787
FREE PRESS
19.10.2023
ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ! ΔΩΡΕΑΝ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ
Νο ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ
ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΌΤΗΤΕΣ ΕΝΤΎΠΩΝ ΗΛΙΚΊΕΣ 13-54 FOCUSBARI 2022
φθηνό φαγητό στην Αθήνα
2 lifo – 19.10.23
6 ΣΤΗΛΕΣ
index787
βασιλική σιουτη
πολιτικο επταημερο γιάννησ πανταζόπουλοσ
talking points
νικολασ σεβαστακησ
ασκησεισ αναπνοησ ερωφιλη κοκκαλη
πο(ρ)νογραφια γιάννησ παντελάκησ
www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr
εκδοτης
Στάθης Τσαγκαρουσιάνος chief executive officer Μιχάλης Μιχαήλ
akροβατωντασ
chief operating officer/commercial director Θανάσης Χαραμής
δεσποινα τριβολη
σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος
footnotes
διευθυντησ συνταξης Αλέξανδρος Διακοσάββας διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης διευθυνση newsroom και social media Χριστίνα Γαλανοπούλου υπευθυνη πολιτικου ρεπορταζ - ερευνασ Βασιλική Σιούτη
ΦΑΓΗΤΌ ΜΕ ΈΝΑ 20ΕΥΡΟ ΣΤΗΝ 20 ΑΘΉΝΑ
Moon Amour Display+Granbois
αρχισυνταξία Γιάννης Πανταζόπουλος αρχισυνταξία podcasts Μερόπη Κοκκίνη συντονισμοσ υλησ Νινέττα Γιακιντζή –––––– ε μ π ο ρι κ ο τμ η μ α advertising director Ξένια Στασινοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Άννα Λαπαρδάγια direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής advertising manager Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr) head of creative Βασίλης Καψάσκης
18
branded content manager Φιλιώ Ράγκου digital campaign manager Γιώργος Γιαννή junior advertising executive Χριστίνα Καλλή –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου ––––––
30
Ο ΤΈΛΗΣ ΣΑΜΑΝΤΆΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
σ υντα ξ η Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Γιάννης Βασιλείου, Ίωνaς Καλλιμάνης, Ντίνα Καράτζιου, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Γιώργος Ψωμιάδης ne ws r o om αρχισυνταξια Ρούλα Βλασσοπούλου, Σόφη Ζιώγου συντακτικη ομαδα Σωτήρης Βαλάρης, Κυριάκος Κουζούμης, Μάνος Χατζηγιάννης
στο εξωφύλλο: Πίτσα από το Granello. Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν.
social media Ιωάννα Ζέρβα, Τατιάνα Τζινιώλη –––––– ατελιέ αrt director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη
16
39 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΑΤΏ ΧΑΤΖΗΣΆΒΒΑ ΘΕΜΑ
ΣΠΙΤΙ MOY, ΣΠITAKI MOY
39 33
αssistant art director Μπιάνκα Σαμαρά φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie F., Γιώργος Αδάμος, Γιώργος Ξανθινάκης, Νίκος Κατσαρός διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Μαρούσα Θωμά, Ελπισία Σπαθάρη επιμελεια κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639
παρακαλουμε
ανακυκλωστε 19.10.23 – lifo 3
Feedback
Προς κατεδάφιση δεκάδες κτίρια του αθηναϊκού μοντερνισμού
ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ
Πίσω από τη ραγδαία αύξηση των κατεδαφίσεων βρίσκονται παλιές και νέες παθογένειες που ταλαιπωρούν τα ιστορικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά της πόλης.
Πίσω από την πλατεία Βικτωρίας, στον δρόμο με τα σκοτωμένα περιστέρια
ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΙΟΥΤΗ
Το εκλογικό αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου περιείχε ισχυρό πολιτικό μήνυμα, ειδικά στις περιφέρειες. Οι ψηφοφόροι, για όποιον παρατηρούσε τις δημοσκοπήσεις, αναζητούσαν την ευκαιρία να στείλουν ένα μήνυμα στην κυβέρνηση, αλλά δεν θα το έκαναν σε βάρος των επιλογών τους στην αυτοδιοίκηση. Όπου όμως οι κυβερνητικές επιλογές δεν θεωρήθηκαν πετυχημένες και οι πολίτες είχαν εναλλακτική, την προτίμησαν, στέλνοντας ταυτόχρονα σε αρκετές περιπτώσεις και ένα μήνυμα για την κυβερνητική πολιτική. Η δεύτερη κυβέρνηση Μητσοτάκη από το ξεκίνημά της δεν τα πήγε καλά ούτε με τις φωτιές, ούτε με τις πλημμύρες, ούτε με τη διαχείριση του μεταναστευτικού, αλλά ούτε και με τις ανατιμήσεις, που έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση έντονης οικονομικής ανασφάλειας.
4 lifo – 19.10.23
pageviews
LiFO.gr
Οι εκλογές που ταρακούνησαν την παντοδυναμία της ΝΔ
ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το
ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ
podcasts που αξίζει να ακούσετε
ΤΗΣ ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Μεταξύ μας, ποτέ, κανένας δήμαρχος και καμιά δημοτική αρχή δεν νοιάστηκε για το πώς και το γιατί μία από τις πιο όμορφες γειτονιές της Αθήνας κατέληξε σε αποθήκη ψυχών και νεκρόπολη καταστημάτων. Τα καταστήματα κατά μήκος της Μιχαήλ Βόδα, από χρόνια κατεστραμμένα. Κάποτε συγκρατούσαν την κατρακύλα. Τώρα μένουν κλειστά. Δεν αξίζει να νοικιαστούν, σου λένε. Το gentrification εδώ αργεί και κανείς δεν πείθεται να κάνει την αρχή. Και χωρίς κίνητρο, ε; Γεια χαρά σου, μεγάλε, προτιμώ να το έχω κλειστό. Ποιος να ’ρθει να ψωνίσει από εδώ με θέα το πάρτι ψύλλων και τα σκουπίδια;
5
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Στον κατάλογο με τις άδειες κατεδαφίσεων του δήμου Αθηναίων που έχει στα χέρια της η LiFO αποτυπώνονται οι πιο πρόσφατες απώλειες του ελληνικού μοντερνισμού και όχι μόνο. Κτίρια της δεκαετίας του 1920 και του 1930 με νεοκλασικίζοντα και εκλεκτικιστικά στοιχεία και κατοικίες του μοντέρνου κινήματος, που αποτελούν και τα τελευταία ίχνη της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, εξαφανίζονται από τους δρόμους της Αθήνας. Η πόλη φαίνεται να χάνει σημαντικά στοιχεία της φυσιογνωμίας της λόγω της μεγάλης αύξησης αυτών των κατεδαφίσεων και της παράλληλης ραγδαίας κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία είναι κυρίως προσανατολισμένη στην ανέγερση πολυώροφων κτιρίων, που, ως επί το πλείστον, προορίζονται για τουριστική εκμετάλλευση. Οι ιδιοκτήτες, με δέλεαρ τους υψηλούς συντελεστές δόμησης και το κέρδος που θα έχουν από τα πανύψηλα κτίρια που μπορούν να χτιστούν στις μικρές διώροφες ή τριώροφες κατοικίες τους, λόγω του bonus δόμησης σε ύψος ορόφων που προβλέπει ο οικοδομικός κανονισμός, προχωρούν σε αθρόες κατεδαφίσεις, μας λένε πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες που ασχολούνται εντατικά με το ζήτημα. Η Αθήνα, υπό την πίεση των απαιτήσεων της αγοράς ακινήτων, αποκτά νέα, θηριώδη κτίρια. Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος δίνει τη δική του ερμηνεία στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβλέπουν ρητά ότι όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με περιορισμούς για τα ύψη των κτιρίων, αυτά υπερισχύουν των οικοδομικών κανονισμών και των bonus δόμησης. Τέτοια ειδικά διατάγματα ισχύουν, όπως μας λένε αρχιτέκτονες, ακόμα και για την περιοχή των Αμπελοκήπων ή τα Πατήσια. «Ωστόσο, το υπουργείο, με μια σειρά ασαφών υπουργικών αποφάσεών του τον τελευταίο χρόνο, προσπαθεί να παρακάμψει τις αποφάσεις του ΣτΕ, πετώντας στην ουσία το μπαλάκι της ευθύνης στους δήμους. Οι δήμοι καλούνται να βγάζουν άδειες επιλέγοντας αν θα εφαρμόσουν την ερμηνεία του υπουργείου Περιβάλλοντος ή τις δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου», λένε. Ο μόνος δήμος που κατάφερε εξαίρεση από τα «ευεργετήματα» των bonus δόμησης για επιπλέον τετραγωνικά και ύψος είναι ο δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού με σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε πριν από μερικούς μήνες σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών. Προηγήθηκε η ομόφωνη απόφαση του δήμου που είχε εναντιωθεί σφοδρά στις διατάξεις του κανονισμού, ο οποίος προβλέπει αυτά τα bonuς. Στην ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καταγράφεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων αυτών στην περιοχή δεν προστατεύουν «το περιβάλλον, τον οικιστικό ιστό και τη φέρουσα ικανότητα της πόλης».
ΒΙΒΛΙΟ Μικαέλ Φεσέλ: «Η αμφισβήτηση του κατεστημένου είναι αδιαχώριστη από μια νέα οικονομία σωμάτων και ηδονών» Μπορούμε, άραγε, ζώντας σε έναν άδικο κόσμο, να απολαμβάνουμε απενοχοποιημένα και δίχως να συναινούμε, έστω αθέλητα, στην ανισότητα και στην εκμετάλλευση; Ιδού πώς το φιλοσοφεί το θέμα ο συγγραφέας του βιβλίου «Κόκκινα Φανάρια – Η ηδονή και η αριστερά» (εκδ. Πόλις).
Ακολουθήστε τα podcasts της LiFO στην Apple, στο Spotify ή στην Google.
1
Ανδρέας Φλουρής: Ο επιστήμονας που το «Time» συμπεριέλαβε στους 100 πιο επιδραστικούς «ΑΚΟΥ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ» ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟ
2
Ο Γιον Φόσε, το Νόμπελ και oι Σκανδιναβοί συγγραφείς «ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗ
3
Άβολες συνεντεύξεις (που όμως είχαν κάτι να πουν) «ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ» ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ
4
Η «Ιστορία μιας πόλης» ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη «ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΠΟΛΗΣ» ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΉ ΑΝΤΩΝΌΠΟΥΛΟΥ
«Η αριστερά δεν έχει κανέναν λόγο να εγκαταλείψει τη χαρά της ζωής λόγω της αντιδραστικής σκέψης που έρχεται να αντιταχθεί στην ηθικολογία των προοδευτικών», φρονεί ο Γάλλος διδάκτορας Φιλοσοφίας Μικαέλ Φεσέλ που στο τελευταίο του δοκίμιο μάς καλεί «να επανασυνδεθούμε με εκείνες τις παραδόσεις που συναρθρώνουν ηδονή και χειραφέτηση», συνδυάζοντας την αμφισβήτηση με τη χαρά της ζωής. Βεβαίως και είναι δυνατό «να απολαμβάνει κανείς μέσα σε έναν άδικο κόσμο χωρίς να γίνεται συνεργός αυτού του κόσμου», εφόσον «η ηδονή μπορεί να είναι και μια δύναμη αμφισβήτησης της αδικίας», λέει, εκτιμώντας πως «το όλο ζήτημα είναι να σκεφτούμε νέες ηδονές, σίγουρα πιο συγκρατημένες και με σεβασμό στη φυσική ισορροπία, χωρίς ωστόσο να υποκύψουμε σε ένα υγιεινιστικό ιδεώδες που ευνοεί κάθε λογής ενοχοποιήσεις».
5
Greek chic: Η μυθολογία του ζεϊμπέκικου «GREEK CHIC» ΜΕ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ
19.10.23 – lifo 5
talkofthetown
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ
Το νέο πολιτικό τοπίο μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές Μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές στη ΝΔ ξεκίνησε η κριτική, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ αλληλοσπαράσσονται.
19—25 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023 Νο 787
«Οι δύο λαοί είναι καταδικασμένοι ή να συνεργαστούν ή να δυστυχήσουν» p Μια νέα κοινωνική προσδοκία που θολώνει (από την αποχή) p Των αγοριών απέναντι p Η δεοντολογία και η κ. Κοσιώνη… p 17 σημάδια ότι πλησιάζεις στη μέση ηλικία p
6 lifo – 19.10.23
απ ό τh βασιλ ικη σιουτη
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές μπορεί να μην κλόνισαν την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, χάρη σε αυτές όμως καταγράφηκαν οι πρώτες απώλειες που κλόνισαν τη σιγουριά των «δεδομένων ψηφοφόρων» που υπήρχε λόγω της απουσίας ισχυρής αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο Μέγαρο Μαξίμου ήταν περίπου βέβαιοι ότι το κυβερνών κόμμα θα κέρδιζε τις δεκατρείς περιφέρειες της χώρας, αφού και στην Κρήτη, τη μόνη περιφέρεια που θεωρούσαν ότι δεν μπορούν να πάρουν από τον νυν περιφερειάρχη που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ, στήριξαν τη σημερινή διοίκηση. Το ίδιο σίγουροι ήταν και για τον δήμο της Αθήνας, υποτιμώντας μάλλον τη δυσαρέσκεια των δημοτών για τις αποτυχίες, τους πειραματισμούς, τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις αλλά και τα υπόγεια πολιτικά ρεύματα, μαζί με το γεγονός ότι ο Κώστας Μπακογιάννης δεν ήταν ποτέ ένα πρόσωπο που ένωνε όλη τη βάση της Νέας Δημοκρατίας, όπως ο Νίκος Χαρδαλιάς, που βγήκε στην Περιφέρεια Αττικής από την πρώτη Κυριακή. Στη Θεσσαλία, όπου η κυβέρνηση δεν τα πήγε καλά με τις πλημμύρες, εισέπραξε τη διαμαρτυρία των ψηφοφόρων που καταψήφισαν τον περιφερειάρχη της ΝΔ. Στο βόρειο Αιγαίο ο Αλκιβιάδης Στεφανής δεν κατάφερε να εκλεγεί, διότι κι εκεί οι κάτοικοι ήθελαν να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους απέναντι στην κυβέρνηση κυρίως για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, και όχι μόνο. Αλλά και συνολικά υπήρχε μια διάθεση προειδοποίησης της κυβέρνησης να μη θεωρεί τους ψηφοφόρους δεδομένους, όπως υπήρξε και διάθεση τιμωρίας της κυβερνητικής
19.10.23 – lifo 7
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ
talkofthetown
α πό τh βα σι λι κη σ ιου τη
8 lifo – 19.10.23
TALKING POINTS
αλαζονείας, η οποία εκδηλώθηκε και προεκλογικά με υποδείξεις υπουργών και κινδυνολογίες. Πήρε το μήνυμα η κυβέρνηση; Θα δείξει. Κατάλαβε, όμως, ότι η διαμαρτυρία αυτή μπορεί να εκφραστεί πιο έντονα στις επερχόμενες ευρωεκλογές, στις οποίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε καμία περίπτωση δεν θέλει να καταγραφεί σημαντική πτώση του εκλογικού ποσοστού της ΝΔ. Ωστόσο, αν δεν διορθώσει το κακό ξεκίνημα της κυβέρνησής του, αυτό θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο, ακόμα και αν δεν απειληθεί ο αριθμός των εδρών λόγω του εκλογικού νόμου. Ένα σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό της στις ευρωεκλογές θα πλήξει σημαντικά το γόητρο του πρωθυπουργού, ενώ μετά τις εκλογές του καλοκαιριού οι μετοχές του στην Ε.Ε. ήταν ανεβασμένες, καθώς θεωρείται ο ισχυρότερος κεντροδεξιός ηγέτης, λόγω ποσοστών και αυτοδυναμίας. Η φήμη στα ευρωπαϊκά κέντρα ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενδιαφέρεται για μία από τις υψηλές θέσεις της Ε.Ε. όχι μόνο δεν έχει υποχωρήσει, αλλά υπάρχει η εκτίμηση ότι από την αρχή της δεύτερης θητείας του έχει περισσότερο στραμμένη την προσοχή του σε αυτόν τον στόχο παρά στο εσωτερικό της χώρας.
Ο
ΣΥΡΙΖΑ δεν υπέστη απλώς ήττα στις αυτοδιοικητικές εκλογές αλλά συντριβή, καθώς δεν κατέγραψε καμία σημαντική νίκη και σε πολλές περιπτώσεις οι υποψήφιοί του ήταν πάλι πίσω από του ΠΑΣΟΚ. Το βράδυ της Κυριακής ο Στέφανος Κασσελάκης επιχείρησε να πανηγυρίσει μέσα από βίντεο για τις ήττες της κυβέρνησης και τις νίκες των «προοδευτικών» υποψηφίων (του ΠΑΣΟΚ κυρίως), παρουσιάζοντάς τες ως νίκη των προοδευτικών δυνάμεων για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους, καθώς διαφορετικά θα έπρεπε να εξηγεί τα αίτια της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ και να μιλά για ένα θέμα που δεν γνωρίζει. Άλλωστε, αυτή την περίοδο στο κόμμα όλοι ασχολούνται με το ξεκαθάρισμα των εσωκομματικών τους λογαριασμών. Το διευθυντήριο που καθοδηγεί τον Πολάκη μοιάζει αποφασισμένο να ξεφορτωθεί την εσωκομματική αντιπολίτευση, η οποία συντάσσεται με τον πυρήνα της Ομπρέλας. Στην εσωκομματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν δύο τάσεις: η μία θέλει να αποχωρήσουν και η άλλη να διώξουν τον Κασσελάκη μέσα από τις κομματικές διαδικασίες. Στη βάση, πάντως, έχουν αρχίσει να καταγράφονται ήδη οι πρώτες αποχωρήσεις μελών. Η πολιτική ομάδα που καθοδηγεί τον Κασσελάκη δεν σκοπεύει να πάρει το ρίσκο να υποστηρίξει την πραγματοποίηση του συνεδρίου αν δεν βεβαιωθεί ότι θα μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία των συνέδρων, κάτι που με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι πιθανό. Αυτό θα μπορούσε να ισχύσει αν αποχωρούσαν οι διαφωνούντες, και είναι ένα από τα σενάρια, δηλαδή η ηγετική ομάδα να αναβάλλει διαρκώς το συνέδριο μέχρι να αποχωρήσει η εσωκομματική αντιπολίτευση, η οποία δεν μπορεί να αποδεχθεί τον Στέφανο Κασσελάκη και τη νέα κατάσταση, που δεν θυμίζει σε τίποτα αριστερό κόμμα, όπως λένε. Το άλλο σενάριο που φοβούνται στην εσωκομματική αντιπολίτευση όσον αφορά τον τρόπο που θα επιχειρηθεί ο έλεγχος των συνέδρων είναι η αξιοποίηση του isyriza, την οποία αναφέρει συχνά τελευταία ο Στέφανος Κασσελάκης στις ομιλίες του. Φυσικά, δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στη διευθυντική ομάδα και είναι εξαιρετικά καχύποπτοι απέναντι σε μια τέτοια προοπτική. Όσον αφορά τα περί συνεργασιών με το ΠΑΣΟΚ, όσα λέγονται αυτές τις μέρες από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εξυπηρετούν μόνο προσωπικούς σχεδιασμούς και σκοπιμότητες, καθώς δεν υπάρχει η παραμικρή επικοινωνία μεταξύ των ηγεσιών ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ. Ο Κώστας Ζαχαριάδης, τον οποίο το κόμμα του ελάχιστα στήριξε, με δική του απόφαση και χωρίς να υπάρχει κάποιο παρασκήνιο, υποστήριξε τον Χάρη Δούκα του ΠΑΣΟΚ στον δεύτερο γύρο, χωρίς να ζητήσει ανταλλάγματα, κάτι που δεν βρήκε σύμφωνους ορισμένους από την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, τους οποίους παρέκαμψε. Άλλωστε και ο Χάρης Δούκας, όπως και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, στις ομιλίες τους αναφέρθηκαν μόνο στην υποστήριξη του Ζαχαριάδη και της δημοτικής παράταξής του, καθόλου στον ΣΥΡΙΖΑ. Το ΠΑΣΟΚ θωρεί πολύ σημαντικές τις αυτοδιοικητικές νίκες στους δήμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αναγνωρίζοντας ότι τα ποσοστά αυτά ξεπερνάνε κατά πολύ εκείνα του κόμματος, δημιουργούν αισιοδοξία και δίνουν μια προοπτική, όπως λένε. Ο επόμενος σταθμός είναι οι ευρωεκλογές, στις οποίες ο στόχος της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ είναι να κερδίσει τη δεύτερη θέση, αξιοποιώντας την αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ «Οι δύο λαοί είναι καταδικασμένοι ή να συνεργαστούν ή να δυστυχήσουν» α π ό τ ο ν γ ι ά ν ν η π α ν τα ζ ό π ουλο
Η φήμη στα ευρωπαϊκά κέντρα ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενδιαφέρεται για μία από τις υψηλές θέσεις της Ε.Ε. όχι μόνο δεν έχει υποχωρήσει, αλλά υπάρχει η εκτίμηση ότι από την αρχή της δεύτερης θητείας του έχει περισσότερο στραμμένη την προσοχή του σε αυτόν τον στόχο παρά στο εσωτερικό της χώρας.
Ο δημοσιογράφος και έγκριτος αναλυτής διεθνών θεμάτων σχολιάζει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και περιγράφει το σκηνικό της επόμενης μέρας. Πόσο ρεαλιστικά είναι τα σχέδια του Ισραήλ για τη Γάζα και για πλήρη καταστροφή της Χαμάς; Καταρχάς, θα σας έλεγα ότι είναι εθνικά και επιχειρησιακά αδύνατο να εισχωρήσεις σε μια πόλη στην οποία είναι στοιβαγμένοι περισσότεροι από δύο εκατομμύρια άνθρωποι –είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες του κόσμου–, επιδιώκοντας να εξαρθρώσεις μια οργάνωση η οποία μπορεί να κρύβεται σε κάθε δωμάτιο ή υπόγειο. Προφανώς, υπάρχει τρόπος να καταστρέψεις μια πολυπλόκαμη οργάνωση εντός μιας μεγάλης πόλης όταν ισοπεδώσεις ταυτόχρονα και την ίδια την πόλη. Να σας θυμίσω την πολιορκία του Βερολίνου από τον σοβιετικό στρατό το 1945; Τότε μάχες διεξήχθησαν ακόμη και από διαμέρισμα σε διαμέρισμα αλλά και από υπόγειο σε υπόγειο. Πρώτα, λοιπόν, διαλύθηκε η πρωτεύουσα της Γερμανίας και ύστερα είδαμε τους Σοβιετικούς να ξεχύνονται στα ερείπια. Επομένως, αναρωτιέμαι τι θα την κάνει τη Γάζα ο ισραηλινός στρατός. Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι «αδειάζει» η Γάζα, πού θα πάνε οι κάτοικοί της με κλειστά τα σύνορα προς την Αίγυπτο; Θα περιπλανώνται στο Σινά, καταδιωκόμενοι από τον στρατό της Αιγύπτου; Εάν αδειάσει η Γάζα και στη συνέχεια ισοπεδωθεί, υπάρχει η περίπτωση της μαζικής οργανωμένης επιστροφής του πληθυσμού της περιοχής στο ορατό μέλλον; Διότι αν υποθέσουμε ότι δεν ακολουθήσουν την παραίνεση του Τζο Μπάιντεν που είπε ότι «η επιβολή νέας κατοχής στη Γάζα θα ήταν μεγάλο λάθος», διερωτώμαι ποιος πραγματικά θα φέρει πίσω το ένα εκατομμύριο κατοίκους της που έχουν ήδη φύγει από τις εστίες τους. Μήπως θα εξελιχθεί σε έναν κενό τόπο αυτή η τοποθεσία στον ευρύτερο χάρτη της Μέσης Ανατολής; Ποιος θα παρέχει τις στοιχειώδεις υπηρεσίες για την επιβίωση του πληθυσμού; Οπότε, για πρώτη φορά μετά το 1948 χαράσσεται μια νέα τομή από την οποία δεν ξέρει κανείς πώς θα ξεφύγουμε. Και η Ιστορία διδάσκει ότι η «υπεραντίδραση» σε μια επίθεση σχεδόν πάντοτε καταλήγει σε αδιέξοδο. Η λύση δύο κρατών επανέρχεται ως η μόνη ρεαλιστική πρόταση που προϋποθέτει επώδυνους συμβιβασμούς και για τις δύο πλευρές. Τι πιστεύετε; Μα δεν υπάρχει άλλη λύση για τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Στο παρελθόν, όπως είδαμε, τα δοκίμασαν όλα και απέτυχαν. Το Ισραήλ, μάλιστα, έχει περισσότερους λόγους να επείγεται ως προς την εύρεση μιας λύσης, διότι όλες οι δημογραφικές μελέτες δείχνουν ότι τα επόμενα είκοσι ή τριάντα χρόνια στην περιοχή αυτή ο πληθυσμός θα είναι κατά πλειοψηφία αραβικός ή μουσουλμανικός. Επομένως, είναι πολύ πιθανό να εγκατασταθεί ένα καθεστώς απαρτχάιντ, όπου δικαίωμα ψήφου και πολιτικά δικαιώματα θα έχουν μόνο οι Εβραίοι και οι Άραβες θα θεωρούνται πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς κατοχή και κατοχή χωρίς ειρήνη; Αν κοιτάξτε τον χάρτη προσεκτικά, θα διαπιστώσετε ότι μιλάμε για μια έκταση γης η οποία γεωγραφικά καλύπτει την Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα μαζί. Άρα, οι δυο λαοί είναι καταδικασμένοι ή να συνεργαστούν ή να δυστυχήσουν. Αν προτιμήσουν τη λύση της συνεργασίας, θα αποκτήσουν μια περίοπτη θέση στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, αφού, ας μην ξεχνάμε, οι Παλαιστίνιοι διαθέτουν επίσης ένα ιδιαίτερο επιχειρηματικό δαιμόνιο.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.
19.10.23 – lifo 9
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ
ΠΟ(Ρ)ΝΟΓΡΑΦΙΑ*
Μια νέα κοινωνική προσδοκία που θολώνει (από την αποχή)
Των αγοριών απέναντι Ενδέχεται η αποψινή μας παράσταση να έχει μια μικρή καθυστέρηση.
Τα κριτήρια της ψήφου του β' γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών.
α πό τον ν ι κόλα σ ε βασ τάκη
talkofthetown
Ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών φαίνεται πως δεν ενδιαφέρεται να είναι πολίτες παρά μόνο χρήστες υπηρεσιών, εκδρομείς, ταξιδιώτες ή οτιδήποτε άλλο.
10 lifo – 19.10.23
Η
αυτοδιοίκηση θεωρείται ακόμα «χαμηλή πολιτική». Παρά τις αλλαγές αρμοδιοτήτων, τους μεγάλους προϋπολογισμούς και τις δυνατότητες που έχουν δήμαρχοι και περιφερειάρχες, εξακολουθεί να συντηρείται μια σχεδόν σνομπ αντιμετώπιση: δήμαρχος, δηλαδή να μαζεύει τα σκουπίδια και να βάζει συνεργεία καθαρισμού, λένε, πιστεύοντας πως «τέτοια θέματα» είναι μη πολιτικά και κυρίως όχι τόσο σημαντικά όσο η γενική πολιτική. Αυτό έχει αλλάξει κάπως, όχι όμως στον βαθμό που θα έπρεπε. Τώρα, τα αποτελέσματα των εκλογών και κυρίως η ανατροπή σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και στην περιφέρεια Θεσσαλίας (τρία παραδείγματα που δικαίως συζητιούνται περισσότερο), δείχνουν ότι διαμορφώνεται μια νέα κοινωνική προσδοκία για την αυτοδιοίκηση. Παρά τις διαφορές των προσώπων και των κατά τόπους καταστάσεων, αυτή η νέα προσδοκία στρέφεται στους δήμους αναζητώντας ό,τι δεν έχει ικανοποιήσει η γενική πολιτική στην Ελλάδα: μια ποιότητα στη μικρή κλίμακα του κατοικείν, μορφές πιο πειστικής κοινωνικής πολιτικής, αποδέσμευση χώρων για αναψυχή και άλλες δραστηριότητες των απλών ανθρώπων. Το «χαμηλό» επανέρχεται ως άλλου τύπου υψηλή πολιτική, εντοπισμένη, λιγότερο αφηρημένη και απόμακρη. Φυσικά, η αυτοδιοίκηση δεν είναι ένας ιδεαλιστικός θεσμός. Η διαφθορά, οι πελατειακές συναλλαγές, οι διακανονισμοί συμφερόντων, έχουν δημιουργήσει σκληρές, υπόγειες δομές. Η παλιά μυθοποίηση που ήθελε την αποκέντρωση και την αυτοδιοίκηση ως κάτι πάντα καλύτερο σε σχέση με την κεντρική γραφειοκρατία του κράτους έχει διαψευστεί. Αυτό που αληθεύει όμως είναι ότι σήμερα γίνονται πολύ περισσότερα πράγματα στο επίπεδο του δήμου και των περιφερειών. Υπό όρους, μια ενεργητική και δημιουργική δημοτική αρχή μπορεί να βελτιώσει αισθητά τους όρους της συλλογικής μας ζωής (ή να τους διαλύσει ακόμα περισσότερο). Κρίσιμες υποδομές και έργα περνούν από μια περιφέρεια ή από τους δήμους. Τώρα, λοιπόν, πρόσωπα όπως ο Χάρης Δούκας στην Αθήνα ή ο Στέλιος Αγγελούδης στη Θεσσαλονίκη καλούνται να αλλάξουν προτεραιότητες και μεθόδους. Προφανώς ποικίλες δυνάμεις θα θελήσουν να ασκήσουν επιρροή, να μη θιγούν, να μετακυλίσουν το κόστος αποφάσεων ή να αναστείλουν έργα. Και οι δυο πόλεις έχουν ένα πολύ ισχυρό λόμπι «τραπεζοκαθισμάτων», ομάδες συμφερόντων που δεν θέλουν μια πράσινη πολιτική ή που ταυτίζουν τον ευπρεπισμό της πόλης με την ακρίβεια και την έξωση των κατοίκων για χάρη εξευγενισμένων αναπλάσεων. Το σήμα που δόθηκε αυτήν τη δεύτερη Κυριακή μιλάει, εμμέσως πλην σαφώς, για όλα αυτά. Δυστυχώς, μιλάει λιγότερο καθαρά γιατί το μέγεθος της αποχής θολώνει το μήνυμα. Να το πούμε ξανά: ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών φαίνεται πως δεν ενδιαφέρεται να είναι πολίτες παρά μόνο χρήστες υπηρεσιών, εκδρομείς, ταξιδιώτες ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό από μόνο του κάνει πιο ευάλωτη τη δημοκρατική ζωή και φτιάχνει μια επαγγελματική τάξη χιλιάδων πολιτευτών που διεκδικούν το πολιτικό πεδίο αυτοί και οι συγγενείς ή ο άμεσος περίγυρός τους. Η αποχή, ο ακροδεξιός χώρος και η κυνική αντιμετώπιση των εκλογών (ως δαπανηρού και άχρηστου πανηγυριού) είναι σοβαρά προβλήματα κάθε νέας αρχής. Υπάρχει όμως, και καταγράφτηκε, η διάθεση για μια διαφορετική κουλτούρα αντιμετώπισης των αστικών προβλημάτων. Θέματα όπως η ακριβή στέγη και το πράσινο γίνονται θεμελιώδη, παράλληλα με το πρόβλημα των υποδομών και της κυκλοφορίας. Δεν μπορώ να καταλάβω την αντίδραση πολλών όταν πει κανείς πως αυτά τα θέματα έχουν πολιτική αιχμή και νόημα. Ανεξάρτητα από το αν στέκουν ή είναι υπερβολικές οι προσδοκίες «προοδευτικών μετώπων», έχει διαφανεί μια διαίρεση στις ιεραρχήσεις των στόχων και των προτιμήσεων σε σχέση με την αστική ανάπτυξη και τη διαχείριση των πόλεων, ιδίως των μεγάλων. Υπάρχει μια οικονομίστικη, υπερ-τουριστική, real estate φαντασία για τη σύγχρονη πόλη και από την άλλη μια προσδοκία για ήπιες χρήσεις, αναζωογόνηση των γειτονιών και βελτίωση της «μικρής» καθημερινότητας. Η συμπερίληψη είναι μια καλή λέξη, αλλά δεν σημαίνει ότι μπορεί κανείς να δίνει ίση σημασία και την ίδια προτεραιότητα σε όλα τα σχέδια ζωής, τα μοντέλα ευημερίας και τα θεμιτά συμφέροντα. Κάποια έχουν μεγαλύτερη σημασία και προτεραιότητα για τους μεν και τους δε. Και αυτή η διαίρεση, όπως και αν το κάνουμε, έχει προεκτάσεις στην κεντρική πολιτική. Δεν είναι κάτι άχρωμο. Οι πόλεις μας είναι ευαίσθητα συστήματα όπου περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας. Κατά κάποιον τρόπο, είναι οι πολιτείες μας, οι πρωταρχικές πολιτικές μας κοινότητες. Την ίδια στιγμή όμως είναι βιωμένα τοπία, εγκατεστημένες μνήμες, εμπειρίες καθημερινών διαδρομών στο πέρασμα του χρόνου. Κάποιες από τις επιλογές των πολιτών στις εκλογές αυτές έδειξαν πως οι νέες κοινωνικές ευαισθησίες αναζητούν έκφραση. Άλλες επιλογές επιβράβευσαν αρχαϊκούς λαϊκιστές ή πρόσωπα αμφιλεγόμενα και εξουσιαστικά πλέγματα. Κάποτε νικάει και η απελπισμένη ανάγκη για αποτελεσματικές και γρήγορες κινήσεις ανακούφισης. Το βέβαιο είναι πως αυτό που έχασε είναι μια πόζα βεβαιότητας και η επιχείρηση μετατροπής των κεντρικών δήμων και των περιφερειών σε εργαλεία κυβερνητικού συνδικαλισμού. Με τον έναν ή άλλον τρόπο (και ενίοτε με τις επιλογές «ανταρτών» κ.λπ.) οι άνθρωποι ψήφισαν για πιο αυτόνομες φωνές και παρουσίες. Η προεξόφληση των «χρωμάτων του χάρτη» (μπλε, πράσινο, κόκκινο) βρίσκει πλέον τα όριά της.
απ ό τ ην ερωφι λ η κο κ καλ η
Άδικα σκάμε όλες μας για την ομορφιά και την ηλικία, χρυσό μου, μετά τα 25 είναι θέμα χρημάτων. Όποια έχει μπερντέδες τη συντηρεί, όποια δεν έχει, κάνει έρανο.
* Ιστορίες για τον εξευγενισμό της πόλης και της επιθυμίας.
Δ
εν είμαι στα καλά μου σήμερα, ματιασμένη, χάλια. Ημικρανία, ζαλάδα, βήχας. Με γλωσσοφάγανε οι γκιόσες. Αλλά δεν θα τους κάνω τη χάρη. Πάρε τηλέφωνο την κυρα-Πιπίτσα και πες της να με ξεματιάσει. Ετοιμάσου, χρυσό μου. Απόψε θα ζήσουμε μια βραδιά μεγάλων συγκινήσεων στο «Καράβι live». Έλα να μου κολλήσεις τη φλεβαρίδα. Το βλέπεις το χέρι μου; Σαν κομπρεσέρ τρέμει. Σιγά! Θα μου βγάλεις το μάτι με το τσιμπιδάκι! Απόψε θα έρθουν τα αγόρια της Θύελλας, με όλο το διοικητικό συμβούλιο, πρώτο τραπέζι πίστα. Και με τους αναπληρωματικούς! Τράβα λίγο την κουρτίνα. Για να δω, έχουμε θερμό κοινό; Κλείσ’ τη! Τον είδες τον μελαχρινό; Τον μελαχρινό στο μπαρ, με το πουκάμισο το χαβανέζικο. Τράβα πάλι την κουρτίνα, να σιγουρευτώ. Κλείσ’ τη! Αυτός είναι! Βάλε μου ένα ουίσκι κι έλα να μου κολλήσεις και την άλλη φλεβαρίδα. Αχ! Στην υγειά σου και με ένα καλό τεκνό. Λοιπόν αυτός εκεί στο μπαρ είναι ο Πιπέρης! Απ’ το Αμύνταιο Φλώρινας, συμπατριώτης του Λιάνη, αλλά συριζαίος, Κριός με Ταύρο και χασικλής. Μπορεί να τον ξέρεις, έχει σπιτωθεί με αρκετές δικές μας. Από 15 χρόνων στη βιοπάλη. Βάλε μου άλλο ένα ουίσκι, να ζεσταθεί λιγάκι ο λαιμός μου. Τον είχα τρακάρει που λες στη λαϊκή των Εξαρχείων, δούλευε στον πάγκο με τον πατέρα του. Πήγα να αγοράσω πιπεριές για το μπριάμ κι έφυγα με γκόμενο. Μαθητής Επαγγελματικού Λυκείου, στο 5ο! Εγώ τότε ήμουν 40άρα, άρα του είχα πει 28, αν σήμερα είμαι 50άρα και λέω ότι είμαι 38, αυτός τότε ήταν εικοσάρης άρα σήμερα είναι τριαντάρης, άρα είμαστε συνομήλικοι. Γιατί γελάς, μωρή; Σημασία έχει πόσο φαινόμαστε, όχι πόσο είμαστε. Τον πέτυχα στα ντουζένια του, αλλά τι να τον κάνεις άμα είναι σαβουρογάμης. Έξι μήνες τον είχα σπιτωμένο, δύο φορές με κόλλησε βλεννόρροια. Στο Ανδρέας Συγγρός με χαιρετάνε από τον σεκιούριτι μέχρι τον κλινικάρχη. Μόλις πήρε το απολυτήριό του, τεχνικός υπολογιστών, του έκανα δώρο την προκαταβολή για ένα Honda, να βρει κανένα μεροκάματο ντελίβερι, και τον ξαπόστειλα χωρίς επιστροφή! Χρόνια μετά, τυχαία, ανακάλυψα το προφίλ του στο Facebook, «σε σχέση» με μια πλούσια πιτσιρίκα, την κόρη του βασιλιά της μαγιονέζας. Αλλά εμείς οι τρανς τον μεγαλώσαμε. Άδικα σκάμε όλες μας για την ομορφιά και την ηλικία, χρυσό μου, μετά τα 25 είναι θέμα χρημάτων. Όποια έχει μπερντέδες τη συντηρεί, όποια δεν έχει, κάνει έρανο. Την είδες την Ακρόπολη; Τσιμέντο και ασανσέρ! Γι’ αυτό σου λέω, μη σκας. Και κυρίως μην καμπουριάζεις, σου προσθέτει πέντε χρόνια με το καλησπέρα! Ψηλά το κεφάλι, μωρή! Έκλαψα χθες, θα κλάψω και σήμερα, αλλά με σκυμμένο κεφάλι δεν θα με δουν ποτέ! Γοργονιά μου και μαγκιά μου, καλλιτέχνης είμαι. Η τέχνη μου είναι τα λαϊκά τραγούδια και εμπνέομαι από τα λαϊκά τεκνά. Κατά φωνή! Τους ακούς; Ήρθαν οι πρωταθλητές μου. Τα αγόρια μου. Γι’ αυτά τα αγόρια θα τραγουδήσω απόψε. Θα σταθώ απέναντί τους, στο κέντρο της σκηνής, θα τυλίξω τη σημαία της Θύελλας πάνω μου σαν σεντόνι και θα πιω σαμπάνια μέσα από το Κύπελλο. Βάλε μου άλλο ένα ουίσκι ή καλύτερα φέρε το μπουκάλι. Αυτός ο τσιγαρόβηχας μού έχει προκαλέσει αφυδάτωση στις φωνητικές χορδές. Το σωστό playback θέλει καλές ανάσες. Τράβα την κουρτίνα να δεις μήπως ήρθε το παιδί με τη φανέλα με το νούμερο 9. Διακριτικά! Θα βάλω το φόρεμα με τη μαχαιριά. Γιατί το νερώνεις το ουίσκι, μωρή; Δροσερό είναι, έχει υγρασία εδώ μέσα, γι’ αυτό όλες οι περούκες είναι κατσιασμένες σαν σκούπες. Ήρθε το 9; Είσαι σίγουρη ότι βλέπεις το νούμερο 9; Εντάξει. Να σου πω, είμαι καλή; Άντε, πέρασε έξω τώρα, να κάνεις τις δημόσιες σχέσεις σου, και φώναξέ μου τον μετρ. Πέρασε, χρυσέ μου, και κλείσε και την πόρτα. Ανακοίνωσε εκ μέρους μου, πρώτα στον μαέστρο και έπειτα στο πρώτο τραπέζι πίστα, ότι ενδέχεται η αποψινή μας παράσταση να έχει μια μικρή καθυστέρηση. Γιατί το λέω εγώ! Μετά θα πας στο αγόρι που φοράει τη φανέλα με το νούμερο 9. Πες του στο αυτί ότι τον θέλω να έρθει στο καμαρίνι μου, προσωπικά και επειγόντως! Κι αν σε ρωτήσει κανείς από τους άλλους, πες ότι θέλω να κάνω ένα δώρο στη Θύελλα, μια μεγάλη έκπληξη! Των αγοριών απέναντι πες ότι θα αργήσω, με έπιασε τσιγαρόβηχας και θέλω να κουρδίσω. Γκέγκε;
19.10.23 – lifo 11
AKΡΟΒΑΤΩΝΤΑΣ
FOOTNOTES
Η δεοντολογία και η κ. Κοσιώνη…
17 σημάδια ότι πλησιάζεις στη μέση ηλικία
Σε μια χώρα όπου δημοσιογράφοι στα τηλεοπτικά πάνελ λειτουργούν ως εκπρόσωποι κομμάτων, η κ. Κοσιώνη απλώς δεν αποτελεί την εξαίρεση.
α πό τον γ ι άν ν η πα ν τελάκη
talkofthetown
Στις ΗΠΑ τουλάχιστον απαγορεύεται οι δημοσιογράφοι να συμμετέχουν σε κόμματα και εκδηλώσεις τους. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι καθαροί στις σχέσεις τους, πόσο μάλλον στις οικονομικές εμπλοκές τους με ποικιλώνυμα συμφέροντα.
12 lifo – 19.10.23
Η
Mαρία Σράιβερ ήταν μια επιτυχημένη δημοσιογράφος και παρουσιάστρια του NBC, είχε μια μεγάλη καριέρα, την οποία προτίμησε να διακόψει το διάστημα 20032011, επειδή ο σύζυγός της, Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ, εκλέχτηκε κυβερνήτης στην Καλιφόρνια – η κοινή λογική και η δημοσιογραφική δεοντολογία δεν επέτρεπαν να συνεχίσει το ζευγάρι να πορεύεται χωρίς να συμβαίνει τίποτα. Αν το έκαναν, θα ήταν μια κλασική περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων. Δεν ήταν δυνατό να συνέχιζε να κάνει δημοσιογραφία όταν ο σύζυγός της, ως πολιτικός, βρέθηκε στην απέναντι πλευρά, αυτή που η δημοσιογραφία οφείλει να ελέγχει. Όταν ολοκληρώθηκε η θητεία του, η δημοσιογράφος επέστρεψε στο NBC. Η Κόνι Σουλτς ήταν αρθρογράφος για πολλά χρόνια στη «USA Today», είχε μια επιτυχημένη στήλη χάρη στην οποία κέρδισε το 2005 το βραβείο Πούλιτζερ και παράλληλα δίδασκε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο Denison. Στη διάρκεια της καριέρας της δυο φορές παραιτήθηκε από τη δημοσιογραφική της απασχόληση και ο λόγος ήταν ο σύζυγός της Σέροντ Μπράουν, ο οποίος διεκδικούσε, και κέρδισε τελικά, την εκλογή του στη Γερουσία. Η αιτία ήταν ίδια με αυτήν της Σράιβερ, σύγκρουση συμφερόντων. Η περίπτωση της Γαλλοαμερικανίδας Aν Σινκλέρ είναι πιο γνωστή στη χώρα μας· παρουσίαζε μία από τις πιο δημοφιλείς εκπομπές στο TF1 και παραιτήθηκε όταν ο σύζυγός της Ντομινίκ Στρος-Καν ανέλαβε υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας – σύγκρουση συμφερόντων πάλι. Για χώρες της δυτικής Ευρώπης και τις ΗΠΑ όλα αυτά είναι αυτονόητα, υπάρχουν ηθικοί κανόνες, υπάρχουν και κώδικες δημοσιογραφικής δεοντολογίας οι οποίοι τηρούνται. Η δημοσιογραφία όχι μόνο πρέπει να βρίσκεται απέναντι στην εξουσία για να την ελέγχει αλλά και οι φορείς της (δημοσιογράφοι) να είναι υπεράνω υποψίας. Δεν νοείται σύνδεση με οποιασδήποτε μορφής εξουσία, είτε αυτή αφορά μια κυβέρνηση, είτε έναν υπουργό, είτε έναν κυβερνήτη, είτε μια υπηρεσία που συνδέεται με το κράτος ή ακόμα και με ένα κόμμα. Στις ΗΠΑ τουλάχιστον απαγορεύεται οι δημοσιογράφοι να συμμετέχουν σε κόμματα και εκδηλώσεις τους. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι καθαροί στις σχέσεις τους, πόσο μάλλον στις οικονομικές εμπλοκές τους με ποικιλώνυμα συμφέροντα. To βράδυ της περασμένης Κυριακής τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν με ιαχές των νικητών της αντιπολίτευσης που σε μεγάλο βαθμό ήταν δικαιολογημένες. Είχαν πολύ καιρό να δουν φως, που θα έλεγε σε μια… πολιτική προσέγγιση και ο Κασσελάκης! Ωστόσο, πολλές αναρτήσεις χρηστών στόχευαν στην παρουσιάστρια του ΣΚΑΪ, Σία Κοσιώνη, και τη συνέδεαν με τον μεγάλο ηττημένο του δήμου της Αθήνας, που τυγχάνει να είναι σύζυγός της. Αν αφήσουμε στην άκρη τη βαρβαρότητα και τοξικότητα που συνόδευαν πολλές αναρτήσεις εναντίον της (ο κόσμος των ΜΚΔ συχνά ξεπερνά τα όρια της ανθρωποφαγίας), η παρουσία της εκείνο το βράδυ συνοδεύτηκε και με σχόλια που αφορούν τη δημοσιογραφική δεοντολογία. Κατά πόσο δηλαδή συνάδει με οποιοδήποτε κώδικα δεοντολογίας ή άγραφο κανόνα ηθικής το γεγονός ότι η σύζυγος ενός πολιτικού αναφέρεται σε αυτόν, καλύπτει τις δραστηριότητές του και στην προκειμένη περίπτωση την ήττα του. Πόσο αντικειμενική μπορεί να είναι σε ενδεχόμενο σχολιασμό της ή στον συντονισμός μιας συζήτησης. Στις εθνικές εκλογές του περασμένου Μαΐου, στο ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών η κ. Κοσιώνη ήταν μία από τις δημοσιογράφους που συμμετείχαν σε αυτό, βρέθηκε απέναντι στο έστω εξ αγχιστείας συγγενικό της πρόσωπο, τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη. Και στις δυο περιπτώσεις, η συγκεκριμένη παρουσιάστρια είχε την επιλογή, για λόγους δεοντολογίας, να απέχει και από τη θέση της κεντρικής παρουσιάστριας τη βραδιά των δημοτικών εκλογών, οπότε κρινόταν η τύχη του συζύγου της, και από το ντιμπέιτ. Δεν το έκανε, συμμετείχε κανονικά σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Σε μια χώρα σαν τη δική μας, που πολλοί δημοσιογράφοι δεν έχουν πρόβλημα να διατηρούν οικονομικές σχέσεις με μια κυβέρνηση, ένα κόμμα ή μια επιχείρηση, όταν παράλληλα κάνουν δημοσιογραφία, η περίπτωση Κοσιώνη είναι απλώς ένας κρίκος στην αλυσίδα της μολυσμένης ενημέρωσης, που θα έλεγε και ο Ιγνάσιο Ραμονέ. Στην ίδια χώρα όπου δημοσιογράφοι στα τηλεοπτικά πάνελ λειτουργούν ως εκπρόσωποι κομμάτων, ως υποκατάστατά τους ή η εναλλαγή κυβερνήσεων συνοδεύεται από μαζικούς διορισμούς δημοσιογράφων σε δημόσιους φορείς, η κ. Κοσιώνη απλώς δεν αποτελεί την εξαίρεση. Στη χώρα όπου δημοσιογράφοι κατεβαίνουν στον πολιτικό στίβο και μετά συνεχίζουν τη δημοσιογραφική τους καριέρα ή που παράλληλα με τη δημοσιογραφία εργάζονται σε γραφεία Τύπου υπουργείων ή σε οποιοδήποτε άλλο φορέα ανήκει σε αυτούς που η δημοσιογραφία οφείλει να ελέγχει, το παράπτωμα της κ. Κοσιώνη δεν θεωρείται καν παράπτωμα. Έτσι έχουν τα πράγματα…
Όχι, ο Fipsterr δεν είναι δελφινάκι σε παιδικό κόμικ.
1
Νιώθεις πως μέρα με τη μέρα γίνεσαι η μάνα σου/ο πατέρας σου. Παρηγορείς τον εαυτό σου «με αγάπη και αυτό-φροντίδα», όπως λένε και τα βιβλία αυτοβοήθειας, ότι όχι δεν ισχύει κάτι τέτοιο.
απ ό τ η δεσπ ο ι να τ ρι β ολ η
2
Δεν σου χωράνε τα παλιά σου ρούχα. Εκτός αυτού, αρνείσαι σθεναρά να τα πετάξεις κι έτσι τα μεταφέρεις άθικτα από τα καλοκαιρινά στα χειμωνιάτικα κάθε 6 μήνες για χρόνια ολόκληρα.
3
Η περιοχή που ξεκινά από τον αυχένα σου και καταλήγει στη μέση σου σού επιφυλάσσει μικρές εκπλήξεις γεμάτες πόνο. Κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς θα πονάς την επόμενη μέρα, την επόμενη εβδομάδα, τον επόμενο μήνα.
4
Πας τουαλέτα και βομβαρδίζεις τον σύντροφο σου που κάθεται στον καναπέ με βιντεάκια από τα instagram reels που δείχνουν άλλα μεσήλικα ζευγάρια να κάνουν μεσήλικα πράγματα. («Καλέ, όλοι ίδιοι είμαστε, ίου».)
Σε απασχολεί ιδιαίτερα ο καιρός. Αναρωτιέσαι αν θα βρέξει. Mπαίνεις στο Μeteo τρεις με τέσσερις φορές την ημέρα σαν να είσαι αγρότης που περιμένει τη σοδειά.
5 6
«Δεν μπορώ με το TikTok, με εκνευρίζει, δεν καταλαβαίνω καν πώς λειτουργεί».
H τραπ σού προκαλεί απέχθεια («ακούνε τα παιδιά μας αυτούς τους αλητήριους») ή/και βαθιά αμηχανία.
7 8 9 10 11 12
Νομίζεις ότι η Dat_Lilly και ο Fipsterr είναι παγωτά. Ή δελφινάκια σε παιδικό κόμικ. Τα hangover δεν είναι απλώς δύσκολα, είναι ταινία τρόμου με ζόμπι. Βλέπεις παρέα αγριεμένων εφήβων να σε πλησιάζει το βράδυ στον δρόμο και σκιάζεσαι. Οι συμμαθητές σου σού φαίνονται γέροι.
Κάθεσαι να δεις σειρά ή ταινία στον καναπέ και κοιμάσαι μέσα σε 30 δευτερόλεπτα.
Γράφεις τις απόψεις σου και τους προβληματισμούς σου στο Facebook δύο-τρεις φορές την ημέρα και από κάτω σε επικροτούν ή σου αφήνουν εικονίδια με ερωτευμένα αλεπουδάκια άλλοι μεσήλικες, καθώς και ηλικιωμένα μέλη της ευρύτερης οικογένειάς σου.
13
Πιστεύεις πως η ζωή σου ήταν καλύτερη όταν δεν υπήρχαν smartphones, αλλά φοβάσαι να το παραδεχτείς για να μη σε πούνε boomer.
14 15
Οι αστυνομικοί σού φαίνονται παιδάκια.
16 17
Όταν σκύβεις, βογκάς.
Σε απασχολεί ιδιαίτερα ο καιρός. Αναρωτιέσαι αν θα βρέξει. Mπαίνεις στο Μeteo τρεις με τέσσερις φορές την ημέρα σαν να είσαι αγρότης που περιμένει τη σοδειά.
«Οπαλάκια».
19.10.23 – lifo 13
DESIGN Ένα «πράσινο» κτίριο που βελτιώνει την εμπειρία των εργαζομένων ΑΠO ΤΗ ΦΙΛΙΩ ΡΑΓΚΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ
Μπήκαμε στα γραφεία του νέου Διοικητικού Μεγάρου ΟΤΕ και μόλις ανοίξαμε μια πόρτα στο μέλλον
Γ
ια δεκαετίες οραματιζόμασταν το μέλλον με επίκεντρο την τεχνολογία – φανταζόμασταν ιπτάμενα αυτοκίνητα και τρόπους να διακτινιζόμαστε από τη μία άκρη της Γης στην άλλη. Και μετά μπήκε στην εξίσωση η κλιματική αλλαγή, οπότε το «όραμα» άλλαξε. Μέλλον σημαίνει πλέον βιωσιμότητα (sustainability) που σε εγκαταστάσεις υψηλής κατανάλωσης, όπως οι χώροι γραφείων, μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά, όταν γίνεται σωστά. Αυτό το νέο, καθαρό μέλλον οραματίστηκε και δημιούργησε ο Όμιλος ΟΤΕ για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Εμείς πήγαμε και είδαμε από κοντά τα νέα γραφεία του στο Μαρούσι και μαζί το μέλλον της εργασίας. Σύμφωνα με το World Economic Forum, το δομημένο περιβάλλον, στο οποίο περιλαμβάνονται τα γραφεία, αντιπροσωπεύει
14 lifo – 19.10.23
σχεδόν το 40% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας και περίπου το 1/3 των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τα νεόδμητα κτίρια είναι πιο αποδοτικά ενεργειακά, οπότε το πραγματικό πρόβλημα αφορά τα παλιότερα. Εξαίρεση αποτελεί το Διοικητικό Μέγαρο ΟΤΕ στο Μαρούσι που βρήκε τους πλέον καινοτόμους τρόπους για να συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος, ανακατασκευάζοντας πλήρως τα γραφεία του, τα οποία, μόλις ολοκληρωθούν, θα λάβουν επίσης τις διεθνώς αναγνωρισμένες πιστοποιήσεις LEED και WELL Building Standard. «Το LEED είναι πρόγραμμα πιστοποίησης “πράσινων” κτιρίων που επικεντρώνεται στις βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές κατασκευής και στη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών μέσω της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης», εξηγεί η Μυρτώ Παπαδημητρίου, Climate Change Expert. Την ίδια στιγμή, με την πιστοποίηση WELL το κτίριο αποκτά «έξυπνα» συστήματα μέτρησης όλων των παραγόντων εργασίας που επηρεάζουν την ευεξία των ανθρώπων, από τον αέρα, τη θερμική άνεση, τον ήχο και τον φωτισμό μέχρι τη διατροφή και τη φυσική κατάσταση. Το σίγουρο είναι ένα, πως οι νέοι χώροι σχεδιάστηκαν με επίκεντρο κυρίως την ευεξία των εργαζομένων. Αποδεικνύεται άλλωστε και από επιστημονικές έρευνες πως τα βιώσιμα κτίρια βοηθούν να παραμένουμε ενεργητικοί καθ’ όλη τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας. Το κτίριο διαθέτει πλέον όχι μόνο κοινόχρηστους χώρους για αποσυμπίεση, όπως το Quiet Room, που υπάρχει σε κάθε όροφο για περισυλλογή και χαλάρωση, αλλά και restorative rooms με χαλαρή επίπλωση για πιο ανεπίσημες συναντήσεις με συναδέλφους, εικόνα που δεν θυμίζει σε
τίποτα τα ενίοτε χαοτικά, σκοτεινά και ανιαρά γραφεία που έχουμε συνηθίσει. «Επιπλέον, με γνώμονα τις αρχές της ισότητας, της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης, δημιουργήθηκαν τα lactation rooms, δίνοντας χώρο και άνεση σε όλες τις νέες μητέρες να ανταποκριθούν στις ανάγκες της καθημερινότητας», προσθέτει η Ειρήνη Μπερεβέσκου, Payroll Specialist. Τα νέα γραφεία διαθέτουν, όμως, άλλη μια καινοτομία που εξαλείφει ένα άκρως συνηθισμένο ανθυγιεινό μοτίβο, την καθιστική ζωή της δουλειάς γραφείου. Συγκεκριμένα, έχουν σχεδιαστεί για να προωθούν την κίνηση στον χώρο αλλά και τη σωματική δραστηριότητα, προσφέροντας είτε τη δυνατότητα να δουλεύεις όρθιος με adjustable γραφεία είτε μέσα από έναν πιο απλό τύπο, χωρίς ατομικό κάδο απορριμμάτων. Τι γίνεται, λοιπόν, με τα σκουπίδια; Εδώ έρχεται άλλη μια καινοτομία, αφού, όταν ολοκληρωθεί το έργο της ανακαίνισης, θα έχουν τοποθετηθεί περίπου 800 κάδοι ανακύκλωσης για διαφορετικά υλικά: χαρτί, αλουμίνιο, γυαλί, πλαστικό ΡΕΤ, λοιπές συσκευασίες, μελανοδοχεία, μπαταρίες, συσκευές τηλεφωνίας και αξεσουάρ, μικρές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, λαμπτήρες. Κι όλο αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να ανακυκλώνονται ετησίως 30 τόνοι υλικών. Συνυπολογίστε και τους καφέ κάδους για βιοαπόβλητα προς κομποστοποίηση, αφού προωθείται και η υγιεινή διατροφή σε κυλικεία και εστιατόρια, αν και οι εργαζόμενοι μπορούν να καταναλώνουν άνετα το δικό τους, σπιτικό φαγητό στις πλήρως εξοπλισμένες κουζίνες κάθε ορόφου. Το μεγαλύτερο challenge του sustainability είναι πώς θα αξιοποιήσει ήδη υπάρχοντα υλικά. Check και σε αυτό, αφού οι νέοι χώροι εκμεταλλεύονται στο έπακρο το φυσικό φως χάρη στα μεγάλα παράθυρα, που αποδεδειγμένα ρυθμίζει τους κιρκάδιους ρυθμούς, βοηθώντας να παραμένουμε σε εγρήγορση στη διάρκεια της ημέρας και να κοιμόμαστε καλύτερα τη νύχτα «Κάθε χώρος και κάθε γραφείο διαθέτει τον κατάλληλο φυσικό και τεχνητό φωτισμό που δεν κουράζει τα μάτια. Η εσωτερική θερμοκρασία των γραφείων και τα επίπεδα υγρασίας ρυθμίζονται ανάλογα με την εποχή του χρόνου, μέσω βελτιωμένων συστημάτων που κάνουν πιο άνετο τον χώρο», σημειώνει η Ιφιγένεια Λουκούμη, Senior IT Service Desk Engineer.
Η αλήθεια είναι πως τα περισσότερα βιώσιμα κτίρια γραφείων δεν σπαταλούν χρήματα σε περιττούς θαλάμους και διαχωριστικά. Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε την επιτομή του open office space, με καινοτόμα υλικά που απορροφούν τον ήχο σε οροφές, τοίχους και έπιπλα. Παράλληλα, σε κάθε πτέρυγα υπάρχουν phone booths που παρέχουν πλήρη ηχομόνωση. Σε κάθε περίπτωση, βασική αρχή του σχεδιασμού είναι η ενίσχυση της ομαδικότητας και της συνεργασίας, όχι μόνο με την ανοιχτή διάταξη των θέσεων αλλά και μέσω της πολιτικής desk sharing που επιτρέπει σε κάθε εργαζόμενο να εργαστεί από όποιο σημείο επιθυμεί. Άλλωστε οι συσκευές σταθερών τηλεφώνων καταργούνται, αφού, μέσω ειδικής εφαρμογής, οι τηλεφωνικές γραμμές μεταφέρονται στα laptops των εργαζομένων. «Ο σχεδιασμός αυτός ευνοεί τη νέα agile οργανωτική δομή που εφαρμόζει ο Όμιλος ΟΤΕ καθώς και το υβριδικό μοντέλο εργασίας με ποσοστό τηλεργασίας», σημειώνει ο Κωνσταντίνος Παπαδέλλης, Senior Recruiter. «Η καθημερινή εργασία γίνεται smart, με WiFi υψηλής ταχύτητας σε όλους τους χώρους, video-conference tools στους χώρους συνεργασίας και σύγχρονο ΙΤ εξοπλισμό. Προτεραιότητά μας είναι να τους παρέχουμε ένα μοντέρνο και ευχάριστο περιβάλλον που αξιοποιεί τεχνολογίες αιχμής, ευνοεί την επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ ομάδων και παρέχει τις ιδανικές συνθήκες για να εργαστούν», καταλήγει ο Κωνσταντίνος Ζυγάς, IT Business Systems Designer.
19.10.23 – lifo 15
39' με τhν
Ερατώ Χατζησάββα συνεντευξη: αργυρω μποζωνη φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν
talkofthetown
Γεννημένη στη Λευκωσία, με καταγωγή από την Πάφο, η εικαστικός και καθηγήτρια Ερατώ Χατζησάββα είναι η νέα πρύτανης της ΑΣΚΤ, η πρώτη γυναίκα σε αυτήν τη θέση στα 186 έτη ιστορίας της μεγαλύτερης σχολής τέχνης στην Ελλάδα.
16 lifo – 19.10.23
Αν η ΑΣΚΤ είναι μια μικρή κοινωνία και καθρέφτης της μεγάλης, με τα ελαττώματα και τα προτερήματά της, «οι φοιτητές είναι αναντίρρητα το μέλλον της τέχνης και της κοινωνίας».
«η εκλογή μου δικαιώνει τις γυναικείες παρουσίες στη σχολή», λέει η Ερατώ Χατζησάββα και εξομολογείται ότι η μεγαλύτερη ικανοποίηση είναι όταν οι νεαρές φοιτήτριες που τη συναντούν στους χώρους της σχολής τρέχουν να τη συγχαρούν. Μου υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες άργησαν πολύ να κατακτήσουν μια θέση στη σχολή, ο δρόμος δεν ήταν εύκολος για τις φοιτήτριες που όταν μπήκαν στην ΑΣΚΤ δεν επιτρεπόταν να ζωγραφίσουν μοντέλο. Έχει κυλήσει πολύ νερό από τότε που η Έλλη Βοΐλα έγινε η πρώτη καθηγήτρια, η Ρένα Παπασπύρου η πρώτη διευθύντρια εργαστηρίου στην ΑΣΚΤ και η Σοφία Ντενίση η πρώτη αντιπρύτανης. Η κ. Χατζησάββα, που διευθύνει το ΙΓ’ εργαστήριο ζωγραφικής, μου επισημαίνει ότι το περιβάλλον εξακολουθεί να είναι ανδροκρατούμενο. «Τα κορίτσια ξεκινούν δυναμικά, με ανεπτυγμένη τη συναισθηματική νοημοσύνη τους, αλλά δύσκολα συνδυάζουν την τέχνη τους με την επιθυμία να κάνουν οικογένεια. Δίνουν και σήμερα τη μάχη τους για να γίνει σεβαστή η επιθυμία τους να εκφράζονται. Η κοινωνία δεν μας φροντίζει. Κατοικούμε στους μικρούς χώρους που κατοικούμε, δεν μπορούμε να έχουμε εργαστήριο, δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα. Ακόμα και οι συλλέκτες επενδύουν πιο εύκολα σε άνδρες καλλιτέχνες, φοβούμενοι ότι οι γυναίκες θα εγκαταλείψουν. Στην πρώτη μου ατομική έκθεση έκρυβα την εγκυμοσύνη μου, και όντως για έξι χρόνια μέχρι να μεγαλώσει το παιδί μου η έρευνά μου στην τέχνη είχε μείνει πίσω». «Οι γυναίκες μεταμόρφωσαν το τοπίο της τέχνης και σε αυτές οφείλουμε εντυπωσιακές αλλαγές. Είναι πιο τολμηρές, αισθάνονται ότι δεν έχουν να χάσουν κάτι, νιώθουν ότι πρέπει να πατήσουν γερά, σταθερά στα πόδια τους, να ζήσουν από την τέχνη τους, κινούνται και εκφράζονται πολύ πιο δυναμικά από τα αγόρια που πολλές φορές, ακόμα και στη σχολή, αισθάνονται ότι πρέπει να απολογηθούν για την τέχνη που κάνουν. Όμως όλοι όσοι φτάνουν στη σχολή ονειρεύονται ότι θα κάνουν σπουδαία πράγματα στην τέχνη τους. Το πρώτο είναι να βρεθούν σε έναν χώρο τέχνης, στη μήτρα που είναι η Καλών Τεχνών». Για την εκλογή της μιλά με μετριοπάθεια. « Ήμασταν δύο γυναίκες υποψήφιες και είχαμε μεγαλύτερες πιθανότητες» λέει, ενώ δείχνει να την ενδιαφέρει περισσότερο να λύσει προβλήματα που και η ίδια με την 27χρονη εμπειρία της αντιμετωπίζει καθημερινά. «Πρέπει να πατάς σε στέρεες βάσεις, προχωρώντας και διορθώνοντας ελαττώματα. Η ΑΣΚΤ είναι μια σχολή εξαιρετική, καταγράφει τον ακραιφνή χαρακτήρα της εικαστικής έκφρασης, μια σχολή που βγάζει καλλιτέχνες με υψηλή ποιότητα. Όλα τα παιδιά που έχουν τολμήσει να φύγουν στο εξωτερικό έχουν κάνει εξαιρετικά πράγματα, καταγράφεται η δυναμική τους, κάνουν καριέρα και αναγνωρίζονται, ζουν από τη ζωγραφική, κάτι που είναι δύσκολο στη χώρα μας». Η Ερατώ Χατζησάββα έφτασε στην Αθήνα για να σπουδάσει στην ΑΣΟΕΕ, αλλά όταν έμαθε ότι υπάρχει Σχολή Καλών Τεχνών πήρε την απόφαση να αλλάξει προσανατολισμό, να ακολουθήσει αυτό που της άρεσε πάντα να κάνει, να τολμήσει να κάνει αγιογραφία, να φτάσει στον Γιάννη Ψυχοπαίδη που την πήρε βοηθό όταν ήταν 30 ετών για ένα εξάμηνο. Έμεινε δίπλα του στο εργαστήριο ζωγραφικής για δεκαεπτά χρόνια και σήμερα τον θεωρεί τον μεγαλύτερό της δάσκαλο. « Έμεινα γιατί υπήρχε ελευθερία και συλλογικότητα». Ρωτώντας τη νέα πρύτανη για τις προκλήσεις της θέσης της, αρχίζει να μιλά για τα βασικά προβλήματα της σχολής που πρέπει να επιλυθούν για να τη φέρουν στην πρώτη γραμμή των σύγχρονων ιδρυμάτων. «Δεν γίνεται να έχουμε τόσες οροφές και να μην έχουμε φωτοβολταϊκά, να μην έχουμε πράσινη ενέργεια, να πλημμυρίζουν οι αίθουσες, δεν γίνεται τα παιδιά με αναπηρία να μην μπορούν να έρθουν στα εργαστήριά τους. Είμαστε ένα δημόσιο ίδρυμα, αλλά δεν μπορεί να θεωρείται πολυτέλεια το να έχουμε ζεστό νερό και καθαριότητα, δεν γίνεται να μην υπάρχει καλή και οικονομική σίτιση όταν οι σπουδαστές περνούν όλη τη μέρα τους στη σχολή, είναι το σπίτι τους. Θα τα κοιτάξουμε όλα αυτά πολύ προσεκτικά. Κάποια σίγουρα λύνονται. Υπάρχουν τρόποι και πρέπει να δοκιμάσουμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον πιο φιλικό, ασφαλές και προστατευτικό σε όλα τα επίπεδα». Όταν αναφέρομαι στα οικονομικά ζητήματα της σχολής, μου εξηγεί ότι η χρηματοδότηση δεν αλλάζει, ωστόσο είναι προτεραιότητα να διεκδικήσουν προγράμματα που θα βοηθήσουν την οικονομική αναβάθμιση της σχολής, όπως προτεραιότητα είναι να ζητηθούν θέσεις για νέους διδάσκοντες. «Είμαστε μια σχολή υποστελεχωμένη. Φεύγουν δέκα καθηγητές και δεν φτάνουμε όσοι απομένουμε και για να λύνουμε τα διοικητικά προβλήματα και για να διδάσκουμε. Και οι συνυποψήφιοί μου και οι αντιπρυτάνεις και όλοι οι διδάσκοντες θα έχουμε θεσμικό ρόλο. Είμαστε μια μικρή σχολή που πρέπει να λει-
τουργήσει σαν μεγάλη. Και αυτό μπορεί να συμβεί με συλλογικότητα και ενεργοποίηση όλου του δυναμικού της σχολής». Η κ. Χατζησάββα αισιοδοξεί για τις βελτιώσεις, πιστεύει ότι σε μια σχολή πρέπει να υπάρχει δημοκρατία, καινοτομία και αριστεία. «Το σύστημα είναι πρυτανοκεντρικό, αλλά το σωστό είναι να μην παίρνει αποφάσεις μόνος του ο πρύτανης, πρέπει να αποφασίζει η κοινότητα. Οι δημοκρατικές διαδικασίες μόνο ωφελούν τη σχολή», λέει. «Η καινοτομία είναι κάτι που συνδέεται με τους πόρους που μας λείπουν. Είναι σημαντική η αναβάθμιση των συστημάτων, αλλά τα έργα με νέα μέσα είναι ακριβά. Όσο για την αριστεία, φυσικά έναν καλλιτέχνη δεν τον κάνει καλό ο βαθμός, ωστόσο ιεραρχεί τις δυνατότητες των σπουδαστών για υποτροφία. Αλλιώς πώς θα ξεχωρίσει κάποιος;». Ως φοιτήτρια είχε να αντιμετωπίσει ένα βαρύ πρόγραμμα σπουδών. «Σήμερα», παρατηρεί, «οι καλοί φοιτητές μας ζουν το ίδιο πράγμα. Πρέπει να θεραπεύσουμε αυτή την κατάσταση και ως πρόεδρος τμήματος επέμεινα να ελαφρύνουμε το πρόγραμμα, αφαιρώντας μερικά μαθήματα θεωρητικά. Πιστεύω ότι οφείλουμε να δίνουμε μια πυκνή θεωρητική γνώση αλλά και τον χρόνο να αποδίδουν οι φοιτητές ενεργά στο αντικείμενό τους. Έχουμε ένα μοντέλο σπουδών με δομή και πυκνό λόγο, που τόσα χρόνια έχει δουλευτεί πάνω σε ένα πρόγραμμα το οποίο εξελίσσεται. Τα παιδιά δουλεύουν σε εργαστήρια, δεν κάνουν απλώς μάθημα. Ένα έργο βγαίνει συλλογικά, μέσα από τη ζύμωση, η ενέργεια του εργαστηρίου είναι αυτή που βγάζει καλλιτέχνες. Δεν υπάρχει σε καμία άλλη σχολή αυτό, οι καλλιτέχνες μας είναι εξαιρετικοί. Δεν ευλογώ τα γένια μας, είναι παιδιά που έχουν ζυμωθεί και έχουν δουλέψει πολύ, έχουν όνειρα, που πιστεύουν ότι θα αλλάξουν τον κόσμο, αγαπούν αυτό που κάνουν, είναι παθιασμένα, παλεύουν να μπουν σε μια σχολή που αγαπούν. Έχουν αυτοπεποίθηση που θαυμάζω, με το που πατάνε το πόδι τους στη σχολή γίνονται από ερασιτέχνες καλλιτέχνες, ερευνητές». Στα σχέδιά της η νέα πρύτανης έχει την καλύτερη ενεργοποίηση των σταθμών της ΑΣΚΤ σε όλη την Ελλάδα. «Τα οικονομικά της σχολής έχουν συρρικνωθεί και αυτό έχει επιπτώσεις στην εξωστρέφειά της. Ξέρετε, εγώ είδα Πικάσο για πρώτη φορά όταν συμμετείχα σε εκδρομή της σχολής. Οι σπουδαστές πρέπει να μπορούν να πηγαίνουν με τη σχολή στις μεγάλες διοργανώσεις του εξωτερικού και στα μουσεία για να μορφώνονται εικαστικά. Η σχολή πρέπει να συνομιλεί με τις σχολές καλών τεχνών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, να προχωρήσει σε σοβαρές συνέργειες, με προσκλήσεις καλλιτεχνών και εργαστήρια. Οι σταθμοί έχουν πολλές δυνατότητες, χρειάζεται να τους προβάλλουμε, να τους αναβαθμίσουμε. Έχουν δυνατότητα να γίνουν πόλοι συγκέντρωσης καλλιτεχνών απ’ όλο τον κόσμο». Αν η ΑΣΚΤ είναι μια μικρή κοινωνία και καθρέφτης της μεγάλης, με τα ελαττώματα και τα προτερήματά της, «οι φοιτητές είναι αναντίρρητα το μέλλον της τέχνης και της κοινωνίας», πιστεύει η κ. Χατζησάββα. «Δεν υπάρχει περίπτωση να μη στηρίξουμε ένα παιδί που θέλει να φύγει στο εξωτερικό, έχουμε καλές υποτροφίες και θεωρώ ότι όλοι στηρίζουμε τέτοιες περιπτώσεις. Στη σχολή διδάσκουμε αξίες, πλαστικές φόρμες και καταλήγουμε στο ότι κάθε καλλιτέχνης πρέπει να μπορεί να εκφραστεί με τον δικό του τρόπο και να πει αυτό που θέλει. Έχοντας καλή γνώση του παλιού και του σύγχρονου, αν βγάλει τον αληθινό του εαυτό, θα κάνει ένα ξεχωριστό έργο. Καθένας από εμάς είναι μοναδικός, όπως και κάθε έργο του». Στο εικαστικό της έργο η Ερατώ Χατζησάββα προχώρησε ερευνητικά, καταγράφοντας εξπρεσιονιστικά στην αρχή την κυπριακή της ταυτότητα, την πίεση του πολέμου, τη βία, τον ξεριζωμό. Η αφήγησή της μαλάκωσε μέσα στον χρόνο, διατηρώντας παράλληλα την ένταση της γραφής της, όταν άρχισε να παντρεύει τη ζωγραφική με τα πολυμέσα και τις ψηφιακές μορφές τέχνης, προβάλλοντας ένα δυναμικό αποτέλεσμα. Αν και έχει βραβευτεί για τις εγκαταστάσεις που έχει δημιουργήσει ως εικαστικός, υπερασπίζεται με πάθος τη ζωγραφική. «Θεωρώ ότι μια καλή εγκατάσταση έχει ακριβές σχέδιο και πολλή ζωγραφική. Αυτό έχω μάθει και αυτό διδάσκουμε στο εργαστήριό μου, ότι η αυστηρή ζωγραφική γεννά πολύ δυνατές εγκαταστάσεις, σε μαθαίνει να κάνεις βίντεο, γι’ αυτό και δεν πρόκειται να πεθάνει ποτέ». Όταν τη ρωτώ αν οι διοικητικές της υποχρεώσεις θα την απομακρύνουν από τη διδασκαλία, το αποκλείει κατηγορηματικά. «Η διδασκαλία είναι αυτό που με τροφοδοτεί και θα συνεχίσω να διδάσκω, να είμαι μαζί με τους φοιτητές μου και να οργανώνουμε δράσεις όπως τα προγράμματα Ποίηση και Ζωγραφική, Ζωγραφική και Ιστορία και άλλα. Μία από τις μεγάλες προκλήσεις αυτής της θέσης είναι ο χρόνος. Τίποτα δεν μοιάζει εύκολο, αλλά αξίζει να τολμήσουμε μια γενικότερη αναβάθμιση που θα δώσει στη σχολή δυνατότητα για μεγαλύτερη παρέμβαση στον ευρύτερο καλλιτεχνικό χώρο. Προηγείται όλων μας, ακόμα και των φιλοδοξιών μας, το προφίλ της σχολής». 19.10.23 – lifo 17
Moon ΜΟΥΣΙΚΗ
Τ
ο «True», που ανοίγει το πρώτο EP του Display και του Grandbois με τίτλο που θυμίζει σουβενίρ από ελληνικό νησί, «Moon Amour», είναι ένα έντονα χορευτικό κομμάτι με τα φωνητικά του Moose πάνω σε έναν δυνατό glamorous house ρυθμό που δεν έχει καμία σχέση με αυτό που θα φανταζόταν κανείς βλέποντας τα ονόματά τους. O Display και ο Granbois είναι δύο από τους πιο δημοφιλείς DJs και παραγωγούς της αθηναϊκής dance σκηνής που έχουν συνδεθεί σε μεγάλο βαθμό με το τραπ, κι ας μην ήταν ποτέ αμιγώς τραπ. Στο πρώτο EP τους, που διαρκεί μόλις 14μισι λεπτά, πειραματίζονται με το «εναλλακτικό» house και το technο, φτιάχνοντας πέντε κομμάτια διαφορετικά μεταξύ τους, που έχουν όμως συνοχή και παρόμοια αισθητική. «Είναι η δουλειά δυο παραγωγών που έχουν διαφορετική οπτική στη μουσική, αλλά όταν συνδέονται μεταξύ τους βγάζουν ένα αποτέλεσμα που είναι μια παλέτα συναισθημάτων. Αυτό είναι το “Moon Amour”, και είναι πολύ
ΤΟ «MOON AMOUR» ΤΟΥ DISPLAY ΚΑΙ ΤΟΥ GRANBOIS ΞΑΝΑΚΑΝΕΙ ΤΟ ΟΙ ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ DJS ΕΦΤΙΑΞΑΝ ΕΝΑ EP ΜΕ «ΕΛΛΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ’60S
ενδιαφέρον σαν πρότζεκτ», λέει ο Grandbois. «Ένα άλμπουμ πρέπει να λέει μια ιστορία», προσθέτει ο Display, «να ξεκινάει από κάπου και να καταλήγει κάπου. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέραμε την αρχή της, ξεκινήσαμε από το τέλος και πήγαμε προς την αρχή. Ακούγεται λίγο περίεργο, αλλά το πρώτο κομμάτι που γράψαμε είναι το τελευταίο του EP (αναφέρεται στο “Feelings” με τη Natasha Kay, το οποίο στο Spotify τελικά είναι το τέταρτο κομμάτι). Το κομμάτι που ξεκινάει το EP, αυτό με τον Moose, έναν καλλιτέχνη από την Κυψέλη που τραγούδησε σαν τον Lil Baby, γράφτηκε τελευταίο. Ξεκινάει με παλμούς καρδιάς και το έγραψε ο Νίκος (ο Grandbois) μετά από ένα ξενύχτι. Μετά γίνεται ένα switch στον ήχο και αλλάζει εντελώς. Εγώ, που δεν ακούω πολύ τραπ μουσική, αλλά ξέρω δέκα καλούς καλλιτέχνες, μπορώ να δώσω ένα reference για το τι μου θυμίζει κάτι, γιατί δεν υπάρχει παρθενογένεση. Και να κλείσεις το κινητό σου, και να μην ασχοληθείς με τίποτα, παίρνεις ερε-
θίσματα, κάτι θ’ ακούσεις, κάτι θα φτάσει σε σένα, δεν φτιάχνεις μουσική απ’ το μηδέν, όλα προκύπτουν από κάπου. Και δεν είναι κλέψιμο, έτσι προχωράει η ανθρωπότητα, βάζουμε τουβλάκια το ένα δίπλα στο άλλο. Είναι ωραίο να παραδέχεσαι σαν άνθρωπος ότι έχεις επιρροές: φτιάχνεις τη σάλτσα ντομάτας, αλλά δεν βάζεις βασιλικό, βάζεις καυτερό πιπέρι και γίνεται μια άλλη μακαρονάδα, έτσι είμαστε».
«Το επόμενο κομμάτι είναι με τον Kareem Kalokoh, ο οποίος καλλιτεχνικά είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, ειδικά στον αγγλικό στίχο», λέει ο Grandbois, «πατάει εξαιρετικά η φωνή του πάνω στο ηλεκτρονικό κομμάτι». Ο Moose και ο Kareem είναι όντως αγνώριστοι γιατί δεν ραπάρουν, τραγουδούν πάνω σε house beat, αποκαλύπτοντας μια άλλη πτυχή τους, πιο μελωδική. «Μετά έχουμε δυο κομμάτια που έχουν το ελληνικό στοιχείο, και το τελευταίο είναι ένα afro-house κομμάτι με τη Natasha Kay. Γενικότερα, όλα τα κομμάτια έχουν επιρροές από διάφορους ήχους, αλλά έχουμε προσπαθήσει να υπάρχει το ελληνικό στοιχείο μέσα στη μουσική, στους ήχους, στο τραγούδι, ως ταυτότητα και ως καλλιτεχνική ταμπέλα στο πρότζεκτ. Γενικότερα, πιστεύω ότι είναι ένα ταξίδι στον ηλεκτρονικό ήχο, ο οποίος στον καθένα βγάζει διαφορετικά συναισθήματα. Εμένα με ταξιδεύει, με πηγαίνει προς τα νησιά της Ελλάδας, που είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της. Δεν
Display
18 lifo – 19.10.23
Amour HOUSE ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ. ΙΚΟ» DANCE ΗΧΟ ΣΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ ΤΗΣ ΤΡΑΠ, ΠΑΝΤΡΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. AΠΟ ΤΟΝ Μ.HULOT. ΦΩΤΟ: FREDDIE F. γίνεται να είσαι καλλιτέχνης στην Ελλάδα και να μην επηρεαστείς από τη θάλασσα και τα νησιά της χώρας σου. Κι έχουν συνδεθεί πολύ όμορφα με το τραπ στοιχείο των τραγουδιστών που συμμετέχουν». Στα «ελληνικά» κομμάτια του EP, το «Φεγγάρι» και το «Εσένα», δουλεύουν με δύο κλασικά και αγαπημένα κομμάτια, το «Καινούργιο μου φεγγάρι» των Μίμη Πλέσσα - Άκου Δασκαλό-
πουλου, που έχει σημαδέψει η φωνή της Ρένας Κουμιώτη στο πρώτο, και το «Εσένα που σε ξέρω τόσο λίγο» του Σταύρου Ζώρα στο δεύτερο, κάνοντας το νέο κύμα και τη μουσική που μεγάλωσε τις προηγούμενες δύο γενιές ελκυστική σε μια γενιά που έχει μεγαλώσει με ραπ. Ο στόχος που έχουν είναι να κάνουν την ελληνική μουσική παγκόσμια, να βγάλουν στο εξωτερικό την ελληνική ταυτότητα, «όπως έκανε το afro house με την αφρικανική μουσική, όπως έκαναν οι Ισραηλινοί με τα vocals που χρησιμοποιούν», λένε. Έτσι κι αυτοί ανάμειξαν τον ελληνικό ήχο με τον ηλεκτρονικό. «Χρειάστηκαν πέντε μήνες να βγάλουμε πέντε κομμάτια», συνεχίζει ο Grandbois, «έναν μήνα το κάθε κομμάτι και δουλειά σε καθημερινή βάση. Κάναμε πολλά ταξίδια μέσα στην Αθήνα για να πάρουμε ερεθίσματα και να τα αποτυπώσουμε στα κομμάτια μας. Νόμιζα ότι η ηλεκτρονική μουσική ήταν πολύ πιο εύκολο να φτιαχτεί κι έκανα μεγάλο λάθος, απλώς ακούγεται
ότι έχει λίγα στοιχεία, αλλά είναι πάρα πολλά αυτά που συνδέονται για να δημιουργηθεί ένα κομμάτι, έτσι ρίξαμε πολλή δουλειά στην ποιότητα του ήχου και στη λεπτομέρεια που παίζει πολύ μεγάλο ρόλο σε αυτό το είδος της μουσικής. Έβλεπα πρόσφατα το Σταυροδρόμι του διαβόλου, ένα ντοκιμαντέρ για έναν μπλουζίστα, τον Ρόμπερτ Τζόνσον, που λέει ότι αυτός έφυγε από αυτό το σταυροδρόμι, επειδή ήταν μέτριος μουσικός, και επειδή πούλησε την ψυχή του στον διάβολο, επέστρεψε και ήταν εκπληκτικός. Από αυτόν έχει επηρεαστεί το σύγχρονο μπλουζ, το ροκ… Μέσα από το μουσικό μου ταξίδι έχω εντρυφήσει στο κομμάτι του προσωπικού κόστους και θεωρώ ότι το να δώσεις την ψυχή σου στον διάβολο σημαίνει ότι πρέπει να πληρώσεις το τίμημα της μοναξιάς. Δηλαδή, επειδή περνάς ατελείωτες ώρες αφοσίωσης σ’ αυτό, χάνεις τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω σου, χάνεις ανθρώπους. Έχω παρατηρήσει ότι μπορεί να είμαι με την παρέα
μου και να περνάμε καλά, αλλά εγώ να “μαυρίσω” και να θέλω να πάω στο σπίτι να γράψω μουσική μέχρι το πρωί, μπορεί να ακούσω έναν ήχο στο κεφάλι μου και να φύγω, και το πρωί να καταλάβω ότι οι άνθρωποι που ήταν εκεί και περνάγαμε ωραία τώρα δεν είναι, δεν θα τους ξαναβρώ. Περνάς πολλές ώρες μόνος σου, γιατί στα προβλήματα που αφορούν το μουσικό κομμάτι δεν μπορεί κάποιος να σε βοηθήσει, είναι κυρίως συναισθηματικά και πρέπει να βρεις την απάντηση μέσα σου, εσύ ο ίδιος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποστασιοποιείσαι και να απομακρύνεσαι από ανθρώπους που αγαπάς και νοιάζεσαι – ίσως να δείχνεις ότι δεν ενδιαφέρεσαι τόσο, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Οι καλλιτέχνες πολλές φορές μπορεί να δείχνουμε απόμακροι και πιο ψυχροί, αλλά επειδή η μουσική είναι συναίσθημα είμαστε πολύ πιο συναισθηματικά φορτισμένοι, γι’ αυτό κλεινόμαστε στον εαυτό μας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν αγαπάμε τους ανθρώπους που έχουμε κοντά μας».
Το «Moon Amour» κυκλοφορεί σε όλες τις πλατφόρμες από την Panik Records. Ιnstagram: grandboisofficial, displaydeejay
Granbois
19.10.23 – lifo 19
ΦΑΓΗΤΌ ΜΕ ΈΝΑ 20ΕΥΡΟ ΣΤΗΝ ΑΘΉΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΈΧΟΥΜΕ ΟΓΔΌΝΤΑ ΚΑΙ ΠΛΈΟΝ ΔΙΕΥΘΎΝΣΕΙΣ, ΜΈΡΗ ΌΠΟΥ ΤΡΏΜΕ, ΠΊΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΌΜΑΣΤΕ ΧΩΡΊΣ ΝΑ ΔΏΣΟΥΜΕ ΠΟΛΛΆ, ΌΠΟΥ ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΈΦΟΥΜΕ ΞΑΝΆ ΚΑΙ ΞΑΝΆ.
ΑΠΌ ΤH ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
20 lifo – 19.10.23
HAYAT
19.10.23 – lifo 21
ΑΦΙΕΡΩΜΑ «Στην Αθήνα δεν τρως πια με λιγότερο από 35-40 ευρώ», αυτή είναι η νέα γενική αλήθεια για το φαγητό σε αυτή την πόλη. Από τη μια βιώνουμε μια γαστρονομική έκρηξη, τα μεσαίας κατηγορίας εστιατόρια, αυτά που βρίσκονται ανάμεσα στις ταβέρνες και τις fine dining κουζίνες έχουν αυξηθεί, και έχουν πολλά να δώσουν – κάθε μήνα υπάρχει τουλάχιστον μία νέα hot άφιξη που σπεύδουμε να δοκιμάσουμε. Όμως υπάρχουν και όλες εκείνες οι μέρες που θέλουμε να ικανοποιηθούμε από κάτι πιο προσιτό, να βγούμε έξω για φαγητό, να δούμε τον λογαριασμό, να κοιταχτούμε μεταξύ μας και να πούμε «μόνο;». Προτείνουμε εστιατόρια που έχουν δει γενιές ολόκληρες να αλλάζουν στα τραπέζια τους και να έρχονται οι επόμενες αλλά και τα πιο φρέσκα που παραμένουν προσιτά – σε αυτές τις διευθύνσεις μπορείτε σίγουρα να παραγγείλετε από δύο κυρίως πιάτα, να μοιραστείτε μια σαλάτα, να πιείτε ένα ποτήρι κρασί. Θυμόμαστε τα μαγειρεία που έχουν χορτάσει όλες τις κάστες, σημειώνουμε τις πιο ωραίες σούπες, γεύματα του ενός μπολ που θα σας κάνουν να μη θέλετε τίποτε άλλο στο τραπέζι. Από τη λίστα μας δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα καφενεία που μας κρατάνε με τις ώρες στα τραπέζια τους με τους προσεγμένους και προσιτούς μεζέδες και τις οικονομικές μπίρες τους, τα στριτφουντάδικα που όχι μόνο ξέρουν πώς να κάνουν γρήγορο φαγητό που να αξίζει να κάνουμε απόσταση για να το βρούμε αλλά έχουν και τραπέζια για να φάμε με την ησυχία μας.
Σε έναν ημιυπόγειο χώρο στο Παγκράτι, από αυτούς που δεν τους πιάνει το μάτι, το Χατίρι (Ριζάρη 28, 210 7232333) παντρεύει στον κατάλογό του πράγματα φαινομενικά ασυνδύαστα και έχει το δικό του πιστό κοινό. Ο γενικός κανόνας λέει πως ένα μαγαζί που κάνει και πίτσα και μαγειρευτά και entrecôte μάλλον δεν θα είναι φοβερό σε τίποτα από τα τρία, κι όμως, αυτό το καλαίσθητο μπιστρό είναι η εξαίρεση. Έχει πιάτα ημέρας – αν βρείτε παστίτσιο να το πάρετε οπωσδήποτε, ίσως είναι το καλύτερο που παίζει έξω. Μαζί με μια μακαρονάδα (μια καρμπονάρα, ας πούμε, την κάνει κλασική) και μια πίτσα με σπαράγγια - γκοργκοντζόλα για τη μέση και θα ευχαριστηθείτε και δεν θα δώσετε πολλά. Μακαρονάδες πλούσιες και περιποιημένες κάνει και το Alex the fresh pasta στα Κολωνάρχεια (Μασσαλίας 16, 210 3644142). Με τα χειροποίητα ζυμαρικά της, επικεντρωμένη μόνο σε ένα προϊόν, χωρίς ορεκτικά και σαλάτες, με συνταγές σαν την «Κλεοπάτρα» με τις παπαρδέλες και τη δική της πικάντικη κόκκινη σάλτσα ή σαν τη μακαρονάδα «Ο κλασικός» με (φρέσκα πάντα) λιγκουίνι και μοσχαρίσιο κιμά, με κεφαλογραβιέρα Αμφιλοχίας, παρμεζάνα και στραγγιστό ελληνικό γιαούρτι, η Άλεξ Βασιλάτου έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα πολύ επιτυχημένο και comfort μικρό εστιατόριο. Στην ίδια λογική, με μακαρονάδες και λίγα πρώτα πιάτα, κινείται και η Trattoria Italia d’Onofrio (Βαρνούντος 6, 210 7252003), στα όρια μεταξύ Κουκακίου και Πετραλώνων. Τα ζυμαρικά που χρησιμοποιεί στις συνταγές του είναι φρέσκα και φτιάχνονται στην κουζίνα του. Στις μακαρονάδες του έχει μια pasta με αχλάδι, γκοργκοντζόλα και γκουαντσιάλε, αυτή με το πέστο από φιστίκι Αιγίνης που είναι στα must-try όπως και την al limone του με τον δυόσμο, το πεκορίνο και την αντζούγια. Μετά θα βρείτε κλασική αματριτσιάνα, μια πολύ λιτή, αλλά πολύ νόστιμη Αglio olio e peperoncino με σκόρδο, ελαιόλαδο και καυτερή πιπεριά, τη μακαρονάδα που «στρώνει» τους Ιταλούς μετά από ένα ξενύχτι. Επιστρέφω στο Παγκράτι για ένα μαγαζί-χρονοκάψουλα, το Fatsio με τις ανθισμένες τοιχογραφίες, τα λευκά τραπεζομάντιλα και τις χαρτοπετσέτες διπλωμένες σαν στέμμα (Ευφρονίου 5, 210 7217421), που παραμένει ίδιο και απαράλλαχτο στον χρόνο – έτσι λένε οι παλαιότεροι κι έτσι δείχνει να είναι. Το πρώτο μαγαζί με αυτό το όνομα άνοιξε το 1948 στην Πρίγκηπο της Θάλασσας του Μαρμαρά, το 1969 ξεκίνησε να σερβίρει τους Αθηναίους και μέχρι σήμερα δεν έχει παρεκκλίνει από τους λαχανοντολμάδες αυγολέμονο και τις κρέπες με το σπανάκι, τη σαρδέλα λαδορίγανη και τον ξιφία αλά σπετσιώτα, το μοσχαράκι τυλιγμένο σε μελιτζάνες και τη μικρασιάτικη ρεβιθάδα. Επιλέξτε το εκείνη τη μέρα που θα έχετε ρεπό καθημερινή (κλείνει στις έξι το απόγευμα), ή ως μια out of the box πρόταση για επαγγελματικό ραντεβού, ή μια Κυριακή. Πολίτικο και οικονομικό, με ένα πέτρινο ζεστό εσωτερικό και μια αυλή με χαλίκι για τις καλές μέρες είναι το Sisli της Αγίας Παρασκευής (λεωφ. Μεσογείων 376, 210 6008885). Τυρόπιτα κανταΐφι, κεμπάπ γιαουρτλού, λαχματζούν, πεϊνιρλί με καβουρμά και
ΣΕ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ, ΑΙΩΝΟΒΙΕΣ ΤΑΒΕΡΝΕΣ, ΘΡΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΝΕΑΣ ΚΟΠΗΣ ΜΑΓΕΙΡΕΙΑ
22 lifo – 19.10.23
μαντί γεμιστά με μοσχαρίσιο κιμά με σάλτσα γλυκιάς πιπεριάς, λίγο γιαούρτι και λίγο σκόρδο φτιάχνουν ένα τραπέζι-όνειρο. Στο Μετς, στον δρόμο που οδηγεί στο Α’ Νεκροταφείο και πια έχει ζωή από το πρωί μέχρι το βράδυ, υπάρχει το πιο αγαπημένο μου μαγειρείο, το Ολύμπιον (Αναπαύσεως 9, 210 9244388). Λειτουργεί και ως πολύβουο καφενείο, συγκεντρώνοντας τους παλιούς κατοίκους για μπίρα - μεζέ - εφημερίδα - ματς, αλλά και τους νεο-μποέμ που το επιλέγουν για γεύματα νόστιμα, σαν σπιτικά, και προσιτά. Το μενού αλλάζει από μέρα σε μέρα, αλλά σταθερές αξίες παραμένουν τα λαζάνια με σπανάκι, το σκορδάτο κερκυραϊκό σοφρίτο και τα ρεβίθια με μελιτζάνες απ' τα οποία δύσκολα μένει μερίδα. Κάνει και φανταστικά κεφτεδάκια, ο ορισμός του «τραγανά απ’ έξω - μαλακά από μέσα», και ένα κοτόπουλο γεμιστό με σπανάκι και τυρί που και μόνο που το σκέφτομαι το λαχταράω. Μαγειρείο θρυλικό και διάσημο πια και εκτός συνόρων είναι το Δίπορτο (Σωκράτους 9 & Θεάτρου). Λειτουργεί στο υπόγειο ενός νεοκλασικού της πλατείας Θεάτρου από το 1887 δίχως ταμπέλα. Υπάρχει και ένας αστικός μύθος, σύμφωνα με τον οποίο η «υπόγεια η ταβέρνα» στην οποία αναφέρεται ο Βάρναλης στο ποίημα «Οι Μοιραίοι» είναι αυτή. Ετοιμάζει έξι-εφτά πιάτα την ημέρα, μεταξύ αυτών τα κολοκυθάκια με πατάτες γιαχνί και η έντονα πιπεράτη ρεβιθάδα. Πάρτε και μια φάβα και θα έχετε κάνει ένα πολύ ωραίο τραπέζι δίχως ίχνος κρέατος σε ένα από τα τελευταία αυθεντικά φολκλόρ μέρη του κέντρου. Αν, πάλι, τρώτε κρέας, το γιουβετσάκι του είναι σουπάτο και λουκούμι. Άλλο ένα μαγαζί που λειτουργεί κοντά έναν αιώνα στην ίδια περιοχή είναι η Κληματαριά (Θεάτρου 2, 210 3216629), η οποία φημίζεται για το κότσι της, που είναι για δύο άτομα. Ενώ ετοιμάζαμε το θέμα, ο M. Hulot αναρωτήθηκε «σούπες πού τρώμε;». Σίγουρα στην Ήπειρο (Φιλοποίμενος 4) στη Βαρβάκειο. Στο εμβληματικό και τελευταίο πατσατζίδικο της αγοράς, που έχει απαλύνει με τα πιάτα του τα ξενύχτια των Αθηναίων, φτιάχνουν μαγειρίτσα όλο τον χρόνο, κοτόσουπα-βάλσαμο, γίδα φρικασέ και, φυσικά, πατσά ψιλοκομμένο και ανάμεικτο. Από κει έχουν περάσει ο Άντονι Μπουρντέν, η κάμερα του Νίκου Παναγιωτόπουλου, όταν γύριζε το Aυτή η νύχτα μένει, και πολλοί ακόμα. Πρόκειται για ένα μαγαζί που έχει ιστορίες πολλές να πει και, όπως και να το κάνουμε, το να τρως μέσα στην αγορά ήταν, και παραμένει, μια άλλου είδους εμπειρία. Στο Βραστό στο Χαλάνδρι (Ρόδων 3, Χαλάνδρι, 210 6813776) τρώμε την ομώνυμη σούπα-σπεσιαλιτέ με τη μοσχαρίσια ελιά και το κότσι, με καροτάκι, πατάτες και σέλινο που σιγομαγειρεύονται για να λιώνουν στο στόμα. Fun fact: Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 είχε βαφτιστεί «Η ωραία Εύβοια», αλλά άλλαξε όνομα από τους ίδιους τους πελάτες που έλεγαν «πάμε στο βραστό». Φασολάδα άψογη με βιολογικά βότανα και έξτρα παρθένο ελαιόλαδο μαγειρεύουν στα Εξάρχεια, στη Λόντζα της Γειτονιάς (Χαρ. Τρικούπη 76, 210 3612334). Σε αυτό το νέας γενιάς ταχυφαγείο που δουλεύει σωστά την καλή πρώτη του ύλη βρίσκουμε καθημερινά λίγα και πολύ ωραία πιάτα, βασισμένα σε προϊόντα μικρών παραγωγών, συνταγές που ξυπνούν μνήμες, που μας θυμίζουν μυρωδιές διακοπών ή όσα σπιτικά φαγητά μπορεί να έφτιαχνε επί τόπου ένας δικός μας άνθρωπος για να μας χορτάσει. H φασολάδα τους είναι στα πιάτα ημέρας, όμως, αν πάτε μέχρι εκεί, δεν θα απογοητευτείτε· κάνουν και κεφτεδάκια με κιμά από μοσχάρι Τρικάλων και βιολογική ρίγανη, που συνοδεύονται από φρεσκοκομμένες τηγανητές πατάτες και φρέσκια σάλτσα ντομάτας, χυλοπίτες Κομοτηνής με φέτα Μεσσηνίας, φρέσκο βούτυρο Ρούμελης και βιολογικό μπούκοβο να καίει, σάντουιτς με φρέσκο φιλέτο λαβράκι και χειροποίητη μαγιονέζα σε φρυγανισμένο με φρέσκο βούτυρο ψωμί – πρόκειται για μια δική τους παραλλαγή του κωνσταντινουπολίτικου street food balik ekmek, πρέπει να τη δοκιμάσετε. Στα Άνω Πατήσια, στο Σπύρος και Αντώνης (Γαβριηλίδου 24, 210 2022358), στην ταβέρνα που σήμερα μοιάζει με χαμηλό σπίτι που κάποιος ζωγράφισε σε έναν δρόμο γεμάτο ψηλές πολυκατοικίες, τα σαλιγκάρια στιφάδο και το κοκκινιστό μοσχαράκι, το μπιφτέκι και το συκώτι είναι τα σουξέ, πιάτα που έχουν αγαπηθεί από παίκτες της ΑΕΚ και πολιτικούς μέχρι τους «Ιταλούς φοιτητές και τους τζιβάτους», όπως μου είχαν πει. Στα Κάτω Πατήσια μπορεί να έχετε ακούσει για τα λεπτοκομμένα παϊδάκια στον Σπανό (Αριστείδου Οικονόμου 12, 210 8327381) που σερβίρονται σε έναν χώρο με ραμποτέ και κρασοβάρελα. Αν όμως είστε δυο άτομα και θέλετε να φάτε πιο μαζεμένα, φημίζεται και για τα σαλιγκάρια σε γλυκιά κόκκινη σάλτσα, για τη μερίδα κοντοσούβλι τυλιγμένο σε αρνίσια μπόλια και το αγρινιώτικο κοκορέτσι που σερβίρει τα Σαββατοκύριακα. Μπορεί να πετύχετε σεφ των fine dining να τρώνε εκεί. Άσος στο παϊδάκι, το μπιφτέκι, το κοντοσούβλι είναι και ο Ζήσης στην Καστέλλα ( Ίδης 8, 2104132168). Μια καθημερινή για νόστιμα χόρτα, ψωμί στη φωτιά με λίγο λαδάκι, μία κοντοσούβλι για τη μέση και τα τέλεια μπιφτέκια του πρέπει να την κάνετε. Μπιφτέκι από τα πιο ωραία και άλλα πέντε πράγματα κάνει ο Νικήτας του Ψυρρή (Αγ. Αναργύρων 19, 210 3252591). Αν είστε προκατειλημμένοι με το σημείο όπου λειτουργεί, το μαγαζί δεν είναι τουριστικό σε τίποτα, ίσα-ίσα είναι δεινοί ψήστες, το φαγητό του είναι κάτι παραπάνω από τίμιο, και οι τιμές του επίσης. Στην ίδια γειτονιά γεύμα
καλτ και του εικοσάευρου κάνουμε στα Μπριζολάκια του Τέλη (Ευριπίδου 86 & Επίκουρου 20, 210 3249582): παίρνουμε από μια μερίδα ο καθένας και ένα καυτερό, δηλαδή πράσινες πιπεριές, ντομάτα και φέτα που ρίχνονται μαζί στα κάρβουνα και αριβάρουν στο τραπέζι σε έναν οβάλ μεταλλικό δίσκο που προορίζεται έτσι κι αλλιώς για τη μέση. Για καλό κρέας είχα βρεθεί πριν από λίγο καιρό στη Δάφνη, στα Φιλετάκια, που από τα ’70s ειδικεύονται σε ό,τι λέει το όνομά τους, στα μικρά κομμάτια χοιρινού και κοτόπουλου χωρίς κόκαλο στα κάρβουνα – να πάτε κι εσείς. Στην τοποθεσία «πιο κέντρο, πεθαίνεις», για μπιφτέκια, ομελέτα και τηγανητές πατάτες ανεβαίνουμε στον 9ο όροφο του πρώτου κτιρίου που συναντάμε στην Καραγιώργη Σερβίας, στον αριθμό 2, εκεί όπου βρίσκουμε μια καντίνα με θέα Σύνταγμα και Ακρόπολη. Aν διαβάσατε ότι στη σχεδόν αιωνόβια Ταβέρνα του Οικονόμου (Κυδαντιδών 32, 210 3467555) έχουν πλέον και λίστα με ετικέτες κρασιών ήπιας παρέμβασης και φοβηθήκατε πως οι τιμές του εκτινάχθηκαν, άδικα ανησυχήσατε. Aκόμα μπορείτε να φάτε τα ξακουστά του λαδερά, τον κρασάτο του κόκορα και το αρνί στον φούρνο με πατάτες, να μοιραστείτε μια φάβα, ένα τυρί και να μην ξεφύγει ο λογαριασμός. Μαγειρευτά κορυφαία σερβίρει και ο Κίτσουλας του Χαλανδρίου (Φιλικής Εταιρείας 25Γ, 210 6814798). Τα γεμιστά του με την μπόλικη σάλτσα ντομάτας να λούζει τις πατάτες φούρνου έχουν φανατικούς θαυμαστές, μην τα παραλείψετε από την παραγγελία. Στην Kυψέλη, για κλασική ελληνική κουζίνα, σταθερή επιλογή είναι εδώ και χρόνια οι Νοστιμιές της Μαίρης ( Ύδρας 2-4, 210 8213136), το στέκι των ηθοποιών που έχει για σήμα κατατεθέν τους λαχανοντολμάδες. Έχει αρχίσει όμως να ανεβαίνει και να γίνεται hip, από τότε που το ανέλαβε η νέα γενιά, και ένα άλλο μαγειρείο της περιοχής, η Γειτονιά (Κυψέλης 77, 210 8251051), με τη στριφτή σπανακόπιτα, το σπανακόρυζο και το πρασόρυζο, με τις αγκινάρες που όταν είναι στην εποχή τους τις κάνουν αλά πολίτα και γίνονται ανάρπαστες.
TRATTORIA ITALIA D’ONOFRIO
H ΛΟΝΤΖΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ
XAΤΙΡΙ
ΓΙΑ ΠΡΟΣΙΤΟ ΨΑΡΙ
Μεσημεριανό διάλειμμα με φαγητό αξιώσεων μπορούμε να κάνουμε πλέον και σε δύο από τα νέα εστιατόρια της πόλης. Με μοσχαράκι με φασολάκια, ζυγούρι λεμονάτο στη λαδόκολλα, παπουτσάκια με ξινόχοντρο και κρέμα από γιαούρτι και ξινότυρο Νάξου, με γίγαντες Πρεσπών πιάζ με ταχίνι και διάφορα άλλα που εναλλάσσονται στο μενού του, το Γκαστόνε (Πραξιτέλους 43, 210 3211455) του Κλεομένη Ζουρνατζή στο εμπορικό τρίγωνο μετατρέπεται τα μεσημέρια σε μαγειρείο, ενώ στα πολυσυζητημένα Άκρα του Παγκρατίου (Αμύντα 12, 210 7251116) μπορείτε να γευτείτε μισές μερίδες απ’ όσα γράφει καθημερινά στον κατάλογο ο Γιάννης Λουκάκης προτού ξεκινήσει το βραδινό σέρβις.
Για ιωδιούχες και προσιτές γεύσεις κατευθυνόμαστε στον Ζαρκαδούλα (Βιθυνίας 32, 210 4252770) που έχει στήσει ένα σκηνικό σαν κυκλαδονήσι στα προσφυγικά της Νίκαιας και σερβίρει καβουράκια, γαρίδες και πατάτες τηγανητές κομμένες σε μεγάλες ροδέλες – δεν θα θέλετε τίποτε άλλο. Για να βάλουμε λίγους έξτρα μεζέδες στο τραπέζι, 19.10.23 – lifo 23
ΑΦΙΕΡΩΜΑ επιλέγουμε τον γειτονικό Ιωνικό (Προύσης 1, 210 4920202), την καντίνα του Βασίλη στην ιχθυόσκαλα Κερατσινίου (210 4327213), ενώ downtown καθόμαστε σε μια στοά, στο Τριαντάφυλλο της Νοστιμιάς (Λέκκα 22, 210 3227298).
Στην κατηγορία που καταχρηστικά αποκαλούμε συχνά «έθνικ», οι οικονομικές επιλογές εξόδου είναι πολλές, κάποιες από αυτές είναι και πολύ δυνατές γευστικά. Το κορυφαίο για μένα ταϊλανδέζικο είναι το μικρό Tuk Tuk του Κουκακίου (Βεΐκου 40, 211 4051947). Αν βρείτε μια θέση εκεί, μπορείτε να μοιραστείτε μια σαλάτα Yam Woon Sen από διάφανα νουντλς φασολιού με χοιρινό και γαρίδες, τσίλι, κόλιανδρο, κρεμμύδι, φιστίκι και σάλτσα λάιμ με fish sauce ή Kio Dot Won-Ton, τα τηγανητά πουγκιά γεμιστά με χοιρινό, συνοδεία γλυκιάς σάλτσας τσίλι, ενώ από τα κυρίως προσωπικά συνήθως επιλέγω ένα Pad See Ew, νουντλς ρυζιού με κοτόπουλο ή χοιρινό, αυγό και κινέζικο μπρόκολο, και το Μassaman Curry του με κοτόπουλο ή χοιρινό, πατάτες, γάλα καρύδας και χυμό tamarind που συνοδεύεται από ρύζι Jasmine. To βιετναμέζικο Dao στου Ψυρρή (Λεπενιώτου 14, 210 3248547) έχει street στυλ και θεωρείται από τα «ακριβά» της κατηγορίας, όμως πραγματικά έχει την καλύτερη pho που παίζει στην Αθήνα. H σούπα με νουντλς ρυζιού μαγειρεύεται σε ζωμό από φρέσκα κόκαλα μοσχαριού για δώδεκα ολόκληρες ώρες σε σιγανή φωτιά, περιέχει εννιά διαφορετικά μπαχαρικά και μυρωδικά και είναι και κάτι παραπάνω από χορταστική, στέκεται ως γεύμα μόνη της. Βιετναμέζικη pho με μοσχάρι ή κοτόπουλο τρώω και στο Hanoi του κέντρου (Πετράκη 12, 213 0451379). Kάνει και τέλεια τραγανή πάπια με λάχανο, καρότο, κρεμμύδι και αυγό τηγανητό, βάλτε τη στη σέντρα – να που τελικά έχουμε μέρη για σούπες στην Αθήνα. Αν δεν έχετε κάνει κράτηση στο Tanpopo (Αριστείδου 1, 210 7000252), στην ντιζαϊνάτη καντίνα του Σωτήρη Κοντιζά στην πλατεία Αγίων Θεοδώρων, πιάστε μια θέση στην εξωτερική του μπάρα και απολαύστε μία από τις ράμεν προτάσεις του και μια μπίρα, πρόκειται για μία από τις καλύτερες εξόδους για φαγητό που μπορεί να κάνει κανείς αυθόρμητα στο κέντρο. Για ένα μεγάλο μπολ ramen μπορείτε να καθίσετε και στο ιαπωνικό market του Άρη Βεζενέ, στο Ikigai του Συντάγματος – καθημερινές και μεσημέρια θα βρείτε πιο εύκολα μια θέση.
ΓΙΑ ΦΑΓΗΤΟ ΑΠ’ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ
Προσανατολισμένο στη λιβανέζικη κουζίνα, το Baba Ghanoush στο Παγκράτι (Εμπεδοκλέους 25 - 27, 212 1050351) ετοιμάζει vegetarian και vegan προτάσεις που έχουν φανατικό κοινό. Aπόλυτος πρωταγωνιστής του μενού είναι το φαλάφελ, το τρώμε και σε πιάτο συνοδευμένο με χούμους, σαλάτα κουσκούς, χαρίσα (πικάντικη ή καυτερή πάστα από πιπεριές) και, φυσικά, πίτες. Τραγανά φαλάφελ, αιγυπτιακό ρύζι, κουμπέμπα, δηλαδή κεφτέδες από κιμά μοσχαρίσιο και πλιγούρι γεμιστούς με κιμά μοσχαρίσιο και κουκουνάρι, χούμους και σαλάτα ταμπουλέ ετοιμάζουν και στο εστιατόριο του Συλλόγου Αιγυπτιωτών (3ης Σεπτεμβρίου 56, 210 8228150) που λειτουργεί κρυμμένο σε έναν όροφο. Θα το θυμάστε για καιρό το speakeasy γεύμα σας εκεί, απλώς επικοινωνήστε μαζί τους πριν το επισκεφθείτε για να σιγουρευτείτε πως είναι ανοιχτοί. Παντρεύοντας τις πολίτικες γεύσεις με τις κούρδικες παραδοσιακές συνταγές, στο Hayat των Εξαρχείων (Ιπποκράτους 78, 215 5558580) χορταίνουμε με πικάντικο αδάνα κεμπάπ και παστουρμαδόπιτα, icli kofte, λαχματζούν και karniyarik, δηλαδή γεμιστή μελιτζάνα με μανιτάρια, κασέρι και λαχανικά – ό,τι κι αν επιλέξετε από τον κατάλογό τους, πιστεύω πως θα σας ενθουσιάσει και σίγουρα δεν θα σας κοστίσει. Αν είστε λάτρεις του ινδικού, σας προτείνω να επισκεφθείτε και ένα πακιστανικό εστιατόριο. Κι αυτό γιατί αυτό που (και) στην Αθήνα ονομάζουμε ινδική κουζίνα είναι στ’ αλήθεια το φαγητό μιας συγκεκριμένης περιοχής. Από την έβδομη σε έκταση χώρα του κόσμου έχουμε δοκιμάσει κυρίως τη γευστική παράδοση της περιοχής του Παντζάμπ, της εύφορης κοιλάδας που όταν μοιράστηκε το 1947 μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν προκλήθηκε ένα μεγάλο κύμα μετανάστευσης, τόσο εσωτερικά όσο και προς το εξωτερικό, που κατευθύνθηκε αρχικά στο Ηνωμένο Βασίλειο, έπειτα σε βρετανικές αποικίες, όπως ο Καναδάς και το Χονγκ Κονγκ, και μετά σε όλο τον κόσμο. Στο Pak Taka Tak (πλατεία Θεάτρου 24) παραγγείλτε το karahi gosht, ένα πλούσιο κάρι που φτιάχνεται με αρνί σιγομαγειρεμένο σε παχύρρευστη σάλτσα. Μπορείτε να επιλέξετε με το μάτι απ’ όσα βγαίνουν στη βιτρίνα του ή, ακόμα καλύτερα, ρίχνοντας μια ματιά σε όσα έχουν παραγγείλει τα γύρω τραπέζια. Μαζί με τα πιάτα που μαγειρεύονται και σερβίρονται στο μαντεμένιο σκεύος karahi θα σας φέρουν και πίτες naan και δροσιστική σάλτσα ραΐτα για να ισορροπήσετε το πικάντικο και το καυτερό στοιχείο. Το φαγητό του είναι πεντανόστιμο και ο λογαριασμός που θα έρθει θα σας εκπλήξει ευχάριστα.
ΑLΕX PASTA
24 lifo – 19.10.23
Τρώμε διαχρονικά οικονομικά σε αυτά και πίνουμε με άνεση, χωρίς να μετράμε τις γουλιές μας. Κάποια από αυτά δεν είναι άβατα που απευθύνονται μόνο στους θαμώνες τους αλλά δέχονται τους πάντες. Θα αναφέρω αυτά στα οποία έχω περάσει αμέτρητες ώρες, τα μέρη εκείνα όπου γίνεται κάθε φορά η ίδια ιστορία, λέμε «θα πάρουμε αυτά προς το παρόν» και μετά όλο και κάτι προστίθεται στην παραγγελία. Στους Θεσσαλούς του Βοτανικού (Μελενίκου 2, 21 30222335), στο πρώτο μαγαζί του είδους που μας οδήγησε να βγαίνουμε «κάτω από τις γραμμές», μοιραζόμαστε σίγουρα σοτέ πατάτες με σκόρδο και δεντρολίβανο, βιολογικά αυγά με σουτζούκι και ντομάτα. Στην ίδια γειτονιά, το Ραφίκι (Πέλλης 22, 210 3464717) είναι ένα new age καφενείο που όμως δεν έχει τίποτε απολύτως το στημένο. Σερβίρει σαλάτα με αμπελοφάσουλα, κολοκύθι, ντοματίνι, ελιές, πέστο βασιλικού και φέτα, χειροποίητα παστουρμαδοπιτάκια, νιόκι με κρέμα τυριών και καπνιστή πανσέτα, μεταξύ άλλων, και δικαίως είναι πολύ δημοφιλές. Ακόμα πιο καινούργιο είναι το Αλλιώς, που όμως τιμά τα πιο παλιά και αυθεντικά του είδους. Εκεί τρώμε φλογέρες χειροποίητες, κεφτέδες κοκκινιστούς και μαμαδίσιους, φάβα με λουκάνικο Τήνου, το κρασί είναι μεν από ασκό, από καλά οινοποιεία δε. Στα σύνορα Άνω Κυψέλης - Γαλατσίου το Λέσβιον (Βαρδουσίων 3, 210 2923689) είναι ένα καφενείο-διαμάντι. Δουλεύει με χταπόδι από το νησί, προσφέρει μύδια αχνιστά και ψιλό ψαράκι, όπως λίγα ξέρουν να κάνουν στην Αθήνα. Το τηγάνι του είναι ανάλαφρο κι έχει μαστοριά, λαδοτύρι ψητό να πάρετε και μία κεφτεδάκια οπωσδήποτε – πάντα κάνω τραπέζι surf & turf εκεί. Στην πλατεία Κουμουνδούρου το Καστέλλο (Ευριπίδου 88, 210 3212789) είναι στέκι Καρπαθιωτών, φέρνει από το νησί ψιλοελιές και ψιλοκούλουρα, χειροποίητες μακαρούνες που τις σερβίρει με αρμυροτύρι και τα ξακουστά και μικροσκοπικά κασιώτικα ντολμαδάκια με μοσχαρίσιο κιμά. Κάνει και επικά γλέντια. Στον Πειραιά, με ιστορία από το 1912, ο Σκυλοδήμος (Δεληγιώργη 16, 211 4080630) λειτουργεί ακόμα ως μπακάλικο από αυτά που πια έχουν εκλείψει και ετοιμάζει λίγα πράγματα για μεζέ. Θα σας βάλει τα αυγά μάτια πάνω σε τηγα-
ΧΑΛΑΡΩΝΟΥΜΕ ΣΤΑ ΚΑΦΕΝΕΙΑ
νητές πατάτες, θα σας φτιάξει τραπέζι με ό,τι έχει, θα νομίζετε πως έχετε μεταφερθεί σε κάποια άλλη εποχή που μόνο σε παλιές ελληνικές ταινίες έχετε δει. Κασιώτικα ντολμαδάκια, μακαρούνες και θαλασσινά θα βρείτε και στο Ακρί της Πειραϊκής (Ακτή Θεμιστοκλέους 298, Πειραιάς). Στα Πετράλωνα, στο Ραντεβού (Αρκάδων 8), κάνουν πατάτα ψητή με γιαούρτι, αρμένικη ομελέτα, γαύρο μαρινάτο αλλά και πολύ ωραίο φαλάφελ. Όσο για τα κρητικά της πόλης, τα πιο αγαπημένα μου είναι ο Μίτος της Καλλιθέας (Αριστείδου 62, 210 9510134) και το Λαΐνι του Κεραμεικού (Αρτεμισίου 40, 211 4021485), η Κρήτη της πλατείας Κάνιγγος (Βερανζέρου 5, 210 3826998), το Ρακουμέλ των Εξαρχείων (Εμμανουήλ Μπενάκη 7, 210 3800506) και το Άστερ των Πετραλώνων (Τρώων 48, 210 3416668).
Και όμως, οι γεύσεις του δρόμου, πράγματα που έχουμε συνηθίσει να τρώμε στο χέρι ή που κάποτε τα παραγγέλναμε σπίτι για να βάλουμε να δούμε ταινία πλέον σερβίρονται προσεγμένα, σε τραπέζια. Μπορούμε να δώσουμε ραντεβού προκειμένου να τα απολαύσουμε έξω, να αποτελέσουν κανονικότατη έξοδο. Πια μπορούμε να βγούμε για να φάμε σάντουιτς. Σε μία από τις πιάτσες του Παγκρατίου, το Βorghese (Αρχελάου 19, 210 7250511) βγάζει τραπέζια στα οποία μπορούμε να απολαύσουμε τις περισσότερες από είκοσι συνταγές που έχει δημιουργήσει ο Γιώργος Λαϊνάς. Από αυτές τα best-sellers είναι το πειραγμένο και πικάντικο BLT με την καπνιστή πανσέτα, τραγανό μαρούλι, ντομάτα και μαγιονέζα με πάπρικα, και το σάντουιτς με κοτοσαλάτα, κάρι και ρόκα που έχει μπει στη λίστα μου με τα πιο ωραία και χωρίς πολλά-πολλά σάντουιτς που παίζουν αυτήν τη στιγμή. Προτείνω και αυτό με το λουκάνικο salsiccia, λιωμένο τυρί fontina, τρίχρωμες πιπεριές και καραμελωμένα κρεμμύδια, αλλά και αυτό με την γκοργκοντζόλα, το πικάντικο σαλάμι, τα ανάμεικτα φύλλα σαλάτας και τα σύκα. Στις παρυφές του Κολωνακίου, το Bottega di Rino (Αμερικής 16 & Βαλαωρίτου, 213 0461511) είναι μια κομψή salumeria η οποία φιλοξενεί ποικιλία προϊόντων από μικρούς παρα-
ΔΙΝΟΥΜΕ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΓΙΑ STREET FOOD
ΡΑΦΙΚΙ
ΗΑΝΟΙ
TUK TUK
19.10.23 – lifo 25
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
GRANELLO
26 lifo – 19.10.23
γωγούς της Ιταλίας, τα οποία αξιοποιεί και σε σάντουιτς. Τα κλείνει σε φοκάτσια που έρχεται από τον γειτονικό και εξαιρετικό παλιό φούρνο «Λυκαβηττός» και σε μπαγκέτα με την υπογραφή ενός ακόμα φημισμένου φούρνου της Αθήνας, του «Τάκη» στο Κουκάκι. Μπορείτε να συνοδεύσετε το σάντουιτς της επιλογής σας με ένα κρασί από το τοσκανικό οινοποιείο «Il Palazzo» ή ένα απεριτίβο. Στα λίγα του τετραγωνικά, εξαιρετικά σάντουιτς με τη δική του χειροποίητη φοκάτσια σερβίρει και το Marketta στην περιοχή του Συντάγματος (Λέκκα 10, 210 3225388). Δοκιμάστε το Veggies Galore με πίκλες παντζάρι και καρότο, μπόλικα μυρωδικά, ελιές θρούμπες, βραστό αυγό, βαρελίσια φέτα και μαγιονέζα με πάπρικα. Κόβει και πολύ ωραίες σαλάτες, μοιραστείτε μία, πιείτε και ένα ποτήρι κρασί – νομίζω πως το περιβάλλον του μαγαζιού θα σας εμπνεύσει έτσι κι αλλιώς, αφού μοιάζει λες και είναι η κουζίνα ενός φιλικού σπιτιού. Η Γαλιάντρα (Γιατράκου 4, 210 5231008), για βαρελίσια μπίρα με αναβαθμισμένο φαγητό καντίνας από τη Γωγώ Δελογιάννη, λειτουργεί κρυμμένη πίσω από μια διατηρητέα πρόσοψη του Μεταξουργείου και σερβίρει σε βαρέλια που λειτουργούν ως τραπέζια μπέργκερ, vegan ριγκατόνι ραγού, καλοφτιαγμένο «βρόμικο», τα signature κεφτεδάκια της σεφ και παγωτό μηχανής. Άλλο ένα μέρος που όχι μόνο ειδικεύεται στο μπέργκερ αλλά έχει διαμορφώσει και χώρους θελκτικούς για έξοδο είναι το Jaam street dining της Πετρούπολης (25ης Μαρτίου 66, 216 0019960), που έτσι κι αλλιώς λειτουργεί μόνο σε dine in λογική. Είναι απ’ άκρη σε άκρη DIY, γεμάτο αναφορές από τα ’80s, τα ’90s και κάτι από τα ’00s, από τα ηχεία του ακούμε Metallica και Iron Maiden, ενώ, εκτός από το άψογο smashed burger με κιμά από ντόπια μοσχίδα και Βlack Αngus,
έχει και μερικά ακόμα ενδιαφέροντα πιάτα, όπως η καρμπονάρα με noodles ουντόν, κρόκο αυγού, παρμεζάνα, σχοινόπρασο και ένα τρομερό μπέικον από την αλλαντοποιία «Κυρά Δανάη». Στην ίδια κατηγορία παίζει και το Ride (Πειραιώς 187). Στα σύνορα Κάτω Πετραλώνων και Ταύρου, είναι εμπνευσμένο από τα κλασικά αμερικανικά dive bars στην Καλιφόρνια που απευθύνονται σε bikers. Κάνει ένα μπέργκερ σαν το Cvo με πρόβειο μπιφτέκι, καραμελωμένα κρεμμύδια, κατσικίσιο τυρί, ρόκα και garlic mayo, το πιο πλούσιο του καταλόγου, και το Panhead με πανέ κοτόπουλο και πίκλες αγγουριού, που παίρνει έξτρα γεύση από την thai curry μαγιονέζα και το kimchi-peanut butter. Αφού φάτε, έχει μια τέλεια μπάρα για να πιείτε το ποτό σας, ενώ συχνά διοργανώνει events που μπορεί να σας ενδιαφέρουν. Το Po’ boys του Ψυρρή (Αγαθάρχου 12 & Λεπενιώτου, 210 3234672) είναι από εκείνα τα μαγαζιά που, όποτε έχω βρεθεί, δεν έχω χάσει. Ο Βασίλης Σπόρος δεν ξεμένει ποτέ από ιδέες, τα λαχταριστά του μπέργκερ συνοδεύονται ιδανικά από mac ‘n’ cheese, μια (κολασμένη) βάφλα με τραγανές μπουκιές κοτόπουλου, μπέικον, σιρόπι σφενδάμου και σχοινόπρασο, nachos καλαμποκιού με pulled pork, γιαούρτι και sriracha ή από μια διαφορετική σαλάτα Caesar’s με γαλοπούλα που σιγοκαπνίζεται εκεί – διαλέγετε και παίρνετε. Στο Smash ‘n’ Bun του Κολωνακίου (Πατριάρχου Ιωακείμ 48, 210 7249802) το μενού έχει επιμεληθεί ο Μιχάλης Νουρλόγλου και το Juicy Grill, που αποτελεί σταθερή αξία, ξεκίνησε από τον Χολαργό (λεωφ. Περικλέους 37), δημιουργώντας μονίμως ουρές, και έπειτα κατέβηκε στο κέντρο (Παλαιών Πατρών Γερμανού 7), φέρνοντας μαζί του όλα εκείνα τα μπέργκερ που έχουν αγαπηθεί, όπως το πληθωρικό Βill Murray με μπιφτέκι γεμιστό με τσένταρ, chipotle aioli mayo και σπιτικά onion rings και το πιο
ΓΑΛΙΑΝΤΡΑ
ΝΙΚΗΤΑΣ 19.10.23 – lifo 27
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
MARKETTA
BORGHESE
λιτό Ari Gold με σοταρισμένα και καραμελωμένα κρεμμύδια, iceberg, ντομάτα και κατσικίσιο τυρί. Αν θυμάστε την Granello (Περικλέους 18, 210 3226542), την κορυφαία πιτσαρία του Συντάγματος χωρίς πολλά τραπέζια, τα δεδομένα έχουν αλλάξει, πλέον έχει και έξω θέσεις, ενώ έχει αποκτήσει και μια speakeasy σάλα με χαλαρή ατμόσφαιρα, έναν χώρο με δύο εισόδους που φέρνει σε κρυμμένο κήπο. Εκτός από τις πιο κλασικές ιταλικές συνταγές και εκείνες με τις οποίες ξεκίνησε, έχει κάνει και μερικές ακόμα πολύ ενδιαφέρουσες προσθήκες. Ξεφουρνίζει μια πίτσα καρμπονάρα με κρέμα παρμεζάνας και bacon crisps, μία ακόμα με αρωματικά τσιπς πατάτας, παρμεζάνα, μοτσαρέλα, γκοργκοντζόλα, καπνιστή πανσέτα και μαύρο πιπέρι, έχει ενισχύσει το μενού της με σαλάτες και ορεκτικά, έχει βάλει και ελληνικά κρασιά, spritz, mai tai και μπίρες από ντόπιες μικροζυθοποιίες. Αυθεντική ιταλική ναπολιτάνικη πίτσα σερβίρει η Valteziana (Βαλτετσίου 41, 212 1073755) σε έναν από τους πιο ζωντανούς πεζόδρομους των Εξαρχείων, σε ένα μαγαζί με vintage βιομηχανικά φωτιστικά από την Αγγλία, την Πολωνία, τη Γερμανία και την Τσεχία, με καρέκλες που έχουν διασωθεί από ένα βρετανικό σχολείο των ’60s. Πιτσαρία δεν είναι, αλλά κάνει τέλεια πίτσα για να συνοδεύσουμε τα ποτά μας – μιλάω για το Νaif του Νέου Κόσμου (Ευρυδάμαντος 15, 210 9334946). Στην άρτι αφιχθείσα Lisa της Κυψέλης (Φωκίωνος Νέγρη 25, 6936 772165), που είναι και talk of the town, βγαίνουμε για πίτσα με marmite, για τη Lisa’s Οrder, που είναι ένα tribute στην «ελληνική» ζαμπόν-μπέικον-μανιτάρια με ποιοτικά υλικά και όχι μόνο. Οι προτάσεις της είναι μία και μία, ο χώρος της ένα αυθεντικό pizza bar όπου όλα φτιάχνονται μπροστά μας. Νέα άφιξη για πίτσα έξω είναι και η K2 pizza των Άνω Πετραλώνων (Κυδαντιδών 36, 211 4244282), η οποία έχει και gluten free προτάσεις. Στο Χαλάνδρι βρίσκουμε την Alio Neighborhood Pizzeria (Ηρακλείτου 71, 210 6086304) που ψήνει πίτσες οι οποίες κινούνται μεταξύ ναπολιτάνικης και νεοϋορκέζικης, δηλαδή έχουν πλούσιο κορνιτσιόνε και τραγανή βάση. Στη Flower της Μαβίλη (Δορυλαίου 2, 210 6465029) πάμε για deep dish και επειδή η έξοδος σε αυτή την πλατεία θα έχει πάντα μια ανεξήγητη γοητεία, και αν είστε προς Περιστέρι μεριά (Παρασκευοπούλου 45, 6936 899984) μπορείτε να βγείτε στο Franco Manca, την αλυσίδα ναπολιτάνικης πίτσας του Λονδίνου που έφτασε και εδώ. Για πίτσα, όπως την έτρωγαν οι Αθηναίοι πολύ προτού κάποιοι αρχίσουν να επενδύουν σε custom ξυλόφουρνους και να ακολουθούν τους κανόνες των Ναπολιτάνων, να πάτε στη Normandia στου Ζωγράφου (Γρ. Αυξεντίου 49, 210 7716234) όσο ακόμα έχει καλό καιρό και βγάζει τραπεζάκια έξω (το καλύτερό μου είναι να κάθομαι σε αυτό που είναι ακριβώς μπροστά στη βιτρίνα του διπλανού κοσμηματοπωλείου). Εκεί την κάνουν του ταψιού, ψωμένια, σίγουρα θα ξυπνήσει αναμνήσεις. Δεν ξέρω αν λέγεται ακόμα για αστείο ότι κάποιοι βγήκαν για πρώτη φορά σε σουβλατζίδικο, πάντως υπάρχουν πολύ σοβαρά σουβλάκια εκεί έξω τα οποία μπορούμε να τα ευχαριστηθούμε στην πηγή τους, εκεί όπου τυλίγονται. Στον Κορυδαλλό μπορείτε να χαράξετε διαδρομή για να δοκιμάσετε όσα φτιάχνουν τα φημισμένα του σουβλατζίδικα: να φάτε παλιακό, χωρίς πατάτες εννοείται, τυλιχτό με μπιφτέκι στο Κοχύλι (Αγίου Γεωργίου 82Α, 210 4954039), το πιο φαντεζί στην Αγανάκτηση (Σερρών 44 & Ταξιαρχών, 210 4952441) με τη
28 lifo – 19.10.23
γλυκιά και πικάντικη κόκκινη σάλτσα και να δοκιμάσετε οπωσδήποτε του Παναγιώτη 1970 (Γρ. Λαμπράκη 104, 210 5622355), στο οποίο βάζουν απαλό, σχεδόν σαν γιαούρτι τζατζίκι στο τέλος του τυλίγματος, καπακωτά. Σουβλατζίδικα που έχουν ιστορία και συνεχίζουν να κάνουν τα πράγματα παραδοσιακά, χωρίς κατεψυγμένους γύρους και σος, αλλά με καθίσματα και την απαραίτητη καλτ ατμόσφαιρα είναι του Λευτέρη στις Τζιτζιφιές (Ξενοφώντος 146, 210 9480535), του Πανερυθραϊκού στη Νέα Ερυθραία (Αναξαγόρα 11, 210 800 0271), του Ιορδάνη με τα καλαμάκια στην Πεντέλη (Ιπποκράτους 1, 210 8040543) και του Ζάχου στη Βουλιαγμένη (Ερμού 1, 210 8960352) – εδώ πρέπει να πάρετε μια μερίδα πατάτες με τη φημισμένη του σος μουστάρδα - μαγιονέζα. Στα Σεπόλια θα βρεθείτε για αρμένικο κεμπάπ στο Ρόδι (Κρέοντος 163, 210 5154376), στη Νέα Σμύρνη για το Döner Tzh (Βιζυηνού 2, 210 9310411) και τον πολίτικο γύρο που ψήνεται σε ξύλα.
Συχνά το να ανοίξουμε και να μοιραστούμε μια φιάλη κρασί όχι μόνο είναι πιο ενδιαφέρον από το να επιλέξει ο καθένας το κοκτέιλ του αλλά κάνει και πιο συμφέρουσα την έξοδο. Ζητήσαμε, λοιπόν, από τα wine bars της Αθήνας να μας προτείνουν τις πιο value for money ετικέτες τους, κρασιά που βρίσκουμε στους καταλόγους τους και κοστίζουν έως 20 ευρώ. Στην κάβα του Lost Roots στο Θησείο (Ηρακλειδών 30, 210 3457644) έχουν αυτή την περίοδο τα λευκά Μαλβάζια Αναστασίου και Δάφνιος του Δουλουφάκη, κόκκινο Λιάτικο του Λυραράκη. Στο Junior does Wine των Ιλισίων (Μαιάνδρου 5, 210 7222883) βρίσκουμε ένα εξαιρετικό Cabernet Franc του ’21 από το κτήμα Νικολάου στη Νεμέα, το Ρίζωμα One ’22 από το κτήμα Πρίφτη της Αττικής, ένα Σαββατιανό ωραίο και ανάλαφρο καθώς και το Marius ’21, Vermentino M.Chapoutier Wines που είναι ένα κρασί με εξαιρετική σχέση ποιότητας-τιμής. Από το Psyche του Συντάγματος (Κορνάρου 4, 210 3221271) μας πρότειναν το κρητικό Βηλάνα 2022 από το Κτήμα Χαραλαμπάκη, το The Blender Rose 2021 του κτήματος Ακριώτου, ένα blend Ασύρτικου και Μοσχοφίλερου από τις Πλαταιές Βοιωτίας, καθώς και το ιταλικό κόκκινο ημιαφρώδες και ημίξηρο Cantine di Ora, Lambrusco 2020. Στο Κοπερτί των Πετραλώνων (Τριών Ιεραρχών 188, 211 7503084) θα βρούμε σε αυτή την τιμή Βιδιανό Μαντινεία από το κτήμα Σεμέλη και ερυθρό Merlot από το οινοποιείο Νικολού. Στο Κάρολος wine bar της Nέας Σμύρνης (Ομήρου 41-43, 212 1065556) μοιραζόμαστε το The Duck από το κτήμα Φίλια Γη, ένα blend Μοσχάτου, Ασύρτικου και Μαλαγουζιάς, ένα κρασί από τη Θεσσαλία, ευχάριστο και ελαφρύ που πίνεται σκέτο αλλά και με συνοδεία φαγητού. Υπάρχει και η ροζέ εκδοχή αυτή του κρασιού, blend Syrah και Merlot με πλούσιο σώμα που βγάζει κόκκινα φρούτα στο στόμα. Στο BoBo Wine Bar του Κουκακίου (Αναστασίου Ζίννη 36, 210 9244244) μπορούν να μας ανοίξουν έναν λευκό Ριζίτη, ποικιλία Βηλάνα από το κτήμα Ντουράκης που ταιριάζει τέλεια με το πυθαρίσιο σκυριανό τυρί τους, και έναν κόκκινο Ριζίτη του κτήματος από Grenache rouge merlot που πάει με τα πορτομπέλο μανιτάρια σοτέ.
ΠΙΝΟΥΜΕ (ΚΑΙ) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΑ WINE BARS
3η στον κόσμο η ΔΕΗ Team Greece στην Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής
Ο
Με μια μεγάλη διάκριση επέστρεψε από τη Σιγκαπούρη η ελληνική ομάδα εκπαιδευτικής ρομποτικής, ΔΕΗ Team Greece.
ι έφηβοι της ομάδας ΔΕΗ Team Greece αναμετρήθηκαν με τους κορυφαίους του κόσμου και απέσπασαν την 3η θέση στην Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής, η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ 7 και 10 Οκτωβρίου στη Σιγκαπούρη. Η ελληνική ομάδα με τον σχεδιασμό του ρομπότ της, το πλήρες Engineering Notebook και την έρευνά της πάνω στο υδρογόνο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατάφερε να κερδίσει το ενδιαφέρον της κριτικής επιτροπής και οδηγήθηκε στη σημαντική διάκριση και βράβευσή της με το Zhang Heng Award for Engineering Design, ενώ ακολούθησαν κι άλλες διακρίσεις. Η εξαιρετική μηχανική καθώς και η κομψότητα και αποτελεσματικότητα του ρομπότ της ΔΕΗ Team Greece έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην κατάταξη της ελληνικής ομάδας στο βάθρο των νικητών. Ωστόσο, η διάκριση αυτή δεν ήταν η μόνη. Η ΔΕΗ Team Greece κατάφερε να φτάσει στην 7η θέση της παγκόσμιας κατάταξης ανάμεσα σε 191 χώρες. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά που η ελληνική αποστολή
συμμετέχει στο FIRST Global Finalists Alliances, όπου οι 24 καλύτερες ομάδες του κόσμου θα διαγωνιστούν μεταξύ τους σε συμμαχίες των 8. Τα 70 και πλέον μέλη του κλιμακίου της Εθνικής εργάστηκαν αδιάκοπα και σκληρά όλο το διάστημα της προετοιμασίας από τον Ιούλιο μέχρι την Ολυμπιάδα, γεγονός που έφερε δύο ακόμη διακρίσεις στην ελληνική ομάδα, το Social Media Award και το Safety Award. Η Ολυμπιάδα Ρομποτικής, FIRST GLOBAL Challenge, είναι μια παγκόσμια διοργάνωση ρομποτικής, επιστήμης, καινοτομίας και τεχνολογίας, στην οποία συμμετέχουν εθνικές ομάδες με νέες και νέους ηλικίας από 14 έως 18 ετών. Ο Εκπαιδευτικός Οργανισμός Eduact - ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ είναι ο αρμόδιος φορέας για την Ελλάδα. Η ΔΕΗ και το ΔΕΗ Innovation Hub βρέθηκαν από την αρχή στο πλευρό της ελληνικής αποστολής και δεσμεύονται ότι θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν απρόσκοπτα νέους και νέες με πάθος και ταλέντο καθώς και να επενδύουν σε νέα προγράμματα και ιδέες που αφορούν την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία.
19.10.23 – lifo 29
σμό της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Σε μια παράγκα είχαν βρει καταφύγιο για τον έρωτά τους οι γονείς μου. Δύσκολα και απαιτητικά χρόνια. Οι συνθήκες ήταν άθλιες. Φτώχεια, πλίνθοι, λαμαρίνες και πισσόχαρτο. Αυτοσχέδια παιχνίδια στους χωματόδρομους, μια γκαζιέρα, ένα μαγκάλι και μερικές λάμπες πετρελαίου. Οικογένειες που ζούσαμε χωρίς νερό και φως και εξυπηρετούσαμε σε ελάχιστους χώρους τις στοιχειώδεις σωματικές ανάγκες μας. Κάπως έτσι κυλούσε η ζωή μας τότε. Μπορεί να ήταν χρόνια ανέχειας, αλλά ζούσαμε χαρούμενοι διότι η αγάπη, η θαλπωρή και τα όνειρα μας ένωναν.
q Ο πατέρας μου, Γιώργος, από την Κατούνα Ξηρομέρου της Αιτωλοακαρνανίας, ήταν ταχυδρόμος. Δεν είχε καμία ιδιαίτερη σχέση με τα βιβλία, μόνο το Σχολαρχείο είχε τελειώσει. Εκτιμούσε όμως τη γνώση και πάνω απ’ όλα τη λογοτεχνία. Είχε πολλούς φίλους, αποφυλακισθέντες αριστερούς, που φορτωμένοι με τσάντες βαριές γύριζαν τα γραφεία και πούλαγαν, με δόσεις, βιβλία. Κι έτσι, δύο με τρεις φορές την εβδομάδα, γυρίζοντας, βράδυ πια, στο σπίτι, αναποδογύριζε την ταχυδρομική τσάντα και από μέσα ξεχύνονταν οι Βερν, οι Καζαντζάκηδες, οι Ουγκό, οι Δουμάδες, οι Παπαδιαμάντηδες, οι Λουντέμηδες. Και δεν έφτανε μόνο αυτό: αργά πια το βράδυ, με το πρόσχημα ότι ήταν κουρασμένος και πως δεν άντεχε να διαβάσει, με παρακαλούσε να του αφηγηθώ κάποιο από τα βιβλία που είχα διαβάσει εγώ. Έτσι, κάτι ο πατέρας μου, κάτι η διωκόμενη την εποχή εκείνη αριστερά, μπήκα κι εγώ στον κόσμο των βιβλίων. Ασφαλώς του το χρωστάω. Μάλιστα, το πρώτο βιβλίο που θυμάμαι από εκείνη την εποχή ήταν ο Τόνης και η μαγική πόρτα του Χάουαρντ Φαστ, του κομμουνιστή συγγραφέα που, αφού υπέστη δίωξη λόγω του μακαρθισμού, αντιστεκόμενος στις πιέσεις, εγκατέλειψε το Κομμουνιστικό Κόμμα των ΗΠΑ το 1956, καταγγέλλοντας την ΕΣΣΔ και τον κομμουνισμό με αφορμή την εισβολή στην Ουγγαρία.
q Η μητέρα μου, Κλεοπάτρα Αυγουστοπούλου-Σαμαντά, ήταν από την Κωνσταντινούπολη. Ο πατέρας της ήταν μεγαλέμπορος σιτηρών στον Εύξεινο Πόντο. Η μητέρα της πέθανε όταν η ίδια ήταν δεκατεσσάρων ημερών, αφού είχε χάσει, μηνών ακόμη, το πρώτο της αγόρι. Μετά τον θάνατο της γυναίκας του ο πατέρας της έφυγε από την Πόλη και πήγε τα υποκαταστήματά του στη Βραΐλα, στο Ιάσιο και στην Οδησσό, αφήνοντάς τη στις δυο της γιαγιάδες. Οι Τούρκοι τους δήμευσαν την περιουσία. Τελικά, εγκατέλειψε την Πόλη και ήρθε στην Ελλάδα, όπου έμεινε σε συγγενείς της. Θέλησε να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο, αλλά μην έχοντας τα μέσα, μπήκε στη Σχολή Επισκεπτριών Αδελφών ως οικότροφος. Εκεί τη βρήκε ο πόλεμος. Κατοχή, προσπάθεια για επιβίωση, ΕΑΜ. Εκεί γνώρισε τον πατέρα μου. Δεκεμβριανά, πείνες, διώξεις. Ήταν αρχές του ’50 και σε ένα ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη ο θείος της, που κατάφερε να σώσει ένα από τα σπίτια της οικογένειας, της έδωσε κάποιες λίρες. Με βάση αυτές μπορέσαμε να μετακομίσουμε σε ένα ιδιόκτητο οικόπεδο στην περιοχή του Ζωγράφου. Η μητέρα μου συνέχισε να δουλεύει μια ζωή ως επισκέπτρια αδελφή, κάτι σαν αυτό που σήμερα ονομάζουμε «πρωτοβάθμια περίθαλψη». Δούλεψε για χρόνια στο Περιστέρι, όπου γνώρισε και τη γνώρισαν οι πάντες. Η κοινωνικότητά της ήταν κάτι το απίστευτο. Σε σκλάβωνε και με τα λόγια και με τις πράξεις της. Ήταν αριστερή και θρησκευόμενη, πάντα ανοιχτή στους πόνους και στα πάθη των ανθρώπων που συναντούσε.
Δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στους Αμπελόκηπους, ζει στου Ζωγράφου.
ΤΈΛΗΣ ΣΑΜΑΝΤΆΣ
q Γεννήθηκα το 1948 στο μαιευτήριο «Έλενα». Αρχικά, μέναμε στα Κουντουριώτικα, τον προσφυγικό συνοικι-
q Ήμουν επαναστατικό πνεύμα αλλά και τυχερός, γιατί ευτύχησα να φοιτήσω σε ένα από τα καλύτερα σχολεία, στο Πειραματικό της οδού Σκουφά. Μια σημαντική εκπαιδευτική κοιτίδα, η οποία συνέβαλε αποτελεσματικά στη μόρφωση των μαθητών. Το σκασιαρχείο μας ήταν απέναντι, στο Dolce, νυν Φίλιον. Στη συνέχεια πέρασα στην ΑΣΟΕΕ και έπειτα σπούδασα κινηματογράφο στη Σχολή Σταυράκου. Όπως έχει πει και ο Γιάννης Τσαρούχης: «Η Σχολή Σταυράκου είναι σαν τον στρατό. Όλοι κάναμε τη θητεία μας σ’ αυτή, σαν μαθητές ή σαν δάσκαλοι»». Σύντομα, όμως, συνειδητοποίησα ότι δεν έκανα ούτε για λογιστής ούτε για σκηνοθέτης. Έτσι αποφάσισα να ασχοληθώ με τη δημοσιογραφία, τον τομέα του πολιτισμού και την κριτική κινηματογράφου.
q Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1969 έκανε την εμφάνισή του ένα νέο περιοδικό, ο «Σύγχρονος Κινηματογράφος». Μια ομάδα από κινηματογραφιστές, κριτικούς και θεωρητικούς του κινηματογράφου όπως ο Βασίλης Ραφαηλίδης, καθηγητές και σπουδαστές της Σχολής Σταυράκου αλλά και διανοουμένων από διαφορετικές ειδικότητες και διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες που μας συνέδεαν δύο, τουλάχιστον, στοιχεία: η αγάπη για τον κινηματογράφο και η αντίθεσή μας στη δικτατορία. Οι συνθήκες της εποχής, πολιτικές και οικονομικές, μόνο ευνοϊκές δεν ήταν για να βγει περιοδικό. Στην κόψη του ξυραφιού, ωστόσο, κάπου μεταξύ απαγόρευσης λόγω λογοκρισίας και οικονομικής κατάρρευσης, το περιοδικό κυκλοφόρησε και ολοκλήρωσε δύο κύκλους ζωής μέχρι και την εξέγερση του Πολυτεχνείου το ’73 –οπότε οι υπεύθυνοι είτε συνελήφθησαν είτε πέρασαν στην παρανομία–, για να επανεκδοθεί μετά τη Μεταπολίτευση με ανανεωμένη σύνθεση και νέα αισθητική και ιδεολογική κατεύθυνση.
ΟΙAΘΗΝΑΊΟΙ
q Μόλις ξεκίνησα τις σπουδές μου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο ξεκίνησε και η σκοτεινή περίοδος του επτάχρο-
30 lifo – 19.10.23
νου «γύψου». Δυστυχώς, η σημαντικότατη έλλειψη μελετών όσον αφορά τα χρόνια της χούντας είχε σοβαρές επιπτώσεις. Η περίοδος της δικτατορίας έχει καταγραφεί στην κοινωνική συνείδηση απλώς ως μια εποχή καταπίεσης και βίας από τη μια και «αντιστασιακής πράξης» από την άλλη. Το αποτέλεσμα είναι η ουσιαστική άγνοια και όχι μόνο των νεότερων γενεών, των παραμέτρων οι οποίες συνιστούν την ιστορική τομή που αποτελεί για τη νεοελληνική ιστορία η δικτατορία της περιόδου 1967-1974. Είναι γεγονός ότι πολλές από τις σημερινές κακοδαιμονίες οφείλονται σε εκείνη την περίοδο. Μάλιστα, φέτος, με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, είναι χρήσιμο να επιχειρήσουμε να κάνουμε μελέτες και αναλύσεις για μια εποχή που γέννησε στρεβλώσεις οι οποίες έγιναν εμφανέστατες στη Μεταπολίτευση. Η δικτατορία ήταν η αιτία που αποκόπηκε η Ελλάδα από το διεθνές περιβάλλον, και έζησε μια ολική πνευματική και ψυχολογική οπισθοχώρηση σε όλους τους τομείς. Αντί να τραγουδάμε ροκ, οι καταστάσεις μάς υποχρέωναν να τραγουδάμε αντάρτικα.
q Τη νύχτα του Πολυτεχνείου ήμουν εκεί. Για μένα μια λέξη μπορεί να περιγράψει όλα όσα ζήσαμε: «Η στιγμή». Θυμάμαι ότι ήταν γύρω στις 11:30. Κράτησε μόνο κάποια δευτερόλεπτα. Αυτά τα δευτερόλεπτα όμως άλλαξαν ολόκληρη την αφήγηση της Ιστορίας. Ήταν η στιγμή που κόπηκαν μαχαίρι τα συνθήματα που μέχρι τότε δονούσαν την ατμόσφαιρα γιατί ένας άλλος ήχος ερχόταν να καταλάβει τον χώρο· τότε ακούστηκε ο ήχος από τις πρώτες ερπύστριες και όλοι όσοι είχαν μείνει μέσα στο Πολυτεχνείο κατάλαβαν τι θα επακολουθούσε. Που δεν υπήρχαν πια κομματικοί, αριστεριστές, αναρχικοί, αυτόνομοι ή ανεξάρτητοι, μόνο κυνηγημένοι άνθρωποι, ασχέτως πολιτικής προέλευσης, που βρέθηκαν εκεί γιατί τους κινούσε μια κοινή ανάγκη: να δηλώσουν πως δεν ανέχονταν πια να τους στερούν το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, στη δημόσια δήλωση γνώμης, στην επιλογή κομμάτων, με δυο λόγια στη δημοκρατία. Ήταν η στιγμή που όλοι αυτοί κοιτάζονταν στα μάτια, που στην ακαριαία διάρκειά της ολοκληρώθηκε και τέλειωσε αυτό που σήμερα ονομάζουμε το «Πολυτεχνείο». Ήταν η στιγμή που το «Πολυτεχνείο» σώπασε.
q Προφανώς μεγάλα τμήματα της κοινωνίας έδειξαν ανοχή στη δικτατορία και είδαμε περιπτώσεις στελεχών του τότε φοιτητικού κινήματος να κάνουν πολιτική καριέρα με εφαλτήριο το Πολυτεχνείο. Ανθρώπινο και για μένα καθόλου μεμπτό. Το πώς πολιτεύτηκαν είναι άλλο ζήτημα. Αλλά δεν πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερος πολιτικός κάποιος που δεν συμμετείχε στην αντίσταση ή παρέμεινε αδιάφορος. Εμείς, βέβαια, οι σταμπαρισμένοι αριστεροί, ήμασταν εκείνοι που στις 24 Ιουλίου του 1974, όταν η χούντα κατέρρευσε και ήρθε ο Καραμανλής, φτιάξαμε με την Κίττυ Αρσένη και τη
απο τον γιάννη πανταζόπουλο φωτογραφιeσ: παρισ ταβιτιαν
λαϊκισμοσ Ας κάνουμε ένα δημοψήφισμα για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, για το θέμα των ταυτοτήτων και να δούμε ποια μορφή θα πάρει η αδιαμεσολάβητη σχέση κόμματος - ψηφοφόρου. Συναναστράφηκα ανθρώπους της αριστεράς όπως ο Λεωνίδας Κύρκος, ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, οι οποίοι είχαν απόλυτη γνώση της Ιστορίας. Δυστυχώς, ο κ. Τσίπρας αποδείχθηκε ο λιγότερο μορφωμένος Έλληνας πρωθυπουργός της νεότερης ιστορίας.
19.10.23 – lifo 31
q Μετά το περιοδικό «Σύγχρονος Κινηματογράφος» έγινα υπεύθυνος των πολιτιστικών στην εφημερίδα «Αυγή» με διευθυντή τον Γρηγόρη Γιάνναρο, έχοντας δίπλα μου μια δημιουργική ομάδα όπως η Βένα Γεωργακοπούλου, ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, η Κατερίνα Σχινά, η Πόπη Διαμαντάκου, η Μελίνα Αδαμοπούλου, η Ηρώ Μαυροειδή, ο Μισέλ Δημόπουλος, η Παρασκευή Κατημερτζή, ο Γιώργος Μπράμος, ο Νίκος Ζαχαριάδης, η Πόλυ Κρημνιώτη, η Χαρά Λουκάκου, ο Χρήστος Βακαλόπουλος, ο Γιώργος Μαντζουράνης και η Πέγκυ Κουνενάκη. Μια γόνιμη περίοδος στην οποία κατάφερα να γνωρίσω σπουδαίες προσωπικότητες. Τότε έπαιρνα τις συνεντεύξεις κρατώντας σημειώσεις ή γράφοντας λέξεις-κλειδιά. Μία από αυτές τις συνομιλίες που δεν θα ξεχάσω ήταν η συνέντευξη που πήρα από τον Μάνο Χατζιδάκι την περίοδο της λάσπης του αυριανισμού και του λούμπεν ΠΑΣΟΚ. Όταν δημοσιεύτηκε η συνέντευξη, περίμενα πώς και πώς να με πάρει τηλέφωνο για να μου πει τις εντυπώσεις του. Πράγματι, με πήρε και μου είπε: «Κύριε Σαμαντά, διάβασα τη συνέντευξή μου. Ουδέποτε είπα αυτά τα οποία γράψατε». Μου κόπηκαν τα πόδια και με έλουσε κρύος ιδρώτας. Λίγα δευτερόλεπτα μετά συνέχισε: «Αλλά γράψατε με τον καλύτερο τρόπο αυτά που σκεφτόμουν». Μια αλησμόνητη στιγμή της ζωής μου. Σήμερα, δεν σας κρύβω ότι με θλίβει η πλήρης απαξίωση της «Αυγής», μιας εφημερίδας η οποία είχε μεγαλύτερη κυκλοφορία όταν το κόμμα του οποίου αποτελούσε όργανο είχε μικρότερο εκλογικό ποσοστό. Είναι κατάντια αυτό που συμβαίνει. Και νομίζω ότι η ιστορία της δεν είναι παρά η ιστορία ενός κατήφορου, αντίστοιχου με εκείνο των «ανανεωτικών ιδεών» στον τόπο μας. Ξέρετε, στην «Αυγή» ποτέ δεν τρέφαμε μίσος έναντι του πολιτικού αντιπάλου. Άλλωστε, καμία στρεβλή, συγκυριακή και βαθιά διχαστική αντίληψη δεν έχει σχέση με την αριστερά.
q Έκτοτε, έγινα υπεύθυνος δημοσιογραφικής έρευνας στην πολιτιστική εκπομπή της ΕΡΤ «Παρασκήνιο», διευθυντής σύνταξης στον «Ταχυδρόμο», διευθυντής στο περιοδικό «Το Τέταρτο» και για δεκαέξι χρόνια διευθυντής του περιοδικού «Αθηνόραμα». Δυστυχώς, είναι λυπηρό το ότι δεν υπάρχουν πολλά από τα επεισόδια του «Παρασκηνίου», ελάχιστα έχουν διασωθεί. Πρόκειται για έναν θησαυρό πολιτιστικού περιεχομένου. Τα δύο αγαπημένα μου επεισόδια ήταν ένα αφιέρωμα που είχαμε κάνει στον Μικρό Ήρωα και ένα άλλο στην ιστορία του Καραγκιόζη. Όταν πήγα στο «Αθηνόραμα» ως επικεφαλής, την περίοδο της κυριαρχίας του lifestyle του ΚΛΙΚ, επιδίωξα να δημιουργήσω ένα πολιτιστικό περιοδικό με «βαριές» υπογραφές, όπως ο Κωστής Παπαγιώργης, ο Παύλος Τσίμας, ο Γιώργος Χαρωνίτης, και όχι μόνο έναν οδηγό πόλης. Εμείς τότε επιδιώκαμε να μυήσουμε τους αναγνώστες σε ιδέες και σκέψεις για το πώς να διασκεδάζουν χωρίς να πιστεύουν ότι αυτό που κάνουν τους το επιβάλλει κάποια τάση της μόδας. Να μένουν στην ουσία και όχι στο «φαίνεσθαι». Είχαμε μια ευρύτερη προσέγγιση, προσφέροντας στον αναγνώστη, εκτός από την πληροφορία, και μια υπεραξία, ως απόδειξη ότι η διασκέδαση είναι μια προσωπική και όχι μια μαζική υπόθεση. Οι μοναδικές δύο φορές που είχα ενεργή εμπλοκή με το Δημόσιο ήταν όταν ήμουν μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ και αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού του δήμου Αθηναίων. Αυτές οι δύο εμπειρίες είχαν ένα κοινό, αλλά συνήθως ανέγγιχτο πεδίο, τη διαχείριση του προϋπολογισμού. Είναι πολύ δύσκολο να αλλάξουν οι δημόσιοι οργανισμοί, διότι οι κοινωνικές και συνδικαλιστικές αντιστάσεις δεν κάμπτονται εύκολα. Από το δικό μου πέρασμα θυμάμαι τη συστηματική υπονόμευση όποιας προσπάθειας για αναβάθμιση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, διορισμούς ασχέτων «ημετέρων» σε κρίσιμες θέσεις και συντεχνιακές αντιλήψεις. Όλοι συμφωνούμε πως η ΕΡΤ χρειάζεται εκσυγχρονισμό και θεσμική μεταρρύθμιση, ώστε να κοπεί ο ομφάλιος λώρος που επιτρέπει τις κυβερνητικές, πολιτικές αλλά και παρεμβάσεις οικονομικών κύκλων στη λειτουργία της. Γι’ αυτό και τότε ήταν απαράδεκτη η μονομερής απόφαση για το κλείσιμο της δημόσιας τηλεόρασης. Ήμουν και παραμένω πάντα υπέρ της αναδιάρθρωσης εν λειτουργία.
q Από νωρίς ασχολήθηκα με την πολιτική χωρίς ποτέ να την εμπλέξω με τη δουλειά μου. Από τη Νεολαία Λαμπράκη, ύστερα στον Ρήγα Φεραίο, το ΚΚΕ Εσωτερικού και αργότερα ως στέλεχος της Δημοκρατικής Αριστεράς. Δυστυχώς, την περίοδο που ήμουν στη ΔΗΜ.ΑΡ. συνειδητοποίησα ότι υπήρχαν πολλά ηγετικά στελέχη που μεγαλοπιάνονταν. Επειδή βρέθηκαν στην εξουσία, έπασχαν από μια επίπλαστη ευφορία, κι αυτό είναι αδιανόητο για ένα αριστερό κόμμα. Γι’ αυτό και το αποτύπωμά της στην πολιτική σκηνή ήταν από μηδαμινό ως ανύπαρκτο. Τώρα, σε γενικές γραμμές, δεν ξέρω αν έχουν νόημα σήμερα οι ιδεολογικοί άξονες αριστεράς - δεξιάς, προτιμώ το δίπολο συντήρηση - προοδευτισμός. Στις μέρες μας παρατηρώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει με ένα σκάφος το οποίο δείχνει πια φθαρμένο, κουρασμένο, σαν να τα έχει φάει τα ψωμιά του. Ο Αλέξης Τσίπρας αποτέλεσε ένα τυχοδιωκτικό παράδειγμα για τη χώρα μας και τον ευρύτερο χώρο της αριστεράς. Αναμόχλευσε και ανέσυρε στην επιφάνεια όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας. Άφησε ως παρακαταθήκη ένα βαθύ ρήγμα που κόστισε και εξακολουθεί να κοστίζει στην κοινωνία μας. Ένας λαϊκιστής ηγεμόνας που για κάθε μεγάλο θέμα προέτασσε τη λύση των δημοψηφισμάτων. Ας κάνουμε ένα δημοψήφισμα για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, για το θέμα των ταυτοτήτων και να δούμε ποια μορφή θα πάρει η αδιαμεσολάβητη σχέση κόμματος - ψηφοφόρου. Συναναστράφηκα ανθρώπους της αριστεράς όπως ο Λεωνίδας Κύρκος, ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, οι οποίοι είχαν απόλυτη γνώση της Ιστορίας. Δυστυχώς, ο κ. Τσίπρας αποδείχθηκε ο λιγότερο μορφωμένος Έλληνας πρωθυπουργός της νεότερης ιστορίας.
q Στην ελληνική κοινωνία με ενοχλεί ο υφέρπων συντηρητισμός ο οποίος εκφράζεται μέσω μιας ψευδοεπαναστατικότητας. Μία από τις σοβαρότερες συνέπειες της σημερινής συνολικής κοινωνικής κρίσης και του κατακερματισμού της νεοελληνικής κοινωνίας καταγράφεται με δραματικό τρόπο σε μια ιδιόμορφη πολιτισμική έκπτωση που ζούμε στον τόπο μας, η οποία, στην κυρίαρχη μορφή της, διαπερνά ολόκληρο το κοινωνικό σώμα και σηματοδοτείται από την προβολή συντηρητικών νοοτροπιών και ακραία ανταγωνιστικών συμπεριφορών, την παραγωγή και διάδοση ατομικιστικών προτύπων, την υποβάθμιση της αξίας της «συλλογικότητας», την απαξίωση της σοβαρής κριτικής σκέψης. Το ίδιο συμβαίνει και με τη δημοσιογραφία, η οποία περνάει μια βαθιά κρίση. Δεν υπάρχουν οι παραδοσιακοί εκδότες, η σοβαρή έρευνα έχει υποβαθμιστεί και έχουμε μπουχτίσει από αμέτρητες γνώμες.
q Η πιο δύσκολη στιγμή της ζωής μου ήταν όταν με συνέλαβαν το 1968 και με οδήγησαν στα κρα-
Στην ελληνική κοινωνία με ενοχλεί ο υφέρπων συντηρητισμός ο οποίος εκφράζεται μέσω μιας ψευδοεπαναστατικότητας. Μία από τις σοβαρότερες συνέπειες της σημερινής συνολικής κοινωνικής κρίσης και του κατακερματισμού της νεοελληνικής κοινωνίας καταγράφεται με δραματικό τρόπο σε μια ιδιόμορφη πολιτισμική έκπτωση που ζούμε στον τόπο μας.
τητήρια της Ασφάλειας στην οδό Μπουμπουλίνας. Εκεί ήρθα αντιμέτωπος με τα όρια της προσωπικής μου αντοχής. Γι’ αυτό δεν με τρομάζει το βιολογικό τέλος. Αυτό που με φοβίζει είναι μόνο ο σωματικός πόνος, γιατί τον βίωσα και τον ξέρω καλά. Στη ζωή μου έκανα όλα όσα ήθελα. Γνώρισα την πληρότητα και νιώθω γεμάτος από βιώματα και εμπειρίες. Έχω αποκτήσει έναν γιο, τον Γιώργο, από την πρώτη μου σύζυγο, τη Νανά Δημάκου, και από αυτόν έχω μάθει ότι στη διάρκεια του βίου μας αυτό που μας σώζει είναι το χιούμορ. Σήμερα ζω ευτυχισμένος με τη σύντροφό μου, Κατερίνα Σχινά. Έχω ξεκινήσει μαθήματα τεχνητής νοημοσύνης και διατηρώ αναλλοίωτη τη δυναμική της περιέργειας. Η ζωή με έχει διδάξει να μην υποτάσσομαι και να αντιστέκομαι, ακόμη και στο ελκυστικό. Κι αυτό είναι το πιο δύσκολο. Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.
32 lifo – 19.10.23
ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ Τέλης Σαμαντάς
βοήθεια του χεριού και του πινέλου του Αλέκου Λεβίδη το πρώτο πλακάτ της Μεταπολίτευσης. Ένα πλακάτ φτιαγμένο από το ξύλο των ραφιών του βιβλιοπωλείου «Στροφή» της Ειρήνης και Αλέκου Λεβίδη, που από τη μια μεριά έγραφε «Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, απ’ όλα τα κόμματα και τις οργανώσεις» και από πίσω «Λευτεριά στους ήρωες, φυλακισμένους και εξόριστους».
787
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
«The same air» στην γκαλερί Crux Ο Βρετανός καλλιτέχνης Daniel Sturgis φέρνει στην γκαλερί Crux έργα από δύο νέες σειρές του, τις «Same Air» (2023) και «Exist in the World» (2022), καθώς και μια σειρά μικρότερων καμβάδων από το 2019. Σχεδιασμένα με γραφίτη και ζωγραφισμένα στο χέρι με ακρυλικό χρώμα, τα έργα αυτά δημιουργούν έναν ανοιχτό δημοκρατικό χώρο, όπου οι αναφορές από τον αναλογικό και τον ψηφιακό κόσμο μοιάζουν να συνυπάρχουν. 19/10-25/11, γκαλερί Crux, Σέκερη 4, Πέμ.-Παρ. 17:00-21:00, Σάβ. 13:00-17:00
34
THE WEEK Όσα ξεκινάνε αυτή την εβδομάδα
36
ΣΙΝΕΜΑ
conversation matters 4 (2020) acrylic on canvas 30 x 35 cm
Οι νέες ταινίες της εβδομάδας
38
ΜΟΥΣΙΚΗ Imany: Μία από τις πιο αγαπημένες φωνές του ελληνικού κοινού
19.10.23 – lifo 33
the week
για να παρουσιάσουν τον νέο τους δίσκο «Everybody is somebody» και να κάνουν μια αναδρομή στις καλύτερες στιγμές από τα τριάντα χρόνια πορείας τους. To live τους θα ανοίξουν οι Unsound Mind. 20/10, Fuzz Club, Πειραιώς 209 & Πατρ. Ιωακείμ 1, 20:00, είσοδος από 26 ευρώ
5 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Επίσημα εγκαίνια του Μουσείου «Αλέκος Φασιανός»
Το Σάββατο 21 Οκτωβρίου το Μουσείο «Αλέκος Φασιανός» γιορτάζει τα επίσημα εγκαίνιά του, παραμένοντας ανοιχτό όλη την ημέρα με δωρεάν είσοδο. Παράλληλα, στο πλαίσιο των εγκαινίων θα διοργανωθούν ελεύθερες αφηγηματικές ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά από 5 έως 14 ετών και οργανωμένοι θεματικοί περίπατοι στην ευρύτερη γειτονιά του μουσείου.
STOEP TH S PR ES
ΦΕΣΤΙΒΑΛ Comicdom Bazaar
1 9 - 25 οκτ ω β ρ ιου 20 23
1 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Αφιέρωμα Ιταλικού Κινηματογράφου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος Επιστρέφει για τρίτη χρονιά στην Αθήνα το αφιέρωμα «Cinema made in Italy / Athens», μια συνεργασία της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, της Cinecittà, της πολιτιστικής πρωτοβουλίας της Ιταλικής Πρεσβείας Tempo Forte και του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών με στόχο να φέρουν άρωμα Ιταλίας στις οθόνες μας. Έξι μέρες με 10 νέες ιταλικές ταινίες σε ελληνική πρεμιέρα καθώς και μια μοναδική προβολή του αριστουργήματος του Λουκίνο Βισκόντι με πρωταγωνίστρια την Άννα Μανιάνι, Μπελίσιμα, σε αποκατεστημένη κόπια.
20/10, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, 20:30, είσοδος από 20 ευρώ
3 ΟΠΕΡΑ «Στρέλλα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
20-25/10, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Μεγ. Αλεξάνδρου 136, είσοδος από 5 ευρώ
2 ΜΟΥΣΙΚΗ Ο Γερμανός αρχιμουσικός Ματίας Φορέμνι στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
απο τon ίωνa καλλιμάνη
34 lifo – 19.10.23
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υποδέχεται την περίοδο 2023-2024 στην καλλιτεχνική της στέγη το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου ο Γερμανός αρχιμουσικός Ματίας Φορέμνι θα διευθύνει δύο συμφωνικές σουίτες από το γνωστό «Μαχαγκόνι» του Κούρτ Βάιλ και το ιμπρεσιονιστικό μπαλέτο «Δάφνις και Χλόη» του Μορίς Ραβέλ. Το πρόγραμμα θα συμπληρώσει το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ.1 σε ρε ύφεση μείζονα, έργο 10, του Σεργκέι Προκόφιεφ, το οποίο θα ερμηνεύσει ο Αντρέι Γκαβρίλοφ, ένας από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της ρωσικής πιανιστικής σχολής.
Η επιτυχημένη όπερα δωματίου Στρέλλα του Μιχάλη Παρασκάκη σε λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ* επιστρέφει τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο ΚΠΙΣΝ. Η όπερα, η οποία βασίζεται στην πολυβραβευμένη ταινία Στρέλλα (2009) του Πάνου Χ. Κούτρα, πραγματεύεται τη συνάντηση του Γιώργου, ενός σαρανταοκτάχρονου άνδρα που μόλις αποφυλακίστηκε, με τη Στρέλλα, μια νεαρή τρανς πόρνη που λατρεύει τη Μαρία Κάλλας. 18/10-4/11, Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, 20:30 (Κυριακή 19:30), είσοδος από 10 ευρώ
4 ΜΟΥΣΙΚΗ Oι Red Snapper live στο Fuzz Οι Βρετανοί Red Snapper επιστρέφουν στην Ελλάδα
Το Comicdom Bazaar επιστρέφει στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης, φέρνοντας μια τεράστια ποικιλία παλιών και καινούργιων κόμικ, graphic novels, action figures και merchandise για όλα τα γούστα.
21/10, Μουσείο «Αλέκος Φασιανός», Νεοφύτου Μεταξά 15
6 ΠΡΟΒΟΛΗ «Being an Islander» - Πρώτη αθηναϊκή προβολή του ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Μπούρα και της Αναστασίας Χριστοφιλοπούλου
22/10, Δημοτική Αγορά Κυψέλης, Φωκίωνος Νέγρη 42, 11:00-21:00
Το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Being an Islander του Δημήτρη Μπούρα, κοινωνικού ανθρωπολόγου και σκηνοθέτη, και της Αναστασίας Χριστοφιλοπούλου, επιμελήτριας του τομέα Αρχαίου Μεσογειακού Κόσμου του μουσείου Fitzwilliam του Κέιμπριτζ, επιχειρεί μέσα από τις μαρτυρίες των κατοίκων της Σίφνου να αναδείξει τις καθημερινές προκλήσεις της νησιωτικής ζωής, από ζητήματα βιωσιμότητας και κλιματικής αλλαγής μέχρι θέματα διατήρησης και τεκμηρίωσης της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, της υλικής και άυλης κληρονομιάς του τόπου συνολικά, ενώ παράλληλα διερευνά τη δυνατότητα να επιβιώσει πέρα από τη μονοκαλλιέργεια της τουριστικής ανάπτυξης και του real estate. 19/10, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας», Βασιλέως Κωνσταντίνου 48, 19:00
7 ΜΟΥΣΙΚΗ Passenger Ο ερμηνευτής και δημιουργός ενός από τα πιο πετυχημένα hit singles στη σύγχρονη μουσική ιστορία, «Let her go», Passenger έρχεται για πρώτη φορά στην Αθήνα. Τη βραδιά θα ανοίξει ο Moa Bones. 22/10, Gagarin 205 Live Music Space, Λιοσιών 205, 20:00, είσοδος από 26 ευρώ
8 ΜΟΥΣΙΚΗ Microcosmos: Oded Tzur Quartet στο ΚΠΙΣΝ
ΘΕΑΤΡΟ
«Μικρά συζυγικά εγκλήματα» σε σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια Η Ναταλία Τσαλίκη και ο Άρης Λεμπεσόπουλος πρωταγωνιστούν στο θεατρικό έργο του Eric-Emmanuel Schmitt, Μικρά συζυγικά εγκλήματα, σε σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια. To έργο παρακολουθεί τη συγκινητική ιστορία ενός ζευγαριού, θέτοντας το ερώτημα «είναι ο πόνος της αγάπης αναπόφευκτος;». 20/10-13/1, θέατρο Άνεσις, Μικρή Σκηνή, λεωφ. Κηφισίας 14, 20:00, είσοδος από 15 ευρώ
Η νέα μουσική σειρά του ΚΠΙΣΝ, «Microcosmos», παρουσιάζει πέντε καινοτόμους καλλιτέχνες με άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο εμφανές τζαζ υπόβαθρο, οι οποίοι ξεχώρισαν στο εγχώριο και διεθνές μουσικό στερέωμα. Ο πρώτος καλλιτέχνης που θα ανέβει στη σκηνή θα είναι ο Oded Tzur, ένας από τους πιο ξεχωριστούς σαξοφωνίστες στη σκηνή της τζαζ. Με έδρα του τη Νέα Υόρκη και σημαντικά άλμπουμ στη σύγχρονη δισκογραφία, μπορεί να συγκριθεί με ιερά τέρατα του παρελθόντος όπως ο Sonny Rollins και ο John Coltrane, ενώ, έχοντας μελετήσει παράλληλα με την τζαζ και κλασική ινδική μουσική, έχει δημιουργήσει μια ιδιαίτερη, ιδιοσυγκρασιακή τεχνική.
the week
EKΔΗΛΩΣΕΙΣ
22/10, 22:00, Φάρος, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, 20:00, είσοδος από 10 ευρώ
9 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Βαρώτσος - Πανιάρας - Σόρογκας στη Sianti Gallery
ΜΟΥΣΙΚΗ Το Snap σε μια βραδιά μουσικής στο Ρομάντσο
Η Sianti Gallery παρουσιάζει την ομαδική έκθεση των Κώστα Βαρώτσου, Κώστα Πανιάρα και Σωτήρη Σόρογκα με τίτλο «Γλώσσα Μυστική», σε επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Γιώργου Μυλωνά, φέρνοντας κοντά τρία από τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής εικαστικής σκηνής. 20/10-18/11, Sianti Gallery, Βασ. Αλεξάνδρου 2 & Μιχαλακοπούλου, Αθήνα (πίσω από την Εθνική Πινακοθήκη), Τρ., Πέμ., Παρ. 10:00-20:00, Τετ. 10:00-15:00, Σάβ. 10:00-16:00
Το πρώτο Queer Comedy Club της πόλης έρχεται στο Ρομάντσο με ένα variety show διαφορετικό από τα προηγούμενα. Την Πέμπτη 19 Οκτώβρη η ομάδα του Snap θα παρουσιάσει μια βραδιά αποκλειστικά με μουσικές περφόρμανς. Στη σκηνή θα ανέβουν οι Kangela, Tromokratisch, Concardes, Λάλα Κωλοπή και Lionder. 19/10, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3-5, 21:00, είσοδος από 7 ευρώ
10 ΜΟΥΣΙΚΗ Mammal Hands
Οι Mammal Hands, ένα από τα πιο εμβληματικά συγκροτήματα της νέας βρετανικής jazz και minimal μουσικής, έρχονται στη σκηνή του Gagarin την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου για μια ηλεκτρισμένη βραδιά. 20/10, 20:30, Gagarin 205 Live Music Space, Λιοσιών 205, είσοδος από 28 ευρώ 19.10.23 – lifo 35
Σινεμά
Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο στη νέα γκανγκστερική ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε. απο toν θοδωρη κουτσογιαννοπουλο
ΣΥΝΟΨΗ: Στην Οκλαχόμα της δεκαετίας του ’20 τα
μέλη της φυλής Οσέιτζ, τα οποία είχαν πλουτίσει λόγω του πετρελαίου που ανακαλύφθηκε στη γη τους, αρχίζουν να δολοφονούνται το ένα μετά το άλλο.
O
Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό
36 lifo – 19.10.23
Μάρτιν Σκορσέζε είχε στα χέρια του μια απαράμιλλη ιστορία, την κρυφή, τελειωτική, αποκρουστική σφαγή των Ινδιάνων, τη γέννηση του FBI, ένα τρομερό detective story στην καρδιά ενός απρόσμενου ρομάντσου, καθώς και την πρώτη επί οθόνης συνάντηση των αγαπημένων του ηθοποιών, του Ρόμπερτ ντε Νίρο και του Λεονάρντο ντι Κάπριο. Τι συνέβη και οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού δεν είναι το πετράδι στο στέμμα του κορυφαίου «εγκληματολόγου» του παγκόσμιου κινηματογράφου; Η μεγάλη διάρκεια δεν είναι η μοναδική απάντηση. Το έγκλημα που συνέβη στην Οκλαχόμα πριν από 100 χρόνια δεν χρειάζεται πολλά λόγια για να περιγραφεί: οι native Americans της φυλής Οσέιτζ βρήκαν πετρέλαιο στην περιοχή όπου είχαν δικαιοδοσία, έγιναν πλούσιοι εν μια νυκτί, αγόραζαν όποιο πανάκριβο αγαθό έβρισκαν μπροστά τους και οι λευκοί, που είχαν τον νόμο στα χέρια τους, αλλά και τις συναλλαγές, δεν περιορίστηκαν στο να τους πουλάνε αυτοκίνητα και κοσμήματα, βρήκαν τρόπο να παραστήσουν τους καλούς, να τους φάνε τα χρήματα και να τους ξεπαστρέψουν με δόλιο και ύπουλο τρόπο που ο Μάρτιν Σκορσέζε ξεφλουδίζει σε ένα δράμα διαφορετικό απ’ ό,τι θα περίμενε ο θεατής, ακούγοντας πως το Killers of the Flower Moon, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα εκτός συναγωνισμού στο Φεστιβάλ Καννών και βγαίνει στις αίθουσες και εν ευθέτω χρόνω στην AppleTv, στοίχισε 200 εκατομμύρια δολάρια και διαρκεί πάνω από τρεισήμισι ώρες. Πιάνει την ιστορία από μέσα, από τον απατηλό χαρακτήρα και τη σάπια καρδιά του Γουίλιαμ Χέιλ (Ρόμπερτ ντε Νίρο), κτηνοτρόφου και γαιοκτήμονα στα χαρτιά, αν και ουσιαστικά ρυθμιστή της περιοχής, γλυκομίλητου πατερούλη για τους Ινδιάνους και μάστορα –και κυριολεκτικά, ως μασόνος που ήταν– κάθε ενέργειας που έμμεσα θα του απέδιδε όφελος. Σε αυτόν καταφεύγει ο ανιψιός του Έρνεστ Μπέρκχαρτ (Ντι Κάπριο), μάγειρας στον στρατό, ανειδίκευτος, που αποζητά κάτι για να πιαστεί, και μπαίνει στη δούλεψη του άτυπου Νονού. Γνωρίζει την αυτόχθονα Μόλι (Λίλι Γκλάντστοουν), την ερωτεύεται, όπως κι εκείνη, και παντρεύονται με τις ευλογίες του
Χέιλ που καλοβλέπει την επιμειξία ως μία από τις στρατηγικές απορρόφησης του ιθαγενούς πληθυσμού. Και όταν η σταδιακή, ειρηνικότερη «απαλλοτρίωση» δεν προχωρά με τους προδιαγεγραμμένους ρυθμούς και τα προσδοκώμενα κέρδη, πίπτει ράβδος: εν ψυχρώ ανεξιχνίαστοι φόνοι και παράξενες, ανεξήγητες ασθένειες. Η Μόλι είναι διαβητική και εξασθενημένη από τα φάρμακα που της χορηγούν οι «έποικοι» γιατροί της. Παράλληλα, βλέπει τη μητέρα της να αργοπεθαίνει και τις αδελφές της να χάνονται, ανήμπορη να αντιδράσει. Η οικογένειά της μεγαλώνει, αποκτά παιδιά με τον Έρνεστ, την ίδια στιγμή που ο ρόλος του ενισχύεται με βρόμικες δουλειές που εξελίσσονται σε εγκληματικές αποστολές τόσο συστηματικές (όχι μόνο οι δικές του συμμετοχές, αλλά κυρίως οι ενέργειες των άεργων ανδρών της πόλης και κάποιων οπορτουνιστών εκτελεστών) που η Μόλι, σε κακή κατάσταση, μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον, απευθύνει έκκληση για βοήθεια εκ μέρους και των προεστών της φυλής της και έρχεται κλιμάκιο του νεοσύστατου FBI (ο Τζέσι Πλέμονς κρατά τις αποστάσεις) με εντολή του φιλόδοξου Τζ. Έντγκαρ Χούβερ, που ενσάρκωσε παλιότερα ο Λεοντάρντο ντι Κάπριο σε σκηνοθεσία Κλιντ Ίστγουντ. Περισσότερο στο ύφος του Ίστγουντ παρά του παλιού Σκορσέζε, οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού ενσωματώνουν την γκανγκστερική ταινία που σκόπευε αρχικά να γυρίσει ο δημιουργός του Ιρλανδού στην ευρύτερη εικόνα της σκόπιμης εκμετάλλευσης και μεθοδευμένης εξόντωσης των αυτόχθονων πληθυσμών για τη δημιουργία της Αμερικής του 20ού αιώνα, της μεγάλης Αμερικής που ονειρεύονταν ο Χέιλ και οι όμοιοί του. Ορθά προτίμησε την επικής κλίμακας τραγωδία έναντι της γνώριμης τυπολογίας του και το έπραξε με σταθερή πίστη στην ιστορία που ήθελε να διηγηθεί, ακόμη κι αν ψήγματα του υποβόσκοντος gangster movie δεν απορροφήθηκαν τελείως σε ένα ενιαίο σύνολο. Ο ρυθμός είναι άνισος και οι θεματικές επαναλαμβάνονται. Κυρίως ο χαρακτήρας του Έρνεστ μοιάζει συχνά με εργαλείο της πλοκής, ένας άνδρας μαγκωμένος στις σεναριακές καταστάσεις, που κυρίως βρίσκεται εκεί για να ακούει και να αδυνατεί να αντιδράσει – κάτι που αποτυπώνεται στην αγχωμένα στραπατσαρισμένη έκφραση του Ντι Κάπριο, ο οποίος έχει δυο σκηνές όπου καταφέρνει να εσωτερικεύσει την πάλη μεταξύ αγάπης και καθήκοντος. Η ανεπάρκειά του δεν γίνεται ποτέ
INFO KILLERS OF THE FLOWER MOON ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ:
Μάρτιν Σκορσέζε ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ:
Λεονάρντο ντι Κάπριο, Λίλι Γκλάντστοουν, Ρόμπερτ ντε Νίρο
συμπαθής, αλλά τα αντανακλαστικά του Ντι Κάπριο του προσδίδουν συμπόνια, κι έτσι εν μέρει δικαιολογείται η στωικότητα που δείχνει η Μόλι απέναντί του. Δίπλα του, οι ερμηνείες της Γκλάντστοουν και του Ντε Νίρο λάμπουν. Ο παλιός συνοδοιπόρος του Σκορσέζε παίζει «χαμηλά», σαν σκιά που ελίσσεται μεταξύ της καθησυχαστικής πατρικής φιγούρας και του επιτελικού αρχηγού της ανομίας που μετακινεί με ευχαρίστηση τα πιόνια σε ένα στημένο παιχνίδι. Ακόμη κι αν κάποιες φορές ο Σκορσέζε επιτρέπει ανάσες «ντενιρισμών», σαν να αφήνει λίγο τα μπόσικα σε έναν άνθρωπο με σφιχτό πρόγραμμα, ο Ντε Νίρο έχει πάντα τον έλεγχο. Από την άλλη, η Γκλάντστοουν είναι χάρμα ιδέσθαι και ταυτόχρονα η συναισθηματική πυξίδα σε έναν ρόλο με μηδενικά μελοδραματικά κλειδιά. Καχύποπτη στην αρχή, διατηρεί την αυτοπεποίθησή της αλλά και κάτι παραπάνω (μια κληρονομημένη πίστη), έχοντας πάντα στο βλέμμα τη μελαγχολία για ένα γένος που χάνεται γρήγορα, βίαια και άδικα. Αγαπά διάφανα, ενώ γνωρίζει πολύ καλά την εκμετάλλευση, τη δική της και της φυλής της. Πονά, φυσικά και ψυχικά, και κρατά ένα μεγαλείο που μεγεθύνεται στα μάτια μας από την αυτοκρατορική παρουσία της – βοηθά πολύ το ότι δεν είναι οικεία ηθοποιός, δεν τη βλέπουμε συχνά, άρα συνεχώς μας ξαφνιάζει το αβίαστο εκτόπισμά της. Ακόμη κι όταν μένει μετέωρη σε μερικές σκηνές, διότι δραματικά θα έπρεπε να έχει αντιδράσει νωρίτερα, η ευθύτητά της αφοπλίζει. Παραδίδει την ερμηνεία της ταινίας, αν όχι της χρονιάς, και μαζί με τη Σάντρα Χίλερ από την Ανατομία μιας πτώσης αλλά και τη Ζώνη Ενδιαφέροντος, τη Μάργκο Ρόμπι που ηγείται του τσουνάμι της Μπάρμπι και, βέβαια, την «Μπάρμπι του Φρανκενστάιν» Έμα Στόουν από το Poor Things του Λάνθιμου διεκδικεί μια υποψηφιότητα για το Όσκαρ πρώτου ρόλου για το 2024 – υποβλήθηκε για δεύτερο από το στούντιο, αλλά εκείνη επέμεινε να αναβαθμιστεί. Μετά τη διαδικασία του φινάλε, που τυπικά εμπεδώνει όσα έχουν προηγηθεί, με την ευγενική και σύντομη συμμετοχή του Τζον Λίθγκοου και του Μπρένταν Φρέιζερ, ο Σκορσέζε επιφυλάσσει τη μεγαλύτερη έκπληξη της ταινίας, ένα μοναδικό εύρημα που πρέπει να δείτε για να κατανοήσετε, και φυσικά να απολαύσετε: είναι η παραδοχή της μυθολόγησης της Ιστορίας, η προσθήκη του σινεμά στην αλήθεια, η επινοητική συγγνώμη του κινηματογραφιστή για το εκτενέστερο έγκλημα επί αμερικανικού εδάφους, με τον μοναδικό τρόπο που γνωρίζει, αυτόν της αφήγησης. Εδώ και τρεις ταινίες ο Σκορσέζε έχει εγκαταλείψει το flash που χαρακτήριζε το πρώιμο έργο του, το μοντάζ, τα τραγούδια, την ορμητική, ασταμάτητη κάμερα που έμοιαζε με τον χειμαρρώδη λόγο του. Αν η Σιωπή ήταν η προσωπική του εξομολόγηση και ο Ιρλανδός η υπογραφή του στο είδος που υπηρέτησε όσο κανείς άλλος, ο Τιτανικός των γκανγκστερικών, το Killers είναι η κορυφαία αμερικανική τραγωδία που δεν παύει να καθηλώνει με τις λεπτομέρειες και το story αλλά και με την εμπειρία του Σκορσέζε να ανατρέπει το κλασικό «ποιος το έκανε», από την αρχή κιόλας, αντικαθιστώντας το με ένα πολύ πιο ενδιαφέρον «πώς έγινε», ωστόσο δεν απογειώνεται σε ένα σύνολο πυκνής συγκίνησης ή βαθιάς οργής. VILLAGE RENTI 4,7,9,10,11—VILLAGE MALL 2,3,4,7,8,9,10,13,14—VILLAGE PAGRATI 3,4,5—VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,4—OPTIONS ILION 1,2,3,4,5—ΚΗΦΙΣΙΑ 1,2 CINEMAX—NANA 1,3,4,5,6 CINEMAX—ΑΕΛΛΩ 1,3,4, ΘΕΡΙΝΗ CINEMAX—ΑΘΗΝΑΙΟΝ 1,2—ΑΙΓΛΗ 1,2, 3 ΘΕΡΙΝΗ—ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ—ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1—ΒΑΡΚΙΖΑ 1,3 ΘΕΡΙΝΗ—CINE ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ—CINERAMA—
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ WEST CITY 1,2—ΔΑΝΑΟΣ 1,2—ΔΙΑΝΑ—ΕΛΛΗ —ΗΛΕΚΤΡΑ ΘΕΡΙΝΟ—ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 1—ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ—ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1—TOWN CINEMAS 1,2,4—ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1,2—ΦΙΛΙΠ ΘΕΡΙΝΟ—ΑΛΣΟΣ ΘΕΡΙΝΟ—ΑΛΙΚΗ—ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ—ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ—ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ ΘΕΡΙΝΟ—ΣΙΝΕΑΚ
Στο γραφείο καθηγητών THE TEACHERS’ LOUNGE
ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Ιλκέρ Σατάκ Π Ρ Ω ΤΑ Γ Ω Ν Ι Σ Τ ΟΥ Ν : Λεονί Μπενές, Λέο Στένις,
Έβα Λομπάου ΣΥΝΟΨΗ: Ιδεαλίστρια δασκάλα σε δημοτικό σχολείο
προκαλεί μια χιονοστιβάδα γεγονότων όταν αποφασίζει να διερευνήσει ποιος κρύβεται πίσω από μια σειρά μικροκλοπών που συμβαίνουν εκεί. Κοφτά έγχορδα, σαν το μαρτύριο της σταγόνας, σμιχτά πλάνα, ερευνητικό βλέμμα και νευρώδες περπάτημα: το «δράμα» της ανήσυχης, αγχωμένης νεόφυτης καθηγήτριας Κάρλα Νόβακ, που υποδύεται έξοχα η Λεονί Μπένες, είναι πως κάνει τα πάντα για να εφαρμόσει την ηθική και τη δεοντολογία, σχεδόν σαν ρομαντικό τικ αίσθησης δικαίου και πίστης στο σωστό, αλλά βρίσκει τον μπελά της ακριβώς γιατί δεν αφήνει την ανάσα του συμβιβασμού να καθαρίσει το μυαλό της από τα απανωτά γεγονότα που διαταράσσουν την καθημερινότητα του γυμνασίου όπου διδάσκει. Παρακολουθεί στενά τους μαθητές της, παρεμβαίνει όποτε κρίνει σκόπιμο, ακόμη κι αν δεν της ζητηθεί, ενίσταται στο μέτρο της δικαιοδοσίας της όταν βλέπει πως οι συνάδελφοί της εφαρμόζουν παλιωμένες, αυθαίρετες πρακτικές ελέγχου και παραβαίνει έναν άρρητο κώδικα αλληλεγγύης διότι αντιλαμβάνεται, μέσω μιας τοποθετημένης κάμερας, πως μια συνάδελφος έχει βάλει χέρι στο πορτοφόλι της, την ίδια στιγμή που ένα παιδί κατηγορείται για κλοπή και επιπλέον ρεζιλεύεται στα μάτια των συμμαθητών του και ενώπιον των γονιών του, ειδικά του πατέρα του, που είναι τουρκικής καταγωγής (όπως και ο σκηνοθέτης Ιλκέρ Σατάκ) και τόσο αυστηρός που το αρνείται κατηγορηματικά, λέγοντας πως ο γιος του αποκλείεται να το έχει κάνει – θα του είχε κόψει τα χέρια! Εκτός από την εχθρότητα που αντιμετωπίζει στο γραφείο των καθηγητών για την κατηγορία που έχει εξαπολύσει εναντίον της θυρωρού κυρίας Κουν, το πρόβλημα που προκύπτει είναι πως το σούσουρο έχει άμεσο αντίκτυπο στον γιο της, τον Όσκαρ, που τυχαίνει να είναι ο αγαπημένος της Κάρλα, ένα έξυπνο κι ευαίσθητο παιδί, το οποίο αντιδρά με ευθιξία και πόνο και δεν αργεί να καταφύγει στη βία, ζητώντας αποκατάσταση της τιμής της μητέρας του – κάτι που η υπερβολικά απασχολημένη με το δίκιο της Κάρλα αδυνατεί να κατανοήσει ανθρώπινα. Αυτή η υποχώρηση που λέγαμε, ως μέρος της συνεχούς πάλης μεταξύ της ευθύνης της διαπαιδαγώγησης και της εγγενούς διαφοράς φάσης ανάμεσα σε διδάσκοντες και μαθητές, αποτελεί τον πυρήνα μιας εξαιρετικής ταινίας που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Πανόραμα του Φεστιβάλ Βερολίνου του 2023 και η Γερμανία υπέβαλε επίσημα στην κατηγορία της διεθνούς παραγωγής στα επερχόμενα Όσκαρ. Ωστόσο δεν μένει εκεί. Σαν βραθυφλεγές και μεθοδικό θρίλερ που από ασήμαντη αφορμή εξελίσσεται σε χιονοστιβάδα σχέσεων και ισορροπιών, εξερευνά τις δυναμικές της εξουσίας και τον λανθά-
νοντα ρατσισμό σε διπλό ταμπλό μέσα στο «ιερό» των δασκάλων, με τις μικροπρέπειες και τις υπερβάσεις τους, αλλά και στον χώρο της τάξης, με παιδιά αυξημένης αντίληψης εκεί όπου κανείς δεν το περιμένει (όταν σιωπούν ομαδικά απαιτώντας εξηγήσεις από την καθηγήτριά τους, σε μια υπέροχη σεκάνς) αλλά και τα αναμενόμενα ξεσπάσματα ανωριμότητας και bullying, σαν ενστικτώδη αντίδραση πίεσης και ανταγωνισμού. Από το Ανάμεσα στους τοίχους του Λοράν Καντέ είχαμε να δούμε μια τόσο διεισδυτική ματιά στα άδυτα ενός σχολείου. Μόνο που ο Σατάκ δεν διστάζει να ξεφύγει από τον ρεαλισμό του πρώτου μέρους, επικεντρώνοντας τον φακό του στα ενάρετα σφάλματα της Κάρλα για να αναδείξει μία από καθέδρας υπεροψία που απογειώνεται κυριολεκτικά στην τελική σκηνή.
RUDE LORD
ΑΒΑΝΑ —ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ—ΑΣΤΥ —ΑΤΛΑΝΤΙΣ 2—ΓΑΛΑΞΙΑΣ 1—ΔΙΑΝΑ
Paw Patrol: H Σούπερ Ταινία PAW PATROL: THE MIGHTY MOVIE
ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Καλ Μπρούνκερ
ΣΥΝΟΨΗ: Όταν ένας μαγικός μετεωρίτης πέφτει
στην Πόλη της Περιπέτειας, τα κουτάβια του PAW Patrol αποκτούν υπερδυνάμεις. Για τη Σκάι οι νέες δυνάμεις που αποκτά ήταν όνειρο ζωής. Αλλά τα πράγματα χειροτερεύουν όταν ο μεγαλύτερος αντίπαλος των κουταβιών, ο δήμαρχος Χάμντινγκερ, το σκάει από τη φυλακή. Η ομάδα διάσωσης που έκλεψε τις καρδιές των πιτσιρικάδων επιχείρησε την πρώτη της εξόρμηση στη μεγάλη οθόνη όταν ακόμα τα σινεμά πάσχιζαν να φέρουν πίσω ένα κοινό που δίσταζε να μπει στην αίθουσα λόγω της πανδημίας. Τηρουμένων των αναλογιών, τα νούμερα ήταν καλά, διατήρησαν το brand name ζωντανό και δικαιολογούσαν ένα κινηματογραφικό sequel, το οποίο ήρθε με τη μορφή της Σούπερ Ταινίας. Το εύρημα των δημιουργών εδώ είναι να παντρέψουν τη γνώριμη συνταγή με την υπερηρωική περιπέτεια. Έτσι, γύρω στο εικοσάλεπτο τα ζωάκια αποκτούν υπερδυνάμεις. Τίποτα καινοτόμο δεν φέρνει η ταινία στο κορεσμένο αυτό είδος, μα τουλάχιστον επιστρατεύει μια αρετή που απουσιάζει από τις περισσότερες σύγχρονες πολυδάπανες live-action υπερηρωικές παραγωγές: την αίσθηση του δέους μπρος στις νεοαποκτηθείσες υπερδυνάμεις, τις οποίες δεν παίρνει ως δεδομένες. Κατά τα λοιπά, απουσιάζει ο προϋπολογισμός μεγάλων στουντιακών εγχειρημάτων και της φαίνεται, αν και παρατηρήσαμε μεγαλύτερη επιμέλεια στις λεπτομέρειες του background σε σχέση με τον προκάτοχό της. Τα τρισχαριτωμένα τετράποδα και τα ευγενή μηνύματα θα κρατήσουν σίγουρα το ενδιαφέρον των (πολύ) μικρών θεατών, στους οποίους απευθύνεται αποκλειστικά η ταινία. Και όταν λέμε αποκλειστικά, το εννοούμε – κάποιοι ενήλικες συνοδοί θα γαβγίζουν.
Ένα αντισυμβατικό παλάτι στην καρδιά της Αθήνας. Το στολίδι της οδού Κολοκοτρώνη άνοιξε πριν από λίγες εβδομάδες και υπόσχεται να μετατρέψει την επίσκεψή σου σε μια αναπάντεχη εμπειρία. Κάθε γωνιά έχει και κάτι ξεχωριστό, αφηγείται μια surreal ιστορία. Πίνακες σύγχρονης τέχνης εμπνευσμένοι από τον Banksy και τον Stanley Gonczanski, προτομές κεφαλιών ζώων, κρυστάλλινοι πολυέλαιοι και γκραφίτι, σε αυτό το μπαρ δεν ξέρεις τι να πρωτοθαυμάσεις. Τα ποτά είναι εξίσου εμβληματικά με τη διακόσμηση. Aπολύτως ισορροπημένα signature cocktails, πεντανόστιμο bar food και ποιοτικό χαρμάνι καφέ: η εξαιρετικά ικανή ομάδα προσωπικού είναι πρόθυμη να σε καθοδηγήσει στην επιλογή ποτού και στο ιδανικό pairing φαγητού. Ο κατάλογος των κοκτέιλ θα εντυπωσιάσει και τους πιο δύσπιστους. Ξεχωρίζει το ινσταγκραμικό Βeyond the sea με pisco, τζιν, ρούμι και passion fruit compote που ταιριάζει τέλεια με τα παϊδάκια καλαμποκιού. Στο Rude Lord θα δοκιμάσεις ένα αξέχαστο πληθωρικό Bloody Mary που συνοδεύεται με τραγανό μπέικον. Όλα αυτά σε τέλεια ισορροπία με τη μουσική η οποία φέρει επιρροές από ’70s, ’80s, ’90s και Y2K. Σύντομα η ομάδα της κουζίνας θα παρουσιάσει και ένα πολλά υποσχόμενο brunch. Στο Rude Lord θα έρθεις για να πιεις ένα χαλαρό ποτό, να βγεις το πρώτο ραντεβού ή να διασκεδάσεις σε κάποιο πάρτι. Ο Κώστας και ο Πάνος, που μετράνε αρκετά χρόνια φιλίας και εργασίας στον χώρο της εστίασης, οραματίστηκαν ένα street bar που θα προσφέρει premium γεύσεις, και τα κατάφεραν τέλεια. Το Rude Lord σίγουρα θα συζητηθεί και θα φωτογραφηθεί. Ένας χώρος που μπορεί να υποστηρίξει κάθε σου διάθεση. Κολοκοτρώνη 11, Aθήνα, κρατήσεις @ rudelordthebar@gmail.com & 306971953211 Social: @RudeLord
Aπό τον Γιάννη Βασιλείου VILLAGE RENTI 1,2,6,8,14,15,18—VILLAGE MALL 5,6,8,11—VILLAGE PAGRATI 3,5—VILLAGE AG.DIMITRIOS 1,2,3—OPTIONS ILION 1,3,5,6—ΚΗΦΙΣΙΑ 1,3 CINEMAX— NANA 1,4 CINEMAX—ΑΕΛΛΩ 1,4 CINEMAX—ΑΘΗΝΑΙΟΝ 2—ΑΙΓΛΗ 1—ΑΡΙΑΝ ΘΕΡΙΝΟ—ΒΑΡΚΙΖΑ 2—CINERAMA — ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2—ΣΠΟΡΤΙΓΚ 1—TOWN CINEMAS 1,2—ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 1— ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟ—ΣΙΣΣΥ ΘΕΡΙΝΟ—ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΘΕΡΙΝΟ
19.10.23 – lifo 37
ΣΥΝΑΥΛΙΑ
Μουσική
INFO Η Imany θα εμφανιστεί στις 25 Οκτωβρίου στο Christmas Theater (λεωφ. Βεΐκου 137, Γαλάτσι).
από th maρια παππα
38 lifo – 19.10.23
Imany: Μία από τις πιο αγαπημένες φωνές του ελληνικού κοινού Η Γαλλίδα τραγουδοποιός επιστρέφει στην Αθήνα για μια ξεχωριστή μουσική παράσταση όπου θα πρωταγωνιστούν η φωνή της και οκτώ τσέλα.
Μ
ία από τις πιο μεγάλες και ιδιάζουσες φωνές της γαλλικής σόουλ, η Imany, επιστρέφει στην Αθήνα μετά από έναν χρόνο, αυτήν τη φορά στο Christmas Theatre στις 25 Οκτωβρίου. Με την Ελλάδα έχει μια σχεδόν ερωτική σχέση που ξεκινάει από τα πρώτα βήματα της καριέρας της. Για άγνωστο λόγο, ίσως και πέρα από το γεγονός ότι είναι καλή μουσική, το τραγούδι της «You will never know» είχε γίνει μεγάλη επιτυχία και ακουγόταν σχεδόν παντού για ένα διάστημα. Είναι από αυτά τα αξιοπερίεργα που συμβαίνουν με τη μουσική εδώ πέρα, που ακόμη και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες δεν το πιστεύουν. Ο κόσμος, όταν ήρθε για πρώτη φορά για συναυλία στη χώρα μας, την αναγνώριζε στον δρόμο και της ζητούσε αυτόγραφα, όπως δηλώνει σε παλιές συνεντεύξεις της, κάτι που δεν είχε, απ’ ό,τι φαίνεται, ξαναβιώσει. Στην περίπτωσή της πιστεύει ότι ήταν σημαδιακό γιατί μετά από αυτό η φήμη της εκτοξεύτηκε. Πέρσι είχε συγκινήσει και ενθουσιάσει το κοινό με την αξέχαστη εμφάνισή της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τα τελευταία δύο χρόνια εμφανίζεται επί σκηνής συνοδευόμενη από 8 βιολοντσέλα και ερμηνεύει αποκλειστικά διασκευές διάσημων κομματιών. Είναι μια μοναδική εμπειρία ο τρόπος που το συγκεκριμένο όργανο πλαισιώνει τη γήινη ερμηνεία της. «Καμιά φορά νομίζεις ότι ακούς πνευστά ή ηλεκτρικές κιθάρες, σαν να είναι στοιχειωμένα», αναφέρει για τον ήχο που βγάζουν. Το ίδιο σόου θα φέρει και στο Christmas Theatre. Σκέφτηκε το συγκεκριμένο concept για το τρίτο της άλμπουμ που έχει τον τίτλο «Voodoo Cello» πριν από 10 χρόνια, όταν άκουσε το Vitamin String Quartet. Βέβαια, δεν κατάφερε να υλοποιήσει αμέσως αυτό που είχε στο μυαλό της, εν μέρει επειδή η δισκογραφική της την απέτρεψε από το να κυκλοφορήσει μια δουλειά με διασκευές ώστε να αφοσιωθεί στο δικό της υλικό. Τελικά, το «Voodoo Cello» κυκλοφόρησε το 2021 και είναι μια ιδιαίτερη και αληθινά πειραματική δουλειά που την έχει στιγματίσει. Έχει ονομαστεί έτσι ως φόρος τιμής στον Jimi Hendrix και ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή της καριέρας της, μετά από μια σειρά πρόζεκτ, περιοδείες, ένα δεύτερο παιδί –πλέον έχει έναν γιο και μια κόρη–, μια πανδημία και μια υπερκόπωση. Περιέχει 13 ηχογραφήσεις κλασικών τραγουδιών των Neil Diamond, Elton John, Black, Cat Stevens, Ertha Kitt, Eminem, Henri Salvador, Madonna και TaTu, αλλά και νεότερες επιτυχίες των Imagine Dragons, Ed Sheeran και Hozier, μεταξύ άλλων. Συνολικά, ετοίμασε πενήντα κομμάτια προτού καταλήξει σε αυτές τις επιλογές. «Μου αρέσει να λέω ιστορίες με τα τραγούδια μου και θέλω με κάθε ακρόαση ο κόσμος να αισθάνεται ότι υπάρχει πάντα ένα φως στο τούνελ. Μια διασκευή είναι καλή όταν το κομ-
μάτι γίνεται δικό σου. Το προσεγγίζω αρχικά με μια φωνή και μια κιθάρα, βρίσκοντας το κλειδί που μου ταιριάζει και αλλάζοντας το τέμπο, και μετά ακούω τους στίχους. Δεν μπορώ να τραγουδήσω κομμάτια που δεν πιστεύω», εξηγεί. Γι’ αυτό επέλεξε κομμάτια που μιλούν για γυναίκες οι οποίες υπερασπίζονται τη σεξουαλικότητα, τις σχέσεις τους («All the things she said»), τον ρατσισμό («Black little angels»), τον τοξικό καπιταλισμό («Les voleurs d’eau») κ.ά. Η Nadia Mladjao, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε σε μια πόλη κοντά στη Μασσαλία. Έχει καταγωγή από τις Κομόρες Νήσους. Το «Imany» είναι το καλλιτεχνικό της όνομα και στα σουαχίλι σημαίνει «πίστη». Όταν ήταν παιδί τής άρεσε ο στίβος, έκανε άλμα εις ύψος. Άκουγε παθιασμένα ποπ και είδωλά της ήταν καλλιτέχνες όπως ο Michael Jackson, ο Prince και οι Police. Οι γονείς της δεν ήθελαν να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική, προτιμούσαν να σπουδάσει κάτι άλλο πρώτα. Η ίδια έστρεψε το ενδιαφέρον της στη μόδα και δούλευε επαγγελματικά ως μοντέλο για δέκα χρόνια. Είχε υπογράψει με το πρακτορείο Ford Models, ένα από τα μεγαλύτερα πρακτορεία μοντέλων στην Αμερική. Μάλιστα, ζούσε στη Νέα Υόρκη για επτά χρονια. Εγκατέλειψε, όμως, αυτή την καριέρα και επέστρεψε στη γενέτειρά της, τη Γαλλία, για να αφοσιωθεί στο τραγούδι, όπου και δοκίμασε τις δυνάμεις της το 2008. «Η μόδα με δίδαξε να δέχομαι την απόρριψη και η μουσική να δουλεύω σκληρά για την αποδοχή», είχε σχολιάσει σε μια παλιά συνέντευξή της. Στην αρχή ξεκίνησε δειλά, τραγουδώντας σε μικρά μπαρ του Παρισιού. Κυκλοφόρησε το ντεμπούτο άλμπουμ της «The shape of a broken heart» το 2011, αλλά έγινε ευρέως γνωστή τρία χρόνια μετά, το 2014, από το ρεμίξ ενός κομματιού που μιλούσε για τη γυναικεία ενδυνάμωση και έγραψε για το σάουντρακ της ταινίας Sous les jupes des filles (French Women). Επρόκειτο για το «Don’t be so shy», που έγινε απρόσμενη επιτυχία, και το ρωσικό ντουέτο των Filatov & Karas το μετέτρεψε σε dance anthem που ξεπέρασε τα 300 εκατομμύρια streams και ανέβηκε στα τσαρτ σε όλο τον κόσμο. Την έκανε σταρ στην Ευρώπη, κάτι που η ίδια δεν περίμενε να συμβεί. Ακολούθησε το δεύτερο αυτοβιογραφικό άλμπουμ της, «The wrong kind of war». Η Imany, όμως,
είναι επίσης γνωστή στη Γαλλία για την ακτιβιστική της δράση. Συχνά μιλάει και ενημερώνει τον κόσμο ως πρέσβειρα της οργάνωσης ENDOMind Association για την ενδομητρίωση, μια πάθηση που και η ίδια αντιμετωπίζει από την ηλικία των 15 ετών. Ταυτόχρονα μάχεται υπέρ των ίσων δικαιωμάτων και συμμετέχει ενεργά σε εκδηλώσεις για την κλιματική αλλαγή. Όπως αναφέρει, «από τότε που γεννήθηκα ήμουν ακτιβίστρια. Ξεσηκώνομαι ενάντια σε κάθε αδικία».
787
ΣΠΙΤΙ MOY, ΣΠITAKI MOY PERSONAL SHOPPER ΈΧΕΙΣ ΓΟΎΣΤΟ
ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΛΕΙΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ FALL TRENDS ΦΕΡΝΟΥΝ ΟΜΟΡΦΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. 19.10.23 – lifo 39
ΣΠΙΤΙ ΠΌΣΟ ΈΞΥΠΝΟ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΣΠΊΤΙ ΤΟ 2024; Μέσα στο 2024 θα δούμε όλο και περισσότερες οικιακές συσκευές να γίνονται εξυπνότερες, με σκοπό φυσικά τη διευκόλυνση της ζωής του χρήστη αλλά και του περιβάλλοντος. Φτάνουμε σιγά-σιγά στο 2024 και, όπως έχουμε δει, ο κόσμος της τεχνολογίας κάθε μέρα έχει να μας παρουσιάσει και κάτι νέο, μια νέα καινοτομία που θα αλλάξει την καθημερινότητά μας προς το καλύτερο πάντα.
Ο
ι τεχνολογικές τάσεις μπορούν να διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, εργαζόμαστε και παίζουμε. Από τις έξυπνες οικιακές συσκευές μέχρι τα wearable gadgets, από την εικονική πραγματικότητα (Virtual Reality ή VR) μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), υπάρχει κάτι για όλους αλλά και για όλες τις ανάγκες.
από τον τίμο κουρεμένο
ΈΞΥΠΝΕΣ ΟΙΚΙΑΚΈΣ ΣΥΣΚΕΥΈΣ
40 lifo – 19.10.23
Οι έξυπνες οικιακές συσκευές πριν από μερικά χρόνια ήταν ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας, όμως, όπως φαίνεται, ήδη μέσα στο 2024 θα τις δούμε να παίζουν ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Πρόκειται για τις (έξυπνες) συσκευές εκείνες που μπορούν να συνδέονται στο διαδίκτυο και ο χρήστης μπορεί να τις ελέγχει εξ αποστάσεως ή με φωνητικές εντολές. Μιλάμε για έξυπνα ηχεία, έξυπνα φώτα, έξυπνους θερμοστάτες, έξυπνες κάμερες, έξυπνες κλειδαριές και πολλά πολλά άλλα έξυπνα gadgets. Οι έξυπνες οικιακές συσκευές μπορούν να κάνουν τη ζωή σας πιο εύκολη, πιο βολική και πιο ασφαλή, αυτοματοποιώντας εργασίες, προσαρμόζοντας τις ρυθμίσεις ανάλογα με τις ανάγκες κάθε χρήστη (ακόμα και αν ζουν στο ίδιο σπίτι), παρακολουθώντας τη δραστηριότητα και παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες που τους ζητούνται κάθε φορά. Για παράδειγμα, ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα έξυπνο ηχείο, όπως το Amazon Echo ή το Google Home, για να ακούσει την αγαπημένη του μουσική, να μαθαίνει τον καιρό και να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σπιτιού μέ-
σω ενός έξυπνου θερμοστάτη σύμφωνα με τις προτιμήσεις του, τον φωτισμό του δωματίου (με έξυπνες λάμπες) το πρόγραμμά του ή ακόμα και την παρουσία του στο σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο η ίδια η συσκευή μπορεί να μαθαίνει από τις συνήθειες του χρήστη και να κάνει οικονομία στην κατανάλωση ενέργειας. Επίσης, μέσα από ένα έξυπνο ηχείο ο χρήστης μπορεί να προσθέτει υπενθυμίσεις, να κάνει κλήσεις και να στέλνει μηνύματα, να παραγγείλει delivery, να ελέγχει άλλες έξυπνες συσκευές όπως τα πλυντήρια, οι φούρνοι, οι σκούπες και τα ψυγεία που υπάρχουν στο σπίτι, και πολλά άλλα. Στο κομμάτι της ασφάλειας του σπιτιού οι κάμερες έχουν επίσης εξελιχθεί. Το γεγονός ότι έχουν γίνει smart, όπως οι κάμερες της Xiaomi ή της D-link, σημαίνει ότι o χρήστης μπορεί να ξέρει ανά πάσα στιγμή τι γίνεται στο σπίτι του, είτε είναι εκεί είτε απουσιάζει. Πέρα από το κομμάτι της ασφάλειας από τρίτους, μπορεί να παρακολουθεί με αυτόν τον τρόπο τα κατοικίδια ή τα παιδιά του από οπουδήποτε. Αν συνδυάσει κάποιος τις έξυπνες κάμερες και τις έξυπνες κλειδαριές, μπορεί ακόμα και να ξεκλειδώνει και να ανοίγει το σπίτι (χωρίς κλειδί) σε κάποιον καλεσμένο που μπορεί να έχει έρθει χωρίς να χρειάζεται να είναι ο ίδιος εκεί. Φυσικά, για οτιδήποτε συμβαίνει στο σπίτι η συσκευή αναλαμβάνει να ενημερώνει τον χρήστη για όλες τις ενέργειες.
ΕΙΚΟΝΙΚΉ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ Μια τεχνολογική τάση που γίνεται πιο καθηλωτική και ρεαλιστική το 2024 είναι η εικονική πραγματικότητα. Πρόκειται για μια τεχνολογία
Με την τεχνητή νοημοσύνη οι συσκευές ή ακόμα καλύτερα το σπίτι θα μπορεί να επικοινωνεί όλο και καλύτερα με τον χρήστη, τόσο με γραπτή όσο και με προφορική πληροφορία.
που δημιουργεί ένα προσομοιωμένο περιβάλλον το οποίο μπορείτε να βιώσετε μέσω ενός σετ κεφαλής ή μιας συσκευής που καλύπτει τα μάτια και τα αυτιά σας, όπως το Meta Oculus Quest ή το PlayStation VR. Η εικονική πραγματικότητα μπορεί να σας μεταφέρει σε διαφορετικούς τόπους, χρόνους και σενάρια με τα οποία μπορείτε να αλληλεπιδράσετε χρησιμοποιώντας χειριστήρια ή χειρονομίες. Η εικονική πραγματικότητα μπορεί να προσφέρει ψυχαγωγία, εκπαίδευση, κατάρτιση και θεραπευτικά οφέλη, παρέχοντας στον χρήστη παιχνίδια, ταινίες, προσομοιώσεις και εφαρμογές. Για παράδειγμα, ο χρήστης μπορεί να παίζει παιχνίδια στο σαλόνι και να αισθάνεται ότι είναι στη θέση του πιλότου σε ένα μαχητικό αεροσκάφος ή μέσα σε κάποιον μακρινό φανταστικό κόσμο ενός παιχνιδιού. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιήσει την εικονική πραγματικότητα για να παρακολουθήσει ταινίες και να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε μια τεράστια κινηματογραφική αίθουσα ή ακόμα και μέσα στην ταινία. Φυσικά, με το VR μπορεί να μάθει νέα πράγματα ή ακόμα και να πάει για ψώνια ή να κάνει τις συναντήσεις του σε εικονικά καφέ.
ΤΕΧΝΗΤΉ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ Τέλος, η τεχνητή νοημοσύνη είναι κάτι που σίγουρα ακούμε και θα συνεχίσουμε να ακούμε τα επόμενα χρόνια από τη στιγμή που υπάρχουν έξυπνες συσκευές στο σπίτι. Με την τεχνητή νοημοσύνη οι συσκευές ή ακόμα καλύτερα το σπίτι θα μπορεί να επικοινωνεί όλο και καλύτερα με τον χρήστη, τόσο με γραπτή όσο και με προφορική πληροφορία. Μέσα από τα ηχεία το σπίτι θα μπορεί να ακούει και να μιλάει, ενώ μέσα από τις κάμερες θα μπορεί να βλέπει και να αναγνωρίζει τους ενοίκους του σπιτιού, να ξέρει σε ποιο δωμάτιο βρίσκονται και να το προσαρμόζει ανάλογα με τις προτιμήσεις τους. Η τεχνολογία είναι πάντα δίπλα μας για να μας βοηθάει και να μας κάνει την καθημερινότητα πιο εύκολη. Το 2024 σίγουρα θα μας φέρει πολλά νέα πράγματα στο κομμάτι του σπιτιού που θα θέλουμε να δοκιμάσουμε είτε από περιέργεια είτε για ευκολία. Το θέμα είναι κατά πόσο είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε μια τέτοια τεχνολογία σπίτι μας και κατά πόσο θα εξαρτηθούμε από αυτή.
Τα φέρνουν το μεσογειακό στυλ σπίτι σου Σε ένα σπίτι Praktiker πας και ξαναπάς και ξαναπάς… γιατί, λοιπόν, να μην είναι έτσι και το δικό σου;
Σ
την Ελλάδα, είμαστε τυχεροί γιατί ζούμε μέσα στο χρώμα, το φως, τη ζεστασιά και τη φύση. Όλα αυτά τα στοιχεία συνθέτουν το μεσογειακό ταπεραμέντο και επειδή τα Praktiker ασπάζονται αυτόν τον τρόπο ζωής δημιούργησαν διακοσμητικά concepts που εκφράζουν το Mediterranean living, όπου η ζεστή αύρα της Μεσογείου συναντά την κομψότητα και τη λειτουργικότητα. O νέος κατάλογος Praktiker Σπίτι 2023-2024 κυκλοφόρησε με μοναδικά concepts και προϊόντα, όπως τη συλλογή Milos, που είναι συνδεδεμένη με τα ηφαιστειακά χρώματα της Μήλου, δημιουργώντας ένα ήρεμο και ζεστό περιβάλλον, ή τη συλλογή Matolia σε αποχρώσεις εμπνευσμένες από είδος ελιάς που καλλιεργείται στην Ηλεία, φέρνοντας «τη φύση σπίτι σου». Για πιο θερμές αποχρώσεις, τα προϊόντα της σειράς Malaga με πινελιές τερακότα, που είναι εμπνευσμένα από τα χρώματα και το ταμπεραμέντο της ανδαλουσιανής γενέτειρας του Πικάσο, είναι σίγουρα η πιο ιδανική επιλογή, ενώ τα Capri με μεσογειακά χρώματα, σε μπλε και κίτρινους τόνους, έρχονται για να φέρουν ιταλική αύρα σε κάθε χώρο. Στη συλλογή των Praktiker θα βρείς ακόμη οικιακά είδη
και προτάσεις Art de la Table για μοναδικές στιγμές φιλοξενίας, λευκά είδη που χαρίζουν άνεση και ποιότητα ύπνου αλλά και στρώματα για ξεκούραστο ύπνο και φωτιστικά που δημιουργούν την ιδανική ατμόσφαιρα. Επισκέψου ένα κατάστημα Praktiker ή το praktiker.gr και βρες τα πάντα για το σαλόνι, την τραπεζαρία, την κρεβατοκάμαρα, το μπάνιο και την κουζίνα σου, καθώς και επώνυμα brands σε μεγάλες οικιακές συσκευές & μικροσυσκευές, που θα αναβαθμίσουν την καθημερινότητά σου!
praktiker.gr, 210 99 40 000
19.10.23 – lifo 41
ΣΠΙΤΙ FALL INTERIOR 2023: 5+1 ΙΔΈΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΛΛΆΞΟΥΜΕ ΤΟ ΣΠΊΤΙ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΈΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΦΘΙΝΟΠΏΡΟΥ Το φθινόπωρο είναι η τέλεια εποχή για ξεκαθάρισμα και τα fall trends στη διακόσμηση δείχνουν τον δρόμο.
Ο
από τη φιλιώ ράγκου
κανόνας λέει πως εποχή της ανανέωσης στο σπίτι είναι η άνοιξη. Πολλοί διαφωνούν κατηγορηματικά και ανακηρύσσουν επισήμως το φθινόπωρο ως την καλύτερη εποχή του χρόνου για να «συμμαζέψουμε» και να αποσυμφορήσουμε τα σπίτια μας. Γιατί; Πολύ απλά επειδή έρχεται το κρύο και ετοιμαζόμαστε να περάσουμε άλλη μία σεζόν αρκετές ώρες στο σπίτι, οπότε τώρα είναι η κατάλληλη ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια ζεστή και φιλόξενη ατμόσφαιρα με cozy vibes, κυρίως απαλλαγμένη από ακαταστασία. Κάπως έτσι, κάθε χρόνο τέτοια εποχή μπαίνουμε συνειδητά σε αυτό το mood, το οποίο περιλαμβάνει γενναίες δόσεις τακτοποίησης, αποθήκευσης και προετοιμασίας του σπιτιού. Όσο για το πώς, ισχύει το «δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο».
42 lifo – 19.10.23
ΤΑΚΤΟΠΟΙΉΣΤΕ ΝΤΟΥΛΆΠΙΑ ΚΑΙ ΨΥΓΕΊΟ Το καλοκαίρι συνοδεύεται από αλλαγές στις μαγειρικές και διατροφικές μας συνήθειες, οπότε ψάξτε τα ντουλάπια της κουζίνας και το ψυγείο για καρυκεύματα, σάλτσες και ευπαθή προϊόντα που πιθανότατα θα χαλάσουν πριν χρησιμοποιηθούν. Για να το κάνετε αυτό, ταξινομήστε τα σε κατηγορίες: κονσέρβες, σνακ κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε εύκολα να πετάξετε τα ληγμένα προϊόντα και να δωρίσετε τυχόν ανεπιθύμητα ή εκείνα που δεν
θα καταναλώσετε πριν από την ημερομηνία λήξης τους. Επαναλάβετε τη διαδικασία με το ψυγείο.
να τα φοράει και του χρόνου. Για ό,τι δεν σας ταιριάζει πλέον από άποψη μεγέθους ή στυλ, σκεφτείτε το ενδεχόμενο ανακύκλωσης, δωρεάς ή μεταπώλησης, ώστε να σας μείνουν μόνο όσα θα φορέσετε πραγματικά. Ομοίως, εξετάστε τα χειμερινά. Υπάρχουν κάποια που δεν σας κάνουν πλέον ή χρειάζονται μεταποίηση ή επιδιόρθωση; Ξεκαθαρίστε τα ανεπιθύμητα και φτιάξτε μια λίστα με τυχόν κενά στην γκαρνταρόμπα σας, ώστε να μπορείτε να ψωνίσετε στοχευμένα.
ΟΡΓΑΝΏΣΤΕ ΤΗΝ ΝΤΟΥΛΆΠΑ Ανάλογα με το πού ζείτε, το φθινόπωρο μπορεί να μοιάζει είτε με προέκταση του καλοκαιριού είτε με τις πρώτες μέρες του χειμώνα (ή και με τα δύο!). Ανεξάρτητα από τον καιρό, αυτή η μεταβατική περίοδος είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να κάνετε απογραφή τόσο των καλοκαιρινών όσο και των χειμερινών σας ρούχων. Χωρίστε τα σε εποχές. Αξιολογήστε τα καλοκαιρινά, βάζοντας στην άκρη τα κομμάτια που αγαπάτε και μπορείτε να δείτε τον εαυτό σας
ΒΆΛΤΕ ΤΗΝ ΑΠΟΘΉΚΗ ΣΕ ΤΆΞΗ Το κόλπο στην αποθήκευση είναι να χωρίζετε τα πράγματα σε κατηγορίες, τακτοποιώντας τα σε αντίστοιχα κουτιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη συναντάτε κάθε φορά ένα χάος που θα κάνει τον εντοπισμό οποιουδήποτε αντικειμένου να μοιάζει σαν να ψάχνετε βελόνα στα άχυρα.
Κάθε χρόνο τέτοια εποχή μπαίνουμε συνειδητά στο mood ανανέωσης, το οποίο περιλαμβάνει γενναίες δόσεις τακτοποίησης, αποθήκευσης και προετοιμασίας του σπιτιού. Όσο για το πώς, ισχύει το «δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο».
ΚΑΘΑΡΊΣΤΕ ΌΛΟ ΤΟ ΣΠΊΤΙ Εκμεταλλευτείτε τον καλό καιρό και κάντε ένα γερό καθάρισμα του σπιτιού πριν ξεκινήσει το κρύο. Αν σας άρεσε να έχετε τα παράθυρα ανοιχτά όλο το καλοκαίρι, μάλλον θα πρέπει να ξεσκονίσετε πιο προσεκτικά έπιπλα, περσίδες και περβάζια προτού τα κλείσετε ξανά για χειμώνα. Καθώς καθαρίζετε, εξετάστε το ενδεχόμενο να απαλλαγείτε επιτέλους από κάποια αντικείμενα που δεν χρησιμοποιείτε πια και φαίνεται να μαζεύουν μόνο σκόνη.
ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ ΦΕΎΓΕΙ, ΤΟ ΦΘΙΝΌΠΩΡΟ ΈΡΧΕΤΑΙ Κάντε το σπίτι να μοιάζει με cozy φθινοπωρινό καταφύγιο, αντικαθιστώντας αντικείμενα καλοκαιρινής διακόσμησης με καλύμματα μαξιλαριών και κουβερλί που έχουν πιο ζεστές αποχρώσεις, όπως καφέ, μουσταρδί, πορτοκαλί και μπεζ. Επίσης, μην ξεχνάτε πως το bοho ταιριάζει σε κάθε εποχή. Στη διακόσμηση χαρακτηρίζεται από γήινα χρώματα, ξύλινα διακοσμητικά, vintage αντικείμενα, ριχτάρια, πολλά μαξιλάρια και χαλιά με κρόσσια που δεν είναι πολύ «βαριά» και ανανεώνουν διακριτικά τη διακόσμηση. Η πτώση της θερμοκρασίας σημαίνει επίσης πως ήρθε η ώρα να αλλάξετε τα καλοκαιρινά σεντόνια με κάτι πιο ζεστό. Αν ανήκετε στην κατηγορία αυτών που έχουν διαφορετικά σεντόνια για κάθε εποχή, ελέγξτε τα αποθηκευμένα για τον κρύο καιρό για να βεβαιωθείτε ότι είναι ακόμα σε καλή κατάσταση.
ΟΡΓΑΝΏΣΤΕ (ΚΑΙ) ΤΟ ΨΗΦΙΑΚΌ «ΣΠΊΤΙ» ΣΑΣ Επειδή τείνουμε πλέον να χρησιμοποιούμε smartphones, tablets, laptops και υπολογιστές σχεδόν όλη μέρα, η ψηφιακή ακαταστασία είναι κάτι που χρειάζεται επίσης φροντίδα. Οι πιο πολλοί από εμάς έχουμε περισσότερες εφαρμογές απ’ όσες χρησιμοποιούμε, οπότε ξεφορτωθείτε εκείνες που δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να εντείνουν την ψηφιακή ακαταστασία. Ομαδοποιήστε τα apps ανά κατηγορία σε φακέλους, ώστε να μην έχετε τέσσερις ή πέντε σελίδες να ξεφυλλίζετε μόνο και μόνο για να βρείτε ένα.
FALL TRENDS 2023 Τα design trends για το φετινό φθινόπωρο αποσκοπούν στη δημιουργία ενός ζεστού και άνετου σπιτιού, για να χαλαρώνετε μόνοι ή με την οικογένεια και τους φίλους σας.
ΓΉΙΝΑ ΧΡΏΜΑΤΑ: Έντονο πορτοκαλί, σοκολατί, μουσταρδί, navy blue, λαδί, μπορντό και, φυσικά, viva magenta, το χρώμα της χρονιάς, σύμφωνα με την Pantone.
ΤΟΛΜΗΡΆ ΜΟΤΊΒΑ: Οι απλοί λευκοί και μπεζ καναπέδες δίνουν τη θέση τους σε πλούσιες, πολύχρωμες ταπετσαρίες και γενικά σε μαξιμαλιστικές επιλογές καναπέδων με περισσότερα prints.
ΦΥΣΙΚΆ ΥΛΙΚΆ: Μπαμπού, φελλός, πέτρα και ξύλο συνάδουν με το φετινό trend για λιγότερο τέλεια και περισσότερο εμπνευσμένα από τη φύση υλικά.
VINTAGE ΠΙΝΕΛΙΈΣ: Vintage διακοσμητικά ή αντίκες κομμάτια, όπως κηροπήγια, φανάρια ακόμα και έπιπλα εμπνευσμένα από το παρελθόν.
ΚΑΜΠΎΛΕΣ: Διακριτικές καμπύλες που κάνουν το decor πιο φιλόξενο. Έπιπλα και αντικείμενα με πολύ έντονες γωνίες αντικαθίστανται από στρογγυλά και οβάλ σχήματα. Στην περίπτωση αυτή οι accent chairs είναι μια εύκολη και αποτελεσματική λύση στην ανανέωση σπιτιού.
ΚΕΡΙΆ: Για all time classic πολυτελή εικόνα ιδανικά είναι τα ασημένια κηροπήγια, ενώ για πιο μοντέρνα, industrial προσέγγιση επιλέξτε γεωμετρικά σιδερένια κηροπήγια σε σκούρες αποχρώσεις.
ΒΙΏΣΙΜΑ ΥΛΙΚΆ: Η τάση θέλει φέτος υφές, οι οποίες, ταυτόχρονα, σέβονται το περιβάλλον. Αυτό σημαίνει βελούδο, κασμίρι και μαλλί σε μαξιλάρια, κουρτίνες, ριχτάρια, ακόμη και χαλιά.
ΙΑΠΩΝΙΚΌΣ ΦΩΤΙΣΜΌΣ: Το Japandi επέστρεψε. Η τάση στα φωτιστικά θέλει φυσικά υλικά, όπως ξύλο, ψάθα, μπαμπού, γυαλί, ρατάν και χαρτί, μινιμαλιστικά και ταυτόχρονα ιδιαίτερα.
19.10.23 – lifo 43
PERSONAL SHOPPER
ò
Ileana Makri Μαξιλάρι Good Morning. ileanamakri.com
î
Praktiker Έπιπλο τηλεόρασης Plegma σε σονόμα απόχρωση. Στα καταστήματα Praktiker και στο www. praktiker.gr
ñ
H&M
ô
Paraphernalia
Χάρτινο καπέλο φωτιστικού, ανοιχτό ροζ.
Vintage καρέκλα Canto σε κόκκινη απόχρωση.
Στα καταστήματα H&M και στο www2.hm.com
www.paraphernalia.gr
î
Kartell
î
Συρταριέρα σε μπλε απόχρωση.
Myran
www.kartell.com
Φωτιστικό Flowerpot VP9 σε απόχρωση cobalt blue. Στο κατάστημα Myran και στο myran.gr
ö
ô
IKEA
JYSK
Τριθέσιος καναπές PARUP.
Κουνιστή πολυθρόνα NEBEL, ανοιχτό μπλε.
Στα καταστήματα IKEA και στο www.ikea.gr
Στα καταστήματα JYSK και στο jysk.gr
ñ
Δελούδης Βάζο Joker σε μαύρη απόχρωση. deloudis.gr
44 lifo – 19.10.23
ΈΧΕΙΣ ΓΟΎΣΤΟ Χάρης Σταματόπουλος Στυλίστας
Ποιος είσαι και με τι ασχολείσαι; Είμαι ο Χάρης και είμαι ενδυματολόγος. Επιμελούμαι την εικόνα καλλιτεχνών, κάνω διαφημιστικά, φωτογραφικές καμπάνιες και editorials. Πώς διαλέγεις τα ρούχα σου; Η σχέση μου με τα ρούχα μου είναι αρκετά προσωπική και κτητική θα έλεγα. Αγοράζω κυρίως online από ξένα e-shops, ψάχνω πάντα για thrifted θησαυρούς και όταν ταξιδεύω στο εξωτερικό αγαπώ να επενδύω σε νέα items που είναι δύσκολο να βρεις στην Ελλάδα . Αυτό που φοράς τώρα σε τι mood σε βάζει; Επιλέγω πάντα τι θα φορέσω ανάλογα με τη διάθεσή μου ή με το πώς θέλω να την κάνω twist. Σήμερα επέλεξα ένα χρωματιστό outfit, co-ord με pop και urban αισθητική. Ήθελα το λευκό στούντιο να γεμίσει χρώμα.
Πού πας τώρα; Πάω να πάρω έναν καφέ και να συνεχίσω με πολλές επιστροφές ρούχων που έχω. @Haris90s_stylist @Haris90s Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.
από τη μίνα καλογερά
φωτο: παρισ ταβιτιαν
Τι φοράς και πόσο κοστίζει; Αυτό που φοράω είναι ένα βρετανικό brand που λέγεται The Raggest Priest. Το πήρα σε ένα ταξίδι μου στο Λονδίνο και κοστίζει συνολικά γύρω στα 130 ευρώ. Τα παπούτσια μου είναι Buffalo και έκαναν 150 ευρώ.
19.10.23 – lifo 45
ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Θέματα σπουδών,
ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Αξιοποιήστε τις ευ-
σύνοδο λίγες μέρες προτού αφήσουν το ζώδιό σας σάς δίνουν την απαραίτητη ενέργεια και αποφασιστικότητα για να κυνηγήσετε τα όνειρά σας και θα πετύχετε πολλά, αρκεί να έχετε τη διάθεση να δουλέψετε εντατικά. Οι επικοινωνιακές σας δεξιότητες θα εκτιμηθούν και μπορεί να αναλάβετε έναν ηγετικό ρόλο. Στις 21/10 ο Πλούτωνας σε τετράγωνο με Ήλιο και Ερμή φέρνει στην επιφάνεια οικογενειακά ζητήματα που θα ρίξουν τους ρυθμούς σας και θα φέρουν αναταραχή στην καθημερινότητά σας. Από τις 22/10 και τις 23/10 που εισέρχονται ο Ερμής και ο Ήλιος στον Σκορπιό ξεκινάει ένα διάστημα πολλών επαφών και συζητήσεων για οικονομικά θέματα και θα έχετε την ευχέρεια να διαπραγματευτείτε και να βγείτε κερδισμένοι. Μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου οι προοπτικές για αύξηση εσόδων θα είναι καλές. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία στις 22/10 φέρνει έναν έρωτα ή έσοδα μέσω κοινών πόρων.
νομικές υποθέσεις και διαδικαστικά ζητήματα θα ευνοηθούν με τη σύνοδο Ήλιου - Ερμή στις 20/10 και θα ικανοποιηθούν οι προσδοκίες σας. Οι διανοητικές σας ικανότητες θα είναι οξυμένες και θα ανταποκριθείτε στις απαιτήσεις με ευκολία. Στις 21/10 μπορεί να σας πιάσουν αμφιβολίες για τις ικανότητές σας, αλλά θα είναι παροδική η φάση που θα περάσετε. Ο Πλούτωνας, σε τετράγωνο με Ήλιο και Ερμή, θα σας βάλει σε διαδικασία αναθεώρησης των επιλογών σας, αλλά δεν θα πρέπει να πάρετε σημαντικές αποφάσεις που θα αφορούν τη σταδιοδρομία σας. Ο Ερμής εισέρχεται στις 22/10 στον Σκορπιό και ακολουθεί στις 23/10 ο Ήλιος. Ο τομέας της καριέρας και της φήμης πυροδοτείται και θα έχετε σημαντική πρόοδο όσοι κυνηγήσετε νέες ευκαιρίες. Επαφές με πρόσωπα εξουσίας θα ευνοηθούν. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία στις 22/10 φέρνει αρμονία στις σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα.
καιρίες για αύξηση εσόδων μέσω επενδύσεων στις 20/10, που κορυφώνεται η σύνοδος Ήλιου Ερμή, και κυνηγήστε την τύχη σας αγοράζοντας ένα λαχείο. Η ερωτική σας ζωή ευνοείται και αν φλερτάρετε, θα κερδίσετε τις εντυπώσεις. Κάποια καλά νέα που θα αφορούν τα παιδιά θα δώσουν περισσή χαρά στους γονείς. Στις 21/10 ο Πλούτωνας σε τετράγωνο με τον Ήλιο και τον Ερμή βγάζει στην επιφάνεια απωθημένα και αμφιβολίες που θα εντείνουν την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης σας. Με την είσοδο του κυβερνήτη σας Ερμή στον Σκορπιό στις 22/10 ξεκινάει ένα διάστημα πολλών επαφών για επαγγελματικά ζητήματα και το τρίγωνο με τον Κρόνο φέρνει την επιβράβευση μέσω μιας δυνατής συμφωνίας. Μέχρι τις 10/11 δώστε έμφαση και σε θέματα υγείας. Την ίδια μέρα το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία προμηνύει αίσιες εξελίξεις στον τομέα της οικιακής σας ζωής. Πολύ καλή στιγμή για αγοραπωλησίες ακινήτων.
ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Τις επόμενες ημέρες σας
ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Οικογενειακές υπο-
δίνεται η ευκαιρία να βάλετε σε τάξη τον προϋπολογισμό σας και να δείτε με ποιους τρόπους μπορείτε να εξοικονομήσετε κάποια χρήματα. Ενδεχομένως να χρειαστείτε τη βοήθεια ενός οικονομικού συμβούλου ή ενός φοροτεχνικού και μια καλή στιγμή για επαφές είναι στις 20/10 που κορυφώνεται η σύνοδος Ήλιου - Ερμή. Στις 21/10 μην μπλέξετε τα οικονομικά ή τα ερωτικά με τη φιλία. Ο Πλούτωνας σε τετράγωνο με Ήλιο και Ερμή φέρνει τα πάνω κάτω στις σχέσεις σας και πρέπει να τιθασεύσετε το συναίσθημά σας. Από τις 22/10, που εισέρχεται ο Ερμής στον Σκορπιό, και εν συνεχεία στις 23/10 ο Ήλιος, μπορεί να προκύψει ένα ταξίδι για επαγγελματικούς σκοπούς ή μια νομική υπόθεση. Μια τυχερή μέρα που θα ευνοηθούν οι διαπραγματεύσεις, οι συνεργασίες και οι υπογραφές συμβάσεων είναι στις 22/10, που πραγματοποιείται το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία.
θέσεις μπορούν να επιλυθούν και να επανέλθουν οι ισορροπίες στις σχέσεις με αγαπημένα πρόσωπα στις 20/10, που κορυφώνεται η σύνοδος Ήλιου και Ερμή. Αξιοποιήστε αυτήν τη μέρα, καθώς στις 21/10 το τετράγωνο Πλούτωνα, Ήλιου και Ερμή φέρνει στην επιφάνεια κρυμμένα μυστικά, επομένως θα πρέπει να αποφύγετε τις επιπολαιότητες για να μη δοκιμαστούν οι σχέσεις σας και να δείξετε περισσότερο ενδιαφέρον στις ανάγκες των άλλων. Στις 22/10 εισέρχεται ο Ερμής στον Σκορπιό και το τρίγωνο με τον Κρόνο ευνοεί την ερωτική σας ζωή, καθώς και τα οικονομικά που προέρχονται μέσω τρίτων. Στις 23/10 ακολουθεί και ο Ήλιος και μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, οπότε θα έχετε αυξημένη λίμπιντο και θα βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή. Με το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία στις 22/10 έρχονται νέα πρόσωπα στη ζωή σας που θα σας ωφελήσουν σε επαγγελματικό ή προσωπικό επίπεδο. Η κοινωνική σας ζωή θα είναι έντονη.
starfax
ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Ο Ήλιος και ο Ερμής σε
ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Αρχίζετε να παίρνετε τα πάνω σας και να βλέπετε με περισσότερη αισιοδοξία τη ζωή από τις 20/10 που κορυφώνεται η σύνοδος Ήλιου - Ερμή. Έπειτα από ένα διάστημα περισυλλογής και ανάκτησης δυνάμεων, είστε έτοιμοι να υποδεχτείτε με χαρά την εποχή των γενεθλίων σας, η οποία ξεκινάει στις 23/10, που εισέρχεται ο Ήλιος στο ζώδιό σας. Έως τότε μια δύσκολη μέρα, που μπορεί να φέρει αποκαλύψεις και έντονο παρασκήνιο, είναι στις 21/10 με το τετράγωνο του Πλούτωνα με Ήλιο και Ερμή. Προσέξτε σε ποιους λέτε τα μυστικά σας και τα μελλοντικά σας σχέδια. Στις 22/10 εισέρχεται και ο Ερμής στο ζώδιό σας που αυξάνει τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες. Μέχρι τις 10/11 θα έχετε τη δυνατότητα να διευρύνετε το δίκτυο των συνεργατών σας και να κάνετε καινούργιες γνωριμίες. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία, επίσης στις 22/10, θα ευνοήσει τις συνεργασίες με άτομα με τα οποία έχετε κοινό σκοπό.
ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Είστε πολύ δημοφιλείς και αν αξιοποιήσετε τις γνωριμίες σας, θα προωθήσετε με επιτυχία καινοτόμες ιδέες και νέα εγχειρήματα. Στις 20/10 η σύνοδος Ήλιου - Ερμή φέρνει ευκαιρίες για έξυπνες συμμαχίες και πρέπει να στρέψετε την προσοχή στην επικοινωνία με άτομα που θα σας στηρίξουν. Ιδιαίτερη προσοχή στις 21/10, καθώς το τετράγωνο του Πλούτωνα με Ήλιο και Ερμή φέρνει στην επιφάνεια οικονομικές υποθέσεις που θα δοκιμάσουν σχέσεις με συνεργάτες. Ενδεχομένως να ανακαλύψετε οικονομικές ατασθαλίες και να δώσετε τέλος σε μια συνεργασία. Από τις 2/10 που εισέρχεται ο Ερμής στον Σκορπιό να έχετε τον νου σας για παρασκηνιακές ενέργειες και ίντριγκες. Αποστασιοποιηθείτε από ανθρώπους και καταστάσεις που σας προκαλούν δυσφορία και κρατήστε κοντά σας όσους σας κάνουν να αισθάνεστε όμορφα. Την ίδια μέρα το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία ευνοεί τα επαγγελματικά σας και είναι ιδανική στιγμή για να δώσετε συνέντευξη και να στείλετε βιογραφικά.
από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )
46 lifo – 19.10.23
ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Η σύνοδος Ήλιου - Ερμή
ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Κάποια καλά νέα φέρνει η
στις 20/10 εστιάζει στις επικοινωνίες με συνεργάτες και πρόσωπα που είναι σημαντικά για εσάς και είναι μια καλή στιγμή για να διαπραγματεύσεις και συμφωνίες. Στις 21/10 ακολουθούν τα τετράγωνα του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή. Ενδεχομένως να βρεθείτε αντιμέτωποι με την επικριτική συμπεριφορά εργοδοτών και να νιώσετε την ανάγκη για αλλαγή πορείας. Ωστόσο, στην παρούσα φάση καλό θα είναι να αποφύγετε τις σπασμωδικές ενέργειες και να οργανώσετε ένα συγκεκριμένο πλάνο. Από τις 22/10, που εισέρχεται ο Ερμής στον Σκορπιό, θα έχετε πολλές επαφές και συναντήσεις για να διευθετήσετε οικονομικά ζητήματα που αφορούν οφειλές και κληρονομικά ζητήματα και θα είναι ιδανική εποχή για να ζητήσετε ένα δάνειο ή να ρυθμίσετε κάποια οφειλή. Την ίδια μέρα το τρίγωνο με τον Κρόνο φέρνει εύνοια σε μυστικές συμφωνίες, ενώ το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία φέρνει αύξηση εσόδων μέσω της εργασίας.
ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Διανύετε μια πολύ
ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Σημαντικές οι εξελίξεις
καλή εποχή όσον αφορά τα επαγγελματικά σας και είναι ήδη εμφανή τα αποτελέσματα των προσπαθειών σας. Μια πολύ καλή στιγμή για να αναλάβετε πρωτοβουλίες και να προωθήσετε τα επιτεύγματά σας είναι στις 20/10, που κορυφώνεται η σύνοδος Ήλιου - Ερμή. Ωστόσο, στις 21/10 ο Πλούτωνας στο ζώδιό σας, σε τετράγωνο με Ήλιο και Ερμή, θα εντείνει την ανάγκη σας για αυτονομία και η συνεχής ενασχόληση με τις φιλοδοξίες σας θα προκαλέσει δυσφορία σε ηλικιωμένους στους οποίους έχετε λείψει. Από τις 22/10, που εισέρχεται ο Ερμής στον Σκορπιό, θα έχετε έντονη κοινωνική ζωή και θα αναθερμάνετε σχέσεις με φιλικά σας πρόσωπα. Μέχρι τις 10/11 θα βρείτε νέες διεξόδους για ψυχαγωγία και θα γνωρίσετε ενδιαφέροντα άτομα. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία φέρνει ταξίδια κι έναν νέο έρωτα με άτομο από τον χώρο των σπουδών.
στα επαγγελματικά σας, καθώς έχετε κερδίσει την εκτίμηση υψηλά ιστάμενων προσώπων, που σημαίνει πως αυξάνονται και οι αποδοχές σας. Μια πολύ καλή μέρα για προώθηση δεξιοτήτων και ιδεών είναι στις 20/10 που πραγματοποιείται η σύνοδος Ήλιου - Ερμή. Την επόμενη μέρα ο Πλούτωνας σχηματίζει δύσκολες όψεις με Ήλιο και Ερμή και θα φέρει μια αναστάτωση στις σχέσεις με μακρινούς συνεργάτες ή προβλήματα σε ταξίδια για επαγγελματικούς σκοπούς. Θέματα σπουδών θα αποτελέσουν πηγή έντονου στρες. Στις 22/10 ο Ερμής εισέρχεται στον Σκορπιό και το τρίγωνο με τον Κρόνο ενδυναμώνει σχέσεις με συνεργάτες και φιλικά σας πρόσωπα. Εξαιρετική στιγμή για να προωθήσετε καινοτόμες ιδέες. Την ίδια μέρα το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία φέρνει τύχη στα οικονομικά, στα ερωτικά σας και σε ό,τι αφορά τα παιδιά.
σύνοδος Ήλιου - Ερμή στις 20/10 που θα αφορούν μια νέα σύμβαση ή μια εμπορική συμφωνία που θα αυξήσει τα κέρδη σας και θα πρέπει να δώσετε έμφαση στο επικοινωνιακό κομμάτι της δουλειάς σας. Προώθηση υπηρεσιών, δημόσιες σχέσεις και θέματα εκπαίδευσης θα ευνοηθούν. Τις 21/10 ακολουθεί το τετράγωνο του Πλούτωνα με τον Ήλιο και τον Ερμή που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με άτομα στον χώρο της εργασίας. Προσέξτε ώστε να μη βρεθείτε στη μέση μιας ίντριγκας που δεν θα σας αφορά και κρατήστε αποστάσεις. Στις 22/10 εισέρχεται ο Ερμής στον Σκορπιό και στις 23/10 ο Ήλιος. Μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου θα ασχοληθείτε με το σπίτι και τη φροντίδα αγαπημένων προσώπων, ενώ θα έχετε και πολλές επισκέψεις από φίλους ή συγγενείς. Μια εξαιρετική μέρα για τα οικονομικά σας είναι στις 22/10, που πραγματοποιείται το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία.
ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Με τη σύνοδο
Sudoku No 787 8
3
5
4
7
5 9 6 2 7 8
5 4
2
5 2 8 1 4 3 3 7 1 5
Η λύση του προηγούμενου 3 8 5 1 4 6 2 7 9
6 4 7 2 8 9 5 1 3
9 1 2 5 3 7 4 6 8
4 6 3 9 2 8 7 5 1
2 7 9 3 1 5 6 8 4
1 5 8 6 7 4 9 3 2
7 3 6 8 9 2 1 4 5
8 9 4 7 5 1 3 2 6
5 2 1 4 6 3 8 9 7
Ήλιου - Ερμή στις 20/10 σας δίνεται η ευκαιρία να αυξήσετε το εισόδημά σας και να ικανοποιήσετε κάποια επιθυμία σας. Ενδεχομένως να σας προτείνουν μια συνεργασία ή να επιβραβευθείτε μέσω ενός μπόνους. Ωστόσο, επειδή στις 21/10 ο Πλούτωνας, σε δυσαρμονικές όψεις με Ήλιο και Ερμή, προμηνύει οικονομικές απώλειες, θα πρέπει να αποφύγετε τα ρίσκα και να διαφυλάξετε τους πόρους σας. Επίσης, προσέξτε όσοι είστε σε μια νέα σχέση τις υπερβολές με τα έξοδα. Στις 22/10 ο Ερμής εισέρχεται στον Σκορπιό και το τρίγωνο με τον Κρόνο φέρνει καλά νέα που θα αφορούν τα επαγγελματικά. Στις 23/10 ακολουθεί και ο Ήλιος, επομένως μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου θα είστε σε συνεχή εγρήγορση. Το τρίγωνο Αφροδίτης - Δία στις 22/10 φέρνει εύνοια σε ταξίδια, νομικές υποθέσεις και θέματα σπουδών.
19.10.23 – lifo 47