήταν κυρίως από προσωπικές ανακαλύψεις στη μουσική, αλλά θα έλεγα κυρίως ότι προέρχονται από ακούσματα στην dancehall reggae και πιο afro κουλτούρα, επειδή αυτά ήξεραν οι γονείς μου. Πάντα όμως έβλεπα πράγματα κυρίως Αμερικανών καλλιτεχνών, όπως οι Kanye West και Kid Cudi, που μπορώ να πω ότι είναι και ο λόγος που κάνω μουσική σήμερα. Προσπαθώ σε κάποια σημεία της μουσικής μου να αναδείξω τις αφρικανικές μου ρίζες με πολύ μικρές τελίτσες, γιατί είναι και για μένα κάτι που δεν έχω πλήρως εξερευνήσει και το θέλω πάρα πολύ. Ευκαιρίες, εννοείται, δίνονται, απλά πρέπει είσαι εκεί για να τις πιάσεις. Παλιότερα η καταγωγή μου επηρέαζε τη συμπεριφορά του κόσμου, αλλά πλέον τώρα όχι. Πιστεύω ότι ο κόσμος αλλάζει προς το καλύτερο και νομίζω ότι η ελληνική κοινωνία το γνωρίζει αυτό. Με ενοχλεί το ότι όλοι προσπαθούν να ανέβουν κάπου απλά για να φαίνονται και μπορεί να μην κάνουν κάτι σπουδαίο, απλά θέλουν να είναι εκεί. Υπάρχουν άτομα που ζουν μόνο για να σου γράφουν αρνητικά σχόλια. Όλα αυτά είναι μες στο παιχνίδι. Είναι πράγματα που συλλέγεις και αγνοείς. Τα πιο θετικά έρχονται από εμφανίσεις που κάνω. Όλα αλλάζουν όταν το κοινό αγκαλιάζει τη μουσική σου και βλέπεις απλά την αγάπη που βγαίνει. Από την άλλη, χαίρομαι να εκπροσωπώ μια ομάδα μαύρων καλλιτεχνών από την Ελλάδα και μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον, επειδή θέλω να ενθαρρύνω πιο πολλά νέα άτομα να ρισκάρουν και να κάνουν πράγματα στην τέχνη, σε κάθε πεδίο». Ο Akim Γιάννης Τσατσούλης ασχολείται με τη φωτογραφία, ενώ το όνειρό του είναι να ασχοληθεί με τη φωτογραφία μόδας. «Άρχισα να ασχολούμαι από τα 17 μου» λέει. «Σήμερα είμαι 23 χρονών. Με επηρέασε παρά πολύ η μουσική που άκουγα και ακούω, κατά βάση ραπ και indie rock, που δημιουργούσε πάντα αρκετές εικόνες στο κεφάλι μου, τις οποίες ήθελα να τις αποτυπώσω στη φωτογραφία. Παίρνω ερέθισματα από τα πάντα γύρω μου, μέρη, καταστάσεις, ακόμη και ο καιρός μπορεί να με έμπνευσει για κάτι και να μου φέρει μια ανάμνηση. Θεωρώ ότι η φωτογραφία λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό με τη μνήμη κάποιου και γενικότερα με όσα έχει ζήσει. Τελευταία με εμπνέει η φωτογραφία μόδας και το φωτογραφικό ρεπορτάζ. Και τα δυο ασχολούνται με τον άνθρωπο. Έχω την καλή τύχη να έχω έναν κύκλο ανθρώπων που ήταν αρκετά υποστηρικτικός και πίστεψε σε μένα. Έχω μεγαλώσει κυριολετικά μέσα στην ελληνική πραγματικότητα, αφού ζω μόνο με τη μητέρα μου, που είναι Ελληνίδα. Το μόνο που διαφέρει είναι το χρώμα. Για να είμαι ειλικρινής, είναι καλύτερα τα πράγματα. Πλέον, το να είσαι σκουρόχρωμος θεωρείται “κουλ”, αλλά σίγουρα θέλει ακόμη πολλή δουλειά κοινωνικά για να μη μας νοιάζει καν η καταγωγή. Αυτό που με εξοργίζει ακόμη και σήμερα είναι αυτό που γίνεται καμία φορά στα Μέσα Μεταφοράς, που πας κοντά σε κάποιον ηλικιωμένο και κρύβει επιδεικτικά την τσάντα του επειδή φοβάται. Στην περιοχή που μένω είχε δίπλα τα γραφεία της η Χρυσή Αυγή και στην εφηβεία είχα δεχτει απειλητική συμπεριφορά. Γενικά, όσο περνάει ο καιρός, ο άνθρωπος συμφιλιώνεται με το διαφορετικό και το αγαπάει. Μεγάλωσα ως Έλληνας, νιώθω Έλληνας, αλλά το πρόβλημα είναι ότι πάντα θα θεωρούμαι κάτι στη μέση. Αυτό δεν είναι ούτε κακό, αλλά ούτε και καλό. Στη σημερινή κατάσταση με ενοχλεί ότι έχουμε 2021 και πρέπει ακόμη να μιλάμε για το διαφορετικό. Εκπροσωπώ την ανάγκη για επικοινωνία και ελπίζω να μη χρειαστεί η επόμενη γενιά να κάνει ξανά τέτοιες διαφοροποιήσεις, όπως η γενιά μου».

«Για μεγάλο διάστημα της εφηβείας μου βίωνα μια κρίση ταυτότητας. Όσο άπταιστα ελληνικά κι αν μιλούσα, όσο και να ίσιωνα τα μαλλιά μου, ήμουν η Grace από άλλη χώρα και όχι απλά η Grace».

9.12.21 – lifo

21

q Γεννήθηκα στον Βόλο μετά τον πόλεμο. Μια όμορφη πόλη, με παιδεία και κουλτούρα, στοιχεία που τα διέθετε ένα μεγάλο μέρος της αστικής της τάξης. Είχε φυσική καλλονή, τριγυρισμένη από θάλασσα και βουνά που μπορούσες να τα περπατήσεις. Μια επαρχιακή, αλλά προωθημένη μικρή πόλη, με μια μεγάλη παραλία, που ξεκινούσε από τα Παλιά, όπως τα λέγανε, την είσοδο της πόλης, και έφτανε μέχρι την Καπνοβιομηχανία Ματσάγγου. Ακολουθούσε μια μικρή παραλία μέχρι τον Άγιο Κωνσταντίνο. Το σπίτι μου βρισκόταν στην Κασσαβέτη και Αναλήψεως, ήταν ένα πολύ ωραίο, μεγάλο σπίτι, με έναν κήπο με καλλωπιστικά φυτά μπροστά και έναν ακόμα στο πίσω μέρος, απέραντο και κάπως άναρχο, με μεγάλα δέντρα.

Ηθοποιός. Γεννήθηκε στον Βόλο, ζει στο Παγκράτι.

Θεσσαλία. Στο σπίτι υπήρχε και πιάνο. Δεν ξέρω πώς τον έπεισε η μαμά μου να το πάρει, αλλά η αλήθεια είναι ότι είχε καλλιτεχνικές τάσεις, διέθετε καλή φωνή –που την εμπόδισε να καλλιεργήσει ο αδελφός της–, την οποία κληρονομήσαμε τόσο εγώ όσο και η αδελφή μου, η οποία αργότερα έγινε σοπράνο. Γλέντια δεν γινόντουσαν σπίτι μας, ο πατέρας μου ήταν κλειστός άνθρωπος, τουλάχιστον όσον αφορούσε την οικογένεια. Γενικά βαριόταν τα οικογενειακά, τον καταλαβαίνω τώρα που μεγάλωσα. Oικογένεια έκανε αναγκαστικά, γιατί εκείνα τα χρόνια δεν νοούνταν να μην κάνεις – διαφορετικά, θεωρούσαν ότι έχεις κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Τα καλοκαίρια, με το που τέλειωνε το σχολείο, τα περνούσαμε στο σπίτι μας στη Μακρυνίτσα, το χωριό του πατέρα μου, όπου κάναμε αμέτρητα μπάνια.

q Διαθέταμε ένα ημιυπόγειο, όπου κατέβαινα και διάβαζα, υποτίθεται, για το σχολείο, ενώ διάβαζα λογοτεχνία, όλα τα κλασικά. Με τρέλαινε ο Ντοστογιέσφκι, και με τρελαίνει ακόμα. Αυτή ήταν η διασκέδασή μου, τα βιβλία, τα λάτρευα, περνούσα υπέροχα μαζί τους. Στην τελευταία τάξη είχα πέσει με τα μούτρα για να δώσω εξετάσεις για το πανεπιστήμιο, υποτίθεται – μέχρι που έδιωχνα τις φιλενάδες μου, που ερχόντουσαν να με πάρουν για βόλτα. Στην πραγματικότητα, είχα κολλήσει με τη λογοτεχνία και περνούσα μια χαρά διαβάζοντας. Πάρτι σε αυτή την ηλικία δεν πήγα ποτέ και σινεμά δεν έβλεπα καθόλου, δεν ήθελαν οι γονείς μας, ούτε κι εγώ. Νομίζω ότι την πρώτη μου ταινία την είδα αργότερα, στην Αθήνα. Η πρώτη παράσταση όμως που είδα ήταν του Θεάτρου Τέχνης, σε καλοκαιρινή του περιοδεία. Η αδελφή μου είχε μπλέξει με κάποιους διανοούμενους και καθώς τους ακολουθούσα σε κάποιες εξόδους τους, πήγα να δω θέατρο, ενώ δεν είχα ιδέα περί τίνος επρόκειτο. Έπαιζαν κωμικά μονόπρακτα του Τσέχοφ. Τρελάθηκα! Ενώ απ’ όλες τις πλευρές ήμουν πολύ πρωτόβγαλτη, ήταν ένα ευχάριστο σοκ, καταρχάς γιατί γέλαγα αλλά και επειδή ήταν πολύ ωραία παράσταση, χωρίς να έχει κάτι φανταχτερό. Πήγα σπίτι, έβαλα τα σεντόνια και άρχισα να παίζω. Το επανέλαβα και στη Μακρυνίτσα, όπου είχαμε μια σκάλα τρίπατη και εκεί αναπαριστούσα ό,τι είχα δει. Τότε ήμουν δεκατεσσάρων χρονών και έκτοτε, κάθε καλοκαίρι που ερχόταν ο Κουν στον Βόλο, καθώς θεωρούνταν θεατρική πιάτσα, πήγαινα και τον έβλεπα. Έτσι άρχισε να διαμορφώνεται το γούστο μου.

ΜΊΝΑ ΑΔΑΜΆΚΗ

q Ο μπαμπάς ήταν αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας, γενικός αντιπρόσωπος γεωργικών μηχανημάτων στη

q Όταν ανακοίνωσα στους γονείς μου, με μεγάλη αφέλεια, λες και δεν έτρεχε τίποτα, ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός, παίχτηκε μεγάλο δράμα. Έγινε χαμός, μου είπαν ότι δεν θα με ξανάβλεπαν αν το έκανα και τρόμαξα. Δεν το ξαναείπα. Ο πατέρας μου το μόνο που ήθελε για εμένα και την αδελφή μου ήταν να παντρευτούμε και να τελειώνει μαζί μας. Νομική έδωσα για να φύγω στην Αθήνα. Όταν πέρασα, ο μπαμπάς γύρναγε με την εφημερίδα «Θεσσαλία» υπό μάλης και έδειχνε σε όλους τα αποτελέσματα. Αλλά πώς θα πήγαινα να παρακολουθήσω τη Νομική, τη στιγμή που το κεφάλι μου ήταν γεμάτο με λογοτεχνία και θέατρο; Κατεβήκαμε στην Αθήνα και με εγκατέστησαν σε μια γκαρσονιέρα στο Παγκράτι, γιατί εκεί κοντά ζούσαν οι κολλητοί μου, που επίσης είχαν έρθει για να σπουδάσουν. Άνοιγα τα βιβλία της Νομικής και δεν καταλάβαινα τίποτα, είχα απόλυτη άρνηση. Ήταν κάτι που δεν μπορούσε να με τραβήξει, έπαθα πανικό. Το προσπάθησα μία βδομάδα, το πολύ δεκαπέντε μέρες. Ήμουν κολλημένη στην ίδια σελίδα μέχρι που είπα, «δεν είσαι καλά, δεν το κάνω». Έδωσα μια στο βιβλίο, και το ξεφορτώθηκα. Μετά, γύρισα στα αγαπημένα μου βιβλία λογοτεχνίας. Το φοβερό είναι ότι δεν αναρωτήθηκα και δεν είχα άγχος τι θα γινόταν από κει και πέρα και πώς θα το έλεγα στους δικούς μου. Τελικά δεν είπα τίποτα – γιατί να σκάσω; Κάθε φορά που τα σκέφτομαι, λέω πόσο τυχερή υπήρξα που δεν ήμουν από την Αθήνα, γιατί δεν θα μπορούσα να το κρύψω.

q Αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στο Θέατρο Τέχνης και η αγωνία μου αν θα περνούσα ήταν μεγάλη. Αν δεν πέρναγα, τι θα έκανα; Οι εξετάσεις γινόντουσαν στο Υπόγειο. Θυμάμαι ακόμα να περιμένουμε τα παιδιά στο φουαγέ και ανάμεσά τους τη Ρένη Πιττακή, που ήταν και συμμαθήτριά μου. Όταν αντίκρισα τον Κουν, πάγωσα. Ζήτησα μια καρέκλα γιατί έτρεμα κι εκείνος μου είπε να πάρω μία, με χαμόγελο. Έκτοτε χαμογελούσε κάθε φορά που με έβλεπε. Είχα ετοιμάσει ένα δραματικό κομμάτι από τον Σαίξπηρ, αλλά εκείνος μου ζήτησε κάτι κωμικό. Δεν είχα κάτι έτοιμο και δεν κατάλαβα ότι ήδη με έβλεπε ως κωμική, κάτι καταφανές σε όλους από τότε, που μόνο εγώ δεν το έβλεπα. Μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα, από την αγωνία μου, έκανα μες στη βροχή όλη τη διαδρομή από τον Βόλο μέχρι τη Μακρυνίτσα και πίσω, χωρίς να με ενδιαφέρει τι θα πάθω. Όταν επέστρεψα στην Αθήνα και έμαθα ότι πέρασα βγήκα στη στοά και ούρλιαζα, τρέχοντας πάνω κάτω.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

q Στο Θέατρο Τέχνης έμεινα τρία χρόνια ως μαθήτρια και πέντε ως ηθοποιός. Οι γονείς δεν έμαθαν ποτέ

22 lifo – 9.12.21

τίποτα. Είχα ζητήσει από το θέατρο να μη φαίνεται πουθενά το όνομά μου, ούτε στο πρόγραμμα ούτε πουθενά. Ζούσα ένα είδος παρανομίας γιατί ήξερα ότι οι αστοί Βολιώτες έρχονταν να δουν παραστάσεις στου Κουν. Κάθε βράδυ κοιτούσα καλά όλη την πλατεία πριν βγούμε. Στο έργο Τα νέα παιδιά, μαθήτρια ακόμα, έβγαινα με τον Θύμιο Καρακατσάνη και καθόμουν πλάτη σε μια κολόνα. Μια φορά, ακριβώς δίπλα, καθόταν κάποιος που γνώριζα καλά. Παρέμεινα εντελώς ανέκφραστη καθ’ όλη τη διάρκεια της σκηνής. Εκείνος έψαχνε το πρόγραμμα, το όνομά μου δεν υπήρχε πουθενά. Από μέσα μου γελούσα, αλλά απ’ έξω Βούδας. Όταν λίγο καιρό μετά πήγα στον Βόλο για διακοπές, τον συνάντησα στο καφενείο του Νιάρχου, του πατέρα του Θανάση Νιάρχου, και όταν το ανέφερε τον έβγαλα τρελό. Από πού κι ως πού εγώ θέατρο; Δεν τον έπεισα, αλλά δεν ήθελα να διαδοθεί.

q Με την αποφοίτησή μου όμως έπρεπε πια να το αποκαλύψω στους γονείς μου. Αυτό το ανέλαβε ένας οικογενειακός φίλος που υποτίθεται ότι πρόσεχε εμένα και την αδελφή μου στην Αθήνα. Ήταν ένας γιατρός που οι γονείς μου σέβονταν. Όταν επέστρεψε, μου είπε: «Ως γιατρός φοβήθηκα, ο πατέρας σου είχε αλλάξει δέκα χρώματα». Στον Βόλο δεν επέστρεψα ουσιαστικά ποτέ. Η μαμά μου ήρθε λίγο αργότερα και με είδε στην πρώτη μου μεγάλη επιτυχία, το Μάθημα του Ιονέσκο με τον Λαζάνη, ο οποίος μου έλεγε ότι από τα γέλια που του προκαλούσα δεν μπορούσε να παίξει. Η μαμά με βρήκε καταπληκτική κι ας μην κατάλαβε τίποτε από το έργο, ξεπέρασε το πρόβλημα και έκτοτε ήταν με το μέρος μου. Όταν μια θεία μου καλόγρια έσπευσε να τη συλλυπηθεί επειδή έγινα ηθοποιός, η απάντησή της ήταν: «Δεν πενθούμε κανέναν».

q Ο Κουν ήταν πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος, πολυσύνθετος, πολυποίκιλος και πολυτάλαντος.

Ήταν αυτός που άλλαξε το θέατρο, τον τρόπο που παίζουμε. Συνδύαζε την εσωτερικότητα με το σώμα του ηθοποιού, την ώρα που το αντίπαλο δέος, το Εθνικό, ακολουθούσε ένα παίξιμο από τον λαιμό και πάνω, μόνο φωνή. Ο Κουν αδιαφορούσε για την ορθοφωνία, κάτι που του το καταλόγιζαν, αλλά ήθελε να σε συνεπάρει με το εσωτερικό φορτίο. Ωστόσο «κουνάκι» δεν έγινα, δεν τον μιμούμουν, όπως έκαναν πολλοί άλλοι ηθοποιοί, που προσπαθούσαν να μιμηθούν τον τρόπο που

απο τον χρήστο παρίδη φωτογραφιeσ: παρισ ταβιτιαν

tρεισ χαριτεσ Μου άρεσε η δημοσιότητα, αλλά δεν με απασχολούσε ιδιαίτερα. Εμένα με ενδιέφερε να βγάλω από τον ρόλο και το κείμενο ό,τι περισσότερο μπορούσα, αυτή ήταν η χαρά μου. Να βγει κάτι ιδιαίτερο, εξαιρετικό, αν γίνεται. Ξαφνικά όλοι με ήθελαν να παίξω κάτι ανάλογο στο θέατρο, ένα κακέκτυπο μάλλον. Απείχα από το θέατρο πολύ καιρό, δεν ήθελα το ένα να πάρει τη μυρωδιά του άλλου. Γιατί αυτό ήθελαν εκείνοι, να πάρουν μυρωδιά από την τηλεόραση.

9.12.21 – lifo

23

q Ο πατέρας μου δεν ήρθε να με δει ποτέ, αλλά ούτε του το ζήτησα. Καταλάβαινα ότι τον είχα τραυματίσει άσχημα, αν και, για να είμαι ειλικρινής, το συνειδητοποίησα πλήρως πολύ αργότερα. Και ευτυχώς, γιατί αυτό μπορούσε να με είχε γυρίσει πίσω. Κάποια στιγμή αποφάσισα να εγκαταλείψω το Θέατρο Τέχνης και να πάω στο Λονδίνο. Έφτασα μέχρι τον Βόλο για να το ανακοινώσω στους δικούς μου. Εκεί τον λυπήθηκα. Έπαθε πανικό και μου είπε: «Παιδί μου, εγώ θα φύγω, εσύ τι θα κάνεις;». Η αλήθεια είναι ότι κατά καιρούς μού έστελνε κάποια λεφτά. Του απάντησα: «Κοιτάξτε, πατερούλη, μην ανησυχείτε, θα τα καταφέρω». Πώς το είπα αυτό, δεν ξέρω! Ακόμα μου είναι ένα μυστήριο πώς μου βγήκε έτσι αυθόρμητα. Και τότε εκείνος ο σκληρός και ασυγκίνητος άνθρωπος άρχισε να μου αφηγείται τη ζωή του, κλαίγοντας. Ήταν πρώτη φορά που τον είδα να κλαίει.

q Η χούντα με βρήκε πολιτικοποιημένη, όπως όλη την παρέα μου, και δεν εννοώ απαραίτητα ηθοποιούς. Ειδικά εκείνοι του Θεάτρου Τέχνης απείχαν εντελώς. Μπορεί να είχε κατασκευαστεί ένα προσωπείο αριστερής διανόησης που να συνδεόταν με αυτό, αλλά γενικά με την πολιτική δεν είχαν καμία σχέση. Απλώς ο ίδιος ο Κουν ήταν προοδευτικός στην ουσία του. Έφυγα στο Λονδίνο με το αγόρι με το οποίο ήμουν σε σχέση τότε, όπου έκανα μαθήματα γλώσσας και courses θεάτρου. Ωστόσο, ενώ από την Ελλάδα της χούντας έφυγα, με απωθούσε, μετά από δύο χρόνια μού ήταν αδύνατο να μείνω άλλο, ήταν πολύ δύσκολο να ενσωματωθείς. Έπιανα τον εαυτό μου να περπατάει μέσα στη μουντάδα και το καθημερινό ψιλοβρόχι, σιγοτραγουδώντας – αργότερα αντιλήφθηκα ότι αυτό μου συνέβαινε κάθε φορά που έβγαινε ήλιος. Έτσι κατάλαβα ότι δεν είχα να πάρω κάτι άλλο από κει. Είχα δει πολλές παραστάσεις fringe theater και κάποιους μεγάλους ερμηνευτές του παραδοσιακού θεάτρου. Αυτό άνοιξε τους ορίζοντές μου. Επέστρεψα οριστικά το ’74, με το τέλος της χούντας. Ο πατέρας μου είχε πεθάνει πια. Στην κηδεία δεν μπόρεσα να παρευρεθώ.

ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ Μίνα Αδαμάκη

δίδασκε τους ρόλους, χωρίς τη φόρτισή του. Το γεγονός ότι παρακολουθούσα έναν καινούργιο τρόπο απόδοσης του θεάτρου με συνέπαιρνε. Εκείνο που με ενοχλούσε και στο τέλος με κούρασε ήταν ότι μας ήθελε όλους παρόντες σε κάθε παράσταση, είτε παίζαμε είτε όχι.

q Μπήκα στην Ελεύθερη Σκηνή, στη συνέχεια του Ελεύθερου Θεάτρου, μαζί με την Παναγιωτοπούλου, τον Φασουλή, τη Μαλτέζου, τον Χρυσομάλλη, τη Μίρκα Παπακωνσταντίνου και κάποιους άλλους. Είχα αποδεχτεί πια την κωμική μου πλευρά, παρόλο που ξέρω ότι δεν είναι η μόνη που έχω. Μάλιστα, περισσότερο με γοητεύει η άλλη μου πλευρά, αποδίδω καλύτερα σε αυτήν γιατί έχει βάθος. Παίζαμε κυρίως επιθεωρήσεις, αλλά όταν κάναμε την ιστορική παράσταση Το Σώσε με τον Βουτσινά, η Σκηνή δεν υπήρχε πια, κι ας ήταν σχεδόν όλη η διανομή πρώην μέλη της – δεν υπήρχε πια η ταμπέλα. Ο κόσμος λιποθυμούσε από τα γέλια. Ποτέ δεν ξαναπαίχτηκε το έργο αυτό με την ίδια επιτυχία. Θυμάμαι μια σκηνή που καθόμουν σε ένα παγκάκι δίπλα στον Ντίνο Ηλιόπουλο, ο οποίος κάποια στιγμή μού είπε: «Τελικά, δεν είσαστε τυχαίοι». Αυθόρμητα του απάντησα «ναι, αλλά δεν έχουμε καμία σχέση μ’ εσάς» κι εκείνος αντέδρασε άμεσα ρωτώντας «σοβαρά;». Ήθελε να κάνει τη σύγκριση, αλλά τη στιγμή που κάνουμε κάτι δεν ξέρουμε τι είναι, δεν μπορούμε να το αξιολογήσουμε. Ποτέ ένας ηθοποιός δεν είναι μόνος του. Αν δεν υπάρχει ο ρόλος και το κείμενο, να το πάρει και να το εκτοξεύσει, δεν γίνεται τίποτα, ενώ όταν τα κείμενα δεν αξίζουν και τόσο, θέλει πολύ μεγάλο κόπο από τον ηθοποιό να εφεύρει κάτι ώστε να τα αναδείξει. Όλα κάπως έτσι γίνονται.

q Με τις «Τρεις Χάριτες», τη μεγάλη επιτυχία των Ρέππα - Παπαθανασίου, αρχίσαμε γυρίσματα, έχοντας έτοιμα δέκα επεισόδια. Πηγαίναμε δουλεμένοι, μετά από πολλές πρόβες. Ήμουν η Ειρήνη – ήταν τα ονόματα των «Τριών αδελφών» του Τσέχοφ. Μου άρεσε η δημοσιότητα, αλλά δεν με απασχολούσε ιδιαίτερα. Εμένα με ενδιέφερε να βγάλω από τον ρόλο και το κείμενο ό,τι περισσότερο μπορούσα, αυτή ήταν η χαρά μου. Να βγει κάτι ιδιαίτερο, εξαιρετικό, αν γίνεται. Ξαφνικά όλοι με ήθελαν να παίξω κάτι ανάλογο στο θέατρο, ένα κακέκτυπο μάλλον. Απείχα από το θέατρο πολύ καιρό, δεν ήθελα το ένα να πάρει τη μυρωδιά του άλλου. Γιατί αυτό ήθελαν εκείνοι, να πάρουν μυρωδιά από την τηλεόραση.

q Έκανα πολύ καλό θέατρο παράλληλα με την τηλεόραση, αλλά επιλεκτικά – το θέατρο είναι ένας ωκεανός επιλογών. Πήγα και βρήκα τον Έκτορα Λυγίζο, του οποίου μου είχαν αρέσει κάποιες παραστάσεις που είχα δει, και κάναμε μαζί τις Ευτυχισμένες Μέρες του Μπέκετ. Με ενδιαφέρει η νέα γενιά σκηνοθετών και τους βλέπω ως εξέλιξη της δικής μου γενιάς. Γι’ αυτό έκανα και το Τρίτο Στεφάνι σε μορφή μονολόγου με τον Νίκο Καραγεώργο, παίζοντας κυρίως τη Νίνα, αλλά και όλους τους υπόλοιπους ρόλους η ίδια, γι’ αυτό συνεργάστηκα φέτος με τον Μάνο Καρατζογιάννη στη Φαίδρα.

q Όλα τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, δεν βλέπω τίποτα εύκολο. Κανένας ρόλος δεν είναι εύκολος, αν θες να του δώσεις κάτι προσωπικό. Το θέατρο είναι από τα δύσκολα πράγματα, αυτό που λένε και φοβούνται οι γονείς «τι θα γίνει;», δεν έχουν άδικο. Το θέμα είναι πόσο σε ενδιαφέρει εσένα αυτό και αν θα δώσεις σημασία σ’ εκείνους που θέλουν να σε βγάλουν από τη συνθήκη του θεάτρου. Εγώ τα κατάφερα, αν και δεν ξέρω πώς. Είναι που δεν έδωσα σημασία.

Ο πατέρας μου δεν ήρθε να με δει ποτέ, αλλά ούτε του το ζήτησα. Καταλάβαινα ότι τον είχα τραυματίσει άσχημα, αν και, για να είμαι ειλικρινής, το συνειδητοποίησα πλήρως πολύ αργότερα. Και ευτυχώς, γιατί αυτό μπορούσε να με είχε γυρίσει πίσω.

q Αγαπάω την Αθήνα. Εδώ έζησα τα περισσότερα χρόνια και ήταν γεμάτα. Όλες μου τις επιθυμίες εδώ τις πραγματοποίησα. Τα τρωτά της τα ξεπερνάω. Η βόλτα στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου με την Ακρόπολη στα δεξιά με κάνει και τρελαίνομαι, δεν υπάρχει όμοιό της στον κόσμο όλο. Έχει ιστορία 2.500 ετών, έστω και κάπως στραπατσαρισμένη.

q Δεν ήμουν ποτέ υπέρ του γάμου και καθώς δεν με γοητεύει καθόλου δεν ήθελα ποτέ να παντρευτώ. Στις σχέσεις μου, όποτε τα πράγματα ήταν να πάρουν αυτή την τροπή, το απέφευγα.

24 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

25

100

26 lifo – 9.12.21

ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΓΙΟΡΤΙΝΑ ΔΩΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΣΑΚΚΑ

9.12.21 – lifo

27

ΙΔΕΕΣ 100 28 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

29

ΙΔΕΕΣ

ö

ô

Sophia Enjoy Thinking LIVE

ô

Kerastase

Betty’s Bakery

Ορός anti-chute fortifiant για τα μαλλιά.

Xmas LOVEbread με βαμβακερή συσκευασία φιλοτεχνημένη από τον Γιώργο Χαδούλη.

Στα καταστήματα καλλυντικών

Βάζο-προτομή της Υγείας. www.sophia.com.gr

www.bettysbakery.gr

î

Napapijri

î

Foli unisex σκούφος. www.cosmossport.gr

Lancôme Άρωμα Idôle. Στα καταστήματα καλλυντικών

õ

MAC Παλέτα σκιών από τη συλλογή MAC x L. www.maccosmetics.gr

ò

L’Oréal Paris Κραγιόν από τη συλλογή L’Oréal Paris x Elie Saab. Στα καταστήματα καλλυντικών

ô

Love.it Νέον φωτιστικό Cocktails Pink.

100

Στο Golden Hall

30 lifo – 9.12.21

ò

Armani Si Eau De Parfum. Στα καταστήματα καλλυντικών

9.12.21 – lifo

31

ΙΔΕΕΣ

õ

Daphnis and Chloe The Green Set με είδη ρίγανης. www. daphnisandchloe.com

î

Ideal of Sweden Θήκη για Airpods Pro. Κατάστημα «The Fixers», στο The Mall Athens

ô

Origins

ô

Drink Up™ Nourishing Avocado Lip Butter.

HUAWEI

www.hondoscenter. com

Matebook 14s. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ï

Marks & Spencer Παιδικό βελούδινο φόρεμα. www. marksandspencer.com

õ

ò

Tissot

Nike Παπούτσια Blazer Mid ’77. www.nike.com

Ρολόι Gentleman Powermatic 80 Silicium. www.tissotwatches. com

ñ

Kiehl’s Κρέμα ματιών Creamy Eye Treatment With Avocado. Στα καταστήματα καλλυντικών

ô

ô

iRobot

IKEA

Roomba j7+.

Διακοσμητικός Άγιος Βασίλης.

www.irobot.gr

100

www.ikea.gr

32 lifo – 9.12.21

î

Starbucks Ανοξείδωτο θερμός σε ιριδίζον πράσινο χρώμα. Στο Golden Hall

9.12.21 – lifo

33

Ένας προορισμός, όλες οι γιορτινές αγορές

Κι αν κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο φέτος έχει δίσκους, βιβλία και gadgets; Κάναμε μια βόλτα στο Public και επιλέξαμε 14 δώρα για να εντυπωσιάσετε εκείνους που αγαπάτε, προσφέροντάς τους όσα αγαπούν.

Η

πιο γιορτινή περίοδος του χρόνου είναι και πάλι εδώ για να νιώσουμε χαρά και ζεστασιά με τους αγαπημένους μας ανθρώπους. Ανάμεσα στις πυρετώδεις γιορτινές προετοιμασίες είναι κι αυτή της επιλογής των κατάλληλων δώρων που θα δώσουν χαρά σε όσους αγαπάμε. Για να σας βγάλουμε από τον κόπο, κάναμε μια πρώτη επιλογή δώρων που θα βρείτε στα καταστήματα Public για να γίνετε φέτος ο πιο ξεχωριστός Άγιος Βασίλης.

ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Η ιστορία μοιάζει πιο συναρπαστική όταν γίνεται μέρος του παιχνιδιού. Με σκηνικό μεσαιωνικά κάστρα, μοναστήρια και αγρούς του Μυστρά, οι παίκτες του επιτραπέζιου της Κάισσα στήνουν στρατηγικά τις κινήσεις τους για να αυξήσουν την κυριαρχία τους ανάμεσα σε ιππότες, καλόγερους, γεωργούς και ληστές.

ΗΜΕΡΟΛΌΓΙΟ MOLESKINE PEANUTS

LEGO® SUPER MARIO ΒΑΣΙΚΉ ΠΊΣΤΑ ΠΕΡΙΠΈΤΕΙΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΜΆΡΙΟ

Ένας από τους πρωταγωνιστικούς ήρωες των παιδικών μας χρόνων, ο Μάριο, συνεχίζει να συντροφεύει τους μικρούς του φίλους σήμερα. Εδώ φεύγει από τις οθόνες των βιντεοπαιχνιδιών από τις οποίες τον μάθαμε, για να γίνει μέρος της οικογένειας της LEGO. Ο αεικίνητος Ιταλός υδραυλικός πετάει πάνω στα σύννεφα, μαζεύει νομίσματα και ανταγωνίζεται τους Goomba και Bowser Jr. σε μια πίστα που θα συντροφεύσει κάθε παιδί.

34 lifo – 9.12.21

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΊΕΣ: ΤΣΆΝΤΑ ΠΛΆΤΗΣ MOLESKINE CLASSIC ΜΑΎΡΗ

Για τους επαγγελματίες που δεν θέλουν να χάνουν το στυλ και την κομψότητά τους ακόμα και στο απαιτητικό πολύωρο καθημερινό τους πρόγραμμα, για τα business ταξίδια-αστραπή για τα οποία χρειάζονται μόνο τα απαραίτητα ή για την εκδρομή του Σαββατοκύριακου, η Moleskine φέρνει τη μοναδική ποιότητα των σημειωματαρίων και ημερολογιών της καιμια δερμάτινη τσάντα πλάτης με μοντέρνο και λιτό σχεδιασμό.

ΓΙΑ ΌΣΟΥΣ ΝΙΏΘΟΥΝ ΜΙΚΡΟΊ:

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΎΣ:

τα μονόχρωμα ημερολόγια και σημειωματάρια Moleskine, που θα είναι εκεί για τον ιδιοκτήτη τους για όποια σημείωση, σκέψη ή σκίτσο και μουτζούρα θέλει να κάνει ανά πάσα στιγμή.

Στη γωνιά κάθε γραφείου αλλά και στη θήκη κάθε επαγγελματικής τσάντας υπάρχει ένα σημειωματάριο Moleskine που φέρνει ξεχωριστή ποιότητα χαρτιού, design αλλά και άπειρων σχεδίων που φιλοξενούν τις πιο σημαντικές σας σημειώσεις. Και επειδή τα Peanuts και ο Snoopy είναι οι ήρωες που εξακολουθούν να δίνουν μια γλυκιά παιδικότητα σε κάθε ενήλικη στιγμή μας, τώρα φιγουράρουν και στα εξώφυλ λα των ημερολόγιων Moleskine. Φυσικά, όσοι ψάχνετε δώρο για κάποιον με πιο απλό και κλασικό γούστο, μπορείτε πάντα να επιλέξετε

LAPTOP DELL VOSTRO 3500

Για τους ανθρώπους του γραφείου ένα καλό λάπτοπ είναι ο σύμμαχός τους. Το Vostro 3500 της Dell επιτρέπει στον χρήστη να είναι παραγωγικός, χωρίς διακοπές. Η οθόνη του είναι σχεδιασμένη για να προσφέρει μια βελτιωμένη εμπειρία προβολής, με μεγαλύτερη φωτεινότητα και περισσότερα χρώματα, ώστε οι ώρες που περνάτε μπροστά στην οθόνη του να έχουν τη βέλτιστη ποιότητα.

LAPTOP ASUS W202NAG0077R

Άλλη μια εταιρεία που ξέρει από καλά λάπτοπ είναι και η Asus. Το συγκεκριμένο μοντέλο προσφέρει σχεδόν κρυστάλλινη εικόνα, με την 11" HD οθόνη του και την κάρτα γραφικών Intel UHD Graphics 500 με μνήμη δυναμική συστήματος. Είναι ο υπολογιστής για τις επιδόσεις του οποίου δεν χρειάζεται να ανησυχείτε, μιας και διαθέτει επεξεργαστή Intel Celeron με 2 πυρήνες και 2 MB μνήμης cache, ενώ, με αποθηκευτικό χώρο 4 GB DDR4 RAM και 128GB τύπου EMMC, χωράει όλα τα δεδομένα και τα αρχεία σας.

ADELE - 30 (CD)

Η τραγουδίστρια που έχει μετατρέψει τη ζωή της σε μερικούς από τους πιο επιτυχημένους δίσκους της τελευταίας 15ετίας επέστρεψε φέτος με τον πολυαναμενόμενο τέταρτο δίσκο της, που τη βρίσκει στην καλύτερη φάση της, αυτή στην οποία βρίσκει τον εαυτό της, κάτι που της δίνει την ώθηση να γράψει την πιο ντελικάτη αλλά και δυνατή δουλειά της ως τώρα.

XIAOMI 11 LITE 5G NE 128 GB TRUFFLE BLACK

Για όσους το κινητό είναι εργαλείο της δουλειάς τους, η Xiaomi φέρνει ένα smartphone σχεδιασμένο με στυλ αλλά και για μεγάλη απόδοση. Ο οκταπύρηνος επεξεργαστής Qualcomm Snapdr agon 778G διαθέτει αυξημένη επεξεργαστική ισχύ, παρέχει αξιόπιστη απόδοση, εξασφαλίζοντας εμπειρία χωρίς καθυστερήσεις – από τις φωτογραφίες που βγάζετε μέχρι και το gaming, για τις στιγμές χαλάρωσης. Επίσης, με την 4250mAh μπαταρία το κινητό σας τηλέφωνο θα παραμένει ανοιχτό όλη μέρα και δεν θα χρειαστεί να ψάχνετε συνεχώς τον φορτιστή σας.

ΓΙΑ ΌΣΟΥΣ ΔΕΝ ΒΓΆΖΟΥΝ ΠΟΤΈ ΤΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΆ ΤΟΥΣ:

BILLIE EILISH - HAPPIER THAN EVER (2LP COLORED - EXCLUSIVE)

Το κορίτσι-φαινόμενο που με το ιδιοσυγκρασιακό της πακέτο έχει γράψει τα νέα δεδομένα της ποπ κυκλοφόρησε φέτος τη δεύτερη δισκογραφική της δουλειά, που έγραψε μαζί με τον αδερφό της Finneas για να αποδείξει πως ωριμάζει όμορφα, χωρίς να χάνει τον χαρακτήρα της. Μία από τις κορυφαίες κυκλοφορίες για φέτος περιμένει να την ακούσετε όπως της αρμόζει, σε διπλό, χρωματιστό βινύλιο.

ΠΏΣ ΝΑ ΑΛΛΆΞΟΥΜΕ ΤΑ ΠΆΝΤΑ, ΤΗΣ NAOMI KLEIN (ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΚΛΕΙΔΆΡΙΘΜΟΣ) Αν θέλουμε να δούμε την αλλαγή, πρέπει να γίνουμε μέρος της. Με όχημα το κρίσιμο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, η Naomi Klein γράφει το πρώτο της βιβλίο για νέους, προκειμένου να καταγράψει την τωρινή κατάσταση του πλανήτη αλλά και να εμπνεύσει και να προτείνει λύσεις για να σωθεί μελλοντικά. Υλικό σε αυτό το συγγραφικό της ταξίδι, η φωτιά: από τη μια αυτή της κλιματικής αλλαγής και από την άλλη η φλόγα που έχει μέσα της η νέα γενιά και μπορεί να φωτίσει το αύριο.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΓΚΑΤΖΕΤΆΚΗΔΕΣ»: ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΒΙΒΛΙΟΦΆΓΟΥΣ:

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ ΤΩΝ ΜΙΚΡΏΝ ΘΑΥΜΆΤΩΝ, ΤΗΣ MONICA GUTIERREZ (ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΜΕΤΑΊΧΜΙΟ)

Ένα καλό βιβλίο μπορεί να γίνει ο καλύτερος φίλος μας. Και ένα feelgood βιβλίο να κάνει πιο διασκεδαστική κάθε μικρή στιγμή χαλάρωσης. Πολλοί άνθρωποι έχουν νιώσει πως η λογοτεχνία τούς έχει σώσει σε κάποια στιγμή της ζωής τους, όπως συνέβη και με τη νεαρή αρχαιολόγο Άγκνες Μαρτί, ηρωίδα του βιβλίου της Monica Gutierrez, που μια ξαφνική καταιγίδα την οδηγεί να βρει καταφύγιο σε ένα λονδρέζικο βιβλιοπωλείο, από το οποίο θα αργήσει να βγει.

ΜΕΣΆΝΥΧΤΑ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΉΚΗ, ΤΟΥ MATT HEIG (ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΌΣ)

Το βιβλίο-παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο, που εξύμνησαν και οι «Sunday Times», γράφοντας χαρακτηρισ τικά: « Ένα μαγευτικό ανάγ νωσμα που ξεχειλίζει από χιούμορ και ανθρωπιά. Ένας ύμνος στη δύναμη των βιβλίων να αλλάζουν ζωές». Στο μυθιστόρημα του Βρετανού συγγρ αφ έα π ρ ω ταγωνίστρια είναι η Νόρα, που σαν άλλη Σταχτοπούτα, όταν σημαίνουν μεσάνυχτα, στην τελευταία της μέρα στη γη, μεταφέρεται σε μια βιβλιοθήκη. Εκεί, ανάμεσα σε βιβλία, σελίδες και λέξεις, η ηρωίδα θα δοκιμάσει όλες τις πιθανές διαφορετικές ζωές που θα μπορούσε να είχε ζήσει. Μια ιστορία που έρχεται να αναδείξει τη σημασία και τη δύναμη των βιβλίων.

ACTION CAMERA GOPRO HERO10 (ΜΑΎΡΟ)

Οι Go Pro είναι οι κάμερες που αγαπούν την περιπέτεια. Η νέα βελτιωμένη GoPro Hero10 υπόσχεται μια καλύτερη, γρηγορότερη και πιο ομαλή φωτογραφική εμπειρία. Με διπλάσια απόδοση από την προκάτοχο Hero9, θα μπορείτε πλέον να βγάλετε φωτογραφίες που αγαπούν τη λεπτομέρεια, τη ρεαλιστική αφή αλλά και το έντονο contrast.

ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ:

HUAWEI MEDIAPAD T3 10

Ένα τάμπλετ είναι η comfort συσκευή που τους ικανοποιεί όλους, όποιες κι αν είναι οι ανάγκες τους. Από διάβασμα μέχρι bingewatching της αγαπημένης σας σειράς αλλά και τσεκάρισμα των e-mails σας, το Huawei MediaPad T3 10 έρχεται με quad-core επεξεργαστή, 3 GB μνήμης RAM και 32 GB αποθηκευτικού χώρου που μπορούν να αυξηθούν με την προσθήκη μιας microSD κάρτας μνήμης, για να αναβαθμίσει την τάμπλετ εμπειρία σας. Ακόμα, διαθέτει WiFi και Bluetooth, κάμερα στα 5 Megapixel για φωτογραφίες και βίντεο, όπως και μπροστινή κάμερα 2 Megapixel για βιντεοκλήσεις και λοιπές εφαρμογές.

Περισσότερες πληροφορίες στο https://www. public.gr

9.12.21 – lifo

35

ΙΔΕΕΣ

ô

ô

Lalaounis Δαχτυλίδι φίδι σε χρυσό. Στο Golden Hall

õ

Tommy Hilfiger

Θήκη κοσμημάτων.

Καρό παλτό.

Στο The Mall Athens

Octopus

gr.tommy.com

ô

LOLA Τσάντα Shopper Braided. www.lola.gr

ò

Rolex Ρολόι Cellini Moonphase. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ô

ô

Jour

Estée Lauder

Κόσμημα-γούρι από ασήμι 925°.

Ορός Advanced Night Repair.

www.jour.gr

www.esteelauder.gr

î

G-star RAW Ολόσωμη φόρμα από τη συλλογή FW21. Σε επιλεγμένα καταστήματα

õ

Eleesian Κουτί premium σοκολατάκια.

100

www.eleesian.gr

36 lifo – 9.12.21

ò

Samsung Smartphone Galaxy Z Flip3 5G. shop.samsung.com

ò

Sky Premium Life Θαλάσσιο μαγνήσιο σε κάψουλες. Στα φαρμακεία

9.12.21 – lifo

37

ΙΔΕΕΣ

õ

ö

Praktiker

Sony Playstation

Αρωματικό κερί Deco Boltze Lovana.

PS5

www.praktiker.gr

www.kotsovolos.gr

ô

Buffalo Μπότες Aspha Chelsea. www.newcult.gr

ó

ï

KORRES

Prada

Σύσφιγξη + Lifting κρέμα ημέρας.

L’Homme L’Eau L’Eau de Toilette.

Στα φαρμακεία

Στα καταστήματα καλλυντικών

ö

ò

Puma

Karl Lagerfeld

Σακίδιο Sense. eu.puma.com

ò

NYX Makeup Setting Spray.

Mάξι φόρεμα από τη Holiday Collection FW21. Σε επιλεγμένα καταστήματα

Στα καταστήματα καλλυντικών

õ

New Era

î

100

Li-LA-LO

38 lifo – 9.12.21

Μενταγιόν-γούρι 2022 Qi από επιροδιωμένο ασήμι 925°. www.lilalo.com

Καπέλο LA Lakers. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ô

Givenchy Γυαλιά ηλίου GV. Σε επιλεγμένα καταστήματα

9.12.21 – lifo

39

ΙΔΕΕΣ

õ

Urban Decay Παλέτα σκιών Naked Honey. Στα καταστήματα καλλυντικών

ô

TOMS Γυαλιά ηλίου Harlow Blue Tortoise. www.toms.gr

ô

FGTONSILK Λαστιχάκια για τα μαλλιά από 100% μετάξι Σουφλίου. www.piopmuseumshop.gr

ó

ï

Ψυχογιός

Vans

Επιτραπέζιο παιχνίδι SMART10.

Σκούφος σε πορτοκαλί απόχρωση.

www.psichogios.gr

www.newcult.gr

ô

ô

Κάισσα

Poulette

Επιτραπέζιο παιχνίδι Sushi Go!

Σπιτάκι από ginger bread.

www.kaissagames. com

www.poulette.gr

î

Garnier Ντεμακιγιάζ Micellaire Bi-Phase Water All In 1. Στα καταστήματα καλλυντικών

100

î

40 lifo – 9.12.21

La RochePosay Anthelios Mist SPF 50.

ï

attrattivo Ζώνη με μεταλλική αγκράφα. www.attrattivo.gr

Στα καταστήματα καλλυντικών

ò

Schwarzkopf Oil Ultime Argan Finishing Oil για τα μαλλιά. Στα καταστήματα καλλυντικών

Τα Starbucks on the go φέρνουν τα Χριστούγεννα νωρίτερα Με τα γιορτινά ντυμένα ροφήματα White Chocolate Mocha και Cappuccino σε ένα ψυγείο δίπλα σας, φέτος ο Άγιος Βασίλης θα χτυπήσει δυο φορές.

Τ

α Starbucks είναι το brand που φροντίζει καθημερινά να βάζει στο χέρι σας τον καφέ, τα λαχταριστά ροφήματα και τα σνακ που χρειάζεστε για να αρχίσετε ή να συνεχίσετε τη μέρα σας. Εδώ και κάποια χρόνια τα Starbucks έχουν γίνει και on the go και έχουν μπει και στα ψυγεία των σούπερ-μάρκετ, των μίνι-μάρκετ και των περιπτέρων με δροσερά τονωτικά signature ροφήματα. Αυτά τα Χριστούγεννα, τα ροφήματα on the go φοράνε τα γιορτινά τους και φέρνουν το πιο «γλυκό» δώρο στους Starbucks lovers. Έτσι, δύο αγαπημένα δροσερά ροφήματα, το White Chocolate Mocha και ο Cappuccino, ντύνονται στα κόκκινα, για να τα απολαύσετε στη γιορτινή πόλη, όπου κι αν βρίσκεστε. Το Starbucks White Chocolate Mocha, με έντονο espresso, βελούδινο γάλα και άρωμα λευκής σοκολάτας είναι η κατάλληλη επιλογή γι’ αυτούς που θέλουν κάτι πιο συναρπαστικό από τον καφέ τους. Για τους πιο κλασικούς τύπους, ο διαχρονικός Cappuccino των Starbucks περιμένει δροσερός να τον απολαύσουν με ένα μικρό εορταστικό twist από νότες κακάο. Στις χριστουγεννιάτικες βόλτες, στα ψώνια, στη δουλειά αλλά και σε κάθε άλλη δραστηριότητα τα Starbucks φροντίζουν για τα πιο γιορτινά on the go ροφήματα που θα φέρουν και φέτος τα Χριστούγεννα νωρίτερα, αρκεί να επισκεφθείτε ένα ψυγείο δίπλα σας. Εσείς φέτος θα π(ι)είτε «Merry Coffee»;

GB CORNER GIFTS & FLAVORS Μοναδικά δώρα έρχονται και φέτος στην πιο γνωστή γωνιά της Αθήνας.

Υ

Βασ. Γεωργίου Α’ 1, πλατεία Συντάγματος, 210 3330750, www.gbcornergifts.com, Facebook: Hotel Grande Bretagne, a Luxury Collection Hotel, Athens, Instagram: hotelgrandebretagne Ανοιχτά τις Κυριακές 5, 12 & 19/12

πάρχει μια γωνιά στην Αθήνα που θα επισκεφτείς σίγουρα, καθώς αναζητάς τα δώρα που θα κάνεις στους αγαπημένους σου αυτές τις γιορτές. Το GB Corner Gifts & Flavors του Ξενοδοχείου Μεγάλη Βρεταννία παρουσιάζει και φέτος ιδέες χριστουγεννιάτικων δώρων και συνθέσεων που θα σε εντυπωσιάσουν. Η σειρά αυθεντικών GB προϊόντων, μια αποκλειστική ποικιλία εγχώριων εδεσμάτων, καθώς και τα διάσημα γλυκά που επιμελείται ο βραβευμένος Γάλλος pastry chef Arnaud Larher και η ομάδα του ζαχαροπλαστείου του ξενοδοχείου είναι ανάμεσα στις προτάσεις στις οποίες δεν θα αντισταθείς. Αυθεντικά μακαρόν, χριστουγεννιάτικο κέικ, απολαυστικά μπισκότα καθώς και μια ποικιλία από κορμούς και γιορτινά γλυκά γίνονται ιδανικές επιλογές για να χαρίσεις στους δικούς σου ή να κάνεις δώρο στον εαυτό σου, φέρνοντας τη γλυκιά μαγεία των γιορτών στον χώρο σου. Το GB Corner Gifts & Flavors σε καλεί να ταξιδέψεις μαζί του σε έναν κόσμο γεμάτο γεύσεις και χριστουγεννιάτικα προϊόντα.

Forget Me Νωt Ένα museum shop στην Πλάκα, που μοιράζει design και υψηλή αισθητική.

Κ Αδριανού 100, Πλάκα, 210 3253740, www. forgetmenotathens. gr, Facebook: Forget Me Not, Instagram: forgetmenotathens

αθώς περπατάς στην οδό Αδριανού στην Πλάκα, συνεπαρμένος από τα vibes της περιοχής και την ατμόσφαιρα του παρελθόντος, το βλέμμα σου σταματά σε έναν χώρο που μέσα στον μοντερνισμό του μοιάζει απόλυτα ταιριαστός με την πιο ιστορική γειτονιά της Αθήνας. Το Forget Me Νωt θυμίζει πωλητήριο μουσείου, και μάλιστα στην πιο creative εκδοχή του, αφού συγκεντρώνει μια σειρά από διαφορετικά είδη με κοινό παρονομαστή την υψηλή ποιότητα, τη σύγχρονη αισθητική και το ψαγμένο design. Άλλωστε, δεν θα μπορούσες να περιμένεις κάτι λιγότερο, όταν πίσω από την όλη σύλληψη βρίσκεται ένας interior designer που μετέφερε στο κέντρο της πόλης εμπειρίες από τον χώρο της δουλειάς του και έμπνευση από τα ταξίδια του στο εξωτερικό. Στο Forget Me Νωt που δημιούργησε ο Φίλιππος Χούρι θα βρεις σχεδιαστικά χρηστικά αντικείμενα, διακοσμητικά για το σπίτι, ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ από designers που ξεχωρίζουν για τη δουλειά τους, αλλά και παιχνίδια, είδη περιποίησης, ακόμα και βιβλία που δεν θα βρεις εύκολα κάπου αλλού. Εδώ το ελληνικό design συνυπάρχει με brands από διάφορες χώρες του εξωτερικού με έναν τρόπο απόλυτα αρμονικό. Ανάμεσα στις επιλογές που γίνονται μοναδικά δώρα για την εποχή των γιορτών είναι το επιτραπέζιο ημερολόγιο από το Χαρτοβασίλειο –που θυμίζει το παραδοσιακό ημερολογιάκι της γιαγιάς στην πιο σύγχρονη επανεκδοσή του–, το Flower Calendar που έρχεται από την Ιαπωνία και φέρνει μαζί του δεκάδες βραβεία design, το αυτοκίνητο του Ten Ten –σε αποκλειστική συνεργασία με το Μουσείο Ten Ten στο Βέλγιο– αλλά και τα ξύλινα χριστουγεννιάτικα παζλ με καταγωγή από τα Χανιά Κρήτης. Το Forget Me Nωt είναι το museum shop της Πλάκας που μοιράζει απλόχερα design, άποψη και μοντερνισμό, δημιουργώντας μια νέα σύγχρονη ιστορία.

Θα βρεις όλα τα προϊόντα και στο online store του Ξενοδοχείου Μεγάλη Βρεταννία: www.grandebretagnestore.com.

9.12.21 – lifo

41

ΙΔΕΕΣ

ô

ô

Benaki Shop

Calvin Klein

Χειροποίητα κεραμικά βάζα του Ηλία Χριστόπουλου.

Ανδρικό overshirt. Σε επιλεγμένα καταστήματα

www.benakishop.gr

ô

Artpeckers Θήκη tablet.

ô

www.artpeckers.com

Converse Από τη συλλογή Winterized FW21. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ï

MiTo’21 Αυθεντικό πανετόνε με ελληνική υπογραφή. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ô

Reebok Παπούτσια Nano X1 Grit. www.reebok.com

ö

ô

Kakau Worship

Animi Wood Workshop

Σοκολάτα Acai Express - Acai Berry.

Παιχνίδι παζλ «Άγιος Βασίλης».

www.kakau.gr

www. animiwoodworkshop.com

100

ô

42 lifo – 9.12.21

ô

Diesel

Ψυχογιός

Μπουφάν aviator.

Επιτραπέζιο Stratego.

gr.diesel.com

www.psichogios.gr

ó

Fjällräven Μάλλινο πουλόβερ. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ô

Bozikis Γόβες μυτερές σουέντ με λεπτό τακούνι. www.bozikis.gr

Χριστουγεννιάτικα στολίδια από αλουμίνιο. www.goulandris.gr

ó

BBiotherm

ΙΔΕΕΣ

õ

B&E Goulandris Shop

Κρέμα ημέρας Blue Therapy Red Algae Uplift. Στα καταστήματα καλλυντικών

ö

õ

essie

Swatch

Χρώμα 52 Thigh High.

Holiday Edition ρολόι από τη συλλογή Swatch x Peanuts.

Στα καταστήματα καλλυντικών

www.swatch.com

î

Fig shop Κεραμική πιατέλα 30 εκ. ζωγραφισμένη στο χέρι. www.figshop.gr

ô

United Colors of Benetton Κασκόλ ταρτάν από πλεκτό ύφασμα. gr.benetton.com

î

ï

Maybelline

adidas

Κραγιόν Color Sensational Made For All.

Παπούτσια Forum Low.

Στα καταστήματα καλλυντικών

www.adidas.gr

ô

õ

Cycladic Shop

Materia Prima

Διακοσμητικό μήλογούρι 2022.

Κασετίνα με ελαττωματικά αρώματα των κρασιών «Le nez du vin».

www.cycladic.gr

ó

New Balance Παπούτσια 237. www.newbalance.gr

100

www.materiaprima.gr

9.12.21 – lifo

43

ΙΔΕΕΣ

ô

î

Vichy

Mshop

Κρέμα νυκτός Liftactiv Soin Nuit.

Ημερήσιο ημερολόγιο 2022 με θέμα από αφίσα του N. Nτάσκα.

Στα καταστήματα καλλυντικών

Πωλητήριο Μεγάρου Μουσικής Αθηνών

ô

ô

naked summers Χειροποίητο πιάτο.

ô

Playmobil

Bodytalk

Star Trek U.S.S. Enterprise NCC-1701.

Unisex κάλτσες τένις. www.bodytalk.com

www.public

www.nakedsummers. com

ô

ô

Mugler Angel Eau de Parfum.

Moccamaster KBG Select

Στα καταστήματα καλλυντικών

Επαγγελματική καφετιέρα φίλτρου. www.public.gr

ó

Ψυχογιός Επιτραπέζιο παιχνίδι Sequence. www.psichogios.gr

ô

ô

Yves Saint Laurent

CeraVe Ενυδατική κρέμα για πρόσωπο και σώμα.

L’Homme Le Parfum.

Στα φαρμακεία

100

Στα καταστήματα καλλυντικών

44 lifo – 9.12.21

ñ

Xiaomi Android TV www.plaisio.gr

9.12.21 – lifo

45

Τεχνητή

ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

του μάνθου σαντοριναίου

Έκθεση - εγκατάσταση - αφηγηματικό ψηφιακό περιβάλλον - συζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη - συζήτηση για τη σύγχρονη τέχνη

Ο

Παλιός κινηματογράφος Άλφαβιλ, στο κτίριο του θεάτρου Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, 210 6460748 Εγκαίνια: 15 Δεκεμβρίου. Διάρκεια και ωράριο έκθεσης: 15/12/21-8/01/22, 12:00-15:00 & 18:00-20:30

46 lifo – 9.12.21

Μάνθος Σαντοριναίος θα βρίσκεται στον παλιό κινηματογράφο Άλφαβιλ με μια ατομική έκθεση - εγκατάσταση - αφηγηματικό περιβάλλον με γενικό τίτλο ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, αφού η λέξη «τεχνητή» σχεδόν δεν φαίνεται. Το θέμα της έκθεσης προκύπτει από την πολύχρονη σχέση και έρευνα του καλλιτέχνη με την ψηφιακή τεχνολογία και την άποψή του για τη δημιουργική αξιοποίησή της από τον οποιοδήποτε-οποιαδήποτε, αφού αποτελεί ένα σύγχρονο, ισχυρό, δημιουργικό εργαλείο, προσιτό πλέον προς όλους. Σε όλους τους χώρους ενός εγκαταλελειμμένου κινηματογράφου δημιουργείται ένα εικονικό και ταυτόχρονα αφηγηματικό περιβάλλον στο οποίο εντάσσεται ο ίδιος ο επισκέπτης, καθώς επικοινωνεί με τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα, ενώ παράλληλα οδηγεί τη δράση πολλών έργων. Άλλωστε, στόχος της έκθεσης είναι η ένταξη των επισκεπτών στο έργο. Ο καλλιτέχνης αξιοποιεί τη σύμπτωση του ονόματος του κινηματογράφου Άλφαβιλ οργανώνοντας την προβληματική γύρω από τη σύγχρονη τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη. Το όνομα Άλφαβιλ είναι δανεισμένο από την ομώνυμη ταινία του Ζαν-Λικ Γκοντάρ (1965) που περιέγραφε μια δυστοπική πόλη, ελεγχόμενη από τον υπερυπολογιστή Α 60 (Alpha Ville = η Πόλη Άλφα). Αυτή η συγκυρία δίνει το έναυσμα για να δημιουργηθούν, μεταφορικά, με τη συμβολή της ψηφιακής τεχνολογίας, στοιχεία, σκέψεις και ερωτηματικά για τις πόλεις όπου ζούμε, 56 χρόνια μετά την προβολή της ταινίας. Σήμερα, η ψηφιακή τεχνολογία θυμίζει ένα προμηθεϊκό δώρο, του οποίου μεγάλο μέρος διατίθεται δωρεάν. Είναι μια ευκαιρία για τον κόσμο να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία ώστε να δημιουργήσει τον δικό του ελεύθερο κόσμο ενάντια σε κάθε παράλογη εξουσία. Η διάσταση αυτή έχει δείξει θετικά δείγματα σε σχέση με τις κοινότητες που αναπτύσσονται και δρουν με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η ιδέα αυτή συνοψίζεται στη φράση που υπάρχει στον χώρο της έκθεσης: «Για να διεκδικήσεις έναν καλύτερο κόσμο, πρέπει πρώτα να τον φανταστείς». Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν παράλληλες δράσεις στην αίθουσα του θεάτρου Φούρνος, ημερίδα-συζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη και τη σύγχρονη τέχνη. Επίσης, θα ανακοινώνονται στα κοινωνικά δίκτυα δράσεις με τη συμμετοχή του κοινού.

εικονογραφηση από το «the reading list» τησ sara nisha adams

λα

λέσχη ανάγνωσης δεκεμβριοσ 2021

τ ι δια βα ζε ι τωρα η ομα δα τησ lif o λεσχη α να γνωσησ

47

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

ΤΑ ΌΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑΣ, ΟΙ ΑΞΊΕΣ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΎ ΚΑΙ Ο ΦΑΝΑΤΙΣΜΌΣ

Η ΚΑΡΔΙΆ ΚΥΝΗΓΆΕΙ ΜΟΝΑΧΉ

Carson McCullers Η καρδιά κυνηγάει μονάχη μεταφραση: Μιχάλης Μακρόπουλος εκδόσεις: Διόπτρα σελιδεσ: 528

ΤΟ 1940, ΌΤΑΝ ΈΓΡΑΨΕ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΤΗΣ ΜΥΘΙΣΤΌΡΗΜΑ, η

Αμερικανίδα συγγραφέας Carson McCullers ήταν είκοσι τριών χρονών. Με τίτλο δανεισμένο από ένα ποίημα του Σκωτσέζου ποιητή Γουίλιαμ Σαρπ, το βιβλίο κυκλοφόρησε με το ψευδώνυμο Φιόνα ΜακΛέοντ και μιλά για την ανισότητα, το τραύμα και τη μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου. Αφηγείται την ιστορία του Σίνγκερ του μουγγού, που ζει τη μοναχική ζωή του σε μια μικρή πόλη του αμερικανικού Νότου τη δεκαετία του ’30, και την ιστορία των ανθρώπων που βρίσκουν παρηγοριά στην καλοσύνη του και έρχονται να του εκμυστηρευτούν τα προβλήματα και τα όνειρά τους. Όπως η Μικ, το αγοροκόριτσο, που θέλει να γίνει πιανίστρια, ο μαύρος γιατρός Κόπλαντ, που παλεύει για την αξιοπρέπεια της φυλής του, ο Μπιφ Μπράνον, ο φιλοσοφημένος εστιάτορας, και ο Μπλάουντ, ο αλκοολικός συνδικαλιστής. Καθένας δίνει τον δικό του αγώνα, αλλά όλοι ονειρεύονται το ίδιο πράγμα, να αποτινάξουν τα δεσμά της μοναξιάς. Στον κόσμο της McCullers, όμως, έναν κόσμο υπαρξιακής αγωνίας και ανεπούλωτου ψυχικού τραύματος, η καρδιά κυνηγάει μονάχη. Με το ντεμπούτο της η συγγραφέας γνώρισε τεράστια επιτυχία: το βιβλίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, το 1968 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Robert Ellis Miller, έγινε θεατρικό, ακόμα και πίνακας από τον Άγγλο ζωγράφο Joe Simpson το 2014. Η Carson McCullers θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες Αμερικανίδες συγγραφείς του εικοστού αιώνα.

ματα των μουσουλμάνων συμπολιτών μας; Ή όταν μια μουσουλμάνα έφηβη επιμένει να φορά μαντίλα στο σχολείο ή ένας Εβραίος φοιτητής θέλει να χρησιμοποιεί τη βιβλιοθήκη του σχολείου την Κυριακή; Όταν ένας πολίτης διαμαρτύρεται για την παρουσία θρησκευτικών εικόνων στο δικαστήριο ή όταν ένας μάρτυρας του Ιεχωβά αρνείται τη μετάγγιση αίματος στην εγχειρισμένη μητέρα του; Η σύγχρονη ιδέα της ανεκτικότητας απέναντι στις πεποιθήσεις και στις αντιλήψεις των άλλων ως στάση που συμβάλλει στο κοινό καλό εμφανίστηκε την εποχή του Διαφωτισμού, ύστερα από αιώνες θρησκευτικών πολέμων. Αφού την ανέπτυξαν μεγάλοι στοχαστές όπως ο Τζον Λοκ και ο Βολτέρος, κέρδισε σταδιακά έδαφος και ρίζωσε στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Ωστόσο, με την επανεμφάνιση του φανατισμού και της τρομοκρατίας, η θρησκευτική ανεκτικότητα αμφισβητείται πλέον ευθέως από μια φοβισμένη κοινή γνώμη. Ο Denis Lacorne στο βιβλίο του, που τιμήθηκε με το βραβείο Montyon της Γαλλικής Ακαδημίας, εξετάζει την εμφάνιση και την εξέλιξη της νεωτερικής ιδέας της ανεκτικότητας, καλώντας μας να αναστοχαστούμε πώς πρέπει να αντιδράσουμε στις σύγχρονες προκλήσεις. Δίνει μάλιστα στη μελέτη του έναν ευρύ χρονικό ορίζοντα, εξετάζοντας ακόμα και προνεωτερικές όψεις της, όπως η «ανεκτικότητα» των Οθωμανών και της Βενετικής Δημοκρατίας, για να φτάσει μέχρι την απαγόρευση της μπούρκας στη Γαλλία και στα κινήματα της λευκής υπεροχής στις ΗΠΑ τον εικοστό πρώτο αιώνα. Το όρια της ανεκτικότητας θέτουν κρίσιμα ερωτήματα: πρέπει να επιβάλουμε όρια στην ελευθερία της έκφρασης στο όνομα της αξιοπρέπειας του ανθρώπου; Πρέπει να αποδεχόμαστε θρησκευτικά σύμβολα στον δημόσιο χώρο; Μπορούμε να ανεχόμαστε τους αρνητές της ανεκτικότητας; Μολονότι αναγνωρίζει ότι ανεκτικότητα δεν σημαίνει κατάργηση κάθε ορίου, ο συγγραφέας την υπερασπίζεται απέναντι σε πρόσφατες προσπάθειες παράκαμψής της. Υποστηρίζει ότι διαφορετικά απειλείται η ίδια η ύπαρξη της πλουραλιστικής κοινωνίας. Το βιβλίο είναι μια καίρια συμβολή στον διάλογο για τις θεμελιώδεις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοκρατία τον εικοστό πρώτο αιώνα.

από τ ον m. hu lot

λεσχη α να γνωσησ

48

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Denis Lacorne Τα όρια της ανεκτικότητας, οι αξίες του διαφωτισμού και ο φανατισμός μεταφραση: Μαρία Παπαηλιάδη Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης σελιδεσ: 352

ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΊΝΕΙ ΌΤΑΝ Η ΘΕΑΤΡΙΚΉ ΣΆΤΙΡΑ ΠΛΗΓΏΝΕΙ ΈΝΑΝ ΠΙΣΤΌ ΧΡΙΣΤΙΑΝΌ; Ή όταν ένα σκίτσο θίγει τα αισθή-

C

A

R

S

O

N

M c C U L L E R S λεσχη α να γνωσησ

49

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΊΑ

ΤΟ ΠΆΝΤΟΤΕ ΕΜΨΥΧΩΜΈΝΟ ΣΎΜΠΑΝ ΤΗΣ ΖΥΡΆΝΝΑΣ ΖΑΤΈΛΗ, που μοιάζει να ακροβατεί ανάμεσα στο ονειρικό χάος,

ΓΕΝΝΗΜΈΝΗ ΣΤΗΝ ΑΥΓΉ ΤΟΥ ΔΈΚΑΤΟΥ ΈΝΑΤΟΥ ΑΙΏΝΑ, ΤΟ 1801, στη Ζάκυνθο, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, η Ελι-

στον ακραίο ρεαλισμό και στον πούρο συμβολισμό, δεν εξαντλείται ποτέ σε μία ιστορία: τρυπώνει στο ασυνείδητο και μένει εκεί για πάντα. Τουλάχιστον αυτό αποκομίζει κανείς διαβάζοντας τις ιστορίες της, οι οποίες διαμορφώνουν ένα σύμπαν που μοιάζει πιο πραγματικό και από την πιο ακραία πραγματικότητα, συνορεύοντας ενίοτε με τους θρύλους, τις ασυνείδητες ιστορίες, τα ξόρκια και τα αιώνια αινίγματα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι φανατικοί αναγνώστες της Ζατέλη περιμένουν κάθε φορά στωικά για χρόνια να εκδοθεί το επόμενο βιβλίο της, συνέχεια ενός κόσμου που μοιάζει τόσο διαφορετικός αλλά και τόσο ίδιος και απαράλλακτος, αφού ουσιαστικά ταυτίζεται με τον κόσμο της κοινής, στοιχειωμένης μας μοίρας που ορίζει να ζούμε σε έναν ακραία απομαγευμένο τόπο που αντισταθμίζεται μοναδικά από τον λαϊκό κόσμο των παραμυθιών, γεμάτο από απέθαντες ηρωίδες που περιδιαβαίνουν στα παιδικά όνειρα και αναμνήσεις – στη Ζατέλη βρίσκουμε την ανοίκεια οικειότητα που διαμόρφωσε τα συμβολικά κομμάτια των αναφορών μας. Η συγγραφέας ξέρει να μπολιάζει αυτόν τον εμφορούμενο από σύμβολα ρεαλισμό με έναν τρόπο μοναδικό, αναλαμβάνοντας ένα κοσμογονικό, θαρρείς, χρέος. Γι’ αυτό και οι αναγνώστες που γαλουχήθηκαν με τις ιστορίες της μπορεί πλέον να ενηλικιώθηκαν ή να αλλάξαν γραμμή πλεύσης, αλλά πάντοτε θα θυμούνται τη Λεύκα ή την Ιουλία, δυο ηρωίδες που θα τις ξαναβρούν, με κάποιον τρόπο, στο τελευταίο αυτό μέρος της τριλογίας Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους που τιτλοφορείται Ορατή σαν αόρατη, τίτλος που θα αρκούσε, τελικά, για να περιγράψει την ίδια τη συγγραφέα, που είναι πάντοτε τόσο παρούσα, ακριβώς επειδή φροντίζει να απέχει από οτιδήποτε επίκαιρο και ευτελές. Τα πάθη δίνουν και παίρνουν σε κάθε σελίδα της Ζατέλη, δεν είναι πάντα εμφανή, αλλά υπόγεια, φτιαγμένα για να βιώνονται κατάσαρκα, περίπου όπως οτιδήποτε μας χαράζει για πάντα και μας στοιχειώνει, σαν τη συλλογική πορεία μας, που οφείλει πολλά στα μυθιστορήματά της.

σάβετ Μουτζάν-Μαρινέγκου είναι η πρώτη Ελληνίδα που θα τολμήσει να καταγράψει με λογοτεχνικό ύφος τις προσωπικές ανησυχίες και τα βιώματά της, γεγονός που θα τη μετατρέψει στην πρώτη Ελληνίδα πεζογράφο. Μεταξύ άλλων, έγραψε λογοτεχνικά κείμενα, δοκίμια, ποιήματα αλλά και θεατρικά έργα, ενώ μετέφρασε σε πεζό λόγο την Οδύσσεια και τον Προμηθέα Δεσμώτη, αν και αυτό που την κατέστησε ευρύτερα γνωστή είναι η εμβληματική Αυτοβιογραφία της, η οποία εκδόθηκε από τον γιο της το 1881 και ουσιαστικά ισοδυναμεί με μια ολόκληρη μαρτυρία για τα ήθη της εποχής. Η αφήγηση ακροβατεί μεταξύ της εσωτερικής αγωνίας για αυτοπραγμάτωση, μόρφωση και ελευθερία, από την οποία φλέγεται η συγγραφέας, και των έντονων κοινωνικών πιέσεων που δέχεται για να παντρευτεί και να συμβιβαστεί με τις κοινωνικές επιταγές της εποχής που δεν επέτρεπαν στη γυναίκα ούτε καν να κυκλοφορεί μόνη, πόσο μάλλον να αυτενεργεί. Το μόνο που επιθυμεί η ίδια, κι αυτό φαίνεται να απασχολεί το μεγαλύτερο μέρος των σκέψεών της, είναι να μπορέσει να απομονωθεί και να αφοσιωθεί στις δύο μεγάλες της αγάπες, το γράψιμο και τη μελέτη. Κάποιες στιγμές, προκειμένου να μπορέσει να απομονωθεί, σκέφτεται ακόμα και τον μοναχισμό, χωρίς να έχει ροπή προς τη θρησκεία, κι άλλοτε απλώς να απομονωθεί στο οικογενειακό κτήμα, ώστε να μπορέσει απερίσπαστη να νιώσει την ελευθερία που πάντοτε επιθυμούσε: «Επεθύμησα, είπα, από καρδίας, αλλά εκοίταξα τους τοίχους του σπητιού οπού με εκρατούσαν κλεισμένην, εκοίταξα τα μακρά φορέματα της γυναικείας σκλαβιάς και ενθυμήθηκα πως είμαι γυναίκα, και περιπλέον γυναίκα Ζακυνθία και αναστέναξα, αλλά δεν έλειψα όμως από το να παρακαλέσω τον Ουρανόν διά να ήθελε τους βοηθήση να νικήσουν».

από t hn t ina μανδηλαρα

λεσχη α να γνωσησ

50

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου Αυτοβιογραφία εισαγωγή: Κατερίνα Σχινά εκδόσεις: Μεταίχμιο σελιδεσ: 160

Ζυράννα Ζατέλη Ορατή σαν Αόρατη εκδόσεις: Καστανιώτης σελιδεσ: 368

ΟΡΑΤΉ ΣΑΝ ΑΌΡΑΤΗ

ΑΡΓΌΤΕΡΑ

Ο ΜΠΩΝΤΛΑΊΡ ΆΡΧΙΣΕ ΝΑ ΣΥΝΘΈΤΕΙ ΤΑ «ΆΝΘΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΎ»,

ΤΟ ΝΈΟ BEST SELLER ΤΟΥ STEPHEN KING είναι μία ακόμα

τη μία και μοναδική συλλογή του, ήδη από το 1841, τότε που, εικοσάχρονος, μπαρκάροντας για την Καλκούτα, γράφει στη μητέρα του: «Σας ασπάζομαι, και στο επόμενο γράμμα θα σας στείλω άνθη που θα σας φανούν μοναδικά». Η προετοιμασία διήρκεσε δεκαπέντε χρόνια. Η συλλογή, ένα βιβλίο «φτιαγμένο με πάθος και υπομονή», όπως γράφει στη μητέρα του, περιλαμβάνει 101 ποιήματα και κυκλοφόρησε στις 25 Ιουνίου 1857 σε 1.300 αντίτυπα από τον εκδότη Auguste Poulet-Malassis. Η μυστικά αρχιτεκτονημένη συλλογή, στη δεύτερη έκδοσή της, το 1861, μετά την καταδίκη και την απόσυρση του βιβλίου λόγω «προσβολής της δημόσιας αιδούς και των χρηστών ηθών», περιείχε 126 ποιήματα και ένα προλογικό σημείωμα, κατανεμημένα σε έξι ενότητες. Βάζοντας στη θέση της φύσης την πόλη, στη θέση της ηθικής και των ιδανικών την υποβλητική μορφή του Κακού, ο Μπωντλαίρ αντιστρέφει τις αστικές αξίες: ποιητής και βιβλίο γίνονται μια απειλή. Ο «Δάντης της έκπτωτης εποχής μας», αυτός ο τελευταίος κλασικός και ο πρώτος νεωτερικός, γράφει το λυρικό του έπος με ήρωες πόρνες, ζητιάνες, ρακοσυλλέκτες, νοσηρά ερωτευμένους, θανατόφιλους, οπιομανείς. Πρόσωπα των απαγορεύσεων και των άκρων, αποκλεισμένα από τον κοινωνικό ιστό, κι όμως αναπόσπαστο τμήμα του, διασχίζουν το μισοφώτιστο με φανάρια του γκαζιού Παρίσι, αγαπιούνται σε κάμαρες αρωματισμένες, είναι άρρωστα από νοσταλγία. Στη δεύτερη έκδοση είχαν συγκροτηθεί σε ενότητα οι «Παρισινοί Πίνακες», 18 έμμετρα ποιήματα που εξιστορούν την 24ωρη περιδιάβαση στο Παρίσι ενός μοναχικού flâneur, μια κάθοδο στην Κόλαση που ξεκινάει ένα πρωί και τελειώνει την αυγή της επόμενης μέρας. Τα «Απαγορευμένα Ποιήματα» είναι έξι πολύ τολμηρά ποιήματα του Μπωντλαίρ με πρωταγωνίστρια μια γυμνή και ακόρεστη γυναίκα, την Εύα, μετά την πτώση, που οδήγησαν σε δίκη εκδότη και ποιητή και στάθηκαν η αρχή του τέλους για τον εύθραυστο και καταβεβλημένο Μπωντλαίρ. Κυκλοφορούν σε μια δίγλωσση πολύ προσεγμένη έκδοση, σε μετάφραση του Ερρίκου Σοφρά.

τρομακτική και συναρπαστική ιστορία που εξελίσσεται με έναν τρόπο πολύ συγκινητικό. Διαδραματίζεται στο τέλος και στις αρχές των ’00s και έχει ως βασικό ήρωα τον Τζέιμι Κόλκιν, ένα ασυνήθιστο παιδί που αφηγείται τα γεγονότα σε πρώτο πρόσωπο. Ο Τζέιμι ζει με τη μητέρα του στη Νέα Υόρκη και σε πολύ νεαρή ηλικία παρακολουθεί τυχαία ένα τροχαίο κοντά στο Σέντραλ Παρκ, που τον σημαδεύει: βλέπει το θύμα, αν και νεκρό πια, να τον χαιρετάει από το αυτοκίνητό του. Λίγο καιρό αργότερα ο Τζέιμι κουβεντιάζει με τη νεκρή γυναίκα του γείτονά του. Συνειδητοποιεί ότι έχει την αφύσικη ικανότητα να βλέπει ό,τι δεν μπορούν να δουν οι άλλοι και να μαθαίνει πράγματα που δεν μπορούν να μάθουν. Μπορεί να μιλάει με τους νεκρούς λίγο μετά τον θάνατό τους κι εκείνοι πρέπει να απαντάνε σε όλες τις ερωτήσεις του με ειλικρίνεια. Όταν μητέρα του μαθαίνει για την ικανότητά του, προσπαθεί να την εκμεταλλευτεί για να σωθεί από τα χρέη. Κάποια στιγμή, όμως, μια ντετέκτιβ της αστυνομίας της Νέας Υόρκης τον εμπλέκει στην καταδίωξη ενός δολοφόνου και τότε ο Τζέιμι ανακαλύπτει ότι το τίμημα για την ξεχωριστή αυτή ικανότητά του είναι μεγαλύτερο απ’ όσο φανταζόταν. Το Αργότερα είναι μια τρομακτική και συγκινητική ιστορία της χαμένης αθωότητας και των δοκιμασιών που ελέγχουν την ικανότητά μας να διακρίνουμε το καλό από το κακό, μια δυνατή, επίμονη και αλησμόνητη διερεύνηση της ψυχικής δύναμης που πρέπει να διαθέτει κανείς για να αντισταθεί στο κακό, σε όλες του τις μορφές.

από τ ον m. hu lot

λεσχη α να γνωσησ

51

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Stephen King Αργότερα μεταφραση: Παλμύρα Ισμυρίδου εκδόσεις: Κλειδάριθμος σελιδεσ: 288

Σαρλ Μπωντλαίρ Τα άνθη του κακού, Παρισινοί Πίνακες Τα απαγορευμένα ποιήματα μεταφραση: Ερρίκος Σοφράς εκδόσεις: Μεταίχμιο σελιδεσ: 184

ΤΑ ΆΝΘΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΎ, ΠΑΡΙΣΙΝΟΊ ΠΊΝΑΚΕΣ ΤΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΈΝΑ ΠΟΙΉΜΑΤΑ

Η ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ ΤΟΥ ΛΌΓΟΥ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Σταύρος Τσακυράκης Η ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης σελιδεσ: 448

ΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ Η ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑΣ ΤΗΣ ΈΚΦΡΑΣΗΣ; Τι ισχύ-

ει στη νομική σκέψη των ΗΠΑ; Και ποιες ήταν οι πρώτες αποφάσεις υπέρ της ελευθερίας του λόγου; Αυτές είναι μερικές από τις θεματικές που εμπεριέχονται στο σημαντικό έργο του του αξέχαστου και σπουδαίου καθηγητή Σταύρου Τσακυράκη με τίτλο Η ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ. Πρόκειται για το εμβληματικότερο ίσως κείμενό του, το οποίο θεωρείται ορόσημο στην ελληνική βιβλιογραφία. Άλλωστε, μέσω αυτής της μελέτης εισήγαγε στο ελληνικό κοινό τη νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, διδάσκοντας γενιές φοιτητών. Η νέα έκδοση έχει εμπλουτιστεί με μεταγενέστερες σημαντικές αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου, πρόλογο του Πάσχου Μανδραβέλη και εκτενές επίμετρο της Ιωάννας Τουρκοχωρίτη. Να θυμίσουμε ότι ο Σταύρος Τσακυράκης διετέλεσε καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίδαξε επίσης στα πανεπιστήμια Κολούµπια, Νέας Υόρκης και Χάρβαρντ. Η αμερικάνικη ιδιομορφία ήταν το βασικό κίνητρο για τη συγγραφή του βιβλίου, αναδεικνύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το πιο ισχυρό σύστημα προστασίας του λόγου στον κόσμο. Όλα τα φιλελεύθερα και δημοκρατικά συντάγματα περιέχουν διατάξεις για την ελευθερία του λόγου και του Τύπου, που έχει φανατικούς υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο και προστατεύεται σε όλες τις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Ωστόσο, πουθενά η προστασία αυτή δεν είναι τόσο ισχυρή όσο στις ΗΠΑ. Συνεπώς, η αμερικανική προσέγγιση στο θέμα αυτό μας αφορά όλους. Ένα βιβλίο γραμμένο από έναν άνθρωπο που θεωρούσε την ελευθερία του λόγου υπέρτατο δικαίωμα.

Η ΡΟΥΘ ΜΠΈΙΝΤΕΡ ΓΚΊΝΣΜΠΕΡΓΚ αποτελεί μια εμβληματική προσωπικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών. Ήταν η δικαστής που, ως μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ από το 1993 ως τον θάνατό της, υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των γυναικών, των μειονοτήτων, τις φιλελεύθερες αξίες και τη δημοκρατία. Έναν χρόνο μετά τον θάνατό της κυκλοφορεί το βιβλίο της σε συνεργασία με τις Γουέντι Γουίλιαμς και Μέρι Χάρτνετ και με πρόλογο για την ελληνική έκδοση της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Ο σκληρόδετος τόμος απαρτίζεται από μια συλλογή κειμένων και ομιλιών της Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ που άσκησε ισχυρή και μακρόχρονη επίδραση σε πολλούς τομείς. Ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να μυηθεί στην κοσμοθεωρία της, ξεκινώντας από το πρώτο κείμενο που δημοσίευσε στην εφημερίδα του σχολείου της και φτάνοντας ως τις συνεδριάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και τις μάχες που έδωσε για την ισότητα των φύλων, τα δικαιώματα των γυναικών και των μειονοτήτων και τη λαϊκή κουλτούρα. Η ίδια υποστήριζε πως «το διάβασμα διαμόρφωσε τα όνειρά μου και το περισσότερο διάβασμα με βοήθησε να κάνω τα όνειρά μου πραγματικότητα». Ήταν μια θρυλική προσωπικότητα που διατυμπάνιζε ότι δεν πρέπει να «αφήνεις να σε αποσπούν από τον σκοπό σου συναισθήματα όπως ο θυμός, ο φθόνος, η μνησικακία, γιατί καταβροχθίζουν την ενέργεια και τον χρόνο σου». Η θεματολογία που θίγεται στο βιβλίο είναι πλούσια και φωτίζει διαφορετικές περιόδους της ζωής της Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ. Στα τριάντα ένα κεφάλαια του τόμου σκιαγραφείται η δυναμική εκπρόσωπος της Δικαιοσύνης, η οποία καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου της τάχθηκε στην υπηρεσία της ισονομίας και της ισότητας στην Αμερική και πάλεψε για ζητήματα κοινωνικής προόδου, όπως οι αμβλώσεις και οι γάμοι μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Είναι ένα απολαυστικό ανάγνωσμα που χαρτογραφεί το προφίλ της γυναίκας, της δικαστού, της μητέρας και της αφοσιωμένης συζύγου που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της και έκανε πράξη το μότο της: «Πάλεψε για όλα εκείνα για τα οποία νοιάζεσαι και κάν’ το έτσι ώστε να σε ακολουθήσουν κι άλλοι».

από τ ον γιάννη παντ α ζόπου λο

λεσχη α να γνωσησ

52

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Ruth Bader Ginsberg εκδόσεις: AΘens Bookstore Publications σελιδεσ: 360

ΔΙΚΆ ΜΟΥ ΛΌΓΙΑ

RUTH

BADER

G I N S B U R G λεσχη α να γνωσησ

53

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

UTOPIA AVENUE: ΈΝΑ ΑΥΘΕΝΤΙΚΆ ΡΟΚ ΜΥΘΙΣΤΌΡΗΜΑ

David Mitchell Utopia Avenue μεταφραση: Μαρία Ξυλούρη εκδόσεις: Μεταίχμιο σελιδεσ: 720

Το νέο δημιούργημα του κορυφαίου Βρετανού μυθιστοριογράφου Ντέιβιντ Μίτσελ είναι φτιαγμένο από ροκ ήχους, μεγάλες προσδοκίες και απόλυτα συναισθήματα.

ΌΣΟΙ ΈΧΟΥΜΕ ΔΙΑΒΆΣΕΙ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΏΔΗ, πολυπλόκαμα και πρωτοποριακά μυθιστορήματα του Ντέιβιντ Μίτσελ και κυρίως όσοι έχουμε εισέλθει στους φανταστικούς του κόσμους, στους οποίους ανατρέχουμε πάντα με την ίδια όρεξη, δεν πρέπει να νιώσαμε έκπληξη που ο συγγραφέας του Άτλαντα του Ουρανού και των Χιλίων Φθινοπώρων του Γιάκομπ ντε Ζουτ επιστρέφει στη γη της αθωότητας. Μόνο που αυτήν τη φορά η ματιά της έφηβης Χόλι έχει αντικατασταθεί από αυτήν του μάνατζερ Λέβον, ο οποίος επιμένει να τρέφει για τη μουσική μια αυθεντική και σχεδόν αθώα αγάπη, διαμορφώνοντας έναν φιλοσοφικό, αποκαθαρμένο από ενδιάμεσες ιδιότητες κόσμο, στον οποίο επιστρέφει σχεδόν με τρόπο μυστικό ο Μίτσελ στα βιβλία του. Οι εκδόσεις Μεταίχμιο πολύ εύστοχα είχαν επιλέξει ένα live για να λανσάρουν το νέο του βιβλίο Utopia Avenue, που διαβάζεται ως μια επιστροφή σε έναν ολοζώντανο κόσμο, όπου οι αγωνίες, οι σχέσεις και οι ελπίδες είχαν νόημα γιατί αφορούσαν ανθρώπους που φλέγονταν, και σε μια ουτοπία που στήνεται πάνω σε μεγάλα, δυσθεώρητα πάθη. Εξάλλου τα μπαρόκ σχεδόν ως προς τις απόλυτες επιδιώξεις τους βιβλία του Μίτσελ ποτέ δεν επεξεργάζονται απλώς ένα θέμα, καθώς μιλάνε ταυτόχρονα για περιπλανήσεις και αποκρυφισμούς, όργια του μυαλού και του σώματος, συμμείξεις του χρόνου και μπερδεμένες προσδοκίες. Έτσι και εδώ το Utopia Avenue, το οποίο μεταφράζει σαν να το ζει η Μαρία Ξυλούρη, είναι η ιστορία της ομώνυμης μπάντας που εμφανίζεται στην απόλυ-

τα ροκ δεκαετία του ’60, αλλά διασχίζει τον χρόνο και συναντά πρόσωπα και πράγματα από το μακρινό μέλλον, δηλαδή το δικό μας πρόσφατο παρόν. Πολλές φορές, μάλιστα, όπως συμβαίνει στα βιβλία του Μίτσελ, οι ήρωες ξεπροβάλλουν με κάποιον τρόπο από προηγούμενα βιβλία του, όπως ο Λέβον Φράνκλαντ, που επιστρέφει από τα Κοκάλινα Ρολόγια, διωγμένος από το πατρικό του στον Καναδά λόγω της ομοφυλοφιλίας του, για να συστήσει τη δική του ουσιαστική οικογένεια, δηλαδή τη δική του μπάντα. Μέλη της ο Ντιν Μος, ένα παιδί της εργατικής τάξης, επίσης με πολλαπλά τραύματα, ο ντράμερ Πίτερ «Γκριφ» Γκρίφιν, ο κιθαρίστας Γιάσπερ ντε Ζουτ (απόγονος του Γιάκομπ ντε Ζουτ, πρωταγωνιστή στα Χίλια Φθινόπωρα) και η πιανίστρια Ελφ Χόλογουεϊ, η οποία τρέφει φιλοδοξίες φολκ τραγουδίστριας. Στόχος όλων αυτών είναι να φτιάξουν μια αυθεντική μπάντα –η έννοια του αυθεντικού κόντρα στο επίπλαστο απασχολεί πάντα τον Μίτσελ– που θα ζει απόλυτα την τέχνη για την τέχνη ή αλλιώς τη ροκ για τη ροκ. Εύλογα, λοιπόν, μέσα από τις σελίδες αναπαρίσταται αυτούσιο το κλίμα της εποχής που έφτιαξε τη ροκ και ξαναζωντανεύει το swinging London και όχι μόνο, χωρίς νοσταλγία, αλλά με τις απαραίτητες ροκ δόσεις και αναφορές στους Μπιτλς, τον Ντέιβιντ Μπόουι, την Τζάνις Τζόπλιν, τον Λέοναρντ Κοέν, τον Κιθ Μουν και όλα εκείνα τα ονόματα που δόξασαν το είδος και έφτιαξαν τη δική τους αυτούσια ροκ ουτοπία.

α πό t hn t ina μα νδηλα ρα

λεσχη α να γνωσησ

54

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

ΦΆΚΕΛΟΣ ΑΠΌΔΡΑΣΗΣ

O ΒΡΑΒΕΥΜΈΝΟΣ ΜΕ ΝΌΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑΣ ΤΟ 2017 Κα-

ΌΤΑΝ ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΈΣ ΤΟΥ ΧΊΤΛΕΡ ΚΑΤΈΛΑΒΑΝ ΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ,

ζούο Ισιγκούρο είναι στην ουσία Βρετανός και όχι Γιαπωνέζος (γεννήθηκε στο Ναγκασάκι, αλλά μεγάλωσε στη Μεγάλη Βρετανία και σήμερα ζει στο Λονδίνο). Τα επτά μυθιστορήματα που έχει γράψει έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από πενήντα γλώσσες, έχουν γίνει ταινίες και έχουν κερδίσει ό,τι λογοτεχνικό βραβείο υπάρχει. Οι Απαρηγόρητοι είναι άλλο ένα μπεστ-σέλερ του και πολύ αγαπημένο βιβλίο για τους φαν του, κι αυτό βραβευμένο το 1995, οπότε κυκλοφόρησε, με ένα βραβείο (Cheltenham Prize) που δίνεται σε βιβλία «που άξιζαν μεγαλύτερης αποδοχής». Ο Ράιντερ, ένας διάσημος πιανίστας, φτάνει σε μια πόλη της Κεντρικής Ευρώπης, την οποία δεν μπορεί να αναγνωρίσει, για να δώσει μια συναυλία την οποία δεν μπορεί να θυμηθεί πότε τη συμφώνησε. Καθώς όμως περιπλανιέται σε ένα σκηνικό πότε απόκοσμο και πότε κωμικό, αλλά πάντοτε παράξενα ρευστό, σαν σε όνειρο, αργά αλλά σταθερά συνειδητοποιεί πως αυτή είναι η σημαντικότερη εμφάνιση της ζωής του. Οι Απαρηγόρητοι είναι ταυτόχρονα ένα καθηλωτικό ψυχολογικό μυστήριο, μια δηκτική σάτιρα της λατρείας των τεχνών αλλά και μια διεισδυτική σπουδή στον χαρακτήρα ενός ανθρώπου του οποίου η δημόσια ζωή ξέφυγε εντελώς από τον έλεγχό του. Ο Ισιγκούρο δημιουργεί ένα δικό του σύμπαν που σταδιακά γίνεται αστείο, ίσως και ενοχλητικό, αλλά απίστευτα δυνατό. Ένα χορταστικό, απολαυστικό βιβλίο, μεταφρασμένο από την Αργυρώ Μαντόγλου, η οποία από το 1995 έχει μεταφράσει όλα τα βιβλία του Ισιγκούρο.

πολλοί διανοούμενοι, καλλιτέχνες και συγγραφείς αναγκάστηκαν να την εγκαταλείψουν και να καταφύγουν στην Αμερική. Μετά την ήττα της Γαλλίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ευρώπη έχασε μερικά από τα καλύτερα μυαλά της, γιατί άρχισαν μαζικά να μεταναστεύουν στις ΗΠΑ. Το βιβλίο της Τζούλι Όριντζερ περιγράφει με συναρπαστικό τρόπο το χρονικό αυτής της εξόδου. Τον Αύγουστο του 1940 ο Αμερικανός δημοσιογράφος Βάριαν Φράι φτάνει στη Μασσαλία για μια φαινομενικά ακατόρθωτη αποστολή: να φυγαδεύσει, με ελάχιστα μέσα, σημαντικές προσωπικότητες της διανόησης και λαμπρά πνεύματα όπως οι Αντρέ Μπρετόν, Μαρκ Σαγκάλ, Χάνα Άρεντ, Μαξ Έρνστ και Χάινριχ Μαν για να γλιτώσουν από τους ναζιστές. Ο Φράι, επί έναν χρόνο, με κίνδυνο της ζωής του, τους εξασφαλίζει πλαστά έγγραφα και δημιουργεί ένα κρυφό δίκτυο διάσωσης, παρακάμπτοντας τα εμπόδια των γαλλικών Αρχών αλλά και του προξενείου της χώρας του. Συγχρόνως, είναι μπλεγμένος και με τις προσωπικές του ιστορίες: μια κρυφή ερωτική σχέση τον οδηγεί σε μεγάλα διλήμματα. Η ιστορία του βιβλίου βασίζεται σε αληθινά γεγονότα, τα οποία μπλέκονται με τη μυθοπλασία και την κρυφή ερωτική ζωή ενός ομοφυλόφιλου στην Αμερική στα μέσα του εικοστού αιώνα, σε ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται με κομμένη την ανάσα από την αρχή μέχρι το τέλος. Ο Φράι ίδρυσε στη Μασσαλία το Αμερικανικό Κέντρο Διάσωσης και με θυσίες και αμέτρητες δυσκολίες κατάφερε, στους δεκαπέντε μήνες που πρόλαβε να δράσει μέχρι να απελαθεί, να φυγαδεύσει όχι μόνο τους 200 της αρχικής λίστας αλλά και χιλιάδες ακόμη καταζητούμενους Εβραίους και Βρετανούς στρατιώτες. Με απίστευτες περιπέτειες κατάφερε να εκδώσει αμέτρητες βίζες και να σώσει καταδιωκόμενους τόσο από τους ναζιστές όσο και από το καθεστώς του Βισύ. Η δουλειά που έχει κάνει η Θεοδώρα Δαρβίση στη μετάφραση είναι εξαιρετική.

α πό τ ον m. hu lot

λεσχη α να γνωσησ

55

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Julie Orringer Φάκελος Απόδρασης μεταφραση: Θεοδώρα Δαρβίρη εκδόσεις: Gutenberg σελιδεσ: 952

Καζούο Ισιγκούρο Οι Απαρηγόρητοι μεταφραση: Αργυρώ Μαντόγλου εκδόσεις: Ψυχογιός σελιδεσ: 648

ΟΙ ΑΠΑΡΗΓΌΡΗΤΟΙ

ΟΙ ΕΠΙΚΊΝΔΥΝΕΣ ΣΧΈΣΕΙΣ ΑΝΆΜΕΣΑ ΣΤΑ ΤΌΣΑ ΤΙΜΑΛΦΉ που μας κληροδότησε η γαλλι-

«Η ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ ΜΑΡΊΑΣ ΚΆΛΛΑΣ δεν αρχίζει με τη γέννησή της αλλά με τη θλίψη η οποία προηγήθηκε. “ Έπρεπε να βοηθήσω τον εαυτό μου”, έχει πει. “Από παιδί, το ήξερα ότι έπρεπε να βοηθήσω τον εαυτό μου”. Σαν παιδί αντικαταστάτης, προοριζόταν να απαλύνει το πένθος της μητέρας της για τον δίχρονο γιο της, τον Βασίλη, που είχε πεθάνει το καλοκαίρι του 1922». Με αυτά τα λόγια ξεκινά η Lyndsey Spence τη νέα βιογραφία της Μαρίας Κάλλας, ορίζοντας απευθείας τον τόνο όσων θα ακολουθήσουν στο βιβλίο που φέρει τον υπότιτλο «η κρυφή ζωή της». Κι αν έχουν γραφτεί τόσα για τη θρυλική divina, μια νέα ματιά σε αθέατες εικόνες πίσω από τις σκηνές των κορυφαίων λυρικών θεάτρων του εικοστού αιώνα έχει πάντα ενδιαφέρον – ειδικά για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Η Ιρλανδή συγγραφέας, ιστορικός και σεναριογράφος, προσεγγίζει τον ογκόλιθο Κάλλας μέσα από άγνωστο μέχρι πρότινος αρχειακό υλικό και την αλληλογραφία της, ρίχνοντας φως στην τραγική ιδιωτική ζωή της. Με τα λόγια της ίδιας της Κάλλας μαθαίνουμε, μεταξύ άλλων, πως ο Ωνάσης τη νάρκωνε, ο Μενεγκίνι έγραφε τα κέρδη της στο όνομά του και ο πατέρας της προσποιούνταν ότι πέθαινε πάμφτωχος σε νοσοκομείο, σε μια προσπάθεια να της αποσπάσει χρήματα. «Στην προσωπική της ζωή, η φωνή της Μαρίας Κάλλας, εκτός από τις στιγμές που τραγουδούσε, σπάνια ακουγόταν. Περιοριζόταν σε εκείνους που εμπιστευόταν, όχι για συμπόνια –ήταν πολύ περήφανη– αλλά για να την καταλάβουν. Παραβλέποντας τα προβλήματά της, έλεγαν ότι η Κάλλας ήταν πολύ δυνατή και υπονόμευαν τον πόνο της. Θέλησα να δώσω στη Μαρία, τη γυναίκα, μια φωνή», αναφέρει η Spence γι’ αυτό το τρυφερό όσο και τραγικό πορτρέτο της μεγαλύτερης ντίβας της κλασικής μουσικής.

α π ό τ ο ν a λ ε ξ α νδρο διακ οσ αβ β α

λεσχη α να γνωσησ

κή λογοτεχνία του δέκατου όγδοου αιώνα, οι Επικίνδυνες Σχέσεις ξεχωρίζουν, όπως θα ξεχώριζε σε μια βασιλική μπιζουτιέρα ένα άψογο μεγάλο ροζ διαμάντι. Η αίσθηση ότι αποτελούν κάτι το μοναδικό και ανυπέρβλητο –ένα «αυτόνομο κι ανεπανάληπτο κεφάλαιο» που ανά πάσα στιγμή στέκεται ως εξαίρεση κάθε κανόνα και τάσης– στηρίζει την αξία τους ως αναγνώσματος μυθικού και άφθαρτου από τον χρόνο τους τελευταίους δυόμισι περίπου αιώνες που πέρασαν από την κυκλοφορία του το 1782. Σε αυτό συνέτεινε και το ότι από την πρώτη στιγμή θεωρήθηκε σκανδαλώδες και παραμένει διαβόητο λόγω του ότι εξακολουθεί να σκανδαλίζει, μολονότι δεν περιέχει ούτε μία γραμμή με άσεμνο περιεχόμενο. Όμως, επειδή τα «όπλα» που χρησιμοποιούν οι χαρακτήρες για να επιτύχουν τους «εκμαυλιστικούς» στόχους τους είναι η υποκρισία, η γοητεία μέσω ψευδών κυρίως υποσχέσεων, η απιστία και, φυσικά, η ερωτική αποπλάνηση, ο αναγνώστης κάθε εποχής νιώθει ότι είναι τόσο συχνές και ανενδοίαστες οι ηθικές παραβάσεις, ώστε πιστεύει πως η αποχαλίνωση των ηθών και κάποιο είδος διάχυτου αφηνιασμού αποκτούν τέτοια βαρύτητα, με αποτέλεσμα το κείμενο να φαντάζει σαν ύμνος σε μια άσεμνη ελευθεριότητα χωρίς όρια. Βέβαια, πολύ γρήγορα αναγνωρίστηκε πλήρως και η λογοτεχνική αξία του, καθότι προσφέρει στον αναγνώστη μια λεπτή και διεισδυτική κοινωνιολογική και ψυχολογική ανάλυση, η οποία έκανε τον Μαρσέλ Προυστ να το θαυμάζει ως κείμενο «τρομακτικά διεστραμμένο». Η φόρμα του ως επιστολογραφικού μυθιστορήματος, όχι ασυνήθιστη την εποχή εκείνη, κάνει ακόμα πιο ξεκάθαρη και γοητευτική την πολυφωνία των χαρακτήρων. Η πλοκή, που ξεκινά με μια απλή ίντριγκα ζηλοτυπίας, καταλήγει να κορυφώνεται στο επίπεδο κακουργηματικών και λυσσασμένων ραδιουργιών μακιαβελικής ψυχραιμίας με επιδίωξη τον χειρισμό των άλλων σαν να επρόκειτο για πιόνια, που, όσο κι αν πονούν, κανείς δεν νοιάζεται. Τα δύο κύρια πρόσωπα του έργου –υπέροχοι και αξιαγάπητοι «υποδειγματικοί» κακοί–, ο υποκόμης Ντε Βαλμόν και η μαρκησία Ντε Μερτέιγ, είναι σαφώς ελευθερόφρονες (επί του σεξουαλικού ζητήματος) και χαίρονται να επιλέγουν την ερωτική λεία τους, σχοινοβατώντας στο λεπτό νήμα που διαχωρίζει το κοινωνικά αποδεκτό από το κατακριτέο. Ωστόσο, δεν είναι αήττητοι, επειδή εχθρός τους είναι ο ίδιος τους ο εαυτός. Κι έτσι καταλήγουν να πέφτουν σε συναισθηματικές παγίδες που στήνουν για πρόσωπα που υποτίθεται ότι είναι ενάρετα και αθώα, σαν την άμεμπτη κυρία προέδρου Ντε Τουρβέλ, την επιπόλαιη νεαρά ντεμπιτάντ Σεσίλ Βολάνζ ή τον ειλικρινή και έντιμο ιππότη Ντανσενί. Η ολόφρεσκη επίτομη κυκλοφορία στα ελληνικά των Επικίνδυνων Σχέσεων από τις εκδόσεις Ψυχογιός εντάσσεται στη σειρά «Τα κλασικά» που επιμελείται ο Ηλίας Μαγκλίνης. Περιλαμβάνει ένα πάρα πολύ χρήσιμο χρονολόγιο του Ντε Λακλό και της εκδοτικής πορείας του μυθιστορήματος, καθώς και έναν διαφωτιστικό πρόλογο σχετικά με την πρόσληψή του ανά τις εποχές από τον μεταφραστή Κώστα Κατσουλάρη. Περιέχει επίσης ως επίμετρο ένα εξαιρετικό κείμενο του Γάλλου συγγραφέα Φιλίπ Σολέρς που υπερασπίζεται το δικαίωμα της διαβόητης μαντάμ ντε Μερτέιγ –μιας «τρομακτικής μητέρας και Μέδουσας», όπως τη χαρακτηρίζει– να είναι ο εαυτός της. Εικάζει, επίσης, ότι θα χρειαστεί να φτάσουμε στα 300 χρόνια από τη Γαλλική Επανάσταση προκειμένου να αποδεχτούμε κάτι τέτοιο, επειδή ο απόηχος της ρομαντικής εποχής θολώνει το βλέμμα μας υπέρ μιας φαντασιακής αγνότητας σαν εκείνη της κυρίας προέδρου Ντε Τουρβέλ.

από τ ον γιάννη κων σταντι ν ί δη

56

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Πιερ Σοντερλό Ντε Λακλό Οι επικίνδυνες σχέσεις μεταφραση: Κώστας Κατσουλάρης εκδόσεις: Ψυχογιός σελιδεσ: 608

Lyndsey Spence Casta Diva: Μαρία Κάλλας - Η κρυφή ζωή της μεταφραση: Χρύσα Φραγκιαδάκη εκδόσεις: Παπαδόπουλος σελιδεσ: 496

CASTA DIVA: ΜΑΡΊΑ ΚΆΛΛΑΣ - Η ΚΡΥΦΉ ΖΩΉ ΤΗΣ

CASTA

DIVA

MARIA

CALLAS

λεσχη α να γνωσησ

57

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Η ΕΥΦΡΆΔΕΙΑ ΤΗΣ ΣΑΡΔΈΛΑΣ ΤΟ ΧΙΌΝΙ

Μπιλ Φρανσουά Η ευφράδεια της σαρδέλας μεταφραση: Αγγελική Τσέλιου εκδόσεις: Πατάκη σελιδεσ: 248

Η ΈΚΡΗΞΗ ΤΩΝ NON-FICTION ΒΙΒΛΊΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΧΡΌΝΙΑ

έχει δώσει καταπληκτικούς τίτλους με έρευνες και εκλαϊκευμένη γνώση που παλιότερα ήταν πολύ δύσκολο να φτάσουν στο μεγάλο κοινό. Βιβλία που σε βοηθούν να γνωρίσεις καλύτερα τον κόσμο γύρω σου και να μάθεις πράγματα που ποτέ δεν φανταζόσουν, όπως η Ευφράδεια της σαρδέλας του φυσικού και λάτρη του υποβρύχιου κόσμου, Γάλλου Μπιλ Φρανσουά, ο οποίος, εκτός από ειδικός ερευνητής στον τομέα της αεροδυναμικής, είναι και βραβευμένος ρήτορας. Στην Ευφράδεια της σαρδέλας αφηγείται ιστορίες με πρωταγωνιστές πλάσματα της θάλασσας που γνωρίζουμε μόνο ψητά ή τηγανητά, αλλά, αν μπορούσαν να μιλήσουν, θα είχαν πολλά να πουν. Με απλότητα και χιούμορ εξηγεί τον τρόπο που μετακινούνται οι σαρδέλες σε τεράστια κοπάδια και αλλάζουν κατεύθυνση, χωρίς να αγγίζει η μία την άλλη, την ευφυΐα του χταποδιού ή την αιώνια προσμονή των χελιών μέχρι να βρουν διέξοδο προς τη θάλασσα, και αφηγείται ιστορίες για φάλαινες μουσικούς ή τον μπακαλιάρο που ανακάλυψε την Αμερική, για τον θαυμαστό κόσμο του κόκκινου τόνου, για όσα λέει ο ιππόκαμπος και για το πώς τραγουδούν τα χτένια του Ατλαντικού. Μύθοι, ιστορίες και επιστημονικές ανακαλύψεις σε μια ονειρική καταβύθιση στον αθέατο υποβρύχιο κόσμο που προκαλεί θαυμασμό και σεβασμό. Φωτισμένο από τις φθορίζουσες μέδουσες με τα αόρατα χρώματα, το βιβλίο αυτό είναι μια κατάδυση στα βάθη της επιστήμης και της Ιστορίας με τρόπο που δείχνει πως οι μύθοι συχνά είναι πιο πειστικοί από την απίστευτη πραγματικότητα.

α π ό τ ο ν m. hu lot

λεσχη α να γνωσησ

κυριαρχεί σε μια μικρή κοινότητα. Μια κοινωνική τάξη βρίσκεται σε παρακμή. Η δολοφονία ενός ιερέα και το μυστήριο της διαλεύκανσης. Το νέο μυθιστόρημα του σπουδαίου Ιρλανδού πεζογράφου Τζων Μπάνβιλ με τίτλο Το Χιόνι είναι μια αστυνομική ιστορία που εκτυλίσσεται με φόντο την Ιρλανδία του 1957. Ο μεγάλος στυλίστας της γραφής μάς παραδίδει ένα βιβλίο σκοτεινό και υποβλητικό, συναρπαστικό και περίτεχνο. Η Καθολική Εκκλησία κυβερνά τη χώρα με πυγμή και ο προτεστάντης επιθεωρητής Στράφορντ, ο οποίος προέρχεται από την εύπορη τάξη των προτεσταντών γαιοκτημόνων, καλείται σε μια κωμόπολη της Κομητείας Γουέξφορντ προκειμένου να διαλευκάνει τον φόνο ενός ιερέα που εντοπίστηκε δολοφονημένος στο Μπαλιγκλάς Χάουζ, προγονική έδρα της αριστοκρατικής οικογένειας Όσμπορν. Στην προσπάθειά του να διαλευκάνει την υπόθεση, ο νεαρός αστυνομικός βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλά ανυπέρβλητα εμπόδια, από το πυκνό χιόνι που καλύπτει τα πάντα μέχρι τη σιγή ιχθύος που φαίνεται να τηρεί απαρέγκλιτα η μικρή κοινότητα. Δεν αργεί, ωστόσο, να διαπιστώσει ότι κυρίως οι Όσμπορν είναι αυτοί που κρύβουν κάτι πίσω από το σύνηθες πρoσωπείο τους. Ο Στράφορντ, όταν ξαφνικά εξαφανίζεται ο Τζένκινς, ο βοηθός του, πασχίζει να βρει την άκρη του νήματος, προτού το χιόνι και τα κλειστά στόματα εξαλείψουν όλα τα ίχνη. Κάπως έτσι η αναζήτηση του ενόχου οδηγεί σε ανεξερεύνητα μονοπάτια. Άραγε, ποιος μπορεί να έχει διαπράξει έναν τόσο απρόβλεπτο φόνο; Ουσιαστικά, ο Τζων Μπάνβιλ, ο οποίος συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους συγγραφείς της εποχής μας, επιστρέφει στην Ιρλανδία της δεκαετίας του ’50 και στην κομητεία των παιδικών του χρόνων, σε ένα περιβάλλον το οποίο χαρακτηριζόταν ως «ένας πολύ κλειστός και φτωχός κόσμος, οικονομικά και πνευματικά», όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος. Το Χιόνι, το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα που υπογράφει με το δικό του όνομα και όχι με το ψευδώνυμο Benjamin Black, είναι ένα ελκυστικό μυθιστόρημα, επιδέξια γραμμένο, το οποίο δεν αφήνεις από τα χέρια σου αν δεν φτάσεις στην τελευταία του σελίδα.

από τ ον γιάννη πανταζόπουλο

58

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Τζων Μπάνβιλ Το Χιόνι μεταφραση: Τόνια Κοβαλένκο εκδόσεις: Καστανιώτη σελιδεσ: 352

ΤΟ ΠΥΚΝΌ ΧΙΌΝΙ ΠΈΦΤΕΙ ΑΚΑΤΆΠΑΥΣΤΑ. Ένας όρκος σιωπής

ΕΝΔΟΞΌΤΕΡΟΣ ΑΓΏΝΑΣ – Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ

καταλυτικά την εποχή της νεωτερικότητας και εντάσσεται στα κομβικά σημεία της ευρωπαϊκής ιστορίας του δέκατου ένατου αιώνα. Φέτος η επέτειος των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε την αφορμή για την έκδοση νέων βιβλίων που φιλοδοξούν να ενισχύσουν τη σχετική ιστοριογραφία, σκιαγραφώντας μια πανοραμική θέαση πτυχών εκείνης της ιστορικής περιόδου. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται και το πολυαναμενόμενο βιβλίο του κορυφαίου Βρετανού ιστορικού Μαρκ Μαζάουερ με τίτλο Ελληνική Επανάσταση. Ο παγκοσμίου φήμης καθηγητής και μέλος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» φωτίζει ένα από τα πιο συναρπαστικά, απρόσμενα και σημαίνοντα γεγονότα της νεότερης ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας. Ο συγγραφέας σπουδαίων βιβλίων (Στην Ελλάδα του Χίτλερ: Η εμπειρία της Κατοχής, Θεσσαλονίκη: Πόλη των φαντασμάτων, Η Ελλάδα και η οικονομική κρίση του Μεσοπολέμου, Τα Βαλκάνια) δημιουργεί μια επική αφήγηση στηριγμένη σε διεξοδική έρευνα. Ειδικότερα, ανιχνεύει την κατάρρευση του οθωμανικού «παλαιού καθεστώτος», το αποτυχημένο ξεκίνημα με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη αλλά και τη σημασία της συμμαχικής στήριξης, ενώ ταυτόχρονα δίνει φωνή στους ήρωες της εποχής. Ο Μαζάουερ, στο πολυσέλιδο βιβλίο του, χρησιμοποιεί νέα ιστορικά εργαλεία και αποκαλύπτει τα επαναστατικά σχέδια των συνωμοτών της Φιλικής Εταιρείας, τον ρόλο και τις αμφιταλαντεύσεις των οπλαρχηγών, των προκρίτων και των καραβοκύρηδων, τα συνταγματικά οράματα και τις διπλωματικές κινήσεις μιας νέας πολιτικής τάξης, καθώς και την αγωνία των ανυπεράσπιστων γυναικόπαιδων. Συγχρόνως, ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, ο οποίος φέτος πολιτογραφήθηκε τιμητικά Έλληνας πολίτης, επικεντρώνεται στο κόστος αυτού του επιτεύγματος σε ανθρώπινες ζωές, εστιάζει στο σθένος της ελληνικής κοινωνίας όπως και στην ψυχοσύνθεση των υπόδουλων Ελλήνων. Η Ελληνική Επανάσταση του Μαζάουερ όχι μόνο συμβάλει στον εθνικό αναστοχασμό και στην κατανόηση του παρελθόντος αλλά παράλληλα φανερώνει και το πόσο καταλυτικός στάθηκε ο ξεσηκωμός του 1821 όχι μόνο στη νεοελληνική ιστορία αλλά και στη διαμόρφωση διεθνών τάσεων, όπως ο ρομαντισμός, ο εθνικισμός ή ο ρεπουμπλικανισμός. Πρόκειται για μια εξαιρετική τοιχογραφία του Αγώνα των Ελλήνων, με αποτέλεσμα ο αναγνώστης να έχει στα χέρια του μια συναρπαστική εξιστόρηση της ιστορίας του.

ΤΗ ΔΙΚΉ ΤΟΥ ΘΈΣΗ ΣΤΗΝ ΕΓΧΏΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΊΑ ευελ-

πιστεί να βρει το νέο βιβλίο του Αριστείδη Χατζή με τίτλο Ενδοξότερος Αγώνας – Η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Πρόκειται για μια ιστορική μελέτη, καλά δομημένη, η οποία έχει σκοπό να απευθυνθεί σε ένα ευρύ κοινό και όχι απαραιτήτως στους επαγγελματίες της Ιστορίας. Χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της αμερικανικής pop history, επιτυγχάνει μια σαγηνευτική αφήγηση, η οποία, χωρίς επιστημονικές εκπτώσεις, διαβάζεται ως μια πλούσια ιστορική έρευνα με μυθιστορηματικές αρετές. Σ’ αυτόν τον τόμο ο συγγραφέας παρουσιάζει αρχεία, μαρτυρίες, πηγές και αδημοσίευτα έγγραφα που συγκροτούν μια δεξαμενή γνώσης για την Ελληνική Επανάσταση. Στις σελίδες του αναδεικνύονται προσωπικότητες όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και ο Ιωάννης Καποδίστριας, ενώ το βιβλίο ολοκληρώνεται χρονολογικά αρχές του 1823. Ο γνωστός καθηγητής στα γραπτά του επιδιώκει πάντοτε την υπέρβαση μιας στερεοτυπικής ανάλυσης. Οπότε και σ’ αυτό το βιβλίο επιλέγει να εξιστορήσει τα γεγονότα που αφορούν την εθνική παλιγγενεσία αναδεικνύοντας τη φιλελεύθερη διάσταση της Επανάστασης όχι ως κυρίαρχη ιδέα αλλά χρησιμοποιώντας ένα πρωτότυπο είδος λόγου με πραγματολογικά δεδομένα που αναλύουν τον κατεξοχήν επιτυχημένο αγώνα του πρώτου ευρωπαϊκού έθνους. Μάλιστα, μεταφέρει στον αναγνώστη τους λόγους για τους οποίους το ελληνικό έθνος όχι μόνο κέρδισε την ανεξαρτησία του αλλά στράφηκε και προς την Ευρώπη, θεμελιώνοντας μια παράδοση δημοκρατική και φιλελεύθερη. Αναντίρρητα, ο Ενδοξότερος Αγώνας είναι μια καθηλωτική και επιστημονικά τεκμηριωμένη επισκόπηση για την ουσιαστική σημασία της Ελληνικής Επανάστασης.

από τ ον γιάννη παντ α ζόπου λο

λεσχη α να γνωσησ

59

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Αριστείδης Χατζής Ο Ενδοξότερος Αγώνας – Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 εκδόσεις: Παπαδόπουλος σελιδεσ: 648

Mark Mazower Η ελληνική επανάσταση μεταφραση: Κώστας Κουρεμένος εκδόσεις: Αλεξάνδρεια σελιδεσ: 624

Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ είναι ένα γεγονός που σφράγισε

ΒΡΆΔΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΆΔΕΙΣΟ

ΞΗΜΈΡΩΣΕ Ο ΘΕΌΣ ΤΗ ΜΈΡΑ το 1985 η εξαδέλφη μου Καντιφένια, έφηβη τότε, χωρίς εξειδικευμένες γνώσεις και δίχως να κατευθύνει πρακτικά την αφήγηση με προκαθορισμένες ερωτήσεις», γράφει ο Τάσος Ζαφειριάδης για το στόρι του 109 σελίδων graphic novel που προέκυψε από μία κασέτα. Ο παππούς του Αναστάσιος Ζαφειριάδης αφηγείται τις αναμνήσεις του από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 τέσσερα χρόνια πριν πεθάνει. «Το 1940 με τη γιαγιά σου Κατηφένια ήμασταν αρραβωνιασμένοι. Την Κυριακή, αφού κάναμε τη βόλτα μας, όλα εντάξει, αποχωριστήκαμε και την άλλη μέρα, τη Δευτέρα με το καλό, θα ξεκινούσαμε τις δουλειές μας. Έτσι κι έγινε. Πρωί πρωί, μόλις ξημέρωσε, έζεψα το κάρο με τα διπλά τα αλόγατα και ξεκινήσαμε για τη Θεσσαλονίκη να πάμε να αγοράσουμε ζωοτροφές. Αλλά στον δρόμο είδαμε ότι τα πράματα ήταν μπερδεμένα. Κατεβαίνουμε στη Θεσσαλονίκη και εκεί ακούμε “γενική επιστράτευσις”, μας κήρυξαν τον πόλεμο οι Ιταλοί. Αμέσως επιστρέφουμε πίσω στο χωριό κι εκεί όλος ο κόσμος ανάστατος. Διαβάσαμε τις διαταγές, πού θα παρουσιαστεί ο καθένας, κι εγώ ήτανε να παρουσιαστώ στο Κιλκίς». Το χρονικό της πορείας του παππού προς το μέτωπο της Αλβανίας μαζί με το 67ο Σύνταγμα Πεζικού, Πόγραδετς, Κορυτσά, Πρεμετή, Κλεισούρα, Χάνι Μπαλαμπάνη, Ύψωμα 731 και η πικρή επιστροφή γίνονται ένα αριστουργηματικό graphic novel, με προφορική αφήγηση με το γλωσσικό ιδίωμα της εποχής, διατηρώντας λόγιους και δημοτικούς τύπους και τις αναφορές σε πρόσωπα υπαρκτά, που του προσθέτουν αξία ιστορική. Ο Τάσος Ζαφειριάδης έκανε ολόκληρη έρευνα για να συμπληρώσει και να διορθώσει τα πραγματολογικά στοιχεία (τοπωνύμια, ημερομηνίες, αριθμοί ταγμάτων), έτσι το συγκεκριμένο κόμικ αποκτά και αξία τεκμηρίου, πέρα από την καλλιτεχνική του αξία. Το δεύτερο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει οικογενειακές φωτογραφίες και εκτενείς σημειώσεις που συμπληρώνουν την εξαιρετική αυτή έκδοση. Σχεδιάζει υποδειγματικά ο Θανάσης Πέτρου σε αποχρώσεις του μαύρου, του λευκού και του γκρι.

τα έγκατα της Αμερικής, αλήθειες που κόβουν σαν ξυράφι και μια γλώσσα που, όπως έλεγε και η φίλη της Μπερλίν, συγγραφέας Λίντια Ντέιβις, «είναι πάντοτε παρούσα και απόλυτα ευαίσθητη στους ήχους της γλώσσας». Παρότι άγνωστη στη χώρα μας, προτού οι εκδόσεις Στερέωμα κυκλοφορήσουν τις πολυσυζητημένες Οδηγίες για οικιακές βοηθούς, η Λουσία Μπερλίν είναι μία από τις πιο σπουδαίες Αμερικανίδες συγγραφείς. Τα ασθματικά, αδαμάντινα διηγήματά της εμπνέονται τόσο από τα δύσκολα παιδικά της χρόνια δίπλα στα μεταλλωρυχεία και τις εφηβικές της περιπέτειες στο Σαντιάγο της Χιλής όσο και από τις εξαρτήσεις και τα πάθη της, που την έκαναν να καταφύγει στην παρηγοριά του αλκοόλ, σε τρεις γάμους και πολλούς εφήμερους έρωτες. Δούλεψε, επίσης, σε περιστασιακά εργασιακά πόστα, κάτι που τη βοήθησε να μελετήσει σε βάθος ένα τεράστιο εύρος ανθρωπότυπων που παρελαύνουν από τις καταιγιστικές ιστορίες της. Το Βράδυ στον παράδεισο, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Στερέωμα, είναι ουσιαστικά η δεύτερη συλλογή της, η οποία επιβεβαιώνει περίτρανα ότι της ανήκει δικαιωματικά μια θέση ανάμεσα στους κορυφαίους. Το απέριττο ύφος της γραφής της τη φέρνει κοντά στον Ρέιμοντ Κάρβερ αλλά και στον αγαπημένο της ποιητή Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς, ενώ η δεινότητα στο στήσιμο των χαρακτήρων κοντά στον Τσέχοφ. Τα είκοσι δύο διηγήματα αυτής της συλλογής οδηγούν τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι στα διαφορετικά μέρη όπου έζησε η συγγραφέας, στο Τέξας, στη Χιλή, στη Νέα Υόρκη, στο Μεξικό, ουσιαστικά συστήνοντάς του τους πιο ετερόκλητους ανθρώπινους τύπους, από μουσικούς και ζωγράφους μέχρι εμπόρους ναρκωτικών και από ανήσυχους εφήβους μέχρι θρύλους του θεάματος, όπως ο Τζον Χιούστον, η Άβα Γκάρντνερ και η Λιζ Τέιλορ. Όλους, όμως, μοιάζει να τους ενώνουν η μοναξιά, η απελπισία και η ανάγκη για την προσμονή του θαύματος που κάπου διαφαίνεται, αλλά δεν φθάνει σχεδόν ποτέ.

από t hn t ina μανδηλαρα

α π ό τ ο ν m. hu lot

λεσχη α να γνωσησ

ΑΣΘΜΑΤΙΚΉ ΓΡΑΦΉ ΠΟΥ ΚΌΒΕΙ ΤΗΝ ΑΝΆΣΑ, βγαλμένη από

60

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Lucia Berlin Βράδυ στον Παράδεισο μεταφραση: Κατερίνα Σχινά εκδόσεις: Στερέωμα σελιδεσ: 328

Τάσος Ζαφειριάδης - Θανάσης Πέτρου Ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα εκδόσεις: Πατάκη σελιδεσ: 160

«ΤΟ ΚΌΜΙΚ ΑΥΤΌ ΒΑΣΊΖΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΑΦΉΓΗΣΗ ΗΧΟΓΡΑΦΗΜΈΝΗ ΣΕ ΜΙΑ ΚΑΣΈΤΑ 60 ΛΕΠΤΏΝ. Την ηχογράφηση έκανε

L

B

U

E

C

R λεσχη α να γνωσησ

I

L 61

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

A

I

N

Η ΚΑΓΚΕΛΆΡΙΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΊΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΗΣ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗΣ μανίας χαρακτηρίστηκε ως τέλος εποχής. Ο διεθνής Τύπος έγραψε ότι η γερμανική πολιτική σκηνή έχασε την ηγετική της φιγούρα. Η γυναίκα που διαχειρίστηκε μεγάλες κρίσεις, η χημικός, η κόρη του πάστορα που μεγάλωσε στην Ανατολική Γερμανία αλλά και η πολιτικός που κατάφερε να γίνει η άτυπη ηγέτιδα της Δύσης. Η Άνγκελα Μέρκελ ήταν για δεκαέξι χρόνια όχι μόνο η καγκελάριος της Γερμανίας αλλά και η πιο ισχυρή γυναίκα στον κόσμο. Η διαδρομή της, προσωπική και πολιτική, ξετυλίγεται στη βιογραφία της με τίτλο Η Καγκελάριος, την οποία υπογράφει η βραβευμένη Αμερικανίδα δημοσιογράφος και επιτυχημένη συγγραφέας εννέα βιβλίων Κάτι Μάρτον. Πρόκειται για ένα καθηλωτικό πορτρέτο της πολυτάραχης πορείας της Μέρκελ, με σημείο αφετηρίας το πολύβουο λιμάνι του Αμβούργου, τα παιδικά και νεανικά χρόνια και την προσωπική ζωή ως την ηγεσία της ισχυρότερης ευρωπαϊκής χώρας και τη διαχείριση κρίσιμων θεμάτων. Το γεγονός ότι μεγάλωσε στην Ανατολική Γερμανία επέδρασε καταλυτικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα της, όπως και το γεγονός ότι η ίδια ποτέ δεν κέρδισε την αποδοχή του πατέρα της. Μάλιστα, αυτό ενίσχυσε την αυτοπεποίθησή της, κάτι που αποδείχτηκε αργότερα, όταν κλήθηκε να διαπραγματευτεί σκληρά με άλλους ισχυρούς πολιτικούς όπως ο Τραμπ, από την περίπλοκη σχέση της με τον Πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα ή τον Πούτιν στον πόλεμο της Ουκρανίας. Φυσικά, η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από τις σελίδες αυτής της βιογραφίας, με τα προγράμματα διάσωσης, τις ολονύχτιες συναντήσεις το καλοκαίρι του 2015 αλλά και την περιγραφή της για το σοκ που ένιωσε όταν είδε ένα ομοίωμά της να καίγεται στην πλατεία Συντάγματος. Διαβάζοντας το βιβλίο ο αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι η Μέρκελ απέχει πολύ από την εικόνα που ο κόσμος έχει για εκείνη. Ξεχωρίζει για τη φωτογραφική της μνήμη, τις λουθηρανικές της αξίες και την αντοχή της, αφού κοιμάται ελάχιστα, ενώ μαθαίνουμε για τη λατρεία που έχει για την όπερα αλλά και ότι η σπεσιαλιτέ της είναι η πατατόσουπα. Μια γυναίκα που το πολιτικό της αποτύπωμα υπήρξε ισχυρό και έντονο, προκαλώντας πολλές φορές μίση και πάθη, και η οποία, όταν τη ρωτούν τι θέλει να γράφουν γι’ αυτήν τα βιβλία της Ιστορίας, απαντά: «Ότι προσπάθησα». Η Καγκελάριος είναι ένα άκρως ελκυστικό αφήγημα και μια ειλικρινής εξιστόρηση της ζωής μιας σπουδαίας πολιτικής προσωπικότητας, η οποία ξεκίνησε ως αουτσάιντερ και τελικά πέτυχε να διατηρηθεί στην εξουσία για δεκαέξι ολόκληρα χρόνια.

ΤΙ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΣΗΜΆΝΕΙ Η ΣΩΜΑΤΙΚΉ, ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΉ, ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΉ ΚΑΙ ΗΘΙΚΉ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗ του ανθρώπου;

Ποιες είναι οι προκλήσεις της αθανασίας; Τι σηματοδοτεί η επιταχυνόμενη ανάπτυξη της τεχνοεπιστήμης; Από πού πηγάζει η επιθυμία της αυτοβελτίωσης; Μπορούν τα άτομα να εξελιχθούν σε έναν κυβερνοοργανισμό; Και πώς συνδέονται η ευεξία και η ευδαιμονία με την επιμήκυνση της ζωής; Σε αυτά τα ερωτήματα, και πολλά άλλα, απαντά το βιβλίο Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης που έγραψε ο καθηγητής Θεοφάνης Τάσης, το πρώτο έργο που κυκλοφορεί στα ελληνικά με αυτό το θέμα, εστιάζοντας στον υπερανθρωπισμό, ένα σύνθετο, μη ομοιογενές ρεύμα μεταξύ φιλοσοφικής ανθρωπολογίας και φιλοσοφίας της τεχνικής. Καταθέτει, επίσης, ποικίλες προβληματικές σχετικά με τη ριζική αναβάθμιση του ανθρώπου, οι οποίες προέρχονται από ετερόκλητα πεδία όπως η ιατρική, οι κοινωνικές επιστήμες, η φυσική, η νευροτεχνολογία, η επιστήμη των υπολογιστών, η μοριακή βιολογία, η νανοτεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη. Εντοπίζει τις απαρχές του υπερανθρωπισμού και του τεχνικού μετανθρωπισμού, ενώ παράλληλα αναφέρεται στις ηθικές και πολιτικές συνέπειές τους, ασκώντας κριτική στα επιχειρήματα των κυριότερων εκπροσώπων τους. Ουσιαστικά, επιδιώκει να σκιαγραφήσει διάφορες πτυχές της φιλοσοφίας της ανθρώπινης αναβάθμισης υπό το πρίσμα ενός ψηφιακού ανθρωπισμού και να παρουσιάσει την ανάλυση των νέων δεδομένων. Άλλωστε, ο άνθρωπος, όπως ξεπέρασε τη ζωώδη φύση του, έτσι θα κληθεί να υπερβεί την ανθρώπινη και βιολογική μορφή της. Σε αυτό το ξεχωριστό και διεισδυτικό ανάγνωσμα ο Θεοφάνης Τάσης θέτει και αναδεικνύει τα βασικότερα ζητήματα που αφορούν το άμεσο μέλλον των ανθρώπινων κοινωνιών, μιλώντας για τα νέα διλήμματα που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα.

α πό τ ον γιά ννη πα ντ αζόπου λο

λεσχη α να γνωσησ

62

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Θεοφάνης Τάσης Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης εκδόσεις: Αρμός σελιδεσ: 410

Kati Marton Η Καγκελάριος μεταφραση: Δημήτρης Δουλγερίδης εκδόσεις: Ψυχογιός σελιδεσ: 344

Η ΑΠΟΧΏΡΗΣΉ ΤΗΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΣΚΗΝΉ της Γερ-

λεσχη α να γνωσησ

63

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

ΠΡΌΣΩΠΑ ΣΕ ΑΠΌΓΝΩΣΗ

Μαρία Μήτσορα Η κυρία Τασία και ο Γουλιέλμος Καταβάθος εκδόσεις: Πατάκη σελιδεσ: 136

ΔΏΣΕ ΣΤΗ ΜΑΡΊΑ ΜΉΤΣΟΡΑ ΤΟ ΤΊΠΟΤΑ ΚΑΙ ΘΑ ΤΟ ΚΆΝΕΙ ΚΆΤΙ, θα το μεταμορφώσει σε κτίρια που φοράνε μεταλλικά

σκουφάκια και μυτερά, που είναι και δεν είναι ιεροί ναοί, άσε που θα μπορέσει να βρει κάτω από μια αχηβάδα, αυτήν τη μητέρα όλων των μαργαριταριών, ένα κρυμμένο σημείωμα για τον Καιάδα των καλών στιγμών. Εν προκειμένω, μιλάμε για μερικές από τις ποιητικές εικόνες που περιλαμβάνονται στο νέο βιβλίο της Μαρίας Μήτσορα Η κυρία Τασία και ο Γουλιέλμος Κατάβάθος, αυτής της εξαίσιας ποιήτριας της ύπαρξης που μετέτρεψε το αθηναϊκό τοπίο σε αστείρευτη πηγή φαντασιώσεων και φαντασμάτων, βγαλμένων από τη σιωπηρή της νύχτα. «Τυχαίνει αργά το βράδυ να νιώθω καινούργια», γράφει στο νέο της βιβλίο, όπου με άξονα την ποίηση και οδηγό τα όνειρα στήνει το δικό της αφηγηματικό σκηνικό γύρω από μια αυλή που χάθηκε σε έναν κήπο που περιβάλλεται από απεγνωσμένα πλάσματα, στοιχειωμένες αναμνήσεις και αιωρούμενα αντικείμενα. «Την ημέρα που συνάντησα την κυρία Τασία και τον άσπρο γάτο της, τον Γουλιέλμο Καταβάθος, μια θύελλα είχε περάσει πρώτα από τον κήπο και μετά μέσα από το σπίτι μου, με φτερά που χτυπήθηκαν στους καθρέφτες. Αλλά δεν φοβήθηκα γιατί, κρυφά από τους άλλους, σε μια τέτοια θύελλα μεγάλωσα, αυτή μου πήρε από την κούνια τη μισή φωνή», γράφει στο γνωστό, αυθεντικό ύφος που την έχει καταστήσει την πιο προσιτή και προσηνή υπερρεαλίστρια. Επτά χρόνια μετά τη συλλογή διηγημάτων Από τη μέση και κάτω και δεκατρία μετά την εξαίσια μυθιστορηματική αυτοβιογραφία Με λένε λέξη, η Μήτσορα επιστρέφει ακμαία και σφιχτά δεμένη στο καταιγιστικό γραπτό της όνειρο που στοιχειώνει τις δικές μας εικόνες, θυμίζοντας απευθείας το ονειρώδες μέσα στο όνειρο του Πόου. Όπως, άλλωστε, γράφει και η ίδια, επικαλούμενη τον Γιέιτς, «how can we know the dancer from the dance?».

«ΤΑ “ΠΡΌΣΩΠΑ ΣΕ ΑΠΌΓΝΩΣΗ” είναι ένα μυθιστόρημα σε εξέ-

γερση εναντίον της ίδιας του της τελειότητας», γράφει ο Τζόναθαν Φράνζεν στην εισαγωγή του συναρπαστικού μυθιστορήματος της Πάουλα Φοξ, εξηγώντας γιατί επιστρέφει σε αυτό διαρκώς για να ανακαλύψει άλλον έναν κρυφό του θησαυρό, με το ίδιο πάθος και ανάλογη ακόρεστη μανία. Δεν είναι να απορείς γιατί αυτό το φαινομενικά αστικό μυθιστόρημα το ζήλεψε ο πρωτοποριακός συγγραφέας Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, ενώ ο Τζόναθαν Φράνζεν το τοποθετεί στο υψηλότερο βάθρο της αμερικανικής λογοτεχνίας. Η λεπτή του ειρωνεία, τα πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης, ο υπόγειος θόρυβος που καλύπτει την ένταση των αντιθέσεων και των απωθημένων είναι στοιχεία που διαπερνούν κάθε πτυχή της αφήγησης, απλή και άμεση στην εξιστόρησή της, πλούσια στα υπόγεια νοήματά της. Άλλες φορές θυμίζει Σέργουντ Άντερσον, άλλοτε Τζον Απντάικ, ενώ άπειρες είναι οι υπόγειες αναφορές σε κλασικούς συγγραφείς όπως ο Ντίκενς. Ουσιαστικά όμως η Φοξ βάζει φωτιά στο αστικό μυθιστόρημα, μετατρέποντας μια φαινομενικά ρεαλιστική γραφή σε ένα γοτθικού τύπου θρίλερ, καθώς το δάγκωμα μιας αδέσποτης γάτας γίνεται η αφορμή για να μετατραπεί ο τρόμος για τη σταδιακή διάλυση ενός γάμου σε τρόμο για την ίδια τη ζωή. Στις συμπυκνωμένες σελίδες του αναδεικνύονται άπειρες λογοτεχνικές υποδηλώσεις που μετατρέπουν το μυθιστόρημα σε έναν γρίφο για εξασκημένους αναγνώστες, την ίδια στιγμή που νομίζεις ότι η ιστορία είναι τόσο απλή όσο και το να λειτουργείς σε έναν κόσμο που αλλάζει, όπως ήταν το σύμπαν της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του ’60. Η ιστορία αφορά τη σχέση ενός μεσοαστικού ζευγαριού, του δικηγόρου Ότο και της μεταφράστριας Σόφη Μπέντγουντ, μιας καλής μαγείρισσας η οποία πάσχει από το γνωστό μποβαρικό ennui που χαρακτηρίζει τις κυρίες αυτών των τάξεων, τις οποίες μελέτησε η πάντοτε απροσάρμοστη Φοξ από πρώτο χέρι. Έζησε, άλλωστε, ασυμβίβαστο βίο, λένε μάλιστα ότι η κόρη της Λίντα Κάρολ, την οποία έδωσε για υιοθεσία, ήταν καρπός της σχέσης της με τον Μάρλον Μπράντο και μητέρα της γνωστής τραγουδίστριας και συζύγου του Κερτ Κομπέιν, Κόρτνεϊ Λαβ.

α πό t hn t ina μα νδηλα ρα

λεσχη α να γνωσησ

64

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

Paula Fox Πρόσωπα σε απόγνωση μεταφραση: Ρένα Χατχούτ εκδόσεις: Gutenberg σελιδεσ: 248

Η ΚΥΡΊΑ ΤΑΣΊΑ ΚΑΙ Ο ΓΟΥΛΙΈΛΜΟΣ ΚΑΤΑΒΆΘΟΣ

M

A

Ρ

Ι

Α

Μ Η Τ Σ Ο Ρ Α λεσχη α να γνωσησ

65

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

λέσχη

λα ανάγνωσης

δεκεμβριοσ 2021

λεσχη α να γνωσησ

66

lifo – 9 δ εκεμ βρ ιου 2 02 1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

111

ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΜΟΛΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΑΝ

απο τη μ αρι α δ ρ ουκοπουλου 9.12.21 – lifo

67

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

01 KEVIN BARRY

Νυχτερινό πλοίο για Ταγγέρη Mτφρ.: Ορφέας Απέργης Σελ.: 303

01

SAMUEL BECKETT

Ευτυχισμένες Μέρες Mτφρ.: Διονύσης Καψάλης Σελ.: 75

εκ δ ό σ εις g u t en b erg

εκ δ όσ εις g u ten berg

Νύχτα σ’ ένα λιμάνι της Ανδαλουσίας. Δυο παλιοί φίλοι, άνθρωποι του υποκόσμου, περιμένουν με αγωνία ένα πλοίο από την Ταγγέρη. Μια χαμένη αγάπη, μια κόρη εξαφανισμένη…, η ζωή τους έχει έρθει τα πάνω κάτω – άραγε υπάρχει κάτι που μπορεί ακόμη να σωθεί; Κατά την πολύωρη αναμονή τους ανατρέχουν στο κοινό τους παρελθόν.

Στον πυρήνα όλου του έργου του Μπέκετ έχει εγκατασταθεί μια τραγική αντίληψη του κόσμου και της ανθρώπινης κατάστασης, από την οποία ωστόσο αρνούνται να αποσχιστούν η καλοσύνη, το σκώμμα και ο γέλως – ο γέλως του φιλοσόφου και ο γέλως του γελωτοποιού· ποτέ όμως ο σαρκασμός εκείνου που χλευάζει.

02 HANS FALLADA

Ο εφιάλτης

Mτφρ.: Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου Σελ.: 300

εκ δ ό σ εις g u t en b erg Ο Fallada έγραψε τον Εφιάλτη το 194546, την ίδια εποχή που εξελίσσονταν τα γεγονότα τα οποία περιγράφει. Είναι ένα από τα τελευταία του μυθιστορήματα και, σε μεγάλο βαθμό, βασίζεται στα όσα έζησαν ο ίδιος και η δεύτερη γυναίκα του αμέσως μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

03 JAN MOHNHAUPT

ΓΙΆΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΆΤΟΣ

Δείπνο αντιβαρύτητας Σελ.: 165

εκ δ όσ εις g u ten berg Το βιβλίο είναι μια σύμπλευση ποίησης και φιλοσοφίας με κείμενα, από μικρά αποφθεγματικά έως μεγαλύτερου μεγέθους, που αγγίζουν θέματα φιλοσοφικά, υπαρξιακά, κοινωνικά, ερωτικά, πολιτικά, μεταφυσικά, ενώ καταλήγει σε μικρά σατυρικά στιγμιότυπα από τα 200 χρόνια της Επανάστασης του 1821.

ALAN TROTTER

Μπράβος

Mτφρ.: Γιάννης Κέλογλου Σελ.: 285

εκ δ όσ εις g u ten berg

04 FERNANDO PESSOA

Ο οδοιπόρος

Μτφρ.: Μαρία Παπαδήμα Σελ.: 81

εκ δ ό σ εις g u t en b erg Στους αντίποδες του Αναρχικού Τραπεζίτη, την ορθολογιστική επιχειρηματολογία αντικαθιστά εδώ η διαισθητική σκέψη, τον λόγο η δράση, αλλά μια δράση αλληγορική, που εκτυλίσσεται μέσα από τη σαγηνευτική διήγηση ενός κλασικού παραμυθιού απ’ όπου δεν λείπουν ούτε οι πριγκίπισσες, ούτε τα μαγικά δαχτυλίδια, ούτε οι σκοτεινοί λαβύρινθοι.

06

07 Mτφρ.: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης Σελ.: 319

Ο Μοnhaupt παρουσιάζει, με αφηγηματικό τρόπο, άγνωστες πτυχές της φυλετικής κτηνωδίας του εθνικοσοσιαλισμού, αντλώντας από ημερολόγια, υλικό προπαγάνδας, μέχρι και σχολικά βιβλία της εποχής. Μας δείχνει μια άλλη πλευρά που έμοιαζε αθώα, αλλά δηλητηρίαζε το ίδιο βαθιά και επικίνδυνα τον λαό.

05

06

Zώα στον εθνικοσοσιαλισμό εκ δ ό σ εις g u t en b erg

02

05

Σε μια πόλη γεμάτη απατεώνες και κακοποιούς, ο μπράβος Μποξ και ο συνεργάτης του δέρνουν και μαχαιρώνουν κατά παραγγελία. Κάποιο βράδυ, σ’ ένα τραπέζι πόκερ, συναντούν έναν συγγραφέα «της κακιάς ώρας» και έναν μυστηριώδη ντετέκτιβ, οι οποίοι τους εμπλέκουν σε μια ιστορία αποτρόπαιης βίας, που αφήνει πίσω της αμέτρητα πτώματα.

08

07

ΈΛΕΝΑ ΑΝΤΩΝΊΟΥ

Στα όρια του έρωτα Σελ.: 440

εκ δ όσ εις s ilk Τον τίτλο της #1 συγγραφέως αισθηματικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα της τον έχουν δώσει οι αναγνώστες και η Έλενα επιστρέφει με το νέο της βιβλίο, για να τους δικαιώσει για ακόμη μια φορά, παρουσιάζοντας την ιστορία της Δάφνης Ανδρέου και του Νίκου Λυγερού: μαζί θα σπάσουν τα όριά τους και θα γνωρίσουν τη μαγεία του έρωτα!

04

03 08

68 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

69

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

13 ΣΟΦΊΑ ΝΙΚΟΛΑΐΔΟΥ

09

Vor – Πέρα από τον νόμο

BILL BRYSON

εκ δ όσ εις μεταίχ μιο

Σελ.: 296

Στο σπίτι

Οι Vory V Zakone είναι µια εγκληµατική οργάνωση που απλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσµο. Όταν η Σοβιετική Ένωση έσπασε σε κοµµάτια, στη Μόσχα οι Βόρι έγιναν οι νέοι Ροµανόφ. Όταν ο Πατερούλης της φατρίας αποφασίζει να επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους στη Θεσσαλονίκη, η Ασφάλεια της πόλης αρχίζει δουλειά, αλλά η αλήθεια κρύβεται πίσω από πολλά πέπλα.

Μτφρ.: Kωστής Πανσέληνος Σελ.: 608

ε κδ όσεις μεταίχμιο Ο Bryson αποκαλύπτει τα αναπάντεχα νήματα που συνδέουν τα πράγματα γύρω μας, σε ένα από τα πιο ψυχαγωγικά και διαφωτιστικά βιβλία που έχουν ποτέ γραφτεί για τον τρόπο ζωής μας. Μια απολαυστική περιδιάβαση στην Ιστορία μέσα σε τέσσερις τοίχους.

09

13

14

10

ARNE DAHL

Τέσσερα διά τέσσερα

STUART TURTON

Μτφρ.: Γρηγόρης Κονδύλης Σελ.: 512

Ο διάβολος και τα σκοτεινά νερά

εκ δ όσ εις μεταίχ μιο

Μτφρ.: Θοδωρής Τσαπακίδης Σελ.: 640

Ο Σαµ Μπέργερ είναι ολοµόναχος. Έχει χάσει το «σταθερό σηµείο του περιστρεφόµενου κόσµου» – τους δίδυµους γιους του και τη Μόλι, που είναι έγκυος µάλλον στο παιδί του. Θα επισκεφτεί µια ψυχοθεραπεύτρια που ειδικεύεται στη θεραπεία θυµάτων εγκληµατικών ενεργειών. Όταν µία από τις ασθενείς της απαχθεί από αγνώστους, θα ζητήσει από τον Σαµ να αναλάβει την υπόθεση.

ε κδ όσεις μεταίχμιο Ανατολικές Ινδίες, 1634. Ο Σάμιουελ Πιπς, ο σπουδαιότερος κλεφτοκυνηγός του κόσμου, μεταφέρεται από την Μπατάβια στο Άμστερνταμ, όπου κινδυνεύει να εκτελεστεί για ένα έγκλημα που ίσως διέπραξε, ίσως όχι. Πριν σαλπάρει το πλοίο όμως, αρχίζει ένας καταιγισμός παράδοξων και πολύ δυσοίωνων γεγονότων. Ένα μυστήριο που έχει τις ρίζες του στο παρελθόν απειλεί να βουλιάξει το πλοίο.

14

15 KATE KIRKPATRICK

Πώς η Σιμόν έγινε η Μποβουάρ: Μια ολόκληρη ζωή

11 IAN RANKIN

Οι καταρράκτες

Μτφρ.: Στέλλα Κάσδαγλη Σελ.: 504

Μτφρ.: Γιώργος Τζήμας Σελ.: 672

εκ δ όσ εις μεταίχ μιο

ε κδ όσεις μεταίχμιο Μια φοιτήτρια εξαφανίζεται στο Εδιμβούργο, η κόρη ενός εξαιρετικά εύπορου και ισχυρού τραπεζίτη. Ο επιθεωρητής Ρέμπους είναι σίγουρος ότι δεν πρόκειται για μια ακόμα επαναστατημένη νεαρή. Παλιά μυστήρια του Εδιμβούργου συνδυάζονται με τα σύγχρονα κάτω από παράξενες περιστάσεις, χάρη στην επιμονή του. Επετειακή έκδοση για τα είκοσι χρόνια από την κυκλοφορία του βιβλίου.

Αν και η σχέση της Σιµόν ντε Μποβουάρ µε τον Ζαν-Πολ Σαρτρ έχει καταγραφεί στις θρυλικές ερωτικές σχέσεις του προηγούµενου αιώνα, για την Μποβουάρ είχε κόστος: για δεκαετίες ολόκληρες έµεινε στη σκιά του υπαρξιστή φιλοσόφου. Αυτή η πρωτοποριακή βιογραφία αντλεί υλικό από αδηµοσίευτες πηγές για να αφηγηθεί τη συναρπαστική ιστορία του πώς η Σιµόν έγινε η Μποβουάρ.

10

15

16

12

CLARE POOLEY

Το πράσινο σημειωματάριο

PAUL AUSTER

Αόρατος

Μτφρ.: Βούλα Αυγουστίνου Σελ.: 528

Μτφρ.: Σπύρος Γιανναράς Σελ.: 320

εκ δ όσ εις μεταίχ μιο

ε κδ όσεις μεταίχμιο Τρεις διαφορετικοί αφηγητές διηγούνται μια ιστορία αχαλίνωτης σεξουαλικής επιθυμίας και ασίγαστης αναζήτησης της δικαιοσύνης, η οποία εξελίσσεται, τόσο στον χρόνο, από το 1967 στο 2007, όσο και στον χώρο, από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι και αποκεί σ’ ένα απομακρυσμένο νησί της Καραϊβικής.

11

Όλοι λένε ψέματα για τη ζωή τους. Τι θα γινόταν όμως αν μοιραζόσουν την αλήθεια; Ο Τζούλιαν Τζεσόπ αποφασίζει να ξεκινήσει μια πρωτότυπη ανταλλαγή μυστικών μέσω του Πράσινου Σημειωματαρίου, χάρη στο οποίο οι ήρωες αποκαλύπτουν τις ενδόμυχες αλήθειες και επιθυμίες τους και μαθαίνουν πως η ειλικρίνεια δεν είναι τόσο τρομακτική όσο μοιάζει.

12 16

70 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

71

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

17 ΑΎΓΟΥΣΤΟΣ ΚΟΡΤΏ

21

Σελ.: 264

ΦΊΛΙΠΠΟΣ ΜΑΝΔΗΛΑΡΆΣ

Μισό παιδί

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η Ο Αντώνης Ράπτης, δεκαεφτά χρονώ αγόρι, αιματοκύλισε το Χρυσοδέντρι: μπήκε στην τάξη του μονοθέσιου σχολείου μ’ ένα κλεμμένο πολυβόλο, σκότωσε τον δάσκαλο κι όλους σχεδόν τους φίλους του, κι έπειτα αυτοπυρπολήθηκε. Η αστυνομία έκλεισε τον φάκελο εν τάχει – το τι συνέβη ήταν φως φανάρι: άλλο ένα πειραγμένο σκατόπαιδο που έκανε τη ζήλια του φονικό όπλο.

17

18 SIMON CRITCHLEY

H τραγωδία, οι αρχαίοι Έλληνες κι εμείς Μτφρ.: Γιάννης Δούκας Σελ.: 456

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η Στο βιβλίο αυτό ο Simon Critchley εξετάζει ό,τι νοµίζαµε πως γνωρίζαµε για τους ποιητές, δραµατουργούς και φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας και µας τους παρουσιάζει υπό ένα φως καινούργιο, απροσδόκητο και πρωτότυπο. Με τρόπο προκλητικό και επίκαιρο περιγράφει πώς η τραγωδία εξακολουθεί να εκφράζει τις συγκρούσεις και αντιφάσεις του κόσµου στον οποίο ζούµε σήµερα.

19 ΙΣΊΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΌΣ

Περί της εαυτού ψυχής Σελ.: 752

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η Ένα εσωτερικό χρονικό για τον τρόπο που ένας αντιγραφέας γίνεται συγγραφέας, ένα μυθιστόρημα οικογένειας, περιπέτειας και ελευθερίας για το άλλο Βυζάντιο. Ένα βιβλίο για τη δύναμη της γραφής και της μνήμης, γι’ αυτή την ορμή που απαιτεί να ονοματίσουμε τα πράγματα του κόσμου εξαρχής με ανάδοχο τη δική μας ψυχή.

20 ΜΆΡΤΑ ΠΑΛΑΤΣΈΖΙ

18

Σελ.: 96

εκ δ όσ εις π α τάκη Μια κεφάτη χριστουγεννιάτικη ιστορία ζωντανεμένη μοναδικά από τα ασπρόμαυρα σχέδια του Σπύρου Γούση, η οποία συνδυάζει περιπέτεια με γνώση και αποτελεί ιδανική παρέα στο Ο Άγιος Βασίλης είμαι εγώ, εσύ κι όλοι όσοι έχουν καρδιά να αγαπάνε, καθώς ερευνά με τον ίδιο τρόπο την αλήθεια πίσω από τους μύθους.

ΝΤΈΪΒΙΝΤ ΑΛΜΟΝΤ

Ο Καινούριος

Μτφρ.: Μάνος Τζιρίτας Σελ.: 320

εκ δ όσ εις π α τάκη Ένα βιβλίο εξαιρετικό, γραμμένο με χιούμορ, ειλικρινές και αυθεντικό συναίσθημα και δυνατή αφήγηση. Ένα μυθιστόρημα που μιλάει τη γλώσσα των παιδιών, αλλά ταξιδεύει και τους ενήλικες στα παιδικά τους χρόνια. Η απλή και λιτή γραφή απογειώνει το βιβλίο, ενισχύοντας την ατμόσφαιρά του, αλλά γεμίζει και κάθε σκηνή με μια γλυκιά απλότητα και παιδικότητα.

22

23 WILBUR SMITH

Η Κληρονομιά του Πολέμου Μτφρ.: Νίκος Ιβραηνίας Σελ.: 504

εκ δ όσ εις b ell Η Κληρονομιά του Πολέμου, το τρίτο μυθιστόρημα του Wilbur Smith με πρωταγωνιστές τη Σάφρον και τον Γκέρχαρτ, μετά τα Κραυγή Πολέμου και Ο Πόλεμος των Κόρτνεϊ, είναι μια καθηλωτική ιστορία θάρρους, γενναιότητας και αυτοθυσίας.

24 KEN FOLLETT

Μτφρ.: Λένα Ταχμαζίδου Σελ.: 208

εκ δ όσ εις b ell

Ο Αρσέν Λουπέν είναι ο πιο δημοφιλής κλέφτης στη λογοτεχνία. Ο αρχικός χαρακτήρας δημιουργήθηκε από τον Μορίς Λεμπλάν. Μέσα από μια συναρπαστική αφήγηση, γεμάτη ανατροπές και απίθανες αποδράσεις, μεταμφιέσεις και πονηριές, η συγγραφέας μάς οδηγεί στο γεμάτο περιπέτειες παρελθόν του Λουπέν, ώστε να ανακαλύψουμε πώς τα κατάφερε και έγινε ο διασημότερος και πιο αγαπητός κλέφτης-τζέντλεμαν.

21

22

Οι περιπέτειες του νεαρού Λουπέν – Κυνηγώντας τον μεσιέ Μουστακί εκ δ ό σ εις π ατ άκ η

19

Μυστική πράκτωρ Καρακάξα – Φάκελος Καλικάντζαροι

Ποτέ

23

Μτφρ.: Βεατρίκη Κάντζολα-Σαμπατάκου Σελ.: 808 Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, γεμάτο ηρωικές μορφές και καθάρματα, κυνικούς πολιτικούς και καιροσκόπους επαναστάτες. Αποτυπώνει με εκπληκτική ακρίβεια και γνώση βασισμένη σε πληθώρα πραγματικών στοιχείων τις επισφαλείς ισορροπίες της σύγχρονης εποχής και ξετυλίγει την αγωνιώδη πλοκή του ως τη μοιραία κορύφωση, μεταφέροντάς τους με αδυσώπητο ρεαλισμό στο χείλος ενός αδιανόητου ολέθρου.

20 24

72 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

73

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

29 ΑΛΈΞΗΣ ΣΤΑΜΆΤΗΣ

Το λευκό δωμάτιο Σελ.: 224

25

εκ δ όσ εις κασταν ιώ τη ς Ένα λογοτεχνικό θρίλερ όπου η αγωνία εξαρτάται από την ανάγκη της κεντρικής ηρωίδας ν’ αποκτήσει έναν πραγματικό εαυτό, να ζήσει, να ερωτευτεί, να υπάρξει ως οντότητα. Σ’ έναν κόσμο όπου κυριαρχεί το επινοημένο, πόσο δύσκολο είναι ν’ αποδράσει το αληθινό;

ΚΏΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΈΑΣ

Η νόσος της αδράνειας Σελ.: 352

ε κδ όσεις κ αστανιώτης Διηγήματα βραδείας ωρίμανσης πορευόμενα απ’ το τέλος προς την αρχή. Στην κορυφή δεσπόζει η «Νόσος της αδράνειας», γεννημένη σε συνθήκες εγκλεισμού λόγω της πανδημίας, και στη βάση το «Άσ’ τον Μπομπ Μάρλεϊ να περιμένει», εμπνευσμένο από μια εποχή αλλαγών και ελπίδας.

25

30 LYNDSY SPENCE

Casta Diva

Μτφρ.: Χρύσα Φραγκιαδάκη Σελ.: 496

εκ δ όσ εις παπαδ όπουλ ος

26

Η γυναίκα που πάλεψε με τη νευρομυϊκή διαταραχή και έχασε τη φωνή της λόγω της ασθένειάς της και λόγω των καταχρήσεων, η ντίβα που στο τέλος της ζωής της είχε απομείνει μόνη στο Παρίσι, μέχρι σήμερα προκαλεί τεράστια συγκίνηση μέσα από τις αριστουργηματικές ηχογραφήσεις της. Η ιστορικός Lyndsy Spence ανασυνθέτει την τραγική ιστορία της Μαρίας Κάλλας μέσα από αρχειακό υλικό.

ΓΟΥΊΛΙΑΜ Χ. ΓΚΑΣ

Το τούνελ

Μτφρ.: Γιώργος Κυριαζής Σελ.: 944

ε κδ όσεις κ αστανιώτης Ένα βιβλίο που διαμορφωνόταν επί τριάντα χρόνια, εμφανίστηκε στο λογοτεχνικό προσκήνιο το 1995 και αμέσως χαιρετίστηκε ως ένα αδιαμφισβήτητο αριστούργημα των σύγχρονων γραμμάτων.

ADAM JOHNSON

ΜΠΆΡΤΟΝ ΓΚΈΛΜΑΝ

Ο γιος του αφέντη των ορφανών

Μτφρ.: Μαριάννα Τζιαντζή Σελ.: 544

εκ δ όσ εις παπαδ όπουλ ος

Μτφρ.: Ιωάννα Ηλιάδη Σελ.: 688

Σκοτεινός Καθρέφτης

Ένα συναρπαστικό θρίλερ και συνάμα μια ιστορία χαμένης αθωότητας που σκιαγραφεί το πορτρέτο μιας χώρας που μαστίζεται από την πείνα, τη διαφθορά και την καθημερινή βαναυσότητα, δίχως όμως να λείπουν η συντροφικότητα και οι κλεμμένες στιγμές ομορφιάς και αγάπης. Ένα λογοτεχνικό επίτευγμα που τοποθετεί τον Adam Johnson ανάμεσα στους σπουδαιότερους συγγραφείς της εποχής μας.

ε κδ όσεις κ αστανιώτης Το βιβλίο αυτό, ένα λαμπρό δείγμα ερευνητικής δημοσιογραφίας, αποκαθιστά με διεισδυτικό τρόπο την ιστορική αλήθεια. Δεν αφορά ωστόσο μόνο τον Σνόουντεν. Στον πυρήνα του βρίσκεται η μεγάλη εικόνα της εποχής μας, η εξουσία και οι νέες, ψηφιακές καταχρήσεις της.

28 Φοβάμαι, ταυρομάχε

30

31

27

ΠΈΔΡΟ ΛΕΜΕΜΠΈΛ

29

32

26

ΘΟΔΩΡΉΣ ΤΣΕΚΟΎΡΑΣ

Μτφρ.: Κώστας Αθανασίου Σελ.: 240

Οι βιβλιοναύτες

ε κδ όσεις κ αστανιώτης

εκ δ όσ εις παπαδ όπουλ ος

Χιλή, 1986. Ο Αουγούστο Πινοτσέτ έχει μάλλον αρχίσει να διαβλέπει το τέλος της κυριαρχίας του. Καθώς τα γεγονότα τρέχουν, οι ζωές των ηρώων θα τραβήξουν απρόβλεπτα μονοπάτια και θα αλλάξουν με τρόπο που κανένας δεν φαντάζεται. Υπάρχει όμως και ένας δρόμος κοινός, αμφίσημος και αμφίβολος, ανάμεσα στο χαμόγελο και στο δάκρυ.

Είναι η τελευταία μέρα των διακοπών και ο Ωρίωνας βρίσκεται κλεισμένος στο σπίτι. Μέχρι που μικρά εξωγήινα πλάσματα κι ένα παράξενο ρομπότ θα τρυπώσουν στο δωμάτιό του και θα απαγάγουν τον σκύλο του. Αποφασισμένος να σώσει τον αγαπημένο του φίλο, θα κάνει ένα συναρπαστικό ταξίδι στο ηλιακό σύστημα του Σείριου, βάζοντάς τα με έναν ολόκληρο διαπλανητικό στρατό.

31

Σελ.: 288

27

28 32

74 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

75

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

33 ΣΙΜΌΝ ΝΤΕ ΜΠΟΒΟΥΆΡ

Οι αχώριστες

Μτφρ.: Ρίτα Κολαΐτη Σελ.: 160

εκ δ ό σ εις ψ υ χ ο γ ιός Όταν η Σιμόν ντε Μποβουάρ ήταν εννέα χρονών γνώρισε την Ελιζαμπέτ Λακουάν, την επονομαζόμενη Ζαζά. Ανάμεσά τους θα αναπτυχθεί μια φιλία που, από την πλευρά της Γαλλίδας συγγραφέως, θα έχει και τη χροιά της μη συνειδητοποιημένης ερωτικής επιθυμίας. Αυτή η επιρροή θα αποδειχθεί καθοριστική. Ωστόσο, η Ζαζά πεθαίνει αναπάντεχα κι αυτό θα στοιχειώσει διά παντός την Ντε Μποβουάρ.

33

34 ΡΊΤΣΑΡΝΤ ΦΛΆΝΑΓΚΑΝ

Η ζωντανή θάλασσα που ονειρευόταν ξύπνια Μτφρ.: Γιώργος Μπλάνας Σελ.: 280

εκ δ ό σ εις ψ υ χ ο γ ιός Σαν μια θύελλα από αποκαΐδια μετά την έκρηξη του ηφαιστείου, εν μέρει ελεγεία, εν μέρει όνειρο, εν μέρει όραμα και ελπίδα, το μυθιστόρημα Η ζωντανή θάλασσα που ονειρευόταν ξύπνια χαρακτηρίστηκε ήδη από τις πρώτες μέρες της έκδοσής του ως ένα από τα σημαντικότερα έργα του κορυφαίου Τασμανού συγγραφέα. Βραβείο Booker 2014.

35 ΓΚΑΜΠΡΙΈΛ ΓΚΑΡΣΊΑ ΜΆΡΚΕΣ

Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων Μτφρ.: Μαρία Παλαιολόγου Σελ.: 232

εκ δ ό σ εις ψ υ χ ο γ ιός Το δουλεμπόριο, τα φέουδα, η εκκλησιαστική παντοδυναμία, η ελευθεριότητα και ο διονυσιασμός του έρωτα, οι κυνηγημένοι Εβραίοι διανοούμενοι, η ιατρική της εποχής, οι δεισιδαιμονίες και οι εξορκισμοί πρωταγωνιστούν σ’ αυτό το χρονικό της συνάντησης δυο ανθρώπων που αγαπήθηκαν βαθιά.

34

36

37 VICTORIA HISLOP

Kαρτ Ποστάλ Σελ.: 272

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός

38 JEFF BEZOS

Πάθος για καινοτομία Μτφρ.: Γιώργος Μαραγκός Σελ.: 376

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός Με αυτήν τη συλλογή κειμένων του Τζεφ Μπέζος, στην οποία περιλαμβάνονται οι ρηξικέλευθες ετήσιες επιστολές του προς τους μετόχους των εταιρειών του, καθώς και πολυάριθμοι λόγοι και συνεντεύξεις που μας διαφωτίζουν για το υπόβαθρό του, τον τρόπο δουλειάς του και την εξέλιξη των ιδεών του, θα αποκτήσετε μοναδική πρόσβαση στα «πώς» και τα «γιατί» της επιτυχίας του.

ΑΝ ΠΆΤΣΕΤ

Το ολλανδέζικο σπίτι Μτφρ.: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Σελ.: 400

εκ δ όσ εις δ ώμα Η μοίρα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια, λέει η Αν Πάτσετ, μία απ’ τις διακεκριμένες φωνές της σύγχρονης αμερικανικής πεζογραφίας. Στο Ολλανδέζικο Σπίτι η συγγραφέας παραδίδει την ιστορία τριών γενιών μιας οικογένειας, καταθέτοντας έναν αλησμόνητο ύμνο στην αδερφική αγάπη και τη δύναμη της συγχώρεσης.

40

Μτφρ.: Μαρία Παλαιολόγου Σελ.: 208

εκ δ όσ εις δ ώμα

Έντεκα σαγηνευτικές ιστορίες περιλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο, εμπνευσμένες από το λογοτεχνικό σύμπαν της κοσμαγάπητης τετραλογίας Το Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων, συμπυκνώνοντας τη μαγεία της γραφής του σπουδαίου δημιουργού.

39

ΦΕΡΝΆΝΤΑ ΜΕΛΤΣΌΡ

Η εποχή των τυφώνων

εκ δ ό σ εις ψ υ χ ο γ ιός

38

39

ΚΆΡΛΟΣ ΡΟΥΊΘ ΘΑΦΌΝ

Η πόλη της καταχνιάς

37

Κάθε βδομάδα η Έλι βρίσκει στο γραμματοκιβώτιό της καρτ ποστάλ από έναν άγνωστο αποστολέα από την Ελλάδα που, αν και δεν προορίζονται για την ίδια, φωτίζουν τη μουντή λονδρέζικη καθημερινότητά της. Γοητευμένη από τα ειδυλλιακά στιγμιότυπα, θα αποφασίσει να ταξιδέψει για να γνωρίσει από κοντά αυτόν τον ιδιαίτερο τόπο.

Μτφρ.: Αγγελική Βασσιλάκου Σελ.: 244 Η Φερνάντα Μελτσόρ παρουσιάζει έναν κόσμο τόσο ρυπαρό, που ο αναγνώστης βγαίνει απ’ αυτόν λερωμένος. Κι όμως, ακόμα και μέσα στον απόλυτο ζόφο, παραμένει ένα φωτάκι στην ψυχή που η μαυρίλα δεν το σβήνει.

35

36 40

76 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

77

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

45 JAMES NORBURY

41

Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος

JAMES NESTOR

Ανάσα

Mτφρ.: Σοφία Τάπα Σελ.: 168

Mτφρ.: Τατιάνα Γαλάτουλα Σελ.: 480

εκ δ όσ εις διόπτρα Ίσως τελικά το να χάσεις τον δρόμο σου είναι το καλύτερο που θα μπορούσε να σου συμβεί, σημασία έχει το ταξίδι, όχι ο προορισμός. Ο συγγραφέας και καλλιτέχνης James Norbury ξεκίνησε την εικονογράφηση των περιπετειών του Μεγάλου Πάντα και του Μικρού Δράκου αντλώντας έμπνευση από τη βουδιστική φιλοσοφία, για να μοιραστεί τις ιδέες που τον βοήθησαν να ξεπεράσει τις δύσκολες στιγμές.

ε κδ όσεις διόπ τρα Οι σύγχρονες έρευνες έχουν αποδείξει ότι ακόμη και μικρές αλλαγές στον τρόπο που αναπνέουμε μπορούν να αναγεννήσουν τα εσωτερικά μας όργανα, να μας απαλλάξουν από αυτοάνοσα νοσήματα, να μας χαρίσουν μια καλύτερη ζωή. Πώς μπορούμε τις να πετύχουμε; Ο δημοσιογράφος James Nestor ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο για να κατανοήσει το πρόβλημα και να βρει απαντήσεις.

41

46

42

ROBIN SHARMA

Ο ήρωας της διπλανής πόρτας

Η ΓΕΩΓΡΑΦΊΑ ΕΊΝΑΙ ΠΟΛΎ ΚΟΥΛ!

Mτφρ.: Παρασκευή Παπαδοπούλου Σελ.: 504

Γεωγραφία για εντελώς αγεωγράφητους

εκ δ όσ εις διόπτρα

Σελ.: 288

Για πάνω από είκοσι πέντε χρόνια, ο θρύλος της ηγεσίας και της προσωπικής ανάπτυξης Robin Sharma έχει καθοδηγήσει εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο στην επιτυχία που ονειρεύονταν. Στο πρωτοποριακό αυτό βιβλίο διαθέτει το σύστημά του σε όποιον είναι έτοιμος για ανίκητη θετικότητα, μνημειώδη παραγωγικότητα, βαθιά πνευματική ελευθερία και μια γεμάτη ζωή.

ε κδ όσεις διόπ τρα Αν υπάρχουν ερωτήσεις στη γεωγραφία που σε ζορίζουν, αλλά σίγουρα θα ήθελες να αποκτήσεις μια καλύτερη εικόνα σχετικά με το τι συμβαίνει τέλος πάντων πάνω σε τούτο τον πλανήτη (πού είναι τι, ποιος ζει πού κ.λπ.), τότε αυτό το βιβλίο είναι για σένα! Μέσα από κατατοπιστικούς χάρτες και διαγράμματα πιάνουμε τα πράγματα από την αρχή και τα βάζουμε σε μια σειρά!

46

47

43

ΘΟΔΩΡΉΣ ΓΚΌΝΗΣ

Το μαύρο φόρεμα του κόρακα

VOLKER KUTSCHER

Ένας γκάνγκστερ στο Βερολίνο

Σελ.: 80

εκ δ όσ εις ά γρα

Mτφρ.: Τάσος Ψηλογιαννόπουλος Σελ.: 864

Οι εφτά ιστορίες του βιβλίου ταξιδεύουν στον ίδιο τόπο, τον περιγράφουν αλλά δεν τον κατονομάζουν. Περιηγούνται στον χώρο της μνήμης, καθώς αυτή αρχίζει να εξασθενεί, να χάνεται σχεδόν, κι έτσι αναγκάζεται ο αφηγητής τους να χτίζει πάνω στα χαλάσματα και τα συντρίμμια των παλιών πραγματικών γεγονότων, να επινοεί φανταστικές ιστορίες σαν αντιστάθμισμα αυτής της απώλειας.

ε κδ όσεις διόπ τρα Το τελευταίο βιβλίο της τριλογίας της Βαϊμάρης με τον Γκέρεον Ρατ σε ένα Βερολίνο που αργοπεθαίνει από τη σκιά του ναζισμού και πάνω στο οποίο έχει βασιστεί η δημοφιλής τηλεοπτική σειρά «Babylon Berlin». Ο Γερμανός συγγραφέας Volker Kutscher αποτυπώνει με δεξιοτεχνία το έγκλημα και τη διαφθορά στη γερμανική μητρόπολη του 1930.

45

42

47

48

44

VLADIMIR NABOKOV

WILLIAM GOLDING

Γέλιο στο σκοτάδι

Διπλή Γλώσσα

Μτφρ.: Ανδρέας Αποστολίδης Σελ.: 256

Mτφρ.: Ρηγούλα Γωργιάδου Σελ.: 224

εκ δ όσ εις ά γρα

ε κδ όσεις διόπ τρα Το τελευταίο μυθιστόρημα του νομπελίστα William Golding, που έμεινε ημιτελές και εκδόθηκε μετά τον θάνατό του, μιλά για το πώς είναι να πιστεύεις αμφιβάλλοντας, να είσαι γυναίκα σε μια κοινωνία ανδρών, να ζεις σε έναν κόσμο που πεθαίνει. Ένα έργο ιστορικής ακρίβειας και ψυχολογικής εμβάθυνσης, με μια αινιγματική, ξεχωριστή ομορφιά.

43

Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε στο Βερολίνο της Γερμανίας κάποιος ονόματι Αλμπίνους. Μια ωραία μέρα εγκατέλειψε τη σύζυγό του για χάρη νεαρής ερωμένης. Ήταν ερωτευμένος· όχι όμως κι εκείνη. Η ζωή του τέλειωσε σε πλήρη καταστροφή. Αυτή είναι όλη η ιστορία διατυπωμένη σε λίγες γραμμές, που θα μας αρκούσαν αν δεν υπήρχε το όφελος και η απόλαυση της διήγησης.

44 48

78 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

79

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

49 ΜΙΧΆΛΗΣ ΠΑΤΈΝΤΑΛΗΣ

Ο χορός του Χάντιγκτον Σελ.: 240

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Ο Ρενέ µαθαίνει πως πάσχει από µια σπάνια νόσο, η πρίµα µπαλαρίνα στο Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού, Ζανέτ Βιονέ, καταφεύγει στο Λονδίνο και ο ποδηλάτης Λαρς Βερλέν προετοιµάζεται πυρετωδώς για το «Tour de France»: ένα αόρατο νήµα συνδέει τις ζωές των τριών πρωταγωνιστών, όχι µόνο στο παρόν, αλλά και στο µέλλον τους, το οποίο και θα καθορίσει.

49

50

ELODIE HARPER

H λυκοφωλιά

Μτφρ.: Μαρία Κωνσταντούρου Σελ.: 512

εκ δ όσ εις κ άκτος

54 SHANNON LEE

Γίνε σαν το νερό, φίλε μου

Μτφρ.: Χριστόδουλος Λιθαρής Σελ.: 248

εκ δ όσ εις κ άκτος

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς H τέχνη της αποτελεσματικής επικοινωνίας διερευνά σε βάθος την τέχνη της ακρόασης. Ποιοι παράγοντες συντελούν στην αποτελεσματική ακρόαση; Πώς μπορείτε να αποκωδικοποιήσετε τι πραγματικά σας λέει κάποιος; Τι γίνεται αν ο συνομιλητής σας ταραχτεί πάνω στη συζήτηση; Τι γίνεται αν ταραχτείτε εσείς πάνω στη συζήτηση; Πώς μπορείτε να ακούτε έτσι ώστε ο άλλος να νιώσει στ’ αλήθεια ότι τον ακούσατε;

Επιμέλεια: Γωγώ Κουτσόγερα Σελ.: 272 Στο Γίνε σαν το νερό, φίλε μου η συγγραφέας αποκαλύπτει άγνωστες μέχρι σήμερα ιστορίες από τη ζωή του πατέρα της, μαζί με τις ιδέες που αποτελούν τον πυρήνα των διδασκαλιών του. Κάθε κεφάλαιο αναπτύσσει ένα μάθημα από τον Μπρους Λι, το οποίο, στηριγμένο στη φιλοσοφία του, αποκαλύπτει ένα μονοπάτι προς έναν φωτισμένο τρόπο ζωής.

CARLO COLLODI

SOPHIE MACKINTOSH

Μτφρ.: Εύη Γεροκώστα Σελ.: 280

Μτφρ.: Ιωάννα Ηλιάδη Σελ.: 328

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Διερευνώντας επίμονα το ζήτημα της ελεύθερης βούλησης, τον ρόλο των κοινωνικών προσδοκιών αλλά και το ευαίσθητο θέμα της μητρότητας, ο Μπλε Κλήρος συναρπάζει με την ωμή αναπαράσταση της επιθυμίας και καθηλώνει με τις αδιαμφισβήτητα γνώριμες πτυχές του.

52 STEPHEN KING

Αργότερα

Μτφρ.: Παλμύρα Ισμυρίδου Σελ.: 288

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Mια τρομακτική και συγκινητική ιστορία της χαμένης αθωότητας και των δοκιμασιών που ελέγχουν την ικανότητά μας να διακρίνουμε το καλό από το κακό, το Αργότερα είναι μια δυνατή, επίμονη και αλησμόνητη διερεύνηση της ψυχικής δύναμης που πρέπει να διαθέτει κανείς για να αντισταθεί στο κακό, σε όλες του τις μορφές.

54

55

51 Ο μπλε κλήρος

53

Διαδραματιζόμενο στο πασίγνωστο αρχαίο πορνείο «Λουπανάρ», το μυθιστόρημα Η Λυκοφωλιά ρίχνει φως στην καθημερινή ζωή μιας κατηγορίας γυναικών, των οποίων ο ρόλος στην αρχαία κοινωνία παρέμεινε για αιώνες αγνοημένος.

DALE CARNEGIE & ASSOCIATES

Άκουσε

50

53

Οι περιπέτειες του Πινόκιο εκ δ όσ εις κ άκτος Στην παρούσα πλήρη μετάφραση του αυθεντικού ιταλικού κειμένου, η οποία συνοδεύεται από μια κατατοπιστική εισαγωγή και πλήθος διευκρινιστικών σημειώσεων, γίνεται προσπάθεια να διαφωτιστούν τα κρυμμένα νοήματα και υπαινιγμοί της ιστορίας και να αναδειχθούν τα καυστικά σχόλια του συγγραφέα για την κοινωνία της εποχής του, τα οποία εξακολουθούν να παραμένουν εξίσου επίκαιρα με τότε.

56

55

ΑNTONY PEAKE

Υπάρχει ζωή μετά θάνατον; Μτφρ.: Μαρία Κωνσταντούρου Σελ.: 552

εκ δ όσ εις κ άκτος Χρησιμοποιώντας τα τελευταία ευρήματα της νευρολογίας, της κβαντικής φυσικής και της μελέτης της συνείδησης, αλλά και τις διδασκαλίες αρχαίων και νεότερων φιλοσόφων, ο Anthony Peake υποστηρίζει ότι δεν πεθαίνουμε ποτέ. Μόλις διαβάσετε αυτό το βιβλίο, θα καταλάβετε τον λόγο της ζωής σας και πώς μπορείτε να την κάνετε καλύτερη την επόμενη φορά.

51

52 56

80 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

81

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

61 ΣΠΎΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥΛΆΚΗΣ

Το τελευταίο δαχτυλίδι Μτφρ.: Εκδόσεις Μίνωας Σελ.: 496

57

εκ δ όσ εις μίν ω ας

Aγαπώ τη Γη…

Ο Σπύρος Πετρουλάκης για άλλη μια φορά κατορθώνει να συνθέσει μια δυνατή ιστορία με πλούσια πλοκή, αγωνία και συνεχείς ανατροπές, αγγίζοντας παράλληλα τις ευαίσθητες χορδές του αναγνώστη με ένα ζήτημα ταμπού για την ελληνική κοινωνία, την παρένθετη μητρότητα.

Μτφρ.: Δέσποινα Δανιήλ Σελ.: 32

ε κδ όσεις μίνωας Σε αυτό το βιβλίο τα παιδιά αναφέρουν όλους τους λόγους για τους οποίους αγαπούν τη Γη. Η απλή εικονογράφηση σε συνδυασμό με τις απλές απαντήσεις τους μας υπενθυμίζουν την ομορφιά και τη μοναδικότητα του πλανήτη στον οποίο ζούμε.

61

62

57

GILLES DELEUZE

Φράνσις Μπέικον Μτφρ.: Ροζαλί Σινοπούλου Σελ.: 236

58

εκ δ όσ εις πλ έθρον «Το βιβλίο του Gilles Deleuze για τον Φράνσις Μπέικον είναι κάτι τελείως διαφορετικό από μια σπουδή ενός φιλοσόφου πάνω σε έναν ζωγράφο. […] Είναι λόγος αυτός για να αστοχήσουμε στο καθήκον μας, που είναι να μη σταματήσει αυτό το μεγάλο βιβλίο να περνά από χέρι σε χέρι, ανάμεσα στους εραστές της φιλοσοφικής ζωγραφικής ή της εικονοφιλοσοφίας;».

ΦΡΑΝΣΊΝ ΤΖΈΪ

Η χαρά της απλότητας Μτφρ.: Νοέλα Ελιασά Σελ.: 296

ε κδ όσεις μίνωας Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου, που έχει ξεπεράσει το μισό εκατομμύριο αντίτυπα παγκοσμίως, θα σηματοδοτήσει την πορεία σας προς μια πιο απλή, πιο οργανωμένη και πιο ήρεμη ζωή.

62

63

59

ANDRE GREEN

Ναρκισσισμός ζωής Ναρκισσισμός θανάτου

ΔΡ. ΚΑΤΡΊΝ ΝΤΟΛΤΌ

Καλοί και κακοί Μτφρ.: Εύη Γεροκώστα Σελ.: 32

Μτφρ.: Ροζαλί Σινοπούλου Σελ.: 427

ε κδ όσεις μίνωας

εκ δ όσ εις πλ έθρον

Η Κατρίν Ντολτό, με τη βοήθεια της επιστημονικής συνεργάτιδάς της Κολίν Φορ-Πουαρέ, μοιράζεται τη μοναδική γνώση της για την παιδική ηλικία μέσα από τα βιβλία της σειράς. Εμφανίζεται πάντοτε στο τέλος του βιβλίου ως Δρ. Κατ. και απευθύνεται στα ίδια τα παιδιά σαν να τα έχει μπροστά της, στο γραφείο της.

Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τον ναρκισσισμό στο πλαίσιο της ψυχαναλυτικής θεωρίας αιτιολογεί την έκδοση αυτής της συλλογής άρθρων, που όλα στρέφονται γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα. Ο Andre Green είναι ένας από τους ελάχιστους συγγραφείς που επιχείρησαν να συναρθρώσουν τη θεωρία του ναρκισσισμού με εκείνη της τελευταίας θεωρίας των ενορμήσεων.

60 ΙΩΆΝΝΑ ΜΠΑΜΠΈΤΑ

64

Μτφρ.: Εκδόσεις Μίνωας Σελ.: 40

ΘΑΝΆΣΗΣ ΜΟΥΤΣΌΠΟΥΛΟΣ

Μυθικές ηρωίδες

Όχι ακριβώς τέχνη

58

ε κδ όσεις μίνωας

63

Σελ.: 166

εκ δ όσ εις πλ έθρον

Η αγαπημένη συγγραφέας Ιωάννα Μπαμπέτα επανέρχεται με έναν νέο τίτλο στη σειρά «Γνωρίζω τη Μυθολογία», μια σειρά εμπνευσμένη από τους μύθους και τους θρύλους της αρχαίας Ελλάδας. Το κείμενο αποτελείται από έξυπνες ομοιοκαταληξίες, ενώ η εικονογράφηση δίνει μια μοντέρνα πινελιά.

Υπάρχουν ασφαλώς δεκάδες βιβλία για τη φωτογραφία, τα κόμικς, τα γκραφίτι ή την αρχιτεκτονική. Τις περισσότερες φορές κάνουν το λάθος της εξειδίκευσης: πιστεύουν ότι το καθένα είναι ένας ξεχωριστός, αυτόνομος κόσμος. Σήμερα όμως μοιάζει ανόητο να ισχυριστεί κανείς κάτι τέτοιο, αφού όλα τα παραπάνω παρελαύνουν τακτικά σε γκαλερί, μουσεία ή περιοδικά εικαστικών.

59

60

82 lifo – 9.12.21

64

9.12.21 – lifo

83

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

69 65 ΝΊΚΟΣ ΛΙΆΡΟΣ

Κεραμικά της Χίου 17ος-19ος αιώνας Σελ.: 240

εκ δ ό σ εις κ απ όν Πυρήνας του βιβλίου αυτού είναι η συλλογή από χιώτικα πιθάρια και καπάκια πιθαριών του Άγγελου Βλαστάρη. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται ωστόσο και σημαντικά κεραμικά από άλλες συλλογές και πλούσιο αρχειακό υλικό. Σκοπός του δεν είναι απλώς η μελέτη της κεραμικής· φιλοδοξεί ταυτόχρονα να παρουσιάσει μια απτή όψη της μεγάλης πολιτιστικής και κοινωνικής ακμής της Χίου πριν από τη σφαγή του 1822.

65

ΑΝΔΡΈΑΣ ΓΙΑΚΟΥΜΆΤΟΣ - ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΆΔΗΣ (ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ)

Το Μπάουχαους και η Ελλάδα Σελ.: 304

εκ δ όσ εις κ απόν Το 2019 εορτάστηκαν σε όλο τον κόσμο τα 100 χρόνια από την ίδρυση της σχολής του Μπάουχαους στη Βαϊμάρη. Με αφορμή αυτή την επέτειο η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και η Κρατική Ακαδημία Καλών Τεχνών Στουτγάρδης οργάνωσαν κύκλο εκδηλώσεων με κορυφαίο το διεθνές Συνέδριο «Το Μπάουχαους και η Ελλάδα». Ο παρών τόμος περιλαμβάνει όλες τις ανακοινώσεις στο συνέδριο.

69

70 ΔΗΜΉΤΡΗΣ Π. ΝΆΣΚΟΣ

66 ΦΩΤΕΙΝΉ ΚΑΪΜΆΚΗ

Συρία

Σελ.: 372

εκ δ ό σ εις κ απ όν Ένα βιβλίο για τη Συρία μπορεί να μοιάζει με γλυκό παραμύθι, όταν δίνει την αίσθηση αυτής της χώρας έναν χρόνο πριν ανατείλει ο εικοστός πρώτος αιώνας, το 1999. Το παραμύθι όμως φτάνει σε ένα βίαιο τέλος μετά το μοιραίο 2011, οπότε ξεκίνησε ο πόλεμος.

67 ΝΈΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΊΑ

Η επανάσταση που άλλαξε τον κόσμο Σελ.: 74

εκ δ ό σ εις κ απ όν Tα κείμενα αυτού του επετειακού τόμου του περιοδικού «Νέα Κοινωνιολογία» εξετάζουν σημαίνουσες πτυχές της Εθνεγερσίας και της εποχής της, αναδεικνύοντας το σύνθετο ιστορικό πλαίσιό της, τη διαχρονική πρόσληψή της, και τη σημερινή επιτακτική επικαιρότητά της.

66

68

Και το Bραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας πηγαίνει στον...

Bob Dylan Σελ. 280

εκ δ όσ εις δ ία υλ ος Αξίζει τέτοια διάκριση ένας μουσικός που γράφει στίχους; Μπορεί ο στίχος να θεωρείται υψηλή λογοτεχνία; Αυτά είναι δύο από τα βασικά ερωτήματα που πραγματεύεται, επιχειρώντας να τα απαντήσει, το παρόν βιβλίο. Με αφορμή τη βράβευσή του Dylan με Νόμπελ Λογοτεχνίας, η ιστορία και το έργο του μέσα από μια λογοτεχνική πραγματεία.

70

71 ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΠΑΝΑΓΆΚΟΣ

Τα διαστημικά ταξίδια του Σωκράτη Σελ. 110

εκ δ όσ εις δ ία υλ ος Με οδηγό τον αγαπημένο του παππού, ο μικρός Σωκράτης θα ξεκινήσει τα «διαστημικά του ταξίδια», ανακαλύπτοντας τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, ενώ παράλληλα θα παίζει παιχνίδια με γεωμετρικά σχήματα, θα λύνει γρίφους και θα συζητάει για τους σπουδαίους εξερευνητές του Διαστήματος, όπως ο Κέπλερ, ο Νεύτωνας και ο Γαλιλαίος.

ΓΙΆΝΝΗΣ ΜΕΤΖΙΚΏΦ

Ενδύματα και διηγήματα Σελ.: 209

εκ δ ό σ εις κ απ όν Τα εκατοντάδες περίτεχνα σχέδια ανθρώπων και φορεσιών σμίγουν στις σελίδες του βιβλίου με είκοσι τρεις ιστορίες που εξέρχονται από τα κασελάκια της μνήμης του, κουβαλώντας ολόκληρα κομμάτια της αλλοτινής ζωής στον ελλαδικό χώρο, για να μας αφηγηθούν, με εναλλασσόμενο δέος και χιούμορ, προξενιά και πολέμους, θανάτους, γάμους, γέννες και φονικά…

67

71

72 ΑΝΤΏΝΗΣ ΠΑΠΑΪΩΆΝΝΟΥ

Τα μήλα του διαβόλου Σελ. 208

εκ δ όσ εις δ ία υλ ος Από τον συγγραφέα του Άμα θέλω γίνομαι διάβολος μία ακόμα συναρπαστική αστυνομική υπόθεση αλλά και μια «αναπαράσταση» της Αίγινας του 1828, πρωτεύουσας της Ελλάδας, με τους επιφανείς κατοίκους της, τους χιλιάδες πρόσφυγες και με τις πρώτες προσπάθειες να οργανωθεί σε πόλη, αλλά και τα πρώτα έργα του Ιωάννη Καποδίστρια για την ανασυγκρότηση της χώρας.

68

72

84 lifo – 9.12.21

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΝΕΛΛΗΣ ΜΑΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ KEY BOOKS. ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΜΑΤΑΙΑ... ΓΙ' ΑΥΤΌ, ΚΆΝΕ Ό,ΤΙ ΑΓΑΠΆΣ !

Α

Keybooks.gr

ν πρέπει να κατεβάσεις δύο μπουκάλια κρασί κάθε Κυριακή βράδυ για να αντέξεις την εβδομάδα που έρχεται, αυτό το βιβλίο είναι για σένα. Αν νιώθεις πως όλα είναι μάταια, σίγουρα αυτό το βιβλίο είναι για σένα.

— Γιατί είναι απαραίτητος ένας οδηγός εργασίας για millennials, όπως το βιβλίο σου; Μεγαλώσαμε πιστεύοντας πως θα έχουμε ιπτάμενα αμάξια και εξοχικά και αντί γι’ αυτό προσπαθούμε απλώς να πληρώσουμε το ενοίκιο και να μας μείνει και κάτι για μια έξοδο. Σε περίοδο ειρήνης βιώσαμε τις μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις, οι οποίες δεν λένε να τελειώσουν. Η μη σύνδεση των σχολών με την αγορά εργασίας δημιουργεί την ανάγκη να μάθεις μόνος σου τα περισσότερα πράγματα που αφορούν τα επαγγελματικά. Οπότε, αισθάνθηκα πως καιρός ήταν κάποιος να μαζέψει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σε ένα βιβλίο για να βοηθήσει τους νεότερους να πλοηγηθούν με λιγότερη δυσκολία απ’ ό,τι εμείς.

— Τι σε παρακίνησε να ξεκινήσεις να τον γράφεις; Μετά το 2017, που είχα φτιάξει τη σελίδα «Η ζωή στο γραφείο», και αργότερα, που δημιούργησα την ομάδα «Τμήμα προσωπικού δράματος», παρατήρησα πόσο πολλοί άνθρωποι ταυτίζονταν με διάφορα επαγγελματικά προβλήματα. Δεν ξέραμε πώς να φτιάξουμε το βιογραφικό μας, τι να πούμε σε μια συνέντευξη, πότε πρέπει να ζητήσουμε αύξηση. Δεν είχαμε κάποιον/-α να μας καθοδηγήσει. Έτσι, συνειδητοποίησα πως καλό θα ήταν να τα γράψω. Στην αρχή είχα στο μυαλό μου κοντινούς μου ανθρώπους και σκέφτηκα πως θα ήθελα να βοηθήσω έστω αυτούς. Από κει και πέρα, έστω και έναν άνθρωπο να βοηθήσει αυτός ο οδηγός, σημαίνει πως έχει πετύχει τον στόχο του.

— Πόσο δύσκολο είναι να αφήσει κάποιος την ασφάλεια μιας δουλειάς 9-5; Είναι ίσως το πιο δύσκολο πράγμα στην επαγγελματική μας ζωή. Στην Ελλάδα, δε, το επίπεδο δυσκολίας και ανασφάλειας ανεβαίνει κατακόρυφα. Εξαρτάται από το πόσο θες να το κάνεις ή, έστω, να το δοκιμάσεις, ώστε να μη σε φάει το «γιατί δεν το έκανα».

— Κινείσαι κατά κύριο λόγο στον ψηφιακό κόσμο. Γιατί αποφάσισες να εκδώσεις ένα βιβλίο σε φυσική μορφή; Το πρόβλημα με τον ψηφιακό κόσμο είναι ο όγκος του περιεχομένου. Καταναλώνουμε πολύ περιεχόμενο καθημερινά, μηδενίζοντας την αξία του. Όλα απέχουν ένα σκρολ. Όσον αφορά τη συναισθηματική σύνδεση, ο φυσικός κόσμος ακόμα υπερτερεί. Συνδέουμε αντικείμενα, όπως βιβλία και βινύλια, με τις καλύτερες αναμνήσεις μας.

— Ποια συμβουλή πιστεύεις ότι θα σου έδινε ο νεότερος εαυτός σου και ποια θα του έδινες εσύ; Είναι σημαντικό να κάνουμε περήφανο τον παιδικό εαυτό μας, σαν να του το χρωστάμε. Λογικά, θα μου έλεγε «μείνε δημιουργικός και ελεύθερος», δηλαδή να μην μπω στο corporate καλούπι. Η κλισέ συμβουλή θα ήταν να αγοράσει bitcoin, αλλά η αληθινή συμβουλή θα ήταν «να το απολαύσει, γιατί όλα θα πάνε καλά».

9.12.21 – lifo

85

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

περιπέτειες και πολυάριθμα άλλα πρόσωπα, όπως ο θείος Αλεξάντρ με τη σκανδαλώδη ζωή, το μυθιστόρημα σκιαγραφεί το μεγάλο θέμα του ανθρώπινου ζευγαριού.

73 LOUISE GLÜCK

Η Άγρια Ίρις

Μτφρ.: Χάρης Βλαβιανός Σελ.: 168

78

ε κδ όσεις στερέωμα

ΦΟΊΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΊΔΗΣ

Με μια γραφή που χρησιμοποιεί καθημερινή γλώσσα, η οποία, ωστόσο, μεταρσιώνεται μέσω της λεπτής επεξεργασίας του στίχου, των αιφνίδιων τομών, των ελλείψεων και των πολλαπλών βιβλικών και μυθολογικών αντηχήσεων στον πυρήνα των ποιημάτων, η Λουίζ Γκλικ μεταφέρει με ενάργεια την οξύτητα του οράματός της. Το 2020 τιμήθηκε με το βραβείο Nobel για το σύνολο του έργου της.

Μέσα από τις λέξεις Σελ.: 160

εκ δ όσ εις τ ου εικοστού πρώτου Τελικά να λέμε «επίλεξε» ή «επέλεξε»; Αν έρθει ένα πούλμαν προκυνητών, σημαίνει ότι ήρθε κι ένα πούλμαν προσκυνητές; Σε αυτά και σε άλλα ερωτήματα απαντάει το βιβλίο. Κάθε κεφάλαιο εξετάζει κι από μία ερώτηση για τη γλώσσα. Στο πρώτο μέρος οι ερωτήσεις είναι πιο γενικές, ενώ στο δεύτερο καθεμία από αυτές φωτίζει και από ένα γραμματικό μυστήριο.

73

74 ΡΟΎΛΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΎΛΟΥ

77

Ανάπτυγμα βατράχου Σελ.: 56

ε κδ όσεις στερέωμα

79

Προϊόν ακραίας βούλησης αλλά και απόλυτης διαθεσιμότητας προς τη μυθοπλαστική δύναμη του τυχαίου, το Ανάπτυγμα βατράχου καταγράφει την απρόοπτη αλλά εντελώς πιθανή συνάντηση δύο θαλασσών. Ο ελεύθερος συνειρμός μοχλεύεται από την αναγνωστική ανεξιθρησκεία της συγγραφέως και το χιούμορ διαπερνά ένα έργο που καταλήγει ένα πανηγύρι της γλώσσας.

ΑΣΠΑΣΊΑ ΚΡΆΛΛΗ

Σταμάτα να παριστάνεις τον φασουλή και άλλα διηγήματα εκ δ όσ εις βακχ ικόν Σελ.: 182 Μια σύνθεση από εικόνες μοναχικών ανθρώπων που συνάντησε η συγγραφέας περπατώντας στους δρόμους. Χρόνια τώρα παρατηρεί. Αυτή είναι η δουλειά της, να παρατηρεί. Ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας θεατρικών έργων χωρίς λόγια. Παρατηρεί και ανιχνεύει τις ματιές, τις εκφράσεις των χειλιών, των φρυδιών, την κίνηση του λαιμού και των δαχτύλων, τον ρυθμό της ανάσας, τον βηματισμό.

75 ΚΥΡΙΆΚΟΣ ΡΌΚΟΣ

Αποτυπώματα 1967-1975 Σελ.: 88

ε κδ όσεις στερέωμα Το σχεδιαστικό ημερολόγιο Αποτυπώματα 1967-1975 του Κυριάκου Ρόκου, ίσως το πρώτο «ενήλικο» πολιτικό κόμικ που φιλοτεχνήθηκε από Έλληνα καλλιτέχνη, άρχισε να δουλεύεται «εν θερμώ» το 1973 στο Παρίσι, σχεδόν ταυτόχρονα με τα γεγονότα της Νομικής, της πρώτης μαζικής φοιτητικής κινητοποίησης στη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας.

80 ΜΑΊΡΗ ΚΑΛΑΝΔΑΡΊΔΟΥ Σελ.: 82

εκ δ όσ εις βακχ ικόν Ενδοοικογενειακή βία και ένοχα, κρυμμένα μυστικά, που θέλουν να αποκαλυφθούν. Ανάμεσα σε εφημερίες, συμφωνίες και πάσης φύσεως συνδιαλλαγές, οι ήρωες των ιστοριών προσπαθούν να βρουν τον εαυτό τους ή να τον χάσουν, ακολουθώντας κάποιον άλλον. Ερωτικές σχέσεις, σχέσεις γονιών και παιδιών, ακόμα και σχέσεις τυχαίων μεταξύ τους ανθρώπων βγαίνουν στο προσκήνιο και επαναδιαπραγματεύονται με απρόσμενα αποτελέσματα.

ΜΑΡΙΑΛΈΝΑ ΣΠΥΡΟΠΟΎΛΟΥ

Κόρη χωρίς πλάτη

74

Σελ.: 66

ε κδ όσεις στερέωμα Με στίχους που δοξολογούν και ταυτόχρονα πενθούν το σώμα, ηδυπαθές, ανθηρό, τόπο μυστικιστικής μέθεξης και συνάμα πεδίο φθοράς και κέλυφος ατέλειας, η ποιήτρια μιλά για την απουσία και την έλλειψη που είναι ριζωμένη ακόμα και μέσα στο εμπύρετο άγγιγμα της επιθυμίας, ακόμα και μέσα στην πλησμονή της θυγατρικής ή της μητρικής αγάπης.

80

81 ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΊΔΗΣ

Ίχνη στα όνειρα Σελ.: 210 75

εκ δ όσ εις βακχ ικόν Μια ιστορία που θα μπορούσε να μη θεωρηθεί καν μυθοπλασία αλλά περισσότερο ένας σκληρός ρεαλισμός, παρά ένα μυθιστόρημα του φανταστικού που αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο οι επτά πρωταγωνιστές της. Όμως, κάθε φορά, η συνείδηση του προηγούμενου ξυπνά στο σώμα του επόμενου και σταδιακά γίνεται ο άλλος, αυτός που δεν εννοούσε, ο ξένος που σκότωσε.

77 MICHEL TOURNIER

Μετέωροι

Μτφρ.: Λίζυ Τσιριμώκου Σελ.: 628

ε κδ όσεις στερέωμα

86 lifo – 9.12.21

79

Αναίμακτα

76

Δύο δίδυμοι, ο Ζαν και ο Πoλ, σχηματίζουν ένα αδελφικό ζευγάρι τόσο ενωμένο που οι άλλοι το ονομάζουν Ζαν Πoλ. Μέσα από τις πολλαπλές

78

76 81

9.12.21 – lifo

87

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

82

εκπαίδευση της φωνής μπορούμε να καθορίσουμε την ταυτότητά μας, να έχουμε μεγαλύτερες επιτυχίες και να βελτιώσουμε κάθε τομέα της ζωής μας.

RAY DALIO

Αρχές

Μτφρ.: Βασίλης Πουλάκος Σελ.: 640

ε κδ όσεις k ey book s

87

Το βιβλίο συνδυάζει την προσωπική πορεία του συγγραφέα μαζί με πρακτικές συμβουλές και αρχές που μπορεί κανείς να εφαρμόσει τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό περιβάλλον. Ήταν Νο 1 στη λίστα με τα ευπώλητα των «New York Times», ενώ το 2018 έλαβε το βραβείο καλύτερου επιχειρηματικού βιβλίου (Axiom Business Book Award).

JORDAN PETERSON

Πέρα από την τάξη Σελ.: 384

86

εκ δ όσ εις key books Σε καιρούς αστάθειας και ανασφάλειας ο Dr. Peterson μας υπενθυμίζει ότι τα διδάγματα της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας και των σημαντικότερων μύθων του κόσμου αποτελούν ανεξάντλητες πηγές δύναμης για τον καθένα μας. Στηριζόμενος στις οικουμενικές αλήθειες της αρχαίας σοφίας και στα βαθιά προσωπικά μαθήματα της δικής του ζωής, μας προσφέρει 12 ακόμα κανόνες για να μας οδηγήσουν με θάρρος σε μια ζωή γεμάτη νόημα.

82

83 ΑΓΝΉ ΜΑΡΙΑΚΆΚΗ

Σου αξίζει να ευτυχήσεις Σελ.: 304

ε κδ όσεις k ey book s Μέσα από προσωπικές ιστορίες, η Αγνή Μαριακάκη μας δείχνει με αμεσότητα και πρακτικά βήματα πώς μπορούμε να μετατρέψουμε τα λάθη, τις αποτυχίες και τις αρνητικές πεποιθήσεις μας σε εργαλεία και εφόδια που θα μας οδηγήσουν στην αποδοχή του εαυτού μας και στην πραγματική ευτυχία.

88

87

ΣΤΑΎΡΟΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΆΚΗΣ

Μυθιστορηματικό αναγνωστήριο Σελ.: 272

εκ δ όσ εις πόλ ις

84

Το Μυθιστορηματικό αναγνωστήριο αποτελεί συνέχεια του βιβλίου Υπό το φως του μυθιστορήματος. Περιέχει κι αυτό δοκίμια ενός αναγνώστη που πιστεύει ότι το μυθιστόρημα σκέφτεται τη ζωή και τον κόσμο και, εκτός από αισθητική χαρά, χαράζει τον δρόμο για μια ηθική της κατανόησης, της αμφιβολίας, της απόχρωσης, του δισταγμού.

ΜΑΡΊΑ ΠΟΛΎΖΟΥ

Mην τα παρατάς Σελ.: 408

ε κδ όσεις k ey book s Η αυτοβιογραφία της Μαρίας Πολύζου απευθύνεται τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε αθλητές κάθε επιπέδου, δίνοντας μαθήματα ζωής και έμπνευση ότι τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Αποτελεί έμπνευση για γυναίκες που πάσχουν από καρκίνο του μαστού και για νεαρά κορίτσια που μπορεί να έχουν υποστεί σεξουαλική ή άλλου είδους κακοποίηση.

89 ΟΥΊΛΛΙΑΜ ΦΏΚΝΕΡ

Κόκκινα φύλλα

Μτφρ.: Γιάννης Παλαβός Σελ.: 152

85

εκ δ όσ εις κίχ λ η Χαρακτηριστικό δείγμα της μοντερνιστικής γραφής του Φώκνερ κατά τη δεκαετία του ’30, τα Κόκκινα φύλλα είναι, παρά τη βία που τα διαποτίζει, ένα κείμενο ποιητικό και πυκνό σε συμβολισμούς, που αποτυπώνει τον τρόμο του ανθρώπου ενώπιον του θανάτου και την άσβεστη δίψα του για ζωή.

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΑΝΈΛΛΗΣ

Όλα είναι μάταια Σελ.: 200

ε κδ όσεις k ey book s «Υπάρχει ένας ελέφαντας ακριβώς στη μέση του δωματίου και όλοι κάνουν πως δεν τον βλέπουν. Αυτός ο ελέφαντας είναι η εργασιακή κατάσταση στην Ελλάδα. Ο ίδιος βρέθηκα να δυσκολεύομαι να κατανοήσω το τοπίο της αγοράς εργασίας. Οπότε, αφού τα κατάφερα εγώ, ήρθε η ώρα να σε βοηθήσω να τα καταφέρεις κι εσύ».

83

90 ΓΙΏΡΓΟΣ ΣΕΦΈΡΗΣ

Επιστολές στην αδελφή του Ιωάννα (1946-1952)

89

Σελ.: 304

86

εκ δ όσ εις μελ άν ι

ΝΊΝΑ ΚΑΛΟΎΤΣΑ

Η φωνή της επιτυχίας Σελ.: 192

ε κδ όσεις k ey book s Η μέθοδος της Νίνας Καλούτσα επικεντρώνεται στην επικοινωνία και στη δημόσια ομιλία και ταυτόχρονα αποτελεί εργαλείο προσωπικής ανάπτυξης. Αποτελεί ένα από τα λίγα βιβλία στην παγκόσμια βιβλιογραφία που δείχνουν πώς με την

88

84

Οι επιστολές του Σεφέρη στην αδελφή του, κατά την περίοδο 19461952, καλύπτουν την υπηρεσία του στην Αθήνα, στην Άγκυρα, στο Λονδίνο και την άφιξή του στη Βηρυτό. Επίσης περιγράφουν και τις περιηγήσεις του στα παράλια και στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας, καθώς και στην Αγγλία.

85 90

88 lifo – 9.12.21

9.12.21 – lifo

89

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

91 HELEN FORD, LOUISE HOLMES

τι έρχεται. Προετοιμάζονται γι’ αυτό. Προσπαθούν να μας προστατεύσουν. Μας βάζουν σε ένα μονοπάτι χωρίς επιστροφή, που οδηγεί στην καταστροφή.

Μτφρ.: Δώρα Γιακουμή Σελ.: 40

96

Forever Friends: Εκεί όπου η μαγεία γεννιέται εκ δ ό σ εις an u b is Ο Αϊ-Βασίλης κάνει δώρα σε όλους. Άραγε ο ίδιος έχει πάρει ποτέ κάποιο δώρο; Ακολούθησε το αρκουδάκι σε αυτή την τρυφερή ιστορία, που θα ανακαλύψει την πραγματική μαγεία των γιορτών. Μια γιορτινή ιστορία γραμμένη σε στίχους, για παιδιά και για όσους νιώθουν παιδιά! Εικονογραφημένη ιστορία με σκληρό εξώφυλλο και αστραφτερές λεπτομέρειες.

91

92 NEIL GAIMAN

The Sandman, Τόμος 1: Πρελούδια και Νυχτωδίες Μτφρ.: Ηλίας Τσιάρας Σελ.: 240

εκ δ ό σ εις an u b is Το βραβευμένο αριστούργημα του Neil Gaiman The Sandman έθεσε τον πήχη για ιστορίες λυρικής φαντασίας που στοχεύουν σε ένα πιο ώριμο κοινό στη σύγχρονη βιομηχανία των κόμικς. Το Πρελούδια & Νυχτωδίες συλλέγει τα πρώτα οκτώ τεύχη της σειράς και αποτελεί την αφετηρία μιας επικής ιστορίας, που όμοιά της δεν έχει υπάρξει στον χώρο των κόμικς.

93 DIANA GABALDON

Χιόνι και Στάχτη Μτφρ.: Ειρήνη Παϊδούση Σελ.: 904

εκ δ ό σ εις an u b is Το εκδοτικό φαινόμενο των βιβλίων Outlander της Diana Gabaldon που ενέπνευσε την τηλεοπτική υπερπαραγωγή του καλωδιακού δικτύου Starz συνεχίζει την επιτυχημένη παρουσία του και στη χώρα μας με την κυκλοφορία του ενδέκατου βιβλίου της σειράς με τίτλο Χιόνι και Στάχτη.

ΜΆΡΩ ΛΕΟΝΆΡΔΟΥ

Ο ερωτευμένος «Φρόιντ» Σελ.: 284

εκ δ όσ εις αρμός Όταν ένας ψυχαναλυτής ερωτεύεται μια αστρολόγο στη διάρκεια μιας πτήσης από Λονδίνο, η ζωή περιπλέκεται και για τους δυο. Εκείνος είναι παντρεμένος, εκείνη αναζητά τον μεγάλο έρωτα. Δύο κοσμοθεωρίες, αυτή που θέλει τους ανθρώπους να αποφασίζουν για τη μοίρα με τις επιλογές τους, και αυτή που λέει ότι όλα είναι προδιαγεγραμμένα στον γενέθλιο χάρτη κάθε ανθρώπου, κονταροχτυπιούνται.

95

97 ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΔΟΥΔΩΝΉΣ

Το πολίτευμα της συνύπαρξης Σελ.: 144

εκ δ όσ εις αρμός

96

Από τη γέννησή της ως σήμερα και από τις διαφορές της με την αρχαία «άμεση» δημοκρατία ως τη σχέση της με το «μεικτό πολίτευμα» του Αριστοτέλη, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία αναδεικνύεται ως ο εγγυητής της πολιτικής ενότητας και της αμοιβαίας αναγνώρισης του δικαιώματος των πολιτικών αντιπάλων να έχουν υπόσταση, θεσμική ιδιότητα και φωνή που να ακούγεται. Ένα βιβλίο για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία που έρχεται να τονίσει την κεντρική σημασία της πολιτικής συνύπαρξης σε μια εποχή που αυτή απειλείται όσο ποτέ από τον διχαστικό πολιτικό λόγο.

98

97

ΘΕΟΦΆΝΗΣ ΤΆΣΗΣ

Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης Σελ.: 410

εκ δ όσ εις αρμός

94 CHIP ZDARSKY

Spider-Man: Η Ζωή Μου Μτφρ.: Χρήστος Κανελλόπουλος Σελ.: 200

92

εκ δ ό σ εις an u b is Από τον πόλεμο του Βιετνάμ, στους Μυστικούς Πολέμους και τον Εμφύλιο των υπερηρώων, μέχρι την τελευταία αποστολή ενός εβδομηντάχρονου Σπάιντερ-Μαν, θα παρακολουθήσετε τον Πίτερ Πάρκερ να μεγαλώνει μέσα σε αυτές τις πέντε δεκαετίες της μοναδικής του ιστορίας και θα μάθετε τι συμβαίνει σε αυτόν και σε όσους αγαπάει περισσότερο στον κόσμο!

Απορρίπτοντας τον υπερανθρωπισμό και τον τεχνικό μετανθρωπισμό ως αντιανθρωπιστικές ιδεολογίες, το βιβλίο σκιαγραφεί μια φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης υπό το πρίσμα ενός ψηφιακού ανθρωπισμού με σκοπό τη διαφύλαξη της ανθρωπινότητας και της συνέχειας της ανθρωπότητας στην παρούσα μορφή τους.

99 ΒΟΛΦ ΒΌΝΤΡΑΤΣΕΚ

98

Αυτοπροσωπογραφία με ρώσικο πιάνο Μτφρ.: Ελίζα Παναγιωτάτου Σελ.: 216

εκ δ όσ εις αντίποδ ες

95 93

HUGH HOWEY

Βάρδια

Μτφρ.: Ορέστης Μανούσος Σελ.: 632

εκ δ ό σ εις an u b is 94

90 lifo – 9.12.21

Σε λιγότερο από σαράντα χρόνια από σήμερα, ο κόσμος είναι ακόμη όπως τον γνωρίζουμε. Ο χρόνος συνεχίζει να κυλάει, αλλά όχι για όλους το ίδιο. Μόνο λίγοι ισχυροί άνθρωποι ξέρουν

Μεθυστική αλλά και μελαγχολική, με νότες από Ναμπόκοφ, Ζέμπαλντ και Μπέρνχαρντ, η Αυτοπροσωπογραφία με ρώσικο πιάνο είναι μια λογοτεχνική σονάτα για την ομορφιά, τη μουσική και το πάθος, γραμμένη από έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους γερμανόφωνους συγγραφείς.

99

9.12.21 – lifo

91

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

104

100

ΒΑΣΊΛΗΣ ΚΑΤΣΙΚΟΝΟΎΡΗΣ

ISAAC ASIMOV

Ο δρόμος του κεραυνού

To χρονικό του κόσμου

Σελ.: 176

Μτφρ.: Νικηφόρος Σταματάκης Σελ.: 1.236

εκ δ όσ εις α ίολ ος Ένα ζεν αστείο για τον χρόνο. Ο κεντρικός ήρωας γυρεύει το ντίνλο, εκείνο το θαυματουργό σωματίδιο που ορίζει τη σωστή στιγμή για να κάνει κάποιος αυτό που θέλει. Και όταν το βρίσκει, συνειδητοποιεί ότι τελικά δεν ήξερε τι ήθελε.

πα νε πιστη μιακ ές ε κδ όσεις κ ρή τη ς Σε τούτο το βιβλίο ο Ασίμοφ επιστρατεύει όλες του τις ικανότητες για να αφηγηθεί την πιο συναρπαστική ιστορία: την ιστορία του κόσμου μας και των λαών του, από τη Μεγάλη Έκρηξη μέχρι τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, και από την τιθάσευση της φωτιάς μέχρι την πυρηνική σχάση. Με το ζωηρό και γλαφυρό του ύφος, μας δίνει ένα απολαυστικό και διδακτικό βιβλίο που θέτει την παγκόσμια ιστορία στη σωστή προοπτική της.

105

100

ΛΟΥΊΤΖΙ ΝΤΕ ΠΑΣΚΆΛΙΣ

Η σφραγίδα του Καραβάτζο

Μτφρ.: Λούλα Καραγιαννάκη Σελ.: 408

εκ δ όσ εις α ίολ ος

101

Ο Καραβάτζο, εκτός από τα μοναδικά του έργα, μας άφησε κι ένα αίνιγμα, αυτό του πρόωρου θανάτου του. Η σύντομη ζωή του ήταν περιπετειώδης και προκλητική και ο θάνατός του παραμένει μυστηριώδης. Ο Λουίτζι ντε Πασκάλις μας δίνει τη δική του εκδοχή σε αυτό το βιβλίο.

JUHANΙ PΆLLΑSΜΑΑ

Δώδεκα δοκίμια για τον Άνθρωπο, την Τέχνη και την Αρχιτεκτονική Μτφρ.: Αναστασία-Σάσα Λαδά Κωνσταντίνος Ξανθόπουλος Σελ.: 360

πα νε πιστη μιακ ές ε κδ όσεις κ ρή τη ς

ΣΤΈΛΙΟΣ ΣΚΟΠΕΛΊΤΗΣ

Νεοκλασικά της Αθήνας Σελ.: 408

εκ δ όσ εις α ίολ ος Το βραβευμένο λεύκωμα του φωτογράφου Στέλιου Β. Σκοπελίτη (έπαινος Ακαδημίας Αθηνών 1976), που αποτυπώνει μοναδικά τη νεοκλασική κληρονομιά της Αθήνας και του Πειραιά, σε νέα έκδοση.

102

107

ΑLEXANDER JONES

ΟΎΡΣΟΥΛΑ Κ. ΛΕ ΓΚΕΝ

106

Οι δώδεκα κατευθύνσεις του ανέμου

Ένας φορητός κόσμος Μτφρ.: Νικηφόρος Σταματάκης Σελ.: 472

Μτφρ.: Γιώργος Μπαρουξής Σελ.: 368

πα νε πιστη μιακ ές ε κδ όσεις κ ρή τη ς

εκ δ όσ εις α ίολ ος Η πρώτη συλλογή διηγημάτων της μεγάλης Αμερικανίδας συγγραφέως Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν καλύπτει τα δέκα πρώτα χρόνια της συγγραφικής της δραστηριότητας, σκιαγραφώντας την εξέλιξή της αλλά και προαναγγέλλοντας το ύφος της, τη θεματολογία και τους προβληματισμούς της.

101

108

103

ΤΈΪΛΟΡ ΤΖΈΝΚΙΝΣ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΌ

107

Daisy Jones & The six

μήτε άρρεν μήτε θήλυ

Μτφρ.: Βάσια Τζανακάρη Σελ.: 384

Μτφρ.: Σπύρος Ράγκος Σελ.: 128

εκ δ όσ εις α ίολ ος

πα νε πιστη μιακ ές ε κδ όσεις κ ρή τη ς Λόγω της στειρότητάς τους, οι ευνούχοι χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαιότητα, σε μεγάλο βαθμό, ως φύλακες και υπηρέτες των συζύγων και παλλακίδων βασιλέων ή άλλων αρχόντων. Βρέθηκαν έτσι στα ενδότερα των ανακτόρων και των οίκων εξουσίας. Το γεγονός αυτό τους ανέδειξε συχνά σε σημαντικούς παράγοντες της πολιτικής ζωής.

105

106

Ο Φινλανδός αρχιτέκτονας και στοχαστής Γιούχανι Πάλλασμαα έχει καθιερωθεί ως μία από τις σημαίνουσες μορφές στο πεδίο της αρχιτεκτονικής πράξης και θεωρίας. Το παρόν έργο του είναι μια συλλογή αντιπροσωπευτικών κειμένων του που καλύπτουν ένα χρονικό φάσμα τεσσάρων δεκαετιών και στα οποία αποτυπώνονται οι βασικοί άξονες της σκέψης του.

Όταν το 1901 σφουγγαράδες ανέσυραν μια μάζα σκουριασμένου μπρούντζου από ένα ναυάγιο που βρισκόταν στον βυθό κοντά στην ακτή των Αντικυθήρων, κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι είχε μόλις ανακαλυφθεί ο αρχαιότερος αναλογικός υπολογιστής, που έγινε γνωστός ως ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων.

104

102

Στο νέο, καθηλωτικό μυθιστόρημά της η Tέιλορ Τζένκινς Ριντ, συγγραφέας του Οι εφτά σύζυγοι της Έβελιν Χιούγκο, αφηγείται με μοναδικό τρόπο την απίστευτη ιστορία του θρυλικού ροκ συγκροτήματος της δεκαετίας του ’70 Daisy Jones & the Six. Η μοναδική του εκδοτική επιτυχία συνέβαλε στην τηλεοπτική του μεταφορά, σε συμπαραγωγή της Ρις Γουίδερσπουν.

103 108

92 lifo – 9.12.21

Ελληνική λογοτεχνία από τις

ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΒΑΚΧΙΚΌΝ

Σταμάτα να παριστάνεις τον φασουλή και άλλα διηγήματα Ασπασία Κράλλη Τα διηγήματα αυτά είναι μια σύνθεση από εικόνες μοναχικών ανθρώπων που συνάντησε η συγγραφέας περπατώντας στους δρόμους. Χρόνια τώρα παρατηρεί. Αυτή είναι η δουλειά της, να παρατηρεί. Ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας θεατρικών έργων χωρίς λόγια. Παρατηρεί και ανιχνεύει τις ματιές, τις εκφράσεις των χειλιών, των φρυδιών, την κίνηση του λαιμού και των δαχτύλων, τον ρυθμό της ανάσας, τον βηματισμό, τον τρόπο του καθίσματος, τη στάση του σώματος. Τη γλώσσα του σώματος. Πάνω σ’ αυτά έχει βασιστεί για να δημιουργήσει ένα λεξιλόγιο. Το λεξιλόγιο του θεάτρου της σιωπής.

Αναίμακτα Μαίρη Καλανδαρίδου

Σόλωνος 110, Αθήνα, 210 3637867, info@vakxikon.gr, ekdoseis.vakxikon.gr

Ερωτικές σχέσεις, σχέσεις γονιών και παιδιών, ακόμα και σχέσεις τυχαίων μεταξύ τους ανθρώπων βγαίνουν στο προσκήνιο και επαναδιαπραγματεύονται με απρόσμενα αποτελέσματα.

Ίχνη στα όνειρα Γιώργος Παναγιωτίδης Μυθιστόρημα Το μυθιστόρημα Ίχνη στα όνειρα είναι μια ιστορία που θα μπορούσε να μη θεωρηθεί καν μυθοπλασία, αλλά περισσότερο ένας σκληρός ρεαλισμός παρά ένα μυθιστόρημα του φανταστικού, που αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο οι επτά πρωταγωνιστές της. Όμως, κάθε φορά, η συνείδηση του προηγούμενου ξυπνά στο σώμα του επόμενου και σταδιακά γίνεται ο άλλος, αυτός που δεν εννοούσε, ο ξένος που σκότωσε.

Χρηματιστήριον εποχών Βιβή Κοψιδά-Βρεττού

Διηγήματα

Ποιήματα

Ενδοοικογενειακή βία και ένοχα, κρυμμένα μυστικά που θέλουν να αποκαλυφθούν. Ανάμεσα σε εφημερίες, συμφωνίες και πάσης φύσεως συνδιαλλαγές, οι ήρωες των ιστοριών προσπαθούν να βρουν τον εαυτό τους, ή να τον χάσουν, ακολουθώντας κάποιον άλλον.

«Σε προσμένω σαν / Ομορφιάς πανηγύρι / Το στήθος γυμνό. Χλόη βουίζει / Φουντώνει ο έρωτας / Στροβιλίζεται… Κόκκινη φούστα / Αναρριχάται το φως / Σ’ ανεμόσκαλες. Σγουρό κεφάλι / Από φύκια στεφάνι / Του ήλιου παιδί». Συλλογή χαϊκού της βραβευμένης

ποιήτριας, θεατρικής συγγραφέως και φιλολόγου. Αποτελεί το δέκατο έκτο βιβλίο της.

Ο κήπος της ανυπακοής Τώνια Τσαρούχα Ποιήματα «Αν δεις στον ύπνο σου κλειδί,/ περιστρέφεσαι συνέχεια / γύρω από μια έλλειψη./ Αν δεις φιλί / γεμίζεις την έλλειψη / με εντόσθια εγκατάλειψης./ Δεν είναι καλός οιωνός για το μέλλον / αν στον ύπνο σου πουλάς βατραχοπιτζάμες / σε γυναίκες που παντρεύτηκαν τη σκιά τους / ή σε άντρες που κάνουν το σκιάχτρο/σε χωράφι με αραποσίτι». Ο Κήπος της ανυπακοής είναι η πρώτη ποιητική συλλογή της συγγραφέως.

Παιδικές παλάμες Ειρήνη Παραδεισανού Ποιήματα «μικρό μου αντίβαρο / ανάσα ακριβή μου / γύρνα την παλάμη / στο αλάτι της θάλασσας / κι ακούμπησε μ’ αυτήν τη δίψα / το δόντι του κήτους». Η Ειρήνη Παραδεισανού εργάζεται στη δημόσια εκπαίδευση, στο Ηράκλειο Κρήτης. Κυκλοφορούν ήδη τρεις ποιητικές της συλλογές. Άρθρα, δοκίμια και ποιήματά της έχουν φιλοξενηθεί σε διαδικτυακά περιοδικά.

Αποτεφρώσεις Κατερίνα Ταγαρά Ποιήματα «Απουσία οξυγόνου / Η καύση της / Εξελίσσεται αργά / Άνω τελεία / Τη νύχτα / (ονειρεύονται πως ζουν) / Το σώμα / Εναποθέτει / Στάχτες / Στην τεφροδόχο / Της ποίησης». Η Κατερίνα Ταγαρά είναι δραματοθεραπεύτρια, μέλος της ΕΔΠΕ και της ερασιτεχνικής θεατρικής ομάδας Άπειρο + 1. Ζει στην Αθήνα. Οι Αποτεφρώσεις είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή.

Μάχη με τον χρόνο Σωτήρης Κακίσης Ποιήματα «στην τσέπη μου μέσα μυρίζει ρίγανη, φυτεία / ολόκληρη από κάθε ως τώρα μου εποχή,/ κάθε κόκκος της κι άλλη μυρωδιά, όλες σ’/ όλους η μία καλύτερη από την άλλη, η μια / εποχή πιο δική μου εδώ τώρα από το μέλλον / όπως φαίνεται, από την άλλη. και χάδια / στην τσέπη μου μέσα μαζί, κι από των / ελάχιστων ηλικιών μέσα στην τσέπη μου / εδώ φερμένα. κι όπερα ολόκληρη μες στην / τσέπη μου υπέροχα ιδιωτική. όπερα με χάδια / και ρίγανη αποκλειστικά». Νέα ποιητική συλλογή του συγγραφέα και μεταφραστή.

9.12.21 – lifo

93

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

110 ΓΙΏΡΓΟΣ ΜΕΛΙΌΠΟΥΛΟΣ

Γαλαξίας στην τσέπη Σελ.: 312

εκ δ όσ εις α λ εξ άν δ ρεια

109

Μπορεί κανείς να υπερβεί τον ντετερμινισμό με μια αλοιφή για τις πληγές; Τι θα γινόταν αν δεν σταματούσε η βροχή; Σε αυτά τα ερωτήματα (και σε πολλά ακόμη) θα επιχειρήσει να δώσει απάντηση ο Αργύρης, ο νεαρός πρωταγωνιστής της ιστορίας μας, στην προσπάθειά του να βρει έναν πατέρα.

NICHOLAS BLAKE

To κτήνος πρέπει να πεθάνει Mτφρ.: Δημήτρης Αρβανίτης Σελ.: 296

ε κδ όσεις αλ εξάνδρ ε ι α Ο αναγνωρισμένος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Φρανκ Κερνς σχεδιάζει τον τέλειο φόνο, για να σκοτώσει τον ασυνείδητο οδηγό που έγινε η αιτία θανάτου του μικρού παιδιού του. Όταν όμως το υποψήφιο θύμα του βρίσκεται νεκρό και ο Κερνς είναι ο κύριος ύποπτος, καλείται ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Νάιτζελ Στρέιντζγουεϊζ, που πρέπει να διαλευκάνει ένα σατανικά σχεδιασμένο έγκλημα.

111 ΚΑΡΟΛΊΝΑ ΜΈΡΜΗΓΚΑ

Δέκατος Χρόνος Σελ.: 168

εκ δ όσ εις α λ εξ άν δ ρεια Ένα κορίτσι, μόνο σε μια ακτή. Έχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε που άρχισε ο πόλεμος, που τώρα τέλειωσε […] O Απόλλωνας θέλει να της πάρει τη μνήμη της, τα λόγια που θα γίνουν το πιο διάσημο τραγούδι των αιώνων για τους πολεμιστές, για τη δόξα και για τον έρωτα. Γιατί αυτή είναι και μια ιστορία αγάπης, της Βρισηίδας και του Αχιλλέα.

109

94 lifo – 9.12.21

110

111

«ΑΣΗΜΌΣΠΙΤΟ SILVERHOUSE»

Η ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΊΑ ΤΟΥ ΚΏΣΤΑ ΚΑΒΒΑΘΆ

Α Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Αρμός www.armosbooks.gr Με αγορές άνω των €20 δωρεάν μεταφορικά! www.armosbooks.gr Facebook: armos. ekdoseis.ekdiloseis, Instagram: armosbooks

πό τους σημαντικότερους εκδότες και δημοσιογράφους, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μηχανοκίνηση, ο Κώστας Καββαθάς παραδίδει την αυτοβιογραφία του, έχοντας συμπληρώσει πενήντα και πλέον χρόνια ενεργής δημοσιογραφίας. Μακριά από αγώνες, ταξίδια και πτήσεις με κάθε μορφής μηχανή, παρουσιάζει μια συλλογή από εμπειρίες, εικόνες και γεγονότα μιας ζωής. Το ταξίδι του ξεκινάει τα χρόνια της Κατοχή, των Δεκεμβριανών και του Εμφυλίου. Στον χώρο της έντυπης δημοσιογραφίας μπήκε το 1959, γράφοντας για το περιοδικό «Ταχύτης». Τον Οκτώβριο του 1970 εκπλήρωσε την επιθυμία του να φτιάξει ένα περιοδικό όπως το ονειρευόταν, εκδίδοντας τους «4 Τροχούς». Ακολούθησε μια πλειάδα νέων τίτλων όπως οι: «Ήχος & Hi-Fi», «Πτήση & Διάστημα», «Ταξιδεύοντας», «2Τροχοί», «Σκάφος & Θάλασσα», «Ηλεκτρονικός Υπολογιστής», «Video Inn», «Επιστήμη & Τεχνολογία», «RAM», «Γεύση Εποχής», «Γεύση Κουζίνα», «Κηποτεχνία», «Cyber Week», «Οδηγώντας», «Στερεοφωνία & Μουσική», «Μοντέλο», «Αναλόγιο», «Formula 1», «Rally XS» κ.ά. Κοιτώντας πάντα μπροστά, το ενδιαφέρον του μετατοπίστηκε και σε άλλους τομείς όπως η αεροπορία, το Διάστημα, οι επιστήμες και η τεχνολογία, οι υπολογιστές, η πληροφορική κ.ά. Τα κείμενά του, έντονα συναισθηματικά, περιέχουν σχεδόν τα πάντα! Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο του γίνεται μάρτυρας διεθνών και ελληνικών αγώνων, ιστοριών και γεγονότων από τα παλιά χρόνια του αυτοκινήτου, συνεντεύξεων από σημαντικά στελέχη αυτοκινητοβιομηχανιών, κοινωνικών κριτικών και σχολίων για τα καλώς ή τα κακώς κείμενα της χώρας και των ανθρώπων της.

9.12.21 – lifo

95

Books

Όμορφα βιβλία από τις εκδόσεις της LiFO

μαλβινα κάραλη Σαββατογέννημένη

σταθησ τσαγκαρουσιανοσ Ας φυσά τώρα

συλλογικο Δέκα διηγήματα για το Εικοσιένα

Σελ. 224

Σελ. 152

To κρυπτικό ημερολόγιο ενός υπέροχου μαύρου κοριτσιού που έφυγε νωρίς.

Ενα tour de force, ως προς το ύφος του, δίχως αναστολές και δίχως απολογίες.

Σελ. 200

nelly's Έγχρωμη Nelly's

γλυκερια μπασδεκη Κλάματα

σταθησ τσαγκαρουσιανοσ Αντίο παλιέ κόσμε

Σελ. 122

Σελ. 104

Σελ. 348

Οι διαφημιστικές φωτογραφίες της Αμερικής από το φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου Μπενάκη.

Κείμενα μεγάλης πρωτοτυπίας και λεπτότητας που δεν θυμίζουν τίποτα.

Συνομιλίες με αξιοσημείωτους ανθρώπους.

σταθησ τσαγκαρουσιανοσ Στον παλιό καταρράκτη

άντυ γουόρχολ Η φιλοσοφία του Άντυ Γουόρχολ

γουιλφρεντ θεσιγκερ Οι Άραβες των βάλτων

Σελ. 168

Σελ. 336

Σελ. 418

Νευρικά ταξίδια απολαύσεις ξεκρέμαστες ημιτελής χειρονομίες μια γενική ζαλάδα και το πικρό φως μιας διαπίστωσης την επόμενη μέρα.

Ιδιωτικές αφηγήσεις στο τηλέφωνο ή στο μαγνητοφωνάκι του για τον έρωτα, το σεξ, το φαγητό, την ομορφιά, τη φήμη, την επιτυχία.

Το αξιοθαύμαστο χρονικό ενός τρόπου ζωής που παρέμεινε παραδόξως αναλλοιώτο για 5.000 χρόνια.

www.lifoshop.gr Α ΓΟ ΡΆΣΤΕ ΜΕ ΈΚΠΤΩΣ Η . ΆΜ ΕΣ Η ΑΠΟΣ ΤΟΛΉ Σ Ε ΌΛΟ ΤΟ Ν ΚΌΣΜ Ο 96 lifo – 9.12.21

709

98

THE WEEK Όσα ξεκινάνε αυτή την εβδομάδα

100

ΣΙΝΕΜΑ

Οι νέες ταινίες της εβδομάδας

104

ΓΕΥΣΗ

Τάσος Μαντής: Επιλέξαμε να δουλεύουμε με ό,τι μας δίνει η φύση

106

ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΙΝΕΜΑ

West Side Story

6 λόγοι που μας οδηγούν στο Μέγαρο αυτά τα Χριστούγεννα

Κατά τη διάρκεια μιας έντονης σύγκρουσης μεταξύ των συμμοριών Jets και Sharks, ο Τόνι ερωτεύεται την αδελφή του εχθρού του, τη Μαρία. Όσο η έχθρα μεταξύ των συμμοριών γίνεται όλο και πιο βίαιη, τόσο η αγάπη του Τόνι και της Μαρία μεγαλώνει, ενώ ταυτόχρονα η γειτονιά κινδυνεύει να χωριστεί στα δύο. Ο Steven Spielberg βάζει τη δική του σφραγίδα στο κλασικό μιούζικαλ του 1961, δημιουργώντας έναν θρίαμβο. Αρχικά, τιμά τη δική του αγάπη για το συγκεκριμένο μιούζικαλ, το πρώτο που άκουσε στο φιλόμουσο σπίτι του και θαύμασε ακούγοντας ξανά και ξανά το cast album, ξεκοκαλίζοντας τα νοήματά του με την πρώιμη δημιουργική του αντίληψη. Κυρίως, όμως, τιμά την άποψή του για την καλπάζουσα διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ιδεατή Αμερική και στην ίδια τη χώρα που, όπως όλα δείχνουν, όχι μόνο δεν έχει αλλάξει αλλά συντηρεί έναν διπολισμό που βάθυνε τα τελευταία χρόνια. Κριτική από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο στη σελ. 100.

9.12.21 – lifo

97

ρου, της παρουσίας και της απουσίας, της ολότητας και της έλλειψης.

16/12-12/2, The Breeder, Ιάσονος 45, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη

5 ΜΟΥΣΙΚΗ Nalyssa Green x Jef Maarawi

απο tην ελενη τζαννατου

the week

STOEP TH PR ES S

9-15 δεκε μ β ρ ιου 20 21

ΘΕΑΤΡΟ «Η εκπαίδευση εις τα του οίκου διά νεαράς κορασίδας», σε σκηνοθεσία Χάρη Κρεμμύδα και Θανάση Ζερίτη

1 ΠΑΡΤΙ Blend with Charlotte de Witte x Dubfire

3 ΕΚΘΕΣΗ Παπαδοπούλου 100: Η ιστορία της εταιρείας 1922-2022

Άλλη μία σούπερ-σταρ της dance σκηνής και αγαπημένη του ελληνικού κοινού, η Charlotte de Witte, με νωπές ακόμα τις μνήμες από την ξεχωριστή της περφόρμανς στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης στο διάστημα της καραντίνας, έρχεται για να κάνει την Αθήνα να χορέψει ακόμα μία φορά. Το Blend Athens παίρνει τη σκυτάλη από το ADD Festival και προσγειώνει τη Βελγίδα παραγωγό στο Ποδηλατοδρόμιο του ΟΑΚΑ, σε μια βραδιά που θα βρίσκεται μαζί της και το ήμισυ των Deep Dish, δηλαδή ο Dubfire.

Τα μπισκότα Παπαδοπούλου είναι συνδεδεμένα με τα παιδικά χρόνια όλων όσοι έχουν μεγαλώσει στην Ελλάδα, μια και έχουν θρέψει γενιές και γενιές στον σχεδόν έναν αιώνα που παρασκευάζονται. Με αφορμή, λοιπόν, την επέτειο των 100 χρόνων λειτουργίας της που έρχεται το 2022, η εταιρεία Παπαδόπουλος Α.Ε. στήνει μια μεγάλη έκθεση στο κτίριο της Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη που ανατρέχει σε όλες τις πτυχές της: στην ιστορία της, στην παραγωγή των προϊόντων της αλλά και στη διαμόρφωση του εμπορικού της σήματος μέσα στα χρόνια.

11/12, Ποδηλατοδρόμιο ΟΑΚΑ, Κηφισίας 37, Μαρούσι, είσοδος: 25-60 ευρώ

2 ΠΑΡΤΙ Unstable Signal w/ Peter Van Hoesen, Peder Mannerfelt and more Το label Unstable Signal ετοιμάζεται για το πρώτο event του μετά το lockdown και φέρνει δύο ηχηρά ονόματα στο Temple. Ο Peter Van Hoesen επιστρέφει και πάλι στα ελληνικά εδάφη για να φέρει την ιδιοσυγκρασιακή προσέγγισή του στην techno ενώπιoν του αθηναϊκού κοινού. Το πρόγραμμά του θα χωριστεί σε δύο μέρη: το πρώτο θα έχει εξερευνητική διάθεση και το δεύτερο θα κινηθεί σε πιο σκοτεινά μονοπάτια. Παράλληλα, για πρώτη φορά στη χώρα μας θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τον Peder Mannerfelt, που έρχεται επίσης να πειραματιστεί με το dance σύμπαν. Το line-up συμπληρώνουν οι Interplay Electro, Kondaktor, KAWRS και GRΞTA. 11/12, Temple Athens, Ιάκχου 17, Αθήνα, είσοδος: 12 ευρώ

98 lifo – 9.12.21

9/12-27/2, Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138, Αθήνα, είσοδος 4-8 ευρώ

4 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Μαρία Χασάπη, «Golden» Οι κινήσεις του σώματος ενός χορευτή, που «καταστρέφονται» τη στιγμή που πραγματοποιούνται, και ο ανθεκτικός στον χρόνο χρυσός. Πάνω σε αυτό το δίπολο κινείται η Μαρία Χασάπη στην πρώτη της ατομική έκθεση στην Breeder, η οποία, μέσα από γλυπτά, φωτογραφίες και πίνακες, επιχειρεί να εξετάσει την έννοια της μονιμότητας. Συνεχίζοντας να αποτυπώνει τον χρυσό με διαφορετικούς τρόπους πάνω στα υλικά, η εικαστικός παρουσιάζει έργα στα οποία αμφισβητούνται τα όρια μεταξύ του μόνιμου και του εφήμε-

Ποια είναι η ιστορία των Ελληνίδων που από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα χάραξαν τον δικό τους δρόμο, μακριά από τις συντηρητικές επιταγές της κοινωνίας, που τις ήθελαν «καλές συζύγους» και τα κατάφεραν; Από την οικιακή οικονομία και την υποβαθμισμένη θέση της γυναίκας στο κοινωνικό ασυνείδητο μέχρι τις σημαντικές φιγούρες για τον εγχώριο φεμινισμό Καλλιρόη Παρρέν και Αύρα Θεωδοροπούλου, η παράσταση Η εκπαίδευση εις τα του οίκου διά νεαράς κορασίδας ανεβάζει τρεις γυναίκες στη σκηνή για να αφηγηθούν τον συνεχή αγώνα για τη γυναικεία χειραφέτηση. Με τις Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη και Αριστέα Σταφυλαράκη.

Δύο από τα αγαπημένα ονόματα του εγχώριου ενναλακτικού ήχου ετοιμάζονται να μοιραστούν τη σκηνή του six d.o.g.s. Η Nalyssa Green θα έχει μαζί της το ρομαντικό, νεφελώδες ποπ σύμπαν της, ενώ ο Jef Maarawi θα μπλέξει με τον τρόπο που ξέρει τη singer-songwriter παράδοση με επιρροές από τον τόπο καταγωγής του, τη Βραζιλία.

12/12, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, Αθήνα, είσοδος: 10 ευρώ

6 ΜΟΥΣΙΚΗ Οδυσσέας Τζιρίτας | Between Sky&Sea | Nala's Naughty Dream Ζεστός από το πρόσφατο live του στο ΙΛΙΟΝ Plus με τους Cosmonuts, ο Οδυσσέας Τζιρίτας ετοιμάζεται να ανέβει και πάλι στη σκηνή με την μπάντα του για να παρουσιάσει κομμάτια από τους δύο δίσκους του «Butterflies» και «Gonzo Bliss». Μαζί του θα εμφανιστούν οι Between Sky&Sea, πιστοί στην postrock ατμοσφαιρικότητα, αλλά και οι Nala’s Naughty Dream, το πρότζεκτ μέσα από το οποίο ο πολυοργανίστας Δημήτρης Δανόπουλος βρίσκει τον χώρο για να δημιουργεί ανάμεσα στην ψυχεδέλεια, τον alternative rock ήχο αλλά και τις synth pop εξάρσεις.

10/12, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα, είσοδος: 6 ευρώ

7 ΘΕΑΤΡΟ «Αιολική Γη» του Ηλία Βενέζη, σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά Εκατό χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η εν λόγω παράσταση γυρνάει στις παιδικές μνήμες αλλά και στο βίωμα του αποχωρισμού σε ένα μωσαϊκό από ιστορίες και παραμύθια της Ανατολής. Σκηνές από τη ζωή του συγγραφέα Ηλία Βενέζη στην Κυδωνία της Μικράς Ασίας αναβιώνουν μέσα από την τεχνική της sand art (δηλαδή της ζωγραφικής στην άμμο), σε ένα νοητό ταξίδι που ξεκινά από τις αρχές του εικοστού αιώνα και φτάνει μέχρι το 1914 και τους πρώτους διωγμούς, με αφετηρία το κτήμα των παππούδων και τελικό προορισμό τα κύματα του Αιγαίου.

13/12-18/1, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους & Θαρύπου, Αθήνα, είσοδος: 10-15 ευρώ

11/12-13/2, Εθνικό Θέατρο, Σκηνή Κοτοπούλη-ΡΕΞ, Πανεπιστημίου 48, Αθήνα, είσοδος: 5-25 ευρώ

8 ΣΙΝΕΜΑ 12ο Balkans Beyond Borders Short Film Festival

Την αθηναϊκή εκδοχή του 12ου Διαβαλκανικού Φεστιβάλ Μικρού Μήκους θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε για ένα τριήμερο στο Τριανόν μετά τη διεξαγωγή του στην Πρίστινα και το υπόλοιπο ταξίδι του στα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Εκτός από τις προβολές του διαγωνιστικού προγράμματος, θα διεξαχθούν επιμορφωτικά εργαστήρια και παράλληλες δράσεις, βασικός άξονας των οποίων θα είναι ο τρόπος με τον οποίο το άτομο επαναπροσδιορίζει τη σχέση με τον εαυτό του, τους άλλους αλλά και το αστικό τοπίο, φέροντας το ισχυρό αποτύπωμα της πανδημίας.

φορείς αλλά και ιδιώτες συλλέκτες, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό 170 σπάνια χαρτογραφικά έργα και γεωγραφικές εκδόσεις. Σε αυτά, η ιστορία της νεότερης Ελλάδας πριν και μετά την Επανάσταση και η σύσταση του νεότερου ελληνικού κράτους αναδύονται μέσα από τη χαρτογράφηση του ελληνικού χώρου από ξένες αποστολές. Η γεωγραφική εικόνα της Ελλάδας, με τις πολιτικές της προεκτάσεις, απλώνεται στα μάτια των επισκεπτών της έκθεσης, από τις εργασίες των αξιωματικών της ρωσικής αρμάδας του Αιγαίου (1770-1775) μέχρι τις πολλαπλές απόπειρες των γεωγράφων, χαρτογράφων και απεσταλμένων του Ναπολέοντα και τις εργασίες των μελών της γαλλικής επιστημονικής αποστολής του Μοριά (1829-1838).

16/12-19/3, Μέγαρο Εϋνάρδου, Αγ. Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη

10 ΣΙΝΕΜΑ Αφιέρωμα στον Mario Brenta

10-12/12, Κινηματογράφος Τριανόν, Κοδριγκτώνος 21, Αθήνα, είσοδος: 5 ευρώ ανά ημέρα

9 ΕΚΘΕΣΗ «Η Γένεση του Ελληνικού Κράτους, Χαρτογραφία και Ιστορία, 17701838» Τη συμπλήρωση των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση αποφάσισε να γιορτάσει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με άλλους

Με τίτλο «Σινεμά & Πραγματικότητα: Οι λέξεις των πραγμάτων» ο πολιτιστικός σύλλογος AIAL, σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, αφιερώνει δύο ημέρες στον Ιταλό σκηνοθέτη Mario Brenta – παράλληλες εκδηλώσεις θα γίνουν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Ο σκηνοθέτης θα

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Marielle Pteroudis, «Animal Teaser» Η φωτογράφος και εικαστικός Marielle Pteroudis θέλει να ελευθερώσει τα ζώα από τα κλουβιά τους και να τα κάνει ποπ. Έτσι, παρουσιάζει έργα μεικτής τεχνικής, όπου, βασιζόμενη σε φωτογραφικές αποτυπώσεις ζώων πάνω σε ξύλο, επιδίδεται σε ακρυλικές επιχρωματώσεις που τοποθετούν τα ζώα σε ένα πολύχρωμο περιβάλλον. Βγαίνοντας από το κλουβί τους, τα ζώα καλούν τον επισκέπτη-θεατή να δει τα πράγματα διαφορετικά και πιο παιχνιδιάρικα, μέσα από αινιγματικούς τίτλους και λεκτικά παιχνίδια.

9/12-15/1, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, Γλύκωνος 4, Αθήνα, είσοδος ελεύθερη

παρευρεθεί στην Αθήνα για την προβολή της ταινίας του Barnabo delle montagne (Μπάρναμπο των βουνών), ενώ θα προβληθούν επιπλέον και τρία ντοκιμαντέρ που γύρισε μαζί με την Karine de Villers: το Calle de la pietà, για την τελευταία ημέρα του Tιτσιάνο, το Corpo a Corpo, γυρισμένο κατά τη διάρκεια των προβών της παράστασης Orchidee του Pippo Delbono, αλλά και το σχετικά πρόσφατο Il sorriso del gatto.

11 & 12/12, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγ. Αλεξάνδρου 134-136, Αθήνα

11 ΠΑΡΤΙ Exhale Athens with Amelie Lens

the week

EKΔΗΛΩΣΕΙΣ

Τα τελευταία χρόνια η πορεία της Amelie Lens στον κόσμο των decks είναι σαρωτική. Ανάμεσα στα πολλά πρότζεκτ της Βελγίδας DJ και παραγωγού είναι και το «Exhale», δηλαδή ξεχωριστές club nights που επιμελείται η ίδια, στις οποίες καλεί από καταξιωμένα ονόματα της dance μουσικής μέχρι ανερχόμενους DJs. Τώρα ετοιμάζεται να φέρει το «Exhale» και στην Αθήνα, σε ένα από τα μεγαλύτερα πάρτι που έχουν γίνει μετά την πανδημία, έχοντας στο πλάι της τους Airod, Dana Montana, Lokier, Regal και Cirkle.

10/12, Ποδηλατοδρόμιο ΟΑΚΑ, Κηφισίας 37, Μαρούσι, είσοδος: 25-50 ευρώ

9.12.21 – lifo

99

ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ

απο toν θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Σινεμά

West Side Story

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό

100 lifo – 9.12.21

Ένα remake-θρίαμβος του Στίβεν Σπίλμπεργκ. ΣYΝΟΨΗ: Κατά τη διάρκεια μιας έντονης έχθρας μετα-

ξύ των συμμοριών Jets και Sharks, ο Τόνι ερωτεύεται την αδελφή του εχθρού του, τη Μαρία. Όσο η έχθρα μεταξύ των συμμοριών γίνεται όλο και πιο βίαιη, τόσο η αγάπη του Τόνι και της Μαρία μεγαλώνει, ενώ ταυτόχρονα απειλεί να χωρίσει στα δύο τη γειτονιά.

Α

πό τον πρώτο κιόλας καβγά ανάμεσα στους Jets και τους Sharks γίνεται ξεκάθαρο πως το West Side Story του 2021, που εκτυλίσσεται πάντα στα τέλη της δεκαετίας του ’50, προοιωνίζεται τη διαιώνιση του κοινωνικού προβλήματος, της εκρηκτικής οργής που οδηγεί νεαρά αγόρια, Πορτορικανούς της φτώχειας και Πολωνούς της ανέχειας, να διεκδικήσουν μια γωνιά της Αμερικής που άλλα τους υποσχέθηκε και τίποτε δεν τους προσφέρει. Θα εξελιχθούν σε white trash ρεμάλια ή σκουρόχρωμους, άμα τη εμφανίσει ύποπτους συμμορίτες. Ο συνοικιακός ντετέκτιβ το θεωρεί δεδομένο κι εκείνοι, στις παρυφές του περίφημου πολεοδομικού εξευγενισμού, το ξέρουν και αποδέχονται ότι περισσεύουν στην αστική εξίσωση. Δυστυχώς, εξήντα χρόνια αργότερα η προφητεία επαληθεύεται. Το περιθώριο έχει μεγαλώσει. Η πολυβραβευμένη και δημοφιλέστατη ταινία των Ρόμπερτ Γουάιζ και Τζερόμ Ρόμπινς από το 1961 μπορεί να υπαινίχθηκε το πλαίσιο και τις συνθήκες, να έβγαλε για πρώτη φορά, και για τα καλά, το μιούζικαλ από τα στούντιο, ωστόσο το DNA της ιστορίας που έγραψε το 1957 για το Μπρόντγουεϊ ο Άρθουρ Λόρενς, σε ακλόνητα διαχρονικούς στίχους του Στίβεν Σόντχαϊμ και θεϊκή μουσική και τραγούδια του Λέναρντ Μπέρνσταϊν, κραυγάζει για το πρόβλημα του ρατσισμού και της αδικίας, όσο κι αν ο αναστεναγμός της μάζας επικεντρώνεται στο ρομαντικό δράμα ανάμεσα στον Τόνι και

τη Μαρία. Οι εθνοτικά αταίριαστοι εραστές και η τραγωδία που προκύπτει από την κραταιά αντιπαλότητα των δύο «φυλών» έλκει, βέβαια, την καταγωγή της από τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα, αλλά εδώ δεν μιλάμε για Μοντέγους και Καπουλέτους ή για Βροντάκηδες και Φουρτουνάκηδες, για το γινάτι ανάμεσα σε κάστες ευγενών ή για βεντέτες τοπικής στενομυαλιάς που χρονίζει. Το West Side Story αποτελεί διπλή κατάθεση του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Αρχικά, τιμά τη δική του αγάπη για το συγκεκριμένο μιούζικαλ, το πρώτο που άκουσε στο φιλόμουσο σπίτι του και θαύμασε ακούγοντας ξανά και ξανά το cast album, ξεκοκαλίζοντας τα νοήματά του με την πρώιμη δημιουργική του αντίληψη. Κυρίως, όμως, τιμά την άποψή του για την καλπάζουσα διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ιδεατή Αμερική και στην ίδια τη χώρα που, όπως όλα δείχνουν, όχι μόνο δεν έχει αλλάξει αλλά συντηρεί έναν διπολισμό που βάθυνε τα τελευταία χρόνια. Για να πετύχει στην καθόλου εύκολη αποστολή να επαναφέρει ένα έργο που έμοιαζε κινηματογραφικά τελεσίδικο, και ίσως παράταιρο στη σύγχρονη προβληματική, φρόντισε να συνεργαστεί με τους καλύτερους. Με τον διευθυντή φωτογραφίας Γιάνους Καμίνσκι (ήδη βραβευμένο από την Ένωση Κριτικών της Νέας Υόρκης), με τον οποίο γνωρίζονται με κλειστά μάτια και ο οποίος ξέρει πότε να ανάψει όλους τους διακόπτες και πότε να χαμηλώσει τη συναισθηματική ροή του φωτός για να σεβαστεί τις ανθρώπινες θερμοκρασίες. Τον Τζάστιν Πεκ, τον κορυφαίο Αμερικανό χορογράφο αυτήν τη στιγμή, που έδωσε μυώδη ενέργεια στους χαρακτήρες με τις πιο τραχιές, κοφτές κινήσεις τους, αφήνοντας μόνο ως άρωμα έμπνευσης το στυλιζαρισμένο και ραφινάτο μοντέλο του Ρόμπινς. Τον Βενεζουελάνο μαέστρο και σολίστ Γκουστάβο Ντουνταμέλ,

INFO WEST SIDE STORY ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ:

Στίβεν Σπίλμπεργκ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ:

Άνσελ Έλγκορτ, Ρέιτσελ Ζέγκλερ, Ρίτα Μορένο

αστέρι της Φιλαρμονικής του Λος Άντζελες, που ενορχήστρωσε το υλικό με ευπείθεια αλλά και άνεση, σαν να κυλάει φυσικά η μουσική στον λόγο και από κει στο επόμενο τραγούδι. Και κυρίως με τον Τόνι Κούσνερ, που βρέθηκε μια ανάσα από τα Όσκαρ με τα σενάριά του για το Μόναχο και τον Λίνκολν. Ο πνευματικός δημιουργός του Angels in America αρχικά φοβήθηκε το εγχείρημα, αλλά γρήγορα κατάλαβε πως το μυστικό ήταν να βασιστεί στο θεατρικό, δηλαδή την πρωτότυπη πηγή, να διαμορφώσει τους διαλόγους, «ακούγοντάς» τους πιο φυσικά (είχε τις ευλογίες του Άρθουρ Λόρενς ούτως ή άλλως), και να εμπιστευτεί τους στίχους, αφού στα τραγούδια ζει το συναίσθημα, βγαίνει η αλήθεια των χαρακτήρων και βηματίζει εμπρός το δράμα. Στο γυμνό μάτι δεν υπάρχουν μεγάλες ή δομικά και δραματουργικά σημαντικές διαφορές στις κινηματογραφικές μεταφορές, που έχουν πλέον απόσταση πολύ παραπάνω από μισό αιώνα. Ωστόσο το συνολικό feel της εκδοχής του Σπίλμπεργκ είναι πιο ρεαλιστικό, σωματοποιεί τον χορευτικό διάλογο, διαθέτει ανάσες, ορθότερο κάστινγκ, ανεπαίσθητες διευθετήσεις στην αφηγηματική σειρά και πιο αυθεντικές ερμηνείες – ακόμα και ο άκαμπτος Άνσελ Έλγκορτ είναι πιο έντιμα «βουτυράτος» από τον ολωσδιόλου άοσμο Ρίτσαρντ Μπέιμερ. Οι προσβολές είναι αιχμηρές και οι βρισιές του δρόμου δόκιμες, όσοι απειλούν το εννοούν στο βλέμμα και τη γλώσσα και όταν βγαίνουν τα μαχαίρια, δεν ραψωδείται αόριστα η τραγωδία αλλά σιδερώνονται τα μαύρα ρούχα για την επόμενη κηδεία. Χωρίς να προδίδει τη σκηνική συνθήκη, να πειράζει τη χρονική περίοδο, να αλλάζει τη σύνθεση (με τη μόνη προσθήκη μιας trans έφηβης που αποτελεί τον εύκολο στόχο και λειτουργεί ως αναχρονιστικός παρατηρητής, με αυτοπεποίθηση και θάρρος) ή να μπει στον πειρασμό να προσθέσει ένα ακόμη τραγούδι για να τσιμπήσει νεανικότερο κοινό ή κάποια αδέσποτη υποψηφιότητα βραβείου στη συγκεκριμένη κατηγορία, το δικό του West Side Story βρίσκεται μεν στην κάψουλα που προϋποθέτουν το ιδίωμα, η γειτονιά, η αδιέξοδη θυμωμένη μοιρολατρία των ηρώων, υπενθυμίζει δε το παράθυρο στον έξω κόσμο και συνεχώς ατενίζει προς το όνειρο που διαφεύγει από αυτήν τη μικρή, δειγματοληπτικά χαρακτηριστική μικροκοινωνία των ελεύθερων πολιορκημένων, τη ζωή που δικαιούνται τα νιάτα – και όχι μόνο από το κληρονομικό δικαίωμα των ερωτευμένων. Οι απίστευτες κινήσεις της κάμερας, τα trademark εναρκτήρια πλάνα του και η επινοητικότητά του στα κάδρα δεν έχουν κοπάσει και βέβαια δεν δείχνουν την ηλικία του. Ας μη θεωρηθεί πως το West Side Story είναι ένα ρεβιζιονιστικό δράμα που καταγγέλλει τη φαλλοκρατική Αμερική ή πως ξεφοδράρει ένα αριστούργημα για να επικαιροποιηθεί ευκαιριακά. (Δεν θα ακουγόταν πολύ Σπίλμπεργκ αυτή η υπόθεση.) Παραμένει καθαρόαιμο μιούζικαλ που σκάει από χαρά και χορό, αγαλλιάζει από αγάπη και κλαίει γοερά στα βάσανα. Αλλά έχει μυαλό και ψυχή, κάτι που ο τεχνικά άπιαστος Σπίλμπεργκ δεν βρίσκει πάντα, όπως συνέβη στο Πορφυρό Χρώμα ή στο Για Πάντα, που κατακλύστηκε από την αστάθμητη ροπή του στο μελωμένο ρομάντζο. Μουσικοχορευτικά πετάει και αφηγηματικά κυλάει σαν νερό, από την αδρεναλίνη του ξεκινήματος ως τη λιτανεία του φινάλε. Διατρέχεται από διακριτική, αφομοιωμένη πολιτική εγρήγορση, σέβεται απόλυτα το ζευγάρι, αλλά καταφέρνει να μετακινείται με σβελτάδα από τον ερωτικό καημό τους στον ιδρώτα των οικείων τους. Στον ρόλο της Βαλεντίνα (που στο original κρατούσε ο ανδρικός

Upper Brunch και Bistro

Δύο μαγαζιά σε έναν χώρο που θυμίζει αρχοντική Αθήνα.

Τ Στοά, λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας 4 & στόα Όθωνος 10, πλησίον πλατείας Συντάγματος.

Instagram: upper_athen, Facebook: @upperathens

ο Upper Brunch & Bistro είναι ένα all-day bar restaurant στην καρδιά της Αθήνας, κοντά στην πλατεία Συντάγματος. Στεγασμένο στο κτίριο όπου άλλοτε έστεκε το περίφημο μέγαρο Νεγρεπόντε, σου δίνει την αίσθηση ότι επισκέπτεσαι ένα αρχοντικό της παλιάς αστικής Αθήνας – ακόμα περισσότερο αφού πρέπει να χτυπήσεις το κουδούνι για να σου ανοίξουν. Εδώ παντρεύονται με τον πιο περίεργο τρόπο δύο ξεχωριστά μαγαζιά με δύο εισόδους, η μία επί της Αμαλίας και η άλλη στο βάθος της μικρής στοάς Όθωνος. Ο κάτω όροφος, με είσοδο από την Αμαλίας, μοιάζει με αμερικανικό diner με μια δεκάμετρη μπάρα και σεπαρέ δερμάτινα καθίσματα τρένου που σε ταξιδεύουν σε μια άλλη εποχή. Στο βάθος, η πλατιά, στολισμένη σκάλα σε οδηγεί στον δεύτερο όροφο, σε ένα γαλλικό μπιστρό με αναγεννησιακές τοιχογραφίες και έπιπλα vintage, όλα αναπαλαιωμένα. Την ημέρα θα απολαύσεις εξαιρετικό καφέ, αφεψήματα και τσάι που συνοδεύονται από διώροφη πιατέλα με αλμυρές και γλυκές προτάσεις. Στις healthy επιλογές θα βρεις χυμούς με φρέσκα φρούτα, super foods και ελληνικά βότανα, smoothies με ελληνικό γιαούρτι καθώς και χυμούς cold pressed. Στο brunch menu περιλαμβάνονται ομελέτες εμπνευσμένες από τα νησιά του Αιγαίου, πίτες με ελληνικά τυριά και χόρτα, σαλάτες με όσπρια και πίτσες με εξαιρετική ζύμη ξυλόφουρνου, καθώς και τα must try νιόκι με κρέμα τρούφας, σπανάκι και μπρόκολο. Οι πρώτες ύλες προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από ελληνικές εταιρείες παραγωγής, ενώ στις ποικιλίες τυριών θα βρεις τα πιο ακριβά και διάσημα τυριά της ελληνικής υπαίθρου. Η μουσική είναι τζαζ, σουίνγκ, ποπ, μπλουζ και soft rock, και σύντομα θα περιλαμβάνει και την ελληνική σκηνή, ενώ στον δεύτερο όροφο, κάθε Παρασκευή και Σάββατο, διοργανώνονται live events κυρίως με πιάνο και φωνή. Στα must του μαγαζιού η αυτόματη μηχανή κοκτέιλ, η οποία παράγει με ευλαβική ακρίβεια, ανεξαρτήτως συνθηκών, 70 διαφορετικές μείξεις με ή χωρίς αλκοόλ. Στο μπαρ θα βρεις μια μεγάλη κάβα με τα πιο ψαγμένα ποτά και αποκλειστικά ελληνικές ετικέτες κρασιών απ’ όλη την Ελλάδα. Τα Χριστούγεννα θα απολαύσεις ένα ιδιαίτερο ελληνικό μενού που θα συνοδεύεται με live performance που θα ανακοινωθεί σύντομα.

9.12.21 – lifo

101

ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ

χαρακτήρας του Ντοκ), η 89χρονη Ρίτα Μορένο, που το 1962 είχε κερδίσει το Όσκαρ β’ ρόλου ως Ανίτα, είναι η συγκινητική γέφυρα στον χρόνο, με την επαυξημένη αρμοδιότητα να γίνει, εκτός από μέντορας, η συνείδηση της κοινότητας των Πορτορικανών, ως Λατίνα και η ίδια. Και η Ρέιτσελ Ζέγκλερ, με καταγωγή από την Κολομβία, διάφανη και «ζωντανή», είναι η αποκάλυψη της χρονιάς ως Μαρία, που, χωρίς να φταίει, απέτυχε να συλλάβει κάτω από το όμορφο περίβλημα η τόσο λευκή, ζυμωμένη στα χέρια του Καζάν και του Νίκολας Ρέι, Νάταλι Γουντ.

VILLAGE RENTI 5,14-VILLAGE MALL 8,12-VILLAGE PAGRATI 3-VILLAGE AG.DIMITRIOS 4-ODEON ESCAPE 4-ΑΒΑΝΑΑΕΛΛΩ 2-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ 1,2-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1-CINERAMA-WEST CITY 1-ΔΑΝΑΟΣ 2-ΔΙΑΝΑ-ΕΛΛΗ-ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1-ΝΑΝΑ 2-ΟΣΚΑΡΣΠΟΡΤΙΓΚ 1-TOWN CINEMAS 2-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 2-ZEA -ΟΝΕΙΡΟ ΘΕΡΙΝΟ

Η ζωή συνεχίζεται C’MON, C’ MON

όποτε χρειαστεί – δεν θα μπορούσε να απομακρυνθεί περισσότερο από τον ετοιμόρροπο Τζόκερ, τον πρόσφατο ερμηνευτικό θρίαμβο που του χάρισε το Όσκαρ. Εκτός από την ασπρόμαυρη, ήρεμη ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο Ιρλανδός διευθυντής φωτογραφίας Ρόμπι Ράιαν, ο Φίνιξ δίνει τον ρυθμό της οικογενειακής δυναμικής με τις συναντήσεις του, στο παρόν και σε χρονικές αναδρομές, με την αδελφή του, που η Χόφμαν υποδύεται πολύ ανθρώπινα και πειστικά. Παρά τις πικρίες και τα απωθημένα που διερευνά, η ταινία Η ζωή συνεχίζεται γίνεται αβίαστα μία από τις πιο τρυφερές και ευπρόσδεκτες ταινίες της χρονιάς, μια feelgood dramedy που δεν αποθεώνει την αισιοδοξία σε πείσμα των πραγματικών προβλημάτων. ΑΕΛΛΩ 3-ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2-ΑΙΓΛΗ 4-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2-ΙΝΤΕΑΛ-ΚΗΦΙΣΙΑ 2-ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ-TOWN CINEMAS 4

Μην κοιτάτε πάνω DON’T LOOK UP

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Μάικ Μιλς

απο toν θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ:

Χοακίν Φίνιξ, Γκάμπι Χόφμαν,

Γούντι Νόρμαν ΣYΝΟΨΗ: Με αφορμή ένα οδοιπορικό και μια οικογε-

Σινεμά

νειακή κρίση, ο Τζόνι, ένας εργένης ραδιοφωνικός παραγωγός, έρχεται κοντά με τον χαρισματικό 9χρονο ανιψιό του. Αυτή η σχέση θα τους μεταμορφώσει.

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό

102 lifo – 9.12.21

Η απόσταση που χωρίζει τον Τζόνι από την πραγματική ζωή πολλαπλασιάζεται σαν βαριά αλήθεια σε κενό αέρος στον απομονωμένο ήχο των εκπομπών του. Σε μια σειρά ηχογραφημένων συνεντεύξεων για λογαριασμό του ραδιοφωνικού σταθμού στον οποίο δουλεύει ρωτά παιδιά διαφόρων ηλικιών, αποσπώντας τις σκέψεις και τις αφοπλιστικά ειλικρινείς απαντήσεις τους για το μέλλον. Ο ίδιος ζει μόνος, ένας χωρισμένος σαραντάρης που έχει βάλει μια ευγενική άνω τελεία στην αδελφή του Βιβ (Γκάμπι Χόφμαν), καθώς και στις απωθημένες εκκρεμότητες ετών στη σχέση τους, μετά τον θάνατο της μητέρας τους από άνοια. Όταν εκείνη πρέπει να συντρέξει τον σύζυγό της Πολ, ζητά τη βοήθειά του. Ο Τζόνι δεν αρνείται, προσέχει τον γιο της στο Λος Άντζελες, τον Τζέσι (Γούντι Νόρμαν), και όταν εκείνη δεν έχει άλλη επιλογή από το να παρατείνει την παραμονή της στο Όκλαντ, όπου παραμένει στο πλευρό του Πολ (νοσηλεύεται για νευρολογική ασθένεια), τον παίρνει μαζί του στη Νέα Υόρκη και από κει περιοδεύουν στην Αμερική, γιατί έχει την υποχρέωση να ολοκληρώσει τις συνεντεύξεις του. Τα πάντα στην ταινία-δρόμου του Μάικ Μιλς (Beginners, 20th Century Women) κρίνονται από τη χημεία του προσαρμοστικού, εξωστρεφούς Τζόνι με τον ασυνήθιστο, πεισματάρη Τζέσι. Ευτυχώς, τα αντανακλαστικά ενός έμπειρου ηθοποιού, όπως ο Χοακίν Φίνιξ, που δεν έχει ξεχάσει το παιδί μέσα του (απεναντίας, εδώ φαίνεται να βρίσκεται δημιουργικά συνδεδεμένος με ένα πληγωμένο κομμάτι της ψυχής του) λειτουργούν αρμονικά με το ενοχλητικό/αφοπλιστικό μικρομέγαλο που αναπτύσσει ο Γούντι Νόρμαν. Το άβολο συναίσθημα που προκύπτει από ένα παιδί με εμμονές θανάτου και εκρηκτική, ανεξέλεγκτη συμπεριφορά πέφτει σε ένα διαλογικό μαξιλάρι, γιατί ο Φίνιξ ξέρει πολύ καλά να βγάζει ψιθυριστά τις σκέψεις του μπροστά στην κάμερα, να ακούει και να αναλαμβάνει δράση

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Άνταμ Μακέι ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ: Λεονάρντο

ντι Κάπριο, Τζένιφερ Λόρενς, Μέριλ Στριπ, Κέιτ Μπλάνσετ, Αριάνα Γκράντε ΣYΝΟΨΗ: Δύο χαμηλόβαθμοι αστρονόμοι θα πρέπει

να ειδοποιήσουν την ανθρωπότητα για την άφιξη ενός κομήτη, ο οποίος πρόκειται να καταστρέψει τη Γη. Όταν ο οραματιστής/ επιχειρηματίας/τρίτος πλουσιότερος γήινος, δηλαδή ο πονηρός Μαρκ Ράιλανς, προειδοποιεί την καλή του φίλη, χορηγό, συνεργάτιδα και Πρόεδρο των ΗΠΑ (η Μέριλ Στριπ ως Ρεπουμπλικανή Χίλαρι, πολιτικά αφασική και ύπουλα επικίνδυνη) πως θα πεθάνει από Μπρόντερακ, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι εννοεί και τι ακριβώς θα συμβεί αν τελικά ένας κομήτης στο μέγεθος του Έβερεστ, από εκείνους που αφανίζουν συλλήβδην καθετί έμβιο και τον οποίο εντόπισαν τυχαία δυο χαμηλόβαθμοι αστρονόμοι, συγκρουστεί με τον πλανήτη μας. Σ’ αυτόν τον αστείο και πικρόχολο Αρμαγεδδώνα ο Άνταμ Μακέι σατιρίζει με φούρια και οίστρο την κουλτούρα των παραδοσιακών και social media που αρνούνται να πάρουν οτιδήποτε στα σοβαρά και κινούνται με γνώμονα την ιλαρότητα, ανεξαρτήτως συνθηκών και θέματος. Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο, ο οποίος παίδευε επί τέσσερις μήνες το σενάριο μέχρι να πει το ναι, μετατρέπει πανέξυπνα την αποστολή που έχει επωμιστεί σε ρόλο, παίζοντας τον ντροπαλό, νευρικό, αγχωτικό Ράνταλ Μίντι από το Μίσιγκαν. Υφίσταται τα πάνδεινα για να ενημερώσει για το επείγον της κατάστασης και η μεγάλη του στιγμή έρχεται όταν το χάνει και ξεσπάει σαν τον Πίτερ Φιντς στο Δίκτυο. Αντίθετα, η Ντιμπιάσκι της Τζένιφερ Λόρενς είναι παρμένη από την ανακάλυψη της μετωπικής τροχιάς κι έπειτα, και δεν ξεπερνά ποτέ το ότι στην πρώτη της επίσκεψη στον Λευκό Οίκο ένας τριάστερος στρατηγός τής χρέωσε ένα σνακ, από αυτά που διατίθενται δωρεάν! Ο Μακέι δεν διστάζει να προσθέσει τρέλα και ακρότητες στο μείγμα. Φαίνεται πιο απενοχοποιημένος σε σχέση με το Μεγάλο Σορτάρισμα και το Vice, πιο εξοικειωμένος με τον παραλογισμό που προκύπτει από ένα θέμα πιο επιτακτικό. Όλοι οι περιφερειακοί χαρακτήρες, από τον γιο της Προέδρου και αρχιπροσωπάρ-

χη της (Τζόνα Χιλ, κυριλέ και μαστουρωμένος), τη μηδενίστρια/παρουσιάστρια που έχει ξεχάσει τις σπουδές και την προσωπικότητά της (Κέιτ Μπλάνσετ) ως τον αδέσποτο εκχριστιανισμένο του Τιμοτέ Σαλαμέ και την ερωτοχτυπημένη, εγωκεντρική τραγουδίστρια της μόδας (Αριάνα Γκράντε), που νοιάζεται μόνο για τους μανάτους και το μακιγιάζ της, ένας γαλαξίας αστέρων που αιωρείται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κουκούλι που έχουν χτίσει, λειτουργούν ως οργανικά αξεσουάρ που θα αποκαλυφθούν, όπως έστρωσαν, τη μεγάλη μέρα της κρίσης. Διασταυρώνοντας το ΣΟΣ Πεντάγωνο καλεί Μόσχα με τη Μελαγχολία, ο Μακέι γνωρίζει πως έχει στα χέρια του μια πλοκή που μοιάζει με συνταγή φτιαγμένη με ετερόκλητα υλικά, τα οποία αν παραβράσουν χυλώνουν στην ανία, και μπορεί να εξαντληθεί πολύ γρήγορα, γι’ αυτό και ασχολείται με τις επιπτώσεις τους. «Κοιτάτε Πάνω» λέει η εκστρατεία των λογικών, όσων προτρέπουν τον κόσμο να κοιτάξει στα μάτια αυτό που έρχεται, αφού έχει σταματήσει εδώ και καιρό να «θρώσκει άνω» και βουτάει στα κινητά, όταν δεν βλέπει τηλεόραση. «Μην Κοιτάτε Πάνω» βαφτίζεται η κυβερνητική καμπάνια. Αυτή ακριβώς η (εκατέρωθεν) απόσπαση προσοχής είναι το θέμα της πιο αστείας ταινίας της χρονιάς.

VILLAGE RENTI 12-VILLAGE MALL 3-VILLAGE PAGRATI 3-VILLAGE AG.DIMITRIOS 4-ODEON OPERA 1-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ 2-WEST CITY 3-ΚΗΦΙΣΙΑ 1-ΝΑΝΑ 4,6-ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣΣΠΟΡΤΙΓΚ 2-TOWN CINEMAS 3-ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1-ΑΘΗΝΑΣΙΝΕΑΚ

Ντάνιελ ’16 DANIEL ’16

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ: Νικόλας Κίσκερ, Αλέξανδρος Λια-

κόπουλος Μπούχολτς, Μαρλένε Καμίνσκι ΣYΝΟΨΗ: Ο Ντάνιελ στέλνεται σε μια κοινότητα αγω-

γής ανηλίκων σε ένα απομονωμένο χωριό στον Έβρο, προκειμένου να εκτίσει την ποινή του. Εκεί θα βιώσει εμπειρίες που θα του προκαλέσουν πρωτόγνωρα συναισθήματα και θα τον οδηγήσουν σε δύσκολα διλήμματα.

Mε σκηνικό την αγαπημένη του ελληνική επαρχία και εμπνευσμένος από το απίθανο πλην πραγματικό γεγονός της λειτουργίας παραρτημάτων γερμανικών αναμορφωτηρίων για ανήλικους κρατουμένους στη χώρα μας, ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος προσθέτει ακόμα μία ψηφίδα στο ανθρωποκεντρικό, χαμηλόφωνο έργο του με το Daniel ’16. Σε μια τέτοια δομή κοντά στον Έβρο ο ανήλικος ήρωας έρχεται για να καταστεί ακόμα ένα θύμα μιας Ευρώπης (αλλά και μιας Δύσης εν γένει) που εγκατέλειψε τα παιδιά της, αφήνοντάς τους μοναδικό στήριγμα την καλοσύνη μερικών ξένων και την αντοχή τους. Ο Κουτσιαμπασάκος σκύβει ξεχωριστά πάνω από κάθε μέλος της ετερόκλητης οικογένειας που σχηματίζεται μέσα και γύρω από αυτήν τη δομή στον Έβρο κι αν αυτό στοιχίζει λίγο στη δραματουργική συνοχή, αντισταθμίζεται από τον ανθρωπισμό και την έγνοια της προσέγγισης. Και, φυσικά, αποδεικνύει γι’ ακόμα μια φορά ότι ξέρει πώς να τελειώνει τις ταινίες του – θυμάστε το τέλος του Γιου του Φύλακα (2006); Aπό τον Γιάννη Βασιλείου ΙΝΤΕΑΛ-ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 2

«Άκου καθώς περνάει» στο θέατρο από κοινού

Μια παράσταση με 23 μεταμορφώσεις μέσα στον χρόνο.

Αλέξανδρε Διαμαντή, αν ο Ντον Ζουάν ζούσε σήμερα, θα εμβολιαζόταν;

Ο σκηνοθέτης της παράστασης «Ντον Ζουάν», που κάνει απόψε πρεμιέρα στο θέατρο Σημείο, απαντά στις ερωτήσεις της LiFO.

Γ Μολιέρου, «Ντον Ζουάν» Θέατρο Σημείο Πρεμιέρα: 9/12 Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής Ερμηνεύουν: Όμηρος Πουλάκης, Μάνια Παπαδημητρίου, Δανάη Παπουτσή

ιατί αποφασίσατε να σκηνοθετήσετε τον «Ντον Ζουάν» τη δεδομένη χρονική περίοδο; Πώς το έργο αυτό συνομιλήσει με το σήμερα κατά τη γνώμη σας; Δημιουργώ τη δική μου γλώσσα, διαδικασία που θεωρώ πως γίνεται καλύτερα μέσα από τα μεγάλα έργα. Ο Ντον Ζουάν μιλάει για την αναζήτηση της ταυτότητας και ποιο είναι σημαντικότερο ζήτημα σήμερα από την αναζήτηση και την υιοθέτηση μιας ταυτότητας; — Ποια σκηνοθετική και δραματουργική σκέψη βρίσκεται πίσω από την επιλογή σας να ανεβάσετε μόνο με τρεις ηθοποιούς ένα τόσο πολυπρόσωπο έργο; Η ουσία του θεάτρου βρίσκεται στη συγκρότηση, στην ερμηνεία και στην καθαρή τοποθέτηση ενός ερωτήματος προς προβληματισμό και τέρψη του θεατή. Για να επιτευχθεί αυτό, αρκούν τα απολύτως απαραίτητα μέσα. Ο Ντον Ζουάν με τρία άτομα αποτέλεσε για όλους μας μεγάλη πρόκληση και ελπίζω ότι σταθήκαμε στο ύψος της.

— Ντον Ζουάν, Ντόνια Ελβίρα, Σγκαναρέλ. Με ποιον ήρωα του έργου ταυτίζεστε περισσότερο και γιατί; Και οι τρεις ήρωες εκκινούν από το ερώτημα «σε τι πιστεύω και ως πού είμαι διατεθειμένος να φτάσω γι’ αυτό;», κάτι που όλοι έχουμε αναρωτηθεί.

— Ανησυχείτε για τη φετινή θεατρική σεζόν; Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις ο κόσμος δεν ανταποκρίνεται, παρά τις ποικίλες επιλογές που προσφέρει η αθηναϊκή σκηνή για ακόμα μια χρονιά και παρά το γεγονός ότι τα θέατρα είναι απολύτως ασφαλείς χώροι. Ποιες είναι οι σκέψεις σας πάνω στο ζήτημα αυτό; Είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω πως οι θεατές αντιλαμβάνονται ότι τα θέατρα αποτελούν ασφαλείς χώρους και θα τα στηρίξουν. Το θέατρο προσφέρει παρηγοριά, έμπνευση και ελπίδα. Θεωρώ πως αυτό διατηρεί την όποια αξία του, ανεξαρτήτως του κόσμου που μαζεύει μια παράσταση.

— Ο Ντον Ζουάν, αν ζούσε σήμερα, πιστεύετε ότι θα εμβολιαζόταν; Ως ορθολογιστής, άθεος και μέγας εραστής που ήταν, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα εμβολιαζόταν.

Κείμενο - σκηνοθεσία ερμηνεία: Μαρία Μαραγκουδάκη Φωτισμοί: Γιώργος Ζιώγαλας Πρωτότυπη μουσική: Βαγγέλης Πιλάτος Κοστούμια: Μάγδα Καλορίτη Παραγωγή: Τέταρτος Τοίχος Από 17/11 Ημέρες & ώρες παραστάσεων: κάθε Τετάρτη στις 21:00 ΘEΑΤΡΟ ΑΠO ΚΟΙΝΟY Ευπατριδών 4, Γκάζι Πληροφορίες-κρατήσεις: 210 6610776,6907 289203 και στο viva.gr

Τ

ο Άκου καθώς περνάει είναι ένας κωμικός μονόλογος σε κείμενο, σκηνοθεσία και ερμηνεία της Μαρίας Μαραγκουδάκη. Η Μερόπη μεγαλώνει, όπως όλοι μας. Από παιδί γίνεται η μαθήτρια, η έφηβη, η φοιτήτρια, η νέα εργαζόμενη, η νέα μαμά, η μαμά φοιτητή, η πεθερά, η γιαγιά, η τρόφιμος γηροκομείου. Κι όμως, αλλάζοντας, πόσο ίδιοι μένουμε; Τι μένει τελικά, μετά απ’ όλα αυτά; Μήπως η πορεία είναι αντίστροφη; Το έργο της Μαρίας Μαραγκουδάκη είναι ένα υποκριτικό στοίχημα με 23 μεταμορφώσεις της ηθοποιού στο πέρασμα του χρόνου, ένα παιχνίδι εναλλαγής ρόλων του γυναικείου φύλου, αναζήτησης της ευτυχίας, της συντροφικότητας, του σκοπού της ζωής. Η κινητήρια δύναμη είναι αυτό που έπεται, αυτό που περιμένουμε, που ελπίζουμε. Μετά όμως η ηρωίδα έρχεται αντιμέτωπη ξανά με νέες προκλήσεις. Μια σισύφεια διαδρομή, αναφορά στην κωμικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, στην οποία ο θεατής νιώθει συντροφευμένος.

H Μαρία Μαραγκουδάκη είναι αριστούχος απόφοιτος της Ανωτέρας Δραματικής Σχολής Ίασμος (2016) και της Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών(2002). Έχει συμμετάσχει σε εργαστήρια υποκριτικής με τους Θεόδωρο Τερζόπουλο, Σάββα Στρούμπο, Θωμά Μοσχόπουλο, Περικλή Μουστάκη και Ρούλα Πατεράκη. Έχει συνεργαστεί με τους σκηνοθέτες Μαριτίνα Πάσσαρη, Γρηγόρη Χατζάκη, Τάσο Μπουλμέτη και Πάνο Κοκκινόπουλο (στην τηλεοπτική σειρά «Ου φονεύσεις»). Συμμετέχει από το 1998 σε θεατρικές παραστάσεις, ενώ το 2021 παρουσίασε την κωμωδία Αγάπη μου σε σκηνοθεσία και ερμηνεία δικές της. Η πιο πρόσφατη εμφάνισή της ήταν στην τηλεοπτική σειρά «Άγριες Μέλισσες» στον ρόλο της Μαργαρίτας Γερμενή (Αnt1, 2021).

9.12.21 – lifo

103

ΦΩΤΌ: YIAMOURIS STUDIO

Γεύση

απο τη ζωη παρασιδη

Τάσος Μαντής: Επιλέξαμε να δουλεύουμε με ό,τι μας δίνει η φύση Ο κορυφαίος σεφ άνοιξε πριν από μερικές εβδομάδες το πρώτο του εστιατόριο, μία από τις πολυαναμενόμενες γαστρονομικές αφίξεις για την Αθήνα, με φαγητό που συνδέεται άμεσα με τη γη.

Φ

τάνω στην οδό Φερεκύδου του Παγκρατίου, σε ένα νεοκλασικό κτίριο του 1925 που κάποτε φιλοξενούσε δύο σπιτικά. Στην κουζίνα δουλεύουν πυρετωδώς και αρχίζω να αγχώνομαι ότι έχουν ξεχάσει το ραντεβού μας. Μπαίνω μαζί με τα ψάρια της ημέρας που έφταναν εκείνη την ώρα από τον Ροκάκη. Στο ψηλοτάβανο ισόγειο γίνονται ακόμα κάποιες μικροεργασίες, καθώς το εστιατόριο δεν έχει κλείσει ούτε μήνα λειτουργίας. Όσοι στελεχώνουν την προετοιμασία και το μαγείρεμα είναι στη θέση τους, η κουζίνα είναι ορθάνοιχτη, χωρίς πόρτες, και παρότι οι κινήσεις τους δείχνουν ετοιμότητα, η ατμόσφαιρα αποπνέει ηρεμία. Μαζί με το γύρω κλίμα, η χροιά της φωνής και η φιγούρα του Τάσου Μαντή είναι καθη-

104 lifo – 9.12.21

συχαστική. Στην ομάδα του θα συναντήσω δυο ανθρώπους που ξέρω ότι έχουν δουλέψει για χρόνια δίπλα του, τον Βαγγέλη και τον Νίκο. Mε τον έναν χωρίστηκαν για λίγο αλλά ξανάσμιξαν στο πρώτο εστιατόριο του σεφ. «Ψάχναμε με τον Άλεξ (σ.σ. Μουρίδης - F&B Manager και συνιδιοκτήτης του Soil) έναν χώρο που να ταιριάζει με τον τρόπο που αντιμετωπίζω το φαγητό και με αυτό που θέλαμε να φτιάξουμε από κοινού: να δημιουργήσουμε μια οικογένεια, να έχουμε μια ομάδα δεμένη, χαρούμενη που θα έρχεται εδώ και θα δουλεύουμε μαζί. Αν έχουμε αυτό, τα υπόλοιπα έρχονται». Αναρωτιέμαι αν έχει αυτή την ανάγκη γιατί στην πορεία έχει περάσει από κακότροπα μέρη, «όχι, ευτυχώς, έχω δουλέψει με φοβερούς σεφ όσον αφορά τη διαχείριση

και τον τρόπο τους απέναντι στο προσωπικό», όπως θα μου πει χαμογελώντας. «Μας ενδιαφέρει η έννοια της φιλοξενίας, υποδεχόμαστε τον κόσμο από την κουζίνα κι έπειτα τον καληνυχτίζουμε». Δεν αλλάζουν κάτι στο setup όταν εμφανίζονται οι πρώτες κρατήσεις, μάλιστα κάποια από τα πιάτα θα τα δοκιμάσουν στον χώρο που παρασκευάζονται. «Αρέσει στον κόσμο αυτό, αρέσει και σε εμάς, είναι πολύ ωραίο για τους μάγειρες να βλέπουν τις αντιδράσεις στις γεύσεις, να εξηγούν όσα προετοιμάζουν όλη μέρα». Στην είσοδο του εστιατορίου έχει στηθεί και ένα chef’s table. Είναι αρκετά τα παλιά σπίτια της Αθήνας που φιλοξενούν εστιατορικές σάλες και το Soil νομίζω πως έχει μια από τις πιο ζηλευτές που έχω μπει. Σεβόμενη το παρελθόν του, η Δήμητρα Γωγή το ανακαίνισε πλήρως, ενώ στις λεπτομέρειες του πάνω ορόφου με τα τέσσερα δωμάτια δεν φοβήθηκαν το χρώμα. Στα μέσα του Φλεβάρη θα γίνει η πρώτη σπορά του κήπου του εστιατορίου, ο οποίος θα συνδεθεί με εκείνον που υπάρχει εδώ και οκτώ χρόνια στο Αλεποχώρι. «Όλο μας το μενού έχει στηριχθεί σε όσα έχουμε φυτέψει εκεί, πρόκειται για μια συνεχή εκπαίδευση και μάθηση, προσπαθούμε συνέχεια να δουλεύουμε με τη φύση αλλά και με τους τροφοσυλλέκτες με τους οποίους συνεργαζόμαστε

όλα αυτά τα χρόνια. Βασιζόμαστε στην εποχή και συχνά σε μια “τράπεζα” που έχουμε». Οι «καταθέσεις» του Τάσου Μαντή είναι σαν τα λεμόνια που έκανε τουρσί πριν από δύο χρόνια και τώρα τα αξιοποιεί στα μαγειρικά γλυκά του, στα «γλυκά τους», για να είμαι πιο πιστή στα λόγια του. Ο ίδιος δεν ξεχνάει ποτέ τον πληθυντικό, μιλάει συνεχώς για μια δουλειά ομαδική. Το γλυκό με το λεμόνι τουρσί έχει λουίζα, μάραθο, πράσινη ντομάτα που έχει υποστεί ζύμωση, ένα άλλο γίνεται με πεύκο και έλατο, κουκουνάρι και αχλάδι, η σοκολάτα συνδυάζεται με βιολογικό μαύρο σκόρδο από το Κιάτο, μεταξύ των mignardise γευόμαστε αυγοτάραχο με pâte de fruits. Έχουν δώσει τον υπότιτλο «earthy gastronomy» στο εστιατόριο, που αποτέλεσε μία από τις πιο πολυαναμενόμενες αφίξεις άλλης μιας ταραχώδους χρονιάς για την εστίαση. Από τη θέση του ως sous-chef δίπλα στον κορυφαίο Peter Goossens στο Βέλγιο, ο Τάσος Μαντής είδε να παίρνουν τα υλικά τους απευθείας από τη γη, να προμηθεύονται τις πάπιες, τα καλαμπόκια, τα σπαράγγια από τους κοντινούς τους παραγωγούς, να υλοποιούν το farm to table, στηρίζοντας παράλληλα μια μικρή κοινότητα όπως είναι αυτή του Kruisem. «Το είδα και είπα “θα το προσπαθήσω κάποια στιγμή κι εγώ”». Αλλά πως βρέθηκε εκεί; «Η μαγειρική προέκυψε στη ζωή μου κατά τύχη.

Δούλευα στο οικογενειακό μας μαγαζί μέχρι που πήγα φαντάρος. Δήλωσα ότι είχα τελειώσει τεχνικό λύκειο και ξαφνικά μου έδωσαν τη θέση μάγειρα. Μου άρεσε». Ένα από τα μέλη της γαστρονομικής μας dream team ξεκίνησε να απασχολείται ως υδραυλικός. Στα μαγειρεία του στρατού είχε την πρώτη του επαφή με τις κατσαρόλες και γοητεύτηκε από τη διαδικασία. Μόλις απολύθηκε ανακοίνωσε στον μαστρο-Μπάμπη, τον πατέρα του, πως θα αφήσει τη στρωμένη δουλειά και θα αλλάξει πορεία. «Θυμάμαι να είναι Παρασκευή, να δουλεύω ως υδραυλικός στο Αλεποχώρι και τη Δευτέρα να φεύγω για Κω για να ακολουθήσω κάτι άλλο». Ξεκίνησε στην κουζίνα του Ruby Club και του Varoulko, έγινε chef de cuisine του Funky Gourmet – τότε ήταν που έβαλε «δειλά-δειλά» τις πρώτες του ντοματιές. Έφυγε έξω για να εργαστεί στο τριάστερο Hof Van Cleve. «Στο Βέλγιο οι μέρες άδειας ήταν αρκετές, όποτε τα τρία χρόνια που έμεινα εκεί εκμεταλλεύτηκα τον ελεύθερό μου χρόνο κάνοντας stage». Έβγαλε μισελενάτο πρόγραμμα, βρέθηκε στο βρετανικό Fat Duck, στο Geranium της Κοπεγχάγης, στο Frantzen της Στοκχόλμης, στο ολλανδικό De Librije, στο γαλλικό Flocons De Sel. Επιστρέφοντας από αυτή του την περιήγηση σε όλες αυτές τις σημαντικές κουζίνες, άρχισε να φυτεύει τον κήπο του πατέρα του.

INFO SOIL Φερεκύδου 5, Παγκράτι, 2107513505

Χρόνο με τον χρόνο επεκτεινόταν, αξιοποιώντας τα λαχανικά και τα βρώσιμα λουλούδια που του έδινε στη βραβευμένη με ένα αστέρι Hytra της Αθήνας, στο εστιατόριο που ακόμα κι όσοι δεν το έχουν επισκεφθεί γνωρίζουν για το ανατρεπτικό σπανακόρυζο του σεφ. «Πάντα υπήρχε ένας κήπος, είτε αυτός ήταν στο εξοχικό μας στη Μυτιλήνη, είτε στο Aλεποχώρι, είτε στην ταράτσα μας στην Αθήνα. Είδες τη φωτογραφία κάτω;». Μπαίνοντας από την κεντρική είσοδο του Soil συναντάμε φωτογραφημένα από ψηλά τα παρτέρια του σεφ που μετατρέπονται σε τροφή για τέρψη. « Έχουμε επιλέξει να δουλεύουμε οργανικά, με ό,τι μας δίνει η φύση, δεν χρησιμοποιούμε τίποτα που θα επηρεάσει τα φυτά, χημικά ή φάρμακα, γνωρίζοντας βέβαια ότι η παραγωγή μας θα είναι πολύ μικρότερη έτσι. Αλλά είναι ο τρόπος που έχουμε επιλέξει, να εμμένουμε στην αγνή πρώτη ύλη». Όσα δεν μπορεί να παράγει ο ίδιος τα βρίσκει σε ένα δίκτυο ανθρώπων που έχει δομήσει και κρατήσει μέχρι τώρα. «Αν και πάντα υπήρχε μεσάζων στη Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια ο παραγωγός αισθάνεται πιο δυνατός, θέλουμε να αναδειχθεί κι άλλο και να προχωρήσει. Δεν είναι εύκολη διαδικασία αλλά έχουμε μια αμφίδρομη σχέση, πρέπει να υποστηρίζουμε διαρκώς ο ένας τον άλλον, μιλάμε καθημερινά, φροντίζουμε να τους προστατεύσουμε αν υπάρξει κάποια αστοχία, να μην τους εκθέσουμε ούτε να μας εκθέσουν». Το μενού γευσιγνωσίας στο καινούργιο εστιατόριο υψηλής γαστρονομίας αποτελείται είτε από εννέα είτε από δεκατέσσερα στάδια (στην πραγματικότητα, αθροιστικά οι γεύσεις στο δεύτερο, πιο πλούσιο μενού, είναι είκοσι), και σε κάθε ένα από αυτά τα πιάτα υπάρχει το Αλεποχώρι. Τα τραπέζια του έχουν στολιστεί με τα μικρά άνθη που δίνει ο κατιφές. Φέρνει ένα μπροστά μου και με προτρέπει να δοκιμάσω. «Τα βότανα χαρίζουν κάτι το μοναδικό στο φαγητό». Η ποικιλία μινούτινα που δοκίμασα παντρεύεται σε ένα βοτανικό μπουκέτο με φύλλα μυρτιάς για τις γαρίδες Κοιλάδος που μαρινάρονται σε αλάτι, τσίλι και μυρωδικά, σε ένα πιάτο με φέτες μανταρινιού, βινεγκρέτ νεραντζιού, φλούδες λεμονιού και πεκάν, που στο πλάι έχει μια κρέμα από μύδια, μια ιδέα που έχει λάβει μέχρι τώρα τα καλύτερα σχόλια. Έπειτα, έχουν παινέψει τον μπακαλιάρο του που, σε ένα σκεύος σαν ταζίν, με μια κρέπα από koji κι έναν παστουρμά από το ψάρι που κάνουν στην κουζίνα, μέσα σε μια σάλτσα βουτύρου αρωματισμένη με kombu, έχει ένα λιπαρό και συνάμα όξινο αποτέλεσμα που αρέσει πολύ. Λένε τα καλύτερα και για το μανιτάρι, που μπαίνει σε ένα από τα χειροποίητα πιάτα του Mud Lab και της Έλιας Λαμπίρη (μάλιστα, το συγκεκριμένο πιάτο φέρνει σε ένα πορτσίνι). Με την κρέμα, τον ζωμό του και λίγο φρέσκο γρασίδι, ο σεφ έχει δημιουργήσει σε αυτό έναν «βιότοπο» όπου θα μπορούσε να ζήσει το μανιτάρι. «Ο κόσμος θα δοκιμάσει φαγητό εκεί που αντέχει και περνάει καλά. Για μένα, το fine dining πρέπει να προσφέρει καλή σχέση ποιότητας - τιμής, κι εμείς δεν θέλαμε να κάνουμε κάτι απρόσωπο, κάτι απρόσιτο κι απαγορευτικό». Η εμπειρία του Soil σε εννιά στάδια κοστίζει 65 ευρώ. « Έχετε κάποιον Νίκο;» θα με ρωτήσει την ώρα που αποχαιρετιόμαστε. Το σέρβις έχει αρχίσει να συγκεντρώνεται, η κουζίνα ρυθμίζει τις τελευταίες λεπτομέρειες, σε περίπου δύο ώρες θα υποδεχτούν όλοι μαζί τους πρώτους τους επισκέπτες, εορτάζοντες και μη, για μια απολαυστική τελετουργία φαγητού.

Γεύση

ΝΕΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ

«Δεν χρησιμοποιούμε τίποτα που θα επηρεάσει τα φυτά, χημικά ή φάρμακα, γνωρίζοντας βέβαια ότι η παραγωγή μας θα είναι πολύ μικρότερη έτσι. Αλλά είναι ο τρόπος που έχουμε επιλέξει, να εμμένουμε στην αγνή πρώτη ύλη».

9.12.21 – lifo

105

Moυσική

«ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΎΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΌΖΗ ΣΤΗ ΣΚΆΛΑ ΤΟΥ ΜΙΛΆΝΟΥ»

6 λόγοι που μας οδηγούν στο Μέγαρο αυτά τα Χριστούγεννα Από το πατροπαράδοτο χριστουγεννιάτικο γκαλά του μέχρι τη σκηνική διασκευή της θρυλικής ταινίας «It’s a wonderful life» αλλά και μια επίσκεψη του ντετέκτιβ Καραγκιόζη στη Σκάλα του Μιλάνου, φέτος το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών εύχεται «Καλά Χριστούγεννα» με 6 ξεχωριστούς τρόπους για όλες τις ηλικίες και όλα τα γούστα.

Ο

ι γιορτές είναι η περίοδος του χρόνου που, πέρα από το να περάσουμε στιγμές με τους ανθρώπους που αγαπάμε, αποτελούν μια ευκαιρία να περάσουμε λίγο περισσότερο ποιοτικό χρόνο, απολαμβάνοντας πολιτισμό. Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παραμένοντας πιστό στην ποιότητα θεαμάτων που μας έχει συνηθίσει όλα αυτά τα χρόνια, τα φετινά Χριστούγεννα φέρνει στις αίθουσές του 6 παραστάσεις που θα κάνουν όλους όσοι αγαπούν την τέχνη να κατευθυνθούν προς αυτό.

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΌ ΓΚΑΛΆ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΉ ΟΡΧΉΣΤΡΑ ΑΘΗΝΏΝ Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, όπως κάθε χρόνο αυτή την περίοδο, έτσι και φέτος ετοιμάζεται να υποδεχτεί τη νέα χρονιά με μελωδίες από όπερες και οπερέτες. Έχοντας ως αφετηρία τον ρομαντισμό και την εισαγωγή του Ελεύθερου Σκοπευτή του Βέμπερ (όπερα που έκανε την πρεμιέρα της το 1821), το

106 lifo – 9.12.21

πρόγραμμα του γκαλά φτάνει μέχρι το Πόργκυ και Μπες του Γκέρσουιν, σε ένα ανοιχτό φλερτ με την τζαζ. Ο αρχιμουσικός Βύρωνας Φιδετζής, μαζί με τους λυρικούς ερμηνευτές Μυρτώ Παπαθανασίου, Μαρισία Παπαλεξίου, Mario Zeffiri, Δημήτρη Τηλιακό και την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ετοιμάζουν ένα ζεστό πρελούδιο στο 2022. Πότε; 30/12, 20:30

«ΜΙΑ ΥΠΈΡΟΧΗ ΖΩΉ» A LIVE RADIO PLAY To 1946, λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα κυκλοφόρησε στις αίθουσες το It’s a wonderful life. Μια ταινία του σπουδαίου Frank Capra με πρωταγωνιστή τον James Stewart που όχι μόνο αποτελεί ίσως την καλύτερη ταινία που γυρίστηκε ποτέ για την περίοδο των Χριστουγέννων αλλά και μία από τις σημαντικότερες ταινίες όλων των εποχών. Στην εν λόγω παράσταση του Μεγάρου, το πνεύμα της ταινίας αναβιώνει διασκευασμέ-

νο: έξι ηθοποιοί ανεβαίνουν στη σκηνή για να μεταδώσουν ραδιοφωνικά την ιστορία, παίζοντας όλους τους ρόλους της. Παράλληλα, δημιουργούν τους ήχους της ταινίας σαν άλλοι «foleys» από το Χόλιγουντ των ’40s και ανοίγουν έναν διάλογο με την τζαζ ορχήστρα, η οποία με τον τρόπο της σχολιάζει και επεμβαίνει στην ιστορία του Τζορτζ Μπέιλι. Πότε; 23/12-5/1, 17:00 & 20:00

MEIZON ENSEMBLE: Α CAPPELLA ΧΟΡΩΔΙΑΚΉ ΜΟΥΣΙΚΉ ΣΤΟ ΠΝΕΎΜΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΈΝΝΩΝ ΑΠΌ ΤΟ ΔΗΜΟΦΙΛΈΣ ΑΝΔΡΙΚΌ ΦΩΝΗΤΙΚΌ ΣΎΝΟΛΟ Το ανδρικό φωνητικό σύνολο των MEIZON Ensemble που δημιουργήθηκε από τρεις φίλους με αγάπη για το a cappella τραγούδι μετρά ήδη 3 χρόνια πορείας, με εμφανίσεις σε σημαντικούς χώρους πολιτισμού. Τώρα το MEIZON Ensemble ετοιμάζεται να γιορτάσει την πιο λαμπερή αλλά και ζεστή εποχή του χρόνου όπως της αρμόζει. Υπό τη μουσική διεύθυνση του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου, το πολυφωνικό σχήμα επιλέγει να ερμηνεύσει κομμάτια στο πνεύμα των Χριστουγέννων από το εγχώριο και διεθνές ρεπερτόριο και από την Αναγέννηση ως σήμερα, που είναι μεν αγαπημένα και αναγνωρίσιμα, αλλά πάνε πέρα από την απόλυτα κλασική πεπατημένη. Πότε; 22/12, 20:30

ΟΥΡΑΝΊΑ ΓΚΆΣΙΟΥ, ΡΕΣΙΤΆΛ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΎ ΟΡΓΆΝΟΥ Το εκκλησιαστικό όργανο αποτελεί ένα από τα πιο ιδιαίτερα και επιβλητικά μουσικά όργανα τόσο για τον ήχο του όσο και για τον

ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

ΟΥΡΑΝΊΑ ΓΚΆΣΙΟΥ, ΡΕΣΙΤΆΛ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΎ ΟΡΓΆΝΟΥ

όγκο του. Είναι λογικό και επόμενο, λοιπόν, το εκκλησιαστικό όργανο της Αίθουσας Χρήστος Λαμπράκης να αποτελεί το στολίδι του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, που έχει την τιμητική του κάθε χρόνο την περίοδο των Χριστουγέννων. Φέτος το Μέγαρο θα το τιμήσει με ένα ρεσιτάλ της Ουρανίας Γκάσιου την προπαραμονή των Χριστουγέννων, με έργα των H. Dallier, J. Alain, C. Saint-Saëns, W.A. Mozart και φυσικά και του ανθρώπου που στο έργο του αποθέωσε το εκκλησιαστικό όργανο, του J.S. Bach. Από το πρόγραμμα δεν θα λείψουν και αγαπημένες, χριστουγεννιάτικες μελωδίες. Παράλληλα, θα υπάρξει και ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά από 6 ετών γύρω από το εκκλησιαστικό όργανο από την ίδια την Ουρανία Γκάσιου. Πότε; 23/12, 20:30

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΌ ΓΚΑΛΆ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΉ ΟΡΧΉΣΤΡΑ ΑΘΗΝΏΝ

του δαιμόνιου καλικάντζαρου των Χριστουγέννων, με τραγουδιστές να χάνουν τη φωνή τους, όργανα να εξαφανίζονται και νότες να μετακινούνται. Αυτός που καλείται να λύσει το μυστήριο είναι ο Καραγκιόζης σε ρόλο ντετέκτιβ, σε μια κωμική περιπέτεια που φλερτάρει με την όπερα και μπορούν να την απολαύσουν όλοι, είτε είναι 4 είτε 104 ετών. Πότε; 18-30/12, 16:00 & 18:00

ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΣΥΜΦΩΝΙΚΉ ΟΡΧΉΣΤΡΑ ΝΈΩΝ Η Ρωσία είναι μια χώρα με παράδοση και μεγάλο πλούτο στην κλασική μουσική. Ένα ταξίδι σε αυτό τον μουσικό κόσμο ετοιμάζεται να κάνει και η Ελληνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων, παίζοντας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών έργα των Mikhail Glinka, Pyotr Ilyich Tchaikovsky και Nikolai Rimsky-Korsakov, υπό τη μουσική διεύθυνση του Διονύση Γραμμένου και με σολίστ την Anna Fedorova, ένα από τα ανερχόμενα ονόματα του πιάνου παγκοσμίως. Πότε; 13/12, 20:30

INFO Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σας υποδέχεται επίσης στο shop και στο café του: M SHOP & M CAFE Ώρες λειτουργίας τις ημέρες εκδηλώσεων: 17:00-21:00 Επικοινωνία: 210 7282591, 210 7282766, themshop@megaron.gr

ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΎΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΌΖΗ ΣΤΗ ΣΚΆΛΑ ΤΟΥ ΜΙΛΆΝΟΥ Όλοι γνωρίζουμε το θέατρο σκιών και τον θρυλικό Καραγκιόζη, τον ήρωα που έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές με τις περιπέτειές του. Σε άλλη μια περιπέτεια πρόκειται να τον απολαύσουμε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε μια πρωτότυπη παραγωγή, μαζί με το Θέατρο Ηλία Καρελλά. Αυτήν τη φορά ο Καραγκιόζης οδεύει προς… τη Σκάλα του Μιλάνου για να μπλεχτεί σε ένα χριστουγεννιάτικο σκηνικό. Οι προετοιμασίες στο διάσημο θέατρο είναι πυρετώδεις για το χριστουγεννιάτικο γκαλά του, όμως ξαφνικά συμβαίνουν απρόοπτα πράγματα λόγω

Moυσική

MEIZON ENSEMBLE

«ΜΙΑ ΥΠΈΡΟΧΗ ΖΩΉ» A LIVE RADIO PLAY

ΔΙΟΝΎΣΗΣ ΓΡΑΜΜΈΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΣΥΜΦΩΝΙΚΉ ΟΡΧΉΣΤΡΑ ΝΈΩΝ

9.12.21 – lifo

107

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12]

starfax

Η Αφροδίτη βρίσκεται στον Αιγόκερω όλο τον Δεκέμβριο και δίνετε έμφαση σε οικονομικά ζητήματα. Η σύνοδος με τον Πλούτωνα στις 11/12 προσθέτει ένα επιπλέον επίπεδο έντασης στα γεγονότα. Μπορεί να υπάρξουν εξελίξεις για τα χρήματα που βρίσκονται καθ’ οδόν, είτε μέσω μιας κληρονομιάς είτε μέσω της εργασίας. Ή μπορεί να γίνουν κάποιες αποκαλύψεις που θα σας απογοητεύσουν σχετικά με μια συνεργασία. Να είστε επιφυλακτικοί όταν πρόκειται για χρήματα. Στις 13/12 εισέρχεται και ο Ερμής στον Αιγόκερω και μέχρι τις 2/1/2022 θα είναι ιδανική εποχή για διαπραγματεύσεις και συμφωνίες που θα συμβάλουν στην αύξηση του εισοδήματός σας. Με την είσοδο του φλογερού Άρη στο ζώδιό σας στις 13/12 ξεκινάει μια περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας η αποφασιστικότητα και η γοητεία σας θα είναι στα ύψη και θα πετύχετε πολλά στην επαγγελματική ή στην προσωπική σας ζωή.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Αυτή την εποχή είναι καλό να ρίξετε μια ματιά στη γενικότερη εικόνα σας και να αφιερώσετε χρόνο για να αποφασίσετε όχι μόνο ποιοι είστε αλλά και πού πηγαίνετε. Μπορεί να αμφισβητείτε την ταυτότητά σας, τον ρόλο σας στη ζωή ή το τι θα ακολουθήσει. Η Αφροδίτη στο ζώδιό σας σάς κάνει πολύ ελκυστικούς. Επωφεληθείτε από τη δημοτικότητά σας και αξιοποιήστε τις ευκαιρίες που θα σας δοθούν για την προσωπική σας ανάπτυξη. Η σύνοδος με τον Πλούτωνα, τον πλανήτη του μετασχηματισμού, στις 11/12 βγάζει στην επιφάνεια μυστικά, ένταση, εμμονές και μπορεί να γίνετε πολύ επιθετικοί αν ανακαλύψετε πως κάποιο άτομο που εμπιστευόσασταν σας πρόδωσε. Από τις 13/12, που εισέρχεται και ο Ερμής στο ζώδιό σας, θα είστε πιο επικοινωνιακοί και ευέλικτοι. Μυστικοί εχθροί χρήζουν προσοχής με την είσοδο του Άρη στον Τοξότη.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2]

Αποκαλύψεις, μυστικά και ίντριγκες θα σας προκαλέσουν έντονες τάσεις αποστασιοποίησης από άτομα που είχατε εμπιστευτεί στο παρελθόν και θα δυσκολευτείτε πολύ αν πρόκειται να πάρετε σημαντικές αποφάσεις. Η σύνοδος της Αφροδίτης με τον Πλούτωνα στις 11/12 αποτελεί μια εκρηκτική όψη και δεν θεωρείται καθόλου εύκολη. Εάν δεν αισθάνεστε άνετα όταν μένετε με τον εαυτό σας, αρχίστε να εξετάζετε τους λόγους. Είναι μια εποχή σοβαρής αναζήτησης ψυχής. Φροντίστε τον εαυτό σας και καλλιεργήστε τη σύνδεση ανάμεσα σε σώμα, νου και ψυχή. Με την είσοδο του Ερμή στον Αιγόκερω στις 13/12 ξεκινάει μια περίοδος κατά την οποία δεν θα λείψει το παρασκήνιο και πρέπει να διαφυλάξετε τα μυστικά σας. Η κοινωνική σας ζωή αρχίζει να βελτιώνεται από τις 13/12 με την είσοδο του Άρη στον Τοξότη – έρχονται νέα πρόσωπα στη ζωή σας.

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3]

από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )

108 lifo – 9.12.21

Σημαντικές οι αλλαγές στον τομέα της κοινωνικής σας ζωής με τη σύνοδο Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω στις 11/12, που μπορεί να σημάνει ένα τέλος. Ό,τι κι αν συμβεί στη ζωή σας, να γνωρίζετε ότι τα συναισθήματα θα είναι έντονα, ακόμη και εμμονικά. Κάντε ένα βήμα πίσω και δείτε τις φιλίες ή τις σχέσεις σας από μια πιο μακρινή προοπτική, ώστε να ξέρετε ποιες να κρατήσετε και ποιες να αφήσετε. Στις 13/12 εισέρχεται και ο Ερμής στον Αιγόκερω και θα έχετε περισσότερη όρεξη για κοινωνικές επαφές, ενώ δεν θα λείψουν και κάποιες γνωριμίες με άτομα που θα έχετε κοινά ενδιαφέροντα, οπότε όλο και κάποιος/-α θα σας γοητεύσει. Την ίδια μέρα εισέρχεται και ο Άρης στον Τοξότη, ενεργοποιώντας τον τομέα της καριέρας και της φήμης. Η ανταγωνιστική σας διάθεση θα είναι στα ύψη και θα βγείτε κερδισμένοι.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Διανύετε μια πολύ δημιουργική φάση και η σύνοδος της Αφροδίτης με τον Πλούτωνα στον Αιγόκερω στις 11/12 επαναφέρει στο προσκήνιο με καλές προοπτικές ένα εγχείρημα που είχε μείνει στα σκαριά, καθώς ενεργοποιεί τον τομέα της καριέρας και της φήμης. Στις 13/12 εισέρχεται ο Ερμής επίσης στον Αιγόκερω και ξεκινά ένα πολύ επικοινωνιακό διάστημα για εσάς. Αξιοποιήστε τα ταλέντα σας και τις γνωριμίες σας. Ίσως να είχατε πάντα ένα όνειρο, αλλά να μην είχατε την τόλμη και να το αναβάλλατε επειδή σας έπιαναν οι αμφιβολίες. Όποια και αν είναι η προσωπική σας κατάσταση, οραματιστείτε πώς θα είναι η ζωή σας αν κυνηγήσετε τα όνειρά σας και πάρτε την απαραίτητη ώθηση. Την ίδια μέρα εισέρχεται ο Άρης στον Τοξότη και μέχρι τις 24/1/22 θα κάνετε ταξίδια και θα αποκτήσετε νέες εμπειρίες που θα συμβάλουν στην πρόοδό σας.

ΛΕΩΝ [23.7/23.8]

Με τη σύνοδο Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω στις 11/12 θα δώσετε μεγάλη προσοχή στο σώμα σας και θα δοκιμάσετε διαφορετικούς τρόπους για να ωφελήσετε την υγεία σας. Είναι σημαντικό ό,τι βρείτε να το κάνετε σε καθημερινή βάση για να ενισχύσετε τον οργανισμό σας. Μια τακτική βόλτα με έντονο περπάτημα ή η λύση σταυρόλεξου θα διατηρήσει τα εγκεφαλικά σας κύτταρα σε κίνηση. Στις 13/12 εισέρχεται και ο Ερμής στον Αιγόκερω και μέχρι τις 2/1/22 θα είναι εξαιρετική εποχή για την προώθηση των δεξιοτήτων σας και για συνεντεύξεις προς εύρεση εργασίας. Ορισμένοι από εσάς, που δεν είστε ικανοποιημένοι με τις αποδοχές σας, θα βρείτε μια νέα και πιο προσοδοφόρα κατεύθυνση. Την ίδια μέρα εισέρχεται ο Άρης στον Τοξότη και αποκτά περισσότερο πάθος και ενδιαφέρον η ερωτική σας ζωή.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9]

Η σύνοδος Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω στις 11/12 δίνει έμφαση στον ρομαντισμό, στα παιδιά, σε δημιουργικά έργα και στην ψυχαγωγία. Κοιτάξτε τη φωτεινή πλευρά της ζωής και αξιοποιήστε στο έπακρο αυτό που έχετε. Τι είναι αυτό που θα σας δώσει περισσότερη χαρά και ικανοποίηση; Ωστόσο αυτή η όψη υποδηλώνει έντονα συναισθήματα, ακόμα και εμμονή. Εάν είστε σε μια ερωτική σχέση, τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν δραματικά ή μπορεί να υπάρχει μια κατάσταση σχετικά με ένα παιδί. Με την είσοδο του κυβερνήτη σας Ερμή επίσης στον Αιγόκερω στις 13/12 θα είστε πιο πρόθυμοι για φλερτ και επικοινωνία με το ταίρι σας, οπότε θα βελτιωθεί η ερωτική σας ζωή. Την ίδια μέρα εισέρχεται ο Άρης στον Τοξότη και θα έχετε περισσότερη ενέργεια για να ασχοληθείτε με το σπίτι.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Με τη σύνοδο Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω ενεργοποιείται ο τομέας της πνευματικής σας ανάπτυξης και θα δώσετε έμφαση στις σπουδές, στα ταξίδια και σε ό,τι αφορά τα μέσα ενημέρωσης. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτή η διέλευση μπορεί να είναι μεταμορφωτική. Ωστόσο, κάποια σχέδια μπορεί να καταρρεύσουν επειδή δεν θα έχετε την απαραίτητη τόλμη για να τα υλοποιήσετε. Στις 13/12 εισέρχεται και ο Ερμής στον Αιγόκερω. Κρατήστε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας και συνεχίστε να εργάζεστε πάνω σε νέες ιδέες. Ενδεχομένως ορισμένοι από εσάς να αλλάξετε κατεύθυνση στις σπουδές ή στα επαγγελματικά σας. Μελετήστε τις επιλογές που υπάρχουν, κάντε την έρευνά σας, βουτήξτε στα βαθιά. Την ίδια μέρα εισέρχεται ο Άρης στον Τοξότη και ξεκινάει μια περίοδος κατά την οποία δεν θα λείψουν οι εντάσεις για οικονομικά ζητήματα.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10]

Η κυβερνήτης σας Αφροδίτη βρίσκεται στον Αιγόκερω όλο τον μήνα, στον τομέα του σπιτιού και της οικογένειάς σας. Η σύνοδος με τον Πλούτωνα στις 11/12 βγάζει στην επιφάνεια συναισθήματα για κάποιο άτομο που σας λείπει πολύ και ενδεχομένως να κάνετε διαφορετικά πράγματα αυτή την εορταστική περίοδο, ειδικά αν δεν είστε το ίδιο άτομο που ήσασταν πριν από έναν χρόνο. Στις 13/12 εισέρχεται και Ερμής στον Αιγόκερω και θα προσεγγίσετε τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Μπορείτε να πουλήσετε ή να αγοράσετε ένα ακίνητο, να κανονίσετε μια συνάντηση με την οικογένεια ή να ξεκινήσετε κάτι που θα σηματοδοτήσει ένα νέο κεφάλαιο στο σπίτι. Την ίδια μέρα εισέρχεται ο Άρης στον Τοξότη και θα γίνετε πιο πειστικοί στις επαφές σας με δυνητικούς συνεργάτες.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Τα οικονομικά σας θα σας απασχολήσουν το προσεχές διάστημα, κυρίως ό,τι αφορά κοινούς πόρους και οφειλές. Με τη σύνοδο Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω στις 11/12 σας δίνεται η ευκαιρία να τακτοποιήσετε κάποιες εκκρεμότητες από το παρελθόν, έτσι θα φύγει ένα τεράστιο βάρος από πάνω σας. Μην αμελείτε τις οφειλές σας, καθώς το μόνο σίγουρο είναι ότι θα τις βρείτε μπροστά σας. Στις 13/12 εισέρχεται και ο κυβερνήτης σας ο Ερμής στον Αιγόκερω και μέχρι τις 24/1/22 θα κάνετε πολλές επαφές για την επίλυση ζητημάτων που σας απασχολούν και θα έχετε την υποστήριξη ατόμων που θα σας βγάλουν από τη δύσκολη θέση. Την ίδια μέρα ο Άρης περνάει στον Τοξότη και μέχρι τις 24/1/22 θα συμβούν σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των συνεργασιών, αρκεί να επιστρατεύσετε τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11]

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7]

Ο τομέας της ζωής σας που είναι γεμάτος εκπλήξεις είναι αυτός των σχέσεων και των συνεργασιών. Η σύνοδος Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω στις 11/12 κάνει ακαταμάχητη τη γοητεία σας. Τώρα είναι η εποχή που σας δίνεται η ευκαιρία να διευρύνετε το δίκτυο των συνεργατών σας και να έρθετε πιο κοντά σε αγαπημένα σας πρόσωπα. Προσέξτε στις 12/12 για πιθανή σύγκρουση με ένα σημαντικό πρόσωπο από τον χώρο της εργασίας. Στις 13/12 εισέρχεται και ο Ερμής στον Αιγόκερω και μέχρι τις 2/1/22 θα δώσετε έμφαση στην επικοινωνία με οικείους. Ετοιμάστε μια λίστα αγορών για συγγενείς και φίλους. Την ίδια μέρα εισέρχεται ο Άρης στον Τοξότη και καθώς θα έχετε περισσότερες αντοχές, θα βάλετε σε τάξη εκκρεμότητες της δουλειάς σας και θα ασχοληθείτε περισσότερο με θέματα της καθημερινότητας.

Sudoku No 709 7 8 5

1 9 5 8 4 3 7 7 5 4

3

7 2 6

8

6 1

4

8 9 7 1 5 6 2 9 8

Η λύση του προηγούμενου 4 3 2 1 6 8

5 7 1 9 4 3

6 9 8 7 5 2

9 1 5 4 3 7

3 8 4 6 2 5

2 6 7 8 1 9

8 4 6 5 9 1

7 5 3 2 8 6

1 2 9 3 7 4

5 6 4 2 1 3 7 9 8 9 2 1 8 7 5 3 4 6 7 8 3 6 9 4 2 1 5

Με τη σύνοδο Αφροδίτης - Πλούτωνα στον Αιγόκερω, τον τομέα της επικοινωνίας, στις 11/12 μπορεί να ανακαλύψετε ένα μυστικό αυτόν τον μήνα που θα σας κάνει να επαναπροσδιορίσετε σχέσεις με οικείους. Ή μπορεί να αναζητήσετε μια νέα επαγγελματική κατεύθυνση και να δώσετε έμφαση στην προώθηση των δεξιοτήτων και των υπηρεσιών σας. Ειδικά από τις 13/12, που εισέρχεται ο Ερμής επίσης στον Αιγόκερω, και μέχρι τις 2/1/22, θα είναι ανεπτυγμένες οι επικοινωνιακές και μαθησιακές σας ικανότητες, ενώ θα είναι και ένα διάστημα πολλών μετακινήσεων. Ο κυβερνήτης σας ο Άρης εισέρχεται την ίδια μέρα στον Τοξότη και στον τομέα των χρημάτων σας, όπου θα παραμείνει μέχρι τις 24/1/22. Εδώ θα στρέψετε την ενέργειά σας προς απόκτηση χρημάτων και επίλυση τυχόν οικονομικών ζητημάτων. Αποφύγετε τις υπερβολές σε αγορές αγαθών.

9.12.21 – lifo

109

Checkpoint HIV Νίκησε το στίγμα, κάνε την εξέταση, άνοιξε την πύλη της πρόληψης Η εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον ΗΙV από την Gilead Sciences Ελλάδας #ZeroStigma απευθύνει σε όλους τους πολίτες κάλεσμα να καταπολεμήσουν τον φόβο του στιγματισμού και να κάνουν την εξέταση για τον HIV, τον ιό που δεν κάνει διακρίσεις και μας αφορά όλους.

Στη ζωή δεν κουνάμε το δάχτυλο ποτέ και σε κανέναν. Ούτε κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με υγειονομικές απειλές. Επιβάλλεται όμως να έχουμε το θάρρος να σηκώσουμε το δάχτυλο ενάντια στον φόβο και την προκατάληψη, ενάντια στο στίγμα του HIV και να κάνουμε την εξέταση για τη διάγνωση της λοίμωξης που προκαλεί ο ιός. Στην καταπολέμηση του φόβου και του στιγματισμού που περιβάλλει την εξέταση για τη διάγνωση της λοίμωξης ήταν αφιερωμένη η φετινή ενημερωτική εκδήλωση της βιοφαρμακευτικής εταιρείας Gilead Sciences Ελλάδας στην πλατεία Μοναστηρακίου, με σύνθημα #ZeroStigma. Γιατί η μάχη με το AIDS θα τελειώσει όταν εξαλειφθεί το στίγμα που εμποδίζει την έγκαιρη διάγνωση και ακολουθεί τον ασθενή σαν μια βαριά σκιά. Με αφορμή την 1η Δεκεμβρίου 2021, Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, και τη συμπλήρωση σαράντα χρόνων από την ανακάλυψη του ιού HIV, η Gilead Sciences Ελλάδας, με την υποστήριξη της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (ΕΕΜΑΑ), του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», την αιγίδα του δήμου Αθηναίων και σε συνεργασία με τα κέντρα πρόληψης και εξέτασης Checkpoint άδραξε την ευκαιρία για να αναδείξει την αξία της εξέτασης, δίνοντας στον καθένα την ευκαιρία να γνωρίζει αν έχει μολυνθεί από τον ιό.

Από την Αλεξία Σβώλου

Δημήτρης Μοθωναίος

CHECKPOINT HIV ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΆΚΙ

Σάββας Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής της Gilead Sciences Ελλάδας και Κύπρου με την κόρη του Μυρτώ, Νίκη Λυμπεράκη, Σταύρος Θεοδωράκης, Στέλιος Παρλιάρος.

Από τις 11:00 έως τις 15:00, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στην πλατεία Μοναστηρακίου, εκατοντάδες πολίτες εύκολα και γρήγορα υποβλήθηκαν σε διαγνωστικό έλεγχο, υψώνοντας το δάχτυλο για να δώσουν μια σταγόνα αίμα στο εξειδικευμένο προσωπικό του Checkpoint. Άλλωστε, τα δάχτυλά μας έχουν αντέξει τόσο πολλά, μπορούν να αντέξουν ένα απλό τρύπημα για καλό και πολύ σημαντικό σκοπό. Εκπρόσωποι της πολιτικής ζωής, του δημοσιογραφικού, καλλιτεχνικού και ιατρικού χώρου προσήλθαν για να υποστηρίξουν τη δράση και να κάνουν το τεστ για τον HIV, στέλνοντας το μήνυμα πως ο ιός μάς αφορά όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, καταγωγής και σεξουαλικού προσανατολισμού.

Σάββας Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής της Gilead Sciences Ελλάδας και Κύπρου, ο υφυπουργός πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης και ο Νίκος Δέδες, ιδρυτής και πρόεδρος του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή».

ΣΤΑ ΚΌΚΚΙΝΑ Η ΠΎΛΗ ΤΟΥ ΑΔΡΙΑΝΟΎ Στο πλαίσιο της εκστρατείας #ZeroStigma και του καλέσματος που συνόδευσε την πρωτοβουλία, οι πίσω όψεις αστικών λεωφορείων που διασχίζουν καθημερινά τους δρόμους της Αθήνας, οι προθήκες των στάσεων, οι συρμοί και οι στάσεις του μετρό ντύθηκαν με τα εικαστικά της καμπάνιας, διαδίδοντας με έξυπνο τρόπο το μήνυμα του αποστιγματισμού της εξέτασης για τον HIV. Παράλληλα, ένα εμβληματικό σημείο της πόλης των Αθηνών, η Πύλη του Αδριανού, ύστερα από ευγενική παραχώρηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, φωταγωγήθηκε με κόκκινο χρώμα, αναγνωρίζοντας τον ανθρωπιστικό και συμβολικό χαρακτήρα της δράσης.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΊ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΕΣ ΈΔΩΣΑΝ ΤΟ «ΠΑΡΏΝ»

Γιώργος Παπανδρέου

Τη δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης #ZeroStigma, που έφερε κοντά την ιατρική κοινότητα, τους ασθενείς, την πολιτεία και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, οι Βασίλης Οικονόμου, Θανάσης Κοντογεώργης, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Γιάννης Κεχρής, Γιώργος Παπανδρέου, Παύλος Γερουλάνος, Κατερίνα Γκαγκάκη, Γιώργος Παπαδάκης, Φοίβος Παπαδάκης, Ρίτσα Μπιζόγλη, Κατερίνα Διδασκάλου, Λεωνίδας Κακούρης, Γιώργος Καραμίχος, Δημήτρης Μοθωναίος, Στέλιος Παρλιάρος, Νίκη Λυμπεράκη, Σταύρος Θεοδωράκης, Γωγώ Μπρέμπου κ.ά.

ΤΟ ΜΉΝΥΜΑ ΤΗΣ GILEAD SCIENCES ΕΛΛΆΔΑΣ «Η επιστήμη τα τελευταία σαράντα χρόνια έχει πετύχει θεαματική πρόοδο στην αντιμετώπιση της λοίμωξης HIV. Το AIDS, μια ασθένεια που κάποτε οδηγούσε τον ασθενή στον θάνατο, σήμερα, χάρη στις καινοτόμες αντιρετροϊκές αγωγές, είναι πια μια χρόνια νόσος, με τους πάσχοντες να απολαμβάνουν μια φυσιολογική καθημερινότητα με καλή ποιότητα ζωής. Οι απλές και αποτελεσματικές αυτές θεραπείες καθιστούν το ιικό φορτίο μη ανιχνεύσιμο και τη νόσο μη μεταδοτική. Όμως το κοινωνικό στίγμα, ο φόβος και η άγνοια εξακολουθούν να περιβάλλουν τον ιό HIV. Η Gilead Sciences Ελλάδας διαχρονικά στηρίζει την προσπάθεια για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τον HIV. Με αφορμή τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, συνδράμουμε ενεργά τον κοινωνικό αποστιγματισμό των ανθρώπων που ζουν με τη λοίμωξη HIV, καλώντας όλους να κάνουν μια απλή και ανώδυνη εξέταση», υπογραμμίζει o κ. Σάββας Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής της Gilead Sciences Ελλάδας και Κύπρου, τονίζοντας τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης με μια απλή εξέταση που ο καθένας πρέπει να κάνει.

Λεωνίδας Κακούρης