Τεύχος 723

free press 14.4.2022

ολα για την αθηνα! δωρεαν οδηγοσ τησ πολησ. κυκλοφορει καθε πεμπτη

723

SKATEISM ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΣΤΟΝ ΚΌΣΜΟ ΓΙΑ ΤΟ DIVERSITY ΣΤΟ SKATE ΞΕΚΊΝΗΣΕ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΘΉΝΑ!

ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ

2 lifo – 14.4.22

6 ΣΤΗΛΕΣ

index723

βασιλική σιουτη

πολιτικο επταημερο γιάννησ πανταζόπουλοσ

talking points

νικολασ σεβαστακησ

ασκησεισ αναπνοησ

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

SKATEISM

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΣΤΟΝ ΚΌΣΜΟ ΓΙΑ ΤΟ DIVERSITY ΣΤΟ SKATE ΞΕΚΊΝΗΣΕ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΘΉΝΑ!

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορικη διευθυνση Ρένα Κροκίδα media project director Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας αρχισυνταξία podcasts Μερόπη Κοκκίνη διευθυντρια ampa.lifo.gr Χριστίνα Γαλανοπούλου ––––––

18

ε μ π ο ρ ι κο τμ ημ α senior advertising manager Ξένια Στασινοπούλου

ΘΕΜΑ

direct sales director Κώστας Μαντάς creative director Χρήστος Τζοβάρας advertising manager Άννα Λαπαρδάγια direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής advertising executive Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr) senior digital campaign manager Αντώνης Ζωγράφος digital campaign manager Γιώργος Γιαννή –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου ––––––

στο εξωφύλλο : Φωτογραφία του George Kanis (@georgekanis) από το περιοδικό «Skateism»

22

σ υ ν τα ξ η συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Γιάννης Βασιλείου, Ευτύχης Βαρδουλάκης, Ματίνα Καλτάκη, Ματούλα Κουστένη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Βασιλική Σιούτη, Βίβιαν Στεργίου, Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Γιώργος Ψωμιάδης –––––– αrt director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη

38

Ο ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΠΑΠΆΖΟΓΛΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ατελιέ αssistant art director Μπιάνκα Σαμαρά φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie F., Γιώργος Αδάμος διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά διόρθωση κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου ––––––

Τα βιβλία 42 της άνοιξης

λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου

63

–––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε 14.4.22 – lifo

3

Feedback

ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΊΣΜΑΤΑ: Το μέλλον των συναλλαγών ή μια τεράστια φούσκα;

URBAN CULTURE

Σημειώσεις για τη ζωή στα Εξάρχεια

ΤΟΥ M. HULOT

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΟΛΙΤΑΚΗ

Όσο πλησίαζαν οι εκλογές στη Γαλλία, μου ερχόταν στο μυαλό η Υποταγή του Μισέλ Ουελμπέκ, όπως φαντάζομαι και σε πολύ κόσμο που έχει διαβάσει το «δυστοπικό» (και μέτριο κατά το ταπεινό γούστο μου, ειδικά σε σχέση με τα «παλιά» του) βιβλίο του 2015 με την τρομερή προφητεία για το 2022 στην καρδιά της πλοκής του. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε στη Γαλλία τον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς, ανήμερα της σφαγής στο «Charlie Hebdo» και ενώ μόλις είχε εμφανιστεί στα περίπτερα το τελευταίο τεύχος του περιοδικού με μια καρικατούρα του Ουελμπέκ στο εξώφυλλο.

4 lifo – 14.4.22

pageviews

LiFO.gr

Τελικά δεν ήταν προφήτης ο Ουελμπέκ – ή ήταν;

ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το

ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ

podcasts που αξίζει να ακούσετε

Τρεις άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τα crypto και τα NFTs μάς λύνουν όλες τις απορίες για τη νέα ψηφιακή επανάσταση των κρυπτονομισμάτων.

ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΠΑΡΑΣΙΔΗ

Τη μέρα που θα ψάχνετε ένα (νεο)καφενείο για να βγείτε, κινηθείτε στα Εξάρχεια. Περπατώντας σε δρόμους όπως η Εμμανουήλ Μπενάκη, η Ανδρέα Μεταξά, η Κωλέττη και η Ναυαρίνου, θα βρείτε εκείνο που θα σας προσελκύσει στα τραπέζια του. Θα συναντήσετε μαγαζιά που για την μπίρα και το τσίπουρο έχουν το πιο εύκολο κρύο πιατάκι, μέρη που σερβίρουν παραδοσιακούς μεζέδες της Λέσβου και της Κρήτης αλλά και πιο σύγχρονες, «πειραγμένες» γεύσεις. Ένα από τα πιο παλιά καφενεία της Αθήνας, που τα κάνει όλα απλά και προσιτά, στέκεται στο ίδιο σημείο τα τελευταία 107 χρόνια, από το 1915 – η Μουριά είχε κάποτε μπροστά της το πηγάδι που τροφοδοτούσε με νερό την περιοχή.

5

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τη λέξη «κρυπτονομίσματα» –και ιδιαίτερα το Bitcoin– την ακούς από φίλους και γνωστούς εδώ και καιρό ως έναν νέο τρόπο επένδυσης. Όσοι έχουν ασχοληθεί μαζί τους θεωρούν ότι έχουν φέρει μια επανάσταση τόσο μεγάλη όσο και το διαδίκτυο και ότι στο μέλλον θα αντικαταστήσουν το χρήμα, όπως το διαδίκτυο αντικαθιστά με σαρωτικούς ρυθμούς το χαρτί, κυρίως επειδή δεν ελέγχονται από τις κεντρικές αρχές. Για κάποιους είναι ένας εύκολος τρόπος να πολλαπλασιάσουν τα χρήματά τους, άγνωστος για τους πολλούς, άρα ευκαιρία, γι’ άλλους είναι ένα είδος τζόγου με όλα τα ρίσκα και τα άσχημά του – αν είσαι κάποιας ηλικίας και θυμάσαι τη φούσκα του χρηματιστηρίου, το πιο πιθανό είναι να είσαι επιφυλακτικός απέναντί τους. Ξαφνικά, όμως, τα κρυπτονομίσματα και τα NFTs (non-fungible tokens) μπήκαν στο λεξιλόγιο όλων για διάφορους λόγους και σταδιακά αφορούν όλο και μεγαλύτερη γκάμα ηλικιών, από ανήλικους μέχρι ηλικιωμένους, ανθρώπους κάθε ιδιότητας και οικονομικής κατάστασης. Και εκεί που μιλούσαν γι’ αυτά μόνο οι techno freak φίλοι σου, μπήκαν στο παιχνίδι καλλιτέχνες –ακόμα και ανήλικοι– και από την αρχή της πανδημίας μέχρι αυτήν τη στιγμή που μιλάμε τα crypto και τα NFTs είναι κάτι που βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν είναι απλώς κάτι που θα άλλαζε το μέλλον των συναλλαγών και της επένδυσης. Σήμερα περίπου 200.000 άνθρωποι στην Ελλάδα έχουν στην κατοχή τους Bitcoins. Είναι ακόμα περισσότεροι όσοι έχουν επενδύσει σε άλλα κρυπτονομίσματα. Το περίεργο είναι ότι ελάχιστοι απ’ όσους ασχολούνται και ρωτάς να σου εξηγήσουν τι είναι και πώς λειτουργούν είναι σε θέση να το κάνουν. Επικρατεί μια ασάφεια όσον αφορά τον τρόπο που δημιουργούνται, το τι σημαίνουν οι όροι που τα συνοδεύουν, το αν είναι νόμιμα ή όχι, αν φορολογούνται. Γι’ αυτό αναζητήσαμε απαντήσεις από τρεις ανθρώπους που ασχολούνται μαζί τους επαγγελματικά, με διαφορετικούς τρόπους. Ο Paul Democritou είναι επιχειρηματίας, συγγραφέας και vlogger που έγραψε το πρώτο του βιβλίο, το Success I.O.A., την περίοδο της περιπέτειάς του με το non-Hodgkin’s λέμφωμα το 2016. Από τότε έχει γράψει και συγγράψει άλλα πέντε βιβλία, ενώ αυτήν τη στιγμή γράφει τρία ακόμα, τα Crypto Factor, Crypto marketing playbook και Crypto Marketing Essentials. Είναι ο συνιδρυτής και συνιδιοκτήτης, μαζί με την Art ‘n’ Roll του BitBullz.io, ενός NFT μετα-σύμπαντος ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Είναι η πρώτη NFT εταιρεία ηλεκτρονικών παιχνιδιών στην Ελλάδα, που πρόσφατα συνεργάστηκε με τον μουσικό Claydee για τη δημιουργία γραφικών για το νέο του βίντεο, η πρώτη φορά που το NFT μετα-σύμπαν εμφανίζεται σε ένα μουσικό βίντεο. Με τα κρυπτονομίσματα ασχολείται από το 2017 και από τότε δουλεύει με εταιρείες στο blockchain παντού στον κόσμο.

Ακολουθήστε τα podcasts της LiFO στην Apple, στο Spotify ή στην Google.

1

Γιατί έρχονται λιγότερα χελιδόνια στην Αθήνα; «Ο ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» ΜΕ ΤΟΝ M. HULOT

2

Είναι ταμπού η μόδα για μια φεμινίστρια; «AMPA» ΜΕ ΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

3

Γιατί η δεύτερη σεζόν του «Bridgerton» έσπασε όλα τα ρεκόρ τηλεθέασης; «THE REVIEW» ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ ΚΑΙ ΤΟΝ M. HULOT

4

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη: Μπορεί μια σειρά να πολεμήσει την τοξικότητα της ελληνικής οικογένειας; Είδαμε τα δύο πρώτα επεισόδια της νέας σειράς του Γιώργου Καπουτζίδη που φιλοδοξεί, τοποθετώντας έναν γκέι χαρακτήρα στο επίκεντρο της ιστορίας, να πυροδοτήσει συζητήσεις που μόνο καλό θα κάνουν στην ελληνική κοινωνία.

Σε έναν κόσμο κομμένο και ραμμένο για ψηλούς κι αδύνατους, πώς κάνει γιόγκα ένας χοντρός; ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΚΟΚΟΡΗ

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑ

Το πρώτο πράγμα που αντιλήφθηκα παρακολουθώντας τα δύο πρώτα επεισόδια της νέας σειράς του Γιώργου Καπουτζίδη στην ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη ήταν ότι ο πιο αγαπημένος σεναριογράφος του ελληνικού κοινού, τα τελευταία 20 χρόνια, κατάφερε να αφεθεί πλήρως και να μπολιάσει αυτό το σενάριο με το queer χιούμορ του στην αυθεντική μορφή του. Απόλυτα λογικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι στην επταετία που μεσολάβησε από την «Εθνική Ελλάδος», την προηγούμενη δουλειά μυθοπλασίας του, ως τις «Σέρρες», ήρθε το δημόσιο coming out του και όλες οι γεμάτες ευαισθησία και ειλικρίνεια φορές που τοποθετήθηκε άφοβα για τα ζητήματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αλλά και για τα προσωπικά του βιώματα, καταστάσεις που τον ανήγαγαν, μαζί με τον Φώτη Σεργουλόπουλο, στους δύο πιο προβεβλημένους γκέι άνδρες της Ελλάδας.

5

Η υπόθεση του ναυτικού που τεμάχισε την ΤζούλιΜαρί Σκάλι και την έβαλε σε βαλίτσα «ΑΛΗΘΙΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ» ΜΕ ΤΟΝ ΗΘΟΠΟΙΟ ΘΑΝΟ ΛΕΚΚΑ

14.4.22 – lifo

5

talkofthetown

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

Στη σκιά της ακρίβειας και των γαλλικών εκλογών Η ακρίβεια απειλεί τον πρωθυπουργό και η άνοδος των «εθνικολαϊκιστών» αποτελεί τον πολιτικό εφιάλτη του.

14—20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 Νο 723

• «Γαλλικές εκλογές Το φάντασμα του λαϊκισμού πλανάται πάνω από την Ευρώπη;» • Ανάμεσα στους δυο γύρους. Η Γαλλία και η δεύτερη ευκαιρία του Μακρόν(;) 6 lifo – 14.4.22

απ ό τ h βασιλ ι κη σιου τ η

Το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών αύξησε τις ανησυχίες που ήδη είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο Εμανουέλ Μακρόν, με ενισχυμένο το ευρωπαϊκό ηγετικό προφίλ του, έμοιαζε απόλυτα κυρίαρχος μέχρι πριν από λίγο καιρό, αλλά η επιρροή του άρχισε να υποχωρεί, όταν στη γαλλική κοινωνία κυριάρχησε το θέμα της οικονομίας και της ακρίβειας. Έτσι, κέρδισε μεν στον πρώτο γύρο, αλλά μόλις με 27,6% (και σημαντική αποχή) έναντι του 23,4% της ακροδεξιάς Λεπέν και 22% του αριστερού Μελανσόν. Ένα αποτέλεσμα που απέχει πολύ από τον εκλογικό θρίαμβο και δεν επιτρέπει εφησυχασμό για τον δεύτερο γύρο, όσο και αν η επικράτηση του Μακρόν εξακολουθεί να θεωρείται πιθανότερη. Η άνοδος της ακροδεξιάς και της αριστεράς είναι αυτό που ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποκαλεί «άνοδο του εθνικολαϊκισμού» και αποτελεί τον απόλυτο πολιτικό εφιάλτη του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός έχει συνομιλήσει με πολλούς κεντροδεξιούς και φιλελεύθερους Ευρωπαίους πολιτικούς το προηγούμενο διάστημα, στους οποίους εξέφρασε τις ανησυχίες του. Αυτό που επίμονα αναφέρει είναι ότι αν δεν σπεύσει η Ε.Ε. να βρει γρήγορα τρόπους ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των αυξήσεων στην ενέργεια και της ακρίβειας, θα επιστρέψουν οι «εθνικολαϊκιστές» σε όλη την Ευρώπη. Αυτά τα έλεγε και πριν από την περασμένη Κυριακή των γαλλικών εκλογών, αλλά τώρα θεωρεί ότι οι ανησυχίες του αποδείχθηκαν βάσιμες. Τα κεντροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη έχουν υποστεί πολλές ήττες τα τελευταία χρόνια, με πιο πρόσφατη αυτή του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος CDU της Άνγκελα Μέρκελ. Η αυτοδύναμη κυβέρνηση της ΝΔ ανήκει στις εξαιρέσεις και αυτήν τη στιγμή ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο του ΕΛΚ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), θεωρείται ο πιο ισχυρός κεντροδεξιός ηγέτης του στην Ε.Ε. Είναι χαρακτηριστικό ότι για αρκετό καιρό μετά την εκλογική νίκη του το 2019 εμφανιζόταν στην ευρωπαϊκή κεντροδεξιά ως το παράδειγμα για το πώς μπορείς να κερδίσεις τον «εθνικολαϊκισμό». Στο Μέγαρο Μαξίμου τα πρώτα δύο χρόνια διαπίστωναν

14.4.22 – lifo

7

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

TALKING POINTS

ότι οι αρχικές κρίσεις που διαχειρίστηκαν ενίσχυαν τη συσπείρωση στη Νέα Δημοκρατία και την κυριαρχία του πρωθυπουργού. Το χαρακτηριστικό και των δύο εκείνων κρίσεων (του Έβρου και της πανδημίας στην πρώτη φάση) ήταν ο φόβος που κυριάρχησε στην ελληνική κοινωνία, ο οποίος σχεδόν πάντα, όπως επισημαίνουν οι πολιτικοί επιστήμονες, συμβάλλει στην αύξηση της συσπείρωσης γύρω από τον ηγέτη.

α πό τh βα σι λι κη σ ιου τη

talkofthetown

Το κλίμα της αγανάκτησης, λοιπόν, είναι αυτό που θέλουν να αντιστρέψουν στον χρόνο που τους απομένει, πριν η οργή κυριαρχήσει.

8 lifo – 14.4.22

Σ

την Ελλάδα ειδικά, το προφίλ κυβερνησιμότητας του Αλέξη Τσίπρα είχε πληγεί πάρα πολύ μετά τις εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ έμοιαζε εξαιρετικά αδύναμος και απίθανο να απειλήσει την κυβέρνηση, και το ΠΑΣΟΚ δεν είχε κάνει, ούτε προβλεπόταν τότε, την ανανεωμένη επανεμφάνισή του. Κάπως έτσι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ένιωσε ότι παίζει χωρίς αντίπαλο και άρχισαν να εμφανίζονται οι συμπεριφορές πολιτικής αλαζονείας. Άλλωστε ο πήχης το πρώτο διάστημα ήταν πολύ χαμηλά και ακόμα και το ελάχιστο πολιτικό έργο φαινόταν μεγαλύτερο, ειδικά όταν αναδεικνυόταν και επικοινωνιακά. Όλα αυτά όμως δεν κρατούν για πολύ. Τα τεράστια δημοσκοπικά ποσοστά της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τα γεγονότα του Έβρου και την πρώτη φάση της πανδημίας έχουν ξεφουσκώσει. Η ΝΔ παραμένει πρώτο κόμμα με σημαντική διαφορά, παρά τη συρρίκνωσή της, κυρίως λόγω της αδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ να αυξήσει την επιρροή του. Αλλά η αλλαγή πλαισίου αντικειμενικά ευνοεί την αντιπολίτευση και αυτό η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι συνιστά γι’ αυτήν πραγματική απειλή. Το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου δεν έχει υλοποιήσει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που η ΝΔ υποσχόταν στους ψηφοφόρους της, αλλά κατάφερε να τα πάει σχετικά καλά στην οικονομία και να διαχειριστεί επαρκώς τις πρώτες κρίσεις. Η τεράστια αύξηση στις τιμές της ενέργειας και των προϊόντων όμως, που ξεκίνησε μετά την άρση των περιορισμών της πανδημίας και κλιμακώθηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλάζει εντελώς το πλαίσιο. Η κοινωνία από τον φόβο περνάει στην αγανάκτηση και στην οργή, καθώς τα μεσαία και κατώτερα στρώματα δυσκολεύονται πλέον να αντεπεξέλθουν ακόμα και στις βασικές τους ανάγκες. Σύμφωνα με έρευνες, 3 στα 10 νοικοκυριά αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού και τη θέρμανση, ενώ τα φτωχότερα στρώματα δαπανούν σχεδόν το μισό τους εισόδημα για είδη διατροφής και σούπερ μάρκετ. Τα συναισθήματα της οργής και της αγανάκτησης που προκαλεί η ανέχεια στρέφονται σχεδόν πάντα εναντίον της εκάστοτε κυβέρνησης και συνήθως δεν έχει μεγάλη σημασία εάν αυτή έχει ή όχι την αντικειμενική ευθύνη για την πρόκληση του αρχικού προβλήματος. Οι πολίτες περιμένουν από την κυβέρνηση να βρει τρόπο να το αντιμετωπίσει, όποιος και αν ευθύνεται. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε κάποια μέτρα το προηγούμενο διάστημα, αλλά τώρα βλέπει ότι δεν ήταν αρκετά για να κατευνάσουν την οργή που εμφανίζεται στην κοινωνία και έχει ανιχνευθεί και από τις έρευνες που έχουν στο Μαξίμου. Οι επικοινωνιολόγοι που τον συμβουλεύουν γνωρίζουν ότι ένας θυμωμένος ψηφοφόρος, όταν πηγαίνει στην κάλπη, δεν θα επιδοκιμάσει την κυβέρνηση. Το κλίμα της αγανάκτησης λοιπόν είναι αυτό που θέλουν να αντιστρέψουν στον χρόνο που τους απομένει, πριν η οργή κυριαρχήσει. Αντιλαμβάνονται τώρα ότι η αύξηση των εσόδων στον τουρισμό που αναμένουν στο τέλος του καλοκαιριού και στα οποία είχαν επενδύσει όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικά για να αλλάξει το κλίμα δεν θα είναι αρκετή. Οι δηλώσεις που έγιναν για την επιτάχυνση των ερευνών σχετικά με την εξόρυξη του φυσικού αερίου δεν επηρέασαν την πολιτική κατάσταση, καθώς δεν πρόκειται για κάτι που μπορεί να συμβάλει άμεσα στην όποια επίλυση του προβλήματος της ενέργειας. Η προαναγγελία όσων θα ανακοίνωνε ο πρωθυπουργός όμως καλλιεργούσε προσδοκίες το προηγούμενο διάστημα, μάλλον για επικοινωνιακούς λόγους. Ο ίδιος άλλωστε δήλωσε ότι δεν είναι καθόλου βέβαιος για το αποτέλεσμα των ερευνών, απλώς χαρούμενος, όπως είπε, που κάνει μια νέα αρχή σε αυτήν τη διαδικασία. Στην κριτική της αντιπολίτευσης γιατί καθυστέρησε τόσο, η απάντηση είναι ότι τα προηγούμενα χρόνια η εμπορική εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου δεν αποτελούσε μια οικονομικά ελκυστική ευκαιρία για τη χώρα λόγω των πολύ χαμηλών τιμών, τότε, του φυσικού αερίου. «Αυτό, όμως, είναι μια πραγματικότητα η οποία έχει αλλάξει», είπε στη σύσκεψη της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων της οποίας προέδρευσε, «και η πορεία των τιμών φυσικού αερίου διεθνώς, τα σχέδια απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο αλλά και η σημασία που θα έχει το φυσικό αέριο τα επόμενα χρόνια ως καύσιμο μετάβασης ουσιαστικά μάς υποχρεώνει να επαναπροσδιορίσουμε τη στρατηγική μας». Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι ο πρωθυπουργός αποφεύγει να θίξει το θέμα του αγωγού EastMed δημοσίως εδώ και καιρό. Οι εξελίξεις γύρω από το θέμα αυτό, μετά το άδειασμα της διοίκησης Μπάιντεν, τον φέρνει σε δύσκολη θέση. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο είχε υπογράψει η κυβέρνησή του εν χορδαίς και οργάνοις και στο οποίο είχε επενδύσει πολλά. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ όμως δεν το στηρίζει πια, παρότι ούτε εμπλέκεται τυπικά ούτε το χρηματοδοτεί. Αυτό προκαλεί μια αμηχανία στην κυβέρνηση, η οποία δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει ακόμα πώς θα κινηθεί. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν την προηγούμενη εβδομάδα ότι ο πρωθυπουργός έθεσε κατ’ ιδίαν το θέμα στη Βικτόρια Νούλαντ όταν ήρθε, όχι πολύ ξεκάθαρα, αλλά με έναν γενικότερο τρόπο, λέγοντάς της ότι με αφορμή τη ρωσική κρίση θα πρέπει να ξαναδούν όλα τα έργα στην ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένου και του αγωγού. Θετική ανταπόκριση δεν υπήρξε, όπως είναι γνωστό, αλλά κανείς δεν ξέρει ακόμα πόσο καθοριστική θα είναι η στάση των ΗΠΑ στο θέμα αυτό, όσο παραμένει τυπικά ανοιχτό. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι οι ΗΠΑ θέλουν τώρα να εντάξουν και την Τουρκία στο θέμα των συνεργασιών στην ανατολική Μεσόγειο και υπάρχει μεγάλη κινητικότητα και παρασκήνιο γύρω από το θέμα των αγωγών. Στην κυβέρνηση, παρότι δημόσια δεν δίνουν ξεκάθαρες απαντήσεις, ανεπισήμως υποστηρίζουν ότι το πρότζεκτ του EastMed παραμένει ζωντανό και ότι δεν θα ματαιωθεί για να γίνει ένας τουρκικός αγωγός, όπως θέλει η Τουρκία. Διαφοροποιούν όμως τη ρητορική τους, λέγοντας τώρα ότι αυτό που έχει σημασία για την Ελλάδα είναι να αποτελεί εκείνη την πύλη εισόδου για την Ε.Ε. Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Φατίχ Ντονμέζ σε πρόσφατη ομιλία του προανήγγειλε σημαντικές εξελίξεις σχετικά με το φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο τις επόμενες ημέρες, μιλώντας για μια νέα, ασφαλή οδό ενεργειακού εφοδιασμού προς την Ευρώπη. Δήλωσε ότι η Τουρκία θα συμμετάσχει σε οποιοδήποτε έργο υποστηρίζει τη σταθερότητα, ενώ αναμένεται και επίσκεψή του στο Ισραήλ για το θέμα αυτό, μαζί με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τον Μάιο, καθώς, όπως είπε, «στην ανατολική Μεσόγειο έχει αρχίσει να διαφαίνεται βούληση για λύση, η οποία περιλαμβάνει και την Τουρκία». Όλα αυτά, σύμφωνα με τις δηλώσεις Ντονμέζ, ίσως ξεκαθαρίσουν τον επόμενο μήνα και, ανάλογα με τις εξελίξεις, δεν αποκλείεται η κυβέρνηση να έχει να αντιμετωπίσει άλλο ένα καυτό ζήτημα.

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ «Γαλλικές εκλογές Το φάντασμα του λαϊκισμού πλανάται πάνω από την Ευρώπη;» α π ό τ ο ν γ ι ά ν ν η π α ν τα ζ ό π ουλο

Μιλά στη LiFO η καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Βασιλική Γεωργιάδου. Πώς αποτιμάτε τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των γαλλικών εκλογών; Το εκλογικό αποτέλεσμα της 10ης Απριλίου στη Γαλλία σηματοδοτεί τη ριζική μεταβολή του κομματικού συστήματος της Πέμπτης Δημοκρατίας, το οποίο πλέον χαρακτηρίζεται από δύο αντίρροπες δυναμικές: από την ενίσχυση του κέντρου αφενός, των άκρων του κομματικού συστήματος αφετέρου. Οι ιστορικές παρατάξεις της δεξιάς και της αριστεράς εξαϋλώθηκαν πολιτικά, αφήνοντας χώρο για περαιτέρω ενίσχυση ριζοσπαστικών κομματικών μορφωμάτων. Η συνύπαρξη στην κομματική αρένα του κέντρου («Η Δημοκρατία προχωρά μπροστά» του Ε. Μακρόν) με δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς (Ανυπότακτη Γαλλία, Ζ.-Λ. Μελανσόν) και της ριζοσπαστικής ακροδεξιάς (Εθνικός Συναγερμός, Μ. Λεπέν) καλλιεργεί ένα κλίμα διαρκούς πόλωσης, το οποίο θα καταστήσει δύσκολη τη διακυβέρνηση σε ένα θεσμικό περιβάλλον ημιπροεδρικής δημοκρατίας, στο οποίο ο εκάστοτε εκλεγμένος Πρόεδρος, ως αρχηγός του κράτους, πρέπει να μπορεί να συναιρεί πολιτικές διαθέσεις και ενδεχομένως να «συγκατοικήσει» στην Εθνοσυνέλευση με την πλειοψηφία ενός άλλου κόμματος από αυτό που τον εξέλεξε στην προεδρία. Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία θέτει ζητήματα που αφορούν την ποιότητα και τη λειτουργικότητα της δημοκρατίας σε μια χώρα με τις ισχυρότερες παραδόσεις ρεπουμπλικανικής δημοκρατίας στην Ευρώπη και μένει να φανεί αν το βάθος αυτών των παραδόσεων και μια δημοκρατική κουλτούρα μπορούν να αποδειχθούν ισχυρότερες κληρονομιές από τον λαϊκισμό και τη ριζοσπαστικοποίηση. Το φάντασμα του λαϊκισμού πλανάται πάνω από την Ευρώπη; Πρόκειται, πλέον, για ένα πολιτικά απτό ρεύμα που αφορά συνολικά τον δυτικό κόσμο. Ο λαϊκισμός έχει γιγαντωθεί στην κομματική σκηνή και ο φόβος είναι ότι οι δυνάμεις που κινούνται στο λαϊκίστικό φάσμα έχουν μια δεύτερη πολιτική ατζέντα που θα επιχειρήσουν να υλοποιήσουν με το που θα κατακτήσουν την απαραίτητη πλειοψηφία στο εκλογικό σώμα. Αυτό το είδαμε στις ΗΠΑ στη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ, η οποία συνοδεύτηκε από τον πειραματισμό του τότε Προέδρου με ανελεύθερες πρακτικές αλλά και από ένα εγχείρημα κατευθυνόμενης βίαιης λαϊκίστικής κινητοποίησης με σκοπό την κατάλυση της δημοκρατίας. Ορισμένα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

–το παράδειγμα της Ουγγαρίας είναι χαρακτηριστικό– δοκιμάζουν επί μακρόν ανελεύθερες πολιτικές πρακτικές, έχοντας στραγγαλίσει τη δημοκρατία. Ο λαϊκισμός παράγει ήδη απτά και μη αναστρέψιμα πολιτικά αποτελέσματα, με το Brexit να είναι ένα από αυτά, ενώ και σε άλλες χώρες του δυτικοευρωπαϊκού πυρήνα (Ιταλία, Αυστρία) η διακυβέρνηση υπονομεύεται από την παρατεταμένη ενίσχυση του λαϊκισμού. Το πιο ανησυχητικό, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι, εκτός από ένα πολιτικό/κομματικό ρεύμα, που είναι μάλιστα ανοδικό, ο λαϊκισμός δείχνει να είναι μια επιλογή που ένα αριθμητικά σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας μπαίνει στον πειρασμό να δοκιμάσει, εκτονώνοντας παράπονά του (grievances) και αρνητικές διαθέσεις. Αυτός ο πειρασμός γίνεται εντονότερος καθώς οι λαϊκιστικές κομματικές δυνάμεις έχουν επιδοθεί σε πρακτικές ανασχεδιασμού του προφίλ τους (rebranding) και μιας κάποιας «κανονικοποίησης», καμουφλάροντας έτσι τις πραγματικές πολιτικές τους στοχεύσεις.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

14.4.22 – lifo

9

10 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

11

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

Ανάμεσα στους δυο γύρους. Η Γαλλία και η δεύτερη ευκαιρία του Μακρόν(;) Το διακύβευμα των γαλλικών εκλογών.

α πό τον ν ι κόλα σ ε βα σ τά κη

talkofthetown

Η

12 lifo – 14.4.22

Γαλλία παραμένει το συναρπαστικό πολιτικό εργαστήριο της

Ευρώπης, το έθνος όπου οι πολιτικές διαμάχες και τα ιδεολογικά λεξιλόγια διαθέτουν απαράμιλλη επινοητικότητα. Αν, ας πούμε, κοιτάξει κανείς τις υποψηφιότητες αυτών των εκλογών και όχι μόνο το τελικό δίδυμο του Μακρόν και της Λεπέν, θα διαπιστώσει κάτι που δεν το συναντάς συχνά αλλού: όλες οι αποχρώσεις και οι ευαισθησίες είναι παρούσες και είχαν την ενσάρκωσή τους σε υποψηφιότητες. Σαν ένα εκθετήριο ταυτοτήτων, είδαμε διάφορα σχήματα δεξιάς, αριστεράς, οικολογίας και κέντρου να προτείνουν αντίστοιχες εικόνες και οράματα της Γαλλίας και του πεπρωμένου της. Μόνο ο Μακρόν, όμως, μίλησε για τη Γαλλία και την Ευρώπη, κάνοντας την ευρωπαϊκή αναφορά ένα από τα κέντρα του πολιτικού του λόγου. Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να δούμε την αναμέτρηση του δεύτερου γύρου ως μια ελλειπτική απεικόνιση της γενικότερης πολιτικοκοινωνικής σύγκρουσης στη Γαλλία. Από την άποψη της προεδρικής εκλογής, το δίλημμα θα είναι αυτό ανάμεσα σε έναν κεντρώο μεταρρυθμισμό και σε έναν εθνικολαϊκό ριζοσπαστισμό ο οποίος στεγάζει και τάσεις της παλιάς άκρας δεξιάς. Συγχρόνως, όμως, ο Μακρόν θα χρωστάει την άνετη εκλογή του (αν φυσικά όλα πάνε όπως δείχνουν) στην ψήφο ανθρώπων της αριστεράς, και μάλιστα μιας ριζοσπαστικής αριστεράς που ο κόσμος της όλα αυτά τα χρόνια έδειξε να απεχθάνεται όσο τίποτα τον «μακρονισμό». Να, λοιπόν, ένα σημείο που δείχνει πόσο περίπλοκη και παράξενη είναι η τωρινή κατάσταση. Οι εκλογές αυτές ανέδειξαν τρεις πόλους, τρεις διαφορετικές ενσαρκώσεις της Γαλλίας. Ανάμεσα στη δεύτερη (Λεπέν) και στον τρίτο (Μελανσόν) η διαφορά είναι ισχνή. Το κυριότερο είναι όμως πως η (κατά πάσα πιθανότητα) δεύτερη θητεία του Μακρόν δεν θα μπορεί να παραγνωρίσει ρεύματα και ευαισθησίες που ενισχύουν το αποτύπωμά τους και επηρεάζουν, όπως φαίνεται, σημαντικές κοινωνικές και ηλικιακές κατηγορίες. Γι’ αυτό και ο απερχόμενος Πρόεδρος υπόσχεται τώρα «κάτι καινούργιο», μια νέα σύνθεση διαφορετικών ευαισθησιών για τη Γαλλία. Όταν, ωστόσο, όλες αυτές οι χαριτωμένες λέξεις θα αναγκαστούν να συναντήσουν συγκεκριμένες επιλογές και πολιτικές, το πράγμα θα δυσκολέψει. Μπορεί να γίνει και ανέφικτο στην υλοποίησή του. Η ιδέα ενός έξυπνου κέντρου που μπορεί να συλλέγει ιδέες και ενδιαφέρουσες αιχμές από παντού ήταν μια ιδέα της πρώτης πενταετίας: ήταν ο πρώιμος, ελαφρώς ουτοπικός μακρονισμός που προσέκρουσε σε αλλεπάλληλες κρίσεις, στα Κίτρινα Γιλέκα, στην πανδημία, σε κύματα δυσφορίας που έγιναν καμπάνιες μίσους στα social media. Όλα δείχνουν πως αυτή η ρητορική σύνθεση που δοκιμάστηκε δεν θα μπορέσει να επαναληφθεί στη νέα ιστορική συγκυρία. Η ορθολογιστική και συνθετική ματιά ανακουφίζει ένα κοινό ευπρεπών συνταξιούχων, ανθρώπους κουρασμένους από τις διασπάσεις της αριστεράς ή έναν κόσμο της αστικής κεντροδεξιάς που αισθάνθηκε πως και ο δικός του χώρος παρασύρεται από έναν επικίνδυνο άνεμο ριζοσπαστισμού. Όμως οι νέοι, η κατώτερη μεσαία τάξη, οι λιγότερο «προσοντούχοι» στις πρώην βιομηχανικές πόλεις του Βορρά, ζητούν κάτι περισσότερο και διαφορετικό. Υπάρχει μια ζήτηση ριζοσπαστικότητας, είτε προς την ιδέα της γαλλικής αυτοπροστασίας είτε προς ανατροπές στο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο. Και αυτή η ζήτηση ριζοσπαστικότητας σε συνθήκες μείωσης της αγοραστικής δύναμης και διεθνούς αστάθειας θα απειλεί πάντα το κέντρο που εργάζεται για συνθέσεις και μείγματα πολιτικής. Αλλά πέρα από τις φθορές της πρώτης του θητείας, ο Μακρόν του 2022 βρίσκεται σε διαδικασία «μεταμόρφωσης». Ξέρει καλά ότι τον ψηφίζει ένας κόσμος που διαθέτει ακόμα αγοραστική δύναμη και ζει σχετικά πιο άνετα, συντηρώντας ικανά αποθέματα αισιοδοξίας για το μέλλον. Βλέπει όμως ότι οι άλλες δυο Γαλλίες που περικύκλωσαν (και η μία απειλεί ακόμα) την εκλογή του δεν συντονίζονται σε αυτή την αισιόδοξη, «μετριαστική» συμφιλιωτική χειρονομία όπου οι αντιθέσεις λειαίνονται. Ο λαϊκός κόσμος που στρέφεται στη Μαρίν Λεπέν δεν ζητάει λόγια προστασίας αλλά πραγματική προστασία. Οι

πολίτες που στοιχήθηκαν στην υποψηφιότητα Μελανσόν δεν αναγνωρίζονται φυσικά στην επέκταση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης ούτε στον τρόπο που βλέπει την ενεργειακή μετάβαση ο Μακρόν. Ο δεξιός ριζοσπαστισμός χειρίζεται ένα μεγάλο απόθεμα μνησίκακων αρνήσεων αλλά και αγωνίες που έχουν υλική βάση. Ο αριστερός ριζοσπαστισμός έχει γίνει (το έδειξαν και οι πρόσφατες έρευνες του Ιδρύματος Ζαν Ζωρές) το όχημα έκφρασης ανώτερων διανοητικών επαγγελμάτων, που ωστόσο έχουν μέτριες οικονομικές απολαβές και βρίσκονται σε αντιπαράθεση με άλλα τμήματα των ανώτερων «χρηματοοικονομικών» τάξεων. Και την ίδια στιγμή, υπάρχουν τα ιδιαίτερα κοινά, η νεολαία της μητρόπολης, οι πληθυσμοί των προαστίων με έντονο το στοιχείο του Ισλάμ, που, όσο κινητοποιήθηκαν για να ψηφίσουν, στράφηκαν κυρίως στην Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν. Ο Μακρόν, πάντως, είναι επίμονος παίκτης και έχει δείξει πως κατανοεί τις αλλαγές του τοπίου και όσα χωρίζουν το 2022 από το 2017, τη σημερινή του ευκαιρία από εκείνη την αναμέτρηση. Πολλοί όμως αναρωτιούνται αν αυτή η κατανόηση είναι απλώς μια κατασκευασμένη από ομάδες συμβούλων ζυγοστάθμιση λέξεων και συμβολικών χειρονομιών. Αν ο Μακρόν μπορεί να έχει «περιεχόμενο πολιτικής» ή αν, όπως τον κατηγορούν οι πολλοί εχθροί του, είναι ένα κενό δοχείο που γεμίζει με τα υλικά της περίστασης, ένας κεντρώος οπορτουνισμός απέναντι στα σκληρά μέταλλα της άκρας δεξιάς και του αριστερού λαϊκισμού. Υπάρχουν όμως μεγάλα θέματα –όχι μόνο για τη Γαλλία αλλά για όλη την Ευρώπη– που μαρτυρούν πως οι δεσμεύσεις του Μακρόν έχουν υπόσταση και σημασία. Κάποιες στάσεις του επίσης διαψεύδουν πλέον το στερεότυπο του αφ’ υψηλού τεχνοκράτη φιλελεύθερου με το οποίο τον έλουσαν οι επικριτές του από την πρώτη στιγμή. Η επιμονή του για την υπεράσπιση του ρεπουμπλικανικού μοντέλου, η μη εγκατάλειψη της Ευρώπης στον βωμό ενός δημοφιλούς αυτό τον καιρό «ρεαλισμού» της αναδίπλωσης, οι διεθνείς του θέσεις (και στα δικά μας, ελληνικά ζητήματα) δείχνουν πως ξέρει να δίνει μάχες και να θέτει σωστές προτεραιότητες. Η αναμέτρηση με τη Μαρίν Λεπέν, άλλωστε, έχει ευρύτερες διαστάσεις. Δεν είναι η σύγκρουση του αστικού ελιτισμού με τον λαϊκιστικό αντιελιτισμό, όπως παρουσιάζεται από ορισμένους. Είναι μια συμβολική και πολιτική μάχη για τη φιλελεύθερη δημοκρατία και ορισμένα από τα βασικά της κεκτημένα. Ο Μακρόν συμβολίζει τη Γαλλία της οικουμενικότητας, της συμμετοχής στον ευρωπαϊκό πυρήνα, της αναγνώρισης των θυμάτων και από τις δικές της, σκοτεινές σελίδες. Γι’ αυτό, άλλωστε, πολλοί αριστεροί και συντηρητικοί πολίτες αντιλαμβάνονται το στοίχημα και δεν το περιφρονούν, όπως θα έκαναν με ευκολία διάφοροι δικοί μας ριζοσπάστες του πληκτρολογίου. Τι αντιλαμβάνονται; Ότι για να έχει νόημα ο αγώνας κατά της οικονομικής ή της πολιτισμικής ανασφάλειας πρέπει να αποφευχθεί η νίκη της Λεπέν και των δυνάμεων που συσπειρώνει γύρω της. Γιατί; Και για τα δημοκρατικά δικαιώματα αλλά και γιατί αυτή η νέα δεξιά φέρνει μαζί της πολέμους ταυτότητας και έναν αναθεωρητισμό που οδηγούν σε εθνικά και κοινωνικά αδιέξοδα και ίσως σε άτυπους εμφυλίους. Το προβάδισμα του Μακρόν στον πρώτο γύρο ήταν αξιοσημείωτο. Ο ίδιος είπε και ξαναείπε πως τίποτα ακόμα δεν κερδήθηκε. Ο φόβος μιας μαζικής αποχής των αριστερών (ιδίως των νέων) ή του εφησυχασμού των κεντρώων αστών προκαλεί ανησυχίες. Με τον τρόπο της, η Γαλλία ξέρει πάντα να μας κρατάει σε αγωνία, αφού γινόμαστε μάρτυρες των διαρκών της πολιτικών επαναστάσεων. Η νέα ευκαιρία Μακρόν συμπίπτει τώρα με μια εποχή πολλαπλασιασμού ακραίων φαινομένων και με έναν βάρβαρο πόλεμο στην Ευρώπη. Αν, παρά τα φαινόμενα, υπάρξει ανατροπή και ο Γάλλος Πρόεδρος χάσει στον δεύτερο γύρο, η ίδια η Γαλλία, μια χώρα κεντρική του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, θα γίνει αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του ύφους της εποχής: της επιστροφής στην πολιτική σκληρότητα και στην ιδεολογική βαναυσότητα. Ας ελπίσουμε πως οι Γάλλοι θα πουν όχι σε αυτόν τον πειρασμό.

Το προβάδισμα του Μακρόν στον πρώτο γύρο ήταν αξιοσημείωτο. Ο ίδιος είπε και ξαναείπε πως τίποτα ακόμα δεν κερδήθηκε. Ο φόβος μιας μαζικής αποχής των αριστερών (ιδίως των νέων) ή του εφησυχασμού των κεντρώων αστών προκαλεί ανησυχίες.

14.4.22 – lifo

13

38 με τη

Λέα Βλάμος H Γαλλίδα voguer και μέλος του House of Ninja εγκαινιάζει για το κοινό το ισόγειο του κτιρίου του Onassis Ready με ένα ball εμπνευσμένο από την ταινία «Climax» του Γκασπάρ Νοέ. σ υ ν εντε υξη: αλέξ ανδροσ διακοσάββασ φ ω τογ ραφιε σ: παρι σ ταβιτιαν

το σινεμά του γκασπάρ νοέ 'ή το αγαπάς 'ή το μισείς, ενδιάμεση κατάσταση δεν υπάρχει – σε κάθε περίπτωση δεν γίνεται να μην παραδεχτείς ότι ο προβοκάτορας Αργεντινός σκηνοθέτης ξέρει να φτιάχνει εικόνες τρομερής έντασης και να προσεγγίζει τις δύσκολες θεματικές του με πρωτότυπη, ζαλιστική διεύθυνση φωτογραφίας. Το 2018, η πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία του, το Climax, ξεκινούσε με ένα αξέχαστο, ήδη κλασικό μονοπλάνο διάρκειας δέκα λεπτών που περιλάμβανε μια απίστευτη ομαδική χορογραφία με voguers και χορευτές freestyle. Εκεί γνώρισε το ευρύ κοινό τη Γαλλίδα Λέα Βλάμος, μοντέλο και μέλος του περιώνυμου House of Ninja. Η εντυπωσιακή της παρουσία και το διακριτό χορευτικό της στυλ μάς ήρθε κατευθείαν στο μυαλό όταν ανακοινώθηκε πριν από λίγο καιρό ότι η ίδια θα διοργάνωνε ένα ball στην Αθήνα, εμπνευσμένο από την ταινία, στον πλέον κατάλληλο χώρο, το Onassis Ready, το πρώην εργοστάσιο πλαστικών της εταιρείας KOCH στου Ρέντη, που πλέον επανασυστήνεται

14 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

15

38 λεπτά με τη Λέα Βλάμος

The Climax Ball Ιδέα & Επιμέλεια: Léa Vlamos / DJ: Kiddy Smile / MC: Matyouz Ladurée / Κριτές: Alaia Miyake Mugler, Thea Ninja, Mounia Gorgeous Gucci, Gigi Revlon, Claude Emanuelle Gorgeous Gucci, Kendall Miyake Mugler, Glastra Kareola / Special Guest: Gaspar Noé / Guest DJ: DJ Nonika / Σκηνογράφος: Δήμος Κλημενώφ / Σχεδιασμός φωτισμών: Περικλής Μαθιέλλης / Ηχητικός σχεδιασμός: Κωστής Παυλόπουλος / Οργάνωση παραγωγής: Cultόpια / Trailer: Yopoosh / Παραγωγή: Onassis Stegi Onassis Ready Λεγάκη 7Α, Αγ. Ιωάννης Ρέντη, Σάββατο 16/4, 16:00-23:00. Εισιτήρια διαθέσιμα στην είσοδο του ball. Είσοδος με σειρά προτεραιότητας

talkofthetown

Το styling της Λέα για τη φωτογράφιση επιμελήθηκε ο Philippe G. Missas.

16 lifo – 14.4.22

υπό τη διαχείριση του Ιδρύματος Ωνάση ως ένα μέρος για καλλιτεχνικό πειραματισμό. Αυτό το Σάββατο, λοιπόν, το ισόγειο του κτιρίου (στο υπόγειο του οποίου παρουσιάζονται τα τελευταία χρόνια οι παραστάσεις της ομάδας Cartel) θα υποδεχθεί μέλη και θαυμαστές της τοπικής, ταχέως αναπτυσσόμενης ballroom κοινότητας αλλά και διάσημους καλλιτέχνες της διεθνούς σκηνής σε μια μεγάλη queer γιορτή μιας κουλτούρας που έχει τις ρίζες της στα υπόγεια του Χάρλεμ της δεκαετίας του ’60, όπου δημιουργήθηκαν ασφαλείς χώροι και μορφές οικογένειας από και για τις μαύρες και λατίνο τρανς γυναίκες και την γκέι κοινότητα, ώστε να εκφραστούν καλλιτεχνικά, μακριά από τον ρατσισμό και τις λευκοκρατούμενες πασαρέλες. Η Λέα συμμετείχε σε ένα διαφημιστικό του έτερου μέγιστου Ευρωπαίου προβοκάτορα, σκηνοθέτη των ταινιών Drive και The Neon Demon Νίκολας Βίντινγκ Ρεφν, όταν την ανακάλυψε ο Νοέ. «Είχαμε νυχτερινό γύρισμα και μας είχε επισκεφθεί στο σετ, επειδή είναι φίλοι», ξεκινά να μου λέει σε ένα διάλειμμα από το στήσιμο του ball. «Αρχικά δεν τον πρόσεξα, γιατί χόρευα. Ήθελε να μάθει περισσότερα για το στυλ μου. Πήγαμε για καφέ δύο βδομάδες μετά, του μίλησα για το voguing και τον προσκάλεσα να δει ένα ball. Καθ’ όλη τη διάρκειά του κράταγε σημειώσεις, ιδέες, ονόματα. Εκεί γνώρισε και τον Kiddy Smile (σ.σ. τον DJ του Climax, που θα παίξει μουσική και στο Climax Ball), τον οποίο έφερε σε επαφή με άλλους χορευτές κι έτσι έφτιαξε το καστ του. Για το εναρκτήριο μονοπλάνο της ταινίας κάναμε πρόβα τρεις μέρες. Περιλάμβανε πολύ freestyle, αλλά οι σκηνοθετικές οδηγίες για τη χορογραφία ήταν συγκεκριμένες και λεπτομερείς. Γυρίσαμε τη σκηνή δεκαεπτά φορές σε μία μέρα και είναι μία από τις ωραιότερες αναμνήσεις μου από την ταινία. Η πρώτη ταινία του Νοέ που είχα δει ήταν, βέβαια, το Μη Αναστρέψιμος. Η σκηνή του βιασμού ήταν προφανώς σοκαριστική. Μου άρεσε όμως αμέσως το σινεμά του, γιατί παρόλο που είναι σκληρό, περιλαμβάνει αλήθειες και κατά κάποιον τρόπο είναι “τίμιο”. Δεν είμαι από εκείνους που τον απορρίπτουν επειδή πιάνει δύσκολες θεματικές, οι ταινίες του είναι ωμές και αληθινές. Ακόμα κι αν τις μισείς, σου προκαλούν συναισθήματα». Η Λέα γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παρίσι. Ο μπαμπάς της είναι Έλληνας φωτογράφος που μετακόμισε στη γαλλική πρωτεύουσα όταν ήταν είκοσι πέντε χρονών γιατί γνώρισε τη μαμά της. H Λέα ξεκίνησε να σπουδάζει χορό σε ηλικία έξι ετών, πρώτα μπαλέτο και στη συνέχεια σύγχρονο χορό και street dance. Έζησε στο Μιλάνο για δύο χρόνια, όπου ασχολήθηκε με το μόντελινγκ, και με τα χρήματα που έβγαλε βρέθηκε στη Νέα Υόρκη για να συνεχίσει τις σπουδές της στον χορό. Εκεί ανακάλυψε και ερωτεύτηκε το voguing. «Είχα διαβάσει γι’ αυτή την κουλτούρα, είχα δει το Paris is burning (σ.σ. το πρώτο ντοκιμαντέρ, παραγωγής 1990, που παρουσίασε στο ευρύ κοινό αυτή την ως τότε αθέατη καλλιτεχνική έκφραση), αλλά δεν είχα προσωπική εμπειρία. Αργότερα ξεκίνησα στη Νέα Υόρκη μαθήματα voguing. Συνάντησα μερικά άτομα από τον πυρήνα του House of Ninja, τον “νονό” του οίκου Archie Burnett, τον Benny Ninja και τον Javier Ninja. Όταν επέστρεψα στο Παρίσι άρχισα να ψάχνω ποιοι ασχολούνταν εκεί με το voguing και βρήκα τη “μαμά” μου, τη Lasseindra Ninja, μία από τις pioneers της γαλλικής και ευρωπαϊκής ballroom σκηνής. Κάπως έτσι μπήκα στη φάση, γνώρισα τις αδελφές μου, και έγινα κι εγώ μια Ninja. Δεν κάναμε απλώς μαθήματα, αρχίσαμε να κάνουμε παρέα, να αναπτύσσουμε μια φιλική σχέση, ένα είδος οικογένειας. Με προσέγγισαν κι άλλοι οίκοι, αλλά η ιστορία των Ninjas και τα ίδια τα μέλη με έλκυαν, όπως και η αισθητική τους. Σήμερα θα το λέγαμε old-school, αλλά αυτές οι έντονες γραμμές, η κομψότητα, οι σιλουέτες, είναι το στυλ του voguing που με εκφράζει». Τη ρωτώ πώς είναι για μια cis γυναίκα να ανήκει σε μια καλλιτεχνική οικογένεια που εκείνη έχει επιλέξει και να περιτριγυρίζεται διαρκώς από queer άτομα. «Καταρχάς, νιώθω σεβασμό και ευγνωμοσύνη που με δέχτηκαν, γιατί ξέρω ότι αυτή η κουλτούρα δεν φτιάχτηκε για μένα. Είναι μεγάλη έμπνευση να βλέπεις πόσο παλεύουν με όλα τα θέματα που αντιμετωπίζουν μειονότητες όπως τα trans άτομα. Οι εμπειρίες τους, που τις ζεις από κοντά, σου ανοίγουν το μυαλό. Η ballroom κουλτούρα αντλεί έμπνευση από τον χορό και από τη μόδα, οπότε μπορείς να εκφραστείς με πολλούς τρόπους. Αλλά πρώτα απ’ όλα είναι μια εκτόνωση από την καταπίεση που υφίστανται αυτά τα άτομα, τα οποία καταφέρνουν τελικά να γιορτάζουν την ταυτότητα και τη μοναδικότητά τους».

Η Λέα διακρίνεται κυρίως στις κατηγορίες Runway και Vogue Fem. Η πρώτη απαιτεί κίνηση που παραπέμπει στις πασαρέλες των σούπερ μόντελ, αλλά πιο extravagant και θεατρική – είναι ένας τρόπος να συνδυάσει τη δημιουργικότητα που προέρχεται από την άλλη μεγάλη της αγάπη, τη μόδα, φτιάχνοντας, για παράδειγμα, τα υπέροχα outfits που χρειάζονται σε συνεργασία με καλλιτέχνες από διαφορετικούς χώρους. Η δεύτερη είναι η «θηλυκή» κατηγορία voguing. Εκτός από αυτές τις κατηγορίες, το Σάββατο θα δούμε πάνω από σαράντα voguers –η ανταπόκριση των εκπροσώπων της εγχώριας σκηνής ήταν πολύ ενθαρρυντική για το εγχείρημα– να διαγωνίζονται σε κατηγορίες όπως οι Face, Hands, Lipsync, Body, Old way/New way, Baby vogue και πολλές ακόμα. Η Λέα, βέβαια, είναι πλήρως ενημερωμένη για τη δυναμική της ελληνικής κοινότητας. «Η τοπική ballroom σκηνή ξεκίνησε όταν η Tila δημιούργησε τον πρώτο ελληνικό οίκο, το House of Kareola. Η σκηνή είναι νέα, αλλά αναπτύσσεται και αποκτά ορατότητα». Τι απαιτεί όμως η διοργάνωση ενός ball; «Όλα ξεκινούν από το θέμα. Στο Climax συμμετείχαν πολλοί voguers, οπότε σκέφτηκα ότι θα ήταν τέλειο να τους έχω στο πάνελ. Είναι σαν να μεταφέραμε ένα ball στην ταινία και τώρα φέρνουμε την ταινία σε ένα ball. Θα έχουμε επίσης τον Kiddy Smile και τον MC Matyouz Ladurée. Μίλησα πολύ με τη Lasseindra για το πώς διοργανώνεις ένα μεγάλο ball. Εκείνη, στο Παρίσι, είναι σε επαφή με πολιτιστικά ιδρύματα, εμένα, εδώ, μου είπαν για τη Στέγη, ότι θα μπορούσα να τους προσεγγίσω. Κάθε κατηγορία αντλεί έμπνευση από την ταινία και λειτουργεί ως φόρος τιμής στους χαρακτήρες της». Τι γίνεται όμως όταν μια underground κουλτούρα περνά στο mainstream, πράγμα που όσον αφορά το voguing θα μπορούσαμε να πούμε πως ξεκίνησε να συμβαίνει από την εποχή του «Vogue» της Μαντόνα; Πώς αντιμετωπίζεται ο κίνδυνος της πολιτισμικής οικειοποίησης; «Το underground και το mainstream θεωρώ ότι πάντα συμπορεύονταν», εξηγεί η Λέα. «Στο Παρίσι υπάρχουν πλέον πολλά mainstream αλλά και underground balls, σε ωραία ισορροπία. Το mainstream έχει μεγαλύτερη απεύθυνση, φτάνει σε περισσότερους ανθρώπους, που μπορούν έτσι να νιώσουν ότι ανήκουν εδώ. Προσέχουμε όταν κάνουμε κάτι μεγάλο, το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε, γι’ αυτό, όταν στη διοργάνωση είναι εκπρόσωποι της κοινότητας, ξέρουμε ότι θα γίνει σωστά και δεν θα “ξεπουλήσουν” την κουλτούρα μας. Αντίθετα, θα γίνει πιο ορατή και θα τη διδάξουμε σε περισσότερα άτομα. Αν κάτι mainstream διοργανωθεί από ανθρώπους εκτός κοινότητας, τότε αυτό είναι προβληματικό. Έτσι κι εγώ έχω από πίσω μου τη Lasseindra, δεν είμαι απλώς μια τυχαία που αποφάσισε να διοργανώσει ένα ball. Είμαι τόσο χαρούμενη που το καταφέραμε. Η είσοδος, βέβαια, θα είναι δωρεάν για τους συμμετέχοντες και τα μέλη της ballroom κοινότητας. Τα έσοδα από τα εισιτήρια θέλω να πάνε σε κάποια ελληνική ΛΟΑΤΚΙ+ οργάνωση». Η Λέα ζει αυτό το διάστημα ανάμεσα σε Παρίσι και Αθήνα. «Θα έλεγα ότι πλέον η βάση μου είναι η Αθήνα, αλλά ταξιδεύω πολύ και διατηρώ επαφές με το Παρίσι. Ο μπαμπάς μου μπορεί να καταφέρει να έρθει στο ball, είναι σημαντικό για εκείνον το ότι διοργανώνω κάτι τόσο μεγάλο στην Αθήνα. Νιώθω πως συνδέομαι με την ελληνική κληρονομιά μου και με τους ανθρώπους. Βέβαια, είμαι επιφυλακτική και με τις δύο κουλτούρες, τη γαλλική και την ελληνική, αλλά κρατάω τα καλά στοιχεία. Μάλλον είμαι ένας συνδυασμός των δύο νοοτροπιών και ταμπεραμέντων». Λίγο πριν κλείσουμε, της ζητώ να μου κάνει ένα σχόλιο για τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία που είναι εν εξελίξει αυτές τις μέρες. «Είναι τρομακτικό. Η Λεπέν σχεδόν έφτασε τον Μακρόν. Όμως έτσι έχουν τα πράγματα. Υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός Γάλλων που την ψηφίζει. Αυτό δείχνει κάτι. Δεν έχει γίνει κατά λάθος. Ωστόσο, είμαι γενικά αισιόδοξη ως άνθρωπος, τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν αν παλέψουμε». Φέτος το καλοκαίρι η Λέα θα επιστρέψει, έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας, στον θίασο του Fashion Freak Show, της θεατρικής παράστασης του Ζαν-Πολ Γκοτιέ που ξεκίνησε από τα Φολί Μπερζέρ και θα ανέβει στο Λονδίνο. « Έψαχναν χορευτές με δυνατό στυλ και εικόνα, πέρασα από οντισιόν στο Παρίσι και φτιάξαμε αυτό το σόου που ανέβηκε για έναν χρόνο. Ο Γκοτιέ, όπως και ο Νοέ, επενδύουν σε προσωπικότητες και δίνουν μεγάλη ελευθερία έκφρασης. Εύχομαι να το φέρουμε και στην Ελλάδα».

Όταν στη διοργάνωση είναι εκπρόσωποι της κοινότητας, ξέρουμε ότι θα γίνει σωστά και δεν θα «ξεπουλήσουν» την κουλτούρα μας. Αντίθετα, θα γίνει πιο ορατή και θα τη διδάξουμε σε περισσότερα άτομα. Αν κάτι mainstream διοργανωθεί από ανθρώπους εκτός κοινότητας, τότε αυτό είναι προβληματικό. Έτσι κι εγώ έχω από πίσω μου τη Lasseindra, δεν είμαι απλώς μια τυχαία που αποφάσισε να διοργανώσει ένα ball.

14.4.22 – lifo

17

URBAN

holden vetro, φωτο: kostis fokas (τευχοσ 8, nov.21)

18 lifo – 14.4.22

ΈΝΑΣ ΜΟΝΑΔΙΚΌΣ ΚΌΜΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌΤΗΤΑ ΣΤΟ SKATEBOARDING ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΛΑΤΦΌΡΜΑ «ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΘΏΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟ UNDERGROUND, ΤΟ ΑΓΝΟΗΜΈΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΥΠΈΡΟΧΟ» ΠΟΥ ΈΔΩΣΕ ΦΩΝΉ ΣΕ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΠΟΥ ΜΈΧΡΙ ΤΌΤΕ ΉΤΑΝ ΣΤΗΝ ΑΦΆΝΕΙΑ: ΤΟ SKATEISM ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΠΟΥ ΈΧΕΙ ΑΝΑΓΝΏΣΤΕΣ ΣΕ ΚΆΘΕ ΧΏΡΑ ΤΟΥ ΚΌΣΜΟΥ.

εξωφυλλο τευχοσ 5

ΑΠΌ ΤΟΝ M. HULOT

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΣΤΟΝ ΚΌΣΜΟ ΓΙΑ ΤΟ DIVERSITY ΣΤΟ SKATE ΞΕΚΊΝΗΣΕ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΘΉΝΑ!

14.4.22 – lifo

19

URBAN

Σ

ε μια δύσκολη εποχή για τα έντυπα, το «Skateism» δεν είναι απλώς μια εκδοτική επιτυχία, το περιοδικό που εμφανίστηκε στη δημοφιλή σειρά «Sex Education». Είναι ένα περιοδικό για την κουλτούρα του skate που ξεκίνησε πριν από περίπου δέκα χρόνια διαδικτυακά (Skateism.com) και εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο σημαντικά περιοδικά στο είδος και την πιο δημοφιλή πηγή ενημέρωσης για όσα συνέβησαν στη non-traditional skate σκηνή παγκοσμίως. Έγινε ένας μοναδικός κόμβος για το diversity στο skateboarding και μια πλατφόρμα «για το περιθώριο και το underground, το αγνοημένο και το υπέροχο», καθώς έδωσε φωνή σε ανθρώπους που μέχρι τότε ήταν στην αφάνεια. Όταν ξεκίνησε να εκδίδεται στις αρχές του 2018, στόχος του ήταν να παρουσιάσει ιστορίες ανθρώπων που μέχρι τότε δεν είχαν την ευκαιρία να τις αφηγηθούν και να δείξει ότι υπάρχει κι άλλη πλευρά στο skate, πέρα από τη γνωστή. Το «Skateism» είναι αγγλόφωνο και όταν το ξεφυλλίσεις για πρώτη φορά δύσκολα μπορείς να πιστέψεις πως η ομάδα ξεκίνησε από την Αθήνα. Στο Instagram του περιοδικού (instagram.com/skateism) είναι ξεκάθαρο ότι δεν είναι ένα παραδοσιακό skate μέσο, αφού στην ταυτότητα υπάρχουν λέξεις όπως «LGBTQ+», «women» και «non-West», που δίνουν το στίγμα του diversity. O Moch Simos, που είναι ο ιδρυτής και creative director του περιοδικού, είχε ένα όραμα που με πολύ κόπο κατάφερε να το πραγματοποιήσει. Το «Skateism» είναι το πρώτο περιοδικό για skate που ασχολήθηκε με το diversity παγκοσμίως. «Όταν βγήκε το πρώτο περιοδικό, δεν γνωρίζαμε πολλά για την παγκόσμια non-traditional skate σκηνή, αυτός ήταν ο κύριος λόγος που πήραμε την απόφαση να ξεκινήσουμε ένα diversity skate περιοδικό», λέει. «Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα περιοδικό που δεν θα ασχολούνταν μόνο με τα skills των skaters αλλά και με τον χαρακτήρα τους». Η αρχική ιδέα ήταν να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα για όλους αυτούς που δεν είχαν ένα μέσο να εκφραστούν. Καλύπτουν ιστορίες ανθρώπων κάθε εθνικότητας, τη γυναικεία σκηνή, μέρη που συνήθως άλλα media δεν καλύπτουν, π.χ. ιστορίες από τη skate σκηνή στην Αφρική ή

το ενα απο τα δυο εξωφυλλα του τευχουσ 8

20 lifo – 14.4.22

στην Ασία, DIY πρότζεκτ, τέχνη και charities/ οργανισμούς. «Όταν αποφασίσαμε να φτιάξουμε το πρώτο τεύχος, ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι αλλά και τρομαγμένοι. Δημιουργήσαμε ένα περιοδικό που δεν έμοιαζε με τα υπόλοιπα, οπότε δεν γνωρίζαμε ποια θα ήταν η αντίδραση του κόσμου και τι κατάληξη μπορεί να έχει. Δυσκολευτήκαμε αρκετά να βρούμε τα θέματα που θέλαμε να έχουμε. Τα πράγματα δεν είναι όπως παλιά, πλέον με τα social media είναι εύκολο να ανακαλύψεις καινούργιους skaters, artists, μουσικούς κ.λπ. Το “Skateism” δημιουργήθηκε για να δώσει φωνή σε όλους αυτούς που δεν είχαν μια πλατφόρμα επικοινωνίας». Το «Skateism» ξεκίνησε το 2012 μετά από μια σειρά από αυτοκόλλητα που είχε δημιουργήσει ο Moch με διάφορες λέξεις πάνω σε ένα skateboard logo. Μία από αυτές τις λέξεις ήταν και το «skateism». «Ξεκίνησε σαν online περιοδικό, όπου ποστάραμε πράγματα που μας ενδιέφεραν, από μικρές συνεντεύξεις μέχρι skate videos», λέει. «Σήμερα η ομάδα του “Skateism” είναι πολύ χαρούμενη επειδή βλέπει ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ μέσα σε λίγα χρόνια. Η γυναικεία skate σκηνή παγκοσμίως έχει εκτιναχθεί, τα skate περιοδικά δεν καλύπτουν πλέον μόνο τους “καλύτερους” skaters, οι LGBTQ+ skaters μπορούν να βρουν το κοινό τους ή, τουλάχιστον, γνωρίζουν ότι δεν είναι οι μόνοι. Μπορεί ακόμα να μην είναι όλοι ίσοι, αλλά έχει γίνει η αρχή για ένα καλύτερο και πιο ανοιχτό community». Το «Skateism» κυκλοφορεί δύο φορές τον χρόνο (Νοέμβριο και Απρίλιο) και διανέμεται σε όλο τον κόσμο. Μπορεί να το βρει κανείς από skateshops μέχρι γνωστά bookstores που έχουν εξειδικευμένο Τύπο, όπως αυτό του Tate Modern στο Λονδίνο ή το Shakespeare and Company στο Παρίσι. Στην Αθήνα μπορεί να το βρει κανείς στο Hyper Hypo και στο Ministry of Concrete. Μέχρι τώρα έχουν κυκλοφορήσει οκτώ τεύχη και σε λίγες μέρες κυκλοφορεί το ένατο. Το περιοδικό εξελίσσεται διαρκώς, αλλά ο χαρακτήρας του δεν έχει αλλάξει. Πέρα από τη βασική ομάδα του, μέσα σε πέντε χρόνια έχει δημιουργήσει μια μεγάλη λίστα με πολύ ταλαντούχους συνεργάτες. «Επειδή είναι ένα international περιοδικό, πάντα χρειαζόμαστε αρθρογράφους και φωτογράφους από διάφορες χώρες ανά τον κόσμο», λένε. «Τα θέματα

τευχοσ 5

μπορεί να τα προτείνει κάποιος με ένα απλό μήνυμα στο Instagram ή ένα πιο επίσημο mail. Πολλές φορές μας στέλνουν mail μια ιδέα για ένα άρθρο ή ένα πρότζεκτ, ή για κάποιον skater που πιστεύουν ότι δεν εκπροσωπείται επαρκώς. Επίσης, πολλές φορές αναζητούμε κάποιο άτομο εμείς». Οι δράσεις του «Skateism» δεν περιορίζονται μόνο στην έκδοση του περιοδικού και στη στήριξη της skate κοινότητας σε ολόκληρο τον κόσμο, παρουσιάζοντας τη δουλειά ανθρώπων κάθε εθνικότητας, φύλου και υπόβαθρου. «Καλώς ή κακώς, η εποχή μας δεν είναι η καλύτερη για έντυπα περιοδικά», εξηγεί ο Moch. «Το “Skateism”, όπως και όλα τα skate περιοδικά, αναλαμβάνουν κι άλλα πρότζεκτ πέρα από το περιοδικό, όπως skate tours, video projects, events, εκθέσεις κ.λπ. Εφόσον υπάρχουν μεγάλες εταιρείες στον χώρο του skateboarding, όπως η Nike, η SB, η Vans κ.λπ., σίγουρα θα υπάρχει και budget». Πέρα από την έκδοση του περιοδικού και τα έξτρα πρότζεκτ, διαθέτουν τη δική τους, φιλική προς το περιβάλλον συλλογή ρούχων, τα οποία είναι κεντημένα από τους ίδιους, όπως επίσης τα patches και tote bags. «Με το skateboarding στους Ολυμπιακούς Αγώνες, πιστεύω πως το skate γίνεται όλο και πιο εμπορικό άθλημα. Θέλω να πιστεύω πως θα είναι βιώσιμο», προσθέτει. «Με κάθε τεύχος αλλάζουμε προς το καλύτερο και ενθουσιαζόμαστε όταν μαθαίνουμε κάτι καινούργιο μέσα από τις συνεντεύξεις και τα άρθρα που δημιουργούμε. Από τα πιο συγκινητικά τεύχη που έχουμε βγάλει ήταν το έβδομο, που εστίαζε σε ιστορίες ψυχικής υγείας. Μιλήσαμε με skaters, πολύ γνωστούς και όχι μόνο, και μας έκανε εντύπωση πόσο πολλά πράγματα δεν ξέρουμε για κάποιον, όταν απλώς τον ακολουθούμε στο Instagram. Είχαμε πολλές εις βάθος συζητήσεις και μάθαμε τι δυσκολίες αντιμετωπίζει ο καθένας μας. Ήταν ένα τεύχος που μας άνοιξε το μυαλό». Η περίοδος της πανδημίας ήταν από τις πιο δύσκολες για το περιοδικό, αφού πολλά πρότζεκτ ακυρώθηκαν. «Η μεγαλύτερη χαρά, δουλεύοντας σε αυτό το πρότζεκτ, είναι οι γνώσεις που συνεχώς αναπτύσσουμε από την επικοινωνία με άτομα τα οποία είναι πολύ μεγάλα ονόματα στον χώρο του skateboarding και ποτέ δεν πιστεύαμε ότι θα μιλούσαμε μαζί τους».

INFO www.skateism.com https://www. instagram.com/ skateism

14.4.22 – lifo

21

kijha, φωτο: george kanis (τευχοσ 8)

ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΑΤΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣINEMA ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΧΟΡΟΣ 22 lifo – 14.4.22

ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ.

ΑΠΌ ΤΟΥΣ M. HULOT, ΘΟΔΩΡΗ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ, ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ, ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ, ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

14.4.22 – lifo

23

DC COMICS, WONDER WOMAN

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

16o COMICDOM CON ATHENS

Για τρεις ημέρες το κέντρο της Αθήνας γεμίζει κόμικς. Από τις 15 έως τις 17/4 το Comicdom Con Athens θα παρουσιάσει τη δέκατη έκτη έκδοσή του στην Ελληνοαμερικανική Ένωση όπου παραδοσιακά φιλοξενούνται τα τελευταία χρόνια οι εκθέσεις του φεστιβάλ, τα πάνελ, τα workshops, οι προβολές και τα events, π.χ. η απονομή των ελληνικών βραβείων κόμικς και ο διαγωνισμός cosplay. Για λόγους ασφαλείας τα καταστήματα κόμικς, οι εκδόσεις και οι εκατό και πλέον δημιουργοί –το σύνολο σχεδόν της ελληνικής σκηνής– που θα παρουσιάσουν τις νέες δουλειές τους έχουν μεταφερθεί στον υπαίθριο χώρο της πλατείας Κλαυθμώνος. Ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τρεις διεθνείς εκθέσεις. Η κεντρική έκθεση έχει τίτλο «Ο θρύλος της Wonder Woman» και γιορτάζει τα ογδόντα χρόνια από την εμφάνισης της πιο εμβληματικής σούπερ ηρωίδας στην ιστορία των κόμικς. Η δεύτερη παρουσιάζει έντεκα μετανάστες και πρόσφυγες από το Τσαντ, τη Γουατεμάλα, την Τζαμάικα, το Καζακστάν, τη Λιθουανία, το Μεξικό, τη Μιανμάρ, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και την Υεμένη, που ζουν σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, μέσα από δέκα ιστορίες εξετάζουν θέματα όπως η φυλή, η θρησκεία, η τάξη, η εκπαιδευτική ανισότητα, η συστηματική εκτόπιση, οι διακρίσεις, η ψυχική υγεία, η αναπηρία και ο ακτιβισμός. Στην τρίτη έκθεση, που έχει τίτλο «The Window Comics Project», καλλιτέχνες από όλη την Ευρώπη καλούνται να σχεδιάσουν σε μία σελίδα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον τους. Φέτος το Comicdom Con τιμά τον Έλληνα σκιτσογράφο Κωνσταντίνο Σκλαβενίτη, ο οποίος επιμελήθηκε το εικαστικό της φετινής διοργάνωσης, ενώ μεταξύ των διεθνών προσκεκλημένων είναι και ο Κροάτης Esad Ribic΄, σχεδιαστής τίτλων κυρίως της Marvel Comics.

15-17/4, Ελληνοαμερικανική Ένωση & πλ. Κλαυθμώνος LIZ HARRIS/GROUPER

ΜΟΥΣΙΚΗ

GROUPER

Από τις πιο σημαντικές μουσικοσυνθέτριες της γενιάς της, η Αμερικανίδα Liz Harris, αλλιώς Grouper, δραστηριοποιείται στην ανεξάρτητη σκηνή της Αμερικής από τις αρχές των ’00s, με το ψυχεδελικό «Dragging a dead deer up a hill» που κυκλοφόρησε το 2008 να εδραιώνει τη θέση της εκεί. Είναι, επίσης, πολυγραφότατη, αφού έχει κυκλοφορήσει πάνω από 12 άλμπουμ και αξιόλογες συνεργασίες με καλλιτέχνες όπως οι Xiu Xiu, Tiny Vipers (Mirrorring), Roy Montgomery, The Bug και Lawrence English. Το πιο πρόσφατο άλμπουμ της, τo «Shade» (2021), που περιλαμβάνει τραγούδια που ηχογραφήθηκαν τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου της single «Unclean Mind», αποθεώθηκε από τους κριτικούς. Την εμφάνισή της στην Αθήνα πλαισιώνει ο Πάνος Αλεξιάδης.

28/4, Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός», είσοδος: €17-24

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΕΥΓΕΝΙΑ ΒΕΡΕΛΗ, COMICDOM CON

EFTERKLANG

Για να παρουσιάσουν τον νέο τους δίσκο, που έχει τίτλο «Windflowers», οι Δανοί Efterklang θα κάνουν μια στάση στη χώρα μας στο πλαίσιο της περιοδείας τους που ξεκίνησε πέρσι τον Οκτώβριο. Φυσικά, δεν θα περιοριστούν σε αυτό το άλμπουμ αλλά θα πουν αγαπημένα τραγούδια απ’ όλη τους τη δισκογραφία, πιστοί στο ύφος της chamber pop που εκπροσωπούν. Έγραψαν το νέο άλμπουμ τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας και με αυτό σηματοδοτούν την επιστροφή στις ρίζες τους. Στην ίδια σκηνή θα εμφανιστούν οι No Clear Mind και ο Plàsi.

30/4, Temple Athens, Ιάκχου 17, Γκάζι, είσοδος: €17-25

EFTERKLANG

24 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

25

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

ΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΨΥΧΉ Με αφορμή την επέτειο των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ζωγράφου και σκηνογράφου John Craxton (1922-2009) το Μουσείο Μπενάκη διοργανώνει μια μεγάλη έκθεση με ενενήντα έργα του, πολλά από αυτά άγνωστα, προερχόμενα κυρίως από το Craxton Estate, τα οποία καλύπτουν όλες τις περιόδους της σταδιοδρομίας του καλλιτέχνη: χαρακτικά, σχέδια, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα. Φιλοξενεί επίσης την εντυπωσιακών διαστάσεων ταπισερί «Τοπίο με στοιχεία της φύσης» που δημιούργησε στο Εδιμβούργο, εμπνευσμένη από την παραδοσιακή κρητική υφαντουργία, η οποία συνοψίζει την αγάπη του για τον ελληνικό κόσμο. Το φως, η ζωή και τα τοπία της Ελλάδας αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και το κυρίαρχο θέμα στην τέχνη του Craxton από την άφιξή του στην Ελλάδα το 1946 μέχρι και το τέλος της ζωής του. Έως 11/9, «John Craxton - Μια ελληνική ψυχή», Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, Κουμπάρη 1, Δευτ., Τετ., Παρ., Σάβ. 10:00-18:00, Πέμ. 10:00-00:00, Κυρ. 10:00-16:00

JOHN CRAXTON

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

ΒΥΡΩΝΙΚΌΣ ΚΏΔΙΞ

Η Λυδία Βενιέρη ξεκίνησε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας τη δημιουργία μιας σειράς ζωγραφικών έργων σε χαρτί με θέμα τη ζωή του λόρδου Βύρωνα («George Gordon Byron, 1788-1824»). Η σειρά αυτή τη συνεπήρε τόσο ώστε μέχρι το 2017 δημιούργησε πάνω από 720 έργα. Το σύνολό τους ονομάστηκε από την ίδια την καλλιτέχνιδα «Βυρωνικός Κώδιξ» και στην ουσία αποτελεί τη δική της εκδοχή στοιχείων και συνθηκών που αποτελούν τα κλειδιά προσέγγισης της ζωής, του έργου, των θέσεων, του αγώνα και του τέλους του Βύρωνα. Πρόκειται για ένα μωσαϊκό που, εκτός από μια πλήρη εικαστική πρόταση της δημιουργού του, συνιστά ένα ζωγραφικό αφήγημα τόσο πυκνό, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα κόμικ ή σε μια ταινία για μια προσωπικότητα της παγκόσμιας διανόησης και λογοτεχνίας που συνδέθηκε μοιραία, αλλά από επιλογή, με την Ελλάδα. Έως τις 8/5, Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, Λεωνίδου & Μυλλέρου, πλ. Αυδή, Τρ.-Παρ. 11:00-19:00, Σάβ.-Κυρ.

10:00-15:00

ΛΥΔΊΑ ΒΕΝΙΈΡΗ

ΣΙΝΕΜΑ

ΤHE NORTHMAN Ο Ίθαν Χοκ δηλώνει ότι πάντα ήθελε να βρεθεί σε γυρίσματα τύπου Apocalypse Now και ευχαριστεί τον Ρόμπερτ Έγκερς. Ο τελευταίος αποκάλυψε ότι παρέδωσε μεν την πιο διασκεδαστική εκδοχή της ταινίας που είχε στο μυαλό του, αλλά δεν ήταν δικό του το final cut. Οι πρώτες κριτικές από τις ΗΠΑ είναι ενθουσιώδεις, αλλά προέρχονται από έντυπα και κριτικούς που βλέπουν στο πρόσωπο του σκηνοθέτη των The Witch και The Lighthouse τον σύγχρονο Κιούμπρικ. Όλες αυτές οι αντιφάσεις απλώς ανεβάζουν την προσμονή για μια ταινία που, ακόμα κι αν αποδειχθεί αστοχία ή κατώτερη των περιστάσεων, τουλάχιστον ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα σε σχέση με σύγχρονες παραγωγές υψηλού προϋπολογισμού. (Από 21/4) Γιάννης Βασίλειου ΤHE NORTHMAN

26 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

27

GRUPO DE RUA/ BRUNO BELTRÃO

ΕΚΘΕΣΗ

68η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΉ ΈΚΘΕΣΗ ΚΗΦΙΣΙΆΣ

Η άνοιξη φέρνει για άλλη μια φορά τη χαρά των λουλουδιών και των αρωμάτων στην Κηφισιά, σε έναν θεσμό που γεννήθηκε το 1937. Η Ανθοκομική Έκθεση του δήμου Κηφισιάς είναι η μεγαλύτερη και πιο αναγνωρίσιμη στον χώρο της ελληνικής ανθοκομίας, ένα σημαντικό εμπορικό γεγονός που προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, επαγγελματίες και ερασιτέχνες λάτρεις του πράσινου και των λουλουδιών. Εκτός από φυτά κάθε είδους, οι επισκέπτες μπορούν να βρουν και προϊόντα ανθοκομίας και κηπουρικής, καθώς και συμβουλές από ειδικούς. Η 68η Ανθοκομική Έκθεση θα φιλοξενηθεί από τις 27/4 έως τις 15/5 στο Άλσος Κηφισιάς «Δημήτρης Ζωμόπουλος».

27/4-15/5, άλσος Κηφισιάς «Δημήτρης Ζωμόπουλος»

ΧΟΡΟΣ

SPRING FORWARD

Το Spring Forward, η μεγάλη γιορτή του σύγχρονου χορού, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, συγκεκριμένα στην Ελευσίνα, σε συνδιοργάνωση των φορέων 2023 Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και DAN.C.CE UNITIVA και του μεγαλύτερου δικτύου σύγχρονου χορού Aerowaves, παρουσιάζοντας μια πλούσια επετειακή έκδοση δέκα χρόνων. Από την Πέμπτη 28/4 έως την Κυριακή 1/5 η πόλη της Ελευσίνας θα αποτελέσει το διεθνές κέντρο του σύγχρονου χορού, φιλοξενώντας είκοσι πέντε παραστάσεις σε μοναδικούς χώρους της πόλης με τη συμμετοχή περισσότερων από 100 χορογράφων και χορευτών από την Ευρώπη SPRING FORWARD

28 lifo – 14.4.22

και την Ασία, προσελκύοντας το ενδιαφέρον 150 και πλέον επαγγελματιών του χώρου αλλά και των φαν της σύγχρονης δημιουργίας. Το πρόγραμμα του Spring Forward θα περιλαμβάνει είκοσι τέσσερις παραστάσεις χορού που θα μας ταξιδέψουν σε δεκαέξι χώρες (Ιαπωνία, Ταϊβάν, Κορέα, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Τσεχία, Ολλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Ελβετία, Ισπανία, Ελλάδα, Αρμενία, Ρουμανία, Ουγγαρία), μετατρέποντας την Ελευσίνα σε τόπο μιας σπουδαίας διεθνούς συνάντησης και ανταλλαγής ανάμεσα στους κατοίκους της πόλης, στους επισκέπτες της καθώς και στους δημιουργούς από την Ευρώπη και την Ασία. Η φετινή διοργάνωση έχει ως κύριο στόχο να ανοίξει έναν διάλογο ανάμεσα σε Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, να στηρίξει ενεργά νέους και ανερχόμενους χορογράφους και να καλλιεργήσει ένα νέο κοινό για τον χορό. Το φεστιβάλ θα ρίξει αυλαία την 1η Μαΐου στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας με μια εντυπωσιακή παράσταση, το Gran Bolero, σε μια νέα εκδοχή για δώδεκα χορευτές στην οποία θα συμμετέχουν ντόπιοι ερασιτέχνες χορευτές, σε χορογραφία του Ισπανού Jesús Rubio Gamo, ενός από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες που έχει αναδείξει το Aerowaves.

Spring Forward, φεστιβάλ χορού στην Ελευσίνα. 28/4-1/5, αναλυτικά το πρόγραμμα στο https://2023eleusis.eu/ mystirio-25-_-to-spring-forward-22-stineleysina

ΧΟΡΟΣ

NEW CREATION

Στο Νιτερόι, στο νοτιοανατολικό άκρο του Ρίο ντε Τζανέιρο, η ομάδα χορού Grupo de Rua του Bruno Beltrão προσπαθεί να κατανοήσει τον βίαιο κόσμο που την περιβάλλει. Οι χορευτές απαντούν μέσα από την τέχνη τους στην κυβέρνηση Μπολσονάρο και στις πρακτικές της. Ανανεωτής της σκηνής του χιπ-χοπ με παγκόσμια αναγνώριση, ο Beltrão αφουγκράζεται τους έντονους κραδασμούς στην πολιτική ζωή της πατρίδας του και τους μεταφράζει σε οριακό σωματικό παλμό. Εμπλουτίζοντας τη διαλεκτική του urban dance με τις αρχές του σύγχρονου χορού, παραδίδει έργα υψηλής ενέργειας και χορευτικής δεξιοτεχνίας, ικανά να τον χαρακτηρίσουν William Forsythe του χιπχοπ. Η νέα του χορογραφία επιβεβαιώνει πως το να μένεις σε κίνηση είναι συνειδητή πολιτική πράξη.

29 & 30/4, Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107, 20:30

ΘΕΑΤΡΟ

ΜΑΤΩΜΈΝΑ ΧΏΜΑΤΑ

Ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας με πωλήσεις που ξεπερνούν τα 424.000 αντίτυπα και 107 επανεκδόσεις ανεβαίνει στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Θα παρουσιάζεται από τις 25/5, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη και με πρωταγωνιστές τους Κώστα Καζάκο, Μιχάλη Σαράντη και Αντίνοο Αλμπάνη, με αφορμή την επέτειο εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η ζωή του Μικρασιάτη Μανώλη Αξιώτη μεταφέρεται στην κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Με έντονο το στοιχείο της μνήμης και μέσα από μια έντονη αλληλουχία αφηγήσεων και σκηνών, ο θεατής παρακολουθεί τη ζωή του ήρωα από το ήρεμο χωριό Κιρκιντζέ μέχρι τα απάνθρωπα τάγματα εργασίας Αμελέ Ταμπουρού, το σκληρό μέτωπο του Αφιόν Καραχισάρ και το προσφυγικό ταξίδι στην Ελλάδα. «Θηρίο είν’ ο άνθρωπος», μονολογεί ο ήρωας, για να περιγράψει όχι μόνο πόσα μπορεί να αντέξει αλλά και πόσα φριχτά μπορεί να κάνει. Δίπλα στους τρεις πρωταγωνιστές εμφανίζονται οι ηθοποιοί Θάνος Αλεξίου, Στέλιος Δημόπουλος, Μαρία Νεφέλη Δούκα, Τζένη Κόλλια, Φώτης Λαζάρου, Δάφνη Λιανάκη, Ευθύμης Ξυπολιτάς, Παναγιώτα Παπαδημητρίου, Αντώνης Τσιοτσιόπουλος, Κώστας Φυτίλης και Aντώνης Χρήστου, ενώ ζωντανά θα παίζουν οι μουσικοί Αθηνόδωρος Καρκαφίρης και Βαγγέλης Παρασκευαΐδης.

29/4/-31/5, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

14.4.22 – lifo

29

ΣΙΝΕΜΑ

ΜΟΥΣΙΚΗ

DOCTOR STRANGE IN BOY HARSHER THE MULTIVERSE OF Με ένα αριστουργηματικό άλμπουμ θα εμφανιστούν οι Boy Harsher στην Αθήνα.

MADNESS Το «Runner» αποτελεί την τρίτη επίσημη Η τελευταία εικόνα που είχαμε από τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς ήταν να χάνει το Όσκαρ και να χειροκροτά όρθιος τον Γουίλ Σμιθ που παραλάμβανε μυξοκλαίγοντας το βραβείο του. Την ξεχνάμε και προχωράμε: ως Dr. Strange ξυπνά από ένα επίμονο κακό όνειρο στον πολύ χειρότερο εφιάλτη του Πολυσύμπαντος της Τρέλας (του). Δεν γίνεται να ελέγξει τα πάντα, ο κόσμος μοιάζει διαλυμένος, η Scarlet Witch τον αντιμάχεται, αν και ο Πάτρικ Στιούαρτ κρατά έναν μυστηριώδη ρόλο, και ο Σαμ Ράιμι σκηνοθετεί. Το τρέιλερ παραπέμπει στην εσχατολογία του Endgame και πιάνει το νήμα μερικούς μήνες μετά τα γεγονότα στο Spider Man no way home. (Από 5/5) Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος

κυκλοφορία τους και το σάουντρακ της ομώνυμης ταινίας που γύρισαν οι ίδιοι. Το synth pop ντουέτο των Jae Matthews και August Muller κάνει μουσική από το 2014 και γρήγορα έγινε από τα αγαπημένα του ελληνικού κοινού ήδη από τις πρώτες εμφανίσεις τους στη χώρα μας. Τη συναυλία τους θα ανοίξει το industrial γκρουπ των Hide από το Σικάγο.

17/5, Lunar Space Athens, Πειραιώς 260, Ταύρος, εισιτήρια: €20-23

ΜΟΥΣΙΚΗ

DEAD CAN DANCE

Η προηγούμενη φορά που ήρθαν στη χώρα μας η Lisa Gerrard και ο Brendan Perry ήταν το 2019, πραγματοποιώντας μια συναρπαστική συναυλία στο Ηρώδειο. Αυτήν τη φορά οι Dead Can Dance επιλέγουν να εμφανιστούν στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ για μια ξεχωριστή ακουστική εμπειρία που στόχο έχει να αναδείξει τον πλούσιο και μοναδικό ήχο του γκρουπ. Θα παρουσιάσουν ένα best of από το σύνολο της σαραντάχρονης καριέρας τους, ξεκινώντας από το πρώτο ομώνυμο άλμπουμ τους που κυκλοφόρησε το 1984, έτσι ο θεατής μπορεί να ακούσει πώς εξελίχθηκαν ως γκρουπ όλα αυτά τα χρόνια. Η Lisa Gerrard, μάλιστα, βρίσκεται στην πιο ώριμη φάση της, παραμένοντας μία από τις κορυφαίες ερμηνεύτριες της γενιάς της.

19/5, ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα, είσοδος: €37-100

DEAD CAN DANCE

ΛΕΝΑ ΚΙΤΣΟΠΟΥΛΟΥ/ ΦΡΑΝΚΕΝΣΤΑΪΝ

ΘΕΑΤΡΟ

ΦΡΆΝΚΕΝΣΤΑΪΝ Ο βικτοριανός μύθος του Φράνκενσταϊν, του δημιουργού που έπλασε το ανθρωπόμορφο κτήνος, φέρνει τη Λένα Κιτσοπούλου στη σκηνή της Στέγης. Ρομαντισμός, μηδενισμός, ευγονική και ανελέητη σάτιρα με πηγή έμπνευσης το μυθιστόρημα Φράνκενσταϊν ή ο σύγχρονος Προμηθέας που έγραψε το 1820, σε ηλικία δεκαεννέα ετών, η Μέρι Σέλεϊ, στοιχειώνοντας για πάντα την παγκόσμια λογοτεχνία με την περιπέτεια ενός γιατρού και ανατόμου που συλλέγει ανθρώπινα μέλη, κατασκευάζει ένα ανθρωπόμορφο πλάσμα και του δίνει ζωή με τη δύναμη του ηλεκτρισμού. Ο νεαρός επιστήμονας Βίκτορ Φράνκενσταϊν, σαν άλλος Προμηθέας, φτιάχνει ζωή μέσα από τον θάνατο και τιμωρείται ανελέητα για την πράξη του αυτή. Η Λένα Κιτσοπούλου

30 lifo – 14.4.22

αντλεί την πρώτη ύλη από το εμβληματικό μυθιστόρημα τρόμου για να μιλήσει για τα τέρατα της σημερινής καθημερινότητας, για τη μοναξιά, για τον ναρκισσισμό, για την απελπισία, για τη βία, για τους σταρ δολοφόνους, για τους ηθικούς αυτουργούς που θεωρούνται αθώοι και για τον χαμένο παράδεισο της νιότης. Πάνω απ’ όλα, μιλάει για τη φύση της δημιουργίας, πάντα με αχαλίνωτο σαρκασμό και έναν ατρόμητο θίασο που μας φέρνει όλους αντιμέτωπους με το «Τέρας», και κάθε τέρας.

15/5-10/6, Κεντρική Σκηνή Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, λεωφ. Συγγρού 107, Τετ.-Κυρ. 20:30

DOCTOR STRANGE IN THE MULTIVERSE OF MADNESS

Αθήνα, 7 Απριλίου 2022

Έκθεση του Διοικητή για το έτος 2021

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Ομιλία του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα στη Γενική Συνέλευση των Μετόχων

Η Ευρώπη και η Ελλάδα μπροστά σε νέες, μεγάλες προκλήσεις Η ελληνική οικονομία επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, ευελιξία και δυναμική, παρά την αβεβαιότητα εξαιτίας των εξάρσεων της πανδημίας, αλλά και των νέων προκλήσεων που συνδέονται με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το 2021 το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές αυξήθηκε κατά 8,3%, σημειώνοντας μία από τις καλύτερες επιδόσεις στην ευρωζώνη και αντισταθμίζοντας σχεδόν πλήρως την πτώση κατά 9% το 2020. Ο υψηλός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2021 και η προσδοκία συνέχισης της ανάπτυξης το 2022, σε συνδυασμό με τις θετικές μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές, συνέβαλαν στην πρόσφατη αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος, μειώνοντας σε μία μόνο βαθμίδα την απόσταση των ελληνικών κρατικών ομολόγων από την επενδυτική βαθμίδα. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022 αλλάζει τα δεδομένα διεθνώς. Φέρνει την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και όλο το Δυτικό ανεπτυγμένο κόσμο αντιμέτωπους με τη μεγαλύτερη πρόκληση από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Οι συνέπειες της σύγκρουσης είναι απρόβλεπτες όχι μόνο για την παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά και για τη γεωπολιτική σταθερότητα, την ασφάλεια, την ειρήνη και τη συνεργασία διεθνώς. Η προστασία της ευρωπαϊκής οικονομίας, προκειμένου να μετριαστούν οι επιπτώσεις από τη νέα αυτή διαταραχή και να μη διακοπεί η πορεία ανάκαμψης, αποτελεί κύρια προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής. Το μέγεθος και η διάρκεια των επιπτώσεων εξαρτώνται από την εξέλιξη του πολέμου, τον αντίκτυπο των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί και τον τρόπο αντίδρασης της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνιστά μια νέα, πολύ μεγάλη, εξωγενή διαταραχή, η οποία πλήττει άμεσα την πλευρά της προσφοράς και, μέσω των δευτερογενών επιδράσεων, επηρεάζει και τη συνολική ενεργό ζήτηση. Επήλθε σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή, καθώς οι οικονομίες μόλις εξέρχονταν από την υγειονομική κρίση και τη σφοδρή υφεσιακή διαταραχή. Ενδυναμώνει τις ήδη έντονες πληθωριστικές πιέσεις μέσω της περαιτέρω αύξησης των τιμών της ενέργειας και ενός νέου κύματος ανατιμήσεων με μεσοπρόθεσμο χαρακτήρα στα βιομηχανικά μέταλλα και τα βασικά καταναλωτικά αγαθά, κυρίως στην αλυσίδα προσφοράς τροφίμων, κλονίζει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των καταναλωτών, διαταράσσει το διεθνές εμπόριο και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η παγκοσμιοποίηση στην ουσία οπισθοδρομεί. Αποτέλεσμα είναι η επιβράδυνση της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας και η άνοδος των τιμών και των επιτοκίων. Κύριο ζητούμενο της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη είναι πώς θα αποτραπεί η μετατροπή ενός συγκυριακού πληθωρισμού σε δομικό, χωρίς όμως να υπονομευθεί η προϊούσα οικονομική ανάκαμψη. Επίσης, όσον αφορά την ευρύτερη οικονομική πολιτική της ευρωζώνης, κύριο ζητούμενο είναι η περαιτέρω χρηματοοικονομική ολοκλήρωση και η πρόοδος στην εφαρμογή κοινών, αποδεκτών πολιτικών στην ενέργεια, στην άμυνα αλλά και στους δημοσιονομικούς κανόνες. Σήμερα οι δημοσιονομικές αρχές στην ευρωζώνη καλούνται να παράσχουν στοχευμένη στήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά και να υποβοηθήσουν τη βιωσιμότητα ορισμένων επιχειρήσεων με υπερβολική έκθεση στην ενεργειακή κρίση, χωρίς όμως να υπονομεύσουν τη δημοσιονομική ισορροπία των κρατών-μελών της ευρωζώνης. Η από κοινού αντιμετώπιση αυτού του δύσκολου προβλήματος καθιστά τη λύση του ευκολότερη από την ασυντόνιστη και μεμονωμένη προσέγγισή του. Τα πρόσφατα διδάγματα που σχετίζονται με την άκρως επιτυχημένη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική που ακολουθήθηκαν την περίοδο της πανδημίας στην ευρωζώνη, αποσοβώντας τον κατακερματισμό της, πρέπει να αποτελέσουν οδηγό για το μέλλον, τόσο για την αντιμετώπιση της παρούσας γεωπολιτικής κρίσης όσο και για άλλες κρίσεις που ενδεχομένως θα επισυμβούν στο μέλλον. Προσδοκία οριστικής εξόδου από την υγειονομική κρίση και διατήρηση της ανάπτυξης, σε κλίμα διεθνούς ανασφάλειας και μεγάλης αβεβαιότητας Η πανδημία συνεχίστηκε το 2021, επιφέροντας μεγάλες ανθρώπινες απώλειες σε όλο τον πλανήτη, και βεβαίως και στην Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αντιμετώπισε με θάρρος, ενότητα και οικονομικό ρεαλισμό τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης και της βαθιάς ύφεσης. Επιστέγασμα αυτών των προσπαθειών ήταν η συμφωνία σχετικά με τη δημιουργία ενός κοινού, για πρώτη φορά, ευρωπαϊκού μέσου ανάκαμψης, του NextGenerationEU, με σκοπό τη σύγκλιση των χωρών-μελών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας κυρίως των πιο ευάλωτων οικονομιών. Πρώτο ορατό αποτέλεσμα είναι η ισχυρή ανάκαμψη που ξεκίνησε δυναμικά το 2021 και αναμένεται να συνεχιστεί το 2022, αν και με σαφώς βραδύτερο ρυθμό, αντισταθμίζοντας έτσι τις οικονομικές απώλειες που καταγράφηκαν το 2020. Οι αβεβαιότητες που σχετίζονται με την πανδημία έχουν προς το παρόν περιοριστεί χάρη στην υψηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού και στην ευελιξία που επέδειξαν οι ευρωπαϊκές οικονομίες κατά την προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Αντίθετα, ο πόλεμος στην Ουκρανία παγιώνει τους κινδύνους για την πορεία του πληθωρισμού, τροφοδοτεί τις πληθωριστικές προσδοκίες και επηρεάζει αρνητικά τις καταναλωτικές και επενδυτικές αποφάσεις, επιβραδύνοντας την αναπτυξιακή δυναμική. Έτερος κίνδυνος είναι η μεγάλη διόγκωση του παγκόσμιου χρέους την περίοδο 2020-21. Τα πρωτοφανή δημοσιονομικά μέτρα στήριξης εμπόδισαν την πανδημική κρίση να εξελιχθεί σε βαθιά κρίση, αλλά αναπόφευκτα συσσώρευσαν μεγάλα χρέη. Οι κυβερνήσεις καλούνται να διαχειριστούν ένα μεγάλο δημόσιο χρέος, η απότομη αύξηση του οποίου διευκολύνθηκε από τα ιστορικώς χαμηλά επιτόκια δανεισμού χάρη στη συντονισμένη δράση των κεντρικών τραπεζών. Καθώς όμως εντείνεται ο πληθωριστικός κίνδυνος, οι κεντρικές τράπεζες στρέφουν την προσοχή τους στην άνοδο του πληθωρισμού και στην αναζωπύρωση των πληθωριστικών προσδοκιών και προσαρμόζουν κατάλληλα την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής με αύξηση των επιτοκίων ή τερματισμό των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων, αυξάνοντας το κόστος του χρήματος. Κύρια χαρακτηριστικά της οικονομικής κατάστασης την περίοδο που προηγήθηκε της πανδημίας ήταν οι σταθεροί, αν και μέτριοι, ρυθμοί μεγέθυνσης, η σταθερότητα τιμών και οι υψηλές αποδόσεις στις αγορές περιουσιακών στοιχείων. Η πανδημία τα ανέτρεψε όλα αυτά. Από την άλλη πλευρά, αποτέλεσε τον επιταχυντή για το μετασχηματισμό της οικονομίας γύρω από δύο κεντρικούς άξονες: τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και την ταχύτερη υιοθέτηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Ταυτόχρονα, ζητούμενο παραμένει η σύγκλιση των οικονομιών και η μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων. Η πρώτη μεταπανδημική περίοδος χαρακτηρίζεται διεθνώς από μεγαλύτερη μακροοικονομική αστάθεια, που κατά κύριο λόγο τροφοδοτείται από τα υψηλά επίπεδα χρέους και από μεταβλητότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών. Εξάλλου, η μεταβολή των γεωπολιτικών ισορροπιών διεθνώς ελαχιστοποιεί τα περιθώρια οικονομικής συνεργασίας και εντείνει το κλίμα εσωστρέφειας, με δυσμενείς επιπτώσεις για το παγκόσμιο εμπόριο και την παγκόσμια οικονομία. Η γεωπολιτική κρίση αποτελεί όμως παράλληλα ιστορική ευκαιρία για βαθύτερη οικονομική και πολιτική ένωση στην Ευρώπη, με σκοπό την ισχυροποίηση των θεσμών της ΕΕ σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας, της ασφάλειας και της ενεργειακής αυτονομίας. Η νέα οικονομική πραγματικότητα θα χαρακτηρίζεται από υψηλότερες δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες για υγεία, καθαρή ενέργεια, ψηφιακό μετασχηματισμό και αυτοματοποίηση, αλλά και για αμυντικό εξοπλισμό και για αυξημένη προστασία έναντι κυβερνοεπιθέσεων.

Η διεθνής και ευρωπαϊκή οικονομία Η διάθεση αποτελεσματικών εμβολίων και η επαρκής κάλυψη του πληθυσμού, τουλάχιστον των ανεπτυγμένων χωρών, κατέστησε εφικτή την επαναφορά της οικονομίας σε μια λειτουργική κανονικότητα, με αποτέλεσμα το 2021, σύμφωνα με το ΔΝΤ, η παγκόσμια οικονομία να αναπτυχθεί με ρυθμό 5,9%, ενώ για το 2022 προβλεπόταν ρυθμός 4,4%. Μετά τα πολεμικά γεγονότα όμως, οι προβλέψεις αυτές αναμένεται να αναθεωρηθούν επί τα χείρω. Ειδικότερα για τη ζώνη του ευρώ, ο ρυθμός μεγέθυνσης το 2021 ανήλθε σε 5,3%. Κινητήρια δύναμη ήταν η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία τροφοδοτήθηκε από την αύξηση των αποταμιεύσεων και την άνοδο της αξίας των περιουσιακών στοιχείων. Για το 2022 αναμένεται επιβράδυνση, λόγω παράτασης της ενεργειακής κρίσης, επιδείνωσης των προβλημάτων στις αλυσίδες εφοδιασμού, ενίσχυσης της αβεβαιότητας, πτώσης της εμπιστοσύνης και παγίωσης του πληθωρισμού σε υψηλότερο επίπεδο και για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι αρχικώς προβλεπόταν. Ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορούν να γίνουν, αλλά μόνο εκτιμήσεις βάσει σεναρίων, αφού η έκταση των επιδράσεων εξαρτάται από τη χρονική διάρκεια του πολέμου και την επίπτωση των οικονομικών κυρώσεων. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι οικονομικές συνέπειες είναι σημαντικές. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο των μακροοικονομικών προβολών των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ (Μάρτιος 2022), που ενσωματώνει μια πρώτη εκτίμηση της αρνητικής επίδρασης του πολέμου, η ανάπτυξη στην ευρωζώνη θα συνεχιστεί, με βραδύτερο όμως ρυθμό. Υπό την υπόθεση ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα τερματιστεί σύντομα και ότι οι τρέχουσες διαταράξεις είναι προσωρινές, προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 3,7% το 2022, 2,8% το 2023 και 1,6% το 2024. Πριν από την έναρξη του πολέμου, ο ρυθμός ανάπτυξης προβλεπόταν σε 4,2% για το 2022. Κινητήριες δυνάμεις είναι η ισχυρή αγορά εργασίας, η χρησιμοποίηση των συσσωρευμένων αποταμιεύσεων για τη χρηματοδότηση της κατανάλωσης και η ώθηση από τους πόρους του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η συνεχιζόμενη εξάλλου στήριξη από πλευράς της δημοσιονομικής και της νομισματικής πολιτικής κρίνεται σημαντική. Η ΕΚΤ έχει δύο ακόμη σενάρια σε περίπτωση που ο πόλεμος συνεχιστεί. Στο δυσμενές σενάριο ο ρυθμός ανάπτυξης το 2022 μειώνεται σε 2,5% και στο χειρότερο δυνατό σενάριο περιορίζεται ακόμη περισσότερο, σε 2,2%. Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός ανήλθε σε 2,6% το 2021 και προβλέπεται σύμφωνα με το βασικό σενάριο της ΕΚΤ να αυξηθεί περαιτέρω σε 5,1% το 2022, για να επανέλθει το 2023 και 2024 κοντά στο μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% (2,1% και 1,9% αντίστοιχα), καθώς τόσο οι πληθωριστικές προσδοκίες όσο και η αύξηση των ονομαστικών μισθών παραμένουν, μέχρι στιγμής, συγκρατημένες. Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο, που συνδέεται με συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός το 2022 θα ανέλθει σε 5,9% και στο χειρότερο δυνατό σενάριο σε 7,1%.

Η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ: α) μιας σταδιακής και προσεκτικής εξομάλυνσης της ιδιαίτερα διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, β) μιας ευέλικτης δημοσιονομικής πολιτικής με απόσυρση των έκτακτων μέτρων στήριξης έναντι της πανδημίας αλλά παράλληλα με λήψη προσωρινών στοχευμένων μέτρων ενίσχυσης των πλέον αδύναμων κοινωνικών ομάδων,

γ) της προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες μέσω της επιτάχυνσης της υλοποίησης των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων και δ) της δέσμευσης για τήρηση των αρχών της δημοσιονομικής υπευθυνότητας είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό του κινδύνου του στασιμοπληθωρισμού και τη διατήρηση ενός ζωηρού ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης, ιδιαίτερα στις χώρες με αυξημένες δημοσιονομικές ευπάθειες και εγγενείς αδυναμίες. Μια τέτοια στρατηγική θα εξασφάλιζε τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους και θα διευκόλυνε το έργο των κεντρικών τραπεζών στη συγκράτηση του πληθωρισμού.

Η ελληνική οικονομία ανακάμπτει, αλλά αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις Κύριοι στόχοι της οικονομικής πολιτικής το 2022 πρέπει να είναι η διατήρηση της δυναμικής της ανάπτυξης, ώστε να επεκταθούν οι παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας, και η συνέχιση των προσπαθειών για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, που πρέπει να αναδειχθεί σε εθνικό στόχο. Μετά από μια περίοδο αναιμικής ανάπτυξης προ πανδημίας, η ελληνική οικονομία είναι απαραίτητο να ακολουθήσει πορεία μεγέθυνσης με στόχο τη σύγκλιση με την ευρωζώνη, αλλάζοντας το παραγωγικό της υπόδειγμα και δίνοντας έμφαση στις επενδύσεις και στην εξωστρέφεια. Οι σημερινές, μεγάλες διεθνείς γεωπολιτικές προκλήσεις πρέπει να ιδωθούν περισσότερο ως ευκαιρία να επιταχυνθούν οι προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις παρά ως πρόβλημα. Τέτοια παραδείγματα είναι η δημιουργία, στην Ελλάδα, ενός μεγάλου πράσινου ενεργειακού κόμβου και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους. Η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και το οικονομικό αποτύπωμά της είναι επίσης μία σημαντική ευκαιρία. Κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης το 2021 ήταν η καλύτερη της αναμενόμενης πορεία του τουρισμού, η αύξηση των εξαγωγών αγαθών, η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, η ενίσχυση της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης που χρηματοδοτήθηκε από τη μεγάλη αύξηση της αποταμίευσης, η αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης, η μεγάλη αύξηση των επενδύσεων, ιδιωτικών και δημόσιων, και η ισχυρή ανάκαμψη της αγοράς εργασίας όπως αποτυπώνεται στη μείωση του ποσοστού ανεργίας. Αξιοσημείωτη ήταν η ανάκαμψη της βιομηχανίας και των κατασκευών, ενώ η αύξηση των εισαγωγών αγαθών είχε αρνητική επίδραση στο ρυθμό ανάπτυξης. Ωστόσο, η έξαρση της αβεβαιότητας λόγω του υψηλού πληθωρισμού, αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία, μετριάζει τις προσδοκίες των οικονομικών μονάδων και επηρεάζει αρνητικά τις καταναλωτικές και επενδυτικές αποφάσεις τους. Ως εκ τούτου, η ελληνική οικονομία προβλέπεται το 2022 να συνεχίσει να αναπτύσσεται, αλλά με χαμηλότερο ρυθμό από την αρχική πρόβλεψη (4,8%). Ο ρυθμός ανόδου του ΑΕΠ περιορίζεται σε 3,8% στο βασικό σενάριο και 2,8% στο δυσμενές σενάριο, ανάλογα με την έκταση και τη διάρκεια των διαταράξεων στις διεθνείς τιμές ενέργειας και τροφίμων, καθώς και την επιδείνωση του κλίματος εμπιστοσύνης και την αναταραχή των χρηματοπιστωτικών αγορών. Αν και ο κύριος μοχλός ανάπτυξης για φέτος είναι η εγχώρια ζήτηση και ο τουρισμός, υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα: η αρνητική επίδραση του πληθωρισμού στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών θα περιορίσει την αύξηση της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης. Το αυξημένο κόστος παραγωγής και η μικρότερη κατανάλωση θα επηρεάσουν αρνητικά την κερδοφορία των επιχειρήσεων και, μαζί με τη γενικευμένη αβεβαιότητα, θα οδηγήσουν ενδεχομένως σε αναβολή ή ματαίωση επενδυτικών αποφάσεων. Αβεβαιότητα επίσης υπάρχει όσον αφορά τις τουριστικές εισροές, κυρίως από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, λόγω της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών στις χώρες προέλευσης, αλλά και λόγω της δημιουργίας ενός αισθήματος ανασφάλειας. Υπάρχουν όμως και αντίρροπες δυνάμεις που λειτουργούν αντισταθμιστικά και μετριάζουν τις αρνητικές επιπτώσεις. Αυτές είναι: η άρση των ποικίλων περιορισμών, εγχώριων και διεθνών, που συνδέονταν με την πανδημία, η έναρξη των επενδυτικών έργων του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η άνοδος της απασχόλησης, οι συσσωρευμένες αποταμιεύσεις και η συνεχιζόμενη αύξηση των εξαγωγών. Η Ελλάδα, όπως ήδη αναφέρθηκε, μπορεί να μετατρέψει την τρέχουσα ενεργειακή κρίση σε μια ιστορική ευκαιρία και να αναδειχθεί σε ενεργειακό κόμβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αφενός βασιζόμενη στην τεχνογνωσία που διαθέτει σε έργα υποβρύχιων ηλεκτρικών διασυνδέσεων και αφετέρου επιταχύνοντας τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μπορεί να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια, να επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση και να αποτελέσει παράγοντα ενεργειακής σταθερότητας στην ΕΕ. Το 2021 ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν 0,6%, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων, σαφώς μικρότερος σε σχέση με το μέσο όρο της ευρωζώνης. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το 2022 αναμένεται επιτάχυνση του πληθωρισμού σε 5,2%, ενώ στο δυσμενές σενάριο προβλέπεται περαιτέρω αύξηση σε 7%. Το 2023 αναμένεται αποκλιμάκωση, υπό την προϋπόθεση της πλήρους αποκατάστασης της λειτουργίας των εφοδιαστικών αλυσίδων και της υποχώρησης των τιμών της ενέργειας. Ζωτικής σημασίας για την περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας είναι η αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας. Η καλή πορεία των φορολογικών εσόδων και η σταδιακή απόσυρση των προσωρινών μέτρων στήριξης έναντι της πανδημίας καθιστούν εφικτή τη δραστική μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος το 2022, παρά τα προβλήματα που προκαλεί στην ελληνική οικονομία ο πόλεμος στην Ουκρανία. Στο νέο περιβάλλον ακραίας αβεβαιότητας, η διασφάλιση της δημοσιονομικής ισορροπίας αποδεικνύεται μια δύσκολη διαδικασία, καθώς απαιτείται η εύρεση της κατάλληλης ισορροπίας ανάμεσα σε δύο επιδιώξεις πολιτικής. Αφενός, πρέπει να μετριαστεί η επίπτωση του υψηλού ενεργειακού κόστους και του πληθωρισμού στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, ώστε να περιοριστεί η βλάβη στην ανάκαμψη και να μην απειληθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αφετέρου, τα μέτρα στήριξης το 2022 πρέπει να έχουν περιορισμένο δημοσιονομικό αντίκτυπο, ώστε η στροφή σε περιοριστική δημοσιονομική πολιτική να διευκολύνει την επάνοδο στη δημοσιονομική ισορροπία.

Ενιαία νομισματική πολιτική Με κριτήριο την πρόοδο της ανάκαμψης και με γνώμονα τον έλεγχο του πληθωρισμού, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει ήδη στραφεί στη σταδιακή και προσεκτική ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής. Οι καθαρές αγορές τίτλων στο πλαίσιο του έκτακτου λόγω πανδημίας προγράμματος (Pandemic Emergency Purchase Programme, PEPP) συνεχίστηκαν και το α΄ τρίμηνο του 2022, με σημαντικά όμως χαμηλότερο ρυθμό, ενώ το πρόγραμμα τερματίστηκε στο τέλος Μαρτίου 2022. Ο χρονικός ορίζοντας επανεπένδυσης των ομολόγων που λήγουν επεκτάθηκε τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Με τον τρόπο αυτό, η ενιαία νομισματική πολιτική, αν και γίνεται λιγότερο διευκολυντική, διατηρεί ευελιξία σε περίπτωση αρνητικών διαταραχών, όπως ενδεχομένως μια νέα έξαρση της πανδημίας, αλλά και η πρόσφατη γεωπολιτική διαταραχή. Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι η ευελιξία της νομισματικής πολιτικής συμπεριλαμβάνει την αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων στην επανεπένδυση στο πλαίσιο του PEPP, και μάλιστα με δυνατότητα αγοράς επιπλέον της αξίας των ομολόγων που επανεπενδύονται, αν και αυτά στερούνται ακόμη της επενδυτικής βαθμίδος και ως εκ τούτου δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στο κανονικό πρόγραμμα αγορών τίτλων (Asset Purchase Programme, APP). Η συμπερίληψη αυτή περιορίζει την αύξηση του κόστους δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου και διευκολύνει την ομαλή αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους από τις αγορές. Με την απόφαση της 10ης Μαρτίου 2022, οι μηνιαίες καθαρές αγορές στο πλαίσιο του κανονικού προγράμματος αγορών τίτλων (APP) συνεχίζονται και το β΄ τρίμηνο του 2022, ενώ το ύψος των αγορών για το γ΄ τρίμηνο θα εξαρτηθεί από την πορεία του πληθωρισμού. Οι επανεπενδύσεις των ομολόγων που λήγουν θα συνεχιστούν για όσο χρονικό διάστημα είναι απαραίτητο για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ικανού βαθμού διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής. Παράλληλα, τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ παραμένουν αμετάβλητα. Σύμφωνα με την απόφαση της 24ης Μαρτίου 2022, το Διοικητικό Συμβούλιο συνεχίζει να επιτρέπει στις εθνικές κεντρικές τράπεζες να δέχονται ως αποδεκτές εξασφαλίσεις στις πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, τα οποία δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις πιστοληπτικής διαβάθμισης του Ευρωσυστήματος, για τουλάχιστον όσο διάστημα συνεχίζονται οι επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του PEΡP. Η απόφαση αυτή είναι πολύ σημαντική, γιατί προσφέρει τον απαραίτητο χρόνο στις ελληνικές αρχές ώστε να επιταχύνουν την πρόοδο τόσο για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας όσο και για την υλοποίηση των αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών, οι οποίες κρίνονται ως αναγκαίες προϋποθέσεις για την περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος.

Δημοσιονομικές εξελίξεις Το 2021 η διατήρηση των μέτρων στήριξης συνέχισε να επιβαρύνει τα δημοσιονομικά μεγέθη, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Η εμβέλεια των μέτρων περιορίστηκε και ο χαρακτήρας τους άλλαξε με στόχευση στους πλέον ευάλωτους. Για το 2021 εκτιμάται ότι το πρωτογενές έλλειμμα μειώθηκε σημαντικά, πέραν των προβλέψεων του προϋπολογισμού, εξαιτίας της αύξησης των φορολογικών εσόδων και της μείωσης των μη παραγωγικών δαπανών, ενώ από το 2022 αναμένεται σταδιακή αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας. Σύμφωνα με την πρόβλεψη της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2021 το πρωτογενές έλλειμμα μειώθηκε σε 6,2% του ΑΕΠ και το χρέος σε 193% του ΑΕΠ. Ωστόσο, στο νέο περιβάλλον γενικευμένης αβεβαιότητας, τα περιθώρια παρέμβασης της δημοσιονομικής πολιτικής είναι περιορισμένα. Τα νέα μέτρα στήριξης θα πρέπει να είναι προσωρινού χαρακτήρα και καταλλήλως στοχευμένα. Το χαμηλό μεσοσταθμικό επιτόκιο και ο ισχυρός ρυθμός ανόδου του ΑΕΠ αποτελούν τους σημαντικότερους μειωτικούς παράγοντες στη δυναμική του δημόσιου χρέους, έχοντας θέσει ήδη από το 2021 το λόγο χρέους προς ΑΕΠ σε καθοδική πορεία. Αν και οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους είναι περιορισμένοι, μακροπρόθεσμα υπάρχουν δυνητικοί κίνδυνοι που απορρέουν από μια χαμηλότερη ανάπτυξη και από το αυξημένο κόστος δανεισμού.

Το τραπεζικό σύστημα Το 2021 συνεχίστηκε η αύξηση της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα, με τη βοήθεια της διευκολυντικής ενιαίας νομισματικής πολιτικής και τη στήριξη από τα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Ο δωδεκάμηνος ρυθμός αύξησης της τραπεζικής χρηματοδότησης, αν και επιβραδυνόμενος, διαμορφώθηκε σε 3,7% το Δεκέμβριο του 2021, έναντι 10% το Δεκέμβριο του 2020. Τα κεφάλαια που διέθεσαν η ΕΑΤ και η ΕΤΕπ ήταν μικρότερου ύψους έναντι του 2020, αλλά η επίδρασή τους ήταν πολύ σημαντική, καθώς στήριξαν το 1/3 των δανείων προς επιχειρήσεις (κυρίως μικρομεσαίες) και ελεύθερους

επαγγελματίες. Η άνοδος των ιδιωτικών τραπεζικών καταθέσεων συνεχίστηκε και το 2021, με σωρευτική αύξηση κατά 16,2 δισεκ. ευρώ, μικρότερη σε σχέση με το 2020 (20,6 δισεκ. ευρώ), αλλά πολύ υψηλότερη από ό,τι πριν την πανδημία. Ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου των τραπεζών υποχώρησαν, λόγω των ζημιών από τις πωλήσεις και τις τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ). Δεδομένης της σχετικά χαμηλής ποιότητας των κεφαλαίων των τραπεζών, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών εποπτικών ιδίων κεφαλαίων αφορά αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (64%), απαιτείται ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης και βελτίωση της οργανικής κερδοφορίας. Είναι θετικό ότι οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει προσπάθειες ενίσχυσης της κεφαλαιακής τους βάσης μέσω αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου και έκδοσης ομολογιακών τίτλων. Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι παρατηρείται ενίσχυση της διασύνδεσης του τραπεζικού συστήματος με το Δημόσιο, καθώς η έκθεση σε κίνδυνο, δηλαδή το σύνολο των ανοιγμάτων προς την κεντρική κυβέρνηση, διαμορφώθηκε στο τέλος του 2021 σε 22,5% ως ποσοστό στο σύνολο του ενεργητικού των τραπεζών και σε 38,7% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Στο τρέχον περιβάλλον των μεταβαλλόμενων χρηματοπιστωτικών συνθηκών, οι ελληνικές τράπεζες έχουν να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις, όπως τα νέα ΜΕΔ που ενδέχεται να προκύψουν μετά την απόσυρση των μέτρων στήριξης, αλλά και εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού, η υποχρέωση κάλυψης της Ελάχιστης Απαίτησης Ιδίων Κεφαλαίων και Επιλέξιμων Υποχρεώσεων (MREL), η ανάγκη απορρόφησης των επιπτώσεων του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 9, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η υιοθέτηση νέων, ψηφιακών τεχνολογιών. Καθίσταται σαφές ότι απαιτείται συνεχής επαγρύπνηση και εντατικότερη δράση εκ μέρους των τραπεζών με στόχο την περαιτέρω μείωση των ΜΕΔ, την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης και την αξιοποίηση της αυξημένης ρευστότητας.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων σημείωσε το 2021 περαιτέρω υποχώρηση, κυρίως μέσω πωλήσεων δανείων ύψους 27,5 δισεκ. ευρώ με αξιοποίηση του προγράμματος παροχής κρατικής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις δανείων, γνωστού με την ονομασία “Ηρακλής”. Τα ΜΕΔ ανήλθαν στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 σε 18,4 δισεκ. ευρώ, μειωμένα κατά 28,8 δισεκ. ευρώ σε σχέση με το τέλος Δεκεμβρίου του 2020. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε σε βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών, μειώνοντας το κόστος κινδύνου και αυξάνοντας τα περιθώρια κερδοφορίας. Εντούτοις, το απόθεμα των ΜΕΔ ως ποσοστό των συνολικών δανείων (12,8%) παραμένει πολύ υψηλότερο του μέσου όρου στην ΕΕ (2,1%). Περίπου το 39% του συνόλου των ΜΕΔ βρίσκεται σε καθεστώς ρύθμισης. Ωστόσο, υψηλό ποσοστό δανείων σε καθεστώς ρύθμισης εμφάνισε πάλι καθυστέρηση. Εκτιμάται ότι, λόγω της πανδημίας αλλά και του υψηλού πληθωρισμού, επιπλέον ποσοστό ρυθμισμένων δανείων ενδέχεται να καταγραφεί ως ΜΕΔ το 2022. Δεδομένου ότι η μείωση των ΜΕΔ επιτεύχθηκε κυρίως μέσω τιτλοποίησης και μεταβίβασης προς επενδυτικά ταμεία, το ύψος των ΜΕΔ εξακολουθεί να επιβαρύνει την πραγματική οικονομία και να θέτει μεγάλο αριθμό οφειλετών εκτός τραπεζικής χρηματοδότησης.

Πηγές κινδύνου και αβεβαιότητας Η ελληνική οικονομία έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από κινδύνους, εξωγενείς και ενδογενείς. Οι εξωγενείς κίνδυνοι συναρτώνται με τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις επιδράσεις τους στην παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία και κυρίως στον πληθωρισμό, με τον έλεγχο των παραλλαγών της COVID-19 και με την κλιματική αλλαγή. Η πανδημία ως κίνδυνος έχει υποχωρήσει, αν και δεν έχει εξαλειφθεί πλήρως και οριστικά. Ο σημαντικότερος όμως εξωγενής κίνδυνος βραχυπρόθεσμα συνδέεται με τη διάρκεια των πληθωριστικών πιέσεων, η οποία συναρτάται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συναφείς οικονομικές εξελίξεις. Καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις φαίνεται να λαμβάνουν διεθνώς ένα μονιμότερο χαρακτήρα, επεκτείνονται ευρύτερα στην οικονομία, επιδρώντας αρνητικά στο διαθέσιμο εισόδημα, στην καταναλωτική και επενδυτική δαπάνη, στα περιθώρια κέρδους, στις αποδόσεις των περιουσιακών στοιχείων, στον πραγματικό πλούτο, στις τουριστικές εισροές και εν τέλει στο ρυθμό μεγέθυνσης. Παράλληλα, η ισχυροποίηση του πληθωρισμού συνηγορεί στην ομαλοποίηση της ενιαίας νομισματικής πολιτικής και στην αυστηροποίηση των συνθηκών χρηματοδότησης, με αντίκτυπο στο κόστος δανεισμού. Μεσομακροπρόθεσμα, ο σημαντικότερος εξωγενής κίνδυνος προέρχεται από τη μη γραμμικότητα της κλιματικής κρίσης, η οποία συνιστά σοβαρή απειλή μακροοικονομικής και χρηματοπιστωτικής αστάθειας. Οι κίνδυνοι για τις τράπεζες από την κλιματική κρίση είναι σημαντικοί. Αυξάνεται ο πιστωτικός κίνδυνος, ο οποίος σχετίζεται με αδυναμία εξυπηρέτησης δανείων, ο κίνδυνος αγοράς, καθώς επηρεάζεται αρνητικά η αξία των περιουσιακών στοιχείων, ο κίνδυνος ρευστότητας, στο βαθμό που η κλιματική κρίση επηρεάζει τις πηγές χρηματοδότησης των τραπεζών, και ο λειτουργικός κίνδυνος εξαιτίας των ζημιών στις υποδομές μετά από φυσικές καταστροφές. Οι ενδογενείς κίνδυνοι συναρτώνται τόσο με τις διαχρονικές παθογένειες της διάρθρωσης της οικονομίας όσο και με ζητήματα που κληροδότησε η κρίση χρέους. Στους κινδύνους αυτούς συγκαταλέγονται: i. το ενδεχόμενο υστέρησης στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί ισχυρή ανάπτυξη και δεν επιταχυνθεί η μεταρρυθμιστική πολιτική, ii. η απότομη αύξηση του ήδη υψηλού λόγου δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ, iii. το υψηλό απόθεμα των ΜΕΔ, iv. η συσσώρευση ιδιωτικού χρέους, v. η χαμηλή διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, vi. το υψηλό επενδυτικό κενό, vii. η αδυναμία της εκπαίδευσης να παρακολουθήσει τις εξελίξεις στη διεθνή αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων, viii. το ενδεχόμενο αδυναμίας της δημόσιας διοίκησης για την έγκαιρη εκταμίευση των ευρωπαϊκών πόρων και τυχόν εμπόδια διοικητικής φύσεως στην υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων, ix. η μεγάλη καθυστέρηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.

Οδικός χάρτης για ασφαλή και ισχυρή ανάπτυξη Για την υποστήριξη μιας συστηματικής πορείας μεγέθυνσης τα επόμενα χρόνια με μέσο ετήσιο ρυθμό 3%, πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις οικονομικής πολιτικής με μακροχρόνιο ορίζοντα για: • εξωστρεφείς και ανταγωνιστικές αγορές αγαθών και υπηρεσιών, με εκμετάλλευση των τεχνολογικών εξελίξεων ώστε να προωθηθεί η παρουσία της ελληνικής οικονομίας στις διεθνείς αλυσίδες αξίας, • εκμετάλλευση της διαθέσιμης τεχνογνωσίας για τη μετατροπή της χώρας σε ενεργειακό κόμβο, • προστασία της υγιούς επιχειρηματικότητας, • δημιουργία λειτουργικότερου κράτους μέσω της ολοκλήρωσης του ψηφιακού μετασχηματισμού του, • ψηφιοποίηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, • αντιμετώπιση του προβλήματος της συσσώρευσης ιδιωτικού χρέους, • επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, • χρηματοδοτική στήριξη από ένα εύρωστο τραπεζικό σύστημα, • δημιουργία νησίδων αριστείας, καινοτομίας και τεχνολογικής προόδου και • προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας. Κρίσιμης σημασίας για την αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής εξάλλου είναι όχι μόνο η επιλογή των σωστών αποφάσεων πολιτικής, αλλά και η επιτυχής εφαρμογή τους. Όπως έδειξε η δεκαετής κρίση, ολιγωρίες, καθυστερήσεις ή ημιτελής εφαρμογή δράσεων μείωσαν σε σημαντικό βαθμό την αποτελεσματικότητα των σταθεροποιητικών προγραμμάτων και επιμήκυναν τη διάρκεια της κρίσης. Βραχυπρόθεσμα, πρέπει να γίνουν προσεκτικά βήματα πολιτικής ώστε να εμπεδωθεί η ανάκαμψη, όταν μάλιστα ο κίνδυνος από την υγειονομική κρίση δεν έχει πλήρως εξαλειφθεί, ενώ ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού είναι μικρός μεν, αλλά όχι αμελητέος. Τα βήματα πολιτικής αφορούν: α) τον τρόπο άρσης όλων των μέτρων στήριξης με γνώμονα αφενός τη σταδιακή επαναφορά της δημοσιονομικής ισορροπίας και αφετέρου τη διασφάλιση της ανάκαμψης, β) την ομαλή εκταμίευση των ευρωπαϊκών πόρων και τη διοχέτευσή τους για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων σε εξωστρεφείς κλάδους ώστε να μειωθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, γ) την αξιόπιστη προσήλωση στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, όπως αυτές περιγράφονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και δ) την οριστική εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών. *** Έχουν ήδη συμπληρωθεί περισσότερο από δύο έτη από τότε που ξέσπασε η πανδημία COVID-19, προκαλώντας ανεπανόρθωτες ανθρώπινες απώλειες και πρωτοφανές για ειρηνική περίοδο κοινωνικό και οικονομικό κόστος. Παρά τις αλλεπάλληλες και πολυεπίπεδες κρίσεις με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη η Ελλάδα τον περασμένο χρόνο (υγειονομική, ενεργειακή, κλιματική και γεωπολιτική), η ελληνική οικονομία επέδειξε λειτουργική προσαρμοστικότητα και αντοχή, ώστε σε ένα μόνο έτος να έχουν καλυφθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου οι οικονομικές απώλειες. Η εντεινόμενη γεωπολιτική αστάθεια και ο υψηλός πληθωρισμός θα επιβραδύνουν, αλλά δεν θα ανακόψουν την πορεία ανάκαμψης. Το 2022 ανατέλλει μια νέα περίοδος στην οποία θα διαμορφωθεί η νέα πραγματικότητα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η αυτοματοποίηση, η πράσινη ενέργεια, η επιστημονική γνώση και εξειδίκευση, ο επαναπατρισμός της διεθνούς παραγωγής σε ασφαλέστερες περιοχές, αλλά και η ανάγκη ενίσχυσης του ενεργειακού τομέα μέσω επενδύσεων σε πράσινη ενέργεια, σε αποθηκευτικούς χώρους για την παραγόμενη ενέργεια από πράσινες πηγές και σε δίκτυα είναι τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά. Η Ελλάδα έχει την ιστορική ευκαιρία να μετασχηματιστεί οικονομικά και να παρακολουθήσει τις εξελίξεις. Η οικονομική δυναμική που το 2021 κληροδοτεί στο 2022, η αξιοποίηση της εμπειρίας από τη δεκαετή κρίση χρέους, τα σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, η επίδειξη πολιτικής βούλησης για μεταρρυθμίσεις, αλλά κυρίως η επίδειξη ωριμότητας εκ μέρους της κοινωνίας να κατανοήσει το νέο περιβάλλον και να αποδεχθεί δομικές αλλαγές, είναι παράγοντες που βοηθούν στη μετατροπή των κρίσεων σε ευκαιρίες ώστε η χώρα να ξεπεράσει οριστικά τις εγγενείς αδυναμίες της, να μετασχηματιστεί σε μία σύγχρονη οικονομία και να ενισχύσει την προσαρμοστικότητα και την αντοχή της σε ένα ιδιαίτερα αβέβαιο διεθνές περιβάλλον.

14.4.22 – lifo

31

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

DIGITAL ART, A NEW WORLD Η έκθεση «Digital art, a new world», που παρουσιάζει τη δουλειά είκοσι οκτώ καλλιτεχνών και πάνω από ογδόντα έργα τέχνης, είναι αφιερωμένη στην ψηφιακή τέχνη και περιλαμβάνει ψηφιακά κολάζ, βίντεο, animation, έργα επαυξημένης πραγματικότητας, φωτογραφία, εγκαταστάσεις και ψηφιακή μουσική. Σκοπός της έκθεσης είναι να προβάλει την ευρεία χρήση ψηφιακών μέσων στην τέχνη σήμερα, τη μεταβολή στην αισθητική και παρουσίαση που συντελείται λόγω της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν δύο διαλέξεις με θέμα την ψηφιακή τέχνη, τις νευροεπιστήμες και τη χρήση της τεχνολογίας των NFTs στην τέχνη σήμερα.

5-15/5, The European Centre/ Contemporary Space Athens, Μητροπόλεως 74, Πλάκα, Τετ.-Κυρ. 12:00-19:00

ΣΙΝΕΜΑ

ΒΛΗΧΉ Η νέα πολυαναμενόμενη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου με τίτλο Βληχή, η οποία αποτελεί τη δεύτερη ανάθεση του προγράμματος της ΕΛΣ και του ΝΕΟΝ «The Artist on the Composer», θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της, συνοδεία μουσικών συνόλων, στις 6, 7 και 8 Μαΐου στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ. Ο πολυβραβευμένος Έλληνας κινηματογραφικός δημιουργός, αποδεχόμενος την πρόταση του καλλιτεχνικού διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργου Κουμεντάκη και της διευθύντριας του ΝΕΟΝ Ελίνας Κουντούρη, υπέγραψε την παραγωγή, το σενάριο και τη σκηνοθεσία της

32 lifo – 14.4.22

μικρού μήκους ταινίας, η οποία γυρίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 στην Τήνο με πρωταγωνιστές τη βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό Έμα Στόουν και τον διακεκριμένο Γάλλο ηθοποιό Νταμιάν Μπονάρ. Το έργο θα παρουσιάζεται πάντα με συνοδεία μουσικών συνόλων. Η μουσική της ταινίας αποτελείται από έργα των Γ.Σ. Μπαχ, Κνουτ Νίστεντ και Τόσιο Χοσοκάβα, τα οποία θα ερμηνεύσουν ζωντανά στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος οι σολίστ Αγγελίνα Τκάτσεβα (τσίμπαλο), Γου Γουέι (σενγκ), το κουαρτέτο «Μαρία Κάλλας» και η Χορωδία της ΕΡΤ.

6, 7, 8/5, «Βληχή», του Γιώργου Λάνθιμου με συνοδεία μουσικών συνόλων στη Λυρική Σκηνή, αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ

14.4.22 – lifo

33

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

ΓΙΌΝΑΣ ΜΈΚΑΣ

12ο ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΎ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΆΦΟΥ Το ΦΠΚΑ, ο αγαπημένος θεσμός της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, επιστρέφει στις αίθουσες της Ταινιοθήκης από τις 26/5 έως και τις 15/6, φιλοδοξώντας να αναδείξει ό,τι πιο φρέσκο και ρηξικέλευθο συμβαίνει στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Η δωδέκατη διοργάνωση του φεστιβάλ θα διεξαχθεί ταυτόχρονα στις δύο χειμερινές αίθουσες της Ταινιοθήκης και στον θερινό κινηματογράφο Λαΐς, τηρώντας το υγειονομικό πρωτόκολλο, ενώ επιλεγμένα προγράμματά του θα παρουσιαστούν και online, στη διεύθυνση online. tainiothiki.gr. Το φετινό εξαιρετικά πλούσιο πρόγραμμα, εκτός από το διεθνές διαγωνιστικό πρόγραμμα με ταινίες από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ, περιλαμβάνει αφιερώματα σε σπουδαίους σκηνοθέτες και την ενότητα «Αποκατεστημένες και υπέροχες». Εκτός από το αφιέρωμα στο έργο του Τζορτζ Στίβενς, που σφράγισε τη χρυσή εποχή του Χόλιγουντ, υπήρξε πέντε φορές υποψήφιος για Όσκαρ Σκηνοθεσίας, το οποίο κέρδισε για τις ταινίες Μια θέση στον ήλιο το 1951 και Ο Γίγας το 1956, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει μια αναδρομή στο έργο του Γιόνας Μέκας, του Λιθουανού σκηνοθέτη που θεωρείται ο «νονός» του αμερικανικού αβανγκάρντ κινηματογράφου. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ θα προβληθούν επίσης έργα της Mπαμπέτ Μανγκόλτ, Γαλλίδας φωτογράφου και σκηνοθέτιδας, φίλης του Γιόνας Μέκας, που ξεκίνησε ως διευθύντρια φωτογραφίας σε πειραματικά φιλμ, με πιο γνωστά αυτά της Σαντάλ Ακερμάν (Ζαν Ντιλμάν) και της Ιβόν Ράινερ (Ζωές των περφόρμερ). Τέλος, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος θα τιμήσει τον σπουδαίο Έλληνα δημιουργό Θόδωρο Αγγελόπουλο (1935-2012) με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δέκα χρόνων από τον αιφνίδιο θάνατό του κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας του Η άλλη θάλασσα, προβάλλοντας μερικά από τα αριστουργήματά του.

26/5-15/6, δείτε το πρόγραμμα στο www. tainiothiki.gr

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

BRICE MARDEN Στο πλαίσιο της σειράς εκθέσεων «Θεϊκοί Διάλογοι» το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προσκαλεί φέτος τον Αμερικανό καλλιτέχνη Brice Marden να παρουσιάσει το έργο του, που ανοίγει διάλογο με επιλεγμένες αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του μουσείου. Η έκθεση με τίτλο «Brice Marden και Ελληνική Αρχαιότητα» θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Σταθάτου και θα διαρκέσει από τις 20/5 έως τις 29/8. Πρόκειται για την πρώτη έκθεση του σημαντικού καλλιτέχνη στην Ελλάδα, η οποία διοργανώνεται από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σε στενή συνεργασία με τον ίδιο και τον επιμελητή και εικαστικό Δημήτριο Αντωνίτση. Ο Marden, που διανύει την ένατη δεκαετία της ζωής του και έχει στο ενεργητικό του μια πορεία εξήντα ετών, εξακολουθεί να συναρπάζει με την απλότητά του. Το έργο του αντλεί από τη μακρά ιστορία της τέχνης, συνδυάζοντας στοιχεία τόσο από τον μινιμαλισμό και τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό όσο και από την αρχαία καλλιγραφία και την ποίηση. Τα τελευταία πενήντα χρόνια εμπνέεται από

34 lifo – 14.4.22

το ελληνικό τοπίο και την ελληνική αρχαιότητα, περίπου από το 1971, οπότε ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μαγεύτηκε από το ελληνικό φως και αγόρασε το πρώτο σπίτι του στην Ύδρα μαζί με τη σύζυγό του Έλεν, που είναι επίσης ζωγράφος. Η καθαρότητα του υδραίικου τοπίου έχει επηρεάσει βαθιά τον Marden, ο οποίος παρατηρεί τη φύση και δημιουργεί. Η έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης θα περιλαμβάνει έργα από όλο το εύρος της δουλειάς του καλλιτέχνη, που αποκαλύπτουν τον συντονισμό του με τη μεταφυσική της αρχαιοελληνικής κληρονομιάς. Ζωγραφικοί πίνακες, σχέδια, σημειωματάρια που φανερώνουν την οξεία παρατηρητικότητα και τη σπάνια αφαιρετική του ματιά, καλώντας ταυτόχρονα τον θεατή να αποκωδικοποιήσει το εικαστικό λεξιλόγιο αυτού του μεγάλου καλλιτέχνη.

20/5-29/8, «Brice Marden και Ελληνική Αρχαιότητα», Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4

ΜΟΥΣΙΚΗ

KRISTIN HERSH

Μία από τις επιδραστικότερες γυναίκες μουσικούς, η Kristin Hersh, έρχεται στην Αθήνα για μια σόλο εμφάνιση, χωρίς το ιστορικό γκρουπ της Throwing Muses που σχηματίστηκαν το 1981 και είχαν μια πετυχημένη διαδρομή μέχρι και τη δεκαετία του ’90. Το συγκρότημα συνεχίζει να είναι ενεργό μέχρι σήμερα και το τελευταίο τους άλμπουμ «Sun Racket» κυκλοφόρησε το 2020.

Το 1994 η Hersh αποφάσισε να ακολουθήσει σόλο καριέρα το 1994. Συνολικά έχει κυκλοφορήσει πάνω από είκοσι άλμπουμ μόνη της, με τους Throwing Muses και με side-project της όπως οι 50 Foot Wave, ενώ έχει διαπρέψει και ως συγγραφέας με το βραβευμένο Rat Girl. Τον Μάιο του 2021 εκδόθηκε το τελευταίο της βιβλίο, το Seeing Sideways, μια εξιστόρηση της εμπειρίας της ανατροφής των τεσσάρων παιδιών της εν μέσω περιοδειών. Μαζί της ο Fred Abong.

24/5, Gazarte Roof Stage, Βουτάδων 34, Γκάζι, εισιτήριο: από €18

BRICE MARDEN

14.4.22 – lifo

35

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΙΆΝΝΗΣ ΞΕΝΆΚΗΣ

ΙMANY

ADD FESTIVAL

H Ιmany, γνωστή από επιτυχίες όπως το «Don’t be so shy» και το «You will never know», έρχεται για μια μοναδική εμφάνιση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου θα τη συνοδεύουν οκτώ τσέλο. Η παράσταση έχει τον τίτλο «Voodoo Cello» και είναι βασισμένη στην τελευταία της ομώνυμη δισκογραφική δουλειά. Πρόκειται για ένα μοναδικό κοντσέρτο για φωνή και έγχορδα. Παράλληλα, θα ερμηνεύσει κλασικά τραγούδια των Nina Simone, Radiohead, Cat Stevens, Donna Summer, Madonna, Ed Sheeran και Bob Marley σε ένα εκλεκτικό πρόγραμμα χωρίς προκαταλήψεις.

27/5, αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, εισιτήρια: €13-70

ΜΟΥΣΙΚΗ

XENAKIS ALIVE

Ο Ιάννης Ξενάκης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες και διανοητές του εικοστού αιώνα και με διαφορά ο πιο επιδραστικός συνθέτης ελληνικής καταγωγής. Το 2022, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή του στη Βραΐλα της Ρουμανίας, θα γίνουν επετειακές εκδηλώσεις για το έργο του σε όλο τον κόσμο. Η Στέγη, πιστή στην αρχή της να συμμετέχει σε επετειακές εκδηλώσεις μόνο κοιτάζοντας προς το μέλλον, θα αναθέσει σε μουσικούς

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

της πειραματικής και ηλεκτρονικής σκηνής να ετοιμάσουν ηχητικές συνθέσεις και περφόρμανς που θα μεταφράζουν την πολύπλευρη ενέργεια του Ξενάκη στους ήχους του αύριο. Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι το έργο του συνεχίζει να εμπνέει νέους μουσικούς και ότι πολλοί από αυτούς δεν προέρχονται από τον ακαδημαϊκό χώρο της «νέας μουσικής» αλλά από την πιο πειραματική, underground, ηλεκτρονική σκηνή.

25/5, 20:00, σε χώρους εκτός Στέγης

To Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου ξεκινάει με χορευτική διάθεση φέτος, με το ΑDD Festival στις 27 και 28/5. Μετά από τρία χρόνια απουσίας και δύο χρόνια πανδημίας το μεγάλο φεστιβάλ που διοργανώνει η ομάδα του six d.o.g.s επανέρχεται και γεμίζει τη βιομηχανική αποθήκη της Πειραιώς 260 με ηλεκτρονικούς ήχους. Για πρώτη φορά γίνεται διήμερο και προσκαλεί πάνω από 40 ονόματα της σύγχρονης παγκόσμιας χορευτικής σκηνής σε τρεις εξωτερικές και εσωτερικές σκηνές. Φέτος θα έχει συνολική διάρκεια 32 ώρες, οι πόρτες θα ανοίξουν από τις 7 το απόγευμα και η μουσική θα σταματήσει στις 11 το επόμενο πρωί. Τα ονόματα που φιλοξενεί είναι για άλλη μια φορά από τα πιο αγαπημένα του ελληνικού κοινού. Συγκεκριμένα, συμμετέχουν σημαντικοί παραγωγοί και μουσικοί διεθνώς όπως ο Ancient Methods, ο DJ Shadow, o Egyptian Lover, o Floating Points, ο Pangaea, ο Pantha du Prince, οι I Hate Models, o Ben Klock κ.ά. Το φετινό καλοκαίρι δεν θα μπορούσε να αρχίσει καλύτερα.

27-29/5, ADD Festival, Πειραιώς 260, εισιτήριο: από €49

ΣΙΝΕΜΑ

ΤOP GUN: MAVERICK

Με παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών και τιμητική εκδήλωση στον Τομ Κρουζ, το πολυαναμενόμενο sequel του Top Gun βγαίνει στις αίθουσες μετά από διετή αναβολή αλλά και έναν χρόνο έξτρα καθυστέρηση για να τελειοποιηθούν οι εναέριες λήψεις. Ο Τζόζεφ Κοζίνσκι έχει αναλάβει χρέη σκηνοθέτη και τριάντα έξι χρόνια μετά τις εντυπωσιακές ταρζανιές του ο αλαζονικός Μάβερικ δεν έχει προαχθεί στη θέση που θα άρμοζε στο ταλέντο του. Ο τετράστερος πλέον ναύαρχος Βαλ «Iceman» Κίλμερ επιστρέφει, η Τζένιφερ Κόνελι είναι η νέα αγαπημένη του (κανείς δεν ζήτησε από την Κέλι Μαγκίλις να παρουσιαστεί), ο Εντ Χάρις ο προϊστάμενός του και ο Μάιλς Τέλερ παίζει τον πιλότο γιο του καλύτερού του φίλου που, αν θυμάστε, τριάντα έξι χρόνια πριν χάθηκε σε έναν ελιγμό στους αιθέρες.

Still a need for speed. (Από 26/5) Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος

ΣΙΝΕΜΑ

ΜEN

Ο Άλεξ Γκάρλαντ επιστρέφει μετά τον θρίαμβο του Ex Machina και τη χλιαρή υποδοχή του Annihilation με ένα θρίλερ που ήδη από το εξαιρετικό τρέιλερ υπόσχεται αναβαθμισμένες Hammer ανατριχίλες. Το Men δεν μασάει τις πρώτες εικόνες του και η Τζέσι Μπάκλεϊ δεν ξέρει τι να πρωτοπιστέψει στο ταξίδι αναψυχής που επιχειρεί στην αγγλική εξοχή μετά τον θάνατο του συζύγου της: είναι υπεύθυνη εκείνη για την ανεξήγητη αυτοκτονία του ή υπάρχει κάτι στοιχειωτικά μεταφυσικό στον κήπο με τα απαγορευμένα μήλα, που ούτε με εξορκισμό δεν θα ξεφορτωθεί εύκολα; (Aπό 2/6) Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος

ΙMANY

36 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

37

q Γεννήθηκα σε μια κλινική στα Εξάρχεια, Πρωτομαγιά. Η μητέρα μου δήλωσε τη γέννησή μου μέρες αργότερα, γιατί τότε πλήρωναν τη δήλωση μιας γέννησης. Με τη μητέρα μου μείναμε σε πολλά μέρη της Αθήνας. Είμαι παιδί του έρωτα. Ο μπαμπάς μου, κρεοπώλης, ερωτεύτηκε τη μαμά μου –μένανε στη Νίκαια, πρόσφυγες–, τα ’φτιαξαν, βγήκα εγώ. Δεν με αναγνώρισε ποτέ ο πατέρας μου, αλλά δεν είχα και ποτέ κανένα κόμπλεξ, ούτε τότε ούτε τώρα. Το ανακάλυψα όχι πολύ μικρός, από μια φίλη της μάνας μου και όταν αργότερα έπρεπε να βγάλω ταυτότητα, οπότε έπρεπε να έχω και ένα πατρώνυμο, τότε κατάλαβα τη σοβαρότητα του πράγματος.

q Μέσα στο μικροαστικό περιβάλλον όπου είχα μεγαλώσει ήταν λίγο δύσκολο για ένα παιδάκι να είναι αγνώστου πατρός. Όμως αυτό που με έσωσε ήταν ότι ήμουν πνεύμα ζωντανό και ζωηρό, το ψώνιο μου ήταν να χορεύω και να τραγουδάω κι αυτό όλα τα άλλα τα άφηνε πίσω.

Χορευτής και ηθοποιός. Γεννήθηκε στα Εξάρχεια, ζει στη λεωφόρο Αλεξάνδρας.

σε ιδιωτικό. Όταν ήμουν σπίτι ντυνόμουνα, χόρευα, έκανα σόου και άκουγα στο ραδιόφωνο τις εκπομπές για το θέατρο. Θυμάμαι μια γυναίκα εκεί, σαν τη Νίτσα Μαρούδα με στενή φούστα, τόσο στενή που δεν μπορούσε να ανέβει στο λεωφορείο, που μου έμαθε τσατσά. Και ότι εγώ ονειρευόμουν να πάω σε μια σχολή που διαφήμιζαν τότε τα λαϊκά περιοδικά, τη σχολή Ζουρούδη, και να γίνω χορευτής.

q Στη γειτονιά είχα το στίγμα, αν θέλεις, γιατί δεν έπαιζα ξιφομαχίες σαν τα άλλα αγόρια, ούτε ποδόσφαιρο. Αλλά είχα δύναμη και θυμάμαι ότι κάποιον που με είχε ενοχλήσει τον χτύπησα με ένα battement χορευτικό, σαν τη Μάρθα Καραγιάννη. Τώρα που το συζητάμε, σκέφτομαι αυτήν τη σύγχυση, το ψυχολογικό μπέρδεμα ενός παιδιού που έχει θηλυπρέπεια και παράλληλα μια επιθυμία να ασχοληθεί με τα καλλιτεχνικά, αλλά δεν μπορεί να βρει εύκολα άκρη, ούτε ξέρει τι να κάνει. Τις έτρωγα και από τη μάνα μου, που δεν ήθελε το παιδί της να βγει πούστης, αλλά μόλις έφευγε εγώ πάλι τα ίδια, έκανα τα σόου μου.

q Ήμουν δώδεκα χρονών και άρχισα να δουλεύω, στην αρχή με έναν ηλεκτρολόγο, που δεν μου άρεσε καθόλου, μετά σε ένα κουρείο με έναν σκυθρωπό κουρέα στην Ομόνοια, εκεί όπου ήταν το Εφετείο, και μετά σε ένα καφενείο στο Αιγάλεω. Εκεί μου άρεσε πολύ γιατί είχε τζουκ μποξ και σέρβιρα, ήμουν με κόσμο και με αγαπούσαν γιατί ήμουν χαριτωμένο παιδί. Όλη αυτή η ελευθερία μου άρεσε. Απέναντι από το καφενείο ήταν ένας κινηματογράφος. Το μεσημέρι, που έφευγε το αφεντικό να ξεκουραστεί, εγώ πήγαινα και «με το ένα μάτι» έβλεπα ταινίες. Για να το πω και κάπως μελοδραματικά, είμαι ένα θύμα του ελληνικού κινηματογράφου, γιατί αυτό είχαμε ως φαντασίωση για τη ζωή. Εκεί υπήρχε και ένα θέατρο, το θέατρο Χαρμπή, και κάθε Κυριακή γινόταν αρπαχτή, δηλαδή έπαιζαν στα αθηναϊκά θέατρα οι πρωταγωνιστές και ανάμεσα σε δύο παραστάσεις, μέχρι να βγει το νούμερό τους, έρχονταν, έκαναν ένα νούμερο και φεύγανε – βγάζανε λεφτά. Εκεί, σε αυτό το θέατρο είδα για πρώτη φορά τα Κόκκινα Φανάρια, την παράσταση, με την Γκέλυ Μαυροπούλου, τον Στέφανο Στρατηγό, τη Μαρίκα Κρεββατά που έκαναν «περιοδεία» στο Αιγάλεω με αυτό το έργο. Μετά είδα την ταινία, όπως την είδαμε όλοι μας.

q Έπειτα έπιασα δουλειά σαν μπογιατζής στην Αθήνα, στην Παπαδιαμαντοπούλου, εκεί όπου έχει φτιάξει τρεις πολυκατοικίες ο Στάικος. Έπαιρνα μεροκάματο σαράντα πέντε δραχμές, που ήταν καλά λεφτά τότε, και με τον τρόπο αυτό πήγα στη σχολή Ζουρούδη. Ξύπναγα έξι παρά τέταρτο, οκτώ ήμουνα στη δουλειά, σχόλαγα και περίμενα μέχρι τις τέσσερις να ανοίξει η σχολή για να κάνω μάθημα ρυθμικής και μετά των αρχαρίων – εκεί μου έκανε μαθήματα η Χλόη Λιάσκου. Τέλειωνα νύχτα και πήγαινα σπίτι μου να κοιμηθώ. Μετά, κάποια στιγμή δεν είχα δουλειά, δεν μπορούσα να πληρώσω τη σχολή και με αναζήτησε η δασκάλα μου, της άρεσε η φωνή μου, έλεγε «η φωνή σου μοιάζει στου Δημήτρη Χορν». Μετά ήρθε και με είδε ο Μανώλης Καστρινός, που του άρεσαν πάντα τα ψηλά παιδιά, και βγήκα ως χορευτής στο Ακροπόλ.

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΠΑΠΆΖΟΓΛΟΥ

q Βέβαια, στις γειτονιές όπου μέναμε, Αγία Βαρβάρα, Αιγάλεω, ήταν ζόρικα τα πράγματα, έτσι η μάνα μου με έβαλε

q Η δασκάλα μου μού έδωσε μια υποτροφία και πήγα στην Ελβετία. Με το τρένο ταξίδεψα και με τριακόσια ελβετικά φράγκα στην τσέπη μου. Η Σάσα Καστούρα μου είχε δώσει τρεις χρυσές λίρες, τη μία τη φύλαξα και τις άλλες δύο τις έκανα φράγκα. Η Σάσα Καστούρα και ο Κώστας Καφάσης ήταν δυο πλάσματα που μου άνοιξαν τον κόσμο των βιβλίων και τους χρωστάω πολλά ως προς αυτό. Στο εξωτερικό πέρασα καλά, έναν χρόνο στη Λωζάννη, μετά έκανα μια ακρόαση και με έκλεισαν ως πρώτο χορευτή στο Φράιμπουργκ, έπειτα στη Βέρνη και τέλος στο Παρίσι, όπου έμεινα πέντε χρόνια. Σε αυτή την οντισιόν στο Φράιμπουργκ ο χορογράφος ήταν Γερμανός με βαμμένα μαύρα μαλλιά, γιατί δεν του άρεσαν τα ξανθά. Εγώ, που είχα μαζί μου μια κασέτα του Sweet Charity, γιατί είχα ξετρελαθεί με τις χορογραφίες Bob Fosse, ζήτησα να χορέψω ένα κομμάτι, το έκανα πολύ καλά και με πήρε.

q Στην Ελλάδα επέστρεψα γιατί δεν μου άρεσε η ιδέα να πεθάνω εμιγκρές. Θυμάμαι δυο Γιουγκοσλάβους χορευτές που είχαν μεγαλώσει και είχαν γίνει μπεκρήδες και ένα καλοκαίρι, επιστρέφοντας στη Γαλλία από διακοπές στη Γιουγκοσλαβία, ούτε Γάλλοι ήταν ούτε Γιουγκοσλάβοι, κι αυτό δεν μου άρεσε καθόλου. Γύρισα πίσω και για ένα ακόμα πράγμα, γιατί συνειδητοποίησα ότι η ζωή των φίλων μου στην Ελλάδα συνεχιζόταν και μου έλειπαν.

ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ

q Επέστρεψα το 1978 και με πήρε ο Γιάννης Φλερύ σε ένα βαριετέ που έκανε με τον Θέμη Ανδρεάδη, τη Σπεράντζα

38 lifo – 14.4.22

Βρανά, τη Νινή Ζαχά και τη Νίτσα Μόλλυ. Λεγόταν Μετρό και εγώ χόρευα με τη Λίντα Άλμα. Ήταν μια εποχή που λες και γέννησε αυτές τις προσωπικότητες στο θέατρο, που είχαν μια οντότητα. Ας πούμε, η Λίντα Άλμα ήταν μια γυναίκα με ένα καταπληκτικό σώμα που δεν την έλεγες και όμορφη, αλλά είχε προσωπικότητα. Όταν χόρευε, δεν παρίστανε τη σέξι, ήταν. Θα σου το εξηγήσω με σημερινούς όρους, που διάφορες παριστάνουν τις σέξι. Ας πούμε, η Μπιγιονσέ είναι εκπαιδευμένη να παριστάνει τη σέξι, αλλά η πιο σέξι είναι η Σακίρα.

q Όταν χορεύαμε με τη Λίντα, ο Φλερύ έλεγε στον Καφάση «είναι αδερφή, βρε παιδί μου, μη φαίνεται αδερφή». Και τα έλεγε αυτά ο Γιάννης, που μια φορά είπε στον Χατζηχρήστο: «Άκου να σου πω, Χατζηχρήστο, αν είσαι εσύ μια φορά βεντέτα, εγώ είμαι τρεις: σαν χορευτής, σαν χορογράφος και σαν πούστης». Κι εγώ τότε είχα μουστάκι, μαλλί αλά Ροδόλφο Βαλεντίνο, δεν είχαν δει χορευτή με τέτοιο στυλ. Αλλά χόρευα καλά και το άλλο μεγάλο μου ατού ήταν ότι χόρευα «αγορίστικα». Αυτό οφειλόταν σε μια ψυχική δύναμη· αργότερα μου το λέγανε, δεν το καταλάβαινα. Ακόμα και τώρα, όταν έχω μούσι ή μουστάκι, έχω μεγαλύτερη δύναμη, το πρόσωπό μου γράφει. Είμαι σαν τα μοντέλα, μεταμορφώνεται εύκολα το πρόσωπό μου. Ίσως επειδή είχα το κόμπλεξ του γκέι, δεν ήθελα ποτέ να δίνω το δικαίωμα να λένε «άντε μωρέ, ο παλιόπουστας». Δεν ήμουν όμορφος, όμορφος ήταν ο Σειληνός, αυτό ήταν το πρότυπο, αλλά είχα έναν τύπο. Η Σπεράντζα μου έλεγε «είσαι «αστέρι».

q Εγώ δεν έκρυψα ποτέ ότι είμαι γκέι, αλλά δεν υπήρχε και λόγος να βγεις να κάνεις δήλωση, το θεωρώ ανοησία. Αυτές οι συζητήσεις που κάνουμε σήμερα μπροστά σε ένα ανοιχτό κασετόφωνο δεν μπορούσαν να γίνουν τότε. Δεν το έκρυψα ποτέ και δεν μπορούσα να κάνω και όλες αυτές τις αηδίες που κάνουν σήμερα, που πάνε και παντρεύονται ή γυρνάνε με γκόμενες. Δεν θα μπορούσα να το κάνω αυτό το πράγμα, δεν γίνεται δηλαδή. Από την άλλη, εγώ εμφανιζόμουν σε ένα οικογενειακό κοινό, δεν ήθελα να με απομυθοποιούν η κάθε κυρία και ο κάθε κύριος που τους γοήτευα. Οι εποχές ήταν άλλες, δεν ήθελα να σκέφτονται το φύλο μου, δεν θα άλλαζε τίποτα ούτε στη δική μου ζωή ούτε στη δική τους.

απο την αργυρώ μποζώνη φωτογραφιeσ: παρισ ταβιτιαν

κι ο ερωτασ; Ερωτεύτηκα, ναι, αλλά ερωτευόμουν με αυτή την ανασφάλεια ότι θα καταστραφώ, ότι δεν θα μπορέσω να το ξεπεράσω, γιατί η επιβίωση είχε για μένα τη μεγαλύτερη σημασία.

14.4.22 – lifo

39

Εκείνος όμως το έκανε για συγκεκριμένο λόγο, επειδή πήγαιναν και τον κράζανε στα προγράμματα που έκανε, και πλάκωναν την πελατεία στο ξύλο. Έτσι βγήκε και το δήλωσε ο Γιώργος, ή έλεγε «να βγει έξω αυτός, αλλιώς δεν συνεχίζω». Εκείνα τα χρόνια ήταν πριν από τη Μέδουσα. Στην τελική, το δήλωσε γιατί είπε «όποιος έρθει θα ξέρει με τι έχει να κάνει». Εγώ αυτά τα έμαθα από τον Ιωαννίδη, που ήταν ο επιχειρηματίας του Μαρίνου. Δεν είχαν την επίγνωση ότι αυτό που έκανε ο Μαρίνος ήταν κάτι ανεπανάληπτο και άκρως καλλιτεχνικό, ένα θέαμα με τρομερή δύναμη, με ένα κλικ, από κει που αυτοσαρκαζόταν, έκανε μια φοβερή ανατροπή και σε πήγαινε στο δράμα. Μεγάλος καλλιτέχνης, μεγάλος αρτίστας ο Μαρίνος.

q Πάντως, μιλώντας για εκείνα τα χρόνια, η σιωπή έκρυβε πολλούς εραστές. Η ηδονή για μένα δεν έχει φύλο. Το μυαλό, ο εγκέφαλος, δημιουργούν το φύλο. Αν παρατηρήσεις, σε όλες τις πριμιτίφ κοινωνίες, όταν ερεθίζονται, δεν τους ενδιαφέρει το φύλο. Όταν γεννήθηκε το ΑΚΟΕ και έγινε μια δήλωση –και καλώς έγινε–, τα πράγματα άλλαξαν. Γιατί εκείνη την εποχή ήταν πολλοί οι στρέιτ άντρες που πήγαιναν με άντρες και επειδή οι γυναίκες είχαν πολύ περιορισμένη σεξουαλική ζωή. Όταν μπήκαν σε κουτιά με ετικέτες, άρχισαν μερικοί άντρες να σκέφτονται «βρε, μήπως είμαι γκέι;» κι αυτό δεν τους άρεσε. Γιατί όλοι οι γκέι το αρσενικό ονειρεύονται. Στον μονόλογό μου το λέω: «Πού να τα ζήσουν αυτά οι τωρινοί; Όλη η Αθήνα ήταν μες στην καύλα». Σκέφτομαι ότι όλα αυτά έχουν αλλάξει με τα χρόνια, γιατί εμείς έτσι μεγαλώσαμε, κάπως σαν το υποκατάστατο της γυναίκας στα μάτια του αρσενικού. Εμείς, ως γενιά, δεν μπορούσαμε να πάμε με κάποιον που μας έμοιαζε, είχε τον ίδιο ναρκισσισμό, την ίδια ματαιοδοξία, τα ίδια ρούχα, μας έλκυε το αντίθετο. Έτσι ήταν η εποχή. Φαντάσου ότι ο Τραϊφόρος, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, την περιέγραψε αυτή την κατάσταση, την κρυφή ζωή της Αθήνας, «και αργά από κάποιο στενό για βολτίτσα προβάλλει ο Ζανώ». Ο γκέι, λοιπόν, ήταν μια καρικατούρα, ο Φίφης, αλλά, πες μου, σε ποια άλλη χώρα του κόσμου ο γκέι θα ήταν μια καρικατούρα και θα τον αγαπούσαν; Σε καμιά. Θα μπορούσε η Φτερού να είναι σε άλλη χώρα από την Ελλάδα; Αυτό έχει να κάνει με το DNA μας. Τη Φτερού τόσα χρόνια την αγαπούσαν και την είχαν όλοι δικό τους άνθρωπο, δεν τον κυνηγούσαν, δεν τον πετροβολούσαν, τον έβλεπαν ως βιοπαλαιστή που είναι «έτσι». Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουν γίνει και τα αντίθετα, οι αγριότητες.

q Ερωτεύτηκα, ναι, αλλά ερωτευόμουν με αυτή την ανασφάλεια ότι θα καταστραφώ, ότι δεν θα μπορέσω να το ξεπεράσω, γιατί η επιβίωση είχε για μένα τη μεγαλύτερη σημασία. Έπρεπε να συντηρώ τη μητέρα μου, την Ελευθερία. Όταν της έφαγαν την περιουσία από το πατρικό της σπίτι γιατί είχε ένα εξώγαμο, με πήρε αγκαλιά και δεν θέλησε ποτέ να με δώσει για υιοθεσία κι εγώ αυτό της το χρωστούσα πάντα. Ήταν μια όμορφη γυναίκα, μπορούσε ένα βρει έναν και να «κουκουλωθεί», όπως το έλεγαν τότε, αλλά εκείνη αποφάσισε να μη βάλει κανέναν πατριό στο σπίτι. Ως παιδί έπαιρνα πολλή αγάπη και αυτό της το ανταπέδωσα. Θεωρώ ότι η μάνα μου συμπεριφέρθηκε με έναν underground τρόπο, δεν δέχτηκε να συμβιβαστεί, ξενοδούλευε για να μεγαλώσει το παιδί της. Επίσης, παρά τον φόβο της ότι θα γίνω γκέι, καμάρωνε και της άρεσε που έγινα τελικά χορευτής και ήμουν αναγνωρίσιμος και επειδή ήταν έξυπνη γυναίκα, δεν συζητήσαμε ποτέ την προσωπική μου ζωή.

ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ Δημήτρης Παπάζογλου

qΚαμιά φορά συζητάμε γιατί δεν βγήκαμε να ομολογήσουμε τι είμαστε και πάντα λένε ότι το έκανε ο Μαρίνος.

q Εμένα σήμερα μου λείπει το ότι δεν υπάρχει αυτό το λαϊκό θέατρο που λέγεται επιθεώρηση, όλη αυτή η πιάτσα της Αλεξάνδρας, και με λυπεί που η εποχή μας μοιάζει με τον Βυσσινόκηπο του Τσέχοφ. Αυτό σκέφτηκα όταν είδα την ταινία του Κακογιάννη. Μου λείπει και το περιβάλλον του θεάτρου τότε, που ήταν πιο αξιοκρατικό και πιο σοβαρό. Όλοι, και οι κωμικοί, η Βλαχοπούλου, ο Σταυρίδης, ήταν αυστηροί άνθρωποι, επαγγελματίες, έμπαιναν στο θέατρο, στο στούντιο και έκαναν τη δουλειά τους. Έλειπε όλη αυτή η σάχλα, τα κολλητιλίκια, τα «αγάπη μου, τι κάνεις» και όλες αυτές οι μπούρδες που λένε, τα «είμαστε μια οικογένεια». Νομίζω ότι αυτοί οι παλιότεροι άνθρωποι ήταν και πιο ανθρωποκεντρικοί, δηλαδή έπαιρναν μια ευθύνη, κοίταζαν τον περίγυρό τους, τους ενδιέφερε το σύνολο περισσότερο από τον εαυτό τους. Σε αυτό διαφέρει εκείνη η εποχή από την τωρινή.

q Εγώ είχα καημό να είμαι στο θέατρο γιατί διάβαζα ότι ο Μπαρίσνικοφ έκανε τον Πύργο του Κάφκα και έλεγα «γιατί να είμαι στα νυχτερινά κέντρα στο πρώτο πρόγραμμα, που θα περάσει η μπογιά μου και θα μου δώσουν μια κλοτσιά», και ζήλευα. Όταν, λοιπόν, διάβασα ότι ο Βολανάκης έκανε τον Βολπόνε, που είχε έναν ρόλο ερμαφρόδιτου, πήρα την Αλίκη, που είχε κάνει με τον Βολανάκη την Αντιγόνη, και της το είπα. Εκείνη που είπε να πάω από το θέατρο, όπου με έδειξε λέγοντας: «Βρε Μίνω μου καλέ, να ο ερμαφρόδιτος που ζητάς». Έτσι πήρα τον ρόλο. Όσο με βοήθησε η Βουγιουκλάκη όταν ήμουν άγνωστος δεν το έκανε κανένας.

q Μετά το θέατρο δούλευα στα κέντρα και δεν μπορώ να πω ότι ήταν πάντα το καλύτερό μου, αλλά με αυτά τα χρήματα έκανα το σπίτι μου, με το θέατρο δεν υπήρχε περίπτωση. Αλλά είχα και μια πλευρά τυχοδιωκτική, δεν είχα πρόγραμμα καριέρας, δεν έκανα κινήσεις στη σκακιέρα. Έπαιρνα απόσταση από αυτά τα πράγματα και σήμερα, που δεν είμαι νέος, μπορώ να πω ότι διατήρησα την ψυχική μου υγεία, δεν μπλέχτηκα, ούτε με ναρκωτικά, ούτε με τζόγο, βαριόμουνα. Το πάθος μου ήταν η καλλιτεχνία και το εκμεταλλευόντουσαν αυτό, φαινόταν, το μόνο μου ατού ήταν η καλή μου δουλειά και η καλή μου συμπεριφορά – δεν μετέφερα κουτσομπολιά, και αυτά τα βαριόμουνα. Ήθελα να είμαι ανεξάρτητος, γι’ αυτό είμαι μοναχικός άνθρωπος. Πολλοί δεν θέλουν να με ενοχλήσουν, φοβούνται να με πλησιάσουν.

q Στα Κόκκινα Φανάρια κάνω την Κατερίνα, μια λεκανατζού, μια γυναίκα που δεν είναι πόρνη, και αφη-

ΙNFO ΙNFO

Ο Δημήτρης Παπάζογλου Το βιβλίο του Νάσου εμφανίζεται στα Κόκκινα Φανάρια Βαγενά Η λογοτεχνία στο που ανεβαίνουν τετράγωνο κυκλοφορεί σε σκηνοθεσία Βασίλη από τις εκδόσεις Πόλις. Μπισμπίκη στον Τεχνοχώρο Cartel.

40 lifo – 14.4.22

Εγώ εμφανιζόμουν σε ένα οικογενειακό κοινό, δεν ήθελα να με απομυθοποιούν η κάθε κυρία και ο κάθε κύριος που τους γοήτευα την ώρα που χόρευα. Οι εποχές ήταν άλλες, δεν ήθελα να σκέφτονται το φύλο μου, δεν θα άλλαζε τίποτα ούτε στη δική μου ζωή ούτε στη δική τους.

γούμαι για πρώτη φορά τι ήταν η περίφημη Χαβάη. Στη Χαβάη πήγα έφηβος για πρώτη φορά. Ήμασταν ανήσυχοι, μεγαλωμένοι στη μεγάλη πόλη, γυρίζαμε σαν τα μικρά σκυλάκια που μυρίζουν παντού. Επισήμως ήταν κέντρο διασκέδασης, είχε και τζουκ μποξ. Απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, ήταν εκεί που σήμερα βρίσκονται τα καμαρίνια του Περοκέ, στο υπόγειο. Μεγάλο μαγαζί, με υπερυψωμένα τραπέζια, όπου έμπαιναν οι αδερφές –μη με παρεξηγείς που το λέω έτσι, έτσι το λέγαμε– με το μαλλί κρεπαρισμένο, πουκάμισα πολύχρωμα με τους γιακάδες σηκωμένους, μακιγιαρισμένοι –όπως το λέω στα Κόκκινα Φανάρια, όλο αυτό είναι αλήθεια– και το μαγαζί ήταν τίγκα από τεκνά. Εκεί ζούσαν από αυτό, κάνανε βίζιτες. Υπήρχε στην ατμόσφαιρα ένας περίεργος φόβος που σου είχαν περάσει στο μυαλό οι αδερφοί Κατελάνοι, οι ιδιοκτήτες, που λέγανε ότι ήταν πρωτοπαλίκαρα του παρακράτους, αλλά μου έκανε εντύπωση το ότι υπήρχε και ένα τεράστιο πορτρέτο του Γεωργίου Παπανδρέου – σκεφτόμουν μήπως ήταν μπλόφα. Όλα αυτά δεν τα ξέραμε, ήταν πολύ κρυφά. Ήταν ένα χάι μέρος και μιλάμε για πολύ ωραία αγόρια. Λέω για μια που τη φωνάζαμε Σεχραζάτ, αγόρι, Κρητικιά πολύ όμορφη, δεν είχε αρχίσει το τρανς τότε, γυναίκειο το κεφάλι και όλο το άλλο αγόρι, αυτή ούτε καν μακιγιαριζόταν, κούκλα, έκανε και δέκα βίζιτες κάθε βράδυ. Γιατί το κορίτσι ήταν κλειδωμένο στο σπίτι. Εκεί πρώτη η Ντενίτσα, που έμοιαζε με την Κιμ Νόβακ, έβαλε γυναικεία και ήταν και μια Μπελίντα. Μετά άρχισε όλη αυτή η μεταμόρφωση, οι ορμόνες. Οι πλαστικές ήταν στα σπάργανα εκείνη την εποχή.

q Θεωρώ πολύ σημαντική για την πορεία και την καριέρα ενός ανθρώπου τη συγκυρία μιας εποχής. Εγώ ήμουν τυχερός γιατί το ελληνικό θέατρο μετά τη χούντα χρειαζόταν κάτι πιο φρέσκο και πιο μορφωμένο και πιο θεαματικό. Ο Χάρης Μανταφούνης κι εγώ φέραμε τις έντεχνες χορεύτριες, δεν υπήρχαν μέχρι τότε, έβαζαν κορίτσια από τα κλαμπ να χορεύουν. Και αυτά σε μια καριέρα τα εισπράττεις τελικά.

14.4.22 – lifo

41

BOOK LOVERS

Τα βιβ λ ία της άνοιξη ς Σ Υ ΓΧ Ρ Ο ΛΟΓΟ ΝΗ Κ ΑΙ Κ ΛΑ ΤΕΧ Ν ΣΙ Κ Η Ι Α ΙΣΤΟΡ , ΙΑ, GR ΔΟΚΙΜΙΟ, A PH I C ΚΑΙ Π ΟΛΛΑ NOVE LS ΑΚΟΜ ΤΟΥΣ Α ΑΠΟ ΚΥ ΡΙ Ο ΤΕ Ρ Ο ΕΛΛΗ ΥΣ ΝΙΚΟΥ Σ ΕΚΔ ΟΙΚΟΥ ΟΤΙΚΟ Σ. ΥΣ απο τ

42 lifo – 14.4.22

η μαρ ια δ ρ ο υκοπο υλου

14.4.22 – lifo

43

BOOK LOVERS

01

Η ζώνη του λυκόφωτος

Μτφρ.: Διονύσης Καψάλης Σελ.: 75

εκ δ όσ εις g u ten berg

εκ δ ό σ εις g u t en b erg Στον πυρήνα όλου του έργου του Μπέκετ έχει εγκατασταθεί μια τραγική αντίληψη του κόσμου και της ανθρώπινης κατάστασης, από την οποία ωστόσο αρνούνται να αποσχιστούν η καλοσύνη, το σκώμμα και ο γέλως – ο γέλως του φιλοσόφου και ο γέλως του γελωτοποιού· ποτέ όμως ο σαρκασμός εκείνου που χλευάζει.

02 MARIANA LEKY

Το όνειρο της Ζέλμα Μτφρ.: Μαρία Αγγελίδου Σελ.: 395

εκ δ ό σ εις g u t en b erg Τρεις φορές ένα σπάνιο ζώο εμφανίστηκε στα όνειρα της Ζέλμα και κάποιος συγχωριανός της πέθανε. Τώρα που το ονειρεύτηκε ξανά θα συμβεί πάλι το ίδιο; Η Λουίζε, η εγγονή της Ζέλμα, βλέπει τους ανθρώπους γύρω της να αλλάζουν συμπεριφορά. Σε κρίσιμες στιγμές της ζωής της το όνειρο της Ζέλμα θα ωθήσει τη Λουίζε να κάνει επίσης σημαντικές επιλογές.

03

Πώς εξαφανίζονται τα εγκλήματα σε κοινή θέα; Πώς αντιστέκεται κανείς σε ένα αυταρχικό καθεστώς; Και ποιος διαμορφώνει όσα θεωρούμε αλήθειες; «Λογοτεχνία, δημοσιογραφική έρευνα, προσωπικές μνήμες: με το βιβλίο αυτό η Νόνα Φερνάντες καταφέρνει να αναδείξει τα συναισθήματα ενός ολόκληρου έθνους για το σκοτεινό και, μερικές φορές, ντροπιαστικό του παρελθόν».

ΕΜΙΝΕΜ ΥΕSΙΜ ΒΕDLΕΚ

Η ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 Μτφρ.: Αικατερίνη Χαλμούκου Σελ.: 386

εκ δ όσ εις g u ten berg Ξεκινώντας με υποθέσεις εργασίας τρία μυθιστορήματα, τα Ματωμένα χώματα της Διδώς Σωτηρίου, το Μια προίκα αμανάτι του Τούρκου Κεμάλ Γιαλτσίν και το Πουλιά χωρίς φτερά του Άγγλου Λουί ντε Μπερνιέρ, η καθηγήτρια στο τουρκικό πανεπιστήμιο Bedlek μιλά για τη μνήμη, την απώλεια και το τραύμα που βίωσαν οι δύο πληθυσμοί.

Μτφρ.: Αιμιλία Εμμανουήλ Σελ.: 145

εκ δ ό σ εις g u t en b erg

εκ δ όσ εις g u ten berg

Σε μια χώρα κατεστραμμένη από τον πόλεμο, ο ανώνυμος αφηγητής αναζητά μια κοπέλα. Οι πορείες τους συγκλίνουν και αποκλίνουν σ’ ένα εφιαλτικό τοπίο: μάχες, στρατόπεδα συγκέντρωσης, θάλαμοι αερίων και άνθρωποι απελπισμένοι που προσπαθούν απλώς να επιβιώσουν. Ποιοι είναι οι «καλοί» και ποιοι οι «κακοί»; Σε ποιους ανήκει ο αφηγητής και ποιος είναι ο σκοπός του;

Αλληγορικές ιστορίες για ανθρώπινα ελαττώματα και αρετές, κείμενα γεμάτα συμβολισμούς και μυστήριο που αποκαλύπτουν την άγνωστη πλευρά του πολυσχιδούς καλλιτέχνη, εφευρέτη, διανοούμενου της Αναγέννησης. Μία από τις σπουδαιότερες πνευματικές παρακαταθήκες του μεγαλοφυούς δημιουργού, μύθοι που φωτίζουν τα μυστήρια της ανθρώπινης ψυχής και στόχο έχουν να συμβάλουν στην ταχύτερη πνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου.

Μια χούφτα σκόνη Μτφρ.: Παλμύρα Ισμυρίδου Σελ.: 375

εκ δ ό σ εις g u t en b erg Μετά από επτά χρόνια γάμου η λαίδη Μπρέντα βαριέται τα πάντα και κυρίως την επιβλητική γοτθική έπαυλη-καμάρι του συζύγου της Τόνι. Γοητεύεται από έναν κοσμικό νεαρό και προσπαθεί να μην πάρει απλώς διαζύγιο αλλά να εξασφαλίσει και πλούσια διατροφή. Ο Τόνι της το αρνείται και πηγαίνει να εξερευνήσει τη Λατινική Αμερική, όπου μπλέκεται σε απίστευτες περιπέτειες.

06

07

Μτφρ.: Ρένα Χατχούτ Σελ.: 176

EVELYN WAUGH

05

06

LEONARDO DA VINCI

04

04

Μτφρ.: Κώστας Αθανασίου Σελ.: 303

ALAN BURNS

Η Ευρώπη μετά τη βροχή

02

NONA FERNANDEZ

SAMUEL BECKETT

Ευτυχισμένες μέρες

01

05

Μύθοι & ζωολόγιο

07

08 BERNARDINE EVARISTO

Μανιφέστο

Μτφρ.: Ρένα Χατχούτ Σελ.: 306

εκ δ όσ εις g u ten berg Η Bernardine Evaristo από παιδί βίωσε τον ρατσισμό από γείτονες, ιερείς και από λευκά μέλη του οικογενειακού της περιβάλλοντος. Το Μανιφέστο της είναι ένα βιβλίο για το πώς να μην τα παρατάς. Μια προσωπική εξομολόγηση για το θάρρος που επέδειξε και τις δυσκολίες που ξεπέρασε για να κατακτήσει την επιτυχία.

08 03

44 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

45

BOOK LOVERS

13

09

TZON ΓΚΡΙΝ

Εδώ Ανθρωπόκαινος

ΕΛΙΖΑΜΠΕΘ ΜΑΚΝΙΛ

Το Τσίρκο των Θαυμάτων

Μτφρ.: Κυριάκος Χαρίτος Σελ.: 376

Μτφρ.: Νεκτάριος Καλαϊτζής Σελ.: 456

ε κδ όσεις ψυχογιός

Στα απολαυστικά κείμενα που περιλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο για τη ζωή στην Ανθρωπόκαινο, την τρέχουσα γεωλογική εποχή που έχει καθοριστεί από την ανθρώπινη παρέμβαση, ο αγαπημένος συγγραφέας Τζον Γκριν περιγράφει με χιούμορ, οξυδέρκεια και βαθιά ευαισθησία τι σημαίνει να ζεις σ’ αυτή την αντιφατική εποχή.

09

Από τους τερπνούς κήπους του βικτοριανού Λονδίνου στα αιματοβαμμένα πεδία μάχης της Κριμαίας, το Τσίρκο των Θαυμάτων είναι μια καταπληκτική ιστορία για την εξουσία και την ιδιοκτησία, τη δόξα και τον κίνδυνο να περνάς απαρατήρητος.

10

14

ΙΖΑΜΠΕΛ ΑΛΙΕΝΤΕ

ΑΜΑΝΤΑ ΓΚΟΡΜΑΝ

Βιολέτα

Της αλλαγής τραγούδι

Μτφρ.: Δέσποινα Δρακάκη Σελ.: 392

Μτφρ.: Μυρσίνη Γκανά, MC Yinka Σελ.: 40

ε κδ όσεις ψυχογιός

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός

Μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας η οποία, χάρη στο ακατάβλητο πάθος, την αποφασιστικότητα και το χιούμορ της, κατάφερε να επιβιώσει σε ταραγμένους καιρούς, η Ιζαμπέλ Αλιέντε μας προσφέρει για άλλη μια φορά ένα έπος που εμπνέει αλλά και συγκινεί.

«Ακούω την αλλαγή να μουρμουρίζει / Το πιο περήφανο τραγούδι και τόσο δυνατό./ Η αλλαγή που έρχεται δε με φοβίζει / Κι έτσι μαζί της τραγουδώ». Ένα νεαρό κορίτσι οδηγεί τα παιδιά σε ένα μουσικό ταξίδι, μέσα από το οποίο όλοι μαζί θα μάθουν ότι έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον εαυτό τους και τον κόσμο προς το καλύτερο.

11 CHANEL

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΓΟΥ

Μτφρ.: Kωνσταντίνα Γεωργούλια Σελ.: 160

Ιωάννης Κ. Το χρονικό ενός μυστηρίου

ε κδ όσεις ψυχογιός

Εικονογράφηση: Πετρούλα Κρίγκου Σελ.: 112

Το βιβλίο παρουσιάζει τη ζωή και το έργο της Κοκό Σανέλ, αυτής της μοναδικής σχεδιάστριας που άσκησε τεράστια επιρροή στον κόσμο της μόδας. Ξεκινώντας από ένα ταπεινό παρελθόν, κατάφερε να γίνει παγκοσμίως γνωστή, ενώ η εμπορική της επωνυμία, η οποία επεκτάθηκε στα αρώματα, στα κοσμήματα και στα αξεσουάρ, συνεχίζει να είναι δημοφιλής.

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός Όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει, όσα αποδεικτικά στοιχεία κι αν έχουν καταστραφεί, ο Ιάσονας, ένα παιδί με αστυνομικό δαιμόνιο, με τη βοήθεια της Γιάννας, της Κλαίρης και του Στάθη, θα επιχειρήσει να εξιχνιάσει το μυστήριο της δολοφονίας του Καποδίστρια.

16

10

ΣΑΛΜΑΝ ΡΟΥΣΝΤΙ

15

VICTORIA HISLOP

Κισότ

Το νησί της Μαρίας

Μτφρ.: Γιώργος Μπλάνας Σελ.: 496

Μτφρ.: Φωτεινή Πίπη Σελ.: 136

ε κδ όσεις ψυχογιός

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός

Ένα σύγχρονο αριστούργημα για την αναζήτηση αγάπης και οικογένειας από τον βραβευμένο με Booker Σαλμάν Ρούσντι. Ένας εντυπωσιακός Δον Κιχώτης του 21ου αιώνα. Οι αριστοτεχνικά δοσμένες ζωές των ηρώων διαπλέκονται σε μια εξόχως διασκεδαστική περιπέτεια η οποία αντικατοπτρίζει το σήμερα, όπου τα όρια ανάμεσα στα γεγονότα και την επινόηση έχουν γίνει τόσο δυσδιάκριτα.

Εμπνευσμένη από το παγκόσμιο μπεστ σέλερ Το Νησί και προσαρμοσμένη για τα παιδιά, η συγκινητική ιστορία της Μαρίας για το πώς η ζωή της συνδέθηκε με τη Σπιναλόγκα, ένα μικρό νησί κοντά στην Κρήτη, είναι ένας ύμνος στη φιλία και στην οικογένεια, στην ελπίδα και στην αγάπη.

12

11

46 lifo – 14.4.22

14

15

ΕΜΑ ΜΠΑΞΤΕΡ-ΡΑΪΤ

12

13

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός

16

14.4.22 – lifo

47

BOOK LOVERS

21 17 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΚΟΡΤΩ

Η άλλη Κατερίνα Σελ.: 448

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η Σ’ έναν κόσμο ελάχιστα διαφορετικό απ’ τον δικό μας, η Κατερίνα, χήρα εξήντα επτά ετών, ετοιμάζεται να γιορτάσει τα γενέθλια της κόρης της Ζωής. Μ’ αυτή την άτιμη την πανδημία, μαύρισε το μάτι της απ’ την αποθυμιά. Μα στο αποψινό τραπέζι, κι αύριο, στο σπίτι του Πέτρου στο Πανόραμα, θα πάρει τα παιδιά της αγκαλιά. Όμως ανεξήγητα συμβάντα μολύνουν τις μέρες γαλήνης κι ευτυχίας που σχεδίαζε.

17

18 ΚΙΡΑΝ ΜΙΛΓΟΥΝΤ ΧΑΡΓΚΡΕΪΒ

Οι μάγισσες του Βάρντε Μτφρ.: Μυρτώ Καλοφωλιά Σελ.: 456

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η Οι Μάγισσες του Βάρντε, που είναι εµπνευσµένες από τα πραγµατικά γεγονότα της καταιγίδας του Βάρντε και τις δίκες των µαγισσών που έγιναν στο νησί, είναι ένα µυθιστόρηµα για το πώς η καχυποψία διαβρώνει έως εσχάτων µια κοινότητα και για το πώς η αγάπη µπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνη αλλά και πανίσχυρη.

19 ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ

Ονειρεύτηκα τη Διδώ

Μτφρ.: Σταύρος Παπασταύρου Σελ.: 296

εκ δ όσ εις π α τάκη Το Όσα εμπιστευόμαστε στον άνεμο είναι ένα βιβλίο για έναν τόπο αληθινό, πηγή έμπνευσης για μια ιστορία που δύσκολα θα ξεχάσει κανείς, για όλα τα επίπεδα του πόνου, για τη γλυκιά ελαφρότητα της αγάπης, για την ανάγκη μας να κρατήσουμε μέσα στην καρδιά μας αυτούς που έφυγαν.

ΜΈΓΚΑΝ, ΔΟΎΚΙΣΣΑ ΤΟΥ ΣΆΣΣΕΞ

Το παγκάκι

Μτφρ.: Φίλιππος Μανδηλαράς Σελ.: 40

εκ δ όσ εις π α τάκη Στο Παγκάκι, η συγγραφέας συλλαμβάνει την ιδιαίτερη σχέση μεταξύ πατέρα και γιου και την αποδίδει με τα μάτια της μητέρας. Η προοπτική του μέλλοντος για την οικογένειά της, δοσμένη με στοχαστικό, ποιητικό τρόπο, αφορά κάθε αναγνώστη. Ο τιμημένος με το βραβείο Κάλντεκοτ Κρίστιαν Ρόμπινσον προσθέτει τις χαρούμενες εικόνες με τα τόσο χαρακτηριστικά του χρώματα. Ένα βιβλίο τρυφερό, που θα αγαπηθεί από πολλές γενιές αναγνωστών.

JOE ABERCROMBIE

Mτφρ.: Δήμητρα Αγγελάκη, Ιουλία Μαύρου Σελ.: 736

Τέρρα Άλτα

Μτφρ.: Γεωργία Ζακοπούλου Σελ.: 464

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η Με αφετηρία ένα έγκλημα και μια μεθοδική διείσδυση στους αυθεντικούς χαρακτήρες των ηρώων και τα ίχνη της ιστορίας στη ζωή τους, το Τέρρα Άλτα είναι ένας στοχασμός για την αξία του νόμου, την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης και τη νομιμότητα της εκδίκησης. Πάνω απ’ όλα, είναι η εποποιία ενός ανθρώπου που αναζητάει την πατρίδα του στα σύνορα δικαιοσύνης και δικαίωσης.

22

23 Το Κακό με την Ειρήνη

ΧΑΒΙΕΡ ΘΕΡΚΑΣ

21

22

εκ δ ό σ εις π ατ άκ η

20

20

Όσα εμπιστευόμαστε στον άνεμο

Σελ.: 376 «Μέσα στον ζόφο των αλλεπάλληλων κρίσεων ένιωσα ξαφνικά την έντονη ανάγκη να ανασάνω λίγο φρέσκο αέρα, να αισιοδοξήσω. Αποφάσισα λοιπόν ότι είχε έρθει η ώρα να ξαναζωντανέψω το ίνδαλμά μου, τη Διδώ Σωτηρίου. […] Ελπίζω ότι έγραψα μια εντελώς υβριδική βιογραφία με τον χαρακτηριστικό τίτλο Ονειρεύτηκα τη Διδώ. Γιατί πράγματι την ονειρεύτηκα ολοζώντανη, ακαταπόνητη και γελαστή, όπως ήταν πάντα…»

18

ΛΑΟΥΡΑ ΙΜΑΪ ΜΕΣΣΙΝΑ

εκ δ όσ εις αnubis Για ήρωες σαν τον Λίο νταν Μπροκ και τον Στάουερ Σούρουπο, που αισθάνονται ευτυχισμένοι μόνο στη θέα των σπαθιών, η ειρήνη είναι ένα μαρτύριο. Πρώτα, όμως, υπάρχουν αδικίες που πρέπει ν’ αποκατασταθούν, εξουσίες που πρέπει να υφαρπαχθούν και σύμμαχοι που πρέπει να συγκεντρωθούν.

23

24 NEIL GAIMAN

The Sandman – Το Κουκλόσπιτο Mτφρ.: Ηλίας Τσιάρας Σελ.: 232

εκ δ όσ εις αnubis Μία από τις πιο δημοφιλείς και επιτυχημένες σειρές κόμικς όλων των εποχών που έθεσε τον πήχη για ιστορίες λυρικής φαντασίας, οι οποίες στοχεύουν σε ένα πιο ώριμο κοινό. Εικονογραφημένη από τους πιο χαρισματικούς καλλιτέχνες, η σειρά είναι ένα πλούσιο μείγμα μοντέρνας και αρχαίας μυθολογίας, όπου συνυπάρχουν αρμονικά η σύγχρονη λογοτεχνία, το ιστορικό δράμα και οι θρύλοι.

24

19

48 lifo – 14.4.22

14.4.22 – lifo

49

BOOK LOVERS

29 JULIETTE EINHORN

Ουρανός Μτφρ.: Σελ.: 48

25

εκ δ όσ εις καπόν Μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε τα σύννεφα, καταλαβαίνουμε πώς γονιμοποιούνται τα φυτά, παρατηρούμε μια πτήση αποδημητικών πουλιών, παρακολουθούμε έναν ανεμοστρόβιλο ή μια έκλειψη, διασχίζουμε τα στρώματα της ατμόσφαιρας και πάμε όλο και πιο ψηλά. Προσεγγίζουμε τον ουρανό, χάρη σε αυτό το διαφωτιστικό βιβλίοντοκουμέντο, που ζωντανεύει μe την εικονογράφηση και τα αναπτύγματα της βραβευμένης Hélène Druvert.

IRENE VALLEJO

Πάπυρος: Η περιπέτεια του βιβλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Μτφρ.: Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη Σελ.: 544

ε κδ όσεις μεταίχμιο

25

Ένα ταξίδι στη ζωή του βιβλίου: μια διαδρομή με στάσεις στα πεδία μάχης του Αλέξανδρου, στα παλάτια της Κλεοπάτρας και στον τόπο δολοφονίας της Υπατίας, στις πρώτες βιβλιοθήκες και στα εργαστήρια χειρογράφων, στις πυρές όπου καίγονταν απαγορευμένοι κώδικες, και στα γκουλάγκ, στη βιβλιοθήκη του Σαράγεβο και στον υπόγειο λαβύρινθο της Οξφόρδης το έτος 2000.

30 KATE LISTER

Εταίρες, ιερόδουλες & πόρνες Mτφρ.: Ηλίας Μαγκλίνης Σελ.: 256

26

εκ δ όσ εις καπόν

NICOLE KRAUSS

Ανακαλύψτε την κρυφή, ανείπωτη ιστορία του αγοραίου έρωτα, μιας θεμελιώδους πτυχής των ανθρώπινων κοινωνιών, που παραμένει ωστόσο αποσιωπημένη και διαστρεβλωμένη. Η συγγραφέας αφηγείται με συναρπαστικό, πνευματώδη και προκλητικό τρόπο την ιστορία του αγοραίου έρωτα μέσα από τα μάτια και τις μαρτυρίες των ίδιων των εργατριών και εργατών του, σε ένα παγκόσμιο πολιτισμικό πανόραμα.

Τι σημαίνει να είσαι άντρας Μτφρ.: Ιωάννα Ηλιάδη Σελ.: 320

ε κδ όσεις μεταίχμιο Σε ένα από τα πιο δυνατά έργα της, η Krauss βουτάει ατρόμητη στη μάχη της κατανόησης του τι σημαίνει να είσαι άντρας και τι σημαίνει να είσαι γυναίκα, τις εντάσεις που γεννιούνται απ’ αυτό και υπάρχουν από τις απαρχές του χρόνου. Η πρώτη συλλογή διηγημάτων από τη συγγραφέα που οι «New York Times» έχουν αποκαλέσει «μία από τις σημαντικότερες μυθιστοριογράφους της Αμερικής».

ΑΘΗΝΑ ΚΑΚΟΥΡΗ

Αλφαβητάρι νεοελληνικής ιστορίας Σελ.: 292

εκ δ όσ εις καπόν Επικεντρωμένη στα ουσιώδη και σημαντικά, αυτή η νέα αφήγηση των τριών πρώτων φάσεων του νεότερου ελληνικού κράτους φιλοδοξεί να δώσει στον μέσο Έλληνα ένα ανάγνωσμα που θα αποτυπώσει στη μνήμη του εύκολα και δυνατά τις αδρές γραμμές καθεμίας απ’ αυτές τις περιόδους.

CLARE MACKINTOSH

Oμηρία

Μτφρ.: Βάσια Τζανακάρη Σελ.: 456

ε κδ όσεις μεταίχμιο

26

32 Ο φτερωτός κλέφτης Σελ.: 158

εκ δ όσ εις βακχ ικόν Ο Ντάνιελ είναι ο μόνος από την οικογένειά του που δεν επιβιώνει από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Ήταν μόλις 12 ετών. Το τραγικό αυτό γεγονός ακολουθεί η μεταφορά του στον κόσμο του Φτερωτού Κλέφτη. Εκεί θα γνωρίσει τον Θεό και μέσα από τις συζητήσεις τους τον κόσμο όλο, μαθαίνοντας για τον άνθρωπο, τον έρωτα, για την ψυχή, για τα συναισθήματα, για τα ζώα.

BILL BRYSON

Σαίξπηρ: Όλη η αλήθεια για τη ζωή του Μτφρ.: Ελένη Βαχλιώτη Σελ.: 208

ε κδ όσεις μεταίχμιο

50 lifo – 14.4.22

31

ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΗ ΛΕΚΚΑΚΟΥ

28

Για τη ζωή του Ουίλιαμ Σαίξπηρ γνωρίζουμε ελάχιστα που φωτίζουν τον λαβύρινθο από υποθέσεις για το ποιος πραγματικά ήταν. Μέσα από αυτό τον λαβύρινθο ο Bill Bryson μας οδηγεί με ζωντανή αφήγηση και χιούμορ, για να μας αποκαλύψει τον Σαίξπηρ ως άνθρωπο.

30

31

27

Η ατμόσφαιρα στην παρθενική απευθείας πτήση από το Λονδίνο στο Σίδνεϊ είναι ηλεκτρισμένη. Η Μίνα ανήκει στην επίλεκτη ομάδα αεροσυνοδών γι’ αυτό το ταξίδι-σταθμό. Προσπαθεί να επικεντρωθεί στη δουλειά της. Μόλις το αεροπλάνο απογειωθεί, λαμβάνει ένα ανατριχιαστικό σημείωμα από κάποιον αποφασισμένο να το εμποδίσει να φτάσει στον προορισμό του.

29

28

27

32

14.4.22 – lifo

51

BOOK LOVERS

37 ADAM SILVERA

Στο τέλος πεθαίνουν και οι δύο Μτφρ.: Βαγγέλης Γιαννίσης Σελ.: 392

εκ δ όσ εις δ ιο πτρα

33 PAULA HAWKINS

Φωτιά που σιγοκαίει Μτφρ.: Ρόζα Τραϊκόγλου Σελ.: 384

εκ δ ό σ εις δ ιο π τ ρ α Άνθρωποι τόσο διαφορετικοί, που όμως μοιράζονται κάτι κοινό: οι ζωές τους έχουν καταστραφεί. Αθώοι ή ένοχοι, όλοι τους φαίνονται μπλεγμένοι. Ένα θρίλερ που δεν θα θες να αφήσεις από τα χέρια σου! Έχει ήδη μεταφραστεί σε δεκατέσσερις γλώσσες πολλούς μήνες πριν από την επίσημη κυκλοφορία του.

33

34 WILLIAM GOLDING

Eλεύθερη Πτώση Μτφρ.: Έφη Τσιρώνη Σελ.: 368

εκ δ ό σ εις δ ιο π τ ρ α

ΤΜΉΜΑ ΙΣΤΟΡΊΑΣ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

1922

εκ δ όσ εις σ ύγχ ρον η εποχ ή Στην έκδοση, επιμέλειας του Τμήματος Ιστορίας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, περιέχεται πλούσιο υλικό για γνωστές και άγνωστες πλευρές αυτού του πολέμου. Καταγράφονται οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και η εμπλοκή της ελληνικής και τουρκικής αστικής τάξης, και παρουσιάζεται η «αχαρτογράφητη» δράση των αντιπολεμικών ομίλων στο εσωτερικό του αστικού στρατού.

39

35

εκ δ όσ εις σ ύγχ ρον η εποχ ή

Η μπαλάντα του θλιμμένου καφενείου Μτφρ.: Μιχάλης Μακρόπουλος Σελ.: 232

εκ δ ό σ εις δ ιο π τ ρ α Ένα μικρό καφενείο σε μια ξεχασμένη πόλη γίνεται κομβικό σταυροδρόμι στην πορεία των αλλόκοτων θαμώνων του. Με διαχρονική κοινωνική ευαισθησία και τρυφερότητα η McCullers αφηγείται ιστορίες για ανθρώπους διαφορετικούς που παλεύουν μάταια να ξεφύγουν από τη μοναξιά τους.

36 ΡΑΝΤΓΙΑΡΝΤ ΚΙΠΛΙΝΓΚ

Aν

Μτφρ.: Δημήτρης Αθηνάκης Σελ.: 36

εκ δ ό σ εις δ ιο π τ ρ α Απλά και ουσιαστικά διδάγματα από τον νομπελίστα Ράντγιαρντ Κίπλινγκ για τους νέους όλου του κόσμου. Ένα ποίημα που συγκινεί και εμπνέει διαχρονικά τους γονείς, αποκαλύπτοντάς τους όλες τις εκφάνσεις του αληθινού νοήματος τού να μεγαλώνεις παιδιά. Το σπουδαίο και διαχρονικό ποίημα σε μια υπέροχη εικονογράφηση.

37

38

«Η ανθρωπότητα παράγει κακία το ίδιο φυσικά με τη μέλισσα που παράγει μέλι». Η δίνη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου παρασέρνει τον Σάμι, ο οποίος χάνει την ελευθερία του και καταλήγει αιχμάλωτος σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ένα βιβλίο-ύμνος στη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής.

CARSON McCULLERS

34

Σε έναν παράλληλο κόσμο, την τελευταία σου μέρα στη Γη το Δελτίο Θανάτου σε καλεί και σου αναγγέλλει ότι πρόκειται να πεθάνεις. Εσύ τι θα έκανες αν σου έλεγαν ότι έχεις μόνο 24 ώρες ζωής; Ένα βιβλίο που έρχεται να σου θυμίσει τη σημασία τού να ζεις τη στιγμή. Δεν θα θες να το αφήσεις από τα χέρια σου!

38

ΑΛΕΞΑΝΤΡ ΠΡΟΧΑΝΟΒ

Ένα δέντρο στην καρδιά της Καμπούλ Μτφρ.: Κυριακή Α. Καμαρινού Σελ.:. 408 Το μυθιστόρημα του Αλεξάντρ Προχάνοβ αποτελεί μια μαρτυρία για το Αφγανιστάν μετά την Επανάσταση του 1978. Η αντεπαναστατική ένοπλη εξέγερση στην Καμπούλ, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στους περιφερειακούς δρόμους, οι αναμετρήσεις με τα ένοπλα αντεπαναστατικά τάγματα ισλαμιστών που πέρασαν μέσω του Πακιστάν κ.ά. αποτελούν το φόντο της δράσης των βασικών ηρώων του έργου.

39

40 ΤΣΑΡΛΣ ΕΜΙΛ ΡΟΥΘΕΝΜΠΕΡΓΚ

Μια δίκη κομμουνιστών στις ΗΠΑ Σελ.: 168

εκ δ όσ εις σ ύγχ ρον η εποχ ή Η έκδοση αφορά τη δίκη που ξεκίνησε το Νοέμβρη του 1919, του Τσαρλς Ε. Ρούθενμπεργκ και του Ισαάκ Έ. Φέργκιουσον, ιδρυτικών μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Αμερικής. Κατά τη διάρκεια της δίκης καταγγέλλουν τον ρόλο της αστικής Δικαιοσύνης, της αφαιρούν το μανδύα της «ανεξαρτησίας» και καταδεικνύουν ότι στρέφεται εναντίον εκείνων που απειλούν την εξουσία της άρχουσας τάξης.

40

41 ΛΕΟΝΟΡΑ ΚΑΡΙΝΓΚΤΟΝ

Το ακουστικό κέρας 36

35

52 lifo – 14.4.22

Μτφρ.: Μαρία Φακίνου Σελ.: 224

εκ δ όσ εις aio λ οσ Το μυθιστόρημα Το ακουστικό κέρας βοηθά τον αναγνώστη να ξεφύγει από τη μίζερη πραγματικότητα, όπως μας λέει ο Λουίς Μπουνιουέλ για το βιβλίο της Λεονόρα Κάρινγκτον, ζωγράφου, γλύπτριας και συγγραφέα, βασικού εκπροσώπου του σουρεαλιστικού κινήματος του εικοστού αιώνα.

41

ΝΈΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΊΕΣ ΑΠΌ ΤΟ ATHENS SCHOOL

ΔΥΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΆ ΔΟΚΊΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ

Τ

ο Athens School είναι μια κοινωνική συνεταιριστική δομή εκπαίδευσης και έρευνας που έχει σκοπό να προωθήσει την ισότιμη και αυτόνομη σπουδή και έρευνα των πεδίων της θεωρίας, της τέχνης και της τεχνικής. Συντονίζει την παράδοση σεμιναρίων, την έκδοση δοκιμίων και ερευνητικών εργασιών, τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, επιστημονικών ημερίδων, θεωρητικών συνεδρίων και εκπαιδευτικών εκδρομών και την εκπόνηση ερευνητικών διεπιστημονικών προγραμμάτων. Προκρίνει ως ορίζοντα τα προτάγματα της άμεσης δημοκρατίας και της αυτονομίας, σύμφωνα με τη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη και των πολιτικών θεωρητικών της κοινωνικής οικολογίας και του ριζοσπαστικού μετασχηματισμού. Ανάμεσα στις νέες εκδόσεις του ξεχωρίζουμε το δοκίμιο του Γιώργου Ν. Οικονόμου Δημιουργώντας ξανά την πολιτική και την Εισαγωγή στην κριτική του ψηφιακού λόγου του Αλέξανδρου Σχισμένου.

Athens School, Χαριλάου Τρικούπη 138, 210 6459813, www.athensschool.gr

«ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΞΑΝΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» Στο βιβλίο του Γιώργου Ν. Οικονόμου εξετάζονται κριτικά κάποιες από τις απόψεις της αριστεράς, του Μπούκτσιν, του Λατούς και των «κοινοτιστών». «Για να υπάρξει πολιτική χρειάζεται αποδέσμευση από κάθε είδους αριστερά και μαρξισμό που εγκλώβισαν τις κοινωνίες σε ψευδαισθήσεις, που φυλακίζουν αντιλήψεις και εγχειρήματα σε αδιέξοδα, συγκαλύπτοντας την πολιτική διάσταση». Το σημαντικό και το ζητούμενο είναι η ανάδειξη της πολιτικής και σε αυτό το σημείο επιμένει αυτό το βιβλίο.

«ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΛΟΓΟΥ» «Από τη μία το Internet διανοίγει τη δυνατότητα ενός νέου ψηφιακού δημοκρατικού ανθρωπισμού, από την άλλη προσφέρει εξίσου τη δυνατότητα ενός νέου ψηφιακού ημιολοκληρωτικού ημι-ανθρωπισμού. Η διαφορά μεταξύ των δύο προοπτικών είναι πολιτική και έγκειται στο νόημα της ψηφιακής επικοινωνίας ως δημόσιας πράξης», σημειώνει ο συγγραφέας Αλέξανδρος Σχισμένος. Μια μελέτη που αποτελεί εγχειρίδιο για μια ευρύτερη έρευνα, υπόθεση της οποίας είναι ότι ο ψηφιακός κόσμος συγκροτεί μια εικονική πραγματικότητα όχι ως αντανάκλαση αλλά ως επέκταση και αναδημιουργία του κοινωνικο-ιστορικού κόσμου.

14.4.22 – lifo

53

BOOK LOVERS

46 Ρ.Λ. ΛΑΦΊΒΕΡΣ

H Θεοδοσία και τα Ερπετά του Χάους Mτφρ.: Αθηνά Σαράφη Σελ.: 384

εκ δ όσ εις α n ubis Η μητέρα της Θεοδοσίας επιστρέφει από την τελευταία της αρχαιολογική ανασκαφή φέρνοντας την Καρδιά της Αιγύπτου, ένα μυθικό φυλαχτό που ανήκει σε έναν αρχαίο τάφο. Η Θεοδοσία ανακαλύπτει ότι πάνω του είναι χαραγμένη μια σκοτεινή κατάρα, που απειλεί να καταστρέψει τον κόσμο. Έτσι, αποφασίζει να επιστρέψει το θρυλικό τεχνούργημα εκεί όπου ανήκει, αποτρέποντας το χάος!

42 VISHEN LAKHIANI

Και Βούδας και σκληρό καρύδι

42

47

Σελ.: 392

ε κδ όσεις k ey book s

JAMES S.A. COREY

To μυστικό της επιτυχίας σε κάθε τομέα της ζωής βρίσκεται στον συνδυασμό αυτών των δύο προτύπων με τρόπο δημιουργικό και θαρραλέο. Στο Και Βούδας και σκληρό καρύδι θα βρεις τη γνώση που χρειάζεσαι, δοσμένη μέσα από απλές και βήμαβήμα συμβουλές για μια ζωή γεμάτη νόημα, έµπνευση και αφθονία.

Ο Πόλεμος του Κάλιμπαν Mτφρ.: Βασίλειος Αθανασόπουλος Σελ.: 704

εκ δ όσ εις α n ubis Στην απέραντη ερημιά του Διαστήματος, ο Τζέιμς Χόλντεν και το πλήρωμα του Ροσινάντε φροντίζουν για τη διατήρηση της ειρήνης στη Συμμαχία των Εξωτερικών Πλανητών. Όταν αποφασίζουν να βοηθήσουν έναν επιστήμονα να ψάξει το αγνοούμενο παιδί του, το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από το εάν ένα μοναχικό πλοίο θα μπορέσει να αποτρέψει μια εξωγήινη εισβολή.

43 ALEXI PAPPAS

Γενναία Σελ.: 384

ε κδ όσεις k ey book s

DIANA GABALDON

Η ηχώ της ψυχής Mτφρ.: Ειρήνη Παϊδούση Σελ.: 736

εκ δ όσ εις α n ubis Η Μπριάννα, κόρη του Τζέιμι και της Κλαιρ, και ο άντρας της έχουν εγκατασταθεί σε ένα ιστορικό σπίτι, όπου ξεδιπλώνεται το παρελθόν των γονιών της. Οι φθαρμένες από τον χρόνο σελίδες αποκαλύπτουν την αγάπη των Φρέιζερ, καθώς και τη φυγή τους από τη Βόρεια Καρολίνα προς τις ανοιχτές θάλασσες, τους πειρατές και τις ναυμαχίες.

44 ΣΑΒΒΑΣ ΤΡΙΧΑΣ

Ξεκίνα χτες Σελ.: 208

ε κδ όσεις k ey book s

45

47

48

Οι εμπειρίες της Pappas αποκαλύπτουν πώς μπορούμε όλοι μας να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες, να γίνουμε φίλοι με τον πόνο, να γιορτάσουμε τη νίκη, να απολαύσουμε την πίστη των συνοδοιπόρων μας και να διεκδικήσουμε το μερίδιό μας στη χαρά. Εν ολίγοις, πώς ο καθένας μας μπορεί να γίνει γενναίος.

Ο Σάββας Τρίχας, μέσα από απλές καθημερινές ιστορίες και σοφές παραβολές και μύθους, σε παρακινεί να ξεκινήσεις να ζεις τη ζωή σου όπως αληθινά την ονειρεύεσαι, σήμερα, με την ώθηση που σου δίνει η σκέψη «ξεκίνα χτες». Και με εφόδια την ευγνωμοσύνη, την ενσυναίσθηση και την αγάπη.

46

48

49 ΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Θύματα Σελ.: 352

εκ δ όσ εις βακχ ικόν Τι κοινό μπορεί να έχει ένας δικηγόρος με έναν ναυτικό και έναν διάσημο δημοσιογράφο; Μια γυναίκα που βρίσκεται στη φυλακή για ένα αποτρόπαιο έγκλημα με μια άλλη, της διπλανής πόρτας; Είναι ικανοί όλοι οι άνθρωποι να αγαπήσουν, να ερωτευτούν, να εργαστούν και να ζήσουν ελεύθερα; Έχουν αυτό το δικαίωμα;

43

T. HARV EKER

Σκέψου σαν πλούσιος Σελ.: 232

ε κδ όσεις k ey book s Το Σκέψου σαν πλούσιος αποκαλύπτει τον χαμένο κρίκο ανάμεσα στην επιθυμία για επιτυχία και στην επίτευξή της! Για τον T. Harv Eker τα πράγματα είναι απλά: αν σκέφτεστε όπως οι πλούσιοι και κάνετε όσα κάνουν οι πλούσιοι, το πιθανότερο είναι να γίνετε κι εσείς πλούσιοι!

49

50 ΤΖ.Ρ.Ρ. ΤΟΛΚΙΝ

Μπέογουλφ

Μτφρ.: Θωμάς Μαστακούρης Σελ.:440

εκ δ όσ εις a ioλ οσ 45

44

54 lifo – 14.4.22

Το ηρωικό έπος του Μπέογουλφ συντέθηκε σε έμμετρη μορφή στην αρχαία αγγλική γλώσσα και διασώζεται σε ένα μοναδικό χειρόγραφο των αρχών του εντέκατου αιώνα. Για τους Άγγλους έχει την ίδια αξία που έχουν για τους Έλληνες τα Ομηρικά Έπη. Ο Τόλκιν μετέφρασε το έπος σε πεζό λόγο, ενώ ο πλούσιος σχολιασμός ανήκει στον γιo του Κρίστοφερ.

50

14.4.22 – lifo

55

BOOK LOVERS

55 MURIEL SPARK

Στη θέση του οδηγού

51 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ

Ο λύκος Σελ.: 480

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Ο ψυχίατρος της αστυνοµίας Άγγελος Γκίκας ζητάει από τον διοικητή της ∆ίωξης Εγκληµάτων κατά Ζωής και Ιδιοκτησίας να απαλλάξει τον αδελφό του από τις άδικες κατηγορίες για διακίνηση ναρκωτικών. Την εποµένη ο διοικητής βρίσκεται απανθρακωµένος. Για να σώσει τον αδερφό του, δέχεται να µπει στη φυλακή, όπου θα καταλάβει ότι βρίσκεται στη σκιά του Λύκου.

51

52 GEORGE S. CLASON

O πλουσιότερος άνθρωπος της Βαβυλώνας Mτφρ.: Μιχάλης Μικέδης Σελ.: 184

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Ένα κλασικό βιβλίο προσωπικής οικονομικής ανάπτυξης που πραγματεύεται την επιτυχία κάθε ανθρώπου. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, «επιτυχία σημαίνει επιτεύγματα, τα οποία οφείλονται στις προσπάθειες και στις ικανότητές μας. Το κλειδί για την επιτυχία μας είναι η κατάλληλη προετοιμασία». Ο συγγραφέας προσφέρει έναν οδηγό για την κατανόηση των χρηματοοικονομικών θεμάτων και τη γνώση για την οικονομική ανάπτυξη και επιτυχία.

53 DAVID EPSTEIN

Ευρυγνωσία

Mτφρ.: Όλγα Γκαρτζονίκα Σελ.: 424

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Σε αυτό το βιβλίο-ορόσημο, ο συγγραφέας μάς δείχνει ότι ο τρόπος για να πετύχουμε είναι να δοκιμάζουμε διαφορετικούς τομείς, να αποκτούμε ευρείες εμπειρίες, να λοξοδρομούμε, να πειραματιζόμαστε αδιάκοπα, να καταγινόμαστε με πολλά, ποικίλα ενδιαφέροντα, με άλλα λόγια, να αναπτύσσουμε ευρυγνωσία.

54

52

ROBER CIALDINI

Προ-πειθώ

Mτφρ.: Δέσποινα Αλεξανδρή Σελ.: 528

εκ δ ό σ εις κ λ ειδ άρ ιθ μ ο ς Ο καθηγητής Ρόμπερτ Τσαλντίνι μας προσφέρει μια νέα θεωρία για την τέχνη του πώς να κάνετε τον κόσμο να βλέπει μέσα από το δικό σας πρίσμα. Αποκαλύπτει ότι το κλειδί βρίσκεται στην κρίσιμη στιγμή πριν από την παράδοση του μηνύματος. Το μόνο που απαιτείται είναι να επαναπροσανατολίσετε το επίκεντρο της προσοχής του κοινού πριν από μια σχετική ενέργεια.

54

53

56 lifo – 14.4.22

Mτφρ.: Χίλντα Παπαδημητρίου Σελ.: 136

εκ δ όσ εις κ λ ειδ άριθμος Μια συγκλονιστική ιστορία που καταδύεται στην άβυσσο της γυναικείας ψυχοσύνθεσης. Ένα καθηλωτικό, ψυχολογικό θρίλερ που κανείς δεν µπορεί να φανταστεί ποιος είναι ο δολοφόνος και κυρίως το κίνητρό του. Όταν η αποκάλυψη έρχεται, ο αναγνώστης υποκλίνεται στην πένα της συγγραφέως.

55

56 HORST KRÜGER

Το διαλυμένο σπίτι Μτφρ.: Σίσσυ Παπαδάκη Σελ.: 240

εκ δ όσ εις g u ten berg Ένα χρονικό για τα νεανικά χρόνια του συγγραφέα στη Γερμανία του Χίτλερ. Οι γονείς και οι γείτονές του γοητεύτηκαν και δηλητηριάστηκαν από τις υποσχέσεις του ναζισμού. Πώς έγινε αυτό; Το βιβλίο εκδόθηκε το 1966 σκίζοντας για πρώτη φορά το πέπλο της σιωπής, καθώς αποκάλυπτε δύσπεπτες αλήθειες για το τραυματισμένο έθνος των Γερμανών.

56

57 ΠΛΑΤΩΝ

Απολογία Σωκράτους και Δίκη Μτφρ.: Στάντης Αποστολίδης Σελ.: 287

εκ δ όσ εις g u ten berg Μια μοναδική ευκαιρία προσπέλασης της αρχαίας πηγής, με παράλληλη νεοελληνική απόδοση, αναλυτικά σχόλια για την κατανόηση των ύψιστων φιλοσοφικών νοημάτων που αποκαλύπτονται και εμπεριστατωμένη εισαγωγή για τη μορφή του Σωκράτη, τις ιδέες του, καθώς και τα νομικά, δικονομικά και φιλολογικά ζητήματα που θέτει η Απολογία.

57

58 ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΏΛΗΣ, ΙΩΆΝΝΗΣ ΠΑΠΑΡΗΓΌΠΟΥΛΟΣ (ΕΠΙΜ.)

Από κοινού και εξίσου Σελ.: 274

εκ δ όσ εις g u ten berg Το βιβλίο συγκεντρώνει μελέτες Ελλήνων και διεθνών ειδικών από διαφορετικές επιστήμες, οι οποίοι εξηγούν με βάση τα πορίσματα της σύγχρονης εμπειρικής έρευνας ότι η εξίσου ανατροφή είναι το μόνο μοντέλο που προσφέρει τη μέγιστη δυνατή ευημερία σε παιδιά και γονείς μετά τον χωρισμό ή το διαζύγιο.

58

59 JAMES H. BARRON

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΛΕΙΔΙ Σελ.: 616

εκ δ όσ εις κ άκτος Ο Ηλίας Δημητρακόπουλος υπήρξε μια από τις πιο συναρπαστικές προσωπικότητες της πολιτικής ιστορίας του 20ού αιώνα, που παραμένει αγνοημένη. Μια συναρπαστική βιογραφική αφήγηση, που εκτείνεται από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έως τον Ψυχρό Πόλεμο και το Γουότεργκεϊτ, και αναφέρεται σε μια ιστορία ζωής αφιερωμένης στην υπεράσπιση της δημοκρατίας και της ελευθερίας του Τύπου.

59

Οινοπνεύματος Διάλογοι, της Άννας Σωτρίνη Μικρές αφηγήσεις που μυρίζουν αλκοόλ.

PINK LADY

Κομψευόμενα κομψοί. Χαλαροί και νυσταγμένοι. Στο ρεύμα των καιρών. Ο καιρός, αλλού νυχτερεύει.

–Όταν θα κάνουμε παιδιά, θα είναι σαφώς δυσλεκτικά.

–Πότε; –Κάποια μέρα, όταν εμείς θα παντρευτούμε.

–Πώς είπατε; –Θα παντρευτούμε, δεν θα παντρευτούμε; –Οπωσδήποτε! Εσύ με άλλον κι εγώ με άλλη!

–Παρακαλώ; Το κλίμα μιας εποχής. Η εποχή αλλού απαγκιάζει.

Μ

ικρές αφηγήσεις που μυρίζουν αλκοόλ και μας ταξιδεύουν σε μεθυσμένες σκέψεις και ατάκες. Τόλμη, χιούμορ, πίκρα και σκληρότητα αποτελούν τα συστατικά μιας ιστορίας που δεν κινδυνεύει από αλκοτέστ. Ιστορίες από στέκια, καφενεία και μπαρ της Αθήνας. Εικονογραφημένο με φαντασία και ευρηματικότητα, μιλάει στη ψυχή κάθε ανθρώπου που έχει μεθύσει έστω μία φορά στο μπαρ το ναυάγιο ή από ευτυχία. Όπως γράφει στον πρόλογό της η Άννα Σωτρίνη, το βιβλίο της Οινοπνεύματος Διάλογοι «ξεκίνησε ως ένα παιχνίδι παρατήρησης σε μπαρ, καφενεία, στέκια. Οι σημειώσεις μου έμειναν στο συρτάρι για πολύ καιρό. Ένας τυχαίος λαθρακουστής υπήρξα. Θαμώνας ανάμεσα σε θαμώνες. Ένας “κλέφτης” ευφυών, αστείων, ευρηματικών, πραγματικών διαλόγων μέσα στην προστατευτική ομπρέλα της αλκοόλης. Αργότερα, απενοχοποίησα τη σχέση μου με το αλκοόλ και “στήθηκα απέναντι” στη σουρεαλιστική του επήρεια. Είμαστε ό,τι πίνουμε οι σύγχρονοι Homo sapiens; Πιθανόν. Ίσως. Μπορεί. Ενδέχεται. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ήμουν παρούσα σε ένα κομμάτι της μικροϊστορίας μας». Το βιβλίο της Άννας Σωτρίνη συμπληρώνεται με την Ιστορία της σχέσης ανθρώπου και αλκοόλ, τις ιστορίες της δημιουργίας των κοκτέιλ που περιλαμβάνει μαζί με τις πρωτότυπες συνταγές τους. Το Οινοπνεύματος Διάλογοι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ατρειδών Κύκλος. Η εικονογράφηση είναι του Γιώργου Κωνσταντίνου.

14.4.22 – lifo

57

BOOK LOVERS

64 ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΓΑΛΑΤΗ

24/7 - Εγχειρίδιο Αυτοβελτίωσης Σελ.: 86

εκ δ όσ εις βακχ ικόν Είμαστε πραγματικά χαρούμενοι; Ζούμε ή διεκπεραιώνουμε; Μπορούμε να βγάλουμε τη ζωή μας από τον αυτόματο πιλότο; Γιατί φοβόμαστε την αλλαγή; Μπορούμε να αλλάξουμε όσα μας βλάπτουν, μας πονούν, μας κρατούν πίσω; Από ποιον εξαρτάται η ευτυχία μας; Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που γέννησαν το 24/7. Κυκλοφορεί από τις imprint Το Μέλλον.

60 ΒΙΚΤΟΡ ΛΑΒΑΛ

Η μπαλάντα του μαύρου Τομ

65

60

Μτφρ.: Πάνος Τομαράς Σελ.: 144

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΟΛΛΑΣ

Ματούλα Μυλλέρου, πάροικος και παρεπίδημος

ε κδ όσεις aioλ οσ Η Μπαλάντα του μαύρου Τομ είναι μια νουβέλα τρόμου που διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’20. Ο Βίκτορ Λαβάλ ξαναγράφει το ξενοφοβικό διήγημα του Χ.Φ. Λάβκραφτ, Η φρίκη του Ρεντ Χουκ, από τη σκοπιά ενός Αφροαμερικανού ήρωα.

Σελ.: 112

εκ δ όσ εις ί καρος Το ακατάληπτο και απερινόητο. Όπως η ζείδωρος αύρα ή ένα πεφταστέρι, έτσι και το πέρασμα μιας άσημης δασκάλας απ’ τη ζωή ενός ανδρικού σύμπαντος αφήνει όσους την συναναστράφηκαν έκθαμβους όσο και ανίκανους να κατανοήσουν την απώλειά της.

61 ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΤΣΙΚΟΝΟΥΡΗΣ Σελ.: 176

COLSON WHITEHEAD

ε κδ όσεις aioλ οσ

Μπέρδεμα στο Χάρλεμ

Ένα ζεν αστείο για τον χρόνο. Ο κεντρικός ήρωας γυρεύει το ντίνλο, εκείνο το θαυματουργό σωματίδιο που ορίζει τη σωστή στιγμή για να κάνει κάποιος αυτό που θέλει. Και όταν το βρίσκει, συνειδητοποιεί ότι τελικά δεν ήξερε τι ήθελε.

Μτφρ.: Μυρσίνη Γκανά Σελ.: 456

εκ δ όσ εις ί καρος Το νέο μυθιστόρημα του Colson Whitehead, βραβευμένου δύο φορές με το βραβείο Πούλιτζερ, μας μεταφέρει στο σκοτεινό Χάρλεμ της δεκαετίας του ’60, εν μέσω ληστειών, εκβιασμών και ταραχών, δημιουργώντας μια ορμητική αφήγηση που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη.

62 ΛΥΟ ΚΑΛΟΒΥΡΝΑΣ

Μητέρα μηδέν παιδιών Σελ.: 287

67

ε κδ όσεις gu tenberg Αυτό το βιβλίο, το οποίο βασίζεται σε έρευνες και στις ψυχοθεραπευτικές ομάδες που οργανώνει ο Λύο Καλοβυρνάς από το 2012, δίνει φωνή στις γυναίκες, με ή χωρίς παιδιά, οι οποίες όχι μόνο δεν ακούγονται αλλά φιμώνονται και υποτιμώνται ως προβληματικές ή ανύπαρκτες.

Χρυσός, Λιβάνι και Σμύρνη Σελ.: 122

εκ δ όσ εις ί καρος Μια ύστατη μαρτυρία για τη Σμύρνη, την ιστορική ανθρωπογεωγραφία και τοπογραφία της πόλης, εκεί όπου ο χωροταξικός νεωτερισμός δεν μπορεί να σβήσει την ιστορική προκυμαία, τον πόνο και την απελπισία ενός ξεριζωμού. Μια συλλογή επτά διηγημάτων, επτά «στιγμών» της καθημερινής ζωής στη σύγχρονη Σμύρνη, που συνοδεύονται από επτά σχέδια της Ελένης Θάνου.

61

Σελ.: 128

ε κδ όσεις κ απόν

68

Το ανά χείρας πόνημα, στηριζόμενο στην εγχώρια και στη διεθνή βιβλιογραφία, επιχειρεί να δώσει με νηφαλιότητα περιεκτικές απαντήσεις σε βασικά ζητήματα της μικρασιατικής τραγωδίας, επιθυμώντας να συμβάλει στην επικράτηση μιας νηφάλιας ενατένισης των συγκλονιστικών γεγονότων που πραγματεύεται.

67

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

Οκτώ ήχοι για τη Μαργαρίτα Σελ.: 440

εκ δ όσ εις κάκτος

63

62

58 lifo – 14.4.22

66

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ

63 1922. Πώς φτάσαμε στην Καταστροφή

65

66

Ο δρόμος του κεραυνού

ΚΩΣΤΑΣ Μ. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

64

Βασιζόμενη σε τεκμηριωμένα ιστορικά γεγονότα, η συγγραφέας μάς ταξιδεύει στην Ελλάδα του δέκατου ένατου αιώνα, στην ελληνική ύπαιθρο των αρματολών, στην Ύδρα της εξορίας, στο Ναύπλιο του Καποδίστρια και στην Αθήνα του Όθωνα και των πολιτικών δολοπλοκιών. Ένα συναρπαστικό ιστορικό μυθιστόρημα που αποκαλύπτει μια λιγότερο γνωστή όψη της ζωής του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη δίπλα στη Μαργαρίτα Βελισσαροπούλου.

68

14.4.22 – lifo

59

BOOK LOVERS

73 ΈΜΑ ΝΤΟΝΤ

Μαζί

69 ΚΕΛΙ ΡΙΜΕΡ

Αλήθειες που δεν σου είπα Μτφρ.: Φωτεινή Πίπη Σελ.: 532

εκ δ ό σ εις μ ίν ω ας Όταν ο πατέρας της μεταφέρεται σε μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων, η Μπεθ προσφέρεται να αδειάσει το πατρικό σπίτι. Ξεκαθαρίζοντας την ακαταστασία, βρίσκει μια σελίδα ημερολογίου, γραμμένη με τον γραφικό χαρακτήρα της μητέρας της. Όλοι γνωρίζουν ότι η Γκρέις είχε σκοτωθεί σε αυτοκινητικό δυστύχημα, αλλά αυτό το χειρόγραφο φέρνει στο φως μια πολύ πιο ζοφερή εκδοχή.

69

70 ΤΣΟ ΝΑΜ-ΤΖΟΥ

Κιμ Τζιγιάνγκ, γεννημένη το 1982 Μτφρ.: Αλεξάνδρα Κονταξάκη Σελ.: 180

εκ δ ό σ εις μ ίν ω ας Η Κιμ Τζιγιάνγκ μέχει σπίτι για να μεγαλώσει τη νεογέννητη κόρη της και τότε αρχίζει να εκδηλώνει παράξενα συμπτώματα, που την οδηγούν σε ψυχίατρο. Ολόκληρη η ζωή της αρχίζει να ξεδιπλώνεται μέσα από μια απόκοσμα αποσπασματική τριτοπρόσωπη αφήγηση, εμποτισμένη με ετερόκλητα στοιχεία απογοήτευσης, επιμονής και υποταγής. Ένα μπεστ σέλερ που στάθηκε αφετηρία για το νέο φεμινιστικό κίνημα της Κορέας.

71 ΤΟΜΠΙ ΟΡΝΤ

Στο χείλος του γκρεμού Μτφρ.: Γιώργος Μαραγκός Σελ.: 536

εκ δ ό σ εις μ ίν ω ας Η προστασία του μέλλοντος της ανθρωπότητας είναι η σημαντικότερη πρόκληση του καιρού μας. Ο Τόμπι Ορντ εστιάζει στους κινδύνους που απειλούν να οδηγήσουν στον ανθρώπινο αφανισμό ή τη μόνιμη κατάρρευση του πολιτισμού και στο πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την ανθρωπότητα από αυτούς τους κινδύνους. Δεν είναι απλώς ένα ακόμα βιβλίο φιλοσοφίας, αλλά ένα έργο αφύπνισης.

70

72 ΝΤΑΓΚΜΑΡ ΓΚΑΪΣΛΕΡ, ΣΤΕΦΑΝΙ ΓΚΕΡΧΑΡΤΣ

Τα κάνω όλα με το αριστερό

72

71

Μτφρ.: Πετρούλα Γαβριηλίδου Σελ.: 24

εκ δ όσ εις ψ υχ ογιός Κάθε μέρα που περνά η μικρή με τη μεγάλη ενυδρίδα είναι μαγική απλώς και μόνο επειδή είναι μαζί· από την όμορφη ανατολή μέχρι το ήσυχο δειλινό ζουν παρέα αξέχαστες στιγμές. Ένας ύμνος στη γονεϊκή αγάπη, με τρυφερά στιχάκια και μοναδική εικονογράφηση από τη διακεκριμένη δημιουργό Έμα Ντοντ.

74 ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ

Αγκάθια και πικραλίδες Σελ.: 248

εκ δ όσ εις b ell Η Ελληνίδα. Μεγάλη σε ηλικία, ανήμπορη να αυτοεξυπηρετηθεί, αμίλητη και κλεισμένη στον εαυτό της, και, το κυριότερο, με Αλτσχάιμερ. Δεν θυμάται τίποτε πια. Έχει ξεχάσει ποια ήταν, τι έζησε, ποιον και πόσο αγάπησε. Κι αν τη δονούν ακόμη κάποιες εκλάμψεις, σύντομα θα πάψουν κι αυτές…

74

75 TIM WEAVER

Ο Aφανιστής Μτφρ.: Κατερίνα Ασήμου Σελ.: 440

εκ δ όσ εις b ell Μετά τις πρώτες δύο «Υποθέσεις Εξαφανισμένων Προσώπων» ο Γουίβερ επιστρέφει με το τρίτο, πολυαναμενόμενο βιβλίο της σειράς, Ο Αφανιστής. Αυτήν τη φορά ο ερευνητής Ντέιβιντ Ρέικερ προσπαθεί να ανακαλύψει τι συνέβη σ’ έναν κάτοικο του Λονδίνου, ο οποίος ένα πρωινό ανέβηκε σ’ ένα τρένο του υπόγειου σιδηρόδρομου και από τότε χάθηκαν τα ίχνη του.

75

76 WILBUR SMITH

Οι γιοι του Νείλου Μτφρ.: Πητ Κωνσταντέας Σελ.: 696

εκ δ όσ εις b ell Συνεχίζοντας τον μύθο του Θεού Ποταμού και του Έβδομου Πάπυρου, ο Wilbur Smith ζωντανεύει και πάλι την αρχαία Αίγυπτο σ’ ένα μυθιστόρημα γεμάτο γλαφυρές περιγραφές μαχών και μηχανορραφιών, δυνατά αισθήματα, πάθη και συναρπαστικούς χαρακτήρες. Ένα αριστούργημα της αφήγησης από τον πιο δημοφιλή σύγχρονο συγγραφέα περιπετειών στον κόσμο.

Μτφρ.: Τάνια Σταύρου Σελ.: 40

77

εκ δ ό σ εις ψ υ χ ο γ ιός

ΜΑΡΛΟΝ ΤΖΕΪΜΣ

Το βιβλίο αυτό προσεγγίζει με ευαισθησία το θέμα της αριστεροχειρίας και εξηγεί γιατί είναι σημαντικό να το κατανοήσουμε και να σταματήσουμε τις λανθασμένες συνήθειες. Με πολλές συμβουλές και ιδέες, προσφέρει μια καλή αφορμή για συζήτηση μεταξύ γονιών και παιδιών, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν πρακτικό καθημερινό οδηγό.

73

76

Μαύρος πάνθηρας, κόκκινος λύκος Μτφρ.: Πάνος Τομαράς Σελ.: 680

εκ δ όσ εις aio λ οσ Αντλώντας από τους θρύλους και τις παραδόσεις της αφρικανικής ηπείρου αλλά και από την πλούσια φαντασία του, ο Μάρλον Τζέιμς, συγγραφέας του βραβευμένου με Μπούκερ Σύντομη ιστορία εφτά φόνων φτιάχνει ένα περίτεχνο επικό αφήγημα που κόβει την ανάσα, στα χνάρια του Τόλκιν, της Άντζελα Κάρτερ και του Τζιν Γουλφ.

77

60 lifo – 14.4.22

Η ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΣΤΙΓΜΉ

Η ΠΟΙΗΤΙΚΉ ΣΥΛΛΟΓΉ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΐΔΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ ΑΠΌ ΤΙΣ ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΠΟΡΦΎΡΑ «Μεγάλη Εβδομάδα» «Σε χέρια που τρέμαν πέρασα μια νύχτα Τρέμαν από δέος και στρώναν βάγια Έσβησα, μα επέζησα Την επομένη, άλλα χέρια με άναψαν δάκρυα με έλουσαν, πόνος καρδιάς Επέζησα Και μετά αγωνία, και μετά ελπίδα, και ξανά δάκρυα Τις μέρες των μεταξύ κρύο μάρμαρο κι αναμονή Και πολύχρωμες αχτίδες φωτός να χαϊδεύουν το σώμα μου Αυτό το σώμα που όλο και μικραίνει Και προσευχές, πολλές προσευχές Ώσπου, χέρια τρεμάμενα ξανά με τύλιξαν Κοντοσταθήκαμε Ένιωσα πως θα χανόμουν Αυτό ήταν Όμως όχι Έκλεψα λίγη φλόγα από έναν αδερφό Όχι δεν την έκλεψα, μου τη δώρισε Τα χέρια τα τρεμάμενα με έσμιξαν μαζί του Κι εγώ, εγώ άναψα ξανά Και μ' έχωσαν βαθιά στο χώμα τα χέρια που τρέμαν Να καώ μέχρι να χαθώ παίρνοντας και μια ευχή μαζί μου Την τελευταία μου» Η ποιητική συλλογή «Η τελευταία στιγμή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πορφύρα. Έχει μεταφραστεί σε αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά και γερμανικά και μπορείτε να τη βρείτε στο www.a-priori. gr/teleftaia-stigmh

«Δόξα σοι!» Θα χαθώ, θα σβήσω, ναι Μα άναψα, έζησα Με μια ευχή, πολλά δάκρυα, και πολλά χέρια Άλλα κεριά καταλήγουν στα σκουπίδια πριν προλάβουν ν’ ανάψουν καλά-καλά «Δόξα σοι!»

Τ

ην αιώνια πάλη και την αιώνια αγάπη Θεού και ανθρώπου, αυτό πραγματεύεται η δεύτερη ποιητική συλλογή της Κωνσταντίνας Νικολαΐδη και έχει ως άξονα τον κατά Θεόν βίο του ανθρώπου και τη σημαντικότητα της μνήμης του θανάτου, ώστε να πραγματώσει ο άνθρωπος το «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν» και να αγγίξει τη θέωση. Στον πυρήνα των δεκατριών ποιημάτων της σύνθεσης αυτής βρίσκεται η τελευταία στιγμή του ανθρώπου, η στιγμή που αφήνει την τελευταία του πνοή. Δύο δυνάμεις συγκρούονται τότε, το σκοτάδι και το φως. Αιτία αυτής της σύγκρουσης είναι η ανάγκη της ψυχής να υπερβεί τα στενά όρια της ύλης και να συναντήσει εαυτόν, αγκαλιάζοντας ολόκληρη την ύπαρξη. Ακόμα και τον «γίγαντα» θάνατο.

14.4.22 – lifo

61

BOOK LOVERS

BOOK LOVERS

78 JENNIFER SAINT

Αριάδνη

Mτφρ.: Εύη Γεροκώστα Σελ.: 392

εκδ όσεις κάκτος Σαγηνευτικό και άκρως συναρπαστικό, το βιβλίο της Jennifer Saint αποτελεί ένα νέο έπος που επαναφέρει τις ξεχασμένες γυναίκες της ελληνικής μυθολογίας στην καρδιά της αφήγησης, καθώς αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο.

78

79 ΕΛΙΟΤ ΑΚΕΡΜΑΝ, ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΤΖΕΪΜΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ

2034

Σελ.: 392

εκδ όσεις κάκτος Δύο πρώην υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί, δύο βραβευμένοι συγγραφείς, μας παραδίδουν ένα ανατριχιαστικό, αυθεντικό, γεωπολιτικό θρίλερ που μας μεταφέρει στην ύψιστη ναυτική σύγκρουση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νότια Σινική Θάλασσα το 2034, κι από εκείνη τη στιγμή χαράζεται η εφιαλτική επόμενη ημέρα του Γ' Παγκοσμίου Πολέμου.

79

Ελληνική λογοτεχνία από τις

ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΒΑΚΧΙΚΌΝ

Club 23,4 Ντίνος Γιώτης

Θύματα Λία Νικολάου

Μυθιστόρημα

Μυθιστόρημα

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ο Σένον, φοιτητής στο Φυσικό της Αθήνας, αναζητά απαν τήσεις σε έννοιες όπως η ύπαρξη, η ανυπαρξία, το είναι και το τίποτα στον δρόμο που ανοίγεται γεμάτος υποσχέσεις μπροστά του. Μαζί με αυτόν ο Κλεάνθης, ο Σωτήρης, ο Κωνσταντίνος και η Ρεβέκκα. Στην παρέα έρχεται να προστεθεί, έναν χρόνο αργότερα, η Αταλάντη. Ο Σένον είναι ερωτευμένος μαζί της από τότε που ήταν μικρό παιδί.

Τι κοινό μπορεί να έχει ένας δικηγόρος με έναν ναυτικό και έναν διάσημο δημοσιογράφο; Μια γυναίκα που βρίσκεται στη φυλακή για ένα αποτρόπαιο έγκλημα με μια άλλη, της διπλανής πόρτας; Έχει κάτι κοινό ένας σεφ με έναν Αλβανό ο ι κ ο ν ο μ ι κ ό μ ε τα ν άσ τ η που εργάζεται ως οικοδόμος; Είναι ικανοί όλοι οι άνθρωποι να αγαπήσουν, να ερωτευτούν, να εργαστούν και να ζήσουν ελεύθερα; Κι αν ναι, έχουν αυτό το δικαίωμα;

Στοπ καρέ Άννα Βουγιουκλίδου

Η νύφη που δεν γέλασε Θεοδώρα Παπαδοπούλου-Χαμουζά

Νουβέλες

Σόλωνος 110, Αθήνα, 210 3637867, info@vakxikon.gr, ekdoseis.vakxikon.gr

62 lifo – 14.4.22

Δύο νουβέλες-στιγμιότυπα. Δύο νουβέλες-καταγραφή εποχών, συναισθημάτων, ερεθισμάτων, ζωής. Καρέ Νο1: Εκ μέρους της μοδίστρας σας. Μια μαθήτρια που κινείται σε διαφορετικούς κόσμους. Στο σχολείο της, στην πόλη της, τον Κορυδαλλό, και στο σπίτι της, όπου, μια και λειτουργεί και ως χώρος εργασίας της μητέρας της, έρχεται σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Καρέ Νο2: Η βασιλόπιτα. Τρεις γυναίκες λίγο πριν, λίγο μετά τα εξήντα, καθηγήτριες σε περιφερειακά πανεπιστήμια, συναντιούνται στην πρωτεύουσα κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών.

Μυθιστόρημα Μια νέα κοπέλα, η Ελπίδα, έρχεται στην Αθήνα για να κάνει το μεταπτυχιακό της στην Κοινωνιολογία. Θα γ νωριστεί με το ζευγάρι που κατοικεί στο διπλανό διαμέρισμα και θα συνδεθεί βαθιά συναισθηματικά με τη γυναίκα, την κυρία Βιολέτα. Μέσα από τη ζωή της Βιολέτας η Ελπίδα θα προσπαθήσει να κατανοήσει τις δυναμικ ές των ανθρώπινων σχέσεων και τα δεσμά που πονούν και λυτρώνουν συνάμα. Διαπραγματεύεται τα αίτια της απιστίας, τη δική της απολυτότητα στην προδοσία αλλά και τη λυτρωτική δύναμη της συγχώρεσης.

Ο φτερωτός κλέφτης Χριστοφίλη Λεκκάκου Μυθιστόρημα Ο Ντάνιελ είναι ο μόνος από την οικογένειά του που δεν επιβιώνει από ένα αυτοκινητικό δυστύχημα. Ήταν μόλις 12 ετών. Το τραγικό αυτό γεγονός ακολουθεί η μεταφορά του σε έναν κόσμο που ξεπερνά ακόμα και τους πιο μαγευτικούς των αγαπημένων του βιβλίων, στον Φτερωτό Κλέφτη. Εκεί θα γνωρίσει τον Θεό και σταδιακά, μέσα από τις συζητήσεις τους, τον κόσμο όλο. Μαθαίνει για τον άνθρωπο περισσότερα απ’ όσα κατάφερε να εντοπίσει στη σύντομη ζωή του στη Γη, μαθαίνει για τον έρωτα, για την ψυχή, για τα συναισθήματα, για τα ζώα.

Το μαζί και το χώρια Αιμιλιάννα Καφαντάρη Ποιήματα Η ποιητική συλλογή έχει αποσπάσει το 1ο Τιμητικό Βραβείο Ερωτικής Ποίησης 2021 και το Βραβείο Σαπφώ σ τον 7ο Παγκό σμιο Διαγωνισμό Ποίησης «Κ.Π. Καβάφης» 2021 της International Art Academy. Τρία από τα ποιήματα της σ υλ λ ογ ής δι ακ ρ ίθ ηκ αν επίσης στον 3ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης Κέφαλος. «Καθώς ο Θεός προσεύχε ται, κανείς μη μείνει μόνος / Δεσποτικοί κι απόλυτοι ο Έρωτας κι ο Χρόνος».

Εκκωφαντική σιωπή Παναγιώτης Γ. Μιχαηλίδης Ποιήματα Ο Παναγιώτης Γ. Μιχαηλίδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και μέχρι σήμερα έχει εκδώσει τρία επιστημονικά βιβλία, πολλά άρθρα και μελέτες. Η Εκκωφαντική Σιωπή είναι η πρώτη του ποιητική συλλογή. «Η ζεσ τή με λωδία της νεό τητας αντανακλάται / στα γάργαρα νερά του παραδείσου».

24/7 Ευφροσύνη Γαλάτη Εγχειρίδιο Aυτοβελτίωσης Κυκλοφορεί από τo εκδοτικό imprint Το Μέλ λον: Πόσο διαθέσιμοι είμαστε για τους άλλους; Είμαστε πραγματικά χαρούμενοι; Ζούμε ή διεκπεραιώνουμε; Είμαστε αληθινοί; Στο τέλος της ημέρας νιώθουμε γεμάτοι; Μας αγαπάμε; Είμαστε εδώ; Στο τώρα, στο πριν ή στο μετά; Μπορούμε να βγάλουμε τη ζωή μας από τον αυτόματο πιλότο; Γιατί φοβόμαστε την αλλαγή; Μπορούμε να αλλάξουμε όσα μας βλάπτουν, μας πονούν, μας κρατούν πίσω, μας αναλώνουν; Από ποιον εξαρτάται η ευτυχία μας; Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που γέννησαν το «24/7».

723

64

THE WEEK Όσα ξεκινάνε αυτή την εβδομάδα

66

ΣΙΝΕΜΑ Οι νέες ταινίες της εβδομάδας

68

ΘΕΑΤΡΟ Αγώνας ανθρώπου και κούκλας

70

ΜΟΥΣΙΚΗ Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

72

ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥΣΙΚΗ

Ένα κόμικ για τον Ελευθέριο Βενιζέλο

Kid Young is alive Το πρώτο άλμπουμ του Kid Young –«The K.I.D. (The King Is Dead)»–, η μεγάλης διάρκειας κυκλοφορία ενός παραγωγού που έχει σημαδέψει τα τελευταία χρόνια την αθηναϊκή νύχτα, είναι αυτό που αναμενόταν: ένας δίσκος γεμάτος urban ήχους και νέο ραπ με εκλεκτούς συμμετέχοντες από τη νέα γενιά Ελλήνων ράπερ και τραγουδιστών: Sicario, Κουκουβάγια, Musah, Βabou, Daree, αλλά και τον Kareem Kalokoh και τον Valentin Rivera της παλιάς παρέας των ATH Kids.

φωτό: παρισ ταβιτιαν

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη σελ. 69

14.4.22 – lifo

63

5 ΜΟΥΣΙΚΗ Παιδί Τραύμα live στο six d.o.g.s

Το Παιδί Τραύμα υπόσχεται μια βραδιά που θα μας μείνει αξέχαστη. «Θα καταστρέψω τον κόσμο. Γιατί κανείς δεν πρέπει να σου μιλάει. Γιατί κανείς δεν πρέπει να σε κοιτάει. Κανείς. Θα είσαι μόνο δική μου. Θα καταστρέψω τον κόσμο»… Κομμάτια από τη νέα του δισκογραφική δουλειά «Θα καταστρέψω τον κόσμο» (και όχι μόνο) στο six d.o.g.s.

1 4 - 20 απ ρ ιλιου 2 0 22

15/05, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, 21:00, είσοδος: 10 ευρώ

the week

6 ΜΟΥΣΙΚΗ «Hello to Emptiness» της Στέφανι Τηρς, με παραδοσιακά μοιρολόγια

STOEP TH S PR ES

ΜΟΥΣΙΚΗ

1 ΜΟΥΣΙΚΗ O Jake Bugg στην Αθήνα Ο Jake Bugg στην πρώτη του συναυλία στη χώρα μας στο Παλιό Αμαξοστάσιο του ΟΣΥ στο Γκάζι. Ένας από τους πιο επιτυχημένους Βρετανούς καλλιτέχνες της πρόσφατης δεκαετίας, που πήγε στο Nο1 σε ηλικία 17 ετών με το ομώνυμο άλμπουμ του πριν από δέκα χρόνια, έρχεται με τα πέντε άλμπουμ του και ένα σωρό επιτυχίες για μία και μοναδική εμφάνιση στην Αθήνα.

16/4, Παλιό Αμαξοστάσιο του ΟΣΥ στο Γκάζι, Πειραιώς & Eρμού, 21:00, είσοδος: 13-16 ευρώ

θα αποτελέσει φόρο τιμής στον συνθέτη, πολιτική και κοινωνική τοποθέτηση.

15/4-17/4, υπόγεια διάβαση μεταξύ Παντείου Πανεπιστημίου & Στέγης Ιδρύματος Ωνάση από λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 136 έως λεωφ. Συγγρού 107, είσοδος: 5-18 ευρώ

4 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ «Vessels» από τον Theaster Gates

2 ΜΟΥΣΙΚΗ Ο Steve Wynn σε μια σόλο συναυλία στο Gazarte

15/4, Gazarte, Βουτάδων 34, είσοδος: 14-16 ευρώ

απο tισ μαρκελλα μιχαηλ νασια κανδηλωρουρεντζεποπουλου

64 lifo – 14.4.22

Ο Γιάννης Χρήστου δεν κατάφερε να ολοκληρώσει πολλές από τις ιδέες του, καθώς έχασε πρόωρα τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα. Ο σκηνοθέτης Μιχαήλ Μαρμαρινός και έξι συνθέτες αποφάσισαν να συνεχίσουν την παράδοση του μεγάλου καλλιτέχνη, δημιουργώντας μέσα από τις ανολοκλήρωτες ιδέες του ένα νέο μουσικό θεατρικό έργο, όπου τη μουσική θα συνοδεύουν κείμενο και εικόνα. Η σύνθεση αυτή

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου λειτουργίας της urban διαδικτυακής πλατφόρμας Fade Radio ανοίγουν το υπόγειο, το ισόγειο και ο πρώτος όροφος στο Ρομάντσο για μια βραδιά με μουσική, line-up τριάντα τεσσάρων καλλιτεχνών, εντυπωσιακά visuals και screenings από τη Vera Chotzoglou.

15/04, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3, είσοδος: 6 ευρώ

Ο Steve Wynn, μεγάλος συνθέτης και τραγουδιστής της αμερικανικής εναλλακτικής ροκ σκηνής, θα παρουσιάσει κάποια από τα τραγούδια της 30χρονης καριέρας του. Τη βραδιά θα ανοίξουν οι Dustbowl.

3 ΘΕΑΤΡΟ «Once to be realised» του Γιάννη Χρήστου, στην υπόγεια διάβαση του Παντείου

Fade Radio 1 Year Anniversary στο ΡΟΜΑΝΤΣΟ

Ο Theaster Gates, πολυβραβευμένος δημιουργός και ακτιβιστής, έρχεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει τα αγγεία του στην έκθεση «Vessels». «Πάντοτε επιστρέφω στο αγγείο. Είναι μέρος της διανοητικής και ζωοδόχου δύναμης της δουλειάς μου και προηγείται όλων των άλλων ειδών δημιουργίας» έχει πει. Έμπνευση του δίνουν η παράδοση της Ιστορίας της Τέχνης, η ιδεολογία των αυτόχθονων Αφρικανών αλλά και η δική του προσωπική ζωή. Τα αγγεία του Gates θα συνυπάρχουν με αρχαία έργα, επιτρέποντας στους παρευρισκόμενους την αντιπαραβολή μεταξύ παλιού και σύγχρονου. Έως 30/4, Μουσείο Μπενάκη Ελληνικός Πολιτισμός, Κουμπάρη 1, είσοδος: 8-12 ευρώ

«Hello to Emptiness» ονομάζεται η συναυλία-περφόρμανς που θα παρουσιαστεί στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το έργο έχει γραφτεί και σκηνοθετηθεί από τη Στέφανι Τηρς, ενώ η μουσική του είναι της Μάρθας Μαυροειδή και της Μαριάνας Σαντόφσκα. Η παράσταση έχει πηγή έμπνευσης τα ελληνικά παραδοσιακά μοιρολόγια και εξερευνά διαπολιτισμικούς τρόπους διαχείρισης του πένθους.

16/4-17/4, ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Συγγρού 364, είσοδος: 10-15 ευρώ

7 ΜΟΥΣΙΚΗ Tendts, Lip Forensics και Grey Skies στο six d.o.g.s

Οι Tendts, Lip Forensics και Grey Skies φορτώνουν στις αποσκευές τους σύνθια, κιθάρες, drum machines και έρχονται για μια intergalactic εμφάνιση στην Αθήνα. Τα τρία σχήματα εκφράζουν τη δική τους εκδοχή για τη σύγχρονη ηλεκτρονική μουσική, την οποία θα παρουσιάσουν για πρώτη φορά μαζί, με μόνο στόχο να ταρακουνήσουν τα dancefloors με καταιγιστικά beats, massive μπασογραμμές και κολλητικές μελωδίες.

16/4, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, είσοδος: 10 ευρώ

8 ΕΚΘΕΣΗ This is evidence Το πρότζεκτ «Οι αποδείξεις είναι εδώ» παρουσιάζει τα αφηγήματα τεσσάρων ανδρών, μεταναστών από τη νότια Ασία, που χωρίς χαρτιά και έγγραφα έφτασαν στην Ελλάδα. Μια πολυμεσική έκθεση φωτογραφιών, εγκαταστάσεων, ηχητοπίων και βίντεο που φέρνει στο προσκήνιο τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες ερχόμενοι στην Ελλάδα. Η έκθεση αποτελεί προϊόν της συνεργασίας των μεταναστών και της Dr. Reena Kukreja από το Πανεπιστήμιο

Queen’s του Καναδά, η οποία εργάζεται μαζί τους γι’ αυτό το πρότζεκτ τα τελευταία δύο χρόνια.

11-14/04, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, είσοδος ελεύθερη

9 ΧΟΡΟΣ «Η επανάσταση της Μάρθας Γκράχαμ», από την Janet Eilber

the week

EKΔΗΛΩΣΕΙΣ

LIVE

ATC GANG live στο Gagarin 205 Το Σάββατο 16 Απριλίου έρχονται από τα νότια προάστια στο Gagarin οι ATC GANG: ATC Nico, Taff, Coco & Toro για μια συναρπαστική βραδιά και ένα μουσικό ταξίδι above the clouds.

16/04, Gagarin 205 Live Music Space, Λιοσίων 205, είσοδος: 15 ευρώ

Η «Επανάσταση της Μάρθας Γκράχαμ» είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για ενήλικες προετοιμασμένο από την Janet Eilber, καλλιτεχνική διευθύντρια του Martha Graham Dance Company. Σε αυτό θα παρουσιάζεται η τεχνική της Γκράχαμ, η οποία έπαιξε ηγετικό ρόλο στην εξέλιξη του σύγχρονου χορού. Παράλληλα, αναδεικνύονται και νέα έργα σύγχρονων καλλιτεχνών. Στην παράσταση παρουσιάζεται «ο σύγχρονος χορός στα καλύτερά του», όπως σχολιάζει το «Broadway World».

14/4, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας, είσοδος ελεύθερη

10 ΣΥΝΑΥΛΙΑ To black metal των Batushka στο Fuzz Οι Πολωνοί ρασοφόροι Batushka φτάνουν στην Ελλάδα για δύο συναυλίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, φέρνοντας μαζί τους όλη τη θεατρικότητα που χαρακτηρίζει τις εμφανίσεις τους. Μαζί τους για πρώτη επίσης φορά στην Ελλάδα οι Σουηδοί death-black metallers Diabolical. Θα εμφανιστούν επίσης οι Warhammer με death-black metal στοιχεία, οι Βραζιλιάνοι Paradise in Flames με συμφωνικό black metal, ενώ το live θα ανοίξουν οι Κολομβιανοί Eshtadur με ήχους μελωδικού σκανδιναβικού death metal.

15/04, Fuzz Live Music Club, Πειραιώς 209 & Πατριάρχου Ιωακείμ 1, είσοδος: 25 ευρώ

11 ΜΟΥΣΙΚΗ Ο Λ. Καβάκος σε συναυλία για τα θύματα του πολέμου στην Ουκρανία

ΜΟΥΣΙΚΗ Slam! Στο six d.o.g.s Επιστροφή για έβδομη φορά στο gig space του six d.o.g.s για το Slam! Με Clubkid, Fro και Sp Ps στο line-up και ειδική παρουσίαση των Salopes, το αθηναϊκό κοινό θα βιώσει ξανά στο γνωστό κλαμπ μια νύχτα γεμάτη χορό, ιδρώτα και ελευθερία έκφρασης.

16/04, six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, είσοδος : 6 ευρώ

Ο Λεωνίδας Καβάκος και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ετοίμασαν μια συναυλία με έργα του Μπραμς με σκοπό την υποστήριξη των θυμάτων του πολέμου στην Ουκρανία. Εκτός από τον Καβάκο, θα συμμετέχουν ο Ηλίας Λιβιεράτος (βιόλα), ο Τιμόθεος Γαβριηλίδης Πετρίν (τσέλο) και ο Βασίλης Βαρβαρέσος (πιάνο). Οι καλλιτέχνες παίζουν αφιλοκερδώς, όλα τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για την ανοικοδόμηση του μαιευτηρίου της Μαριούπολης.

14/4, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας, είσοδος: 15-70 ευρώ

14.4.22 – lifo

65

Σινεμά

απο toν θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Φανταστικά Ζώα: Τα Mυστικά του Ντάμπλντορ Το τρίτο μέρος του prequel του «Χάρι Πότερ» από σήμερα στις αίθουσες. Ο καθηγητής Άλμπους Ντάμπλντορ γνωρίζει ότι ο πανίσχυρος σκοτεινός μάγος Γκέλερτ Γκρίντελβαλντ απειλεί να κατακτήσει τον έλεγχο του μαγικού κόσμου. Αδυνατώντας να τον σταματήσει μόνος του, εμπιστεύεται τον ζωολόγο και φίλο του Νιουτ Σκαμάντερ για να ηγηθεί μιας ομάδας θαρραλέων μάγων και μαγισσών σε μια επικίνδυνη αποστολή. ΣΥΝΟΨΗ:

Ο Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό

66 lifo – 14.4.22

μαγοζωολόγος Νιουτ Σκαμάντερ επιστρέφει για να επιθεωρήσει έναν σημαντικό τοκετό, τον ερχομό στον κόσμο ενός πολύτιμου ζώου, του Τσιλίν, με τη νεανική και συνάμα ώριμη μορφή, που βλέπει απευθείας στην καρδιά των ανθρώπων, αναγνωρίζει έμφυτα τον ενάρετο και υποκλίνεται μπροστά του. Ο στιγματισμένος για τις ατιμωτικές πράξεις του Γκέλερτ Γκρίντελβαλντ στέλνει τα πρωτοπαλίκαρά του να το κλέψουν, έτσι ώστε να αποκτήσει την ικανότητα να μαντεύει τις προθέσεις και να προβλέπει τις κινήσεις των αντιπάλων του και να προετοιμάζεται ανάλογα, και με τη βοήθεια του ικανότατου Κρίντενς το υφαρπάζει, φαινομενικά κερδίζοντας το πλεονέ-

κτημα. Ωστόσο η νεκρή πλέον μητέρα του Τσιλίν έχει γεννήσει δίδυμα, το εναπομείναν έρχεται στην κατοχή του Νιουτ, μπαίνει προσεκτικά στην παλιομοδίτικη βαλίτσα του και ταξιδεύει ως επτασφράγιστο μυστικό όπλο με μια παρέα μάγων, μαγισσών και του γνωστού από το πρώτο επεισόδιο φούρναρη Κοβάλσκι, του «άμαγου» Νεοϋορκέζου που έχει πάντα αδυναμία στην αναποφάσιστη, χαμηλής αυτοπεποίθησης Κουίνι και με την αυθεντικά αφελή γενναιότητά του πλαισιώνει την ομάδα κρούσης στην κρίσιμη για το μέλλον του κόσμου κλιμάκωση μιας ακόμη εσχατολογικής ψηφοφορίας. Το τρίτο μέρος των Φανταστικών Ζώων τοποθετείται στην προπολεμική Νέα Υόρκη, στο Βερολίνο κατά τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, το 1930, και βέβαια σε μέρη εξωπραγματικά, ως πρίκουελ του Χάρι Πότερ. Από τότε που βγήκε στις αίθουσες το προηγούμενο κινηματογραφικό επεισόδιο, η συγγραφέας Τζ.Κ. Ρόουλινγκ, που υπογράφει το σενάριο με τον έμπειρο Στιβ Κλόουβς, δεν έχει σταματήσει να δέχεται επιθέσεις για τις αμφιλεγόμενες

INFO FANTASTIC BEASTS: THE SECRETS OF DUMBLEDORE ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ:

Ντέιβιντ Γιέιτς ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ:

Έντι Ρεντμέιν, Τζουντ Λο, Μαντς Μίκελσεν

θέσεις της όσον αφορά την τρανς κοινότητα. Ο Έζρα Μίλερ, που επαναλαμβάνει το ρόλο του Κρίντενς, αλλά με περιορισμένη δράση, λογοδοτεί στη Δικαιοσύνη για τους μπελάδες που προκάλεσε με τους καβγάδες του στη Χαβάη. Και ο Τζόνι Ντεπ, με αφορμή τα προσωπικά και πολύ προβεβλημένα θέματα ενδοοικογενειακής βίας, παύθηκε από τα καθήκοντα του ρόλου του και τη θέση του στη σειρά πήρε ο αξιότιμος Μαντς Μίκελσεν. Ο Γκρίντελβαλντ που πλάθει είναι πιο κοντά στο cool στυλ του, βασίζεται στις εκφραστικές αποχρώσεις και την υπόγεια απειλή, αυτό το βλέμμα που σπάει κόκαλα, και ως πανίσχυρος κακός με ιδεολογικά απωθημένα μοιράζει την έμπνευσή του μεταξύ Χίτλερ και Τραμπ, ένα υβρίδιο φασίστα και λαϊκιστή που στέκει με άνεση στη ρετρό απεικόνιση του αιώνιου δικτάτορα. Η ταινία δομείται πάνω στην παρελθοντική, βαθιά σχέση του με τον Άλμπους Ντάμπλντορ: στα νιάτα τους μοιράστηκαν ερωτικό πάθος καθώς και την εχθρότητά τους προς τους «μαγκλ», αλλά ο Ντάμπλντορ άλλαξε ρότα και προτίμησε το συμβιωτικό μονοπάτι, σε αντίθεση με τον πάλαι ποτέ αγαπημένο του Γκέλερτ, ο οποίος κόλλησε οριστικά στο μίσος και έσπειρε το χάος για να αποδείξει τη σνομπίστικη απέχθειά του προς τους περιττούς γήινους. Ένα φιαλίδιο με το παλλόμενο αίμα του παλιού τους δεσμού θυμίζει το παρελθόν και ο σκηνοθέτης Ντέιβιντ Γιέιτς, βετεράνος και γνώστης του ιδιαίτερου κόσμου της Ρόουλινγκ, αφήνει το μυστικό ως δραματικό απόηχο, ένα μακρό-

ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ συρτο αποσιωπητικό ρήξης και θυμού που δεν έχει επιλυθεί. Τα Μυστικά του Ντάμπλντορ δίνουν την αίσθηση ενός ακόμη καλοστημένου μεταβατικού δίωρου (η συγγραφέας άλλαξε γνώμη στην πορεία και αποφάσισε πως θα ολοκληρώσει τα Φανταστικά Ζώα σε πέντε μέρη αντί για τρία) και αδυνατούν να συγκεντρωθούν σε ένα συναρπαστικό κεντρικό θέμα. Ο Σκαμάντερ, χαριτωμένος και αστείος, ειδικά στη σεκάνς που απελευθερώνει τον αδελφό του, ξεγελώντας τον δεσμοφύλακα (ο απολαυστικός Πέτερ Σιμόνιτσεκ από το Τόνι Έρντμαν της Μάρε Άντε) και χορεύοντας εξωτικά με αηδιαστικά τερατάκια για να τα αποφύγει μέσα στη σπηλαιώδη φυλακή, δεν είναι Χάρι Πότερ. Η εκκεντρικότητά του δεν ξεσηκώνει, δεν συγκινεί ακριβώς και η περσόνα του, αυτή του καλόκαρδου, αλαφροΐσκιωτου, μονίμως αφηρημένου ντροπαλού Dr Dolittle με ραβδί, ασυμμάζευτο παντελόνι και ακατάστατα μαλλιά λειτουργεί ως καταλύτης συνδράμοντας το μαγικό βασίλειο των ζώων που περιποιείται κόντρα στην άσχημη πραγματικότητα μιας νεφελώδους δημοκρατίας που καταρρέει μπροστά στον διχασμό. Η χειρονομία της Ρόουλινγκ να δώσει συνέχεια στο παιδικό της έπος με μια σοβαρή αλληγορία για τους σύγχρονους πολιτικούς κινδύνους είναι σίγουρα μια ευγενής χρήση της επιρροής της. Εύλογα και ευανάγνωστα, το δίλημμα ξεπροβάλλει καθαρό και προσβάσιμο: το κακό είναι θελκτικό, γι’ αυτό και παρασύρει ευαίσθητες και ορφανεμένες ψυχές, τους ρευστούς και προδομένους που δεν είναι σίγουροι πώς θα διοχετεύσουν τα χαρίσματα και την αγάπη τους, και στον αντίποδα το καλό δεν ακούγεται πάντα χαρωπό και ρόδινο. Με την ψυχραιμία του ο Τζουντ Λο ξεχωρίζει στον ρόλο του γκέι Άλμπους σε ένα πορτρέτο με πίκρα και δύναμη ψυχής, χωρίς υπερβολές και γκριμάτσες. Και παρά τις νόστιμες στιγμές, ο Γιέιτς περισσότερο συντηρεί το βασίλειο ως κλειδοκράτορας μιας αυτοκρατορίας οπτικοακουστικής ενηλικίωσης με άξονα τη μαγεία παρά ως οραματιστής. Σκηνοθετεί λέγοντας «μη βιάζεστε, ξέρω τον προορισμό, έχω ξανακάνει το ταξίδι πολλές φορές, και θα σας βγάλω στο λιμάνι με ασφάλεια». Το θέμα είναι αν τα καθ’ όλα συμπαθή Φανταστικά Ζώα θα απογειωθούν ποτέ.

VILLAGE RENTI 2,4,7,8,13,14,20–VILLAGE MALL 2,3,4,5,7,8,10,13,14–VILLAGE PAGRATI 1,4,5–VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,5–ODEON ESCAPE 1,4,5,–ODEON OPERA 1–ΑΕΛΛΩ 1,3,4–ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2–ΑΙΓΛΗ 1,2–ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ 1–CINERAMA–WEST CITY 2,3– ΕΛΙΖΕ–ΙΝΤΕΑΛ–ΚΗΦΙΣΙΑ 1,2–ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1,2–ΝΑΝΑ 1,2,6– ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1–TOWN CINEMAS 1,3–ΑΡΤΕΜΙΣ–ΟΝΕΙΡΟ– ΖΕΑ–ΣΙΝΕΑΚ

Η Ιερότητα του Βουνού THE SANCTITY OF SPACE

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Ρενάν Οζτούρκ, Φρέντι Γουίλκινσον

ΣΥΝΟΨΗ: Γοητευμένοι από μια ασπρόμαυρη φωτο-

γραφία, τρεις καταξιωμένοι ορειβάτες αναζητούν την απόλυτη περιπέτεια και μας δείχνουν γιατί ο άνθρωπος πρέπει να εξερευνά. Το όρος Μακίνλεϊ, φωτογραφημένο το 1947 με τη μαγική αυστηρότητα του Άνσελ Άνταμς να δεσπόζει μονοχρωμικά πάνω από τη Λίμνη των Θαυμάτων στον δρυμό Ντενάλι της Αλάσκα, θεωρείται

δικαίως ένα από τα ακλόνητα εμβλήματα της τοπογραφικής τέχνης, ένα στιβαρό αντίβαρο στις θερμές καρτ ποστάλ του εξωτικού οριενταλισμού του παρελθόντος. Η Ιερότητα του Βουνού διασταυρώνει την έμπρακτη αγάπη ενός μεταγενέστερου σκαπανέα της φωτογραφίας, του Μπραντ Γουόσμπορν, που μαζί με τη σύζυγό του και μια τεράστια κάμερα χαρτογράφησαν την οροσειρά του Ντενάλι στις εξορμήσεις που ολόψυχα επιχείρησαν, όπως φανερώνει το πλούσιο αρχειακό υλικό και οι παλιότερες συνεντεύξεις της ταινίας, και ενέπνευσαν τους σκηνοθέτες του ντοκιμαντέρ Οζτούρκ και Γουίλκνισον να διασχίσουν όλες τις κορυφές παράλληλα – μια πρωτιά στην κοινότητα που ασχολείται με τα επιτεύγματα της ορειβασίας. Η κατάκτηση της επικίνδυνης τραβέρσας των δυσθεώρητων «οδόντων» της Αλάσκα δεν είναι ένα ακόμη χρονικό της παράτολμης αποστολής μιας τρελαμένης παρέας ορειβατών αλλά ένας φόρος τιμής στον μέντορά τους και ταυτόχρονα μια εντυπωσιακή «σκηνοθεσία γεωγραφίας» που εύλογα τοποθετείται στις πραγματικές της διαστάσεις μόνο σε εξαιρετικά μεγάλη οθόνη υψηλής ευκρίνειας. ΔΑΝΑΟΣ 2–ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

Ενθύμιον ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Νίκος Ζιώγας

ΣΥΝΟΨΗ: Ντοκιμαντέρ που πραγματεύεται ένα ηπει-

ρώτικο έθιμο για τη ζωή και τον θάνατο τις ημέρες του Πάσχα στο Γιρομέρι Θεσπρωτίας. Μέσα από τον κινηματογραφικό φακό γινόμαστε παρατηρητές της καθημερινότητας και των ανθρώπων αυτού του μικρού χωριού και αναζητούμε τις ρίζες αυτού του ξεχωριστού εθίμου. Η ιστορία λέει πως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τις ημέρες του Πάσχα, ο τουρκικός στρατός σφαγίασε όλους του άντρες του Γιρομερίου. Οι γυναίκες λοιπόν αποφάσισαν να γιορτάσουν τη μέρα της Λαμπρής στο νεκροταφείο δίπλα στους άντρες τους, με όργανα και φαγητό. Ο Νίκος Ζιώγας τιμά τη μνήμη των νεκρών σε ένα ελεγειακό ντοκιμαντέρ που χαρακτηρίζει ως «ενθύμιον ζωής». Το Ενθύμιον δεν είναι μια ευχάριστη, τυπική, ακαδημαϊκά εθνογραφική εμπειρία – πώς θα μπορούσε άλλωστε, αφού βασικά καταγράφει τη δύσκολη ως δυσβάσταχτη καθημερινότητα των λιγοστών κατοίκων ενός χωριού που έχουν απομείνει, ανθρώπων που παλεύουν με φαντάσματα, ζουν με τη μοναξιά τους και, ατενίζοντας τη γενναιόδωρη, αυστηρή ηπειρώτικη φύση, αφουγκράζονται την απώλεια και το πένθος. Οι έγχρωμες αρχειακές αναμνήσεις πλαισιώνουν την ασπρόμαυρη αφήγηση του σήμερα και εξερευνούν τις ρίζες του εθίμου της Λαμπρής, όταν με όργανα και φαγητό η λύπη δίνει τη θέση της στο ιδιαίτερο πασχαλινό γλέντι τη Δευτέρα του Πάσχα. Ο θρηνητικός λυγμός του κλαρίνου είναι το σάουντρακ της συνέχειας της ζωής σε μια μικροσκοπική κοινότητα που γνωρίζει καλά και πικρά τον θάνατο και την ξενιτιά, αρνείται να ξεχάσει και έχει βρει τον τρόπο να συμφιλιώσει τη μοίρα με το ζωτικό συναίσθημα. ΤΡΙΑΝΟΝ

14.4.22 – lifo

67

ΚΡΙΤΙΚΗ

Ε INFO Ομάδα Πλεύσις «Απουσία το σώμα» Δημιουργίαερμηνεία: Όλγα Γερογιαννάκη, Στάθης Μαρκόπουλος, Γιώτα Κοτρώνα, Αντώνης Κουτρουμπής Sound art-live electronics: Λουκάς Μεσσηνέζης Live camera: Παύλος Μαυρικίδης Σύλληψησκηνοθεσία: Αντώνης Κουτρουμπής Μουσική σύνθεση: Μηνάς Εμμανουήλ Σχεδιασμός και κατασκευή κουκλών: Στάθης Μαρκόπουλος, Ελένη Παναγιώτου, Νίκος Τόμπρος Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου Κοστούμια: Όλγα Γερογιαννάκη Κατασκευή σκηνικών αντικειμένων: Στάθης Μαρκόπουλος, Θένια Κουτρουμπή, Αντώνης Κουτρουμπής Ακούγεται η φωνή του τενόρου Λάμπρου Παπαγεωργίου

Θέατρο

Θέατρο Ροές Ιάκχου 16, Γκάζι Σάβ.-Κυρ. 21:00

απο τη ματινα καλτακη

68 lifo – 14.4.22

ίναι ό,τι πιο ποιητικό είδα τον χρόνο που τρέχει η παράσταση Απουσία το σώμα της ομάδας σωματικού θεάτρου Πλεύσις (του Αντώνη Κουτρουμπή και της Όλγας Γερογιαννάκη), του κουκλοθεάτρου Αγιούσαγια (του Στάθη Μαρκόπουλου) και του θεάτρου μαριονέτας Ανταμαπανταχού (του Νίκου Τόμπρου και της Ελένης Παναγιώτου). Εικαστική περφόρμανς σε επτά σκηνές την ονομάζουν οι ίδιοι, προφανώς για να δώσουν με λίγες λέξεις το στίγμα της, που δεν είναι σωματικό θέατρο ούτε κουκλοθέατρο, αλλά μια μεικτή πράξη διαφορετικών (και όμως συγγενικών) τρόπων. Αυτό που κατορθώνουν αφορά το εξής ερεθιστικό παράδοξο, τη συνάντηση μιας αρχαίας παράδοσης, του θεάτρου της κούκλας, με πρωτοποριακές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης του εικοστού αιώνα, που εξελισσόμενες και μεταλλασσόμενες οδηγούν στις πέρα-από-κατατάξεις περφόρμανς της εποχής μας. Η σκηνή του θεάτρου Ροές, ένα λευκό παραλληλόγραμμο. Αριστερά και δεξιά του μόλις διακρίνονται οι τέσσερις ερμηνευτές, ντυμένοι στα μαύρα. Κατά τη διάρκεια της παράστασης άλλοτε λειτουργούν σαν σκιές, στρέφοντας την προσοχή μας στο θαύμα που είναι τα (διαφορετικού μεγέθους και χειρισμού) αρθρωτά νευρόσπαστα. Τότε, αν και άμεσα εμπλεκόμενοι ως χειριστές τους, οφείλουν να μείνουν κατά το δυνατό αόρατοι – είναι εντυπωσιακό πόσο πυκνά είναι τα νοήματα που περνά η παράσταση, χωρίς να χρειάζεται λέξεις και σύνθετες λεκτικές διατυπώσεις. Και πώς σώματα, ύλες, ηχητική δραματουργία (ηλεκτροακουστικά τοπία σε άμεση σύνδεση με τη σωματικότητα της

κίνησης των περφόρμερ), μιλούν για αρχέγονες αντιφάσεις και σύγχρονες αγωνίες. Ο σωρός από ροκανίδια της πρώτης σκηνής σε σχέση με το σώμα του πεσμένου άνδρα, για παράδειγμα, με μια νοερή προβολή στο παρελθόν, σε πρότερη φάση, ήταν κορμός δέντρου υπέροχου – κι ο πεσμένος άνδρας, κάθε άνθρωπος, νέος και γεμάτος ορμή για ζωή. Άλλοτε, πάλι, η ριζική αντίθεση λευκού και μαύρου σκηνής και κοστουμιών αντανακλά την οντολογική αντίφαση του έλλογου όντος σε σχέση με την καθόλα παράλογη συνθήκη κόσμου και ύπαρξης. Προσέξτε, π.χ., τη σχέση της γυναίκας με το λευκό ρούχο που μοιάζει τόσο πολύ με αρθρωτή κούκλα (έξοχη η Γιώτα Κοτρώνα) με τον μαυροντυμένο άνδρα που τη «χειρίζεται». Ή την άλλη υπέροχη σκηνή όπου ο Στάθης Μαρκόπουλος κινεί πάνω σε τεμνόμενες ράβδους από νέον τη μικρή αρθρωτή κούκλα – αυτό το άψυχο πλάσμα από ξύλο και σπάγγο κινείται με τόση χάρη που κανένας χορευτής δεν πετυχαίνει. Μου ήρθε στον νου η διδασκαλία του Ζενέ προς τον νεαρό σχοινοβάτη αλλά και ο πολυεπίπεδος προβληματισμός του Χάινριχ φον Κλάιστ σ’ εκείνο το σύντομο κείμενό του για το κουκλοθέατρο (του 1810, στα ελληνικά με τον τίτλο Οι μαριονέτες, εκδ. Άγρα, 1996). Θυμίζω ότι ο Κλάιστ, με αφορμή μια λαϊκή, υπαίθρια παράσταση κουκλοθεάτρου, δεν μιλά μόνο για το παράδοξο της φυσικής χάρης της κούκλας (που επιτυγχάνεται ακριβώς επειδή δεν εμποδίζεται από τη συνείδηση, τη γνώση και την επίγνωση) αλλά και για τις κινήσεις των δακτύλων του χειριστή, που δεν γίνεται παρά να «συνδέονται καλλιτεχνικά με την κίνηση των ανδρείκελων που κρατεί».

Αγώνας ανθρώπου και κούκλας Κριτική για την παράσταση «Απουσία το σώμα» της ομάδας σωματικού θεάτρου Πλεύσις, του κουκλοθεάτρου Αγιούσαγια και του θεάτρου μαριονέτας Ανταμαπανταχού.

Κι αν η περφόμανς μιλά κατεξοχήν για την αποξένωση ψυχών και σωμάτων, θίγει θαυμάσια και το οντολογικό παράδοξο της ίδιας της σκηνικής τέχνης: από το ωραίο στη φύση (ό,τι θέλγει και ευχαριστεί τις αισθήσεις μας και την ψυχή μας, το όμορφο αλλά κι αυτό που βρίσκεται στην καλή στιγμή του) λείπει η πρόθεση και η προμελέτη, τη στιγμή που το ωραίο στην τέχνη είναι πάντα προμελετημένο, κατασκευασμένο και τεχνητό. Μπορεί ποτέ το φυσικό και το τεχνητό να συναντηθούν, χωρίς το ένα να βιάζει το άλλο; Το ξύλινο πόδι της μαριονέττας τι σχέση μπορεί να έχει με το πόδι από σάρκα και αίμα του ερμηνευτή; Οι προβολές στο παρελθόν, σε ένα καθόλα γοητευτικό μπρος-πίσω στον χρόνο που η παράσταση προκαλεί χωρίς να επιδιώκει, είναι συνεχείς και φωτίζουν τη σκηνική πράξη με πολλαπλά νοήματα. Μια τρομαγμένη γυναίκα μέσα σε έναν χάρτινο κύλινδρο, μια άλλη που βγάζει από το στήθος χάρτινες φιγούρες, ο άνθρωπος-σκιά με τις λευκές παλάμες, η συνάντηση απορίας άνδρα και ξύλινου ανδρείκελου, τα ρούχα στο δάπεδο της σκηνής (ποιοι άνθρωποι τα φορούσαν και πού βρίσκονται τώρα;), οι ξύλινες μικρές φιγούρες, καθεμία με διαφορετική, παγωμένη κίνηση, που κινούν οι περφόρμερ με μακριά ραβδιά σε ποικίλους σχηματισμούς στον χώρο (σε κύκλο ή σε ασύμμετρες συνθέσεις, άλλοτε όλες μαζί άλλοτε σε αντιπαράθεση μονάδων και συνόλων), όλες οι σκηνές της περφόρμανς κάτι έχουν να πουν, αγαπητικό και απελπισμένο. Ανοίγω ένα ακόμη μικρό βιβλίο, το Χορός και ψυχή του Πολ Βαλερί (του 1923, στα ελληνικά από τις εκδόσεις Διάττων, σε μετάφραση της Μελισσάνθης, 1988): «Σίγουρα τίποτα πιο νοσηρό, αυτό καθαυτό, τίποτα πιο εχθρικό στη φύση από το να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι. Μια ψυχρή και απόλυτη διαύγεια είναι ένα δηλητήριο που είναι αδύνατο να καταπολεμηθεί. Το πραγματικό στην κατάσταση του ανόθευτου σταματάει την καρδιά αυτοστιγμεί… Μια σταγόνα απ’ αυτή την παγερή λύμφη αρκεί για να χαλαρώσει μέσα σε μια ψυχή τα ελατήρια και τον παλμό της επιθυμίας, να εξοντώσει όλες τις ελπίδες, να γκρεμίσει όλους τους θεούς που υπήρχαν στο αίμα μας», γράφει. Μόνο ένα αντίδοτο υπάρχει στη φρίκη του πραγματικού, η καλλιτεχνική εκδοχή του. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι λέξεις που μιλούν για μια καλλιτεχνική πράξη αδυνατούν να μεταφέρουν αυτό που βιώνεται ακαριαία, εν προκειμένω τη στιγμή της παράστασης. Μάλιστα, ένα ακόμα ερεθιστικό παράδοξο που η παράσταση Απουσία το σώμα μας καλεί να αναλογιστούμε αφορά αυτήν ακριβώς την εμπόλεμη σχέση μεταξύ Λόγου και εκφραστικού σώματος: σκεφτόμαστε/προσλαμβάνουμε με λέξεις κάτι που είναι πέραν του Λόγου και των λέξεων. Στο σημείο αυτό (στο οποίο, μεγαλώνοντας, φτάνω όλο και πιο συχνά, αλλά, πάντως, όχι τόσο συχνά, αφού δεν είναι πολλές οι παραστάσεις τελικά που προκαλούν σκέψεις και αισθήματα που ν’ αξίζει να αναλύσεις) η κριτική σιωπά και αφήνει το πεδίο ελεύθερο στους καλλιτέχνες, που με ελάχιστα μέσα (όπως σ’ αυτήν τη χειροποίητη παράσταση) μπορούν να «μιλήσουν» για τα πιο μεγάλα και σημαντικά. Αυτή η άνοιξη δεν είναι τόσο απελπισμένη γιατί υπάρχουν καλλιτέχνες όπως ο Αντώνης Κουτρουμπής, ο Στάθης Μαρκόπουλος, η Όλγα Γερογιαννάκη και η Γιώτα Κοτρώνα που, ακολουθώντας τα παλιά, σκοτεινά μονοπάτια της ιστορίας και της τέχνης των ανθρώπων, μας οδηγούν σε καινούργια ξέφωτα.

φωτό: παρισ ταβιτιαν

Ο Kid Young μόλις κυκλοφόρησε το πρώτο άλμπουμ του Ραπ και urban ήχοι με τη συμμετοχή εκλεκτών καλεσμένων της νέας σκηνής της Ελλάδας από έναν παραγωγό που έχει σημαδέψει τα τελευταία χρόνια την αθηναϊκή νύχτα.

Τ

ον Kid Young τον γνώρισα ως μέλος των ATH Kids το 2016, όταν η πολυεθνική κολεκτίβα που είχαν φτιάξει ο Kareem Kalokoh και ο Valentin Rivera είχε προκαλέσει θόρυβο με τα αθηνοκεντρικά κομμάτια της. Ο Kid Young είχε ήδη μια δεκαετή πορεία στην αθηναϊκή νύχτα ως DJ σε μεγάλα κλαμπ και ως μέλος των VIP Productions, μίας από τις πιο γνωστές r’n’b ομάδες στην Ελλάδα, με events σε όλη τη χώρα. Από το 2009, με τη δική του Red Alert Productions έκανε τα Showtime Party, τα οποία έφεραν στην Ελλάδα πρωτοκλασάτα ονόματα όπως ο Fabulous, ο Fat Joe, ο Soulja Boy και ο The Game, και από το 2015 δραστηριοποιείται με τα Brown Parties και τη δισκογραφική εταιρεία του Every Day Records με κυκλοφορίες όπως οι PYK (PEOPLEYOUKNOW) και το single με τον Kareem Kalokoh, το «Hunnids». Πριν από έναν χρόνο, σε συνεργασία με τον Κώστα Παντούλα, κυκλοφόρησε το «Athliens», το πρώτο χιπ-χοπ sci-fi κόμικ στην Ελλάδα. Μετά από χρόνια ενασχόλησης με το χιπχοπ και την urban σκηνή της Ελλάδας ήρθε η ώρα να κυκλοφορήσει το πρώτο άλμπουμ του, στο οποίο μάζεψε τους φίλους του και μια ομάδα από εκλεκτούς καλεσμένους, ονόματα γνωστά, όπως οι «ATH Kids» Kareem και Valentin Rivera, αλλά και νέους ράπερ και τραγουδιστές που κατά κάποιον τρόπο συστήνει στο κοινό του.

«To “The K.I.D. (The King Is Dead)” δεν

είναι χορευτικό άλμπουμ όπως θα περίμεναν πολλοί», λέει ντυμένος στα κόκκινα, με μια φόρμα με το logo «ΕΓΩ» που χαρακτηρίζει την παρέα. «Ο κύριος λόγος που άργησα πολύ να το βγάλω είναι γιατί ήθελα να γίνει όπως το φανταζόμουν, να έχει χαρακτήρα ο ήχος μου και να μπορώ να ταυτιστώ με τις δημιουργίες. Είναι μια αρκετά προσωπική δουλειά που μου πήρε τρία χρόνια να την ολοκληρώσω. Μέσα σε αυτό το διάστημα έγραφα τα τραγούδια και πολλά τα δούλευα για μήνες. Έχω κάνει πάρα πολύ digging για samples, κυρίως ελληνικά. Ο Sin Laurent έκανε mix master σε όλο το άλμπουμ. Όσοι συμμετέχουν σε αυτό είναι φίλοι μου, καλλιτέχνες που θαυμάζω και θεωρώ υπερταλαντούχους. Όλοι μαζί βγάλαμε την αλήθεια μας, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, σε αυτό το πρότζεκτ. Ο Sicario είναι το next big thing και το “Κοίτα” είναι ένα κομμάτι που το δουλεύουμε έναν χρόνο με παραγωγούς από το εξωτερικό. Shoutout στον Jojo, τον Withinroots, τον Crush, τον Colddsummer και τον OGE. Η Κουκουβάγια είναι ένας μοναδικός καλλιτέχνης με δική του ενέργεια, η οποία ταιριάζει πολύ με τη δική μου μουσική, και σε ανθρώπινο επίπεδο. Εκατό τοις εκατό Everyday Records. Θα ακούσετε πολλές δουλειές στο άμεσο μέλλον και από τους Sicario και από την Κουκουβάγια μέσω του label. Ο Musah είναι από τους αγαπημένους μου Έλληνες ράπερ, του το λέω κάθε φορά που κάνουμε session. Έπαιξα το “Maze” και το “Προσευ-

χή” στο στούντιο και τα έγραψε σε μια ώρα. Ο Kareem είναι οικογένειά μου και ο πιο κοντινός συνεργάτης που έχω όλα αυτά τα χρόνια. Πάντα το αποτέλεσμα είναι ξεχωριστό και μαγικό. Όταν έφτιαχνα το beat του “Τill I die”, άκουγα ήδη τον Kareem στο κεφάλι μου και όταν πήγαμε στο στούντιο απλώς μπήκε στο booth και το “σκότωσε”. Υπάρχουν στιγμές που ο Βabou με κάνει να δακρύσω με την ερμηνεία του. Ο Daree έβγαλε ένα ’00s vibe και νοσταλγία στο “Sweeter than wine”, που ταίριαζε ακριβώς στο beat. O Vale είναι ο σκηνοθέτης μας και καλός μου φίλος, είναι χαρά μου που συμμετέχει στο άλμπουμ. Απλώς βρισκόταν στο στούντιο όπου vibe-άραμε και χορεύαμε, και μπήκε κι έγραψε το intro στο “Perico”. Δεν ξέρω αν υπάρχουν συνταγές για επιτυχία στα hits. I’m just doin me! Όλα κάνουν τον κύκλο τους, οι μόδες και οι τάσεις αλλάζουν. Ο χρόνος θα δείξει τι θα μείνει και τι όχι. Εγώ πάντα εδώ θα είμαι!».

O Kid Young μεγάλωσε στον Ταύρο. «Οι γονείς μου ήταν λάτρεις της μουσικής και είχα διαφορετικές επιρροές και από τους δύο», λέει. «Η μητέρα μου άκουγε ροκ και ο πατέρας μου ντίσκο. Τον μεγαλύτερο ρόλο όμως τον έπαιξε ο ξάδελφός μου, που έμενε απέναντι και κάθε μέρα έβαζε τόσο δυνατά ραπ, που έφτανε μέχρι το σπίτι μου. Υπήρχαν φορές που έβγαινα στην αυλή του σπιτιού μου και του φώναζα να αλλάξει κομμάτι αν δεν μου άρεσε! Καθημερινά μετά το σχολείο πήγαινα και ακούγαμε μαζί μουσική – εκείνος μου δάνειζε τα CD και μου έβαλε το μικρόβιο. Το πιο ωραίο μικρόβιο! Στη συνέχεια όλα μου τα λεφτά τα ξόδευα σε CD και σε ρούχα. Ξεκίνησα να παίζω επαγγελματικά ως DJ από τα δεκαεννιά και συνεχίζω μέχρι σήμερα, που είμαι τριάντα τέσσερα. Κατά τη διάρκεια όλου αυτού του διαστήματος έχω δει πολλές διαφορετικές φάσεις στο clubbing. Παλιότερα ήταν όλα πιο περιορισμένα όσον αφορά τη ραπ μουσική. Σήμερα αυτή είναι που κυριαρχεί. Είμαι παθιασμένος με τη μουσική από πολύ μικρή ηλικία, προσπαθούσα να αντλώ πληροφορίες απ’ οτιδήποτε και οποιονδήποτε είχε σχέση με αυτό. Μου άρεσε πολύ να βγαίνω. Με την παρέα μου ξεκίνησα να βγαίνω από τα δεκαπέντε, οπότε το να γίνω DJ ήταν ο τέλειος συνδυασμός. Ο κύριος λόγος ήταν ότι ήθελα να παίζω ο ίδιος κομμάτια που δεν άκουγα από άλλους DJs. Έτσι ξεκίνησε και το showtime μαζί με τον Βαγγέλη Σταυρού και το DJ Navycat, που θεωρώ ότι έχει αφήσει τη δική του ιστορία στο αθηναϊκό clubbing και σίγουρα επηρέασε τις επόμενες γενιές στον χώρο. Το Brown Sugar είναι ένα από τα παιδιά μου. Είναι ένα πάρτι που το κάνω με την παρέα μου κάθε Πέμπτη στο Bronco και έχει free πίτσα για όλους. Έφτιαξα το δικό μου label γιατί μου αρέσει να δουλεύω με καινούργιους καλλιτέχνες με τους οποίους έχω κοινή αισθητική και όραμα – ξέρω ότι δεν θα είμαι για πάντα πάνω στο stage. Ο παραγωγός ανέκαθεν είχε σημαντικό ρόλο στη μουσική, μερικές φορές περισσότερο από τον ερμηνευτή. Σήμερα αντιμετωπίζεται ως καλλιτέχνης με τον τρόπο που διανέμει τη μουσική και αυτό είναι καλό για το branding και τα έσοδα. Νομίζω ότι τα πράγματα γίνονται όλο και καλύτερα μέρα με τη μέρα και βλέπω πολύ θετικά το μέλλον, παρόλη την αρνητική ενέργεια που δεχόμαστε καθημερινά. Θα ήθελα να συνεργαστώ με τους ανθρώπους που θαυμάζω περισσότερο σε αυτήν τη σκηνή και να μπορώ να μανατζάρω νέα ταλέντα. Η μουσική δεν σταματάει ποτέ!».

Μουσική

ΝΕΟΣ ΔΙΣΚΟΣ

από τον m. hulot

INFO Το «The K.I.D. (The King Is Dead)» κυκλοφορεί από την Every Day Records στις ψηφιακές πλατφόρμες και σύντομα θα κυκλοφορήσει σε δίσκο βινυλίου. Μπορεί να το ακούσει κανείς στο κανάλι της Every Day Records στο YouTube και στο Spotify. H παρουσίαση του δίσκου θα γίνει σύντομα σε ένα μεγάλο πάρτι σε συνεργασία με την Converse.

14.4.22 – lifo

69

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Παγκόσμιας φήμης ονόματα μας παρασύρουν στο μεγαλείο της μουσικής καλλιτεχνικής δημιουργίας.

© marco borggreve

Τ

ο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών μπαίνει στην ατζέντα της άνοιξης με δύο ακόμα εκπληκτικές μουσικές εκδηλώσεις που φέρνουν αέρα παγκόσμιας πολιτιστικής δημιουργίας στην Αθήνα.

Moυσική

PHILHARMONIA ORCHESTRA

70 lifo – 14.4.22

Santtu-Matias Rouvali © christoph koestlin

Η Ορχήστρα Philharmonia του Λονδίνου έρχεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και είναι ό,τι πιο φρέσκο και δυναμικό παρουσιάζεται στις παγκόσμιες μουσικές σκηνές. Υπό τη διεύθυνση του εκρηκτικού νεοδιορισθέντα πρώτου της μαέστρου, του νεαρού SanttuMatias Rouvali, και με σολίστ τον βραβευμένο Νοτιοκορεάτη πιανίστα Seong-Jin Cho, η Philharmonia Orchestra θα εμφανιστεί στην εντυπωσιακής ακουστικής Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, προσφέροντας για πρώτη φορά στο κοινό της χώρας μας την ευκαιρία να απολαύσει τους δύο μουσικούς της νεότερης γενιάς.

O Φινλανδός Santtu-Matias Rouvali διαδέχτηκε το καλοκαίρι του 2021 τον EsaPekka Salonen ως πρώτος μαέστρος της Philharmonia Orchestra. Διατηρεί, επίσης, τη θέση του ως αρχιμαέστρου της Συμφωνικής Ορχήστρας του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία και της Τάμπερε Φιλαρμονικής Ορχήστρας στη Φινλανδία. Οι «Times» του Λονδίνου με ενθουσιασμό τον περιγράφουν ως «the hottest maestro in Finland» και η «Guardian» επαινεί την «υπερκινητική, σχεδόν “μπαλετική” τεχνική του. Η ορχήστρα υπό την μπαγκέτα του Rouvali ακούγεται όλο φρεσκάδα, δεξιοτεχνία και ένταση». Εντυπωσιακό ταλέντο με έμφυτη μουσικότητα, ο Seong-Jin Cho ξεχώρισε από νωρίς ως ιδιαίτερος μουσικός της γενιάς του και εξελίχθηκε γρήγορα σε έναν από τους πιο διακεκριμένους καλλιτέχνες στην παγκόσμια μουσική σκηνή. Οι ερμηνείες του χαρακτηρίζονται άλλοτε στοχαστικές και ποιητικές και άλλοτε πολύχρωμες και τολμηρές. Το 2015 κέρδισε το πρώτο βραβείο στον απαιτητικό Διεθνή Διαγωνισμό Chopin στη Βαρσοβία και αμέσως μετά, τον Ιανουάριο του 2016, υπέγραψε ένα αποκλειστικό συμβόλαιο με την Deutsche Grammophon. Η λονδρέζικη Philharmonia Orchestra ιδρύθηκε το 1945 και είναι πρωτοπόρος στη σύγχρονη προσέγγιση της κλασικής μουσικής. Θεωρείται μία από τις κορυφαίες ορχήστρες παγκοσμίως, χάρη στα ειδικά προγράμματά της για την ανάπτυξη και εκπαίδευση του κοινού, τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και τα συμμετοχικά προγράμματα διά βίου μάθησης. Εκτός από τις σημαντικές συναυλίες κλασικής μουσικής που δίνει σε όλο τον κόσμο, η Philharmonia Orchestra ηχογραφεί μουσική για τον κινηματογράφο. Επίσης, στο πλαίσιο του ενδιαφέροντός της για τη νέα γενιά και την ποπ κουλτούρα συμμετέχει σε ηχογραφήσεις μουσικής επένδυσης για τα πιο δημοφιλή videogames. Η εμφάνισή της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα με έργα Ροσίνι, Προκόφιεφ και Τσαϊκόφσκι.

Seong-Jin Cho

Στις 24 Μαΐου η διάσημη Γιαπωνέζα πιανίστα Μιτσούκο Ουτσίντα θα βρίσκεται στη σκηνή του Μεγάρου για ένα ρεσιτάλ που αντικατοπτρίζει ιδανικά τα ενδιαφέροντα αλλά και ορισμένους από τους σταθερούς καλλιτεχνικούς της στόχους. Τη διαύγεια στην κλασική φόρμα (Μότσαρτ), την παθιασμένη εκφραστικότητα (Σούμαν) και τον διαρκή πειραματισμό με τον πυρήνα και την ουσία του ήχου (Κούρταγκ). Γεννημένη στην Ιαπωνία, η Μιτσούκο Ουτσίντα έχει από το 2009 βρετανική υπηκοότητα, ενώ την ίδια χρονιά αναγορεύτηκε Dame για τη συνεισφορά της στη μουσική. Και όχι άδικα, αφού πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές καλλιτέχνιδες της εποχής μας που αναγνωρίζεται από κοινό και κριτικούς ως ασυναγώνιστη ερμηνεύτρια των έργων των Μότσαρτ, Σούμπερτ, Σούμαν και Μπετόβεν. Όπως λέει η ίδια για τον Σούμπερτ: « Ήταν ο συνθέτης που ένιωθα πιο κοντά μου από παιδί. Κι είχα δίκιο. Δεν μπορείς να ταυτιστείς με τον Μότσαρτ. Μπορείς να νιώθεις ολοένα πιο κοντά στο τι κάνει και μπορείς να ταυτιστείς για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, εδώ κι εκεί, και ύστερα εξαφανίζεται. Αλλά ο Σούμπερτ ήταν συγγενικό μου πνεύμα. Μπορείς να ξεμοναχιαστείς μαζί του». Έχει συνεργαστεί εδώ και πολλά χρόνια με τις πιο γνωστές ορχήστρες του κόσμου, όπως οι Berlin Philharmonic, Royal Concertgebouw Orchestra, Bavarian Radio Symphony, London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, και στις ΗΠΑ με τη Chicago Symphony και την Cleveland Orchestra, με την οποία γιόρτασε πρόσφατα την 100ή της παράσταση στο Severance Hall. Οι δε μαέστροι με τους οποίους έχει συνεργαστεί στενά είναι όλοι οι αστέρες του πόντιουμ: Bernard Haitink, Sir Simon Rattle, Riccardo Muti, EsaPekka Salonen, Vladimir Jurowski, Andris Nelsons, Gustavo Dudamel και Mariss Jansons. Στην εμφάνισή της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών θα την απολαύσουμε να ερμηνεύει ένα πρόγραμμα πραγματικά συναρπαστικό, με έργα György Kurtάg, Wolfgang Amadeus Mozart και Robert Schumann. Παρά τη διεθνή της αναγνώριση και την τιμή του σημαντικού τίτλου της Dame, η Μιτσούκο Ουτσίντα παραμένει διακριτική στη ζωή της και επικεντρωμένη στη μουσική. Το παίξιμό της ξεχωρίζει για την ευαισθησία, την ανόθευτη πνευματικότητα και την προσήλωση στην απέριττη νοηματοδότηση κάθε μουσικής χειρονομίας.

Moυσική

MITSUKO UCHIDA

INFO www.megaron.gr 210 7282333 Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη 1 Philharmonia Orchestra: Σάββατο, 7 Μαΐου, Aίθουσα Χρήστος Λαμπράκης Mitsuko Uchida: Τρίτη 24 Μαΐου, Aίθουσα Χρήστος Λαμπράκης

© geoffroy schied

© richard avedon

ΣΥΝΑΥΛΙΑ

Mitsuko Uchida 14.4.22 – lifo

71

ΚΟΜΙΚ

Βιβλίο

Ένα κόμικ για τον Ελευθέριο Βενιζέλο Αυτές τις μέρες εκδίδεται στη χώρα μας μια πρωτότυπη και μοναδική εικονογραφημένη βιογραφία –η πρώτη γραμμένη ειδικά για παιδιά και νέους–, η οποία ζωντανεύει στιγμιότυπα από τη συναρπαστική ζωή του Βενιζέλου.

Ο

απο τον γιάννη πανταζόπουλο

72 lifo – 14.4.22

Ελευθέριος Βενιζέλος αποτελεί τη μεγαλύτερη προσωπικότητα της χώρας μας που σφράγισε τον περασμένο αιώνα. Πρωταγωνίστησε στα κρισιμότερα γεγονότα της εποχής του. Η πολιτική ιδιοφυΐα, η διπλωματική ικανότητα, η εργατικότητα, η τόλμη και η αισιοδοξία καθοδήγησαν τα βήματά του. Ήταν ο ηγέτης που οραματίστηκε την Ελλάδα των «δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών» και κατάφερε για μικρό χρονικό διάστημα να την κάνει πραγματικότητα. Αυτές τις μέρες εκδίδεται στη χώρα μας μια πρωτότυπη και μοναδική εικονογραφημένη βιογραφία –η πρώτη γραμμένη ειδικά για παιδιά και νέους–, η οποία ζωντανεύει στιγμιότυπα από τη συναρπαστική ζωή του Βενιζέλου. Η συγγραφέας και δημοσιογράφος Μάρω Βασιλειάδου αφηγείται με απλό τρόπο πτυχές από σημαντικές περιόδους καθώς και ιστορικά γεγονότα που δημιούρ-

γησαν τον μύθο του. Πρόκειται για μια εξιστόρηση ανθρώπινων στιγμών και πολιτικής ιστορίας με τη μορφή μιας ευανάγνωστης αναγνωστικής εμπειρίας. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο εκπαιδευτικό εργαλείο που προσφέρει μια πανοραμική επισκόπηση της διαδρομής του κορυφαίου πολιτικού. Φυσικά, είναι εμπλουτισμένο με εντυπωσιακές εικόνες, χρονολογικές λεπτομέρειες και σημεία-σταθμούς της πολυτάραχης πορείας μιας σπουδαίας προσωπικότητας όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Μια καλαίσθητη έκδοση και επιστημονικά τεκμηριωμένη για τον άνθρωπο και τον πολιτικό που επηρέασε καθοριστικά τον ελληνικό εικοστό αιώνα. Η επιστημονική επιμέλεια της βιογραφίας έχει γίνει από τον ιστορικό Κωστή Γκοτσίνα, ενώ η εικονογράφος Θέντα Μιμηλάκη, αντλώντας έμπνευση από φωτογραφίες, έγγραφα και εφημερίδες εποχής, μεταφέρει τους αναγνώστες στην Ελλάδα

μάρω βασιλειάδου Ελευθέριος Βενιζέλος

Εικ.: Θέντα Μιμηλάκη Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 88

και στην Ευρώπη των χρόνων που έζησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. «Πολλοί άνθρωποι με βοήθησαν στην πολύμηνη πορεία αυτού του βιβλίου. Ο καθένας με τον τρόπο του με έφεραν πιο κοντά στον Ελευθέριο Βενιζέλο. Μοιράστηκαν μαζί μου προσωπικές αφηγήσεις, φωτογραφίες από τα λευκώματά τους, αποκόμματα εφημερίδων και στιχάκια ποιημάτων, οικογενειακά αναμνηστικά και κειμήλια. Κι έτσι κατάλαβα ότι εκείνος παραμένει ακόμη ζωντανός γι’ αυτήν τη χώρα, μολονότι έχουν περάσει περισσότερα από ογδόντα χρόνια από τον θάνατό του. Χάρη στις αναμνήσεις τους μπόρεσα να τον δω καλύτερα», σημειώνει η Μάρω Βασιλειάδου και προσθέτει: «Ο ίδιος απολάμβανε την ανάγνωση καθισμένος αναπαυτικά στην πολυθρόνα του. Έτσι θα ήθελα να διαβαστεί κι αυτό το βιβλίο». Το πλούσιο υλικό αποκαλύπτει τον χαρακτήρα, την προσωπικότητα και την πολιτική σκέψη του Βενιζέλου, ενώ ταυτόχρονα μας μεταφέρει δυναμικά στον κόσμο όπου εκείνος έζησε και έδρασε. Το βιβλίο κυκλοφορεί την Τετάρτη 13 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» στα Χανιά.

14.4.22 – lifo

73

ö

Lancôme

ö

Benaki Shop

Άρωμα Idôle Aura.

Λαμπάδα FOS.

Στα καταστήματα καλλυντικών

www.benakishop.gr

ñ

Nespresso NOMAD κούπα ταξιδιού. www.nespresso.com

ö

MCA Shop Κόκκινο επιτραπέζιο λουλούδι. www.cycladic.gr

ñ

Logitech Ποντίκι Heartbreaker POP. www.plaisio.gr

õ

The Naxos Apothecary

ö

Yves Saint Laurent

Αφρόλουτρο Alyko. www. thenaxosapothecary. com

Κραγιόν The Slim Velvet Radical. Στα καταστήματα καλλυντικών

ñ

PIOPmuseumshop Βραχιόλι, δημιουργός Σοφία Τσιλιακού. www.piop.gr

74 lifo – 14.4.22

ö

ö

COS

Ted Baker

Ανδρικό jacket.

Τσάντα από τη συλλογή Άνοιξη/ Καλοκαίρι 2022.

Στο εμπορικό κέντρο Golden Hall

Σε επιλεγμένα καταστήματα

ñ

Gucci Γυαλιά ηλίου. Σε επιλεγμένα καταστήματα οπτικών

ò

Swatch Από τη συλλογή Swatch X Centre Pompidou.

ñ

PIOPmuseumshop

www.swatch.com

Κεραμικό ανθοδοχείο, σχέδιο τούβλο, δημιουργός brand R Design. www.piop.gr

ö New Balance Ανδρικό Fresh Foam HIerro v6.

ñ

www.newbalance.gr

Nintendo Switch Lite. www.kotsovolos.gr

ñ

Huawei Nova 9 SE. www.plaisio.gr

14.4.22 – lifo

75

ö

MARKET RESEARCH

Apple Apple Watch SE. www.public.gr

Μάθετε ισπανικά online από την άνεση του σπιτιού σας με την εγγύηση του Ινστιτούτου Θερβάντες

ñ

adidas x Disney Καπέλο bucket. www.adidas.gr

ô New Balance Γυναικεία 327. www.newbalance.gr

Θέλετε να μάθετε ισπανικά με τρόπο αυτόνομο και ευέλικτο; Το AVE Global (Aula Virtual de Espanol) είναι μια διδακτική πλατφόρμα ειδικά σχεδιασμένη από το Instituto Cervantes για την εκμάθηση και τη διδασκαλία των ισπανικών μέσω διαδικτύου και με τρόπο αυτόνομο. Η πλατφόρμα, που συνιστάται για ενηλίκους και νέους από την ηλικία των 16 ετών και άνω, έχει σχεδιαστεί ώστε να προσαρμόζεται σε διαφορετικούς τρόπους και ρυθμούς εκμάθησης. Στην πλατφόρμα αυτόνομης εκμάθησης AVE υπάρχουν δύο τύποι τμημάτων. Ένας είναι τα γενικά τμήματα ισπανικών (επίπεδα A1, A2, B1, B2 και C1) που προσφέρουν 16 μαθήματα και 48 θέματα με διδακτικό υλικό, βίντεο και διαδραστικές ασκήσεις με ένα αυτόματο σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης. Το διδακτικό υλικό του αρχικού επιπέδου είναι σχεδιασμένο για άτομα που δεν έχουν καθόλου γνώσεις ισπανικών. Τα γενικά τμήματα προσφέρονται με τρεις τρόπους: με επιβλέποντα και τηλεδιάσκεψη, με επιβλέποντα, και αυτόνομα. Ο άλλος τύπος είναι τα τμήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις DELE που στοχεύουν στην εξοικείωση με τη δομή του διαγωνίσματος καθώς και με την ανάπτυξη στρατηγικών για την επιτυχία στις εξετάσεις DELE A2, DELE B1 και DELE B2. Και αυτά τα τμήματα προσφέρονται με τρεις τρόπους: με επιβλέποντα και τηλεδιάσκεψη, με επιβλέποντα, και αυτόνομα. Μετά το τέλος των γενικών τμημάτων ισπανικών ο μαθητής θα λάβει βεβαίωση επιτυχούς ολοκλήρωσης, εφόσον έχει ολοκληρώσει το περιεχόμενο του τμήματος. Θέλετε να δοκιμάσετε τα τμήματα AVE Global; Δείτε το επίπεδο των ισπανικών σας και διαλέξτε το τμήμα που ανταποκρίνεται καλύτερα στις απαιτήσεις σας. Αν είστε καθηγητής ισπανικών, σας ενδιαφέρει η διδασκαλία μέσω διαδικτύου και θέλετε να προσθέσετε μια σημαντική πληροφορία στο βιογραφικό σας ως καθηγητής, επιλέξτε να παρακολουθήσετε το τμήμα πιστοποίησης επιβλεπόντων AVE Global.

õ

DKNY Θήκη για ακουστικά. www.kalogirou.com

Η ΗUAWEI παρουσίασε τα νέα smartphones και άλλα προϊόντα σε μια μοναδική εκδήλωση για τους φίλους της μόδας και της τεχνολογίας

ñ

Edifier Ακουστικά W800BT Plus. www.public.gr

76 lifo – 14.4.22

Μια εμπειρία διαφορετική από κάθε προηγούμενη έζησαν όσοι παρευρέθηκαν στην εκδήλωση της Huawei που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 6 Απριλίου 2022 στον πανέμορφο πολυχώρο εκδηλώσεων Amalias 36 με πρωταγωνιστές τα νέα smartphones HUAWEI P50 Pro, P50 Pocket, nova 9SE αλλά και το all-in-one laptop HUAWEI MateBook E. Οι καλεσμένοι είχαν την ευκαιρία να δουν για πρώτη φορά τα πολυαναμενόμενα νέα smartphones της Huawei και πολλά άλλα νέα προϊόντα της εταιρείας, που παρουσιάστηκαν με διαδραστικό τρόπο σε ένα ευρηματικό catwalk-performing από επαγγελματίες μοντέλα, «συνοδευόμενα» από τις συσκευές της Huawei.

ΈΧΕΙΣ ΓΟΎΣΤΟ Ελένη Σημαντηράκη Art Director/Illustrator

από τηn αφροδιτη σακκα

φωτο: παρισ ταβιτιαν

Τι σου αρέσει να δημιουργείς; Είμαι λίγο με τις ορέξεις μου. Κατά καιρούς καταπιάνομαι με διάφορα, αλλά δεν κάνω ποτέ κάτι σταθερό. Βαριέμαι εύκολα. Παλιότερα αυτό για μένα ήταν τρελό ταμπού. Ένιωθα ότι κάτι δεν πάει καλά μ’ εμένα και ότι μάλλον έχω κάποιο σύνδρομο για να μην μπορώ να επικεντρωθώ σε κάτι για πολύ καιρό. Πλέον έχω αγαπήσει αυτό μου το «ταμπού» και το ’χω δει λίγο διαφορετικά, ως πλεονέκτημα. Μου αρέσει που ανά περιόδους εξερευνώ και πειραματίζομαι με άλλα πράγματα. Αυτόν τον καιρό έχω κολλήσει με τα illustrations μου και χαίρομαι πολύ γι’ αυτό γιατί επιτέλους το iPad θα βγάλει τα λεφτά του. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Σήμερα είπα να βάλω γενικά τo outfit που έχω αγαπήσει αυτό το διάστημα. Θα ξεκινήσω με το oversized σακάκι από τα Zara. Ειλικρινά, αυτό το σακάκι, και με πιτζάμες να το βάλω, παίζει να με ψήσει να βγω έξω με απόλυτη αυτοπεποίθηση. Δεν το έχω κάνει ακόμα, ευτυχώς. Από μέσα φοράω ένα απλό, λιτό και απέριττο crop top, σε χρώμα ξεθωριασμένο φιστικί, το οποίο έχω πάρει από ένα τέλειο second hand μαγαζί στον Πύργο της Τήνου. Συνεχίζω με αυτό το φανταστικό παντελόνι από τα Zara, για να κάνω και ένα υποτιθέμενο color blocking σακάκι-παντελόνι. Ανέκαθεν αγαπούσα τα πιο baggy υφασμάτινα παντελόνια, οπότε, τώρα που είναι της μόδας, το εκμεταλλεύομαι στο φουλ. Θα κλείσω με την καλύτερη αγορά που έκανα στην πρώτη καραντίνα, τα Adidas LXCON. Αυτά τα sneakers έχουν αυτή την τόση όση «περιεργίλα» που αγαπώ. Πού πηγαίνεις τώρα; Πηγαίνω στους γονείς μου να τους κάνω έκπληξη και να τους θυμίσω την ύπαρξή μου, γιατί έχω να τους δω περίπου τρεις εβδομάδες. @_simele Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

14.4.22 – lifo

77

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Με την είσοδο

στους Ιχθύς στις 15/4 σας δίνεται η ευκαιρία να ερευνήσετε και να σκεφτείτε τους στόχους σας και θα διοχετεύσετε μεγάλο μέρος της ενέργειάς σας σε ιδιωτικά θέματα. Η φαντασία σας θα σας οδηγήσει σε νέα, δημιουργικά μονοπάτια και αν εξασκήσετε τα ταλέντα σας, θα βγείτε κερδισμένοι. Στις 16/4 η Πανσέληνος στον Ζυγό θα επηρεάσει κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο. Είναι μια εποχή κορύφωσης για κάτι που ξεκίνησε με τη Νέα Σελήνη και καθώς αφορά κυρίως τις σχέσεις, σας καλεί να βρείτε μια ισορροπία μεταξύ της φροντίδας των προσωπικών σας αναγκών και των άλλων. Η συμμετοχή του Κρόνου σε αρμονικές όψεις φέρνει ευκαιρίες για επαφές με πρόσωπα με τα οποία θα έχετε κοινό σκοπό. Από τις 20/4, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Ταύρο, θα ασχοληθείτε με τα οικονομικά σας.

του Άρη στους Ιχθύς στις 15/4 συμπληρώνεται η πλανητική συσσώρευση στον τομέα της οικιακής σας ζωής και μέχρι τις 25/5 θα βλέπετε συγγενείς και φίλους. Θα μεσολαβήσει και το Πάσχα, που θα δώσετε περισσότερη έμφαση στις σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 φωτίζει τον τομέα της κοινωνικής σας ζωής, επαναφέροντας τις ισορροπίες στις σχέσεις με φιλικά σας πρόσωπα. Η συμμετοχή του Κρόνου σε αρμονικές όψεις θα ενισχύσει τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες και εκτός του ότι θα έρθετε πιο κοντά με οικεία σας πρόσωπα, θα είστε και πολύ καλοί στο φλερτ. Επίσης, μπορεί να έχετε κάποια θετικά νέα σχετικά με μια συνεργασία που συζητούσατε με τη Νέα Σελήνη. Τα επίπεδα της ενέργειάς σας αυξάνονται με την είσοδο του Ήλιου στον Ταύρο στις 20/4.

starfax

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Με την είσοδο του Άρη ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Κοινοί πόροι, ασφαλιστι-

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Ο τομέας της κοινωνικής σας ζωής ενεργοποιείται με την είσοδο του Άρη στους Ιχθύς στις 15/4 και οι ομαδικές δραστηριότητες ή οι συνεργασίες θα είναι ο καλύτερος τρόπος για να πετύχετε τους στόχους σας. Ιδανική εποχή για κοινωνικές επαφές, αν θέλετε να διευρύνετε τον κύκλο των γνωριμιών σας. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 δίνει έμφαση στον τομέα της εργασίας και της υγείας, επηρεάζοντας κυρίως τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο. Τώρα είναι η εποχή που θα πρέπει να μοιράσετε τον χρόνο σας έτσι ώστε να ασχοληθείτε περισσότερο με τη φυσική σας κατάσταση. Ξεκινήστε διατροφή και άσκηση καθώς στις 20/4 ο Ήλιος εισέρχεται στο ζώδιό σας, οπότε θα έχετε την απαραίτητη ενέργεια για να βελτιώσετε την εμφάνισή σας και να θέσετε νέους στόχους.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Ο τομέας της καριέρας παίρνει φωτιά με την είσοδο του Άρη στους Ιχθύς στις 15/4 αυξάνοντας τη φήμη σας. Τώρα είναι η εποχή που μπορείτε να διαπραγματευτείτε την αξία σας με περισσή αποφασιστικότητα και να υπογράψετε σημαντικές συμφωνίες. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 φέρνει στην επιφάνεια ερωτικά ζητήματα και θέματα παιδιών. Καθώς ο Ζυγός είναι το ζώδιο των ισορροπιών, θα κληθείτε να θέσετε συγκεκριμένα όρια όσον αφορά τη διαχείριση των πόρων σας, μια και προβλέπεται αύξηση των κερδών σας σύντομα. Η συμμετοχή του Κρόνου σε αρμονικές όψεις φέρνει έναν νέο έρωτα που μπορεί να προκύψει σε ένα ταξίδι ή σε μια κοινωνική συναναστροφή. Οι ελεύθεροι επιδιώξτε εξόδους και επαφές με κόσμο, καθώς οι προοπτικές για βελτίωση της ερωτικής σας ζωής είναι πολύ καλές.

από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )

78 lifo – 14.4.22

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Μια νέα εποχή με πολλά ταξίδια και επαφές με μακρινούς συνεργάτες ξεκινάει με την είσοδο του Άρη στους Ιχθύς στις 15/4 και θα δείτε σημαντική πρόοδο στις επαγγελματικές σας υποθέσεις. Επίσης, όσοι ασχολείστε με σπουδές θα έχετε την απαραίτητη αποφασιστικότητα για να πετύχετε τους στόχους σας και τα αποτελέσματα θα ανταμείψουν τους κόπους σας. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 δίνει έμφαση στην οικιακή σας ζωή, υπενθυμίζοντάς σας πως πρέπει να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στην οικογένεια. Επανεξετάστε τις προτεραιότητές σας και μην ενεργείτε ατομιστικά. Ο Κρόνος σε αρμονικές όψεις φέρνει αύξηση των εσόδων σας μέσω κοινών πόρων, αλλά θα πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί με τη διαχείριση των χρημάτων σας, καθώς θα υπάρξουν ανάγκες. Στις 20/4 εισέρχεται ο Ήλιος στον Ταύρο, φωτίζοντας την κοινωνική σας ζωή. Επιδιώξτε επαφές με φίλους και γνωρίστε νέα πρόσωπα.

κά και οφειλές προς το Δημόσιο θα σας απασχολήσουν από τις 15/4 που εισέρχεται ο Άρης στους Ιχθύς και θα είναι μια καλή εποχή για να βάλετε μια τάξη σε οικονομικά θέματα που σας απασχολούν. Επίσης, θα σας δοθεί η ευκαιρία να βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή, μια και ο δυναμισμός σας θα είναι στα ύψη. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 αφορά την επικοινωνία και σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός κύκλου διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν με τη Νέα Σελήνη ή μπορεί να αποδώσουν καρπούς οι προσπάθειές σας στις σπουδές. Η συμμετοχή του Κρόνου σε αρμονικές όψεις προμηνύει νέες συνεργασίες με το εξωτερικό και ταξίδια. Στις 20/4 ο κυβερνήτης σας ο Ήλιος εισέρχεται στον Ταύρο και καθώς φωτίζει τον τομέα της καριέρας, θα μπορέσετε να πετύχετε καλύτερους όρους.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Με την είσοδο

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Μια πολύ επι-

του Άρη στους Ιχθύς στις 15/4 οι σχέσεις και οι συνεργασίες σας θα αποτελέσουν το βασικό σας μέλημα και επειδή θα έχετε την απαραίτητη αποφασιστικότητα, θα μπορέσετε να κλείσετε μια καλή συμφωνία ή να απαλλαγείτε από ανθρώπους και καταστάσεις που σας φορτίζουν ψυχικά. Ωστόσο θα πρέπει να προσέξετε ώστε να μη γίνετε πολύ απαιτητικοί και αυστηροί με τους συνεργάτες σας. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 φέρνει στην επιφάνεια οικονομικά ζητήματα που θα αφορούν κοινούς πόρους και ενδεχομένως να προκληθούν εντάσεις. Οι αρμονικές όψεις με τον Κρόνο δίνουν ευκαιρίες για αύξηση του εισοδήματός σας μέσω της εργασίας, ωστόσο θα πρέπει να προσέξετε τη διαχείριση των χρημάτων σας. Από τις 20/4, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Ταύρο, θα είναι ιδανική εποχή για να ταξιδέψετε, να ασχοληθείτε με τις σπουδές και με διαδικαστικές υποθέσεις.

κοινωνιακή περίοδος ξεκινάει από τις 15/4 που εισέρχεται και ο Άρης στους Ιχθύς και προβλέπονται συνεχείς επαφές για την προώθηση των υπηρεσιών ή των δεξιοτήτων σας. Οι διαπραγματευτικές σας δεξιότητες θα είναι οξυμένες και θα πετύχετε πολλά. Επειδή θα έχετε μια τάση να βιάζεστε, θα πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί στην οδήγηση, στη χρήση εργαλείων και σε ό,τι έχει να κάνει με τη φωτιά. Στις 16/4 η Πανσέληνος στον Ζυγό ενεργοποιεί τον τομέα της καριέρας και σας καλεί να εξισορροπήσετε τον χρόνο μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής σας ζωής. Ο Κρόνος σε αρμονικές όψεις αυξάνει τα έσοδά σας και θα μπορέσετε να ικανοποιήσετε κάποια επιθυμία σας. Στις 20/4 ο Ήλιος εισέρχεται στον Ταύρο και θα είστε πολύ δημιουργικοί, αυξάνοντας τον ποιοτικό χρόνο που περνάτε με τα παιδιά.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Αυτή την εποχή μπο-

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Εποχή πολλών

ρείτε να πετύχετε πολλά όσον αφορά τα επαγγελματικά σας, καθώς στις 15/4 εισέρχεται ο Άρης στους Ιχθύς, δίνοντάς σας δυναμισμό και αποφασιστικότητα. Επειδή θα έχετε αυξημένα επίπεδα ενέργειας, φροντίστε να τη διοχετεύετε στην εκγύμναση του σώματός σας. Περπάτημα, ποδήλατο ή κολύμβηση θα συμβάλουν και στην ψυχική σας ευεξία. Με την Πανσέληνο στο ζώδιό σας στις 16/4 έρχεται η κορύφωση για κάτι που ξεκινήσατε με τη Νέα Σελήνη και είναι ιδανική στιγμή για να εξισορροπήσετε τις προσωπικές σας ανάγκες με αυτές των άλλων. Με τη συμμετοχή του Κρόνου σε αρμονικές όψεις να περιμένετε αίσιες εξελίξεις στην ερωτική σας ζωή. Αρκετοί από εσάς θα αποφασίσετε την επισημοποίηση της σχέσης σας ή την απόκτηση παιδιού. Ο Ήλιος, με την είσοδό του στον Ταύρο, θα σας παρακινήσει να αλλάξετε τρόπο διαχείρισης των πόρων σας.

διαπραγματεύσεων που θα αφορούν οικονομικά ζητήματα, καθώς στις 15/4 εισέρχεται και ο Άρης στους Ιχθύς, συμπληρώνοντας τον πλανητικό συνωστισμό στον τομέα των αποκτημάτων σας. Μπορείτε να κλείσετε μια συμφωνία με καλύτερες αποδοχές ή να κάνετε κάποιες έξυπνες επενδύσεις και να αυξήσετε τα κέρδη σας. Όπως και να έχει, θα πρέπει να αποφύγετε τη βιασύνη και να είστε προσεχτικοί στη διαχείριση των πόρων σας. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 θα σημάνει την ολοκλήρωση ενός στόχου που βάλατε με τη Νέα Σελήνη και μπορεί να αφορά τις σπουδές, τις εκδόσεις ή ένα επαγγελματικό ταξίδι. Η συμμετοχή του Κρόνου σε αρμονικές όψεις σάς ανταμείβει για τις προσπάθειές σας και θα διακριθείτε για τις υπηρεσίες σας. Από τις 20/4, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Ταύρο, θα έχετε περισσότερη ενέργεια για να ασχοληθείτε με το σπίτι και τις ανάγκες των αγαπημένων σας προσώπων.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Μια εποχή ρίσκων, επενδύσεων και έντονης ερωτικής ζωής ξεκινά από τις 15/4 που εισέρχεται ο Άρης στους Ιχθύς και θα καταφέρετε πολλά, αρκεί να κάνετε μεθοδευμένες ενέργειες, δίχως έπαρση. Ο δυναμισμός που θα αποπνέετε θα μαγνητίζει τα βλέμματα και θα είναι στο χέρι σας να βρείτε το ιδανικό ταίρι. Στις 16/4 η Πανσέληνος στον Ζυγό σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός επαγγελματικού ζητήματος και σας καλεί να δώσετε έμφαση στην τόνωση της φυσικής και ψυχικής σας ευεξίας, μιας και θα απολαμβάνετε τους καρπούς των κόπων σας. Περιορίστε τις ευθύνες σας όσο μπορείτε και αφιερώστε περισσότερο χρόνο στον εαυτό σας. Επίσης, κάντε και ένα ετήσιο τσεκάπ. Από τις 20/4, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Ταύρο, θα είναι μια καλή εποχή για να ενισχύσετε τις σχέσεις με τους συνεργάτες σας και με τον ερωτικό σας σύντροφο.

Sudoku No 723 9 6 3 7 9 4 1 3 4 8 6 9 3 5 1 8 2 7 6 9 5 4 7 9 5 9 6 4 2

Η λύση του προηγούμενου 4 2 5 3 8 7 6 1 9

3 7 9 4 1 6 2 5 8

8 1 6 2 9 5 4 3 7

1 8 4 9 3 2 7 6 5

7 6 3 1 5 4 9 8 2

9 5 2 6 7 8 3 4 1

6 4 8 7 2 1 5 9 3

5 3 7 8 4 9 1 2 6

2 9 1 5 6 3 8 7 4

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Με την είσοδο του Άρη στο ζώδιό σας στις 15/4 συμπληρώνεται η πλανητική συσσώρευση και θα επικρατεί μια γενικότερη σύγχυση μέσα σας, κάτι που μπορεί να αλλάζει τις αποφάσεις από τη μια στιγμή στην άλλη. Προσπαθήστε να αποστασιοποιείστε απ’ όσα θα σας απασχολούν, τουλάχιστον μέχρι να ξεκαθαρίσει η σκέψη σας. Επίσης, φροντίστε να μοιράζεστε τους προβληματισμούς σας σε άτομα που εμπιστεύεστε. Η Πανσέληνος στον Ζυγό στις 16/4 φέρνει στην επιφάνεια οικονομικά ζητήματα που αφορούν κοινούς πόρους και ενδεχομένως να προκληθούν εντάσεις αν διαπιστώσετε κακή διαχείριση των χρημάτων σας. Ενδεχομένως να έχουν γίνει κάποια λάθη ή παραλείψεις από άτομα που είναι αρμόδια για τη διευθέτηση των εισφορών σας. Από τις 20/4, που εισέρχεται ο Ήλιος στον Ταύρο, θα έχετε πολλές επαφές και μετακινήσεις. Επίσης, θα έχετε καλή απόδοση σε θέματα εκπαίδευσης και περισσότερη διάθεση για επαφές με οικείους.

14.4.22 – lifo

79

Ορισμένες φορές είναι δύσκολο να αποφασίσεις τι δώρο θα κάνεις στα αγαπημένα σου πρόσωπα! Το καταλαβαίνουμε, γιατί το δώρο είναι προσωπική υπόθεση! Κάνε δώρο την Public e-gift card και δώσε μέσα σε λίγα λεπτά τη χαρά της επιλογής με πάνω από 1.000.000 μοναδικές προτάσεις.