l i v e
w i t h
s t y l e
01 Νοέμβριος 2016
Mads Mikkelsen Κοσμοπολίτης και ιδιότροπος
Μιχάλης Σεΐτης Όταν σβήνουν τα φώτα Angelika Dusk Σε ροκ δρόμους
Blazing Wave Fontana, Sampaio, Goulart
The Influencers
Havana Τα πάντα αλλάζουν
1960 Η Ελλάδα είχε στυλ
ISSN 2529-1149
11
Ο θρύλος του Mille Miglia
9 772529 114001
ΣΤΙΣ 6/11 ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 5 €
1
2
3
4
5
6
7
8
9
«Είναι ωραίο να είσαι άνδρας» Αισθητική και αξίες
Έ
χουν εξαντληθεί οι αναλύσεις για το τι έχει συμβεί στην κοινωνία μας. Αυτό που μας απασχολεί είναι το τι θα γίνει, ποια πρότυπα προκύπτουν, τι θέλουμε τελικά. Με ρωτούν γιατί
δημιουργήσαμε το «Mancode» σε μια εποχή στην οποία τα περιοδικά θεωρούνται είδος προς εξαφάνιση. Όμως, ως άνθρωποι που δουλεύουμε στον τομέα της επικοινωνίας, οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε το στυλ… Με αξίες. Χωρίς gossip. Χωρίς υποδείξεις. Χωρίς ψευτοπρότυπα. Αναδεικνύοντας χωρίς επιβολή. Χωρίς εξαρτήσεις. Το στυλ εκφράζεται και από το «φαίνεσθαι» και από το «φέρεσθαι». Δεν θα σταματήσουμε ποτέ να αγαπάμε και να θαυμάζουμε: μια αντίκα Alfa Romeo. Ένα ταξίδι. Ένα καλοραμμένο κοστούμι. Ένα καλό ρούμι. Ένα ωραίο ρολόι. Την αγαπημένη μας μουσική. Ένα βιβλίο. Μια elegant γυναίκα. Ένα ξύλινο καΐκι στο Αιγαίο. Αθλητές-υποδείγματα στους Παραολυμπιακούς. Λιμενικούς που σώζουν ζωές μεταναστών και προσπαθούν με αυτοθυσία. Έναν Καλύμνιο που κρατάει την παράδοση στα σφουγγάρια. Προϊόντα που διατηρούν αξίες. Ανθρώπους που προσπαθούν ανώνυμα και έντιμα, καθημερινά, χωρίς βόλεμα. Τα προβλήματα έρχονται στον καθέναν μας. Όμως, η πιο σημαντική κρίση είναι των αξιών. Αυτή η κρίση δεν μπορεί να ξεπεραστεί με βελτίωση των δεικτών. Μόνο αν βρούμε τις πραγματικές αξίες και τις επαναπροσδιορίσουμε… Τότε κάτι θα έχουμε πετύχει: τη ζωή που αξίζουμε και επιθυμούμε. Στο «Mancode» δεν φέρνουμε καμία καινοτομία. Απλώς πιστεύουμε ότι αξίζει και μας αρέσει να ζούμε με στυλ. Με αισθητική και αξίες. ΥΓ.: Θεωρούμε τιμή μας τη συνεργασία με την «Καθημερινή», την ιστορικότερη εφημερίδα στην Ελλάδα. Θαλής Πιτούλης
10
editorial
11
Εκδότης - Creative Director Θαλής Πιτούλης Διευθυντής Απόστολος Κοτσάμπασης pr@mancode.gr Εμπορική διεύθυνση Νατάσσα Μπουτεράκου Διεύθυνση διαφήμισης Μαρία Μίλτου mmiltou@kathimerini.gr, 2104808208 Art director Θάνος Ταρλαντέζος Editors Έφη Αλεβίζου, Μαριανίνα Πάτσα, Κέλλυ Σταυροπούλου, Μισέλ Νικολαρέας, Χριστίνα Μόνη, Φανή Ζαφράκα-Θεμελίδη, Μερόπη Παπαδοπούλου, Άρης Γαλανόπουλος, Ιάκωβος Μαλαπάρτε, Θάνος Βεργής Fashion editor Σάντυ Τσαντάκη Photo editor Χριστίνα Δρογγίτη Beauty editor Αντωνία Θωμοπούλου Styling Μάνθος Δελατόλλας, Μαριάννα Σαμαρά, Βάσω Κανδυλιώτη Φωτογράφοι Τάσος Βρεττός, Γιώργος Μαλεκάκης, Αλέξανδρος Αντωνιάδης Photo Agencies Getty Images Επεξεργασία εικόνας Στέλιος Βαζουράκης, Μιχάλης Τζαννετάκης Επιμέλεια - διόρθωση κειμένων Χρήστος Γιαμαρέλλος, Δήμητρα Καράμπελα Οικονομική διεύθυνση Στέλλα Παντοπούλου Διεύθυνση digital Αριστείδης Γκότσης Νομικό τμήμα Θεοδώρα Καπόλα Digital Media Sheepfish Ιδιοκτησία McVictor & Hamilton AE Αγρινίου 3, Χαλάνδρι Αθήνα 15232, τηλ. 2106898492, contact@mcvictor.gr Cover Story - Ugo Richard / Contour by Getty Images / Ideal Image MONTBLANC Heritage Chronométrie ExoTourbillon Minute Chronograph: Κυκλοφόρησε το 2015, έχει κάσα 44mm από κόκκινο χρυσό 18Κ, αυτόματο manufacture μηχανισμό και κυκλοφορεί σε limited edition 60 κομματιών (Τζάννες)
Απαγορεύονται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση με οποιοδήποτε οπτικοακουστικό ή ψηφιακό μέσο όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται για δημοσίευση στο περιοδικό δεν επιστρέφονται. Το MANCODE κυκλοφορεί με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την 1η Κυριακή κάθε μήνα και μετά στα περίπτερα με 5 ευρώ. ISSN 2529-1149
Mancode.gr 12
13
Περιεχόμενα 10. 16. 18. 20. 22. 34. 38. 40. 44. 52. 54. 62. 74. 78. 80. 84. 86. 90. 94. 102. 110. 114. 120. 130. 132. 136. 144. 160. 14
Editorial: Είναι ωραίο να είσαι άνδρας Ο Καρλ Μαρξ φορούσε Tom Ford; Ο alpha male έχει πρόβλημα Démodé - Ο Αόρατος Άνδρας 1960: Όταν η Ελλάδα είχε στυλ Angelika Dusk σε ροκ δρόμους Οι Προβοκάτορες: Sir Taki Το βρετανικό στυλ της Savile Row W1 Blazing Wave: Fontana, Goulart, Sampaio Heroes - Μιχάλης Σεΐτης: Όταν σβήνουν τα φώτα Elegant Diva: Close up στην Κατρίν Ντενέβ Παρασκευάς Μπουμπούρακας: Boho στυλ στο κέντρο της Αθήνας Cosmo traveler: Είμαι ταξιδευτής, δεν είμαι τουρίστας Δύο διαφορετικοί κόσμοι Ζήσε τη ζωή σου σε δύο μέρες Acropolis Night Run Κατρίνα Τσάνταλη: Αδέσποτοι Περικλής Κανάρης: Αόρατος Fashion: Μια μέρα στο κέντρο της πόλης Ο κώδικας ενός old fashioned gentleman Volvo S90 & V90: Οι πρωταγωνιστές Ο θρύλος του Mille Miglia Ντοκουμέντο: Η πύλη για την κόλαση The Influencers: Ralph Lauren Havana para siempre: Τα πάντα αλλάζουν Κλασικές ταινίες: Και οι 12 ήταν καθάρματα Salon de Bricolage Τα μυστικά των aficionados
58.
Mads Mikkelsen Κοσμοπολίτης και ιδιότροπος
15
Ο Καρλ Μαρξ φορούσε Tom Ford; Οι αξίες δεν σημαίνουν συντηρητισμό του Απόστολου Κοτσάμπαση
Ο
υάσινγκτον D.C., Πεκίνο, Βερολίνο, Μόσχα, Λονδίνο, Παρίσι, Βρυξέλλες, Νέα Υόρκη. Kέντρα αποφάσεων στον μοντέρνο, παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Lear jets, θωρακισμένες limos, συνοδευτικά ασφαλείας, επίσημα δείπνα, πρωτόκολλο, σκούρα κοστούμια σε κυβερνητικά γραφεία. Η αισθητική, τo power style των εκπροσώπων της εξουσίας είναι παγκόσμια. H συντηρητική εικόνα των ηγετών στον 21ο αιώνα έχει επιστρέψει στο κλασικό κοστούμι με μονόχρωμη γραβάτα, ένα διαχρονικό ανδρικό αξεσουάρ. Ο συμβολισμός της υπερβαίνει τα όρια της προσωπικής έκφρασής μας. Στην Ελλάδα, στα τέλη του 2016, οι Tom Ford, Galliano, Gucci, Prada, δημιουργοί του σύγχρονου στυλ, συναντούν τους Μαρξ, Λένιν, Μάο και Στάλιν. Ο gentleman συναντά τις παραλλαγές της «φόρμας» του Μάο και δημιουργείται «μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση». Το στυλ του υπαρκτού κόσμου συναντά… τι ακριβώς; Τα fashion brands απέναντι σε αραχνιασμένες προτομές, ατάκτως στοιβαγμένες, δεκαετίες τώρα, στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Τα χρώματα του στυλ απέναντι σε τοτέμ χωρίς ζωή. Το στυλ ενός κόσμου που αλλάζει ταχύτατα προς όλες τις κατευθύνσεις απέναντι στο «στυλ» της Μεταπολίτευσης. Η επιλογή του πρωθυπουργού να εμφανίζεται χωρίς γραβάτα, εκπροσωπώντας το ελληνικό κράτος σε επίσημες περιστάσεις, έχει δύο ερμηνείες: η πρώτη (την οποία προτιμώ, αλλά δεν ισχύει) λέει ότι πρόκειται για το προσωπικό του style statement˙ η δεύτερη, ότι αποτελεί την εξωτερική έκφραση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του μέσα στο υπάρχον κοινωνικό πλαίσιο και απέναντι στους άλλους. Είναι συνειδητή επιλογή, απότοκη συγκεκριμένου τρόπου σκέψης και της πολιτικής διαδρομής του. Ο πρωθυπουργός σε ρόλο trendsetter; Δεν νομίζω. Εκφραστής της ελληνικής «ιδιαιτερότητας»; Πιθανότατα. Οδηγητής και fashion icon. Αμφισβητίας του πρωτοκόλλου, απέναντι στο «καθωσπρέ16
πει» και το «συντηρητικό», σε οποιαδήποτε εικόνα του «αστικού» τρόπου ζωής, συνεχιστής και θαυμαστής της δεκαετίας του ’80, με πρότυπα αμφιλεγόμενα. «Αμφισβητεί» τους κανόνες της αστικής συμπεριφοράς, «ξεχωρίζει» με «ακατέργαστη αυθάδεια», δείχνει άνετος όταν «διαφέρει» δίπλα στον ισχυρότερο άνθρωπο στον πλανήτη, τον πρόεδρο των ΗΠΑ, στην καγκελάριο, στον Γάλλο πρόεδρο. «Διαφορετικός» ανάμεσα στους ηγέτες των κρατών στην «οικογενειακή» φωτογραφία του Συμβουλίου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμη και η προσωπική φρουρά του ακολουθεί το «χαλαρό» dress code του. Δεν συζητάμε για τους υπουργούς και τους βουλευτές… Πολλοί θα σκεφτούν ότι το «θέμα» της γραβάτας είναι το μικρότερο από τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι μετά τη χρεοκοπία της χώρας την άνοιξη του 2010. Θα διαφωνήσω. Όλα αυτά συνδέονται άρρηκτα με τον τρόπο με τον οποίο ασκείται η εξουσία στη χώρα για δεκαετίες. Το «ύφος» της διακυβέρνησης αυτής διαχύθηκε «προς τα κάτω», δημιούργησε τάσεις, πρότυπα, αγγίζοντας το πολιτιστικό υπόβαθρο της κοινωνίας. Το «στυλ» των τελευταίων 40 ετών εκτόπισε τον εξωστρεφή κοσμοπολιτισμό της γενιάς του ’30, του Καραγάτση, του Θεοτοκά, του Χατζιδάκι, του Χορν, του Δοξιάδη, του Πικιώνη, των Κατακουζηνών, της Κάλλας. Ο κύριος που ανοίγει την πόρτα σε μια κυρία έγινε κάτι σαν ανέκδοτο. Η γραβάτα που δεν φοράει ο πρωθυπουργός σημειολογικά παίζει ήδη τον ρόλο της: ως σύμβολο του ανδρικού στυλ αποκτά δύναμη συνδεόμενη με πολιτικές αποφάσεις, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να μετατραπεί σε «θηλιά». Στην Ελλάδα σήμερα, ο Tom Ford και οι δημιουργοί του στυλ, σαν σύγχρονοι ghostbusters, διώχνουν τα φαντάσματα του παρελθόντος, «της μικράς, πλην τιμίας Ελλάδος», σε μια αποστολή που όμως δεν προσομοιάζει στην κινηματογραφική κωμωδία.
Hulton Archive/ Getty Images / Ideal Images
opinion
17
opinion
Ο alpha male έχει πρόβλημα Είναι ο φύλαρχος, ο εκατόνταρχος, ο διμοιρίτης, ο natural born ηγέτης, ο επιτελάρχης, ο πρόεδρος, ο πάτερ φαμίλιας, ο άνδρας με αυτοπεποίθηση. Είναι όλα αυτά, ε; Λογικό να μην αισθάνεται καλά τελευταία... της Έφης Αλεβίζου
Fernanda Calfat/Getty Images/Ideal Image
Σ
ε μια παρέα, τις προάλλες, μιλούσαμε για το αγαπημένο θέμα του πλανήτη, τις διαφορές ανδρών και γυναικών. «Εντάξει, έχει φάει αρκετή καταπίεση η γυναίκα, παιδιά» λέει μια semi-πασιονάρια. Πάνω που ο απέναντί της είναι έτοιμος να διαφωνήσει, πετάγεται ο διπλανός του, σε μια θεατρική προσπάθεια υπεράσπισης: «Έτσι είναι, φίλε μου. Σου αρέσει να βλέπεις τη γυναίκα με το πουκάμισό σου μετά το σεξ. Εσύ θα φορούσες ποτέ το φόρεμά της, όμως;» Ακολούθησε ένα μίνι πανδαιμόνιο, με βλέμματα απορίας, μικροδιαφωνίες, αντιρρήσεις, μικροσυμφωνίες. Όλο το ζουμί στην παραπάνω φράση του αυτεπάγγελτου συνηγόρου βρίσκεται στην εικόνα και την προσκόλληση στους ρόλους. Το φόρεμα δεν είναι απαραίτητα το φόρεμα, αλλά ένα καθησυχαστικό «ταπ, ταπ» στην πλάτη του άνδρα: «Χαλάρωσε, δεν χρειάζεται να αποδείξεις κάτι». Δεν πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που στα lifestyle έντυπα ήταν μόδα οι λίστες του τύπου «10 ενδείξεις ότι είσαι alpha male» ή «πώς να γίνεις alpha male σε 13 βήματα». Η συνειδητοποίηση της ταυτότητας του κυρίαρχου αρσενικού με ονοματεπώνυμο (ακολουθεί υποθετικός διάλογος: «Πώς σας λένε;» «Άλφα μέιλ. Εσάς;» «Μαρία Πενταγιώτισσα») συνέπεσε με την ψηλότερη κορυφή στην οπτική απεικόνιση του γραφήματος της οικονομικής επέλασης των ορκ. Το alpha male αγέρωχο, αλλά το φόντο αναληθές. Και οι έξτρα ρόλοι, βαρίδια στις τσέπες του μπλέιζερ. Και τα παράσημά του (αυτοπεποίθηση, αυτοκυριαρχία, αρχηγία, cool συμπεριφορά, δικαιοσύνη), μετάλλια μεν, από άλλη εποχή δε, μια εποχή πριν από τα αλιτήρια emoticons και τα ανάμεικτα συναισθήματά τους: «είναι μπερδεμένο», «νιώθω αδικία», «δεν πληρώνομαι», «απολύθηκα» κ.λπ. Πριν από την περίοδο των μάταιων επιδόσεων, πριν από την άγονη πρόοδο και τη φρεναριστή επιβράβευση. Πριν από τα social media και τους followers, πριν τα πόστα μικρύνουν, πριν τα ποσταρίσματα μεγαλώσουν. Πριν ο ηγέτης μετονομαστεί σε «influencer». Στο αργής κυκλοφορίας κυλιόμενο τράνζιτ, στη διαμετακόμιση από την παλιότερη εποχή στους νέους καιρούς, ο alpha male ακολουθεί. Δεν καθοδηγεί. Ζορίστηκε, δοκιμάστηκε, απομυθοποιήθηκε, αναγκάστηκε να ψήνει αντί «να φέρνει το μπέικον στο σπίτι». Ενίοτε και να κρατάει το σπίτι (μαζί με το μωρό), ενώ η γυναίκα του πήγαινε να φέρει το μπέικον. Το τελευταίο που ήθελε ήταν να είναι alpha male. Ήθελε να βρεθεί στη γαλαρία, έστω για λίγο, χωρίς ενοχές. Όχι, ο alpha male δεν ήταν ένα ψέμα, αλλά ένα χαρακτηριστικό ομοίωμα μιας εποχής με μνήμη χρυσόψαρου και χρόνο για ξόδεμα – τόσο χρημάτων όσο και φαιών κυττάρων. Στον προηγούμενο τόνο, η ανάγκη για ταμπέλες ήταν ζωτική. Η συμβολή ανδρών και γυναικών στο έργο όφειλε να ακολουθεί κανόνες και πεπατημένες, να διασφαλίζει όποιο λούστρο μέσα από αγώνες και κατακτημένα εδάφη στα μέτωπα του lifestyle. Σήμερα, που το lifestyle, με τη ρετρό έννοια, απονευρώθηκε, οι στρίγκλες έγιναν αρνάκια. Ο άνδρας «στρογγύλεψε», λες και με τη δαρβινική εξέλιξη χάθηκε το θεληματικό πιγούνι (αυτό του Θορν από το «Τόλμη και γοητεία»), και έμειναν μόνο οι προσωπικές επιλογές του να τον ορίζουν. Καμιά πινακίδα, καμιά επιγραφή. Δεν χρειάζεται να σε «πακετάρουν» ως alpha male για να είσαι «άλφα». Τα πιο ανάλαφρα, αλλά διόλου αβάσταχτα, χαρακτηριστικά του νέου alpha male είναι τα εξής: 1. Χρησιμοποιεί τα ακρωνύμια του διαδικτύου: π.χ., δεν λέει «αγοραφοβία», αλλά «FOGO» (Fear Of Going Out). 2. Ακούει το «Alpha Male» των Röyksopp. 3. Μαγειρεύει, πού και πού, συνταγές από το ίντερνετ. 4. Αποφεύγει τις πολιτικές συζητήσεις, αποφεύγει και τις αθλητικές. Έχει πολιτικές πεποιθήσεις και, φυσικά, έχει και ομάδα. Αλλά προτιμά να λειτουργεί ως ομάδα. 5. Ακούει. 6. Κάνει πλάκα. Λεπτή, ραφιναρισμένη, ανδρική πλάκα. 7. Παραμένει ιππότης, χωρίς να αναμασά τα στερεότυπα, έστω κι αν τον κούρασε η «εβένινη» αρτιότητα του alpha male.
18
19
Courtesy of AMC
opinion
Démodé
Ο Αόρατος Άνδρας της Σάντυς Τσαντάκη
Κ
άθεται ακριβώς απέναντί μου. Τον παρατηρώ. Είναι όμορφος, πολύ όμορφος. Έχει αυτά τα σκούρα μάτια με τις πυκνές βλεφαρίδες που νομίζεις ότι είναι μόνιμα βαμμένες. Μπορεί και να είναι. Αν ήταν ηθοποιός στο Χόλιγουντ, θα έπαιζε τους ίδιους ρόλους με τον Ashton Kutcher, τον Javier Bardem ή τον Jamie Dornan, σε (ακόμη) πιο γοητευτική εκδοχή. Τα μαλλιά του είναι πυκνά, γίνονται ένα με το μούσι, που πρέπει να τον απασχολεί πολλές ώρες κάθε πρωί –και κάθε βράδυ– μπροστά στον καθρέφτη. Τα τατουάζ του είναι φτιαγμένα με τέτοιον τρόπο, σκηνοθετημένα, σχεδιασμένα, προμελετημένα, ώστε να συνδυάζονται τέλεια με το πουκάμισο, το παντελόνι που τελειώνει ακριβώς πάνω από τον αστράγαλο, τις κάλτσες στον ίδιο τόνο με τα χειροποίητα δερμάτινα παπούτσια. Κι αυτή, σκέφτομαι, είναι η πιο φροντισμένη version. Γιατί στον στρατό της σύγχρονης εγχώριας, μπασταρδεμένης αισθητικής, στην κλωνοποίηση των ανδρών της γενιάς των 30-something, μαζί και 40-something, με τη δικτατορία που επιβάλλουν τα γένια, τα τατουάζ, τα σκουλαρίκια, τα γυαλιά ηλίου, τα κοντά παντελόνια (αλλά κι εκείνα τα χαμηλοκάβαλα που αφήνουν να ξεπροβάλλει το εσώρουχο), δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια να ξεχωρίσεις. Εκτός κι αν αποφασίσεις να επαναστατήσεις. Και να ξεφύγεις από το κοπάδι... Διαβάζω στα editorials βαρύγδουπους τίτλους, όπως «The Boys are Back in Town», και αναρωτιέμαι: για ποια αγόρια μιλάμε ακριβώς; Για τα αγόρια που γυμνάζονται, ιδρώνουν ανάποδα στο crossfit, πηγαίνουν για brunch με ποδήλατο, στεγνώνουν τα μαλλιά τους με μια πετσέτα; Τι απέγιναν, αλήθεια, ο νέος (και παλιός) καθωσπρεπισμός, αγαπημένος τίτλος στα editorials της μόδας, χρόνια τώρα; Ανδρική μόδα copy-paste. O αόρατος άνδρας κρύβεται, κι ας μην το παραδέχεται, επιδιώκει να φοράει στολή για να περνάει απαρατήρητος. Αξύριστος, αλλά αποτριχωμένος. Αόρατος, δηλαδή ίδιος με τον διπλανό του και τον απέναντί του. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Brad Pitt εμφανίστηκε σε μια κινηματογραφική πρεμιέρα στο Λος
20
Άντζελες αγνώριστος, με πυκνό μούσι, για να κλωνοποιηθεί σε μεταγενέστερες, sexy εκδοχές Leonardo da Vinci, Che Guevara, Charles Dickens. Tι κι αν η άποψη ότι τα γένια μπορεί να είναι και σέξι γεννήθηκε τη δεκαετία του ’60, ενώ οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι όσοι αφήνουν μούσι είναι σεξουαλικά ανασφαλείς; Σήμερα όσοι δεν αποχωρίζονται το μούσι τους μιλούν για χόμπι. Εγώ πάλι νοσταλγώ την εποχή που οι άνδρες φορούσαν καμπαρντίνα, μανικετόκουμπα, σακάκια Mάο. Άνδρες αρρενωπούς σαν αυτούς στις παλιότερες καμπάνιες των Dolce&Gabbana ή στα εξώφυλλα του L’Uomo... H κλωνοποίηση των ρούχων έχει κάνει την εμφάνισή της παντού. Kαι αφορά κυρίως άνδρες. Οι τάσεις, εξαιρετικά άμεσες και σαφείς, είναι fun και επιτέλους φοριούνται. Αν και έχει κατηγορηθεί συχνά για τον συντηρητισμό της, μαζί και για το πόσο βαρετή έχει καταντήσει, η ανδρική μόδα πλέον απολαμβάνει την ελευθερία της. Θέλετε να μάθετε τι μας αρέσει; Να γνωρίζετε τι σημαίνει black tie. Να αντιστέκεστε στις γυναικείες τάσεις, όπως animal-prints, διαφάνειες, Capri παντελόνια. Να αφήσετε στη ναφθαλίνη ζακέτες, γιλέκα, σομόν αποχρώσεις, αν δεν ξέρετε πώς να τα φορέσετε. Τι δεν μας αρέσει; Το μπουφάν με γραβάτα. Οι ανοιχτόχρωμες ζώνες. Τα ρούχα παραλλαγής. Οι φόρμες γυμναστικής. Τα αλεξίσφαιρα γιλέκα. Το παντελόνι που ανεβαίνει μέχρι το στήθος. Sexy σημαίνει να ράβεις ένα κοστούμι (και πουκάμισο) ακολουθώντας τις γραμμές του σώματος... Ποιος τολμά να φορέσει νεοπρέν με Adidas και tuxedo; Αν ακούσουμε τον Helmut Lang: «Φορέστε το ανώνυμο status, κάτι που θαυμάζουν μόνο όσοι ξέρουν πραγματικά». Και τον Μartin Margiela: «Τα ρούχα με προσωπικότητα χαρίζουν θετική ενέργεια και ελευθερία σε όποιον επιλέγει να τα υιοθετήσει». Ενώ για τον Υohji Yamamoto, «εκείνος που φοράει τα ρούχα μου αφηγείται τη δική του ιστορία με το σώμα του». Υπάρχει όμως και η άποψη του Calvin Klein: «Τα ρούχα δεν τα φοράς για να κρυφτείς, αλλά για να παρουσιάσεις μια προέκταση του εαυτού σου». Όπως μου είχε πει ο Λάκης Γαβαλάς σε παλιότερη συνέντευξή μας, «ακόμη κι αν αυτό που θα πω είναι αντιεμπορικό, πιστεύω ότι ο άνδρας, αν έχει πέντε ωραίες γραβάτες, μερικά μαντιλάκια για την τσέπη, πέντε φοβερές ζώνες και δυο-τρία χειροποίητα ζευγάρια παπούτσια, δεν χρειάζεται τίποτε άλλο». Τίποτε; Όχι, αν δηλώνει ντεμοντέ. Και κάθεται απέναντί μου.
21
22
Moviepix / Getty Images / Ideal Image
style
Όταν η Ελλάδα είχε στυλ Στιγμές και εικόνες μιας Ελλάδας που ακτινοβολούσε διεθνώς της Κέλλυς Σταυροπούλου
Η
δεκαετία των εξάρσεων και των οραμάτων, τα χρόνια της αμφισβήτησης και της ελπίδας, τα γοητευτικά 60s, έχουν ταυτιστεί με το όνειρο για μια καλύτερη ζωή. Η Ελλάδα, λίγο μετά τον πόλεμο, ορμητική αλλά και ευάλωτη, έχει στα χέρια της ένα ισχυρό όπλο: το κίνητρο για δημιουργία, για αλλαγή, για άνθηση.
Παράλληλα, ο Μάνος Χατζιδάκις τιμάται με βραβείο Όσκαρ για τη μουσική του στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» (1961), ο Γιώργος Σεφέρης παίρνει το Νόμπελ Λογοτεχνίας (1963), ο «Ζορμπάς» του Μιχάλη Κακογιάννη κερδίζει τρία Όσκαρ (1964) και η ελληνική μουσική του Μίκη Θεοδωράκη κάνει τον γύρο του κόσμου.
Η Αθήνα του ’60, αγνή αλλά με εμφανή τα σημάδια της προόδου, γίνεται το αστικό κέντρο που αξίζει να είναι. Η πόλη «μυρίζει» ρομαντισμό, στυλ, πνεύμα, καλή ζωή... Στους δρόμους περπατούν γυναίκες με μίνι, που δεν έχουν πια ενοχές για τη θηλυκότητά τους, και άνδρες με παντελόνια «καμπάνες», που κάνουν τη σαφή δήλωση ότι η διεθνής μόδα και το μουσικό ρεύμα της εποχής τούς αφορούν. Οι μπουάτ της Πλάκας από το απόγευμα και μετά ξεχειλίζουν από νεαρόκοσμο. Κρασί, φλερτ, πολιτικές και φιλοσοφικές συζητήσεις, με μουσικό φόντο τη φωνή του Σαββόπουλου, του Λοΐζου, του Χατζή. Λίγο παραπέρα, στην Κυψέλη, στο Θησείο, στο Παγκράτι, στα αθηναϊκά σπίτια οργανώνονται πάρτι-ρεφενέ με βερμούτ, πίπερμαν και ξηρούς καρπούς.
Τότε είναι που η Ελλάδα αρχίζει να χειραφετείται και τουριστικά. Ο φιλέλληνας σκηνοθέτης Ζυλ Ντασσέν ερωτεύεται και παντρεύεται τη Μελίνα Μερκούρη. Λίγα χρόνια πριν, έχει ξεναγήσει τον Μάρλον Μπράντο στην Ακρόπολη και οι φωτογραφίες του σταρ με φόντο τον Παρθενώνα έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου. Ο Ωνάσης και ο Νιάρχος αποβιβάζουν στη Μύκονο από τις θαλαμηγούς τους τους επιφανείς διεθνείς καλεσμένους τους και ζουν αξέχαστες βραδιές ελληνικού κεφιού στο νησί των ανέμων. Στιγμές που περιγράφονται σε χρονογραφήματα και κοσμικές στήλες. Η ακόμη πιο κοσμοπολίτικη τότε Ύδρα είναι επίσης προορισμός του διεθνούς τζετ-σετ. Στη Λαγουδέρα, οι νέοι χορεύουν λίμπο και κυκλοφορούν στο λιμάνι φορώντας το νεόφερτο τζιν. Η Ελλάδα είναι στη μόδα. Παρασύρονται και οι κάτοικοί της και «σπάνε» όλο και περισσότερο τις στυλιστικές παραδόσεις: «αφήνονται» στην αλλαγή, παρακολουθούν τις δημιουργίες των ξένων μόδιστρων, φέρνουν υφάσματα από το Παρίσι (όσοι έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν). Οι υπόλοιποι διαβάζουν περιοδικά. Τα παστέλ δίνουν τη θέση τους στα έντονα χρώματα, τα γεωμετρικά και ψυχεδελικά σχέδια πρωταγωνιστούν στα ρούχα των γυναικών, ενώ τα μοχέρ κοστούμια κερδίζουν τους άνδρες. Άλλωστε, αυτή η χώρα πράγματι διαθέτει το ιδανικό φόντο για να αναδείξει τις στυλιστικές εξάρσεις και την καλαισθησία εκείνης της εποχής: το φως, ο ουρανός, η Ιστορία της ταιριάζουν από κάθε άποψη με την ορμή των 60s…
Τα 45άρια δισκάκια παίζουν Adamo, Αndriano Celentano, Gianni Morandi και οι «αγκαλιαστοί» χοροί γράφονται ανεξίτηλα στις μνήμες όσων θέλουν να ερωτευτούν. Και φυσικά, εκείνη την εποχή, είναι πολλοί αυτοί. Υπάρχει, βέβαια, και το rock ’n’ roll, στο οποίο έχει εθιστεί η νεολαία μέσα από τον στρατιωτικό αμερικανικό ραδιοσταθμό του Ελληνικού, που σε 24ωρη βάση, με πρόσχημα την ενημέρωση των Αμερικανών πολιτών, ενσπείρει σε μικρούς και μεγάλους το «μικρόβιο» της αγάπης για τη rock μουσική. Οι χορευτικές φιγούρες έχουν προβαριστεί τόσο πολύ μπροστά στον καθρέφτη, που τα πάρτι δεν είναι παρά η αφορμή για την επίσημη performance.
23
Jack Garofalo / Paris Match / Getty Images / Ideal Image
Έλενα Ναθαναήλ
Τ
ο καλλίγραμμο κορμί σε συνδυασμό με την εντυπωσιακή μεσογειακή ομορφιά του προσώπου της την ανέδειξαν σε καλλονή της εποχής. Το 1963, όταν ακόμη ήταν μαθήτρια γυμνασίου, την εντόπισε ο Γιάννης Δαλιανίδης και της πρότεινε να συμμετάσχει στην ταινία του «Κάτι να καίει». Αυτή ήταν και η πρώτη κινηματογραφική εμφάνισή της. Θα ακολουθούσαν πολλές ακόμη. Μία από τις με24
γαλύτερες στιγμές της Έλενας Ναθαναήλ, πάντως, παραμένει η ιστορική φωτογράφιση το 1966 για το περιοδικό Paris Match. Η Ελληνίδα καλλονή ποζάρει στον φακό του διάσημου φωτογράφου Jack Garofalo με φόντο το αίθριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, και συγκεκριμένα δίπλα στον περίφημο Λέοντα του Κεραμεικού, φορώντας χρυσά κοσμήματαεκθέματα του μουσείου.
Για τη συγκεκριμένη φωτογράφιση χρειάστηκε να δώσουν τη συγκατάθεσή τους η συλλέκτρια Ελένη Σταθάτου, που είχε δωρίσει την πολύτιμη συλλογή κοσμημάτων της στο μουσείο, αλλά και το υπουργείο Πολιτισμού. Ήταν η πρώτη και τελευταία φορά μέχρι σήμερα που φορέθηκαν από μοντέλο αρχαιολογικοί θησαυροί.
25
26
27
Νάνα Μούσχουρη
Ο
ι πωλήσεις των δίσκων της ξεπερνούν τα 300 εκατομμύρια, γεγονός που την καθιστά μία από τις πιο εμπορικές τραγουδίστριες όλων των εποχών σε παγκόσμιο επίπεδο. Κυκλοφόρησε 200 δίσκους και περίπου 3.000 τραγούδια, τα οποία ηχογράφησε σε πάνω από 10 γλώσσες. Η Ιωάννα Μούσχουρη, όπως είναι το όνομά της, γεννήθηκε στα Χανιά, με ένα πρόβλημα στις φωνητικές χορδές, το οποίο τελικά μετέτρεψε σε μεγάλο προσόν – ένα προσόν που θα ανεδείκνυε την ίδια σε σημαντική διεθνή τραγουδίστρια και τη χώρα της σε γενέτειρα μιας σπουδαίας καλλιτέχνιδας. Το 1960 μετακομίζει στο Παρίσι. Τα επόμενα χρόνια θα ακολουθήσουν αναρίθμητες συναυλίες εκτός Ελλάδας και πληθώρα διακρίσεων σε μουσικούς διαγωνισμούς. Η έρρινη, βελούδινη φωνή της, με αυτόν τον χαρακτηριστικό λυγμό έτοιμο να ξεσπάσει, σαγηνεύει το ευρύ κοινό και «αναγκάζει» τον ξένο Τύπο να αναφερθεί στο ελληνικό ταλέντο. Η πολυγλωσσία της σαφώς τη βοήθησε πολύ να διευρύνει τους ορίζοντές της και να φτάσει τελικά στο σημείο να ανταγωνίζεται σε πωλήσεις τους Beatles και τον Elvis Presley στην ιστορία της παγκόσμιας δισκογραφίας. Σε όλη την πορεία της έμεινε πιστή στο στυλ της. Δεν αποχωρίστηκε ποτέ τα μαύρα τετράγωνα γυαλιά της, δεν άλλαξε ποτέ τα ίσια μαύρα μαλλιά της μέχρι τον ώμο, με τη χωρίστρα στη μέση, δεν πρόδωσε τη συγκροτημένη, λιτή σιλουέτα της. «Οι παραγωγοί μου δοκίμασαν τα πάντα για να με κάνουν να ανανεώσω το στυλ μου. Δεν γίνεται, όμως, να ακολουθούμε πάντα τη μόδα. Δεν θέλω να προδώσω το κοινό μου» έχει πει σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις της.
28
Ullstein bild / Getty Images / Ideal Image
style
29
Hulton Archive / Getty Images / Ideal Image
Μαρία Κάλλας
Η
θρυλική ντίβα της όπερας υπήρξε όχι μόνο μία από τις σπουδαιότερες υψιφώνους παγκοσμίως, αλλά και ένα αξεπέραστο style icon. Αν και δυσκολεύτηκε πολύ να καθιερώσει το προσωπικό στυλ της, καθώς η ίδια πίστευε ότι ήταν άσχημη και πάλευε αρκετά χρόνια να απαλλαγεί από τα περιττά κιλά της, τελικά κατάφερε να αποτελέσει πρότυπο όχι μόνο σε καλλιτεχνικό, αλλά και σε στυλιστικό επίπεδο. Η έντονη γραμμή του eye liner, τα μαύρα μαλλιά, το λευκό δέρμα, οι πέρλες στον λαιμό της ταυτίστηκαν με την Ελληνίδα ντίβα που σημάδεψε τη μόδα. Τη δεκαετία του ’60 έδωσε δύο ιστορικές για την Ελλάδα ερμηνείες, στο Αρχαίο Θέατρο της
30
Επιδαύρου (τη «Νόρμα» του Βιντσέντζο Μπελίνι και τη «Μήδεια» του Λουίτζι Κερουμπίνι, αμφότερες σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή). Το 1965 αποθεώνεται τελευταία φορά σε παράσταση όπερας, και συγκεκριμένα στην «Τόσκα» του Πουτσίνι, σε σκηνοθεσία Φράνκο Τζεφιρέλι, στο Covent Garden του Λονδίνου. Το 1968, ο Αριστοτέλης Ωνάσης παντρεύεται την Τζάκι Κένεντι και η Κάλλας βυθίζεται σε κατάθλιψη, από την οποία δεν θα βγει μέχρι το τέλος της ζωής της.
31
Δημήτρης Χορν
Έ
νας άνδρας υψηλής διανόησης, με αξιόλογο καλλιτεχνικό υπόβαθρο και ευγενική καταγωγή, κυριαρχεί στα αθηναϊκά πρωτοσέλιδα. Ο Δημήτρης Χορν ή Τάκης, όπως τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά οι φίλοι του, είναι πνευματώδης, διαβασμένος και πολυταξιδεμένος. Με αβίαστο τρόπο «σπάει» το κλισέ του αριστερού καλλιτέχνη και, ενώ διαπρέπει στο θεατρικό σανίδι, παράλληλα εκπέμπει έναν φυσικό μεγαλοαστισμό. Ο «σερ» του ελληνικού θεάτρου δεν αποχωρίζεται ποτέ τα καλοραμμένα κοστούμια του, τους αριστοκρατικούς τρόπους του, τα κοσμικά πάρτι, τη 32
γαλλική προφορά, τον σοφέρ. Μένει χρόνια δίπλα στην Έλλη Λαμπέτη, ως σύντροφος και θεατρικός παρτενέρ, αλλά τους κυνηγά πάντα η φράση που είχε πει στην αρχή της σχέσης τους ο Βόκοβιτς: «Για να δούμε πώς θα ταιριάξουν οι Βερσαλλίες με τα Βίλια…» Πράγματι, η παθιασμένη σχέση τους θα λήξει ύστερα από επτά χρόνια, αφού πρώτα έχει αφήσει τη σφραγίδα της στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Ωστόσο, ο Χορν δεν θα προδώσει ποτέ τους φίλους του, το κλειστό «λόμπι» που δημιούργησε με τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
33
Angelika Dusk Σε ροκ δρόμους της Μαριανίνας Πάτσα
Η
Angelika Dusk είναι η ζωντανή απόδειξη ότι, αν κάποιος έχει ένα όνειρο στο μυαλό και στην ψυχή του, τότε κανένα «πρέπει» δεν μπορεί να το σβήσει. Προερχόμενη από οικογένεια επιχειρηματιών (είναι κόρη του πρώην προέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών και γνωστού συλλέκτη έργων σύγχρονης τέχνης Δημήτρη Δασκαλόπουλου), όλοι θεωρούσαν αυτονόητο ότι το μήλο θα πέσει κάτω απ’ τη μηλιά και η Αγκέλικα θα γίνει μια σωστή επιχειρηματίας. Εργάστηκε σε κάθε πόστο της οικογενειακής επιχείρησης μέχρι να βρει τον εαυτό της, που δεν είναι άλλος από το κορίτσι πίσω από τη μουσική. Και, κάπως έτσι, γύρισε τον τακτοποιημένο κόσμο της ανάποδα και έγινε η Angelika Dusk. Με τους δικούς της να αντιμετωπίζουν την αγάπη της για τη μουσική μάλλον σαν ένα καπρίτσιο, εκείνη πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου σπούδασε κλασική μουσική στο Brown University, και συνέχισε τις σπουδές της στη μοντέρνα μουσική στο London Center of Contemporary Music της Αγγλίας. Μεταξύ Αμερικής και Λονδίνου, εργάστηκε στο τμήμα μάρκετινγκ της ΕΡΤ, διοργανώνοντας συναυλίες για τα μουσικά σύνολά της, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε και με το Φεστιβάλ Αθηνών στην υποδοχή των καλλιτεχνών. Σήμερα, η Angelika κάνει αποκλειστικά αυτό που αγαπά: γράφει μουσική. Τραγουδά η ίδια τα κομμάτια της και, παρά το ότι κινείται κυρίως σε ποπ ύφος («pop with a twist», όπως ονομάζει η ίδια τη μουσική της), το αγαπημένο ράφι στη δισκοθήκη της περιέχει πολλά και ετερόκλητα ακούσματα: από κλασική μουσική έως Stevie Wonder και από Florence and the Machine σε Έλα Φιτζέραλντ, Editors και Massive Αttack. Tο πρώτο single της, «Love on your own terms», από το EP «Telling Stories», αγαπήθηκε από τους Έλληνες DJs, που το έβαλαν στις playlists τους. Το MAD και το MTV το «αγκάλιασαν». Ακολούθησαν εμφανίσεις σε συναυλίες και φεστιβάλ ανά την Ελλάδα, με highlight το άνοιγμα της συναυλίας του Boy George και των Simple Minds το 2014. Το πρώτο άλμπουμ της, «Marionette», κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2015. Τον ίδιο μήνα, η Angelika εμφανιζόταν ως opening act στη συναυλία της Kovacs. «Καθετί καινούργιο μού προκαλεί φόβο» λέει η Angelika, αλλά τελικά δεν διστάζει πουθενά. «Η πρώτη φορά που τραγούδησα μπροστά σε 4.000 άτομα, όταν
34
άνοιξα για την Kovacs, ήταν τρομακτική. Όμως, έπειτα από τέτοιες εμπειρίες, όλα φαίνονται πιο εύκολα». Το άλμπουμ «Marionette» είναι βιωματικό και αυτοβιογραφικό. Νιώθοντας ότι τόσα χρόνια ουσιαστικά κινούσαν άλλοι τα νήματα της ζωής της, η Angelika έκανε ό,τι κάνει κάθε πραγματικός καλλιτέχνης: πήρε τα συναισθήματα και τις σκέψεις της ως προς αυτό το ζήτημα και τα μετουσίωσε σε τέχνη. Αυτή την περίοδο ετοιμάζει τη δεύτερη δουλειά της, η οποία θα περιέχει περισσότερα ροκ στοιχεία. Το πρώτο single, «Scream», μόλις κυκλοφόρησε. «Είναι ένα τραγούδι για μια σχέση που με ωφελεί και με καταστρέφει ταυτόχρονα. Ουρλιάζω από θυμό, ηδονή, αγανάκτηση, πάθος. Ο έρωτας μπορεί να είναι υπέροχος και απαίσιος, γλυκός και τρομακτικός. Είναι λυτρωτικό το να εξωτερικεύει κανείς τα συναισθήματά του και προσκαλώ το κοινό να φωνάξει για οτιδήποτε νιώθει». Για την ήδη ευδιάκριτη προσωπική σφραγίδα της στις δημιουργίες της, η ίδια λέει ότι αυτό που την κάνει να ξεχωρίζει είναι το ότι εκφράζει ακριβώς αυτό που νιώθει, χωρίς να το ωραιοποιεί. «Για παράδειγμα, στο “Scream” ήθελα πραγματικά να ουρλιάξω μέσα στο τραγούδι. Το είπα στον παραγωγό και πέρασα μία ολόκληρη ημέρα ουρλιάζοντας μπροστά στο μικρόφωνο μέχρι να πετύχω το αποτέλεσμα που ήθελα. Προσπαθώ να συνεργάζομαι με καλούς επαγγελματίες, με τους οποίους μιλώ την ίδια γλώσσα. Στο τελευταίο άλμπουμ έχει κάνει την παραγωγή ο Rupert Christie (γνωστός από τις συνεργασίες του με τους U2, Greenday, Coldplay, Lou Reed, Jessie J), ενώ το άλμπουμ ηχογραφήθηκε στο Λονδίνο και στο Black Rock Studio της Σαντορίνης». Σε καιρούς κρίσης, όπου η μουσική ίσως μπορεί να θεωρηθεί πολυτέλεια, η ίδια βλέπει τα θετικά, παρά το γεγονός ότι οι συναυλίες έχουν μειωθεί κατά πολύ και οι περισσότερες μουσικές σκηνές περιορίζονται πλέον στις δύο βραδιές την εβδομάδα. «Με την κρίση πιστεύω ότι έχουν διευρυνθεί οι μουσικοί ορίζοντες, όχι μόνο γιατί παρουσιάζονται συνεχώς νέοι καλλιτέχνες, αλλά και διότι γίνονται συνεργασίες μεταξύ καλλιτεχνών οι οποίες προηγουμένως θα ήταν “απαγορευτικές”, όπως, για παράδειγμα, οι Iron Maiden με τον Χαρούλη». Για την Angelika η σπουδαιότητα της μουσικής στις ζωές των ανθρώπων αποδεικνύεται καθημερινά στην πράξη. «Θυμάστε την ταινία “Η μελωδία της ευτυχίας”;
faces
35
Η
οικογένεια Von Trapp πορευόταν χωρίς ίχνος μουσικής, ώσπου εμφανίστηκε η Julie Andrews και το σπίτι πήρε ζωή» λέει, πριν μας αναφέρει το playlist που η ίδια έχει έτοιμο για κάθε διάθεσή της μέσα στην ημέρα: «Rage Against the Machine όταν είμαι νευριασμένη, μπαλάντες όταν είμαι ερωτευμένη, ηλεκτρονική όταν έχω κέφια». Πολλοί είναι οι δύσπιστοι που πιστεύουν ότι με τόσα χρήματα στην οικογένεια ήταν εύκολο να κάνει καριέρα. Ωστόσο, κατάφερε έπειτα από δύο ολόκληρα χρόνια να κάνει τα ραδιόφωνα να παίξουν ένα κομμάτι της. Η ίδια δηλώνει αποστομωτικά: «Η ποιότητα των τραγουδιών σου, το ταλέντο και το πόσο καλός είσαι πάνω στη σκηνή δεν σχετίζονται καθόλου με τα λεφτά». Και, ακούγοντας τις μελωδίες της και τη ζεστή φωνή της, ποιος μπορεί να τη διαψεύσει; «Θυμάμαι μια φορά, ύστερα από ένα live μου, ότι ήρθε μια κυρία με δάκρυα στα
36
μάτια και μου είπε: “Μη σταματήσετε ποτέ αυτό που κάνετε! Με συγκινήσατε τόσο πολύ!” Το να αγγίζω ανθρώπους με τη μουσική και τους στίχους μου είναι επιτυχία. Βέβαια, το καλύτερο feedback είναι το αρνητικό! Όπως “το τραγούδι αυτό είναι ξεπερασμένο και νερόβραστο”, που μου είχε πει ο κιθαρίστας μου για ένα από τα κομμάτια που είχα γράψει. Φυσικά, δεν μπήκε στον δίσκο, γιατί η γνώμη της μπάντας μου μετράει πολύ για μένα». Αν μπορούσε να μοιραστεί τη σκηνή με άλλους καλλιτέχνες, αυτοί σίγουρα θα ήταν οι Florence and the Machine, που είναι και η αγαπημένη μπάντα της, «αλλά αυτόν τον καιρό είμαι “ερωτευμένη” και με τον John Mayer και τους συγκλονιστικούς μουσικούς του».
37
ΟΙ ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΕΣ Τάκης Θεοδωρακόπουλος Κάθε μήνα το «Mancode» θα παρουσιάζει τους provocateurs - από το γαλλικό ρήμα «provoquer» (προκαλώ) του Ιάκωβου Μαλαπάρτε
Η
γαμήλια δεξίωση του Λεωνίδα Γουλανδρή κυλούσε ομαλά με τους άνω των χιλίων προσκεκλημένων -μόνο το 1/2 της οικογένειας του γαμπρού από την Άνδρο- να απολαμβάνουν το γεύμα τους συνοδεία Καμπανίτη οίνου. Ώσπου ήλθε η ώρα των λόγων. Πρώτος πήρε τον λόγο ο Sir Taki, όπως είχε πολιτογραφηθεί στην Ελλάδα ο Τάκης Θεοδωρακόπουλος. Παρένθεση υψίστης σημασίας: το «Sir Taki» μπορεί να διαβαστεί και σαν «συρτάκι». «Σήμερα είναι η δεύτερη χειρότερη ημέρα της ζωής μου από τότε που χάσαμε το Στάλινγκραντ» είπε με βροντερή φωνή, αφήνοντας άναυδο το ακροατήριο. Ναζί ο Τάκης; Μάλλον όχι. Τότε, τι; Απλά προβοκάτωρ. Έτερο περιστατικό. «Μεγαλειοτάτη, πώς σας φαίνεται το όνομα Θεοδώρα Θεοδωρακοπούλου;» «Μα, τι λες, Τάκη;» απαντά η βασίλισσα Άννα Μαρία, την ώρα που ο σύζυγός της Κωνσταντίνος και ο γιος της Παύλος χαμογελούν αμήχανα. Η πριγκίπισσα Θεοδώρα, στην οποία απευθύνεται το θρασύ ευφυολόγημα, δεν έχει κλείσει τα 14 χρόνια της εκείνο το βράδυ της 20ής Μαΐου 1997, όπου οι happy few εορτάζουν τα τριακοστά γενέθλια του διαδόχου του ελληνικού θρόνου στο Cotton Club της Νέας Υόρκης. Γεννημένος το 1936 στην Αθήνα, από πατέρα εφοπλιστή και βιομήχανο (Πεταλούδα) και μητέρα αδελφή του πρωθυπουργού Παναγιώτη Πουλίτσα, ο Τάκης στέλνεται από τους γονείς του εσωτερικός σε ιδιωτικό σχολείο στην Αμερική, λόγω του συμμοριτοπολέμου, όπως προτιμά να αποκαλεί τον Εμφύλιο Πόλεμο. Σφοδρός αντικομμουνιστής -«καλύτερα νεκρός παρά σοσιαλιστής» είναι ένας από τους αγαπημένους αφορισμούς του-, θα τοποθετηθεί πολιτικά τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου στον χώρο που οι Αριστεροί αρέσκονται να αποκαλούν «μοναρχοφασισμό». Οι απόψεις του, που θα αρχίσουν να δημοσιεύονται σε ελληνικά (Ακρόπολις, Απογευματινή) και διεθνή έντυπα (Sunday Times, Spectator, Esquire, Vanity Fair κ.ά.), θα διχάσουν το κοινό και θα του επιφέρουν αρκετές επισκέψεις στα δικαστήρια. Από τους London Times, όπου διατηρεί κάθε Κυριακή την ολοσέλιδη στήλη «Atticus», θα απολυθεί πέντε φορές, με τον ίδιο να απαντά: «Ναι, αλλά ξαναπροσλήφθηκα άλλες τέσσερις!» Έχοντας ακολουθήσει το δικό του μονοπάτι, παίρνει αποστάσεις από τις οικογενειακές επιχειρήσεις, που περιλαμβάνουν, πλην της ναυτιλιακής εταιρίας, και το ξενοδοχείο Caravel. «Μονοπάτι», τρόπος του λέγειν, διότι στην περίπτωση του Τάκη πρόκειται για τη λεωφόρο της δόξας. Μέλος του διεθνούς τζετ-σετ, μετακινείται, αναλόγως τη σεζόν, στα ελληνικά νησιά με το σκάφος του «Bushido», στο Άσκοτ για τις ιπποδρομίες, στο Μόντε Κάρλο για το ράλι, στο Γκστάαντ για σκι, στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη. Στα τρία τελευταία μέρη διατηρεί κατοικίες, όπως και στην Αθήνα. Παράλληλα διαπρέπει στον αθλητισμό. Δεινός τενίστας, εκπροσωπεί την Ελ-
38
λάδα για πρώτη φορά στο Κύπελλο Davis, ενώ με την ομάδα σκι συμμετέχει στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Επίσης, επί σειρά ετών υπήρξε αρχηγός της ελληνικής ομάδας καράτε, ενώ τα τελευταία χρόνια ανακηρύσσεται παγκόσμιος πρωταθλητής του ίδιου αθλήματος στην κατηγορία των άνω των 70. Αθλητικός και γοητευτικός, πνευματώδης και ελεύθερο πνεύμα, αιχμαλωτίζει τις γυναικείες καρδιές στο πέρασμά του. Ελίζαμπεθ Τέιλορ και Μπριζίτ Μπαρντό (για να αναφέρουμε μόνο δύο γνωστές κατακτήσεις του) δεν μένουν αδιάφορες στο charme του. Ο πρώτος γάμος του με την πανέμορφη δούκισσα του Καραμάν δεν διαρκεί πολύ, όμως η επόμενη σταθερή σχέση του, με την πριγκίπισσα Αλεξάνδρα φον Σόνμπουργκ, δισεγγονή του Κάιζερ, διατηρείται έως σήμερα. Θα κάνουν δύο παιδιά, τη Μαντολίνα και τον Τζον-Τάκη, και θα παντρευτούν στην Ελβετία έπειτα από περίπου σαράντα χρόνια κοινού βίου. Και τι βίου! Κρουαζιέρες με τον Τζιάνι Ανιέλι στην Κόστα Αμαλφιτάνα, ευγενής άμιλλα με τον μεγαλύτερο playboy όλων των εποχών Πορφίριο Ρουμπιρόζα στα night clubs του πλανήτη, ατέλειωτες παρτίδες τάβλι με τον φίλο του Γιάννη Ζωγράφο -έδωσε το όνομά του στην αθηναϊκή συνοικία- στις ελβετικές Άλπεις, Ωνάσης, Νιάρχος, βασιλείς, πρίγκιπες, αστέρες του Χόλιγουντ, ναρκωτικά, καταχρήσεις και πολλή… προβοκάτσια. «Το πιο εύκολο είναι να πας με έναν νέο, ωραίο και πλούσιο» απευθύνει τον λόγο σε μια μελαχρινή καλλονή στην είσοδο του GreenGo, στο Gstaad Palace, δείχνοντας τον πρίγκιπα Νικόλαο, με τον οποίο συζητά. «Το πιο δύσκολο είναι να πας με έναν γέρο, άσχημο και φτωχό, σαν εμένα» καταλήγει. Στις έξι το πρωί, η κοπέλα δεν φεύγει με τον Νικόλαο, αλλά με τον Τάκη. Εκείνη είναι 25 κι εκείνος 70. Στα 80 του φαίνεται ότι έχει ηρεμήσει. «Καλύτερα να γνωρίσεις τον γιο μου, που είναι κοντά στην ηλικία σου» λέει σε μια νεαρή κοπέλα που τον κοιτάζει σαν ξερολούκουμο. Θα κλείσουμε το αφιέρωμα στον κορυφαίο Έλληνα προβοκάτορα όπως ξεκινήσαμε. Το 1984, ένας αστυνομικός πλησιάζει τον Τάκη στο αεροδρόμιο του Χίθροου, λίγο πριν περάσει τον έλεγχο των διαβατηρίων. «Κύριε, ένα σακουλάκι στην πίσω τσέπη του παντελονιού σας είναι έτοιμο να πέσει». «Και πού να ήξερες τι περιέχει!» απαντά με αυθάδεια ο Τάκης. Το σακουλάκι περιείχε δέκα γραμμάρια κοκαΐνης. Ο Τάκης καταδικάστηκε σε τρεις μήνες φυλάκιση. Στους φίλους του, που τον ρωτούν γιατί είπε αυτό που είπε, απαντά έως σήμερα: «Εάν δεν έλεγα αυτό που είπα, δεν θα ήμουν αυτός που είμαι».
faces
39
John Phillips / Getty Images / Ideal Image
Το βρετανικό στυλ της Savile Row W1 Στον κόσμο του χειροποίητου κλασικού ανδρικού κοστουμιού, οι κανόνες είναι αυστηροί και οι καινοτομίες αποφεύγονται του Μισέλ Νικολαρέα
Υ
πάρχουν πολλοί δρόμοι που έχουν ταυτιστεί με τα καταστήματα τα οποία βρίσκονται σ’ αυτούς και φημίζονται ακριβώς γι’ αυτό: η λεωφόρος Βουλιαγμένης για τα καταστήματα φωτιστικών, η οδός Φραντζή για τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, η Βύσσης για τα πόμολα, η Βουκουρεστίου για τα κοσμηματοπωλεία και τα luxury brands. Αν ψάχνετε όμως ένα χειροποίητο κοστούμι,
40
ο προορισμός σας είναι ένας: Savile Row. Και δεν είναι πολύ μακριά από το κέντρο, όχι το πολύπαθο, κλειστό από πορείες, της Αθήνας, αλλά του Λονδίνου, και συγκεκριμένα στο Mayfair. Είναι το κέντρο του κόσμου για τους λάτρεις της ανδρικής φινέτσας, το σημείο όπου δημιουργήθηκε ο όρος «bespoke», που σημαίνει «κομμένο και ραμμένο στο χέρι».
style
Τα πρώτα εμπορορραφεία εμφανίστηκαν στη Savile Row στα τέλη του 18ου αιώνα και σήμερα αριθμούν περίπου 20 καταστήματα, τα οποία αυξάνονται σε 44 αν συνυπολογίσεις όσα βρίσκονται στους κοντινούς δρόμους. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το κίνημα New Bespoke Movement, που ξεκίνησε από τους Richard James, Oswald Boateng και Timothy Everest, έδωσε στη Savile Row έναν πιο μοντέρνο αέρα, χωρίς όμως να αλλοιώσει την παραδοσιακή αρχοντιά της μακρόχρονης ιστορίας του. Η στήλη θα ξεχωρίσει τον Oswald Boateng ως πρωτοπόρο στη χρήση έντονων χρωμάτων στις φόδρες, όπως το φούξια, το τιρκουάζ και το σμαραγδί. Τα ραφεία στη Savile Row δεν είναι μπουτίκ ούτε mega stores, και όσοι ασχολούνται με αυτά διαφέρουν από τους μόδιστρους και τους designers, γιατί πρώτα απ’ όλα είναι ράφτες. Στον κόσμο του χειροποίητου, κλασικού ανδρικού κοστουμιού οι κανόνες είναι αυστηροί και οι καινοτομίες αποφεύγονται ή, τουλάχιστον, χρειάζονται πολύ χρόνο για να γίνουν αποδεκτές.
Η δημιουργία ενός bespoke κοστουμιού είναι πολύπλοκη, χρονοβόρα και αγγίζει τα όρια της ιεροτελεστίας. Για κάποιον που θα ράψει ένα κοστούμι εκεί η διαδικασία είναι ξεχωριστή. Φτάνοντας σε ένα από τα ραφεία -αυστηρά κατόπιν ραντεβού–, θα τον υποδεχτεί ο προσωπικός του ράφτης. Κύριος τουλάχιστον 60 ετών, με γραμμική χωρίστρα και με λίγες, ευγενικές αλλά κοφτές, κουβέντες, θα τον μυήσει διακριτικά στη μαγεία του χειροποίητου ενδύματος. Ο πελάτης δεν πρέπει ποτέ να αισθανθεί μειονεκτικά απέναντι στις γνώσεις του ράφτη του, αλλά να δεχτεί όποιες υποδείξεις του σαν να ήταν δική του απόφαση. Η διαδικασία ξεκινά από τη διαλογή του υφάσματος. Ο πελάτης, καθισμένος σε μια παλιά δερμάτινη chesterfield πολυθρόνα, πίνοντας ένα single malt whisky και καπνίζοντας το αγαπημένο του robustο, έχει να διαλέξει από μια πληθώρα υφασμάτων απ’ όλον τον κόσμο: αιγυπτιακά δίκλωνα βαμβακερά, σκοτσέζικα κασμίρια, ναπολιτάνικα λινά, νορβηγικά μοχέρ, ουαλέζικα τουίντ, υφάσματαύμνοι του pin stripe και του καρό είναι όλα μπροστά του. 41
Κ
άθε κοστούμι, αναλόγως του υφάσματός του, δεν είναι για όλες τις εποχές του χρόνου ούτε για όλες τις γεωγραφικές τοποθεσίες. Η επιλογή του σωστού υφάσματος, λοιπόν, είναι το πενήντα τοις εκατό της διαδικασίας. Το δεύτερο στάδιο είναι ο πελάτης να διαλέξει το σχέδιο που ταιριάζει στη χρήση την οποία έχει αποφασίσει: πρωινό, απογευματινό (ναι, υπάρχουν απογευματινά!), βραδινό, cocktail ή εξόδου, καθημερινό ή επίσημο, σταυρωτό, μονόπετο, μονόκουμπο ή δίκουμπο. Κάθε κοστούμι είναι μοναδικό και πρέπει να φοριέται μόνο για την περίσταση για την οποία έχει ραφτεί. Οι κανόνες στη ραφή ενός bespoke κοστουμιού είναι αυστηροί και συγκεκριμένοι. Δεν υπάρχουν περιθώρια για μοντερνισμούς - ίσως η μόνη προσωπική πινελιά να είναι το ραμμένο ονοματεπώνυμό σας στη φόδρα του σακακιού, όμως μέχρι εκεί. Όποιος θέλει να σπάσει τους κανόνες δεν θα πάει ποτέ στη Savile Row, αλλά σε κάποιο πολυκατάστημα για να αγοράσει κάτι «έτοιμο». 42
Στο τρίτο στάδιο, ο ράφτης θα πάρει τα μέτρα του πελάτη, ξεκινώντας από την περιφέρεια του λαιμού, το πλάτος των ώμων, του στήθους, της μέσης και το μήκος του ποδιού, εσωτερικά και εξωτερικά. Δεν τελειώσαμε, όμως! Ο πελάτης θα πρέπει να επισκεφτεί τον ράφτη του τουλάχιστον άλλες τρεις φορές, για fitting. Στο τέλος, θα έχει ένα κοστούμι τέλειων αναλογιών, ραμμένο αποκλειστικά γι’ αυτόν. Σ’ έναν κόσμο όπου όλα τρέχουν γρήγορα και όλα αλλάζουν σύμφωνα με την ταχύτητα σύνδεσης ενός router, σ’ έναν κόσμο όπου όλα είναι εφήμερα, μαζικά και έτοιμα, τα εμπορορραφεία της Savile Raw είναι το «κάστρο» της παραδοσιακής ανδρικής ένδυσης. Μια ανδρική παράδοση που κρατάει σταθερά εδώ και σχεδόν 200 χρόνια.
Chivas Regal Extra Ένας σκοτσέζικος µύθος!
O
nce upon a time υπήρχε ένα ουίσκι συνώνυµο της ευγένειας, της εκλεκτικότητας, του σεβασµού και της αξιοπρέπειας. Ένα ουίσκι συνώνυµο της ιπποσύνης, των ισχυρών ανδρών µε τις αριστοκρατικές συµπεριφορές και των γυναικών που τολµούν και δηµιουργούν. Ένα ουίσκι κατάλληλο για βασιλιάδες! Chivas Regal! Βασιλική διαταγή και τα σκυλιά δεµένα από το 1843, όταν η βασίλισσα Βικτωρία δίνει στους αδελφούς Chivas τον τίτλο των «πρώτων» ανάµεσα στους προµηθευτές της Αυλής και επιτρέπει δίπλα στο όνοµά τους να προστεθεί το «Regal», κατάλληλο για βασιλιάδες! Από τότε μέχρι σήµερα, τόνοι από το σκωτσέζικο χρυσάφι έχουν ευφράνει τους ουρανίσκους των απαιτητικών καταναλωτών ανά την υφήλιο, κάνοντας το Chivas Regal ένα από τα πλέον διάσηµα ουίσκι. Πίσω από κάθε φιάλη βρίσκεται ο δηµιουργός, ο απόλυτος άρχων του αποστακτηρίου, ο master blender. O Collin Scott βρίσκεται στη Chivas από το 1973, δηµιούργησε το Chivas 18 τo 1997 και αναδηµιούργησε το θρυλικό Chivas 25 ετών το 2007.
Σήµερα, δέκα χρόνια µετά, ο Colin Scott παρουσιάζει στο παγκόσµιο κοινό τη νέα δηµιουργία του: το Chivas Regal Extra! Ένα blended ουίσκι που ο ίδιος χαρακτηρίζει «έντονη γευστική εµπειρία». Βαθύ κεχριµπαρένιο χρώµα, αρώµατα γλυκών, ώριµων αχλαδιών, καραµέλας βουτύρου, σοκολάτας γάλακτος, κανέλας και βανίλιας σε προετοιµάζουν για ένα στόµα πλούσιο, φρουτώδες, γλυκό, µπαχαρένιο, κρεµώδες, που οδηγεί σε µια µακρά, απολαυστική επίγευση. Chivas Regal Extra. Ένα ουίσκι φτιαγµένο µε φροντίδα και προσοχή από έναν αφοσιωµένο master blender, µε επιλεγµένες ποιοτικές πρώτες ύλες, καθαρό νερό και, κυρίως, από ανθρώπους οι οποίοι δουλεύουν µε ζήλο και πίστη στο όραµα των ιδρυτών του οίκου, µε σεβασµό στην παράδοση των σκωτσέζικων Highlands και µε υπερηφάνεια για τη δουλειά τους. Chivas Regal Extra. H νέα χειµωνιάτικη καθηµερινή πολυτέλεια γι’ αυτούς που ξεχωρίζουν την ποιότητα και τη συνέπεια, γι’ αυτούς που δηµιουργούν το µέλλον «ακουµπώντας» στο παρελθόν. Μ. Π. 43
Blazing Wave Isabeli Fontana της Σάντυς Τσαντάκη
Έ
να κορίτσι με ιταλικές ρίζες και βραζιλιάνικη καρδιά, ένα σούπερ μοντέλο για τον 21ο αιώνα. Ο γάμος της Isabeli Fontana, το καλοκαίρι, με τον τραγουδιστή Diego Ferrero στις Μαλδίβες ήταν κινηματογραφικός. Με τόσες φωτογραφίες που ανέβασε στο Instagram από την προετοιμασία με το απόλυτα διάφανο νυφικό, την παραλία, το φιλί, τον πρώτο χορό, ένιωσα ότι ήμουν κι εγώ καλεσμένη. Ήδη μητέρα δύο παιδιών, έχει κάθε λόγο να το γιορτάζει ντυμένη-γυμνή στα λευκά. Ξυπόλητη. Ελεύθερη. Ερωτευμένη. Για ένα κορίτσι που γεννήθηκε στην Κοριτίμπα, στη νότια Βραζιλία, και που στα 13 του ξεχώρισε στον διαγωνισμό ομορφιάς που είχε αναδείξει τη Cindy Crawford και την Gisele Bundchen, μάλλον δεν ήταν τολμηρή απόφαση το να βρεθεί στα 14 της στο Μιλάνο και στη Νέα Υόρκη, να φωτογραφηθεί από τον Steven Meisel όταν ήταν 16, να παίξει με τους δικούς της κανόνες. «Μεγάλωσα σαν αγοροκόριτσο» λέει η Isabeli Fontana. «Aπεχθανόμουν τις πόζες». Ως παιδί ήθελε να γίνει κτηνίατρος, οπότε λάτρεψε τη στιγμή που πρωταγωνίστησε στο ημερολόγιο της Pirelli με ελέφαντες στη ζούγκλα για τον φακό του Peter Beard. Η Isabeli Fontana θέλει να αλλάζει: άλλη στις επιδείξεις υψηλής ραπτικής, διαφορετική ως «μούσα» για το άρωμα των Viktor&Rolf ή της Hermès, εκθαμβωτική και στα 50 εξώφυλλα της Vogue. Δεν βρέθηκε τυχαία στην 11η θέση στη λίστα των 15 πιο ακριβοπληρωμένων μοντέλων παγκοσμίως. «Μπορώ να επαναπροσδιορίσω τον εαυτό μου» θα πει. «Γι’ αυτό έχω παραμείνει τόσον καιρό στη δουλειά. Δεν είμαι ποτέ η ίδια».
44
Gareth Cattermole / Getty Images / Ideal Image
faces
45
Izabel Goulart
Έ
μαθε Aγγλικά βλέποντας «Γούντι, ο Τρυποκάρυδος», έχει εμφανιστεί στο «Two and a Half Men» και το «Entourage», παρήλασε στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο το καλοκαίρι, γυμνάζεται, θέλει να εμπνέει όσους την ακολουθούν στον λογαριασμό της στο Instagram (@iza_goulart) και οι φίλοι τη φωνάζουν «Iza». Η Izabel Goulart Dourado ή Izabel Goulart, όπως είναι γνωστή, δεν είναι ένα ακόμη μοντέλο με φτερά, λευκά ή μαύρα, τέλεια μαλλιά, υπέροχες αναλογίες, ένας Victoria’s Secret angel που λέει πλέον περισσότερα «όχι» από «ναι». Η Βραζιλιάνα κοπέλα, που γνωρίζει καλά ότι το μικροσκοπικό μπικίνι είναι «στολή» για τη γενέτειρά της, έχει προτεραιότητά της, όπως λέει, την υγεία.
Ποιος είναι ο τύπος του άνδρα που της αρέσει; Όταν η Ιzabel Goulart βρέθηκε στο τηλεοπτικό σόου του Conan O’ Brien, του απάντησε «εσύ». Σε επόμενη εμφάνιση στην ίδια εκπομπή, χόρεψαν μαζί και εκείνη του πρότεινε να την πάει για δείπνο μετά το τέλος του σόου, ζωντανά και μάλλον αυθόρμητα, δηλώνοντας: «Στη Βραζιλία χρησιμοποιούμε μια φράση: “Παντρεμένος είσαι, όχι νεκρός”».
46
Gareth Cattermole / Getty Images / Ideal Image
Έχει τέσσερις αδερφούς και μία αδερφή, γεννήθηκε στο Σάο Πάολο και υπερηφανεύεται για τις ιταλικές και πορτογαλικές ρίζες της. Στο σχολείο την κορόιδευαν επειδή ήταν εξαιρετικά αδύνατη και ψηλή – τα παιδιά τη φώναζαν «καμηλοπάρδαλη». Η πρώτη επίδειξή της ήταν μάλλον επεισοδιακή, καθώς άνοιξε το τοπ της και αποκάλυψε το μπούστο της, για να γίνει θέμα στις πιο δημοφιλείς βραζιλιάνικες εφημερίδες. Από τότε περπατά για τους οίκους Chanel, Balenciaga, Valentino και την έχουν φωτογραφίσει από τον David Sims μέχρι τον Terry Richardson.
47
48
49
Sara Sampaio
Έ
γινε γνωστή όταν έκανε το πρώτο διαφημιστικό της για μαλλιά. Από τότε έχει παρελάσει στην πασαρέλα των οίκων Versace, Marc Jacobs και Miu Miu, έχει 4,1 εκατομμύρια ακολούθους στο Ιnstagram και της αρέσει να φωτογραφίζεται γυμνή. «Στο τέλος της ημέρας, γυμνοί γεννηθήκαμε κι έτσι ακριβώς θα φύγουμε από τη ζωή» λέει. «Απλώς θέλω να νιώθω ότι υπάρχει σεβασμός γύρω μου. Όταν φωτογραφίζεσαι γυμνή, πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη στον φωτογράφο». Ποιος θα το πίστευε ότι η Sara Sampaio κόπηκε δύο φορές στις οντισιόν για το κάστινγκ των σόου της Victoria’s Secret, για να την προσλάβουν τελικά την τρίτη χρονιά! «Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι τα μοντέλα έχουμε επαγγελματίες που μας φτιάχνουν μαλλιά και μακιγιάζ, απίθανο φωτισμό, και ότι ξέρουμε πώς να ποζάρουμε» λέει. «Κάνω αυτή τη δουλειά 10 χρόνια και ξέρω ότι φαίνεται ωραίο το σώμα μου από διαφορετικές γωνίες. Αλλά δεν είμαι έτσι στην καθημερινότητά μου. Υπάρχουν πράγματα που δεν μου αρέσουν στην εμφάνισή μου, αλλά προσπαθώ να μην τα σκέφτομαι».
Nicholas Hunt / Getty Images / Ideal Image
Κατάγεται από το Πόρτο, αγαπά την Πορτογαλία, πιστεύει ότι «μια θετική σκέψη το πρωί σού φτιάχνει την ημέρα σου» και παθαίνει κρίσεις πανικού όταν βλέπει μέλισσες. Είναι ένα κορίτσι που παράτησε το πτυχίο των advanced mathematics στα 19 του για να γίνει μοντέλο, έμαθε τα πάντα για τη μόδα για να την απομυθοποιήσει και τώρα θέλει να γίνει ηθοποιός. Τι την εμπνέει; «Ο ωκεανός, ο σκύλος μου και η μουσική». Αγαπημένες ταινίες της; Οι «Moulin Rouge» και «Life». Αν ήταν ζώο; «Θα ήμουν καρχαρίας, γιατί πιστεύω ότι οι καρχαρίες είναι απίστευτα πλάσματα που όλοι φοβούνται. Τόσο κομψά, τόσο τρομακτικά, τόσο μεγαλοπρεπή».
50
51
Heroes
Όταν σβήνουν τα φώτα… Ειλικρινής, μαχητής, παθιασμένος με τη ζωή. Αυτός είναι ο Μιχάλης Σεΐτης. Δίπλα στο Παγκόσμιο Ρεκόρ της κατηγορίας Τ44, με χρόνο 49.66, υπάρχει το όνομά του
της Χριστίνας Μόνη
Α
υθεντικός… Ετσι μπορεί να χαρακτηρίσει κάποιος τον Μιχάλη Σεΐτη όταν τον γνωρίσει από κοντά. Μια έννοια όχι και τόσο συχνή αυτή την εποχή. Λίγο μετά την επιστροφή του από το Ρίο Ντε Τζανέιρο, όπου ο Παραολυμπιονίκης συμμετείχε στους Special Olympics 2016, έχει ακόμη τον ενθουσιασμό ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του. Μνήμες, συναισθήματα και εμπειρίες. Πέτυχε δύο συνεχόμενα Παγκόσμια Ρεκόρ στα 400 μέτρα. Έτρεξε στα 100, στα 200, στα 400, στη σκυταλοδρομία και στο μήκος. Το βλέμμα του υπόσχεται πολύ περισσότερα για το μέλλον. Η αμηχανία του στην αρχή της συνάντησής μας εμφανής, αν και σε λίγα λεπτά το γνωστό του χαμόγελο, για όσους παρακολούθησαν τους Παραολυμπιακούς Αγώνες και γνωρίζουν, σε κάνει να αισθάνεσαι οικεία. Ο Μιχάλης, Mike για τους φίλους του, «Πειρατής» για τους κολλητούς, σε κάποιο πάρτι Αποκριάς ντύθηκε πειρατής, και μάλιστα εμφανίστηκε με ξύλινο πόδι. Ο ίδιος έχει την τάση να διακωμωδεί τις καταστάσεις που βιώνει.
τα βιβλία που διαβάζουμε αντιπροσωπεύουν τον χαρακτήρα μας και, αν ρίξουμε μια ματιά στις σελίδες του συγκεκριμένου, τότε κάπου εκεί μέσα σίγουρα βλέπουμε πτυχές του Μιχάλη. «Πρέπει να φτάσουμε σε πραγματικό αδιέξοδο για να κάνουμε αλλαγές. Μόνο τότε μπορείς να κάνεις έναν πολύ αξιόλογο επαναπρογραμματισμό. Ο κόσμος είναι ένας καθρέφτης που μας μιλάει για τον εαυτό μας. Γιατί μέχρι τότε κατηγορούσα και επέρριπτα την ευθύνη στους άλλους. Υπάρχουν καταστάσεις που μας προκαλούν δυσφορία, ταλαιπωρούν τη ζωή μας, μας φοβίζουν και μας κάνουν να δειλιάζουμε. Ο Dreamer μού εξήγησε πως πρώτα έχω τον φόβο μέσα μου και ύστερα δημιουργώ το αποτέλεσμα του φόβου. Αυτό δεν το είχα ξανακούσει» (απόσπασμα από το βιβλίο «The School for Gods» του Elio D’Anna). Αγαπημένη σου ταινία; Το «Matrix». Μου αρέσουν τα έργα επιστημονικής φαντασίας.
Σήμερα μας υποδέχεται στο σπίτι του, δίνοντάς μας πρόσβαση στην καθημερινότητά του. Εργένικος χώρος, προσεγμένος, καθώς εδώ του αρέσει να χαλαρώνει, να κάνει πράγματα που τον ευχαριστούν όταν το πρόγραμμά του δεν είναι φορτωμένο – πράγμα που συνήθως δεν συμβαίνει συχνά. Μέσα σε μία εβδομάδα γεμάτη υποχρεώσεις, τον πετύχαμε στην Αθήνα, ανάμεσα σε δύο προγραμματισμένα ταξίδια. Όπως μας εξηγεί, πηγαίνει όπου τον καλούν αυτή την περίοδο, όχι για να τρέξει, αλλά για να δώσει το «παρών». Θέλει σ’ όλες τις διοργανώσεις να είναι δίπλα στους αθλητές, πιτσιρικάδες και μη, που για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους τον θαυμάζουν. Ο Μιχάλης δεν θαυμάζει τον εαυτό του, είναι προσγειωμένος, δεν νιώθει ήρωας, όπως χαρακτηρίζουν πολλοί τους Παραολυμπιονίκες. «Εγώ είμαι αθλητής και είμαι τυχερός, γιατί απλώς αγαπώ αυτό που κάνω και αυτό με κάνει χαρούμενο…» Βάζει την αγαπημένη του playlist, του αρέσει να ακούει μουσική και η κουβέντα μαζί του ξεκινά. Περιγράφει την εμπειρία του από το Ρίο Ντε Τζανέιρο. Μια πόλη που αυτή την φορά δεν την έζησε, καθώς ήταν προσηλωμένος στους αθλητικούς στόχους του. Ένας άνθρωπος που, όπως τα γεγονότα δείχνουν, βάζει στόχους και τους πραγματοποιεί.
Βλέπεις τηλεόραση; Ποια είναι η σχέση σου με το ίντερνετ; Στο σπίτι τηλεόραση δεν βλέπω. Αυτές που υπάρχουν εδώ μέσα είναι διακοσμητικές. Οπότε μέσω του ίντερνετ ενημερώνομαι. Μέσω των social media επικοινωνώ με τον κόσμο. Δεν είμαι εξαρτημένος, κάνω μια απλή χρήση των social media καθημερινά.
«Η καθημερινότητά μου εκεί ήταν μόνο το Παραολυμπιακό Χωριό και το στάδιο. Αν έχεις στόχους σε μια τέτοια διοργάνωση, δεν μπορείς να αναζητάς και τη διασκέδαση. Δεν μπορούν να συνδυαστούν αυτά».
Τρία χρόνια, πολλά ρεκόρ, απίστευτες επιδόσεις. Πού οφείλονται; Οφείλονται στην πάρα πολλή δουλειά που έχω κάνει. Στη δουλειά που κάνουμε μαζί με τον προπονητή μου Γιώργο Παναγιωτόπουλο. Στη δουλειά που κάνω μαζί με το προσθετικό μου, γιατί πλέον έχω και αυτό στη ζωή μου. Δεν είμαι ο αθλητής που ήμουν παλιά, έχω και τα πρόσθετα μέλη. Σίγουρα οφείλονται και στη στήριξη της οικογένειάς μου και των φίλων μου. Είναι δίπλα μου και με στηρίζουν σε όλα. Όλα αυτά πιστεύω πως είναι ο συνδυασμός που με οδηγεί σε αυτό που κάποιοι θεωρούν επιτυχία.
Ήταν 20 Ιουνίου του 2013 όταν είχε το ατύχημα με τη μηχανή που άλλαξε τη ζωή του και οι γιατροί έπρεπε να του ακρωτηριάσουν το δεξί του πόδι. Ο Μιχάλης κάπως έτσι, ακούγοντας για το πρόσθετο μέλος ενώ ήταν ακόμη στο νοσοκομείο, αποφάσισε πως θα πάρει μέρος στους Παραολυμπιακούς Αγώνες. Η πρώτη του συμμετοχή σε αγώνες ήταν μόλις τρεις μήνες μετά το ατύχημα. Γεγονός από μόνο του εντυπωσιακό. Η δύναμή του δίνει μαθήματα ζωής. Το καθημερινό του πρόγραμμα ξεκινά στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Ο Μιχάλης οδηγεί καθημερινά για να μεταβεί στο ΟΑΚΑ, όπου και προπονείται. Μας εξομολογείται πως η απόσταση τον έχει κουράσει, γι’ αυτό και στα άμεσα σχέδιά του είναι και η μετακόμιση, καθώς θέλει να είναι κοντά στο στάδιο. Όπως καταλαβαίνετε, η φάση της προετοιμασίας για το επόμενο αθλητικό του βήμα έχει ήδη ξεκινήσει. «Τον Ιούλιο του 2017 έχουμε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Λονδίνο και η φάση προετοιμασίας ξεκινά από τώρα. Ο επόμενος μακρινός μου στόχος είναι φυσικά το Τόκιο και οι Παραολυμπιακοί Αγώνες του 2020». Και όταν σβήνουν τα φώτα, ο Μιχάλης Σεΐτης ποιος είναι; Ο Μιχάλης, όταν σβήνουν τα φώτα, είναι κάθε μέρα στο στάδιο. Πολλές φορές, πρωί και απόγευμα. Την υπόλοιπη μέρα ξεκουράζομαι στο σπίτι. Όταν ξεκινάω εντατικά προπόνηση, δεν υπάρχει ελεύθερος χρόνος. Η ξεκούραση είναι μέρος της προπόνησης. Οπότε το να χαλαρώνω στον χώρο μου το απολαμβάνω. Όταν το πρόγραμμά μου είναι πιο ελαφρύ και δεν είναι στα «κόκκινα», θα δω τους φίλους μου, θα βγω να πιω καφέ μαζί τους, θα βγω για φαγητό. Όσο για τα χόμπι του, ο ίδιος αναφέρει πως αυτά που έκανε παλιά δεν μπορεί να τα κάνει πλέον. Του αρέσει όμως να διαβάζει βιβλία και αγαπημένο του είναι «Η Σχολή των Θεών». Λένε πως 52
Ποδόσφαιρο ή μπάσκετ; Δεν υποστηρίζω κάποια συγκεκριμένη ομάδα. Είμαι φίλαθλος του μπάσκετ. Από την άλλη, ποδόσφαιρο δεν παρακολουθώ σχεδόν ποτέ. Οπότε, συχνά θα με δει κανείς να παρακολουθώ κάποιο basket game με τους φίλους μου στο γήπεδο. Το επόμενο ταξίδι; Αναψυχής; Μάλλον θα αργήσει πολύ. Αλλά το επόμενο μακρινό ταξίδι που θα κάνω είναι στη Νότια Αφρική. Γύρω στον Ιανουάριο θα μεταβούμε εκεί για τη φάση της προετοιμασίας. Οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές εκεί, οπότε για κάποιο διάστημα πηγαίνουμε για τις προπονήσεις μας.
Οι γονείς σου τι σου είπαν; Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο υπερήφανοι νιώθουν. Όχι μόνο οι γονείς μου, αλλά και όλη μου η οικογένεια. Έχεις κάποιο μότο που ακολουθείς στη ζωή σου; Δεν έχω κάποιο στο μυαλό μου. Και γενικά είμαι άνθρωπος που δεν βασίζεται σε μότο. Πιστεύεις ότι υπάρχει Mancode; Σίγουρα υπάρχει κάποιος ανδρικός κώδικας. Αλλά νομίζω ότι καθορίζεται από τον χαρακτήρα του καθενός. Είμαστε διαφορετικά όντα. Το Μancode εξαρτάται από τον κάθε άνδρα. Νομίζω ότι δεν μπορεί να οριστεί από κάποιο λεξικό ο ορισμός αυτός. Αν κάποιος θέλει να σε γνωρίσει καλύτερα, τι θα αποκάλυπτες για τον εαυτό σου; Τώρα μου βάζεις δύσκολα. Δεν είναι πως δεν μπορώ να σου πω κάτι για μένα. Είναι πως όσα λέω είναι αληθινά. Αυτό που βλέπεις τώρα είναι και αυτό που είμαι στην πραγματικότητα».
Φωτογραφίες Γιώργος Μαλεκάκης
heroes
53
54
Ullstein Bild / Getty Images / Ideal Image
faces
Elegant Diva Close up στην εμβληματική femme fatale της Κέλλυς Σταυροπούλου
Ε
ίναι δύσκολο να αποδώσεις την πολυδιάστατη προσωπικότητα της Κατρίν Ντενέβ μόνο σε λίγες λέξεις. Είναι μάλλον αδύνατον να αποδομήσεις τα «συστατικά» της και να ερμηνεύσεις την άνεση με την οποία αναδείχθηκε σε μεγάλη ντίβα του γαλλικού σινεμά. Είναι σχεδόν άδικο να διασπάσεις σε παραγράφους τη «χίμαιρα» που υπήρξε και να την προσεγγίσεις με λογική ματιά. Μπορείς μάλλον να σταθείς σε αποσπασματικά close ups, όπως θα έλεγε ένας σκηνοθέτης. Είναι η απρόσιτη φύση της που ενέπνεε σεβασμό και θαυμασμό. Είναι η ψυχρή ομορφιά, με το στιλπνό ξανθό μαλλί και το λευκό δέρμα. Είναι το έμφυτο ταλέντο της να παίζει με τον φακό και να μαγνητίζει. Είναι η ικανότητά της να μεταμορφώνεται. Είναι αυτά και άλλα πολλά που δημιουργούν το μυστηριώδες πορτρέτο της. Το αφελές και ρομαντικό κορίτσι στις «Ομπρέλες του Χερβούργου» του Ζακ Ντεμί, η σχιζοφρενής δολοφόνος στην «Αποστροφή» του Ρομάν Πολάνσκι και, βέβαια, η αξεπέραστη μαζοχίστρια στην «Ωραία της ημέρας» του Λουίς Μπουνιουέλ. Η Κατρίν Ντενέβ είχε έναν μοναδικό τρόπο, σε κάθε νέα ταινία, να συστήνεται από την αρχή. «Ήταν πάντα μια λευκή σελίδα, πάνω στην οποία μπορούσες να γράψεις μια καινούργια ιστορία» είχε πει για την ίδια ο σκηνοθέτης Αντρέ Τεσινέ. Πράγματι, γράφτηκαν πολλές και βαρυσήμαντες κινηματογραφικές ιστορίες, με την ίδια να αποτελεί έναν μοναδικό καμβά. Η «Αποστροφή» αποτελεί ένα θρίλερ-σταθμό στην ιστορία του σινεμά, στο οποίο επανέρχονται μέχρι σήμερα οι σύγχρονοι κινηματογραφιστές. Όσο για την «Ωραία της ημέρας», την ταινία που την ανέδειξε σε σταρ, ήταν η πρώτη που έθιξε τόσο ανοιχτά το θέμα της γυναικείας σεξουαλικής διαστροφής. Πέρα από όλα αυτά, η αινιγματική ενζενί της δεκαετίας του ’60 αποτέλεσε μία από τις πιο ποθητές γυναίκες της εποχής της. Το 1965 παντρεύτηκε τον φωτογράφο Ντέιβιντ Μπέιλι. Ο γάμος τους κράτησε επτά χρόνια. Στη συνέχεια τάχθηκε κατά της σύμβασης του γάμου και προτίμησε να ζήσει έντονα και ελεύθερα δίπλα στους άνδρες της ζωής της, τον σκηνοθέτη Ροζέ Βαντίμ, τον ηθοποιό Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, τον σκηνοθέτη Χιου Τζόνσον και τον δημοσιογράφο Πιερ Λεσκούρ. Το αξεπέραστο fashion icon που εμπνέει μέχρι σήμερα και αποτελεί σημείο αναφοράς για την παγκόσμια μόδα κατατάσσει στις σημαντικές σχέσεις της ζωής του και τη μακρόχρονη φιλία της με τον Ιβ Σεν Λοράν. «Θαυμάζω τη σχολαστικότητα του Ιβ. Έχει τον τρόπο να ντύνει τη γυναίκα κομψά από το πρωί μέχρι το βράδυ και να αναδεικνύει τη θηλυκότητά της χωρίς χυδαιότητα» έχει πει. Σήμερα, στα 73 της, παραμένει αντιστάρ, λάτρις των τεχνών και του αντισυμβατικού σινεμά. Δηλώνει αδιάφορη για όσα συμβαίνουν στα social media. «Τι νόημα έχουν, άραγε, όλες αυτές οι ανούσιες φωτογραφίες που ανεβάζουν οι κοπέλες στο Instagram; Καταστρέφουν το μυστήριο που οφείλουμε να συντηρούμε γύρω από τον εαυτό μας»δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή της. Η ίδια επιμένει να ζει μια κανονική ζωή, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Άλλωστε, η Κατρίν Ντενέβ είναι πάντα μια γυναίκα που θέλει να απολαμβάνει τη ζωή, όπως μόνο μια Γαλλίδα ξέρει να το κάνει.
55
Moviepix / Getty Images / Ideal Image
Ε
ίναι η δεύτερη από τις τρεις κόρες των Γάλλων ηθοποιών Μορίς Ντορλεάκ και Ρενέ Ντενέβ (της οποίας το όνομα κράτησε). Ήταν 14 φορές υποψήφια για τα Βραβεία Σεζάρ. Το βραβείο της καλύτερης ηθοποιού τής απονεμήθηκε δύο φορές, για την ερμηνεία της στις ταινίες του Φρανσουά Τριφό «Το τελευταίο μετρό» και του Ρεζί Βαργκνιέ «Ινδοκίνα». Το 1995, το περιοδικό Empire την κατέταξε στις 100 πιο σέξι γυναίκες στην Ιστορία. Της άρεσε τόσο πολύ η ταινία «Δαμάζοντας τα κύματα» του Λαρς φον Τρίερ, που, όταν την είδε, έγραψε προσωπική επιστολή προς τον σκηνοθέτη, στην οποία του 56
ζητούσε να παίξει σε μία από τις επόμενες ταινίες του. Το αποτέλεσμα ήταν η συμμετοχή της στην ταινία «Χορεύοντας στο σκοτάδι», το 2000. Υπήρξε πρέσβειρα του αρώματος Chanel No5. Έχει έναν γιο με τον σκηνοθέτη Ροζέ Βαντίμ, μία κόρη με τον ηθοποιό Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και πέντε εγγόνια. Δεν έπαιξε ποτέ στο θέατρο, γιατί φοβάται τη σκηνή. Οδηγεί Audi. Έχει ένα tribal τατουάζ στην πλάτη της.
57
Mads Mikkelsen Κοσμοπολίτης και ιδιότροπος της Μαριανίνας Πάτσα
«
Έλα, πες την αλήθεια: σε ποιον έκανες σεξουαλική χάρη για να πάρεις τον ρόλο; Γιατί εγώ έπρεπε να περάσω πέντε φορές από οντισιόν για να βρεθώ εδώ». Αυτό είπε αστειευόμενος στον Mads Mikkelsen ο Daniel Craig, την πρώτη φορά που συναντήθηκαν στα γυρίσματα του «Casino Royale», το 2006, απορώντας που ο ρόλος τού δόθηκε τόσο αβίαστα, ίσως σκεπτόμενος και ότι ο Mads ψηφίζεται κατ’ εξακολούθηση ως «ο πιο σέξι άνδρας της Δανίας». «Είχαν δει τη δουλειά μου. Ήξεραν τι έπαιρναν» θα δηλώσει αργότερα σχετικά με την ευκολία με την οποία τον επέλεξαν και με τον «αέρα» ενός ηθοποιού που είναι ήδη σταρ στη χώρα του, αλλά γνωρίζει ότι είναι ικανός για περισσότερα. Και σχετικά με τον τίτλο του ωραίου; Ο ίδιος μάλλον το διασκεδάζει: «Είναι προτιμότερο να σε ψηφίζουν ως τον πιο σέξι άνδρα, παρά ως τον πιο άσχημο». Όμως, μακριά από σεξαπίλ και αγγελικούς ήρωες, που γίνονται ανακλαστικά αγαπητοί, ο ρόλος του «κακού» στην 21η ταινία του μυστικού πράκτορα 007 ήταν αυτός που του έδωσε την τελική ώθηση για να φτάσει στις διακεκριμένες θέσεις του αμερικανικού κινηματογράφου. «Είναι δύσκολο να απαντήσω στο γιατί με επιλέγουν τόσο συχνά για τον ρόλο του κακού. Είναι συνηθισμένο να χρησιμοποιούνται, για παράδειγμα, Βρετανοί ηθοποιοί στους ρόλους των κακών, αλλά προφανώς οι ΗΠΑ, για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο, μάλλον χρειάζονται κάποιον με ακόμη πιο αστεία προφορά, όπως η σκανδιναβική» λέει χαριτολογώντας, δηλώνοντας παράλληλα πως αισθάνεται πολύ τυχερός που έχει καταφέρει να υποδυθεί τόσο γοητευτικούς κακούς, όπως ο αντίπαλος του James Bond, αλλά και ο πανέξυπνος και αδίστακτος dr Hannibal Lecter στη σειρά «Hannibal», ρόλο τον οποίο έκανε «δικό του» πετυχαίνοντας το φαινομενικά ακατόρθωτο: να βάλει στον χαρακτήρα την προσωπική «σφραγίδα» του, έπειτα από την οσκαρική ερμηνεία του Anthony Hopkins στην πολυβραβευμένη ταινία του Jonathan Demme «Η σιωπή των αμνών». Αν και η σειρά σταμάτησε πριν γυριστεί η 4η σεζόν (ωστόσο, ο ίδιος δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να επιστρέψει στις οθόνες μας ως Hannibal σε μερικά χρόνια), κατάφερε όχι μόνο να αποσπάσει σημαντικά βραβεία, όπως επτά Saturn Awards (ανάμεσά τους και δύο για τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Mikkelsen), αλλά κυρίως να δημιουργήσει ένα τεράστιο κλαμπ φανατικών θαυμαστών του.
και τι είναι αυτό που σιχαίνεται σε έναν καλό. Στα μάτια του, ο Hannibal είναι «ένας έκπτωτος άγγελος, που βλέπει την ομορφιά εκεί όπου όλοι οι άλλοι βλέπουν μόνο τρόμο», γεγονός που, προσπαθώντας να το αποδώσει στην οθόνη, τον βοηθά να ξεδιπλώσει τις πολλές πτυχές του χαρακτήρα τον οποίο ενσαρκώνει. Στους αγαπημένους διαβολικούς χαρακτήρες που ζωντανεύουν στο πρόσωπο του Mikkelsen έρχεται να προστεθεί και ο ρόλος του κακού μάγου στην ταινία «Doctor Strange», δίπλα στον Benedict Cumberbatch. Σε ελεύθερη μετάφραση, «Mads» σημαίνει «δώρο από τον Θεό». Και μπορεί να χρειάστηκε σχεδόν 40 χρόνια για να τον προσέξει το Χόλιγουντ, ώστε να καταφτάνει σήμερα σαν «δώρο Θεού» στα κινηματογραφικά στούντιο των ΗΠΑ, όμως στη Δανία ο Mads Mikkelsen είναι συνώνυμο της επιτυχίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Γεννημένος στην Κοπεγχάγη από μητέρα νοσοκόμα και πατέρα τραπεζίτη, ασχολήθηκε με τον αθλητισμό με σκοπό να ακολουθήσει καριέρα γυμναστή. Όμως, αργότερα παρακολούθησε μαθήματα στην Ακαδημία Μπαλέτου της Κοπεγχάγης και τότε τον κέρδισε η τέχνη. Χόρεψε για σχεδόν μία δεκαετία πριν σπουδάσει ηθοποιός, τελειοποιώντας παράλληλα και τη γλώσσα, δηλώνοντας αργότερα ότι «είχα βαρεθεί να μιλώ στους Σουηδούς Δανέζικα και εκείνοι να μου απαντούν χαμογελώντας και κουνώντας το κεφάλι με συγκατάβαση». Η πειθαρχία του στον χορό και στη γλώσσα ήταν πρώιμα δείγματα της επιμονής του, της σχέσης του με το κυνήγι της τελειότητας και της διάθεσης να εργαστεί σκληρά. Ξεκίνησε υποδυόμενος το «βαποράκι» στην ταινία «Pusher» (1996) και σιγά σιγά έγινε ένας από τους μεγαλύτερους κινηματογραφικούς ηθοποιούς της Δανίας, με τις μεγάλες στιγμές στην πατρίδα του να περιλαμβάνουν την ταινία «Flickering Lights» (2000) αλλά και τη βραβευμένη με EMMY αστυνομική σειρά «Unit One» (2000).
Η επιτυχία του «Unit One» υπήρξε «διαβατήριο» για το εξωτερικό και το 2002 έπαιξε με τον Gérard Depardieu στην ταινία «I am Dina». Η επόμενη χρονιά τον βρήκε να παίζει στην ισπανική κωμωδία «Torremolinos 73», ενώ το 2004 του χάρισε τον σημαντικό ρόλο του Τριστάνου στην αμερικανική υπερπαραγωγή του Jerry Bruckheimer «Βασιλιάς Ποιο είναι το μυστικό του Mikkelsen για να υποδύε- Αρθούρος». Από εκεί και πέρα, τα κινηματογραφικά ται τους πιο «δελεαστικούς» κακούς της μικρής και σύνορα για τον Mads Mikkelsen ήταν ανοιχτά. της μεγάλης οθόνης; Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι το γεγονός ότι κάθε φορά εντοπίζει με ακρίβεια τι είναι αυτό που συμπαθεί σε έναν κακό χαρακτήρα, αλλά 58
Ugo Richard / Contour by Getty Images / Ideal Image
faces
59
Ό
μως, έναν πολυδιάστατο ηθοποιό όπως ο Mikkelsen είναι άδικο να τον βλέπουμε μόνο ως «κακό». Πολύ περισσότερο όταν για την ερμηνεία του μοναχικού δασκάλου που παλεύει για την κηδεμονία του παιδιού του, στην ταινία «The Hunt» του Thomas Vinterberg, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών το 2012. Οι δε θαυμαστές του μιλούν ακόμη για την ερμηνεία του ως Igor Stravinsky στην ταινία του Jan Kounen «Coco Chanel & Igor Stravinsky». Και ο ίδιος συνεχίζει να εξελίσσεται και να παίρνει ρόλους κόντρα σε ό,τι έχει υποδυθεί μέχρι σήμερα, όπως στη «σκοτεινή» κωμωδία «Men & Chicken», όπου υποδύεται έναν ενήλικο με μυαλό μικρού παιδιού. Η ταινία μάς συστήνει τον χαρακτήρα που ενσαρκώνει, τον Elias, μέσα από μια αμήχανη συνάντηση με έναν θεραπευτή για το πρόβλημά του με τον αυνανισμό, ένα θέμα που προκύπτει πολλές φορές μέσα στην ταινία. Όπως ο Elias, έτσι και τα αδέλφια του έχουν ελάχιστη αντίληψη του κόσμου γύρω τους, γεγονός που οδηγεί σε μια ιστορία γεμάτη ίντριγκες και με μάλλον νοσηρό χιούμορ.
60
Με τις μετοχές του να ανεβαίνουν ολοένα και περισσότερο στις αμερικανικές παραγωγές, αν και ο ίδιος δηλώνει ότι «ακόμα ψάχνω να βρω την ταυτότητά μου μέσα στην αγγλική γλώσσα», φέτος πρωταγωνιστεί στην ταινία «Rogue One: A Star Wars Story», σε σκηνοθεσία Gareth Edwards. Αυτή θα είναι η πρώτη από μια σειρά μεμονωμένων ταινιών της Disney, που θα ξεφεύγουν από τη βασική ιστορία του «Star Wars» και θα αφηγούνται παράλληλες ιστορίες βασικών πρωταγωνιστών της σειράς. Το «Rogue One» εξιστορεί τις περιπέτειες μιας ομάδας μαχητών της αντίστασης, που προσπαθούν να κλέψουν τα σχέδια κατασκευής του θρυλικού υπερόπλου Death Star. Πώς αισθάνεται ο ίδιος τώρα, που ετοιμάζεται να κατακτήσει και το Διάστημα; «Η βάση μου είναι δανέζικη και ίσως θα έπρεπε να νιώθω καλύτερα όταν παίζω σε δανέζικα δράματα, μια και από εκεί ξεκίνησα. Αλλά, ευτυχώς, έχω επεκταθεί».
61
62
Φωτογραφίες Γιώργος Μαλεκάκης
faces
Παρασκευάς Μπουμπούρακας: «Σε όλες τις μητροπόλεις του κόσμου όπου έχω ζήσει, το κέντρο έχει μια μοναδική γοητεία και ενέργεια…» της Χριστίνας Μόνη
Τ
αξίδια σε Ινδία, Σκανδιναβία, Κουάλα Λουμπούρ και από εκεί στη Νέα Υόρκη, στο Μιλάνο, στο Παρίσι. Μέχρι και στον... Βόρειο Πόλο. Είναι ορισμένοι από τους προορισμούς ενός κοσμοπολίτη. Λατρεύει τα ταξίδια και αυτός ήταν ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους ο Παρασκευάς Μπουμπούρακας επέλεξε πριν από 17 χρόνια να κάνει τα πρώτα του βήματα στον χώρο της μόδας. Και η αλήθεια είναι ότι ξεχώρισε, όχι μόνο εδώ, αλλά κυρίως στο εξωτερικό. Σήμερα ο Παρασκευάς είναι από τα μοντέλα που κάνουν σημαντική διεθνή καριέρα. Είχε πάντα προσωπικές ανησυχίες και αυτό τον έκανε να διευρύνει τις δημιουργικές του αναζητήσεις. Δεν του αρκεί ότι έγινε γνωστός επειδή εμφανίστηκε στα catwalks διεθνών σχεδιαστών μόδας ή διότι πρωταγωνίστησε σε παγκόσμιες διαφημιστικές καμπάνιες. Πρόσφατα ξεκίνησε ένα νέο επαγγελματικό βήμα μαζί με τη γυναίκα του. Η ίδια πίστεψε στην ιδέα και αποφάσισαν να την υλοποιήσουν. Τον συναντάμε λοιπόν στο κέντρο της Αθήνας, και συγκεκριμένα στην οδό Ηπείρου 8, όπου βρίσκεται το Boho Vintage Clothing. Χώρος με retro αίσθηση, bohemian, hippie style, στον οποίο θα βρείτε ρούχα γυναικεία και ανδρικά, υποδήματα και αξεσουάρ, όλα στο boho style. Μέσα στην οικονομική κρίση, εκείνος αποφασίζει να ξεκινήσει ένα project που σχεδίαζε καιρό με τη σύζυγό του. «Μπορεί οι καιροί να είναι δύσκολοι, αλλά, όταν κάνεις κάτι με πολλή αγάπη και πάθος, δεν υπάρχει περίπτωση να αποτύχεις» αναφέρει στην αρχή, όταν τον συναντάμε στο ολοκαίνουργιο Boho. Κάθε του γωνιά παραπέμπει σ’ έναν διαφορετικό προορισμό. Είναι σαν να μεταφέρει στον επισκέπτη εικόνες από τα ταξίδια που έχει πραγματοποιήσει ο Παρασκευάς. Γιατί η αλήθεια είναι πως ο χώρος αυτός αντικατοπτρίζει την ψυχοσύνθεσή του ως ταξιδιώτη. Όταν τον ρωτώ γιατί επέλεξε τη συγκεκριμένη περιοχή, μου εξηγεί: «Οι αντιθέσεις είναι μέσα στη ζωή μου. Δευτέρα να δουλεύεις με Laetitia Casta και Τετάρτη να πηγαίνεις στη Φυλής στη λαϊκή... Μπορεί να έχω ταξιδέψει σχεδόν παντού, αλλά γενικά δεν αλλάζω το κέντρο με τίποτα, γιατί πάντα, σε όλες τις μητροπόλεις του κόσμου όπου έχω ζήσει, το κέντρο έχει μια μοναδική γοητεία και ενέργεια...» Αυτές οι αντιθέσεις τον κάνουν από τη μια να μιλάει για τις συνεργασίες που έχει ξεχωρίσει, για διαφορετικούς λόγους την καθεμιά, και από την άλλη για τις εκθέσεις που έχει πραγματοποιήσει ή σχεδιάζει ή για τα βιβλία που έχει γράψει. «Από τις συνεργασίες μου έχω πολλά να θυμάμαι. Ξεχωρίζω όμως αυτή με τον φωτογράφο Steve Maisel για το υψηλό επίπεδο, τον Jean Baptiste Mondino για τον επαγγελματισμό του και το φοβερό χιούμορ του, και τον Peter Lindbergh για τη μοναδική του προσωπικότητα». Ο δρόμος σίγουρα δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Πώς έφτασε, όμως, στο σημείο να συνεργαστεί με διάσημα ονόματα της fashion industry; «Μέσα από πολύ σκληρή δουλειά, επιμονή, υπομονή, πάθος και όντας συνειδητοποιημένος γι’ αυτό που κάνω, γι’ αυτά που στερούμαι και για τους στόχους μου. Μόνο έτσι μπορεί κάποιος να προχωρήσει στον χώρο αυτόν...» Όσο για τις δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει ο ίδιος: «Είναι μια δουλειά σκληρή, μοναχική, με πολύ ανταγωνισμό και χωρίς καμία σταθερότητα, από το εισόδημα μέχρι το σπίτι όπου κοιμάσαι... Όσοι ασχολούνται με τον χώρο της μόδας το μόνο σίγουρο είναι πως δεν είναι εξασφαλισμένοι».
63
Η
συζήτησή μας πηγαίνει στις καλλιτεχνικές του δραστηριότητες. Η έκθεση «Ναυαγοί Ι», στην οποία παρουσίαζε ξύλινα δημιουργήματα, ήταν μια συλλογή την οποία ετοίμαζε δυόμισι χρόνια και κατάφερε να διοργανώσει πέρυσι. «Το project “Ναυαγοί” ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια περίπου, όταν οδοιπόρος στο Άγιον Όρος συνάντησα τον πρώτο μου “ναυαγό”... Ένα ξύλο ξεβρασμένο από τη θάλασσα, το οποίο βρέθηκε μπροστά στα πόδια μου, ένα γλυπτό της φύσης για εμένα, που μου έδωσε το ερέθισμα και την ώθηση στον ελεύθερο χρόνο μου να γίνομαι... ρακοσυλλέκτης σε διάφορες παραλίες της Ελλάδας, αναζητώντας και άλλους ναυαγούς και δίνοντάς τους ξανά ζωή». Οι ναυαγοί μέσα σε αυτό το διάστημα έγιναν 144 και εντυπωσίασαν, καθώς ο καλλιτέχνης κατάφερε να μην τους επεξεργαστεί εντελώς και να διατηρήσουν την αισθητική ενός έργου τέχνης. Ένα project που ο ίδιος μας αποκάλυψε πως σύντομα θα έχει και συνέχεια, καθώς στα άμεσα σχέδιά του είναι και η δημιουργία της έκθεσης «Ναυαγοί ΙΙ». Όταν θέλησα να μάθω από τον Παρασκευά πώς εμπνεύστηκε για να γράψει τα δύο βιβλία του, μου είπε: «Δεν αισθάνομαι συγγραφέας. Πιστεύω πως είναι πολύ βαρυσήμαντος χαρακτηρισμός. Είμαι ένας επαγγελματίας μοντέλο με διάφορες ανησυχίες, τις οποίες με τα κατάλληλα ερεθίσματα μπορείς την κατάλληλη στιγμή να εξωτερικεύσεις και να μοιραστείς με τους άλλους. Έτσι όπως έχει γίνει με τα βιβλία μου “Για μια υπέροχη ζωή” και το “Σεβασμός - Respect by Paraskevas”».
64
Γιατί δεν τον έχουμε δει να κάνει τηλεόραση, ένα μέσο για να προβάλει τη δουλειά του; Είναι κάθετος: «Δεν με ενδιαφέρει η τηλεόραση. Ποτέ δεν με ενδιέφερε. Η προβολή, η άνευ λόγου δημοσιότητα, δεν είναι στην ιδιοσυγκρασία μου. Δεν κάνω ποτέ πράγματα που δεν μου αρέσουν». Στον ελεύθερό του χρόνο τι κάνει; «Τον ελεύθερο χρόνο μου τον αφιερώνω στην οικογένειά μου, στο γυμναστήριο, σε κάποιους καλούς φίλους για φαγητό και σε μικρές αποδράσεις όπου υπάρχει βουνό...» Κάνει σχέδια για το μέλλον; «Πάντα ονειρεύομαι για το μέλλον, δεν σχεδιάζω...» Έχει όμως ήδη κανονίσει τα επόμενα ταξίδια του. «Τα ταξίδια είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Τα λατρεύω. Πετάω για Ρότερνταμ σε λίγες μέρες και επόμενος προορισμός είναι η Νέα Υόρκη». Κατά τη γνώμη του, υπάρχει ο Mancode; «Για μένα δεν υπάρχει κάποιος κώδικας ή κανόνας για το τι ορίζει έναν άνδρα. Αλλά πιστεύω ότι αυτά που πρέπει να τον διακρίνουν είναι η γενναιότητα σε όλες τις μορφές, το ήθος και η σωφροσύνη του». Η γνωριμία με τον Παρασκευά Μπουμπούρακα αφήνει μια θετική αίσθηση. Κοσμοπολίτης και ταξιδιώτης. Διευρύνει συνεχώς τους ορίζοντές του, ορίζοντες που του αρέσει να εξερευνά. Πάντα προσπαθώντας να γίνει καλύτερος, να εκτιμά τα σημαντικά της ζωής. Ζει με τον τρόπο που έχει επιλέξει, γι’ αυτό και απολαμβάνει ό,τι κάνει.
65
Courtesy of Eon Productions
Lea Seydoux O ηθοποιός είναι σαν ένα βάζο που πρέπει να του βάλετε λουλούδια της Μαριανίνας Πάτσα
Η
Lea δεν είναι απλώς ένα όμορφο κορίτσι που στάθηκε τυχερό. Ξεκίνησε την καριέρα της στον γαλλικό κινηματογράφο το 2006 και κέρδισε την προσοχή του κοινού πολύ γρήγορα. Η πρώτη υποψηφιότητά της για βραβείο César ήρθε μόλις το 2008, με την ταινία «The Beautiful Person», ενώ κέρδισε το βραβείο Chopard στο περίφημο Φεστιβάλ των Καννών. Έκτοτε, η Lea Seydoux έχει εμφανιστεί σε σημαντικές ταινίες, συμπεριλαμβανομένων των «Inglourious Basterds», «Robin Hood» και «Midnight in Paris», με σκηνοθέτες-μεγαθήρια, όπως οι Γούντι Άλεν και Ρίντλεϊ Σκοτ. Υπήρξε δύο φορές υποψήφια για βραβείο César, ενώ για τον ρόλο της στο «Blue is the Warmest Color», μαζί με τη συμπρωταγωνίστριά της Αντέλ Εξαρχόπουλος, τιμήθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα.
όταν παρατήρησε τη ζωή ενός φίλου της που ακολουθούσε το επάγγελμα. Η ελευθερία αυτής της δουλειάς την ξετρέλανε. Λίγο αργότερα, ερωτεύτηκε έναν ηθοποιό και αυτό υπήρξε καθοριστικό για την απόφασή της. Παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στη γαλλική δραματική σχολή Les Enfants Terribles και στο Actors Studio της Νέας Υόρκης. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία…
Η Lea έγινε το κορίτσι του James Bond στην 24η ταινία του, με τίτλο «Spectre». Συμφώνησε να παίξει στην ταινία του Γ. Λάνθιμου «Lobster» χωρίς καν να διαβάσει το σενάριο, αφού είχε δει τον «Κυνόδοντα» και τον θαύμαζε ήδη ως σκηνοθέτη. «Μου αρέσει να δουλεύω με σκηνοθέτες που έχουν το δικό τους σύμπαν. Για μένα, ο κινηματογράφος είναι σαν μια γλώσσα – καθένας έχει τη δική του». Μετά την ερμηνεία της ως λεσβία καλλιτέχνιδα στην ταινία «Blue is the Warmest Color», η Lea χαιρετίστηκε ως η ηθοποιός στο πρόσωπο της οποίας Αν και το δυναμικό οικογενειακό υπόβαθρό της ίσως να δημιουργεί την εντύ- συναντιούνται η Brigitte Bardot και η Juliette Binoche. Η ίδια, όμως, δεν δίνει πωση ότι όλα ήταν εύκολα για εκείνη, η ίδια το διαψεύδει. «Είχα μια μεγάλη μεγάλη σημασία στα δημοσιεύματα, καθώς «τη μία μέρα σε αγαπούν, την άλλη οικογένεια, αλλά ένιωθα να χάνομαι μέσα στο πλήθος. Ήμουν πολύ μόνη ως σε χτυπούν. Η επιτυχία είναι κάτι παροδικό». παιδί. Ένιωθα ορφανή». Για τις επαγγελματικές επιλογές της, η Lea είναι σαφής: «Κάνω ταινίες για τους Κόρη του επιχειρηματία Henri Seydoux και της φιλανθρώπου Valérie σκηνοθέτες. Πριν από οτιδήποτε άλλο, έχω επιλέξει ταινίες λόγω του ταλέντου Schlumberger, η Lea γεννήθηκε στο Παρίσι. Ο παππούς της, Jerome, είναι πρό- των σκηνοθετών». Και προφανώς δεν είναι τυχαίο το κριτήριό της, αφού οι εδρος της Παρθέ, ο θείος της, Nicolas, είναι ο πρόεδρος της Gaumont Film επιλογές της τη δικαιώνουν έως τώρα. Άλλωστε, όπως έλεγε και ο Francois Company, και ο άλλος θείος της, Michel Seydoux, είναι παραγωγός του κινη- Truffaut, «o ηθοποιός είναι σαν ένα βάζο που πρέπει να του βάλετε λουλούδια». ματογράφου και πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας Λιλ. Κανείς, όμως, δεν Και η Lea συμπληρώνει, καθώς αφήνεται στις οδηγίες των σκηνοθετών της: «Τα έδειξε ενδιαφέρον για την κινηματογραφική καριέρα της. Έτσι, δεν τη βοήθησαν λουλούδια αυτά, είτε είστε σε μια υπερπαραγωγή είτε σε μια ταινία τέχνης, θα ποτέ. Αν και η ίδια ως παιδί δεν είχε καμία επιθυμία να γίνει ηθοποιός (ήθελε να πρέπει να είναι σε θέση να τοποθετηθούν με διαφορετικό τρόπο». γίνει τραγουδίστρια της όπερας), τελικά στα 18 της αποφάσισε να το δοκιμάσει, 66
67
Courtesy of HBO
Nasty σε rock βινίλιο της Μαριανίνας Πάτσα
«
Εσύ μπορείς να λικνίσεις τους γοφούς σου όπως ο μπαμπάς σου;» είναι (διότι ποιος ξέρει καλύτερα από τον Mick το «sex, drugs & rock ’n’ roll» της η ερώτηση που στοιχειώνει τον James Jagger σχεδόν όλη του τη ζωή. εποχής;). «Μπααα… Πρέπει να είμαι μεθυσμένος για να το κάνω αυτό» απαντά. Η υπόθεση: Ανάμεσα στα πολλά συγκροτήματα της Νέας Υόρκης των 70s, o ιδιοκτήτης μιας δισκογραφικής, την οποία προσπαθεί να σώσει από τη χρεοκοπία, Γιος του ζωντανού θρύλου της μουσικής Mick Jagger και του πρώην μοντέλου ανακαλύπτει τους Nasty Bits. Ηγέτης τους, ο χαρισματικός Kip Stevens, ένας Jerry Hall, ο James δεν ονειρευόταν από μικρός να γίνει ηθοποιός. Για την μουσικός εθισμένος στα ναρκωτικά, με πρόβλημα διαχείρισης θυμού, αλλά με ακρίβεια, δεν ήταν καν ιδιαίτερα καλός στο μάθημα του θεάτρου στο σχολείο… σκληρό, τολμηρό ήχο και «ωμή» σκηνική παρουσία, συνδυασμός που αφήνει τα Ήθελε να γίνει αστροναύτης. Παρ’ όλα αυτά, δεν πέρασε πολύς καιρός μέχρι να υπόλοιπα γκρουπ της δεκαετίας να πνίγονται μαζικά μέσα στην έλλειψη αυθεβρει τελικά τον δρόμο του προς το σανίδι κι έπειτα προς τις οθόνες. ντικότητας. Έκανε το ντεμπούτο του το 2007, στο «Lone Star & Pvt Wars» του James McLure, που ανέβηκε στο Islington’s King’s Head Theatre. Ο James υποδύθηκε τον σπασίκλα ιδιοκτήτη ενός καταστήματος, αποσπώντας πολύ καλές κριτικές, πράγμα που δεν εξέπληξε κανέναν, παρά μόνο τον ίδιο: «Νόμιζα ότι θα με “έθαβαν” λόγω του πατέρα μου. Ωστόσο, δεν θεωρώ ότι ήμουν πολύ καλός!»
Αδίστακτος, φιλόδοξος και ονειροπόλος, με πολλά ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα, από την κατατονία μέχρι το απόλυτο ξέσπασμα, ο ρόλος του Kip ενσαρκώθηκε από τον νεαρό Jagger με τρόπο που μόνο ένας ροκ σταρ μπορεί να αποδώσει. Διότι, όσο κι αν δεν το θέλει ο ίδιος, εκτός από το υποκριτικό ταλέντο διαθέτει και αυτό το γονίδιο! Όλα δείχνουν ότι εκεί οφείλεται και το μουσικό ταλέντο του, αφού ο James όχι μόνο ήταν μέλος του πανκ ροκ συγκροτήματος Turbogeist, «Το επίθετό μου είναι περισσότερο κατάρα παρά ευλογία» δηλώνει την ίδια χρο- αλλά έχει συμβάλει ουσιαστικά και στο sοundtrack της σειράς. νιά, δείχνοντας αυτογνωσία για ένα παιδί 22 ετών που έχει αποφασίσει ότι θέλει να πετύχει με το σπαθί του και όχι ως παιδί διασήμων. Έτσι, συνέχισε να δουλεύει, Μπορεί το «Vinyl» να μην εμφανιστεί ξανά στις οθόνες μας (το κανάλι HBO ακύμέχρι που στα 30 χρόνια του ήρθε ο ρόλος ο οποίος τον εκτόξευσε στην καλλιτε- ρωσε τον δεύτερο κύκλο της σειράς), αλλά μία σεζόν ήταν υπεραρκετή για να χνική στρατόσφαιρα. «χωρέσει» τη δυνατή ερμηνεία του. Τώρα, για τον James στον ορίζοντα υπάρχει Η εμφάνιση που του χάρισε παγκόσμια φήμη δεν είναι άλλη από τον ρόλο του στη μόνο δρόμος. Και είναι ανοιχτός… σειρά «Vinyl», με παραγωγούς τον Martin Scorsese αλλά και τον Mick Jagger 68
69
Εκλεκτικές επιλογές Ήταν 1856 όταν τα τρία αδέρφια της οικογένειας Τρικαλινού, ο Ζαφείρης, ο Νίκος και ο Γιώργος, ξεκινούσαν την παραγωγή και την εµπορία του αυγοτάραχου στο Αιτωλικό. Από τότε, η κληρονοµιά στην επεξεργασία των αυγών του θηλυκού κέφαλου πέρασε για τέσσερις γενιές, από παππού σε υιό, στην οικογένεια Τρικαλινού. Σήµερα, µε πίστη στην παράδοση του γαστρονοµικού πολιτισµού μας και με όραµα για το αύριο, η εταιρεία Trikalinos καινοτοµεί παράγοντας ποιοτικά ανώτερα και υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντα.
Παραδοσιακό αυγοτάραχο Με ιστορία 160 χρόνων και πολυάριθµες διεθνείς βραβεύσεις εντός και εκτός συνόρων, τόσο σε γαστρονοµικούς διαγωνισµούς όσο και σε διαγωνισµούς design και συσκευασίας, το Trikalinos Αυγοτάραχο είναι ένα από τα διασηµότερα προϊόντα διεθνώς. Πιστοποιηµένο και επώνυµο, διατροφικά πλούσιο και µε σηµαντικές επιστηµονικές έρευνες να αποδεικνύουν τα πολύτιµα για την υγεία οφέλη που προκύπτουν από την κατανάλωσή του, φιγουράρει στα καλάθια των εκλεκτότερων delicatessen του κόσµου και µαγεύει τους πιο εκλεπτυσµένους ουρανίσκους του πλανήτη στα χέρια καταξιωµένων σεφ, όπως ο 70
κορυφαίος γαστρονοµικός δηµιουργός Ferran Adria, ο οποίος το κατέταξε στα 30 καλύτερα προϊόντα, προτείνοντάς το ως την εναλλακτική στο χαβιάρι! Αυγοτάραχο τρίμμα Στοχεύοντας σταθερά στην κορυφή, η εταιρεία Trikalinos επενδύει στην έρευνα και την ανάπτυξη για όλα τα προϊόντα της και έχει καταφέρει τη µετατροπή και καινοτόµο εξέλιξη όλων των παραδοσιακών µεθόδων παραγωγής τους. Παρουσιάζοντας πρώτη φορά το αυγοτάραχο τρίµµα το 2006, κέρδισε µια θέση στη Sial D’ Or της ίδιας χρονιάς,
business
αλλά και στις κουζίνες του κόσµου. Αντλώντας έµπνευση από τον σύγχρονο τρόπο ζωής και µε διάθεση να διευκολύνει τους σεφ, αλλά και όσους απολαµβάνουν να µαγειρεύουν, το Trikalinos αυγοτάραχο τρίµµα δηµιουργήθηκε για να εµπλουτίσει γευστικά και διατροφικά όλες τις συνταγές µας µε την αύρα της θάλασσας, απλώς προσθέτοντάς το σε κάθε µαγειρεµένο ή «ωµό» γεύµα µας. Αφρίνα Το πιο αγνό από όλα τα επιτραπέζια αλάτια, που θεωρείται θαλασσινό αλάτι εξαιρετικής ποιότητας. Λαµβάνεται αποκλειστικά µε τις παραδοσιακές µεθόδους συγκοµιδής από τη λιµνοθάλασσα Αιτωλικού στην Ελλάδα. 100% φυσικό αλάτι, χωρίς συντηρητικά και πρόσθετα. Φρέσκο, λαµπερό, λευκό αλάτι, που διατηρεί τη φυσική υγρασία του. Περιέχει πάνω από 92 µέταλλα και ιχνοστοιχεία, τα οποία είναι απαραίτητα για την αποβολή των τοξινών από το σώµα µας και την εν γένει εύρυθµη λειτουργία του οργανισµού µας. Αφήστε τους κρυστάλλους του να διαλυθούν στο στόµα σας και απολαύστε την ήπια, λεπτή και κρουστή γεύση του.
Χρησιµοποιήστε το ως topping, για να εναρµονιστεί και να γίνει ο συνδετικός κρίκος µεταξύ των διαφορετικών γεύσεων, και να δώσει ένα ντελικάτο φινίρισµα. Χρησιµοποιήστε το σε επιδόρπια, όπως η crème brûlée, σε γλυκά µε πικρή σοκολάτα ή ακόµα και σε σάλτσα καραµέλας για να της προσθέσετε µια «σοφιστικέ» λάµψη. Φιλέτο μαριναρισμένου γαύρου ή σαρδέλας Μια λιχουδιά υψηλής ποιότητας από καθαρό φιλέτο γαύρου ή σαρδέλας, µαριναρισµένο µε τα καλύτερα φρέσκα µεσογειακά υλικά. Η απουσία συντηρητικών, πρόσθετων και κάθε χηµικής επεξεργασίας, µαζί µε τον συνδυασµό των πάντα φρέσκων υλικών της µαρινάδας, διατηρούν το προϊόν νόστιµο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Είναι ένας εξαιρετικός µεζές για ούζο, τσίπουρο και βότκα, ιδανικός όταν είναι µέρος της σύνθεσης σε µια σαλάτα, σε ζυµαρικά, πίτσα ή σε σάλτσες θαλασσινών.
71
72
Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός
art
Τι θέση παίζεις; Φωτογραφική ματιά του Τάσου Βρεττού
Μ
ια εικόνα οικεία στις περισσότερες χώρες του κόσμου, κάτι σαν διε- ένταση, χαρά, ενθουσιασμός και δύναμη. Ανταγωνισμός για το γκολ και τη νίκη. θνής τρόπος επικοινωνίας – σίγουρα της ανδρικής: ένα ερασιτεχνικό Διαχρονικά ανδρικά χαρακτηριστικά. Ο φακός του Τάσου Βρεττού αποτύπωσε τη ματς ποδοσφαίρου σ’ ένα γήπεδο κάπου στην Ελλάδα. Φωνές, ιδρώτας, στιγμή σε χρώματα μοναδικά. 73
74
Adrian Gaut / Getty Images / Ideal Image
travel
Cosmo Traveler Είμαι ταξιδευτής, δεν είμαι τουρίστας του Απόστολου Κοτσάμπαση
Κ
άποια στιγμή στον 20ό αιώνα, βρέθηκα στην Ιρλανδία σε ένα παλιομοδίτικο μπαρ χωρίς όνομα, στο Δουβλίνο. Συζητώντας και δοκιμάζοντας single malts μέσα σε καπνούς και μουσικές, σκεφτόμουν ότι στιγμές από τα ταξίδια διατηρούνταν στη μνήμη μου και επανέρχονταν, τροφοδοτώντας με κάποιον μυστικό, σαγηνευτικό τρόπο τη φαντασία και τη διάθεσή μου στα χρόνια που ακολούθησαν. Εικόνες αποτυπωμένες σε φωτογραφίες, παλαιότερα σε χαρτί, και διάφορα αντικείμενα: ένα sous-verre με μια ατάκα πίσω του, ένα τηλέφωνο, ένα όνομα, μια pochette, ένα σημειωματάριο από το Hotel Costes, ένα μολύβι από το The Ritz-Carlton, μια καρφίτσα από ένα χωριό της Νορμανδίας. Ψήγματα μνήμης οπτικοποιούνται όταν αγγίζω ξανά, έπειτα από χρόνια, ορισμένα «άψυχα» αντικείμενα, φυλαγμένα σε ξεχασμένα κουτιά από πούρα. Τα «τρόπαια» του ταξιδευτή είναι συλλογή προσωπική, κωδικοποιημένη στο θησαυροφυλάκιο του μυαλού, πολύτιμη. Λονδίνο Περπατώ ανάμεσα στο πλήθος, στη New Bond, στο Mayfair. Κάποια στιγμή αγοράζω ένα κασκόλ από το Loro Piana. Κάνω ένα διάλειμμα στο Greig’s για ένα steak σερβιρισμένο σε ξύλο. Ανακατεύομαι ξανά με τον κόσμο. Στον αέρα, ήχοι από μια street band που παίζει το «Absolute beginners». Νέα Υόρκη Μπαίνω στο Tom’s, ένα dinner στην Washington Ave., στο Brooklyn, φορώντας καφέ δερμάτινο pilot σε χρώμα cognac, αγορασμένο από κατάστημα με vintage. Παραγγέλνω αυγά με μπέικον. Δεν πίνω καφέ, αλλά σόδα-λεμόνι. Τα χρώματα από τα νέον φωτίζουν τον εξωτερικό χώρο, στα ηχεία παίζουν μουσικές επιτυχίες των 90s ή κάτι σχετικό. Λος Άντζελες Βόλτες στη Sunset Boulevard με νοικιασμένη Chevrolet Malibu, ανοιχτή, του ’65. Έχω συνεπιβάτες μια παρέα που γνώρισα πριν από λίγο στο καφέ. Όλοι πίνουμε milkshake vanilla flavor. Η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας 26℃. Μιλάνο Αγόρασα μανικετόκουμπα από τη Via Monte Napoleone. Περπατώντας παρατηρώ τις fashion βιτρίνες και τις γυναίκες με άψογο στυλ. Μέσα από κάτι στενά δρομάκια κατευθύνομαι προς ένα οικογενειακό resto, από εκείνα όπου δεν συχνάζουν τουρίστες.
Παρίσι Παρατηρώ τα παιδιά να παίζουν με τηλεκατευθυνόμενα πλοιάρια στη μικρή λίμνη, στους κήπους του Λουξεμβούργου. Λίγο νωρίτερα, από τη Rue Rivoli αγόρασα μεταξωτές pochettes. Put charm in my pocket. Καζαμπλάνκα Φορώντας καπέλο Παναμά και λευκό λινό κοστούμι, τριγυρίζω στα σοκάκια της Ancienne Medina. Έχω χαθεί στο παζάρι. Κάποια στιγμή διαπραγματεύομαι ένα σκαλιστό καμπυλωτό ασημένιο μαχαίρι. Αναζητώ ένα μπαρ που φαντάζομαι ότι έχει πιανίστα τον οποίο φωνάζουν Sam. Ριβιέρα Οδηγώ μια ανοιχτή Julietta του ’63 από την ιταλική πλευρά, με κατεύθυνση το Μόντε Κάρλο. Την κοιτάζω δίπλα μου, κομψή. Γελάει, με τη μαντίλα να την προστατεύει από τον αέρα. Κάνω στάση για ένα spumante στο Sanremo. Αργότερα, στο Ventimiglia, σε διάφορα βενζινάδικα, αγοράζω υφασμάτινους τοπικούς θυρεούς. Στιγμές από ταξίδια, με τα pixels τους να συνθέτουν εικόνες. Κάθε φορά τις βιώνω με διαφορετικό τρόπο. Οι εκλεκτικές αυτές μνήμες εξιστορούν κάποιο μεγαλύτερο ταξίδι, αν μπορώ να το περιγράψω μ’ αυτόν τον τρόπο, το οποίο φαίνεται ότι συνεχίζεται διαρκώς, χωρίς τέλος. Ο κόσμος είναι αρκετά μεγάλος για να ανακαλύπτεις συνεχώς καινούργια πράγματα, όπως έγραψε και ο Antonio Tabucchi στο «Viagi e Altri Viagi» («Ταξίδια, κι άλλα ταξίδια»). Από τη Λισαβόνα, το Congonhas do Campo στη Βραζίλια, το Escorial της Μαδρίτης, στο Παρίσι, στο The Jardin des Plantes, και από εκεί στην Κρήτη, στην Καππαδοκία, στο Κάιρο, στη Βομβάη, στο Κιότο και στην Ουάσινγκτον. Διαφορετικές τοποθεσίες συνθέτουν τον «χάρτη» των ταξιδιών του καθενός. Σημεία της γεωγραφίας κάτι έχουν να μας πουν και μας καλούν να τα ανακαλύψουμε. Εικόνες, γεύσεις, αρώματα, ήχοι, έρωτες της διαδρομής αυτής είναι η σύνθεση της προσωπικής εμπειρίας, η ανακάλυψη πολύτιμων στοιχείων του εαυτού μας μέσα από αυτά τα ταξίδια, σε έναν κόσμο γεμάτο εκπλήξεις.
75
Με έναν state-of-the-art αυτόματο μηχανισμό Superlative Chronometer ακριβείας -2/+2 δευτερολέπτων/ώρα το ολοκαίνουργιο Oyster Perpetual Datejust 41 από ατσάλι και χρυσό (Rolesor) είναι άξιος απόγονος του πρώτου Oyster του 1926 (κάτω). Αριστερά, η εφημερίδα Daily Mail διαφημίζει τον άθλο της Mercedes Gleitze, της πρώτης γυναίκας που διέσχισε κολυμπώντας τη Μάγχη το 1927, με ένα Oyster πρώτης γενιάς στον καρπό. Δεξιά: Η Rolex στην κορυφή του όρους Μανασλού στο Νεπάλ, το 1999.
76
ROLEX OYSTER - Στην κορυφή του κόσμου Ήταν το πρώτο αδιάβροχο ρολόι στον κόσμο. Ακριβές, στιβαρό και αξιόπιστο, το Rolex Oyster άλλαξε τα δεδομένα στην ωρολογοποιία. 90 χρόνια-και 400 τεχνολογικές πατέντες-αργότερα η περιπέτεια συνεχίζεται… της Φανής Ζαφράκα- Θεμελίδη
Γ
εννήθηκε το 1926 και τα πρώτα χρόνια φιγουράριζε μέσα σε γυάλες με χρυσόψαρα(!) στις βιτρίνες των κοσμηματοπωλείων, ως απόδειξη της στεγανότητάς του. Η στιβαρή του κάσα με τη βιδωτή στεφάνη και τη βιδωτή κορόνα ασφαλείας προστάτευε τον μηχανισμό σαν στρείδι ερμητικά κλειστό. Το Rolex Oyster ήταν το πρώτο αδιαπέραστο από το νερό και τη σκόνη ρολόι χειρός στον κόσμο. Σχεδόν αμέσως έγινε το αγαπημένο «εργαλείο καρπού» εξερευνητών και πρωτοπόρων σε ξηρά, θάλασσα και αέρα και έχει συνδεθεί με τα μεγαλύτερα εξερευνητικά επιτεύγματα και παγκόσμια ρεκόρ του 20ού και του 21ου αιώνα. Το πρώτο Oyster συντρόφευσε στη δεκάωρη μάχη της με τα κύματα τη Βρετανίδα Mercedes Gleitze όταν διέσχισε κολυμπώντας το στενό της Μάγχης, το 1927. Ένα Oyster φορούσε πάντοτε στον καρπό του και ο «βασιλιάς της ταχύτητας» Sir Malcolm Campbell όταν κατέρριπτε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στη θρυλική πίστα της Daytona τη δεκαετία του ’30 με την αγωνιστική του βολίδα Bluebird. To 1967, o πιλότος William J. Knight με ένα πυραυλοκίνητο αεροσκάφος Χ-15 και ένα Oyster Perpetual GMT-Master στον καρπό σημείωσε το –ακατάρριπτο μέχρι σήμερα– παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας 6,72Mach (7.274 χλμ./ώρα). Το Oyster συμμετείχε σε ανα-
ρίθμητες ορειβατικές αποστολές στα Ιμαλάια. Το 1953 βρέθηκε στην κορυφή του κόσμου στα 8.848 μέτρα του όρους Έβερεστ μαζί με τον Sir Edmund Hillary και τον Tenzing Norgay. Η εξαιρετική στεγανότητά του δικαιολογεί βεβαίως τη συμμετοχή του σε υποβρύχιες αποστολές με φυσικό επακόλουθο τη γέννηση, το 1953, του θρυλικού μοντέλου Submariner που ήταν στεγανό μέχρι 100 μ. και αργότερα μέχρι 300 μ. βάθος. Το 1960 το βαθυσκάφος Trieste καταδύθηκε σε βάθος-ρεκόρ 10.916 μέτρων, στην Τάφρο των Μαριανών Νήσων στον Ειρηνικό. Προσαρτημένο εξωτερικά ήταν το πειραματικό Oyster Deep Sea Special, το οποίο άντεξε σε κολοσσιαίες πιέσεις ενός τόνου ανά cm2 και επέστρεψε αλώβητο και πλήρως λειτουργικό στην επιφάνεια. Το 2012 η Rolex ξαναβρέθηκε στην Τάφρο των Μαριανών Νήσων, αυτή τη φορά με την αποστολή Deepsea Challenge του σκηνοθέτη και εξερευνητή James Cameron και του National Geographic Society. Ένα ειδικά σχεδιασμένο για την περίσταση μοντέλο, το Oyster Perpetual Rolex Deepsea Challenge, καταδύθηκε στα 10.908 μέτρα και παρέμεινε ανέπαφο και λειτουργικό, επιβεβαιώνοντας για πολλοστή φορά την υψηλή τεχνογνωσία και ποιότητα που έχουν φέρει τη Rolex στην κορυφή της παγκόσμιας ωρολογοποιίας. 77
C. Leonio / Getty Images / Ideal Image
Ανάμεσα σε δύο κόσμους Tom Hiddleston [2016] του Μισέλ Νικολαρέα
Ζ
ούμε σ’ έναν απίθανο κόσμο. Τα γεγονότα των τελευταίων 50 ετών είναι τόσο πολλά και τόσο σημαντικά σε όλους τους τομείς, αφορούν τον κοινωνικό ιστό σε τέτοιον βαθμό, που ο ιστορικός του μέλλοντος, κατά την ανάλυσή τους, θα γίνει ο καλύτερος φίλος με τον ψυχίατρο του μέλλοντος! Μέσα σε 50 χρόνια έχουμε πάει στο φεγγάρι και πίσω, οι ηλεκτρικές συσκευές έχασαν τα καλώδιά τους και έγιναν cordless, τα ψυγεία μας, όταν τελειώσει κάποιο απ’ τα τρόφιμα που αποθηκεύουν, τα παραγγέλνουν μόνα τους, online. Επίσης, το αναλογικό σήμα έγινε ψηφιακό, ανακαλύψαμε ασθένειες που δεν ξέραμε ότι υπάρχουν, όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα, γιατρέψαμε πολλές απ’ αυτές, κόψαμε το τσιγάρο, αρχίσαμε το ηλεκτρονικό, κόψαμε το ηλεκτρονικό και ξαναρχίσαμε το τσιγάρο, και, ως μοντέρνοι άνθρωποι του 21ου αιώνα, μάθαμε να φλερτάρουμε από μακριά, κρυμμένοι πίσω από ένα προφίλ στο facebook,
78
που θα ζήλευαν τόσο ο Πορφίριο Ρουμπιρόσα όσο και ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Αυτό που δεν άλλαξε ποτέ είναι η ανάγκη του άνδρα να είναι αυθεντικός. Να ξεχωρίζει, να είναι ηγέτης, προστάτης, πάροχος, νικητής. Χαρακτηριστικά που εύκολα μπορείς να διακρίνεις στον James Coburn. Ψηλός, ευθυτενής, με σχεδόν τετράγωνο πρόσωπο και θεληματικό πιγούνι, ο Αμερικανός Βίκινγκ, γιος γκαραζιέρη, πριν υπηρετήσει την 7η Τέχνη υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό. Αγάπησε γυναίκες και αυτοκίνητα και ήταν ο άνθρωπος που λέγεται ότι μύησε τον Steve McQueen στον κόσμο της Ferrari. Ο ίδιος είχε στην κατοχή του τρεις. Πενήντα χρόνια αργότερα, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ένας άλλος ηθοποιός, ο Tom Hiddleston, θα γίνει εκπρόσωπος Τύπου της Jaguar. Ο Hiddleston δεν είναι ακόμα
Moviepix / Getty Images / Ideal Image
faces
James Coburn [1966] ένας διάσημος που αγαπά τα αυτοκίνητα. Είναι ένας νέος με χαρακτηριστικά «παλαιάς κοπής», και αυτό θέλει να επισημάνει η στήλη. Στα 50 χρόνια που πέρασαν ανάμεσα στις δύο φωτογραφίες που βλέπετε (1966-2016), είδαμε τον άνδρα να αλλάζει και να μεταμορφώνεται συνέχεια: στα 60s με μακρύ μαλλί, φαβορίτες και παντελόνι «καμπάνα» να χορεύει στο Woodstock˙ στα 70s με κολάν «Ziggy Stardust»˙ στα 80s με ρίμελ στα μάτια για να μοιάζει στους Cure. Και κάπου εκεί χάθηκε η μπάλα και φτάσαμε σήμερα να την κλοτσάει ο Kanye West… James Coburn – Tom Hiddleston Τους χωρίζουν 50 χρόνια και δεν είναι λίγα, τους ενώνει όμως ένα σημαντικό στοιχείο: η ανάγκη μας να επιστρέψουμε σε κάτι που τείνει να ξεχαστεί. Ο άνδρας πρέπει να είναι άνδρας. Όταν ο J.C. μέσα από τους ρόλους του φορούσε κοστούμι, καβαλούσε άλογο, οδηγούσε γρήγορα αυτοκίνητα, δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να διεγείρει το μικρό ηλεκτρονικό κύκλωμα που έχουμε στον εγκέφαλό μας και μας κάνει να νιώθουμε άνδρες. Ο άνδρας χρειάζεται να είναι αθόρυβος, το έργο του να μιλάει γι’ αυτόν και όχι ο ίδιος. Έτσι αθόρυβος ήταν και ο J.C.: με καριέρα 45 ετών στον κινηματογράφο και
στην τηλεόραση, με περισσότερες από 70 ταινίες στο ενεργητικό του, δεν ακούστηκε ποτέ για τίποτε άλλο εκτός από το έργο του. Το ίδιο και ο T.H.: παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει κάνει αρκετά. Η έντονη φημολογία ότι επιλέχθηκε να αντικαταστήσει τον Daniel Craig στον ρόλο του James Bond έρχεται να επιβεβαιώσει ένα γενικό ρεύμα νοσταλγίας των παλιών clean cut ηρώων της εποχής του James Coburn. Άλλωστε, το μεγαλύτερο όπλο του 007 δεν είναι τα υπερσύγχρονα gadgets του, αλλά ο ανδρικός κώδικας τιμής και ηθικής του. Είναι ο καθαρός, καλοντυμένος, καλοξυρισμένος άνδρας που δεν αλλάζει το άρωμά του κάθε έξι μήνες, αλλά φοράει το ίδιο εδώ και 20 χρόνια. Το ποτό που πίνει είναι απλό, δεν έχει φύλλα μέντας, σπόρους σιναπιού, μαστίχα, πράσινο μήλο και κουρκουμά. Στο καζίνο φοράει πάντα σμόκιν και το παιχνίδι του είναι punto banco, όχι texas hold-em. O J.C. και ο T.H. έχουν αυτό το «je ne sais quoi», που λένε οι Γάλλοι. Εμείς το ονομάζουμε απλά «Mancode».
79
80
Earl Theisen Collection / Getty Images / Ideal Image
opinion
Ζήσε τη ζωή σου σε δύο μέρες… Δεν υπάρχει τέλεια ζωή, μόνο τέλειες στιγμές… του Απόστολου Κοτσάμπαση
«
Χρώμα δεν αλλάζουν τα μάτια, μόνο τρόπο να κοιτάνε…» Ένας στίχος τραγουδιού, λέξεις ταιριασμένες σοφά, ώστε να πουν πολλά σε μια μικρή αράδα. Επαναπροσδιορισμός προτεραιοτήτων, διαφορετική οπτική, δεκτικοί σε νέες πιθανότητες, προετοιμασία για δυσκολότερες καταστάσεις, επανεκτίμηση «απλών» καθημερινών πραγμάτων. Κρίση, οικονομική διάλυση, κατεδάφιση αξιών, ηθικής, κυνισμός, απάθεια, μιζέρια και παραίτηση. Όλα αυτά τα συναντάμε συνεχώς γύρω μας τα τελευταία χρόνια. Συνθέτουν ένα σκηνικό βάλτου, που σαν κινούμενη άμμος απειλεί να καταπιεί ό,τι βρει μπροστά της. Η κοινωνική κρίση της χώρας έδωσε αφορμή σε αρκετούς που γνωρίζω να προσεγγίσουν και να ιεραρχήσουν διαφορετικά τα πράγματα. Αναζητούν, κυρίως εντός τους, ίχνη και σημάδια ενός παλιότερου εαυτού. Κρυμμένα κάπου μέσα τους βρίσκονται στοιχεία ενός ανέγγιχτου πυρήνα, χάρη στον οποίο έχτισαν αυτό που είναι σήμερα. Παρέμεναν στο pause γιατί δεν ήταν στη «μόδα». Τώρα, αυτά τα πολύτιμα υλικά αναδύονται ως διαχρονικά συστατικά, ικανά να στηρίξουν τον σχεδιασμό της αλλαγής πορείας με βάση τα νέα δεδομένα. Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν εντός και γύρω μας, τα «κλισέ» των παλιότερων επιμένουν να επανεμφανίζονται από το παρελθόν και να επιβεβαιώνονται στο παρόν. Μήπως γιατί εμείς πήραμε τη θέση των «παλιών» και δεν το συνειδητοποιήσαμε; Πιθανόν. Όπως και να έχει όμως, η ζωή σου άλλαξε μαζί με των άλλων. Ακόμη και αυτοί που θεωρούν ότι δεν τους αγγίζει κάνουν λάθος. Η νέα κατάσταση ζητά να επανεκτιμήσεις συνολικά τη ζωή σου. Δώσε σημασία στο σήμερα. Μην αναβάλλεις. Μην περιμένεις. Στάσου δυνατός απέναντι στα δύσκολα. Βάλε το μυαλό σου να δουλέψει. Είσαι ικανός για τα πάντα. Αυτός είναι ο τρόπος του άνδρα. Ταυτόχρονα, ισορρόπησε μέσα σου. Διάθεσε περισσότερο χρόνο σε ανθρώπους που σε αγαπούν χωρίς αντάλλαγμα. Παράλληλα κυνήγησε τους στόχους σου. Αλλά, για να μην ξεφύγουμε σε ρητά «Coelho style» και γενικότητες, σκέψου το πιο σημαντικό απ’ όλα: «Ο χρόνος είναι ένα αστείο, είναι ένα πολύ περίεργο πράγμα. Βλέπεις, όταν είσαι νέος, είσαι παιδί, έχεις χρόνο, το μόνο που έχεις είναι χρόνος. Ξοδεύεις ένα-δύο χρόνια εδώ κι εκεί, δεν έχει σημασία. Το γνωρίζεις. Όσο μεγαλώνεις όμως, λες: Χριστέ μου, πόσο έχω ακόμα; Έχω τριάντα πέντε καλοκαίρια ακόμη…». Σκέψου το. Τριάντα πέντε καλοκαίρια... Σημειώστε την ατάκα από την κλασική ταινία του Coppola. Το περασμένο καλοκαίρι, καθισμένος στη σκιά ενός πλατάνου, ξαναδιάβαζα Hemingway, συνοδεία ουίσκι και πούρου, όπως θα ήθελε εκείνος και αρμόζει στην περίσταση. Λοιπόν, οι «κλασικοί» γίνονται επίκαιροι σε ανάλογες καταστάσεις. Μια δύναμη, σαν κρυμμένη ενέργεια, ξεχύνεται από τις σελίδες του κειμένου του. «Φόρτωσα» κανονικά. Υψώνοντας το βλέμμα προς τα γύρω βουνά, ένιωσα τυχερός που ζούσα εκείνες τις ώρες, τη στιγμή, το λεπτό, το δευτερόλεπτο. Όπως έγραψε και ο ίδιος: «Δεν υπάρχει τίποτ’ άλλο πέρα από το τώρα. Δεν υπάρχει ούτε το χθες, φυσικά, ούτε υπάρχει και κανένα αύριο. Πόσο πρέπει να γεράσεις για να το μάθεις αυτό; Υπάρχει μόνο το τώρα, κι αν το τώρα είναι μόνο δύο μέρες, τότε δύο μέρες είναι η ζωή σου και όλα τα άλλα μέσα σ’ αυτήν προσαρμόζονται αναλογικά. Έτσι ζεις μια ζωή μέσα σε δύο μέρες. Κι αν πάψεις να παραπονιέσαι και να ζητάς αυτά που δεν θα ’χεις ποτέ, θα ’χεις μια καλή ζωή. Μια καλή ζωή δεν μετριέται με βιβλικά ανύσματα…»
81
82
faces
PIAGET
The game changer της Φανής Ζαφράκα -Θεμελίδη
Ε
ίναι ένα από τα λαμπρότερα εξαγώγιμα «προϊόντα» του Καναδά, παρέα με τον συνάδελφό του Ryan Gossling αλλά και τον πρωθυπουργό Justin Trudeau. Έχοντας μάλιστα γίνει ζευγάρι με την Blake Lively, ένα από τα πιο περιζήτητα it-girls και μητέρα των παιδιών του, ο Ryan Reynolds φαίνεται πως διανύει την πιο δημιουργική περίοδο της ζωής του. Σε όλα αυτά ήρθε να προστεθεί και η συνεργασία του με τον οίκο των κοσμημάτων και της υψηλής ωρολογοποιίας Piaget. Με αφορμή το λανσάρισμα της συλλογής Polo S της Piaget, o Reynolds πρωταγωνιστεί σε ένα φιλμάκι-υπερπαραγωγή που γυρίστηκε στη Νέα Υόρκη. Γοητευτικός, με μπλε κοστούμι και ονειροπόλο βλέμμα, τη μία στιγμή τον βλέπεις να ατενίζει τον ορίζοντα του Μεγάλου Μήλου και την επόμενη να κάνει parcours –με το ίδιο κοστούμι– από ουρανοξύστη σε ουρανοξύστη κυνηγώντας ένα μπαλάκι του πόλο. Η Piaget τρέφει ιδιαίτερη αγάπη για τη Νέα Υόρκη. Δεν είναι τυχαίο ότι στην ταινία διακρίνεται για κάποια δευτερόλεπτα η πινακίδα της θρυλικής 5ης Λεωφόρου. Σ’ αυτόν τον δρόμο, το 1985, έφιππη η ομάδα πόλο της Piaget παρήλασε μπροστά στα μάτια των έκπληκτων κατοίκων του Μανχάταν για χάρη του εμβληματικού Polo. «Εργάζομαι σε έναν χώρο όπου κάθε στιγμή απορρίπτονται πράγματα. Όταν λοιπόν ανακαλύπτεις κάτι εμβληματικό, κάτι διαχρονικό, είναι πολύ σημαντικό. Και αυτό είναι ένα από τα πράγματα που αγαπώ στην Piaget» δηλώνει ο Ryan Reynolds, ως νέος πρεσβευτής της, o οποίος είναι ένας εκ των εννέα προσώπων που φόρεσαν πρώτα στον καρπό τους τα νέα Polo S. Εκτός από τον Καναδό ηθοποιό, οι άλλοι οκτώ φίλοι της Piaget είναι ο Βρετανός παίκτης του polo Malcolm Borwick, ο Αμερικανός ηθοποιός Michael B. Jordan (τον είδαμε πρόσφατα
στην ταινία «Creed» δίπλα στον Sylvester Stallone), ο Βέλγος τενίστας David Goffin, ο Ελβετός συγγραφέας Joel Dicker, ο Γάλλος master chef Jean-François Piège, ο Ιάπωνας τραγουδοποιός και ηθοποιός Miyavi, ο Κινέζος τραγουδιστής Hu Ge και ο καλλιτέχνης Mohammed Sultan Al Habtoor από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι game changers, όπως τους αποκαλεί ο ελβετικός οίκος, εκπροσωπούν μια νέα γενιά ανθρώπων, οι οποίοι διακρίνονται για το ταλέντο τους και «ξαναγράφουν» τους κανόνες του παιχνιδιού, ο καθένας στον τομέα του. «Play a different game» είναι άλλωστε και το μότο της νέας συλλογής Polo S. Κι αυτό γιατί πρώτη φορά ο οίκος υψηλής ωρολογοποιίας Piaget λανσάρει μια συλλογή αποκλειστικά από ανοξείδωτο ατσάλι. Μέχρι σήμερα η πλειονότητα των ρολογιών του ήταν από ευγενή μέταλλα (χρυσός και πλατίνα), ενώ τα ατσάλινα μοντέλα ήταν μάλλον μετρημένα στα δάχτυλα. Η καινούργια γενιά των Polo αποτελείται από πέντε ρολόγια, τρία αυτόματα (με ασημί, μπλε ή γκρι-ανθρακί καντράν) και δύο αυτόματους χρονογράφους (με ασημί ή μπλε καντράν). Οι μηχανισμοί τους δημιουργήθηκαν ειδικά για τη συλλογή Polo S, ενώ αξίζει να σταθούμε στο ιδιαίτερο σχήμα της κάσας 42 χιλιοστών, η οποία παντρεύει αριστοτεχνικά τον κύκλο με το τετράγωνο και εφαρμόζει τέλεια στον καρπό χάρη στο καλοσχεδιασμένο, εργονομικό ατσάλινο μπρασελέ. Το design των νέων Polo S βασίζεται βεβαίως στο ιστορικό μοντέλο Polo της Piaget, που γεννήθηκε το 1979 και έφτασε να αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα sporty-chic ρολόγια του διεθνούς τζετ-σετ. www.piaget.com
83
Acropolis Night Run Τι κοινό έχουν δύο κορυφαίοι Έλληνες αθλητές και μια διαδρομή γύρω απ’ την Ακρόπολη, κάτω από τ’ αστέρια; της Μαριανίνας Πάτσα
Η
Ολυμπιονίκης Φανή Χαλκιά ξεκίνησε να τρέχει από χόμπι, επειδή το τρέξιμο ήταν κάτι που την έκανε χαρούμενη. Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Λάρισα, οι μεγαλύτεροι τη θυμούνται ως «το κοριτσάκι που πήγαινε παντού τρέχοντας». Η ίδια μάλλον δεν φανταζόταν τότε ότι η αγαπημένη της συνήθεια θα γινόταν ο λόγος που κατάφερε κάτι που ελάχιστοι άνθρωποι καταφέρνουν: να κοιτάξει τον κόσμο από το ψηλότερο σκαλοπάτι των Ολυμπιονικών. Η Χρυσή Ολυμπιονίκης του στίβου, με διακρίσεις στα 400 μ. και τα 400 μ. με εμπόδια, ξεχώρισε πρώτη φορά τη δεκαετία του ’90 στο μίτινγκ «Ολυμπιακές Μέρες». Έκτοτε ακολούθησαν πολλά βραβεία, με μεγαλύτερο το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα. Ο Λάμπρος Παπακώστας είναι πρόεδρος του Athens Sports Club και ένας από τους μεγαλύτερους αθλητές του άλματος εις ύψος στον κόσμο. Είναι κάτοχος του πανελλήνιου ρεκόρ στον ανοιχτό και τον κλειστό στίβο, με επιδόσεις 2,36 μ. και 2,35 μ. αντίστοιχα. «Για να είσαι αθλητής σε όλα τα αγωνίσματα, όχι μόνο στο άλμα εις ύψος, πρέπει να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου. Να είσαι άτομο με αυτοπεποίθηση. Δεν γίνεται να πηδήξεις ψηλά αν δεν το σκεφτείς, εάν δεν το ψάξεις καλά...» έχει δηλώσει και έπειτα από τόσες διακρίσεις σίγουρα κάτι ξέρει. Για το μοναχικό αυτό άθλημα είναι χαρακτηριστική αυτή η δήλωσή του: «Δεν υπάρχουν αντίπαλοι εδώ. Πρέπει να ξεπερνάς τον εαυτό σου και όχι τον άλλον. Είσαι μόνος απέναντι στον πήχη. Και πρέπει να τον περάσεις. Όταν βλέπω κάποιον να ξεπερνάει ένα ύψος, με βοηθά κι εμένα. Ακούγεται ίσως παράδοξο, αλλά μόνο αν έχεις έναν υψηλό στόχο θα φτάσεις ψηλά». Οι δύο σπουδαίοι αθλητές είναι φίλοι. Και μαζί εμπνεύστηκαν και διοργάνωσαν ένα αθλητικό γεγονός που απευθύνεται στον καθέναν από εμάς και παράλληλα φωτίζει τον ελληνικό πολιτισμό. Το 1ο Acropolis Night Run σκοπεύει να καθιερωθεί ως ένας σημαντικός αγώνας δρόμου στο κέντρο της Αθήνας και ήδη φώτισε τα 2.445 έτη που η Ακρόπολη στέκει κάτω από τα αστέρια, με την πρώτη διοργάνωση που έγινε το απόγευμα της πρώτης ημέρας του Οκτωβρίου. Με έντονο τον συμβολισμό της νίκης του φωτός απέναντι στο σκοτάδι, οι αξίες του αθλητισμού και του πολιτισμού ενώθηκαν μαζί με το ιστορικό κέντρο, το σπουδαιότερο μνημείο του δυτικού πολιτισμού, τη γέννηση της Δημοκρατίας, την ευγενή άμιλλα των σπορ, τη συμμετοχική κοινωνία και τη συμπόρευση. Οι 250 εθελοντές υποδέχτηκαν τους 2.800 δρομείς στο Θησείο, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της εκκίνησης του αγώνα των 5 χλμ. Γονείς μαζί με τα πιτσιρίκια τους, ερασιτέχνες δρομείς και επαγγελματίες αθλητές συμπορεύτηκαν σε μια «αθλητική συμφωνία» που, αν και σιωπηλή, το μήνυμά της ακούστηκε σε όλη την ιστορική διαδρομή γύρω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Παράλληλα, μέρος των εσόδων της διοργάνωσης διατέθηκε από τον ΟΠΑΝΔΑ για κοινωνικούς σκοπούς και την εκστρατεία Save Μ.Ο.Ρ.Α.Σ «Γίνε Δότης Μυελού των Οστών». Τα θεμέλια του Acropolis Night Run μπήκαν, είναι γερά και τώρα φιλοδοξεί να μεγαλώσει με πολλές διεθνείς συμμετοχές. Αναμένουμε την επόμενη διοργάνωση με τον ενθουσιασμό και την αγωνία του νικητή λίγο πριν κόψει την κορδέλα του τερματισμού. Credits Kοστούμι, πουκάμισο και γραβάτα Dsquared2, EPONYMO E > MORE. Φόρεμα Elisabetta Franchi, EPONYMO E > MORE. Styling: Βάσω Κανδυλιώτη Φωτογράφος: Γιώργος Μαλεκάκης Βοηθός φωτογράφου: Αλέξανδρος Αντωνιάδης Ευχαριστούμε πολύ το ξενοδοχείο Electra Metropolis Athens για τη φιλοξενία. Διεύθυνση: N. Νικοδήμου 18-20, Αθήνα
84
faces
85
86
Φωτογραφίες Γιώργος Μαλεκάκης
faces
Αδέσποτοι Κατρίνα Τσάνταλη: «Δεν υπάρχει τίποτα πιο μαγικό από την αγάπη που σου δίνουν τα ζώα» του Θαλή Πιτούλη
Η
Κατρίνα Τσάνταλη εκπροσωπεί την τέταρτη γενιά μιας οικογένειας που έχει σηματοδοτήσει τις εξελίξεις στον χώρο της οινοποιίας από το 1890. Στα 29 χρόνια της, η Κατρίνα είναι επικεφαλής της εταιρικής επικοινωνίας και μάρκετινγκ της εταιρίας Tsantali.
«Αυτή τη στιγμή, στο σπίτι μου στην Αθήνα έχω δύο σκυλιά, την Μπέλα, η οποία είναι ροτβάιλερ, και τη Μούφα, η οποία είναι κανίς, αλλά και δύο γάτους, τον Μάρλο και τον Γκρι». Και πώς καταφέρνουν να συζήσουν γάτες και σκύλοι κάτω από την ίδια στέγη; «Ζούμε όλοι μαζί, αρμονικά. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ το σπίτι Εμείς όμως προσεγγίσαμε μια άλλη μου χωρίς αυτή την τετράδα - θα ήταν οπτική γωνία της προσωπικότητας της ενοχλητικά άδειο». Κατρίνας, αφού για πρώτη φορά η ίδια φωτογραφίζεται με κάποια από τα κατοι- Η Κατρίνα είναι από τους ανθρώπους που κίδιά της. Και λέμε «με κάποια», γιατί ο έχουν αφιερώσει κατά κάποιον τρόπο τη αριθμός τους είναι αρκετά μεγάλος. Πώς, ζωή τους στα αδέσποτα. Όλο αυτό ξεκίόμως, ξεκίνησε η σχέση της με τα ζώα; νησε από πολύ νωρίς, καθώς από τότε «Γεννήθηκα σε ένα σπίτι όπου τα σκυλιά που ήταν μικρή οι γονείς της πέρασαν την υπήρχαν ήδη ως μέλη της οικογένειας, αγάπη που είχαν για τα ζώα στα παιδιά πριν καν γεννηθούμε η αδελφή μου κι τους. Αγαπημένος της ήταν ένας ελληεγώ. Από τις πρώτες μνήμες που έχω ως νικός ποιμενικός, τον οποίο είχε βρει μωρό παιδί, θυμάμαι τη μαμά μου να τα- σε εκδρομή με το σχολείο. Λίγα χρόνια ΐζει όλα τα αδέσποτα γατιά της γειτονιάς αργότερα κάποιοι γείτονες έριξαν φόλα με εμένα στην αγκαλιά της. Ακόμα και στο αγαπημένο τους σκυλί και από τότε η στο αυτοκίνητο με τον μπαμπά θυμάμαι ανάγκη της να υπερασπίζεται και να προνα κοιτάζω στον δρόμο μήπως δω κάποιο στατεύει τα ζώα έγινε πολύ μεγαλύτερη. σκυλάκι που χρειάζεται βοήθεια. Είμαι Έκτοτε, τόσο η Κατρίνα όσο και η οικοπολύ ευγνώμων που μου έμαθαν αυτή την γένειά της, όταν έβλεπαν ότι κάποιο ζώο αγάπη για τα ζώα οι γονείς μου». είχε ανάγκη από φροντίδα και περίθαλψη, τα αναλάμβαναν χωρίς δεύτερη σκέψη. Συμπρωταγωνιστές στη φωτογράφιση (και «Όλα τα ζωάκια μου είναι υιοθετημένα, όχι μόνο!), η Πανδώρα και η Μαϊμού, δύο εκτός από τον έναν γάτο μου, που τον ημίαιμα αδερφάκια, τα οποία βρήκε η καλή πήρα από γέννα γάτας μιας φίλης μου. φίλη της Τόνια Σωτηροπούλου στην Πίνδο Ακόμα και η Μπέλα, το 9χρονο ροτβάιλερ, και τα έφερε σε εκείνη. Το τρίτο μέλος βρέθηκε σε πολύ κακή κατάσταση όταν της παρέας είναι η Μπέλα, ένα ροτβάιλερ ήταν περίπου πέντε μηνών. Δυστυχώς, ει9 ετών. Η ίδια την περιμάζεψε πολύ άρ- δικά τώρα πια, υπάρχουν και πάρα πολλά ρωστη και, μολονότι αρχικά ήθελε να τη αδέσποτα ράτσας. Επίσης, το γραφείο μου δώσει, η θεραπεία της κράτησε κάτι λι- έχει γίνει κάτι σαν ιδιωτική φιλοζωική. γότερο από έναν χρόνο. Και αυτός ο χρό- Αυτή τη στιγμή έχουμε εκεί πέντε κατανος ήταν υπεραρκετός για να «δεθούν» πληκτικά πρώην αδέσποτα και μία γάτα. και τελικά να μην τη δώσει σε κανέναν. Στο δε οινοποιείο στη Θεσσαλονίκη έχω Την παρέα κλείνει η Άρκη, της οποίας το χάσει πια το μέτρημα! Υπάρχει ειδικός όνομα προέρχεται από την περιοχή όπου χώρος για την αγέλη που ζει εκεί. Guest βρέθηκε, την Αρκίτσα, και πρόκειται για star είναι ένα westie, ο Λουκουμάκης, ο ένα ημίαιμο λυκόσκυλο τεσσάρων ετών. οποίος βρέθηκε στην Αθήνα τελείως τυ«Ύστερα από τόσα αδέσποτα που έχω μα- φλός, με καλαζάρ, και ανήκει πια στην ζέψει, τους δίνω ονόματα από τις περιο- οικογένεια της θείας μου. Είναι συγκλοχές όπου τα βρίσκω, γιατί έχουμε ξεμεί- νιστικό το ότι ένα τελείως τυφλό σκυλί νει από εμπνεύσεις» δηλώνει η ίδια και λειτουργεί σαν να βλέπει τα πάντα. αναφέρει ότι έχει τέσσερις συγκατοίκους. 87
Γ
ια την αγάπη που δίνει δεν νομίζω ότι μπορώ να το εκφράσω με λόγια. Με εμπνέει, όμως, και ο τρόπος με τον οποίο το αντιμετωπίζει ο πατέρας μου. Εκείνος το έχει πάει σε άλλο επίπεδο: πλέον μαζεύει κακοποιημένα πόνι, γαϊδουράκια από χωριά της Χαλκιδικής, και όχι μόνο, αλλά και από ανθρώπους που δεν έχουν πια τη δυνατότητα να φροντίσουν αυτά τα ζώα. Έχει δημιουργήσει, σε μια σχεδόν μυστική τοποθεσία, μια απομακρυσμένη φάρμα στην οποία έχουμε κατσικάκια, αρνάκια, ένα μοσχαράκι που πήγαινε για γάλακτος και βρέθηκε στον δρόμο του μπαμπά μου, τα οποία φυσικά δεν προορίζονται για τροφή, αλλά φροντίζονται, ακολουθούν όλη την ιατρική διαδικασία και ζουν ευτυχισμένα εκεί. Αυτή είναι και η εικόνα της ευτυχίας μου για το μέλλον: οικογένεια, παιδιά και όλων των ειδών τα ζωάκια. Είναι ο δικός μου ορισμός της χαράς και της αγάπης. Όνειρό μου είναι (και είμαι ευτυχισμένη που βρίσκομαι στην αρχή υλοποίησης αυτού του σχεδίου) να ασχοληθώ με την προστασία του ελληνικού γαϊδουριού, το οποίο είναι και είδος υπό εξαφάνιση πια. Ήδη έχει ξεκινήσει τη διαδικασία αυτήν ο πατέρας μου, καθώς πια μετράμε έξι ευτυχισμένα γαϊδουράκια. Στα νησιά μας, αλλά και σε πολλά χωριά στην Ελλάδα υπάρχουν δυστυχώς κακοποιημένα και σε πολύ άσχημη κατάσταση γαϊδουράκια, τα οποία, για όσους δεν γνωρίζουν, είναι πολύ ευαίσθητα και αγαπησιάρικα ζωάκια». Η ίδια περνάει το μήνυμα της υιοθεσίας σε όλον τον κόσμο, αλλά παροτρύνει μόνο εκείνους που είναι απόλυτα σίγουροι για αυτό. «Σε όσους φίλους μου θεωρώ ικανούς και υπεύθυνους να έχουν ένα ζωάκι σχεδόν τους το έχω πάει με δική μου πρωτοβουλία. Εάν κάποιος δεν έχει τον χρόνο, τη διάθεση, αλλά και τα χρήματα για να φροντίσει και να εντάξει στην οικογένειά του ως μέλος ένα κατοικίδιο, είναι πολύ πιο υπεύθυνο να μην το κάνει. Φυσικά και δεν υπάρχει
88
κάτι πιο μαγικό από την αγάπη που σου δίνουν τα ζώα. Ειδικά σε φίλους μου με παιδιά, έπειτα από κάποια ηλικία, τους το προτείνω ως κομμάτι της διαπαιδαγώγησης του παιδιού. Θεωρώ απαγορευτικό το να πάρεις ένα σκυλάκι τα Χριστούγεννα ως δώρο στο παιδί σου, να δεις ότι δεν βγαίνει να το συντηρείς και δεν έχεις τη διάθεση να του μάθεις τα βασικά, ούτε τον χρόνο να το βγάζεις βόλτα, και τελικά να το εξαφανίζεις ένα βράδυ και να λες στο παιδί ότι το σκυλάκι πήγε ταξίδι. Το θεωρώ λάθος! Τέτοιες συμπεριφορές φέρνουν τα αδέσποτα στο σημείο να ζουν σε άθλια κατάσταση». Στο άκουσμα ειδήσεων όπως η πρόσφατη στις Σέρρες, όπου ο δήμαρχος πρότεινε την ευθανασία αδεσπότων που δεν υιοθετούνται από ιδιώτες ή οργανώσεις, η Κατρίνα δείχνει απογοητευμένη και θυμωμένη. «Είναι γεγονός ότι ο πολιτισμός ενός λαού φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται στα ζώα. Δυστυχώς, στην Ελλάδα κάθε δήμος δεν αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ένας οργανωμένος μηχανισμός για την περισυλλογή, τη φροντίδα και την υιοθεσία των αδεσπότων. Σίγουρα, η ευθανασία δεν είναι λύση, αλλά μια βάρβαρη (σχεδόν εγκληματική) προσέγγιση. Το να ξεφορτώνεσαι με τέτοιον τρόπο αδύναμα και ανυπεράσπιστα πλάσματα είναι τουλάχιστον απάνθρωπο. Και, δυστυχώς, το πιο σπάνιο είδος ανθρώπου που συναντάμε στις ημέρες μας είναι ο άνθρωπος με κεφαλαίο Α». Η Κατρίνα Τσάνταλη έχει γράψει ένα παιδικό παραμύθι για ηλικίες από τεσσάρων ετών και άνω, με σκοπό να περάσει στα παιδιά το μήνυμα της φροντίδας, της προσφοράς και της αγάπης μέσα από τα ζώα, και κυρίως μέσα από τα αδέσποτα. Θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Δίοπτρα τον Φεβρουάριο του 2017.
89
Photo by Jason Walker
Περικλής Κανάρης Ο Έλληνας μουσικός που κατέκτησε τη Νέα Υόρκη της Μαριανίνας Πάτσα
Σ
κέφτεται με νότες και μιλάει με μελωδίες. Είναι ένας Έλληνας του εξωτερικού, όχι γιατί γεννήθηκε εκεί, αλλά διότι εκεί έπρεπε να πάει προκειμένου να εξελιχθεί. Και, μολονότι δεν ξεκίνησε αποκλειστικά με τη μουσική, αλλά διχασμένος ανάμεσα σε δύο μεγάλες αγάπες, η συνέχεια της ιστορίας του είναι η τρανή απόδειξη του ότι, όταν έχεις αληθινό πάθος για κάτι, σίγουρα θα το ανακαλύψεις. Ο μουσικός και συνθέτης Περικλής Κανάρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971. Αν και ακροβατούσε ανάμεσα στη φιλοσοφία και τη μουσική, σπουδάζοντας και τα δύο, τελικά τον κέρδισε η τέχνη. 90
Φοίτησε στη Βρετανία και στις ΗΠΑ, όπου ζει και εργάζεται εδώ και χρόνια, κερδίζοντας υποτροφία από το περίφημο Berklee και αποφοιτώντας με άριστα και δύο βραβεία σύνθεσης. Σήμερα μετράει σημαντικές διακρίσεις, όπως η παρουσίαση του έργου του «Επιχείρηση “Αθωότητα”» στο Carnegie Hall το 2007, αλλά και η παραγωγή του πρώτου άλμπουμ ελληνικής μουσικής του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης με τίτλο «Music Of Greece». Στις δημιουργίες του βρίσκει κανείς από μουσική για ντοκιμαντέρ και ταινίες μέχρι για κινούμενα σχέδια, με την ελληνική μουσική να αποτελεί πηγή έμπνευσης «ίσως λίγο περισσότερο επειδή ζω
faces
στο εξωτερικό και μου λείπει», όπως λέει ο ίδιος. Το μουσικό σχήμα Synolon, που ίδρυσε το 2008 με τη συμμετοχή πολλών σημαντικών μουσικών, άλλαξε τη δυναμική του ελληνικού τραγουδιού στο Μανχάταν. Στην Ελλάδα μέχρι στιγμής τον γνωρίζουμε (κι ας μην το ξέρουμε ίσως) από το τραγούδι των τίτλων της εκπομπής του Σπύρου Παπαδόπουλου «Στην υγειά μας», αλλά και από το ντεμπούτο άλμπουμ του «Αόρατος», σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, με τη συμμετοχή κορυφαίων ερμηνευτών, όπως οι Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Κώστας Μακεδόνας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Λαμπρινή Καρακώστα, καθώς και μουσικών παγκόσμιου κύρους από Ελλάδα και Αμερική. Στο εν λόγω άλμπουμ συνυπάρχουν το ζεϊμπέκικο, η λάτιν, η ροκ, η ελληνική παράδοση, τα ethnic ηχοχρώματα, η πολυπολιτισμικότητα της Νέας Υόρκης, η μοναξιά της ξενιτιάς, τα όνειρα, η δημιουργία και όλη η διαδρομή ενός ανθρώπου με ελληνικές ρίζες που τα τελευταία 20 χρόνια πορεύεται ως πολίτης του κόσμου. Το άλμπουμ παρουσιάστηκε στο Tribeca Performing Arts Center, συγκεντρώνοντας εξαιρετικές κριτικές, ενώ η διεθνής έκδοση των New York Times έγραψε ότι η μουσική του έχει «ελληνική ταυτότητα με διεθνείς ήχους».
«Όταν κάποιος έχει μεγαλώσει στην Ελλάδα με αυτούς τους ήχους και τη γλώσσα στο DNA του, δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσε να εκφραστεί πιο ειλικρινά, αν όχι με αυτά τα συγκεκριμένα συστατικά», λέει ο ίδιος και στηρίζει τους νέους Έλληνες καλλιτέχνες. Γι’ αυτό συνεργάζεται με τη Vodafone στον διαγωνισμό «Blank Paper Challenge by Vodafone», όπου όσοι αγαπούν την ελληνική μουσική έχουν την ευκαιρία να δουν τους στίχους τους να μελοποιούνται και ίσως να ξεκινήσουν την καριέρα που ονειρεύονται ως στιχουργοί. Φέτος, ο Περικλής Κανάρης έρχεται για την πρώτη συναυλία του στην Ελλάδα, στις 23 Νοεμβρίου, στο Παλλάς, σε μια μεγάλη μουσική γιορτή, μαζί με καταξιωμένους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στη σκηνή θα εμφανιστούν μαζί του οι Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Κώστας Μακεδόνας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Λαμπρινή Καρακώστα και άλλοι καλλιτέχνες. «Ένα καλό τραγούδι έχει πάντα να πει κάτι σε αυτόν που το ακούει. Αυτή είναι η πρόκληση» λέει ο ίδιος και μας προ(σ)καλεί. 91
92
T. Concordia / Getty Images / Ideal Image
style
Michael Bastian Η ανδρική μόδα χρειάζεται «κάτι μοντέρνο και πολυτελές, αλλά ταυτόχρονα λίγο “σπασμένο” και οικείο» της Μαριανίνας Πάτσα
Υ
πάρχουν πολλοί λόγοι για να θαυμάζει κανείς τον Michael Bastian. Και ο πιο σημαντικός, ίσως, είναι το γεγονός ότι δεν είναι μέλος καμιάς εταιρείας-κολοσσού, όμως όλες θα ήθελαν να τον έχουν στο δυναμικό τους. Είναι ένας ανεξάρτητος σχεδιαστής με μια μικρή επιχείρηση, που όμως ξέρει να θέτει σε λειτουργία κάθε γρανάζι της.
ίδιος, όμως η ανοδική πορεία του δείχνει πως μάλλον το αξίζει. Το 2010 ξεκίνησε μια σημαντική συνεργασία με την εταιρεία GANT. Έκτοτε, η σειρά «GANT by Michael Bastian» έχει επεκταθεί, ώστε να συμπεριλάβει και γυναικεία ενδύματα. Η συλλογή διανέμεται σε περισσότερες από 60 χώρες σε όλον τον κόσμο.
Μετά το κολέγιο μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και έπιασε την πρώτη δουλειά του ως βοηθός αγοραστή στην Abraham & Strauss. Ακολούθησαν κι άλλες δουλειές σε σημαντικές εταιρείες, όπως οι Sotheby, Tiffany & Co., Polo Ralph Lauren και πιο πρόσφατα η Bergdorf Goodman, στην οποία ήταν διευθυντής ανδρικής μόδας επί πέντε χρόνια. Αυτή η εμπειρία ήταν που τον έκανε να καταλάβει ότι ο χώρος της ανδρικής μόδας χρειάζεται κάτι περισσότερο. «Κάτι μοντέρνο και πολυτελές, αλλά ταυτόχρονα λίγο “σπασμένο” και οικείο». Έτσι, το 2006 ο Bastian ξεκίνησε τη δική του σειρά ανδρικών ενδυμάτων.
Το 2011 δρομολόγησε δύο νέες συνεργασίες: μία με τη Randolph Engineering και μία με τη βραζιλιάνικη Havaianas. Για τη Randolph δημιούργησε μια συλλογή από 15 παραλλαγές για κλασικά και νέα μοντέλα της φίρμας. Η δε Havaianas εμπλουτίστηκε με τέσσερα συλλεκτικά και περιορισμένης έκδοσης στυλ με την ονομασία «Havaianas + Michael Bastian».
Από τότε που πρωτοεργάστηκε ως σχεδιαστής, ο Bastian είναι κάθε χρόνο υποψήφιος στα Fashion Awards και έχει κερδίσει την πρωτιά δύο φορές, ενώ οι συλλογές «Bastian» διανέμονται σε πάνω από 50 σημεία λιανικής πώλησης στη Βόρεια Αμερική, στην Ιαπωνία, στην Τα ρούχα του έχουν έναν σπάνιο «αέρα» Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. για Αμερικανό σχεδιαστή. Χρησιμοποιεί μερικά από τα εκλεκτότερα υλικά στον Η φετινή συλλογή του για την άνοιξη καπλανήτη, με τρόπο που κοντράρει σε ταφτάνει με τζαζ νεοϋορκέζικο «αέρα». ποιότητα τους πιο μεγάλους οίκους. Αυ- Αντλεί έμπνευση από τους θρύλους της τός είναι και ο λόγος για τον οποίο κάθε τζαζ (Miles Davis, John Coltrane και συλλογή Bastian εμπεριέχει νέα «must Herbie Hancock), αντικατοπτρίζοντας την have», για τα οποία αξίζει να φορτώσει παράλληλη εξέλιξη της μουσικής και της κανείς τις κάρτες του. Στυλ, καλά υλικά, ανδρικής μόδας μέσα στον χρόνο. φαντασία και διαχρονικότητα, συνδυασμένα όλα μαζί, δημιουργούν ένα ρούχο «Αν παρακολουθήσει κανείς τα video που ήρθε για να μείνει, να διαρκέσει clips τους, το βλέπει καθαρά» λέει ο στον χρόνο χωρίς να βγει εκτός μόδας Bastian. «Είναι ενδιαφέρον ότι το στυλ και να χρησιμοποιείται σαν χαμαιλέοντας, τους εξελίχθηκε από κάτι πολύ απαλό σε ακροβατώντας ανάμεσα στα στυλ και στις κάτι πειραματικό και ασύμφωνο, όπως εποχές. «Δεδομένου ότι χρησιμοποι- ακριβώς και η μουσική τους». ούμε μόνο καταπληκτικά υφάσματα, τα ρούχα βγαίνουν σε τιμές που μερικές φορές προκαλούν έκπληξη ακόμα και σ’ εμένα» δήλωσε κάποτε ο 93
Tuxedo, πουκάμισο και δετά δερμάτινα παπούτσια, όλα BOSS (Boss Stores) 94
style
Μια μέρα στο κέντρο της πόλης της Σάντυς Τσαντάκη
Η
Αθήνα αλλάζει. Μεταμορφώνεται, γίνεται όλο και πιο ασπρόμαυρη, πιο vintage, χρωματιστή στις γειτονιές, φωτίζει μηνύματα στους τοίχους, χτίζει πάνω στα παλιά, αποκαλύπτει όμορφους ανθρώπους. Η Αθήνα τού τώρα επενδύει σε σταθερές αξίες, ζωντανεύει ύστερα από μικρή απουσία, ακούει μουσική δυνατά, αντιστέκεται, φωτογραφίζεται, γράφει ιστορία. Η Αθήνα γίνεται τουριστικός προορισμός, για λίγες ημέρες, σαν μια ανάσα. Μια στάση στο νέο Μουσείο Ακρόπολης, ένας περίπατος στο κέντρο, γεύσεις, μυρωδιές, εντατικά μαθήματα πολιτισμού και πάλι πίσω. Η Αθήνα ζωντανεύει στο Σύνταγμα, στο πρώην υπουργείο Παιδείας που έγινε ξενοδοχείο πέντε αστέρων, στους πεζοδρόμους, στους δρόμους που δεν υπάρχουν σε κανέναν τουριστικό οδηγό... Σε κάθε μητρόπολη της μόδας υπάρχει ένα καφέ-εστιατόριο-σημείο συνάντησης στο κέντρο της πόλης όπου θέλεις να πας ξανά και ξανά, για να συναντήσεις φίλους, να μείνεις μόνος, να σταματήσεις τον χρόνο, να διαβάσεις, να χαλαρώσεις, να πάρεις το πρωινό σου, να κλείσεις επαγγελματικά ραντεβού, να φλερτάρεις, να εμπνευστείς από τους περαστικούς και τους θαμώνες, να φανταστείς ιστορίες από το παρελθόν και το παρόν, να νιώσεις οικεία, κομμάτι της αφήγησης. Στην Αθήνα, η ιστορία γράφεται, ξαναγράφεται, ζωντανεύει στο Zonar’s. Ανακαινισμένο, ρετρό όσο αντέχουμε, διαχρονικό, το Zonar’s αλλάζει κάθε ώρα. Το πρωί και το βράδυ θυμίζει lobby πολυτελούς ξενοδοχείου στο Παρίσι ή στο Μιλάνο, το μεσημέρι θα μπορούσε να είναι το εστιατόριο που ανακαλύπτεις ξανά και ξανά μέσα από το πολυπολιτισμικό μενού του. Στο cocktail μπαρ είσαι σε εγρήγορση. Στις πολυθρόνες βουλιάζεις κι αισθάνεσαι ότι είσαι στο σπίτι ενός αγαπημένου φίλου. Γωνία Πανεπιστημίου και Βουκουρεστίου. Ανάμεσα στα κοσμηματοπωλεία, στον πεζόδρομο, στη στοά, η δεκαετία του ’40 αναβιώνει μέσα από συνειρμούς, εικόνες, αναμνήσεις. Οδυσσέας Ελύτης, Νίκος Γκάτσος, Μάνος Χατζιδάκις, Μελίνα Μερκούρη, Sophia Loren, Anthony Quinn... Και σήμερα; Valentino, F. W. De Klerk, Marina Abramovic, Νάνα Μούσχουρη, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης... Βλέπεις την αντανάκλασή σου στην πελώρια τζαμαρία. Ασπρόμαυρη. Χρωματιστή. Φωτεινή. Σκοτεινή. Διαλέγεις τον ρόλο της μέρας. Τον ρόλο που σου ταιριάζει. Μια μέρα στο κέντρο της πόλης, στο κέντρο της Αθήνας, μπορείς να δοκιμάσεις διαφορετικούς ρόλους. Λευκό πουκάμισο για τον επαναστάτη, απόλυτο μαύρο για κινηματογραφικές εμφανίσεις και σούπερ ήρωες, καμπαρντίνα σε στυλ Humphrey Bogart για μια βόλτα με τον σκύλο κι έναν γρήγορο καφέ. Τα γυαλιά ηλίου φοριούνται μέσα κι έξω, φθινόπωρο, λίγο πριν, λίγο μετά, πάντα χωρίς ενοχές, πάντα με χαμόγελο. Reservations only; Ποτέ δεν είναι αργά για να προγραμματίσουμε μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, ξένοι στην ίδια πόλη. «Η διαφορά ανάμεσα στο στυλ και στη μόδα είναι η ποιότητα». Giorgio Armani «Για μένα το ντύσιμο αποτελεί τρόπο έκφρασης. Καταλαβαίνεις ποιος είναι ο άλλος από τον τρόπο που ντύνεται». Marc Jacobs «Οι άνδρες μού λένε ότι έσωσα τον γάμο τους. Μπορεί να ξοδεύουν μια περιουσία σε παπούτσια, αλλά σίγουρα λιγότερο από ό,τι θα τους στοίχιζε ένα διαζύγιο». Manolo Blahnik «Σκέφτομαι αποκλειστικά στα μαύρα». Gareth Pugh «Το να ντύνεσαι σωστά σημαίνει ότι έχεις καλούς τρόπους». Tom Ford «Δεν βρίσκεις ένα στυλ. Το στυλ σε βρίσκει». Keith Richards «Το μαύρο είναι νωχελικό και εύκολο, αλλά μυστηριώδες. Αλλά αυτό που υπονοεί το μαύρο πάνω από όλα είναι: δεν σε ενοχλώ, μη με ενοχλείς». Yohji Yamamoto «Όλοι μπορούν να ντυθούν καλά και να είναι λαμπεροί, όμως εκείνο που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι πώς ντύνονται οι άνθρωποι στην καθημερινότητά τους». Alexander Wang Photography: Γιώργος Μαλεκάκης, Fashion editor: Mariannie Samara, Hair and make-up: Μαρίτα Πολίτου, Model: Roni (D-models) 95
Three-piece κοστούμι, πουκάμισο, μάλλινη γραβάτα και ασημένια μανικετόκουμπα, όλα Brooks Brothers (Attica), Ρολόι με μπρασελέ από ατσάλι Reymond Weil (PATSEAS), Δερμάτινα παπούτσια BOSS (Boss Stores) 96
style
Κοστούμι, πουκάμισο και γραβάτα, όλα Brooks Brothers (Attica), Δετά δερμάτινα παπούτσια Allen Edmonds (Attica) 97
Καμπαρντίνα Burberry (Attica), Μάλλινο cardigan Brooks Brothers (Attica), Πουκάμισο Hugo (Boss Stores), Μάλλινο παντελόνι Tommy Hilfiger (Attica), Δετά δερμάτινα παπούτσια Allen Edmonds (Attica) 98
style
Κοστούμι Bespoke Athens, Πουκάμισο Burberry (Attica), Γραβάτα Bespoke Athens, Ρολόι με δερμάτινο λουράκι Reymond Weil (PATSEAS) 99
Διευθύνσεις: Μια μέρα στο κέντρο της πόλης (σελ. 96-101): HUGO BOSS HELLAS LLC, Κεντρική διάθεση: Αμερικής 19, Κολωνάκι, τηλ: 30 - 210 3389080 Attica, Πανεπιστημίου 9, Σύνταγμα, τηλ: +30 211-1802600 PATSEAS, Σταδίου 5, Αθήνα, τηλ: +30 210- 3230722 Bespoke Athens, Αναγνωστοπούλου 15-17 Κολωνάκι, τηλ: +30 210-3645518 Eponymo Golden Hall, Λ. Κηφισίας 37Α, Μαρούσι τηλ: +30 210 -6836980 Ταρταράς, Οπτικά, Ακαδημίας 4, Αθήνα, τηλ: +30 210-3615414
Διευθύνσεις: Γήινος χρόνος (σελ. 104-105): Chopard Boutiques – Kassis: Σταδίου 2 και Βουκουρεστίου, Αθήνα, τηλ. 210-3250555-6. Hotel Athenaeum Intercontinental: Λ. Συγγρού 89, Αθήνα, τηλ. 210-9249823-4. Ενόπλων Δυνάμεων, Τρία Πηγάδια, Μύκονος, τηλ. 22890-22922. www.kassis.net Οra Kessaris: Βουκουρεστίου 8Α, Αθήνα, τηλ. 210-3711020. Golden Hall, Κηφισίας 37A, Μαρούσι, τηλ. 210-6839602. Ξενοδοχείο Hilton, Λεωφ. Βασ. Σοφίας 46, Αθήνα, τηλ. 210-7241111. Ματθ. Ανδρονίκου 58, Μύκονος, τηλ. 22890-22880. Navarino Dunes, Costa Navarino, Μεσσηνία, τηλ. 27230-91119-4. www.kessaris.gr Rolex Hellas: Βαλαωρίτου 5, Αθήνα, τηλ. 210-3621138. Κολοκοτρώνη 1, Αθήνα, τηλ. 210-3235909. www.rolex.com Stella Vildiridi, Βουκουρεστίου 11 και Ελ. Βενιζέλου 8, Αθήνα, τηλ. 210-3635145 Swatch Group Greece: Μαντζαγριωτάκη 3, Καλλιθέα, τηλ. 210-9565656. www.swatchgroup.com 100
style
Δερμάτινο perfecto jacket, round-neck πλεκτό πουλόβερ και παντελόνι, όλα Dsquared (Eponymo Golden Hall), Κοκάλινα γυαλιά ηλίου, Persol (Ταρταράς) 101
O κώδικας ενός old fashioned gentleman του Μιχαήλ Ανδρουλιδάκη
Π
ολλές φορές μπορεί να δείχνω παλαιομοδίτικος ή ρομαντικός. Η αλήθεια είναι πως συχνά ονειρεύομαι μια ζωή στο παρελθόν, όπου οι ευγενείς τρόποι και η φινέτσα επικρατούσαν. Αγνά και αληθινά αισθήματα, ευγένεια, ειλικρινείς λέξεις, μα πάνω απ’ όλα αγάπη για τις τέχνες, τα υλικά με ποιότητα. Οι Sciamat με ταξιδεύουν πάντα πίσω στον χρόνο, δίνοντάς μου την αίσθηση του αληθινού αριστοκράτη. Πετυχαίνουν να δημιουργούν ομορφιά χωρίς κανέναν περιορισμό. Ποιοτικά, περίτεχνα, μποέμ και ρετρό, τα ενδύματα του μιλανέζικου οίκου είναι μια φυσική αντανάκλαση της μοναδικής τους δημιουργικότητας. To shawl πέτο To shawl πέτο πρωτοεμφανίστηκε στα smoking jackets της βικτωριανής εποχής και προορίζονταν για την υψηλή τάξη. Τα smoking που διαθέτουν shawl πέτο
102
θεωρούνται η πιο επίσημη εκδοχή ένδυσης και φοριούνται σε περιστάσεις όπου το dress code είναι black tie, σε γκαλά και γάμους. Το shawl πέτο είναι συνήθως κολακευτικό, αφού τονίζει το στήθος και προσδίδει μεγαλοπρέπεια στην εμφάνιση, ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται από ανθρώπους με στρογγυλεμένο σχήμα προσώπου ή σώματος. To look Το μάλλινο Sciamat σακάκι είναι εντελώς αφοδράριστο (sfoderata). Η ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου ενδύματος είναι ότι ο γιακάς είναι μονοκόμματος, ένα χαρακτηριστικό τεχνικά πολύ απαιτητικό. Το συνδύασα με ένα χειροποίητο λευκό πουκάμισο από το Bespoke Athens, ένα δετό παπιγιόν Dolce Punta και ένα ζευγάρι Bespoke παπούτσια από τον Ιωάννη Καραγιώργο.
style
Τα κοστούμια Sciamat αντιπροσωπεύει στην Ελλάδα το Bespoke Athens. Εκεί θα συναντήσετε έναν από τους πιο καταρτισμένους και παθιασμένους λάτρεις του χειροποίητου, τον Βασίλη Μπουρτσάλα, ιδιοκτήτη του atelier. Έχοντας άριστη γνώση σχετικά με την υψηλή ραπτική για «κυρίους», θα σας ταξιδέψει στον κόσμο του ραμμένου και θα σας βοηθήσει να δημιουργήσετε το τέλειο ένδυμα, φτιαγμένο αποκλειστικά και μόνο για εσάς. *O Μιχαήλ Ανδρουλιδάκης είναι ο δημιουργός του αγγλόφωνου fashion blog «It’s a Man’s Class.com». Έχει βραβευτεί ως «Man of Style» στα Blog Awards 2016.
Κοστούμι Sciamat (http://www.sciamat.com/) by Bespoke Athens (http://bespoke.gr/html_website/index.html) Παπούτσια: Ιωάννης Καραγιώργος (http://ioanniskaragiorgos.com/) Φωτογραφία: Μαρία Ντελάκου
103
Γήινος χρόνος της Φανής Ζαφράκα-Θεμελίδη Πέντε εμβληματικά μοντέλα από συλλογές που έχουν αφήσει ανεξίτηλο το σημάδι τους στην ιστορία της υψηλής ωρολογοποιίας: αυτή είναι η νέα, «προσγειωμένη» γενιά των Cosmograph Daytona, Nautilus, Speedmaster Moonwatch, Mille Miglia και Radiomir.
ROLEX Oyster Perpetual Cosmograph Daytona. Έχει open-back κάσα 40mm από χρυσό Everose 18K, μαύρη κεραμική στεφάνη Cerachrom με ταχυμετρική κλίμακα, κορόνα ασφαλείας Triplock, σοκολατί καντράν και αυτόματο μηχανισμό χρονογράφου με πιστοποίηση Superlative Chronometer ακριβείας +2/-2 δευτερολέπτων/ημέρα και αυτονομία 72 ωρών. (Rolex Hellas) PATEK PHILIPPE Nautilus Moonphase 5712G. Έχει αυτόματο manufacture μηχανισμό με τη σφραγίδα ποιότητας της Γενεύης, open-back κάσα 40mm από λευκό χρυσό 18K, γκρι-ανθρακί καντράν με φάσεις Σελήνης, ημερομηνία, μικρά δευτερόλεπτα και ένδειξη power reserve, και ασορτί λουράκι από δέρμα αλιγάτορα. (Stella Vildiridi) 104
style
OMEGA Speedmaster Moonwatch Vintage Black. Χρονογράφος της σειράς «Dark Side of the Moon» με κάσα 44,25mm από μαύρο κεραμικό, αυτόματο Co-axial μηχανισμό με πιστοποίηση χρονομέτρου από το COSC, ταχυμετρική κλίμακα και παλαιωμένο δερμάτινο λουράκι. Δείκτες και ενδείξεις φωσφορίζουν με vintage μπεζ Superluminova. (Swatch Group Greece) CHOPARD Mille Miglia 2016 XL Race. Χρονογράφος flyback με αυτόματο manufacture μηχανισμό, πιστοποίηση χρονομέτρου από το COSC, open-back κάσα 46mm από ροζ χρυσό 18Κ, μαύρο καντράν με ανθρακί μετρητές και ματ λουράκι από δέρμα. Limited edition 100 κομματιών. (Chopard Boutique – Kassis) PANERAI Radiomir 1940 3 Days GMT Automatic. Έχει κάσα 45mm από ανοξείδωτο ατσάλι, μαύρο ανάγλυφο καντράν, δεύτερη ώρα με κεντρικό δείκτη GMT, ημερομηνία στο 3 και μικρά δευτερόλεπτα και ένδειξη 24ώρου στο 9. Ο αυτόματος manufacture μηχανισμός του έχει τρεις ημέρες αυτονομίας και ένδειξη power reserve στο πίσω μέρος της κάσας. (Ora Kessaris) 105
Βαμβακερό πουκάμισο Brooks Brothers (Brooks Brothers), Ρολόι Swatch Sistem51 Irony, μοντέλο Sistem Boreal, με κάσα από ανοξείδωτο ατσάλι, αυτόματο ελβετικό μηχανισμό, μπλε καντράν με λευκές ενδείξεις και φωσφορίζον υλικό superlight και ρυθμιζόμενο μπρασελέ από ανοξείδωτο ατσάλι (Swatch Group Greece), Κάλτσες και δερμάτινη ζώνη, όλα Pepe Jeans (Κεντρική διάθεση: Shop & Trade) 106
style
Denim essentials
Jeanious ρολόγια και αξεσουάρ για τις εξορμήσεις του Φθινοπώρου. Τσάντα ώμου Tom Tailor από καμβά με δερμάτινα τελειώματα (Κεντρική διάθεση: Shop & Trade), Ρολόι Swatch Sistem51 Irony, μοντέλο Sistem Fly με κάσα από ανοξείδωτο ατσάλι, αυτόματο ελβετικό μηχανισμό, μπλε καντράν και λουράκι από σκούρο καφέ δέρμα (Swatch Group Greece), Ρολόι Swatch Sistem51 Irony, μοντέλο Sistem Earth με κάσα από ανοξείδωτο ατσάλι, αυτόματο ελβετικό μηχανισμό, ασημί καντράν με μαύρες λεπτομέρειες και λουράκι από σκούρο καφέ δέρμα (Swatch Group Greece), Δερμάτινα δετά παπούτσια, Brooks Brothers (Brooks Brothers)
Διευθύνσεις: Swatch Group Greece: Μαντζαγριωτάκη 3, Καλλιθέα, τηλ. 210-9565656. www.swatchgroup.com, Shop & Trade: τηλ. 210-3408400. Brooks Brothers: Σταδίου 4 και Αμερικής, Αθήνα, τηλ. 210-3225970 107
Άρωμα Φθινοπώρου της Αντωνίας Θωμοπούλου Οι ζεστές, γήινες, πικάντικες νότες, που προσδίδουν έντονο αισθησιασμό και αρρενωπή χροιά σε κλασικές και νέες αρωματικές επιλογές, σηματοδοτούν την αλλαγή της εποχής. Επιμέλεια φωτογράφισης/Still life: Μάνθος Δελλατόλας, Φωτογραφία: Γιώργος Μαλεκάκης Gucci Guilty Platinum Edition, Gucci. Dylan Blue, Versace pour Homme. L’ Envol, Cartier. My Burberry, Burberry. 108
style
Eau De Nuit Oud, Giorgio Armani. Boss Intense, Hugo Boss. Noir Extreme, Tom Ford. Uomo The Red, Trussardi. 109
VOLVO S90 & V90 - Οι πρωταγωνιστές του Άρη Γαλανόπουλου
Τ
ο comeback των Σουηδών στα executive sedan και τα luxury wagon προκαλεί αίσθηση στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Ο στόχος των δημιουργών των S90 και V90 είναι σαφής: η δημιουργία δύο αυτοκινήτων που θα επαναπροσδιoρίζουν το νόημα της πολυτέλειας, επιδεικνύοντας την υπεροχή του σκανδιναβικού design και τις ικανότητες της Volvo στους τομείς των επιδόσεων και της οδικής συμπεριφοράς, της ασφάλειας και της άνεσης, της προστασίας του περιβάλλοντος και της τεχνολογίας αυτόνομης οδήγησης.
Το εξωτερικό ανάγλυφο με τις καθαρές γραμμές «κρύβει» ένα πλαίσιο που συνδυάζει ιδανικά την ακρίβεια στον δρόμο με την εξαιρετική ποιότητα κύλισης, τις οποίες απολαμβάνουν οι επιβάτες των μοντέλων Volvo. H νέα ανάρτηση, με διπλά ψαλίδια στον μπροστινό άξονα, γεμίζει με αυτοπεποίθηση τον οδηγό, ενώ το προαιρετικό ενεργό σασί με αερανάρτηση πίσω επιλέγει αυτόματα διαφορετικές ρυθμίσεις, ανάλογα με τις διαθέσεις σας ή τις συνθήκες, για αποτελεσματική εξισορρόπηση κάθε στιγμή, σε κάθε τύπο οδοστρώματος. Αυτή η επιλογή υπηρετεί την επιθυμία της Volvo να παρέχει στον οδηγό των δύο αυτοκινήτων τον απόλυτο έλεγχο, αξιοποιώντας σε κάθε επίπεδο τις λύσεις που μόνο η υψηλή Καινοτομίες εμπνευσμένες από την ανθρωποκεντρική διάσταση που δίνει η σουηδική αυτοκινη- μηχανική μπορεί να εξασφαλίσει. τοβιομηχανία στα μοντέλα της και ιδέες που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής μας, προσφέροντας μια νέα εμπειρία οδήγησης, πέρα από κοινοτυπίες, βρίσκονται παντού στα S90 και V90. Γεμάτα μικρές λεπτομέρειες, με τεράστιο αντίκτυπο στην πορεία της αυτοκίνησης προς το μέλλον, τα S90 και V90 εξοπλίζονται με τα κορυφαία συστήματα ενεργητικής και παθητικής Ο σκανδιναβικός σχεδιαστικός κώδικας έχει αποδοθεί με μοναδικό τρόπο και στα δύο μο- ασφάλειας, εκφράζοντας στην πράξη το όραμα της Volvo για μηδενικά σοβαρά τροχαία ατυντέλα, τα οποία αποπνέουν κομψότητα και δύναμη. Η φόρμα τριών όγκων του S90 προδίδει χήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, διαισθητικές τεχνολογίες, όπως το Run -Off Road Mitigation, που τον κορυφαίο ρόλο του στην πολυτελή κατηγορία, ενώ στο V90 διακρίνονται ταυτόχρονα η βοηθά το αυτοκίνητο να επανέλθει στην πορεία του αν αρχίσει να εκτρέπεται και κινδυνεύσει στιβαρότητα των σουηδικών wagon και η κορυφαία χρηστικότητα. να βγει από τον δρόμο, αποδεικνύουν την καθημερινή διάσταση του όρου «καινοτομία» στην
110
car
τετράτροχη κοσμοθεωρία των Σουηδών, αποκρυπτογραφώντας τον κωδικό IntelliSafe. Παράλληλα, συστήματα, όπως το προσαρμοζόμενο cruise control, η προειδοποίηση προσέγγισης σε προπορευόμενο όχημα, η διατήρηση του οχήματος στη λωρίδα κυκλοφορίας του και η λειτουργία ανίχνευσης της κόπωσης του οδηγού δρουν συνδυαστικά με το Pilot Assist και συνθέτουν την τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης που περιλαμβάνεται στον βασικό εξοπλισμό του αυτοκινήτου. Χάρη σε αυτή την τεχνολογία, τα S90 και V90 επιταχύνουν, επιβραδύνουν και στρίβουν παραμένοντας στη λωρίδα κυκλοφορίας τους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε ταχύτητες έως 130 χλμ./ώρα, χωρίς απαραίτητα να προπορεύεται άλλο αυτοκίνητο. Η ανθρωποκεντρική διάσταση των δύο αυτοκινήτων αποδεικνύεται ακόμη και στην γκάμα των κινητήρων που τα εξοπλίζουν, με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, στη χαμηλότερη κατανάλωση καύσιμου (από 4,4 λίτρα/100 χλμ.) και στις μικρότερες δυνατές εκπομπές ρύπων (από 116 γραμμ./χλμ.). Τα μηχανικά σύνολα βενζίνης και diesel Drive-E, 2,0 λίτρων, αποδίδουν 190-320 ίππους, ενώ το κορυφαίο plug-in υβριδικό σύνολο T8 Twin Engine, συνδυαστι-
κής απόδοσης 407 ίππων, είναι σήμερα το σημείο αναφοράς στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία, με εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μόλις 44 γραμμ./ χλμ. και κατανάλωση 1,9 λίτρα / 100 χλμ. Όλες οι επιλογές ισχύος συνδυάζονται με το εξαιρετικό αυτόματο κιβώτιο οκτώ ταχυτήτων, που παρέχει τη δυνατότητα χειροκίνητων αλλαγών με paddles πίσω από το τιμόνι, ενώ το σύστημα τετρακίνησης AWD είναι διαθέσιμο στις εκδόσεις με ισχύ άνω των 200 ίππων. Τα στοιχεία αυτά συνθέτουν μια απολαυστική εμπειρία οδήγησης, εφάμιλλη της αίσθησης που θα αποκομίσετε στο εσωτερικό των S90 και V90, βιώνοντας ένα άλλο επίπεδο πολυτέλειας στις εκδόσεις εξοπλισμού Kinetic, Momentum και Inscription. Τα κορυφαίας ποιότητας υλικά και το απέριττο design, που προσφέρει ηρεμία, είναι εμφανή παντού, ενώ η οθόνη αφής των 9 ιντσών κάνει «παιχνίδι» τη λειτουργία του συστήματος Sensus Connect, της πλοήγησης, της επικοινωνίας και της ψυχαγωγίας, που συνδυάζονται με τα Apple CarPlay και Android Auto. Ακόμα ένα απτό δείγμα της τεχνολογίας που σας υποστηρίζει, κάνει τη ζωή σας πιο εύκολη και σας συνδέει με τον κόσμο γύρω σας. 111
On the highway του Άρη Γαλανόπουλου
Νέα Mercedes-Benz E-Class Estate Ευφυής και πρακτική
Μ
μέγιστη ταχύτητα περιορίζεται ηλεκτρονικά στα 250 χλμ./ώρα. Ο δυνατός κινητήρας συνδυάζεται και αυτός με 9άρι αυτόματο κιβώτιο, με κοντύτερες σχέσεις συγκριτικά με την απλή έκδοση. Επίσης, εξοπλίζεται στάνταρ με την αερανάρτηση, ενώ αισθητικά ξεχωρίζει από το body kit και τους τροχούς των 19 ιντσών.
Κατά το λανσάρισμα, η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία εφοδιάζει το νέο μοντέλο της με δύο βενζινοκινητήρες και έναν πετρελαιοκινητήρα. Πιο συγκεκριμένα, θα προσφέρεται στην έκδοση E 200 (184 ίπποι) και E 250 (211 ίπποι), καθώς και στην E 220d (194 ίπποι και 360Nm ροπής). Αργότερα, στην γκάμα θα προστεθούν και οι εκδόσεις E 200d, E 350d και Ε 400 4MATIC. Στον στάνταρ εξοπλισμό θα είναι το αυτόματο κιβώτιο 9G-TRONIC των εννέα σχέσεων.
Ένα από τα δυνατά σημεία της είναι ο χώρος που προσφέρει, με τις τιμές να την κατατάσσουν στην κορυφή της κατηγορίας. Ο χώρος αποσκευών είναι 670 λίτρων, εάν η δεύτερη σειρά καθισμάτων βρίσκεται σε όρθια θέση, ενώ, αν η ίδια σειρά αναδιπλωθεί, τότε η τιμή εκτοξεύεται στα 1.820 λίτρα. Εκτός από τις εκδόσεις που φέρουν αερανάρτηση, η νέα Estate έχει στον στάνταρ εξοπλισμό της την «ειδική» πίσω ανάρτηση, η οποία ρυθμίζεται αυτόματα έτσι ώστε να βρίσκεται πάντα στο ίδιο ύψος με το μπροστινό μέρος του αυτοκινήτου, ασχέτως του πόσο θα φορτωθεί ο χώρος αποσκευών. Επίσης, για την εύκολη φόρτωση/εκφόρτωση, στον εξοπλισμό περιλαμβάνεται και το EASY-PACK, καθώς η 5η πόρτα ανοίγει με το πέρασμα του ποδιού κάτω από τον πίσω προφυλακτήρα.
ε μια πιο πρωτοποριακή σχεδίαση σε σχέση με την απερχόμενη γενιά και με στόχο να ενθουσιάσει για την πρακτικότητα και την ευρυχωρία της, η νέα E-Class Estate θέτει νέα standards στην κατηγορία, τόσο για τον άπλετο χώρο που προσφέρει όσο και για την τεχνολογία με την οποία εφοδιάζεται. Όσον αφορά το πρώτο, παρά τις έντονες σπορτίφ γραμμές, η 6η γενιά E-Class Estate φτάνει τα 1.820 λίτρα όγκο φόρτωσης, ενώ η άνεση των επιβατών στο εσωτερικό είναι υποδειγματική. Αρχικά, η καμπίνα θα φιλοξενεί πέντε ενηλίκους, αλλά από τα τέλη του 2016 η εταιρεία θα προσφέρει και τη δυνατότητα επιλογής της τρίτης αναδιπλούμενης σειράς καθισμάτων, που θα επιτρέπει να κάθονται παιδιά με ασφάλεια.
Μέχρι η Mercedes-AMG να αποκαλύψει την Ε63 Estate, η ισχυρότερη της οικογένειας E-Class Στη χώρα μας έχει ξεκινήσει η διάθεσή της και οι τιμές που έχει ανακοινώσει η ελληνική αντιEstate είναι η Ε43. Η εν λόγω έκδοση εφοδιάζεται με το V6 3λιτρο biturbo μοτέρ, το οποίο απο- προσωπία είναι οι εξής: E 200 - 67.200 ευρώ, E 250 - 72.790 και E 220 d - 73.070 ευρώ. δίδει 401 ίππους και 520Nm ροπής. Τα 0-100 χλμ./ώρα έρχονται σε 4,7 δευτερόλεπτα, ενώ η 112
car
Porsche 718 Cayman Sport με downsized κινητήρα
Η
νέα Cayman έρχεται με καινούργια ονομασία, νέο παρουσιαστικό και μηχανολογικά σύνολα που μαρτυρούν την τάση για downsizing. Η νέα 718 Cayman φέρει μικρές σχεδιαστικές αλλαγές στον μπροστινό προφυλακτήρα, με νέα φωτιστικά σώματα και αισθητά μεγαλύτερους αεραγωγούς συγκριτικά με την απερχόμενη γενιά. Στο πλαϊνό μέρος συναντάμε τους επίσης μεγάλους σε διαστάσεις αεραγωγούς, οι οποίοι εξυπηρετούν κυρίως στην ψύξη του κινητήρα. Το πίσω τμήμα έχει διατηρήσει τον χαρακτήρα της Porsche, ωστόσο συνεχίζει να εντυπωσιάζει με τις νέες αισθητικές πινελιές. Πιο συγκεκριμένα, μια γραμμή διατρέχει απ’ άκρη σ’ άκρη το αμάξωμα και ο προφυλακτήρας φιλοξενεί έναν πιο αεροδυναμικό διαχύτη, καθώς και τις νέες εξατμίσεις. Στην απλή έκδοση, η απόληξη είναι μονή, τοποθετημένη στο κέντρο, και έχει σχήμα τραπεζοειδές, ενώ στην έκδοση S υπάρχουν δύο στρογγυλές και βρίσκονται μία σε κάθε πλευρά. Το εσωτερικό μιμείται σχεδιαστικά τον δυνατότερο αδερφό της φίρμας, την 918 Spyder, κυρίως στον πίνακα οργάνων και στο τιμόνι.
Η αύξηση είναι πάλι 25 ίπποι σε σχέση με το ατμοσφαιρικό μοτέρ 3.4 της προηγούμενης Cayman S. Όσον αφορά τη μετάδοση, η Porsche προσφέρει ένα χειροκίνητο κιβώτιο έξι σχέσεων και ένα ημιαυτόματο κιβώτιο PDK διπλού συμπλέκτη, επτά σχέσεων. Στην τελευταία περίπτωση και σε συνδυασμό με το πακέτο Sport Chrono, η απλή 718 Cayman ολοκληρώνει τη διαδικασία 0-100 km/h σε 4,7sec, ενώ η μέγιστη ταχύτητα είναι 273km/h. Από την άλλη, η ισχυρότερη Cayman χρειάζεται μόλις 4,2sec για φτάσει τα 100 km/h από στάση, ενώ η τελική ταχύτητα που ανακοινώνει το εργοστάσιο είναι τα 285 km/h. Εκτός από τους ισχυρούς downsized κινητήρες, έχει βελτιωθεί το σύστημα πέδησης και ανάρτησης. Επίσης, έχουν γίνει μικρές αλλαγές στο σασί του νέου μοντέλου, ενώ πατάει πάνω σε σκληρότερα ελατήρια και χρησιμοποιεί διαφορετικό set up στα αμορτισέρ. Ακόμα, οι διάμετροι των αντιστρεπτικών έχουν μεγαλώσει και για πιο σταθερό κράτημα της «ουράς» έχουν αυξηθεί και οι διαστάσεις των πίσω ελαστικών.
Οι σημαντικότερες αλλαγές, όμως, βρίσκονται κάτω από το εκθαμβωτικό περιτύλιγμα, μια και η Porsche άφησε πλέον στην άκρη τα 6κύλινδρα ατμοσφαιρικά σύνολα και τη θέση τους πήραν Η νέα Porsche 718 Cayman είναι ήδη διαθέσιμη στην ελληνική αγορά και η τιμή της ξεκινά από 4κύλινδρα turbo boxer μοτέρ. Ο βασικός κινητήρας είναι ο δίλιτρος, που αποδίδει 300 ίππους και τα 67.850 ευρώ για την απλή έκδοση και από τα 86.900 ευρώ για την S. 380Nm ροπής από τις 1.950rpm, δηλαδή 25 ίππους παραπάνω από το μοτέρ 2.7 που αντικαθιστά. Επίσης, η 718 Cayman S εφοδιάζεται με το μοτέρ 2.5, απόδοσης 350 ίππων και 420Nm ροπής. 113
114
car
Ο θρύλος του Mille Miglia του Μισέλ Νικολαρέα
Τ
ο έτος 1937. Τόπος, η μεσοπολεμική χιτλερική Γερμανία. Σε μια Ευρώπη που βρίσκεται στα πρόθυρα του πολέμου, η BMW θα παρουσιάσει δύο από τα πιο όμορφα μοντέλα της: τη μοτοσικλέτα R7 και το αυτοκίνητο 328 Mille Miglia. Η 328 ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της, τόσο μηχανολογικά όσο και σχεδιαστικά. «Φορούσε» έναν εξακύλινδρο κινητήρα σε «σειρά», με ιπποδύναμη που έφτανε τους 80HP. Με αεροδυναμικό σασί από αλουμίνιο και ατσάλι, ονομάστηκε χαϊδευτικά «Buegelfalte», που σημαίνει «τσάκιση παντελονιού», από τη χαρακτηριστική τσάκιση που είχε στα φτερά της. Η πρωτότυπη 328, με αριθμό πλαισίου 85032, κατασκευάστηκε τον Μάιο του 1937 από το πειραματικό τμήμα της BMW υπό την εποπτεία του Rudolf Schlecher. Ο εξακύλινδρος κινητήρας της βασίστηκε στον κινητήρα της BMW 315 του 1934. Ο αρχικός κινητήρας των 1500cc είχε μέτρια αγωνιστική επιτυχία, οπότε αναβαθμίστηκε στα 2.000cc. Έτρεξε με επιτυχία στο Le Mans και την επόμενη χρονιά στον αγώνα Mille Miglia, όπου τερμάτισε στην όγδοη θέση. Την άνοιξη του 1939 αποσυναρμολογήθηκε και επανασχεδιάστηκε από
τον Wilhelm Kaiser. Το σασί #85032, αναβαθμισμένο πλέον με καινούργια φρένα, σασμάν Hurth και τελικό βάρος 725 κιλά, θα είναι η εργοστασιακή συμμετοχή της BMW στο Mille Miglia το 1940. Ο βαρόνος Fritz Huschke Von Kanstein θα οδηγήσει την 328 στη νίκη. Στον αγώνα του 1940 η BMW συμμετείχε με πέντε αυτοκίνητα και κατέλαβε συνολικά την πρώτη, την τρίτη, την πέμπτη και την έκτη θέση. Εμπορικά, η 328 κυκλοφόρησε σε δύο εκδοχές, roadster και cabriolet. Συνολικά κατασκευάστηκαν 426 κομμάτια, εκ των οποίων περίπου τα μισά υπάρχουν σήμερα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, η Jaguar κυκλοφόρησε το μοντέλο XK120, που έχει πάρα πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την 328. Το σίγουρο είναι ότι η εποχή των roadsters είχε ανατείλει και η 328 ήταν η έμπνευση για πολλά από τα μετέπειτα διθέσια.
115
Η Νίκη Συροπούλου ονειρεύεται την Ελλάδα του 2030 «Ο δύσκολος δρόμος ορίζει να βάλουμε τα θεμέλια για να χτίσουμε μια χώρα η οποία θα συναλλάσσεται με όρους του μέλλοντος. Είναι ο δρόμος που προϋποθέτει σκληρή δουλειά και κατάργηση των αγκυλώσεων που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα» της Κέλλυς Σταυροπούλου Τι ακριβώς είναι το πρόγραμμα TED και σε τι διαφέρει από το TEDx; Το TED ιδρύθηκε από τον αρχιτέκτονα Richard Saul Wurman πριν από 32 χρόνια, στο Monterey της Καλιφόρνιας. Η αρχική σκέψη του ήταν να συγκεντρώσει σημαντικές προσωπικότητες από τους κλάδους της τεχνολογίας, της ψυχαγωγίας και του design (Technology, Entertainment, Design – από τα αρχικά των λέξεων προέκυψε η ονομασία TED), προκειμένου να κάνουν μια δημιουργική συζήτηση πάνω στην πορεία και την εξέλιξη κάθε τομέα. Με το πέρασμα των χρόνων, η διοργάνωση καθιερώθηκε σε ετήσια βάση και έγινε ένας σημαντικός θεσμός. Πάρα πολλές τεχνολογικές καινοτομίες, όπως για παράδειγμα τα CD-rom και τα Mac, παρουσιάστηκαν αρχικά στο TED. To 2002, το TED πέρασε στα χέρια του συγγραφέα και εκδότη Chris Anderson, ο οποίος, ως άνθρωπος των media, αποφάσισε να «ανοίξει» ακόμη περισσότερο αυτό το δίκτυο. Συγκεκριμένα, το 2005 το μετέτρεψε σε μια μη κερδοσκοπική πλατφόρμα, δημιουργώντας το ted.com. Από αυτή τη στιγμή και μετά, όποιος είχε πρόσβαση στο ίντερνετ είχε πρόσβαση και στις ομιλίες του TED. Όμως και πάλι χρειαζόταν κάτι περισσότερο… Σκέφτηκε ότι το περιεχόμενο των TED αφορά μια περιορισμένη μερίδα ανθρώπων. Τι θα γινόταν αν έδιναν το σχήμα, τη μέθοδο της διοργάνωσης σε μικρές κοινωνίες, έτσι ώστε να πραγματοποιούνται ομιλίες πάνω σε θέματα μικρότερης κλίμακας μεν, αλλά με ειδικό βάρος για συγκεκριμένες κοινωνίες και μερίδες ανθρώπων; Από αυτή τη 116
σκέψη δημιουργήθηκε το μη κερδοσκοπικό πρόγραμμα TEDx. Στην Ελλάδα, εκτός από τα καθιερωμένα ετήσια TEDxAcademy και TEDxAthens με έδρα την Αθήνα, έχουν διοργανωθεί δεκάδες άλλα, όπως στη Θεσσαλονίκη, στα Χανιά, στα Ανώγεια, στην Πάτρα, στη Λάρισα, στην Καβάλα και σε άλλες πόλεις και κοινότητες. Εσάς πώς σας ήρθε η ιδέα να ιδρύσετε το TEDxAcademy; Πηγαίνω κάθε χρόνο στο TED στην Αμερική, από το 2009, ως μέλος και παρακολουθώ τις ομιλίες. Το 2010, όταν επέστρεψα από τη διοργάνωση, είδα ακόμη πιο καθαρά μπροστά μου μια Αθήνα γεμάτη μιζέρια και κακομοιριά. Αυτό με θύμωσε πολύ και, επειδή δεν είναι στη νοοτροπία μου να βγω στο Σύνταγμα και να πετάω πέτρες, είπα ότι, αν θέλω να συνεισφέρω, θα διοργανώσω ένα TEDx με θέμα «Τι χρειάζεται η Ελλάδα σήμερα». Τι ακριβώς σας προκάλεσε θυμό; Θύμωσα με την έλλειψη διαλόγου πάνω σ’ ένα τόσο σοβαρό θέμα, καθώς και με το γεγονός ότι δεν υπήρχε κάποιος να εξηγήσει σε απλά Ελληνικά τι ακριβώς είναι αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας και πώς πρόκειται να εξελιχθούν τα πράγματα. Θυμωμένος κόσμος έβγαινε έξω και έβαζε φωτιές, οι εφημερίδες και τα ΜΜΕ εξύφαιναν σενάρια καταστροφολογίας και δεν υπήρχε πουθενά ένα αντίπαλο δέος να μιλήσει με απλές έννοιες και όρους, να αποδώσει την κατάσταση μ’ έναν εύπεπτο τρόπο. Δεν
business
υπήρχαν καμιά φωνή λογικής, κανένα πλάνο βελτίωσης, παρά μόνο τρομοκρατημένος κόσμος. Κι ας μη γελιόμαστε… Με μια ετήσια εκδήλωση δεν λύνουμε τα προβλήματα μιας χώρας, όμως διαμορφώνουμε μια νοοτροπία, σύμφωνα με την οποία, ως πολίτες, δεν είμαστε έρμαια, αλλά έχουμε την υποχρέωση να προσφέρουμε στην κοινωνία προτείνοντας λύσεις. Το θέμα του φετινού TEDxAcademy ήταν «Η Ελλάδα που ονειρεύομαι το 2030». Εσείς πώς ονειρεύεστε την Ελλάδα του 2030; Ονειρεύομαι μια Ελλάδα που θα έχει ξεπεράσει τις «παιδικές» αρρώστιες της. Όλες οι χώρες έχουν διανύσει προβληματικές περιόδους στην ιστορία τους και έχουν εξελιχθεί στην πορεία. Ονειρεύομαι λοιπόν μια Ελλάδα εντός Ευρώπης, με νόμισμα το ευρώ, με δυνατή οικονομία, με άξονα πλεύσης την καινοτομία και την τεχνολογία. Μια Ελλάδα στην οποία θα υπάρχουν εταιρείες με υπεραξία. Ο τουρισμός, η διατροφή, η τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη είναι τομείς στους οποίους μπορούμε να διαπρέψουμε. Ονειρεύομαι, επίσης, μια Ελλάδα στην οποία θα έρχεται κόσμος από άλλες χώρες για να κάνει σπουδές πάνω στη φιλοσοφία, στην αρχαιολογία, στο δράμα, στη δημοκρατία. Πόσο σημαντικό είναι το όνειρο για την εξέλιξη μιας χώρας; Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε πει ότι η φαντασία είναι πολύ πιο σημαντική από τη γνώση. Η γνώση είναι περιορισμένη. Στη φαντασία δεν υπάρχουν όρια. Μόνο έτσι ανοίγουν νέοι δρόμοι. Πώς φαντάζεστε την Ελλάδα του 2030; Κάνε με προφήτη, να σε κάνω πλούσιο! Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν δύο δρόμοι, όπως συμβαίνει πάντα σε όλους τους τομείς: ο εύκολος και ο δύσκολος. Αν ακολουθήσουμε τον εύκολο, θα επαναπαυτούμε με την πεποίθηση ότι για όλα τα δεινά φταίνε οι άλλοι. Αυτός ο δρόμος αποτρέπει από την ενδοσκόπηση και τη δράση. Ο δύσκολος δρόμος ορίζει να βάλουμε τα θεμέλια για να χτίσουμε μια χώρα η οποία θα συναλλάσσεται με όρους του μέλλοντος. Είναι ο δρόμος που προϋποθέτει σκληρή δουλειά και κατάργηση των αγκυλώσεων που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα. Από την Ελλάδα θεωρείτε ότι λείπει το όνειρο ή ο ορθολογισμός; Και τα δύο. Νομίζω ότι στην Ελλάδα πρέπει να κάνουμε όλοι μια προσπάθεια για ολική επανεκκίνηση. Πηγαίνεις εκτός Ελλάδας και ακούς τον κόσμο να κάνει όνειρα για το μέλλον. Επιστρέφεις και ακούς μόνο γκρίνια. Αν δεν ξεπεραστεί αυτό, δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Δεν είναι, όμως, λογικό να υπάρχει γκρίνια όταν οι άνθρωποι γύρω μας αντιμετωπίζουν βασικά βιοποριστικά θέματα; Δεν μιλάω ως άνθρωπος που έχει λυμένα τα προβλήματά του. Δεν θέλετε να ξέρετε ποιο ήταν το ύψος του τραπεζικού λογαριασμού μου όταν έκανα το πρώτο TEDxAcademy… Όταν κάποιος αντιμετωπίζει σοβαρά καθημερινά προβλήματα, τα όνειρά του δεν τείνουν να είναι πιο εσωστρεφή και εγωκεντρικά; Ναι, ισχύει τις περισσότερες φορές. Όμως, τα σοβαρά προβλήματα μας βοηθούν να
ωριμάσουμε και να πάμε παρακάτω. Για μένα, την περίοδο που είχα διάφορα προβλήματα, το TEDxAcademy ήταν τρόπος έκφρασης και εκτόνωσης. Είπα ότι μπορεί να μην μπορώ να λύσω άμεσα τα δικά μου θέματα, αλλά αυτό δεν με εμποδίζει να ασχοληθώ με άλλα κοινωνικά ζητήματα. Δεν είναι απαραίτητο να έχεις οικονομική ευμάρεια για να ασχοληθείς με όσα συμβαίνουν γύρω σου. Αντίθετα, όταν έχεις δικά σου προβλήματα, έχεις κατανόηση και ενσυναίσθηση της δύσκολης θέσης του άλλου. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο «αγκάθι» στην Ελλάδα, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο; Η νοοτροπία της και ο κλειστός τρόπος σκέψης. Συγκεκριμένα, η νοοτροπία τού να περιμένεις να σε βοηθήσουν (σε ζητήματα δουλειάς) ο γονιός, ο φίλος ή ο γνωστός σου, που τον ψήφισες. Χρειάζεται αξιοκρατία, ώστε να αναδειχθούν τα ταλέντα αυτής της χώρας. Τι θεωρείτε ότι εμποδίζει την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα; Αρχικά, η εκπαίδευση. Έχουμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δεν προάγει καθόλου τη συλλογικότητα. Διαβάζεις κάτι, το μαθαίνεις παπαγαλία και πας και το γράφεις σε μια κόλα χαρτί. Δεν συνεργάζεσαι, δεν δημιουργείς, δεν χτίζεις. Οι νέοι αυτής της χώρας έχουν ιδέες που «κολυμπούν» στο μυαλό τους και δεν έχουν μάθει να τις αξιοποιούν. Στην Ελλάδα δεν μαθαίνεις πουθενά να πέφτεις και να σηκώνεσαι μέσα στην προσπάθειά σου να δώσεις υπόσταση στο όραμα που έχεις. Δεν μαθαίνεις να παίρνεις ρίσκα, να συνεργάζεσαι, να συγκρούεσαι και να βρίσκεις λύσεις με γνώμονα τον στόχο σου. Όλα ξεκινούν και τελειώνουν σε μια κόλα χαρτί… Υπάρχει κάτι που, αν άλλαζε, θα έλυνε άμεσα τα χέρια όσων θέλουν να εξελιχθούν; Αν έπρεπε να επιλέξω μόνο ένα πράγμα, θα έλεγα την εμπιστοσύνη. Για να συνεργαστείς με κάποιον, πρέπει να τον εμπιστευτείς. Ο πολίτης, από την πλευρά του, δεν εμπιστεύεται το κράτος, γιατί θεωρεί ότι τα χρήματα που δίνει σ’ αυτό δεν αξιοποιούνται, αλλά γίνονται αντικείμενο κατάχρησης. Εφόσον δεν εμπιστεύεται το κράτος, έχει μια καλή δικαιολογία για να το κλέβει. Το κράτος, από την πλευρά του, δεν εμπιστεύεται τον πολίτη, γιατί θεωρεί ότι θα φοροδιαφύγει. Γι’ αυτόν τον λόγο βρίσκει 100 διαφορετικούς τρόπους προκειμένου να σιγουρευτεί ότι θα πληρώσει. Κι έτσι καταλήγουμε σε μια τρομερή γραφειοκρατία, που κοστίζει σε όλους μας γύρω στο 7% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ), ένα ποσοστό πραγματικά καταστροφικό. Αντίστοιχα, ποιο θεωρείτε το δυνατό χαρτί αυτής της χώρας; Παρά τα παραπάνω προβλήματα, η Ελλάδα έχει νέους ανθρώπους που διαθέτουν μυαλό και παιδεία. Με σοβαρά προγράμματα επιχειρηματικότητας θα μπορούσαν να κάνουν θαύματα. Γίνονται κάποιες σημαντικές προσπάθειες, αλλά χρειάζονται κι άλλες. Ακούσατε κάτι στο TEDxAcademy 2016 που να λειτούργησε αφυπνιστικά για εσάς; Ο Γρηγόρης Ξεπαπαδάκης, χειρουργός και διευθυντής της Κλινικής Μαστού ΡΕΑ, είπε ότι πρέπει να ανακαλύψεις το λιοντάρι που έχεις στην καρδιά σου και μετά μπορείς να κάνεις θαύματα. Πράγματι, νομίζω ότι όλοι κρύβουμε ένα τέτοιο μέσα μας… 117
118
business
Elektronio Το οικολογικό ποδήλατο που αλλάζει τον τρόπο των αστικών μετακινήσεων της Χριστίνας Μόνη
Η
οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα τα τελευταία χρόνια σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησε προς την αντίθετη κατεύθυνση: σε δύσκολους καιρούς, κάποιοι τόλμησαν και με καινοτόμες ιδέες κατάφεραν να ξεχωρίσουν. Ανάμεσα σε αυτούς, δύο νέοι με όραμα έναν εναλλακτικό τρόπο αστικής μετακίνησης, ο Παντελής Ζάρκος και η Άννα Χλιούρα, οι οποίοι το 2015 ίδρυσαν τη start-up εταιρεία ποδηλάτων Elektronio και δημιούργησαν το Play, ένα πρωτότυπο οικολογικό και εύχρηστο ποδήλατο-όχημα. Η βραβευμένη start-up εταιρεία, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, κατασκευάζει premium ηλεκτρικά ποδήλατα με επαναστατικό σχεδιασμό. Με μότο το «#reimagineyourvehicle» («φαντάσου εκ νέου το όχημά σου»), ο Παντελής και η Άννα έχουν το όραμα να προτείνουν συνεχώς ευφυείς τρόπους βιώσιμης μετακίνησης. Η πρώτη δημιουργία τους εντυπωσίασε, και όχι άδικα. Το Play, ένα ηλεκτρικό τρίτροχο ποδήλατο, ανήκει στην κατηγορία των tilting trikes και φέρει δύο τροχούς μπροστά, οι οποίοι στρίβουν και πλαγιάζουν ταυτόχρονα και ανεξάρτητα. Ο Παντελής Ζάρκος είναι ο σχεδιαστής των ποδηλάτων, υπεύθυνος για την ανάπτυξη και την παραγωγή νέων μοντέλων. Το δημιουργικό μυαλό του Elektronio είναι μηχανολόγος οχημάτων και ασχολείται με ιδιαίτερα bicycle projects εδώ και πέντε χρόνια. Συνοδοιπόρος του σε αυτό το καινοτόμο project είναι η Άννα Χλιούρα, υπεύθυνη μάρκετινγκ της εταιρείας. Η επικοινωνιακή persona του Elektronio έχει σπουδάσει δημοσιογραφία, επικοινωνία και, με εξειδίκευση στα new media, έχει βαλθεί να διαδώσει παντού το Elektronio ως την εναλλακτική πρόταση μετακίνησης στην πόλη. Η ιδρυτική ομάδα έχει διαφορετικές ικανότητες, επιστημονικά backgrounds και αλληλοσυμπληρώνεται. Με βάση αυτούς τους δύο πυρήνες θέλουν η εταιρεία να διευρυνθεί και με νέα μέλη στο προσεχές διάστημα. Ο Παντελής Ζάρκος μίλησε στο «Mancode» για το πώς ξεκίνησε η ιδέα του Elektronio, για την ξεχωριστή κατασκευή του Play και για τα μελλοντικά, καινοτόμα σχέδια της επιχείρησής του. Τι είναι αυτό που κάνει το Play ξεχωριστό; Το Play είναι πραγματικά ένα «παιχνίδι της μετακίνησης», γιατί πολύ απλά είναι κάτι παραπάνω από ένα συμβατικό ποδήλατο ή, καλύτερα, κάτι παραπάνω από ένα συμβατικό ηλεκτρικό ποδήλατο. Καταρχάς, έχουμε μια ολότελα διαφορετική γεωμετρία, που μας επιτρέπει μια ιδιαίτερα άνετη θέση οδήγησης και, χάρη στην ηλεκτρική υποβοήθηση, μπορούμε να κάνουμε ξεκούραστα περισσότερα χιλιόμετρα. Το καινοτόμο μπροστινό tilting σύστημα κάνει το ποδήλατο ευέλικτο και ασφαλές, καθώς έχουμε τρία σημεία επαφής με τον δρόμο και δεν υπάρχει πιθανότητα ανατροπής ή ολίσθησης. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα τοποθέτησης αποθηκευτικών χώρων, τόσο μπροστά, ανάμεσα στους δύο τροχούς, όσο και πίσω από την πλάτη του καθίσματος. Έτσι, οι χρήστες του μπορούν να μεταφέρουν συγχρόνως τα καθημερινά ψώνια, την τσάντα, το laptop, το παιδί, ακόμη και το σκυλί τους. Αξίζει να αναφέρω ότι το Play προσφέρει μια πραγματικά μοναδική και άκρως διασκεδαστική οδηγική εμπειρία στον αναβάτη του, που δεν θυμίζει κανένα άλλο ποδήλατο.
Γιατί να επιλέξει ο κόσμος ένα premium ηλεκτρικό ποδήλατο σαν αυτά που κατασκευάζετε; Ο κύριος λόγος για να μας επιλέξει είναι διότι θα κατασκευάσουμε κάτι αποκλειστικά γι’ αυτόν. Καταγράφουμε κάθε φορά τις ανάγκες και τις επιθυμίες του εκάστοτε πελάτη μας και παράγουμε το ιδανικό εξατομικευμένο ποδήλατο, ακολουθώντας μια χειροποίητη διαδικασία παραγωγής. Υπάρχει, δε, η δυνατότητα να γίνει τόσο personalized, ώστε φιλοτεχνούμε ακόμη και τα καπάκια που ντύνουν το ποδήλατο με το σχέδιο της αρεσκείας του. Επίσης, είναι τόσα τα προβλήματα στην αστική μετακίνηση καθημερινά, που με τη δική μας πρόταση πραγματικά θα ξενοιάσει. Πώς, όμως, δύο νέοι άνθρωποι αποφάσισαν να επενδύσουν σε μια «eco» επιχείρηση εν μέσω κρίσης; H απόφαση για το Elektronio δεν ήρθε καθόλου αβίαστα, αλλά κατόπιν ώριμης σκέψης και προγραμματισμού. Φανταστείτε ότι είμαστε μια ιδιαίτερη περίπτωση, γιατί είχαμε επιχειρήσει κάτι ανάλογο πριν από μερικά χρόνια, πάλι εν μέσω κρίσης, αλλά τότε δεν ευδοκίμησε η συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας και έληξε άδοξα. Παρόλο που η κρίση συνιστά τροχοπέδη σε διάφορα επίπεδα, εντούτοις έκανε κάτι καλό, γιατί στραφήκαμε στην επιχειρηματικότητα. Ενδεχομένως να είχαμε ακολουθήσει άλλους επαγγελματικούς δρόμους αν δεν υπήρχε η οικονομική κρίση. Η διαδρομή σαφώς δεν είναι εύκολη, αλλά ασχολούμαστε με κάτι που αγαπάμε, επενδύουμε σε κάτι που πιστεύουμε πολύ και τα λάθη του παρελθόντος έχουν γίνει πολύτιμο μάθημα για το τωρινό μας εγχείρημα. Αυτά τα ποδήλατα έχουν γίνει, ούτως ή άλλως, τα δικά μας μέσα μετακίνησης και ανυπομονούμε να τα μοιραστούμε με όλους εσάς! Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον; Θα δούμε κάτι πρωτοποριακό; Ευελπιστούμε ότι θα δείτε πολλά πρωτοποριακά πράγματα από εμάς στο μέλλον. Στόχος μας είναι να εισαγάγουμε προσεχώς την κλειστή έκδοση του Play, που θα επιτρέπει τη χρήση του όλο τον χρόνο, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Αυτή την περίοδο, μάλιστα, αναπτύσσουμε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό project για λογαριασμό ελληνικής εταιρείας, που θα επιτρέπει τη μεταφορά ασθενών σε μη επείγουσες καταστάσεις στο κέντρο της πόλης, και ευελπιστούμε σύντομα να το ολοκληρώσουμε. Επίσης, στα σχέδιά μας είναι το Elektronio να «ποδηλατήσει» σε διάφορες μητροπόλεις του κόσμου. Το Elektronio είναι διαθέσιμο για όλους. Ακούει προτάσεις και, εφόσον είναι εφικτές, προχωρά στον σχεδιασμό και στην παραγωγή ενός πρωτότυπου ποδηλάτου. Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης θα βρείτε το Elektronio Lab & Showroom, όπου πραγματοποιείται η δημιουργική διαδικασία παραγωγής των ποδηλάτων, ενώ παράλληλα υπάρχει αλληλεπίδραση με τους πελάτες και στο e-shop www.elektroniowheels.com, όπου χρήστες από όλον τον κόσμο μπορούν να παραγγείλουν το εξατομικευμένο ποδήλατό τους. Elektronio Handcrafted Vehicles (Βέροιας 3, Θεσσαλονίκη) 119
Co Rentmeester / Life Pictures , Bettmann / Getty Images / Ideal Image
Η πύλη για την κόλαση του ειδικού συνεργάτη «Λατρεύω τη μυρωδιά της ναπάλμ το πρωί. Μυρίζει σαν τη νίκη». Με τη χαρακτηριστική ατάκα από την ταινία «Αποκάλυψη τώρα» του Francis Ford Coppola, ο πόλεμος του Βιετνάμ έκανε ένα είδος επικοινωνιακού comeback στα τέλη των ’70s σε ένα κοινό που φαινόταν ότι ήθελε να ξεχάσει, αδιαφορούσε ή απλώς δεν γνώριζε. Κάποια εποχή έπαιξα στο pc ένα παιχνίδι με ανάλογο θέμα και σκέφτηκα ότι πολλοί έχουν αντίστοιχες virtual εμπειρίες από ιστορικά γεγονότα: ζούγκλα, εκρήξεις, τρόμος, αίμα, ακρωτηριασμοί, αγωνία, αίσθηση απώλειας, κυνισμός και τελικά θάνατος με μουσική υπόκρουση το «Paint it black» των Rolling Stones. Ανάλογες εμπειρίες, που εμείς αδυνατούμε να κατανοήσουμε, βίωσαν όλοι όσοι ενεπλάκησαν στα πεδία 120
των μαχών. Σήμερα, το Βιετνάμ επιδιώκει τη δημιουργία πίστας για τους αγώνες της Formula 1 και εκείνα τα γεγονότα μοιάζουν τόσο μακρινά… Είναι, όμως; Ο πόλεμος διήρκεσε σχεδόν 20 χρόνια, από την 1η Νοεμβρίου 1955 έως τις 30 Απριλίου 1975. Επίσημα, οι δύο αντίπαλοι ήταν το Βόρειο και το Νότιο Βιετνάμ. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για έναν διεθνή πόλεμο, τον μεγαλύτερο της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου, αρχικά με τη συμμετοχή της Γαλλίας και στη συνέχεια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους με την πλευρά του Νότιου Βιετνάμ, και του κομμουνιστικού μπλοκ από την πλευρά του Βόρειου Βιετνάμ. Οι ΗΠΑ στόχευαν να εμποδίσουν τη χώρα να γίνει κομμουνιστική, ενώ το Βόρειο Βι-
doc
Στη φωτογραφία: Κουάνγκ Τρι, Νότιο Βιετνάμ: άνδρες του 1ου Τάγματος, του 9ου Συντάγματος Πεζοναυτών, φτάνουν με φορτηγά στο Κουάνγκ Τρι από την κατασκήνωση βάσης τους στην πολεμική βάση Βάντεργκριφτ, δυτικά του Ντονγκ Χα. Ετοιμάζονται να φύγουν με C-30 για τις τελετές στο Ντα Νανγκ, προτού αναχωρήσουν με πλοίο για την Οκινάουα. Χαρακτηριστική η ονομασία στην πινακίδα «Η πύλη για την κόλαση», με ημερομηνία 1965 και 19-.
ετνάμ είδε τον πόλεμο ως προέκταση του αγώνα του για ανεξαρτησία από τους αποικιοκράτες. Για να αντισταθμίσει την ανωτερότητα των ενόπλων δυνάμεων και της τεχνολογίας των ΗΠΑ, ο στρατός του Βόρειου Βιετνάμ συνδύασε σύγχρονο οπλισμό με αντάρτικες τακτικές. Σημαντικές λεπτομέρειες όσων συνέβησαν αποκαλύφθηκαν από τη διαρροή των διάσημων Pentagon Papers. Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε το Βιετνάμ (μέχρι τότε γαλλική αποικία) ως Λαϊκή Δημοκρατία υπό τον πρόεδρο Χο Τσι Μινχ. Όταν αυτός κατάλαβε ότι οι Δυτικοί σύμμαχοι επρόκειτο να αποκαταστήσουν τη γαλλική κυριαρχία, Κινέζοι σύμβουλοι και σοβιετικός εξοπλισμός άρχισαν να έρχονται στους αντάρτες που ήλεγχε. Μετά την ήττα των Γάλλων στο Ντιέν Μπιέν Φου, το 1954, το Βιετνάμ θα χωριστεί στα δύο. Επικεφαλής της νέας κυβέρνησης του Νότιου Βιετνάμ ήταν ο Νγκο Ντιν Ντιέμ. Μέχρι την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, το 1961, η αμερικανική παρουσία περιοριζόταν στην αποστολή στρατιωτικών συμβούλων και εξοπλισμού. Αυτή, τουλάχιστον, ήταν η επίσημη γραμμή της κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος Κένεντι ήταν οπαδός της πολιτικής της «συγκράτησης» και πίστευε στη θεωρία του ντόμινο. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο ίδιος και ο υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Μακναμάρα επεδίωκαν ενεργά έναν τρόπο απεμπλοκής από το Βιετνάμ, ενώ διατηρούσαν τη δέσμευσή τους για ένα ελεύθερο Νότιο Βιετνάμ μέσω χρηματοδοτικής στήριξης και στρατιωτικής εκπαίδευσης. Ο Κένεντι ήθελε εκτός της χώρας όλο το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ έως το τέλος του 1965. Τα γεγονότα, όμως, εξελίχθηκαν εντελώς διαφορετικά…
«Θα σκοτώσετε δέκα από τους άνδρες μου, εμείς θα σκοτώσουμε έναν από εσάς, αλλά, ακόμη και με αυτές τις πιθανότητες, στο τέλος εμείς θα νικήσουμε» Χο Τσι Μινχ 121
122
doc
Γεννήθηκα την 4η Ιουλίου «Είναι ο πρώτος πόλεμος που κάναμε ποτέ μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης και ο πρώτος πόλεμος όπου τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης είχαν την πλήρη κυριαρχία» Γουίλιαμ Γουεστμόρλαντ, στρατηγός, αρχηγός του επιτελείου των ΗΠΑ στο Βιετνάμ την περίοδο 1964-1968
Τ
ον Νοέμβριο του 1963 συνέβησαν δύο σημαντικά γεγονότα: στις 2 του μηνός, ο πρόεδρος του Νότιου Βιετνάμ Ντιέμ πυροβολήθηκε σε ένα τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού. Εκείνη την εποχή υπήρχαν 16.000 σύμβουλοι των ΗΠΑ στη χώρα. Είκοσι ημέρες αργότερα, στις 22 Νοεμβρίου, ο πρόεδρος Κένεντι δολοφονήθηκε στη διάρκεια περιοδείας του στο Ντάλας του Τέξας. Με την ανάληψη της προεδρίας από τον Λίντον Τζόνσον, ο πόλεμος εισήλθε, από το 1964, στη σκληρότερη φάση του, με την άμεση πλέον εμπλοκή μεγάλου αριθμού αμερικανικών δυνάμεων στο πλευρό του καθεστώτος της Σαϊγκόν. Η μεταφορά στρατευμάτων συνεχίστηκε αμείωτη, σε μεγάλο αριθμό, κατά τη διάρκεια του 1965. Αξίζει να αναφερθούμε σε ορισμένα γεγονότα, τα οποία συνέβαλαν στην τελική έκβαση του πολέμου. Το 1964 φημολογείτο ότι στον Κόλπο του Τόνκιν ένα πλοίο των ΗΠΑ δέχτηκε επίθεση από το Βόρειο Βιετνάμ, όμως πολύ αργότερα αποδείχτηκε ότι κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί. Αυτό έδωσε την αφορμή στις ΗΠΑ να βομβαρδίσουν το Βόρειο Βιετνάμ, αναγκάζοντας τους Σοβιετικούς να συμμετάσχουν. Οι κομμουνιστές ανταπέδωσαν με επιθέσεις εναντίον βάσεων στο Νότιο Βιετνάμ. Το 1965, το 409 Τάγμα Βιετκόνγκ (VC) επιτέθηκε στο στρατόπεδο Χολογουέι (αμερικανική βάση ελικοπτέρων) στο Πλέικου, στις 6 Φεβρουαρίου, ενώ ο 30ός Λόχος VC επιτέθηκε σε βάση στο Νότιο Βιετνάμ στις 7 Φεβρουαρίου. Αυτές οι επιθέσεις έπεισαν τον πρόεδρο Τζόνσον να κλιμακώσει την εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύγκρουση.
Στη φωτογραφία: Άνδρες του αμερικανικού στρατού, μέλη αναγνωριστικής περιπολίας μακράς απόστασης του 2ου Τάγματος, του 503ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος Πεζικού, της 173ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας, κρατούν όπλα και φορούν καμουφλάζ στην εμπόλεμη ζώνη C, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Junction City», στην επαρχία Τάι Νινχ στο Νότιο Βιετνάμ, τον Φεβρουάριο του 1967.
123
Η σφαγή του Μάι Λάι οδηγεί στην ηθική ήττα «Όλο το έθνος έδινε την εικόνα ενός σάπιου φρούτου, έτοιμου να πέσει στο πρώτο αεράκι…» Στρατηγός Τσάο Βαν Βιέν, τελευταίος αρχηγός του στρατού του Νότιου Βιετνάμ
Σ
τις 30 Ιανουαρίου 1968, οι κομμουνιστές ξεκίνησαν επιθέσεις σε πάνω από 100 πόλεις και κωμοπόλεις στο Νότιο Βιετνάμ. Ονομάστηκαν «Τετ», διότι συνέπιπταν με το νέο έτος. Οι αντάρτες VC και οι συμπαθούντες επιτέθηκαν σε στρατιωτικές βάσεις, κυβερνητικά γραφεία και ξένες πρεσβείες. Στη διάρκεια των συγκρούσεων εκτελέστηκαν χιλιάδες άμαχοι. Παρά τις αρχικές νίκες, οι «Τετ» εξελίχθηκαν σε μεγάλη ήττα για τους κομμουνιστές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περίπου 45.000 στρατιωτών του NVA και τον αποδεκατισμό των Βιετκόνγκ στο Νότιο Βιετνάμ. Ωστόσο, σημείωσαν επιτυχία μόνο σ’ ένα μέτωπο, αυτό των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Οι επιθέσεις συνεχίστηκαν έως τις 28 Μαρτίου, όταν τελικά οι Βιετκόνγκ απωθήθηκαν. Αν και το Βόρειο Βιετνάμ έχασε στο πεδίο της μάχης, πήρε μια σημαντική ψυχολογική νίκη: στο εσωτερικό των ΗΠΑ η υποστήριξη για τον πόλεμο εξασθένησε και άρχισε να διογκώνεται ένα κίνημα διαμαρτυρίας που ζητούσε από τον στρατό να αποσυρθεί. Αυτό ήταν το σημείο καμπής και η αρχή της ήττας. Ο στρατός του Βόρειου Βιετνάμ (NVA) δεν μπορεί να επικριθεί για έλλειψη αφοσίωσης, πατριωτισμού ή για ανεπαρκή ηγεσία. Ήταν μια επαγγελματική μαχητική δύναμη, που οργανώθηκε υπό τη σοβιετική καθοδήγηση. Οι κομμουνιστές αντάρτες, οι Βιετκόνγκ, χρησιμοποιούσαν κατώτερο εξοπλισμό, που τους διέθετε η Κίνα. Με λιγότερους άνδρες και ανεπαρκώς εξοπλισμένες μονάδες, ο στρατός του Βόρειου Βιετνάμ ηττήθηκε από τα στρατεύματα των ΗΠΑ σχεδόν σε κάθε μεγάλη μάχη. Καμία μεγάλη μονάδα των Αμερικανών δεν παραδόθηκε ποτέ. Όμως, στις 16 Μαρτίου 1968 Αμερικανοί στρατιώτες του 3ου Λόχου, του 1ου Τάγματος, του 20ού Συντάγματος Πεζικού, της 11ης Ταξιαρχίας, της Μεραρχίας Αμέρικαλ, μπήκαν στο χωριό Μάι Λάι, στο Νότιο Βιετνάμ. Εκεί έλαβε χώρα ένα από τα πιο φρικιαστικά εγκλήματα εναντίον αμάχων κατά τη διάρκεια του πολέμου, το οποίο θα έπαιζε κρίσιμο ρόλο στη μεταστροφή της κοινής γνώμης: οι στρατιώτες προέβησαν στη μαζική δολοφονία αμάχων, ο αριθμός των οποίων κυμαίνεται από 347 έως 504. Τα περισσότερα από τα θύματα ήταν γυναίκες, παιδιά, βρέφη και ηλικιωμένοι. Μερικά από τα πτώματα είχαν ακρωτηριαστεί και πολλές γυναίκες βιάστηκαν πριν από τις δολοφονίες. Αυτό ήταν το σημείο καμπής για την ήττα των Αμερικανών στο πεδίο της ηθικής. Επί έναν χρόνο γινόταν προσπάθεια να συγκαλυφθεί η σφαγή. Μέσα στη γενική κατακραυγή, απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 26 Αμερικανούς στρατιώτες για τα γεγονότα. Ο μόνος που καταδικάστηκε ήταν ο ανθυπολοχαγός Γουίλιαμ Κάλεϊ, διμοιρίτης του 3ου Λόχου. Κρίθηκε ένοχος για τη δολοφονία 22 χωρικών και του επιβλήθηκε η ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Εξέτισε 3,5 χρόνια σε κατ’ οίκον περιορισμό. Στη φωτογραφία: Νότιο Βιετνάμ. Αμερικανοί πεζοναύτες καλύπτονται στο πίσω μέρος ενός τανκ, σε κατοικημένη περιοχή, το οποίο βάλλει πάνω από τον εξωτερικό τοίχο μιας οχυρωμένης τοποθεσίας του αντιπάλου.
124
doc
125
126
doc
Η μάχη του Χάμπουργκερ Χιλ «Τo Βιετνάμ ήταν μια χώρα στην οποία η Αμερική προσπαθούσε να κάνει τους ανθρώπους να σταματήσουν να είναι κομμουνιστές με τη ρίψη πραγμάτων σε αυτούς από τα αεροπλάνα» Κουρτ Βόνεγκατ, Αμερικανός συγγραφέας
Μ
ια αιματηρή μάχη διεξήχθη από τις 10 έως τις 20 Μαΐου 1969 (ήταν το κύριο μέρος της επιχείρησης «Apache Snow»). Αν και ο βαριά οχυρωμένος λόφος 937, στην περιοχή Τουά Τιέν, από δυνάμεις του 29ου Στρατού του Βόρειου Βιετνάμ, ήταν μικρής στρατηγικής αξίας, το αρχηγείο των Αμερικανών διέταξε την κατάληψή του με μετωπική επίθεση. Η μάχη διεξήχθη κυρίως με την εμπλοκή του πεζικού και με αερομεταφερόμενα στρατεύματα να επιχειρούν στις απότομες, κεκλιμένες πλαγιές του λόφου. Η επίθεση άρχισε στις 10 Μαΐου 1969, με 1.800 άνδρες από μονάδες της 101ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας, της 3ης Ταξιαρχίας, του 9ου Συντάγματος Πεζοναυτών, του 5ου Συντάγματος Ιππικού, της 3ης Μοίρας και του 3ου Συντάγματος του στρατού του Νότιου Βιετνάμ. Την υποστήριζαν 10 πυροβολαρχίες που εκτόξευσαν 19.213 οβίδες. Από αέρος πραγματοποιήθηκαν 272 αποστολές της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ, με ρίψεις 890 τόνων βομβών και 115 τόνων ναπάλμ. Οι επιθέσεις των Αμερικανών και των συμμάχων τους επανειλημμένα απωθήθηκαν από δύο τάγματα με 800 στρατιώτες του Βόρειου Βιετνάμ. Η κακοκαιρία ήταν ακόμη ένα εμπόδιο. Παρ’ όλα αυτά, τα αερομεταφερόμενα στρατεύματα πήραν τον λόφο με άμεση επίθεση στις 20 Μαΐου, προκαλώντας εκτεταμένες απώλειες στις δυνάμεις των κομμουνιστών. Εβδομήντα δύο νεκροί και 372 τραυματίες, Αμερικανοί αξιωματικοί και στρατιώτες, ήταν το τίμημα για την κατάληψη του Χάμπουργκερ Χιλ. Οι συνολικές απώλειες για τους Νοτίους παραμένουν άγνωστες. Στη διάρκεια των επιχειρήσεων, αρκετά ελικόπτερα καταρρίφθηκαν ή υπέστησαν ζημιές. Οι Αμερικανοί αναφέρουν 630 νεκρούς και τρεις αιχμαλώτους από την πλευρά των κομμουνιστών. Παρά τη νικηφόρα εξέλιξη, οι αμερικανικές δυνάμεις διατάχθηκαν να αποσυρθούν, κάτι που προκάλεσε την οργή του στρατού και αδυνάτισε περαιτέρω την υποστήριξη της αμερικανικής κοινής γνώμης στον πόλεμο. Το γεγονός σήμανε την επανεξέταση της στρατηγικής των ΗΠΑ (που έως τότε συνοψιζόταν στη «μέγιστη πίεση» επί του Βόρειου Βιετνάμ) σε «προστατευτική αντίδραση». Στη φωτογραφία: Μέλη της αμερικανικής 1ης Μεραρχίας Ιππικού κατασκευάζουν ένα καταφύγιο για όλμους, μετά την εκκαθάριση χώρου εκφόρτωσης, στις ζούγκλες κοντά στο Κουάνγκ Τρι. Συντρίμμια ενός ελικοπτέρου βρίσκονται στα δεξιά.
127
This is the end, my only friend... «Η τηλεόραση έφερε την κτηνωδία του πολέμου στην άνεση του σαλονιού. Το Βιετνάμ χάθηκε στα σαλόνια της Αμερικής, όχι στα πεδία των μαχών» Μάρσαλ Μακλούαν, καθηγητής, φιλόσοφος, διανοούμενος και ειδικός στα media, στη Montreal Gazette, 16 Μαΐου 1975
«Hell, no, we won’t go!» Ανώνυμος, σύνθημα εναντίον του πολέμου
Γ
ια να τερματιστεί ο πόλεμος, ειρηνευτικές συμφωνίες είχαν προγραμματιστεί για τις 27 Ιανουαρίου 1973 στο Παρίσι. Με στόχο να αυξηθούν η διαπραγματευτική δύναμή του σε αυτές τις συνομιλίες, αλλά και η περαιτέρω πίεση στις ΗΠΑ να αποσυρθούν, το Βόρειο Βιετνάμ ξεκίνησε μια μεγάλη επίθεση στις 30 Μαρτίου 1972, καταλαμβάνοντας τις πόλεις Κουάνγκ Τρι, Χουέ, Αν Λοκ και Κον Τουμ. Οι ΗΠΑ αντέδρασαν με βομβαρδισμούς στο Βόρειο Βιετνάμ και ανακατέλαβαν το Κουάνγκ Τρι, όμως είχε χαθεί το 10% του εδάφους του Νότιου Βιετνάμ. Έχοντας καταλάβει στρατηγικές θέσεις στο Νότιο Βιετνάμ κατά τη διάρκεια της επίθεσης του Πάσχα, το Βόρειο Βιετνάμ συνέχισε να προελαύνει στα εδάφη του Νοτίου. Στις 9 Απριλίου 1975 μπήκε στην επαρχία Ντονγκ Νάι, μια λωρίδα η οποία οδηγούσε στη Σαϊγκόν, πρωτεύουσα του Νότιου Βιετνάμ. Απέναντι στους Βιετκόνγκ βρισκόταν η 18η Μεραρχία Πεζικού των Νοτίων, που κατάφεραν να καθυστερήσουν την προέλαση για σχεδόν 12 ημέρες. Στη συνέχεια, στις 21 Απριλίου, υποχώρησαν ώστε να επικεντρωθούν στην υπεράσπιση της Σαϊγκόν. Το αποτέλεσμα ήταν να προκληθεί χάος. Οι άμαχοι πολίτες τράπηκαν σε φυγή προς την πρωτεύουσα, κάτω από τα πυρά του στρατού των Βορείων. Έως τις 27 Απριλίου, η Σαϊγκόν είχε περικυκλωθεί. Στις 29 Απριλίου, οι βομβαρδισμοί άρχισαν και την επόμενη ημέρα ο στρατός του Βόρειου Βιετνάμ εισήλθε στην πρωτεύουσα. Η εκκένωση της πόλης από τους Αμερικανούς και τους πολίτες του Νότιου Βιετνάμ υπήρξε περιπετειώδης. Τελικά, ο πόλεμος έληξε στις 30 Απριλίου. Στη φωτογραφία: Αμερικανοί στρατιώτες της 173ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας περιμένουν να αποχωρήσουν από το σημείο.
128
doc
129
130
Hulton Archive / Getty Images / Ideal Image
style
Ralph Lauren Ο Ralph Lauren δεν δημιούργησε trends που θα έσβηναν ύστερα από έξι μήνες. Δημιούργησε τρόπο ζωής
Τ
του Μισέλ Νικολαρέα
ηλεοπτική σειρά των 70s θυμίζει λίγο ο τίτλος της στήλης «The Influencers». Φυσικά, με πρωταγωνιστή τον Michael Kane στον ρόλο ανθρώπου που με το έργο του δημιουργεί τάσεις, κουλτούρα, μόδα, συμπεριφορές.
Upper East Side εμφανίστηκε φορώντας σμόκιν με καουμπόικες μπότες, τάραξε τα νερά των Αμερικανών σνομπ, που πάντα αντέγραφαν το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Ξαφνικά, ο «βλάχικος» Νότος απέκτησε γοητεία και χιλιάδες γιάπηδες (young urban professionals) άλλαξαν τα λεπτά Το κοινό όλων όσων θα παρουσιάσει η στήλη είναι χειροποίητα σκαρπίνια τους με τις μπότες που ότι άλλαξαν τα δεδομένα και επηρέασαν όλους άλλοτε κορόιδευαν. εμάς, συχνά χωρίς ούτε εμείς να το καταλάβουμε. Ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από ένα από τα Αυτό σημαίνει να είσαι «influencer». πιο αναγνωρίσιμα logos παγκοσμίως (το αλογάκι του polo) κατάφερε, σε μια Αμερική που πάντα Από το 1967, όταν παρουσίασε την πρώτη συλαισθανόταν μειονεκτικά μπροστά στο κύρος και λογή του από γραβάτες, ο influencer δεν έχει στη φινέτσα της ευρωπαϊκής κουλτούρας, να γί- σταματήσει να δημιουργεί, γιατί η ραχοκοκαλιά νει ο βασιλιάς της αμερικανικής μόδας, όταν οι ενός ανθρώπου που έχει τη δύναμη να ασκεί λέξεις «αμερικανική» και «μόδα» στην ίδια πρό- επιρροή είναι η δημιουργία. Και ο RL, εκτός από ταση ήταν σχήμα οξύμωρο. influencer, είναι πρωτίστως δημιουργός. Λάνσαρε μια σειρά από αρώματα, που από μόδα έγιναν Η ιδέα ήταν απλή: τζιν, chinos, πικέ μπλουζάκια. κατεστημένο. Το άρωμα Polo έχει το ρεκόρ πωΑυτό που κάνει τον Ralph Lauren να ξεχωρίζει λήσεων σε μια πολύ δύσκολη και ανταγωνιστική και τον κάνει «influencer» είναι ότι πήρε αυτά αγορά, όπου κάθε χρόνο παρουσιάζονται παρατα απλά συστατικά και, παντρεύοντας το «country πάνω από 300 νέα αρώματα. chic» με το «urban bohemian», δημιούργησε μια συνταγή επιτυχίας, ντύνοντας με τα ρούχα του Ο influencer RL δεν δημιούργησε trends που θα ολόκληρο τον πλανήτη. Από τα Hamptons μέχρι έσβηναν ύστερα από έξι μήνες. Δημιούργησε τις Σπέτσες, όλοι οι γόνοι, αλλά και αυτοί που θέ- τρόπο ζωής. Μια σχολή που πολλοί προσπάθησαν λουν να φαίνονται «γόνοι» εδώ και τρεις δεκαε- να αντιγράψουν, ανεπιτυχώς τις περισσότερες τίες φορούν την ίδια «στολή»: βερμούδα, μπλου- φορές. Το έργο του RL είναι τεράστιο και ολοζάκι πόλο και πλεκτό πουλόβερ στους ώμους. κληρωτικό: εκτός από τη βιομηχανία ένδυσης, Αυτό σημαίνει να είσαι «influencer». επεκτείνεται και σε είδη σπιτιού, επίπλωσης, διακόσμησης, από αρωματικά κεριά, κουρτίνες, Στον διαφημιστικό πόλεμο με τους ανταγωνιστές σεντόνια, πετσέτες, μέχρι χειροποίητα πλακάκια του στην αγορά των τζιν, τους Calvin Klein και μπάνιου. Έχει βάλει τη διακοσμητική υπογραφή Paul Marciano της Guess, στη δεκαετία του ’80, του σε εργένικα lofts χρηματιστών στο Μανχάταν, όταν αμφότεροι είχαν επιλέξει σύμβολα του σεξ σε επαύλεις πετρελαιάδων στο Χιούστον, ακόμα για τις καμπάνιες τους (Μπρουκ Σιλντς για την CK και σε ιδιωτικά lear jets. και Αν Νικόλ Σμιθ για την Guess), ο RL ξεχώρισε ποζάροντας ο ίδιος με ένα τζιν μπουφάν και γρα- Έπειτα από 50 χρόνια σκληρής εργασίας, στις 29 βάτα. Με αυτή την απλή κίνηση «ματ» έκανε ίσως Σεπτεμβρίου 2015, ο RL αποσύρθηκε από το τιμότην πρώτη «πολιτική δήλωσή» του μέσα από τη νι της διοίκησης της αυτοκρατορίας του, με την μόδα, αφορίζοντας την υποκουλτούρα του MTV περιουσία του να αποτιμάται στα 6 δισ. δολάρια, που είχε καταλάβει τις ΗΠΑ. και μπορεί πλέον να απολαύσει την ιδιωτική συλλογή σπάνιων αυτοκινήτων που διαθέτει. Ούτως ή Κατάφερε να γίνει ο ίδιος το καλύτερο μοντέλο άλλως, η εταιρεία του λειτουργεί σαν καλοκουργια τα ρούχα του και να αυτοανακηρυχθεί σε «all δισμένη Rolls Royce! american idol», κάνοντας τα αρχικά «RL» σύμβολο του αμερικανικού ονείρου: επιτυχία, πλούτος, οικογένεια. Όταν, δε, σε επίσημη εκδήλωση στο 131
132
travel
Havana para siempre Τα πάντα αλλάζουν Φωτογραφικό ρεπορτάζ του Θαλή Πιτούλη
Έ
πειτα από οκτώ ώρες πτήσης με την Air France, κατεβαίνεις από το αεροπλάνο και το πρώτο πράγμα που αισθάνεσαι είναι η γλυκιά υγρασία της Αβάνας. Το αεροδρόμιο είναι παλιό, όπως τα περισσότερα πράγματα στην Κούβα. Πενήντα επτά χρόνια επανάστασης και 56 χρόνια απομόνωσης…
Όταν ο Φιντέλ, στους πύρινους λόγους του, έλεγε «para siempre» και «venceremos», ίσως να το εννοούσε. Τα συνθήματα αυτά παραμένουν ξεθωριασμένα σε κάποιους τοίχους, ίσως σκόπιμα παραμελημένα, για να θυμίζουν τις παλιές ένδοξες στιγμές. 133
Γ
ια να αγαπήσεις την Αβάνα, πρέπει να αγαπάς τη μουσική της. Τα παλιά αμερικανικά αυτοκίνητα. Να έχεις δει την ομώνυμη ταινία με τον Robert Redford. Να αγαπάς τα πούρα όχι για την εικόνα τους, αλλά για την ιστορία και την αίσθησή τους. Να σου αρέσουν το ρούμι, το daiquiri, το mojito. Να σου αρέσουν τα μέρη που χάνονται πια. Να έχεις διαβάσει Hemingway. Στην Αβάνα, το ιστορικό μπαρ Floridita αποτελεί σημείο αναφοράς για το σωστό daiquiri και το μπρούντζινο άγαλμα του συγγραφέα, που ακουμπά στον κόκκινο πάγκο του μπαρ, μοιάζει σαν να διψά για ακόμη ένα. Λίγες γωνιές πιο μέσα, στην Havana
134
Viecha, στο άλλο διάσημο μπαρ La Bodeguita del Medio, σερβίρονται τα πιο διάσημα mojitos στον κόσμο. Κάποιοι γράφουν τα ονόματά τους στους τοίχους, καταλαμβάνοντας λίγα εκατοστά στην ιστορία του χώρου. Πάντα στην Havana Vieja, το βράδυ για δείπνο στην Guarida, ένα ρημαγμένο κτίριο με λιγοστό φωτισμό και απίστευτη ενέργεια στον χώρο. Το φαγητό είναι εξαιρετικό και τα παλιά μοναδικά έπιπλα συμπληρώνουν την αίσθηση. Αναχωρώντας το βράδυ για την παραλιακή Avenida Malecon, με τον υποτονικό κίτρινο φωτισμό, και πηγαίνοντας προς Miramar, η Κούβα απλώνεται σε όλο το ξεπεσμένο μεγαλείο της.
travel
Μ
ια εικόνα μοναδική. Η χώρα τον τελευταίο χρόνο προσπαθεί να αλλάξει και με το «άνοιγμα» που έγινε προς την Αμερική. Αυτό γίνεται βιαστικά. Κουβανοί που έμεναν στο Μαϊάμι έρχονται φέρνοντας τον αέρα του νεοπλουτισμού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Όσοι στερήθηκαν για χρόνια, λόγω εμπάργκο, τα μοναδικά πούρα τώρα έρχονται και αγοράζουν τα πάντα χωρίς γνώση. Πλέον, στην Αβάνα είναι δύσκολο να βρεις καλά πούρα… Η ζήτησή τους είναι τεράστια, αλλά, παραμένοντας προϊόν χειροποίητο και με υψηλά ποιοτικά στάνταρ, η παραγωγή τους δεν είναι επαρκής… Το contrabando και η πώληση
πούρων που δεν έχουν τα υψηλά ποιοτικά στάνταρ είναι παντού. Στο ξενοδοχείο-μνημείο Nacional, μπαίνοντας δεξιά και κάτω στις σκάλες, υπάρχει μόνιμα ένας torcedor που φτιάχνει πούρα επιτόπου και τα πουλάει. Στο προαύλιό του, ηλικιωμένοι σερβιτόροι, ντυμένοι κλασικά, σερβίρουν με το ίδιο στυλ από το 1930, όταν χτίστηκε το ξενοδοχείο. Εν τέλει, έχουν αλλάξει τόσο λίγα πράγματα από τότε, και τώρα αλλάζουν τόσο πολλά… 135
136
Moviepix / Getty Images / Ideal Image
entertainment
Και οι 12 ήταν καθάρματα του Θάνου Βεργή
Μ
όλις έχει τελειώσει μια ψυχιατρική αξιολόγηση των στρατιωτών του ταγματάρχη John Reisman από τον ψυχίατρο, λοχαγό Stuart Kinder. Ακολουθεί ο εξής διάλογος:
Ταγματάρχης: «Λοιπόν, τι συμπεραίνετε από όλο αυτό;» Kinder: «Δεν συμπεραίνω τίποτα. Αλλά, μαζί με τα άλλα αποτελέσματα, μπορώ να πω ότι είναι η πιο διεστραμμένη ομάδα ψυχοπαθών με παραμορφώσεις που έχω συναντήσει ποτέ μου! Και το χειρότερο; Ο πιο επικίνδυνος σε αυτήν είναι ο Maggott. Έχετε έναν θρησκόληπτο μανιακό, έναν άθλιο νάνο, δύο σχεδόν ηλίθιους... και για τους υπολοίπους δεν ξέρω, ούτε θέλω να σκέφτομαι!» Ταγματάρχης: «Δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερο τρόπο για τη διεξαγωγή ενός πολέμου». Kinder: «Αυτοί οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι εχθρός τους είναι οι Γερμανοί. Νομίζουν ότι ο εχθρός είναι οι δικοί τους, δηλαδή ο στρατός των ΗΠΑ!» Ταγματάρχης: «Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί ακόμη οι Γερμανοί δεν τους έχουν κάνει τίποτα». H σκηνή διαδραματίζεται στην κλασική πλέον αντιπολεμική (και γενικώς «αντί») ταινία «Και οι 12 ήταν καθάρματα» («The Dirty Dozen»), σε σκηνοθεσία Robert Aldrich, με λαμπρό καστ και επικεφαλής τον εμβληματικό «σκληρό» του σινεμά Lee Marvin. Η ιστορία ξεκινά όταν ο ταγματάρχης John Reisman (στον ρόλο ο Lee Marvin), με πρόβλημα συμπεριφοράς, αλλά και με τη φήμη ότι επιτυγχάνει στις αποστολές που αναλαμβάνει, παίρνει διαταγή να συναντήσει 12 καταδικασμένους σε θάνατο και σε άλλες βαριές ποινές, με σκοπό να οργανώσει μια ομάδα για μια αποστολή αυτοκτονίας: θα πέσουν με αλεξίπτωτο πίσω από τις γραμμές του εχθρού, με στόχο να εξολοθρεύσουν τους Γερμανούς στρατηγούς που έχουν συγκεντρωθεί για ανάπαυση σε μια έπαυλη, την παραμονή της απόβασης στη Νορμανδία. Ρεσιτάλ ερμηνείας σε ρόλους ψυχοπαθών δίνουν ο Τέλι Σαβάλας και φυσικά ο Τζον Κασσαβέτης. Μαζί τους, οι Ernest Borgnine, Charles Bronson, Donald Sutherland, Clint Walker, Robert Ryan και George Kennedy. Η ταινία βασίστηκε στο μυθιστόρημα του E.M. Nathanson και σημείωσε μεγάλη επιτυχία το 1967.
Tip Ο λοχίας Bowren παρουσιάζει τους 12 κρατουμένους στον ταγματάρχη Reisman: «Franko, V.R.: Θάνατος δι’ απαγχονισμού. Vladek, Μ.: Τριάντα χρόνια καταναγκαστικής εργασίας. Jefferson, R.Τ.: Θάνατος δι’ απαγχονισμού». Και ακολουθούν οι υπόλοιποι, μέχρι τον αριθμό 12. 137
Billions «Έχω τη δύναμη δισεκατομμυρίων δολαρίων» της Χριστίνας Μόνη
Π
ώς αισθάνεται ένας άνδρας όταν, με μια εντολή του, δισεκατομμύρια δολάρια μετακινούνται, επενδύονται και αποφέρουν τεράστια κέρδη; Ποιο είναι το όριο της δύναμης αυτής; Ή μήπως δεν υπάρχει; Είναι τα hedge funds οι κυρίαρχοι του καπιταλισμού χωρίς έλεγχο; Πολλές οι ερωτήσεις, χωρίς όμως ξεκάθαρες απαντήσεις. Όλα αυτά συνθέτουν αριστοτεχνικά την πλοκή στο «Billions», την τηλεοπτική σειρά στην οποία τον Bobby «Axe» Axelrod, βασιλιά των αμερικανικών hedge funds, έναν άνδρα με πολλά, πάρα πολλά χρήματα, υποδύεται με άνεση ο Damian Lewis («Homeland»). Απέναντί του, προσπαθώντας να τον βγάλει εκτός του παιχνιδιού της αγοράς κεφαλαίων, βρίσκεται ο Chuck Rhoades, ο εισαγγελέας, παραμονεύοντας στη γωνία και περιμένοντας τη σωστή στιγμή που θα τον ρίξει στην παγίδα του. Στον ρόλο είναι εξίσου απολαυστικός ο Paul Giamatti.
Ο Axelrod είναι παντρεμένος με την ξανθιά Lara (Malin Akerman), η οποία, λόγω του μικροαστικού παρελθόντος της, με καταβολές από ιρλανδική μαφιόζικη οικογένεια, είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα για να διατηρήσει το υψηλό επίπεδο ζωής της. Στην απέναντι πλευρά, ο Chuck είναι παντρεμένος με τη μελαχρινή Wendy (Maggie Siff), η οποία, προς χάριν της ίντριγκας του σεναρίου, τα τελευταία 15 χρόνια είναι η στενότερη συνεργάτιδα του Axe, ως διευθύντρια προσωπικού (πιστοποιημένη ψυχαναλύτρια) στην εταιρεία του.
Με φόντο τον χορό δισεκατομμυρίων, σεξουαλικά μυστικά, βρόμικα δολάρια και την υποκρισία, η σειρά πατάει γερά στις δυνατές ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών της. Το «Billions», τη νέα σειρά του Showtime, δημιούργησαν οι σεναριογράφοι Brian Cooperman και David Levin, με «προϋπηρεσία» στα «Ocean’s Η δύναμη του Axe φαίνεται όταν παίρ- Eleven» και «Runner Runner». νει μαζί του τα παλιά φιλαράκια του και με το lear jet του πετούν χιλιάδες μίλια για να παρακολουθήσουν τη συναυλία των Metallica, γκρουπ που άκουγαν στο κολέγιο. Ο Axe έχασε όλους τους φίλους και συνεργάτες του μέσα στους Δίδυμους Πύργους το 2001, και έκτοτε, εκτός από την τεράστια περιουσία του, ασχολείται ενεργά με τη φιλανθρωπία, κερδίζοντας έτσι τον θαυμασμό του κοινού και χτίζοντας το προφίλ του. Το γεγονός αυτό εκνευρίζει τον εισαγγελέα, που έχει κρυμμένα προσωπικά μυστικά σχετικά με τις ερωτικές επιλογές του σε «bondage» κατεύθυνση. Η αντίθεση των κύριων χαρακτήρων μεταφέρεται και στις γυναίκες τους.
138
Courtesy of Showtime
entertainment
139
140
Courtesy of HBO
tv series
The Night Of Μια έγχρωμη σειρά με ψυχή noir της Μαριανίνας Πάτσα
«
Στο σωστό μέρος, τη σωστή στιγμή;» ρωτά ο δικαστής τον John Stone, τον δικηγόρο που όλοι στο κύκλωμα γνωρίζουν ότι «ψαρεύει» τους πελάτες του (συνήθως πόρνες και ναρκομανείς) στημένος στο αστυνομικό τμήμα, ο οποίος όμως αυτή τη φορά φαίνεται ότι ανέλαβε την υπόθεση της ζωής του: ένας μουσουλμάνος Αμερικανός συνελήφθη με την κατηγορία ότι μαχαίρωσε μέχρι θανάτου ένα όμορφο λευκό κορίτσι, όμως ο ίδιος ισχυρίζεται ότι βρέθηκε στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή. Η νέα σειρά του HBO «The Night Of» είναι μια ευρεία προσαρμογή της σειράς του BBC «Criminal Justice» από τον συγγραφέα Richard Price και τον σεναριογράφο και σκηνοθέτη Steve Zaillian. Πρωταγωνιστές του, ο συγκλονιστικός John Turturro στον ρόλο του δικηγόρου John Stone και ο Riz Ahmed στον ρόλο του κατηγορουμένου Naz Khan. Ο Ahmed απογειώνει τον ρόλο του ως νεαρός φοιτητής Naz, ο οποίος ακροβατεί ανάμεσα στον φόβο, στη δυσπιστία και την αγωνία, μιλώντας με τα μάτια κάθε δευτερόλεπτο και χρησιμοποιώντας ελάχιστες φράσεις. Αλλά είναι ο Turturro αυτός που αποτελεί τον άξονα της ιστορίας: ένας δικηγόρος με αμφίεση αστέγου, εκζέματα και αλλεργίες που τον κάνουν εύθραυστο και τον απομονώνουν από τον περίγυρό του, χωρισμένος, με τη φάτσα του να ντύνει τα βαγόνια του μετρό μέσα από κακόγουστες διαφημίσεις προκειμένου να κερδίσει πελάτες, χωρίς να τον παίρνει κανείς στα σοβαρά στον επαγγελματικό χώρο του. Όμως, κάτω από αυτό το θλιβερό περιτύλιγμα, ο Stone έχει ακόμα την ικανότητα να αισθάνεται και να αγαπά. Και γι’ αυτό εξακολουθεί να πορεύεται, έστω και διστακτικά, προς τα εμπρός. Η υπόθεση του Naz μοιάζει με την τελευταία ελπίδα του για την προσωπική λύτρωση, έπειτα από μια ζωή γεμάτη απογοητεύσεις. Πρόκειται για μια καθηλωτική σειρά, που ουσιαστικά αποτελεί μια διεισδυτική ματιά στο πώς η ποινική Δικαιοσύνη αφαιρεί την ανθρωπιά και αποκτηνώνει όσους εμπλέκονται με αυτήν. Θέτει το ζήτημα του ρατσισμού, καθώς αντανακλά τη στάση των ΜΜΕ απέναντι στον κατηγορούμενο μουσουλμάνο που δολοφόνησε μια λευκή, αλλά και παρουσιάζει στιγμές της μουσουλμανικής κοινότητας της Αμερικής λίγο μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Σκιαγραφεί το πώς τα γρανάζια της Δικαιοσύνης κάνουν εξυπηρετήσεις το ένα στο άλλο, με οποιοδήποτε κόστος, το πώς οι νόμοι λειτουργούν παράλογα, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις κανείς να μην προστατεύεται από τίποτα, το πώς οι φυλακές γίνονται εκτροφεία εγκληματιών, ακόμα κι αν ο κατηγορούμενος είναι αθώος και έχει τις αγνότερες προθέσεις. Και, εν κατακλείδι, καταδεικνύει ότι το σύστημα αυτό όχι μόνο δεν είναι σωφρονιστικό, αλλά σε κάθε γωνία του κρύβει βρόμικα μυστικά, που μολύνουν για πάντα όσους μπλέκουν μαζί του. Είναι μια έγχρωμη σειρά με ψυχή φιλμ «noir», το βάθος των χαρακτήρων της οποίας θα μας στοιχειώνει για καιρό.
141
Courtesy of Taschen
Ο Sinatra είναι κρυωμένος του Θάνου Βεργή
Τ
ον χειμώνα του 1965, ο συγγραφέας Gay Talese κατευθυνόταν στο Λος Άντζελες με αποστολή από το περιοδικό Esquire να γράψει ένα προφίλ για τον Frank Sinatra. Όταν έφτασε, βρήκε τον τραγουδιστή και τη σε εγρήγορση συνοδεία του σε κατάσταση άμυνας: ο Sinatra ήταν κρυωμένος και δεν ήταν διατεθειμένος να δώσει συνέντευξη. Απτόητος, ο Talese έμεινε στο L.A., πιστεύοντας ότι ο Sinatra μπορεί να ανακάμψει και να αναθεωρήσει. Χρησιμοποίησε τον χρόνο που είχε για να παρατηρήσει προσεκτικά τον σταρ από απόσταση και να πάρει συνέντευξη από φίλους του, από συνεργάτες, από τα μέλη της οικογένειάς του και λοιπούς σχετικούς. Ο Sinatra ποτέ δεν του παραχώρησε την one-on-one συνέντευξη που ήλπιζε, αλλά η επιμονή του Talese απέδωσε καρπούς: το προφίλ του, «Ο Frank Sinatra είναι κρυωμένος», από τον Taschen, έμεινε στην Ιστορία ως ένα tour de force του λογοτεχνικού πεζού λόγου και της έλευσης της «νέας δημοσιογραφίας». Το διεισδυτικό πορτρέτο του Sinatra στο στούντιο ηχογράφησης, έξω από την πόλη, με το «επώνυμο κρύωμα» αποκάλυψε πολλά για την προσωπικότητα ενός ξεχωριστού σταρ, αλλά και για τη λειτουργία του Hollywood.
142
Το «Ο Frank Sinatra είναι κρυωμένος» είναι κάτι περισσότερο από ένα αξιοσημείωτο κομμάτι της δημοσιογραφίας: είναι ένα μεγάλο έργο της αμερικανικής λογοτεχνίας. Σε μόλις 15.000 λέξεις, ο Talese μάς έδωσε ένα τεράστιο, όμορφο μωσαϊκό, πλουσιοπάροχα λεπτομερές, όπως ένα μυθιστόρημα, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται μια πολύπλοκη, μυστηριώδης, σαιξπηρική εικόνα η οποία ονομάζεται Sinatra» -Martin ScorseseΓια να ολοκληρωθεί η εικόνα του Franky, το κείμενο και το αρχειακό υλικό συνοδεύονται με φωτογραφίες του Sinatra από τον θρυλικό φακό του Phil Stern, του μοναδικού φωτογράφου στον οποίο είχε επιτραπεί η πρόσβαση στον Sinatra για πάνω από τέσσερις δεκαετίες. Επίσης, περιλαμβάνονται λήψεις από κορυφαίους φωτορεπόρτερ της δεκαετίας του ’60, όπως οι John Bryson, John Dominis και Terry O' Neill. Οι φωτογραφίες αναπαράγονται σε πλούσια διχρωμία και τεκμηριώνουν τη μελέτη του Talese για τις πολλές πτυχές του χαρακτήρα του Sinatra: τη φωνή, τον σόουμαν, τον αφοσιωμένο πατέρα, τον μαγνήτη του Hollywood, τον άνθρωπο, με δικά του λόγια, που χαρακτηριζόταν από «υπέρμετρη θλίψη, αλλά και έξαρση». Η συλλεκτική έκδοση του Taschen «Frank Sinatra has a cold» τυπώθηκε σε παραδοσιακό χαρτί πιεστηρίου, με εισαγωγή από τον ίδιο τον Gay Talese και αναπαραγωγές τηλεομοιοτυπίας από σελίδες του χειρογράφου, αλληλογραφία και πρωτότυπο storyboard, όπου περιγράφεται η υλοποίηση αυτού του θαύματος της «νέας δημοσιογραφίας».
entertainment
«Ο Sinatra κρυωμένος είναι ο Picasso χωρίς χρώμα, η Ferrari χωρίς καύσιμα - και χειρότερα! Γιατί το κοινό κρυολόγημα στερεί από τον Sinatra το ανασφάλιστο κόσμημα, τη φωνή του, κόβοντας τον πυρήνα της εμπιστοσύνης του» -Gay Talese-
143
Salon de Bricolage Cosmopolitan network της Σάντυς Τσαντάκη
Ε
ίσαι σπίτι σου, κι όμως δεν είσαι. Βλέπεις φίλους, τρως, μοιράζεστε το ίδιο τραπέζι, βγαίνετε μαζί φωτογραφίες, κι όμως δεν κανονίσατε να βρεθείτε το συγκεκριμένο βράδυ. Νομίζεις ότι είσαι σε πάρτι, σε γενέθλια, σε συναυλιακό χώρο. Αν έχεις πάει έστω μία φορά, ξέρεις ότι στο Salon de Bricolage όλα μπορούν να συμβούν. Από την ημέρα που έγινα μέλος (το SDB μετρά οκτώ χρόνια ζωής), έχω πάει σε παρουσιάσεις βιβλίων, εκθέσεις ζωγραφικής, έχω δει συναυλίες, πρόσωπα που μέχρι χθες δεν γνώριζα, έχω βρεθεί πολύ κοντά στο πιάνο, σε ένα συναισθηματικά φορτισμένο κονσέρτο, έχω μάθει μυστικά μαγειρικής, έχω γιορτάσει τα γενέθλιά μου με αυστηρά μετρημένους αγαπημένους φίλους στο μοναστηριακό τραπέζι, έχω βρεθεί σε λανσάρισμα περιοδικού, σε μασκέ πάρτι, σε παρουσίαση μόδας, έχω γευτεί gourmet μενού από διάσημους σεφ σε μυστικά δείπνα, έχω φάει «σπιτικά» αυγά μάτια με πατάτες τηγανητές με την κολλητή μου, τη νύχτα που χώρισε… Για να μπεις στο Salon de Bricolage πρέπει να είσαι μέλος ή να έχεις έναν καλό φίλο που είναι μέλος. Δείχνεις την κάρτα σου, λες το όνομά σου (αν πηγαίνεις συχνά, η διαδικασία αυτοματοποιείται), αφήνεις τα ρούχα σου ή ό,τι άλλο δεν χρειάζεσαι στην γκαρνταρόμπα (έχεις ήδη αφήσει το αυτοκίνητο στους παρκαδόρους) και μετά επιλέγεις: ισόγειο και ένταση, μουσική, χορός, κοινωνικοποίηση, επικοινωνία, κοκτέιλ, φαγητό ή πρώτος όροφος και χαλάρωση στις πολυθρόνες με lounge μουσική... Ασιατικές γεύσεις με asian fusion menu. Χρώμα στα διαμερίσματα, έργα τέχνης, βιβλία, τζάκι, η αίσθηση ότι είσαι στο σπίτι σου με φίλους.
144
entertainment
145
Ι
διωτική λέσχη; Σύγχρονη συνδρομητική λέσχη ψυχαγωγίας ή πλατφόρμα δημιουργικών δράσεων; Φιλοσοφία; Ανεξάρτητο κράτος; Τέχνη, γαστρονομία, οινοποσία, ευζωία... Ground Floor, Premier Etage, Art Apartment, Deuxieme Etage, συνολικά τέσσερις όροφοι, στην καρδιά του Κολωνακίου, που αλλάζουν ανάλογα με την εποχή και τις παγκόσμιες τάσεις.
Club στο Λονδίνο, στο VIP lounge της Art Athina, φέτος στο VIP πρόγραμμα στη Frieze London και τη Frieze Masters. Αυτή δεν είναι η λογική της συνδρομητικής κοινότητας; Ταξίδια, τέχνη, μαζί με comfort food. Tο 2016-2017, ο Βασίλης Καλλίδης προτείνει νέες ιδέες σε ένα μάθημα-performance, σαν πάρτι, στη νέα εποχή που επαναπροσδιορίζεται.
Τι αλλάζει αυτή τη φορά στο Salon de Bricolage; Συνεργασίες με διεθνή, εμβληματικά members clubs ανά τον κόσμο, για ένα ακόμη πιο ισχυρό δίκτυο. Είσαι μέλος εδώ, άρα μπορείς να είσαι κι εκεί. Να διακτινιστείς. Να σε περιμένει μια τεράστια αγκαλιά στην Αυστρία (Kitzbuhel Country Club, Ίνσμπρουκ), στον Καναδά (The Spoke Club, Τορόντο), στη Γερμανία (The Heart House, Μόναχο). «Παγκόσμιο networking» δεν θα το λέγαμε αυτό;
«The mediator between head and hands must be the heart» διαβάζουμε στο site του SDB. Διασκέδαση, ευζωία, πολιτισμός. Τίποτα επιτηδευμένο, τίποτα «δήθεν». Ανεπιτήδευτη πολυτέλεια; Κλισέ. Πολυτέλεια DIY ή sur mesure.
Salon de Bricolage (Aλωπεκής 9, Κολωνάκι, πληροφορίες: 210-7296500, 210-8925115, Η curator της λέσχης Άννα Χατζηνάσιου μάς αναφέρει τα εικαστικά δρώμενα, salondebricolage.gr) όπως η έκθεση Ελλήνων καλλιτεχνών πριν από δύο χρόνια στο The Hospital 146
entertainment
147
148
Courtesy of Timothy Oulton
art • design
Στα ενδότερα... της Χριστίνας Μόνη
Τ
η δεκαετία του 1950, στις ΗΠΑ οι συγγραφείς και γενικότερα οι δημιουργικοί άνθρωποι θεωρούνταν ότι πήγαιναν κόντρα στον κανόνα. Εικόνες της εποχής εκείνης τροφοδοτούν τη φαντασία του interior designer Timothy Oulton. Συνδυάζοντας τα κλασικά σχήματα με κομμάτια του μοντερνισμού και με εμπνευσμένα διακοσμητικά αντικείμενα, οι χώροι που διακοσμεί αναδεικνύουν αξίες του παρελθόντος. Ενδεικτικό παράδειγμα, η συλλογή «Beat Dining Axel», ένα εκλεκτικό μείγμα διάφορων στυλ, τα οποία ενσωμάτωσε στο δημιουργι-
κό concept «Beat Generation». Η απαράμιλλη προσοχή του Tim στη λεπτομέρεια αντικατοπτρίζεται σε κάθε κομμάτι που έχει δημιουργήσει στο πέρασμα των χρόνων. Δουλεύοντας με την ομάδα του, σχεδίασε τη συλλογή «Mayfair Streamer Trunk Collection», προσωπικό αφιέρωμα στην οικογένειά του και στις αντίκες που κληρονόμησε από αυτήν. Αντλώντας έμπνευση από την κλασική αποσκευή του Louis Vuitton, ήταν αποφασισμένος να αναπαραγάγει αυθεντικά έπιπλα που θα διατηρούσαν όλα τα χαρακτηριστικά της αυθεντικής δεξιοτεχνίας. 149
Σ
χεδιασμένη με φινέτσα, η πρόσφατη συλλογή του, «Age of Elegance», «συλλαμβάνει» την αίγλη και τον ενθουσιασμό της jazz εποχής, μιας εποχής την οποία χαρακτήριζαν τα ξέφρενα πάρτι και η αναμονή για ένα μέλλον γεμάτο υποσχέσεις. Πλούσιες ταπετσαρίες, γνήσια δέρματα, ακριβά ξύλα συνδυάζονται με στοιχεία της art deco για να αναπαραστήσουν «ψιθύρους» μιας αξέχαστης εποχής, που μόνο ένας ταλαντούχος άνθρωπος θα μπορούσε να μεταφέρει με αυθεντικότητα στο σήμερα. Το πάθος του πατέρα του, Major Philip Oulton, για τα έπιπλα-αντίκες τον οδήγησε να ανοίξει το Halo Antiques το 1976, ένα κατάστημα με το οποίο θέλησε να αναδείξει την τέχνη του χειροποίητου επίπλου και των διακοσμητικών αξεσουάρ. Ο Tim, γεννημένος στο Manchester, αγάπησε τις αντίκες από την παιδική ηλικία του, καθώς «χωνόταν» ανάμεσά τους. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι πωλήσεις της επιχείρησης επεκτάθηκαν και εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου. Με τη σειρά τους, οι γιοι του Oulton είχαν την ιδέα να αναπτύξουν μια συλλογή επίπλων που αναδείκνυε τη δεξιοτεχνία και τα ταλέντα των μαστόρων. Ο Tim και ο αδερφός του Charles ανεξαρτητοποιήθηκαν και κάπως έτσι γεννήθηκε ο όμιλος Halo. Σήμερα εκπροσωπείται σε 39 σημεία σε όλες τις ηπείρους.
150
art • design
151
152
Courtesy of Rarity Gallery
art • design
Ο θαυμαστός κύριος Mars της Μαριανίνας Πάτσα
«
Το όνομά μου είναι Robert Mars και είμαι καλλιτέχνης από την ημέρα που γεννήθηκα. Ωστόσο, άρχισα να το παίρνω στα σοβαρά στα τέλη της δεκαετίας του ’90». Κάπως έτσι συστήνεται ο καλλιτέχνης που λατρεύει το κολάζ, την Αμερική των 50s και των 60s, και του οποίου το όνομα πλέον αναφέρεται δίπλα σε αυτά των Andy Warhol, Robert Rauschenberg, Richard Diebenkorn και Stephen Shore. Ο κύριος Mars συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να αλλάξει κατεύθυνση και από γραφίστας να γίνει καλλιτέχνης γύρω στο 1999, όταν ήταν ακόμη καλλιτεχνικός διευθυντής στην εταιρεία Element Skateboards, δουλειά που δεν ένιωθε να συνάδει καθόλου με το καλλιτεχνικό όραμά του. Η μετάβαση ήταν αργή. Όμως, έως το 2005 κατάφερε να τον εκπροσωπήσει μια γκαλερί στο Chelsea. Έκτοτε, τον εκπροσωπούν γκαλερί που κατανοούν το όραμά του και πιστεύουν στη δουλειά του. Η πρώτη επαφή του με το κολάζ έγινε στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν θαύμασε τη δουλειά του Robert Rauschenberg και του Joseph Cornell. Αμφότεροι είχαν σημαντικό αντίκτυπο στη σχέση του με την τέχνη και το κολάζ, αφού, όπως λέει ο ίδιος, «έπαιρναν κάτι που ο πολύς κόσμος θεωρούσε χειροτεχνία και το μετέτρεπαν σε έργο τέχνης ικανό να μπει σε μουσείο».
Ξεκινώντας με απλά υλικά, αλλά χωρίς καθόλου απλοϊκή τεχνική, τα κολάζ του Mars ενσωματώνουν από την αίγλη του Hollywood, το vintage και τα μεγάλα icons μέχρι την αισθητική του Andy Warhol, με υλικά όπως οι σωλήνες νέον. Κεντρικά πρόσωπά του, η Marylin Monroe, η Jackie Kennedy, η Audrey Hepburn, ο Mick Jagger – πρόσωπα διαχρονικά, που εδραιώθηκαν ως μοναδικά. Στους πίνακές του όμως μπορεί να πρωταγωνιστεί ακόμη και ένα κλασικό αυτοκίνητο ή ένα αντικείμενο icon, όπως το άρωμα Chanel no5 (το μοναδικό πράγμα που φορούσε στον ύπνο της η Marylin Monroe, όπως είχε δηλώσει κάποτε η ίδια, προκαλώντας πάταγο). Τα έργα του είναι ένα εξελισσόμενο χρονικό της Αμερικής, συνδυάζοντας στοιχεία από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, τα οποία μέσα από τους πίνακές του θα αντιστέκονται για πάντα στην ομογενοποιημένη εταιρική κουλτούρα και στα τυποποιημένα αστικά γεωγραφικά μέρη. Ελαφρώς δυσδιάκριτα τοπία, με μια εσάνς παλιάς ταινίας, αποτελούν φόντο μιας όχι και τόσο παλιάς εποχής, που ξεθωριάζει αργά κάτω από το βάρος της σύγχρονης μαζικής διαφήμισης. Ο κύριος Mars στο εργαστήριό του διαθέτει μια θαυμαστή συλλογή από περιοδικά, εφημερίδες, ακόμα και χάρτες της δεκαετίας του ’50 και του ’60, από τα οποία αντλεί έμπνευση μέσα από τη χρήση της τυπογραφίας, του χρώματος, της εικόνας και της εικονογράφησης. Η δουλειά του έχει πάντα μια αρχική εικόνα, που εμπλουτίζεται στη συνέχεια με την υποστήριξη του κολάζ. Αγαπά ιδιαίτερα τα
περιοδικά National Geographic, Popular Mechanics και Life, ενώ εμπνέεται επίσης από τα ταξίδια με αυτοκίνητο στην αγροτική Αμερική, από παλιές νέον πινακίδες, από τα γκράφιτι στους τοίχους, από το μοντέρνο design, τις καθαρές γραμμές, τις γκαλερί που επισκέπτεται τακτικά και από οτιδήποτε εμπεριέχει καλοσχεδιασμένη τυπογραφία. «Το πάτωμα του στούντιό μου είναι μονίμως γεμάτο με υλικά κολάζ. Προσπαθώ να διατηρώ και να χρησιμοποιώ τα πάντα, διότι όλα προέρχονται από το παρελθόν και γίνεται ολοένα πιο δύσκολο να βρεθούν σήμερα. Κάθε μικρό κομματάκι δίνει περισσότερο βάθος στο έργο, κι έτσι, όσο αμελητέο κι αν μοιάζει, τελικά είναι πολύ σημαντικό» λέει ο ίδιος. Απόφοιτος του Parsons School of Design της Νέας Υόρκης, ο Mars αρχίζει τη δημιουργική διαδικασία από την προετοιμασία της επιφάνειάς του, τοποθετώντας πολλαπλά στρώματα από καφέ χαρτί, προκειμένου να καθορίσει τις άκρες του έργου και να οριοθετήσει το χρώμα στο φόντο. Στη συνέχεια τοποθετεί εναλλάξ χρώματα και αποκόμματα κολάζ, φροντίζοντας με το γυαλόχαρτο τις λεπτομέρειες, καθώς δημιουργεί βήμα βήμα το έργο του, ορίζοντας σταδιακά την ποσότητα του χρώματος που θέλει να αποκαλύψει σε κάθε σημείο, με την πρόθεση το τελικό αποτέλεσμα να αποτελέσει ένα σιωπηλό «παράθυρο» στο παρελθόν της Αμερικής.
153
154
art • design
Τ
ο παράξενο με τα κολάζ είναι ότι έχουν τόσα υλικά, που ο μέσος άνθρωπος μάλλον δεν έχει καθίσει να αναλύσει ποτέ του. «Έχω πειραματιστεί με όλα τα είδη κόλλας που υπάρχουν και επιστρέφω πάντα σε συγκεκριμένα προϊόντα, που είναι συνεπή ως προς την ποιότητά τους. Μπορεί να χρησιμοποιήσω γυαλιστερό τζελ ή σατινέ για το φινίρισμα. Επίσης, πολλά από τα κομμάτια μου έχουν επικάλυψη ρητίνης» λέει ο Mars, ξεναγώντας μας σε έναν κόσμο όπου οι κόλλες και τα βερνίκια δεν είναι απλά υλικά, αλλά πολύτιμοι σύμμαχοι του οράματός του, μικρές πέτρες που θα τον βοηθήσουν να χτίσει τις δικές του καλλιτεχνικές γέφυρες επικοινωνίας. Η δουλειά του έχει ταξιδέψει σε Μόναχο, Τόκιο, Άμστερνταμ, Λονδίνο, Παρίσι, Βοστόνη, Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Ατλάντα, Άσπεν, Νάπολη και αλλού. Έργα του επιλέχθηκαν για την καμπάνια της βότκας Αbsolute δίπλα στον ιδιοφυή Damien Hirst, ενώ το μεγαλύτερο σε εμβαδόν έργο του αγοράστηκε από τη Philip Morris και κοσμεί το κεντρικό κτίριο της εταιρίας στη Βιρτζίνια. Η Coca-Cola αγόρασε πολλά έργα του και παρήγγειλε κι άλλα για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την πρώτη κυκλοφορία του διάσημου καμπυλωτού μπουκαλιού της, το οποίο ο Mars απαθανατίζει συχνά στα έργα του. Και αυτές είναι μόνο μερικές από τις μεγάλες στιγμές της διαρκώς εξελισσόμενης καριέρας του. Παρ’ όλα αυτά, ο κύριος Mars, όταν δεν εργάζεται, είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, που περνά την ώρα του με την οικογένειά του ή πλένοντας το αυτοκίνητό του. Κι αν όλα αυτά μας έκαναν ένα εσωτερικό «κλικ», για κάποιον που δεν έχει ασχοληθεί ποτέ με το κολάζ, ο κύριος Mars προτείνει την εξής αφετηρία: «Η καλύτερη συμβουλή μου για τους αρχαρίους είναι να εργαστούν επιμελώς, ώστε να δημιουργήσουν μια τεράστια βιβλιοθήκη υλικών - και φυσικά να ξέρουν πού βρίσκονται όλα αυτά τα υλικά. Πειραματιστείτε! Επεκτείνετε τις ιδέες σας! Μη διστάζετε, ακόμα κι αν κάτι μοιάζει εξωφρενικό ή παρατραβηγμένο!»
155
156
157
faces
Ήχοι από bossa nova στον Θερμαϊκό Ζει στη Θεσσαλονίκη και είναι αναμφίβολα persona της πόλης. Ο Γιάννης Μητσοκάπας μίλησε στο «Mancode» για τη μουσική τού σήμερα. του Μισέλ Νικολαρέα Έχεις ζήσει το βινίλιο, το CD, και ζεις στην εποχή του ίντερνετ. Διαφορετικές γενιές… Οι γενιές αλλάζουν, όχι η αισθητική στη μουσική. Download με 0,99 ευρώ; Και τριήμερο στο Παρίσι με 99 ευρώ… Οι μουσικές επιρροές σου είναι κυρίως από… Απ’ όλον τον κόσμο: μουσικές από ταξίδια, βιώματα, ήχοι bossa nova. Καλλιτέχνης που ξεχωρίζεις; Carlos Jobim. Αγαπημένο συγκρότημα και μουσικό κομμάτι; Trio Mocoto, «Nao Adianta». Στον χώρο σου ακούς μουσική από πικάπ; Ακούω και σκέφτομαι συνέχεια τη μουσική, παντού... Πώς διαμορφώνονται οι μουσικές επιλογές των νέων σήμερα; Ό,τι να ’ναι… Τρεις λέξεις για τη Θεσσαλονίκη. Θεσσαλονικιές, Zucca, Μπουτάρης…
158158
159
Courtesy of Morten Ehrhorn & Justin Hummerston
aficionados
Τα μυστικά των aficionados του Θάνου Βεργή
Έ
να είδος μύησης στον κόσμο των πούρων, αποκαλύπτοντας όλα τα στάδια στη διαδικασία παραγωγής τους, προσφέρει το βιβλίο «The Cigar, moments of pleasure»: από τον σπόρο, το φυτό, την επιλογή των φύλλων, τις ποικιλίες, το ρολάρισμα, μέχρι τη στιγμή που τοποθετείται στους υγραντήρες στα καταστήματα.
Το βιβλίο αυτό είναι η κατάλληλη πηγή για την κατανόηση της κουλτούρας των πούρων. Διαθέτει υψηλού επιπέδου οπτικό υλικό, εκτός από τις πληροφορίες, αισθητική, και θα βρει τη θέση του ως coffee table στο playroom ή στο γραφείο, δίπλα στον υγραντήρα και στα αξεσουάρ για την κοινή «αμαρτία» μας.
Εκδόθηκε από τη δανέζικη φίρμα, με έδρα την Κοπεγχάγη, Forlaget Enrhorn Οι Morten Ehrhorn και Justin Hummerston ταξίδεψαν από την Κούβα, τη Νικαράγουα, τον Hummerston, και μπορείτε να το βρείτε στο amazon.com. Άγιο Δομήνικο και τις ΗΠΑ, μέχρι την Ινδονησία, φωτογράφισαν και παρουσιάζουν αρκετές άγνωστες λεπτομέρειες στους aficionados: διαφορετικές γεύσεις ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή, διάσημα brands, rollers, κουβανέζικα και από χώρες της Λατινικής Αμερικής. 160
161
Live with style
Ανέβασε τη φωτογραφία σου με στυλ στο Instagram, με #MANCODE, και μπορεί να είναι αυτή που θα επιλεγεί ως φωτογραφία του μήνα!
162
163
164