OMDAT GOOGLE NIET ALLES KAN VINDEN...
Slim zoeken Google is niet voor niets de absolute marktleider onder de zoekmachines. Maar denk niet dat u er alles mee kunt vinden! Voor de kieren en krochten van het web, of om meer over een bepaald persoon te vinden, zijn aanvullende zoekacties nodig. PCM inventariseert een aantal interessante zoekalternatieven.
H
et internet herbergt een gigantische hoeveelheid informatie en omvat inmiddels vele miljarden pagina’s. Om op internet de juiste informatie te vinden wordt al vanaf het begin gebruikgemaakt van zoekmachines. Van elke website wordt informatie opgeslagen op de server van de zoekmachine. Als een internetgebruiker een zoekopdracht geeft, dan wordt eigenlijk op de harde schijf van de zoekmachine gezocht. De zoekmachine geeft vervolgens door op welke sites de gevraagde informatie staat. Dankzij de digitalisering is veel informatie veel sneller en beter toegankelijk 96
geworden. Hele jaargangen van kranten zijn met een toetsenbord en internetaansluiting te raadplegen. Oudere boeken zijn ingescand en doorzoekbaar via internet. U hoeft daarvoor dus niet meer hele middagen in stoffige bibliotheken door te brengen. Tegenwoordig kunt u zelfs in de database van de publieke omroep naar een televisieprogramma zoeken en dat via internet terugkijken.
GOOGLE Vrijwel iedereen gebruikt Google. De zoekmachine staat bekend om haar uitstekende zoekresultaten en heeft
PERSONAL COMPUTER MAGAZINE juni 2007
inmiddels vele miljarden internetpagina’s geïnventariseerd. Er wordt niet alleen gekeken naar de aangeboden informatie, maar ook naar de importantie van de website. Hoe belangrijker een site, hoe hoger deze in de zoekresultaten wordt gepresenteerd. Google gebruikt overigens nog een aantal andere technieken, maar die houdt het bedrijf angstvallig geheim. Het is onmogelijk om alle websites van het internet met één zoekmachine te doorzoeken. Elke machine zoekt als het ware maar een gedeelte van internet af. Dat gebeurt met zoekrobots, ook wel spiders geheten. Deze spiders bezoeken geheel zelfstandig een website, analyseren de aangeboden informatie en slaan hiervan een gedeelte op op de harde schijf van de zoekmachine. Soms is een site niet goed doorzoekbaar, bijvoorbeeld als-ie in Flash is gemaakt of als de site een grote databank met beveiligde toegang heeft. Aanvankelijk werd dat door de webmasters opgelost door zoektermen op te nemen in de ‘metatags’ van een site, maar de zoekmachines laten die tegenwoordig links liggen. Er werd namelijk veel misbruik van gemaakt. www.pcmweb.nl/internet
/internet
Verder is het voor bedrijven vaak belangrijk om hoog in de zoekresultaten te eindigen. Er zijn daarvoor zelfs gespecialiseerde adviesbureaus. Er werden soms nepsites opgezet, met links naar de echte site. Hierdoor werd een importantie van de site gesuggereerd die er in werkelijkheid niet was. De zoekmachines werden hierdoor misleid. Een zoekmachine als Google laat zich hier niet meer door foppen. En ten slotte was het in het verleden nog wel eens mogelijk om een hoge plaats bij de zoekmachines te kopen. Dat kan ook niet meer, want de gebruikers pikken dat niet.
Bij Askanexpert. com kunt u een vraag stellen aan deskundigen.
ALTERNATIEVEN Het onderhouden van een zoekdienst is een vak apart. Behalve veel technische kennis van de werking van internet zijn dure investeringen in hardware noodzakelijk. Het aantal internetpagina’s groeit gestaag en dat gaat gepaard met toenemende investeringen in harde schijven en andere apparatuur. Naast Google zijn er meerdere zoekmachines actief. De kwaliteit hiervan varieert enorm: sommige leveren ronduit slechte zoekresultaten en andere zijn enorm goed in het ontginnen van heel specifieke informatie. We bekijken een aantal van die alternatieven, maar dat betekent niet dat u de naam Google verder niet meer tegenkomt. Voor bepaalde specialistische zoekacties heeft de marktleider namelijk zeer bruikbare functies ontwikkeld.
BINNEN EEN SITE Aangezien sommige sites wel duizenden pagina’s kunnen bevatten, is voor het vinden van specifieke informatie de hulp van een zoekmachine onontbeerlijk. Soms biedt de site zelf een interne zoekmachine waarmee u de pagina’s op trefwoorden kunt doorzoeken. Als de site die niet heeft, kunt u Google als handig hulpje inschakelen. Ga naar de site Google, kies voor Geavanceerd Zoeken en tik in het invoerveld achter Domein de naam van de website waarbinnen u wilt zoeken. Google zoekt dan alleen binnen de site en presenteert binnen enkele seconden de gewenste informatie op uw scherm.
VRAAGDIENSTEN Er zijn ook zoekdiensten waar uw zoekvragen worden behandeld door mensen in plaats van robots. Een bekende site op dit gebied is www.allexperts.com en hier zijn duizenden vrijwilligers bij betrokken. De dienst is geheel gratis en de site biedt een overzicht van verschillende categorieën. Via een webinterface kunt u uw vraag in het Engels stellen. U krijgt niet altijd direct www.pcmweb.nl/internet
antwoord, dus u moet geduld hebben. Een soortgelijke site is www.askanexpert.com, die eveneens door vrijwilligers wordt gedreven. De site www.mediaresource.org is speciaal bedoeld voor journalisten met wetenschappelijke vragen. Een Nederlandse variant is de site www.steljevraag.nl. Aan deze site is ook een groot netwerk van deskundigen verbonden. En als u specifieke vragen hebt voor een gebruiker van een bepaald product of dienst, kunt u een kijkje nemen op www.askanowner.nl. Aangezien al deze diensten gratis zijn en de meeste deskundigen op vrijwillige basis meewerken, krijgt u niet altijd op elke vraag een antwoord.
AUTOMATISCH OP DE HOOGTE Via rss-readers kunt u automatisch op de hoogte worden gehouden van nieuwe berichten op een door u geselecteerde website. Maar Google biedt ook een gratis dienst aan waarbij u automatisch op de hoogte wordt gehouden als nieuwe internetpagina’s worden geïndexeerd met door u opgegeven zoektermen. Handig als u over de laatste ontwikkelingen op een bepaald vakgebied op de hoogte wilt blijven. Ga naar www.google .com/alerts en in een invoerveld kunt u de zoektermen intikken waarop gezocht moet worden. U kunt kiezen uit het nieuws, het web en de nieuwsgroepen.
Internetgidsen Naast zoekmachines bestaan er ook internetgidsen. Dit zijn sites met links die zijn samengesteld door menselijke redacties. Een voorbeeld hiervan is startpagina.nl. Per internetpagina wordt rondom een bepaald thema een aantal websites gepresenteerd. Al deze websites zijn vooraf bekeken en beoordeeld. Hierdoor wordt vrijwel altijd goede informatie gepresenteerd. Als u snel wat over een bepaald onderwerp wilt weten, dan kan een internetgids vaak een prima vertrekpunt zijn. Dmoz.nl is een handige internetgids van Veel internetgidsen bevatten veel pagina’s Nederlandse makelij rondom meerdere thema’s en daarom hebben ze ook nog een zoekfunctie om binnen de site zelf te zoeken. In de begindagen van het internet waren de internetgidsen enorm populair. De meeste internetgebruikers hadden toen nog niet zoveel ervaring met zoekmachines. Daar kwam nog bij dat de zoekmachines in die tijd nog niet zo goed waren als vandaag de dag. Bekende Nederlandse internetgidsen zijn startpagina.nl en dmoz.nl. Beide werken met vrijwilligers die rondom een bepaald onderwerp alle interessante sites inventariseren. Voorbeelden van buitenlandse internetgidsen zijn directory.google.com en dir.yahoo.com.
juni 2007 PERSONAL COMPUTER MAGAZINE
97
AUDIO EN VIDEO
Boleaanse termen
Over radio en tv is veel te vinden op internet. Op de site uitzendinggemist.nl kunt u zoeken naar een specifieke uitzending en als u iets wilt weten over oude radio- en tv-uitzendingen kunt u de site www.beeldengeluid.nl raadplegen. De site heeft een uitgebreide zoekfunctie waarmee u de achterliggende databank met uitzendingen kunt doorzoeken. Zo kunt u achterhalen wanneer iets is uitgezonden en wie eraan hebben meegewerkt. In sommige gevallen kunt u zelfs oude tv-fragmenten terugkijken. Wie belangstelling heeft voor internetgerelateerd nieuws, verwijzen wij naar www.radio-online.nl. Daar staan de uitzendingen van de laatste jaren gerubriceerd. De site heeft een ingebouwde zoekfunctie waarmee u kunt onderzoeken of een bepaald onderwerp al eens is behandeld in een uitzending. Alle oude uitzendingen zijn te downloaden als mp3-bestand. Een uitstekende site om video’s te zoeken is www.searchvideo.com. Deze site doorzoekt tegelijkertijd vele websites met videocontent (Yahoo!Music, CBS News, MSN Video, etc.) waarbij u aanvullende eisen kunt stellen aan lengte en kwaliteit van de aangeboden filmpjes. Een soortgelijke site is www.dabble.com. U kunt de zoekresultaten categoriseren nadat u zich hebt geregistreerd op de site. De site heeft geen mogelijkheden om zoekopdrachten verder te verfijnen.
Er spookt een liedje door uw hoofd, maar u bent de titel en de artiest vergeten? Bezoek dan de site www.midomi.com. Met een op de computer aangesloten microfoon fluit of neuriet u het liedje. De
Met Searchvideo.com kunt u meerdere videosites tegelijkertijd doorzoeken.
Op Hyves kunt u informatie vinden over meer dan drie miljoen Nederlanders.
Bij het zoeken naar specifieke informatie wordt vaak gebruikgemaakt van Boleaanse zoektermen. De belangrijkste hiervan zijn de commando’s AND, OR en NOT. U gebruikt AND als de zoekmachine pas resultaten mag weergeven indien één of meer woorden tegelijkertijd op dezelfde internetpagina voorkomen. Als u bijvoorbeeld in het venster muziek AND kopieerbeveiliging intikt, worden alleen internetpagina’s gepresenteerd waarin beide woorden voorkomen. Bij het intikken van muziek OR kopieerbeveiliging krijgt u meer resultaten: als één van beide woorden op een pagina voorkomt, dan maakt de zoekmachine hier melding van. De combinatie muziek AND beveiliging NOT Microsoft geeft alle internetpagina’s weer die gaan over beveiligde muziek zonder vermelding van de grote softwarefabrikant. Bij de meeste zoekmachines hoeft u overigens deze Boleaanse zoektermen niet meer in te tikken. In de verschillende zoekvakken kunt u trefwoorden invoeren die juist wel of niet op de internetpagina moeten voorkomen.
site analyseert uw input, doorzoekt de computer en laat de titel en de artiest van het liedje weten. In de database zitten inmiddels twee miljoen nummers. Natuurlijk wordt niet elk liedje herkend, maar het is in elk geval de moeite waard om eens een poging te wagen. Een soortgelijke site is musipedia.org. Daar kunt u een liedje zingen of fluiten, waarna de computer het nummer tracht te herkennen. Ook deze site werkt niet feilloos en niet elk liedje zal worden herkend. Als u op zoek bent naar specifieke geluiden (dieren, apparaten) dan kunt u terecht op www.findsounds.com, met uitgebreide zoekmogelijkheden wat betreft audioformaat, lengte van het fragment en grootte van het geluidsbestand.
PERSONEN ZOEKEN Als u wilt weten hoe het tegenwoordig gaat met vroegere collega’s of klasgenoten, dan is internet een prima bron. Natuurlijk kunt u via Google achterhalen wat over deze persoon te vinden is, maar er zijn veel meer interessante bronnen. Zo kunt u eens kijken op schoolbank.nl. Op deze site staan inmiddels vele Nederlanders ingeschreven en u kunt nauwkeurig zoeken op voor- en achternaam. Van dezelfde makers zijn de sites workmates.nl en dienstmakkers.nl, waar u vroegere collega’s en voormalig dienstplichtigen kunt vinden. De netwerksite Hyves is tegenwoordig enorm populair. Al ruim drie miljoen Nederlanders hebben hier al een profiel aangemaakt. Deelnemers kunnen vrienden aan hun profiel toevoegen en zo kunt u zien wie met wie is verbonden. Een zakelijke variant hiervan is de site linkedin.com. Dit is een netwerksite voor zakelijke contacten. Als u in het buitenland op zoek bent naar bepaalde personen, zou u eens people.yahoo.com kunnen proberen. Deze site is verre van volledig, maar niet geschoten is altijd mis. Bij de nationaletelefoongids.nl kunt u in één keer zoeken naar alle personen met dezelfde achternaam in geheel Nederland. Als u ongeveer weet waar deze persoon woont, kunt u de zoekopdracht verfijnen door een bepaalde regio te kiezen. Voor een groot overzicht van buitenlandse telefoonnummers kunt u terecht op de site www.infobel.com.
MEDIA
Als u op zoek bent naar specifieke geluiden kunt u findsounds.com gebruiken.
98
Op Linkedin.com kunt u informatie vinden over mensen uit het bedrijfsleven.
PERSONAL COMPUTER MAGAZINE juni 2007
Bent u iemand die interessante artikelen uitknipt uit de krant? Niet nodig. De Volkskrant heeft bijvoorbeeld het gehele archief opengesteld. In dit geval gaat het om de platte tekst van artikelen, die u na betaling van een klein bedrag kunt downloaden. Ook andere kranten, zoals NRC www.pcmweb.nl/internet
/internet
Archive.org
Via krantenbank.nl kunt u het Nederlandse dagbladenarchief doorzoeken.
Handelsblad, Het Parool en het AD, hebben een online archief voor geïnteresseerden. Via krantenbank.nl kunt u meerdere dagbladen tegelijkertijd doorzoeken, maar deze site is primair bedoeld voor professionele gebruikers, zoals journalisten. Overigens bieden de grote bibliotheken toegang tot krantenbank.nl. Google (news.google.com/archivesearch) biedt ook een functie waarin u krantenarchieven kunt inzien. Het gaat hierbij om enkele Amerikaanse kranten, zoals New York Times en Washington Post. U zoekt soms wel tot 200 jaar terug. Als u bepaalde artikelen wilt downloaden, moet u wel betalen. De Koninklijke Bibliotheek heeft haar gehele catalogus doorzoekbaar gemaakt. En abonnees van het opinieblad Elsevier kunnen via internet oude artikelen doorkijken. Veel nieuwssites hebben een zoekfunctie, zoals Emerce.nl, Webwereld.nl en RadioOnline. Nu.nl heeft ook een uitgebreid nieuwsarchief dat u online kunt doorzoeken. Als u de spelling van bepaalde woorden wilt controleren, kunt u www.woordenlijst.org gebruiken. Voor de betekenis van woorden kunt u vandale.nl gebruiken.
Een unieke site is archive.org. De site heeft verschillende onderdelen: audio, video en software. Onder de kopjes audio en video kunt u bijvoorbeeld oude nieuwsuitzendingen bekijken en beluisteren. Een van de leukste onderdelen is Wayback Machine, waarin oude versies van bekende websites zijn opgeslagen. Na het intikken van het internetadres krijgt u te De site archive.org herberg een groot deel van onze internetzien welke versies bewaard historie. zijn. Van de meeste sites is steeds een beperkt aantal versies opgeslagen. Het opvragen van een oude versie van een website duurt overigens wel erg lang. De site verschijnt traag op uw scherm. Bovendien worden de opgeslagen sites niet altijd correct weergegeven. Vaak ontbreken de originele plaatjes, maar desondanks krijgt u nog steeds een goed beeld hoe internet er vroeger uitzag. In het archief zitten momenteel 40 miljard internetpagina’s. Het internet groeit nog steeds, dus het zal een hele klus worden om dit allemaal bij te houden. Onze site PCMweb.nl is wel vertegenwoordigd. Het is interessant om te zien hoe deze zich in de loop van de jaren heeft ontwikkeld. Overigens kunt u via de cache-functie van Google ook veel verwijderde sites terugzien. Soms gaat het om sites die vanwege conflicten zijn verwijderd. Vaak vergeet de eigenaar van de verwijderde site Google te vragen deze site uit het cache-geheugen te verwijderen.
beschikbaar zijn. Meestal is een beperkte selectie gemaakt van een aantal zoekmachines. Bekende metazoekmachines zijn vinden.nl, ixquick.com en search.vivisimo.com. Deze zoekmachines zijn overi-
DOCUMENTTYPEN
Tekst: Marc Boersma
Google biedt een handige zoekfunctie voor documenten. U kunt zoeken op pdf-, Excel-, PowerPoint- en Word-documenten. Open Google en ga naar Geavanceerd Zoeken. Onder het kopje Bestandsformaat kunt u via een uitrolmenu aangeven naar welk type bestand u op zoek bent. Hiermee kunt u uw kans vergroten op een goed zoekresultaat. Zo verschijnen onderzoeksrapporten vaak in pdf-formaat en presentaties zijn veelal gemaakt met PowerPoint.
gens niet aan te bevelen als u algemene informatie wilt: dan krijgt u namelijk zóveel hits dat u door de bomen het bos niet meer ziet.
METAZOEKMACHINES
OVERIG
Er zijn sites die meerdere zoekmachines tegelijkertijd doorzoeken, de zogeheten metazoekmachines. Vooral als u op zoek bent naar schaarse, unieke informatie kunnen deze metazoekmachines hun dienst bewijzen. Overigens doorzoeken zij niet alle zoekmachines die op internet
Op internet zijn nog veel meer gespecialiseerde zoeksites te vinden. Bent u op zoek naar bepaalde software en wilt u weten wat er zoal wordt aangeboden? Kijk dan eens op tucows.com en versiontracker.com. Grote kans dat u daar vindt wat u zoekt.
www.pcmweb.nl/internet
Voor informatie omtrent juridische zaken kunt u rechtspraak.nl en wetten.overheid.nl raadplegen. Voor het doorzoeken van fora hebt u de keuze uit twee goede sites: forumgrazer.net en forum.archieven.org. Miljoenen weblogs doorzoekt u via blogsearch.google.com. Voor een overzicht van (inter)nationale films bezoekt u imdb.com en nfdb.nl. U bent uw handleiding kwijt? Niet getreurd. Twee sites bieden uitkomst: www.usermanual-search.com en www.gebruikershandleiding.com.
<
LINKS www.zoekprof.nl www.archiefnet.nl Met ixquick.com doorzoekt u meerdere zoekmachines tegelijk.
PCM Conclusie Veel gebruikers blijven te veel hangen bij één zoekmachine: Google. Gebruik uw creativiteit en zoek eens verder dan uw neus lang is. Er is zoveel meer te vinden op internet. Natuurlijk is ons artikel niet uitputtend, maar wij hebben toch getracht u een aantal leuke zoeksites aan te reiken waarmee u veel informatie boven water kunt krijgen.
juni 2007 PERSONAL COMPUTER MAGAZINE
99