Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ Ένας ελεύθερος άνθρωπος Α΄ΜΕΡΟΣ- ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ . ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ ( Ηχογραφημένο απόσπασμα. Ο Μακρυγιάννης κάθεται στο γραφείο και γράφει……)
ΤΣΟΛΙΑΣ Α΄: Όνομα (απότομα) ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Ιωάννης ΤΣΟΛΙΑΣ Β΄: Επώνυμο ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Μακρυγιάννης ΤΣΟΛΙΑΣ Α΄: Ονοματεπώνυμο πατρός 25η Μαρτίου
1
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Δημήτριος Τριανταφύλλου ΤΣΟΛΙΑΣ Β΄: Όνομα μητρός ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Βασιλική ΤΣΟΛΙΑΣ Α΄: Έτος γέννησεως ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: 1797 ΤΣΟΛΙΑΣ Β΄:Τόπος γεννήσεως ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Αβορίτης Λιδορικίου ΤΣΟΛΙΑΣ Α΄: Επάγγελμα ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Στρατιωτικός ΤΣΟΛΙΑΣ Β΄: Έτος θανάτου ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: 1864 (κλείνει η σκηνή) ………………………………………..
25η Μαρτίου
2
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
Β΄ΜΕΡΟΣ- ΜΕΛΟΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (μπαίνει η ιστορία μπροστά και δεξιά της σκηνής κρατώντας ένα βιβλίο) ΙΣΤΟΡΙΑ: Φτωχή γενιά οι Τριανταφυλλοδημητραίοι κι ο μικρός Γιαννάκης αναγκάστηκε από μικρός να βγει στη βιοπάλη… Μόλις εφτά χρονών παιδί ήταν που βγήκε στο δρόμο και στα δεκατέσσερα τον βρίσκουμε στην Άρτα …. στο αρχοντικό του Αθανασίου Λιδορίκη….. Ξεχνάει τα πάντα…. Ακόμα και τ’ όνομά του… Έχει γίνει ο Γιαννάκης του Λιδορίκη….. Το παράστημα του θα του δώσει αργότερα το άλλο……Μακρυγιάννης! Ήταν μόνο 23 χρονών όταν έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρίας…… ενώ όμως ο ιερέας του εξηγούσε τους σκοπούς της Εταιρίας εκείνος…… ( Ο Μακρυγιάννης με τον ιερέα κάνουν πως συνομιλούν……)
25η Μαρτίου
3
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Δεν ξέρω αν είμαι άξιος για μια τέτοια αποστολή!! ΙΕΡΕΑΣ: Ο σκοπός είναι ιερός και πρέπει να μυηθείς για το καλό όλων των ραγιάδων. Ο Ξάνθος, ο Σκουφάς και ο Τσακάλωφ έδωσαν το σύνθημα απανταχού τέκνο μου…. ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Δεν ξέρω είναι μεγάλο το βάρος πάτερ….. ΙΣΤΟΡΙΑ: Είπε και ζήτησε οχτώ μέρες για να το σκεφτεί αν είναι άξιος να σηκώσει το βάρος. Φοβόταν μήπως δειλιάσει και προδώσει το μυστικό (Μακρυγιάννης προς το κοινό): ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ : Φοβήθηκα μην και δεν αντέξω, και λυπηθώ τη ζωή μου και προδώσω το μυστικό….
25η Μαρτίου
4
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΙΣΤΟΡΙΑ: Σαν τα ζύγιασε όλα πήρε την απόφασή του και γύρισε στον ιερέα και του είπε: ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Είμαι άξιος…… (Ο Μακρυγιάννης γονατίζει και ο ιερέας ακουμπά το χέρι πάνω στο κεφάλι του. Μιλά η ιστορία) ΙΣΤΟΡΙΑ: Από τη στιγμή που ορκίστηκε και μπήκε στο μυστικό και τη μύηση της Φιλικής Εταιρείας δόθηκε και πίστεψε στον αγώνα για λευτεριά. Η Πατρίδα τον συνεπήρε ολόκληρο. Όλα γι’ αυτήν κι οι μεγάλες περιπέτειες άρχισαν στη Ρούμελη στο Μοριά και στην Ήπειρο. (κλείνει η σκηνή)
25η Μαρτίου
5
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΧΟΡΩΔΙΑ: Ο ΘΟΥΡΙΟΣ Ο ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ
Ως πότε παλικάρια, θα ζούμε στα στενά, μονάχοι σα λιοντάρια, στις ράχες στα βουνά; (2) Καλύτερη μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή. 25η Μαρτίου
6
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά, να φεύγουμε απ' τον κόσμο, για την πικρή σκλαβιά; (2) Καλύτερη μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή. Να χάνουμε αδέλφια, πατρίδα και γονείς, τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς;(2) Καλύτερη μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνους σκλαβιά και φυλακή παρά σαράντα χρόνους σκλαβιά και φυλακή.
……………………………………………………………………………………………………….
Γ΄ΜΕΡΟΣ- ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ (Ηχογραφημένο απόσπασμα) ( μπαίνουν η Πατρίδα, η Άρτα αριστερά της και δίπλα της η Πάτρα, πιο πίσω το Μεσολόγγι, δίπλα του η Αθήνα, πιο πίσω ο Μοριάς μαζί με το Ναύπλιο. Πυραμοειδής σχηματισμός που κινείται αργά προς τα μπροστά…)
25η Μαρτίου
7
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΠΑΤΡΙΔΑ: Πολλά χρωστάω στο στρατηγό Μακρυγιάννη που με εκείνο το απίστευτο θάρρος του, την εξαιρετική του πολεμική ικανότητα, την ανδρεία και την παλικαριά του αγωνίστηκε για να παραμείνω ελεύθερη…. ( καθώς τα λέει αυτά προχωρά αργά μπροστά…)! ΑΡΤΑ: Σαν βρέθηκα αποκλεισμένη έστειλα τον Μακρυγιάννη στην Πάτρα για να ρωτήσει τις λεπτομέρειες και να συνεννοηθεί για το ξεσήκωμα! ΠΑΤΡΑ: Σε μένα έφτασε πάνω στον αναβρασμό! Οι Τούρκοι τον κυνήγησαν και τους ξέφυγε …. Την ώρα που η σημαία μας στηνόταν περήφανη στην πόλη μου! (μπαίνει από μπροστά ο Μακρυγιάννης και μιλά στο κοινό από την αριστερή πλευρά)
25η Μαρτίου
8
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Ξημερώνοντας των Βαγιών……. βλέπομε από αγνάντεια στην Πάτρα φωτιά πολλή και κανονιοβολισμούς και ντουφεκίδι … Ρώτησα. Μου είπαν, μπήκε ο Ισούφ πασάς μέσα εις την Πάτρα και την ρήμαξε και αφάνισε τους κατοίκους…. ΠΑΤΡΑ: Γύρισε στην Άρτα ….ανήμερα της Λαμπρής…. Τον έπιασαν και τον φυλάκισαν στο κάστρο. ΑΡΤΑ: Τον βασάνισαν …στάθηκε αλύγιστος….παλικάρι…..ξέφυγε…..Οι αγώνες στην Ήπειρο συνεχίστηκαν υπό την αρχηγία του Γώγου Μπακόλα που ο Μακρυγιάννης τον θαύμαζε απεριόριστα.. (ο Μακρυγιάννης μπαίνει και μιλά στο κοινό από την αριστερή πλευρά) ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Χάριτες του χρωστάει η πατρίς …του Γώγου Μπακόλα που πολεμούσε σα λιοντάρι και ως φιλόσοφος οδηγούσε…!! ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ: Ακολούθησε το Μεσολόγγι, τα Σάλωνα, η Στυλίδα και η Υπάτη… ΑΘΗΝΑ: Τον Αύγουστο του 1822, έρχεται σε μένα… την Αθήνα …και πάλι θα ξαναφύγει… και θα ξανάρθει και μαζί μου θα δεθεί για πάντα! Θα γίνει το ΄23 πολιτάρχης μου… θα ξαναφύγει για τη Σαλαμίνα και τη Ρούμελη…. ΜΟΡΙΑΣ: Τον Οκτώβριο του 1823 έρχεται στον Μοριά … στην Πιάδα… Γίνεται χιλίαρχος….αντιστράτηγος και στρατηγός!....Γίνεται πολιτάρχης στην Αρκαδία….. γράφει ιστορία στο Νεόκαστρο….. ΝΑΥΠΛΙΟ: Στους μύλους μου γράφει ιστορία και ξαναγυρνάει στην Αθήνα! ΑΘΗΝΑ: Παίρνει μέρος στους αγώνες ενάντια στον Κιουταχή και στην πολιορκία της Ακρόπολης! ΠΑΤΡΙΔΑ: Η στρατιωτική δράση του Μακρυγιάννη έληξε μαζί με την επανάσταση το 1827 … Η πατρίδα του χρωστάει πολλά! Χάρη στον αγώνα
25η Μαρτίου
9
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
αυτών και άλλων ανώνυμων αγωνιστών θα μεγαλώσω και θα πάρω στην αγκαλιά τα παιδιά μου που έχασα! (η Πατρίδα πλησιάζει τον Μακρυγιάννη , αυτός γονατίζει και τον στεφανώνει η Πατρίδα.
Την ίδια ώρα ακούγεται το ηχογραφημένο απόσπασμα) (κλείνει η σκηνή)
25η Μαρτίου
10
1821
Γιορτή 25ης Μαρτίου
ΚΛΕΦΤΙΚΗ ΖΩΗ
Μαύρη μωρέ πικρή ειν' η ζωή που κάνουμε (2) Εμείς οι μαύροι κλέφτες, εμείς οι μαύροι κλέφτες (2)
Όλη μωρέ, όλη μερούλα πόλεμο (2) όλη μερούλα πόλεμο το βράδυ καραούλι (2)
Με φό- μωρέ με φόβο τρώμε το ψωμί(2) Με φόβο τρώμε το ψωμί, με φόβο περπατάμε (2)
Ποτέ μωρέ, ποτέ μας δεν αλλάζουμε (2) ποτέ μας δεν αλλάζουμε και δεν ασπροφορούμε.
11
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΧΟΡΩΔΙΑ: ΟΛΗ Η ΔΟΞΑ Όλη η δόξα όλη η χάρη άγια μέρα ξημερώνει και τη μνήμη σου το Έθνος
Τη γαλάζια μας σημαία
Απ’ τη Ρούμελη κι εκείθε
με τη χάρη της λαμπρύνει
απ’ την Κλείσοβα περνάει
και του θείου Ιεράρχη χαιρετίζει τη σκιά.
και στο Μεσολόγγι μέσα
χαιρετά γονατιστό Ομορφιά και δόξα χύνει Και τα στήθη όλο φλόγα με τον ήλιο σου πυρώνεις που χρυσός με περηφάνια περπατεί στον ουρανό
όπου γη αιματωμένη απ’ το τιμημένο αίμα των παιδιών της κλεφτουριάς.
Στην Αγία Λαύρα πρώτα
Τ’ άγιο χώμα χαιρετάει
τις χρυσές αχτίνες χύνει
και περήφανα διαβαίνει
που λεβέντες πρωτανάψαν από τα Ψαρά στο Σούλι του πολέμου τη φωτιά.
χύνει το χρυσό της φως.
Την αιματωμένη γη της χαιρετάει κι ευλογάει, όπου τόσοι σε μια νύχτα έπεσαν ηρωικά
Όλη δόξα, όλη χάρη άγια μέρα ξημερώνει και στη μνήμη σου το Έθνος χαιρετά γονατιστό.
και στο Χάνι της Γραβιάς.
……………………………………………………………………………………………………… 12
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
Δ΄ΜΕΡΟΣ- ΣΥΝΤΑΓΜΑ (εμφανίζεται η Δημοκρατία δεξιά της σκηνής και δίπλα της η Ελευθερία)
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ: Σαν ελεύθερος άνθρωπος που ήταν δεν άργησε να απογοητευτεί . Ύστερα ήρθε ο βασιλιάς ο Όθωνας και τα χρόνια κυλούσαν με οικονομικές ατασθαλίες των ανακτόρων! 13
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Μακρυγιάννης τάσσεται στο πλευρό του Ιωάννη Καποδίστρια, του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος. Η κυβέρνηση Καποδίστρια προσπάθησε να πάρει με το μέρος της το Μακρυγιάννη και τον διόρισε γενικό αρχηγό και χιλίαρχο. Το φιλελεύθερο πνεύμα του Μακρυγιάννη ήρθε σε αντίθεση με την αυταρχική πολιτική του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας. Ο Καποδίστριας τον καθαίρεσε απ' όλα τα αξιώματά του. Η εκλογή του Όθωνα ως πρώτου βασιλιά της Ελλάδας βρήκε σύμφωνο αρχικά το Μακρυγιάννη. Διαπιστώνοντας όμως στη συνέχεια τις αθλιότητες των Βαυαρών και τις συνέπειες της ξενοκρατίας στο νεαρό ελληνικά κράτος, ο Μακρυγιάννης ύψωσε δυνατή φωνή διαμαρτυρίας. Η προσπάθεια της βαυαρικής τριανδρίας την εποχή της Αντιβασιλείας να τον εξαγοράσει, προσφέροντάς του αξιώματα, απέτυχε! ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Οι βαυαροί ξεπέρασαν κάθε όριο και εγώ ο δόλιος τους στήριξα στην αρχή! ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ: Έχεις πολλά δίκαια στρατηγέ μου. ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Μου πρόσφεραν λάφυρα και αξιώματα μα πώς να δεχόμουν τέτοιο πράμα… Καλύτερα πιστός στα δίκια παρά να΄μαι αυλικός και βολεμένος ! ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ: Τα ίδια και με τους άλλους αγωνιστές στρατηγέ μου . Κοίτα πως κατάντησαν!
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Θαρρώ πως πρέπει να κάμομε μια μάζωξη και να ζητήσουμε Σύνταγμα από τον Όθωνα. Να υπογράψομε και πρωτόκολλο.
14
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ: Ναι στρατηγέ μου! Το δίκαιο θα νικήσει και ο Όθωνας δε μπορεί ,θα μας δώσει Σύνταγμα . Ο κόσμος ξεσηκώθηκε και σα ποτάμι τρέχει…
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: Ο Μακρυγιάννης δεν άντεξε και μαζί με τον Καλλέργη ηγήθηκε του κινήματος που οδήγησε στο Σύνταγμα της 3ης Σεπτεμβρίου…..
15
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
(ΧΟΡΩΔΙΑ: Μπαρμπα-γιάννη Μακρυγιάννη….) Μπαρμπα-γιάννη Μακρυγιάννη
Μπαρμπα-γιάννη Μακρυγιάννη δεν μας τα ‘ γραψες καλά δες ο Έλληνας τι κάνει για να ανέβει πιο ψηλά. Μπαρμπα-γιάννη Μακρυγιάννη πάρε μαύρο γιαταγάνι και έλα στη ζωή μας πίσω το στραβό να κάνεις ίσο. Μπαρμπα-γιάννη δεν μας τα΄γραψες σωστά το φιλότιμο δε φτάνει για να πάει κανείς μπροστά. Μπαρμπα-γιάννη πάρε μαύρο γιαταγάνι και έλα στη ζωή μας πίσω το στραβό να κάνεις ίσο. (2)
(στο κέντρο είναι ήδη ο Μακρυγιάννης με τον Αγωνιστή . Έχουν από ένα χέρι μπαταρισμένο με επίδεσμο και αρχίζουν να συνομιλούν) ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Που το τσάκισες αυτό το χέρι; ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ: Στο Μεσολόγγι….. 16
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Που το τσάκισα εγώ αυτό; Στους Μύλους τ΄Αναπλιού… Γιατί τα τσακίσαμε; ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ: Για τη λευτεριά της πατρίδος! ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: Που ΄ναι η λευτεριά κι η δικαιοσύνη; (ο αγωνιστής κουνάει το κεφάλι με απόγνωση!) Σήκου επάνω!( σηκώνεται και ο Μακρυγιάννης τον πιάνει από το χέρι και μιλάει στο κοινό) Τον παίρνω και πάω να τον ορκίσω!
Όρκος…………..(μαθητές) «Ορκιζόμαστε αβιάστως να φυλάξωμεν την πατρίδα μας, ότι κινδυνεύει από τους τοιούτους… Και ορκίζομαι εγώ πρώτος ο Mακρυγιάννης να φυλάξω όλα αυτά…».
ΖΗΤΩ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ!
17
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
(κλείνει η σκηνή) …………………………………………………………………………………………………………
Ε΄ΜΕΡΟΣ- ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ( Ηχογραφημένο απόσπασμα. Ο Μακρυγιάννης κάθεται στο γραφείο και γράφει…… δεξιά της σκηνής είναι η Αλήθεια..) 18
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
ΑΛΗΘΕΙΑ: Αγράμματος ήταν ο Μακρυγιάννης, μα θέλησε χρησιμοποιώντας την αφκιασίδωτη γλώσσα του λαού … τη γλώσσα του απλού χωρικού… να μας αφήσει ένα πολύτιμο μνημείο γραπτού λόγου για τα στρατιωτικά συμβάντα της Επανάστασης του 1821, αλλά και για τα πολιτικά γεγονότα. Σαν ένας παραμυθάς που διηγείται το παραμύθι του … ξαναζεί τα γεγονότα για να τα ζυγιάσει και να τα αξιολογήσει άλλη μια φορά!
(μπαίνει η Πατρίδα αριστερά της σκηνής) ΠΑΤΡΙΔΑ: Ο στρατηγός Μακρυγιάννης πολέμησε, αγωνίστηκε, πίστεψε, σακατεύτηκε, αηδίασε, θύμωσε αλλά έμεινε ορθός ως το τέλος: άνθρωπος στο ύψος του ανθρώπου. Δεν έγινε μήτε υπεράνθρωπος μήτε
19
Γιορτή 25ης Μαρτίου
Δ.Σ. Αργυράδων 2015
σκουλήκι! Η φράση του λέει πολλά "όλα τα θεριά πολεμούν να μας φάνε και δε μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά……".
( ο Μακρυγιάννης όση ώρα μιλά η Πατρίδα κινείται στο μέσο της σκηνής και μένει ακίνητος, κατόπιν υποκλίνεται. Ακολουθούν όλα τα παιδιά και τραγουδούν : << Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες….>>)
Μόνο να γράφεις τ’ όνομά σου
Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες
Του κόσμου το στενό γεφύρι
Κι εκείνο το ΄μαθες μισό
τρεις του Σεπτέμβρη να περνάς
θα το περάσουμε μαζί
Μα συλλαβίζεις τα όνειρά σου
και τσικουδιά στους καφενέδες
θαν’ η καρδιά σου
Στο Άργος και, στο Άργος και στον Ιλισό (2)
τα παλικάρια, να κερνάς(2)
τα λόγια σου, τα
παραθύρι
λόγια σου παλιό κρασί(2)
20
ΑΥΛΑΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΤΕΛΟΣ
…………………………………………………………………………………………………………….
Ι. Μακρυγιάννης: "όλα τα θεριά πολεμούν να μας φάνε και δε μπορούνε, τρώνε από μας και μένει και μαγιά"…..