Havencongres Magazine 2008 by Management Producties

HAVENCONGRES MAGAZINE ®

Relatie Nederland-Duitsland niet vanzelfsprekend (pag. 7)

Masterplan Güterverkehr und Logistik (pag. 12)

Retouradres: Postbus 3032, 1270 EA Huizen

’08

”Een lesje hoffelijke betrekkingen onderhouden” (pag. 16)

Colofon Inhoud Havencongres Magazine® verschijnt eenmaal per jaar.

Voorwoord

Een uitgave van: Management Producties Postbus 82, 3130 AB Vlaardingen 010 - 435 04 77 info@managementproducties.com www.managementproducties.com

Relatie Nederland-Duitsland niet vanzelfsprekend

Uitgever: Daniëlle Schönhage Melinda Witberg

DB zet zijn kaarten in Europa op meerdere havens.

”Aandacht voor het Duitse verzorgingsgebied een beetje weggezakt.”

Rotterdam dé haven van Duitsland

Vormgeving: Studio mvdtp

De aantrekkingskracht van Rotterdam kan nog groter worden.

Fotografie: Kikografie, Margreet van der Zalm

Masterplan Güterverkehr und Logistik

Druk: Printec Offset, Kassel (D.)

Blauwdruk voor de toekomst van het goederenverkeer in Duitsland.

Oplage: 2.500 Verspreiding: havenprofessionals ISSN: 1876 – 2441 ©2008 Management Producties b.v. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Oost-West thuis best?

Hoofdredactie: Janny Kok, Press Release

Advertenties: Ingrid Baggerman, Management Producties 010 - 435 04 77 ib@managementproducties.com

p 11

p 12

Ontmoetingsmarkt Foto-impressie Havencongres Rotterdam 2008. p 15

Partnership met Duitsland cruciaal De economische contacten tussen beide landen zijn onverminderd nauw.

p 16

Bereikbaarheid smeerolie in Duits-Nederlandse betrekkingen Positie Rotterdamse haven veiligstellen.

p 18

Aan het Havencongres Rotterdam 2008 werkten mee:

Uitgevers en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgevers en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgevers en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Persoonsregistratie Uw gegevens kunnen worden gebruikt voor het toezenden van informatie en/of speciale aanbiedingen door Management Producties b.v. en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u hiertegen bezwaar heeft verzoeken wij u dit schriftelijk te melden bij: Management Producties, Postbus 82, 3130 AB Vlaardingen of via adres@managementproducties.com.

HAVENCONGRES MAGAZINE®

Voorwoord Rotterdam kan terugkijken op een geslaagde 26ste editie van het Havencongres, waarbij de relatie tussen Rotterdam en Duitsland uitgebreid is belicht. Een belangrijk thema voor onze haven die voor een zeer groot deel afhankelijk is van goede achterlandverbindingen naar de grootste handelspartner van Nederland. Tijdens het congres is door verschillende sprekers vanuit diverse invalshoeken het belang van deze relatie belicht. Alle sprekers waren het daarbij over één ding eens; namelijk het grote economische belang van goede verbindingen. Intensivering van het goederenverkeer en toename van concurrentie, ook tussen havens, maken extra inzet op de bereikbaarheid van de Rotterdamse haven cruciaal. Dat is precies waar Rotterdam de komende jaren op in zet om onze internationale concurrentiepositie veilig te stellen. Onze focus ligt daarbij op efficiënte afwikkeling van goederenstromen, per spoor, water of over de weg. Maar ook extra inzet op weg naar een duurzame energiehaven, goede achterlandverbindingen en een open mondiale blik naar de toekomst. Zodat Rotterdam zich kan blijven profileren als een betrouwbare, veilige en efficiënte ‘gateway to Europe’. Daarvoor is kennis en uitwisseling hard nodig. Want het succes van een haven heeft alles te maken met het leggen van de juiste verbindingen, niet alleen transportverbindingen, maar verbindingen tussen bedrijfsleven en overheid, tussen mensen met ideeën, lef en doorzettingsvermogen. Dat is de sleutel tot een succesvolle wereldhaven. Mark Harbers Wethouder Economie, Haven en Milieu

Rotterdams evenement met een Duitse knipoog Het Havencongres Rotterdam 2008 stond in het teken van onze Oosterburen. Tenminste, over hoe de ontwikkelingen in Duitsland van invloed zijn op onze haven. En belangrijker nog; hoe wij daar als haven op in kunnen spelen. Dus toch nog een beetje over ons. Het Havencongres blijft tenslotte een Rotterdamse aangelegenheid! En zo hebben de bijna 200 aanwezigen dat hopelijk ook ervaren. Met een zeer op dreef zijnde René Buck als dagvoorzitter, een charmante wethouder, een sympathieke havendirecteur en een erudiete wetenschapper was het een mooi eerste deel van deze 26ste editie. Na de koffie hadden we het genoegen om kennis te maken met een vooraanstaand lid van het MT van het Duitse DB Intermodal. En ter afsluiting een debat met Rotterdamse havenmannen en een heuse ’directeur van het Nederlands Demografologisch Instituut’ over

HAVENCONGRES MAGAZINE®

de cultuurverschillen tussen Nederland en Duitsland. Kortom, een interessante middag over onze belangrijkste handelspartner Duitsland. En om alles nog eens terug te lezen heeft havenjournaliste Janny Kok voor u het belangrijkste verwerkt in een aantal artikelen. Voor diegenen die er dit jaar helaas niet bij konden zijn, krijgt u op deze manier een mooie impressie van het Havencongres 2008. Graag bedank ik nogmaals alle sprekers van deze editie, samenwerkingspartners Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs, Janny Kok en mediapartner NT Publishers. En uiteraard, zeker niet in de laatste plaats, bedank ik alle aanwezigen voor hun komst. Graag tot volgend jaar! Daniëlle Schönhage

portpictures.nl

HAVENCONGRES MAGAZINE速

Relatie Nederland-Duitsland niet vanzelfsprekend Als het Havencongres Rotterdam® 2008 met het centraal thema Nederland - Duitsland in het Rotterdamse voetbalstadion De Kuip een wedstrijd was geweest, was deze onbeslist gebleven. De harde praktijk leert dat Nederland – en Rotterdam in het bijzonder – zich moet blijven inspannen om de handelsbetrekkingen blijvend goed te houden.

De positie van Rotterdam als dé haven van Duitsland is niet langer onbetwist, sinds Hamburg de ambitie heeft Rotterdam naar de kroon te steken als dé Europese containerhaven. In het Masterplan Güterverkehr und Logistik van de Duitse verkeersminister Wolfgang Tiefensee is de betekenis van de Rotterdamse haven onderbelicht gebleven, ondanks het feit dat er zeker 800 consultatiegesprekken zijn gevoerd voor het Masterplan werd gepubliceerd. Minister Tiefensee heeft 17 van de 39 opgenomen maatregelen in het plan gewijd aan het achterlandvervoer, maar daarvoor is hij niet langs geweest bij president-directeur Hans Smits van het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) voor nader advies. En dus gaf de havenbeheerder uit eigen beweging een reactie op het Masterplan dat – aldus Smits – “in compleetheid goed is. Men moest alleen wennen aan de gedachte dat er reacties op kwamen.”

HAVENCONGRES MAGAZINE®

Het betekent niet dat de liefde tussen de Rotterdamse haven en het Duitse achterland bekoeld is. Smits gaf tijdens het Havencongres toe dat de aandacht van Nederland voor het Duitse verzorgingsgebied ‘een beetje was weggezakt’. “Dat hebben we een paar jaar geleden opgepakt”, aldus Smits over de verbetering van de betrekkingen over en weer. Dat blijkt ondermeer uit zijn benoeming tot lid van de ’Beirat’ van de Bundesvereinigung Logistik (BVL) al gebeurde dat tegen de wil van de Duitse havens. Ze verzetten zich echter niet tegen het feit dat Smits één van de twee nietDuitse leden van dit adviescollege is geworden, waarin Rotterdam als enige zeehaven is vertegenwoordigd. De BVL Beirat bestaat uit 35 leden uit alle geledingen van de logistieke sector,

aangevuld met vertegenwoordigers van onderwijs en wetenschap, overheden en de financiële wereld. Rotterdam heeft verder belangstelling getoond voor aandelen ‘haven Duisburg’, waarvan de Duitse overheid afwil. Volgens havenwethouder Mark Harbers is het in havensteden duidelijk dat de belangen van Nederland goed voor het voetlicht moeten komen en “dat we onze natuurlijke partners moeten opzoeken. Dus zoekt Rotterdam Duisburg en Keulen op.”

Deutsche Bahn (DB) vertegenwoordigers kunnen verontrusten in de Rotterdamse havengemeenschap gerust stellen. Rotterdam is (nog steeds) de belangrijkste haven voor Duitsland, vanwege diens diepte en aanstaande havenontwikkelingen. Het is DB alleen niet ontgaan dat Hamburg zich met succes profileert als eerste aanloophaven in Europa en profiteert van de prima relaties met China.

Toekomst van het spoor: Recent hebben Amsterdam en Antwerpen zich ook ingespannen om in China op te vallen als mogelijke Gateway to Europe. Le Havre met zijn havenontwikkelingsplan Port 2000 gaat nog een stapje verder. Daar is het MandarijnChinees sinds kort een taalhoofdvak op middellandse scholen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Executive Vice President Network Management Uwe Bakosch tijdens het Havencongres Rotterdam 2008 liet blijken dat DB zijn kaarten in Europa op meer havens zet. “De sector Intermodal binnen DB Logistics wil verzekerd zijn van de beschikbaarheid van faciliteiten

in de voor DB relevante markten”, verklaart hij. “Daartoe stelt Intermodal zijn terminalstrategie bij en investeert ze in locomotieven en wagons om verdere groei te verwezenlijken.” Dat is zichtbaar in het uitgebreide internationale netwerk van DB. DB participeert in faciliteiten in ongeveer 20 Europese locaties en heeft lange termijncontracten afgesloten om verzekerd te zijn van toegang tot terminals op infrastructurele knelpunten. De Duitse goederenspoorvervoerder positioneert zich in China door deelnames in de snel groeiende markt voor het spoorvervoer van containers en door 18 eigen terminals te plannen. DB wil daar ook het succesvolle Europese model voor achterlandvervoer naar Aziatische zeehavens implementeren. In eigen land is de spoorvervoerder vanzelfsprekend ruim aanwezig, maar doet daar nog een schep bovenop DB AG / Georg Wagner

HAVENCONGRES MAGAZINE®

Oost-west, thuis best?

DB AG / Günter Jazbec

middels uitbreidingen in bijvoorbeeld Duisburg, Keulen en München. Uit Bakosch’ presentatie blijkt dat DB in heel Europa actief is, maar vooral de aandacht richt op Zuid-Europa.

Zeebrugge en Le Havre”, klinkt het nog geruststellend, “maar op termijn zouden havens als Constanta en anderen in die regio een behoorlijke inhaalslag kunnen maken. Als de energieprijzen

”Als de energieprijzen zo hoog blijven als nu, is de optie ‘bij Istanbul rechtsaf’ wellicht een kostenbesparende.” Noordzee-havens zullen daarop dus alert moeten zijn en zich voortdurend in moeten spannen om hun voorliggende positie te behouden. “Vooralsnog gaan er nog grote volumes via Hamburg, Bremen, Rotterdam, Antwerpen,

HAVENCONGRES MAGAZINE®

te houden. De haven kan voor de soepele verwerking van goederenstromen op de achterlandverbindingen zijn voordeel doen met het gegeven dat de DB dochter DB Schenker Nederland meer dan twintig locomotieven op de Betuweroute-rails heeft ingezet.

zo hoog blijven als nu, is de optie ‘bij Istanbul rechtsaf’ wellicht een kostenbesparende.” Rotterdam zal dus op zijn zaak moeten letten om de relatie met DB profijtelijk

“Rotterdam dé haven van Duitsland” President-directeur Hans Smits van het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) is ervan overtuigd dat de betekenis van de ’Westhavens’ Rotterdam en Antwerpen meer doordringt bij de logistieke oosterburen van Nederland, als ze daarover vaker worden ingelicht. Samenwerking met de Nederlandse havens Zeeland Seaports – Moerdijk – Amsterdam als versterking van Rotterdam helpt de kansen van allen binnen Europa te vergroten.

“De voortekenen daarvoor zijn gunstig”, aldus Smits op het Havencongres, waar hij niet meldde dat Groningen, Amsterdam, Vlissingen en Terneuzen onder de naam HollandPorts sinds begin april bezig zijn deze havens te promoten. Rotterdam zou volgens een Amsterdamse woordvoerder enthousiast zijn over het pact dat voor drie jaar voor HollandPorts gesloten is, maar kan het voorlopig alleen af in de strijd tegen Europese havens. Dat Rotterdam niet te missen is voor Duitsland, mag duidelijk zijn uit de cijfers. Volgens Smits gaat er jaarlijks 18 miljoen ton goederen vanuit Duitsland via de Rotterdamse haven naar buiten en wordt er 106 miljoen ton via Rotterdam naar Duitse bestemmingen vervoerd. De aantrekkingskracht van Rotterdam kan nog groter worden als de LNG terminal en Maasvlakte 2 gerealiseerd zijn, een proactief verkeersmanagement van wegvervoer is ingevoerd, het zogeheten Containertransferium in Alblasserdam operationeel is en er meer is geïnvesteerd in achterlandterminals. Het HbR wil daarbij sterk betrokken zijn, getuige het feit dat het geïnteresseerd is het belang van 33 procent in de haven van Duisburg. Dit is over te nemen van de deelstaat Nordrhein-Westfalen die dat belang ‘in de etalage’ zette. “Strategische samenwerking kan, wanneer de partner in dezelfde positie

HAVENCONGRES MAGAZINE®

verkeert als wij”, aldus Smits, dus moeten havens verzelfstandigd zijn. We verwachten dat voor de verzelfstandiging een tot anderhalf jaar nodig is. Als die voorbij is kunnen we bijvoorbeeld een minderheidsbelang nemen

dat een project niet doorgaat.” Hij voegt daaraan toe dat het lastig is te manoeuvreren in het speelveld groot versus klein. “Daardoor kan de verkeerde veronderstelling ontstaan dat een kleine haven een te grote broek aantrekt

”Daardoor kan de verkeerde veronderstelling ontstaan dat een kleine haven een te grote broek aantrekt of een grote haven dominant zal zijn als de twee gaan samenwerken” in Zeeland Seaports en in Moerdijk. Rotterdam blijft bij alles topprioriteit. Goede plannen in het buitenland moeten zichzelf kunnen financieren. Wij kunnen niet tegen onze klanten zeggen dat we in het buitenland een zeperd hebben gehaald met een bepaalde investering en we daarom havengeld moeten verhogen of moeten melden

of een grote haven dominant zal zijn als de twee gaan samenwerken.” Voorlopig blijft de grootte en groei van Rotterdam onbetwist: In het eerste kwartaal van dit jaar groeide de overslag met 6,8 procent tot 105 miljoen ton. Voor het hele jaar wordt een groei van 4 procent verwacht.

Dagvoorzitter René Buck van het Havencongres Rotterdam 2008 – in het dagelijks leven directeur van Buck Consultants International – is een toonbeeld van hoffelijkheid. Het valt dus op als hij over het “Entwurf Masterplan Güterverkehr und Logistik” van het Duitse Verkeersministerie (BMVBS) zegt dat hij ‘zelden zo’n zouteloos stuk’ heeft gelezen.

Van ‘Plan in compleetheid Zijn primaire reactie kwam op het voorzichtige oordeel van presidentdirecteur Hans Smits van het Havenbedrijf die het Masterplan omschreef als ‘een in compleetheid goed plan’.

zullen moeten worden aangegaan. Buck: “Het gaat dan over klimaat- en milieuzorg, de vergrijzing van het arbeidspotentieel, het aantrekken van nieuw personeel en safety en security.”

Het staat vast dat het Masterplan als blauwdruk voor de toekomst van het goederenvervoer in Duitsland de nodige reacties heeft opgeleverd in Duitsland en daarbuiten. Het Masterplan heeft niet alleen grote nationale gevolgen, maar is ook van cruciaal belang voor de vervoersstromen van, naar en door Duitsland en daarmee ook voor de achterlandverbindingen van de haven van Rotterdam.

Hij constateert dat het Duitse verkeersministerie het zoekt in Nachhaltigkeit ofwel verduurzaming als strategie met gebruikmaking van de combinatie economie – ecologie – en sociaal beleid. De doelen van het Masterplan zijn ondermeer het optimaal benutten van vervoerstromen op bestaande infrastructuur, het vermijden van verkeer, bijvoorbeeld door middel van efficiënte organisatie van stadsdistributie, meer verkeer over het spoor te laten gaan – Buck: “de binnenvaart heeft hierbij al zijn vinger opgestoken, omdat het niet als modaliteit wordt genoemd.” – ver-

Buck plaatste het Masterplan aan het begin van het Havencongres Rotterdam 2008 in het perspectief van de globale groei van het goederenvervoer met 71 procent tussen 2004 en 2025 met de daardoor ingegeven ‘uitdagingen’ die

”Rotterdam komt in het hele stuk niet voor” betering en uitbreiding van verkeersknooppunten, bevordering van milieuen klimaatvriendelijk verkeer, en versterking van Duitsland als logistiek centrum. Buck: “Van de 37 maatregelen uit het Masterplan zijn er 7 uitgehaald. Daaruit

blijkt dat het verkeersministerie oplossingen in eigen land zoekt. Er wordt gesproken over versterking van de

eigen nationale havenconcepten, shortsea shipping, scheiding van goederen en personenvervoer, meer investeren in innovatieve en capaciteitsvergrotende technologieën, zoals de double stack train en terugdringen van het transitoverkeer. Rotterdam komt in het hele stuk niet voor”.

HAVENCONGRES MAGAZINE®

goed’ tot ‘Zouteloos stuk’ De visie van de Haven van Rotterdam Waarop zou het Masterplan Güterverkehr und Logistik – de blauwdruk van het Duitse goederenvervoer in de komende decennia – zich volgens de Haven van Rotterdam moeten richten? • Bevordering van de welvaartsgroei en concurrentiekracht versterken. • De efficiency van verkeersstromen verhogen, in nauwe samenhang met het reduceren van de milieudruk en met een nadruk op duurzaamheid. • Op korte termijn logistieke knooppunten versterken en multimodale verbindingen verbeteren.

Infrastructuur

Internationale dimensie

Energie

De complexiteit van de vervoersproblematiek, de verdergaande internationalisering en alle hieruit voorvloeiende opgaven maken dat een Duitse Masterplan sowieso een belangrijke internationale dimensie moet kennen. De ontwikkelingen in alle Noordwest Europese zeehavens moeten worden meegenomen in de planvorming en uiteindelijke beleidsbeslissingen. Hiervan zal ’Logistikstandort Deutschland’, gelegen in het hart van Europa, ten volle profiteren.

Via de Haven van Rotterdam wordt zeer veel energie aan Duitsland geleverd. Zo’n 20 procent van de Duitse aardgasimporten komt nu via Nederland en ook de import van steenkolen via de Rotterdamse haven is voor Duitsland van cruciaal belang. Een verdere samenwerking tussen Nederland en Duitsland is dan ook noodzaak, ook uit oogpunt van energie-efficiëntie.

HAVENCONGRES MAGAZINE®

Het zwaartepunt van toekomstige investeringen in infrastructuur zal moeten liggen bij de duurzame modaliteiten over het water (short sea shipping en binnenvaart) en het spoorvervoer. Een belangrijke rol voor het wegverkeer zal zeker blijven, maar het moet wel mogelijk zijn in relatieve zin het aandeel van het wegverkeer te verminderen. Investeringen in nieuwe infrastructuur is dan ook een urgente noodzaak, inclusief een snelle gedegen besluitvorming.

und Logistik geeft dan ook alle aanleiding tot een verdere intensieve dialoog, waarbij de Rotterdamse haven graag partner wil zijn voor Duitse beleidsmakers. Dat is van belang: in de Rotterdamse haven alleen al zal de goederenstroom verdubbelen van 407 miljoen ton in 2007 tot 800 miljoen ton binnen 20 jaar. Bij containers is zelfs sprake van een verdrievoudiging naar 30 miljoen TEU. Een zeer groot deel daarvan betreft import en export van en naar Duitsland. Een veel sterkere samenwerking tussen Duitse en internationale actoren, ook in relatie tot het de uitvoering van het Masterplan, is daarom voor alle partijen noodzaak. Bas Janssen, Manager Duitslanddesk Havenbedrijf Rotterdam

Conclusie Het ’Entwurf’ Masterplan Güterverkehr

Rotterdam Haven Sloepenrace in actie voor het Havenziekenhuis

Ontmoetingsmarkt Tijdens de lunch, koffiepauze en borrel was er voldoende gelegenheid om elkaar te spreken. Een kleine fotoimpressie, waatuit blijkt dat hier voldoende gebruik van gemaakt is.

Zaterdag 31 mei 2008 wordt de allereerste Rotterdam Haven Sloepenrace gevaren op het water van het Boerengat. De opbrengst van het evenement komt ten goede aan het Havenziekenhuis.

De Rotterdam Haven Sloepenrace wordt een feestelijk spektakel. Ongeveer 16 Rotterdamse bedrijven roeien als teams tegen elkaar om de snelste tijd neer te zetten over een afstand van 400 meter. De teams strijden om een aantal prachtige prijzen, maar bovenal om de roem als winnaar van de allereerste Rotterdam Haven Sloepenrace. Vanaf de Admiraliteitskade en vanuit de business lounge kunnen sponsoren en VIP gasten genieten van een eersteklas uitzicht op de wedstrijden. Verder is er vermaak in de vorm van shantykoren en een verrassingsact. De opbrengst van de eerste Sloepenrace wordt besteed aan het opknappen van het PatiĂŤnten Informatie Centrum van het Havenziekenhuis in Rotterdam. De Sloepenrace wordt georganiseerd door de Junior Chamber Rotterdam Haven in samenwerking met de Stichting Vrienden van het Havenziekenhuis. Havencongres Rotterdam ondersteunt de Rotterdam Haven Sloepenrace 2008. Voor meer informatie over dit evenement zie www.sloepenrace.jkrh.nl

HAVENCONGRES MAGAZINEÂŽ

Partnerschap met Duits Nederland positioneert zich in voorkomende gevallen graag als de niet te missen toegangspoort tot Europa, maar hoogleraar economie professor dr. Kees van Paridon van de Erasmus Universiteit zet mogelijke ‘grootsprekers’ graag met de benen op de grond. “Vanuit Duits perspectief is Nederland één van de vele buurlanden.”

Zo bezien is de vraag gerechtvaardigd of de Duitse verkeersminister Tiefensee zat te wachten op Nederlands commentaar op zijn Masterplan Goederenverkeer en Logistiek. Van Paridon zei het op het Havencongres Rotterdam 2008 zo: “de vraag is of het gewaardeerd zou worden als Duitsland com-

mentaar zou leveren op Nederlands beleid.” Nederland zou misschien eerst een lesje ‘hoffelijk betrekkingen onderhouden’ moeten nemen voor het land het belerende vingertje naar Duitse verkeersbeleidsmakers opheft.

“Nederland beseft niet altijd hoe belangrijk Duitsland is voor dit land”, aldus Van Paridon die concludeert dat de samenwerking met name voor Rotterdam van essentieel belang is en partnerschap cruciaal, zeker met Nordrhein Westfalen. “De kaarten voor Rotterdam zullen beter zijn, als de haven duidelijk kan maken hoeveel duurder goederen zouden zijn als ze via Duitse havens worden aangevoerd. De haven is door zijn grootte en faciliteiten kostenefficiënter in het gebruik, maar dat moet wel worden gezegd. De vooruitzichten zijn vooralsnog niet ongunstig en in de overzienbare toekomst blijft deze regio het kerngebied binnen de EU. De economische contacten tussen Nederland en Duitsland zijn onverminderd nauw.” Uit de woorden van Van Paridon blijkt dat dit blijvend zal zijn mits de contacten goed onderhouden worden met overheden, zakenrelaties en bedrijven in het algemeen. Daarbij zijn kennis van en over de taal, cultuur en politiek belangrijk, maar ook goede voorbereiding, uitvoering en nazorg. “Denk vanuit de klant”, beveelt Van Paridon aan.

Samenhang De hoogleraar economie voegt daaraan toe dat Nederland gebruik kan maken van hetgeen de twee landen bindt, zoals de monetaire en conjuncturele samen-

HAVENCONGRES MAGAZINE®

land Cruciaal

hang. De grafieken die hij toonde, gaven aan dat dit geen garantie is voor groeiend aandeel in import en export. De opkomst van nieuwe concurrenten als Rusland en China verstoren oude verhoudingen in marktaandeel. De economische groei – tussen het dieptepunt rond 2001, een opleving in 2004 en schommelingen in de jaren daarna – heeft ook invloed op het marktaandeel van Nederland en Duitsland. Van Paridon voorziet beperkte economische groei in Europa en sterke groei

Er zijn in ieder geval vier knelpunten aan te duiden: 1. De energieschaarste en stijgende olieprijzen, 2. Het gebrek aan ruimte voor vergroting van het havengebied en voor de nodige infrastructuur, 3. De vraag of we voldoende mensen en aantrekkelijke banen hebben en 4. De vraag of we dit allemaal wel willen. Het gevoel of we zoveel willen groeien leeft breder dan bij actievoerders voor milieubehoud.”

Invloed Ontwikkelingen en belemmeringen zijn volgens Van Paridon niet te sturen, maar soms wel te beïnvloeden. Dat gebeurt dan ook. De hoogleraar economie noemt als voorbeeld daarvan het Rotterdam Climate Initiative, de goede betrekkingen met China en andere partners en de verbeterde betrekkingen met Duitsland. “Op vele punten is

“de vraag is of het gewaardeerd zou worden als Duitsland commentaar zou leveren op Nederlands beleid” in China en overige landen in het Verre Oosten. Die zal zijn weerslag hebben op de Europese overslagcijfers die een groei van rond de 7 procent zullen laten zien. Van Paridon: “De groei van de Rotterdamse haven is fenomenaal, maar Antwerpen en Hamburg groeien ook. Maar zal dat wel goed blijven gaan?

HAVENCONGRES MAGAZINE®

samenwerking mogelijk”, zegt hij, “maar dan moeten we wel bereid zijn met elkaar na te denken over hoe we problemen met de infrastructuur oplossen, milieumaatregelen nemen en hoe we de complementariteit van de economie beter kunnen benutten. Dat kunnen we zeker doen met Nordrhein Westfalen.”

Bereikbaarheid smeer in Duits-Nederlandse

Een mooie vraag opgeworpen door adjunct directeur Rob Bagchus van Deltalinqs in het door dagvoorzitter René Buck strak geleide forum: “hoe los je problemen in de samenwerking van Duitsland met Nederland op?” Na een seconde stilte kwam Bagchus gelukkig zelf met het antwoord “door éérst de problemen met de bereikbaarheid hier op te lossen.” Zoveel werd duidelijk tijdens het Havencongres Rotterdam 2008: het debat mocht dan wel rond de vraag “Rotterdam – Duitsland; een thuiswedstrijd?” spelen, forumleden en deelnemers in de zaal verkozen ook de beantwoording van de bereikbaarheidsvraag te behandelen. Directeur Dick van Doorn van het Europees Massagoed Overslagbedrijf (EMO) begon koeltjes met de melding dat Duitsland door een reeks van havens wordt bediend. “Rotterdam is er één van”, aldus Van Doorn over de niet besliste ‘wedstrijd Rotterdam – Duitsland’. “Het is best een gevecht om

de positie van Rotterdam veilig te stellen. De Rotterdamse haven is groot geworden door de Rijn en de haven is erg diep. Daarvan hebben we profijt. In onze tak van sport gaat er namelijk geen ton over de weg. De Rijn is een natuurlijke afvoerweg voor onze producten, maar heeft zijn nadelen vanwege de almaar wisselende waterstanden. Daardoor moeten binnenschepen wisselend beladen worden, hetgeen niet wenselijk is voor de gewenste security of supply. Daarom is er een langzame verandering in gang gekomen van vervoer over water naar spoor. Nu nog gaat 10 procent van onze goederen per spoor, maar dat zal groeien als het

HAVENCONGRES MAGAZINE®

olie betrekkingen

spoorvervoer tenminste uitgeslapen is (en marktgericht handelt, red.). Naar verwachting zal het aandeel van de binnenvaart stabiel blijven.” Algemeen directeur van rederij Hamburg Süd Nederland constateert dat mogelijke verstoring in de Duits – Nederlandse verbindingen in ‘eigen Rotterdams huis’ kunnen ontstaan. “Als relatief kleine rederij staan we niet hoog op het verlanglijstje van de terminals, maar onze zuiderburen willen ons wel als klant hebben. Toch is Rotterdam een goede importhaven voor ons. We voeren 2 tot 5 procent van de ZuidAmerikaanse exportgoederen hier aan”, aldus Roger Clasquin.

partijen in gesprek om van 15 hectare terrein een Containertransferium voor de binnenvaart te maken. De bedoeling is om zo containers van de weg te halen.”

Directeur Containers, Breakbulk & Logistics Emile Hoogsteden van het Havenbedrijf Rotterdam is met anderen in de havengemeenschap doordrongen van het feit dat problemen met bereikbaarheid nú moeten worden opgepakt. “Daarom hebben we een pakket van maatregelen opgesteld. We zijn met

HAVENCONGRES MAGAZINE®