Brabant Manager 23 by Manager Magazines

 6,95

Editie:Vlaams-Brabant - Nummer 23 - Juni 2010 - Jaargang 7 - Driemaandelijks in maart - juni - september - december - Afgiftekantoor 3500 Hasselt 1 - P409538

Vlaams minister Ingrid Lieten “Innovatie draait om vrijheid van denken”

METAALSECTOR IN DE KIJKER “Weer groei, na 20% daling in 2009”

Frédéric Lernoux, KeFiK “Krediet krijgen is moeilijker geworden”

Rita Verreydt, Sogeti Belgium

“Externe hulp is noodzakelijk om fusie in goede banen te leiden”

Lok meer bezoekers naar uw website

www.managermagazines.be

Welke energiezuinige maatregelen zijn het interessantst voor uw bedrijfsgebouw?

Persoonlijk en Stijlvol Dineren Zakenlunch met respect voor tijd en discretie

De enige echte!

Lunchen bij Huis De Colvenier is veel meer dan uit beleefdheid of omdat het zo hoort, uw gast een diner aanbieden en uw afspraken concretiseren. U komt hier omdat u oprecht interesse heeft in de authenticiteit van uw gast en het bedrijf waarvoor hij staat. U en uw zakenrelatie zullen versteld staan van hoe chef-kok Patrick Van Herck dagverse ingrediënten tot een feest voor de smaak omtovert. Afhankelijk van uw wensen en tijd kunt u in dit zakenrestaurant kiezen uit een klassiek menu of een menu van 1 uur.

Huis De Colvenier: uw zakenrestaurant - gerenomeerd zakenrestaurant in hartje Antwerpen - aperitief in 19de eeuws netwerk van wijnkelders - privéruimtes voor besloten besprekingen - geraffineerde keuken van topkwaliteit - 20 jaar ervaring, gevestigde waarde - www.zakenlunch-antwerpen.be

Kaas en Wijnfestival La Belissima: verdeler van de bekende Caipirinha, Mojito, Caipivodka, Caipifrutas, Caipifresas, de 5 cocktails van Europa en de Hot Mojito Tea.

A volonté genieten van kaas en wijn. Trek alle registers open en ontdek heerlijke geitenkaasjes, schimmelkazen, gerijpte kazen, ... Bij elk type schenken we jou een aangepaste wijn. De kracht en smaakintensiteit wordt keer op keer versterkt. Ideaal voor de bourgondiërs onder ons!

Door de enige en echte originele smaak zijn wij op zoek gegaan naar nieuwe producten om uiteindelijk de volgende producten exclusief te kunnen aanbieden op de Europese markt. Voor de winter hebben wij speciaal de Hot Mojito Tea. Voor de kenners hebben we de Cavito, Cavita, Rosita en de Pur Nature sparkling fruitwines welke de tegenhangers zijn van de cava. Deze fruitwijnen zijn ofwel met een vleugje mojito ofwel met een vleugje caipirinha buiten de nature.

Al onze producten zijn nummer 1 van kwaliteit op de Europese markt! Wij werken ook op private label voor alle bedrijven. Ons hele gamma kunt u bekijken via onze site www.labelissima.eu

Steenwinkelstraat 664, 2627 Schelle - Tel.: 03-887 64 79 - Fax: 03-877 47 59 - info@labelissima.eu

Huis De Colvenier

Sint Antoniusstraat 8 2000 Antwerpen 0477.23.26.50 info@colvenier.be www.colvenier.be

Inhoud

Rita Verreydt, Sogeti Belgium

“Zonder steun van omgeving was ik deze uitdaging nooit aangegaan” Zakenecho’s Nieuws over de zakenwereld in Vlaams-Brabant

Bouw Manager Welke energiezuinige maatregelen zijn interessantst voor uw bedrijfsgebouw? Met passiefbouw heeft u geen traditionele verwarming meer nodig

10 14

DOSSIER TECHNOLOGIE & INNOVATIE Blz. 8 en 9

Trends en uitdagingen in Technologie & Innovatie “Open innovatie wordt meer de regel dan de uitzondering”

Blz. 20 t/m 23

Dominique Michel, Fedis

“In België is het potentieel voor winkelcentra best aanzienlijk”

Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten: “We willen meer investeren in projecten en minder in structuren” 18 Debat: “Onze ‘brains’ blijven onze belangrijkste grondstoffen” 20 Retail Dominique Michel, Fedis: “Shoppingcentra moeten klant meerwaarde bieden”

Transport Vorkheftrucks: hoe u de levensduur van tractiebatterijen verlengt

ICT Zoekmachineoptimalisatie: hoe u meer bezoekers naar uw website kunt lokken

Metaal Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen, en Eduard Rutten, Vlamef: “Sector moet in onderzoek en innovatie blijven investeren”

Finance Frédéric Lernoux, KeFiK: “Krediet is de levensader van elke onderneming” Thomas Weyts, Optima: vroeger met pensioen, hoeveel kost mij dit?

44 46

Advocatenpanel Hoe zinvol is ‘disclaimer’ in e-mail?

Manager Seminars Uw successie: bepaal zelf wie wat krijgt

Marketing & Communicatie Uit het grenzeloos praktijkleven gegrepen: grenzeloos ondernemen biedt extra kansen

Human Resources Alleen vanuit authentieke kracht kunt u medewerkers inspireren

Zakenlunches Als u rekening moet houden met het geloof van uw gast(en)

Manager Launch BMW 5 Reeks en Brabant Manager 22 krijgen samen lancering bij Garage Ginion

Adverteerdersindex

Blz. 32 en 33

Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen

“Door stijgende vraag van staal zullen staalprijzen vrij snel toenemen”

Colofon Publicaties Verschijnt 5 keer per jaar: - Limburg Manager: Provincie Limburg - Antwerpen Manager: Provincie Antwerpen Verschijnt driemaandelijks: - Vlaanderen Manager: Provincies Oost- en West-Vlaanderen - Brabant Manager: Provincie Vlaams-Brabant Redactiesecretariaat en publiciteitsvoorwaarden: Big Media Group nv, Louis Pasteurstraat 21, 3920 Lommel, Tel.: 011 808 854, Fax: 011 808 855, e-mail: info@managermagazines.be. Abonnementen: voorwaarden op www.managermagazines.be. Bestuurders: Lian Cuypers, Thieu Cuypers. Hoofdredactie: Stefan Kerkhofs.

Blz. 40 en 41

Sales manager: Geert Brouwers. Publiciteits- en redactiecoördinatie: Katrien Delamotte, Katrien Henkens, Vicky Kox, Sylvie Loenders, Kirby Molenberghs, Annick Peelaerts, Cindy Thys.

Vormgeving: Johny Verstegen, Carine Thaens, Dirk Van Bun, Martine Vandervoort, Walter Vranken. Coverfoto: Pieter-Jan Vanstockstraeten. Werkten mee aan dit nummer: Gitte Abrams, Annick Claus, Luc Franco, Roeland Kortleven, Hilde Neven, Rik Neven, Patrick Poppe, Bert Salden, Jos Sterk, Alain Trappeniers, Michaël Vandamme, Marc Van de Velde, Matthieu Vansteenkiste. Fotografie: Ben Philipsen, Bart Vandermeersche, Pieter-Jan Vanstockstraeten. Druk: Drukkerij Hendrix. Verantwoordelijke uitgever: Lian Cuypers, p/a Big Media Group nv. Copyrights: De overname van gehele of gedeeltelijke artikels is enkel toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgave van Big Media Group nv, Louis Pasteurstraat 21, 3920 Lommel, www.big-media-group.be. Lid van unie van de uitgevers van de periodieke pers, UPP.

Zakenecho’s

Mensen & Zaken FedEx Express stelt Belg Stéphane Verdoy aan als vice president sales Europe FedEx Express, onderdeel van FedEx Corp. en ‘s werelds grootste exprestransportbedrijf, heeft Stéphane Verdoy aangesteld als vice president sales Europe. Verdoy komt daarmee aan het hoofd van de verkoopactiviteiten in de regio, die uit 25 landen bestaat. Voor deze aanstelling leidde hij de field, sales- en marketingteams voor de Benelux, Scandinavië en de Baltische staten.

Stéphane Verdoy.

Crowell & Moring LLP verwelkomen advocaten Tina Van Poelvoorde en John-John Ackaert Sinds kort maken advocaten Tina Van Poelvoorde en John-John Ackaert deel uit van het advocatenteam van Crowell en Moring LLP. De juridische ervaring van Tina Van Poelvoorde situeert zich in publiek en administratief recht en in de life sciences-sector. Zij zal de Intellectual Property Group in Brussel onderJohnTina Van Poelvoorde. steunen. John Ackaerts juridische ervaring concentreert zich op alle aspecten van het ondernemingsrecht, meer specifiek op vennootschaps- en commercieel recht. Hij zal deel uitmaken van de Crowell & Moring’s Corporate Group in Brussel. John-John Ackaert.

Annick Draelants wordt commercieel directeur Harol Het familiebedrijf Harol in Diest, gespecialiseerd in zonwering, rolluiken en sectionale poorten, kreeg op 1 april Annick Draelants als commercieel

Manager Magazines werkt momenteel aan de specials

•Transport •HR & Opleidingen •ICT •Finance & Consultancy Wilt u zich in deze dossiers profileren? Neem dan contact met ons op: Tel.: 011-808.854, fax: 011-808.855, info@managermagazines.be directeur. Zij nam de commerciële leiding over van algemeen directeur Helmut Schmitz. Alain Goffart is de nieuwe directeur voor Harol France.

Tempo-Team benoemt Ann Verleye als manager HR services Tempo-Team, voorheen Vedior, versterkt zijn team met Ann Verleye als manager HR services. Zij zal de strategische uitbouw van het TempoTeam HR services pakket bestendigen en verder uitbreiden. Het HR services team wordt verder aangevuld met een nieuwe managementcoach, Meredith Vets, en een nieuwe sales manager, Carla Defreyne.

Ann Verleye.

Eric Van Dyck wordt managing director bij Redevco België Redevco kondigde onlangs aan dat Eric Van Dyck, managing partner van het Belgische kantoor van Cushman & Wakefield, aan het eind van dit jaar Marc Van Heddeghem zal opvolgen als managing director van Redevco België. Marc Van Heddeghem blijft de komende maanden een leidende rol spelen bij de voorgenomen sluiting van 17 Carrefour-winkels uit de Redevco-portefeuille.

VAN DEN WIJNGAERT & PARTNERS A C C O U N TA N T S — B E L A S T I N G C O N S U L E N T E N * BOEKHOUDING & BEDRIJFSADVIES * FISCAAL ADVIES * SUCCESSIEPLANNING * STARTERSSERVICE

Mechelsebaan 18 – 3140 Keerbergen

Industriepark West 75 , 9100 Sint-Niklaas

1ste gesprek steeds vrijblijvend – tel. 015 500 800 – e-mail: algemeen@vandenwijngaert.be

......................................................................................................................................................................................................................................................

www.vandenwijngaert.be – blog: www.vandenwijngaert.be/blog

Zakenecho’s

WELLNESS BIJ UW THUIS

Eric Bazile wordt managing director van Bosch Benelux Eric Bazile is sinds 1 februari managing director bij Bosch Benelux. Hij volgde in die functie Matthias Lanwehr op, die terugkeert naar Duitsland als managing director van Johanna Solar Technology.

Steven Van Hoorebeke aan de slag als managing director Fujitsu Belux Steven Van Hoorebeke is bij Fujitsu sinds 1 april managing director voor Eric Bazile. België en Luxemburg. Exact één jaar na het beëindigen van de joint venture tussen Fujitsu en Siemens, waarbij Fujitsu de 50% participatie van Siemens overnam, zullen Fujitsu Services en Fujitsu Technology Solutions voortaan als één bedrijf opereren in België en Luxemburg.

Patrick en Nicole Balcaen master-franchisenemers van Vastgoed voor België

Patrick en Nicole Balcaen.

worden Laforêt

Immospecialisten Patrick en Nicole Balcaen worden franchisenemers van Laforêt Vastgoed voor België. Laforêt Immobilier, een Franse groep die een stevige voet op de eigen markt heeft en aan een internationale expansie bezig is, wil tegen 2018 op alle continenten aanwezig zijn via 10.000 kantoren, waarvan 4.500 in Europa. Patrick en Nicole Balcaen willen tegen 2018 zo’n 150 franchisekantoren openen in ons land.

Christine Winters wordt regiodirecteur Retail & Private Banking BNP Paribas Fortis

Tuinspa’s Sauna’s Home Fitness

Christine Winters volgt Marc De Coster op als directeur Retail & Private Banking BNP Paribas Fortis, regio Vlaams-Brabant, met hoofdzetel in Leuven. Zij doorliep in de bank diverse managementfuncties. De zone Vlaams-Brabant omvat 11 commerciële markten van Halle tot Diest, 126 kantoren, 5 private banking centra en 900 medewerkers.

Infrarood Zonnebanken Christine Winters.

lnnolabel verdeelt innovatieve slimme indicatoren in Benelux Innolabel bvba verdeelt een nieuw gamma innovatieve slimme etiketten, ‘Timestrip’, die na activatie als indicator werken voor tijd en temperatuur. Met de Timestrip kan men de termijn na opening of ingebruikname van een product of andere actie opvolgen. “Hoe lang is een product opengemaakt of in gebruik? Werd de koudeketen onderbroken of een bepaalde temperatuur overschreden? Is de versheid of bruikbaarheid nog gegarandeerd? De Timestrip geeft duidelijk en direct antwoord op deze vragen,” zegt Chris Van Sebroeck van Innolabel. “Er komt geen leesapparatuur aan te pas en er zijn geen batterijen te vervangen.” Vele toepassingen zijn mogelijk: voeding, catering, logistiek, medische en farmaceutische omgevingen… Meer info: www.innolabel.eu.

Jan Derluyn neemt dakwerker Paul van Mechelen over Zakenman Jan Derluyn die eerder al Sleurs Industries uit Balen en Tilcon uit Diksmuide overnam, heeft ook dak- en timmerwerken Paul van Mechelen uit Lille ingelijfd. De transactie werd begeleid door SDM Corporate Finance uit Antwerpen. Hugo Knevels, algemeen directeur van Sleurs Industries/Energy, zal de dagelijkse leiding van dit bedrijf in handen nemen. Paul van Mechelen zal in dienst blijven en het bedrijf ondersteunen met zijn kennis en ervaring.

ECCRT viert tienjarig bestaan In 2010 viert het European Centre for Clinical Research Training (ECCRT) zijn tiende verjaardag. Het centrum voorziet al een decennium in cursussen op het vlak van klinisch onderzoek.

aarschotsesteenweg 410 3012 wilsele - leuven tel. 016 44 70 34 info@gervi21.be - www.gervi21.be

Zakenecho’s

Nieuwe entertainmenttempel Viage opent de deuren in Brussel Onze hoofdstad heeft er met de nieuwe entertainmenttempel Viage een eyecatcher bij. Verdeeld over acht verdiepingen en 14.500 m² heeft Viage een theater, bars met een eigen sfeer voor iedere gelegenheid, casinozalen met het nieuwste materiaal en een gastronomisch restaurant met een panoramisch uitzicht over Brussel. General manager is Andrew Webb (foto).

Volvo Cars rolt mobiele toepassingen verder uit na succesvol pilootproject met Phi Data

Andrew Webb.

Phi Data, Benelux-specialist in oplossingen voor automatische identificatie en datacollectie, heeft de opdracht voor de verdere roll-out van het Daissy-project bij Volvo Cars in Gent binnengehaald. Na de pilootfase in 2009 zal Phi Data 241 bijkomende mobiele computers voorzien op de assemblagelijnen van het bedrijf. Het Daissy-project, of Direct Access Information & Support System-project, is een initiatief van Volvo Cars Gent dat via IWT en Flanders’ Drive, de competentiepool voor de voertuigindustrie in Vlaanderen werd opengetrokken naar andere Belgische bedrijven uit de automobielsector die hun werknemers rechtstreeks en vanaf de werkvloer toegang willen bieden tot computersystemen.

The Brand Booster Company Bij ons vindt u alles om uw merknaam of product te versterken: van gadgets tot promotiekleding en hebbedingetjes. Wij leveren alles op maat van de klant en denken graag met u mee!

Tech Data versterkt positie Azlan in België met overname Source Tech Data, distributeur van IT-producten, kwam onlangs tot een overeenkomst voor de overname van Source. Door deze overname zal een team van 29 professionals de ‘value added enterprise’-afdeling Azlan van Tech Data komen vervoegen.

Federale overheid bestelt 27.000 bureaustoelen bij Kinnarps Kinnarps, fabrikant van ergonomisch kantoormeubilair, heeft opnieuw een groot contract in de wacht gesleept bij de federale overheid. Het gaat om een bestelling van bijna 27.000 bureaustoelen en zitmeubilair, gespreid over drie jaar. De volledige bestelling ziet er per jaar als volgt uit: 6.000 ergonomische bureau- en beeldschermstoelen met bijpassende bezoekersstoelen, 2.800 bezoekers- en vergaderstoelen, 150 zitbanken voor wachten onthaalruimtes en 60 ergonomische directiestoelen met bijpassende bezoekersstoelen. Bij die bestelling zit ook de volledig recycleerbare Feniks-stoel (foto).

SSI Schäfer treedt toe tot Lean Factory Sinds kort maakt SSI Schäfer deel uit van Lean Factory, een netwerk van 11 ondernemingen die samen willen werken aan een ‘lean’ organisatie in de dagelijkse bedrijfspraktijk. Elke producent in het netwerk levert zijn bijdrage aan de realisatie van zo’n ‘lean’ organisatie. Zo ook SSI Schäfer met zijn competentie inzake modulaire ordervoorbereidingssystemen voor verschillende toepassingen. Pallet- en vakbodemstellingen zijn daar voorbeelden van, maar ook diverse types bakken, atelierinrichtingen en oplossingen voor opslagruimten en logistieke processen. Andere deelnemers zijn onder andere Leonardo Group, Toyota, Bosch, Würth en Orgatex.

Webpost van Francotyp-Postalia vermindert verzendkosten Francotyp-Postalia (FP), een internationale trendsetter en verdeler van frankeer- en omslagvulmachines die postaal verkeer optimaliseren, lanceert Webpost. Dankzij deze totaalformule kunnen klanten eender waar ter wereld brieven en documenten in een lokaal FP filiaal uitprinten. Brieven worden vervolgens gefrankeerd aan het plaatselijk tarief, wat de opdrachtgever tijd en kosten bespaart. Meer info: www.fp-webpost.be, www.francotyp.be.

Brouwerij Boon wint gouden en zilveren medaille op ‘World Beer Cup’ De Belgische brouwerij Boon sleepte op de ‘World Beer Cup’ 2010 twee medailles in de wacht. De Geuze Mariage Parfait eindigde als eerste in de categorie ‘Belgian-Style Sour Ale’. De Oude Geuze van De meest recente Zakenecho’s vindt u op onze website www.managermagazines.be. 6

Zakenecho’s

Laat u gratis informeren via onze nieuwsbrief Om u nog sneller te informeren over de meest recente zakelijke topics, kunt u zich gratis inschrijven op onze maandelijkse e-mail nieuwsbrief. Dankzij deze e-newsletter blijft u op de hoogte én maakt u elke maand kans op uitzonderlijke prijzen! Schrijf u snel in via de knop ‘Nieuwsbrief ’ op www.managermagazines.be!

Boon kreeg het zilver toebedeeld. De ‘World Beer Cup’ is een van de belangrijkste biercompetities ter wereld en wordt in biermiddens omschreven als de Olympische Spelen van de sector.

WDP verkoopt leegstaande site in Lesquin en verhuurt site in Cargovil-Vilvoorde aan KDL Trans Vastgoedspecialist WDP verkoopt zijn leegstaande site in Lesquin (Frankrijk) aan een distributiebedrijf uit Lille voor 6,1 miljoen euro. Daarnaast verhuurt WDP zijn site op Cargovil in Vilvoorde voor negen jaar aan logistiek dienstverlener KDL Trans. De leegstaande site in Lesquin (ten zuiden van Lille) omvat een logistiek pand van 17.000 m². Het pand van WDP op Cargovil is 11.000 m² groot. WDP zal op de site eerst een aantal aanpassingswerken uitvoeren aan de kantoren en vier extra loskades toevoegen.

De facto image building wordt aandeelhouder van Worldwide Partners De facto image building, met kantoren in Rixensart en Sint-Martens-Latem, is sinds kort de exclusieve Belgische partner van het netwerk van Worldwide Partners, het tiende marketingcommunicatienetwerk van de wereld. “We investeerden de laatste jaren fors in een web agency, events, corporate communicatie en PR. Dankzij de aansluiting bij Worldwide Partners kunnen we ons nog beter profileren in marketingcommunicatie,” aldus CEO Rudy De Hainaut.

MANKRACHT NODIG? BIJ ONS IS UW WERK IN GOEDE HANDEN Wij zorgen voor uw ͻ MONTAGEWERK ͻ ELEKTRO-MONTAGE ͻ VERPAKKING ͻ BOEKBINDERIJ ͻ HOUTBEWERKING ͻ MANUEEL WERK.

Meer weten? Bel 016/80 46 46 voor een afspraak en wij presenteren u graag persoonlijk alle mogelijkheden.

KŶǌĞ ϲϴϬ ŐĞŵŽƟ ǀĞĞƌĚĞ ǁĞƌŬŶĞŵĞƌƐ ǀŽĞƌĞŶ ĚĞǌĞ werken uit binnen onze muren of bij u ter plaatse.

Ortec en Tri-Vizor sluiten strategisch partnership Ortec, aanbieder van geavanceerde planningssoftware, heeft een strategisch partnership afgesloten met Tri-Vizor, dat gespecialiseerd is in gebundelde logistieke stromen. Door deze samenwerking kunnen zowel de klanten van Ortec als die van Tri-Vizor kiezen voor geïntegreerde diensten en innovatieve oplossingen voor het berekenen van complexe ‘carbon footprints’ of het optimaliseren van rittenplanning in de voorbereidingsfase van logistieke bundelingsprojecten.

KCI Medical opent eerste Belgische afdeling in Anderlecht Sinds 12 maart beschikt KCI Medical over een eerste Belgische vestiging in Anderlecht. De vestiging wordt bemand door negen medewerkers. KCI Medical is gespecialiseerd in het ontwikkelen van nieuwe technologieën en therapieën op het gebied van geavanceerde wondzorg en regeneratieve geneeskunde. Wereldwijd telt het bedrijf meer dan 7.000 medewerkers.

VIL wil van Brucargo Europa’s meest efficiënte luchtvrachtzone maken Op 22 maart werd de kick-off gegeven van het VIL-project ‘Brucargo Secured Gateway’. Doel is om Brucargo, het vrachtgebied van Brussels Airport, te positioneren als beveiligde en meest efficiënte luchtvrachtzone van Europa. Negen bedrijven, waaronder DHL Global Forwarding, Aviapartner, WFS en Swissport, nemen deel aan het innovatieve logistieke project.

Blankedale FLEXIBEL INZETBAAR, KWALITATIEVE AFWERKING, BUDGETVRIENDELIJK v.z.w. Blankedale I Pastorijstraat 118 I 3300 TIENEN Tel: 016/80 46 46 | E-mail: info@blankedale.be

www.mankrachtnodig.be 100427EH Blankedale Limburg Manager.indd 1

29/03/10 14:17

Rita Verreydt: “Ik heb een gezin met drie gezonde kinderen. Als dat niet zo was, had ik wellicht andere keuzes gemaakt.”

Rita Verreydt, Sogeti Belgium nv

“Het is nooit mijn ambitie geweest om CEO te worden” “Als CEO moet je een goede gezondheid hebben en tijdens periodes met weinig slaap toch degelijk kunnen functioneren. Ik ken geen CEO’s die tien uur slaap per nacht nodig hebben.” Rita Verreydt, tegenwoordig ‘chairman’ van Sogeti Belux, kan het weten. Ze loodste dit Brusselse IT-dienstenbedrijf als CEO vanaf 2005 door een moeilijke fusie en moest in 2009 ook afrekenen met een straffe economische crisis. “De eerste jaren na de fusie sliep ik maar enkele uren per nacht.” Sogeti is een onderdeel van de internationale beursgenoteerde groep Capgemini en gespecialiseerd in ‘local professional services’. “De Sogetigroep telt 20.000 medewerkers in 15 landen en commercialiseert vier disciplines, met name ‘infrastructure services’, ‘application services’, testing services’ en ‘high tech consulting’,” vertelt Rita Verreydt. “In België en Luxemburg hebben we meer dan 1.000 medewerkers op de ‘payroll’. Meer dan 80% daarvan voert projecten uit bij onze klanten.” 8

B.M.: Sogeti ontstond in 2005 uit de fusie van drie ondernemingen: het Antwerpse Gitek en de Franstalige Ariane IT en Ariane II (Ariane_Transiciel). Hoe verliep de samenvoeging van die verschillende bedrijfsculturen? Rita Verreydt: “Dat ging niet van een leien dakje. Er was veel synergie in IT-diensten, maar de culturen waren erg verschillend. Het betrof dan ook een Vlaams, een Waals en een Luxemburgs bedrijf. Ik was op dat moment CEO van Gitek en kreeg

de vraag om het nieuwe fusiebedrijf te leiden. We hebben meteen een ‘workforce’ en werkgroepen opgericht om de processen in sales, marketing, HR, finance, enzovoort, op één lijn te brengen. Maar snel werd duidelijk dat die aanpak niet werkte. Mensen komen samen met verschillende petten op en moeten uiteindelijk als Sogeti denken. Alleen met eigen medewerkers kan je dat niet waarmaken. Als voormalig CEO van Gitek werden mijn beslissingen door de medewerkers van de andere bedrijven ook minder snel aanvaard.” B.M.: U heeft dan extern advies ingehuurd om dat proces te begeleiden? “Inderdaad, we schakelden een extern consultancybedrijf in om ons te helpen. Vreemde ogen dwingen meer, zoveel is duidelijk. Omdat klantencontacten in onze business zo cruciaal zijn, konden wij zelf moeilijk afdwingen dat die contacten moesten wijken voor meetings rond de fusie. Dat

Interview

Bedrijfsfiche Sogeti Belgium • Oprichting: de bedrijven Gitek (opgericht in 1986), Ariane IT (opgericht in 1990) en Ariane II fuseren in 2005 tot Sogeti Belux • Activiteit: IT consulting • Plaats: Brussel • Website: www.sogeti.be

zou later tegen ons gebruikt worden. Maar een externe partij kon dat wel. Ik raad echt iedereen aan om een neutrale partner bij zo’n omvangrijk en gevoelig proces te betrekken. Alleen met operationele, eigen medewerkers lukt dat niet. Dat is een fulltime job, dat kan je niet combineren.”

“Tijdens een fusie wordt vrijwel elk onderdeel van de bedrijfsprocessen aangepast. Dat vergt veel van medewerkers.”

B.M.: Wat zijn de grootste hinderpalen bij zo’n fusie? “De weerstand bij medewerkers. Klanten moet je ook overtuigen, maar als je continuïteit kan bieden, is dat voor hen wel oké. Medewerkers hebben gekozen voor een bepaald bedrijf. Na een fusie of overname is dat bedrijf echter totaal anders, onder meer omdat je vrijwel al je processen moet analyseren en dikwijls moet aanpassen. Van de diverse processen en gewoonten inzake vakantie, aanwerving, training, uitbetaling van lonen, enzovoort, moet je komen tot één uniform systeem, maar medewerkers zien dat niet meteen zitten. Mensen zijn niet op de wereld gezet om te veranderen. Tijdens een fusie wordt vrijwel elk onderdeel van de bedrijfsprocessen aangepast. Dat vergt veel van medewerkers. Het is een proces van lange duur. Na vijf jaar is dit bedrijf Sogeti, maar ik beweer niet dat het Sogeti-hart van iedereen even groot is. Heel soms, bijvoorbeeld bij interne conflicten, komen die interne cultuurverschillen nog wel eens naar boven.” “Sommige medewerkers, die tevoren uitstekend presteerden, bleken in de nieuwe structuur jammer genoeg niet meer te kunnen functioneren en zijn vertrokken. Van 250 medewerkers bij

Belux Conferentie op 10 juni Op 10 juni organiseert Sogeti Belux haar jaarlijkse Belux conferentie, waarbij de deelnemers kunnen kiezen uit 36 presentaties van Sogeti en haar partners. ‘s Avonds is er een plenaire sessie met een presentatie van de CTO van de Sogeti Group.

Gitek groeien naar 800 bij Sogeti in 2005 en 1.000 vandaag is dan ook erg veel. Vroeger kende ik iedereen, nu niet meer. Daar heb ik aan moeten wennen.”

• Omzet: 98 miljoen euro • Werknemers: ongeveer 1.000

Fiche Rita Verreydt • Functie: chairman Belgium

B.M.: Hoe lang bent u ondertussen al CEO? “Sinds 1994, dus 16 jaar. Toen ik afstudeerde als licentiaat geschiedenis, dacht ik er in de verste verte niet aan om CEO te worden. En dan nog van een IT-bedrijf… Ik startte mijn carrière met lesgeven, dat deed ik ook graag, maar de ene interim na de andere volgde elkaar op. Dat gaf weinig zekerheid en daarom heb ik mijn kans gewaagd in het bedrijfsleven. Ik ben in de verkoop begonnen bij Promedia, uitgever van de Gouden Gids. ‘Ik heb met succes geschiedenis verkocht aan leerlingen in het beroepsonderwijs,’ reageerde ik toen ze daar stelden dat ik geen sales ervaring had.” B.M.: Van verkopen naar een bedrijf leiden, dat is opnieuw een stevige stap. “Tja, van het één komt het andere. Geluk hebben, speelt ook wel mee. Ik was telkens de juiste vrouw op het juiste moment op de juiste plaats. Er is maar één CEO en zolang die zijn werk goed doet en op post blijft, komt er geen andere. Toen ze me vroegen om CEO te worden van Sogeti, heb ik wel even moeten nadenken. Is zo’n fusie begeleiden iets voor mij? Kan ik dat aan? Daar heb ik toen met verschillende mensen over gesproken. Zonder de steun van mijn man, kinderen en omgeving was ik deze uitdaging nooit aangegaan. Het schrikte me af en trok me aan. Ik vond vooraf zeker niet dat ze mij daarvoor moesten kiezen. Zo ambitieus ben ik niet. Een duwtje in de rug was nodig. Maar vandaag ben ik héél blij dat ik naar die mensen heb geluisterd.” B.M.: Over welke vaardigheden moet een CEO van dit bedrijf beschikken? “Heel goed kunnen luisteren, zowel naar klanten als naar medewerkers. Want een gelukkige medewerker zorgt voor een gelukkige klant. Verder moet je een brede interesse hebben, visie hebben over waar je met je bedrijf naartoe wil en marktgedreven zijn. Je moet, kortom, weten hoe de ITmarkt evolueert en tijdig inspelen op de wijzigende noden van klanten. Ook een goede gezondheid is voor een CEO van belang. Het is een drukke, stresserende job, die ik niet zou kunnen uitvoeren als ik veel slaap nodig had. Wie nood heeft aan tien uur slaap per nacht, kan volgens mij geen CEO worden. De eerste jaren na de fusie sliep ik maar enkele uren per nacht. Een goede familiale omgeving speelt ook een rol, vermoed ik. Ik heb een gezin met drie

• Leeftijd: 51 jaar • Opleiding: licentiaat geschiedenis (Universiteit Gent), graduaat bedrijfsorganisatie • Carrière: 1980-1987 onderwijs, 1987-1988 Promedia, 1988-2005 Gitek en sinds 2005 Sogeti Belux • Professionele ambitie: “Ervoor zorgen dat Sogeti Belux een gezond, sociaal en vooral winstgevend bedrijf blijft. Want winst maken is een garantie voor de toekomst van de onderneming.” • Hobby’s: familie, lezen

gezonde kinderen. Als dat niet zo was, had ik wellicht andere keuzes gemaakt.” B.M.: Over inspelen op wijzigende noden gesproken: had u de grote vlucht van het sociale netwerken via internet enkele jaren geleden zien aankomen? “Neen, eerlijk gezegd niet. Voor rekrutering maken we ondertussen zelf geregeld gebruik van LinkedIn en dat levert goede resultaten op. Of online netwerken over enkele jaren zal verdwijnen? Neen, dat denk ik niet. Het zal blijven bestaan, maar meer structuur krijgen. Mensen zullen hun privacy op termijn ook beter afschermen. Dat gebeurt nu al.” B.M.: Is er vandaag veel concurrentie tussen IT-bedrijven? “Er is minder concurrentie dan vorig jaar, toen onze sector moest afrekenen met een enorme terugval van de vraag naar externe krachten. Dat zorgde voor sterke druk op de prijzen. Bovendien kregen we begin 2009 een automatische loonindexatie, die we in die omstandigheden echter niet konden doorrekenen aan onze klanten. Maar we hebben de crisis erg goed overleefd. Qua omzet zaten we in 2009 op hetzelfde niveau als in 2008. Dat we veel business doen in de publieke sector, zoals de Europese instellingen, speelt daarbij zeker mee. Die sector is minder gevoelig voor conjuncturele schommelingen.”

Stefan Kerkhofs (Foto: Pieter-Jan Vanstockstraeten) 9

Bouw Manager

Groot in grondwerk

sterk in afbraak

specialist in funderingstechnieken

Welke energiezuinige maatregelen zijn interessantst voor uw bedrijfsgebouw? De wil – en de noodzaak – om energie te besparen, zijn vandaag volop aanwezig en aan mogelijkheden om dit in de praktijk te zetten, is er geen gebrek. Integendeel. En precies dat maakt het bijzonder moeilijk om als bouwheer van een bedrijfsgebouw de juiste keuze te maken uit het enorme scala aan energiezuinige maatregelen. Jan Opdeweegh, ingenieur van het Breese studiebureau GHW, gespecialiseerd in EPB-berekeningen en technieken, wikt en weegt de verschillende investeringen tegenover elkaar af. In dit nummer nemen we isolatie, pv-panelen, warmtepompen en windenergie onder de loep. In het volgend nummer verdiepen we ons in warmtekrachtkoppeling, betonkernactivering, koude-warmteopslag en biomassa.

1) Isolatie • Investeringskost: relatief laag. Bovendien wordt de meerkost al gedeeltelijk terugbetaald door een lagere investeringskost voor de verwarmingsinstallatie. Tot een bepaald isolatieniveau (laagenergie) is investeren in isolatie economisch rendabel en op termijn terug te verdienen. Vanaf een bepaald niveau (passiefnorm) is investeren in isolatie niet altijd meer economisch rendabel. • Terugverdientijd: 10 tot 15 jaar • Premies: netbeheerders geven enkel isolatiepremies bij verbouwingen, niet voor nieuwbouw. De federale overheid biedt wel een verhoogde investeringsaftrek aan voor isolatiewerken.

De Coster Dominique NV

Grote Baan 572 3530 Houthalen-Helchteren Tel.: 011 60 65 81 - Fax: 011 60 65 80 info@decosternv.be - www.decosternv.be

• Voor welke gebouwen (niet) interessant? Interessant voor alle gebouwen die verwarmd worden. De winst blijft gedurende de volledige levensduur van het gebouw. Dit in tegenstelling tot installaties die maar een beperkte levensduur hebben.

• Nuttig om weten: isolatie blijft de basis van een energiezuinig gebouw. Eerst degelijk isoleren en pas daarna kunt u energiezuinige installaties of alternatieve energievormen overwegen.

Faculty Club Faculty Club Prachtige locatie in de historische setting van het Groot Begijnhof

Imposante feestzaal voor 200 personen Q PrivĂŠ salons voor recepties en andere speciale gelegenheden Q Culinaire menuâ&#x20AC;&#x2122;s door Arenberg@FacultyClub op weekdagen en Bart Claes Catering tijdens het weekend Q Binnentuin met prachtig zomerterras Q A la carte restaurant, bekroond door Michelin Q Overnachtingsmogelijkheden in het naburige Begijnhof Congreshotel**** Q Ideale ligging langs de Leuvense stadsring (E40/E314) Q Gratis parking voor 250 wagens DESIGN : www.megaluna.be

Wenst u meer informatie, contacteer dan het Sales team: Faculty Club vzw, Groot Begijnhof 14, B-3000 Leuven T +32 (0)16 32 95 00 F +32 (0)16 32 95 02 E info@facultyclub.be W www.facultyclub.be

Eerlijke en Kwalitatieve Schoonmaak In heel Vlaanderen

Bouw Manager

Klassieke Schoonmaak

Speciale Vloeren

2) Fotovoltaïsche panelen • Investeringskost: fotovoltaïsche of zonnepanelen zijn een hoge investeringskost, maar hebben wel een aanvaardbare terugverdientijd door het subsidiesysteem. Ondanks de lagere prijzen voor groenestroomcertificaten vanaf 2010 blijft dit een interessante investering, te meer omdat de kostprijs een dalende tendens kent.

Grondwetlaan, 51-53 1083 Ganshoren 02/424.31.88 mis@misnv.be www.misnv.be

ISO 9001:2008 ISO 14001:2004 BeSacc - VCA

• Terugverdientijd: 10 tot 15 jaar. Bekeken op de levensduur van de installatie, heeft u een vrij grote winstfactor. • Premies: de Vlaamse overheid kent behalve groenestroomcertificaten ook een ecologiepremie toe. Bij de federale overheid kunt u vooral winst boeken dankzij een verhoogde investeringsaftrek. • Voor welke gebouwen (niet) interessant? Fotovoltaïsche panelen zijn vooral interessant als de opgewekte elektriciteit ook zelf verbruikt kan worden en is enkel zinvol als de beschikbare dakoppervlakte vrij is van obstakels en schaduw. De oriëntatie speelt dus een belangrijke rol.

• Nuttig om weten: voor zonnepanelen is in de meeste gevallen geen stedenbouwkundige vergunning meer vereist.

3) Warmtepomp • Hoe werkt het? Een warmtepomp onttrekt warmte uit de omgeving (water, grond, lucht) en zet die warmte om naar een voldoende hoge temperatuur voor de verwarming van gebouwen of voor de opwekking van sanitair warm water. • Investeringskost: vrij hoog en bovendien sterk afhankelijk van de ondergrond en de boringen. • Terugverdientijd: 5 tot 15 jaar • Premies: verhoogde investeringsaftrek bij de federale overheid en een ecologiepremie bij de Vlaamse overheid. • Voor welke gebouwen (niet) interessant? De installatie van een warmtepomp staat niet op zichzelf. De keuze voor een bepaald

Bouw Manager

type en/of vermogen is afhankelijk van de eigenschappen van de bodem en het gekozen afgiftesysteem. Degelijk geologisch onderzoek en een weloverwogen afbakening van randvoorwaarden liggen aan de basis van elk goed warmtepompsysteem. Warmtepompen worden bij voorkeur toegepast in gebouwen met lage warmtebehoefte (K<30). • Nuttig om weten: in een aantal gevallen is een milieuvergunning nodig, bijvoorbeeld voor het oppompen van water.

• Nuttig om weten: voor windturbines vanaf 300 kW is een milieuvergunning vereist. Voor kleine turbines beslist het gemeentebestuur over het toekennen van de stedenbouwkundige vergunning. Kleine windturbines hebben een maximale ashoogte van 15 m, gemeten vanaf de voet van de windturbine. Er zijn tegenwoordig kleine windturbines van het wiektype (een as met draaiende wieken) en verticale asturbines met open of gesloten rotorbladen op de markt. Met dank aan Studiebureau GHW (Bree) Rik Neven

ma-vr: 08.00-17.00 za: op afspraak 09.00-12.30

rendabiliteit van kleine windturbines bestaan nog onduidelijkheden, zeker wanneer men de investeringskost bekijkt in relatie tot de energiebesparingen die met dezelfde financiële middelen mogelijk zijn (zoals investeringen in isolatie, hoogrendementsbeglazing, condensatieketels, energiezuinigere toestellen) of door toepassing van andere hernieuwbare energiebronnen (zoals zonne-energie of pelletverwarming) en de participatiemogelijkheden in de bouw van eerder grootschalige windturbines. De verwachte opbrengst is eerder beperkt. Dat heeft te maken met het beperkte aanbod van wind op lage hoogte in Vlaanderen en is zeer sterk afhankelijk van de lokale omstandigheden. Recente testresultaten tonen aan dat alleen de kleine klassieke horizontale-as-turbines de opbrengst aan elektriciteit en de kostprijs van fotovoltaïsche zonnepanelen kunnen benaderen.

list a i c e Dé sp in en g n i t a bestr ring! riole

4) Windenergie • Investeringskost: redelijk hoog; voor kleine windturbines betaalt u ongeveer 3.000 euro/kW • Terugverdientijd: 15 tot 20 jaar • Voor welke gebouwen (niet)interessant? Een kleine windturbine wordt vooral ingezet om het energieverbruik van bijvoorbeeld een woning, boerderij, bedrijf of schoolgebouw geheel of gedeeltelijk op te wekken. Over de

Schoolstraat 6 3470 Kortenaken www.bovin-beton.be info@bovin-beton.be 13

Bouw Manager

Met passiefbouw heeft u geen traditionele verwarming meer nodig De nr. 1 in Europa Bij ons vindt U sanitaire oplossingen voor al uw wensen alles met één betrouwbare partner.

U kunt kiezen uit: Mobiele toiletten Sanitairecontainers Douchewagens

Toi Toi & Dixi

Hemelstraat 16 1651 Lot Tel.: 02-377 12 88 info@dixi.be

Alles wat deze gebouwen nog nodig hebben aan energie, wordt op duurzame wijze in of rond het gebouw gewonnen. Bijvoorbeeld door warmtepompen, zonnecollectoren, fotovoltaïsche cellen of windkracht.

Woningen, kantoren, bedrijven of ziekenhuizen bouwen zonder verwarming- of koelingsysteem? Met passiefbouw kan het. Deze bijzondere constructiewijze heeft bovendien voor heel wat milieuvriendelijke innovaties in de bouwsector gezorgd. De term passiefbouw staat voor een specifieke bouwmethode voor gebouwen met een goed binnenklimaat, waarbij een traditioneel verwarmings- of koelsysteem overbodig is. Men probeert met andere woorden zo weinig mogelijk ‘actieve’ energie in het gebouw te stoppen. In de plaats daarvan haalt een passiefhuis zijn warmte uit zonlicht, lichaamswarmte van de bewoners, warmteverliezen van elektrische apparaten en warmte recuperatie bij mechanische luchtverversing. Een gebouw wordt bestempeld als passief als aan twee basisvereisten is voldaan. De totale energievraag voor ruimteverwarming en koeling moet beperkt blijven tot 15 kWh/m2 geklimatiseerde vloeroppervlakte én de totale hoeveelheid

primaire energie voor alle toepassingen, sanitair warm water en ruimteverwarming en koeling is beperkt tot 120 kWh/m2 geklimatiseerde vloeroppervlakte. Om aan die eisen te voldoen, heeft een passief gebouw een hoog niveau aan thermische isolatie, zo min mogelijk koudebruggen en een minimale hoeveelheid infiltratie van lucht en gebruikt de constructie passieve zonne- en warmtewinsten. De warmteverliezen zijn door een doorgedreven isolatie zo beperkt dat met het vermogen van bijvoorbeeld een strijkijzer een passiefhuis ‘s winters warm blijft. Om aan die overblijvende (lage) energiebehoefte tegemoet te komen, kunnen daarom hernieuwbare energiebronnen ingezet worden.

Bouw Manager

Specialisten in veelzijdigheid

Driedubbele beglazing Belangrijk bij dit alles zijn de conceptuele ingrepen bij de ruwbouw, zoals een heel goede isolatie van muren, vloeren en dak en het gebruik van driedubbele beglazing en speciaal raamwerk. Verder benut een passief gebouw zo veel mogelijk gratis energie uit de omgeving door een doordachte noord-zuid oriëntatie en indeling van de woning en het strategisch plaatsen van raampartijen. Dit levert gemiddeld een besparing op de energiefactuur op van 90 tot 95%. De meerkost van een passiefhuis bedraagt ongeveer 10 tot 15%. De terugverdientijd, sterk afhankelijk van het concept, de keuze van de materialen en de mate waarin optimaal op de passieve zonne-energie kan ingespeeld worden, schommelt tussen de 5 tot 20 jaar. Het zeer energiezuinige concept is ontstaan in Duitstalig Europa en Scandinavië, waar het al sinds begin jaren ‘90 succesvol wordt toegepast. Ondertussen is passiefbouw zijn experimentele fase voorbij. Er bestaan niet enkel passieve woningen voor particulieren. Er verschijnen steeds meer projecten met een andere functie: passieve scholen, woonblokken, ziekenhuizen, kinderdagverblijven, kantoorgebouwen en publieksgebouwen.

Wegenbouw

● Puinrecyclage

● Betoncentrale

● Grondstabilisatie

● Grondreinigingscentra: Fysico-chemische reiniging en biologische reiniging

Massief-passief en nul-energie-bouw Steeds meer Belgische bouwers kiezen voor een passiefhuis met een optimale isolatie en oriëntatie, luchtdichte afsluiting, aangepaste glaspartijen en een balansventilatiesysteem met warmterecuperatie. Daarbij verliezen ze echter de Belgische bouwtradities met duurzame keramische bouwmaterialen en harde isolatieplaten niet uit het oog. Uit deze optiek werd het massief-passiefhuis ontwikkeld, een uniek bouwconcept dat de economische en ecologische voordelen van een passiefhuis combineert met de duurzaamheid en het comfort van een goed geïsoleerde woning in baksteen. Een stapje verder nog gaat de nul-energie-bouw. Bij deze gebouwen is het doel ‘passief ’ te vertalen naar ‘energie-neutraal’ of ‘CO2-neutraal’: ze zijn zo ontworpen dat ze zelfredzaam zijn in hun energiebehoeften. Alles wat deze gebouwen nog nodig hebben aan energie, wordt op duurzame wijze in of rond het gebouw gewonnen. Bijvoorbeeld door warmtepompen, zonnecollectoren, fotovoltaïsche cellen of windkracht. Meer info: www.passiefhuisplatform.be, www.milieuadvieswinkel.be en www.livios.be. Karen Kerkhofs

Carmans Aannemingen NV Kanaalstraat 14 3560 Lummen Tel.: +32 11 45 48 45 Fax: +32 11 45 48 48 info@carmans.be www.carmans.be 15

Healthcare Bedrijfsprofiel

Galenika

Pharmaceuticals leader known for high standards and cutting edge R&D Galenika has been providing high quality pharmaceuticals products since it was founded in 1945. Established as Serbia’s first pharmaceuticals plant, Galenika has grown from a small scale Belgrade based drug manufacturer to a leader in the former Yugoslavia and now a leader in the pharmaceuticals sector in Serbia, where it has a market share of around one third. Galenika is the only pharmaceutical company in Serbia with a research and development institute registered with the Ministry of Science and Environmental Protection.

Nenad Ognjenovic, general director.

International presence

Benchmark for Serbian pharmaceuticals sector

The company employs more than 2,600 workers and has achieved an international presence. It partners with many global players in the pharmaceuticals industry, including Bristol Meyers Squib, F. Hoffmann, La Roche, E. Lilly, Knoll AG, Abbott, Safina, IHTM, and NRK Inženjering d.o.o. Galenika is involved in joint manufacturing projects with multinational pharmaceuticals companies for markets throughout the Middle East and South Asia.

Defining the company’s competitive edge, Nenad Ognjenovic cites Galenika’s highly trained staff, strong research and development activities, and low costs compared to its competitors in the EU. He notes that Galenika is one reason that Serbia’s pharmaceuticals industry has such an excellent reputation. He explains, “Serbia traditionally has a very strong brand in the pharmaceutical industry, a brand that was developed in the days of the former Yugoslavia. In fact, the pharmaceuticals sector was one of the former Yugoslavia’s sources of national pride.”

The company’s main goal, according to its mission statement, “has always been to improve the quality of all aspects of life by improving people’s health. Galenika has been successfully performing its mission for 65 years now, showing full responsibility both towards its customers and its employees, as well as towards society in general.” Nenad Ognjenovic, general director, explains that Galenika is committed to maintaining high quality and applies the latest EU and international standards. It has been certified by the European Commission and has received EN ISO 13485:2003 certification for its dental products plant, and EN ISO 13485:2003 certification for its parapharmaceuticals plant. It has also been awarded ISO 9001:2008, ISO 13485:2007 and HACCP certification.

Today, Galenika serves as a benchmark in Serbia’s pharmaceuticals sector, not only for representing high standards and achieving global recognition but also for its commitment to corporate social responsibility. Nenad Ognjenovic, who held top management posts in a number of pharmaceuticals companies before coming to Galenika, says, “Galenika sponsors a plethora of social, cultural, and sport activities here in Serbia and sets an example to other Serbian companies, by opening offices all over the former Yugoslavia. We are currently developing our operations in Croatia and Albania.”

Focus on R&D Galenika has focused on research and development since its founding, and launched its own research and development laboratory in 1961 to concentrate on mastering technological processes for chemical and pharmaceutical products, improving available analytical procedures, generating draft standards, developing new products, and other efforts. Galenika’s research activities have resulted in products recognised for their quality in markets worldwide and have brought many awards and honours to the company. Today, Galenika’s Research and Development Institute employs 121 highly trained employees, including specialists in various fields. The research team focuses primarily on developing generic medicinal products characterised by

Healthcare Bedrijfsprofiel

high levels of safety, quality and efficiency. Galenika manufactures quality medicines that are based on known pharmaceutical substances. The institute concentrates on synthesis/biosynthesis of new pharmacologically active substances; synthesis/biosynthesis of generic products; biomedical screening, in vitro and in vivo; preclinical testing, including pharmacological/toxicological tests; development of dosage form formulations (solid, liquid, semi-solid), including those with modified release of medicinal substances; development, implementation and validation of analytical methods; stability studies of active ingredients and dosage forms; scale-up and optimisation of synthesis/biosynthesis processes for obtaining APIs and pharmaceutical forms; clinical trials arrangement and monitoring (phases I-III); preparation of marketing authorisation dossiers; and project management. Galenika manufactures a wide range of products, which include ampoules and solutions (eight production lines); syrups (including oral gel);

ointments in a range of fill volumes between 3.5 g and 100 g, suppositories, vaginal suppositories, pharmaceutical aerosols and a wide range of cosmetic products; antibiotics; capsules; and tablets and coated tablets. All departments have computer-controlled manufacturing line systems and environmental monitoring.

€50 million investment in new manufacturing facility To maintain its growth curve, Galenika recently invested €50 million in a new manufacturing facility scheduled to be completed in early 2010. The company will obtain a Good Manufacturing Practice (GMP) certificate, which it expects to receive in 2010 as well. The economic crisis has certainly not halted Galenika’s export activities. Nenad Ognjenovic anticipates exports of around €40 million to €50 million to Russia in 2010, and points out that Serbia makes an excellent base for export oriented

companies seeking to enter the Russian market since there are no export duties between the two countries. Nenad Ognjenovic is very positive about Galenika’s future and about Serbia’s investment appeal, and says that now is the time to target opportunities in Serbia. To potential foreign investors, he says, “Serbia has an excellent environment for accommodating foreign investors, who should come here and invest before the country’s European integration.”

DOSSIER TECHNOLOGIE & INNOVATIE

Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten

“We willen meer investeren in projecten en minder in structuren” Innovatie is meer dan ‘rocket science’. Daar is ook Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten van overtuigd. Toch blijken vooral onze kleinere ondernemingen de weg naar de diverse innovatieinstellingen en -initiatieven, versnipperd over het Vlaamse landschap, niet altijd te vinden. “Vandaag is het vooral mijn bedoeling om terug wat richting te geven aan die initiatieven en om de krachten te bundelen, waarbij we streven naar efficiëntere structuren,” erkent de minister het probleem. “We moeten minder investeren in structuren en meer in projecten.” B.M.: Hoe innoverend zijn onze Vlaamse bedrijven? Minister Ingrid Lieten: “Zo’n 56% van onze Vlaamse ondernemingen is innovatief. Dat blijkt uit de meest recente ‘Community Innovation Survey’ of CIS-enquête, die voor het laatst werd gehouden in 2007. Deze enquête wordt om de vier jaar uitgevoerd in alle Europese lidstaten en peilt naar het innovatiegedrag van ondernemingen. Met dat percentage doen we het vrij goed. Iets minder dan Duitsland, maar wel innovatiever dan Nederland en Frankrijk.” B.M.:Veel bedrijven staan er niet bij stil dat innovatie ook voor hen is weggelegd. Ze gaan ervan uit dat het meer iets voor technologische bedrijven is. Wat moet er veranderen? “Innovatie is een vrijheid van denken die niet meteen gefnuikt mag worden met dooddoeners als ‘het kan niet’, ‘het mag niet’ of ‘het gaat niet’. Laten we vooral niet in die val trappen. We moeten vrijuit zoeken naar oplossingen en ideeën die vertaald kunnen worden naar een economische en maatschappelijke meerwaarde. We moeten dus niet alleen zoeken naar nieuwe producten 18

Ingrid Lieten, Vlaams minister van Innovatie: “Onlangs werden er bijkomende maatregelen ingevoerd om de administratieve last voor de bedrijven te beperken als zij een steunaanvraag indienen.”

Technologie & Innovatie

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

en diensten die we kunnen vermarkten, maar ook naar oplossingen die het leven aangenamer maken. Ik denk bijvoorbeeld aan mijn vorige job bij De Lijn, waar we op zoek gingen naar een oplossing voor de toenemende agressie tegen onze bestuurders. Door zoveel mogelijk mensen vooraan op de bus of tram te laten stappen, bouwden we een grotere sociale controle in. Dergelijke simpele dingen hebben niet meteen een marktwaarde, maar verbeteren wel de levenskwaliteit.”

“We mogen het belang van technologische innovatie zeker niet onderschatten, maar dat geldt net zo goed voor innovatie die op de werkvloer ontstaat.”

KROHNE Belgium nv

“Toonaangevend in debieten niveaumeting” In de sector van de procesmeting klinkt de naam KROHNE als een klok. Het Duitse bedrijf, met hoofdkantoor in Duisburg, is al meer dan 80 jaar synoniem voor topkwaliteit.

B.M.: Innovatie en creativiteit gaan dus veel verder dan technologische vernieuwing? “Dat klopt. Het is niet alleen een zaak van mensen met witte laboratoriumjassen in een fabriek of universiteit. We mogen het belang van technologische innovatie zeker niet onderschatten, maar dat geldt net zo goed voor innovatie die op de werkvloer ontstaat. Ik denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van processen, waardoor arbeiders een betere werkhouding kunnen aannemen aan de band en daardoor minder rugpijn lijden.”

Versnippering B.M.: Innovatie wordt gestimuleerd via diverse initiatieven en instellingen. In iedere Vlaamse provincie vinden we een Innovatiecentrum en dan zijn er nog het IWT,VIA, Flanders DC, VITO,... Schrikt die versnippering bedrijven niet af? “Ons innovatielandschap bestaat inderdaad uit heel wat instellingen en initiatieven. Ik wijs niemand met de vinger, want er zal zeker een goede reden geweest zijn om bepaalde instellingen op te richten. Maar vandaag is het vooral mijn bedoeling om terug wat richting te geven aan die initiatieven en om de krachten te bundelen, waarbij we streven naar efficiëntere structuren. We moeten minder investeren in structuren en meer in projecten.” B.M.: Hebben kleine bedrijven het moeilijker om een beroep te doen op innovatieondersteunende maatregelen? “In het verleden zijn er alleszins al heel wat inspanningen geleverd voor KMO’s. Denk maar aan de oprichting van de Innovatiecentra, die KMO’s ondersteunen bij het begeleiden van hun steunaanvragen. Onlangs werden er nog een aantal bijkomende maatregelen geïmplementeerd om de administratieve last voor bedrijven te beperken wanneer zij een steunaanvraag indienen. Wat betreft het KMO-programma werden de zes innovatiestudietypes herleid tot één type haalbaarheidsstudie. En zo kan ik nog maatregelen opnoemen. Ook aan de starters werd gedacht. Zo biedt het IWT ‘KMOhaalbaarheidsstudies met starterspakket’, waarin de starter zijn ondernemingsplan rond innovatie kan bestuderen en definiëren. In Limburg kregen Seps Pharma uit Tongeren en Visiomatics en Aporis uit Diepenbeek deze steun al toegekend.” Hilde Neven

Stefaan Van Durme.

KROHNE, een familiebedrijf dat wereldwijd meer dan 2.500 mensen tewerkstelt, is één van de belangrijkste fabrikanten ter wereld van onder andere vlotterdebietmeters, magnetisch inductieve debietmeters, ultrasone- en massadebietmeters. De onderneming beschikt over eigen R&Dafdelingen en fabriceert alle producten zelf. Dat heeft volgens Stefaan Van Durme, commercial director van KROHNE Belgium, nogal wat voordelen. “Het grote voordeel van je producten zelf te ontwikkelen en te produceren, is natuurlijk dat we alles - tot in het kleinste detail - over die producten weten. En dat komt vooral de service ten goede. Als de klant belt, kunnen we hem veel sneller helpen. Ook wat leveringstermijnen betreft, kunnen we heel kort op de bal spelen. Onze producten worden in omringende landen gefabriceerd en dus kunnen we gemakkelijker ingrijpen en één en ander versnellen als het moet.”

Leverancier van veeleisende sectoren VA-debietmeters, elektromagnetische-, ultrasoon- en massadebietmeters alsook diverse niveaumetingen,… Als er volumes en debieten gemeten moeten worden, bent u bij KROHNE aan het goede adres. Het bedrijf levert aan zowat alle mogelijke industrieën. Van de petrochemie tot de baggerindustrie, van de farmaceutische nijverheid tot de voedingsindustrie, van de watersector tot de metallurgie. Allemaal doen ze beroep op de bewezen expertise van KROHNE.

Brusselstraat 320, 1702 Groot-Bijgaarden,Tel.: 02-466 00 10 Fax: 02-466 08 00, krohnebelgium@krohne.com, www.krohne.be 19

Nicole De Smyter (Leuven.Inc), Johan Nijs (Photovoltech), Guy Cools (Robotics & Design), Koenraad Blot (Koenraad Blot bvba), Kris Poels (Adelantex), Lieven Marien (Manager Magazines), Bas Sturm (Innovatiecentrum), Chris Van Sebroeck (Innolabel) en Herman Maes (imec).

“Onze ‘brains’ blijven onze belangrijkste grondstoffen” Als thuisbasis van organisaties, zoals Flanders DC, imec, Leuven. Inc, het Innovatiecentrum en K.U.Leuven Research & Development, mag Leuven het kloppend hart van innovatief Vlaanderen genoemd worden. De Philipssite was dan ook het ideale decor voor een ‘innovatief ’ debat, waarbij acht specialisten vijf actuele stellingen becommentarieerden. Johan Nijs, Photovoltech: “Op fotovoltaïsche zonnepanelen wordt een vermogensgarantie van 25 jaar gevraagd. 70% van die zonnepanelen komt echter uit Azië. Hoe ga je als consument die garantie ooit afdwingen?”

Herman Maes, imec: “Innovatie betekent ook niet altijd dat je compleet nieuwe zaken moet ontwerpen en ontwikkelen. Grote bedrijven passen soms gewoon hun eigen, bestaande technologie toe in andere vakgebieden.”

Stelling 1:Vlaanderen is klein en heeft nauwelijks grondstoffen. We moeten dus wel innovatief zijn. Herman Maes (imec): “De belangrijkste grondstoffen van Vlaanderen zijn inderdaad de ‘brains’. We zijn dus gedwongen nog meer innovatief te zijn dan andere regio’s. Gelukkig zijn zowel de onderzoekscentra als de ondernemingswereld en de overheid zich daarvan bewust. We moeten ons wel afvragen of we in alle domeinen kunnen blijven excelleren? Is het niet best om keuzes maken en te bepalen waarin we echt de top zijn? Kiezen ook waarin we echt het verschil kunnen maken.” Johan Nijs (Photovoltech): “In vergelijking met andere landen ontbreekt het Vlaanderen aan een aantal troeven die we niet hebben en waarschijnlijk nooit zullen hebben. We hebben immers geen grondstoffen en kunnen qua loonkost niet concurreren met een aantal landen. Bovendien leggen we ons in Europa allerhande zeer strenge regels op voor productie. Maar we hebben anderzijds wel heel wat innovatie, onderzoek en ontwikkeling, waardoor we ons kunnen onderscheiden. Eens een nieuw product is ontwikkeld, zijn eerste productiejaren en marktintroductie hier in Vlaanderen heeft gekend en daarna echt een massaverbruiksgoed is geworden, dan kan het misschien wel elders geproduceerd worden, maar ondertussen kunnen wij ons weer toeleggen op de volgende stap in de verdere ontwikkeling ervan, het product dus beter maken, weer een tijd produceren hier te lande en de hele cyclus terug doorlopen… zolang de technologische inhoud hoog blijft en dus het verschil kan overbruggen. ”

Technologie & Innovatie Debat

Ons panel • Koenraad Blot, zaakvoerder van het gelijknamige bedrijf, gespecialiseerd in wetenschappelijk, ondernemend en managementadvies aan biotechnische, medische en farmaceutische bedrijven en in durfkapitaal; • Guy Cools, general director van Robotics & Design, dat high tech robotica en machines ontwikkelt; • Nicole De Smyter, manager van Leuven.Inc of het Leuven Innovation Networking Circle; • Herman Maes, senior vice-president imec, bekend voor toponderzoek en hoogtechnologische ontwikkelingen in het domein van de micro- en nano-elektronica; • Johan Nijs, general manager bij Photovoltech, producent van fotovoltaïsche zonnecellen; • Kris Poels, managing director van transportbedrijf Adelantex, gespecialiseerd in delicate producten; • Bas Sturm, manager van het Innovatiecentrum Vlaams-Brabant, een van de vijf provinciale centra die bedrijven begeleiden bij hun zoektocht naar subsidies voor en kennis bij innovaties; • Chris Van Sebroeck, partner van Innolabel, dat een gamma innovatieve, slimme etiketten ontwikkelt en verdeelt. Koenraad Blot: “Kleine regio of niet, we moeten gewoon realistisch zijn en rekening houden met het globalisme en onder meer de lagelonenlanden. We zijn klein, maar dat betekent ook dat we agiel zijn en flexibel. Dat lukt prima. Kijk maar eens hoe de bio-techwereld succesvol opgegroeid is.”

Stelling 2: Innovatie en de overheid: werkt de overheid stimulerend en motiverend? Of net niet omwille van de strenge regelgeving? Kris Poels (Adelantex): “Wij zijn in elk geval blij met de huidige regelgeving, maar soms volgt de overheid niet. We openden in 2004 het Brussels Perishables Center, een hypermodern koelcentrum van 3.800 m². Bedoeling is om ook heel de koude ketting van goederen te controleren en te beheren, wat zeker nodig was. Maar we waren onze tijd te ver vooruit en konden niet blijven wachten tot de wetgever klaar was. Op een bepaald moment is er 5.000 m² bijgebouwd en in verhuur gegeven. Daar staat tegenover dat er in Kris Poels, Adelantex: “Met het Brussels Perishables Center, een hypermodern koelcentrum van 3.800 m², waren we in 2004 onze tijd te ver vooruit. We konden niet blijven wachten tot de wetgever klaar was.”

Koenraad Blot: “De Europese regelgeving wordt vertaald naar een lappendeken van nationale en lokale wetten die soms strenger zijn. Zo krijg je soms echt Kafkaiaanse toestanden.”

bijna geen enkel land zo streng wordt omgegaan met import en export van groenten en fruit.” Koenraad Blot: “En zeggen dat we in een Europees kader werken, maar die regelgeving wordt dan vertaald naar een lappendeken van nationale en lokale wetten die soms strenger zijn. Zo krijg je soms echt Kafkaiaanse toestanden en wordt het je als producent of ondernemer echt heel moeilijk gemaakt. Dat heeft zo zijn prijskaartje.” Nicole De Smyter (Leuven.Inc): “Dat klopt. Strenge normen mogen en kunnen, maar er moet niet enkel naar de letter van de wet gehandeld worden, maar ook naar de geest ervan. Daarmee zouden al heel wat problemen opgelost kunnen worden.” Johan Nijs (Photovoltech): “Er zou conformiteit moeten komen in de regelgeving en de afdwingbaarheid ervan. Op fotovoltaïsche zonnepanelen bijvoorbeeld wordt een vermogensgarantie van 25 jaar gevraagd. 70% van die zonnepanelen komt echter uit Azië. Hoe ga je als consument die garantie ooit kunnen afdwingen? Zo’n zaken zorgen uiteindelijk voor een oneerlijke concurrentie. We pleiten daarom voor een evenwicht tussen ondersteunende regelgeving, maar in de mate dat kwaliteit wordt gegarandeerd en normen worden gerespecteerd.” Guy Cools (Robotics & Design): “We botsen als innovatieve producenten ook vaak op wetten en praktische bezwaren. Zo ontwierpen we een schitterende schouderprothese, maar omdat er een limiet bestaat op de kosten die de ziekteverzekering terugbetaalt, kan onze opdrachtgever het product wel op de Belgische markt brengen, maar in veel beperktere oplage.” Chris Van Sebroeck (Innolabel): “Dat geldt ook voor ons. We verdelen een gamma innovatieve slimme etiketten. Dat zijn timestrips voor de eenvoudige, direct zichtbare opvolging van verstreken tijd in diverse temperatuurgebieden. De medische en farmaceutische wereld zit er op te wachten, maar ook wij stuiten op de beperkingen van het Riziv.” Bas Sturm (Innovatiecentrum): “Toch kan ook strenge regelgeving op zich voor innovatie zorgen. Een door ons begeleide producent van vuilniszakken heeft – ingegeven door de strengere milieuwetgeving – geëxperimenteerd met het blazen van biodegradeerbare materialen waardoor hij uiteindelijk een groot competitief voordeel haalde. Strenge regels en wetten hoeven dus niet noodzakelijk negatief te zijn.” 21

Technologie & Innovatie Debat

Herman Maes (imec): “Er gebeurt trouwens nu al een soort marktanalyse waarbij de geschikte partners worden aangebracht. Startende ondernemers kunnen hierin bijgestaan worden. Je moet het begrip startende ondernemer daarbij ruim zien. We spreken eerder over een startperiode van zes jaar.”

Nicole De Smyter, Leuven.Inc: “Strenge normen mogen en kunnen, maar er moet niet enkel naar de letter van de wet gehandeld worden, maar ook naar de geest ervan.”

B.M.: In hoeverre is het IWT bekend? Of de vijf provinciale innovatiecentra? Bas Sturm (Innovatiecentrum): “Nog te weinig, dat is duidelijk. Studies tonen aan dat de naambekendheid van de innovatiecentra te laag is. Uit een rondvraag over welke bedrijven of organisaties worden gelinkt aan innovatie in Vlaanderen komt het IWT wel op de eerste plaats. We zijn ervan overtuigd dat hier een zekere tijd overgaat. De innovatiecentra zijn nog niet zo lang bezig. Sinds 2006 bieden wij EHBI aan: eerste hulp bij innovatie. Ondertussen hebben al heel wat bedrijven de weg naar ons centrum gevonden.” Herman Maes (imec): “Vandaag gebeurt er in Vlaanderen inderdaad al heel wat. Er bestaat een heel netwerk van actoren die op innovatief vlak zeer goed bezig zijn en schitterende resultaten halen of ondersteuning kunnen bieden. Het meeste bestaat al, maar je moet leren om je weg daarin te vinden. Vele ondernemers die de weg gevonden hebben, zijn gelanceerd.” Bas Sturm (Innovatiecentrum): “Er is zelfs de website www.innovatienetwerk.be. Daar kan je onder meer vinden welke kennisinstellingen er bestaan. De financiële steunmaatregelen voor innovatie vind je op www. iwt.be.” Nicole De Smyter (Leuven.Inc): “Het is in dat opzicht ontzettend belangrijk om te netwerken. Dat was ook net de bedoeling van Leuven.Inc. We werden opgericht in januari 2000, mede door de K.U.Leuven, en zijn vandaag echt uitgegroeid tot een multidisciplinair ontmoetingsplatform voor jonge starters, wetenschappers/vorsers, spin-off bedrijven en technologische groeibedrijven uit de Vlaamse regio en daarbuiten. We hebben op korte termijn al heel wat ondernemers vooruit geholpen.” B.M.: Een bedrijf dat een compleet nieuw product op de markt brengt, moet zelf die markt ontwikkelen. Is hier geen grotere rol weggelegd voor de overheid? Bas Sturm (Innovatiecentrum): “Misschien wel, maar je kan elke euro maar één keer uitgeven. Als je ervoor kiest om ook te investeren in het traject na ‘prototyping’, gaat dat ten koste van wat nu wordt gesteund. We sturen er vanuit de innovatiecentra wel op aan om al van bij de start aan de waardepropositie en dus ook aan de vermarkting te denken. Dat is een beetje een andere aanpak, maar we merken dat het aanslaat.” 22

Stelling 3: Innovatie is vooral een privilege van grotere bedrijven. Zij kunnen zich grote O&O-budgetten permitteren. Herman Maes (imec): “Grote bedrijven kunnen inderdaad tegen een stootje. Ze kunnen altijd terugvallen op hun ‘cash cow’. Bij heel veel van onze Vlaamse KMO’s zitten anderzijds echte visionaire ondernemers. Ideeën zijn er genoeg, maar de middelen of tijd om ze uit te voeren niet. Innovatie betekent ook niet altijd dat je compleet nieuwe zaken moet ontwerpen en ontwikkelen. Grote bedrijven passen soms gewoon hun eigen, bestaande technologie toe in andere vakgebieden. Kijk naar processorgigant Intel dat zich nu ook profileert in de medische sector en daar op korte termijn een interessant marktaandeel heeft gewonnen. Het komt er op aan om het juiste product op het juiste moment op de markt te brengen.”

Stelling 4: Is open innovatie een modewoord of zorgt het voor een echte mentaliteitswijziging in Vlaanderen? Johan Nijs (Photovoltech): “Open innovatie gaat ervan uit dat je niet alleen het verstand in petto hebt of dat er maar een paar slimmeriken zijn. De wereld zit vol met slimmeriken. Vanwege de hoge kosten voor O&O is open innovatie een noodzaak. Zo wordt in een pril stadium heel wat kennis samengebracht en een niveau bereikt dat je alleen nooit zou kunnen bereiken. Nadien kan eenieder opnieuw zijn eigen weg gaan en zijn eigen product ontwikkelen en vermarkten.” Herman Maes (imec): “Ik zie inderdaad een mentaliteitswijziging. Open innovatie wordt meer de regel dan de uitzondering. Bij imec werken we heel nauw samen in allerhande programma’s. Vandaag is dat geen probleem meer. Partners delen zo een deel van de kosten. Zelfs een land als Japan opteert nu meer en meer voor open innovatie. De Japanse bedrijven hebben zich jarenlang afgeschermd tot ze merkten dat ze de wedloop tegen de Amerikanen, Koreanen en zelfs Europeanen aan het verliezen waren. Daar komen ze nu één voor één van terug.”

Chris Van Sebroeck, Innolabel: “De medische en farmaceutische wereld zit op onze timestrips voor de opvolging van verstreken tijd in diverse temperatuurgebieden te wachten, maar ook wij stuiten op de beperkingen van het Riziv.”

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

Beckhoff Automation

“Wij ‘praten’ technologie” Bas Sturm, Innovatiecentrum: “We sturen er vanuit de innovatiecentra op aan om al van bij de start aan de waardepropositie en de vermarkting te denken. Het is een aanpak die aanslaat.”

Stelling 5: De grootste bedreiging voor innovatie in Vlaanderen kan een personeelstekort worden.Vlaanderen vindt geen ingenieurs meer. Johan Nijs (Photovoltech): “Het is een knelpuntberoep geworden, dat klopt. Het zal er op aan komen jonge mensen te motiveren, want vakken als wiskunde en fysica zijn nu eenmaal minder cool of populair. Het is bovendien hoog tijd dat de perceptie over de ingenieur wordt aangepakt. Een rol die zeker ook voor de media is weggelegd.” Herman Maes (imec): “Hoe komt het dat er bij jongeren rond hun 15de verjaardag iets knapt? Tot dan zijn ze allemaal fel geïnteresseerd in techniek en dergelijke, maar dan kiezen ze resoluut voor een andere studierichting? Dit fenomeen is overigens niet typisch Vlaams, want ook in andere landen, zelfs in Japan en Oost-Europa, kampen ze met hetzelfde probleem.” Nicole De Smyter (Leuven.Inc): “Nochtans gebruiken alle jongeren heel wat technologie. Ze zijn er zich te weinig van bewust dat al deze gadgets ook onderzocht en ontwikkeld werden. Ze maken dagelijks gebruik van al die innovatie. Waarom zouden ze er dan ook niet willen voor studeren of later voor werken?”

Beckhoff Automation maakt en ontwikkelt innovatieve toepassingen voor de geautomatiseerde aansturingen van machines. “Onze producten doen machines sneller draaien, besparen grondstoffen én verminderen het energieverbruik. Kortom, ze verhogen de bedrijfswinst,” legt gedelegeerd bestuurder Patrick Gielis van Beckhoff Automation uit.

Patrick Gielis en zijn team.

Voor een technologieleek lijkt het onverstaanbaar: EtherCAT Box, 16 Digital I/O’s, TwinCAT3, XFC,… Gedelegeerd bestuurder Patrick Gielis van Beckhoff Automation vertelt er met hartstocht over, een bijzondere passie die de meer dan 1.250 medewerkers van dit Duitse bedrijf met elkaar delen.

Alternatief voor PLC Patrick Poppe (Foto’s: Pieter-Jan Vanstockstraeten)

Guy Cools, Robotics & Design: “We botsen als innovatieve producenten ook vaak op wetten en praktische bezwaren, bijvoorbeeld omdat er een limiet bestaat op de kosten die de ziekteverzekering terugbetaalt.”

“In de jaren ’80 verbaasde stichter Hans Beckhoff de technologiewereld met pc-gebaseerde sturingstechnieken. Hét alternatief voor PLC sturingen. Sindsdien bleven we een trendsetter - actief in de hele wereld - die voortdurend met nieuwe toepassingen en producten op de markt komt. Zo slagen we er als eerste automatisatiespecialist in om de IT van uw bedrijf 100% te integreren met de automatisering en aansturing van uw machinepark.”

Tot de finish Beckhoff Automation realiseert zelf geen projecten, maar levert zijn breed productengamma aan machinebouwers, software integratoren en rechtstreeks aan de eindklanten. “We staan bekend voor onze uitstekende technische support. Als een klant voor ons kiest, gaan we tot de finish om hem te helpen. We verkopen geen producten, maar bieden oplossingen.”

Kempische Steenweg 305 Bus 202, 3500 Hasselt Tel.: 011-24 08 00 - Fax: 011-24 08 01 info@beckhoff.be - www.beckhoff.be 23

Technologie & Innovatie

Bedrijfsprofiel

Innovatiecentrum Vlaams-Brabant

BWT Best Water Technology

“Eerste hulp bij innovatie”

“Alle facetten van waterbehandeling”

Je hebt als ondernemer een idee, maar je weet niet hoe het technisch moet uitgewerkt worden, of waar je eventueel extra kapitaal kunt te pakken krijgen? Dan gebeurt dat wel met de hulp van het Innovatiecentrum Vlaams-Brabant dat de weg naar beide met klaar en helder advies begeleidt.

Huwelijksbureau voor ondernemers

Bas Sturm.

“Eigenlijk zijn we een soort loket naar de ondernemer toe voor het IWT en het Vlaams Innovatie Netwerk (VIN), dat meer dan 100 kennisinstellingen – van universiteiten over hogescholen tot diverse competentiecentra – bundelt,” zegt Bas Sturm van het Innovatiecentrum. “Dat wil zeggen dat wij zo de weg kennen naar alle technisch-wetenschappelijke kennis in Vlaanderen én naar het subsidiegeld dat mogelijk voor innovatief onderzoek beschikbaar is. Je kunt ons dus inderdaad een soort huwelijksbureau voor innovatieve ondernemers noemen: wij matchen hen met de juiste wetenschappelijke kennis en eventuele subsidies, leningen of risicokapitaal.”

Op zoek naar het juiste water voor uw product? Het lekkerste water om te drinken? Dan is de kans groot dat u een product van BWT nodig hebt. Zoals de bedrijfsnaam het zegt, is Best Water Technology immers dé kenner als het gaat om waterbehandeling.

Van filters tot grote installaties

Philippe Van Hoeydonck.

“En dat kan breed gaan,” zo vertelt Philippe Van Hoeydonck van BWT Belgium. “We hebben de ambitie om alle facetten van waterbehandeling te doen. Dat gaat van eenvoudige filters die iedereen in zijn huis heeft, tot grote installaties voor de farmaceutische industrie waarbij water moet voldoen aan de strengste voorwaarden.”

24 uur op 24 beschikbaar

Huisarts

BWT is actief op vier grote terreinen. In de huiselijke omgeving ligt de nadruk op het filtreren en het ontkalken. “Daarvoor hebben we een heel gamma huishoudelijke producten,” zegt Philippe Van Hoeydonck. “Ook voor openbare gebouwen en industrie hebben we een hele reeks standaardproducten. Maar voor de industrie gaan we nog een stapje verder. Voor hen ontwerpen we ook installaties op maat.”

“Persoonlijk noem ik het nog het liefst van al ‘Eerste Hulp Bij Innovatie’,” gaat Bas Sturm verder. “Net als een huisarts stellen we met onze Innovatieaudit immers een diagnose, waarna we beslissen of we de klant doorverwijzen naar een specialist – de kenniscentra of andere bedrijven – of zelf hulp kunnen bieden met een van de tools die we ontwikkelden. We helpen hen een strategie formuleren, geven informatie over intellectuele eigendom en organiseren creativiteitsessies. Met onze ‘Blikopener’ kunnen ondernemers ook snel de slaagkans van een innovatief idee evalueren.”

Bij dat alles staat duurzaamheid centraal. “Door van de nieuwste technieken gebruik te maken, kunnen we zorgen dat de klant het hoogste rendement nastreeft inzake energie en waterverbruik. Verder is onze dienst na verkoop ons paradepaardje. Die staat 24 uur op 24 klaar voor de klant en wordt geleid door medewerkers met een totaliteit van meer dan 80 jaar ervaring in de waterbehandeling. Op die manier geven we onze knowhow zo maximaal mogelijk door aan al onze diensten.”

Ubicenter, Philipssite 5, 3001 Leuven,Tel.: 016-31 10 81 vlaamsbrabant@innovatiecentrum.be, www.innovatiecentrum.be

Leuvensesteenweg 633, 1930 Nossegem-Zaventem Tel.: 02-758 03 10, bwt@bwt.be, www.bwt.be

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

Koenraad Blot bvba

“Efficiënt klinisch advies voor kleine en grote farmaceutische bedrijven” De geneesmiddelenindustrie is een van de meest innovatieve sectoren. Farmaceutische bedrijven ontwikkelen voortdurend nieuwe producten en toepassingen. Voor een nieuw geneesmiddel is de weg naar de markt echter vaak weinig evident. Dr. Koenraad Blot begeleidt ondernemingen en hun investeerders tijdens dat complexe proces, met een focus op het de langste en duurste fase: de klinische ontwikkeling en de regelgeving daaromtrent. Na een lange carrière bij grote en kleine farmaceutische en biotech ondernemingen in Europa en Noord-Amerika besloot Koenraad Blot drie jaar geleden zijn eigen consultancybedrijf op te richten. Koenraad Blot: “Ik heb over die jaren een pak ervaring opgedaan in klinische ontwikkeling en medische ondersteuning van commerciële initiatieven maar ik heb vooral ook kunnen proeven van de regelgeving bij Europese en Amerikaanse autoriteiten (EMEA, FDA) op topmanagement niveau. Dit is een sterk evoluerend terrein en wat gisteren vanzelfsprekend was, is vandaag vaak onmogelijk, onbetaalbaar, of gewoon niet terugbetaalbaar. Ik begeleid bedrijven die een nieuw product op de markt willen brengen, maar ik werk ook graag samen met ondernemingen die bestaande producten willen verbeteren. Zoals recent: van een bestaande pijnstiller tablet een bruistablet maken. De autoriteiten hadden vragen over de veiligheid van die nieuwe vorm. Ik heb de klant dan geadviseerd over de haalbaarheid van het project, en oplossingen voorgesteld die aanvaard werden door de autoriteiten.” B.M.: Zijn daar ook spin-offs van universiteiten bij? “Absoluut. De wetenschappers in universitaire spin-offs hebben een fenomenale technologische kennis, maar om een project winstgevend te maken, is er uitgebreid (pre)klinisch onderzoek nodig, en op dat vlak is er zelden ervaring. Dat kan ik aanbrengen in een vroeg stadium, lang voor kostbare beslissingen genomen worden. Als ze een product willen ontwikkelen, kan ik voor hen nagaan hoelang het zal duren, hoeveel het zal kosten en wat de markt kan zijn. En dat zijn zeer belangrijke vragen. Je mag niet vergeten dat een patent een levensduur heeft van 20 jaar en dat het gemiddeld 10 à 12 jaar duurt tussen het indienen van het patent en het op de markt brengen van het product. Dat zijn trajecten waarbij je je geen vergissingen kunt permitteren.” B.M.: Ook investeerders behoren tot uw klanten. “Ja, dat zijn mensen die willen weten of een bepaalde investering zin heeft. Zij vragen hoelang het zal duren voordat een veelbelovend product op de markt komt, hoeveel het zal kosten en wat de risico’s zijn. Vanuit hun perspectief gezien: kunnen we ons geld terug krijgen, en wanneer?”

Koenraad Blot.

B.M.: Waarom doe ik op uw diensten een beroep? “Ik denk dat mijn aanbod vrij uniek is in België. Niet alleen vanwege mijn ervaring aan beide kanten van de oceaan, maar ik maak er ook een punt van om bewust kosteneffectief te werken voor mijn klanten. Dat soort werk is per definitie multidisciplinair, en ik kan rekenen op een ad hoc team van internationale topklasse professionals die snel en effectief met mij samenwerken met een verwaarloosbare overhead. En ik probeer mijn klanten altijd waar te geven voor hun geld. Ik zeg meteen waar het op staat. Het heeft geen zin om een haalbaarheidsproject van A tot Z af te werken, als je bij D al ziet dat de problemen onoverkomelijk zijn.”

Ten Tempst 11, 3000 Leuven Tel.: 0474-369 497, koenraad@koenraadblot.be, www.koenraadblot.be 25

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

Devoteam

“Connecting Business & ICT Technology”

Dirk De Bosscher.

De wereldeconomie evolueerde het voorbije decennium van een producten naar een diensten- en kenniseconomie. Ondernemen is een complexe en veeleisende activiteit. Om nog een rol van betekenis te spelen en de bikkelharde concurrentie aan te kunnen, moeten ondernemingen de ontwikkeling van hun strategieën, activiteiten en processen resoluut koppelen aan technologische innovatie. Devoteam, een sterk innovatief ICT-bedrijf met vestigingen in 23 landen in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika, reikt ondernemingen en instellingen de hand om via geïntegreerde en geoptimaliseerde ICT-oplossingen de bedrijfsvoering aanzienlijk te verbeteren. 26

Organisatie Het van oorsprong Franse bedrijf Devoteam kwam in 1999 onder de naam Devoteam Belgium op de markt. In de begindagen richtte de Belgische start-up zijn pijlen op service managementprojecten en consultancy. Omdat de technologiesector in snel tempo evolueerde naar een convergerende omgeving van media, telecom en IT, ging Devoteam op overnamepad. In 2006 werden de bedrijven

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

eXpanded Media en Guidance binnengehaald. Zij zijn gespecialiseerd in onder andere het beheer van bedrijfsinformatiestromen en de organisatie van trainingen. “Met de twee bedrijven haalden we een aantal ontbrekende competenties binnen om aan de veranderende marktomstandigheden het hoofd te bieden,” zegt Dirk De Bosscher, CEO van Devoteam. Een jaar later, in 2007, werd de dienstenportefeuille vervolledigd met de verwerving van de Nokia Siemens Networks R&D, een eenheid die de nadruk legt op het aanbod, de ontwikkeling en de implementatie van diensten rond digitale televisie en telecom. In de vestigingen in Brussel, Leuven en Herentals werken momenteel 270 hooggespecialiseerde medewerkers.

“We willen de klanten immers een maximum rendement geven op hun ICT-investeringen en hen de kans bieden om alle mogelijkheden van technologie te leren ontdekken.” Geïntegreerde oplossingen Met de overnames zette het bedrijf strategisch een belangrijke stap vooruit. “Sinds 2007 is het voor Devoteam mogelijk de klanten te begeleiden en te ondersteunen tijdens de uitrol van hun projecten, vanaf de fase van het strategisch advies tot aan de fase van de coaching en de training van de medewerkers,” luidt het. “Deze allesomvattende aanpak is alleen mogelijk wanneer je een beroep kunt doen op specialisten die uitgebreide en moeilijke IT-oplossingen kunnen integreren en die beslagen zijn in het verlenen van advies over moeilijke uitdagingen op het gebied van informatietechnologie. We willen de klanten immers een maximum rendement geven op hun ICT-investeringen en hen de kans bieden om alle mogelijkheden van technologie te leren ontdekken.” Via geïntegreerde ICT-oplossingen de dagelijkse bedrijfsvoering van de klant verbeteren, daar is het, het management en de medewerkers van Devoteam om te doen. “Om deze belangrijke doelstelling te bereiken, begeleiden en

ondersteunen we de bedrijven onder andere bij de ontwikkeling van hun strategieën rond innovatie, de optimalisatie van hun bedrijfsprocessen, de evaluatie en de mogelijke aanpassing van hun risk & securitymanagementsystemen, het beheer van bedrijfsinformatiestromen, het onderhoud van infrastructuur en toepassingen in IT en telecom en de ontwikkeling van toepassingen voor digitale televisie.” Devoteam is niet afhankelijk van bepaalde leveranciers.

“We vragen de werknemers dat ze open en direct hun mening vertellen, maar dat ze op een verantwoorde en constructieve manier naar een oplossing zoeken wanneer er zich een uitdaging stelt.”

de bureaucratie binnen de muren van het bedrijf is een belangrijk aandachtspunt van Devoteam.

Het bedrijf heeft meer dan 4.500 werknemers verspreid over 23 landen in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Gerenommeerde klanten De gevolgde aanpak legt Devoteam alvast geen windeieren. Het bedrijf is momenteel actief in de bankwereld, de telecom- en nutssector en de traditionele industrieën met een hoge technologische toegevoegde waarde zoals de autoindustrie en de chemie. Ook voor de overheid worden er regelmatig projecten uitgevoerd. Onder andere de NMBS, de NAVO, het RIZIV en het ministerie van Financiën zitten in de klantenportefeuille van Devoteam.

Interne convergentie

Internationaal netwerk

Devoteam kan een uitmuntende dienstverlening aanbieden omdat het vertrekt vanuit een uitgebalanceerde organisatie van gekwalificeerde en bekwame vakmensen. “Samen met onze focus op de noden van de klanten is de vlotte samenwerking tussen de medewerkers een belangrijke factor van ons succes. Om de machine gesmeerd te laten werken, hebben we Devoteam Belgium, eXpanded Media, Guidance en Nokia Siemens Networks R&D gereorganiseerd en ondergebracht onder één algemene structuur, Devoteam,” aldus De Bosscher. “De integratie werd begin 2010 afgerond. We kunnen onze klanten de beste oplossingen aanbieden dankzij de goede samenwerking en kennis van onze 4.500 medewerkers wereldwijd,” luidt het in de genetische code van het bedrijf. Een aantal basiswaarden, vastgelegd in een charter, moeten de neuzen van het personeel dezelfde kant opkrijgen. “We vragen de werknemers dat ze open en direct hun mening vertellen, maar dat ze op een verantwoorde en constructieve manier naar een oplossing zoeken wanneer er zich een uitdaging stelt, rekening houdend met de mening en de gevoelens van hun collega’s. Het is dan ook belangrijk dat ze mogelijkheden opmerken wanneer er zich veranderingen voordoen en Devoteam mee helpen ontwikkelen,” klinkt het. Ook de strijd tegen

Binnen een internationale context kan het bedrijf rekenen op de sterke schouders van de Devoteam Group. Het bedrijf heeft meer dan 4.500 werknemers verspreid over 23 landen in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De groep behoort in Europa tot de top als ICT-dienstenleverancier en kan jaarlijks een groei van 25% voorleggen. France Telecom/Orange, Vodafone, Telefonica, Société Generale, BNP Paribas, Electrabel, EDF en de regeringen van Noorwegen, Denemarken, SaudiArabië en Tsjechië doen een beroep op de diensten van Devoteam. Het bedrijf is beursgenoteerd op Euronext Parijs.

Toekomst Dit jaar wil Devoteam zijn aanwezigheid in ontwikkelende markten verhogen en nieuwe trends in de sector op de voet volgen.

Brussel-Leuven-Herentals Tel.: 02-474 05 00 www.devoteam.be 27

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

Francotyp-Postalia

Brieven versturen met Ctrl-P Afdrukken, plooien, onder omslag steken, frankeren,… Er kruipt heel wat tijd – en dus ook geld – in het verzenden van uw zakelijke post. Met de professionele online mailingdienst Webpost kan dat vanaf nu heel wat goedkoper en doeltreffender! Met enkele muisklikken is de klus zo geklaard. In dit internettijdperk is het eigenlijk heel voor de hand liggend maar toch is Francotyp-Postalia de eerste die in België een internationale online mailingdienst uitrolt. “De werking is heel eenvoudig,” legt Davy Stevens, managing director bij Francotyp-Postalia, uit. “In eerste instantie surft u naar www.fp-webpost.be om te registreren. Vervolgens kunt u via Bancontact, MasterCard of Visa het krediet van uw online account opladen. Het enige dat u nu nog hoeft te doen, is onze gratis printerdriver downloaden en installeren. In plaats van Ctrl-P om te printen wordt het nu Ctrl-P om te posten.”

Goedkoop en efficiënt Vervolgens wordt uw brief bij en door Francotyp-Postalia afgedrukt, geplooid, onder omslag gestopt, gefrankeerd en voor uiteindelijke bestelling aan De Post overgedragen. U bespaart dus heel wat tijd en hoeft zich nergens nog zorgen over te maken. Daarnaast kunt u op deze manier uw papier-, printen enveloppenkosten drukken. Doordat het Belgische filiaal deel uitmaakt van een internationale onderneming met kantoren in onder andere Nederland, Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Oostenrijk, Italië, de Verenigde Staten en zelfs Singapore kunt u bovendien bij internationale verzendingen heel wat geld besparen. Uw post kan immers in een kantoor terplekke worden afgedrukt en vervolgens aan het lokale tarief verzonden worden. Verder hebt u een aantal bijkomende zekerheden en mogelijkheden. De dispatch manager bevestigt de verzending en u ontvangt ook een bevestiging per e-mail. Indien u dat wenst, hebt u via de interface de mogelijkheid alle stukken te controleren voor ze finaal worden verstuurd. Ook het toevoegen van een gescande afbeelding van uw handtekening is een optie.

Jarenlange expertise

Francotyp-Postalia heeft als erkende partner van De Post al heel wat jaren ervaring in het optimaliseren van het postverkeer. Als internationale trendsetter verdeelt het bedrijf frankeertoestellen, vouw- en omslagvulmachines voor zowel lage, middelgrote als grote volumes. Deze worden in de markt gezet in de vorm van verkoop, verhuur of leasing. Stevens is ervan overtuigd dat heel wat bedrijven hun verzendingen efficiënter kunnen organiseren. “Slechts 2,5% van de Belgische bedrijven beschikt over een frankeertoestel. Nochtans is ons assortiment heel uiteenlopend. Kleine KMO’s die slechts tien postzegeltjes plakken per dag kunnen al bij ons terecht, maar tegelijkertijd hebben wij ook super-de-luxe toestellen die 150 verzendingen per minuut behandelen en uitgerust zijn met een dynamische weegschaal om automatisch het juiste tarief te bepalen. Hoe klein of groot ook, ons jonge en dynamische team zal met veel enthousiasme altijd zo goed mogelijk helpen om een oplossing op maat te vinden.”

Vierwinden 1, 1930 Zaventem,Tel.: 02-720 61 28 Fax: 02-725 16 82, info@francotyp.be, www.francotyp.be 28

Davy Stevens.

TECHNOLOGIE & INNOVATIE Bedrijfsprofiel

INNOLABEL

“Innovatieve etiketten vertellen u meer over de conditie van uw producten” Iedereen begrijpt de opgegeven houdbaarheidsdatum vermeld op producten. Maar heel wat producten zijn beperkt bruikbaar na opening of activering en vaak is dan ook de vraag ‘hoelang’ ze nu weer geopend of in gebruik zijn? Bij andere producten mag een bepaalde temperatuur helemaal niet of slechts kort overschreden worden. Met de innovatieve, eenvoudige monitoring labels van INNOLABEL zien uw klanten in een oogopslag of hun gezondheid een risico loopt of wanneer ze een verbruiksartikel dienen te vervangen. Op een eenvoudige manier een goede balans vinden tussen verspilling, risico en veiligheid, dat is het doel van INNOLABEL. “Onze handige labels zijn heel makkelijk in gebruik,” stelt zaakvoerder Chris Van Sebroeck. “Ze zijn eventueel zelfklevend en je activeert ze met een simpele duimdruk. Meteen krijg je een visuele bevestiging, zodat je zeker bent dat de indicator werkt. Afhankelijk van de gekozen Timestrip label begint een vloeistof het venstertje met tijdsaanduiding – naar keuze van 5 minuten tot 18 maanden – langzaam te vullen. Bij de DefrostWatch gaat de tijdsaanduiding pas in nadat een bepaalde temperatuur in de diepvriezer wordt overschreden.

Oneindig veel toepassingen Bij deze innovatieve indicatoren zijn batterijen, afleesapparatuur of softwareprogramma’s dus overbodig. Bovendien zijn de mogelijke toepassingen eindeloos. Afhankelijk van de toepassing kan men opteren voor indicatoren die enkel bevestigen of een bepaalde temperatuurgrens is overschreden, andere labels houden bij hoe lang het product in de overschreden temperatuur vertoefde. In de medische wereld mogen bepaalde medicijnen of bloed, bijvoorbeeld maximaal een halfuurtje boven een bepaalde temperatuur vertoeven. Ook onmiddellijk kunnen aflezen wanneer precies een katheter moet worden vervangen, is geen overbodige luxe.

Chris Van Sebroeck.

In de voedingsindustrie is het belangrijk de ‘koudeketen’ constant te monitoren en eventuele temperatuurschendingen te registreren met de Threshold Plus. Bij producten die niet mogen bevriezen, kan worden nagegaan met het FreezeCheck label of dat gedurende het hele logistieke proces al dan niet het geval is geweest. Bij voeding ligt de beperkte bruikbaarheid voor de hand, maar ook cosmeticaproducten, zoals mascara, blijven slechts een zestal maanden goed. Filters – van airconditioning, koelkast, aquarium,… – kunnen best volgens de specificaties van de fabrikant vervangen worden. Dat komt de levensduur van de diverse toestellen ten goede en vermijdt risico’s. In al deze gevallen kan de ‘Timestrip’, die bijhoudt hoelang het product al in gebruik is, fungeren als geheugensteuntje. “Ik praat ook met producenten om onze labels rechtstreeks te verwerken in bijvoorbeeld de mascara of filters. Het kan tijdens de productie geïntegreerd worden voor een geringe meerkost.”

Gewonnen? Ook voor marketingdoeleinden kan INNOLABEL ingeschakeld worden. “Na een vooraf gekozen periode kan uw boodschap verschijnen, bij spelletjes kan de spanning opgedreven worden doordat deelnemers niet op voorhand weten wanneer ze kunnen aflezen of ze al dan niet gewonnen hebben… Op promotioneel vlak kunnen creatieve breinen zich met onze producten volledig uitleven.” Denk maar aan een sleutelhanger met een Timestrip als ‘trigger’ om een bepaalde activiteit te herinneren.

Toekomst Vanaf juli zullen consumenten de labels kunnen aankopen via een webshop. INNOLABEL plant in de toekomst ook indicatoren te brengen voor de vaststelling van schokken, trilling, kanteling, UV-straling, vocht en de authenticiteit van producten.

Patrijzendreef 28, 3140 Keerbergen Tel.: 0474-88 10 44, chris.vsb@innolabel.eu, www.innolabel.eu 29

Technologie & Innovatie Bedrijfsprofiel

VCM Belgium NV

“Crisis was aanleiding om onszelf te evalueren” In de sector van bouwmaterialen liet de crisis zich ongemeen hard voelen, toch greep men bij VCM Belgium onmiddellijk de koe bij de horens. Tal van anti-crisismaatregelen zagen het licht, maar er gebeurde meer. “We hebben onze processen grondig geëvalueerd en bijgestuurd.” Of hoe crisissen inderdaad tot nieuwe uitdagingen kunnen leiden. VCM is exclusief Belgisch verdeler van Volvo Construction Equipment. “Vaak is men verbaasd hoe ruim het aangeboden assortiment wel is,” legt Kris Vochten, managing director van VCM Belgium, uit. “Dit gaat immers van wielladers, over graafmachines, tot asfalteermachines. Elke klant heeft bovendien zijn eigen verzuchtingen, wat nog eens een veelvoud aan uitvoeringen oplevert. Dit ruime aanbod is kenschetsend voor onze business.”

Anti-crisismaatregelen De crisis, het is geweten, sloeg erg hard toe in deze sector. Hoe is men daarmee omgegaan? “Het is beslist geen pretje te moeten vaststellen dat de verkoop van machines met 60% afneemt, maar verschillende anti-crisismaatregelen werden prompt genomen. Belangrijk was dat we zo weinig mogelijk aan het personeelsbestand wilden raken, ook al was de payroll een post die duidelijk naar omlaag moest. Anders dan bij buitenlandse collega’s vielen er bij ons nauwelijks naakte ontslagen. Er werd gesleuteld aan het voorraadbeheer en de toegestane betaaltermijn voor klanten werd tot een minimum herleid. Zeker wanneer het moeilijk gaat is, een doordachte credit policy essentieel. Want zonder cash besta je gewoon niet, zo eenvoudig is dat. Uiteindelijk slaagden we erin om 2009 met een positief boekjaar af te sluiten.” “Je kan op verschillende vlakken besparen,” vervolgt Kris Vochten. “Maar op een zeker moment bots je op een limiet. Op dat punt gekomen, hebben we onszelf één belangrijke vraag gesteld: is onze manier van werken wel voldoende toekomstgericht? Weet u, dit is een vrij old fashioned sector. De nadruk lag steeds op de verkoop van het product, zonder veel belangstelling voor marketing. 30

Kris Vochten.

Voldoet de aangeboden service trouwens wel aan de wensen van de klant anno 2010? We hebben dit hele proces in vraag gesteld. Op zich staat dit los van de crisis, maar deze was wel een sterke aanzet.”

Verjonging Dit bewustzijn vertaalt zich in verschillende initiatieven. “We zijn ons klantgerichter gaan opstellen,” benadrukt Kris Vochten. “Naast de verkoop van een voertuig, wordt ook de aangeboden dienstverlening een belangrijkere manier om ons te onderscheiden. Dit gaat van onderhoudscontracten waarin alles vervat zit tot een meer proactieve benadering van de klant. We streven bijvoorbeeld naar een TCO (Total Cost of Ownership) voor de klant, zo weet hij precies hoeveel een toestel hem kost en zal blijven kosten. En zo is er ook de Eco Operator Training, een aangeboden opleiding vol tips voor een zuiniger gebruik van de machines. Gemiddeld

levert dit de klant een brandstofbesparing van 5% tot 7% op. Een ander voorbeeld: Care Track, een GPS tracking systeem dat ook tal van gegevens brandstofverbruik, oliepeil, toestand van machine,... - naar een server stuurt. Zowel wij als de klant kunnen deze info online bekijken, wat op zijn beurt een proactieve benadering mogelijk maakt. De decision makers van morgen verjongen, zowel hier in huis als bij onze klanten. Dit resulteert ook in een andere manier van zakendoen. Hierop inspelen is onze manier om toekomstgericht te denken.”

Woluwelaan 9, 1800 Vilvoorde Tel.: 02-254 14 11, Fax: 02-254 14 94 info@vcmbelgium.be, www.vcmbelgium.be

“ Preventief Bedrijfsbeleid pakt problemen krachtdadig aan” Al te vaak zijn kmo-bedrijfsleiders zo gefocust op het operationele dat ze andere levensbelangrijke componenten van hun bedrijfsbeleid uit het oog verliezen. Net daardoor kan het grondig fout lopen … Om dat te vermijden, zeker in tijden van economische recessie, biedt het project Preventief Bedrijfsbeleid een houvast. Onder die noemer hebben de Vlaamse Regering en de sociale partners een reeks maatregelen bedacht die ondernemingen weer op de rails moeten helpen. Minister-president Kris Peeters rekent erop dat op die wijze heel wat faillissementen voorkomen kunnen worden en heel wat jobs gered kunnen worden. Benedicte De Buck, accountmanager bij het Agentschap Ondernemen, legt uit wat Preventief Bedrijfsbeleid precies inhoudt: “Met dit project willen we bedrijven die het moeilijk hebben, een spiegel voorhouden en aanmoedigen om op een andere manier de gang van zaken te bekijken. Het doel is louter preventief. We willen onheil voorkomen en dus niet curatief ingrijpen. Door professionals in te schakelen die het bedrijf doorlichten, kunnen we de kern van het probleem achterhalen en met de juiste oplossingen de negatieve spiraal doorbreken.” Alles gebeurt met het grootste respect voor de privacy van de onderneming.

Knipperlicht Niet alle bedrijven komen in aanmerking voor zo’n doorlichting. “De focus ligt op ondernemingen met 20 tot 100 werknemers, waarvan het maatschappelijk kapitaal tussen 50 en 100% van het eigen vermogen bedraagt. Anders gezegd: kmo’s met een ﬁnancieel knipperlicht. Voor ondernemingen die het beter of slechter doen, zijn er andere mogelijkheden om ondersteuning te krijgen.” Als de onderneming eenmaal geselecteerd is om de cyclus Preventief Bedrijfsbeleid te doorlopen, volgen er een aantal chronologische stappen. “We beginnen met een gratis screening, die wordt uitgevoerd door

het Agentschap Ondernemen of door een externe dienstverlener”, aldus Benedicte De Buck. “Zo’n zestien parameters worden intensief onderzocht. Op basis daarvan worden drie speciﬁeke aandachtspunten geselecteerd. Die werkpunten leiden - als het bedrijf dat wil - tot de opmaak van een ‘doorstartplan’, wat meteen de tweede fase is van Preventief Bedrijfsbeleid. Het plan wordt uitgevoerd door externe consultants en is dus niet gratis, maar kan voor 50% gesubsidieerd worden met de kmo-portefeuille.”

Positieve energie Tot slot moeten de voorgestelde acties nog worden uitgevoerd. “Inderdaad, en ook de begeleiding bij de implementatie kan deels met subsidies betaald worden.” Voor de deelnemende bedrijven zijn er dus vele voordelen. Benedicte De Buck bevestigt: “Door externe specialisten de cijfers te laten analyseren en de juiste vragen te laten stellen, kan het management al ﬂink geholpen zijn. De ervaring leert dat zo’n traject nieuwe, positieve energie geeft. Weten dat je professioneel bezig bent om de problemen aan te pakken, kan het bedrijf een nieuw elan geven. De betrokkenheid van een externe adviseur zorgt bovendien voor een bijkomende dynamiek. We kunnen Preventief Bedrijfsbeleid dus ten zeerste aanraden.” Ondernemingen die interesse hebben voor Preventief Bedrijfsbeleid, kunnen zich aanmelden bij het Agentschap Ondernemen in hun provincie, bellen naar het nummer 1700 of een e-mail sturen naarinfo@preventiefbedrijfsbeleid.be Meer informatie staat op de website www.preventiefbedrijfsbeleid.be.

Koning Albert II-laan 35 bus 12 | 1030 Brussel | info@agentschapondernemen.be | www.agentschapondernemen.be

Retail

Dominique Michel, Fedis

“Shoppingcentra moeten klant meerwaarde bieden” Vergeet het samenproppen van tientallen winkels op één en dezelfde plek. Tegenwoordig is meer visie vereist. Een succesvol shoppingcentrum is dan ook meer dan een vastgoedproject. “Wat je nodig hebt, is een concept, iets wat een meerwaarde biedt en het verschil maakt,” zegt Dominique Michel, gedelegeerd bestuurder van Fedis. Tweede vaststelling: het potentieel voor dergelijke centra is in ons land vrij groot. “De Belgische markt is erg specifiek en wijkt van de Europese gemiddelden af. Maar wil men dit potentieel benutten, dan moeten wel enkele vuistregels in acht worden genomen.” B.M.: U had het over het specifieke van de Belgische markt dat u aan het fenomeen shoppingcentrum koppelt. Wat bedoelt u daar mee? Dominique Michel: “Het is een nuttige oefening het een en ander in Europees perspectief te plaatsen om de Belgische realiteit te vatten. Gemiddeld telt ons land per 1.000 inwoners 105 m² handelsruimte in een shoppingcentrum. Gevoelig minder dan het gemiddelde van de 27 EUlidstaten dat aan 195 m² zit en in Nederland zelfs 350 m² is. Focussen we ons op de baanwinkels, dan zien we een omgekeerde tendens. België zit aan 280 m² per 1.000 inwoners, terwijl het EU-gemiddelde op 195 m² afklopt. De vaststelling is duidelijk: je treft bij ons relatief weinig winkelcentra en relatief veel baanwinkels aan. Dat heeft verschillende verklaringen, zoals onze ruimtelijke ordening. Dat de gemiddelde huurprijs van baanwinkels in België lager ligt dan die van winkels in shoppingcentra bij de buurlanden bestendigt deze situatie. Daar komt bij dat we een sterk aanbod van plaatselijke winkels kennen. Tussen deze lokale shops en de baanwinkels zitten de grotere winkelcentra wat geplet. Toch is er voor shoppingcentra heel wat potentieel weggelegd, voor zover men de juiste klemtonen legt.”

“Te vaak ging men zich vroeger ergens vestigen met als enig motief de concurrentie het gras voor de voeten weg te maaien.” B.M.: Wat zijn de ingrediënten van een geslaagd shoppingcentrum? “Het valt me op dat ons land enkele erg goede centra kent, maar jammer genoeg ook enkele shoppingcentra die ondermaats scoren. Wie het goed 32

Dominique Michel: “Het potentieel voor winkelcentra in ons land is aanzienlijk.”

doet, neemt doorgaans enkele belangrijke aandachtspunten in acht. Hetzelfde geldt voor wie het minder goed doet. Wat zijn die punten? De ligging blijft een cruciale factor, zeker in tijden dat mobiliteit een prangend thema is. De relatie tot afstand is ook iets wat de kleinere Belgische markt onderscheidt van pakweg de Franse realiteit: nabijheid wordt als iets vanzelfsprekends beschouwd, terwijl men in het rurale Frankrijk niet over een kilometer meer of minder maalt. Je mag er ook niet van uitgaan dat de consument überhaupt een shoppingcentrum wil aandoen. Alvorens hij die stap zet, moet hij de meerwaarde ervan inzien. Dit betekent dat geïnvesteerd moet worden in een concept, in iets wat het verschil maakt. Een shoppingcentrum is nu eenmaal zoveel meer dan een stapelplaats. Te vaak zie je dat, bekeken van de kant van de investeerders, zo’n centrum louter als een ‘real estate’ project beschouwd wordt.

Retail

Het is echter ook belangrijk om met de consument mee te evolueren. Enkel door hem te volgen in zijn wijzigende smaak, kan je een duurzaam project opzetten.”

“Gemiddeld telt ons land per 1.000 inwoners 105 m² handelsruimte in een shoppingcentrum. Gevoelig minder dan het Europees gemiddelde van 195 m².” B.M.: Zijn de handelaars die zich in zo’n centrum willen vestigen, zich hiervan bewust? “Naar mijn aanvoelen wel. In tegenstelling tot wat vroeger dikwijls het geval was, beseft men steeds meer dat je die meerwaarde moet nastreven. Te vaak ging men zich vroeger ergens vestigen met als enig motief de concurrentie het gras voor de voeten weg te maaien. Als Fedis trachten we een zo groot mogelijke hulp aan onze leden aan te bieden. We verstrekken hen zoveel mogelijk informatie over een zo breed mogelijk spectrum van onderwerpen. Dit kan gaan over juridische aspecten van een vergunning tot duurzaamheid en inrichting van het gebouw.”

B.M.: Je kan de realiteit van de shoppingcentra niet loskoppelen van het ruimere distributieverhaal. Wat zijn op dit vlak de trends? “Wij hebben het liever over de handel dan over de distributie. Deze laatste term wekt de verkeerde indruk dat we ons enkel met de logistieke kant van de zaak zouden inlaten, wat niet het geval is. Twee kenmerken maken onze sector zo apart. Om te beginnen is er het element concurrentie dat nergens zo zwaar doorweegt. Dat mensen op een heel makkelijke manier kunnen vergelijken en elders kunnen gaan, is een constante bekommernis van onze leden. Anderzijds is er het feit dat wij erg in de kijker lopen. Wordt er te veel zout verkocht? Dan wendt men zich tot de handel die het aanbod moet aanpassen, terwijl de consument kwistig met zijn zoutvat blijft strooien. (lacht) Daarnaast zijn er natuurlijk recentere trends. De consument is kritischer, stelt steeds hogere eisen en wenst een ruimer aanbod dan vroeger. Anderzijds zijn de ‘families’ anders samengesteld dan enkele jaren geleden het geval was, wat zich in een gewijzigd koopgedrag vertaalt, zeker inzake volumes. Vanzelfsprekend kan dat ook perfect geprojecteerd worden op shopping centra.”

Michaël Vandamme

Uw partner in Shopping Center Management

Avenue Jules Bordetlaan 142

Le spécialiste de la gestion de Centres Commerciaux

Bruxelles 1140 Brussel tel +32 2 735 81 90 fax +32 2 736 63 03 e-mail info@devimo.be www.devimoconsult.be

Strong in Shopping Center Management

Shopping experience: Our business and our passion ! s h o p p i n g

c e n t e r

m a n a g e m e n t 33

Voeding Bedrijfsprofiel

BWT Best Water Technology

“Waterbehandeling op elk vlak van de voeding” Een mens bestaat voor 70% uit water, en dus kun je maar beter zorgvuldig omspringen met wat voor water je daar aan toevoegt. Bij BWT spitst men zich toe op waterbehandeling op elk vlak van de voeding: van het bier dat u drinkt, gespoelde groenten die u eet tot het water dat u zelf gebruikt voor uw koffie of thee.

Lekker drinkwater “Men beweert wel eens dat leidingwater zuiverder en lekkerder is als flessenwater, en dat is ook zo,” zegt Philippe Van Hoeydonck. “Toch moet het water nadat het vertrekt bij de waterleverancier nog kilometers door leidingen, en men voegt er dan ook graag een flinke scheut chloor aan toe, zodat bacteriën geen kans krijgen. BWT zorgt voor een uitgebreid gamma dat het water filtreert, zodat je lekker water hebt om je koffie en thee mee te zetten. Met onze Mg²+-formule kan je zelfs filters nemen die aan het water een gezonde dosis Magnesium toevoegen, toch een onmisbare bouwsteen van ons lichaam.”

Philippe Van Hoeydonck.

Doordat onze installaties dat water telkens op de juiste manier behandelen, zal een frisdrank uit de ene hoek van het land toch hetzelfde smaken als één uit de andere,” zegt Philippe Van Hoeydonck.

Overal de correcte smaak dankzij waterbehandeling Maar BWT gaat verder en levert ook oplossingen voor drank- en voedingsbedrijven die water gebruiken. “Zo zorgen wij dat een frisdank uit verschillende fabrieken toch hetzelfde smaakt. Dat kan maar als er ook overal hetzelfde water wordt gebruikt via de juiste waterbehandelingstechniek. Nochtans is het water in West-Vlaanderen anders dan dat in Antwerpen.

Leuvensesteenweg 633, 1930 Nossegem-Zaventem Tel.: 02-758 03 10, bwt@bwt.be, www.bwt.be

Volledig assortiment in groenten en fruit. Specialiteit: aardbeien. BVBA Fruit Vandepoel is gespecialiseerd in de verkoop van verse groenten en fruit. Sinds de oprichting in 1960 – toen nog enkel verkoop van vers fruit – zijn we ons gamma steeds blijven vergroten. Het huidige aanbod is zeer uitgebreid en bevat zowel inlandse als geïmporteerde groenten en fruit. Wij hebben ook een ruim gamma van boschampignons, specerijen, gedroogde voedingswaren en andere specialiteiten. De aankoop van onze producten gebeurt zowel in binnen- als buitenland. Onze verkoop vindt plaats op de vroegmarkt te Brussel (MABRU, Werkhuizenkaai 22-23 te 1000 Brussel). Onze klanten komen ter plekke hun producten uitkiezen. Het loont zeker de moeite om eens langs te komen. Iedereen is van harte welkom. Molenbergstraat 11 • 3470 Kortenaken Tel.: 011/58 71 47 • Fax: 011/58 17 46 info@fruitvandepoel.be

Voeding Bedrijfsprofiel

Rabbit

“We bieden onze klanten dagelijks verse producten aan, op maat” Door het drukke professionele en familiale leven, blijft er voor onszelf en het onderhoud van de sociale contacten weinig tijd over. Omdat de consument die schaarse vrije momenten zo aangenaam mogelijk wil doorbrengen, staat hij minder vaak achter het fornuis. Bij Rabbit, producent van dagverse koude salades, spelen ze in op dat veranderende consumentenpatroon.

Hans Decroos.

Hans Decroos stapte 12 jaar geleden in het bedrijf. “We hadden een bedrijfspand, maar geen klanten,” zegt de zaakvoerder. “Stap voor stap hebben we een plaatsje in de markt van de dagverse salades veroverd.” Het bedrijf levert intussen zijn huisbereide producten aan distributeurs in België, Nederland en Duitsland. “Delhaize, Albert Heijn, Aldi, luchtvaartcateringbedrijf LSG, Colruyt,… zitten in onze klantenportefeuille,” luidt het. De lekkere dagverse salades en pasta’s vinden gretig aftrek bij een jong en vooral vrouwelijk publiek. “Ze besteden minder tijd aan de bereiding van de maaltijd, maar willen wel vers, gezond en licht verteerbaar voedsel consumeren.” Het bedrijf behaalde in 2009 een omzet van 7,5 miljoen euro. “Dat succes is vooral te danken aan de inzet van een zeer gemotiveerd Rabbit-team. Iedereen draagt zijn steentje bij tot het succes.” Volgens Decroos onderscheidt Rabbit zich van de concurrenten door zijn kwaliteit en flexibiliteit. “We hebben een zeer performant productieproces. Daarom kunnen we de klant dagelijks producten op maat aanbieden,” besluit hij.

Ambachtenlaan 6, 3294 Molenstede,Tel.: 013-35 06 00 Fax: 013-35 06 06, info@rabbit.be, www.rabbit.be 35

Transport

Vorkheftrucks

Hoe u de levensduur van tractiebatterijen verlengt De tractiebatterijen van elektrisch intern transportmaterieel functioneren vaak niet optimaal of gaan minder lang mee dan voorzien. Dat kan voorkomen worden door te zorgen voor de juiste omstandigheden. Elektrische voertuigen voor intern transport, zoals vorkheftrucks, reachtrucks en elektrische palletwagens, rijden met tractiebatterijen. Deze bestaan uit een aantal in serie verbonden tractiecellen. De tractiecel levert energie door omzetting van in de batterij opgeslagen chemische energie naar elektrische energie. De levensduur van tractiebatterijen kan verlengd worden door te zorgen voor de juiste gelijkrichter, netspanning en temperatuur. Wanneer de gelijkrichter te klein is voor de batterij, heeft deze meer tijd nodig om op te laden. Zo kan het voorkomen dat de â&#x20AC;&#x2DC;s nachts opgeladen batterij bij het begin van de volgende werkdag niet volledig opgeladen is. De batterij zal dan niet op volle vermogen werken en de oplaadtijd wordt nog langer. Anderzijds wordt de laadtijd korter

De levensduur van tractiebatterijen kan verlengd worden door te zorgen voor de juiste gelijkrichter, netspanning en temperatuur.

wanneer de gelijkrichter te groot is. Maar dan wordt de stroom te hoog en de batterij te warm, waardoor ze sneller verslijt. Ook de netspanning beĂŻnvloedt de levensduur. Een te lage spanning heeft dezelfde gevolgen als een te kleine gelijkrichter en een te hoge spanning veroorzaakt hetzelfde als een te grote gelijkrichter. Om dit op te lossen, kan een hoogfrequente gelijkrichter worden gebruikt. Die kan pieken en dalen in de netspanning tot 10% opvangen. De derde factor voor de levensduur van tractiebatterijen is de temperatuur. Leveranciers gaan uit van een batterijtemperatuur van rond de 30 graden tijdens het laden. In de praktijk is dat niet altijd het geval. In een koelmagazijn bijvoorbeeld kan de temperatuur zakken tot vijf graden en dan kan de laadtijd tot zelfs twee uur langer worden. De juiste temperatuur is dus eveneens een aanrader. Luc Franco

Al bijna 40 jaar gespecialiseerd in nationaal en internationaal vervoer

TDK-Transport De Keyser Daalstraat 150 1852 Beigem-Grimbergen Tel.: 02-269 37 02 Fax: 02-269 20 93 info@transportdekeyser.be

tRanSPoRt Bedrijfsprofiel

Steftrans NV

Wegtransport waar je altijd op kunt rekenen

Jos Hermans.

Transportbedrijf Steftrans is heel centraal en dus uitstekend gelegen. Daarnaast biedt het zijn klanten nog andere voordelen zoals flexibiliteit, betrouwbaarheid en stiptheid. “Voor ons is een woord een woord,” zegt zaakvoerder Jos Hermans. “De afspraken met de opdrachtgever worden altijd stipt nagekomen. Dat is een erezaak voor ons. We zijn een vrij klein bedrijf wat ons in staat stelt om alles van heel dichtbij op te volgen. We onderhouden ook een direct contact met de klant. Topservice is onze beste reclame. Dankzij die service en de vertrouwensrelatie die we met al onze klanten hebben opgebouwd, zijn we trouwens blijven groeien.”

24/7 en elke week naar Barcelona Steftrans werd pas in 1992 door Jos Hermans opgericht, met één vrachtwagen. Vandaag heeft

het bedrijf een 10-tal grote en kleine vrachtwagens en tien opleggers in dienst en stelt het 35 chauffeurs tewerk. Distributievervoer is dé specialiteit. Ook expresswerk hoort daar bij. “Express betekent voor ons ‘bellen en vertrekken’. Daarnaast zijn we 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 actief. Ten slotte hebben we ook elke week een rit naar de streek van Barcelona.” Opmerkelijk is dat de zaakvoerder nog regelmatig zelf transportopdrachten uitvoert. Hij weet dus perfect wat hij van zijn medewerkers kan en mag verwachten. Dat, plus de combinatie van een optimale kostenbeheersing en het hoogst denkbare serviceniveau, maken van Steftrans de ideale partner voor al uw transportbehoeften.

Electro TV Huishoudapparaten Eigen hersteldienst

Bvba Barco centrum tremelo Steftrans NV Mechelsesteenweg 2010, 2030 Herent Tel.: 016-60 20 98 info@steftrans.be, www.steftrans.be

3120 Tremelo, H.R.Leuven 52176 Tel. 016 53 02 29 - Fax 016 53 59 70 e-mail.info@barcocentrum.be www. barcocentrum.be

ICT

Zoekmachineoptimalisatie

Hoe u meer bezoekers naar uw website kunt lokken

De droom van elke onderneming: meer kwaliteitsvolle bezoekers op hun website.

Om meer bezoekers – lees: potentiële klanten – naar uw bedrijfswebsite te lokken, is een hoge ranking in de resultaten van zoekmachines erg belangrijk. Daartoe kunt u gebruikmaken van zoekmachineoptimalisatie, ook bekend als ‘search engine optimalisation’ of, afgekort, SEO. Wij geven u drie praktische tips. Veel mensen kijken alleen naar de eerste pagina van de zoekresultaten. Een plaats bovenaan die pagina is dus zeer waardevol. Zoekmachines als Google, Yahoo! en Bing gebruiken hun eigen algoritmen om de resultaten te rangschikken. Hoewel die algoritmen regelmatig worden aangepast, zijn de basisbeginselen van SEO geldig voor alle zoekrobots.

1. Kennen de zoekmachines u? Alvorens te optimaliseren, dient u eerst te controleren of de zoekmachines uw website kennen. In principe gebeurt dat automatisch: de zoeksites gebruiken daarvoor speciale stukjes software, ‘webcrawlers’ genaamd. Die doorzoeken alle webpagina’s en indexeren ze in een database. De ‘crawlers’ lezen vooral html-documenten. Om te zorgen dat alle pagina’s werkelijk geïndexeerd worden, is het toevoegen van een html-sitemap aan de website erg nuttig. Voor een Flash-website is indexering niet mogelijk. In dat geval kunt u een onderliggende html-site koppelen aan de Flash-site. Als uw site niet automatisch in de 38

zoekresultaten verschijnt, kunt u deze zelf aanmelden bij de zoeksites. Dat kan onder andere op de volgende pagina’s: • Google: http://www.google.be/addurl/?continue=/addurl • Bing: http://www.bing.com/webmaster/SubmitSitePage.aspx • Yahoo!: http://siteexplorer.search.yahoo.com/submit

Om goed te scoren, dienen de trefwoorden regelmatig te verschijnen in de titels en beginparagrafen van de webpagina. Ook vermelding van trefwoorden in de ‘metatitels’ is belangrijk. 2. Kies rake trefwoorden Trefwoorden zijn de zoektermen die internetgebruikers intypen in de zoekmachine. SEO probeert deze woorden of woordcombinaties te optimaliseren. Kies trefwoorden die goed bij uw activiteiten aansluiten. Voor de homepage kunt u bijvoorbeeld de naam van uw bedrijf gebruiken en voor de andere pagina’s andere relevante woorden. Potentiële klanten zullen meestal op de

ICT

naam van een product of service zoeken, niet op uw bedrijfsnaam. Probeer ook termen te zoeken die het goed doen op concurrerende websites. Om goed te scoren, dienen de trefwoorden regelmatig te verschijnen in de titels en beginparagrafen van de webpagina. Ook vermelding van trefwoorden in de ‘metatitels’ is belangrijk. De metatitel verschijnt bovenaan in het browservenster. Vermijd anderzijds om te veel trefwoorden te gebruiken. Dit heet ‘keyword stuffing’: de zoekmachines kunnen dit opsporen en uw page ranks terug doen zakken.

ICT-echo’s

3. Zorg voor goede links

E-commerce groeit in België

Zoekmachines beschouwen inkomende links van andere sites doorgaans als een aanbeveling voor uw site. Hoe meer inkomende koppelingen er zijn, hoe hoger de ranking van uw pagina. Deze stijgt nog meer wanneer de koppelende site een hogere ranking heeft dan de uwe. Anderzijds kunnen links van twijfelachtige sites uw ‘page rank’ schaden. U kunt hen dan vragen de koppelingen te verwijderen. Overigens is het een koud kunstje om te weten te komen welke sites koppelingen naar uw site legden: typ ‘link:naamvanuwsite’ in een zoekmachine en u krijgt het overzicht. Luc Franco

Infos :

demi.indd 1

10% meer pc’s in 2010 Onderzoeksbureau IDC verwacht in 2010 een wereldwijde stijging van het aantal pc’s met 10,3%. Ook de volgende jaren zal de groei meer dan 10% bedragen. De toename is vooral afkomstig van draagbare pc’s, met verwachte stijgingen van 14% tot 19% tussen 2010 en 2013. Voor desktops wordt in dezelfde periode een stabilisatie van 0,1% tot 2,0% verwacht.

In 2009 gaven internetgebruikers ruim 700 miljoen euro uit op Belgische e-commerce sites. Dat is 20% meer dan in 2008. De cijfers slaan op Belgische sites die werken met de online betaaldiensten van Ogone, goed voor 85% van de markt. Het meest populair waren reizen, tickets, boeken, cd’s, dvd’s en kleding.

Virtuele servers winnen terrein Volgens een enquête van Microsoft bij 200 kleine Belgische KMO’s is virtualisatie in opmars. 2% werkt nog uitsluitend met virtuele servers, 11% doet dat gedeeltelijk en 16% is van plan om te virtualiseren. Microsoft wijt deze resultaten aan de besparingsmogelijkheden van virtualisatie die serverparken efficiënter maakt.

Kompass - Vorstlaan, 100 - 1170 Brussel Tel.: +32 2 345 90 70 - Fax: +32 2 347 33 40 info@kompass.be - www.kompass.be - www.kompass.com

5/4/10 11:26:41 AM 39

IJzersterk in maatwerk

Metaal

Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen, en Eduard Rutten,Vlamef

“Sector moet in onderzoek en innovatie blijven investeren” NIEUW! Inox zwembaden OPENING! Nieuw showroom in juni

De metaalsector in Vlaanderen telt enkele tientallen grote bedrijven en honderden kleine ondernemingen. Beide categorieën beleefden een moeilijk 2009 en blijven hinder ondervinden van de economische crisis. Om de voornaamste troeven, trends en uitdagingen van de metaalsector bloot te leggen, schotelden we Wilson De Pril, directeur-generaal van de federatie van de technologische industrie Agoria Vlaanderen, en Eduard Rutten, bestuurder van Vlamef, de Vlaamse Metaalfederatie voor de KMO, en bedrijfsleider van Metes, vijf stellingen voor.

Totaalrealisaties in wooninterieur en machinebouw

Eduard Rutten (Vlamef ): “Onze flexibele en snelle ondersteuning zal altijd beter zijn dan in de lagelonenlanden.”

Stelling 1: De metaalsector in België heeft veel troeven en toekomst, ondanks de concurrentie van de lagelonenlanden.

www.vaneeckhoudt.be 40

Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen: “Dat klopt, op voorwaarde dat we blijven investeren in onderzoek en ontwikkeling en in innovatie. Het komt er dus op aan sneller goedkopere en

betere producten en concepten aan te bieden. Onze hoge loonkosten vormen een handicap, zeker in vergelijking met verre landen. Maar daar vergelijken we ons in de eerste plaats niet mee. Ons land ligt vooral in concurrentie met de omliggende landen.” Eduard Rutten, Vlamef: “Onze flexibele en snelle ondersteuning zal altijd beter zijn dan in de lagelonenlanden. ‘Total Cost’ hebben we meer mogelijkheden, maar de klant moet het toelaten.”

Metaal

Stelling 2: De staalprijzen zullen nog een tijd erg volatiel blijven. Eduard Rutten, Vlamef: “De staalprijzen zullen zeker volatiel blijven, met al de negatieve gevolgen van dien voor de toeleveranciers. Laten we hopen dat de kwaliteit dezelfde blijft of zelfs verbetert, aangezien er meer staal uit andere continenten aangeleverd zal worden. We vermoeden overigens dat de staalreuzen hier een georganiseerd spel spelen, ten nadele van de gebruiker.” Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen: “Op korte termijn zullen de staalprijzen sterk stijgen, ondanks de lagere vraag tijdens de economische crisis. Dit komt vooral door de zeer sterke prijsstijgingen van grondstoffen zoals ijzererts. De nog altijd stijgende vraag naar staal in China is hierin de drijvende factor.”

Stelling 3: De crisis in de metaalsector is (nog niet) over zijn hoogtepunt heen. Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen: “2009 was een rampjaar met een gemiddelde daling van 20% bij de industriële productiebedrijven. In januari 2010 was er opnieuw groei in de metaalsector in de ruime zin, vooral dankzij de sectoren metalen, materialen en ‘automotive’. We verwachten pas ten vroegste in 2011 of 2012 terug de productieniveaus van voor de crisis te halen.”

Eduard Rutten, Vlamef: “Het vertrouwen is in de sector zeker nog niet terug. We zullen het verder moeten uitzitten, mogelijk nog tot in 2011. Het gevaar is dat we bedrijven krijgen met te lage marges, met falingen als gevolg.”

Stelling 4: De metaalsector is vandaag nog te afhankelijk van de autoconstructie. Eduard Rutten, Vlamef: “Als trekker in de industrie is de autoconstructie zeer belangrijk voor andere sectoren. Vlaanderen wordt minder en minder afhankelijk van de autoconstructie, maar onze Vlaamse metaalsector is ook kleiner dan voorheen, aangezien de andere industrietakken aan het verschuiven zijn.” Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen: “De automobielsector is een belangrijke klant/onderdeel van de metaalsector, maar is zeker niet de enige. Ook mechanica, elektrotechniek, bouw en lucht- en ruimtevaart zijn belangrijke sectoren. In de afgelopen jaren werd de grootste groei opgetekend bij mechanica en bij bouwproducten.”

Stelling 5: Het is geen sinecure om gekwalificeerde medewerkers te vinden. Wilson De Pril, Agoria Vlaanderen: “De sector kampt met een structureel tekort aan

Wilson De Pril (Agoria Vlaanderen): “Op korte termijn zullen de staalprijzen sterk stijgen, ondanks de lagere vraag tijdens de economische crisis.”

technisch geschoold personeel. Het gaat zowel om lassers, technici en monteurs als om hooggeschoold personeel, zoals ingenieurs. De uitstroom uit het onderwijs is al jaren te laag. De overheid zou jongeren attent moeten maken welke de jobs van de toekomst zijn. Wie vandaag studeert voor technische beroepen of ingenieur, is quasi zeker van werk later.” Eduard Rutten, Vlamef: “Momenteel is de ‘goesting’ om in de sector te werken belangrijk. Het vinden van personeel is wel mogelijk, gezien de hogere werkloosheid. Maar de echte vakmensen zullen we binnen enkele jaren wel missen, zij worden steeds zeldzamer.” Jos Sterk

Wij geven uw ontwerp een decoratieve meerwaarde

Poederlakken van alle metalen met aangepaste voorbehandeling Staalstralen en chemisch voorbehandelen Poederlakken van stuk- of seriewerk Procestracebility per artikel Klantgerichte aanpak

www.metacoat.be info@metacoat.be Fax +32 11 45 25 26 Telefoon +32 11 45 25 25 Europaweg 21, 3560 Lummen 41

EXTRA OMZETKANSEN LIGGEN IN NEDERLAND

✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

GrenslandMedia Steenweg 243-3621 Rekem-Lanaken Tel. 089-73.28.20 – Fax . 089-73.28.19 Info@grenslandmedia.be www.grenslandmedia.be

Metaal Bedrijfsprofiel

Packaging printed to perfection

Castolin Eutectic

Toptechnologie in onderhoud en herstelling

Product Line: - Metal printing - Metal coating - Battery jacket manufacturing - Pre Press

Tim Buyle.

Castolin Eutectic is een wereldwijd toonaangevend bedrijf op het vlak van oppervlaktebescherming, herstellings- en verbindingstechnieken. “We zijn van origine een Zwitsers familiebedrijf dat vandaag behoort tot de Duitse Messergroep,” zegt managing director Tim Buyle. “We staan bekend als de expert in de bescherming en herstelling van allerlei machineonderdelen en installaties. In geval van slijtage, een scheur of een breuk bieden wij een oplossing. Enerzijds via een uitgebreide catalogus van consumables en apparatuur, en anderzijds via onze CastoLab® Service afdeling, waarbij onze eigen lassers en operatoren een onderdeel herstellen en nabewerken in onze werkplaats, dan wel on site bij de klant. We gebruiken in hoofdzaak drie technieken: de lastechniek, de braseer- of hardsoldeertechniek en diverse vlamtechnieken (elektrisch en autogeen). Ons doel is dus de levensduur van machineonderdelen te verlengen door ze grondig te herstellen en / of door er een geschikte beschermingslaag op aan te brengen.”

papier, glas,...) maar ook voor particulieren die bijvoorbeeld een oldtimer restaureren, beschikt over een uiterst krachtige tool: TeroLink®, een centrale databank waarin alle herstellingen die het bedrijf in zijn 100-jarig bestaan wereldwijd uitvoerde, staan gedocumenteerd. Tim Buyle: “Op die manier zien we meteen of een bepaalde opdracht al werd uitgevoerd, op welke manier, hoeveel het kostte en wat de resultaten waren. Voor onze mensen en vooral voor onze klanten is die databank een instrument van onschatbare waarde.”

Databank met 10.000 oplossingen Castolin Eutectic dat werkt voor grote industrieën (siderurgie en staal, cement, mijnbouw, baggerindustrie, energie, waste & recycling,

MEC Benelux nv Humaniteitslaan 224-228, 1190 Brussel Tel.: 02-370 13 70, Fax: 02-376 28 16 info@castolin.be, www.castolin.be

“Schoonheid zit aan de buitenkant” De eerste indruk van een product is voor de consument vaak doorslaggevend. Verpakking supplier Shetron Sobemi zorgt ervoor dat uw product zo aantrekkelijk mogelijk op de markt verschijnt.

Groenstraat 3-B, 2547 Lint, Belgium Tel.: +32 (0) 34602207 - Fax: +32 (0) 34540912 info@shetron-sobemi.com www.shetrongroup.com

ISO 9001

ISO 14001 43

Finance

Frédéric Lernoux, KeFiK

“Krediet is de levensader van elke onderneming” De totale hoeveelheid verstrekte kredieten mag dan al gepiekt hebben tijdens de crisis, voor veel bedrijven is het rond krijgen van een financiering steeds moeilijker geworden. Tot die paradoxale bevinding komt het KeFiK, het Kenniscentrum voor Financiering van KMO. “Elk bedrijf heeft een rating bij de bank, en deze bepaalt de voorwaarden voor het verkrijgen van een krediet,” stelt afgevaardigd bestuurder Frédéric Lernoux bij wijze van voorproefje. “Een gedegen communicatie kan deze rating optimaliseren.” B.M.: Kunt u ons in een notendop toelichten wat het KeFiK precies is? “Kenniscentrum voor Financiering van KMO, onze volledige naam, zegt al heel wat over onze activiteiten. We zijn voor 100% een federale publieke instelling en beschikken sinds vorig jaar ook over een eigen rechtspersoonlijkheid.”

“Een goede communicatie met de bank is essentieel in het verkrijgen van een zo accuraat mogelijke rating.” B.M.: In welke dienstverlening voor bedrijven vertaalt zich dat? “Het vergaren en verstrekken van informatie loopt als een rode draad doorheen onze activiteitenwaaier. Zo trachten we in een eerste fase zo veel mogelijk informatie over KMO’s en kredietverstrekking te centraliseren.

Klaarheid scheppen Afhankelijk van gewest tot gewest schommelde het aantal bedrijven dat het voorbije jaar een bankfinanciering aanvroeg, tussen de 40% en 50%. Banken zijn en blijven de belangrijkste kredietverstrekkers voor ondernemingen. In heel wat gevallen kan ook de overheid een rol spelen. Zo kan een KMO bij het Participatiefonds zogenaamde ‘achtergestelde leningen’ krijgen die bij faillissement slechts na alle overige schulden moeten worden terugbetaald. De voorwaarden van deze leningen zijn gunstig, maar wel aan enkele voorwaarden gekoppeld. Ook de deelstaten bieden verschillende formules aan. Slechts één voorbeeld: een ‘win-win’ lening waarbij een particulier een KMO kan financieren, in ruil voor een belastingsvoordeel. Klaarheid scheppen in deze potpourri is een van de belangrijke opdrachten van het KeFiK. 44

Frédéric Lernoux: “Elk bedrijf heeft een rating en die bepaalt of een krediet verkregen wordt, en aan welke voorwaarden.”

Lacunes worden door eigen studiewerk of in samenwerking met externe partners weggewerkt. Het andere luik van die informatieopdracht bestaat erin al deze gegevens bekend te maken. Dit gebeurt op een manier die zo toegankelijk mogelijk is voor KMO-bedrijfsleiders. Zo hebben we onlangs een Vademecum KMO-financiering op de markt gebracht. We bieden ook een ‘tool’ aan waarmee het effect van de notionele intrestaftrek becijferd kan worden. Door hier optimaal gebruik van te maken, wordt meer ruimte voor autofinanciering gecreëerd.” B.M.: KeFiK speelt ook een rol inzake kredietbemiddeling? “Klopt, sinds begin 2009 is dat een derde, belangrijk onderdeel van onze werking. Chris Dauw is de man die de titel van kredietbemiddelaar draagt. Veel van de argwaan die aanvankelijk omtrent deze functie bestond, is inmiddels verdwenen. Meer zelfs: deze aanpak wordt door de OESO als een voorbeeld van ‘best practice’ beschouwd. Wat doet hij en zijn team concreet?

Finance

In een serene sfeer een oplossing vinden in de soms moeizame relatie tussen KMO en de financiële instelling. Uiteraard kan hij van een slecht dossier geen goed dossier maken, maar misschien is een dossier gewoon verkeerd samengesteld? Kredietbemiddeling is geen wondermiddel, maar blijkt wel een efficiënt instrument te zijn. Voor 70% van de bedrijven die bij ons aankloppen, wordt een oplossing gevonden.”

Harde garanties B.M.: Hoe analyseert u vanuit uw achtergrond de relatie tussen KMO’s en hun kredietbehoefte? “Er springt iets paradoxaals in het oog: tijdens de voorbije crisis was het globale volume aan verstrekte kredieten hoger dan ooit. Hieruit kan je besluiten dat er geen sprake is van ‘credit crunch’, er waren met andere woorden voldoende kredieten voorhanden om bedrijven te financieren. Maar bekijken we de dingen op een microschaal,

“Steeds meer economische faillissementen” Om nog even op faillissementen terug te komen. “We worden vandaag met steeds meer zogenaamde economische faillissementen geconfronteerd,” zegt Frédéric Lernoux. “Dat zijn bedrijven die zich niet aan bestuursfouten noch aan het nemen van onverantwoorde risico’s bezondigd hebben, maar die ten gevolge van evoluties op de markt - denk maar aan onderaannemers in een probleemsector - het onderspit moeten delven. Speciaal voor hen doen we inspanningen om hun tweede kans gefinancierd te krijgen. We bemiddelen bij de Participatiemaatschappij om ondersteuning van dergelijke verdienstelijke dossiers te bekomen.”

dan tekent zich een genuanceerder beeld af. Het is een feit dat het voor menig bedrijf moeilijker is geworden een krediet vast te krijgen. Er wordt meer informatie opgevraagd en ze moeten met steeds hardere garanties voor de dag komen. Opvallend is ook dat het kaskrediet nog steeds erg duur is. Vandaag blijft de rentevoet rond de 10% schommelen. Dat is toch erg hoog.”

“Wees ervan bewust dat op elk bedrijf een rating geplakt wordt. Velen zijn zich hier niet of onvoldoende van bewust. Het is nochtans die rating die zal bepalen of een bepaald krediet verkregen wordt, en zo ja, aan welke voorwaarden dit toegekend wordt. Een goede communicatie met de bank is essentieel in het verkrijgen van een zo accuraat mogelijke rating.”

B.M.: Welke concrete tip heeft u voor KMO’s?

Michaël Vandamme

Mogelijkheden zien heeft met veel factoren te maken.

Wilt u uw vermogen succesvol opbouwen en beschermen, uw pensioen optimaal organiseren en uiteindelijk uw bezittingen zo efficiënt mogelijk nalaten? En dit steeds op de fiscaal meest interessante manier? Vertrouw dan op de absolute leider in financiële planning. Optima is een specialist die alle oplossingen om uw kapitaal te structureren onder één dak bundelt. Wij maken een inventaris van uw financiële middelen en uw ambities. Dankzij een audit door onze experts ontdekt u hoe u uw doelstellingen in resultaten kunt omzetten.

Wilt u uw vermogen optimaal laten beveiligen? Surf dan naar www.optima.be/managermagazines of bel naar 0800 97 536.

Your future is capital

Adv. Vl. Manager_boot.indd 1

24-10-2007 11:37:35 45

Finance

Vroeger met pensioen, hoeveel kost mij dit?

Het berekenen van uw toekomstig pensioen, gekoppeld aan een weldoordacht persoonlijk pensioenplan, zijn essentieel als u voortijdig wilt genieten van een welverdiende rust.

Stilaan wordt duidelijk dat we met zijn allen langer zullen moeten werken om de toekomstige pensioenen betaalbaar te houden. Toch is het mogelijk dat u na jaren arbeid vervroegd wil genieten van een welverdiende rust. Maar welk kostenplaatje hangt daar dan aan vast? Ondanks de berichten over langer werken, willen Belgen in de praktijk steeds vaker vroeger met pensioen. In de leeftijdsgroep van 55 tot 64jarigen is in België nog slechts drie op de tien aan het werk. Van de beroepsactieve Belgen wil 67% ‘zo vlug mogelijk’ of ‘rond de leeftijd van 60 jaar’ met pensioen gaan. De wettelijke pensioenleeftijd in België is 65 jaar, met uitzondering voor sommige ambtenaren. Om mensen aan te moedigen om langer te werken, werd in december 2005 al een aantal maatregelen genomen in het Generatiepact. Wie blijft werken na de leeftijd van 62 jaar of na 44 loopbaanjaren, kan een pensioenbonus krijgen. En aan wie blijft werken tot 65 en dan pas het kapitaal uit zijn of haar groepsverzekering opneemt, wordt een belastingverlaging toegekend. Ten slotte werd ook de penalisatie herzien van zelfstandigen die vervroegd met pensioen gaan.

Pensioenleeftijd Hoewel de regel 65 jaar is, kunt u vervroegd met pensioen gaan. Dat kan vanaf de maand volgend op uw 60ste verjaardag, op voorwaarde dat

u minstens 35 dienstjaren hebt. Bovendien moet u elk jaar ten minste een derde van een voltijdse betrekking als werknemer hebben gehad of twee kwartalen als zelfstandige hebben bijgedragen. Om vervroegd op pensioen te kunnen gaan, mag u niet genieten van een conventioneel brugpensioen.

Pensioenbonus Als aanmoediging om tot 65 jaar te werken, krijgt u een bonus bovenop uw pensioen, als u blijft werken na 1 januari van het jaar waarin u 62 wordt, of waarin u een 44ste loopbaanjaar aanvat. Deze pensioenbonus is enkel van toepassing op de periode gepresteerd na 2005. Bent u zelfstandige, dan krijgt u een pensioenbonus per kwartaal dat u actief blijft. U moet dan wel de sociale bijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep betalen. De bonus komt bovenop het maandelijks pensioen en is gekoppeld aan de evolutie van de zogenaamde gezondheidsindex. Als u eerst zou overlijden, zal de bonus worden betaald aan uw partner, indien die in aanmerking komt voor een overlevingspensioen.

Wist u dat… • We in België gemiddeld op 57 à 58 jaar stoppen met werken, in Europa is dat gemiddeld pas op 61 jaar. • Het gemiddeld pensioen van een zelfstandige op 1 januari 2009 netto 870 euro bedroeg. Voor een werknemer was dit 1180 euro, voor een ambtenaar 2360 euro. • Dat u vanaf 55 jaar een raming kunt vragen van uw toekomstige pensioenrechten. Een aanvraagformulier kunt u bekomen bij de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) of uw gemeentebestuur. Of u vraagt de raming online aan via de RVP-website www.kenuwpensioen.be. 46

Zelfstandigen dubbel gepenaliseerd Als u zelfstandig bent en met pensioen wil gaan vóór uw 65ste verjaardag, zult u blijvend een verminderd pensioen ontvangen. U wordt dan dubbel gepenaliseerd: omdat u een ‘onvolledige loopbaan’ zult hebben, zult u een onvolledig pensioen ontvangen van bijvoorbeeld 40/45ste. Een volledig pensioen wordt immers berekend op 45 loopbaanjaren. Bovendien zult u per jaar vervroeging een bepaald percentage verliezen van uw onvolledig pensioenbedrag. Voor een rustpensioen dat ingaat na 2007 bedraagt de vermindering 25% wanneer het pensioen ingaat op 60 jaar, en daalt het jaarlijks, tot een vermindering van 3% op 64 jaar. De vermindering van het pensioenbedrag blijft van toepassing na uw 65ste. Door deze dubbele penalisatie zal iemand die na 35 loopbaanjaren op zijn 60ste vervroegd met pensioen gaat, blijvend slechts 58,33% van een volledig rustpensioen ontvangen. Alleen als u een beroepsloopbaan hebt van 42 jaar, kunt u een rustpensioen genieten zonder bijkomend verlies.

Groepsverzekering Vervroegd stoppen met werken heeft ten slotte ook gevolgen voor de taxatie van uw groepsverzekering. Vóór 2006 werd een aanvullend pensioenkapitaal, gefinancierd vanuit de onderneming, in principe belast tegen 16,5%, plus gemeentetaksen. Onder bepaalde voorwaarden is het tarief nu 10%. Dat tarief geldt echter alleen onder de dubbele voorwaarde dat u het opgebouwde kapitaal pas ontvangt op 65 jaar én u tot aan die wettelijke pensioenleeftijd effectief actief blijft. Ook het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen wordt enkel onder die voorwaarden lager belast.

Conclusie Het is duidelijk: vroeger stoppen met werken, wordt steeds duurder. Het berekenen van uw toekomstig pensioen, gekoppeld aan een weldoordacht persoonlijk pensioenplan, zijn dan ook essentieel als u overweegt om voortijdig te beginnen te genieten van een welverdiende rust.

Thomas Weyts Optima Financial Planners www.optima.be

Advocatenpanel

Hoe zinvol is ‘disclaimer’ in e-mail? In de rubriek ‘Advocatenpanel’ beantwoorden advocaten juridische vragen. Uw eigen vraag kunt u mailen naar stefan.kerkhofs@managermagazines.be.

Disclaimers hebben een nut, maar beperkter dan u op het eerste gezicht zou kunnen denken.

Vraag: Heel wat e-mails bevatten onderaan een disclaimer om de verzender enigszins in te dekken. Is dat verplicht of gewoon aan te raden? Iedere lezer heeft ongetwijfeld al meermaals kennis gemaakt met de zogenaamde e-mail disclaimer. Die stukjes tekst bevatten allerlei juridische meldingen en worden, veelal zonder toedoen van de afzender, automatisch aan iedere uitgaande mail toegevoegd. Disclaimers bevatten vaak dezelfde elementen. De meest courante zijn de waarschuwing dat informatie in de mail vertrouwelijk is of kan zijn, en dat, als u de e-mail per ongeluk ontvangt, u de afzender moet verwittigen en de mail nadien moet verwijderen. Soms stelt men zelfs dat u de mail moet verwijderen zonder die te lezen, als u niet de juiste bestemmeling bent. Ook populair is de melding dat de onderneming niet aansprakelijk kan worden gesteld voor fouten en malware die in de e-mail geslopen zouden zijn. Ook de boodschap dat niets in de mail ertoe kan leiden dat er een contract tot stand komt, is in veel bedrijven standaard geworden. De scherpzinnige ontvanger vraagt zich wellicht af wat het effect is van dergelijke juridische spielereien. Om echt gebonden te zijn door een contract, vereist het recht immers ‘wilsovereenstemming’ tussen de partijen. Dat is niet anders in een elektronische omgeving. Er kan dus maar sprake zijn van wilsovereenstemming als de ontvanger de mogelijkheid heeft zijn akkoord te geven.

Toch zijn disclaimers niet nutteloos. Neem bijvoorbeeld de situatie waarin het netwerk van bedrijf A wordt platgelegd door een virus afkomstig van een werknemer van bedrijf B. Bedrijf B kan dan argumenteren dat bedrijf A gewaarschuwd was dat de boodschap virussen kon bevatten. Zo wordt het voor bedrijf A moeilijker, maar niet noodzakelijk onmogelijk, om bedrijf B te beschuldigen van nalatigheid. Een andere bestaansreden van disclaimers is meer psychologisch van aard. De niet-geïnformeerde ontvanger, zo redeneert men, zal worden geïntimideerd door de tekst van de disclaimer. Daardoor zal hij de daarin opgesomde instructies volgen. Niet voor niets wordt in het Duits de term ‘Angstklauseln’ gebruikt. Disclaimers hebben dus een nut, maar beperkter dan u op het eerste gezicht zou kunnen denken. Aangezien ze vaak storend zijn, zou u zich dus kunnen afvragen of het sop de kool wel waard is. Daarom deze nuttige tip: een simpele hyperlink naar de e-mail policy van uw onderneming, voorzien van een timestamp zodat de datum niet kan worden betwist, werkt veel minder storend en biedt gelijkwaardige garanties.

Patrick Van Eecke Partner DLA Piper UK LLP patrick.van.eecke@ dlapiper.com

Werken is misschien wel een recht, goed omgaan met talent onze plicht! “Leveren van toegevoegde waarde is geen loos begrip” Bart Martens, Zaakvoerder

Willekensmolenstraat 70 bus 6 B-3500 Hasselt • België Tel: +32 70 660 578 • Fax: +32 70 660 678 info@etalentis.be • www.etalentis.be

Voor managers met een luisterend oor

Het immokantoor dat meer verkoopt dan onroerend goed alleen! Wij begeleiden onze klanten bij:

Optima Financial Planners

Uw successie: bepaal zelf wie wat krijgt

De eﬀectieve verkoop Opmeting Schatting Verkavelingen Aanvraag van verplichte attesten Begeleiding tot bij notaris Afbraakwerken Grondwerken Tuinaanleg

igo immo

Leuvensesteenweg 280 bus 4, 3390 Tielt-Winge Tel.: 0474-08 22 03, Fax: 016-50 23 01 info@igoimmo.be, www.igoimmo.be

Het verwerken van een overlijden is een moeilijke periode in het leven van de nabestaanden. Op emotioneel vlak op de eerste plaats, maar ook het financiële aspect kan grote gevolgen hebben. Tijdens een seminarie, op 11 mei, bij meetingcenter 3hoog Leuven toonde Financial Planner Thomas Mendonck van Optima Financial Planners hoe de financiële en fiscale gevolgen van sterven zo goed mogelijk opgevangen kunnen worden. De successieproblematiek in België is een complex kluwen, met verschillende juridische stelsels en tarieven, ingewikkelde Europese fiscaliteit, enzovoort. In een heldere uiteenzetting gaf Thomas Mendonck een overzicht van deze huidige wetgeving en schetste hij een aantal mogelijke scenario’s. Met een persoonlijk plan op maat van uw leven kunt u uw successie namelijk best vandaag al beginnen te plannen. Een dergelijk duurzaam successieplan geeft u bovendien de gemoedsrust om te weten dat alles ‘goed geregeld’ is. Onder meer volgende vragen werden tijdens het seminarie beantwoord: • Hoe vermijd ik op een duurzame manier successietarieven, die kunnen oplopen tot 27% van een al belast vermogen, door hard werken opgebouwd? • Kan ik mij indekken tegen successierechten zonder de controle over mijn vermogen te verliezen?

Thomas Mendonck.

• Kan ik over enkele jaren mijn regeling aanpassen? • Hoe duur zijn successierechten en waarop zijn ze van toepassing? • Is een handgift nuttig of is een testament beter?

Voor managers met een luisterend oor

Mireille Preuveneers, Event Manager mireille.preuveneers@managermagazines.be GSM 0495 51 72 16

Sigrid Vanexem ( JLM Consulting), Johan Eeckhoudt (Traiteur Ronny), Nadine Raes (Aqis), Carine Immerechts (Go4More).

Patrick Timmermans (HaCeCo), Loek van den Hamer (Belhance), Katrien Timmermans (HaCeCo), Johan Capiau (CW Consulting).

Philippe Michotte (H & N), Martine Lochy (Lochy & Co), Luciano Verheyden (Demer en Dijle).

Marije Van de Bildt & Guy De Smet (VelopA), Johan Godemont (Group Johan Godemont).

Ingrid Iwens (ING), Alain Margerin (AEG Belgium), Lieven Mariën (Brabant Manager), Eddy Janssen (Ideas@Work), Wilfried Hendrickx (ING).

Loek van den Hamer (Belhance), Thomas Mendonck (Optima), Manu Vanderstappen (Imago Textiel), Carine Immerechts (Go4More), Nadine Raes (AQIS).

Managers on Location

3hoog Leuven Meetingcenter 3hoog Leuven onderscheidt zich op talrijke manieren van de klassieke seminariecentra. De vergaderfaciliteiten zijn omgeven door een groene oase van meer dan 80 are binnen de ring van Leuven. Op- en afritten voor de autosnelweg van en naar Brussel liggen op amper een kilometer rijden. Naast de optimale ligging springt ook de warme ontvangst in het oog. Geen kille of strakke bedoening zoals in vele seminariehotels, maar een persoonlijke en klantgerichte aanpak. In totaal telt het meetingcenter, verspreid over twee ‘Manager Seminars’ werd mee mogelijk gemaakt dankzij: 3hoog leuven Mechelsevest 90, 3000 Leuven Tel.: 016-61 65 61 - Fax: 016-35 35 50 meeting@3hoogleuven.be www.3hoogleuven.be

unieke gebouwen, zeven flexibele en volledig uitgeruste vergaderruimtes met uiteenlopende oppervlaktes. De Loft – op de bovenverdieping van het gerenoveerde Bauhaus – geeft een spectaculair zicht over de stad Leuven. Deze unieke ruimte vormt de perfecte plek voor een directiecomité om geïnspireerd te werken. Naast meetings biedt 3hoog Leuven ook het perfecte decor voor bedrijfsfeesten en productpresentaties. De vele cateringmogelijkheden en meetingarrangementen zetten bij elke businessgelegenheid de kers op de taart. 49

Geniet van een heerlijke vakantie in:

Residentie

Marketing & Communicatie

De landelijke

Uit het grenzeloos praktijkleven gegrepen

Grenzeloos ondernemen biedt extra kansen Dankzij zijn rustige ligging in het noorden van Limburg (op de grens van Overpelt en Neerpelt), zijn multifunctionele ruimtes en zijn prachtige inrichting is ‘De landelijke Residentie’ uitermate geschikt voor al uw:

Vakanties ● Seminaries ● Bedrijfsfeesten ● Recepties ● Opleidingen ● Familiefeesten (communie, verjaardag,...) ●

Mooie multifunctionele cursusruimte (tot 20 personen), volledig uitgeruste keuken, 2 ruime feestzalen (tot 120 personen), Overnachtingsmogelijkheid (tot 22 personen), overdekt buitenterras met vaste barbecue

Grenzeloos ondernemen biedt extra kansen en extra omzet. Anno 2010 zijn alle ondernemers meer dan ooit op zoek naar nieuwe handel en marktkansen, nietwaar? Over de grens ligt de markt niet voor het rapen, maar hij lonkt wel nadrukkelijk. Na vorig jaar deze column gewijd te hebben aan het belang van grenzeloos adverteren, staan we in 2010 specifiek stil bij grenzeloos ondernemen en wel door middel van cases uit de praktijk. Wij proberen u zo inzicht te geven in succesvolle of minder succesvolle grenzeloze ondernemers. Soms met naam en toenaam, maar dat kan niet altijd vanuit concurrentieoverwegingen. Nadat mijn vorige aflevering zich toespitste op de grenzeloze ervaring van een Belgische wijnhandelaar met een Nederlandse agent, blijf ik nog eenmaal in de horecasector. Dit mede vanwege de actualiteit. Is er een grenzeloze toekomst voor toprestaurants? Deze vraag kan ik volmondig met ja beantwoorden. Maar het prijsniveau moet drastisch worden aangepakt. In feite moeten alle op sterrenniveau kokende restaurateurs naar een Bib gourmand versie toe werken. We kennen daar een aantal mooie voorbeelden van. Ik noem bijvoorbeeld Chateau Neercanne in Maastricht en Luc Bellings in Hasselt. Maar ook als je de sterren van de hemel kookt, kan het betaalbaar zijn. Een mooi grenzeloos voorbeeld is Wout Bru met zijn zes gangen diner voor minder dan 100 euro in een megatempel in de Provence. De prijs is dus van groot belang, maar ook de horizon. Waar mik ik op? Net nu er twee toprestaurants in Belgisch Limburg zijn gestopt, speelt dit meer dan ooit. Wie is de volgende? Beluga in Maastricht vangt dit ten dele op met het dochtertje ‘Beluga next’. Dit verhaal gaat echter over een Waalse kok die vanuit Luik zijn horizon richting Maastricht verbreedt. Wie is Robert Lesenne? Robert Lesenne is een topkok uit Luik die al meer dan 30 jaar met succes restaurants runt op zijn eigen speciale manier. Luik was altijd zijn vaste stek, maar hij wisselde ook een aantal keren van plek. Van Monaco tot Knokke en van Brussel tot Namen. Zijn laatste ‘move’ ging van Tilff naar Visé! Over deze laatste stap willen wij stilstaan in deze rubriek. Zijn verhuizing in februari van vorig jaar naar Hermalle sous Argenteau nabij Visé, op 15

Voor 50 meer informatie & boekingen: Nele Verstraeten, 011/808 808, nele.verstraeten@big-media-group.be

Marketing & Communicatie

km van Maastricht, leverde hem geen windeieren op. Een Bib Gourmand binnen één jaar en meer dan een verdriedubbeling van het Nederlands cliënteel. Hoe ontstaat het idee? Na een uitnodiging voor een boekpresentatie in november 2008 realiseerde Robert Lesenne zich dat hij nog steeds enorm veel relaties heeft in Maastricht. Maar door zijn vele verhuizingen en zijn locatie in Tilff, 15 km achter Luik, waren zijn klanten uit Nederland het spoor bijster. Vanuit die gedachte koos hij voor een nieuwe locatie niet achter Luik maar voor deze stad, tenminste geredeneerd vanuit Nederlands perspectief. Een strategische keuze vanuit een grensoverschrijdende visie. Uiteraard had hij het imago deels mee, maar alle marketinginstrumenten moeten hierop aansluiten.

Diverse grenzeloze initiatieven Niet alleen de locatie speelt een rol. Robert Lesenne onderscheidt zich tevens door strategische keuzes te maken voor: • 1. een Nederlandse maître (al meer dan 30 jaar in dienst); • 2. een Nederlandse menukaart (zeer uitzonderlijk in Wallonië); • 3. een Nederlandse PR-man, die voor een reeks artikelen zorgt in de Nederlandse pers, vanwege zijn contacten in Nederland die Lesenne veel minder heeft;

Robert Lesenne: tussen voormalig maître Herman Lodewick en mevrouw Lesenne. Een Waalse kok die vanuit Luik met succes zijn horizon richting Maastricht heeft verbreed.

• 4. ‘last but not least’, door zich in te leven in het Maastrichtse wereldje. Hij bezoekt legio evenementen in Maastricht, gaat er eten en blijft er slapen. Kortom, hij vertoeft er bijna continu in zijn vrije tijd en dat levert altijd resultaat op. Armand Vliegen GrenslandMedia Steenweg 243 3621 Rekem Tel. 089-73 28 20 info@grenslandmedia.be www.grenslandmedia.be

Vier schoolvoorbeelden van hoe u zich over de grens moet manifesteren. Robert Lesenne heeft deze toegepast en met succes. Een perfecte case in grenzeloos ondernemen.

promotionele textiel & relatiegeschenken webshops, kerst- & geschenkpakketten

FDS Promotions Industriezone Nolimpark Overpelt Waterrijtstraat 32 | 3920 Lommel | Belgium T 0032(0)11 66 84 40 | F 0032(0)11 66 74 99

www.fdspromotions.com 51

Human Resources

AQIS VERHOOGT DE KWALITEIT VAN UW MENSEN

Onze visie? “MANAGERS” transformeren naar EFFECTIEVE “LEIDERS”

Onze missie? het leidinggevend talent in uw bedrijf naar een hoger niveau tillen

Onze inzet! De Bullet Proof Manager®-training Laat dit u niet onverschillig? Kijk dan op www.aqis.eu of bel naar 0476 26 96 76 voor een vrijblijvend gesprek.

Aqis bvba

Licentiehouder Crestcom Uilstraat 76, 3300 Sint-Margriete- Houtem Tel.: 016-77 74 20, Fax: 016-77 18 51 info@aqis.eu, www.aqis.eu 52

Alleen vanuit authentieke kracht kunt u medewerkers inspireren De crisis het hoofd bieden, is de prioriteit van het topmanagement. Saneren, delocalisatie en kostenbesparingen leiden nogal eens tot wantrouwen, burn-out en demotivatie. Uw opdracht, beste leidinggevende, klinkt nochtans eenvoudig: laat medewerkers hun verantwoordelijkheid nemen voor hun taak om vanuit hun eigen talenten de doelstellingen, visie en missie van de organisatie op rendabele wijze te realiseren. Hoe wilt u dat doen in deze crisistijden? Meer controle, vriendelijk vragen, aansturen met lichte dwang en straf, of belonen voor méér met minder…? Nu we zijn aanbeland in het ICT tijdperk, blijken de oude patronen van controleren, straffen en belonen – een overblijfsel uit het industriële tijdperk – alleszins steeds minder te functioneren. Machines zijn niet langer het belangrijkste kapitaal van ondernemingen, wel mensen die vanuit hun creativiteit in staat zijn flexibel oplossingen te bieden aan steeds nieuwe uitdagingen. Daarom zou inspireren wel eens het ‘buzz-woord’ van de komende jaren kunnen worden. Wat ons brengt bij enkele existentiële vragen voor de organisatie van de toekomst: • Wat beweegt medewerkers vandaag en morgen? • Levert onze organisatie een bijdrage aan het actieve welzijn van medewerkers?

• Mogen medewerkers zichzelf zijn in de organisatie? • Geven we mensen ruimte om zich te ontplooien? • Benutten we ten volle het talent van onze zorgvuldig geselecteerde medewerkers? • Hoeveel procent van hun mogelijkheden gebruiken onze medewerkers gemiddeld? • Hoeveel energie verspillen we door onduidelijkheid, wantrouwen en regelgeving? Hoe lang is het geleden dat u bewust heeft stil gestaan bij uzelf, uw organisatie en uw omgeving om de juiste vragen te durven stellen? Wist u dat meer dan 70% van alle medewerkers aangeven slechts 20% van hun mogelijkheden te gebruiken. Gewoon omdat ze netjes binnen de regels moeten

Human Resources

M-PROCONSULT BVBA

Uw partner in personeelszaken

Sociaal-juridisch advies - bedrijfsgerichte ondersteuning voor sociaal-juridische problemen - geen theoretische maar praktische oplossingen - opvolging van individuele of collectieve arbeidsgeschillen “Als medewerkers groeien, groeit de organisatie, omdat medewerkers de organisatie zijn.”

kleuren. Behoorlijk frustrerend voor hen en een drama voor de organisatie. 80% van het aanwezige talent wordt niet gebruikt!

Meer dan 70% van alle medewerkers geven aan slechts 20% van hun mogelijkheden te gebruiken, omdat ze netjes binnen de regels moeten kleuren. Identificatie telt Medewerkers zijn vandaag actief op zoek naar bedrijven waar ze hun talenten en leven vorm kunnen geven. Bedrijven waarmee ze zich kunnen identificeren. In verbinding komen met medewerkers en hen inspireren zichzelf te zijn en hun talenten te ontwikkelen is daarom de belangrijkste bijdrage die u als leidinggevende kunt leveren. Want als medewerkers groeien, groeit de organisatie, omdat medewerkers de organisatie zijn. Het is onze overtuiging dat organisaties zich pas vernieuwen als mensen er bewust voor kiezen om zichzelf voortdurend te blijven ontwikkelen. Dit ontwikkelen stimuleren in een cultuur waarbij medewerkers durven experimenten, ruimte hebben om fouten te maken als onderdeel van leren, draagt bij tot succesvolle organisaties.

Werken vanuit passie Stel u een moment voor waarop u zelf voelde dat u in uw authentieke kracht zat, waarbij alles als

van zelf leek te gaan. Ervaart u zelf ook dat relaties met medewerkers op zo’n momenten makkelijker en effectiever verliepen omdat u leeft en werkt vanuit uw authentieke kracht? In uw kracht staan, noemen we ook wel werken vanuit passie. Als leidinggevende is het essentieel te weten waar uw kracht zit. Uw innerlijke inspiratiebron is namelijk een vorm van bezieling, die een surplus aan energie toevoegt aan alles wat u doet. Precies die bezieling blijkt de motor om anderen te inspireren en in beweging te zetten. In uw kracht komen vormt daarom de basis voor het inspireren van medewerkers. Wie in zijn kracht staat, straalt vertrouwen uit, wat vertrouwen creëert. Mensen willen dat u hen vertrouwt. In uw kracht staan, verlaagt de behoefte van het ego om in de schijnwerpers te staan. Als leidinggevende ontwikkelt u autoriteit om wie u bent, niet langer om uw titel. Zo kunt u in alle bescheidenheid anderen de ruimte schenken om zich op eigen kracht te ontwikkelen. Gaat u anderen het vertrouwen geven, zodat ze groeien en proactiever hun verantwoordelijkheid nemen. Voor u het beseft, krijgt werk weer zin, ontstaat er ‘zin om te werken’ en staat u aan het hoofd van inspirerende zelfsturende teams die werken vanuit een gedeelde passie.

- ondersteuning sociaal overleg (CPBW/OR/SA/…) - kwaliteitsgarantie en service: - bedrijfsgerichte praktijkspecialisten - persoonlijke begeleiding - jarenlange ervaring

- delicate ontslagen

Sociaal overleg herstructureringen - strategische benadering, budgettering kostprijs, begeleiding bij onderhandelingen, opstellen CAO’s, indienen dossiers (brugpensioen, enz. ) - oplossing op maat van uw onderneming, rekening houdend met de specifieke omstandigheden van de herstructurering. - ook bij overnames, fusies, opslorpingen, enz. 24 u. op 24 u. bereikbaar Discrete en vertrouwelijke behandeling

M-ProConsult bvba Ludo Daems PKZ Instituut www.pkz.be

James Ensorlaan 47 B-2630 Aartselaar Tel.:+32 3 326 56 40 Fax: +32 3 326 57 08 e-mail: secretariaat@m-proconsult.be 53

Win een weekend Parijs!

Vraag nu een persoonlijke toelichting aan over Manager Magazines via

www.managermagazines.be/parijs

en maak kans op een exclusief weekend Parijs!* * 2 luxueuze overnachtingen + ontbijt voor 2 personen in het centraal gelegen 4 sterrenhotel Francois 1er www.the-paris-hotel.com. Periode zelf te kiezen op basis van beschikbaarheid. Deelnemen kan tot 18 juni 2010

E 6,95

r 2009

imburg

erlands-L

incie Ned

Editie: Prov

mer - Num

mbe 2 - Dece

ang - Jaarg

drijven Bouwbe deur Jongen k op de “Van klin enprojecten” en tot miljo

Manager TV presenteert: stadsrapport Dendermonde op dvd

Vlaams minister Jo Vandeurzen “Innovaties in zorgsector internationaal valoriseren”

Broederduel: uitgever Huug en VTM-journalist Patrick Van Gompel

“In onze jobs hebben we allebei veel ondernemingszin nodig”

Saskia Van Uffelen, Bull Belux “Wat managers doen, kan je moeilijk uitleggen”

Peter Schandevyl, FAVV “Voedselveiligheid vergt continu waakzaamheid”

VOEDING & VERPAKKING

UITDAGINGEN IN DE BOUW

“België staat weer voor kwaliteit”

“WK voetbal in 2018 kan ‘boost’ geven”

Eddy Van Camp, EVC Advocaten “Laat u niet opjagen door uw schuldeisers”

ONDERNEMEN IN DE ZUIDRAND Vanaf blz. 62

www.managermagazines.be 1

Do’s & don’ts aan de zakendis: acht tips voor een geslaagde businesslunch (blz. 121)

Frans Vos, Materials Consult “Belgische metaalsector heeft imagoprobleem”

Mark De Haes, Mercedes-Benz Belux

“Wat we vandaag meemaken, is meer dan conjuncturele terugval” 1

FOCUS OP HR & OPLEIDINGEN

Burgemeester Luc Martens “Roeselare heeft sterke handelsgeest”

FOCUS OP HR & OPLEIDINGEN

“Werknemers zijn belangrijker dan IT”

www.managermagazines.be

Credit management: “Bedrijven in moeilijkheden geven meer dan één signaal”

EMEN ONDERN O IN VENL

WIE WINT DE JCI-AWARD?

Frank Simons, Metacoat “Meer prijsconcurrentie door laagconjunctuur”

Pol Jonckheere, Club Brugge en Studiebureau Jonckheere

Luc Peters, The Lodge-group

“Motivatie van medewerkers bepaalt kracht van organisatie”

“Met hotels haal je gemakkelijker rendement dan met brasseriën”

ONDERNEMEN IN HALEN

C ons, OM Ray Sim teren es verbe “Prestati anagement” rm met geu

www.managermagazines.be

Credit management: “Bedrijven in moeilijkheden geven meer dan één signaal”

Bouw Manager: welke rechten heeft u bij wanprestaties van de aannemer?

We komen graag bij u langs om Manager Magazines aan u voor te stellen en u kennis te laten maken met de sterke communicatiemogelijkheden die we uw onderneming kunnen bieden.

elmans,

m Frank Be

Geonius

ebben audes h ” “Bouwfr kaart gespeeld e ons in d ems en

Eric Bess

Ge ne ra

tie ve rsc

hil len

we rk vlo op de

po er : he t

BURGSE HET LIM WERK ET ZAKENN

www.m

anagermag

ersit va n div ef fe ct sit ieve

Meer info? Contacteer ons:

Manager Magazines - Louis Pasteurstraat 21 - 3920 Lommel (België) - Tel.: +32 11 808 854 - Fax: +32 11 808 855 info@managermagazines.nl - www.managermagazines.nl

azines.n

fti jd eit in lee

Zakenlunches

Als u rekening moet houden met het geloof van uw gast(en) Dat een zakenlunch of -diner een nuttige rol kan spelen in het businessverkeer, is algemeen bekend. In ontspannen sfeer, onder het genot van spijs en drank, warmen de contacten op en kunnen de plannen gemakkelijker worden gesmeed. Maar let op: uw gast moet wel de juiste ingrediënten op zijn bord krijgen. Probeer daar op voorhand op in te spelen. Uw gast kan vegetariër zijn, of zelfs veganist. Controleer dit vooraf en check of het restaurant dat u in gedachten heeft, aan zijn wensen kan voldoen. Liefst niet met een salade, maar met lekkere gerechten. Uw gast kan ook moslim of hindoe zijn of van Joodse origine. Bij moslims en Joden is varkensvlees taboe, Hindoes eten helemaal geen vlees. Niet alle moslims mijden alcohol, wie zijn moslimgeloof streng naleeft, doet dat wel. Houd er in ieder geval rekening mee. Het is vervelend als uw gast voor de vorm even meenipt aan de door u aangeboden champagne, maar het glas vervolgens aan een plantenbak offert. In onze steeds meer multiculturele wereld is het belangrijk dat u rekening houdt met alle regels. Hieronder staan de belangrijkste.

Christenen Christenen mogen eigenlijk alles eten, al zijn er nog gelovigen die op vrijdag geen vlees eten en in de vastenperiode, tussen carnaval en Pasen, hun maaltijden beperken.

Hindoes Hindoes proberen gezond te eten met voedsel dat hun geest versterkt en kracht geeft. Ze eten echter geen vlees, want ze willen anderen geen pijn doen om aan voedsel te komen. Dus zijn veruit de meeste Hindoes vegetariërs. Zij leven van plantaardig voedsel, melk en melkproducten en drinken geen alcohol. Toch zijn er ook vleeseters, maar die eten alleen vlees van kleine dieren (vis en gevogelte). Er

Bij moslims (foto) en Joden is varkensvlees taboe, Hindoes eten helemaal geen vlees.

zijn ook Hindoes die alle soorten vlees eten, behalve rundvlees. Voor alle Hindoes geldt dat hun voedsel niet in aanraking mag zijn geweest met rundvlees en niet gekookt mag zijn in rundvleesbouillon.

Islam De islamitische wet verdeelt het voedsel in drie verschillende groepen: • Halal: toegestaan voedsel. • Makruh: voedsel dat gegeten mag worden, hoewel moslims er niet toe worden aangemoedigd. • Haram: verboden voedsel. Moslims mogen de volgende producten niet eten en drinken: • varkensvlees; • vlees van vleesetende dieren; • bloed, in welke vorm dan ook; • producten waarin gelatine zit, zoals gelei, omdat dit gemaakt is van de hoorns en hoeven van dieren die mogelijk niet ‘halal’ zijn; • bepaalde soorten kaas, omdat er dierlijke producten in zijn verwerkt; • alles wat tot verslaving kan leiden, zoals drugs en alcohol. Halal vlees komt van een halal slager. ‘Halal’ betekent ‘rechtmatig’ en de slager moet het vlees op een bepaalde manier bereiden, terwijl hij de woorden ‘Allaho Akbar’ (God is groot) herhaalt. Alle vet en bloed moet worden verwijderd, waardoor het vlees langer vers blijft. Moslims mogen ook vlees eten dat is bereid volgens de joodse methode en ‘koosjer’ heet.

De Ramadan is de vastenmaand voor de moslims. Dit is de negende maand van het Islamitische maanjaar, de maand waarin God de Koran openbaarde. Een maand lang mogen moslims niet drinken en eten zolang de zon op is. Na zonsondergang mag er gewoon gegeten worden. Door te vasten hopen moslims hun ziel te zuiveren en danken ze God voor alles wat hij hen gegeven heeft. Op de avond van de 27ste dag eindigt de vasten met een drie dagen durend Suikerfeest.

Jodendom Joden moeten Kasjer ofwel Koosjer eten. Koosjer betekent ‘geoorloofd’ of ‘toegestaan’. De Thora is hier vrij nauwkeurig in. Elk dier dat gespleten hoeven heeft én herkauwt, mag worden gegeten, net als alles wat in het water leeft, met het vinnen of schubben. Vlees van koeien en schapen mag dus, want deze dieren hebben gespleten hoeven en herkauwen. Varkens hebben ook gespleten hoeven, maar ze herkauwen niet. Zij behoren daarom tot de onreine dieren. Ook schaaldieren mogen niet gegeten worden omdat ze geen vinnen en schubben hebben. Het eten van dieren die uit zichzelf zijn gestorven, is verboden. Bloed van een geslacht dier mag niet gegeten worden. Vlees en melk mogen niet samen in een maaltijd zitten: dus geen brood met boter en gehakt, maar ook geen yoghurt na een gerecht met vlees. Bert Salden 55

Onze gastlocatie: Ginion Overijse www.ginion.bmw.be

De Manager Launch bij BMW dealer Garage Ginion in Overijse leverde op woensdag 17 maart twee primeurs op. Naast de lancering van de 22ste Brabant Manager werd namelijk ook de nieuwe BMW 5 Reeks Berline officieel in avant-première voorgesteld. Onze lezers mochten dit topmodel zelfs één dag vroeger dan de officiële lanceringsdatum bewonderen! De winnares van de ‘Manager on Wheels’ wedstrijd was uiteraard ook erg tevreden over haar exclusieve rijervaring. Je kan niet elke dag als eerste met de nieuwe BMW 5 rijden. Na de speeches van onder meer Alexandre van het Groenewoud, Operational Director van

Ginion Overijse, en Koen Allaert, gedelegeerd bestuurder van Flanders Investment & Trade, werd de BMW 5 Berline uitvoerig bekeken en getest door de aanwezige bedrijfsleiders en stond de avond in het teken van netwerking. (Foto’s: Johan Van Cutsem)

BMW 5 Reeks en Brabant Manager 22 krijgen samen lancering bij Garage Ginion

Ewoud Van Der Heyden (BMW Belux), Gunther Dhaene (BMW), Filip Van Mullem (MMM Business Media), Cedric Fordeyn (Ginion Group) en Alexandre Van Het Groenewoud (Ginion Group).

Alice Suls (Ginion Group), Koen Allaert (Flanders Investment & Trade) en Henry Lemaire (Ginion Group).

Emanuel Rocca (Hedgren) en Alexandre Van Het Groenewoud (Ginion Group).

Bart Vankriekingen (Imago Textiel) en Manu Vanderstappen (Imago Textiel).

Filip Casaer (Willy Naessens Swimmingpools) en Kristel Stouffs (Schepen Mobiliteit Overijse).

Jo Tournel, Wout Bogaert en Karel Paesmans (Fruitsnacks).

Helene Vanderpelen en Filip Van Hulle (Kaneka Pharma Europe).

Alexandre Van Het Groenewoud (Ginion Group) en Dirk Brankaer (burgemeester Overijse).

Leszek Madeja (EU), Pascuale Gambino (EU) en Henry Lemaire (Ginion Group).

Met dank aan onze structurele partners:

Uw bedrijf in de spotlights op ons event? Contacteer Mireille Preuveneers, Event Manager mp@managermagazines.be GSM 0495 51 72 16

Caroline De Wulf (Willy Naessens Swimmingpools).

Andreas Van De Voort (Corphinex) en Marc De Keyzer (De Keyzer Drinks).

Bart Dens, Werner Goethuys en Paul Oversteyns (Oversteyns Paul/Igo Immo).

Op www.managermagazines.be/events kunt u alle foto’s van deze avond, en van onze andere Manager Launches, bekijken. Een videoverslag van deze avond vindt u op www.manager-tv.be.

Manager on Wheels

“Soepel en wendbaar voor wagen van dit kaliber” Ria Matthijssens, zaakvoerster van M-ProConsult, kwam op 17 maart in stijl naar de launch van de nieuwe Brabant Manager. Als winnaar van Manager On Wheels reed ze met de gloednieuwe BMW 5 Reeks Berline de parking op van Garage Ginion in Overijse.

“Je hoeft niet voortdurend omlaag te kijken naar de snelheidsmeter waardoor de aandacht volledig op de weg gericht blijft.” “Van Aartselaar tot in Overijse heb ik zelf achter het stuur gezeten,” vertelt Ria Matthijssens. “Eerst hield ik me wat in, maar na enkele keren het gaspedaal wat dieper te hebben ingedrukt, was ik volledig overtuigd. Voor een zware wagen komt deze BMW zeer vinnig, soepel en wendbaar uit de hoek. Hoewel ik voorwielaandrijving verkies, stoorde het me geen enkel moment dat de achterwielen het werk deden.” Ook de Head-Up Display waarbij de rij-informatie in het gezichtsveld van de bestuurder wordt geprojecteerd, viel in de smaak. “Je hoeft niet voortdurend omlaag te kijken naar de snelheidsmeter waardoor de aandacht volledig op de weg gericht blijft.”

“Ik verwacht van een auto comfort en veiligheid zodat ik fris bij een klant aankom. Ook hier voldeed de BMW 5 Berline prima. Op de terugrit namen we plaats op de achterbank. Dankzij het ingebouwde televisiescherm konden we de dag afsluiten met De Laatste Show.” ‘Manager on Wheels’ werd mee mogelijk gemaakt dankzij: Ginion Overijse Brusselsesteenweg 403, 3090 Overijse Tel.: 02-687 91 40 - Fax: 02-687 44 10 info@ginionoverijse.net.bmw.be - www.ginion.bmw.be 57

Index

KOSTELOZE bedrijfsbrochures?! Om goed met uw klanten, medewerkers, leveranciers en partners te kunnen communiceren is een corporate brochure onontbeerlijk. Arcomet The right way forward

Wij verzorgen voor u kosteloos uw professioneel uitgevoerde brochure die vervaardigd wordt in samenwerking met uw leveranciers. Wijckmans Meer dan een baksteen

Bouwmaterialen Beton Vloer- & Wandtegels Parket Bouwmarkt

Wij zorgen voor de tekst, de fotoâ&#x20AC;&#x2122;s, de vormgeving en het drukken van uw bedrijfsmagazine. BOUWBEDRIJF DRIESSEN

3 GENERATIES LANG BANDEN AANHALEN MET DE KLANTENKRING

Tijdens de productieperiode wordt er nauw met u samengewerkt om een hoge kwaliteit te waarborgen.

Bekijk snel onze referenties op

www.uwbrochure.be en overtuig uzelf! Of bel voor meer info naar: 011/808 930

GAAT GEEN UITDAGING UIT DE WEG

A Agentschap Ondernemen Aqis B Barco Centrum Beckhoff Automation Blankedale Bovin Beton & Natuursteen BWT Best Water Technology C Carmans Aannemingen Castolin Eutectic D De Coster D. De Landelijke Residentie devimo consult Devoteam E Etalentis F Faculty Club FDS promotions Francotyp-Postalia Fruit Vandepoel G Galenika gervi 21 GrenslandMedia I Igo Immo Imago Textiel INNOLABEL Innovatiecentrum Vlaams-Brabant K Kaneka Pharma Europe Koenraad Blot Kompass KROHNE Belgium L La Belissima M Metacoat MIS Multiple Immo Services M-ProConsult O Optima Financial Planners R Rabbit Restaurant Huis de Colvenier S Shetron Sobemi Europe Steftrans Studio Satrima T Toi Toi & Dixi TDK Transport De Keyser V Van Den Wijngaert & Partners Van Eeckhoudt VCM Belgium VelopA W Willy Naessens Industriebouw

31 52 37 23 7 13 24, 34 15 43 10 50 33 26-27 47 11 51 28 34 16-17 5 42 48 6 29 24 35 25 39 19 2 41 12 53 45 35 2 43 37 59 14 36 4 40 30 15 60

studio satrima

Kookhuys Mafrans - Leuven

INTERIOR A / Z