Τεύχος 753

The Ellinikon Experience

Experience Park

The Ellinikon Experience Park

στην πλατεία Β, βρίσκεται το μεγαλύτερο διαδραστικό projection mapping στην Ελλάδα, ο πιο πολύχρωμος διάδρομος που έχετε δει, όπου πρωτότυπα σχέδια, εμπνευσμένα από χριστουγεννιάτικα μοτίβα, παίρνουν ζωή με κάθε βήμα! Ο Κήπος Zen, ακόμη πιο ατμοσφαιρικός, ζωντανεύει επίσης, δίνοντας χρώμα στις γιορτές. Πλησιάστε τους καθρέφτες στο Garden of Reflections, κινηθείτε γύρω τους, δώστε τους την ενέργειά σας και δείτε τους να αλλάζουν σε ένα ονειρικό, μπλε φως. Η επόμενη έκπληξη αποκαλύπτεται σε έναν... λόφο. Το Hill of Lights, το εντυπωσιακό φωτιστικό installation με pixel mapping, σας προσκαλεί να ανακαλύψετε εορταστικά μηνύματα, ενώ, αν έχετε παιδιά, αναζητήστε το Christmas Hub δίπλα στο σιντριβάνι και δοκιμάστε το ταλέντο και τη φαντασία σας, φτιάχνοντας πρωτότυπες

Στασινοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Άννα Λαπαρδάγια direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής advertising manager Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr) head of creative Βασίλης Καψάσκης digital campaign manager Γιώργος Γιαννή

commercial creative director Λευτέρης Κεφαλάς

Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Γιάννης Πανταζόπουλος, Στεφανία Παπαδημητρίου, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Αφροδίτη Σακκά, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος,

αυτό που λέμε και γράφουμε κάπως κλισέ, κάπως βαριεστημένα, πόσο πολύτιμο και τεταμένο είναι για όσους τον χρόνο τον μετράνε. Επειδή κάτι περιμένουν, κάποιος έφυγε, κάτι χάνουν από στιγμή σε στιγμή… Βλέπετε, ο χρόνος κυλά μεν, αλλά σε διαφορετική για τον καθένα όχθη. Για άλλον είναι ο καιρός της καλής προσδοκίας, για άλλον είναι το τικ-τακ ενός τέλους πικρού. Κι έτσι όπως τα έχει μοιράσει ο καλούτσικος θεός, για να μην τρελαθούμε, ο άνθρωπος ξεχνάει εύκολα: το παιδί φεύγει αμέριμνα από την αγκαλιά της μάνας του· ο ευνοούμενος του 2022 ξεχνά εκείνον που τα έφτυσε το 2005. Ζούμε σε μοιρασμένους, κερματισμένους κόσμους, και κυβερνιόμαστε από τη στιγμή. Θα πρότεινα όμως, μια και στον ίδιο τοίχο βρίσκουμε όλοι εντέλει, να υπερβούμε τη μέθη της στιγμής – όσο κι αν αυτό μας ξενερώνει. Να γίνει η ώρα της γιορτής εκείνο που θα όφειλε να είναι ένα σωστό κράτος και ΔΕΝ είναι: μια συνθήκη όπου οι ευτυχισμένοι θα σκεφτούν λιγάκι και τους εξωφυλαρούχες … Στα χαρτιά και στα ευαγγέλια και σε πολλές ΜΚΟ η αγάπη και η αλληλεγγύη είναι μεγαλειώδη κίνητρα που χορταίνουν εκείνον που τα κάνει. Μακάρι να ήταν πάντα έτσι. Συχνότατα, πίσω από την καραμέλα, βλέπεις δόντια. Συμφέροντα. Ψεύδη. Αυταπάτες. Το façade ενός image. Λίγοι μόνο ρομαντικοί κι υπέροχοι ακτιβιστές ξεβολεύονται από την ευτυχία τους, διότι, όπως είπαμε, ο άνθρωπος είναι ζώο επιλήσμον, εγωιστικό και εφηύρε το πολιτισμένο κράτος για να μας διασώσει από τα ένστικτά μας. Το κράτος είναι εκείνο που οφείλει να εξασφαλίζει την αξιοπρέπεια των αδυνάτων, ίσως με τη συνέργεια μιας χούφτας σοβαρών ανθρώπων της δύναμης.

Σε εμάς, τη μαρίδα με την quiet desperation of the everyday man, πέφτει ο κλήρος ο μικρός, ο μέγας. Να σκεφτούμε αυτούς που ξέρουμε ότι είναι στα ζόρια, καθώς τα πυροτεχνήματα σκάνε επί δικαίους και αδίκους. Να μπούμε στη θέση

δημιουργίες. Μεταξύ των καλλιτεχνών που έχουν κοσμήσει τα συλλεκτικά αυτά ημερολόγια φιγουράρουν ονόματα όπως αυτά των Χάρη Βογιατζή, Γιάννη Γαΐτη, Δημήτρη Μυταρά, Αλέξη Ακριθάκη, Δημοσθένη Κοσκινίδη, Κώστα Γραμματόπουλο, Γιώργου Λάππα, Γιώργου Μήλιου, Γιάννη Ψυχοπαίδη, Μανώλη Χάρου, Κώστα Τσόκλη, Παύλου Σάμιου, Παναγιώτη Τέτση, Άγγελου Παπαδημητρίου, Σπύρου Παπαλουκά, Μάρως Μιχαλακάκου και Ιάσονα Μέγκουλα (Cacao Rocks). Φέτος, το παραδοσιακό ημερολόγιο παρουσιάζει τον πίνακα της σύγχρονης εικαστικού Όπυς Ζούνη με τίτλο «Σκακιέρα

oχρόνος αυτός ήταν κυρίως ο πόλεμος στην Ουκρανία. Και έπειτα, η μεγαλειώδης εξέγερση των κοριτσιών του Ιράν, και έπειτα ενός σημαντικού τμήματος του λαού που αντιπαλεύει με κίνδυνο ζωής και θανάτου την εκεί ισλαμική δικτατορία. Τα σημαντικά γεγονότα δεν έλειψαν ή μάλλον έχουν αρχίσει να περισσεύουν – κι αυτό βεβαίως σημαίνει πως η Ιστορία είναι εδώ, αμετανόητα παρούσα και απαιτητική, όσο κι αν την απωθούν οι βυθισμένοι στα μικρά εαυτοί μας. Είπαμε: σε καιρούς μόνιμης κρίσης (της permacrisis, όπως τη βάφτισαν οι ειδικοί), τα δημόσια γεγονότα παρενοχλούν και στριμώχνουν διαρκώς τα ιδιωτικά και ενδόμυχα. Και η βαρβαρότητα αυτού του πολέμου που έχει, όπως λένε κάποιοι, «κουράσει» το γενικό κοινό, είναι κάτι παραπάνω από πηγή ενόχλησης: είναι απειλή και μεγάλη ντροπή μαζί. Άλλης κλίμακας απειλές και ντροπές έχουν πυκνώσει κι αυτές μες στο 2022. Τα χρήματα του μήνα που λιγόστεψαν με τη θηριώδη ακρίβεια, το Εθνικό Σύστημα Υγείας που έχει πια φθορές ασυγχώρητες, το ζήτημα των υποκλοπών που ξετυλίγεται με αρκετές ασάφειες, αλλά πάντως με ανάγλυφη την ηθική και πολιτική του ευθύνη. Και τέλος, απόγειο της επιστροφής των φαντασμάτων, το Quatargate (ή σκάνδαλο Κατάρ - Μαρόκου, για την ακρίβεια). Ενδεχομένως, όμως, ένα νήμα ανασφάλειας και απληστίας ενώνει διαφορετικές ιστορίες, συνθέτοντας την εικόνα μιας απορρυθμισμένης πολιτείας. Άλλη όμως, κι αυτήν τη φορά καθολικά ομολογημένη και αναντίρρητη απειλή, ο συνεχής τραμπουκισμός της χώρας από την πλευρά της τουρκικής ηγεσίας και των εναλλασσόμενων φερέφωνων. Το 2022 ήταν η χρονιά που η στρατιωτική αντιπαράθεση των δύο χωρών έγινε ξανά πιθανή ή, έστω, καθόλου απίθανη. Η περίφημη γεωπολιτική εποχή γεννάει συνέχεια τριβές και σοβαρές εντάσεις που διαπερνούν πια όλα τα επίπεδα: γι’ αυτό και ζούμε, νομίζω, μια εποχή κατασκόπων, κυβερνοπολέμων κρατών ή εταιρικών κολοσσών και εν τέλει μια συγκυρία όπου η κανονικότητα γίνεται πρακτικά αδύνατη. Εκτός, φυσικά, αν κάποιος/-α θέλει να ζήσει με κλειστά μάτια, σαν νεοέλληνας της Αράχωβας ή της Μυκόνου, πιστεύοντας πως η δεκαετία του ’90 δεν τελείωσε και πως οι πιστωτικές κάρτες συνεχίζουν

μας. Σαν να είμαστε αναγκασμένοι να επιλέξουμε ανάμεσα σε resort, boutique και μεγα-αποθήκες data για τη Microsoft, αφήνοντας ένα μικρό μερίδιο για τα αγροτικά και διατροφικά ή τη βιομηχανία. Όμως για πρώτη φορά η εντατική δυναμική της τουριστικοποίησης αμφισβητείται. Γεννιούνται θεμιτά ερωτήματα, έγιναν καλές συζητήσεις, γράφτηκαν ορισμένα κριτικά κείμενα. Αυτή η κινητικότητα ιδεών και οι δεύτερες σκέψεις δεν είναι πολυτέλεια μα κάτι απαραίτητο, αν δεν θέλουμε να γίνει κανόνας αδιαμαρτύρητος η υπέρβαση κάθε μέτρου και κάθε πρόληψης για ένα κατοικήσιμο μέλλον. Το ιδιωτικό μου 2022 είχε πολλές αλλαγές. Δυσκολίες. Θα ήθελα όμως να σταθώ σε κείνα τα βιβλία και τις μουσικές που έγιναν πάλι πηγή συγκίνησης και απόλαυσης, διορθώνοντας ενίοτε την ιδιοτροπία μιας μέρας, σκουπίζοντας κάπως τα βρόμικα νερά μιας στενόχωρης επαγγελματικής ή συναισθηματικής περίστασης. Ατάκτως ερριμμένα, λοιπόν, και ασφαλώς με πολλές παραλείψεις: οι Επουλωμένες Καρδιές του εξαιρετικού Μαξ Μπλέχερ (Loggia, μτφρ. Βίκτωρ Ιβάνοβιτς), η Άννα Καρένινα του Τολστόι (στην αναγνωρισμένη μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου), ο Αθάνατος Μπάρτφους του Aaron Appelfeld (Άγρα, μτφρ. Μάγκυ Κοέν), το Τελευταίο καλοκαίρι στη Ρώμη (Ίκαρος, μτφρ. Δήμητρα Δότση), το Έρωτας και εξορία του Ισαάκ Μπασέβις Σίνγκερ (Δώμα, μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου). Και ακόμα τα ερωτικά ποιήματα Ο θρίαμβος του Αχιλλέα της αισθαντικής Λουίζ Γκλικ (Στερέωμα, μτφρ. Χάρης Βλαβιανός), το εξαιρετικό αναστοχαστικό ημερολόγιο του Timothy Snyder H δική μας ασθένεια - Μαθήματα ελευθερίας από ένα ημερολόγιο νοσηλείας (Στερέωμα, μτφρ. Γιώργος Μπολιεράκης), η βιογραφία Η μοναδική Μαρία Καζαρές της Ανν Πλανταζένε (Πατάκη, μτφρ. Γιάννης Στρίγκος) και το καλά υφασμένο μυθιστόρημα της Δήμητρας Κολλιάκου, Αταραξία (Πατάκη). Δύο ακόμα, πολύ διαφορετικά μεταξύ τους αφηγηματικά βιβλία τράβηξαν την προσοχή μου: το Στα χρόνια του κόκκινου κόμη του αεικίνητου Δημήτρη Κανελλόπουλου (Καστανιώτης) και το λεπτό μυθιστόρημα σύγχρονων σχέσεων του Γιώργου Στόγια Όχι δεν χωριζόμαστε (Μελάνι). Στη μουσική που συνηθίζω να ακούω το 2022 είχε μερικές πολύ καλές στιγμές και μια μεγάλη περιοχή που τη βρήκα πολύ μέτρια. Σημειώνω το «Maida Vale Sessions» των Broadcast (με κάποια αριστουργήματα μέσα), το «So many days» των Καλιφορνέζων Triptides, το «protector» της ταλαντούχας Βορειο-ιρλανδής Aoife Nessa Frances και το «We’ve been going all wrong» της εκλεκτής Sharon van Etten με κάποια μαγικά τραγούδια. Μόλις πριν από λίγες μέρες έτυχε, όμως, να ακούσω το «Human» του Βασίλη Ντοκάκη των No clear mind human (single από τον επόμενο δίσκο του) και δεν μπορώ να μη βγάλω το καπέλο στην εμπνευσμένη λυρική του δύναμη.

χωρίς να

σε κάθε νοικοκυριό μέχρι και 350 ευρώ τον χρόνο από τους λογαριασμούς του ρεύματος και του φυσικού αερίου. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας, μάλιστα, δημιούργησε για τον σκοπό αυτό ένα εξειδικευμένο site, το «smartenergytips.depa.gr», όπου συγκεντρώνει όλους τους τρόπους με τους οποίους οι καταναλωτές μπορούν να εξοικονομήσουν ενέργεια (και χρήματα) για κάθε συσκευή και χρήση στην καθημερινότητα, το σπίτι ή την επιχείρησή τους. Άλλωστε, η μεγάλη άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου τον τελευ -

χάρη

αποκατάστασή της, η οποία τιμήθηκε με

Ευρωπαϊκής Πολιτισμικής Κληρονομιάς «Europa Nostra 2022».

έρευνα και τη σχολαστική συντήρηση του ναού, προκειμένου

προσβάσιμη στο κοινό, ανέλαβε ο αρχαιολόγος και διευθυντής της

Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Δημήτρης Αθανασούλης, ο άνθρωπος που

την επαναλειτουργία του.

συναντώ, μαζί με την πολυμελή ομάδα του και τα στελέχη της Εφορείας, στις εγκαταστάσεις της στο κέντρο της Αθήνας. Στις αίθουσες αυτές οι συντηρητές καθημερινά γεφυρώνουν εννοιολογικά τον αρχαίο με τον σύγχρονο κόσμο. Από το 2016 όλοι αυτοί οι επιστήμονες, οι τεχνίτες, οι εργάτες, ακόμα και το φυλακτικό και διοικητικό προσωπικό, εργάζονταν πυρετωδώς, υποστη-

με κάθε μέσο την αναστήλωση ενός αρχαιολογικού οικοδομήματος

διαφορετικούς αιώνες και αναδεικνύει την πολύτιμη ιστορία του

νησιού των Κυκλάδων.

η Επισκοπή να ήταν το προσωπικό στοίχημα του κ. Αθανασούλη

να βραβεύτηκε, εδώ και αρκετά χρόνια όμως η ζωή του κινείται ανάμεσα

σπουδαίες ανακαλύψεις, απαιτητικές συντηρήσεις, πολυετείς μελέτες και έρευνες, διαμορφώσεις μνημείων και πολυάριθμες εκθέσεις. Έχει διανύσει μια πορεία αφιερωμένη στην επιστήμη της αρχαιολογίας αλλά και στη διατήρηση, προστασία και φύλαξη των αρχαιοτήτων. Άνδρος, Μήλος, Θήρα, Κέα, Κύθνος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σύρος, Τήνος είναι τα νησιά που υπάγονται στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και αποτελούν αρμοδιότητά του. «Πάντα με γοήτευε το παρελθόν, απ’ όταν ήμουν μαθητής. Ευτυχώς, στο πανεπιστήμιο είχα καλούς καθηγητές, όπως ο Γιώργος Βελένης, που με βοήθησαν όχι μόνο να πιάσω αλλά και να ξετυλίξω το νήμα της αρχαιολογίας», απαντά όταν τον ρωτώ γιατί ασχολήθηκε με την αρχαιολογία. Αναμφίβολα, είναι ένα πρόσωπο του πολιτισμού με πολλές ιδέες και όραμα για τις Κυκλάδες, ενώ το γεγονός ότι έχει να διαχειριστεί μουσεία και αρχαιολογικούς τόπους όπως η Δήλος ή το Ακρωτήρι καταδεικνύει τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει όσον αφορά την πολύτιμη πολιτιστική κληρονομιά των Κυκλάδων. «Προφανώς, δεν είναι πάντα όλα ρόδινα, αφού πολλές φορές χρειάζεται, για παράδειγμα, να καλύψεις μόνος σου τα λειτουργικά έξοδα. Επίσης, υπάρχουν κι άλλου τύπου δυσκολίες, όπως η προσβασιμότητα, αφού τον χειμώνα μπορεί να χρειαστεί ακόμα και μία μέρα για να πας σε κάποιο από τα νησιά. Ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα για μας είναι η ασύλληπτη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουμε», λέει και στο σημείο αυτό του υπενθυμίζω τις κατηγορίες που ακολουθούν τους αρχαιολόγους, ότι είναι προσκολλημένοι στο παρελθόν και απρόθυμοι να δείξουν ευελιξία. «Εξαρτάται από την οπτική του καθενός. Νομίζω ότι ασκείται

άδικη κριτική στους αρχαιολόγους. Προφανώς, υπάρχουν ανεπιθύμητες

αλλά αυτό αντιμετωπίζεται αν αυξήσεις το προσωπικό, διότι

μπορείς να κάνεις εκπτώσεις στην προστασία των μνημείων. Επίσης, χάρη

Η σπουδαία αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη συνεχίζει να μάχεται με το ίδιο σθένος και την ίδια αγάπη για τις αρχαιότητες, σώζοντας εδώ και 45 χρόνια μνημεία και μελετώντας την κληρονομιά των Μακεδόνων. ΑΠ Ο TON M. HULOT ΦΩΤΟ: ΟΛΓΑ ΔΕΪΚΟΥ

μια ευέλικτη έκθεση με μετακινούμενες

Όταν οι συνομήλικοί του ονειρεύονται εμβληματικούς ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου, εκείνος απορρίπτει τις βεβαιότητες, αμφιβάλλει όσο περισσότερο μπορεί, ψάχνει να τρυπώσει στη θεατρική ουσία μέσα από τη ρωγμή και την ατέλεια. Όταν οι σκηνοθέτες της γενιάς του αναμετριούνται με τουλάχιστον δυο-τρία μεγάλα κείμενα μέσα στη σεζόν, εκείνος παλεύει εδώ και τρία χρόνια με την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Κι όταν κάποιοι βαυκαλίζονται πως εξασφάλισαν για την ομάδα τους ηθοποιούς που έχουν εμπειρία, τεχνική και κρατούν τα «κλειδιά» των μεγάλων ερμηνειών, εκείνος επιστρέφει στο πιο αθώο, ακατέργαστο υλικό και ανεβάζει παραστάσεις με έναν μεταφορέα, έναν ψυκτικό, με δικηγόρους, φαρμακοποιούς και αποφοίτους δραματικών σχολών που πριν δεν είχαν την παραμικρή επαφή με τη σκηνή. Κι όμως, πέρσι, όσο εκείνοι, κλεισμένοι τα βράδια της καραντίνας σε σπίτια, αναζητούσαν στο κείμενο του Σοφοκλή το αντίδοτο στην πανδημία, φτιάχνοντας μια παράσταση χειροποίητη, δροσερή, δυνατή, το θέατρο Θησείο γέμιζε ασφυκτικά και η Αθήνα, από στόμα σε στόμα, μοιραζόταν το μυστικό: μη χάσετε αυτή την ομάδα νέων παιδιών που με θράσος αναμετριέται τα βράδια στο Θησείο με μια συνθήκη (αρχαίο δράμα στον περίκλειστο θεατρικό χώρο) που μπορεί να «καταπιεί» και τους πλέον έμπειρους. «Μη τυπική σύνθεση της Αντιγόνης»: Έτσι αποκαλεί ο Χάρης Φραγκούλης αυτό το ασυνήθιστο κράμα από σωματικότητες και προσωπικότητες που συναντιούνται επί σκηνής και συνθέτουν την αφήγηση, επιστρατεύοντας ένστικτο, αθωότητα, βίωμα και νεανική ορμή. «Η ηρωίδα είναι η Αντιγόνη και το τραγικό πρόσωπο ο Κρέων. Όλοι οι υπόλοιποι έχουμε στοιχεία απ’ όλους τους χαρακτήρες του Σοφοκλή. Αλλά, όπως και να το κάνουμε, δεν μπορώ να τοποθετήσω τον εαυτό μου στους ήρωες, στην υπέρβαση. Ένας δειλός συμβιβασμένος είμαι. Δεν γίνεται να συμβαίνουν όλα αυτά στον κόσμο κι εμείς να πίνουμε εδώ τσάι. Κάτι συνέχεια σκοτώνουμε για να μπορούμε να είμαστε εδώ και να παίζουμε τους διάφορους ρόλους της ζωής μας. Με συγκινεί βαθιά η Αντιγόνη, αλλά δεν μπορώ να πω ότι είμαι σαν αυτή. Ένας ταπεινός Χορός είμαι που φοβάται τον θάνατο, τις δύσκολες στιγμές, την ευθραυστότητά μου», λέει για την ηρωίδα του που εδώ και μερικές μέρες επέστρεψε στη θεατρική Αθήνα και παρουσιάζεται στο θέατρο Σφενδόνη (από Δευτέρα έως Τρίτη, σε μετάφραση Νίκου Α. Παναγιωτόπουλου και μουσική Κορνήλιου Σελαμσή). Ασκήσεις θάρρους, λοιπόν, μέσα από το θέατρο (και το μποξ, που δεν εγκαταλείπει ποτέ) γι’ αυτό το τόσο ταλαντούχο πλάσμα, εντός του οποίου καίει μια φλόγα που δεν τον αφήνει σε ησυχία. «Η ενέργεια πρέπει να αλλάζει μορφή και να μετατρέπεται σε ουσία όσο περνάνε τα χρόνια. Στα δεκαέξι, αν είσαι χούλιγκαν, είσαι σωστός, στα είκοσι πέντε είσαι μαλάκας, στα σαράντα φαιδρός. Στον έρωτα ισχύει το ίδιο. Στα είκοσι πέντε μπορείς να φλερτάρεις λέγοντας εξυπνάδες. Αν το κάνεις στα εξήντα, είσαι γραφικός», μου είχε πει κάποτε. Σε ό,τι τον αφορά, παραμένει συνεπής στο χρονοδιάγραμμα. Συνεχίζει και αρνείται να υποκύψει στη δουλεία των social media, δεν εκβιάζει τα κείμενα, αναζητά παντού την ποίηση, δίνει πια περισσότερο χώρο στην τρυφερότητα, γοητεύεται βαθιά από την ανθρώπινη φύση και αδυναμία, παραμένει εκνευριστικά πιστός στους φίλους του, σκηνοθετεί κάθε λεπτό της ζωής του. Μετά από δεκατρία χρόνια στο θέατρο διαπιστώνεις πως εκείνη η πρώιμη, ανεξέλεγκτη περιέργειά του έχει μετριαστεί πια και πως η αναμέτρηση με τους ατίθασους, ορμητικούς και μοιραίους ήρωες του Τενεσί Ουίλιαμς, του Πίντερ, του Σαίξπηρ και του Σοφοκλή μαλάκωσαν τις ανησυχίες του. «Έχω φερθεί με βαναυσότητα στον εαυτό μου. Πλέον αποφάσισα να δίνω μεγαλύτερες ευκαιρίες στην τρυφερότητα. Ακόμα και στις σχέσεις, σε ανθρώπους που δοκιμάζουν τις αντοχές μου, το ρίχνω όλο πάνω μου. Πολύ δύσκολα λέω “φύγε”. Μαθαίνω κι εγώ μετά χρόνια να αγαπάω τον εαυτό μου. Θέλει εξάσκηση. Είναι όπως όταν μαθαίνεις να βγάζεις το σακάκι σου. Στην αρχή είσαι άγαρμπος, βίαιος, δεν σε νοιάζει και να γρατζουνιστείς. Έπειτα όμως γνωρίζεις κάποιον και προσπαθείς να του βγάλεις το σακάκι. Όμως, τον αγαπάς τόσο πολύ, που δεν θες να τον πονέσεις, οπότε βρίσκεις τον τρόπο να μη διακινδυνεύσεις να τον γρατζουνίσεις. Κι έπειτα, επειδή σε αγαπά κι εκείνος, αφαιρείς πιο τρυφερά και το δικό σου σακάκι. Τις καρδιές, όταν αγαπιούνται, τις πονάει ακόμα κι ο αέρας. Η αγάπη όμως σε κάνει να αφαιρείς σακάκια σαν να μην έχεις ακουμπήσει τίποτα... Όχι γιατί η φιλοδοξία σου είναι να γίνεις ο μεγαλύτερος τεχνίτης στο να βγάζεις το σακάκι αλλά γιατί συναντιέσαι με τον άνθρωπο που αγαπάς τόσο παράφορα, που γίνεσαι ο καλύτερος όλων στο να βγάζεις το σακάκι, δηλαδή στην αγάπη». Να, τέτοιες ιστορίες επινοεί ο Χάρης όταν του ζητάς να σου εξηγήσει τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τα βαθιά συναισθήματα, τον χαμένο ρομαντισμό, την κοινωνική βρομιά, τους

να μην αισθάνεσαι μοναδικός και να σκέφτεσαι ότι κάποτε θα παραδώσεις την εξουσία σε κάποιον άλλον». Λευτέρης Βογιατζής, Ακύλλας Καραζήσης, Νίκος Μαστοράκης, Νίκος Καραθάνος, Γιάννης Χουβαρδάς, Μιχάηλ Μαρμαρινός, Δημήτρης Καραντζάς. Και τώρα ο Δημήτρης Παπαϊωάννου. «Δεν ξέρω αν προέρχομαι από κάποιον άλλο κόσμο, αλλά ξέρω πως θέλω πάντα να πηγαίνω σε ανθρώπους που αγαπούν τα υλικά τους. Όταν όμως φτάνω εκεί, παραδίδομαι. Ίσως επίσης δεν

ομάδα Παπαϊωάννου.

εισιτήρια για απίθανους προορισμούς και κορυφαία θέατρα, αλλά εκείνος, κλεισμένος στο θέατρο Σφενδόνη, θα κάνει ανελέητες πρόβες για το νέο, «χειροποίητο» σκηνοθετικό του εγχείρημα, την Αφιέρωση του Μπότο Στράους, που κάνει πρεμιέρα αρχές Φεβρουαρίου με πρωταγωνιστές τους Σοφία Κόκκαλη, Ανδρέα Κοντόπουλο, Ανδρέα Κωνσταντίνου, Κορνήλιο Σελαμσή και Μιχάλη Τιτόπουλο. Ναι, αυτή η στοιχειωμένη

θα

«Αυτό που εγώ καταλαβαίνω ως φασισμό και διάκριση είναι να μη διψάς για τη ζωή, για τη συνθετότητά της και τη διαφορετικότητα. Είναι ένα βόλεμα ο ρατσισμός που σε καθηλώνει σε μια αμετακίνητη θέση και σκέψη».

το κοινό που αναζητά σινεφίλ, φεστιβαλικές ταινίες τις οποίες δύσκολα μπορεί να βρει πλέον στις κινηματογραφικές αίθουσες, το Cinobo είναι η πλατφόρμα που ικανοποιεί την ανάγκη την οποία παλιότερα ικανοποιούσε το DVD, προβάλλοντας ταινίες ολοκαίνουργιες, ξένες και ελληνικές, αλλά και παλιότερες σε αφιερώματα που είναι μαθήματα σινεμά. Γι’ αυτό και είναι τόσο δημοφιλές στις νεαρές ηλικίες. Η

Απ’ όλες τις συνήθειες που γεννήθηκαν μέσα στην καραντίνα, η μόνη που συνεχίζεται και κατάφερε να αποσυνδεθεί, στη μνήμη μου τουλάχιστον, από την πρωτόγνωρη περίοδο του εγκλεισμού είναι το Cinobo. Το Cinobo εμφανίστηκε ακριβώς μόλις ανακοινώθηκε το πρώτο lockdown και ήταν κάτι σαν καταφύγιο για το σινεφίλ κοινό, μια πλατφόρμα που ξεκίνησε μάλλον ταπεινά με ένα βασικό πακέτο ταινιών για να εξελιχθεί σε έναν σινεφίλ παράδεισο με περισσότερους από χίλιους τίτλους. «Η πανδημία σίγουρα μας έκανε καλό, αλλά θα προτιμούσαμε σίγουρα η πλατφόρμα να είχε βγει υπό κανονικές συνθήκες και να μην είχαμε περάσει ποτέ την πανδημία», λέει η Δάφνη Μπεχτσή, η 28χρονη ιδρύτρια και CEO της πλατφόρμας. «Προφανώς ήταν μια φαινομενικά ιδανική στιγμή να είμαστε online. Ο κόσμος είχε αρκετό διαθέσιμο χρόνο, αφού ήταν κλεισμένος στο σπίτι και θα στερούνταν το θέατρο και το σινεμά. Έτσι, το νέο ότι βγήκαμε στον αέρα διαδόθηκε πάρα πολύ γρήγορα σε μια στιγμή που οι περισσότεροι το είχαν πιο πολλή

και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Επιχειρηματικότητας και Οικονομικών, και αναπτύσσεται συνεχώς», αναφέρει ο επιστημονικός υπεύθυνος, Παναγιώτης Ε. Πετράκης. «Σήμερα είναι διαθέσιμα 400+ προγράμματα επιμόρφωσης στην ελληνική γλώσσα και πάνω από 40 στην αγγλική, περισσότεροι από 150 καθηγητές του ιδρύματος συμμετέχουν στην ανάπτυξη και στην

προσωπικού (ΔΕΠ) του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά και εμπειρογνώμονες και στελέχη της αγοράς. Αυτοί, σε στενή συνεργασία με την ομάδα του προγράμματος, διαμορφώνουν το υλικό κατάλληλα, ώστε να λειτουργεί επιμορφωτικά. Έτσι, με φιλικό προς τον χρήστη εκπαιδευτικό υλικό και αξιοποιώντας την εκπαιδευτική πλατφόρμα που ενσωματώνει όλες τις νέες τεχνολογίες, οι οποίες

Ανάπτυξης) να εντοπίζει εγκαίρως τις ανάγκες της νέας εποχής και της αγοράς εργασίας και να διαθέτει τα σχετικά προγράμματα. Ενδεικτικά αναφέρω προγράμματα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες». Αλλά η δραστηριότητα του προγράμματος δεν σταματά εδώ. Πριν από τέσσερα χρόνια άρχισε να δημιουργεί και να προσφέρει αγγλόφωνα προγράμματα στην παγκόσμια κοινότητα. Παρά τον αναμενόμενο σκληρό ανταγωνισμό, σήμερα παρέχει πάνω από 40 αγγλόφωνα προγράμματα, με το ενδιαφέρον γι’ αυτά να αυξάνεται συνεχώς, γεγονός που δείχνει ότι

Η σημερινή Αθήνα έχει πολλά να προσφέρει σε φαγητό και ποτό κι εμείς άλλη τόση πρόσβαση στα νέα της εστίασης, λίγο να θέλει να ασχοληθεί κάποιος με το τι παίζει σε αυτή την πόλη, η πληροφορία που τον περιμένει είναι άφθονη. Μυστικά δεν υπάρχουν πια, τα πάντα έχουν γραφτεί, έχουμε περιγράψει από το πώς έχει δημιουργηθεί βήμα-βήμα κάθε απαιτητικό πιάτο κάθε high end εστιατορίου μέχρι το πότε άρχισε να τηγανίζει πατάτες μία από τις τελευταίες αιωνόβιες ταβέρνες εντός του αστικού ιστού. Τα μπιφτέκια στην περιοχή του Συντάγματος, που κάποτε λίγοι ήξεραν πού θα τα βρουν, δεν σερβίρονται πλέον στην καλύτερη κρυψώνα, για τα speakeasy bar που εμφανίζονται θα μπορούσε κανείς να πει ότι πια χρησιμοποιούν καθ’ υπερβολήν τον όρο. Κοινώς, έχουμε φάει και έχουμε πιει τα πάντα, το να βγούμε για φαγητό είναι ο νέος (και πολύ κουλ) τρόπος διασκέδασης. Έχουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε για να γνωρίσουμε κάποια γαστρονομική μέκκα, κάτι που πριν από δύο-τρεις δεκαετίες θα κόστιζε μια περιουσία, και μιλάω μόνο για τα αεροπορικά. Ταξιδεύουν περισσότερο και οι επιχειρηματίες, οι σεφ, οι bartenders, και γυρίζουν πίσω με ιδέες. Αν περιηγηθούμε στο Ιnstagram ενός μαγαζιού, βλέπουμε από τα κουφώματα μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια που έχει τοποθετηθεί στις τουαλέτες του – και τις προσέχουν πια. Έχω μπει σε κάποιες που θυμίζουν πισίνα, σε άλλες που ανάβει μια ντισκομπάλα, πρόσφατα βρέθηκα σε ένα μπαρ όπου έχουν επιλέξει να βαράει black metal ακόμα και αν στο μπαρ παίζει κάτι εντελώς άσχετο. Τι δεν έχει σκεφτεί κάποιος να μας παρουσιάσει, τι άλλο μένει να δούμε σε αυτήν τη μικρή πόλη που να είναι πρωτότυπο, να έχει κάτι φρέσκο να πει; Τι δεν έχει μαγειρευτεί, τι δεν έχει χτυπηθεί σε σέικερ; Ακόμα κι αν έχουν γίνει όλα, η αλήθεια είναι ότι τα μαγαζιά τα κάνουν άνθρωποι, οι δημιουργοί τους και οι θαμώνες τους. Και όταν αυτές οι δύο πλευρές δέσουν μεταξύ τους, τότε γράφουν και ιστορία. «Με Pharaoh πού βρισκόμαστε;» έγραφε το μήνυμα που έλαβα πρόσφατα από έναν φίλο που δεν χάνει opening για opening. Αυτό για το οποίο με ρώτησε συζητιέται εδώ και μήνες ακριβώς γιατί το ετοιμάζουν τέσσερις άνθρωποι που κι αν έχουν βγει, κι αν έχουν κάνει μεταξύ τους ζηλευτά τραπέζια. Ένας δημοσιογράφος, ένας ειδικός επί του κρασιού, ένας σεφ-εστιάτορας και ένας βαρύτονος αποτελούν το ratpack που με τη συνεργασία του έχει ανεβάσει κατακόρυφα τις προσδοκίες μιας κοινότητας της Αθήνας η οποία περιμένει να δει πώς θα αποδοθεί το ελληνικό καφενείο σε συνδυασμό με τις γαλλικές μπρασερί και τα ιαπωνικά τζαζ μπαρ στον χώρο ενός πρώην φλιπεράδικου μεταξύ Ομόνοιας και Μουσείου, δηλαδή στα «κάτω» Εξάρχεια, που βλέπουν προς την Πατησίων. Ο Perry Παναγιωτακόπουλος έχει να τακτοποιήσει αυτές τις μέρες

πρωταγωνιστή της: ο γλυκύτατος Άνθρωπος με τις απαντήσεις βγήκε πολλούς μήνες αργότερα στους ελληνικούς κινηματογράφους και, όπως η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών παραγωγών –και δυστυχώς, πλέον, όπως η συντριπτική πλειονότητα των κινηματογραφικών ταινιών εν γένει–, έκοψε ελάχιστα εισιτήρια. Εγώ όμως είχα έρθει σε επαφή με το ανεξάντλητο ταλέντο του Βασίλη Μαγουλιώτη, ο οποίος, όπως μου αποκάλυψε το Google search μου, είναι βασικό μέλος στο παρεάκι αυτού που έμελλε να γίνει ο πιο hyped θεατρικός σκηνοθέτης του 2022, του Γιώργου Κουτλή. «Η ταινία γυρίστηκε πριν από πολύ καιρό, το φθινόπωρο του 2018. Ήταν η πρώτη μου μεγάλη κινηματογραφική εμπειρία, ένα ταχύρρυθμο σεμινάριο υποκριτικής στην κάμερα και ταυτόχρονα ένα road trip σε πολλά διαφορετικά locations στην Ιταλία. Εκεί γνώρισα και την κοπέλα μου, την Εύα, που είναι σκηνογράφος», θυμάται ο Βασίλης. «Και η προετοιμασία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, με προπονήσεις, τραμπολίνο, καταδύσεις, personal training, διατροφή… Δεν έκανα τίποτε άλλο εκείνο το καλοκαίρι και ουσιαστικά από ένα σημείο και μετά είχα μπει στη φάση του ρόλου, σταμάτησα να διαβάζω το σενάριο και κάθε πρωί ακολουθούσα

ρουτίνα της προπόνησης αυτού του ανθρώπου». Σαν Μέθοδος δεν ακούγεται όλο αυτό;

ενώ δεν υπήρχε αυτή η πρόθεση, ήθελα απλώς να προλάβω να μάθω κάποια πράγματα

σώμα μου, αλλά στην πορεία η αυτοπαρατήρηση ήταν σημαντικότερη από το να κάτσω να διαβάσω, ας πούμε». Με καταγωγή από την Καρδίτσα, ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο και γνώρισε τον Κουτλή πριν ακόμα μπουν στις δραματικές. «Η πρώτη μας απόπειρα να δουλέψουμε μαζί ήταν στο Παίζοντας το θύμα, στην Πειραματική του Εθνικού. Ήμασταν η τελευταία επιλογή του Τσινικόρη και στην τζενεράλε μάς βρήκε η πανδημία. Μετά μεσολάβησαν εννιά μήνες για να το παίξουμε τσάτρα-πάτρα για είκοσι μέρες με πληρότητα 30%. Μας είδαν, τέλος πάντων, 500 άτομα. Οι Παίχτες ήταν η δεύτερη συνεργασία μας. Τι να σου πω τώρα για τους Παίχτες; Κι εμείς δεν ξέρουμε τι ακριβώς έχει συμβεί. Σίγουρα είναι μια καλοδιαλεγμένη παρέα, υπήρχε ένας πυρήνας ανθρώπων που πλαισιώθηκε κι από άλλους που γουστάρανε τη φάση μας και μπήκαν ζεστά. Νιώθαμε από την πρόβα ότι πάει πολύ καλά και ότι θα βγει κάτι ωραίο που εμάς μας διασκεδάζει, είχαμε μερακλώσει, αλλά αυτό που έγινε μετά σίγουρα δεν το περιμέναμε. Είναι η δύναμη του word of mouth, αλλά είναι και η συγκυρία. Μετά την καραντίνα ήμασταν αποφασισμένοι για μια κραυγαλέα κωμωδία που να συμπεριλαμβάνει και το κοινό. Και αυτό, ως απάντηση στον εγκλεισμό και τη δυστοπία, φάνηκε πως πολύς κόσμος το είχε ανάγκη». Μην έχοντας προλάβει να δω τους Παίχτες κατά τη διάρκεια της περσινής σεζόν, εξαιτίας των αλλεπάλληλων sold out που σημείωναν, ήρθα σε επαφή με τον θεατρικό Μαγουλιώτη το καλοκαίρι, στο Φεστιβάλ Αθηνών, σε μια κορυφαία, κατά τη γνώμη μου, παράσταση των τελευταίων ετών της διοργάνωσης, στο Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι, όπου υποδυόταν τον Μ. (κατά τον Μάγενμπουργκ, δραματουργό της Σαουμπίνε και συγγραφέα του έργου), μια σύγχρονη βερσιόν του Κ. από τη Δίκη του Κάφκα, πλαισιωμένος από τους επίσης εξαιρετικούς Θάνο Λέκκα και Δήμητρα Βλαγκοπούλου. «Το επίτευγμα είναι σημαντικό για πολλούς λόγους, αλλά πρωτίστως για τον εξής έναν, επειδή είναι ικανό να φέρει νεαρό κοινό στο (καλό) θέατρο», σχολίαζα σε σχετικό post που είχα κάνει στο Facebook αμέσως μετά την παράσταση που παίχτηκε για μόλις τέσσερα βράδια και έκανε χαμό – πραγματικά, μακάρι να επαναληφθεί κάποια στιγμή για να τη δουν περισσότεροι. Μα, αυτό δεν κάνει η παρέα του Κουτλή; Γεμίζει θέατρα με νεαρόκοσμο. Υπάρχει πιο σημαντική κατάκτηση από αυτή, ειδικά μετά την πανδημία και την απίστευτα μουδιασμένη διετία για το ελληνικό θέατρο; «Πολύ ξεκώλωμα. Τρομερά δύσκολο έργο. Θυμάμαι, όταν το διαβάσαμε, ήμασταν σε φάση “μαλάκα, τι λέει;”, αλλά ταυτόχρονα δεν μπορούσαμε να το βγάλουμε από το μυαλό μας. Ευτυχώς, το γούσταρε ο κόσμος πολύ». Έχοντας δει πλέον τους Παίχτες στη φετινή τους πρεμιέρα κι έχοντας πλέον μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τον ίδιο ως καλλιτέχνη, σκέφτομαι πόσα μπορούν να καταφέρουν οι παρέες. Το θέατρο δεν είναι μοναχική δουλειά, είναι δουλειά συνόλου, κι αν το σύνολο λειτουργεί ως προέκταση της παρέας, της οικογένειας, τα αποτελέσματα είναι θριαμβευτικά. Ο Βασίλης, εξάλλου,

ήδη τραγούδια, αλλά με το «Alles Gut» άλλαξε ήχο και

ξεκάθαρο ότι είχε δυναμική για μεγάλο κοινό. Τη συνέχεια, ακόμα

την ονειρευόταν, ήταν δύσκολο να τη φανταστεί. Τρία τεράστια hit

ξεπέρασαν τις 10 εκατομμύρια ακροάσεις το καθένα μόνο στο Spotify

«Mediterranean» έχει ξεπεράσει τα 15 εκατομμύρια) και ένα άλμπουμ

βγήκε στο τέλος της χρονιάς, αλλά ήταν αρκετό για να του σημαδέψει το 2022. Σε όλες τις πλατφόρμες, συνολικά, ξεπέρασε τις 77 εκατομμύρια ακροάσεις, ένα αστρονομικό νούμερο για ντεμπούτο νεαρού καλλιτέχνη, και η αποδοχή του από το κοινό φτάνει στα όρια της λατρείας. Είναι από τους λίγους καλλιτέχνες του νέου ήχου που έχουν τόσο μεγάλη γκάμα ακροατών, από πιτσιρίκια μέχρι ανθρώπους που δεν έχουν ακούσει ποτέ στη ζωή τους

ραπ. Και η αλήθεια είναι ότι ο Sidarta δεν είναι ένας ακόμα ράπερ. «Το '22 είναι η χρονιά που άλλαξε η ζωή μου», λέει φανερά εξαντλημένος από τις συνεχείς εμφανίσεις σε όλη την Ελλάδα, που θα γίνονται με τον ίδιο ρυθμό για μήνες. «Ήταν μια ευλογημένη χρονιά αλλά και πολύ επεισοδιακή, με ανέλπιστα πράγματα, τα περισσότερα καλά, αλλά υπάρχουν και δυσκο-

που έρχονται παράλληλα με όλο αυτό που ζω. Νομίζω ότι κανείς δεν

να προετοιμαστεί για κάτι τέτοιο, μια τέτοια επιτυχία, άλλαξαν όλα όσα ήξερα. Ο κόσμος με αναγνωρίζει, βγαίνω έξω και ορμάνε πάνω μου, έχουν άποψη για μένα άνθρωποι που δεν τους γνωρίζω, έχω να διαχειριστώ πράγματα τα οποία δεν είχα επεξεργαστεί ποτέ, όποιος θέλει να κάνει μεγάλα

στη ζωή του, όμως, πρέπει να ξεπερνάει τα εμπόδια και να μάθει

τα διαχειρίζεται όλα».

απίστευτα σοβαρός, χαλαρός, τουλάχιστον αυτό δείχνει, σου δημιουρ-

εντύπωση ότι έχει εμπειρία χρόνων. «Αυτό που συνειδητοποιώ είναι

φτιαγμένος γι’ αυτό και θα φανεί ακόμα περισσότερο στο μέλλον»,

δύσκολο να πω ποια ήταν η καλύτερη στιγμή που έζησα φέτος,

μέρα γίνεται και κάτι, σε κάθε live μου ξεχωρίζουν κάποιες στιγμές,

πάρει πολλή αγάπη. Σε μια συναυλία με πολύ μεγάλο κοινό είχα φωνάξει

την οικογένειά μου να είναι εκεί, και η στιγμή που είδα την περηφάνια

της μάνας μου θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη μου για πάντα».

οικογένειά του την αναφέρει συχνά, τη μάνα του και τις αδελφές του.

στου Ζωγράφου, και πάντα σκέφτομαι την οικογένειά μου όταν

να μιλήσω για μένα», λέει, «αυτή είναι το περιβάλλον μου και έχει

πολύ μεγάλο ρόλο και στα ακούσματά μου και στο τι άνθρωπος είμαι,

STOP THE PRESS

Sugahspank! (Τhe Swing Shoes),

Orestis (Breath After Coma),

Johnny Tsoumas (Godsleep),

Giannis Pachidis (Daddy’s Work Blues Band),

Tom Yosi (Fundracar) και η Anastasia Velissariou (Les Skartoi

Swingin’ Cats).

σκηνή της Αθήνας, κυκλοφορώντας δυο κασέτες. Φέτος συμπληρώνουν πλέον 34 χρόνια συνεχούς παρουσίας και 13 κυκλοφορίες. Το line-up της μπάντας έχει ως εξής: Θάνος και Σίλια (φωνή), Γιώργος (κιθάρα & φωνή), Βασίλης (μπάσο), Λέανδρος (κρουστά), Κωσταντής (κιθάρα) και Ίριδα (πλήκτρα). 29/12, Ίλιον Plus, Koδριγκτώνος 17 & Πατησίων, 21:00, είσοδος: 8 ευρώ

αριστούργημα του Όφενμπαχ θα παρουσιαστεί

οκτώ παραστάσεις, από τις 18 Δεκεμβρίου έως τις 8 Ιανουαρίου, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού. 28-29/12 & 4, 5, 8/1, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 19:30 (Κυριακή: 18.30), είσοδος: 15-90 ευρώ

137, Γαλάτσι, Κυρ. 21:00, Δευτ. 16:00 & 20:30, είσοδος: 20-45 ευρώ

23-24, 30-31/12, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής - ΚΠΙΣΝ, λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, 19:30 (Κυριακή και 31/12: 18:30, 30/12: 19:00), είσοδος: sold-out

34 ΓΚΑΛΑ

Year's Gala: Musical

εορταστικό γκαλά

το στολισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο, η Χορωδία των Μικρών Μουσικών, από τις 18:00 και για μισή περίπου ώρα θα βάζει τους επισκέπτες του μουσείου στο πνεύμα των εορτών, ερμηνεύοντας αγαπημένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια. 23/12, Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Ερατοσθένους 13, 18:00, είσοδος ελεύθερη 36 ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ

Θέατρο Κιβωτός, Πειραιώς 115, Γκάζι, Τετ. 20:00, Πέμ.-Παρ. 21:00, Σάβ. 18:00 & 21:00, Κυρ. 19:00, είσοδος: 1720 ευρώ

Παγοδρόμιο Village

23:00-17:00 & Σ/Κ: -11:00 23:00, είσοδος: 15 ευρώ

Athens Heart Mall

Μέχρι

186, Ταύρος, Καθημερινές: 15:0023:00 & Σ/Κ: 11:00-23:00, είσοδος: 15 ευρώ

Παγοδρόμιο Μεγάρου Μουσικής

Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Καθημερινές: 23:00-17:00 & Σ/Κ: 23:00-11:00, είσοδος: 15 ευρώ

Escape Center στο Ίλιον

Καθημερινές: -16:00 23:00& Σ/Κ: 23:00-11:00, είσοδος: 10 ευρώ

Icenskate στο Αιγάλεω

Πέμ. 10.0022.00, Τετ. 10:00-17:30, Παρ, 10:00-21:00 & Σ/Κ 12:30-23:00, είσοδος: 10-13 ευρώ

ΘΕΑΤΡΟ

από 500 φωτογραφίες θα ζωντανέψουν την ακμή του ελληνισμού πριν από τους διωγμούς, τη δραματική περίοδο 1919-1923 καθώς και την εγκατάσταση και την ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα. Έως 12/2, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Πέμ., Κυρ. 10:00-18:00, Παρ.-Σάβ. 10:00 -22:00, είσοδος: 10, 15 ευρώ

Eικαστικά

και συγγραφέα περιλαμβάνει έργα των Βασίλη Φωτόπουλου, Αλέξη Ακριθάκη, Γιάννη Μόραλη και Αλέκου Φασιανού και θα εγκαινιαστεί στις 19/12, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. 19/12-15/1, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος, 18:00-22:00, είσοδος ελεύθερη

Δευτ.-Πέμ. 9:00-17:00, Παρ. 9:00-22:00,

9:00-20:00,

επιβλαβές. Τα χρόνια πέρασαν, η τεχνολογία έτρεξε με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και με εφαλτήριο το Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξής της στο Neuchatel της Ελβετίας, η Philip Morris International (PMI), η μεγαλύτερη καπνοβιομηχανία, ξεκίνησε έναν μετασχηματισμό παγκόσμιας εμβέλειας που έχει στόχο «έναν κόσμο χωρίς τσιγάρο». Τις πτυχές και τα στάδια αυτού του φιλόδοξου εγχειρήμα

μείωση της βλάβης από μια επικίνδυνη δραστηριότητα και όχι στην απαγόρευσή της. Οι εκτενείς μελέτες που υποστήριξαν αυτό το συμπέρασμα είχαν ως αποτέλεσμα το 2020 η πιο αυστηρή ρυθμιστική αρχή στον κόσμο, ο FDA, να εγκρίνει τον χαρακτηρισμό «προϊόν καπνού τροποποιημένου κινδύνου» για το θερμαινόμενο εναλλακτικό προϊόν της PMI που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ. Με επενδύσεις άνω των 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την επιστημονική τεκμηρίωση των εναλλακτικών προϊόντων δίχως καύση, η PMI έχει κάνει περισσότερες από 425 επιστημονικές δημοσιεύσεις και είναι η 45η εταιρεία σε κατάθεση πατέντας στον κόσμο. Παρότι στο πεδίο της Ογκολογίας οι έρευνες θα αργήσουν να δώσουν ευρήματα, σε άλλους τομείς νοσηρότητας τα αποτελέσματα είναι ήδη εντυπωσιακά. Μελέτη στην Ιαπωνία έδειξε δραστική μείωση των νοσηλειών στα νοσοκομεία από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η οποία είναι άμεσα σχετιζόμενη με το κάπνισμα. Στην Ελλάδα, ο μετασχηματισμός της Παπαστράτος (θυγατρικής της PMI) ξεκίνησε το 2018, όταν, μετά από 87 χρόνια λειτουργίας ως κλασική καπνοβιομηχανία, η εταιρεία σταμάτησε να παράγει τσιγάρα και μετέτρεψε το εργοστάσιό της στον Ασπρόπυργο

ο μετασχηματισμός της Παπαστράτος ξεκίνησε το 2018, όταν, μετά από 87 χρόνια λειτουργίας ως κλασική καπνοβιομηχανία, η εταιρεία σταμάτησε να παράγει τσιγάρα και μετέτρεψε το εργοστάσιό της στον Ασπρόπυργο σε ένα από τα τρία παγκοσμίως που παρήγαν αποκλειστικά θερμαινόμενες ράβδους καπνού για τα νέα, μη καιόμενα προϊόντα.

εξώφυλλα, μαζί με τα χαρακτηριστικά σύμβολα που εμπνέονται από κάθε του έργο. Άλλωστε, το έλεγε και ο ίδιος ο Καζαντζάκης στην Ασκητική: «Θα βρεις, λοιπόν, αναγνώστη, στις σελίδες ετούτες την κόκκινη γραμμή, καμωμένη από στάλες αίμα μου, που σημαδεύει την πορεία μου ανάμεσα στους ανθρώπους, στα πάθη και στις ιδέες». Όπως τονίζει ο Γιάννης Καρλόπουλος, με γνώμονα αυτό το απόσπασμα, «ξεκίνησε αυτή η σχεδιαστική προσέγγιση και με μια γραμμή εκφράσαμε αυτό ακριβώς, την πορεία του ανάμεσα σε όλα του τα δίπολα: ζωή-θάνατος, ύλη-πνεύμα κ.λπ. Επιπλέον, το κόκκινο της καρμίνας είναι το κλασικότερο χρώμα της τυπογραφίας αλλά και των ίδιων των εκδόσεων από τα χρόνια του Γουτεμβέργιου», τονίζει. Κατά τον ίδιο, δεν πρόκειται για έναν απλό

του διεθνούς και εννιά φορές υποψηφίου για Νόμπελ Νίκου Καζαντζάκη έχει άλλη βαρύτητα. Γι’ αυτό δεν μπορούμε να μη ρωτήσουμε τον εκδότη Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο πώς φέρνει, τελικά, κανείς τον Καζαντζάκη στον εικοστό πρώτο αιώνα και στους σημερινούς αναγνώστες: «Ο Καζαντζάκης είναι ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας και σίγουρα ένας από τους μεγαλύτερους κλασικούς συγγραφείς του εικοστού αιώνα. Συνεπώς, όταν αναλάβαμε το έργο του, σταθήκαμε με δέος

που έπλασε ο συγγραφέας και ίσως θα δυσκόλευαν τους νέους αναγνώστες. Όμως με ποιους όρους απεικονίζεις την ένταση

που υπάρχει με τους ανθρώπους της Διόπτρας. «Μια άλλη, ενδιαφέρουσα πρόκληση ήταν το στυλιζάρισμα της υπογραφής. Αντιστικτικά με το λογότυπο της Διόπτρας, “εκσυγχρονίζοντας” τη γνωστή υπογραφή του Καζαντζάκη με την πένα, γεφυρώνεται η απόσταση με την αισθητική των graffiti, υποδηλώνοντας έτσι τη διαχρονική ανάγκη των ανθρώπων να σημαδεύουν –δηλαδή να υπογράφουν– τα έργα τους. Επίσης, είναι και ένα πρώτης τάξεως οπτικό εργαλείο, εύκολα μεταβλητό, και βάση για ένα, τρόπον τινά, διεθνές branding», σημειώνει. Το μοναδικό ανέκδοτο έργο του, ο Ανήφορος, που κυκλοφόρησε

και βραβευμένο καλλιτέχνη,

μαζί μας, κι εμείς μαζί του,

τον μεγάλο Κρητικό». Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γιάννης Καρλόπουλος δεν

μόνο με τα μυθιστορήματα,

έργα και τις μεταφράσεις αλλά

με τις επανεκδόσεις των άλλων βιβλίων

Να πάψει να είναι το ένοχο μυστικό μας, ότι δηλαδή θα θέλαμε να τον είχαμε διαβάσει, αλλά δεν τολμήσαμε. Γιατί ο Νίκος Καζαντζάκης μιλάει στην καρδιά και

μας και σήμερα και για πάντα.

με την

επικοινωνία και

του συνόλου του έργου

βασική συνι-

σε

η έκθεση περιλαμβάνει 102 έργα διαφόρων περιόδων που στην πλειονότητά τους βγαίνουν για πρώτη φορά στο φως από το αρχείο του καλλιτέχνη. Παρουσιάζονται μεγάλων διαστάσεων επίτοιχα πολύπτυχα και εγκαταστάσεις που συγκροτούνται ως επιμέρους ανοιχτά αρχεία, σειρές σχεδίων με πολυάριθμες παραλλαγές του ίδιου θέματος και βιβλία-σημειωματάρια από την παραμονή του στο Βερολίνο έως σήμερα.

Piano Days ξεκινούν

28

των 16 ετών. Το «Gravicembalo col piano e forte» καλεί τους

Βασ. PIANODAYS@MEGARON Στις 28 και 29 Ιανουαρίου 2023 έρχεται η μουσική εμπειρία PIANODAYS@ MEGARON που δεν πρέπει να χάσουμε. Μια διήμερη γιορτή αφιερωμένη στον βασιλιά των μουσικών οργάνων που θα λατρέψουν μικροί και μεγάλοι. Ένα πρόγραμμα-έκπληξη που περιλαμβάνει πρωτότυπες δράσεις, παιχνίδια και, φυσικά, συναυλίες με πρωταγωνιστή το πιάνο.

Σοφίας και Κόκκαλη 210 7282 333 megaron.gr ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ Μουσική ©antonia kinston Ζαν Λουί Στόιερμαν Θανάσης Δρίτσας Φίλιππος Κλαψινάκης

ένα ρεσιτάλ αφιερωμένο στo έργo του μεγάλου Κάντορα. Η πρώτη μέρα των Piano Days @ Megaron κλείνει με τον Nίκο Λαάρη να έρχεται στις 22:00 στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης με το «Big my secret» για να παρουσιάσει έργα των Μάικλ Νάιμαν, Ερίκ Σατί, Φίλιπ Γκλας, Γιαν Τίρσεν, Τζον Κέιτζ και Άρβο Περτ σε μια μυσταγωγική συναυλία. Την Κυριακή 29 Ιανουαρίου η αρχή γίνεται στις 11:00 με το «Όλα ξεκίνησαν από ένα πιάνο με ουρά…», στο Φουαγέ της Αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη. Ένα παιχνίδι μυστηρίου για παιδιά 6-10 ετών που περιηγούνται στους χώρους του Μεγάρου και ανακαλύπτουν την απίστευτη ιστορία του, που ξεκίνησε από ένα πιάνο με ουρά. Στις 15:00, ο Γιάννης Καρύδας, υπεύθυνος πληκτροφόρων οργάνων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, έρχεται στο Φουαγέ Πλατείας της Αίθουσας Χρήστος Λαμπράκης. Μικροί και μεγάλοι θα έχουν τη σπάνια ευκαιρία να γνωρίσουν το δημοφιλές μουσικό όργανο μέσα κι έξω και να μάθουν πώς έχει εξελιχθεί στους αιώνες μέσα από το εργαστήρι «Στην κοιλιά του πιάνου». Ακολουθεί στις 17:00 το «Piano Therapy» στην Aίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, όπου ο γνωστός καρδιολόγος και συνθέτης Θανάσης Δρίτσας και η πιανίστα Ευγενία Παπαδήμα παρουσιάζουν, μέσα από παραδείγματα έργων για πιάνο, τις θετικές επιδράσεις του στην υγεία μας, σωματική και ψυχική. Λίγο αργότερα, στην ίδια αίθουσα, στις 18:30, ο Αχιλλέας Γουάστωρ και η Νεφέλη Μούσουρα παίρνουν τη σκυτάλη με το «Rhapsody in Blue», παρουσιάζοντας έργα του Τζορτζ Γκέρσουιν και το εμβληματικό «Πουλί της φωτιάς» του Ιγκόρ Στραβίνσκι. Το διήμερο δεν θα μπορούσε παρά να κλείσει με μια σημαντική συναυλία αφιερωμένη στον πολυαγαπημένο συνθέτη W.A. Mozart. Το 2023 το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών εντάσσεται στο διακεκριμένο δίκτυο Steinway Prizewinners Concert Network (SPCN) και στην πρωτοβουλία ανάδειξης των νικητών των σημαντικότερων διαγωνισμών πιάνου διεθνώς. Τη συναυλία, λοιπόν, ανοίγει η 18χρονη Olga Davnis (α’ βραβείο στον Διαγωνισμό Μπαχ της Λειψίας) με το Κονσέρτο για πιάνο K. 491, ενώ στο δεύτερο μέρος εκπρόσωποι τριών γενεών, ο 14χρονος Φίλιππος Κλαψινάκης, ο διεθνής Βασίλης Βαρβαρέσος και ο σπουδαίος πιανίστας Ζαν Λουί Στόιερμαν συ μπράττουν με την Ορχή στρα Φιλαρμόνια Αθηνών στο Κονσέρτο για τρία πιά να, με τον Γιώργο Ζιάβρα στο πόντιουμ. Το PIANODAYS@ MEGARON μας επιφυλάσσει δύο μέρες γεμάτες μουσι κή, παιχνίδια και ανατρε πτικές συμπράξεις που μας φέρνουν πιο κοντά στο αγαπημένο όργα νο και, φυσικά, μας παρουσιάζουν μια μουσική εμπει ρία όπως αυτές στις οποίες μας έχει συνηθίσει το Μέγαρο

χρονιάς, αλλά και για τα μεσημεριανά γεύματα ανήμερα των γιορτών. Ο executive chef του ξενοδοχείου Μπάμπης Κουντούρης έχει ετοιμάσει μια σειρά από πιάτα όπου η μεσογειακή παράδοση συνδυάζεται με fusion επιρροές, δημιουργώντας μια γαστρονομική εμπειρία. Σούπα καρότου με κρουτόν μαύρου σκόρδου και κάρι, καραβίδες με παπαρδέλες, περγαμόντο και σάλτσα οστρακοειδών και φραγκόκοτα με μαύρη κινόα, πουρέ δαμάσκηνου και τρούφα Πίνδου είναι κάποια από τα πιάτα του μενού για την παραμονή Χριστουγέννων, το οποίο κλείνει μοναδικά με μια χριστουγεννιάτικη σοκολατένια μπάλα με πραλίνα

στο μοσχαράκι κοκκινιστό με φρέσκα μανιτάρια ή το αρνάκι γάλακτος στη γάστρα. Αν πάλι είσαι φαν της ψαροφαγίας, η κουζίνα του Αθηναϊκόν έχει να σου προτείνει το φρέσκο γεμιστό καλαμάρι σχάρας, τα καραβιδάκια με σος Island ή φρέσκα ψαρια ημέρας (φαγκρί και σφυρίδα «φέτα») . Η λίστα με τα κρασιά έρχεται να συνοδεύσει με ετικέτες που κάνουν

του κόσμου που συναντήθηκαν στο κέντρο της Αθήνας, και μάλιστα στην πιο ιστορική γειτονιά της. Εδώ το design πρωταγωνιστεί, ενώ κάθε αντικείμενο διηγείται ένα story που σε συναρπάζει και οι επιλογές κινούνται από τα πιο χρηστικά αξεσουάρ μέχρι διακοσμητικές προτάσεις, ιδέες γραφείου, ρούχα ή παπούτσια, ακόμα και μοναδικές εκδόσεις που θέλεις οπωσδήποτε να αποκτήσεις. Ο Φίλιππος Χούρι επιλέγει τα πάντα ένα προς ένα και ειδικά για τις μέρες των γιορτών έχει

αποκτώντας φανατικούς οπαδούς. Τα σιροπιαστά έχουν τον δικό τους πρωταγωνιστικό ρόλο –άλλωστε «σερμπέτ» σημαίνει σιρόπι–, ενώ δεν λείπουν τα γλυκά της διεθνούς ζαχαροπλαστικής, όπως το cheesecake ή το millefeuille που προσφέρονται ολόφρεσκα και λαχταριστά. Στα Σερμπέτια έχουμε περάσει άπειρες στιγμές και κάθε φορά εκείνο που μένει είναι ένα χαμόγελο

Ο πολυχώρος στο Μοναστηράκι εδώ και 13 χρόνια μας χαρίζει κάποιες από τις πιο δυνατές αλλά και χαλαρωτικές στιγμές κι αυτός ο Δεκέμβρης είναι ασφυκτικά γεμάτος με καθημερινές εκδηλώσεις, μέρα και νύχτα, όπως ακριβώς μας έχει συνηθίσει. Αυτό που έχουμε ανάγκη το βρίσκουμε εδώ, χορεύοντας παρέα στα πάρτι, γελώντας με την καρδιά μας στις stand up παραστάσεις και κάνοντας ατελείωτο head-banging μπροστά από το live stage του six d.o.g.s. Πέρα από τις γιορτές, η πολιτιστική σκηνή της Αβραμιώτου, ο μοναδικός Κήπος του six d.o.g.s, καθώς και το bar-restaurant του χώρου σε περιμένουν καθημερινά από τις 11:00 μέχρι

το ομότιτλο έργο, το οποίο μάλιστα είναι πλέον έτοιμο για να εκδοθεί. Όσο ιδιαίτερος είναι ο τίτλος άλλο τόσο ιδιαίτερος είναι ο χώρος που προσφέρει γεύσεις για κάθε στιγμή σε μια ατμόσφαιρα τόσο οικεία όσο το σπίτι μιας φίλης που λέγεται Σαμ. Το μενού, που επιμελείται ο Νίκος Μπάστας, βασίζεται στην ελληνική κουζίνα, αλλά οι τεχνικές έρχονται από τη γαλλική γαστρονομία, γι’ αυτό κάθε πιάτο είναι μια μικρή έκπληξη. Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, όλες

είναι άκρως γοητευτικό. Ο Παναγιώτης Ζόκος, που γνωρίζουμε από το Spit Jack, παρουσιάζει το νέο must-visit spot του κέντρου που συνδέει τη μεσογειακή παράδοση με τη γαλλική γαστρονομική τέχνη. Το Ami, ως γνήσιο μπιστρό, προσφέρει έναν

O A A ANE

KA A

The Breeder, Athens.