Τεύχος 790

ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΌΤΗΤΕΣ ΕΝΤΎΠΩΝ ΗΛΙΚΊΕΣ 13-54 FOCUSBARI 2022

SKG 790

Νο

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ

FREE PRESS

09.11.2023

ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ! ΔΩΡΕΑΝ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ TΩΡΑ

2

LiFO – 09.11.23

LiFO – 09.11.23

6 ΣΤΗΛΕΣ

index790

βασιλική σιουτη

πολιτικο επταημερο γιάννησ πανταζόπουλοσ

talking points χάρησ καλαϊτζίδησ

ιλεκτρισιτυ

γιάννησ παντελάκησ

akροβατωντασ

άννα φραγκουδάκη

επικαιρα, αλλοτινα και μελλουμενα

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

εκδοτης

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος chief executive officer Μιχάλης Μιχαήλ chief operating officer/commercial director Θανάσης Χαραμής σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος διευθυντησ συνταξης Αλέξανδρος Διακοσάββας

ΤΟ ΦΙΞ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ

διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης διευθυνση newsroom και social media Χριστίνα Γαλανοπούλου υπευθυνη πολιτικου ρεπορταζ - ερευνασ Βασιλική Σιούτη αρχισυνταξία Γιάννης Πανταζόπουλος

32

αρχισυνταξία podcasts Μερόπη Κοκκίνη συντονισμοσ υλησ Νινέττα Γιακιντζή –––––– ε μ π ο ρι κ ο τμ η μ α advertising director Ξένια Στασινοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Άννα Λαπαρδάγια

66

Ο ΆΡΗΣ ΔΗΜΟΚΊΔΗΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής advertising manager Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr) advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr) head of creative Βασίλης Καψάσκης branded content manager Φιλιώ Ράγκου

στο εξωφύλλο: Ο jimmyaiso της $telthrecord$ φωτογραφημένος από την Όλγα Δέικου.

digital campaign manager Γιώργος Γιαννή junior advertising executive Χριστίνα Καλλή –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου ––––––

14

46 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΙΝΕΊΑ ΤΣΑΜΆΤΗ

87

ne ws r o om αρχισυνταξια Ρούλα Βλασσοπούλου, Σόφη Ζιώγου

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

42

σ υντα ξ η Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Γιάννης Βασιλείου, Ίωνaς Καλλιμάνης, Ντίνα Καράτζιου, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη

THESSALONIKI CULTURE

συντακτικη ομαδα Σωτήρης Βαλάρης, Κυριάκος Κουζούμης, Μάνος Χατζηγιάννης social media Ιωάννα Ζέρβα, Τατιάνα Τζινιώλη –––––– ατελιέ αrt director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη αssistant art director Μπιάνκα Σαμαρά φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie F., Γιώργος Ξανθινάκης, Νίκος Κατσαρός διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Μαρούσα Θωμά, Ελπισία Σπαθάρη επιμελεια κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου –––––– λογιστηριο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου

powered by

γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

παρακαλουμε

ανακυκλωστε

3

4

LiFO – 09.11.23

Feedback

ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΑΚΟΣ: «Ποτέ δεν υπήρξα θεωρητικός του “σημιτισμού”»

Μ ΟΥ Σ Ι Κ Η

Τα techno ηπειρώτικα της Billie Kark δεν είναι διασκευές!

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΗΣ ΑΡΓΥΡΩΣ ΜΠΟΖΩΝΗ

Τον 19ο αιώνα τα σαντορινιά ιστιοφόρα διέσχιζαν όλη την ανατολική Μεσόγειο, από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι την Αίγυπτο, μεταφέροντας είτε θηραϊκή γη για τις ανάγκες της διάνοιξης της διώρυγας του Σουέζ είτε Vinsanto, το ξακουστό σαντορινιό κρασί που για πολλά χρόνια χρησιμοποιούσαν οι ορθόδοξες εκκλησίες της ρωσικής αυτοκρατορίας για τη Θεία Μετάληψη. Τα ιστιοφόρα, οι καπετάνιοι και τα πληρώματα της Σαντορίνης παρέδιδαν το φορτίο τους και επέστρεφαν φέρνοντας κάθε είδους πολύτιμα εμπορεύματα, αλλά και γνώσεις, εμπειρίες και πλούτο.

pageviews

LiFO.gr

Ναυτικό Μουσείο Θήρας: Ένα μικρό κόσμημα της θαλάσσιας ιστορίας μας

ti δ ι α β α σ α με αυ τη την εβ δομ α δ α σ το

Α ΡΧ Α Ι ΟΛΟ Γ Ι Α Κ Α Ι ΙΣ ΤΟΡΙΑ

podcasts που αξίζει να ακούσετε

Ο συγγραφέας και oμότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών αποκαλύπτει για πρώτη φορά άγνωστο πολιτικό παρασκήνιο και μιλά για τις τελευταίες στιγμές που έζησε με τη σύντροφό του, Μυρσίνη Ζορμπά.

TOY M. HULOT

Το πρώτο τραγούδι της Billie Kark που άκουσα ήταν η «Παραγωγικότητα», ένα up tempo κομμάτι με στίχους που θα μπορούσε να είχε γράψει η Μαριανίνα Κριεζή, αν ανήκε στη γενιά Ζ: «δύο-τρία πράγματα έχω σήμερα να κάνω, τρίτη σεζόν στα “Φιλαράκια” όπου να ’ναι φτάνω / βαριέμαι υπερβολικά και το μυαλό μου χάνω, θα ήταν πιο ενδιαφέρον να κάνω τη γάτα μπάνιο». Ακολούθησε το «Πάρτυ» (που έγινε και χιτ) στο ίδιο μοτίβο, με χαρούμενο ρυθμό και γλυκόπικρους στίχους. Η αλήθεια είναι ότι το πρώτο άλμπουμ της ήταν μια μεγάλη έκπληξη, γιατί, χωρίς να χάσει καθόλου τη φρεσκάδα της και το μουσικό κλίμα που είχε δημιουργήσει, βουτάει στα παραδοσιακά κομμάτια και με έναν δικό της τρόπο φτιάχνει έξι κομμάτια που δύσκολα πιστεύεις ότι τα έγραψε ένα κορίτσι 22 χρονών.

5

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνης Λιάκος, ανήκει στην κατηγορία των ιστορικών που δεν χρειάζονται συστάσεις. Εδώ και πολλά χρόνια ειδικεύεται στη νεότερη και σύγχρονη ιστορία. Οι παρεμβάσεις του συχνά πυροδοτούν συζητήσεις και δεν είναι λίγες οι φορές που εξαιτίας κάποιων τολμηρών ή αιρετικών απόψεών του έχει βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής. Ο ρηξικέλευθος και αναλυτικός του λόγος για τις μεταμορφώσεις της ιστορικής συνείδησης και η επίμονη προσπάθειά του να ερμηνεύσει βαθύτερα προβλήματα και αγκυλώσεις αποτελούν την αιτία που έχει αποκτήσει πολλούς φίλους αλλά και φανατικούς εχθρούς. Το ραντεβού μας είναι στο σπίτι του, μια μονοκατοικία στην περιοχή των Εξαρχείων, που όταν διαβείς το κατώφλι της ξεχνάς ότι βρίσκεσαι στο θορυβώδες αθηναϊκό κέντρο. Παντού υπάρχουν βιβλιοθήκες, πίνακες ζωγραφικής, οικογενειακές φωτογραφίες, ξενόγλωσσα περιοδικά, αποκόμματα εφημερίδων και, φυσικά, ένα μεγάλο κομμάτι από το πολύτιμο υλικό του αρχείου της συντρόφου του και πρώην υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά, με δημοσιεύματα, ημερολόγια και αλληλογραφία με γνωστά πολιτικά πρόσωπα. Αφορμή για τη συνάντησή μας είναι η κυκλοφορία του βιβλίου της Μυρσίνης Ζορμπά με τον τίτλο Σημειώσεις από την εποχή των προσδοκιών, με εισαγωγή και επιμέλεια δική του. Πρόκειται για μια εξιστόρηση του βίου της με τη συνειδητοποίηση της υπό προθεσμία ζωής, όταν η συγγραφέας άρχισε να κρατά, με εξαιρετική ψυχραιμία και διαύγεια, το ημερολόγιο του τέλους της. Μου δείχνει κάποιες σημειώσεις της που έχει σκόρπιες πάνω σε ένα μεγάλο τραπέζι και προσθέτει ότι αν και είναι επώδυνο να επεξεργάζεσαι το αρχείο ενός ανθρώπου που έχει φύγει από τη ζωή, ταυτόχρονα, όσο παράξενο κι αν φαίνεται, είναι μια μορφή επικοινωνίας, αφού η απώλεια του άλλου ολοκληρώνει τη γνωριμία μαζί του. «Δεν γνώριζα εξαρχής την ύπαρξη του ημερολογίου, το ανακάλυψα στην πορεία, όταν χρειάστηκε να χειριστώ τον υπολογιστή της. Ήταν ένα επώδυνο ξάφνιασμα», συμπληρώνει. Στη συνέντευξη μιλά ανοιχτά και χωρίς περιστροφές για όλους και για όλα. Αρχικά, μιλά για τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, τον Στέφανο Κασσελάκη και τον Αλέξη Τσίπρα. Επίσης, αποκαλύπτει για πρώτη φορά τις σχέσεις του με τον Κώστα Σημίτη και εξηγεί γιατί μεταπήδησε στον ΣΥΡΙΖΑ. Τοποθετείται όσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί στα πανεπιστήμια και δίνει τον δικό του ορισμό για το τι σημαίνει πατριωτισμός σήμερα. Τέλος, αναφέρεται στις τελευταίες στιγμές που έζησε με τη Μυρσίνη Ζορμπά και μιλά για το τι έμαθε από την προσωπική του περιπέτεια πριν από λίγες μέρες στο νοσοκομείο «Σωτηρία».

ΟΘΟΝΕΣ «Είναι άδικο να συγκρίνουμε οτιδήποτε ελληνικό με το HBO»: Οι σεναριογράφοι της «Μάγισσας» μιλούν στη LiFO Παρότι αληθινοί σταρ της εγχώριας τηλεοπτικής μυθοπλασίας, λίγα γνωρίζουμε για τους σεναριογράφους της «Μάγισσας», των «Άγριων Μελισσών» και του «Σιωπηλού Δρόμου». Η Μελίνα Τσαμπάνη και ο Πέτρος Καλκόβαλης, το συγγραφικό δίδυμο που δημιούργησε μερικές από τις πιο εθιστικές σειρές των τελευταίων ετών, μας ξεναγούν στο «writers’ room» τους.

Ακολουθήστε τα podcasts της LiFO στην Apple, στο Spotify ή στην Google.

1

Η Φρειδερίκη αγαπούσε τα πυρηνικά «ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗ

2

Aντίνοε, ποια σκέψη περνά από το μυαλό σου πιο συχνά μέσα στη μέρα; «ΡΩΤΑ ΜΕ Ο,ΤΙ ΘΕΣ» ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΑΝΑ ΚΡΑΒΑΡΗ ΚΑΙ ΓΙΩΡΓΟ ΤΣΑΓΚΟΖΗ

3

Οι θρίαμβοι και οι τραγωδίες του one night stand. Βάλε καφέ να σ’ τα πω.

«SEX DIARIES UNCENSORED» ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕΞ ΜΑΝΟΣ

4

Υπόθεση Βαγιωνή: Ο επιχειρηματίας που μαχαίρωσε την ερωμένη του με ξίφος «ΑΛΗΘΙΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ» ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΤΣΕΦΛΙΟ

TOY ΑΛΈΞΑΝΔΡΟY ΔΙΑΚΟΣΆΒΒΑ

— Καθώς ξεκινάμε να μιλάμε για τη «Μάγισσα», θα ήθελα να ρωτήσω καταρχάς πώς αποφασίσατε να καταδυθείτε στην προεπαναστατική εποχή, να πάτε 200 χρόνια πίσω. Δεν είναι πολύ δύσκολο η παραγωγή ενός τέτοιου εγχειρήματος να γίνει στην Ελλάδα; Πέτρος Καλκόβαλης: Η ιδέα μάς γεννήθηκε στο τέλος της πρώτης σεζόν των «Μελισσών». Εκείνο το καλοκαίρι πήγαμε διακοπές στη Μάνη, στην Καρδαμύλη, και ήμασταν τυχεροί γιατί βρεθήκαμε στον πύργο του Μούρτζινου-Τρουπάκη, νωρίς ένα πρωί. Ήμασταν μόνοι μας, αρχίσαμε να περιφερόμαστε στα τείχη και εκεί ήρθε η ιδέα που τελικά υλοποιήσαμε. Μελίνα Τσαμπάνη: Είχαμε πέσει σε ένα δημοσίευμα που μιλούσε για μια γυναίκα που τη δεκαετία του ’60 είχε βοηθήσει τις αστυνομικές έρευνες για τον Δράκο της Βουλιαγμένης με το ενορατικό της χάρισμα.

5

Η σκληρή αλήθεια για τον Κοκλώνη - Καταγγελίες και εξελίξεις «ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ» ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ

LiFO – 09.11.23

5

LiFO – 09.11.23

talkofthetown

6

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

Οι φιλοδοξίες Μητσοτάκη και οι υποκλοπές που «ενώνουν» ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ Κινητικότητα και ανακατατάξεις μέχρι τις ευρωεκλογές, που θα επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις.

9—15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Νο 790 απ ό τh βασιλ ικη σιουτη

«Ας είμαστε σε επιφυλακή για πιθανά τρομοκρατικά χτυπήματα» p Η Παλαιστίνη, το Ισραήλ και η «ντροπή του να είσαι άνθρωπος» p Η ιστορία των «έσχες» χωρίς τα «πόθεν» p Με αφορμή τον Οδηγό χρήσης μη σεξιστικής γλώσσας στον δημόσιο τομέα p

Η αιφνίδια παραίτηση του κεντροαριστερού πρωθυπουργού της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, απασχόλησε και τα ελληνικά πολιτικά κόμματα, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Ο Κόστα, που ήταν από τους πιο επιτυχημένους ηγέτες του ευρωπαϊκού Nότου, και μάλλον και της Ε.Ε., παραιτήθηκε μετά την εμπλοκή συνεργατών του σε σκάνδαλο, καθώς η Δικαιοσύνη της χώρας του ερευνά και τον δικό του ρόλο στην υπόθεση αυτή. Ο ίδιος δήλωσε ότι δεν διέπραξε καμία παράνομη πράξη και ότι έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη, αλλά από τη στιγμή που ερευνάται κι αυτός, δεν θα μπορούσε να παραμείνει στη θέση του πρωθυπουργού.

ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΚΟΣΤΑ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ; Ο 62χρονος σοσιαλιστής Αντόνιο Κόστα θεωρούνταν ως ένας από τους πιθανότερους υποψηφίους για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (την οποία τώρα κατέχει ο Σαρλ Μισέλ) μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Τη θέση αυτή είθισται να καταλαμβάνει κάποιος από τους πρωθυπουργούς των 27 κρατών-μελών που χαίρει ευρύτερης εκτίμησης και τους τελευταίους μήνες οργιάζουν οι φήμες ότι για τη θέση αυτή ενδιαφέρεται και ο Έλληνας πρωθυπουργός, κάτι που όμως ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαψεύδει. Οι σχετικές φήμες κυκλοφορούν επειδή είναι ο ισχυρότερος κεντροδεξιός πρωθυπουργός στην Ε.Ε., επικεφαλής μονοκομματικής κυβέρνησης και εκλεγμένος για δεύτερη φορά. Σύμφωνα με πολλά ευρωπαϊκά ΜΜΕ, η εμπλοκή του Κόστα στο σκάνδαλο που ερευνά η πορτογαλική Δικαιοσύνη βάζει τέλος στις φιλοδοξίες που μπορεί να είχε και ανοίγει τον δρόμο στους «ανταγωνιστές». Είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ένας από αυτούς; Κανείς δεν το επιβεβαιώνει, παρότι οι συσχετισμοί στην ευρωπαϊκή κεντροδεξιά είναι ευνοϊκότεροι από κάθε άλλη φορά για εκείνον, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν «αντίπαλοι» που θα ήθελαν να τον βγάλουν από τη μέση, ακόμα και με την υποψία ότι μπορεί να ενδιαφέρεται να προωθηθεί στη θέση αυτή. Οι φήμες για το πιθανό ενδιαφέρον του ενισχύθηκαν και από την προσπάθεια που κάποιοι διαβλέπουν να φιλοτεχνήσει ένα πιο αρεστό προς τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις προφίλ, χωρίς να τις ενοχλεί σε θέματα όπως το μεταναστευτικό, οι σχέσεις με την Τουρκία, η ατζέντα των Βαλκανίων κ.ά.

LiFO – 09.11.23

7

8

LiFO – 09.11.23

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ

TALKING POINTS

Στελέχη της Νέας Δημοκρατίας επισήμαιναν και το γεγονός ότι (νόμιμες) τηλεφωνικές παρακολουθήσεις που έγιναν στην Πορτογαλία οδήγησαν στην αποκάλυψη του σκανδάλου που «έριξε» τον Κόστα, προκειμένου να δικαιολογήσουν το θέμα των υποκλοπών που απασχολεί την ελληνική πολιτική σκηνή για περισσότερο από έναν χρόνο.

Ο ΚΟΣΤΑ, Ο ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΣΟΚ

α πό τh βα σι λι κη σ ιου τη

talkofthetown

Στον ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, και ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ που θα απομείνει, αν τελικά αποχωρήσει η αριστερή του πτέρυγα, τα στελέχη που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ αποτελούν μια κρίσιμη μάζα.

Η παραίτηση του Αντόνιο Κόστα συζητήθηκε και στον ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ, καθώς ο σοσιαλιστής πολιτικός αποτελούσε το πρότυπο και για τις δύο ηγεσίες. Ο Κόστα ήταν πρωθυπουργός της Πορτογαλίας από το 2015 και πέτυχε όλα εκείνα που δεν μπόρεσε να καταφέρει το ίδιο διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας. Στην πρώτη του θητεία κυβέρνησε ως επικεφαλής συνασπισμού σοσιαλιστών και αριστερών, τους οποίους επέλεξε ως εταίρους και έπεισε να τον στηρίξουν. Στις επόμενες εκλογές του 2019 οι ψηφοφόροι τον επιδοκίμασαν, δίνοντάς του τη νίκη, και στις εκλογές του 2022 πέτυχε νέα σαρωτική νίκη, μαζί με αυτοδυναμία. Επιβραβεύτηκε έτσι για την προσπάθειά του να εξαντλήσει κάθε περιθώριο κοινωνικής πολιτικής υπέρ των πιο αδύναμων μέσα στο πολύ αυστηρό και σφιχτό πλαίσιο της Ε.Ε., χωρίς να τάζει παραπάνω από αυτά που μπορούσε ή να παραπλανά με ψεύτικες υποσχέσεις τον λαό της χώρας του. Το παράδειγμα του Αντόνιο Κόστα είχε στον νου του ο Αλέξης Τσίπρας στις εκλογές του καλοκαιριού, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει ούτε την εμπιστοσύνη των κομμάτων που ήθελε να συμμαχήσουν μαζί του για «μια προοδευτική κυβέρνηση» ούτε και των ψηφοφόρων, καθώς η κυβέρνησή του είχε δώσει ένα εντελώς διαφορετικό δείγμα γραφής από εκείνο του Πορτογάλου σοσιαλιστή, που έδωσε χειροπιαστά δείγματα κοινωνικής πολιτικής και αποτελεσματικής διαχείρισης. Αυτό που δεν πέτυχε ο Αλέξης Τσίπρας ισχυρίζεται τώρα ότι θα πετύχει ο Στέφανος Κασσελάκης, ο οποίος πήρε την πρωτοβουλία για μια συνάντηση γνωριμίας με τον Νίκο Ανδρουλάκη την περασμένη Δευτέρα. Της συνάντησης είχαν προηγηθεί δηλώσεις, όπως αυτή του Δημήτρη Μάντζου, σχετικά με την ένωση των δυνάμεών τους για την υπόθεση των υποκλοπών. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ αρχικά ήταν πολύ αρνητική σε οποιαδήποτε συνεργασία, σε αντίθεση με στελέχη όπως ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Χάρης Καστανίδης, που, σύμφωνα με πηγές της Χαριλάου Τρικούπη, συνομιλούν εδώ και καιρό με τον ΣΥΡΙΖΑ, όχι όμως εκ μέρους της ηγεσίας. «Δεν εκπροσωπούν πάρα μόνο τον εαυτό τους», υποστηρίζουν, αλλά είναι εν γνώσει της, όπως αναφέρουν.

ΟΙ ΥΠΟΚΛΟΠΕΣ ΕΝΩΝΟΥΝ Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει υιοθετήσει μια πιο ήπια στάση απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ τελευταία, αποδεχόμενος κάποιες συμπράξεις σε θέματα όπως οι τηλεφωνικές υποκλοπές. Λέγεται ότι σε αυτό έχει παίξει ρόλο και η επαναπροσέγγιση με τον Βαγγέλη Βενιζέλο, ο οποίος για ένα μεγάλο διάστημα ήταν κοντά στον Κυριάκο Μητσοτάκη (την κυβέρνηση του οποίου έχει τροφοδοτήσει με πολλά στελέχη του πολιτικού του περιβάλλοντος) και αυτό τον είχε απομακρύνει από το ΠΑΣΟΚ. Εδώ και αρκετό καιρό, όμως, ο Βαγγέλης Βενιζέλος έχει απομακρυνθεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, και οι σχέσεις τους είναι αρκετά ψυχρές. Έκτοτε έχει αναθερμάνει τη σχέση του με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και θεωρεί ότι οι υποκλοπές πρέπει να συνεχίσουν να είναι κεντρικό πολιτικό θέμα. Ο κ. Βενιζέλος, για τον οποίο οι άλλοτε πολιτικοί του αντίπαλοι στο ΠΑΣΟΚ λένε ότι φιλοδοξεί να έχει ρόλο και να επηρεάζει τις πολιτικές εξελίξεις, ακολούθησε το παράδειγμα του Γιώργου Παπανδρέου, αποκαθιστώντας τις σχέσεις του με τον ΣΥΡΙΖΑ, παρότι αυτός ανήκε στους επικεφαλής του «αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου». Έτσι τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη, ο οποίος θέλει να προσεγγίσει τους ψηφοφόρους του κέντρου, έχουν να πουν μια καλή κουβέντα για πολλούς του ΠΑΣΟΚ, εκτός από τον Κώστα Σημίτη, στον οποίο επιτέθηκε ο εκλεγμένος πρόεδρός του, κατηγορώντας τον για τη χρεοκοπία και εκφέροντας έναν λόγο τον οποίο ο Παύλος Πολάκης επιδοκίμασε: «Τι δουλειά έχω εγώ με όλους εκείνους που έχουν σπαταλήσει τόσα δισεκατομμύρια ευρώ του ελληνικού λαού; Ξεχνάμε τη διαπλοκή αυτών των ετών; Μόνο εκσυγχρονισμός δεν ήταν. Ας αναλάβουν άλλοι τον μανδύα του χρέους της χώρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ σίγουρα δεν το προκάλεσε», είπε ο Στέφανος Κασσελάκης, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου του ΑΝΤ1 για την απουσία του από την τιμητική εκδήλωση που έγινε για τον πρώην πρωθυπουργό του ΠΑΣΟΚ, Κώστα Σημίτη. Ο γραμματέας του κόμματος, Ανδρέας Σπυρόπουλος, του απάντησε ότι «με αυτά που είπε ακολουθεί κατά γράμμα την πολιτική του μέντορά του, του κ. Πολάκη» και ότι κάνει αυτό που καταδίκασε ο ελληνικός λαός ως αντιπολιτευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εθνικές εκλογές. Στον ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, και ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ που θα απομείνει, αν τελικά αποχωρήσει η αριστερή του πτέρυγα, τα στελέχη που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ (και από το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη) αποτελούν μια κρίσιμη μάζα. Επιπλέον, το άνοιγμα που θέλει να επιχειρήσει προς το κέντρο, προσελκύοντας τους ψηφοφόρους αυτού του χώρου, μάλλον δεν διευκολύνεται από τέτοιου είδους δηλώσεις που αφήνουν απέξω πάντα τις ευθύνες της κυβέρνησης ΝΔ-Κώστα Καραμανλή, όπως παρατηρούν στο ΠΑΣΟΚ. Ο πρώην υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, με παρέμβασή του για το «ταξίδι του ΣΥΡΙΖΑ» που έκλεισε οριστικά με την εκλογή Κασσελάκη, αναφέρει ότι ο νέος πρόεδρος εκπροσώπησε τη «λαϊκιστική» τάση του (Ν. Παππάς, Ρ. Δούρου, Π. Πολάκης, Θ. Τζάκρη κ.λπ.) και τους νεοεισελθόντες (Αντώναρος, κ.λπ.). Οι λαϊκιστές, λέει, είναι θιασώτες της μετατόπισης του ΣΥΡΙΖΑ προς το κέντρο και του απογαλακτισμού του από την αριστερά, «είναι φιλικοί στη χρήση παραδοσιακών εργαλείων πολιτικής, όπως οι πελατειακές σχέσεις, ενώ ο πολιτικός τους λόγος είναι επικεντρωμένος στον “αντι-μητσοτακισμό» και «προγραμματικά είναι παντελώς ανύπαρκτοι και ως πολιτικό προσωπικό ανίκανοι να συμβάλουν στην παραγωγή νέων ιδεών για την κατάκτηση της πλειοψηφίας ή τη διακυβέρνηση». Ως έκφραση αυτού του λαϊκισμού, για τον οποίο κατηγορείται και μέσα στο κόμμα του, εξέλαβαν και τη δήλωση του Κασσελάκη ότι αν γίνουν κυβέρνηση, «θα λογοδοτήσουν όσοι έχουν σπαταλήσει τα χρήματα του ελληνικού λαού» επειδή «εκείνον δεν τον έχει κανείς», δημιουργώντας εντυπώσεις ότι την προηγούμενη ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ «την είχαν», γι’ αυτό δεν το πέτυχε, όπως επισήμαιναν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εξοργισμένα. Η αποτίμηση, πάντως, των πρώτων μηνών της προεδρίας Κασσελάκη, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Alco που δημοσιεύθηκε στις αρχές της εβδομάδας, δείχνει τον ΣΥΡΙΖΑ να έχει υποστεί σημαντικές απώλειες και να βρίσκεται στο 13,5%, με το ΠΑΣΟΚ στο 12,7%. Ακόμα πιο προβληματικό είναι το ότι, όπως αναφέρουν πολλοί δημοσκόποι, η τάση για τον ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να είναι πτωτική, ενώ το ΠΑΣΟΚ κερδίζει. Η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ το ερχόμενο Σαββατοκύριακο πιθανότατα θα κρίνει το μέλλον της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τις εξελίξεις μέχρι τις ευρωεκλογές.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΙΛΗΣ «Ας είμαστε σε επιφυλακή για πιθανά τρομοκρατικά χτυπήματα» α π ό τ ο ν γ ι ά ν ν η π α ν τα ζ ό π ουλο

Ένας μήνας πολέμου Χαμάς - Ισραήλ: Τα συμπεράσματα, οι κερδισμένοι και η Ελλάδα. Ο έγκριτος διεθνολόγος και καθηγητής διεθνών σχέσεων και διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος εξηγεί. Ένας μήνας πολέμου Χαμάς - Ισραήλ. Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα; Πρώτον, το Ισραήλ έχει πετύχει μέρος των στρατιωτικών του στόχων, αλλά την ίδια στιγμή φαίνεται ότι δεν διαθέτει καμία στρατηγική εξόδου για σύναψη ειρήνης. Μάλλον τη δεδομένη στιγμή ενδιαφέρεται μόνο για να κερδίσει τον πόλεμο με τη Χαμάς. Δεύτερον, επιχειρησιακά φαίνεται ότι η Χαμάς ήταν προετοιμασμένη για την αντίδραση του Ισραήλ. Γνώριζε εκ των προτέρων ότι το Ισραήλ θα προσπαθούσε να τη συντρίψει μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Το τρίτο στοιχείο είναι ότι ακόμα δεν υπάρχει πρόθεση εκ μέρους του Ιράν ή της Χεζμπολάχ για άμεση και ενεργή εμπλοκή στο πολεμικό μέτωπο. Με τα τωρινά δεδομένα, λοιπόν, δεν προβλέπω επέκταση του πολέμου σε περιφερειακό επίπεδο. Νομίζω ότι οδηγούμαστε περισσότερο σε μια σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ δύο πλευρών παρά σε μια γενικευμένη σύρραξη. Άλλωστε, κανείς δεν έχει συμφέρον να συμβεί αυτό. Το τέταρτο συμπέρασμα είναι ότι αυτό που έχει ξεκινήσει ήδη είναι βέβαιο ότι θα διαρκέσει πολύ καιρό. Στην Ελλάδα τι πρέπει να προσέξουμε; Πρέπει να κινηθούμε αυστηρά και πάντοτε με όσα ορίζουν οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, να τηρήσουμε μια στάση υπέρ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, αλλά εναντίον της Χαμάς. Στην αρχή υπήρξαν πάντως κάποιες αρρυθμίες σε κυβερνητικό επίπεδο ως προς τη στάση που θα τηρούσαμε, διότι ήταν ακραία υπέρ του Ισραήλ και την ίδια στιγμή χωρίς να αναφερόμαστε στην αυτονόητη ανάγκη ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους. Θα μπορούσαμε να είχαμε ακολουθήσει, δηλαδή, το παράδειγμα του Γάλλου Προέδρου, Μακρόν, και όταν ο πρωθυπουργός ταξίδεψε στο Ισραήλ για τη συνάντησή του με τον Μπ. Νετανιάχου να έχει προγραμματίσει συνάντηση και με τον Μ. Αμπάς στη Δυτική Όχθη. Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει κάποιου είδους εμπλοκή ως διαμεσολαβήτρια σε αυτήν την κρίση. Τέλος, θα χρειαστεί να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά τις μεταναστευτικές ροές, οι οποίες αναπόφευκτα θα υπάρξουν, να είμαστε προετοιμασμένοι γι’ αυτές. Δηλαδή θα δημιουργηθεί μια πολύ πιεστική κατάσταση. Φυσικά, πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή για πιθανά τρομοκρατικά χτυπήματα, παρόλο που η Ελλάδα, ευτυχώς, δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Απλώς τονίζω ότι απαιτείται να είμαστε σε εγρήγορση. Την ίδια στιγμή είναι σαν να έχουμε ξεχάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πώς το σχολιάζετε; Η Ρωσία βολεύεται με τις εξελίξεις γιατί το βλέμμα όλων έχει στραφεί στο Μεσανατολικό. Επωφελείται όχι σε επιχειρησιακό επίπεδο αλλά επειδή οι πολλαπλές κρίσεις που επηρεάζουν και την παγκόσμια οικονομία επιτείνουν την άποψη ότι ένα από τα δύο μέτωπα πρέπει να κλείσει, με ό,τι σημαίνει αυτό. Επίσης, όπως βλέπουμε στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Τραμπ προηγείται του Μπάιντεν σε αρκετές Πολιτείες και αυτό δίνει έναν αέρα στον Πούτιν, ότι μπορεί να περιμένει. Έναν χρόνο ακόμη μπορεί να αντέξει περιμένοντας τις αμερικανικές εκλογές.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

LiFO – 09.11.23

9

10

LiFO – 09.11.23

α πό τον χ άρ η κ α λ α ϊ τζί δη

talkofthetown

Σκοτώνοντας αμάχους, το Ισραήλ δεν καταδικάζει μόνο Παλαιστίνιους, αλλά και δικούς του πολίτες. Αφού, ακόμα κι αν εξαϋλωθεί η Χαμάς, κάποιο μικρό παιδί της Γάζας θα επιβιώσει, θα μεγαλώσει στα συντρίμμια, με παραμάνα την οργή.

ΙΛΕΚΤΡΙΣΙΤΥ

AKΡΟΒΑΤΩΝΤΑΣ

Η Παλαιστίνη, το Ισραήλ και η «ντροπή του να είσαι άνθρωπος»

Η ιστορία των «έσχες» χωρίς τα «πόθεν»

Το Ισραήλ γεννήθηκε με μια ξεκάθαρη υπόσχεση: «Ποτέ ξανά». Αλλά το «ποτέ ξανά» δεν ισχύει για έναν μόνο λαό, δεν έχει σημασία μόνο για τον δικό μας.

Πόσο ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα τα εισοδήματα που δηλώνουν οι πολιτικοί.

Μ

ια συνολική αποτίμηση των τελευταίων εβδομάδων οφείλει να ξεκινά από μια καταδίκη των κρατικών εγκλημάτων. Των εγκλημάτων της Χαμάς, καθώς οι επιθέσεις της στις 7 Οκτωβρίου συνιστούν δείγματα κρατικής κτηνωδίας. Η εισβολή σε φεστιβάλ και σε κιμπούτς, οι φόνοι, η περιφορά των πτωμάτων, η βιντεοσκόπηση αυτών των πράξεων και το ποστάρισμα online αφήνουν ασυγκίνητους μόνο τους πιο αιμοδιψείς. Δεν είναι απελευθερωτικός αγώνας να μακελεύεις αμάχους· είναι φρίκη. Αλλά και των εγκλημάτων του Ισραήλ, αφού, αν θέλουμε να ονοματίζουμε τη φρίκη, πρέπει να το κάνουμε απ’ όπου κι αν προέρχεται. Θα πρέπει να καταδικάσουμε την κτηνωδία του Ισραήλ – τόσο αυτή των τελευταίων εβδομάδων, όσο κι αυτή των τελευταίων δεκαετιών. Η απάντηση του Ισραήλ στα χτυπήματα της Χαμάς λαμβάνει, σύμφωνα με πολλούς, διαστάσεις γενοκτονίας.1 Στο πνεύμα του δόγματος Νταχίγια –που ασπάζεται απροκάλυπτα εγκλήματα πολέμου προάγοντας τη χρήση «δυσανάλογης» βίας σε «ύποπτες» κατοικημένες περιοχές–, το Ισραήλ έχει εξαπολύσει πάνω από 8.000 βόμβες σε μια έκταση μικρότερη απ’ την Αθήνα, σκοτώνοντας χιλιάδες αμάχους. Η πολεμική στρατηγική του Ισραήλ δεν είναι μόνο εγκληματική· είναι κοντόφθαλμη και καταστροφική, προωθώντας τον κύκλο της βίας που τη γεννά. Σκοτώνοντας αμάχους, το Ισραήλ δεν καταδικάζει μόνο Παλαιστίνιους αλλά και δικούς του πολίτες. Αφού, ακόμα κι αν εξαϋλωθεί η Χαμάς, κάποιο μικρό παιδί της Γάζας θα επιβιώσει, θα μεγαλώσει στα συντρίμμια, με παραμάνα την οργή. Αυτό το παιδί «ίσως γίνει στρατιώτης, [ίσως βρεθεί] ζωσμένο με φυσίγγια δυναμίτη», ίσως εισβάλει σε φεστιβάλ και μακελέψει αμάχους, «και τότε [θα γράφουν πάλι] για τη βίαιη φύση των Παλαιστινίων [και] τότε κανείς δεν πρόκειται να ρωτήσει ποιος έσπειρε αυτό που πια θερίζει».2 Αλλά μια συνολική εκτίμηση της φρίκης δεν μπορεί να μείνει στις τελευταίες εβδομάδες. Οφείλει να καταδικάσει όσα επιβάλλει η κατοχή του Ισραήλ στους Παλαιστίνιους τις τελευταίες δεκαετίες. Διαχωρισμός, απαγόρευση κυκλοφορίας, checkpoints και παρακολούθηση· εποικισμοί και απαλλοτριώσεις· τακτικές λιμοκτονίας· αυθαίρετες συλλήψεις, συστηματικοί βομβαρδισμοί, δολοφονίες· τέλος, η θεσμοποίηση των παραπάνω σε νόμους και διατάγματα – πράγματα με ένα συγκεκριμένο όνομα: «Απαρτχάιντ».3 Στο πλαίσιο αυτό, Ισραηλινοί στρατιώτες και έποικοι έχουν σκοτώσει πάνω από 3.500 Παλαιστίνιους από το 2008 έως σήμερα. Χιλιάδες άλλοι έχουν πεθάνει λόγω του αποκλεισμού από υπηρεσίες υγείας. Αυτό μάς δείχνει κάτι ουσιαστικό: η βία, η δολοφονία, ακόμα και ο πόλεμος δεν περιορίζονται σε όπλα και σε βόμβες. Η μάχη δεν ξεκινά με την πρώτη βολή. Μορφές «διοικητικής» ή «αναίμακτης» (συγκαλυμμένης δηλαδή) βίας ενδέχεται να είναι πιο αιματηρές από ένοπλες επιθέσεις. Οι φιλοϊσραηλινοί θα σπεύσουν να δικαιολογήσουν τις κτηνωδίες κραδαίνοντας το λάβαρο του αντισημιτισμού. Πράγματι, ο αντισημιτισμός –που κρατάει 2.500 χιλιάδες χρόνια– συνεχίζει να εκφράζεται μέσα από την υποστήριξη Δυτικών στις επιθέσεις της Χαμάς. Συμπληρώνεται από τον αντι-αραβισμό και την ισλαμοφοβία, αποδεικνύοντας πως και τα δύο είναι ειδοποιά στοιχεία του προνομιακού «φορτίου του λευκού ανθρώπου», του ρατσισμού που εξορίζει σώματα από την επικράτεια του «πενθίσιμου». Μόνο η διπλή άρθρωση μιας (μύχιας) ισλαμοφοβίας κι ενός (καθωσπρέπει) αντισημιτισμού επιτρέπει σε μεγάλες μερίδες ανθρώπων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ να αγνοούν επιδεικτικά τους νεκρούς της Παλαιστίνης, ενώ πενθούν δακρύβρεχτα τους νεκρούς του Ισραήλ4 – και το αντίστροφο. Φυσικά, δεν ξεχνάμε. Το Ισραήλ γεννήθηκε από τη μεγαλύτερη φρικαλεότητα της ανθρώπινης ιστορίας κι από ένα πελώριο συλλογικό τραύμα: τη Σοά. Όμως ένα τραύμα –κι ο φόβος μήπως ξαναβιωθεί– δεν δικαιολογεί τη διάπραξη εγκλημάτων που μπορούν να το επαναλαμβάνουν σαν κύκλο. Η Σοά δεν μπορεί να οδηγεί στη Νάκμπα («καταστροφή» και στις δυο γλώσσες), ούτε στον θερισμό αθώων Παλαιστινίων. Τη στιγμή που παραδίδω αυτό το άρθρο, το Ισραήλ έχει σκοτώσει πάνω από 9.500 Παλαιστίνιους, εκ των οποίων τουλάχιστον οι 4.000 είναι παιδιά. Όχι μαχητές της Χαμάς. Παιδιά. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, Παλαιστίνιοι γονείς γράφουν τα ονόματα των παιδιών τους στα χέρια, ώστε να ταυτοποιηθούν τα διαμελισμένα σώματα μετά τους βομβαρδισμούς. Αμέτρητα ισραηλινά αεροσκάφη σχίζουνε τους αιθέρες. Δεν είναι αντιτρομοκρατική δράση. Είναι τρομοκρατία. Δεν συνιστά «ανθρωπιστική κρίση», αλλά μαζική και οργανωμένη σφαγή. Μετά από τη Σοά, το Ισραήλ γεννήθηκε με μια ξεκάθαρη υπόσχεση: «Ποτέ ξανά». Αλλά το «ποτέ ξανά» δεν ισχύει για έναν μόνο λαό, δεν έχει σημασία μόνο για τον δικό μας. Ένα απ’ τα πανό των Αμερικανοεβραίων διαδηλωτών υπέρ της Παλαιστίνης στο Grand Central έγραφε: «Never again for anyone». «Ποτέ ξανά γενοκτονία» σημαίνει ποτέ ξανά για οποιονδήποτε λαό – κάτι που το Ισραήλ φαίνεται να ξεχνά. Ο Πρίμο Λέβι, επιζών της Σοά, έγραφε το ’47 για την «ντροπή του να είσαι άνθρωπος».5 Αυτό γεννά η εθνοκάθαρση: μια βαθιά ντροπή που ανήκεις στο είδος που τη διαπράττει. Τριάντα πέντε χρόνια μετά, ο Γιάσερ Αραφάτ –που ουδεμία σχέση είχε με τη Χαμάς και τον αντισημιτισμό της– ανακάλυψε το ίδιο αίσθημα μπροστά στις σφαγές Παλαιστινίων που υποκινούσε το Ισραήλ: «Ντροπή», ήταν το μόνο που μπορούσε να πει, «ντροπή»6 . Είναι το ίδιο αίσθημα που επιστρέφει σήμερα με τις νεότερες κτηνωδίες: η βαθύτατη ντροπή τού να ανήκεις στο γένος των ανθρώπων. «Ντροπή». Είναι μια κραυγή ελευθερίας. Είναι ένας τρόπος για να πεις: Ποτέ ξανά γενοκτονία – Κάτω η κάθε τυραννία – Λευτεριά στην Παλαιστίνη.

1 Center for Constitutional Rights, Israel’s Unfolding Crime of Genocide of the Palestinian People, 18/10/2023.

2 Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μάρκος, «Περί σποράς και θερισμού». 2023 [2009].

3 Διεθνής Αμνηστία, Israel’s Apartheid Against Palestine, 2022.

4 Τζ. Μπάτλερ, «Παλαιστίνη: Ο στοχασμός δεν σημαίνει σχετικοποίηση», μτφρ. Nomadic Universality.

13/10/2023.

5 Ζ. Ντελέζ, «Κριτικά και Κλινικά», μτφρ. Χ. Κολύρη-Γ. Ρήγας, Κέδρος (υπό έκδοση).

6 G. Deleuze, «The Grandeur of Yasser Arafat». 1983.

απ ό τ ο ν γ ι άν ν η π αν τ ελ άκη

Σε μια εποχή σχεδόν απόλυτης κυριαρχίας της παραπολιτικής και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως αυτή που ζούμε, τα «πόθεν έσχες» δίνουν χρήσιμο υλικό για το απαραίτητο θέαμα μεταξύ γραφικότητας και κουτσομπολιού.

Γ

νωρίζω έναν πολιτικό που όταν μπήκε στη Βουλή πριν κάποια χρόνια δεν ήταν ακριβώς φτωχός, αλλά επιβίωνε οικονομικά με έναν οριακό τρόπο. Όταν βγήκε από αυτή, ήταν αρκετά πλούσιος, σε οικονομική κατάσταση δηλαδή ανάλογη με εκείνη στην οποία προσδιόρισε ο Κασσελάκης ότι βρίσκεται ο ίδιος. Δεν χρειάζεται να δουλέψει ξανά στη ζωή του, έχει ήδη αρκετά. Η ακριβής αλήθεια είναι πως γνωρίζω αρκετούς, περισσότερους από έναν, που έχουν διαγράψει μια ανάλογη επιτυχημένη οικονομική πορεία και δεν είναι/ήταν μόνο πολιτικοί, αλλά και δημοσιογράφοι, δήμαρχοι κ.ο.κ., γενικά άνθρωποι που ανήκουν στις κατηγορίες οι οποίες κάθε χρόνο υποχρεούνται, σύμφωνα με τον νόμο, να υποβάλουν δηλώσεις προσωπικής περιουσιακής κατάστασης. Όλοι ή σχεδόν όλοι όσοι παρακολουθούμε από κοντά όσα συμβαίνουν στον δημόσιο βίο γνωρίζουμε πως ο Χ βουλευτής έχει πουλήσει το ταπεινό Φίατ με το οποίο κυκλοφορούσε για χρόνια και τώρα κινείται στο Κολωνάκι με ένα πανάκριβο αυτοκίνητο πίσω από φιμέ τζάμια, ότι ο Ψ δημοσιογράφος, από εκεί που κάποτε κράταγε ένα μικρόφωνο και έτρεχε καταϊδρωμένος πίσω από τα γεγονότα για το μεροκάματο, τώρα απολαμβάνει τους καρπούς της οικονομικά επιτυχημένης πορείας του και συχνάζει σε ακριβά εστιατόρια, ότι ο Ω πρώην ή νυν υπουργός έχει έναν τρόπο ζωής που μοιάζει με εκείνους των πλούσιων που βλέπουμε στις αμερικανικές σαπουνόπερες χωρίς να το δικαιολογεί η οικονομική του προέλευση. Γνωρίζουμε, αλλά ως εκεί, δεν μπορούμε να πούμε περισσότερα με επαρκείς αποδείξεις και το μόνο που έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε είναι απλά να τους παρατηρούμε και να τους σχολιάζουμε. Την περασμένη Δευτέρα το πρωί η αρμόδια επιτροπή της Βουλής έδωσε στη δημοσιότητα τα περίφημα «πόθεν έσχες» βουλευτών, ευρωβουλευτών, υπουργών, δημάρχων, περιφερειαρχών κ.ά. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον θέμα για κατανάλωση, που έχει πολλές παραπολιτικού χαρακτήρα πτυχές. Μαθαίνουμε ή θυμόμαστε ότι ο πρωθυπουργός είναι εξαιρετικά πλούσιος σε εισοδήματα και ακίνητα, ότι ο Παπαδημούλης είναι ένας πολύ ικανός επενδυτής ακινήτων που θα ζήλευαν πολλές εταιρείες real estate, ότι ο Κουτσούμπας δίνει τα χρήματά του στο κόμμα, ότι ο Βελόπουλος βγάζει και μερικά ευρώ πουλώντας κηραλοιφές, ότι ο Βαρουφάκης δεν τα πηγαίνει και άσχημα κ.ο.κ. Περιοριζόμαστε όμως στην επιφάνεια. Σε μια εποχή σχεδόν απόλυτης κυριαρχίας της παραπολιτικής και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως αυτή που ζούμε, τα «πόθεν έσχες» δίνουν χρήσιμο υλικό για το απαραίτητο θέαμα, εκείνο που θα μας καθηλώσει σε τηλεοπτικούς δέκτες ή οθόνες υπολογιστών για να απολαύσουμε σχόλια και αναφορές που κινούνται μεταξύ γραφικότητας και κουτσομπολιού και αναφέρονται με έναν επιδερμικό τρόπο στους οικονομικά ισχυρούς πολιτικούς. Στον πολιτικό και κοινωνικό «χυλό» όπου ζούμε, συχνά τα «πόθεν έσχες» γίνονται αντικείμενο άδικης και ισοπεδωτικής κριτικής. Θα πουν για έναν πλούσιο που όμως ήταν πλούσιος πριν μπει στην πολιτική, αφήνοντας να σέρνεται η υποψία ότι η πολιτική ήταν προσοδοφόρα γι’ αυτόν. Θα πουν και για έναν που εμφανίζεται με μεσαία εισοδήματα αλλά κάνει ζωή πλούσιου, χωρίς πάλι να μπορεί να αποδειχτεί ότι έβαλε το δάχτυλο στο μέλι. Θα ειπωθούν πολλά, θα σπιλωθούν πολλοί, δεν θα αποκαλυφθεί παράνομος πλουτισμός, απλά θα αποτελέσουν υλικό για εντυπωσιασμό και λαϊκισμό απ’ όπου θα απουσιάσει και πάλι η αλήθεια. Αυτό που απουσιάζει επίσης πάντα είναι η έρευνα για τον τρόπο που αποκτήθηκαν αυτά τα «έσχες». Και συμβαίνει κάθε χρόνο ακριβώς το ίδιο. Κάποιοι επιμένουν ότι ουσιαστικός έλεγχος δεν γίνεται, κάποιοι πολιτικοί υπόσχονται ότι αυτό θα αλλάξει και θα φέρουν νέες ρυθμίσεις αυστηροποίησης του νομικού πλαισίου που ισχύει και η κατάληξη είναι προδιαγεγραμμένη. Του χρόνου τέτοιες ημέρες θα συζητάμε τα ίδια, με τις σκιές να παραμένουν, με το πολιτικό σύστημα να απαξιώνεται, με την κοινωνία να μην έχει μια καθαρή εικόνα. Η ιστορία των «έσχες» στην οποία δεν μαθαίνουμε ποτέ τα «πόθεν» είναι κάτι περισσότερο από σοβαρή, αφού οι ελεγχόμενοι διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, ασχολούνται με μεγάλες συμβάσεις που αφορούν το Δημόσιο, κινούνται πλάι στην εξουσία και γενικότερα εμπλέκονται σε μεγάλα ζητήματα που επηρεάζουν και την ψήφο μας και τη ζωή μας. Όλοι έχουμε να πούμε για κάποια έργα που αποδείχθηκαν σαθρά γιατί έγιναν κάποιες κακοτεχνίες, αλλά ποτέ δεν επιμένουμε να είναι ουσιαστικός ο οικονομικός έλεγχος αυτών που αποφάσισαν για αυτά τα έργα. Γιατί σήμερα δεν είναι. Τα «πόθεν έσχες» ελέγχονται δειγματοληπτικά και σε μια εποχή που το μαύρο χρήμα κινείται σε εξαιρετικά δαιδαλώδεις διαδρόμους χρειάζονται άνθρωποι με ουσιαστικές γνώσεις, μεγάλη τεχνογνωσία και σύγχρονα μέσα. Μέχρι να συμβεί αυτό, ας απολαύσουμε το ίδιο βαρετό θέαμα…

ΕΠΙΚΑΙΡΑ, ΑΛΛΟΤΙΝΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΥΜΕΝΑ

α πό τη ν ά ν να φραγκουδάκη

Η πιο μεγάλη αλλαγή είναι ένα κινηματικό αίτημα ομάδων νέων ηλικιών που αρνούνται την αυτοαναγνώριση στα φύλα στο όνομα της ταύτισης με το ουδέτερο. Στον λόγο, όμως, των δημόσιων εγγράφων οι αλλαγές είναι περίπου ελάχιστες.

Η Άννα Φραγκουδάκη είναι ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγγραφέας.

Με αφορμή τον Οδηγό χρήσης μη σεξιστικής γλώσσας στον δημόσιο τομέα Οι «καινοτομίες» των αρχών για την ισότητα των φύλων και η κυριαρχία του αρσενικού, που συνεχίζει να είναι συντριπτική.

LiFO – 09.11.23

The Meet Market Αν δεν μπορείς να πας στο Meet Market, το νέο e-shop του Meet Market έρχεται σε σένα!

Έ

νας Οδηγός χρήσης μη σεξιστικής γλώσσας στον δημόσιο τομέα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας αρχίζει με τη φράση: «Δεν αποτελεί λόγο να πέσει κανείς από τα σύννεφα η διαπίστωση ότι η γλώσσα του Δημοσίου είναι γένους αρσενικού». Κυκλοφόρησε τυπωμένος από το Εθνικό Τυπογραφείο το 2018 και έχει μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό ενδιαφέρον γιατί περιέχει εκτενείς θεωρητικές και πρακτικές συστάσεις με στόχο την «αποφυγή του σεξιστικού λόγου» που αλληλοαναιρούνται, υποδείγματα μη σεξιστικής χρήσης που δεν εφαρμόζονται πρακτικά, εκτενείς βιβλιογραφίες για την αποφυγή του σεξισμού δυσνόητες και συμβουλές όχι πάντα εφαρμόσιμες. Παράδειγμα Α. Από τη δεκαετία του ’80 ήδη αμφισβητήθηκε η αντίστιξη βιολογικού/κοινωνικού φύλου και υποστηρίχτηκε ότι το φύλο είναι αποκλειστικά κατασκευή της κοινωνίας και του πολιτισμού. (α) Συγκεκριμένα, το Κοινωνικό Φύλο, gender, αντιδιαστέλλεται στο Βιολογικό Φύλο, sex, και ορίζεται ως δομή κατεξοχήν κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική. […] Β. Αναγνωρίζεται πλέον ως η βάση της κοινωνικής οργάνωσης και αποτελεί ένα σύστημα σκέψης και ιδεολογικών αναπαραστάσεων που προσδιορίζουν το αρσενικό και το θηλυκό και κατασκευάζουν τις ταυτότητες κοινωνικού φύλου. Γ. Οι κατηγορίες «άντρες» και «γυναίκες» είναι κοινωνικά και πολιτισμικά κατασκευασμένες, όπως και οι σχέσεις τους που δεν είναι σταθερές, αλλά ρέουσες και μεταβάλλονται ανάλογα με τα νοήματα και τις σημασίες που δίνουν οι άνθρωποι στον κόσμο που τους περιβάλλει. Δ. Το γεγονός οδήγησε στην αναγωγή του «φύλου» ως αυτόνομης αναλυτικής κατηγορίας. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται πολύ συχνά αναφορά σε δύο ακόμα όρους: Στον Κοινωνικό Ρόλο του Φύλου, δηλαδή στις συμπεριφορές, ενδιαφέροντα και υποχρεώσεις που ορίζονται από την κοινωνία ως κατάλληλα και αρμόζοντα για τους άνδρες και για τις γυναίκες και στην ταυτότητα του κοινωνικού ρόλου του Φύλου, δηλαδή στην αντίληψη που έχει το άτομο για το φύλο του ή στην προβολή του φύλου, την κατασκευή δηλαδή αρσενικότητας ή θηλυκότητας από την/τον εκάστοτε ομιλήτρια-τή. Ε. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι κατασκευάζουν τις ταυτότητές τους δημιουργικά και απρόβλεπτα κατά τη διάρκεια της διεπίδρασης (βιβλιογρ. παραπομπή). Αυτό προϋποθέτει ότι η ταυτότητα δεν θεωρείται μια παγιωμένη και ενιαία κατηγορία που απλά προϋπάρχει στο μυαλό των ανθρώπων. (από τις σ. 15 με 16 του 1ου μέρους). Όλο το παραπάνω παράδειγμα λέει: «Το φύλο δεν το κατασκευάζει η βιολογία αλλά η κοινωνία». Αυτό μόνο καταλαβαίνει κανείς, γιατί το Γ και Δ δεν προσθέτουν καμία άλλη πληροφορία, ούτε κάνουν πιο κατανοητό το νόημα. Το Β (η αρσενικότητα και η θηλυκότητα διαμορφώνονται από την κοινωνία και όχι από τη βιολογία) επίσης δεν προσθέτει τίποτα. Το Ε λέει: «Το φύλο δεν είναι εκ των προτέρων δεδομένο αλλά αλλάζει», με μόνη πληροφορία πάλι ότι δεν είναι δοσμένο από τη βιολογία αλλά κατασκευάζεται από τα άτομα «δημιουργικά». Με άλλα λόγια, το φλύαρο και δυσνόητο κομμάτι λέει «το φύλο δεν το κατασκευάζει η βιολογία αλλά η κοινωνία», αποσιωπώντας όλα τα πώς και τα γιατί συμβαίνει αυτό. Συνοψίζοντας, τα συμπεράσματα, γράφουν: Στα Δημόσια Έγγραφα η κυριαρχία του αρσενικού γένους είναι συντριπτική. Τα κείμενά τους χρησιμοποιούν το αρσενικό γένος αποκλειστικά και συστηματικά, άρα κάνουν τις γυναίκες αόρατες στον δημόσιο λόγο. Η προτίμηση του ανδρικού γένους καλλιεργεί την προκατάληψη ότι το ένα φύλο είναι «φυσικό» να κυριαρχεί. Για τούτο, προτείνεται να μην αγνοούν τις γυναίκες οι συγγραφείς του Οδηγού, χρησιμοποιώντας ολόκληρη λέξη (π.χ. εργάτες/εργάτριες, όχι μαθητές/ ριες), χρησιμοποιώντας και τα δύο γένη (όχι μόνο οι Έλληνες, οι αρχιτέκτονες κ.ο.κ. εννοώντας και το θηλυκό), βάζοντας το θηλυκό γένος πρώτο (μαθήτριες και μαθητές, αγρότισσες και αγρότες). Εκτός των παραπάνω, επειδή είναι κοινωνικός ο κανόνας να μπαίνει πρώτο το αρσενικό γένος, προτείνει οι συντάκτριες και συντάκτες διοικητικών εγγράφων να επιχειρήσουν «ακόμα και να επιβάλουν» το αντίθετο (πρώτο το θηλυκό) για να παίξει αυτό ρόλο «αφυπνιστικό» στην κοινωνία. Συμπέρασμα των συμπερασμάτων: έχουν περάσει κοντά δέκα χρόνια από τις παραπάνω συστάσεις. Προτείνουν «αλλαγές» στη γλώσσα των δημόσιων εγγράφων που αρχίζουν με τη συμβουλή να χρησιμοποιείται τουλάχιστον ολόκληρη λέξη όταν αναφέρονται ομάδες που ανήκουν στα δύο γένη, και φτάνουν σε συστάσεις «ανατρεπτικών» αλλαγών που θα «αφυπνίσουν» την κοινωνία, π.χ. να βάζουν οι συγγραφείς δημόσιων εγγράφων υποχρεωτικά πρώτο το θηλυκό γένος. Έχουν αλλάξει πολλά στην κοινωνία αυτά τα δέκα χρόνια. Η πιο μεγάλη αλλαγή είναι ένα κινηματικό αίτημα ομάδων νέων ηλικιών που αρνούνται την αυτοαναγνώριση στα φύλα στο όνομα της ταύτισης με το ουδέτερο («ούτε γυναίκα, ούτε άντρας»). Στον λόγο, όμως, των δημόσιων εγγράφων οι αλλαγές είναι περίπου ελάχιστες. Συχνότερα από άλλοτε αναφέρονται και τα δύο γένη, αλλά κατά τα άλλα η κυριαρχία του αρσενικού συνεχίζει να είναι σχεδόν συντριπτική.

Live Love Local ΕΠΕΙΤΑ ΑΠΟ 16 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 130 ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ, η δημιουργία ενός διαδραστικού Marketplace για το Meet Market ήταν φυσική εξέλιξη. Με αυτή την κίνηση το Meet Market ορίζει την αποστολή του, που δεν είναι άλλη από την ανάδειξη του ταλέντου των επιχειρηματιών του τόπου μας και την εξάπλωση της φήμης της ελληνικής δημιουργικότητας. Στόχος είναι οι «Μakers», δηλαδή οι Δημιουργοί, όπως αποκαλούνται στη γλώσσα του Meet Market, αλλά και οι «Shoppers», δηλαδή οι Αγοραστές, όχι μόνο από όλη την Ελλάδα αλλά απ’ όλο τον κόσμο, να έχουν την ευκαιρία να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους μέσω μιας user friendly online πλατφόρμας αγορών. Η ομάδα του Meet Market σκέφτηκε πώς θα μπορούσαν να μεταφέρουν την αίσθηση του φυσικού Meet Market στον ψηφιακό πλέον κόσμο. Έτσι γεννήθηκε η πλατφόρμα www. themeetmarket.gr, την οποία οι δημιουργοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν και να προσαρμόσουν σύμφωνα με τις ανάγκες και την αισθητική τους, με τον ίδιο τρόπο που θα έστηναν το pop up shop τους στην εκδήλωση του Meet Market.

Εάν είσαι maker, λοιπόν, μπορείς να διαμορφώσεις το δικό σου ηλεκτρονικό κατάστημα μέσα στην πλατφόρμα του Meet Market. Μπορείς να ανεβάσεις και να πουλήσεις τα προϊόντα σου σε μια διαδικτυακή κοινότητα γεμάτη ζωντάνια παρέα με άλλους σχεδιαστές, τεχνίτες, παραγωγούς, συλλέκτες και δημιουργούς. Γίνε σήμερα μέλος αυτής της κοινότητας, εντελώς δωρεάν, και προσέγγισε ένα κοινό που αναζητά μοναδικά προϊόντα σαν τα δικά σου. Εάν είσαι shopper που αγαπάς να αγοράζεις μοναδικά, handmade αντικείμενα φτιαγμένα με αγάπη, τότε είσαι μόλις ένα κλικ μακριά. Το e-shop του Meet Market λειτουργεί 24/7 και αποτελεί μια επιμελημένη συλλογή με μερικά από τα καλύτερα προϊόντα που κυκλοφορούν αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα. Μέσα σε αυτό το e-shop θα βρεις όλους εκείνους που κάνουν την κουλτούρα της αγοράς αυθεντική και ξεχωριστή και με τη δική σου υποστήριξη θα συνεχίσουν όχι απλά να επιβιώνουν αλλά να ευδοκιμούν.

www.themeetmarket.gr Facebook: Τhe Meet Market Instagram: @themeetmarket.gr TikΤοk: @themeetmarket

11

12

LiFO – 09.11.23

Μαζί, για όσα αγαπάς My market σημαίνει φροντίδα με φρέσκα προϊόντα και την πιο ζεστή εξυπηρέτηση Η METRO AEBE είναι μια 100% ελληνική εταιρεία που δεκαετίες τώρα σέβεται και τιμά τους καταναλωτές σε κάθε γωνιά της χώρας.

Μαρίνα Εξάρχου, Γενική Διευθύντρια Marketing της METRO ΑΕΒΕ

M

y market: το κλειδί βρίσκεται στο «My», στο δικό μου, σε όλα αυτά που κάνουν τα ψώνια μια προσωπική διαδικασία, μια προσπάθεια να βρούμε αυτά που σημαίνουν πολλά για την καθημερινότητα εκείνων που αγαπάμε. Αυτός είναι και ο στόχος της νέας καμπάνιας «Μαζί, για όσα αγαπάς» των My market, που μέσα από μια μοναδική σχέση εμπιστοσύνης φροντίζουν πάντα να παρέχουν στους πελάτες τους μια συναρπαστική εμπειρία αγορών, η οποία συμβάλλει στο να ζουν τη ζωή τους συνολικά καλύτερα. Η Μαρίνα Εξάρχου, από τον Μάρτιο του 2022 κατέχει τη θέση της Γενικής Διευθύντριας Marketing της METRO. Με πάνω από 20 χρόνια σε διοικητικές θέσεις marketing και επικοινωνίας, με σημαντικούς ρόλους σε εταιρείες- ηγέτες του retail και των τηλεπικοινωνιών, μας μιλά σήμερα για τη νέα καμπάνια και όλα εκείνα που κάνουν τα My market επιλογή των καταναλωτών.

— Για τους καταναλωτές το σούπερ μάρκετ διαχρονικά είναι συνδεδεμένο με χαρά και ικανοποίηση καθημερινών αναγκών. Σήμερα, όμως, λόγω πληθωρισμού και ακρίβειας, έχει γίνει λόγος προβληματισμού ή και άγχους. Πώς τοποθετούνται τα My market σε αυτή την πολύ απαιτητική συγκυρία; Πράγματι, οι αυξημένες τιμές στην αγορά γενικότερα και όχι μόνο στο σούπερ μάρκετ έχουν επηρεάσει την ψυχολογία, τη διάθεση των καταναλωτών και φυσικά την αγοραστική συμπεριφορά. Όλοι πιέζονται ακόμα περισσότερο, τόσο οι οικογένειες όσο και τα νέα παιδιά που θέλουν να ανεξαρτητοποιηθούν από την οικογένειά τους. Αυτό όμως σημαίνει ότι η δουλειά μας και ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε τα My market στο μυαλό των καταναλωτών αποκτά επιπλέον μια σημαντική σημειολογία.

Τα σούπερ μάρκετ αποτελούν ένα ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας και αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Οι άνθρωποι της πρώτης γραμμής εξαργυρώνουν κάθε μέρα την εμπιστοσύνη και την ικανοποίηση των πελατών, διασφαλίζοντας την «κανονικότητα» στην καθημερινή, ομαλή λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πιο σημαντικός ρόλος μας είναι να είμαστε πελατοκεντρικοί, να έχουμε όλες τις αισθήσεις μας συντονισμένες με τις ανάγκες των πελατών μας και να αντιλαμβανόμαστε τις επιθυμίες τους. Τους τελευταίους μήνες έχουμε προσπαθήσει πολύ για να καταλάβουμε τις ανάγκες των καταναλωτών. Κάναμε πολλές έρευνες, συζητήσαμε μαζί τους και από αυτήν τη συζήτηση βγήκαμε σοφότεροι. Οι άνθρωποι, όταν επισκέπτονται ένα σούπερ μάρκετ γενικά, και ειδικότερα τα My market, έχουν μία και μόνη βασική προτεραιότητα: να φροντίσουν τους ανθρώπους τους, να εξασφαλίσουν ό,τι καλύτερο γι’ αυτούς που αγαπάνε, να γεμίσουν κάθε στιγμή της οικογένειάς τους με φροντίδα και αγάπη. Αυτή η διαπίστωση κάνει εμάς στα My market να στεκόμαστε δίπλα στους πελάτες μας, μιλώντας για δυο βασικές σημερινές, αλλά ταυτόχρονα διαχρονικές ανάγκες τους: φρεσκάδα στα φρούτα, στα λαχανικά και σε όλα τα νωπά μας προϊόντα, και ταυτόχρονα εξυπηρέτηση. Φιλική, ζεστή, ανθρώπινη εξυπηρέτηση που κάνει τον πελάτη μας να νιώθει τα My market σαν σύμμαχο που στέκεται πραγματικά δίπλα του και εκεί μπορεί να βρει όλα όσα χρειάζεται για να φροντίσει όσους και όσα αγαπά.

— «Μαζί, για όσα αγαπάς», αυτός είναι ο τίτλος της καινούργιας σας καμπάνιας. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτή την εκστρατεία. Στο marketing οι καμπάνιες που ετοιμάζουμε είναι σαν τα παιδιά μας και είναι κάπως άβολο να μιλάμε γι’ αυτές. Δουλεύουμε για μήνες, αθέατα, για να τις ετοιμάσουμε και ελπί-

LiFO – 09.11.23

Όποιος κι αν είσαι, η βασική σου ανάγκη και επιθυμία στη ζωή είναι να φροντίζεις αυτούς που αγαπάς και τα My market είναι ένας σταθερός σύμμαχος σε αυτή την αποστολή, με τα πιο φρέσκα προϊόντα και την πιο ζεστή εξυπηρέτηση

ζουμε πως όταν βγουν στον αέρα, τηλεοπτικό και ψηφιακό, θα βρουν χώρο στην καρδιά και τις προτιμήσεις των καταναλωτών. Το «Μαζί, για όσα αγαπάς» μάς κάνει να αισθανόμαστε εξαιρετικά περήφανοι. Πιστεύουμε ότι είναι μια καμπάνια που θα αγγίξει την καρδιά των Ελλήνων καταναλωτών και θα τους φέρει ακόμη πιο κοντά στα My market. Είναι βαθιά συναισθηματική και εκφράζει μια πανανθρώπινη αλήθεια: όποιος κι αν είσαι, η βασική σου ανάγκη και επιθυμία στη ζωή είναι να φροντίζεις αυτούς που αγαπάς και τα My market είναι ένας σταθερός σύμμαχος σε αυτή την αποστολή, με τα πιο φρέσκα προϊόντα και την πιο ζεστή εξυπηρέτηση. Η καμπάνια αυτή ξεδιπλώνεται σε κάθε παραδοσιακό και ψηφιακό Μέσο και συνοδεύεται με μια σύγχρονη ταυτότητα και αποτύπωση. Έτσι θα μας βοηθήσει να αναδείξουμε τους δυο κεντρικούς μας επικοινωνιακούς πυλώνες και να χτίσουμε τη σχέση μας με τους υφιστάμενους και τους μελλοντικούς μας πελάτες. Θα το ξαναπώ: είμαστε πολύ χαρούμενοι για όλα αυτά που έχουμε ετοιμάσει, και ανυπομονούμε να τα μοιραστούμε με τους πελάτες μας. Μερικά από αυτά μάλιστα δεν τα περιμένετε από εμάς. Ανυπομονούμε να εισπράξουμε την ανταπόκριση του κοινού στην καμπάνια μας. Με τη φράση «Μαζί, για όσα αγαπάς» δημιουργούμε μια καταστατική σχεδόν υποχρέωση να ακούμε τους πελάτες μας και να είμαστε πάντοτε δίπλα τους. Αυτή την υπόσχεση ανυπομονούμε να την κάνουμε πράξη από εδώ και μπρος, στην πρώτη γραμμή.

— Πείτε μας λίγο πώς αυτή η στρατηγική γίνεται digital στοχεύοντας στο πιο

νεανικό κοινό; Το καλό με τη στρατηγική είναι ότι στην πραγματικότητα λειτουργεί ως πυξίδα – δείχνει τη σωστή κατεύθυνση ανεξάρτητα από το αν βρίσκεσαι στην ανοιχτή θάλασσα ή στο βουνό. Σε αυτό το πλαίσιο, αντιμετωπίζουμε με τον ίδιο τρόπο τα digital κανάλια και τα παραδοσιακά. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι χρησιμοποιούμε τα ίδια υλικά στην τηλεόραση, στο YouTube ή στο TikTok. Όμως, οι ίδιες αρχές διέπουν τις εφαρμογές και για τα πιο φρέσκα, νεανικά κανάλια επικοινωνίας. Και φροντίζουμε να προσαρμοζόμαστε στα formats και στα trends κάθε μέσου, ώστε να κάνουμε storytelling και να δημιουργούμε περιεχόμενο με ενδιαφέρον, που δημιουργεί αξία, συστήνοντας τα My market και στις πιο νεαρές ηλικίες.

— Πώς μεταμορφώνουν οι τεχνολογικές εξελίξεις τόσο την εμπειρία του πελάτη ενός σούπερ μάρκετ όσο και τη δουλειά ενός marketing leader σε έναν τέτοιο οργανισμό; Πολύ. Και ταυτόχρονα όχι και τόσο πολύ. Τα κανάλια μέσα από τα οποία ο καταναλωτής έχει πλέον interaction με τα brands είναι πολλά περισσότερα, εξού και η ανάγκη για omnichannel παρουσία. Τα εργαλεία που μπορούμε να αξιοποιήσου­με για να αναπτύξουμε το storytelling μας και να δημιουργήσουμε περιεχόμενο είναι πολύ πιο πρωτότυπα – και για πολλά από αυτά τα εργαλεία όπως το Generative AI, οι απορίες μας σήμερα είναι πιο πολλές από τις βεβαιότητές μας. Από την άλλη, το marketing λειτουργεί πάντα με τις ίδιες βασικές αρχές της πελατοκεντρικότητας, στις οποίες αναφερθήκαμε ήδη. Να κατα­λ αβαίνεις ποιο είναι το κοινό σου. Να κα­ταλαβαίνεις τον ρόλο της μάρκας σου στη ζωή των πελατών. Να επικοινωνείς αυτόν τον ρόλο με αποτελεσματικότητα. Αυτά δεν έχουν αλλάξει και πιστεύω πως θα αποτελούν για πάντα την πυξίδα μας.

13

14

LiFO – 09.11.23

46' με τoν

Αινεία Τσαμάτη συνεντευξη: αργυρω μποζωνη φωτογραφιεσ: παρις ταβιτιαν

Ένας από τους πιο αγαπητούς και συνεπείς ηθοποιούς της γενιάς του βρίσκεται αντιμέτωπος με μια μεγάλη θεατρική πρόκληση: τον Τρέπλιεφ στον «Γλάρο» του Τσέχοφ που ανεβάζει ο Δημήτρης Καραντζάς.

λίγες ημέρες πριν συναντηθούμε, ο αινείας τσαμάτης μου έστειλε τη «διάβαση». Η ταινία μικρού μήκους που δημιούργησαν με την Κατερίνα Μαυρογεώργη και πρωταγωνιστές τους Γιάννη Τσορτέκη, Καραφίλ Σένα και Αγγελική Παπαθεμελή απέσπασε Βραβείο Πρωτότυπης Μουσικής, Βραβείο Σκηνογραφίας στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Δράμας, το Βραβείο Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) και ένα βραβείο πρώτου αντρικού ρόλου στις Νύχτες Πρεμιέρας για τον Σένα. Καθώς έβλεπα την ταινία αναγνώριζα αυτά που θα συζητούσαμε αργότερα, τη σύνδεση με το παρελθόν, την έμπνευση από μια σκηνή της καθημερινότητας, την αντιστροφή των πραγμάτων, την αναγωγή στην ποίηση.

LiFO – 09.11.23

15

16

LiFO – 09.11.23

46 λεπτά με τoν Αινεία Τσαμάτη

«Ο Γλάρος» Θέατρο Προσκήνιο, Καπνοκοπτηρίου 8 Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς Πρωταγωνιστούν: Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Νατάσα Εξηνταβελώνη, Γιώργος Ζυγούρης, Μανώλης Μαυροματάκης, Δρόσος Σκώτης, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Θεοδώρα Τζήμου, Αινείας Τσαμάτης, Μαρία Φιλίνη

talkofthetown

Από 12/12/2314/1/24

Δεν είναι τυχαίο ότι λατρεύει τον Καουρισμάκι για τη λιτή ανθρωπιά και το υποδόριο χιούμορ του, ότι στην ταινία παίζει η πρώτη του μπάντα, οι The Aqua Barons, ότι η ιστορία που περιγράφει την πολύμορφη σχέση δύο προσώπων που είναι φύλακες μιας σιδηροδρομικής γραμμής ξεκίνησε από τα Σεπόλια, από το σπίτι του φίλου του Δήμου, που μένει δίπλα στη σιδηροδρομική διάβαση των Σεπολίων, τη μόνη χειροκίνητη που υπάρχει στην Ελλάδα σήμερα. «Εκεί, στη μέση των γραμμών, υπήρχε μια σφουγγαρίστρα κι ένας κουβάς. Τα έβλεπα κι έλεγα “αυτό είναι ταινία”. Σκεφτόμουν ότι η μόνη στιγμή που δεν συναντιούνται τα βλέμματα των δυο ανθρώπων που φυλάνε τη διάβαση είναι όταν περνάει το τρένο, το οποίο είναι σαν παραβάν, πίσω από το οποίο πλέκονται κρυφές ιστορίες. Το άλλο που ήθελα να δείξω είναι πώς ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε μια ηλικία που νιώθει ντροπή να ερωτευθεί, ενώ πιστεύουμε ότι έχει χάσει κάθε ελπίδα να βρει τον έρωτα, τον συναντά σε έναν μη τόπο, απροσδόκητα, και δεν μπορεί καν να αρθρώσει αυτό που αισθάνεται. Αυτός που βρίσκεται στην άλλη πλευρά της σιδηροδρομικής γραμμής πίνει όταν περνά το τρένο, κρύβεται. Με λίγα λόγια, αυτή είναι η σχέση που διακλαδίζεται σε άλλα συναισθήματα που έχουν αφήσει το σημάδι τους στο παρελθόν και εξακολουθούν να ισχύουν στο παρόν». Ο Αινείας γράφει μια ιστορία για την επόμενη ταινία που θέλει να κάνει. Ο τίτλος εργασίας είναι Το ταξίδι του ελέφαντα, το ταξίδι ενός άντρα με αλτσχάιμερ προς αναζήτηση της τελευταίας του κατοικίας σε έναν τόπο όμορφο, παρέα με το φτυάρι του, προτού τον προδώσει εντελώς η μνήμη του. Του ζητάω να κάνουμε κι εμείς ένα ταξίδι στις πρώτες του εικόνες από την Ελλάδα, όταν έφτασε από την Αλβανία, από το Ελμπασάν συγκεκριμένα, σε ηλικία πέντε ετών με την οικογένειά του. «Ο πατέρας μου είναι από την Κακαβιά, κοντά στα σύνορα, η μητέρα μου από το Χάσκοβο. Ήρθε το 1990 ο πατέρας μου, με το πρώτο κύμα των μεταναστών, αλλά ήξερε τη γλώσσα, είχε πάει ελληνικό σχολείο, οπότε του ήταν λίγο πιο εύκολο. Εγκατασταθήκαμε στο Βραχάτι Κορινθίας· οι γονείς μου ζουν ακόμα εκεί, εγώ ήρθα στην Αθήνα το 2004. Ήμασταν το πρώτο κύμα μετανάστευσης, κάτι άγνωστο για όλους μας, και για μένα που ήρθα και γι’ αυτούς που με δέχτηκαν. Υπήρχε ρατσισμός και στο σχολείο, στην αρχή ήμουν “αυτός”, αλλά επειδή πήγα στο ίδιο από την Α' Δημοτικού μέχρι το τέλος, η κοινωνική μου προσαρμογή δεν ήταν πολύ δύσκολη τελικά. Βοήθησε το ότι ξέραμε όλοι ελληνικά· όταν ξέρεις τη γλώσσα δεν αργεί να έρθει η επικοινωνία». Είχα δει το όνομά του σε μια διανομή παλιότερα και είχα αναρωτηθεί «ποιος βγάζει το παιδί του Αινεία και γιατί». Λοιπόν, ο πατέρας του διάβαζε στον στρατό την Ιλιάδα και έδωσε στον γιο του το όνομα ενός από τους ήρωες του έπους, παιδιού της Αφροδίτης, που σήκωσε στους ώμους του τον γέροντα και ανήμπορο πατέρα του, τον Αγχίση, και τον μετέφερε έξω από την πόλη, δείχνοντας τον σεβασμό του προς τους γονείς και τους θεούς. Αλάνες, μουσικές, καλοκαίρια έξω στην ύπαιθρο. Έτσι πέρασαν τα εφηβικά χρόνια του Αινεία. Θυμάται την πρώτη του μπάντα, τους Rock4 –γιατί ήταν τέσσερις και φυσικά έπαιζαν ροκ–, τους Paysans, τα Σκάγια. Εκεί κάπου σταμάτησε η καριέρα του, γιατί μπήκε στο θέατρο. Θυμάται επίσης την τηλεόραση της δεκαετίας του ’90 και τις κασέτες που οι γονείς του τον άφηναν να παίρνει κάθε Σάββατο από το βιντεοκλάμπ, ό,τι ήθελε. Τι ήθελε; Τις κωμωδίες του Τζιμ Κάρεϊ. Σε φιλικά σπίτια έβλεπε τα πιο σινεφίλ, αλλά το μικρόβιο του κινηματογράφου ή του θεάτρου δεν υπήρχε ούτε κατά διάνοια μέσα του, για να πάει, δε, στον κινηματογράφο έπρεπε να πάρει το λεωφορείο και να φτάσει μέχρι την Κόρινθο. Ήταν η εποχή που προτιμούσε να παίζει τύμπανα. Δεν είχε δει θέατρο μέχρι που έφτασε στην Αθήνα και προέκυψε στη ζωή του «γιατί δεν ήξερα τι να με κάνω», λέει. Όταν δεν του έφτανε η μουσική θέλησε να κάνει χορό, και πού θα τα έβρισκε όλα αυτά μαζί; Σε μια δραματική σχολή. «Από το Εθνικό δεν τόλμησα να περάσω ούτε απέξω, από συστολή και άγχος, έτσι γράφτηκα στη σχολή της Νέλλης Καρρά, που μου έδειξε το χάος της δημιουργίας, τι σημαίνει μια ιδέα και πώς μεταφράζεται σε κίνηση, σε λόγο, σε ένα γλυπτό ή σε χορό. Είναι ωραίο το χάος, οι άλλοι καθηγητές μού έδειχναν τον δρόμο. Όλα αυτά ήρθαν κι έδεσαν, ήταν όλα όσα έψαχνα – σκάψε μέσα στο σκοτάδι και βρες ένα διαμάντι. Ο τρίτος χρόνος δεν πέρασε εύκολα, σκεφτόμουν ότι έπρεπε να βγω στην αγορά, ξεκρέμαστος, δυσκολεύτηκα. Ωστόσο τα χρόνια της

σχολής ήταν καλά. Τελικά, όλα τα μαθαίνεις από τη δουλειά, όχι από τη σχολή, όσο καλή κι αν είναι». Ο Αινείας δούλευε σε μπαρ μέχρι το 2010, για να είναι οικονομικά ανεξάρτητος. Η πρώτη του επαφή με το σινεμά ήταν στο δεύτερο έτος, στα Κωλόπαιδα του Στέλιου Καμίτση, «είπα τι ωραία είναι! Και με τον Γιάννη Σκουρλέτη στο Στέλλα Travel. Μετά ήρθε η Λένα Κιτσοπούλου με τον Ματωμένο Γάμο και έπειτα δούλεψα με τον Δημήτρη Καραντζά στο Σλάντεκ του Χόρβατ, πριν από οκτώ χρόνια». Αυτή είναι η έβδομη φορά που συνεργάζονται. Θα υποδυθεί τον νέο συγγραφέα Τρέπλιεφ στον Γλάρο του Τσέχοφ στο θέατρο Προσκήνιο. Έχει μείνει ένας μήνας μέχρι την πρεμιέρα και ο Αινείας ομολογεί ότι έχει χάσει τον ύπνο του. « Έχω εφιάλτες, είναι ένας πολύ δύσκολος ρόλος, ένα πολύ δύσκολο έργο. Δε θα μπορούσε να είναι ωραίο και να μην είναι δύσκολο», λέει. «Αν δεν συνδεθείς με τον Τρέπλιεφ προσωπικά, αν δεν ψάξεις μέσα σου, σε πετάει έξω στη στιγμή, γιατί σου επιφυλάσσει μια διαρκή ανατροπή. Αυτή είναι η δυσκολία, το κυνηγητό να τον πιάσεις, να συνδεθείς με προσωπικά σου τραύματα, με περιοχές έστω, γιατί την αυτοχειρία δεν μπορείς να την πλησιάσεις. Πώς να ξέρεις ότι είναι ένας άνθρωπος πριν από το τέλος; Αλλά όταν εκλιπαρεί για βοήθεια, ώστε να μην προβεί σε αυτή την πράξη, μπορείς να βάλεις τον εαυτό σου στη θέση του: για ποιο πράγμα θα ζητούσες βοήθεια και από ποιον; Είναι ρόλος που συνδέεται βαθιά με την έννοια της τέχνης. Η τέχνη του δεν αναγνωρίζεται, η μάνα του δεν τον αποδέχεται, ο Τριγκόριν του κλέβει και τις δυο αγάπες της ζωής του, ο ίδιος καταστρέφει το έργο του, μιλάει με σύμβολα, έχει μεγαλώσει μέσα στην τέχνη, άρα κι εκείνος μέσα από την τέχνη πρέπει να μιλήσει, μέσω της τέχνης του να γίνει αποδεκτός και ο ίδιος. Προτείνει κάτι σε μια κοινωνία που δεν είναι έτοιμη να το δεχτεί. Με αφορά αυτός ο ρόλος, αυτή η κατάσταση, γιατί κι εμένα ως καλλιτέχνη με ενδιαφέρει να σκάβω μέσα μου, να βρίσκω πράγματα. Αυτό μου προσφέρει η τέχνη, το να γίνομαι καλύτερος σαν άνθρωπος, το να δίνω σε αυτόν που θα δει ένα έργο μια πιθανότητα να σκεφτεί διαφορετικά. Αυτό που συμβαίνει και σε μένα δηλαδή, να σκέφτομαι, να αμφιβάλλω και να αλλάζω τρόπο σκέψης. Αυτό μου το προσφέρει το θέατρο, εκεί μπορώ να επενδύσω, στην ποιητική προσέγγιση. Αυτό είναι και το πιο προκλητικό κομμάτι μιας προετοιμασίας», λέει. Ο Αινείας, αν και θέλει χρόνο με τους ανθρώπους και ακόμα παλεύει με τις συστολές του, δεν αγαπά τη μοναξιά, η ανθρώπινη παρουσία τον βοηθά να συγκεντρώνεται. Αφιερώνει πολύ χρόνο στη μελέτη του ρόλου, συστηματικά. «Μου έχουν δοθεί ευκαιρίες», λέει, «και όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος των πραγμάτων που έχεις να διαχειριστείς τόσο μεγαλύτερες διαδρομές μπορείς να κάνεις μέσα στον χαρακτήρα, να ερευνήσεις περισσότερο, να γίνεις πιο πυρηνικός. Ο Δημήτρης, όταν σκηνοθετεί, επιμένει πολύ σε αυτό, δεν το αφήνει λεπτό, πρέπει να έχεις έναν κασμά και να σκάβεις, να βρεις το ακατέργαστο διαμάντι με την ομορφιά και την ασχήμια του. Με τα χρόνια αφήνεσαι περισσότερο στην ευτυχία της ανακάλυψης». Θα μπορούσαμε να μιλάμε ώρες για τον Γλάρο και τον Τσέχοφ και πώς τον εκτιμάμε σήμερα. «Είναι μεγάλος συγγραφέας γιατί τον διαβάζεις στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών του, είναι και ο Τρέπλιεφ και ο Τριγκόριν και ο Ντορν, προτείνει την καινούργια φόρμα και την αναιρεί, σκοτώνει τον ήρωά του, κάνει ψυχανάλυση πριν από τον Φρόιντ, κάνει την αυτοκριτική του. Είναι και πολιτικός, μιλάει για τη χώρα του, για το τι μένει πίσω αλλά και γι’ αυτό που έρχεται, για έναν κόσμο που έχει διαλυθεί, για το κενό που έρχεται», λέει ο Αινείας. «Ανατριχιάζω όταν τον διαβάζω, σκέφτομαι ότι στην κοινωνία που ζούμε πρέπει να επιστρέψουμε στην Α' Δημοτικού για να μάθουμε τι είναι ο άνθρωπος, από τι αποτελείται, τα βασικά συστατικά του. Αυτό που με τρομάζει περισσότερο απ’ όλα είναι ότι ξεχνάμε εύκολα τα χειρότερα, κάθε μέρα διαλυόμαστε και μέσα στη λήθη γινόμαστε τόσο απάνθρωποι που ενώ γίνεται πόλεμος δίπλα μας, σφυρίζουμε αδιάφορα. Εμένα μου είναι αδύνατο να συμβιβαστώ με το ότι πέταξαν τον Αντώνη από το καράβι, με το ότι έχουμε ξεφτιλιστεί τόσο ως κοινωνία που δεν μιλάμε καν για τους αμάχους. Είναι αδύνατο να μη με σοκάρουν όλα αυτά. Διαφορετικά ας πέσει ένας κομήτης και ας καταστραφούμε όλοι. Αυτό με τρομάζει λιγότερο».

Αυτό που με τρομάζει περισσότερο απ’ όλα είναι ότι ξεχνάμε εύκολα τα χειρότερα, κάθε μέρα διαλυόμαστε και μέσα στη λήθη γινόμαστε τόσο απάνθρωποι που ενώ γίνεται πόλεμος δίπλα μας, σφυρίζουμε αδιάφορα.

H

Κεραμουργία Βορείου Ελλάδος (ΚΕΒΕ) ξεκινά το 1935 ως οικογενειακή επιχείρηση στη Χρυσούπολη Καβάλας. Το 2006, μια χρονιά-ορόσημο στην ιστορία της, η εταιρεία λειτουργεί υπό τη διοίκηση της τρίτης γενιάς και τη σημερινή επωνυμία, ΚΕΒΕ, την οποία εμπνεύστηκε ο ιδρυτής της Σταύρος Κοθάλης. Έκτοτε συνεχίζει δυναμικά μια παράδοση 90 ετών, πραγματοποιώντας με συνέπεια αναπτυξιακά βήματα ώστε να πρωτοστατεί στον κλάδο της κεραμοποιίας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Σήμερα, σε μια περίοδο που ο κλάδος της κεραμοποιίας έχει υποστεί σημαντική συρρίκνωση, οι εγκαταστάσεις της ΚΕΒΕ έχουν φτάσει να διατηρούν την υψηλότερη παραγωγική δυναμικότητα στην Ευρώπη και μία από τις υψηλότερες παγκοσμίως, η οποία υπολογίζεται σε 3.000 τόνους/ημέρα. Συγκεκριμένα, εκτείνονται σε ιδιόκτητο χώρο 235.000 τ.μ. στη Νέα Σάντα Κιλκίς, ενώ η εταιρεία διαθέτει και δεύτερη μονάδα στη Λάρισα με ετήσια παραγωγική δυναμικότητα 700.000 τόνους τούβλων και 75.000.000 τεμαχία κεραμιδιών και αξεσουάρ στέγης.

LiFO – 09.11.23

17

ΔΟΜΙΚΑ ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΥΨΗΛΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΚΕΒΕ παράγει και διαθέτει εγχώρια και διεθνώς μία ευρεία γκάμα παραδοσιακών και σύγχρονων δομικών κεραμικών προϊόντων, συνυφασμένων με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Ελλάδας και της Μεσόγειου, λαμβάνοντας σταθερά υπόψη τις κατασκευαστικές και αισθητικές προκλήσεις κάθε εποχής. Στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου να περιορίζεται η επιβάρυνση του περιβάλλοντος και του κλίματος, κατά την παραγωγική διαδικασία δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στον εξοπλισμό των γραμμών παραγωγής με προηγμένα τεχνολογικά συστήματα και εφαρμογές ρομποτικής. Τα τελικά δομικά κεραμικά προϊόντα είναι πλήρως εναρμονισμένα με τις περιβαλλοντικές, ενεργειακές και κλιματικές προδιαγραφές της εγχώριας και διεθνούς νομοθεσίας και συμβάλλουν στη βελτιωμένη ενεργειακή και θερμική συμπεριφορά και στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των κτιρίων. Επιπλέον, απαιτούν ελάχιστη ενέργεια κατά την παραγωγή και τη χρήση τους, έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και ανακυκλώνονται προωθώντας έμπρακτα τη βιώσιμη δόμηση.

ΗΓΕΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΕΝΤΟΝΗ ΕΞΑΓΩΓΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Πριν από μια δεκαετία η ΚΕΒΕ εξήγαγε σε 9 χώρες. Σήμερα διοχετεύει το 60% του όγκου των προϊόντων της που διατηρούν βιοκλιματικά χαρακτηριστικά και συμβάλλουν στην «πράσινη» μετάβαση σε περισσότερες από 40 χώρες παγκοσμίως, στις οποίες έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό brand name, όπως τα Βαλκάνια, η Κύπρος, η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Αμερική, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Νέα Ζηλανδία. Παράλληλα, διατηρεί σημαντική παρουσία στον εγχώριο κατασκευαστικό κλάδο, αφού χαρακτηριστικά το 2022 το 40% του όγκου των προϊόντων της διοχετεύτηκε στην ελληνική αγορά, κατέχοντας ένα μερίδιο της τάξης του 60%. Επιπλέον, η ΚΕΒΕ στηρίζει έμπρακτα την αναπτυξιακή πορεία της Θεσσαλονίκης, συμμετέχοντας σε σημαντικά έργα όπως το μετρό και το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, το Hub26, αλλά και σχολεία και συγκροτήματα κατοικιών. Πιστή στο όραμά της για έναν κόσμο δομικά καλύτερο, η ΚΕΒΕ στέκεται στο πλευρό των αρχιτεκτόνων και του τεχνικού κόσμου και προμηθεύει δομικά κεραμικά προϊόντα υψηλής ποιότητας και αισθητικής που προσφέρουν μεγάλη εξοικονόμηση πόρων, ενέργειας και χρημάτων σε περισσότερες από 40 αγορές.

ΑΠΌ ΤΟ 1935 ΜΈΧΡΙ ΣΉΜΕΡΑ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΕΊ ΣΤΟΝ ΚΛΆΔΟ ΤΗΣ ΚΕΡΑΜΟΠΟΙΊΑΣ ΌΧΙ ΜΌΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΏΣ

Ηγετική θέση στην ελληνική και βαλκανική αγορά με εξαγωγές σε πάνω από 40 χώρες.

Κεραμουργία Βορείου Ελλάδος

18

LiFO – 09.11.23

Ενέργεια από τηγανέλαιο; Η εταιρεία «Πράσινο Λάδι», η μεγαλύτερη εταιρεία ανακύκλωσης τηγανελαίων στην Ελλάδα, ξεκινάει μια καμπάνια ευαισθητοποίησης με τίτλο «Ήρωες της κουζίνας».

Α

κούγεται σουρεαλιστικό; Κι όμως, δεν είναι. Οι μηχανές των αυτοκινήτων και των φορτηγών, χωρίς την παραμικρή μετατροπή, μπορούν να κινηθούν με βιοντίζελ δεύτερης γενιάς, ένα συνθετικό ντίζελ που παράγεται από το τηγανέλαιο των εστιατορίων και των σπιτιών μας! Ήδη στην Ελλάδα το 7% του ντίζελ που πωλείται σε όλα τα πρατήρια καυσίμων είναι βιοντίζελ. Ούτε εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, ούτε υποβάθμιση του αέρα που αναπνέουμε. Γιατί το βιοντίζελ από τηγανέλαια μειώνει την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα και αερίων του θερμοκηπίου κατά 88% σε σχέση με το ορυκτό ντίζελ. Από το δικό μας τηγάνι, από τις πατάτες, τα καλαμαράκια, τους κεφτέδες μας. Είμαστε όλοι εμείς που συνεισφέρουμε σε αυτήν τη μικρή επανάσταση για έναν πιο πράσινο πλανήτη, αρκεί να θέλουμε. Εκτός από πολύ σημαντικό, είναι και τόσο απλό. Αρκεί να πληκτρολογήσουμε το www.prasinoladi.gr και να βάλουμε τον ταχυδρομικό μας κώδικα και θα εμφανιστούν δεκάδες σημεία κοντά μας, στα οποία μπορούμε να ανακυκλώσουμε το τηγανέλαιο του σπιτιού μας. Και η προστασία του αέρα που αναπνέουμε δεν είναι ο μόνος λόγος. Αν πετάξουμε 1 λίτρο τηγανέλαιο στον νεροχύτη ή στον κάδο των σκουπιδιών της γειτονιάς μας, θα υποβαθμίσουμε 1 εκατομμύριο λίτρα θαλασσινού νερού ή, ακόμα χειρότερα, 1 εκατομμύριο λίτρα φρέσκου νερού, δηλαδή ποσότητα που ένας άνθρωπος καταναλώνει σε 14 χρόνια. Και θα βουλώσει κάποια στιγμή και ο νεροχύτης μας, θα συμβάλλουμε στη δημιουργία «βουνών λίπους» στο αποχετευτικό μας σύστημα και θα υποχρεώσουμε τον βιολογικό καθαρισμό της πόλης μας να ξοδέψει 3 επιπλέον κιλοβατώρες για να το διαχωρίσει από τα άλλα λύματα. Μια μικρή, ασυναίσθητη κίνηση. Κι όμως τόση ζημιά. Η εταιρεία «Πράσινο Λάδι», η μεγαλύτερη εταιρεία ανακύκλωσης τηγανελαίων στην Ελλάδα, ξεκινάει μια καμπάνια ευαισθητοποίησης με τίτλο «Ήρωες της κουζίνας». Αληθινοί, καθημερινοί συμπολίτες μας, που τους βλέπουμε από μια άλλη οπτική: ο «super γείτονας» που τηγανίζει πατάτες, η «super γιαγιά» που τηγανίζει ψαράκια, οι «super συμφοιτητές μας», η «super τύπισσα της διπλανής πόρτας». Αναφέρεται δηλαδή σε όλους εμάς που μπορούμε να κάνουμε το ελάχιστο, να μην πετάμε τα λάδια από το τηγάνι μας αλλά να τα ανακυκλώνουμε. Μπορεί να μην ακούγεται τόσο ηρωικό, αλλά στις μέρες μας η έγνοια για το περιβάλλον θέλει λίγο από τον χρόνο μας. Κι αυτό μπορεί και να είναι μιας μορφής ηρωισμός.

LiFO – 09.11.23

19

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙ 20

LiFO – 09.11.23

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΜΑΣ ΠΟΛΗ: ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΟΒΑΡΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ Η ΘΕΣΣΑΛOΝΙΚΗ; Η ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ ΕΡΕΥΝΑ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΚΟΜΑ Η ΠΑΛΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ; ΟΙ ΝΕΕΣ ΥΠΟΚΟΥΛΤΟΥΡΕΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ ΕΔΩ; Ο Μ. HULOT ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ ΠΑΛΙΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΔΙΑΜΑΝΤΙΑ. ΕΝΑΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΜΕ ΟΛΑ ΟΣΑ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙΣ ΚΑΛΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΝΕΑ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ; Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΕΡΕΥΝΑ.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

TΩΡΑ LiFO – 09.11.23

21

$TELTHRECORD$. Από αριστερά: Babyj, ΧΑΤΖ, JAKE, jimmyaiso, $ulee.

ΦΩΤΟ: OΛΓΑ ΔΕΪΚΟΥ

22

LiFO – 09.11.23

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: OΙ ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΣΕ ΕΡΓΑ, ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ KAI ΟΙ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΤΩΡΑ ΣΕ ΤΡΟΧΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΚΤΡΟΧΙΑΖΟΝΤΑΙ... ΜΙΑ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩN «ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ» ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΑΝΕΞΟΦΛΗΤΟΙ.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΠΌ ΤΗΝ ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΑΚΑΛΙΔΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

23

24

Ο

LiFO – 09.11.23 ι δημοσιογράφοι που ζουν και εργάζονται στη Θεσσαλονίκη έχουν καταγράψει αμέτρητες φορές ομιλίες, δεσμεύσεις, εξαγγελίες και φιλόδοξα προγράμματα ανασυγκρότησης. Σαράντα χρόνια τώρα, η Θεσσαλονίκη βρίσκεται «ένα κλικ» πριν μετεξελιχθεί σε «μητρόπολη των Βαλκανίων», σε «ενεργειακό και διαμετακομιστικό κόμβο της νοτιοανατολικής και της κεντρικής Ευρώπης», σε «πύλη γεωστρατηγικής σημασίας», σε «πράσινη και βιώσιμη πόλη». Με μικρές παραλλαγές, διαχρονικά οι υποσχέσεις του πολιτικού συστήματος είναι ίδιες, και οι παραπάνω χαρακτηρισμοί διανθίζουν κάθε δέσμευση και κάθε νέο φιλόδοξο πρόγραμμα που αναγγέλλεται για τη Θεσσαλονίκη, για όλα τα χρονίζοντα ζητήματα που την απασχολούν. Με μικρές παραλλαγές, επίσης, τα έργα που δεν έχουν γίνει παραμένουν τα ίδια, όπως και πολλά από τα προβλήματα. «Από το 1985, αν ανατρέξετε στον Τύπο της εποχής, θα διαπιστώσετε ότι τα ζητούμενα είναι τα ίδια. Κάποια από αυτά είναι η ανάπτυξη του 6ου προβλήτα της Θεσσαλονίκης, η κατασκευή του μετρό, η ΔΕΘ, η αξιοποίηση των στρατοπέδων για τη δημιουργία ελεύθερων χώρων πρασίνου, η αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος», λέει στη LiFO o Πάρις Μπίλλιας, αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Μηχανικός και πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ στο τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, γνωρίζει πολύ καλά το τοπίο των έργων και την ποιότητα των υποδομών της πόλης. Υποστηρίζει ότι από τα σοβαρότερα προβλήματα της Θεσσαλονίκης είναι η παντελής έλλειψη ενός συστήματος δημόσιων μεταφορών και συνακόλουθα το μεγάλο κυκλοφοριακό έμφραγμα που δημιουργείται από τη συγκοινωνιακή «αναπηρία» της πόλης. Στα μεγάλα προβλήματα βάζει την έλλειψη έργων αστικής αναβάθμισης, καθώς, όπως λέει, «λείπει το πράσινο από την πόλη, κάτι που θα αλλάξει με ένα σοβαρό σχέδιο αξιοποίησης των στρατοπέδων».

ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΩΝ Μετά την πρώτη απόπειρα κατασκευής μετρό το 1986, που έχει καταγραφεί στο συλλογικό ασυνείδητο της πόλης ως «η τρύπα του Κούβελα», η ιστορία της κατασκευής του μετρό της Θεσσαλονίκης ξεκίνησε το 2006 και αναμένεται να λήξει, μετά από 18 χρόνια, το 2024, εφόσον τηρηθεί η πρόσφατη κυβερνητική δέσμευση. Το «σημαντικότερο συγκοινωνιακό έργο» της πόλης μετέτρεψε τη Θεσσαλονίκη σε εργοτάξιο και απονέκρωσε τον δρόμο της Εγνατίας, αφού οι λαμαρίνες καθήλωσαν την εμπορική δραστηριότητα και ερημοποίησαν την περιοχή. Ταυτόχρονα, για δεκαετίες οι κάτοικοι της πόλης βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα βαρύ κυκλοφοριακό πρόβλημα και ένα υποβαθμισμένο σύστημα δημόσιων μεταφορών. Για πολλά χρόνια επίσης, εμβληματικές αναπλάσεις που θα έδιναν ανάσες στον δημόσιο χώρο έμειναν βαλτωμένες. Κάποιες παρεμβάσεις εγκλωβίστηκαν σε αστόχαστους σχεδιασμούς, όπως η πλατεία Διοικητηρίου. Από τα μέσα της δεκαετίας του '90 μέχρι σήμερα, στη θέση της μαρμάρινης πλατείας που σχεδίασε ο Έρνεστ Εμπράρ υπάρχει μια μαύρη τρύπα, ένα σκάμμα. Κάποιες αναπλάσεις χάθηκαν στον κυκεώνα των μελετών, των εγκρίσεων και των χρηματοδοτήσεων που δεν προχώρησαν και κάποιες άλλες έμειναν πίσω εξαιτίας παλινωδιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας, η οποία μετά τη διάλυση της εργολαβίας από τη διοίκηση του απερχόμενου δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα ξανάγινε πάρκινγκ και στέρησε από τους πολίτες έναν ελεύθερο χώρο, αλλά κυρίως προσέβαλε έναν ιστορικό τόπο μαρτυρίου για τους Θεσσαλονικείς Εβραίους. Η Θεσσαλονίκη έχει να επιδείξει έναν εξαιρετικά χαμηλό δείκτη πρασίνου ανά κάτοικο (2,73 τ.μ.), χαμηλότερο κι από αυτόν της Αθήνας! Ταυτόχρονα υποφέρει από υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Πριν από μερικούς μήνες η Ελλάδα καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την απουσία διορθωτικών μέτρων που αφορούν τις συστηματικές υπερβάσεις στις τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ 10) οι

ΑΦΙΕΡΩΜΑ οποίες παρατηρούνται επί 14 χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Όσο για τον Θερμαϊκό, οι πρώτες μελέτες για την απορρύπανσή του έγιναν πριν από 35-40 χρόνια, αλλά η κατάσταση του κόλπου συνεχίζει να είναι περιβαλλοντικά προβληματική. Στην ατζέντα των μεγάλων παρεμβάσεων είναι και τα 13 ανενεργά στρατόπεδα που βρίσκονται στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης. Ο δημόσιος διάλογος που αφορά την παραχώρησή τους στην τοπική αυτοδιοίκηση για τη δημιουργία χώρων πρασίνου ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980. Τέσσερις δεκαετίες μετά, η μοναδική παραχώρηση που πραγματικά προχώρησε ήταν το 2017 και αφορούσε το πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, το οποίο είναι το πρώτο μητροπολιτικό πάρκο πρασίνου που θα δουν οι Θεσσαλονικείς να υλοποιείται. Μία από τις παρεμβάσεις που επίσης έδωσαν ανάσα στην πόλη ήταν η ανάπλαση της νέας παραλίας: «Στο οικόπεδο του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, αν χτίζαμε, θα μπορούσαν να γίνουν 2.500 πολυκατοικίες. Φανταστείτε το μέγεθος του ελεύθερου χώρου και τι σημαίνει για μια πυκνοδομημένη περιοχή όπως είναι η δυτική Θεσσαλονίκη», λέει o Πρόδρομος Νικηφορίδης, ο αρχιτέκτονας μηχανικός που έκανε τη μελέτη του πρώην στρατοπέδου, όπως και την αντίστοιχη μελέτη για την ανάπλαση της Νέας Παραλίας, ενός έργου που επίσης ολοκληρώθηκε. Ο Πρόδρομος Νικηφορίδης υποστηρίζει ότι δόθηκε πολύ μεγάλος αγώνας για να προχωρήσει το έργο και να ξεπεραστούν σύνθετα προβλήματα, τα οποία συνήθως στην Αθήνα αντιμετωπίζονται κεντρικά από οργανισμούς που τρέχουν αντίστοιχες διαδικασίες, όπως για παράδειγμα η Ανάπλαση Α.Ε. για τον κεντρικό δήμο: «Εμείς ως γραφείο αναλάβαμε να κάνουμε μια μελέτη, η οποία σε πολύ μεγάλο βαθμό ήταν χορηγία του γραφείου μας για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε, να επισπευσθούν οι διαδικασίες», λέει. Το νέο μητροπολιτικό πάρκο θα παραδοθεί στους πολίτες το αργότερο σε έναν χρόνο, όπως ισχυρίζεται, και «θα είναι ένας χώρος ανοιχτός, προσβάσιμος και φιλικός σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς, ένας δημοκρατικός χώρος». Την ίδια περίοδο, το 2017, έγινε και η παραχώρηση του στρατοπέδου Κόδρα στην Καλαμαριά για τη δημιουργία χώρου πρασίνου, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει καμία εξέλιξη, ούτε καν σε επίπεδο μελέτης. Πολυετής είναι και ο αγώνας των κατοίκων για την παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου για τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου. Προς το παρόν, από τη συνολική έκταση των 689 στρεμμάτων, παραχωρήθηκαν το 2022 στο υπουργείο Υγείας 135 στρέμματα για την ανέγερση του νέου ογκολογικού νοσοκομείου.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΜΙΑ «ΤΥΦΛΗ ΠΥΛΗ» Πολλά χρόνια τώρα ο κόσμος της Θεσσαλονίκης ακούει ότι η πόλη μετεξελίσσεται σε «γεωστρατηγική πύλη ή κόμβο συνδυασμένων μεταφορών για τη νοτιοανατολική και την κεντρική Ευρώπη». Είναι ένας χαρακτηρισμός με τον οποίο φροντίζει να τη «στολίζει» εδώ και δεκαετίες όλο ανεξαιρέτως το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Για τη μετεξέλιξη αυτή, όμως, ο δρόμος είναι μακρύς ακόμα, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κι αυτό γιατί λείπουν τα τρία μεγάλα έργα υποδομών τα οποία θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για να εδραιωθεί η Θεσσαλονίκη ως ο νέος ισχυρός παίκτης στο διαμετακομιστικό εμπόριο, δηλαδή ως ενδιάμεσος σταθμός στη μεταφορά εμπορευμάτων. Το πρώτο είναι η επέκταση και αναβάθμιση του 6ου προβλήτα, που αποτελεί ζητούμενο δεκαετιών. Μόνο αν γίνει το έργο αυτό θα είναι εφικτή η αγκυροβόληση πλοίων μεγαλύτερου βυθίσματος και χωρητικότητας εμπορευματοκιβωτίων και θα υπερδιπλασιαστούν οι δυνατότητες αποθήκευσης κοντέινερ, που είναι ζητούμενο. Το έργο, που αποτελούσε αίτημα δεκαετιών, μπήκε τελικά σε προγραμματισμό μετά την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, στο οποίο σήμερα είναι μεγαλομέτοχος μια εταιρεία συμφερόντων του Ιβάν Σαββίδη, κατέχοντας το 67% του λιμένα. Στη συμφωνία εξαγοράς του λιμανιού το 2017 υπήρχε δέσμευση για την υλοποίηση υποχρεωτικών επενδύσεων ύψους 180 εκατ. ευρώ, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και το έργο κατασκευής του 6ου προβλήτα. Με καθυστέρηση τριών ετών ολοκληρώθηκαν οι διαγωνιστικές διαδικασίες το 2022, αλλά το έργο ακόμη

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

25

Entimon CLOTHING

Βιωσιμότητα και κομψότητα συνδυάζονται σε ένα brand αντρικών ρούχων.

Η

entimonclothing.com Social: entimonclothing

μείωση της σπατάλης των πόρων που συνδέονται με τη βιομηχανία της μόδας είναι η βασική ιδέα πίσω από το brand αντρικών ρούχων Entimon. Άλλωστε, από το όνομα και μόνο καταλαβαίνεις ότι αυτή η εταιρεία έχει μια ιδιαίτερη άποψη που πάει κόντρα στο fast fashion concept της τελευταίας δεκαετίας. Στόχος της Entimon είναι η δημιουργία ρούχων που παραμένουν επίκαιρα και μπορούν να φοριούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα χάρη στην ποιότητά τους, αυξάνοντας έτσι τον κύκλο ζωής τους. Για να καταφέρουν να μείνουν συνεπείς στην ιδέα τους, οι δημιουργοί της Entimon –μια ομάδα που γνωρίζει καλά τη βιομηχανία του ρούχου– χρησιμοποιούν από την πρώτη μέρα τις καλύτερες φυσικές ίνες και ακολουθούν υπεύθυνες διαδικασίες για την αντικατάσταση όλων των υλικών με συνθετική βάση που προκαλούν βλάβες στο περιβάλλον. Η δική τους απάντηση στο θέμα της βιωσιμότητας του πλανήτη είναι μια συλλογή που αποτελείται εξ ολοκλήρου από 100% οργανικό βαμβάκι, μαλλί ή λινό, είτε από ανακυκλωμένο πολυεστέρα ανάλογα με την εποχή της κάθε συλλογής. Το αποτέλεσμα είναι μια συλλογή από chic-street style ρούχα, που κάθε άντρας θέλει να έχει στην ντουλάπα του, βασισμένα στον minimal σχεδιασμό και τη διαχρονικότητά τους. Η ομάδα της Entimon εκφράζει την άποψη πως ο σύγχρονος άντρας καλείται να πάρει καθημερινά αρκετές αποφάσεις που απαιτούν χρόνο, ας μην είναι το καθημερινό του ντύσιμο μία από αυτές. Τα ρούχα που δημιουργούνται σε περιβάλλον οικοτεχνίας –και όχι βιομηχανίας– παραμένουν σταθερά ποιοτικά και ταυτόχρονα φιλικά στο περιβάλλον, περιορίζοντας τη μόλυνση και την εξάντληση των πόρων, χωρίς ωστόσο να χάνουν το στυλ και τη διαχρονικότητα τους.

T-shirts και polo, jackets και over shirts, denim, chinos και φόρμες είναι ανάμεσα στις επιλογές total look που προσφέρει η Entimon. Ρούχα που εκφράζουν καταρχάς τους δημιουργούς τους και εμπνέουν όλους μας για την αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον πλανήτη. Κάθε κομμάτι άλλωστε εμπεριέχει ένα μέρος του εσωτερικού κόσμου των ανθρώπων που βρίσκονται πίσω από το brand, ξεκινώντας από τη σχεδιαστική ομάδα στην Ισπανία και φτάνοντας μέχρι το εμπορικό τμήμα στην Ελλάδα. Εξάλλου, η αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το περιβάλλον δεν περιορίζεται από σύνορα και η μόδα μπορεί να γίνει όχημα για να υποστηρίζει τον σεβασμό προς τον άνθρωπο, την ηθική και ταυτόχρονα τη διαχρονική κομψότητα. Το brand Εntimon δανείζεται το όνομά του από την ελληνική λέξη «εντιμότητα» και φέρνει στη ζωή μας μια αξία που μπορεί να κάνει τον κόσμο καλύτερο και με περισσότερο στυλ.

26

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

δεν έχει προχωρήσει. Εκκρεμεί μια σειρά αδειοδοτήσεων και αναμένεται η έκδοση προεδρικού διατάγματος για την έγκριση του επενδυτικού σχεδίου (master plan) του ΟΛΘ. Ακόμη κι έτσι όμως, το μεγαλεπίβολο σχέδιο «της πύλης στη νοτιοανατολική Ευρώπη» σκοντάφτει στην έλλειψη δύο πολύ σοβαρών υποδομών, οι οποίες επίσης εξαγγέλλονται εδώ και δεκαετίες: στην οδική και στη σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού, χωρίς τις οποίες δεν υπάρχει η παραμικρή προοπτική το λιμάνι και η πόλη να εξελιχθούν «σε σημαίνοντα εμπορευματικό κόμβο». Η οδική σύνδεση είχε σχεδιαστεί το 1997 και έμεινε στα χαρτιά. Το έργο που θα συνδέσει το λιμάνι με την Εγνατία Οδό και τον αυτοκινητόδρομο ΠΑΘΕ (Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Εύζωνοι) ξεκόλλησε το 2021 θα είναι έτοιμο το 2024. Αβέβαιο όμως είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της σιδηροδρομικής σύνδεσης, για την οποία η διαγωνιστική διαδικασία είναι ακόμη σε εξέλιξη. Το έργο εντάχθηκε στο πακέτο σιδηροδρομικών έργων ύψους 4 δισ. που εξήγγειλε η κυβέρνηση με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ωστόσο κανείς δεν ξέρει ακόμη πότε και πώς θα προχωρήσει. Και αυτή είναι η καλή πλευρά των πραγμάτων.

ΤΟ ΕΡΓΟ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΠΟΥ ΜΟΛΙΣ ΠΛΗΡΩΣΑΜΕ Η Θεσσαλονίκη, εκτός από τις παλινωδίες του μετρό, που κατέχει μάλλον το παγκόσμιο ρεκόρ στον χρόνο κατασκευής, έχει ακόμη ένα ρεκόρ: μία από τις μεγαλύτερες αποζημιώσεις που κατέβαλε ποτέ το ελληνικό κράτος σε εργολάβους για ένα έργο-φάντασμα. Πρόκειται για το φιάσκο της υποθαλάσσιας αρτηρίας, που «σχεδιάστηκε» για να δώσει λύση στο μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης. Η σύμβαση για την εκτέλεση του έργου υπογράφηκε το 2007, αλλά δεν ξεκίνησε ποτέ. Οι λόγοι ήταν ότι το έργο είχε κακό σχεδιασμό και παράλληλα υπήρχαν ισχυρές αντιδράσεις. Το Δημόσιο οδηγήθηκε σε μια δικαστική διαμάχη χρόνων με τους εργολάβους, που κατέληξε στην αποζημίωσή τους, ύψους 85 εκατ. ευρώ, η οποία καταβλήθηκε τον περασμένο μήνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από αυτό το ποσό, τα 17 εκατ. είναι τόκοι υπερημερίας, επειδή όλοι οι προηγούμενοι υπουργοί μάλλον δίσταζαν να βάλουν την υπογραφή τους για να εκταμιευθούν δεκάδες εκατομμύρια για ένα έργο που δεν έγινε ποτέ.

FLYOVER: Η ΑΠΟΓΕΙΩΣΗ ΜΕ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗ Μοιάζει απίστευτο, αλλά μήνες προτού τελειώσει η ταλαιπωρία των πολιτών από την ολοκλήρωση του μετρό, ένα νέο έργο θα βάλει σε νέα δοκιμασία την πόλη. Στη Θεσσαλονίκη ξεκινάει τις επόμενες μέρες το big project του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, που είναι η αναβάθμιση της ανατολικής εσωτερικής περιφερειακής οδού με την κατασκευή του flyover. Κατά την περίοδο όμως της τετραετούς κατασκευής του έργου θα μειωθεί κατά 50% η κυκλοφοριακή ικανότητα της ήδη κορεσμένης περιφερειακής οδού, η οποία κατασκευάστηκε τη δεκαετία του '90. Ήδη οι Θεσσαλονικείς μιλούν για το κυκλοφοριακό χάος που θα δημιουργηθεί λόγω της εκτροπής σημαντικού μέρους της κυκλοφορίας στους βασικούς και λιγοστούς οδικούς άξονες της πόλης. Οι αντιδράσεις είναι πολλές και λίγο μετά την ανακοίνωση από τον Χρήστο Σταϊκούρα, υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, της έναρξης των εργασιών, βγήκε στον αέρα κείμενο διαμαρτυρίας 30 συλλογικοτήτων και φορέων που μιλάει για «στραγγαλισμό της κυκλοφορίας για τουλάχιστον πέντε

χρόνια». Υποστηρίζεται ότι η εκτέλεση του έργου προχωράει χωρίς να έχουν γίνει κυκλοφοριακές μελέτες σε πραγματικές συνθήκες. Ισχυρίζονται ότι οι μελέτες πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο και τον Μάιο του 2020, την περίοδο δηλαδή που ίσχυαν τα μέτρα απαγόρευσης κυκλοφορίας λόγω Covid και ο κυκλοφοριακός φόρτος ήταν εξαιρετικά χαμηλός. Οι 30 συλλογικότητες θέτουν και ζήτημα περιβαλλοντικό. Υποστηρίζουν ότι για την κατασκευή του έργου «καταστρέφονται συνολικά 82.000 τ.μ. αναδασωτέας δασικής έκτασης και υλοτομούνται 20.000 τ.μ. δενδρώδους έκτασης με πεύκα και έλατα». Το θέμα της κοπής των δέντρων θα κριθεί και στις δικαστικές αίθουσες μετά από προσφυγή των κατοίκων της περιοχής Κωνσταντινουπολίτικα. Τον περασμένο Σεπτέμβριο το διοικητικό εφετείο της Θεσσαλονίκης παρέπεμψε την προσφυγή των κατοίκων για την κοπή των δέντρων στο ΣτΕ, στο οποίο εκκρεμεί μία ακόμα προσφυγή ενός άλλου συλλόγου που αφορά την απόφαση της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων του έργου. Από την άλλη πλευρά, κρίνεται ότι το έργο έχει ζωτική σημασία για τη Θεσσαλονίκη. Ο Πάρις Μπίλλιας υποστηρίζει ότι το flyover «αποτελεί το πρώτο οδικό έργο στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης μετά από 30 χρόνια», από τότε δηλαδή που ολοκληρώθηκε, έστω και με σημαντικές ελλείψεις, η εσωτερική περιφερειακή οδός. «Τριάντα χρόνια μετά, και παρά τις βελτιώσεις που έγιναν, η περιφερειακή ξεπέρασε κατά πολύ τη φέρουσα ικανότητά της, κάτι το οποίο διαπιστώνουμε όλοι καθημερινά. Έτσι, λοιπόν, ήταν αναγκαίο να δοθεί διέξοδος στην κατάσταση. Υπήρξαν διάφορες επιλογές και τελικά ως βέλτιστη προκρίθηκε η κατασκευή του flyover. Το έργο αφορά την αναβάθμιση της υφιστάμενης περιφερειακής οδού, ώστε να μπορούν να διέρχονται από αυτήν 10.000 οχήματα ανά ώρα, όταν σήμερα διέρχονται 5.000 οχήματα», λέει. Τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά και τα κυκλοφοριακά προβλήματα που θα δημιουργηθούν από την κατασκευή του έργου θα ήταν λιγότερο επώδυνα για τη Θεσσαλονίκη, αν διέθετε ένα αξιόπιστο σύστημα μεταφορών. Για τον Πάρι Μπίλλια, αυτό είναι και το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η πόλη: «Η παντελής έλλειψη ενός συστήματος δημόσιων μεταφορών. Στο παρελθόν υπήρχε ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών, ο οποίος εξυπηρετούσε αρκετά ικανοποιητικά το επιβατικό κοινό της Θεσσαλονίκης. Από το 2012 και μετά έπεσε και αυτό το μοναδικό μεταφορικό μέσο που είχε η πόλη, με αποτέλεσμα αυτήν τη στιγμή να ταλαιπωρείται καθημερινά ο πολίτης στις μετακινήσεις του». Ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών υποστηρίζει ότι μετά τη λειτουργία της βασικής γραμμής, η οποία, όπως λέει, δεν επαρκεί, αλλά και τη λειτουργία της επέκτασης του μετρό προς την Καλαμαριά, η οποία θα δοθεί στην κυκλοφορία έξι μήνες μετά την κύρια γραμμή, θα πρέπει να προχωρήσουν οι επεκτάσεις προς τη βορειοδυτική πλευρά και στη συνέχεια ανατολικά προς το αεροδρόμιο. Παράλληλα εξηγεί ότι θα πρέπει να υπάρξει και ανάταξη των υπαρχουσών αστικών συγκοινωνιών στην πόλη, δηλαδή των λεωφορείων. Τίποτε από όσα αναφέρει όμως δεν είναι εύκολο. Για τη βορειοδυτική πλευρά έχουν ξεκινήσει οι πρόδρομες εργασίες, δηλαδή μελέτες και αρχαιολογικές εργασίες, οι οποίες θα ολοκληρωθούν σε δύο χρόνια. Για την επέκταση του μετρό προς το αεροδρόμιο το ζήτημα πάει ακόμη πιο πίσω. Με αυτά τα δεδομένα και εφόσον δεν υπάρξει κάποια νέα έκπληξη στον χρόνο παράδοσης του μετρό, οι Θεσσαλονικείς θα πρέπει να πορευτούν με τις αστικές συγκοινωνίες της πόλης, οι οποίες βρίσκονται σε αποδρομή. Μετά την κρατικοποίηση του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ), που έγινε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οργανισμός τελεί υπό καθεστώς εκκαθάρισης. Βάσει εκείνου

ΣΤΑΘΜΟΣ ΜΕΤΡΟ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Polis Hammam ® Polis Loutron

LiFO – 09.11.23

27

®

Ο ΑΠΌΛΥΤΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΌΣ ΧΑΛΆΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΕΞΊΑΣ

A

Polis Hammam - Polis Loutron Θεσσαλονίκη: Κων/νου Καραμανλή 40Α, Καλαμαριά, 2311 320059 / Μοναστηρίου 16, 2310 596800 Αθήνα: Αυλητών 6-8, Ψυρρή, Αθήνα, 210 7002635 Πειραιάς: Φίλωνος 43, Πειραιάς, 210 7002631 Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το www.polis-hammam.gr

ν θέλετε να αποδράσετε από την πιεστική καθημερινότητα, να διώξετε στρες και ένταση και να περάσετε λίγο ποιοτικό χρόνο με τον εαυτό σας, ίσως ήρθε η ώρα να επισκεφτείτε τα Polis Hammam® Polis Loutron®, ένα εξαιρετικό κέντρο ευεξίας, που προσφέρει την απόλυτη εμπειρία καλλωπισμού και ανάτασης ψυχής. Με σύμμαχο το νερό, τη φροντίδα, το άγγιγμα, την επικοινωνία και τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες των ειδικευμένων θεραπευτών, τα Polis Hammam® - Polis Loutron® αποτελούν αναμφίβολα την καλύτερη επιλογή για όσους αναζητούν τη χαλάρωση και την αποτοξίνωση που βίωναν οι αρχαίοι Έλληνες και άλλοι λαοί ανά τον κόσμο. Καθόλου τυχαίο, λοιπόν, που βρίσκονται σταθερά στη κορυφή των τουριστικών αξιοθέατων στην Ευρώπη, λαμβάνοντας και φέτος το Tripadvisor Traveler’s Choice Awards 2023. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να επισκεφθείτε ένα από τα κέντρα ευεξίας της αλυσίδας σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα αλλά και το νέο κατάστημα στον Πειραιά, σε απόσταση μόλις 5 λεπτών από μετρό, και απλώς να επιλέξετε μέσα από τη μεγάλη γκάμα εξαιρετικών ιεροτελεστιών χαμάμ, τελετουργικών μασάζ και αποτελεσματικών θεραπειών περιποίησης προσώπου και σώματος για να απαλλαγείτε αποτελεσματικά από νευρώσεις, αϋπνία, πονοκεφάλους, αναπνευστικά προβλήματα αλλά και μυοσκελετικούς πόνους. Με ωράριο καθημερινά από τις 11 το πρωί έως και τις 11 το βράδυ, είναι επίσης ιδανική επιλογή για bachelor party, επετείους και γενέθλια, αφού είναι άλλωστε ανοιχτά και τις Κυριακές.

Ιδανική επιλογή για όσους αναζητούν χαλάρωση, αποτοξίνωση και αναζωογόνηση.

ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΛΟΥΤΡΟ: ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΦΡΕΣΚΑΔΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ Αφήστε σώμα και πνεύμα στα χέρια του θεραπευτή για μια θεραπεία που συνδυάζει ειδικές πιέσεις και διατάσεις μέσα στον θερμό χώρο του χαμάμ και συνεχίστε με την πλήρη απολέπιση και το ευεργετικό λούσιμο με το παραδοσιακό αφρομασάζ που θα απογειώσει όλες τις αισθήσεις σας. Ιδανικό για όσους επιθυμούν καθαριότητα, ευεξία, ξεκούραση και αποτοξίνωση, από απαιτητικούς πελάτες που χρειάζονται πίεση σε ένα μασάζ μέχρι ζευγάρια που θέλουν να κάνουν κάτι μαζί.

ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟ ΛΟΥΤΡΟ: ΤΑΞΙΔΙ ΕΞΑΓΝΙΣΜΟΥ ΜΕ ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΦΑΡΑΩ Με έμπνευση από το διάσημο λουτρό της Κλεοπάτρας, τις συνήθειες των Φαραώ της αρχαίας Αιγύπτου και συνταγές χιλιάδων ετών, ταξιδεύουμε στον χρόνο συνδυάζοντας ατμόλουτρο, λουτρό σώματος και κεφαλής από ειδικό ορυκτό, φυτικά έλαια και άλλα, απολέπιση, επάλειψη σώματος, προσώπου και κεφαλής με γάλα γαϊδούρας, μέλι και πολλά άλλα υλικά καθώς και σύντομο μασάζ με ειδικές κρέμες από φυσικά και φυτικά στοιχεία. Ένα ταξίδι ευεξίας και ομορφιάς για ενίσχυση του ανοσοποιητικού, αποτοξίνωση, απολέπιση, βαθύ καθαρισμό, τόνωση, θρέψη αλλά και λάμψη.

ΟΛΥΜΠΟΣ ΜΑΣΑΖ: ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ ΓΙΑ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΓΑΛΗΝΗ Μια signature υπηρεσία αποκλειστικά σχεδιασμένη για το Polis Hammam® – Polis Loutron®, μια πλήρης απόλαυση για το μυαλό, το σώμα και την ψυχή, μια ευεργετική απελευθέρωση από το έντονο στρες και άγχος. Αφεθείτε στον συνδυασμό των ελεγχόμενων χειρισμών, των απαλών χτύπων και πιέσεων των διάφορων μυϊκών ομάδων του ανθρώπινου σώματος, ο οποίος φέρνει ανακούφιση από τον πόνο και το στρες, καθώς και μια γενικότερη αίσθηση ευεξίας και χαλάρωσης.

28

LiFO – 09.11.23 του νόμου, θα έπρεπε η εκκαθάριση να ολοκληρωθεί το 2019. Για να αποζημιωθούν οι μέτοχοι λόγω της κρατικοποίησης, θα έπρεπε να ολοκληρωθεί και η αποτίμηση της περιουσίας του ΟΑΣΘ. Η σχετική μελέτη έγινε από την εταιρεία Grant Thornton και κατέληξε ότι η αποτίμηση της περιουσίας του οργανισμού είναι μηδενική. Παρ’ όλα αυτά, η εκκαθάριση δεν έχει προχωρήσει. Το ιδιότυπο καθεστώς «εκκαθάριση σε λειτουργία» του οργανισμού επιτείνει τις ανησυχίες για την πορεία και την ποιότητα του συγκοινωνιακού έργου, το οποίο παρουσιάζει μεγάλες ελλείψεις σε λεωφορεία και προσωπικό. Το 2020 μισθώθηκαν 260 λεωφορεία και εκχωρήθηκαν 39 περιαστικές γραμμές του ΚΤΕΛ για να βοηθηθεί η κατάσταση. Το υπουργείο τώρα προχωράει σε «πυροσβεστικές» λύσεις, ενισχύοντας τον στόλο με 110 ηλεκτρικά λεωφορεία, τα οποία όμως δεν θα βγουν στους δρόμους πριν από το 2024, και με προσλήψεις 150 οδηγών. Κάπως έτσι θα πορευτεί ο ένας και μοναδικός συγκοινωνιακός φορέας της Θεσσαλονίκης, μέχρι να (και αν) λειτουργήσει το μετρό το 2024, όπως έχει ανακοινωθεί.

Η ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Ο «ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ» ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΟΥ Ένα ακόμη μεγάλο ζήτημα που κάνει την καθημερινότητα στην πόλη δύσκολη είναι το πρόβλημα της καθαριότητας. Σήμερα είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν ότι μία από τις πιο αποτυχημένες πτυχές της διοίκησης Ζέρβα υπήρξε η καθαριότητα. Η Υπηρεσία Καθαριότητας του δήμου βρίσκεται σε κατάσταση διάλυσης και η αποκομιδή των σκουπιδιών γίνεται αποσπασματικά και με μεγάλη δυσκολία. Οι εργαζόμενοι πριν από μερικούς μήνες υποστήριξαν ότι από τα 65 απορριμματοφόρα που έχει ο δήμος στους δρόμους βγαίνουν το πολύ 22 για να μαζέψουν τα σκουπίδια από τους πράσινους κάδους. Ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα για την περισυλλογή των σκουπιδιών από τους μπλε κάδους της ανακύκλωσης, γιατί λειτουργούν 4-5 απορριμματοφόρα από τα 21 που διαθέτει ο δήμος, ενώ υπάρχουν πολλές καταγγελίες για τις χαμηλές επιδόσεις της ανακύκλωσης. Τα περισσότερα οχήματα είναι παροπλισμένα γιατί ο δήμος δεν ήταν συνεπής στις οικονομικές υποχρεώσεις του απέναντι στον εργολάβο που έχει αναλάβει την επισκευή και τη συντήρηση των οχημάτων. Εφόσον το χρήμα δεν έπεφτε, η εργολαβική εταιρεία δεν ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις της. Οι ξέχειλοι κάδοι και τα ογκώδη αντικείμενα στα πεζοδρόμια είναι συνηθισμένες εικόνες της καθημερινότητας στην πόλη. Τα λίγα απορριμματοφόρα περνάνε από τις γειτονιές αραιά και πού, όταν υπάρχει διαθέσιμο όχημα, ενώ φροντίζουν να γίνεται συχνότερη αποκομιδή στο ιστορικό κέντρο για ευνόητους λόγους. Ο Στέλιος Αγγελούδης, νέος δήμαρχος της Θεσσαλονίκης, λέει στη LiFO ότι η καθαριότητα μαζί με την αποκατάσταση του «ακρωτηριασμού» του δημόσιου χώρου είναι τα θέματα στα οποία θα δοθεί προτεραιότητα: «Οι προτεραιότητές μας είναι αυτές που αποτυπώθηκαν από τη σχέση μας και την επαφή μας με τον κόσμο και έχουν να κάνουν με την επιστροφή στην κανονικότητα της καθημερινότητας, η οποία σχετίζεται με την καθαριότητα, την προστασία και την ανάπτυξη του δημόσιου χώρου. Είναι δύο βασικές προτεραιότητες οι οποίες, μαζί με το κυκλοφοριακό, θα τύχουν της προσπάθειάς μας για την άμεση καλυτέρευση», αναφέρει. Αυτήν τη δύσκολη καθημερινότητα περιγράφει και ο Κώστας Βασιλόπουλος, δημοσιογράφος και σήμερα δημοτικός σύμβουλος με

ΑΦΙΕΡΩΜΑ την παράταξη Αγγελούδη, αποκαλώντας την πόλη «μια Ρώμη που βυθίζεται». «Ζούμε σε μια πόλη που περιμένει 20 χρόνια μια γραμμή του μετρό για να λύσει όλα της τα προβλήματα, χωρίς να προβληματιστεί για την επικαιροποίηση των αναγκών, την ανάπτυξη συνοδών έργων, χωρίς να οραματιστεί νέες μορφές μαζικής μεταφοράς, πέρα από κάτι ποδηλατόδρομους-καρμανιόλες, έμπνευσης της σημερινής διοίκησης. Η Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια φαίνεται να πελαγοδρομεί χωρίς σχέδιο, χωρίς όραμα, χωρίς διεκδικήσεις, χωρίς προσανατολισμό».

ΟΙ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΟΧΩΡΗΣΑΝ Οι χρόνιες καθυστερήσεις και τα πίσω-μπρος σε σημαντικές αναπλάσεις που συνδέονται με εμβληματικά τοπόσημα της πόλης είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες του Στέλιου Αγγελούδη και μένει να φανεί αν αυτήν τη φορά θα δοθούν λύσεις που δεν θα ικανοποιούν εργολαβικά συμφέροντα αλλά την αναγκαιότητα για την απόδοση ελεύθερων χώρων που πραγματικά στερείται η πόλη. Οι πληροφορίες λένε ότι αυτήν τη φορά υπάρχει κοινή ατζέντα και γραμμή πλεύσης για τα έργα αυτά με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία κινεί και το περισσότερο χρήμα μέσα από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Σχεδόν όλες αυτές οι αναπλάσεις έχουν μια μικρότερη ή μεγαλύτερη ιστορία καθυστερήσεων, παλινωδιών και επαναλαμβανόμενων λαθών. Η ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας ξεπερνάει το στενό όριο της ματαίωσης ενός έργου που αποστέρησε από την πόλη έναν ελεύθερο χώρο και συνδέεται με την προσβολή της ιστορικής μνήμης της πόλης. Η πλατεία Ελευθερίας είναι τόπος μαρτυρίου για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Εδώ συγκέντρωσαν οι ναζί τους Εβραίους της πόλης για να τους οδηγήσουν στη συνέχεια στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό με προορισμό τα στρατόπεδα της ναζιστικής φρίκης. Ο τρόπος που διαχειρίστηκε διαχρονικά ο δήμος ένα τόσο φορτισμένο ιστορικά σημείο δεν περιποιεί τιμή στους δημάρχους που πέρασαν από την πόλη. Από τη δεκαετία του ’60 που η πλατεία πέρασε στον δήμο, μετατράπηκε σε χώρο στάθμευσης και αφετηρίας λεωφορείων και εν συνεχεία σε μισθωμένο πάρκινγκ. Η βούληση και το σχέδιο για να μετατραπεί το πάρκινγκ σε πάρκο μνήμης ήταν του πρώην δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη. Στόχος του, όπως έχει πει, ήταν να δημιουργηθεί ένας νέος μνημονικός άξονας στην πόλη, καθώς λίγες εκατοντάδες μέτρα από την πλατεία, στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό, θα γίνει το Μουσείο Ολοκαυτώματος. Το 2019 το έργο ξεκίνησε, αλλά ο εργολάβος κήρυξε πτώχευση. Η νέα τότε διοίκηση Ζέρβα, αντί να αναθέσει την εργολαβία στον επόμενο επιλαχόντα του διαγωνισμού, σταμάτησε το έργο και μετέτρεψε πάλι την πλατεία σε υπαίθριο πάρκινγκ. Ο απερχόμενος δήμαρχος υποστήριξε τότε ότι το έργο σταμάτησε γιατί ήθελε να διερευνήσει τη δυνατότητα της κατασκευής ενός υπόγειου διώροφου πάρκινγκ και να προχωρήσει παράλληλα η επιφανειακή ανάπλαση της πλατείας, ανατρέποντας τον αρχικό σχεδιασμό. Εξάντλησε την τετραετία της δημαρχίας του χωρίς να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις για το τι τελικά θα κάνει με την πλατεία. «Τα γύρισε μετά τον πρώτο γύρο των εκλογών, βλέποντας προφανώς πως δεν τον ευνοούσε το εκλογικό αποτέλεσμα, δηλώνοντας ότι θα προχωρούσε την ανάπλαση», μας λένε παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης που γνωρίζουν το παρασκήνιο της υπόθεσης. Για την τρύπα της πλατείας Διοικητηρίου, που ακόμη και σήμερα είναι ανοιχτή στη θέση της μαρμάρινης πλατείας, έχουν μερίδιο ευθύνης πολλοί δήμαρχοι. Η μαρμάρινη πλατεία ξηλώθηκε τη δεκαετία του '90

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

από τον τότε δήμαρχο Ντίνο Κοσμόπουλο για να γίνει πάρκινγκ. Είναι απορίας άξιο πώς ελήφθη αυτή η απόφαση για μία από τις πλατείες που είχε σχεδιαστεί από τον Έρνεστ Εμπράρ για να πλαισιώσει το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, το οποίο σχεδίασε ο Σικελός αρχιτέκτονας Βιτελιάνο Ποσέλι. Η εικόνα της πόλης ήταν συνδεδεμένη με αυτή την πλατεία, η οποία αποτυπώνεται σε καρτ-ποστάλ που μπορεί ακόμη κανείς να βρει. Το πάρκινγκ χάριν του οποίου ξηλώθηκε η πλατεία δεν έγινε ποτέ, γιατί βρέθηκαν αρχαία. Έτσι, μπροστά από το διοικητήριο υπάρχει πια μόνο ένα σκάμμα και το 2010, επί δημαρχίας Γιάννη Μπουτάρη, προχώρησε μια νέα ανάπλαση, η οποία προέβλεπε την κατασκευή μιας πλατείας που θα γινόταν με τη διαμόρφωση τριών επιπέδων: ένα επίπεδο των αρχαιοτήτων, ένα υπόγειο πάρκινγκ και ένα τρίτο επίπεδο στο οποίο θα κατασκευαζόταν η πλατεία. Το έργο δεν προχώρησε και σήμερα μηχανικοί που γνωρίζουν την υπόθεση μας λένε ότι «ήταν ένας άστοχος σχεδιασμός και, το κυριότερο, η εκτέλεση του έργου δόθηκε στην Εγνατία Οδό, μια εταιρεία που σχεδιάζει και κατασκευάζει αυτοκινητοδρόμους και όχι αστικές αναπλάσεις». Σήμερα δεν υπάρχει καμία πρόοδος. Από το 2020 υπάρχει στα σκαριά μια νέα μελέτη για την ανάπλαση της πλατείας, χωρίς καμία περαιτέρω εξέλιξη. Το θέμα της ανάπλασης μπαίνει στην ατζέντα του νέου δημάρχου, που δεσμεύεται και αυτός ότι, μαζί με την πλατεία Ελευθερίας, η ανάπλαση της Διοικητηρίου είναι από τα έργα που θα τρέξουν χωρίς άλλες καθυστερήσεις και παλινωδίες. Παράλληλα, μια νέα προτεραιότητα ξεπροβάλλει για την πόλη, εφόσον λειτουργήσει το μετρό το 2024. Είναι η ανάπλαση του άξονα της Εγνατίας και της πλατείας Βαρδαρίου, ή πλατείας Δημοκρατίας, όπως ονομάζεται επίσημα. Η Εγνατία είχε μετατραπεί σε δρόμο-φάντασμα, λόγω του 18χρονου κατασκευαστικού σίριαλ του μετρό. Ο νέος δήμαρχος βάζει την ανάπλαση αυτή σε πρώτο πλάνο γιατί είναι «ένα έργο που συνδέεται με την παραμέληση και την παρακμή αυτής της πόλης», όπως έχει πει. «Η Εγνατία είναι ο ιστορικότερος δρόμος της Θεσσαλονίκης. Κανένας άλλος δρόμος δεν έχει τόσα βυζαντινά, ρωμαϊκά και οθωμανικά μνημεία. Είναι ένας δρόμος που καταγράφει την ιστορία της πόλης μας», εξηγεί ο Πρόδρομος Νικηφορίδης, που έχει εκλεγεί με τον συνδυασμό Αγγελούδη και μας περιγράφει το έργο: «Θέλουμε να αναδείξουμε το ιστορικό και μνημειακό απόθεμα που έχει, αλλά ταυτόχρονα να διευκολύνουμε την κίνηση των πεζών και να εγκαταστήσουμε επιτέλους έναν μεγάλο ποδηλατόδρομο, ο οποίος μπορεί να ξεκινάει από τον σιδηροδρομικό σταθμό και να φτάνει μέχρι τη Βούλγαρη. Απόλυτη προτεραιότητά μας να προσφέρουμε περισσότερο πράσινο και να αναδείξουμε τους εγκαταλελειμμένους δημόσιους χώρους, να δώσουμε και πάλι ζωή στην πλατεία Βαρδαρίου που βιώνει συνθήκες απόλυτης απαξίωσης».

ΔΕΘ: 30 ΧΡΟΝΙΑ ΦΑΓΟΥΡΑ Η δημόσια συζήτηση για το μέλλον και τη μετακίνηση της ΔΕΘ έξω από το κέντρο της πόλης κρατάει δεκαετίες. Στο παρελθόν υπήρξαν πολλές προτάσεις και μελέτες για τη μετεγκατάστασή της σε διάφορα σημεία, ανατολικά και δυτικά. Ο Κώστας Καραμανλής από το βήμα της έκθεσης είχε εξαγγείλει ως πρωθυπουργός το 2008 μητροπολιτικό πάρκο στον υπάρχοντα χώρο και μετεγκατάσταση της ΔΕΘ στους Λαχανόκηπους, μια εξαιρετικά υποβαθμισμένη περιοχή στα δυτικά. Το 2009 ο Νίκος Καλογήρου, καθηγητής στο ΑΠΘ, προτείνει τη μεταφορά της ΔΕΘ ανατολικά, σε έκταση του αγροκτήματος του πανεπιστημίου. Η μελέτη ουσιαστικά προβλέπει ανταλλαγή οικοπέδων. Το πανεπιστήμιο θα έπαιρνε

αντίστοιχα έκταση της έκθεσης στο κέντρο. Τελικά επιλέχθηκε η λύση της ανάπλασης στο ίδιο σημείο και το σχέδιο προχώρησε σ’ αυτήν τη λογική από την προηγούμενη αλλά και από αυτή την κυβέρνηση, με την αιτιολογία ότι η μετεγκατάσταση θα είχε πολύ μεγάλο κόστος. Η ανάπλαση της ΔΕΘ βασίζεται στην αρχιτεκτονική μελέτη που κέρδισε τον διεθνή διαγωνισμό ο οποίος διεξήχθη γι' αυτόν τον σκοπό. Στον χώρο προβλέπεται η δημιουργία ενός νέου εκθεσιακού κέντρου αλλά και πολλές εμπορικές χρήσεις, όπως ξενοδοχείο, επιχειρηματικό κέντρο με καταστήματα και υπόγειο πάρκινγκ. Από την τωρινή εικόνα, οι μόνες εγκαταστάσεις που θα παραμείνουν στον χώρο είναι το Παλαί Ντε Σπορ, το MOMus, δηλαδή ο Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης, ο πύργος του ΟΤΕ και το περίπτερο της πρώην Esso Pappas, το οποίο αποφασίστηκε να διατηρηθεί ως μέρος της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της ΔΕΘ. Η δημόσια συζήτηση για το σχέδιο ανάπλασης του χώρου της ΔΕΘ βρίσκεται πάλι στο επίκεντρο μετά την πρόταση που έβαλε στο τραπέζι ο νέος δήμαρχος, ο οποίος διαφοροποιείται από τον κεντρικό σχεδιασμό που υπάρχει. Ο Στέλιος Αγγελούδης, επικαλούμενος τη νέα πραγματικότητα που δημιουργεί για την πόλη η κλιματική κρίση αλλά και το κόστος της ανάπλασης, που εκτινάχθηκε, προτείνει να φύγει η ΔΕΘ εκτός κέντρου, στην περιαστική ζώνη της πόλης, σε σημείο όπου θα διασφαλιστεί ότι μπορεί να υπάρχει καλή οδική σύνδεση. Σε ένα τέτοιο σημείο μπορεί να γίνει «ένα σύγχρονο εκθεσιακό κέντρο, ικανό να φιλοξενεί εκθεσιακά γεγονότα μεγάλης κλίμακας, με δυνατότητες επέκτασης και μεγάλους υπαίθριους χώρους στάθμευσης». Υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος του οικοπέδου στο οποίο βρίσκεται η σημερινή ΔΕΘ θα πρέπει να αποδοθεί στην πόλη για τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου. Στον ίδιο χώρο προτείνει να παραμείνει και να στεγαστεί ένα νέο εκθεσιακό κέντρο με σύγχρονες εγκαταστάσεις, το οποίο θα μπορεί να φιλοξενεί θεματικές εκθέσεις μικρότερου βεληνεκούς, «περιορισμένης όχλησης και ήπιου περιβαλλοντικού αποτυπώματος». Η πρόταση Αγγελούδη συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με την πρόταση που έχει διατυπώσει η Κίνηση Πολιτών «ΔΕΘ Μητροπολιτικό Πάρκο για μια Βιώσιμη Θεσσαλονίκη», μια διακομματική συλλογικότητα στην οποία συμμετέχουν προσωπικότητες της πόλης και ενεργοί πολίτες που διαφωνούν κάθετα με το σχέδιο ανάπλασης εντός του αστικού ιστού και υποστηρίζουν τη μεταφορά της ΔΕΘ στα δυτικά. Για την Κίνηση Πολιτών, το σχέδιο της ανάπλασης προβάλλει ως μη λύση για την πόλη: «Η δόμηση είναι θηριώδης στην έκταση της ΔΕΘ και το λίγο πράσινο που απομένει δεν είναι τίποτε άλλο παρά ελάχιστες νησίδες μεταξύ των κτιρίων». Η Σάσα Λαδά, ομότιμη καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ και μέλος της Κίνησης Πολιτών, εξηγεί τους τρεις λόγους για τους οποίους θα πρέπει να βρεθεί μια νέα θέση ανάπτυξης για τη ΔΕΘ στα δυτικά της πόλης. Πρόκειται, όπως λέει, για μια χωροθετική επιλογή μέσω της οποίας «μπορούμε να πετύχουμε ένα ισχυρό τριπλό θετικό αποτέλεσμα (winwin-win): πρώτον μια σαφώς βιωσιμότερη Θεσσαλονίκη με ένα πάρκο υψηλού πρασίνου και ελεύθερων ανοιχτών χώρων περίπου 170 στρεμμάτων. Δεύτερον, μια νέα υποδομή για τη ΔΕΘ με προοπτικές σταδιακής ανάπτυξης για τη διοργάνωση μεγάλων εκδηλώσεων (big events), που τόσο έχει ανάγκη η πόλη, και τρίτον αντιστάθμιση μιας ιστορικής κοινωνικής αδικίας, της παραμέλησης της δυτικής Θεσσαλονίκης». Η Σάσα Λαδά υποστηρίζει ότι «τότε και μόνον τότε θα μπορούμε να μιλάμε για ένα πρόγραμμα αστικής ανάπλασης». Ένα πρόγραμμα που, όπως λέει, «θα προσφέρει μια καινούργια, αναβαθμισμένη πόλη σε τρία σημεία της,

29

30

LiFO – 09.11.23 διεσπαρμένα στον αστικό ιστό, προσφέροντας ένα νέο όραμα και παρέχοντας τις υλικές εκείνες συνθήκες για την ισόρροπη ανάπτυξή της».

Η ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ: ΤΟ BIG PROJECT ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Η Περιφέρεια ετοιμάζει ένα νέο φιλόδοξο πρότζεκτ: την ενοποίηση του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, μήκους 40 χιλιομέτρων, που θα ξεκινάει από το Καλοχώρι, θα φτάνει μέχρι την περιοχή του Αγγελοχωρίου και θα αφορά επτά δήμους: Δέλτα, Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Πυλαίας-Χορτιάτη, Θέρμης και Θερμαϊκού. Ο Πάρις Μπίλλιας, που έχει την εποπτεία του συγκεκριμένου έργου από πλευράς Περιφέρειας, λέει ότι μπορεί το έργο να είναι φιλόδοξο, αλλά πιστεύει ότι μπορεί να υλοποιηθεί: «Για την Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας είναι το σημαντικότερο έργο αναβάθμισης του αστικού ιστού και αλλαγής προφίλ της πόλης». Στόχος, όπως λέει, είναι «να προσελκύσουμε αρχιτεκτονικά γραφεία από όλο τον κόσμο για να σχεδιάσουμε αυτό το παραλιακό μέτωπο. Υπάρχει αρκετή γραφειοκρατία, αλλά νομίζω ότι είμαστε στην αρχή του τέλους της επίλυσης των προβλημάτων ώστε αρχές του 2024 να έχουμε το προεδρικό διάταγμα που θα μας επιτρέψει να ξεκινήσουμε αυτόν τον σχεδιασμό και να τον ολοκληρώσουμε μέχρι το 2030». Υποστηρίζει ότι «μέχρι το 2030 θα έχουμε δει τμήματα του παραλιακού μετώπου τα οποία θα είναι ολοκληρωμένα και κάποια τα οποία θα είναι σε εξέλιξη».

ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ

Η ενοποίηση του παραλιακού μετώπου βάζει σε πρώτο πλάνο το θέμα της περιβαλλοντικής κατάστασης και της εικόνας του Θερμαϊκού. Τα τελευταία χρόνια, ο επιφανειακός καθαρισμός του πραγματοποιείται από ένα αντιρρυπαντικό σκάφος ιδιωτικής εταιρείας, με συμβάσεις που συνάπτει γι' αυτόν τον σκοπό το ελληνικό Δημόσιο μέσω του ΟΦΥΠΕΚΑ, του κεντρικού φορέα στον οποίο έχει περάσει η αρμοδιότητα της εποπτείας όλων των προστατευόμενων περιοχών της χώρας. Παρ’ όλα αυτά, χρόνια τώρα δεν υπάρχει μόνιμη και σταθερή χρηματοδότηση για την απορρύπανση του Θερμαϊκού και πολλές φορές η διαδικασία έχει τρέξει και μέσω χορηγιών ιδιωτικών εταιρειών. Η έλλειψη σταθερής χρηματοδότησης άφησε το περασμένο καλοκαίρι τον Θερμαϊκό χωρίς καθαρισμό, στην πιο δύσκολη εποχή δηλαδή, όταν συνήθως εμφανίζεται το φαινόμενο του ευτροφισμού, η χαρακτηριστική πράσινη βλέννα που επιπλέει στην επιφάνεια του νερού. Με την υπογραφή της νέας σύμβασης, η οποία θα λήξει στο τέλος του χρόνου, ο Στάθης Κωνσταντινίδης, υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης, δεσμεύτηκε πρόσφατα ότι το έργο του επιφανειακού καθαρισμού τα επόμενα χρόνια θα συνεχιστεί «δίχως διακοπές, με τακτική και μόνιμη χρηματοδότηση». Τι εστί όμως επιφανειακός καθαρισμός και πόσο αποδοτικός μπορεί να είναι για την καλή περιβαλλοντική λειτουργία του Θερμαϊκού; Ο Γιάννης Κρεστενίτης, ομότιμος καθηγητής Παράκτιας Τεχνικής & Ωκεανογραφίας στο ΑΠΘ, λέει ότι δεν χρειάζεται να έχει κανείς ειδικές γνώσεις ωκεανογραφίας για να αντιληφθεί ότι τα επιπλέοντα στερεά που απομακρύνονται με τον επιφανειακό καθαρισμό «προέρχονται από την παραβατική ρίψη απορριμμάτων που κάνουν σκάφη, τις παρασύρσεις απορριμμάτων από ανέμους, τις αποπλύσεις της παραλιακής ζώνης και

ΑΦΙΕΡΩΜΑ από τα επιπλέοντα στερεά που μεταφέρουν ποταμοί, χείμαρροι και αποστραγγιστικές τάφροι που εκρέουν στον Θερμαϊκό. Σε αυτές θα πρέπει να προστεθούν και οι εκροές που προέρχονται από το σύστημα απορροής των ομβρίων υδάτων του πολεοδομικού συγκροτήματος». Είναι αρκετός όμως ο επιφανειακός καθαρισμός του Θερμαϊκού; Ο καθηγητής υποστηρίζει ότι «χωρίς να παραγνωρίζεται η σπουδαιότητα του επιφανειακού καθαρισμού, που μπορεί να γίνεται με τη χρήση κατάλληλου σκάφους, είναι σαφές ότι αυτή η διαδικασία δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα στις πηγές δημιουργίας του και δεν σταματά την εισροή απορριμμάτων από όλες τις υφιστάμενες εκροές ποταμών, χειμάρρων, τάφρων και αγωγών ομβρίων».

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

Θα κλείσουμε με το σχόλιο ενός δημοσιογράφου, του Τάσου Τασιούλα, που εδώ και 34 χρόνια έχει γράψει χιλιάδες φορές για τα έργα, τις ανάγκες και τα προβλήματα της πόλης: «Στη Θεσσαλονίκη η ατζέντα των αναγκαίων έργων υποδομής είναι παρωχημένη. Σχεδιάστηκε με βάση τις ανάγκες της πόλης και της ευρύτερης περιοχής πριν από πολλές δεκαετίες. Οι όποιες παρεμβάσεις υποτίθεται ότι θα έδιναν λύσεις σε βασικά προβλήματα δεν έγιναν στην ώρα τους, με αποτέλεσμα σήμερα ακόμα πολλές από αυτές να αποτελούν ζητούμενο και φυσικά, αν και όταν υλοποιηθούν, δεν θα συνιστούν λύσεις.Τα προβλήματα σε αυτές τις πολλές δεκαετίες μεταβλήθηκαν, διογκώθηκαν, γιγαντώθηκαν. Η ζωή στην πόλη δεν είναι αβίωτη, αλλά απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί βιώσιμη. Πολύ περισσότερο, η Θεσσαλονίκη δεν είναι σύγχρονη.Το μετρό ουδέποτε έπαψε να αποτελεί ανέκδοτο. Και πολύ φοβάμαι ότι θα παραμείνει ανέκδοτο ακόμα κι όταν λειτουργήσει… κάποτε. Διότι, πολύ απλά, η κίνηση που θα απορροφήσει από το κυκλοφοριακό, το οποίο, υποτίθεται, θα αντιμετώπιζε, δεν ξεπερνά το 15%, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Οι αστικές συγκοινωνίες, όσο και να βελτιωθούν, δεν εξυπηρετούν. Λόγω δομής της πόλης; Λόγω λατρείας στο Ι.Χ.; Λόγω της κατάστασης που επικρατεί με τα αστικά λεωφορεία επί δεκαετίες; Έχει σημασία; Σε μια πόλη όπου οι λεωφορειολωρίδες απλώς βάζουν κίτρινο χρώμα στο μαύρο της ασφάλτου, όπου οι στάσεις του ΟΑΣΘ είναι γυμναστήρια ανθεκτικότητας και ο στόλος όλο ανανεώνεται κι όλο παραμένει παλιός (πάλι καλά που δεν κυκλοφορούν εκείνα τα μπλε λεωφορεία), θα απαιτηθούν πολλές δεκαετίες όχι για να βελτιωθούν οι αστικές συγκοινωνίες, αλλά για να πεισθεί μαζικά ο κόσμος να τις χρησιμοποιεί. Στη Θεσσαλονίκη όλοι έχουν άποψη για κάθε παρέμβαση. Καλώς κάνουν. Μόνο που κάποιος πρέπει κιόλας να αποφασίζει και να υλοποιεί, γιατί χορτάσαμε από λόγια και παραμένουμε πεινασμένοι από έργα. Γενική κυκλοφοριακή μελέτη 2000. Η μόνη, κι ας επιμένουν κάποιοι ότι υπάρχουν κι άλλες. Στα 23 χρόνια από τότε, πόσα από αυτά που έπρεπε να γίνουν (σύμφωνα με τους ειδικούς) έγιναν για να βελτιωθεί το κυκλοφοριακό; Νέα μελέτη τώρα από την Ελληνικό Μετρό Α.Ε., 23 χρόνια μετά... Κατά τα άλλα, ανά πέντε χρόνια έπρεπε να επικαιροποιείται αυτή η μελέτη. Τι να επικαιροποιήσεις όμως όταν δεν έχεις κάνει τίποτα; Μια ατζέντα, ίδια έργα, δεκαετίες τώρα. Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται ένα συνολικό σχέδιο αντιμετώπισης των προβλημάτων της, που είναι γνωστά εδώ και δεκαετίες. Ένα σχέδιο που δεν θα έχει το δικαίωμα να το μεταβάλει οποιοσδήποτε. Διότι τέτοια σχέδια έχουν περάσει από τα μάτια μου δεκάδες, αλλά σκέφτομαι να τα χρησιμοποιήσω φέτος για προσάναμμα στο τζάκι. Να μη θυμάμαι τίποτα μπας και κάνω μια νέα αρχή. Αυτή που ζητάει εναγωνίως η Θεσσαλονίκη και ποτέ δεν έρχεται…»

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

Ο

Pantheon B A R Στέκι αφιερωμένο στη λατρεία των αυθεντικών στιγμών.

ι Ρωμαίοι ήξεραν πώς να λατρεύουν τους θεούς τους. Το Πάνθεον ήταν για εκείνους ο χώρος που συγκέντρωνε διαφορετικούς ανθρώπους και αποτελούσε το ιερό τους άσυλο. Το Pantheon Bar της Θεσσαλονίκης είναι εδώ και 20 χρόνια το στέκι για διαφορετικές παρέες που συναντιούνται με έναν και μόνο σκοπό, να περάσουν καλά μέσα σε ένα περιβάλλον τόσο αυθεντικό που δεν γίνεται να μην το λατρέψεις. Άλλωστε δεν γράφεις τυχαία μια ιστορία δύο δεκαετιών. Είναι οι άνθρωποι, η ζεστασιά του χώρου, τα εμπνευσμένα ποτά, οι γεύσεις που σε συνοδεύουν κάθε στιγμή της ημέρας, αλλά κυρίως τα #strongfeelings που δημιουργεί το Pantheon κάθε φορά και σε κάνει να μετράς αναμνήσεις και στιγμές που έζησες εκεί. Κάθε βράδυ η industrial ατμόσφαιρα γεμίζει με πολύχρωμα ποτά και το κλασικό αυτό μπαρ της πόλης γίνεται ο απόλυτος προορισμός όπου μπορείς να απολαύσεις ένα ιδιαίτερο κοκτέιλ από τη νέα λίστα που θα σε εκπλήξει και το concept της βασίζεται σε μυθικούς ήρωες και φανταστικά πρόσωπα που συνδέονται με την έννοια του πανθέου. Το Artemi(sian) Arrow είναι αφιερωμένο στη θεά του ελληνικού δωδεκάθεου, προστάτιδα του κυνηγιού και των άγριων ζώων: μια μείξη από Havana rum blend, τεκίλα Altos Reposado, ιταλικό κόκκινο bitter, tanguerine, κανέλα, μάνγκο και bubbles. Στα must try και το The Return of Pan που τιμά τον Πάνα, θεό της φύσης και των βουνών, με τζιν Monkey 47, Italicus χαμομήλι, βασιλικό, εσπεριδοειδή και bubbles. Όλος ο κατάλογος του Pantheon είναι μια ιστορία που θέλεις να δοκιμάσεις, αλλά και να διαβάσεις, ενώ τα σκίτσα του tattoo artist teo_dmf μετατρέπουν την cocktail list σε μια άκρως ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική δημιουργία. Κυρίως όμως αυτή η cocktail list είναι ο λόγος που το Pantheon παραμένει must visit προορισμός για κάθε βραδινή βόλτα στη Θεσσαλονίκη. Και επειδή οι θεοί αγαπούν τις κλασικές αξίες, οι mixologists του Pantheon τους προσφέρουν μια ωδή στις αγαπημένες μείξεις με ένα «twist of anarchy» που τις κάνει να ξεχωρίζουν. Στο τέλος της λίστας σε περιμένει και μια έκπληξη που κάνει όλο το concept ακόμα πιο προσωπικό. Όλες οι φιγούρες είναι εμπνευσμένες από τους ανθρώπους του Pantheon και όχι μόνο, αφού ανάμεσά τους θα βρεις και τη Νέρα, το σκυλί-μασκότ των ιδιοκτητών. Άλλωστε, οι άνθρωποι είναι αυτοί που κάνουν αυτό το στέκι σταθερή αξία και σημείο συνάντησης για κάθε αυθεντική στιγμή. Προξένου Κορομηλά 8, Θεσσαλονίκη, 2310 287767 Ιnstagram: @pantheon.bar

31

32

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

SKG

LiFO – 09.11.23

H ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕ ΣΥΓΚΡΌΤΗΜΑ ΜΕΙΚΤΏΝ ΧΡΉΣΕΩΝ ΘΑ ΦΙΛΟΞΕΝΕΊ ΚΑΤΟΙΚΊΕΣ, ΞΕΝΟΔΟΧΕΊΑ, ΧΏΡΟΥΣ ΕΣΤΊΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΎ, ΆΘΛΗΣΗΣ, ΕΜΠΟΡΙΚΆ ΚΑΤΑΣΤΉΜΑΤΑ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙΑΚΟΎΣ ΧΏΡΟΥΣ, KAI ΦΙΛΟΔΟΞΕΊ ΝΑ ΔΏΣΕΙ ΝΈΑ ΠΝΟΉ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΊΑ ΤΗΣ ΠΌΛΗΣ. ΌΛΕΣ ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΈΝΔΥΣΗ ΤΗΣ DIMAND REAL ESTATE DEVELOPMENT.

33

ΤΟ ΦΙΞ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ

Σ Ο επισκέπτης θα βλέπει ξανά το ΦΙΞ και θα αισθάνεται σαν να κρατά στα χέρια του μια φωτογραφία του παρελθόντος.

τη δυτική πλευρά της Θεσσαλονίκης τα χαρακτηριστικά κόκκινα κτίρια της ιστορικής ζυθοποιίας ΦΙΞ και τα τεράστια καζάνια κυριαρχούν. Ένας τόπος αναφοράς με ισχυρή θέση και υπόσταση, ένα εργοστάσιο που η ιστορία του ξεπερνά τα εκατό χρόνια. Σήμερα, η ιστορική επιγραφή «Κάρολος Φιξ - Ζυθοποιία» παραμένει και θυμίζει το ένδοξο παρελθόν της. Oι επιβλητικές καμάρες και ο αρχοντικός χαρακτήρας του ζυθοποιείου σκιαγραφούν την αισθητική μιας άλλης εποχής. Σε κάθε τοίχο, σε κάθε γωνιά, σε κάθε σημείο, σε κάθε παράθυρο, αποκαλύπτεται η πολύτιμη ιστορία του. Μετά από πολλά χρόνια παρακμής, φθοράς, διάβρωσης και υποβάθμισης, αυτό το μνημείο της βιομηχανικής κληρονομιάς του τόπου μας αναγεννιέται. Η ανακατασκευή της πρώην ζυθοποιίας ΦΙΞ Θεσσαλονίκης εντάσσεται πλέον στο ευρύτερο σχέδιο αστικής ανάπλασης που έχει σχεδιάσει και υλοποιεί η DIMAND στη Βόρεια Ελλάδα. Έτσι, το ξακουστό ακίνητο που η συνολική του επιφάνεια υπολογίζεται σε 46.500 τ.μ. θα μετατραπεί σε ένα συγκρότημα μεικτών χρήσεων που θα φιλοξενεί κατοικίες, ξενοδοχεία, χώρους εστίασης και πολιτισμού, άθλησης, εμπορικά καταστήματα και γραφειακούς χώρους. Τα σωζόμενα κτίρια του ιστορικού εργοστασίου, παραδομένα στη λήθη και στη σκουριά, θα συνδεθούν ξανά με την πολυετή ιστορία τους μέσα από τη συγκεκριμένη ανάπλαση της DIMAND. Το ακίνητο ΦΙΞ ξεκίνησε να κατασκευάζεται τη δεκαετία του 1880, στην αρχή ως οινοπνευματοποιία με ιδιοκτήτη τον Μισραχή. Ωστόσο, έναν αιώνα αργότερα, το 1983, η εταιρεία, που λειτουργούσε ως ζυθοποιία «Κάρολος Φιξ», κήρυξε πτώχευση. Παρόλο που η αναστήλωσή του δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση, μετά από σαράντα χρόνια οι εγκαταστάσεις της πρώην ζυθοποιίας ετοιμάζονται να βιώσουν μια μεγαλειώδη μεταμόρφωση, αποκτώντας ξανά «ζωή». Συγκεκριμένα, οι προπαρασκευαστικές εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει,

ενώ η περάτωση του έργου προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί σε φάσεις έως το δεύτερο τρίμηνο του 2027. Η ανάπτυξη περιλαμβάνει την αποκατάσταση και επανάχρηση των τριών διατηρητέων συγκροτημάτων καθώς και την ανέγερση δύο νέων κτιριακών όγκων με δύο κοινά υπόγεια-χώρους στάθμευσης. Τα νέα ακίνητα θα πιστοποιηθούν σύμφωνα με το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα αειφόρου ανάπτυξης LEED, σε επίπεδο GOLD. Πρόκειται για μια επένδυση της οποίας η ακαθάριστη αξία αναμένεται να αγγίξει τα 180.000.000 ευρώ, στην οποία συμμετέχει ως συνεπενδυτής η εταιρεία ELVIAL. Μάλιστα, η αγορά του ακινήτου από την DIMAND ολοκληρώθηκε και οι διαδικασίες ωρίμανσης είναι ήδη σε εξέλιξη, ώστε στην 23 στρεμμάτων έκταση να αναπτυχθούν νέοι χώροι οι οποίοι θα φιλοξενούν έναν συνδυασμό χρήσεων. Ένας νέος πολεοδομικός διάλογος θα ανοίξει ανάμεσα στα παλιά και τα καινούργια κτίρια. Το τούβλο θα εξακολουθήσει να αποτελεί το συνδετικό στοιχείο της ανάπλασης στις όψεις των κτιρίων, ενώ στο ισόγειο θα υπάρχει μια σειρά από καμάρες. Σε λίγα χρόνια, ο επισκέπτης θα βλέπει ξανά το ΦΙΞ και θα αισθάνεται σαν να κρατά στα χέρια του μια φωτογραφία του παρελθόντος. Συγχρόνως, μια μεγάλη πλατεία μεικτών χρήσεων θα ξεπροβάλλει στην είσοδο και θα λειτουργεί ως ένα πεδίο εμπειριών, ως ένας δημόσιος αστικός χώρος που θα συμβάλει στην κοινωνική γεωγραφία της δυτικής συνοικίας. Αναμφίβολα, η μητροπολιτική αυτή ανάπλαση θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης. Ειδικότερα, η DIMAND όχι μόνο προετοιμάζεται να αλλάξει το τοπίο στα δυτικά της Θεσσαλονίκης αλλά φιλοδοξεί να δώσει νέα πνοή στη φυσιογνωμία της, η οποία αναπόφευκτα θα επηρεάσει κάθε γωνιά της. Το πόσο σημαντικό αναπτυξιακά είναι το έργο για τη Θεσσαλονίκη και γενικότερα για την Ελλάδα φάνηκε και από την παρουσία του ίδιου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην παρουσίαση του φιλόδοξου πρότζεκτ στις αρχές Οκτωβρίου. «Κάθε φορά που έρχομαι στη Θεσσαλονίκη για τη

34

LiFO – 09.11.23 ΔΕΘ επιλέγω να μείνω δυτικά και κάθε φορά που περνούσα μπροστά από αυτό το εμβληματικό, εγκαταλελειμμένο κτίριο, σκεφτόμουν πότε θα βρισκόταν κάποιος να αντιληφθεί την τεράστια αναπτυξιακή ευκαιρία που υπάρχει στον χώρο που βρισκόμαστε σήμερα», δήλωσε χαρακτηριστικά. Στη συνέχεια επισήμανε ότι δεν χρειάζεται να προσθέτουμε καινούργιο κτιριακό απόθεμα σε μια χώρα που έχει πολλά παλιά κτίρια, τα οποία μπορούν να ανακαινιστούν και να γίνουν πολύ πιο φιλικά προς το περιβάλλον, πόσο μάλλον όταν τα κτίρια αυτά είναι τόσο σπουδαία, ιστορικά και πολιτιστικά όσο το ΦΙΞ. Η DIMAND συνειδητά επιλέγει να αξιοποιεί εγκαταλελειμμένα κτίρια που μαραζώνουν, κι αυτό είναι η κεντρική φιλοσοφία της. Όχι μόνο επενδύει στην ανακατασκευή του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος αλλά επιχειρεί να το εντάξει ξανά με αρμονικό τρόπο στην ευρύτερη λειτουργία της πόλης. Βασικός στόχος αυτών των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών είναι οι πόλεις να αποκτήσουν μια ελκυστική μορφή με επεμβάσεις που αναζωογονούν ολόκληρες γειτονιές· παράλληλα, κομβικές περιοχές να προσφέρουν ένα δομημένο περιβάλλον στους κατοίκους και στους επισκέπτες τους, το οποίο την ίδια στιγμή να δημιουργεί θετικό κοινωνικό αντίκτυπο. « Έχουμε επιλέξει, στρατηγικά, να μην προσθέτουμε νέα δόμηση στις πόλεις μας, όσο αυτό είναι δυνατό, κάτι που πετυχαίνουμε με τις αστικές αναπλάσεις. Επικεντρωνόμαστε στην αναγέννηση παλιών βιομηχανικών κτιρίων που επί δεκαετίες ήταν κενά και με αυτόν τον τρόπο τα εντάσσουμε ξανά στη λειτουργία της πόλης, αναβαθμίζοντας ολόκληρες γειτο-

ΑΦΙΕΡΩΜΑ νιές. Επενδύουμε συστηματικά στην επανάχρηση κτιρίων σε κεντρικές περιοχές της Ελλάδας, συμβάλλοντας στην αναγέννηση και οικονομική επαναδραστηριοποίηση της τοπικής αγοράς. Ξεκινώντας με τις πρώην εγκαταστάσεις της καπνοβιομηχανίας “Παπαστράτος” στον Πειραιά, συνεχίζουμε, μεταξύ άλλων, με τον Πύργο του Πειραιά και, πέριξ της πλατείας Ομονοίας, με το κτίριο που στέγαζε το πρώην πολυκατάστημα Μινιόν. Επόμενος σταθμός είναι η Θεσσαλονίκη και το ιστορικό ακίνητο της ζυθοποιίας ΦΙΞ», υποστηρίζει o διευθύνων σύμβουλος της DIMAND, Δημήτρης Ανδριόπουλος. Όσον αφορά την αναβίωση του μνημείου, σημαντική προϋπόθεση για την αποκατάστασή του αποτελεί η αυστηρή διατήρηση της μορφής του, της αρχιτεκτονικής του αλλά και της πολύπλοκης ογκοπλασίας του. Το σύνολο των επεμβάσεων, τόσο στις όψεις όσο και στο εσωτερικό των κτιρίων, θα υλοποιηθεί με απόλυτο σεβασμό στην ιστορικότητα του χώρου, καθότι αποτελεί μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς. Από την πλευρά της, η γενική διευθύντρια Λειτουργικών Δραστηριοτήτων (Chief Operating Officer) της εταιρείας DIMAND, Όλγα Ίτσιου, απαντά τι σηματοδοτεί για την εταιρεία το γεγονός πως τα επόμενα χρόνια θα δοθεί μια νέα πνοή σε αυτό το εμβληματικό τοπόσημο: «Η αρχιτεκτονική του αποτελεί τυπικό παράδειγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στα πρότυπα των βιομηχανικών χώρων της δυτικής Ευρώπης, χαρακτηριστικό που υιοθετήθηκε και από άλλα κτίρια της περιοχής. Μετά από σαράντα χρόνια σιωπής, κατά τη διάρκεια των οποίων υπέστη πολλές ζημιές και βλάβες, ήρθε η ώρα να “αναγεννηθεί”. Το στοίχημα

Το έργο που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην πρώην ζυθοποιία ΦΙΞ καθώς και στο HUB26, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, περιλαμβάνει νέους χώρους δημόσιας χρήσης, όπως οι πεζόδρομοι και οι ποδηλατόδρομοι. Το τούβλο θα εξακολουθήσει να αποτελεί το συνδετικό στοιχείο της ανάπλασης στις όψεις των κτιρίων, ενώ στο ισόγειο θα υπάρχει μια σειρά από καμάρες.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ για εμάς είναι τα διατηρητέα κτίρια, μαζί με τα καινούργια που θα αναπτυχθούν, να αποτελέσουν αφετηρία για τις αστικές αναπλάσεις στη Θεσσαλονίκη. Το όραμά μας είναι να εντάξουμε τη Δυτική Είσοδο της πόλης στη λειτουργία της συνολικά. Το κέντρο της πόλης έχει κορεσθεί και στόχος είναι να επεκταθεί προς τα δυτικά, επαναφέροντας τη ζωή μέσα από δραστηριότητες εργασίας, εμπορίου, πολιτισμού και κατοικίας. Σε τρία χρόνια, όταν κάποιος θα βλέπει το ΦΙΞ, θα σφύζει από ζωή και, μπαίνοντας μέσα, θα αντικρίζει μια μεγάλη πλατεία με μεικτές, κοινές χρήσεις, ανοιχτές για όλους, η οποία θα λειτουργεί ως πόλος έλξης για εργαζομένους, κατοίκους αλλά και επισκέπτες». Άραγε, ποιο θα είναι το αποτύπωμα αυτής της μεγαλεπήβολης επένδυσης και ποια τα οφέλη; Η κ. Ίτσιου εξηγεί: «Το έργο που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην πρώην ζυθοποιία ΦΙΞ καθώς και στο HUB26, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα ανάπλασης της Δυτικής Πύλης που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει νέους χώρους δημόσιας χρήσης, όπως οι πεζόδρομοι και οι ποδηλατόδρομοι, που θα συνδέουν τα διάφορα σημεία με το κέντρο της πόλης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η πρωτοβουλία της DIMAND για δωρεά μελέτης για την ανάπλαση της 26ης Οκτωβρίου, σε συνεργασία με τον δήμο Θεσσαλονίκης και την περιφέρεια. Η υλοποίηση των παραπάνω έργων αναμένεται να συνεισφέρει σημαντικά στην αναβάθμιση της Δυτικής Εισόδου και, κατ’ επέκταση, στην περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης της πόλης και της σημασίας της διεθνώς. Επιπλέον, η χρονική συμπόρευση των επενδύσεών μας με τη δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος (500 μέτρα μόλις από το ΦΙΞ) αλλά και την αξιοποίηση των παλαιών σφαγείων πολλαπλασιάζει την αξία των παρεμβάσεων και μεγιστοποιεί την ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής». Κλείνοντας, τη ρωτώ ποιο είναι το στίγμα που ως εταιρεία επιχειρούν να δώσουν στην

LiFO – 09.11.23 πόλη της Θεσσαλονίκης: «Η αναγέννηση της ιστορικής ζυθοποιίας ΦΙΞ, που αποτελεί μέρος της βιομηχανικής μας κληρονομιάς, καθώς και η ανάπτυξη του HUB26, του πρώτου πράσινου επιχειρηματικού πάρκου της Βόρειας Ελλάδας, εντάσσονται στο ευρύτερο σχέδιο αστικής ανάπλασης που υλοποιεί η εταιρεία μας. Μαζί με τη δημιουργία μεγάλης κλίμακας και υψηλής προστιθέμενης αξίας περιαστικών υποδομών Logistics στο ακίνητο της ΒΑΛΚΑΝ αποτελούν ένα σύνολο επενδύσεων εκτιμώμενης ακαθάριστης αξίας άνω των 400 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για επενδύσεις που αναμένεται να φέρουν οικονομικά οφέλη στην πόλη, καθώς η αναβάθμιση της Δυτικής Εισόδου και η δημιουργία νέων χώρων δημόσιας χρήσης αναμένεται να προσελκύσουν νέες επιχειρήσεις και επισκέπτες. Συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της Δυτικής Πύλης, ώστε να είναι ισόρροπη με την ανατολική πλευρά της πόλης, και ενδυναμώνοντας την οικονομία της γενικότερα, γίνεται ένα σημαντικό βήμα προς την αναβάθμιση και ανάπλαση της Θεσσαλονίκης ευρύτερα με αποτέλεσμα την ενίσχυση της θέσης της ως επιχειρηματικού κόμβου όλων των Βαλκανίων. Τα οφέλη θα είναι πολλαπλασιαστικά για την τοπική οικονομία και κυρίως για τους νέους ανθρώπους, ενισχύοντας τόσο την απασχόληση όσο και την επιχειρηματικότητα. Κύριο μέλημα της εταιρείας μας είναι να “δημιουργούμε τις πόλεις που θέλουμε να ζούμε”, έτσι, συμμετέχοντας κι εμείς στην αναγέννησή τους, συμβάλλουμε στη δημιουργία σύγχρονων και βιώσιμων πόλεων του αύριο», καταλήγει.

HUB26 Το πρώτο πράσινο, μεγάλης κλίμακας επιχειρηματικό πάρκο της Βόρειας Ελλάδας.

Η ανάπλαση του ακινήτου ΦΙΞ είναι βέβαιο ότι θα μας οδηγήσει σε ένα ταξίδι στον χρόνο με την υπόσχεση ενός ανανεωμένου και εμπνευσμένου μέλλοντος. Σε λίγα χρόνια, θα έχει μετεξελιχθεί σε έναν πόλο έλξης και ανάπτυξης για τη μέχρι πρότινος αναξιοποίητη και κακόφημη Δυτική Είσοδο της πόλης, προσφέροντας νέο περιεχόμενο και μια ιδιαίτερη δυναμική.

Mια μεγάλη πλατεία μεικτών χρήσεων θα ξεπροβάλλει στην είσοδο και θα λειτουργεί ως ένας δημόσιος αστικός χώρος.

35

36

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

37

38

LiFO – 09.11.23

Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ ΑΛΛΆΖΕΙ

ΤΡΊΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΆ ΠΡΌΤΖΕΚΤ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΊΟΥ MAKRIDIS ASSOCIATES ΜΕΤΑΜΟΡΦΏΝΟΥΝ ΤΗΝ ΠΌΛΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΈΟΥΝ ΠΑΡΕΛΘΌΝ, ΠΑΡΌΝ ΚΑΙ ΜΈΛΛΟΝ. ΑΠΌ ΤΗ ΦΙΛΙΩ ΡΑΓΚΟΥ

Άξονας Γούναρη και πλατεία Φαναριωτών / Υποψηφιότητα για το διεθνές βραβείο Mies van der Rohe.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Μ

LiFO – 09.11.23

εγάλα έργα αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος στη Θεσσαλονίκη φιλοδοξούν να αλλάξουν το πρόσωπο της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ελλάδας. Πρόκειται για πρότζεκτ που μεταμορφώνουν τη Θεσσαλονίκη και την καθιστούν όχι μόνο περισσότερο φιλική σε κατοίκους και επισκέπτες αλλά, κυρίως, της δίνουν τη δική της ευρωπαϊκή «εικόνα και φωνή». Γιατί η Θεσσαλονίκη έχει δυνάμεις και το αποδεικνύει με κάθε ευκαιρία, αλλά πρέπει να συγκροτηθούν με τρόπο που να είναι αλληλένδετες και αλληλοεμπνεόμενες. Με έργα και αναπλάσεις που αναδεικνύουν τη μακρά και σπουδαία ιστορία της, εμπνέονται από αυτή για να ενισχύσουν τη βιώσιμη αστική κινητικότητα και έχουν το βλέμμα στραμμένο στη

Θεσσαλονίκη του μέλλοντος – ένα οικονομικό, ακαδημαϊκό και τεχνολογικό hub που θα διατηρεί ταυτόχρονα αναλλοίωτο τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του. Το γραφείο Makridis Associates, μετά από σχεδόν πέντε δεκαετίες συνεχούς επιτυχημένης πορείας, διαθέτει πλέον ένα portfolio που μετρά εκατοντάδες έργα μεγάλης και μικρής κλίμακας, τα οποία ωστόσο μοιράζονται όλα τον ίδιο παρονομαστή: καταφέρνουν πάντα να λειτουργούν ως μικρά οικοσυστήματα. Πρόσφατες προσθήκες, το Μουσείο Ολοκαυτώματος, ο Μνημειακός Άξονας της Δ. Γούναρη με την πλατεία Φαναριωτών και το Thess INTEC, τρία φιλόδοξα πρότζεκτ που συνδέουν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Θεσσαλονίκης και έρχονται να δώσουν νέα πνοή στη φυσιογνωμία της, αλλάζοντας άρδην τη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών.

ΜΟΥΣΕΊΟ ΟΛΟΚΑΥΤΏΜΑΤΟΣ ΕΛΛΆΔΟΣ ΜΙΑ ΠΟΛΎΤΙΜΗ ΚΙΒΩΤΌΣ ΙΣΤΟΡΙΚΉΣ ΜΝΉΜΗΣ

πρόθεσμη προσδοκία για τη συγγραφή ενός συλλογικού και ελπιδοφόρου μέλλοντος», τονίζουν οι αρχιτέκτονες του έργου. Το σχήμα του αντλεί την έμπνευσή του από τα οκταγωνικά μνημεία της Θεσσαλονίκης, όπως αυτό στα ρωμαιοβυζαντινά ερείπια του Γαλεριανού Συγκροτήματος, αλλά και από τον Πύργο των Ανέμων στη Ρωμαϊκή Αγορά, στην Αθήνα, έχοντας μέτωπο προς οκτώ κατευθύνσεις. «Το κτίριο σχεδιάστηκε ως ένα περίοπτο, ανοικτό μνημείο που υποδέχεται τους επισκέπτες κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακτινοβολώντας φως στο περιβάλλον του τη νύχτα. Το σχήμα του είναι οκταγωνικό με αναφορά στη μορφή σημαντικών ρωμαϊκών και βυζαντινών μνημείων. Οι έντονες τριγωνικές αποτμήσεις και εσοχές δίνουν στον κτιριακό όγκο μια πρόσθετη πλαστικότητα, ενώ επιτρέπουν στον επισκέπτη την πανοραμική θέαση στοχευμένων περιοχών της πόλης, που αποτελούν μέρος του μουσειολογικού αφηγήματος. Ενισχύεται με αυτόν τον τρόπο η ιδιαιτερότητα της σύνθεσης και το κτίριο μετατρέπεται σε κομμάτι της ιστορικής σημασίας του τόπου. Το κτίριο αποτελεί έναν περίβλεπτο, συμπαγή, αλλά λαξεμένο με έντονη πλαστικότητα, υπόλευκο μονόλιθο που στέκεται με χάρη στο αστικό τοπίο, περιβαλλόμενο από ένα αστικό άλσος», αναφέρουν. «Μέσα από τον πρωταγωνιστικό ρόλο των φωτοσκιάσεων που δημιουργούνται και μέσα από την αλληγορία του φωτός και του σκότους ως βασικό εργαλείο νοηματοδότησης της αρχιτεκτονικής έκφρασης, οι αρχιτέκτονες στόχευσαν στη δημιουργία ενός κτιρίου που θα μπορεί να εκφράσει τη μεγάλη θυσία αλλά και την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη, στις θολές αλλά και στις φωτεινές της στιγμές», καταλήγουν.

Μουσείο Ολοκαυτώματος Ελλάδος.

Το 1943, από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο, περισσότεροι από 46.000 Εβραίοι εκτοπίστηκαν από τους ναζί και τους συνεργάτες τους από τη Θεσσαλονίκη και οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου το 96% αυτών εξοντώθηκε. Μια κοινότητα που είχε εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη πριν από τη χριστιανική εποχή αποδεκατίστηκε την περίοδο του Ολοκαυτώματος. Το πολυαναμενόμενο Μουσείο Ολοκαυτώματος Ελλάδος σχεδιάστηκε ώστε να αναδείξει και να τιμήσει τη μνήμη όχι μόνο της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης αλλά και των 39 εβραϊκών κοινοτήτων που ήταν ενεργές στη χώρα πριν από τον πόλεμο. Πρόκειται για ένα μουσείο παγκόσμιας εμβέλειας, που θα φιλοξενεί μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, ενώ πολύ σημαντική είναι η τοποθεσία του (κοντά στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης), καθώς από εκεί εκτοπίστηκαν πάνω από 50.000 Έλληνες Εβραίοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Άουσβιτς-Μπίρκεναου. «Το Μουσείο, ο σχεδιασμός του οποίου ανατέθηκε στα γραφεία EK A Efrat-Kowalsky Architects, Heide & von Beckerath Architects και Makridis Associates, είναι ένα μνημείο που αναφέρεται στο Ολοκαύτωμα, στην εβραϊκή κοινότητα αλλά και στη διαρκή πολυπολιτισμική ζωή της πόλης, αποτελώντας έναν τόπο μνήμης που αφηγείται και θυμίζει την πολύπαθη εβραϊκή ιστορία της Θεσσαλονίκης, αναδεικνύοντας τη διαρκή πολυπολιτισμική ζωή της. Στόχος του είναι να προσφέρει όχι μόνο μια αναδρομή για τη συμφιλίωση με το παρελθόν αλλά και μια μακρο-

39

40

LiFO – 09.11.23

Άξονας Γούναρη και πλατεία Φαναριωτών / Υποψηφιότητα για το διεθνές βραβείο Mies van der Rohe.

ΆΞΟΝΑΣ Δ. ΓΟΎΝΑΡΗ ΚΑΙ ΠΛΑΤΕΊΑ ΦΑΝΑΡΙΩΤΏΝ Η ΑΝΆΠΛΑΣΗ ΠΟΥ ΑΝΑΓΈΝΝΗΣΕ ΜΙΑ ΟΛΌΚΛΗΡΗ ΠΕΡΙΟΧΉ

Το έργο ανάδειξης του μνημειακού άξονα της Δημητρίου Γούναρη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και η αποδέσμευση της πλατείας Φαναριωτών από τα αμέτρητα παρκαρισμένα οχήματα αποτελούσε μακροχρόνιο και διακαή πόθο των κατοίκων. Η ολοκλήρωση του έργου όχι μόνο έκανε την περιοχή το νέο αγαπημένο σημείο των Θεσσαλονικέων αλλά βραβεύτηκε επίσης στα Dezeen Awards 2020 – μπήκε στη λίστα των 30 καλύτερων έργων αρχιτεκτονικής τοπίου. Πλέον είναι υποψήφιο και για διεθνές βραβείο Mies van der Rohe. Πόσο εύκολο ήταν, όμως, για το γραφείο Makridis Associates να δημιουργήσει μια διαδρομή που θα αναδεικνύει και θα ενώνει τόσα διαφορετικά στυλ και χρονικές περιόδους σε μια αρχιτεκτονικά πλουραλιστική πόλη όπως η Θεσσαλονίκη; «Μετά την καταστροφική πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης το 1917 ανατέθηκε στον Ernest Hébrard ο ανασχεδιασμός της πόλης. Με το νέο πολεοδοµικό σχέδιο της Θεσσαλονίκης, μεταξύ άλλων, αναδείχθηκε ουσιαστικά και ο µνηµειακός άξονας της οδού Δ. Γούναρη. Ο χειρισμός που έγινε στη συγκεκριμένη περιοχή στόχευε στην οπτική σύνδεση της Ροτόντας µε το παραλιακό µέτωπο και στην προβολή των σηµαντικών µνηµείων του Γαλεριανού Συγκροτήµατος που ήταν αναπτυγμένα εκατέρωθεν αυτού του άξονα», εξηγούν οι αρχιτέκτονες του έργου. Το έργο αναβάθμισε δραστικά την περιοχή, που κατείχε ήδη ιδιαίτερα σημαντική θέση στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης, καθώς βρίσκεται πάνω στον μνημειακό άξονα της Δημητρίου Γούναρη που συνδέει ορισμένα από τα σημαντικότερα μνημεία της πόλης με τον Λευκό Πύργο και τον Θερμαϊκό, καθιστώντας την εκ νέου επίκεντρο ενδιαφέροντος και ένα νέο τοπόσημο τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες. Τις τελευταίες δεκαετίες, άλλωστε, η περιοχή είχε υποβαθμιστεί λόγω της άναρχης στάθμευσης, του κατακερματισμού των χώρων πράσινου και των τυχαίων φυτεύσεων που δεν επέτρεπαν την ανάδειξη του σημαντικού αυτού άξονα. Οπότε στόχος της αρχιτεκτονικής μελέτης ήταν η συνολική ανάπλαση, αναβάθμιση και ανάδειξή της, κάτι που σύμφωνα με τον Θοδωρή Μακρίδη επετεύχθη «μέσα από την ανάδειξη των ίδιων των μνημείων, την αποκατάσταση της συνέχειας των ιστορικών διαδρομών, τη δημιουργία ενός βιώσιμου αστικού περιβάλλοντος, την έμφαση στην αστική κινητικότητα, την απόδοση των κοινόχρηστων χώρων στους κατοίκους της πόλης και τη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής».

THESS INTEC ΤΟ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΊΩΝ

Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε ψηφιακό fast forward, οπότε δεν είναι καθόλου τυχαίο που επιλέχθηκε για έδρα του πρώτου ευρωπαϊκού district καινοτομίας στην Ελλάδα. Το Κέντρο Καινοτομίας & Τεχνολογίας θα είναι ένα επιστημονικό και τεχνολογικό Πάρκο 4ης γενιάς που θα περιλαμβάνει βιομηχανικά εργαστήρια, μηχανήματα, εγκαταστάσεις υπολογιστών, ευέλικτους χώρους γραφείων, χώρους συνεργασίας και δικτύωσης, ένα συνεδριακό κέντρο και πολλές εγκαταστάσεις εκπαίδευσης και αναψυχής.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Στόχος είναι να χτιστούν 110.000 τετραγωνικά μέτρα που θα στεγάσουν ισραηλινές και διεθνείς εταιρείες, θερμοκοιτίδες, τοπικές επιχειρήσεις και start-up – το γραφείο Makridis Associates ανέλαβε και αυτόν τον ρόλο, θέτοντας πέντε βασικούς στόχους για τη δημιουργία του: ευελιξία και προσαρμοστικότητα – σύνδεση με την τοπική κοινότητα – βιώσιμη ανάπτυξη – καινοτόμο περιβάλλον – ζωντανοί χώροι συνεργασίας και κοινωνικοποίησης καθώς και πρόγραμμα μεικτών χρήσεων. «Κεντρικός άξονας ήταν η δημιουργία ενός συστήματος ευέλικτων χώρων που έχουν τη δυνατότητα να μετασχηματίζονται ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες και απαιτήσεις. Προκειμένου να προωθηθεί η άνθηση ιδεών και η καινοτομία, οι εργαζόμενοι μπορούν να δραστηριοποιούνται σε έναν νέο τύπο μη προγραμματισμένων χώρων εργαστηρίων και γραφείων, στους οποίους μπορούν να ορίζουν τους δικούς τους κανόνες και μεθόδους συνεργασίας. Τα κτίρια θα χρησιμεύουν ως πλαίσιο για τη δημιουργική διαδικασία, προσφέροντας χώρους διαφορετικού μεγέθους και αναλογίας, ανάμεσα στους οποίους οι χρήστες καλούνται να μετακινούνται ελεύθερα. Εσωτερικά, δημιουργούνται αίθρια που εξασφαλίζουν τον φυσικό φωτισμό όλων των χώρων, ενώ παράλληλα δίνουν τη δυνατότητα άμεσης, προγραμματισμένης ή τυχαίας επικοινωνίας εργαζόμενων του ίδιου ή διαφορετικών κλάδων για την ανταλλαγή απόψεων και την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών», σημειώνουν οι αρχιτέκτονες. Επειδή, όμως, για το γραφείο Makridis Associates η αρχιτεκτονική δεν είναι θέμα συγκεκριμένης αισθητικής ή μορφής αλλά έχει να κάνει με την ενσωμάτωση στον τόπο και την προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες, ο σχεδιασμός έγινε με γνώμονα και τις περιβαλλοντικές συνθήκες. «Η ανάγκη διασφάλισης της μέγιστης ανθεκτικότητας της έκτασης έναντι μιας πιθανής μελλοντικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας οδήγησε σε τοπογραφικές προσαρμογές, και πιο συγκεκριμένα στη δημιουργία ενός κοίλου, κεντρικού στοιχείου λίμνης και ενός πάρκου μετατοπισμένου στο πίσω μέρος της τοποθεσίας, γύρω από τα οποία αναπτύσσονται αμφιθεατρικά οι κτιριακοί όγκοι. Με τη δημιουργία της λίμνης επιτυγχάνεται όχι μόνο ένα οικονομικό σύστημα φυσικής αποστράγγισης αλλά και ένα ορόσημο, ισχυρό σημείο αναφοράς στο Thess Intec», προσθέτουν.

Thess INTEC Κέντρο Καινοτομίας & Τεχνολογίας.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

41

42

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Bani Abidi / The Reassuring Hand Gestures of Big Men, Small Men, All Men, 2021

ΘΕΑΤΡΟ

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ

THESSALONIKI

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

SKG

LiFO – 09.11.23

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

Η κεντρική έκθεση της Photobiennale 2023 διερευνά, μέσα από τη φωτογραφία και το βίντεο, τις πολλές διαφορετικές πτυχές του λαϊκισμού, θέτοντας ερωτήματα όπως ποιος είναι τελικά ο «λαός», αν όντως υπάρχει (και, αν αυτό συμβαίνει, τότε πώς, πότε και για πόσο καιρό), αν μπορεί να αποτυπωθεί οπτικά, αν αποτελεί πηγή ελπίδας ή τρόμου, πώς συμπυκνώνεται στα πρόσωπα των επίδοξων ηγετών του και πώς συναθροίζεται και συμπεριφέρεται σε πολιτικές διαμαρτυρίες. Η έκθεση παρουσιάζεται σε δύο διαφορετικούς χώρους και αναπτύσσεται σε τέσσερις κύριες αλληλένδετες ενότητες. Η πρώτη αφορά την αμφισβητούμενη αναπαράσταση της κυρίαρχης πολιτικής, ειδικά όταν βρίσκεται σε κρίση, η δεύτερη εστιάζει στους λαϊκιστές ηγέτες και τους οπαδούς τους, η τρίτη αφορά όσους αποκλείονται από την κατηγορία του «λαού» και το πώς φρουρούνται τα όρια αυτής της κατηγορίας. Η τέταρτη ενότητα επικεντρώνεται στη λαϊκιστική διαμαρτυρία και από τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος.

ΟΔΗΓΟΣ

CULTURE

MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης & MOMusΠειραματικό Κέντρο Τεχνών Έως 11/2

powered by

43

44

LiFO – 09.11.23 ··· Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος έχει ανακοινώσει για τη χειμερινή θεατρική περίοδο 2023-2024 δύο σημαντικές νέες παραγωγές: το θρυλικό έργο του Τενεσί Ουίλιαμς Λυσσασμένη Γάτα που θα κάνει πρεμιέρα την 1η Δεκεμβρίου στο Βασιλικό Θέατρο σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Σύλλα Τζουμέρκα, και το μιούζικαλ-αναδρομή στην επιθεώρηση, Βίρα τις άγκυρες, των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή του θεάτρου Αστέριου Πελτέκη, που θα ξεκινήσει τις παραστάσεις στις 15 Δεκεμβρίου στο Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (ΕΜΣ). Η Λυσσασμένη Γάτα, το βραβευμένο με Πούλιτζερ έργο που πρωτοανέβηκε στη Νέα Υόρκη το 1955 από τον Ελία Καζάν και έγινε μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία το 1957 με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τον Πολ Νιούμαν, παρουσιάζεται στην πιο τολμηρή εκδοχή από τις δύο που μας άφησε ο συγγραφέας, η οποία άλλωστε ήταν η αγαπημένη του και οπωσδήποτε η πιο αντιπροσωπευτική του. Το Βίρα τις άγκυρες αποτελεί έναν φόρο τιμής στα 130 χρόνια του αγαπημένου θεατρικού είδους της επιθεώρησης και ανεβαίνει 26 χρόνια από

Λυσσασμένη Γάτα

ΦΩΤΟ: RAFAIL MIKE

/ΘΕΑΤΡΟ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ την πρώτη του παρουσίαση στο Εθνικό Θέατρο. Μια υπερπαραγωγή με σκηνικά του Μανόλη Παντελιδάκη, κοστούμια του Νίκου Χαρλαύτη, χορογραφίες του Δημήτρη Παπάζογλου και φωτισμούς του Στέλιου Τζολόπουλου, την πρωτότυπη μουσική των Γιώργου Μουζάκη, Γιώργου Κατσαρού, Ζακ Ιακωβίδη, Γιώργου Ε. Παπαδάκη και ενορχηστρώσεις του Γιώργου Ανδρέου. Συμμετέχουν περισσότεροι από 30 ερμηνευτές επί σκηνής. ··· Μεταξύ 23 και 26 Νοεμβρίου ανεβαίνει στο Φουαγιέ Θεάτρου Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών το έργο της Δήμητρας Μήττα, Φαίδρας Άτοπος, σε σκηνοθεσία του Αντώνη Καραγιάννη. Πρόκειται για ένα ρεσιτάλ για δύο σολίστ, έναν διάλογο μεταξύ ενός μουσικού και μιας ηθοποιού, μέσα από το οποίο αναδεικνύεται ο πεπτωκός φτερωτός έρως και οι βλαβερές συνέπειές του. Η Ηρώ Μουκίου ερμηνεύει την ηρωίδα, η οποία συνομιλεί με τη μουσική του Μιχαήλ Χατζηαναστασίου, καθώς οι μελωδίες του συνδράμουν στην πλοκή του έργου.

Βίρα τις άγκυρες

THESSAL

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ··· Από τις 16 έως τις 25 Νοεμβρίου ανεβαίνει στο θέατρο Αυλαία η «άγρια κωμωδία» και «ιστορία βίαιης ενηλικίωσης», όπως τη χαρακτήρισαν, του Γιώργου Καφετζόπουλου, ΤΑΟ, σε σκηνοθεσία Δανάης Σπηλιώτη, με τον ίδιο τον συγγραφέα, τον Αντώνη Καφετζόπουλο, και τον Θοδωρή Σκυφτούλη στη διανομή. Η μουσική είναι του Φώτη Σιώτα. Από τις 16 Δεκεμβρίου στο ίδιο θέατρο θα δούμε το «σύγχρονο θρίλερ» της Ραφαέλλα Μάρκους, Δάφνη, σε μετάφραση και ερμηνεία της Άρτεμης Γρύμπλα και της Λίλας Μπακλέση, οι οποίες υπογράφουν επίσης τη σκηνοθεσία, με τη συνεργασία του Κωνστανίνου Μπιμπή. Ένα queer παραμύθι για τον έρωτα, την αποδοχή και την επιβολή της εξουσίας, γραμμένο το 2022, το οποίο συνδιαλέγεται με τον αρχαιοελληνικό μύθο της Δάφνης και του Απόλλωνα. ··· Στις 10, 11 και 12 Νοεμβρίου ανεβαίνει στη σκηνή του θεάτρου Αμαλία η παράσταση Κωσταλέξι, εμπνευσμένη από την πραγματική ιστορία που συγκλόνισε το πανελλήνιο το 1978. Σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Μωραΐτης, ο οποίος αποπειράται να ανακαλύψει την πραγματική Ελένη Καρυώτη, τη γυναίκα που η οικογένειά της την κρατούσε κλειδωμένη στο υπόγειο του σπιτιού της 29 χρόνια. Ερμηνεύουν οι Άλκηστις Νικολαΐδη, Ζωγραφιά Μεντεσίδου και Κωνσταντίνος Μωραΐτης. Στο ίδιο θέατρο από τις 14 Δεκεμβρίου ανεβαίνει ο θεατρικός μονόλογος Τσιτάχ - Η ερημιά του τερματοφύλακα του Βασίλη Κατσικονούρη με τον Γιώργο Νινιό, σε σκηνοθεσία του ίδιου και της Ερμίνας Κυριαζή. Αναζητώντας νέους δρόμους αφήγησης, η θεατρική ομάδα Γκραν Γκινιόλ ανεβάζει σε μια άκρως τολμηρή, νέα μετάφραση τον Υμπύ Τύραννο του Alfred Jarry, την αθυρόστομη κωμωδία για την απληστία των πολιτικών ηγετών, σε σκηνοθεσία Χρήστου Παπαδημητρίου. Από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 5 Δεκεμβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Eightball Club στα Λαδάδικα. ··· Παράλληλα, παρουσιάζονται μεγάλες επιτυχίες της προηγούμενης περιόδου, όπως το Σ’ εσάς που με ακούτε της Λούλας Αναγνωστάκη, παράσταση του ΚΘΒΕ σε σκηνοθεσία του Χρήστου Θεοδωρίδη, που θα παίζεται στο Μικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών από τις 17 Νοεμβρίου έως τη 1η Ιανουαρίου 2024 – σημειωτέον, αγαπήθηκε πολύ από το κοινό, κάνοντας απανωτά sold-out. Μια περσινή επιτυχία του ΚΘΒΕ, που ήδη παίζεται ξανά, στην ΕΜΣ, είναι και το έργο Οι εχθροί / Μια ερωτική ιστορία του νομπελίστα Ισαάκ Μπασέβις Σίνγκερ. Γραμμένο στα γίντις, κυκλοφόρησε το 1966 και θεωρείται κορυφαίο κείμενο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η θεατρική διασκευή είναι του Ρόι Χεν, η μετάφραση του Λεωνίδα Καρατζά, η σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού και η μουσική του Δημήτρη Μαραμή.

LiFO – 09.11.23

45

Δάφνη

ΦΩΤΟ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΜΠΙΜΠΗΣ

Σταθερά sold out, το Όποιος θέλει να χωρίσει να σηκώσει το χέρι του του Γιώργου Καπουτζίδη, σε σκηνοθεσία του ίδιου, επαναλαμβάνεται στη σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» της Μονής Λαζαριστών στη Σταυρούπολη, ενώ στο Βασιλικό θέατρο ανεβαίνει ο Επιθεωρητής του Νικολάι Γκόγκολ, μια κωμωδία που στηλιτεύει τις σχέσεις υποταγής και εξουσίας που χαρακτήριζαν την προεπαναστατική Ρωσία, σε μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ και σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα. ··· Στο Αριστοτέλειον παίζεται ήδη η μεγάλη επιτυχία της Αθήνας, Το έκτο πάτωμα, του Αλφρέντ Ζαρί σε σκηνοθεσία του Γιώργου Βάλαρη. Πρόκειται για αναβίωση της ιστορικής μουσικής παράστασης, σε διασκευή της Άννας Παναγιωτοπούλου. Ο Σταμάτης Κραουνάκης και η Λίνα Νικολακοπούλου δημιούργησαν ίσως τα πιο γνωστά και πλέον αγαπημένα τραγούδια που έχουν ακουστεί τις τελευταίες δεκαετίες σε θεατρική παράσταση. Πρωταγωνιστούν ο Δημήτρης Πιατάς και η Μίρκα Παπακωνσταντίνου, καθώς και οι Υρώ Μανέ, Κώστας Μακεδόνας, Ελένη Καστάνη, Δανάη Λουκάκη, Μαριαλένα Ροζάκη, Αρμάν Εδουάρδος Μενετιάν, Βασίλης Αθανασόπουλος, Σταύρος Παρχαρίδης, Ευαγγελία Μουμούρη. Τέλος, το Θέατρο Τ επαναλαμβάνει από 1 έως 18 Δεκεμβρίου την Έντα Γκάμπλερ του Χένρικ Ίψεν σε απόδοση και σκηνοθεσία της Γλυκερίας Καλαϊτζή. Μια παράσταση η οποία ανοίγει διάλογο με το σήμερα, εστιάζοντας στην ανεκπλήρωτη επιθυμία της πιο αινιγματικής ηρωίδας της παγκόσμιας δραματουργίας να αυτοπροσδιοριστεί μέσα σε μια πατριαρχική κοινωνία.

Όποιος θέλει να χωρίσει να σηκώσει το χέρι του ΦΩΤΟ: RAFAIL MIKE

Υμπύ Τύραννος

ΦΩΤΟ: ΜΑΡΙΑ ΚΑΒΑΛΙΩΤΗ

Τσιτάχ - Η ερημιά του τερματοφύλακα

LONIKI CULTURE/ΘΕ Ο επιθεωρητής

ΦΩΤΟ: RAFAIL MIKE

ΦΩΤΟ: ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

46

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΓΙΆΝΝΗΣ ΓΑΐΤΗΣ - ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΉ ΈΚΘΕΣΗ: 100 ΧΡΌΝΙΑ ΑΠΌ ΤΗ ΓΈΝΝΗΣΉ ΤΟΥ

Η Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης τιμάει τον πρωτοπόρο Έλληνα εικαστικό Γιάννη Γαΐτη με μια μεγάλη έκθεση με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Παρουσιάζονται επιλεγμένα έργα, επιτοίχια, γλυπτά, κατασκευές, αντικείμενα-παιχνίδια, αρχειακό υλικό, ενώ γίνεται και μια ιδιαίτερη μνεία στις αφιερωματικές εκθέσεις και δράσεις που συνδέονται με τον ίδιο και το έργο του και πραγματοποιήθηκαν κατά το παρελθόν στη Θεσσαλονίκη. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και την προβολή του επεισοδίου-αφιερώματος στον Γιάννη Γαΐτη από τη σειρά «Μονόγραμμα» (1984) σε παραγωγή των Γιώργου και Hρώς Σγουράκη, παραχώρηση του αρχείου της ΕΡΤ.

«ΜΠΕΤΌΝ»: ΟΜΑΔΙΚΉ ΈΚΘΕΣΗ ΑΠΌ ΤΗΝ ΓΚΑΛΕΡΊ BRAGGART

Δεκαεπτά καλλιτέχνες επεξεργάζονται με την προσωπική τους εικαστική γλώσσα το λογοτεχνικό έργο Μπετόν του Αυστριακού συγγραφέα Τόμας Μπέρνχαρντ, σε μια προσπάθεια να μπουν στη θέση του πρωταγωνιστή Ρούντολφ. Μέσα από την εγκατάσταση, τη φωτογραφία, τη γλυπτική και τη ζωγραφική υλοποιούν και συμβολοποιούν τον εσωτερικό τους μονόλογο, ορμώμενοι από τους εγκλεισμούς που πυροδοτεί και τροφοδοτεί για τον καθένα το Μπετόν. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ, 10-24/11 Sisqo Ndombe, «Mobondo», 2023

Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης - Casa Bianca Έως τις 10/3

ΑΓΝΉ ΚΑΤΖΟΥΡΆΚΗ ΜΙΧΆΛΗΣ ΚΑΤΖΟΥΡΆΚΗΣ: INCONTRI - ΣΥΝΑΝΤΉΣΕΙΣ

Ένα εξαιρετικό καλλιτεχνικό ζευγάρι στη ζωή και στη δουλειά, που συνένωσε την εφαρμογή (γραφιστική) με την «καθαρή» τέχνη σε ένα πλαίσιο συνεργασίας μοναδικά υψηλού επιπέδου, αγωγής, καλλιέργειας, ποιότητας, χιούμορ, θέτοντας έτσι τις προϋποθέσεις για μια εντελώς ασυνήθιστη ατμόσφαιρα δημιουργίας στον εργασιακό χώρο, τιμάται σε αυτή την έκθεση που περιλαμβάνει περισσότερα από 170 έργα, ζωγραφικά, γλυπτά και αφίσες. Όπως λέει η γενική διευθύντρια του Τελλογλείου Ιδρύματος, Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, «η ταυτόχρονη συνύπαρξη του έργου τους, με μεγάλες διαφορές θεματικά και μορφολογικά, οδηγεί τον θεατή να αντιληφθεί συγγένειες και διαφοροποιήσεις μεταξύ τους, ιδίως τον τρόπο που κοινές εμπειρίες και αγωνίες μετουσιώνονται σε καλλιτεχνική έκφραση και δημιουργία».

Γιάννης Γαΐτης / Χωρίς τίτλο.02, 1966 Ιδιωτική Συλλογή Ειρήνης Παναγοπούλου

Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ, έως τις 10/1

50+1 ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΑΠΌ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΉ ΚΩΣΤΆΚΗ

Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 100 έργα και αρχειακό υλικό από τη Συλλογή Κωστάκη. Εκπροσωπούνται όλοι σχεδόν οι καλλιτέχνες της διάσημης συλλογής, καθώς και όλες οι τάσεις και ομάδες της Ρωσικής Πρωτοπορίας των αρχών του 20ού αιώνα σε μια ισότιμη και συμπληρωματική συνύπαρξη έργων και κειμένων μέσα από μια περισσότερο ανεκδοτολογική αφήγηση, μαζί με τις αυτούσιες εξιστορήσεις του συλλέκτη Γιώργου Κωστάκη. Καλλιτεχνικές αναζητήσεις, ταξίδια, προσωπικές ιστορίες με εκρηκτικές αντιπαραθέσεις και βαθιές φιλίες, η ανεξάντλητη δημιουργικότητα και οι ευρηματικοί πειραματισμοί, ο κοινωνικός, καλλιτεχνικός, φιλοσοφικός, επιστημονικός και λογοτεχνικός αναβρασμός, η ίδρυση εικαστικών σχολών, οι μελέτες για ανακαινίσεις κτιρίων και κατασκευή μνημείων που ποτέ δεν ολοκληρώθηκαν, άγνωστες στο ευρύ κοινό πτυχές, επιδιώκουν να αποτελέσουν σταθμό στη διαχείριση, μελέτη, προσέγγιση και προβολή της συλλογής.

MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Μονή Λαζαριστών Έως 26/11

50+1 ιστορίες από τη Συλλογή Κωστάκη MIKHAIL LARIONOV

Αγνή Κατζουράκη & Μιχάλης Κατζουράκης - ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ Μιχάλης Κατζουράκης & Αγνή Κατζουράκη

/ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

THESS

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

47

SALONIKI CULTURE/

48

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Pink Dot

Σημειώνει στον χάρτη της Θεσσαλονίκης μια ξεχωριστή εμπειρία γεύσης και διασκέδασης.

Α

ν θέλεις να καταλάβεις τι πάει να πει instagrammable χώρος, πρέπει να επισκεφτείς το Pink Dot στη Θεσσαλονίκη, αυτήν τη ροζ κουκκίδα που εδώ και τρία χρόνια έφερε έναν παραμυθένιο κόσμο στα ανατολικά της πόλης. Με έμπνευση από Λονδίνο, Παρίσι και Λος Άντζελες, το Pink Dot café έχει βάλει μια δική του, εντελώς ξεχωριστή πινελιά στο Αpollonia Politia και κατέληξε να είναι το απόλυτο talk of the town, που δεν σταματάει να εκπλήσσει με όσα προσφέρει.

Λεωφ. Γεωργικής Σχολής 84, Θεσσαλονίκη (Apollonia Politia), 2310 806053, pinkdot.gr

Διατηρώντας σταθερή και αδιαπραγμάτευτη την ποιότητα του καφέ του, σερβίρει ένα coffee blend που σου φτιάχνει την ημέρα, ενώ οι επιλογές σε αρωματικό τσάι, πολύχρωμα smoothies και εντυπωσιακά ροφήματα ή κοκτέιλ παραμένουν must επιλογές που πρέπει να δοκιμάσεις. Το brunch στο Pink Dot είναι μια εμπειρία γεύσης με pancakes, πιάτα με αυγά, γιαούρτι και κρουασανάκια και φυσικά ο κατάλογος των all-day προτάσεων περιλαμβάνει από σνακ και σαλάτες μέχρι μπέργκερ και λαχταριστές συνταγές pasta. Κι επειδή το Pink Dot είναι ανοιχτό σε όλους, η ομάδα του έχει φροντίσει να δημιουργήσει ένα παιχνιδιάρικο kids menu αλλά και μια σειρά από vegan συνταγές για όσους ακολουθούν αυτήν τη διατροφή ή για εκείνους που θέλουν μια αλλαγή στην καθημερινή γεύση τους. Το ίδιο προσεγμένο είναι και το gluten free menu που φροντίζει όσους έχουν τις δικές τους διατροφικές ιδιαιτερότητες, αλλά θέλουν να απολαύσουν ένα γευστικό φαγητό ή γλυκό. Το γλυκό, άλλωστε, είναι μια μαγική λέξη για το Pink Dot. Στον μπουφέ του θα βρεις καθημερινά ολόφρεσκες home made δημιουργίες όπως η δροσιστική lemon pie, το φοβερό προφιτερόλ ή το κλασικό τιραμισού, αλλά και διαφορετικά γλυκά ημέρας που πρέπει να σπεύσεις να δοκιμάσεις –και να τα φωτογραφίσεις– πριν τελειώσουν. Το Pink Dot αγαπάει την ημέρα, αλλά ξέρει να δημιουργεί φανταστικές βραδιές με πολύχρωμα κοκτέιλ –εδώ η λέξη instagrammable αποκτά νόημα–, όπως το Barbie the icon, το Billie Eilish ή το Red Velvet Martini. Θα τα απολαύσεις ακόμα περισσότερο μαζί με την παρέα σου, αφού τα πάρτι, οι εκπλήξεις και οι στιγμές που μοιράζεσαι μαζί με τους αγαπημένους σου αποκτούν μια άλλη ατμόσφαιρα όταν φιλοξενούνται εδώ. Από γενέθλια, γιορτές, bachelorette ή οτιδήποτε άλλο γίνεται αφορμή για κάλεσμα, η πιο ροζ ομάδα της Θεσσαλονίκης ξέρει πώς να κάνει τις στιγμές σου αξέχαστες.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

49

50

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

60 ΩΡΕΣ ΣΕ Μ

Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ ΕΊΝΑΙ ΜΙΑ ΠΌΛΗ ΜΕ ΆΠΕΙΡΑ «ΚΡΥΦΆ» ΣΗΜΕΊΑ – ΚΡΥΦΆ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΌ ΠΟΥ

ΑΝΩ ΠΟΛΗ ΤΟΥΜΠΑ ΦΑΛΗΡΟ ΧΑΛΑΣΤΡΑ ΛΑΔΑΔΙΚΑ

ΘΕΣΣΑΛ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

ΜΙΑ «ΑΓΝΩΣΤΗ»

51

ΑΝΕΒΑΊΝΕΙ ΓΙΑ ΈΝΑ ΤΡΙΉΜΕΡΟ ΑΛΛΆ ΊΣΩΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΚΆΠΟΙΟΥΣ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΜΙΑ ΖΩΉ ΕΚΕΊ.

ΛΟΝΙΚΗ

Τι είναι αυτό που κάνει τη Θεσσαλονίκη μοναδική; Ανάλογα με το άτομο που θα ρωτήσεις, την ηλικία, το background και την αισθητική του, η απάντηση μπορεί να είναι οι γαστροταβέρνες που άλλαξαν τα τελευταία χρόνια όσα ξέραμε για το καλό φαγητό, τα μπαρ και τη νυχτερινή ζωή της πόλης, «τα Λαδάδικα, τα Λουλουδάδικα» που λέει και ο Bossikan στο «Salonica», η ροκ σκηνή της, η ραπ σκηνή της, το φεστιβάλ κινηματογράφου, όλα αυτά τα προφανή που είναι ελκυστικά για κάποιον Αθηνέζο. Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που χάνει μεν με γρήγορους ρυθμούς ένα κομμάτι της, το οποίο πεθαίνει και δεν θα έχει συνέχεια, αλλά αναγεννιέται συνεχώς και δημιουργεί καινούργια πράγματα, πρωτοπορία που δεν φαίνεται αν δεν ανακινήσεις κάπως την επιφάνεια, και ένα κοινό νεαρό και ανοιχτόμυαλο που δεν είναι μόνο αυτό που δείχνει σε μια πρώτη εντύπωση: μια πόλη που σταυροκοπιέται όταν δει εκκλησία και φλερτάρει με τη συντήρηση. Στις σχεδόν εξήντα ώρες που περάσαμε εκεί με ξεναγούς ντόπιους ανακαλύψαμε μια Θεσσαλονίκη που σε λίγο καιρό δεν θα μπορείς να τη βρεις, μέσα από τρία μαγαζιά που είναι μοναδικά και γράφουν τη γαστρονομική ιστορία της και θα έπρεπε να είναι διατηρητέα όσο και τα μνημεία της, κάναμε μια βόλτα στο Δέλτα του Αξιού για μύδια και ψάρεμα στον Θερμαϊκό, περάσαμε μια αξέχαστη νύχτα σε μια ταβέρνα-σύμβολο που φέτος συμπληρώνει ογδόντα χρόνια λειτουργίας, πήγαμε σε ένα after party με τα πιο όμορφα παιδιά της πόλης και κάναμε μια επίσκεψη στο στούντιο μιας παρέας που κάνει το πιο πρωτότυπο, το πιο ξεχωριστό ραπ στην Ελλάδα, δημιουργώντας, έξω από το mainstream, κάτι εντελώς δικό τους.

ΑΠΟ ΤΟΝ Μ. ΗULOT. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: OΛΓΑ ΔΕΪΚΟΥ

52

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:ΟΟ ΜΑΓΕΙΡΕΊΟ ΣΑΚΗΣ ΚΟΡΔΕΛΙΟ

Σ

το μαγειρείο του Σάκη («Εστιατόριο ο Σάκης» λέει η ταμπέλα του μαγαζιού και από κάτω το πλήρες όνομά του: «Βαλάσης Κουλτούκης) έχουν μείνει ελάχιστες μερίδες στους ταβάδες. Μας υποδέχεται χαμογελαστός και μας δείχνει τα απομεινάρια στα σκεύη που είναι ακουμπισμένα σε τούβλα πάνω στον μαντεμένιο ξυλόφουρνο όπου μαγειρεύει. Ο Σάκης είναι από τα ιστορικά μαγειρεία του Κορδελιού, στην οδό Ανδρέα Παπανδρέου, σε μια περιοχή που άλλοτε έσφυζε από ζωή. Το Κορδελιό είναι από τις περιοχές της Θεσσαλονίκης που χτύπησε σκληρά η κρίση – από τις 15.000 βιοτεχνικές επιχειρήσεις που κατέβασαν ρολά την «καταραμένη» επταετία, οι περισσότερες ήταν στο δυτικό κομμάτι της, οπότε μειώθηκε σταδιακά και η εμπορική κίνηση και έκλεισαν πολλά καταστήματα εστίασης. «Ο Σάκης είναι από τα ελάχιστα μαγειρεία που έχουν απομείνει, κάτι σαν τον τελευταίο των Μοϊκανών», μας λέει ένας πελάτης που φεύγει με τρεις μερίδες φασολάδα. Μόλις απομακρυνθεί, ο Σάκης μας σερβίρει τις τελευταίες μερίδες από το μαγείρεμα της ημέρας (σαλάτα λάχανο καρότο με λεμόνι, αρακά κοκκινιστό με σουτζουκάκια, κοτόπουλο με κριθαράκι και την απίστευτη φασολάδα του – η καλύτερη που έχω φάει ποτέ) και κάθεται μαζί μας για να μας πει την ιστορία του. «Αυτός στη φωτογραφία είμαι εγώ, δεκατριών χρονών», μας λέει. «Τόσο ήμουν όταν ήρθα στο μαγειρείο. Ήμουν ορφανός και ήρθα υπάλληλος, όχι εδώ, ήταν απέναντι τότε, στη γωνία. Στα 18 πήγα στην Αεροπορία, απολύθηκα, ξαναδούλεψα λίγο στο μαγαζί και μετά πήγα στο Εμπορικό Ναυτικό, μαγειροκαμαρότος. Γύριζα επί τρία χρόνια τον πλανήτη και κατέληξα στο μαγειρείο μου. Είμαι εδώ από το 1966, έκλεισα τα εβδομήντα και, δόξα τω Θεώ, όλα πάνε καλά. Όλοι τρελαίνονται για τα φασόλια μου, παίρνω συσκευασμένα που είναι σταθερή η ποιότητά τους και ξέρω και πόσο φρέσκα είναι, δεν

μπορώ να βασιστώ στα χύμα, γιατί δεν είναι σίγουρο ότι θα βράσουν. Δεν κοιτάω την τιμή, κοιτάω να είναι καλό το προϊόν. Τα φασόλια μου γίνονται λιώμα και τόσο νόστιμα γιατί τα ψήνω στον ξυλόφουρνο, όλα τα ψήνω στον ξυλόφουρνο. Είναι λίγο ταλαιπωρία γιατί κάθε μέρα ξεκινάω να μαγειρεύω από τις πέντε το πρωί. Πρώτα ανάβω τον φούρνο που τον έχω 33 χρόνια – τον έφτιαξα στην Κοζάνη, σε έναν μάστορα που έφτιαχνε φούρνους για μοναστήρια, εδώ δεν έφτιαχνε κανένας. Είναι πολύ ανθεκτικός στις θερμοκρασίες του καμένου ξύλου, δεν παθαίνει τίποτα. Η φωτιά στον ξυλόφουρνο το λιώνει το φαγητό και το κάνει να χυλώνει, του δίνω μια γρήγορη βράση στην κατσαρόλα και μετά το βάζω στον φούρνο για 4-5 ώρες, και παραπάνω. Τα φασόλια τα βράζω μία ώρα στο νερό και μετά τα βάζω στον φούρνο. Δουλεύω με φρέσκια ντομάτα, καλό λάδι, αλλά δεν το πλακώνω πολύ στο λάδι το φαγητό, για να μη γίνει βαρύ. Μαγειρεύω με ξύλα, αλλά έχω τον τρόπο μου να το κάνω γρήγορα, είναι και τα χέρια του καθενός πώς πιάνουν. Μπορεί να ακολουθούν την ίδια διαδικασία και να χρησιμοποιούν τα ίδια υλικά ένα σωρό άτομα, αλλά κανένα δεν θα κάνει το ίδιο φαγητό – επίσης, το ξύλο τού δίνει νοστιμιά. Αφού μαγειρευτούν οι ταβάδες, τους ακουμπάω πάνω στα τούβλα και με δύο-τρία ξύλα στέκεται ζεστό το φαγητό. Δεν έβαλα πυρότουβλα γιατί πυρώνουν πολύ. Πρέπει να είσαι ευγενικός με τον άνθρωπο που έρχεται να φάει γιατί όλοι οι άνθρωποι έχουν τις σκοτούρες τους. Παρακολουθώ και μαθαίνω πάντα. Είτε πουλάς καρφί είτε αεροπλάνο, το ίδιο είναι, σημασία έχει να το πουλήσεις και να μην λες ποτέ “ξέρω”. Γηράσκω αεί διδασκόμενος». Ανδρέα Παπανδρέου 3, Κορδελιό, 2130 708243

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Τ

ο Snack Express Grill είναι ένα μικρό μαγαζί που δεν έχει πειράξει ο χρόνος (έχει «παγώσει» κάπου στα ’80s), γυράδικο που εδώ και 33 χρόνια είναι από τα εμβληματικά μαγαζιά της Τούμπας. Ο Σάκης, που το ανέλαβε από τον πατέρα του, σερβίρει απίθανο γύρο στα κάρβουνα και γεμιστό μπιφτέκι, κι αυτό στα κάρβουνα, που είναι μοναδικός μεζές, ένα «καλτσόνε» με κιμά αντί για ζυμάρι που περικλείει μια γευστική βόμβα: τυρί γκούντα, μανιτάρια, τον γύρο του μαγαζιού και βούτυρο με ροκφόρ – ο λόγος που κάθε βράδυ στην οδό Μαλακοπής σχηματίζονται ουρές. Υπάρχουν άνθρωποι στη Θεσσαλονίκη που έρχονται από την άλλη άκρη για να πάρουν μπιφτέκια και τυλιχτά με γύρο, γιατί το μαγαζί δεν κάνει delivery, ανοίγει μόνο καθημερινές από τις 8 μέχρι τις 12 το βράδυ (ενίοτε και 11, αν τελειώσουν τα υλικά) και σε στιγμές συνωστισμού πρέπει να έχεις υπομονή για να πάρεις το περίφημο μπιφτέκι. «Είμαστε οικογενειακή επιχείρηση», λέει ο Σάκης, ο τέταρτης γενιάς ιδιοκτήτης του μαγαζιού. «Το μαγαζί υπάρχει από το 1926, από τον προπάππου μου, με ίδιο αντικείμενο, το φαγητό, μόνο που εκείνος είχε ταβέρνα-ουζερί. Το ίδιο και ο παππούς μου. Το 1980, που το ανέλαβαν ο πατέρας μου και η μητέρα μου, έγινε ψητοπωλείο με γύρο και το μπιφτέκι». Ο γύρος του μαγαζιού, που φτιάχνεται καθημερινά από τον Σάκη με ένα μυστικό χαρμάνι μπαχαρικών από πανσέτα, το πιο ζουμερό μέρος του χοιρινού, ψήνεται σε κάθετο γκριλ με κάρβουνα –είναι ένα από τα ελάχιστα μαγαζιά στην Ελλάδα που ψήνουν τον γύρο στα κάρβουνα– που του δίνει αυτή την ξεχωριστή καπνιστή γεύση. «Τον ψήνουμε όπως ακριβώς τον έψηναν τις δεκαετίες του ’60, του ’70 και λίγο του ’80», λέει, «μετά ήρθαν οι ψησταριές με αντιστάσεις. Όλα στο μαγαζί είναι χειροποίητα, τον κιμά τον κόβω εδώ. Παίρνω το κρέας και τον κόβω κάθε μέρα μόνος μου, μαρινάρω τα κομμάτια για τον γύρο με μια μυστική συνταγή, οι σαλάτες, με εξαίρεση τη ρώσικη,

LiFO – 09.11.23

53

είναι δικές μας, το ίδιο και όλες οι αλοιφές. Φτιάχνουμε παντζάρι με πράσινο μήλο, κόκκινο λάχανο με καρύδι, μαρούλι αλοιφή, μανιτάρι αλοιφή, καρότο αλοιφή, κοπανιστή, χτυπητή, τζατζίκι, μελιτζάνα ψητή, πάπρικα. Όλα συνταγές της μητέρας μου. Είναι πολλή δουλειά και δύσκολη, που χρειάζεται ώρες προετοιμασίας. Το γεμιστό μπιφτέκι το έφτιαξε ο πατέρας μου, ο Παναγιώτης, είναι το σήμα κατατεθέν του μαγαζιού, όπως και ο γύρος. Σερβίρουμε και φιλέτο γαλοπούλας στα κάρβουνα, το προτιμούμε απ’ το κοτόπουλο». «Ο “παππούς”, από το 1980 μέχρι πρόσφατα, που αποσύρθηκε και παρέδωσε το μαγαζί στον Σάκη, ήταν από τις πιο χαρακτηριστικές προσωπικότητες της Τούμπας», λέει μια κυρία της περιοχής που μόλις έχει ψωνίσει τέσσερα μπιφτέκια. «Ευγενικός όταν δεν είχε δουλειά, στα όρια της αγένειας όταν το μαγαζί ήταν γεμάτο κόσμο και αισθανόταν πίεση. Είχε έναν περίεργο κώδικα ηθικής, και δεν υπάρχει άνθρωπος στην Τούμπα που να μην τον σέβεται». «Από το ’80 δουλεύουμε μια χαρά, αλλά δεν ανοίγουμε όλη την ημέρα», λέει ο κύριος Παναγιώτης που ανέλαβε το μαγαζί από τον πεθερό του και σήμερα το έχει δώσει στον γιο του και την κόρη του. «Κάνουμε την προετοιμασία, ψωνίζουμε. Κάποτε αυτό ήθελε ώρες, το ένα υλικό το έβρισκες εδώ και το άλλο πολύ μακριά, τώρα είναι πιο κοντά. Φτιάχνουμε τον γύρο και κόβουμε τον κιμά οι ίδιοι, δεν εμπιστεύομαι τους χασάπηδες γιατί έχουν φερθεί πολλές φορές σκάρτα. Είναι μόνο μοσχάρι ο κιμάς, δεν έχει καθόλου χοιρινό. Έτσι έφτιαξα τη δουλειά αυτή και έμεινε στα παιδιά μου. Τις καθημερινές ανοίγουμε στις 8 και κλείνουμε στις 11, Σάββατο - Κυριακή δεν ανοίγουμε γιατί δεν γίνεται μόνο να δουλεύεις, πρέπει να έχεις και ελεύθερο χρόνο. Έχω φτιάξει ένα σπιτάκι όπως τα σουηδικά δίπλα στη θάλασσα και περνάω εκεί τον πιο πολύ χρόνο μου, ασχολούμαι με τον κήπο μου». Μαλακοπής 7, Κάτω Τούμπα, 2310 932543

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20:ΟΟ ΓΥΡΑΔΙΚΟ SNACK EXPRESS GRILL ΚΑΤΩ ΤΟΥΜΠΑ

54

LiFO – 09.11.23

ΣΑΒΒΑΤΟ 12:ΟΟ ΣΤΟΥΝΤΙΟ $TELTHRECORD$ ΔΙΑΜΑΝΤΉ ΟΛΥΜΠΊΟΥ

Μ

πορεί να μην έχουν βρει ακόμα το κοινό που τους αξίζει, να μην είναι οι ράπερ που έχεις συνηθίσει, να είναι πολύ νεαροί για να τους πάρεις στα σοβαρά αν δεν είσαι στην ηλικία τους, να έχουν ακατανόητους στίχους για κάποιον ανυποψίαστο, αλλά αυτή η ομάδα πιτσιρικάδων που κυκλοφορεί μουσική ως $telthrecord$ φτιάχνει την πιο συναρπαστική μουσική που παράγεται αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα. Με δική τους αισθητική, δικό τους ήχο, εκφορά λόγου χαρακτηριστική και μοναδική, χωρίς κραυγές, χωρίς beef, χωρίς να δείχνουν καν το πρόσωπό τους, κάτι που είναι εντελώς κόντρα στα ethics του νέου ραπ, χωρίς τερτίπια στο TikTok και κραυγαλέα stories στο Instagram. Ο $ulee, o jimmyaiso, o Babyj, o JAKE και o XATZ είναι σχεδόν ουρανοκατέβατοι σε ένα είδος που δεν φημίζεται για το χιούμορ του και τόσο χαμηλών τόνων που απορείς ποιος είναι ο στόχος τους, αν όχι το hit. Το ότι όλοι ζουν και γράφουν μουσική στη Θεσσαλονίκη δεν είναι τυχαίο, όπως δεν είναι τυχαίο ότι έχουν πει την εταιρεία τους $telthrecord$. Λίγο πριν κάνουν το μεγάλο μπαμ (το πρώτο live τους στην Αθήνα αναμένεται εναγωνίως) μας υποδέχτηκαν στο στούντιό τους στη Διαμαντή Ολυμπίου, σε ένα κτίριο όπου έχει γραφτεί η ροκ ιστορία της πόλης. Μιλήσαμε, τους φωτογραφίσαμε και είδαμε από κοντά πώς γράφεται η σύγχρονη ραπ ιστορία από μια παρέα που τα κάνει όλα μόνη της και παλεύει έξω από το mainstream. Ο ήχος της $telthrecord$ είναι αναγνωρίσιμος, εθιστικός και είναι μοναδικός στην Ελλάδα. Ακραία συναισθηματικός, με μοναδικό vibe, μελωδικές γραμμές που σου κολλάνε με κάθε ακρόαση και χαμηλόφωνο ραπ που λέει τα πιο απίθανα πράγματα (με γερές δόσεις χιούμορ που θέλει προσπάθεια για να το πιάσεις), είναι κάτι που τους χαρακτηρίζει από την αρχή. Όσο περνάει ο καιρός, όμως, μεγαλώνουν και εξελίσσονται καταπληκτικά. Και παρότι η μουσική τους δεν είναι για τεράστιο κοινό (γιατί το μεγάλο κοινό θέλει καγκουριά και καφρίλα), τα κομμάτια του $ulee, του Babyj και του jimmyaiso δεν θυμίζουν καθόλου το ελληνικό ραπ. Τα μέλη της ομάδας ηχογραφούν μόνα τους, στο σπίτι τους ή στο στούντιό τους, έτσι δεν υπάρχει κανείς που να επεμβαίνει στον ήχο τους ή σε όσα λένε στα κομμάτια. «Δεν πάμε ποτέ σε στούντιο άλλων να ηχογραφήσουμε, για να μπορούμε να ελέγχουμε πλήρως αυτό που κάνουμε», εξηγούν, «εμείς γράφαμε πάντα μόνοι μας για πολλούς λόγους, δεν θέλουμε να έχουμε έναν τρίτο o οποίος δεν νιώθει αυτό που κάνουμε. Για να βγει το 100% του εαυτού μας το κάνουμε μόνοι μας, γιατί εμείς μόνο ξέρουμε να το κάνουμε έτσι». «Ο ήχος που έχουμε φτιάξει ξεχωρίζει από των άλλων απλώς επειδή αυτοί που έχουν μπει στην ελληνική σκηνή δεν έχουν τις ίδιες επιρροές με μας», λέει ο Babyj. «Εμείς από παλιά ακούγαμε μουσική απ’ το εξωτερικό και μόνο, δεν είχαμε ποτέ επιρροές από Έλληνες ράπερ, το μόνο ελληνικό τραπ που έχουμε ακούσει είναι ΣτεροϊντούKYS. Υπάρχουν άνθρωποι που δίνουμε respect, ο Mad Clip ας πούμε, αλλά ακούμε ξένη μουσική κυρίως. Αν άκουγα ελληνική τραπ, πώς θα έχωνα ελληνική τραπ που θα ήταν διαφορετική; Οι επιρροές παίζουν μεγάλο ρόλο». «Όλα μόνοι μας τα κάνουμε, ο καθένας είναι υπεύθυνος και για τον ήχο του και για τον στίχο του και για την αισθητική του», λέει ο jimmyaiso, «ο ήχος βγαίνει DIY πάντα. Ξεκινάμε να κάνουμε ένα track, ο καθένας βάζει κάποια beats, έχουμε κάποιο είδος προς το οποίο θέλουμε να πάμε και όπου βγει, με βάση το πώς θέλουμε να βγει. Απλώς βγάζουμε το sauce. Και οι περισσότεροι παραγωγοί που χώνουνε τα beats τους είναι ξένοι». Από την ομάδα ο μόνος επαγγελματίας ράπερ είναι ο $ulee, που είναι μέλος της Capital. Οι υπόλοιποι ευελπιστούν να γίνει η μουσική η δουλειά τους το συντομότερο. «Θα ήθελα να χτίσω μια κουλτούρα και να τη δείξω γιατί λείπει αυτό από την Ελλάδα. Όντως αυτήν τη στιγμή δεν είναι mainstream η μουσική μας, και δεν πιστεύω ότι θα γίνει, αλλά τώρα αυτό θέλω, να χτίσουμε ένα core audience το οποίο θα μας ακούει και θα γουστάρει. Γιατί είναι καλύτερα να κάνεις καλή μουσική από το να έχεις καλή περσόνα, η περσόνα δεν κρατάει», εξηγεί ο $ulee. «Δεν έχουμε πολλά πάρε-δώσε με τους πολλούς, πιο πολύ γιατί δεν ταιριάζουμε τόσο αισθητικά. Γενικώς το τρέχουμε και κάπως αλλιώς, είμαστε πιο sole. Εμείς κάνουμε τη φάση μας, οι υπόλοιποι κάνουν τη δική τους φάση, γι’ αυτό δεν ακούμε κάποιον να μας λέει “α, γουστάρω φουλ”, γιατί ακούμε μόνο ξένη μουσική, ούτως ή άλλως». https://www.instagram.com/stelthrecords/

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

55

56

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 12:ΟΟ ΣΤΟΥΝΤΙΟ $TELTHRECORD$ ΔΙΑΜΑΝΤΉ ΟΛΥΜΠΊΟΥ

$TELTHRECORD$. Από αριστερά: jimmyaiso, JAKE, $ulee, Babyj, ΧΑΤΖ.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

57

58

LiFO – 09.11.23

ΣΑΒΒΑΤΟ 15:ΟΟ AFTER PARTY KARIOLES

Κ

άπου στα Λαδάδικα. Περνάμε τον πρώτο έλεγχο και ανεβαίνουμε σε ένα εγκαταλειμμένο κτίριο που θυμίζει καλλιτεχνικό squat του Βερολίνου, με τοίχους καλυμμένους με γκράφιτι και δεκάδες συνθήματα. Φτάνουμε λαχανιάζοντας στον έκτο όροφο, όπου γίνεται ένα από τα «κρυφά», αλλά πολυσυζητημένα πάρτι της πόλης, που μαθαίνεις μόνο αν παρακολουθείς το προφίλ των διοργανωτών στο Instagram. «Οι “karioles” δεν είναι ομάδα», λέει η Τζούλη που μας υποδέχεται, «είναι ένα event με resident καλλιτέχνες και ανά event καλούμε guests από όλη την Ελλάδα. Το ξεχωριστό με τις “karioles” είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα συγκεκριμένο, ούτε συγκεκριμένη μουσική ούτε συγκεκριμένος κόσμος. Αυτό που καταφέρνουμε είναι να δημιουργούμε safe space και να δίνουμε μια μοναδική εμπειρία στον κόσμο που έρχεται». Το κοινό του πάρτι είναι άτομα κάθε φύλου, open minded και πρωτοποριακά σε κάθε τους έκφραση, προσωπική ή καλλιτεχνική. Ο χώρος είναι ένα μεγάλο δωμάτιο, με τον DJ να παίζει πίσω από ένα ενυδρείο, και η ατμόσφαιρα είναι το peak ενός party, παρότι είναι 2 το μεσημέρι. Όλα τα άτομα χορεύουν, κάποια τσιλάρουν στο μπαλκόνι (έχει μόλις σταματήσει η βροχή και έχει βγει ένας λαμπερός ήλιος), άλλα χαλαρώνουν στον καναπέ. Ο DJ είναι κάτι σαν σαμάνος που στέλνει στο κοινό τέκνο προσευχές. Θυμίζει όντως βερολινέζικο πάρτι με πολύ ωραία πρόσωπα που δεν συναντάς συχνά μαζεμένα. Απ’ τον διάδρομο που είναι η είσοδος για τον ιδιωτικό χώρο δεν είναι δυνατό να περάσεις αν δεν σε γνωρίζουν ή αν δεν έχεις κάνει booking, «το πάρτι είναι private, για συγκεκριμένο αριθμό ατόμων, μέχρι 150», εξηγεί η Τζούλη, «και η βάση του πρότζεκτ είναι το after party. Συνήθως αρχίζει μετά τις 7 το πρωί και τελειώνει το βράδυ. Το “karioles” τρέχει τον τελευταίο ενάμιση χρόνο αποκλειστικά σε έναν χώρο, καθώς η πόλη δεν έχει άλλο παρόμοιο για να φιλοξενήσει το πρότζεκτ. Στην Ελλάδα έχουμε κουλτούρα όπου η νυχτερινή διασκέδαση συνδέεται συχνά με τις σκοτεινές ώρες. Το να διασκεδάζεις στο φως της μέρας παίζει πολύ στο εξωτερικό. Πολύς κόσμος συνεχίζει τη διασκέδασή του που ξεκίνησε το βράδυ και άλλοι επιλέγουν να έρθουν και να περάσουν την ημέρα τους από το πρωί εκεί». Πότε είναι το επόμενο πάρτι; Ποτέ δεν ξέρεις, μπορεί σε δύο μήνες, μπορεί σε έναν χρόνο.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

59

60

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΑΒΒΑΤΟ 21:3Ο ΤΑΒΕΡΝΑ ΔΟΜΝΑ ΆΝΩ ΠΌΛΗ

Ο

Κ. με έχει προετοιμάσει γι’ αυτό που με περιμένει, αλλά είναι αδύνατο να φανταστείς τι εστί «Δόμνα» χωρίς να έχεις ζήσει την εμπειρία που ξεκινάει από τη στιγμή που περνάς το κατώφλι του μαγαζιού. Γιατί η Δόμνα μπορεί να είναι μια ιδέα, αλλά αρχικά είναι ένα μαγαζί. Μια ταβέρνα όπου κάθε Τρίτη και κάθε Παρασκευή συγκεντρώνονται μέλη του συλλόγου φίλων της μουσικής και της συντροφιάς «Η Δόμνα» για να φάνε και να διασκεδάσουν με έναν τρόπο που μου θύμισε τις περίφημες χοροεσπερίδες των μελών του ΠΑΣΟΚ στα ’80s. Καθίσαμε τέσσερα άτομα σε ένα τραπεζάκι όσο πιο στριμωχτά γινόταν (εγώ ανάμεσα στον τοίχο και τον Κ.) και μας έφεραν ένα πολύ ωραίο λευκό κρασί (χύμα, πίνεις όσο θέλεις, μόλις αδειάσει το μπουκάλι, ζητάς να το ξαναγεμίσουν) και μια επίσης πολύ ωραία πατατοσαλάτα. Η ορχήστρα άρχισε να παίζει τραγούδια προεκλογικής συγκέντρωσης (ΠΑΣΟΚ πάντα) και στο τραπέζι έφτασαν μια τυροσαλάτα και μια ποικιλία από ψητά κρεατικά. Σε πιατέλα. Μέχρι τότε δεν είχα καταλάβει τι εστί «Δόμνα» και γιατί όλος αυτός ο κόσμος που έχει ζήσει μία φορά την εμπειρία δεν την αλλάζει με τίποτα και πάει και ξαναπάει στο μαγαζί – δεν μου πήρε πολύ να το διαπιστώσω. Λίγο μετά τις 10 ο τραγουδιστής της (πολύ καλής) κομπανίας άρχισε να λέει την ιστορία του κουτουκιού και όλοι ξαφνικά ησύχασαν, άρχισαν να ακούνε ευλαβικά, με τρομερό σεβασμό και κατάνυξη. Η Δόμνα είναι μια ιστορική ταβέρνα της Άνω Πόλης, το μοναδικό κουτούκι που έχει απομείνει στην περιοχή, το οποίο φέτος συμπληρώνει τα ογδόντα χρόνια ύπαρξης. Εκτός από μια «τρύπα» στην οδό Αθανασίου Διάκου κάτω από τα βυζαντινά τείχη, είναι ένα μέρος όπου έχουν γίνει τρικούβερτα γλέντια, «ογκώδεις και μαχητικές οινοποσίες, πλάκες και μπουγέλα, στα τραπεζάκια της γεννήθηκαν γνωριμίες και έρωτες επωνύμων. Τις μεταμεσονύκτιες ώρες και μέσα από ατέρμονες συζητήσεις και συγκρούσεις επιλύονταν εγχώρια και διεθνή ιδεολογικοπολιτικά ζητήματα, ενώ από τις καρέκλες της άρπαζε η χούντα αντιστασιακούς». Είναι μέρος της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και για τους μυημένους ένας ναός διασκέδασης και πολιτισμική κιβωτός. Η ταβέρνα άρχισε να λειτουργεί το 1943 ως «Ρεματάκι» και ο κύριος Τάκης που ανέλαβε τη διαχείριση του μαγαζιού από τους γονείς του το

1952, μόλις απολύθηκε από τον στρατό, το μετονόμασε σε «Δόμνα», στη μνήμη της μητέρας του, που πέθανε το 1952 σε ηλικία 52 ετών. Ο κύριος Τάκης, που κράτησε ανοιχτό το μαγαζί επί σχεδόν έξι δεκαετίες, πέθανε το 2010 και η ταβέρνα πέρασε στα χέρια των παιδιών του, του Κώστα και του Χρήστου. Η «Δόμνα» εξακολουθεί να είναι στέκι διανοουμένων και ανώνυμων μερακλήδων και για να βρεις τραπέζι πρέπει να προνοήσεις καιρό πριν και να κλείσεις, γιατί αν πας χωρίς κράτηση, είναι αδύνατο να βρεις. Η Δόμνα είναι ένα απίστευτο μέρος γιατί πουθενά αλλού σήμερα δεν μπορείς να ανατριχιάσεις με τραγούδια του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη τρώγοντας κοψίδια, έχοντας δίπλα σου τόσο πολιτισμένο κοινό – ακόμα και οι 20άρηδες είχαν συμπεριφορά διανοουμένου. Από τη στιγμή που επανέλαβαν όλοι μαζί το πρώτο ρεφρέν, δεν σταμάτησαν να τραγουδάνε άπαντες και άπασες όλο το βράδυ, δίνοντάς σου την εντύπωση ότι είναι μια παρέα που πήγε εκεί να εκτονωθεί. Στις 12 ακριβώς έσβησαν τα φώτα και ξεκίνησαν τα «δρώμενα», μια πορνοεκδοχή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας που προκάλεσε γέλια και χάχανα: «Τόσες φορές απανωτές τα ίδια και τα ίδια, με αυτούς τους κωλοκύκλωπες σας έπρηξαν τα αρχίδια» και αρκετά άλλα στιχάκια που οι περισσότεροι φάνηκαν να γνωρίζουν. Δεν ήταν το highlight της βραδιάς. Μόλις τέλειωσε το shocking διάλειμμα, ένα φορητό λέιζερ φώτισε το ταβάνι και ξεκίνησε να ακούγεται ολόκληρο σχεδόν το «Άξιον Εστί» των Ελύτη – Θεοδωράκη, προκαλώντας ανατριχίλα σε μεγάλες δόσεις (το κοινό προφανώς ήταν όλοι αριστεροί ή, έστω, πρώην αριστεροί). Αμέσως μετά ακολούθησε ένα λαϊκό πρόγραμμα με τραγούδια που έχουν χτίσει τη μουσική της Ελλάδας τα τελευταία εξήντα-εβδομήντα χρόνια. Ήταν μια αξέχαστη εμπειρία, στο τέλος μάς έφεραν και καταπληκτικό χαλβά κατσαρόλας με σταφίδες – κατά τις δύο ζητήσαμε τον λογαριασμό για να φύγουμε. «Είκοσι ευρώ το άτομο» μας είπαν, βγάλαμε τις κάρτες, ο πολύ ευγενικός κύριος που μας σέρβιρε μάς είπε ότι έπαιρναν μόνο μετρητά, βγάλαμε όλα τα λεφτά μας, τα μετρήσαμε, 40 ευρώ σύνολο, η τράπεζα ήταν πολύ μακριά, τέλος πάντων «αυτά έχουμε» του είπαμε, «δεν πειράζει παιδιά» μας είπε αυτός, «δεν χάλασε ο κόσμος, θα τα βρούμε την επόμενη φορά». Σίγουρα θα ξαναπάμε. Να ξεπληρώσουμε και το χρέος.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ο

LiFO – 09.11.23

ΚΥΡΙΑΚΉ 11:0Ο ΚΑΛΎΒΑ ΜΥΔΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΏΝ ΧΑΛΆΣΤΡΑ

Σταύρος Γιαγιάς είναι ψαράς τέταρτης γενιάς. «Ο προπάππους μου με τον παππού μου ήρθαν πρόσφυγες από τη Σμύρνη», λέει. « Ήταν ψαράδες, πήγαν στην Κρήνη και έγιναν Γιαννιώτες, αλλά έρχονταν για ψάρεμα εδώ, όπου ο παππούς μου γνώρισε τη γιαγιά μου, παντρεύτηκαν και έμεινε στη Χαλάστρα. Ο πατέρας μου μεγάλωσε εδώ, κι εγώ το ίδιο. Και εδώ μένω». Έχουμε έρθει μέχρι το Δέλτα για να μας ξεναγήσει στα εκτροφεία μυδιών της περιοχής και να μας μαγειρέψει ό,τι προκύψει από το πρωινό ψάρεμα. Μας οδηγεί στις καλύβες, που είναι εντυπωσιακά παραταγμένες στη σειρά, τριάντα συνολικά, στο Δέλτα του Αξιού, στο σημείο όπου το ποτάμι συναντάει τον Θερμαϊκό. «Ξεκίνησαν να φτιάχνονται το 2000 και τελείωσαν το 2001», εξηγεί, «ήταν μια χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνεργασία με τον δήμο Δέλτα και τον αλιευτικό συνεταιρισμό της Χαλάστρας. Φτιάχτηκαν εργολαβικά γι’ αυτό και είναι όλες ίδιες. Τις μοίρασαν και μετά έγινε η αποπληρωμή από τους ψαράδες. Δίναμε για δεκαπέντε χρόνια ένα ποσό. Τις παραλάβαμε γιαπί και φτιάξαμε το εσωτερικό τους γιατί δεν είχαν τίποτα, μόνο τον σκελετό». Μας ανεβάζει στην καλύβα που είναι φτιαγμένη αποκλειστικά από ξύλο και θυμίζει σκηνικό από ταινία του Wes Anderson, όλα μίνιμαλ και συμμετρικά, με έναν χάρτη της Ελλάδας να κυριαρχεί στον τοίχο πίσω από τον καναπέ, μια κεντητή «καλημέρα» και ένα τόξο κρεμασμένο μαζί με μια φαρέτρα με βέλη. «Στην ουσία κάνουμε αλιευτικό τουρισμό», λέει, «η άδεια που έχω από το λιμεναρχείο αυτό λέει. Είμαι ο μόνος που το κάνει αυτό στη Χαλάστρα. Ο κύριος στόχος είναι να δείξουμε πώς είναι το παραδοσιακό το ψάρεμα, με δίχτυα, “νταούλια”, που χρησιμοποιούμε εμείς, ιχθυοπαγίδες. Στον Θερμαϊκό απαγορεύεται το ψαροντούφεκο, αυτό που μπορεί να κάνει ένας επισκέπτης είναι ή να συμμετέχει μαζί μου στα δίχτυα, να δει πώς είναι το ξεψάρεμα, ή να κάνει καθετή με καλάμι μόνος του. Μετά, ό,τι αλιεύματα έχουμε τα κάνουμε ένα τραπέζι με κρασί ή με τσίπουρο. Ο τόπος παλιότερα είχε απ’ όλα, μεγάλη ποικιλία από ψάρια και σε μεγάλες ποσότητες, τα τελευταία χρόνια όσο πάει και φτωχαίνει η

θάλασσα. Ανάλογα με την εποχή, έχει γλώσσες και σουπιές, χταπόδια, λαβράκια και τσιπούρες, κέφαλους. Φτιάχνω και αυγοτάραχο με τα αυγά τους, περιορισμένες ποσότητες, μόνο για μας και για κανέναν επισκέπτη που έρχεται για μεζέ, σαν κάτι ιδιαίτερο. Όλα τα καΐκια που βλέπετε αραγμένα στα ρεμέτζα είναι για μυδοκαλλιέργειες. Οι περισσότεροι εδώ ασχολούνται με τη μυδοκαλλιέργεια, αυτό αφήνει ένα μεροκάματο, δύσκολο πολύ μεν, αλλά με αυτό καταφέρνει να επιβιώνει ο περισσότερος κόσμος. Είμαστε μετρημένοι στα δάχτυλα ενός χεριού αυτοί που ασχολούμαστε με το ψάρεμα. Είναι δύσκολη, βαριά δουλειά, παρόλο που έχουν αναπτυχθεί τα εργαλεία, έχουν αγοραστεί καΐκια, οι μονάδες έχουν γίνει όλες πλωτές, για να μπορείς να δουλεύεις με το σκάφος. Κάπως έχουν βελτιωθεί τα πράγματα, αλλά εξακολουθεί η δουλειά να είναι δύσκολη. Έχεις να κάνεις και με τις καιρικές συνθήκες, εδώ η θερμοκρασία είναι τουλάχιστον πέντε βαθμούς μικρότερη απ’ ό,τι στη Θεσσαλονίκη, τον χειμώνα το κρύο θερίζει. Κι εμείς που μείναμε εδώ, κάποια παιδιά στην ηλικία μου, είμαστε μετρημένοι στα δάχτυλα. Μείναμε επειδή βρήκαμε μια βάρκα απ’ τον πατέρα μας και απ’ το να ψάχνουμε από δω και από κει μεροκάματο, παλεύουμε εδώ με τη θάλασσα. Εμείς βρήκαμε μια στοιχειώδη υποδομή, αλλιώς, αν είσαι νέος, δεν κάθεσαι. Η περιοχή βγάζει μόνο ρύζι και μύδια». Τηγανίζει τις σουπιές που έπιασε στη βόλτα μας με το καΐκι και φτιάχνει τα μύδια αχνιστά με τρίμμα από το αυγοτάραχο. Μας βγάζει επίσης ψάρια που έχει παστώσει μόνος του για συνοδεία στο τσίπουρο. Το πιάτα πάνω στο «ινδιάνικο» τραπεζομάντιλο με θέα το νερό και τα πουλιά που πετούν ασταμάτητα δίνουν τέλειες ινσταγκραμικές φωτογραφίες. «Τα μύδια τα πάμε λαϊκή», λέει ο Σταύρος, «τα πουλάμε μόνοι μας, τα ψάρια τα δίνω μόνο εδώ τριγύρω. Το 90% της παραγωγής που βγαίνει στη Χαλάστρα φεύγει στο εξωτερικό, Ιταλία και Γαλλία κυρίως, κάποιες φορές και Ισπανία. Ένα 10%, κυρίως το καλοκαίρι, είναι αυτό που καταναλώνεται στην Ελλάδα. Και μιλάμε για μια παραγωγή, μόνο στη Χαλάστρα, γύρω στους 8.000 τόνους ετησίως».

61

62

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΚΥΡΙΑΚΉ

11:0Ο

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

ΚΑΛΎΒΑ ΜΥΔΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΏΝ ΧΑΛΆΣΤΡΑ

63

64

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

ΚΥΡΙΑΚΗ

Ε

19:0Ο

TOST SPECIAL AΠΕΝΑΝΤΙ ΑΠΟ ΤΟ ΡΑΔΙΟ ΣΙΤΥ

ίναι αδύνατο άνθρωπος της Θεσσαλονίκης που έχει δει παράσταση, ταινία ή φεστιβάλ στο Ράδιο Σίτυ ή καλλιτέχνης που έχει εμφανιστεί εκεί να μη γνωρίζει το «Τοστ Σπέσιαλ» του κυρίου Βαγγέλη, ένα θρυλικό μαγαζί της πόλης που σε δύο χρόνια κλείνει τα 48, λειτουργώντας χωρίς διακοπή. Το μικροσκοπικό τοστάδικο που είναι ξεχασμένο από τον χρόνο –έχει μείνει κάπου στη δεκαετία του ’70 (άνοιξε το 1975)– έχει την ποιότητα μιας άλλης εποχής, έναν ιδιοκτήτη που κυριολεκτείς όταν τον χαρακτηρίζεις gentleman και τόσο ιδιαίτερους θαμώνες, που αισθάνεσαι ότι είσαι όντως κάπου ξεχωριστά. Ο κύριος Βαγγέλης (Θεοδώρου) έχει διατηρήσει ευλαβικά την ατμόσφαιρα που είχε το μαγαζί του όταν το άνοιξε: το ξύλο παντού, το μπαρ με τα ουίσκι, το ψυγείο-βιτρίνα που δημιουργεί νοσταλγία για τις στιγμές που έχεις ζήσει σε ανάλογα μαγαζιά ως παιδί. Η μυρωδιά στον χώρο (φρυγανισμένο ψωμί με καμένο βούτυρο και τυρί) είναι ακαταμάχητη. «Σε δύο χρόνια συμπληρώνω πενήντα χρόνια εδώ μέσα και δεν σκέφτηκα ποτέ να κλείσω το μαγαζί», λέει, «ήταν πάρα πολύ καλά χρόνια αυτά που έζησα. Είναι απέναντι από το Ράδιο Σίτυ και αυτό με βοηθάει πάρα πολύ. Από εδώ μέσα έχει περάσει όλη η Ελλάδα, φοιτητές, υπουργοί, βουλευτές, πρωθυπουργοί, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, μουσικοί, οι πάντες. Το 1980 και το 1990 είχα μόνιμους πελάτες την Ιατρική Στρατιωτική Σχολή Θεσσαλονίκης, γιατί τότε δεν υπήρχαν κινητά και τηλεοράσεις και έρχονταν εδώ κάθε Κυριακή για να δουν την “Αθλητική Κυριακή”. Παπανδρέου, Μητσοτάκης, ο Χατζηπαναγής έρχεται τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την εβδομάδα ανελλιπώς απ’ όταν ήρθε στην Ελλάδα. Το ίδιο και ο Γκάλης, όταν ήταν εδώ, στη Θεσσαλονίκη, και όλοι οι ποδοσφαιριστές όλων των ομάδων. Ο κόσμος που έρχεται είναι όλων των τάξεων και όλων των ηλικιών, από φοιτητές μέχρι μεγαλοεπιστήμονες.

Oι περισσότεροι είναι καθηγητές πανεπιστημίου, όπως ο κύριος γιατρός δίπλα σου, η κυρία δικηγόρος που κάθεται απέναντι, ο κύριος συνδικαλιστής στο εργατικό κίνημα της ΓΣΕΕ που κάθεται μαζί της. Έχουμε όλη την γκάμα».

Αυτό το ετερόκλητο κοινό που μπαίνει στο μαγαζί του έρχεται κυρίως για έναν λόγο, το καταπληκτικό τοστ του, το τελευταίο αυτής της ποιότητας που μπορείς να βρεις στην πόλη, χορταστικό και απολαυστικό, με κλασικές γεύσεις που παραμένουν ίδιες εδώ και δεκαετίες. «Το τοστ μου είναι διάφορα είδη», λέει, «το μυστικό είναι στο ψωμί, που το περιποιούμαι ιδιαίτερα (σ.σ. εννοεί το βουτύρωμα), και στα υλικά, που κόβονται εκείνη την ώρα». Στο ψυγείο του τα τυριά και τα αλλαντικά είναι σε μεγάλα κομμάτια, άκοπα. «Πάντα ερχόταν εδώ και έρχεται ακόμα όλος ο θίασος μετά από μια παράσταση, 40-30 άτομα και τρώνε τοστ. Τη μεγαλύτερη ατραξιόν την έκανε ο Σταύρος Ξαρχάκος πρόσφατα, που έδωσε είκοσι παραστάσεις και ερχόταν εδώ κάθε βράδυ όταν τελείωναν και καθόταν μέχρι τις εφτά το πρωί, μαζί με όλους τους μουσικούς, είκοσι άτομα. Ανοίγω στις 9 το πρωί και δεν έχω ωράριο, μπορεί να φύγω στις 10 το βράδυ, όπως χθες, αλλά, αν έχει παρέες, μπορεί να ξενυχτήσω. Το “αμερικάνικο” (το πιο γνωστό και σταθερό τοστ του μαγαζιού) καθιερώθηκε από τους παίκτες του Άρη το 1980. Όταν πήγαιναν για προπόνηση έτρωγαν από δυο-τρία τοστ και επειδή δεν χόρταιναν, μου είπαν κάποια στιγμή “να μας κάνεις ένα αμερικάνικο”, και καθιερώθηκε. Είναι ένα τοστ γεμάτο υλικά, που σήμερα περιέχει καπνιστό τυρί Μετσόβου, καπνιστή μπριζόλα, αυγό, μανούρι, μπέικον, σαλάμι αέρος και σαλάτα. Το μοναδικό τοστάδικο που έχει μείνει πλέον είναι το δικό μου. Είναι το πιο παλιό μαγαζί της Θεσσαλονίκης. Τα παιδιά μου δεν θέλουν να συνεχίσουν, όμως όσο ζω θα φτιάχνω τοστ. Έχω κι ένα κρεβατάκι, για να κοιμάμαι εδώ στα γεράματα, για να μη χρειάζεται να μετακινούμαι. Αγαπώ πάρα πολύ τη δουλειά μου, την κάνω πάρα πολύ προσεκτικά και ο κόσμος ανταποκρίνεται. Είμαι πάρα πολύ ευχαριστημένος. Ζήσαμε καλές στιγμές εδώ μέσα, λεφτά πήραμε, καλή ζωή κάναμε, όλα καλά. Και θα είμαι εδώ όσο αντέχω». Τοστ Σπέσιαλ, Παρασκευοπούλου 12, 2310 835501

65

LiFO – 09.11.23 q Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσα στην Αρετσού, σε ένα παραθαλάσσιο κομμάτι της Καλαμαριάς με μαρίνα, πλαζ και πράσινο. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν πολύ ωραία. Είχα μια μεγαλύτερη αδελφή η οποία με φρόντιζε, μου έμαθε ό,τι είχε προλάβει να μάθει στα έξι χρόνια που ήδη ζούσε παραπάνω από μένα. Οι γονείς μου ήταν άνθρωποι που αγαπούσαν πολύ το διάβασμα και τις τέχνες, έτσι από μικρός αγάπησα και εγώ τα ίδια πράγματα. Ο μπαμπάς μου ήταν καθηγητής γερμανικών και παρότι θεωρούνταν πολύ καλός στη δουλειά του δεν κατάφερα ποτέ να μάθω καλά τη γλώσσα, μου έκανε εκείνος μαθήματα και διαρκώς τσακωνόμασταν, κανείς από τους δύο δεν έχει την υπομονή που απαιτείται. Η μαμά μου είχε ένα κατάστημα με είδη δώρων στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Τα όμορφα πράγματα που πουλούσε υπήρχαν και μέσα στο σπίτι, μας καθόρισαν.

q Ως έφηβος ήμουν αρκετά μοναχικός. Όταν μετακομίσαμε σε άλλη περιοχή της Καλαμαριάς, άλλαξα σχολείο και έχασα τους φίλους μου, δυσκολεύτηκα έως απέφυγα να κάνω καινούργιους, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια. Με ενδιέφερε όμως πάρα πολύ η ποπ κουλτούρα, είχα αποφασίσει ότι θα γίνω δημοσιογράφος, μου άρεσε να είμαι στο δωμάτιό μου και με μια γραφομηχανή να φτιάχνω αυτοσχέδιες εφημερίδες και ψεύτικα περιοδικά, σε προ ίντερνετ εποχές. Έβγαζα υποτιθέμενες ραδιοφωνικές εκπομπές χρησιμοποιώντας ένα πικάπ και ένα κασετόφωνο, έφτιαχνα τα δικά μου charts, έκανα διάφορα τέτοια πράγματα μόνος μου, τα οποία δεν διασκέδαζαν τα άλλα παιδιά της ηλικίας μου.

q Η γιαγιά μου είχε ένα βιβλίο με τις συνεντεύξεις που είχε πάρει η Μαρία Ρεζάν για το Πρώτο Πρόγραμμα, το διάβασα ως παιδί και αποφάσισα ότι αυτό θέλω να κάνω. Ξεκίνησα απευθείας την εξάσκηση να ήμουν δέκα χρονών; Έβαλα σκοπό να φτιάξω ένα τέτοιο δικό μου βιβλίο, ηχογραφούσα συνεντεύξεις με όποιον ήξερα, κυρίως με συγγενείς. Ταυτόχρονα όμως μου άρεσε και η έρευνα πάρα πολύ, η περιέργειά μου ήταν μεγάλη, οι εφημερίδες που διαβάζαμε στο σπίτι, το «Βήμα» και η «Ελευθεροτυπία», είχαν πολλές έρευνες που με εντυπωσίαζαν. Ήθελα κι εγώ να κάνω το ίδιο.

q Λάτρευα το κέντρο της Θεσσαλονίκης, το να πηγαίνω στα δισκάδικα και στα περίπτερα με ξένο Τύπο, να αγοράζω μουσικά περιοδικά και μετά να γυρίζω σπίτι και να τα ξεκοκαλίζω. Στα δεκατέσσερα ξεκίνησα να διαβάζω και το «01», ήταν πάρα πολύ προχωρημένο, πάρα πολύ χύμα, δεν υπήρχε τίποτα σαν αυτό στην Ελλάδα, σκέψου ότι έκανε αφιερώματα στο ίντερνετ το ’93, όταν στην Ελλάδα δεν ξέραμε καν τι είναι αυτό. Παράλληλα, με όλη την καλώς εννοούμενη ελευθεριότητα που είχε, παρουσίαζε και το σημαντικό και το ευτελές, διαχωρίζοντάς τα όμως με μια αισθητική αξεπέραστη. Κάθε τεύχος στα μάτια μου ήταν ένα εικαστικό έργο, ευχόμουν μια μέρα να καταφέρω να γράψω σε αυτό το στυλ. Mια άλλη μεγάλη μου αγάπη ήταν η δορυφορική τηλεόραση και τα μουσικά κανάλια. Οι περίοδοι που μπορούσαμε να δούμε MTV στη Θεσσαλονίκη ήταν οι καλές της εφηβείας μου, όταν πάλι δεν το πιάναμε, ένιωθα μια τεράστια έλλειψη.

q Δεν είναι ότι στόχευα να γίνω μουσικοκριτικός, να βάζω βαθμολογίες σε δίσκους, νομίζω ότι ήθελα να γίνω δημοσιογράφος που να ασχολείται και με τα της μουσικής, ίσως πιο πολύ ως φαν, να παρακολουθώ τα charts, που ήταν και είναι ακόμα πολύ μεγάλο μέρος της ζωής μου. Ψάχνω συνέχεια για καινούργια πράγματα, αυτά που μου αρέσουν περισσότερο τώρα είναι η French indietronica, που δεν είχα ιδέα ότι λέγεται έτσι και το έμαθα από το Spotify, στο οποίο μάλιστα διαπίστωσα ότι μαζί με τη synthwave είναι τα δύο είδη που ακούω περισσότερο μέσα στη χρονιά.

q Οι γονείς μου δεν προσπάθησαν ποτέ να με στρέψουν σε κάποια άλλη δουλειά, ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτικοί. Σπούδασα ΜΜΕ και Επικοινωνία στο Λονδίνο, η ζωή μου ήταν υπέροχη. Στα μέσα με τέλη των ’90s, την περίοδο της britpop και της electronica, εγώ βρισκόμουν επιτέλους στο κέντρο του μουσικού μου κόσμου. Οι συναυλίες που γίνονταν ήταν καταπληκτικές, τους έβλεπα όλους στα ντουζένια τους, το καλύτερο λάιβ τότε για μένα ήταν του Morrissey, όπως και τις επόμενες τρεις-τέσσερις φορές που πήγα να τον δω. Παρότι είχα πολύ καλούς φίλους και φίλες εκεί, σε μεγάλο βαθμό έκανα μια μοναχική ζωή, απολάμβανα πάρα πολύ να πηγαίνω μόνος μου σε ένα σωρό πράγματα, στο σινεμά, σε εκθέσεις, σε ομιλίες, δεν προσπαθούσα ιδιαίτερα να πείσω κάποιον να έρθει μαζί μου αν δεν καιγόταν. Αυτή η πόλη ήταν για μένα ένα τεράστιο πανεπιστήμιο έξω από το πανεπιστήμιο. Μετά από τρία χρόνια και με ένα μικρό διάλειμμα στην Ελλάδα, επιστρέφω στο Λονδίνο για άλλα δύο, για το μεταπτυχιακό μου στο Arts Management, που δεν είχε τόσο ενδιαφέρον. Πλέον όμως είμαι εκεί με τον σύντροφό μου, έχω κάποιον ο οποίος θέλει να έρχεται μαζί μου σε όλα αυτά που μου αρέσουν.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Δημοσιογράφος, συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ζει στη Χαλκιδική.

ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ

66

ΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ

q Τα παιδικά βιβλία γεννήθηκαν ως ιδέα όταν είχα κουραστεί με τη βαριά φιλοσοφία του μεταπτυχιακού μου και ήθελα κάπως να ξεσκάσω. Ήταν για μένα μια τεράστια διέξοδος στη δημιουργικότητα και σε αντίθεση με τη δημοσιογραφία, όπου έπρεπε να προσέξω ό,τι πω να είναι σωστό και να το διπλοκοιτάξω, σε αυτά τα βιβλία μπορούσα να αφήσω τη φαντασία μου ελεύθερη, να γράψω όσα ψέματα ήθελα, να μην έχω το άγχος ότι θα με τσεκάρει ένας καθηγητής ή ένας fact checker. Έχω γράψει περισσότερα από δεκαπέντε και θα τα συνέχιζα, αν προλάβαινα. Γυρίζω στην Ελλάδα το 2003 για να πάω στρατό – περίμενα να είναι πολύ χειρότερα. Τελικά πέρασα ωραία, έγραψα και κάποια βιβλία πουμπορεί να μην κυκλοφόρησαν ποτέ, ωστόσο προσπάθησα να περνάω δημιουργικά τον χρόνο μου εκείνη την περίοδο και να εξασκούμαι σε αυτά που μου άρεσαν.

q Τελειώνοντας τον στρατό, έχω την άνεση να εξετάσω τις επιλογές μου, είναι ακόμα μια καλή περίοδος για την οικονομία της Ελλάδας, συνεπώς και για τα οικονομικά των γονιών μου. Δεν πιέζομαι, θέλω όμως να βρω μια δημοσιογραφική δουλειά η οποία να είναι όπως τη θέλω. Κάνω λίγα part-time πράγματα και –δημοσιογραφικά μιλώντας– προσπαθώ να βρω τη θέση μου. Μεταξύ πτυχίου και μεταπτυχιακού εργάστηκα σε free press της πόλης, όπως ήταν ο «Εξώστης», καθώς και στον «Αγγελιοφόρο», που ήταν η καθημερινή εφημερίδα της Θεσσαλονίκης – εκεί έμαθα κάτι για τον εαυτό μου, ότι δεν είναι για μένα το newsroom, πως δεν μπορώ να συνεργαστώ καλά σε ένα τέτοιο με άλλους ανθρώπους, ότι δεν μου αρέσει να πηγαίνω στο γραφείο, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ όταν γύρω μου μιλάει κόσμος, όταν λέει ενδιαφέροντα πράγματα, ακόμα και κουτσομπολιά, αγχώνομαι μέσα σε όλο αυτό το πράγμα. Παράλληλα, ακούγονταν διαρκώς τσακωμοί μεταξύ άλλων, υπήρχε ένα μόνιμο άγχος και μια πίεση, πράγματα που με επηρέαζαν και με έκαναν να θέλω να είμαι όσο πιο μακριά τους γίνεται.

q Με βοηθάνε άνθρωποι, πηγαίνω και στο περιοδικό «Soul», μέχρι που γύρω στο 2004, με την έλευση των ελληνικών blogs, συνειδητοποιώ ότι φτιάχνοντας ένα τέτοιο μπορώ να κάνω αυτά που θέλω με τον τρόπο που θέλω. Nα είμαι δηλαδή ο δημοσιογράφος, ο ερευνητής, ο αρχισυντάκτης, ο photo editor και ο εκδότης του εαυτού μου. Ξετρελαίνομαι με το ότι μπορώ να αποφασίζω για τα πάντα.

q Μου φαινόταν πολύ συμβατικό να το πω «deka» και έτσι φτιάχνω το enteka, ένα blog με λίστες, ενδεκάδες, για πράγματα της ποπ κουλτούρας μέσα από τη δική μου ματιά. Είχε αρκετή αναγνωσιμότητα, μπορεί να είχε μέσα χίλια άτομα τη μέρα, που για μένα ήταν τεράστιο νούμερο τότε, τα σχόλια ήταν πάρα πολλά, όπως πολλές ήταν και οι αναφορές σε εφημερίδες και περιοδικά από δημοσιογράφους που μπορεί να έλεγαν «διάβασα το τάδε που έγραψε ο enteka» – είχε πλάκα όλο αυτό. Στο ελληνικό ίντερνετ, που τότε θα λέγαμε ότι υπολειτουργούσε, τα blogs είχαν φρέσκο περιεχόμενο καθημερινά και διαβάζονταν από την πιάτσα. Όταν οι σελίδες των εφημερίδων ανανεώνονταν μία φορά την ημέρα, εμείς, που ήμασταν εθισμένοι στην πληροφορία, μπορούσαμε να βρίσκουμε σε αυτά κάτι καινούργιο και ενδιαφέρον συνέχεια.

απο τη ζωη παρασιδη φωτογραφιeσ: ολγα δεϊκου

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

67

σκληρεσ αληθειεσ Μπήκα στα podcasts κάνοντας επεισόδια για καλές ειδήσεις, έπειτα παίρνοντας συνεντεύξεις και τελικά βρήκα εκείνο που συνταιριάζει όλα αυτά που μου αρέσουν, το ηχητικό ντοκιμαντέρ δηλαδή, που παντρεύει την αγάπη μου για την έρευνα, για τις συνεντεύξεις, για το μοντάζ, για τη ραδιοσκηνοθεσία, για τη συγγραφή.

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ q Είχα διάφορες προτάσεις για δουλειά λόγω του blog, είχα αποφασίσει όμως ότι θα απαντάω «ενδιαφέρομαι, αλλά έχω και κάποιους όρους». Ήθελα να δουλεύω από απόσταση, να μην πηγαίνω σε γραφείο, δεν σκόπευα να φύγω από τη Θεσσαλονίκη, δεν με ενδιέφερε να κατέβω στην Αθήνα για να κάνω καριέρα. Κανείς φυσικά δεν τα άκουγε αυτά και έτσι έπιασα δουλειά στον Αρκτούρο, σε ένα μη δημοσιογραφικό γραφείο δηλαδή, που δεν θα με άγχωνε. Όσο για τη δημοσιογραφία, είχα αποφασίσει ότι αν δεν γίνουν τα πράγματα όπως θέλω, θα είναι το χόμπι μου, όπως και όταν ήμουν παιδί. Πίσω στο 2008, ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος ήταν ο μόνος που δέχτηκε να δοκιμάσουμε αυτό το μοντέλο συνεργασίας, μου είπε βέβαια πως, αν όλο αυτό δεν δούλευε, θα έπρεπε να μετακομίσω στην Αθήνα. Κάποια στιγμή μάλιστα ήμουν από το υπνοδωμάτιό μου στη Θεσσαλονίκη ο διευθυντής ενός ολόκληρου site, του οποίου η έδρα ήταν σε άλλη πόλη. Δούλεψε λοιπόν και συνεχίζει να δουλεύει δεκαπέντε χρόνια μετά. Ήταν ένα πείραμα που πέτυχε.

q Δεν είναι η δουλειά που με κρατάει στο σπίτι, είμαι σπιτόγατος, είμαστε δηλαδή. Έχουμε και γάτες, οπότε ναι, δεν βγαίνουμε. Τα τελευταία πέντε-έξι χρόνια έχουμε φύγει ουσιαστικά από τη Θεσσαλονίκη, ζούμε πια μόνιμα στη Χαλκιδική, ακόμα πιο απομονωμένα και απομακρυσμένα από ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Το σπίτι δεν είναι σε χωριό, οπότε δεν έχει γείτονες για πολλά χιλιόμετρα. Επιστρέφουμε στη Θεσσαλονίκη τα καλοκαίρια, όταν η Χαλκιδική γεμίζει με κόσμο. Φυσικά και ηρεμεί το κεφάλι σου όταν φεύγεις από την πόλη, γίνεσαι ολιγαρκής –όπως νομίζω ότι είμαι– και αν έχεις ζήσει τις μεγαλουπόλεις, τις εξόδους, τα κλαμπ, αν τα έχεις χορτάσει και δεν καίγεσαι πια για όλα αυτά, η ποιότητα ζωής είναι φανταστική. Αν έχεις και την κατάλληλη παρέα, η ζωή στη φύση είναι ευλογία. Πηγαίνουμε βόλτες εδώ γύρω, καμιά φορά μπορεί να πάμε για φαγητό, κυρίως κάνουμε θεματικά πάρτι στο σπίτι, μόνοι μας, κάθε Σάββατο. Μαγειρεύει o Γιώργος, βάζουμε μουσική, παίζουμε με τις γάτες, τραγουδάμε καραόκε, χορεύουμε, μεθάμε, έτσι νιώθω ότι βγαίνουμε σε ένα κλαμπ που όμως το έχουμε φτιάξει όπως εμείς θέλουμε.

q Μπήκα στα podcasts κάνοντας επεισόδια για καλές ειδήσεις, έπειτα παίρνοντας συνεντεύξεις και τελικά βρήκα εκείνο που συνταιριάζει όλα αυτά που μου αρέσουν, το ηχητικό ντοκιμαντέρ δηλαδή, που παντρεύει την αγάπη μου για την έρευνα, για τις συνεντεύξεις, για το μοντάζ, για τη ραδιοσκηνοθεσία, για τη συγγραφή. Δουλεύοντας από τη Χαλκιδική, χωρίς να ηχογραφώ το υλικό σε στούντιο και να το δίνω μετά σε έναν sound editor για να το μοντάρει και να το φτιάξει, το podcast «Μικροπράγματα» είναι 100% χειροποίητο και έτσι το θέλω, να ελέγχω κάθε πτυχή και κάθε δευτερόλεπτο που τελικά βγαίνει στον αέρα. Τα περισσότερα επεισόδιά του μιλούν για αμφιλεγόμενα και μη πρόσωπα και καταστάσεις και έχουν τον τίτλο «H σκληρή αλήθεια για τον/την» που μπορεί να υπονοεί ότι θα ακουστούν και δυσάρεστα πράγματα, αλλά δεν συμβαίνει πάντα αυτό, έχει να κάνει με τα hard facts, με τα ξερά γεγονότα, με μια φιλοδοξία να ακουστούν οι αλήθειες χωρίς ωραιοποιήσεις.

q Πολλές φορές άνθρωποι για τους οποίους μιλάω ή συγγενείς τους μπορεί να έχουν θιχτεί ή διαμαρτυρηθεί, δεν

Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ Άρης Δημοκίδης

68

μου έχει γίνει κάποια μήνυση ή κάποια αγωγή, κανένας δεν έχει δυσαρεστηθεί τόσο πολύ. Ακριβώς όμως επειδή πρόκειται για «σκληρές αλήθειες», πάντα προσπαθώ να τους δίνω τον λόγο, να τους ενημερώνω από πριν και να μιλάω μαζί τους, αν θέλουν να ακουστούν. Τις φορές εκείνες που κάποιος δυσαρεστήθηκε, πρόσθεσα τη δική του αλήθεια στο επεισόδιο. Δεν θέλω να πικραίνεται κάποιος, θέλω να ακούγονται τα πάντα. Διασκεδάζω περισσότερο τα επεισόδια στα οποία επικοινωνώ με πολύ κόσμο, όπως εκείνο με τις διαφημίσεις της δεκαετίας του ’90 για το οποίο μίλησα με τους εκφωνητές της εποχής, με διαφημιστές και σκηνοθέτες, ή το επεισόδιο για τη «Λιλιπούπολη», στο οποίο κατάφερα να μαζέψω όλους τους συνθέτες της, σχεδόν όλους τους σημαντικούς συντελεστές της – και να μην έβγαινε το συγκεκριμένο επεισόδιο, και να μην το άκουγε κανένας, πάλι θα ήμουν πάρα πολύ ικανοποιημένος με τα πράγματα που έμαθα.

q Δεν νομίζω πως η πολιτική ορθότητα είναι το μεγαλύτερό μας πρόβλημα, αυτό όμως που καταλαβαίνω είναι ότι συχνά χρησιμοποιείται ως μπαμπούλας από κάποιους που θέλουν να τη δείξουν ως τέτοια, πως είναι κάτι που δεν μας αφήνει να μιλήσουμε, να εκφραστούμε. Προσωπικά είμαι προσεκτικός στα podcasts που κάνω, προσέχω να μην πληγώσω κόσμο, να μην πω κάτι το οποίο θα είναι ανακριβές ή μηνύσιμο όχι για λόγους πολιτικής ορθότητας, αλλά γιατί έτσι νιώθω ότι είναι το σωστό. Να το πω και αλλιώς: το γεγονός ότι δεν χρησιμοποιώ προσβλητική γλώσσα δεν είναι γιατί με υποχρεώνει η υποτιθέμενη δικτατορία της πολιτικής ορθότητας, αλλά επειδή θεωρώ ότι αυτή είναι μια ανθρώπινη αντιμετώπιση προς τα πράγματα, απλή, κοινή λογική. Δεν χρειάζεται κάποιος να σου πει να μη χρησιμοποιείς απαίσιες λέξεις για την αναπηρία ή μη μιλάς για τους γκέι όπως μιλάει ο Μπέος. Επιπλέον, ο Μπέος, και ο κάθε Μπέος, είναι η ζωντανή απόδειξη πως όποιος θέλει μιλάει όπως θέλει, εκλέγεται, επανεκλέγεται, επευφημείται, καμία πολιτική ορθότητα δεν κάνει cancel ανθρώπους οι οποίοι μιλάνε όπως θέλουν. Παντού υπάρχουν Μπέοι. Το θέμα είναι να προχωρήσουν γρηγορότερα ακόμα περισσότερες μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα δίνουν ίσα δικαιώματα σε όλους μας.

q Είμαι περήφανος για το γεγονός ότι μιλάω ανοιχτά για τα θέματα ψυχικής υγείας που αντιμετώπισα, για το ότι προσπαθώ να μειωθεί το στίγμα γύρω από αυτά. Τη δεκαετία του 2000 έδινα μάχη με την αγχώδη διαταραχή, ήταν διάφορα πράγματα που ευθύνονται γι’ αυτή, όπως το ότι δεν εξέφραζα τα συναισθήματά μου όταν έπρεπε, σε αυτούς που έπρεπε. Η αρρωστοφοβία μου πυροδοτήθηκε από μια λάθος διάγνωση για καρκίνο στα είκοσι δύο μου. Μέχρι να αποδειχθεί ότι δεν είχα, πέρασαν δυο μήνες που ζούσα με την αγωνία των επόμενων εξετάσεων, όντας σίγουρος ότι έχω, ότι πεθαίνω, κάτι που συνεχίστηκε για πολλά χρόνια, με την παραμικρή αφορμή. Υπάρχει λοιπόν επεισόδιο στο podcast στο οποίο περιγράφω πώς αποφάσισα, πολύ αργοπορημένα, να κάνω ψυχοθεραπεία και να ακολουθήσω θεραπευτική αγωγή, πράγματα που άλλαξαν τελείως τη ζωή μου, ξεκλείδωσαν όλη μου τη δημιουργικότητά, με ξαναέκαναν ακριβώς τόσο ευτυχισμένο όσο όταν ήμουν παιδί. Έχουν περάσει δύο χρόνια απ’ όταν ανέβηκε και με ευχαριστεί πάρα πολύ που ακόμα και σήμερα κάποιος, που προφανώς έχει ψάξει στο Google για το συγκεκριμένο θέμα και έχει πέσει πάνω του, θα μου πει ότι τον βοήθησε μιλάω με πάρα πολύ κόσμο που έχει ξεκινήσει ψυχοθεραπεία – και είναι πολύ καλύτερα από τότε. Το ότι υπάρχουν άνθρωποι που μου λένε ότι βελτιώθηκε η ζωή τους χάρη στο podcast με κάνει να χαίρομαι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Ίσως να είναι τελικά το αγαπημένο μου επεισόδιο.

Tο γεγονός ότι δεν χρησιμοποιώ προσβλητική γλώσσα δεν είναι γιατί με υποχρεώνει η υποτιθέμενη δικτατορία της πολιτικής ορθότητας, αλλά επειδή θεωρώ ότι αυτή είναι μια ανθρώπινη αντιμετώπιση προς τα πράγματα, απλή κοινή λογική.

q Αν ποτέ γραφτεί επεισόδιο «Η σκληρή αλήθεια για τον Άρη Δημοκίδη» σίγουρα πρέπει να μιλήσει η αδελφή μου,

ΙNFO

Ακούστε το podcast του Άρη Δημοκίδη «Μικροπράγματα» στο LiFO.gr, στο Spotify στα Google και τα Apple podcasts.

θα μπορεί να πει και τα στραβά και τα καλά μου. Μετά ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, ο σύντροφός μου και, αν μπορούσαν να μιλήσουν, οι γάτες μας θα είχαν κι αυτές πολλά να πουν. Όσο για τις φάσεις της ζωής μου στις οποίες πρέπει να επικεντρωθεί, νομίζω ότι όλα ξεκινάνε από την παιδική ηλικία γιατί, αν είναι κανείς τυχερός, όλα όσα θα έρθουν μετά από αυτήν θα είναι αέναες επαναλήψεις της. Επαναλαμβάνω την αγάπη, τη θαλπωρή, τα ενδιαφέροντα που είχα στην παιδική ηλικία, απλά με διαφορετικούς τρόπους σήμερα, με περισσότερους ακροατές και αναγνώστες από τους μηδενικούς που είχα όταν ήμουν παιδί και έφτιαχνα πράγματα μόνο για μένα.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο lifo.gr.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

από τισ φιλιω ραγκου, λινα ιντζεγιαννη εικονογραφηση: bianka

23 προτάσεις για να περάσετε καλά στην όμορφη Θεσσαλονίκη.

SKG

ΑΦΙΈΡΩΜΑ

69

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Αλλάζει τα δεδομένα για το πιο βασικό γεύμα της ημέρας. τι συμβαίνει όταν η αγγλική συνήθεια του brunch συναντά τις πρώτες ύλες της ελληνικής φύσης; Τα πιάτα του Brunch(s)in είναι μια σειρά από συνταγές που αποδεικνύουν ότι αυτό το γεύμα είναι η μεγαλύτερη απόλαυση της ημέρας και η ελληνική παράδοση τού πάει γάντι. Τα φρέσκα αυγά συνδυάζονται με τα εποχικά υλικά του τόπου μας, οι παραδόσεις από κουζίνες του κόσμου δίνουν τη δική τους έμπνευση, τα all-day cocktails συνοδεύουν τα πιάτα και το brunch γίνεται τρόπος ζωής, και μάλιστα μιας ζωής που χωράει ένα καθημερινό γευστικό διάλειμμα. Σε αυτό το διάλειμμα –ή το ξεκίνημα της ημέρας– το Brunch(s)in βάζει τη δική του υπογραφή, μαγειρεύοντας καθημερινά μια μεγάλη ποικιλία από πιάτα που συνδυάζονται με τον πρωινό σου καφέ ή το απογευματινό σου ποτό. English breakfast, ομελέτες, scrambled και benedict αυγά σε πολλές παραλλαγές, bagels και club sandwiches, σαλάτες και μπέργκερ, τορτίγιες και pancakes αλμυρά και γλυκά είναι οι προτάσεις του καταλόγου που αφιερώνεται στο brunch και το τιμά με κάθε τρόπο. Πρέπει να δοκιμάσεις το ρολό ομελέτας Uneggspected που τυλίγεται μέσα σε κρέπα με μπεσαμέλ τυριών, χοιρινή ωμοπλάτη και γραβιέρα Κρήτης, αλλά και τα scrambled S-Eggs σε ψωμάκι μπριός με μπέικον, καραμελωμένα κρεμμύδια, τσένταρ και BBQ sauce. Για την ακρίβεια, πρέπει να τα δοκιμάσεις όλα για να ζήσεις την εμπειρία Brunch(s)in που καθημερινά γίνεται προορισμός όχι μόνο για τους Θεσσαλονικείς αλλά και για τους τουρίστες που φτάνουν στην πόλη. Στα must try και το ΤΣΟΥ!Ρε-κάκι με αυγόφετες τσουρεκιού, κρέμα πατισερί και σάλτσα από φρούτα του δάσους που πάει τέλεια με τον πρωινό σου καφέ. Αφού περάσεις από το Brunch(s)in της Παλαιών Πατρών Γερμανού, ας συζητήσουμε ποιο είναι το κυρίως γεύμα της ημέρας.

Παλαιών Πατρών Γερμανού 26, 2310 227260 www.brunchsin.gr social: brunchsin

Brunch(s)in

DAY

Ένα ατελείωτο ταξίδι γεύσης που συγκινεί.

ALL

70

δυο γυναικες, ένα νέο ξεκίνημα και η γειτονιά των Αγίων Αποστόλων. Αυτό είναι το Koru που με την industrial minimal αισθητική του και τη νεο-μπιστρό ατμόσφαιρά του βάζει τη δική του σφραγίδα στο hype σκηνικό αυτής της πιάτσας. Όταν δημιουργείς κάτι από αγάπη και όχι από ανάγκη, είναι ξεκάθαρο το μεράκι και το πάθος που κρύβονται πίσω από αυτό. Η Κέλλυ Αλιμπινίση και η Πελαγία Καραϊλή άφησαν ό,τι έκαναν και αποφάσισαν να ασχοληθούν με την κουζίνα για να μοιραστούν με τον δικό τους τρόπο αυτό που πραγματικά συνδέει τους ανθρώπους μεταξύ τους, το φαγητό. Μόνο που εδώ το φαγητό είναι μια υπόθεση ψαγμένη και με προσωπικότητα. Τα πιάτα βασίζονται στην ελληνική και μεσογειακή παράδοση και αποδεικνύουν ότι αυτή η μαγειρική κουλτούρα είναι ένα ατελείωτο ταξίδι που οδηγεί κάθε φορά σε μια νέα ανακάλυψη. Στον κατάλογο θα βρεις πιάτα όπως σεβίτσε ή καρπάτσιο με ψάρι ημέρας, πικάντικα αρνίσια γλυκάδια, γαρίδες σοτέ με τραγανό μπέικον προβατίνας σε γλυκόξινη σάλτσα μανταρινιού ή ταλιάτα τόνου με σουσάμι που συνοδεύεται από ψητά παντζάρια. Οι επιλογές ακολουθούν τη φιλοσοφία του μοιράσματος –άλλωστε αυτό δεν είναι που κάνει το φαγητό πιο νόστιμο;– και είναι δύσκολο να περιγράψεις τη γεύση τους. Πρέπει να δοκιμάσεις το ελληνικό Ribeye ταλιάτα με χειροποίητη μαρμελάδα παντζαριού ή το μελωμένο μοσχαρίσιο συκώτι για να καταλάβεις ότι κάποιες γευστικές εμπειρίες δεν μεταφέρονται με λέξεις αλλά μόνο με το βλέμμα, σαν να μοιράζεσαι ένα πολύτιμο μυστικό. Τα κρασιά της λίστας είναι ένα ταξίδι στον ελληνικό αμπελώνα που ταιριάζει με τις δημιουργίες της κουζίνας και η ομάδα του Koru θα σε κατευθύνει κατάλληλα σε αυτό το pairing. Το ατέρμονο, το ατελείωτο, αυτό που ξαναρχίζει αναζητώντας πάντα κάτι νέο είναι όσα εκφράζει το Koru που με σήμα τη σπείρα μοιράζεται τις συγκινήσεις των γεύσεων και ανατροφοδοτείται από αυτές.

I N S P I R E D C U I SINE

KORU

Oλύμπου 15, Θεσσαλονίκη, 231 7009600 www.koru.gr social: @koru. inspired.cuisine

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

Λεωφ. Νίκης 7, 2311 218 046 Facebook: mazuskg Instagram: mazu_ thessaloniki

Mazu

ALL

η μazu, θεά και προστάτιδα της θάλασσας και των ταξιδιωτών, ενσαρκώνει την ουσία της περιπέτειας και της εξερεύνησης. Ο χώρος που δημιουργήθηκε πριν από λίγες εβδομάδες στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης εμπνέεται από αυτά τα χαρακτηριστικά και προσφέρει μια εμπειρία που σε μεταφέρει στις ακτές της Μεσογείου. Εκλεπτυσμένες γεύσεις συνδυάζονται με την κομψότητα και την πολυτέλεια μιας εμβληματικής ατμόσφαιρας που έχει σχεδιαστεί προσεκτικά. Με το σμαραγδί χρώμα να επικρατεί, το βλέμμα κλέβουν τα τροπικά φυτά που ζεσταίνουν τον χώρο με την αύρα της φύσης, ενώ ο αρχιτεκτονικός φωτισμός εντυπωσιάζει δημιουργώντας ένα σκηνικό που σε ηρεμεί για να απολαύσεις το γευστικό σου ταξίδι. Κάθε πιάτο αφηγείται μια ιστορία και κάθε μπουκιά ξυπνάει τα συναισθήματα μέσα από τις καλύτερες πρώτες ύλες που συνδυάζονται στις αυθεντικές ελληνικές γεύσεις του μενού. Ένα μενού το οποίο τιμά την πλούσια γαστρονομική κληρονομιά της Μεσογείου και εκφράζει τη βασική φιλοσοφία του Mazu, που λέει ότι το φαγητό δεν είναι απλώς τροφή αλλά μια πύλη προς τον πολιτισμό, την παράδοση και τη σύνδεση με τη φύση. Από το πρωί μπορείς να απολαύσεις ένα ολοκληρωμένο brunch, με επιλογές ανάμεσα σε energy toast, ομελέτες, υγιεινά bowls αλλά και αλμυρά ή γλυκά pancakes, ενώ καθώς μεσημεριάζει και μέχρι αργά το βράδυ τα πιάτα εναλλάσσονται για να ικανοποιήσουν κάθε επιθυμία. Οι λάτρεις του σούσι θα βρουν μια πληθώρα επιλογών ανάμεσα σε μοναδικά signature αλλά και classic rolls, που μπορούν να γευτούν είτε στο sushi counter είτε στην μπάρα. Εξαιρετικό και το à la carte μενού με προτάσεις ορεκτικών όπως το χοιρινό Secreto Iberico και ο Black Angus μουσακάς –που ξανασυστήνει το παραδοσιακό μας πιάτο– αλλά και με επιλογές που κινούνται μεταξύ στεριάς και θάλασσας. Εκλεκτές κοπές κρεάτων, άρτιες τεχνικές ψησίματος αλλά και φρέσκα ψάρια ημέρας συνοδεύονται με ψητά λαχανικά, πουρέ πατάτας με λάδι τρούφας ή αγριόρυζο με σπαράγγια. Για εκείνα τα γρήγορα lunch breaks μπορεί να προτιμήσεις ένα κλαμπ σάντουιτς με κοτόπουλο ή ένα open face Italian sandwich από το μενού των σνακ που προσφέρεται καθημερινά από τις 14:30 ως τις 19:00. Στο μπαρ του Mazu, που μαγεύει με την ιδιαίτερη διακόσμησή του, θα ανακαλύψεις μια λίστα από cocktails για να δημιουργήσεις το τέλειο pairing με το φαγητό σου, ενώ οι wine lovers θα ενθουσιαστούν με την «ψαγμένη» λίστα κρασιών από ελληνικούς αλλά και διεθνείς αμπελώνες, χωρίς να λείπουν και οι premium ετικέτες για τους πιο απαιτητικούς του είδους. Το Mazu Bar Restaurant αποτυπώνει το πνεύμα της μεσογειακής κουζίνας και των ελληνικών γεύσεων μπροστά στο γραφικό λιμάνι της Θεσσαλονίκης και δημιουργεί μια εμπειρία που μοιάζει αληθινά θεϊκή.

DAY

Ένας aesthetic χώρος που επανακαθορίζει το επίκεντρο της διασκέδασης.

71

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ένα μπαρ που δίνει μαθήματα σύγχρονης ιστορίας για την ελευθερία της διασκέδασης.

Flappers 1920s

flappers είναι οι γυναίκες του αμερικανικού νότου τη δεκαετία του ’20 που έκαναν τη δική τους σεξουαλική και πολιτική επανάσταση καπνίζοντας δημόσια, φορώντας κοντές φούστες, κουρεύοντας τα μαλλιά τους και ακούγοντας jazz. Αυτό το φεμινιστικό κίνημα αλλά και ολόκληρη η ατμόσφαιρα εκείνης της τόσο ιδιαίτερης εποχής αναβιώνει στο Flappers 1920s που ήρθε στην Καρόλου Ντηλ 22 της Θεσσαλονίκης για να φέρει μια άλλη αισθητική, μια δική του άποψη σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης και ταυτόχρονα μια ιδιαίτερη αποτύπωση της εποχής εκείνης. Ο ατμοσφαιρικός χώρος όπου πρωταγωνιστεί το ξύλινο μπαρ επτά μέτρων, τα φωτιστικά και τα σκίτσα είναι μια πρόταση που σε κάνει να ξεχνάς την καθημερινότητα στην πόλη και σε μεταφέρει σε ένα σκηνικό της Αμερικής του προηγούμενου αιώνα. Φυσικά, η fine drinking φιλοσοφία ακολουθεί πιστά το όλο concept και οι επιλογές είναι τέτοιες που κάθε στιγμή της ημέρας το Flappers 1920s γίνεται στέκι για όλους. Ο πρωινός καφές γίνεται αφορμή για την πρώτη στάση ώστε να απολαύσεις τον espresso Habit (Brazil-Colombia-El Salvador) ή να δοκιμάσεις κάποιον από τους single origin που συνεχώς εναλλάσσονται από την Kudu Coffee Roasters. Οι συνοδευτικές προτάσεις στον καφέ περιλαμβάνουν δημιουργίες από το Martha’s Sweet Philosophy, όπως λαχταριστό brownie, τα New York soft cookies, την τραγανή apple pie σε μια φανταστική εκδοχή αλλά και το ελαφρύ banana bread. To bar menu είναι από τον Κώστα Παπαδόπουλο(Tarantino - Maestranza) και περιλαμβάνει pancakes, αυγά καγιανά αλλά και επιλογές finger food όπως μπρουσκέτες και πλατό αλλαντικών - τυριών. Η βραδινή πλευρά του Flappers 1920s είναι αυτή ενός κλασικού μπαρ με χαμηλό φωτισμό και ιδιαίτερη μουσική φιλοσοφία. H signature λίστα των κοκτέιλ είναι μια δημιουργία των Αχιλλέα Θανασούδα και Βαγγέλη Πενίκη και εκτελείται εξ ολοκλήρου στο εργαστήριο mixology του υπογείου. Δεν γίνεται να μη δοκιμάσεις τη μία μετά την άλλη απο τις οκτώ επιλογές που έχουν πάρει τα ονόματα των γυναικών flappers – ταυτόχρονα θα μάθεις την ιστορία καθεμιάς τους. Άλλωστε το Flappers 1920s ήρθε για να δώσει μαθήματα ιστορίας όχι μόνο από το παρελθόν αλλά και της σύγχρονης ιστορίας που αφορά την καθημερινή διασκέδαση του σήμερα.

Καρόλου Ντηλ 22, Θεσσαλονίκη, 2316 024778 Instagram: flappers1920s_skg

DAY

Πληθωρικό και φιλόξενο, γίνεται all day επιλογή για χαλάρωση.

ALL

72

στο νούμερο 23 της λεωφόρου νίκης, το boulevard 23 έρχεται να σημαδέψει το σημείο όχι μόνο με το όνομά του αλλά και με μια ολόκληρη φιλοσοφία περί αισθητικής, διασκέδασης και καθημερινής βόλτας σε έναν χώρο που τα έχει όλα. Εντυπωσιακό στον σχεδιασμό του, δημιουργεί από την πρώτη ματιά μια ξεχωριστή αντίθεση με το αστικό περιβάλλον. Το ξύλο, αυτό το ζωντανό υλικό, πρωταγωνιστεί και συνδυάζεται με τον ατμοσφαιρικό φωτισμό με έναν τρόπο που σε τραβά σαν μαγνήτης. Στο Boulevard 23 θα χαλαρώσεις πίνοντας έναν πρωινό καφέ ή επιλέγοντας ένα after office drink. Όποια κι αν είναι η περίσταση, η όρεξή σου, ακόμα και ο χρόνος που έχεις να αφιερώσεις στη διασκέδασή σου, εδώ θα νιώσεις ότι κάθε λεπτό παίρνει αξία και γίνεται μια πολύτιμη εμπειρία. Ο αρωματικός καφές ξεκινάει τη μέρα σου όπως ακριβώς θα ήθελες, βλέποντας μπροστά σου τη θάλασσα. Η all day ταυτότητα του Boulevard 23 σημαίνει ότι εδώ μπορείς να βρίσκεις πάντα αυτό που θέλεις και οι γεύσεις ακολουθούν πιστά τη φιλοσοφία αυτή. Εξαιρετικές ετικέτες από αμπελώνες της Βόρειας Ελλάδας ή της Γαλλίας, ένα premium ποτό ή κάποιο από τα signature cocktails που ετοιμάζει η ομάδα του Boulevard 23. Εξάλλου η cocktail list είναι μια σειρά από προσεγμένες προτάσεις, ανάμεσα στις οποίες θα βρεις τη δική σου αγαπημένη. Η θέα στη θάλασσα και οι lounge μουσικές συμπληρώνουν την ατμόσφαιρα σε αυτό το πληθωρικό στέκι που θα κάνει το 23 τον τυχερό σου αριθμό.

Λεωφόρος Νίκης 23, 2313 033733 Facebook: Boulevard 23 Instagram: boulevard23bar

Boulevard 23

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

Funky Monkey

ALL

Παλαιών Πατρών Γερμανού 21, Θεσσαλονίκη, 2310 26 8733 Facebook: Funky Monkey SKG Instagram: funkymonkey.skg

πώς μια οικογενειακή επιχείρηση από μια μικρή πόλη μπορεί να κατακτήσει τη Θεσσαλονίκη; Το Funky Monkey δίνει τη δική του απάντηση εδώ και έναν χρόνο, φέρνοντας στο 21 της Παλαιών Πατρών Γερμανού ένα στέκι γεμάτο αυθεντικότητα, αγάπη και λίγη τρέλα, όπως ακριβώς το πρώτο μαγαζί που δημιουργήθηκε το 2019 στην Κοζάνη. Ξεκινώντας από εκεί, η ομάδα, που είναι ταυτόχρονα και οικογένεια, αποφάσισε να δημιουργήσει ένα δίδυμο αδελφάκι που ήδη έχει κατακτήσει τις καρδιές των Θεσσαλονικιών. Το Funky Monkey είναι πολύχρωμο, χαρούμενο και φυσικά funky και έχει φτιαχτεί από τα χεράκια των ανθρώπων του. Τα vintage διακοσμητικά των τοίχων –από πλεκτά μέχρι κάδρα και καθρέφτες– είναι handmade από τους γονείς της Λίλας, που μαζί με τον Αργύρη, τον Δημήτρη (Dida), τη Βάσω και τον Γιάννη δημιούργησαν αυτό το concept που δεν υπάρχει περίπτωση να μη σου φτιάξει το κέφι. Οι πολυέλαιοι –αλά παλαιά– συνδυάζονται με τις διάσπαρτες μαϊμούδες και τις floral ταπετσαρίες των επίπλων και καταφέρνουν να φτιάξουν μια ατμόσφαιρα άκρως ιδιαίτερη. Οι γεύσεις έρχονται να προστεθούν στους λόγους για τους οποίους πρέπει να επισκεφτείς το Funky Monkey. Το brunch menu περιλαμβάνει μια σειρά από πιάτα βασισμένα σε φρέσκα υλικά εποχής –πολλά από αυτά έρχονται από την οικογενειακή καλλιέργεια στην Κοζάνη– και προτείνει συνταγές κλασικές της ελληνικής παράδοσης, εκτελεσμένες με πολλή φροντίδα. Τα αυγά στραπατσάδα αλλά και το ξεχασμένο ρυζόγαλο είναι στα must try για να ξεκινήσεις τη μέρα σου. Φυσικά δεν λείπουν οι healthy επιλογές, γιατί αυτή η «μαϊμού» ξέρει καλά από υγιεινή διατροφή και το καταλαβαίνεις από την πρώτη μπουκιά ενός avocado bowl. Όλη την ημέρα η κουζίνα δημιουργεί πιάτα finger food για εκείνες τις μεσημεριανές πείνες ή τις βραδινές βόλτες που θέλεις κάτι να τσιμπήσεις με το ποτό σου – άλλο μεγάλο κεφάλαιο που θα λατρέψεις. Τα signature cocktails του Funky Monkey είναι μια διαδραστική εμπειρία που δεν μοιάζει με τίποτα απ’ όσα έχεις δει μέχρι τώρα. Ο Αργύρης και ο Dida επιμελούνται το δημιουργικό κομμάτι του μπαρ. Με συστατικά που μαγειρεύονται στο εργαστήρι του Funky Monkey και δημιουργικότητα που παίζει με τους κανόνες του mixology, η λίστα των κοκτέιλ είναι μια αληθινή έκπληξη. Καθένα παρουσιάζεται σε handmade κατασκευή –και εδώ οι γονείς των παιδιών έκαναν το θαύμα τους– που εκφράζει το concept του ονόματός του και αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Το Mida’s Touch με το ξύλινο χέρι, το Turn me around με τα φιαλίδια που πρέπει να αναποδογυρίσεις στο ποτήρι και το Chem Flux που αλλάζει χρώμα και έρχεται σε μια άκρως laboratory βάση είναι κάποιες από τις εντυπωσιακές προτάσεις. Όλες οι στιγμές στο Funky Monkey συνοδεύονται από funky ήχους –τι άλλο;– και σου αποδεικνύουν ότι αυτό το στέκι φτιάχτηκε για να μοιράζει χαμόγελα και αυθεντική έκπληξη που τόσο λείπει από την καθημερινή μας διασκέδαση.

DAY

Η μαϊμού που ταξίδεψε από την Κοζάνη στη Θεσσαλονίκη και κατέπληξε τα πλήθη.

73

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

DAY

Γιατί το Lodge Cafe Bar είναι το απόλυτο σημείο συνάντησης όλης της Θεσσαλονίκης.

ALL

74

το lodge είναι ένας χώρος διαμορφωμένος για να προφέρει μοναδικές στιγμές απόλαυσης και διασκέδασης όλες τις ώρες της ημέρας σε μια μοναδική τοποθεσία. Εάν διαβάζεις αυτό το άρθρο, θα πρέπει να προετοιμαστείς για ένα σύντομο, αλλά δυνατό ταξίδι αισθήσεων και γεύσεων, όχι πολύ μακριά, μέχρι τη Θέρμη της Θεσσαλονίκης, σε ένα εμβληματικό μαγαζί που αποτελεί ορόσημο για την πλέον πιο ανεπτυγμένη και ανερχόμενη περιοχή της πόλης. Ο λόγος για το LODGE Cafe Bar που μέσα στα 8 χρόνια λειτουργίας του έχει καταφέρει να γίνει statement σε όλη την ανατολική Θεσσαλονίκη και must σημείο συνάντησης για όποιον βρεθεί στην ευρύτερη περιοχή. Το Lodge σάς υποδέχεται από πολύ νωρίς το πρωί και σας σερβίρει την αυθεντική γεύση καφέ που ψήνεται και καβουρδίζεται την ίδια στιγμή από τους πιο έμπειρους και βραβευμένους baristi της πόλης. Ο εξωτερικός του χώρος δίνει μια νότα απόλυτης χαλάρωσης κυρίως τις πρωινές ώρες, όταν το φως του ήλιου αναδεικνύει κάθε σημείο και η αίσθηση της ατελείωτης άνεσης κυριαρχεί. Μπαίνοντας στο εσωτερικό του, αυτό που αντικρίζει κανείς με την πρώτη ματιά είναι ένα ζεστό και στυλάτο περιβάλλον.

CAFÉ BAR

Lodge

Οι απολαύσεις όμως δεν σταματούν εδώ. Ένας λαχταριστός κατάλογος με τις πιο εμπνευσμένες επιλογές brunch και all-day φαγητού θα ικανοποιήσει κάθε προσδοκία, συνεπαίρνοντάς σε σε μια πρωτόγνωρη γευστική εμπειρία. Omelet sando, κρουασάν Croque Madame, sweet lobster roll και french toast είναι μερικές μόνο από τις αγαπημένες προτάσεις για brunch και συνεχίζουμε με Buddha Bowl, pinsa, tacos και tempura shrimps για τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας. Oι vegetarian και healthy επιλογές δεν θα μπορούσαν να λείπουν από αυτό το απολαυστικό μενού φαγητού, ικανοποιώντας όλα τα γούστα και τις διάφορες διατροφικές προτιμήσεις. Το Lodge αποτελεί, επίσης, έναν ιδανικό προορισμό για να απολαύσεις με τον καλύτερο τρόπο τα lunch breaks σου και να περάσεις λίγο χρόνο πριν ή μετά τη δουλειά, με φίλους ή και μόνος. Αν, πάλι, αυτή η δυνατότητα δεν υπάρχει, το Lodge έχει τον τρόπο να έρχεται αυτό σε σένα. Τα βήματα απλά και γνωστά σε όλους, μέσω ηλεκτρονικής παραγγελίας στις συνεργαζόμενες πλατφόρμες παραγγελίας φαγητού ή απευθυνόμενος στο τηλέφωνο του μαγαζιού. Και όσο βραδιάζει, στο Lodge η διάθεση ανεβαίνει και η μουσική αποκτά πρωταγωνιστικό ρόλο. Το σκηνικό, ως διά μαγείας, αλλάζει και οι έντονες, εκλεπτυσμένες γεύσεις των κοκτέιλ, των premium αλκοολούχων ποτών και όχι μόνο δημιουργούν μια ιδιαίτερα ζωντανή ατμόσφαιρα. Θεματικά events, special μουσικοί καλεσμένοι και γνωστοί DJs της πόλης αφήνουν το δικό τους στίγμα στη βραδινή διασκέδαση της Θέρμης, η οποία και συνεχίζεται μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Το Lodge είναι ένας χώρος διαμορφωμένος για να προφέρει μοναδικές στιγμές απόλαυσης και διασκέδασης όλες τις ώρες της ημέρας σε μια μοναδική τοποθεσία με φοβερή ενέργεια. Στόχος, ξεχωριστά, κάθε ανθρώπου που βρίσκεται στην ομάδα του μαγαζιού είναι να κάνει την εμπειρία όλων αξέχαστη. Μέχρι την επόμενη φορά, γιατί πάντα θέλεις να επιστρέφεις εκεί όπου περνάς καλά και το Lodge δεν θα σε απογοητεύσει ποτέ!

Καραολή & Δημητρίου 4, Θέρμη Facebook: LODGE Instagram: lodgecafebar

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

Έξοδος για καλό φαγητό.

Φαγητό

από τισ φιλιω ραγκου, λινα ιντζεγιαννη εικονογραφηση: bianka

Παύλου Μελά 38, 2310 263527

μικρό, αλλά θαυματουργό! Αυτός είναι ο πιο to the point χαρακτηρισμός για το Wine Hideout που δεν ονομάστηκε τυχαία έτσι. Αυτό το μικροσκοπικό wine bar είναι μια αληθινή κρυψώνα για τους lovers του καλού κρασιού και φαγητού, που σου αποκαλύπτει έναν θησαυρό γεύσεων. Στην κάβα του χωράνε περισσότερες από 400 ετικέτες του ελληνικού και παγκόσμιου αμπελώνα, ανάμεσα στις οποίες θα βρεις από mainstream μέχρι premium προτάσεις για τους πολύ ψαγμένους. Οι άνθρωποι του Wine Hideout θα σε κατευθύνουν κατάλληλα ώστε να επιλέξεις αυτό που σου ταιριάζει και να το συνοδεύσεις με την κατάλληλη γεύση. Αν θέλεις απλώς ένα γρήγορο after office drink, η λίστα με τα ποτήρια περιλαμβάνει πάνω απο 100 ετικέτες, ενώ το σύστημα coravin σού δίνει τη δυνατότητα να δοκιμάσεις διαφορετικές επιλογές για να ζήσεις μια ιδιαίτερη οινογνωσία που θα σε ενθουσιάσει. To Wine Hideout έχει επιλέξει και στα αποστάγματα limited edition ετικέτες για όσους προτιμούν ένα ποτό, ενώ τα classic cocktails και η μικρή, αλλά περιεκτική λίστα σε ζύθους συμπληρώνουν τις drinking εκπλήξεις. Όσο για τις γεύσεις, είναι ακριβώς αυτές που θα ήθελες να απολαύσεις για να ολοκληρώσεις την εμπειρία. Από πλατό αλλαντικών και τυριών με premium προϊόντα και φρέσκια βουβαλίσια μπουράτα, pinsa σε εκδοχές που εναλλάσσονται και carpaccio μοσχαρίσιο, μέχρι καπνιστό φιλέτο πάπιας, αλλά και ακόμα πιο ιδιαίτερες επιλογές όπως ο σολομός σουφλέ, το καπνιστό φιλέτο ορτυκιού με μαύρη τρούφα, η μοσχαρίσια γλώσσα καπνιστή και η πάπια κονφί, το μενού είναι μια ακόμα αποκάλυψη που δεν μπορείς να πιστέψεις ότι προσφέρει αυτό το tiny στέκι. Δίπλα ακριβώς υπάρχει κι ένας privé χώρος για μικρές παρέες που σε καλεί να ζήσεις τη μαγεία του Wine Hideout και να αντιληφθείς πόσα εκπληκτικά πράγματα μπορούν να συμβούν σε μόλις λίγα τετραγωνικά.

Wine Hideout

ΦΑΓΗΤΟ

Μια ιδιαίτερη εμπειρία οίνου και γεύσης σε λίγα μόλις τετραγωνικά.

75

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ταξίδι στον χρόνο με new age γεύσεις και vintage μουσική. καλώς ήρθατε στο επιβλητικό νεοκλασικό που 5 χρόνια τώρα και από την πρώτη μέρα της λειτουργίας του αποτελεί σημείο αναφοράς της κοινωνικής ζωής της Θεσσαλονίκης. Η απαράμιλλη αισθητική του είναι αυτή που σε πρώτο χρόνο προδίδει την, σε βαθμό εμμονής, τελειομανία των ανθρώπων του Casablanca social club. Με μια δεύτερη ματιά, και όσο περισσότερο ζεις τον χώρο, καταλαβαίνεις ότι είναι διάχυτη η αγάπη με την οποία προσεγγίζεται η κάθε μικρή λεπτομέρεια, σε καθετί. Δεν έχει να κάνει μόνο με το interior design και την ψευδαίσθηση ταξιδιού στον χρόνο που αναμφίβολα σου προκαλεί. Είναι η ίδια η αύρα του χώρου όπως τη συνθέτουν τα πρόσωπα, η μουσική, η επιμέλεια της cocktail list, τα spirits στην κάβα και στο κελάρι, το μενού του εστιατορίου. Η ισορροπημένη συνύπαρξη ορέξεων και διαθέσεων κάθε επισκέπτη την ίδια στιγμή εξηγεί τους λόγους που το Casablanca social club έγινε προορισμός ψυχαγωγίας των πιο απαιτητικών και ετερόκλητων κοινών της πόλης. «Με τον πήχη τόσο ψηλά, είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη η διαρκής ανανέωση και η αναζήτηση ιδεών που βελτιώνουν την ολοκληρωμένη αισθητική εμπειρία θαμώνων αλλά και νέων πελατών. Κάθε νέα σεζόν είναι και μια νέα πρόκληση για επανεκκίνηση, αυτό υποσχόμαστε πιο έντονα από ποτέ για τον χειμώνα που έρχεται», λένε οι ιδιοκτήτες. Τι σημαίνει αυτό; Νέος δημιουργικός αέρας στην κάρτα του εστιατορίου και στη wine list, μια ανατρεπτική προσέγγιση-έκπληξη του cocktailing , νέοι συνεργάτες και λειτουργικό refresh του χώρου. Το λες και restart... Εκεί θα είμαστε για να το διαπιστώσουμε! Στη λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας 18.

2311 243609 Facebook: CasablancaSocialClub Thessaloniki Instagram: casablancasocialclub

Casablanca SOCIAL CLUB

Το Brothers in Law είναι η λατρεμένη καθημερινή συνήθεια των τελευταίων 10 χρόνων! το αγαπημένο στέκι του χειροποίητου burger στη θεσσαλονίκη κλείνει φέτος 10 χρόνια λειτουργίας. Μένοντας πιστό στις αρχικές του αξίες, με πρώτες ύλες υψηλής ποιότητας, φρέσκο 100% μοσχαρίσιο μπιφτέκι και εξυπηρέτηση φιλική και προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κάθε πελάτη, το Brothers in Law, με τα 4 σημεία του σε κέντρο, Καλαμάρια και Τούμπα, είναι συνυφασμένο με το καλύτερο burger στη Θεσσαλονίκη. Από το μενού ξεχωρίσαμε το Big Cheese burger με 4 λαχταριστές στρώσεις τυριού που λιώνουν πάνω στο ζουμερό μοσχαρίσιο μπιφτέκι και από τις νέες αφίξεις το Chicken Bbq με τραγανό μπούτι κοτόπουλο και bbq σος μεταξύ των υπολοίπων υλικών που περιέχει. Από τα ορεκτικά προτείνουμε τα chicken nuggets και τις γλυκοπατάτες με παρμεζάνα και μαγιονέζα τρούφας για να συνοδεύσετε τα ακαταμάχητα burgers.

ΦΑΓΗΤΟ

76

Π. Μελά 30 (κέντρο), Κομνηνών 3 (κέντρο), λεωφ. Βασιλίσσης Όλγας 275 (Καλαμαριά), Γρ. Λαμπράκη 244 (Τούμπα) Instagram: brothersinlawburgers

Brothers in Law

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ebrar Street Rest Area Ο street food δρόμος της Θεσσαλονίκης.

LiFO – 09.11.23

77

η eμπράρ είναι ένας και ίσως ο μοναδικός street food δρόμος στη Θεσσαλονίκη! Αράζεις στα beer tables και βρίσκεις αυθεντική ναπολιτάνικη πίτσα με γαστρονομικές «αλητείες» στην Pizza Hood, τα υπερfamous black angus beef burgers με γλυκοπατάτες του Tarantino αλλά και 15 βρύσες με φρέσκιες μπίρες στο ολοκαίνουργιο Grook Taproom. Όλα αυτά με σάουντρακ χιπ-χοπ και φανκ μουσικές. Κάποιες Κυριακές του χρόνου έχε το νου σου για vinyl και thrift-second hand Sunday pop ups από τοπικές μπράντες. Έπεται συνέχεια με ένα speciality coffee που θα ανοίξει τους επόμενους μήνες, και με ό,τι άλλο τραβάει η όρεξή σου. Ερνέστου Εμπράρ 2, Θεσσαλονίκη Facebook: Ebrar Street Rest Area

Pizza Hood PIZZA FOR THE PEOPLE ζυμάρι που ωριμάζει ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, κόκκινη σάλτσα San Marzano και αλεύρι από την Ιταλία, ιταλική αγελαδινή μοτσαρέλα αλλά και βουβαλίσια από ελληνικές φάρμες: όλα αυτά συνθέτουν την απλή ναπολιτάνικη πίτσα. Από το 2019 στον δρόμο της Ερνέστου Εμπράρ, ο φούρνος καίει στους 430 βαθμούς Κελσίου ψήνοντας δύο μεγέθη, 30 και 40 εκατοστών, ενώ μπορείς να επιλέξεις και κομμάτια από τη βιτρίνα με υλικά που δεν θα βρεις αλλού, όπως spicy peperoni και σπιτική σάλτσα από κολοκύθα. Στα must try η κλασική σε όλους Marinara αλλά και η ιδιαίτερη Cheesus με τρία διαφορετικά τυριά, λουσμένη με μέλι. Σπιτικές σος για τρομερά crust dips και, φυσικά, homemade Tιραμισού. Όλα αυτά σε συνδυασμό με μια μεγάλη γκάμα σε φυσικό κρασί από Έλληνες παραγωγούς, αλλά και Spritz. Η Pizza Hood εξυπηρετεί καθημερινά από τις 13:00 το μεσημέρι έως τα μεσάνυχτα, με εξαίρεση κάθε Παρασκευή και Σάββατο που μπορείς να βρεις λαχταριστά κομμάτια στη βιτρίνα μέχρι και τη 1!

Instagram: pizzahood_skg

Grook Taproom ΈΝΑ PROJECT ΑΦΙΕΡΩΜΈΝΟ ΣΤΗΝ ΜΠΊΡΑ

αν είσαι burger lover, το Tarantino έχει να σου πει πολλά μέσα από τα αργομαγειρεμένα και καπνισμένα κρέατα και τον 100% black angus κιμά που κάνουν τη διαφορά σε κάθε πρόταση. Οι σπιτικές σος, οι homemade πίκλες και τα αριστοτεχνικά καραμελωμένα κρεμμύδια έρχονται να συμπληρώσουν ένα μενού που παίζει ψηλά και σε προκαλεί να προλάβεις καθημερινά τα δικά σου αγαπημένα. Στα must try το Ρulled Ρork Βurger με σιγομαγειρεμένο χοιρινό, τραγανή coleslaw και φρέσκο μήλο σε φέτες, αλλά και το Bacon & Cheese Burger με μπιφτέκι από 100% μοσχαρίσιο κιμά black angus 175 γρ., τσένταρ, μπέικον και chutney μπέικον, ντομάτα, κρεμμύδι, iceberg, πίκλες χειροποίητες και τη μοναδική Tarantino burger sauce.

Η καρδιά τoυ ποιοτικού ζύθου, δηλαδή της craft μπίρας, χτυπάει στο κέντρο της πόλης. Το Grook είναι ένα καθημερινό festival craft μπίρας, με απίστευτες γευστικές επιλογές από τις καλύτερες ανεξάρτητες μικροζυθοποιίες της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού να εναλλάσσονται στις 15 βρύσες του. Το Grook, φυσικά, έχει και τα δικά του «ζυθοποιήματα»: μπίρες που παράγουν οι άνθρωποί του σε συνεργασία με φίλους ζυθοποιούς ανά τον κόσμο! To Grook Taproom είναι ένα από τα πιο επίκαιρα brewing & serving projects ποιοτικής μπίρας στα Βαλκάνια. Μάλιστα, φιλοδοξεί σύντομα να έχει και το δικό του nanobrewery όπου και θα ζυθοποιεί τις δικές του μπίρες. Εκτός από τις 15 βρύσες, πάνω από 30 cans & bottles σερβίρονται καθημερινά από τις 17:00 έως τη 01:00.

Instagram: tarantinothessaloniki

Instagram: grooktaproom

Tarantino Sandwiches & Fries ΠΡΟΤΊΜΗΣΈ ΤΟ ΜΈΤΡΙΟ!

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Το πιο tailor made προφιτερόλ που έχεις δοκιμάσει. θα το έχεις πετύχει στο σύνταγμα 'ή στο χαλάνδρι, αλλά ίσως να μην ξέρεις ότι η ιστορία του Choureal ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη το 2014. Μια ιστορία που ζωντανεύει τη γαλλική ζαχαροπλαστική στα καλύτερά της και αποδεικνύει ότι η εξειδίκευση είναι αυτή που κάνει τη διαφορά. Ο Μάιλς και η Αλίκη είναι ειδικοί στη ζύμη που φουσκώνει αφήνοντας στο εσωτερικό της αρκετό χώρο για να γεμίσει με κρεμ πατισερί και μάλιστα ψήνεται κάθε μία ώρα στο εργαστήριο των τεσσάρων συνολικά Choureal – δύο στη Θεσσαλονίκη και δύο στην Αθήνα. Το προφιτερόλ εδώ είναι μια tailor made δημιουργία που θα ικανοποιήσει την όρεξή σου και ολοκληρώνεται μπροστά στα μάτια σου τη στιγμή που το παραγγέλνεις. Εσύ επιλέγεις αν θα γεμίσεις τα τραγανά σουδάκια με βελούδινη κρέμα ή με το χειροποίητο παγωτό του Choureal και ακολουθεί η σοκολάτα που περιχύνεται πάνω τους για να προσφέρει τη δική της ξεχωριστή γεύση υψηλής ποιότητας. Κλασική μπίτερ ή γάλακτος, λευκή, καραμέλα, ζεστή από το bain marie, πραλίνα φουντουκιού, καθώς και εποχικές όπως σοκολάτα πορτοκάλι και σοκολάτα με γλυκόριζα είναι ανάμεσα στις προτάσεις που δημιουργούν ένα μοναδικό προφιτερόλ φτιαγμένο μόνο για εσένα. Η εμπειρία αυτής της δημιουργίας ολοκληρώνεται με την επιλογή γαρνιτούρας, όπως ξηροί καρποί, μπισκότο, φρέσκα φρούτα και σαντιγί και voilà ένα γλυκό που θα σε κάνει να ξεχάσεις όσα προφιτερόλ έχεις δοκιμάσει μέχρι σήμερα. Από το Choureal δεν λείπουν και όλα τα υπόλοιπα γλυκίσματα που βασίζονται στη ζύμη των choux, όπως τα εκλέρ, τα ατομικά choux και το κλασικό paris brest. Όλα ετοιμάζονται καθημερινά από την αρχή, χωρίς έτοιμα μείγματα ή συντηρητικά, και αν θέλεις να τα δοκιμάσεις θα πρέπει να φροντίσεις να πας νωρίς, γιατί συνήθως εξαντλούνται με το που εμφανίζονται στη βιτρίνα. Μην παραλείψεις να τα συνοδεύσεις με τον Valenio specialty espresso του Choureal που αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την υψηλή γεύση των γλυκών. Ένα pairing τόσο λαχταριστό που μοιάζει σουρεαλιστικό!

Θεσσαλονίκη: Παλαιών Πατρών Γερμανού 9, 2310 252766 Βενιζέλου 20, 2310 285353 Αθήνα: Ερμού 18 & Διομείας 2, 210 3317883 Ιφικράτους 2, Χαλάνδρι, 210 6839913 www.choureal.com Facebook: choureal.profiterole Instagram: choureal_profiterole choureal.gr

Choureal

Το εμβληματικό εστιατόριο στον Λευκό Πύργο αφηγείται ένα κομμάτι της ελληνικής ιστορίας.

ΦΑΓΗΤΟ

78

Ζύθος

αν θέλεις να γνωρίσεις την ιστορία της θεσσαλονίκης, θα πρέπει να καθίσεις σε κάποιο από τα τραπεζάκια του Ζύθου, του ιστορικού εστιατορίου που βρίσκεται απέναντι από τον Λευκό Πύργο και σε ταξιδεύει στο παρελθόν όχι μόνο αυτής της πόλης αλλά ολόκληρης της χώρας. Με ρίζες στην αρχή του προηγούμενου αιώνα και με το όνομα Ντορέ να κλείνει φιλόδοξα το μάτι στα παριζιάνικα καφέ, ο χώρος που βρίσκεται στο πιο εμβληματικό σημείο της Θεσσαλονίκης έχει φιλοξενήσει στα τραπέζια του αμέτρητες προσωπικότητες απ’ όλους τους χώρους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Όταν τη δεκαετία του ’90 ανέλαβε το Ντορέ η Δέσποινα Μαυρομμάτη, που ήδη λειτουργούσε τον Ζύθο στα Λαδάδικα, το στέκι των επωνύμων αναβίωσε και μάγεψε με τις γεύσεις και τη φιλοξενία του ντόπιους και επισκέπτες της πόλης. Τα πιάτα φέρνουν στο προσκήνιο όλο τον πλούτο της ελληνικής παράδοσης και γίνονται πρεσβευτές της γαστρονομικής κληρονομιάς μας που ποτέ δεν αποσυνδέθηκε από τη σπιτική φροντίδα. Τοπικά προϊόντα, φρέσκα υλικά εποχής και συνταγές που έρχονται από το παρελθόν συναντιούνται στην κουζίνα του Ζύθου και συνθέτουν πιάτα που μυρίζουν Ελλάδα και Ανατολή μαζί. Δεν γίνεται να μη δοκιμάσεις την πίτα Καισαρείας με παστουρμά, ντομάτα και κασέρι, το απίστευτο χιουνκιάρ μπεγεντί ή το τυλιχτό κοτόπουλο γεμιστό με μανιτάρια, γραβιέρα, μπέικον και βυζαντινή σάλτσα ροδιού. Η λίστα με τις μπίρες, φυσικά, είναι εκλεκτή και περιλαμβάνει μια μεγάλη σειρά από ετικέτες σε βαρέλι ή μπουκάλι απ’ όλα τα είδη που μπορούν να συνοδεύσουν τα πιάτα. Το γευστικό ταξίδι στον Ζύθο κλείνει πάντα με ένα επιδόρπιο από εκείνα που συνδυάζουν υψηλή ζαχαροπλαστική και σπιτική ελληνική νοστιμιά. Ωραίο το φινάλε με semifreddo χαλβά ή με παγωτό «ντοντουρμάς» που περιχύνεται με βύσσινο και πασπαλίζεται με αμύγδαλο φιλέ. Ο Ζύθος στον Λευκό Πύργο είναι ένα κομμάτι της Θεσσαλονίκης που έχει να διηγηθεί τις δικές του ιστορίες και το κάνει μέσα από τις γεύσεις αλλά και από την ατμόσφαιρα που σε μεταφέρει σε μια άλλη εποχή.

Στρ. Τσιρογιάννη 9, Θεσσαλονίκη, 2310 279010 zithos.gr Facebook: zithos Instagram: zythos

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

Θεμιστοκλή Σοφούλη 64A, 54655 Θεσσαλονίκη, +30 2310 029085 www.neadiagonios.gr

υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους θα επισκεφτείς τη Θεσσαλονίκη και το φαγητό είναι σίγουρα ένας από αυτούς. Μόνο που εδώ δεν μιλάμε απλώς για την επιθυμία να γευτείς νόστιμα πιάτα αλλά για τη βαθύτερη επαφή που δημιουργούν οι γεύσεις της Ελλάδας με τον ίδιο τον πολιτισμό, την ιστορία, αλλά και το μέλλον αυτής της χώρας. Η Νέα Διαγώνιος, λοιπόν, στη Θεμιστοκλή Σοφούλη πλέον στην Καλαμαριά, θα μπορούσε να μπει στη λίστα με τα must visit σημεία για λόγους όχι μόνο γαστρονομικούς αλλά και πολιτισμικούς. Ο σεφ Ιωάννης Χαντακής για τρίτη χρονιά βραβεύτηκε ως ένας από τους καλύτερους Head Chef της Ευρώπης και δημιουργεί συνταγές που φέρουν τις μνήμες του παρελθόντος, ενώ ταυτόχρονα τιμούν τη θέση της Ελλάδας στον σύγχρονο

γαστρονομικό χάρτη διεθνώς. Βασισμένο σε παραδοσιακά πιάτα που συνδέονται με τη φιλοσοφία του φιλόξενου ελληνικού τραπεζιού, το μενού σε αγγίζει σε όλα τα επίπεδα και οι γεύσεις είναι τέτοιες που τις απολαμβάνεις με συγκίνηση. Ένα εξαιρετικό πιάτο δεν έχει να κάνει πάντα με την πολυπλοκότητα των παρασκευών ή το πάντρεμα των τεχνικών, σχετίζεται και με τη φρεσκάδα των υλικών, την εποχικότητα των προϊόντων και την εκλεκτή επιλογή κάθε λεπτομέρειας που κάνει τη διαφορά. Το καταλαβαίνεις όταν γεύεσαι μια τόσο basic επιλογή όπως η χωριάτικη σαλάτα ή οι τηγανητές πατάτες, χειροποίητες και αρτυμένες με αλάτι και άγρια ρίγανη. Έπειτα είναι όλοι εκείνοι οι εμπνευσμένοι συνδυασμοί που σε εκπλήσσουν, όπως τα αλμυρά κανταΐφια γεμιστά με ανθότυρο Μυκόνου που συνοδεύονται από μαρμελάδα δαμάσκηνο αρωματισμένη με τσίπουρο ή τα κρητικά bao buns, μια εκδοχή με τραγανό χειροποίητο κοτόπουλο απάκι Κρήτης, κρέμα tofu, μαρμελάδα cranberry και ιαπωνικό αλάτι. Η Νέα Διαγώνιος έχει κατακτήσει το βραβείο του καλύτερου Luxury Grill Restaurant της Ευρώπης στα παγκόσμια Luxury Restaurant Awards και αυτή η διάκριση δεν είναι καθόλου τυχαία. Η χοιρινή σταβλίσια μπριζόλα που μαρινάρεται για 24 ώρες σε κρητικό πετιμέζι, το μπέργκερ με μπιφτέκι black angus και χειροποίητη κέτσαπ από ντομάτα Σαντορίνης, το μοσχαρίσιο rib eye ή η εξαιρετική μπριζόλα T-bone είναι κάποια από τα grilled πιάτα που θα πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις. Φυσικά, παραμένουν must try τα φημισμένα σουτζουκάκια, αφράτα και νόστιμα, αλλά και ο χειροποίητος χοιρινός γύρος που επανασυστήνει την παραδοσιακή μας κουζίνα. Δεν είναι μόνο οι γεύσεις, η εξυπηρέτηση, η φιλική ατμόσφαιρα και εκείνη η υπέροχη θέα στον Θερμαϊκό που συνθέτουν την εμπειρία στη Νέα Διαγώνιο. Είναι και όλη η φιλοσοφία περί βιωσιμότητας που επικρατεί σε κάθε πρόταση. Πολλές από τις πρώτες ύλες έρχονται από ιδιόκτητες φάρμες ή μικρούς παραγωγούς, ενώ τα κρασιά που παρουσιάζει η οινική λίστα παράγονται σε κοντινούς αμπελώνες. Είναι όλα αυτά που κάνουν τη Νέα Διαγώνιο ένα εστιατόριο που τιμά την ελληνική γαστρονομία και φροντίζει να μην ξεχαστούν ούτε οι γεύσεις ούτε και η φύση απ’ όπου προέρχονται.

Νέα Διαγώνιος

ΦΑΓΗΤΟ

Η ελληνική γαστρονομία τιμάται μέσα από μια φιλοσοφία βιωσιμότητας.

79

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ένα στέκι που μπορείς να απολαύσεις όπως ακριβώς θέλεις.

ΦΑΓΗΤΟ

80

τελικά τα μαγαζιά γίνονται οι άνθρωποί τους, αυτοί που τα φτιάχνουν και εκείνοι που τα επιλέγουν. Το Κορωνίς κλείνει έναν χρόνο και ήδη φαίνεται ότι εισπράττει τα vibes που αφήνουν πίσω τους οι παρέες που εναλλάσσονται καθημερινά στα τραπέζια του. Απ’ την άλλη, αυτός ο χώρος κουβαλάει τις αναμνήσεις από τα παιδικά χρόνια των ανθρώπων που το έχουν: πέντε φίλων οι οποίοι μεγάλωσαν στη γειτονιά και ήξεραν το παραδοσιακό καφενείο του κυρ-Νίκου που υπήρχε 40 χρόνια στο ίδιο σημείο. Όταν εκείνος αποφάσισε να το δώσει σκέφτηκαν να το αναλάβουν, να το ανανεώσουν και να το οδηγήσουν στη νέα του εποχή, κρατώντας ταυτόχρονα ζωντανές τις αναμνήσεις από τα δικά τους κυριακάτικα οικογενειακά τραπέζια.

Κορωνίς

Η ατμόσφαιρα μυρίζει παράδοση, παρελθόν και τρυφερότητα. Έπειτα, είναι εκείνο το σημείο στη Θεμιστοκλή Σοφούλη που λούζεται στον ήλιο τις περισσότερες μέρες του χρόνου και κάνει το Κορωνίς φωτεινό και ευχάριστο σαν ανοιχτό κάλεσμα σε μια γιορτή. Τα δέντρα του δρόμου –και είναι πολλά!– μπλέκονται με τα τραπέζια και τα πιάτα εναλλάσσονται με τα ποτά, τα αποστάγματα και τα χρωματιστά κοκτέιλ. Το μενού είναι μια άκρως ελληνική υπόθεση που σερβίρεται σε πιάτα στημένα με μια σύγχρονη ματιά και μπορεί να μετατραπεί σε μια sharing εμπειρία ή σε μια αμιγώς εστιατορική απόλαυση – διαλέγεις και παίρνεις. Το σίγουρο είναι ότι κάθε γεύση είναι μια υπενθύμιση της παραδοσιακής μας κουζίνας και των θαυμαστών της συνταγών. Από πατάτες τηγανητές με ανθό αλατιού και ρίγανη, παραδοσιακούς κολοκυθοκεφτέδες και τζατζίκι μέχρι φασουλονταβά Καστοριάς και λουκάνικο Τζουμαγιάς ή σαρμαδάκια με σάλτσα γιαούρτι και μαρμελάδα λεμόνι, οι μεζέδες είναι μια σειρά από γευστικές εκπλήξεις που νόμιζες ότι γνώριζες καλά. Στο μενού θα βρεις ελαφρώς πειραγμένα και όλα εκείνα τα κλασικά πιάτα που λαχταράς να συνοδεύσεις με ένα κρασάκι ή ένα τσίπουρο, όπως σπετζοφάι, σουτζουκάκια σχάρας, κεφτεδάκια αλλά και μάγουλα μοσχαρίσια με ταλιατέλες ή χοιρινά μπριζολάκια με πουρέ γλυκοπατάτας, ενώ πολύ νόστιμες είναι και οι θαλασσινές συνταγές. Μη φύγεις χωρίς να κλείσεις το γεύμα σου με το «καμένο ρυζόγαλο» που συνοδεύεται από παγωτό κανέλα. Στο ίδιο πνεύμα της ελληνικής κουλτούρας κινούνται και τα κοκτέιλ του Κορωνίς. Εκτός από τις κλασικές μείξεις, θα βρεις και μια μικρή signature λίστα που χαρακτηρίζεται από τα παραδοσιακά αποστάγματα. Με ονομασίες όπως Ηλιοβασίλεμα, Τριανταφυλλένια, Ευθαλίτσα ή Αγγουράδα, σε προκαλούν να δοκιμάσεις τον τρόπο που παντρεύονται τα συστατικά σε κάτι εντελώς καινούργιο. Το καφενείο Κορωνίς κατάφερε μέσα σε αυτόν τον χρόνο να κάνει θεσμό το live της Τετάρτης με ρεμπέτικα και λαϊκά, που ξεκινά στις 20:30 για να μπορεί να γίνει μια after office βόλτα που σου φτιάχνει την εβδομάδα. Κατάφερε όμως και κάτι ακόμα, να φέρει μια πρόταση που δεν έχει ταμπέλες και ο καθένας μπορεί να την απολαύσει όπως ακριβώς θέλει.

Θεμιστοκλή Σοφούλη 4, 2314 068702 social: koronis.thessaloniki

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

www.gattoperso.gr

to gatto perso luxury studios and apartments είναι μια πρόταση διαμονής που ξεπερνά τα όρια της φιλοξενίας. Δίπλα στη Ρωμαϊκή Αγορά και μια ανάσα από τα κυριότερα αξιοθέατα, αυτό το επιβλητικό κτίριο που χρονολογείται στο 1926 και ανακαινίστηκε με απόλυτο σεβασμό στην ιστορία του αλλά και την αισθητική των αρχικών ιδιοκτητών του εκφράζει ένα ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ύφος, προβάλλοντας στοιχεία που σπάνια μπορεί κάνεις να συναντήσει πια. Εδώ θα αισθανθείς πως βρίσκεσαι σε ένα αρχοντικό της Θεσσαλονίκης και οι οικοδεσπότες θέλουν να σε περιποιηθούν με τον καλύτερο

τρόπο. Κι αυτό ήταν ένα στοίχημα που κερδήθηκε μέσα από ενδελεχή έρευνα και πολλή υπομονή, αφού η διαδικασία αποκατάστασης διήρκεσε πέντε ολόκληρα χρόνια, ώστε να μην επηρεαστεί καθόλου η πρόσοψη και να μην αλλοιωθεί στο ελάχιστο η αρχική εικόνα που είναι φτιαγμένη με πολύ γούστο, σε στυλ art deco, χωρίς περιττές λεπτομέρειες αλλά με έντονο το αρχοντικό στοιχείο. Μοιρασμένα στους πέντε ορόφους είναι δεκαοκτώ διαμερίσματα που εντυπωσιάζουν με τις ρομαντικές και vintage λεπτομέρειές τους, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως άνετες κατοικίες, αφού καθένα περιλαμβάνει υπνοδωμάτιο, κουζίνα με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό, μαρμάρινο μπάνιο και αυτόνομη θέρμανση, ενώ κάθε όροφος αποτελείται από τρεις διαφορετικούς τύπους δωματίων ώστε να εξυπηρετεί τις διαφορετικές ανάγκες και επιθυμίες των επισκεπτών. Τα apartments διαθέτουν άνετο σαλόνι και είναι ιδανικά για χώρο εργασίας ή για επισκέπτες που θα μείνουν αρκετές μέρες στην πόλη. Την ίδια στιγμή, η εσωτερική αυλή στην οποία έχουν πρόσβαση κάποια από τα διαμερίσματα –ορισμένα έχουν μπαλκόνι–, συνορεύει με τις αυλές τριών ακόμα νεοκλασικών κτιρίων, προσφέροντας μια ανάσα πρασίνου στο κέντρο της πόλης και δημιουργώντας ένα απίθανο θεατρικό σκηνικό. Εδώ θα σας αντιμετωπίσουν ως έναν φίλο, προτείνοντας επιλογές ανάλογα με την εποχή, για να βιώσετε την πόλη σαν ντόπιοι. Εστιατόρια με τοπικές γεύσεις, εναλλακτικά στέκια, βόλτες σε παλαιοπωλεία, vintage stores, events αλλά και κοντινές εκδρομές που θα σας ταξιδέψουν στην ιστορία της περιοχής. Στο Gatto Perso μπορείτε να ανακαλύψετε την πόλη μαζί με το κατοικίδιό σας, καθώς γάτες και σκύλοι είναι ευπρόσδεκτοι και παρέχονται κρεβατάκια, μπολ για φαγητό και νερό, κουβερτούλες για μια άνετη διαμονή. Όσο για τις χαμένες γάτες, απ’ όπου πήρε το όνομα του, ίσως τις συναντήσετε να τριγυρνούν στην αυλή, αφού όχι μόνο τις φιλοξενούν αλλά αναλαμβάνουν επίσης την τροφή και στείρωσή τους.

LUXURY STUDIOS AND APARTMENTS

Gatto Perso

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ

Art deco αισθητική, vintage λεπτομέρειες και αυθεντική θεσσαλονικιώτικη φιλοξενία.

81

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Στο brunch του συναντιούνται γεύσεις του κόσμου.

ΤΟ ΜΕΝΟΥ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ

82

Με βαθιά γνώση και σεβασμό στην πρώτη ύλη, ο σεφ Αντώνης Μουστάκης «παντρεύει» τοπικά υλικά με σύγχρονες γεύσεις, συνθέτοντας ένα κοσμοπολίτικο, contemporary μενού με παραδοσιακές πινελιές. Αντλώντας έμπνευση από την αστική κουζίνα της πόλης και το μεσογειακό του γευστικό ταμπεραμέντο, δημιουργεί ένα μενού υψηλής τεχνικής και ισορροπημένης δημιουργικότητας. Πρέπει να δοκιμάσεις το croque madame με καπνιστό μετσοβόνε, καπνιστή γαλοπούλα, μπεσαμέλ, σάλτσα φέτας και τηγανητό αυγό, αλλά να γευτείς και το παραδοσιακό πεϊνιρλί με chutney πιπεριάς, φέτα, αυγό ποσέ και σχοινόπρασο. Η «πειραγμένη» μηλόπιτα σε καραμελωμένο μπριός, κρέμα πατισερί, κομπότ μήλου, καραμέλα και κραμπλ ξηρών καρπών θα κλείσει τέλεια το γεύμα σου, ενώ στο μενού θα βρεις αρκετές vegetarian και vegan επιλογές. Το signature πιάτο των γλυκών, βέβαια, είναι δικαιωματικά η αυγόφετα από τσουρέκι Θεσσαλονίκης, με μους λευκής σοκολάτας, φιστίκι Αιγίνης και σπιτικό γλυκό τριαντάφυλλο της γιαγιάς.

Η ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΔΙΝΕΙ ΑΞΙΑ

στη θεσσαλονίκη το brunch είναι μια ιεροτελεστία ιδιαίτερη, μια συνάντηση γύρω από ένα τραπέζι γεμάτο με γεύσεις και νοστιμιά ένα πρωί Κυριακής. Δεν προκαλεί, λοιπόν, καμία έκπληξη που το brunch στο The Caravan Café έχει γίνει talk of the town στους foodies της πόλης, αφού προσφέρει ακριβώς αυτό. Σε έναν χώρο με vintage διακόσμηση και «σπιτική» διάθεση συνδυάζει αγαπημένες γεύσεις και πιάτα που δημιουργούν μια ξεχωριστή γαστρονομική εμπειρία.

Κρυμμένο πίσω από το μνημείο του Αλκαζάρ, στη γειτονιά του Καραβάν Σαράι στην οδό Βαμβακά 3 στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, το The Caravan Café|Brunch είναι ένα φιλόξενο καφέ αλλά και ένα σύγχρονο bed & breakfast με 17 δωμάτια που υποδέχεται ταξιδιώτες, ντόπιους ή φιλοξενούμενους στον χώρο του. Διάλεξε το τραπέζι σου μέσα στα σαλόνια του, αναμέσα σε παλιά έπιπλα με μοντέρνα αισθητική, είτε στα τραπεζάκια στον πεζόδρομο παρέα με το mural του Lobby Boy που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Μάριος Σιμόπουλος, εμπνευσμένο από την αγαπημένη ταινία του Wes Anderson, The Grand Budapest Hotel, και απόλαυσε το πιο ιδιαίτερο brunch της πόλης. Στις αίθουσες του The Caravan Café μπορείς να διοργανώσεις όποια εκδήλωση μπορείς να φανταστείς ή να το επιλέξεις ως ένα μοντέρνο coworking space, κατάλληλο για διάβασμα και δουλειά. Δεν είναι τυχαίο πως η μοναδική του αισθητική έχει βραβευτεί και παραμένει ένας χώρος που ξεχωρίζει για την όλη του ατμόσφαιρα.

The Caravan Café

Βαμβακά 3, 2313 062790 www. thecaravancafe.gr ΤikΤok: thecaravangr Instagram: thecaravangr.

To brunch menu σερβίρεται καθημερινά 09:0016:00

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

Εδέσσης 10 & Κατούνη 27, Άνω Λαδάδικα, 2310 553433 www. baharboutiquehotel. com Facebook: Bahar Boutique Hotel Instagram: baharboutiquehotel

το ξενοδοχείο bahar boutique έκλεισε κιόλας 5 χρόνια λειτουργίας. Μια πενταετία γεμάτη εμπειρίες που προσφέρει απλόχερα στους επισκέπτες του ώστε να αισθάνονται σαν στο σπίτι τους. Το νεοκλασικό κτίριο με το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα βρίσκεται στην ιστορική πλατεία Εμπορίου και έχει διακριθεί ως έργο τέχνης από το Τμήμα Νέων Μνημείων. Αυτή η γειτονιά με το πλούσιο παρελθόν είναι πασπαλισμένη με χρωματιστές σκόνες και αρωματισμένη από τις ευωδιές των μπαχαράδικων που λειτουργούσαν για χρόνια στην περιοχή. Το Bahar παίρνει

το όνομά του από τα μπαχαρικά που πωλούνταν στα κοντινά καταστήματα –μερικά εξακολουθούν να λειτουργούν– και διατηρώντας όλα τα χαρακτηριστικά του, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, προσφέρει μια αίσθηση γαλήνης, εξατομικευμένη εξυπηρέτηση και απλόχερη πολυτέλεια στην καρδιά της πόλης. Τα 18 ιδιαίτερα κομψά δωμάτια είναι εξοπλισμένα με όλες τις σύγχρονες ανέσεις καθώς και με προσεκτικά επιλεγμένα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα. Οι διακοσμητικές λεπτομέρειες δένουν απόλυτα με τη μίνιμαλ αισθητική και όλη η ατμόσφαιρα γίνεται τόσο οικεία ώστε να νιώθεις πως σε φιλοξενούν σε κάποιο αρχοντικό της πόλης. Φυσικά, οι ανέσεις ανταποκρίνονται σε όλες τις επιθυμίες των επισκεπτών και κάθε στιγμή προσφέρει πραγματική χαλάρωση και ηρεμία. Η θέση του στο ιστορικό κέντρο προσφέρει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να είναι σε πολύ κοντινή απόσταση απ’ όλα τα σημαντικά αξιοθέατα, στα οποία μπορεί να πάει ακόμα και περπατώντας, συνδυάζοντας τη βόλτα του στην πόλη. Το Bahar Boutique Hotel όμως έχει και κάτι ακόμα που θα σε κάνει να λατρέψεις. Στο ισόγειο του ξενοδοχείου, το all-day café bar Sebil προσφέρει αυθεντικό ελληνικό πρωινό με χειροποίητες φρέσκες λιχουδιές εμπνευσμένες από την παράδοσή μας και βασισμένες στα φρέσκα υλικά από τη γύρω περιοχή. Ο μπουφές περιλαμβάνει παραδοσιακές πίτες και βέβαια μπουγάτσα, χειροποίητες μαρμελάδες και κέικ αλλά και αρωματικό βούτυρο με μυρωδικά. Στον ίδιο χώρο μπορείς να χαλαρώσεις απολαμβάνοντας τον καφέ ή το τσάι σου, καθώς και ένα ελαφρύ σνακ που θα συνοδεύσει το ποτό ή το κοκτέιλ σου ως αργά το βράδυ. Ειδικά για να γιορτάσει τα πέντε του χρόνια το Bahar έχει δημιουργήσει, σε συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς, μια σοκολάτα με αρώματα και γεύσεις μπαχαρικών κι ένα ρόφημα-μείγμα βοτάνων και μπαχαρικών, τα οποία μπορείς να απολαύσεις στον χώρο του ή να τα αγοράσεις ως ένα γευστικό ενθύμιο που φέρνει στο σπίτι σου λίγη από την ατμόσφαιρα της ιστορικής πλατείας Εμπορίου.

Bahar Boutique Hotel

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ

Το ιστορικό ξενοδοχείο έκλεισε πέντε χρόνια και το γιορτάζει με άρωμα από μπαχαρικά.

83

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Το Sourdough Microbakery είναι ο νέος μπουτίκ φούρνος στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

ΦΟΥΡΝΟΙ

84

η μινιμαλιστική βιτρίνα του με τη μεγάλη κάθετη τζαμαρία αριστερά της εισόδου θυμίζει μπουτίκ ρούχων. Η απλή και λιτή διακόσμηση με τα γήινα χρώματα και τον παραλληλόγραμμο πάγκο παραπέμπει σε κοσμηματοπωλείο. Και το φιλοσοφημένο μανιφέστο στον τοίχο, με την καταληκτική φράση «η διαχείριση του χρόνου είναι κομβική για εμάς ώστε να απολαμβάνουμε τη ζωή», θα μπορούσε να είναι από χώρο αναμονής σε κέντρο διαλογισμού. Κι όμως, όλα αυτά τα προσεγμένα στοιχεία καθρεφτίζουν τη φιλοσοφία του Sourdough Microbakery, ενός νέου φούρνου στο κέντρο της Θεσσαλονίκης που φέρνει στο τραπέζι το προζυμένιο ψωμί και την αξία της αργής ωρίμανσης. Όλα τα προϊόντα που διατίθενται εδώ, σε αυτό το αστικό καταφύγιο όπου ο χρόνος προσωρινά παγώνει και ξεχνιέσαι από το άγχος της καθημερινότητας, βασίζονται σε συνταγές με προζύμι και ολόφρεσκα υλικά. Η παραγωγική διαδικασία για κάθε ζύμη διαρκεί δύο ημέρες και δίνει στα προϊόντα μεγαλύτερη διάρκεια, υψηλή διατροφική αξία και, φυσικά, μια μοναδική γεύση. Πρωταγωνιστής είναι το ψωμί, που θα το βρείτε σε πέντε διαφορετικές εκδοχές, από πολύσπορο μέχρι μπαγκέτα. Ιδιαίτερη θέση στον κατάλογο κατέχουν οι χειροποίητες παραδοσιακές πίτες, ανάμεσα στις οποίες θα βρείτε χορτόπιτα με εποχικά χόρτα και μυρωδικά, φέτα και γραβιέρα, και μια εξαιρετική κοτόπιτα με κοτόπουλο ελευθέρας βοσκής και ένα ιδιαίτερο μείγμα μεσογειακών λαχανικών. Επίσης, το Sourdough Microbakery προσφέρει χορταστικές φοκάτσιες σαν τη «Cheese focaccia» με χτυπητή κατσικίσιου τυριού, και λαχταριστά πανίνι, όπως το «Scarmoza» με την κρέμα ψητής πιπεριάς με φουντούκι και ψητή μελιτζάνα. Το μενού του συμπληρώνεται από ορισμένα γλυκά, καφέ και επιλεγμένους κωδικούς φυσικών κρασιών. Τι καλύτερο από το να καθίσεις στα πράσινα τραπεζάκια του το μεσημέρι, να χαζεύεις τους περαστικούς στη Μητροπολίτου Ιωσήφ και να πίνεις ένα ποτήρι κρασί μαζί με ένα πανίνι. Το ιδανικό μεσημεριανό διάλειμμα!

Π Ρ Ο Ζ Υ Μ Έ Ν Ι Ο Ψ Ω ΜΊ & Χ ΕΙ Ρ Ο Π Ο ΊΗ Τ ΕΣ Π ΊΤ ΕΣ

Μητροπολίτου Ιωσήφ 15, 2310 220223 Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα-Σάββατο, 08:00-18:00

Sourdough Microbakery

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

LiFO – 09.11.23

μέσα νοεμβρίου αναμένεται να ανοίξει απέναντι από τα κεραμεία αλλατίνη στη Θεσσαλονίκη ο δέκατος φούρνος της εταιρείας Λεμονή. Πρόκειται για ένα σύγχρονο και φιλόξενο κατάστημα με μοντέρνα αισθητική, το οποίο είναι πλήρως προσβάσιμο από άτομα με κινητικές δυσκολίες. Επίσης, παρέχει τη δυνατότητα εύκολης στάθμευσης, εξυπηρετώντας τους διερχόμενους αλλά και όσους επιθυμούν να απολαύσουν τα προϊόντα τους στον άνετο εξωτερικό χώρο. Ανοιχτό από πολύ νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ όλες τις ημέρες της εβδομάδας, θα προσφέρει περισσότερα από είκοσι είδη ψωμιού, παραδοσιακές χειροποίητες πίτες, αρτοσκευάσματα, τσουρέκια, κουλουράκια και κρύα σάντουιτς. Εκτός από τις βιτρίνες και τα ράφια με τα αρτοσκευάσματα, θα υπάρχουν ακόμη τρεις ξεχωριστοί χώροι εντός του μαγαζιού: ένας θα είναι αφιερωμένος στα γλυκά και στα παγωτά και ένας δεύτερος θα εξυπηρετεί όσους παραγγέλνουν καφέ. Εκεί θα σερβίρεται ο «Umoya», ο επίσημος καφές της εταιρείας, ένα αρωματικό χαρμάνι 100% Arabica με γεμάτο σώμα και νότες ξηρών καρπών. Τέλος, εντός του καταστήματος η αλυσίδα ιταλικών εστιατορίων «Hot Pot» θα έχει τη δική της γωνιά (shop in shop), με το μενού να περιλαμβάνει κυρίως σαλάτες, ζυμαρικά, μπίρες και κάποιες επιλεγμένες ετικέτες του ελληνικού αμπελώνα. Έτσι, αυτό το νέο concept φούρνου με τον καφέ και το φαγητό θα μπορεί να εξυπηρετεί τις ανάγκες για νόστιμο και ποιοτικό φαγητό όλη τη διάρκεια της ημέρας, από ένα δυναμωτικό πρωινό μέχρι απολαυστικό brunch και ένα χορταστικό σνακ για βραδινό.

Oδός Αλλατίνη 11 & Νίκης, Πυλαία

Σ Τ Α Κ Ε Ρ Α Μ ΕΊΑ ΑΛ Λ Α Τ ΊΝ Η

Ο φούρνος Λεμονή

ΦΟΥΡΝΟΙ

H γνωστή εταιρεία από τη Χαλκιδική προτείνει ένα νέο concept φούρνου στη Θεσσαλονίκη.

85

LiFO – 09.11.23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Το όνειρο που έγινε παιδικό βιβλιοπωλείο.

το παιδικό βιβλιοπωλείο dadoo είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Και όταν συμβαίνει αυτό, δύσκολα μπορείς να αποτύχεις. Η Αναστασία σπούδασε Νομική, αλλά το μεγάλο της πάθος ήταν οι ιστορίες και οι εικόνες των βιβλίων. Συλλέκτρια εικονογραφημένων παιδικών παραμυθιών απ’ όλον τον κόσμο, αποφάσισε να κάνει επάγγελμα αυτό που αγαπούσε περισσότερο, γιατί, όπως λέει, «θεωρώ την παιδική εικονογράφηση σπουδαία μορφή τέχνης». Το Dadoo δημιουργήθηκε από αγάπη και προσφέρει αγάπη, όχι μόνο στα παιδιά αλλά και στους γονείς που χάνονται μέσα στις ιστορίες με τους παιδικούς ήρωες, διαβάζοντας μαζί με τα παιδιά τους. Υπάρχει καλύτερος, πιο δημιουργικός, πιο ποιοτικός τρόπος για να περάσεις χρόνο με τα μικρά σου; Τα βιβλία είναι η απάντηση στο ερώτημα που απασχολεί όλους μας «πώς θα απομακρύνουμε τα παιδιά από την οθόνη». Ταξιδεύοντας μέσα από τις εικόνες και τις λέξεις, τα παιδιά αναπτύσσουν τη φαντασία τους, καλλιεργούν το λεξιλόγιό τους, εξελίσσονται ψυχοσυναισθηματικά και φυσικά απολαμβάνουν τον χρόνο με τους γονείς τους. Όλα αυτά είναι που κάνουν την Αναστασία να πηγαίνει με χαρά κάθε πρωί στο μικρό βιβλιοπωλείο που βρίσκεται στο 7ο χλμ. της Συμμαχικής Οδού και να προτείνει σε μικρούς και μεγάλους το κατάλληλο ανάγνωσμα για κάθε ηλικία και περίσταση, βγάζοντας από τη δύσκολη θέση όσους δεν μπορούν ή δεν προλαβαίνουν να ψάξουν ανάμεσα στους τίτλους που προσφέρει το Dadoo. Στο ηλεκτρονικό κατάστημα dadoo.gr μπορείς να παραγγείλεις από το σπίτι σου τα βιβλία που θέλεις και να τα παραλάβεις άμεσα, όλες οι παραγγελίες που γίνονται έως τις 4 μ.μ. αποστέλλονται την ίδια μέρα. Το Dadoo πήρε το όνομά του από τον γιο της Αναστασίας, τον Νικόλα Κωνσταντίνο –έτσι πρόφερε το όνομά του όταν ήταν μωρό– κι αυτό από μόνο του δείχνει ότι πίσω από κάθε επιλογή υπάρχει προσωπική φροντίδα για τα παιδιά που πρέπει να μεγαλώσουν διαβάζοντας φανταστικές ιστορίες για να γίνουν σαν τους ήρωες που θαυμάζουν.

ΒΙΒΛΙΟ

86

Dadoo

7ο χλμ. Συμμαχικής Οδού, Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, 2310 547517 dadoo.gr Facebook: Dadoo.Books

LiFO – 09.11.23

87

790

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Hilary Pecis + Lily Stockman «Nostos» Πηγή έμπνευσης για τη Nostos αποτέλεσε ως έναν βαθμό η μετάφραση της Οδύσσειας σε ιαμβικό πεντάμετρο από την Emily Wilson το 2018, που αποκαθιστά την αρχική ζωντάνια του έπους, επιβάλλοντας ταυτόχρονα μια νέα μετρική προσέγγιση στον στίχο. Η Pecis και η Stockman δανείστηκαν φορμαλιστικά στοιχεία από τη μετάφραση της Wilson για να χτίσουν τη δομή που πλαισιώνει τα ζωγραφικά τους έργα. Ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει στο ταξίδι επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη μετά τον Τρωικό Πόλεμο. Και βέβαια από τον νόστο προέρχεται και η νοσταλγία, ο πόνος που προκαλεί η επιθυμία για την επιστροφή. Η έκθεση αποτελεί εν πολλοίς διαλογισμό πάνω στο τι σημαίνει επιστροφή στην πατρίδα.

9/11-27/1, Gagosian Athens, Αναπήρων Πολέμου 22, Κολωνάκι

88

THE WEEK Όσα ξεκινάνε αυτή την εβδομάδα

90

ΣΙΝΕΜΑ Οι νέες ταινίες της εβδομάδας

92

ΒΙΒΛΙΟ

lily stockman

«Ζοrμπάς Πράσινη πέτρα ωραιοτάτη»: Ο βίος και η πολιτεία του καζαντζακικού ήρωα σε graphic novel από τις εκδόσεις Διόπτρα

88

LiFO – 09.11.23

the week

5 ΠΡΟΒΟΛΉ «ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η ιστορία μιας επανάστασης»

Στο Closing Night του Gimme Shelter Film Festival η Μαρίνα Δανέζη επιμελείται και παρουσιάζει μια βραδιά αφιερωμένη στην επανάσταση που διεκδικεί το δικαίωμα στην ύπαρξη, στην ευτυχία και στην αγάπη με την προβολή της ταινίας ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η ιστορία μιας επανάστασης (2023). Τη βραδιά ανοίγουν η Nalyssa Green και ο Κristof, ενώ θα πραγματοποιηθεί και Q&A με τον σκηνοθέτη της ταινίας Ιωσήφ Βαρδάκη, τον δημοσιογράφο και σύμβουλο σεναρίου της, Θοδωρή Αντωνόπουλο και τον κοινωνικό ανθρωπολόγο με ειδίκευση στην ανθρωπολογία του φύλου και επιστημονικό σύμβουλο του ΑΚΟΕ-ΑΜΦΙ, Κώστα Γιαννακόπουλο.

13/11, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 19:00, είσοδος από 16 ευρώ

STOEP TH PR ES S

6 ΘΕΑΤΡΟ «Ο εραστής» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 9-15 νο ε μ β ρ ιου 20 23

1 EΙΚΑΣΤΙΚΑ Τhe Βreeder Χ 3 Tο διάστημα από 9 Νοεμβρίου έως 23 Δεκεμβρίου τρεις παράλληλες δράσεις θα πραγματοποιηθούν στην γκαλερί Τhe Breeder. Οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφτούν δύο ατομικές εκθέσεις καλλιτεχνών που παρουσιάζουν έργα για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το «Phantasmagoria: Daddy kills more people» του Mamali Shafahi’s και το «Dressed in Hollywood tears» του καλλιτέχνη με έδρα το L.A. Justin John Greene. Το «Breeder Studyroom», η νέα πρωτοβουλία της γκαλερί που φιλοδοξεί να ανοίξει ένα παράθυρο στη δημιουργική διαδικασία διαφορετικών καλλιτεχνών, φέρνοντάς τους σε ανοιχτή επικοινωνία με το κοινό, υποδέχεται, μετά την Chioma Ebinama και τον Ανδρέα Αγγελιδάκη, τη διεθνούς φήμης Chrysanne Stathacos.

9/11-23/12, γκαλερί Τhe Breeder, Iάσονος 45, Τρ.-Παρ. 11:00-19:00, Σάβ. 11:00-17:00

2 ΜΟΥΣΙΚΗ Αmoralite V004

απο τon ίωνa καλλιμάνη

H κολεκτίβα Αmoralite επιστρέφει με την τέταρτη έκδοσή της στο υπόγειο του Ρομάντσου, φέρνοντας μαζί μουσική και τέχνη με προκλητικές εικαστικές παρεμβάσεις. Η βραδιά περιλαμβάνει ένα ανατρεπτικό line up από τους Αmoralite residents, Isoskeles, Liquid Gender & Kelly Cortese, και τους guests JayJay & Katou, καθώς και μια έκθεση τέχνης όπου 4 σύγχρονοι καλλιτέχνες (Kildi Drasa, Nicole Markopoulou, Persefoni & The Krank) δημιουργούν μια ονειρική εμπειρία που θα συνοδεύσει το μουσικό σύμπαν του Αmoralite.

10/11, Ρομάντσο, Αναξαγόρα 3, 22:00, είσοδος 10 ευρώ

3 ΜΟΥΣΙΚΗ St Paul's Sessions 6 στο Ωδείο Αθηνών Εκκίνηση για τη νέα σεζόν της μουσικής σειράς St Paul’s Sessions θα δοθεί το Σάββατο 11 Νοεμβρίου με μια διπλή εμφάνιση της κορυφαίας Καναδής βιολοντσελίστριας και συνθέτριας Julia Kent και του πολυσχιδούς Έλληνα κιθαρίστα, συνθέτη και πολυοργανίστα Τηλέμαχου Μούσα.

11/11, Αμφιθέατρο Ιωάννης Δεσποτόπουλος, Ωδείο Αθηνών, 21:00, είσοδος από 22 ευρώ

4 MΟΥΣΙΚΗ Οι Fun Lovin Criminals στο Gazarte Οι Fun Lovin Criminals, το σχήμα που μετουσίωσε το πολιτισμικό blend της Νέας Υόρκης, γιορτάζει τα 25 χρόνια από την κυκλοφορία του άλμπουμ τους «100% Colombian» με μια παγκόσμια περιοδεία. Οι funk rock / r‘n’b / hip hop masters ανεβαίνουν στη σκηνή του Gazarte για ένα show βασισμένο στο καλύτερο άλμπουμ τους αλλά και με ένα best of setlist για ένα back to the ’90s roots party.

11/11, Gazarte Main Stage, Βουτάδων 32-34, 20:30, είσοδος από 23 ευρώ

«Από την οπτική του Ναι» στην γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή Στην έκθεση «Από την οπτική του Ναι» ο ζωγράφος Αλέξανδρος Γεωργίου παρουσιάζει ζωγραφικά έργα που θα δημιουργηθούν μέσα στον χώρο της γκαλερί κατά τη διάρκεια της έκθεσης, παρουσία των επισκεπτών. Η μοναχική δημιουργία γίνεται διαδραστική μέσω της ζωντανής επαφής με τους επισκέπτες, οι οποίοι μετατρέπονται τελικά σε συνεργάτες. Στα έργα του Γεωργίου περιφέρονται, κατοικούν και συσχετίζονται πλάσματα αινιγματικά, άλλοτε ανθρωπόμορφα και άλλοτε όχι, που περιμένουν, ποζάρουν, μας κοιτούν, παρατηρούν.

9/11-16/12, γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή, Λεωνίδου 9, Μεταξουργείο, Τρ.Παρ. 13:00-18:00, Σαβ.

13:00-16:00

Στον Εραστή, ένα από τα πιο αινιγματικά έργα του, ο συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ (1930-2008) στρέφει το μικροσκόπιο στις ανθρώπινες σχέσεις, επιχειρώντας να αναδείξει πώς η μεγαλύτερη μοναξιά μπορεί και τρυπώνει καμιά φορά μέσα στα ζευγάρια. Η Κλέλια Ανδριολάτου και ο Πάνος Παπαδόπουλος συναντώνται επί σκηνής για να εξερευνήσουν τη διαβρωτική πορεία του χρόνου στη σχέση του ζευγαριού, εκείνο το νήμα «που οδηγεί από την παράλογη επιθυμία να θέλει κανείς να καταπιεί το αντικείμενο του πόθου του στο να παλεύει όλη νύχτα στο κρεβάτι, προκειμένου να μη συναντηθούν τα πόδια τους».

15/11-19/1, Κεντρική Σκηνή, Θέατρο Νέου Κόσμου, Αντισθένους & Θαρύπου, Τετ.-Παρ.

21:00, είσοδος από 15 ευρώ

7 EΙΚΑΣΤΙΚΑ Φίλιππος Θεοδωρίδης: «Misremembered Μemories» Ο Φίλιππος Θεοδωρίδης έχει αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα χρωματικών τόνων με μεγάλες επιφάνειες με έντονο χρώμα που διακόπτονται δυναμικά από λευκά τμήματα, αντλώντας έμπνευση από την αστική ζωή και τα μοτίβα που τη συνθέτουν. Μέσα στους πλούσιους σε χρώμα καμβάδες του μπορούμε πραγματικά να μυηθούμε στον ορίζοντα μιας σύγχρονης μητρόπολης ή να οραματιστούμε τη θέα από το στούντιό του στο Μοναστηράκι και τις σκιές που δημιουργούν τα κτίρια που το περιβάλλουν.

9/11-9/12, γκαλερί Ζουμπουλάκη, πλ. Κολωνακίου 20, Τρ., Πέμ.-Παρ. 11:00-20:00, Τετ. & Σάβ. 11:00-15:00

LiFO – 09.11.23

8 ΜΟΥΣΙΚΗ Undertones

ΘΕΑΤΡΟ

Οι Undertones, το συγκρότημα που σχηματίστηκε στο Derry της Βόρειας Ιρλανδίας το 1974, και αποτελεί ένα από τα πιο επιτυχημένα punk συγκροτήματα όλων των εποχών έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Σάββατο 11 Νοεμβρίου στο Gagarin 205. Το αθηναϊκό κοινό θα έχει την ευκαιρία να τους απολαύσει στο πλαίσιο μιας εκτεταμένης ευρωπαϊκής περιοδείας για την προώθηση του τελευταίου τους άλμπουμ «Dig what you need», κατά την οποία θα παρουσιάσουν και ένα σετ από τραγούδια όλων των προηγούμενων άλμπουμ τους.

«Αντίο, Μπάτμαν» του Τάσου Θεοφίλου Η παράσταση Αντίο, Μπάτμαν, η οποία βασίζεται στο ομώνυμο αστυνομικό διήγημα του Τάσου Θεοφίλου, ακολουθεί την ιστορία της Δ, μιας κοπέλας, η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε σε μια παραγκούπολη της Γκόθαμ Σίτι, εργάστηκε σε πολλές τυχοδιωκτικές δουλειές, συνελήφθη και φυλακίστηκε για τις πολιτικές της απόψεις και επιστρατεύτηκε από συμμορίες της μαφίας και του οργανωμένου εγκλήματος. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής της συνδιαλέγεται με αλλόκοτους χαρακτήρες από τα υπόγεια της κοινωνίας ως τα υψηλότερα κοινωνικά στρώματα και έρχεται συνεχώς αντιμέτωπη με τους παρακρατικούς μηχανισμούς της Γκόθαμ Σίτι. Συνειδητοποιεί τον πραγματικό ρόλο του Μπάτμαν, ο οποίος αποκαλύπτεται όχι πλέον ως ένας σούπερ ήρωας που σώζει την ανθρωπότητα ή ένας άγιος των σύγχρονων μητροπόλεων αλλά ως μια μεταμοντέρνα εκδοχή του παρακράτους, κοινωνικά και πολιτικά νομιμοποιημένη.

11/11, ΠΛΥΦΑ Κτίριο 7Α, Κορυτσάς 39, Σάβ.-Κυρ. 20:30, είσοδος από 12 ευρώ

the week

EKΔΗΛΩΣΕΙΣ

11/11, Gagarin 205, Λιοσίων 205, 20:00, είσοδος από 25 ευρώ

9 EΙΚΑΣΤΙΚΑ Αντώνης Ντόνεφ, «Σύμβολα της ανιδιοτέλειας» στην γκαλερί Kalfayan Στα καλλιγραφικά του σχέδια και στα έργα του με κολάζ ο Αντώνης Ντόνεφ αποτυπώνει μια καθαρά προσωπική, πολυσχιδή και πολύχρωμη προσωπική θεώρηση της γνώσης. Το ενδιαφέρον του για τη διερεύνηση των ορίων της αλλά και των θεωριών για τη μάθηση αντικατοπτρίζεται σε μια νέα σειρά περίπλοκων πολυεπίπεδων κολάζ σε καμβά τα οποία αποτελούνται από τμήματα vintage χαρτών που έχει συλλέξει ο καλλιτέχνης κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

ΜΟΥΣΙΚΗ Billy Cobham, «Spectrum 50»

9/11-13/1, Kalfayan Galleries, Χάριτος 11, Κολωνάκι, Δευτ., Σάβ. 11:00-15:00, Τρ.-Παρ.

11:00-19:00

10 ΘΕΑΤΡΟ «Ο άσχημος» σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή Τέσσερις ηθοποιοί σε οκτώ ρόλους πρωταγωνιστούν σε μια καυστική σάτιρα για τη βιαιότητα της σύγχρονης ναρκισσιστικής κοινωνίας, όπου η εικόνα και το κοινωνικό status καθορίζει πλέον περισσότερο από ποτέ τον πυρήνα της ύπαρξής μας.

Ο μαέστρος της τζαζ Billy Cobham επιστρέφει την Παρασκευή 10 Νοεμβρίου στην Αθήνα για μια συναυλία στο Gazarte, γιορτάζοντας τη συμπλήρωση 50 χρόνων του θρυλικού άλμπουμ «Spectrum». Η βραδιά θα ξεκινήσει με μια σύγχρονη εκδοχή της κουβανέζικης μουσικής από το σχήμα του μπασίστα Yoel Soto (Foivos Delivorias, Dimitris Tsakas, Stavros Lantsias, Adedeji Adetayo, Marina Satti κ.λπ.), λάτρη της τζαζ αλλά και της κουβανέζικης trova.

10/11, Gazarte Main Stage, Βουτάδων 3234, 21:30, είσοδος από 28 ευρώ

10/11-17/12, Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου, Προφήτου Δανιήλ 3 & Πλαταιών, Κεραμεικός, είσοδος από 17 ευρώ

89

90

LiFO – 09.11.23

Σινεμά

απο toν θοδωρη κουτσογιαννοπουλο

Στη φωτιά Η ταινία που κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας στο φετινό Φεστιβάλ Καννών είναι ένας ύμνος στο slow food με υψηλή αισθητική. ΣΥΝΟΨΗ: Βρισκόμαστε στο 1885, στο απόγειο της

κλασικής γαλλικής γαστρονομίας. Η Εζενί, απαράμιλλου ταλέντου μαγείρισσα, δουλεύει για τον διάσημο γκουρμέ Ντοντέν εδώ και είκοσι χρόνια και μαζί έχουν δημιουργήσει μια σειρά από πιάτα που άφησαν εποχή. Με το πέρασμα των χρόνων, η συνεργασία και ο αμοιβαίος τους σεβασμός εξελίχθηκε σε έρωτα.

Κ

Αριστούργημα Πολύ Καλό Καλό Ικανοποιητικό Μέτριο Κακό

άποτε ζευγάρι στη ζωή, και γονείς της 24χρονης Χάνα, μοιραίοι εραστές Αλφρέντ ντε Μισέ και Γεωργία Σάνδη στο Les enfants du siècle της Ντιάν Κιρίς από το 1999, ο Μπενουά Μαζιμέλ και η Ζιλιέτ Μπινός ξανασμίγουν στο ασταμάτητης γαστριμαργίας και λεπτεπίλεπτου έρωτα Pot au feu, την επιστροφή στο σινεμά του κατόχου Χρυσού Λέοντα για το Αγόρι με την άμαξα και πολιτογραφημένου Γάλλου πλέον Βιετναμέζου Τραν Αν Χουνγκ, με ένα έργο που βασίζεται σε μυθιστόρημα του 1924, τη Ζωή και το πάθος του γκουρμέ Ντοντέν-Μπουφάν του Εντουάρ Ρουφ – ο κεντρικός χαρακτήρας βασίζεται στη ζωή του Ζαν Μπριγιά Σαβαρέν. Ο Μπουφάν ζει ως απόλυτος γνώστης και χαλαρός τυχοδιώκτης της γεύσης, άνετα και ωραία, στο σπίτι του στην εξοχή, όπου δεξιώνεται τους ευκατάστατους κολλητούς του που τον αποκαλούν «Ναπολέοντα της γαστρονομίας» και θαυμάζουν τη μαγείρισσά του Εζενί (Μπινός) που εκτελεί μοναδικά και δημιουργικά τις συνταγές του. Με τη συνωμότρια στην καθημερινή του ενασχόληση για το επόμενο ευφάνταστο πιάτο τον ενώνει το πάθος για την τελειότητα και ένας ευγενικός έρωτας που μοιάζει περισσότερο με λανθάνοντα ερωτισμό. Εκείνος, αν και αγαπά όλες τις εποχές, της λέει πως, εφόσον διανύουν το φθινόπωρο της ζωής τους, είναι καιρός να επισημοποιήσουν έναν δεσμό είκοσι ετών. Εκείνη διαφωνεί: προτιμά το καλοκαίρι, να νιώθει τον ήλιο και τη ζέστη πάνω της, ίσως γιατί διαισθάνεται το τέλος – το βλέπουμε κι εμείς καθώς συχνά λιγοψυχά, το βλέπει και ο Ντοντέν της, αλλά δεν διαγιγνώσκεται με

τίποτε συγκεκριμένο. Ο Τραν δεν φείδεται ενδελεχούς περιγραφής όποτε σκύβει ευλαβικά ο φακός πάνω στα σκεύη και τους παλιούς φούρνους, στην προετοιμασία του φαγητού. Η αρχική σεκάνς διαρκεί μισή ώρα, καθώς παρακολουθούμε μια πανδαισία πιάτων από την αρχή της προετοιμασίας τους, την άφιξη των πρώτων υλών, το άγγιγμα και το χάδι πριν από το κόψιμο των υλικών και την παρασκευή μέχρι τα αρτίστικα φινιρίσματα, το αργό μαγείρεμα, το προσεκτικό σερβίρισμα και την κρουστή απόλαυση, με τα πλάνα να αχνίζουν, τους ουρανίσκους να τέρπονται εμφανώς, τον Μπουφάν να χαίρεται για τη χαρά της παρέας και την Εζενί να χαμογελά ταπεινά από τα συγχαρητήρια. Ο αναγκαίος παρατεταμένος πρόλογος δένει αρμονικά με την τελική σκηνή, καθώς αποκαλύπτεται η λέξη-κλειδί για τη σχέση του ζευγαριού. Οι δυο τους έχουν ένα τρυφερό δέσιμο που συγκρατείται αιτιολογημένα και προστατεύεται από τη διάρκεια της ταινίας και τη διασταύρωση του φαγητού με τις κουβέντες τους. Μεταξύ των ατελείωτων δείπνων και των σύντομων γευμάτων (κι αυτά με σπουδή στη λεπτομέρεια και στην εκτέλεση, ακόμη κι αν πρόκειται για βραστό αυγό στο πρωινό) μεσολαβεί μια πρόσκληση από τον πρίγκιπα της Ευρασίας. Ο Μπουφάν την αποδέχεται, και η σύλληψη του δείπνου είναι παραφορτωμένη και η βραδιά βασανιστική: οι αποχρώσεις πάνε περίπατο σε μια πολύωρη επίδειξη ικανοτήτων χωρίς ανάσα και η ανταπόδοση παρουσιάζει μια πρόκληση για τον ανήσυχο σεφ. Σκέφτεται να απαντήσει με pot au feu στο επίκεντρο του σπαρτιάτικου με τα δεδομένα της μαξιμαλιστικής, ενίοτε ηδονιστικής μπελ επόκ μενού του. Η γαλλική κρεατόσουπα, που έχει θρέψει γενιές, έχει σώσει κόσμο από την πείνα, εκπροσωπεί την παράδοση και είναι συνυφασμένη με το εθνικό οικογενειακό τραπέζι ανεξαρτήτως κάστας ή τάξης, προβληματίζει την Εζενί. «Επικίνδυνη επιλογή

INFO POT AU FEU ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ:

Τραν Αν Χουνγκ

ή τολμηρή», διστάζει να επιλέξει τη σωστή λέξη, αν και ο σύντροφός της τη διευκολύνει, απαντώντας το δεύτερο, με αφορμή ένα πιάτο μάλλον χοντροκομμένο, άδοξο και κοινό, που προφανώς υπονοεί το πώς και όχι τα ταπεινά υλικά που το αποτελούν. Ο τρόπος που τον συμπληρώνει σβήνει κάθε ίχνος ανταγωνιστικότητας, σοβαρό παράπτωμα για έναν δεινό εφευρέτη γευστικής μαγείας αλλά και φαφλατά με φουσκωμένο εγώ, και μεγαλόσχημο ποιητή-φανφάρα όποτε παρασυρόταν από τις κρίσεις και συγκρίσεις που συχνότατα επιχειρούσε. Σταδιακά, ο χαρακτήρας της Εζενί αποδεικνύεται εφάμιλλα, αν και αθόρυβα, καλλιτεχνικός με τον σεβάσμιο άνδρα πλάι της και η κομψά λικνιζόμενη κάμερα του σκηνοθέτη του Αρώματος της πράσινης παπάγιας τον σερβίρει επάξια. Το Pot au feu, που στα ελληνικά αποδίδεται Στη Φωτιά, διαγωνίστηκε για τον Χρυσό Φοίνικα, απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας στο 76ο Φεστιβάλ Καννών και υποβλήθηκε επίσημα, και μάλιστα αντί της Ανατομίας μιας Πτώσης, στα διεθνή Όσκαρ από τη Γαλλία, θα μπορούσε βιαστικά να καταχωρισθεί στο ποσοτικά αυξανόμενο είδος του κινηματογραφικού food porn που αναπτύσσεται σε εστιατορικές μεταφορές δολοφονικών ή αυτοκαταστροφικών αποκλίσεων για την επιτυχία και την επιβίωση με κάθε κόστος. Αυτό όμως διαφέρει, και ξεχωρίζει αισθητά. Σαν τη φιλοσοφία του slow food, το αργό (που καλό είναι να μη συγχέεται αβασάνιστα με το βαρετό) σινεμά του Τραν ανταμείβει και ανοίγει την όρεξη για κάτι αξιομνημόνευτο, ντελικάτο και gourmand, σαν εμπειρία που δεν αγοράζεται σε μισελενάτες «ποζερί». ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX 1 - ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX 2,3 - ΑΙΓΛΗ 1 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1 - WEST CITY 2 - ΕΛΛΗ - TOWN CINEMAS 2, 4

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟYΝ:

Μπενουά Μαζιμέλ, Ζιλιέτ Μπινός

Η αδελφότητα της Καπνιστής Σάουνας SMOKE SAUNA SISTERHOOD

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Άννα Χιντς

ΣΥΝΟΨΗ: Στο σκοτάδι της σάουνας γυναίκες διαφο-

ρετικών ηλικιών και προσωπικοτήτων μοιράζονται τις πιο προσωπικές εμπειρίες και τα πιο κρυφά μυστικά τους. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα ζεστασιάς και συντροφικότητας, γελούν, δακρύζουν, απελευθερώνονται και, εξαγνίζοντας τις ψυχές τους, ξαναβρίσκουν τη δύναμή τους. «Η αδερφή μου είχε μακριά ξανθά μαλλιά και άρεσε στον πατέρα μας να λέει ότι είναι όμορφη σαν χειροποίητη. Για μένα ρωτούσαν πώς τα πάω στο σχολείο κι αν είμαι καλή μαθήτρια». Κινηματογραφώντας για καιρό τις συναντήσεις και τις συνομιλίες μιας ομάδας γυναικών στη σάουνα ενός εσθονικού δάσους, η Άννα Χιντς μπόρεσε να αποσπάσει αφιλτράριστες εξομολογήσεις σαν την παραπάνω, μα και πολύ πιο σκοτεινές. Ο φακός της εστιάζει στα σώματα και λιγότερο στα πρόσωπα, προσπαθώντας και κατορθώνοντας να περάσει στη γυμνή αλήθεια, να φωτίσει διαφορετικές πτυχές του σώματος ανάλογα με το περιεχόμενο της εξομολόγησης, να το αναδείξει ως μέρος αυτοπροσδιορισμού, ως ευχή που κληροδοτήθηκε στον φορέα του, μα και ως κατάρα φορεμένη

LiFO – 09.11.23

ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ από εξωγενείς παράγοντες. Το κιαροσκούρο δίνει μια (δι)αχρονική διάσταση σε όσα παρακολουθούμε, γεννώντας μια σχεδόν μυστικιστική εμπειρία. Όταν τελειώσει η προβολή, νιώθουμε ότι με έναν μαγικό τρόπο έγινε ορατή η νοητή γραμμή που ενώνει τις γυναίκες της «καπνιστής σάουνας» μέσα από εμπειρίες που, δυστυχώς, παραμένουν κοινές.

Aπό τον Γιάννη Βασιλείου

Aπό τον Γιάννη Βασιλείου VILLAGE RENTI 2,6,7,12,14,19 - VILLAGE MALL 6,8,11,12 - VILLAGE PAGRATI 1 - VILLAGE AG.DIMITRIOS 3,4 OPTIONS ILION 1,3 - ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX 1 - ΑΕΛΛΩ CINEMAX 1 - ΝΑΝΑ CINEMAX 3 - ΑΙΓΛΗ 2 - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ 1 - ΒΑΡΚΙΖΑ 2 - CINERAMA - WEST CITY 3 - ΔΑΝΑΟΣ 2 ΚΙΝΗΜΑΤΟΘΕΑΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ-ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ 2 - ΣΠΟΡΤΙΓΚ 2 - TOWN CINEMAS 3 - ΑΡΤΕΜΙΣ - ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ

Τhe Royal Hotel

ΔΑΝΑΟΣ 2 - ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ - ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΛΑΪΣ 2

Ο Μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι; LITTLE NICHOLAS: HOW TO BE HAPPY

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Αμαντίν Φρεντόν, Μπενζαμάν Μα-

σούμπρ ΣΥΝΟΨΗ: Σκυμμένοι πάνω σε μια μεγάλη λευκή κόλ-

λα, ο Σaμπέ και ο Γκοσινί δημιουργούν ένα γελαστό, σκανταλιάρικο αγοράκι, τον Μικρό Νικόλα. Ανάμεσα σε φιλίες, καβγάδες, παιχνίδια, σκανταλιές και άπειρες τιμωρίες, ο Νικόλας εισβάλλει στο εργαστήρι των δημιουργών του και τους προκαλεί με αστείο τρόπο. Το γλυκύτατο αυτό animation επιστρατεύει σκίτσο παρμένο από τις σελίδες του Σαμπέ και του Γκοσινί για να αφηγηθεί τη γέννηση της διάσημης δημιουργίας των δύο ανδρών, την εξάπλωση της δημοφιλίας της αλλά και τον τρόπο που αντανακλούσε προσωπικές εμπειρίες τους. O Μικρός Νικόλας έχει μεν κάτι από την αναρχική διάθεση του Αστερίξ, οι δάσκαλοι π.χ. παρουσιάζονται συχνά ως αυταρχικές φιγούρες που παίρνουν ό,τι τους αξίζει από τους κατεργάρηδες μαθητές, μα απευθύνεται περισσότερο στο παιδικό κοινό, αντλώντας έμπνευση από τη σχολική καθημερινότητα και μεταφράζοντας τον κόσμο με τη γλώσσα και την αντίληψη ενός μικρού παιδιού. Μπορείς να φανταστείς μερίδα της κριτικής και του κοινού να αναρωτιέται «σε ποιον απευθύνεται αυτή η ταινία;», ένα κλισέ φιλμικής αποτίμησης που περνά από γενιά σε γενιά, καθώς oι meta απολήξεις του εγχειρήματος και στιγμιότυπα ακατάσχετων δακρυγόνων παρενεργειών, όπως η σπαραχτική απορία του Σαμπέ πώς θα μπορέσει να ενημερώσει τον Μικρό Νικόλα ότι έφυγε από τη ζωή ο έτερος μπαμπάς του, δεν συνάδουν με το παιδικό θέαμα μέρους της ταινίας. Είναι πολύ μεγάλη συζήτηση, την οποία θα αφήσουμε για το μέλλον. Εν ολίγοις, κανένα πρόβλημα δεν έχουμε με ταινίες ειδικού ενδιαφέροντος, ταινίες που δυσκολεύουν το τμήμα marketing στην προώθησή τους. Η ταινία απευθύνεται πρωτίστως και κυρίως σε ανθρώπους κάθε ηλικίας που μεγαλώνουν ή μεγάλωσαν με τον Μικρό Νικόλα, ξεφεύγει από τα συνήθη τερτίπια ενός biopic και αποδίδει αποτελεσματικά το πνεύμα του έργου των δύο καλλιτεχνών. Σε αυτό το πλαίσιο εξηγείται και η αφήγηση που έχει κάτι από τη σπιρτάδα και την αφέλεια των μικρών παιδιών, μα δεν συνιστά υπόδειγμα συνοχής. Κι όσο για το ερώτημα του τίτλου, σαφής απάντηση προφανώς δεν υπάρχει, κι αν τη γνωρίζετε να μας την πείτε, ωστόσο ο Μικρός Νικόλας αδιαμφισβήτητα συνεισφέρει στην ευτυχία μας.

ΣΚΗΝΟΘΕΣIΑ: Κίτι Γκριν ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Τζούλια Γκάρνερ, Τζέσικα Χέν-

γουικ, Χιούγκο Γουίβινγκ ΣΥΝΟΨΗ: Οι κολλητές φίλες Χάνα και Λιβ ταξιδεύ-

VETERINARY CARE

91

ΈΝΑ ΚΤΗΝΙΑΤΡΕΊΟ ΠΟΥ ΣΥΝΔΥΆΖΕΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΚΑΤΆΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΥΨΗΛΉ ΑΙΣΘΗΤΙΚΉ

Όσοι ζούμε μαζί με ένα ζώο συντροφιάς γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι έχεις τον δικό σου κτηνίατρο, τον άνθρωπο που θα εμπιστευτείς για κάθε μικρό ή μεγάλο πρόβλημα αλλά και για την τακτική παρακολούθηση του αγαπημένου σου τετράποδου.

ουν στην Αυστραλία και πιάνουν προσωρινή δουλειά στο μπαρ του ξενοδοχείου «The Royal Hotel» σε μια απομονωμένη πόλη. Όταν όμως τα αστεία και η συμπεριφορά των θαμώνων ξεπεράσουν τα όρια, οι δύο κοπέλες θα βρεθούν εγκλωβισμένες σε μια ανησυχητική κατάσταση που ξεφεύγει όλο και περισσότερο από τον έλεγχό τους. Η απουσία απάντησης στο πάγιο ερώτημα «μα γιατί δεν φεύγουν;» είναι μια σύμβαση που καλούμαστε να αποδεχτούμε σε θριλερικές αφηγήσεις. Το Royal Hotel θα δοκιμάσει τα όρια όσων θεατών δυσκολεύονται να καταπνίξουν την εσωτερική φωνή που επαναλαμβάνει το ερώτημα, καθώς η απάντηση δίνεται, ομολογουμένως κάπως σχηματικά, μόνο στο δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης – επειδή παντού στον κόσμο είναι το ίδιο για μια γυναίκα, σύμφωνα με την Κίτι Γκριν. Στην ταινία δυο νεαρές τουρίστριες, η Χάνα και η Λιβ, αναλαμβάνουν να δουλέψουν ως σερβιτόρες σε μια αυστραλιανή παμπ στη μέση του πουθενά ώστε να εξοικονομήσουν αρκετά χρήματα και να συνεχιστεί το μεγάλο φωτεινό καλοκαίρι τους. Αν οι εγκαταστάσεις διαμονής δείχνουν εξαρχής απωθητικές, οι ντόπιοι και η επίμονα παρενοχλητική συμπεριφορά τους θα αποτελέσουν τη βασική πηγή δυσφορίας σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον. Η Γκριν έχει δει το Wake in freight, ίσως την πιο κλειστοφοβική ταινία ανοιχτών χώρων που γυρίστηκε ποτέ, και μεταχειρίζεται επιδέξια μερικά τεχνάσματα από την ταινία του Τεντ Κότσεφ προκειμένου να σε κρατήσει στην τσίτα, καταδεικνύοντας την ανθρώπινη σήψη, την παράδοση στα κατώτερα ένστικτα, συνοδεία άφθονου αλκοόλ, και την επακόλουθη απειλή. Οι δυο ηρωίδες είναι μονοσήμαντες, προσδιορίζονται αποκλειστικά από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τη συμπεριφορά των άξεστων ντόπιων, η μεν Χάνα ευρισκόμενη σε διαρκή εγρήγορση, η δε Λιβ με μια πεισματική άρνηση της κατάστασης. Οι ηθοποιοί καταβάλλουν φιλότιμες προσπάθειες να εμπλουτίσουν το υλικό και να συμπληρώσουν τα κενά, ενώ η αναπόφευκτη εκτόνωση έρχεται με τη μορφή μιας φλεγόμενης «δήλωσης» σε μια ταινία που υπονοεί αξιοθαύμαστα το στοιχείο του θρίλερ, μα κραυγάζει τα μηνύματά της. Αν έχεις παρακολουθήσει, δε, και το παρεμφερούς λογικής The Assistant (2019), εύλογα αναρωτιέσαι εάν η Γκριν, όσο ταλέντο κι αν διαθέτει στο χτίσιμο της ατμόσφαιρας, έχει άλλο τρικ στο ρεπερτόριό της.

Aπό τον Γιάννη Βασιλείου ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX 2 - ΝΑΝΑ CINEMAX 6 - ΑΕΛΛ CINEMAX 2 - ΙΝΤΕΑΛ

Η

γνωστή διδάκτορας Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας dr Παναγιώτα Καραμιχάλη (οι φιλόζωοι της Θεσσαλονίκης την ξέρουν απλά ως Γιώτα), μετά από πολυετή εμπειρία ως διευθύντρια κλινικής, δημιούργησε τον δικό της χώρο για να υποδέχεται τα ζώα που χρειάζονται φροντίδα και να τους προσφέρει όλη την περιποίηση που τους αξίζει. Η συνεργασία με τον ειδικό υπερηχολόγο κοιλίας και καρδιάς Βαλάντη Σκρέκα DMV, GPCert(US), καθιστά το κτηνιατρείο Veterinary Care τον premium προορισμό για επείγοντα χειρουργεία και δύσκολα περιστατικά. Δεν είναι μόνο η εμπειρία, ο επαγγελματισμός και η ανθρώπινη επαφή που θα βρεις στο νέο κτηνιατρείο της δρος Καραμιχάλη. Είναι και η αισθητική του χώρου που σε ηρεμεί και σου δημιουργεί την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε ένα όμορφο περιβάλλον όπου νιώθεις άνετα τόσο εσύ όσο και ο τετράποδος φίλος σου. Σπάνια βλέπεις ένα κτηνιατρείο με τόσο προσεγμένο design κι αυτό λέει πολλά για το επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρονται. Το λευκό και το βεραμάν επικρατούν, εκφράζοντας την απλότητα του σχεδιασμού και συνδυάζονται με funky στοιχεία όπως οι roly-poly καναπέδες, που είναι εμπνευσμένοι από το αρμαντίλο, η αγελάδα-έπιπλο στη βιτρίνα και τα πολύχρωμα δωμάτια νοσηλείας. Σε αυτό το άκρως φιλικό περιβάλλον θα βρεις όλη την ενημέρωση που είναι απαραίτητη για την πρόληψη κάθε ασθένειας αλλά και την κατάλληλη θεραπεία σε κάθε πρόβλημα υγείας του ζώου σου. Επιστημονική κατάρτιση και αισθητική συναντιούνται στο κτηνιατρείο Veterinary Care και κάνουν τη ζωή με το λατρεμένο σου ζώο ακόμα πιο ευχάριστη.

Λεωφόρος Κωνσταντίνου Καραμανλή 176 (τέρμα Βούλγαρη), 2310 309020 www.veterinary-care.gr @vetcaregr

92

LiFO – 09.11.23

Βιβλίο

«Ζοrμπάς Πράσινη πέτρα ωραιοτάτη»: Ο βίος και η πολιτεία του καζαντζακικού ήρωα σε graphic novel από τις εκδόσεις Διόπτρα Ο Solo p συστήνει τον Ζορμπά στο σύγχρονο κοινό μέσα από μια νέα αφήγηση λόγου και εικόνας.

Τ

ο graphic novel είναι μια σύγχρονη αφηγηματική τέχνη. Πώς μπορεί να προσεγγίσει τους κλασικούς κώδικες της πεζογραφίας; Τα graphic novels είναι, όπως λέτε, μια αυτόνομη αφηγηματική τέχνη που συνδυάζει και χρησιμοποιεί στοιχεία από τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία, το θέατρο, τη γραφιστική, τη ζωγραφική. Έτσι, η δυνατότητα που έχουν να χρησιμοποιούν στοιχεία από όλες αυτές τις τέχνες, συνδυάζοντας ταυτόχρονα τον λόγο και την εικόνα στην αφήγηση, είναι και η δύναμή τους να προσεγγίζουν δημιουργικά τις άλλες μορφές τέχνης, προσθέτοντας στοιχεία σε αυτές. Κάτι τέτοιο συμβαίνει, λοιπόν, και με τη μεταφορά λογοτεχνικών έργων σε κόμικς, μεταφορές που είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια. Όμως σε κάθε τέτοια μεταφορά θα πρέπει αφηγηματικά να ακο-

Solo p

απο τη μαρια δρουκοπουλου

λουθούμε τις δυνατότητες και τους κώδικες του νέου μέσου, για παράδειγμα των κόμικς ή του κινηματογράφου, αν θέλουμε να κάνουμε κάτι πραγματικά ενδιαφέρον και πρωτότυπο και όχι ένα «υποπροϊόν» του πρωτότυπου κειμένου. Τα κόμικς και η φόρμα των graphic novels δεν είναι «λογοτεχνία». Είναι μια αυτόνομη τέχνη κι έτσι, με τα δικά της μέσα και τη συνδυαστική δυνατότητα αφήγησης που έχει, θα πρέπει να τα προσεγγίζουμε. Όχι ως μια «σχεδόν-λογοτεχία», «εικονογραφημένη-λογοτεχνία» ή «παρα-λογοτεχνία».

— Δεν είναι η πρώτη φορά που ασχολείστε με τη μεταφορά μυθιστορημάτων στη φόρμα του graphic novel. Στο συγκεκριμένο, ποια είναι τα στοιχεία που σας τράβηξαν το ενδιαφέρον; Ποιος είναι ο στόχος, το αποτέλεσμα που επιθυμείτε να πετύχετε; Πράγματι, κάτι τέτοιο είχα αρχικά επιχειρήσει με λογοτεχνικά κείμενα των Κό-

solo p

Ζοrμπάς – Πράσινη πέτρα ωραιοτάτη Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 520

ντογλου και Βενέζη στο Αϊβαλί. Αλλά, και τότε, το ζητούμενο για μένα δεν ήταν να μεταφέρω το Νούμερο 31328 ή το Αϊβαλί, η πατρίδα μου σε κόμικ. Ήταν να συνομιλήσω με τα κείμενα, τοποθετώντας τα μάλιστα παράλληλα και σε αντιπαράθεση, παράγοντας έτσι μια νέα αφήγηση και νέες προσλήψεις, παραπέμποντας στα αρχικά κείμενα και όχι παρακάμπτοντας ή διασκευάζοντάς τα. Αυτό, νομίζω, μπορεί να παράγει στις κόμικ μεταφορές λογοτεχνικών έργων κάτι πραγματικά νέο και ενδιαφέρον. Με την ίδια λογική κινούμαι και τώρα στον Ζορμπά. Εδώ η πρόκληση ήταν να πάρω το πλέον διάσημο έργο του Καζαντζάκη και, ακολουθώντας το πνεύμα αλλά και τις διακειμενικές παραπομπές του, να φτιάξω κάτι οικείο για το σύγχρονο κοινό. Ουσιαστικά επιχείρησα μια επαναφήγηση του έργου, προτείνοντας μια νέα ματιά για το έργο του Καζαντζάκη στους σημερινούς αναγνώστες, σίγουρα μακριά από τα στερεότυπα που έχει προσθέσει η, κατά τα άλλα, αδιαμφισβήτητα επιτυχημένη κινηματογραφική μεταφορά του Κακογιάννη. Σε αυτό το σημείο είμαι πραγματικά ευγνώμων γιατί οι εκδόσεις Διόπτρα με άφησαν να κινηθώ ελεύθερα στην αναζήτηση μιας τέτοιας επαναφήγησης. Ο Ζορμπάς είναι ένα πολυεπίπεδο έργο με πολλές διακειμενικές αναφορές, που απαιτεί έναν αντίστοιχο χειρισμό, αν θέλουμε να αναδείξουμε τον πλούτο του.

— Το μυθιστόρημα «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» πραγματεύεται έννοιες όπως ο έρωτας, η ζωή, ο θάνατος, ο Θεός. Πώς έχουν αποτυπωθεί στον δικό σας «Zoρμπά»; Προσπάθησα να μείνω πιστός στο πνεύμα και τις ανησυχίες του συγγραφέα, εκμεταλλευόμενος ταυτόχρονα τις σύνθετες δυνατότητες οπτικής και λεκτικής αφήγησης των κόμικς. Έννοιες όπως ο έρωτας, ο θάνατος, ο Θεός, αποδόθηκαν με διάφορους

LiFO – 09.11.23

93

GRAPHIC NOVEL τρόπους οπτικών μεταφορών ή παραπομπών σε πολιτισμικά φορτισμένες εικόνες. Για παράδειγμα, στον σχεδιασμό των ερωτικών σκέψεων του «αφεντικού» για τη Χήρα εκμεταλλεύτηκα τις αναφορές του Καζαντζάκη στα γλυπτά του Ροντέν. Έτσι η αποτύπωση των γραμμών των αγαλμάτων του συγκεκριμένου γλύπτη έγιναν το οπτικό όχημα για μια τέτοια εικαστική απόδοση. Απαιτήθηκαν μάλιστα δύο ταξίδια στο μουσείο Ροντέν στο Παρίσι για να μπορέσω να αντλήσω το υλικό αυτό, με φωτογραφίες, επιτόπια σκίτσα αλλά και τη σχετική βιβλιογραφία.

— Ο «Ζορμπάς», όπως και συνολικά ο Καζαντζάκης, έχει μελετηθεί εκτενώς. Στην κινηματογραφική του μεταφορά το έργο έχει δεχθεί την ερμηνεία της σκηνοθετικής ματιάς του Μιχάλη Κακογιάννη. Στην εκδοχή του graphic novel επιχειρείτε κι εσείς, ως δημιουργός, μια δική σας ερμηνεία; Ναι, βέβαια. Ζητούμενο και σ’ εμένα από την αρχή ήταν η δημιουργία ενός νέου πρωτότυπου έργου που θα συνομιλεί με το κείμενο του Καζαντζάκη, όχι αποτελώντας ένα πάρεργο αλλά, αντίθετα, προσθέτοντας στοιχεία, σκέψεις και αναφορές σε αυτό, προσδίδοντάς του ταυτόχρονα μια πιο σύγχρονη ροή αφήγησης.

— Είχατε προηγούμενη επαφή με το έργο του Καζαντζάκη; Ποια ήταν η προετοιμασία σας, σε θεωρητικό ή άλλο επίπεδο, προκειμένου να ασχοληθείτε με τον «Ζορμπά»; Στη νεότητά μου είχα διαβάσει τα περισσότερα βιβλία του Καζαντζάκη, και εκείνα τα χρόνια με είχαν επηρεάσει σημαντικά. Τώρα, βέβαια, για τη δημιουργία του δικού μου Ζορμπά, χρειάστηκε κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή ανάγνωση. Έτσι, όπως και σε όλα μου τα graphic novels, προηγήθηκε σοβαρή έρευνα και μελέτη. Και σε αυτό το κομμάτι είμαι ιδιαίτερα τυχερός γιατί, λόγω

Ο Ζορμπάς είναι ένα πολυεπίπεδο έργο με πολλές διακειμενικές αναφορές, που απαιτεί έναν αντίστοιχο χειρισμό, αν θέλουμε να αναδείξουμε τον πλούτο του.

και της ακαδημαϊκής μου εμπειρίας, η συστηματοποίηση της έρευνας και η διαχείριση της βιβλιογραφίας μού είναι ιδιαίτερα οικείες διαδικασίες. Ανέτρεξα έτσι σε φιλολογικά ή άλλα σχετικά κείμενα (για παράδειγμα, για την κινηματογραφική αφήγηση του Ζορμπά), στην αλληλογραφία του ίδιου του συγγραφέα αλλά και σε πλήθος άλλων έργων που αναφέρονται ή υπονοούνται στο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη. Αναφέρω ενδεικτικά την Τρικυμία του Σαίξπηρ ή τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Είναι δουλειά επίπονη και χρονοβόρα αλλά ταυτόχρονα και μια εξαιρετικά όμορφη εμπειρία, αφού σε ταξιδεύει σε τόπους και σου γνωρίζει πράγματα που ούτε καν φανταζόσουν όταν ξεκινούσες. Και αυτό ίσως είναι το μεγαλύτερο προσωπικό κέρδος απ’ όλη ετούτη την καταβύθιση σε ένα τόσο πλούσιο κείμενο, όπως το συγκεκριμένο του Ζορμπά.

«Βίρα τις άγκυρες» για το ΚΘΒΕ

Αστέριος Πελτέκης

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΚΘΒΕ

Τ

ο ΚΘΒΕ «σαλπάρει» τον Δεκέμβριο με ένα εμβληματικό έργο που αποτελεί μια αναδρομή στην ιστορία της ελληνικής επιθεώρησης, όπως αποτυπώνεται μέσα από την οξυδερκή ματιά των Θανάση Παπαθανασίου & Μιχάλη Ρέππα. Το Βίρα τις άγκυρες αγαπήθηκε από το κοινό από την πρώτη παρουσίασή του στο Εθνικό Θέατρο, το 1997, όταν ο τότε καλλιτεχνικός διευθυντής, Νίκος Κούρκουλος, αποφάσισε να παρουσιάσει για πρώτη φορά σε κρατική σκηνή ένα μουσικό έργο αφιερωμένο σε αυτό το «παρεξηγημένο» θεατρικό είδος, δίνοντάς του έτσι τη δυνατότητα να απενοχοποιηθεί από τη φήμη που το ακολουθούσε στη διάρκεια της πορείας του. Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά, το σπουδαίο συγγραφικό δίδυμο μάς έκανε την τιμή να μας δώσει τα δικαιώματα αυτού του μοναδικού εγχειρήματος, το οποίο και ανέλαβα με χαρά να σκηνοθετήσω. Έτσι, με αφορμή τη συμπλήρωση 130 χρόνων επιθεώρησης, μπορούμε να δούμε ξανά το υπέροχο αυτό ταξίδι −με συνοδοιπόρους σπουδαίους συντελεστές και ταλαντούχους ηθοποιούς και χορευτές− μέσα από μια νέα οπτική της παράστασης που φιλοδοξεί να ψυχαγωγήσει, να σατιρίσει αλλά κυρίως να ταξιδέψει το κοινό. Ένα ταξίδι στον χρόνο και στην ιστορία του τόπου, το οποίο, μέσα από τον λαμπερό κόσμο της επιθεώρησης, παρουσιάζει τη μάχη επιβίωσης που έδιναν οι ηθοποιοί και οι συντελεστές της με φόντο σημαντικά ιστορικά γεγονότα της εποχής. Σε μια μεγάλη μουσικοθεατρική παράσταση με πολύ τραγούδι, χορό, γέλιο αλλά και συγκίνηση!

Ραντεβού στη σκηνή του Θεάτρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Πρεμιέρα: Παρασκευή 15/12/2023

LiFO – 09.11.23 ΣΚΟΡΠΙΟΣ [23.10/22.11] Τις επόμενες ημέρες οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο πρέπει να δώσετε έμφαση στο επικοινωνιακό κομμάτι της δουλειάς σας. Ο Ερμής, την τελευταία ημέρα που διανύει το ζώδιό σας, σχηματίζει ένα δυνατό εξάγωνο με τον Πλούτωνα και θα έχετε επιτυχίες σε εμπορικές συμφωνίες, ενώ θα ευνοηθούν η προώθηση υπηρεσιών και οι δημόσιες σχέσεις. Η Νέα Σελήνη στο ζώδιό σας στις 13/11 αποτελεί την προσωπική σας Πρωτοχρονιά και είναι εξαιρετική στιγμή για να θέσετε νέους στόχους που θα αφορούν τα επαγγελματικά σας, την ερωτική σας ζωή ή τη βελτίωση της εμφάνισής σας. Η ανάγκη σας για προσωπική ανάπτυξη θα σας κρατά πειθαρχημένους και θα πραγματοποιήσετε τα όνειρά σας. Από τις 10/11, που εισέρχεται ο Ερμής στον Τοξότη, οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο δεν θα είστε σε θέση να κάνετε έξυπνες επενδύσεις, ενώ το τετράγωνο με τον Κρόνο μπορεί να προκαλεί προβλήματα στις σχέσεις σας.

starfax

94

ΤΟΞΟΤΗΣ [23.11/21.12] Μια μυστική συμφωνία που θα αυξήσει το εισόδημα φέρνει στις 9/11 το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα στους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο και αν επιστρατεύσετε το θάρρος και τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες, θα βγείτε κερδισμένοι. Ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα υγείας και σε ατυχήματα στις 12/11. Η Νέα Σελήνη στον Σκορπιό στις 13/11 σας υπενθυμίζει πως πρέπει να ρίξετε τους ρυθμούς σας προκειμένου να αναπληρώσετε τις δυνάμεις σας και να ανακτήσετε την ψυχική σας ηρεμία. Η εποχή των γενεθλίων σας πλησιάζει και πρέπει να είστε ακμαίοι. Ξεκινήστε διατροφή σε συνδυασμό με κάποια άσκηση που θα πληροί τις ανάγκες σας και κόψτε βλαβερές για τον οργανισμό σας συνήθειες. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στο ζώδιό σας, αλλά επειδή θα είναι σε πτώση, επικοινωνιακά θα είστε αδύναμοι. Το τετράγωνο με τον Κρόνο θα φέρνει απογοητεύσεις που θα τις προκαλεί μια ανδρική φιγούρα-μέλος της οικογένειας.

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ [22.12/19.1] Νέες ιδέες σάς ωθούν στην αναζήτηση ατόμων που θα στηρίξουν την εφαρμογή τους και μια πολύ καλή στιγμή για να τις προωθήσετε είναι στις 9/11 που πραγματοποιείται το εξάγωνο του Ερμή με τον Πλούτωνα στο ζώδιό σας, το οποίο αφορά τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο. Ενδεχομένως να κάνετε καινούργιες φιλίες. Στις 12/11 δεν θα είναι κατάλληλη στιγμή για έκφραση συναισθημάτων προς ένα φιλικό σας πρόσωπο. Η Νέα Σελήνη στον Σκορπιό φέρνει νέες ευκαιρίες σε όσους δεν πτοούνται από προκλήσεις και θα έχετε επιτυχίες. Από τις 10/11, που εισέρχεται ο Ερμής στον Τοξότη, οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο θα έχετε έντονες τάσεις μοναχικότητας και δεν θα είστε καλοί στην επικοινωνία. Το τετράγωνο με τον Κρόνο θα προκαλεί εμπόδια, ενώ θα φέρει στην επιφάνεια κρυφούς εχθρούς. Ιδιαίτερη προσοχή στο παρασκήνιο.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ [20.1/19.2] Σημαντικές οι εξελί-

από τη μα ρ ιβ ίκυ καλλέ ρ γ η (s tar f ax@ li f o. g r )

ξεις στον τομέα της καριέρας για τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, που είστε υπό την επίδραση το εξαγώνου Ερμή - Πλούτωνα. Αξιοποιήστε τις ευκαιρίες στις 9/11, κάντε επαφές με πρόσωπα κύρους που θα στηρίξουν ένα νέο εγχείρημα και επενδύστε κάποια χρήματα στη διαφήμιση των υπηρεσιών ή των προϊόντων σας. Στις 13/11 ακολουθεί και η Νέα Σελήνη στον Σκορπιό που σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τα επαγγελματικά σας. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στον Τοξότη, αλλά επειδή θα είναι σε πτώση, δεν θα είναι καλή εποχή για οικονομικές διαπραγματεύσεις ή για συμμετοχή σε κοινοπραξία. Το τετράγωνο με τον Κρόνο προμηνύει απώλειες και καλό θα είναι να διαφυλάξετε τους πόρους σας. Οι σπουδαστές με το εξάγωνο Αφροδίτης - Ερμή θα κάνετε καινούργιες φιλίες και θα βελτιώσετε την ερωτική σας ζωή με άτομο από το περιβάλλον των σπουδών.

ΙΧΘΥΣ [20.2/20.3] Ένα ταξίδι θα σας δώσει

ΚΑΡΚΙΝΟΣ [22.6/22.7] Επανέρχονται οι

την ευκαιρία να διευρύνετε τον κύκλο των συνεργατών σας και μια πολύ καλή στιγμή για να το κάνετε είναι στις 9/11 που πραγματοποιείται το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα, το οποίο επηρεάζει τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο. Ενδεχομένως να προκύψει μια καινούργια συνεργασία στο εξωτερικό που θα αυξήσει τα κέρδη σας. Με τη Νέα Σελήνη στον Σκορπιό σπουδές, νομικά ζητήματα, εκδόσεις και εμπορικές συμφωνίες ξεκινούν με θετικό πρόσημο και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα βγείτε κερδισμένοι. Το 1ο δεκαήμερο, από τις 10/11 που εισέρχεται ο Ερμής στον Τοξότη, δεν θα πιστεύετε στον εαυτό σας και θα τον σαμποτάρετε. Επειδή ο πλανήτης είναι σε πτώση και ταυτόχρονα σε τετράγωνο με τον Κρόνο στο ζώδιό σας, δεν θα έχετε το απαραίτητο θάρρος για να κυνηγήσετε τα όνειρά σας και θα κάνετε πισωγυρίσματα.

ισορροπίες στην ερωτική ζωή των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο από τις 9/11 που πραγματοποιείται το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα, ενώ βελτιώνονται και οι σχέσεις με τα παιδιά. Μια δύσκολη μέρα που μπορεί να γίνουν καβγάδες με φιλικά σας πρόσωπα για ερωτικές διεκδικήσεις είναι στις 12/11. Το τετράγωνο Άρη - Ουρανού δημιουργεί έδαφος για εντάσεις και πρέπει να διαχειριστείτε τα γεγονότα με ψυχραιμία. Με τη Νέα Σελήνη στον Σκορπιό στις 13/11 θα είναι ιδανική στιγμή για ξεκίνημα ερωτικής σχέσης και δημιουργία οικογένειας. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στον Τοξότη και αρχικά θα επηρεάσει το 1ο δεκαήμερο. Η συγκεκριμένη θέση δεν είναι καλή επειδή ο πλανήτης είναι σε πτώση και επαγγελματικά ζητήματα δεν θα διεκπεραιώνονται εύκολα, εξαιτίας της αδυναμίας σας να συνεννοηθείτε με τους άλλους. Το τετράγωνο με τον Κρόνο δείχνει προβλήματα με μακρινούς συνεργάτες και εμπόδια στο κλείσιμο συμφωνίας.

ΚΡΙΟΣ [21.3/20.4] Την τελευταία ημέρα της διέλευσης του Ερμή στον Σκορπιό σχηματίζεται ένα δυνατό εξάγωνο με τον Πλούτωνα και καθώς θα εκτιμηθούν οι δεξιότητές σας θα επιβραβευτείτε οι γεννημένοι το 3ο δεκαήμερο μέσω ενός μπόνους ή μιας προαγωγής. Ωστόσο, θα πρέπει να αποφύγετε τις περιττές δαπάνες. Στις 12/11 η αντίθεση Άρη Ουρανού φέρνει στην επιφάνεια οικονομικά ζητήματα που θα προκαλέσουν αναταραχή στις σχέσεις με άτομα με τα οποία έχετε κοινούς πόρους. Η Νέα Σελήνη στον Σκορπιό στις 13/11 θα ευνοήσει την επίλυση διαφορών και την αναζήτηση χρηματοδότησης ή μιας νέας πηγής εσόδων. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στον Τοξότη σε τετράγωνο με τον Κρόνο και αφορά τους γεννημένους το 1ο δεκαήμερο. Θέματα σπουδών θα σας φαίνονται βουνό επειδή δεν θα μπορείτε να συγκεντρωθείτε, ενώ θα έχετε και μια εσωστρεφή διάθεση που θα σας απομακρύνει από το περιβάλλον σας. Μια καινούργια γνωριμία θα συμβάλει στην ψυχική σας ανάταση.

ΛΕΩΝ [23.7/23.8] Θέματα υγείας ενός αγαπημένου προσώπου απασχολούν αυτή την εποχή τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο, αλλά καθώς σας επηρεάζει θετικά το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα στις 9/10, οι εξελίξεις θα είναι αίσιες. Ίσως να έχετε και κάποια καλά νέα που θα αφορούν την εύρεση εργασίας ενός μέλους της οικογένειας. Ωστόσο πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις 12/11, καθώς το τετράγωνο Άρη - Ουρανού δείχνει πως θα υπάρξουν τριγμοί στις σχέσεις με οικείους. Μια πολύ καλή στιγμή για να κάνετε ένα καινούργιο ξεκίνημα, αφήνοντας πίσω δυσάρεστα γεγονότα, είναι στις 13/11 με τη Νέα Σελήνη στον Σκορπιό. Επίσης θα ευνοηθούν οι αγοραπωλησίες ακινήτων και η βελτίωση του χώρου σας. Οι γεννημένοι το 1ο δεκαήμερο με την έλευση του Ερμή στον Τοξότη στις 10/11 ενδεχομένως να μην έχετε διάθεση να ασχοληθείτε με την ερωτική σας ζωή. Το τετράγωνο με τον Κρόνο ρίχνει το ηθικό σας.

ΤΑΥΡΟΣ [21.4/20.5] Μια πολλά υποσχόμενη

ΠΑΡΘΕΝΟΣ [24.8/22.9] Αέρα ανανέωσης

συνεργασία φέρνει στους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα στις 9/11, ενώ είναι και ιδανική στιγμή για ταξίδια, προώθηση υπηρεσιών και επίλυση νομικών ζητημάτων. Ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση πιθανής έντασης στις 12/11 που πραγματοποιείται το τετράγωνο Άρη Ουρανού. Μια εξαιρετική μέρα για ξεκίνημα συνεργασίας ή γάμο είναι στις 13/11 με τη Νέα Σελήνη στον Σκορπιό. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στον Τοξότη και αρχικά επηρεάζει το 1ο δεκαήμερο. Καθώς είναι σε πτώση, δεν θα ευνοήσει την αναζήτηση χρηματοδότησης, ενώ μπορεί να φέρει αιφνίδια έξοδα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Το τετράγωνο με τον Κρόνο δείχνει πως μπορεί να μπλοκάρει η υλοποίηση μιας ιδέας και ότι πρέπει να αποφύγετε τις οικονομικές δοσοληψίες με φίλους. Στις 15/11 το εξάγωνο Ερμή - Αφροδίτης φέρνει καλά νέα σχετικά με τα παιδιά.

φέρνει στις 9/11 στους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα και θα πάρετε μεγάλη χαρά. Ενδεχομένως να ξεκινήσει ένας έρωτας με άτομο που σας έχει γοητεύσει εδώ και αρκετό καιρό ή να υποδεχτείτε ένα νέο μέλος στην οικογένεια. Τα οικονομικά σας βελτιώνονται μέσω μιας επένδυσης, ενώ είναι και μια καλή στιγμή για ανάληψη ρίσκων. Θέματα εκπαίδευσης, μετακινήσεις και εμπορικές συμφωνίες θα ευνοηθούν στις 13/11 με τη Νέα Σελήνη στον Σκορπιό. Ξεκινήστε κάποιο σεμινάριο για να βελτιώσετε τις δεξιότητές σας, να προωθήσετε ένα podcast και δώστε έμφαση σε δημόσιες σχέσεις. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στον Τοξότη σε τετράγωνο με τον Κρόνο και αρχικά επηρεάζει το 1ο δεκαήμερο. Στον τομέα της οικιακής σας ζωής θα υπάρχουν επικοινωνιακά προβλήματα. Μέσω της ακίνητης περιουσίας βελτιώνονται τα οικονομικά σας.

ΔΙΔΥΜΟΣ [21.5/21.6] Αίσιες οι εξελίξεις στα επαγγελματικά και οικονομικά των γεννημένων το 3ο δεκαήμερο από τις 9/11 που πραγματοποιείται το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα. Αν αναζητάτε μια νέα θέση εργασίας, στις 13/11 η Νέα Σελήνη στον Σκορπιό θα ευνοήσει τις προσπάθειές σας. Στις 10/11 ο Ερμής εισέρχεται στον Τοξότη και αφορά αρχικά το 1ο δεκαήμερο. Ενώ υπό άλλες συνθήκες θα ενεργοποιούσε δυνατά τον τομέα των σχέσεων, στο συγκεκριμένο ζώδιο είναι σε πτώση. Ταυτόχρονα, το τετράγωνο με τον Κρόνο προμηνύει απογοητεύσεις από επαφές με πρόσωπα εξουσίας, επομένως δεν είναι κατάλληλη εποχή για διεκδίκηση καλύτερων αποδοχών και προώθηση επιτευγμάτων. Ωστόσο, η ερωτική σας ζωή βελτιώνεται αισθητά και θα έχετε έναν πολύ σημαντικό λόγο για να είστε χαρούμενοι και να νιώθετε πλήρεις. Εξαιρετική μέρα για φλερτ και ξεκίνημα ερωτικής σχέσης είναι στις 15/11 που πραγματοποιείται το εξάγωνο Ερμή - Αφροδίτης.

ΖΥΓΟΣ [23.9/22.10] Αν σκοπεύετε να κάνετε

Sudoku No 790 9 1 6

4 9

8

3 5 9

5 7

3 2

4 7 8 6 3 2

4 7

2

7 8 1

Η λύση του προηγούμενου 9 7 1 8 6 3 5 4 2

8 5 4 2 7 9 6 1 3

2 6 3 4 1 5 7 8 9

4 8 7 9 3 1 2 5 6

6 3 5 7 2 4 8 9 1

1 2 9 5 8 6 4 3 7

7 4 2 3 9 8 1 6 5

5 9 6 1 4 7 3 2 8

3 1 8 6 5 2 9 7 4

επένδυση σε ακίνητο, στις 9/10 το εξάγωνο Ερμή - Πλούτωνα θα ευνοήσει τους γεννημένους το 3ο δεκαήμερο – μια έρευνα αγοράς προτού πάρετε αποφάσεις είναι απαραίτητη. Ιδιαίτερη προσοχή στις οικονομικές σας δοσοληψίες στις 12/11. Η Νέα Σελήνη στον Σκορπιό στις 13/11 σηματοδοτεί το ξεκίνημα ενός νέου κύκλου για τα οικονομικά σας και μπορείτε να αυξήσετε τα κέρδη σας μέσω νέων εγχειρημάτων. Κυνηγήστε την τύχη σας σε νέες κατευθύνσεις. Όπως και να έχει, θα υπάρξουν ευκαιρίες και θα πρέπει να επιστρατεύσετε τη διορατικότητά σας. Από τις 10/11 εισέρχεται ο Ερμής στον Τοξότη και θα διανύει τον τομέα της επικοινωνίας, αλλά στη συγκεκριμένη θέση είναι σε πτώση. Αυτό σημαίνει ότι το 1ο δεκαήμερο θα είστε αδύναμοι στην προώθηση των δεξιοτήτων σας και το τετράγωνο με τον Κρόνο δεν θα ευνοήσει τα επαγγελματικά σας.

LiFO – 09.11.23

95