The Health Book Fall 2023 by Dyo Deka S.A.

Η ειδική έκδοση της LiFO αφιερωμένη στον τομέα της υγείας

the Health Book F

2023

Η ειδική έκδοση της LiFO αφιερωμένη στον τομέα της υγείας

theHealthBook

δημόσια υγεία διατροφή πρόληψη ψυχική υγεία πολιτική υγείας περίθαλψη ιατρικά νέα

2 περιεχόμενα

iD 06 10 14

ΕΚΔΟΤΗΣ: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος / ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Μιχάλης Μιχαήλ / ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ: Αλεξία Σβώλου / ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ξένια Στασινοπούλου / ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Δημήτρης Βουκελάτος / CREATIVE DIRECTOR: Γιάννης Καρλόπουλος / ART DIRECTOR: Χρήστος Τζοβάρας / ΕΠΙΜΕΛEIΑ ΑΤΕΛΙΕ: Βανέσσα Φερλέ, Mαργαρίτα Καμαριώτη / ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Γιάννης Πανταζόπουλος, Φιλιώ Ράγκου / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου

44 48 52

Συνέντευξη µε τον υφυπουργό Υγείας Μάριο Θεµιστοκλέους ORGAN meetings: Όταν η γνώση και η ενηµέρωση συναντούν τη δεύτερη ευκαιρία στη ζωή Όλγα Λιοντοπούλου: «Οι γυναίκες που νοσούν µε καρκίνο µαστού να ξέρουν ότι σε αυτό το ταξίδι δεν είναι µόνες» Περίθαλψη ισότιµη για όλους ζητά ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας Γιώργος Καπετανάκης: «Στον καρκίνο έχουµε ακόµα δρόµο για να κερδίσουµε τον πόλεµο» Η ευεξία των νέων περνά µέσα από τον εµβολιασµό τους κατά του HPV Απόστολος Βαλτάς: «Πώς αντιμετωπίζεται το πολυδιάστατο πρόβλημα των ελλείψεων στα φάρμακα» Χρήστος Μαρκόπουλος: «Τεχνολογία αιχµής στη διάγνωση και στη χειρουργική αντιµετώπιση του καρκίνου του µαστού» Τα πλαστά φάρµακα αποτελούν µάστιγα για τη δηµόσια υγεία Κωνσταντίνος Δ. Τσοβόλας: «Ο έλεγχος καρδιάς απαραίτητος πριν από την άθληση και τον µαραθώνιο» Ενδιαφέροντα συµπεράσµατα για τη χρήση προϊόντων καπνού στην Ελλάδα δίνουν δύο νέες µελέτες Θεοδώρα Ψαλτοπούλου: «Η µεσογειακή διατροφή µειώνει τον κίνδυνο για πολλούς καρκίνους» Διαλειµµατική νηστεία: 13 απαντήσεις για την πιο δηµοφιλή νέα τάση στη διατροφή Κώστας Παπαγιαννόπουλος: «Η χειρουργική θώρακος στο οπλοστάσιο της αντιµετώπισης του καρκίνου του πνεύµονα» Μαρία Θεοδωρίδου: «Προστατεύουµε τους ευπαθείς µε το νέο, επικαιροποιηµένο εµβόλιο κατά του κορωνοϊού» Αντιβιοτικά, σιρόπια, αντιδιαβητικά και φάρµακα γονιµότητας λείπουν από τα φαρµακεία Πέφτουν δραµατικά οι δείκτες ψυχικής υγείας στους εφήβους και στους νέους Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Doctors' directory

16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 40 42

εκδοτης Στάθης Τσαγκαρουσιάνος chief executive officer Μιχάλης Μιχαήλ chief operating officer/commercial director Θανάσης Χαραμής

www.lifo.gr ΔΥΟ ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. ΒOΥΛΗΣ 22, 105 63 ΑΘΗΝΑ T 210 3254 290 F 210 3249 785 info@lifo.gr

σύμβουλος σχεδιασμού Γιάννης Καρλόπουλος διευθυντησ συνταξης Αλέξανδρος Διακοσάββας διευθυντής mikropragmata.lifo.gr Άρης Δημοκίδης

εμπ ορικ ο τμημα advertising director Ξένια Στασινοπούλου direct sales director Κώστας Μαντάς senior advertising manager Άννα Λαπαρδάγια direct sales Γιώργος Λυκουργιώτης, Ευθύμης Παχής

διευθυντής εντυπης εκδοσης Τάσος Μπρεκουλάκης

advertising manager Δημήτρης Βουκελάτος (dvoukelatos@lifo.gr)

διευθυνση newsroom και social media Χριστίνα Γαλανοπούλου

advertising coordinator Κατερίνα Κουρμούζη (kkourmouzi@lifo.gr)

υπευθυνη πολιτικου ρεπορταζ - ερευνασ Βασιλική Σιούτη

head of creative Βασίλης Καψάσκης

αρχισυνταξια Γιάννης Πανταζόπουλος

παρακαλουμε ανακυκλωστε

συντονισμοσ υλησ Νινέττα Γιακιντζή ––––––

αρχισυνταξία podcasts Μερόπη Κοκκίνη

branded content manager Φιλιώ Ράγκου digital campaign manager Γιώργος Γιαννή junior advertising executive

Χριστίνα Καλλή –––––– ψηφιακή ανάπτυξη/ προγραμματισμός lifo.gr Άγγελος Παπαστεργίου –––––– σ υντα ξ η Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λουίζα Αρκουμανέα, Γιάννης Βασιλείου, Ίωνaς Καλλιμάνης, Ντίνα Καράτζιου, Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, Τίνα Μανδηλαρά, Νίκος Μπακουνάκης, Γλυκερία Μπασδέκη, Αργυρώ Μποζώνη, Σταυρούλα Παπασπύρου, Μαρία Παππά, Ζωή Παρασίδη, Χρήστος Παρίδης, Δημήτρης Πολιτάκης, Νικόλας Σεβαστάκης, Φώτης Σεργουλόπουλος, Δέσποινα Τριβόλη, Κορίνα Φαρμακόρη, Γιώργος Ψωμιάδης ne wsr o om αρχισυνταξια Ρούλα Βλασσοπούλου, Σόφη Ζιώγου συντακτικη ομαδα Σωτήρης Βαλάρης, Κυριάκος Κουζούμης, Μάνος Χατζηγιάννης social media Ιωάννα Ζέρβα, Τατιάνα Τζινιώλη ––––––

ατε λ ιέ αrt director Βανέσσα Φερλέ, Μαργαρίτα Καμαριώτη αssistant art director Μπιάνκα Σαμαρά φωτογράφοι Σπύρος Στάβερης, Πάρις Ταβιτιάν, Freddie F., Γιώργος Αδάμος, Γιώργος Ξανθινάκης, Νίκος Κατσαρός διαμόρφωση ψηφιακής εκδοσης Μαρούσα Θωμά, Ελπισία Σπαθάρη επιμελεια κειμένων Μαρία Δρουκοπούλου, Μυρτώ Αθανασοπούλου –––––– λο γ ισ τηρ ιο οικονομική διεύθυνση Δημήτρης Τασιόπουλος λογιστήριο Βασίλης Κοτρωνάκης, Άκης Ιωάννου, Έφη Ηλιοπούλου γραμματεία Βιβίκα Ανδριανάτου –––––– κωδικος εντυπου 7639

4 Το φθινόπωρο του επαναπροσδιορισμού

ΑΛΕΞΊΑ ΣΒΏΛΟΥ

Δημοσιογράφος Υγείας

Περίεργο φθινόπωρο αυτό που ζούμε. Μοιάζει με ανοιξιάτικο διάλειμμα πριν από τον χειμώνα, αλλά τα ξεσπάσματά του θυμίζουν πως η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται ραγδαία, μετατρέποντας τα πρωτοβρόχια σε καταιγίδες που προκαλούν πλημμύρες. Η ακρίβεια δοκιμάζει τις αντοχές μας και η γεωπολιτική αστάθεια, λόγω της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, ζωντανεύει σκοτεινές μνήμες του παρελθόντος, ξυπνώντας ξανά τον φόβο μιας νέας, βαθιάς ενεργειακής κρίσης. Μέσα σε όλα, η υγεία, το πιο ανεκτίμητο αγαθό, απειλείται από παλιούς και νέους κινδύνους. Νέες υποπαραλλαγές ιών, φόβοι για ξεσπάσματα «εξωτικών ασθενειών» από την αύξηση του πληθυσμού των εντόμων, ειδικά των κουνουπιών, που αποτελούν διαβιβαστές για πληθώρα παθογόνων, πρωτιές του λαού μας στην παχυσαρκία, τον καρκίνο των πνευμόνων, τα καρδιαγγειακά. Από την άλλη, ενισχύεται το ιατρικό οπλοστάσιο. Τα εμβόλια, οι πρωτοποριακές θεραπείες και οι νέες διαγνωστικές τεχνικές, η τεχνητή νοημοσύνη, η έρευνα και η τεχνολογία που τρέχουν ιλιγγιωδώς, φέρνουν την επανάσταση στην υγεία. Η φράση που συνοψίζει όλες τις εξελίξεις είναι η εξής: «Για κάθε πρόβλημα η επιστήμη είναι η απάντηση». Αυτές τις απαντήσεις, σε απλή και κατανοητή γλώσσα, περιλαμβάνουμε στην ειδική έκδοση για την υγεία, το Health Book #4 της LiFO, που έγινε πλέον θεσμός και έρχεται στο σπίτι ή στο γραφείο σας. Με έγκυρη πληροφόρηση από διακεκριμένους επιστήμονες και τους stakeholders της υγείας, από την πλευρά του κράτους και των ασθενών, με όλα τα νέα από τον χώρο του φαρμάκου και των ιατρικών υπηρεσιών, με συμβουλές ψυχικής υγείας και ευεξίας. Το «Βιβλίο της Υγείας» είναι στα χέρια σας, και μπορείτε να το διαβάσετε. Ελπίδα μας, να κάνει τη ζωή σας καλύτερη. Καλή ανάγνωση

6 Σχεδιάζουμε το ΕΣΥ του αύριο, γιατί το μέλλον δεν περιμένει Το ΕΣΥ έκλεισε 40 χρόνια ζωής και αφού αντεπεξήλθε στη δοκιμασία της πανδημίας, ήρθε η ώρα του ανασχεδιασμού του. Ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους ξεδιπλώνει το πλάνο για την επόμενη ημέρα με έργα υποδομής και προσλήψεις στα νοσοκομεία και το ΕΚΑΒ, ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της νέας εποχής. Γιατί το μέλλον δεν μπορεί να περιμένει…

— Ο τομέας στον οποίο υστερούμε αρκετά σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη είναι η ψηφιοποίηση των διαδικασιών των νοσοκομείων. Ποια βήματα πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση προκειμένου να κάνουμε catch-up, να μειωθεί η ταλαιπωρία των ασθενών και ο φάκελός τους να τους ακολουθεί παντού; Ως χώρα έχουμε ήδη κάνει log in, για να μιλήσω στη γλώσσα των social media, στη διαδικασία του ψηφιακού μετασχηματισμού στον τομέα της υγείας. Ήταν τότε που η απίστευτα σύνθετη επιχείρηση εμβολιασμού «Ελευθερία» κατάφερε να παντρέψει τον επαγγελματισμό του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού με την αυτοματοποίηση που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες. Ένα πρόγραμμα πρότυπο σε όλη την Ευρώπη, που δημιούργησε μια σειρά από ψηφιακές πράξεις, από το κλείσιμο ραντεβού έως την έκδοση πιστοποιητικών. Άρα έχουμε ήδη μια βάση πάνω στην οποία θα χτιστεί το ψηφιακό οικοδόμημα, ένας από τους βασικούς μεταρρυθμιστικούς πυλώνες του νέου ΕΣΥ. Στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συμπεριλαμβάνονται μεγάλα και σημαντικά έργα που θα οδηγήσουν στη νέα ψηφιακή εποχή. — Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για τα έργα αυτά ; Θα μου επιτρέψετε, για τις ανάγκες της συνέντευξης, να κωδικοποιήσω μερικά από αυτά και να μην επεκταθώ, καθώς οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών είναι πολλές. Η ολοκλήρωση και η ενεργοποίηση του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, προϋπολογισμού 45 εκατ., η ενοποίηση και ψηφιακή αναβάθμιση των νοσοκομείων της χώρας, προϋπολογισμού 140 εκατ., η δημιουργία ψηφιακής διαχείρισης της περίθαλψης ογκολογικών ασθενών, προϋπολογισμού 30 εκατ. και η ενοποίηση των υπαρχόντων μητρώων υγείας, προϋπολογισμού 12 εκατ., και η επέκταση της τηλεϊατρικής, προϋπολογισμού 23,5 εκατ., είναι ορισμένες από αυτές. Πρόκειται για πολλά βήματα που θα μας οδηγήσουν σε ένα μεγάλο ψηφιακό άλμα. Με συστηματική δουλειά θα βελτιώσουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες. Εάν χρειάζονται χρόνο μέχρι να γίνουν; Προφανώς! Όλα όσα αξίζουν χρειάζονται χρόνο, ειδικά όταν μιλάμε για την υγεία. — Στην πρώτη ερώτησή μας αναφερθήκατε στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. Αν έπρεπε να μας πείτε σε μία πρόταση μια εικόνα που σας έμεινε στο μυαλό ως επικεφαλής της επιχειρησιακής αυτής διαδικασίας, ποια θα ήταν; Δεν θα ξεχάσω ποτέ τους πρώτους ηλικιωμένους συμπολίτες μας που έβγαιναν από τα εμβολιαστικά κέντρα ή τους ανθρώπους με υποκείμενα νοσήματα. Συγκίνηση και περηφάνια για ένα μοναδικό επίτευγμα που το πετύχαμε όλοι μαζί.

7 ΜΆΡΙΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΈΟΥΣ Υφυπουργός Υγείας ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

8 — Να επιστρέψουμε στο σήμερα. To σχέδιο που εφαρμόσατε με τη χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων ως οδηγών ασθενοφόρων αντί για πληρώματα ασθενοφόρων θα συνεχιστεί; Μπορεί να αντέξει το ΕΚΑΒ το μεγάλο βάρος της καθημερινότητας; Θα εφαρμόσετε άλλα μέτρα για την ενίσχυσή του; Δεν ξέρω αν διαβάσατε πρόσφατα την ιστορία της 39χρονης εθελόντριας ερπετολόγου η οποία, στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει μια οχιά σε σχολείο της Θεσσαλονίκης, έπαθε αναφυλακτικό σοκ. «Αν με ρωτούσε κανείς τι είναι για σένα το ΕΚΑΒ, θα έλεγα μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή», είπε. Γιατί όταν η ζωή κρέμεται από μια κλωστή, το ΕΚΑΒ είναι εκεί. Και αυτό είναι ένα από τα πολλά περιστατικά που έχει να διαχειριστεί καθημερινά σε μια χώρα που έχει εκατοντάδες νησιά και ακριτικές περιοχές. Το ενισχύσαμε, λοιπόν, με 159 στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων σε 57 περιοχές της Ελλάδας. Έτσι καταφέραμε να αυξηθούν οι βάρδιες κατά 30% και για πρώτη φορά να έχουμε τόσο μεγάλη κάλυψη των αναγκών της επικράτειας. Μέριμνά μας είναι να σώσουμε όσο περισσότερες ζωές γίνεται. Με αυτό το σχέδιο έγιναν 1.500 διακομιδές ασθενών, οι οποίες ή δεν θα γίνονταν ή θα είχαν μεγάλη καθυστέρηση και νομίζω καταλαβαίνετε πως κάποιες από αυτές ήταν ζήτημα ζωής ή θανάτου. Αυτό, πιστεύω, τα λέει όλα. Πάμε να αναβαθμίσουμε περαιτέρω αυτή την πρώτη επαφή του ασθενούς με το σύστημα υγείας – τον επόμενο μήνα θα ψηφιστεί το σχετικό νομοσχέδιο. Όπως έχει ανακοινώσει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το ΕΚΑΒ θα ενισχυθεί με 800 νέες προσλήψεις και καινούργια ασθενοφόρα. Επίσης, θα δημιουργηθεί Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού σε κάθε περιφέρεια της χώρας για τον καλύτερο τοπικό έλεγχο, «Πύργος Ελέγχου», ώστε η ανταπόκριση στις πόλεις να γίνεται ακόμα πιο γρήγορα, όπως και 6 βάσεις ιατρικών ελικοπτέρων για τις διακομιδές από απομακρυσμένα σημεία. Αυτό το «σήμερα» που αναφέρατε στην ερώτησή σας, και σωστά, είναι το μέλλον που σχεδιάζουμε. Και το μέλλον δεν μπορεί να περιμένει. — Ο πρωθυπουργός, στο τελευταίο του μακροσκελές post στο Facebook που συνηθίζει να ανεβάζει κάθε Kυριακή, κάνει λόγο για τις λίστες των χειρουργείων. Τι θα κάνετε για να διορθώσετε ένα όντως διαχρονικό πρόβλημα; Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός στο post στο οποίο αναφέρεστε, «οι πολύμηνες αναμονές για ένα χειρουργείο είναι μία από τις μεγαλύτερες πληγές του ΕΣΥ, και αυτό προσπαθούμε να διορθώσουμε». Η δημιουργία ψηφιακής ενιαίας λίστας με προγραμματιζόμενα χειρουργεία σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας θα δώσει τη δυνατότητα κεντρικής διαχείρισης με στόχο τη μείωση του χρόνου αναμονής των ασθενών. Να σας αναφέρω τρία πράγματα που θα κάνουμε. Πρώτον, η ένταξη του ασθενούς στη λίστα θα γίνεται από τον θεράποντα γιατρό μόνο μέσω ψηφιακής πλατφόρμας του νοσοκομείου και θα καταργηθεί το χειρόγραφο σύστημα εισαγωγής ασθενών στη λίστα. Δεύτερον, μεριμνούμε ώστε το σύστημα να μπορεί να ενημερώνεται άμεσα εάν κάποιος έχει χειρουργηθεί σε άλλο νοσοκομείο ή σε επείγουσα βάση. Τρίτον, έχει προβλεφθεί τηλεφωνική επικοινωνία με όλους τους πολίτες που βρίσκονται στη λίστα για να επιβεβαιώσουμε την παραμονή τους σε αυτήν. Θέλω όμως να πω κάτι το οποίο γνωρίζουν και οι αναγνώστες. Η λίστα χειρουργείων δημιουργήθηκε το 2017, δεν είχε όμως προβλεφθεί διαδικασία επικαιροποίησης. Σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και αν γινόταν ένα χειρουργείο, το σύστημα δεν ενημερωνόταν και ο ασθενής παρέμενε στη λίστα προς χειρουργείο. Αυτό μεγάλωσε ψευδώς πολύ τη λίστα, μια εικόνα που δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα και καθιστά αδύνατο τον προγραμματισμό και τη διαχείριση των ασθενών.

Όπως έχει ανακοινώσει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το ΕΚΑΒ θα ενισχυθεί με 800 νέες προσλήψεις και καινούργια ασθενοφόρα. Επίσης, θα δημιουργηθεί Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού σε κάθε περιφέρεια της χώρας για τον καλύτερο τοπικό έλεγχο, «Πύργος Ελέγχου», ώστε η ανταπόκριση στις πόλεις να γίνεται ακόμα πιο γρήγορα, όπως και 6 βάσεις ιατρικών ελικοπτέρων για τις διακομιδές από απομακρυσμένα σημεία.

— Ζήσατε από κοντά και έντονα τις πυρκαγιές. Η εκκένωση του ΓΠΝ Αλεξανδρούπολης ήταν μια τεράστια επιχείρηση που έπρεπε να ολοκληρωθεί σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο – διήρκεσε τεσσερισήμισι ώρες κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Τη Δευτέρα 21 Αυγούστου η εκκένωση του ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης ήταν μια μοναδική στα χρονικά του ΕΣΥ επιχείρηση λόγω της πυρκαγιάς που σχεδόν κύκλωσε την Αλεξανδρούπολη και το νοσοκομείο. Στόχος μας ήταν να μην κινδυνέψει κανένας από τους 220 ασθενείς και οφείλω να πω ότι υπήρξε αυτό που λέμε άρτιος συντονισμός του συνόλου των υπηρεσιών, ειδικά με την 4η ΥΠΕ και το ΕΚΑΒ που συμμετείχαν, και βέβαια τίποτα δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς την προσπάθεια και την αυταπάρνηση των διευθυντών του νοσοκομείου, των γιατρών, των νοσηλευτών και του διοικητικού προσωπικού. Βάσει πρωτοκόλλου, η διακομιδή έγινε από τα ελαφριά προς τα βαριά περιστατικά, είτε με ασθενοφόρα είτε με λεωφορεία. Οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι του νοσοκομείου, παρόντες σε όλη τη διαδικασία, εμψύχωναν ασθενείς και συνοδούς, κάτι που κάναμε όλοι μας, ακόμη και οι μη ειδικοί. Το «ευχαριστώ» είναι λίγο και απευθύνεται σε πάρα πολλούς.

10 meetings

Ένα νέο ενημερωτικό πρόγραμμα διαδικτυακών σεμιναρίων για ομάδες ενηλίκων, μαζί με τον πρώτο πλήρη οδηγό στην Ελλάδα σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων.

Όταν η γνώση και η ενημέρωση συναντούν τη δεύτερη ευκαιρία στη ζωή

ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΌΠΟΥΛΟ

11 Τα ξημερώματα της 22ης Νοεμβρίου 2022 η 21χρονη Έμμα διέσχιζε πεζή την Εγνατία Οδό στη Θεσσαλονίκη. Ένας ασυνείδητος οδηγός την παρέσυρε και την τραυμάτισε βαριά. Στη συνέχεια εξαφανίστηκε, αφήνοντάς την αβοήθητη στο οδόστρωμα. Η Έμμα, με καταγωγή από τα Χανιά της Κρήτης, βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη για σπουδές. Διακομίστηκε στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου και λίγες μέρες αργότερα άφησε την τελευταία της πνοή. Η οικογένειά της επέλεξε να ακολουθήσει την επιθυμία της Έμμας και να δωρίσει τα όργανά της, τονίζοντας πως η απόφαση αυτή «ήταν μονόδρομος για εκείνους». «Το παιδί μου είχε εκφράσει αυτή την επιθυμία σε ανύποπτο χρόνο. Την τελευταία φορά που την είδα στο κρεβάτι του νοσοκομείου η καρδιά της χτυπούσε – ποιοι είμαστε εμείς που θα τη σταματούσαμε», είχε δηλώσει η μητέρα της άτυχης κοπέλας. Η Έμμα έχει φύγει από τη ζωή, αλλά τα όργανά της εξακολουθούν να χτυπούν στα σώματα άλλων ανθρώπων. Και σε αυτό βοήθησε καταλυτικά το γεγονός ότι είχε ευαισθητοποιηθεί και είχε μοιραστεί την επιθυμία της με τους δικούς της ανθρώπους, όσο βρισκόταν εν ζωή. Γιατί η δωρεά οργάνων μάς αφορά όλους; Ποιοι είναι οι επικρατέστεροι μύθοι και ποια η πραγματικότητα γύρω από αυτό το σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας; Τις απαντήσεις δίνουν τα Organmeetings, το καινοτόμο πρόγραμμα που έχει δημιουργήσει το Ίδρυμα Ωνάση στο πλαίσιο της Εθνικής Πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει για τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις, με την επιστημονική καθοδήγηση του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και τη συνεργασία του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου. Στόχος του, να προσφέρει ολοκληρωμένη πληροφόρηση, καταρρίπτοντας παράλληλα μύθους και στερεότυπα που εξακολουθούν να κυριαρχούν.

Αλέξανδρος Μωρέλλας, Health Program Manager του Ιδρύματος Ωνάση

Το πρόγραμμα δεν απευθύνεται σε μεμονωμένα πρόσωπα, αλλά σε ομάδες ενηλίκων, ώστε μέσα από τον εργασιακό χώρο μας ή τον σύλλογο στον οποίο συμμετέχουμε να μπορούμε μαζικά να γίνουμε μέρος και να μεγαλώσουμε την αλυσίδα ζωής που δημιουργείται με τα Organmeetings.

Σε ποιους απευθύνεται και ποιος είναι ο σκοπός του; Ο Αλέξανδρος Μωρέλλας, Health Program Manager του Ιδρύματος Ωνάση, απαντά: «Τα Organmeetings είναι ένα νέο πρόγραμμα με διττή μορφή. Αρχικά, έχουμε αναπτύξει έναν πλήρη ενημερωτικό οδηγό για τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων, τον οποίο μπορεί να ξεφυλλίσει ο καθένας μας μέσα από το onassis.org, ενώ παράλληλα εγκαινιάζεται μια σταθερή επαφή με τους πολίτες μέσα από διαδικτυακά σεμινάρια, τρία κάθε ημερολογιακό έτος, που απευθύνονται σε μέσα ενημέρωσης, φορείς, οργανισμούς –ιδιωτικούς ή δημόσιους–, συλλόγους με κοινωνικό έργο και εταιρείες/επιχειρήσεις, οι οποίες θα ήθελαν να συνδέσουν τη CSR πολιτική τους με την ενημέρωση γύρω από τη δωρεά οργάνων. Τα διαδικτυακά σεμινάρια πραγματοποιούνται από εξειδικευμένους εκπροσώπους και συνεργάτες του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση και του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου». Πράγματι, εδώ και αρκετό καιρό το Ίδρυμα Ωνάση έχει ξεκινήσει μια εντατική εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο την κατάρριψη των μύθων αλλά και των στερεοτύπων που κυριαρχούν γύρω από τη δωρεά οργάνων. Στο σημείο αυτό ο κ. Μωρέλλας διευκρινίζει: «Το πρόγραμμα δεν απευθύνεται σε μεμονωμένα πρόσωπα, αλλά σε ομάδες ενηλίκων, ώστε μέσα από τον εργασιακό χώρο μας ή τον σύλλογο στον οποίο συμμετέχουμε να μπορούμε μαζικά να γίνουμε μέρος και να μεγαλώσουμε την αλυσίδα ζωής που δημιουργείται με τα Organmeetings. Τη φόρμα δηλαδή μπορούν να συμπληρώσουν μόνο στελέχη που έχουν τη δυνατότητα να οργανώσουν δράσεις με συλλογική συμμετοχή εργαζομένων/μελών βάσει του ρόλου και της ιδιότητάς τους, όπως, για παράδειγμα, ο διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού, ο διευθυντής Marketing, ο πρόεδρος ενός συλλόγου ή ο αρχισυντάκτης ενός μέσου ενημέρωσης». Στις 5 Δεκεμβρίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί η επόμενη διαδικτυακή συνάντηση, ενώ αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι κάθε συμμετοχή εταιρείας, μέσου ενημέρωσης, φορέα κ.λπ. θα πιστοποιείται από τον Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), ο οποίος επιπλέον, σε μια ετήσια εκδήλωση επιβράβευσης, θα παραδίδει ένα συμβολικό αναμνηστικό της συμμετοχής στο πρόγραμμα στον αντίστοιχο εκπρόσωπο. Η πιστοποίηση θα έχει διάρκεια 2 χρόνια. «Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε όλοι να γίνουμε πρεσβευτές της ιδέας της δωρεάς οργάνων, δίνοντας το παράδειγμα και παρακινώντας και άλλους συμπολίτες μας να το ακολουθήσουν, ώστε να γίνουν και εκείνοι κρίκοι αυτής της αλυσίδας ζωής», υποστηρίζει στη συζήτησή μας ο κ. Μωρέλλας. Στη χώρα μας κάθε χρόνο χάνονται ζωές που θα μπορούσαν να είχαν σωθεί. Όλες οι έρευνες αποδεικνύουν ότι η πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας διακατέχεται από μια σχετική άγνοια γύρω από το θέμα της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων. Από την πλευρά της η Γιούλη Μενουδάκου, προϊσταμένη Τμήματος Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων ΕΟΜ, λέει: «Εμείς καλούμαστε να δώσουμε όλες τις απαντήσεις για ερωτήματα που μπορεί να απασχολούν τους συμπολίτες μας, όπως οι προϋποθέσεις που χρειάζεται να πληροί κανείς για να γίνει δότης οργάνων, η λήψη και η κατανομή των οργάνων, τα χρονικά διαστήματα που χρειάζονται για να φτάσουν στους λήπτες και άλλες συνήθεις απορίες, π.χ. όταν κάποιος είναι εγκεφαλικά νεκρός, σημαίνει ότι το υπόλοιπο σώμα λειτουργεί; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ εγκεφαλικού θανάτου και φυτικής κατάστασης (κώματος); Μπορεί οποιοσδήποτε να εγγραφεί ως δωρητής οργάνων; Αν έχω κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, εξακολουθώ να μπορώ να εγγραφώ ως δωρητής οργάνων; Ουσιαστικά, ερχόμαστε να καλύψουμε τα σημαντικά κενά που υπάρχουν και αποτελούν τους κύριους παράγοντες που δρουν περιοριστικά ως προς την αύξηση της προσφοράς οργάνων και την ανάπτυξη των μεταμοσχεύσεων». Ζητώ από την κ. Μενουδάκου να μας δώσει μερικά παραδείγματα. «Πολλές φορές μάς ρωτούν αν κάποιος εγκεφαλικά νεκρός μπορεί να επιστρέψει στη ζωή. Και εμείς απαντάμε ξεκάθαρα ότι ουδέποτε στα ιατρικά χρονικά έχει επανέλθει ασθενής ο οποίος έχει υποστεί καταστροφική βλάβη του εγκεφαλικού του στελέχους», απαντά.

Γιούλη Μενουδάκου, προϊσταμένη Τμήματος Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ)

meetings

Δεν υπάρχει περιορισμός ούτε ως προς τον ελάχιστο ούτε ως προς τον μέγιστο αριθμό συμμετεχόντων. Μπορεί, για παράδειγμα, μια εταιρεία να συμμετάσχει με 100 ή με 10 εργαζομένους ή ένας σύλλογος με 3 ή με 40 μέλη. Ωστόσο, η συμμετοχή στη δράση θα πρέπει να είναι συλλογική και όχι ατομική, από ένα και μόνο πρόσωπο.

ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ: WWW.ONASSIS.ORG

Το πιο σημαντικό είναι ότι όλοι πρέπει να κατανοήσουν πως η σωστή ενημέρωση του κοινού οδηγεί στην υπέρτατη προσφορά ζωής. Μάλιστα, στον τομέα αυτόν η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ευρώπη και ανάμεσα στις δέκα τελευταίες χώρες του δυτικού κόσμου. «Αν και βρισκόμαστε πολύ πίσω στις μεταμοσχεύσεις σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, έχουν γίνει κάποια θετικά βήματα. Το ευχάριστο είναι ότι πλέον ο κόσμος δέχεται την ενημέρωση με ενδιαφέρον. Παλαιότερα, όταν πηγαίναμε σε πλατείες, δημόσιους χώρους, συναυλίες, ο κόσμος έβλεπε τα ενημερωτικά έντυπα για τη συμπλήρωση των στοιχείων τους ως δωρητών οργάνων, και υπήρχαν φορές που μας τα γύριζαν πίσω. Ξέρετε, δεν σημαίνει ότι είναι υπαίτιοι οι πολίτες για το γεγονός ότι η δωρεά οργάνων κινείται σε χαμηλά επίπεδα στην Ελλάδα. Ακόμη και στην Ισπανία, μια χώρα που πρωτοπορεί στις μεταμοσχεύσεις, οι πολίτες έχουν τις ίδιες γνώσεις με τον μέσο Έλληνα. Η διαφορά έγκειται στην προσέγγιση του συστήματος υγείας και στο κατά πόσο η πολιτεία δίνει την προτεραιότητα που απαιτείται. Όπως αντιλαμβάνεστε, δεν αρκεί να είναι ο κόσμος υπέρ της δωρεάς οργάνων, πρέπει και να μπορεί να ακολουθήσει όλο το σύστημα υγείας». Το πρόγραμμα Organmeetings έρχεται να φωτίσει και να αλλάξει τις εσφαλμένες αντιλήψεις, να δώσει τέλος σε ιστορίες συνωμοσίας. « Έχει έρθει η στιγμή να μη φοβόμαστε τις μεταμοσχεύσεις, να μη χτυπάμε ξύλο όταν ακούμε για τη δωρεά οργάνων και, φυσικά, για να έχουμε όλοι μας δικαίωμα σε μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την αξία της δωρεάς οργάνων. Δεν είναι δυνατό, πέρσι, σε γνωστό τηλεοπτικό πρόγραμμα καναλιού υψηλής τηλεθέασης, να αναπαράχθηκαν όλα τα αναληθή στερεότυπα, δημιουργώντας κάκιστες εντυπώσεις γύρω από τις μεταμοσχεύσεις και τη δωρεά οργάνων. Επομένως, εμείς κάνουμε μια προσπάθεια που στοχεύει όχι μόνο στην ευαισθητοποίηση αλλά και στην έγκυρη ενημέρωση. Ας σπεύσουν όσο περισσότεροι γίνεται να δουν το πρόγραμμα. Φορείς, σύλλογοι σεναριογράφων, εταιρείες, μέσα ενημέρωσης ή θίασοι να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να γίνουν μέρος μιας μεγάλης αλυσίδας ελπίδας και αλληλεγγύης», συμπληρώνει ο κ. Μωρέλλας. Υπάρχει κάποιο αριθμητικό όριο εργαζομένων ή μελών για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα; «Όχι, δεν υπάρχει περιορισμός ούτε ως προς τον ελάχιστο ούτε ως προς τον μέγιστο αριθμό συμμετεχόντων. Μπορεί, για παράδειγμα, μια εταιρεία να συμμετάσχει με 100 ή με 10 εργαζομένους ή ένας σύλλογος με 3 ή με 40 μέλη. Ωστόσο, η συμμετοχή στη δράση θα πρέπει να είναι συλλογική και όχι ατομική, από ένα και μόνο πρόσωπο. Η πιστοποίηση θα ισχύει και θα αποδίδεται ακόμα και με την ελάχιστη συμμετοχή», εξηγεί ο Health Program Manager του Ιδρύματος Ωνάση. Κλείνοντας τη συζήτησή μας, η κυρία Μενουδάκου αφηγείται: «Η μεταμόσχευση αποτελεί τη μόνη θεραπευτική λύση για την τελικού σταδίου ανεπάρκεια καρδιάς, ήπατος και πνεύμονα και την πιο αποτελεσματική λύση για την τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια. Η ενημέρωση του κοινού με σαφήνεια είναι από τις βασικές κινήσεις που πρέπει να γίνουν. Άνθρωποι έχουν γεννηθεί ξανά χάρη στη δωρεά οργάνων. Μην αφήνετε τους μύθους να επηρεάζουν τη ζωή τη δική σας και των συνανθρώπων σας». Τα στατιστικά στοιχεία είναι ενδεικτικά. Στην Ελλάδα ο μέσος όρος αναμονής για μεταμόσχευση νεφρού είναι 7-8 χρόνια. Περισσότεροι από 1.300 συνάνθρωποί μας βρίσκονται σε λίστα αναμονής για ένα ή περισσότερα όργανα. Η ιστορία της Αναστασίας Τασούλα, της 24χρονης ασθενούς με κυστική ίνωση, ήταν εκείνη που ενέπνευσε την 21χρονη Έμμα να αποφασίσει, πριν από το θανατηφόρο τροχαίο στη Θεσσαλονίκη, να δωρίσει τα όργανά της. «Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να γίνουμε όλοι δότες, να έχουμε περισσότερα μοσχεύματα, αλλά και να αποκτηθεί καλύτερη ποιότητα μέσω των διαδικασιών στα προγράμματα μεταμοσχεύσεων», έχει πει η Αναστασία, η οποία, μέσω της μεταμόσχευσης πνευμόνων, ξαναγεννήθηκε. Τα πρώτα λόγια της ήταν: «Μαμά, έρχομαι σπίτι. Μαμά, ζω. Τα κατάφερα». Το πρόγραμμα «Organmeetings» εντάσσεται στο πλαίσιο της Εθνικής Πρωτοβουλίας για τη Δωρεά Οργάνων και τις Μεταμοσχεύσεις που ανέλαβε το Ίδρυμα Ωνάση με στόχο την ανοικοδόμηση του τομέα των μεταμοσχεύσεων και την ενίσχυση της κουλτούρας δωρεάς οργάνων στην Ελλάδα. Σημαντικό μέρος της αυτής της πρωτοβουλίας αποτελεί η κατασκευή του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, το οποίο θα παραδοθεί στην πολιτεία μέσα στο 2024. Μαζί με το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο θα αποτελέσουν τα πρώτα 100% ψηφιακά νοσοκομεία στην Ελλάδα και δύο από τα πρώτα πλήρως ψηφιοποιημένα της Ευρώπης.

Οι γυναίκες που νοσούν με καρκίνο μαστού να ξέρουν ότι σε αυτό το ταξίδι είναι μόνες

Η επιστήμη έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στην αντιμετώπιση των ογκολογικών νοσημάτων, ενώ οι κοινωνικοί φορείς που έχουν συσταθεί από ασθενείς και εθελοντές έχουν αναλάβει το εξίσου σημαντικό έργο της ευαισθητοποίησης του κόσμου, ώστε τα σημαντικά μηνύματα να φτάσουν παντού. Με αφορμή τον μήνα πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού, η διευθύντρια του Ομίλου Εθελοντών Κατά του Καρκίνου ΑγκαλιάΖΩ, Όλγα Λιοντοπούλου, χαρτογραφεί τις δράσεις που έχουν γίνει, την εικόνα του καρκίνου του μαστού στην Ελλάδα και στέλνει το μήνυμα πως καμιά ασθενής δεν είναι μόνη της σε αυτήν τη μάχη.

ΌΛΓΑ ΛΙΟΝΤΟΠΟΎΛΟΥ

Διευθύντρια του Ομίλου Εθελοντών Κατά του Καρκίνου ΑγκαλιάΖΩ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

— Ποιος είναι ο ρόλος του ΟΕΚΚ-ΑγκαλιάΖΩ; Ο ΟΕΚΚ-ΑγκαλιάΖΩ πρεσβεύει εδώ και σαράντα επτά χρόνια ενεργού δράσης ότι «κανένας μόνος απέναντι στον καρκίνο». Αυτό είναι το όραμά του και σε αυτό στηρίζει όλες του τις δράσεις και τις ενέργειες. Η ολιστική προσέγγιση του καρκίνου και οι προσπάθειες όλων όσων βρίσκονται κοντά στον ΟΕΚΚ-ΑγκαλιάΖΩ βοηθούν στο να ερχόμαστε πιο κοντά στον στόχο μας και να γίνει το όραμά μας πραγματικότητα, όσο ουτοπικό κι αν φαίνεται. Ο όμιλος στέκεται στο πλευρό των ογκολογικών ασθενών και των φροντιστών τους σε όλη τη διάρκεια της ασθένειάς τους καθώς και του γενικότερου πληθυσμού ώστε να είναι ενημερωμένος για θέματα πρόληψης μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε σχολεία, ενημερωτικών εκδηλώσεων, διανομής εντύπων και προληπτικών εξετάσεων του πληθυσμού στην Αττική και στα ακριτικά νησιά μας, που το έχουν τόσο ανάγκη. Εθελοντές, μέλη, συνεργάτες, επαγγελματίες και φορείς ενωνόμαστε για να το πετύχουμε! Θα ήθελα να επισημάνω ότι από μια ομάδα εξαιρετικών και πρωτοπόρων εθελοντριών, οι οποίες δημιούργησαν τον όμιλο, ξεκίνησε η ιδέα της στήριξης στους ογκολογικούς ασθενείς και η ανάδειξη της ασθένειας χωρίς στερεοτυπικούς χαρακτηρισμούς, όταν ακόμα η λέξη «καρκίνος» δεν έβγαινε από τα χείλη των περισσοτέρων. — Σε ποιες ηλικίες συνήθως εμφανίζεται ο καρκίνος του μαστού, έχουμε νεότερες σε ηλικία ασθενείς; Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι γεγονός ότι η ηλικία αποτελεί έναν από τους παράγοντες κινδύνου. Ωστόσο, όλες οι γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας, χρειάζεται να είναι ενημερωμένες, ειδικότερα οι νεαρές με βεβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού. Το ιδανικό είναι να ακολουθούν οι γυναίκες όλων των ηλικιών τον τρόπο και τη συχνότητα του προληπτικού ελέγχου που θα καθορίσει ο προσωπικός, ειδικός γιατρός τους. — Είναι ευαισθητοποιημένες οι Ελληνίδες σε ό,τι αφορά την πρόληψη; Η διάγνωση γίνεται έγκαιρα; Με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση θα τολμούσα να πω ότι είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες απ’ ό,τι παλιότερα, ενημερώνονται, διαβάζουν, παρακολουθούν και βέβαια συζητούν με μεγαλύτερη ελευθερία το θέμα. Το αν η διάγνωση γίνεται έγκαιρα ή όχι εξαρτάται από την καθεμία γυναίκα ξεχωριστά. Εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι από καρκίνο του μαστού νοσεί και ένα ποσοστό ανδρών, περνάει όμως επιγραμματικά και δεν δίνεται η ίδια βαρύτητα όσον αφορά τη σχετική ενημέρωση.

— Το ταξίδι της ογκολογικής ασθενούς με καρκίνο μαστού έχει δυσκολίες; Δεν θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι η εμφάνιση του καρκίνου του μαστού είναι μια συνθήκη που δεν έχει δυσκολίες, αντίθετα είναι αρκετές. Εμφανίζονται με διαφορετικό τρόπο, διαφορετική ένταση και σε διαφορετικό πεδίο σε κάθε γυναίκα. Παράγοντες όπως ο τόπος κατοικίας, η ύπαρξη ή όχι υποστηρικτικού περιβάλλοντος, η εργασία, η οικονομική κατάσταση και η ύπαρξη επιπλέον στρεσογόνων παραγόντων επηρεάζουν κάθε άτομο διαφορετικά, δημιουργώντας μια ξεχωριστή συνθήκη τη στιγμή που συναντιέται με την ασθένεια. Ο καρκίνος βιώνεται ξεχωριστά από κάθε γυναίκα, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μοναδική και αξίζει να έχει μια ολιστική υποστήριξη από ομάδα ειδικών που θα στελεχώσουν ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα παρέμβασης και φροντίδας. — Ποιες δράσεις υλοποιεί ο ΟΕΚΚ-ΑγκαλιάΖΩ για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού; Ο ΟΕΚΚ-ΑγκαλιάΖΩ ασχολείται ενεργά με τον καρκίνο του μαστού, θέλοντας να συμβάλει στον μέγιστο βαθμό στη διάδοση του μηνύματος της σημασίας της πρόληψης και της έγκαιρης ενημέρωσης. Πραγματοποιούμε ενημερωτικές ημερίδες με έγκριτους επιστήμονες που ενημερώνουν το κοινό για όλα τα νεότερα δεδομένα σε σχέση με τον καρκίνο του μαστού, αντιμετωπίζοντας τη νόσο σφαιρικά και αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητα της ολιστικής φροντίδας και αντιμετώπισης. Έχουμε σταθερές συνεργασίες με χειρουργούς μαστού και πραγματοποιούμε κάθε χρόνο δωρεάν προληπτικές εξετάσεις με ψηλάφηση μαστού για όλες τις γυναίκες. Ο όμιλός μας έχει εκδώσει ενημερωτικό έντυπο με όλες τις νεότερες πληροφορίες για τον καρκίνο του μαστού σε συνεργασία με την Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Μαστού, το οποίο διανέμεται σε όλη την Ελλάδα τόσο σε ψηφιακή όσο και σε έντυπη μορφή. Παράλληλα, συμμετέχει σε σχετικές ενημερωτικές καμπάνιες που στόχο έχουν να ενημερώσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού. Επιπλέον, ο ΟΕΚΚ-ΑγκαλιάΖΩ φροντίζει ενεργά τις γυναίκες που νοσούν με καρκίνο του μαστού, παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη τόσο στις ίδιες όσο και στους φροντιστές τους οποτεδήποτε το χρειαστούν, και προσφέρει οικονομική στήριξη είτε μηνιαία είτε άπαξ, όταν υπάρχουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες.

— Πόσο σημαντική είναι η ενδυνάμωση των ασθενών μέσα από τους συλλόγους και τους ομίλους, ώστε να διεκδικήσουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα και περίθαλψη; Η καθημερινή μας επαφή με τους ογκολογικούς ασθενείς καταδεικνύει ότι υπάρχει ανάγκη για ενδυνάμωση και υποστήριξη. Μπορούμε να σκεφτούμε ότι η διάγνωση μιας ασθένειας προκαλεί αναστάτωση διαφορετικού βαθμού και διαφορετικής μορφής στον καθένα και στην καθεμία. Εκείνη τη χρονική στιγμή πολύ συχνά οι άνθρωποι χρειάζονται υποστήριξη ώστε να μπορέσουν να ακολουθήσουν όλα τα απαραίτητα βήματα, να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, να αντιληφθούν τις ανάγκες τους αλλά και τα δυνατά τους σημεία και να διεκδικήσουν ποιοτική και προσωπική φροντίδα. Είμαστε στο πλευρό όλων όσοι μας χρειάζονται καθημερινά για να διευκολύνουμε και να συμπορευτούμε μαζί τους.

Ο καρκίνος βιώνεται ξεχωριστά από κάθε γυναίκα, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μοναδική και αξίζει να έχει μια ολιστική υποστήριξη.

— Οι φροντιστές είναι πολύ σημαντικοί άνθρωποι στο ταξίδι κάθε ογκολογικού ασθενούς. Ποιες δράσεις υλοποιούνται για την ενδυνάμωσή τους; Η φροντίδα των φροντιστών αποτελεί σημαντικό και αναπόσπαστο μέρος της φροντίδας του ογκολογικού ασθενούς. Οι φροντιστές βιώνουν την ασθένεια σε πολλαπλά επίπεδα στο πλάι των αγαπημένων τους ανθρώπων μέσα από τις εμπειρίες και τα πρακτικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν αλλά και μέσα από τα συναισθήματα που τους δημιουργούνται. Τους στηρίζουμε, θυμίζοντάς τους ότι έχουν και οι ίδιοι ανάγκες και ότι δικαιούνται αντίστοιχη φροντίδα. Παρέχουμε ατομικές συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης οποιαδήποτε στιγμή τη χρειαστούν και τους ενημερώνουμε για τα δικαιώματα που και οι ίδιοι έχουν. — Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στις Ελληνίδες και στις οικογένειές τους; Ότι δεν πρέπει να αμελούν τον προληπτικό τους έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει την ψηλάφηση μαστού, τη μαστογραφία και τον υπέρηχο μαστού από ειδικούς γιατρούς. Παράλληλα, θα πρέπει να μην ξεχνούν να αυτοεξετάζονται, μια διαδικασία που μπορούμε όλες να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας. Τέλος, να μη διστάζουν να ρωτούν, να ενημερώνονται οι ίδιες αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους για ό,τι τους προβληματίζει σχετικά με τον καρκίνο του μαστού. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Η επιστήμη συνεχώς εξελίσσεται και οι νέες καινοτόμες θεραπείες θα βοηθήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις γυναίκες που ασθενούν με καρκίνο του μαστού. Όποια γυναίκα νοσεί πρέπει να ξέρει ότι σε αυτό το ταξίδι δεν είναι μόνη.

Οι ανισότητες στην υγεία δεν είναι ελληνικό «προνόμιο». Δυστυχώς, αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί μεμονωμένα, από καθένα κράτος ξεχωριστά. Απαιτείται διακρατική συνεργασία και διεπιστημονική αντισυμβατική σκέψη. Επ’ αυτού του ζητήματος, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Συμβούλιο των Οικονομικών της Υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) σχεδίασε ένα νέο μονοπάτι μέσω του οποίου θα αμβλυνθούν οι ανισότητες. Δημιουργήθηκε από τον γενικό διευθυντή του ΠΟΥ δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus το 2020 σε μια προσπάθεια ταχύτερης ανταπόκρισης του οργανισμού στην πανδημία του κορωνοϊού. Οι επιστήμονες που το απαρτίζουν σκέφτηκαν «έξω από το κουτί» και δημιούργησαν ένα νέο, τολμηρό αφήγημα που στόχο έχει να αντιμετωπίσει τις στρεβλώσεις ετών που οδηγούν στη δημιουργία ανισοτήτων. Το συμβούλιο ασχολήθηκε με την αξία των υπηρεσιών υγείας, το κόστος που απαιτεί η υλοποίησή τους, την καινοτομία και την αποδοτικότητα των συστημάτων υγείας. Όπως λέει ο επικεφαλής του ΠΟΥ, πριν από τρία χρόνια ζήτησε από τους κορυφαίους επιστήμονες στον τομέα των οικονομικών της υγείας να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της δαπάνης και της επένδυσης στην υγεία με τρόπο τέτοιο ώστε, αντί η «υγεία για όλους» να υπηρετεί την οικονομική ανάπτυξη, να συμβεί το αντίστροφο, δηλαδή η οικονομική ανάπτυξη να οδηγήσει σε ένα καθεστώς ισότιμης πρόσβασης στην υγεία για όλους. Από τις εργασίες του συμβουλίου προέκυψε η ανάγκη κάθε χώρα να μετρήσει όσα πραγματικά της είναι σημαντικά και χρειάζονται οι πολίτες της ώστε να μην κάνει δαπάνες χωρίς ανταποδοτικότητα. Επίσης, η επένδυση στην υγεία πρέπει να είναι μακροπρόθεσμη και να ισχύει εξίσου για όλα τα κράτη. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθούν οι μεγάλες ανισότητες. Η καινοτομία είναι επίσης σημαντικός παράγοντας, απαραίτητος ώστε η υγεία να είναι ισότιμη για όλους. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να πούμε πως η καινοτομία δεν είναι ποτέ το αποτέλεσμα ενός μυαλού ή μίας εταιρείας, πρέπει όλες οι εταιρείες και οι φορείς υγείας να συνεργαστούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Στις μέρες μας η καινοτομία είναι αλληλένδετη με την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία θα μετασχηματίσει τα συστήματα υγείας. Βασικό ρόλο, βέβαια, διαδραματίζει και η αποδοτικότητα των μέτρων που θα λάβει κάθε κυβέρνηση ώστε να πετύχει την ισοτιμία στην περίθαλψη. Αυτό άλλωστε είναι ένα μάθημα που μας δίδαξε η πανδημία: οι ικανές κυβερνήσεις έκαναν πιο αποδοτικές παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Όσο για τα χαρακτηριστικά μιας «αποδοτικής» κυβέρνησης, ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ εξηγεί: «Οι αποδοτικότερες κυβερνήσεις χαρακτηρίζονται από σταθερότητα και σύμπνοια, τα μέλη τους έχουν την ίδια ιδεολογία και εξασφαλισμένη σταθερή ροή πόρων για να στηρίξουν την υγεία τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα».

Ο κόσμος μας έχει ακόμα πολλές ανισότητες να αμβλύνει, ειδικά σε ό,τι αφορά την πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας. Στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος εντοπίζονται τα περισσότερα προβλήματα και σε αυτή την κατηγορία ανήκει και η πατρίδα μας, που επιπλέον έχει να γεφυρώσει και γεωγραφικές ιδιομορφίες, καθώς αποτελεί τη χώρα με τα περισσότερα νησιά στην Ευρώπη.

Περίθαλψη ισότιμη για όλους ζητά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας

18 ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝΆΚΗΣ Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

Στον καρκίνο έχουμε ακόμα δρόμο για να κερδίσουμε τον πόλεμο — Παρότι γίνονται δράσεις ευαισθητοποίησης για την πρόληψη του καρκίνου, ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών διαγιγνώσκεται καθυστερημένα. Πού οφείλεται αυτό; Οι εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού πραγματικά επιτελούν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα της πρόληψης και της έγκαιρης ανίχνευσης του καρκίνου. Ωστόσο, δεν μπορεί να αποτελούν το μόνο εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή. Η σχεδίαση και εφαρμογή εθνικών, στρατηγικά δομημένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου για συγκεκριμένους τύπους καρκίνων, ξεκινώντας από εκείνους στους οποίους εστιάζουν οι πρόσφατες (Νοέμβριος 2022) επικαιροποιημένες οδηγίες του Συμβουλίου της Ε.Ε., αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για τον έλεγχο του καρκίνου. Μέσα από τη διαδικασία αυτή μπορούμε στοχευμένα να εστιάσουμε σε ομάδες υψηλού κινδύνου, να εντοπίσουμε τις «νησίδες στις οποίες δεν φθάνει το μήνυμα», να ενεργοποιήσουμε μεθοδικά τους πόρους του συστήματος υγείας και να αξιοποιήσουμε τη γνώση και την εμπειρία της επιστημονικής κοινότητας και των οργανώσεων ασθενών.

Τα επιστημονικά επιτεύγματα δεν αρκούν για να νικήσουμε τον καρκίνο. Απαιτούνται συνεργασίες, σωστή θεραπευτική σχέση γιατρού και ασθενούς και η πολιτεία να κάνει πρόοδο σε εκείνους τους τομείς στους οποίους υστερεί, όπως αναλύει ο πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ, Γιώργος Καπετανάκης.

— Ο καρκίνος αφορά μια κατηγορία ασθενειών για την οποία απαιτείται διεπιστημονική συνεργασία. Πόσο έχουμε προχωρήσει σε αυτόν τον τομέα στην Ελλάδα; Αναμφισβήτητα η διεπιστημονικότητα αποτελεί την αναγκαία και ικανή συνθήκη για την επιτυχή αντιμετώπιση του καρκίνου. Ωστόσο, για να καταστεί αυτό δυνατό σε όλο το φάσμα του συστήματος υγείας, πρέπει να ανασχεδιαστεί ο ογκολογικός χάρτης της χώρας μας, θέτοντας στο επίκεντρο τον ίδιο τον ασθενή. Σήμερα η εικόνα είναι κατά πολύ διαφοροποιημένη, καθώς οι συνθήκες που επικρατούν δεν είναι οι ίδιες σε όλη την επικράτεια. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου πραγματικά η διεπιστημονική συνεργασία αποδίδει και λειτουργεί εξαιρετικά, αλλά και περιπτώσεις όπου υπάρχουν προβλήματα. Οι λόγοι είναι πολλοί, ξεκινώντας από τη δυνατότητα ανταπόκρισης της δομής του συστήματος υγείας και την επαρκή στελέχωση. Στον ιδιωτικό τομέα οι συνθήκες είναι σαφώς καλύτερες και η διεπιστημονικότητα λειτουργεί σαφώς καλύτερα. Η καλή σχέση του ασθενούς με τον γιατρό και με όλη την ιατρική ομάδα είναι θεμελιώδους σημασίας και συντελεί στη συνολική προσπάθεια επιτυχούς διαχείρισης και αντιμετώπισης της νόσου. Η μεγαλύτερη συμμόρφωση των ασθενών και η διαμόρφωση σαφούς αντίληψης σχετικά με τις επιλογές, τους στόχους και τις δυσκολίες κατά τη διάρκεια της θεραπείας αποτελούν ορισμένες μόνο από τις πολύ χρήσιμες πτυχές που βελτιώνει η ανάπτυξη καλών σχέσεων. Η έλλειψη χρόνου, ο μεγάλος φόρτος εργασίας, οι χωροταξικές συνθήκες αποτελούν εμπόδια για την ανάπτυξη αυτών των σχέσεων, στα οποία θα πρέπει να εστιάσουμε. — Ποια είναι κατά την εμπειρία σας εκείνα τα ογκολογικά νοσήματα στα οποία έχει συντελεστεί η μεγαλύτερη πρόοδος; Οι επιστημονικές εξελίξεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου τα τελευταία χρόνια είναι πραγματικά καταιγιστικές. Οι εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις έχουν αλλάξει κατά πολύ τη θεώρηση που εστίαζε στη θεραπεία της νόσου με την παραδοσιακή έννοια, καταλύοντας τη λογική «one fits all». Πλέον το γονιδιακό προφίλ κάθε ασθενούς διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη θεραπευτική επιλογή που θα ακολουθηθεί από τον θεράποντα γιατρό. Αυτή η εξέλιξη είναι ιδιαίτερα εμφανής τόσο σε πολλές αιματολογικές κακοήθειες όσο και σε καρκίνους συμπαγών όγκων. Αδύνατο σημείο στη διαδικασία αυτή αποτελεί η έλλειψη ενός πλαισίου έγκρισης και αποζημίωσης βιοδεικτών, δηλαδή των ειδικών εξετάσεων που καθορίζουν τη δυνατότητα επιλογής συγκεκριμένων θεραπευτικών επιλογών και κατ’ επέκταση την ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων των ασθενών στις βέλτιστες γι’ αυτούς θεραπείες.

— Ένα μεγάλο ζήτημα για τους ογκολογικούς ασθενείς είναι οι δομές φιλοξενίας ασθενών τελικού σταδίου, κάτι στο οποίο πάσχει η Ελλάδα. Ποια είναι η δική σας πρόταση ώστε αυτός ο τομέας να καλυφθεί και να έχουν αξιοπρεπή φροντίδα οι ασθενείς; Πριν από περίπου έναν χρόνο ψηφίστηκε ο νόμος με τον οποίο διαμορφώθηκε το απαραίτητο πλαίσιο προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη δομών ανακουφιστικής φροντίδας. Σήμερα είμαστε ακόμη σε μια φάση αναμονής, χωρίς να γνωρίζουμε με ποιον σχεδιασμό θα ξεκινήσει και θα προχωρήσει η διαδικασία δημιουργίας δομών ανακουφιστικής φροντίδας, σε ποιες περιοχές και με ποια προοπτική. Άποψή μας είναι ότι πρέπει να αξιοποιηθούν η μελέτη της επιτροπής για την ανακουφιστική φροντίδα που είχε λειτουργήσει υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, η εμπειρία και η γνώση που έχει το προσωπικό των Ιατρείων Πόνου σε όλη την Ελλάδα και φυσικά η επιστημονική τεχνογνωσία και κατάρτιση που παρέχει η ΠΑΡΗΣΥΑ, ως ο κατεξοχήν φορέας που εκπαιδεύει και παρέχει υπηρεσίες ανακουφιστικής και παρηγορικής φροντίδας όλα τα χρόνια και μέχρι σήμερα. Οι οργανώσεις των ασθενών πρέπει επίσης να έχουν ρόλο στις διαδικασίες αυτές, καθώς αναπτύσσουν μεγάλη δράση, εκπαιδεύουν φροντιστές και παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη στους ασθενείς με καρκίνο και τις οικογένειές τους. — Σε ποιον βαθμό καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ οι εξετάσεις βιοδεικτών; Η αποζημίωση των εξετάσεων βιοδεικτών αποτελεί ένα από τα αδύνατα σημεία της ογκολογικής περίθαλψης στη χώρα μας. Την ώρα που η πολιτεία καλύπτει το κόστος των πολύ ακριβών θεραπειών, είναι αδιανόητο να μην καλύπτει το κόστος των εξετάσεων που καθορίζουν ποιοι είναι οι επιλέξιμοι ασθενείς για να λάβουν τη συγκεκριμένη θεραπεία. Αυτήν τη στιγμή καλύπτεται το κόστος ενός πολύ μικρού αριθμού βιοδεικτών, μετά από διαδικασίες ετών. Ωστόσο το τοπίο στους βιοδείκτες εξελίσσεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και χωρίς μια σύγχρονη διαδικασία, η οποία θα συνδυάζεται και από μια ανάλογη σάρωση ορίζοντα (horizon scanning), προκειμένου να υπάρχει έγκαιρη γνώση του τοπίου που διαμορφώνεται συνεχώς, δεν μπορούμε να μιλάμε για ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών στη βέλτιστη γι’ αυτούς θεραπεία. Πρόσφατα, μόλις τον Απρίλιο, το Ινστιτούτο Οικονομικών της Υγείας είχε παρουσιάσει μια μελέτη για την υιοθέτηση μιας νέας διαδικασίας έγκρισης και αποζημίωσης βιοδεικτών, για την οποία είχαν συμφωνήσει όλοι οι εταίροι και την οποία είχε δει πολύ θετικά και το υπουργείο Υγείας. Μέχρι σήμερα, σε αρκετές περιπτώσεις οι ίδιες οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι επιστημονικές εταιρείες έτρεχαν κάποια προγράμματα δωρεάν πρόσβασης των ασθενών σε εξετάσεις για συγκεκριμένους βιοδείκτες και ίσως το πρόβλημα δεν είχε φανεί τόσο έντονα. Τι θα γίνει τώρα όμως που ήδη μία από αυτές ανακοίνωσε ότι μετά από αρκετά χρόνια σταματά το πρόγραμμα στο τέλος του έτους; Πώς θα εξασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση των ασθενών στις νέες καινοτόμες θεραπείες; Πιστεύω ότι το θέμα αυτό πρέπει να βρεθεί ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Υγείας και να υπάρξει σύντομα σχετική παρέμβαση προς τη διαμόρφωση ενός νέου λειτουργικού πλαισίου για την έγκριση και αποζημίωση των βιοδεικτών. — Παλαιότερες μελέτες έδειχναν ότι 10 έως και 20% των ογκολογικών ασθενών υφίσταται καταστροφική δαπάνη λόγω της ασθένειας. Τι πρέπει να κάνει η πολιτεία για να εξαλείψει αυτό το ποσοστό; Οι καταστροφικές δαπάνες αυξάνονται όσο αυξάνεται η οικονομική συμμετοχή των ογκολογικών ασθενών στη θεραπεία τους. Τα τελευταία χρόνια η πανδημία ανάγκασε αρκετούς ασθενείς, εκόντες άκοντες, να προσφύγουν σε επιλογές που είχαν μεγάλο οικονομικό κόστος λόγω της αδυναμίας του δημόσιου συστήματος υγείας να αντεπεξέλθει. Σήμερα η κατάσταση είναι σαφώς βελτιωμένη, αλλά απέχει από το να είναι ικανοποιητική. Οι καθυστερήσεις στη διάγνωση, η μη κάλυψη ειδικών εξετάσεων, όπως οι βιοδείκτες που ανέφερα νωρίτερα, η αρκετές φορές καταχρηστική συμπεριφορά μερίδας του ιδιωτικού τομέα, με επιβολή επιπλέον των προβλεπόμενων από τις συμβάσεις χρεώσεων και η έλλειψη επαρκούς μέριμνας σε θέματα εργασιακά αποτελούν τομείς που επιβαρύνουν την πολύ δύσκολη κατάσταση που καλείται να αντιμετωπίσει ο ασθενής και όλη η οικογένειά του.

Η ευεξία των νέων περνά μέσα από τον εμβολιασμό τους κατά του HPV

Νέες έρευνες που δημοσιεύονται δείχνουν πόσο υψηλή είναι η συχνότητα μόλυνσης των εφήβων και των νέων με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV, ο οποίος είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενος. Μάλιστα, είναι ακόμα υψηλότερη η συχνότητα στα αγόρια, με 1 στους 3 εφήβους και νεαρούς ενήλικες να έχει κολλήσει τον ιό. Όπως εξηγεί η Άρτεμις Τσίτσικα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, επιστημονική υπεύθυνη της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού» και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής (ΕΕΕΙ), διεθνώς υπολογίζεται ότι το 5% των καρκίνων παγκοσμίως σχετίζεται με τον HPV. Υπάρχουν αποδεδειγμένα ογκογόνοι τύποι του ιού που προκαλούν καρκινογένεση στο ανδρικό και γυναικείο γεννητικό σύστημα, στον πρωκτό και στον στοματοφάρυγγα, ενώ κάποιοι άλλοι ορότυποι προκαλούν τα καλοήθη μαλακά ογκώματα στη γεννητική περιοχή, τα κονδυλώματα, τα οποία είναι ωστόσο ενοχλητικά και δύσμορφα, επηρεάζοντας τη σεξουαλική ζωή και την καθημερινότητα των νέων ανθρώπων. Η πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό ώστε να μη μετατραπεί σε χρόνια λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει σε καρκινογένεση έχει σχέση με επιλογές στον τρόπο ζωής που στόχο τους έχουν την ευεξία (well-being). Η ποιοτική διατροφή, η φυσική άσκηση, η θετική ψυχολογία και η αποφυγή της χρήσης καπνού και τοξικών ουσιών αποτελούν ασπίδα εναντίον του. Σε αυτή την κουλτούρα σημαντική θέση κατέχουν πάντα οι εμβολιασμοί σε όλες τις ηλικίες. Ένα από τα αποτελεσματικότερα εμβόλια είναι αυτό έναντι του ιού HPV, που προστατεύει από επτά ογκογόνους τύπους του ιού (16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) οι οποίοι σχετίζονται με το 90% του καρκίνου τραχήλου μήτρας, του αιδοίου, του κόλπου, του πρωκτού και του στοματοφάρυγγα. Το εμβόλιο προστατεύει και από τους τύπους 6 και 11, στους οποίους οφείλεται το 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων, το συχνότερο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, με πιθανότητα εκδήλωσης σε 1 στα 100 άτομα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Οι μελέτες δείχνουν ότι 1 στους 3 εφήβους και νεαρούς ενήλικες ηλικίας 15 ετών και άνω έχει κολλήσει έστω και μία φορά κονδυλώματα στη ζωή του. Στους άνδρες, επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα προασυμπτωματικού ελέγχου με τεστ αντίστοιχο του ΠΑΠ, που κάνουν οι γυναίκες, η πιθανότητα εκδήλωσης εμμένουσας λοίμωξης είναι μεγαλύτερη, με συνέπεια να κινδυνεύουν περισσότερο από τις σχετιζόμενες με τον HPV μορφές καρκίνου που απειλούν το ανδρικό φύλο.

Οι νέοι ακολουθούν μια κουλτούρα ευεξίας, αυτό που αποκαλούμε wellbeing, μέσα από επιλογές που διδάσκονται από τους γονείς τους. Η πιο κρίσιμη επιλογή είναι αυτή που σχετίζεται με την πρόληψη του HPV μέσω του εμβολιασμού που χορηγείται δωρεάν σε κορίτσια και αγόρια μέχρι και 18 ετών. ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΙΏΝ Από τον Μάρτιο του 2022 ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV χορηγείται χωρίς καμία χρέωση και στα αγόρια, αφού έχει αποδειχθεί ότι τα αφορά και τα προφυλάσσει από μορφές ανδρικού καρκίνου και από τα κονδυλώματα. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η προστασία των κοριτσιών και εξασφαλίζεται η ισότητα στο πολύτιμο αγαθό του εμβολιασμού. Σημειώνεται ότι στις ανεπτυγμένες χώρες ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα που συνδέεται με τον HPV είναι 4 φορές πιο συχνός στους άντρες και τείνει να ξεπεράσει σε συχνότητα τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, που κατεξοχήν συνδέεται με τον ιό. Ένας επιπλέον σημαντικός στόχος του εμβολιασμού και των δύο φύλων είναι η μείωση της κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα με αποτέλεσμα την προστασία (συλλογική ανοσία) και ακολούθως τη δραστική μείωση της συχνότητας όλων των νοσημάτων των σχετιζόμενων με τον HPV. Ο εμβολιασμός των εφήβων στην Ελλάδα συστήνεται και χορηγείται δωρεάν στις ηλικίες 9-18 ετών. Είναι απαραίτητος για όλους, κατά προτίμηση στην ηλικία των 9-11 ετών, οπότε υφίσταται ακόμα συστηματική παρακολούθηση από τον παιδίατρο, η ανοσολογική απάντηση είναι η μέγιστη, η συμμόρφωση των εφήβων στις ιατρικές οδηγίες υψηλή και η πρόληψη όσο το δυνατό πιο έγκαιρη, δηλαδή πριν από την πιθανότητα έκθεσης στον ιό (ο HPV μεταδίδεται και με μη ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή). Πριν από την ηλικία των 15 ετών το εμβόλιο χορηγείται σε δύο δόσεις, κι αυτό είναι ένα ακόμα κίνητρο για τον εμβολιασμό κατά την πρώτη εφηβεία (9-11 ετών). Σε περίπτωση δεν συμβεί σε αυτήν τη χρονική συγκυρία, μεταβαίνουμε στην κατηγορία των μεγαλύτερων εφήβων, για τους οποίους συστήνονται τρεις δόσεις και το προνόμιο της δωρεάν χορήγησης ισχύει έως τις 31/12/24.

22 ΑΠΌΣΤΟΛΟΣ ΒΑΛΤΆΣ Πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

Πώς αντιμετωπίζεται το πολυδιάστατο πρόβλημα των ελλείψεων στα φάρμακα

Με τη βοήθεια του προέδρου — Πόσο πολυπαραγοντικό είναι το πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων και πώς αντιμετωπίζεται; του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Οι ελλείψεις φαρμάκων αποτελούν ένα εξέχον ζήτημα για τους ασθενείς και για τη δημόσια υγεία, όπως και το μεγαλύτερο πρόβλημα του Έλληνα φαρμακοποιού που επηρεάζει την καθημερινότητα, τα οικονομικά και επί της ουσίας τη βιωσιμότητα Συλλόγου κατανοούμε τις αιτίες του ελληνικού φαρμακείου εδώ και 10 χρόνια. Το πρόβλημα αυτό είναι διαχρονικό και πολυπαραγοντικό (προβλήματα πρώπου οδηγούν σε μακροχρόνιες των υλών, εκδόχων, συσκευασιών, συνταγογράφησης, ζήτησης, εξαγωγών, πανδημία, πόλεμοι κ.λπ.) και αφορά φάρμακα πρώτης γραμμής, καινοτόμα, σε όλο το φάσμα των θεραπευτικών κατηγοριών και παθήσεων, αναγκάζει δε τα φαρμακεία ελλείψεις πολλών φαρμάκων να αφιερώνουν δεκάδες εργατοώρες καθημερινά για την αντιμετώπισή του, απορρυθμίζοντας τη λειτουργία τους. ευρείας χρήσης και χαρτογραφούμε Μια πολύ σημαντική πτυχή αφορά την ύπαρξη κλειστού προϋπολογισμού στην εγχώρια αγορά φαρμάκου, με αποτέλεσμα να έχουμε τα φθηνότερα φάρμακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που, δυστυχώς, οδηγεί στην εξής κατάσταση. Πρώτον, οι τις λύσεις ενός προβλήματος που φαρμακευτικές εταιρείες που εισάγουν φάρμακα στην Ελλάδα περιορίζουν τις ποσότητές τους, καθώς οικονομικά δεν τους ξεπερνά τα όρια της πατρίδας συμφέρει να διαθέτουν στη χώρα μας απεριόριστες ποσότητες, αφού οι ευρωπαϊκές αγορές είναι ακριβότερες από την Ελλάδα. οι εγχώριες φαρμακαποθήκες που προμηθεύουν τα φαρμακεία προτιμούν, εφόσον το κέρδος που έχουν στα συνταγομας. Επίσης, γραφούμενα φάρμακα είναι μόλις 4,7% όταν τα διαθέτουν στο ελληνικό φαρμακείο, να τα εξάγουν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπού το κέρδος τους φτάνει έως 200%. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκη, εάν συνυπολογίσει κανείς ότι οι πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες βρίσκουν σε φαρμακεία ξένων χωρών τα φαρμακευτικά σκευάσματα που διέθεσαν στην ελληνική αγορά και εξαιτίας της οικονομικής ζημίας που υφίστανται μειώνουν περαιτέρω τις ποσότητες που διαθέτουν στην ελληνική αγορά. — Τον τελευταίο καιρό έχει κορυφωθεί η διαμάχη με τις φαρμακαποθήκες. Θα θέλαμε να μας εκθέσετε την άποψή σας επ’ αυτού και να μας πείτε πού έγκειται η παραπληροφόρηση από την άλλη μεριά. Οι αναφορές ορισμένων εκπροσώπων του χονδρεμπορίου φαρμάκων περί «επιχειρηματικότητας» και «θετικού ισοζυγίου», όταν μιλούν για τις εξαγωγές, δεν μπορούν να αφορούν το φάρμακο που είναι κοινωνικό αγαθό και η προσβασιμότητα σε αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων των Ελλήνων. Άλλωστε, το Προεδρικό Διάταγμα 88/2004 που ρυθμίζει τη λειτουργία των φαρμακαποθηκών προβλέπει την «ευχερή διάθεση φαρμάκων προς τα φαρμακεία για την κάλυψη των αναγκών των Ελλήνων ασθενών και τηρώντας μάλιστα αποθέματα από όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα, ακόμα και αν η ζήτηση είναι χαμηλή και ακανόνιστη» […] «τη συμμόρφωση με τις εκδιδόμενες για το θέμα αυτό αποφάσεις του Υπουργείου Υγείας & Πρόνοιας και του ΕΟΦ» […] και ότι «το απόθεμα σε φαρμακευτικά προϊόντα πρέπει να είναι αρκετά υψηλό ώστε να υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή προμηθευτική ροή από το ίδιο απόθεμα και να αντιμετωπίζονται πιθανές εποχιακές ελλείψεις». Αντί, λοιπόν, αυτά να γίνουν επιτέλους αντιληπτά, δηλαδή το ότι προέχει η εξασφάλιση της επάρκειας στην ελληνική αγορά, ακούμε από την πλευρά τους να επαναλαμβάνεται σταθερά η πρόθεση για εξυπηρέτηση των παραγγελιών του εξωτερικού καθώς και αναφορές περί ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των επιχειρήσεών τους.

— Σε ποιες κατηγορίες σκευασμάτων εντοπίζονται κυρίως οι ελλείψεις αυτή την εποχή και ποιοι είναι οι φόβοι σας για τους επόμενους μήνες που θα ακολουθήσει η έξαρση των εποχικών ιώσεων; Αντιβιοτικά, εισπνεόμενα φάρμακα για αναπνευστικές παθήσεις, κολλύρια αλλά και αντιδιαβητικά σκευάσματα είναι μεταξύ των φαρμάκων που παρουσιάζουν μακροχρόνιες ελλείψεις στην ελληνική αγορά. Έχουμε ξεκινήσει τις επαφές με τις εταιρείες που εισάγουν σκευάσματα κρίσιμα για την αντιμετώπιση των ιώσεων του χειμώνα με έμφαση στα αντιβιοτικά και αναπνευστικά σκευάσματα, πολλά από τα οποία ήδη προστατεύονται από τη λίστα απαγόρευσης των εξαγωγών του ΕΟΦ, με σκοπό την αύξηση των ποσοτήτων που θα διατεθούν στα φαρμακεία το επόμενο διάστημα. Ζητήσαμε από τον υπουργό Υγείας να συνεχίσει αταλάντευτα και χωρίς συμβιβασμούς την προσπάθεια εξυγίανσης, εφαρμόζοντας και το σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου της εφοδιαστικής αλυσίδας φαρμάκου (ΣυΠΕΕΑΦ), όπως έχει πρόσφατα αποφασίσει. Ταυτόχρονα, θα πρέπει ο ΕΟΦ να προβεί σε ελέγχους όλων αυτών που, παρά την απαγόρευση των εξαγωγών, δεν διαθέτουν τα φαρμακευτικά σκευάσματα στον Έλληνα ασθενή. Πάντως, τα αποτελέσματα της απαγόρευσης των εξαγωγών ήδη φαίνονται καθόσον έχουμε μια βελτίωση όσον αφορά την επάρκεια συγκεκριμένων σκευασμάτων στα φαρμακεία μας.

Έχουμε ξεκινήσει τις επαφές με τις εταιρείες που εισάγουν σκευάσματα κρίσιμα για την αντιμετώπιση των ιώσεων του χειμώνα με έμφαση στα αντιβιοτικά και αναπνευστικά σκευάσματα, πολλά από τα οποία ήδη προστατεύονται από τη λίστα απαγόρευσης των εξαγωγών του ΕΟΦ, με σκοπό την αύξηση των ποσοτήτων που θα διατεθούν στα φαρμακεία το επόμενο διάστημα.

— Οι πολίτες, απ’ ό,τι μάθαμε και από το υπουργείο Υγείας, μπορούν να κάνουν δωρεάν τα εμβόλια της γρίπης στο φαρμακείο ακόμα και χωρίς ηλεκτρονική συνταγογράφηση, όπως γίνεται και σε άλλες χώρες. Ποιο είναι το μήνυμά σας για να αυξηθεί το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης; Το μήνυμα το έχουν λάβει οι πολίτες και το επόμενο διάστημα θα υπάρχει σχετική καμπάνια και εκστρατεία ενημέρωσης, διότι το ζήτημα είναι να παροτρύνουμε και να διευκολύνουμε τον εμβολιασμό τους έναντι της γρίπης, η έξαρση της οποίας είναι μπροστά μας. Τα φαρμακεία απέδειξαν και στη διάρκεια της πανδημίας με πολύ μεγάλα αριθμητικά δεδομένα ότι μπορούν να επιτελέσουν με ασφάλεια τους εμβολιασμούς και οι φαρμακοποιοί να ενημερώσουν και να παροτρύνουν τους πολίτες, συνεισφέροντας έτσι ουσιαστικά στο έργο της πρόληψης για τη δημόσια υγεία. Το ίδιο διάστημα εργαζόμαστε πάνω στην απλοποίηση της ενημέρωσης του εθνικού μητρώου για τον αντιγριπικό εμβολιασμό από τον φαρμακοποιό όσον αφορά τους εμβολιασμούς που διενεργούνται στο φαρμακείο.

Τεχνολογία — Πόσο διαδεδομένος είναι ο καρκίνος του μαστού στις γυναίκες σε σχέση με τον καρκίνο των πνευμόνων στην πατρίδα μας; Ο καρκίνος του μαστού είναι παγκοσμίως η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες, με περισσότερα από 2 εκατομμύρια περιστατικά κάθε χρόνο, και η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου των γυναικών από καρκίνο, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Υπολογίζεται πως περίπου 1:8 γυναίκες (πιθανότητα 12%) θα εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή της καρκίνο του μαστού. Στη χώρα μας έχουμε πλέον ξεπεράσει τις 7.000 νέες περιπτώσεις ετησίως, ενώ εξακολουθεί να είναι η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στον γυναικείο πληθυσμό. Ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία και οι περισσότερες ασθενείς είναι 55-65 ετών. Ωστόσο, 1 στους 4 καρκίνους του μαστού διαγιγνώσκεται σε γυναίκες νεώτερες των 50 ετών. — Είναι ευαισθητοποιημένη η Ελληνίδα σε σχέση με την πρόληψη του καρκίνου του μαστού; Κάνει τις απαιτούμενες εξετάσεις; Η Ελληνίδα είναι πολύ πιο ενημερωμένη σήμερα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Γιατροί, έντυπος και ηλεκτρονικός Τύπος, τηλεόραση, εθελοντικές οργανώσεις και ενώσεις ασθενών έχουν κατορθώσει να μεταδώσουν το μήνυμα για την αξία της πρόληψης. Σε αυτό βοήθησε τελευταία και η θέσπιση εθνικών προγραμμάτων προτροπής και ελέγχου των γυναικών με μαστογραφία, τόσο πρακτικά όσο και στον τομέα της ευρύτερης ενημέρωσης των γυναικών. Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο τμήμα του γυναικείου πληθυσμού μας και είναι ενημερωμένο και ελέγχεται τακτικά, είτε μέσω ΕΣΥ είτε ιδιωτικά. Βεβαίως, παραμένουν κάποιες δυσκολίες που οφείλονται είτε σε ιδιαιτερότητες της χώρας μας, π.χ. οι κάτοικοι μικρών νησιών και ακριτικών περιοχών, είτε σε ατομικές συμπεριφορές, όπως φοβία για διάγνωση καρκίνου, εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με πρόκληση ή διασπορά του καρκίνου από τη μαστογραφία κ.ά. — Οι πιο νέες γυναίκες είναι πιο ευαισθητοποιημένες ή η ευαισθητοποίηση δεν έχει σχέση με την ηλικία; Παρόλο που ο καρκίνος του μαστού δεν είναι συχνός σε ηλικίες κάτω των 40 ετών, με ποσοστό μικρότερο του 4% των ασθενών να είναι κάτω των 35 ετών, οι νέες σε ηλικία γυναίκες είναι πιο ενημερωμένες για πολλούς λόγους. Έχουν μεγαλύτερη εξοικείωση με τα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής επικοινωνίας, ευαισθητοποιούνται από περιστατικά μεγαλύτερων γυναικών στο άμεσο και ευρύτερο συγγενικό τους περιβάλλον που λόγω συχνότητας του καρκίνου του μαστού σίγουρα θα υπάρξουν και, βέβαια, από τις λίγες περιπτώσεις νέων γυναικών του περιβάλλοντός τους που νοσούν, που έχουν όμως μεγαλύτερο αντίκτυπο λόγω της ιδιαιτερότητας του καρκίνου σε νέες ηλικίες. Η ενημέρωση, επίσης, για την πιθανότητα κληρονομικότητας και η δυνατότητα πλέον δωρεάν ελέγχου των γυναικών μέσω ΕΟΠΥΥ βάσει ενδείξεων έχει προσθέσει έναν ακόμη λόγο ευαισθητοποίησης των νεότερων γυναικών στο θέμα του καρκίνου του μαστού.

στη διάγνωση και τη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού

Η τεχνολογία έχει φέρει την επανάσταση στη διάγνωση και στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Ο καθηγητής Χρήστος Μαρκόπουλος καταγράφει τις επιστημονικές εξελίξεις που συνέβαλαν στο να σημειωθεί τόσο μεγάλη πρόοδος στη μάχη με τον πιο διαδεδομένο καρκίνο στο γυναικείο φύλο. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΊΑ ΣΒΏΛΟΥ

ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ MD,PHD,FEBS

Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Αθηνών - ΕΚΠΑ Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Τμήματος Χειρουργικής Μαστού της UEMS Πρόεδρος Ευρωπαϊκών εξετάσεων UEMS - EBSQ Χειρουργικής Μαστού Δ/ντής Κλινικής Μαστού - Ιατρικό Κέντρο Αθηνών – Μαρούσι

— Πώς άλλαξε η πρόοδος της τεχνολογίας την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού; Μιλήστε μας για την τομοσύνθεση, τη μαγνητική τομογραφία εξπρές, την ψηφιακή μαστογραφία με σκιαγραφικό. Στο καρκίνο του μαστού πρόληψη σημαίνει πρακτικά έγκαιρη διάγνωση, όταν ο καρκίνος είναι ακόμη μικρού μεγέθους και θεραπεύσιμος. Το βασικό μας μέσον προς αυτήν τη κατεύθυνση είναι ο τακτικός έλεγχος με μαστογραφία, ανάλογα με την ηλικία και το προφίλ κινδύνου κάθε γυναίκας. Γι’ αυτόν τον λόγο και η έρευνα και η εξέλιξη της τεχνολογίας γενικότερα στον τομέα της απεικόνισης του μαστού είναι εντυπωσιακή τα τελευταία χρόνια. Σήμερα διαθέτουμε ψηφιακούς μαστογράφους με λογισμικό τομοσύνθεσης, που μας επιτρέπουν να πάρουμε «τομές» μέσα στον μαστό και να αναλύσουμε πυκνές περιοχές του μαζικού αδένα στις οποίες δύσκολα βλέπαμε λεπτομέρειες με την αναλογική ή ακόμη και την ψηφιακή μαστογραφία. Η ψηφιακή μαστογραφία με σκιαγραφικό, αν και δεν χρησιμοποιείται ευρέως ακόμη, είναι μία επιπλέον εναλλακτική πρόταση που συνδυάζει δύο τεχνικές απεικόνισης. Επίσης, χρησιμοποιούμε επικουρικά και το υπερηχογράφημα, με τα μηχανήματα των υπερήχων να διαθέτουν υψηλής ακρίβειας διαγνωστικές δυνατότητες, όπως και τη μέθοδο της ελαστογραφίας που μας θέτει την υποψία κακοήθειας μετρώντας τη «σκληρότητα» του όγκου. Επιπρόσθετα, διαθέτουμε και τη μαγνητική μαστογραφία, η οποία δεν έχει ακτινοβολία και μπορεί να γίνει και σε πολύ νέες γυναίκες. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στον έλεγχο γυναικών με πολύ πυκνό μαστό και σε εκείνες που έχουν χειρουργηθεί στον μαστό τους στο παρελθόν ή έχουν προθέσεις σιλικόνης μετά από επέμβαση αυξητικήςτου μαστού. Προληπτικά, χρησιμοποιείται σε γυναίκες «υψηλού κινδύνου» για ανάπτυξη καρκίνου μαστού, όπως αυτές με ισχυρό οικογενειακό ιστορικό ή βεβαιωμένη μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1/2 (κληρονομικός καρκίνος μαστού). Πρακτικό μειονέκτημά της είναι ο χρόνος των περίπου 40 λεπτών που απαιτείται για να γίνει, τελευταία όμως έχει αναπτυχθεί και η τεχνική της «ταχείας» μαγνητικής μαστογραφίας, που σε πολύ μικρότερο χρόνο μπορεί να μας δώσει τα περισσότερα από τα πιθανά ευρήματα της κανονικής.

Η Ελληνίδα είναι πολύ πιο ενημερωμένη σήμερα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Σε αυτό βοήθησε τελευταία και η θέσπιση εθνικών προγραμμάτων προτροπής και ελέγχου των γυναικών με μαστογραφία.

— Ποια πρόοδος έχει συντελεστεί στη χειρουργική του καρκίνου του μαστού και πόσο βοηθά αυτό για να διατηρήσει η ασθενής την εξωτερική της εικόνα, που είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τη γυναίκα; Θα ξεχώριζα την καθιέρωση της τεχνικής του φρουρού λεμφαδένα και των τεχνικών ογκοπλαστικής χειρουργικής. - Η τεχνική του φρουρού λεμφαδένα έδωσε τη δυνατότητα στις περισσότερες περιπτώσεις να αποφεύγουμε τη ριζική αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων, κάτι που ήταν παλαιότερα ο κανόνας για να διαπιστώσουμε εάν ο όγκος έχει προχωρήσει στη μασχάλη, αλλά προκαλούσε σε αρκετές ασθενείς πρήξιμο του χεριού (λεμφοίδημα) και ακαμψία του ώμου. Σήμερα, στις περισσότερες ασθενείς, ακόμη και αν 1 ή 2 λεμφαδένες-φρουροί περιέχουν καρκινικά κύτταρα, ο λεμφαδενικός καθαρισμός μπορεί να μην είναι απαραίτητος κι έτσι αποφεύγουμε τις παρενέργειές του, που είχαν σημαντική επίπτωση στην καθημερινότητα της ασθενούς. - Εδώ και αρκετές δεκαετίες η αντιμετώπιση των περισσότερων ασθενών με καρκίνο του μαστού επιτυγχάνεται με επεμβάσεις διατήρησης του μαστού και αποφυγή της μαστεκτομής, αφαιρώντας τοπικά τον όγκο επί «υγιών ορίων». Αρκετές φορές, όμως, λόγω της θέσης ή του μεγάλου μεγέθους του όγκου σε σχέση με το μέγεθος του μαστού, μπορεί να προκληθεί αρκετού βαθμού δυσμορφία ή να οδηγηθούμε τελικά σε μαστεκτομή. Την απάντηση σε αυτό το πρόβλημα ήρθαν να δώσουν οι «ογκοπλαστικές τεχνικές» στις οποίες γίνεται συνδυασμός της ογκολογικής χειρουργικής επέμβασης με τεχνικές της πλαστικής χειρουργικής, επιτυγχάνοντας έτσι ένα σωστό ογκολογικά και πολύ καλό αισθητικά τελικό αποτέλεσμα. Στις τεχνικές αυτές είτε χρησιμοποιούμε τον μαζικό αδένα που απομένει για την αναπλήρωση του κενού που δημιουργείται από την αφαίρεση του όγκου ή προθέματα σιλικόνης με ή χωρίς βιολογικά πλέγματα και διατήρηση του δέρματος του μαστού, με πολύ καλά αισθητικά αποτελέσματα. Αυτό επηρεάζει πολύ θετικά την ψυχολογία της ασθενούς, οδηγώντας σε πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής.

Τα πλαστά φάρμακα αποτελούν μάστιγα για τη δημόσια υγεία

Τα πλαστά φάρμακα αποτελούν μια παγκόσμια πραγματικότητα που μπορεί να θέσει την υγεία μας σε κίνδυνο. Δεν αφορούν μόνο εξωτικές περιοχές του πλανήτη αλλά όλους, όπως αποδεικνύει και ο κόκκινος συναγερμός που σήμανε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), αφού εντόπισε πλαστό φάρμακο για σοβαρή ηπατοπάθεια με δραστική ουσία το defibrotide σε χώρες της Ευρώπης και της νοτιοανατολικής Ασίας. Η παρτίδα του πλαστού σκευάσματος εντοπίστηκε στην Ινδία και στην Τουρκία και οι συσκευασίες αγοράστηκαν μέσω του διαδικτύου και όχι από τα παραδοσιακά και ασφαλή κανάλια διακίνησης φαρμάκων. Η θεραπεία με defibrotide ενδείκνυται για τη θεραπεία της φλεβο-αποφρακτικής ηπατικής νόσου, γνωστής διεθνώς με το ακρωνύμιο VOD. Είναι επίσης γνωστή με την ονομασία Ημιτονοειδές Αποφρακτικό Σύνδρομο (SOS) που εμφανίζεται μετά από μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων για την αντιμετώπιση κυρίως ογκολογικών νοσημάτων. Η συγκεκριμένη θεραπεία ενδείκνυται για ενήλικες, εφήβους και παιδιά, νήπια και βρέφη ηλικίας άνω του ενός μήνα. Πρόκειται για μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία οι φλέβες στο ήπαρ φράσσουν, με αποτέλεσμα το όργανο να υπολειτουργεί και ο ασθενής να κινδυνεύει από ηπατική ανεπάρκεια. Η φαρμακευτική εταιρεία που παρασκευάζει τη θεραπεία με defibrotide βεβαίωσε ότι η συγκεκριμένη παρτίδα είναι πλαστή. Το αυθεντικό σκεύασμα της παρτίδας 20G20A συσκευάστηκε στη Γερμανία και στην Αυστρία, ενώ στο πλαστό αναγράφονται ως τόποι συσκευασίας το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία. Άλλο ένα ύποπτο σημάδι είναι η παραποίηση της ημερομηνίας λήξης του φαρμάκου στο σκεύασμα-«μαϊμού», που δεν συμφωνεί με την καταγεγραμμένη διάρκεια ζωής του προϊόντος στο ράφι του φαρμακείου. Επιπλέον, ο σειριακός αριθμός του δεν σχετίζεται με την παρτίδα 20G20A. Ωστόσο, το πιο «χτυπητό» στοιχείο είναι πως το συγκεκριμένο φάρμακο δεν έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας ούτε στην Ινδία ούτε στην Τουρκία. Γι’ αυτό, άλλωστε, η πλαστή παρτίδα εντοπίστηκε σε διαδικτυακό κανάλι πωλήσεων φαρμάκων. Τα πλαστά φάρμακα αποτελούν μεγάλη πληγή για τη δημόσια υγεία. Περιέχουν αδρανή συστατικά (έκδοχα) που δεν έχουν καμία απολύτως δράση στον οργανισμό και τοξικά, όπως το ασφαλτόχρωμα, που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες σε ζωτικά όργανα. Οι βλάβες αυτές προκαλούνται είτε επειδή τα εν λόγω φάρμακα δεν έχουν καμία θεραπευτική δράση, είτε λόγω της τοξικής τους επίδρασης στον οργανισμό, που μπορεί να επιφέρει σοβαρότατες επιπλοκές σχετιζόμενες με το αρχικό πρόβλημα υγείας αλλά και εντελώς άσχετες με αυτό. Το σκεύασμα-«μαϊμού» με δραστική ουσία το defibrotide δεν αντιμετωπίζει τη σοβαρή ηπατοπάθεια. Επιπλέον, επειδή πρόκειται για φάρμακο που χορηγείται ενδοφλεβίως μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς. Μετά την ανακοίνωση της προειδοποίησης, ο ΠΟΥ παραμένει σε κατάσταση υψηλής επιφυλακής για να καταγράψει τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες σε ασθενείς στην Ινδία και στην Τουρκία. Με αυτή την αφορμή ο ΠΟΥ εκφράζει γενικότερα την ανησυχία του για τη διακίνηση πλαστών φαρμάκων που, πέραν της μη θεραπευτικής τους δράσης και της ενδεχόμενης τοξικότητας των συστατικών τους, παρουσιάζουν κι άλλα προβλήματα ασφάλειας και ποιότητας, καθώς δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για το αν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες πιστοποιημένες διαδικασίες κατά την παραγωγή και τη συσκευασία των σκευασμάτων.

Τα πλαστά φάρμακα διακινούνται μέσω διαδικτύου και αντί για δραστικές ουσίες περιέχουν αδρανή ή τοξικά συστατικά, ακόμα και… ασφαλτόχρωμα. Πιο επικίνδυνα είναι τα ενέσιμα πλαστά φάρμακα, λόγω του τρόπου χορήγησής τους.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ, MD, PHD

Καρδιολόγος του ομίλου Affidea με εξειδίκευση στις κληρονομικές μυοκαρδιοπάθειες στο HEART Hospital, UCLH, NHS, London, UK

Σήμερα η επιστημονική κοινότητα αναγνωρίζει ότι οι άνθρωποι που αθλούνται συστηματικά ζουν τουλάχιστον τρία χρόνια περισσότερο από αυτούς που κάνουν καθιστική ζωή. Σε μελέτη που έγινε σε ένα δείγμα περίπου 44.000 ενήλικων ανδρών φάνηκε ότι η άσκηση μείωσε κατά 50% τα στεφανιαία επεισόδια, ρυθμίζοντας την αρτηριακή πίεση, διατηρώντας τα λιπίδια σε φυσιολογικά επίπεδα και βελτιώνοντας την ελαστικότητα των αγγείων. Στην εποχή της ραγδαίας αύξησης των ποσοστών παχυσαρκίας στον δυτικό κόσμο, η άσκηση συμβάλλει στη ρύθμιση του σωματικού βάρους, στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη καθώς και στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος. Τα παραπάνω οφέλη έχουν τεκμηριωθεί τόσο σε υγιείς όσο και σε χρονίως πάσχοντες, καθώς και σε ηλικιωμένους. Προκειμένου να παραμείνουμε υγιείς, θα πρέπει να αθλούμαστε τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα σε μέτρια ένταση ή 75 λεπτά την εβδομάδα με έντονη αερόβια άσκηση ή ισοδύναμο συνδυασμό, κάνοντας, για παράδειγμα, γρήγορο περπάτημα ή ήπιο τρέξιμο σε ταχύτητα 6,4-8 χλμ./ώρα ή ποδήλατο με ταχύτητα 15-20 χλμ./ώρα. Σταδιακή αύξηση της μέτριας έντασης αερόβιας άσκησης σε 300 λεπτά την εβδομάδα ή σε 150 λεπτά την εβδομάδα της έντονης, ή ισοδύναμος συνδυασμός, προτείνεται για πρόσθετα οφέλη σε υγιείς ενήλικες.

ΠΡΟΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΉ ΣΕ ΑΘΛΗΤΙΚΈΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΕΣ Υγιή άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών με χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, πριν από τη συμμετοχή τους σε οποιοδήποτε άθλημα, θα πρέπει να υποβάλλονται σε βασικό καρδιολογικό έλεγχο: οικογενειακό ιστορικό, φυσική εξέταση και ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας. Όλα τα προαναφερόμενα, με επιπρόσθετη τη δοκιμασία κόπωσης, θα πρέπει να ελέγχονται σε άτομα με καθιστικό τρόπο ζωής και σε αυτά με υψηλό ή πολύ υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, που σκοπεύουν να συμμετάσχουν σε εντατικά προγράμματα άσκησης ή ανταγωνιστικά αθλήματα, καθώς και σε ανταγωνιστικούς αθλητές συλλόγων. Από επιλεγμένα άτομα χωρίς γνωστή στεφανιαία νόσο, που έχουν πολύ υψηλό κίνδυνο για εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου και θέλουν να συμμετάσχουν σε υψηλής ή πολύ υψηλής έντασης άσκηση, μπορεί να απαιτηθεί η περαιτέρω εκτίμηση του κινδύνου με κάποια λειτουργική απεικονιστική εξέταση (σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου ή stress echo), αξονική στεφανιογραφία ή υπέρηχο καρωτίδων ή μηριαίων αρτηριών.

Η σωματική άσκηση είναι απαραίτητη για να διατηρήσουμε την υγεία της καρδιάς μας σε κάθε ηλικία. Έχει πολλαπλά οφέλη για όλο τον οργανισμό, ειδικότερα για το καρδιαγγειακό σύστημα, αλλά για να ευεργετηθούμε από αυτή θα πρέπει πρώτα να κάνουμε καρδιολογικό έλεγχο. Ειδικά οι αθλητές πρέπει να παρακολουθούνται από καρδιολόγο, ώστε να αγωνίζονται με απόλυτη ασφάλεια.

Ο έλεγχος καρδιάς απαραίτητος πριν από την άθληση και τον μαραθώνιο Σ ΥΣΤΆΣΕΙΣ ΓΙΑ ΆΣΚΗΣΗ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΈΝΑ ΆΤΟΜΑ Σε ενήλικες 65 ετών και άνω, που είναι σε καλή κατάσταση και δεν έχουν προβλήματα υγείας, έχουν όμως περιορισμένη κινητικότητα, συνιστάται μέτριας έντασης αερόβια άσκηση για τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα. Σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με κίνδυνο πτώσεων συνιστάται προπόνηση δύναμης με ασκήσεις για τη βελτίωση της ισορροπίας και του συντονισμού τουλάχιστον 2 ημέρες την εβδομάδα. Πλήρης κλινική αξιολόγηση, συμπεριλαμβανομένης μιας μέγιστης δοκιμασίας κόπωσης, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε ενήλικες 65 ετών και άνω με καθιστική ζωή, που επιθυμούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες υψηλής έντασης. Συνέχιση υψηλής και πολύ υψηλής έντασης δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένων των ανταγωνιστικών αθλημάτων, μπορεί να πραγματοποιείται σε ασυμπτωματικούς ηλικιωμένους αθλητές (master athletes) με χαμηλό ή μέτριο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ακόμα και οι ασθενείς με σημαντικές καρδιακές παθήσεις, όπως έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, που έχουν υποβληθεί σε στεφανιογραφία ή καρδιολογικό χειρουργείο, θα πρέπει να ενταχθούν σε πρόγραμμα καρδιακής αποκατάστασης με μέτριας έως σοβαρής έντασης αερόβια άσκηση τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα για 30 λεπτά κάθε φορά, κατόπιν καρδιολογικής καθοδήγησης.

ΜΎΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΉΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΆ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΏΝ Η διαπίστωση πως η καρδιά ενός αθλητή διαφέρει από του μέσου ενήλικα έχει διατυπωθεί από το 1890. Σήμερα, με τη χρήση εξειδικευμένων διαγνωστικών μεθόδων, γνωρίζουμε πως η καρδιά εμφανίζει φυσιολογικές δομικές και λειτουργικές προσαρμογές στη συστηματική άσκηση, που συνοψίζονται στον όρο «αθλητική καρδιά». Η φυσιολογική αναδιαμόρφωση του καρδιακού μυός εξαρτάται από τις ανάγκες προπόνησης του αγωνιζομένου, όπως συμβαίνει με όλους τους μυς του σώματος. Διακρίνουμε, λοιπόν, διαφορετικές αλλαγές στα αθλήματα αντοχής με έντονες αερόβιες ανάγκες (δρόμοι μεγάλων αποστάσεων, ποδηλασία, κολύμβηση) και άλλες προσαρμογές στα αθλήματα δύναμης με υψηλό βαθμό αναερόβιας άσκησης (άρση βαρών, ρίψεις του στίβου). Η καρδιά του μαραθωνοδρόμου συνήθως εμφανίζει αυξημένες εσωτερικές διαστάσεις ως και 15% συγκριτικά με άτομα ίδιου φύλου και ηλικίας που δεν αθλούνται. Αντίθετα, στην καρδιά ενός αθλητή άρσης βαρών παρατηρείται κυρίως πάχυνση των τοιχωμάτων ως και 20%. Βεβαίως, τα περισσότερα αθλήματα χαρακτηρίζονται από συνδυασμούς αερόβιας και αναερόβιας άσκησης, όπως το δημοφιλές ποδόσφαιρο, που κατατάσσεται ως μετρίως αναερόβιο και συγχρόνως έντονα αερόβιο άθλημα. Γι’ αυτόν τον λόγο, στους ποδοσφαιριστές οι παρατηρούμενες μεταβολές στην καρδιά είναι ανάμεικτης μορφολογίας, συνδυάζοντας τόσο την αύξηση των διαστάσεων των καρδιακών κοιλοτήτων όσο και την πάχυνση των καρδιακών τοιχωμάτων. Επιπλέον, ειδικά στα αθλήματα αντοχής μειώνεται η καρδιακή συχνότητα ηρεμίας και προκαλούνται καλοήθεις διαταραχές του ρυθμού και ορισμένες μορφές αρρυθμίας, οι οποίες συνήθως εξαφανίζονται κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Η ΈΝΤΟΝΗ ΆΣΚΗΣΗ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΜΕΤΑΒΛΗΘΕΊ ΣΕ ΒΛΑΠΤΙΚΉ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΆ

Η καρδιά του μαραθωνοδρόμου συνήθως εμφανίζει αυξημένες εσωτερικές διαστάσεις ως και 15% συγκριτικά με άτομα ίδιου φύλου και ηλικίας που δεν αθλούνται.

Συνήθως, όμως, σε μια δράση υπάρχει και αντίδραση. Ειδικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες ορισμένα εξαντλητικά αθλήματα αντοχής, όπως το τρίαθλο, οι μαραθώνιοι, οι υπερμαραθώνιοι και το Ιron Μan, προσελκύουν ολοένα περισσότερους συμμετέχοντες. Μελετώντας αυτούς τους αθλητές, σε αρκετούς προέκυψαν αυξημένα επίπεδα δεικτών καρδιακής νέκρωσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκε πως η μακροχρόνια αθλητική δραστηριότητα μετά την ηλικία των 30 ετών, με περισσότερες από 1.500 ώρες συνολικά και πάνω από 5 ώρες πολύ έντονης άσκησης την εβδομάδα, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής, μιας αρρυθμίας που είναι συχνά η αιτία πρόκλησης σοβαρών αναπηριών. Γι’ αυτό δημιουργήθηκε το ερώτημα αν σε ορισμένους ανθρώπους με φυσιολογική καρδιά η συχνά επαναλαμβανόμενη και πολύ έντονη εξαντλητική άσκηση μπορεί να προκαλέσει νέκρωση των καρδιακών κυττάρων και να αποτελέσει με αυτόν τον μηχανισμό το υπόστρωμα για κακοήθεις αρρυθμίες. Οι παραπάνω αναφερόμενες αλλαγές στη δομή της καρδιάς λόγω της άσκησης τροποποιούν τα συνήθη και αναμενόμενα ευρήματα τόσο του καρδιογραφήματος όσο και του υπερηχοκαρδιογραφήματος με τέτοιο τρόπο που μοιάζουν με αυτά που καταγράφονται σε παθολογικές καταστάσεις όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου, η φλεγμονή ή και οι μυοκαρδιοπάθειες, που είναι η συχνότερη αιτία αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε νέους επαγγελματίες αθλητές. Επίσης, ειδικά τα αθλήματα αντοχής προκαλούν μείωση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας και οδηγούν στην εμφάνιση διαταραχών του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού και σε ορισμένες μορφές αρρυθμίας, οι οποίες συνήθως εξαφανίζονται κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Ο ΡΌΛΟΣ ΤΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΌΓΟΥ ΣΤΗ ΔΙΆΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΎΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΏΝ Σε αυτό το σημείο αναδεικνύεται ο σημαντικός ρόλος του εξειδικευμένου καρδιολόγου που εμπλέκεται συστηματικά στην παρακολούθηση των αθλητών. Καλείται να αναγνωρίσει ποια ευρήματα οφείλονται στη φυσιολογική προσαρμογή της καρδιάς στην άθληση και ποια σε παθολογικές καταστάσεις, όπως οι μυοκαρδιοπάθειες που αρκετές φορές καταλήγουν σε τραγικά γεγονότα εντός των αγωνιστικών χώρων, ειδικά σε νεαρούς αθλητές. Από την άλλη πλευρά, μια εσφαλμένη διάγνωση μπορεί να στερήσει από έναν νέο άνθρωπο τη συμμετοχή του σε αθλητικές δραστηριότητες και αυτό το γεγονός ίσως έχει συνέπειες.

Η ΥΓΕΊΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΆΣ «ΧΤΥΠΆ» ΣΤΗΝ AFFIDEA Πακέτα εξετάσεων προγνωστικού ελέγχου σε προνομιακές τιμές για όλο τον χρόνο προσφέρει ο όμιλος διαγνωστικών κέντρων Affidea και με αφορμή τη διεξαγωγή του Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών, ενός αγώνα αντοχής που περιλαμβάνεται πλέον στα σύγχρονα ολυμπιακά αθλήματα, είναι μια καλή ευκαιρία να ελέγξουμε την υγεία της καρδιάς μας. Τα διαγνωστικά κέντρα Affidea επισημαίνουν τη σημασία της πρόληψης και παρέχουν ολοκληρωμένες και αξιόπιστες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Λειτουργούν σε σύγχρονες εγκαταστάσεις με ιατρικό εξοπλισμό τεχνολογίας αιχμής και είναι στελεχωμένα με έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό, διασφαλίζοντας εγκυρότητα στα αποτελέσματα και άρτια εξυπηρέτηση.

30 Ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τη χρήση προϊόντων καπνού στην Ελλάδα δίνουν δύο νέες μελέτες

Στη χώρα με τους πιο αμετανόητους καπνιστές δύο νέες έρευνες που εκπόνησαν επιστήμονες του Εργαστηρίου Υγιεινής Επιδημιολογίας και Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ αποκαλύπτουν τις επιλογές των ενηλίκων σε ό,τι αφορά τα καπνικά προϊόντα που χρησιμοποιούν. Τα ευρήματα δίνουν ενθαρρυντικά στοιχεία για το πώς έχουν λειτουργήσει μέχρι στιγμής οι προσπάθειες της πολιτείας αλλά και των επιστημόνων όσον αφορά τη μείωση του καπνίσματος. Τις δύο μελέτες στo σύνολο του πληθυσμού αλλά και στην ομάδα των νεαρών ενηλίκων (18-24) πραγματοποίησαν οι καθηγητές κ. Βάνα Σύψα και κ. Άγγελος Χατζάκης μαζί με τη συνεργάτιδά τους κ. Βασιλική Εγκέλη από το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.

31 Κάθε έρευνα έχει ένα σημείο εκκίνησης, ένα καταληκτικό σημείο και ένα ή περισσότερα συμπεράσματα. Όταν μελετάμε τις καπνιστικές συνήθειες στην Ελλάδα, το σημείο εκκίνησης δεν μπορεί παρά να είναι η αρνητική πρωτιά της χώρας μας στο κάπνισμα σε σύγκριση με τα άλλα κράτη, κυρίως εντός Ευρώπης. Η συχνότητα του καπνίσματος παγκοσμίως το 2019 κυμαινόταν το 32,7% για τους άνδρες και στο 6,6% για τις γυναίκες. Αντίστοιχα, το 2019 στην Ελλάδα η διάδοση του καπνίσματος ήταν πολύ μεγαλύτερη· κάπνιζε το 44,1% των ανδρών και το 32,2% των γυναικών. Αυτή η επίδοση μάς κατατάσσει στην 5η θέση στον κόσμο σε ό,τι αφορά τον επιπολασμό του καπνίσματος μεταξύ 159 χωρών, με τον πληθυσμό των καπνιστών να εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 2 εκατ. ανθρώπους στην Ελλάδα. Τα υψηλά ποσοστά καπνίσματος στη χώρα μας επιβεβαιώνονται από το ευρωβαρόμετρο, την έρευνα που διεξάγεται στην Ε.Ε., σύμφωνα με την οποία το 2020 η Ελλάδα κατείχε την αρνητική πρωτιά, με το 42% του πληθυσμού να καπνίζει. Τα τελευταία χρόνια μπήκαν στη ζωή των αμετανόητων καπνιστών τα εναλλακτικά καπνικά προϊόντα στο πλαίσιο μιας στρατηγικής για τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει παρακολούθηση της καπνιστικής συνήθειας και της πορείας χρήσης των εναλλακτικών προϊόντων στο σύνολο του πληθυσμού αλλά και σε συγκεκριμένες υποομάδες, ώστε να υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα της αποδοτικότητας των μέτρων που εφαρμόζονται

Η ΚΑΠΝΙΣΤΙΚΉ ΣΥΝΉΘΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΝΕΑΡΟΎΣ ΕΝΉΛΙΚΕΣ

ΝΈΑ ΜΕΛΈΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΎΘΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΠΝΙΣΤΙΚΉΣ ΣΥΝΉΘΕΙΑΣ Η έρευνα των επιστημόνων Βάνας Σύψα, Άγγελου Χατζάκη και Βασιλικής Εγκέλη από το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Στατιστικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ είχε στόχο να διερευνήσει τη διάδοση των καπνικών προϊόντων στον ενήλικο πληθυσμό της Ελλάδας κατά το χρονικό διάστημα 2022-2023. Παράλληλα, στόχος της ήταν να εκτιμήσει το ποσοστό των ενηλίκων που έχουν στραφεί στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού. Οι συμμετέχοντες ήταν κατά τι περισσότερες γυναίκες, είχαν μέση ηλικία τα 52 έτη και ήταν κυρίως κάτοικοι αστικών περιοχών. Τα ευρήματα έδειξαν ότι από τον Ιούνιο του 2022 έως τον Μάιο του 2023 καταγράφηκε συνολικά μικρή μείωση στη χρήση προϊόντων καπνού και νικοτίνης, από 34,4% σε 32,7%. Η μείωση ήταν αισθητά μεγαλύτερη στη χρήση συμβατικών τσιγάρων (πακέτο ή στριφτά), από 29,5% σε 24,8%. Αντίστοιχα, για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού –στα οποία δεν συντελείται καύση– καταγράφηκε αύξηση από 3,8% στο 4,6% στα ηλεκτρονικά τσιγάρα και ακόμα μεγαλύτερη στα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού, από το 4,3% στο 6,4%. Τα συμπεράσματα που θα μπορούσαμε να εξάγουμε από την έρευνα αυτή είναι πολύ ενθαρρυντικά. Η συνολική χρήση καπνού και νικοτίνης έχει πτωτική πορεία την περίοδο αυτή, καταγράφοντας μεγάλη πτώση στα συμβατικά τσιγάρα, η οποία μειώνεται σχεδόν κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, και μικρότερη άνοδο στα εναλλακτικά προϊόντα χωρίς καύση, η οποία αυξάνεται κατά περίπου 3 μονάδες. Καταγράφεται, λοιπόν, ένα θετικό ισοζύγιο που υποδεικνύει ότι τα εναλλακτικά προϊόντα χρησιμοποιούνται κυρίως από καπνιστές. Πάμε τώρα να δούμε τον βαθμό ενημέρωσης των πολιτών γι’ αυτές τις επιλογές. Οι Έλληνες εμφανίζονται ενημερωμένοι για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα σε ποσοστό 95,6% το 2023. Λιγότερο ικανοποιητική είναι η ενημέρωσή τους για τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού, που φέτος αγγίζει το 66,4%.

ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ Η έρευνα φανερώνει ότι ένας στους τρεις ενηλίκους στην πατρίδα μας χρησιμοποιεί κάποιο προϊόν καπνού ή νικοτίνης συστηματικά. Καταγράφεται όμως μείωση της χρήσης των συμβατικών τσιγάρων, με ένα μικρό, αλλά διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό καπνιστών να έχει στραφεί στα εναλλακτικά προϊόντα χωρίς καύση. Ειδικά η χρήση των θερμαινόμενων προϊόντων καπνού παρουσιάζει αυξητική τάση. Τέλος, μόνο 4 στους 10 πολίτες θεωρούν ότι τα εναλλακτικά προϊόντα είναι λιγότερο βλαβερά από το συμβατικό τσιγάρο.

Η έρευνα φανερώνει ότι ένας στους τρεις ενηλίκους στην πατρίδα μας χρησιμοποιεί κάποιο προϊόν καπνού ή νικοτίνης συστηματικά

Το δεύτερο σκέλος της μελέτης που εκπόνησε η ομάδα του Εργαστηρίου Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Στατιστικής του ΕΚΠΑ κατέγραψε την αντίστοιχη διάδοση και τις τάσεις στον πληθυσμό των νεαρών ενηλίκων (18-24 ετών) το διάστημα Μάιος - Ιούνιος 2023. Ο αριθμός των συμμετεχόντων από αυτή την ηλικιακή ομάδα αυξήθηκε, ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Σύμφωνα με την παγκόσμια στρατηγική για τον έλεγχο του καπνίσματος, ο στόχος είναι να μειωθεί κατά 30% η χρήση καπνού στα άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω μέχρι το 2025. Σε αυτήν τη λογική διερευνήθηκε η χρήση των προϊόντων καπνού και νικοτίνης στις ηλικίες 18-24, όπως και ποια προϊόντα ξεκινούν να χρησιμοποιούν, και πότε. Σε αυτό το πεδίο το 40% χρησιμοποιεί γενικά κάποιο προϊόν καπνού ή νικοτίνης. Ειδικότερα, το 27,3% επιλέγει τσιγάρο (πακέτο ή στριφτό), το 9,9% ηλεκτρονικό τσιγάρο και το 13,4% θερμαινόμενα προϊόντα καπνού. Όταν η ερώτηση στοχεύει στην αποκλειστική χρήση μιας κατηγορίας προϊόντων καπνού, οι απαντήσεις διαμορφώνονται ως εξής: το 63,3% καπνίζει αποκλειστικά τσιγάρο, το 42% αποκλειστικά ηλεκτρονικό τσιγάρο και το 54,3% αποκλειστικά θερμαινόμενα προϊόντα καπνού. Από τα ποσοστά αυτά μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι νέοι κάνουν σε υψηλότερο βαθμό «διπλή χρήση», δηλαδή μπορεί να είναι χρήστες και συμβατικού τσιγάρου και κάποιου εναλλακτικού προϊόντος. Πάμε να δούμε τώρα τι πρωτοδοκιμάζουν οι νέοι μας. Το μεγαλύτερο μέρος των νέων ενηλίκων δοκιμάζει για πρώτη φορά, ξεκινώντας ουσιαστικά το κάπνισμα, συμβατικά τσιγάρα σε πακέτο ή στριφτά. Συγκεκριμένα, ως πρώτο προϊόν, από το σύνολο των νέων, το 55,9% δοκιμάζει το τσιγάρο (διάμεση ηλικία τα 16 έτη), το 8,8% το ηλεκτρονικό τσιγάρο (διάμεση ηλικία 17 ετών) και το 1,4% τα θερμαινόμενα καπνικά προϊόντα (διάμεση ηλικία 18 ετών). Αν θέλουμε να το δούμε από μια άλλη οπτική γωνία και εξαιρέσουμε τους νέους που δήλωσαν ότι δεν έχουν δοκιμάσει κάποιο καπνικό προϊόν, από αυτούς που είχαν μια τέτοια εμπειρία το 81,1% δήλωσε ότι αυτή ήταν με συμβατικά τσιγάρα σε πακέτο ή στριφτά. Τα ποσοστά για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και θερμαινόμενα προϊόντα καπνού ήταν 12,7% και 2% αντίστοιχα. Σε ό,τι αφορά το ερώτημα αν τα εναλλακτικά προϊόντα είναι λιγότερο βλαβερά από το συμβατικό τσιγάρο, μόνο οι μισοί από τους νεαρούς ενήλικες το πιστεύει αυτό. Σε κάθε περίπτωση, η νεολαία θα πρέπει να πειστεί για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος και να διακόψει τη χρήση όλων αυτών των προϊόντων όχι γιατί οι μεγαλύτεροι τούς κουνάμε το δάκτυλο αλλά γιατί οι ίδιοι αντιλαμβάνονται τα οφέλη.

ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΆΤΩΝ Ενδιαφέρουσα όμως είναι και η σύγκριση των νεαρών ενηλίκων σε σχέση με τα αποτελέσματα που παρατηρήσαμε στον γενικό ενήλικο πληθυσμό. Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι νεαροί ενήλικες χρησιμοποιούν περισσότερο τα προϊόντα καπνού και νικοτίνης (40% σε σχέση με 32,7%). Ειδικότερα χρησιμοποιούν συμβατικό τσιγάρο σε ποσοστό 27,3% (οι ενήλικοι σε ποσοστό 24,8%), ηλεκτρονικά τσιγάρα σε ποσοστό 9,9% (οι ενήλικοι σε ποσοστό 4,6%) και θερμαινόμενα προϊόντα καπνού σε ποσοστό 13,4% (οι ενήλικοι σε ποσοστό 6,4%). Άρα καταγράφεται υψηλότερη διάδοση της χρήσης προϊόντων καπνού στους νεαρούς ενήλικες στην πατρίδα μας, με 4 στους 10 εξ αυτών να χρησιμοποιούν τουλάχιστον ένα καπνικό προϊόν (γενικά).

ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ Συμπερασματικά, οι νεότερες ηλικίες χρησιμοποιούν περισσότερο τα προϊόντα καπνού από τον μέσο ενήλικα, ενώ αυξητική τάση παρουσιάζει και η χρήση εναλλακτικών προϊόντων καπνού. Το τσιγάρο παραμένει το προϊόν που πρωτοδοκιμάζουν οι νεότεροι, ενώ πολύ χαμηλά είναι τα ποσοστά δοκιμής για τα προϊόντα θέρμανσης καπνού. Τέλος, οι προσπάθειες της πολιτείας αλλά και των επιστημόνων θα πρέπει να ενταθούν, ώστε οι νέοι να έχουν πρόσβαση σε υπεύθυνη ενημέρωση σε σύγχρονη, κατανοητή γλώσσα.

ΘΕΟΔΏΡΑ ΨΑΛΤΟΠΟΎΛΟΥ Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας Προληπτικής Ιατρικής στη Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ

Η μεσογειακή διατροφή μειώνει τον κίνδυνο για πολλούς καρκίνους

Πληθώρα επιστημονικών δεδομένων επιβεβαιώνει ότι η υγιεινή διατροφή και ειδικότερα το μοντέλο της μεσογειακής μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών μορφών καρκίνου.

Σημαντικό ποσοστό των περιστατικών καρκίνου οφείλεται στο περιβάλλον και στον σύγχρονο τρόπο ζωής, με τη βλαβερή επίδραση παραγόντων όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, η υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ, η υπεριώδης ακτινοβολία, οι περιβαλλοντικοί ρύποι και ορισμένοι λοιμογόνοι παράγοντες να διαμορφώνουν μια δυσχερή κατάσταση. Σύμφωνα με επιδημιολογικά μοντέλα, 20-30% των περιστατικών καρκίνου οφείλεται στο κάπνισμα, περισσότερο από 20% συνδέεται με τη διατροφή και την παχυσαρκία, ενώ περίπου 5-20% οφείλεται σε λοιμογόνους παράγοντες, ποσοστό που παρουσιάζει διακυμάνσεις ανάλογα με το εισόδημα της εκάστοτε χώρας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, περίπου το 30% των θανάτων από καρκίνο οφείλεται στους πέντε σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου, την παχυσαρκία, τη χαμηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και την κατανάλωση καπνού και αλκοόλ. Πιο συγκεκριμένα, το κάπνισμα έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης 17 διαφορετικών τύπων καρκίνου, επιπλέον της γνωστής σχέσης του με τον καρκίνο του πνεύμονα. Ειδικότερα, έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του νεφρού, των ουρητήρων, της ουροδόχου κύστης, των ωοθηκών, του τραχήλου της μήτρας, του λάρυγγα, του υποφάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας, του στοματοφάρυγγα, της ρινικής κοιλότητας, του ρινοφάρυγγα, του οισοφάγου, του στομάχου, του ήπατος, του παγκρέατος, του παχέος εντέρου, αλλά και με την οξεία μυελογενή λευχαιμία. Επιβαρυντική είναι η επίδραση και του παθητικού καπνίσματος καθώς και των υπολειμμάτων επιβλαβών ουσιών καπνού στο περιβάλλον. Επιπλέον, ποσοστό μεγαλύτερο του 20% των περιστατικών καρκίνου συνδέεται με τη διατροφή και την παχυσαρκία. Ο επιπολασμός της παχυσαρκίας αυξάνεται σταθερά σε όλο τον κόσμο, γεγονός το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία και για τη χώρα μας, δεδομένων των υψηλών ποσοστών της. Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό World Cancer Research Fund, υπάρχουν πειστικές ενδείξεις ότι η παχυσαρκία στους ενήλικες είναι αιτία καρκίνου του οισοφάγου (αδενοκαρκίνωμα), του παγκρέατος, του ήπατος, του παχέος εντέρου, του μαστού μεταεμμηνοπαυσιακά, των νεφρών και του ενδομητρίου. Η παχυσαρκία, επίσης, έχει θεωρηθεί πιθανή αιτία για καρκίνο της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα και του λάρυγγα, της καρδιακής μοίρας του στομάχου, της χοληδόχου κύστης, των ωοθηκών και του προστάτη. Επιπροσθέτως, έχει συνδεθεί, βάσει μετα-αναλύσεων, με τον κίνδυνο εμφάνισης κι άλλων νεοπλασιών, όπως το μηνιγγίωμα, οι όγκοι κεφαλής και τραχήλου, ο καρκίνος θυρεοειδούς, το πολλαπλούν μυέλωμα. Επίσης, έχει συνδεθεί με το κακόηθες μελάνωμα, ιδιαιτέρως στους άνδρες. Η κατανάλωση αλκοόλ έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο μιας σειράς καρκίνων, του παχέος εντέρου, του μαστού, της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα-λάρυγγα, του οισοφάγου, του ήπατος και του στομάχου. Βέβαια, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζονται και άλλες αιτίες εμφάνισης καρκίνου, όπως λοιμώξεις, ορμονικοί παράγοντες, έκθεση σε ιονίζουσες ακτινοβολίες, υπέρμετρη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ανοσοκαταστολή και χρόνιες φλεγμονές. Ο καρκίνος οφείλεται και σε γενετική προδιάθεση. Έχουν αναφερθεί περισσότερα από 50 γενετικά σύνδρομα κληρονομικού καρκίνου, τα οποία αντιστοιχούν στο 5-10% όλων των περιστατικών καρκίνου, καθώς πολύ συχνότερα οι γενετικές αλλαγές που προκαλούν καρκίνο αποκτώνται κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου εξαιτίας της έκθεσης σε επιβαρυντικούς παράγοντες και του τρόπου ζωής. Η διατροφή αποτελεί όπλο για την πρωτογενή πρόληψη του καρκίνου, η οποία εστιάζει σε παρεμ-

βάσεις σε επίπεδο παραγόντων κινδύνου και τρόπου ζωής πριν από την εμφάνιση ενός νοσήματος. Σημαντικό ποσοστό του καρκίνου θεωρείται ότι μπορεί να προληφθεί, ως εκ τούτου η αξιολόγηση των νεότερων δεδομένων αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης έχει ιδιαίτερη αξία. Σημαντική πρόοδος στην πρωτογενή πρόληψη του καρκίνου σηματοδότησε το Third Expert Report του World Cancer Research Fund, που το 2018 διατύπωσε τις σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η σύγχρονη προληπτική ιατρική προσεγγίζει το ζήτημα. Η διατήρηση υγιούς βάρους καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους προστασίας από τον καρκίνο. Παλαιότερες μελέτες εστίαζαν μόνο σε συγκεκριμένα τρόφιμα, όπως το επεξεργασμένο κρέας, αλλά και σε διατροφικά συστατικά των τροφίμων, τα οποία δυνητικά αυξάνουν ή ελαττώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Σταδιακά διαφαίνεται όλο και λιγότερο απίθανο μεμονωμένα τρόφιμα ή άλλα μεμονωμένα διατροφικά συστατικά να είναι οι καθοριστικοί παράγοντες της καρκινογένεσης. Αναδεικνύεται ότι τα πρότυπα διατροφής και σωματικής δραστηριότητας συνολικά συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια κατάσταση μεταβολισμού περισσότερο ή λιγότερο ευνοϊκή για την απόκτηση των γενετικών και επιγενετικών αλλοιώσεων που οδηγούν στον καρκίνο, αλληλεπιδρώντας με παράγοντες αναδυόμενης σημασίας στην επιδημιολογία, όπως το μικροβίωμα. Έχουν διατυπωθεί σαφείς οδηγίες πρόληψης του καρκίνου σε σχέση με τη διατροφή, οι οποίες συνοψίζονται στα παρακάτω: διατήρηση υγιούς βάρους, σωματική δραστηριότητα, διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, λαχανικά, φρούτα και όσπρια, αποφυγή της κατανάλωσης fast food, περιορισμός της κατανάλωσης κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, των σακχαρούχων ροφημάτων και του αλκοόλ, θηλασμός των βρεφών, αποφυγή του καπνίσματος, της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα και της υπέρμετρης έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας έχει ο ρόλος της διατροφής, ειδικά της μεσογειακής, που έχει αναδειχθεί σημαντικός, αφού μετα-ανάλυση σε 21 προοπτικές μελέτες (1.368.736 άτομα) και 12 μελέτες ασθενών-μαρτύρων (62.725 άτομα) κατέδειξαν ότι η υψηλότερη συμμόρφωση με τη μεσογειακή διατροφή σχετίζεται με σημαντική μείωση της θνησιμότητας/ συχνότητας του καρκίνου συνολικά, αλλά και ειδικότερα του καρκίνου του παχέος εντέρου, του προστάτη και του οισοφάγου/φάρυγγα. Μεταγενέστερες μετα-αναλύσεις επιβεβαίωσαν τις συσχετίσεις, επεκτείνοντάς τες και στον καρκίνο του μαστού, του ήπατος, κεφαλής και τραχήλου και του στομάχου. Αξιοσημείωτος είναι ο προστατευτικός ρόλος του ελαιολάδου ως συστατικού της μεσογειακής διατροφής, δεδομένου ότι μετα-ανάλυση του 2011 που έκανε η επιστημονική μου ομάδα έχει αναφέρει ήδη την προστατευτική επίδραση έναντι του κινδύνου καρκίνου συνολικά, και ειδικότερα του καρκίνου του μαστού και του πεπτικού συστήματος. Πρόσφατη μετα-ανάλυσή μας με 45 μελέτες έδειξε ότι η υψηλότερη κατανάλωση ελαιολάδου συσχετίστηκε με 31% χαμηλότερη πιθανότητα οποιουδήποτε καρκίνου, ειδικότερα καρκίνου του μαστού, του γαστρεντερικού και του ουροποιητικού συστήματος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, περίπου το 30% των θανάτων από καρκίνο οφείλεται στους πέντε σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου, την παχυσαρκία, τη χαμηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και την κατανάλωση καπνού και αλκοόλ.

34 Τι είναι το intermittent fasting και γιατί γίνεται τόσος ντόρος; Σε ποιες ομάδες ατόμων ταιριάζει και ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειές του; Ο Ιωάννης Κωτσής και η Ουρανία Ακτύπη μας λύνουν τις πιο βασικές απορίες. ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΙΩΆΝΝΗ ΚΩΤΣΉ ΚΑΙ ΟΥΡΑΝΊΑ ΑΚΤΎΠΗ

2. FUN FACT! ΠΏΣ

Η διαλειμματική νηστεία είναι ένα διατροφικό μοτίβο το οποίο βασίζεται στον περιορισμό της ενεργειακής πρόσληψης. Υπάρχουν διάφορες μορφές διαλειμματική νηστείας, ωστόσο σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στη χρονικά περιορισμένη λήψη τροφής, δηλαδή στο μοτίβο κατά το οποίο περιορίζεται η συνολική ενεργειακή πρόσληψη σε ένα σταθερό παράθυρο διάρκειας 8-12 ωρών. Αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς νέες τάσεις στη διατροφή και σύμφωνα με τους υποστηρικτές της είναι πολύ αποτελεσματική στην απώλεια βάρους και στη βελτίωση της μεταβολικής υγείας, προσφέροντας έναν απλουστευμένο και βολικό τρόπο που ταιριάζει στην απαιτητική καθημερινότητα του σύγχρονου εργαζόμενου ανθρώπου.

Είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι τα πρώτα πειράματα στα ποντίκια έγιναν για 8 ώρες λήψης τροφής και 16 ώρες νηστείας, αφού 8 ώρες ήταν η διάρκεια που μπορούσαν να παραμείνουν στο εργαστήριο οι φοιτητές που εμπλέκονταν στο πείραμα! Δεν αποτελεί, λοιπόν, κάποιο μαγικό αριθμό το 8ωρο παράθυρο σίτισης που χρειάζεται να τηρούμε όλοι ευλαβικά. Ο καθένας έχει τη δική του καθημερινότητα και πρέπει να προσαρμόζει τη διατροφή του πάνω σε αυτή, είτε αποφασίσει να σιτίζεται σε ένα χρονικό παράθυρο 8, 10 ή 12 ωρών.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΉ ΝΗΣΤΕΊΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΊ ΤΌΣΟΣ ΝΤΌΡΟΣ;

Διαλειμματική νηστεία: 13 απαντήσεις για την πιο δημοφιλή νέα τάση στη διατροφή

ΑΠΟΦΑΣΊΣΤΗΚΕ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΌ ΠΑΡΆΘΥΡΟ 16:8;

ΣΕ ΠΟΙΑ ΆΤΟΜΑ ΤΑΙΡΙΆΖΕΙ; ΈΧΕΙ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΣΤΟΝ ΣΎΓΧΡΟΝΟ ΤΡΌΠΟ ΖΩΉΣ; Η διαλειμματική νηστεία φαίνεται να ταιριάζει αρκετά στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, υπάρχουν άτομα που το πρωί δεν προλαβαίνουν ή δεν επιλέγουν να καταναλώσουν πρωινό γεύμα, οπότε παίρνουν το πρώτο γεύμα πιο αργά μέσα στην ημέρα. Μπορεί επίσης να ωφελήσει όσους επιδιώκουν την απώλεια βάρους, καθώς απλοποιεί το διατροφικό τους πρόγραμμα εστιάζοντας σε λιγότερα, μεγαλύτερα γεύματα που προσφέρουν κορεσμό, αποφεύγοντας τον σχολαστικό υπολογισμό των μερίδων.

4. ΓΙΑ ΠΟΙΕΣ

ΟΜΆΔΕΣ ΑΤΌΜΩΝ ΑΝΤΕΝΔΕΊΚΝΥΤΑΙ;

Υπάρχουν ορισμένες ομάδες ατόμων για τις οποίες η διαλειμματική νηστεία αντενδείκνυται, όπως οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού, τα παιδιά και οι έφηβοι, οι αθλητές, τα άτομα με διαβήτη που λαμβάνουν αγωγή καθώς και τα άτομα με ιστορικό διατροφικών διαταραχών.

5. ΈΧΕΙ ΠΑΡΕΝΈΡΓΕΙΕΣ;

Οι πιθανές παρενέργειες στα υγιή άτομα περιλαμβάνουν την πείνα, την ευερεθιστότητα, την κόπωση, τη ζάλη και τους πονοκεφάλους, ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος κατανάλωσης πολύ μεγάλων ποσοτήτων φαγητού κατά τη διάρκεια του παραθύρου σίτισης. Επιπλέον, η παρατεταμένη διαλειμματική νηστεία χωρίς κατάλληλο προγραμματισμό γευμάτων είναι πιθανό να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις καθώς και σε γαστρεντερικά προβλήματα.

6. ΈΧΕΙ ΚΆΠΟΙΟ

ΕΠΙΠΛΈΟΝ ΌΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΑΠΏΛΕΙΑ ΒΆΡΟΥΣ ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΆΛΛΑ ΜΟΤΊΒΑ ΔΊΑΙΤΑΣ;

Όχι. Η απώλεια βάρους στη διαλειμματική νηστεία βασίζεται στο αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας που επιτυγχάνεται από τον περιορισμό του χρόνου σίτισης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο οργανισμός προσλαμβάνει λιγότερες θερμίδες από αυτές που δαπανά μέσα στο 24ωρο της ημέρας και τελικά το σωματικό βάρος μειώνεται. Συγκριτικά, φαίνεται ότι οδηγεί σε αντίστοιχη απώλεια βάρους με άλλες υποθερμιδικές δίαιτες.

ΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΆ ΟΦΈΛΗ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΊΑΣ; Η πέψη και απορρόφηση αποτελούν διεργασίες που απαιτούν ενέργεια. Όταν ορισμένες κυτταρικές λειτουργίες είναι παρατεταμένα ενεργοποιημένες καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ωρου μπορούν να προκληθούν σοβαρά προβλήματα. Ουσιαστικά, λοιπόν, η απουσία της σίτισης αποτελεί ένα είδος detoxing, ούτως ώστε να ξεκουράζεται το ήπαρ και να στρέφεται σε ουσιαστικές επιδιορθωτικές κυτταρικές διεργασίες που έχουν να κάνουν με τη γενικότερη υγεία. Μελέτες σε ποντίκια έδειξαν ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια ζωής, πιθανώς προωθώντας την αυτοφαγία, μια κυτταρική διαδικασία εκκαθάρισης των καταστραμμένων κυττάρων. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αν αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να μεταφερθεί στον άνθρωπο, καθώς είναι δύσκολο να προβλεφθεί η ανθρώπινη διάρκεια ζωής.

ΈΧΕΙ ΣΗΜΑΣΊΑ ΠΌΤΕ ΤΟΠΟΘΕΤΕΊΤΑΙ ΤΟ ΠΑΡΆΘΥΡΟ ΣΊΤΙΣΗΣ ΜΈΣΑ ΣΤΟ 24ΩΡΟ; Ναι. Το παράθυρο σίτισης θέλουμε να εμπίπτει στην πιο ενεργή φάση μέσα στην ημέρα, δηλαδή για τους περισσότερους ανθρώπους πρωί ή μεσημέρι, αλλά όχι τη νύχτα. Εάν καταναλώσουμε μεγάλο γεύμα αργά το βράδυ μπορεί να καταλήξουμε το επόμενο πρωί με food hangover, επειδή ίσως να μην έχει προλάβει να ολοκληρωθεί η διαδικασία της πέψης, επηρεάζοντας ταυτόχρονα και την ποιότητα του ύπνου. Αυτό είναι ένα παράδειγμα που δείχνει ότι το καλό και ποιοτικό φαγητό τη λάθος ώρα μπορεί να μην αποτελεί τελικά ένα καλό γεύμα.

ΈΧΕΙ ΣΗΜΑΣΊΑ ΑΝ ΤΟ ΠΑΡΆΘΥΡΟ ΣΊΤΙΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΊΤΑΙ ΤΙΣ ΊΔΙΕΣ ΏΡΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ; Ναι. Το φαγητό και η χρονική στιγμή που το καταναλώνουμε αποτελεί έναν ρυθμιστή του 24ωρου εσωτερικού μας ρολογιού, του κιρκάδιου ρυθμού. Όταν καταναλώνουμε γεύματα σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές καθημερινά, μπορούμε να προγραμματίσουμε ορισμένα γονίδια στο να εκφράζονται σε κατάλληλους χρόνους κι έτσι να έχουμε τα μέγιστα οφέλη. Όλο το σώμα ετοιμάζεται για την κατανάλωση τροφής, από την παραγωγή του σάλιου, που αποτελεί την πρώτη φάση της πέψης, και τα γαστρικά υγρά του στομάχου μέχρι και την κινητικότητα του εντέρου. Πρέπει να είμαστε συνεπείς στο ωράριο των γευμάτων για να εκμεταλλευτεί ο οργανισμός μας αυτή την προνοητική δραστηριότητα του εσωτερικού μας ρολογιού.

10. ΌΤΑΝ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΊΟ ΓΕΎΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΏΝΕΤΑΙ ΣΤΙΣ 8 ΤΟ ΒΡΆΔΥ, ΤΌΤΕ ΞΕΚΙΝΆΕΙ ΤΟ ΠΑΡΆΘΥΡΟ ΝΗΣΤΕΊΑΣ;

Στα χαρτιά ναι, αλλά ουσιαστικά όχι! Μόνο όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της πέψης και απορρόφησης, η οποία μπορεί να διαρκέσει 4-6 ώρες, ανάλογα με το μέγεθος και τη σύσταση του γεύματος, ξεκινά η πραγματική κατάσταση νηστείας στον οργανισμό. Αυτό σημαίνει ότι στη θεωρία ξεκινάμε τη νηστεία στις 8 το βράδυ, αλλά ο οργανισμός μας θα μεταβεί σε κατάσταση νηστείας κάπου μεταξύ 12 και 2 το πρωί.

11.

ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΤΡΌΦΙΜΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΏΝΟΥΜΕ ΧΩΡΊΣ ΝΑ ΣΠΆΜΕ ΤΗ ΝΗΣΤΕΊΑ; Η κατανάλωση νερού, τσαγιού, σκέτου καφέ χωρίς ζάχαρη και γάλα δεν σπάει τη νηστεία. Οτιδήποτε περιέχει υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη ή αλκοόλ θα σπάσει τη νηστεία, αφού θα οδηγήσει σε αύξηση της γλυκόζης μας στο αίμα. Σχετικά με τα τεχνητά γλυκαντικά, όπως σουκραλόζη, ασπαρτάμη ή τα γλυκαντικά φυτικής προέλευσης σαν τη στέβια, τα δεδομένα δεν είναι ξεκάθαρα. Φαίνεται να έχουν ελάχιστο αντίκτυπο στη γλυκόζη του αίματος, οπότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι όταν καταναλώνονται με μέτρο δεν σπάνε τη νηστεία.

12.

ΤΙ ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΚΆΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΥΔΆΤΩΣΗ ΠΟΥ ΕΛΛΟΧΕΎΕΙ ΚΑΤΆ ΤΗ ΝΗΣΤΕΊΑ; Αφυδάτωση και μείωση υγρών συμβαίνει όταν παραλείπουμε την ταυτόχρονη κατανάλωση υγρών και ηλεκτρολυτών. Μάλιστα, η εμφάνιση συμπτωμάτων όπως ζαλάδα ή δυσκολία στη συγκέντρωση, τα οποία συχνά μπερδεύουμε με έλλειψη φαγητού, αποτελούν ενδείξεις μιας ήπιας μορφής αφυδάτωσης. Μια καλή λύση είναι να φτιάξουμε ένα φυσικό ηλεκτρολύτη διαλύοντας αλάτι μέσα σε λίγο νερό με λεμόνι ή να λάβουμε μια ταμπλέτα κάποιου σκευάσματος ηλεκτρολύτη χωρίς ζάχαρη. Αυτή η πρακτική μάς κρατά ενυδατωμένους, ενισχύοντας τα επίπεδα συγκέντρωσης, διαύγειας και προλαμβάνοντας τις ζαλάδες και τα χαμηλά επίπεδα ενέργειας.

Ιωάννης Κωτσής, υποψήφιος διδάκτωρ του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, MSc Διατροφή & Άσκηση, καθηγητής Φυσικής Αγωγής Ουρανία Ακτύπη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc Διατροφή & Άσκηση, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

13. ΤΕΛΙΚΆ ΣΤΗ

ΔΙΑΤΡΟΦΉ ΈΧΕΙ ΣΗΜΑΣΊΑ ΜΌΝΟ ΤΟ ΠΑΡΆΘΥΡΟ ΝΗΣΤΕΊΑΣ;

Όχι. Εννοείται ότι η ποιότητα των γευμάτων που θα επιλέξει κανείς μέσα στο παράθυρο 8-12 ωρών της νηστείας είναι εξίσου σημαντική. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού διατροφικού προτύπου είναι αναγκαία. Προγραμματίστε ισορροπημένα γεύματα και βεβαιωθείτε ότι το διατροφικό σας παράθυρο περιλαμβάνει ποικιλία θρεπτικών συστατικών και ομάδων τροφίμων για να καλύψετε τις διατροφικές σας ανάγκες. Συμπερασματικά, η διαλειμματική νηστεία έχει κερδίσει δημοτικότητα για την απλότητα και την προσαρμοστικότητά της στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Ενώ δείχνει πολλά υποσχόμενη σε διάφορες πτυχές της υγείας, μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλους. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας προτού ξεκινήσετε οποιοδήποτε νέο διατροφικό πρόγραμμα. Αν αποφασίσετε να τη δοκιμάσετε, ξεκινήστε επιλέγοντας τη μέθοδο που ταιριάζει στην καθημερινή σας ρουτίνα. Να θυμάστε ότι η μέθοδος 16:8 δεν είναι η μόνη επιλογή, μπορείτε να προσαρμόσετε το παράθυρο νηστείας στις προτιμήσεις σας, όπως 14:10 ή 12:12. Δώστε προσοχή στο πώς ανταποκρίνεται το σώμα σας και προσπαθήστε να είστε ευέλικτοι στην προσέγγισή σας ανάλογα με τις προσωπικές σας ανάγκες.

Η δίαιτα με τη σφραγίδα του Cambridge και τα πολλαπλά οφέλη για την υγεία Υπάρχει ένα πρόγραμμα διατροφής που υπόσχεται απώλεια των περιττών κιλών με αποτελέσματα μακράς διάρκειας και πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Είναι η The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan που τηρεί τις υποσχέσεις της, όπως μας εξηγεί ο Commercial Nutritionist Mark Gilbert.

INFO Για να μάθετε περισσότερα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan, καλώντας στο 212 213 4383 ή αφήνοντας τα στοιχεία σας στη φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα: www.one2onediet.gr Για περισσότερα νέα, ακολουθήστε σε Instagram & Facebook: @one2onediet.gr

— Μπορείτε να μας μιλήσετε για τη δίαιτα «The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan»; Πώς λειτουργεί και γιατί ξεχωρίζει από άλλα, παρόμοια προγράμματα διατροφής; Η συγκριμένη δίαιτα υπάρχει εδώ και 40 χρόνια. Μπορούμε να εντοπίσουμε τις ρίζες της στο πρώτο περιοδικό παχυσαρκίας στον κόσμο και στο έργο του ιδρυτή μας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Η δίαιτα λειτουργεί με τρεις τρόπους. Πρώτον, τα προϊόντα μας έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, μέταλλα, πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας, αλλά και τα απαραίτητα λιπαρά, παρά το γεγονός ότι παραμένουν χαμηλά σε θερμίδες. Δεύτερον, οι εκπαιδευμένοι σύμβουλοί μας παρέχουν συμβουλές με βάση τις συγκεκριμένες ανάγκες και τον τρόπο ζωής κάθε διαιτώμενου και, τρίτον, το πρόγραμμά μας έχει επιστημονικές βάσεις και παράλληλα εξελίσσεται και βελτιώνεται συνεχώς εδώ και 40 χρόνια. Σε αντίθεση με τις περισσότερες δίαιτες, δεκάδες μελέτες δείχνουν ότι η δική μας έχει ως αποτέλεσμα 3 έως 10 φορές μεγαλύτερη απώλεια βάρους από τα τυπικά κλινικά προγράμματα απώλειας βάρους, ενώ ταυτόχρονα έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία. — Ποιος είναι ο ρόλος σας ως εμπορικού διατροφολόγου της The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan; Πώς συμβάλλετε στην επιτυχία του προγράμματος; Είμαι υπεύθυνος για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας της δίαιτας μέσω του καθορισμού της ποικιλίας των θρεπτικών συστατικών και υλικών, τη διασφάλιση της βέλτιστης εκπαίδευσης και ενημέρωσης των συμβούλων μας και της ενημέρωσης των πρωτοκόλλων που χρησιμοποιούμε για να διασφαλίσουμε τη μέγιστη αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της δίαιτας. Κάνω επίσης σεμινάρια, βίντεο κ.λπ., σχεδιασμένα να υποστηρίζουν τους συμβούλους και να χρησιμοποιούνται στα διάφορα μέσα μάρκετινγκ και κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό είναι το εμπορικό κομμάτι του ρόλου μου. Αφιερώνω, επίσης, πολύ χρόνο στο να ενημερώνομαι για τη διατροφή, την υγεία, τις έρευνες και τις τάσεις στα διατροφικά συστατικά, καθώς είμαι υπεύθυνος για την ενημέρωση των συναδέλφων μου για οποιεσδήποτε σχετικές εξελίξεις σε αυτό το θέμα.

—Υπάρχουν κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με ένα πρόγραμμα χαμηλών θερμίδων; Όπως είπα παραπάνω, η διατροφή μας έχει μελετηθεί εκτενώς σε επίπεδο ασφάλειας και αποτελεσματικότητας. Ο ιδρυτής μας δημοσίευσε πάνω από 250 επιστημονικές εργασίες μέσα σε 50 χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, πολλές από αυτές προτού σχεδιάσει τη δίαιτα. Από τότε έχουν διεξαχθεί δεκάδες μελέτες χρυσού κανόνα σχετικά με τη δίαιτά μας και είμαστε πολύ περήφανοι για την ασφάλειά της. Ένα παράδειγμα είναι η χρηματοδοτούμενη από την Ε.Ε. μελέτη PREVIEW, η μεγαλύτερη μελέτη που έχει εξετάσει ποτέ την αντιστροφή του προδιαβήτη μέσω δίαιτας. Σε περισσότερα από 2.000 άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη δεν υπήρξαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και ακόμη και οι ήπιες και αναστρέψιμες εμφανίστηκαν σε συχνότητα μικρότερη από 10%. Όχι μόνο είναι ασφαλής η διατροφή μας αλλά βελτιώνει θεαματικά την υγεία. Έχει αποδειχθεί ότι αντιστρέφει τον διαβήτη και τον προδιαβήτη, μειώνει την αρτηριακή πίεση, τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, την υπνική άπνοια, τον πόνο της οστεοαρθρίτιδας, τη φλεγμονή και άλλες κλινικές βελτιώσεις. — Μια κοινή ανησυχία είναι η γρήγορη επανάκτηση του χαμένου βάρους μετά την ολοκλήρωση ενός προγράμματος διατροφής. Πώς αντιμετωπίζει αυτό το ζήτημα η The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan και πώς διασφαλίζει τη μακροχρόνια διατήρηση του βάρους; Αυτή είναι μια ιδιαίτερα ισχυρή πτυχή της δίαιτάς μας. Αυτήν τη στιγμή έχουμε ίσως την καλύτερη έρευνα για μακροπρόθεσμη διατήρηση βάρους από οποιαδήποτε άλλη δίαιτα. Η δοκιμή «DROPLET» του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης καταλήγει ότι «η θεραπεία των ατόμων με παχυσαρκία με πρόγραμμα TDR (Total Diet Replacement) σε σύγκριση με την παροχή υποστήριξης από παραϊατρικό προσωπικό οδηγεί σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους, η οποία παραμένει για τουλάχιστον τρία χρόνια…». Η συνεχιζόμενη έρευνα οστεοαρθρίτιδας που διεξάγει το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης έδειξε διατήρηση της απώλειας βάρους δέκα κιλών πάνω από τρία χρόνια… και συνεχίζουμε! Η καθηγήτρια Susan Jebb, διεθνούς φήμης ειδικός στην παχυσαρκία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δήλωσε σχετικά: «Αυτή η έρευνα δείχνει ξεκάθαρα ότι ο κοινός ισχυρισμός πως η πιο γρήγορη αρχική απώλεια βάρους σχετίζεται με πιο γρήγορη ανάκτηση, είναι ψευδής. Είναι ενδιαφέρον ότι η ομάδα ταχείας απώλειας βάρους ήταν πιο πιθανό να επιτύχει τον στόχο της απώλειας βάρους και πιο πιθανό να μείνει στο πρόγραμμα». — Πόσο βοηθά ένας σύμβουλος τα άτομα να παραμείνουν στο πρόγραμμα με την The 1:1 Diet by Cambridge Weight Plan; Τι είδους υποστήριξη παρέχουν; Θεωρούμε τους συμβούλους μας το πιο σημαντικό στοιχείο για την επιτυχία των διαιτώμενών μας – γι’ αυτό την ονομάζουμε «Δίαιτα ένας προς έναν». Έχουμε περίπου 10.000 σύμβουλους σε όλο τον κόσμο και λαμβάνουμε την εκπαίδευσή τους πολύ σοβαρά. Το πρόγραμμά μας δεν βασίζεται μόνο στην καλή διατροφική επιστήμη αλλά και στα καλύτερα μοντέλα συμπεριφορικής αλλαγής από την επιστημονική βιβλιογραφία. Η καλύτερη δίαιτα στον κόσμο είναι άχρηστη αν οι άνθρωποι δεν την τηρούν. Κάτι που θεωρούμε εξίσου σημαντικό: αν δεν αντιμετωπιστούν οι συνήθειες και η σχέση με το φαγητό, το βάρος θα ανακτηθεί γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, απ’ όσο γνωρίζουμε, καμία άλλη δίαιτα δεν έχει τόσο επιτυχημένες έρευνες στη μακροχρόνια διατήρηση του βάρους. Οι σύμβουλοί μας παρέχουν όλη αυτή την υποστήριξη μαζί με ένα ειδικά σχεδιασμένο πλάνο, το οποίο ανταποκρίνεται στις συγκεκριμένες ανάγκες, προτιμήσεις και τρόπο ζωής κάθε ατόμου που κάνει δίαιτα.

Αφιερώνω, επίσης, πολύ χρόνο στο να ενημερώνομαι για τη διατροφή, την υγεία, τις έρευνες και τις τάσεις στα διατροφικά συστατικά, καθώς είμαι υπεύθυνος για την ενημέρωση των συναδέλφων μου για οποιεσδήποτε σχετικές εξελίξεις σε αυτό το θέμα.

— Αναλογιζόμενοι τις μεταμορφώσεις που έχουν βιώσει οι πελάτες σας, ποιο ενδυναμωτικό μήνυμα θα θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας για να τους βοηθήσετε να παραμείνουν προσηλωμένοι και δυνατοί στο δικό τους ταξίδι υγείας και διατροφής; Έχουμε δει εκπληκτικά αποτελέσματα που αλλάζουν τη ζωή των διαιτώμενών μας όλα αυτά τα χρόνια. Πολλοί έχουν χάσει πάνω από 100 κιλά και άλλοι πάνω από το μισό σωματικό τους βάρος. Έχουμε αμέτρητες ιστορίες ανθρώπων που εκτός από την απομάκρυνση των κιλών τους, βελτίωσαν και την υγεία τους, αλλά όλα αυτά μπορείτε να τα δείτε κάθε χρόνο στα Slimmer Awards, γιατί δεν μπορώ να τα περιγράψω με λόγια. Είμαι κριτής στα συγκεκριμένα βραβεία κάθε χρόνο και τολμώ να πω ότι όλοι οι κριτές περνάμε τη μισή βραδιά με έναν κόμπο στο λαιμό και βουρκωμένα μάτια. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πόσο μεγάλη διαφορά μπορεί να κάνει το πρόγραμμά μας όχι μόνο στους διαιτώμενους αλλά και στα παιδιά, την οικογένεια και τους φίλους τους. Ξέρω ότι είμαι προκατειλημμένος, αλλά ο καλύτερος τρόπος για να παραμείνετε προσηλωμένοι και δυνατοί θα ήταν να βρείτε έναν σύμβουλο! Θα παραμείνει δίπλα σας όσο χρειαστεί και θα κάνει τη δίαιτα να λειτουργεί υπέρ σας και όχι εναντίον σας!

ΔΡ. ΚΏΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΌΠΟΥΛΟΣ MBCHB, MD, MMED THORAX, CTH CARDIOTHORACICS Θωρακοχειρουργός Διευθυντής Τομέα Χειρουργικής Θώρακος στην Ευρωκλινική Αθηνών Τέως Κλινικός Διευθυντής Τομέα Χειρουργικής Θώρακος, Leeds Τέως Πρόεδρος και Ταμίας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Χειρουργών Θώρακος

— Ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών σάς έρχεται με καρκίνο του πνεύμονα. Σε τι ποσοστό βλέπετε όγκους με καθυστερημένη διάγνωση και ποιος ο ρόλος της χειρουργικής αντιμετώπισης; Οι τελευταίες στατιστικές μελέτες όσον αφορά τη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα έδειξαν ότι 25% των ασθενών είναι χειρουργήσιμοι, τουλάχιστον σε πρώτο στάδιο κατά τη διάγνωσή τους. Το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Σημαντική για κάθε άνθρωπο είναι η πρόληψη της νόσου με ενημέρωση και σωστή εκπαίδευση από μικρή ηλικία για αποφυγή του καπνίσματος, σωστή διατροφή και καθημερινή άσκηση. Σε περίπτωση που έχουμε οποιαδήποτε συμπτώματα που επιμένουν όπως ο βήχας, η κούραση και η δύσπνοια, θα πρέπει να συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας και να κάνουμε τις απαραίτητες εξετάσεις (ακτινογραφία θώρακα και αιματολογικές εξετάσεις). Επίσης, τα προγράμματα screening που εφαρμόζονται σε πολλές χώρες δίνουν τη δυνατότητα διάγνωσης του καρκίνου έγκαιρα και σε στάδιο που μπορεί να αντιμετωπιστεί, με εντυπωσιακή πρόγνωση. Στην Ευρωκλινική Αθηνών υπάρχει ομάδα γιατρών που δίνει τη δυνατότητα αυτή με απλές εξετάσεις και σε ελάχιστο χρόνο. Μετά τη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα είναι σημαντικό να γίνει ένας ενδελεχής έλεγχος που περιλαμβάνει πλήρη σταδιοποίηση και έλεγχο των αναπνευστικών εφεδρειών του ασθενούς. Με απλά λόγια, και πριν από την επέμβαση, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι το πρόβλημα βρίσκεται σε περιοχή του πνεύμονα που μπορεί να αφαιρεθεί και ότι ο ασθενής είναι σε καλή κατάσταση για να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση με ασφαλή τρόπο. — Υπάρχουν θεραπείες, πριν ή μετά τη χειρουργική αντιμετώπιση, που μειώνουν τον κίνδυνο της μετάστασης; Σε ένα σωστό και οργανωμένο κέντρο αντιμετώπισης καρκίνου του πνεύμονα η θεραπεία χαρτογραφείται από ομάδα γιατρών (πνευμονολόγο, ογκολόγο, θωρακοχειρουργό). Η θεραπεία δεν είναι ίδια για όλους τους ασθενείς και εξαρτάται από τον τύπο, το στάδιο του καρκίνου και τη θέση του όγκου. Στο πρώιμο στάδιο η χειρουργική επέμβαση αποτελεί θεραπεία. Η χρήση μετεγχειρητικής χημειοθεραπείας έχει όφελος μόνο από το στάδιο ΙΙ και αν υπάρχουν κακοήθη κύτταρα σε λεμφαδένες που βρίσκονται τυχαία μετά την τελική παθολογοανατομική εξέταση. Στο προχωρημένο στάδιο με διήθηση λεμφαδένων συνήθως προηγείται η χημειοθεραπεία και εν συνεχεία βλέπουμε την ανταπόκριση. Και εδώ ο ρόλος της χειρουργικής επέμβασης είναι σημαντικός ως τμήμα πολυθεραπείας. Δυστυχώς, είναι λάθος να αποκλείεται η χειρουργική επέμβαση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, και μετά το χειρουργείο, θα επακολουθήσει περαιτέρω συστηματική χημειοθεραπεία ή και άλλη μορφή θεραπείας, όπως η ανοσοθεραπεία. Στην περίπτωση τοπικής νόσου, αλλά με όγκο σε δύσκολο σημείο, μπορεί να χρειαστεί χημειοθεραπεία ή και ακτινοθεραπεία πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Όμως είναι σημαντικό να υπάρξει μια απόφαση κατόπιν συνεργασίας ογκολόγου και θωρακοχειρουργού, όχι μονομερώς.

Ο δρ. Κώστας Παπαγιαννόπουλος εξηγεί, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, ποιο είναι το αντικείμενο του χειρουργού θώρακος. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

Η χειρουργική θώρακος στο οπλοστάσιο της αντιμετώπισης του καρκίνου του πνεύμονα

— Πόσο έχει εξελιχθεί η τεχνολογία στη θωρακοχειρουργική του καρκίνου του πνεύμονα τα τελευταία χρόνια; Τα βήματα είναι μεγάλα και εντυπωσιακά. Σε μεγάλα κέντρα η πλειονότητα των χειρουργικών επεμβάσεων γίνεται με χρήση ειδικών θωρακοσκοπικών εργαλείων και μικρές τομές. Η ομάδα της Ευρωκλινικής διαθέτει εμπειρία 20 ετών σε τέτοιες επεμβάσεις. Είχα την τιμή να ηγηθώ της ομάδας, έχοντας δημιουργήσει μια σχολή εκπαίδευσης στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Αγίου Ιακώβου στην Αγγλία από το 2001. Η χρήση εξατομικευμένων εργαλείων, όπως οι ειδικοί κοπτορράπτες, οι ίνες laser και οι συσκευές υπερήχου, μας δίνουν τη δυνατότητα να αφαιρέσουμε έναν όγκο πλήρως με ελάχιστο τραύμα, μικρή απώλεια αναπνοής και γρήγορη επιστροφή στις καθημερινές ασχολίες. Είναι όμως σημαντικό οι τεχνικές να εφαρμόζονται από θωρακοχειρουργούς που έχουν εκπαιδευτεί σωστά, στους κατάλληλους ασθενείς, στους κατάλληλους όγκους και με δυνατότητα επιλογής από διάφορες τεχνικές. Τα τελευταία χρόνια, και με πιστοποίηση από διεθνείς μελέτες, γνωρίζουμε ότι σε πρώιμα στάδια καρκίνου μπορούμε να εκτελέσουμε μια σωστή ογκολογική επέμβαση, αφαιρώντας ένα ή δύο μόνο τμήματα του πνεύμονα. Η εγχείρηση αυτή είναι πιο απαιτητική από την κλασική «λοβεκτομή», προστατεύει όμως από απώλεια σημαντικού μέρους της αναπνοής και παρέχει συνδυασμό σωστής εγχείρησης και καλής ποιότητας ζωής. Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι δεν θα πρέπει να βαφτίζουμε υποδεέστερες επεμβάσεις, όπως οι σφηνοειδείς εκτομές, ως τμηματεκτομές, διότι αυτές δεν προσφέρουν τη σωστή ογκολογική θεραπεία.

Είναι σημαντικό οι τεχνικές να εφαρμόζονται από θωρακοχειρουργούς που έχουν εκπαιδευτεί σωστά, στους κατάλληλους ασθενείς, στους κατάλληλους όγκους και με δυνατότητα επιλογής από διάφορες τεχνικές.

— Το σκαφοειδές στέρνο πότε συνήθως διαγιγνώσκεται και πώς αντιμετωπίζεται χειρουργικά; Σε ποια ηλικία εμφανίζεται και πότε γίνεται η θωρακοχειρουργική επέμβαση; Υπάρχουν επιπλοκές ή αποκαθίσταται πλήρως το πρόβλημα; Πρόκειται για μια συγγενή ανωμαλία που γίνεται εντονότερη κατά την εφηβεία, ειδικά όταν οι νέοι ανακαλύπτουν περισσότερο το σώμα τους. Σε βαριές μορφές έχει επίπτωση στην καθημερινή απόδοση, ειδικά σε αθλοπαιδιές. Δημιουργεί έντονα ψυχολογικά προβλήματα και συχνά κοινωνική απομόνωση και πρόβλημα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η διάγνωση και μέτρηση του σκαφοειδούς γίνεται από ειδικό θωρακοχειρουργό με εμπειρία στο αντικείμενο και απλές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η αξονική θώρακος. Υπάρχουν διάφορες επιλογές διόρθωσης, ανάλογα με τη σοβαρότητα της βύθισης, τη συμμετρία, το μυϊκό τοίχωμα και την ηλικία του ασθενούς. Συνήθως προτείνεται επέμβαση μετά την ηλικία των 10 ετών και πριν από την ολοκλήρωση της ενηλικίωσης. Η αντιμετώπιση είναι χειρουργική (με διάφορες τεχνικές, όπως Ravitch, Nuss και άλλες υβριδικές) ή μη χειρουργική (με χρήση αντλίας αναρρόφησης ή και σιλικονούχων ενθεμάτων). Οι επιπλοκές είναι σε ποσοστό μικρότερο του 2% και οι περισσότερες δυστυχώς οφείλονται σε κακή επιλογή θεραπείας και απουσία γνώσης και εμπειρίας από πλευράς του θωρακοχειρουργού, με σημαντική ψυχολογική επίπτωση στον ασθενή και συχνά αστάθεια του τοιχώματος του θώρακα. — Σε τι στάδιο βρίσκεται η παρηγορητική φροντίδα των ογκολογικών ασθενών αλλά και άλλων ασθενών με χρόνια νοσήματα στην πατρίδα μας; Πόσο υστερούμε σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης και τι πρέπει να γίνει για να μπορούν να έχουν αξιοπρεπή περίθαλψη και παρηγορητική φροντίδα οι ασθενείς που πλέον βρίσκονται σε τελικό στάδιο; Δυστυχώς, αυτός είναι ένας τομέας που είναι ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο στη χώρα μας. Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι το σημαντικότερο και ηθικότερο σε ασθενείς με βαριά νοσήματα και μικρό προσδόκιμο επιβίωσης είναι «η ζωή που δίνουμε στις μέρες που απομένουν και όχι οι μέρες στη ζωή που απομένει». Ένα σωστό σύστημα κοινωνικής ωφέλειας πρέπει να προσφέρει φροντίδα υγείας στο σπίτι, στο οικείο περιβάλλον. Οι ωφέλειες είναι πολλές και θα χρησιμοποιήσω παράδειγμα από την πολυετή εμπειρία μου στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου. Εκεί ο ασθενής δέχεται φροντίδα στο οικείο περιβάλλον του με αξιοπρέπεια και κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα του. Δεν χρειάζεται να μεταβεί σε κέντρο υγείας με άσκοπες και δύσκολες μετακινήσεις λόγω γεωγραφικής θέσης. Έχει άμεση αντιμετώπιση του προβλήματός του, αποφεύγοντας τον συνωστισμό σε εφημερεύοντα ιατρεία και κλινικές. Διατηρεί συχνή επαφή με την ομάδα θεραπείας και νιώθει ασφαλής στο σπίτι. Η ομάδα μας στην Ευρωκλινική έχει ξεκινήσει την εφαρμογή παρηγορητικών θεραπειών σε προχωρημένα στάδια καρκίνου με εκπαίδευση πρωτίστως μελών της οικογένειας, αφού δεν υπάρχει ακόμα επίσημη κάλυψη από το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ο δρόμος είναι μακρύς και επίπονος και βασική μας μέριμνα είναι η επικοινωνία και εκπαίδευση του προσωπικού υγείας στα σημεία που βρίσκονται κοντά στην οικία του ασθενούς. Χρειαζόμαστε έναν πυρήνα νοσηλευτών και εθελοντών που θα μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με ασφάλεια σε αυτούς τους ασθενείς, στο οικείο περιβάλλον τους.

42 ΜΑΡΊΑ ΘΕΟΔΩΡΊΔΟΥ Ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής ΕΚΠΑ Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

Προστατεύουμε τους ευπαθείς με το νέο επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού — Πλέον, ο εμβολιασμός για τον κορωνοϊό είναι στοχευμένος, όχι μαζικός. Για ποιες κατηγορίες πληθυσμού συστήνεται το εμβόλιο και τι γνωρίζουμε για τις υπάρχουσες παραλλαγές; Με την πάροδο του χρόνου ο ιός εξελίσσεται και η ανοσία φθίνει, με την επικρατούσα παραλλαγή στη χώρα μας από τα μέσα του Μάη να είναι η XBB1.5, η οποία αντιστοιχεί στο 45% των κρουσμάτων κορωνοϊού. Πρόκειται για την παραλλαγή με τη μεγαλύτερη ανοσιακή διαφυγή έως τώρα. Καθώς τα κρούσματα καταγράφουν αύξηση, εντείνεται η ανάγκη να προστατέψουμε τους ευπαθείς ανθρώπους, καθώς και όσους διατρέχουν κίνδυνο λόγω αυξημένης έκθεσης. Ο εμβολιασμός με το νέο επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο συστήνεται για τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, τους ανθρώπους από την ηλικία των 6 μηνών έως και 59 ετών με υποκείμενα προβλήματα, τους ανοσοκατεσταλμένους, τις εγκύους και τους επαγγελματίες υγείας. Επιπλέον, όποιος πολίτης επιθυμεί να εμβολιαστεί, αφού το συζητήσει με τον γιατρό του, μπορεί να το πράξει.

Ο κορωνοϊός εξακολουθεί να — Τι ελπίζουμε να επιτύχουμε μέσω του εμβολιασμού; Εφόσον επιτευχθεί υψηλή εμβολιαστική κάλυψη, όπως αναφέρει η πρόεδρος του ECDC, θα επιφέρουμε στην Ευρώπη μείωση κυκλοφορεί, προκαλώντας αύξηση των νοσηλειών, των εισαγωγών σε ΜΕΘ και των θανάτων κατά 30%. Επιπλέον, είναι σημαντικό οι άνθρωποι με συμπτώσε νοσηλείες και θανάτους ματα να κάνουν τεστ ώστε να γίνει γρήγορα η αίτηση από τον γιατρό τους στην πλατφόρμα για την έγκαιρη χορήγηση της αντιικής θεραπείας. που μπορούν να αποφευχθούν. Έχουμε στη φαρέτρα μας ένα νέο — Ποια είναι η ενδεδειγμένη περίοδος για να γίνουν και τα άλλα εμβόλια που προστατεύουν τους ευπαθείς; Το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να χορηγηθεί ακόμα και την ίδια μέρα με το εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού, απλώς σε διαεπικαιροποιημένο εμβόλιο έναντι φορετικό μπράτσο, ή οποιαδήποτε ημέρα μετά από αυτό. Να θυμίσουμε ότι η έξαρση της εποχικής γρίπης καταγράφεται της επικρατούσας παραλλαγής από τον Δεκέμβριο και μετά. Η διατήρηση μιας χρονικής απόστασης μεταξύ των διαδοχικών εμβολιασμών αφορά μόνο τα εμβόλια που περιέχουν εξασθενημένο ζώντα ιό, όπως είναι το «παλαιότερο» εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα. Οι δύο εμβοXBB1.5 και επικεντρωνόμαστε λιασμοί με χαρακτηριστικά εποχικότητας περιλαμβάνουν τον κορωνοϊό και τη γρίπη. Στον αντίποδα, τα εμβόλια έναντι του στην προστασία των ευπαθών, πνευμονιόκκοκου και του έρπητα ζωστήρα μπορούν να γίνουν ανά πάσα στιγμή μέσα στο έτος. όπως εξηγεί η καθ’ ύλην αρμόδια, — Πώς εξηγούνται οι διαφορετικές «ταχύτητες» στους εμβολιασμούς των παιδιών και των ενηλίκων και γιατί στους ενήλικες ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής υστερούμε σε σύγκριση με τα παιδιά; ΕΚΠΑ Μαρία Θεοδωρίδου, Ανέκαθεν τα εμβόλια ήταν συνδεδεμένα με την προστασία των παιδιών και αυτό οδήγησε σε μια πολύ ικανοποιητική εμβολιαστική κάλυψη του παιδικού πληθυσμού. Μετά εισήχθησαν στη φαρέτρα εμβόλια για τους εφήβους και για τους ενήλικες, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής οπότε είναι λογικό να υπάρξει ένα διάστημα μέχρι να γίνουν αποδεκτά, πρωτίστως από τους γιατρούς. Για να είμαστε όμως Εμβολιασμών, στέλνοντας το δίκαιοι, έχουν γίνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια και έχει αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη των ενηλίκων, γεγονός στο οποίο συνέβαλε και το δίδαγμα της πανδημίας. μήνυμα πως αφήνουμε πίσω μας την Ενδεικτικά, η αρχή του φετινού εμβολιασμού για τον κορωνοϊό ξεκίνησε ενθαρρυντικά, εποχή των μαζικών εμβολιασμών με χιλιάδες συμπολίτες μας που το περίμεναν να κλείνουν άμεσα το ραντεβού τους – και ελπίζουμε αυτή η προσέλευση να συνεχιστεί. και επικεντρωνόμαστε στην προστασία των συνανθρώπων μας με — Στο μέλλον τι προσδοκούμε για το εμβόλιο του κορωνοϊού; Θα συγχωνευτεί σε ένα σκεύασμα με το εμβόλιο της γρίπης; Ποια μορφή μπορεί να έχει; εύθραυστη υγεία. Οι έρευνες για την ανάπτυξη ενός εμβολίου που θα προστατεύει ταυτόχρονα και από τον κορωνοϊό και από τη γρίπη συνεχίζονται και υπάρχουν πειραματικά εμβόλια, αλλά η προσπάθεια δεν έχει ακόμα τελεσφορήσει. Αυτό που διαφαίνεται ότι δεν είναι εύκολο να συμβεί αφορά τη δημιουργία ενός εμβολίου που θα προστατεύει από όλους τους κορωνοϊούς. Το εγχείρημα είναι δύσκολο, καθώς περιλαμβάνονται πολλοί διαφορετικοί αντιγονικοί τόποι. Στο μέλλον ευελπιστούμε να έχουμε στη φαρέτρα μας ένα εμβόλιο μη ενέσιμο, πιθανώς σε μορφή σπρέι (εκνεφώματος), που θα μπορεί να προστατεύει και από τη μόλυνση στην περιοχή της ρινικής κοιλότητας.

44 Στην Ελλάδα έχουμε 6.300 κωδικούς σκευασμάτων στα φαρμακεία. Από αυτά 140 βρίσκονται σε έλλειψη, σύμφωνα με τη λίστα που έχει αναρτήσει στο site του ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων. Όπως εξηγεί ο Θοδωρής Σκυλακάκης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Φαρμακαποθηκάριων, οι μεγαλύτερες ελλείψεις στα φάρμακα εντοπίζονται σε τρεις κατηγορίες που αφορούν κυρίως παιδιά, νέους και ενήλικες. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει παιδιατρικά αντιβιοτικά, σιρόπια και δισκία – μάλιστα, τα σκευάσματα που περιέχουν αμοξυκιλλίνη είναι δυσεύρετα.

Στη χώρα μας κυκλοφορούν 6.300 φάρμακα. Από αυτά, τα 140 βρίσκονται σε έλλειψη, παρότι δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η εποχή των ιώσεων και της μεγάλης ζήτησης.

Αυτές οι ελλείψεις σχετίζονται με την έλλειψη της σχετικής δραστικής ουσίας όπως και με το γεγονός ότι το προηγούμενο διάστημα μάς έπληξαν διαδοχικά κύματα ιώσεων. Το 2023 χαρακτηρίστηκε από τους ειδικούς ως η «Χρονιά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού», του ιού SRV που έκανε θραύση τη μετά-Covid εποχή. Δεν βοήθησε και το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν έχει κυκλοφορήσει εμβόλιο έναντι του ιού, αλλά τουλάχιστον προς αυτή την κατεύθυνση τα νέα είναι αισιόδοξα, καθώς πλέον έχουμε εμβόλια στα σκαριά που το προσεχές διάστημα θα λάβουν άδεια κυκλοφορίας. Όμως δεν είναι μόνο ο SRV που ταλαιπώρησε και εξακολουθεί να ταλαιπωρεί μικρούς και μεγάλους. Το «παρών» δίνει και η εποχική γρίπη, με όψιμη πλέον εκδήλωση που κρατά για μήνες, αλλά και το κρυολόγημα, η λοίμωξη Covid, η φαρυγγίτιδα, η λαρυγγίτιδα, η οξεία αμυγδαλίτιδα, οι γαστρεντερίτιδες, που καταγράφουν έξαρση στις πλημμυρισμένες περιοχές της Θεσσαλίας και της Μαγνησίας, και άλλα νοσήματα, όπως οδοντιατρικές φλεγμονές που απαιτούν λήψη αντιβιοτικών και άλλων σκευασμάτων. Παράλληλα, απουσιάζουν από τα ράφια των φαρμακείων τα σιρόπια για τον βήχα και τον πονόλαιμο, με αποτέλεσμα οι γονείς να ταλαιπωρούνται κάνοντας σαφάρι για να βρουν ένα σκεύασμα ευρείας χρήσης. Προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να βοηθήσει μια νέα ψηφιακή εφαρμογή, ένα δωρεάν application για κινητά τηλέφωνα, που, όπως αναφέρει ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, θα δείχνει αν το σκεύασμα που μας συνταγογράφησε ο γιατρός υπάρχει ή είναι σε έλλειψη.

Ο δεύτερος τομέας στον οποίο σημειώνονται ελλείψεις αφορά τα σκευάσματα για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και κυρίως τα φάρμακα γονιμότητας, τα οποία χορηγούνται για τη διέγερση των ωοθηκών και για οτιδήποτε άλλο προηγείται της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Γι’ αυτές τις ελλείψεις ευθύνεται το γεγονός ότι δεν φτάνουν στη χώρα μας οι απαιτούμενες ποσότητες των φαρμακευτικών σκευασμάτων, γιατί στην Ελλάδα οι τιμές των φαρμάκων είναι χαμηλότερες από αυτές σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οπότε και το περιθώριο κέρδους μικρότερο. Η απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών δίνει μια ανάσα στο σύστημα, αλλά απαιτούνται διαρκείς έλεγχοι της φαρμακευτικής αγοράς. Υπάρχει και ένα τρίτο ιατρικό πεδίο που μαστίζεται από σοβαρές ελλείψεις φαρμάκων, για το οποίο έχουν γραφτεί προσφάτως πολλά. Πρόκειται για τα νεότερα αντιδιαβητικά φάρμακα, τα οποία χρησιμοποιούνται πλέον με πρόσθετες ενδείξεις και για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Το γεγονός αυτό προκάλεσε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα μια εκθετική αύξηση στη ζήτηση, με συνέπεια ο αριθμός των ασθενών που χρειάζονται το φάρμακο να έχει εξαπλασιαστεί. Αυτό αμέσως άλλαξε τις ισορροπίες και φυσικά είναι αδύνατο η αγορά να ανταποκριθεί τόσο γρήγορα σε τόσο μεγάλη αύξηση της ζήτησης, διότι η παραγωγή των φαρμάκων δεν μπορεί να «απογειωθεί» από τη μία μέρα στην άλλη.

Αντιβιοτικά, σιρόπια, αντιδιαβητικά και φάρμακα γονιμότητας λείπουν από τα φαρμακεία

Στην καρδιά της Sanofi «χτυπά» ο εθελοντισμός. Η ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων στέλνει το μήνυμα για τη δημιουργία μιας κουλτούρας κοινωνικής υπευθυνότητας και δέσμευσης, όπου όλοι συμμετέχουν στη δημιουργία ενός βιωσιμότερου μέλλοντος.

Ο εθελοντισμός αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της Sanofi

Σκοπός των εργαζομένων στη Sanofi, μία από τις κορυφαίες καινοτόμες εταιρείες υγείας παγκοσμίως, είναι «να αναζητούν τα θαύματα της επιστήμης για να βελτιώσουν τη ζωή των ανθρώπων». Η δέσμευση αυτή αντικατοπτρίζεται στη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών τόσο μέσα από τις καινοτόμες θεραπείες και τα εμβόλια που αναπτύσσει και διαθέτει η εταιρεία όσο και μέσα από τη διαρκή ενίσχυση του συνολικού κοινωνικού αποτυπώματος της Sanofi στις κοινότητες όπου δραστηριοποιείται παγκοσμίως, με την ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων της. Για τον σκοπό αυτό η εταιρεία ακολουθεί μια διεθνή στρατηγική κοινωνικής ευθύνης, η οποία περιλαμβάνει τέσσερις άξονες προτεραιοτήτων και δράσεων που στοχεύουν στη διασφάλιση προσιτής πρόσβασης σε θεραπείες, στην εξασφάλιση της καινοτομίας για ευάλωτες κοινότητες, στη συμβολή στη φροντίδα του πλανήτη και στην επίτευξη πολλαπλού κοινωνικού αποτυπώματος της εταιρείας με ενέργειες που ξεπερνούν τα όρια του χώρου εργασίας. Αναγνωρίζοντας ότι η θετική αλλαγή ξεκινά εκ των έσω, η Sanofi έχει καλλιεργήσει –και συνεχίζει να ενισχύει– μια ισχυρή κουλτούρα προσφοράς στις τοπικές κοινότητες. Στο πλαίσιο του παγκόσμιου εταιρικού προγράμματος «We volunteer», που εγκαινιάστηκε το 2021, και της θέσπισης του Οκτωβρίου ως Μήνα Εθελοντισμού, οι εργαζόμενοι συνεισφέρουν ενεργά στη δημιουργία θετικής αλλαγής στις κοινότητες όπου ζουν και εργάζονται μέσω του εθελοντισμού. Πρόκειται για έναν θεσμό που υλοποιείται σε όλες τις χώΧαρακτηριστικά, εντός του 2022 οι άνθρωποι ρες όπου δραστηριοποιείται η Sanofi με σκοπό να ενθαρτης Sanofi σε 33 χώρες έχουν στο ενεργητικό ρύνει τους ανθρώπους της εταιρείας να εμπνευστούν από τους σχεδόν 50.000 ώρες εθελοντικής εργασίας τις αξίες του αθλητισμού και να αναγνωρίσουν τα κοινά μέσω του «We volunteer»! Παράλληλα, η Sanofi τους στοιχεία με τις εταιρικές αξίες της Sanofi και τη διοργανώνει πλήθος εσωτερικών δράσεων που σημασία της κοινωνικής προσφοράς. Το Sanofi Cup είναι στοχεύουν στην ενίσχυση της δέσμευσης των κάτι περισσότερο από ένα απλό εταιρικό αθλητικό γεγοεργαζομένων και στην ενεργή εξοικείωσή τους νός, είναι μια εθελοντική δράση με συμβολικό χαρακτήρα, με τις αξίες της εταιρείας, με σκοπό να εγκαθικαθώς θέτει τους εργαζόμενους στη θέση των αθλητών. δρύσει μια κοινή κουλτούρα με τελικό αποδέκτη Τους υπενθυμίζει ότι, όπως οι αθλητές αγωνίζονται για την κοινωνία. Δύο ιδιαίτερης σημασίας δράσεις την επίτευξη του στόχου τους με οδηγό την ομαδικότητα, περιλαμβάνουν τον καθαρισμό ακτής - ανακύτην υπέρβαση και το πάθος, αντίστοιχα κι εκείνοι μπορούν κλωσης και τη διοργάνωση φιλικού αγώνα με να παραμένουν κινητοποιημένοι, να μη συμβιβάζονται πνεύμα άμιλλας και υψηλό συμβολισμό για τη και να επιδιώκουν συνεχώς το καλύτερο στην προσπάθειά διάδοση του μηνύματος της αλληλεγγύης και της τους να βελτιώνουν τις ζωές των ανθρώπων. ομαδικής συνεργασίας για έναν καλύτερο κόσμο. Ο εν λόγω αγώνας beach volley ήταν μια ευκαιρία για

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΉ ΔΡΆΣΗ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΎ ΑΚΤΉΣ – ΑΝΑΚΎΚΛΩΣΗΣ

όλους τους εργαζομένους της Sanofi Ελλάδας, ανεξαρτήτως ρόλου, εμπειρίας και υπόβαθρου, να έρθουν κοντά, να συνεργαστούν και να αντιληφθούν βιωματικά τον τρόπο με τον οποίο βασικές αξίες του αθλητισμού, όπως η ομαδική προσπάθεια, η συμπερίληψη, η διαφορετικότητα, η προσφορά, το θάρρος, η αποφασιστικότητα και η αριστεία, αποτελούν ταυτόχρονα θεμελιώδεις αρχές της κουλτούρας της εταιρείας. Στο πλαίσιο αυτό το Sanofi Cup αντανακλά την κοινωνική δέσμευση της Sanofi και την ισχυρή κουλτούρα διαφορετικότητας, ισότητας και συμπερίληψης που έχει υιοθετήσει, βάσει της οποίας οι άνθρωποί της απασχολούνται σε ένα περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς, όπου ο καθένας μπορεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητές του και να συνεισφέρει στο συλλογικό κοινωνικό αποτύπωμα της εταιρείας.

Όσον αφορά στην Ελλάδα, το πρόγραμμα «We volunteer» επικεντρώθηκε φέτος στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, με τους εργαζόμενους να συμμετέχουν σε επιχείρηση καθαρισμού ακτής - ανακύκλωσης στην παραλία Μπάτη στο Παλαιό Φάληρο. Η δράση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την περιβαλλοντική οργάνωση για την προστασία των υδάτινων οικοσυστημάτων iSea. Η ομάδα των εθελοντών αρχικά ενημερώθηκε από τους εκπροσώπους της οργάνωσης αναφορικά με τις επιπτώσεις της ρύπανσης των θαλασσών από τα πλαστικά και άλλα απορρίμματα, τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να μειώσουν τη χρήση πλαστικών στην καθημερινότητά τους, καθώς και τις ορθές πρακτικές ανακύκλωσης. Στη συνέχεια, υπό την καθοδήγηση των μελών της οργάνωσης, οι συμμετέχοντες προχώρησαν στην απομάκρυνση των πλαστικών απορριμμάτων και άλλων αντικειμένων που αποτελούν απειλή για το παράκτιο οικοσύστημα και τη θαλάσσια ζωή της περιοχής. Ακολούθησε ο διαχωρισμός των αντικειμένων σε ανακυκλώσιμα, τα οποία προωθήθηκαν για ανακύκλωση, και μη. Σημειώνεται ότι καταγράφηκαν 199 απορρίμματα, τα οποία στη συντριπτική τους πλειοψηφία ήταν πλαστικά (84,4%), ενώ ακολούθησαν το γυαλί (6%) και ο ρουχισμός (3%). Συνολικά απομακρύνθηκαν 14 κιλά απορριμμάτων (αποτσίγαρα και φίλτρα τσιγάρων, κομμάτια πλαστικού και φελιζόλ, πλαστικά οικοδομικά υλικά, θραύσματα γυαλιού και κεραμικής, είδη ρουχισμού).

SANOFI CUP: ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΔΡΆΣΗ ΔΈΣΜΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΩΝ Με την ολοκλήρωση του καθαρισμού της ακτής οι εργαζόμενοι είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε έναν ξεχωριστό φιλικό αγώνα beach volley στην ίδια παραλία στο πλαίσιο της παγκόσμιας εταιρικής πρωτοβουλίας δέσμευσης των εργαζομένων Sanofi Cup.

H Sanofi, μέσα από συνεχείς δράσεις ενδυνάμωσης και κινητοποίησης των εργαζομένων της, ενισχύει σημαντικά το κοινωνικό της αποτύπωμα και εκπληρώνει τον σκοπό της να βελτιώνει τις ζωές των ανθρώπων.

Πέφτουν δραματικά οι δείκτες ψυχικής υγείας στους εφήβους και στους νέους

«Βουτιά» καταγράφουν οι δείκτες ψυχικής υγείας στους νέους, ειδικά στα κορίτσια, με την Ελλάδα να θωρακίζεται σε επίπεδο δομών.

Ανησυχητικά ευρήματα για την ψυχική υγεία των εφήβων και των νέων δημοσιεύει το Περιφερειακό Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Ευρώπη μετά τη διεξαγωγή της διακρατικής έρευνας με τίτλο « Έρευνα για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων» (HBSC). Τα συμπεράσματα φανερώνουν πως σε ολόκληρη την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία η ψυχική υγεία των εφήβων και ειδικά των κοριτσιών επιδεινώνεται. Δείκτες όπως το αντιληπτό επίπεδο (σωματικής) υγείας και το αίσθημα ικανοποίησης από τη ζωή παρουσιάζουν σταθερή επιδείνωση τα τελευταία χρόνια, ενώ επιπλέον δείκτες, όπως τα εμμένοντα ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα, έχουν αυξηθεί κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ιδιαίτερα το πρόσφατο διάστημα. Η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση στις παραπάνω τάσεις. Ειδικότερα το 2022 (έτος συλλογής των πιο πρόσφατων δεδομένων) «πολύ καλή» υγεία ανέφεραν ότι έχουν μόνο δύο στους πέντε εφήβους (42%) στην Ελλάδα, με το ποσοστό του δείκτη αυτού να είναι σταθερά μειούμενο κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαπενταετίας. Μόλις 1 στους 3 εφήβους (32%) στη χώρα μας ανέφερε «υψηλά» επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή το 2022, με το ποσοστό αυτό να είναι επίσης σταθερά σε πτώση καθ’ όλη τη διάρκεια της τελευταίας εικοσαετίας. Τέλος, το 60% των εφήβων ανέφερε εμμένουσες ψυχολογικές ή σωματικές ενοχλήσεις το 2022. Αν στα ευρήματα προσθέσουμε την αύξηση της βίας στον ψηφιακό και στον πραγματικό κόσμο, ειδικά τη βία μεταξύ των ανηλίκων που στην Ελλάδα λαμβάνει πλέον διαστάσεις μάστιγας, τα φαινόμενα κακοποίησης και την παραμέληση που υφίστανται πολλοί έφηβοι, εύλογα γεννιούνται πολλές ανησυχίες για το παρόν και το μέλλον της νέας γενιάς. Τα προβλήματα αυτά πρέπει να επιλυθούν με τη στήριξη και την ενδυνάμωση των νέων, ενώ πολλή δουλειά έχει να κάνει στον τομέα αυτό το υπουργείο Παιδείας και το νεοσύστατο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Σε ό,τι αφορά το επίπεδο ετοιμότητας και τις υπάρχουσες δομές Ψυχικής Υγείας, η χώρα μας βρίσκεται σε εντελώς διαφορετική κατάσταση σε σχέση με αυτήν που ήταν πριν από τρία χρόνια κι αυτό γιατί με πόρους ύψους 55 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, το υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τους φορείς Ψυχικής Υγείας, προχώρησε στη δημιουργία 106 δομών για παιδιά, εφήβους, ενήλικες, ηλικιωμένους και την οικογένεια σε όλη την επικράτεια, εκ των οποίων οι περισσότερες βρίσκονται σε λειτουργία.

Πρόκειται για κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες, οικοτροφεία και δομές προσωρινής ή πιο μακροχρόνιας φιλοξενίας που δημιουργήθηκαν κατόπιν διαγωνισμών και προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες υγείας σε όλους τους πολίτες. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τα παιδιά, τους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες, με το πλήρες πλάνο να περιλαμβάνει κέντρα ημέρας για τα κακοποιημένα παιδιά και την οικογένεια, κέντρα και κινητές μονάδες για τις διατροφικές διαταραχές που παρουσιάζουν αυξητική τάση κυρίως στα κορίτσια και μονάδες έγκαιρης παρέμβασης στην ψύχωση, που αφορούν νέους ηλικίας 16 ετών και άνω. Ήδη λειτουργούν δύο, στην Τρίπολη και στο Μαρούσι, ενώ άμεσα πρόκειται να εγκαινιαστεί η αντίστοιχη μονάδα του κεντρικού τομέα της Αθήνας στην οδό Πειραιώς (Πειραιώς 33, από το ΕΠΙΨΥ). Επίσης, για την υποστήριξη των νέων έχουν δημιουργηθεί κινητές μονάδες και κέντρα εφήβων (για όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη, τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά, τις μαθησιακές λειτουργίες), κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες και οικοτροφεία για παιδιά και νέους με αυτισμό, κινητές μονάδες για την ακούσια νοσηλεία, ώστε να σταματήσει ο στιγματισμός, και ξενώνες φιλοξενίας παραβατικών εφήβων.

Το κέντρο roē σάς βοηθά να ενώσετε τα κομμάτια του εαυτού σας που κατακερματίζονται από τους ξέφρενους ρυθμούς ζωής και να ανακτήσετε την ψυχική σας ισορροπία με τον πιο ολιστικό τρόπο.

roē, η νέα εποχή στην ολιστική ψυχική ενδυνάμωση

Στην εποχή μας οι διαταραχές ψυχικής υγείας καταγράφουν ανησυχητική αύξηση. Στρες, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές ύπνου, ψυχοσωματικά προβλήματα, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού και άλλες δυσλειτουργίες μπαίνουν εμπόδιο στη ζωή που θέλετε να ζήσετε και στους στόχους που επιθυμείτε να κατακτήσετε. Εμφανίζονται σε κάθε ηλικία, και στα παιδιά και τους εφήβους, και στους ενηλίκους και στους ανθρώπους πιο προχωρημένης ηλικίας. Τα τελευταία χρόνια όλοι μας περάσαμε πολλά και οι δυσκολίες δεν έχουν πάψει. Ο δρόμος είναι δύσβατος, αλλά το μονοπάτι της ζωής σας μπορεί να γίνει πιο βατό όταν είστε καλά με τον εαυτό σας. Στη roe− (ροή) μπορείτε να είστε όλες οι πτυχές σας, οι σκέψεις σας, τα συναισθήματά σας, τα όνειρα και οι επιθυμίες σας. Ελάτε να ξεκινήσουμε αυτό το ταξίδι αυτογνωσίας και ψυχικής ενδυνάμωσης μαζί! − (ροή) αναδεικνύει Το Ολιστικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας και Ευζωίας roe και αγκαλιάζει τη φύση κάθε ανθρώπου. Μέσα από τα οφέλη της ολιστικής προσέγγισης, σε όποιο κύκλο ζωής και αν βρίσκεστε, σας προσφέρεται η δυνατότητα να ενώσετε μυαλό, σώμα, ψυχή, πνεύμα, και να πορευτείτε στο δικό σας μονοπάτι εσωτερικής ισορροπίας.

ΠΡΟΣΦΕΡΌΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ Το κέντρο προσφέρει μια πληθώρα υπηρεσιών που περιλαμβάνουν καταρχάς συμβουλευτική (με δυνατότητα online διεξαγωγής). Στο πλαίσιο αυτό δημιουργούμε και αναπτύσσουμε ασφαλείς σχέσεις εμπιστοσύνης, όπου ο διάλογος και η επικοινωνία γίνονται το όχημα για να γνωρίσουμε και να κατανοήσουμε τον εαυτό μας, ώστε να πετύχουμε τους στόχους μας και να ανακουφιστούμε από τα συναισθηματικά, επαγγελματικά ή διαπροσωπικά προβλήματα της καθημερινότητας που μας απασχολούν. Επίσης προσφέρεται συμβουλευτική γονεϊκότητας. Μέσα από αυτή την υπηρεσία οι γονείς ενημερώνονται και υποστηρίζονται σε όλα τα στάδια ανάπτυξης του παιδιού, από βρέφος έως και μεγαλύτερες ηλικίες. Έχοντας ως φιλοσοφία τη θετική και συνειδητή γονεϊκότητα, στηρίζουμε τους γονείς ώστε να χτίσουν έναν ασφαλή δεσμό με τα παιδιά και θέτουμε τις βάσεις για την υγιή ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη. Στο κέντρο μπορείτε να κάνετε και ψυχοθεραπεία (με δυνατότητα online διεξαγωγής). Μέσω της ψυχοθεραπείας γνωρίζουμε τον εαυτό μας και πώς να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας. Βελτιώνουμε τη ζωή και τις σχέσεις μας σε κάθε επίπεδο, ενώ εξελισσόμαστε με τρόπο λειτουργικό και συμβατό με την προσωπική μας αλήθεια. Στις υπηρεσίες περιλαμβάνεται και το coaching, μέσα από μία ομάδα εξειδικευμένων συνεργατών με δυνατότητα και online διεξαγωγής. Με αφετηρία την επικοινωνία και τη στενή συνεργασία, οδηγούμαστε στον προσωπικό μας προορισμό, κατακτώντας τους στόχους μας, καθώς αξιοποιούμε κάθε μας δυνατότητα. − (ροή) θα βρείτε και εναλλακτικές υπηΣτη roe ρεσίες με εναλλακτικές θεραπείες yoga (Nidra & Raja), μασάζ (προσώπου & σώματος), διαλογισμό και ρέικι, με τις οποίες ανακαλύπτουμε νέες διαδρομές συνάντησης με τον εαυτό μας, αξιοποιώντας τη θεραπευτική δύναμη μεθόδων που μας προσφέρουν οι παραδόσεις λαών από όλο τον κόσμο. Στο ολιστικό κέντρο διοργανώνονται και σεμινάρια (με δυνατότητα online διεξαγωγής) αυτογνωσίας, αυτοβελτίωσης και ευζωίας, σκοπός των οποίων είναι να εμβαθύνουν σε πτυχές της καθημερινότητας και να διερευνήσουν ζητήματα που απασχολούν και επηρεάζουν τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Ο στόχος είναι να βελτιώσουμε τη σχέση μας με τον εαυτό μας και τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν και να αποκτήσουμε εσωτερική ισορροπία στο προσωπικό μας ταξίδι.

Μέσα από τα οφέλη της ολιστικής προσέγγισης, σε όποιο κύκλο ζωής και αν βρίσκεστε, σας προσφέρεται η δυνατότητα να ενώσετε μυαλό, σώμα, ψυχή, πνεύμα, και να πορευτείτε στο δικό σας μονοπάτι εσωτερικής ισορροπίας.

Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που οι όροι «δίαιτα» και «διατροφή» ήταν συνδεδεμένοι με την έννοια της στέρησης. Σήμερα η σωστή διατροφή χρειάζεται μυαλό, ώστε να αποφεύγουμε τις παγίδες, σωστές επιλογές, αρκετά μικρά υγιεινά σνακ και ένα πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας.

53 Είμαστε νερό, κύτταρα και ενέργεια, σωστά; Απαιτείται, λοιπόν, επαρκής λήψη θρεπτικών συστατικών για να έχουμε ενέργεια, τόσο για τις οργανικές μας λειτουργίες όσο και για τις δραστηριότητές μας. Και επειδή είμαστε στο πόδι πολλές ώρες, χρειαζόμαστε μικρά συχνά γεύματα για να μην ξεμένουμε από ενέργεια. Η υγιεινή διατροφή συνίσταται στην κατανάλωση τροφίμων κατά το δυνατό εποχικών και μη επεξεργασμένων, στην αποφυγή των αλμυρών, των πολλών γλυκών, των τηγανητών και του junk food. Οι καλύτερες πηγές πρωτεΐνης είναι το ψάρι, το άπαχο κρέας αλλά και οι ανάλατοι ξηροί καρποί. Οι υδατάνθρακες πρέπει να είναι σύνθετοι, το μισό μας κυρίως γεύμα να αποτελείται από φρέσκια σαλάτα και το πιάτο στο οποίο τρώμε να είναι πιάτο γλυκού (μικρό σε μέγεθος, ώστε μην το παρακάνουμε με τις μερίδες). Φυσικά, τα γλυκά δεν απαγορεύονται – άλλωστε, τι γεύση θα είχε η ζωή χωρίς γλυκά; Αυτό που πρέπει να μάθουμε να αποφεύγουμε είναι τα γλυκά που είναι βόμβες θερμίδων. Μπορούμε να αντικαταστήσουμε ένα κομμάτι γαλακτομπούρεκο με ένα γλυκό με ζελέ και γιαούρτι, ή ένα λαχταριστό smoothie με άπαχο γάλα, ή άπαχο γιαούρτι και φρούτα, ή με γιαούρτι και λίγο γλυκό του κουταλιού, ή ακόμα και με παγωτό. Για παράδειγμα, τα σορμπέ και τα semi-freddo δεν περιέχουν λιπαρά. Ουσιαστικά αποφεύγουμε τα πολλά λιπαρά, γιατί, όπως επισημαίνει η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου, 1 γραμμάριο λίπους έχει 9 θερμίδες, ενώ ένα γραμμάριο υδατάνθρακα, 4. Επίσης, προσέχουμε τα toppings, δηλαδή τις επικαλύψεις. Λέμε «όχι» στις μπάρες με επικαλύψεις, λέμε «ναι» στις απλές. Λέμε «όχι» στα παγωτά που καλύπτονται με σιρόπια, κουφέτα, καραμελωμένους ξηρούς καρπούς και κομμάτια σοκολάτας, λέμε «ναι» στα απλά. Επίσης, πίνουμε πολύ νερό. Ξεδιψάμε με νερό και πίνουμε με αυστηρό μέτρο ποτά και αναψυκτικά. Ξεκουραζόμαστε αρκετά γιατί η συσσωρευμένη κούραση τρελαίνει τις ορμόνες και ανοίγει την όρεξη και βάζουμε όσο μπορούμε φρούτα και λαχανικά με έντονο χρώμα στο πιάτο μας, γιατί το έντονο χρώμα σημαίνει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες.

ΈΝΑΣ ΣΎΜΜΑΧΟΣ ΣΕ ΑΝΑΒΡΆΖΟΥΣΑ ΜΟΡΦΉ!

Οι άνθρωποι που δουλεύουν πολύ, ασκούνται πολύ και φροντίζουν τα μέλη της οικογένειάς τους είναι multitaskers. Επειδή πιθανώς είναι όλη μέρα στο πόδι χρειάζονται αυξημένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών που δεν μπορεί πάντοτε να εξασφαλίσει η διατροφή. Για παράδειγμα, δεν είναι πάντα εύκολο να φάμε 8 πορτοκάλια ή 10 μήλα για να προσλάβουμε την απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης C. Επίσης, οι άνθρωποι που δεν τρώνε συχνά ψάρι πρέπει να προσλάβουν με άλλον τρόπο τα πολύτιμα Ω3 λιπαρά οξέα. Γι’ αυτό έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς οι πολυβιταμίνες (αναβράζουσες, σε κάψουλα, χάπι ή και σταγόνες) που καλύπτουν αυτές τις ελλείψεις, ενισχύοντας τις οργανικές λειτουργίες.

ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΊΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΌ ΣΎΣΤΗΜΑ

Τα συμπληρώματα διατροφής χρησιμοποιούνται όλο τον χρόνο, αλλά έχουν την τιμητική τους το φθινόπωρο και τον χειμώνα που αυξάνονται τα κρούσματα των εποχικών ιώσεων. Κι αυτό επειδή τα μικροθρεπτικά συστατικά που περιέχουν (βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία) ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, πετυχαίνοντας με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια: θωρακίζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, μας βοηθούν να μην αρρωσταίνουμε με το παραμικρό, ακόμα κι όταν πολλά παθογόνα κινούνται γύρω μας. Επίσης, αν κολλήσουμε έναν ιό ή ένα βακτήριο, η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής βοηθά στην ανάρρωση, επιταχύνοντάς τη. Υπάρχει μεγάλη γκάμα συμπληρωμάτων διατροφής, για κάθε φύλο, κάθε ηλικία και κάθε ανάγκη, ώστε να επιλέξουμε αυτό που ταιριάζει στις ανάγκες μας.

Η επίγνωση είναι το πρώτο βήμα για την εξεύρεση λύσεων. Και η TENA είναι ο νέος, πανίσχυρος σύμμαχός μας.

Ακράτεια: Ένα ζήτημα που αφορά 1 στις 3 γυναίκες άνω των 45 και πώς θα την αντιμετωπίσεις

Γυναικεία ακράτεια. Αν το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στον νου είναι μια ηλικιωμένη, τότε πλανάσθε πλάνην οικτράν. Γιατί η αλήθεια είναι πως όχι μόνο ταλαιπωρεί εκατομμύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο, αλλά 1 στις 3 είναι μόλις άνω των 45 ετών. Δυστυχώς, αν και τόσο συχνό, το φαινόμενο παραμένει συνυφασμένο με τα γηρατειά, αποτελώντας ακόμη και σήμερα ταμπού, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να μην αναζητούν την κατάλληλη βοήθεια και να υποφέρουν χωρίς λόγο. Κι αυτό γιατί παρόλο που η ακράτεια δεν είναι οργανική ασθένεια, καταφέρνει να επηρεάζει δραματικά την καθημερινότητα μιας γυναίκας. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, αφού προκαλεί αισθήματα ανασφάλειας, ντροπής και αμηχανίας στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή, ενδεχομένως κατάθλιψη, παραίτηση από πολλές καθημερινές δραστηριότητες και απομόνωση. Ωστόσο η ακράτεια δεν πρέπει να κρατά καμία γυναίκα περιορισμένη, μη επιτρέποντάς της να ζει τη ζωή της όπως ακριβώς θέλει. Τώρα είναι η στιγμή να την αντιμετωπίσουμε ως αυτό που είναι, μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση για μεγάλο μέρος του πληθυσμού που απλώς χρειάζεται κατάλληλα προϊόντα και υποστήριξη. Γνωρίζατε πως 400.000.000 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με αδυναμία ουροδόχου κύστης, ότι μία στις τρεις γυναίκες άνω των 45 ετών έχει ακράτεια ούρων; Αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, ένα είναι βέβαιο: δεν είστε οι μόνες και, κυρίως, δεν είστε μόνες. Επίσης, είναι σημαντικό να θυμάστε πως κανένας δεν έχει ακράτεια επειδή το θέλει. Γι’ αυτό, όσο περισσότερο μιλάμε γι’ αυτήν τόσο περισσότερη πληροφόρηση μπορούμε να έχουμε για την αντιμετώπισή της. Επιλέγοντας προϊόντα προσαρμοσμένα στις εκάστοτε ανάγκες, οι αναπάντεχες διαρροές μπορούν να αντιμετωπιστούν.

ΜΎΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΉΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΡΆΤΕΙΑ Αρχικά, να επαναλάβουμε ότι η ακράτεια δεν είναι συνέπεια ή σημάδι του γήρατος. Γυναίκες κάθε ηλικίας μπορεί να την εμφανίσουν και αυτό οφείλεται σε ορμονικές ή ανατομικές αλλαγές αλλά και σε υποκείμενα νοσήματα. Για παράδειγμα, η ακράτεια μπορεί να είναι προσωρινή συνέπεια μιας ουρολοίμωξης, του τοκετού ή της εμμηνόπαυσης. Σε κάθε περίπτωση, κάθε είδος ακράτειας, μαζί με τα συμπτώματα που τη συνοδεύουν, φέρει ένα στίγμα που οδηγεί τις γυναίκες σε λάθος επιλογές και τις περισσότερες φορές στην απόκρυψη του προβλήματος, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειονότητα να περιμένει πολύ μέχρι να αναζητήσει λύση στο πρόβλημα. Αυτές είναι μερικές από τις πιο κοινές παρανοήσεις γύρω από την ακράτεια: συμβαίνει σε όλους με τα χρόνια: Η ακράτεια των ούρων δεν συμβαίνει σε όλους καθώς μεγαλώνουν ούτε αποτελεί αναπόφευκτο κομμάτι της γήρανσης. Σε περίπτωση που παρατηρήσετε συμπτώματα, μιλήστε με τον γιατρό σας ώστε να βρείτε το κατάλληλο πλάνο θεραπείας. μόνο οι ηλικιωμένες έχουν ακράτεια: Αν και ο κίνδυνος εμφάνισης μεγαλώνει με την ηλικία, κάθε γυναίκα μπορεί να αντιμετωπίσει ακράτεια σε διαφορετική περίοδο της ζωής της. Για την ακρίβεια, οι διαρροές της κύστης επηρεάζουν 1 στις 3 γυναίκες άνω των 45 ετών. Οι νεαρές γυναίκες, για παράδειγμα, μπορούν να εμφανίσουν συμπτώματα ευαίσθητης κύστης ως συνέπεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Παρομοίως, οι μεσήλικες γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν ακράτεια στην αρχή της εμμηνόπαυσης, ενώ υπάρχουν επίσης ιατρικές παθήσεις, όπως η παχυσαρκία, που είναι πιθανό να προκαλέσουν αντίστοιχα συμπτώματα. πρέπει να πίνετε λιγότερο νερό: Δεν χρειάζεται να αποφεύγετε τα υγρά για να ελαττώσετε την ανάγκη σας να επισκέπτεσθε την τουαλέτα. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού μπορεί να επηρεάσει τη συχνότητα και την ανάγκη ούρησης, αλλά η ανεπαρκής κατανάλωση μπορεί να αυξήσει τη συγκέντρωση των ούρων. Προσπαθήστε να πίνετε νερό ανάμεσα στα γεύματα και να μην καταναλώνετε καθόλου υγρά δύο ώρες πριν από τον ύπνο. Επίσης, αποφύγετε ή μειώστε την καφεΐνη, τους όξινους χυμούς, το οινόπνευμα και τα ανθρακούχα ροφήματα. ολοι θα καταλάβουν ότι φοράτε «πάνα»: Πάρα πολλές γυναίκες φορούν προϊόντα ακράτειας, χωρίς να το αντιλαμβάνεται κανείς. Αρκεί να σκεφθείτε πως χρησιμοποιείτε σερβιέτες όλη σας τη ζωή, χωρίς κάποιος να το καταλαβαίνει. Το παν είναι να δοκιμάσετε διάφορα προϊόντα και να βρείτε ποιο ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας.

55 ΓΙΑΤΊ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΛΈΓΟΥΜΕ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΑ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΑΝΤΊ ΓΙΑ ΣΕΡΒΙΈΤΑ ΠΕΡΙΌΔΟΥ Πώς μπορεί, λοιπόν, μια γυναίκα που πάσχει από ακράτεια να αισθάνεται κάθε στιγμή καλά με τον εαυτό της; Εκτός από επεμβατικές μεθόδους, τις οποίες θα συζητήσει με τον θεράποντα γιατρό της, υπάρχουν επίσης συγκεκριμένα προϊόντα που μπορεί να προμηθευτεί και θα τη βοηθήσουν να διατηρήσει την αυτοπεποίθησή της, ακόμα κι αν η ακράτεια μπει από νωρίς στη ζωή της. Η TENA, εδώ και πολλά χρόνια, αποτελεί τον πιο ισχυρό σύμμαχο ενάντια στην ακράτεια, το στίγμα που φέρει και τις άβολες καταστάσεις που προκαλεί, παρέχοντας τις πιο ολοκληρωμένες λύσεις με προϊόντα που παρέχουν σύστημα Τριπλής Προστασίας από διαρροές, οσμές και υγρασία. Κι εδώ ακριβώς είναι σημαντικό να τονιστεί γιατί πρέπει να επιλέγουμε εξειδικευμένο προϊόν για την ακράτεια αντί για σερβιέτα περιόδου. Η πρώτη και σημαντική διαφορά είναι πως οι σερβιέτες ακράτειας TENA έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τις διαρροές ούρων, ενώ οι σερβιέτες περιόδου όχι. Σίγουρα, οι σερβιέτες περιόδου μπορεί να δείχνουν κατάλληλες για την ακράτεια, αλλά δεν εξυπηρετούν οποιαδήποτε ροή ξεπερνά ένα κουταλάκι του γλυκού. Γι’ αυτό τα σερβιετάκια που προορίζονται για την ακράτεια διαφέρουν από τα κοινά που αφορούν την έμμηνο ρύση, αφού χρειάζεται να έχουν διαφορετική απορροφητικότητα, άλλα υλικά και να σέβονται την επιδερμίδα, καθώς τα ούρα είναι ερεθιστικός παράγοντας. Και για να γίνει πιο σαφές, ας εξηγήσουμε πώς ακριβώς λειτουργούν τα προϊόντα TENA Discreet: Είναι προσεκτικά σχεδιασμένα για να μας κρατάνε στεγνές για 12 ώρες. Η επιφάνεια της περιοχής εισαγωγής απομακρύνει την υγρασία γρήγορα και αποτελεσματικά, κι έπειτα την περιορίζει βαθιά μέσα στα στρώματα. Με μοναδικές ενεργές μικροπέρλες φρεσκάδας που περιορίζουν τα ούρα, μειώνουν την αμμωνία, που προκαλεί την ανάπτυξη των οσμών. Έχουν σχεδιαστεί να είναι λεπτές και διακριτικές, με βάση το σχήμα του γυναικείου σώματος, προσφέροντας την προστασία που χρειάζεται, και διακριτικότητα, με την γκάμα να περιλαμβάνει από ελαφρότερα σερβιετάκια μέχρι προστατευτικά εσώρουχα. Τέλος, η ΤΕΝΑ έχει φροντίσει έτσι ώστε όλα τα πρϊόντα να είναι δερματολογικά ελεγμένα, ενώ παράλληλα έχει αποβάλει από τη σύνθεσή τους τα αρώματα και τις χρωστικές, ώστε να προστατεύουν την επιδερμίδα της ευαίσθητης περιοχής από ερεθισμούς και δυσφορία.

Πάρα πολλές γυναίκες φορούν προϊόντα ακράτειας, χωρίς να το αντιλαμβάνεται κανείς. Η τεχνολογία προχωράει και πλέον οι σερβιέτες ακράτειας είναι τόσο λεπτές που μοιάζουν με σερβιέτες περιόδου αλλά απορροφούν περισσότερο και γρηγορότερα. Το παν είναι να δοκιμάσετε διάφορα προϊόντα και να βρείτε ποιο ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας.

Η εμμηνόπαυση είναι μια δύσκολη περίοδος, με τα πάνω της και τα κάτω της, για την οποία πλέον μιλάμε ανοιχτά, θεωρώντας τη ως δεύτερη νεότητα για κάθε γυναίκα. Και σ’ αυτό το στάδιο ζωής, λοιπόν, η άσκηση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.

Η ΆΣΚΗΣΗ ΣΎΜΜΑΧΟΣ ΚΆΘΕ ΓΥΝΑΊΚΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΜΜΗΝΌΠΑΥΣΗ Τα οφέλη της άσκησης είναι αναρίθμητα για κάθε ηλικία, ακόμα και για το στάδιο της μετάβασης στην εμμηνόπαυση. Η άσκηση είναι απαραίτητη, ένας πολύτιμος σύμμαχος που μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε πολύ καλύτερα και να κάνει αυτήν τη μετάβαση πολύ πιο εύκολη. Κατά την εμμηνόπαυση, λοιπόν, εκτός από τις συμβουλές του γυναικολόγου μας, που πρέπει να επισκεπτόμαστε κάθε χρόνο, πρέπει να ακολουθούμε και μια άλλη συμβουλή, να ασκούμαστε. Καταρχάς, για να διατηρήσουμε τη μυϊκή μας μάζα και για να αποφύγουμε την πρόσληψη περιττών κιλών. Οι μελέτες δείχνουν ότι αρχίζουμε να χάνουμε περίπου το 1% της μυϊκής μας μάζας από την ηλικία των 30 και μετά. Οι μύες καίνε λίπος, επομένως η απώλειά τους είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους παίρνουμε βάρος. Χτίζοντας, λοιπόν, μυς, αποτρέπουμε την ελεύθερη πτώση του μεταβολισμού μας. Επίσης, γυμναζόμαστε για να ενδυναμώσουμε τα οστά μας, γιατί μεγαλώνοντας χάνουμε και οστική μάζα. Η άσκηση έχει θετική επίδραση και στην ψυχική διάθεση. Οι διακυμάνσεις των ορμονών μπορεί να οδηγήσουν σε εναλλαγές της διάθεσης, σε άγχος και κατάθλιψη, επομένως η άσκηση είναι ένας φυσικός τρόπος για να νιώσουμε καλύτερα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η άσκηση έχει πολύ σημαντική επίδραση στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, με τον κακό ύπνο να είναι ένα από τα κλασικά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Η άσκηση μπορεί να μας βοηθήσει να κοιμόμαστε περισσότερο και καλύτερα.

Η ΚΑΛΎΤΕΡΗ ΆΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΌΠΑΥΣΗ Η καταλληλότερη γυμναστική για τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση πρέπει να περιλαμβάνει ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης, καρδιαγγειακής άσκησης, ισορροπίας και διατάσεις. Με αλλά λόγια, το περπάτημα μόνο δεν αρκεί.

ΦΥΣΙΚΉ ΚΑΤΆΣΤΑΣΗ www.curves.gr info@curves.gr 801 11 71 000, +30 210 80 20 880

Μπορούμε να βελτιώσουμε την καρδιαγγειακή μας κατάσταση με κυκλική και διαλειμματική προπόνηση (HITT). Η προπόνηση Curves ολόκληρου του σώματος περιλαμβάνει τόσο διαλειμματική όσο και κυκλική προπόνηση.

ΜΥΪΚΉ ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗ Είναι σημαντικό μέρος ενός προγράμματος άσκησης, επειδή βελτιώνει τη μυϊκή δύναμη και μας βοηθά να παραμείνουμε ευκίνητες. Καθώς οι μύες καίνε λίπος, τους αξιοποιούμε και για την απώλεια βάρους – δύο σε ένα δηλαδή! Τα μηχανήματα Curves χρησιμοποιούν υδραυλική αντίσταση, που σημαίνει ότι όσο πιο γρήγορα και πιο δυνατά πιέζουμε τόσο περισσότερη αντίσταση θα δημιουργηθεί. Ο εξοπλισμός Curves είναι ασφαλής για όλες, ανεξάρτητα από το επίπεδο φυσικής κατάστασης!

ΑΣΚΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΜΌ Ο κορμός εξασθενεί πρώτος. Οι μύες του κορμού βοηθούν στη στήριξη της πλάτης, της κοιλιάς και του πυελικού εδάφους. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσής του πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην άσκησή μας τουλάχιστον μερικές φορές την εβδομάδα.

ΔΙΑΤΆΣΕΙΣ Οι μύες και οι τένοντες τείνουν να σκληραίνουν καθώς μεγαλώνουμε, ειδικά της πλάτης και των ποδιών μας. Ενσωματώνουμε τις διατάσεις στην προπόνηση και προσπαθούμε να κινούμαστε και να τεντωνόμαστε όλη την υπόλοιπη ημέρα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΆ Ο Κύκλος των Curves περιλαμβάνει τις καλύτερες ασκήσεις, διαρκεί μόνο 30’ και έχει σχεδιαστεί για γυναίκες κάθε ηλικίας. Επιπλέον, μας συνδέει με άλλες γυναίκες που βιώνουν τις ίδιες ψυχικές και σωματικές αλλαγές, ενώ σε κάθε μας βήμα θα έχουμε την υποστήριξη του Curves Coach που θα είναι δίπλα μας. Δοκιμάζουμε δωρεάν την πρώτη προπόνηση σε ένα Curves club και αλλάζουμε για πάντα τη ζωή μας και στην εμμηνόπαυση.

theHealthBook3

Σε κάθε φορητό φαρμακείο, του σπιτιού, του γραφείου, του αυτοκινήτου και της εκδρομής, το πιο απαραίτητο σκεύασμα είναι το αιμοστατικό, που μπορεί να σταματήσει στο λεπτό την αιμορραγία σε ένα κόψιμο ή μια ανοιγμένη μύτη. Το StopHémo έχει βάση τα θεραπευτικά φύκια και αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο στην αντιμετώπιση της αιμορραγίας και στην επούλωση των τραυμάτων.

ΣΤΟΠ ΣΤΙΣ ΡΙΝΟΡΡΑΓΊΕΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΙΜΟΡΡΑΓΊΑ ΣΤΑ ΤΡΑΎΜΑΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΚΊΝΗΣΗ!

Τα τραύματα αιμορραγούν και όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα να επιδέσουμε σφιχτά το σημείο για να σταματήσουμε την αιμορραγία, χρειαζόμαστε ένα γρήγορο αιμοστατικό σε πρακτική μορφή. Η παρουσία του αιμοστατικού στο φαρμακείο του σπιτιού είναι απαραίτητη, ειδικά αν έχουμε παιδιά και αν αθλούμαστε, καθώς τότε ο κίνδυνος να χτυπήσουμε ή να ανοίξει η μύτη μας είναι μεγάλη. Επιπλέον, πόσες φορές δεν έχουμε κόψει το χέρι μας στην κουζίνα, μαγειρεύοντας, ή δεν έχουμε τραυματίσει το γόνατό μας κάνοντας πεζοπορίες στο ύπαιθρο; Η ιστορία της αιμόστασης άλλαξε όταν στα μέσα του 18ου αιώνα πρώτος ο Άγγλος χημικός Στάνφορντ ανέδειξε επιστημονικά τις εμπειρικά γνωστές ιδιότητες μιας φυσικής ουσίας των φυκιών, του αλγινικού ασβεστίου. Το αλγινικό ασβέστιο δρα στις πληγές ως αιμοστάτης, δηλαδή σταματά αμέσως την αιμορραγία, αλλά και ως μια πολύτιμη βοήθεια για την επούλωση των τραυμάτων. Έναν αιώνα μετά την ανακάλυψη του Στάνφορντ, το 1949, η Brothier, μια γαλλική εταιρεία, δεσμεύτηκε να δημιουργήσει το πρώτο επίθεμα αλγινικού ασβεστίου για χρήση στην ιατρική με τη μορφή ινών που σήμερα χρησιμοποιούνται και ως αιμοστατικό επίθεμα για τις ρινορραγίες ακόμη και από ανθρώπους με προβλήματα αιμόστασης. Το πρώτο προϊόν που κυκλοφόρησε ονομάστηκε Coalgan και εξακολουθεί να καταγράφει πάνω από 1 εκατομμύριο πωλήσεις ετησίως στη Γαλλία. Η παρασκευάστρια εταιρεία έχει αναπτύξει έκτοτε κι άλλα προϊόντα πάντα με βάση το αλγινικό ασβέστιο, κυρίως για χρήση σε νοσοκομεία, τα οποία προορίζονται για τη θεραπεία εγκαυμάτων, ακρωτηριασμένων κολοβωμάτων, πληγών από κατακλίσεις και διαβητικό έλκος και για την επούλωση θέσεων δωρητών μοσχευμάτων δέρματος. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί το δοκιμασμένο αιμοστατικό προϊόν που ονομάζεται Stop Hémo και σχεδιάστηκε από την εταιρεία Brothier για την εύκολη και γρήγορη διακοπή της ρινορραγίας. Άνθρωποι που ταλαιπωρούνται τακτικά από ρινορραγίες, π.χ. τα άτομα που πάσχουν από γενετική διαταραχή του αίματος (αιμορροφιλία, νόσος Von Willebrand και άλλες παθήσεις), καθώς και οι ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή δυσκολεύονται πολύ να σταματήσουν μια ρινορραγία ή και μια απλή αιμορραγία λόγω έλλειψης ασβεστίου. Για τα άτομα που πάσχουν από προβλήματα αιμόστασης μια ρινορραγία σημαίνει διακοπή της όποιας δραστηριότητας για τουλάχιστον μισή ώρα και μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και οποιαδήποτε στιγμή. Καθώς είναι φυσικό προϊόν, το Stop Hémo ενδείκνυται για όλο τον πληθυσμό, ανεξαρτήτως ηλικίας, ενώ, χάρη στην πρακτική του συσκευασία, χωράει στην τσέπη, ακόμα και στο πορτοφόλι, έτσι μπορεί να μας βγάλει από μια δύσκολη κατάσταση στη στιγμή.

DOC DIRE

CTORS' ECTORY

Η δύναμη της εικόνας είναι μεγάλη στην εποχή των social media και αυτό, όπως είναι αναμενόμενο, προσθέτει δυναμική στην πλαστική χειρουργική, την επιστήμη της ομορφιάς. Στην Ελλάδα, παρά τα οικονομικά προβλήματα, οι επεμβάσεις και οι μη επεμβατικές θεραπείες αυξάνονται γιατί η ομορφιά και η νεανική όψη αποτελούν διαβατήριο επιτυχίας! ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα, η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και ό,τι δυσχεραίνει την καθημερινότητά μας, δεν έχουν επηρεάσει τον κόσμο της αισθητικής χειρουργικής, της «πλαστικής ομορφιάς», καθώς οι επεμβάσεις και οι μη επεμβατικές θεραπείες διαρκώς αυξάνονται. Το 2022 πραγματοποιήθηκαν κάτι λιγότερο από μισό εκατομμύριο επεμβάσεις, χειρουργικές και μη, γεγονός που ως χώρα μας κατατάσσει στη 12η θέση στις πλαστικές επεμβάσεις παγκοσμίως και μεταξύ των δέκα χωρών σε ό,τι αφορά τις μη χειρουργικές επεμβάσεις, που είναι και πιο εύκολα πραγματοποιήσιμες, καθώς ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις υποχρεώσεις του. Όπως εξηγεί ο πλαστικός χειρουργός και γραμματέας του Δ.Σ. της Διεθνούς Εταιρείας Αισθητικής Πλαστικής Χειρουργικής (ISAPS), Παρασκευάς Κοντοές, η Ελλάδα, μεταξύ των 10 κορυφαίων χωρών στις ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες, συνιστά ένα διεθνές παράδοξο, καθώς οι γυναίκες στην πατρίδα μας προτιμούν το υαλουρονικό οξύ από τη βοτουλινική τοξίνη (μπότοξ), ενώ διεθνώς συμβαίνει το ακριβώς αντίστροφο. Αυτό εξηγείται αφενός από τη δυσπιστία που γεννά στο κοινό η λέξη τοξίνη και αφετέρου από την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι Ελληνίδες σε ένα φυσικό συστατικό του ανθρώπινου οργανισμού, όπως το υαλουρονικό οξύ. Και ενώ οι γυναίκες προτιμούν τις μη χειρουργικές θεραπείες γιατί δεν απαιτούν νοσηλεία, δεν χρειάζεται να πουν ότι έκαναν κάτι στο πρόσωπο ή στο σώμα τους και μπορούν άμεσα να επιστρέψουν στη ρουτίνα τους, οι επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής καταγράφουν 18% αύξηση στους άνδρες. Οι περισσότεροι έχουν ξεπεράσει πλέον τα ταμπού και δεν διστάζουν να διαβούν το κατώφλι ενός πλαστικού χειρουργού. Άλλωστε, η συγκεκριμένη ιατρική ειδικότητα ξεκίνησε με άνδρες ασθενείς, γιατί οι πρώτες εφαρμογές της πλαστικής χειρουργικής αφορούσαν βαριά τραυματισμένους στρατιώτες. Δεν είναι, λοιπόν, ένας τομέας της ιατρικής που απευθύνεται αποκλειστικά στις γυναίκες. Τα τελευταία χρόνια και οι άνδρες διεκδικούν δυναμικά το μερίδιο που τους αξίζει στην πλαστική ομορφιά, χρησιμοποιώντας κυρίως τη νεανική γοητευτική εμφάνιση ως διαβατήριο ανέλιξης στον επαγγελματικό κόσμο».

ΠΏΣ ΓΕΝΝΉΘΗΚΕ Η ΠΛΑΣΤΙΚΉ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ Η πλαστική χειρουργική εφαρμόστηκε κατά τη διάρκεια των δύο παγκόσμιων πολέμων στα υπαίθρια νοσοκομεία όπου στήνονταν τα τμήματα επειγόντων περιστατικών για την αντιμετώπιση των σοβαρών τραυμάτων των στρατιωτών. Οι γιατροί που πάλευαν να σώσουν τη ζωή των πολυτραυματιών διαπίστωναν ότι οι «σημαδεμένοι» ασθενείς τους είχαν σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. «Οι γιατροί τούς έσωζαν, αλλά αυτοί ήταν τόσο παραμορφωμένοι που δεν ήθελαν να ζήσουν», επισημαίνει η δρ. Lina Triana, πρόεδρος της ISAPS. Έτσι γεννήθηκε η ανάγκη αποκατάστασης των ουλών και των παραμορφώσεών τους. Σήμερα η ζήτηση για τις επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής έχει αυξηθεί πολύ παγκοσμίως, αλλά μαζί της έχει αυξηθεί και ο κίνδυνος εξαπάτησης, που οδηγεί σε λάθη και επιπλοκές που μετά, για να διορθωθούν, χρειάζονται νέες πλαστικές επεμβάσεις. Γι’ αυτό δεν πρέπει να παρασυρόμαστε από φήμες και διαφημίσεις, ούτε να υποβαλλόμαστε σε ιατρικές διαδικασίες κατά τη διάρκεια… πάρτι, όπως τα μπότοξ πάρτι, που τα προηγούμενα χρόνια έκαναν θραύση σε Αμερική και Ευρώπη.

Τα social media δημιουργούν νέες τάσεις στην πλαστική χειρουργική, την επιστήμη της ομορφιάς ΤΑ SOCIAL MEDIA ΚΑΙ ΟΙ INFLUENCERS ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΎΝ ΝΈΑ ΔΕΔΟΜΈΝΑ Οι influencers δημιουργούν trends, επηρεάζοντας σημαντικά τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε πλαστικές επεμβάσεις και μη χειρουργικές συνεδρίες. Μια παλιότερη τάση στον κόσμο της πλαστικής ομορφιάς, που ήθελε τις γυναίκες να δείχνουν στον πλαστικό χειρουργό φωτογραφία της αγαπημένης τους σταρ και να ζητούν να τις κάνει να δείχνουν σαν κι εκείνη, έχει αντικατασταθεί από άλλες τάσεις που αναδύονται μέσα από τα social media.

ΤΟ BARBIE BOTOX ΠΡΟΚΑΛΕΊ ΦΡΕΝΊΤΙΔΑ ΣΤΟ ΤIKΤOK Τον τελευταίο καιρό κάνει θραύση στο ΤikΤok το «Barbie botox» που δεν αφορά τις ρυτίδες έκφρασης του προσώπου αλλά τον κορμό και ειδικότερα την περιοχή του λαιμού και των ώμων. Είναι δηλαδή μια θεραπεία που αφορά το σώμα, συγκεκριμένα στους τραπεζοειδείς μυς, που βρίσκονται στο ύψος των ώμων, με στόχο να σμιλεύσει το άνω τμήμα του κορμού και να χαρίσει μια πιο λεπτοκαμωμένη φιγούρα που να θυμίζει την πασίγνωστη κούκλα. Το trend που προϋπήρχε της ομώνυμης ταινίας εξαπλώθηκε με ταχύ ρυθμό, ειδικά σε ΗΠΑ και Αυστραλία, προκαλώντας φρενίτιδα στα νεαρά κορίτσια και τις γυναίκες. Στο ΤikΤok πολλές content creators «ανεβάζουν» την προσωπική τους εμπειρία μέσα από σύντομα βίντεo στα οποία κάνουν Barbie Botox, το οποίο εφαρμόζεται με περίπου 6-10 τσιμπήματα δεξιά και αριστερά στον λαιμό. Στη συνέχεια ανεβάζουν φωτογραφίες με το αποτέλεσμα της θεραπείας, λεπτότερους ώμους και ψηλότερο λαιμό. Όπως εξηγεί η δρ. Αμαλία Τσιατούρα, δερματολόγος - αφροδισιολόγος, η θεραπεία πραγματοποιείται με την έγχυση περίπου 40 μονάδων νευροτοξίνης σε κάθε τραπεζοειδή μυ με στόχο να εμποδίσει παροδικά την επικοινωνία ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα της περιοχής. Με αυτόν τον τρόπο χαλαρώνουν οι μύες ψηλά στην πλάτη και μεγαλώνει η καμπύλη ανάμεσα στους ώμους και τον λαιμό. Η γιατρός προσθέτει πως πρόκειται για μία θεραπεία που συστήνεται σε ανθρώπους που εργάζονται πολλές ώρες σε υπολογιστή και έχουν εσφαλμένη στάση σώματος ή κάνουν τακτικά δραστηριότητες που ασκούν μεγάλη ένταση στους μυς του αυχένα και της πλάτης, π.χ. οι οδοντίατροι, οι οποίοι είναι διαρκώς σκυμμένοι πάνω από τον ξαπλωμένο ασθενή τους. Επίσης, πολύ διαδεδομένο είναι το Brotox, συνδυασμός του «botox» και του «bro», συντομευμένης εκδοχής της λέξης «brother». Πρόκειται για το ανδρικό botox που γίνεται ανάρπαστο γιατί στους άνδρες οι ρυτίδες έκφρασης είναι πιο βαθιές για μια σειρά από λόγους: έχουν πιο «χονδρή» επιδερμίδα, την ταλαιπωρούν καθημερινά με το ξύρισμα, είναι λιγότερο επιμελείς όσον αφορά την ενυδάτωσή της και κάνουν πιο συχνά δουλειές στο ύπαιθρο, εκθέτοντάς την στον ήλιο και στον αέρα, συχνά χωρίς προστασία.

Σήμερα η ζήτηση για τις επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής έχει αυξηθεί πολύ παγκοσμίως, αλλά μαζί της έχει αυξηθεί και ο κίνδυνος εξαπάτησης, που οδηγεί σε λάθη και επιπλοκές που μετά, για να διορθωθούν, χρειάζονται νέες πλαστικές επεμβάσεις.

Η πλαστική χειρουργική και η αξιοποίηση των εργαλείων και των επεμβάσεων για τη βελτίωση της εικόνας δεν είναι κάτι που πρέπει να παίρνουμε αψήφιστα. Δεν είναι φίλτρο στο Instagram, το Facebook ή το ΤikΤok, γι’ αυτό πρέπει να συζητάμε κάθε απόφαση για επέμβαση για τη βελτίωση της εμφάνισής μας με έναν καταξιωμένο πλαστικό χειρουργό.

Η ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΌΝΑΣ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA ΣΤΗΝ ΠΛΑΣΤΙΚΉ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ

Μιλτιάδης Λάγιος ΠΛΑΣΤΙΚΌΣ ΕΠΑΝΟΡΘΩΤΙΚΌΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ

Η πλαστική χειρουργική είναι ένας κλάδος της ιατρικής που εξελίσσεταιδιαρκώς. Με τη βοήθεια των σύγχρονων χειρουργικών τεχνικών, της τεχνολογίας και των εξελιγμένων υλικών οι επεμβάσεις γίνονται πιο ακριβείς και με μικρότερο χρόνο ανάρρωσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εγκυμονούν κινδύνους και επιπλοκές που συνήθως είναι άγνωστα στους ασθενείς. Όπως σε κάθε επέμβαση, πρέπει να τηρούνται ειδικά πρωτόκολλα χειρουργικής υγιεινής. Οι επεμβάσεις πρέπει να γίνονται από έναν έμπειρο πλαστικό χειρουργό και πάντα σε ασφαλές χειρουργικό περιβάλλον προκειμένου να διατηρηθούν η υγεία και η ασφάλεια του θεραπευόμενου. Ο ρόλος των social media στη διαμόρφωση της εικόνας και των τάσεων που αναδύονται στη βιομηχανία της ομορφιάς έχει στενή σχέση με την πλαστική χειρουργική. Αυτή η δυναμική επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την ομορφιά και επιλέγουν να βελτιώσουν την εικόνα τους. Η υπερβολή όμως μπορεί να οδηγήσει σε μη φυσικά αποτελέσματα, με συνέπεια ο θεραπευόμενος να αντιμετωπίζει ψυχικές και σωματικέςδιαταραχές. Τα social media διαμορφώνουν τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την τέλεια εμφάνιση μέσω διάσημων ατόμων και επεξεργασμένων εικόνων. Παρουσιάζουν συχνά το πριν και το μετά ατόμων που έχουν υποβληθεί σε πλαστικές επεμβάσεις με μη αληθή αποτελέσματα ώστε να ενθαρρύνουν κι άλλους να κάνουν αντίστοιχες επεμβάσεις. Φυσικά, υπάρχει και η θετική πλευρά των social media που επιτρέπει την κριτική και την αμφισβήτηση του αποτελέσματος, αναγνωρίζοντας την υπερβολική επεξεργασία των εικόνων και την απώλεια αυθεντικότητας. Πριν αποφασίσετε οποιαδήποτε επέμβαση, συνίσταται να συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο πλαστικό χειρουργό και να ενημερωθείτε πλήρως για τους κινδύνους και τις προσδοκίες που μπορεί να έχετε από τέτοιου είδους επεμβάσεις. Η υγεία και η ασφάλειά σας πρέπει να είναι το ζητούμενο ενός πλαστικού χειρουργού, μαζί με την αντίληψη της ομορφιάς και της αρμονίας. Πρέπει να τονίσουμε ότι η πλαστική χειρουργική αποτελεί ένα από τους ποιο δύσκολους κλάδους της χειρουργικής. Δεν αρκεί μόνο η εγχειρητική δεξιοτεχνία αλλά απαιτείται σωστή επιλογή των υποψηφίων για μια εγχείρηση, ενώ παράλληλα χρειάζεται πλήρης γνώση της ανατομίας του δέρματος και των ιστών. Προϋποθέτει ευρεία καλλιέργεια και ειδικές γνώσεις γύρω από τη δυναμική της κίνησης και της έκφρασης. Οι διαφημιστές ουτοπικών επεμβάσεων και θαυματουργών μεθόδων και φαρμάκων που έχουν τις μαγικές ιδιότητες να αλλάζουν τα χαρακτηριστικά και να εξαφανίζουν τα σημάδια του χρόνου δεν έχουν θέση στην επιστήμη.

theHealthBook4

Τα μάτια μας είναι ο καθρέφτης της ψυχής μας και η επιδερμίδα γύρω από τα αυτά προδίδει την ηλικία μας. Αυτά τα σημάδια του χρόνου τα διορθώνει η βλεφαροπλαστική, η κορυφαία επέμβαση που χαρίζει νεανικό βλέμμα και μπορεί να μεταμορφώσει ολόκληρη την εξωτερική μας εμφάνιση, τραβώντας όλα τα βλέμματα θαυμασμού πάνω μας.

ΒΛΕΦΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΉ: Η ΕΠΈΜΒΑΣΗ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΆΝΕΙ ΝΕΌΤΕΡΟΥΣ

Το βλέμμα αποτελεί το πρώτο στοιχείο που προσέχει κάποιος σε μας. Δυστυχώς, είναι συχνά η πρώτη περιοχή του προσώπου όπου γίνονται εμφανή τα σημάδια του χρόνου. Η διόρθωση της κουρασμένης ή θλιμμένης ματιάς γίνεται χειρουργικά με απλό τρόπο, με τη γνωστή σε όλους βλεφαροπλαστική.

Θεοδώρα Τσιρούκη, MD, PhD, MSc FEBO ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΟΦΘΑΛΜΊΑΤΡΟΣ ΟΦΘΑΛΜΟΠΛΑΣΤΙΚΌΣ ΜΈΛΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΉΣ ΠΛΑΣΤΙΚΉΣ ΜΈΛΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΊΑΣ ΕΞΕΙΔΊΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΟΦΘΑΛΜΙΚΉ ΠΛΑΣΤΙΚΉ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΉ ICR ΒΑΡΚΕΛΏΝΗ ΔΙΔΆΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΘΕΣΣΑΛΊΑΣ ΣΥΝΕΡΓΆΤΙΣ ΚΈΝΤΡΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΉΣ ΠΛΑΣΤΙΚΉΣ ΑΘΗΝΏΝ, ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΉΣ ΚΑΙ ΑΘΗΝΑΪΚΉΣ ΚΛΙΝΙΚΉΣ

ΤΙ ΔΙΟΡΘΏΝΕΙ Η ΒΛΕΦΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΉ Το δέρμα των βλεφάρων είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και λεπτό, με συνέπεια να χάνει νωρίς την ελαστικότητά του, να εμφανίζει ρυτίδες και να «κρεμάει». Επιπλέον, οι ιστοί γύρω από το μάτι χάνουν την ισχύ τους, με αποτέλεσμα το λίπος να δημιουργεί τις γνωστές «σακούλες» στα πάνω και κάτω βλέφαρα. Τέλος, σε κάποιους μπορεί τα μάτια να φαίνονται «βαθουλωμένα» με μεγάλες αύλακες στο πάνω ή στο κάτω βλέφαρο. Όλα τα παραπάνω μπορούν να διορθωθούν με τη βλεφαροπλαστική, που εξαφανίζει τις ρυτίδες και τις σακούλες και διορθώνει το σχήμα των βλεφάρων, χαρίζοντας στο βλέμμα ανανέωση και ζωντάνια.

ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Ο προσεκτικός σχεδιασμός της επέμβασης είναι απαραίτητος για την επίτευξη φυσικού και αρμονικού αποτελέσματος. Ο ασθενής και ο χειρουργός συζητούν τις προσδοκίες και τα αποτελέσματα των διαφόρων μεθόδων, ώστε να επιλεγεί η κατάλληλη χειρουργική διαδικασία. Με βάση τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά κάθε ασθενούς αλλά και τις προσδοκίες και επιθυμίες του, λαμβάνονται εξατομικευμένες αποφάσεις.

ΧΩΡΊΣ ΣΗΜΆΔΙΑ Η βλεφαροπλαστική δεν αφήνει ορατά σημάδια. Επιπλέον, όταν η επέμβαση πραγματοποιείται από έμπειρο οφθαλμοπλαστικό, υπάρχει η δυνατότητα χρήσης πολυάριθμων τεχνικών και εργαλείων, ώστε να μηδενιστούν οι μετεγχειρητικές επιπλοκές. Οι τομές πραγματοποιούνται είτε σε φυσιολογικές πτυχές του δέρματος είτε σε σημεία μη ορατά, επομένως δεν μένουν ουλές. Από τα ίδια σημεία αφαιρείται και η περίσσεια του λίπους. Σε περιπτώσεις «βαθουλωμάτων» ή αυλάκων η επέμβαση συνδυάζεται με μετακίνηση λίπους ή ένθεση υαλουρονικού οξέος.

ΧΩΡΊΣ ΠΌΝΟ Η βλεφαροπλαστική είναι ανώδυνη, διαρκεί 1-2 ώρες και πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία – συνήθως σε συνδυασμό με ήπια μέθη, οπότε ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ίδια ημέρα. Τις πρώτες ημέρες προκαλείται οίδημα στα βλέφαρα και μελανιές που σταδιακά παρέρχονται και εξαφανίζονται. Η περίοδος πλήρους αποθεραπείας μετά τη χειρουργική βλεφαροπλαστική διαρκεί 10-15 ημέρες, αλλά ήδη από τις πρώτες ημέρες ο/η ασθενής μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του.

Η άσκηση είναι αληθινό φάρμακο για το καρδιαγγειακό

Τα

Την αξία της άσκησης αναδεικνύουν οι ειδικοί του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και στην Αντιθρομβωτική Αγωγή (ΙΜΕΘΑ) και οι επιστήμονες της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης. Η θρόμβωση αποτελεί έναν από τους μαζικότερους «δολοφόνους» εντός και εκτός νοσοκομείων και, όπως εξηγεί ο καρδιολόγος Δημήτρης Ρίχτερ, αντιπρόεδρος του ΙΜΕΘΑ, πρέπει όλοι μας, κυρίως οι άνθρωποι μιας κάποιας ηλικίας, να καταλάβουν πως η άσκηση και εν προκειμένω το μισάωρο ημερήσιο περπάτημα δεν είναι απλώς μια ωφέλιμη δραστηριότητα ή ένα χόμπι αλλά ένα αληθινό φάρμακο για την υγεία, ειδικά σε ό,τι αφορά την προστασία από τη θρόμβωση. Όπως προσθέτει ο πνευμονολόγος-φυματιολόγος Χαράλαμπος Μόσχος, επιμελητής Α’ στο νοσοκομείο «Σωτηρία», επειδή στην νεότερα δεδομένα αποδεικνύουνΕλλάδα δεν γίνονται νεκροτομές όταν κάποιος ηλικιωμένος πεθαίνει στο σπίτι ή στο νοσοκομείο, οι περισσότεροι θάνατοι ως καρδιακή ανακοπή, ενώ στην πραγματικότητα ένα μεγάλο ποσοστό οφείλεται σε πνευμονική εμβολή που ότι η άσκηση δεν είναι απλώςκαταγράφονται σχετίζεται άμεσα με τη θρόμβωση.

ωφέλιμη αλλά ότι οι ευεργετικές της ιδιότητες συγκρίνονταιΓια τους ηλικιωμένους ακόμα και η κίνηση μέσα στο σπίτι είναι θεραπευτική και το μεγαλύτερο λάθος που μπορούν να κάνουν είναι να μένουν καθισμένοι σε μια πολυθρόνα ή στο κρεβάτι. Τα ηλικιωμένα άτομα δεν χρειάζεται να κάνουν γυμναστική με αυτές των παραδοσιακώνμε την κλασική έννοια του όρου. Λίγη σωματική δραστηριότητα χρειάζεται, με καθημερινές ασχολίες μέσα στο σπίτι, τον φαρμάκων, ειδικά σε ό,τι αφοράκήπο ή τη βεράντα και όχι ακινησία, που αυξάνει κατακόρυφα τον κίνδυνο πήξης του αίματος και τον σχηματισμό θρόμβων. Επίσης, βοηθούν οι ειδικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης για την πρόληψη της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης στα τα αγγεία και την καρδιά πουπόδια. Για όλους μας, πάντως, το μήνυμα είναι πως αυτή η μισή ώρα περπάτημα την ημέρα είναι φάρμακο. Μάλιστα, μια απειλούνται από τη θρόμβωση,νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση «The Lancet» φανερώνει ότι λίγο λιγότερο από 3.000 βήματα την ημέρα μειώνουν κατακόρυφα τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, ενώ 4.000 βήματα την ημέρα μειώνουν τον η οποία έχει υψηλή νοσηρότητακίνδυνο γενικά έναντι οποιασδήποτε ασθένειας. Κυρίως, βέβαια, αναφερόμαστε στις εκφυλιστικές ασθένειες που σχετίζονται και θνητότητα και αποτελεί μίαμε τη βιολογική φθορά. Επιπλέον, τα ευρήματα έδειξαν ότι η μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά, θρόμβωση, υπέρταση, διαβήτη τύπου 2, κατάθλιψη και άλλα νοσήματα από τις βασικότερες αιτίεςαυξάνεται σημαντικά με κάθε 500-1.000 επιπλέον βήματα που περπατάμε την ημέρα, σε θανάτου. Επιπλέον, στα χρόνιαόσο το δυνατό πιο σταθερά γοργό ρυθμό, δηλαδή σε ρυθμό παρέλασης! της πανδημίας μάθαμε όλοι πόσοΠΟΙΟΙ ΚΙΝΔΥΝΕΎΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ επικίνδυνη είναι η θρόμβωση για την υγεία, καθώς η λοίμωξη CovidΑπό τη δική του μεριά, ο καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Μιλτιάδης Ματσάγκας, πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ, επισημαίνει ότι από θρόμβωση κινδυνεύουν περισσότερο κάποιες ομάδες 19 προκάλεσε θρόμβωση σε πολλούςπληθυσμού όπως οι ογκολογικοί ασθενείς. Μάλιστα, έχει συμβεί πολλές φορές η θρόμασθενείς, ειδικά σε ανθρώπουςβωση να γίνει αιτία να ανακαλυφθεί μια κρυμμένη ογκολογική ασθένεια. Επίσης, υψηλό κίνδυνο για θρόμβωση έχουν οι έγκυες, οι άνθρωποι με πλεονάζον βάρος και όσοι νοσούν που ανήκουν σε ομάδες υψηλούαπό κορωνοϊό καθώς στα τρία χρόνια της πανδημίας αποδείχθηκε περίτρανα ότι η λοίμωξη κινδύνου.έχει ισχυρές θρομβωτικές ιδιότητες, προσθέτει ο καθηγητής Βιοχημείας - Κλινικής Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αλέξανδρος Τσελέπης. Το φετινό μήνυμα του ΙΜΕΘΑ συνοψίζεται στη φράση-σύνθημα της πανελλαδικής εκστρατείας «Κινήσου ενάντια στη θρόμβωση», που προτρέπει τους πάντες να σηκωθούν από τον καναπέ και να βάλουν την καθημερινή άσκηση στη ζωή τους.

theHealthBook4

Καθώς μπαίνουμε στον χειμώνα, αυξάνει ο κίνδυνος να κολλήσουμε κάποια ιογενή λοίμωξη λόγω του συγχρωτισμού σε κλειστά μέρη. Οι δύο βασικοί κίνδυνοι που μας απειλούν είναι η γρίπη και η πνευμονία, και πρέπει να ξέρουμε πώς να προστατευόμαστε.

ΟΙ ΚΊΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΓΡΊΠΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΊΑΣ ΚΑΡΑΔΟΚΟΎΝ THE BIG CATCH-UP, ΤΟ ΜΉΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΟΥ Παρά την εκτενή δημόσια συζήτηση για την αναγκαιότητα των εμβολιασμών εν μέσω πανδημίας, στους εμβολιασμούς ρουτίνας, δηλαδή όσους προβλέπονται από τα Εθνικά Προγράμματα Εμβολιασμών, καταγράφεται μια υστέρηση, εξού και το μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την τρέχουσα χρονιά είναι «The Big Catch-Up», εννοώντας την ανάγκη για αναπλήρωση των χαμένων εμβολιασμών στη διάρκεια της πανδημίας. Η υστέρηση αυτή δεν αφορά μόνο τον αναπτυσσόμενο κόσμο αλλά και τις χώρες της Ευρώπης, ειδικότερα την Ελλάδα, όπου αυτό το κενό είναι ήδη διαπιστωμένο.

ΜΑΖΊ ΤΑ ΔΎΟ ΕΜΒΌΛΙΑ ΑΚΌΜΑ ΚΑΛΎΤΕΡΑ Μεσούντος του φθινοπώρου, να σημειώσουμε πως τόσο η γνωστή σε όλους γρίπη όσο και η πνευμονία, που οφείλεται στον πνευμονιόκοκκο, αποτελούν δυο διαρκείς και δυνητικά θανατηφόρες απειλές ιδίως για τους ευπαθείς πληθυσμούς που είτε λόγω ηλικίας είτε λόγω υποκείμενων χρόνιων παθήσεων είναι ευάλωτοι στις λοιμώξεις. Σε αυτή την περίπτωση ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος αύξησης των σχετικών εισαγωγών στα νοσοκομεία και των θανάτων. Οι ευάλωτες ομάδες είναι grosso modo ίδιες, συνεπώς, για λόγους συμμόρφωσης και υψηλότερης εμβολιαστικής κάλυψης, συστήνεται με ασφάλεια το αντιγριπικό και αντιπνευμονιοκοκκικό εμβόλιο να χορηγούνται ταυτόχρονα, σε διαφορετικά σημεία όμως.

ΑΛΛΑΓΉ ΤΩΝ ΣΥΣΤΆΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΙΚΌ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΌ ΣΤΟΥΣ ΕΝΉΛΙΚΕΣ

Γεώργιος Δημόπουλος KΑΘΗΓΗΤΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΗΣ 3ΗΣ KΛΙΝΙΚΉΣ EΝΤΑΤΙΚΉΣ ΘΕΡΑΠΕΊΑΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ ΣΧΟΛΉΣ ΕΚΠΑ, ΕΥΓΕΝΊΔΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟ ΜΈΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΎ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΎ ΦΑΡΜΆΚΩΝ ΕΜΑ ΜΈΛΟΣ ΔΕΠ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΕΝΤΑΤΙΚΉΣ ΘΕΡΑΠΕΊΑΣ

Στις χώρες του αναπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου οι άνθρωποι ζουν περισσότερο. Αυτό είναι ένα επίτευγμα που όλοι πρέπει να εκτιμούμε, ταυτόχρονα όμως πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής επιφέρει και αύξηση των απαιτήσεων για υπηρεσίες υγείας με αντίστοιχο κόστος. Οι κυβερνήσεις καλούνται να προσαρμόσουν και να εξελίξουν τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψής τους, ώστε να είναι βιώσιμα και να παρέχουν καλύτερα αποτελέσματα υγειονομικής περίθαλψης, εστιάζοντας σε προληπτικά μέτρα. Οι εμβολιασμοί είναι μία από τις πιο επιτυχημένες και οικονομικά αποδοτικές παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας για τη μείωση του κλινικού και ευρύτερα κοινωνικού φορτίου των μολυσματικών ασθενειών. Σε όλο τον κόσμο οι ενήλικες εξακολουθούν να πεθαίνουν από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με τον εμβολιασμό. Εάν εξαιρέσουμε τον μαζικό εμβολιασμό ενάντια στον κορωνοϊό, εκατομμύρια ενήλικες δεν έχουν εμβολιαστεί με ένα ή περισσότερα από τα εμβόλια που συνιστώνται για την ηλικιακή ομάδα και την κατάστασή τους, θέτοντας τόσο τον εαυτό τους όσο και άλλους σε κίνδυνο. Ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με εμβόλιο, όπως η γρίπη, ο πνευμονιόκοκκος και η ιλαρά, αποτελούν σημαντική αιτία νοσηρότητας και πρόωρων θανάτων μεταξύ των ενηλίκων. Ωστόσο, όσο κι αν ο θετικός αντίκτυπος του εμβολιασμού ενηλίκων στη δημόσια υγεία είναι καλά τεκμηριωμένος, τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης σε πολλές χώρες παραμένουν χαμηλά.

Η υστέρηση του αντιπνευμονιοκοκκικού εμβολιασμού, ιδίως σε ενήλικες με χρόνια νοσήματα (κατά κύριο λόγο καρδιαγγειακά και σακχαρώδη διαβήτη), έχει επισημανθεί με δραματικό τρόπο από τους φορείς δημόσιας υγείας, αν και ο πνευμονιόκοκκος έχει καταγραφεί ως το πλέον συχνό παθογόνο για την πνευμονία. Πρόσφατα δημοσιεύθηκε το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων για το 2023, το οποίο χαρακτηρίζεται ως ένα από τα ευρύτερα προγράμματα που έχουν εξασφαλιστεί μέχρι σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο. Ειδικότερα όσον αφορά την πρόληψη του πνευμονιόκοκκου, το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων συστήνει και αποζημιώνει 100% μία δόση 20δύναμου (PCV20) σε όλους αδιακρίτως τους ανεμβολίαστους ενήλικες 65 και άνω, όπως και στους ενήλικες 19-64 ετών με χρόνια νοσήματα (αναπνευστικά, καρδιαγγειακά, διαβήτης, κάπνισμα κ.ο.κ.). Επιπλέον, το νέο πρόγραμμα συστήνει σε όσους έχουν εμβολιαστεί ήδη με μία δόση 13δύναμου συζευγμένου εμβολίου (PCV13) μία επιπλέον δόση με 20δύναμο (PCV20) έναν χρόνο μετά τη χορήγηση του PCV 13. Διευκρινιστικά, στο νέο πρόγραμμα έχει αφαιρεθεί από τις νέες συστάσεις η οδηγία για συμπληρωματική χορήγηση του 23δύναμου πολυσακχαριδικού εμβολίου. Το 20δύναμο (PCV20) είναι πλέον το μόνο εμβόλιο ενάντια στον πνευμονιόκοκκο, το οποίο συστήνεται από το Πρόγραμμα Εμβολιασμών και συνάμα αποζημιώνεται πλήρως στις ειδικές ομάδες ενηλίκων. Οι Έλληνες επαγγελματίες υγείας διαθέτουν υψηλή κατάρτιση και έχουν κερδίσει τον σεβασμό των ασθενών τους. Έχουν τεκμηριωμένη εκπαίδευση και μακρά εμπειρία στη χορήγηση εμβολίων. Κλειδί στην επιτυχία των εμβολιαστικών προγραμμάτων αποτελεί η ενημέρωση των πολιτών από έναν επαγγελματία υγείας. Ζητήστε τη συμβουλή του!

Στα σπάνια γενετικά νοσήματα, όπως είναι οι πορφυρίες, η διάγνωση συχνά καθυστερεί, με συνέπεια να αυξάνεται ο αρνητικός αντίκτυπος στην υγεία των ασθενών.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΚΑΙ ΠΏΣ ΘΕΡΑΠΕΎΕΤΑΙ Η ΟΞΕΊΑ ΗΠΑΤΙΚΉ ΠΟΡΦΥΡΊΑ — Πώς γίνεται η διάγνωσή της και ποια είναι η πληθυσμιακή ομάδα που κινδυνεύει περισσότερο; Η οξεία ηπατική πορφυρία μπορεί να προσβάλει ανθρώπους όλων των ηλικιών και εθνών, ανεξαρτήτως φύλου. Παρ’ όλα αυτά, είναι εξαιρετικά σπάνιο να εκδηλωθεί πριν από την εφηβεία ή στην εμμηνόπαυση. Εκδηλώνεται συχνότερα στην 3η δεκαετία της ζωής και είναι 4-5 φορές πιο συχνή στις γυναίκες. Η διάγνωση γίνεται με τη μέτρηση των πορφυρινών στη διάρκεια της οξείας κρίσης σε ένα τυχαίο δείγμα ούρων. Ένα έντονα θετικό αποτέλεσμα τεκμηριώνει τη νόσο. Στη συνέχεια μπορεί να γίνει και γενετικός έλεγχος για να καθοριστεί το είδος της πορφυρίας. Ο γενετικός έλεγχος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εξέταση πρώτης επιλογής, καθώς γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που φέρουν μεταλλάξεις δεν θα εκδηλώσουν τη νόσο αλλά και ότι ένας αρνητικός γενετικός έλεγχος δεν μπορεί να αποκλείσει τη νόσο.

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

— Τι συμβαίνει, αν δεν γίνει έγκαιρη διάγνωση; Δυστυχώς, η διάγνωση της πορφυρίας καθυστερεί πολύ και μπορεί να γίνει μετά από επανειλημμένες επισκέψεις των ασθενών στα επείγοντα και σε γιατρούς πολλών ειδικοτήτων. Συνήθως, οι ασθενείς διαγιγνώσκονται με άλλα νοσήματα, όπως ενδομητρίωση, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή σκωληκοειδίτιδα, και μπορεί να υποβληθούν σε άσκοπες χειρουργικές επεμβάσεις. Όταν όλος ο έλεγχος αποβεί πλέον αρνητικός, τα συμπτώματα των ασθενών αποδίδονται σε ψυχοσωματικά αίτια. — Ποιοι είναι οι βασικότεροι κίνδυνοι όταν η νόσος παραμένει αδιάγνωστη; Η προσβολή του νευρικού συστήματος μπορεί σε μερικούς ασθενείς να είναι χρόνια και μη αναστρέψιμη. Χρόνιες εκδηλώσεις της νόσου είναι ο πόνος, η αϋπνία, το αίσθημα ανησυχίας και άλλες, σοβαρές επιπλοκές, όπως η χρόνια νεφρική νόσος, η ηπατική νόσος και η αρτηριακή υπέρταση. Φυσικά, επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, την προσωπική πορεία αλλά και την επαγγελματική σταδιοδρομία των ασθενών, σύμφωνα με μελέτες αλλά και με τις μαρτυρίες διαγνωσμένων ασθενών.

Βασιλική Θ. Γκαλέα ΕΠΙΜΕΛΉΤΡΙΑ Α’ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΌ ΤΜΉΜΑ ΓΝΑ ΑΛΕΞΆΝΔΡΑ

— Πού οφείλεται η οξεία ηπατική πορφυρία; Ανήκει σε μια οικογένεια σπάνιων γενετικών νοσημάτων, τις πορφυρίες. Οφείλεται σε διαταραχή της βιοσύνθεσης της αίμης, που είναι ένα απαραίτητο συστατικό της αιμοσφαιρίνης,δηλαδή της πρωτεΐνης που μεταφέρει το οξυγόνο στο αίμα. Όταν κάποιος που έχει κληρονομήσει τη νόσο εκτεθεί σε ορισμένους παράγοντες, συσσωρεύονται στο αίμα του πορφυρίνες, που έχουν νευροτοξική δράση και ευθύνονται για τα συμπτώματα της νόσου. Ο όρος «πορφυρία» προέρχεται από τη λέξη «πορφύρα», όπως το βαθυκόκκινο μοβ χρώμα του παίρνουν τα ούρα των ασθενών με πορφυρία, όταν εκτεθούν στο έντονο φως. — Πώς εκδηλώνεται; Η νόσος προσβάλλει κυρίως το νευρικό σύστημα. Χαρακτηριστικό της είναι οι οξείες κρίσεις, που εκδηλώνονται με έντονο κοιλιακό άλγος που εγκαθίσταται οξέως, επιδεινώνεται σταδιακά και δεν υποχωρεί με παυσίπονα. Μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, εμέτους, δυσκοιλιότητα, ταχυκαρδία και αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Μπορεί, επίσης, ο ασθενής να παρουσιάζει ραχιαλγία, πόνο και μουδιάσματα στα άκρα, μυϊκή αδυναμία αλλά και σύγχυση, επιληπτικές κρίσεις και παράλυση. Οι οξείες κρίσεις μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή αν δεν θεραπευτούν εγκαίρως. Η εκδήλωση της κρίσης μπορεί να οφείλεται σε ορισμένα φάρμακα, ορμόνες , αλκοόλ, στη νηστεία, σε εξαντλητικές δίαιτες ή σε διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, σε σωματικό ή ψυχικό στρες.

— Πώς γίνεται η θεραπεία; Οι οξείες κρίσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα. Στα πρώιμα στάδια της κρίσης χορηγείται ενδοφλέβια διάλυμα υψηλής συγκέντρωσης σε γλυκόζη και συμπωματική αγωγή με ισχυρά αναλγητικά και αντιεμετικά. Η θεραπεία εκλογής είναι η ενδοφλέβια χορήγηση ανθρώπινης αιμίνης που αναχαιτίζει την κρίση. Στους ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με πορφυρία συνιστάται η αποφυγή όλων των παραγόντων που την προκαλούν. Για τους ασθενείς με σοβαρού βαθμού υποτροπιάζουσες κρίσεις υπάρχει μια νέα θεραπευτική επιλογή, ένα μικρό παρεμβαλλόμενο RNA εγκεκριμένο από τον Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Οργανισμό Φαρμάκων που ελαττώνει αποτελεσματικά τη συχνότητα των κρίσεων, με καλό προφίλ ασφάλειας. Πρόκειται για μια επαναστατική, βραβευμένη με Νόμπελ τεχνολογία, βάσει της οποίας ένα μικρό RNA μόριο παρεμβαίνει στα ηπατοκύτταρα, ελαττώνοντας τα επίπεδα των νευροτοξικών προφυρινών. Η μεταμόσχευση ήπατος αποτελεί μια επιλογή σε ασθενείς με κρίσεις σοβαρού βαθμού, που δεν ανταποκρίνονται στις υπόλοιπες θεραπευτικές επιλογές και παρουσιάζουν σοβαρές επιπλοκές της νόσου. Η διάγνωση και η αντιμετώπισή της πρέπει να γίνεται σε κέντρο αναφοράς που αυτήν τη στιγμή, δυστυχώς, λείπει από την Ελλάδα. Τον τελευταίο χρόνο το τμήμα μας έχει αναπτύξει μια σημαντική συνεργασία με το κέντρο αναφοράς της Γαλλίας στο Παρίσι, που αποτελεί μέρος του παγκόσμιου δικτύου πορφυρίας.

theHealthBook4

Το κότσι είναι μια συχνή παραμόρφωση των ποδιών που μπορεί να κάνει επώδυνη την καθημερινότητα, αλλά τα ευχάριστα νέα είναι ότι αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα, με σύγχρονες λύσεις που έχουν οριστικό αποτέλεσμα.

Άννα Σταματούκου ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΌΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ

ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΛΎΣΗ ΜΕ ΜΌΝΙΜΟ ΑΠΟΤΈΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΌΤΣΙ

Μπορεί τα ψηλοτάκουνα παπούτσια να είναι, διαχρονικά, μία από τις πιο αγαπημένες επιλογές όλων των γυναικών, ωστόσο τι γίνεται όταν το αντιαισθητικό κότσι κάνει το περπάτημα αφόρητα επώδυνο; To κότσι ή βλαισός μέγας δάκτυλος είναι η συχνότερη παραμόρφωση στα γυναικεία πόδια, η οποία, εκτός από την αντιαισθητική εικόνα, προκαλεί και πόνο κατά τη βάδιση. Την οριστική λύση σε αυτή την περίπτωση δίνει ο εξειδικευμένος ορθοπαιδικός. Χάρη στη σύγχρονη ιατρική αντιμετώπιση, το αντιαισθητικό κότσι μπορεί να γίνει παρελθόν με τη συνδρομή ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών.

ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΤΟ ΚΟΤΣΙ Πρόκειται για την ασθένεια που παραμορφώνει το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού αφού αυτό κλίνει προς τα υπόλοιπα δάκτυλα, ενώ το πρώτο μετατάρσιο φέρεται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Σήμερα θεωρείται η συχνότερη παραμόρφωση στα γυναικεία πόδια. Βασική αιτία είναι η κληρονομική προδιάθεση αλλά και τα στενά, ψηλοτάκουνα παπούτσια, γι’ αυτόν τον λόγο η αναλογία για την εμφάνιση είναι 9 γυναίκες προς 1 άνδρα.

ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπιστεί οριστικά το κότσι είναι η χειρουργική επέμβαση. Υπάρχουν νάρθηκες απαγωγής του μεγάλου δακτύλου, οι οποίοι μπορούν να τοποθετούνται κάθε βράδυ με στόχο την αποφυγή της επιδείνωσης, δεν αποτελούν όμως θεραπεία. Η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη που μπορεί να απαλλάξει τον ασθενή.

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΊΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΊΔΑ www.athensorthocenter.gr

ΠΩΣ ΘΑ ΜΑΘΩ ΠΟΙΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΓΙΑ ΜΕΝΑ Μέχρι σήμερα το κότσι αντιμετωπιζόταν με επώδυνες χειρουργικές επεμβάσεις. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούμε ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους που, με ανώδυνο και αναίμακτο τρόπο, επιτυγχάνουν μόνιμο αποτέλεσμα. Η επαναστατική αυτή χειρουργική μέθοδος θεραπείας για το κότσι χρησιμοποιείται σήμερα με θεαματικά αποτελέσματα. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής που πάσχει από κότσι είναι ότι η επιλογή της χειρουργικής επέμβασης είναι εξατομικευμένη ανάλογα με το μέγεθος της παραμόρφωσης, την ηλικία του και τις συνυπάρχουσες παθήσεις του ποδιού (αρθρίτιδα κ.ά.).

ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ LASER Το laser χρησιμοποιείται ευρέως για λόγους εντυπωσιασμού και προσέλκυσης ασθενών και δεν έχει εφαρμογή σε αυτού του τύπου την παραμόρφωση.

ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ Η χειρουργική επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία. Διαρκεί περίπου 30 λεπτά, ενώ οι νέες τεχνικές, που πραγματοποιούνται μόνο από εξειδικευμένους ορθοπαιδικούς, είναι ανώδυνες και αναίμακτες. Ο ασθενής έρχεται στο νοσοκομείο το πρωί του χειρουργείου και παραμένει για λίγες ώρες. Δεν τοποθετείται γύψος ή νάρθηκας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιείται ένα ανοιχτό παπούτσι. Ο ασθενής που θα χειρουργηθεί για το κότσι μπορεί να περπατήσει άμεσα με πλήρη φόρτιση του χειρουργημένου ποδιού, ενώ ανάλογα με το είδος της εργασίας του, μπορεί να επιστρέψει σε σύντομο χρονικό διάστημα σε αυτήν. Επιπλέον, το κότσι δεν ξαναδημιουργείται, εάν επιλεχθεί η σωστή χειρουργική επέμβαση από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό. Το κότσι είναι μια συχνή παραμόρφωση των ποδιών που μπορεί να κάνει επώδυνη την καθημερινότητα, αλλά τα ευχάριστα νέα είναι ότι αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα, με σύγχρονες λύσεις που έχουν οριστικό αποτέλεσμα.

Τα εμφυτεύματα είναι εξαιρετικά διαδεδομένα στην εποχή μας γιατί χαρίζουν ένα όμορφο χαμόγελο, διορθώνοντας προβλήματα ή ελλείμματα δοντιών.

Ο ΠΛΉΡΗΣ ΟΔΗΓΌΣ ΓΙΑ ΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΆ ΕΜΦΥΤΕΎΜΑΤΑ Τα εμφυτεύματα είναι μια σύγχρονη μέθοδος αποκατάστασης ελλειπόντων δοντιών ή σταθεροποίησης τεχνητών οδοντοστοιχιών. Είναι αρκετά διαδεδομένα στους ασθενείς, διότι χαρίζουν ένα όμορφο και λειτουργικό χαμόγελο. Με τα εμφυτεύματα έχουμε την ίδια αίσθηση στο στόμα, όπως πριν χάσουμε τα δόντια μας, ενώ απολαμβάνουμε επίσης σωστή άρθρωση κατά την ομιλία μας και άριστη αισθητική. Αποτελούν, με λίγα λόγια, τη μακροβιότερη αποκατάσταση και την ανετότερη λύση για τον ασθενή.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΤΗΣ ΕΜΦΎΤΕΥΣΗΣ Ξεκινάμε με μια ειδική αξονική τομογραφία γνάθου (CBCT), όπου φαίνονται η ποιότητα και η ποσότητα του οστού σε τρεις διαστάσεις. Στη συνέχεια ακολουθεί ο προεγχειρητικός σχεδιασμός των αναπλαστικών τεχνικών-μοσχευμάτων και της τεχνικής τοποθέτησης των εμφυτευμάτων. Αναλόγως των διαδικασιών που θα ακολουθηθούν, ορίζουμε το χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι να τοποθετήσουμε τη μόνιμη προσθετική εργασία, το οποίο μπορεί να είναι δύο ή και περισσότεροι μήνες. Υπάρχει, ωστόσο, ένα ποσοστό περιπτώσεων που μπορεί να πραγματοποιηθεί εξαγωγή, άμεση τοποθέτηση εμφυτεύματος και ενίοτε άμεση φόρτισή του (same-day implant). Για να έχουμε, όμως, τα ίδια, υψηλά ποσοστά επιτυχίας με αυτήν τη διαδικασία, όπως στην κλασική εμφύτευση, θα πρέπει το περιστατικό να πληροί αρκετές προϋποθέσεις. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό ότι όσο πιο πιστά και αυστηρά εφαρμόζουμε το πρωτόκολλο εργασίας, τόσο πιο υψηλά είναι τα ποσοστά επιτυχίας που έχουμε σε βάθος χρόνου.

ΠΌΤΕ «ΑΠΟΤΥΓΧΆΝΕΙ» ΤΟ ΕΜΦΎΤΕΥΜΑ; Αν ο ασθενής έχει ένα καλό ιατρικό ιστορικό, έχει προηγηθεί ένας προσεκτικός και εξατομικευμένος σχεδιασμός και εφόσον γίνουν οι σωστές χειρουργικές διαδικασίες, δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει αποτυχία. Για να χαθεί το εμφύτευμα, θα πρέπει να έχει γίνει είτε εξαρχής κακή επιλογή περιστατικού, είτε λάθος σχεδιασμός της θεραπείας, είτε κακές χειρουργικές διαδικασίες, είτε κακή συντήρηση από τον ασθενή μετά το χειρουργείο ή, τέλος, συνδυασμός όλων αυτών. Αν η διαδικασία γίνει όπως πρέπει, τα εμφυτεύματα έχουν πολύ υψηλό ποσοστό επιτυχίας, της τάξεως του 97-98%.

Ο ΡΌΛΟΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΣΤΗ ΔΙΑΤΉΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΜΦΥΤΕΥΜΆΤΩΝ

Καζάκου Ιωάννα ΟΔΟΝΤΊΑΤΡΟΣ DDS, MSc

Όσο πιο συνεργάσιμος είναι ο ασθενής και συμμορφώνεται με τις οδηγίες του θεράποντος γιατρού για τη συντήρηση και τη φροντίδα των εμφυτευμάτων, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση της διατήρησής τους. Μετά την τοποθέτησή τους, ο ασθενής φέρει πολύ μεγάλη ευθύνη, καθώς απαιτούνται καλή στοματική υγιεινή και επισκέψεις στον οδοντίατρο ανά εξάμηνο.

ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΑΝΤΕΝΔΕΊΞΕΙΣ; Οι χρόνιες γενικές παθήσεις αποτελούν αντένδειξη και πρέπει να αξιολογούνται πριν από την τοποθέτηση εμφυτευμάτων. Τέτοιες θεωρούνται η χρόνια λήψη φαρμακευτικών ουσιών, όπως κορτικοστεροειδή, ανοσοκατασταλτικά, χημειοθεραπευτικά, διφωσφονικά. Επίσης, αντένδειξη αποτελούν σοβαρές αιματολογικές διαταραχές, ενδοκρινικές διαταραχές, καθώς και οστικές παθήσεις, με συχνότερη την οστεοπόρωση. Επόμενες παράμετροι που αξιολογούμε είναι η στοματική υγεία αλλά και η στοματική υγιεινή του ασθενούς.

ΣΥΜΒΟΥΛΉ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΊΣ

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΊΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΊΔΑ www.stoma.com.gr

Ο ασθενής θα πρέπει να απευθυνθεί σε μια ομάδα ειδικών γιατρών που θα του εμπνεύσει ασφάλεια και θα είναι σε θέση να αναλάβει τη διαχείριση του περιστατικού συνολικά, από την αρχή ως το τέλος, έχοντας την απόλυτη ευθύνη. Ολοκληρώνοντας, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε την αξία της εμπιστοσύνης στη θεραπευτική σχέση, η οποία χτίζεται συν τω χρόνω. Ο ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει άριστη ποιότητα θεραπείας και να αισθάνεται πως ο γιατρός του θα του εξασφαλίσει το καλύτερο αποτέλεσμα.

Ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV προστατεύει τον γυναικείο πληθυσμό από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και παράλληλα προστατεύει κορίτσια και αγόρια έναντι άλλων 9 μορφών καρκίνου. Για την αξία του 9δύναμου εμβολίου έναντι του HPV μάς μιλά ο ομότιμος καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας Ευθύμης Δεληγεώρογλου.

ΕΜΒΟΛΙΆΖΟΥΜΕ ΤΑ ΚΟΡΊΤΣΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΓΌΡΙΑ ΜΑΣ ΈΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΙΟΎ HPV

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

Ευθύμιος Δεληγεώρογλου ΟΜΌΤΙΜΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ ΣΧΟΛΉΣ ΕΚΠΑ Τ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ Β’ ΜΑΙΕΥΤΙΚΉΣ - ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΉΣ ΚΛΙΝΙΚΉΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΑΘΗΝΏΝ, ΑΡΕΤΑΊΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟ Τ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΟΜΈΑ ΥΓΕΊΑΣ ΜΗΤΈΡΑΣ - ΠΑΙΔΙΟΎ ΙΑΤΡΙΚΉ ΣΧΟΛΉ ΕΚΠΑ Τ. ΑΝΤΙΠΡΌΕΔΡΟΣ ΕΦΟΡΕΊΑΣ ΑΡΕΤΑΊΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΎ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ & ΕΦΗΒΙΚΉΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΊΑΣ ΤΟΥ ΠΑΊΔΩΝ «ΜΗΤΈΡΑ»

— Σε ποια επίπεδα κυμαίνεται ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV στην Ελλάδα, σε κορίτσια και αγόρια; Μετά από πολλά χρόνια άοκνων και εντατικών προσπαθειών, είμαστε στην ευχάριστη θέση να δηλώσουμε ότι ο εμβολιασμός στην Ελλάδα έναντι του HPV παρουσιάζει ολοένα αυξανόμενη τάση. Σε αυτό βοήθησε τόσο η ένταξη των πρώτων δύο anti-HPV εμβολίων όσο και του νέου 9δύναμου anti-HPV εμβολίου στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού. Μάλιστα, ήταν πολύ σημαντική πρόοδος το ότι από τον Μάρτιο του 2022 αυτό το εμβόλιο απευθύνεται και στα αγόρια μέσω του ίδιου προγράμματος. Τα τελευταία δεδομένα αναφέρουν εμβολιαστική κάλυψη που αγγίζει το 65% για τα κορίτσια έως 15 ετών και το 15% για τα αγόρια έως 15 ετών. — Πόσο μας επηρέασε η πανδημία; Πόσο χρόνο έχουμε στη διάθεσή μας για το «catch up», ώστε να μη μείνουμε πίσω; Η πανδημία του Covid-19 επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τα χρονοδιαγράμματα όλων των εμβολίων και από αυτή την αρνητική συγκυρία δεν θα μπορούσε να απουσιάζει ένα τόσο ευρέως χρησιμοποιούμενο εμβόλιο, όπως αυτό έναντι του HPV. Φαίνεται μάλιστα ότι τη διετία 2020-2021 ο εμβολιασμός υπολειπόταν κατά 20%, ενώ από το 2022 παρουσίασε και πάλι ραγδαία ανάκαμψη, έτσι ευελπιστούμε ότι μέχρι το τέλος του 2024 θα έχει επανέλθει στα προ της πανδημίας επίπεδα. — Πόσο κοντά είμαστε στον φιλόδοξο στόχο να εξαλειφθούν τα προσεχή χρόνια οι νέες μολύνσεις, στόχο που είναι πολύ κοντά στο να τον πετύχει η Αυστραλία; Η Αυστραλία αποτελεί μια ήπειρο-παράδειγμα για όλους όσον αφορά τον anti-HPV εμβολιασμό. Αυτήν τη στιγμή η εμβολιαστική της κάλυψη έναντι στον HPV αγγίζει το 95%. Έτσι, η ετήσια επίπτωση καρκίνου του τραχήλου

της μήτρας πιθανότατα θα μειωθεί σε λιγότερες από τέσσερις νέες περιπτώσεις ανά 100.000 γυναίκες έως το 2028, ενώ φαίνεται πως η εξάλειψή του θα είναι εφικτή στις περισσότερες χώρες που θα επιτύχουν υψηλά ποσοστά εμβολιασμού με παράλληλη υιοθέτηση αποτελεσματικών προγραμμάτων screening, όπως είναι το γνωστό μας τεστ Pap αλλά και το HPV DNA test. — Νέες έρευνες δείχνουν ότι 1 στους 3 εφήβους έχει μολυνθεί με τον ιό και πως αγόρια και κορίτσια κινδυνεύουν να αναπτύξουν 9 μορφές καρκίνου (πλην του τραχήλου της μήτρας στα κορίτσια). Πόσο σημαντικός είναι ο εμβολιασμός και πόσες δόσεις είναι το σχήμα ανά ηλικία, πριν και μετά την εφηβεία; Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του παιδιάτρου; Είναι γεγονός πως τα αγόρια κινδυνεύουν εξίσου από τον HPV και αυτό δεν θα πρέπει καθόλου να το υποτιμάμε καθώς ο καρκίνος του πέους, του στοματοφάρυγγα και του πρωκτού εμφανίζεται ολοένα περισσότερο στους άνδρες. Μάλιστα ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα σε άνδρες έχει ξεπεράσει σε συχνότητα τον καρκίνο του τραχήλου μήτρας στις γυναίκες, λόγω έλλειψης και εξέτασης προσυμπτωματικού ελέγχου στον πρώτο καρκίνο. Τα νεαρά αγόρια, μάλιστα, πολλές φορές είναι ασυμπτωματικοί φορείς, γι’ αυτό είναι υψίστης σημασίας το ότι εδώ και έναν χρόνο τα αγόρια 9-15 ετών έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού δωρεάν. Ο εμβολιασμός μέχρι τα 15 έτη πραγματοποιείται σε 2 δόσεις με διαφορά 6 μηνών και μετά τα 15 έτη σε 3 δόσεις, με τη δεύτερη δόση να απέχει 2 μήνες από την πρώτη και την τρίτη 6 μήνες. Οι νεαρές έφηβες μπορούν να απευθύνονται και στον παιδογυναικολόγο, ενώ για τα αγόρια των αντίστοιχων ηλικιών ο παιδίατρος είναι αυτός που θα ενισχύσει, θα συμβουλεύσει, θα κατευθύνει και, τέλος, θα πραγματοποιήσει τα δοσολογικά σχήματα του εμβολιασμού έναντι του HPV.

theHealthBook4

Ο έρπητας ζωστήρας αφορά ένα πολύ επώδυνο λοιμώδες νόσημα που προκαλεί αφόρητους πόνους που θυμίζουν κάψιμο και υπονομεύει δραματικά την ποιότητα ζωής των μεσήλικων και των ηλικιωμένων, καθώς δεν είναι παροδικοί αλλά μακροχρόνιοι. Ωστόσο, υπάρχει προστασία μέσω του προληπτικού εμβολιασμού των ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών και των ανοσοκατεσταλμένων ασθενών ηλικίας άνω των 18 ετών. Χάρη στον εμβολιασμό, που μπορεί να γίνει οποιαδήποτε χρονική στιγμή, ο έρπητας ζωστήρας και οι σοβαρές επιπλοκές του μπορούν να αποφευχθούν.

Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΌΣ ΈΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΈΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΉΡΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΎΕΙ ΑΠΌ ΈΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΆ ΕΠΏΔΥΝΟ ΝΌΣΗΜΑ ΠΟΛΎ ΣΥΧΝΌΣ Σε έναν από τους τρεις συνανθρώπους μας ηλικίας άνω των 50 ετών που έχουν περάσει ανεμοβλογιά ο ανενεργός ιός επανενεργοποιείται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενεί, προκαλώντας έρπητα ζωστήρα, ο οποίος μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές.

ΜΕΘΕΡΠΗΤΙΚΉ ΝΕΥΡΑΛΓΊΑ Μία από τις πιο επώδυνες επιπλοκές είναι η μεθερπητική νευραλγία που εμφανίζεται έως και στο 30% των ασθενών. Ο μακροχρόνιος νευροπαθητικός πόνος, γνωστός και ως «μεθερπητική νευραλγία», ενδέχεται να επηρεάσει καταλυτικά την καθημερινότητα των πασχόντων. Στην περίπτωση εμφάνισής του, διαρκεί από μερικούς μήνες έως και χρόνια, χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες για την ανακούφιση των ασθενών.

ΟΦΘΑΛΜΙΚΌΣ ΈΡΠΗΤΑΣ ΖΩΣΤΉΡΑΣ Μια επίσης σοβαρή επιπλοκή που μπορεί να προκαλέσει απώλεια της όρασης είναι οφθαλμικός έρπητας ζωστήρα και εμφανίζεται έως και στο 25% των ασθενών, εφόσον ο ιός επανενεργοποιηθεί στο γάγγλιο του τρίδυμου νεύρου. Σε βαριές καταστάσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε τύφλωση.

ΑΣΘΕΝΕΊΣ ΜΕ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟΛΉ Οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, που στην πατρίδα μας εκτιμώνται σε περίπου 250.000 άτομα, αποτελούν μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα, καθώς διατρέχουν έως και 9 φορές υψηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση έρπητα ζωστήρα, οπότε η πρόληψη και η προστασία τους είναι πολύ σημαντική.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

ΤΙ ΠΕΤΥΧΑΊΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΌ Η αξία του εμβολιασμού για τη συγκεκριμένη νόσο είναι πολύ μεγάλη λόγω της υψηλής συχνότητάς της αλλά και επειδή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή, όπως ούτε και ο πόνος. Στην πατρίδα μας ο προληπτικός εμβολιασμός έναντι του έρπητα ζωστήρα έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς είμαστε ένας από τους πιο γηρασμένους λαούς στην Ευρώπη.

Οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα υγείας που είτε απειλούν τη ζωή τους είτε καταρρακώνουν την ποιότητα διαβίωσής τους, διαταράσσοντας και την ψυχική τους υγεία. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζει ο έρπητας ζωστήρας, ένα εξαιρετικά επώδυνο λοιμώδες νόσημα που πλήττει συνήθως τους ανθρώπους μέσης και τρίτης ηλικίας. Η κύρια αιτία εμφάνισής του είναι το γεγονός ότι οι αμυντικοί μηχανισμοί του ανοσοποιητικού συστήματος προοδευτικά εξασθενούν, ειδικά μετά την ηλικία των 50 ετών ή και νωρίτερα, λόγω ανοσοκαταστολής, κάποιας νόσου ή θεραπείας. Περισσότερο από το 90% των ενηλίκων ηλικίας 50 ετών και άνω είναι ήδη φορείς του ιού που προκαλεί έρπητα ζωστήρα, καθώς είναι ο ίδιος που προκαλεί την ανεμοβλογιά και παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό.

«Θα προλάβω να γίνω μητέρα;» είναι ο ενδόμυχος φόβος πολλών γυναικών γύρω μας που βασανίζονται από αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν άγχος της γονιμότητας. Εξαιτίας της έλλειψης συντρόφου, ικανοποιητικής επαγγελματικής αποκατάστασης και άλλων λόγων πολλές γυναίκες καθυστερούν να κάνουν παιδιά, κι αυτό αποτελεί μία ακόμα πηγή άγχους. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων έρχεται να δώσει τη λύση.

Παναγιώτης Ψαθάς MD, PHD, ΜΑΙΕΥΤΉΡΑΣ - ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΌΓΟΣ - ΙΑΤΡΌΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΉΣ ΚΑΙ ΙΔΡΥΤΙΚΌ ΜΈΛΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΆΔΑΣ ΥΠΟΒΟΗΘΟΎΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΉΣ INSTITUTE OF LIFE – IASO ppsathas.com

ΤΈΛΟΣ ΣΤΟ ΆΓΧΟΣ ΤΗΣ ΓΟΝΙΜΌΤΗΤΑΣ ΒΆΖΕΙ Η ΚΡΥΟΣΥΝΤΉΡΗΣΗ ΩΑΡΊΩΝ Η υπογονιμότητα που αναπόφευκτα έρχεται στη ζωή της γυναίκας από μια ηλικία και μετά ήταν ένα από τα πιο δυσεπίλυτα ζητήματα των γυναικών μέχρι πρότινος, κι αυτό γιατί συνήθως οδηγούσε τις γυναίκες, και σε πολλές περιπτώσεις ακόμα τις οδηγεί, σε συμβιβασμούς ζωής, άλλοτε συνειδητούς και άλλοτε υποσυνείδητους. Αυτό, βέβαια, δεν μπορεί να ισχύει σήμερα, καθώς η ηλικιακή υπογονιμότητα μπορεί πλέον να προληφθεί. «Εμείς ζούμε καθημερινά αυτή την αγωνία τους για την εξέλιξη της ζωής τους, όταν μας ρωτούν για την κατάψυξη ωαρίων. Αυτή η αγωνία ξαφνικά χάνεται μόλις καταψύξουν τα ωάριά τους, καθώς νιώθουν ότι κέρδισαν χρόνο για να προχωρήσουν τη ζωή τους όπως ακριβώς επιθυμούν, χωρίς συμβιβασμούς λόγω ηλικίας», λέει ο Παναγιώτης Ψαθάς, MD, PhD, μαιευτήρας - χειρουργός γυναικολόγος - ιατρός αναπαραγωγής και ιδρυτικό μέλος της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life - IASO.

ΠΡΌΛΗΨΗ ΓΥΝΑΙΚΕΊΑΣ ΥΠΟΓΟΝΙΜΌΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΟΦΕΊΛΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΗΛΙΚΊΑ Η επιλογή της διατήρησης της γονιμότητας μέσω της κατάψυξης ωαρίων είναι ίσως η πιο σημαντική ευκαιρία στη ζωή μιας νέας γυναίκας, δηλαδή το να προλάβει αυτήν τη φυσική εξέλιξη που από μικρή ηλικία παίζει τόσο καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις της, διαμορφώνει τον χαρακτήρα της και επιδρά καθοριστικά στην προσωπική της ανάπτυξη.

Η ΈΛΛΕΙΨΗ ΤΟΥ «ΚΑΤΆΛΛΗΛΟΥ» ΣΥΝΤΡΌΦΟΥ, Ο ΚΥΡΙΌΤΕΡΟΣ ΛΌΓΟΣ Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, ο πιο συνηθισμένος λόγος που κάνει τις γυναίκες να προγραμματίσουν την κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι η έλλειψη συντρόφου, με το 84-88% των γυναικών που έχουν υποβληθεί στη διαδικασία να αναφέρουν ότι δεν επιθυμούν να «συμβιβαστούν» απλώς επειδή το φυσικό παράθυρο της γονιμότητάς τους στενεύει. Εκτός από την έλλειψη συντρόφου, συνήθεις λόγοι είναι οι επαγγελματικές φιλοδοξίες, η αδυναμία ευελιξίας στον χώρο εργασίας, οι εκπαιδευτικοί στόχοι, η οικονομική ασφάλεια, η επιθυμία για ταξίδια, το πρόσφατο τέλος σε μια σχέση ή γάμο ή το γεγονός ότι δεν αισθάνονται έτοιμες για να αποκτήσουν παιδί. Πολλές γυναίκες επιλέγουν να κρυοσυντηρήσουν τα ωάριά τους απλώς επειδή η διαδικασία καλύπτεται από τον εργοδότη τους.

ΟΛΟΈΝΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΕΜΠΙΣΤΕΎΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΆΨΥΞΗ ΩΑΡΊΩΝ Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μια πραγματική επανάσταση στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Τα κρυοσυντηρημένα ωάρια μπορεί να έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με τα ωάρια που δεν έχουν καταψυχθεί και αυτό είναι μια πραγματικότητα χάρη στην πλέον εξελιγμένη τεχνική κρυοσυντήρησης, την υαλοποίηση (vitrification).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΉ Η ΚΑΤΆΨΥΞΗ ΩΑΡΊΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΕΣ ΗΛΙΚΊΕΣ Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα της μεγαλύτερης επιστημονικής μελέτης που έχει γίνει μέχρι σήμερα για τη διατήρηση γονιμότητας, η οποία διαπιστώνει, μεταξύ άλλων, ότι το 70% των γυναικών που προχώρησαν σε κατάψυξη ωαρίων σε ηλικία μικρότερη των 38 ετών απέκτησαν μωρό αργότερα. Συνολικά, το 39% των γυναικών μεταξύ 27 και 44 ετών, με την πλειοψηφία τους να είναι μεταξύ 35 και 40 ετών κατά την κατάψυξη ωαρίων, απέκτησε τουλάχιστον 1 παιδί χάρη σε αυτά. Σε όλες τις ηλικίες, οι γυναίκες που προχώρησαν σε απόψυξη περισσότερων από 20 ώριμων ωαρίων είχαν ποσοστό ζωσών γεννήσεων 58%. Μάλιστα, 14 γυναίκες που προχώρησαν στη διαδικασία σε ηλικία από 41 έως 43 ετών το έκαναν με επιτυχή αποτελέσματα.

theHealthBook4

Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την ασφαλή, πρωτοποριακή εξέταση που ενισχύει τους τρόπους πρόληψης του καρκίνου του μαστού.

ΓΝΩΡΊΣΤΕ ΤΟ ΤΕΣΤ ΠΑΠ ΜΑΣΤΟΎ HALO

Τα τελευταία χρόνια η ιατρική φαρέτρα ενάντια στον καρκίνο του μαστού έχει ένα ακόμα πολύτιμο όπλο, το πρωτοποριακό Τεστ ΠΑΠ Μαστού HALO, το οποίο μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε τα ύποπτα κύτταρα προτού αυτά μετατραπούν σε καρκινικά. Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το HALO είναι ένα τεστ αξιολόγησης κινδύνου και όχι διάγνωσης και ότι αποτελεί δώρο ζωής για τη γυναίκα που το συμπεριλαμβάνει στον ετήσιο προληπτικό της έλεγχο.

Ανδρέας Κόμης MΑΙΕΥΤΉΡΑΣ - ΓΥΝΑΙΚΟΛΌΓΟΣ

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ ΤΟΥ ΤΕΣΤ-ΠΑΠ ΜΑΣΤΟΎ HALO

Σε μια κλινική μελέτη με 500 γυναίκες, το 88% είπε ότι θα το συνιστούσε, ενώ σε μια κλίμακα 1-10 η εκτίμηση της μέσης δυσφορίας για τη διαδικασία ήταν στο 4.

ΣΕ ΤΙ ΔΙΑΦΈΡΕΙ ΤΟ ΤΕΣΤ ΠΑΠ ΜΑΣΤΟΎ HALO ΑΠΌ ΤΙΣ ΆΛΛΕΣ ΕΞΕΤΆΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΣΤΌ

Είναι μια συσκευή συλλογής που αποσπάει υγρό από τους γαλακτοφόρους πόρους του μαστού μέσω της θερμότητας, μασάζ και ήπιας αναρρόφησης. Αν παραχθεί υγρό, το δείγμα αποστέλλεται στο εργαστήριο προκειμένου να ελεγχθεί ώστε να εντοπιστούν κύτταρα τα οποία δεν είναι φυσιολογικά. Με τον όρο «μη φυσιολογικά κύτταρα» εννοούμε ότι ψάχνουμε να βρούμε κύτταρα τα οποία έχουν μπει στη διαδικασία να αλλάξουν. Η εξέταση διαρκεί μόνο πέντε λεπτά, είναι ανώδυνη και ασφαλής.

Αποτελεί μέθοδο πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού, ενώ η μαστογραφία και ο υπέρηχος μαστού είναι οι ενδεδειγμένες εξετάσεις για τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Επίσης, δεν χρησιμοποιεί ακτινοβολία. Πρέπει να τονίσουμε ότι δεν αντικαθιστά τη μαστογραφία και τις υπόλοιπες εξετάσεις για τον μαστό αλλά βοηθάει στο να διακρίνει ο γιατρός μη φυσιολογικά ή προκαρκινικά κύτταρα στον μαστό πολλά χρόνια προτού η μαστογραφία ή η ψηλάφηση θα μπορούσαν να εντοπίσουν μια μάζα στο στήθος.

ΑΠΌ ΠΟΙΑ ΗΛΙΚΊΑ ΕΝΔΕΊΚΝΥΤΑΙ

Η ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΗΣ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗΣ

Το Τεστ ΠΑΠ μαστού HALO είναι μια προληπτική εξέταση για τον μαστό που μπορούν να κάνουν οι γυναίκες από την ηλικία των 25 ετών. Με αυτόν τον τρόπο γυναίκες νεαρής ηλικίας που έχουν στην οικογένειά τους άτομα με καρκίνο μαστού και δεν μπορούν να κάνουν μαστογραφία λόγω της μικρής τους ηλικίας έχουν τη δυνατότητα να εξετάσουν το στήθος τους για την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στο μέλλον.

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΊΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΊΔΑ www.andreaskomis.gr.

ΑΝΩΔΥΝΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

ΑΞΙΟΠΙΣΤΊΑ Περισσότερες από 100 δημοσιευμένες μελέτες ανασκόπησης συσχετίζουν την ατυπία (καλοήθη νόσο του μαστού) με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στο μέλλον.

Μέσα από την ενημέρωση επιδιώκουμε να κινητοποιήσουμε όσο περισσότερες γυναίκες μπορούμε ώστε να κάνουν προληπτική εξέταση μαστού με μαστογραφία και Τεστ ΠΑΠ μαστού για να πετύχουμε την εξάλειψη του καρκίνου του μαστού στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό. Ο σκοπός μας είναι να προλάβουμε τον καρκίνο στην αρχή του έτσι ώστε να αυξήσουμε τις πιθανότητες επιτυχημένης αντιμετώπισης.

Η επίσκεψη σε γυναικολόγο με εξειδίκευση στην Ογκολογία δεν αφορά μόνο γυναίκες με ιστορικό καρκίνου.

ΠΌΤΕ ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΥΓΙΕΊΣ ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΌΓΟ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΟ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΛΟΓΊΑ Φυσικά, στις ωφελούμενες περιλαμβάνονται και οι γυναίκες με υψηλό κίνδυνο για ανάπτυξη γυναικολογικού καρκίνου. Σε ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό γυναικολογικoύ καρκίνου, σύνδρομο Lynch και οι φορείς μεταλλάξεων σε συγκεκριμένα γονίδια (π.χ. BRCA1 & BRCA2). Η γυναικολογική παρακολούθηση σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να εξατομικεύεται, να αξιοποιεί τις νέες δυνατότητες των μοριακών ελέγχων και να τηρεί αυστηρά τις αντίστοιχες διεθνείς οδηγίες. Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες με προκαρκινικές βλάβες. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν, για παράδειγμα, γυναίκες που εμφανίζουν αλλοιώσεις στον τράχηλο από τους ογκογόνους τύπους του ιού HPV. Η περιοδική παρακολούθηση και, αν απαιτηθεί, αντιμετώπισή τους από εξειδικευμένους γιατρούς είναι ιδιαίτερα σημαντική για να αποτραπεί οποιαδήποτε δυσμενής εξέλιξη του προβλήματος που τις απασχολεί. Επίσης, γυναικολόγο-ογκολόγο χρειάζονται οι γυναίκες που έχουν περάσει καρκίνο μαστού. Στις περιπτώσεις αυτές ο κίνδυνος εμφάνισης γυναικολογικού καρκίνου μπορεί να αυξάνεται. Αυτό, συνήθως, οφείλεται στους κοινούς προδιαθεσικούς παράγοντες (π.χ. παχυσαρκία) και σε γονιδιακές μεταλλάξεις που έχει ο καρκίνος του μαστού με τις κακοήθειες της μήτρας και των ωοθηκών ή, πολύ σπανιότερα, σε ανεπιθύμητες ενέργειες της φαρμακευτικής τους θεραπείας. Για πολλά χρόνια γνωρίζαμε πως οι γυναίκες με συμπτώματα ύποπτα για γυναικολογικό καρκίνο (π.χ. κολπική αιμόρροια στην εμμηνόπαυση) και όσες είχαν ήδη διαγνωστεί με τη νόσο ωφελούνταν ιδιαίτερα όταν ανέθεταν τη διερεύνηση και χειρουργική αντιμετώπισή τους σε εξειδικευμένο γυναικολόγο-ογκολόγο. Στις μέρες μας, η Γυναικολογική Ογκολογία απευθύνεται πλέον και σε κάθε υγιή γυναίκα που θέτει την πρόληψη του γυναικολογικού καρκίνου ως απόλυτη προτεραιότητά της. Με την εξατομίκευση των αναγκών, την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της Μοριακής Ιατρικής και, στις λίγες περιπτώσεις που επιβάλλεται, τις προληπτικές επεμβάσεις (π.χ. Angelina Jolie), τα αποτελέσματα μπορεί και πρέπει να είναι σημαντικά καλύτερα. Άλλωστε, είναι σαφές πως η προσκόλληση αποκλειστικά στo δίπτυχο «PAP test - γυναικολογικό υπερηχογράφημα» και η μονόπλευρη επικέντρωση σε θέματα αναπαραγωγής και κύησης δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες μιας γυναίκας ανεξαρτήτως ηλικίας.

Δρ. Βασίλειος Σιούλας ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΌΓΟΣ ΜΕ ΕΞΕΙΔΊΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΉ ΟΓΚΟΛΟΓΊΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΟΎΣ ΦΉΜΗΣ MEMORIAL SLOAN KETTERING CANCER CENTER ΤΗΣ ΝΈΑΣ ΥΌΡΚΗΣ & ΑΠΌΦΟΙΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΆΜΜΑΤΟΣ SURGICAL LEADERSHIP ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ ΣΧΟΛΉΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ HARVARD

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣOΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕIΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛIΔΑ www.sioulas-gyn.gr

Η Γυναικολογική Ογκολογία αποτελεί επίσημη εξειδίκευση της Μαιευτικής-Γυναικολογίας και επικεντρώνεται στην αποτελεσματική πρόληψη, στην έγκαιρη διάγνωση και χειρουργική αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου. Για να απονεμηθεί ο τίτλος του γυναικολόγου ογκολόγου σε διεθνές επίπεδο (π.χ. από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολογικής Ογκολογίας-ESGO) απαιτείται η ολοκλήρωση εγκεκριμένων προγραμμάτων εξειδίκευσης που υπηρετούν τους ανωτέρω στόχους με τον καλύτερο τρόπο. Πληθώρα επιστημονικών δεδομένων αποδεικνύουν πως οι γυναίκες με καρκίνο του γεννητικού συστήματος έχουν καλύτερα ποσοστά επιβίωσης και ποιότητα ζωής όταν αντιμετωπίζονται χειρουργικά από γυναικολόγο ογκολόγο. Ας δούμε ποιες υγιείς γυναίκες ωφελούνται όταν τον επισκέπτονται στο πλαίσιο του ετήσιου ελέγχου τους. Καταρχάς, οι γυναίκες που έχουν ολοκληρώσει τον οικογενειακό τους προγραμματισμό. Στις γυναίκες αυτές η πρόληψη του καρκίνου αναδεικνύεται ως ύψιστη προτεραιότητα για τη διασφάλιση της υγείας και οικογενειακής ευτυχίας τους. Απαιτούν να γίνεται με τα πιο σύγχρονα μέσα και να εγγυάται τη μεγαλύτερη δυνατή προστασία. Επίσης, οι γυναίκες που πλησιάζουν την εμμηνόπαυση ή βρίσκονται ήδη σε αυτή. Πρόκειται συνήθως για γυναίκες άνω των 45 ετών, δηλαδή για ηλικίες κατά τις οποίες αυξάνουν τα ποσοστά εμφάνισης γυναικολογικού καρκίνου. Χρειάζονται να νιώθουν ότι αποτελούν προτεραιότητα του γυναικολογικού ιατρείου στο οποίο εμπιστεύονται την υγεία τους και ότι τους διατίθεται ο χρόνος που απαιτεί η ολοκληρωμένη ενημέρωση, εξέταση και συμβουλευτική τους.

theHealthBook4

Ο πόνος στον μαστό συνήθως συνδέεται με τις ορμονικές αλλαγές κατά τον κύκλο της περιόδου. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και κατά τα χρόνια της εμμηνόπαυσης, ενώ πιο σπάνια ενδέχεται να συνδέεται με την ανάπτυξη όγκου στον μαστό.

ΜΑΘΑΊΝΟΥΜΕ ΤΑ ΠΆΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΣΤΟΔΥΝΊΑ, ΔΗΛΑΔΉ ΤΟΝ ΠΌΝΟ ΣΤΟΝ ΜΑΣΤΌ ΣΤΗΝ ΕΜΜΗΝΌΠΑΥΣΗ Η μαστοδυνία στα χρόνια της εμμηνόπαυσης μπορεί επίσης να σχετίζεται με ορμονικές αλλαγές. Λιγότερο συχνά, μια γυναίκα μπορεί να έχει πόνο στο στήθος που δεν σχετίζεται με τον κύκλο (ονομάζεται μη κυκλική μαστοδυνία). Αυτός ο τύπος πόνου μπορεί να εμφανιστεί μόνο σε έναν μαστό ή σε μία περιοχή του μαστού. Ο μη κυκλικός πόνος μπορεί να προκαλείται από ένα πρόβλημα εκτός του μαστού, όπως ο μυϊκός τραυματισμός, οι παθήσεις του δέρματος και της σπονδυλικής στήλης, πρόβλημα στον αυχένα, στον ώμο ή σε άλλο όργανο (π.χ. καρδιά ή στομάχι). Η μη κυκλική μαστοδυνία προκαλείται από καρκίνο του μαστού μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό γυναικών. Ένας σπάνιος τύπος καρκίνου, ο φλεγμονώδης, μπορεί να προκαλεί πόνο στον μαστό. Επίσης, η μαστοδυνία μπορεί να οφείλεται σε λήψη φαρμάκων όπως αντισυλληπτικά δισκία ή κάποια αντικαταθλιπτικά. Καταστάσεις που προκαλούν πόνο και πρέπει να αποκλειστούν από τον μαστολόγο είναι η μαστίτιδα και το απόστημα. Τέλος, η εγκυμοσύνη είναι άλλη μια αιτία που μπορεί να προκαλεί πόνο στους μαστούς.

ΤΙ ΚΆΝΟΥΜΕ ΑΝ ΈΧΟΥΜΕ ΠΌΝΟ ΣΤΟΝ ΜΑΣΤΌ Εφόσον υπάρχει εμμένουσα μαστοδυνία θα πρέπει να απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας. Αν ο πόνος συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως ερυθρότητα δέρματος, ψηλαφητό ογκίδιο, εκροή υγρού ή ψηλαφητοί λεμφαδένες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε ειδικό γιατρό, ο οποίος μετά από λεπτομερή λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση προσδιορίζει εάν χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος.

ΔΙΆΓΝΩΣΗ

Γιάννης Ρέλλιας

Εφόσον αποκλειστεί οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα, όπως καρδιακό ή μυοσκελετικό, η πρώτη εξέταση που ζητάμε για την απεικόνιση του μαστού είναι ένα υπερηχογράφημα. Αν κρίνεται απαραίτητο από τον θεράποντα γιατρό και αναλόγως των ευρημάτων του υπερηχογραφήματος αλλά και της ηλικίας της ασθενούς μπορεί να ζητηθεί και ψηφιακή μαστογραφία.

ΓΥΝΑΙΚΟΛΌΓΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΜΑΣΤΟΎ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ ΚΛΙΝΙΚΉ ΜΑΣΤΟΎ ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΉΣ ΑΘΗΝΏΝ

ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ

Ο πιο συνηθισμένος τύπος πόνου στον μαστό (αποκαλείται μαστοδυνία ή μασταλγία) προκαλείται από τις ορμόνες που ελέγχουν την έμμηνο ρύση. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές συνήθως προκαλούν πόνο και στους δύο μαστούς αρκετές ημέρες πριν από την έναρξη της περιόδου. Επειδή ο πόνος μπορεί να έρχεται και να φεύγει με τον έμμηνο κύκλο, ονομάζεται «κυκλική» μαστοδυνία. Η κυκλική μασταλγία συνήθως εμφανίζεται μέχρι και 2 εβδομάδες πριν από την περίοδο. Μπορεί να χειροτερεύει σταδιακά και συνήθως υποχωρεί όταν τελειώνει η περίοδος. Οι μαστοί εμφανίζονται οιδηματώδεις, η γυναίκα τούς νιώθει βαρείς και επώδυνους. Συνήθως η κυκλική μασταλγία εμφανίζεται και στους δύο μαστούς και κάποιες φορές αντανακλά στις μασχάλες, ενώ πρέπει να τονιστεί ότι δεν οφείλεται συνήθως σε καρκίνο του μαστού.

Εφόσον η διερεύνηση δεν δείξει κάποιο σοβαρό πρόβλημα, και έχει αποκλειστεί οποιαδήποτε άλλη κατάσταση που μπορεί να σχετίζεται με πόνο στο στήθος, συστήνεται ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: πρώτον η λήψη αναλγητικών φαρμάκων, όπως η παρακεταμόλη ή η ιβουπροφαίνη. Οι γυναίκες με πολύ έντονο πόνο στο στήθος μπορεί να χρειαστούν συνταγογραφούμενο φάρμακο. Επίσης, ενδέχεται να απαιτηθεί μείωση της δόσης ή διακοπή των φαρμάκων που περιέχουν οιστρογόνα μετά από συζήτηση με τον θεράποντα γιατρό. Συστήνεται, επίσης, η χρήση σωστού μεγέθους στηθόδεσμου, στηθόδεσμου χωρίς μπανέλα ή αθλητικού στηθόδεσμου. Επιπλέον, απαιτούνται και αλλαγές στη διατροφή. Η εξάλειψη της καφεΐνης και μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά είναι χρήσιμα μέτρα για ορισμένες γυναίκες. Συμπληρώματα διατροφής όπως η βιταμίνη Ε και το λάδι νυχτολούλουδου έχουν επίσης προταθεί για την αντιμετώπιση της μαστοδυνίας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για την αποτελεσματικότητά τους.

Νέα εποχή στην αντιμετώπιση των αθλητικών κακώσεων έχει εγκαινιάσει η χρήση νέας γενιάς θεραπειών, βασισμένων στα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα και τους αυξητικούς παράγοντες του ίδιου του ασθενούς.

Δρ. Γεώργιος Αθ. Σκάρπας ΕΠΊΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΉΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ Γ’ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΉΣ ΚΛΙΝΙΚΉΣ ΑΘΛΗΤΙΚΏΝ ΚΑΚΏΣΕΩΝ, ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΙΚΉΣ & ΡΟΜΠΟΤΙΚΉΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟΥ «ΜΗΤΈΡΑ»

ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΩΝ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΏΝ ΠΑΘΉΣΕΩΝ ΜΕ ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΙΚΉ ΙΑΤΡΙΚΉ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΈΣ ΘΕΡΑΠΕΊΕΣ

Η αναγεννητική ιατρική στις περιπτώσεις των αθλητικών κακώσεων αποτελεί πλέον τον «χρυσό κανόνα» για την ταχεία αποκατάσταση και επανένταξη των αθλητών, επαγγελματιών ή μη, στις δραστηριότητές τους και κυρίως στην επιστροφή τους στις προηγούμενες επιδόσεις τους. Η κυτταρική θεραπεία και η μηχανική ιστών είναι οι κύριες μέθοδοι της αναγεννητικής ιατρικής με χρήση αυτόλογων κυττάρων και παραγόντων για την αναδόμηση και τη θεραπεία της εκφύλισης του μυοσκελετικού συστήματος, των σχετιζόμενων λειτουργιών του και τη φυσική αντιμετώπιση του πόνου. Βασική ιδέα αποτελεί η προσαρμογή της θεραπείας στις ανάγκες κάθε ασθενούς ξεχωριστά και η αποκατάσταση σχετιζόμενων ή συμπαρομαρτούντων προβλημάτων που συμβάλλουν στην εκάστοτε παθολογία.

ΠΟΛΥΔΎΝΑΜΑ ΒΛΑΣΤΙΚΆ ΚΎΤΤΑΡΑ Τα πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα αποτελούν έναν ενδογενή μηχανισμό αναγέννησης και επιδιόρθωσης και μπορούν να «αυτοανανεωθούν», να διαφοροποιηθούν σε άλλα είδη κυττάρων, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στη διατήρηση της κυτταρικής ομοιόστασης και στην αντικατάσταση νεκρών κυττάρων σε περίπτωση τραυματισμού/ασθένειας. Ως επιστημονική ομάδα έχουμε δημιουργήσει και προκρίνει, μετά από πολυετή έρευνα, συγκεκριμένα πρωτόκολλα που αφορούν τη δημιουργία αυτόλογωνβλαστοκυττάρων μετά από λήψη λιπώδους ιστού ή κυττάρων μυελού των οστών. Κάθε περίπτωση εξατομικεύεται και αντιμετωπίζεται με τον τρόπο που συνάδει με τις ανάγκες και τη βαρύτητά της. Τα πάντα γίνονται με πλήρως αυτόλογο τρόπο και ακολουθούνται οι διεθνείς κανόνες ασφάλειαςκαι έρευνας για τις κυτταρικές θεραπείες. Προκειμένου να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα με τη χαμηλότερη διαφοροποίηση της φυσιολογικής ανατομίας της πάσχουσας περιοχής επιλέγονται τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας (MIS) όπως η αρθροσκόπηση, που αποτελεί μέθοδο εκλογής για τον καθαρισμό των ανατομικών δομών των αρθρώσεων, την αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης και την ελαχιστοποίηση της εξέλιξης της αρθρίτιδας. Ο συνδυασμός αυτός έχει αποφέρει επαναστατικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση των παθήσεων του μυοσκελετικού. Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της μεθόδου διαδραματίζουν τα εξειδικευμένα πρωτόκολλα αποκατάστασης που εφαρμόζονται μετεγχειρητικά.

ΑΥΤΌΛΟΓΟΙ ΑΥΞΗΤΙΚΟΊ ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ-PRP/PRF Μια επιπλέον σημαντική επιλογή στην εφαρμογή των βιολογικών θεραπειών αποτελεί η χρήση αυτόλογου PRP/PRF (PlateletRichPlasma/Fibrin), δηλαδή πλάσματος του αίματος πλούσιο σε αιμοπετάλια και αυξητικούς παράγοντες που λαμβάνεται μετά από αιμοληψία και ειδική επεξεργασία με ενεργοποίηση των αυξητικών και επουλωτικών παραγόντων, με αποτελέσματα άμεσα από τα πρώτα δύο 24ωρα μετά την έγχυση ως προς την επουλωτική και υποστηρικτική τους δράση στις περιοχές που έχουν υποστεί κάκωση. Συνδυαστικά, δε, με ενισχυτικές ενέσιμες θεραπείες με κολλαγόνο, υαλουρονικό και χονδροϊτίνη-γλυκοζαμίνη βελτιώνουν το μικροπεριβάλλον της περιοχής τραυματισμού και προσφέρουν βέλτιστη τοπική αναγέννηση. Η μηχανική υποστήριξη που παρέχεται από το κολλαγόνο αντιπροσωπεύει ένα φυσικό ικρίωμα στήριξης (Bio-scaffold), πάνω στο οποίο μπορεί κανείς να «χτίσει» οποιαδήποτε θεραπεία. Το θεραπευτικό εύρος των τεχνικών αυτών είναι ανεξάντλητο, γι’ αυτό μεγάλα κέντρα του εξωτερικού, όπως η MayoClinic, επενδύουν σε αυτές τις θεραπείες και τις εντάσσουν στο θεραπευτικό τους πακέτο, υπολογίζοντας ότι η αναγεννητική ιατρική θα αποτελεί το 10% όλων των θεραπειών, ανεξαρτήτως ειδικότητας, μέσα στην επόμενη δεκαετία! Είναι σημαντικό να τονιστεί, κλείνοντας, ότι η κλινική μας αποτελεί διεθνές κέντρο αναφοράς, αριστείας και εκπαίδευσης για τις παραπάνω τεχνικές και θεραπείες.

theHealthBook4

H θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι από τις πιο συχνές παθήσεις του θυρεοειδούς και πρέπει να διαγιγνώσκεται εγκαίρως και να παρακολουθείται περιοδικά. Η αντιμετώπιση εξατομικεύεται και μπορεί να είναι (α) απλή παρακολούθηση (β) χορήγηση λεβοθυροξίνης (γ) χειρουργική επέμβαση (σε επιλεγμένους ασθενείς). Γεώργιος Σακοράφας ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΎΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΏΝ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΑΘΗΝΏΝ Τ. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΉΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ ΚΛΙΝΙΚΉΣ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ: ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ – ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – ΜΗΤΕΡΑ

georgesakorafas@yahoo.com www.gsakorafas.gr

ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΞΈΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΊΤΙΔΑ HASHIMOTO

H θυρεοειδίτιδα Hashimoto (γνωστή και ως χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα) είναι μια αυτοάνοση πάθηση του θυρεοειδούς. Χαρακτηρίζεται από διάχυτη διήθηση του θυρεοειδικού ιστού από λεμφοκύτταρα, που σταδιακά προκαλεί ατροφικές αλλοιώσεις στον θυρεοειδή. Ο θυρεοειδής αδένας παρουσιάζει σκληρή υφή, συχνά σε συνδυασμό με ανώδυνη διόγκωσή του. Διαγιγνώσκεται σε 30-60 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού ανά έτος, συχνότερα σε άτομα της λευκής φυλής και είναι 10-20 φορές συχνότερη σε γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, με μέση ηλικία εμφάνισης τα 30-50 έτη. Εκτιμάται ότι 5% των λευκών γυναικών θα εμφανίσουν θυρεοειδίτιδα Hashimoto στη διάρκεια της ζωής τους. Είναι η πιο συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού, που παρατηρείται στο 20% των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Αν συνοδεύεται από αύξηση του μεγέθους του θυρεοειδούς μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα από πίεση των παρακειμένων οργάνων (π.χ. δύσπνοια από πίεση της τραχείας, δυσφαγία από πίεση του οισοφάγου, αλλαγή της χροιάς/βράγχος φωνής, πόνος –σπάνια– κ.λπ).

ΔΙΆΓΝΩΣΗ Η διάγνωση τίθεται με βάση την κλινική εικόνα (συμπτώματα και ευρήματα από την ψηλάφηση του θυρεοειδούς) και τον εργαστηριακό/απεικονιστικό έλεγχο. Στις εξετάσεις αίματος παρατηρούνται συχνά τα ευρήματα του υποθυρεοειδισμού (υψηλές τιμές TSH, χαμηλές τιμές των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4). Ιδιαίτερα χρήσιμη για τη διάγνωση είναι η μέτρηση των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων κατά της υπεροξειδάσης (αντι-TPO) και κατά της θυρεοσφαιρίνης (αντι-Tg) (υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για αυτοάνοση πάθηση). Στο υπερηχογράφημα παρατηρείται συχνά μικροοζώδης απεικόνιση του θυρεοειδούς με παρουσία ινωδών ταινιών στον θυρεοειδή αδένα. Συχνά παρατηρείται αύξηση του μεγέθους του θυρεοειδούς, ενώ μπορεί να παρατηρηθούν και όζοι. Οι υπερηχογραφικοί χαρακτήρες των όζων θα πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά προκειμένου να μη διαφύγει την προσοχή τυχόν καρκίνος θυρεοειδούς. Αν υπάρχει υπόνοια για τυχόν παρουσία καρκίνου σε κάποιον όζο θυρεοειδούς σε ασθενή με θυρεοειδίτιδα Hashimoto θα πρέπει να γίνεται παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) και κυτταρολογική εξέταση. Το λέμφωμα θυρεοειδούς είναι μια σπάνια μορφή κακοήθους νεοπλάσματος του θυρεοειδούς που παρατηρείται συχνότερα στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Χαρακτηρίζεται από ταχεία διόγκωση του θυρεοειδούς και η αντιμετώπισή του διαφέρει από εκείνη του καρκίνου θυρεοειδούς. Η διάγνωση του λεμφώματος θυρεοειδούς γίνεται με FNA ή συνηθέστερα με βιοψία με τέμνουσα βελόνη (tru-cutbiopsy) ή ανοιχτή βιοψία. Στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανιστούν κι άλλες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 κ.λπ.

ΘΕΡΑΠΕΊΑ Η θεραπεία εξατομικεύεται στον κάθε ασθενή ανάλογα με τα ιδιαίτερα ευρήματα του διαγνωστικού ελέγχου. Συχνά δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη αγωγή πέραν της περιοδικής παρακολούθησης του ασθενούς. Αν υπάρχει υποθυρεοειδισμός, αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση θυροξίνης από το στόμα. Χειρουργική επέμβαση μπορεί να απαιτηθεί σε επιλεγμένους ασθενείς, όπως όταν συνυπάρχουν σημαντικού βαθμού αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη), ευμεγέθεις όζοι, υπόνοια ή διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς κ.λπ.

Το ασβέστιο είναι πολύ σημαντικό συστατικό για τον οργανισμό μας, αλλά τα υψηλά επίπεδά του στο αίμα δημιουργούν κινδύνους. Η πιο συχνή αιτία για το υψηλό ασβέστιο στο αίμα είναι ο υπερπαραθυρεοειδισμός (αδένωμα παραθυρεοειδούς) , μια ύπουλη νόσος που, ευτυχώς, θεραπεύεται εύκολα και ανώδυνα.

ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΆΧΙΣΤΑ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΉ ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΚΤΟΜΉ Ο ΡΌΛΟΣ ΤΟΥ ΑΣΒΕΣΤΊΟΥ Το ασβέστιο είναι ένα στοιχείο που βρίσκεται στον οργανισμό μας και μας είναι απαραίτητο. Κάθε κύτταρό μας χρησιμοποιεί ασβέστιο για να λειτουργεί σωστά. Είναι αποθηκευμένο κυρίως στα οστά και τα ψηλά επίπεδά του στο αίμα είναι επικίνδυνα έως και θανατηφόρα.

ΥΠΕΡΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΌΣ Η πιο συχνή αιτία για το υψηλό ασβέστιο στο αίμα είναι ο υπερθυρεοειδισμός που εμφανίζεται όταν ένας ή περισσότεροι από τους παραθυρεοειδείς αναπτύσσουν όγκο-αδένωμα που παράγει υπερβολική ποσότητα ορμόνης. Αυτός ο όγκος πρέπει να αφαιρεθεί γιατί είναι επικίνδυνος, αυξάνει ακόμη και τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιοπάθεια και καρκίνο.

ΣΥΜΠΤΏΜΑΤΑ

Θεοδώρα Μαργαρίτη

Ο υπερπαραθυρεοειδισμός αφορά μια ιδιαίτερη ασθένεια που εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα τα οποία προκύπτουν από τον σχηματισμό αδενώματος παραθυρεοειδούς και μοιάζουν με τα συμπτώματα άλλων παθήσεων. Ένα από αυτά είναι καταρχάς η αποδυνάμωση των οστών, που προκαλεί οστεοπόρωση και κατάγματα. Επίσης, ο σχηματισμός λίθων στα νεφρά, οι οποίοι μπορεί να βλάψουν τη συνολική λειτουργία των νεφρών, και οι διαταραχές του νευρικού συστήματος, όπως η κόπωση, η απώλεια μνήμης, η κακή συγκέντρωση, το άγχος και η κατάθλιψη. Μπορεί, επίσης, να προκληθούν σκλήρυνση των αιμοφόρων αγγείων και υψηλή αρτηριακή πίεση ή αρρυθμίες και γαστρεντερικά προβλήματα, όπως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και δυσκοιλιότητα.

MD, MSC, FEBS (ENDOCRINE SURGERY) ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΎΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΏΝ ΑΔΈΝΩΝ ΕΤΑΊΡΟΣ (FELLOW) ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΏΝ ΑΔΈΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟ ΕΡΡΊΚΟΣ ΝΤΥΝΆΝ

ΔΙΆΓΝΩΣΗ Η διάγνωση του υπερπαραθυρεοειδισμού είναι εύκολη όταν ο γιατρός είναι εξοικειωμένος με την πάθηση. Εάν έχετε υψηλό ασβέστιο, ενώ είστε κατά τα άλλα υγιής, είναι σχεδόν βέβαιο ότι έχετε αδένωμα παραθυρεοειδούς. Τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα και τα επίπεδα παραθορμόνης θα οδηγήσουν στη διάγνωση. Δεν χρειάζεστε απεικονιστικές εξετάσεις, η διάγνωση γίνεται με βάση τις εξετάσεις αίματος.

ΘΕΡΑΠΕΊΑ Ο υπερπαραθυρεοειδισμός θεραπεύεται με μια σύντομη και ανώδυνη χειρουργική επέμβαση που απαιτεί εξειδικευμένο χειρουργό. Το ποσοστό επιτυχίας των εξειδικευμένων χειρουργών διεθνώς αγγίζει το 98%. Η επέμβαση μπορεί να είναι πολύπλοκη, χρονοβόρα και τελικά ακόμα και αποτυχημένη στα χέρια άπειρων χειρουργών. H θεραπεία που πραγματοποιείται από την εξειδικευμένη γιατρό είναι η ελάχιστα επεμβατική, βιντεοσκοπικά υποβοηθούμενη παραθυρεοειδεκτομή (MIVAP). Με μια μικρή τομή έως 2 εκατοστά και χρήση κάμερας, διάρκεια χειρουργείου 20-40 λεπτά, ελάχιστο πόνο, άμεση κινητοποίηση και επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες δεν υπάρχει κανένας λόγος αναμονής, δισταγμού ή παρακολούθησης γι’ αυτήν τη θεραπεία.

Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις μικροί αδένες που βρίσκονται στον λαιμό ακριβώς πίσω από τον θυρεοειδή αδένα. Το μέγεθός τους δεν ξεπερνάει αυτό ενός μπιζελιού. Το γεγονός ότι έχουμε τέσσερις (το μοναδικό όργανο του σώματος που υπάρχει τέσσερις φορές) αναδεικνύει τη σπουδαιότητά τους. Παρά τη γειτονική τους θέση, δεν έχουν άλλη σχέση με τον θυρεοειδή, είναι ανεξάρτητοι αδένες. Ο μοναδικός σκοπός τους είναι να διατηρούν το ασβέστιο στο αίμα σε ένα πολύ στενό εύρος. Για να γίνει αυτό, παράγουν μια ορμόνη (παραθορμόνη) για τον έλεγχο των επιπέδων του στον οργανισμό μας.

Η τεχνολογική πρόοδος των εργαλείων στη φαρέτρα του ωτορινολαρυγγολόγου οδηγεί σε στοχευμένη επέμβαση, ελαχιστοποίηση του πόνου και άμεση ανάρρωση του ασθενούς.

ΝΈΕΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΈΣ ΜΈΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΊΑ Δεν είναι λίγες οι φορές που, ενώ μας ταλαιπωρεί ένα πρόβλημα υγείας, δεν αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια, επειδή μας ανησυχεί και μας φοβίζει η πιθανότητα να πονέσουμε κατά τη θεραπεία ή κατά την ανάρρωση. Όμως ο σκοπός της Ιατρικής είναι η ανακούφισή από τον πόνο, την αρρώστια και τον φόβο, ακριβώς όπως είπε πριν από αιώνες ο Ιπποκράτης, και σε αυτό το πλαίσιο κινούνται οι γιατροί σε όλο τον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, σε όλες τις χειρουργικές ειδικότητες επικρατεί η τάση να επιτυγχάνεται το ίδιο θεραπευτικό αποτέλεσμα με τη λιγότερο ακρωτηριαστική μέθοδο, γεγονός που οδήγησε στην ανάπτυξη πιο λειτουργικών τεχνικών. Με τις τεχνικές αυτές η επέμβαση είναι πιο στοχευμένη στο όργανο που πάσχει, με αποτέλεσμα να θίγονται λιγότερο οι γύρω υγιείς ιστοί. Η χειρουργική κεφαλής και τραχήλου έχει προοδεύσει εξαιρετικά τα τελευταία χρόνια, με την ολοένα συχνότερη εφαρμογή των μοντέρνων ενδοσκοπικών τεχνικών αντί των κλασικών ανοιχτών χειρουργικών μεθόδων. Η περιοχή του ανώτερου αεραγωγού αποτελεί ιδανική ένδειξη για τις ενδοσκοπικές αυτές τεχνικές γιατί για τη χειρουργική προσπέλαση χρησιμοποιούνται οι φυσικές δίοδοι της ιδιαίτερης αυτής ανατομικής περιοχής.

Η ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΉ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΉ ΡΙΝΌΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΡΡΙΝΊΩΝ Στην περιοχή της ρινός οδήγησε στην πολύ πιο λειτουργική, χωρίς εξωτερικές τομές, αντιμετώπιση παθήσεων όπως οι παραρρινοκολπίτιδες, οξείες ή χρόνιες, οι πολύποδες, οι καλοήθεις και κάποιοι κακοήθεις όγκοι, καθώς και η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος. Χάρη στη μεγέθυνση και τον φωτισμό, σε συνδυασμό με τα μικροεργαλεία και τη χρήση του Navigation, δηλαδή της νευροπλοήγησης, όταν υπάρχει ένδειξη, η χειρουργική αυτή προσπέλαση δίνει τη δυνατότητα στον χειρουργό να θεραπεύσει με ακρίβεια και μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών τις ανατομικές δομές που πάσχουν.

ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΉ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ ΣΤΟΝ ΛΆΡΥΓΓΑ Στην περιοχή του λάρυγγα, χάρη στην ενδοσκοπική διαστοματική χειρουργική με laser, η οποία ξεκίνησε από το 1970, αλλά εδώ και 25 χρόνια γίνεται πολύ συστηματικά, άλλαξε ριζικά η αντιμετώπιση των καλοήθων παθήσεων αλλά και του καρκίνου στα αρχόμενα στάδια. Έτσι, σήμερα είναι δυνατή η αφαίρεση αυτών των όγκων χωρίς εξωτερικές τομές και τραχειοστομία. Άλλα πλεονεκτήματα για τον ασθενή είναι ότι δίνει τη δυνατότητα επανεγχείρησης σε περίπτωση τοπικής υποτροπής, ιδιαίτερα σε καρκίνους των φωνητικών χορδών, και δεν περιορίζει τις άλλες θεραπευτικές επιλογές σε ασθενείς με δευτεροπαθή όγκο κεφαλής και τραχήλου. Επίσης, εξασφαλίζει ικανοποιητική ποιότητα φωνής, περιορισμένη διαταραχή κατάποσης, χαμηλή περιεγχειρητική νοσηρότητα και ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο διεγχειρητικής διασποράς.

ΔΙΑΣΤΟΜΑΤΙΚΉ ΡΟΜΠΟΤΙΚΉ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ Ανατολή Παταρίδου ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ ΩΡΛ ΚΕΦΑΛΉΣ & ΤΡΑΧΉΛΟΥ ΠΑΙΔΟ-ΩΡΛ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟΥ ΥΓΕΊΑ www.pataridou.gr

Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει και στην Ωτορινολαρυγγολογία η εφαρμογή της διαστοματικής ρομποτικής χειρουργικής, η οποία έχει το πλεονέκτημα ότι χρησιμοποιεί τρισδιάστατη κάμερα που δίνει τη δυνατότητα εκτίμησης του βάθους στο χειρουργικό πεδίο και των ανατομικών δομών με μεγαλύτερη σαφήνεια. Ακόμη, επειδή χρησιμοποιεί μικροεργαλεία με εξαιρετική δυνατότητα περιστροφής, εξασφαλίζει καλύτερη προσπέλαση σε δύσκολες γωνίες του ιδιαίτερου ανατομικού χώρου που λέγεται ανώτερος αεραγωγός. Η εφαρμογή της σήμερα αφορά καλοήθεις παθήσεις, όπως η αποφρακτική άπνοια στον ύπνο, και αρχόμενα στάδια καρκίνου του φάρυγγα και του λάρυγγα. Ακόμη, έχει αρχίσει να έχει πολύ σημαντική θέση στη διερεύνηση αγνώστου πρωτοπαθούς καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.

Η παχυσαρκία είναι η νέα παγκόσμια μάστιγα, η οποία συνδέεται με σοβαρές παθήσεις όπως η στεφανιαία νόσος, το εγκεφαλικό επεισόδιο, ορισμένες μορφές καρκίνου, κ.ά. Στους ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία, όπου η απώλεια των περιττών κιλών δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της διατροφής και της άσκησης, οριστική λύση δίνει η βαριατρική χειρουργική.

Γρηγόρης Τσιώτος ΧΕΙΡΟΥΡΓΌΣ, ΕΠΊΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ MAYO CLINIC & ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ Α’ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉΣ ΚΛΙΝΙΚΉΣ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΊΟΥ ΜΗΤΈΡΑ-ΥΓΕΊΑ

Η ΒΑΡΙΑΤΡΙΚΉ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ «ΌΠΛΟ» ΚΑΤΆ ΤΗΣ ΝΟΣΟΓΌΝΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΊΑΣ

Η παχυσαρκία τα τελευταία χρόνια τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας, αποτελώντας μια σύγχρονη μάστιγα που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον δυτικό τρόπο ζωής. Σχεδόν τα μισά παιδιά στις ΗΠΑ πάσχουν από παχυσαρκία, κι αυτό προδιαθέτει για νοσογόνο παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή. Το φαινόμενο έγινε εμφανές στις ΗΠΑ τις δεκαετίες 1970-80 και κατόπιν επιδεινώθηκε, αλλά τα τελευταία 20-30 χρόνια παρατηρείται και στην Ευρώπη. Στη χώρα μας, δε, έχει αυξηθεί ανησυχητικά. Η βαρύτητα του προβλήματος αντανακλάται και στη σημαντική αύξηση των βαριατρικών επεμβάσεων που έχει σημειωθεί κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΑ

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΊΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΊΔΑ www. digestive-surgery.gr

Ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία, δηλαδή με Δείκτη Σωματικής Μάζας (ΔΣΜ) μεγαλύτερο από 35, οι οποίοι ούτε μπορούν να χάσουν αρκετό βάρος αλλά ούτε και να διατηρήσουν την όποια απώλεια κιλών με δίαιτα ή σωματική άσκηση, πρέπει να σκέπτονται πολύ σοβαρά τη χειρουργική λύση. Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι η νοσογόνος παχυσαρκία τούς στερεί κατά μέσο όρο 10 χρόνια ζωής, τους οδηγεί σε εμφάνιση διαβήτη και υπέρτασης, σε επταπλάσια πιθανότητα εμφάνισης εμφράγματος, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρκίνου παχέος εντέρου, μαστού, ωοθήκης και μήτρας. Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους ονομάζεται «νοσογόνος» ή «κακοήθης». Η πληροφόρηση αυτή πρέπει να παρέχεται με ακρίβεια και υπευθυνότητα και όχι με απλουστευμένο τρόπο.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΈΣ ΤΕΧΝΙΚΈΣ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΓΌΝΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΊΑΣ Είναι κυρίως δύο: η επιμήκης γαστρεκτομή (sleeve gastrectomy, το λεγόμενο «μανίκι») και η γαστρική παράκαμψη (gastric by-pass). Σήμερα και οι δύο αυτές εγχειρήσεις γίνονται λαπαροσκοπικά, με ελάχιστη παραμονή στο νοσοκομείο και πολύ γρήγορη αποκατάσταση. Η επιλογή μεταξύ των δύο εξαρτάται από τον ΔΜΣ, τις διατροφικές συνήθειες, το ιστορικό κάθε ασθενούς και την ανάλυση που πάντα πρέπει να γίνεται από τον υπεύθυνο χειρουργό. Η γαστρική παράκαμψη ήταν η εγχείρηση εκλογής για δύο δεκαετίες στις ΗΠΑ, διότι προκαλεί απώλεια βάρους με πολλούς μηχανισμούς και αποδείχθηκε πολύ καλύτερη συγκρινόμενη με τις άλλες διαθέσιμες εγχειρήσεις της εποχής εκείνης, όπως ο δακτύλιος και η διαμερισματοποίηση. Ωστόσο, ήταν τεχνικά απαιτητική. Η επιμήκης γαστρεκτομή (sleeve-«μανίκι») προκαλεί απώλεια βάρους με δύο μηχανισμούς. Πρώτον, ελαττώνει πάρα πολύ την ποσότητα του φαγητού που μπορεί κάποιος να καταναλώσει και δεύτερον ελαττώνει την όρεξη για φαγητό, δηλαδή αλλάζει τη σχέση του ασθενούς με το φαγητό. Τεχνικά είναι λιγότερο απαιτητική από τη γαστρική παράκαμψη και έχει πολύ καλά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Για τους λόγους αυτούς στις ΗΠΑ, για ΔΜΣ κάτω από 50-55, τα τελευταία χρόνια συνιστάται πλέον το sleeve, ενώ για πάνω από 50-55, προτείνεται το γαστρικό by-pass. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι αυτές οι δύο είναι οι διεθνώς παραδεκτές εγχειρήσεις σε υπεύθυνα κέντρα παχυσαρκίας (βαριατρικής) διεθνώς. Δυστυχώς, πολύ συχνά ακόμα εφαρμόζονται και εγχειρήσεις που έχουν εγκαταλειφθεί (π.χ. δακτύλιος) ή επινοήσεις που προτείνονται από διάφορους χειρουργούς, αλλά ουδέποτε έχουν επιβεβαιωθεί από επιστημονικές συγκριτικές μελέτες. Οι ασθενείς πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί, να παίρνουν πάντοτε και δεύτερη γνώμη και να ερευνούν τις επιλογές τους.

Προσωπικοί γιατροί γίνονται οι αγροτικοί γιατροί

Στην κατάργηση του παρωχημένου θεσμού του αγροτικού γιατρού προχωρά το υπουργείο Υγείας, επαναπροσδιορίζοντας την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην Ελλάδα και τον τρόπο εισαγωγής των νέων γιατρών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ), ώστε να σταματήσουν οι απόφοιτοι των ιατρικών σχολών να φεύγουν στο εξωτερικό και να θεωρήσουν την Ελλάδα ελκυστικό προορισμό για την επαγγελματική τους αποκατάσταση. Όπως αναφέρει η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, παρότι στην πατρίδα μας έχουμε εξαιρετικούς γιατρούς και πολλοί νέοι σπουδάζουν Ιατρική, μόλις το 6% των νέων που τελειώνουν τις ιατρικές σχολές των πανεπιστημίων παίρνει την ειδικότητα του παθολόγου ή του γενικού γιατρού. Το εξαιρετικά χαμηλό αυτό ποσοστό μάς καθιστά ουραγούς στην Ευρώπη, καθώς ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 26%. Για να αυξηθεί ο πληθυσμός των παθολόγων και των γενικών γιατρών στη χώρα, ώστε να επανδρωθεί η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, καταργείται ο αγροτικός γιατρός για την περιφέρεια και τα νησιά και γίνονται όλοι προσωπικοί γιατροί υποχρεωτικής θητείας, οι οποίοι, εφόσον μετά τον πρώτο χρόνο πάρουν την ειδικότητα του παθολόγου ή του γενικού γιατρού, θα εργαστούν στο ΕΣΥ με μεικτές απολαβές 46.000 ευρώ ετησίως και καθαρές 30.000 ευρώ. Με τα σημερινά δεδομένα 1.261 αγροτικοί γιατροί (ή γιατροί υπαίθρου) εργάζονται στην επικράτεια και με βάση το νέο πλάνο θα γίνουν όλοι προσωπικοί γιατροί υποχρεωτικής θητείας. Άμεσα θα γίνουν επιπλέον 1.270 προσλήψεις ώστε να καλυφθούν όλα τα κενά, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, και θα ενισχυθεί ο ρόλος του προσωπικού γιατρού. Με αυτόν τον σχεδιασμό, το απαισιόδοξο σενάριο θα είναι το ποσοστό των γενικών γιατρών και των παθολόγων να ανέλθει στο 10%. Το μετριοπαθές σενάριο, που έχει και τις περισσότερες πιθανότητες να πραγματοποιηθεί, είναι να ανέλθει στο 25%, ενώ υπάρχει και πιο αισιόδοξο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο οι παθολόγοι και οι γενικοί γιατροί θα ανέλθουν στο 35%. Όπως επισημαίνει η Ειρήνη Αγαπηδάκη, η πλήρωση των θέσεων των προσωπικών γιατρών θα γίνεται πλέον σε επίπεδο δήμου, εξηγώντας ότι αν, για παράδειγμα, ένας δήμος έχει 10.000 κατοίκους, γνωρίζουμε ότι χρειάζεται πέντε προσωπικούς γιατρούς, συνεπώς εάν διαθέτει έναν, θα πρέπει να προσληφθούν άλλοι τέσσερις.

Με το ΕΣΥ να έχει κλείσει τα 40 έτη ζωής, είναι ώρα να γίνουν ριζικές τομές για τον επαναπροσδιορισμό ειδικά της πολύπαθης πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, που στην πατρίδα μας υπολειτουργούσε. Οι τομές αυτές στοχεύουν στην ενδυνάμωση του προσωπικού γιατρού-συμβούλου υγείας του κάθε πολίτη, στην ανάσχεση του φαινομένου του brain drain και στην πλήρωση των κενών στα νοσοκομεία και τις δομές υγείας. Επιπλέον, οι προσωπικοί γιατροί θα έχουν βοηθό-συντονιστή τον πλοηγό του ασθενούς στο σύστημα υγείας (ο οποίος δεν θα είναι γιατρός) ώστε να προλαβαίνουν να συμπληρώσουν τον ατομικό ηλεκτρονικό φάκελο υγείας του και να διεκπεραιώνουν όλη τους τη δουλειά. Οι βοηθοί-πλοηγοί των ασθενών θα βλέπουν τους ασθενείς, θα κάνουν επίσκεψη κατ’ οίκον, θα τους ενημερώνουν για τα προγράμματα προασυμπτωματικού ελέγχου που υλοποιούνται στην επικράτεια και θα βοηθούν τους πολίτες να γνωρίσουν όλες τις δομές και τις υπηρεσίες οι οποίες περιλαμβάνονται στο ΕΣΥ, καθώς είναι σύνηθες φαινόμενο οι πολίτες να μη γνωρίζουν την ύπαρξη χρήσιμων δομών και υπηρεσιών, με συνέπεια να μην τις αναζητούν. Παράλληλα, στο πλαίσιο ενός στοχευμένου πιλοτικού προγράμματος, θα δοθούν ισχυρά κίνητρα σε Έλληνες γιατρούς που εργάζονται στην Κύπρο και στη Μεγάλη Βρετανία να επαναπατριστούν, λαμβάνοντας φοροελαφρύνσεις και επιπλέον αμοιβή από 100.000 έως και 150.000 ευρώ. Ο επανασχεδιασμός της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην πατρίδα μας και ο νέος τρόπος με τον οποίο θα εισάγονται οι απόφοιτοι των ιατρικών σχολών στο σύστημα υγείας έχει συνολικά τρεις στόχους: την ενδυνάμωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, την κάλυψη όλων των αναγκών των Ελλήνων πολιτών και την προσέλκυση των γιατρών, ώστε να ασκήσουν εδώ την επαγγελματική τους δραστηριότητα και να σταματήσει το brain drain.

Τα όπλα της πρόληψης, που έρχονται στην εμβολιαστική φαρέτρα Το 2023 ονομάστηκε «Xρονιά του Νέα εμβόλια βρίσκονται καθ’ οδόν για να μας προστατέψουν από τον κοκαι συνδυαστικά από τη γρίπη, τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό αναπνευστικού συγκυτιακού ιού», ρωνοϊό RSV, το εντεροβακτηρίδιο Shingella, την ελονοσία, τη φυματίωση και τη εξαιτίας του οποίου σημειώθηκε χολέρα – η τελευταία καταγράφει απανωτά επιδημικά ξεσπάσματα στον κόσμο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) μάς υπενμεγάλη αύξηση σε κρούσματα αναπτυσσόμενο θυμίζει την ανεκτίμητη αξία του εμβολιασμού σε ό,τι αφορά την πρόληψη και νοσηλείες, καθώς δεν υπήρχε των λοιμωδών νοσημάτων, βαφτίζοντας το 2023 «Χρονιά του μεγάλου δηλαδή της διεθνούς προσπάθειας αναπλήρωσης των χαμένων εμβόλιο κατά της λοίμωξης. Το catch-up», δόσεων των παιδιατρικών εμβολίων και των εμβολίων για ενήλικες λόγω Πανεπιστήμιο Johns Hopkins της πανδημίας του Covid. παρουσιάζει τα εμβόλια που θα Από την άλλη όχθη του Ατλαντικού και το διάσημο Πανεπιστήμιο Johns αποτρέψουν μια νέα επιδημική Hopkins, η φρενήρης πρόοδος στα εμβόλια αποτυπώνεται σε 5 πυλώνες, με τον καθηγητή Επιδημιολογίας, Δημόσιας και Διεθνούς Υγείας, Μοριέξαρση. ακής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας, William Moss, να εξηγεί ότι τα ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ επίπεδα ανοσοποίησης του πληθυσμού έπεσαν σε περισσότερες από 100 χώρες, με δεκάδες εκατομμύρια παιδιά να χάνουν την προστασία τους έναντι επικίνδυνων παθογόνων, εξαιτίας των αλλαγών που επέφερε στη ζωή μας η πανδημία. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να αποκαταστήσουμε αυτή την προστατευτική ασπίδα φέτος, τη «Χρονιά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού», που δικαίως ονομάστηκε έτσι, καθώς ο ιός αποδεκάτισε σχολεία και γραφεία. Όπως προσθέτει ο καθηγητής Moss, η πανδημία παράλληλα ανέδειξε τη δυναμική της καινοτομίας και τις απεριόριστες δυνατότητες της τεχνολογίας να επιταχύνει θεαματικά τον χρόνο ανάπτυξης των εμβολίων και διάθεσής τους στην αγορά. Οι τεχνολογικές εξελίξεις κατέστησαν δυνατή την ανάπτυξη εμβολίων σε patch μικροσυστοιχίας αλλά και τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη συνδυαστικών εμβολίων και πολυ-πολυδύναμων εμβολίων για μικρούς και μεγάλους. Από τον ΠΟΥ η Brigitte Giersing, επικεφαλής της Πλατφόρμας για την προτεραιοποίηση των εμβολίων, επισημαίνει ότι τα σκευάσματα σε patch μικροσυστοιχίας θα φέρουν την επανάσταση σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα σε χώρες χαμηλού εισοδήματος και σε απομονωμένες περιοχές, όπου υπάρχει έλλειψη δομών υγείας. Από τον Μάρτιο του 2022 ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV χορηγείται χωρίς καμία χρέωση και στα αγόρια, αφού έχει αποδειχθεί ότι τα αφορά και τα προφυλάσσει από μορφές ανδρικού καρκίνου και από τα κονδυλώματα. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η προστασία των κοριτσιών και εξασφαλίζεται η ισότητα στο πολύτιμο αγαθό του εμβολιασμού.

τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Η Γκάνα και η Νιγηρία έχουν δώσει έγκριση στο εμβόλιο για παιδιά ηλικίας από 5 μηνών έως 3 ετών και από το 2021 ο ΠΟΥ συνιστά το εμβόλιο σε όλες τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής για παιδιά ηλικίας έως 2 ετών. Το μεγαλύτερο επίτευγμα που θα καταγραφεί μέσα στο 2023 είναι η ανάπτυξη εμβολίων για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό RSV. Τα εμβόλια που αναπτύσσονται για βρέφη, νήπια, παιδιά, γυναίκες σε εγκυμοσύνη και ενήλικες μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη μείωση των νοσηλειών, που εκτοξεύθηκαν κατά τα πρόσφατα ξεσπάσματα του ιού RSV. Όπως εξηγεί για λογαριασμό της Διεθνούς Οργάνωσης για την Υγεία η καθηγήτρια Ruth Karron, ο ιός RSV αποτελεί απειλή για τα βρέφη, τα νήπια και τους ηλικιωμένους σε κάθε χώρα διεθνώς, αλλά η πλειονότητα των νοσηλειών και των θανάτων καταγράφονται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η στρατηγική για την αντιμετώπιση της επέλασης του ιού περιλαμβάνει παθητική ανοσοποίηση μέσω του εμβολιασμού κυρίως των εγκύων, ώστε να μεταδώσουν τα αντισώματά τους μέσω του πλακούντα στο έμβρυο που κυοφορούν.

Σημειώνεται ότι στις ανεπτυγμένες χώρες ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα, που συνδέεται με τον HPV, είναι 4 φορές πιο συχνός στους άντρες και τείνει να ξεπεράσει σε συχνότητα τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, που κατεξοχήν συνδεόταν με τον ιό. Ένας επιπλέον σημαντικός στόχος του εμβολιασμού και των δύο φύλων είναι η μείωση της κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα με αποτέλεσμα την προστασία (συλλογική ανοσία) και ακολούθως τη δραστική μείωση της συχνότητας όλων των νοσημάτων των σχετιζόμενων με τον HPV.

Επίσης, συνιστάται ο παθητικός εμβολιασμός των νηπίων με μια δόση μονοκλωνικού αντισώματος κατά του ιού RSV και διερευνάται η διάθεση mRNA εμβολίων για νήπια, παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία Pfizer αναπτύσσει το εμβόλιο RSVpreF για εγκύους, που χορηγείται μεταξύ των 24 και 36 εβδομάδων κύησης, προσφέροντας 70-80% προστασία έναντι της σοβαρής νόσησης για βρέφη έως 6 μηνών. Επίσης, η γαλλική εταιρεία Sanofi αναπτύσσει δύο μονοκλωνικά αντισώματα, το nirsevimab και το clesrovimab, που δείχνουν υψηλή αποτελεσματικότητα στα βρέφη και στα νήπια, οπότε ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) αναμένεται να εγκρίνει την κυκλοφορία τους μέχρι το τέλος του έτους. Παράλληλα, αρκετά εμβόλια για εφήβους και ηλικιωμένους της βρετανικής φαρμακοβιομηχανίας GSK έχουν περάσει στη φάση 3 των κλινικών ερευνών και δύο εξ αυτών έχουν καταθέσει φάκελο αδειοδότησης στον FDA. Άλλη μεγάλη πρόκληση αποτελεί η πρόληψη και εξάλειψη της φυματίωσης προτού εξελιχθεί σε πολυανθεκτική φυματίωση. Ο ΠΟΥ έχει κηρύξει εκστρατεία, με στόχο μέχρι το 2030 να μειωθούν τα νέα περιστατικά κατά 80% και οι θάνατοι από τη νόσο κατά 90%. Αν δεν γίνουν επενδύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο για την ανάπτυξη νέων αντιφυματικών εμβολίων και θεραπειών, τα προσεχή χρόνια 43 εκατομμύρια άνθρωποι θα νοσήσουν και 6,6 εκατομμύρια ασθενείς θα πεθάνουν, με το κόστος στις δαπάνες υγείας να ξεπερνά το 1 τρισεκατομμύριο ευρώ.

Το πλεονέκτημα των εμβολίων μικροσυστοιχίας είναι πως δεν απαιτείται η διατήρησή τους Ο εμβολιασμός των εφήβων στην Ελλάδα συστήνεται και χορηγείται δωρεάν στις ηλικίες 9-18 ετών. Είναι απαραίτητος για όλους, κατά προτίμηση σε συνθήκες ψύξης, στην ηλικία των 9-11 ετών, οπότε οι συνθήκες είναι προσφορότερες, και είναι ελαφρύτερα από χορηγείται σε δύο δόσεις, ένα ακόμα πλεονέκτημα. Σε περίπτωση που δεν συμβεί σε αυτήν τη χρονική συγκυρία και μεταβούμε στην κατηγορία των τα κλασικά εμβόλια μεγαλύτερων εφήβων, συστήνονται τρεις δόσεις. Το προνόμιο της δωρεάν που περιέχονται σε χορήγησης ισχύει έως τις 31/12/24. Τα εμβόλια σε μορφή patch έχουν το μέγεθος κέρματος και η επιφάνειά προγεμισμένη σύριγγα, τους που έρχεται σε επαφή με το δέρμα είναι καλυμμένη με μικροσκοπι- μπορούν να χορηγηθούν κές βελόνες οι οποίες με τη σειρά τους επικαλύπτονται με ξηρό εμβόλιο ή μια ειδική φόρμουλα εμβολίου που διαλύεται και απορροφάται από την από μη ειδικευμένο επιδερμίδα, όταν το patch πιεστεί πάνω στο μπράτσο. Το πλεονέκτημα των προσωπικό και δεν εμβολίων μικροσυστοιχίας είναι πως δεν απαιτείται η διατήρησή τους σε συνθήκες ψύξης, είναι ελαφρύτερα από τα κλασικά εμβόλια που περιέχονται προκαλούν πόνο σε προγεμισμένη σύριγγα, μπορούν να χορηγηθούν από μη ειδικευμένο προσωπικό και δεν προκαλούν πόνο. Υπάρχουν δύο εμβόλια αυτής της κατηγορίας που ήδη κυκλοφορούν, για την ιλαρά και την ερυθρά.

Μία ακόμα σημαντική καινοτομία αφορά την ανάπτυξη εμβολίων για την ελονοσία που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής στο ράφι του φαρμακείου. Όπως εξηγεί ο sir Adrian Hill, διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το βασικό πρόβλημα είναι ότι το εμβόλιο πρέπει να παραγάγει υψηλούς τίτλους αντισωμάτων σε κάθε κύκλο ζωής του παράσιτου της ελονοσίας, κάτι που μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολο. Ωστόσο δύο νέα σκευάσματα φαίνονται ελπιδοφόρα. Παρότι απαιτούνται 4 δόσεις και από τα δύο, η αποτελεσματικότητά τους κυμαίνεται από 67% έως 75% στους ενήλικες και σε βρέφη και νήπια ηλικίας 5-17 μηνών φτάνει μέχρι το 80%. Ένα επιπλέον όφελος είναι πως τα δύο αυτά εμβόλια δεν χρειάζεται να διατηρηθούν σε ψύξη και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής στο ράφι του φαρμακείου, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για

Τέλος, μεγάλη πρόοδος συντελείται στην ανάπτυξη εμβολίων για το εντεροβακτήριο Shigella. Το συγκεκριμένο παθογόνο είναι η δεύτερη αιτία θανάτων από διαρροϊκή νόσο και η πιο κοινή για την πρόκληση σοβαρής διάρροιας σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, όπως επισημαίνει ο Kawsar Talaat, διευθυντής των κλινικών μελετών στο Ινστιτούτο Johns Hopkins για την ασφάλεια των εμβολίων. Μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας έχουν τα παιδιά των χωρών χαμηλού εισοδήματος, με το κόστος ανάπτυξης του εμβολίου να αποτελεί ένα ακόμα εμπόδιο για την ανοσοποίηση αυτού του ευάλωτου παιδικού πληθυσμού. Οι επιστήμονες σκέφτονται να δημιουργήσουν ένα συνδυαστικό εμβόλιο για αρκετές διαρροϊκές νόσους, που θα μπορούσε να προστατέψει και τα παιδιά των πιο φτωχών χωρών και όσα ταξιδεύουν σε μακρινούς προορισμούς, αλλά προέρχονται από χώρες με υψηλά εισοδήματα – οι τελευταίες θα χρηματοδοτήσουν ένα μεγάλο μέρος του κόστους. Ένα τέτοιο εμβόλιο θα μπορούσε να κυκλοφορήσει μέσα στα επόμενα 5-10 χρόνια.

Στα νέα εμβόλια που ενισχύουν την ιατρική φαρέτρα περιλαμβάνεται και το νέο πολυδύναμο σκεύασμα κατά του πνευμονιόκοκκου, Apexxnar. Είναι για τους ενήλικες και έρχεται να προστεθεί στα δύο υπάρχοντα σκευάσματα, το 13δύναμο Prevenar και το 23δύναμο Pneumoniae. Οι κατευθυντήριες οδηγίες για τους εμβολιασμούς τροποποιούνται ανάλογα με τις παγκόσμιες εξελίξεις, γι’ αυτό απαιτείται να είμαστε πάντοτε ενημερωμένοι.

Η ειδική έκδοση της LiFO αφιερωμένη στον τομέα της υγείας

theHealthBook

theHealthBook4