Τεύχος 736

#736 FREE PRESS 14.7.22

summer RUM MONTH Ανακάλυψε τον μήνα του ρουμιού στη LiFΟ ΣΕΛ. 8

2 lifo – 14.7.22

10 ΣΤΗΛΕΣ

index736

βασιλική σιουτη

πολιτικο επταημερο δημήτρης πολιτάκησ

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

shortcut

δεσποινα τριβολη

footnotes

εκδοτης

βιβιαν στεργιου

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος

no filter

γενικός διευθυντής Μιχάλης Μιχαήλ εμπορικη διευθυνση Ρένα Κροκίδα διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος αρχισυνταξία Αλέξανδρος Διακοσάββας αρχισυνταξία podcasts Μερόπη Κοκκίνη αρχισυνταξια newsroom Πάνος Σάκκας διευθυντρια ampa.lifo.gr Χριστίνα Γαλανοπούλου ––––––

18 136' ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΌΦΟΡΟ ΠΑΠΑΚΑΛΙΆΤΗ

22

SUMMER

culture

10 ΕΙΚΑΣΤΙΚΈΣ ΕΚΘΈΣΕΙΣ ΠΟΥ

ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΊΤΕ ΣΤΑ

ΝΗΣΙΆ

ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ

φωτογραφια εξωφύλλου : Πάρις Ταβιτιάν

30

GREEK

summer 22

ΛΟΓΟΙ

ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΜΕ

ΤΗΝ

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ Ε Λ Λ Α Δ Α

77

ε μ πο ρ ι κ ο τμ ημ α advertising director Ξένια Στασινοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Άννα Λαπαρδάγια direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής advertising manager Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr) head of creative Βασίλης Καψάσκης senior digital campaign manager Αντώνης Ζωγράφος digital campaign manager Γιώργος Γιαννή commercial creative director Λευτέρης Κεφαλάς –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου –––––– συ νταξ η συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Γιάννης Βασιλείου, Ευτύχης Βαρδουλάκης, Ματίνα Καλτάκη, Ματούλα Κουστένη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Στεφανία Παπαδημητρίου, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Βασιλική Σιούτη, Βίβιαν Στεργίου, Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Γιώργος Ψωμιάδης newsroom Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου (βοηθοί αρχισυντάκτη), Κλέλια Γιαρίμογλου, Ελισάβετ Δαπόντε, Σόφη Ζιώγου, Δημήτρης Μακκός, Ευτυχία Μιλέτση, Φιλιώ Ράγκου –––––– αrt director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη ατελιέ αssistant art director Μπιάνκα Σαμαρά φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie F., Γιώργος Αδάμος, Γιώργος Ξανθινάκης διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά επιμελεια κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε 14.7.22 – lifo

3

Feedback

Είχε ξαναζητήσει το 2014 την ελληνική ιθαγένεια ο Τούρκος «καταζητούμενος» που παρουσιάζεται ως «ευεργέτης»

DAILY

Να μαζευτούμε όσοι λάβαμε χρησμό από το μαντείο τεχνητής νοημοσύνης στο Πεδίον του Άρεως

ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΙΟΥΤΗ

ΤΗΣ ΛΟΥΙΖΑΣ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ

Η παρωδία και η σάτιρα επιτίθενται στ’ ανοιχτά. Επιλέγουν προσεκτικά τον στόχο τους και ορμούν κατά πάνω του, δίχως περιστροφές, δίχως ενδοιασμούς, πότε με διάθεση τρυφερού παιχνιδίσματος και πότε με άγριες ή και κανιβαλικές διαθέσεις. Κι αν το κείμενο της παρωδίας θωπεύει και κρυφολαχταρά τη δόξα του πρωτότυπου (ενόσω καμώνεται πως το κοροϊδεύει), οι σατιρικές δαγκωματιές προκαλούν πολύ εντονότερη αναστάτωση. Σε κάθε περίπτωση, το γέλιο φανερώνει τα δόντια, ανοίγει το στόμα και το σώμα, γκρεμίζει τους ρόλους και τις αναπαραστάσεις, μας λέει «μη φοβάστε, επιτρέπεται», μας δείχνει πως όλα είναι πιθανά, υπάρχει ένας τόπος όπου η φυσική τάξη ανατρέπεται, η γλώσσα απελευθερώνεται, το φανταστικό γίνεται πραγματικό, ο θάνατος ηττάται και η ζωή αστράφτει από χαρά.

4 lifo – 14.7.22

pageviews

LiFO.gr

Έχει θέση το «σατιρικό» victim blaming του Μποστ στο Εθνικό Θέατρο;

ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

podcasts που αξίζει να ακούσετε

«Ευεργέτης» των Κατεχόμενων της Κύπρου και της Ελλάδας γίνεται;

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΟΛΙΤΑΚΗ

Τελευταία στιγμή –κλασικά– κατάφερα να πεταχτώ μια βόλτα στη φουτουριστική έκθεση «Plasmata» της Στέγης που αποικoύσε μέχρι προχθές το Πεδίον του Άρεως. Κάποια έργα έμοιαζαν αρκούντως εντυπωσιακά μετά το σκοτάδι που αναδείκνυε την έντονη φωτορυθμική τους διέγερση, ενώ κάποια άλλα φάνταζαν vintage σχεδόν στην παραισθητική, pixelοειδή υφή τους (πολύ πιο κοντά δηλαδή στο 2000 απ’ ό,τι στο 2022). Μπόλικη οθόνη επίσης, ειδικά αν περνάς όλη τη μέρα στην οθόνη και βγαίνεις έξω για να ξεσκάσεις. Ήταν κάτι όμως, ως συνολική εμπειρία. Και το κοινό (πάσης ηλικίας, τάξης ή συνομοταξίας) φαινόταν να το εκτιμά, έστω και ως ένα λοξό αξιοθέατο ή ως μια καλοδεχούμενη ψυχαγωγική (και δωρεάν) μεταποίηση ενός παραδοσιακού δημόσιου χώρου της πόλης, που για χρόνια φαινόταν να έχει αφεθεί σε μια γενική δυσμένεια.

5

ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

«Ευεργέτης» των Κατεχόμενων της Κύπρου και της Ελλάδας γίνεται; Γίνεται, αν το αποφασίσουν ο Μάκης Βορίδης και ο Άδωνις Γεωργιάδης, δυο υπουργοί οι οποίοι είναι πλέον έκθετοι και οφείλουν εξηγήσεις. Έκθετη για άλλη μια φορά φαίνεται να είναι και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η οποία ενέκρινε την «τιμητική πολιτογράφηση» του Τούρκου Γιασάμ Αγιαβέφε, πάλι χωρίς να κάνει ένα απλό Google search κάποιος συνεργάτης της πρώτα. Διότι μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο αρκούσε για να αντιληφθεί αμέσως κάποιος περί τίνος πρόκειται ή, έστω, για να μπει σε υποψίες, αφού θα έβλεπε τα τουρκικά δημοσιεύματα που τον έφεραν να καταζητείται για παράνομο διαδικτυακό τζόγο αλλά και για την εμπλοκή με τα Κατεχόμενα. Στις 30 Ιουνίου, ο νομικός Βασίλης Χρονόπουλος έκπληκτος διαπίστωσε, παρατηρώντας την «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως», ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη απένειμε την ελληνική ιθαγένεια στον Τούρκο Γιασάμ Αγιαβέφε, επειδή με τις (σ.σ. αμφιβόλου αξίας) χορηγίες του «απομάκρυνε τον κίνδυνο κατάρρευσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας». Με λίγη έρευνα στο διαδίκτυο αντιλήφθηκε γρήγορα τη θολή εικόνα που είχε ο εν λόγω Τούρκος «ευεργέτης» και ανάρτησε τα συμπεράσματά του στη σελίδα του στο Facebook. Η είδηση δεν ήταν καθόλου συνηθισμένη για να περάσει απαρατήρητη: η κυβέρνηση έδωσε ελληνική ιθαγένεια σε Τούρκο καταζητούμενο που κατηγορείται από τις τουρκικές αρχές για «σύσταση και διαχείριση παράνομου διαδικτυακού τζόγου και στοιχήματος» και ο οποίος το 2016 είχε πάρει και τη λεγόμενη «τουρκοκυπριακή υπηκοότητα» από το ψευδοκράτος, του οποίου επίσης θεωρείται «ευεργέτης» για τους ίδιους λόγους που τον θεωρεί και ο Άδωνις Γεωργιάδης. Στην Ελλάδα έκανε κάποιες αμφιλεγόμενες ως προς το ύψος τους δωρεές (μάσκες, αναπνευστήρες, αναλώσιμα), που τις επιβεβαιώνουν κυρίως η Μητρόπολη και ο δήμος του Πειραιά, καθώς και κάποια πρόσωπα γύρω από αυτά τα δύο κέντρα. Σύμφωνα με το ΦΕΚ με ημερομηνία 22 Ιουνίου, «ο Yasam Ayavefe έχει συνεισφέρει με τις χορηγίες του σε υγειονομικό υλικό και τρόφιμα στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, απομακρύνοντας τον κίνδυνο κατάρρευσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας». Επίσης «με τις επενδύσεις του και την ανάπτυξη της επιχειρηματικής του δραστηριότητας στη χώρα έχει συμβάλει στη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, προβάλλοντάς τη στους διεθνείς οικονομικούς κύκλους» και γι’ αυτό η απονομή της ελληνικής ιθαγένειας στον Τούρκο καταζητούμενο Αγιαβέφε, σύμφωνα με το σκεπτικό της κυβέρνησης, «θα εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της χώρας στο πλαίσιο της στρατηγικής ενδυνάμωσης της ελληνικής οικονομίας».

Ακολουθήστε τα podcasts της LiFO στην Apple, στο Spotify ή στην Google.

1

«Τι απέμεινε απ’ τους Πέρσες, βασιλιά;» «ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ EXPLAINED» ΤΗΣ ΛΟΥΙΖΑΣ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ

2

Θεμιστοκλής Σαψής: Ο Έλληνας του ΜΙΤ που προβλέπει και αναλύει τα καταστροφικά φαινόμενα «ΑΚΟΥ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ» ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ

3

Η οικογένεια είναι ο βαθύς πυρήνας κάθε δράματος «ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗ

ΒΙΒΛΙΟ Ελσόν Ζγκούρη: «Δεν θέλω πια να “απολογούμαι” για το αλβανικό μου όνομα» Η λογοτεχνία, η πολιτική, το μεταναστευτικό, οι διακρίσεις, τα τραυματικά βιώματα αλλά και η δύναμη της φιλίας και της αλληλεγγύης σε μια εκ βαθέων συζήτηση με τον συγγραφέα του βιβλίου «Όλες οι γάτες είναι όμορφες». ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ

Παιδί Αλβανών μεταναστών που αναγκάστηκε με τη σειρά του να μεταναστεύσει στη Γερμανία τα χρόνια της κρίσης, όπως πολλά άλλα παιδιά Ελλήνων και μεταναστών πρώτης γενιάς, έγραψε το συγκινητικό και τρυφερό, ακόμα και όταν γίνεται σκληρό, αυτό βιβλίο σε μια προσπάθεια να ακουστεί δυνατότερα «η φωνή της γενιάς του» –μια φωνή που ακούγεται ολοένα περισσότερο και στο λογοτεχνικό πεδίο– αλλά και να ξεφορτωθεί το «βαρύ φορτίο» των ενοχών εξαιτίας του στίγματος που συνόδευε την καταγωγή του όσο ζούσε στην Ελλάδα. Μια χώρα που του έδωσε αρκετές λύπες, αλλά πολύ περισσότερες χαρές, καθώς λέει, μια χώρα στην οποία υπέμεινε πολλές ρατσιστικές και απαξιωτικές συμπεριφορές και όπου χρειάστηκε να εργαστεί σκληρά, όπως και οι γονείς του, προκειμένου να μπορέσει να σπουδάσει δίχως καμία σχεδόν στήριξη πέρα από αυτή των φίλων που έκανε εδώ, αλλά που την υπερασπίστηκε σαν δική του όταν χρειάστηκε.

4

O Sidarta έφτιαξε το hit του καλοκαιριού «ΝΕΟ ΑΙΜΑ» ΤΟΥ M. HULOT

5

Η σκληρή αλήθεια για τον Θέμη Αδαμαντίδη «ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ» ΤΟΥ ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ

14.7.22 – lifo

5

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

άγγελοσ πλέσσασ: «το φυλακτό όλων των όντων»

6 lifo – 14.7.22

Η in situ εγκατάσταση από νέον του Άγγελου Πλέσσα, «Το φυλακτό όλων των Όντων», είναι τοποθετημένη σε ένα κτίριο στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, απέναντι από το αντικαρκινικό νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» και λειτουργεί σαν ένα φυλαχτό για την πόλη και τους κατοίκους της. Η εγκατάσταση αποτελείται από μια κόκκινη χαμογελαστή φατσούλα (emoji) η οποία περιβάλλεται από επτά σύμβολα σε κυκλική διάταξη: ένα πράσινο μανιτάρι, ένα μπλε πουλί, ένα κίτρινο yin yang μάτι, ένα διπλό ροζ φεγγάρι, ένα πορτοκαλί χέρι, ένα κυκλικό τετράγωνο (το σύμβολο command στα πληκτρολόγια της Apple) και ένα μωβ φίδι με ποτήρι. Τα σύμβολα αυτά, που ο καλλιτέχνης έχει αντλήσει από διάφορους πολιτισμούς του κόσμου, μεταφέρουν ένα μήνυμα αγάπης, ελπίδας και αισιοδοξίας ως αντίδοτο σε έναν κατακερματισμένο κόσμο, όπου κυριαρχούν η αποξένωση, η αλλοτρίωση, η μοναξιά και η απώλεια. Τη νύχτα, το έργο του Πλέσσα έχει ακόμα πιο έντονη επίδραση: η μυσταγωγική ατμόσφαιρα που δημιουργεί, σε συνδυασμό με μια παγανιστική διάθεση, αποκαλύπτει τον τελετουργικό του χαρακτήρα και τις ιαματικές του ιδιότητες. Εικαστικός: Άγγελος Πλέσσας Επιμέλεια: Γιώργος Μπεκιράκης, Αφροδίτη Παναγιωτάκου / Οργάνωση παραγωγής Ιδρύματος Ωνάση: Μαρία Βασαριώτου / Εκτέλεση παραγωγής υλοποίηση: UrbanAct

άγγελοσ πλέσσασ: a precious talisman for athens / φωτογραφια: stelios tzetzias

iLoveAthens

Λεωφόρος Αλεξάνδρας, μετά το γήπεδο του Παναθηναϊκού

14.7.22 – lifo

7

Rum Month: Η πιο hot εποχή του χρόνου έφτασε!

Tο BACARDÍ μας καλεί να ζήσουμε τον μήνα του ρουμιού στο έπακρο κι εμείς συγκεντρώσαμε τις ιστορίες τριών εμβληματικών καλοκαιρινών κοκτέιλ για να μη σας πιάσουν αδιάβαστους στα μπαρ, τις ταράτσες και τις παραλίες όπου θα τα απολαύσετε. ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΟ BACARDI RUM MONTH;

Γνωρίζατε ότι κάποια κοκτέιλ έχουν τη δική τους παγκόσμια μέρα; Η 10η Ιουλίου έχει καθιερωθεί ως η μέρα της Ρina Colada, η 11η Ιουλίου ανήκει στο Mojito, τη 19η έχει την τιμητική του το Daiquiri. Και κάπως έτσι έχουμε κάθε μέρα του Ιουλίου μια αφορμή για να γιορτάσουμε, να βρεθούμε σε πάρτι, να συμμετάσχουμε σε challenges σε επιλεγμένα και iconic bars σε όλη την Ελλάδα. Και όταν τα πάρτι αυτά τελειώσουν, μπορείτε να ταξιδέψετε στην Κρήτη. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι μερικά κλικ στο www.bacardirummonth.gr, για να ψηφίσετε το αγαπημένο σας Bacardi cocktail. Αν πάλι είστε bartenders μπορεί να βρεθείτε στην Καραϊβική, αρκεί να εμπνευστείτε από το Bacardi Anejo Cuatro, να φανείτε δημιουργικοί και να δημιουργήσετε τη δική σας εκδοχή για την απόλυτη Pina Colada προκειμένου να διεκδικήσετε αυτό το τροπικό ταξίδι. Πώς; Ανεβάστε στο IG προφίλ σας ένα βίντεο με τη δημιουργία σας και με hashtag #PinaColadaChallenge έως τις 15/08/2022. To BACARDI θα προσκαλέσει τους είκοσι διαγωνιζόμενους με τις πιο ενδιαφέρουσες συνταγές να συμμετάσχουν στον μεγάλο τελικό τον Σεπτέμβριο, όπου και θα αναδειχθεί ο ένας νικητής του #PinaColadaChallenge. Μέχρι τότε μπορείτε να μελετήσετε την ιστορία και τους αστικούς μύθους γύρω από τα πιο εμβληματικά καλοκαιρινά κοκτέιλ – ποιος ξέρει, μπορεί να σας χαρίσουν έμπνευση. Σίγουρα θα σας βοηθήσουν να ανοίξετε ενδιαφέρουσες κουβέντες στα μπαρ που γιορτάζουν το Bacardi Rum Month.

ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΝΑ ΤΙΣ ΠΙΟΎΜΕ ΣΤΟ ΠΟΤΉΡΙ

Πολλοί είναι εκείνοι που κατά περιόδους έχουν ισχυριστεί ότι δημιούργησαν ένα από τα πιο δημοφιλή κοκτέιλ του καλοκαιριού. Στην περίπτωση της Ρina Colada τα στοιχεία που έχουμε συνηγορούν στο ότι κατάγεται από το Πουέρτο Ρίκο. Μάλιστα το 1978 ανακηρύχθηκε εθνικό ποτό του νησιού. Σύμφωνα με το ιστορικό ξενοδοχείο του Σαν Χουάν, Caribe Hilton Hotel, το εξωτικό κοκτέιλ πρωτοφτιάχτηκε στο δικό του Beachcomber Bar τον Αύγουστο του 1954, όταν η διοίκηση του ξενοδοχείου ζήτησε από τον μπάρμαν Ramon «Monchito» Marrero να εμπνευστεί μια signature συνταγή βασισμένη σε όσα ωραία δίνει το νησί. Μετά από τρεις μήνες πειραματισμών και έχοντας δοκιμάσει διάφορους συνδυασμούς, ο Marrero κατέληξε στη γλυκόπιοτη συνταγή με την κρεμώδη υφή που παντρεύει το ρούμι με την κρέμα καρύδας και τον χυμό ανανά. Β έ β αι α, έ ν ας σ υ ν άδ ε λ φ ο ς τ ο υ M ar r e r o σ τ ο Beachcombers Bar, ο Ισπανός Ricardo Gracia, δήλωσε σε συνέντευξή του το 2005 ότι είναι ο πατέρας της Pina Colada, την οποία μάλιστα δημιούργησε όταν μια απεργία του 1954 τον εμπόδισε να σερβίρει το ποτό που είχε ετοιμάσει με ρούμι, κρέμα καρύδας και θρυμματισμένο πάγο. Ενώ τα σχέδιά του είχαν ναυαγήσει, έριξε την παρασκευή του σε έναν ξεψαχνισμένο, άδειο ανανά που βρήκε μπροστά του. Ξαναδοκίμασε το ποτό μέσα από το φρούτο και τότε κατάλαβε

πως είχε πετύχει τον απόλυτο συνδυασμό του καλοκαιριού, έστω και κατά λάθος. Στο παιχνίδι της διεκδίκησης της συνταγής μπήκε και ένα εστιατόριο του Σαν Χουάν, το Barrachina, το οποίο μάλιστα τοποθέτησε και μαρμάρινη πλάκα στην είσοδό του στην οποία αναγράφεται ότι είναι το μέρος όπου γεννήθηκε η Pina Colada. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, ο Ισπανός ιδιοκτήτης του φημισμένου για την παέγια του εστιατορίου, Pepe Barrachina, έπεισε τον Ramon Portas Mingot που εργαζόταν σε κορυφαία μπαρ του Μπουένος Άιρες να εγκαταλείψει την Αργεντινή και να γίνει μπάρμαν στο εστιατόριό του, όπου τελικά δημιούργησε την πρώτη Pina Colada το 1963. Αν πάλι απολαμβάνετε τους αστικούς μύθους, ο πιο διαδεδομένος για την Pina Colada τη θέλει να φτιάχτηκε από τον κάποτε εύπορο Πορτορικανό και μετέπειτα πειρατή του 19ου αιώνα Roberto Cofresi. Στην προσπάθειά του να τονώσει το ηθικό των ανδρών του τους μοίραζε ένα ποτό με λευκό ρούμι, χυμό ανανά και γάλα καρύδας. Σε κάθε περίπτωση, η Pina Colada έγινε διάσημη όταν άρχισε να σερβίρεται στα tiki bars των ΗΠΑ τη δεκαετία του ’70. Μεταφερόμαστε στην Κούβα, εκεί όπου γεννήθηκε ένα άλλο κοκτέιλ που ίσως σερβιρίστηκε πρώτη φορά σε πειρατικό καράβι και έχει συνδέσει το όνομά του με την ξεγνοιασιά του καλοκαιριού, όπως λίγα έχουν καταφέρει να το κάνουν. Παμπάλαια συνταγή, το Μojito λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τους πειρατές ως φάρμακο στα τέλη του 16ου αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, όταν έφτασε στο νησί της Καραϊβικής o κουρσάρος sir Richard Drake, ο Άγγλος θαλασσοπόρος και πολιτικός της ελισαβετιανής εποχής που λεηλατούσε τις αποικίες του Νέου Κόσμου και τα ισπανικά καράβια, έχοντας ως παρατσούκλι του το «El Draque». Στα πλοία της αρμάδας του φαίνεται ότι ετοίμαζαν ένα μείγμα με aguardiente, τον ακατέργαστο πρόδρομο του ρουμιού, μέντα, λάιμ και λίγη ζάχαρη για να καλμάρει το στομάχι τους. Ώσπου το 1862, μετά από δέκα χρόνια προσπαθειών, που τον οδήγησαν τελικά στο να τελειοποιήσει το ποτό του, ο Don Facundo Bacardi δημιούργησε το Bacardi Carta Blanca, το οποίο πήρε τη θέση του aguardiente. Είναι η ιδανική βάση για ένα άψογο Mojito, ένα υπέροχο ρούμι για κοκτέιλ, όποιο και αν είναι αυτό, που σε κάθε γουλιά του νιώθετε ότι πίνετε το καλοκαίρι. Το όνομα του κοκτέιλ μπορεί να έχει αφρικανικές ρίζες και να προέρχεται από τη λέξη «mojo», που μεταφράζεται ως «φυλαχτό», ενώ μια άλλη εκδοχή θέλει την πρώτη μορφή του κοκτέιλ που έχει κατακτήσει τα καλοκαιρινά μπαρ του κόσμου να ξεκίνησε από τους Αφροαμερικανούς σκλάβους που μεταφέρθηκαν κατά τον 18ο αιώνα στην Κούβα, προκειμένου να αναλάβουν τις αχανείς φυτείες της με ζαχαροκάλαμο. Είχαν εύκολη πρόσβαση στο ρούμι και το κατανάλωναν μαζί με το νέκταρ που έβγαινε από την επεξεργασία του ζαχαροκάλαμου και με μέντα. Όπως και να έχει, το Μojito γνώρισε μεγάλες δόξες την περίοδο της Ποτοαπαγόρευσης, όταν πολλοί Αμερικανοί έβρισκαν καταφύγιο στα μπαρ της Αβάνας. Ήταν και αγαπημένο κοκτέιλ του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, σύμφωνα και με τη χειρόγραφη φράση του

ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ 8 lifo – 14.7.22

που μπορεί να διαβάσει κανείς μέχρι σήμερα στον τοίχο του μπαρ La Bodeguita del Medio. Ο συγγραφέας-θρύλος του 20ού αιώνα είχε αδυναμία και σε ένα άλλο εμβληματικό κοκτέιλ, το Daiquiri, που προτιμούσε να απολαμβάνει σε ένα άλλο μπαρ, το El Floridita, της Αβάνας. Όπως έχει γράψει και στο βιβλίο του Τα νησιά της Καραϊβικής, «αυτό το παγωμένο Daiquiri, το τόσο καλά χτυπημένο στο σέικερ, μοιάζει με το κύμα που χτυπά στην πλώρη του πλοίου την ώρα που αυτό πηγαίνει με 30 κόμβους». Από πού ξεκίνησε όμως ένα από τα πιο αγαπημένα κοκτέιλ, τόσο για εμάς που παίρνουμε θέση έξω από τις μπάρες όσο και για τους bartenders; Εκτιμάται πως δημιουργήθηκε από έναν Αμερικανό μηχανικό μεταλλείων, τον Jennings Cox, ο οποίος βρισκόταν στην Κούβα κατά τη διάρκεια του Ισπανοαμερικανικού Πολέμου. Εκεί, βλέποντας τους ντόπιους εργάτες να αναμειγνύουν το ρούμι με διάφορα υλικά, αποφάσισε να πειραματιστεί και ο ίδιος με το ποτό, συνδυάζοντάς το με εσπεριδοειδή, έτσι κατέληξε σε μια συνταγή με ρούμι, λεμόνι και ακατέργαστη ζάχαρη. Το Daquiri έγινε πολύ δημοφιλές στην Αμερική κατά τη διάρκεια του B’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν δηλαδή το ουίσκι ήταν δυσεύρετο, με αποτέλεσμα το ρούμι και τα κοκτέιλ που ήταν βασισμένα σε αυτό να γνωρίσουν άνοδο. Από τότε μέχρι σήμερα το Daiquiri είναι μάλλον το καλοκαιρινό ποτό με το οποίο οι bartenders έχουν πειραματιστεί όσο κανένα άλλο.

ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΕΞΤΡΑ FACTS ΓΙΑ ΤΟ ΠΙΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΠΟΤΟ Το αποστακτήριο BACARDÍ, που βρίσκεται στο Σαν Χουάν του Πουέρτο Ρίκο, είναι στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο στον πλανήτη. Παράγει 100.000 λίτρα ρούμι κάθε μέρα. Η παραγωγή ρουμιού BACARDÍ χρονολογείται από τα μέσα του 19ου αιώνα όταν ο Don Facundo Bacardí Massó δημιούργησε μια πρωτοποριακή διαδικασία που οδήγησε στο υψηλής ποιότητας ρούμι BACARDÍ που πίνουμε σήμερα. Η νυχτερίδα ήταν ανέκαθεν σύμβολο καλής τύχης, γι’ αυτό όταν η Dona Amalia Bacardí εντόπισε ένα σμήνος νυχτερίδων στο αποστακτήριο της οικογένειας αμέσως κατάλαβε ότι ήταν το ιδανικό σύμβολο για το ρούμι που θα κατακτούσε τον κόσμο για περισσότερα από 150 χρόνια. Από τότε το BACARDÍ είναι γνωστό ως «ron de murcielago», δηλαδή «το ρούμι της νυχτερίδας».

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το Bacardi Rum Month, τα μπαρ που το γιορτάζουν σε όλη την Ελλάδα καθώς και συνταγές για να φτιάξετε τα πιο εμβληματικά Bacardi cocktails στο www.bacardirummonth.gr. Απολαύστε Υπεύθυνα

14.7.22 – lifo

9

talkofthetown

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

Τουρκικές απειλές εκτός, τοξικότητα εντός Ο πρωθυπουργός αυτήν τη φορά έκλεισε και τις χαραμάδες στα σενάρια πρόωρων εκλογών. Στα εξωτερικά κυριαρχεί σταθερά η τουρκική απειλή και στα εσωτερικά κυριαρχούν εξίσου σταθερά η εκλογολογία και η τοξικότητα, που λόγω Βερναρδάκη χτύπησε ταβάνι αυτή την εβδομάδα.

14 — 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022 Νο 736

• Υπέρ Κεραμέως, αναγκαστικά • Αθηναϊκό καλοκαίρι, λύσσα για ζωή • Τι θα τρώμε από δω και πέρα; 10 lifo – 14.7.22

απ ό τ h βασι λ ι κη σιου τ η

Ο τουρκικός χάρτης με τα αυθαίρετα σύνορα που κατασκεύασαν και παρουσίασαν οι κυβερνητικοί εταίροι του Ερντογάν, με την Κρήτη, τη Ρόδο, τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο και άλλα νησιά να εμφανίζονται ως τουρκικά, αποτελεί ίσως το καλύτερο επιχείρημα για την Ελλάδα, όταν χρειάζεται να εξηγεί γιατί πρέπει τα νησιά αυτά να παραμείνουν στρατιωτικοποιημένα, αφού η απειλή είναι πλέον ξεκάθαρα και ανοιχτά διατυπωμένη, χωρίς να αφήνει κανένα περιθώριο για παρεξήγηση. Οι Τούρκοι φρόντισαν να την οπτικοποιήσουν κιόλας, κάνοντας τη δουλειά του πρωθυπουργού ευκολότερη και δίνοντάς του τη δυνατότητα να αναδείξει με αποτελεσματικό τρόπο την τουρκική απειλή στους συμμάχους, έτσι ώστε ορισμένοι από αυτούς να μην μπορούν να επικαλεστούν ότι δεν γνωρίζουν. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με δημόσιο σχόλιό του, αναρωτήθηκε αν αυτός ο χάρτης που δημοσίευσαν οι κυβερνητικοί εταίροι του Ερντογάν είναι όνειρο εξτρεμιστών ή επίσημη πολιτική της Τουρκίας, παρότι η «Γαλάζια Πατρίδα» που ο Τούρκος Πρόεδρος έχει ενστερνιστεί πλήρως, δεν απέχει και

ΠΑΠΑΣΤΡΆΤΟΣ:

«Είμαστε οι πράξεις μας»

Έναν χρόνο μετά την ανακοίνωση της Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης, η Παπαστράτος παρουσιάζει τις δεσμεύσεις της που έγιναν πράξεις.

Η Παπαστράτος, όλα αυτά τα χρόνια, μιλά με πράξεις, με τους ανθρώπους της να λένε χαρακτηριστικά «Με πράξεις μετριόμαστε. Στις πράξεις κρινόμαστε. Πριν από τα λόγια μας, είμαστε οι πράξεις μας».

Σ

ε αυτό ακριβώς βασίζεται η φιλοσοφία της Παπαστράτος, η οποία, έναν χρόνο μετά την ανακοίνωση της Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξής της, παρουσιάζει τις δεσμεύσεις της που έγιναν και γίνονται πράξεις. Δημόσια, διάφανα και δεσμευτικά, αποδεικνύει για μία ακόμη φορά πως δεν φτάνουν μόνο οι υποσχέσεις αλλά χρειάζονται και οι αποδείξεις. Αυτό, άλλωστε, έκανε το καλοκαίρι του 2021, στην επέτειο των 90 χρόνων λειτουργίας της, παρουσιάζοντας τη νέα ενιαία εταιρική στρατηγική της, που έθεσε τη βιωσιμότητα στον πυρήνα της επιχειρηματικής της δραστηριότητας. Ένα «συμπεριληπτικό σχέδιο που έχει έναν και μόνο στόχο, να μας οδηγήσει όλους μαζί προς το καλύτερο», όπως είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Χρήστος Χαρπαντίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.

2017-2022: ΣΥΝΟΛΙΚΉ ΕΠΈΝΔΥΣΗ ΆΝΩ ΤΩΝ 500 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Το 2017, σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο για τη χώρα, η Παπαστράτος προχώρησε σε επένδυση 300 εκατ. ευρώ. Χάρη σε αυτή την επένδυση το εργοστάσιό της στον Ασπρόπυργο μετατράπηκε σε μονάδα αποκλειστικής παραγωγής θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το πρώτο καινοτόμο προϊόν θέρμανσης καπνού της Philip Morris International, το IQOS, που το 2020 έλαβε αδειοδότηση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ως προϊόν διαφοροποιημένου κινδύνου, κατάλληλο για την προαγωγή της δημόσιας υγείας. Η συγκεκριμένη επένδυση σηματοδότησε την έναρξη του ρι-

ζικού μετασχηματισμού της Παπαστράτος από καπνοβιομηχανία σε εταιρεία τεχνολογίας με οδηγό την επιστήμη και όχημα την τεχνολογία και όραμα το τέλος του τσιγάρου. Παράλληλα, το 2021, στον εορτασμό των 90 χρόνων ιστορίας της, ανακοίνωσε νέα επένδυση, ύψους 125 εκατ. ευρώ, με την οποία ενίσχυσε την παραγωγική δραστηριότητα των καινοτόμων προϊόντων θέρμανσης καπνού που παράγονται στην Ελλάδα και εξάγονται σε όλο τον κόσμο. Έναν χρόνο αργότερα, και μετά από αναπροσαρμογές στο αρχικό πλάνο, το ύψος της νέας αυτής επένδυσης έχει φτάσει ήδη τα 170 εκατ. ευρώ, ενώ αναμένεται, έως το τέλος του 2023, να ξεπεράσει τα 250 εκατ. ευρώ. Την τελευταία πενταετία η Παπαστράτος έχει επενδύσει συνολικά πάνω από 500 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, ενισχύοντας έμπρακτα την οικονομία της χώρας μας.

1,5 ΕΚΑΤ. ΛΙΓΌΤΕΡΟΙ ΚΑΠΝΙΣΤΈΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΜΈΧΡΙ ΤΟ 2025

Η Παπαστράτος προχωρά σε πράξεις με όραμα μια Ελλάδα χωρίς τσιγάρο και στο πλαίσιο αυτό το 2021 δεσμεύτηκε δημόσια για 1,5 εκατ. λιγότερους καπνιστές στην Ελλάδα μέχρι το 2025. Στόχος που μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσω της οριστικής διακοπής του καπνίσματος είτε μέσω της αλλαγής σε καλύτερα, εναλλακτικά προϊόντα καπνού, σε σύγκριση με το συμβατικό τσιγάρο. Ήδη, έναν χρόνο μετά, το 1/3 του στόχου της μείωσης των καπνιστών στη χώρα μας έχει επιτευχθεί. Τα τελευταία 12 χρόνια η μητρική της εταιρεία, Philip Morris International, έχει επενδύσει πάνω από 8,5 δισ. ευρώ στην έρευνα και στην ανάπτυξη καλύτερων εναλλακτικών σε σχέση με το τσιγάρο. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, τα προϊόντα αυτά είναι καλύτερες επιλογές σε σύγκριση με το συμβατικό τσιγάρο. Και αυτό συμβαίνει γιατί θερμαίνουν τον καπνό και δεν τον καίνε, αφού η καύση παράγει τις περισσότερες βλαβερές χημικές ουσίες. Για τον λόγο αυτό η Παπαστράτος προχωράει στη διεύρυνση του προϊοντικού της χαρτοφυλακίου σε μη καιόμενα προϊόντα από διαφορετικές κατηγορίες, με γνώμονα την προσφορά περισσότερων εναλλακτικών σε όσους ενήλικες δεν διακόπτουν το κάπνισμα.

2021-2022: 170 ΝΈΕΣ ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟΣΤΆΣΙΟ ΤΗΣ ΠΑΠΑΣΤΡΆΤΟΣ

Στο πλαίσιο της βιώσιμης λειτουργίας της εταιρείας, η συνεχής προσέλκυση νέων, ταλαντούχων συνεργατών και η σταθερή ανάδειξη και ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων της αποτελούν διαχρονικό στόχο της. Από πέρυσι μέχρι φέτος έχει προχωρήσει σε 170 προσλήψεις για το εργοστάσιό της στον Ασπρόπυργο, δηλαδή 55 επιπλέον θέσεις απ’ όσες είχε εξαγγείλει.

2021-2022: 93.000 ΏΡΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΎΣΕΩΝ ΣΕ ΝΈΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ

Βασική προτεραιότητα της εταιρείας αποτελεί η συνεχής εκπαίδευση των ανθρώπων της στις νέες τεχνολογίες και στα εξελιγμένα συστήματα λειτουργίας της, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι προχωρούν όλοι μαζί μπροστά, χωρίς να μένει πίσω κανένας. Στο πλαίσιο αυτό έχουν πραγματοποιηθεί ήδη 93.000 ώρες σχετικών εκπαιδεύσεων, ξεπερνώντας, και πάλι, την περσινή δέσμευσή της για 60.000 ώρες.

Η ΣΥΜΠΕΡΊΛΗΨΗ ΚΑΙ ΟΙ ΊΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΆΞΗ

Ως εργοδότης επιλογής διαχρονικά η Παπαστράτος διασφαλίζει την ισότητα στο εργασιακό περιβάλλον και ενισχύει έμπρακτα τη συμπερίληψη μέσα από μια σειρά δυναμικών πρωτοβουλιών. Το 2018 η Παπαστράτος ήταν η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που έλαβε τη διεθνή πιστοποίηση εξάλειψης μισθολογικού χάσματος και ίσων ευκαιριών Equal Salary Certification. Το 2020 έγινε ενεργό μέλος της Χάρτας Διαφορετικότητας, μιας δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της διαφορετικότητας στον επιχειρηματικό κόσμο. Το 2021 εφάρμοσε με επιτυχία εξειδικευμένο πρόγραμμα προσέλκυσης και ανάπτυξης γυναικών μηχανικών στο εργοστάσιό της. Επίσης, το 2021 ξεκίνησε να προσφέρει συνολικά 18 εβδομάδες άδειας μετ’ αποδοχών στο κύριο άτομο φροντίδας μετά τη γέννηση/ υιοθεσία του μωρού και 8 εβδομάδες άδεια μετ’ αποδοχών στο δευτερεύον άτομο φροντίδας. Όλα τα παραπάνω αλλά και πολλές επιπλέον σχετικές πρωτοβουλίες οδήγησαν την εταιρεία στο να πετύχει, ήδη από φέτος και σχεδόν 2 χρόνια νωρίτερα από τον αρχικό της υπολογισμό, το 41% των διοικητικών της θέσεων να καλύπτεται από γυναίκες.

ΚΆΝΟΝΤΑΣ ΠΡΆΞΗ ΤΗ ΔΈΣΜΕΥΣΗ #PROSTOKALYTERO

Έχοντας την πίστη ότι η θετική αλλαγή πρέπει να ξεκινάει πρώτα από εμάς και στη συνέχεια να αγκαλιάζει την κοινωνία, η Παπαστράτος επέλεξε με θάρρος να αλλάξει τα πάντα για πάντα: τη λειτουργία της, τη φιλοσοφία της, το ίδιο της το προϊόν.

14.7.22 – lifo

11

SHORTCUT

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

α πό τh βα σι λι κη σ ιου τη

talkofthetown

Στο παρασκήνιο, και τα δύο κόμματα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθούν να λεηλατήσουν το ΠΑΣΟΚ, πλαγιοκοπώντας το και αναζητώντας υποψηφίους από τον πολιτικό του χώρο.

12 lifo – 14.7.22

Υπέρ Κεραμέως, αναγκαστικά Έχει δεχτεί τόσες άγριες και κάτω από τη ζώνη επιθέσεις η Νίκη Κεραμέως που, ασχέτως του τι άποψη μπορεί να έχει κανείς για την πολιτεία της στο υπουργείο Παιδείας, καταλήγει να την υπερασπιστεί στο τέλος.

πολύ από το νέο παραλήρημα. Ο Τούρκος αντικαθεστωτικός καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Mehmet Efe Caman, που βρίσκεται εξόριστος στον Καναδά, σχολίασε με κάπως κριτικό, αλλά ευγενικό τρόπο όσα έγραψε ο Έλληνας πρωθυπουργός στο Τουίτερ, λέγοντάς του να μην κάνει σαν να είναι μόνο το υπερεθνικιστικό MHP που υποστηρίζει ανοιχτά τον επεκτατισμό προς την Ελλάδα και υπονομεύει την ελληνική κυριαρχία. «Ρωτήστε τους συμβούλους σας ποιο κόμμα ή πολιτικός άσκησε κριτική στον ηγέτη του MHP. Κανένας! Αυτή είναι η νοοτροπία της σύγχρονης Τουρκίας», του έγραψε, θέλοντας να επισημάνει ότι την επιθετική-επεκτατική στάση απέναντι στην Ελλάδα τη συμμερίζεται σχεδόν όλο το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας και όχι μόνο οι «πατενταρισμένοι» υπερεθνικιστές.

Κ

ι αν στα εξωτερικά θέματα κυριαρχεί σταθερά η τουρκική απειλή, τόσο που οι Έλληνες τη συνηθίζουν επικίνδυνα, στα εσωτερικά κυριαρχούν εξίσου σταθερά η εκλογολογία και η τοξικότητα, που λόγω Βερναρδάκη χτύπησε ταβάνι αυτή την εβδομάδα. Ο χρόνος των εκλογών είναι ένα θέμα που συζητάνε συνεχώς στα ελληνικά ΜΜΕ, αλλά η χαραμάδα και τα «ναι μεν, αλλά» του πρωθυπουργού το τελευταίο διάστημα είχαν πείσει τους περισσότερους ότι άλλαξε γνώμη, με αποτέλεσμα να υπάρξει η γνωστή παραλυσία και όλοι να ασχολούνται με την εκλογή (ή επανεκλογή) τους και μόνο. Έτσι, ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε αυτή την εβδομάδα να κλείσει πάλι το θέμα, με πιο κατηγορηματικό τρόπο αυτήν τη φορά. Στην αντιπολίτευση και κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ δεν τον πιστεύουν, ειδικά όσο τον βλέπουν να περιοδεύει και νομίζουν ότι το διέψευσε μόνο και μόνο για να τους αιφνιδιάσει. Γι’ αυτό ο Αλέξης Τσίπρας έχει ξεκινήσει κανονική προεκλογική εκστρατεία, με το κόμμα να τα δίνει όλα. Στο κλίμα αυτό άναψαν και οι εσωτερικοί ανταγωνισμοί, με κάποιους να προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή των κομματικών οπαδών με κάθε τρόπο. Αυτή είναι η ερμηνεία και για την καμπάνια του Χριστόφορου Βερναρδάκη που ξεκίνησε με σποτ στο TikTοk, όπου αναρωτιόταν αν η υπουργός Νίκη Κεραμέως είναι «η Πισπιρίγκου της πολιτικής». Η τοξική ανάρτηση Βερναρδάκη ξεσήκωσε τεράστια κατακραυγή, ακόμα και στον δικό του πολιτικό χώρο, αναγκάζοντάς τον να την αποσύρει και να ζητήσει συγγνώμη. Ο ίδιος, ωστόσο, τον σκοπό του τον πέτυχε εν πολλοίς. Ενώ ήταν για μεγάλο διάστημα στο «κομματικό ψυγείο» (επειδή είχε θεωρηθεί υπεύθυνος για την αβάσιμη, όπως αποδείχθηκε, αισιοδοξία του Τσίπρα το 2019 ότι θα κέρδιζε τις εκλογές και για μερικά ακόμα) και παρά τη γενικότερη αποδοκιμασία, συσπείρωσε στο πρόσωπό του το πιο φανατικό τμήμα της βάσης και οπωσδήποτε τράβηξε την προσοχή πάνω του, κάτι που, όπως φαίνεται, ήταν εξαρχής ο στόχος. Στο κόμμα του ο αντίκτυπος ήταν μάλλον αρνητικός, αφού και τον Αλέξη Τσίπρα έφερε σε δύσκολη θέση, με τον ΣΥΡΙΖΑ απολογούμενο, και τη Νίκη Κεραμέως, που ήταν στο στόχαστρο της κριτικής λόγω του νομοσχεδίου για την παιδεία, έκανε πιο συμπαθή. Η εκλογική μάχη όμως είναι πάντα άγρια –αυτό είναι γνωστό–, όχι μόνο μεταξύ των κομμάτων αλλά και μεταξύ των συνυποψηφίων ενός κόμματος. Ενίοτε εκεί είναι ακόμα σκληρότερη και παρόμοια περιστατικά θα υπάρξουν κι άλλα στην προσπάθεια των βουλευτών να επανεκλεγούν, συχνά αδιαφορώντας για τις παράπλευρες απώλειες, αφού ο κύριος στόχος είναι η εκλογή τους. Ο Αλέξης Τσίπρας, πάντως, την Τετάρτη δεν εμφανίστηκε στη Βουλή κατά την ομιλία του πρωθυπουργού στη συζήτηση για το νομοσχέδιο για την παιδεία, δίνοντας την αφορμή στον Κυριάκο Μητσοτάκη να τον κατηγορήσει ότι κρύβεται για να μην απολογηθεί για την απρέπεια Βερναρδάκη και αφήνοντας τη δουλειά της αντιπολίτευσης στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, με τον Μιχάλη Κατρίνη να μιλάει μετά τον πρωθυπουργό, αντί για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με την έρευνα της MRB που κυκλοφόρησε τις προηγούμενες μέρες και διεξήχθη την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου, ο πρωθυπουργός μπορεί να παραμένει κυρίαρχος, αλλά η περίφημη «ψαλίδα» μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου είναι στο 7,2%. Εκεί που παραμένει ακόμα διψήφια η διαφορά είναι στο ερώτημα περί «καταλληλότητας» για τη θέση του πρωθυπουργού, όπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης προηγείται του Αλέξη Τσίπρα με ποσοστά 40,1% και 30,1%. αντίστοιχα, ενώ ακόμα μεγαλύτερη είναι η διαφορά υπέρ της ΝΔ στην παράσταση νίκης με 44,7% και 22,3% (διαφορά 22,4%). Στη γενική εικόνα, η ΝΔ χάνει δυνάμεις αυτή την περίοδο, με αργό ωστόσο ρυθμό, έχοντας μάλιστα την αισιοδοξία ότι θα καταφέρει να ανατρέψει την κατάσταση, παρότι οι συνθήκες δεν το ευνοούν. Η κυβέρνηση προσπαθεί να αυξήσει τη δημοφιλία της με προγράμματα όπως το «Τουρισμός για όλους» και τα επιδόματα για τα καύσιμα, καθώς το μεγαλύτερο πρόβλημα που επηρεάζει και τους Έλληνες είναι η ακρίβεια. Αυτό θα κληθεί να αντιμετωπίσει και το φθινόπωρο, καθώς ο πρωθυπουργός πήρε το ρίσκο, όπως μας διαβεβαίωσε, να διαβεί τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται χωρίς να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές. Στο παρασκήνιο, και τα δύο κόμματα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθούν να λεηλατήσουν το ΠΑΣΟΚ, πλαγιοκοπώντας το και αναζητώντας υποψηφίους από τον πολιτικό του χώρο. Πριν από λίγες μέρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την υποψηφιότητα της Άννας Ροκοφύλλου, κόρης ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ, ενώ αξιόπιστες πηγές αναφέρουν ότι έχει προτείνει κυβερνητική θέση στην Εύη Χριστοφιλοπούλου, ώστε να την παρουσιάσουν ως «μεταγραφή», και συνεχίζεται, μεταξύ άλλων, και η πολιορκία του Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος μοιάζει να το σκέφτεται. Αντίστοιχες προσπάθειες κάνει και ο ΣΥΡΙΖΑ, με κάποια δυσκολία όμως τελευταία, ενώ και το ΠΑΣΟΚ έχει δεχτεί τον πρώην ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Χρυσόγονο και μια πρώην βουλευτή του ΜέΡΑ25. Οι μεταγραφές όμως θα είναι ένα από τα έργα της επόμενης περιόδου.

από τ ο ν δημ ή τ ρ η π ολ ι τά κ η

Δεν στερείται βάσης η εντύπωση μιας βαθιά συντηρητικής περίπτωσης (ταγμένης με τον τρόπο της στα απαράμιλλα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη) που έχει δημιουργηθεί για την ίδια.

E

XEI ΔΕΧΤΕΙ τόσες άγριες και κάτω από τη ζώνη επιθέσεις από θεσμικούς και εξωθεσμικούς παράγοντες η Νίκη Κεραμέως που, ασχέτως του τι άποψη μπορεί να έχει κάποιος/α για την αμφιλεγόμενη και διχαστική πολιτεία της στο υπουργείο Παιδείας, καταλήγει να παίρνει το μέρος της – ακόμα κι αν δεν συμμερίζεται καθόλου τις αντιλήψεις της περί «εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης» σε όλα τα επίπεδα. Αρκεί και μόνο να θυμηθεί κανείς, ως ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας αντανακλαστικής και συμβολικού τύπου δυσανεξίας προς το πρόσωπό της, τις φοβερές και εκτός κάθε πολιτικού πλαισίου αναφορές στη «δυστοπική» εμφάνισή της (και στο ότι φορούσε μαύρα ενώ βρισκόταν σε κηδεία!) που είχε εκτοξεύσει εναντίον της το προφίλ της κ. Ακρίτα στο πρόσφατο παρελθόν. Κακώς ασχολούμαστε, θα μου πεις, με τα viral σπαράγματα του τοξικού βασιλείου των social media. Σε ένα τέτοιο μέσο όμως εμφανίστηκε και η απίστευτη αναλογία που χρησιμοποίησε χθες ο κ. Βερναρδάκης για να την εμφανίσει περίπου ως παιδοκτόνο τέρας, υπερβαίνοντας κάθε ηθικό όριο και κάθε κακό γούστο (αν αυτό που είπε μείνει ατιμώρητο κι αν δεν τον στοιχειώσει εφ’ όρου ζωής, τότε… anything goes, που λένε κι οι Αμερικανοί). Και βρήκε μάλιστα να το κάνει σε μια «νεανική» και υβριδική πλατφόρμα, τα βασικά εργαλεία της οποίας έμοιαζε να αγνοεί, με κωμικοτραγικά αποτελέσματα. Το TikTok τον μάρανε. Δεν στερείται βάσης η εντύπωση μιας βαθιά συντηρητικής περίπτωσης (ταγμένης με τον τρόπο της στα απαράμιλλα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη) που έχει δημιουργηθεί για την ίδια. Από την άλλη, δικαιούται να ισχυριστεί (και το έχει κάνει) ότι ήταν ανάμεσα στους 14 βουλευτές της ΝΔ που ψήφισαν το 2015 υπέρ του συμφώνου συμβίωσης και μία από τις 4 μόλις εκπροσώπους (γυναίκες όλες) του νυν κυβερνώντος κόμματος που ψήφισαν τρία χρόνια αργότερα υπέρ της υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια, ενώ ως υπουργός Παιδείας πέρασε την τροποποίηση για τη μη αναγραφή θρησκεύματος και ιθαγένειας στους τίτλους σπουδών. Είναι σαν ν’ ακούω ήδη την αντίρρηση: «Τοκενισμός και τακτικές αποπροσανατολισμού… Στηρίζουμε κάποια “δικαιωματικά” για τα μάτια του κόσμου, ενώ συγχρόνως προωθούμε επίσης, φανερά ή υπογείως, τις πιο αντιδραστικές μεθοδεύσεις». Ίσως. Αν γκουγκλάρεις το ονοματεπώνυμό της πάντως, θα δεις να εμφανίζεται ανάμεσα στις πρώτες αναζητήσεις το «Νίκη Κεραμέως Εβραία», αποτέλεσμα των δεκάδων άρθρων ακροδεξιάς (και όχι μόνο) ρητορικής που τη συγκαταλέγουν στους γνωστούς σκοτεινούς κύκλους που συχνάζουν σε παντοδύναμες Στοές και Λέσχες. Όταν μια (αριστερή) αξιωματική αντιπολίτευση ξεπέφτει τόσο πιο χαμηλά ακόμα κι από τέτοια επίπεδα, κάτι σάπιο τρώει τον οργανισμό της, χλευάζοντας κάθε ιδέα περί ηθικού πλεονεκτήματος.

14.7.22 – lifo

13

από τη δ εσ ποι να τ ρι β ολη

FOOTNOTES

NO FILTER

Αθηναϊκό καλοκαίρι, λύσσα για ζωή

Τι θα τρώμε από δω και πέρα;

Αναμνήσεις από τα μπάνια στη Ραφήνα και τις ατελείωτες διαδρομές του Α2 και του 550.

Τ

talkofthetown

Τώρα πια αντιμετωπίζω τους εφήβους με συγκατάβαση, ακόμα κι όταν ακούνε δυνατά φριχτή μουσική στο κινητό τους. Τους κάνω κάτι σαν ένα πατπατ μανούλας από μακριά.

14 lifo – 14.7.22

Η απειλή της επισιτιστικής κρίσης.

ο αθηναϊκό καλοκαίρι, και δεν εννοώ την εποχή αλλά το συναίσθημα του καλοκαιριού, ξεκινά όταν οι πρώτες παρέες εφήβων αρχίζουν να συνωστίζονται τις καθημερινές στα λεωφορεία και στα τραμ. Μοιάζουν πάντα πανέτοιμοι να αλλάξουν οκτώ συγκοινωνίες και να διασχίσουν όλο το Λεκανοπέδιο για να κάνουν μπάνιο. Παλιά, τους μισούσα. Έπιαναν πολύ χώρο (δεν είναι φοβερό πως όταν είσαι έφηβος η παρέα σου αποτελείται από είκοσι άτομα, σαν να ανήκεις σε έναν μικρό θίασο;) και ούρλιαζαν μέσα στα κουρασμένα 25χρονα αυτιά μου στις εννιά το πρωί. Τώρα πια αντιμετωπίζω τους εφήβους με συγκατάβαση, ακόμα κι όταν ακούνε δυνατά φριχτή μουσική στο κινητό τους. Τους κάνω κάτι σαν ένα πατ-πατ μανούλας από μακριά. Νομίζω ότι οι έφηβοι είναι οι μόνοι που ξέρουν πώς να περνάνε τόσο τέλεια στις παραλίες της Αττικής. Τα τελευταία χρόνια οι παραλίες γύρω από την Αθήνα μού θυμίζουν κάποιο επαγγελματικό σπορ για το οποίο θα πρέπει να προπονηθώ σκληρά: χτισμένες, οργανωμένες, ακριβές, κάτι για το οποίο θα πρέπει να κάνω έρευνα ή να πασχίσω, ειδικά όταν μιλάμε για Σαββατοκύριακο. Δεν ήταν πάντα έτσι. Τη δεκαετία του ’80 και του ’90 το να πηγαίνεις κάθε Κυριακή για μπάνιο με τα παιδιά σου και το αμάξι φορτωμένο με καρεκλάκια, κουβαδάκια, στρώματα και ομπρέλα ήταν εντελώς φυσιολογικό. Δεν είμαι καν σίγουρη αν ήταν μικροαστικό. Ήμασταν όλα παιδιά της γενιάς του ΠΑΣΟΚ, του «μεγάλου εξισωτή». Κάναμε τα μπάνια του λαού. Οι οργανωμένες παραλίες ήταν ελάχιστες, οι πισίνες το ίδιο. Οι γονείς μας μάς φόρτωναν στο αμάξι και πηγαίναμε στα πιο κοντινά μας: Βούλα, Βάρκιζα, Άλιμο, Ψάθα, Λούτσα, Σχοινιά, Μαραθώνα, ανάλογα με το πού έμενε ο καθένας. Όταν ήμουν παιδί, τις Κυριακές πηγαίναμε στο Κόκκινο Λιμανάκι της Ραφήνας, σε έναν όρμο με πεύκα. Είχα πάντα μεγάλη λαχτάρα να μπω στη θάλασσα, έκλαιγα σπαρακτικά για να μου βάλουν τα μπρατσάκια και να μπω επιτέλους, για να με βγάλουν σηκωτή κάποιες ώρες αργότερα, σχεδόν με το ζόρι. Εκεί έμαθα να κολυμπάω, εκεί έφαγα για πρώτη φορά τηγανητά κολοκυθάκια στην ταβέρνα που υπήρχε ακριβώς από πάνω. Θυμάμαι ακόμα τους ασβεστωμένους κορμούς των πεύκων και τον ιδιοκτήτη, έναν καραφλό κύριο με λεπτό μουστάκι. Όταν μετακομίσαμε, ξεκινήσαμε να πηγαίνουμε στην παραλία του Σχοινιά ή στη Νέα Μάκρη. Κολυμπούσαμε δίπλα στο Ιερό των Αρχαίων Θεών στην Μπρεξίζα. Στον Σχοινιά παρκάραμε δίπλα σε κάτι βίλες χτισμένες σχεδόν πάνω στην άμμο και απλώναμε τις πετσέτες μας κοντά σε κάτι άγρια κρινάκια. Ο βυθός ήταν σχεδόν πάντα θολός. Μεγαλώνοντας, όργωσα με τους φίλους μου –χάρη στο λεωφορείο Α2– όλες τις παραλίες της Αττικής. Κάναμε κοπάνα από το σχολείο και πηγαίναμε σε κάτι βρoμερές νεροτσουλήθρες στη Βούλα και γυρνούσαμε στο σπίτι μας με καμένες πλάτες και γυαλιά που μας έκαναν να μοιάζουμε με διαστημικά ποντίκια. Ακολουθούσαμε ένα πρόγραμμα που θύμιζε αστροναύτη. Αν το έκανα τώρα, θα χρειαζόμουν δυο μέρες κούρα για να συνέλθω. Πρόσφατα βρήκα μια φωτογραφία από μια επιστροφή από εκδρομή με λεωφορείο στη Βούλα. Ο ήλιος δύει κι εμείς καθόμαστε στο λεωφορείο 550, το οποίο έχει μπροστά ένα ξύλινο τραπεζάκι(!). Είμαστε με το ζόρι δεκαέξι χρονών. Η νοσταλγία παραμορφώνει τα πάντα, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς: οι παραλίες της Αττικής δεν είχαν ποτέ καμία σχέση με τα νερά των Κυκλάδων και τα ασβεστωμένα σοκάκια. Απλώς, όταν ήμουν στην εφηβεία, δεν με ενδιέφερε καθόλου να είναι καθαρή η θάλασσα ή να υπάρχουν ξαπλώστρες. Είχα απλώς λύσσα για ζωή.

απ ό τ η β ι β ι αν στ εργ ι ου

Τα ρεβίθια, οι φακές, το μπρόκολο και άλλα υγιεινά είναι ταπεινά και φθηνά μόνο σε παντοπωλεία και μανάβικα.

Η Βίβιαν Στεργίου είναι συγγραφέας και νομικός.

Χ

ρυσάφι έχουν μέσα τα κεράσια; Να γίνω τελείως vegan τώρα που το κρέας πήγε τόσο; Χρειάζομαι όντως τόσo πολλές σερβιέτες; Τέτοια σκέφτομαι στο σούπερ-μάρκετ σέρνοντας όχι το καρότσι μου αλλά μια μισοάδεια, χίπστερ υφασμάτινη τσάντα. Τον Μάιο του 2022 το περιοδικό «Economist» μίλησε για επερχόμενη επισιτιστική καταστροφή. Για την εικονογράφηση του σχετικού άρθρου επέλεξε στάχυα με νεκροκεφαλές. Παράλληλα, η Παγκόσμια Τράπεζα, που μπορεί να κατηγορηθεί για πολλά αλλά όχι για την τάση της να καταστροφολογεί ή να επικρίνει το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο για την αδυναμία του να προσπορίζει οφέλη στους ανθρώπους, μίλησε για φτώχεια και ανασφάλεια. Σύμφωνα με το δελτίο της 5ης Ιουλίου 2022, οι τιμές των τροφίμων έχουν εκτοξευτεί διεθνώς. Οι φτωχοί πλήττονται περισσότερο από τους πλούσιους από την άνοδο των τιμών, σύμφωνα πάντα με την Παγκόσμια Τράπεζα, αφού ξοδεύουν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους σε αγαθά που καλύπτουν βασικές ανάγκες. Οι πιο φτωχές χώρες θα πληρώσουν πιο βαριά το τίμημα της εισβολής Πούτιν. Οι πιο φτωχοί σε κάθε χώρα θα υποφέρουν περισσότερο. Σύμφωνα με τον «Economist» θα απειληθούν ζωές και κάποιες θα χαθούν. Μάλλον είναι μηχανισμός άμυνας, αλλά τις προάλλες στο σούπερ-μάρκετ με έπιασε νευρικό γέλιο. Στα ράφια υπήρχαν οι γνωστές ετικέτες «προσφορά!», που τραβούν την προσοχή. Μου έφεραν αμηχανία. Στοιχειώδη αγαθά που κόστιζαν όσο ένα βιβλίο. Θα το υποστούμε κι αυτό. Το καλάθι του νοικοκυριού (και όχι της νοικοκυράς, γιατί και πληθωρισμός και σεξισμός μαζί κουράζουν) είναι το βασικό θέμα συζήτησης τώρα. Η γενίκευση του προβλήματος δημιουργεί και μια απελευθερωτική ατμόσφαιρα γνωστή ήδη από την κρίση του 2010. Δεν ντρέπεται κανείς να ομολογήσει πόσο άφραγκος είναι. Δεν θεωρείται αυτονόητο ότι όταν θα βγούμε θα ’χουν όλοι να πληρώσουν, ο καθένας τα δικά του. Στις συνεννοήσεις για σινεμά, θέατρο ή διακοπές ακούς διαρκώς «όταν θα πληρωθώ», «αν φανούν κάτι χρήματα που περιμένω». Δεν φαίνεται περίεργο να πάρει κανείς κάτι «συνεργατικά» και να το μοιραστεί με την παρέα του. Μένει να δούμε αν θα έρθουν κι εδώ εφαρμογές διαμοιρασμού φαγητού ή η τάση της καλλιέργειας κοινόχρηστης γης όπου βάζεις χρόνο και εργασία και σ’ αφήνουν να τρως απ’ τη σοδειά (με κρυφή χρέωση το ψυχικό κόστος της διαρκούς έκθεσης σε χίπηδες). Τα νέα προνόμια που διαμορφώνονται είναι ο χρόνος και η πρόσβαση σε καλλιεργήσιμη γη (μαζί με τη σχετική πληροφορία για την αξιοποίησή της). Όσοι δεν έχουν χρόνο, λογικά θα καταφύγουν στις έτοιμες λύσεις. Από τις έτοιμες λύσεις, φθηνές είναι κυρίως οι τροφές που σταδιακά σε σκοτώνουν. Τα ρεβίθια, οι φακές, το μπρόκολο και διάφορα άλλα υγιεινά είναι ταπεινά και φθηνά μόνο στα παντοπωλεία και στα μανάβικα. Μόλις μετατραπούν σε έτοιμο γεύμα στα γνωστά καταστήματα που τροφοδοτούν τους υπαλλήλους γραφείου ακριβαίνουν υπερβολικά. Γίνονται lentils, broccoli salad, healthy vegan traditional υπερτροφή, «για να σε κρατήσει στο γραφείο», από το οποίο έτσι κι αλλιώς σπανίως βγαίνεις. Αναλογίζομαι τους μισθούς στην Ελλάδα και τις ατέλειωτες εργατοώρες και αναρωτιέμαι πόσες φορές να τρώνε άραγε οι κακοπληρωμένοι υπάλληλοι το υπερτιμημένο lentils, ώσπου να στραφούν στο ανθυγιεινό φαγητό που τρώγεται γρήγορα και σε κάνει να νιώθεις (για λίγο) υπέροχα; Υποφέρεται μια δουλειά που μισείς χωρίς μπέργκερ; Τι θα τρώμε, λοιπόν, από δω και πέρα; Η εξίσωση είναι δύσκολη λόγω του συνδυασμού κλιματικής αλλαγής, που ήδη επηρεάζει τις σοδειές, και πολέμου. Θα τρώμε λιγότερο κρέας λόγω της ανόδου των τιμών στις ζωοτροφές και την ενέργεια; Λιγότερα φρούτα, απλώς επειδή είναι πανάκριβα ήδη; Θα τρώμε μόνο σκουπίδια από τις παγκόσμιες αλυσίδες πλαστικού φαγητού και θα έχουμε επιδημίες που σχετίζονται μ’ αυτό; Θα συνεχίσουμε να καταστρέφουμε τον πλανήτη για να μη στερηθούμε έναν τρόπο ζωής που φαίνεται να ιεραρχεί πολύ υψηλά το φουαγκρά και το μοσχάρι ταρτάρ; Το αισιόδοξο σενάριο θα ήταν ν’ αρχίζαμε να τρώμε όπως έτρωγαν παλιά, αυτές τις συνταγές που είχαν μια αξεπέραστη οικονομία πόρων. Πιάτα υπαγορευμένα απ’ την ανάγκη, φτιαγμένα από το τίποτα ή με ελάχιστα υλικά, που είχαν μια σύνδεση με τη γη, την οποία και σέβονταν. Οι ερωτήσεις μου παραπλανούν, φυσικά, και συσκοτίζουν το πρόβλημα. Δεν θα τρώμε τα ίδια ή παρόμοια πράγματα. Οι ρωγμές θα βαθύνουν.

HUAWEI MateBook D16, ένα laptop με μεγάλη οθόνη και ισχυρές επιδόσεις, που μπορείτε να έχετε παντού μαζί σας

Με οθόνη 16 ιντσών αλλά σε σώμα 15 ιντσών, αυτό το laptop έρχεται μαζί μας το καλοκαίρι και εμείς απολαμβάνουμε κάθε στιγμή, ενώ παραμένουμε παραγωγικοί. ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Τ

ο ελληνικό καλοκαίρι είναι συνυφασμένο με τα καταγάλανα νερά και τη χαλάρωση κάτω από τον καυτό ήλιο, τις βόλτες στα σοκάκια των νησιών ή τους ανεξερεύνητους δρόμους της πόλης, την αίσθηση της ανεμελιάς. Έχουμε διάθεση να ανακαλύψουμε νέα μέρη, να σπάσουμε τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να ζήσουμε κάθε στιγμή. Και μπορούμε να το κάνουμε, χωρίς να περιμένουμε την άδεια των διακοπών. Η τελευταία διετία άλλαξε ριζικά τη ζωή μας και σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να εργαστούμε κανονικά, απ’ όπου κι αν βρισκόμαστε, είτε στην Αθήνα είτε σε κάποιον παραθαλάσσιο προορισμό. Θα πάρουμε το laptop μας σε ένα δροσερό café και θα ολοκληρώσουμε τα πρότζεκτ που τρέχουν, χωρίς να αισθανθούμε ότι εργαζόμαστε. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι η συσκευή που θα υποστηρίξει ιδανικά τις ανάγκες μας. Ας σταθούμε ένα λεπτό κι ας φανταστούμε πως διαθέτουμε το laptop που μας προσφέρει όσα χρειαζόμαστε. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Θέλουμε να είναι ελαφρύ και λεπτό, ώστε να μπορούμε να το μεταφέρουμε εύκολα από το σπίτι ή το δωμάτιο του ξενοδοχείου μέχρι τον χώρο που θα επιλέξουμε για γραφείο της ημέρας. Είναι, επίσης, απαραίτητο να λειτουργεί με υψηλή ταχύτητα, ενώ έχουμε ανοιχτές πολλές εφαρμογές ταυτόχρονα, και η μπαταρία του να έχει μεγάλη διάρκεια ζωής, ώστε να μην εξαρτόμαστε μονίμως από το μήκος του καλωδίου του φορτιστή. Φυσικά, δίνουμε βάρος στις δυνατότητες της κάμερας, ώστε να ολοκληρώνουμε ανενόχλητοι τις τηλεδιασκέψεις. Όλα τα παραπάνω –και πολλά περισσότερα– βρίσκονται στο HUAWEI MateBook D 16, το laptop που αναδεικνύεται σε ισχυρό σύμμαχο και τον καιρό της τηλεργασίας. Ζυγίζει

μόλις 1,7 κιλά, ενώ η 16 ιντσών οθόνη του, χάρη στο DC dimming, δεν κουράζει τα μάτια μας. Ταυτόχρονα, η πιστοποίηση TÜV Rheinland Low Blue Light τα προστατεύει. Με επεξεργαστή 12ης γενιάς Intel® Core™ H-Series Processor μας εξασφαλίζει υψηλές αποδόσεις σε πολλαπλές εργασίες και πολύπλοκες χρήσεις, χωρίς να υπερθερμαίνεται, λόγω του συστήματος ψύξης. Η καινοτόμος τεχνολογία HUAWEI Metaline Antenna κάνει την τηλεργασία να μοιάζει με παιχνίδι, καθώς μας επιτρέπει να συνδεόμαστε ακόμη και σε δίκτυα με αδύναμο σήμα WiFi, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις στην ταχύτητα λήψης και μετάδοσης. Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε ούτε για τις βιντεοκλήσεις με συνεργάτες. Με το HUAWEI MateBook D 16 δεν χρησιμοποιούμε απλώς εικονικό background, διατηρώντας το απόρρητο του χώρου μας, ακόμη κι αν αυτός είναι η παραλία, αλλά και αλγόριθμους μείωσης θορύβου και τη λειτουργία προσωπικής βελτίωσης φωνής που διευκολύνουν την επικοινωνία με τον συνομιλητή μας. Μπορούμε, ακόμα, να δημιουργήσουμε χώρους συσκέψεων οπουδήποτε με τη λειτουργία Smart Conference – δεν μας περιορίζει τίποτα, λοιπόν. Σημαντικό χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου laptop είναι το πληκτρολόγιο. Με διαδρομή πλήκτρων 1,5 mm και αίσθηση εμπνευσμένη από διαστημικούς ανιχνευτές, η πληκτρολόγηση γίνεται άνετη και ξεκούραστη. Οι λειτουργίες του μας επιτρέπουν να εργαζόμαστε πιο αποτελεσματικά με γραφήματα, δεδομένα και έγγραφα, ενώ η παραγωγικότητά μας ενισχύεται, με τα φυσικά πλήκτρα συντόμευσης να επιτρέπουν την άμεση πρόσβαση σε λειτουργίες που χρησιμοποιούνται συχνά. Το φετινό καλοκαίρι θα είμαστε εξίσου παραγωγικοί απ’

οπουδήποτε. Είτε επιλέξουμε να περιπλανηθούμε στο κέντρο της πόλης, μετατρέποντας σε γραφείο ένα διαφορετικό café κάθε μέρα, είτε αποφασίσουμε να εργαστούμε ακούγοντας τους ήχους της θάλασσας, με τη σωστή συσκευή για σύμμαχο, όλα θα είναι δυνατά. Το HUAWEI MateBook D 16 είναι διαθέσιμο από τις 13 Ιουλίου σε όλο το επίσημο δίκτυο καταστημάτων των συνεργατών της εταιρείας αλλά και στο Huaweistore.gr.

14.7.22 – lifo

15

Πώς δεν θα χαθεί ούτε «σταγόνα» νερό στη Φολεγάνδρο Το καινοτόμο πρόγραμμα της Coca-Cola στην Ελλάδα, σε συνεργασία με την Global Water Partnership - Mediterranean και με την υποστήριξη του Ιδρύματος της Coca-Cola (The Coca-Cola Foundation), έχει στόχο την προστασία των υδατικών πόρων και την επίτευξη μηδενικών απωλειών νερού στη Φολέγανδρο, με σκοπό την ενδυνάμωση της τοπικής κοινωνίας και του τουριστικού τομέα.

Ό

σο η απειλή της κλιματικής αλλαγής εντείνεται, χρειάζεται να βρούμε λύσεις για να προστατέψουμε όχι απλώς τον πλανήτη μας αλλά και την ίδια τη ζωή που βρίσκεται πάνω σε αυτόν. Ίσως να μη συνειδητοποιούμε πάντα το μέγεθος της απειλής αυτής – ίσως κάποια πράγματα να τα θεωρούμε ακόμα δεδομένα, όπως το νερό. Ένα ζωτικής σημασίας αγαθό, εξαιρετικά πολύτιμο, που παρότι έχουμε ενδεχομένως την εντύπωση πως ρέει άφθονο, τα στοιχεία λένε άλλα. Για πολλούς ανθρώπους η πρόσβαση στο νερό είναι πολύ δύσκολη. Για άλλους, η άσκοπη χρήση του είναι καθημερινή συνήθεια. Ωστόσο, το φαινόμενο της λειψυδρίας είναι υπαρκτό και παρατηρείται ήδη σε πολλές ηπειρωτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας μας. Το γεγονός αυτό αποτελεί μια σημαντική πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Η Coca-Cola στην Ελλάδα, που εδώ και 16 χρόνια υλοποιεί προγράμματα σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, ανέλαβε την πρωτοβουλία να αντιμετωπίσει την κρίση αυτή, δίνοντας το έναυσμα για υπεύθυνη χρήση και ενίσχυση της επάρκειας του νερού με μια κίνηση με μεγάλη αξία και ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο. Φέτος, λοιπόν, η εταιρεία υλοποιεί ένα νέο πρόγραμμα προστασίας υδατικών πόρων για το νησί της Φολεγάνδρου σε συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό Global Water Partnership - Mediterranean (GWPMed) και την αποκλειστική υποστήριξη του Ιδρύματος της Coca-Cola (The CocaCola Foundation). Απώτερος στόχος του προγράμματος «Zero Drop» είναι η Φολέγανδρος να καταστεί το πρώτο νησί στην Ελλάδα με μηδενικές απώλειες νερού. Το νερό αποτελεί απαραίτητο ζωτικό πόρο για τη Φολέγανδρο, ειδικά για την τουριστική του ανάπτυξη, ωστόσο η μεγάλη αύξηση του τουρισμού στο νησί τα τελευταία χρόνια αυξάνει διαρκώς τη ζήτηση για νερό, την οποία αδυνατούν να ικανοποιήσουν οι υπάρχουσες υποδομές. Το αποτέλεσμα ήταν πως ειδικά τους θερινούς μήνες πα-

16 lifo – 14.7.22

ρατηρούνταν διακοπές στην υδροδότηση, κάτι που αναμένεται να ενταθεί στο μέλλον, καθώς η τουριστική ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται και η αλλαγή του του κλίματος στη Μεσόγειο φέρνει όλο και μεγαλύτερες περιόδους ξηρασίας. Η σημαντική πρωτοβουλία της CocaCola στην Ελλάδα, λοιπόν, επιτυγχάνει την εξοικονόμηση τουλάχιστον 10 εκατ. λίτρων νερού ετησίως, έτσι η υδατική επάρκεια της Φολεγάνδρου ενισχύεται μέσω τεχνικών παρεμβάσεων και αξιοποίησης καινοτόμων τεχνολογιών καθώς και μέσω εκπαιδευτικών και ενημερωτικών δραστηριοτήτων για την ορθολογική διαχείριση του νερού για τους κατοίκους, τους επισκέπτες και τις επιχειρήσεις καφεστίασης και φιλοξενίας του νησιού. Μέσα από το πρόγραμμα «Zero Drop», λοιπόν, ενδυναμώνεται τόσο η τοπική κοινωνία όσο και ο τουριστικός τομέας. Η πρώτη φάση του προγράμματος περιελάμβανε έργα γεώτρησης θαλασσινού νερού για τη βελτίωση της λειτουργίας των υφιστάμενων μονάδων αφαλάτωσης και η δεύτερη αφορά έργα διασύνδεσης και διασωλήνωσης που βρίσκονται σε εξέλιξη, ενισχύοντας την υδατική επάρκεια της Φολεγάνδρου κατά 63% και συμβάλλοντας καθοριστικά στην κάλυψη του κενού μεταξύ ζήτησης και παροχής νερού στο νησί, ειδικά τους θερινούς μήνες. Παράλληλα, υλοποιήθηκαν εκπαιδευτικές δράσεις για 55 μαθητές και πάνω από 100 δασκάλους στις Κυκλάδες, ενώ αναπτύχθηκαν εξειδικευμένα εργαλεία για επαγγελματίες του τουριστικού τομέα ως προς την ορθή χρήση του πολύτιμου αυτού αγαθού, με τους συνολικούς ωφελούμενους να φτάνουν τα 1.200 άτομα. Τέλος, πραγματοποιήθηκε δωρεά στον δήμο Φολεγάνδρου 6 υδροπάνελ, ενός καινοτόμου προϊόντος που αξιοποιεί αποκλειστικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να παράγει πόσιμο νερό για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού. Τα υδροπάνελ, που εισάγονται στην Ελλάδα από τον πάροχο τεχνολογίας του προγράμματος Idator χρησιμοποιούν συμπυκνωτές υδρατμών για να μετατρέψουν την ατμοσφαιρική υγρασία σε πόσιμο νερό με αποκλειστική χρήση ανανεώσιμης ηλιακής ενέργειας. Το «Zero Drop» είναι μία ακόμη δράση της Coca-Cola στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Μέσα στα τελευταία δεκαέξι χρόνια, μαζί με τη ΜΚΟ GWP-Med και το Ίδρυμα της Coca-Cola (The CocaCola Foundation), έχει υλοποιήσει περισσότερα από 100 έργα για την προστασία και επάρκεια του νερού σε 35 ελληνικά νησιά και πόλεις, τα οποία έχουν ωφελήσει περισσότερους από 280.000 πολίτες μέσω της διασφάλισης 2 δισεκατομμυρίων λίτρων νερού ετησίως. Κι έτσι, συνεχίζει να κάνει τη διαφορά.

ΦΩΤΟ (ΑΠΌ ΑΡΙΣΤΕΡΆ ΠΡΟΣ ΔΕΞΙΆ): ΣΟΦΊΑ ΚΙΛΊΦΗ, SUSTAINABILITY & COMMUNITY MANAGER, THE COCA-COLA COMPANY ΕΥΡΏΠΗ || ΓΕΝΙΚΌΣ ΓΡΑΜΜΑΤΈΑΣ ΦΥΣΙΚΟΎ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝΤΟΣ & ΥΔΆΤΩΝ, ΠΈΤΡΟΣ ΒΑΡΕΛΊΔΗΣ || ΒΟΥΛΕΥΤΉΣ ΚΥΚΛΆΔΩΝ, ΦΊΛΙΠΠΟΣ ΦΌΡΤΩΜΑΣ || ΔΉΜΑΡΧΟΣ ΦΟΛΕΓΆΝΔΡΟΥ, ΕΥΘΑΛΊΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ || ΠΡΌΕΔΡΟΣ GLOBAL WATER PARTNERSHIP – MEDITERRANEAN, ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΜΙΧΆΛΗΣ ΣΚΟΎΛΛΟΣ || ΜΑΡΊΑ ΤΖΕΛΈΠΗ, ΔΙΕΥΘΎΝΤΡΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΏΝ ΥΠΟΘΈΣΕΩΝ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ & ΒΙΏΣΙΜΗΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ, THE COCA-COLA COMPANY ΓΙΑ ΕΛΛΆΔΑ, ΚΎΠΡΟ & ΜΆΛΤΑ || ΓΙΏΡΓΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΆΔΗΣ, ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ, IDATOR

14.7.22 – lifo

17

136' με τον

Χριστόφορο Παπακαλιάτη από τον αλέξ ανδρο διακοσάββα φ ω τογραφ ί ες: π άρις ταβιτιάν

Δώδεκα χρόνια μετά την τελευταία του σειρά και ενώ μεσολάβησαν δύο μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες, ο χρυσός σεναριογράφοςσκηνοθέτης-πρωταγωνιστής επιστρέφει στο μέσο που τον ανέδειξε με τον «Maestro», που σηματοδοτεί και επίσημα την έναρξη μιας νέας εποχής στην τηλεοπτική μυθοπλασία.

— μετά τη μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία των δύο κινηματογραφικών σου ταινιών θα περίμενε κανείς ότι το σινεμά, που γνωρίζουμε ότι αγαπάς πολύ, θα σε είχε κερδίσει ολοκληρωτικά. Γιατί αποφάσισες να επιστρέψεις στο τηλεοπτικό φορμά; Γιατί ήρθε η πανδημία και μου άλλαξε τα σχέδια. Η αλήθεια είναι πως είχα μπει σε φάση προετοιμασίας για τη νέα μου ταινία, αλλά ξαφνικά όλα πάγωσαν και μέσα στο lockdown αποφάσισα να κάνω κάτι προκειμένου να είμαι δημιουργικός. Ε, σιγά σιγά, όπως το έγραφα, μου άρεσε, και όσο έβλεπα ότι ο κινηματογράφος θα αργούσε να ανακάμψει, αποφάσισα να πω το ναι και να κάνω αυτήν τη σειρά.

— Την κυκλοφορία του πρώτου τρέιλερ ακολούθησε ένα παραλήρημα από το κοινό στα social media. Οι προσδοκίες είναι τρομερά αυξημένες και περιμένουμε να δούμε μια σειρά για την οποία θα συζητάμε όλοι τον ερχόμενο χειμώνα. Πώς διαχειρίζεσαι αυτά τα τόσο high expectations; Νομίζω πως high expectations έχω αρχικά ο ίδιος από τον εαυτό μου, και αυτό είναι μερικές φορές πιο αγχωτικό. Στη συγκεκριμένη δουλειά δυσκολεύτηκα πολύ γιατί ήθελα μεν να έχει μια κινηματογραφική αφήγηση, αλλά παράλληλα να φωτιστούν τα πολύ λεπτά θέματα του σεναρίου με έναν τρόπο και μια πλοκή που τους θα αφορά όλους. Για μένα ήταν σαν να γύριζα μια ταινία εννέα ωρών. Άρα καταλαβαίνεις την αγωνία μου. Όμως εδώ έχω, νομίζω, το καλύτερο καστ ηθοποιών που θα μπορούσε να έχει κάποιος. Απογείωσαν το σενάριο και έδωσαν διάσταση και βάρος στους ήρωες. Είμαι πολύ τυχερός.

— Είδα την Κλέλια Ανδριολάτου στην ταινία «18» και, γνωρίζοντας ότι είναι η επόμενη πρωταγωνίστριά σου, σκέφτηκα ότι έχεις κάνει εξαιρετική επιλογή. Είναι η πρώτη φορά, νομίζω, που δίνεις τόσο κεντρικό ρόλο σε έναν νεοεμφανιζόμενο ηθοποιό. Τι είδες σ’ εκείνη και της εμπιστεύτηκες τον ρόλο; Για την Κλέλια αρχικά μού

18 lifo – 14.7.22

14.7.22 – lifo

19

136 λεπτά με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη

talkofthetown

Ο πρώτος κύκλος εννέα επεισοδίων της σειράς «Maestro» θα προβληθεί στο Mega από το φθινόπωρο.

20 lifo – 14.7.22

μίλησαν οι δάσκαλοί της στο Ωδείο, όπου τελείωνε πέρσι τις σπουδές της. Βγήκαμε για έναν καφέ και μέσα σε δεκαπέντε λεπτά ήξερα ότι αυτή ήταν η ηρωίδα που έγραφα. Έχει έναν εκπληκτικό συνδυασμό ταλέντου, ομορφιάς και πρωτοκλασάτης ενέργειας. Μπορεί να γίνει την ίδια στιγμή και κορίτσι και γυναίκα, που είναι ακριβώς αυτό που ήθελα για την ιστορία και για τον ήρωα, να ερωτευτεί, αλλά και να φοβηθεί.

— Έχεις μια ξεχωριστή σχέση με τις μεγάλες κυρίες του καλλιτεχνικού στερεώματος, τους έχεις χαρίσει αξέχαστους ρόλους: από τη Φιλαρέτη Κομνηνού και την Πέμη Ζούνη ως τη Θέμιδα Μπαζάκα, τη Νένα Μεντή, τη Μάρω Κοντού και, βέβαια, τη Μαρία Καβογιάννη. Εδώ η Χάρις Αλεξίου θα κάνει το τηλεοπτικό της ντεμπούτο. Μίλησέ μου γι’ αυτήν τη συνεργασία. Η Αλεξίου ήταν τεράστια έκπληξη. Δεν τη γνώριζα προσωπικά, μόνο κοινωνικά. Εννοείται ότι τη σέβομαι και την εκτιμώ απεριόριστα, αλλά είναι διαφορετικό να δουλεύεις με αυτόν τον άνθρωπο που είναι τόσο γλυκός και με τρομερό χιούμορ. Και δεν φαντάζεσαι πόσο επαγγελματίας! Απαιτούσε πρόβα κάθε λίγο και λιγάκι. Καθόμασταν, τα γράφαμε, τα συζητάγαμε, πρόβα, πρόβα, πρόβα.

— Λογικό, αφού και για την ίδια φαντάζομαι πως είναι μεγάλο στοίχημα. Βέβαια, και νομίζω ότι σε μεγάλο βαθμό κλέβει την παράσταση. Έχει απίστευτη κωμική φλέβα.

— Από το τρέιλερ καταλαβαίνουμε ότι κεντρική θέση στον «Maestro», πέρα από την ερωτική ιστορία, θα έχουν η ενδοοικογενειακή βία, η ομοφοβία, ο ρατσισμός. Πώς προσεγγίζεις αυτά τα θέματα σε μια εποχή που μας απασχολούν καθημερινά; Είσαι έτοιμος να σ’ την πέσουν, αν παρεξηγηθούν οι προθέσεις σου; Οι προθέσεις μου είναι πολύ καθαρές. Θέλω να πω μια ιστορία. Ο τρόπος που έχω επιλέξει να την αφηγηθώ στέκεται με απόλυτο σεβασμό απέναντι σε όλα τα κοινωνικά θέματα με τα οποία καταπιάνομαι, άρα μόνο ένας «χαζός» θεατής θα είχε πρόβλημα με την οπτική που έχω πάνω στα θέματα αυτά. Εξάλλου, μην ξεχνάς πως δεν φτιάχνω μια εκπομπή που αντανακλά έναν ωμό ρεαλισμό. Μια ιστορία φτιάχνω με ήρωες και πλοκή. Αυτό έκανα πάντα.

— Δεν φοβήθηκες να καταπιαστείς πρώτος, «before it was cool», με φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα των περιόδων στις οποίες εκτυλίσσονται οι ιστορίες σου. Στο «Ένας άλλος κόσμος» ήσουν ο πρώτος που κοίταξε ευθέως την άνοδο της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού στη mainsteam μυθοπλασία. Ήσουν επίσης πάντα ευαισθητοποιημένος απέναντι στη ΛΟΑΤΚΙ+ ατζέντα: από το περιβόητο γκέι φιλί –και το συνακόλουθο πρόστιμο του ΕΣΡ– στο «Κλείσε τα μάτια» ως το ζευγάρι λεσβιών στο «Δυο μέρες μόνο» και τον τρανς χαρακτήρα της Ζέτας Δούκα στους «4», και μάλιστα, όταν ακόμα η τρανς κοινότητα δεν είχε την ορατότητα που έχει καταφέρει σήμερα. Στον «Maestro» καταλαβαίνουμε ότι θα υπάρχει γκέι ζευγάρι. Γιατί σε συναρπάζουν αυτές οι ιστορίες; Μη φανταστείς ότι υπήρχε ποτέ καμία στρατηγική, ούτε οργανωμένη σκέψη, ούτε διάθεση ακτιβισμού, ούτε τίποτα τέτοιο. Απλώς έγραφα για ανθρώπινες σχέσεις. Για μένα όλα αυτά ήταν πολύ κανονικά και ενταγμένα σε ανθρώπινες ιστορίες, άρα δεν το σκεφτόμουν ως κάτι φοβερό. Επίσης είχαν πολύ ενδιαφέρον από πλευράς σεναρίου για μένα. Έβλεπα γύρω μου τι γίνεται, άκουγα, αισθανόμουν, απορούσα, ενθουσιαζόμουν και μετά, ως αντίδραση πολλές φορές, έτρεχα σπίτι και έφτιαχνα ένα δικό μου πλαίσιο και μέσα σε αυτό έλεγα μια ιστορία. Από δέκα χρονών θυμάμαι τον εαυτό μου να γράφω και πάντα ήταν με την ίδια διάθεση, της εκτόνωσης.

— Όταν γράφεις ένα νέο σενάριο, φροντίζεις να κρατάς τον κεντρικό ρόλο για τον εαυτό σου. Έτσι έχει γίνει στη συνείδηση του κοινού η σύνδεση «μια σειρά του Παπακαλιάτη, με τον Παπακαλιάτη και (πλέον) σε σκηνοθεσία του Παπακαλιάτη». Αυτό προκύπτει ως δική σου ανάγκη να βουτάς στους κόσμους που δημιουργείς; Ή το αντίστροφο, οι κόσμοι που δημιουργείς χτίζονται γύρω από χαρακτήρες που λειτουργούν κάπως σαν τα alter ego σου; Ή μήπως έτσι καλύπτεται μια ενδεχόμενη δική σου αυταρέσκεια; Δεν νομίζω ότι είναι σειρά του Παπακαλιάτη επειδή παίζω εγώ. Νομίζω πως το στυλ αφήγησης, ο ρυθμός, η μουσική και οι ατμόσφαιρες είναι που δίνουν πιο πολύ το στίγμα. Μην ξεχνάς ότι στην τελευταία ταινία που έκανα είχα σχετικά περιορισμένη παρουσία ως ηθοποιός. Νομίζω πως σε κάθε εποχή λειτουργούσε και κάτι άλλο. Όπως σου είπα, άλλες ήταν οι ανάγκες μου στα είκοσι τρία, που έκανα την πρώτη δική μου δουλειά, άλλες στα τριάντα, άλλες στα σαράντα και άλλες τώρα. Εξάλλου, ως ηθοποιός ξεκίνησα, και μεγάλωσα με αυτό. Πάντως, με σιγουριά μπορώ να σου πω ότι έχω αρχίσει να μετράω αντίστροφα σε σχέση με τη θέση μου μπροστά από τον φακό, όταν έχω παράλληλα να σκηνοθετήσω και να γράψω. Δεν είναι κάτι που το αντέχω πια αυτό το παράλληλο. Είμαι πιο δημιουργικός και ελεύθερος όταν είμαι πίσω από τον φακό. Εκτός κι αν είναι άλλου το σενάριο ή η σκηνοθεσία.

— Είσαι ένας δημιουργός που δεν έκρυψε ποτέ τις επιρροές του ούτε κρύφτηκε

πίσω από αυτές, αντίθετα φρόντιζε πάντα να τις υπερτονίζει εντελώς απροσποίητα –προσωπικά αυτό το θεωρώ πιο έντιμο–, από τη χρήση αναγνωρίσιμων μουσικών σάουντρακ μέχρι σκηνές που κλείνουν το μάτι στους κινηματογραφόφιλους θεατές και λειτουργούν ως tributes. Θέλεις κι εσύ να τιμάς, μέσα από τη δουλειά σου, ό,τι αγαπάς, όπως, ας πούμε, ο Ταραντίνο στο Χόλιγουντ; Ναι, είναι λίγο όπως όταν είμαστε παιδιά, που αγαπάμε κάτι πολύ και ασυνείδητα το φέρουμε. Όμως μεγαλώνοντας αποκτούμε ένα δικό μας βηματισμό, μια δική μας ταυτότητα. Φυσικά οι αναφορές μας πάντα υπάρχουν, αλλά δεν κυριαρχούν στο έργο μας. Από μια ηλικία και μετά η καριέρα μας είναι ο χαρακτήρας μας.

— Στον «Maestro» υπάρχουν συγκεκριμένες σκηνοθετικές επιρροές; Όλα ξεκινάνε από το σενάριο. Το σενάριο δίνει τον παλμό, οι ήρωες ορίζουν την αφήγηση. Κάθε επεισόδιο έχει τη δική ταυτότητα και παράλληλα όλα αλληλοσυμπληρώνονται. Έχω χρησιμοποιήσει όλα όσα έχω κάνει στο σινεμά και έχω ψάξει να βρω νέους τρόπους να αφηγηθώ κάποια πράγματα, ειδικά με την κάμερα. Ανάλογα με την ιστορία πάντα.

— Άρα θα έχουμε κι εδώ πολλαπλές ιστορίες σε σπονδυλωτή αφήγηση, όπως στο «Ένας άλλος κόσμος»; Κατά κάποιον τρόπο, ναι. Έχουμε έναν μουσικό που πηγαίνει στο νησί για να φτιάξει ένα φεστιβάλ μουσικής και εκεί μπλέκει με όλη την τοπική κοινωνία. Η κοινωνία αποτελείται από οκτώ διαφορετικούς πρωταγωνιστές, διαφορετικές ιστορίες, οι οποίες, λόγω ενός γεγονότος, ενώνονται.

— Κάποια πλάνα από το τρέιλερ νομίζω πως μαρτυρούν μια κάπως weird προσέγγιση. Ισχύει. Είναι στο επεισόδιο 6, που αφορά τη ζωή του ήρωα πριν πάει στους Παξούς. Σε αυτό το επεισόδιο το σενάριο επέβαλλε μια πιο dark, κυνική, σκληρή και ειρωνική ματιά. Σε αυτό το επεισόδιο σκηνοθετικά κινήθηκα πολύ πιο διαφορετικά απ’ ό,τι στα υπόλοιπα. Η αλήθεια είναι ότι έκανα ό,τι δεν έχω κάνει ποτέ. Αλλά το είχα στημένο όλο στο μυαλό μου, από το σενάριο.

— Έχεις συνεργαστεί στο θέατρο με τον Δημήτρη Λιγνάδη. Θέλεις να μου κάνεις κάποιο σχόλιο για την υπόθεσή του; Γενικά, πόσο σε έχει επηρεάσει όλο αυτό το κύμα των αποκαλύψεων, αλλά και η κουλτούρα της ακύρωσης; Κοίτα, έχω έναν κανόνα. Δεν μου αρέσει να μιλάω για πρόσωπα και συνάδελφους, ειδικά την ώρα που απασχολούν την επικαιρότητα για τόσο σκληρά και νοσηρά θέματα. Φυσικά και έχω άποψη, αλλά δεν είμαι παίκτης σε ριάλιτι να μιλάω δημόσια για κάποιον τρίτο. Φυσικά και με τάραξε όλη αυτή κατάσταση. Με στενοχώρησε, με θύμωσε και με μούδιασε. Και οι αποκαλύψεις, αλλά και ο κανιβαλισμός που ακολούθησε.

— Πιστεύεις ότι θα φέρει κάτι καλό όλο αυτό; Πιστεύω πως δημιουργείται ένα προηγούμενο που θα σώσει κάποια νέα παιδιά από υποψήφιους κακοποιητές. Άρα, ναι, κάτι καλό θα φέρει. Ακόμα και ένας άνθρωπος να σωθεί, αξίζει. Όμως το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο εμείς το συζητάμε. Είναι κοινωνικό και βαθιά ριζωμένο.

— Αλλάζει; Αν υπάρχει παιδεία, ναι. Και όταν λέω παιδεία, δεν εννοώ μόνο την εκπαίδευση. Είναι άλλο η παιδεία και άλλο η εκπαίδευση. Η εκπαίδευση έπεται της παιδείας. Είναι το σχολείο, τα βιβλία, τα πανεπιστήμια, που εννοείται πως είναι πολύ σημαντικά. Αλλά η παιδεία είναι το ίδιο μας το σπίτι. Το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουμε, οι αρχές μας, οι αξίες μας. Η παιδεία σε κάνει να ξεχωρίζεις το καλό από το κακό. Κάπου είχα διαβάσει πως εκπαίδευση χωρίς παιδεία είναι σαν δέντρο χωρίς κορμό – και ισχύει. Η παιδεία είναι το πιο σημαντικό πράγμα προκειμένου μια κοινωνία να λειτουργεί αρμονικά. Και η δική μας κοινωνία δυστυχώς δεν ασχολείται με αυτό. Προτιμάμε να θεραπεύσουμε κάτι, πάρα να προλάβουμε να μη γίνει το κακό. Αυτό είναι το αδιέξοδο.

— Τι είναι για σένα παιδεία; Παιδεία είναι να καταλάβουν οι άνθρωποι ότι κάποιες συμπεριφορές δεν είναι αποδέκτες, ότι δεν είναι αποδεκτό να κανιβαλίζεις τον άλλον επειδή μπορεί να είναι παχύς, ή κοντός, ή διαφορετικός. Παιδεία είναι να μην κοιτάς από την άλλη όταν ένας κανίβαλος χτυπάει τη γυναίκα του. Να τρέξεις να βοηθήσεις κάποιον που πάσχει και όχι να γράφεις με το κινητό σου για να ποστάρεις μετά το γεγονός. Παιδεία είναι να μη σε αφορά τι κάνει ο άλλος, εκτός κι αν είναι ο άνθρωπός σου. Να έχουν την ελευθερία οι άνθρωποι να μπορούν να αγαπήσουν και να παντρευτούν όποιον θέλουν, όποτε το θέλουν. Δεν μας κοστίζει κάτι αυτό. Παιδεία είναι να μη φοβάσαι ότι απειλείσαι∙ να σέβεσαι τη φύση∙ να έχεις την ικανότητα της αυτοκριτικής και όχι να είσαι ένας κολλημένος φοβικός συμπαθής βλαξ που δήθεν τηρεί τα κοινωνικά μοντέλα που του μάθανε. Βλέπεις εσύ να υπάρχει παιδεία; Και μόνο που το συζητάμε σημαίνει πως δεν υπάρχει.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

Με σιγουριά μπορώ να σου πω ότι έχω αρχίσει να μετράω αντίστροφα σε σχέση με τη θέση μου μπροστά από τον φακό, όταν έχω παράλληλα να σκηνοθετήσω και να γράψω. Δεν είναι κάτι που το αντέχω πια αυτό το παράλληλο. Είμαι πιο δημιουργικός και ελεύθερος όταν είμαι πίσω από τον φακό. Εκτός κι αν είναι άλλου το σενάριο ή η σκηνοθεσία.

Καλοκαίρι με Swatch BIOCERAMIC

Η βαλίτσα των διακοπών φέτος έχει τρία πράγματα: μαγιό, ανάλαφρα ρούχα και το νέο σου Swatch BIOCERAMIC.

ΦΕΤΟΣ ΟΙ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΘΕΛΟΥΝ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ, ΗΛΙΟ, ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΟ COOL LOOKS! Όποιο κι αν είναι το στυλ σου, οι καλοκαιρινές προτάσεις της Swatch είναι εδώ για να απογειώσουν τα outfits σου και να φέρουν στον καρπό σου την πιο πρόσφατη καινοτομία της μάρκας, το BIOCERAMIC.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΟ BIOCERAMIC;

Το BIOCERAMIC είναι η μείξη κεραμικού και υλικών βιολογικής προέλευσης που προέρχονται από το καστορέλαιο. To αποτέλεσμα είναι ένα πρωτοποριακό, στιβαρό υλικό, ελαφρύ και ανθεκτικό ρολόι, το οποίο έχει παράλληλα μεταξένια αίσθηση. Από την πρώτη κυκλοφορία του το 2021, η Swatch έχει χρησιμοποιήσει το BIOCERAMIC σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων, μεταξύ των οποίων μοντέλα των κατηγοριών BIG BOLD, GENT και NEW GENT καθώς και η συλλογή BIOCERAMIC MoonSwatch.

ΚΛΑΣΙΚΆ ΚΟΜΨΌ ΣΤΥΛ; Η ΣΥΛΛΟΓΉ SKIN BIOCERAMIC ΕΊΝΑΙ ΤΈΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ

Η κατηγορία ρολογιών Swatch SKIN κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1997 και πλέον αποτελεί μια κλασική αξία χάρη στον εξαιρετικά λεπτό σχεδιασμό και τη σχεδόν χωρίς βάρος αίσθηση που προσφέρουν. Πέντε νέα σχέδια Skin BIOCERAMIC κυκλοφορούν ήδη σε καλοκαιρινές αποχρώσεις που μας φτιάχνουν τη διάθεση και ταιριάζουν με όλα τα outfits της εποχής.

COOL CASUAL ΣΤΥΛ; ΔΙΆΛΕΞΕ ΈΝΑ ΡΟΛΌΙ BIG BOLD BIOCERAMIC Η σειρά ρολογιών BIG BOLD είναι η καλύτερη για να αναδειχθεί στο έπακρο το καινοτόμο αυτό υλικό! Η μεγάλη κάσα ρολογιού, διαμέτρου 47 χιλ., παρέχει αρκετό χώρο ώστε να μπορέσουμε να απολαύσουμε τα χαρακτηριστικά του BIOCERAMIC στο έπακρο. Ο cool σχεδιασμός σε συνδυασμό με τις γήινες αποχρώσεις θα κάνουν τα μοντέλα της συλλογής BIG BOLD BIOCERAMIC το αγαπημένο σου statement piece που θα φοράς από το πρωί ως το βράδυ.

ΚΑΙ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ: Όλα τα Swatch είναι ανθεκτικά στο νερό μέχρι τα 30 μέτρα βάθος, επομένως μπορείς να φοράς το αγαπημένο σου ρολόι και στις δροσιστικές βουτιές σου!

Περισσότερες πληροφορίες: www.swatch.com

14.7.22 – lifo

21

cultur

SUMME 22 lifo – 14.7.22

10 ΕΙΚΑΣΤΙΚΈΣ ΕΚΘΈΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΊΤΕ ΣΤΑ ΝΗΣΙΆ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ Η ΕΙΚΑΣΤΙΚΉ ΈΚΡΗΞΗ ΔΕΝ ΣΤΑΜΑΤΆ ΟΎΤΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ, ΚΑΘΏΣ ΦΈΤΟΣ ΔΙΟΡΓΑΝΏΝΟΝΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ ΕΚΘΈΣΕΙΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΆ ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΟΥΝ ΠΌΛΟ ΈΛΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΧΏΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΕΘΝΈΣ ΚΟΙΝΌ. ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΡΓΥΡΏ ΜΠΟΖΏΝΗ

14.7.22 – lifo

23

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Οκτωβρίου

«Summer Bouquet», K-Gold Temporary Gallery, Αγία Παρασκευή Λέσβου Για ένατη χρονιά ο επιμελητής Νικόλας Βαμβουκλής παρουσιάζει την καλοκαιρινή έκθεση «Summer Bouquet», μια γιορτή της σύγχρονης queer κουλτούρας που διερευνά τη σχέση της ποίησης με τη φωτογραφία. Το ποίημα Ένα Δώρο του βραβευμένου Andrew McMillan, γεμάτο εικόνες από καθημερινές στιγμές φυσικής και συναισθηματικής ανταλλαγής, αποτελεί σημείο αφετηρίας για τους έξι Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση: Alfred Agostinelli, beraber co., Alexandre Furcolin, Ian Lewandowski, Robin Plus και Studio Prokopiou. Τα έργα των καλλιτεχνών εξετάζουν ζητήματα ταυτότητας, μνήμης και επιθυμίας με τρόπους οικείους και συχνά απροσδόκητους, τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της κοινωνικής ενδυνάμωσης, της επικοινωνίας και της αποδοχής, καταδεικνύοντας ότι το αίσθημα του ανήκειν και η κατανόηση είναι καθολικές και διαχρονικές ανάγκες της ανθρώπινης φύσης. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 28 Αυγούστου

Πάνος Χαραλάμπους, «Επιγραφόμενα», Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου

culture

Ο Τζεφ Κουνς, ένας από τους μεγαλύτερους σταρ και σύγχρονους καλλιτέχνες, αμφιλεγόμενος και πρωτοπόρος, παρουσιάζει στα Σφαγεία της Ύδρας που το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ έχει μετατρέψει εδώ και πολλά χρόνια σε πολιτιστικό τοπόσημο την ατομική έκθεση «Apollo». Ένας παιγνιώδης Απόλλων-ήλιος χαιρετά πάνω από τα σφαγεία τους ανθρώπους που φτάνουν στο λιμάνι της Ύδρας και υποδέχεται όσους φτάνουν στο εσωτερικό των σφαγείων με μια εγκατάσταση αποτελούμενη από νέα γλυπτά του καλλιτέχνη και readymade αντικείμενα που εμπλέκουν τον θεατή σε έναν μεταφυσικό διάλογο περί του σύγχρονου και του αρχαίου. Εξυμνώντας την ανθρώπινη ιστορία και φιλοδοξία, οι τοίχοι μέσα στο Σφαγείο έχουν μεταμορφωθεί με βάση τις αρχαίες τοιχογραφίες από το Boscoreale, κοντά στην Πομπηία, για να φιλοξενήσουν παλιά και νέα έργα του Κουνς, όπως ένα ζευγάρι μπρούντζινα αθλητικά παπούτσια Nike, το Gazing Ball Tripod και το Plato’s Solid Forms Wind Spinners.

SUMMER

Τζεφ Κουνς «Apollo», Σφαγεία Ύδρας, Project Space ΔΕΣΤΕ

Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου σε συνεργασία με την γκαλερί Citronne παρουσιάζουν τα «Επιγραφόμενα» του Πάνου Χαραλάμπους, μια εικαστική σπουδή στην επιγραφή, για τις ανάγκες της οποίας ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί φύλλα καπνού ως χαρακτικές επιφάνειες. Η εύθραυστη αυτή πρωτογενής ύλη, σε αντίθεση με το ανθεκτικό υλικό της αρχαιότητας, καθιστά την επιγραφή ρευστή, παροδική, αλλοιώσιμη, θνησιγενή. Ανάμεσα στα έργα και στα εκθέματα της αρχαιότητας ο Χαραλάμπους παρουσιάζει με γράμματα, λέξεις, ονόματα, αριθμούς, πράξεις και χρονολόγια ένα αρχείο που τιμά τον καπνό ως πολιτισμικό επιβίωμα και τον εξετάζει τοποθετώντας τον μεταξύ γραφής και αναπαράστασης. Τα «Επιγραφόμενα» αρχειοθετούν λειτουργικά τη μνήμη αλλά και το εφήμερο της εποχής μας, τα χαρακτηριστικά της οποίας μοιάζουν περισσότερο με έπεα πτερόεντα παρά με κτήμα εσαεί. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 31 Οκτωβρίου

«underthesun», ομαδική έκθεση, Υστέρνια Τήνου Η ομαδική έκθεση «underthesun» σε επιμέλεια Ονέτ Κουζού αντλεί από το μοναδικό τοπίο της Τήνου και δημιουργεί μια in situ εγκατάσταση στο υπόσκαφο Cycladic Village που βρίσκεται σε έναν λόφο στα Υστέρνια. Δώδεκα καλλιτέχνες εμπνέονται από τα χρυσαφένια χρώματα και τις χωματώδεις υφές, τους δυνατούς αέρηδες και την αλμύρα της θάλασσας και δημιουργούν μια έκθεση σύγχρονης τέχνης στο κυκλαδίτικο νησί. Αισθητική της οθόνης, διερεύνηση της έννοιας του μύθου σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, γλυπτικές συνθέσεις και ίχνη παιδικής ζωγραφικής, αφηγήσεις για τη θηλυκότητα, το φύλο και την ταυτότητα καταλαμβάνουν τον εσωτερικό και τον εξωτερικό χώρο σε μια δημιουργική συνομιλία. Συμμετέχουν οι εικαστικοί Αντωνάκης, Αλέξανδρος Σιμόπουλος, Αριστείδης Λάππας, Δέσποινα Χαριτωνίδη, Ευγενία Βερελή, Μαργαρίτα Μυρογιάννη, Μαριλία Κολυμπίρη, Νάνα Σαχίνη, Πάνος Προφήτης, Σωκράτης Φατούρος, Σοφία Στέβη, Χρυσάνθη Κουμιανάκη. Η έκθεση θα διαρκέσεις έως τις 3 Οκτωβρίου

24 lifo – 14.7.22

14.7.22 – lifo

25

«Keeping Time», Συλλογή PCAI / «Fidelity», Χώρος «π» (Παγκόσμιο Κέντρο Κυκλικής Οικονομίας και Πολιτισμού), Δελφοί Η ομαδική έκθεση «Keeping Time» στους Δελφούς, με έργα των Carly Glovinski, Lynne Harlow και Charly Nijensohn, λειτουργεί ως ένας προβληματισμός γύρω από τον χρόνο και την υλικότητα, ενσωματώνοντας τις περιβαλλοντικές ανησυχίες των καλλιτεχνών. Η έκθεση πραγματοποιείται στο πρώην Pavillion των Δελφών που σχεδίασαν και κατασκεύασαν οι κορυφαίοι Έλληνες αρχιτέκτονες Δημήτρης και Πέτρος Πικιώνης κατά τη δεκαετία του 1960. Η Carly Glovinski μέσα από τη δουλειά της εξερευνά την οικιακή χειροτεχνία και τον σεβασμό στη φύση και στην ύπαιθρο, η Lynne Harlow είναι γνωστή για τις κομψές και μελετημένες εξερευνήσεις της γύρω από το φως και τον χώρο και ο Charly Nijensohn δείχνει μια ομάδα ανθρώπων που επιπλέουν χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση, ενωμένη και απομονωμένη καθώς αναλογίζεται την κατάρρευση του σύμπαντος.

ulture

UMMER

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30 Οκτωβρίου

Ηλίας Παπαηλιάκης, «Η ώρα του μάγου», Πρώην Σχολή Ουρσουλινών, Νάξος

Ο δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων παρουσιάζει τη νέα ατομική έκθεση του ζωγράφου Ηλία Παπαηλιάκη που επιμελείται ο ιστορικός τέχνης Χριστόφορος Μαρίνος, με τον καλλιτέχνη να δημιουργεί έργα-συστήματα που αποτελούν μελέτες ισορροπίας, μεγεθών και ποσοτήτων. Η έκθεση «Η ώρα του μάγου» περιλαμβάνει νέα έργα με τα οποία ο καλλιτέχνης δοκιμάζει τις δυνατότητες του νέου ιδιώματος της ζωγραφικής του. Αφήνοντας στην άκρη τον ερωτισμό και το στοιχείο της ρήξης που εμπεριέχει, στρέφεται σε μια θεματολογία με βιβλικές αναφορές. Η έκθεση στη Νάξο σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μια καινούργια κλίμακα, αφού εδώ ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τον μεγαλύτερο πίνακα που έχει ζωγραφίσει μέχρι σήμερα, ενώ εισέρχεται σε μια πιο πνευματική κατάσταση, σε έναν χώρο που είναι πιο εξωστρεφής και έχει να κάνει με το παιχνίδι. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 18 Σεπτεμβρίου

26 lifo – 14.7.22

«Φύση πάσχουσα – Natura patiens, Νέοι καλλιτέχνες και κλιματική αλλαγή», Αργοστόλι Κεφαλλονιάς

Η Νίνα Φραγκοπούλου, δρ. Θαλάσσιας Οικολογίας, επιμελείται δύο ομαδικές εκθέσεις στο πλαίσιο του πολυθεματικού έργου «Κλιματική Κρίση» που ασχολείται με την ικανότητα της τέχνης να δίνει τη μεγάλη εικόνα του τεράστιου προβλήματος που αντιμετωπίζει ο πλανήτης και η ανθρώπινη ύπαρξη, αφυπνίζοντας την περιβαλλοντική συνείδηση και την ατομική και κοινωνική ευθύνη. Είκοσι έξι καταξιωμένοι σύγχρονοι Έλληνες καλλιτέχνες και οκτώ φοιτητές δύο σχολών Καλών Τεχνών παρουσιάζουν έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, εγκαταστάσεις και βίντεο που σέβονται και εξυμνούν το φυσικό περιβάλλον, θίγοντας ταυτόχρονα τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος το καταστρέφει, καταστρέφοντας μαζί και τον εαυτό του. Συμμετέχουν οι: Α. Αντωνόπουλος, Ε. Αντωνοπούλου, Α. Αργυροηλιοπούλου, Κ. Γκιζελή, Ε. Γκλίνου, Χ. Δερμάτης, Θ. Δούμα, Μ. Δημητροπούλου, Γ. Ζιώγας, Σ. Ζουρούδη, Μ. Ιγγλέση, Α. Καββαθά, Ά. Καρατζά, Ά. Κατσιλάκης, Κ. Κατσιφαράκη, Α. Λόη, Δ. Μαλταμπέ, Μ. Μανουσάκης, Ε. Ματσούκη, Τ. Μισούρας, Ι. Μπονάτσου, Σ. Μπονάτσος, Ι. Σδούκου, Δ. Σκανδάλη, Γ. Σταματάκης, Π. Τανιμανίδης, Κ. Ζαρογιάννης, Μ. Κορομπίλη, Δ. Κωνσταντινίδη, Σ. Πανέρας, Ε. Σαγρή, Δ. Σιαφλά, Χ. Τριανταφύλλου, Τ. Τσιτσέρη. Η έκθεση στο Δημοτικό Θέατρο «Κέφαλος» και στη μελλοντική Γλυπτοθήκη Γ. Σκλάβου θα διαρκέσει έως τις 5 Αυγούστου

14.7.22 – lifo

27

Στη δεύτερη χρονιά λειτουργίας του οργανισμού σύγχρονης τέχνης ΔΗΩ ο Άκης Κόκκινος, επιμελητής και ιδρυτής του, με αφετηρία την πλούσια ναυτική κουλτούρα και κληρονομιά της Χίου, εγκαινιάζει ένα σύνολο εκδηλώσεων/εκθέσεων γύρω από τη σχέση μας με τη θάλασσα. Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες καλούνται να ανακαλύψουν τις ιστορίες του νησιού-ναυτότοπου, να μοιραστούν τις δικές τους οπτικές και εμπειρίες και να δημιουργήσουν νέα έργα, τα οποία θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά διεθνώς μέσα από δύο εκθέσεις, μία live performance, μία παρέμβαση στον δημόσιο χώρο και την ανάδειξη μιας νεοσύστατης τοπικής ναυτικής συλλογής σε ιστορικές και αρχαιολογικές τοποθεσίες του νησιού.

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες Dominique White, Serapis Maritime και Rowdy SS. Αναπτύσσοντας ένα πολυθεματικό ήθος μέσα από πολλαπλούς τύπους γνώσης, σωματικής εμπειρίας και τοπικής σοφίας, η ΔΗΩ δίνει τόπο στις παραγκωνισμένες φωνές και φωνή στους τόπους που έχουν σιωπήσει. Οι εκθέσεις και οι εκδηλώσεις θα διαρκέσουν μέχρι τα τέλη Αυγούστου

Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, «Πλάθοντας το άυλο», Ίδρυμα Β. & Ε. Γουλανδρή, Άνδρος Η αναδρομική έκθεση της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη στο Μουσείο της Άνδρου καλύπτει σχεδόν πέντε δεκαετίες δημιουργίας, δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να ανακαλύψει τις πολλαπλές πτυχές της πορείας της καλλιτέχνιδας από τα πρώιμα παιδικά έργα της έως σήμερα. Η έκθεση ξεκινά από το εργαστήριό της, στο οποίο δημιουργεί εδώ και τριάντα χρόνια, συλλέγοντας και στη συνέχεια πλάθοντας θραύσματα από ξύλο, μέταλλο και χαρτί, και ολοκληρώνεται με την ενότητα που αποτελεί τον κεντρικό άξονα της τέχνης της, το ανθρώπινο σώμα. Γυναικείες και ανδρικές φιγούρες από ξύλο, μέταλλο και χαρτί, εμπνευσμένες από τη μυθολογία, την ίδια, τον πατέρα ή τον σύζυγό της συνυπάρχουν σε αυτόν τον χώρο, εκφράζοντας όλες τις πλευρές, ακόμα και τις πιο σκοτεινές, του έργου της, ενώ σημαντική θέση κατέχει η εργασία της για τον Καβάφη που ολοκληρώνεται με μια in situ εγκατάσταση. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 2 Οκτωβρίου

28 lifo – 14.7.22

culture

SUMMER

DEO Projects, Πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης, Χίος

«Primal Power», Hydra School Project, Ύδρα

Για 23η χρονιά το Hydra School Project στην Ανωτάτη Σχολή Εμποροπλοιάρχων της Ύδρας διοργανώνει τη διεθνή εικαστική έκθεση «Primal Power» με επιμελητή τον εικαστικό Δημήτρη Αντωνίτση. Φέτος, στις αίθουσες και ανάμεσα στα θρανία της σχολής θα παρελάσουν τα έργα δέκα εικαστικών, των Marina Abramovic/Ulay, John Bock, Laercio Rodondo, Nathan Smith, Frank Tjepkema, Δημήτρη Αντωνίτση, Σωτήρη Μπαζιάνα, Ζωής Γαϊτανίδου, Χάρη Πατραμάνη και της πρωτοεμφανιζόμενης Μαρίνας Λεοντή, που επικεντρώνονται στο αρχέγονο και στο ενστικτώδες. Η επιλογή των έργων αξιοποιεί μυθοπλαστικά στοιχεία της παράδοσης και του πρωτόγονου, αλλά ταυτόχρονα αντανακλά την προσήλωση του επιμελητή στις θεωρήσεις του Καρλ Γιουνγκ αλλά και της Πολωνής κατόχου Νόμπελ Λογοτεχνίας Όλγκα Τοκάρτσουκ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 31 Αυγούστου

14.7.22 – lifo

29

22 ΠΟΥ

ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΤΙ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ ΝΑ ΔΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ. ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΜΙΧΑΛΗ ΜΙΧΑΗΛ, M.HULOT, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑ, ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ, ΘΟΔΩΡΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ, ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟ, ΘΟΔΩΡΗ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ, ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ, ΓΙΑΝΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ, ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ, ΒΙΒΙΑΝ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

ΚΑΛΟΚ Ε Λ Λ 30 lifo – 14.7.22

ΛΟΓΟΙ ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΗΝ ΚΑΙΡΙΝΗ Α Δ Α 14.7.22 – lifo

31

ΥΨΗΛΗ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕ ΘΕΑ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ Επειδή το φαγητό στα καλά εστιατόρια των νησιών και της Χαλκιδικής έχει πάει σε άλλο επίπεδο.

32 lifo – 14.7.22

summer

1

Η Λήμνος είναι ένα μέρος πλούσιο σε πρώτη ύλη και εκεί δυο νεαροί μάγειρες φροντίζουν να δουλεύουν με όσα καλά μπορεί να τους δώσει ο τόπος. Στη συνοικία Ανδρόνι της Μύρινας ο Λουκάς Μάιλερ (τις ιδέες του οποίου μπορεί να έχετε δοκιμάσει στο Λινού Σουμπάσης & Σία της Αθήνας) και ο Άκης Μπλετσογιάννης έχουν στήσει ένα σπουδαίο γαστροκαφενείο, τα Ριζά, μαγειρεύοντας όσο πιο απλά γίνεται, αναδεικνύοντας την ποιότητα και τη φρεσκάδα των υλικών. Έχουν τον δικό τους κήπο, παίρνουν λαχανικά και από κήπους φίλων και γνωστών, αξιοποιούν τα φημισμένα όσπρια του νησιού, έχουν βρει έναν παραγωγό που κάνει καθημερινά φρέσκο τυρί μόνο γι’ αυτούς, τους δίνει και μελίχλωρο. Μαζεύουν μόνοι τους τη ρίγανη, το αλάτι, την κάππαρη και το θυμάρι. Δεν προμηθεύονται τίποτα από αλλού, στην κουζίνα τους μπαίνει μόνο ό,τι προέρχεται από τη Λήμνο. Κάνουν τα τουρσιά τους και έχουν το δικό τους καπνιστήριο. Το μενού τους τροποποιείται σχεδόν καθημερινά. Δουλεύουν περισσότερο με τη θάλασσα, αποφεύγουν τα ακριβά ψάρια γιατί «το φαγητό είναι για όλους», κάνουν διάφορες παρασκευές με ό,τι βγάζει το δίχτυ προκειμένου να μην πετάνε τίποτα, βγάζουν φιλέτα, χρησιμοποιούν τα κολάρα, το κεφάλι και τις ουρές. Τα ωμά ψάρια τους είναι έτσι φτιαγμένα που θα νιώσετε όλη τη φρεσκάδα των χυμών της ντομάτας και του αγγουριού ή του ξυλάγγουρου. Από κρέατα παίρνουν μόνο ολόκληρα ντόπια αμνοερίφια και μοσχάρια. Ξέρουν πολύ καλά ότι δεν χρειάζεται να καταφύγουν σε εντυπωσιασμούς, ότι το μόνο που χρειάζεται είναι να αφήσουν τα υλικά τους να μιλήσουν, χωρίς πολλά πολλά. Τα πιάτα τους δύσκολα τα ξεχνά κανείς – προσωπικά θυμάμαι ακόμα τη γεύση από το πατατόψωμο, το βούτυρο ταραμά, τα καππαρόφυλλα, τις ελιές και τις καρδιές μαρουλιού που έτρωγα παράλληλα. Κι αυτές οι μπουκιές ήταν μόνο για το ζέσταμα. Στην Ερμούπολη της Σύρου η ομάδα ενός εστιατορίου βρήκε εν μέσω πανδημίας την ευκαιρία να ξεχυθεί στην κυκλαδίτικη γη και να

GREEK

Από τη Ζωή Παρασίδη

αρχίσει την τροφοσυλλογή. Μάζεψε κάππαρη, κρίταμο, σύκα και φραγκόσυκα, μάδησε τριαντάφυλλα, ζοχούς και ραδίκια, μάραθα και άγρια ρόκα. Λίγο πριν κλείσει τα τριάντα του χρόνια, ο Αλέξανδρος Καρακατσάνης αφοσιώθηκε στις ζυμώσεις, έτσι στα ψυγεία του ωριμάζει μαύρο σκόρδο, δικής του παρασκευής τυριά όπως καρίκι σε κολοκύθα φλασκί, κοπανιστή και γραβιέρα, αλλαντικά όπως λούζα, προσούτο και σαλάμι αέρος. Τα δικά του ξίδια και τα λικέρ, τα βάζα με γάρο, υδρόμελο και γκρέιπφρουτ σόδα με άγριες μαγιές γέμισαν τα ράφια και τις αποθήκες του. Αξιοποιώντας όλα αυτά τα νέα για εκείνον χαρτιά στην κουζίνα του κατάφερε να προκαλέσει αίσθηση. Μερικές από τις πιο δυνατές γεύσεις του βγαίνουν από τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο, όπως η λεμονάτη προβατίνα με το καρέ πατάτας και τα εξωτικά αρώματα που δοκίμασα πέρσι. Κοιτάζοντας προς την παράδοση της κυκλαδίτικης κουζίνας αλλά και με το βλέμμα στις κουζίνες του κόσμου, το φαγητό που σερβίρει ο Αλέξανδρος Καρακατσάνης στο San Michali Food & Culture έχει τη δική του μοναδική ταυτότητα, που χρόνο με τον χρόνο εξελίσσεται. Μέχρι να μπει η μηχανοκίνηση στα πλοία, η Σεράλια έχει δει πανιά να ανοίγουν, έχει γνωρίσει εμπορική δραστηριότητα, έχει δεχτεί επιδρομές ως αρχαίο λιμάνι. Κάτω από τον μεσαιωνικό οικισμό του Κάστρου της Σίφνου, ο κολπίσκος με την άγρια, βραχώδη όψη είναι μία από τις πιο γοητευτικές τοποθεσίες του Αιγαίου και έγινε ξανά το 2020 το επίκεντρο του νησιού, αφού όλοι μιλούσαν για το νέο, ανεπιτήδευτο στην εμφάνιση εστιατόριο που θα ανέβαζε κι άλλο τον γαστρονομικό πήχη του νησιού. Η μαγειρική ιδιοφυΐα του Γιώργου Σαμοΐλη ξεδιπλώνεται στην Cantina με υλικά κατά κύριο λόγο σιφναίικα, ακολουθώντας nose to tail τεχνικές, κάνοντας παστώματα, πίκλες και ζυμώσεις. Αυτά που βγάζει το νησί καθορίζουν το μενού, που ξαναγράφεται δυο και τρεις φορές μέσα στην ίδια εβδομάδα. Τα πιάτα στην Cantina μπορεί να μοιάζουν ρουστίκ και τραχιά μερικές φορές, αλλά κρύβουν ώρες επίμονης εργασίας. Ολόκληρη διαδικασία απαιτούν και τα panisse ρεβιθιού μέχρι να φτιαχτούν, να τα δοκιμάσετε αν τα βρείτε. Φέτος είδα να σερβίρει γύρο ξιφία, λαχματζούν τόνου πάνω σε προζυμένια πίτα, σκορπίνα στα κάρβουνα με σάλτσα σαν μπουρδέτο στην οποία έχουν αξιοποιηθεί τα εντόσθια του ψαριού. Όπως έχει ειπωθεί σε ένα τραπέζι μας, «για την Cantina πάω μέχρι τη Σίφνο και γυρίζω αυθημερόν» – δεν το είπα εγώ, αλλά το ασπάζομαι απόλυτα. Στο ίδιο νησί, αυτήν τη φορά στον Πλατύ Γιαλό, το Ω3 διανύει φέτος τη δέκατη σεζόν του και η φήμη του είναι τέτοια που αν κάποιος δεν το επισκεφθεί, είναι σαν να μη βρέθηκε στη Σίφνο. Με έμφαση στο ωμό, μαριναρισμένο ψάρι, προσφέρει μια ψαρόσουπα με φύκια και τα πιο εθιστικά μπισκότα γυλωμένης μανούρας και καπνιστής ρέγγας, κριθαράκι καραβίδας με κρόκο Κοζάνης και ούζο, μια εκπληκτική μους ταραμά, βασιλικά χτένια στον φούρνο με μαύρο σκόρδο και τύρι Σαν Μιχάλη, το κλασικό του tiradito μαγιάτικο, το εποχικό σεβίτσε άγριου ψαριού ημέρας και ένα καλαμάρι σε cacio e pepe εκδοχή που εμφανίστηκε πιο πρόσφατα στο μενού και δεν πρέπει να απουσιάζει από τις παραγγελίες σας. Τα πιάτα του είναι μια προσιτή πολυτέλεια που πηγάζει από τον μαγειρικό τρόπο που έδειξε όλα αυτά τα χρόνια ο Γιώργος Σαμοΐλης και συνεχίζει ο Παύλος Τσιγκούλης, στον οποίο παρέδωσε φέτος τη σκυτάλη.

14.7.22 – lifo

33

34 lifo – 14.7.22

summer

GREEK

RIZA ΛΗΜΝΟΣ

To 1983 ένας δεινός ψαράς και οστρακοσυλλέκτης στην Κρυοπηγή της Χαλκιδικής μετέτρεψε το σπίτι της οικογένειάς του με τη μεγάλη, ζηλευτή αυλή σε εστιατόριο. Ο Γιώργος Σούσουρας έβαζε στα πιάτα των επισκεπτών του μόνο όσα έβγαζε ο ίδιος από τη θάλασσα, όλη η πρώτη ύλη του προερχόταν από την κασσανδρινή γη. Έριχνε τις φρέσκιες ψαριές του στη σχάρα, έβγαζε και λίγους μεζέδες. Σήμερα ο Αστέριος Σούσουρας, με τις γνώσεις για τους θησαυρούς της θάλασσας που απέκτησε από τον πατέρα του, κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα μοναδικό μενού ψαριών και θαλασσινών, με μύριους τρόπους επεξεργασίας της πρώτης ύλης, και να κάνει το Τριζόνι απόλυτο γαστρονομικό προορισμό. Εκεί απολαμβάνουμε μια πηχτή κακαβιά από πετρόψαρα, λευκή ταραμοσαλάτα με yuzu, τραγανά κολοκυθάκια στο τηγάνι με τζατζίκι, αχνιστά μύδια με λαδολέμονο και μυρωδικά, ταρτάρ από ψάρι ημέρας, κασσανδρινή σαλάτα με ντομάτα, γιδοτύρι, χαρούπι, άγρια κάππαρη και χώμα ελιάς, ροφό με ψητή ντομάτα, πατάτα στον ταβά και σπόρους αρκεύθου και καζάν ντιπί φτιαγμένο από ντόπιο πρόβειο γάλα. Η εμπειρία φαγητού στο Τριζόνι είναι μοναδική και κάθε φορά πεντανόστιμη. Με μια 37χρονη πορεία, η Selene που εμπνεύστηκε ο Γιώργος Χατζηγιαννάκης έχει αναγνωριστεί ως γαστρονομικό και πολιτιστικό ορόσημο της Σαντορίνης, αφού συνέβαλε στον καθορισμό και την επανεφεύρεση της σύγχρονης ελληνικής και κυκλαδίτικης κουζίνας. Το εμβληματικό εστιατόριο του νησιού, που πλέον λειτουργεί μέσα στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον μιας παλιάς καθολικής μονής στα Φηρά, έχει από πέρσι στο τιμόνι της κουζίνας του τον Έκτορα Μποτρίνι και προσφέρει εμπνευσμένα degustation μενού τα οποία αφηγούνται ιστορίες και σημαδεύουν τον ουρανίσκο. Παράλληλα, ένας από τους 416 Masters of Wine παγκοσμίως έχει σχεδιάσει μια wine list με μεγάλη ποικιλία από εξαιρετικά κρασιά σε ποτήρι και προτάσεις σε διαφορετικά επίπεδα τιμών. Μέσα από τις λίστες του ο Γιάννης Καρακάσης στοχεύει στην ανάδειξη των αυτόχθονων οινικών θησαυρών της Ελλάδας, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον ηφαιστειογενή αμπελώνα της Σαντορίνης καθώς και στην προβολή των κρασιών φυσικής προσέγγισης. Στη νέα, ανανεωμένη εκδοχή της, η Selene μπαίνει στην κορυφή της λίστας με τα εστιατόρια που πρέπει να έχει επισκεφθεί κανείς στην Ελλάδα έστω και μία φορά στη ζωή του. Πάλι στη Σαντορίνη και στα Φηρά, ο Φάνης Μαϊκαντής φροντίζει να προμηθεύεται προϊόντα που υπάρχουν σε ακτίνα 70 χιλιομέτρων. Πηγαίνει συνέχεια στα Χανιά και μαζεύει βραχόχορτα, φέρνει κρέατα από την Ίο και τη Νάξο. Στο δικό του Panigyri Festival Food κάθε μέρα ξεκινάει με ένα πλούσιο πρωινό που σερβίρεται στην αυλή: αυγά ποσέ, τηγανητά και σε ομελέτα, που συλλέγονται καθημερινά από το κοτέτσι του εστιατορίου και σερβίρονται με το χαρακτηριστικό προζυμένιο ψωμί, γλυκές τηγανίτες και ελληνικό γιαούρτι. Το μεσημεριανό και το βραδινό μενού είναι ένα ταξίδι στην κυκλαδίτικη κουζίνα. Χρησιμοποιώντας μόνο φρέσκα υλικά από τον δικό του κήπο ή από τα κοντινά νησιά, αναδημιουργεί παραδοσιακά ελληνικά πιάτα με απλό, αλλά γευστικό τρόπο: σαλάτες εποχής, χειροποίητα ζυμαρικά, αργομαγειρεμένα κρέατα, ψάρια που παρασκευάζονται με παραδοσιακές μεθόδους. Στο Panigyri Festival Food ο ξυλόφουρνος βγάζει κλασικά πιάτα κατσαρόλας και προζυμένιες φραντζόλες ψωμιού, στην κουζίνα μαγειρεύουν με δεκαέξι διαφορετικά ελαιόλαδα από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας και καρυκεύοντας μπροστά μας τα πιάτα, αναδεικνύουν τον τόπο προέλευσής τους, την ποικιλία και τα χαρακτηριστικά τους. Στο πιο εύφορο μέρος των Κυκλάδων με τη μεγάλη τυροκομική και κτηνοτροφική παράδοση, στον απόλυτο γαστρονομικό προορισμό του νησιωτικού συμπλέγματος που δεν είναι άλλος από τη Νάξο, η Αξιώτισσα στο Καστράκι είναι μια new age ταβέρνα στην οποία ο Γιάννης Βάσιλας και η Σοφία Δημακοπούλου αξιοποιούν τα τελευταία

CANTINA ΣΙΦΝΟΣ

1

είκοσι ένα χρόνια τα ντόπια υλικά σε παραδοσιακές συνταγές δημιουργικά πειραγμένες, αλλά μαγειρευόντας με φαντασία, με το δικό τους λάδι, τα δικά τους κρέατα, τη δική τους βιολογική πρώτη ύλη από το μποστάνι τους και ό,τι βγάλουν τα δίχτυα. Αν και έχω να την επισκεφτώ τέσσερα καλοκαίρια, θυμάμαι ακόμα τα ψητά σύκα με το κεφαλοτύρι, τον ψευτομουσακά με αξιώτικη πατάτα και απαστεριώτο τυρί, τις μπάμιες που κάνουν σε διάφορες εκδοχές όπως τηγανητές με σάλτσα από γιαούρτι και κοπανιστή, τους γίγαντες στον φούρνο με σαφράν, κουρκουμά και μέλι, το μοσχαράκι με τον πουρέ μελιτζάνας. Στην Αξιώτισσα κυριολεκτικά το ένα πιάτο είναι πιο νόστιμο από το άλλο. Και δεν είναι μόνο αυτά τα εστιατόρια που κάνουν ακόμα πιο θελκτικά κάποια μέρη της Ελλάδας, είναι πολλά ακόμα αυτά που επηρεάζουν τις αποφάσεις των εραστών του φαγητού, ενώ οργανώνουν τις διακοπές τους. Φέτος έχω φλερτάρει πολλές φορές με την ιδέα να επισκεφθώ έστω για τρεις μέρες την Τήνο, προκειμένου να βρεθώ στην παραλία του Άγιου Φωκά και να δοκιμάσω την ξακουστή Μαραθιά, να ξοδέψω μία από τις πολύτιμες μέρες των διακοπών μου στη Δονούσα για να πεταχτώ μέχρι την Ηρακλειά, αφού πρώτα έχω κλείσει ένα τραπέζι στο γαστρονομικό καμάρι του νησιού, την Αρακλειά, του Γιάννη Γαβαλά.

ΣΙΦΝΟΣ Ω3 14.7.22 – lifo

35

H EΛΛΑΔΑ ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥΣ Επειδή σπουδαίοι ξένοι συγγραφείς αγάπησαν την Ελλάδα.

summer

GREEK

Από την Τίνα Μανδηλαρά «Στην Ελλάδα επιθυμείς να κολυμπήσεις στον ουρανό. Θέλεις να πετάξεις τα ρούχα σου, να πηδήξεις τρέχοντας και να βουτήξεις στο γαλάζιο. Θέλεις να αιωρηθείς στον αέρα σαν άγγελος, να ξαπλώσεις στο χορτάρι και να χαρείς με αυτόν τον καταπληκτικό τρόπο την έκσταση. Πέτρα και ουρανός εδώ παντρεύονται. Είναι η αέναη αυγή της αφύπνισης του ανθρώπου», έγραφε ο Χένρι Μίλερ με τον γνήσιο έρωτα που τον κατέλαβε για μια Ελλάδα αρχέγονη, προτού ο τόπος διαβρωθεί από τον τουρισμό, όταν ακόμα δεν υπήρχε ούτε καν σε καρτ ποστάλ. Ίσως μάλιστα κανείς άλλος από τον Αμερικανό συγγραφέα να μην έχει εκδηλώσει τέτοια τρυφερότητα σε συγγραφικό επίπεδο για μια χώρα που πεινούσε και πάσχιζε να επουλώσει τις πληγές της, ενώ ακόμα δεν είχε χτυπήσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Χένρι Μίλερ ήρθε στη χώρα μας το 1939 ύστερα από πρόσκληση του φίλου του Ντάρελ, αλλά πιο πολύ συνδέθηκε με τους Κατσίμπαλη, Σεφέρη και Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Προς τιμήν τους μάλιστα έγραψε τον περίφημο Κολοσσό του Μαρουσιού (μτφρ. Ιωάννα Καρατζαφέρη, Μεταίχμιο) που είναι ίσως το πιο όμορφο ερωτικό γράμμα που έχει γραφτεί ποτέ για τη χώρα μας, τις αγνές θάλασσες, τα απάτητα βουνά, ακόμα και τα χαλάσματα που ο Μίλερ έβλεπε με την αγνή ματιά του ανθρώπου που έψαχνε το αρχετυπικό, το αληθινό και το αρχέγονο, αφού, όπως έλεγε, «στην Ελλάδα, ό,τι κι αν κοιτάξεις, είναι σαν να το βλέπεις για πρώτη φορά: δεν θα το σκάσει, δεν θα κατεδαφιστεί σε μια νύχτα, δεν θα αποσυντεθεί, ούτε θα λιώσει, ούτε θα επαναστατήσει». Ίσως να συνομιλούσε με τον πιο γνήσιο τρόπο με την επίσης αδιαμεσολάβητη ματιά του Πάτρικ λι Φέρμορ, ο οποίος έγραφε στη δική του Μάνη (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, Μεταίχμιο): «Καθετί στην Ελλάδα σε απορροφά και σε ανταμείβει. Δεν υπάρχει βράχος ή ρυάκι δίχως μια μάχη ή έναν μύθο, ένα θαύμα, μια δεισιδαιμονία και τα λόγια και τα συμβάντα, σχεδόν όλα παράξενα ή αξιομνημόνευτα, πυκνώνουν γύρω από τη στράτα του ταξιδιώτη, σε κάθε του βήμα». Όλα αυτά τα μετέφερε με ενάργεια στο χαρτί, βιώνοντάς τα από πρώτο χέρι και βλέποντας να αναβιώνει στην Πελοπόννησο η προσωπική του μυθιστορία αλλά και όλα όσα είχε φανταστεί για έναν τόπο που δεν είχε αλλοτριωθεί, ούτε μετατοπιστεί σε σχέση με τις αρχαίες του καταβολές, διατηρώντας παράλληλα αυτούσια όλη την ομορφιά του. Πριν από τη Μάνη και την Καρδαμύλη, την οποία ο Πάντι ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά και αποφάσισε να ζήσει εκεί μέχρι τον θάνατό του, προηγουμένως είχε ζήσει για μήνες στα βουνά μαζί με τους Σαρακατσάνους, γράφοντας τη Ρούμελη, ενώ είχε περπατήσει σχεδόν όλη την ηπειρωτική Ελλάδα. Έγραψε με απαράμιλλο τρόπο για μια άλλη Ελλάδα που έχουμε πάντα ανάγκη να θυμόμαστε, και κυρίως να αγαπάμε.

2 36 lifo – 14.7.22

Φίλος με τον Χένρι Μίλερ, ο Λόρενς Ντάρελ τον είχε προσκαλέσει στην Κέρκυρα, όπου οι δυο φίλοι συζητούσαν για τη λογοτεχνία αλλά τελικά συγκρούστηκαν εξαιτίας της απόλυτα διαφορετικής κοσμοθεωρίας τους. Αμερικανός με αγάπη για την περιπλάνηση και απέχθεια για τις αστικές συμπεριφορές, ο Μίλερ αγάπησε τις αδυναμίες των Ελλήνων, σε αντίθεση με τον αρκετά πιο αδιάφορο, Βρετανό Ντάρελ, ο οποίος ποτέ δεν έδειξε να εναρμονίζεται με τα προπολεμικά ήθη της Κέρκυρας. Ίσως αυτός να ήταν ο λόγος που η οικογένεια Ντάρελ διατηρούσε συγκρουσιακή σχέση με το περιβάλλον της Κέρκυρας, όπου έζησε για αρκετά χρόνια προτού ξεσπάσει ο πόλεμος, σε ένα σπίτι που έμοιαζε με επίγειο παράδεισο. Τουλάχιστον κάπως έτσι φάνταζε στα μάτια του βενιαμίν φυσιοδίφη της οικογένειας και δεινού συγγραφέα Τζέραλντ Ντάρελ, ο οποίος στο βιβλίο του Η οικογένειά μου και άλλα ζώα (μτφρ. Δήμητρα Μαρίνα, Δήμητρα Σίμου, Καλειδοσκόπιο) περιγράφει με άφθονο χιούμορ και ευρηματικότητα εκείνα τα αμέριμνα χρόνια που έζησε ανάμεσα στις καρακάξες, στις κουκουβάγιες, στις χελώνες και έναν οικόσιτο γλάρο, δηλαδή ανάμεσα στα ζώα που δεν έπαψε να κουβαλάει στο σπίτι μαζί με όλα τα είδη εντόμων που μπορεί να φανταστεί κανείς. Ένα βιβλίο ιδιαίτερα δημοφιλές στους Βρετανούς αναγνώστες ακόμα και σήμερα, στο οποίο βασίστηκε η σειρά «Οι Ντάρελ» που προβλήθηκε με επιτυχία στη βρετανική τηλεόραση. Ίσως να μην είναι τόσο γνωστό, αλλά ο Γκιστάβ Φλομπέρ είχε έρθει στην Ελλάδα σε νεαρή ηλικία (γεννήθηκε τη χρονιά που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση), έχοντας προβληματική ήδη υγεία, αφού τον βασάνιζαν συχνές επιληπτικές κρίσεις και κατάθλιψη. Προφανώς η κακή του διάθεση είχε να κάνει με το γεγονός ότι προτιμούσε αντί για τις σπουδές του να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία, κάτι που έκανε με το που επέστρεψε από αυτό το αποκαλυπτικό για εκείνον ταξίδι στο Παρίσι. Ερχόμενος στην Ελλάδα, που τελούσε ακόμα υπό την έντονη επίδραση του ρομαντισμού, αναζητούσε τα ίχνη της ένδοξης αρχαίας Ελλάδας αλλά και του παράξενου λυρισμού που έβρισκε στα κείμενα του Παυσανία, τα οποία διάβαζε μανιωδώς. Αντ’ αυτών, όμως, ήρθε αντιμέτωπος με την εξαθλίωση και την πολεμική κατάσταση που επικρατούσε στα περισσότερα μέρη από τα οποία διήλθε. Ωστόσο η γνωριμία του με την Ακρόπολη κάτω από το περίεργο χειμερινό φως υπήρξε για εκείνον σημείο αναφοράς και περιγράφεται ανάγλυφα στο Ταξίδι στην Ελλάδα (μτφρ. Παύλος Α. Ζάννας, Ολκός). «Σήμερα, 23 Ιανουαρίου, Πέμπτη πήγα να αποχαιρετήσω την Ακρόπολη. Μέσα στον Παρθενώνα, στη βάση μιας πλάκας, ένας μηρός φαγωμένος, εντελώς γκρίζος. Φυσούσε δυνατά, ο ήλιος βασίλευε, ο ουρανός ήταν κατακόκκινος πάνω από την Αίγινα, πίσω από τους κίονες των Προπυλαίων, ο ουρανός απλωνόταν με χρώμα κίτρινο κροκάτο»: αυτή είναι μόνο η αρχή μιας άκρως αισθησιακής στιγμής, μιας συνάντησης που θα χαραχτεί βαθιά στη μνήμη του. Την ίδια περίοδο επισκέφθηκε την Ελλάδα ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ο οποίος περιέγραφε στις σημειώσεις του τις περιπλανήσεις του όχι μόνο από το κέντρο της Αθήνας αλλά και από την κορφή του Ολύμπου με τα πευκόφυτα δάση, τα ζαρκάδια και τον απίστευτο φυσικό πλούτο. Μάλιστα, αγάπησε τόσο την Ελλάδα, που τη μέρα που θα αποχωρούσε από τη χώρα μας έγραφε πως ήταν πολύ λυπημένος, αφού την ένιωθε σαν το σπίτι του. Γράφει μάλιστα για την Αθήνα: «Το πιο πυκνοκατοικημένο μέρος της Αθήνας απλώνεται κάτω από την Ακρόπολη και γύρω χτίζεται μια καινούργια πόλη. Ο ξένος μπορεί να δει την Αθήνα να μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Το καινούργιο παλάτι του βασιλιά χτίζεται ανάμεσα στην πόλη και στον Υμηττό. Είναι ένα μαρμάρινο κτίριο που κάθε

όλα όσα έχει βιώσει από τις βόλτες του στα Εξάρχεια, στο κέντρο της Αθήνας, και στην Αστυπάλαια περιγράφονται ανάγλυφα στο βιβλίο με τον χαρακτηριστικό τίτλο Ποτέ πια μόνος (μτφρ. Αργυρώ Μακάρωφ, Άγρα). Έχοντας αντιληφθεί τους βαθείς κραδασμούς που βίωσε η Ελλάδα τον καιρό της κρίσης, ο Φερέ μεταφέρει αυτούσιες τις πολιτικές συγκρούσεις, λέγοντας μάλιστα ότι η Γερμανία αντιμετώπισε την Ελλάδα όπως οι Κάτω Χώρες τους Ινδιάνους ή τους Μαορί, αλλά δεν ξεχνάει, εκτός από το πολιτικό στίγμα, να περιγράψει και την αγαπημένη του Αστυπάλαια. Εκεί μάλιστα συναντάμε τον εκδότη με τον ελληνικό όνομα Σταύρο, μια σύμπτωση που προφανώς είναι παραπάνω από σατανική, αν γνωρίζει κανείς το όνομα του Έλληνα εκδότη του Φερέ. Ωστόσο το μυθιστόρημά του με τον μονόφθαλμο πρώην αστυνομικό Μακ Κας είναι απολύτως συναρπαστικό και οι περιγραφές του από την Ελλάδα, πάντα με τις δυσάρεστες αποχρώσεις της οικονομικής κρίσης, των διακινητών που εμπορεύονται τους πρόσφυγες αλλά και ενός ανεξιχνίαστου φόνου, κόβουν σαν λεπίδα που διασχίζει τη θάλασσα του Αιγαίου. «Για πολύ καιρό κρατήθηκα μακριά από την Ελλάδα» είναι η πρώτη φράση από τα Ονόματα του Ντον ΝτεΛίλο, που είναι άμεσα επηρεασμένα από τα βιώματα του ίδιου του συγγραφέα στην ταραγμένη Αθήνα της δεκαετίας του ’80, όπου κυριαρχούσαν το ταραγμένο πολιτικό τοπίο, η βαθιά σύγκρουση τότε των Ελλήνων με τους Αμερικανούς αλλά και η τρομοκρατία. Όλα αυτά, ακόμα και αν δεν περιγράφονται ξεκάθαρα, φαίνονται να υπονομεύουν την αφήγηση από μέσα, αφού οι ξένοι πρωταγωνιστές του συγγραφέα φαίνεται να επηρεάζονται άμεσα από το πολυτάραχο σκηνικό και την εκπληκτική, ενίοτε ανυπόφορη διαύγεια που έχει το μεσογειακό φως, όπως καταυγάζει τις κρυμμένες αλήθειες, ενώ το ανατολίτικο στοιχείο της Ελλάδας διαπερνά κάθε γωνιά της αφήγησης. Ο σεισμός του ’81 περιγράφεται σε μία από τις ιστορίες του, οι τρομοκρατικές επιθέσεις διατρέχουν πολλές σκηνές, ενώ δεν παραγνωρίζονται οι ελληνικές συνήθειες, όπως το πρωινό κουλούρι Θεσσαλονίκης! Προφανώς, η φαντασία του Ντον ΝτεΛίλο δεν εμμένει στις εξωτερικές λεπτομέρειες αλλά στα σενάρια που γεννούν συγκεκριμένα περιβάλλοντα και συνθήκες. Ίσως για πρώτη φορά ξένος συγγραφέας περιγράφει μια πραγματική Αθήνα, μακριά από το βλέμμα των τουριστών και τη φολκλόρ ωραιοποίηση που προηγήθηκε στα πιο μαζικά μυθιστορήματα των περασμένων δεκαετιών.

ΤΖΟΝ ΚΡΑΞΤΟΝ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΚ ΛΗ ΦΕΡΜΟΡ

πέτρα του είναι ένα κομμάτι πεντελικό μάρμαρο. Ο προθάλαμος είναι κιόλας στολισμένος με τρόπαια των Ελλήνων ηρώων της Επανάστασης. Το Πανεπιστήμιο χτίζεται τώρα και μάλιστα από έναν Δανό». Τα κείμενα για την Ελλάδα περιλαμβάνοντα στα Άπαντα του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν των εκδόσεων Ι.Δ. Αρσενίδη αλλά και στο Οδοιπορικό στην Ελλάδα (μτφρ. Άλαν Λουντ, Εκδόσεις της Εστίας). Μπορεί η σχέση του Τζον Φόουλς με την Ελλάδα να μην ήταν ακριβώς ιδανική –μάλλον τραυματική–, μας έδωσε όμως ένα από τα πιο συγκλονιστικά μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί με φόντο τη χώρα μας, τον υποβλητικό, ατμοσφαιρικό Μάγο (μτφρ. Φαίδων Ταμβακάκης, Εκδόσεις της Εστίας). Παρότι το ασφυκτικό περιβάλλον της Αναργυρείου Σχολής λειτούργησε μάλλον καταπιεστικά για τον Βρετανό συγγραφέα, η θερινή ραστώνη, το πανέμορφο τοπίο και η θάλασσα ενίσχυσαν κάθε είδους φαντασιώσεις που περιγράφονται με τον πιο παραστατικό τρόπο στις χορταστικές σελίδες του Μάγου: «Ο Ποσειδών, απόλυτη μεγαλειότητα γιατί είχε απόλυτο έλεγχο, απόλυτη υγεία, απόλυτη προσαρμογή, έστεκε γερμένος προς τη θεϊκή θάλασσά του: η αιώνια Ελλάδα απύθμενη, η πιο γενναία, γιατί είναι η πιο καθαρή, η γη του μυστηριώδους μεσημεριού. Ίσως αυτό το άγαλμα να ήταν το κέντρο του Μπουρανιού, ο ομφαλός του, όχι το σπίτι, ή η Γη, ή ο Κόγχις, ή η Λίλη, αλλά αυτή η ακίνητη φιγούρα, η ευλογημένη, η παντοδύναμη, κι όμως ανίκανη να παρέμβει ή να μιλήσει: ικανή απλώς να υπάρχει και να ορίζει». Οι ημερολογιακές καταχωρίσεις της Πατρίτσια Χάισμιθ σίγουρα δεν θα μπορούσαν να βρουν καλύτερη μυθιστορηματική έκφραση απ’ ό,τι στις περιγραφές της Αθήνας που περιέχονται στα Δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου (μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Άγρα), με το Κινγκ’ς Πάλας, το καφέ Μπραζίλιαν, τη Μεγάλη Βρετανία αλλά και το Μουσείο Μπενάκη και τα φτηνά ξενοδοχεία της Ομόνοιας να μετατρέπονται στο ιδανικό ταμπλό βιβάν για τις περιπλανήσεις του Τσέστερ Μακφάρλαντ και της γυναίκας του Κολέτ. Μπορεί όσα έζησε στην Ελλάδα η Χάισμιθ μόνο ειδυλλιακά να μην ήταν, αλλά σίγουρα η πένα της τα καταγράφει με περισσή παραστατικότητα. Ίσως να ήταν μοιραίο να πληροφορηθεί κατά τη διάρκεια των διακοπών της στην Κρήτη με την τότε ερωμένη της, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’50, τον θάνατο ενός μεγάλου της έρωτα και έτσι να αποφάσισε να «σκοτώσει» τον αστυνομικό επιθεωρητή στον 6ο όροφο του Κινγκ’ς Πάλας και να γράψει, μία δεκαετία αργότερα, τα Δύο Πρόσωπα του Ιανουαρίου, για τα οποία κέρδισε το βραβείο του Ασημένιου Στιλέτου της Ένωσης Αστυνομικών Συγγραφέων της Αγγλίας. Σίγουρα όμως η Χάισμιθ δεν είναι η μόνη συγγραφέας που έχει εμπνευστεί από τις περιπέτειες της Ελλάδας για να συντάξει μια ιστορία εξαφάνισης ή φόνου. Ο Τζο Νέσμπο, ύστερα από τόσα βιβλία που έχει γράψει κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Κάλυμνο, δεν θα μπορούσε να μην εμπνευστεί από το νησί και να το μετατρέψει σε μοναδικό φόντο για το τελευταίο του βιβλίο Ο Άρχοντας της Ζήλιας (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, Μεταίχμιο). «Όταν κατεβήκαμε απ’ το αεροσκάφος, είδα τη γαλανόλευκη να σχηματίζει ορθή γωνία με τον στύλο της, πάνω στο μικρό κτίριο του αεροδρομίου. Λίγο πριν, περνώντας από την πόρτα του πιλοτηρίου, άκουσα τον έναν πιλότο να εξηγεί σε μια αεροσυνοδό ότι το αεροδρόμιο μόλις έβγαλε απαγορευτικό και ότι ήταν μάλλον απίθανο να επιστρέψουν στην Αθήνα»: με αυτή την παράγραφο εισάγει τον αναγνώστη στο ελληνικό περιβάλλον. Γράφει χαρακτηριστικά διά στόματος του Έλληνα πρωταγωνιστή του, τον οποίο φαίνεται να έχει μελετήσει από πρώτο χέρι: «Η Ελλάδα είναι μια χώρα με χαμηλό ποσοστό αυτοκτονιών. Τόσο χαμηλό, που πολλοί αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο σε μια χώρα που βρίσκεται σε κρίση, με τόσο υψηλά ποσοστά ανεργίας, διαφθορά και κοινωνικές αναταραχές. Μια ευφυής απάντηση είναι ότι εμείς οι Έλληνες, αντί να δολοφονούμε, προτιμάμε να αφήνουμε τα θύματά μας να εξακολουθούν να ζουν στην Ελλάδα, μια άλλη είναι ότι δεν έχουμε οργανωμένο έγκλημα γιατί δεν μπορούμε να οργανωθούμε σε τίποτα. Όμως το αίμα μας βράζει. Έχουμε εγκλήματα πάθους. Και ποιον καλούν όταν υπάρχουν υποψίες ότι υφίσταται κίνητρο ζήλιας πίσω από κάποια δολοφονία; Εμένα. Λένε ότι μυρίζομαι τη ζήλια. Αλλά κάνουν λάθος. Η ζήλια δεν έχει μυρωδιά, ούτε χρώμα, ούτε ήχο. Έχει όμως μια ιστορία. Και ακούγοντας αυτή την ιστορία –ό,τι λέγεται και ό,τι δεν λέγεται– εγώ μπορώ να προσδιορίσω αν βρίσκομαι αντιμέτωπος μ’ ένα απελπισμένο, πληγωμένο ζώο. Ακούω και ξέρω. Ξέρω, γιατί ακούω εμένα, τον ίδιο τον Νίκο Μπαλή. Ξέρω, γιατί κι εγώ ένα τέτοιο πληγωμένο ζώο είμαι». Φίλος της Βικτόρια Χίσλοπ και λάτρης της Ελλάδας, όπου διαμένει το μεγαλύτερο διάστημα του χρόνου, ο Άντονι Χόροβιτς είναι συγγραφέας των πιο δημοφιλών βρετανικών νουάρ που πλέον μεταφέρονται με επιτυχία και στην τηλεόραση. Ανήκοντας ξεκάθαρα στη βρετανική σχολή, τα βιβλία του, άμεσα επηρεασμένα από τη σχολή της Άγκαθα Κρίστι, εστιάζουν στην εύρεση του δολοφόνου με ευφυείς μεθόδους αναζήτησης και το γνωστό φλεγματικό πνεύμα των διαλόγων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του βιβλίου Οι Φόνοι της Κίσσας (μτφρ. Χριστιάννα Σακελλαροπούλου, Διόπτρα) με ηρωίδα τη Σούζαν Ράιλαντ, που στο τέλος του βιβλίου τη βρίσκουμε στον Άγιο Νικολάο, στο ξενοδοχείο «Πολύδωρος», όπου ο ίδιος ο συγγραφέας συνηθίζει να περνάει τα καλοκαίρια του και να γράφει τα περισσότερα βιβλία του. Άλλος ένας συγγραφέας νουάρ βιβλίων με πολιτικό πρόσημο είναι ο Καρύλ Φερέ, ο οποίος έχει επισκεφθεί αρκετές φορές τη χώρα μας και

14.7.22 – lifo

37

Από τον Χρήστο Παρίδη

HYDRA SCHOOL PROJECT

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, η Ύδρα αποτελούσε έναν από τους πλουσιότερους τόπους του ελλαδικού χώρου. Αυτό οφειλόταν στον ιδιαίτερα σημαντικό στόλο που κατείχαν οι καραβοκύρηδες της εποχής και στην εμπορική παράδοση που ιστορικά πήγαινε πίσω στον δέκατο έβδομο αιώνα και κορυφώθηκε κατά τους Ναπολεόντειους Πολέμους με το εμπόριο σίτου. Η ευμάρεια του νησιού μετριόταν σε καράβια και χρυσό, κι αυτό το μαρτυρούν τα εξαιρετικά αρχοντικά που ξεχωρίζουν μέχρι σήμερα στο άνυδρο και άγριας ομορφιάς τοπίο όπου απαγορεύεται η χρήση οποιουδήποτε μηχανοκίνητου μέσου. Αριστουργηματικές κατοικίες-μάρτυρες ενός τρόπου ζωής υψηλών προδιαγραφών, οι ιδιοκτήτες των οποίων υπήρξαν τρανά ονόματα όπως ο Μιαούλης, ο Κουντουριώτης, ο Βούλγαρης, ο Τομπάζης, ο Σαχτούρης, ο Κριεζής, ο Τσαμαδός, ο Σαχίνης, ο Γκίκας κ.ά. Κάποιοι από αυτούς έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή της Ελλάδας, ενώ η αστική τάξη του νησιού γενικότερα έφερε από νωρίς τα ήθη της Κεντρικής Ευρώπης σε αυτήν τη μικρή γωνιά της Μεσογείου. Και αν κάποια στιγμή ήρθε η κρίση και οι δόξες αποτέλεσαν παρελθόν, τα πιάνα με ουρά και οι σάλες μαθήματος χορού απέμειναν να αποδεικνύουν ότι κάποτε ο τόπος είχε αγγίξει τα επίπεδα ευημερίας της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας. Ωστόσο η εξέλιξη της ναυτιλίας και η ανάπτυξη της Σύμης και του Πειραιά σταδιακά άφησαν πίσω την Ύδρα, με αποτέλεσμα το νησί να περάσει εποχές τόσο μεγάλης ανέχειας, ώστε μέρος του πληθυσμού αναγκάστηκε να μεταναστεύσει. Η Ύδρα από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 αποτελούσε έναν παράδεισο που είχαν ανακαλύψει οι μποέμ της Ευρώπης και της Αμερικής, εκκολαπτόμενοι ποιητές και συγγραφείς, η γενιά των διανοουμένων της μεταπολεμικής εποχής. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο σπουδαίος τραγουδοποιός Λέοναρντ Κοέν που την έκανε γνωστή σε κάποιους κύκλους. Παράλληλα, καθώς δεν απείχε και πολύ από την Αθήνα, έμελλε να εξελιχθεί στο ραντεβού του Σαββατοκύριακου για τους Αθηναίους

38 lifo – 14.7.22

summer

Επειδή η Ύδρα δεν είναι απλώς ένα πανέμορφο νησί, είναι και ο πιο σημαντικός εικαστικός προορισμός εδώ και πολλά καλοκαίρια.

GREEK

Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΤΟΥ ART CROWD

μπον βιβέρ αλλά και προορισμός του διεθνούς τζετ σετ και των σταρ, παραμένοντας ωστόσο ησυχαστήριο προσωπικοτήτων. Ο ζωγράφος Περικλής Βυζάντιος (18931971), σύζυγος της Ευφροσύνης Σκουμπουρδή που καταγόταν από την οικογένεια Κουντουριώτη, ήταν εκείνος που το 1936 δημιούργησε το παράρτημα της Σχολής Καλών Τεχνών στην Ύδρα, το οποίο διηύθυνε από το 1939 σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής του. Στεγάστηκε στο τετραώροφο αρχοντικό του ναυάρχου Εμμανουήλ Τομπάζη (της παλιάς ναυτικής οικογένειας που διακρίθηκε στην Επανάσταση), κοντά στο άγαλμα του Κουντουριώτη, ένα ιδιαίτερο οίκημα με στοιχεία ιταλικής αρχιτεκτονικής του 1800. Παραμένει στο ίδιο κτίριο, όπου εκτίθενται πίνακες με ιστορικά θέματα, θαλασσογραφίες και πορτρέτα. Ο στόχος ήταν να φιλοξενεί φοιτητές της σχολής που θα μπορούσαν να περνάνε εκεί ένα σύντομο διάστημα τους καλοκαιρινούς μήνες, δημιουργώντας. Από την εποχή της ίδρυσής του έχουν περάσει πολλές γενιές γενιών Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, λέγεται, δε, ότι φιλοξένησε μέχρι και τον Σαγκάλ. Θα μπορούσε επίσης να πει κανείς ότι ανέπτυξε την ιδέα του artist in residence προτού γίνει θεσμός. Ωστόσο δεν είχε την επιθυμητή εξέλιξη και πολύ πρόσφατα ξεκίνησε μια προσπάθεια επανεκκίνησης, ώστε να καθιερωθεί εκεί μια ετήσια έκθεση νέων καλλιτεχνών – τα τελευταία χρόνια φιλοξενεί και φοιτητές από καλλιτεχνικά ιδρύματα του εξωτερικού. Φέτος το Α’ Εργαστήρι Γλυπτικής της ΑΣΚΤ, που έχει καθηγητή τον πρύτανη Νίκο Τρανό, παρουσίασε την Ομαδική Έκθεση Νέων Καλλιτεχνών με τίτλο «Catch the Sun». Ο Βυζάντιος λάτρεψε την Ύδρα και την αποτύπωσε σε μια σειρά έργων που έγιναν την εικοσαετία 1951-1971. Μετά τον θάνατό του η κόρη του Μαριλένα Λιακοπούλου τα δώρισε στο μόνιμο εκθετήριο που υπάρχει στο κατώι του Αρχοντικού Λαζάρου Κουντουριώτη (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο). Μαζί με αυτά εκτίθενται και έργα του αδελφού της Ντίκου Βυζάντιου (1924-2007), γιου του καλλιτέχνη, που έζησε και εργάστηκε κυρίως στο Παρίσι. Ένας άλλος σημαντικός καλλιτέχνης, ο οποίος γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ύδρα, ήταν ο Παναγιώτης Τέτσης (1925-2016). Η ζωγραφική του είναι άκρως επηρεασμένη από το νησί, το οποίο έχει καταγράψει σε κάθε δυνατή εκδοχή. Ακουαρέλες και μεγάλων διαστάσεων ελαιογραφίες με θέμα κυρίως τοπία της Ύδρας μπορεί να δει κανείς σήμερα επίσης στο Αρχοντικό Κουντουριώτη, ενώ η οικία Τέτση και το ατελιέ του είναι επισκέψιμα. Υδραίοι στην καταγωγή ήταν επίσης οι ζωγράφοι Ανδρέας Κριεζής (1816-1880), Νίκος Νικολάου (1909-1986), Νικόλας Βώκος (18541902), Παύλος Παντελάκης (1914-1973) και, βέβαια, ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (19061994), ο οποίος περνούσε τα καλοκαίρια του στο αρχοντικό της οικογένειας της μητέρας του στο Καμίνι. Σε ώριμη ηλικία συνέχισε να περνάει μεγάλα διαστήματα εκεί, φιλοξενώντας σημαντικές προσωπικότητες του πνεύματος και της τέχνης. Είναι σαφές ότι η μορφολογία της Ύδρας και η αρχιτεκτονική της καθόρισαν την τεχνοτροπία και το ύφος

3

APOLLO DESTE PROJECT SPACE

της ζωγραφικής του. Όταν το οίκημα καταστράφηκε ολοσχερώς το 1961 από πυρκαγιά, αρνήθηκε να επιστρέψει στο νησί. Όλα τα διαδικαστικά τα ανέλαβε ο προσωπικός του φίλος, ζωγράφος Τζον Κράξτον (1922-2009), ο οποίος είχε μείνει σε αυτό κατά την παραμονή του στην Ελλάδα. Η μεγάλη παράδοση ενός τόπου του οποίου η αισθητική προστατεύτηκε και όλα τα σπίτια θεωρούνται διατηρητέα παραμένει το μεγάλο θέλγητρο για διεθνείς και Έλληνες επισκέπτες. Οι κοσμοπολίτες έμελλε να μετατρέψουν σταδιακά την Ύδρα στον απόλυτο εικαστικό προορισμό του ελληνικού καλοκαιριού. Τις τελευταίες δεκαετίες σημαντική σε αυτό ήταν η συμβολή της Pauline Karpidas, συλλέκτριας και δημιουργού του Hydra Workshop. Με την υποστήριξη του Πάνου και της Elizabeth Καρπίδα παρουσίαζε για μια εικοσαετία, από το 1996 έως το 2016, εκθέσεις διακεκριμένων καλλιτεχνών της βρετανικής σχολής, όταν ακόμα η πληροφόρηση στην Ελλάδα περί των διεθνών τάσεων δεν ήταν αυτή που είναι σήμερα. Urs Fischer (2007), Carroll Dunham (2008), Nate Lowman (2010) και Ryan Sullivan (2013) είναι κάποια από τα ονόματα που έφερε στο νησί, οργανώνοντας εκθέσεις με έργα τους. Θερινή κατοικία στην Ύδρα διατηρούσε και ο Γιάννης Κουνέλλης, την οποία εξακολουθεί να διατηρεί η ιδιοκτήτρια μίας από τις διασημότερες γκαλερί του Λονδίνου, η Sadie Coles. Αξιομνημόνευτη είναι και η παρουσία του ζεύγους Brice Marden και Helen Harrington στο νησί, που από το 1971 μοιράζει τη ζωή του μεταξύ αυτού και Νέας Υόρκης. Ολόκληρη η εργογραφία του επιφανούς Αμερικανού καλλιτέχνη, μέρος της οποίας μπορεί να δει κανείς αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, έχει επηρεαστεί καταλυτικά από τη μορφολογία του τόπου. Ήταν από τους πρώτους που συνάντησε στο νησί ο εικαστικός Δημήτρης Αντωνίτσης και ανέπτυξε ιδιαίτερη φιλία μαζί του. Ο ίδιος κάποια στιγμή αποφάσισε να δημιουργήσει εκεί μια διεθνή πλατφόρμα σύγχρονης τέχνης, το Hydra School Project, που ξεκίνησε το 1999 και σήμερα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς εικαστικής έκφρασης της χώρας. Στην πρώτη του έκθεση συμμετείχαν καλλιτέχνες που είχαν πάρει μέρος σε διεθνείς μπιενάλε, ενώ ο στόχος του ήταν να συμμετέχουν και Έλληνες. Αυτό που ήθελε κυρίως ήταν ο καλλιτέχνης να μην επαναλαμβάνεται αλλά κάθε φορά να προτείνει κάτι εντελώς νέο. Μετά από είκοσι τρία χρόνια συνεχούς δραστηριότητας ο θεσμός έχει αποκτήσει διεθνή φήμη, όλο και μεγαλύτερες προσωπικότητες της διεθνούς εικαστικής σκηνής καταφθάνουν στην Ύδρα για τις εκθέσεις του – μάλιστα οι «New York Τimes» του αφιέρωσαν ένα άρθρο. Φέτος παρουσιάζει στην Ανώτατη Σχολή Εμποροπλοιάρχων την έκθεση «Primal Power», με θεματική που επικεντρώνεται στο αρχέγονο και στο ενστικτώδες και έργα των Marina Abramovic/Ulay, John Bock, Laercio Rodondo, Nathan Smith, Frank Tjepkema, Δημήτρη Αντωνίτση, Σωτήρη Μπαζιάνα, Ζωής Γαϊτανίδου, Χάρη Πατραμάνη και της πρωτοεμφανιζόμενης Μαρίνας Λεοντή. Ίσως να ήταν η δική του επιτυχία που άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία του project space του Δάκη Ιωάννου στα Σφαγεία το 2009 από τον οργανισμό ΔΕΣΤΕ. Πρόκειται για έναν από τους διασημότερους διεθνώς συλλέκτες, ο οποίος πια συνδέεται με την Ύδρα και φέρνει σε αυτήν κάθε χρόνο μεγάλους καλλιτέχνες όπως οι Matthew Barney, Maurizio Cattelan και άλλοι πολλοί. Φέτος έστρεψε τα βλέμματα και τα φώτα και πάλι στην Ύδρα με ανάθεση στον Τζεφ Κουνς, αποτέλεσμα

3

της οποίας είναι το έργο του «Apollo». Επίσης για πρώτη φορά εκθέτει και η κόρη του Μαρία Ιωάννου μια σειρά έργων με τίτλο «WET». Ο ζωγράφος Αλέξης Βερούκας, ο οποίος επίσης περνάει μεγάλα διαστήματα στην Ύδρα, έχει επιμεληθεί πολλές εκθέσεις, π.χ. του Νίκου Στεφάνου και του ελληνιστή Μάριο Βίττι, αλλά η μεγάλη του συμβολή στο νησί είναι η αναβίωση της παλιάς δημοτικής αγοράς. Βέβαια, η υλοποίηση αυτού του στόχου συναντάει πολλά εμπόδια. Πριν από μερικά χρόνια στην καλλιτεχνική σκηνή του νησιού προστέθηκε και ο οργανισμός HYam ( Ύδρα για τους καλλιτέχνες της Μεσογείου), θεσμοθετώντας ένα βραβείο. Πρόκειται για δημιούργημα της Γαλλίδας δημοσιογράφου Πολίν Σιμόν, συζύγου του ζωγράφου Γιάννη Κόττη. Φέτος γιορτάζει την πέμπτη του χρονιά, φιλοξενώντας έργα της Γαλλίδας καλλιτέχνιδας Anne-Charlotte Finel και της Κύπριας γλύπτριας Λητώς Κάττου στην Οικία Τομπάζη έως την Κυριακή 14 Αυγούστου. Με όλα αυτά ίσως να μην είναι υπερβολή το ότι οι ξένοι δημοσιογράφοι αποκαλούν την Ύδρα «ένα μικρό Μανχάταν της Μεσογείου».

14.7.22 – lifo

39

Επειδή πρόκειται για ένα μεγαλειώδες τεχνικό έργο, μνημείο του 19ου αι., φαραωνικό και γοητευτικό και επειδή σήμερα στα Ίσθμια «πλαισιώνεται» από δυο funky ταβέρνες με σπιτικό φαγητό. Από τον Γιάννη Κωνσταντινίδη

Η ιδέα που επικρατεί σήμερα για τον Ισθμό της Κορίνθου και τη διώρυγά του είναι ότι πρόκειται για ένα μάλλον cult και μπανάλ αξιοθέατο, στο οποίο το να τρως σουβλάκια κοιτάζοντάς το από ψηλά είναι σημαντικότερο από το να αφεθείς στο δέος που έχει τη δύναμη να προκαλέσει. Επιπλέον, από τότε που ισχύει η αναδιάταξη της εθνικής οδού, ο Ισθμός, ως «στάση ανάσας» του ταξιδιού από και προς την Πελοπόννησο, μάλλον έχει ξεπέσει, χωρίς να του αξίζει τέτοιος παραγκωνισμός. Είναι σαν να μην αναγνωρίζει ο κόσμος σήμερα το ιστορικό βάρος και την ομορφιά αυτού του ασύλληπτου για την εποχή του τεχνικού έργου. Αλλά και σαν να μην αναλογίζεται την αρχαία προσδοκία να ξεπεραστούν οι εγνωσμένες ανθρώπινες δυνάμεις στο αέναο πεδίο μάχης για «τιθάσευση» της φύσης. Γιατί οι αρχαίοι μας πρόγονοι φαίνεται πως ήξεραν πολύ καλά ότι μια διώρυγα στον ισθμό θα γλίτωνε τους ναυτικούς τους από τουλάχιστον οκτώ μέρες θαλάσσιο ταξίδι, αλλά κυρίως από επικίνδυνους πλόες σε ταραγμένα ύδατα, γύρω από τα νοτιότερα ακρωτήρια της Πελοποννήσου. Κι έτσι, ο Περίανδρος, ο περίφημος τύραννος της Κορίνθου και ένας εκ των επτά σοφών της αρχαιότητας, διατύπωσε πρώτος την ιδέα ενός τέτοιου έργου. Ωστόσο, δεν προχώρησε σε υλοποίησή του, τόσο από δικό του φόβο θεού όσο και των πολιτών του, καθότι κυριαρχούσε η δεισιδαιμονία ότι οποιαδήποτε τέτοια επέμβαση θα πρόσβαλε τον Ποσειδώνα, στον οποίο ήταν αφιερωμένος ο ισθμός. Αντί διώρυγας, λοιπόν, οι αρχαίοι δημιούργησαν τον Δίολκο. Αναρίθμητοι δούλοι έσερναν πάνω του τα πλοία από τον Σαρωνικό προς τον Κορινθιακό και αντίστροφα. Κι αυτό χάρισε πολλά εύηχα ρήματα στην ελληνική γλώσσα, όπως για παράδειγμα τα «διισθμείν», «υπερνεωλκείν» και «υπερισθμίζειν». Περί τους επτά αιώνες μετά τον Περίανδρο, οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες επανήλθαν στην ιδέα της διάνοιξης διώρυγας. Eκείνος που κατάφερε τελικά να κάνει ένα βήμα παραπάνω ήταν ο Νέρων, τον οποίο ας σημειωθεί ότι οι περισσότεροι έχουν συγκρατήσει ως αδιόρθωτο πυρομανή, αλλά είχε και ένα ακόμη έντονο ενδιαφέρον που θα τον καθόριζε και που με σημερινά κριτήρια θα τον έκανε «freak» των μεγάλων υποδομών. Για παράδειγμα, χάρη στον Νέρωνα δημιουργήθηκε η πρώτη περιστρεφόμενη αίθουσα τραπεζαρίας. Κι αυτό έγινε στην αρχαία Ρώμη του καιρού του, ενώ εμείς χρειάστηκε να περιμένουμε το 1970, οπότε ολοκληρώθηκε ο Πύργος Τηλεπικοινωνιών του ΟΤΕ στη Θεσσαλονίκη, για να δούμε κάτι τόσο φαντεζί και χαριτωμένο. Ο Νέρων εγκαινίασε την εκσκαφή της διώρυγας με μια πολύ κομψή και κατάλληλη χειρονομία που ήταν η αφαίρεση μιας μικροποσότητας χώματος από το έδαφος με ένα χρυσό φτυάρι. Χρειάστηκε να ολοκληρωθεί η διώρυγα του Σουέζ το 1869 για να τροφοδοτηθεί ξανά ο ενθουσιασμός για τη διάνοιξη μίας και στον Ισθμό της Κορίνθου. Εξάλλου, οι διώρυγες υπήρξαν η μεγάλη σπεσιαλιτέ του δέκατου ένατου αιώνα στον κλάδο των μεγάλων έργων υποδομών. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1882 και ολοκληρώθηκε έντεκα χρόνια αργότερα. Το πρώτο πλοίο που διέσχισε τη διώρυγα ήταν γαλλικό και ονομαζόταν «Παναγία του αποχαιρετισμού». Σίγουρα είναι μια δευτερεύουσας σημασίας πληροφορία, αλλά έχει μια κάπως αυξημένη σπουδαιότητα αν αναλογιστεί κανείς πως όταν κάθεται σήμερα σε ένα από τα δύο εναπομείναντα ταβερνο-εστιατόρια στα Ίσθμια, κατά κάποιον εντελώς αυθόρμητο τρόπο θέλει να σηκώσει το χέρι του και να αποχαιρετήσει το πλοίο που περνά σε μια απρόσμενα κοντινή απόσταση από το τραπεζάκι, στο οποίο μπορεί αμέριμνα να τρώει π.χ. άψογα τηγανισμένες μελιτζάνες. Δεν είναι τυχαίο το παράδειγμα με τις μελιτζάνες, καθότι και τα δύο αυτά υπέροχα ρεστοράν, εκ των οποίων το μεν βρίσκεται στην Αττική, το δε στην Πελοπόννησο και αντικριστά πλευρίζουν τη διώρυγα επί των οχθών της, βιώνουν μια μετα-τουριστική ωριμότητα που τα έχει φέρει σε ένα επίπεδο απλότητας και γαλήνης, καθώς και ειλικρίνειας προς τον πελάτη, που είναι εντελώς παλαιού ελληνικού τύπου. Και είναι σημαντικό να αφιερώσει κάποιος χρόνο και στα δύο. Στο επί της Αττικής για παραδοσιακότερη κουζίνα και μετά στο εκείθεν, διασχίζοντας τη διώρυγα μέσω της υπέροχης αναδυόμενης-καταβυθιζόμενης γέφυρας, για πίτσα, γλυκό και καφέ. Γιατί είναι ουσιώδες να αποκτήσει κάποιος πλήρη αίσθηση του όλου και από τις δύο αυτές θέσεις παρατήρησής του. Γενικά, η τεράστια γοητεία της διώρυγας και του Ισθμού προκύπτει από ένα απροσδόκητο «παιχνίδισμα» της κλίμακας στην οποία συμβαίνουν τα πράγματα. Με πλάτος περίπου είκοσι μέτρα και ύψος τοιχωμάτων που κατά σημεία υπερβαίνει τα πενήντα μέτρα όταν την κοιτάζει κάποιος από τις όχθες της στα Ίσθμια, η διώρυγα της Κορίνθου μοιάζει τόσο μεγαλοπρεπής και επιβλητική που δημιουργεί ανάλογη εντύπωση με εκείνη των πυραμίδων της Αιγύπτου ή του Γκραν Κάνιον στο Κολοράντο. Πρόκειται για εικόνα μαγευτική, τονισμένη με σουρεαλιστικές πινελιές την ώρα που με ταχύτητα ιερατικής πομπής ένα μεγάλο ρυμουλκούμενο πλοίο τη διαπλέει από τη μια είσοδό της στην άλλη.

40 lifo – 14.7.22

GREEK

ΣΤΟΝ ΙΣΘΜΟ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

4

summer

ΜΕ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΣΕ ΝΗΣΙ Επειδή στο νησί μπορείς να πας και χωρίς να μπεις στο πλοίο. Από τη Βίβιαν Στεργίου

5

Μπαίνεις στο αυτοκίνητο. Φορτώνεις τα αναγκαία σύνεργα της καλοκαιρινής σου ηρεμίας. Αντηλιακά και πετσέτες. Μαγιό και αθλητικά. Νερά και βιβλία. Φοράς γυαλιά ηλίου, γιατί θα οδηγήσεις. Βάζεις την playlist που έχεις για τα roadtrips, αυτήν που σχεδιάζεις τις μέρες που η Αθήνα βράζει και μένεις ως αργά στο λάπτοπ. Ή, εναλλακτικά, δεν θέλεις ν’ ακούσεις τίποτα. Κατεβάζεις απλώς τα παράθυρα και αφήνεσαι σ’ αυτήν τη ζεν βοή των τζιτζικιών. Οδηγείς και χαζεύεις τα τοπία. Το τσιμέντο γίνεται ανοιχτός δρόμος και σταδιακά πράσινα δέντρα. Είσαι στην Εύβοια. Αρμυρίκια και κρυφές παραλίες. Χαλαρές καταστάσεις κοντά στο νερό (Λημνιώνας, Μουρτερή, Πετάλη). Καμία σχέση δεν έχουν οι διακοπές σου με την αγωνιώδη αναζήτηση της «φάσης». Στέκεσαι μακριά από το μαρτύριο της πολυκοσμίας/ακρίβειας/συνωστισμού των Κυκλάδων. Ακούς τα τζιτζίκια χωμένος/-η/-ο μέσα στις σκιές. Ήσυχες βόλτες στη φύση (Δίρφυς) και ατελείωτες συζητήσεις συν ψάρια στη Χαλκίδα. Τιμές λογικές. Δέντρα που σβήνουν στη θάλασσα, βράχια για σκαρφάλωμα ή ηλιοθεραπεία, μικρές εσοχές σε ψηλούς βράχους για ν’ ακούς το νερό, τον αέρα ή την ανάσα σου, σκιερές παραλίες και γενικώς γαλήνη. Μπορείς να κολυμπήσεις κοντά σε επιβλητικές πέτρες ή να στήσεις το άντρο σου κοντά στα αρμυρίκια και να μην ξεκουνηθείς μέχρι να τελειώσεις τον διαλογισμό ή το χοντρό βιβλίο που διάλεξες για διακοπές. Η Πάργα, στην Ήπειρο, είναι άλλο ένα «νησί» για roadtrip. Καταπράσινη και δροσερή, έχει νησιώτικο vibe, πολύχρωμα κτίρια στη «βιτρίνα» της αλλά και την αξεπέραστη ατμόσφαιρα των τοπίων της Ηπείρου. Σκληρά και συγκινητικά μαζί, πετρώδη και πράσινα. Ωραίες παραλίες με πρασινογάλαζα νερά, βραχάκια. Ήχος νερού που γλείφει την πέτρα. Συνδυάζεται με επίσκεψη σε διάφορα μέρη του ελληνικού Βορρά. Η διαδρομή μπορεί να ’ναι δύσκολη σε διάφορα σημεία, αλλά την εξισορροπούν η αγριάδα του μέρους, τα βουνά, τα τραγούδια των πουλιών, νύχτα μέρα, και η αληθινή δροσιά, ειδικά αν πιάσει καμιά ονειρική καλοκαιρινή μπόρα την ώρα που περπατάς με το μαγιό (bonus: οι μυρωδιές που σηκώνονται απ’ το χώμα). Το Πήλιο είναι ένας άλλος αδιανόητος τόπος που θυμίζει νησί χωρίς να μιμείται το νησί. Το μεγαλείο των δέντρων και ο δροσερός αέρας του βουνού μπλέκουν με παραλίες. Δροσιστικές σκιές, πλατείες χωρίς φασαίους, νερό από παγωμένες βρύσες και ώρες που κυλούν αργά και ήρεμα, με άλλο ρυθμό, χωριάτικο, ανάμεσα σε εκλεκτά κρασιά και υψηλής ποιότητας φαγητό. Τέλος, η απόλυτη επιλογή όσων ακούνε «κατάστρωμα» και μειδιούν απορριπτικά είναι η Λευκάδα. Εξωτικές παραλίες, πεζοπορικές διαδρομές που καταλήγουν σε χωριά με λίγους μόνιμους κατοίκους, ελαιώνες, εκκλησάκια, μοναστήρια, οπωροφόρα και μικρές γαλήνιες ανατολές με θέα τη θάλασσα από ψηλά.

14.7.22 – lifo

41

6

summer

GREEK

ΒΟΥΝΑ ΚΑΙ ΦΑΡΑΓΓΙΑ

Επειδή υπάρχει και κάτι για όσους δεν αντέχουν τη ζέστη και τον θόρυβο των νησιών. Τα απείραχτα, δροσερά, ήσυχα δάση και βουνά της Ελλάδας είναι ένας άλλος κόσμος, γεμάτος φυλλωσιές, σκιές και αρώματα δάσους. Από τον M.Hulot

Ελληνικό καλοκαίρι για τον περισσότερο κόσμο σημαίνει νησί, παραλία και θάλασσα (και επίσης συνωστισμός και πολλή φασαρία), αλλά η Ελλάδα έχει περισσότερα βουνά και δάση απ’ όσα μπορείς να φανταστείς, που προσφέρονται για εκδρομές σε μια πανέμορφη φύση με όλη την παλέτα του πράσινου, σκιές, νερά, δροσιά και αρώματα δάσους, αλλά και εικόνες που είναι μοναδικές. Η Ελλάδα είναι χώρα ορεινή και δύσβατη, έχει εκατοντάδες βουνά με χιλιάδες κορυφές που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της. Οι πεδινές εκτάσεις που είναι κατάλληλες για καλλιέργεια δεν υπερβαίνουν το 25-30%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 35% του συνολικού εδάφους, που θεωρείται ορεινό, βρίσκεται σε υψόμετρο από 200 έως 600 μ., ενώ το 31% από 600 μ. και πάνω. Μέσα σε ένα τέτοιο ορεινό ανάγλυφο, η Ελλάδα έχει 413 βουνά με υψόμετρο πάνω από 1.000 μ. Από αυτά, 53 βουνά είναι πάνω από 2.000 μ., 138 βουνά μεταξύ 1.500 και 2.000 μ. και 222 βουνά μεταξύ 1.000 και 1.500 μ. Από 500 έως 1.000 μ. είναι 448 βουνά, ανεβάζοντας τον αριθμό των βουνών που είναι πάνω από 500 μ. σε 860. Οι πιο εντυπωσιακές διαδρομές σε ορεινή περιοχή που μπορεί να κάνει κανείς είναι ανάμεσα στα φαράγγια, συχνά περπατώντας μέσα στο νερό, με συγκλονιστικά τοπία, μικρές λίμνες, καταρράκτες, φυτά και ζώα που δεν συναντάς πουθενά αλλού – η διαδρομή καταλήγει σχεδόν πάντα σε μια έκπληξη. Παράδειγμα αποτελεί το Πανταβρέχει στο Καρπενήσι, ένας εντυπωσιακός φυσικός σχηματισμός από ρυάκια που συναντιούνται με τον Κρικελοπόταμο και δημιουργούν μια μόνιμη βροχή μέσα στο φαράγγι. Μπορεί να πρέπει να διασχίσεις το πιο μεγάλο μέρος του φαραγγιού με το νερό να σε φτάνει μέχρι το στήθος, αλλά η διαδρομή σε αποζημιώνει με το παραπάνω. Η Ευρυτανία και η Στερεά Ελλάδα, γενικά, έχουν αρκετά φαράγγια, με διαφορετικά φυσικά τοπία και διαφορετικό βαθμό δυσκολίας όσον αφορά τη μετακίνηση, αλλά και διαφορετικής θερμοκρασίας νερά (κάποια παγωμένα), στα οποία μπορείς να κολυμπήσεις, όπως το φαράγγι του Βόθωνα, ένα από τα ωραιότερα και δυσκολότερα για διάσχιση της Ευρυτανίας με εννέα καταρράκτες που φτάνουν έως και τα 30 μέτρα, το μικρό Φαράγγι της Βινιανής, το Φαράγγι Κρέντη, που τερματίζει στη θέση Φτερόλακκα, το Φαράγγι Μαύρης Σπηλιάς, που είναι αρκετά εύκολο και έχει γεφυράκια, καταρράκτη δέκα μέτρων και γούρνες για να κολυμπήσεις. Ο νομός Φθιώτιδας έχει δεκαπέντε φαράγγια, με το Φαράγγι Μέγα Ρέμα να ξεχωρίζει, τσουλήθρες και λίμνη για βουτιές. Στην Πελοπόννησο τα φαράγγια του Πάρνωνα είναι μια αξέχαστη εμπειρία. Από το γραφικό χωριό της Σίταινας ξεκινάει το Φαράγγι του Λούλουγκα που δημιουργείται από τη συγκέντρωση των νερών του ποταμού Βρασιάτη και θεωρείται από τα εντυπωσιακότερα στην Ελλάδα. Η διαδρομή είναι απολαυστική, με μικρές λίμνες και καταρράκτες ανάμεσα στην οργιώδη βλάστηση, εντυπωσιακές σπηλιές, όπως αυτή του Καραχάλιου και του Καλιοτζή, και έναν τεράστιο καταρράκτη, τα νερά του οποίου πέφτουν από ύψος 30-40 μέτρων. Το Φαράγγι Λούλουγκα ενώνεται στη συνέχεια με το Φαράγγι της Κουτουπούς, κοντά στην Καστάνιτσα, κι έπειτα συναντά τα φαράγγια της Μαζιάς, κοντά στον Πραστό, και των Σπηλακίων, για να καταλήξει στο Φαράγγι της Ζαρμπάνιτσας.

42 lifo – 14.7.22

14.7.22 – lifo

43

summe

GREE

ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ NATURE LOVERS

44 lifo – 14.7.22

Επειδή στη λίμνη Πλαστήρα έχει άπειρους ξένους περιπατητές που παρατηρούν τρίτωνες και σπάνια ελληνικά αμφίβια, στην Πύλο παρατηρούν τον ελληνικό χαμαιλέοντα και η Παραλίμνη έχει τρία ψάρια που υπάρχουν μόνο εκεί και πουθενά αλλού στον κόσμο. Από τον M.Hulot

Για τους παρατηρητές και τους μελετητές της χερσαίας πανίδας η Ελλάδα είναι ένας παράδεισος. Είναι η πέμπτη πιο πλούσια χώρα της Ευρώπης σε είδη αμφίβιων, με είκοσι δύο είδη καταγεγραμμένα, τα δέκα από τα οποία είναι βάτραχοι, τα πέντε φρύνοι, τα τρία σαλαμάνδρες και τα τέσσερα τρίτωνες. Η Μακεδονία, η Ήπειρος και η Θράκη είναι οι περιοχές με τα περισσότερα είδη στην Ελλάδα, ενώ τα λιγότερα καταγράφονται στην Κρήτη και τις Κυκλάδες. Σε νησιά, ωστόσο, ζουν τα 3 ενδημικά είδη της Ελλάδας. Στην Κάρπαθο, στη Σαρία και στην Κάσο υπάρχει το είδος της σαλαμάνδρας Lyciasalamandra helverseni (Κοχυλίνα ή Κανακαρά), στην Κρήτη βρίσκουμε τον κρητικό βάτραχο Pelophylax cretensis και στην Κάρπαθο τον βάτραχο της Καρπάθου Pelophylax cerigensis. Η λίμνη Πλαστήρα, που συνδέεται ορεογραφικά με την Κεντρική Πίνδο, μια τεχνητή λίμνη που εναρμονίστηκε τέλεια με το φυσικό περιβάλλον, είναι το ιδανικό μέρος για να παρατηρήσει κανείς ερπετά –υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από φίδια και σαύρες– αλλά κυρίως φίδια του νερού και αμφίβια, όπως την κοινή σαλαμάνδρα (Salamandra Salamandra), τον κοινό τρίτωνα (Lissotriton graecus) και άφθονους ελληνικούς βατράχους (Rana graeca), κιτρινομπομπίνες, βαλτοβάτραχους και δεντροβάτραχους, φρύνους και πρασινοφρύνους. Η χώρα μας είναι η δεύτερη πιο πλούσια της Ευρώπης σε είδη ερπετών μετά την Ισπανία, με καταγεγραμμένα εξήντα τέσσερα. Τα οκτώ από αυτά είναι χελώνες (τρεις χερσαίες, δύο νεροχελώνες και τρία είδη θαλάσσιες), τα τριάντα δύο είναι σαύρες, τα είκοσι δύο φίδια, ενώ υπάρχει και ένα είδος αμφίσβαινας (ένα είδος φιδιού «τυφλό», με μάτια καλυμμένα με δέρμα). Τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα φιλοξενούν τα περισσότερα είδη ερπετών, ενώ τα λιγότερα βρίσκονται στην Κρήτη. Υπάρχουν εννέα ενδημικά, με την Πελοπόννησο να έχει τα περισσότερα (τέσσερα). Η Μήλος έχει δύο, ενώ από ένα ενδημικό είδος συναντάμε στην Κρήτη, στη Σκύρο και στις νησίδες Πορί και Λαγούβαρδος, βόρεια των Αντικυθήρων.

18

7

Ο αφρικανικός χαμαιλέοντας της Πύλου, που ζει στην περιοχή της λιμνοθάλασσας της Γιάλοβας, είναι ένα πολύ σπάνιο και προστατευόμενο είδος ερπετού, το οποίο ήρθε στην περιοχή την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (τον έφεραν από την Αφρική οι στρατιώτες για κατοικίδιο), βρήκε ευνοϊκές συνθήκες και επιβίωσε. Η Πύλος είναι η μοναδική περιοχή της Ευρώπης όπου ζει το συγκεκριμένο, πολύ ιδιαίτερο είδος, το οποίο, εκτός από τους φυσικούς εχθρούς, απειλείται και από το παράνομο κάμπινγκ στην περιοχή αλλά και από την παράνομη συλλογή ζώων, γιατί είναι περιζήτητο στους συλλέκτες ερπετών. Η ελληνική ιχθυοπανίδα των γλυκών νερών είναι από τις πλουσιότερες, αφού περιλαμβάνει εβδομήντα εννιά είδη αυτόχθονων πρωτογενών ψαριών που ζουν σε λίμνες και ποτάμια. Τρία από τα πιο σπάνια είδη ψαριών στον κόσμο (σκαρούνι, καλαμίθρα, Chirokova) ζουν στην Παραλίμνη, τη λίμνη δίπλα στην Υλίκη, μία από τις πιο παραγνωρισμένες της Ελλάδας. Τα δύο από αυτά τα ψάρια ζουν μόνο εκεί!

Εργαστήριο Ποιώ:

Το πρώτο δημόσιο τεχνολογικό εργαστήρι της Αθήνας Ο δήμος Αθηναίων κάνει προσβάσιμη, προσιτή και αξιοποιήσιμη σε όλους την τεχνολογία.

Η

κοινότητα των makers, όλων εκείνων που «παντρεύουν» την τεχνολογία με τη σύγχρονη δημιουργία, έχουν πλέον στη διάθεσή τους το πρώτο δημόσιο τεχνολογικό εργαστήρι στην Αθήνα. Ο δήμος Αθηναίων προσφέρει ένα ανοιχτό makerspace, κάνοντας την τεχνολογία προσβάσιμη, προσιτή και αξιοποιήσιμη απ’ όλους τους Αθηναίους. Το Εργαστήριο Ποιώ στο Σεράφειο είναι ένας λειτουργικός χώρος γεμάτος πάγκους εργασίας, μηχανήματα και εργαλεία, ψηφιακά αλλά και χειρός, που υποστηρίζει τη δημιουργικότητα και την εξερεύνηση. Είναι ενταγμένος στο παγ κό σμιο ρ εύμα του makerculture, το οποίο αγκαλιάζει την τεχνολογία ως ένα μέσο ενδυνάμωσης, συμπερίληψης, δημιουργικής έκφρασης και κοινωνικής καινοτομίας. Το εργαστήριο λειτουργεί με την επιστημονική επιμέλεια του Εργαστηρίου TUC TIE Lab του Πολυτεχνείου Κρήτης και την υποστήριξη της ΔΑΕΜ Α.Ε. του δήμου Αθηναίων και αποτελεί εμβληματικό κομμάτι της πολιτικής του Κώστα Μπακογιάννη για δωρεάν ψηφιακή και τεχνολογική επιμόρφωση των Αθηναίων στο πλαίσιο των δομών και των προγραμμάτων του δήμου. Οι εγκαταστάσεις του Εργαστηρίου Ποιώ εκτείνονται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους μέσα στο Σεράφειο με άμεση πρόσβαση σε μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων 600 τ.μ. για τη διοργάνωση δράσεων όπως workshops,

hackathons, φεστιβάλ, σεμινάρια, εκθέσεις κ.ά. Μέσα στο εργαστήριο, στη γωνιά του 3d printing, θα βρει κανείς επτά διαφορετικούς τρισδιάστατους εκτυπωτές καθώς και εκθεσιακά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα με ιδιαίτερο φινίρισμα ή σχεδιασμό. Ένας 3d printer μπορεί να δημιουργήσει οποιοδήποτε αντικείμενο με βάση το ψηφιακό του αρχείο. Χρησιμοποιεί κυρίως ένα πλαστικό υλικό τύπου PLA ή ακόμα και βιοδιασπώμενο, το οποίο θερμαίνει. Στη συνέχεια εναποθέτει τη μια στρώση λιωμένου υλικού πάνω στην άλλη μέχρι να ολοκληρωθεί το αντικείμενο. Ως εργαλεία οι 3d printers έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμοι στις περιπτώσεις που χρειάζεται να αντικατασταθεί ένα μόνο κομμάτι από ένα λειτουργικό σύνολο, είτε αυτό είναι καπάκι είτε τμήμα ενός ανθρώπινου κρανίου. Οι lasercutters στο παρελθόν έβρισκαν εφαρμογή μόνο στη βιομηχανία, προσφέροντας υψηλή ακρίβεια, εξαιρετική ποιότητα και ταχύτητα στην κοπή. Τα πλεονεκτήματα αυτά οφείλονται στη δέσμη laser που κατευθύνεται μέσα από το ψηφιακό αρχείο του υπολογιστή ώστε να κόψει, να τρυπήσει ή να χαράξει επιφάνειες από ξύλο, χαρτόνι και πλεξιγκλάς. Στο Εργαστήριο Ποιώ υπάρχει διαθέσιμη πληθώρα παραδειγμάτων με διαφορετικές τεχνοτροπίες κοπής αλλά και συναρμογής που έχουν δοκιμαστεί. Υπάρχει επίσης ένα μηχάνημα CNC router με ωφέλιμη επιφάνεια κοπής 2,75 τ.μ., με το οποίο γίνονται κατασκευές από ξύλο μεγαλύτερες σε κλίμακα. Είναι άλλη μια μηχανή αριθμητικού ελέγχου από υπολογιστή, γνωστή και ως φρέζα, η οποία κινείται σε τρεις άξονες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για απλή κοπή είτε για ξυλογλυπτική.

Στη γωνιά ρομποτικής θα βρει κανείς custommade βραχίονες, μικρο-ηλεκτρονικά (πλακέτες, αισθητήρες, ενεργοποιητές κ.ά.) καθώς και εξοπλισμό για την κατασκευή διαδραστικών πρότζεκτ. Τη λίστα του εξοπλισμού συμπληρώνουν ένας vinylcutter, ξυλουργικά εργαλεία καθώς και μια σειρά από εργαλεία χειρός. Όσα υλικά περισσεύουν π.χ. ρετάλια από ξύλα και κομμένα χαρτόνια στέλνονται σε νηπιαγωγεία για δημιουργική απασχόληση, αφού πρώτα διασφαλιστεί ότι είναι σε καλή κατάσταση. Ακόμα και τα τρίμματα ξύλου που συλλέγονται από το CNC router στέλνονται στην πυροσβεστική ή στον δήμο για να τα χρησιμοποιήσουν στους δρόμους σε έκτακτες ανάγκες (π.χ. λάδια στο οδόστρωμα). Στο Εργαστήριο Ποιώ μπορεί κάποιος να κατασκευάσει, με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας, σχεδόν τα πάντα: διοράματα για μοντέλα τρένων, διαδραστικά υφάσματα, μικροέπιπλα για το σπίτι, αυτοσχέδια μουσικά όργανα, κοσμήματα, επιτραπέζια παιχνίδια, kit αισθητήρων για τη μέτρηση του θορύβου στον δρόμο, μακέτες για σκηνικά. Φυσικά, υπάρχει δυνατότητα για πάρα πολλά ακόμη, μια ανεξάντλητη λίστα φαντασίας και εφαρμογής. Μάλιστα, οι δράσεις και οι καλές πρακτικές του εργαστηρίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τόσο στην κατηγορία design όσο και στην κατηγορία βέλτιστη μαθησιακή εμπειρία, έχουν βραβευτεί τέσσερις φορές! Σταθμός στη λειτουργία του εργαστηρίου είναι η συνεργασία του με το Πρόγραμμα Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα του δήμου Αθηναίων, μέσα από το οποίο περισσότεροι από 700 εκπαιδευτικοί έχουν συμμετάσχει σε επιμορφωτικές βιωματικές δράσεις σχεδιασμού και κατασκευής εκπαιδευτικού εξοπλισμού που πλέον βρίσκεται στα σχολεία τους και χρησιμοποιείται από τους μαθητές τους. Επιπρόσθετα, πάνω από 10.000 μαθητές έχουν πάρει μέρος σε βιωματικά εργαστήρια STEM και ανοιχτές μέρες επιστήμης και τεχνολογίας, δράσεις που έχουν στο επίκεντρο την ανάδειξη της προηγμένης τεχνολογικής υποδομής του μοναδικού αυτού χώρου μάθησης και δημιουργίας. Εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί ο σχεδιασμός και η κατασκευή 33 μονάδων ειδικού εκπαιδευτικού εξοπλισμού STEM Kit από την ερευνητική ομάδα του TUC TIE Lab που μοιράζονται αυτό το διάστημα σε ισάριθμα σχολικά συγκροτήματα του δήμου Αθηναίων για να ενταχθούν οργανικά και να εμπλουτίσουν την καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία των μαθητών

ΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΠΏΣ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΉΣΕΙ ΤΙΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΆΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΗΧΑΝΉΜΑΤΑ

Επικοινωνία: info@athens-mms. gr, 210 3472766 Σεράφειο Δήμου Αθηναίων, Πειραιώς 160 & Πέτρου Ράλλη

Το Εργαστήριο Ποιώ λειτουργεί καθημερινά 08:00-20:00. Δεν υπάρχει κανένα προαπαιτούμενο σε ψηφιακές δεξιότητες και καμία απαίτηση σχετικού υπόβαθρου για να χρησιμοποιήσει κάποιος τις εγκαταστάσεις του. Ο επισκέπτης χρειάζεται απλώς να κλείσει ένα ραντεβού. Στη συνέχεια, μαζί με το προσωπικό του εργαστηρίου (αρχιτέκτονες και μηχανικοί κατά κύριο λόγο), θα χαρτογραφήσει τη διαδικασία γύρω από το πρότζεκτ που ενδιαφέρεται να υλοποιήσει και θα προμηθευτεί τα κατάλληλα υλικά. Σταδιακά, με τη χρήση του εξοπλισμού η εμπειρία του εργαστηρίου θα γίνεται όλο και πιο αυτόνομη. Από το 2017, που το Εργαστήριο Ποιώ άνοιξε τις πόρτες του στο Σεράφειο με δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, έχουν επισκεφθεί τους χώρους του για ενημέρωση και συνεργασία περισσότερα από 12.000 άτομα και 226 φορείς.

14.7.22 – lifo

45

summer

GREEK

8

ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΛΑΤΟ

Επειδή επαγγελματίες της μυθοπλασίας και της διαφήμισης αντιμετωπίζουν την Ελλάδα όχι μόνο ως τόπο διακοπών αλλά και ως πλατό, σε ταινίες όπως «Η Χαμένη Κόρη», «Στα Μαχαίρια 2». Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο

Μια φορά κι έναν καιρό, μεταξύ αστικού μύθου και συμπτωματικής πραγματικότητας, ένας φίλος μού είπε «είδα τον Χιθ Λέτζερ να πίνει καφέ στην πλατεία Μαβίλη» στα μέσα Ιουλίου, χαλαρός, με παρέα, ένας άλλος ότι είδε τη Σαρλίζ Θερόν να ταξιδεύει προς Σαντορίνη με τον άνδρα της, όπως περίπου οργώνει αυτή την περίοδο όλη τη χώρα ο Μάτζικ Τζόνσον με το φιλαράκι του, τον Σάμιουελ Τζάκσον. Ενώ τώρα πέφτεις πάνω στην Γκλεν Κλόουζ να κάθεται στο Select στην Κυψέλη, στα διαλείμματα των γυρισμάτων της σειράς «Τεχεράνη», κάπου ανάμεσα στους δρόμους της γειτονιάς και την πολυκατοικία του Λαναρά. Ή τον Ρόμπερτ ντε Νίρο με τους συμπρωταγωνιστές του Τζέιμι Φοξ και Σκοτ Ίστγουντ στη Δράμα και στη Θεσσαλονίκη για το κινηματογραφικό Tin Soldier, σε μια σεζόν που στην ίδια περιοχή εργάζονταν ο Άαρον Έκχαρτ με τη Μέγκαν Φοξ, ο Τζέισον Στέιθαμ και νωρίτερα ο Αντόνιο Μπαντέρας. Πέρα από τη starstruck πλευρά της υπόθεσης, το ενδιαφέρον είναι ότι η Αθήνα και η Ελλάδα έχουν μπει σε ένα πρόγραμμα και τα καλοκαίρια, που η χώρα γεμίζει και με κινηματογραφικά συνεργεία (βρίσκεται σε εξέλιξη το τρίτο μέρος του Γάμου αλά ελληνικά της Νία Βαρντάλος), δεν αποτυπώνονται μόνο μέσα από το φίλτρο του ηλιόλουστου αξιοθέατου ή μιας αρχαιολατρικής εμμονής, όπως φάνηκε από τις θριλερικές εικόνες του Μπέκετ, τις ανήσυχες Σπέτσες της Χαμένης Κόρης, το πάντρεμα της αφρικανικής κοινότητας στα Σεπόλια με τη σχεδόν ουτοπική αισιοδοξία της Disney στο Rise, ή, στο άλλο άκρο, από τη δυστοπική αστική ανωνυμία της πρωτεύουσας στα Εγκλήματα του Μέλλοντος του Κρόνεμπεργκ, με την Κρίστεν Στιούαρτ, τον Βίγκο Μόρτενσεν και τη Λεά Σεϊντού να πάσχουν υπαρξιακά στον περσινό καύσωνα. Μια νέα σειρά έξι ωριαίων επεισοδίων με τον προσωρινό τίτλο DAHAB θα ξεκινήσει γυρίσματα στον Πειραιά αλλά και στο κέντρο της Αθήνας, που θα διαρκέσουν από τον Σεπτέμβριο έως και τον Δεκέμβριο 2022. Η νέα ταινία του Fernando Trueba –είχε κερδίσει Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης ταινίας για το Belle Epoque– με τίτλο Haunted Heart θα γυριστεί στο νότιο Πήλιο από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο 2022. Λίγο μετά το Πάσχα πραγματοποιήθηκαν τα γυρίσματα της κωμωδίας Griechenland, μιας ελληνο-αυστριακής συμπαραγωγής με φόντο τη Μήλο και την Κίμωλο. Από τις αρχές του τρέχοντος μήνα έχει ξεκινήσει την προπαραγωγή της η 3η σεζόν της πετυχημένης σουηδικής αστυνομικής σειράς «Backstrom». Τα γυρίσματα θα ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο και θα πραγματοποιηθούν στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Θα διαρκέσουν 13 εβδομάδες και θα ολοκληρωθούν λίγο πριν από το τέλος του 2022. Τέλος, το «Owl», το πενθήμερο ετήσιο workshop του Athens Film Office, θα διοργανωθεί τον προσεχή Οκτώβριο με στόχο να «παντρέψει» έμπειρους σεναριογράφους απ’ όλον τον κόσμο με την ελληνική παραγωγή, με το βλέμμα στραμμένο στη διεθνή αγορά.

46 lifo – 14.7.22

14.7.22 – lifo

47

summer

GREEK

ΤΑ ΝΕΡΑ ΠΟΥ ΓΙΑΤΡΕΥΟΥΝ

Επειδή υπάρχουν λουτρά σε ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα που είναι από μόνα τους λόγος για να κάνεις εκδρομή στη Λαμία (Δαμάστα, Καμένα Βούρλα, Θερμοπύλες, Υπάτη), όπου η χλιδή του παρελθόντος συναντάει τους σύγχρονους περιηγητές με πούλμαν και τροχόσπιτα. Από τον M.Hulot

Οι θερμές πηγές της Στερεάς Ελλάδας ήταν από την αρχαιότητα δημοφιλείς γιατί συγκέντρωναν ανθρώπους από κάθε περιοχή που έκαναν ζεστά λουτρά για να θεραπεύσουν διάφορες ασθένειες. Πλέον είναι προορισμός μεγάλου αριθμού τουριστών από τις βαλκανικές κυρίως χώρες που έρχονται για τις ιαματικές τους ιδιότητες, ενώ το καλοκαίρι πούλμαν απ’ όλη την Ελλάδα φέρνουν καθημερινά ανθρώπους κάθε ηλικίας για να κάνουν ζεστά μπάνια, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Στη Δαμάστα ο κόσμος δεν σταματάει να έρχεται όλο το 24ωρο. Τα Ψωρονέρια είναι και η πιο μεγάλη λίμνη και είναι δωρεάν, όπως οι Θερμοπύλες και ο Κονιαβίτης στα Καμένα Βούρλα.

48 lifo – 14.7.22

Στη Δαμάστα υπάρχει φως τη νύχτα, έτσι έχει σχεδόν πάντα κόσμο, ενώ οι θερμές πηγές στις Θερμοπύλες και οι τέσσερις πισίνες στον Κονιαβίτη (η μία είναι στην περίφημη «πηγή της Αφροδίτης») έχουν κόσμο μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάθε πηγή στην περιοχή έχει νερά με διαφορετική θερμοκρασία, διαφορετική σύσταση και διαφορετικές ιαματικές ιδιότητες. Στις Θερμοπύλες το νερό είναι πιο ζεστό από οπουδήποτε αλλού, είναι στους 42°C, έχει μεγάλη ποσότητα θείου και μυρίζει πιο έντονα, και προσφέρεται για μικρής διάρκειας μπάνιο (το πολύ 20 λεπτά), γιατί η υψηλή θερμοκρασία σε εξαντλεί. Υπάρχει και καταρράκτης. Στις υπόλοιπες πηγές μπορείς να καθίσεις περισσότερο (στη Δαμάστα υπάρχει κόσμος που μένει ώρες μέσα στο νερό). Τα λουτρά της Υπάτης είναι οργανωμένα, με είσοδο, και από τα πιο δημοφιλή χειμώνα-καλοκαίρι, ενώ θερμά λουτρά μπορεί να βρει κανείς στην Παλαιοβράχα, στη Σπερχειάδα και στο Πλατύστομο. Θερμές πηγές στη Φθιώτιδα υπάρχουν επίσης στις περιοχές του Δομοκού (Δρανίστα - Καΐτσα, Εκκάρα, Γαβράκια, Γερακλί) καθώς και στο Αρχάνι, στα δυτικά του νομού.

9

Η πρόληψη στην αντιγήρανση και στην ευεξία γίνεται πράξη στα City Med από την αλεξία σβώλου

Κ

άθε μέρα είναι μια φρέσκια αρχή». Με αυτό το σύνθημα τα πρότυπα δερματολογικά κέντρα City Med του Ομίλου Affidea, γνωρίζοντας καλά τη σημασία της πρόληψης στην υγεία, την «εισάγουν» και στην αντιγήρανση, στην αισθητική και στην ευεξία, ώστε κάθε μέρα να ξεκινάμε νιώθοντας καλά και δείχνοντάς το! Στα City Med καθεμία και καθένας από εμάς μπορεί να αποκτήσει το δικό της/του εξατομικευμένο «μενού» συνδυαστικών θεραπειών για άμεση ανανέωση, βαθιά ενυδάτωση, μείωση των ρυτίδων, των μαύρων κύκλων, της χαλάρωσης και του θαμπού δέρματος σε ένα ζεν και υψηλής αισθητικής περιβάλλον, εκεί όπου η τεχνογνωσία και το εξειδικευμένο ιατρικό δυναμικό συναντούν την υψηλή τεχνολογία. Πάνω απ’ όλα η υγεία και η ευεξία! Σε μια δύσκολη εποχή και σε ένα θερμό από πολλές πλευρές καλοκαίρι, με έντονη την ανάγκη να φύγουμε για διακοπές και να ξεκουραστούμε, ο δρόμος για την ευεξία περνά από τα πρότυπα δερματολογικά κέντρα City Med του Ομίλου Affidea, που προσφέρουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους τομείς της Δερματολογίας, της Πλαστικής Χειρουργικής, της Ιατρικής Αισθητικής και των λέιζερ. Στα City Med η προσέγγιση της ομορφιάς είναι ολιστική και στηρίζεται στη φιλοσοφία της πρόληψης μέσω της οποίας ο Όμιλος Affidea, με τα διαγνωστικά του κέντρα, προασπίζει το ανεκτίμητο αγαθό της υγείας. Στην καρδιά της φιλοσοφίας των πρότυπων κέντρων City Med βρίσκεται το εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό που αποτελείται από δερματολόγους-αφροδισιολόγους, πλαστικούς χειρουργούς, κλινικούς βιοπαθολόγους, βιολόγους και αισθητικούς από τον τομέα της Ιατρικής Αισθητικής και προηγμένο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό για την αξιόπιστη παροχή ιατρικών υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών. Στις εξατομικευμένες υπηρεσίες προηγείται κάθε φορά συνεδρία με τους γιατρούς, γίνεται η σωστή διάγνωση των αναγκών του προσώπου και του σώματος, ώστε να δημιουργηθεί το πλάνο των θεραπειών που είναι σχεδιασμένο για κάθε γυναίκα και άνδρα που επισκέπτονται τα κέντρα. Με στόχο την ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, τα City Med δραστηριοποιούνται ήδη στην Αθήνα σε δύο σημεία (Πύργος Αθηνών και Άλιμος) και στη Θεσσαλονίκη, ενώ πρόσφατα ολοκληρώθηκε η επέκταση του δικτύου στην Πελοπόννησο, σε Καλαμάτα και Σπάρτη, με επόμενο στόχο τη δημιουργία κέντρου στην Κρήτη. Καθώς οδεύουμε στην καρδιά του καλοκαιριού, οι σύγχρονες θεραπείες που προσφέρονται καλύπτουν την ανάγκη της επιδερμίδας να φαίνεται νεανική, λαμπερή και ενυδατωμένη, την οποία αναλύει η δερματολόγος-αφροδισιολόγος του Ομίλου Affidea και συνεργάτις των City Med δρ Ιωάννα Ταμπούρη.

«

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΩΝ CITY MED ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΥΡΑΣΜΕΝΟ ΒΛΕΜΜΑ Κούραση, ξενύχτια μπροστά στο κομπιούτερ, δουλειά, άγχος, τρελή καθημερινότητα, αγωνία για όσα συμβαίνουν γύρω μας, όλα αυτά αφήνουν τα σημάδια τους στο πρόσωπό μας, κυρίως στο πιο ευαίσθητο σημείο του, γύρω από τα μάτια, εκεί όπου η επιδερμίδα είναι πολύ λεπτή. Το Nanosoft είναι μια καινοτόμος πιστοποιημένη συσκευή μικροέγχυσης για την αντιμετώπιση των μαύρων κύκλων και των σημαδιών γήρανσης, ειδικά σχεδιασμένη για την ανώδυνη και σταθερή έγχυση της μεσοθεραπείας NCTF σε ευαίσθητες περιοχές του προσώπου, όπως τα βλέφαρα, το «πόδι της χήνας», ο λαιμός, το ντεκολτέ και τα χέρια. Η ενεργή φόρμουλα με υαλουρονικό οξύ και 59 αναζωογονητικά στοιχεία, βιταμίνες, αμινοξέα, συνένζυμα κ.ά. στοχεύει στη διέγερση των ινοβλαστών, στην παραγωγή κολλαγόνου και στη μείωση της δράσης των ελεύθερων ριζών για βαθιά ενυδάτωση της επιδερμίδας, λείανση των λεπτών ρυτίδων και βελτίωση της ποιότητας του δέρματος. Η τεχνική είναι ανώδυνη, ασφαλής και δεν προκαλεί μελανιές, λόγω της χρήσης της ειδικής συσκευής μικροέγχυσης.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΩΝ CITY MED ΓΙΑ ΓΗΡΑΣΜΕΝΗ & ΘΑΜΠΗ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ Καθώς μεγαλώνουμε, εμφανίζονται λεπτές γραμμές, επιφανειακές ρυτίδες, υπερχρωματισμός (κηλίδες) και σμηγματόρροια και τα χημικά πίλινγκ αποτελούν έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης αυτών των αλλαγών. Η καλύτερη λύση είναι η μέθοδος που επιταχύνει τον κυτταρικό κύκλο και αντιμετωπίζει το εύρος των φθορών χωρίς να προκαλέσει σοβαρή φλεγμονή του δέρματος. Πρόκειται για το light peel που βασίζεται στη γλυκονολακτόνη, ένα ασφαλές ήπιο συστατικό για την απολέπιση του δέρματος που αναζωογονεί και συνδυάζει αποτελεσματικότητα, υψηλή ανοχή και ασφάλεια, καθιστώντας το ιδανικό για ευαίσθητες επιδερμίδες και δέρματα με ακμή αλλά και για συνδυασμό με ενέσιμες εφαρμογές ή οποιαδήποτε ιατρική διαδικασία. Είναι κατάλληλο για κάθε τύπο δέρματος, ενυδατώνει και αντιμετωπίζει την ξηρή επιδερμίδα, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνει τη λάμψη σε 15 μόλις λεπτά. Τα αποτελέσματα είναι εμφανή από την πρώτη συνεδρία. Συνήθως απαιτούνται 3 συνεδρίες με απόσταση 15 ημερών η μία από την άλλη. Το light peel μπορεί να προηγείται οποιασδήποτε άλλης θεραπείας ή εφαρμογής, όπως η θεραπεία Nanosoft.

Για όλο τον Ιούλιο τα City Med παρέχουν προσφορά γνωριμίας -30% για τις συγκεκριμένες θεραπείες. Φέτος το καλοκαίρι κάντε το πιο πολύτιμο δώρο στον εαυτό σας. Καλώντας στο +30 2160033659 ή με ένα κλικ στην επίσημη ιστοσελίδα των City Med μπορείτε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες. Για να κλείσετε ραντεβού online πατήστε εδώ: https://athenscitymed.gr/ epikoinonia Σας προτείνουμε να μην παραλείψετε να κάνετε Like στην επίσημη σελίδα των City Med στο Facebook για να παραμένετε πάντα συντονισμένοι και ανανεωμένοι.

14.7.22 – lifo

49

10

50 lifo – 14.7.22

ΤΟ ΣΠΑΝΙΟ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΚΥΚΛΑΔΙΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Επειδή οι Κυκλάδες, με κόσμο ή χωρίς, παραμένουν ένα αρχέτυπο φυσικής ομορφιάς και αληθινά μοναδικής αρχιτεκτονικής. Από τον Γιάννη Πανταζόπουλο Ποιες σκέψεις έρχονται στο μυαλό μας όταν ακούμε τη λέξη «Κυκλάδες»; Κατάλευκα σπίτια, στενά λιθόστρωτα σοκάκια, γυμνά τοπία, ερημικά ξωκλήσια, απέραντες ξερολιθιές, σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα, φημισμένες παραλίες, ανεμόμυλοι, υψηλή γαστρονομία, εκπληκτικά ηλιοβασιλέματα, απέραντο φως, πανηγύρια. Οι Κυκλάδες είναι ένα σύμπαν ατελείωτης ενέργειας, χρωμάτων και μοναδικής ομορφιάς που έχουν εξελιχθεί σε έναν δημοφιλή παγκόσμιο τουριστικό προορισμό. Ένας μαγικός τόπος όπου διασταυρώνεται το lifestyle με την ηρεμία, τα ακριβά πάρτι με τα γαλανόλευκα σοκάκια, το κοσμοπολίτικο στυλ και το μποέμ με τα κρυστάλλινα νερά και την αναψυχή. Αναμφίβολα, οι Κυκλάδες αποτελούν την ιδανική λύση για τις καλοκαιρινές διακοπές επειδή εκεί κυριαρχούν η απλότητα, η τέχνη του λιτού και τα έντονα χρώματα του καλοκαιριού. Φυσικά, το μεγάλο ατού είναι η ασύγκριτη αρχιτεκτονική τους. Τα κυκλαδίτικα σπίτια έχουν χτιστεί με απλά υλικά προκειμένου να καλύπτουν βιοτικές ανάγκες και θεωρούνται έργα μοναδικής αισθητικής, μάλιστα οι οικισμοί του Αιγαίου συγκαταλέγονται στα πιο υψηλά δείγματα της νεότερης ελληνικής αρχιτεκτονικής. Σημαντικοί παράγοντες που την επηρέασαν είναι το περιβάλλον, το κλίμα, ο ρόλος του νερού και του φυσικού εδάφους. Σε διάφορα νησιά, όπως η Άνδρος και η Νάξος, είναι ξεκάθαρο ότι τα προβλήματα ασφάλειας που κυριαρχούσαν πολλά χρόνια εξαιτίας της πειρατείας οδήγησαν στην κατασκευή κατοικιών με αμυντικό χαρακτήρα. Έτσι, ακόμα και σήμερα βλέπουμε δαιδαλώδεις διαδρομές και μονοκατοικίες χτισμένες μέσα σε κλειστά οχυρωμένα κάστρα – οι δυνατοί άνεμοι που χτυπούν τα νησιά είναι άλλος ένας λόγος που έκαναν αναγκαία τα οχυρωματικά έργα. Από κάθε σημείο έχεις τη δυνατότητα να θαυμάσεις το φυσικό κάλλος, την απέραντη θέα στο Αιγαίο, τις γεωλογικές ιδιομορφίες, το αρχέγονο τοπίο των νησιών, καθώς και τα σπουδαία πολιτισμικά και ιστορικά χαρακτηριστικά τους. Οι διαφορές στην κοινωνική διαστρωμάτωση κάθε νησιού έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής τους. Στη Νάξο, για παράδειγμα, συναντά κανείς τους λεγόμενους «πύργους», αρχοντικά με εμφανείς δυτικές επιρροές, φαινόμενο σχεδόν μοναδικό στην αρχιτεκτονική των Κυκλάδων. Την ίδια στιγμή η πανάρχαια τέχνη των ξερολιθιών, που είναι ταυτισμένη με τις Κυκλάδες, θυμίζει την αγροτική ζωή. Η αξία τους παραμένει διαχρονική, κι αυτό φαίνεται από το ότι προστατεύονται από την UNESCO ως μνημεία άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Πριν από την επέλαση της τουριστικής βιομηχανίας, τα νησιά αυτά στηρίζονταν στην αλιεία, στην κτηνοτροφία και στην αγροτική παραγωγή. Η καθημερινότητα κυλούσε χωρίς ηλεκτρικό, ασφαλτοστρωμένους δρόμους, αυτοκίνητα, τηλέφωνα, ύδρευση και οχηματαγωγά πλοία. Οι υποδομές ήταν ελάχιστες και δεν διέφεραν σε τίποτε απ’ αυτές που υπήρχαν στην αρχαιότητα. Αυτάρκεις οικισμοί, χειρωνακτικές εργασίες, λιτοδίαιτη επιβίωση, πανηγύρια ως το πρωί, χωράφια και περιβόλια σε κοίτες χειμάρρων, σε βραχώδεις λόφους και στις πλαγιές τους. Οι ασβεστωμένοι τοίχοι, που κυριαρχούν ακόμη, ήταν η λύση για την καθαρή όψη, τη σχετική απολύμανση των χώρων και την αντιμετώπιση της ζέστης, καθώς το λευκό χρώμα μειώνει τη θερμοκρασία στο εσωτερικό των σπιτιών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Σήμερα, η εικόνα αυτή μπορεί να έχει αλλάξει άρδην, ωστόσο η αρχέγονη ταυτότητα των Κυκλάδων εξακολουθεί να εντυπωσιάζει και να μαγνητίζει εκατομμύρια τουρίστες από όλον τον κόσμο. Το φυσικό τους περιβάλλον και ο τρόπος ζωής, ο χρόνος που επιβραδύνεται και

η ροή της ημέρας που αποκτά διαφορετικό ρυθμό, η παρθένα φύση και οι μαγευτικές αμμουδιές τους, οι ανεκτίμητες πρώτες ύλες και οι πολιτιστικοί μικρόκοσμοι, η ζεστή φιλοξενία των ντόπιων και οι ανόθευτες Χώρες έχουν αναγάγει τις Κυκλάδες σε έναν από τους πιο ελκυστικούς προορισμούς παγκοσμίως. Νομίζω ότι κανένα καλοκαίρι δεν έχει νόημα αν δεν βρεθείς για διακοπές σε ένα νησί των Κυκλάδων. Άλλωστε, το κλειδί της επιτυχίας τους κρύβεται στην απλότητα της ζωής, στα κρυστάλλινα νερά και στις ξεχωριστές δημιουργίες της λαϊκής αρχιτεκτονικής. Να θυμίσουμε ότι οι Κυκλάδες είναι το μεγαλύτερο νησιωτικό σύμπλεγμα στην Ελλάδα και αποτελείται συνολικά από πενήντα έξι νησιά και βραχονησίδες, από τα οποία τα είκοσι τέσσερα είναι κατοικήσιμα. Τις ονόμασαν έτσι οι αρχαίοι γεωγράφοι λόγω της κυκλικής τους διάταξης με άξονα την ιερή νήσο Δήλο, γενέτειρα της θεάς Αρτέμιδος και του θεού Απόλλωνα. Υπάρχουν νησιά πολυσύχναστα και θορυβώδη, όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Πάρος, η Μήλος, η Νάξος, η Άνδρος, η Σέριφος, η Σύρος, αλλά και νησιά-ησυχαστήρια, όπως η Ηρακλειά, η Δονούσα, η Σίκινος, η Σχοινούσα, η Αντίπαρος και η Κίμωλος. Ξενοδοχειακές μονάδες-μεγαθήρια και εμπορικά κέντρα που ορθώνονται παντού, παραλίες που έχουν καταληφθεί από ατελείωτα, πανάκριβα beach bars και clubs αλλά και κρυφοί ορμίσκοι και απομακρυσμένα χωριουδάκια, ιδανικά για απομόνωση. Απ’ όλα τα ελληνικά νησιωτικά συμπλέγματα, οι Κυκλάδες έχουν ίσως τη μεγαλύτερη ιστορική σημασία και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Εκεί άνθησε την 3η χιλιετία π.Χ. ο κυκλαδικός πολιτισμός, διάσημος για τα εξαιρετικά έργα τέχνης που παρήγαγε. Η μακρά παράδοση του μαρμάρου στην Τήνο, η Κύθνος και η Τζια με τις κόκκινες κεραμοσκεπές, η Ερμούπολη στη Σύρο με τα κομψά νεοκλασικά κτίρια, η Άνδρος με τη ναυτική παράδοση, η ηφαιστειακή ομορφιά της Σαντορίνης, το άγριο τοπίο των πεζοπορικών διαδρομών της Σικίνου, η Μήλος με τα Σύρματα, τα χαρακτηριστικά διώροφα σπίτια των ψαράδων, η Σέριφος με τα βιομηχανικά κτίρια λόγω της έντονης εξορυκτικής δραστηριότητας στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα: σε κάθε νησί, η κυκλαδική αρχιτεκτονική συνδυάζεται όμορφα με την τοπική ιστορία και τον τοπικό πολιτισμό. Οι Κυκλάδες ανέπτυξαν μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, η οποία δεν συναντάται πουθενά αλλού και συμπληρώνει την ομορφιά όσων νησιών τη διατήρησαν. Από κει θα θαυμάσεις το γαλάζιο του Αιγαίου, θα απολαύσεις τα πιο αξέχαστα ηλιοβασιλέματα και σίγουρα θα νιώσεις το ελληνικό καλοκαίρι και όσα το συνοδεύουν.

summe

GREE 14.7.22 – lifo

51

Αφιέρωμα στο Μαντείο των Δελφών από τον τύραννο της Γέλας Πολύζαλο και σμιλεμένο σε χαλκό, είναι ένα από τα πιο αριστουργηματικά αγάλματα των κλασικών χρόνων που έχουν διασωθεί, κάτι που οφείλεται στον σεισμό του 373 π.Χ., που κατέστρεψε τον αρχαϊκό ναό όπου στεγαζόταν, καταπλακώνοντάς το και έτσι «κρύβοντάς» το από τους αρχαιοκάπηλους μέχρι το 1896, οπότε αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής. Ο ύψους 1.82 μ. νεαρός αναβάτης απεικονίζεται όρθιος στον δίφρο, αμέσως μετά τη νίκη του και ενώ κάνει τον γύρο του θριάμβου. Φορά μακρύ χιτώνα που ζώνεται ψηλά και συγκρατείται με δύο ταινίες για να μην ανεμίζει στη διάρκεια του αγώνα. Την κόμη του περιζώνει σύμβολο νίκης, μια ταινία διακοσμημένη με ασημί μαίανδρο. Τα μάτια του είναι ένθετα, από ημιπολύτιμο λίθο και γυαλί. Σου εντυπώνονται και νιώθεις ότι σε παρατηρούν απ’ όποια μεριά κι αν σταθείς, αποπνέουν δε μια αυτοπεποίθηση και μια εσωτερικότητα που συμβολίζει τη μετάβαση από την αρχαϊκή στην κλασική τέχνη, καθώς διαβάζω. Ο Ηνίοχος φιλοτεχνήθηκε αμέσως μετά τους Περσικούς Πολέμους, μάλλον από τον Πυθαγόρα τον Σάμιο (όχι τον φιλόσοφο). Αποτελούσε μέρος ενός μεγαλύτερου συμπλέγματος, το οποίο περιλάμβανε τέθριππο και τουλάχιστον μια δεύτερη μορφή, πιθανότατα έναν ιπποκόμο. Από αυτό σώζονται δύο πίσω πόδια αλόγων, μια ουρά, κομμάτια από τον ζυγό του άρματος και ένα εφηβικό ή παιδικό χέρι με απομεινάρια ηνίων.

summer

ΗΝΊΟΧΟΣ, ΜΟΥΣΕΊΟ ΔΕΛΦΏΝ, ΦΩΚΊΔΑ

GREEK

Ο αρχαιολογικός τουρισμός έχει χαρακτηριστεί ως η νέα τάση στα ταξίδια αναψυχής, δεν σου κάνει όμως τόση αίσθηση ως «trend» όταν ζεις σε μια χώρα γεμάτη αρχαιότητες που εκτείνονται από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεότερους χρόνους. Το παρελθόν εδώ είναι διαρκώς «παρόν» όπου κι αν βρεθείς, από την ηπειρωτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο μέχρι την Κρήτη και τα νησιά, είτε πρόκειται για τις πολυάριθμες αρχαιολογικές θέσεις, ανασκαφές και τομές, είτε για τα 203 αρχαιολογικά μουσεία και τα μυριάδες ευρήματα που εκτίθενται σε αυτά, χώρια όσα παραμένουν στις αποθήκες ή έχουν «ξενιτευτεί». Αναδιφώντας την ιστορία ενός τόπου μέσα απ’ όσα «θραύσματα μνήμης» του έχουν διασωθεί, δένεσαι περισσότερο τόσο με αυτόν όσο και με τους ανθρώπους του, που μπορεί να μη διατηρούν οπωσδήποτε κάποια συγγένεια με τους μακρινούς προγόνους τους, αναπνέουν όμως τον ίδιο αέρα, ζουν στα ίδια χώματα και λίγο-πολύ σε ανάλογο περιβάλλον με εκείνους. Είναι βέβαια πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς μόλις δέκα από τα τόσα πραγματικά σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα που υπάρχουν στην επικράτεια, ακόμα κι αν εξαιρέσει την Αθήνα και γενικότερα την Αττική. Οπότε η παρακάτω επιλογή δεν είναι αξιολογική αλλά όσο γίνεται αντιπροσωπευτική γεωγραφικά, χρονολογικά αλλά και από πλευράς εκθεμάτων.

ΕΝΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΝΗΣΙ

Επειδή όπου κι αν ταξιδέψεις στην Ελλάδα θα βρεις κάτι σπουδαίο να δεις στα τοπικά μουσεία. Από τον Θοδωρή Αντωνόπουλο

52 lifo – 14.7.22

ΕΡΜΉΣ ΤΟΥ ΠΡΑΞΙΤΈΛΗ, ΜΟΥΣΕΊΟ ΑΡΧΑΊΑΣ ΟΛΥΜΠΊΑΣ

Από τα κορυφαία αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης είναι το κορυφαίο εύρημα που στεγάζει το εν λόγω μουσείο. Ο αγγελιοφόρος των θεών απεικονίζεται να κρατά τον μικρό Διόνυσο σε ένα μαρμάρινο σύμπλεγμα του 340 π.Χ. που θεωρείται αντιπροσωπευτικό της μετάβασης από την κλασική στην ελληνιστική γλυπτική. Ο ύψους 2.13 μ. Ερμής, που έχει χαρακτηριστεί ως η επιτομή του κλασικού ανδρικού κάλλους, στηρίζεται σε κορμό δέντρου καλυμμένο με ιμάτιο, ενώ στο δεξί του χέρι, που λείπει, εικάζεται ότι κρατούσε σταφύλι το οποίο πρότεινε στον γόνο του Δία και της Σεμέλης, που έμελλε να γίνει ο οργιαστικός θεός του κρασιού και του γλεντιού, δημιουργώντας δική του λατρεία. Συμπληρωμένα είναι το αριστερό πόδι από το γόνατο και κάτω, η δεξιά κνήμη και το κάτω μέρος του κορμού. Το εξαίσιο αυτό γλυπτό από παριανό μάρμαρο ανακάλυψαν Γερμανοί αρχαιολόγοι το 1877 στον σηκό του ναού της Ήρας στην αρχαία Ολυμπία. Ήταν, λέγεται, αφιερωμένο από τους Ηλείους και τους Αρκάδες για να τιμήσουν μια συνθήκη ειρήνης και είχε αρχικά τοποθετηθεί στο ιερό άλσος Άλτις. Υπήρξαν κατά καιρούς διαφωνίες για την προέλευσή του, για το αν η ανδρική μορφή είναι ο Ερμής ή ο Πάνας και για το αν πρόκειται για μεταγενέστερο χρονολογικά έργο, ωστόσο σήμερα η κρατούσα άποψη είναι ότι αποτελεί πράγματι έργο του Πραξιτέλη και ότι όντως απαθανατίζει τον Ερμή σε μια στιγμή ανάπαυσης καθώς φυγαδεύει τον μικρό Διόνυσο στις Νύμφες της Κρήτης για τον γλιτώσει από την οργή της για μία ακόμα φορά απατημένης Ήρας.

ΚΕΦΑΛΉ ΣΦΊΓΓΑΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΊΣΟΔΟ ΤΟΥ ΤΎΜΒΟΥ ΚΑΣΤΆ, ΜΟΥΣΕΊΟ ΑΜΦΊΠΟΛΗΣ, ΣΈΡΡΕΣ

Πρόκειται για τη σπάνιας ομορφιάς και μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας κεφαλή μίας εκ των δύο, ύψους 2 μ. Σφιγγών που «φρουρούν» τον τύμβο. Βρέθηκε στο εσωτερικό του τρίτου θαλάμου του μνημειώδους αυτού ταφικού μνημείου των ελληνιστικών –κατ’ άλλους ρωμαϊκών– χρόνων το 2014 από ανασκαφείς που αφαιρούσαν τα χώματα ώστε να προσεγγίσουν τον τέταρτο. Η εν λόγω κεφαλή όπως και τα άλλα εντυπωσιακά ευρήματα αυτής της ανασκαφής, που είχε ξεκινήσει σε πρώτη φάση την περίοδο 1950-1970 και συνεχίστηκε σε δεύτερη το 2012, γνώρισαν ιδιαίτερη προβολή και έφτασαν να γίνουν πεδίο πολιτικής εκμετάλλευσης και αντιπαράθεσης. Επιπλέον διατυπώθηκε η εικασία ότι στον τύμβο Καστά είχε θαφτεί ο Μέγας Αλέξανδρος, κάτι που όμως δεν επιβεβαιώθηκε. Το σίγουρο είναι ότι αποτέλεσε την τελευταία κατοικία κάποιου ισχυρού ηγεμόνα ή αξιωματούχου, του Ηφαιστίωνα, κατά παραγγελία του Αλέξανδρου, σύμφωνα με την εκδοχή που παρουσιάστηκε κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ανασκαφικής ομάδας το 2015. Κατασκευαστής του φέρεται να είναι ο Δεινοκράτης. Η κεφαλή της Σφίγγας, η οποία εκτίθεται από το 2019 στο Μουσείο Αμφίπολης, ωσότου επιστρέψει στην αρχική της θέση, όταν οι αναστηλωτικές εργασίες του μνημείου ολοκληρωθούν, είχε «ταξιδέψει» πέρσι στην Αθήνα για να συμμετάσχει στην έκθεση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης «Κάλλος, η υπέρτατη ομορφιά», συγκεκριμένα στην ενότητα του «Δαιμονικού Κάλλους» με τις μειξογενείς μυθολογικές οντότητες.

11 14.7.22 – lifo

53

summer

GREEK

«Ο ΨΑΡΆΣ», ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΊΑ, ΑΚΡΩΤΉΡΙ ΘΉΡΑΣ

Από τις πιο ονομαστές τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου στη Σαντορίνη και τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της κυκλαδικής τέχνης, η νατουραλιστική αυτή νωπογραφία χρονολογείται στο 1650 π.Χ. και βρέθηκε στο 5ο δωμάτιο της Δ. Οικίας. Ο νεαρός ψαράς απεικονίζεται να κρατά δύο αρμαθιές ψάρια περασμένα σε σχοινί, δείγμα ευμάρειας, ενώ φαίνεται να κινείται πάνω στη θάλασσα ή δίπλα στην ακτογραμμή. Ο ακμάζων κάποτε οικισμός του Ακρωτηρίου, η λεγόμενη ελληνική Πομπηία, αποτελούσε τα χρόνια εκείνα σημαντικό λιμάνι και ήταν από τα κυριότερα κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού. Είχε επαφές με την ηπειρωτική Ελλάδα, τη μινωική Κρήτη, την Κύπρο και τη Μέση Ανατολή και τίποτα δεν φαινόταν να τον απειλεί, ώσπου καταστράφηκε με την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης γύρω στο 1500 π.Χ. Η ηφαιστειακή τέφρα που τον κάλυψε, όμως, διατήρησε σχεδόν ανέπαφο μεγάλο τμήμα του, διασώζοντας ταυτόχρονα πολλά ευρήματα. Η τοιχογραφία ανακαλύφθηκε το 1970 αποκολλημένη μεν, αλλά σε θαυμάσια κατάσταση, όπως και άλλες τοιχογραφίες που κοσμούσαν τους πάνω ορόφους αρκετών κτιρίων του οικισμού, πολλά από τα οποία ήταν διώροφα ή τριώροφα. «Ο ψαράς» εξετίθετο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο έως το 2015, οπότε επέστρεψε στα γνώριμα «νερά» του, στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας.

ΔΊΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΎ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΗΡΑΚΛΕΊΟΥ ΚΡΉΤΗΣ

Με διάμετρο 16 εκ. και πάχος 1 εκ,. ο πήλινος αυτός εγχάρακτος δίσκος κατέχει ξεχωριστή θέση στα μινωικά ευρήματα καθώς από το 1908, οπότε ανακαλύφθηκε στο υπόγειο του δωματίου XL-101 του παλατιού της Φαιστού, του δεύτερου σημαντικότερου μινωικού κέντρου μετά την Κνωσσό, επιμένει να μην αποκαλύπτει τα μυστήριά του. Στις δύο του όψεις ο διάσημος αυτός δίσκος φέρει 45 διαφορετικά σύμβολα, πολλά από τα οποία αναπαριστούν ανθρώπινες μορφές, ψάρια, πουλιά, έντομα και φυτά. Συνολικά υπάρχουν 241 σύμβολα, 122 στη μία πλευρά και 119 στην άλλη, τοποθετημένα σπειροειδώς. Ανάγεται στην Ύστερη ή Μέση Εποχή του Χαλκού (2η χιλιετία π.Χ.) και πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί για τη χρήση και τους συμβολισμούς του. Άλλοι πρότειναν ότι πρόκειται για ύμνο, προσευχή ή εξορκισμό, άλλοι ότι είναι ένα ποιητικό ή λογοτεχνικό κείμενο με θρησκευτικό χαρακτήρα – το πιθανότερο. Θεωρήθηκε επίσης τάμα, φυλαχτό ή ένα είδος ημερολογίου, τίποτα όμως δεν έχει τεκμηριωθεί απόλυτα, καθιστώντας τον Δίσκο της Φαιστού ένα προϊστορικό «X-file»! Το βέβαιο είναι ότι οι επιγραφές του, γραμμένες σε Γραμμική Α’ και εν μέρει μόνο αναγνώσιμες, είναι μοναδικές στο είδος τους, μολονότι πιστεύεται ότι υπήρχαν κι άλλες αντίστοιχες που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα και που σίγουρα θα βοηθούσαν στην πλήρη αποκρυπτογράφησή του. Ωστόσο το γεγονός ότι φτιάχτηκε από ψημένο πηλό, κάτι ασυνήθιστο εκείνα τα χρόνια, δείχνει ότι ο δημιουργός του ή ο άνθρωπος που το παρήγγειλε ενδιαφερόταν για τη μακροημέρευσή του.

«ΙΠΠΌΚΑΜΠΟΣ», ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΜΕΣΣΗΝΊΑΣ, ΚΑΛΑΜΆΤΑ

Το λεπτοδουλεμένο αυτό χάλκινο εδώλιο του 5ου αι. π.Χ., που αποτελεί και το σύμβολο του μουσείου, εντοπίστηκε τυχαία από αγρότες στα Ακοβίτικα στα τέλη της δεκαετίας του ’50 και εκτιμάται ως ένα ιδιαίτερo και εξαιρετικά σπάνιο στην κατηγορία του εύρημα. Ο περίτεχνος αλογόμορφος ιππόκαμπος μήκους 13,6 εκ., ο οποίος δείχνει σαν να καλπάζει με τα δυο μπροστινά πόδια και ταυτόχρονα να ελίσσεται στο νερό με τη βοήθεια της ουράς και των πτερυγίων που φέρει, αναπαριστά ένα από τα μυθολογικά πλάσματα που έσερναν πάνω από τα κύματα το χρυσό άρμα του Ποσειδώνα με τη συνοδεία δελφινιών. Φαίνεται ότι είχε αφιερωθεί στο ιερό του θεού της θάλασσας που βρέθηκε στην τοποθεσία αυτή από κάποιον ευσεβή πιστό που είτε ο ίδιος είτε κάποιο στενό συγγενικό ή φιλικό του πρόσωπο επρόκειτο να έρθει σε επαφή με το υγρό στοιχείο (αλιείς, ναυτικοί, ταξιδιώτες ή έμποροι). Το ιερό του Ποσειδώνα στα Ακοβίτικα ανακαλύφθηκε επίσης τυχαία, στη διάρκεια αντιπλημμυρικών έργων στον παρακείμενο ποταμό Άρι τη δεκαετία του ’60. Φαίνεται ότι ήταν ονομαστό προσκύνημα και ότι λειτουργούσε από την αρχαϊκή εποχή μέχρι και το τέλος της κλασικής. Ο μυθικός ιππόκαμπος, μαζί με τα υπόλοιπα ευρήματα της ανασκαφής αυτής, έριξαν περαιτέρω φως στην ιστορία της αρχαίας Μεσσηνίας, ενώ τα ευρήματα που προκύπτουν από μια σειρά άλλες σημαντικές ανασκαφές που πραγματοποιούνται εκεί επιβεβαιώνουν ότι υπήρξε σπουδαίο κέντρο πολιτισμού και κατά τους κλασικούς χρόνους, παρά τη μακρόχρονη σπαρτιατική δεσποτεία.

54 lifo – 14.7.22

11

ΧΡΥΣΌ ΔΙΆΔΗΜΑ ΤΗΣ ΜΉΔΑΣ, ΜΌΝΙΜΗ ΈΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΊΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΏΝ ΤΆΦΩΝ ΑΙΓΏΝ, ΒΕΡΓΊΝΑ

Ένα υψηλής τέχνης διάδημα της ελληνιστικής περιόδου από καθαρό χρυσό και υαλόμαζα που, παρότι διασώθηκε «τραυματισμένο» από τις φλόγες, δεν έχει χάσει σχεδόν τίποτα από την ομορφιά και τη λάμψη του. Βρέθηκε μέσα στη χρυσή λάρνακα που περιείχε τα καμένα οστά της γυναίκας που ενταφιάστηκε στον προθάλαμο του τάφου του Φιλίππου Β’. Σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες πρόκειται για την πριγκίπισσα Μήδα από τη Θράκη, την έκτη σύζυγο του Μακεδόνα βασιλιά που, σύμφωνα με το έθιμο της φυλής της, όφειλε να ακολουθήσει τον άντρα της στον Άδη, όταν εκείνος δολοφονήθηκε στο θέατρο των Αιγών το 336 π.Χ., μπαίνοντας αυτοβούλως στη νεκρική πυρά. Έτσι έκανε και έτσι ερμηνεύεται η ταυτόχρονη διπλή ταφή. Λεπτοί χρυσοί βλαστοί στολισμένοι με φυλλαράκια ελίσσονται και συμπλέκονται, δημιουργώντας ένα εξαιρετικά κομψό πλέγμα διακοσμητικών μοτίβων, ενώ δεκάδες λουλούδια ανθίζουν προς κάθε κατεύθυνση, στερεωμένα σε σπείρες. Διακρίνονται ακόμα δύο μικροσκοπικά ρόδια, οι ιεροί καρποί της Περσεφόνης και σύμβολα γονιμότητας. Χρυσές μέλισσες ρουφούν το νέκταρ των λουλουδιών, ενώ ένα περιστέρι, ιερό πουλί της Αφροδίτης και σύμβολο του αιώνιου έρωτα, καθισμένο στο μεσαίο βλαστάρι, «κελαηδάει ανέγγιχτο στο πέρασμα των αιώνων», όπως αναφέρει η γλαφυρή περιγραφή του διαδήματος που συγκαταλέγεται στα κορυφαία εκθέματα του Μουσείου των βασιλικών τάφων Αιγών.

ΠΥΞΊΔΑ ΜΕ ΠΑΡΆΣΤΑΣΗ ΟΙΚΙΑΚΏΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΉΤΩΝ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΚΟΡΊΝΘΟΥ

Πολλά σπουδαία ευρήματα απέδωσαν οι ανασκαφές στην αρχαία Κόρινθο, αξίζει όμως να σταθεί κανείς σε αυτήν τη μελανόμορφη πυξίδα του 5ου π.Χ. αιώνα, καθώς αποτελεί μια πολύ παραστατική όσο και λεπτομερή μαρτυρία των δραστηριοτήτων που συντελούνταν σε ένα «αστικό» σπίτι των κλασικών χρόνων, κάτι σαν μια κεραμική χρονοκάψουλα. Η αφήγηση ξεκινά με μια γυναίκα, προφανώς την κυρία του σπιτιού, η οποία παίζει με το παιδί της. Από πίσω μια δούλα τής περιποιείται τα μαλλιά, ενώ μια άλλη μεταφέρει τα απαραίτητα σύνεργα για τον καλλωπισμό της – η προσεγμένη εμφάνιση είχε σίγουρα μεγάλη σημασία ως ενδεικτική του καλού γούστου και της κοινωνικής θέσης σε μια ισχυρή και πλούσια πόλη-κράτος, όπως ήταν η αρχαία Κόρινθος, έστω κι αν οι γυναίκες περιορίζονταν όχι μόνο από τον δημόσιο χώρο αλλά και από ιδιωτικές κοινωνικές εκδηλώσεις που θεωρούνταν «αντρική υπόθεση». Γι’ αυτό άλλωστε και ο κύρης της απεικονίζεται να συμμετέχει ξέχωρα από εκείνη στο συμπόσιο που παραθέτει σε φίλους του στον ανδρώνα. Είναι, εννοείται, όλοι άνδρες, οι μόνες γυναίκες που επιτρεπόταν να παρευρίσκονται σε αυτά, χωρίς όμως να συντρώγουν, ήταν δούλες, καλλιτέχνιδες ή εταίρες. Πιο κάτω παρακολουθούμε κάποιους δούλους να αντλούν κρασί από έναν μεγάλο κρατήρα και να προσφέρουν εδέσματα στους παριστάμενους, ενώ σε άλλους χώρους έτεροι δούλοι φροντίζουν για το μαγείρεμα, το ψήσιμο και τη λάντζα.

«ΠΙΠΊΝΑ», ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΠΆΡΟΥ

Ένα από τα σημαντικότερα και πιο πολυταξιδεμένα εντός και εκτός συνόρων εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου Πάρου είναι ένα δαιδαλικό ειδώλιο με γυναικεία μορφή που χρονολογείται στην προκλασική περίοδο, περί τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. Από το πρωτότυπο έργο σώζεται µόνο το άνω µέρος του κορµού, από τη µέση και πάνω μαζί με το κεφάλι, ύψους 0,25 µ., το δε κάτω μέρος θα πρέπει να ήταν κυλινδρικό. Η «Πιπίνα», όπως την ονόμασαν οι αρχαιολόγοι, ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα κατά τις ανασκαφές στο ακατοίκητο σήμερα νησάκι Δεσποτικό, 10 ν.μ. δυτικά της Πάρου, κοντά στην Αντίπαρο, στη θέση όπου βρισκόταν μεγάλο αρχαϊκό ιερό του Απόλλωνα, «ανταγωνιστικό» εκείνου στη Δήλο. Φορά πόλο (ιερατικό καπέλο) που σώζεται τμηματικά και έχει µακριά κόµη με ζωγραφική διακόσµηση, τα δε χαρακτηριστικά του προσώπου της αποδίδονται με εξαιρετική ζωντάνια, όπως και τα μεγάλα ζωγραφιστά μάτια της. Το αριστοτεχνικό αυτό ειδώλιο πιστεύεται ότι ήταν έργο Παριανού καλλιτέχνη –η Πάρος και τα γύρω νησιά φημίζονταν για τις επιδόσεις τους στην κεραμική και στην αγγειοπλαστική– και ταυτίζεται με το πρωιμότερο λατρευτικό είδωλο του ιερού. Οι ανασκαφές στο Δεσποτικό συγκαταλέγονται στις πλέον σημαντικές σε όλο το Αιγαίο.

ΡΩΜΑΪΚΌ ΨΗΦΙΔΩΤΌ ΜΕ ΠΑΡΆΣΤΑΣΗ ΔΙΟΝΎΣΟΥ ΚΑΙ ΑΡΙΆΔΝΗΣ, ΝΈΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΧΑΝΊΩΝ

Η Κρήτη φημίζεται κατεξοχήν για τις μινωικές της αρχαιότητες, δεν περιορίζεται όμως εκεί το αρχαιολογικό της ενδιαφέρον. Ένα από τα πιο αξιόλογα ευρήματα που εκτίθενται στο νέο, αισθητά αναβαθμισμένο αρχαιολογικό μουσείο των Χανίων, το οποίο εγκαινιάστηκε φέτος τον Απρίλιο, είναι το πιο καλοδιατηρημένο από τα τρία ψηφιδωτά που βρέθηκαν το 2002 εντός πολυτελούς κατοικίας των ύστερων ρωμαϊκών χρόνων στην περιοχή της αρχαίας Κυδωνίας με θέματα εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία. Μέσα σε ένα οκτάγωνο περίγραμμα που κοσμούσε την αίθουσα υποδοχής, το «χολ» σαν να λέμε, απεικονίζεται η ανακάλυψη της Αριάδνης της Νάξου από τον Διόνυσο και δύο μέλη του θιάσου του, έναν Σειληνό και έναν Σάτυρο. Η εικονογράφηση πλαισιώνεται από ορθογώνια διάχωρα με σκηνές από κωμωδίες του Μενάνδρου και μετάλλια με προσωποποιημένες τις τέσσερις εποχές του έτους. Η αξία τόσο του διαστάσεων 4,90x5,05 μ. αυτού ψηφιδωτού όσο και των υπόλοιπων της «οικίας Διονύσου», αγνώστου καλλιτέχνη, μεγαλώνει από το γεγονός ότι σηματοδοτούν, τρόπον τινά, ένα «τέλος εποχής», αφού με την επικράτηση του χριστιανισμού που συντελείται μέσα στον αιώνα που φιλοτεχνήθηκαν (3ος αι. μ.Χ.) η ακμάζουσα τέχνη του ψηφιδωτού θα εγκαταλείψει τις παγανιστικές αναπαραστάσεις στρεφόμενη στη θεματολογία της νέας επικρατούσας θρησκείας.

14.7.22 – lifo

55

summer

GREEK 56 lifo – 14.7.22

ΚΑΡΠΟΥΖΙΑ ΚΑΙ ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ Επειδή σε κάθε road rip που θα κάνεις θα γευτείς τα πιο γλυκά καρπούζια, τις πιο ωραίες ντομάτες κι αν είσαι τυχερός, αληθινά σπουδαίο μέλι από τους παραγωγούς που στήνουν τα κιόσκια τους στην άκρη του δρόμου.

14.7.22 – lifo

57

Από τον Γιάννη Πανταζόπουλο Η Σίκινος είναι ένας υπέροχος, αυθεντικός και αμόλυντος τόπος, όπου κυριαρχεί η ηρεμία και κάποιος μπορεί κάλλιστα να απομονωθεί ή να ικανοποιήσει την όρεξή του για εξερεύνηση. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνει αυτό είναι περπατώντας. Μάλιστα, το νησί διαθέτει ένα καλοδιατηρημένο δίκτυο μονοπατιών, ενώ μία από τις πιο εντυπωσιακές διαδρομές είναι εκείνη που ξεκινά από το Κάστρο, περνάει από την Επισκοπή και την παραλία του Αγίου Παντελεήμονα και καταλήγει στο γραφικό λιμάνι της Αλοπρόνοιας. Στον δρόμο θα συναντήσετε γαϊδουράκια και άλογα που κάνουν τις αγροτικές εργασίες και σπίτια που κατοικούνταν από τους εξόριστους της δικτατορίας Μεταξά. Προχωρώντας θα δείτε να ξεπροβάλλει σταδιακά μπροστά σας ο επιβλητικός ναός της Επισκοπής. Απέχει περίπου μιάμιση ώρα με τα πόδια από τη Χώρα της Σικίνου. Αυτό το εντυπωσιακό αρχαίο μαυσωλείο της Σικίνου συντηρήθηκε και αποκαταστάθηκε με υποδειγματικό τρόπο, γι’ αυτό τιμήθηκε με το Βραβείο Ευρωπαϊκής Πολιτισμικής Κληρονομιάς/Βραβείο Europa Nostra 2022. H σημαντική διεθνής βράβευση οφείλεται στη μεθοδική έρευνα και στη σχολαστική συντήρηση του μνημείου αλλά και στη μοναδικότητα και στην αξία του ως πολιτισμικού τοπόσημου. Ο ναός βρίσκεται στο νότιο τμήμα της κεντρικής ράχης της Σικίνου και περιβάλλεται από καλλιέργειες σε πεζούλες. Το μνημείο της Επισκοπής Σικίνου είναι ένα μαυσωλείο των ρωμαϊκών χρόνων που ανοικοδομήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. και διατηρήθηκε μέχρι σήμερα σχεδόν ακέραιο λόγω της μετατροπής του σε βυζαντινό ναό. Διαχρονικά, δε, αποτελεί τοπόσημο του νησιού. Στο αρχαίο οικοδόμημα έγιναν διαδοχικές επεμβάσεις κατά τον Μεσαίωνα και τα νεότερα χρόνια, προσφέροντας ένα μοναδικό παλίμψηστο. Αρχικά, ήταν κατασκευασμένο προς τιμή του Πυθίου Απόλλωνα, αργότερα έγινε ρωμαϊκό μαυσωλείο και τελικά μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Από το 2016, αρχαιολόγοι, συντηρητές και εργάτες δούλευαν πυρετωδώς υπό την καθοδήγηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, η οποία αποφάσισε την αποκατάσταση και την επαναλειτουργία του για το κοινό. Τη μελέτη αποκατάστασής του ανέλαβε το επιστημονικό προσωπικό της εφορείας. Το εγχείρημα υποστηρίχθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Τη χρηματοδότηση της στατικής και γεωτεχνικής μελέτης ανέλαβε το Ίδρυμα Μαρτίνου, ενώ το συνολικό έργο χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Το εντυπωσιακό

58 lifo – 14.7.22

summer

Επειδή απονεμήθηκε το ευρωπαϊκό βραβείο συντήρησης στο Μνημείο της Επισκοπής στη Σίκινο.

αρχαίο μαυσωλείο υπήρξε. Η αρχαιολογική έρευνα που πραγματοποιήθηκε κατά την αναστήλωση του μνημείου εμπλούτισε τις γνώσεις μας για τα ταφικά μνημεία της ρωμαϊκής περιόδου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και για τη βυζαντινή ναοδομία στις Κυκλάδες. Κατά τις εργασίες αποκατάστασης της Επισκοπής αποκαλύφθηκαν πολύτιμα τεκμήρια του παρελθόντος, όπως επιγραφές και σπαράγματα ρωμαϊκών και βυζαντινών τοιχογραφιών, για τη διατήρηση των οποίων εγκαταστάθηκε σύστημα παρακολούθησης μικροκλίματος. Το σημαντικότερο εύρημα ήταν ο ερμητικά σφραγισμένος και ασύλητος τάφος μιας γυναίκας της ανώτερης τάξης που ονομαζόταν Νεικώ. Η κοινότητα της Σικίνου βοήθησε καταλυτικά στην αναστήλωση του μνημείου. Με το μνημείο κλειστό για το κοινό επί μισό αιώνα, η τοπική κοινωνία προσδοκά να αποκαταστήσει τον ζωτικό δεσμό της με αυτό, αρχικά με τον ετήσιο εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου και στη συνέχεια εγκαινιάζοντας πολιτιστικές δραστηριότητες σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Κατά τις εργασίες αποκατάστασης επιδιώχθηκε η κατά το δυνατόν επανάχρηση αυθεντικών αρχιτεκτονικών μελών και ενσωματώθηκαν σε αυτό λίθοι που περισυλλέχθηκαν από τον περιβάλλοντα χώρο. «Ο συνδυασμός αρχιτεκτονικών στοιχείων ενός μαυσωλείου της ρωμαϊκής εποχής με αυτά ενός βυζαντινού ναού δημιουργεί ένα μοναδικό μνημείο που είναι απλώς καθηλωτικό», τόνισε η Κριτική Επιτροπή Απονομής του Βραβείου. «Η αναστήλωση της ετοιμόρροπης Επισκοπής Σικίνου υπήρξε ίσως το απαιτητικότερο έργο με το οποίο έχω καταπιαστεί. Η δυσκολία τού να εργαστείς σε ένα μικρό και δυστυχώς απομονωμένο νησί και οι σύνθετες απαιτήσεις του μνημείου είχαν κρατήσει το μνημείο κλειστό επί μισό αιώνα. Το έργο δεν θα είχε γίνει ποτέ αν η ομάδα που εργάστηκε γι’ αυτό δεν είχε την ποιότητα αλλά και την αφοσίωση που απαιτούνταν για να αντιμετωπιστούν σύνθετα προβλήματα υπό ακραίες συνθήκες. Η βράβευση του έργου από τη Europa Nostra ήταν η ηθική ανταμοιβή όσων δώσαμε ένα κομμάτι της ζωής μας στην αγαπημένη μας Επισκοπή Σικίνου», δήλωσε ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρης Αθανασούλης. Αναμφίβολα, όποιος έχει βρεθεί στο συγκεκριμένο σημείο της Σικίνου γνωρίζει καλά ότι πρέπει να σταθεί και να το περιεργαστεί. Θα αντιληφθεί αμέσως ότι εκπέμπει μια ξεχωριστή ενέργεια, ενώνει το αρχαίο με το νέο, δίνοντάς του τη δυνατότητα να ακουμπήσει τα χνάρια της Ιστορίας.

GREEK

ΠΕΡΗΦΑΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΙΚΙΝΟ

13

14.7.22 – lifo

59

ΛΙΒΑΔΌΣΤΡΑ, ΒΟΙΩΤΊΑ

Μια παραλία με άμμο και ψιλό χαλίκι που απλώνεται στην παραθαλάσσια κοιλάδα η οποία σχηματίζεται ανάμεσα στις απότομες, γεμάτες βράχια πλαγιές του Κορομπιλιού και του Κιθαιρώνα, λίγο μετά τα Λεύκτρα Βοιωτίας. Είναι από τις παραλίες του Κορινθιακού που είναι δημοφιλείς στους ντόπιους, αλλά (σχεδόν) άγνωστη στους ξένους, όπως και όλες οι «κρυφές» παραλίες της περιοχής. Ο ποταμός της Ωερόης που εκβάλλει στην ανατολική πλευρά κάνει τα νερά πεντακάθαρα και πάντα κρυστάλλινα, οι ελιές και τα αρμυρίκια προσφέρουν σκιά και το φρούριο της Ακρόπολης της Κρεύσιδος, που είναι σκαρφαλωμένο στην απότομη πλαγιά του βουνού Κορομπίλι (έναν σημαντικό αρχαιολογικό χώρο), είναι κατάλληλο για πρωινή ή απογευματινή βόλτα. Απέναντι από την ακρόπολη, στον χαμηλό λόφο, υπήρχε ένας μεσαιωνικός πύργος του δέκατου τέταρτου αιώνα, από τον οποίο σώζεται πλέον μόνο ένας τοίχος. Κοιτάζοντας το τοπίο γύρω σου –οι Καταλανοί αποκαλούσαν το σημείο «Riva d’Οstria», «το πέρασμα του Λίβα»–, καταλαβαίνεις γιατί επέλεξαν να τον χτίσουν σε αυτό το σημείο.

M.Hulot

ΚΕΔΡΌΔΑΣΟΣ, ΚΡΗΤΗ

Μπορεί η ροζ άμμος και το ασύλληπτης ομορφιάς φυσικό τοπίο στο παραδιπλανό Ελαφονήσι να το κατατάσσουν διαχρονικά στις λίστες με τις ωραιότερες παραλίες της Ελλάδας, όμως ο συνωστισμός και οι δεκάδες σειρές από ξαπλώστρες λειτουργούν ανασταλτικά για μένα και με σπρώχνουν προς το Κεδρόδασος κάθε φορά που παίρνω την απόφαση να οδηγήσω μιάμιση ώρα από τα Χανιά για να βρεθώ στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού. Από το σημείο που θα αφήσεις το αμάξι και θα αρχίσεις να κατηφορίζεις, περνώντας μέσα από τους κέδρους, μέχρι να φτάσεις στη θάλασσα που εισχωρεί σε πολλούς διαφορετικούς ορμίσκους νιώθεις την ασύγκριτη ενέργεια αυτής της προστατευμένης παραλίας να σε περικυκλώνει – εδώ η βλάστηση προχωρά κι εκτείνεται πραγματικά μέχρι την αμμουδιά, κι αυτός ο συνδυασμός είναι που με γοητεύει περισσότερο. Εδώ γυρίστηκε και η γκέι αβανγκάρντ ερωτική ταινία He loves me του Κωνσταντίνου Μενελάου.

Αλέξανδρος Διακοσάββας

ΆΓΙΟΣ ΣΏΣΤΗΣ, ΜΎΚΟΝΟΣ

Στη βόρεια πλευρά του νησιού αφήνεις το αυτοκίνητο ψηλά στον δρόμο και ξαφνικά προβάλλει μπροστά σου αυτή η μοναδικής ομορφιάς παραλία. Σε απόσταση επτά χιλιομέτρων από τη Χώρα έχεις βρεθεί σε μια παραλία μόνο με την πετσέτα και το βιβλίο σου. Ναι, υπάρχουν και ανοργάνωτες παραλίες στη Μύκονο. Ειδικά τις ώρες της ανατολής το φως του ήλιου, το βαθύ μπλε των νερών και η χρυσή απόχρωση της άμμου σχηματίζουν ένα τοπίο φυσικής ομορφιάς. Μια όαση στην οποία ανακαλύπτεις την ηρεμία και την απομόνωση στο παγκόσμιο τουριστικό θέρετρο. Στην αρχή της ακτής υπάρχει το ομώνυμο εκκλησάκι απ’ όπου μπορείτε να θαυμάσετε τη θέα στο απέραντο γαλάζιο και να δείτε τους λιγοστούς ντόπιους να κάνουν τις εργασίες της ημέρας κάτω από τις περιποιημένες κληματαριές. Η ξακουστή ταβέρνα της Κικής είναι το μόνο σημείο για φαγητό, η οποία δουλεύει χωρίς ρεύμα –ψήνει μόνο στα κάρβουνα– και δεν κάνει κρατήσεις ούτε για τους πιο διάσημους επισκέπτες του νησιού. Γιάννης Πανταζόπουλος

60 lifo – 14.7.22

summer

Για να φτάσεις στην ομορφότερη για μένα παραλία της Κρήτης θα χρειαστείς ένα καραβάκι από τα Σφακιά ή πολλή υπομονή για μια πεζοπορία που διαρκεί περίπου μία ώρα και περνάει από ένα δύσβατο μονοπάτι που το διασχίζουν με μεγάλη ευκολία τα αγριοκάτσικα που αφθονούν στην περιοχή. Όταν φτάσεις, θα βρεις πανέμορφο, πεντακάθαρο ψιλό χαλίκι αντί για άμμο και θα βουτήξεις στα πιο κρυστάλλινα και δροσερά νερά που υπάρχουν. Λένε πως εκεί καταλήγουν τα νερά των πηγών των γύρω περιοχών, γι’ αυτό το νερό είναι τόσο κρύο. Μεγάλο μπόνους είναι η καντίνα στην άκρη της παραλίας με τη γοργόνα. Υπάρχει δυνατότητα και για γυμνισμό στη μία άκρη της παραλίας, μακριά από την οργανωμένη πλαζ. Μιχάλης Μιχαήλ

GREEK

ΓΛΥΚΆ ΝΕΡΆ, ΚΡΉΤΗ

ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΝΑ ΝΕΡΑ, ΧΡΥΣΗ ΑΜΜΟΣ, ΦΙΝΟ ΧΑΛΙΚΙ Επειδή τέτοιες παραλίες δεν έχεις ξαναδεί πουθενά.

ΚΑΤΑΦΎΓΙΟ, ΜΆΝΗ

Ένα εντυπωσιακό φυσικό μνημείο με φόντο τον Ταΰγετο, που συνδυάζει την άγρια ομορφιά ενός υποβλητικού τοπίου με βαθιά, κρυστάλλινα νερά, ιδεώδη για κολύμπι και μακροβούτια, είναι δε χάρμα οφθαλμών όταν η θάλασσα αγριεύει και θεόρατα κύματα το πολιορκούν. Κρυψώνα κάποτε πειρατών –εξού και το όνομα–, η βραχώδης αυτή προεξοχή με τις μαρμαρένιες πλάκες και τις αναβαθμίδες που φαντάζει σαν μια αρχέγονη, κυκλώπεια κατασκευή είναι ουσιαστικά τα «προπύλαια» ενός πολυδαίδαλου σπηλαίου, ανεξερεύνητου ακόμα σε μεγάλο τμήμα του. Κοντά στον Άγιο Νικόλαο της Μεσσηνιακής Μάνης, περί τα 45 χλμ. από την Καλαμάτα.

Θοδωρής Αντωνόπουλος

14

14.7.22 – lifo

61

62 lifo – 14.7.22

GREEK

ΚΈΔΡΟΣ, ΔΟΝΟΎΣΑ

Δύσκολα φτάνει κανείς μέχρι τη Δονούσα για να φύγει σε λίγες μέρες, και όσοι έχουν τέτοιο πλάνο συνήθως καταλήγουν να περιμένουν υπομονετικά στο πρακτορείο για να αλλάξουν τα εισιτήρια επιστροφής. Σε ένα νησί που σε καταπίνει, με την καλή έννοια, εκτός από την αντικειμενική της ομορφιά, αυτή η παραλία αποκτά κάθε καλοκαίρι τη δική της ανθρωπογεωγραφία, και αυτό είναι το πιο ωραίο κομμάτι της. Εκεί κυκλοφορούν οι παρέες «με τις καβάτζες», που στήνουν τη δική τους παχιά σκιά, στηρίζοντας τα λιόπανα σε κοντάρια σκούπας, ενώ στην άμμο στρώνουν πανιά για να χωρέσουν όλοι, οι σταθεροί αλλά και οι γκεστ. Μετά είναι κι εκείνοι που στήνουν τεντάκια – μπορεί το νησί να είναι μικρό, αλλά η παραλία είναι μεγάλη και δεν θα δεις ποτέ αυτό που λέμε «ο ένας πάνω στον άλλον». Το ραντεβού είναι σταθερό κάθε μέρα, ξέρεις πού θα βρεις ποιον, σταθερή είναι η και η θερμοκρασία του Κέδρου, πάντα χαμηλή, λειτουργεί σαν φάρμακο για το hangover. Σε αυτή την παραλία το μόνο που αλλάζει κάθε μέρα είναι ποιος θα σηκωθεί να ανέβει μέχρι το μπαρ για να φέρει τις μπίρες. Ζωή Παρασίδη

ΣΕΫΧΈΛΛΕΣ, ΙΚΑΡΊΑ

Οι Σεϋχέλλες είναι μια παραλία στην οποία μπορείς να φτάσεις με δύο τρόπους, είτε με θαλάσσιο ταξί είτε με τα πόδια. Αν αποφασίσεις ότι θες να πας από το μονοπάτι και φοράς σωστά παπούτσια, και όχι κάποια φλιπ-φλοπ, φτάνεις χωρίς τον φόβο του στραβοπατήματος. Όταν φτάνεις εκεί, το πρώτο πράγμα που βλέπεις είναι ένας μεγάλος βράχος – είτε αφήνεις τα πράγματά σου στον ψηλό βράχο και βουτάς είτε κατηφορίζεις λίγο ακόμα και φτάνεις στην παραλία. Στον γυρισμό, για να γλιτώσεις λίγη ενέργεια, μπορείς να πάρεις το καραβάκι. Κατά τη διάρκεια της μικροσκοπικής διαδρομής μπορείς να απολαύσεις το άγριο τοπίο με τις επιβλητικές, ογκώδεις πέτρες, κάποιες από τις οποίες είναι στρογγυλές και κούφιες, μοιάζουν σαν τεράστια αυγά δεινοσαύρων.

Μίνα Καλογερά

ΠΑΝΤΕΛΕΉΜΟΝΑΣ, ΠΙΕΡΊΑ

Η παραλία του Παντελεήμονα είναι μία από τις κορυφαίες παραλίες της Πιερίας. Συνδυάζοντας τη θέα από το καταπράσινο βουνό και το επιβλητικό κάστρο του Πλαταμώνα με καθαρά και βαθιά νερά, είναι μια ιδανική επιλογή για μικρούς και μεγάλους, νέους και οικογένειες. Τα ταβερνάκια μπροστά στη θάλασσα οδηγούν στο φημισμένο τούνελ που τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως καφέ-μπαρ, με τη γαλαρία να φωτίζει τα βράδια. Τα κάμπινγκ που απλώνονται μέχρι την παραλία της Σκοτίνας μαζεύουν νέο κόσμο, ενώ, πέρα από τα οργανωμένα beach bars, υπάρχει άπλετος χώρος για τις οικογένειες που θέλουν να στήσουν τις ομπρέλες τους. Το παλιό γραφικό χωριό του Παντελεήμονα βρίσκεται κάποια λεπτά μακριά, ενώ μια επίσκεψη για παγωτό στον Πλαταμώνα είναι απαραίτητη. Τα βράχια στην άκρη της παραλίας γίνονται για πολλούς σημείο για βουτιές και ιδανικό καταφύγιο για ζευγαράκια.

Γιώργος Ψωμιάδης

ΜΟΎΡΟΣ, ΑΜΟΡΓΌΣ

Μια παραλία που συμπυκνώνει την εμπειρία του νησιού: άγρια ομορφιά που αρχικά δυσκολεύεσαι να προσεγγίσεις, αλλά τελικά σε παρασύρει και μένει μαζί σου για πάντα. Μαζεμένη και ευτυχώς ακόμα «ανοργάνωτη» – τουλάχιστον έτσι την άφησα πριν από κάποια χρόνια, ούτε beach bar ούτε ξαπλώστρες. Τα νερά είναι πολύ όμορφα, αν όμως δεν κολυμπήσεις αρκετά ώστε να ξανοιχτείς πέρα από τους βράχους που τα προστατεύουν δεξιά και αριστερά, και να κολυμπήσεις κοιτώντας το απέραντο γαλάζιο ή τον ουρανό, έχεις χάσει το μεγαλύτερο κομμάτι της ομορφιάς του Μούρου. Τα φυσικά ανοίγματα στους βράχους σε ένα-δυο σημεία δημιουργούν σπηλιές, στις οποίες πρέπει οπωσδήποτε να κολυμπήσεις. Αν κουραστείς, υπάρχει μια ταβέρνα με υπέροχη θέα πάνω από την παραλία, όπου μπορείς να πάρεις δυνάμεις για να συνεχίσεις τη θαλασσινή εξερεύνηση. Δεν είμαι ο τύπος που θα έκανε εύκολα κάμπινγκ, αν όμως στον Μούρο υπήρχε αυτή η δυνατότητα, ευχαρίστως θα περνούσα εκεί τις διακοπές μου.

Μαρία Δρουκοπούλου

ΚΑΒΟΥΡΌΤΡΥΠΕΣ, ΧΑΛΚΙΔΙΚΉ

Οι Καβουρότρυπες δεν έχουν αμμουδιά, ούτε χλιαρά και ρηχά νερά, τουναντίον είναι μόνο βράχια, μια αρκετά μεγάλη τοποθεσία κάτω από ένα πευκόδασος όπου βρίσκεται και ένας Σταθμός της Πυροσβεστικής, ένα σεληνιακό τοπίο με ελάχιστους, διάσπαρτους λουόμενους –πόσοι να θέλουν να απλώσουν την πετσέτα τους πάνω σε καυτή πέτρα;– και βαθιά, όχι απαραίτητα κρύα, νερά. Κολυμπάς απ’ άκρη σ’ άκρη, πέρα δώθε, χωρίς να ανησυχείς ότι απομακρύνεσαι, γιατί τα διάφανα νερά βαθαίνουν σε ελάχιστη απόσταση από την «ακτή». Μπορείς αν θέλεις να βουτήξεις χωρίς μαγιό, και το πολύ-πολύ να πέσεις επάνω σε κάποιον που κάνει ψαροντούφεκο ή σε κάποιους λουόμενους που έφτασαν κολυμπώντας είτε από τη μια άκρη, όπου βρίσκεται το πολυσύχναστο «Πορτοκάλι», ένας κολπίσκος που μαζεύει πολύ κόσμο, είτε από την άλλη, από ένα κάμπινγκ γυμνιστών. Συχνά πυκνά περνάνε κρις κραφτ και κάθε βράδυ, γύρω στις επτά, ένα τουριστικό πλοιάριο που κάνει μίνι κρουαζιέρα, παίζοντας παλιά ελληνικά τραγούδια, π.χ. το «Μαρία με τα κίτρινα, ποιον αγαπάς καλύτερα;», ή μελωδίες τύπου «Ζορμπά». Αυτές είναι συνήθως όλες κι όλες οι επαφές σου με ανθρώπους, ακόμα και στα μέσα του Αυγούστου. Απέναντι έχεις τη θεαματική θέα του Αγίου Όρους, το οποίο φαίνεται τόσο κοντινό, που νομίζεις ότι μπορείς και να κολυμπήσεις μέχρι εκεί, ενώ, αν μείνεις μέχρι την ώρα που πέφτει ο ήλιος, ξεπροβάλλει ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα.

Χρήστος Παρίδης

14

14.7.22 – lifo

63

Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα Κατανοώ όσους δεν αλλάζουν με τίποτα την ομορφιά των Κυκλάδων ή του Ιονίου, αλλά τα τελευταία χρόνια χρειάζομαι περισσότερη χαλαρότητα στις διακοπές μου και, κυρίως, να μην ανακυκλώνω πρόσωπα και καταστάσεις της χειμερινής Αθήνας. Συνειδητοποιώντας, πέρσι, ότι ακόμα και στα μεγαλύτερα Κυκλαδονήσια, όπως η Νάξος, για να φας τον Αύγουστο χρειάζεσαι κράτηση παντού, είπα «ποτέ ξανά». Αναλογιζόμενος τη φετινή εκτόξευση των τιμών και τις ορδές ταξιδιωτών που θα καλύψουν κάθε σπιθαμή αυτών των νησιών, η λύση που ούτως ή άλλως συμπεριλάμβανα σχεδόν κάθε καλοκαίρι τα τελευταία χρόνια στο πρόγραμμά μου φάνταζε μονόδρομος. Η νότια Κρήτη είναι ένας τόπος που, αν δεν τον επισκεφτείς, δεν μπορείς να πιστέψεις ότι υπάρχει στην Ελλάδα. Κατ’ αρχάς ο όρος «νότια Κρήτη» αποτελεί γενίκευση γιατί, πέρα από το κοινό χαρακτηριστικό πως ολόκληρη βρέχεται από το Λιβυκό Πέλαγος, πρόκειται για μια τεράστια, μη ενιαία έκταση που διαφέρει τρομερά από τον Βορρά, αλλά και από τη Δύση προς την Ανατολή, ενώ δεν υπάρχει ενιαία οδική αρτηρία που να τη διατρέχει απ’ άκρη σ’ άκρη, όπως ας πούμε η διαδρομή Κίσαμος - Σητεία. Τα βουνά του νησιού που φτάνουν ως τον Νότο τη σπάνε και την οριοθετούν κι έτσι απαιτείται πάντα η διευκρίνιση: «Πού στη νότια Κρήτη;». Λοιπόν, το δικό μου αγαπημένο σημείο είναι η Σούγια του νομού Χανίων, της πρώην επαρχίας Σελίνου. Αυτό το μικροσκοπικό χωριουδάκι που απέχει περίπου μιάμιση ώρα δρόμο από τα Χανιά (από τον έναν και μοναδικό δρόμο «διαφυγής», εναλλακτική δεν έχεις) βρίσκεται πάνω στη θάλασσα και δεν διαθέτει τίποτα περιττό. Δυο-τρία μαγαζιά για πρωινό, άλλα τόσα για αξιοπρεπές φαγητό και μια υπέροχη ακτογραμμή ενάμισι χιλιομέτρου που ξεκινά οργανωμένη, γίνεται ελεύθερη και καταλήγει γυμνιστών, μετά το σημείο που οριοθετεί ο μεγάλος βράχος, και ακόμα και στην ντάλα του Αυγούστου δεν ασφυκτιά. Από το λιμανάκι της φεύγει πλοίο για Γαύδο, αλλά όχι καθημερινά, πρέπει να τσεκάρεις δρομολόγια. Το πιο κοντινό γνωστό σημείο είναι η πολύ εμπορικότερη και τουριστικότερη Παλαιόχωρα, στα 35 χιλιόμετρα. Πίσω στη Σούγια, να δοκιμάσεις τα καλτσούνια του Πολύφημου ή σουβλάκι τυλιχτό σε μαραθόπιτα στου Ηλία. Κάποια στιγμή, κάθε καλοκαίρι, γίνεται κι ένα μεγάλο βουκολικό ρέιβ πάρτι κάπου εκεί κοντά. Δεν το έχω πετύχει ακόμα. Έχοντας γυρίσει σχεδόν όλη τη νότια Κρήτη, μπορώ να πω με βεβαιότητα πως οι παραλίες στον Νότο του νησιού είναι ασύγκριτης ομορφιάς, σε σχέση με τον Βορρά. Γενικά, αν έχεις διάθεση για οδήγηση, μπορείς να το διαπιστώσεις έχοντας ως βάση σου κάποια από τις πρωτεύουσες των νομών, όμως η διαμονή σε σημεία του Νότου και η τριγύρω εξερεύνηση είναι η λύση που εγώ επιλέγω τα τελευταία χρόνια. Σ’ αυτές τις εξερευνήσεις αγάπησα κι άλλα κομμάτια του Νότου και τοποθέτησα «πινέζες» στις οποίες επιστρέφω. Ο νομός Ρεθύμνου απαιτεί πολλές στάσεις, που ευτυχώς μπορούν να ενωθούν σε μία διαδρομή. Το μικρό Αμμούδι, κοντά στον Πλακιά, είναι ένας πανέμορφος προστατευμένος όρμος, που όμως τα τελευταία χρόνια μάλλον παραέγινε γνωστός. Η εκδρομή στην Πρέβελη αξίζει όχι μόνο για να τεστάρεις τις αντοχές σου στην ανάβαση της επιστροφής αλλά κυρίως για να περπατήσεις στη διαδρομή με το φοινικόδασος που απλώνεται δίπλα στο ποτάμι και εισχωρεί μέσα στο φαράγγι. Πράσινο και μπλε σε όλες τις πιθανές αποχρώσεις. Οι παραλίες στις Λίγκρες, την Τριόπετρα και τον Άγιο Παύλο (και η ταβέρνα με τα πεντανόστιμα μαγειρευτά πάνω από τις Λίγκρες) είναι μια τριπλέτα που χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακούς αμμόλοφους (αλλά και ενοχλητική αμμοβολή, όταν ο άνεμος έχει συγκεκριμένη κατεύθυνση και ταχύτητα). Στον νομό Ηρακλείου το τοπίο, όσο κινείσαι προς τα ανατολικά, αλλάζει εντελώς και θυμίζει Φαρ Ουέστ. Το σημείο που προσωπικά ξεχωρίζω είναι ο Κομμός στον δήμο Φαιστού, μια ανάσα από τα Μάταλα, μια αχανής παραλία που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον ομώνυμο αρχαιολογικό χώρο στο νοτιοδυτικό άκρο της πεδιάδας της Μεσαράς. Η εντελώς δυτική κατεύθυνση της παραλίας, που είναι, εκτός των άλλων, μάλλον η πιο gay friendly ολόκληρου του νησιού, προσφέρει ένα από τα πιο εντυπωσιακά ηλιοβασιλέματα που έχω δει όταν εκεί, γύρω στις 19:30 με 20:00 τα αυγουστιάτικα απογεύματα, μπορείς να χαζέψεις τον ήλιο να βουτάει κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα και να χάνεται μέσα σε μερικά λεπτά.

64 lifo – 14.7.22

15 summer

Επειδή η νότια Κρήτη θα είναι και φέτος ένα ασφαλές, ευρύχωρο και πανέμορφο καταφύγιο από την αγοραφοβία της υπόλοιπης νησιωτικής Ελλάδας.

GREEK

ΜΑΚΡΙΑ ΑΠ’ ΤΟΝ ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟ

Κι αν το Λασίθι είναι ο λιγότερο τουριστικός νομός της Κρήτης, αυτό δεν του στερεί πόντους γοητείας – ίσα ίσα. Θεωρώ πως το καλύτερο φαγητό όλου του νησιού το βρίσκεις στον νομό Λασιθίου, ψάχνοντας σε παραθαλάσσιες ταβέρνες πιο πέρα από την Ιεράπετρα, τη νοτιότερη πόλη της Ευρώπης, προς τον Μακρύ Γιαλό. Σημειώστε την Πιπεριά στο χωριό Πεύκοι και τον Ροβινσώνα στον Κουτσουρά. Για το τέλος αφήνω το καλά κρυμμένο μυστικό της παραλίας του Ξερόκαμπου που ανακάλυψα μόλις πέρσι. Το νοτιοανατολικό άκρο της Κρήτης μπορεί να θέλει υπομονή για να φτάσεις, καθώς απέχει μία ώρα από τη Σητεία και μιάμιση από την Ιεράπετρα, αλλά αυτή η μαγική ακτογραμμή που αποτελείται από καμιά δεκαριά διακριτές, μικρότερες παραλίες με πεντακάθαρα νερά, η μία καλύτερη από την άλλη, αξίζει και με το παραπάνω. Σε κάποιες από αυτές μπορείς να δοκιμάσεις και λασπόλουτρο. Είναι εντυπωσιακό ότι το ίδιο νησί διαθέτει τέσσερα τόσο διαφορετικά μεταξύ τους τμήματα, που φέρουν άλλα χρώματα, άλλες εικόνες κι άλλους ανθρώπους – πόσο ηρεμεί το βλέμμα από το άγριο τοπίο των Χανίων καθώς προχωράς ανατολικά, πόσο χαμηλώνει η βλάστηση μετά το Ρέθυμνο και πόσο πιο κοντά στα Δωδεκάνησα είναι το Λασίθι. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι ένα αυτοκίνητο και μέρες στη διάθεσή σου.

Στη Σάμη της Κεφαλονιάς, τα Παλιά Βλαχάτα είναι ένα χωριό που εγκαταλείφθηκε όταν καταστράφηκε από τον σεισμό που έπληξε το νησί το 1953. Ώσπου πριν από δέκα χρόνια ξαναπήρε ζωή όταν ένα ιδιοσυγκρασιακό φεστιβάλ βρήκε εκεί το πιο ταιριαστό μέρος για να δημιουργήσει μια μοναδική βιωματική εμπειρία με μουσική, εκθέσεις, προβολές, workshops και πολλές ακόμα παράλληλες δράσεις στην καρδιά του καλοκαιριού. Το σκηνικό στο οποίο εκτυλίσσεται κάθε χρόνο το Saristra είναι πραγματικά μοναδικό: σε δαιδαλώδη χωμάτινα δρομάκια συναντά κανείς μισογκρεμισμένα κτίρια που κάποτε ήταν κατοικίες, το σχολείο, το καφενείο, η εκκλησία του χωριού. Θα δει και παλιές στέρνες, υπεραιωνόβιες ελιές, αγραπιδιές, ροδιές, πρόβατα αλλά και την πλατεία-πυρήνα του χωριού, τη Σαρίστρα, που έχει δώσει το όνομά της στο φεστιβάλ και αποτελεί το κέντρο αυτού του μεταμοντέρνου πανηγυριού. Χάρη σε μια πρωτοποριακή για το Ιόνιο πρωτοβουλία, από εκεί έχουν περάσει ο τελευταίος gentleman της americana Josh T. Pearson, οι ψυχεδελικοί Ιάπωνες Minami Deutsch, η μεγάλη μορφή της αμερικανικής underground σκηνής Ian Svenonius, οι Τούρκοι new wave-άδες She Past Away και ο θρυλικός frontman των Tuxedomoon, Blaine L. Reininger. Εκτός από όλα αυτά τα σπουδαία διεθνή ονόματα, το φεστιβάλ έχει καταφέρει τα προηγούμενα χρόνια να συγκεντρώσει στις σκηνές του τα σημαντικότερα ονόματα της ελληνικής εναλλακτικής σκηνής και αυτό το εκρηκτικό μουσικό κράμα ετοιμάζει και για φέτος. Μετά από δύο χρόνια αναγκαστικής παύσης, το Saristra επιστρέφει με ένα πολύ δυνατό line up που αναπτύσσεται στο κεντρικό stage (Square Stage) και το stage του Movement Radio της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Μεγάλοι καλεσμένοι για φέτος είναι οι BEAK>, το τρίο του σπουδαίου Βρετανού μουσικού Geoff Barrow, εκ των ιδρυτικών μελών των Portishead. Τον δρόμο για Κεφαλονιά παίρνει κι ένα σχήμα που το εγχώριο εναλλακτικό κοινό αγαπά πολύ, οι The KVB, το ντουέτο δηλαδή των Nicholas Wood και Kat Day, που αγαπά τα synths αλλά και τη shoegaze νωχελικότητα. Στη σκηνή του Saristra θα δούμε επίσης: το βερολινέζικο ντουέτο των Local Suicide που ακούσαμε πρόσφατα με feat. από τη Λένα Πλάτωνος – οι ίδιοι χαρακτηρίζουν τους electro ελιγμούς τους «technodisco» και «cobra wave». Τον Noda Pappa που άφησε για λίγο στην άκρη τους Acid Baby Jesus για να παραδοθεί στο ψυχεδελικό pop των ‘70s, τον Pan Pan που με τα πλήκτρα των synths του υπόσχεται να μας «χτυπήσει σαν ρεύμα στην πίστα», τον Metaman που θα παραδοθεί στα synths του λίγο μετά την κυκλοφορία του νέου του album «Ματαίωση», την Demetria με την avant pop προσωπικότητα και τα τέσσερα άλμπουμ ήδη στα 22 της χρόνια, το εκρηκτικό κιθαριστικό νεύρο των Dury Dava, την ψυχεδελική μελωδική γοητεία των Whereswilder, το Παιδί Τραύμα με τη ρομαντική ποιητικότητά του, το sui generis πανηγύρι που στήνουν οι Kooba Tercu, τον Capétte που ψάχνει την καλλιτεχνική του υπόσταση ανάμεσα στον Τσέχοφ και το autotune, αλλά και το τρίο των ΑΜΚΑ που συνδυάζει στοιχεία

ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ Επειδή το πιο εναλλακτικό, σχεδόν διονυσιακό μουσικό gathering γίνεται στην Κεφαλονιά και έχει και πολύ παράξενο όνομα. Saristra! Ένα ριγιούνιον των ανθρώπων του κέντρου της Αθήνας μέσα σε ένα εγκαταλελειμμένο χωριό, με τέχνη, μουσική και, και, και… Από τη Ζωή Παρασίδη

από electronic/kraut/ambient μουσική μέχρι jazz και ελεύθερο αυτοσχεδιασμό. Παράλληλα, το Movement Radio της Στέγης αποκτά το δικό του stage στο οποίο έχει επιμεληθεί ένα εκρηκτικό line up με ονόματα όπως η Deena Abdelwahed που θα ξεδιπλώσει με έντονα πειραματική και πρωτοποριακή διάθεση στα decks τις ανησυχίες που κουβαλά από τη σκηνή της Τυνησίας, η Tash LC και η Madam X που αποτελούν δύο από τις πιο δυναμικές djs της λονδρέζικης dance σκηνής, η Ikonika που έρχεται επίσης από την Αγγλία και την Hyperdub Records για να «κουνήσει» το χωριό, και τα ονόματα είναι ακόμα πολλά: Athens Computer Underground, Spivak, Gunnpla, Carina, ο ανερχόμενος Poor J Darr, ο LoFi και οι Express Skopelitis μας περιμένουν εκεί. Το παράλληλο καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Saristra είναι πιο πλούσιο από ποτέ, με τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να παρουσιάζουν έργα εμπνευσμένα από το ίδιο το χωριό. Την ίδια στιγμή, η κοινότητα του διεθνούς προγράμματος φιλοξενίας Onassis AiR του Ιδρύματος Ωνάση δίνει το «παρών» με νέα αλλά και παλαιότερα έργα που εμπνέονται από τις έννοιες της φιλοξενίας, της οικειότητας, του σώματος και του τοπίου. Μέσα σε ένα εντυπωσιακό μισογκρεμισμένο αρχοντικό θα παρουσιαστεί το έργο «Για έναν άνθρωπο μονάχα» του ΙΩΚΟ σε μια προσαρμοσμένη εκδοχή του μέσω του προγράμματος της Στέγης «Εξωστρέφεια», ενώ θα προβληθεί και η μυσταγωγική συναυλία του μάγου της ηλεκτρονικής μουσικής Jeff Mills στη Δήλο, που σκηνοθέτησε ο Χρήστος Σαρρής. Επίσης θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους από το project 120 Enter, μια σειρά από νέα, πρωτότυπα έργα, σε ανάθεση της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση και του Onassis USA, που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Saristra σημαίνει και σινεμά: μεταξύ άλλων, στο φετινό πρόγραμμα θα προβληθούν τα Μαγνητικά Πεδία, η no budget ρομαντική – γυρισμένη στην Κεφαλονιά– road movie του Γιώργου Γούση, που θριάμβευσε με πέντε βραβεία Ίρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, μεταξύ των οποίων αυτό της Καλύτερης Ταινίας. Θα πραγματοποιηθούν και καθημερινά μαθήματα yoga, παιδικές δράσεις, ένα εργαστήρι διαισθητικού σχεδιασμού. Επιστρέφοντας το καλοκαίρι του 2022 στο «μαγικό χωριό», αυτό που μπορώ να εγγυηθώ σε όσους δεν έχουν ζήσει το Saristra είναι πως η εμπειρία είναι σχεδόν διονυσιακή.

16 Saristra 2022 29-31 Ιουλίου Παλιά Βλαχάτα, Σάμη Κεφαλονιάς Είσοδος ελεύθερη

14.7.22 – lifo

65

66 lifo – 14.7.22

14.7.22 – lifo

67

17

ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΟ ΠΑΡΚΟ ΓΕΜΑΤΟ ΠΕΤΑΛΟΥΔΕΣ

Επειδή οι πεταλούδες της Ρόδου θα προσφέρουν και φέτος ένα μοναδικό θέαμα στην ομώνυμη κοιλάδα. Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα

68 lifo – 14.7.22

Για τους Ροδίτες η Κοιλάδα των Πεταλούδων είναι κάτι σαν την Ακρόπολη για τους Αθηναίους, τον Λευκό Πύργο για τους Θεσσαλονικείς ή το Μπούρτζι για τους Ναυπλιώτες: ήταν και θα είναι πάντα εκεί. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για ένα σημείο που θα επισκεφθούν συχνά, επειδή το θεωρούν κάπως δεδομένο – κι επειδή σίγουρα κάποτε είχαν πάει εκδρομή με τους γονείς τους ή ακόμα και με το σχολείο. Το πάρκο όμως, εδώ και δεκαετίες, από τα ‘60s κι έπειτα, αποτελεί ίσως το πιο διάσημο και ξακουστό αξιοθέατο του νησιού και βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των σημείων ενδιαφέροντος για κάθε τουρίστα, απ’ όπου κι αν προέρχεται. Στο έκτασης 600 στρεμμάτων πάρκο, που απέχει 26 χιλιόμετρα από την πόλη της Ρόδου, στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού, και είναι γεμάτο με ρυάκια, ποταμάκια (παρακλάδια του ποταμού Πελεκάνου που ρέει μέσα από την κοιλάδα), λίμνες, ακόμα και μικρούς καταρράκτες, γέφυρες, πλακόστρωτα μονοπάτια και εντυπωσιακά δροσερή, πυκνή βλάστηση, συναντάς τη νυχτοπεταλούδα Panaxia quadripunctaria (Πεταλούδα η τετραγωνόστικτος), είδος που διαθέτει τριγωνικό σχήμα και φτερά σε κόκκινο, κίτρινο και μαύρο χρώμα και μεταναστεύει εκεί κάθε χρόνο από τον Ιούνιο ως τον Σεπτέμβριο για να αναπαραχθεί. Η πολύ μεγάλη συγκέντρωσή της σε έναν συγκεκριμένο βιότοπο είναι σπάνιο φαινόμενο, γι’ αυτό και η ομώνυμη κοιλάδα είναι τόσο ξακουστή. Η Panaxia quadripunctaria περνάει από τέσσερα στάδια (αυγό, προνύμφη/κάμπια, νύμφη/χρυσαλίδα και ενήλικο άτομο) στον κύκλο ζωής της προτού φτάσει στην πλήρη μεταμόρφωσή της. Τον Ιούνιο, οι περισσότερες ενήλικες πεταλούδες που ζουν στο κάτω μέρος της κοιλάδας κινούνται προς τα υψηλότερα τμήματα, μέχρι να αναχωρήσουν τον Σεπτέμβριο προς άλλους βιότοπους. Συνήθως κατά τη διάρκεια της ημέρας το είδος, επειδή είναι νυκτόβιο, κοιμάται ή αναπαύεται πάνω σε κορμούς, σε φύλλα ή γύρω από τις ρίζες των δέντρων και σε βράχια δίπλα στο νερό, σε μικρές αποστάσεις, ανάπαυση πολύ σημαντική για την επιβίωσή του. Οι θηλυκές πεταλούδες συνήθως ξεκουράζονται στο πάνω μέρος των δέντρων, ενώ τα αρσενικά παραμένουν σε χαμηλότερα σημεία, πιο κοντά στο έδαφος. Οι πεταλούδες κοιμούνται ώστε να μπορούν να διατηρήσουν την ενέργειά τους για το επερχόμενο ζευγάρωμα και τη μετανάστευσή τους. Γι’ αυτό το πάρκο έχει αυστηρούς κανόνες που οφείλουν να ακολουθούν όλοι οι επισκέπτες: η ησυχία και ο σεβασμός στο οικοσύστημα είναι επιβεβλημένα στοιχεία, που κάνουν την επίσκεψη μια ακόμα πιο ξεχωριστή εμπειρία. Η ησυχία είναι σημαντική, καθώς περίεργοι ήχοι όπως σφυρίγματα, χειροκροτήματα ή φωνές, που τους αντιλαμβάνονται ως υπερήχους από νυχτερίδες, ή οποιαδήποτε άλλη βίαιη ανθρωπογενής προσπάθεια να μετακινηθούν έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουν απειλή και να προσπαθούν να ξεφύγουν. Έτσι πολλές πεθαίνουν από εξάντληση, σοκ ή συντριβή πάνω σε βράχους και δέντρα, με αποτέλεσμα τη σταδιακή μείωση του πληθυσμού τους τις τελευταίες δεκαετίες. Πέρα όμως από τη μοναδικότητα της πανίδας, στην οποία δεσπόζει η συγκεκριμένη πεταλούδα, και η χλωρίδα του πάρκου είναι ξεχωριστή, καθώς εδώ απαντάται το δέντρο Liquidambar orientalis, γνωστό ως ζητιά, είδος που ευδοκιμεί σε λιγοστά σημεία της Ευρώπης. Θεωρητικά η ρητίνη που εκκρίνουν τα συγκεκριμένα δέντρα καθώς και η ιδανική υγρασία του πάρκου λειτουργούν ελκυστικά για τις πεταλούδες, γι’ αυτό επιστρέφουν κάθε χρόνο στον βιότοπο. Το πάρκο λειτουργεί καθημερινά από τις 8 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα και η είσοδος κοστίζει 3 έως 5 ευρώ, ανάλογα με την περίοδο.

summer

GREEK

18

2 ΑΥΓΑ ΤΗΓΑΝΗΤΑ, ΠΑΡΑΚΑΛΩ Επειδή καλή η υψηλή γαστρονομία, αλλά τίποτα δεν ξεπερνά τα πρωινά στο καφενείο του νησιού, τις τυρόπιτες και τα σπιτικά γλυκά που από νησί σε νησί είναι λίγο διαφορετικά. Από τη Ζωή Παρασίδη Δεν θα σηκωθώ ποτέ για να ετοιμάσω αυγά στο σπίτι για πρωινό, ελάχιστες φορές το έχω κάνει. Όμως είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να μου συμβεί στο ξεκίνημα της μέρας, αν τα αυγά αυτά τα παραγγείλω τηγανητά μαζί με έναν διπλό ελληνικό σκέτο στο καφενείο του Πρέκα στα Κατάπολα της Αμοργού, εκεί όπου την ίδια ώρα που έχουν βάλει το τηγάνι στη φωτιά λειτουργούν και ως πρακτορείο ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, ενώ από το μεσημέρι και μετά αρχίζουν να βγάζουν μεζέδες για ρακές. Όσο καλό και αν είναι ένα brunchάδικο σε ένα νησί, όσο και αν θέλει να ξεφύγει από τα τετριμμένα πια και πολύ «αθηναϊκά» Croque Madame και Avocado Toast, τίποτα δεν μπορεί να συναγωνιστεί το παλιακό πρωινό του νησιού που συνήθως προσφέρεται σε μέρη-χρονοκάψουλες. Στα Χανιά αυτό το μέρος είναι η Μπουγάτσα του Ιορδάνη, η χανιώτικη με το πηχτόγαλο και την κρυσταλλική ζάχαρη από πάνω που περιμένουν να απολαύσουν όσοι φτάνουν στο λιμάνι ξημέρωμα. Εκείνοι που παίρνουν το πρωινό τους αργότερα θα πάνε για σουβλάκι με χειροποίητο γύρο και ρίγανη, ντομάτα και γιαούρτι στο Oasis των Χανίων, που τυλίγει από τις εννιά το πρωί και αν πας από τη μία και μετά είναι ρίσκο, μπορεί να μη βρεις γύρο να φας. Αυτά τα δύο πρωινά τα έχω πρόσφατα και τα νοσταλγώ όπως δεν μου έχει συμβεί για κανένα πρωινό της πόλης. Μετά είναι εκείνο το φημισμένο γαλακτομπούρεκο στο Χαλκί της Νάξου που θέλω να γευτώ ξανά, η μπαμπάτσικη τυρόπιτα της Λέρου με το ντόπιο τυρί σαν φρέσκια μυζήθρα και τον δυόσμο, η τηγανητή τυρόπιτα με την ξινομυζήθρα στην καντίνα της Καλοταρίτισσας στην Αμοργό, τα λαλάγγια και οι τραβηχτές της Μάνης, οι τηγανόπιτες της Λήμνου με το μέλι και το κασκαβάλι, η μελόπιτα, που τη σερβίρουν πιο λεπτή στον Λάκη, πριν μπεις στο στενό της Απολλωνίας της Σίφνου, και πιο παχιά, ενώ βρίσκεσαι μέσα σε αυτό, στο Διψέλι, που κάνει και ωραίους, ψωμένιους λουκουμάδες. Δεν υπάρχουν πιο ωραία πρωινά από αυτά που βρίσκουμε στους τόπους που επιλέγουμε να χαλαρώσουμε, όχι μόνο λόγω γεύσης αλλά και γιατί δίνουμε στον εαυτό μας τόσο χρόνο να τα απολαύσουμε όσο δεν προλαβαίνουμε σε κανένα πρωινό μας τον χειμώνα. Επίσης δύσκολα μπορώ να σκεφτώ κάποιον στην Αθήνα που θα έτρωγε στον δρόμο και απενοχοποιημένα γύρο στις έντεκα το πρωί, κι εγώ περιμένω να πάω στα Χανιά για να το κάνω.

14.7.22 – lifo

69

ΕΝΑ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΥ ΖΕΙ ΑΚΟΜΑ Επειδή το θέατρο της Επιδαύρου είναι το ομορφότερο και επιβλητικότερο αρχαίο θέατρο στον κόσμο, το τελειότερο από άποψη ακουστικής και αισθητικής, στο οποίο όλοι οι σπουδαίοι ξένοι καλλιτέχνες ονειρεύονται να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Από τη Λουΐζα Αρκουμανέα Ο κόσμος μας φέρει τη σφραγίδα της κληρονομιάς του. Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου είναι μια παράδοξη ενσωμάτωση, σωματο-ποίηση, μια σαρκική μορφή του πνεύματος. Ούτε ψυχή ούτε σώμα, ούτε το ένα ούτε το άλλο.¹ Μας κοιτάζει προτού το κοιτάξουμε, μας κοιτάζει ενώ δεν το κοιτάζουμε. Δεχόμαστε το βλέμμα του. Υποτασσόμαστε στο μυστικό του. Στο μυστικό της καταγωγής του. Παιδί θεών και ανθρώπων. Χώρος θεραπείας, χώρος μεταμόρφωσης, χώρος κάθαρσης. Η τραγική εμπειρία είναι μια επικίνδυνη αποστολή, είναι μια τέχνη, λέει ο Στάινερ. Και αυτό το θέατρο τις έχει ζήσει όλες. Όλες οι σκέψεις του κόσμου έχουν χαραχθεί επάνω του... Τίποτε δεν μπορεί να του κρυφτεί. Το φως της Αργολίδας είναι στερεοποιημένο μέσα στο μάρμαρο. Είναι το ίδιο φως που λάμπει στο εσωτερικό του ανθρώπου. Ακτινοβολεί τη νύχτα. Κάθε επίσκεψη είναι πρώτη επίσκεψη, αλλά η μοναδικότητα κάθε πρώτης φοράς την καθιστά επίσης τελευταία φορά. Υπόσχεσαι ότι θα ξανάρθεις...

19 ¹ Ζακ Ντεριντά

70 lifo – 14.7.22

14.7.22 – lifo

71

ΔHMHTΡΗΣ ΧΑΡΙΣΙΑΔΗΣ, ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ 1955-56 © ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ

summer

GREEK

72 lifo – 14.7.22

Επειδή οι πιθανότητες να χορέψεις κυκλωτικούς χορούς σε ένα πανηγύρι είναι μεγάλες, όπου κι αν διαλέξεις να πας. Από τον M.Hulot

20

Όλα τα πανηγύρια του Αυγούστου είναι πανηγύρια προς τιμήν της Παναγίας. Τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας και όπου και να βρεθείς, στη νησιωτική χώρα ή στη στεριά, σε μεγάλες πόλεις ή σε χωριά, είναι αδύνατο να μην πετύχεις ένα πανηγύρι σε κάποια εκκλησία ή ξωκλήσι. Η Παναγία έχει περισσότερες από 300 επωνυμίες, τοπικά ονόματα που της έχουν δώσει οι πιστοί, και υπάρχουν αμέτρητοι ναοί αφιερωμένοι σε αυτήν, ενώ σε κάθε περιοχή οι ντόπιοι γιορτάζουν τη μνήμη της με τον δικό τους τρόπο. Το πανηγύρι δεν είναι μόνο διασκέδαση, είναι μυσταγωγία, είναι μια ευκαιρία να συναντηθούν άνθρωποι που ζουν μακριά και δεν βλέπονται συχνά, είναι τραπεζώματα και ντόπια γαστρονομία και κρασί, είναι χοροί κυκλωτικοί που παραμένουν ίδιοι εδώ και χιλιάδες χρόνια, με ρίζες από τις διονυσιακές γιορτές και τα μυστήρια. Υπάρχουν ξακουστά πανηγύρια, όπως της Παναγίας Σουμελά, της Παναγίας των Ποντίων στη Βέροια, το πανηγύρι στην Εκατονταπυλιανή στην Παροικία της Πάρου και της Παναγίας της Σπηλιανής της Νισύρου, που κρατάει μέχρι τα εννιάμερα, κι ακόμα στην Τήνο, όπου γίνεται λαϊκό προσκύνημα, στη Σέριφο, στην Αμοργό, στη Φολέγανδρο, στην Κάρπαθο, στην Κάσο, στην Ιθάκη, στην Αστυπάλαια, στην Ικαρία, στη Μύκονο, στο Κάτω Κουφονήσι, στην Τζια, στη Λέσβο –σε περισσότερα από ένα χωριά–, στην Πάτμο, στην Κρήτη, στη Σιάτιστα με πρωταγωνιστές τους Καβαλάρηδες, σε όλη την Ήπειρο, στη Στερεά, παντού. Μετά τον Δεκαπενταύγουστο, στις 23 Αυγούστου, υπάρχει και δεύτερος γύρος πανηγυριών σε όλη την Ελλάδα, πάλι προς τιμήν της Παναγίας, για να γιορταστούν τα εννιάμερα από την Κοίμησή της. Είναι εκατοντάδες τα πανηγύρια του Αυγούστου, παραδοσιακά ή μεταλλαγμένα, με δημοτικές και λαϊκές ορχήστρες, αλλά και διασημότητες της πίστας, παλιές και νέες, με χορούς ομαδικούς ή «με σειρά», με τοπικές σπεσιαλιτέ και κρασί ή με σουβλάκια και μπίρες – ή ουίσκι. Μόνο η Στερεά Ελλάδα έχει πάνω από σαράντα πανηγύρια τον Αύγουστο σε μονές και μοναστήρια. Μπορεί να έχουν εκσυγχρονιστεί και να μην έχουν διατηρήσει όλα τον παραδοσιακό χαρακτήρα τους, αλλά παντού θα βρεις την πανάρχαια διονυσιακή ατμόσφαιρα, ακόμα και στη διασκευή του «Madame», και είναι μια ευκαιρία για ξεφάντωμα και γλέντι μέχρι πρωίας.

GREEK

summer

ΓΙΟΡ ΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ

14.7.22 – lifo

73

Από τον Μιχάλη Μιχαήλ Ο Νίκος Τσεπέτης έφτιαξε ένα μικρό θαύμα λίγο έξω από τα Χανιά.

To παλιό οικογενειακό ξενοδοχείο σε μία από τις πιο busy παραλίες της περιοχής μετατράπηκε σιγά σιγά, με πολλή υπομονή και αγάπη, σε έναν ιδανικό τόπο διακοπών με πελάτες που επιστρέφουν ξανά και ξανά, θυσιάζοντας άλλους προορισμούς, μόνο και μόνο για να απολαύσουν για άλλη μια φορά την customized περιποίηση μιας ευγενέστατης και χαμογελαστής ομάδας ανθρώπων, ενός σπάνιου συνόλου που αέρινα και απαλά φροντίζει να «μετρήσουν» οι μέρες των διακοπών σου όπως τους αξίζει. Δεν υπάρχουν μεγαλεία εδώ ή μάλλον υπάρχουν, αλλά είναι εσωτερικευμένα και η διεύθυνση δεν επιθυμεί με κανέναν τρόπο να τα προβάλει, όπως κάνουν άλλοι. Είναι όλα στη θέση τους γιατί έτσι πρέπει να είναι. Τα design έπιπλα, τα έργα τέχνης, η αρχιτεκτονική, το ονειρεμένο landscape design (νούφαρα σε μια μικρή λίμνη, μια εντυπωσιακή συλλογή από κάκτους και παχύφυτα με κόπο κεντημένα με λουλούδια του αγρού και βότανα), το απλό, αλλά απολύτως κατανοητό φαγητό, τα πρωινά που είναι από μόνα τους λόγος να πας στο Ammos, τα προζυμένια ψωμιά που εδώ κάνουν το ντεμπούτο τους πριν καταφτάσουν φέτος τον χειμώνα στον πολυαναμενόμενο φούρνο που ετοιμάζει ο Νίκος, το Red Jane Project, όλα αυτά και πολύ περισσότερα είναι ταιριασμένα έτσι για να περνάς εσύ καλά. Στο Ammos έχουν απάντηση σε κάθε σου ερώτηση. Οι ιδανικές εκδρομές, σε ποιο χωριό να πας, ποιες ταβέρνες αξίζουν ακόμα και τον Αύγουστο στο νησί – θες πεζοπορία, μια βαρκάδα, μια σπάνια παραλία; Θα σου βρουν το τέλειο, που είναι φυσικά από πριν μελετημένο και μιλημένο. Ξέρουν, δηλαδή, πού σε στέλνουν. Θα είσαι ασφαλής. Κι αν θες να δεις τον πιο καλό κεραμίστα της Κρήτης, θα σου δώσουν τις πληροφορίες για να περάσεις από το ατελιέ του Μανούσου Χαλκιαδάκη στο όμορφο Παϊδοχώρι. Ότι η παραλία είναι δυο βήματα από το δωμάτιό σου το έγραψα; Δεν το έγραψα. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που μερικά από τα σημαντικότερα media του κόσμου γράφουν επανειλημμένα για τον Νίκο και το Ammos. Είναι κάτι πάνω από τα συνηθισμένα και θα έπρεπε να είναι το παράδειγμα. Ανυπομονώ για τον Αύγουστο!

74 lifo – 14.7.22

summe

Επειδή το γούστο και η μανία με τη λεπτομέρεια ορισμένων Ελλήνων hoteliers βάζει τα ελληνικά ξενοδοχεία σε μερικά από τα καλύτερα περιοδικά του κόσμου.

GREE

ΑΣΥΛΛΗΠΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

21

14.7.22 – lifo

75

SYROS INTERNATIONAL FILM FESTIVAL

summer

GREEK

Επειδή έχουμε μετατρέψει σε τέχνη τη συνήθεια να βλέπεις σινεμά κάτω από τα αστέρια. Από τον Αλέξανδρο Διακοσάββα

Τα θερινά σινεμά και οι open air κινηματογραφικές προβολές στην Αθήνα κατέχουν σημαντική θέση στις καρδιές των σινεφίλ εδώ και δεκαετίες, αποτελώντας ιδανικό καταφύγιο τις ζεστές νύχτες του Μαΐου, του Ιουνίου, του Ιουλίου και του Σεπτεμβρίου. Τον Αύγουστο που η πόλη αδειάζει είναι, εκτός των άλλων, κι ένα φιλόξενο απάγκιο για όσους μένουν πίσω, είτε προβάλλουν ταινίες α’ προβολής είτε επανεκδόσεις. Κι ενώ η Αθήνα έχει την πρωτοκαθεδρία σε αυτήν τη συνήθεια, ειδικά όσον αφορά τις επανεκδόσεις αγαπημένων ταινιών, όλη η Ελλάδα διαθέτει θερινά σινεμά, τα περισσότερα από τα οποία παίζουν πλέον ταινίες α’ προβολής που τα γραφεία διανομής κρατούν για τους καλοκαιρινούς μήνες. Μερικά από αυτά είναι ξακουστά και έχουν κατά καιρούς συμπεριληφθεί σε λίστες διεθνών μέσων με τα καλύτερα στον κόσμο, όπως το Καμάρι στη Σαντορίνη και η Μαντώ στη Μύκονο (διακρίσεις που προφανώς σχετίζονται και με τα ίδια τα νησιά), ενώ άλλα, όπως το Cine Naxos, το Άνεσις στην Αίγινα, ο Κήπος στα Χανιά, ο Άλεξ στην Άνδρο και ο Ορφέας στην Κω, βρίσκονται σε αντίστοιχες λίστες με τα εγχώρια καλύτερα. Τα περισσότερα διαθέτουν και πολύ προσεγμένο μπαρ με κοκτέιλ, δροσερές μπίρες και διάφορες επιλογές για τσιμπολόγημα, ακόμα και ντόπια προϊόντα. Τα τελευταία χρόνια η θερινή φεστιβαλική δραστηριότητα επεκτείνεται και εκτός Αθήνας. Στις Σπέτσες, στο Τιτάνια, για παράδειγμα, βρέθηκαν πρόσφατα η σκηνοθέτις Μάγκι Τζίλενχαλ και οι συντελεστές της ταινίας Η χαμένη κόρη που γυρίστηκε στο νησί. Στη Μύκονο (12-13/7) και στη Σέριφο (15-17/7) διοργανώνει αυτές τις μέρες, για πρώτη φορά, προβολές το Athens Open Air Film Festival, που περιλαμβάνουν ταινίες όπως ο Μεγάλος Λεμπόφσκι των αδερφών Κοέν, το Moulin Rouge του Μπαζ Λούρμαν, το All that jazz του Μπομπ Φόσι και οι Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Οι προβολές θα γίνουν στην παραλία Αγίας Άννας στη Χώρα Μυκόνου και στον Αυλόμωνα, στο Λιβάδι της Σερίφου.

PARTENΏN FILM FESTIVAL

EVIA FILM PROJECT

OPEN AIR KUROSAWA

76 lifo – 14.7.22

Συνώνυμη των open air κινηματογραφικών προβολών έχει γίνει πλέον και η Σύρος που δεν διαθέτει ένα αλλά δύο μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ διεθνούς ενδιαφέροντος. Το Syros International Film Festival φέτος θα γιορτάσει δέκα χρόνια παρουσίας στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, από τις 28 έως τις 31 Ιουλίου, με ένα πλούσιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει σπάνιες προβολές ταινιών, οπτικοακουστικές live περφόρμανς, εργαστήρια, ομιλίες και παράλληλες εκδηλώσεις. Μάλιστα, το SIFF αξιοποιεί την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού πραγματοποιώντας προβολές και δράσεις σε επιλεγμένα σημεία της Σύρου που ανοίγουν πάντα διάλογο με την ιστορία του τόπου, όπως το Ναυπηγείο Ταρσανάς και ο θερινός κινηματογράφος Παλλάς. Για τον Σεπτέμβριο είναι προγραμματισμένο το καθιερωμένο ραντεβού των σινεφίλ με το Animasyros. To Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων επιστρέφει φέτος για 15η χρονιά (20-25/9) και περιλαμβάνει επίσης open air προβολές σε εμβληματικά σημεία του νησιού. Τον Σεπτέμβριο, επίσης, παραδοσιακά, κάποιες από τις προβολές του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας θα είναι και φέτος open air (5-11/9). Αυτές τις μέρες διεξάγεται στις Σπέτσες για 11η χρονιά το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αιγαίου (7-17/7). Για τη φετινή έκδοση η διοργάνωση έχει επιλέξει ταινίες που πραγματεύονται ζητήματα της επικαιρότητας, ενώ επικεντρώνεται στην ανάδειξη γυναικείων φωνών και αφηγήσεων, δίνοντας ηχηρά μηνύματα μέσα από την προβολή εξήντα δύο ταινιών. Παράλληλα, το κινηματοθέατρο Ρόδον της Ρόδου φιλοξενεί μερικές από τις ταινίες που ξεχώρισαν στο 22ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου Ελλάδας στο πλαίσιο της συνεργασίας του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας με το Νησί των Ιπποτών (11-14/7). Για 7η χρονιά πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες και το Partenώn Film Festival - Σινεμά στο Χωριό, ένα εντελώς DIY μίνι φεστιβάλ στον Παρθενώνα Χαλκιδικής με ένα κινηματογραφικό αφιέρωμα στο ταξίδι. Τέλος, με επιτυχία στέφθηκε και η νέα πρωτοβουλία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το Evia Film Project, που πραγματοποιήθηκε για πέντε μέρες τον Ιούνιο, για πρώτη φορά στην Αιδηψό, στη Λίμνη και στην Αγία Άννα. Προβολές, ανάπτυξη νέων κινηματογραφικών σχεδίων, πράσινες δράσεις, ανοιχτές συζητήσεις, masterclasses, εργαστήρια για παιδιά και φοιτητές και συναυλίες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα αυτού του νεοσύστατου φεστιβάλ που φιλοδοξεί να αποτελέσει καλοκαιρινό προορισμό και εντάσσεται στο ειδικό πρόγραμμα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την ανασυγκρότηση και αποκατάσταση της Βόρειας Εύβοιας.

736

ΧΟΡΟΣ

Λία Ροντρίγκες, «Furia / Μανία» Το σώμα σε κατάσταση μανίας. Εκστασιάζεται, γιορτάζει ξέφρενα, μπορεί όμως και να οδηγηθεί στην πιο βίαιη εξέγερση. Σεξ, βία, πόνος, επανάσταση, ήττα, πόλεμος. Οι εννέα χορευτές της Λίας Ροντρίγκες συνδιαλέγονται με τις αρχετυπικές ανάγκες του ανθρώπου, σε μια χορογραφία μεγάλης ακρίβειας όπου ο σύγχρονος χορός συναντά τη βραζιλιάνικη παράδοση. Η μουσική οδηγεί κοινό και χορευτές σε τρανς μ’ ένα φινάλε που κόβει την ανάσα. Η Λία Ροντρίγκες –που ξεκίνησε από την ομάδα της Μαγκί Μαρέν– ζει εδώ και χρόνια στη Βραζιλία και έχει ιδρύσει μέσα στη μεγαλύτερη φαβέλα του Ρίο ντε Τζανέιρο μια σχολή χορού για νέους χορευτές. Τα «μαχητικά» της έργα κινούνται στα όρια μεταξύ περφόρμανς, πλαστικών τεχνών και χορού σε μια σκηνική γλώσσα που φέρει τον δυναμισμό και την επείγουσα εκφορά ενός αληθινού μανιφέστου. Η παράσταση περιέχει γυμνές σκηνές και είναι κατάλληλη για άτομα άνω των 16 ετών.

20 & 21/07, Πειραιώς 260 (Δ), στις 21:00

78

THE WEEK Όσα ξεκινάνε αυτή την εβδομάδα

80

ΣΙΝΕΜΑ Οι νέες ταινίες της εβδομάδας

82

ΒΙΒΛΙΟ

φωτό: sammi landweer-scaled

Υπάρχουν, αλήθεια, «χρυσά παιδιά»;

84

ΒΙΒΛΙΟ Τι έκρυβε ο κύριος με το σμόκιν

14.7.22 – lifo

77

the week

6 ΘΈΑΤΡΟ «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι»

Ο Γιώργος Κουτλής σκηνοθετεί τη μαύρη κωμωδία του Μάριους φον Μάγενμπουργκ. Ο Μ, στη διάρκεια μιας νύχτας θα μαχαιρωθεί, θα μαχαιρώσει, θα γνωρίσει ανθρώπους που θέλουν να τον φάνε, θα δει τον χρόνο να στέκει ακίνητος και μόνο στο τέλος, για πρώτη φορά, θα νιώσει πως δεν φοβάται.

18-21/7, Πειραιώς 260, 21:00. Είσοδος: 5-20 ευρώ

7 ΜΟΥΣΙΚΗ Dimitris Tsakas Quintet – Brenda Navarrete

STOEP TH S PR ES

ΜΟΥΣΙΚΗ Clutch

1 4 - 20 ι ου λιου 2 0 22

1 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Τελευταίες ημέρες για το Athens Photo Festival 22 Τριάντα πέντε χρόνια παρουσίας συμπληρώνει το Athens Photo Festival, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο διεθνές καλλιτεχνικό γεγονός για τη φωτογραφία στην Ελλάδα και ένα από τα πέντε παλαιότερα φεστιβάλ φωτογραφίας στον κόσμο, με τη συμμετοχή ενενήντα καλλιτεχνών από είκοσι οκτώ χώρες και με εμφανή προσανατολισμό στη σύγχρονη φωτογραφία.

15/7, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, 21.00, είσοδος: 18-32 ευρώ

4 ΜΟΥΣΙΚΗ Godspeed Υou! Βlack Εmperor κάτω από την Ακρόπολη

19/7, Πλατεία Νερού, 17:00, είσοδος: 3580 ευρώ

Έως 24 Ιουλίου στο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς 138 και σε άλλες γκαλερί της Αθήνας

2 ΜΟΥΣΙΚΗ Οι Arrested Development από την Ατλάντα στο Ξέφωτο του ΚΠΙΣΝ Τo θρυλικό ραπ γκρουπ από την Ατλάντα έρχεται στην Αθήνα για μια μοναδική εμφάνιση. Οι Arrested Development έβαλαν τις βάσεις γι’ αυτό που ονομάζουμε σήμερα πολιτικό και κοινωνικό ραπ. Το 1996 έκαναν ένα διάλειμμα για να επιστρέψουν το 2000, με αλλαγές στη σύνθεσή τους και τον Speech να παραμένει «ο εγκέφαλός τους».

15/7, ΚΠΙΣΝ, 21:00, είσοδος ελεύθερη

3 ΜΟΥΣΙΚΗ Οι BOMFUNK MC's στην Τεχνόπολη

απο τη lifo team

78 lifo – 14.7.22

Από τη Φιλανδία προσγειώνεται στην Τεχνόπολη το χορευτικό ραπ των BOMFUNK MC’s. Κυκλοφόρησαν το πρώτο τους άλμπουμ, το «In Stereo», το 1999 με το απόλυτο hit «Freestyler». Μαζί τους οι Δημήτρης Μεντζέλος και Πρύτανης από τα Ημισκούμπρια και οι ΤΡΙ.Π.Α.ΚΡΟΥ.

Ένα μεγάλο rock’n’roll πάρτι υπόσχονται οι Clutch για να γιορτάσουν τα τριάντα χρόνια από την ίδρυσή τους στο Maryland των ΗΠΑ. Μαζί τους δυο σπουδαία συγκροτήματα, οι Hellacopters και οι Blues Pills, ενώ το lineup συμπληρώνουν οι δικοί μας Deaf Radio και ο ΛΔΛΜ.

Οι Godspeed φημίζονται για την υπερβατική εμπειρία που συνιστούν οι συναυλίες τους. Ιδρύθηκαν στο Μόντρεαλ του Καναδά το 1994 και μέχρι σήμερα αναζητούν διαρκώς νέες μουσικές φόρμες, συνθέτοντας ένα πρωτοποριακό μουσικό σύμπαν που μαγεύει εδώ και δύο δεκαετίες το φανατικό κοινό τους.

Το φετινό πρόγραμμα της Πειραιώς 260 κλείνει με μια συναυλία του αγαπημένου σαξοφωνίστα Δημήτρη Τσάκα, που μετράει σημαντικές συνεργασίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και του σχήματός του Dimitris Tsakas Quintet. Μαζί τους, το ανερχόμενο αστέρι της κουβανέζικης τζαζ σκηνής, η τραγουδίστρια, συνθέτρια και μουσικός κρουστών Brenda Navarrete.

21/7, Πειραιώς 260, 23:00, είσοδος ελεύθερη

8 ΟΠΕΡΑ Η «Τόσκα» στη σκιά της Ακρόπολης

Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, η Εθνική Λυρική Σκηνή αναβιώνει μία από τις πιο θρυλικές όπερες του Τζάκομο Πουτσίνι. Οι διάσημες υψίφωνοι Κριστίνε Οπολάις και Λιάνα Χαρουτουνιάν μοιράζονται τον ρόλο του τίτλου, οι περιζήτητοι τενόροι Ραμόν Βάργκας και Τζόρτζιο Μπερούτζι τον ρόλο του Καβαραντόσι και οι κορυφαίοι Έλληνες βαρύτονοι με τη διεθνή καταξίωση Δημήτρης Πλατανιάς και Τάσης Χριστογιαννόπουλος τον ρόλο του Σκάρπια. Την παραγωγή διευθύνει ο Γάλλος αρχιμουσικός Φιλίπ Ογκέν, τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά και τα κοστούμια υπογράφει ο Ούγκο ντε Άνα και τη σκηνοθεσία η Κατερίνα Πετσατώδη.

28-31/7, Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 21:00, είσοδος: 25-100 ευρώ

15/7, Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, 21:00, είσοδος: 25-60 ευρώ

9 ΜΟΥΣΙΚΗ Iron Maiden στο OAKA

5 ΜΟΥΣΙΚΗ 50 χρόνια Judas Priest στο Release Festival

To Ολυμπιακό Στάδιο ανοίγει τις πόρτες του για να υποδεχτεί τη «Legacy of the Beast World Tour 2022» των Iron Maiden σε μία από τις μεγαλύτερες συναυλίες της χρονιάς. Πρόκειται για το πιο θεαματικό show στη μέχρι τώρα πορεία του συγκροτήματος, με μια set list που περιλαμβάνει αγαπημένα κομμάτια από τις προηγούμενες δεκαετίες αλλά και κάποια από το νέο τους άλμπουμ «Senjutsu» που θα παίξουν για πρώτη φορά ζωντανά.

Το Release Athens παρουσιάζει τους σπουδαίους Judas Priest που φέρνουν στην Αθήνα το πιο εντυπωσιακό show τους σε μια ανεπανάληπτη βραδιά γεμάτη από greatest hits, γιορτάζοντας τα πενήντα χρόνια στην κορυφή του σκληρού ήχου! Μαζί τους οι Cradle of Filth και οι Black Soul Horde.

15/7, Πλατεία Νερού, 17:00, είσοδος: 50 ευρώ

16/7, Ολυμπιακό Στάδιο, 21:00, είσοδος: 45-90 ευρώ

10 ΜΟΥΣΙΚΗ Moderat Το γερμανικό σούπερ γκρουπ θα βρεθεί για πρώτη φορά στο Ηρώδειο. Το συγκρότημα των Sascha Ring (Apparat), Gernot Bronsert και Sebastian Szary (Modeselektor) είναι ό,τι καλύτερο μας έχει προσφέρει η βερολινέζικη ηλεκτρονική σκηνή, έχοντας τη μοναδική ικανότητα στις live εμφανίσεις τους να σε κάνουν να χορεύεις αλλά και να δακρύζεις από συγκίνηση.

ΜΟΥΣΙΚΗ

KOA Αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι: «Το χαμόγελο της Τζοκόντας» – «Όρνιθες» Φέτος συμπληρώνονται ογδόντα χρόνια από την ίδρυση της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών (ΚΟΑ), του παλαιότερου ελληνικού συμφωνικού συνόλου. Στο πλαίσιο των εορτασμών αυτής της σημαντικής επετείου η ορχήστρα αποτίει φόρο τιμής στον αείμνηστο Μάνο Χατζιδάκι, παρουσιάζοντας δύο διάσημα έργα του, το «Χαμόγελο της Τζοκόντας» και τη μουσική που έγραψε για τους Όρνιθες το 1959, την κωμωδία του Αριστοφάνη που ανέβασε το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν σε διασκευή Βασίλη Ρώτα. Το «Χαμόγελο της Τζοκόντας», ένα από τα πιο γνωστά ορχηστρικά έργα του Χατζιδάκι, ηχογραφήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1965 με παραγωγό τον Quincy Jones.

the week

EKΔΗΛΩΣΕΙΣ

16/7, Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, 21:00, είσοδος: 34-85 ευρώ

11 ΜΟΥΣΙΚΗ Placebo Στο πλαίσιο των Rockwave Nights και μια μέρα πριν από το Rockwave στη Μαλακάσα, οι φαν των Placebo θα έχουν τη δυνατότητα να τους απολαύσουν στο κέντρο της Αθήνας. Μία από τις πιο επιδραστικές βρετανικές alternative ροκ μπάντες της τελευταίας εικοσαετίας, που συνεχίζει μέχρι σήμερα.

21/7, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, 21:00, είσοδος: 48-88 ευρώ

12 ΕΙΚΑΣΤΙΚΆ Brice Marden στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Η πρώτη μουσειακή έκθεση στην Ελλάδα που είναι αφιερωμένη στον Αμερικανό καλλιτέχνη. Μάλιστα, από το 1971 ο ίδιος επέλεξε να μοιράζει τη ζωή του μεταξύ της Ύδρας και της Νέας Υόρκης, γοητευμένος και παραδομένος στο ελληνικό φως αλλά και στις απλές γραμμές του νησιωτικού τοπίου. Η έκθεση περιλαμβάνει σαράντα τέσσερα έργα, τρία από τα οποία είναι ειδικά σχεδιασμένα γι’ αυτήν.

ΠΑΡΤΙ Nina Kraviz στο Bolivar Το φαινόμενο της techno σκηνής και μία από τις πιο δημοφιλείς DJs και παραγωγούς του κόσμου έρχεται στην Αθήνα για μία μοναδική εμφάνιση. Μαζί της οι Mikee και Manolaco b2b Stefano Di Micel.

16/7, Bolivar Beach Bar, 21:00, είσοδος: 20-250 (VIP) ευρώ

18/7, Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 21:00, είσοδος: 40-70 ευρώ

Έως 29 Αυγούστου, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4, Αθήνα

13 ΘΕΑΤΡΟ «Youthquake» Η Γιώτα Αργυροπούλου σκηνοθετεί το Youthquake με δεκατέσσερις εφήβους να καταλαμβάνουν τη σκηνή και να αφηγούνται τη ζωή τους και τη δυσαρέσκεια που νιώθουν για τον κόσμο που κληρονομούν. Γι’ αυτό δημιουργούν νέα μοτίβα συμμετοχής και πολιτικοποίησης από τον Δεκέμβρη του 2008, τις οικολογικές πορείες σε όλο τον κόσμο και τις «Παρασκευές για το Μέλλον», το #Blacklivesmatter και το Occupy Wall Street.

19-21/7, Πειραιώς 260, 19:30, είσοδος: 5-20 ευρώ

14.7.22 – lifo

79

Σινεμά

απο toν θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

O χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο

Hall της Σκανδιναβίας (όντως, το πνεύμα της ταινίας κινείται στο σύμπαν του Γούντι Άλεν με ένα άγγιγμα γαλλικής nouvelle vague) Ρενάτε Ρέινσβε κέρδισε επάξια το βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καννών του 2021 για τον αξέχαστο, όχι πάντα συμπαθή ρόλο της Τζούλι, και ο Τρίερ βρέθηκε υποψήφιος στα φετινά Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας και Σεναρίου, εξασφαλίζοντας τη διάκριση των κριτικών της Νέας Υόρκης.

Η ταινία του Νορβηγού Γιοακίμ Τρίερ είναι δικαίως μία από τις καλύτερες ταινίες του καλοκαιριού. ΣΥΝΟΨΗ: Το χρονικό τεσσάρων χρόνων από τη ζωή

μιας νεαρής γυναίκας, η οποία καλείται να εξερευνήσει τα περίπλοκα μονοπάτια της ζωής και του έρωτα, ενώ παλεύει για την καριέρα της. Όλα αυτά θα την κάνουν να καταλάβει καλύτερα τον εαυτό της και θα τη φέρουν αντιμέτωπη με μια πιο ρεαλιστική εικόνα για το ποια πραγματικά είναι.

Ο

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό

80 lifo – 14.7.22

εκ Δανίας Νορβηγός σκηνοθέτης Γιοακίμ Τρίερ κατόρθωσε το αδύνατο: μέσα σε δώδεκα υπέροχα γλυκόπικρα κεφάλαια με πρόλογο και επίλογο γέμισε με ειλικρίνεια και ρεαλισμό μια εντελώς ρομαντική ιστορία, χωρίς να προσπεράσει την ονειροπόληση ή να αγνοήσει τις παύσεις, αυτούς τους απαραίτητους αναστεναγμούς μιας νέας γυναίκας που δεν ξέρει τι ακριβώς θέλει, διστάζει στην ιδέα της δέσμευσης και στη θέα της αγάπης, πλήττει και δέχεται πλήγματα από τις επιλογές της, ανατρέπει ξαφνικά και αναθεωρεί μετ’ εμποδίων, βιώνοντας επώδυνα την αυτογνωσία, στη διαδρομή τεσσάρων ετών από τη ζωή της. (Πιο συγκεκριμένα, δεν σνομπάρει τη ρομαντική κομεντί ως είδος, αλλά προτείνει τις συνέπειες του έρωτα ως ψυχολογικό σίκουελ της ηρωίδας). Η ζωή ως σοβαρό παιχνίδι με συνεχείς εναλλαγές στιγμιότυπων και αυτοσχέδιες, αδέξιες, αν και χαριτωμένες, άστατες, συχνά άμυαλες περπατησιές σε απρόσμενα μονοπάτια είναι το αντικείμενο μιας ταινίας που με ωριμότητα

και πρακτικό πνεύμα ανατέμνει την ανωριμότητα ή, αν προτιμάτε, τη διάσπαση προσοχής των millennials, τη χαλαρή απροθυμία τους να συγκεντρωθούν σε ένα αντικείμενο (η ηρωίδα ξεκινά ως πολλά υποσχόμενη φοιτήτρια της Iατρικής, το γυρίζει στην Ψυχολογία και μετά στη φωτογραφία, αλλάζοντας στο μεταξύ εραστές συχνότερα και από το χρώμα των μαλλιών της) ή να ενηλικιωθούν ερωτικά. Ο Χειρότερος Άνθρωπος, ένας άτιμος «τίτλος» που πάντως δεν στοχοποιεί την τριαντάχρονη, δεν εξαντλείται σε συμπεριφορές και χαρακτηριστικά αλλά αναζητά διέξοδο στο δίλημμα που αντιμετωπίζει η Τζούλι στην κρίσιμη καμπή, μεταξύ του πυγμαλίωνα Άξελ, ενός μεγαλύτερου από εκείνην κομίστα, και του «άλλου», του Έιβιντ, που μπορεί να μην είναι αρκετά διανοούμενος για τις αυξημένες απαιτήσεις της, αλλά καλύπτει την αυθόρμητη πλευρά της. Παράλληλα με το κινηματογραφικό πορτρέτο μιας παράξενα μοιραίας γυναίκας, η οποία στα τελευταία κεφάλαια ακούει και συνειδητοποιεί καθ’ οδόν προς την αυτοπραγμάτωση, ο δημιουργός του Όσλο θίγει μελαγχολικά, ενίοτε σατιρικά, και μέσα από το αιχμηρό, απρόβλεπτο βλέμμα της Τζούλι, χιουμοριστικά και ανατρεπτικά, το πρόβλημα/ ζήτημα της φεμινιστικής ουτοπίας σε μια καθ’ όλα απελευθερωμένη κοινωνία, ακριβώς εκεί που πάλλεται με ζωντάνια, στη μεσαία τάξη – αυτό το φινάλε παραμένει ανοιχτό. Η Annie

ΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΑΜΥΝΤΑΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΑΝΕΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ– ΑΝΟΙΞΙΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΛΑΪΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΛΑΟΥΡΑ ΘΕΡΙΝΟ– ΛΙΛΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ ΘΕΡΙΝΟ–ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΘΕΡΙΝΟ–ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΡΙΝΟ– ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ–ΑΛΕΞ ΘΕΡΙΝΟ–ΓΑΛΑΖΙΑ ΑΚΤΗ ΘΕΡΙΝΟ– ΚΟΡΑΛΙ ΘΕΡΙΝΟ–ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΧΛΟΗ ΘΕΡΙΝΟ– ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ

O άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν (1966) CLOSELY WATCHED TRAINS

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Γίρι Μένζελ

INFO

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Βάτσλαβ Νέτσκαρ, Γιόζεφ Σομρ

THE WORST PERSON IN THE WORLD

ΣΥΝΟΨΗ: Στην κατεχόμενη από τους ναζί Τσεχοσλο-

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ:

Γιοακίμ Τρίερ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ:

Ρενάτε Ρέινσβε, Άντερς Ντάνιελσεν Λίε

βακία, ο νεαρός Μίλος, υπάλληλος σε έναν επαρχιακό σιδηροδρομικό σταθμό, ξεκινάει ένα ταξίδι σεξουαλικής αφύπνισης και συνειδησιακής ωρίμανσης που θα τον οδηγήσει σε μια ηρωική πράξη αντίστασης κατά των Γερμανών. Ο Άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν, όχι του Ζορζ Σιμενόν αλλά του σπουδαίου Μπόχουμιλ Χράμπαλ, που μετέφερε στη μεγάλη οθόνη ο Γίρι Μένζελ μόλις στα

ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ είκοσι οκτώ του χρόνια σε ένα πολλαπλών αποχρώσεων, σαρδόνιου χιούμορ και ευπρόσδεκτης φρεσκάδας, έξοχα ισορροπημένο ιλαροτραγικό σκηνοθετικό ντεμπούτο είναι το πορτρέτο ενός νεαρού, ράθυμου, τελείως άπειρου σταθμάρχη με καταγωγή από οικογένεια ξακουστών ρεμπεσκέδων. Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη Βοημία, από παρ’ ολίγον παρθένος αυτόχειρας γίνεται ήρωας με τον πιο απροσδόκητο τρόπο. Επίσης, πρόκειται και για το μωσαϊκό μιας χώρας που αντιστάθηκε στους ναζί χωρίς να χάσει την ιδιομορφία και τον χαρακτήρα της – μια σαφής παραβολή της «κατοχής» που υπέστη η χώρα στη συνέχεια σε ένα έξοχο δείγμα του νέου κύματος (που εκπροσωπήθηκε φυσικά και από τους Φόρμαν και Καντάρ), βραβευμένο με Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1967.

STUDIO NEW STAR–ΟΑΣΙΣ ΘΕΡΙΝΟ

Τhe Gray Man ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Τζο και Άντονι Ρούσο

Ράιαν Γκόσλινγκ, Κρις Έβανς, Άνα ντε Άρμας, Μπίλι Μπομπ Θόρτον ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ:

ΣΥΝΟΨΗ: Ο Τζέντρι, ένας θανατηφόρος πράκτορας

της CIA, μπαίνει στο στόχαστρο της υπηρεσίας όταν πέφτουν στα χέρια του στοιχεία που ενοχοποιούν τον προϊστάμενό του για αυθαίρετη δολοφονική δράση. Στο κατόπι του βρίσκεται ο Λόιντ, ένας πρώην πράκτορας και νυν πληρωμένος εκτελεστής, που δεν θα σταματήσει μπροστά σε τίποτα μέχρι να τον εξουδετερώσει. Το Νetflix έχει χρηματοδοτήσει κατά καιρούς φιλόδοξα εγχειρήματα σκηνοθετών εγνωσμένης αξίας, οι οποίοι δεν μπορούσαν να βρουν τους απαραίτητους πόρους πουθενά αλλού και κάπως έτσι μπορέσαμε να δούμε ταινίες σαν το Irishman, το Roma, το Mank, το Hand of God και το Power of the Dog. Πρόσφατα, ο νέος CEO του Netflix Τεντ Σαράντος έδωσε το σύνθημα για λιγότερες και μεγαλύτερες κινηματογραφικές παραγωγές και ως παράδειγμα έφερε, μεταξύ άλλων, το Gray Man, το οποίο θα κυκλοφορήσει για ένα διάστημα αποκλειστικά στις κινηματογραφικές αίθουσες πριν ανέβει στην πλατφόρμα. Το Netflix έχει στηρίξει πολλά στο Gray Man, που είναι η ακριβότερη κινηματογραφική παραγωγή του μέχρι σήμερα. Προσέλαβε τους Τζο και Άντονι Ρούσο, σκηνοθέτες της δεύτερης πιο επιτυχημένης ταινίας όλων των εποχών, του Avengers: Endgame, επιστράτευσε δύο από τους πιο ελκυστικούς σταρ της εποχής, τον Ράιαν Γκόσλινγκ και τον Κρις Έβανς, τους πλαισίωσε με την Άνα ντε Άρμας, τον Ρεγκέ-Ζαν Πέιτζ και τον Μπίλι Μπομπ Θόρτον και ευελπιστεί να γεννήσει ένα δικό του franchise με κεντρικό ήρωα τον αποστάτη πράκτορα της CIA που υποδύεται ο Γκόσλινγκ.

H ταινία ξεκινά in medias res, με τον Γκόσλινγκ ευρισκόμενο στην Μπανγκόκ για να εκτελέσει τον επόμενο στόχο του. Χρώματα και πρωταγωνιστής κλείνουν το μάτι στο Only god forgives του Ρεφν, ενώ η δράση και η κλιμάκωσή της στο Mission: Impossible. Όταν ένα παιδί βρίσκεται μπροστά στον στόχο του, ο ήρωας αρνείται να πατήσει τη σκανδάλη – η ηθική του «επαγγέλματος» του εκτελεστή είναι ένα

επανερχόμενο μοτίβο, το οποίο, βέβαια, ουδέποτε αξιοποιείται ουσιαστικά, oπότε μην περιμένετε να δείτε Μελβίλ ή Μάικλ Μαν. Αφού εξολοθρεύσει τον στόχο του, πέφτει στα χέρια του το usb με υλικό που ενοχοποιεί τον προϊστάμενό του για κατάχρηση εξουσίας και εγκληματική δράση, οπότε εκείνος παθαίνει κρίση συνείδησης και βρίσκεται ξαφνικά κυνηγημένος και εκτός υπηρεσίας. Ο άνθρωπος που αναλαμβάνει να τον εντοπίσει και να τον εξολοθρεύσει είναι ένας ανισόρροπος πρώην πράκτορας της CIA που δουλεύει πλέον ως πληρωμένος εκτελεστής στον ιδιωτικό τομέα. Η συνέχεια έχει πολλή δράση, κάποτε ευρηματική, μα όχι πάντα ευκρινώς μονταρισμένη, διαθέτει επίσης κοσμοπολιτισμό αυθεντικό αλλά και imitation. Το τέχνασμα μιας ετικέτας που δίνει την πληροφορία της τοποθεσίας, συνοδευόμενης από ένα γενικό πλάνο της πόλης, απλώς για να μεταφερθεί η δράση σε διαμερίσματα και υπόγεια, το είχαμε δει στο Red Notice και επαναλαμβάνεται και εδώ. Είτε πεις στον θεατή ότι το υπόγειο όπου εξελίσσεται η σκηνή είναι στο Μονακό είτε στο Περιστέρι, το αποτέλεσμα γι’ αυτόν είναι το ίδιο και μάλλον πλήττει την αξιοπιστία της παραγωγής σου. Η οποία, για να είμαστε δίκαιοι, είναι ακριβή. Σε αντίθεση με το προαναφερθέν Red Notice, που ο Σαράντος ανέφερε επίσης ως παράδειγμα προς μίμηση(!), η ταινία διαθέτει γυρίσματα και εκτεταμένες σκηνές σε εξωτερικούς χώρους ευρωπαϊκών πόλεων. Αντικείμενα εκρήγνυνται, αυτοκίνητα διαλύονται, κτίρια κατεδαφίζονται, σε ένα θέαμα που όσο περνά η ώρα παραπέμπει όλο και περισσότερο σε μια αλά ’90s action εξτραβαγκάντζα, αλλά πολύ πιο βλοσυρή και σοβαροφανή από τα σημεία αναφοράς της. Το αμοραλιστικό καρτούν του Κρις Έβανς φαντάζει κομμάτι μιας άλλης ταινίας, σε μια ταινία που με τη σειρά της μοιάζει φτιαγμένη από κομμάτια άλλων, πολύ καλύτερων ταινιών. Ο Γκόσλινγκ έχει τη στόφα του πρωταγωνιστή, η Ντε Άρμας είναι εξοικειωμένη με τη σωματικότητα του σινεμά δράσης, όπως απέδειξε και στο No time to die, σε αντίθεση με τον Ρεγκέ-Ζαν Πέιτζ που δεν φαίνεται να διαθέτει ούτε το 1/10 του μαγνητισμού που απαιτεί το κοστούμι του 007 – ας ελπίσουμε τα σχετικά δημοσιεύματα περί υποψηφιότητάς του για τον ρόλο να αποδειχθούν ανακριβή. Εκείνο για το οποίο απορείς όσο περνά η ώρα είναι για ποιον λόγο το Netflix αδυνατεί να πλάσει αξιόλογο ψυχαγωγικό σινεμά μαζικού κοινού κι ας το προσπαθεί εδώ και χρόνια, ενώ το έχει πετύχει μια χαρά με αρκετές από τις σειρές του. Και αν το Gray Man είναι ενδεικτικό της νέας εποχής στην πλατφόρμα και του σινεμά που θα χρηματοδοτεί από εδώ και στο εξής, η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει άμεσα. Και τελικά, αντί για ενθουσιασμό και αγωνία, το θέαμα σου προκαλεί θλίψη στη σκέψη ότι κόστισε όσο δεκαπέντε Roma, τα οποία θα στερηθούμε εξαιτίας αυτού και των υπόλοιπων εγχειρημάτων παρεμφερούς ιδιοσυγκρασίας που (αναπόφευκτα) θα δούμε στο μέλλον από την πλατφόρμα.

Aπό τον Γιάννη Βασιλείου VILLAGE RENTI 6–VILLAGE MALL 8,9–VILLAGE PAGRATI 3–VILLAGE AG.DIMITRIOS 3–ODEON ESCAPE 2,4– ΑΕΛΛΩ 2–ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΕΙΟΥ ΘΕΡΙΝΟ–ΑΡΚΑΔΙΑ ΘΕΡΙΝΟ– ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΒΑΡΚΙΖΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΕΛΛΗΝΙΣ ΘΕΡΙΝΟ–TOWN CINEMAS 2–ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΘΕΡΙΝΟ–ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ–ΦΙΛΟΘΕΗ ΘΕΡΙΝΟ– ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ ΘΕΡΙΝΟ–TYMVOS 2 ΘΕΡΙΝΗ–ΜΑΡΙΕΛ ΘΕΡΙΝΟ–ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ ΘΕΡΙΝΟ– ΟΡΦΕΑΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ–ΚΗΠΟΣ ΘΕΡΙΝΟ–ΣΙΝΕ ΠΕΡΑΜΑ

14.7.22 – lifo

81

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Βιβλίο

Τ

o Τρινιντάντ δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο σε έκταση και πληθυσμό νησί της Δημοκρατίας του Τρινιντάντ και Τομπάγκο, νότια της Καραϊβικής, κοντά στη Βενεζουέλα. Τα νεότερα χρόνια, το μέρος ήταν άμεσα συνδεδεμένο με το πετρέλαιο έως ότου η πετρελαϊκή κρίση του 1979 προκάλεσε μια ακόμα μεγαλύτερη πτώση των τιμών, αναγκάζοντας τους ντόπιους σε μαζική μετανάστευση προς τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ευρώπη και καθιστώντας την ούτως ή άλλως δύσκολη καθημερινότητα στο νησί πραγματικά ανυπόφορη. Ελάχιστοι κατάφερναν να δουν τη ζωή τους να αλλάζει, όπως η Κλερ Άνταμ, κόρη γιατρών, ενός ντόπιου και μιας Ιρλανδής, η οποία κατάφερε να υλοποιήσει τα όνειρά της σπουδάζοντας στο Brown University και στη συνέχεια ζώντας μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στο Λονδίνο μαζί με τον σύζυγο και τα παιδιά της. Επίσης κατάφερε να γίνει πετυχημένη συγγραφέας που είχε την τύχη να δει το πρώτο της βιβλίο να γίνεται μπεστ σέλερ και να χαρακτηρίζεται από το BBC ως ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του 2019 στην αγγλόφωνη λογοτεχνία. Όλα αυτά τα όνειρα ίσως να μη γίνονταν ποτέ πράξη αν η ίδια η Άνταμ δεν είχε αντιληφθεί τι σημαίνει στέρηση και αδιέξοδο ειδικά για τους εργάτες του Τρινιτάντ, οι οποίοι ενδεχομένως να μην μπορούσαν ποτέ, σε αντίθεση με τους δικούς της, να σπουδάσουν τα παιδιά τους ή να ονειρευτούν μια άλλη ζωή. Τι άλλο θα μπορούσε να φανταστεί ένας εργάτης για τα παιδιά του πέρα από ένα μεροκάματο για την επιβίωση ή μια οικογένεια; Και όμως, η Άνταμ, μεγαλώνοντας στο πολύπαθο Τρινιντάντ της δεκαετίας του ’80, συμμεριζόμενη τις ελπίδες και τα όνειρα των ντόπιων, περιπλανώμενη στους κατεστραμμένους δρόμους και αντιλαμβανόμενη τη βία που διαπερνούσε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, όπως σε όλα τα φτωχά μέρη από τα οποία απουσιάζει η ελπίδα, γράφει ένα βιβλίο που οι περισσότεροι χαρακτήρισαν Bildungsroman, αλλά κατ’ ουσίαν πρόκειται για το ντικενσιανό βιβλίο της εποχής μας. Βασανισμένες οικογένειες που ζουν σε σπίτια με πεσμένους τοίχους, παιδιά που πρέπει να ξυ-

πνάνε από τις τέσσερις για να φτάσουν στην ώρα τους στο πιο κοντινό αξιοπρεπές σχολείο, κλοπές που δεν δηλώνονται ποτέ γιατί ποτέ δεν εξιχνιάζονται και μια πικρή γεύση στα χείλη, ποτισμένη προηγουμένως με απελπισμένες στιγμές και σπαρακτικά όνειρα διατρέχουν τις σελίδες του Χρυσού Παιδιού. Ακόμα και όταν ο πατέρας της οικογένειας, ο Κλάιντ Ντιγιάλσινγκ, τολμάει να σκεφτεί ότι θα ξεπεράσει τη σκληρή πραγματικότητα, έρχεται αντιμέτωπος με ένα ανήκουστο δίλημμα: τι, αλήθεια, μπορεί να κάνει αυτός ο άνθρωπος του μεροκάματου που μυρίζει «γράσο, αμμωνία και κλούβιο αυγό», αν δεν έχει προηγουμένως σενιαριστεί με κάποια φτηνή κολόνια, όταν βλέπει το παιδί του να πέφτει θύμα απαγωγής και για να το απελευθερώσει θα πρέπει να διαθέσει όσα χρήματα είχε συγκεντρώσει για το δεύτερο, το πιο χαρισματικό; Όσο στοιχειώδες και αν ακούγεται το ερώτημα, καθώς σε μια φαινομενικά εύρωστη δυτική κοινωνία δεν θα υπήρχε δεύτερη σκέψη, αφού η υγεία και η ασφάλεια κάθε παιδιού είναι προτεραιότητα, σε κοινωνίες όπως το Τρινιντάντ τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά. Κι αυτό γιατί τα αρχέτυπα και οι προκαταλήψεις που κληροδοτούνται από γενιά σε γενιά, ο ανθρώπινος μόχθος που μεταφράζεται σε θυσίες και χρήμα μαζί με την αίσθηση ότι το παιδί που μορφώνεται και ξεφεύγει μοιάζει να απελευθερώνει την οικογένεια από δεσμά χρόνων δεν είναι ήσσονος σημασίας για τις φτωχές κοινωνίες και η Κλερ Άνταμ το λαμβάνει σοβαρά υπόψη αυτό. Σε ένα βιβλίο όπου οι ντόπιες δεισιδαιμονίες φαίνεται να ορίζουν τη ζωή των ανθρώπων όσο και οι λελογισμένες αποφάσεις, η συγγραφέας οφείλει να κρατήσει το βλέμμα της όσο πιο κοντά γίνεται στο σκεπτικό των πραγματικών ανθρώπων. Με τον πιο έξυπνο τρόπο, που μετατοπίζει την αφήγηση από τον Κλάιντ στον υποτιθέμενα «προβληματικό» Πολ, ακριβώς για να αποδείξει το αντίθετο, η Κλερ Άνταμ διατρέχει όλες τις αποχρώσεις των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων που καλλιεργούνται στο εσωτερικό της κλειστής κοινωνίας: από τις εμμονές του εκάστοτε δασκάλου, ο οποίος μοιάζει να ορίζει

claire adam Χρυσό Παιδί

Μτφρ.: Δημήτρης Μαύρος Εκδόσεις Gutenberg Σελ.: 160

Υπάρχουν, αλήθεια, «χρυσά παιδιά»; απο την τινα μανδηλαρα

82 lifo – 14.7.22

Το «Χρυσό Παιδί», που θεωρήθηκε από το BBC ένα από τα 100 πιο συναρπαστικά αγγλόφωνα μυθιστορήματα, μιλάει για το μακρινό Τρινιντάντ αλλά και τις βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις που χωρίζουν τα παιδιά σε «χρυσά» και σε «παράξενα».

με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ποιο παιδί είναι προβληματικό μέχρι τον γονιό που δείχνει χωρίς κανέναν ενδοιασμό τις προτιμήσεις του. Σε έναν τόπο που μοιάζει με έρημη χώρα, παρά τα ωραία ηλιοβασιλέματα και τα εξωτικά ονόματα των δρόμων, π.χ. «Μπουκαμβίλια Αβενιού», ο οίκτος δεν είναι ικανός να μαλακώσει τα σκληρά αισθήματα των ανθρώπων γιατί η ίδια η ζωή έχει αποδείξει προ πολλού ότι είναι σκληρή: αρκεί μια λάθος διάγνωση ενός γιατρού ότι το παιδί «κακόπεσε» στη γέννα για να θεωρηθεί ότι ο μικρός Πολ είναι ένα παιδί «κατώτερης διανοητικής ικανότητας» σε σχέση με τον δίδυμο αδελφό του Πίτερ, ο οποίος είναι γραφτό να ξεχωρίσει. Για χάρη του δεύτερου συγκεντρώνει χρήματα ο βιοπαλαιστής πατέρας του, Κλάιντ, και σε εκείνον έχουν στραμμένη όλη την προσοχή και το βλέμμα οι δάσκαλοι. Το «χρυσό παιδί» είναι αυτό που θεωρείται βέβαιο ότι θα περάσει όλες τις εξετάσεις, σε αυτό εναποθέτει ο πατέρας τις ελπίδες του ότι θα κερδίσει το χρυσό μετάλλιο που θα τον βοηθήσει να εξασφαλίσει τις πολυπόθητες σπουδές στην Αμερική. Μόνο που η μοίρα, και κυρίως η πορεία των πραγμάτων, φαίνεται να δίνει στις προσδοκίες άλλη τροπή. Καταρχάς, το σκηνικό ανατρέπεται από τα ίδια τα δραματικά γεγονότα αλλά και από τον «ατίθασο» Πολ που διεκδικεί τη δική του φωνή και βούληση, αφήνοντας τα μαλλιά του μακριά, συνομιλώντας εσωτερικά με όλα τα στοιχεία της φύσης και μένοντας να φαντάζεται με τη γνήσια καλλιτεχνική του ψυχή που ελάχιστοι έχουν αντιληφθεί το «λαμπερό, στρογγυλό φεγγάρι, τις καρφιτσότρυπες των άστρων». Ακολουθώντας τις εσωτερικές του σκέψεις, που μας αποκαλύπτει σε μια στροφή της αφήγησης η συγγραφέας, σταδιακά καταλαβαίνουμε, και δεν χρειάζεται να μεσολαβήσει ο ιερέας που υποστηρίζει ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως υποστηρίζει το περιβάλλον του σχολείου και οι ίδιοι οι γονείς, ότι ο Πολ είναι απλώς ένα ακόμα εσωστρεφές παιδί με διαφορετικό εσωτερικό κόσμο και μεγάλη ευαισθησία που φαντάζεται αλλιώς τα πράγματα, ειδικά όταν αφήνει ελεύθερη τη φαντασία. Αυτό συμβαίνει όταν έρχεται αντιμέτωπος με διάφορα καλλιτεχνικά δημιουργήματα ή με διαγράμματα από πλανήτες που τον κάνουν να βλέπει τα πράγματα «πολύ πολύ μεγαλύτερα. Πολύ πολύ πολύ μεγαλύτερα. Του αρέσει να κοιτάζει το φεγγάρι και να φαντάζεται το διάστημα. Το φαντάζεται πολύ σιωπηλό, πολύ κρύο. Σίγουρα θα χρειαζόταν πουλόβερ εκεί». Με μεγάλη ευαισθησία η Άνταμ ακολουθεί τις εσωτερικές του σκέψεις, ακούει τη φωνή του και αποφασίζει να την κάνει να ακουστεί πολύ πέρα από τα σύνορα του Τρινιντάντ, στο εσωτερικό κάθε σπιτιού που έχει μάθει να διαχωρίζει τα παιδιά σε «χρυσά» και μη, σε προικισμένα από τις εξωτερικές δυνάμεις και σε ανυπεράσπιστα. Τίποτα, όμως, απ’ όλα αυτά δεν ισχύει παρά μόνο για τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι η ζωή και οι διαφορετικές εκδοχές της μπορούν να χωρέσουν σε μέτρα και στεγανά και να μετρηθούν με επιτυχίες και κουτάκια. Όπως πολύ σοφά δείχνει αυτό το μυθιστόρημα, οι άνθρωποι είναι ικανοί για το καλύτερο ή το χειρότερο, ανάλογα με τις περιστάσεις και τη μοίρα και ανάλογα με τις ευκαιρίες που τους δίνονται να δείξουν σε μια ελάχιστη στιγμή ότι μπορεί να γίνουν αυτοί που οι ίδιοι θα ήθελαν να είναι κατά βάθος. Γιατί χρυσά παιδιά δεν υπάρχουν, χρυσή μπορεί να είναι μόνο η καρδιά μας. Και σε αυτό έχουμε δικαίωμα όλοι μας.

Elpifos - INFINIMAL

Μέσω της τέχνης ψάχνω την αναγέννηση, την αυτοπραγμάτωση, τη διαδικασία που κρύβει όλες τις αρετές.

«Infinimal», Διάρκεια έκθεσης: 1-10/8 Δημοτική Πινακοθήκη Μυκόνου, Αίθουσα Σ. Συριώτη www.elpifos.com, Instagram: elpifos

Ο

Έλπιφος είναι ένας γνήσιος καλλιτέχνης. Από εκείνους που η Τέχνη κινητοποιεί πρώτα την ψυχή τους και με τρόπο σχεδόν αυτόματο, ενστικτώδη, η έκφρασή τους γίνεται ζωγραφικό έργο. Οι πίνακές του έχουν μια ένταση που σε συγκινεί σαν να ανακάλυψες μόλις ότι μιλάς μια γλώσσα που μέχρι τώρα δεν ήξερες και βρήκες τον τέλειο συνομιλητή. Γιορτάζοντας 25 χρόνια στον χώρο της Τέχνης, ο Έλπιφος παρουσιάζει από 1η έως 10 Αυγούστου, στη Δημοτική Πινακοθήκη της Μυκόνου την έκθεση με τίτλο Infinimal με έργα κυρίως από τη νέα του σειρά. «Η αφαίρεση, ο αυτοματισμός, τα σύμβολα, οι γραμμικές ισορροπίες και η διάθεση για πρωτοπορία συνθέτουν έναν ποικιλόμορφο ιδιωματισμό τέχνης που προκαλούν τον θεατή». Ταυτόχρονα θα γίνει παρουσίαση του νέου βιβλίου του Infinimal. Ο Έλπιφος, μίλησε αποκλειστικά στη LiFO για όλα όσα σημαίνει η τέχνη αλλά και για την έκθεσή του.

— Θα ήθελα να ξεκινήσουμε από το όνομά Elpifos που είναι και η πρώτη εικόνα – έκφραση που δημιουργείς σε κάποιον που σε πρωτογνωρίζει. Τι σημαίνει; Έλπιφος είναι ένα όνομα που προκύπτει από το συνδυασμό ελπίδας και φωτός. Ελπίδα για το σώμα, φως στην ψυχή. Είναι δικό

— Πώς αναγνώρισες ότι αυτό είναι που ήθελες να κάνεις στη ζωή σου; Η ζωγραφική ήταν πάντα στη ζωή μου. Δεν σκέφτηκα ποτέ να την ακολουθήσω γιατί πάντα ήταν μαζί μου. Από μικρό παιδί θυμάμαι να ζωγραφίζω… Μεγαλώνοντας παρασύρθηκα από διάφορα, όμως θυμόμουν πάντα εκείνη τη στιγμή στα 17 μου. Τότε που μία έμπνευση μου άνοιξε την πόρτα. Ήταν το πρώτο δικό μου σχέδιο ή μάλλον το πρώτο σχέδιο που μου χάρισε η τέχνη και ένιωσα σαν αγγελιαφόρος.

— Μίλησέ μας για την έκθεση που ετοιμάζεις αυτό το καλοκαίρι στη Μύκονο. Είναι μια έκθεση με νέα σχέδια και παλιά που αγαπώ και τα θεωρώ ανεκτίμητα! Οι Κυκλάδες είναι και τόπος καταγωγής μου και νιώθω μέσα μου αρκετά Κυκλαδίτης. Θέλω να παρουσιάσω κάτι ωραίο! Η έκθεση έχει τίτλο Infinimal και προέρχεται από το «Infinity» και το «Minimal», δύο αντιθέσεις που ενώνονται δημιουργώντας κάτι νέο!

— Ταυτόχρονα θα παρουσιαστεί και το νέο σου βιβλίο «Infinimal». Περί τίνος πρόκειται; Το νέο μου βιβλίο είναι ένας καλλιτεχνικός κατάλογος με δείγματα από το 1997 έως το 2022. Περιέχει εκτός από εικόνες και κάποιες φιλοσοφικές σκέψεις μου κυρίως πάνω στην τέχνη. Θα έχει περίπου 150 σελίδες και δείγμα μπορεί να δει κάποιος στο site μου elpifos.com.

— Αν μπορούσες να διαλέξεις ένα οποιοδήποτε σημείο για να κρεμάσεις έναν πίνακά σου, ποιο θα ήταν αυτό; Ωραία ερώτηση! Μου αρέσουν πολύ οι εκκλησίες, οι αρχαίοι ναοί, τα τζαμιά, τα παλιά σπίτια με τα ψηλά ταβάνια. Δεν μου έρχεται κάποιος συγκεκριμένος χώρος αυτήν τη στιγμή στο μυαλό…

μου δημιούργημα πριν 17 χρόνια και από τότε θεωρώ πως με αντιπροσωπεύει, είναι το όνομά μου.

— Πώς θα χαρακτήριζες την τέχνη, τη ζωγραφική σου; Υπάρχουν κινήματα που σε εμπνέουν; Μέχρι τα 28 μου χρόνια δεν ήθελα να γνωρίσω τους μεγάλους καλλιτέχνες. Ήταν μια συνειδητή απόφαση που σκοπό είχε να μπορέσω χωρίς άλλες επιρροές να δημιουργήσω κάτι διαφορετικό. Έπειτα ξεκίνησα με παροξυσμό να επισκέπτομαι μουσεία, γκαλερί και να διαβάζω περί τέχνης. Θεωρώ τον Picasso μεγάλο δάσκαλο. Dali, Frank Stella, Ken Currie, Kara Walker, Yayoi Kusama και τόσοι άλλοι που μου αρέσουν. Από ρεύματα Σουπρεματισμό, Μινιμαλισμό, Πριμιτιβισμό, Φοβισμό, Εξπρεσιονισμό.

— Ασπρόμαυρο ή χρώμα; Πώς επιλέγεις; Τι λέει το καθένα; Ασπρόμαυρο και πολύχρωμα, δύο διαφορετικές προσεγγίσεις και εποχές. Για χρόνια αρκετά ζωγράφιζα μόνο ασπρόμαυρα. Ήταν μια ανάγκη να αποτυπώσω τη δυναμική των γραμμών και των συμβόλων. Μετά τη γέννηση της κόρης μου θυμάμαι γύρισα από το μαιευτήριο και ξεκίνησα να ζωγραφίζω με χρώμα. Πλέον δεν έχω συγκεκριμένο πλάνο στο μυαλό μου. Ζωγραφίζω όπως απαιτεί το σχέδιο και η αισθητική του.

14.7.22 – lifo

83

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ

Βιβλίο

γιάννης μαρής Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 435

απο toν niko μπακουνακη

84 lifo – 14.7.22

Τι έκρυβε ο κύριος με το σμόκιν Η νουάρ Αθήνα της δεκαετίας του 1950. Μοντέλα, στάρλετ, λεφτάδες και «ηθικοί ήρωες» σε μια χορταστική περιπέτεια του Γιάννη Μαρή, όπου πρωταγωνιστεί ο αστυνόμος Μπέκας.

Ο

Γιάννης Μαρής δημιούργησε με τρόπο πειστικό και αφηγηματικά ελκυστικό μια νουάρ Αθήνα, μολονότι η πόλη δεν ήταν ποτέ νουάρ. Ιδιαίτερα μέσα από τα κλασικά πλέον μυθιστορήματά του της δεκαετίας του 1950, όπως το Έγκλημα στο Κολωνάκι (1953) και το Έγκλημα στα παρασκήνια (1954), έκανε χιλιάδες αναγνώστες να βλέπουν την Αθήνα αλλά και τον κόσμο μέσα από τη λογική και την πλοκή του αστυνομικού μυθιστορήματος. Δεν είναι τυχαίο ότι συγκρίνουν σήμερα τον Γιάννη Μαρή, ως προς την τυπολογία των μυθιστορημάτων του, με έναν άλλο μεγάλο της ελληνικής λογοτεχνίας, τον Μ. Καραγάτση. Συνδεδεμένος με τις εφημερίδες «Ακρόπολις» και «Απογευματινή», όπου τα μυθιστορήματά του δημοσιεύονταν σε συνέχειες, και με τον εκδοτικό οίκο Ατλαντίς-Πεχλιβανίδης (ο εκδοτικός οίκος της σειράς κόμικ «Κλασσικά Εικονογραφημένα»), ο υπερταλαντούχος και πολυγραφότατος Γιάννης Μαρής έφτιαξε από μόνος του την παράδοση του αστυνομικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα. Είναι πραγματικά ένας άθλος, αν σκεφτούμε ότι στη Γαλλία η περίφημη σειρά αστυνομικής λογοτεχνίας Série Noire στηρίχτηκε από τον κορυφαίο εκδοτικό οίκο της χώρας, τον Gallimard. Δεν θα μπορούσε να υπάρχει πιο νουάρ Αθήνα από αυτήν που βρίσκουμε στο μυθιστόρημα Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν. Είναι ένα μυθιστόρημα που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην «Απογευματινή» πριν βρει τον δρόμο του ως αυτοτελής έκδοση στη σειρά της Ατλαντίδας. Ανήκει κι αυτό στη χρυσή δεκαετία του 1950, ακριβέστερα το 1956. Είναι μεσάνυχτα όταν ένας νεαρός άντρας παίρνει τον «υπόγειο» από τον Πειραιά για να επιστρέψει στο σπίτι του στην Αθήνα, κάπου στην περιοχή της πλατείας Λαυρίου (αρχή της Γ’ Σεπτεμβρίου, δίπλα στην Ομόνοια). Πρόκειται για τον 28χρονο ταλαντούχο οπερατέρ Αγγελίδη, που έχει πάει στον Πειραιά για να δει μια αστυνομική ταινία στον κινηματογράφο Καπιτόλ, μια ιστορική αίθουσα που λειτουργούσε από τον Μεσοπόλεμο στο Πασαλιμάνι. Έχει αρχίσει να βρέχει και το τρένο κυλάει αργά προς την Αθήνα. Στο βαγόνι υπάρχουν ελάχιστοι, μισοκοιμισμένοι επιβάτες. Ο Αγγελίδης, μισοκοιμισμένος κι αυτός, κοιτάει μηχανικά από το παράθυρο τις εικόνες της πόλης. Λίγο πριν από τον σταθμό του Θησείου, τα φώτα του τρένου φωτίζουν έναν κάθετο προς τις γραμμές δρόμο. Και μέσα στα ελάχιστα δευτερόλεπτα που κράτησε το φως βλέπει μια συγκλονιστική σκηνή: ένα αυτοκίνητο σταματάει, η πόρτα του ανοίγει και ένα γυναικείο σώμα κυλάει στον χωμάτινο δρόμο. Ο οδηγός φοράει σμόκιν. Έτσι αρχίζει το μυθιστόρημα, παρασύροντας τον αναγνώστη για περισσότερες από 400 σελίδες σε μια πλοκή με πολλές ανατροπές μέχρι την αποκάλυψη του ανθρώπου με το σμόκιν, που δεν ήταν τελικά ο δολοφόνος. Εκείνο που είναι όμως

πιο συναρπαστικό στο μυθιστόρημα αυτό είναι πώς το τυχαίο μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός ανθρώπου, να τον κάνει εμμονικό και να τον μετατρέψει σε έναν ερασιτέχνη ντετέκτιβ, όπως γίνεται εδώ με τον Αγγελίδη. Από το μυθιστόρημα δεν λείπει και ο αστυνόμος Μπέκας, που μάλιστα τολμάει υπέρβαση καθήκοντος, ρισκάροντας τη θέση του στο Σώμα επειδή τελικά εμπιστεύεται τον Αγγελίδη, τη μαρτυρία του, το πάθος του και τη διαίσθησή του. Ο Μπέκας είναι, όπως ξέρουμε, ο βασικός μυθιστορηματικός ήρωας του Μαρή, πολύ στέρεος, πολύ πειστικός. Ο άλλος σταθερός ήρωάς του είναι ο δημοσιογράφος Γιάννης Μακρής, αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Πρωινή», το alter ego του Γιάννη Μαρή. Αξίζει να αναφέρουμε, για τη σημασία των συμπτώσεων ή καλύτερα των σατανικών συμπτώσεων, ότι λίγους μήνες μετά την έκδοση του μυθιστορήματος του Γιάννη Μαρή, η Άγκαθα Κρίστι κυκλοφόρησε το 4.50 from Paddington (στα ελληνικά Το τρένο των 16.50, εκδόσεις Ψυχογιός), του οποίου η αστυνομική πλοκή στηρίζεται σε παρόμοιο γενονός. Η ηρωίδα της Κρίστι στο μυθιστόρημα αυτό, η Έλσπεθ ΜακΓκίλικαντι, βλέπει από το τρένο, φευγαλέα, τον στραγγαλισμό μιας γυναίκας. Την υπόθεση αναλαμβάνει η Μις Μαρπλ, φίλη στο μυθιστόρημα της ηρωίδας. Ο κόσμος στο μυθιστόρημα Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν είναι από τους πιο αγαπημένους του Μαρή. Είναι ο κόσμος του σινεμά και των μοντέλων. Και στους δύο ο Μαρής συναντά όμορφες κοπέλες, συνήθως λαϊκής καταγωγής, που είναι έτοιμες να δώσουν τα πάντα για λίγη διασημότητα, για καλή ζωή, για ρούχα, για κοσμήματα. Συναντά επίσης τους πλούσιους «διαφθορείς», τους «λεφτάδες», τους

ανθρώπους με τα σμόκιν που μπορούν να φτάσουν ακόμα και στο έγκλημα προκειμένου να καλύψουν τις… δουλειές τους. Είναι «λεφτάδες», αλλά τις περισσότερες φορές τα χρήματά τους έχουν ύποπτη προέλευση. Είναι ένα κλισέ, ένα στερεότυπο στη λογοτεχνία του Μαρή, που δεν μας ενοχλεί όμως καθόλου. Παρουσιάζεται πάντα πειστικά, ακόμα κι αν στηρίζεται στην υπερβολή. Το θύμα είναι ένα μοντέλο, ένα μανεκέν. Δεν θα αποκαλύψουμε για ποιον λόγο το έβγαλαν από τη μέση. Το όνομά της ήταν Ζιζή Μενδρινού. Είναι πολύ σημαντική η σημειολογία των ονομάτων στον Γιάννη Μαρή. Κάθε όνομα χαρακτηρίζει και μια ταυτότητα. Ας πούμε, το άλλο μοντέλο στο μυθιστόρημα αυτό ακούει στο όνομα Ηρώ Μαλίλο. Η σταρ του σινεμά, την οποία κινηματογραφεί ο Αγγελίδης στην εταιρεία όπου δουλεύει, ακούει στο όνομα Λόλα. Όσο για την εταιρεία, πρόκειται για τριτοκλασάτη, όπου διάφοροι πλούσιοι χρηματοδοτούν ταινίες, αρκεί να παίζουν σ’ αυτές οι ερωμένες τους. Οι πλούσιοι στο Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν ακούνε στο όνομα Δετζώρτζης και Δέξιππος. Ο οπερατέρ Αγγελίδης, ως ερασιτέχνης ντετέκτιβ, εμπλέκει στην εξιχνίαση του μυστηρίου την αγαπημένη του, φοιτήτρια της Ιατρικής Καίτη Καρέζη, που νοικιάζει κι αυτή ένα δωμάτιο στο ίδιο σπίτι με τον Αγγελίδη, στην πλατεία Λαυρίου. Ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Ανδρέας Αποστολίδης στην εισαγωγή που υπογράφει για την έκδοση αυτή της Άγρας μιλάει για τα ονόματα στον Μαρή. «Δανείζεται συχνά ονόματα ηθοποιών του κινηματογράφου», γράφει. «Όπως της πρωτόβγαλτης τότε Τζένης Καρέζη, του Φαίδωνα Γεωργίτση, που θα γίνει Φαίδων Καψής, της Μάρως Κοντού, που θα γίνει Κόντη. Είχαν προηγηθεί η Βαργή από τη Βεργή, και η Κορν από τον Χορν». Πραγματική πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματος, το είπαμε κιόλας, είναι η Αθήνα. Οι συνοικίες της, η πλατεία Λαυρίου, τα Πατήσια, η Αλεξάνδρας αλλά και η οδός Δημοκρίτου, στο Κολωνάκι, όπου βρίσκεται το διαμέρισμα της Ηρώς Μαλίλο. Είναι επίσης η οδός Μητσαίων, στην Ακρόπολη, όπου βρίσκεται το σπίτι του αστυνόμου Μπέκα. Είναι ακόμα τα μέσα μεταφοράς, λεωφορεία, τρόλεϊ αλλά και το τραμ (μια λεπτομέρεια, που, αν δεν είχαμε άλλα στοιχεία, θα μας επέτρεπε τη χρονολόγηση του βιβλίου). Είναι τα εστιατόρια και τα ζαχαροπλαστεία, ο Φλόκας, ο Ζωναράς, το εστιατόριο Πάνθεον, η ταβέρνα «Τα Καλάμια». Είναι οι πρωινές και οι απογευματινές εφημερίδες, με τις δεύτερες να έχουν πιο πρόσφατες ειδήσεις σε σχέση με τις πρώτες, λεπτομέρεια καθοριστική για την πλοκή. Είναι και οι Σπέτσες, όχι όμως ως νησί της χάι σοσάιετι, όπου φτάνει κανείς με το πλοίο «Καραϊσκάκης». Τέλος, είναι οι ερωτικές σκηνές ή καλύτερα ο ερωτισμός, που ποτέ δεν γίνεται πορνογραφικός. Και μια εξομολόγηση: διαβάζοντας Μαρή δεν έχω αισθανθεί ποτέ προδομένος ως αναγνώστης.

Ρακιζιό στην Τήνο

Ένα νέο στέκι που φιλοξενεί τη γευστική παράδοση του νησιού.

Ο

Κτικάδος Τήνου, 22830 24881, Facebook: Rakizio.Tinos, Instagram: rakizio.tinos

ι άγνωστες ομορφιές της Τήνου σε καλούν ξανά και ξανά σε αυτό το υπέροχο νησί των Κυκλάδων που δεν παύει να σε εντυπωσιάζει τόσο με το φυσικό κάλλος του όσο και με τα στέκια που αντιπροσωπεύουν την τηνιακή γαστρονομία. Το Ρακιζιό είναι ένα νέο σύγχρονο μεζεδοπωλείο που άνοιξε φέτος τις πόρτες του στον Κτικάδο της Τήνου και υπόσχεται αξέχαστες στιγμές στο γραφικό χωριό του νησιού. Ο Νικηφόρος Χατζηδάκης –γνωστός από το Περί Καφέ και το Cardoon_Tinos–, μαζί με τον local φίλο του Λάζαρο Παγανή, ονειρεύτηκαν και δημιούργησαν μαζί με τον αρχιτέκτονά τους Γιάννη Μαχαίρα έναν νέο μοντέρνο χώρο με παραδοσιακά στοιχεία, θέλοντας να φέρουν στη μνήμη μας το φαγητό στο χωριό! Σε αυτό βοήθησε η σεφ Γωγώ Δελογιάννη, η οποία δημιούργησε ένα παραδοσιακό μενού βασισμένο σε τοπικά προϊόντα, όπως τηνιακό χοιρομέρι, καρίκι, πέτρωμα Τήνου και κάππαρη, που σε ταξιδεύει γευστικά! Στο Ρακιζιό θα πας από το πρωί για να δοκιμάσεις πιάτα πρωινού με ελληνική ταυτότητα, όπως παραδοσιακό καγιανά με μυζήθρα Τήνου ή αυγόφετες με φέτα, κιμά λουκάνικου και τηγανητό αυγό. Μαζί θα απολαύσεις τον φρεσκοκαβουρδισμένο καφέ ή τα τέλεια smoothies του καταλόγου. Από το μεσημέρι και μέχρι αργά το βράδυ, οι γευστικές εκπλήξεις συνεχίζονται με τους διάσημους κεφτέδες που πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις, τα τηγανόψωμα με σκορδάτο λουκάνικο και τη χειροποίητη ημίπαστη πανσέτα με σπανάκι και τηγανητό αυγό! Όποια γεύση κι αν επιλέξεις, θα τη συνδυάσεις τέλεια με μια μεγάλη γκάμα από αποστάγματα και κρασιά απ’ όλη την Ελλάδα! Και μην ξεχάσεις να ρωτήσεις για τα πιάτα ημέρας, μικρές γευστικές αποκαλύψεις της νησιώτικης παράδοσης.

14.7.22 – lifo

85

736

PERSONAL SHOPPER ΈΧΕΙΣ ΓΟΎΣΤΟ

SUMMER CHOICES

86 lifo – 14.7.22

ΜΕΔΊΚΩΝ στη Μάνη

Όταν ο θρύλος των Μεδίκων εμπνέει μια αξεπέραστη μανιάτικη εμπειρία φαγητού και σύγχρονης φιλοξενίας.

Ο

θρύλος συναντά την πραγματικότητα μέσα από την ιστορία των προγόνων –μελών της οικογενείας των Μεδίκων–, που δένει τα λαμπερά παλάτια της Φλωρεντίας με τα πυργόσπιτα των Μανιατών, και τη μεταφέρει στο σήμερα με επίκεντρο το αναπαλαιωμένο πετρόχτιστο αρχοντικό που φιλοξενεί το εστιατόριο Μεδίκων. Απόγονοι των Medici, οι ιδιοκτήτες του πανέμορφου bar-restaurant που ξεχωρίζει με την αισθητική και τη γαστρονομική του πρόταση στο ψαροχώρι του Αγίου Νικολάου στη Μάνη συνεχίζουν τον θρύλο, κάνοντας τους επισκέπτες τους κομμάτι αυτής της συναρπαστικής ιστορίας. Μόλις μία ώρα από την Καλαμάτα απολαμβάνεις αυθεντικές γεύσεις δίπλα στη θάλασσα, με θέα το γραφικό λιμανάκι του Αγίου Νικολάου, λίγο έξω από την Καρδαμύλη. Το αναπαλαιωμένο πετρόχτιστο αρχοντικό αναδεικνύει την αρχιτεκτονική και προσφέρει μια γαστρονομική εμπειρία που βάζει την περιοχή στον χάρτη των καλοφαγάδων. Με επίκεντρο τον δροσερό κήπο, το άναμμα του ξυλόφουρνου σηματοδοτεί το ξεκίνημα της ημέρας με υπέροχες προτάσεις για πρωινό µε φρέσκα, τοπικά, farm to table προϊόντα. Το παστό, οι ελιές Καλαμάτας, το κρίταμο, πίτες ζυμωμένες στο χέρι, φρέσκα αυγά και ζεστό ψωμί δίνουν το τοπικό στίγμα. Το μεσημέρι σερβίρονται πιάτα ηµέρας εμπνευσμένα από την τοπική παραδοσιακή κουζίνα, ενώ η βραδινή κάρτα εμπλουτίζεται με πιάτα της σύγχρονης μεσογειακής κουζίνας. Η ώρα του ηλιοβασιλέματος είναι ιδανική για να απολαύσει κανείς ένα ποτήρι κρασί από την πλούσια κάβα με τις προσεκτικά επιλεγμένες ετικέτες που δημιουργούν εμπειρίες, ξυπνάνε αναμνήσεις και χαλαρώνουν. Η μανιάτικη σαλάτα με παστό, μεθυσμένα σύκα, φιλέτα πορτοκάλι και ντρέσινγκ εσπεριδοειδών, τα λαδοπαξίμαδα, η σοφιγάδα με κοκκάρια, βολβούς, άγρια μανιτάρια, τσαπέλες και πορτοκάλι, ο κόκορας κρασάτος με χυλοπίτες και παλαιωμένο ντόπιο τυρί, το αρνάκι γάστρας με αρωματικό πλιγούρι, η σάλτσα με φρέσκια μαντζουράνα και κρασί Νεμέας, αλλά και ψάρια, αστακοί και κολοχτύπες, και διάφορα άλλα θαλασσινά από την ψαριά της ημέρας, δίνουν νόστιμες επιλογές, ενώ το grill ψήνει με δεξιοτεχνία εκλεκτές κοπές ωρίμασης από ελληνικά και εισαγόμενα βοοειδή. Λαχ ταρισ τά επιδόρπια, υπέ ροχα signature cocktail και σπάνια αποστάγματα ολοκληρώνουν το ταξίδι μύησης που κάνει τους επισκέπτες μέρος της ιστορίας η οποία μέσα από την αυθεντική φιλοξενία τούς συνδέει με το ένδοξο παρελθόν των Μεδίκων δημιουργώντας δεσμούς με τον τόπο, τις γεύσεις και τους ανθρώπους του.

Άγιος Νικόλαος, Δυτική Μάνη, 27210 79119 www.medikon.com Facebook: Medikon Restaurant Instagram: medikon_restaurant

14.7.22 – lifo

87

PERSONAL SHOPPER õ

õ

Havaianas

adidas

Σαγιονάρες Brasil Fresh.

Μαγιό με πλαϊνή τσέπη με φερμουάρ.

Σε επιλεγμένα καταστήματα

www.adidas.gr

ñ

Dickies

ñ

Καπέλο bucket. www.newcult.gr

Calvin Klein Μπικίνι top bralette και κλασικό μπικίνι κάτω μέρος. www.calvinklein.gr

õ

Legami

î

Powerbank αβοκάντο.

MCA Shop

ñ

www.public.gr

Σκουλαρίκια Couple Fish.

Gucci Unisex γυαλιά ηλίου.

www.cycladic. gr

www.avramisoptics.gr

ô

Karl Lagerfeld Ψάθινη τσάντα από τη συλλογή Beachwear S22. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ï

ó

SummerLiFO

Sun of a Beach

88 lifo – 14.7.22

Πετσέτα θαλάσσης Electric Eyes. www.sunofabeach.com

Nikon Αδιάβροχη Digital Camera W100. www.plaisio.gr

ö

Intex Φουσκωτό στρώμα θαλάσσης φέτα πορτοκάλι.

î

www.public.gr

KORRES

ñ

Sonos Bluetooth ηχείο roam. www.kotsovolos.gr

ñ

Benaki Museum Shop Μαντίλι από τη συλλογή «Magneto Scarves» του Παντελή Βιταλιώτη. www.benakishop.gr

Αντηλιακή κρέμα προσώπου Κόκκινο Σταφύλι SPF30. Στα φαρμακεία

Caretta

Ένας δροσερός χώρος ζωντανεύει την παραλιακή της Γλυφάδας και αλλάζει το καλοκαίρι μας.

Ο

παραλιακός δρόμος της Γλυφάδας, η οδός Διαδόχου Παύλου, είναι ίσως το πιο σημαντικό σημείο που ενώνει την Αθήνα με τη θάλασσα, εκεί όπου τελειώνει το άπειρο της πόλης και αρχίζει το απέραντο γαλάζιο του ελληνικού ορίζοντα. Σε εκείνο το σημείο όπου σκάει το κύμα και νιώθεις ότι παίρνει μαζί του όλη την πίεση της αστικής καθημερινότητας δημιουργήθηκε το Caretta, το πιο ταιριαστό all-day spot, για να φιλοξενήσει τις καλοκαιρινές σου επιθυμίες κάθε φορά που θέλεις να ξεφύγεις από τη ρουτίνα του αθηναϊκού καλοκαιριού. Ο νέος χώρος δίνει και πάλι ζωή σε όλο τον παραλιακό δρόμο, καθώς παίρνει τη θέση του Ζέρβα –μέσα από ένα διαφορετικό concept– και παρουσιάζει μια ατμόσφαιρα άκρως εξωτική, λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της πόλης. Στο Caretta οι στιγμές της ξεκούρασης ξεκινούν από νωρίς το πρωί με τον αρωματικό καφέ και τις ιδιαίτερες γεύσεις πρωινού και brunch που θα βρεις στον κατάλογο. Οι γεύσεις της κουζίνας, εμπνευσμένες από τη μεσογειακή παράδοση και την ελληνική γαστρονομία, διανθίζονται με fusion επιρροές και συνεχίζονται όλη μέρα με ιδιαίτερα σνακ και beach bites αλλά και με ένα lunch menu εύκολο και οικείο όσο το ελληνικό καλοκαίρι. Το ίδιο προσεγμένος είναι και ο βραδινός κατάλογος, με τις ιδιαίτερες κοπές κρεάτων και τα ολόφρεσκα ψάρια να σε βάζουν σε ένα γευστικό δίλημμα. Θα δοκιμάσεις οπωσδήποτε το σεβίτσε λαβράκι με κρέμα jalapenos και πουρέ γλυκοπατάτας αλλά και το καρπάτσιο με ψάρι ημέρας, τσίλι και αυγοτάραχο. Αν προτιμάς τις γεύσεις της στεριάς, θα σε ενθουσιάσει το καρπάτσιο μόσχου με κρέμα παρμεζάνας αλλά και το Vitello tonnato με κρέμα παρμεζάνας. Πέρα από τα ψάρια ημέρας που ψήνονται αριστοτεχνικά, είναι πολύ καλή επιλογή και τα πιάτα κρεάτων που βγαίνουν από τον ξυλόφουρνο και έχουν μια νοστιμιά μοναδική – φανταστική η Tomahawk από μοσχάρι Black Angus! Το μενού στο Caretta είναι μια ξενάγηση στη γαστρονομική παράδοση της Μεσογείου, όπου η γη και η θάλασσα συναντιούνται, και βασίζεται σε premium πρώτες ύλες που έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη γεύση. Φυσικά, στο Caretta η απόλαυση μεταφράζεται και σε εμπνευσμένα signature cocktails που θα γευτείς από νωρίς, αραχτός στις άνετες ξαπλώστρες της παραλίας, ή μέχρι αργά σε όποια γωνιά του εξωτικού χώρου επιθυμείς. Τα events της Κυριακής θα σε τραβήξουν στην παραλιακή της Γλυφάδας για μια εμπειρία διασκέδασης από εκείνες που κάνουν το καλοκαίρι αξέχαστο. Άλλωστε το Caretta φτιάχτηκε ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο και το καταλαβαίνεις από την πρώτη στιγμή που περνάς την πόρτα του!

Διαδόχου Παύλου 42, 210 8942568, Γλυφάδα, Facebook: Caretta Athens, Instagram: caretta_ athens

14.7.22 – lifo

89

MARKET RESEARCH

PERSONAL SHOPPER ó

ñ

Carolina Herrera

Samsung

Γυναικεία γυαλιά ηλίου.

Smartphone Galaxy S22.

www.avramisoptics.gr

www.vodafone.gr

î

Vichy Mineral 89 ενυδατική κρέμα ματιών. Στα καταστήματα καλλυντικών

SKY express: Για πρώτη φορά ελληνική αεροπορική εταιρεία γίνεται case study διεθνώς από την Google H SKY express κατέγραψε σημαντική επιτυχία, ξεπερνώντας την επισκεψιμότητα του 2019 με τη συμβολή των εργαλείων της Google. Αξιοποιώντας στρατηγικά τα ψηφιακά εργαλεία της, και συγκεκριμένα το Travel Insights, η πιο πράσινη αεροπορική εταιρεία της χώρας ακολούθησε μια στοχευμένη μεθοδολογία και επικεντρώθηκε σε καμπάνιες στους πιο δημοφιλείς προορισμούς, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, βάσει των αναζητήσεων που πραγματοποιούν οι χρήστες του διαδικτύου. Η αεροπορική εταιρεία της νέας εποχής, σε συνεργασία με τη mediacube, κατάφερε όχι μόνο να καταγράψει ένα success story με αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα στον τομέα της digital διαφήμισης που αποτελεί πλέον case study στον τομέα των Google Ads αλλά και να προσελκύσει νέους επιβάτες από πολλές χώρες. Όπως αναφέρει το thinkwithgoogle.com, τα τελευταία στοιχεία του Eurocontrol δείχνουν ότι μόνο τρεις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες (από τις 40 κορυφαίες) κατάφεραν να ανακάμψουν πέρσι και να ξεπεράσουν την επισκεψιμότητα που είχαν το 2019. Mία εξ αυτών η SKY express. Πρόκειται για μία επιτυχία, η οποία εκτός από το ότι υπογραμμίζει τη δυναμική της SKY express αντανακλά θετικά συνολικά στην Ελλάδα, καθώς προσελκύει επισκέπτες στη χώρα μας και αναδεικνύει καινοτόμες πρακτικές ελληνικών επιχειρήσεων.

ô

La Roche Posay

ñ

Effaclar Gel για λιπαρό ευαίσθητο δέρμα. Στα φαρμακεία

SOMF Clothing

SummerLiFO

Μπλούζα bamboo tiger.

90 lifo – 14.7.22

www.somfclothing.com

ô

Columbia Σακίδιο Unisex Zigzag™. Σε επιλεγμένα καταστήματα

ï

JBL Ασύρματα ακουστικά κεφαλής 660NC. www.public.gr

Το πολυαναμενόμενο flagship smartphone vivo X80 Pro 5G ήρθε στην Ελλάδα για κινηματογραφικές φωτογραφίες και βίντεο επαγγελματικού επιπέδου Η vivo παρουσιάζει επίσημα στην Ελλάδα το X80 Pro 5G, ένα smartphone-ορόσημο, καθώς παρέχει στους χρήστες πρωτοποριακή, κορυφαίου επιπέδου φωτογραφική εμπειρία με νέα κινηματογραφικά χαρακτηριστικά που έχουν σχεδιαστεί σε συνεργασία με την κορυφαία εταιρεία ZEISS. Βασισμένο στη σειρά Χ της vivo, το X80 Pro αποδεικνύει τη συνεχή επιδίωξη της εταιρείας να καθιερωθεί στην αγορά των smartphones, προσφέροντας τις κορυφαίες φωτογραφικές αποδόσεις και αναβαθμίζοντας την καθημερινότητά μας. Το vivo X80 Pro θα είναι διαθέσιμο στο δίκτυο συνεργαζόμενων καταστημάτων λιανικής και οperators στην Ελλάδα σε χρώμα Cosmic Black, το οποίο αντιπροσωπεύει το χρώμα του νυχτερινού ουρανού.

MAILO’S The Pasta Project

Το νέο σημείο στην Αθηναΐδος είναι ένα concept to watch.

Δ

εν γίνεται να είσαι λάτρης της ιταλικής κουζίνας και να μην έχεις δοκιμάσει τα ζυμαρικά του Mailo’s. Βασικά, δεν γίνεται να μην έχεις δοκιμάσει τα ζυμαρικά του Mailo’s, τελεία. Γιατί ακόμα κι αν δεν είσαι, θα γίνεις φανατικός της ιταλικής γαστρονομίας, και μάλιστα σε μια street εκδοχή που της πηγαίνει πάρα πολύ. Ο γραφιστικός σκυλάκος με το χαρακτηριστικό –το λες και χαμόγελο– κάνει τον γύρο της Αθήνας, παρουσιάζοντας σε διαφορετικές γειτονιές της πόλης το Pasta Project που συνδυάζει τα φρέσκα ζυμαρικά και σάλτσες με street food κουλτούρα. Όχι μόνο αυτό αλλά δημιουργεί και ένα μοναδικό interaction με καθέναν ξεχωριστά, αφού εσύ διαλέγεις τον συνδυασμό της μακαρονάδας σου. Αν δεν το ξέρεις ήδη, στο Mailo’s επιλέγεις ανάμεσα σε ολόφρεσκα rigatoni, campanelle και casarecce –όλα φτιάχνονται από βιολογικό σιμιγδάλι και νερό στην ειδική pasta machine μπροστά σου– και συνδυάζεις τη σάλτσα της επιλογής σου από το μενού που κάθε φορά έχει μια γευστική έκπληξη να σε περιμένει. Φυσικά, δεν θα αντισταθείς στην κλασική Carbonara με τραγανό μπέικον και κρέμα παρμεζάνας και θα σε προκαλέσει εξίσου η «μυστηριώδης» Truffle Mushrooms με άγρια μανιτάρια, παρμεζάνα και λάδι λευκής τρούφας. Στα must tr y –πιο must δε ν γίνε ται– η νέα Spanakotiropita με θρυμματισμένο φύλλο κρούστας, εμπνευσμένη κατευθείαν από τα μαγειρικά κιτάπια της γιαγιάς Αναστασίας. Ένα πιάτο που συνδέει την ελληνική παράδοση με την ιταλική κουζίνα και σερβίρεται σε μορφή street food, γιατί, όπως λέει ο Mailo, «η αγάπη για τα φρέσκα ζυμαρικά και τις μεσογειακές γεύσεις δεν πρόκειται να σβήσει ποτέ». Εδώ η μυστική συνταγή της νοστιμιάς είναι σταθερή και θα τη συναντήσεις και στις 10 διαφορετικές σάλτσες του καταλόγου, ώστε κάθε φορά να δοκιμάζεις κάτι άλλο – και, πίστεψέ με, θα τις δοκιμάσεις όλες. Το Mailo’s εδώ και λίγο καιρό μοιράζει απλόχερα την αγάπη του για τα ζυμαρικά σε ένα νέο σημείο στο κέντρο της Αθήνας. Στο νούμερο 11 της οδού Αθηναΐδος Μπρέξιζα θα βρεις το αγαπημένο πρότζεκτ των pasta lovers σε ένα ιστορικό κτίριο της Αγίας Ειρήνης που σχεδιάστηκε με προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια και εκπροσωπεί επάξια σε περαστικούς, τουρίστες και θαμώνες την έννοια της ελληνικής άποψης για το ιταλικό street food. O χώρος του διατηρητέου κτιρίου συνδυάστηκε αρμονικά με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική αλλά και τα στοιχεία της διακόσμησης που αναδεικνύουν ακόμα περισσότερο τον χαρακτήρα του. Στο νέο Mailo’s της Αθηναΐδος η ανοιχτή κουζίνα δημιουργεί ένα ακόμα interaction spot, αφού σου επιτρέπει να παρακολουθείς τη δημιουργία της αγαπημένης σου μακαρονάδας πριν τη γευτείς κι αυτή είναι μια mouth watering εμπειρία που δεν πρέπει να χάσεις. Το concept του νέου καταστήματος γίνεται οδηγός για όλα τα Mailo’s που θα ακολουθήσουν, αφού εδώ κάθε λεπτομέρεια, σχεδιαστική και γευστική, δικαιολογεί το μότο «made with love & pasta!».

Αθηναΐδος 11, πλ. Αγίας Ειρήνης, Facebook: Mailo’s - The Pasta Project, Instagram: mailos_pasta

14.7.22 – lifo

91

ΈΧΕΙΣ ΓΟΎΣΤΟ

Joe Marou Vintage Seller

Joe, πώς αποφάσισες να μετακομίσεις στο Παρίσι; Είχα μείνει στο Παρίσι με την κολλητή μου δύο εβδομάδες και μου άρεσε πολύ η ενέργεια της πόλης, οπότε αποφάσισα να μετακομίσω μόνιμα.

Εσύ από πού αγοράζεις τα ρούχα σου; Τα περισσότερα είναι κομμάτια vintage, από ελληνικά brands και μικρές επιχειρήσεις που βρίσκω κρυμμένες στους δρόμους. Τι φοράς σήμερα και πόσο κοστίζει; Σήμερα επέλεξα να φορέσω ένα φόρεμα από Jaded London, vintage heels και vintage κοσμήματα. Ας πούμε ότι συνολικά κοστίζουν 150 ευρώ. Πού πηγαίνεις τώρα; Στην παραλία φυσικά. @joemarou @lasolitudevintage Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

92 lifo – 14.7.22

από τηn αφροδιτη σακκα

Τι χρειάζεται για να βρεις ένα καλό vintage κομμάτι; Υπομονή, γούστο και πολύ ψάξιμο. Γενικά, όλα τα κομμάτια που θα βρεις στο shop μου είναι κομμάτια που θα φορούσα κι εγώ η ίδια. Γι’ αυτό είναι και προσεχτικά διαλεγμένα ένα προς ένα.

φωτο: παρισ ταβιτιαν

Πότε ξεκίνησε το brand σου La Solitude Vintage; Το ξεκίνησα πριν από τρία χρόνια, μαζί με την κολλητή μου, με την οποία συγκατοικώ στο Παρίσι.

AMIGOS

Mexican Summer στις αυλές των Amigos σου!

Α

ν νόμιζες ότι γνωρίζεις όλες τις εποχές του χρόνου, think again! Γιατί στα Amigos θα ζήσεις ένα διαφορετικό καλοκαίρι, το γνωστό «Μεξικαίρι» –ή αλλιώς Mexican Summer–, μια εμπειρία γεμάτη από γεύσεις, χρώματα, πολλή tequila και φυσικά ατελείωτη διάθεση για φιέστα. Η δροσερή μεξικάνικη όαση των Amigos απλώνεται σε περισσότερα από 750 τ.μ., σε καλωσορίζει στην πολύχρωμη κουλτούρα του Mexico και σε παρασύρει στη δική της μοναδική μαγεία που σε κάνει αληθινό companero! Στο Mexico λένε «Barriga llena, corazon contentο» (γεμάτο στομάχι, χαρούμενη καρδιά!), και δικαιολογημένα, αφού εδώ θα απολαύσεις υπερνόστιμα πιάτα που κλείνουν το μάτι στην παραδοσιακή μεξικάνικη κουζίνα από τα χεράκια του σεφ Ιωσήφ Συκιανάκη –José για τους amigos του– που ξέρει να μεταφέρει στο μενού την ουσία της μεξικάνικης γαστρονομίας σε μοναδικές προτάσεις που θα απολαύσεις με την οικειότητα του street food και την έκπληξη του unico! Ανάμεσα στα φανταστικά tacos, τα burritos που θα σε «τυλίξουν» από την πρώτη μπουκιά, τις δροσιστικές ensaladas –οι συνδυασμοί υλικών είναι increίble–, τις σπιρτόζικες fajitas και όλες τις άλλες προτάσεις της μεξικάνικης παράδοσης, ο José έχει ετοιμάσει το νέο super καλοκαιρινό Ceviche Camarones με γαρίδες μαριναρισμένες σε χυμό μανταρινιού και lime, που μοιάζει με δροσιστική βουτιά σε κάποια αγαπημένη παραλία. Στις νέες αφίξεις και η σαλάτα Strawberry Daiquiri με ανάμεικτα πράσινα λαχανικά, φρέσκιες φράουλες, μοτσαρέλα και λιαστή ντομάτα, αλλά και το νέο επιδόρπιο Pina Collada που συνδυάζει παγωτό καρύδα πάνω σε μπισκότο από lime, chutney ανανά και αλμυρή καραμέλα βουτύρου! Όσο για την Tequileria των Amigos, εδώ θα βρεις την καλύτερη μαργαρίτα της πόλης, δροσιστικά cocktails και μια κάβα που περιλαμβάνει τις πιο εκλεκτές ετικέτες tequila του Mexico. New entry η κατηγορία early drinks, μια λίστα με aperitivos, γιατί η αυλή των Αmigos είναι τέλεια και στην after office βόλτα – δοκίμασε οπωσδήποτε το Mexicano με Jose Cuervo, αλλά και το Gentleman με Skinos Mastiha! Το πάθος της μεξικάνικης παράδοσης εκφράζεται όχι μόνο στις γεύσεις, αλλά και στον χορό! Στα Amigos στήνονται οι πιο χαρούμενες φιέστες του καλοκαιριού που σε καλούν να χορέψεις μαζί τους! Αποκλείεται να αντισταθείς στις Salsa Νights με live χορό και τραγούδι με την Αναστασία, τον Τσιάγκο, τον Ανδρέα, την Ismaray, τη Νικολλέτα και τον Javier, που φέρνουν στις αυλές των Amigos –κάθε Τετάρτη στη Νέα Σμύρνη και κάθε Πέμπτη στη Γλυφάδα– όλους τους πολύχρωμους ήχους και τις χορευτικές φιγούρες της Λατινικής Αμερικής. Ανάμεσα στις φιέστες του Mexican Summer, περίοπτη θέση έχει και η Παγκόσμια Ημέρα tequila στις 24/7, που γιορτάζεται όπως της αξίζει, με happenings και εκπλήξεις και στις δυο αυλές των Amigos παρέα με τη José Cuervo. Γι’ αυτό save the date #worldtequiladay! Και επειδή δεν νοείται Mexican Summer χωρίς παγωμένη cerveza, στα Αmigos με κάθε μπίρα Sol κερνάνε άλλη μία (Sol 1+1) κάθε μέρα 12:30-20:00 και για όλο το καλοκαίρι (εκτός Σαββάτου και Κυριακής) ώστε να απολαμβάνεις το ατελείωτο «Μεξικαίρι» στους κήπους τους μαζί με τους φίλους σου, αφού life has no flavour without your Amigos!

Extra tip: Τώρα μπορείς να ακούσεις τις αγαπημένες σου μεξικάνικες μουσικές όπου και αν βρίσκεσαι, με τις Amigos lists που θα βρεις στο profile τους στο Spotify.

Κύπρου 65Α, Γλυφάδα, 210 8983167 Μεγάλου Αλεξάνδρου 70, Νέα Σμύρνη, 210 9332220 Facebook: Amigos Mexican Bar Restaurants, Instagram: amigos.mexican www.amigos.gr

14.7.22 – lifo

93

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Τις επόμενες μέρες

τους καρπούς των κόπων σας και αυτό σας αξίζει, έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα εντατικών προσπαθειών. Ο Ήλιος και ο Ερμής διανύουν τον τομέα της πνευματικής σας ανάπτυξης και από τις 18/7, που εισέρχεται σε αυτόν και η Αφροδίτη, θα είναι εξαιρετική εποχή για διακοπές, ταξίδια και νέες περιπέτειες. Επιτυχίες σε εκδόσεις και νομικές υποθέσεις είναι σχεδόν σίγουρες και θα έχετε έναν λόγο παραπάνω για να επιβραβεύσετε τον εαυτό σας. Με την είσοδο του Ερμή στον Λέοντα στις 19/7 θα ευνοηθούν οι επαφές με πρόσωπα εξουσίας και όσοι δώσετε έμφαση στην προώθηση των υπηρεσιών ή των προϊόντων σας θα έχετε αύξηση εσόδων. Επίσης, θα είναι καλό να έχετε πιο συχνές επαφές με τους ηλικιωμένους και να μεριμνήσετε για τις ανάγκες τους. Οι αντιθέσεις του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή θα προκαλέσουν διαμάχες με αδέλφια ή οικείους.

θα συνδυάσετε την εργασία με την ψυχαγωγία και θα ωφεληθείτε ποικιλοτρόπως. Ο Ήλιος και ο Ερμής στον Καρκίνο σάς γεμίζουν ζωντάνια και διάθεση για ψυχαγωγία, ενώ ταυτόχρονα δίνουν ευκαιρίες για αύξηση των εσόδων σας μέσω επενδύσεων ή των ταλέντων σας. Από τις 18/7, που εισέρχεται και η Αφροδίτη, ο ερωτισμός σας θα είναι στα ύψη και εκτός από ερωτικές επιτυχίες, θα έχετε και αύξηση εσόδων. Με την είσοδο του Ερμή στον Λέοντα στις 19/7 ξεκινάει μια φάση που μέχρι τις 4/8 θα σας δώσει ευκαιρίες να βρείτε μια θέση εργασίας στα μέτρα σας. Οι γεννημένοι στο 3ο δεκαήμερο νιώθετε ερωτική έλξη για ένα φιλικό σας πρόσωπο και δεν ξέρετε πώς να τη διαχειριστείτε.

starfax

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Η ενέργειά σας ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Απολαμβάνετε είναι στα ύψη όπως και η επικοινωνιακή σας διάθεση με τον Ήλιο και τον Ερμή στο ζώδιό σας, ενώ η είσοδος της Αφροδίτης στις 18/7 θα σας χαρίσει λάμψη, προσελκύοντας τα βλέμματα πάνω σας και κερδίζοντας τις εντυπώσεις όσων έρχονται σε επαφή μαζί σας. Είναι η εποχή των γενεθλίων σας και πρέπει να θέσετε νέους στόχους γιατί είναι πολύ πιθανό να πραγματοποιηθούν, να ξεκινήσετε νέες δράσεις, να κάνετε ταξίδια και να βελτιώσετε την εικόνα σας. Από τις 19/7, που εισέρχεται ο Ερμής στον Λέοντα, ξεκινά ένα διάστημα που θα ασχοληθείτε με τα οικονομικά σας και μέχρι τις 4/8 θα μπορέσετε να αυξήσετε τα κέρδη σας. Οι αντιθέσεις του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή θα δημιουργούν προκλήσεις στις διαπροσωπικές σχέσεις των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο.

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Διανύετε μια φάση εσωστρέφειας οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο με τον Ήλιο και τον Ερμή στον Καρκίνο, κάτι που αφορά και εσάς του 1ου δεκαημέρου με την είσοδο της Αφροδίτης στις 18/7, κυρίως σε σχέση με μια ερωτική σχέση που θα θέλετε να κρατήσετε μυστική. Δώστε έμφαση στην υγεία και στην ψυχική σας ευεξία. Από τις 19/7, που εισέρχεται ο Ερμής στο ζώδιό σας, ανακτάτε την επικοινωνιακή σας διάθεση και μέχρι τις 4/8 θα απολαμβάνετε τις συζητήσεις, θα γνωρίσετε νέα πρόσωπα και θα προωθήσετε με επιτυχία τις δεξιότητες και τα ταλέντα σας. Οι αντιθέσεις του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή θα συνεχίσουν να σας ταλαιπωρούν τις επόμενες μέρες. Ο αυξημένος φόρτος εργασίας θα εντείνει το άγχος, που θα πρέπει να το αποβάλετε με γυμναστική, περπάτημα, ποδήλατο ή κολύμβηση.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Η κοινωνική σας ζωή είναι στα φόρτε της με τον Ήλιο και τον Ερμή στον Καρκίνο και από τις 18/7 που εισέρχεται και η Αφροδίτη αρχικά οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο θα ελαφρύνετε το πρόγραμμά σας και θα εστιάσετε περισσότερο σε επαφές με φίλους και άτομα με τα οποία θα έχετε κοινά ενδιαφέροντα. Οι προοπτικές να βελτιωθεί η ερωτική σας ζωή θα είναι πολύ καλές, αρκεί να στρέψετε την προσοχή σε όσους σας προσεγγίσουν. Από τις 19/7, που εισέρχεται ο Ερμής στον Λέοντα, ο καταιγισμός ιδεών θα σας οδηγήσει σε νέα δημιουργικά μονοπάτια και μέχρι τις 4/8 θα είναι ιδανική εποχή για να μελετήσετε με προσοχή τα μελλοντικά σας σχέδια, ώστε να αρχίσετε σταδιακά να τα συζητάτε με άτομα που ενδεχομένως να θέλουν να συμμετάσχουν σε αυτά. Ο Πλούτωνας, σε αντίθεση με τον Ήλιο και τον Ερμή, θα προκαλέσει αναταράξεις στα ερωτικά σας.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Οι φιλοδοξίες και

από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )

94 lifo –14.7.22

ό,τι αφορά την καριέρα σας αποτελούν το επίκεντρο της προσοχής σας με τον Ήλιο και τον Ερμή στον Καρκίνο. Από τις 18/7, που εισέρχεται και η Αφροδίτη, θα είναι μια καλή εποχή για επαφές με εργοδότες και άτομα που θα σας προτείνουν τη διαφήμιση των υπηρεσιών σας. Επίσης, θα έχετε πιο συχνές επαφές με τους ηλικιωμένους της οικογένειας. Στις 19/7 ο Ερμής εισέρχεται στον Λέοντα και μέχρι τις 4/8 θα αφήσετε στην άκρη το κυνήγι ευκαιριών και θα δώσετε έμφαση στην κοινωνική σας ζωή. Επαφές με φίλους, καινούργιες γνωριμίες, συλλογικές δράσεις θα συμβάλουν στην ανανέωση της διάθεσής σας. Οι ελεύθεροι θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να βρείτε τον έρωτα. Οι αντιθέσεις Πλούτωνα, Ήλιου και Ερμή προειδοποιούν για εντάσεις στην οικογένεια.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Tις επόμενες μέρες θα ρίξετε το βάρος σε θέματα της οικιακής σας ζωής, καθώς έχουν μαζευτεί αρκετοί πλανήτες εκεί. Εκτός από τον Ήλιο και τον Ερμή, στις 18/7 εισέρχεται και η Αφροδίτη στον Καρκίνο και θα ασχοληθείτε με τη φροντίδα του χώρου σας, ενώ θα έχετε και συχνές επισκέψεις από φίλους και συγγενικά σας πρόσωπα. Επίσης, αν έχετε κάποιο κατάλυμα, η επισκεψιμότητα θα είναι αυξημένη κι αυτό θα βελτιώσει τα οικονομικά σας. Από τις 19/7, που περνά ο Ερμής στον Λέοντα, θα είναι ιδανική εποχή για να ξεκινήσετε οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο τις διακοπές σας, να εξασκήσετε τα ταλέντα σας και να ασχοληθείτε περισσότερο με τα ερωτικά σας. Ο πλανήτης της επικοινωνίας θα βρίσκεται στον τομέα των απολαύσεων μέχρι τις 4/8, οπότε θα κερδίζετε τις εντυπώσεις όσοι φλερτάρετε. Σχέσεις με πρόσωπα εξουσίας και ηλικιωμένους χρήζουν προσοχής.

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Οι επόμενες μέρες θα είναι αρκετά κουραστικές, καθώς, εκτός από την αύξηση ευθυνών στα επαγγελματικά σας, θα σας απασχολήσουν και τα οικονομικά. Ωστόσο, με τον Ήλιο και τον Ερμή στον Καρκίνο είναι μια καλή εποχή για να ρυθμίσετε οφειλές ή να ζητήσετε μια χρηματοδότηση. Από τις 18/7, που εισέρχεται και η Αφροδίτη, μπορεί να έχετε έσοδα μέσω ενός επιδόματος και γενικά θα είναι πιο σταθερή η ροή των εσόδων σας. Επίσης, θα έχετε περισσότερη διάθεση να ασχοληθείτε με τα ερωτικά σας και να φλερτάρετε. Στις 19/7 ο Ερμής περνάει στον Λέοντα και μέχρι τις 4/8 ταξίδια και επαφές με το εξωτερικό θα σας δώσουν την ευκαιρία να αλλάξετε παραστάσεις και να διευρύνετε το δίκτυο των συνεργατών σας. Οι αντιθέσεις του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή θα προκαλέσουν κάποια προβλήματα στα οικονομικά των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Ο τομέας της επικοινωνίας είναι ήδη φορτισμένος με τον Ήλιο και τον Ερμή στον Καρκίνο και από τις 18/7, που εισέρχεται και ο κυβερνήτης σας η Αφροδίτη σε αυτόν, οι επιδόσεις σας στη συγγραφή, στη διδασκαλία και στην προώθηση υπηρεσιών θα είναι πολύ καλές, δικαιώνοντας τις προσπάθειές σας. Εξαιρετική εποχή για σύσφιξη σχέσεων με οικείους και σύντομα ταξίδια. Από τις 19/7, που εισέρχεται ο Ερμής στον Λέοντα, ξεκινάει για τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο μια φάση κατά την οποία θα δώσετε περισσότερη προσοχή σε θέματα της οικιακής σας ζωής. Μέχρι τις 4/8 θα έχετε πιο ουσιαστική επικοινωνία με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο προσέξτε πώς θα διατυπώνετε τις απόψεις σας, καθώς οι αντιθέσεις του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή θα συνεχίσουν να πραγματοποιούνται τις επόμενες μέρες.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Οι σχέσεις και οι συνεργασίες σας αποτελούν το επίκεντρο της προσοχής σας καθώς ο Ήλιος και ο Ερμής διανύουν τον συγκεκριμένο τομέα και από τις 18/7, που εισέρχεται και η Αφροδίτη, θα είναι ιδανική εποχή για διαπραγματεύσεις και σύσφιξη δεσμών σημαντικών για εσάς. Αρκετοί θα δεχτείτε μια πρόταση με καλύτερες αποδοχές, ενώ κάποιοι άλλοι θα βρείτε άτομα για να ενώσετε τις δυνάμεις σας στην εφαρμογή ενός νέου εγχειρήματος. Στις 19/7 εισέρχεται ο Ερμής στον Λέοντα και μέχρι τις 4/8 θα ασχοληθείτε με κληρονομικά ή περιουσιακά ζητήματα, ενώ θα ευνοηθούν οι διαπραγματεύσεις και η ερωτική σας ζωή. Επιστρατεύστε τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες και την ευγένειά σας και θα κερδίσετε τις εντυπώσεις. Οι αντιθέσεις του Ήλιου και του Ερμή με τον Πλούτωνα στο ζώδιό σας θα εντείνουν την ανάγκη σας να επιβάλετε τη γνώμη σας και θα δοκιμαστούν οι σχέσεις σας.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Εποχή πολλών επα-

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Μυστικές επαφές και συζητήσεις για επαγγελματικά θέματα θα είναι μέσα στις προτεραιότητές σας, καθώς ο Ήλιος και ο Ερμής στον Καρκίνο διανύουν τον τομέα της εργασίας και τα αποτελέσματα των προσπαθειών σας θα φανούν πολύ σύντομα. Από τις 18/7, που εισέρχεται και η Αφροδίτη, θα είναι ακόμη πιο ευνοϊκό διάστημα για όσους αναζητάτε θέση εργασίας ή δώσετε μια συνέντευξη. Ασχοληθείτε με τη φυσική σας κατάσταση μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής σε συνδυασμό με άσκηση. Με την είσοδο του Ερμή στον Λέοντα στις 19/7 ενεργοποιείται ο τομέας των σχέσεων και μέχρι τις 4/8 θα είναι ιδανική εποχή για νέες συνεργασίες και για αναζήτηση ατόμων που θα στελεχώσουν την επιχείρησή σας. Επίσης, θα έρθετε πιο κοντά με το ταίρι σας επειδή θα έχετε καλύτερη επικοινωνία. Οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο με τις αντιθέσεις Πλούτωνα, Ήλιου και Ερμή δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο συσσωρευμένο στρες.

Sudoku No 736 4 3

7 2

1 3 8

3

9 4

7 7 1

9 6 5 1 6 2 9 4 8 6 7 9 1 3 8

Η λύση του προηγούμενου 8 5 3 7 6 2 4 1 9

7 2 9 1 8 4 6 5 3

4 1 6 9 5 3 8 2 7

3 8 2 6 4 1 7 9 5

9 4 5 2 3 7 1 8 6

6 7 1 5 9 8 3 4 2

2 9 4 3 1 6 5 7 8

5 6 8 4 7 9 2 3 1

1 3 7 8 2 5 9 6 4

φών και οικονομικών διαπραγματεύσεων με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Με τον Ήλιο και τον Ερμή στον Καρκίνο και την Αφροδίτη, που εισέρχεται από στις 18/7, ορισμένοι από εσάς ήδη συζητάτε για την αύξηση των αποδοχών σας ή περνάτε από διάφορες συνεντεύξεις προκειμένου να βρείτε μια θέση εργασίας. Ωστόσο, επειδή συμμετέχει και ο Ποσειδώνας σε τρίγωνο θα πρέπει να προσέξετε ώστε να μην εξιδανικεύσετε κάποιες προτάσεις. Από τις 19/7, που εισέρχεται ο κυβερνήτης σας Ερμής στον Λέοντα, και μέχρι τις 4/8 θα είναι ιδανική εποχή για προώθηση υπηρεσιών, συγγραφή, διδασκαλία και σύντομα ταξίδια. Επίσης, θα μπορείτε να βελτιώσετε τις σχέσεις με οικείους και να βρεθείτε με όσους σας έχουν λείψει. Οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο με τις αντιθέσεις Πλούτωνα, Ήλιου και Ερμή να αναμένετε έκτακτα έξοδα.

14.7.22 – lifo

95