Τεύχος 744 by Dyo Deka S.A.

ΕΛΣ 2022-23 ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ H NEA ΣΕΖΟΝ FREE PRESS 20.10.2022 ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ! ΔΩΡΕΑΝ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 744

2 lifo – 20.10.22

director

advertising manager

sales

manager

advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr)

head of creative

Καψάσκης digital campaign manager Γιώργος Γιαννή commercial creative director

Κεφαλάς

20.10.22 – lifo 3 ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr www.lifo.gr παρακαλουμε ανακυκλωστε53 index 744 στο εξωφύλλο : Επεξεργασμένη φωτογραφία από την παράσταση «Τα παραμύθια του Χ όφμαν», E. Cutler, P. Petibon © Bernd Uhlig 8 ΣΤΗΛΕΣ βασιλική σιουτη πολιτικο επταημερο γιάννησ πανταζόπουλοσ talking points δεσποινα τριβολη footnotes βιβιαν στεργιου no filter νικολασ σεβαστακησ ασκησεισ αναπνοησ δημήτρης πολιτάκησ shortcut εκδοτης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος chief executive officer Μιχάλης Μιχαήλ εμπορικη διευθυνση Ρένα Κροκίδα σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος διευθυντής lifo.gr Θανάσης Χαραμής διευθυντησ συνταξης Αλέξανδρος Διακοσάββας διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης βοηθος αρχισυντακτη Νίκος Ευσταθίου αρχισυνταξία podcasts Μερόπη Κοκκίνη αρχισυνταξια newsroom Πάνος Σάκκας διευθυντρια ampa.lifo.gr Χριστίνα Γαλανοπούλου εμπορικο τμημα advertising director Ξένια Στασινοπούλου direct sales

Κώστας Μαντάς senior

Άννα Λαπαρδάγια direct

Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής advertising

Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr)

Βασίλης

Λευτέρης

ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου συνταξη συντακτικη ομαδα Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Γιάννης Βασιλείου, Ευτύχης Βαρδουλάκης, Μίνα Καλογερά, Ματίνα Καλτάκη, Ματούλα Κουστένη, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Στεφανία Παπαδημητρίου, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Βασιλική Σιούτη, Βίβιαν Στεργίου, Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Γιώργος Ψωμιάδης newsroom Κατερίνα Αγριμανάκη, Ρούλα Βλασσοπούλου (βοηθοί αρχισυντάκτη), Ελισάβετ Δαπόντε, Σόφη Ζιώγου, Δημήτρης Μακκός, Ευτυχία Μιλέτση, Φιλιώ Ράγκου ατελιε αrt director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη αssistant art director Μπιάνκα Σαμαρά φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie F., Γιώργος Αδάμος, Γιώργος Ξανθινάκης διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Νινέττα Γιακιντζή, Μαρούσα Θωμά επιμελεια κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου κωδικος εντυπου 7639 63 ΑΦΙΕΡΩΜΑ HOME SWEET HOME 14 NEA ΣΕΖΟΝ 2022-23 ΤΟ ΦΕΤΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΉΣ ΛΥΡΙΚΉΣ ΣΚΉΝΉΣ ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΕΙ ΠΛΗΘΩΡΑ ΕΓΧΩΡΙΩΝ ΚΑΙ ΞΕΝΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΧΟΡΟΥ

20.10.22 – lifo 5 Στην Ελλάδα το καλοκαίρι δεν ακολουθεί ημερολογιακούς κανόνες. Είναι η θάλασσα, ο ήλιος, το κλίμα αυτής της χώρας που διαμορφώνουν τις εποχές, δημιουργώντας μια άλλου τύπου θεώρηση του χρόνου. Η Άκτή Βουλιαγμένης, αυτή η υπέροχη οργανω μένη παραλία που διαχειρίζεται η Εταιρεία Άκινήτων Δημοσίου (ΕΤΆ Δ) Ά.Ε., παραμέ νει όλο τον Οκτώβριο προορισμός χαλάρωσης και διασκέδασης, θυμίζοντας την ομορφιά του τόπου μας, λίγα μόλις λεπτά μακριά από το κέντρο και τη ρουτίνα της πόλης. Το τριήμερο 21 έως 23 Οκτωβρίου, έχεις έναν καλό λόγο να επισκεφθείς την Άκτή, για να πα ρακολουθήσεις το IRONMAN 70.3 Vouliagmeni Greece. Το μεγαλύτερο τριαθλητικό γεγονός που φιλοξενεί η Άκτή Βουλιαγμένης είναι μια εμπειρία που γίνεται ακόμα πιο ξεχωριστή χάρη στο τοπίο της θάλασσας. Άλλωστε, φέτος η θάλασσα αποτελεί το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της διοργάνωσης, καθώς συνοδεύει τους αθλητές και στα τρία αγωνίσματα. Εκτός από την κολύμβηση, που είναι το αρχικό άθλημα και θα διεξαχθεί στα νερά της Βου λιαγμένης, τόσο η ποδηλατική όσο και η δρομική διαδρομή πραγματοποιούνται με φόντο τα γαλάζια νερά της Ά κτής, προβάλλοντας την ομορφιά της χώρας μας. Η IRONMAN 70.3 Vouliagmeni Greece είναι μια αθλητική γιορτή με άψογη οργάνωση, στην οποία θα συμμετά σχουν περισσότεροι από 2.000 αθλητές από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο και η οποία περι βάλλεται από παράλληλες εκδηλώσεις, δημιουργώντας μια συνολική εμπειρία. Στο Yabanaki θα βρίσκεται η ανοιχτή στο κοινό, και με δωρεάν είσοδο, μεγάλη έκθεση EXPO με έκταση 700 τ.μ., όπου θα μπορείς να περιηγηθείς ανάμεσα στα περίπτερα και να ενημερωθείς για τις υπηρεσίες και τα προϊόντα των εκθετών. Μια τέτοια διοργάνωση, φυσικά, απευθύνεται σε όλους, γι’ αυτό πλαισιώνεται από δύο ακόμα σημαντικά αθλητικά γεγονότα που θα απολαύσουν μικροί και μεγάλοι, συμμετέχο ντες, συνοδοί και επισκέπτες. Την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί το Under Armour Night Run Vouliagmeni powered by IRONMAN. Ένας εντυπωσιακός αγώνας 5 χλμ. με εκκίνηση από την Ά κτή Βουλιαγμένης, στον οποίο υπολογίζεται ότι θα συμμετάσχουν 1.000 αθλητές. Το Σάββατο 22 Οκτωβρίου, από τις 09:00 έως τις 12:00, στον ίδιο αγωνιστικό χώρο, στην Άκτή Βουλιαγμένης, οι μικροί αθλητές θα έχουν την ευκαιρία να αγωνιστούν στο IRONKIDS Greece, έναν αγώνα για παιδιά 6-12 ετών που θα χωρίζεται σε τρεις αποστάσεις, ανάλογα με την ηλικία. Η Άκτή Βουλιαγμένης, με επιλογές για όλη την οικογένεια, είναι το σημείο που θα επιλέξεις για τις φθινοπωρινές και χειμερινές σου βόλτες. Άπό περίπατο μέχρι αυτοσχέδια πρωταθλή ματα και από μπάνιο στη θάλασσα μέχρι στιγμές απόλαυσης στις άνετες ξαπλώστρες της πα ραλίας, ό,τι κι αν είναι αυτό που σου ταιριάζει, τη νέα σεζόν τα βήματά σου σε οδηγούν στην αθηναϊκή Ριβιέρα. Εδώ, η θέα του απέραντου γαλάζιου, τα καθαρά νερά αλλά και οι εγκαταστάσεις που ανα βαθμίζονται για να προσφέρουν δράση και ψυχαγωγία συνδυάζονται σε μια διαφορετική εμπειρία. Οι λάτρεις της κολύμβησης θα απολαύσουν τη μοναδική χαλάρωση που τους χαρίζει το νερό –όλοι ξέρουμε ότι αυτή την εποχή κάνεις τα καλύτερα μπάνια στη θάλασσα–, ενώ οι πιο αθλητικοί τύποι θα διασκεδάσουν, παίζοντας ρακέτες ή beach volley. Εξάλλου τα γήπεδα τένις, μπάσκετ, volley και beach volley παραμένουν ανοιχτά και συνδυάζουν τη δράση και την άθληση μέσα σε ένα περιβάλλον εξαιρετικής ομορφιάς. Η Άκτή Βουλιαγμένης είναι ο απόλυτος προορισμός του φθινοπώρου για να απολαύσεις τη φύση, τη θάλασσα, την προσεγμένη φιλοξενία και, φυσικά, μεγάλες εκδηλώσεις που πραγ ματοποιούνται στην πιο ωραία περιοχή της Άθήνας. Ά λλά και τον χειμώνα ποιος δεν αναζητά την ηρεμία, την ιδιαίτερη γοητεία των διαφορετικών χρωμάτων της φύσης και τους ήχους της θάλασσας που προσφέρουν γαλήνη και ψυχική ανάταση μακριά από τους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας. Για όλους τους παραπάνω λόγους η Άκτή Βουλιαγμένης μπορεί να γίνει το προσωπικό σου καταφύγιο, ο φθινοπωρινός και χειμερινός σου παράδεισος. Λεωφ. Ποσειδώνος 2 & Απόλλωνος, Βουλιαγμένη, 210 8960697, www.vouliagmeni-akti.gr, www.ironman.com/im703-vouliagmeni, www.hppc.gr Θάλασσα, φύση και αθλητισμός με την IRONMAN 70.3 Vouliagmeni στην πιο όμορφη περιοχή της Αθήνας. ΑΚΤΉ ΒΟΥΛΙΑΓΜΈΝΉΣ ο ιδανικός φθινοπωρινός προορισμός από τη λίνα ιντζεγιάννη

6 lifo – 20.10.22 talk of the town ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ Βαρβαρότητα στα ελληνοτουρκικά σύνορα Η ελληνική κυβέρνηση απάντησε για πρώτη φορά άμεσα σε τουρκικές ενέργειες που στήνει το καθεστώς Ερντογάν στα σύνορα, ενώ έως τώρα τις υποτιμούσε. Οι 92 άνδρες που μεταφέρθηκαν γυμνοί και με τη χρήση βίας από την τουρκική στρατοχωρο φυλακή στον Έβρο ήταν άλλη μία ενέργεια στο πλαίσιο της γνωστής τακτικής της Άγκυρας, η οποία και στις ελληνικές αρχές είναι γνωστή και η δημοσιογραφική έρευνα Τούρκων αντικαθεστωτικών δημοσιογράφων την έχει περιγράψει αναλυτικά. Παρόμοια περιστατικά αντίστοιχης βαρβαρότητας, άλλωστε, έχουν ξανασυμβεί αρκετά τελευ ταία, αλλά με μικρότερο αριθμό μεταναστών και προσφύγων. Οι ελληνικές αρχές ως τώρα δεν είχαν ασχοληθεί, όμως, με την ανάδειξή τους. Η μόνη φορά που το έκαναν ήταν πριν από δύο χρόνια, όταν η κατάσταση κινδύνευσε να βγει εκτός ελέγχου, με την τουρκική στρατοχωροφυλακή να καθοδηγεί πολυάριθμες ομάδες που προσπαθούσαν να ρίξουν στον φράχτη στον Έβρο. Περιστατικά σαν αυτά που βλέπουμε τους τελευταίους μήνες συνήθως δεν έπαιρναν δημοσιότητα από την ελληνική κυβέρνηση. Ακόμα και όταν στην κυβέρνηση διαπίστωναν ότι η Τουρκία αξιοποιεί τις ενέργειες που προκαλεί για να επιτεθεί (και) επικοινωνιακά στην Ελλάδα, προωθώντας οργανωμένα τη δική της εκδοχή στον ευρωπαϊκό και διεθνή Τύπο. Η ελληνική κυβέρνηση, είτε λόγω έλλειψης σχεδιασμού και οργάνωσης είτε λόγω υποτίμησης του προβλήματος, δεν ασχολήθηκε ποτέ με την πολύ καλά σχεδιασμένη από το καθεστώς του Ερντογάν επιχείρηση δυσφήμησης της Ελλάδας που πραγματοποιείται τα τελευταία δύο χρόνια. Έτσι, βρέθηκε στη δυσάρεστη θέση να καταγγέλλει ενέργειες που τεκμηριωμένα προκύπτει ότι σχεδιάστηκαν από την Τουρκία, όπως αυτή των 92 γυμνών προσφύγων στον Έβρο, και να βλέπει ΜΜΕ και οργανισμούς να τηρούν ίσες αποστάσεις από τη χώρα που προκαλεί και τη χώρα που προκαλείται. Είδε να παρου σιάζονται ως ελληνικοί ισχυρισμοί οι στοιχειοθετημένες καταγγελίες και τα προφανή γεγονότα, με την αφήγηση των υπουργών του Ερντογάν που στρεψοδικούν. • Ποιοι είναι οι λόγοι που ένας άνθρωπος γίνεται βιαστής ή παιδεραστής • Γιατί αδιαφορούμε τόσο για τα παιδιά στην Ελλάδα • Το παράδειγμα της ποιήτριας Δανάης Σιώζου • Από την αισθητική στην ηθική των κανιβάλων • Ο δικός σου Ψ τι λέει γι' αυτό; από τh βασιλικη σιουτη 20—26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2022 Νο 744

20.10.22 – lifo 7 «Όταν μεγαλώσω». Όλοι έχουμε πει αυτήν τη φράση κάποια στιγμή στα παιδικά μας χρόνια. «Όταν μεγαλώσω θα γίνω...», «Όταν μεγαλώσω θα κάνω...», «Όταν μεγαλώσω θα καταφέρω να...». Ό,τι κι αν ακολούθησε τη φράση αυτή, ένα ήταν το κοινό στοιχείο: το όνειρο. Όσο μεγαλώνουμε, ονειρευόμαστε. Τα όνειρα δεν σταματούν με την ηλικία, όπως πολλοί πιστεύουν. Ζούμε πλέον σε μια εποχή που έχουμε τα μέσα να κάνου με ό,τι θέλουμε, σε όποια ηλικία κι αν βρισκόμαστε. Να σπουδάσουμε, να αλλάξουμε επάγγελμα, να εξελιχθούμε, να μάθουμε, να ζήσουμε περισσότερες, μεγαλύτερες εμπειρί ες. Μάλιστα, οι περισσότεροι έχουμε κάποιον στον περίγυρό μας που να έχει πάρει την απόφαση να κάνει το μεγάλο του όνειρο πραγματικότητα. Κι αν ρωτήσει κανείς τα άτομα αυτά, μάλλον θα μιλήσουν για εκείνους που τους στήριξαν στις πιο δύσκολες στιγμές, καθώς προσπαθούσαν να κάνουν τα όνειρά τους πραγμα τικότητα. Άλλωστε, όταν έχεις κάποιον δίπλα σου να σε στηρίζει, όλα είναι λίγο πιο εύκολα. Κι αυτό πραγματεύεται η νέα καμπάνια της NN Hellas, μέσα από τις αληθινές ιστορίες των πρωταγωνιστών της. Ένας άνθρωπος μεγαλύτερος σε ηλικία καταφέρνει να νικήσει τον χρόνο, συνεχίζοντας να κάνει αυτό που αγαπάει και αυτό που του δίνει ζωντάνια, χειμερινή κολύμβηση. Τον βλέπουμε να ξεπερνά τα όρια του σώματός του, να συνεχίζει και να τα καταφέρνει. Μετά, ένα νεαρό ζευγάρι μάς δείχνει τη ζωή του στη δική του φάρμα, εκεί όπου επέλεξε να μεγαλώσουν τα παιδιά του, να ζήσει η οικογένειά του. Ανάμεσα στα ζώα, τη φύση, την ηρεμία. Έπειτα, βλέπουμε κάποιον άλλον να μη σταματά να εκφράζεται μέσω του χορού που τόσο αγαπάει, ανεξάρτητα από τη δεκαετία στην οποία βρίσκεται, και ταυτόχρονα την πρώτη ηθο ποιό με σύνδρομο Down που παίζει στο Εθνικό Θέατρο, να ονειρεύεται πως θα συνεχίσει να μαγεύει τη σκηνή με την υποκριτική της τα επόμενα χρόνια. Τελευταίο βλέπουμε τον μικρό που μαζί με τον συνονόματο παππού του μαθαίνει κάθε μέρα και κάτι καινούργιο – έχει πολλά ακόμη να κάνει, κι ας δηλώνει ήδη μεγάλος. Το ότι μεγαλώνουμε σημαίνει συνεχίζουμε. Προχωράμε, εξελισσόμαστε, ξεπερνάμε τα εμπό δια, μαθαίνουμε. Όταν κάτι το αγαπάμε και μας γεμίζει, το προσπαθούμε, το συνεχίζουμε και το διευρύνουμε. Κάπως έτσι μεγαλώνει και η NN Hellas, που έχοντας δώσει την υπόσχεση να στη ρίζει τα σχέδιά μας, βρίσκεται δίπλα μας για περισσότερα από 40 χρόνια που δραστηριοποιείται στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Επιπλέον, με την επικείμενη ενοποίηση με την ΝΝ Hellas II (πρώην MetLife) δημιουργεί τη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία στην Ελλάδα, παραμένοντας δίπλα στους ασφαλισμένους της ώστε να φροντίζουν όλα όσα έχουν σημασία για εκείνους. Κι αυτό γιατί η ζωή είναι μπροστά, αυτή ήταν ανέκαθεν η φιλοσοφία της NN Hellas. Να κοιτά με μπροστά, γιατί τα όνειρα και τα σχέδια δεν έχουν ηλικία. Μάθετε περισσότερα στο www.nnhellas.gr «Όταν μεγαλώσω» Η νέα καμπάνια της NN Hellas μας καλωσορίζει στον κόσμο πέντε ανθρώπων, μικρών και μεγάλων, που αποδεικνύουν πως μεγαλώνουμε, αλλά δεν σταματάμε να ονειρευόμαστε 5 αληθινές ιστορίες που αποδεικνύουν πως τα όνειρα δεν έχουν ηλικία

20.10.22 – lifo 9

Η ΝΈΑ Σ Έ ΖΌΝ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΛΥΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΦΈΡΝ Έ Ι ΣΠ ΌΥΔΑ ΙΈΣ ΠΑΡΑΓΩΓΈΣ ΌΠΕΡΑΣ, ΜΌΥΣΙΚΌΥ ΘΕΑΤΡΌΥ ΚΑΙ ΜΠΑΛΕΤΌΥ, ΔΙ Έ ΘΝ ΈΙ Σ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΈΣ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΈΧΝ ΈΣ ΠΑΓΚΌΣΜΙΑΣ ΑΚΤΙΝΌ Β ΌΛ Ι ΑΣ. 12 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ

NEA ΣΕΖΟΝ 2022-23 ΤΑΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΟΥ ΧΟΦΜΑΝ, E. CUTLER, W. WHITE, M. LOSIER, DANCERS, A. FONTE, L. BYOUNGJIN, PHOTO: BERND UHLIG 20.10.22 – lifo 13

της επιφύλαξε πολλές δοκιμασίες, ωστόσο αντεπεξήλθε στην περίοδο της πανδημίας και σήμερα έχει πολλά στοιχήματα κερδισμένα. Παρά τις δυσκολίες και τη διαχείρι ση μιας περίπλοκης καθημερινότητας, οι προκλήσεις του παρόντος

μέλλοντος

αποτύπωμα που αφήνει κάθε μέρα στη ζωή

πόλης

που

απασχολούν περισσότερο, τον πεισμώνουν και τον κάνουν

— Ολοκληρώνετε σε λίγους μήνες

θητεία σας. Ας γυρίσουμε για λίγο πίσω, να δούμε τι έγινε στο διάστημα αυτό. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η δεύτερη θητεία μου ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2020, είναι προφανές ότι σε μεγάλο βαθμό συμπορεύθηκε με τον Covid. Δηλαδή ήταν μια θητεία κατά την οποία όλα ανατράπηκαν, αλλά ταυτόχρονα και μια περίοδος που κληθήκαμε να επανεφεύρουμε τον εαυτό μας. Η αλήθεια είναι ότι πλέον, με τη χρονική απόσταση που μεσολάβησε, δεν το βλέπω τόσο δραματικά όσο τα δύο πρώτα χρόνια της παν δημίας κι αυτό γιατί πιστεύω ότι καταφέραμε πολλά μέσα στην πρωτόγνωρη αυτή συνθήκη. Το πιο σημαντικό απ’ όλα ήταν ότι δείξαμε αντανακλαστικά που ούτε οι ίδιοι ξέραμε ότι διαθέταμε και από την πρώτη στιγμή

ΕΛΣ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ ΜΕ ΥΠΟΔΕΧΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για έναν περίπατο στους χώρους της. Το μέρος μοιάζει με πολύβουο μελίσσι, όλοι είναι σε φάση προετοιμασίας για την πιο φιλόδοξη χρονιά της εθνικής μας όπερας που μέσα στα χρόνια της θητείας του ως καλλιτεχνικού διευθυντή μετακινήθηκε σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον. Η μεταστέγαση αυτή

και του

και το

της

η Λυρική είναι αυτά

τον

πιο αισιόδοξο και πιο μαχητικό.

τη δεύτερη

που έκλεισαν τα θέατρα αρχίσαμε να σχεδιάζουμε τον νέο τρόπο ύπαρξής μας. Έτσι, από τον Μάρτιο του 2020 κιόλας ξεκινήσαμε τις online μεταδόσεις των παραστάσεων που είχαμε μαγνητοσκοπήσει, τη δημιουργία των διαδικτυακών μας φεστιβάλ με αναθέσεις νέων έργων και στη συνέχεια σχεδιάσαμε και αναπτύξαμε και την GNO TV, το δικό μας κανάλι, όπου έως και σήμερα παρουσιάζουμε παραγωγές οι οποίες έχουν μαγνητο σκοπηθεί με πολυκάμερο σύστημα και υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές εικόνας και ήχου. Από τον Ντον Τζοβάνι και την Μπατερφλάι έως τις επετειακές παραγωγές του 2021 της Κεντρικής και Εναλλακτικής μας Σκηνής, η GNO TV έγινε η καινούργια ψηφιακή μας σκηνή που μας κράτησε σε επαφή με τους θεατές μας εντός Ελλάδας και σύστησε το έργο και την καλλιτεχνική μας ταυτότητα στους φίλους της όπερας σε όλο τον κόσμο. Τις επόμενες εβδομάδες, μάλιστα, θα ανέβουν σε αυτήν o Οθέλος σε σκηνοθεσία του Μπομπ Ουίλσον και τα Μαγικά Μαξιλάρια, η όπε ρα για όλη την οικογένεια, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ευγένιου Τριβιζά. Κάτι ακόμα που επιτύχαμε μέσα στα χρόνια της πανδημίας ήταν να προσφέρουμε στο ελληνικό κοινό τη δυνατότητα να δει και να ακούσει σπουδαίους καλλιτέχνες της όπερας. Για πρώτη φορά μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα είχαμε μαζί μας για συναυλίες και παραστάσεις τους με γαλύτερους σταρ της όπερας διεθνώς: Άννα Νετρέμπκο, Γιόνας Κάουφμαν, Σόνια Γιόντσεβα, Ερμονέλα Γιάχο, Ανίτα Ρατσβελισβίλι, Μαρσέλο Άλβαρες, Μαρία Αγκρέστα κ.ά. — Και σε προσωπικό επίπεδο; Πώς προχώρησε η δική σας δουλειά; Σε προσωπικό επίπεδο, αυτά τα έξι χρόνια νομίζω ότι ήταν τα πιο δύσκολα της ζωής μου. Θα τολμούσα να πω ότι ήταν –και είναι– πιο δύσκολα και από την περίοδο που προετοιμάζαμε τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών του 2004. Η Λυρική είναι ένας πολύ μεγάλος οργανισμός με πολυεπίπεδες δυσκολίες, μεγάλες παθογένειες δεκαετιών, απαρχαιωμένους νόμους, μεγάλες δυσκολίες στην οικονομική διαχείριση και μνημονιακές διατάξεις που δημιούργησαν τεράστια προβλήματα, π.χ. το ενιαίο μισθολόγιο δημιούργησε εργαζόμενους διαφορετικών ταχυτήτων, αδικώντας κατάφωρα το τεχνικό μας προσωπικό. Θα πρέπει να σας πω ότι για όλα τα παραπάνω καταφέ ραμε να βρούμε έναν τρόπο διαχείρισης και επίλυσης των προβλημάτων. Δεν σας κρύβω όμως ότι το πιο δύσκολο απ’ όλα είναι να καταφέρει κανείς να διαχειριστεί τον ψυχισμό των καλλιτεχνών. Ίσως το μεγαλύτερο μάθημα που πήρα αυτά τα χρόνια είναι ότι όσο καλό και να κάνεις σε κάποιον, όσο και να ικανοποιείς κάθε επιθυμία του ή καλλιτεχνική του ανάγκη, θα έρθει πολύ γρήγορα η στιγμή που θα τα ξεχάσει όλα και θα αρχίσει να σε διαβάλλει, να διαμαρτύρεται, να σε εκθέτει κ.λπ. Υπήρξαν καλλιτέχνες στους οποίους δόθηκαν πολύ με γάλες ευκαιρίες να δοκιμαστούν σε νέα πράγματα και με την πρώτη διαφωνία τα ξέχασαν όλα. — Τι οραματιστήκατε να γίνει όταν ήρθατε και πόσα από αυτά πραγματοποιήθηκαν; Θε ωρώ πως σε μεγάλο βαθμό οι βασικοί στόχοι που αφορούν το καλλιτεχνικό πρόγραμμα επε τεύχθησαν: η διεύρυνση του ρεπερτορίου της όπερας, οι διεθνείς συμπαραγωγές, η αιχμηρή 14 lifo – 20.10.22 Οι προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος και το αποτύπωμα που αφήνει κάθε μέρα στη ζωή της πόλης η Λυρική είναι αυτά που απασχολούν περισσότερο τον διευθυντή της ΕΛΣ, τον πεισμώνουν και τον κάνουν πιο αισιόδοξο και πιο μαχητικό.

20.10.22 – lifo 15 2022-23ΑΠΟ THN ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ ΦΩΤΟ: ΕΒΙΤΑ ΣΚΟΥΡΛΕΤΗ ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΟΥΜΕΝΤΆΚΗΣ: «ΚΑΤΑΦΕΡΑΜΕ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΗ ΣΥΝΘΗΚΗ»

18 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ Μια συνομιλία με έναν από τους πιο χαρισματικούς Βρετανούς τενόρους με αφορμή την ιδιαίτερα δημοφιλή όπερα του Ζακ Όφενμπαχ «Τα παραμύθια του Χόφμαν» όπου πρωταγωνιστεί και η οποία ανεβαίνει τον Δεκέμβριο στην Εθνική Λυρική Σκηνή σε σκηνοθεσία του Κριστόφ Βαρλικόφσκι. ΆΝΤΆ Μ ΣΜΙΘ: «Η Ο ΠΕΡΑ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ “Μ Ί Λ Η ΣΕ Ί ” ΣΤΟΝ ΚΑΘ Ε ΝΑ»

20 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ ΑΠΟ ΤΙΣ 11 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ 1Η ΔΕ ΚΕΜΒΡΙΟΥ η όπερα για όλη την οικογένεια Τα μαγικά μαξιλάρια επιστρέφει στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Το πολυβραβευμένο έργο του Ευγένιου Τριβιζά, μετά από μια επιτυχημένη πορεία ως μυθιστόρημα και θεατρικό, διασκευάστηκε από τον συγγρα φέα σε όπερα για όλη την οικογένεια σε μουσική Γιώργου Δούση, μουσική διεύ θυνση Νίκου Βασιλείου και σκηνοθεσία Νατάσας Τριανταφύλλη. Στην παραγωγή συμμετέχουν η Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ, μικρό μουσικό σύνολο και μονωδοί. Το Μπαλέτο της ΕΛΣ επαναλαμβάνει από τις 15 έως τις 19 Φεβρουαρίου στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος το επιτυχημένο τρίπτυχο χορού 3 Rooms με τις χορογραφίες To ισοκράτημα ενός παιδιού του Κωνσταντίνου Ρήγου, Petite mort του Γίρζι Κίλιαν και Minus 16 του Οχάντ Ναχαρίν. Από τις 9 έως τις 24 Μαρτίου στην Αί θουσα Σταύρος Νιάρχος θα παρουσιαστεί η αναβίωση της όπερας του Πουτσίνι, Τζάνι Σκίκι, σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστό πουλου και σκηνοθεσία Τζον Φούλτζεϊμς. Η σεζόν θα ολοκληρωθεί με την αναβίω ση του Ναμπούκο του Βέρντι στο Ηρώδειο, από τις 26 έως τις 31 Ιουλίου. Διευθύνει ο Πάολο Καρινιάνι, σκηνοθετεί ο Λέο Μου σκάτο και τον ομώνυμο ρόλο θα ερμηνεύ σουν οι Δημήτρης Πλατανιάς και Τάσης Χριστογιαννόπουλος. GNO BALLET3ROOMS PETITE MORTPHOTO: VALERIA ISAEVA

GNO NABUCCO, ODEON OF HERODES ATTICUS PHOTO: ARIS MESSINIS GNO GIANNI SCHICCI

PHOTO:

STEFANOS KYRIAKOPOULOS

Μαζί με τις καινούργιες παραγωγές όπερας και μπαλέτου, η σεζόν 2022/23 φέρνει και σημαντικές αναβιώσεις παλιότερων επιτυχημένων παραγωγών. ΑΝΑΒΙΏΣΕΙΣ ΤΑ ΜΑΓΙΚ Α ΜΑΞΙΛ Α ΡΙΑ ΠΡΕΜΙ Ε ΡΑPHOTO: ΒΑΛ Ε ΡΙΑ ΙΣ Α ΕΒΑ INFO Περισσότερες πληροφορίες στο nationalopera.gr ΤΟΥ M. HULOT

BY BOB WILSON

20.10.22 – lifo 21 2022-23 GNO TV Η GNO TV ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΝΑΝ ΝΕΟ ΑΞΟΝΑ προγραμματισμού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με στόχο τη διάδοση του καλλι τεχνικού της έργου σε όλο τον κόσμο, διευρύνοντας την έννοια της καλλιτεχνι κής εξωστρέφειας. Παρά το γεγονός ότι ξεκίνησε τη λειτουργία της μέσα στην πανδημία, η νέα αυτή υπηρεσία δεν είναι απλώς μια απάντηση στον κορωνοϊό αλλά η ψηφιακή μετάβαση της ΕΛΣ σε μια εποχή με διαφορετικές ανάγκες και νέα δεδομένα. Πρόκειται για μια on demand πλατφόρμα, η οποία παρέχει στους θεατές τη δυνα τότητα να βλέπουν παραστάσεις της ΕΛΣ από την άνεση του σπιτιού τους, σε όποιο χρόνο επιλέξουν και όσες φορές επιθυμούν. Υλοποιήθηκε με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ. Από τις 6 Νοεμβρίου θα είναι διαθέσι μη στην GNO TV μια πολυσυζητημένη παραγωγή της ΕΛΣ που παρουσιάστηκε την άνοιξη του 2022 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, ο Οθέλος του Βέρντι, σε μουσική διεύθυνση Στάθη Σούλη και σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Ουίλσον, με τους Αλεξάντρ Αντονένκο, Τσέλια Κοστέα και Τάση Χριστο γιαννόπουλο στους βασικούς ρόλους. Στις 5 Δεκεμβρίου θα ανέβουν στην πλατφόρμα τα Μαγικά Μαξιλάρια, η όπερα για όλη την οικογένεια των Γιώργου Δούση και Ευγένιου Τριβιζά. OTELLO

PHOTO: ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ ΜΠΑΜΠ Α , ΧΟΡΕ Υ ΟΥΜΕ PHOTO: ΓΙ Α ΝΝΗΣ ΚΑΜΠ Α ΝΗΣΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσιάζουν ένα ανανεωμένο πρόγραμμα για τη σεζόν 2022/23, με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Έναν χρόνο μετά τις πυρκαγιές στη Βό ρεια Εύβοια, η ΕΛΣ παρουσιάζει τον ετήσιο κύκλο εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών δράσεων με τίτλο «Μέλισμα», ο οποίος έχει στο επίκεντρο τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η όπερα διαδραστικά στα σχολεία» για σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα ταξιδέψει τόσο διά ζώσης όσο και ψηφιακά σε όλη την Ελλάδα με το νέο έργο του Κορνήλιου Σελαμσή Η Ωραία Ελένη του Όφενμπαχ, σε λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ*, σκηνοθε σία Γιάννη Καλαβριανού και σκηνικά και κοστούμια Πέτρου Τουλούδη. Επιπλέον, ο κύκλος «3ο κουδούνι όπερα» θα παρουσιά σει το έργο Σταγόνα… ΕΓΩ / Ωκεανός… ΜΑΖΙ του συνθέτη Αλέξανδρου Μούζα. Το εργαστήριο «Μεταμορφώσεις», σε επιμέλεια της ομάδας Ραφή, θα επανασυ στήσει στο κοινό επτά έργα που θα παρου σιαστούν φέτος από την ΕΛΣ. Συνεχίζονται τα εργαστήρια μουσικοκινη τικής για βρέφη και προνήπια «Όπερα από κούνια», το εργαστήριο χορού «Μπαμπά… χορεύουμε;», το βιωματικό κινηματογραφι κό εργαστήριο «Λυρικοί Μικρομηκάδες», η δράση «Τα μαγικά μαξιλάρια / Sleepover», το εργαστήριο «Κιθάρα Express» για άτομα 65+, ενώ ξεκινά νέο βιωματικό διαγενεακό πρόγραμμα για ενήλικες 65+ και παιδιά από 5 έως 7 ετών. Ο κύκλος δράσεων προσβασιμότητας «Όλοι μαζί στην όπερα» συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά. Το ίδιο και τα δημιουργικά εργαστήρια σε καταστήματα κράτησης στον Ελαιώνα Θηβών, στον Κορυδαλλό και στον Αυλώνα. Το Co-OPERAtive, το πρώτο διαπολιτι σμικό φυτώριο όπερας νέων στην Ευρώπη, καθώς και τα σύνολα της Διαπολιτισμικής Ορχήστρας, της Χορωδίας και του Χορού, αναπτύσσονται περαιτέρω. ΕΚΠ Ά ΙΔΕΥΤΙΚΆ ΚΑ Ί ΚΟΙΝΏ ΝΙΚΆ ΠΡΟΓΡΑ ΜΜΑΤΑ INFO Γνωρίστε την GNO TV στο nationalopera.gr/ GNOTV.

20.10.22 – lifo 23 2022-23 ΤΟ ΤΆ Ξ Ι ΔΙ ΣΤΗ ΣΕΛ Η ΝΗ , Μ Ί Α Ο ΠΕΡΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΓΟΡΊΑ ΤΟΥ ΖΑΚ Ο ΦΕΝΜΠΑΧ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΠΑ

24 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ Τρεις παραγωγές της Λυρικής, η «Φόνισσα», ο «Βότσεκ» και ο «Θρίαμβος της Ιουδίθ», σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση από το Mezzo LIVE HD. ΠΑΓΚΟΣΜ Ί Α ΜΕΤΑ ΔΟΣΗ ΣΤΟ ΜEZZO TV

26 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ Ο ΘΑ ΝΑΤΟΣ ΤΟΥ «Ο θάνατος του Άντονι»: Η όπερα που βασίζεται στην «Κάντι Κάντι».

αναζήτησή τους είναι αλλοπρόσαλλοι, από τις επιστολές του Αποστό λου Παύλου μέχρι τα σεμινάρια του Ζακ Λακάν και από τους άγριους

σουξέ της Ελένης Δήμου. Ο λόγος τους, εμμονικός

μέχρι

ακατάσχετος, διατρέχεται από επίμονα ερωτήματα: η Γυναίκα υπάρχει ή δεν υπάρχει; Γιατί η αλεπού στα ελληνικά γράφεται με μικρό, ενώ στα γερμανικά με κεφαλαίο; Και προπαντός: γιατί κλά ψαμε τόσο πολύ στο τέλος εκείνου του μοιραίου, εικοστού τετάρτου επεισοδίου στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν ο Άντονι, ο ξανθός αγαπημένος της Κάντι, έπεσε από το άλογο; Ο Θάνατος

«εννοιολογική

παράδοση

(και

20.10.22 – lifo 27 2022-23 ΟΤΑΝ ΤΟ 1984 Η ΠΟΛΥΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΓΙΑΠΩΝΕΖΙΚΗ ΣΕΙΡΑ άνιμε «Κάντι Κάντι» έκανε πρεμιέρα στην EΡΤ, κανείς δεν περίμενε πως θα αποκτούσε τόσο μεγάλη τηλεθέαση και φανατικό κοινό που θα χαρασσόταν στη μνήμη μιας ολόκληρης γενιάς. Ποιος δεν θυμάται τη δωδεκάχρονη αισιόδοξη κοπέλα που παρέμενε γεμάτη ζεστασιά και θετικότητα παρά τα φρικτά γεγονότα που της τύχαιναν, μεταξύ άλλων και τον τραυματικό θάνατο του πρώτου της έρωτα, του Άντονι. Ο δραματικός αυτός ήρωας, που σκοτώθηκε νωρίς στο άνιμε και μετατράπηκε σε σύμβολο για όλα τα αγόρια που ντρέπονταν να πουν πως έκλαιγαν με την «Κάντι Κάντι», βρίσκεται στο επίκεντρο της όπερας του Χαράλαμπου Γωγιού. Ο Θάνατος του Άντονι καταφθάνει στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ σε σκηνοθεσία του καταξιωμένου Δημήτρη Καραντζά έπειτα από έναν πρώτο, εξαιρετικά επιτυχημένο κύκλο διαδικτυακών μεταδόσεων μέσω της πλατφόρμας GNO TV, και αποτελεί μια εξωφρενική και ρηξικέλευθη όπερα του παραλόγου σε λιμπρέτο του Γιάννη Φίλια. Πρόκειται για μια αλλόκοτη «δαιμόνια μηχανή» ψυχαναλυτικής έμπνευσης, όπου η κληρονομιά της λατρε μένης γιαπωνέζικης σειράς κινουμένων σχεδίων της δεκαετίας του ’80 συναντιέται προκλητικά με τη σκέψη του διαβόητου Σλοβένου φιλοσόφου Σλάβοϊ Ζίζεκ. Αφετηρία του έργου είναι η ανάμνηση της πτώσης που τραυμάτισε μια ολόκληρη γενιά. Δυο άνδρες, εγκλωβισμένοι σε ένα ξέφωτο βγαλμένο από τον Δάντη ή τον Χάιντεγκερ, παραδίνονται στις ηδονές του λόγου και έρχονται αντιμέτωποι με το τραύμα, τη φαντασίωση, την ενόρμηση του θά νατου, τον ψυχαναγκασμό της επανάληψης, τον φόβο της γυναίκας και τον πανταχού παρόντα ναρκισσισμό. Οι ενδιάμεσοι σταθμοί στην

χορούς της Ρουσλάνας

τα

και

του Άντονι,

όπερα δωματίου» στην

της βερντικής «όπερας προθέσεων»

ταυτόχρονα λοξή σάτιρα της κάλπικης μόδας του νεομπαρόκ), επιχειρεί να δώσει φωνή στις ανα σφάλειες και το άγχος μιας γενιάς μεγαλωμένης με VHS, «Δυναστεία» και Τσερνόμπιλ αλλά και όλων μας, καθώς ερχόμαστε αντιμέτωποι με το φάσμα μιας αιωνίως επαπειλούμενης (οικονομικής, οικολογικής, γεωπολιτικής, υγειονομικής…) καταστροφής που στοιχειώνει τα όνει ρά μας – ως το αναπόφευκτο, αυτοκαταστροφικό φινάλε: «Όλοι μας έχουμε οραματιστεί την κηδεία μας». ΆΝΤΟΝΙ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ INFO Χαράλαμπος Γωγιός, Ο θάνατος του Άντονι 20, 23, 25, 27/11/22 Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Ώρα έναρξης: 20:30 (Κυριακή: 19:30) Λιμπρέτο: Γιάννης Φίλιας, Χαράλαμπος Γωγιός Μουσική διεύθυνση: Χαράλαμπος Γωγιός Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς Σκηνικό: Άρτεμις Φλέσσα Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέκος Αναστασίου Ερμηνεύουν: Γιώργος Ιατρού, Βασίλης Καβάγιας, Μαρισία Παπαλεξίου Συμμετέχει επταμελές μουσικό σύνολο Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, Φοιτητικό: €10 Ο Θ Α ΝΑΤΟΣ ΤΟΥ Α ΝΤΟΝΙ, Μ. ΠΑΠΑΛΕΞ Ι ΟΥ PHOTO: ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΥ Ιδρυτικός δωρητής Εναλλακτικής Σκηνής ΕΛΣ Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

28 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ ΕΛΑΦΡΩΣ ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΟΣ, αλλά ταυτόχρο να εξαιρετικά πηγαίος, καίριος, αφοπλιστικός, παθιασμένος και πνευματώδης, ο Ολιβιέ Πι, κορυφαία προσωπικότητα του γαλλικού και του παγκόσμιου θεάτρου, δέχεται υπομονε τικά τις ερωτήσεις μου κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας μέσω Ζoom. Στο «φόντο» της οθόνης βλέπω τη σκηνή του Παλατιού των Πα πών, του πασίγνωστου θεάτρου της Αβινιόν, όπου ο Πι έλαμψε ως καλλιτεχνικός διευθυ ντής του φεστιβάλ της πόλης τα τελευταία εννέα χρόνια, καταβάλλοντας συστηματικές προσπάθειες να δώσει φωνή σε όλους όσους –θεατές και καλλιτέχνες– θεωρούσε πως το θέ ατρο παραδοσιακά αγνοεί. Κατά τη διάρκεια της θητείας του πέτυχε πολλά, πάρα πολλά: ανέδειξε με τόλμη φλέγοντα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, έφερε στο προσκήνιο τη ρατσιστική και ομοφοβική βία, τον αραβικό κόσμο μετά την επανάσταση, τη συλλογικότη τα ως θεατρική μέθοδο κ.ά., ενώ, από πλευράς ρεπερτορίου, επεδίωξε την αρμονική συνύ παρξη κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων. Σκηνοθέτης θεάτρου, όπερας και κινημα τογράφου, ηθοποιός και συγγραφέας, ο πο λυσχιδής Πι απευθύνεται με το έργο του στις ανησυχίες των συγχρόνων του για να ανοίξει έναν ποιητικό και πολιτικό διάλογο. Το θέατρο είναι η θρησκεία και το όπλο του: με αυτό ο λόγος γίνεται πράξη. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, ο πενηνταεπτά χρονος καλλιτέχνης έχει καταπιαστεί σκηνο θετικά με ένα ευρύ οπερατικό ρεπερτόριο σε θέατρα υψηλού κύρους ανά τον κόσμο. Φέτος το καλοκαίρι, μετά την τεράστια επιτυχία του Βότσεκ, επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή για να σκηνοθετήσει –αυτήν τη φορά στη σκη νή του Ηρωδείου– ένα από τα δημοφιλέστερα αριστουργήματα του Πουτσίνι, τη Μαντάμα Μπατερφλάι. Μαζί του ο σταθερός συνεργάτης του στα σκηνικά και στα κοστούμια Πιερ-Α ντρέ Βάιτς. Η «γιαπωνέζικη τραγωδία» του Τζάκομο Πουτσίνι, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου το 1904, εξιστορεί τον μοιραίο έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Τσο-Τσο-Σαν για τον Μπέντζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, υποπλοίαρχο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. OLIVIER PY «ΘΑ Ε ΠΡΕΠΕ ΝΑ ΜΑΣ ΤΡΟΜ Α ΖΕ Ί Η ΤΖ Ο ΡΤΖ Ί Α ΜΕΛΟ Ν Ί , ΟΧ Ί Ο Ί ΤΡΑΝΣ ΓΥΝΑΊΚΕΣ» Ο σημαντικός σκηνοθέτης επιστρέφει στο Ηρώδειο με το αριστούργημα του Πουτσίνι «Μαντάμα Μπατερφλάι».

ξεχασμένο. Στη συνέχεια η Ελληνίδα ντίβα ερμήνευσε τη Μήδεια σε πολλές ακόμα όπερες, ενώ το 1961 πρωταγωνίστησε στην ιστορική παραγωγή της ΕΛΣ στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή και σκηνικά - κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη. Ο θρίαμβος της Κάλλας και η συγκλονιστική παρα γωγή μεταφέρθηκαν την επόμενη χρονιά και στη Σκάλα του Μιλάνου, με μαέστρο τον Λέοναρντ Μπέρνσταϊν. Για εννέα χρόνια η Μήδεια ήταν μέρος του ρεπερτορίου της και την τραγούδησε τριάντα μία φορές. Με αυτόν τον ρόλο έκανε και τη μοναδική της εμφάνισή στον κινηματογράφο,

δύσκολα

σπαρακτική

Κερουμπίνι,

αποφασιστικά

30 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ H ΜΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΡΟΥΜΠΙΝΙ είναι η πρώτη μεγάλη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με τρία σπουδαία λυρικά θέατρα της Αμερικής: τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Καναδά και τη Λυρική Όπερα του Σικάγου. Η Μήδεια, σε σκηνοθεσία και σκηνικά του σερ Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ, ενός εκ των κορυφαίων Βρετανών σκηνοθετών, η οποία άνοιξε τη σεζόν 2022/23 της Μετροπόλιταν, θα παρουσιαστεί τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2023 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο πλαίσιο του αφιερώματος της ΕΛΣ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας και στη συνέχεια θα ταξιδέψει σε Μόντρεαλ και Σικάγο. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ. Λησμονημένη για πολλές δεκαετίες, η Μήδεια του Ιταλού συνθέτη Λουίτζι Κερουμπίνι, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στο Παρίσι το 1797, έλαμψε ξανά όταν η Μαρία Κάλλας ερμήνευσε τον κεντρικό ρόλο για πρώτη φορά το 1953 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Φλωρεντινού Μαΐου. Η επι τυχία υπήρξε τεράστια, ενώ, χάρη στις σπάνιες μουσικές και υποκριτικές ικανότητες της Κάλλας, ο μουσικός κόσμος ανακάλυψε ένα συναρπαστικό έργο, μέχρι τότε άδικα

όταν στα

χρόνια της απόσυρσής της ο Πιερ-Πάολο Παζολίνι την έπεισε να ενσαρκώσει τη

ηρωίδα. Ο

ο οποίος έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του στο Παρίσι, συμ βάλλοντας

στη μουσική ζωή της χώρας, συνέθεσε την όπερα σε γαλλικό ποιητικό κείμενο του Φρανσουά Μπενουά Οφμάν και με διαλόγους σε αλεξανδρινό μέτρο ανάμεσα στα μουσικά μέρη (άριες, ντουέτα, χορωδιακά κ.ά.). Στη συνέχεια το κείμενο μεταφράστηκε στα ιτα λικά από τον Κάρλο Τσανγκαρίνι και οι διάλογοι μελοποιήθηκαν από τον Γερμανό συνθέτη Φραντς Πάουλ Λάχνερ. Σε αυτήν τη μορφή παρουσιάστηκε από την Κάλλας και σε αυτή θα παρουσιαστεί και τώρα από την ΕΛΣ. Το σπανίως παρουσιαζόμενο αριστούργημα του Κερουμπίνι, το λιμπρέτο του οποίου βασίζεται στη Μήδεια του Ευριπίδη, θα παρουσιαστεί σε μια μνημειώδη παραγωγή, κλασική, ατμοσφαιρική, σημερινή, αλλά και διαχρονική. Τα κοστούμια υπογράφει η Doey Lüthi, τους φωτισμούς η Πόλι Κόνσταμπλ, τον σχεδιασμό των προβολών η Σ. Κέιτι Τάκερ και την κινησιολογία η Τζο Μέρεντιθ. Στον εξαιρετικά απαιτητικό ρόλο του τίτλου θα κάνει το ντεμπούτο της μια κορυφαία σοπράνο της εποχής μας, η διεθνώς καταξιωμένη Άννα Πιρότσι.ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ, ΜΗΔΕΙΑ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΑΛΕΞΗ ΜΙΝΩΤΗ ΜΕ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ, 1961 MEDEA PHOTO: MARTY SOHL, MET-OPERA H «Μήδεια» του Κερουμπίνι είναι η πρώτη μεγάλη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Καναδά και τη Λυρική Όπερα του Σικάγου, και εντάσσεται στο αφιέρωμα της ΕΛΣ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας. Η «Μ Η ΔΕ Ί Α» ΣΕ Μ Ί Α ΜΝΗΜΕ Ί ΩΔΗ ΣΗΜΕΡ Ί ΝΗ ΥΠΕΡΠΑΡΑΓΩΓΗ

20.10.22 – lifo 31 2022-23 MEDEA PHOTO: MARTY SOHL, MET-OPERA INFO Λουίτζι Κερουμπίνι Μήδεια 25, 28, 30/4/23 3, 9, 14/5/23 Όπερα • Νέα παραγωγή Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ Ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή: 18:30) Μουσική διεύθυνση: Φιλίπ Ογκέν Σκηνοθεσία-σκηνικά: Σερ Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ Κοστούμια: Doey Lüthi Φωτισμοί: Πόλι Κόνσταμπλ Σχεδιασμός προβολών: Σ. Κέιτι Τάκερ Κινησιολογία: Τζο Μέρεντιθ Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €35, €55, €60, €70, €80, €120, Φοιτητικό, παιδικό: €15, Περιορισμένης ορατότητας: €10 Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Χορηγός: Τράπεζα Πειραιώς ΤΟΥ M. HULOT

32 lifo – 20.10.22

MEDEAPHOTO:

MARTY SOHL, MET-OPERA

20.10.22 – lifo 33

Μετά από δική της επιμονή ανοίγει και η τελευταία πόρτα, πίσω από την οποία εμφανίζονται οι τρεις προηγούμενες γυναίκες του. Το συμβολιστικό κείμενο της μοναδικής αυτής όπερας που έγραψε ο Ούγγρος συνθέτης Μπέ λα Μπάρτοκ το 1911 είναι του Μπέλα Μπαλάζ, ενός από τους σημαντικότερους θεωρητικούς του κινηματογράφου στη Ευρώπη, και θεωρείται από τα αριστουργήματα του εικοστού αιώνα. O Θέμελης Γλυνάτσης, ο οποίος θα τη σκηνοθετήσει, σχολίασε: «Η παράσταση δεν θα έχει καμία σχέση με τη μυθολογία του serial killer που έχει ακολουθηθεί στο παρελθόν. Εστιάζει στην πρώτη νύχτα γάμου ενός άντρα και μιας γυναίκας οι οποίοι βυθίζονται σταδιακά σε ένα σύμπαν πολλαπλών πραγματικοτήτων και ψυχικών τραυμάτων. Ενώ πρόκειται για ένα απολύτως κανονικό ζευγάρι την πρώτη νύχτα του γάμου τους, ξαφνικά η πραγματικότητα αρχίζει να διολι σθαίνει προς διάφορες παράλληλες πραγματικότητες. Η κανονικότητα συνθλίβεται

34 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΚΥΑΝΟΠΩΓΩΝΑ INFO Δίπτυχο όπερας Ο Πύργος του Κυανοπώγωνα (Μπέλα Μπάρτοκ) & Τζάνι Σκίκι (Τζάκομο Πουτσίνι) 09, 12, 19, 24/3/23, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ, 19:30 (Κυριακή: 18:30) Μουσική διεύθυνση: Βασίλης Χριστόπουλος Με την Ορχήστρα και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €25, €30, €35, €40, €45, €60 Φοιτητικό, παιδικό: €12 Περιορισμένης ορατότητας: €10 Ο «ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΚΥΑΝΟΠΩΓΩΝΑ» ΤΟΥ ΜΠΕΛΑ ΜΠΑΡΤΟΚ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ σε παραμύθι του Σαρλ Περό του 1697 και στην ιστορία ενός ζευγαριού, της Ιουδίθ και του δούκα Κυανοπώγω να: εκείνος την καλεί να μείνει μαζί του στον πύργο του. Εκείνη, θέλοντας να μάθει όλα του τα μυστικά, απαιτεί να ξεκλειδώσει καθεμία από τις επτά πόρτες του πύργου. Εκείνος αρχικά αντιστέκεται, αλλά τελικά υποκύπτει κι έτσι σταδιακά αποκαλύπτονται αμύθητα πλούτη, απέ ραντες εκτάσεις, όλη η δόξα του άντρα. Ωστόσο όλα έχουν κατακτηθεί με αίμα και δάκρυα.

επειδή στην κεντρική πραγματικότητα αρχίζουν να παρεισφρέουν άλλες πραγματικότητες ψυχικής φύσης. Ο τρόπος με τον οποίο έχω προσεγγίσει το έργο είναι ότι η γυναίκα δεν ανακαλύπτει μόνο αλλά διαδρά με αυτά που βλέπει, γίνεται μέρος του ψυχικού τοπίου του Κυανοπώγωνα. Αυτό για μένα είναι μια πάρα πολύ σημαντική πτυχή του έργου, ότι δηλαδή δεν κρατά μια παθητική στά ση απέναντι σε μια ανακάλυψη. Είναι φοβερά ενεργητική σε σχέση με τον χώρο και τα ψυχικά ευρήματα που ανακαλύπτει κατά τη διάρκεια της αφήγησης. Σαφέστατα υπάρχει ψυχαναλυτική διάσταση. Την εποχή που γράφτηκε ήταν τόσο μεγάλη η επιρροή της ψυχανάλυσης, που νομίζω ότι δεν υπήρχε η δυνατότητα να το αποφύγει κανείς. Συχνά, σε άλλες παραστάσεις, υπερτονί ζουν το άγριο, το βίαιο και το αιματηρό, χάνοντας το τραγικό και το απελπισμένο. Το έργο δεν είναι ούτε άγριο ούτε βίαιο, εξερευνά την απόλυτη απόγνωση. Ωστόσο οφείλω να συμπληρώσω ότι πρόκειται για ένα βαθιά ερωτικό έργο. Οι δυο αυτοί άνθρωποι είναι πολύ ερωτευμένοι και υπάρχει έντονη σωματική έλξη, κι αυτό το βλέπει κανείς καθαρά και στο λιμπρέτο. Όσον αφορά την αισθητική της σκηνογραφίας και των κοστουμιών, έχουμε πάρει στοιχεία από τον Δεσμώτη του Ιλίγγου του Χίτσκοκ, ο οποίος πιστεύω ότι έχει ασχοληθεί με το μοτίβο του Κυανοπώγωνα σε πολλές ταινίες του. Πάντως, η οποιαδήποτε δραματουργική παρέμβαση πρέπει να είναι οργανικά συνδεδεμένη με τη μουσική. Ο Μπάρτοκ είχε πει ότι ο τρίτος χαρακτήρας είναι το κάστρο του Κυανοπώγωνα. Εγώ θα έλεγα ότι ο τρίτος χαρακτήρας είναι η μουσική. Η οποία δεν είναι απλώς μια υπόκρουση και μια ατμόσφαιρα, είναι όλη η δραματουργία». Ο διάσημος σκηνογράφος Λέσλι Τράβερς, υποψήφιος για το σύνολο της φετινής του σκηνο γραφικής δουλειάς στα International Opera Awards, ο οποίος έχει αναλάβει τα σκηνικά και τα κοστούμια και είναι η πρώτη φορά που καταπιάνεται με τον Κυανοπώγωνα, συμπληρώνει: «Ο Μπάρτοκ δημιούργησε έναν πολύ ενδιαφέροντα και δυνατό, μεγάλης έντασης δεσμό ανάμεσα σε αυτούς τους δύο ανθρώπους. Γιατί δεν νομίζω ότι το έργο αυτό έχει να κάνει με τo ξεκλείδω μα μιας πόρτας. Νομίζω ότι πάει πολύ βαθύτερα, καθώς η γυναίκα ακολουθεί ένα πολύ δύσκολο “ταξίδι” ώστε να καταλάβει τον άντρα. Χρειάζεται γενναιότητα γι’ αυτό, αλλά το έχει ανάγκη και δεν χρειάζεται να εξηγηθεί περισσότερο. Τώρα, το θέμα είναι πώς θα πούμε εμείς αυτή την ιστορία. Επιλέξαμε την ατμόσφαιρα των ταινιών του Χίτσκοκ, γιατί σου δίνουν αυτομάτως τη δυνατότητα μιας αντίστοιχα απειλητικής ατμόσφαιρας με απίστευτη ένταση, που καταφέρνει να την απελευθερώσει και να μας επιτρέψει να την κατανοήσουμε. Μπορεί ο τίτλος του έργου να αναφέρεται σε πύργο, αλλά δεν είναι απαραίτητο να το αποδώσουμε κυριολεκτικά. Υπάρχει ένα παλιό αγγλικό γνωμικό που λέει “το σπίτι του Άγγλου είναι ο πύργος του”. Το έργο αποκα λύπτει μια σειρά από ανοίκεια στοιχεία που η γυναίκα τα ξεκλειδώνει για εμάς. Μας επιτρέπει να βιώσουμε τις διεργασίες μιας σχέσης. Στην πραγματικότητα, δεν νομίζω ότι πρόκειται για κάτι τόσο ασυνήθιστο, αναγνωρίζει κανείς στο έργο όλων των ειδών τις σχέσεις που μπορεί να αναπτυχθούν μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας. Δεν μιλάει για κάτι εξιδανικευμένο αλλά για κάτι μάλλον οικουμενικό, για το τι είναι η αγάπη και οι σχέσεις. Αυτό που είναι όντως ενδιαφέρον είναι ότι η ιστορία μπαίνει στο μικροσκόπιο και ο Μπάρτοκ τη φέρνει στην επιφά νεια, μετατρέποντάς τη σε μουσική. Οπτικά είναι κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ ό,τι έχω κάνει Το σκοτεινό, αιμοσταγές αριστούργημα του Μπέλα Μπάρτοκ θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο του 2023 σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου, σκηνοθεσία Θέμελη Γλυνάτση και σκηνικά -κοστούμια του Λέσλι Τράβερς. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΑ ΣΚΗΝΙΚΑ ΤΟΥ Λ Ε ΣΛΙ ΤΡ Α ΒΕΡΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

20.10.22 – lifo 35 2022-23ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ μέχρι σήμερα, παρόλο που συνδέεται με έργα μικρής διανομής και ψυχολογικής ανάλυσης. Αυτό που με ενθουσιάζει είναι ότι πίσω από τις πόρτες υπάρχει πάντα κάτι που οδηγεί σε ανακαλύψεις για τη ζωή κάποιου άλλου. Παί ζουμε, λοιπόν, με το ψυχικό τοπίο. Κάτι άλλο πολύ ενδιαφέρον είναι ότι το δωμάτιο έχει όρια, όπως κι ένας πύργος, και μέσα σε αυτά οι δυναμικές του χώρου έρχονται σε αντιπα ράθεση. Η παράσταση θα διαδραματίζεται σε ένα δωμάτιο εντελώς κοινότοπο, σχεδόν κενό και ψυχρό, σαν νοσοκομείου, γεμάτο ψέματα και αναλήθειες, το οποίο θα επιπλέει μέσα σε έναν μεγαλύτερο, μυστηριώδη, σχεδόν επικό χώρο. Σαν να βρίσκεσαι μέσα σε ένα καράβι σε μια φουρτουνιασμένη θάλασσα. Έχω βρεθεί στη μέση της θάλασσας με καταιγίδα και με ενθουσιάζει που θα το αποδώσω αυτό οπτικά. Ένας σκοτεινός ωκεανός, το “παλιό” αντιμέ τωπο με το χάος, την απειλή, την άβυσσο και γύρω όλα όσα μας συνοδεύουν αδιάλειπτα, η σεξουαλικότητα και η θνητότητα. Ένα πα γωμένο τοπίο που σταδιακά θα παίρνει ζωή γύρω από ένα σταθερό σημείο. Πρόκειται για τη σύνθεση μιας στατικής εικόνας που κυκλώ νεται από απίστευτη δράση, ο ανταγωνισμός μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας υπό τη μεγαλειώδη μουσική του Μπάρτοκ. Ελπίζω ότι το κοινό θα κάνει το δικό του ταξίδι μέσα από το έργο».

36 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΔΙΕΞΟΔΟΥ ΕΡΩΤΑ ΤΟΥ ΝΕΑΡΟΥ ΒΕΡΘΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΑΡΛΟΤ, ένα έργο που γράφτηκε περίπου έναν αιώνα μετά το επιστολικό μυθιστόρημα του Γκαίτε, κατέκτησε τον χώρο της όπερας έχοντας μελοποιηθεί από τον σπουδαίο Γάλλο συνθέτη Ζιλ Μασνέ. Η όπερα του Μασνέ σκιαγραφεί με δεξιοτεχνικό τρόπο τον ποιητικό χαρακτήρα του ιδεαλιστή Βέρθερου και της παγιδευμένης στις κοινωνικές επιταγές Σαρλότ, γνώρισε τεράστια επιτυχία τον καιρό που γράφτηκε, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και επηρέασε την εποχή, από τα ήθη έως τη μόδα της. Ο οπερατικός Βέρθερος ακολουθεί τους δικούς του κανόνες, παίρνοντας ουσιαστικές απο στάσεις από το πρωτότυπο. Διατηρεί τη σύγκρουση με τον περίγυρο και τις κοινωνικές συμ βάσεις, αλλά αφήνει κατά μέρος τις φιλοσοφικές αναζητήσεις. Η ιστορία του ήρωα του Γκαίτε ενέπνευσε στον Γάλλο συνθέτη μουσική μεγάλου λυρισμού και σπάνιας τρυφερότητας, από την οποία δεν λείπουν έντονα δραματικά ξεσπάσματα. Αυτή την όπερα, που είναι και σήμερα από τις πιο δημοφιλείς του γαλλικού ρεπερτορίου, αναβιώνει η Εθνική Λυρική Σκηνή σε μια παραγωγή που υλοποιείται με τη δωρεά του Ιδρύ ματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Οι παραστάσεις θα δοθούν στις 23, 26, 28 και 31 Μαρτίου και στις 2 και 4 Απριλίου 2023. Ο Βέρθερος είναι η τελευταία όπερα που σκηνοθέτησε ο Σπύρος Ευαγγελάτος, μια εμβλημα τική μορφή του θεάτρου και της όπερας στην Ελλάδα, σε σκηνικά και κοστούμια του Γιώργου Πάτσα. Παρουσιάστηκε το 2014 στο θέατρο Ολύμπια. Για σαράντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια ο Σπύρος Ευαγγελάτος συνεργάστηκε με την ΕΛΣ και σκηνοθέτησε περί τις τριάντα παραγωγές όπερας με μεγάλο εύρος ρεπερτορίου: Τόσκα, Ριγκολέτο, Ο ιπτάμενος Ολλανδός, Η λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ, Μάκβεθ, Η μεγαλοψυχία του Τίτου, Μπορίς Γκοντουνόφ, Νόρμα, Η νυχτερίδα, Ντον Τζοβάνι, Τα παραμύθια του Χόφμαν, Φάλσταφ κ.ά. Ο γεννημένος το 1940 σκηνοθέτης, διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με σπουδές Θεατρολογίας στο Πανεπιστήμιο της Bιέννης, που υπέγραψε στη διάρκεια της καριέρας του 220 σκηνοθεσίες για ελληνικά κρατικά θέατρα, ιδιωτικούς αθηναϊκούς θιάσους και θέατρα στο εξωτερικό, ίδρυσε το Αμφιθέατρο, που συνέβαλε όσο κανένας άλλος θεατρικός φορέας στην ανάδειξη ξεχασμένων και παροπλισμένων ελληνικών θεατρικών κειμένων του Επτανησιακού Θεάτρου, της ενετικής Κρήτης και της ελληνικής γραμματείας των περασμένων αιώνων. Όταν στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η Λυρική κλυδωνιζόταν από οικονομικά και διοικητικά προβλήματα που είχαν επιπτώσεις στη διεύρυνση του δραματολογίου και στη δια μόρφωση του προγραμματισμού του θεάτρου, ήταν μία από τις προσωπικότητες που κλήθηκαν να αναλάβουν θέσεις ευθύνης στον οργανισμό: διετέλεσε γενικός διευθυντής (1984-1987) και πρόεδρος της ΕΛΣ (1999-2006), επιτυγχάνοντας την εξομάλυνση της λειτουργίας της με ικανοποιητικό αριθμό παραστάσεων και εμπλουτίζοντας το δραματολόγιο με έργα Ελλήνων Β Ε ΡΘΕΡΟΣ Με αφορμή την αναβίωση της τελευταίας σκηνοθεσίας του Σπύρου Ευαγγελάτου, του «Βέρθερου», μια μικρή ιστορία για τη μακρά σχέση του με την ΕΛΣ. ΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΣ (https://virtualmuseum.nationalopera.gr/) Β Ε ΡΝΤΙ, ΑΐΝΤΑ, ΗΡ Ω ΔΕΙΟ, 1972 Ε ΛΛΑ ΛΗ (ΑΐΝΤΑ), ΒΑΣ Ι ΛΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛ Α ΚΟΣ (ΑΜΟΝ Α ΣΡΟ)

του ’70 και του ’80, έκανε συγκεκριμένες τομές στη δραματουργία με οραματικό τρόπο και χωρίς σκηνικούς εντυπωσιασμούς. Αυτό δεν ήταν πάντα αρεστό, ειδικά στο παραδοσι ακό κοινό της όπερας, το οποίο δεν είχε παραπάνω αναζητήσεις

20.10.22 – lifo 37 2022-23 συνθετών και όπερες από το διεθνές ρεπερτόριο. Όταν ανέβασε τον Ριγκολέτο το 1976-77, οι εφημερίδες έγραφαν: «Ένα ανέβασμα αντιπαραδοσιακό, ένας νέος τόνος στο κλασικό ρε περτόριο». «Νομίζω αυτό περιέγραφε τον Ευαγγελάτο ως σκηνοθέτη όπερας», λέει ο Παναγής Παγουλάτος, διευθυντής Καλλιτεχνικού Συ ντονισμού και Διανομών της ΕΛΣ και για πολλά χρόνια βοηθός του Σπύρου Ευαγγελάτου στις σκηνοθεσίες του. «Ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα, ένας εξαιρετικά ευγενής άνθρωπος, με απίστευτο χιούμορ, ατελείωτη υπομονή, με σεβασμό προς όλους, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο συνεργάτη, με μια καλλιέργεια βαθιά και πλατιά. Είχε πάντα ενδιαφέρουσες ιδέες, έδινε νέα πνοή στα έργα, χωρίς όμως να προσπαθεί να επιβληθεί ή να αλ λάξει το πρωτότυπο. Με άλλα λόγια έκανε σύγχρονη δραματουργία, σεβόμενος απολύτως τα έργα που ανέβαζε. Είχε βαθύ σεβασμό στους συνθέτες και στους λιμπρετίστες, αλλά ταυτόχρονα οι σκηνοθεσίες του ήταν πολύ σύγχρονες». Ο Σπύρος Ευαγγελάτος συνεργάστηκε σταθερά με κορυφαίους συ νεργάτες, όπως ο Γιώργος Πάτσας, με τον οποίο έκαναν το 2001 τον Ριγκολέτο στο Ηρώδειο. Ήταν η αρχή της συνεργασίας του με τον Πανα γή Παγουλάτο, ο οποίος θυμάται τον σεβασμό αλλά και τη διάθεση ανα νέωσης με τα οποία προσέγγιζε ο σκηνοθέτης το μεγάλο ρεπερτόριο. «Του άρεσαν πολύ τα σύνολα, οι χορωδίες, δούλευε πολύ μαζί τους και είχε πάντα μια καλή κουβέντα να πει στον καθένα προσωπικά. Αν και οι πρόβες ήταν πολυήμερες και μεγάλων απαιτήσεων, όλοι ερχό ντουσαν πάντα στην πρόβα με την ίδια χαρά». Ο Σπύρος Ευαγγελάτος ήταν ένα αξιοσέβαστο πρόσωπο που δεν δημιουργούσε εντάσεις και πήρε μέρος στις αλλαγές που έγιναν στη Λυρική Σκηνή τις δεκαετίες

όσον αφορά τη σύνδεση του λυρικού θεάτρου με κάθε εποχή. «Ως πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΣ είχε πλήρη γνώση της λειτουργίας του θεάτρου και άψογη συνεργασία με όλους. Βοηθούσε το έργο του καλλιτεχνικού διευθυντή, έχοντας περάσει και ο ίδιος από την ίδια θέση, όντας και ο ίδιος καλλιτέχνης. Δούλευε πάντα για το καλό του θεάτρου και δεν είναι τυχαίο ότι το σύνολο του προσωπικού της ΕΛΣ τον μνημονεύει πάντα με τον πιο θετικό τρόπο», λέει ο Π. Παγουλάτος INFO Ζιλ Μασνέ, Βέρθερος 23, 26, 28, 31/3/23 & 2, 4/4/23 Ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή 18:30) Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ Μουσική διεύθυνση: Ζακ Λακόμπ Σκηνοθεσία: Σπύρος Ευαγγελάτος Σκηνικά - κοστούμια: Γιώργος Πάτσας Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου Στους βασικούς ρόλους οι: Φραντσέσκο Ντεμούρο, Ανίτα Ρατσβελισβίλι. Με την Ορχήστρα, την Παιδική Χορωδία και τους Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνή. Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €35, €40, €50, €55, €65, €90, Φοιτητικό, παιδικό: €15, Περιορισμένης Ορατότητας: €10 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ που συμπληρώνει ότι «υπήρχε πάντα μια κα θαρότητα στη γραφή και στην ποιότητά του. Άφηνε στους καλλιτέχνες χώρο έκφρασης, τους έδινε ένα πλαίσιο και τους άφηνε να εξε λιχθούν μέσα σε αυτό. Είχε μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη δραματουργία κάθε έργου και την υποστήριζε ακόμα και με τον σχεδιασμό των φωτισμών της παράστασης». Στο Εικονικό Εκπαιδευτικό Μουσείο της ΕΛΣ, ένα πολύ οργανωμένο site όπου ο καθέ νας μπορεί να βρει ό,τι πληροφορία αναζητά για την ΕΛΣ, υπάρχουν αναλυτικά οι παραστά σεις του Σπύρου Ευαγγελάτου. Από τις πιο σημαντικές παραστάσεις του, ο Φάλσταφ, το 1971, αποτελεί το πρώτο ανέ βασμα όπερας εξ ολοκλήρου στην πρωτότυπη γλώσσα και πρώτο ανέβασμα από την ΕΛΣ της τελευταίας όπερας του Βέρντι. Η σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου εγγράφει το θέαμα στον χώρο του ελισαβετιανού θεάτρου. Διευ θύνει ο Ανδρέας Παρίδης, σκηνικά και κου στούμια υπογράφει ο Γιάννης Στεφανέλλης. Ο Φυλακισμένος του Λουίτζι Νταλαπίκολα το 1977 αποτελεί την πρώτη παρουσίαση από την ΕΛΣ της διάσημης όπερας του Ιταλού μο ντερνιστή του εικοστού αιώνα. Και σε αυτό το έργο διατηρείται η γλώσσα του πρωτοτύπου. Διευθύνει ο Θόδωρος Αντωνίου, σκηνικά και κουστούμια υπογράφει ο Γιώργος Πάτσας και πρωταγωνιστεί ο βαρύτονος Σπύρος Σακκάς. Η Μεγαλοψυχία του Τίτου το 1986 αποτελεί μια μοναδική παρουσίαση της ώριμης όπερας του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ από την ΕΛΣ υπό τη διεύθυνση του Μιλτιάδη Καρύ δη, σε σκηνικά και κουστούμια του Γιώργου Πάτσα. Η αδελφή του σκηνοθέτη, διάσημη διεθνούς φήμης μέτζο-σοπράνο και μουσικο παιδαγωγός Δάφνη Ευαγγελάτου, εμφανίζε ται στο ρόλο του Σέξτου. Με τη Δάφνη Ευαγ γελάτου συνεργάστηκαν στην ΕΛΣ δύο φορές. Το 1996 αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία του έργου του Ντμίτρι Σοστακόβιτς Η λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ. Είναι η πρώτη παρουσίαση της όπερας αυτής στα ρωσικά και για τις ανάγκες της προσκαλούνται στην Ελλάδα ο Ρώσος βαθύφωνος Λεονίντ Μπολντίν (Μπορίς Τι μοφέγεβιτς Ισμαΐλοφ), η υψίφωνος Κατερίνα Οικονόμου (Κατερίνα Ισμαΐλοβα) και ο Ρώ σος τενόρος Βατσισλάβ Οσίμποφ (Σεργκέι). Το 2002 ανεβαίνει για πρώτη φορά το Μέντιουμ σε μουσική και ποιητικό κείμενο του Τζαν Κάρ λο Μενότι. Τον ρόλο του Μέντιουμ ανέλαβε για πρώτη φορά η Δάφνη Ευαγγελάτου. Στη λίστα με τα έργα του που αγαπήθηκαν από το κοινό και ο Μάκβεθ (1973), ο Ιπτάμενος Ολλαν δός (1974), η Τόσκα (1975-76), η Νόρμα (1980), τα Παραμύθια του Χόφμαν (1984-85), η Σαλώμη (1997), τα Ξωτικά Νερά (1998), οι Γάμοι του Φί γκαρο (1999), ο Ριγκολέτο (2001), η Μνηστή του τσάρου (2002), το Δαχτυλίδι της μάνας (2004-05). Β Ε ΡΝΤΙ, ΡΙΓΚΟΛ Ε ΤΟ, ΗΡ Ω ΔΕΙΟ, 2001 ΑΛΕΞ Α ΝΤΡΟΥ ΑΓΚ Α ΚΕ (ΡΙΓΚΟΛ Ε ΤΟ), ΕΛΙΖΑΜΠ Ε Τ ΒΙΝΤ Α Λ (ΤΖ Ι ΛΝΤΑ) ΜΑΣΝ Ε Β Ε ΡΘΕΡΟΣ, Θ Ε ΑΤΡΟ ΟΛ Υ ΜΠΙΑ, 2014 ΖΑΝ-ΦΡΑΝΣΟΥ Α ΜΠΟΡ Α Σ (Β Ε ΡΘΕΡΟΣ), ΕΙΡ Η ΝΗ ΚΑΡ Α ΓΙΑΝΝΗ (ΣΑΡΛ Ο Τ) Ρ. ΣΤΡ Α ΟΥΣ, ΣΑΛ Ω ΜΗ, ΗΡ Ω ΔΕΙΟ, 1997 ΡΕΝ Α ΤΕ ΜΠ Ε ΛΕ (ΣΑΛ Ω ΜΗ) Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

38 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΟΥ ΟΠΕΡΑ Ο ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΒΕΡΝΤΙ, λίγα μόλις χρόνια πριν από τον θά νατό του το 1901, απέδειξε ότι μπορούσε να θριαμβεύσει και στην κωμωδία. Η κωμική όπερα Φάλσταφ γράφτηκε το 1893 σε ποιητικό κείμενο του Αρίγκο Μπόιτο και είναι εμπνευσμένη από τις Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ. Το ανάλαφρο θέμα της επικεντρώνεται στις ερωτικές περιπέτειες του ξεπεσμένου ιππότη αλλά μέθυσου, ψεύτη και απατεωνίσκου σερ Τζον Φάλσταφ που με τις πράξεις του γίνεται συνεχώς περίγελος στη μικρή κοινωνία του Ουίνδσορ. Ο ογδοντάχρο νος συνθέτης εξέπληξε τους πάντες, καθώς υπήρχε η πεποίθηση ότι δεν μπορούσε να γράψει κωμική όπερα, αλλά, όπως αποδείχτηκε, ο Φάλσταφ, εκτός από το κύκνειο άσμα του θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα του λυρικού θεάτρου. Ο σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Όπερας του Γκλάιντμπορν, Στίβεν Λάνγκριτζ, επιστρέφει στην ΕΛΣ μετά την επιτυχημένη σκηνοθεσία της Κάρμεν στο Ηρώδειο το καλοκαίρι του 2018, για να παρουσιάσει τη δική του εκδοχή του βίου και της πολιτείας του κατεργάρη γλεντζέ, τον οποίο θα ερμηνεύσει ο Δημήτρης Πλατανιάς. Η δράση τοποθετείται στην Αγγλία του 1930 – τα σκηνικά και τα κοστούμια έχουν την υπογραφή Γιώργου Σουγλίδη. Εντοπίσαμε τον σκηνοθέτη σε μια αίθουσα αναμονής του αεροδρομίου Γκάτγουικ λίγο πριν πετάξει για Νέα Υόρκη και μας μίλησε για την παράσταση που θα στήσει στην Αθήνα. — Θα λέγαμε ότι ο Φάλσταφ είναι ένα έργο περισσότερο ιταλικό απ’ ό,τι βρετανικό; Κοι τάξτε, οπωσδήποτε ο Σαίξπηρ είναι μια εμβληματική μορφή του βρετανικού πολιτισμού και οι Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ από τα λίγα έργα του, με εξαίρεση τα ιστορικά και τον Βασιλιά Λιρ, που διαδραματίζονται στην Αγγλία. Από την άλλη, είναι μια κωμωδία ιταλικού στυλ, ακόμα και στην αυθεντική σαιξπηρική εκδοχή. Πολλοί λένε ότι ο Μπόιτο και ο Βέρντι αποκατέστησαν το έργο, φέρνοντάς το στο φυσικό του περιβάλλον. Λίγη σημασία έχει πόσο αγγλικό ή ιταλικό είναι. Θα έλεγα ότι είναι έργο οικουμενικό, γι’ αυτό όλοι ενθουσιάζονται με τον χαρακτήρα του Φάλσταφ. Προσωπικά, είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που έρχομαι στην Αθήνα για να κάνω για πρώτη φορά κωμωδία και σκοπεύω να το διασκεδάσω. Ελπίζω ότι όλοι θα περάσουμε καλά. — Το τοποθετείτε στην Αγγλία της δεκαετίας του 1930, μια εποχή που οι Έλληνες γνωρί ζουμε κυρίως από τον κινηματογράφο. Όταν ασχολείσαι με ένα οικουμενικό έργο, πάντα αναζητάς μια εποχή για να το τοποθετήσεις. Βάλαμε κάτω τα δεδομένα του με τον Γιώργο (σ.σ. Σουγλίδη) και σκεφτήκαμε ότι ταίριαζε απόλυτα, καθώς ο Φάλσταφ υπήρξε στρατιώτης και συμμετείχε σε μάχες τη δεκαετία του ’30, μια εποχή ανάμεσα σε πολέμους. Επίσης, συνδέεται με την αριστοκρατία, είναι ιππότης, κι αυτό είναι κάτι που δεν αναφέρεται συχνά. Τη δεκαετία του ’30 είχαμε τη σκανδαλώδη περίπτωση του πρίγκιπα της Ουαλίας, αντίστοιχη του Χαλ στον Ερρίκο Δ’, ο οποίος έγινε ο βασιλιάς Εδουάρδος Η’, αλλά λίγο αργότερα παραιτήθηκε. Ιστορικά, λοιπόν, λειτουργεί, καθώς πρόκειται για την εποχή πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά την οποία η αγγλική κοινωνική ιεραρχία ήταν πιο αυστηρή σε ταξικά θέματα και η κοινωνική τάξη ήταν σημαντικότερη από την οικονομική επιφάνεια κάποιου. — Αισθητικά προσφέρει θαυμάσιο υλικό και πολλή νοσταλγία. Η νοσταλγία αποτελεί κομ μάτι του Φάλσταφ. Υποτίθεται ότι ο ίδιος εκπροσωπεί τη «merry old England», αλλά αυτό είναι ένα ψέμα, δεν υπήρξε ποτέ. Ο Φάλσταφ παραμένει πάντα εκτός μόδας και ζει σε μια εποχή που έρχεται σε αντίθεση με τη σύγχρονη ηθική, τον σημερινό τρόπο διεκπεραίωσης των πραγ μάτων. Ανήκει σε διαφορετικούς καιρούς. Η νοσταλγία προέρχεται όχι μόνο από την αίσθηση που δημιουργεί η δεκαετία του ’30 αλλά και απ’ όσα συμβαίνουν στον ίδιο τον Φάλσταφ που προέρχεται από μια ακόμα πιο παλιά εποχή. Αυτό που είναι εκπληκτικό είναι η λατρεία που του έχει ο κόσμος. Ποιος στο καλό είναι ο Φάλσταφ, γιατί τον αγαπάμε; Τον έχουμε ανάγκη; Στο τέλος του έργου, πάντως, αυτό ισχυρίζεται εκείνος! Γιατί μας αρέσει όμως; Λέει ψέματα, κλέβει, πίνει τα άντερά του, είναι εντελώς ανεύθυνος. Είναι ο θεότρελος θείος που λέει όλα όσα δεν μπορούμε να πούμε εμείς, και τα κάνει να ακούγονται απολύτως σωστά. — Μάλλον καθρεφτίζει όλα μας τα τρωτά, γι’ αυτό τον αγαπάμε. Συμφωνώ, έτσι είναι! Ίσως αντικατοπτρίζει όλα όσα δεν μας αρέσουν επάνω μας. Πάντως δεν είναι εύκολο να κατανοήσεις τον χαρακτήρα του ή τους λόγους για τους οποίους τον αγαπάμε. Ακόμα και γιατί τον αγάπησε ο Βέρντι. Είναι ανήθικος! — Φαντάζομαι ότι του θύμιζε τη μεσογειακή νοοτροπία των Ιταλών, οι οποίοι αντιμετω πίζουν τους κανόνες και τους νόμους με μεγάλη χαλαρότητα. Ακριβώς! Νομίζω ότι και το αθηναϊκό κοινό θα περάσει καλά μαζί του. Άλλωστε έχουμε ανάγκη να γελάσουμε με όλα όσα μας έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια. Ο Φάλσταφ συνδέεται με την ανθρωπότητα. Υπάρχει ένα γιαπωνέζικο γνωμικό που λέει «έξι φορές θα πέσεις, επτά θα σηκωθείς όρθιος». Για μένα αυτό το γνωμικό αποκτά νόημα μέσω του Φάλσταφ. Είναι ο τύπος που του συμβαίνει το ένα κακό μετά το άλλο, πέφτει σε κατάθλιψη, ξέρει ότι γερνάει και παχαίνει, αλλά μετά έρχεται η αισιοδοξία και ξαναστέκεται στα πόδια του. Είναι υπέροχος. Μετά από τόσες κρίσεις που έχουμε περάσει, ο Φάλσταφ μπορεί να αποτελέσει και ένα είδος ήρωα για εμάς. — Οπότε πρόκειται για έναν τρελόγερο ή για έναν σοφό γέρο; Ξεκινάω την προετοιμασία με πολλές ιδέες και πολλά ερωτήματα. Αυτό είναι ένα από αυτά. Η σοφία ενός τρελού, σοφή τρέλα ή τρελή σοφία; Σοφός ή τρελός; Να ένα σαιξπηρικό ερώτημα. Η κωμική όπερα «Φάλσταφ» του Τζουζέπε Βέρντι, σε ποιητικό κείμενο του Αρίγκο Μπόιτο, είναι εμπνευσμένη από τις «Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ». ΦΑΛΣΤΑΦ

20.10.22 – lifo 39 2022-23ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ INFO Τζουζέπε Βέρντι, Φάλσταφ 26, 29/1/23, 01, 04, 07, 10/2/23 Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ Ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή: 18:30) Μουσική διεύθυνση: Πιερ-Τζόρτζιο Μοράντι, Σκηνοθεσία: Στίβεν Λάνγκριτζ, Σκηνικά - κοστούμια: Γιώργος Σουγλίδης, Κινησιολογία: Νταν Ο’Νιλ, Φωτισμοί: Πίτερ Μάμφορντ, Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου. Στους βασικούς ρόλους οι: Δημήτρης Πλατανιάς, Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Βασίλης Καβάγιας, Τσέλια Κοστέα, Άννα Αγάθωνος κ.ά. Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία, την Παιδική Χορωδία και τους Μονωδούς της ΕΛΣ ΣΤ Ί ΒΕΝ Λ Α ΝΓΚΡ Ί ΤΖ Φ Ω ΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠ Ο ΤΙΣ ΠΡ Ο ΒΕΣ ΤΗΣ Κ Α ΡΜΕΝ ΤΟ 2018 ΜΕ ΤΗΝ ΑΝ Ι ΤΑ ΡΑΤΣΒΕΛΙΣΒ Ι ΛΙ PHOTO: ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ PHOTO: JOAKIM HOVREVIK Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Χορηγός: Alpha Bank

40 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ INFO Β.Α. Μότσαρτ, Ντον Τζοβάνι, 21, 23, 25, 27, 29, 30/10/22, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ Ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή: 18:30) Μουσική διεύθυνση: Οντρέι Όλος, Σκηνοθεσία: Τζον Φούλτζεϊμς, Αναβίωση σκηνοθεσίας: Αϊλίν Μπόζοκ, Σκηνικά: Ντικ Μπερντ, Κοστούμια: Άνμαρι Γουντς, Χορογραφία: Μαξίν Μπρέιαμ, Φωτισμοί: Φαμπιάνα Πιτσόλι, Αναβίωση φωτισμών: Νιλ Μπρίνκγουερθ, Σχεδιασμός βιντεοπροβολών: Ουίλ Ντιουκ, Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, Ερμηνεύουν: Ντον Τζοβάνι: Διονύσης Σούρμπης, Ντόνα Άννα: Μυρσίνη Μαργαρίτη, Ντον Οτάβιο: Βασίλης Καβάγιας, Διοικητής: Πέτρος Μαγουλάς, Ντόνα Ελβίρα: Τσέλια Κοστέα, Λεπορέλο: Γιάννης Γιαννίσης, Μαζέτο: Νίκος Κοτενίδης, Tσερλίνα: Μιράντα Μακρυνιώτη Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €35, €40, €50, €55, €65, €80, Φοιτητικό, παιδικό: €15, Περιορισμένης ορατότητας: €10 Ο «Ντον Τζοβάνι», η εμβληματική όπερα του Μότσαρτ, επιστρέφει και ζωντανά στην ΕΛΣ σε μια συμπαραγωγή με τη Βασιλική Όπερα της Δανίας και την Όπερα του Γκέτενμποργκ. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Χορηγός: Alpha Bank

42 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ ΕΡΓΑΣΤ Η Ρ Ί Α ΚΑΤΑΣΚΕΥ Η Σ ΣΚΗΝ Ί Κ Ω Ν - ΚΟΣΤΟΥΜ ΊΩ Ν ΤΗΣ ΕΛΣ Φωτογραφίες 1-4: Tο ενδυματολογικό τμήμα όπου ράβονται τα κοστούμια της ΕΛΣ στον 4ο όροφο του κτιρίου της στο ΚΠΙΣΝ Φωτογραφίες 5-7: Tα εργαστήρια κατασκευ ής σκηνικών στο Ρέντη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ 1 2 4 53 6 7

20.10.22 – lifo 43 2022-23 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ - ΟΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΧΟΡΟΥ ΕΛΣ PHOTO: ΕΒΙΤΑ ΣΚΟΥΡΛΕΤΗ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΛΥΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ PHOTO: FREDDIE F. ΑΝ ΩΤΕΡΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤ Ί Κ Η ΣΧΟΛ Η ΧΟΡΟΥ ΕΛΣ ΠΑ Ί Δ Ί ΚΗ ΧΟΡΩΔΊΑ ΕΛΣ

44 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ — Ξεκινώντας με το κλασικό μυθιστόρημα του Θερβάντες, στο οποίο βασίζεται αυτή η παράσταση, τι είναι αυτό που το καθιστά τόσο διαχρονικό; Είναι ένα έξοχο ανάγνωσμα κι αυτό που εκτίμησα περισσότερο διαβάζοντάς το είναι η αναρχία που συμβαίνει στο κεφάλι του κεντρικού του ήρωα. Δεν είναι τυχαία η δημοφιλία του ανάμεσα στους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας, καθώς, συνειδητά ή μη, ο Θερβάντες καταπιάνεται με τέτοια ζητήματα αιώνες πριν από τον Φρόιντ. Ο οποίος Φρόιντ είχε μάλιστα πει, αν δεν κάνω λάθος, ότι η φανταστική ερωμένη του Δον Κιχώτη, η Δουλτσινέα, αντιπροσωπεύει κατ’ ουσίαν τη μητέρα του! Ο ιππότης μας βλέπει φαντάσματα, ακούει φωνές, διακατέχεται από φαντασιώσεις, εμμονές κ.λπ. Αυτή του την ψυχοσύνθεση προσπάθησα να εντάξω στη χορογραφία μου, ώστε να την επικαιροποιήσω ακόμα περισσότερο σε μια εποχή που η ψυχική υγεία και ισορροπία είναι μεγαλύτερο ζητούμενο και από τη σωματική, κάτι που έγινε επιτακτικότερο μετά την πανδημία! Η νευρικότητα, η κατάθλιψη, η διαταραχή προσωπικότητας, έχουν γίνει από τις πιο κοινές παθήσεις παγκοσμίως. Γι’ αυτό και στην εναρκτήρια σκηνή, που είναι πραγματικά μαγική, θα δείτε τον χορευτή που υποδύεται τον Δον Κιχώτη να κάθεται σε ένα αναπηρικό αμαξίδιο. — Ισχύει ότι πρόκειται για ένα από τα πιο απαιτητικά μπαλέτα του διεθνούς ρεπερτορίου; Οπωσδήποτε, γι’ αυτό και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για έναν χορευτή, που θα πρέπει να επιδείξει τεράστια υπομονή, επιμονή, πειθαρχία –το καταρχάς ζητούμενο στον χορό– και έναν συνδυασμό έμπνευσης, εφευρετικότητας και υψηλής τεχνικής. Έχω δει ανεβάσματα αυτής της παράστασης στην Ευρώπη και στην Αμερική, άντλησα ιδέες, τις δού λεψα με τον δικό μου τρόπο και με τον διευθυντή του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνο Ρήγο, και συμφωνήσαμε να ακολουθήσουμε όσο γίνεται πιστότερα την πρωτότυπη χορογραφία του Μαριύς Πετιπά, χωρίς να παραλείψουμε το νεωτερικό στοιχείο. Εξαιρετική είναι, πιστεύω, η δουλειά όλων των συντελεστών, των χορευτών και των χορευτριών, του Γιώργου Σουγλίδη στα Ένας υπέρλαμπρος αστέρας χορογραφεί το Mπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στον «Δον Κιχώτη» του Λούντβιχ Μίνκους στo πλαίσιο της φιλόδοξης αυτής παραγωγής με την οποία η ΕΛΣ προσδοκά να κλείσει εντυπωσιακά το 2022. Ο Γερμανοβραζιλιάνος χορογράφος που λατρεύει την Ελλάδα μιλά με την ευκαιρία για το έργο, για τον χορό και την προσωπική του καλλιτεχνική πορεία. INFO Δον Κιχώτης Τιάγκο Μπορντίν, Μαριύς Πετιπά / Λούντβιχ Μίνκους, 26, 27/11/22 & 04, 23, 24, 30, 31/12/22 Ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή & 31/12: 18:30), 24/12: 19:00 Χορογραφία: Τιάγκο Μπορντίν, βασισμένη στη χορογραφία του Μαριύς Πετιπά Μουσική διεύθυνση: Στάθης Σούλης Σκηνικά: Γιώργος Σουγλίδης Κοστούμια: Μαίρη Κατράντζου Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας Animation: Ειρήνη Βιανέλλη Τους βασικούς ρόλους ερμηνεύουν οι: Κίτρι: Μάια Μακατέλι, Ελεάνα Ανδρεούδη, Αλίσια Τάουνσεντ Μπαζίλιο: Ντανιίλ Σίμκιν, Γκουστάβο Καρβάλιο, Γιώργος Χατζόπουλος Μερσέντες: Μαρία Κουσουνή, Πόπη Σακελλαροπούλου, Μαργαρίτα Κώστογλου Εσπάντα: Ντανίλο Ζέκα, Βαγγέλης Μπίκος, Στέλιος Κατωπόδης Με την Ορχήστρα, τους Α’ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους και το Corps de Βallet της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €30, €35, €42, €50, €55, €70, Φοιτητικό, παιδικό: €12, Περιορισμένης ορατότητας: €10 Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Χορηγός: Eurobank private banking ΤΙ Α ΓΚΟ ΜΠΟΡΝΤ Ι Ν. ΦΩΤΟ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

2020», λέει

σκηνοθέτης

Στρούμπος.

τυχαία ούτε η επιλογή του κειμένου ούτε η ιδέα που μας φέρνει στην Εναλλακτική της Λυρικής, ο μετασχηματισμός του έργου σε μια μορφή μουσικού θεάτρου, μοντέρνας όπερας κ.λπ. Ο με ταφραστής του έργου, ο Θωμάς Συμεωνίδης, μου αποκάλυψε μια πτυχή του Μπέκετ την οποία εγώ αισθανόμουν διαβάζοντας το πρωτότυπο, τη μουσικότητα που υπάρχει στο κείμενο. Αυτός ο ρυθμός με βοήθησε πάρα πολύ σε αυτή την πρώτη αναμέτρηση με τον μπεκετικό κόσμο, στο να ανοίξουμε έναν δρόμο μέσα από τον οποίο πραγματοποιήθηκε αυτή η παράσταση. Έτσι ήρθε η ιδέα το Όχι εγώ να μην είναι απλώς

46 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ ΟΧ Ί ΕΓΏ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΠΙΟ ΔΑΙΜΟΝΙΩΔΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΟΥΣ από κάθε σκοπιά (σωματική, διανοητική, συναισθηματική) μονολόγους του παγκόσμιου θεάτρου, το Όχι εγώ του Σάμιουελ Μπέκετ, γραμμένο το 1972 για την ηθοποιό Μπίλι Ουάιτλο, σκηνοθετεί τη λογοδιάρροια ενός αιωρούμενου γυναικείου στόματος στον απόηχο ενός απροσδιόριστου τραυματικού συμβάντος, υπό το βλέμμα της φιγούρας ενός μυστηριώδους ακροατή χωρίς ιδιότητες. Η νέα προσαρμογή αυτού του εμβληματικού μεταπολεμικού έργου, ανάθεση της Εναλλα κτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στον πρωτοποριακό συνθέτη Ζήση Σέγκλια, η δουλειά του οποίου εστιάζει στη σχέση μεταξύ του ήχου και της σημασιολογίας της φωνής και της ενοποίησης της μουσικής γλώσσας και του λόγου, και στον σκηνοθέτη Σάββα Στρούμπο, επίμονο και ασυμβίβαστο εργάτη του ερευνητικού θεάτρου, αναμετριέται με τα όρια ενός δυ σεπίλυτου αινίγματος και ταυτόχρονα με μια πρόκληση διεγερτική. Στην τολμηρή προσέγγιση των δυο καλλιτεχνών, η μπεκετική ηχητική και σημασιολογική «άβυσσος» αποδίδεται όχι με ένα στόμα αλλά από δύο σώματα σε φωνητική και κινησιολογική αντίστιξη, αφηρημένη και συνάμα απολύτως συμπυκνωμένη. «Η επιλογή του συγκεκριμένου κειμένου του Μπέκετ, του Not I στα αγγλικά / Όχι εγώ στα ελληνικά, έρχεται μετά από μια πορεία αναμέτρησης με το μπεκετικό έργο, στην οποία προ ηγήθηκαν το Περιμένοντας τον Γκοντό, που ανέβηκε από την ομάδα Σημείο Μηδέν το 2018-19, και οι Ευτυχισμένες Μέρες, το

Σάββας

«Δεν είναι

παράσταση θεατρική, όπως οι άλλες δουλειές μας. Αυτό το οποίο αξίζει να τονίσουμε είναι ότι ο Μπέκετ στο Όχι εγώ κάνει κάτι συγκλονιστικό: δεν αφαιρεί απλώς το φυσικό τοπίο, το οποίο έτσι κι αλλιώς στα προηγούμενα έργα του ήταν ο τόπος του πουθενά, αλλά αφαιρεί και αυτόν τον τόπο του πουθενά, αφαιρεί και το ίδιο το σώμα, έτσι βρισκόμαστε σε ένα απολύτως σκοτεινό τοπίο όπου διαγράφονται μόνο τα κόκκινα χείλη της γυναίκας που μιλάει και το περίγραμμα μιας αντρικής φιγούρας. Το έργο αυτό προορίζεται να αποδοθεί ως λεκτικός καταρράκτης, ένας παραληρηματικός λόγος και στη θεατρική του απόδοση η διάρκεια είναι μόλις δεκαπέντε λεπτά. Η οδηγία του συγγραφέα είναι η ηθοποιός να το αποδώσει απνευστί. Στην παράστασή μας δεν ακολουθούμε απολύτως τις σκηνικές οδηγίες του Μπέκετ. Δεν θα υπάρχει το απολύτως σκοτεινό τοπίο με τα δύο χείλη μόνο και το περίγραμμα μιας αντρικής φιγούρας αλλά θα έχουμε το μαύρο δωμάτιο, το black box, και τον λόγο του τραύματος θα τον σωματοποιούν δύο γυναίκες, οι περφόρμερ Έλλη Ιγγλίζ και Έβελυν Ασσουάντ, οι οποίες θα βρίσκονται μέσα σε μια εγκατάσταση, έναν κρατήρα με δύο σώματα, δύο στόματα, που όμως θα είναι σαν να έχουν την ίδια πηγή, το ίδιο σώμα. Εξω απ’ αυτόν τον κρατήρα θα είναι μια αντρική φιγούρα, ο Μπάμπης Αλεφάντης». «Δεν θα δούμε ένα μουσικό θέατρο με οπερατικά χαρακτηριστικά, δεν υπάρχει τραγούδι έτσι όπως θα το περίμενε κανείς», λέει ο συνθέτης Ζήσης Σέγκλιας, «υπάρχουν όμως χαρα κτηριστικά της ομάδας, τα οποία, τόσο με τον τρόπο που δουλεύω εγώ όσο και με τον ήχο που αναδεικνύεται μέσα από το ίδιο το έργο του Μπέκετ, δίνουν μια έντονη μουσικότητα. Μια πολύ ουσιαστική συνθήκη για μένα ήταν να κρατήσω τον βασικό χαρακτήρα του έργου, αυτήν τη ταχυγλωσσία, να μην υπάρχουν ιδιαίτερες αλλοιώσεις ως προς το πώς ακούγεται αυτό το πράγμα, παρ’ όλα αυτά να υπάρχει μεγαλύτερη διάρκεια (συνολικά περίπου εξήντα-εβδομήντα λεπτά, αντί δεκαπέντε). Στοιχεία που προκύπτουν εκτός κειμένου είναι πρόσθετα και έχουν να κάνουν με το πώς χειρίζομαι εγώ το μουσικό υλικό. Αυτή ήταν και η μεγαλύτερη δυσκολία σε όλη την πορεία. Φυσικά, υπάρχει και ορχήστρα, δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με δυο φωνές και μία φιγούρα που κινείται. Συγκεκριμένα θα έχουμε εννιά μουσικούς, την ορχήστρα που θα περιμέναμε σε μια όπερα. Στο Όχι εγώ δεν έχουμε τόσο έναν διάλογο όσο τον χώρο, μιλάμε για στόματα που ανοίγουν και βγάζουν έναν συνεχή, έντονο λόγο με μεγάλη ροή. Αυτό, όπως το ζητάει ο Μπέκετ, γίνε ται μέσα σε ένα κενό, στο απόλυτο μαύρο, όπου το στόμα ανοίγει και βγάζει αυτό τον λόγο. Ουσιαστικά με την ορχήστρα προσπαθώ να αποδώσω ηχητικά αυτόν τον χώρο. Τα στόματα τοποθετούνται και φυσικά, ως σώματα που εκφέρουν έναν λόγο, και το ερώτημα είναι πού γίνεται αυτό. Υπάρχει ένα σκηνικό που δεν έχει οριστεί με κάποιον τρόπο και θα μπορούσε ο καθένας να δώσει οποιαδήποτε ερμηνεία για το πού βρίσκονται αυτά τα σώματα. Εγώ με την ορχήστρα αυτόν τον χώρο εξερευνώ, όπου ηχούν αυτά τα στόματα. Μέσα από τη φύση της ορ χήστρας αυτός ο χώρος εξαπλώνεται, μεγεθύνεται. Δεν πρόκειται για έναν διάλογο των οργάνων με τις φωνές ούτε για συνοδεία. Ουσιαστικά ανοίγω τον χώρο στον οποίο εδράζονται αυτές οι φωνές. Κι αυτό συμβαίνει με τη χρήση των οργάνων. Ως παράσταση είναι ένα υβριδικό είδος». Ο σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος και ο συνθέτης Ζήσης Σέγκλιας συνεργάζονται για τη μεταφορά του «Όχι Εγώ» του Μπέκετ σε μια ιδιαίτερη παράσταση στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ. Ζ Η ΣΗΣ Σ Ε ΓΚΛΙΑΣ PHOTO: ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ Σ Α ΒΒΑΣ ΣΤΡΟ Υ ΜΠΟΣ PHOTO: FREDDIE F.

20.10.22 – lifo 47 2022-23 INFO ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Όχι εγώ, Σάμιουελ Μπέκετ 11, 12, 17, 18, 23, 24/2/23 Θέατρο Ανάθεση της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Συμπαραγωγή με την Ομάδα Σημείο Μηδέν Ώρα έναρξης: 20:30 (Κυριακή: 19:30) | Μετάφραση: Θωμάς Συμεωνίδης Μουσική: Ζήσης Σέγκλιας Σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος Ερμηνεύουν: Έλλη Ιγγλίζ, Έβελυν Ασσουάντ, Μπάμπης Αλεφάντης Σκηνικά - κοστούμια: Κατερίνα Παπαγεωργίου Φωτισμοί: Κώστας Μπεθάνης Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, Φοιτητικό: €10 ΤΟΥ M. HULOT Ιδρυτικός δωρητής Εναλλακτικής Σκηνής ΕΛΣ Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

48 lifo – 20.10.22 ΕΛΣ UNDERWATERPHOTO: CELIA TOPPING ΝΕΑΠΟΛΗPHOTO: ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤ Ί Κ Η ΣΚΗΝ Η Το νέο πρόγραμμα της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ είναι πολυδιάστατο και τολμηρό.

20.10.22 – lifo 49 2022-23 ΣΤΡ Ε ΛΛΑ Γ. ΚΟΥΤΛ Η Σ, Μ. ΠΑΡΑΣΚ Α ΚΗΣPHOTO: ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ ΦΘΗΝΑ ΤΣΙΓΑΡΑPHOTO: ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΙΜ Ο ΠΟΥΛΟΣ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2022/23 ΤΗΣ ΕΝΑΛ ΛΑΚΤΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ Σ είναι πολυδιάστατο και τολμηρό. Οι νέες παραγωγές όπερας περιλαμβάνουν την όπερα δωματίου Στρέλ λα, ανάθεση της ΕΛΣ, σε μουσική Μιχάλη Παρασκάκη και λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ*, βασισμένο στο σενάριο της ομώνυμης ταινίας των Πάνου Κούτρα και Παναγιώ τη Ευαγγελίδη, και σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή. Στις παραστάσεις μουσικού θεάτρου και μιούζικαλ συναντάμε τον σκηνοθετημένο κύκλο τραγουδιών του Φραντς Σούμπερτ Η ωραία μυλωνού με τη μεσόφωνο Λένια Ζαφει ροπούλου, σε χορογραφία Τάσου Καραχάλι ου, καθώς και το μιούζικαλ The last five years του Αμερικανού συνθέτη Τζέισον Ρόμπερτ Μπράουν σε πανελλήνια πρώτη, μουσική διεύθυνση Μιχάλη Παπαπέτρου και σκηνο θεσία Δημήτρη Δημόπουλου. Επίσης, θα παρουσιαστεί το Underwater, μια χοροθεα τρική παράσταση των Ξένια Αηδονοπούλου και Γεωργίας Τέγου για βρέφη από λίγων μηνών έως δύο ετών και τους γονείς τους. Στις αναβιώσεις περιλαμβάνονται το μιούζικαλ Φθηνά τσιγάρα σε μουσική Παναγιώτη Καλαντζόπουλου και λιμπρέτο Πέτρου Βουνισέα, βασισμένο στην ομώνυ μη ταινία του Ρένου Χαραλαμπίδη, και σκη νοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου, το σπινθηρο βόλο μιούζικαλ Σιωπή, ο βασιλιάς ακούει των Νίκου Κυπουργού και Θωμά Μοσχόπουλου, σε σκηνοθεσία του Θοδωρή Αμπαζή, καθώς και το οπτικοακουστικό ηλεκτρονικό έργο Nεάπολη των Κ.Βήτα και Νίκου Πατρελάκη. Το Μπαλέτο της ΕΛΣ θα παρουσιάσει το Human Nature σε χορογραφίες Χάρη Γκέκα και Γκεντιάν Ντόντα. Θα παρουσιαστούν, επίσης, η συναυλία «Μίκης Θεοδωράκης: Ένας όμηρος / Μαρκ Μπλίτσταϊν: Πολιτικά τραγούδια» και το ρεσιτάλ του βαρύτονου Άρη Αργύρη με τραγούδια του Σούμπερτ. Ιδρυτικός δωρητής της Εναλλακτικής Σκηνής είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. www.nationalopera.gr/els/enallaktiki-skini ΤΟΥ M. HULOT

50 lifo – 20.10.22

20.10.22 – lifo 51 744 ΒΙΒΛΙΟ Προς τον Παράδεισο Το τρίτο μυθιστόρημα της Χάνια Γιαναγκιχάρα τοποθετείται στη Νέα Υόρκη τριών διαφορετικών αιώνων, ενσωματώνοντας διαφορετικά είδη, αναφορές και αφηγηματικές τεχνικές. Η Αμερικανίδα συγγραφέας προσεγγίζει με τόλμη επώδυνα ερωτήματα που απασχολούν τη σύγχρονη Αμερική, αλλά αποδεικνύονται οικουμενικά, αναζητώντας το αληθινό νόημα της ελευθερίας. Αποκλειστική συνέντευξη της Χάνια Γιαναγκιχάρα στον Αλέξανδρο Διακοσάββα στη σελ.56 52 THE WEEK Όσα ξεκινάνε αυτή την εβδομάδα 54 ΣΙΝΕΜΑ Οι νέες ταινίες της εβδομάδας 56 ΒΙΒΛΙΟ Χάνια Γιαναγκιχάρα: Μια ατρόμητη συγγραφέας των καιρών μας 58 ΘΕ ΑΤΡΟ Γιώργος Κουτλής: Αναμένοντας τα καλύτερα 60 EΙΚΑΣΤΙΚ Α Μια συναρπαστική περιήγηση στο εικαστικό σύμπαν του Γιάννη Μόραλη εικονογράφηση της na kim βασισμένη στον πίνακα «i’okepa, hawaii an fisher boy» (1898) του hubert vos

52 lifo – 20.10.22 1 ΜΟΥΣΙΚΗ Η Suzanne Ciani στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Η Suzanne Ciani, της οποίας η συμβολή τόσο στη μουσική σύνθεση όσο και στο sound design είναι μεγάλη, εμφανίζεται στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ. Έχο ντας κυκλοφορήσει πάνω από είκοσι προσωπικά άλμπουμ και συνθέσει αμέτρητα έργα για την τη λεόραση, το σινεμά και τη διαφήμιση, δικαίως θε ωρείται πιονέρος της ηλεκτρονικής πρωτοπορίας εδώ και 50 χρόνια. 23/10, ΚΠΙΣΝ - Φάρος, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 21:00, είσοδος: 10-15 ευρώ 2 ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ / VOL.1 στο Gagarin 205 The Boy, Nalyssa Green, Mazoha και Δεσποινίς Τρί χρωμη σε μια βραδιά που έχει αποκτήσει ήδη το μανιφέστο της από τον Ίκαρο Μπαμπασάκη. 22/10, Gagarin, Λιοσιών 205, 20:30, είσοδος: 10 ευρώ (προπώληση), 12 (ταμείο) 3 ΜΟΥΣΙΚΗ Viktoria Mullova και Alasdair Beatson στο Μέγαρο Η μεγάλη σολίστ του βιολιού Viktoria Mullova επιστρέφει στο Μέγαρο μαζί με τον Σκωτσέζο βιρ τουόζο πιανίστα Alasdair Beatson. Στο πρόγραμμά τους δεσπόζουν η Τέταρτη και η Έβδομη Σονάτα του Μπετόβεν, το Rondo σε σι ελάσσονα του Σού μπερτ, καθώς και τα Distance de fée του Ιάπωνα Toru Takemitsu και Fratres του Εσθονού Arvo Pärt. 26/10, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης), Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη 1, 20:30, είσοδος: 11-60 ευρώ 4 ΧΟΡΟΣ «No Exit» στο Μικρό Θέατρο Κεραμεικού Ένα θεατρικό κείμενο μετατρέπεται σε κίνηση. Οι χορευτές Πλωτίνος Ηλιάδης, Λαμπρινή Γκόλια, Εμ μανουέλα Πεχυνάκη και ο μουσικός Ανδρέας Κου ρέτας αναλαμβάνουν επί σκηνής τους ρόλους του έργου του Ζαν-Πολ Σαρτρ Κεκλεισμένων των θυρών. Η χορογραφία είναι της Αγγελικής Τρομπούκη. 22/10-20/11, Μικρό Θέατρο Κεραμεικού, Ευ μολπιδών 13, Σαβ. & Κυρ. 19:00, είσοδος: 14 ευρώ 5 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Gimme Shelter Film Festival στο Gagarin Ronnie James Dio, Frank Zappa, Chuck Schuldiner: ένα ντοκιμαντέρ κάθε Δευτέρα για καθέναν από τους τρεις, μαζί με ένα special preview του ντοκιμα ντέρ για τους Nightfall. Τις προβολές πλαισιώνουν οι Wendy Dio, Geoff Tate, Jeff Scot Sotto, Ευθύμης Καραδήμας, Gus G, Rock n Roll Children και πολλοί άλλοι, για μια ολοκληρωμένη κινηματογραφική-συ ναυλιακή εμπειρία. 24/10-7/11, Gagarin 205, Λιοσίων 205, Δευτ. 20:00, είσοδος: 15 ευρώ 6 ΣΙΝΕΜΑ Cinema made in Italy στην Ταινιοθήκη Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, η Cinecittà, η πολιτι στική πρωτοβουλία Tempo Forte της Πρεσβείας της Ιταλίας και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών παρουσιάζουν δώδεκα νέες ιταλικές ταινίες από τα μεγαλύτερα διεθνή φεστιβάλ, με σημαντικά βραβεία στις αποσκευές τους. 21-27/10, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Oδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, είσοδος: 5 ευρώ (15 ευρώ η κάρτα 5 προβολών) 7 ΜΟΥΣΙΚΗ Φεστιβάλ Πιάνου της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» Πέντε Έλληνες πιανίστες με διεθνή σταδιοδρομία, οι Δημήτρης Βασιλάκης (23/10), Λορέντα Ράμου (24/10), Κάρολος Ζουγανέλης (25/10), Πρόδρο μος Συμεωνίδης (26/10) και Χρίστος Παπαγεωργίου (27/10) ερμηνεύουν κάποια από τα σημαντικότε ρα πιανιστικά έργα του εικοστού και του εικοστού πρώτου αιώνα. Η καλλιτεχνική επιμέλεια είναι του Χαράλαμπου Αγγελόπουλου. 23-27/10, Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός», πλ. Αγ. Γεωργίου Καρύτση 8, 20:30, είσοδος ελεύθερη (με δελτία εισόδου) 8 ΜΟΥΣΙΚΗ Οι Lost Bodies στο Ρομάντσο Οι Lost Bodies, το ιστορικό συγκρότημα της εναλ λακτικής ανεξάρτητης μουσικής σκηνής, θα εμφα νιστούν ζωντανά στο Ρομάντσο την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου σε μια συναυλία εφ’ όλης της ύλης. 21/10, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3, 21:00, είσοδος: 7 ευρώ 9 ΜΟΥΣΙΚΗ Septicflesh & Hypocrisy στο Fuzz Οι Έλληνες Septicflesh, μαζί με τους Σουηδούς death metallers Hypocrisy και τους Καναδούς melodic death metallers The Agonist, κάνουν στά ση για την ευρωπαϊκή τους περιοδεία στο Fuzz. Τη συναυλία ανοίγουν οι Horizon Ignited. ΦΕΣΤΙΒΑΛ Athens Science Festival στην Τεχνόπολη Το Athens Science Festival επιστρέφει με τρεις ημέρες επιστήμης, τεχνολογίας και καινοτομίας. Κορυφαίοι ομιλητές απ’ όλον τον κόσμο, πειράματα επίδειξης, chemistry shows, διαδραστικά εκθέματα, βιωματικές δράσεις, εργαστήρια για παιδιά αλλά και workshops για μεγάλους. 21-23/10, Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων, Πειραιώς 100 & Περσεφόνης, Παρ. 9:00 & Σαβ.-Κυρ. 11:00, είσοδος: 3-5 ευρώ STOP THE PRESS the week 20-26 οκτωβριου 2022 απο τon δημήτρη λαμπράκη

20.10.22 – lifo 53 «Dancing in the rain 3» στο Christmas Theater Έντεκα άντρες χορευτές αφήνουν τον κλασικό χορό, βγαίνουν στον δρόμο και πειραματίζονται σε χορογραφίες της νέας εποχής, κάτω από τη βροχή. 26/10, Christmas Theater, λεωφ. Βεΐκου 137, 20:30, είσοδος: 5-54 ευρώ ΧΟΡΟΣ 21/10, Fuzz Live Music Club, Πατριάρχου Ιωα κείμ 1, Ταύρος, 19:00, είσοδος: 28-32 ευρώ 10 ΟΠΕΡΑ «Ντον Τζοβάνι» του Μότσαρτ στην Εθνική Λυρική Σκηνή Μια μεγάλη διεθνής συμπαραγωγή της ΕΛΣ με τις όπερες του Γκέτεμποργκ και της Κοπεγχάγης, σε μουσική διεύθυνση Οντρέι Όλος και σκηνοθεσία του διακεκριμένου σκηνοθέτη και πρώην καλλιτε χνικού διευθυντή της Βασιλικής Όπερας της Δανίας Τζον Φούλτζεϊμς. Ο διεθνώς καταξιωμένος Έλληνας βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης ερμηνεύει τον ρόλο του τίτλου. 21, 23, 25, 27, 29/10, Εθνική Λυρική Σκηνή - Αί θουσα Σταύρος Νιάρχος ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Συγγρού 364, 19:30 & Κυριακή 18:30, είσοδος: 10-80 ευρώ 11 ΜΟΥΣΙΚΗ Η Νεφέλη Φασούλη επιστρέφει στο six d.o.g.s Ύστερα από δύο παγωμένους και άκεφους χειμώ νες, η Νεφέλη εγκαινιάζει τα live του φετινού χει μώνα με διάθεση που θυμίζει τον παλιό καλό καιρό. Με την προσθήκη του Φώτη Σιώτα και καινούργιο υλικό, η μουσική της ομάδα αναμένεται να «κάψει» το πατάρι για μία και μοναδική βραδιά. 23/10, Six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, 21:00, εί σοδος: 10-12 ευρώ 12 ΘΕΑΤΡΟ Το «Σφαγείο του έρωτα» στο Σύγχρονο Θέατρο Έργο βασισμένο στο Αίμα της αγάπης του Παντελή Μπουκάλα, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη. Μια προσπάθεια να παρουσιαστεί το φροντιστήριο των αιώνων, εκεί όπου όλες και όλοι σαν επιμελείς μαθή τριες και μαθητές φοιτήσαμε, προετοιμαζόμενοι να αναλάβουμε τους ρόλους μας στη σκηνή της έμφυ λης σύγκρουσης ως θύτες και ως θύματα. 21-23, 28, 30/10, Σύγχρονο Θέατρο, Ευμολπι δών 45, Κεραμεικός, Παρ. 21:00, Σαβ. & Κυρ. 21:15, είσοδος: 15 ευρώ EKΔΗΛΩΣΕΙΣ the week «Purple Night XXXV» στο six d.o.g.s Οι μοβ νύχτες επιστρέφουν το Σάββατο στο six d.o.g.s, υποσχόμενες χορό μέχρι τελικής πτώσης. Τις μουσικές επιλέγουν οι The Dreamer, Wrapped In Plastic και Denis D’or. 22/10, Six d.o.g.s, Αβραμιώτου 6-8, 23:00, είσοδος: 8 ευρώ ΠΑΡΤΙ Ένα ταξίδι στον κόσμο της ουρανογραφίας για μικρούς και μεγάλους, από τη Μαριανέλλα Σαλαπάτα. O Χορός των Αστεριών, των εκδόσεων i Write, είναι ένα βιβλίο για μικρούς και μεγάλους που μιλά για τον έναστρο ουρανό μέσα από τα μάτια ενός μικρού παιδιού. Η ηρωίδα στο έργο της Μαριανέλλας Σαλαπάτα είναι η Λυδία που από πολύ μικρή ρωτούσε να μάθει για τα αστέρια. Ένωνε τα αστέρια, έφτιαχνε φιγούρες και μετά έπλαθε ιστορίες. Ένα βράδυ, καθώς χάζευε τον έναστρο ουρανό, τα αστέρια της Μικρής Άρκτου και της Μεγάλης Άρκτου ενώθηκαν και οι αρκούδες του ουρανού ζωντάνεψαν. Οι τρεις τους ξεκινούν ένα ταξίδι κατά το οποίο οι Άρκτοι εξιστορούν στη Λυδία την περιπέτεια της Ανδρομέδας, της μιλούν για τον θυμό του βασιλιά Κηφέα με τη βασί λισσα Κασσιόπη, το ηρωικό δελφίνι που έσωσε τον μουσικό Αρίωνα, τον γίγαντα Ωρί ωνα και τις Πλειάδες, για την αγάπη της Βερενίκης και άλλους ήρωες του ουρανού. Για μερικές από τις ιστορίες που είναι βγαλμένες μέσα από τη μυθολογία μας υπάρ χουν διαφορετικές εκδοχές, αλλά έχουν επιλεγεί εκείνες που είναι πιο προσιτές στα παιδιά και έχουν αποδοθεί με τρόπο απλό ώστε να είναι κατανοητές και ευχάριστες. Κάθε ιστορία-κεφάλαιο αναφέρεται σε συγκεκριμένους αστερισμούς και ξεκινά παρουσιάζοντας την πραγματική θέση των αστερισμών με το περίγραμμα της αντί στοιχης ζωγραφιάς. Στη συνέχεια, στο κείμενο εμφανίζονται οι ζωγραφιές και πάνω τους προβάλλονται τα αστέρια ώστε οι μικροί αναγνώστες να κάνουν τη σύνδεση του αστερισμού με τη φιγούρα. Σε κάθε αστροχάρτη υπάρχει πάντα η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος γιατί εκείνες αφηγούνται τις ιστορίες αλλά και επειδή η Μεγάλη Άρκτος είναι ο πιο αναγνωρίσιμος αστερισμός στον ουρανό, οπότε μπορεί να γίνει συσχέτιση των λοιπών αστερισμών ανάλογα με το πού βρίσκεται η Μεγάλη Άρκτος. Τους αστρικούς χάρτες έχει επιμεληθεί ο ουρανογράφος και ερασιτέχνης αστρονόμος Αθανάσιος Ευαγγελόπουλος.

μέρη και ενισχύεται από ηθοποιούς αφοσιωμέ νους στους ρόλους τους – μαγνητική η Τανγκ Γουέι. Έχει σημασία, σε επίπεδο εγκληματολο γικό, πότε συμβαίνουν όλες οι πράξεις που εν δεχομένως θα ενοχοποιήσουν τη Seo-rae. Απ’ την άλλη, οι χρονομετρημένες λεπτομέρειες λειτουργούν ως παραπλανητικό άλλοθι στον Παρκ, για να ανοίξει τον χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της γνωριμίας του αστυνομικού και της χήρας και της συνειδητοποίησης των αληθινών προθέσεων. Η Απόφαση Φυγής τιμά τον τίτλο της: είναι ένα σοβαρό παιχνίδι του χρόνου και του χειρισμού του, ανάλογα με το θάρρος και την ενσυναίσθηση καθενός από τους εμπλεκό μενους. Το μπαρόκ κυνηγητό που συνθέτει με κλασικά «αστυνομικά» υλικά, μια αινιγματική γυναίκα, ένα πτώμα που φωτογραφίζει θολά

ένοχο και έναν ερωτοχτυπημένο διώκτη

εγκλήματος, μεταμορφώνει την επίμονη

του «γιατί»

54 lifo – 20.10.22

τον

του

αναζήτηση

ενός ακόμη detective story σε λαβύρινθο των παθών, πλημμυρισμέ νο με ζωηρή κινηματογραφική φαντασία και εικόνες εικαστικής ομορφιάς και συναισθημα τικής συντριβής. ODEON ESCAPE 4 - ΙΝΤΕΑΛ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣΝΙΡΒΑΝΑ 1 - ΑΘΗΝΑ ΘΕΡΙΝΟ Black Adam ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Ζομ Κολέ-Σέρα ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Ντουέιν Τζόνσον, Πιρς Μπρό σναν, Βαϊόλα Ντέιβις ΣΥΝΟΨΗ: Μετά από πέντε χιλιάδες χρόνια φυλακής, ο Μπλακ Άνταμ βγαίνει στον σύγχρονο κόσμο και, οπλι σμένος με τη δύναμη των Αιγύπτιων θεών, επιχειρεί να εφαρμόσει την ιδιάζουσα μέθοδο απονομής δικαιοσύνης του. Για spin off του Σαζάμ –που ελάχιστοι θυμού νται, αν και σχετικά πρόσφατη προσθήκη στην γκαλερί υπερηρώ ων της DC–, σοβαρό και σκοτεινό, με πρωταγω νιστή τον Rock που όλοι αγαπούν, αλλά ποιος ΣΥΝΟΨΗ: Κατά τη διάρκεια μιας έρευνας φόνου, ο αρ μόδιος ντετέκτιβ θα ερωτευτεί τη μυστηριώδη σύζυγο και ύποπτη για τον φόνο του θύματος σε μια υπόθεση που θα πάρει απρόσμενες στροφές, οδηγώντας σε έναν συναισθηματικό τυφώνα. Π έταξε το κινητό σου στη θάλασσα, όσο πιο βαθιά γίνεται, και μην το πεις σε κανέναν». Μια τυπική προ τροπή σε ένα αστυνομικό θρίλερ (η απομάκρυνση ενός ενοχοποιητικού στοιχείου ενδεχομένως) γίνεται η πιο ασυνήθιστη ερωτι κή ικεσία που ακούστηκε στο φετινό Φεστιβάλ Καννών και για να ανακαλύψετε τη σημασία της, πρέπει να δείτε την επιστροφή του Παρκ Τσαν-γουκ στις Κάννες μετά από έξι χρόνια –με την Υπηρέτρια το 2016 είχε φύγει, περιέργως, με άδεια χέρια από την Croisette. Η Απόφαση Φυγής, που χάρισε το βραβείο σκηνοθεσίας στον Παρκ, κινείται γύρω από έναν αναλυτικό, υπεύθυνο ντετέκτιβ και μια «μαύρη χήρα», μια γυναίκα που είναι πολύ πιθανόν να έχει σκοτώ σει τον άνδρα της, αλλά η πληθώρα των ενδεί ξεων δεν φαίνεται αρκετή να την καταδικάσει. Λέει ψέματα; Μήπως η μπλαζέ, ασυγκίνητη στάση της απλώς μπερδεύει όσους έχουν ένα συγκεκριμένο μοτίβο δολοφόνου στο μυαλό τους; Ένα είναι σίγουρο: ο πρωταγωνιστής έχει κολλήσει με την περίπτωσή της, την παρακο λουθεί στενά, εισχωρεί στην καθημερινότητά της, ξεψαχνίζει κάθε λεπτομέρεια της ζωής και του παρελθόντος της και ο Παρκ Τσαν-γουκ τον τοποθετεί νοερά δίπλα της, μέσα της, ακόμα κι αν δεν έχει συμβεί τίποτε σαρκικό μεταξύ τους – εκείνη συντονίζεται με τον δι ώκτη της, αλλά εκείνος είναι μίζερα παντρεμέ νος και προφανώς διστάζει να μπερδέψει την επιθυμία του με μια σοβαρή επαγγελματική εκκρεμότητα. Η υπόθεση παίρνει διαστάσεις εμμονής και μαζί με τα ύψη και ένα συνεχές παιχνίδι διπλών ειδώλων η ταινία, με το υδά τινο στοιχείο, τα κοντινά στα μάτια και τους υπαινιγμούς μιας πτώσης από ψηλά, κλείνει το μάτι στον Δεσμώτη του Ιλίγγου, στροβιλιζόμε νη πανέξυπνα γύρω από αυτόν (ο σκηνοθέτης ισχυρίζεται ότι δεν επιχείρησε συνειδητά φόρο τιμής σε μία από τις αγαπημένες του ταινίες). Το homage στο Vertigo είναι ένα ευτυχισμένο φάντασμα που πλανάται πάνω από τη θεμα τική της αμφιβολίας και δεν καταλαμβάνει ζωτικό χώρο στην Απόφαση Φυγής, γιατί είναι τέτοια η μαεστρία του Κορεάτη δημιουργού στο ξεδίπλωμα της πλοκής μέσω του μοντάζ, που διευκολύνει τον θεατή να παρακολουθήσει κάτι πυκνό και ιντριγκαδόρικο, ενώ συναισθά νεται ταυτόχρονα το αμοιβαίο παράπονο των ηρώων: η Seo-rae έχει το μειονέκτημα της ξένης, ούσα Κινέζα στην Κορέα, ισχυρίζεται πως είναι αθώα και δεν είναι σίγουρη πως ει σακούγεται· κυρίως πιστεύει πως ο Hae-jun την έχει ως μία ακόμη φωτογραφία στον τοίχο των άλυτων μυστηρίων του, μια περίπτωση που του ξέφυγε. Ο ντετέκτιβ δεν σταματά να την υποψιάζεται, ακόμα κι όταν η έλξη θολώ νει την κρίση του. Ζει με μια γυναίκα λογική και στεγνή και τώρα καλείται να εξηγήσει την παραβίαση του αξιακού του συστήματος και της «λογικής» του αξιοπρέπειας. Χωρίς να το έχει συνειδητοποιήσει καν, εξομολογείται. Το θέμα της ταινίας είναι ποια είναι η φύση της απιστίας απέναντι στο καθήκον και τον έρω τα. Και αν τελικά η χειρότερη τιμωρία είναι η έλλειψη αποφασιστικότητας, η δειλία. Συμβαίνουν τόσο πολλά σε κάθε κάδρο του master της στυλιζαρισμένης εκδίκησης, που ένα και μόνο βλέμμα αρκεί για να δώσει τη σκυτάλη στο επόμενο πλάνο – ό,τι κοιτάζει ο ήρωας, το εκπληρώνει ο Παρκ, είτε «τηλεμε ταφέροντας» τους πρωταγωνιστές σε κοινούς χώρους είτε ενώνοντας σχεδόν μεταφυσικά τις επιθυμίες τους, χωρίς ποτέ να ξεφύγει από την πλοκή και το σενάριο, που αποτελείται από δύο INFO DECISION TO LEAVE ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Παρκ Τσαν-γουκ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ: Τανγκ Γουέι, Γκο Κιουνγκ-Πιο, Παρκ Χέι-Ιλ Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό Απόφαση Φυγής Το βραβείο σκηνοθεσίας στις φετινές Κάννες είναι ένα ασυνήθιστο θρίλερ του Παρκ Τσαν-γουκ. Σινεμά απο toν θοδωρη κουτσο γιαννοπουλο

να επιβάλουν την τάξη

επειδή έχουν πρόσβαση σε κρυφά κιτάπια και

γνωρίζουν πως δεν ευεργετεί τόσο πολύ τον

λαό του. Το δίλημμα της ταινίας είναι κατά

βάθος κοινωνικοπολιτικό: οφείλουν οι Αμερι

κανοί να τροχονομούν κυβερνήσεις σε ξένες, έστω και «τρίτες» χώρες για το καλό, υποτίθε

ται, της ανθρωπότητας; Στο μετα-ιμπεριαλι

στικό ερώτημα, το Black Adam σχεδόν απαντά

και στο δίωρο που μεσολαβεί αναλώνεται σε μια επαναλαμβανόμενη και καταπιεστικά οι

κεία συνθήκη

όσους

αναζη

τήσουν. Ο λόγος που αναφερόμαστε στο μπρε σονικό αριστούργημα είναι επειδή η νέα ταινία του θρυλικού Γέρζι Σκολιμόφσκι αποτελεί

σύγχρονη παραλλαγή του.

γαϊδαράκος λειτουργεί

διαφέρον

όμως,

σύμβολο

πάνω του, το Εο είναι –επιτρέψτε μας την εξυπνάδα–ένα διαφορετικό «ζώο». Στην ταινία ο Πολωνός σκηνοθέτης προσπαθεί

στην

της αφήγησης. Πρόκειται

προσπάθεια να βιώσουμε τον χρόνο

τρόπο που (ενδεχομένως) τον αντιλαμβάνεται το ζώο. Ταυτόχρονα, μέσω φωτορυθμικών, ζω ηρής εικονογραφίας, φρενήρους, ανά διαστή ματα, εναλλαγής πλάνων και ενός ιμπρεσιονι στικού ηχοτοπίου, ο Σκολιμόφσκι επιχειρεί να «μεταφράσει» κινηματογραφικά το βλέμμα του γαϊδαράκου, θέλει να διανύσουμε τη διαδρομή του μέσα από τη δική του εμπειρία. Ο στόχος της ταινίας είναι σαφής ήδη από τον τίτλο της. «Eo» –προφέρεται Ίο στα ελλη

νικά– είναι το όνομα του γαϊδαράκου, μα ταυ τόχρονα είναι και η κραυγή του. Πρόκειται για μια κινηματογραφική «κραυγή» για τα δικαιώ

ματα των ζώων που, ανάλογα με τον βαθμό της

φιλοζωικής ευαισθησίας του καθενός, μπορεί ακόμα και να τον συγκλονίσει. Η θεματική της ταινίας και μόνο ίσως να αρκούσε για να κερ δίσει την εύνοια, αν όχι την καρδιά κάποιων θεατών· εμείς θα επικαλεστούμε για ακόμα μια φορά το γνωστό ρητό του Ρότζερ Ίμπερτ και θα πούμε ότι μεγαλύτερη σημασία από το «τι λες» έχει το «πώς το λες». Ε, και ο τρόπος που το λέει ο Σκολιμόφσκι είναι εκείνο που μας κέρδισε στο Εο Πρόκειται για

20.10.22 – lifo 55 πραγματικά θέλει να βλέπει στους μονολιθικά υπολογισμένους ρόλους που επιλέγει, το Black Adam δεν είναι τόσο κακό όσο θα περίμενε κάποιος, σίγουρα όμως δεν είναι και κάτι ιδι αίτερο – για πρωτοτυπία, ας μην το συζητήσου με. Πλατφόρμα για εφέ και μάχες σώμα με σώμα, η φορτωμένη περιπέτεια του σκηνοθέ τη αρκετών ταινιών με τον Λίαμ Νίσον και του πρώτου Ορφανού, του Ισπανού Ζομ Κολέ-Σέρα, εξηγεί την ιστορία του Τεθ Άνταμ, ενός αρχαί ου σκλάβου που προσπάθησε να προστατεύσει τη χώρα του από έναν σκληρό και άδικο βασι λιά και τάφηκε για να αναδειχθεί σε θρύλο, ήρωα και άγαλμα στην πρωτεύουσα που κατα δυναστεύεται από μισθοφόρους. Όταν η μα χητική Αντριάνα, ο γιος, ο αδελφός και ένας φίλος της αποσπούν το χαμένο στέμμα, ο θη ριώδης και ανίκητος Άνταμ ζωντανεύει, ωστό σο μια ομάδα σούπερ ηρώων με τον μεγαλο πρεπή τίτλο Αμερικανική Εταιρεία Δικαιοσύνης, συντονισμένων από την Αμάντα Γουό λερ (η Βαϊόλα Ντέιβις) και καθοδηγούμενων από τον αξιότιμο και εντελώς Βρετανό Κεντ Νέλσον, γνωστό και ως Doctor Fate (ο Πιρς Μπρόσναν με σοφία μπαρουτοκαπνισμένου πράκτορα), έχει διαφορετική και σίγουρα ενο χλητικά παρεμβατική άποψη: σπεύδουν στην τσακισμένη πόλη για να αιχμαλωτίσουν τον επικίνδυνο Άνταμ και

αντιπαράθεσης. Ο Ντουέιν Τζόν σον είναι τόσο προεξοφλημένα και εν τέλει βαρετά καλοήθης κινηματογραφικός όγκος, που ακόμη κι αν τυραννιέται από οργή και θλί ψη, το θετικό εκλύεται από την περσόνα του με δεινότητα εφάμιλλη της γροθιάς του – είναι γεννημένος για υπόδειγμα και αξιοποιεί τη δημοφιλία του για πρότζεκτ με μηνύματα και φως. Τουλάχιστον, το Black Adam φέρνει στο προσκήνιο νέα πρόσωπα και, αντίθετα με τους Eternals, δεν λυγίζει από το βάρος της φιλοσο φικής του ευθύνης και το άγχος να κάνει τη διαφορά από τα εδραιωμένα franchise. VILLAGE RENTI 1,2,4,7,8,11,15 - VILLAGE MALL 2,4,5,7,8,9,13,14 - VILLAGE PAGRATI 3,4,5 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 2,3,5 - ODEON ESCAPE 1,2,6 - ΑΕΛΛΩ 1,3 - ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2 - ΑΙΓΛΗ 1 - CINERAMA - WEST CITY 1,2ΚΗΦΙΣΙΑ CLASS - ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1 - ΝΑΝΑ 1,4 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1,2 - TOWN CINEMAS 1,2 - ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1 Eo ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Γέρζι Σκολιμόφσκι ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Σάντρα Ντρζιμάλσκα, Ιζαμπέλ Ιπέρ, Λορέντζο Τζουρτζόλο ΣΥΝΟΨΗ: Ένας γάιδαρος, ο Eo, διασχίζει τη μοντέρνα Ευρώπη και συναντάει στον δρόμο του καλούς και κα κούς ανθρώπους, νιώθοντας χαρά και πόνο. Στo Au Hasard Balthazar του Ρομπέρ Μπρεσόν ένας γάιδαρος αλλάζει ιδιοκτήτες και γνωρίζει την καλή και, κυρίως, την κακή πλευρά των ανθρώπων. Παρεμπι πτόντως, είναι η πιο προσβάσιμη και πιθανό τατα η καλύτερη ταινία του, οπότε προτείνου με, σε

θεατές ενθουσιαστούν με το Eο και δεν την έχουν υπόψη τους, να την

μια

Αν,

εκεί ο

ως

και το εν

επικεντρώνεται στους ανθρώπους γύρω του και στην προβολή και (δυστυχώς)

εκτόνωση όσων τους απασχολούν

να μας κάνει να (ξανα) δούμε τον κόσμο μας μέσα από τα μάτια του τετράποδου ήρωα. Και εδώ ο γάιδαρος αλλάζει αφεντικά και η αφήγηση είναι χωρισμένη σε επεισόδια, μόνο που δεν υπάρχουν μεταβατι κές σκηνές από το ένα στο άλλο, χωρίς η απου σία τους να διακόπτει τον ρυθμό και τη ροή

εμφανώς για μια

με τον

μια ταινία με τρομερή ενέρ γεια, δυσκολεύεσαι να πιστέψεις ότι είναι προ ϊόν ενός 84χρονου πεπειραμένου δημιουργού που δεν έχει τίποτα να αποδείξει και όχι ενός νεόκοπου κινηματογραφιστή, ο οποίος θέλει να σαρώσει με ορμή τα πάντα στο πέρασμά του. Σκεφτείτε ότι στο φιλμ υπάρχει ακόμα και μια εμβόλιμη(;) σεκάνς ενός ρομποτικού σκύ λου που τρέχει, γεννημένη λιγότερο από τον σκηνοθέτη Σκολιμόφσκι και περισσότερο από τον ποιητή – μια ιδιότητα που, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, κάνει την εμφάνισή της σχεδόν στο σύνολο της φιλμογραφίας του. Είδαμε σχετικά πρόσφατα δύο ακόμα ταινί ες που απευθύνονταν στα φιλοζωικά ένστικτα του κοινού μέσω της προσομοίωσης, το Gunda και το Cow. Αμφότερες, όμως, ήταν υβριδικά ντοκιμαντέρ. Και όπως και να το κάνουμε, σε επίπεδο συναισθηματικής εμπλοκής και συ γκινησιακής φόρτισης, η μυθοπλασία θα έχει πάντα το προβάδισμα έναντι της τεκμηρίωσης. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για μυθο πλασία τόσο εφευρετικής αισθητικής. Aπό τον Γιάννη Βασιλείου ODEON ESCAPE 4 - ΙΝΤΕΑΛ - ΚΗΦΙΣΙΑ 1 - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣΝΙΡΒΑΝΑ 1 - ΑΘΗΝΑ ΘΕΡΙΝΟ ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ

56 lifo – 20.10.22 Χάνια Γιαναγκιχάρα: Μια ατρόμητη συγγραφέας των καιρών μας Στο τρίτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Προς τον Παράδεισο» η πολυσυζητημένη συγγραφέας ξαναγράφει την αμερικανική ιστορία με τρόπο που αναμένεται να διχάσει, αναζητώντας το αληθινό νόημα της ελευθερίας. Bιβλίο απο τον αλέξανδρο διακοσάββα τος με το τρίτο και πιο φιλόδοξο έργο της που έχει τίτλο Προς τον Παράδεισο και αποτελεί ένα από τα μεγάλα εκδοτικά γεγονότα του 2022. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή σάγκα γραμ μένη σε τρία μέρη που τοποθετούνται στην εκπνοή τριών διαφορετικών αιώνων στην Αμερική: στο 1893, στο 1993 και στο 2093. Εδώ η Γιαναγκιχάρα επιχειρεί μια σειρά από καινοτομίες στη γραφή και στις θεματικές της: στο πρώτο μέρος ξαναγράφει την αμερικανι κή ιστορία, προτείνοντας τη (περιορισμένη σε συγκεκριμένες Πολιτείες) σεξουαλική ελευθε ρία. Στο δεύτερο μιλά για πρώτη φορά για τους αυτόχθονες της Χαβάης, ένα αρκετά αποσιω πημένο και άγνωστο στο ευρύ κοινό κομμάτι της αμερικανικής ιστορίας – που προσωπικά με έκανε να θέλω να το μελετήσω. Στο τρίτο προσεγγίζει για πρώτη φορά ένα μέλλον βυθι σμένο στον απολυταρχισμό και τις πανδημίες, σε μια μοιραία χρονική στιγμή που έμελλε να συμπέσει με την έκρηξη του Covid-19. Ήταν πρωί στη Νέα Υόρκη, μέσα Σεπτεμβρί ου, όταν μιλήσαμε, και απ’ ό,τι είχα καταλάβει από την «κατασκοπεία» μου στο Instagram της, εκείνο το διάστημα η καθημερινότητά της περιλάμβανε την παρακολούθηση των fashion Μ ια ατρόμητη και ανελέητη συγγρα φέας των καιρών μας»: έτσι είχε χαρακτηρίσει η μεταφράστριά της Μαρία Ξυλούρη τη Χάνια Γιανα γκιχάρα σε παλιότερη κουβέντα μας και αυτή η άποψη με βρίσκει απολύτως σύμφωνο. Γεν νημένη στο Λος Άντζελες, με ρίζες από την Κορέα, μεγαλωμένη στη Χαβάη και ζώντας στη Νέα Υόρκη, η δημοσιογράφος που έκανε διακριτική εμφάνιση στη λογοτεχνική σκηνή το 2013 με το δύστροπο Οι άνθρωποι στα δέντρα, όπου πραγματεύεται με τρομερή τόλμη την αληθινή ιστορία ενός παιδόφιλου νομπελίστα γιατρού (τι θέμα κι αυτό για λογοτεχνικό ντε μπούτο, λογικό να μην αγαπηθεί ιδιαίτερα), και έγινε σούπερ σταρ το 2015 με τη Λίγη Ζωή, το μεγάλο queer μυθιστόρημα της προηγούμενης δεκαετίας, έχει εξελιχθεί σε αληθινή ηρωίδα για την παγκόσμια ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα που έδωσε στο δεύτερο βιβλίο της πραγματικά οπερατικές διαστάσεις. Η Αμερικανίδα συγγραφέας επέστρεψε φέ φωτο: getty images

58 lifo – 20.10.22 κανείς από μια φεστιβαλική παραγωγή ισάξια με τις πολύ καλές παραστάσεις που έρχονται στο Φεστιβάλ Αθηνών από την Ευρώπη. Και βέβαια με εκπληκτικές ερμηνείες από τον Βασίλη Μαγουλιώτη, τον Θάνο Λέκκα και τη Δήμητρα Βλαγκοπούλου, ένα δεμένο σύνολο ηθοποιών που με το σώμα και την κίνησή τους έδωσαν τη μέγιστη δυναμική και στην ερμηνεία του λόγου. Ήταν φυσικό, λοιπόν, στο άνοιγμα της σεζόν να σπεύσω να δω τους Παίχτες που επέστρεψαν στο θέατρο Κιβωτός και τον Άνθρωπο απ’ το Παντόλσκ, την καινούργια πα ράστασή του στο Εθνικό Θέατρο. Και οι δύο επιβεβαίωσαν την προσδοκία για τις επόμε νες παραστάσεις του που (μου) προκάλεσε ο τρόπος που απέδωσε το δύσκολο έργο του Φον Μάγερμπουργκ. Χωρίς να λείπουν, όμως, στοιχεία που επωάζουν κρίσιμες αστο χίες. Το έχει παραδεχθεί και ο ίδιος, η ορμή των πρώτων παραστάσεων, που συμπιέστη κε λόγω καραντίνας, είναι ανυπέρβλητη. Το ίδιο και η επιθυμία του νέου δημιουργού να κατοχυρώσει τη θέση και το όνομά του στον ρευστό χώρο της θεατρικής αγοράς – δύο ακόμη παραστάσεις μέσα στο 2022 έφεραν την υπογραφή του: το Τalk Show, έργο του Β. Μαγουλιώτη, και το Όνειρο ενός γελοίου του Φ. Ντοστογιέφσκι, με τον Νίκο Χανακούλα, που έκανε πρεμιέρα στο ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης Hπιο ενδιαφέρουσα από κάθε άποψη παράσταση του καλοκαιριού που πέρασε, εξ όσων παρακολούθησα τουλάχιστον, ήταν η απόδοση του έρ γου Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι του Μάριους φον Μάγενμπουργκ από τον Γιώργο Κουτλή. Στον απολύτως ταιριαστό, άλλοτε βιομηχα νικό Χώρο Η της Πειραιώς 260 κατάφερε να δημιουργήσει έναν κόσμο αποσπασμένο από εφιάλτη, όταν η πόλη και οι άνθρωποι έχουν επιστρέψει στην εποχή των λύκων, το ωμό και άγριο μοιάζει να έχει κυριαρχήσει και η ηθική της ζούγκλας, του πιο δυνατού που επιβιώνει, διεκδικεί πλέον όχι τη μεταφορική αλλά την κυριολεκτική παντοδυναμία της. Δεν είχα δει τους Παίχτες του Νικολάι Γκό γκολ, δεύτερη παράσταση του Γ. Κουτλή στην Αθήνα, με την οποία έγινε αμέσως γνωστός. Γι’ αυτό και ήταν εξαιρετικά ευχάριστο να διαπιστώνω ότι πρόκειται για κάποιον που ξέρει τι κάνει εξαρχής (και δεν ανακαλύπτει εμπειρικά, στην πορεία, την τέχνη της σκη νοθεσίας, όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις των νέων σκηνοθετών), κάτι που αυξάνει καθέτως και επί της ουσίας τη δη μιουργικότητα όλων όσοι συμμετέχουν κατά τον χρόνο προετοιμασίας. Με τη συμβολή της Εύας Γουλάκου στη σκηνογραφία (μ’ αυτή την τεράστια σκοτεινή χοάνη-τούνελ να κυ ριαρχεί, έναν χώρο μετάβασης, αλλά άγνωστο από πού και προς πού, πάντως στο τέλος του πολιτισμού ως σύλληψη προόδου της ανθρω πότητας), με εξαιρετική μουσική και sound design του Τζεφ Βάνγκερ και φωτιστικό σχεδιασμό του Τάσου Παλαιορούτα, το σκη νικό αποτέλεσμα ήταν αυτό που περιμένει Γιώργος Κουτλής: Αναμένοντας τα καλύτερα Ένα κλασικό και ένα σύγχρονο έργο της ρωσικής δραματουργίας ανεβάζει ο ταλαντούχος νεαρός σκηνοθέτης τη φετινή σεζόν. Θέατρο απο τη ματίνα καλτάκη INFO «Ο άνθρωπος απ’ το Παντόλσκ» του Ντμίτρι Ντανίλοφ Μετάφραση - σκηνο θεσία - δραματουρ γική επεξεργασία: Γιώργος Κουτλής, Σύμβουλος δραμα τουργίας: Βασίλης Μαγουλιώτης, Σκηνικά - κοστούμια: Πάρις Μέξης, Κίνηση: Αλέξανδρος Βαρδα ξόγλου, Μουσική: Παναγιώτης Μανου ηλίδης, Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, Δραματολόγος παράστασης: Έρι Κύργια, Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Δημήτρης Ήμελλος, Ελένη Κουτσιούμπα, Παναγιώτης Μανουη λίδης, Άρης Μπαλής, Αλέξανδρος Σιάτρας, Γιλμάζ Χουσμέν Εθνικό ΘέατροΚτίριο Τσίλερ, σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» (Αγ. Κωνσταντίνου 2224), Τετ., Κυρ. 19:30, Πέμ.-Παρ. 21:00, Σάβ. 18:00 & 21:00 «Οι Παίχτες» του Νικολάι Γκόγκολ Σκηνοθεσία - μετά φραση - διασκευή: Γιώργος Κουτλής, Δραματουργική επε ξεργασία: Βασίλης Μαγουλιώτης, Σκηνι κά: Άρτεμις Φλέσσα, Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, Μουσική: Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης, Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης, Χορογραφία: Αλέξαν δρος Βαρδαξόγλου, Παίζουν: Γιάννης Νιάρρος, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ηλίας Μουλάς, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Γιώργος Τζαβάρας, Γιώργος Μπουκαού ρης, Θέμης Πάνου Θέατρο Κιβωτός (Πειραιώς 115, 210 3427426), Τετ. 20:00, Πέμ.-Παρ. 21:00, Σάβ. 18:00 & 21:00, Κυρ. 19:00 ο άνθρωπος απ’ το παντόλσκ. φωτό: χρηστοσ συμεωνιδησ

επέ

λεξε να εντείνει την εγγενή

κωμικότητα προσώπων και καταστάσεων. Παρότι όλοι οι

ηθοποιοί (Δημήτρης Ήμελ λος, Ελένη Κουτσιούμπα, Πα

ναγιώτης Μανουηλίδης, Άρης

Μπαλής, Αλέξανδρος Σιάτρας, Γιλμάζ Χουσμέν) ερμηνεύουν άψογα τους ρόλους τους, ο Μπαλής παίζει το ίδιο πρόσωπο που υποδύθηκε στο Τalk Show και ο Ήμελλος θυμίζει κάπως

20.10.22 – lifo 59 και αυτές τις μέρες φιλοξενείται στο θέατρο Πορεία. Αλλά τόσο πυκνός χρόνος προετοι μασίας παραστάσεων δεν επιτρέπει συχνά την αναγκαία απόσταση ως χρόνο σπουδής και εμβάθυνσης στο επόμενο έργο, εν προ κειμένω τον Άνθρωπο απ’ το Παντόλσκ (2016). Έργο βραβευμένο με τη Χρυσή Μάσκα το 2018, το πιο σημαντικό θεατρικό βραβείο στη Ρωσία, ο Άνθρωπος απ’ το Παντόλσκ του Ντμί τρι Ντανίλοφ αμέσως ανέβηκε σε διάφορα θέατρα και εκτός ρωσικής επικράτειας (π.χ. το ανέβασε ο Οσκάρας Κορσουνόβας τον Μάιο του 2019 στο Βίλνιους) και μεταφέρ θηκε στον κινηματογράφο (το 2020 από τον Σεμιόν Σερζίν). Ένας άνδρας συλλαμβάνεται και οδηγείται στο αστυνομικό τμήμα χωρίς να έχει πράξει κάτι παράνομο. Η αναφορά του Ντανίλοφ στη Δίκη (1914, εκδόθηκε το 1925) του Κάφκα εί ναι άμεση. Σε αντίθεση με το μυθιστόρημα, ωστόσο, στο θεατρικό, κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, μαθαίνουμε ποιο είναι το αδίκη μα του συλληφθέντος: ο Νικολάι Φρολόφ είναι τριάντα ενός ετών, γεννήθηκε και ζει σε μια πόλη που δεν του αρέσει (στο Παντόλ σκ, βιομηχανική πόλη στα νότια στης Μόσχας), σπούδασε Ιστο ρία, που δεν τον ενδιέφερε, δου λεύει ως δημοσιογράφος σ’ ένα έντυπο που κανείς δεν διαβάζει, παίζει ηλεκτρονική μουσική για την οποία κανείς δεν ενδιαφέρε ται, δεν αγαπάει τη γυναίκα με την οποία έχει σχέση. «Η ζωή περνάει από δίπλα σου. Στην ουσία ζεις σα ζώο. Κα ταλαβαίνεις; Είσαι ζώο. Τα ζώα επίσης ζουν στον αυτόματο. Το πιο αστείο όμως είναι ότι είσαι ζώο που συνθέτει ηλεκτρονική μουσική. Καλύτερα να είσαι απλά ζώο απ’ το να είσαι ζώο που παίζει noise και industrial μουσική στο συγκρότημα “Υγρή Μητέρα”», του λέει ο ένας από τους τρεις αστυνομικούς που ανέλαβαν την «αναμόρφωσή» του. Την αναμόρφωσή του; Μα ναι, οι πολίτες οφείλουν να εί ναι ευχαριστημένοι από τη ζωή τους, ακόμη και αν δεν υπάρχει λόγος γι’ αυτό. Δεν μπορεί να λέ ει ο συλληφθείς ότι του αρέσει το Άμστερνταμ και όχι το Πα ντόλσκ. «Το Παντόλσκ δεν είναι λιγότερο όμορφο από το Άμστερνταμ», του λένε, «είναι απλώς διαφορετικό». Είναι σαφές ότι η δεύτερη βασική αναφο ρά του έργου είναι ο Θαυμαστός καινούργιος κόσμος (1932) του Άλντους Χάξλεϊ. Εκεί, στο Παγκόσμιο Κράτος, εν έτει 632 μετά Φορντ, παρέχεται στους πολίτες το soma, μια ουσία χάρη στην οποία παραμένουν ευτυχείς και ήρεμοι, άρα σε διαρκή κατάσταση υπακοής. Επιπλέον, απαγορεύεται η ανάγνωση βιβλί ων που μπορούν να διεγείρουν τα διανοητικά και συναισθηματικά αντανακλαστικά τους, τα έργα του Σαίξπηρ φέρ’ ειπείν. Στον Άνθρωπο απ’ το Παντόλσκ, βέβαια, η συν θήκη δεν αφορά έναν μελλοντικό δυστοπικό κόσμο αλλά δικές μας, οικείες μορφές κατ( ψυχ-)αναγκασμών. Η ευτυχία είναι υποχρέω ση και στην κατεύθυνση αυτή κυκλοφορούν ένα πλήθος βιβλίων αυτοβελτίωσης και new age «μεθόδων» που βοηθούν, υποτίθεται, τους ανθρώπους να νιώσουν καλά με τον εαυ τό τους και τη ζωή τους, ακόμα και ελλείψει των ικανών και αναγκαίων προϋποθέσεων. Κι έπειτα υπάρχει όλη αυτή η «ιδεολογία» της πολιτικής ορθότητας που καναλιζάρει την κριτική σκέψη σε ελεγχόμενους δρόμους, αμ βλύνοντας τη σημασιοδότηση των λέξεων μέ σω της σχετικοποίησης των προσδιορισμών και «απαγορεύοντας» τη διάκριση: ο υπέρ βαρος, λ.χ., δεν χρειάζεται να νιώθει άσχημα βλέποντας τον εαυτό του στον καθρέφτη, δεν είναι πιο όμορφος ο αδύνατος, είναι απλώς διαφορετικός. Ναι, εντάξει, είναι όμορφο το Άμστερνταμ, αλλά σημασία έχει να μπορείς να δεις την ομορφιά του Παντόλσκ – ακόμα και αν δεν υπάρχει. Τα καίρια ζητήματα που θίγει το έργο του Ντανίλοφ δεν αναδείχθηκαν στην παράσταση του Γιώργου Κουτλή. Η οδηγία του συγγρα φέα («Η δράση εκτυλίσσεται σ’ ένα συνηθι σμένο μοσχοβίτικο αστυνομικό τμήμα») που ακολούθησε ο σκηνοθέτης με ρεαλιστική αληθοφάνεια δρα σαφώς περιοριστικά – οι αστυνομικοί και η ανάκριση παρέπεμπαν στα γνωστά, τη βία του κράτους και των μηχα νισμών του που επιδιώκουν τον έλεγχο της συνείδησης και των αντανακλαστικών των πολιτών – κοινότοπο. Επιπλέον ο Κουτλής

τον Μεγάλο Δικτάτορα. Όσο για τον Γιλμάζ Χουσμέν στον ρόλο του «αναμορφωμένου» Ανθρώ που από το Μίτις, μοιάζει σαν να υπάρχει μόνο και μόνο για να προκαλέσει το γέλιο του κοι νού. Από την ελληνική Ιστορία γνωρίζουμε καλά, ωστόσο, ότι, εκτός από το δράμα όσων «δεν συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις», υπάρχει και το δράμα όσων υπέγραψαν «δη λώσεις μετανοίας», αυτών που περιφρονητικά αποκαλούνταν «δηλωσίες». Σε μια εποχή σαν τη δική μας, που πλέον οι σκηνοθέτες δεν δεσμεύονται από τις συγγρα φικές οδηγίες, οι επιλογές τους μπορούν να μειώσουν ή να απογειώσουν το πρωτότυπο έργο. Οι Παίχτες του Γκόγκολ στη σκηνοθεσία του Κουτλή και το Ο σκύλος, η νύχτα και το μα χαίρι επιβεβαιώνουν το δεύτερο. Αντιθέτως, στην περίπτωση του Ανθρώπου απ’ το Παντόλσκ η εντελώς συμβατική σκηνική ανάγνωση δεν δικαίωσε την επιλογή του έργου. Αν φανταστεί κανείς τη δράση τοποθετη μένη σ’ έναν σκηνικό χώρο χωρίς ρεαλιστικά στοιχεία και τους αστυνομικούς σαν τους κακούς στο Μatrix, αντιλαμβάνεται, νομίζω, πόσο διαφορετική θα ήταν η πρόσληψη του έργου – μπορεί λιγότερο κωμική, αλλά πολύ πιο συμβατή προς τα κρίσιμα ζητήματα που θίγει. Χωρίς να αποκλείει το ένα το άλλο, το παράλογο και το double think είναι περισ σότερο τρομακτικό απ’ ό,τι κωμικό. ΚΡΙΤΙΚ Η Σε μια επο χή σαν τη δική μας, που πλέον οι σκηνοθέτες δεν δεσμεύ ονται από τις συγγραφικές οδηγίες, οι επιλογές τους μπορούν να μειώσουν ή να απογει ώσουν το πρωτότυπο έργο.

σκηνογράφος και εξέχων καθηγητής, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στα εικαστικά δρώ μενα της χώρας. Για να τιμήσει αυτή την πολύπλευρη καλ λιτεχνική προσωπικότητα, το Μουσείο Μπε νάκη παρουσιάζει σε λίγες μέρες την έκθεση

60 lifo – 20.10.22 Ο Γιάννης Μόραλης υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες καλλιτεχνικές φυσιο γνωμίες του ελληνικού 20ού αιώνα. Τον χαρακτήριζε η ακρίβεια, η ισορ ροπία και η αφαίρεση. «Όταν ζωγραφίζω, όπως και όταν γράφω δύο σελίδες, κόβω, κό βω, πετώ τις φλυαρίες. Το περιττό αδυνατίζει το έργο. Η ένταση και η δύναμη είναι στην καθαρότητα», υποστήριζε. Πρωτοπόρος ζω γράφος, ταλαντούχος χαράκτης, προικισμένος

«Γιάννης Μόραλης. Χώρος ιδιωτικός», προ βάλλοντας τις αφετηρίες των καλλιτεχνικών αναζητήσεων του ζωγράφου, τις εικαστικές Μια συναρπαστική περιήγηση στο εικαστικό σύμπαν του Γιάννη Μόραλη Για να τιμήσει την πολύπλευρη προσωπικότητα του καλλιτέχνη, το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει σε λίγες μέρες την έκθεση «Γιάννης Μόραλης. Χώρος ιδιωτικός». ΙΝΦΟ Μουσείο Ελληνικού Πολιτισμού, Κουμπάρη 1 & Βασ. Σοφίας Διάρκεια: 26/10/20228/1/2023 Η έκθεση είναι επισκέψιμη κατά τις ημέρες & ώρες λειτουργίας του μουσείου. Επιμέλεια: Τάσος Κουτσουρής, Νίκη Δάφνη Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Σπύρος Νάσαινας Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη, Εργαστήριο «Γιάννης Μόραλης» Eικαστικά απο τον γιάννη πανταζόπουλο ο γιαννησ μοραλησ στον προσωπικο του χωρο δημιουργιασ

βιβλίων (Σε φέρη, Μυριβήλη, Ελύτη, κ.ά.), σκηνικά και κοστούμια για θεατρικές παραστάσεις και χοροδράματα», λέει στη LiFO η κεραμίστρια

ανιψιά

Χριστίνα Μόραλη.

έκταση περίπου

στον χώρο της έκθεσης, οι επισκέπτες

μπορούν

γνωρίσουν το περιβάλλον στο

εργάστηκε το μεγαλύτερο διάστημα

Eικαστικά

20.10.22 – lifo 61 του καταβολές και τη δημιουργική του πορεία. Συγχρόνως, εστιάζει στον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη αλλά και στον ιδιωτικό του χώρο και έτσι ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με το πρωτογενές υλικό των σχεδιασμάτων, των σημειώσεων και των μελε τών αλλά και των ολοκληρωμένων έργων του. «Η έκθεση πραγματεύεται τη ζωή και το έργο του Γιάννη Μόραλη, παρουσιάζοντας αντιπροσωπευτικά έργα από όλες τις περιό δους δημιουργίας του, έχοντας ως αφετηρία την παιδική του ηλικία και φτάνοντας ως και την περίοδο της ύψιστης αναγνώρισής του. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η συγκεκριμένη έκ θεση διαφέρει από τις προηγούμενες, αφού σ’ αυτή αναδεικνύεται περισσότερο η ανθρώπινη πλευρά του μεγάλου μας εικαστικού. Στους χώρους του Μουσείου Μπενάκη εκτίθενται ζωγραφικά έργα, σχέδια και χαρακτικά, μελέ τες, προσχέδια, γλυπτά και κεραμικά αντικεί μενα, εικονογραφήσεις βιβλίων και εξώφυλλα δίσκων, που αποτυπώνουν το εύρος της δη μιουργίας του καθώς και το ενδιαφέρον του για τις εφαρμοσμένες τέχνες. Μην ξεχνάτε ότι ο ίδιος είχε αναλάβει να διακοσμήσει τους εξωτερικούς τοίχους του ξενοδοχείου Χίλτον της Αθήνας ή τις συνθέσεις για το Ξενία της Φλώρινας και το Μον Παρνές της Πάρνηθας. Επίσης, εκτός από ζωγραφικά έργα, φιλοτέ χνησε τουριστικές αφίσες, εξώφυλλα δίσκων μουσικής και εικονογραφήσεις

και

του ζωγράφου,

«Σε μια

έξι τετραγωνικών μέτρων,

θα

να

οποίο

της καλλιτεχνικής του πορείας. Ο προσωπικός του χώρος δημιουργίας, το εργαστήριό του στην Αθήνα, πλαισιωμένο με τον εξοπλισμό, τα σύνεργα της ζωγραφικής, την ποδιά του, τα χρωματικά του δοκίμια και τα προσωπικά του αντικείμενα, αποτελεί ένα μοναδικό εικαστικό αφιέρωμα στον σπουδαίο καλλιτέχνη. Παράλ ληλα, υπάρχουν σύγχρονες ψηφιακές εφαρ μογές και φωτογραφίες από το οικογενειακό αρχείο του, που περιβάλλονται αρμονικά από τα έργα τέχνης, ενισχύοντας την εκπαιδευτική και βιωματική διάσταση της εμπειρίας του επι σκέπτη», επισημαίνει η κυρία Μόραλη. Ο Γιάννης Μόραλης επηρέασε καθοριστικά το τοπίο της μεταπολεμικής τέχνης στην Ελ λάδα, τόσο με το εικαστικό του έργο όσο και με τη διδασκαλία του. Στην έκθεση, η οποία συνδιοργανώνεται από το Μουσείο Μπενάκη και την Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προ βολής της Νεοελληνικής Τέχνης - Εργαστήριο «Γιάννης Μόραλης» και εγκαινιάζεται σε λίγες μέρες, ξεδιπλώνεται η δημιουργική του πορεία δίνοντας έμφαση σε άγνωστες πτυχές της ζω ής και του έργου του. «Ο Γιάννης Μόραλης θεωρήθηκε ο εκφρα στικότερος εκπρόσωπος μιας νοοτροπίας και μιας αντίληψης για την τάξη και την αρμονική ζωή η οποία αντιπροσωπεύει όχι μόνο μια γε νιά αλλά ένα ευρύτερο κοινωνικό σύνολο», λέει στη LiFO ο επιμελητής της έκθεσης και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εργαστηρίου «Γιάννης Μόραλης», Τάσος Κουτσουρής. Και συμπληρώνει: «Από τα σχέδια σε τετράδια και τις πρώτες ελαιογραφικές απεικονίσεις της κα θημερινής ζωής στην ύπαιθρο των παιδικών του χρόνων, τις σπουδές πάνω στην ανθρώπι νη μορφή, τις προσωπογραφίες και τα γυμνά της μεταβατικής περιόδου, μέχρι τις αφαιρετι Η έκθεση πραγματεύ εται τη ζωή και το έργο του Γιάννη Μόραλη, παρουσιάζοντας αντιπροσωπευτικά έργα από όλες τις περιόδους δημιουργίας του, έχοντας ως αφετηρία την παιδική του ηλικία και φτάνο ντας ως και την περίοδο της ύψιστης αναγνώρισής του. ΕΚΘΕΣΗ

ανοιξη β’, 1963-1966 ο γιαννησ μοραλησ, 1931-1932 υδρα, 1953

η προσπάθεια από τον ίδιο για τη σύνδεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας με την καθημερινότητα. Από τη “ζωγραφική του καβαλέτου” και την αφηγηματική παρα στατικότητα των ανθρωποκεντρικών συνθέ σεων, η τέχνη του σταδιακά κατασταλάζει στο υπαινικτικό και απέριττο σχήμα, αποκτώντας συχνά μνημειακό χαρακτήρα μέσα από τις ποι κίλες εφαρμογές στον δημόσιο χώρο. Αυτήν τη μετάβαση από τον ιδιωτικό στον δημόσιο χώρο πραγματεύεται η έκθεση». Ο κ. Κουτσουρής

της Δεινοκράτους είχε φτιά ξει τον αγαπημένο του κόσμο, μιας και περ

νούσε εκεί τις περισσότερες ώρες της ημέρας.

ενός

τους

επιφανείς Έλ

του περασμένου αιώνα. Χρωματικές συνθέσεις, τεκμήρια, εικονο γραφήσεις, σχέδια και εικόνες συνθέτουν τον ζωγραφικό κόσμο του Γιάννη Μόραλη και επιτρέπουν στον επισκέπτη να αποκτήσει μια εποπτική εικόνα της εξελικτικής πορεί ας ολόκληρου του έργου του. Μια συναρπα στική περιήγηση στο εικαστικό σύμπαν ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεοελληνικής τέχνης.

62 lifo – 20.10.22 απο τον γιάννη πανταζόπουλο Eικαστικά ΕΚΘΕΣΗ ντας από τα παιδικά χρόνια, τη μετάβαση και καθιέρωση και τέλος την περίοδο ωριμότητας. Θα εκτεθούν περίπου ογδόντα έργα, ενώ θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε από το τετράδιο που είχε ζωγραφίσει σε ηλικία εννέα ετών και το είχε φυλάξει με αγάπη και στοργή μέχρι με γάλα έργα όπως η “Άνοιξη, 1963”. Φυσικά, την έκθεση πλαισιώνουν και σπάνιες φωτογραφίες από το οικογενειακό άλμπουμ, όπου βλέπουμε τον Γιάννη Μόραλη μαζί με τα αδέλφια του», λέει η κυρία Χριστίνα Μόραλη. Τι είναι αυτό που κρατά περισσότερο στη μνήμη της η γνωστή κεραμίστρια, από την προετοιμασία της έκθεσης; «Καταρχάς, ως Χριστίνα, αυτό που διατηρώ στη μνήμη μου από τον Γιάννη Μόραλη είναι ο θαυμασμός που έτρεφα για κείνον και το ήθος του. Είναι βέβαιο ότι όλοι όσοι επισκεφθούν αυτήν την έκθεση θα διακρίνουν μια τρυφερότητα και θα έχουν την ευκαιρία να δουν για πρώτη φορά τα παιδικά και εφηβικά έργα του Μόραλη». Και ποια έργα, άραγε, είναι τα αγαπημένα της; «Προσωπικά, ξεχωρίζω το “Κορίτσι, 1963”, τη “Θεία Όλγα” και, φυσικά, το μεγαλειώδες έργο του που αποτυπώνει γυμνή την τελευταία του γυναίκα, Ιωάννα Βασσάλου», καταλήγει. Αναμφίβολα, πρόκειται για μια έκθεση-φό ρο τιμής που έχει ως κεντρικό άξονα τη ζωή και το έργο

από

πιο

ληνες ζωγράφους

κές και γεωμετρικές συνθέσεις του, καθώς και τις μελέτες για τις εφαρμοσμένες τέχνες στην περίοδο της ωριμότητας, αποτυπώνεται αφε νός το εύρος του καλλιτεχνικού ενδιαφέροντός του, αλλά κυρίως

σημειώνει στη συζήτησή μας ότι πρωταρχική σημασία για την οικογέ νεια ήταν καταρχάς η αξιοποίηση και η προ στασία του καλλιτεχνικού έργου του Γιάννη Μόραλη. Αυτός ήταν ο λόγος που η οικογένεια προχώρησε στη σύσταση αστικής, μη κερδο σκοπικής εταιρείας με την επωνυμία Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προβολής της Νεοελ ληνικής Τέχνης / Εργαστήριο «Γιάννης Μό ραλης». Από την πλευρά της, η κυρία Χριστίνα Μόραλη υπογραμμίζει: «Το εργαστήριο του σπουδαίου καλλιτέχνη στην οδό Δεινοκράτους ανακαινίστηκε με απόλυτο σεβασμό ως προς τη διατήρηση της ατμόσφαιρας του χώρου δημιουργίας του Γιάννη Μόραλη και διαμορ φώθηκε ώστε να εξυπηρετεί τη νέα λειτουργία και τους στόχους της εταιρείας. Ο χώρος του ατελιέ του ζωγράφου στην οδό Δεινοκράτους, μετά τον θάνατο του, παραχωρήθηκε από τον γιο του και κληρονόμο του στη μη κερδοσκοπι κή Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προβολής της Νεοελληνικής Τέχνης/Εργαστήριο «Γιάν νης Μόραλης», στην οποία και ο ίδιος είναι ιδρυτικό μέλος. Ως η υπεύθυνη εκτέλεσης της διαθήκης του, παρέλαβα ένα εργαστήριο όπως το άφησε όταν έφυγε απ’ τη ζωή. Αφού έγινε μια πρώτη καταγραφή, προσπαθήσαμε να βάλουμε μια τάξη, ενώ ο χώρος αποτελεί και την έδρα της εταιρείας. Γι’ αυτό και το φθι νόπωρο του 2018 ξεκίνησαν εργασίες για την αποκατάσταση και συντήρηση του ατελιέ. Το διαμέρισμα είχε υποστεί μεγάλες φθορές λόγω παλαιότητας και χρήσης, οπότε ήταν αναγκαία η αποκατάσταση με σύγχρονα υλικά και τε χνικές». Στο εργαστήριο

Ο χώρος εργασίας ήταν διαμορφωμένος έτσι που να μπορεί να εργάζεται, να υποδέχεται κόσμο αλλά και να ξεκουράζεται. Σήμερα, υπάρχουν εκεί πολλά καβαλέτα, σχεδιαστή ρια, πάγκοι όπου μαστόρευε τα τελάρα του, καθώς και βιβλιοθήκες με πολυάριθμα βιβλία τέχνης και άλλα. Η αγάπη του για τη μουσική ήταν δεδομένη και προτιμούσε να εργάζεται μόνος του ακούγοντας Μπαχ. Γι’ αυτό και στο ατελιέ υπάρχει θέση για στερεοφωνικό και μα γνητόφωνο, και φυσικά πολλοί δίσκοι, ενώ σε διάφορα σημεία είναι τοποθετημένα πολλά δι ακοσμητικά αντικείμενα, αφού δεν του άρεσε να πετάει τίποτα. Τα έπιπλα ήταν σχεδιασμένα από τον ίδιο, μελετημένα να καλύπτουν με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες του. Τίποτα δεν ήταν τυχαίο ή περιττό. Σκοπός της έκθεσης δεν είναι, όμως, μόνο να εστιάσει στον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη, αλλά φιλοδοξεί να αποκτήσει έναν χαρακτή ρα ερευνητικό και εκπαιδευτικό. «Τα έργα και το αρχειακό υλικό της έκθεσης ανήκουν στην οικογένεια Μόραλη. Αρκετά από τα έργα που εκτίθενται –ιδιαίτερα αυτά της πρώιμης περι όδου δημιουργίας του καλλιτέχνη– καθώς και σχέδια, μελέτες και φωτογραφίες παρουσιάζο νται στο κοινό για πρώτη φορά, συνιστώντας ένα πρωτότυπο και πολύτιμο υλικό που προτί θεται να αποτελέσει τη βάση περαιτέρω ερευ νητικών προσεγγίσεων. Επιδιώκουμε λοιπόν να δώσουμε βαρύτητα στο εργαστήριο, στον ιδιωτικό του χώρο, διατηρώντας το πνεύμα και την ατμόσφαιρά του», επισημαίνει ο κ. Κουτσουρής. «Η λογική του στησίματος της έκθεσης είναι να ακολουθεί μια χρονολογική σειρά, ξεκινώ Αρκετά από τα έργα που εκτίθενται ιδιαίτερα αυτά της πρώιμης περιόδου δημιουργίας του καλλιτέ χνη καθώς και σχέδια, μελέτες και φωτογραφίες παρουσιάζο νται στο κοινό για πρώτη φορά. to εργαστηριο τησ δεινοκρατουσ

744 PERSONAL SHOPPER ΈΧΈΙΣ ΓΟΎΣΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ NO PLACE LIKE HOME Μέσα στα δύο τελευταία χρόνια το σπίτι μας έγινε το καταφύγιό μας. Για πρώτη φορά κληθήκαμε να περάσουμε τόσον χρόνο μέσα σε αυτό και να δημιουργήσουμε μια συνθήκη διαβίωσης που να έχει ως βάση το αίσθημα της ασφάλειας. Κάπως έτσι συνειδητοποιήσαμε πως το να έχουμε έναν χώρο που μας εκφράζει, μας κάνει να νιώ θουμε ηρεμία και μας ξεκουράζει κάθε στιγμή που θέλουμε να αφή σουμε τις δυσκολίες της καθημε ρινότητας απ’ έξω είναι σημαντικό για την ψυχική μας υγεία. Η νέα σεζόν είναι η ιδανική στιγμή να κάνουμε όλες αυτές τις αλλαγές που σκεφτόμαστε τόσον καιρό. Να κρεμάσουμε εκείνα τα κάδρα, να ανανεώσουμε την κουζίνα, να δημιουργήσουμε ένα «έξυπνο» και βιώσιμο σπίτι που θα ανταποκρίνεται σε κάθε ανά γκη της σύγχρονης καθημερινό τητάς μας. Γι’ αυτό φτιάξαμε έναν ολοκληρωμένο οδηγό με όλα όσα χρειάζεστε για να πείτε πως, πράγ ματι, «there’s no place like home». 20.10.22 – lifo 63 HOME SWEET HOME

τες, θα εξοικονο μήσουμε σημαντική ποσότητα ενέργειας, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις στην καθημερινότητά μας.

2 ΚΛΕ Ι ΝΟΎ ΜΕ ΤΟ ΦΩΣ Είναι τόσο απλό, όμως δεν του δίνουμε τη σημασία που του αξίζει. Κλείνοντας τα φώτα

βγαίνουμε

τους

μαντική

λογαριασμό μας στο τέλος του μήνα.

3 Κ Α ΝΟΎ ΜΕ ΣΎ ΝΤΟΜΟΤΕΡΑ ΝΤΟΎΣ Κανείς δεν είπε πως πρέπει να κάνουμε

HOME SWEET HOME 64 lifo – 20.10.22 5 ΠΡΑΚΤΙΚΟ Ι ΤΡ Ο ΠΟΙ ΝΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΉΣΕΤΕ ΉΛΕΚΤΡΙΚΉ ΕΝ Ε ΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΉΜΑΤΑ ΣΤΟ ΣΠ ΙΤΙ Στην εποχή μας είναι σχεδόν αδιανόητη η ζωή χωρίς ηλεκτρική ενέργεια. Μας είναι απαραίτητη για το μεγαλύτερο μέ ρος των καθημερινών δραστηριοτήτων άλλωστε. Στο σπίτι κάνουμε τα πάντα με το πάτημα ενός κουμπιού –από το φως και τη θέρμανση μέχρι την ψυχαγωγία– και θεω ρούμε το ρεύμα δεδομένο. Κοστίζει ακριβά, ωστόσο, τόσο σε ό,τι αφορά το περιβάλλον όσο και οικονο μικά. Είναι, λοιπόν, μια καλή στιγμή να προσέξουμε τις κινήσεις μας. Είτε είμαστε εργαζόμενοι, είτε φοιτητές, είτε ζού με ακόμα με τους γονείς μας, μπορούμε να κάνουμε πολλά για να εξοικονομήσουμε ενέργεια και χρήμα τα. Έχουμε σημαντικό μερίδιο ευθύνης, το οποίο ήρθε η ώρα να αναλάβουμε. Παρακάτω, λοιπόν, θα δούμε 5 πρακτικές λύσεις για να δίνουμε λιγότερα χρήματα σε ρεύμα και νερό κάθε μήνα. 1 ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΎΜΕ ΤΙΣ ΣΎΣΚΕΎΕΣ ΠΟΎ ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΎΜΕ Πόσες φορές έχουμε ξεχάσει ανοιχτό τον υπολογιστή ή την τηλεόραση, ενώ δεν έχουμε καμία πρόθεση να χρησιμοποιήσουμε κανένα από τα δύο; Πολλές, είναι η απάντηση. Ακόμη κι αν δεν βγάλουμε τις συσκευές από την πρίζα, απενεργοποιώντας

όταν

από ένα δωμάτιο και αντικαθιστώντας

συμβατικούς λαμπτήρες με LED, θα δούμε ση

διαφορά στον

σπανιότερα ντους ή να πάψουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Ωστόσο, αν πάψουμε να γεμίζουμε την μπανιέρα και αρχίσουμε να περνάμε μόνο 4 λεπτά στο ντους, δεν εξοικονομούμε απλώς νερό αλλά θα κρατήσουμε τον θερμοσίφωνα ανοιχτό για λιγότερη ώρα, σπαταλώ ντας λιγότερο ρεύμα. 4 ΓΕΜ Ι ΖΟΎ ΜΕ ΤΟ ΠΛΎ ΝΤΗ ΡΙΟ ΠΙΑΤΩΝ Οι περισσότεροι δεν αντέχουμε να πηγαίνουμε για ύπνο γνωρίζοντας πως υπάρχουν άπλυτα πιάτα στον νεροχύτη. Δεν θα συμβεί τίποτα κακό, ωστόσο, αν αυτά τα πιάτα παραμείνουν μέσα στο πλυντήριο για μία μέρα παραπάνω, μέχρι αυτό να γεμίσει και να πλυθούν περισσότερα αντικείμενα μαζί. Αν βάζου με ένα λιγότερο πλυντήριο την εβδομάδα, στο τέλος του έτους θα δούμε πως οι λογαριασμοί νερού και ρεύματος που λάβαμε μέσα στη χρονιά ήταν αρκετά χαμηλότεροι. 5 ΦΡΟΝΤΙ ΖΟΎ ΜΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΘΕ ΡΜΑΝΣΗΣ Στα περισσότερα σπίτια, ειδικά τον χειμώνα, παρα τηρούνται σημαντικές απώλειες θέρμανσης, κυρίως από τις χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα. Συνή θως δεν δίνουμε σημασία και απλώς προσαρμοζό μαστε, αν θέλουμε να εξοικονομήσουμε χρήματα ωστόσο θα χρειαστεί να προσέξουμε. Μονώνοντας επαρκώς τον χώρο μας, είτε με τη βοήθεια επαγγελ ματία είτε με DIY λύσεις, η ζέστη θα «παγιδεύεται» κι εμείς θα καταναλώνουμε λιγότερο ρεύμα αν χρη σιμοποιούμε οποιαδήποτε άλλη συσκευή πέραν του καλοριφέρ. Eύκολα και χρήσιμα tips για να καταναλώσετε λιγότερο ρεύμα και νερό, τόσο για το καλό του πλανήτη όσο και των οικονομικών σας. από τη στεφανία παπαδημητρίου

20.10.22 – lifo 65

66 lifo – 20.10.22 ΗΖeniΘ, ο πρώτος πάροχος ολοκληρωμένης ενέργειας στην Ελλάδα, αποτελεί σταθερή αξία στην προτίμηση των καταναλωτών, προ σφέροντας προηγμένα προϊόντα ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Διατη ρώντας μια ισχυρή σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες της από το 2000, η εταιρεία ξεχωρίζει στον εγχώριο ενεργειακό κλάδο για την ενεργειακή αποδοτικότητα, την πράσινη ενέργεια και τις ψηφιακές υπηρεσίες που προσφέ ρει. Η ΖeniΘ επιβραβεύει τη μακροχρόνια εμπιστοσύνη των πελατών της με το Home Sweet Home, τον μεγαλύτερο διαγωνισμό που έχει γίνει ποτέ σε όλο τον ενεργειακό κλάδο. Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ HOME SWEET HOME ΑΠΟ ΤΗ ΖENIΘ H ΖeniΘ δίνει και πάλι την ευκαιρία σε έναν τυχερό να αποκτήσει το ενεργειακό σπίτι των ονείρων του και άλλα πλούσια δώρα κάθε μήνα. Με το Home Sweet Home, η εταιρεία θα δώσει εκ νέου την ευκαιρία σε όλες και όλους, ανεξάρτητα από το αν είναι πελάτες ή όχι της ΖeniΘ, να συμμετέχουν στον διαγωνισμό και να αποκτήσουν ένα ολοκαίνουργιο ενεργειακό σπίτι, στην περιοχή που θα επιλέξει ο νικητής. Φυσικά οι προσφορές δεν σταματούν εδώ. Κάθε μήνα, πολλά και πλούσια δώρα περιμένουν όσους συμμετέχουν στον διαγωνισμό Home Sweet Home, όπως ηλε κτρικές συσκευές και άλλα προϊόντα που κάνουν την καθημερινότητα πιο εύκολη και απολαυστική. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι, πελάτες ή μη της ZeniΘ, ενώ οι συμμετέχοντες που δεν έχουν κερδίσει έως τώρα εξακολουθούν να έχουν πι θανότητες. Η ΠΡΩΤΗ ΝΙΚΗΤΡΙΑ ΚΕΡΔΙΣΕ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ ΤΗΣ Τον Μάρτιο του 2022, πραγματοποιήθηκε στο κεντρικό κατάστημα της ZeniΘ στο The Orbit η κλήρωση για το πρώτο σπίτι. Τυχερή νικήτρια αναδείχθηκε η Ελπινίκη Βασιλοπούλου, η οποία επέλεξε το σπίτι που κέρδισε να είναι στη Λάρισα. «Είναι μεγάλη χαρά για εμάς στη ΖeniΘ να συνεχίζουμε τον μεγαλύτερο διαγω νισμό που έχει γίνει ποτέ στην αγορά ενέργειας στην Ελλάδα, Home Sweet Home, προσφέροντας ένα ακόμη σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο ανταποδίδουμε έμπρακτα την εμπιστοσύνη των πελατών μας όλα αυτά τα χρόνια και τους δίνουμε την ευ καιρία να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα, με την απόκτηση ενός νέου, σύγχρονου και ενεργειακού σπιτιού» επεσήμανε σχετικά ο κύριος Μάνος Εξαρ χουλάκος, Εμπορικός Διευθυντής της ZeniΘ. HOME SWEET HOME Ο κορυφαίος διαγωνισμός της ZeniΘ συνεχίζεται! Η ΖeniΘ φέρνει έναν ακόμα τυχερό πιο κοντά στο όνειρο της απόκτησης ενός ολοκαίνουργιου, ενεργειακού σπιτιού και πολλών πλούσιων δώρων κάθε μήνα.

20.10.22 – lifo 67

έχουμε περάσει πολύ καιρό ανάμεσα στα ίδια πράγματα, έπιπλα, χρώματα και δωμάτια, είναι λογικό να έχουμε την ανάγκη για μια αλλαγή. Η αλλαγή αυτή δεν χρειάζεται να είναι ούτε χρονοβόρα ούτε και κοστοβόρα. Κάνοντας μικρές αλλαγές, βήμα-βήμα μπορούμε να έχουμε ένα σπίτι που θα ταιριάζει στον χαρακτήρα μας και θα μας προσφέρει τόσο την αίσθηση της ανανέωσης, που ομολογουμένως όλοι χρειαζόμαστε, όσο και την αίσθηση της γαλήνης. Αν, λοιπόν, είστε έτοιμοι για

HOME SWEET HOME 68 lifo – 20.10.22

Το σπίτι μας είναι το μέρος μέσα στο οποίο νιώθουμε περισσότερο ο εαυτός μας. Είναι ο χώρος που μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια και ηρεμία μακριά από την κού ραση της καθημερινότητας αλλά και ένα μέρος μέσω του οποίου μπορούμε να εκφραστούμε και να δημιουργήσουμε. Ωστόσο, όταν

ανανέωση, χωρίς ριζικές αλλαγές όμως, παρακάτω θα βρείτε έναν απλό οδηγό για να ανανεώσετε το σπίτι σας και να του δώσετε χρώμα και χαρακτήρα. 10 tips για να ανανεώσετε το σπίτι σας εύκολα και οικονομικά. από τηn αφροδίτη σακκά HOME UPDATE: ΠΏΣ ΝΑ ΑΝΑΝΕΏΣΕΤΕ ΤΟ ΣΠ ΙΤΙ ΣΑΣ ΜΕ ΜΕΡΙΚ Α ΑΠΛ Α ΒΉΜΑΤΑ

20.10.22 – lifo 69 Hλέξη «σπίτι» έχει διαφορετικό νόημα για καθέναν από εμάς, σημαίνει πολύ περισσότερα από το «κτίριο που προορίζεται για ιδιωτική κατοίκηση». Για κάποιους είναι ο χώρος στον οποίο κανείς δεν μπορεί να μας κρίνει και είμαστε ο εαυτός μας. Άλλοι θα λέγαμε πως είναι το μοναδικό μέρος που μας δίνει την αίσθηση απόλυτης ασφάλειας και ζεστασιάς, ενώ αρκετοί θα το περιγράφαμε ως ένα καταφύγιο. Μοιάζει κλισέ, αλλά, ας είμαστε ειλικρινείς, έχει μεγάλη δόση αλήθειας. Όσο μεγαλώνουμε, συνειδητοποιούμε όλο και περισσότερο πόσο σημαντικό είναι να έχει κανείς το δικό του σπίτι, να το διαμορφώνει ακριβώς όπως ονειρεύεται, να γνωρίζει ότι εκεί έχει τη «βάση» του και πως, στο τέλος της ημέρας, κάπου ανήκει. Και η Εθνική Τράπεζα, μέσα από ολιγόλεπτα βίντεο με ιστορίες ανθρώπων της διπλανής πόρτας, μας υπενθυμίζει ακριβώς αυτό. Μέσα από τα λόγια και τα σπίτια καθημερινών ανθρώπων. Ο Μιχάλης πιστεύει πως «τα σπίτια πρέπει να σκηνογραφούνται». Εργάζεται στην εστίαση, το μεγάλο του πάθος ήταν πάντα η μουσική και όταν είδε για πρώτη φορά τη σοφίτα του, ήξερε πως μπορούσε να πραγματοποιήσει το όνειρό του, μετατρέποντάς τη στο δικό του μουσικό στούντιο. Σήμερα, 16 χρόνια μετά, η σοφίτα είναι πια κρεβατοκάμαρα. Και όσο κι αν αλλάζει διακόσμηση, ανάλογα με τη διάθεσή του, σταθερές παραμένουν η θαλπωρή και η αίσθηση ασφάλειας που μόνο το δικό σου σπίτι μπορεί να σου προσφέρει. H Nίκη, από την πλευρά της, αγαπούσε από μικρή το σπίτι του θείου της. Το ανακαίνισε, όταν πέρασε στην κατοχή της, και από τότε ζει εκεί με την πεντάχρονη κόρη της και τη Νάλα. Όπως λέει, «τα πάντα είναι ρόδινα» σ’ ένα σπίτι γένους θηλυκού που γεμίζει κάθε μέρα με φως, όνειρα και παιδικά γέλια. Η Νεφέλη, πριν από δέκα χρόνια, σχεδίασε και έχτισε μόνη της το σπίτι της στο κέντρο της Αθήνας. Είναι αρχιτέκτονας και αποφάσισε να κάνει αυτή την κίνηση επειδή απο λαμβάνει την έντονη ζωή που υπάρχει διαρκώς γύρω της, με την Τεχνόπολη, τον Ηλεκτρικό και το «ποτάμι του δρόμου» να βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής. Σήμερα ζει εκεί με τον σύντροφό της και τη Βασίλισσα της Νύχτας, ένα ντροπαλό φυτό που ανθίζει κάθε καλοκαίρι, μόνο για μια βραδιά. Όλοι θα θέλαμε να είχαμε μια ιστορία σαν κι αυτές. Να περιγράφαμε τον δικό μας χώρο, να μοιραζόμασταν τα συναισθήματα που μας προκαλεί και την ασφάλεια που προσφέρει. Εδώ και χρόνια, η Εθνική Τράπεζα στηρίζει σταθερά τους πελάτες της έτσι ώστε να μπορούν να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι. Σήμερα, μέσα από μια μεγάλη ποικιλία ευέλικτων και σύγχρονων στεγαστικών λύσεων, μπορούμε να κάνουμε το όνειρο της απόκτησης του δικού μας σπιτιού πραγματικότητα. Η Εθνική Τράπεζα, μέσα από αληθινές ιστορίες, μας υπενθυμίζει πόσο σημαντικό είναι να ζεις, να μεγαλώνεις και να ονειρεύεσαι μέσα σε έναν ολοδικό σου χώρο. Η πραγματική αξία τού να έχεις το δικό σου σπίτι, όπως το ονειρεύεσαι Σκανάρετε εδώ και δείτε την ιστορία της Νεφέλης. Σκανάρετε εδώ και δείτε την ιστορία του Μιχάλη. Σκανάρετε εδώ και δείτε την ιστορία της Νίκης. Ενημερωθείτε για τις στεγαστικές λύσεις που προσφέρει η Εθνική Τράπεζα στο ανανεωμένο www.nbg.gr

φυτά εσωτερικού χώρου, ανάλογα με τον φωτισμό του δωματίου στο οποίο θα τα τοποθετήσετε, αλλά και φυτά που να μπορούν

σπίτι

στους τοίχους τα αγαπημένα σας έργα τέχνης ή ακόμα και φωτογραφίες ή εικόνες που σας θυμί ζουν όμορφες στιγμές. Μάλιστα, μπορείτε να τα αλλάζετε ανά πάσα στιγμή, ανάλογα με τη διάθε ση και τα ενδιαφέροντά σας.

Α ΞΤΕ ΤΑ

HOME SWEET HOME 70 lifo – 20.10.22 1 Δ ΩΣΤΕ ΧΡ Ω ΜΑ Αν το σπίτι σας δεν είναι ιδιαίτερα φωτεινό ή αν τα περισσότερα χρώματα σε έπιπλα και διακοσμη τικά είναι ουδέτερα ή μουντά, επιλέξτε παστέλ ή έντονες αποχρώσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να βάψετε ένα ολόκληρο δωμάτιο· μπορείτε να βάλετε ένα πολύχρωμο χαλί ή ένα με ιδιαίτερα σχέδια, που θα δώσει σίγουρα αέρα ανανέωσης και χρώμα σε κάθε χώρο του σπιτιού. 2 ΔΙΑΚΟΣΜ Η ΣΤΕ ΜΕ ΦΎ ΤΑ 'Η ΛΟΎΛΟΎΔΙΑ Ένας από τους πιο εύκολους τρόπους να ανανε ώσετε οποιονδήποτε χώρο στο σπίτι είναι τοπο θετώντας σε αυτόν ένα ή παραπάνω μπουκέτα με λουλούδια. Έτσι θα δώσετε έναν αέρα φρε σκάδας αλλά και μια όμορφη νότα. Εναλλακτικά, μπορείτε να επενδύσετε σε όμορφα φυτά που θα κάνουν το σπίτι σας πιο «πράσινο». Επιλέξτε

να ανταποκριθούν στην καθημερινότητά σας (ενδεχομένως είδη τα οποία δεν χρειάζονται πολύ πότισμα, αν λείπετε πολλές ώρες). 3 ΤΟΠΟΘΕΤ Η ΣΤΕ ΡΙΧΤΑ ΡΙΑ ΚΑΙ ΜΑΞΙΛ Α ΡΙΑ Ένας ακόμη πολύ εύκολος τρόπος να ανανεώσετε το καθιστικό ή το υπνοδωμάτιο είναι τα διάφορα ριχτάρια ή μαξιλάρια σε διαφορετικά χρώματα και σχέδια. Αν, για παράδειγμα, έχετε βαρεθεί το χρώ μα του καναπέ σας, μπορείτε να επιλέξετε ένα ρι χτάρι που θα τον καλύπτει ολόκληρο ή μέρος του, κάνοντάς τον να μοιάζει σχεδόν καινούργιος. Tip: Συνδυάστε με μαξιλάρια που έχουν ιδιαίτερα χρώ ματα και υφές για ακόμα περισσότερο χαρακτήρα. 4 ΒΑΨΤΕ Ε ΝΑΝ 'Η ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΎ Σ ΤΟ Ι ΧΟΎ Σ Φυσικά, το να βάψετε έναν τοίχο ή κάποιο δω μάτιο είναι μια κλασική «λύση» για ανανέωση. Τα χρώματα έχουν δύναμη: μπορούν να επηρε άσουν άμεσα τη διάθεσή μας και, ανάλογα με το δωμάτιο, να μας χαλαρώσουν ή να μας δώσουν ενέργεια. Ένα σκούρο μπλε χρώμα για τον τοίχο του υπνοδωματίου μπορεί να προσφέρει ηρεμία και να βοηθήσει στον ύπνο, ενώ το πράσινο είναι το χρώμα της ανανέωσης και μπορεί να ταιριάξει ιδανικά στην κουζίνα, το καθιστικό ή και την εί σοδο του σπιτιού. Ένας από τους πιο εύκολους τρόπους να ανανεώσετε οποιονδήποτε χώρο στο σπίτι είναι το ποθετώντας σε αυτόν ένα ή παραπάνω μπουκέτα με λουλούδια. 5 ΕΠΕΝΔΎΣΤΕ ΣΤΑ ΚΕΡΙ Α Τα κεριά, εκτός του ότι θα κάνουν το σπίτι σας να μυρίζει υπέροχα, λειτουργούν και ως πολύ όμορ φα διακοσμητικά. Επιλέξτε, λοιπόν, συσκευασίες που έχουν σχέδια ή χρώματα που ταιριάζουν με τη διακόσμησή σας και τοποθετήστε τα στο τρα πέζι του καθιστικού, σε ράφια ή σε οποιοδήποτε σημείο σάς μοιάζει «κενό». 6 ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙ Η ΣΤΕ ΚΑΛ ΑΘΙΑ Τα ψάθινα καλάθια (τα οποία μπορείτε να βρείτε σε διάφορα χρώματα) θα δώσουν ένα boho look στο σπίτι σας, αλλά θα βοηθήσουν και σε πρακτι κό επίπεδο. Σε αυτά μπορείτε να τοποθετήσετε διάφορα μικροπράγματα που κάνουν τον χώρο σας να φαίνεται ακατάστατος, από περιοδικά, μέχρι κουβέρτες κ.ά. Έτσι ο χώρος θα δείχνει πιο τακτοποιημένος και, φυσικά, θα ξέρετε ανά πάσα στιγμή πού βρίσκονται τα πράγματά σας. 7 ΤΟΠΟΘΕΤ Η ΣΤΕ Ε ΡΓΑ Τ ΕΧΝΗΣ Ένας ακόμα διαχρονικός τρόπος να ανανεώσετε και να δώσετε χρώμα στο

σας αλλά και να εκφραστείτε δημιουργικά. Επιλέξτε κάδρα σε δια φορετικά μεγέθη, σχήματα και στυλ και κρεμάστε

8 ΑΛΛ

Π Ο ΜΟΛΑ Μια μικρή, αλλά θαυματουργή λύση: από τα πόμολα στα ντουλάπια της κουζίνας μέχρι στο έπιπλο της εισόδου ή αυτό του υπνοδωματίου, η αλλαγή στα πόμολα μπορεί να κάνει τη διαφορά. Επιλέξτε τα χρώματα ή τα υλικά που ταιριάζουν περισσότερο με τη διακόσμηση και τα χρώματα του σπιτιού σας – ένα πόμολο σε μπρονζέ ή χρυσή απόχρωση, για παράδειγμα, μπορεί να δώσει έναν vintage χαρακτήρα σε οποιοδήποτε έπιπλο. 9 ΑΝΑΝΕ ΩΣΤΕ ΤΟΝ ΦΩΤΙΣΜ Ο Αν τα φωτιστικά σας μοιάζουν παλαιικά ή βρίσκο νται στο ίδιο σημείο από την πρώτη φορά που διακοσμήσατε το σπίτι σας, έχει έρθει η ώρα για αλλαγή. Επιλέξτε ένα φωτιστικό ή καπέλο φωτι στικού –ακόμα πιο οικονομική λύση– για να δώ σετε διαφορετικό χαρακτήρα σε κάθε δωμάτιο. Ένα bamboo ή ένας σύγχρονος πολυέλαιος είναι ιδανικά για να φτιάξετε όμορφη ατμόσφαιρα και ξεχωριστά interiors. 10 ΒΑ ΛΤΕ ΤΑΠΕΤΣΑΡ Ι ΕΣ Αν δεν θέλετε να βάψετε κάποιον τοί χο, μπορείτε να επενδύσετε σε ταπετσαρίες ειδι κά σχεδιασμένες ώστε να μην καταστρέφουν το χρώμα του τοίχου. Επιλέξτε ζωηρά χρώματα και prints και τοποθετήστε τα σε έναν ή παραπάνω τοίχους έτσι ώστε κάθε δωμάτιο του σπιτιού να έχει τον δικό του χαρακτήρα.

20.10.22 – lifo 71

HOME SWEET HOME 72 lifo – 20.10.22 ΟΣΑ Θ Ε ΛΕΤΕ ΝΑ Ξ Ε ΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ «ΠΡΑΣΙΝΟ» ΣΠ ΙΤΙ Τι ακριβώς είναι το «πράσινο» σπίτι, πώς μπορεί να αναβαθμίσει την ποιότητα της ζωής μας και πώς θα κάνουμε τον χώρο μας πιο φιλικό προς το περιβάλλον; από τη στεφανία παπαδημητρίου

20.10.22 – lifo 73

20.10.22 – lifo 75

76 lifo – 20.10.22 PERSONAL SHOPPER î Huawei Laptop Matebook 14. consumer.huawei.com ô Benaki Museum Shop Διακοσμητικό πιάτο από πορσελάνη, δημιουργία της Μυρτώς Δανάης Κόλλια. www.benakishop.gr ò Dyson Σκούπα stick επαναφορτιζόμενη V15 Absolute Detect. www.mediamarkt.gr õ Samsung QLED 4K TV The Sero 2022. www.plaisio.gr î IKEA Χαλί CYKELVAG. www.ikea.gr ñ Public Φρυγανιέρα Ariete Vintage. www.public.gr ö Illy Μηχανή Espresso Francis X7.1 Red. www.kotsovolos.gr ñ Sonos Ηχείο Sub mini. www.damkalidis.gr î H&M Μικρό γυάλινο βάζο www2.hm.com HOME SWEET HOME

ΕΧΕΙΣ

Μελισσάνθη Fashion artist

20.10.22 – lifo 77

ΓΟΎΣΤΟ Πες μας λίγα πράγματα για σένα. Γεννή θηκα και μεγάλωσα στα Κάτω Πατήσια, είμαι fashion artist και σπούδασα στο London College of Fashion, στο Heriot Watt University και στο University of Wales, Newport. Φτιάχνω headpieces και μάσκες εμπνευσμένες από την ελληνική παράδοση και όχι μόνο. Η δουλειά μου έχει έντονα φολκλόρ στοιχεία. Γιατί φτιάχνεις μάσκες; Το παιχνίδι των ρόλων είναι συναρπαστικό, ανταποκρί νεται στην ανάγκη μου για αυτοέκφρα ση. Επειδή ως άνθρωπος είμαι πολύ συ γκρατημένη, στις μάσκες βγάζω όσα έχω μέσα μου, μέσα από αυτές εκφράζω την ελπίδα, τη φαντασία, την ενέργεια και την dark-ίλα μου. Ασχολούμαι και με το γυ ναικείο ρούχο, αλλά δίνω μεγαλύτερη έμ φαση στα headpieces. Τα αξεσουάρ στο ντύσιμο παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, αφού βλέπω την εμφάνιση ως σύνολο. Τι φοράς και πόσο κοστίζει; Φουτεράκι ΜΜ6 Maison Margiela (καλά κρυμμέ νος θησαυρός κάπου στο Λονδίνο που κόστισε μόνο 30 λίρες), φούστα second hand (3 λίρες), πουκάμισο second hand (5 λίρες), παπούτσια Jil Sander Navy (369 ευρώ). Headpiece δικό μου, φυσικά. Πού πας τώρα; Πάω στο στούντιο και στον γάτο μου, για να μπω σε άλλη διάσταση και να δημιουργήσω με απόλυτη ελευ θερία. Instagram @melissanthispei Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr. από τη mina καλογερα φωτο: παρισ ταβιτιαν

20.10.22 – lifo 79